ZIEMIA W UKŁADZIE SŁONECZNYM

UKŁAD SŁONECZNY – tworzą Słońce i krążące wokół niego ciała

niebieskie.

Wokół Słońca krąży 8 planet.

Planety skaliste Planety gazowe

Merkury Jowisz
Wenus Saturn
Ziemia Uran
Mars Neptun

GWIAZDA – kuliste ciało niebieskie zbudowane z gazów, które

świeci własnym światłem.

KOMETA – małe ciało niebieskie, składa się ze skalno-lodowego

jądra oraz chmury gazu i pyłu, która tworzy warkocz.

PLANETA – ciało niebieskie mniejsze od gwiazdy, które świeci

światłem odbitym od własnej powierzchni.

W układzie słonecznym znajdują się także:

- planet karłowate (np. Pluton) - meteory

- księżyce - komety

- planetoidy - gwiazdy

GRAFIKA STR. 24-25

RUCH OBROTOWY ZIEMI

RUCH OBROTOWY – to ruch Ziemi wokół własnej osi.
Pełny obrót Ziemi wokół własnej osi, czyli 360°, następuje w ciągu
24h,
w ciągu 1h Ziemia obraca się o 15°, w ciągu 4 minut o 1°.

SKUTKI RUCHU OBROTOWEGO:

- pozorny ruch Słońca i gwiazd na niebie
- dzień i noc
- różnica czasu na Ziemi

POZORNY RUCH SŁOŃCA

To nie Słońce i planety kręcą się wokół Ziemi.
TO ZIEMIA KRĄŻY WOKÓŁ SŁOŃCA. |
Strefa dnia zaczyna się od wschodu Słońca.
Następnie wędruje ono coraz wyżej. Około godz. 12.00 Słońce góruje
i mamy południe słoneczne.
Od tego momentu Słońce schodzi ku dołowi, aż do zachodu Słońca.

DZIEŃ I NOC
Na oświetlonej połowie Ziemi mamy dzień, a na nieoświetlonej
połowie mamy noc. Zmienia się to w ciągu dnia zgodnie z ruchem
obrotowym.
W dzień pracujemy, uczymy się, bawimy, a w nocy śpimy.
Tak samo funkcjonują zwierzęta i rośliny.

WYSOKOŚĆ SŁOŃCA W RÓŻNYCH PORACH ROKU

Zima – Słońce jest najniżej, przez co świeci najkrócej (krótkie dni)
Wiosna, jesień – Słońce jest na średniej wysokości, dni są dłuższe niż
zimą, ale krótsze niż latem
Lato – Słońce jest najwyżej, mamy najdłuższe dni w roku

RÓŻNICA CZASU NA ZIEMI

Mamy 24 strefy czasowe, w których czas różni się o 1h.
W obrębie jednej strefie jest ta sama godzina. Strefy podzielono co 15º
długości geograficznej.
Podczas podróży na wschód przesuwamy zegarki w przód,
a podczas podróży na zachód – w tył.
GRAFIKA STR.31
RUCH OBIEGOWY ZIEMI

RUCH OBIEGOWY – obieg Ziemi wokół Słońca po orbicie.

Cały obieg zajmuje 365 dni, 5 godzin i 49 minut – czyli rok.

NACHYLENIE OSI ZIEMSKIEJ

Oś ziemska jest nachylona do płaszczyzny orbity pod kątem 66º34’.

ZMIANY OŚWIETLENIA ZIEMI

GÓROWANIE SŁOŃCA W ZENICIE – PORY ROKU

W południe słoneczne promienie Słońca padają prostopadle do
powierzchni Ziemi.
Wtedy też następują zmiany astronomicznych pór roku.
- 22 czerwca – zwrotnik Raka (lato)
- 21 marca i 23 września na równiku (wiosna i jesień)
- 22 grudnia – zwrotnik Koziorożca (zima)

NASTĘPSTWA RUCHU OBIEGOWEGO ZIEMI:

- zmiany oświetlenia poszczególnych części Ziemi
- astronomiczne pory roku – wiosna, lato, jesień, zima
- zmiany wysokości górowania Słońca na równiku
- zmiany długości dnia i nocy
RÓWNONOC – taka sama długość dnia i nocy - 21.03 i 23.09
DZIEŃ POLARNY I NOC POLARNA:
- biegun północny – dzień trwa od 21.03 do 23.09, słońce nie zachodzi
- biegun południowy – noc trwa od 21.03 do 23.09, słońce nie wschodzi
* 22 grudnia – najkrótszy dzień, najdłuższa noc
* 22 czerwca – najdłuższy dzień, najkrótsza noc
* Na równiku dzień i noc trwają po 12h, czyli po równo.
ORBITA – droga wokół Słońca.

GRAFIKA STR.36-37
STREFY OŚWIETLANIA ZIEMI
OD CZEGO ZALEŻY ILOŚĆ ENERGII SŁONECZNEJ?
- od kąta padania promieni słonecznych, który zmienia się na
różnych szerokościach geograficznych

MAMY 5 STREF OŚWIETLENIA ZIEMI:

- 1 strefę międzyzwrotnikową
- 2 strefy umiarkowane
- 2 strefy podbiegunowe
SKUTKI RÓŻNEGO OŚWIETLENIA ZIEMI:
- strefy klimatyczne
STR. 42
- strefy krajobrazowe
STR.42

ROCZNA TEMPERATURA NA ZIEMI