การกัดกรอนและการเสื่อมสภาพของวัสดุ ผลกระทบของการกัดกรอน

• การกัดกรอน
Corrosion and Degradation of (Corrosion):
-- ความเสียหายที่เกิดการ
ประเด็นการศึกษา
materials กระบวนการทางไฟฟาเคมีตอ
วัสดุ
• ทําไมจึงเกิดการกัดกรอนขึน้ ? --เรือ Sapona ของ
Al Capone ซึง่ จอดทิ้งไวที่ Photos courtesy L.M. Maestas, Sandia

• วัสดุประเภทใดที่เกิดการกัดกรอนไดโดยงาย? ชายฝง Bimini.

National Labs. Used with permission.

• อุณหภูมิและสิ่งแวดลอมมีผลตอการกัดกรอนอยางไร? • มูลคาความเสียหายที่เกิดจากการกัดกรอน:
--4 ถึง 5% ผลิตภัณฑมวลรวมประชาชาติ (GNP)*
• เราจะสามารถยับยั้งการเกิดการกัดกรอนไดอยางไร? -- คิดเปนมูลคาถึง 400,000,000,000 USD/ป**
* H.H. Uhlig and W.R. Revie, Corrosion and Corrosion Control: An
Introduction to Corrosion Science and Engineering, 3rd ed., John Wiley
and Sons, Inc., 1985.
**Economic Report of the President (1998).
2 3
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553

การกัดกรอนของสังกะสีในกรด การกัดกรอนของสังกะสีในกรด
• ตองมีปฏิกิริยาสองชนิด: Zn  Zn2+ + 2e-
-- ปฏิกิริยา ออกซิเดชัน: Zn  Zn 2  2e 2H + 2e  H2 (gas)
+ -
-- ปฏิกิริยา รีดักชัน: 2H  2e  H2 (gas ) ----------------------------------
H+ Zn +2H+  Zn2+ + H2 (gas)
oxidation reaction
Zn Zn2+ H+

Zinc flow of e-
2e-
H+
Acid การเกิดสนิมของเหล็กในน้ํา
in the metal H+ solution
H+ Adapted from Fig. 17.1, Callister
H+ 6e. (Fig. 17.1 is from M.G. Fe + ½ O2 + H2O  Fe2+ + 2OH-  Fe(OH)2
H2(gas) Fontana, Corrosion Engineering,
H+ 3rd ed., McGraw-Hill Book
2Fe(OH)2 + ½ O2 + H2O  2Fe(OH)3
reduction reaction Company, 1986.)

• ปฏิกิริยารีดักชันอื่นที่เกิดขึ้น:
-- ในสารละลายกรด -- ในสารละลายที่เปนกลางหรือเปนเบส
 
O2  4H  4e  2H2 O O2  2H2 O  4e  4(OH) 
4 5
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553
 การกัดกรอน เปรียบเทียบระหวางเหล็กและทองแดง การกัดกรอน เปรียบเทียบระหวางเหล็กและสังกะสี

6 7
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553

ครึ่งเซลลไฮโดรเจนมาตรฐาน การทดสอบดวยเซลไฮโดรเจนมาตรฐาน
• เกิดผลลัพธไดสองแบบ:
--มวลของโลหะลดลง --มวลของโลหะเพิ่มขึ้น

e- e- e- e-
H2(gas) H+ 2e-
ne- 2e- ne-
H+

Platinum

Platinum
Mn+

metal, M
Mn+ H+

metal, M
ions ions
H+
25°C 25°C
1M Mn+ sol’n 1M H+ sol’n 1M Mn+ sol’n 1M H+ sol’n
--โลหะเปนขัว้ อาโนด (-) --โลหะเปนขัว้ คาโธด (+)
o o
Vmetal  0 (เมื่อเทียบกับแพททินัม) Vmetal  0 (เมื่อเทียบกับแพททินัม)

เปนคาศักยไฟฟามาตรฐานของโลหะนัน้
8 9
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553
 อนุกรมศักยไฟฟามาตรฐาน การกัดกรอนในผลองุน
• EMF series o
• Metal with smaller
Vmetal o Cathode Anode
-
(Eo reduction)
metal Vmetal corrodes.
Au +1.420 V • Ex: Cd-Ni cell +
more cathodic

Cu
Cu +0.340
- + H+ Zn
Pb - 0.126 H+ Zn2+
Sn - 0.136
Ni - 0.250
2e-
o reduction
Co - 0.277 V = oxidation
0.153V 2H  2e  H2 (gas )
Cd - 0.403
Cd 25°C Ni   H+
Fe - 0.440 O2  4H  4e  2H2 O H+
Acid H+
more anodic

Cr - 0.744
Zn - 0.763 1.0 M 1.0 M H+
Al - 1.662 2+ 2+
H+
Cd solution Ni solution
Mg - 2.262
Na - 2.714
Data based on Table
K - 2.924 17.1, Callister 6e.
10 11
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553

ผลของความเขมขนของสารละลาย อนุกรม กัลวานิก

• Ex: Cd-Ni cell with • Ex: Cd-Ni cell with • จัดอันดับความไวตอปฏิกิริยาเคมีของโลหะและโลหะผสม ในน้ําทะเล

more cathodic
standard 1M solutions non-standard solutions Platinum
o o RT X Gold
VNi  VCd  0.153 o
VNi  VCd  VNi o
 VCd  ln Graphite

(inert)
nF Y
- + - + Titanium
Silver
316 Stainless Steel
n = #e- Nickel (passive)
per unit Copper
oxid/red Nickel (active)
Cd 25°C Ni Cd T Ni reaction Tin
(=2 here) more anodic Lead
1.0 M 1.0 M XM YM
F= (active) 316 Stainless Steel
Faraday's Iron/Steel
Cd2+ solution Ni2+ solution Cd2+ solution Ni2+ solution constant Aluminum Alloys Based on Table 17.2, Callister
• ลดคา VNi - VCd โดย =96,500 Cadmium 6e. (Source of Table 17.2 is
M.G. Fontana, Corrosion
C/mol. Zinc
--เพิ่มคา X Engineering, 3rd ed.,
McGraw-Hill Book Company,
Magnesium
--ลดคา Y 12
1986.)
13
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553
 อัตราการกัดกรอน ประเภทของการกัดกรอน
อัตราการกัดกรอนแทรกซึม (Corrosion Penetration Rate (CPR)) • Stress
CPR = KW/ At • Uniform Attack corrosion • Erosion-corrosion
เกิดออกซิเดชันและรีดักชันอยางสม่ําเสมอ ความเคนและการกัดกรอน เกิดรวมกับการกัดเซาะของผิวที่ปกปองการกัดกรอน
ทั้งพื้นผิว เกิดขึ้นดวยกันที่ขอบรอยแตก
CPR มีหนวยเปน mil per year
mil = 0.001 in • Selective Leaching • Pitting
W – weight loss
เกิดการกัดกรอนเฉพาะที่ หรือเฉพาะ Forms เกิดรูขนาดเล็กที่ลึกลงเรื่อยๆ
องคประกอบหนึ่งในเนือ้ วัสดุ
 – density (เชน สังกะสี ในเนื้อทองเหลือง).
of Fig. 17.8, Callister 6e.
corrosion (Fig. 17.8 from M.G.
A – area • Intergranular Fontana, Corrosion
Engineering, 3rd ed.,
t – time เกิดการกัดกรอนตามขอบของผลึกโลหะ McGraw-Hill Book
Company, 1986.)
หรือโดยเฉพาะรอบผลึกของเฟสใดเฟส • Galvanic
K = 534 สําหรับ mpy, mg, g/cm3, in2, h หนึ่งในเนื้อโลหะ • Crevice เกิดในซอกของรอยตอระหวาง
เกิดเมื่อโลหะตางชนิดมาสัมผัสกัน
K = 87.6 สําหรับ mm/yr, mg, g/cm3, cm2, h โลหะที่มีความเปนอาโนดมากกวา วัสดุชนิดเดียวกัน
g.b.
CPR < 20 mpy หรือ 0.5 mm/yr ถือวายอมรับได prec. จะถูกกัดกรอน เชน สังกะสีและ Rivet holes
แมกนีเซียม เปนโลหะที่มีความ
อัตราการกัดกรอน (r , mol/m2-s) attacked
เปนอาโนดมาก จะถูกกัดกรอน
zones Fig. 17.6, Callister 6e. (Fig. 17.6 is
r = i / nF ; i = current density (C/m2-s) งาย courtesy LaQue Center for Corrosion
Fig. 17.9, Callister 6e.
Technology, Inc.)
14 15
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553

Uniform Attack Selective Leaching

เกิดการกัดกรอนเฉพาะที่ หรือเฉพาะองคประกอบหนึ่งในเนื้อวัสดุ
เกิดขึ้นอยางสม่ําเสมอ ทุกบริเวณบนผิวโลหะ ทําใหชิ้นโลหะบางลง มวลลดลง (เชน สังกะสีในเนื้อทองเหลือง เนือ้ เหล็กรอบกราฟไฟทในเหล็กหลอเทา).
ไมสําคัญนักในทางเทคนิคเนื่องจากสังเกตเห็นไดชัดเจน และคาดการการ
เสียหายไดงาย แตปริมาณของเนื้อวัสดุที่สญ
ู เสียนั้นมาก Dezincification Graphitic corrosion
ปองกันไดโดย
- เลือกใชโลหะที่ทนสภาวะแวดลอมนั้นๆได
- ใช การเคลือบผิวที่เหมาะสม
- ใช inhibitor (สารยับยั้งการกัดกรอน)
- ใชวิธี cathodic protection
From: http://corrosion.ksc.nasa.gov
From http://www.hghouston.com/ From http://www.andersonmaterials.com/

16 17
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553
 Galvanic Corrosion Stress Corrsion (1)

เกิดขึ้นเมื่อมีโลหะตางชนิดมาสัมผัสกัน มีอัตราการเกิดขึ้นอยูกับสัดสวนของ
พื้นที่ อาโนดตอคาโทด
ปองกันไดโดย
- เลือกใชโลหะที่อยูใกลกันในอนุกรมกัลวานิก
- หลีกเลี่ยง อัตราสวนพื้นที่อาโนด/คาโทด ต่ํา
- ใชฉนวนกันระหวางโลหะสองชนิด
- ตอโลหะที่สามที่เปนอาโนดของโลหะทั้งสองชนิด

From: http://corrosion.ksc.nasa.gov
18
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553
ชิ้นงานเหล็กกลาที่ถูกดัดและสัมผัสน้าํ ทะเลเปนเวลานาน
บริเวณทีเ่ กิดความเคนแรงดึงจะเกิดการกัดกรอนอยางรวดเร็ว
19
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553

Stress Corrosion(2) Crevice Corrosion

รอยแตกตอเนื่องจาก การกัดกรอนใตแหวนรองน็อต
ผิวชิ้นงานถึงภายในเนื้อ ซอก เปนบริเวณทีม่ ีออกซิเจนนอย และเปนที่กักเก็บ กรด
โลหะ โดยแตกตามขอบ
ผลึก ปองกันโดยใชเชื่อม แทนกันใชหมุดยึด หรือน็อต
ปองกันโดย ลดความเคนภายนอก ทําความสะอาด
เพิ่มพื้นทีผ่ ิวที่ใชรับแรง อบชุบความรอน ใชปะเก็นที่ไมดูดซับ
เพื่อลดความเคนตกคาง การออกแบบ
20 21
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553
 Crevice Corrosion Pitting

เกิดรูที่ลึกลงเรื่อยๆ

กลไกการกัดกรอน ระหวาง ภายในรูจะมีความเขมขนของสารละลายมากกวา

แผนโลหะสองแผน และ มีออกซิเจนนอยกวา ภายนอก
ที่ยึดกันดวยหมุดย้ํา
ปองกันโดย ขัดมัน

22 23
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553

Intergranular (1) Intergranular (2)

เกิดการกัดกรอนตามขอบของผลึกโลหะ จากผิวดานบน ปองกันโดย
1. อบชุบละลายคารไบด
2. ใชเหล็กกลาไรสนิม L
3. ผสม Nb หรือ Ti
304 SS
Normalized

Weld decay

มักเกิดขึ้นกับเหล็กกลาไรสนิม
From: www.easypedia.gr/
304 SS การตกตะกอน โครเมียมคารไบด
Sensitized Cr23C6 ที่ขอบผลึก ทําใหบริเวณ
รอบขอบผลึกมีปริมาณโครเมียมที่
ลดลง จนไมสามารถปองกันการกัด
From: www.corrosionclinic.com
24
กรอนได 25
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553
 Erosion - Corrosion การควบคุมการกัดกรอน
• โลหะทีป่ กปองตัวเองได! Metal oxide
การกัดกรอน รวมกับการกัดเซาะ
--โลหะที่ทาํ ปฏิกิริยากับออกซิเจน เกิดชั้นผิว Metal (e.g., Al,
การกัดเซาะคือ การที่มีอนุภาคของแข็งจํานวน สารประกอบออกไซดบางๆยึดติดกับผิวโลหะ ชวยยับยัง้ stainless steel)
มากที่มีความเร็วสูงตกกระทบ ทําใหเกิดการ การกัดกรอน
สึกหรอที่ผิวที่ตกกระทบ • ลดอุณหภูมิ (ชวยลดอัตราการเกิด ปฏิกิรยิ าออกซิเดชันและรีดักชัน)
ปองกันโดย ออกแบบใหม • เพิ่มสารยับยั้ง (inhibitor)
ลดปริมาณอนุภาค หรือฟองแกสในของไหล --ทําใหปฏิกิริยาออกซิเดชันและรีดักชันชาลง โดยกําจัดสารตัง้ ตนของปฏิกิริยา
(ต.ย., กําจัดแกสออกซิเจน โดยทําใหเกิดปฏิกิริยาเคมีกับสารยับยัง้ แทน)
ลดความเร็วของของไหล ถาเปนไปได
เชน ใชสารประเภท chromate, Phosphate, Nitrate เคลือบผิว
--ทําใหปฏิกิริยาออกซิเดชันชาลง โดยเคลือบผิวดวยสารชนิดอืน่ (ต.ย. ทาสีทับผิว!).
• การปองกันแบบ แคโทดิก Cathodic (or sacrificial) protection
-- ติดโลหะที่มีความเปนอาโนดมากกวากับโลหะที่ตองการการปกปอง
e.g., zinc-coated nail e.g., Mg Anode
Zn2+ Adapted from Fig. 17.13(a),
Adapted
e- Cu wire Callister 6e. (Fig. 17.13(a) is
From: Fontana, Corrosion Engineering 3rd edition from Fig. zinc zinc steel
17.14, Mg Mg2+ from M.G. Fontana, Corrosion
Callister 2e- 2e- pipe anode
Engineering, 3rd ed., McGraw-
Hill Book Co., 1986.)
From: www.copper.org
6e. steel Earth
26 27
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553

การปองกับแบบแคโทดิก การปองกับแบบแคโทดิก

แผนเหล็กเคลือบสังกะสี
สังกะสีเปน sacrificial anode

(a) ใช Sacrificial Anode (b) ใชแหลงจายไฟฟา ปองกันการสูญเสียอิเล็กตรอน

ของแท็งค
28 29
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553
 การเกิดออกซิเดชัน ชนิดของสเกล

อัตราสวน Pilling – Bedworth (P-B ration)

P-B ration = AOM / AMO

AO น้ําหนักโมเลกุลของออกไซด
AM น้ําหนักโมเลกุลของโลหะ
O ความหนาแนนของออกไซด
M ความหนาแนนของโลหะ

Protective = 1 ถึง 2
< 1 ออกไซดมีรูพรุน
> 2 ออกไซดอัดแนนเกินไป ทําให
กลไกการเกิดออกไซดที่ผิวของโลหะ อัตราการเกิดออกไซดแบบตางๆ แตกหลุดออก
30 31
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553 Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553

• การกัดกรอนเกิดจาก:
สรุป
--แนวโนมตามธรรมชาติของโลหะที่จะสูญเสียอิเล็กตรอน
--อิเล็กตรอนออกจากเนื้อโลหะในปฏิกิริยา ออกซิเดชัน
--อิเล็กตรอนเหลานี้เปนสวนหนึง่ ของปฏิกิริยา รีดักชัน
• โลหะที่มีคาศักยไฟฟามาตรฐานต่ํากวา จะมีแนวโนมที่จะเกิดการกัดกรอนมากกวาโลหะที่มีคา
ศักยไฟฟามาตรฐานสูงกวา
• อนุกรมกัลวานิก จัดอันดับความไวตอปฏิกิริยาเคมีของโลหะตางๆในน้ําทะเล
• การเพิ่มอุณหภูมิ เพิ่มอัตราการเกิด ปฏิกิริยา ออกซิเดชัน และรีดักชัน
• เราอาจควบคุมปองกันการกัดกรอนโดย:
-- เลือกใชโลหะที่เกิดผิวออกไซดทปี่ กปองการเกิดปฏิกิริยาเคมี
-- ลดอุณหภูมิของสภาพแวดลอม
-- เพิม่ สารยับยั้ง
-- เคลือบผิว
-- ใชวิธีปกกันแบบคาโทดิก

32
Dr. Tachai Luangvaranunt: ISIT Lecture 17 July 2553