I Ortopedsko – traumatološki dani CG sa međunarodnim učešćem

Organizator

Udruženje Ortopeda i traumatologa Crne Gore (AMOT)

Mjesto i vrijeme održavanja I Ortopedsko-traumatoloških dana CG
Hotel „ Queen of Montenegro“, Bečići, Crna Gora, 25-27. Oktobar 2012

Organizacioni odbor

Prof, dr Žarko Dašić ( Predsjednik), Dr N. Bulatović, Dr A Jušković, Dr V.Vujović, Dr N.Abdić

(sekretari)

Odbori I Ortopedsko-traumatoloških dana CG

Naučni odbor
Prof. Dr Slavković
Prof. Dr M. Bumbaširević
Prof. Dr Z. Vukašinović
Prof. Dr Z.Milinković
Prof. Dr M. Mitković
Prof. Dr J.Saveski
Prof. Dr B.Ristić
Prof. Dr Z.Popović
Prof. Dr D. Delimar
Prof. Dr M. Kezunović
Doc. Dr G. Tulić
Doc. Dr Z. Baščarević
Prim. dr R. Radović, dr. sci.
Prim. dr S. Manojlović
Prim. dr I. Ivanović, dr. sci.
Počasni odbor
Prof. dr Miodrag Radunović, ministar zdravlja CG
Dr. sci. Kenan Hrapović, direktor Fonda zdravstva CG
Prof. Dr Bogdan Ašanin, dekan Medicinskog fakulteta
Prof. dr Miloš Cimbaljević, emeritus
Dr Milan Mijović, direktor KC CG
Prof. dr Ljiljana Musić, med. direktorica KC CG
Prof.dr Slavica Vujisić, direktorica Centra za nauku KC
Ljubo Bilić , direktor „ Lima „ O.I d.o.o – Zagreb
Kontakt
Udruženje Ortopeda i traumatologa CG (AMOT-
član EFORT-a) –email:amot2012@gmail.com
Koleginice i kolege,
dame i gospodo,
dragi prijatelji,

Otvarajući I Ortopedsko-traumatološke dane CG sa medjunarodnim učešćem,imam izuzetnu čast i veliko

zadovoljstvo da Vas pozdravim u ime Organizaionog odbora Udruženja Ortopeda i traumatologa
CG(AMOT),u svoje lično ime,i da Vam poželim ugodan boravak u Crnoj Gori.
Takodje imam zadovoljastvo da pozdravim naše uvažene profesore,kolege-penzionere koji su
svojim prisustvom uveličali i dali veliki doprinos održavanju našeg sastanka.Upućujem tople pozdrave i
zahvalnost predstavnicima farmaceutske industrije,medicinske opreme-prije svega firmi „Lima“-
Zagreb,menedžmentu hotela „Quen of Montenegro“-Bečići,kao i turističkoj organizaciji-„Congres
travel“-Podgorica;preduzeću „Grafo Crna Gora“ iz Podgorice, na velikoj pomoći pruženoj u organizaciji I
Ortopedsko-traumatoloških dana CG.
Poslednji veliki skup Ortopeda i traumatooga u Crnoj Gori bio je daleke 1982god. kada je u Perazića
dolu održan VIII kongres JUOT-a čiji je jedan od organizatora bila i sekcija ortopeda Crne Gore.
S obzirom na ubrzani razvoj ortopedije i traumatologije novoj generaciji crnogorskih ortopeda i
traumatologa ostalo je u zadatak da organizuje sastanak koji bi okupio kolege i prikazao najnovija
dostigmuća i rezultate iz jednog od najinteresantnijih segmenata ortopedije – aloartroplastike kuka i
koljena, kao i da dotakne mnoga pitanja i dileme u liječenju traumatizovanih bolesnika.
Zato je ovaj sastanak značajan trenutak u životu našeg Udruženja , jer će biti novi podstrek za
rješavanje svakodnevnih problema iz ortopedije i traumatologije a ujedno i stvaranje ambijenta za
sticanje novih naučnih informacija i još bolju budućnost naše struke. Na taj način se stimuliše kliničko
i bazično istraživanje . I Ortopedsko-traumatološki dani su mjesto razmjene iskustva i kompetencija,
gdje svako može da objavi svoje radove i da zato dobije priznanje.
Posebno me raduje činjenica da je naš sastanak osim kolega iz Crne Gore okupio i kolege iz
susjednih zemalja, kako bi se i na taj način unaprijedila i poboljšala regionalna saradnja, i mislim da
smo u tome uspjeli. Sa ponosom mogu da Vam saopštim da na sastanku učestvuju koleginice i kolege
iz skoro svih bivših jugoslovenskih republika.
Naučni odbor je odabrao 5 predavanja po pozivu ,eminentnih stručnjaka ortopedske hirurgije i
traumatologije , kao i 54 prezentacije u čijem je izboru učestvovalo 18 kolega iz 5 zemalja i 11
institucija .
Na kraju osim stručnih i naučnih saznanja I Ortopedsko-traumatološki dani su i prilika za
zajednička druženja, kolegijalna upoznavanja, uživanja u čarima Budvanske rivijere i našeg domaćina
Bečića, Bokokotorskog zaliva ,čime bi upotpunili cjelokupni doživljaj našeg sastanka i svrhu njegovog
održavanja.

Predsjednik Udruženja ortopeda i

traumatologa CG
Prof. Dr Žarko Dašić
 RPROGRAM

Sekcija 1: KUK

Predavanja po pozivu

1.„Modifikovani lateralni pristup za ugradnju totalne

Endoproteze kuka u bolesnika sa visokom displ-
zijom“ – Prof. Dr Delimar Domagoj, Zagreb
2. „Reviziona artroplastika kuka –principi i dileme“
Doc dr Goran Tulić, Beograd

PRIMARY THR IN CASES OF HIGH LUXATION OF THE HIP IN ADULTS

Manojlović S, Bijeljac S, Talić G, Jovičić Ž, Palija S, Cvijić P, Kuzmanović B, Miholjčić B, Jovanović
M
Institute for orthopedics, physical medicine and rehabilitation "Dr Miroslav Zotović" Banja Luka
In our institution from October 2003 till May 2012 was done 2135 primary THR, 49 patients with high
luxation of the hip(2,3%). Surgical technique includes surgical reposition of the luxated hip along with
lengthening of the shorter leg up to the equalization, restitution of the natural centre of hip rotation,
subtrochanteric osteotomy (26 patients) and THR. All patients were followed clinical tests, radiological
and functional (HHS, Womac index).
Among 49 patients, 44 patients had CHD and 5 patients developed luxation as a consequence of the
postnatal septic osteoarthritis of the hip. An average discrepancy in leg length was 5,75 cm. Preoperative
HHS was 48, after 6 months 79, preoperative value of Womac Index was 40.62, after 6 months was 18.3.
The leg length equalization was achieved in 35 patients while shortening of 1 cm remained in 14 patients.
Complications – intraoperative (Longitudinal diaphyseal femoral fracture 6, Major trochanter fracture 5);
early postoperative (Deep vein thrombosis 3, Haemathoma 11, Pneumonia 3, Urinary tract infection 5);
late postoperative (Periarticular calcifications 3, Deep infection 1 /implant removed/, Non-union
osteotomy 3)
It is possible to achieve limb equality at these patients. In order to achieve this, patients that have
shortening more then 5 cm, it is necessary to do shortening subtrochanteric osteotomy. Restitution of
anatomic hip rotation centre is explicitly necessary. The only type of arthroplasty in which revision
surgery is less demanding than primary surgery
Revizione artroplastike kuka-principi i dileme
Tulić G.
Klinika za Ortopedsku hirurgiju i traumatologiju KC Srbije
Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Srbija

Potreba za revizionim intervencijama nakon totalne artroplastike kuka raste srazmerno sa brojem
obavljenih operacija i proteklim vremenom. Ovo su izuzetno složeni zahvati, delom zbog individualne
prirode i stepena promena na koštanom supstratu i inicijalnim implantatima, vremenski i tehnički visoko
zahtevni, kako u smislu iskustva operatora i hirurške tehnike, tako i izbora adekvatnog implantacionog
materijala i primene autolognih i homolognih alogrefona. Shodno tome, mogućnost raznovrsih
komplikacija je značajno povišena, a nedoumice pri izboru optimalnog načina lečenja su česte.
U radu su prikazani aktuelni klasifikacioni sistemi acetabularnih i femoralnih koštanih defekata,
preporučene hirurške tehnike za njihovo rešavanje, kao i tipovi i biomehaničke karakteristike različitih
revizionih implantata i pojedinačne indikacije za njihovu primenu. Primerima iz kliničke kazuistike se
ilustruju principi hirurškog rešavanja slučajeva aseptičnog i septičnog razlabavljenja nakon totalne
artroplastike kuka. Pregledom i analizom podataka iz stručne literature razmatraju se moguća rešenja za
praktične kliničke dileme.
 KOMPLIKACIJE NAKON UGRADNJI PRIMARNIH TOTALNIH PROTEZA
KUKA

Ristić Vladimir, Đurić Rodoljub, Vidanović Mihajlo, Poznan Jovica, Jovišević Stevo, Knežević
Miroslav, Rašković Zoran, Opšta bolnica Subotica

Uvod: U subotičkoj bolnici se godišnje izvrši oko 220 ugradnji totalnih proteza zgloba kuka, 2/3 usled
artroze, 1/3 usled traume.
Cilj studije je da prikaže komplikacije navedenih operativnih procedura.
Materijal i metode: Sprovedena je retrospektivna studija kod 222 pacijenta, starosti 42-91 god.
(prosečno 72). Tokom godine dana nakon operativnog lečenja, analizirane su postoperativne
komplikacije: kliničkim pregledom, radiografskim snimcima, laboratorijskim parametrima i
mikrobiološkim ispitivanjima.
Rezultati: Zabeležen je samo jedan smrtni ishod u intrahospitalnim uslovima, zbog kardiološke
komplikacije. Najčešća intrahospitalna komplikacija lečenja bila je infekcija urinarnog trakta, jer je kod
11 pacijenata (5%) urinokulturom izolovana Esherichia coli. Kod 5 pacijenata (2,3%) koprokulturom je
izolovan Clostridium difficile. Kod 9 pacijenata (4,1%) zabeleženo je prisustvo 18 uzročnika dubokih
infekcija rane: Staphyllococcus aureus, brisom izolovan kod 7 pacijenata, potom Streptococcus agalactiae
kod 5, Enterobacter kod 3, Pseudomonas kod 2 i Acinetobacter kod jednog. Duboka venska tromboza i
sakralni dekubitusi su se retko događali (kod po 5 pacijenata).
Iščašenja proteze zabeležili smo kod 14 (6,4%), razlabavljenja kod dva (0,9%), a periprotetske prelome
kod tri pacijenta (1,4%).
Reoperacija izvedena kod 10 pacijenata (4,5%): u svim slučajevima razlabavljenja i periprotetskih
preloma, u dva slučaja luksabilne proteze. U dva slučaja nesanirane duboke infekcije izvršena je
ekstrakcija proteze, a kod jednog pacijenta odstranjenje većeg heterotopnog osifikata.
Zaključak: Zabeležili smo nizak intrahospitalni mortalitet i neurocirkulatorne komplikacije, ali relativno
visok procenat luksacija proteza i infekcija. Na uspeh lečenja i smanjenje komplikacija nakon protetske
zamene kuka utiču: pravilan izbor pacijenta, preoperativna priprema, hirurška tehnika (pristup i
orijentacija komponenti proteze), izbor antibiotika, antikoagulantna terapija, adekvatna nega rane,
prevencija dekubitusa i intrahospitalnih infekcija, kao i rehabilitacija.
Ključne reči: totalna proteza, kuk, komplikacije
 UZROCI REVIZIJE ENDOPROTEZE KUKA NA NAŠEM MATERIJALU U PERIODU 2004-
2012.godine

Manojlović S, Bijeljac S, Talić G, Jovičić Ž, Palija S,Kuzmanović B, Cvijić P, Miholjčić B, Jovanović M

Zavod za ortopediju, fizikalnu medicinu i rehabilitaciju “Dr Miroslav Zotović”, Banja Luka

Cilj rada: Ukazati na najčešće razloge za reviziju totalne endoproteze kuka sa donošenjem stavova u
pogledu prevencije i liječenja.

Metodologija: U ZOFMR “Dr Miroslav Zotović”, u periodu od 01.10.2003 - 25.06.2012. godine urađeno
je ukupno 2135 aloartroplastike kuka,od toga 162 revizija (7,6%). Retrospektivna analiza: Istorija
bolesti; Rtg arhiva; Registar implantata; Foto dokumentacija. Radom je obuhvaćeno 162 pacijenata
operisanih (80 muškaraca, 82 žene) u ustanovi u periodu jun 2004-jun 2012..godine. Hirurški pristup-
produženi posterolateralni,uz osteotomiju trohantera prema potrebi, lateralni dekubitus.

Rezultati: Prosječna starost operisanih je bila 66.8 godina. Prosječno vrijeme proteklo od prethodne
operacije 8,61 godina (7 dana – 28 godina). Ranih revizija smo imali 103, kasnih 59. Primarno operisanih
u našoj ustanovi je bilo 42 (25%), u drugim ustanovama 120( 75%). U 130 slučaja primarni implantat je
bila totalna endoproteza, u 23 parcijalna , te u 9 stanje nakon prethodnog odstranjenja endoproteze.
Najčešće indikacije za reviziju su bile: Razlabavljenje acetabul. komponente–38 pacijenata;
Razlabavljenje femoralne komponente –17; Razlabavljenje obe komponente –31; Luksacija- 31; Rjeđe
indikacije su bile: periprostetični prelomi, infekcija, prelom implantata, protruzija acetabuluma, prelom
femura, oštećenje inserta. Intraoperativne komplikacije smo imali kod 25 pacijenata (15,5%) : Prelom
femura–9; Prelom trohantera–8; Perforacija femura–6; Prelom acetabuluma–2. Imali smo 13 slučajeva re-
revizija.
Zaključak: Uzroke revizija primarne aloartroplastike možemo podijeliti na četiri faktora: hirurg,
implantat, ustanova, pacijent. Pretpostavke za uspjeh su: 1.dosljedno poštovanje principa primarne
aloartroplastike, 2.poznavanje osnovnih načela implantacije,3.uigran hirurški tim, 4. preoperativno
planiranje, adekvatan izbor implantata, 5.operaciona sala isključivo za aloartroplastike, 6. stalne edukacije
i konsultacije sa vrhunskim stručnjacima.
 Naša iskustva u revizionoj aloartroplastici kuka

V. Aligrudić,Ž Dašić,N Vukčević,G Pešić,N.Bulatović,N Abdić

Klinika za ortopediju i traumatologiju KCCG Podgorica

U periodu od novembra 2010 do juna 2012 na Klinici za ortopediju i

traumatoljiju operisano je 25 pacijenta kod kojih je ugrađena ili kompletna reviziona
proteza kuka ili neka od komponenti revizione proteze kuka.
Starosna struktura operisanih pacijenata , najstariji pacijent star 82 godine
a najmlađi 51 godinu prosječna starost operisanih pacijenata je 67,3 godine.
Što se tiče implatationog materijala kod 18 pacijenata uradjena je kopletna
zamjena revizionom protezom kuka tj. kako acetabularne tako i femoralne komponente,a
kod sedam pacijenata zamijenjena je ili acetabulrna ili femoralna komponenta.
Kod 13 pacijenata radjena je revizija prvi put posle ugradnje totalne
proteze kuka,dok je kod 12 pacijenata to bila druga ili treća operativna intervncija
.Materijali koji korišćeni su femoralna komponenta titanijumske legure a acetabularna
komponenta od trabekular titanijuma sa ili bez dodatka za defekt acetabulrnog krova.
Od komlikacija javljaju se dvije infekcije i jedna rana lukaciju proteze
Jedna rana infekcija poslije ćetiri nedelje od operativne intevecijei i jednu kasna infekcija
osam mjeseci od operativne intervencije.Prva pacijentkinja starosti 82 godine kod koje je
rađena prva reintervencija, a druga starosti 58 godina kod koje je rađena četvrta intevecija
na tom kuku.Od svih operisanih pacijenata javlja se i jednu ranu luksaciju proteze poslije 5
nedelja od operativne intervencije koja je riješena zamjenom večeg modula femoralne
komponente i promjenom ugla femoralne komponente. Ne javlja se nijedan slučaj
trmboemboliskih i neurološkuh komlikaciija kod operisanih pacijenata.

Umjesto zaključka navodi se da ove operativne intervencije treba da operiše

stručen i iskusan tim sa adekvatnim materijalom u odgovarajućem prostoru kod dobro
odabranih pacjenata.
KOJU PROTEZU I KOJU NOSEĆU ZGLOBNU POVRŠINU ODABRATI KOD
ARTROPLASTIKE KUKA U OSOBA MLAĐIH OD 60 GODINA?

Hrvoje Klobučar, Denis Tršek, Nikola Čičak, Miroslav Hašpl

“Akromion” Specijalna bolnica za ortopediju i traumatologiju, Krapinske Toplice, Hrvatska

Uvod: Trajnost endoproteze kuka uvelike ovisi o vrsti nosećih zglobnih površina. Kako bi se produžila
trajnost i povećala otpornost na trošenje uvode se umreženi (cross-linked) polietilen, keramika i metalni
umetak acetabuluma kao i velika metalna glava (metal-metal te pokrovna proteza, hip resurfacing).
Materijal i metode: U razdoblju od 22 mjeseca u našoj bolnici ugrađeno je 230 primarnih endoproteza
kuka. Od toga broja 16 je bilo pokrovnih proteza (“resurfacing”) ugrađenih isključivo muškarcima
prosječne životne dobi 52 (36-62) godine. Od 39 proteza kratkog trupa (Fitmore) 20 je ugrađeno
muškarcima, a 19 ženama prosječne životne dobi 54 (23-74) godine. Sve proteze kratkog trupa bile su s
glavom 36, metalnom ili keramičkom u kontaktu s cross-linked polietilenom ili keramikom. Kod ukupno
122 pacijenta (53%) ugrađena je glava 36 mm ili veća. Kod 6 pacijenata (3%) prosječne životne dobi od
60(49-65) godina ugrađena je velika metalna glava (metal-metal).
Rezultati: Luksacija endoproteze dogodila se kod 2 pacijenta (1,2%). Uočen je prijelom vrata femura kod
jednog pacijenta s pokrovnom endoprotezom i jedna perforacija proksimalnog femura pri ugradnji
proteze kratkog trupa. Nismo imali dubokih niti površnih infekcija.
Zaključak: Vrstu noseće zglobne površine endoproteze kuka treba prilagoditi životnoj dobi pacijenta,
spolu, njegovim aktivnostima te koštanoj masi. Muškarcima mlađim od 60 godina preporučamo ugradnju
pokrovne proteze ili kombinaciju nosećih površina metal-metal ili metal-cross-linked polietilen s glavom
proteze od 36 mm te kratki femoralni trup. Ženama mlađim od 60 godina preporučamo kombinaciju
keramika-keramika ili keramika-cross-linked polietilen s glavom proteze od 36 mm te kratki femoralni
trup.
Ključne riječi; proteza kuka, noseća zglobna površina
 PRIMARNA TOTALNA ARTROPLASTIKA KUKA - NASA ISKUSTVA

Asanovic P. , Hrapovic A.
Opsta bolnica, Bijelo Polje

Uvod Degenerativno oboljenje kuka - koksartroza se manifestuje progresivnim bolom u zglobu, koji
vremenom dovodi do redukcije pokreta i sve tezeg hoda, te izrazitog pada kvaliteta zivota. Vise od 10 %
populacije starije od 50 godina boluje od koksartroze. Cilj operativnog lijecenja jeste otklanjanje bolova i
poboljsanje funkcije kuka. Vjestacki kuk vise od sest decenija predstavlja nabolje rjesenje za bolna
degenerativna stanja i vracanje pacijenta normalnom zivotu.

Cilj rada je analiza naseg iskustva u lijecenju koksartroza artroplastikom, odnosno upotrebom TPK.

Metodologija Na Odsjeku za ortopediju i traumatologiju, OB u Bijelom Polju, u periodu od januara 2009

do maja 2012. godine uradjeno je 117 artroplastika zgoba kuka kod kojih je bilo 67 bescementnih (57,26
%) i 50 cementnih (42,73 %). Prosjecna starost pacijenta, u momentu operacije kod pacijenata kod kojih
je implantirana bescementna TPK, bila je 58 godina, kod pacijanata kod kojih je impantirana cementna
proteza kuka bila je 73 godine. 82 (70,09 %) pacijenata su bile zene, a 35 (29,91 %) muskarci. Sve
proteze su ugradjene posteriolateralnim pristupom.

Rezultati Kod 3 (2,56 %) pacijenta u prvih 7 dana doslo je do luksacije proteze, kod 2 (1,71 %) pacijenta
intraoperativno doslo je do frakture dijafize femura, kod 1 (0,85 %) pacijenta imali smo povrsnu
infekciju, kod 2 (1,71 %) pacijenta imali smo postoperativnu pojavu hematoma, nismo imali
razlabavljenja, nismo imali dubokih infekcija. Svi pacijenti su sjutradan vertikalizovani.

Zakljucak Ako se ispostuju svi hiruski postulati: preoperativno planiranje, precizna operativna aplikacija
proteze, adekvatni postoperativni tretman, mogu se ocekivati dobri rezultati.

Kljucne rijeci: koksartroza, artroplastika, kuk

 Periprotetske frakture butne kosti poslije inplantacije primarne i subtotalne artroplastike zgloba
kuka

Dašić Ž., Pepić Dž., Pešić G.,Jušković A.Kezunović M., Aligrudić V.,
Vukčević N., Vujović V., Bulatović N., Laković O., Abdić N., Bokan V.

Klinika za ortopediju i traumatologiju KCCG, Podgorica

Prelomi butne kosti nastali poslije inplantacije totalne ili parcijalne endoproteze zgloba kuka
predstavljaju rijetke komplikacije čija učestalost ide od 0,40% do 1,9%, dok kod reintervencija
učestalost ide i do 4,2%. Prema Whittaker-u prelomi butne kosti klasifikuju se u tri tipa:
a) Tip 1- prelomi butne kosti u trohantemoj regiji (inplantat stabilizuje prelom, stabilni prelomi, rijetko se
javljaju);
b) Tip II - prelomi u nivou vrha stema (stabilnost zavisi od konfiguracije preloma i činjenice koliko je
stabilan stem u distalnom femuru - ovi prelomi se rješavaju operativno); ,
c) Tip III - prelomi u nivou vrha stema ili ispod, često u suprakondilarnoj regiji (nestabilni,
liječenje operativno).
U radu su analizirani 31 pacijent sa prelomom butne kosti nastali u postoperativnom toku, u periodu od
2000.-2009. godine i njihovo hirurško liječenje. U tom periodu inplatirano je 1604 endoproteze
(parcijalnih Austine-Moore 326, biartikularnih 107, cementnih 695 i bezcementnih 476). Prosječna
starost pacijenata bila je 70,4 godine (65-78). U analiziranom materijalu utvrđeno je da najveći broj
preloma nastaje prilikom pada na operisani kuk, jer smo često imali i dislokaciju (iščašenje) endoproteze,
kao i da su se prelomi javljali u starijoj životnoj dobi kod osoba sa izraženom osteoporozom i pacijenata
koji su imali defekt koštane mase na proksimalnom okrajku butne kosti.
Operativno je liječeno 22 žene i 9 muškaraca. Stabilizacija preloma pločom kod 19 pacijenata (15 DCP
pločom i 4 slučaja LCP pločom), kod 3 pacijenta fiksacija je urađena žičanim serklažima, a kod 9
pacijenata inplantirana je reviziona endoproteza. Prosječno vrijeme od ugradnje endoproteze do preloma
butne kosti iznosilo je 5,4 godine.
U 70% vraćena je funkcija na nivo prije preloma butne kosti. Hirurško liječenje preloma butne kosti
poslije ugradnje endoproteze zgloba kuka je metoda izbora, jer omogućava brzu mobilizaciju pacijenta i
sprečava brojne komplikacije.

Ključne riječi: periprotetske fracture, endoproteza, hirurško liječenje

 IZBOR VRSTE ARTROPLASTIKE KUKA, U ODNOSU NA MENTALNI STATUS I
PRETRAUMATSKU SAMOSTALNOST PRILIKOM KRETANJA, KOD STARIJIH
PACIJENATA, SA PRELOMOM VRATA FEMURA

Slađan Timotijević, Tomislav Kasum, Aleksandar Pajić, Željko Bokun, Velimir Vlašić, Vladan
Novaković, Miljan Blanović, Ivan Anđelković

Odeljenje ortopedije i ortopedske traumatologije, Hirurška klinika, KBC Bežanijska Kosa, Beograd,
Srbija

Uvod.
Lečenja preloma vrata femura artroplastikom kuka, kod starijih pacijenata od 75 godina, predstavlja
izazov za hirurga, kako po pitanju preživljavanja pacijenta tako i po pitanju stabilnosti artroplastike kuka.
Ispitati značaj anamnestičkih podataka o pretraumatskoj samostalnosti prilikom kretanja i mentalni
statusu pacijenta, u cilju adekvatnijeg izbora vrste artroplastike kuka (parcijalne artroplastike kuka (PAK)
ili totalne artroplastike kuka (TAK)), sa akcentom na postoperativnu stabilnost endoproteze, bio je cilj
našeg rada.
Materijal i metod rada:
Retrospektivnom metodom je analizarno 191 pacijenata starijih od 75 godina, operisnih zbog preloma
vrata femura na odeljenju ortopedije i ortopedske traumatologije, Hirurška klinika, KBC Bežanijska
Kosa, u Beogradu, u periodu od 2010-2012. godine. Važni kriterijumi u izboru vrste artroplastike kuka
bili su: anamnestički podataci o samostalnosti prilikom kretanja pacijenta pre povrede, i mentalni status
pacijenta sa mišljenjem neurologa. Kao metode u lečenju korišćena je implantacija PAK-a (Austin Moor)
i. TEK-a (cementna).
Rezultati rada:
Starost pacijenata bila je u rasponu od 75 do 101 godina. Preovlađuju pacijenti ženskog pola 157 (82%).
Kod 99 (51.5%) pacijenata ugrađena je PEK-a, a kod 92 (48.5%) TEK-a. Prosečno vreme hospitalizacije
7.5 dana. Broj ranih dislokacija kuka nakon ugradnje PEK-a bio je 9 (9%) pacijenta, a nakon ugradnje
TEK-a kod 4 (4.3%). (p=0.39).
Zaključak:
Mentalni status i pretraumatsku samostalnost prilikom kretanja pacijenta možemo smatrati za pouzdane
faktore u određivanju vrste artroplastike kuka, kod starijih pacijenata sa preloma vrata femura, u odnosu
na učestalost ranih dislokacija kuka.
Klučne reči: prelom vrata femura, mentalni status, vrsta artroplastike kuka
 RAČUNARSKO MODELIRANJE BUTNE KOSTI I
TUMORSKE ENDOPROTEZE ZGLOBA KUKA

Grujić Jovan1, Zeljković Milan2, Tabaković Slobodan2, Živković Aleksandar2,

Vučinić Zoran3, Đorđević Aca3, Mandić Nikica3, Lujić Nenad3

DOO „Grujić i Грујић“ Novi Sad1, Fakultet tehničkih nauka Novi Sad2, Institut „Banjica“ Beograd3

U ortopedskoj hirurgiji postoji potreba za endoprotezama zgloba kuka izrađenim po meri

pacijenta. Ovo se najčešće odnosi na maligna oboljenja, sarkome, koštanog sistema a učestalost ove
promene na proksimalnom delu butne kosti je 25%, kao i na kasne komplikacije na proksimalnom delu
butne kosti nakon ugradnje endoproteze zgloba kuka, ili usled pogoršane repozicije nakon primene
uređaja za internu fiksaciju.
Dimenzionisanje tumorskih endoproteza se vrši nakon definisanja veličine proksimalnog dela
oštećene ili obolele koštane mase butne kosti koju treba zameniti, i distalnog dela u koju se tumorska
endoproteza zgloba kuka ugrađuje. To je moguće izvesti na osnovu analognih Rtg dijagnostičkih snimaka
ili na osnovu digitalnih tomografskih snimaka obolele butne kosti. Pri tome digitalizovano snimanje
omogućava prostornu rekonstrukciju obolele butne kosti. To se vrši prevođenjem elementarnih jedinica
snimaka, piksela u odgovarajuće zapreminske elemente voxele. Na taj način se može dobiti računarski
model spoljašnje i unutrašnje geometrije butne kosti, na osnovu kog se definišu svi geometrijski parametri
neophodni za računarsko modeliranje tela endoproteze i simuliranje njenog ponašanja u eksploatacionim
uslovima.
U radu je prikazan način rekonstrukcije butne kosti na osnovu digitalnih dijagnostičkih snimaka,
te modeliranje tela tumorske endoproteze zgloba kuka, analiza deformacija i naponskog stanja na osnovu
definisanih uslova biomehaničkog opterećenja.
Program prevencije razvojnog poremećaja kuka (RPK) u Opštini
Bar-rezultati petogodišnjeg programa
Opšta bolnica Bar,2009

A.Vujičić,D.Vuković

Abstrakt.
Cilj.Na teritoriji Crne Gore,još ne postoji uniformno prihvatanje nijednog organizovanog modela praćenja i screeninga
RPK,kao ni pouzdanih podataka o praćenju tog poremećaja poslednjih desetak godina.Cilj rada je bio prikazati stanje u
dijagnostici i terapiji RPK u jednoj od endemskih regiona u bivšoj SFRJ ,području Bara i Ulcinja,kao i prikazati naša iskustva
u liječenju RPK .
Metode.Korišćeni su podaci iz dojenačkih kartona sve pregledane djece u Opštini Bar od 2003-2008 godine ukupno 3128
pregleda odnosno 2577 prvih pregleda i 551 kontrola.Podaci su analizirani u nekolliko kategorija.
Rezultati:Od 2577 pregledane djece nadjeno je 66 oblika razvojnih pormećaja kukova,od kojih su 36 liječeni i izliječeni
konzervativno.Učestalost sonografskih RPK u petogodišnjem periodu je 2.56% od svih pregledanih odnosno 0.54% pravih
luksacija..
Zaključak: Nakon implementacije organizovanog programa screeninga RPK,u Opštini Bar učestalost RPK je iznosila 2.56%
za navedeni petogodišnji period .Istraživanje je pokazalo povezanost mnogih faktora nastanak RPK od kojih dominiraju
genetski.
Ključne riječi: razvojni poremećaj kuka,sonografija,incidenca,neonatalni skrining.

Uvod
Definicija RPK ,ranije nazivanog urođeno iščašenje kuka je kompleksna i kontroverzna tema. Utvrđivanje i
klasifikovanje samog poremećaja na osnovu nekompletnih definicija je zbunjujuće,a literatura u svijetu varira zbog
različitog pristupa pojedinih autora dijagnostičkim kriterijumima.Uvrijedjeno je mišljene da različiti dijagnostički i
terapijski kriterijmi mogu detektovati bilo kakav poremećaj dojenačkom kuku(1),do onih koji tvrde da su oni
validni samo u rukama iskusnih istraživača.(2).
U etiologiji razvojnog poremećaja kuka ulogu igraju egzogeni (položaj ploda u uterusu,porođajne traume,itd.) i
endogeni (nasledni faktor i asocijacija sa različitim nasljednim sindromima).Predisponiranu podlogu za razvoj RPK
obezbeđuju „nestalni genetski faktori (displazija acetabulma i labavost zglobne kapsule),a determinantni faktori su
mehanički i oni vrše pritisak na veliki trohanter jednoj od luksantnih pozicija“.( Vukašinović i sar.,1994)
Tretman RPK može biti konzervativan i hirurški zavisnosti od starosti djeteta,vrste RPK kao i udruženih
anomalija.(3)
 ORALNA TROMBOPROFILAKSA U ALOPLASTIČNOJ HIRURGIJI KUKA I
KOLJENA

Kuzmanović B, Manojlović S, Bijeljac S, Jovičić Ž, Palija S, Cvijić P, Miholjčić B, Jovanović M

Zavod za ortopediju, fizikalnu medicinu i rehabilitaciju "Dr Miroslav Zotović" Banja Luka

Uvod: Profilaksa tromboembolizma se konvencionalno provodi niskomolekuranim heparinima

supkutano. Oralna tromboprofilaksa pretstavlja značajan novitet i moguća budućnost u ovoj oblasti.

Cilj: Pokazati naša iskustva u primjeni oralne tromboprofilakse u poređenju sa konvencionalnim načinom
profilakse, te ukazati na zapažene prednosti i nedostatke.

Metodologija: Radom je obuhvaćeno 60 pacijenata podvrgnutih aloplastičnim operacijama kuka i

koljena na Ortopedskom odjeljenju ZOFMR «Dr.M.Zotović» u periodu 01.06.- 01.08.2011.godine,
podijeljenih u dvije grupe, po 30. Jedna grupa je tretirana oralnom tromboprofilaksom Rivaroxaban-om,
druga standardnom tromboprofilaksom Reviparin natrium-om i Enoxaparin sodium-om. Rivaroxaban je
ordiniran u dozi od 10mg na dan, i to prva 8 sati nakon operacije, zatim tokom deset nakon operacije na
koljenu, te pet sedmica nakon operacije na kuku. Reviparin natrijum s.c. u dozi 3436 IU, i Enoxaparin
sodium s.c. u dozi 4000 IU smo davali jednom dnevno i to prva doza veče prije operacije (za razliku od
Rivaroxabana), te se kontinuirano nastavlja 14 dana postoperativno.

Rezultati: Rane tromboze dubokih vena nismo imali ni u jednoj grupi. Komplikacija u vidu pojačanog i
produženog krvarenja, većih hematoma i sl. smo imali sporadično u manjoj mjeri, bez signifikantne
razlike kod pacijenata na oralnoj ili konvencionalnoj tromboprofilaksi. Kod peroralne profilakse smo
primjetili manje intraoperativno krvarenje.

Zaključak: Oralna tromboprofilaksa ima svoje mjesto u aloplastici kuka i koljena, te da u najmanju ruku
zadovoljava iste kriterije kao konvencionalna supkutana profilaksa. Nakon ovog rada Rivaroxaban se
redovno koristi u našem svakodnevnom radu, a od strane Fonda zdravstvenog osiguranja uvršten je na
pozitivnu bolničku listu lijekova.
KVALITET ŽIVOTA PACIJENATA SA OBOSTRANIM TOTALNIM ENDOPROTEZAMA
KUKOVA I PACIJENATA SA OBOSTRANIM TOTALNIM ENDOPROTEZAMA KOLJENA

T.Nožica-Radulović, J.Stanković, N.Nuždić, S.Manojlović

Zavod za ortopediju, fizikalnu medicinu i rehabilitaciju „Dr M.Zotović“, Banja Luka, Republika Srpska

Uvod: Mjerenje kvaliteta života je važno radi donošenja pravovremene odluke o načinu liječenja i
preduzimanja svih mjera za očuvanje kvaliteta života.

Cilj:Istražiti postojanje razlike u kvalitetu života pacijenata sa obostranim totalnim endoprotezama

kukova i pacijenata sa obostranim totalnim endoprotezama koljena po prijemu na postoperativnu
stacionarnu rehabilitaciju i otpustu sa iste.

Materijal i metode: Prospektivnom studijom su obuhvaćena 123 pacijenta oba pola (93ž, 30m) prosječne
životne dobi (61,76) sa dijagnozom stanja nakon implantacije totalne endoproteze oba kuka (n=68) i
stanja nakon implantacije totalne endoproteze oba koljena (n=55). Prosječna životna dob pacijenata iz
grupe obostranih totalnih endoproteza oba kuka bila je 58,98, a pacijenata iz grupe obostranih totalnih
endoproteza oba koljena bila je 65,2. Mjerili smo kvalitet života po prijemu na stacionarnu rehabilitaciju i
otpustu sa iste Western Ontario and McMaster Universitas Index (WOMAC). Ostali parametri praćenja
su: profesija, dužina trajanja rehabilitacije i stepen komorbideta. Za utvrđivanje statističke značajnosti
koristili smo Student T-test, t-test za nezavisne uzorke, binarnu logističku regresiju za utvrđivanje
postojanja razlike između pacijenata sa artroplastikom kukova i koljena.

Rezultati: WOMAC index score je podjednako dobar za obe grupe pacijenata te ne postoji statistički
značajna razlika između pacijenata sa implantiranim obostranim totalnim endoprotezama kukova i
pacijenata sa implantiranim obostranim totalnim endoprotezama koljena (p<0,05).

Zaključak: Dobar kvalitet života pacijenata sa implantiranim obostranim totalnim endoprotezama kuka i
pacijenata sa implantiranim obostranim totalnim endoprotezama koljena ukazuje na imperativ
provođenja neposredne postoperativne rehabilitacije i mogao bi da ima veliki značaj u planiranju liječenja
pacijenata sa uznapredovalim degenerativnim bolestima kuka i koljena.
 Rehabilitacija artroplastika kuka
A.Raičević, Ž.Dašić

Institut za fizikalnu medicinu,rehabilitaciju i reumatologiju „Dr. Simo Milosevic“ Igalo-Herceg Novi

Key words
artroplastika kuka
rehabilitacija
neurofizioloske metode
ADŽ (aktivnosti dnevnog života)
motorna kontrola

Uvod Uz klasičnu rehabilitaciju artroplastika kuka,sadržanu u povećanju obima

pokreta,jačanju GMS nogu,korekciji inklinacije karlice i postepenom odbacivanju štaka,naurofiziološke
metode rehabilitacije primjenjujemo u slučajevima osteoporoze acetabuluma/dijafize femura
,periartikularnih osifikata,luksacija endoproteze i revizionih zahvata na kuku.

M a t e r i j a l i m e t o d e Broj ispitanika: 21, Pol: ženskih:10 / muških: 11, Životna dob: 77.5
godina, Zanimanje: penzioner = 14 / domaćica= 7, Premorbiditet : primarna koksartroza=l7 /
postraumatska koksartroza=1 / ostalo= 3, orjentacija: lijevo=9 / desno=9 / obostrano=3, alo-profil:totalna
endoproteza-cementna=4 / totalna endoproteza-necementna=14 / subtotalna= 3,Komplikacije: osifikati=1
/ poliartroza= 3 / reartroplastika=2 .

Rezultati Uspjehom je smatran hod bez pomagala/jednom štakom tj. štapom, uz

obavljanje ADŽ.Navedeno smo procjenjivali kvalitativno pomoću Tinetti index-a tj. ocjenom balansa
(var. Romberg-ovog testa) i hoda (Trendelenburg-ov vs. Duchen-ov fenomen).Tako što je bilo u većine
slučajeva.Odstupanje od norme je bilo uslijed interkurentnih stanja,kognitivnih i motivacionih
manjkavosti,nedostatnosti RH protokola i sl.

D i s k u s i ja i z a k lj u č a k Neurofizioloske metode su u biti na tragu slogana AO skole „Život je

pokret, pokret je zivot“,što iniciraju kroz masivnu multimuskulrnu aktivaciju (Bobath)odnosno kontrolu
kljucnih tacaka (Kabath),putem aktivacije proksimalnih i distalnih sinergija.Time se promovisu i
unapredjuju multimuskularni (koordinisani) motorni obrasci .
Sekcija 2: RAME

LEČENJE PREDNJE NESTABILNOSTI RAMENA

Ninković S., Harhaji V., Stanković M., Gojković Z., Kecojević V., Milankov M.
Klinički centar Vojvodine, Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju

Zglob ramena je najpokretljiviji ali i najnestabilniji zglob lokomotornog aparata. Cilj ovog rada je
prikaz i analiza rezultata lečenja prednjih ponavljanih iščašenja zgloba ramena otvorenom minimalno
invazivnom hirurškom tehnikom u periodu od 2002-2010.godine.
Operisano je 86 pacijenata sa prednjim ponavljanim iščašenjima ramena, 70 muškaraca i 16 žena.
Kod svih je korišćen samo deo klasičnog, obično upotrebljavanog deltoido-pektoralnog pristupa.
Prosečna starost je bila 24,8 godina (15-46). Povredu levog ramena je imalo 60 pacijenata a 26 desnog.
Rukometaša je bilo 16, borilačke veštine je treniralo 12 pacijenta, odbojku šest, košarku dva a njih 50 nisu
bili profesionalni sportisti. Preoperativna srednja vrednost modifikovane Rowe bodovne skale je bila 45 a
postoperativna srednja vrednost je iznosila 85 (P<0,001). Postoperativnim praćenjem pacijenata u periodu
od 24 meseca ( 6-48 meseci) prema Constant-Murley bodovnoj skali 21 pacijent (24,41 %) je imao
odličan rezultat (ocena preko 90), 60 njih (69,76%) su imali dobar rezultat (75-89) a pet (5,81%) su
imali rezultat manji od 75.

Otvoren hirurški tretman prednje nestabilnosti zgloba ramena je pouzdan i daje dobre kliničke
rezultate naročito kod mladih sportista sa nestabilnošću u jednom pravcu, većim brojem iščašenja zgloba
ramena i udruženim koštanim lezijama.

Ključne reči: Rame, Ponavljane dislokacije, Hirurgija

 ARTROSKOPSKA HIRURGIJA RAMENA U NAŠOJ USTANOVI

Palija S, Bijeljac S, Manojlović S, Talić G, Jovičić Ž, Kuzmanović B, Cvijić P, Miholjčić B, Jovanović

M

Zavod za ortopediju, fizikalnu medicinu i rehabilitaciju „Dr Miroslav Zotović“ Banja Luka

Uvod:Artroskopska hirurgija ramena predstavlja dijagnostičko-terapijsku proceduru kojom se posebnom

opremom i instrumentima kroz male otvore vrši pregled i ispitivanje svih struktura unutrašnjosti zgloba
ramena i preduzimaju potrebni terapijski zahvati. Veliki stepen mobilnosti ramena je posljedica njegove
specifične anatomske građe koju karakteriše mala koštana podudarnost i jaka mišićna snaga, pa stabilnost
zgloba umnogome zavisi od mekotkivnih struktura labruma, kapsule, ligamenata i mišića.

Cilj rada: Prikazati prednost artroskopske hirurgije u odnosu na ostale metode liječenja.

Materijal i metode: U periodu između septembra 2010 do juna 2012 godine, u Zavodu za ortopedija,
fizikalnu medicinu i rehabilitaciju "Dr Miroslav Zotović" urađeno je 28 artroskopskih intervencija na
ramenu. Analizom je obuhvaćeno 28 pacijenata (16 muškaraca i 12 žena). Od tog broja bilo je 15
artroskopskih rekonstrukcija prednjeg labruma (Bankart lezije), 6 artroskopskih rekonstrukcija rotatorne
manžetne, te 7 artroskopski asistiranih toaleta zgloba (akromioplastika, resekcija priraslica, odstranjenja
kalcifikata, proksimalne tenodeze duge tetive bicepsa). Svi pacijenti su operisani pod opštom
endotrahealnom anestezijom u lateralnom dekubitus položaju, a rehabilitacija je provođena u našoj
ustanovi po vlastitom protokolu.

Rezultati: Period praćenja analiziranih pacijenata je bio od 1-19 mjeseci (prosječno 11 mjeseci).
Pacijente smo pratili klinički i funkcionalno (testovima). Ranih i kasnih komplikacija nismo zabilježili.

Zaključak: Artroskopske procedure u dijagnostici i terapiji povreda i oboljenja zglobova značajne su iz

više razloga, a prvenstveno se ogledaju u kratkoj hospitalizaciji, malim incizijama kože, u redukciji
postoperativnog morbiditeta i smanjenju troškova liječenja, a najviše se ogledaju u skraćenju vremena
rehabilitacije i bržem povratku svakodnevnim aktivnostima.
ARTROSKOPSKA REKONSTRUKCIJA RUPTURE ROTATORNE MANŠETE RAMENA

Hrvoje Klobučar, Nenad Medančić, Damir Starčević, Nikola Čičak

“Akromion” Specijalna bolnica za ortopediju i traumatologiju, Krapinske Toplice, Hrvatska

Uvod:
Ruptura rotatorne manšete jedan je od najčešćih uzroka bolnog ramena. U ovom radu prikazujemo
bolesnike s potpunom rupturom rotatorne manšte kod kojih je učinjena artroskopska rekonstrukcija.
Materijali i metode:
U periodu od 52 mjeseca, 338 bolesnika (201 muškarac i 137 žena), prosječne životne dobi 60 godina
(23-85 godina) podvrgnuto je artroskopskoj rekonstrukciji rotatorne manšete u našoj bolnici. Prosječni
period praćenja je 21 mjesec. Traumatsku rupturu imalo je 33% bolesnika. Bolesnicima je prije i poslije
operacije učinjen fizikalni pregled i pretraga ramena ultrazvukom. Kod 37% bolesnika je uz
rekonstrukciju rotatorne manšete učinjena i akromioplastika. Kod 31% bolesnika je uz rekonstrukciju
rotatorne manšete učinjena i tenotomija, a u 12% bolesnika tenodeza duge glave bicepsa. Kod 147
bolesnika je tetiva supraspinatusa rekonstruirana transosealnom tehnikom, kod 5 transtetivnom tehnikom,
a kod ostalih bolesnika tehnikom jednog ili dva reda sidara.
Rezultati:
Intraoperacijske komplikacije uključivale su izvlačenje sidara iz koštanog ležišta i pucanje konaca i
ukočenost ramena. U ranom poslioperacijskom periodu bilo je nekoliko upalnih reakcija oko prednjeg
artroskopskog portala, a jedan pacijent imao je duboku infekciju. Pet pacijenata imalo je rerupturu
manšete te je kod njih učinjena reoperacija.Transosealna tehnika se pokazala superiornom prema ostalim
tehnikama.
Zaključak:
Artroskopska rekonstrukcija tetiva rotatorne manšete je minimalno invazivna kirurška tehnika koja
polučuje izvrsne rezultate te je upotrebom različitih tehnika šivanja moguće anatomski rekonstruirati
hvatište tetive te posljedično omogućiti fiziološku funkciju tetiva i brži i potpuniji oporavak pacijenata.
Ključne riječi; rotatorna manšeta, artroskopija, transosealna tehnika
KADA UGRADITI PARCIJALNU, POTPUNU ILI OBRNUTU PROTEZU RAMENA?

Hrvoje Klobučar, Nikola Čičak

“Akromion” Specijalna bolnica za ortopediju i traumatologiju, Krapinske Toplice, Hrvatska

Uvod: Ugradnja određenog tipa proteze ramena ovisi o stanju ramenog zgloba i mekih česti.
Materijal i metode: U razdoblju od 50 mjeseci u našoj bolnici ugrađena je 91 proteza ramena. Potpuna
proteza ramena je ugrađena kod 39 pacijenata, obrnuta proteza ramena kod 40 pacijenta te
hemiartroplastika kod 12 pacijenata. Najčešća indikacija za ugradnju obrnute proteze ramena bio je
prijelom proksimalnog humerusa. Šest pacijenta imalo je artropatija ramena. Kod 3 pacijenta radilo se o
reviziji proteze ramena. Hemiartroplastika je učinjena kod 8 pacijenata s prijelomom, 3 pacijenta s
artrozom i kod jednog pacijenta s revizijom proteze.
Rezultati: U ranom poslijeoperacijskom periodu učinjena je punkcija hematoma kod 2 pacijenta. Nije
bilo površne niti duboke infekcije. Najbolji rezultati postignuti su kod pacijenta s potpunom protezom
ramena u pogledu funkcije te smanjenja boli. Pacijenti s ugrađenom obrnutom protezom imali su slabiju
funkciju ruke, prvenstveno snagu.
Zaključak: Autori preporučuju ugradnju potpune proteze ramena kod osteoartritisa, a hemiartroplastiku
samo u izuzetnim slučajevima te kod mlađih pacijenta s prijelomom. Ugradnju obrnute proteze ramena
savjetujemo kod artropatije ramena za koju je i konstruirana proteza te kod prijeloma proksimalnog
humerusa kod starijih osoba, a iznimno kod mlađih. Kod prijeloma i loše saniranih prijeloma operater
mora imati na raspolaganju različite tipove proteze.
Ključne riječi; potpuna proteza ramena, obrnuta proteza
Sekcija 3: KOLJENO

BESCEMENTNE ENDOPROTEZE PROTEZE KOLJENA, NAŠA ISKUSTVA

Darko Kirinčić,
Opća bolnica Bjelovar

U općoj bolnici Bjelovar endoproteze koljena implantiraju se od 1995. godine, a od 2005. godine
koristimo i bescementne endoproteze koljena. Do kraja 2011. godine ukupno je u Općoj bolnici Bjelovar
implantirano 210 bescementnih endoproteza koljena. U tom razdoblju morali smo reoperirati 6 pacijenata:
4 zbog infekta i dva zbog aseptičkog laksiteta. Opisani su algoritmi i primjeri rješavanja takvih
komplikacija te su također naši rezultati komparirani s onima drugih autora. Rad dokazuje da su moderne
bescementno endoproteze koljena neopravdano zapostavljeni implantati. Naši rezultati podudaraju s
onima drugih autora koji ne nalaze bitnih razlika u postotku komplikacija u komparaciji s cementnim
endoprotezama koljena, a one imaju određenih prednosti kao što je kraće trajanje operacije te duži
očekivani vijek.
TOTALNA ARTROPLASTIKA KOLJENA-KONTRAVERZE, DILEME I STAVOVI

Manojlović S, Bijeljac S, Talić G, Jovičić Ž, Palija S,Kuzmanović B, Cvijić P, Miholjčić B, Jovanović M

Zavod za ortopediju, fizikalnu medicinu i rehabilitaciju „Dr Miroslav Zotović“ Banja Luka.

Totalna artroplastika koljena (TKA) je kompleksna, resekciona i ireverzibilna hirurška metoda koja mu
vraća bezbolnu funkciju.
Cilj nam je prikazati evoluciju hirurškog pristupa u totalnoj artroplastici koljena na preko 1000 operisanih
pacijenata, kao i aktuelne dileme u hirurgiji koljena danas, naša opredjeljenja, te da se skrene pažnja na
sve bitne momente u preoperativnom planiranju, intraoperativnim problemima, kao i postoperativnom
tretmanu pacijenata sa TKR.
U našoj ustanovi je u periodu od 2004. do maja 2012. godine urađeno 1023 TKA, uz stalni trend rasta
broja operacija. Koristili smo široku paletu implantata najpoznatijih proizvođača: J&J, Biomet, Lima,
Zimmer, Stryker.
Naša TKA filozofija imala je evolutivan tok i razvoj koji je pratio krivulju učenja. Ona obuhvata 4
kontraverze, 6 dilema i 9 stavova (Čuvati ili žrtvovati LCP; Resufacing patele: da ili ne, Fiksna ili
mobilna tibijalna platforma; Cementno ili bescementno koljeno; Ligamentarni balans; Odnos fleksionog i
ekstenzionog gepa; Traking patele; Lateralni pristup kod valgus deformiteta koljena; Izbor implantata u
zavisnosti od dobi i zahtjeva pacijenta; Mjesto unikondilarne proteze u primarnoj artroplastici koljena;
Radiografska analiza TKA; Registar implantata; Osnovi tretmana infekcije u TKA).
Kontraverze podrazumijevaju borbu mišljenja. U toj borbi svako mora odabrati stranu. Dileme su naše
sumnje da li ono što radimo poboljšava krajnji ishod liječenja. To su mogućnosti koje ne isključuju jedna
drugu, već vode istom cilju.
Naši stavovi su i naše odluke i zaključci. Mi smo ih kreirali na bazi principa koji su inače nepromjnenjivi,
iskustava „velikih ortopedija“ i našeg skromnog iskustva.
 Totalna Artroplastika Kolena u Opštoj Bolnici Berane

Budimir Dabetić1, Barjaktarović Radoslav2, Popović Zoran2, Novović Saša1

Opšta Bolnica Berane1, Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju VMA Beograd2

Cilj: Totalna artroplastika kolena predstavlja danas često izvođenu ortopedsku proceduru sa izuzetnim
uspehom i niskom stopom komplikacija. Radi se o proceduri koja se najčešće izvodi u velikim
ortopedskim centrima. Cilj nam je da prikažemo savremeni sveobuhvatni pristup u dijagnostici, pre-,
intra- i postoperativnom tretmanu pacijenta sa
totalnom artroplastikom koji omogućuje uspješno i bezbjedno izvođenje ove procedure u opštoj bolnici.

Materijal i metode: U periodu od avgusta 2010. do avgusta 2012. u Opštoj Bolnici Berane izvedeno je
26 totalnih artroplastika kolena, ukupno 24 pacijenta, 5 muškaraca, 19 osoba ženskog pola. Kod dva
pacijenta izvedene su obostrane totalne artroplastike u jednom aktu. Registrovana je jedna komplikacija –
infekcija koje rešena one-stage reartroplastikom hinge revizionom protezom kolena.

Rezultati: Svi pacijenti su u prvih 12 nedelja osposobljeni za potpuno samostalno kretanje bez pomagala,
sa zadovoljavajućim obimom pokreta, u svim slučajevima postignuta je puna ekstenzija, fleksija u
proseku 112 stepeni. Registrovana je jedna postoperativna infekcija.(3,8%). Prosečno trajanje
postoperativne hospitalizacije bilo je 7,8 dana.

Zaključak: Serija totalnih artroplastika kolena izvedena u OB Berane pokazuje da ukoliko postoje
adekvatno obučeni kadrovi, i ako se sprovede temeljna preoperativna dijagnostika i korekcija
komorbiditeta, i u ustanovama nivoa opšte bolnice, mogu se bezbedno i uspješno izvoditi kompleksne
ortopedsko hirurške procedure kao što je totalna artroplastika kolena.
KAKO LIJEČITI OSTEOARTRITIS KOLJENA U ŽIVOTNOJ DOBI OD 50 DO 60 GODINA ?
Denis Tršek, Miroslav Hašpl
“Akromion” Specijalna bolnica za ortopediju i traumatologiju, Krapinske Toplice, Hrvatska

Uvod: Liječenje osteoartritisa koljena u 6. desetljeću života bolesnika otvara brojne izazove i mogućnosti
liječnja: artroskopske toalete i hondroplastike, korektivne osteotomije te artroplastike – djelomične ili
potpune.
Materijal i metode: U razdoblju od 52 mjeseca u našoj bolnici ugrađeno je 480 primarnih totalnih
endoproteza koljena, 36 parcijalnih endoproteza koljena (od toga dvije parcijalne patelofemoralne proteze
i dvije parcijalne lateralne endoproteze) i 24 revizijske endoproteze koljena.
Rezultati: Zbog bolova po završenoj rehabilitaciji, kod dvije parcijalne proteze napravljena je konverzija
u totalnu protezu. Nije bilo dubokih infekcija, imali smo dvije površne infekcije rane. Nije bilo znakova
labavljenja proteza. Tri pacijenta su pala u prvom tjednu nakon operacije radi nemogućnosti kontrole
noge zbog kontinuirane regionalne anestezije, a jedan pacijent u drugom tjednu rehabilitacije. Zbog
subluksacije patele kod jedne pacijentice napravljena je medijalizacija patele. Od 24 revizijske proteze
kod 18 bolesnika radi defekta kosti napravljena je nadogradnja metalnim umetkom.
Zaključak: Rad prikazuje mogućnosti artroplastike koljena, te mjesto endoprotetike koljena u 6.
desetljeću života bolesnika.
Ključne riječi; potpuna proteza koljena, parcijalna proteza
The Role of the Posterior Cruciate Ligament as a Predicting Factor for the Range of Motion of the
Endoprosthetic Replaced Knee Joint

Ljubomir Bogojevski, Jordan Smiceski, Milena Bogojevska

Institution: Special Hospital for Orthopedic Surgery and Traumatology “St. Erazmo” Ohrid, Macedonia

Introduction: One of the main goals of the endoprosthetic replacement of the knee joint, besides the
analgetic effect, is also maintenance or increase of the range of motion of the joint. From the big number
of factors placed globally in two big groups of factors and those are the factor patient (preoperative range
of flexion, gender, body mass index) and the bigger group of surgically modified factors (that include
tibial slope, posterior condylar offset, length of the joint line, varus/valgus deformity, design of the
endoprosthesis, tibial insert and the role of the posterior cruciate ligament) two are emphasized, and those
are the change of the posterior condylar offset and the tibial slope. The role of the posterior cruciate
ligament is mentioned in the literature as completely irrelevant.

Aim: The aim of this study is to redefine the role of the posterior cruciate ligament based on the use of
the technique of endoprosthetic replacement of the knee joint, established by its belonging to the medial
compartment of the knee, which leads to its lowest length in varus deformity of the knee, and biggest
length in valgus deformity.

Material and methods: An analysis has been done of the pre and postoperative range of motion, by
using the operative technique that has been adjusted to the values of the posterior cruciate ligament, with
variable values of the proximal tibial resection in reverse proportionality with the values in varus-valgus
deformity in 96 cases, divided in 5 groups and those are extreme to lesser varus deformity towards valgus
type 1 and 2 according to Krackow.

Results: The analysis of the results in all the anatomic groups of preoperative deformation and the
comparison of our results with those of the New Castle group gives us the right to consider the posterior
cruciate ligament, treated with the technique of adaptation of the proximal tibial resection according to its
length, as a factor with considerable meaning towards predicting the range of motion of the joint that has
undergone endorposthetic replacement.
ULOGA LOKALNE INFILTRATIVNE ANALGEZIJE U ARTROPLASTICI KOLJENA

Cvijić P, Manojlović S, Bijeljac S, Talić G, Jovičić Ž, Palija S,Kuzmanović B, Miholjčić B, Jovanović M

Zavod za ortopediju, fizikalnu medicinu i rehabilitaciju "Dr Miroslav Zotović" Banja Luka

Uvod:Intenzitet postoperativnog bola nakon totalne artroplastike koljena jedan je od najznačajnijih

faktora koji utiču na opšte stanje pacijenta, brzinu rehabilitacije, dužinu i troškove bolničkog liječenja.
Lokalna infiltrativna analgezija predstavlja jednu od tehnika upravljanja bolom i podrazumijeva
intraoperativnu aplikaciju lijeka ili kombinacije lijekova u periartikularno tkivo operisanog zgloba, a s
ciljem smanjenja intenziteta postoperativnog bola.

Cilj:Primarni cilj istraživanja je utvrditi uticaj lokalne infiltrativne anlagezije na intenzitet

postoperativnog bola kod pacijenata podvrgnutih implantaciji totalne endoproteze koljena, u odnosu na
placebo, a potom i na brzinu rehabilitacije pacijenata i dužinu bolničkog liječenja.

Metodologija:Ovo je prospektivna, randomizirana, dvostruko slijepa studija, kojom je obuhvaćeno 80

pacijenata (podijeljeni u dvije grupe po 40) liječenih u ZOFMR "Dr Miroslav Zotović", u periodu od jula
do novembra 2012. godine. Tokom operativnog zahvata pacijenti grupe A su intraartikularno dobijali
kombinaciju lijekova (meloksikam 15 mg, bupivakain 300 mg i adrenalin 0,3 mg), a pacijenti grupe B su
dobijali placebo (u vidu ekvivalentne zapremine fiziološkog rastvora). Procjena bola je vršena uz pomoć
vizuelne analogne skale bola (1-5).

Rezultati:U grupi pacijenata koja je primala kombinaciju lijekova (grupa A) zabilježena je značajna
redukcija bola u odnosu na grupu pacijenata koja je dobijala placebo, što će biti prikazano u radu. Pored
toga, neposredni postoperativni fizikalni tretman se lakše provodio u grupi pacijenata koji su primali
kombinaciju lijekova.

Zaključak: Lokalna infiltrativna analgezija značajno redukuje nivo postoperativnog bola i planira se
njena rutinska primjena u našoj svakodnevnoj praksi.
Sekcija 4: POVREDE LIGAMENATA I MENISKUSA KOLJENA

POVREDE PREDNJEG UKRŠTENOG LIGAMENTA KOLENA

Milankov M, Savić D, Ninković S, Harhaji V, Janjić N, Matijević R.

Medicinski fakultet Novi Sad, Klinički centar Vojvodine, Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju

Učestalost povređivanja kolena u poslednjih par decenija je u stalnom porastu sa dominacijom

mlade populacije koja se bavi sportom.
Značajan problem, kada su povrede kolena u pitanju, a posebno povrede prednjeg ukrštenog
ligamenta predstavlja njihova pravovremena, ali i pravilna dijagnostika. Od uspešnosti dijagnostičkih
procedura zavisi i pravovremeno odredjivanje terapije, koja opet zavisi od nekoliko faktora. Najznačajniji
je nivo aktivnosti kome će se povredjeni vratiti nakon terapijskih procedura, a u odnosu na ovu činjenicu
terapija može biti neoperativna ili hirurška. Još uvek postoji problem povreda koje nisu pravovremeno
dijagnostikovane, ali isto tako i onih povreda koje se ne tretiraju na pravi način. Posledica ovakvog stanja
jeste pojava nestabilnosti zgloba kolena uz mogućnost nastanka komplikacija, od kojih su najznačajnije
degenerativne promene, koje mogu ostaviti trajne posledice po zglob kolena.
U radu su prikazani osnovni principi artroskopske hirurgije kolena. Razmotrene su mogućnosti
ove hirurgije, njene prednosti i moguće komplikacije. Sve je to prikazano na sopstvenom materijalu koji
obuhvata period od 1993. do 2011. godine i kojim je obuhvaćeno preko 3000 artroskopija kolena i 2500
ligamentoplastika prednjeg ukštenog ligamenta.
 Double bundle technique combined with a biologic regenerative treatment gives the best result of
ACL surgery

Nikica Darabos1, Miroslav Haspl2, Denis Trsek2, Esmat Elabjer1, Carsten Moser3
1
Dep.of Sports traumatology, Clinic of Traumatology, KBC Sisters of Mercy, Zagreb, Croatia
2
Special Hospital Akromion, Krapinske toplice, Croatia
3
Institute for microtherapy, Bochum, Germany

Introduction: The bone tunnel widening appear after knee anterior cruciate ligament (ACL) single
bundle technique (SB) reconstruction and could result in a ligament laxity or lead to increased failure
rates. It could be affected on the biomechanical and biomolecular base. This research was carried out to
establish whether a double bundle technique (DB) in a combination with.biologic regenerative treatment
of intra-articular application of Autologous Conditioned Serum (ACS) containing endogenous anti-
inflammatory cytokines including IL-1Ra and several growth factors, could enhance a result of ACL
surgery.
Methods: In a prospective, randomized, double-blind trial with four parallel groups, 124 patients were
treated. We compared a tibial bone tunnel width measured by CT-scans in three different post-operative
periods. The clinical efficacy was assessed by patient administered outcome instruments (IKDC 2000,
LYSHOLM, TEGNER) up to two years following the ACL-reconstruction in 4 groups of patients
regarding a different combination of treatment: A. SB + Placebo, B. SB + ACS, C. DB + Placebo, D. DB
+ ACS.
Results: Postoperative tibial tunnel diameters in all groups were significantly larger than they were
directly after surgery. Bone tunnel enlargement was significantly less in Group D than in the other groups
(p<0.005). Clinical outcomes were consistently better in patients treated with double boundle technique,
especially in a group D, at all data points and for all outcome parameters, but there were no statistically
significant differences, even in the IKDC 2000 Ligament examination subscale after 1 year.
Discussion and Conclusion: Combination of biologic Autologous Conditioned Serum treatment and
operative DB ACL reconstruction give the best postoperative knee stability and influence function
recovery and clinical result by affecting tunnel widening. The cause and prevention of tunnel widening
must be understood by the surgeon to improve surgical technique, choice of graft methods and
postoperative treatment regimens.
Keyword: Knee Arthroscopy; ACL Reconstruction; Biologic healing; Tunnel widening; Autologous
Conditioned Serum
REZULTATI LIGAMENTOPLASTIKE PREDNJEG UKRŠTENOG LIGAMENTA KOLENA K-T-K
GREFONOM

V.Kecojević, I.Lalić, M.Salabat, N.Kovačev, Z.Šarčević1

Rekonstrukcija prednjeg ukrštenog ligamenta kolena (LCA) i plasiranje neoligamenta u najpribližniji

anatomski položaj predstavlja predmet sve većeg zanimanja i istraživanja. Prelazak sa transtibijalnog na
anteromedijalni portal predstavlja unapređenje u dobijanju anatomskog položaja neoligamenta-grefona.
Materijal i Metod
Rađena je retrospektivna klinička analiza od 2003-2011. Obrađeno je 310 operisanih pacijenata. Pacijenti
su bili prosečne starosti 28.52 godina (od 16-46 ), nisu deljeni u starosne grupe, 2/3 muški i 1/3 ženski,
prema operisanoj strani 49% levo i 51% desno koleno. Korišćen je KTK grefon srednje trećine ligamenta
patele, za fiksaciju su korišćeni interferentni zavrtnji. Rehabilitacija je rađena pod kontrolom sportskog
lekara po Shelbourne metodi. Kontrole su rađene nakon 12 meseci. Vršeno je merenje stabilnosti kolena
postoperativno (Lachman test artrometrom). Za procenu rezultata korišćeni su Lyscholm skor, Tegner
skor, IKDC skor
Rezultati
Dobijeno je stabilno koleno, prosečno postoperativno pomeranje mereno artrometrom bilo je 2,4mm,
IKDC postooperativno je prosečno bio A, Tegner 7.46, Lyscholm 91.
Diskusija
Postoperativni rezultati na ovom uzorku ukazuju na veoma visoko statistički značajne razlike (p˂0.001)
između prosečnih vrednosti funkcionalnih testova pre i postoperativno. Prema ovome postoperativni
rezultati bili su odlični.
Zaključak
Rekonstrukcija prednjeg ukrštenog ligamenta KTK grefonom daje dobre postoperativne rezultate.
PRIMENA TETIVNOG KALEMA DODATNO HIBRIDNO FIKSARANOG U GOLENJAČI PRI
REKONSTRUKCIJI PREDNJEG UKRŠTENOG LIGAMENTA. FUNKCIONALNI
REZULTATI.

N.Janjić, S.Ninković, V. Harhaji, V. Bojat, D.Savić, M.Milankov

Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju, Klinički centar Vojvodine, Medicinski fakultet,

Univerzitet u Novom Sadu,

Uvod: Sve veći broj ljudi se bavi sportskim aktivnostima, kao aktivni sportisti ili rekreativno.
Paralelno je porastao i broj sportskih povreda, posebno povreda lokomotornog aparata. Fiksacija kalema u
golenjači u odnosu na fiksaciju u butnoj kosti, uvek je problematičnija, jer kod fiksacije u golenjači
često se gubi inicijalna zategnutost. Cilj rada je da prikaže funkcionalne rezultate rekonstrukcije prednjeg
ukrštenog ligamenta primenom tetivnog kalema dodatno hibridno fiksiranog u golenjači.
Materijal i metod: Rekonstrukcija prednjeg ukrštenog ligamenta izvedena je ( 30 pacijenata)
primenom neoligamenta ( kalema) od tetiva polužilastog (m. semitendinosus-a) i pravog mišića buta (m.
gracilis-a), koji je ojačan komprimovanom spongioznom kosti na krajevima (KHK-kalem). U ovom radu
korišćena je operativna tehnika - tzv.dodatna hibridna fiksacija KHK-kalema upotrebom dodatnog
zavrtnja u golenjači, koji obezbedjuje permanentnu stabilnost inicijalne zategnutosti kalema.
Rezultati i diskusija: Postoperativni rezultati funkcionalne analize dobijeni su primenom: Lachman
testa (3,0), Pivot shift testa (test subluksacije tibije u odnosu na femur), Tegner skora(8,80), Lysholm
skora(97,92), IKDC skora(1,15). Na osnovu dobijenih rezultata, može se zaključiti da je tehnika
postupka dodatne hibridne fiksacije tetivnog kalema u golenjači, potpuno zadovoljavajuća, što i
pokazuju navedene vrednosti funkcionalne analize.
Zaključak: Rezultati pokazuju da se primenom postupka dodatne hibridne fiksacije tetivnog
kalema u golenjači postiže jaka inicijalna fiksacija i brza biološka inkorporacija kalema u koštanom
tunelu. Dodatnim fiksiranjem kalema u golenjači omogućava se dozirana tenzija kalema.
Ključne reči: prednji ukršteni ligament, rekonstrukcija, tetivni kalem, hibridna fiksacija u
golenjači.
 ZNAČAJ ANATOMSKE REKONSTRUKCIJE PREDNJEG UKRŠTENOG LIGAMENTA
KOLJENA

Bijeljac S, Manojlović S, Talić G, Jovičić Ž, Palija S,Kuzmanović B, Cvijić P, Miholjčić B, Jovanović M

Zavod za ortopediju, fizikalnu medicinu i rehabilitaciju "Dr Miroslav Zotović" Banja Luka

Uvod: Posljedice povrede LCA su trajne i dovode do hronične anterolateralne rotatorne nestabilnosti, a
vremenom i do degenerativnih promjena koljena. Artroskopska rekonstrukcija LCA predstavlja metodu
izbora u liječenju ove povrede, posebno za sportski aktivnu populaciju pacijenata.

Cilj: Praćenje rezultata operativno liječenih pacijenata, nakon artroskopske rekonstrukcije LCA, te njihov
povratak svakodnevnim aktivnostima kao prije povrede.

Metodologija: U analizu je uključeno 303 pacijenta (205 muškaraca i 98 žena) operisanih u ZOFMR "Dr
Miroslav Zotović" u periodu jun 2005. - april 2012.godine. Kod svih pacijenata rađena je artroskopska
ligamentoplastika prednjeg ukrštenog ligamenta primjenom STG grafta. Neanatomska rekonstrukcija je
rađena kod 32 pacijenta, anatomska kod 271. Analizirani su i upoređivani parametri dobijeni kliničkim
pregledom i funkcionalnim testovima prije i nakon operacije.

Rezultati: Prosječan period praćenja je 19,6 (10 do 34 mjeseca). Lysholm score preoperativno iznosio je
57,33, a postoperativno 92,64. Tegner score: preoperativno 2,43, a postoperativno 7,89. Artrometrijska
mjerenja pacijenata prije operacije prosječno su iznosila 8,45mm prednjeg pomjeranja tibije u odnosu na
femur, što je postoperativno korigovano u prosjeku na 2,18mm. Nochplasika je rađena u 35 pacijenata, i
parcijalna meniscektomija u 202, sutura meniskusa u 38.

Zaključak: Pažljiva evaluacija ligamentarnih povreda koljena od prvog kontakta sa povrijeđenim,

postavljanje prave dijagnoze, izbor pravog načina liječenja je osnovni preduslov da se dobije maksimalno
moguć oporavak, povratak na nivo aktivnosti prije povrede i spriječi razvoj posttraumatskih
degenerativnih promjena zgloba. "Tehnika anatomske rekonstrukcije" kojom se obnavlja prirodna
anatomija ACL predstavlja imperativ u liječenju rupture prednjeg ukrštenog ligamenta posebno kod
aktivnih profesionalnih sportista.
 EKSPERIMENTALNI REZULTATI ISPITIVANJA JAČINE FIKSACIJE TETIVNOG
KALEMA PRI REKONSTRUKCIJI PREDNJEG UKRŠTENOG LIGAMENTA
N.Janjić, S.Ninković, V. Harhaji‚V. Bojat, D.Savić, M.Milankov

Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju, Klinički centar Vojvodine,

Medicinski fakultet, Univerzitet u Novom Sadu,

Uvod: Jačina fiksacije kalema je, pre nego jačina kalema, najslabija karika u rekonst- rukciji
prednjeg ukrštenog ligamenta. Fiksacija u golenjači se smatra problematičnijom od iste u butnoj kosti, te
predstavlja slabu tačku ove metode. U ovoj studiji korišćene su tetive pregibača prstiju ( m. fleksor
digitorom) podkolenice svinje, kao eksperimentalni model za ispitivanje jačine kalema pri rekonstrukciji
prednjeg ukrštenog ligamenta kod čoveka.
Materijel i metode: Od tetiva pregibača prstiju (m.flexor digitorum-a) podkolenice svinje
napravljeni su različiti tipovi kalema. Kalem se optereti na mašini za biomehaničko ispitivanje sve dok ne
dodje do rupture kalema na mestu fiksacije. U prvoj grupi je primenjen kalem samo od tetiva pregibača
prstiju (m.flexor digitorum-a) podkolenice svinje; kod druge grupe je primenjen kalem od istih tetiva,
koji je ojačan komprimovanom spongioznom kosti na krajevima (KHK – svinjsnki kalem), a kod treće
grupe je primenjen KHK-svinjski kalem dodatno hibridno fiksiran u golenjači.
Rezultati i diskusija: Biomehanička ispitivanja jačine fiksacije kalema su pokazala da je fiksacija
najjača pri primeni KHK-kalema dodatno hibridno fiksiranog u golenjači. Eksperimentalni rezultati
analize korišćenjem tetive pregibača prstiju (m. flexor digitorum-a) podkolenice svinje, pokazuju da su
najbolji rezultati dobijeni primenom postupka dodatne hibridne fiksacije KHK- kalema u golenjači.
Zaključak: Eksperimentalni rezultati dobijeni korišćenjem svinjskog tetivnog kalema
napravljenog od tetiva pregibača prstiju ( m. flexor digitorum-a), kao i eksperimentalnih vrednosti
dobijenih na podkolenici svinje, pokazuju da je najjača fiksacija kalema postignuta primenom postupka
dodatne hibridne fiksacije KHK- kalema u golenjači.

Ključne reči: jačina fiksacije tetivnog kalema, eksperimentalni i postoperativni funk- cionalni
rezultati.
 PRELOMI ČAŠICE POSLE REKONSTRUKCIJE PREDNJEG UKRSTENOG LIGAMENTA
KOST- LIGAMENT ČAŠICE- KOST TEHNIKOM
1
Milović M., 1Lainović Z., 2 Rasović P.,Kovačev N. 2Milankov M.
1
Odeljenje ortopedije, Opšta bolnica, Vrbas
2
Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju, Klinički centar Vojvodine, Novi Sad

Primena kost- ligament čašice- kost kalema za rekonstrukciju prednjeg ukštenog ligamenta
kolena je široko prihvaćena metoda sa dobrim rezultatom lečenja. Prelom čašice posle korišćenja srednje
trećine ligamenta čašice sa koštanim delovima za rekonstrukciju prednjeg ukrštenog ligamenta kolena je
retka komplikacija. Cilj ovog rada je da prikaze ucestalost, mogućnosti i rezultate lecenja nakon preloma
casice kolena posle rekosntrukcije prednjeg ukštenog ligamenta kolena.
Na Klinici za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju KC Vojvodine u periodu od 1996-2011
uradjeno je 1714 artroskopskih rekonstrukcija prednjeg ukrštenog ligamenta kolena korišćenjem kost-
ligamenta čašice- kost kalema. Kod sedam (0,42% ) pacijenta prosečne starosti 23,5 godine (19-30) je
doslo do preloma casice. Dva pacijenta su bili muskarci i pet žene. Kod dva pacijenta prelom je nastao
intraoperativno, kod pet postoperativno. Kod dva pacijenta prelom je bio bez dislokacije,kod tri dvodelni
I kod dva visedelni. Jedan pacijent sa prelomom bez dislokacije je lečen je imobilizacijom 6 nedelja dok
je kod pet uradjena kravava repozicija i ostesinteza iglama i žicom, a kod jednog osteosinteza zavrntjom.
Na kontroli prosecno posle pet godina (2-8) svi se i dalje takmiče u regionalnom rangu takmičenja, imali
su pun obim pokreta kolena, stabilno koleno, Lachman test sa tvrdim zaustavljanjem 2 mm artrometarski
u odnosu na drugu nogu ,Lyscholm scor je 92, bez znakova hipotrofije muskulature. Izokinetička merenja
mišićne snage su pokazala da nema deficita.
Prelom casice posle rekonstrukcije prednjeg ukrštenog ligamenta predstavlja ozbiljan problem i
ukoliko se izvrsi korektna repozicija i stabilna sinteza ulomaka nema komplikacija samo je
rehabilitacioni tok usporen.
 ETIOLOŠKI FAKTORI I MEHANIZMI POVREDJIVANJA LCA

Nikola Bulatović, Miroslav Kezunović, Veliša Aligrudić

Klinika za Ortopediju i traumatologiju , KCCG Podgorica

Uvod: Prve opise povreda koljena dao je grčki ljekar Hipokrat u II vijeku prije naše ere i rimski ljekar
Galen. Začetnici biomehaničkog pristupa koljenu su braća Weber iz Gottingena koji su 1836 godine
istikli značaj prednjeg ukrštenog ligamenta. Povrede LCA predstavjaju jednu od najčešćih sportskih
povreda, učestalost u SAD je 1:3000 u opštoj populaciji, a 70% nastaje u sportskim aktivnostima.
Cilj: našeg rada bio je da utvrdimo faktore rizika i njihovu povezanost sa mehanizmima povredjivanja
prednje ukrštenog ligamenta koljenog zgloba, vezano za trenažni i takmičarski proces sportista i
rekreativaca, postavljenje tačne dijagnoze i mogućnost prevencije ovih povreda.
Materijal i metode: Ispitivani uzorak našeg rada predstavljalo je 100 pacijenta liječenih na Klinici za
Ortopediju i traumatologiju KCCG u periodu od 2006-2011 godine. Pacijenti su bili predhodno obradjeni
klinički, ehotomografski i sa nalazom NMR, a zatim atroskopski tretirani. Obuhvaćena su oba pola
različitog dobnog uzrasta.
Rezultati rada: Ispitanici su bili u životnoj dobi od 18-47 godinu, obuhvaćeno je 100 ispitanika,
zastupljena su oba pola (96% muškog pola). Ispitanici su podijeljeni po dobim grupama I(10-20 god) 18
ispitanika, II(20-30 god) 44 ispitanika, III(30-40) 30 ispitanika, IV(40-50 god) 8 ispitanika. Rekreativci su
bili zastupljeni u 83% slučajeva, a najčešća sportska disciplina pri kojoj nastaju povrede je fudbal.
Najveći broj povreda oko 75% je na treninzima. Ponovljene povrede bile su u znatnoj većini oko 90 %.
Zaključak:Povrede LCA su multifaktorijalne etiologije, prevencija povredjivanja može se ostvariti
sortskim obrazovanjem i koordinacijom svih učesnika u sportu.
ANATOMSKO ZBRINJAVANJE LIGAMENTARNE OZLJEDE KOLJENA U DJEČJOJ DOBI -
PRIKAZ SLUČAJA

Slaven Simon, Vjekoslav Čuljak, Zvonimir Rašić

Odsjek za traumatologiju,Odjel opće kirurgije s traumatologijom, Opća bolnica Vinkovci, Hrvatska.

UVOD: Ozljede koljenskog zgloba s dislokacijom zglobnih ploha u djece spadaju u rijetke ozljede te su
posljedica ili niskoenergetskih ozljeda u sportu ili visokoenergetskih ozljeda kod velikih brzina (prometne
nezgode).
PRIKAZ SLUČAJA: Kod 15-godišnjeg dječaka s niskoenergetskom traumom koljena (igrao nogomet)
dokazan prijelom oba kondila goljenične kosti RTG snimkama, uz pomak ulomaka te otrgnuće distalnog
koštanog hvatišta patelarnog ligamenta. Klinički je vidljiv otok mekih tkiva uz opsežan krvni podljev i
uredan NC status. Indicira se hitni operacijski zahvat. Pristupi se na koljenski zglob rezom u medijalnoj
liniji te se nađe ruptura prednjeg tibijalnog mišića, otrgnuće hvatišta PL-a i prijelom oba kondila uz
pomak ulomaka. Sve ozljede smo zbrinuli titanskim vijcima i Kiršnerovim žicama čuvajući zonu rasta.
Postoperacijski koljeno smo imobilizirali zglobnom ortozom. Prvi tjedan dozvoljena fleksija do 50
stupnjeva a zatim fleksija do 90. Nakon četiri tjedna dozvoljena je veća fleksija od 90 stupnjeva.
Ekstenzija potpuna. Opterećenje prva dva tjedna do 25 kg TT a nakon toga puno opterećenje uz nošenje
zglobne ortoze. Stabilnost koljenskog zgloba nakon 4 tjedna potpuna; test stražnje ladice negativan, test
prednje ladice negativan, valgus test negativan, varus test negativan. Nakon 8 tjedana dječak hoda bez
pomagala, zaostaje fleksija (do 110 stupnjeva) ostali nalaz uredan. Tri mjeseca nakon ozljede funkcija
koljena potpuna.
ZAKLJUČAK: Ranim zbrinjavanjem opsežne ozljede koljenskog zgloba u području zone rasta uz
anatomsku rekonstrukciju ozljeđenih struktura kod dječaka smo dobili odlične kretnje i stabilnost
koljenskog zgloba u vrlo kratkom periodu.
KAKO I ZAŠTO ŠIVATI RUPTURE MENISKA KOLJENSKOG ZGLOBA

Denis Tršek, Damir Starčević, Miroslav Hašpl, Hrvoje Klobučar, Nenad Medančić
“Akromion”, Specijalna bolnica za ortopediju i traumatologiju, Krapinske Toplice, Hrvatska

Uvod;
Reparacija meniska se izvodi sa namjerom da se prevenira posttraumatski artritis koji nastaje uslijed
disfunkcije meniska nakon rupture.
Materijali i metode;
Provedena je studija artroskopskog šivanja meniska kod 107 pacijenata u razdoblju od 37 mjeseci.
Praćeno je 85 pacijenata; 56 muških i 29 žena. Od ukupnog broja pacijenata u grupi, 71 pacijenta se
preoperativno bavilo sportom, 52 rekreativno i 19 aktivno. Pri izvođenju artroskopske reparacije korištene
su tehnike in-out, out-in, all in, FastFix, Rapid loc i Omni Span. Postavljena su prosječno 3 šava po
menisku. Kod 31 pacijenata istovremeno je izvedena i rekonstrukcija prednje ukrižene sveze. Bilo je 8
parcijalnih i 72 totalne rupture meniska. Korišteni su testovi Tegner i Lysholm prije operacije i nakon
srednjeg perioda praćenja od 1 godina i 9 mjeseci.
Rezultati;
Prosječni prijeopracijski rezultati testova Lysholm i Tegner bili su 64,6 i 5,5. Prema Lysholm skali, 0
pacijenata imalo je odličan rezultat, 8 dobar, 39 zadovoljavajući i 38 loš rezultat. Prosječni
poslijeoperacijski rezultati testova Lysholm i Tegner bili su 93,9 i 4,9. Prema Lysholm skali, 59
pacijenata imalo je odličan rezultat, 17 dobar, 9 zadovoljavajući i niti jedan loš rezultat. Učinulo se 12
naknadnih meniscektomija šivanog meniska što zbog ne zaraštanja meniska, što zbog nove traume
meniska sa srednjim vremenskim odmakom od 13 mjeseci od prve operacije.
Zaključak;
Rekonstrukcija meniska je uspješna procedura sa ili bez rekonstrukcije prednje ukrižene sveze. Temeljem
dobiveh rezultata možemo zaključiti da je rekonstrukcija i zaraštanje meniska moguće te se većina
pacijenata vraća nivou aktivnosti koji su imali prije ozlijede.
Ključne riječi; šivanje meniska, Lysholm, Tegner
 RUPTURE MENISKUSA I MENISEKTOMIJA

Nikola Bulatović, Miroslav Kezunović, Veliša Aligrudić

Klinika za Ortopediju i traumatologiju , KCCG Podgorica

Uvod: prve operacije na menisku 1867god. izvršili su Brandhurst i Annandale, a 1969god. Watanabe
izvršio je prvi artroskopski zahvat na menisku. Incidenca povrede meniska iznosi 60-70 na 100000
stanovnika, statistički najčešće povredjivana struktura koljenog zgloba. Ove povrede su česte u
profesionalnom i rekreativnom sportu, kao i tokom svakodnevnih aktivnosti i preloma platoa tibije. Lezije
meniskusa zahtijevaju hirurško liječenje jer dovode do smanjenja fizičke sposobnosti.
Cilj rada:da se prikažu etiološki faktori i mekanizam povredjivanja, klinički simptomi i dijagnostika,
tipovi povrede meniska i rezultati liječenja artroskopskom menisektomijom
Materijal i metode:obuhvaćeno je 100 ispitanika oba pola, uzrasta od 18-47 godina, liječenih na Klinici za
Ortopediju i traumatologiju KCCG u periodu od 2005-2012 godine. Pacijenti obradjeni klinički i nalazom
NMR, a zatim atroskopski tretirani.
Rezultati liječenja: Većina ozljeda nastaje kao posljedica deceleracije, nagle promjene smjera, skoka i
doskoka, te čučnja i okretanja. U našoj seriji artroskopski tretiranih lezija meniskusa bilo je 63(63%)
medijalni i 37(37%) lateralni meniskus, a obostrano u 11(11%) ispitanika. Klasifikacijom lezije
meniskusa po O’Connoru imali smo: 29% uzdužni racjep-bucket handle lezija, 16% nekompletni uzdužni
rascjep, 13% vodoravni rasjep meniskusa, 18% kosih rascjepa, 10% radijalnih rascjepa, 14%
kompleksnih,flap i degenerativnih lezija meniskusa. Srednji preoperativni International Knee
Documentation Committee (IKDC) skor bio je 49%, mjesec dana nakon fizikalne rehabilitacije parcijalne
artroskopske meniscektomije srednji IKDC skor bio je 85%, a 6 mjeseci nakon operacije srednji IKDC
skor bio je 92%. Šest mjeseci nakon procedure 92 (92,00%) bolesnika imalo je dobar ili odličan
postoperativni ishod, 6 bolesnika (6,00%) subjektivno nije imalo značajno poboljšanje nakon intevencije,
a dva bolesnika (2,00%) nisu imala nikakva subjektivna poboljšanja nakon parcijalne artroskopske
meniscektomije.
Zaključak: Artroskopska parcijalna meniscektomija je minimalno invazivna dijagnostičko-terapijska
procedura i predstavlja metodu izbora za liječenje povreda meniskusa. Karakteriše je minimalna
invazivnost, mali procenat komplikacija i brza rehabilitacija pacijenta.
 IZOKINETIČKO TESTIRANJE NAKON REKONSTRUKCIJE PREDNJEG UKRŠTENOG
LIGAMENTA KOLJENA – POTREBA ILI TREND?

Dragana Dragičević-Cvjetković, Siniša Bijeljac, Slavko Manojlović, Tatjana Nožica Radulović

Zavod za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju ''Dr Miroslav Zotović'' Banja Luka, Republika Srpska, BiH

Uvod: U rehabilitaciji pacijenata nakon rekonstrukcije prednjeg ukštenog ligamenta koljena koriste se
različiti protokoli. Izokinetičko testiranje kao objektivan način evaluacije dinamičke stabilnosti koljena
omogućava procjenu kvaliteta ishoda rehabilitacije nakon rekonstrukcije prednjeg ukrštenog ligamenta.

Ispitanici i metode: Prospektivnom studijom obuhvaćeno je 40 ispitanika podjeljenih u dvije grupe.

Eksperimentalnu grupu (n1=20) predstavljali su rekreativci 6 mjeseci nakon rekonstrukcije prednjeg
ukrštenog ligamenta metodom ST-gracilis koji su proveli rehabilitaciju prema važećem protokolu, a
kontrolnu grupu (n2=20) činili su zdravi rekreativci. Kod svih ispitanika napravili smo bilateralno
koncentrično/koncentrično izokinetičko testiranje kvadricepsa i hamstringsa na dvije ugaone brzine
60º/sekundi i 180º/sekundi. Parametri praćenja bili su PT (peak torque), PT/BW (peak torque to body
weight), prosječna snaga, prosječan rad i klasični omjer agonista/antagoniosta (HQ indeks). U statističkoj
obradi korišten je Studentov t-test.

Rezultati: Postoji statistički značajna razlika u većini praćenih mišićnih parametara između ispitivanih
grupa (p<0,01).

Zaključak: Izokinetičko testiranje dinamičkih stabilizatora koljena pokazalo se kao potreba u

dijagnostici i terapiji u cilju bržeg i perciznog otklanjanja nađenog deficita mišićnih parametara.
Neosporan je značaj izokinetičkog testiranja i vježbanja u ishodu rehabilitacije nakon rekonstrukcije
prednjeg ukrštenog ligamenta. Smatramo da je izokinetičko testiranje jedini objektivan pokazatelj
mogućnosti povratku sportskim aktivnostima.

Ključne riječi: izokinetika, rekonstrukcija prednjeg ukrštenog ligamenta, rehabilitacija

Sekcija 5: TRAUMATOLOGIJA

Predavanja po pozivu
1. “Hirurški tretman kompleksnih preloma acetabuluma i karlične disrupcije”-Prof.
dr Jordan Savevski, Skopje
2. “Značaj dinamizacije u zarastanju preloma i rezultati primjene
samodinamizirajućeg untrašnjeg fiksatora (SIF)”- Prof dr Milorad Mitković,
KC Niš

PELVIC RING FRACTURES – INITIAL TREATMENT

Nadomir Gusić, Rajko Ćelović, Dejvis Močenić, Andrej Ardalić

Opća Bolnica Pula, Pula

OBJECTIVE: The authors review current definitions, classifications, associated injury patterns and
initial treatment options of pelvic ring fractures.
METHODS: The authors make use of current literature and report their great experience of more than 20
years.
RESULTS: Current concept for initial treatment of pelvic ring fractures suggest emergency
hemodinamic patient stabilisation which include prompt mechanic stabilisation of pelvic ring fractures.
CONCLUSION: Initial treatment of unstable pelvic ring fractures include: ortofixation, some kind of
external pelvic fixation, lag traction, pelvic sling, pelvic packing and angiography-embolisation.
KEY WORDS: Pelvic ring. Fractures. Initial treatment.

„FOUR PHASE“ TREATMENT CONCEPTS IN POLYTRAUMA PATIENTS

Nadomir Gusić, Darko Majić
Opća bolnica Pula, Pula

Objective: The authors review current definition, classification, scoring, inflamatory response and goals
of management of polytrauma patients. Despite improved diagnostic modalites, modern intensive care
and aggressive surgical treatment, up to 50% polytrauma patients die, there is growing consensus for
optimal treatment polytraumatized patients.
Methods: The authors review literature and report their experience.
Results: The emerging concepts suggest that the initial diagnosis and management of polytrauma patients
can be divided into four phases.
Conclusion: Emergency measures shold be carried out systematically.
The first hour after injury is known as the golden hour. Second phase is from 1-24 hours, third phase from
1-5 days, and fourth phase from the 6th day.
Key words: Polytrauma. Four Phase. Treatment concept.
 REZULTATI LIJECENJA PRELOMA KARLICNOG PRSTENA I ACETABULUMA KOD
ODRASLIH OSOBA

Kezunovic M, Juskovic A, Bulatovic N, Lakovic O, Abdic N,

Ortopedsko-traumatoloska klinika, KC CG, Podgorica

Prelomi pelvisa i acetabuluma su kompleksne povrede, cesto udruzene sa povredama unutrasnjih organa.
Spadaju medju najteze povrede koje se dogadjaju u saobracajnim nesrecama, a ponekad sa znacajnim
posljedicama. Ove povrede zahtijevaju brzu i preciznu dijagnostiku te u nekim slucajevima jednu ili vise
hirurskih intervencija.
Cilj ove retrospektivne studije je da opise indikacije za hirursko lijecenje sa akcentom na anatomskoj
rekonstrukciji i stabilnu osteosintezu, kao preduslov za ranu mobilizaciju i povoljniji funkcionalni
rezultat.
Materijal i metode: Analizirano je u periodu od 2006-2012. god. 78 pacijenata sa povredom karlicnog
prstena sa i bez preloma acetabuluma te izolovanim prelomom acetabuluma. Prosjecna starost svih
pacijenata je bila 36 godina. Operativno je tretirano 69 pacijenata, a 9 neoperativno.
Rezultati: Svi prelomi koji su operativno tretirani unutar 5-15 dana ORIF- stabilnom osteosintezom i
ranom mobilizacijom, bili su bez AVN glave femura i izrazenog posttraumatskog artritisa. Izolovani
prelomi acetabuluma fiksirani slobodnim sarafima i mirovanjem na ekstenziji su imala AVN( 4 ).
Djelimicni neuroloski deficit je zabiljezen kod 4 pacijenta, DVT kod 3, a infekcija kod 1 pacijenta koja se
smirila na antibiotike. 4 smrtna ishoda kod politraumatizovanih bolesnika, a nakon postavljanja C-rama i
vanjskog fiksatora. Funkcionalni rezultati su procjenjeni na osnovu M. d'Aubigné scora.
Zakljucak: Striktna primjena racionalnih kriterijuma i hirurska tehnika sa stabilnim internim fiksacijama
uz ranu mobilizaciju daju znacajno bolje ishode ovih povreda, od onih koji su tretirani neoperativno,
odnosno nestabilnim fiksacijama ili definitivno vanjskom fiksacijom sa kasnom mobilizacijom.
 ZNAČAJ ANATOMSKOG SKORA NA ISHOD LEČENJA, KRITIČNO
POVREDJENIH
1, 2, 3
dr Nemanja Gvozdenović, 2,3dr Mehran Salabat, 1,2,3 dr Vladimir Harhaji, 1,2,3 dr Srđan Ninković,
5
dr Katarina Gvozdenović, 1, 2dr Dragan Savić, 1,2dr Miroslav Milankov, 1,3dr Vesna Pajtić, 1,4dr Ljiljana
Gvozdenović.
1
Medcinski fakultet, Novi Sad
2
Klinika za ortopediju i traumatologiju, KC Vojvodine, Novi Sad
3
Urgentni centar, KC Vojvodine, Novi Sad
4
Klinika za anesteziju i intenzivnu terapiju, KC Vojvodine, Novi Sad
5
Centar za radiologiju, KC Vojvodine, Novi Sad

Uvod: Politrauma je sindrom višestrukih povreda sa definisanim stepenom težine i posledičnim

sistemskim reakcijama, koje dovode do disfunkcije i otkazivanja organa koji nisu primarno povređeni.
Sistem skorova, predstavlja pokušaj objektivizacije procene stanja kritično povređenih i obolelih,
bodovanjem povreda. Svetska literatura ističe da se u kliničkoj praksi, od anatomskih skorova, najviše
koristi Injury Severity Score (ISS).
Cilj: naliza krajnjeg ishoda lečenja politraumatizovanih osoba, primenom anatomskog bodovnog sistema
(ISS).
Materijal i metode: Prospektivnom studijom, ispitano je 75 teško povređenih pacijenata, sa multiplim
povredama, koji su zbrinuti u Urgentnom centru, Kliničkog centra Vojvodine u Novom Sadu, u periodu
od 20. avgusta 2010. do 31.decembra 2011. godine. Korišćeni su klinički, radiološki, laboratoriski nalazi
kao i numerički prikaz težine povrede (ISS).
Rezultati: Od 75 kritično povređenih pacijenata, 70,1 % su bili muškog pola (prosečne starosti 40 godina
(raspon: 17-87 godine). Saobraćajni traumatizam je bio vodeći uzrok povređivanja kod 57 %. U toku
hospitalizacije, 31 bolesnik je egzitirao, od kojih su 23 bila muškog pola (90 %). Vrednosti ISS su bile
statistički značajno veće kod bolesnika koji su letalno završili, i iznosile su 53 (raspon: 22-59), dok je
prosečna vrednost kod preživelih bila 30 (raspon: 22-50).
Zaključak:Rezultati ove studije ukazuju da Injury Severity Scale (ISS) ima prognostičko dijagnostički
značaj u lečenju politraumatizovanih bolesnika, što se slaže sa podacima svetske literature. Što je veći
anatomski skor na prijemu to je ishod po kritično povređene, nepovoljniji.
Ključne reči: politrauma, bodovni sistem, Injury Severity Scale (ISS).
 LEČENJE KOMPLEKSNIH EKSTRAKAPSULARNIH PRELOMA PROKSIMALNOG
FEMURA GAMMA KLINOM TREĆE GENERACIJE

Stepanović Željko, Ristić B, Grujović Z, Jovanović Z,Grebović M, Đoković N, Zečević A, Friščić

Ž,Matić A. Vlajović S.
Klinika za ortopediju i traumatologiju, KC Kragujevac

Uvod: Intramedularno uklinjavanje Gamma klinom predstavlja jedan od vidova lečenja kompleksnih
preloma proksimalnog femura.
Cilj: Prikaz rezultata lečenja kompleksnih trohanternih i subtrohanternih preloma femura u
četvorogodišnjem periodu.
Metodologija: Retroskpektivna studija
Rezultati:U periodu od 01.01.2008. – 31.05.2012. u KC Kragujevac je lečeno 83 pacijenta sa
kompleksnim ekstrakapsularnim prelomima proksimalnog femura, 20 muškarca i 63 žene, prosečne
starosne dobi 67 godina (31-88). Sa prelomom AO 31-A1 je operisano 9 pacijenata, 31 sa prelomom AO
31–A2 i 43 sa prelomom AO 31-A3. Pacijenti su operisani u proseku 5 dana od prijema (1-17 dana).
Prosečno trajanje operacije je iznosilo 95,25 minuta (25-195), dok je prosečno izlaganje fluoroskopiji
iznosilo 37,2 sekunde (15 -120). Otvorena redukcija preloma je obavljena u 23 slučaja. Ugrađeno je 19
dugih (LGN) i 64 kratka Gamma klina (TGN). Intraoperativne komplikacije su zabeležene u 9 slučajeva
(10.84%). Od ranih postoperativnih komplikacija ustanovljene su 2 infekcije (jedna površna i jedna
duboka), migracija cefalo-medularnog zavrtnja u 3 slučaja, 1 neuropraksija peronealnog nerva. Mortalitet
je iznosio 7.22 % (6).Reintervencije su obavljene kod 4 pacijenta (4.81%). Nije bilo slučajeva loma
implantata i preloma butne kosti u postoperativnom periodu.
Zaključak: Gamma klin predstavlja efikasan metod u zbrinjavanju složenih preloma proksimalnog
femura. Kriva učenja i konstantnost u primeni ove tehnike doprinose skraćenju operativnog vremena i
smanjenju postoperativnih komplikacija.
Ključne reči: proksimalni femur, peritrohanterni prelomi,intramedularno uklinjavanje,Gamma
klin,komplikacije
 BIOLOŠKA REKONSTRUKCIJA INTRAKAPSULARNIH PRELOMA FEMURA

M.Bogosavljević , D.Stokić, Z.Pavlov.

Opšta Bolnica Požarevac Srbija

Savremeni hirurški tretman intrakapsularnih preloma proksimanog femura (IPPF) karakteriše značajnu
primenu aloartolastike . Uvođenjem u kliničku praksu savremenih aloartoplastičkih sistema značajno je
unapredilo hiruški tretman (IPPF). Sa druge strane dolazi do zanemarivanja biloškog spašavana kuka
repozicjom i fiksacijom .

U našoj studiji analiziraju se funkcionalni rezulati kod 58 bolesnika kod kojih je (IPPF) ječen
fiksaciojom ili repozicijom i fiksacijom

Prelomi su definisani našim klasifikacionim sistemom .

I. Prelomi kod kojih nisu promenjen anatomske karatkeristika glave i vrata femura

II. Angulirani prelomi bez diskokacije i sa dislokacijom manjom od ¼ promera glave femura

III.Angulirani prelomi sa dislokacijom većom od manjom od polovine promera glave femura

IV.Potpuno dislocirani prelomi

Vreme praćenja je od 48 do 12 meseci. Odnos po polu je 2x1 u korist ženskog pola Prosečna starost je 60
godina od 37 godina do75 godina : Inikacije i operacije su samostalno vršili šest hirurga posle
konzilijarne diskusije o slučaju .

Kod tri bolesnika sa prelomom tipa III nastalo je proboj glave i destabilizacija preloma unutar šest
meseci postoperativno i urađena je konverzija u totalnu protezu kuka.

Unutar godinu dana postoperativnog praćenja nije bilo simptomatske avaskularne nekroze.

Naši rezultati ukazuju da se predloženom klasifikacijom (IPPF) mogu preciznije definisati u smislu
odabira biološkog tretamana . U korelaciji sa inividualizacijom pacijenta i preloma mogu se ostvariti
značalni rezultati u spašavanju intrakapularnog segmenta proksimalnog femura a samim tim i bološkog
kuka .
 TRETMAN PRELOMA DIJAFIZE FEMURA ZAKLJUČANIM INTRAMEDULARNIM
KLINOM
A.Jušković,Z.Dasić,M.Kezunović,G.Pesić,N.Bulatović,O.Laković
Klinika za Ortopediju i Traumatologiju
Klinički centar Crne Gore Podgorica Montenegro

Uvod: Prelomi dijafize femura i dalje predstavljaju ozbiljan problem u savremenoj traumatološkoj
praksi.Uvodjenjem intramedularnog zaključanog klina u tretmanu ovih preloma predstavlja značajan
iskorak naprijed u riješavanju ovih često složenih preloma i daje šanse pacijentu za potpuni funkcionalni
oporavak.
Cilj rada: Evaluacija naših rezultata tretmana preloma dijafize preloma intramedularnim zaključanim
klinom i procjena funkcionalnih rezultata i komplikacija.
Metode i materijal: Retrospektivnom studijom analizirani su radiografski i funkcionalni rezulati preloma
dijafize femura tretiranih intramedularnim zaključanim klinom u period od 2004-2010 godine. Ukupno je
operisano 64 pacijenta(30% od ukupnog broja preloma femura),i to 39 muškaraca i 25 žena prosječne
starosti 45,3godina.Prosječno vrijeme praćenja iznosilo je 3,9 godina.
Rezultati: Kod 57 pacijenata(90% od ukupnog broja)došlo je do zarastanja preloma bez komplikacija sa
vrlo dobrim i odličnim funcionalnim rezultatom.Kod 7 pacijenata(10% od ukupnog broja) došlo je do
komplikacija.Od toga 4 pacijenta su imali komplikacije koje nisu bitno uticale na rezultat liječenja.Samo
su 3 pacijenta sa komplikacijama zahtijevali revizione operacije,što čini 4,6% od ukupnog broja.
Zaključak: Fiksacija preloma dijafize femura zaključanim intramedularnim klinom(interlocking
nail)predstavlja efikasan metod rješavanja ovih često kompleksnih preloma.Njene prednosti su:minimalna
invazivnost,rani oslonac,brza konsolidacija preloma i dobri funkcionalni rezultati.Međutim,primjena
same metode nije bez problema.Potrebna je odgovarajuća sofisticirana oprema,obučeno osoblje,pažljivo
preoperativno planiranje,a”kriva učenja” je relativno duga.Naravno,treba uzeti u obzir i izlaganje
operatera i osoblja rendgenskom zračenju.
Zato je neophodna vrlo pažljiva procjena indikacija i preoperativna priprema i planiranje da bi se izbjegle
komplikacije.
Ključne riječi:intramedularni zaključani klin,preloma dijafize femura,tretman,rezultati,komplikacije.
 LEČENJE DISLOKOVANIH TRANSTROHANTERNIH PRELOMA KRATKIM GAMMA 3
KLINOM
¹Rašović P., ¹Savić D., ²Milović M., ¹Harhaji V., ¹Ninković S., ¹Kovačev N.
¹- Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju,Klinički centar Vojvodine, Novi Sad
²- Odeljenje ortopedije Opšte bolnice Vrbas

Prelomi gornjeg okrajka butne kosti ,uključujući i transtrohanterne prelome,su prelomi čija je
incidenca poslednjih decenija u rapidnom porastu, prevashodno zbog većeg procenta starije populacije u
ukupnom broju stanovništva.
Poznato je da takve prelome kod te vrste populacije izaziva energija malog intenziteta, što
predstavlja najčešće padove u nivou, za razliku od istih preloma kod mladih ljudi koje izaziva energija
velike sile, i koji se najčešće dešavaju prilikom saobraćajnih udesa i padova sa visine.
Posto su ti prelomi uduženi sa velikom stopom moraliteta u prvoj godini nakon povrede, a
pacijenti sa takvom vrstom preloma u većini slučajeva imaju komorbiditete i onesposobljeni su za
samostalno svakodnevno funkcionisanje,poteba za operativnim lečenjem se još više nameće.
Na Klinici za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju u Novom Sadu je od 2006. godine pa do
sada , uradjeno nešto manje od 500 ovakvih operacija. Prosečna starost pacijenata je 66 godina, u 62%
slučajeva se radi o ženskoj populaciji., a najstariji pacijent je imao 99 godina.
S obzirom na veoma mali broj komplikacija na našem uzorku ( nezarastanje kod 6 pacijenata,
„Cut-out“ fenomen kod 5, pucanje implantata kod 3, migracija implantata kod 2, infekcije nema), a veliki
broj prednosti ( male incizije, imedijentna vertikalizacija,veoma veliki procenat sanacije, mali procenat
infekcije,veoma kratka hospitalizacija i rano osamostaljivanje pacijenata), mišljenja smo da ova metoda
predstavlja suverenu metodu u rešavanju ovog tipa preloma.
Intramedularna fiksacija, Transtrohanterni prelom, Gamma klin, Osteosinteza
POCETNA ISKUSTVA U PRIMJENI INRAMEDULARNIH INTERLOCKING KLINOVA KOD
FIKSACIJE PRELOMA

Adrovic O, Zgradic Đ, Dabovic P .

Specijalna bolnica za ortopediju , neurohirurgiju i neurologiju "Vaso Cukovic" Risan

Od 2011. godine , u nasoj ustanovi , poceli smo sa primjenom intramedularnih interlocking klinova u
fiksaciji preloma.
Do sada je kod devet operisanih pacijenata primjenjena ova metoda fiksacije preloma .Kod osam
pacijenata radilo se o prelomu femura , dok se kod jednog pacijenta radilo o prelomu podkoljenice .Kod
svih operisanih sa prelomom femura radilo se otvorenom metodom-klasicno otvaranje regije preloma
,rimovamje intramedularnog kanala , krvava repozicija , a zatim fiksacija intramedularnim interlocking
klinom.Zavisno od nivoa preloma na femuru klinovi su aplikovani anterogradno ili retrogradno.Kod
resavanja preloma podkoljenice radjeno je zatvorenom metodom - bez otvaranja regije preloma i
plasiranje interlocking klina uz kontrolu repozicije preloma i putanje vodica i klina pokretnim
rentgenom.
Iako nije velika serija pacijenata kod kojih je primjenjena ova metoda fiksacije , moze se zakljuciti da
se ovom metodom ,kod pravilno postavljenih indikacija za primjenu,postize stabilna fikscija preloma
,omogucava rana aktivacija pacijenata i hod . Ucestalost intra i postoperativnih komplikacija se ne
razlikuje znacajnije u odnosu na druge metode fiksacije preloma .Duzina trajanja operativnog zahvata je
kraca, a time i gubitak krvi i rizik od infekcije manji.
 OPERATIVNO LIJEČENJE PRELOMA PROXIMALNOG HUMERUSA

Benčić I, Klinika za ortopediju i traumatologiju Zagreb

Prijelomi proximanog dijela humerusa jedni su od najčeščih prjeloma uopče, treći po učestalosti odmah
iza distalnog dijela palčane kosti i kolotrahanterne regije natkoljenice. Incidencija je oko 5% svih
prijeloma. Mehanizam povrede je pad na ispruženu ruku.
Predisponirajući faktor je osteoporoza, stoga je prijeom najčešću u starijoj ženskoj populaciji.
Oko 30-40 % prijeloma zahtjeva operativni pristup. S bozirom da se radi obično o starijoj populaciji
odluka o operaciji se donoci na osnovu dijgnostike RTG i eventulano CT-ali i na osnovu opčeg stanja i
godina bolesnika te njegovih potreba i očekivanja postoperativno.
Tip prijeloma i starost bolesnika određuju i operativni postupak .Rameni kirurg bi trebao vladati cijelim
spektrom op. tehnika kako bi u svakom pojedinom slučaju pravilno indicirao operaciju i sa koim
implantatom.
Prijelomi proximalnog okrajka humerusa nalazimo i u osoba mlađe i sredjne životne dobi.ali rjeđe. tada
su posljedica jače traume, ali mehanizam je također pad na ispruženu ruku. Češče se radi o dvokomednim
prijelomima i neovisno o tipu prijeloma treba inzistirati na osteosintezi.
Protetika dolazi u obzir kod osoba starije životne dob, ovisno naravni o tipu prijeloma, gdje se s obzirom
na loš koštani materijal ne očekuje dobra sanacija.
U Klinici za traumatologiju godišnje operiramo izmedju 110-120 svježih prijeloma proximalnog okrajka
nadlaktične kosti i tip operacije ovsi o tipi prijeloma i starosti bolesnika.
 UPOREDNA ANALIZA ŠEST MODELA FIKSACIJE OTVORENE KLINASTE
OSTEOTOMIJE TIBIJE METODOM KONAČNIH ELEMENATA

Stepanović Željko1, Živković M 2, Vulović S2, Grujović Z1, Ristić B1, Matić A1.
Institucija: Klinika za ortopediju i traumatologiju KC Kragujevac1,
Fakultet inženjerskih nauka Univerziteta u Kragujevcu2

Uvod: Uspeh medijalne otvorene klinaste osteotomije zavisi od kvaliteta fiksacije i očuvanosti
spoljašnjeg korteksa tibije.
Cilj: Evaluacija stabilnosti fiksacije i distribucije napona kod šest numerički dizajniranih modela za
internu fiksaciju otvorenih klinastih osteotomija tibije.
Metodologija: U radu je korišćen 3D numerički model tibije sa 10° korekcije dobijen optičkim skenerom
ATOS. Simulacija je podrazumevala aksijalna opterećenja 700 N, 1400 N i 2100 N kao i torzioni moment
od 20 Nm. U šest modela, ploča je bila identična. Ispitani su modeli sa i bez metalnog bloka odnosno sa i
bez stabilnog ugla fiksacije ploče i zavrtanja. U analizi opterećenja metodom konačnih elemenata
korišćen je program PAK.
Rezultati: Pri aksijalnom opterećenju, modeli bez potpornog bloka su ispoljili za 30% veće napone u
odnosu na iste modele sa blokom (p<0.002). Isto ispoljavanje zabeleženo je i pri torzionim opterećenjima,
gde su naponi kod modela bez bloka bili za 48% veći u odnosu na modele sa potpornim blokom
(p<0.000). Pri aksijalnim opterećenjima do 2100N kod svih modela nije ustanovljen rizik za lom
lateralnog korteksa tibije.
Zaključak: Mišljenja smo da LCP model sa stabilnim uglom fiksacije i metalnim blokom ostvaruje
povoljnu distribuciju opterećenja na kosti i implantatu koji koji se ispoljavaju tokom postoperativnog
perioda. Dalja eksperimentalna ispitivanja u tom pravcu treba da opravdaju naša očekivanja.
Ključne reči: visoke osteotomije tibije, unutrašnja fiksacija, metoda konačnih elmenata
 REZULTATI TRANSPEDIKULARNE FIKSACIJE PRELOMA PRŠLJENA
TORAKOLUMBARNOG PRELAZA

V.Kecojević, I.Lalić, M.Stanković, M.Salabat, N.Kovačev

KC Vojvodina, Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju, Novi Sad

Prelomi pršljena torakolumbarnog prelaza (Th11-L2)spadaju u najčešće traumatske prelome pršljena (

bez kompresivnih ostoporotskih preloma). Nastaju violentnom silom, padom sa visine ili najčešće sa
motora. Povrede su retko izolovane, mogu biti udružene sa povredama unutrašnjih organa, prelomima
drugih kostiju, povredama glave i CNS , kao i neurološkim deficitom ispod nivoa preloma. Od 2005.-
2011. na našoj Klinici operativno je lečeno 170 pacijenata sa prelomima pršljena Th-L prelaza. Najčešći
uzrok povrede je bio saobraćajni udes, pad sa motora, potom pad sa visine. Najčešće su stradali mladi
muškarci ( prosek godina 33,5). Udružene povrede smo imali kod 30% pacijenata. U dijagnostici je
korišćena Rtg, CT i MRI dijagnostika. Neurološki deficit (od parestezije do plegije) kod 48%.
Transpedikularna fiksacija je rađena na jedan nivo ispod i dva nivoa iznad preloma, a u zadnje dve godine
jedan nivo ispod i nivo iznad preloma, kao i u kroz pedikle povređenog pršljena ukoliko su bili očuvani.
Korišćen je XIA sistem. Dekompresivna laminektomija je rađena u slučajevima stenoze spinalnog kanala
i neurološkog deficita. U 8 slučaja je rađena sutura dure uz pačovanje fascijom i fibroznim lepkom.
Prosečno trajanje operacije je bilo 100 minuta. Neurološko poboljšanje je dobijeno kod 75% pacijenata
koji su imali deficit, procena je rađena na osnovu neurološkog pregleda i Frenkelove i Megerle-ove skale,
RTG pregleda i EMNG nalaza.
Transpedikularna fiksacija kod preloma pršljena Th-L prelaza je sigurna i brza metoda sa
zadovoljavajućim rezultatima, na našem uzorku.

Ključne riječi:prelom, pršljen, transpedikularna fiksacija

 HIRURŠKO LIJEČENJE RUPTURE AHILOVE TETIVE

Jovičić Ž, Manojlović S, Bijeljac S, Talić G, Palija S,Kuzmanović B, Cvijić P, Miholjčić B, Jovanović M

Zavod za ortopediju, fizikalnu medicinu i rehabilitaciju "Dr Miroslav Zotović" Banja Luka

Uvod: Ruptura Ahilove tetive se najčešće javlja kao posljedica indirektne traume prethodno
degenerativno izmijenjene tetive. Najčešće se javlja kod sportista, naročito muškog pola. Učestalost u
opštoj populaciji iznosi oko 0,2 %.
Materijal i metode: Ovo je retrospektivna studija kojom je obuhvaćeno 65 pacijenata (62 muškaraca i 3
žene) sa rupturom Ahilove tetive (kod 5 obostrano), operisanih od strane autora, na dvije lokalcije (KC
B.Luka i ZFMR „Dr Miroslav Zotović“ B.Luka) u periodu od 1991-maj 2012.
Rezultati: Metoda izbora kod svih pacijenata je bila hirurško liječenje.Prosječna dob operisanih
pacijenata je bila 42,35 godina. Do 2008. godine korištena je metoda ahilotenoplastike po Shigo-u, a od
2008. godine uz navedenu i metoda perkutane suture zavisno od indikacije. Od tada, kod 10 pacijenata je
rađena perkutana sutura, kod 4 ahilotenoplastika po Shigo-u. Ruptura Ahilove tetive se znatno češće
javlja kod muškaraca srednje životne dobi. Kod većine je dobijen odličan ili vrlo dobar rezultat. Od
komplikacija smo imali usporeno zarastenje rane kod jednog pacijenta.
Zaključak: Najbolji način liječenja rupture Ahilove tetive je hirurški. Kod mlađih pacijenata metoda
izbora je perkutana sutura zbog kraćeg postoperativnog oporavka i vremena rehabilitacije i bržeg
povratka aktivnostima svakodnevnog života. U radu ćemo iznijeti prednosti i nedostatke obe korištene
metode.
 REZULTATI LEČENJA KOMPLETNIH RUPTURA AHILOVE TETIVE U
SUBOTICI

Ristić V, Maljanović Mirsad,Opšta bolnica Subotica, Odeljenje Ortopedske hirurgije i traumatologije

Cilj studije je da uporedi rezultate neoperativno i operativno lečenih kompletnih prekida kontinuiteta
Ahilove tetive.
Materijal i metode: Sprovedena je retrospektivna studija kod 21 pacijenta sa rupturom, prosečne starosti
38 god., 76% muškog pola. Među njima 6 je lečeno operativno Bunnelovim šavovima: trojica aktivnih
sportista, dva pacijenta usled rerupture (tehnikom po Boswortu), a jedan zbog otvorene rupture Ahilove
tetive. Samo gipsanom imobilizacijom smo lečili 15 pacijenata. Rehabilitacija je otpočinjana prosečno 6
nedelja nakon operativnog lečenja, a 11 nakon neoperativnog.
Šest meseci nakon završetka lečenja, praćen je obim pokreta u skočnom zglobu i zglobu kolena.
Analizirane su komplikacije: anamnezom (bol, otok), kliničkim pregledom, radiografskim snimcima i
merenjem obima mišića potkolenice.
Rezultati: U grupi neoperativno lečenih zabeležili smo komplikacije kod svakog trećeg pacijenta (33%):
po dva slučaja rerupture i kontrakture skočnog zgloba i jednu plućnu tromboemboliju, jer tokom
imobilizacije pacijent nije uzimao antikoagulantnu terapiju.
U grupi operativno lečenih, zabeležen je samo jedan slučaj kontrakture i atrofije mišića (17%). Nismo
registrovali postoperativne infekcije rana.
Zaključak: Operativnim lečenjem rupture Ahilove tetive (indikovanim kod: aktivnih sportista i u
slučajevima otvorene rupture i neuspeha neoperativnog lečenja) postižu se značajno bolji rezultati lečenja
nego kod neoperativnog. Postoperativna imobilizacija se nosi dvostruko vremena kraće, te agresivna
rehabilitacija prevenira kontrakturu i mišićnu slabost. Antikoagulantna terapija je neophodnost u slučaju
dugotrajne gipsane imobilizacije.
Ključne reči: Ahilova tetiva, lečenje, komplikacije
 ARTROSKOPSKI TRETMAN BILATERALNE OSTEOHONDRALNE LEZIJA TALUSA:
PRIKAZ SLUČAJA

Stevanović V, Petković A, Crnobarić A, Glišić M

Institut za ortopedsko hirurške bolesti „Banjica“, Beograd

Uvod
Osteohondralne lezije talusa su relativno retke, ali mogu biti jako bolne uz značajno funkcionalno
oštećenje zgloba. Dominantno je u pitanju unilateralna lezija, a obostrano oštećenje se opisuje u 10 do
20% slučajeva, sa medijalnom lokalizacijom i stepenom tegoba shodno veličini lezije. Osteohondralni
defekt može spontano zaceliti i biti asimptomatski, ili progredirati ka tupom bolu skočnog zgloba pri
osloncu uz razvoj subhondralne ciste talusa
Prikaz slučaja
Pacijentkinja stara 15 godina sa spontanom pojavom bola na oba skočna zgloba tokom redovne školske
nastave fizičkog tokom dve godine. Na radiografijama konstatovana bilateralne osteohondralne lezije sa
medijalne strane svoda oba talusa koje su prema Berndt-Harty klasifikaciji označene kao stepen 2 na
levoj,odnosno stepen 1 na desnoj strani. MRI je pokazao separaciju fragmenta sa desne strane, ali bez
slobodnog tela. Nakon što su iscrpljenen neoperativne metode lečenja, u dva navrata učinjena
artroskopski tretman u smislu hondralne abrazije i mikrofraktura („forage“) zone defekta uz adekvatnu
postoperativnu rehabilitaciju i intraartikularnu primenu hijaluronske kiseline. Tokom intervencije nije bilo
uslova za fiksaciju oštećena hrskavice što je i histološki nalaz potvrdio. Postoperativno praćenja od
godinu dana, odnosno šest meseci je ukazalo na značajno poboljšanje tegoba i funkcionalnost
pacijentkinje.
Zaključak
Artroskopski hirurški tretman u smislu debridmana oštećene hrskavice i perforacije subhondralne zone uz
suplementaciju sa hijaluronskom kiselinom može dovesti do značajno uspešnog lečenja ovog stanja kod
adolescenata u uslovima ograničenja eventualne fiksacije hrskavice
Ključne reči: talus, osteohondralna lezija, artroskopija
 INJURIES OF LOWER EXTREMITY IN ALPINE SKIERS

Becirbegović S, Lunebourg, A, Tanovic H, Maksic S, Korac S, Milavica S, Sarajevo

Alpine skiing is one of the most important type of leisure activity in winter time. Along with
snowboarding it takes around 90% of recreation activities in the mountain resorts. There have been
significant changes in the design of the equipment, technique of alpine skiing and type of arhletes and
recreational skier process undertaken since first „modern ski“ was produce in Norway at the end of 19
century. Last 10-15 years were regarded as „ epidemic of knee injury“ in this sport . Some countries even
raised red flag when it comes to number of top level anthletes which have been injured. International Ski
Federation, along with Oslo Trauma Center undertook injury surveillance system where they try to
identify risk factor related to athletes, equipment and environmental factors. They, developed video
analysis system of all World Cup injuries which enabled them to identify knee injury mechanismus
unique for Alpine Skiing. FIS medical committee in cooperation with ski manufactures, coaches and
athletes is trying to establish a set of rule in order to reduce worrving rate of injured skiers.
 Uporaba MODULARNE REVIZIJSKE ENDOPROTEZE u liječenju komplikacija osteosinteze
pertrohanternoga i subtrohanternoga loma Gamma čavlom"Super nail" i dugim Gamma čavlom

H. Štalekar, T. Cicvarić, I. Kirin, D. Štiglić, N. Gržalja, G. Martinović

M. Marinović, M. Grgurev

Od 1. siječnja 2009.god. do 1. siječnja 2011. god. operirali smo 274 bolesnika zbog pertrohanternoga
loma, te 48 bolesnika zbog subtrohanternoga loma femura, ukupno 322 bolesnika. Za osteosintezu
pertrohanternoga loma koristili smo Gamma čavao (Super nail), dok smo za osteosintezu
subtrohanternoga loma femura upotrebljavali dugi Gama čavao. Prosječna dob bolesnika iznosila je 71.
god (18-98 god.)
Imali smo slijedeći rezultat i komplikacije:
1. dobar, vrlodobar, odličan rezultat 285 ( 88,5 %) /322 bolesnika
• 2. Komplikacije 20 +12+5=37 ( 11,49 %)/322

• MAYOR COMPLICATIONS Operacijsko liječenje 20 (6,21%)/322

• Cut out 8 (2,48%) (2,1%-7%)

• Puknut čavao 2 (0,62%) (3,5%)

• Sekundarni pomak lomnih ulomaka 2 (0,62%)

• Medijalizacija priteznog vijka 1 (0,31%)

• Fraktura dijafize femura 4 (1,24%)

• Duboka infekcija 1 (0,31%)

• Primarna nedovoljna repozicija operacijsko liječenje 2 (0,62%)

• 3. MINOR COMPLICATIONS Drenaža 12 ( 3,72%)/322

• Serom 8 (2,48%)

• Površna infekcija rane 4 (1,24%)

• 4. Djelomično nedovoljna repozicija, bez operacijskog liječenja

5 (1,55%)/322

Od 1.1.2009 -1.1.2011 ugradili smo u 11 bolesnika modularnu revizijsku endoprotezu (MREP) kuka
zbog komplikacija osteosinteze gama čavlom i to:
-6 zbog cut out
-2 MREP zbog pucanja Gamma čavla i frakture femura
-1 zbog medijalizacije priteznog vijka
-1 zbog sekundarnog pomaka lomnih ulomaka
-1 zbog primarne nedovoljne repozicije i stabilizacije loma
Modularna revizijska endoproteza kuka omogućuje rekonstrukciju proksimalnog femura i acetabuluma ,
te dobar hod bolesnika nakon liječenja komplikacija osteosinteze pertrohanternog i subtrohanterhnog
loma inrtamedularnim čavlom (Super nail)
 Prikaz slučaja
Polytrauma
Z.Ljumović-Vuceraković,V.Savjak,B.Letić,Z.Jovancević,Z.Brnović,A.Kalac,J.Nikcević ,

Klinika za anesteziju i reanimaciju, KCCG, Podgorica

Ime i prezime:Vučeljić Dijana,23 godine

Mjesto stanovanja:Berane
Uputna dijagmoza:Polytrama;Schock hypovolemicus gr.gravis;Ruptura lienis et hepatis;Contusio
pulmonum;Effusio pleurae bill;Fractura acetabuli cum protrusio;Fractura costae VIII l.dex.;Haemathoma
vulvae;Fractura sinus maxillaris;Fractura orbitae;Sepsis;Dehiscentio sutturae parietis abdominis
anterior;GIT haemorrhagio;Hiatus hernia;Ulcus oesophagei;Excorationes cutis reg glutei bill
Zavrsna dijagnoza:1.Splenectomia;Suttura hepatis;Tractio longitudinalis femoris sin;2.Tamponada
hepatis et spatii Retzi;3.Detamponada hepatis;4.Bronchoscopia;5.Gastroscopia;6.Drainage cavi pleurae
dex;7.Revisio vulneris parietis abdominis anterior;Adhesiolysis;Exploratio spatii Retzii;Repositio
fragmenti ossis illei;Reconstructio tegmenti abdominis;Decanilman

Pacijentkinja,Vučeljic Dijana,primljena preko U.B.Upućena iz bolnice iz unutrasnjosti gdje je

dijagnostički obradjena(CT grudnog koša, abdomena i male karlice).Po prijemu, svjesna, tahipnoična,
orjentisana,kontaktibilna,izrazito blijede kože i sluznica,hipotenzivna do 90/40mmHg.Posle odradjenog
CT endokranijuma i CT kostiju lobanje i lica hitno odvedena u salu gdje je odradjena splenectomia i
suttura hepatis.U istom aktu odradjena i longitudinalna trakcija femura.Po prijemu u Jil intubirana na
mehanickoj potpori ventilacije(BILEVEL 12 fio2 0,5).Cirkulatorno nestabila te je uključena inotropna
potpora(Dopamin).Ordinirana antibiotska,antiulkusna, rehidrataciona,analgetska terapija,krvi i derivati
krvi.
U prvih nekoliko postoperativnih časova primijećen obilan output na drenovima,te je odradjena hirurska
reintervencija tamponada jetre i Retsiovog prostora.Postoperativno na mehaničkoj potpori ventilacije,i
dalje cirkulatorno nestabilna.Svakodnevne konsultacije abdominalnog hirurga,ortopeda,MFH i ORL.Po
procjeni anesteziologa i grudnog hirurga,a i po parametrima ventilacije,radjene ceste terapijske
bronhoskopije.
Petog postoperativnog dana odradjena detamponada jetre,u istom aktu korigovana trakcija femura.Po
povratku iz sale odradjen kontrolni RTG lijevog kuka sa karlicom koji pokazuje znake
repozicije..Svakodno nadoknada krvi i krvnih derivata.u daljem toku dolazi do kardiocirkulatorne
stabilizacije pa se isključuje inotropna potpora.
U nastavku liječenja dolazi do porasta temperature i zapaljenskih faktora.Svakodnevno se ordiniraju
antipiretici, hladne frikcije i antibiotska terapija po antibiogramu.Desetog postoperativnog dana odradjena
tracheostomia.I dalje na mehanickoj potpori ventilacije(A/C12 fio2 0.5).U nastavku započinje se sa
programom odvikavanja od mehaničke ventilacije.17 postoperativnog dana pacijetikinja spontano dise uz
podrsku(PAV 30% supporta).
Zbog učestalog i obimnog outputa na NGS(hemoragičan sadržaj) konsultovan gastroenterolog i odradjena
gastroskopija.Postavljena dijagnoza GIT haemorrhagia,hiatus hernia i ulcus oesophagei.
Odradjen CT karlice sa kukovima u 3D rekonstrukciji.Po stabilizaciji opsteg stanja na konzilijumu
ortopada odlučeno da se pristupi operativnom zahvatu te je u opštoj anesteziji izvršena repozicija lijevog
femura.U istom aktu izvršena i drenaža lijevog pleuralnog prostora zbog obostranog pleuralnog izliva.U
nastavku zbog dehiscencije rane u opštoj anesteziji izvršena rekonstrukcija prednjeg abdominalnog
zida.Svakodnevno kontrolni Rtd karlice sa kukovima po preporuci ortopeda.
27 postoperativnog dana uklonjena bocna trakcija lijeve noge,a potom exirana i ekstrafokalna
ekstenzija.Odvojena od respiratora i plasticni traheoflex zamijenjen matalnom kanilom.U nastavku
uradjen dekanilman,dolazi do stabilizacije zapaljenskih faktora te u dogovoru sa ortopedom plelazi na
odjeljenje ortopedije radi daljeg liječenja.
Sekcija 6: ILIZAROV

LEČENJE KOMPLIKOVANIH PRELOMA PLATOA TIBIJE APARATOM PO ILIZAROVU

Lalić Ivica1, Kecojević Vaso1, Lukić Mirka2, Vukajlović Boško3, Sanja Tomić4
1
Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju, Klinički centar Vojvodine, Novi Sad
2
Klinika za anesteziologiju i reanimatologiju, Klinički centar Vojvodine, Novi Sad
3
Medicinksi fakultet , Novi Sad
4
Institut za Onkologiju Vojvodine, Zavod za rehabilitaciju

Uvod: U ovom radu smo se ograničili na lečenje otvorenih i zatvorenih preloma platoa tibije, različitih
gradacija i klasifikacija, aparatom po Ilizarovu, smatrajući je kao opravdanu metodu izbora u lečenju
ovakvih preloma.
Materijal i metode: U periodu od 2006. do 2012. godine na našoj klinici Ilizarov metodom je lečeno 40
pacijenata sa prelomom platoa golenjače. Od tog broja, 30 je bilo muškog, a 10 ženskog pola. Otvorenih
preloma je bilo 8, a zatvorenih 32. Kod preloma tipa II i III vršili smo podizanje depresije platoa
elevatorom i nadoknadu metafize koštanim graftom. Stabilizacija platoa nakon rekonstrukcije vršena je
iglama sa olivom i postavkom obruča aparata sa prenapregnutim iglama. U četiri slučaja koristili smo
asistiranu artroskopiju. U dva slučaja koristili smo preoperativnu angiografiju. U većini slučajeva distalno
od proksimalnog obruča postavljena su još dva obruča (jedan dijafizalno i jedan iznad skočnog zgloba).
Aparat je u proseku nošen 3 (2,5-3,5) meseca. U postoperativnom toku koristili smo magnetoterapiju i
aktivnu kineziterapiju. Sukcesivni oslonac smo dozvoljavali neposredno postoperativno (10% TT) da bi
se nedeljno povećavao po 15% telesne težine.
Rezultati: Potpuna rekonstrukcija platoa tibije postignuta je kod 34 lečena pacijenta sa vrlo dobrim
rezultatom. Kod 6 pacijenata zabeležili smo infekciju oko igala aparata koja je zbrinuta antibioticima po
nalazu brisa. U 4slučaja imali smo leziju peronealnog živca (Schatzker V i VI) koje su bile tranzitorne
prirode sa restitucijom nakon 6 meseci, verifikovane EMNG-om. Inkongruentnost artikularne površine
platoa primećena je kod 4 pacijenta (Schatzker V i VI). Pseudoartrozu proksimalnog okrajka tibije imali
smo u 2 slučaja.
Zaključak: Metod Ilizarova dovodi do dobre rekonstrukcije platoa uz izbegavanje velikih operativnih
rezova, gubitka krvi i minimalne opasnosti od infekcije.
Ključne reči: plato tibije, Ilizarov, transosealna osteosinteza.
LEČENJE MULTIFRAGMENTARNIH PRELOMA PILONA TIBIJE ILIZAROV METODOM

Lalić Ivica1, Kecojević Vaso1, Lukić Mirka2, Vukajlović Boško3, Sanja Tomić4
1
Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju, Klinički centar Vojvodine, Novi Sad
2
Klinika za anesteziologiju i reanimatologiju, Klinički centar Vojvodine, Novi Sad
3
Medicinksi fakultet , Novi Sad
4
Institut za Onkologiju Vojvodine, Zavod za rehabilitaciju

Uvod: Multifragmentarni prelomi pilona tibije su veoma ozbiljne povrede skočnog zgloba, tako da
predstavljaju ozbiljan problem za ortopedskog hirurga koji ga tretira sa krajnje neizvesnim ishodom.
Lečenje ovih povreda i uz maksimalno korektnu hiruršku tehniku ostavlja izvesne posledice na funkciju
skočnog zgloba.
Materijal i metode: Na našoj klinici, tretirali smo 38 pacijenata povređenih u maratonu ili tokom
rekreativnog trčanja u periodu od 2005 – 2012 godine. Zbog izrazite multifragmentarnosti preloma i
opasnosti koje nosi otvorena redukcija i fiksacija, mi smo se odlučili za zatvorenu metodu, transosealne
osteosinteze aparatom po Ilizarovu. U proseku su pacijenti operisani nakon 3 dana. 32 preloma je bilo
zatvorenog tipa, a 6 otvorena. Starosnu strukturu je činilo 33 muškaraca i 5 žena. Prosek starosti je
iznosio 36 godina.
Rezultati: Prosek nošenja aparata iznosio je 3,5 meseci. Potpuno srastanje imali smo u 34 slučajeva,
produženo srastanje u 2 slučaja, a pseudoartrozu u 2 slučaja (naknadno reoperisane). Pojavu tranzitorne
infekcije oko igala aparata imali smo u 5 slučajeva, koja je uz primenu antibiotika povučena. Analizirali
smo funkcionalne rezultate (kontraktura skočnog zgloba, hramanje, simpatička distrofija, bol i
inaktivitet). Parametri ukazuju da je kod 29 pacijenta rezultat bio odličan, kod 3 dobar, kod 4 osrednji a
kod 2 loš.
Zaključak: Primena transosealne osteosinteze aparatom po Ilizarovu prema našim iskustvima pokazala
se značajno boljom od klasičnih metoda osteosinteze (ORIF-otvorena redukcija i stabilna fiksacija
pločom i zavrtnjima) jer smanjuje rizik od infekcije, a mogućnosti manipulacije aparatom na koštanim
fragmentima su moguće.
Ključne reči: pilon tibije, aparat po Ilizarovu, transosealna osteosinteza
 PRIMJENA METODE ILIZAROVA U KOŠTANOJ PATOLOGIJI-NAŠA ISKUSTVA

Marinko Domuzin,Predrag Grubor,Milorad Maran

Traumatološka klinika UKC Banja Luka

Uvod:Tokom pedesetih godina G.A.Ilizarov je otkrio pojačano stvaranje osteoblasta i koštanog matriksa
primjenom naizmjeničnih sila distrakcije i vertikalne kompresije na metadijafize kostiju.Konstrukcijom
aparata (1951god.) započinje liječenje “otvorenih preloma”,posttraumatskog osteomijelitisa i
produžavanje kostiju a kasnije i ispravljanje deformiteta.
Materijal:Analizirano je126 pacijenata operisanih u Klinici za traumatologiju UKC Banja Luka
operisanih zbog pseudoartroza,defekta kostiju i deformiteta.
Metod:Sastoji se u transfiksaciji fragmenata kosti iglama koje se uvode pod uglom i fiksiraju za
obruče.Aparat Ilizarova je spoljni cirkulatorni fiksator koji se sastoji od najmanje četiri uporišta,a
obezbjeđuje uslove monolokalne,bilokalne i polilokalne distrakciono kompresivne metode.
Rezultati:Praćeno je 126 pacijenata.Prethodno liječeno u našoj ustanovi 14(11%) pacijenata,a u drugim
ustanovama 112(89%).Od ukupnog broja liječenih nadlaktica je bilo 6(4,7%),natkoljenica
9(7,1%),koljeno i natkoljenica 1(0,79%),koljeno i potkoljenica 1(0,79%),ahondroplazija
1(0,79%),vitamin D rezistentni rahitis 1(0,79%),sabljasta tibija 1(0,79%) i potkoljenica
106(84,1%).Primarno liječeno 123 pacijenta drugim metodama i to gipsanom imobilizacijom (73),
spoljnim fiksatorima (28), AO metodom (22).Otvorenom metodom operisano 119,a zatvorenom 7
pacijenataProsječna dužina nošenja aparta je 4 mjeseca,a rana fizikalana rehabilitacija započeta drugog
postoperativnog dana.Rezultati liječenja cijenjeni indeksom rehabilitacije.Dobar rezultat sa indrksom
rehabilitacije od 20-27 kod 94 (74,6%) pacijenata,zadovoljavajući sa indeksom rehabilitacije od 10-19
kod 29(23%),a loš rezultat sa narušenom funkcijom ekstremiteta i indeksom od 0-9 kod 3(2,38%).U dva
slučaja se radilo o potkoljenici sa udruženim obolenjima(dijabetes),a u jednom slučaju natkoljenica gdje
je došlo do recidiva zbog ranog skidanja aparata.
Diskusija:Svi pacijenti su operisani metodom po Ilizarovu.Uzroci nezarastanja nakon prethodnog
liječenja su bili:infekcija u 18 slučajeva,kraš prelomi kod 86 pacijenata,neadekvatna fiksacija u 8 i
intaktna dijafiza fibule kod 11pacijenata.Kod 123 pacijenta uspješno liječenje,a u 3 slučaja loši rezultati.
Zaključak:Kod liječenja pseudoartroza,defekta kostiju i deformiteta metoda izbora je fiksacija po
Ilizarovu.Daje mogućnost korekcije svih tipova dislokacija i angulacija.Omogućuje ranu mobilizaciju
iliječenje u kućnim uslovima.Nadoknađuje velike koštane defekte i prihvatljiv je sa stanovišta njege
mekih tkiva.
Ključne riječi:Metod Ilizarova,pseudoartroza,osteomijelitis,deformitet kostiju i zglobova.
LIJEČENJE PSEUDOARTROZA SKAFOIDNE KOSTI ŠAKE METODOM PO
ILIZAROVU

G.Pešić,Ž.Dašić,M.Kezunović,A.Jušković
Klinika za ortopediju i traumatologiju, KCCG Podgorica

Pseudoartroze skafoidne kosti šake su nezarasli prelomi koji ne pokazuju znakove koštane
konsolidacije u okvirima vremena zarastanja preloma regije skafoidne kosti.Vrijeme zarastanja
može se kretati od 4 nedelje- prelomi tuberositasa do 20 nedelja i više za prelome u gornjoj
trećini skafoida.Liječenje nezaraslih preloma može se tretirati palijativnim postupcima,
osteosintezom sa osteoplastikom , aloplastika skafoidne kosti kao i artrodezom.Metoda po Ilizarovu
distrakciono-kompresivna omogućava u mjestu nezaraslog preloma nastajanje aseptične inflamacije,
dovodjenje prelomljenih fragmenata u dobru interpoziciju kao i zarastanje pod dejstvom
kompresivnih sila .Operisana su tri pacijenta sa nezaraslim prelomom skafoidne kosti metodom po
Ilizarovu.Aparat po Ilizarovu aplikovan je sa uporištima distalno- metakarpalne kosti i
proksimalno distalna regija podlaktice.Nakon aplikacije aparata provodi se distrakcija i
potom kompresija nakon čega slijedi fiksacija aparata 8 nedelja.Aparat se skida nakon 8 nedelja
fiksacije i postavlja se gips sa skafoidnu kost 8 nedelja.Nakon uklanjanja gipsa konstatovali smo
zarastanje skafoidne kosti kod svih operisanih.Metoda po Ilizarovu svojim karakteristikama sama
sebe preporučuje kao metodu izbora u rešavanju ove problematike.