1

MATHEMATICS
Kagamitan sa Pinatnubayang
Kasanayang Pampagkatuto
Pagbabawas ng Bilang
Ikalawang Markahan - Ikaapat na Linggo

1|P ahi na
MATHEMATICS – Unang Baitang
Kagamitan sa Pinatnubayang Kasanayang Pampagkatuto
Pagbabawas ng Bilang
Ikalawang Markahan – Ikaapat na Linggo

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng kagamitan. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito. Walang anomang
parte nito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot sa
Kagawaran.

Bumuo sa Pagsusulat ng Kasanayang Pagkatuto

Manunulat: Melody B. Ragudo

Editor: Liezel F. Ferido
Tagasuri: Flor Vanessa Mora
Tagaguhit/ Tagalapat: Jacobo C. Gereza
Tagapamahala: Leonardo D. Zapanta EdD, CESO V
Michelle A. Mejica EdD
Manolito B. Basilio EdD
Rachelle Crisostomo-Diviva
Garry M. Achacoso

Inilimbag sa Republika ng Pilipinas ng Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III
Schools Division of Zambales
Zone 6, Iba, Zambales
Tel./Fax No. (047) 602 1391
E-mail Address: zambales@deped.gov.ph
Website: www.depedzambales.ph
 Pagbabawas ng Bilang

Panimula

Masayang araw! Naging makabuluhan ba ang

nakaraang linggo ng iyong pag – aaral?
Nawa ang mga araling iyong natutunan ay maging
gabay mo upang mas lalo mo pang maintindihan ang
susunod nating aralin.
Sa pamamagitan ng Kagamitan sa Pinatnubayang
Kasanayang Pampagkatuto na ito, lubos mong
mauunawaan ang bago nating aralin na may kinalaman
sa pagbabawas.

Kasanayang Pampagkatuto

• Illustrates subtraction as “taking away” or

“comparing” elements of sets (M1NS-IIf-24).
• Illustrates that addition and subtraction are
inverse operations. (M1NS-IIa-23).

1|P ahi na
 Mga Layunin

Sa pagtatapos ng Kagamitan sa Pinatnubayang

Kasanayang Pampagkatuto na ito, ikaw ay inaasahang:
1. naipakikita na ang pagbabawas ay pag-aalis,
pagtatanggal o paghahambing ng mga bagay sa
isang set;
2. naipakikita ang pagbabawas bilang kabaligtaran ng
pagdaragdag;
3. naisusulat ang tamang pamilang na pangungusap
gamit ang pagbabawas; at
4. nagagamit nang wasto ang iba’t ibang pamamaraan
ng pagbabawas.

Balik Aral

Panuto: Mula sa nakalipas na aralin, basahing mabuti at

sagutin ang mga sumusunod na suliranin. Isulat ang
letra ng tamang sagot sa guhit bago ang bilang.

Buwan ng Disyembre nagsimulang mag-ipon

si Ana sa kanyang alkansiya. Sa unang Linggo, siya
ay nakapaghulog ng Php22.00 at Php 36.00 naman
noong ikalawang Linggo. Magkano ang lahat ng
perang naihulog ni Ana sa kanyang alkansiya a
loob ng dalawang linggo?
2|P ahina
___1. Ano ang tinatanong sa suliranin?
a. pera ni Ana noong unang Linggo
b. pera ni Ana noong ikalawang Linggo
c. kabuuang halaga ng perang naihulog ni Ana sa
kanyang alkansiya
d. kung saan naghulog si Ana ng pera

___2. Ano ang mga ibinigay na datos o given?

a. Php22.00 sa unang Linggo at Php36.00 noong
ikalawang Linggo
b. Php22.00 sa unang Linggo
c. Php36.00
d. sa alkansiya

___3. Ano ang operasyon na gagamitin upang masagot

ang suliranin?
a. Pagpaparami c. Pagbabawas
b. Pagdaragdag d. Pagtatanggal

___4. Ano ang tamang pamilang na pangungusap

(number sentence)?
a. Php22.00 ÷ Php36.00 c. Php22.00 - Php36.00
b. Php22.00 x Php36.00 d. Php22.00 + Php36.00

3|P ahi na
 ___5. Ano ang kumpletong sagot?
a. Ang lahat ng naihulog ni Ana sa alkansiya
ay Php58.00.
b. Ang lahat ng naihulog ni Ana sa alkansiya
ay Php48.00.
c. Ang lahat ng naihulog ni Ana sa alkansiya
ay Php38.00.
d. Ang lahat ng naihulog ni Ana sa alkansiya
ay Php28.00

Pagtalakay sa Paksa

Sa tulong ng nakatatanda, basahin nang mabuti ang

suliranin at sagutin ang mga pamatnubay na tanong.

4|P ahina
 Sinisiguro ni Aling Maria ang magandang kalusugan
ng kanyang mga anak na sina Liezel, Jane, Melody at
Rachelle kaya nagtimpla siya ng apat na baso ng gatas
para sa kanila. Sa pagmamadali ni Jane ay nabasag ang
dalawang baso. Ilang baso ng gatas na lang ang natira?

Pamatnubay na Tanong:
1. Ilang baso ng gatas ang tinimpla ni Aling Maria?
a. 8 baso ng gatas c. 4 baso ng gatas
b. 6 baso ng gatas d. 2 baso ng gatas

2. Ilang baso ng gatas ang nabasag ni Jane?

a. 2 baso ng gatas c. 4 baso ng gatas
b. 3 baso ng gatas d. 5 baso ng gatas

3. Ilang baso ng gatas na lang ang natira sa tinimpla ni

Aling Maria?
a. 5 baso ng gatas c. 3 na baso ng gatas
b. 4 baso ng gatas d. 2 baso ng gatas

4. Mahalaga ba ang pag-inom ng gatas?

a. Hindi po dahil abala sa oras.
b. Hindi po dahil hindi maganda ang lasa.
c. Opo para hindi mapagalitan ni nanay
d. Opo, dahil ito ay masustansiya at maganda sa ating
kalusugan.
5|P ahi na
 Tandaan na mahalaga ang pag-inom ng gatas
upang masiguro ang magandang kalusugan.

Pagbabawas Bilang Pag-aalis o Pagtatanggal

Balikan ang tanong sa ating suliranin. Alam mo ba
kung ano ang mga pamamaraan sa pagbabawas ng
mga bilang?
Maaari nating makuha ang bilang ng natirang baso
ng gatas sa pamamagitan ng paggamit ng ilustrasyon.
Tingnan ang ilustrasyon sa ibaba.

Sa ilustrasyong iyong nakita sa itaas, tinanggal o inalis

sa pamamagitan ng paglalagay ng ekis (X) sa 2 basong
nabasag mula sa 4 na baso, kung kaya ang natira na
lamang ay 2 baso.

Maaari nating isulat ito sa pamamagitan ng pamilang

na pangungusap.

bilang ng natirang baso

4 - 2 = 2
lahat ng baso (difference)
(minuend)
bilang ng nabasag na baso
(subtrahend)
6|P ahina
 Tandaan
Ang pagbabawas (subtraction) ay isang
operasyon o proseso ng pag-aalis o
pagtatanggal mula sa pangkat ng bagay.
Gumagamit tayo ng simbolong (-).
Ang subtraction sentence o pamilang na
pangungusap ay may tatlong bahagi - minuend,
subtrahend at difference.
• Ang minuend ay bilang na binabawasan.
• Ang subtrahend ay bilang na binabawas.
• Ang difference ay sagot sa pagbabawas.

Iba pang halimbawa:

1.

10 - 5 = 5

2.
3.

6-2=4

7|P ahi na
 Pagbabawas Bilang Paghahambing

Sa paggabay ng nakakatanda, basahin at unawain

ang suliranin.

Jane Malou

Si Rey ay nakatanggap ng face mask mula sa

kaniyang mga kaibigan. Binigyan siya ni Jane ng 6 na
face mask samantalang si Malou ay nagbigay ng 4
na face mask. Gaano karami ang face mask na
ibinigay ni Jane kaysa Malou?

Tingnan ang ilustrasyon ng facemask na natanggap

ni Rey mula sa kaniyang mga kaibigan upang masagot
ang suliranin.
6 na piraso ng facemask

Jane

Malou 2 face mask na

walang kapares

4 na piraso ng facemask na may kapares

8|P ahina
 Mula sa ilustrasyon, makikita na si Jane ay may 2 face
mask na walang kapares. Kaya, mas marami ng 2 face
mask ang ibinigay ni Jane kaysa kay Malou.

Maaari rin nating makuha ang kaparehong sagot sa

pamamagitan ng pagsulat sa pamilang na pangungusap
nito.
Halimbawa: 6-4=2

Upang mas maunawaan mo ng lubusan, narito pa

ang isang halimbawa.

Si Sabel ay may anim na Php1.00. Gusto niyang

bumili ng sorbetes na nagkakahalaga ng Php10.00.
Ilan pa kayang piso ang kailangan niya?

Php10.00

Halaga ng
Sorbetes
Pera ni 4 na piso na
Sabel walang kapares

6 piso na may kapares

Pangungusap na pamilang: Php10.00 – Php6.00 = Php4.00

Samakatuwid, kailangan pa ni Sabel ng apat na

piso o Php4.00 upang makabili ng sorbetes.
9|P ahi na
 Ang Pagdaragdag ay Kabaligtaran ng
Pagbabawas

Balikan ang naunang suliranin.

Nagtimpla ng apat na baso ng gatas si Aling

Maria ngunit nabawasan ito ng 2 baso dahil nabasag
ni Jane.

“4 nabawasan ng 2 ay 2.”

Ang 4 bawasan ng 2 ay 2 sa pamilang na

pangungusap ay 4 ― 2 = 2. Kaya may 2 baso ng gatas na
natira sa tinimpla ni Aling Maria.

Ngunit kung muli nating idaragdag ang nabasag na

baso sa natirang baso, ilang baso lahat mayroon?

at ay

natira nabasag kabuuan

10 | P a h i n a
 Pansinin na ang 2 kapag idinagdag sa 2 ang kabuuan
ay 4. Sa pamilang na pangungusap, ito ay:

2+2=4

Kaya, sinasabi natin na ang 4 - 2 = 2. Sa kabaligtaran,

ang 2 + 2 = 4. Gayundin, kung 4 + 2 = 6, sa kabaligtaran,
ang 6 – 2 = 4.

Tandaan:
• Ipinapakita ng prosesong ito na ang
pagdaragdag ay kabaligtaran ng pagbabawas o
ang pagbabawas ay kabaligtaran ng
pagdaragdag.

Gawain

Pinatnubayang Pagsasanay 1
A. Panuto: Lagyan ng ekis (X) ang larawan upang
maipakita na ang pamilang na pangungusap ay
tama. Isulat sa patlang ang tamang sagot. Gawing
gabay ang halimbawa sa ibaba.
9–3=6

11 | P a h i n a
 1. 10 – 7 = ___

2. 7 – 3 = ____

3. 9 – 2 = ____

B. Panuto: Paghambingin ang bawat pangkat para

makuha ang difference. Isulat ang tamang
pamilang na pangungusap sa patlang. Gawing
gabay ang halimbawa sa ibaba.
Halimbawa:

, 4–2=2

4.
, ___ - ___ = ___

12 | P a h i n a
 5.
, ___ - ___ = ___

Pinatnubayang Pagsasanay 2
Panuto: Bilugan ang letra sa Hanay A na kabaligtaran ng
nasa Hanay B. Gawing gabay ang halimbawa sa
ibaba.
Halimbawa: a. b.

2+3=5 5–2=3 5–4=1

Hanay A Hanay B
a. b.
1.

4+1=5 5–3=2 5–4=1

2. a. b.

4+ 3 = 7 7–4=3 7–5=2
13 | P a h i n a
 3. a. b.

4– 2 = 2 2+2=4 1+2=3

4. a. b.

10 – 5 = 5 5 + 5 = 10 4 + 6 = 10

5.

2 + 3 =5 5–3=2 5 – 4 =1

14 | P a h i n a
Pang-isahang Pagsasanay
A. Panuto: Iguhit ang nawawalang bagay sa bawat
pangkat. Isulat ang tamang bilang ng nawawalang
bagay sa loob ng kahon. Isulat sa patlang ang
pamilang na pangungusap na nagpapakita na ang
pagbabawas ay kabaligtaran ng pagdaragdag.
1.

at ay

5 + = 6

2.
at ay

+ 2 5

3.

ay

8 - 5 = _________

15 | P a h i n a
 B. Panuto: Pagmasdan ang mga larawan sa ibaba.
Gaano karami ang tatsulok na hugis kumpara sa
bilog na hugis.

4.

___ - ___ = ___

5.

___ - ___ = ___

16 | P a h i n a
 Pagsusulit

A. Panuto: Panuto: Lagyan ng ekis (X) ang larawan upang

maipakita na ang pamilang na pangungusap ay
tama. Isulat sa patlang ang tamang sagot.

1. 14 – 5 = ___

2. 10 – 7 = ___

B. Panuto: Isulat sa patlang ang simbolong + (plus) o –

(minus) upang mabuo ang pamilang na
pangungusap.

3. 6 ___ 7 = 13 13 ___ 7 = 6

4. 12 ___ 10 = 2 2 ___10 = 12

5. 8 ___ 4 = 12 12 ___ 8 = 4

17 | P a h i n a
 Pangwakas

Panuto: Kumpletuhin ang mga pangungusap. Piliin ang

angkop na salita sa loob ng kahon.

pagbabawas subtraction sentence (-)

pagdaragdag pag-aalis

Ang (1)____________ ay isang operasyon o proseso ng

pag-aalis o pagtatanggal mula sa pangkat ng bagay.
Gumagamit tayo ng simbolong (2)____________.
Ang (3)_____________ ay may tatlong bahagi -
minuend, subtrahend at difference. Ang pagbabawas ay
nangangahuluhan ng (4)____________ o pagtatanggal at
paghahambing. Ito rin ay kabaligtaran ng (5)___________.

18 | P a h i n a
 Mga Sanggunian

Cruz, Gloria. 2006. Number Sparklers 1. 1st ed. Quezon City:

Sunshine Interlinks Publishing House, Incorporated
Brgy. South Triangle.

"Elementary Mathematics Grade 1: Chapter I. Grade 1,

Subtraction". 2011. Deped LR Portal.
https://lrmds.deped.gov.ph/detail/2183.

Padilla, Danilo, Rodrigo Pascua, Lolita Dacuba, Marivic

Calelao, Dahlia Silvania, and Maybellene Garlejo.
2017. Mathematics 1 Kagamitan Ng Mag-Aaral
(Tagalog). 2nd ed. Pasig City: Republika ng Korea
ng Prinpia Co., Ltd., 54 Gasanro 9 Gil,
Geumcheongu, Seoul, Korea.

Suarez, Josefina. 2006. Math Time. 1st ed. Valenzuela City:

JO-ES Publishing House, Inc.

Villamayor, Adela, and Amelia Celeridad-Wright. 2006.

Math For Life 1 (A Worktext In Mathematics For
Grade One). 1st ed. Quezon City: Rex Printing
Company, Inc. Sta. Mesa Heights.

19 | P a h i n a
 20 | P a h i n a
Pangwakas
Balik Aral 1. pagbabawas
1. c 2. –
2. a 3. subtraction sentence
3. b 4. pag-aalis
4. d 5. pagdaragdag
5. a
Pamatnubay n na Tanong
1. c
2. a
3. d
4. d
Pinatnubayang Pagsasanay 1
A. 1. 10-7=3
2. 7-3=4
3. 9-2 = 7
B. 4. 8-3=5
5. 7-4 = 3
Pinatnubayang Pagsasanay 2
1. b
2. a
3. a
4. a
5. a
Pang-isahang Pagsasanay
A. (tanggapin ang iguguhit ng bata na
naaayon sa hiningi ng bawat bilang)
1. 5 + 1 = 6
2.3+2=5
3. 8-5=3
B. 4. 7-5=2
5. 8-4=4
Pagsusulit
A. 1. 14-9
2.10-7=3
B. 1. +, -
2. -, +
3. +, -
Susi sa Pagwawasto
 Pasasalamat
Ipinaaabot ng Pansangay na Tanggapan ng mga Paaralan ng Zambales
ang taos-pusong pasasalamat sa mga sumusunod, na nakapag-ambag ng
tagumpay para sa paghahanda, pag-unlad, pagtiyak ng kalidad, paglimbag
at pamamahagi ng Ikalawang Markahang Kagamitan sa Pinatnubayang
Kasanayang Pampagkatuto sa lahat ng asignatura sa iba’t ibang antas bilang
tugon sa pagbibigay sa mag-aaral ng naaangkop na kagamitang
pampagkatuto hango sa Pinakamahalagang Kasanayang Pampagkatuto
(MELCs) - ayon sa mga pagsasanay na nakabatay sa mga pamantayan ng
pinatnubayang kasanayan at tuwirang pagtuturo:

Una, ang Learning Resource Development Team na binubuo ng mga

manunulat at tagaguhit, sa kanilang iginugol na panahon at kakayahan
upang makabuo ng iba’t ibang kinakailangang kagamitang pampagkatuto.
Ikalawa, ang mga tagapatnugot sa nilalaman, tagasuring pangwika, at
mga tagasuring pandisenyo na maingat na nagwasto at bumuo sa lahat ng
Kagamitan sa Pinatnubayang Kasanayang Pampagkatuto upang matiyak ang
kawastuhan at katugunan sa mga pamantayan ng Kagawaran ng
Edukasyon;
Ikatlo, ang Panlalawigang Pamahalaan ng Zambales sa kanilang
patuloy na paglalaan ng tulong-pinansyal upang mapunan ang gugugulin sa
paglilimbag ng mga kagamitang pampagkatuto na magagamit ng mga
magulang at mag-aaral sa tahanan.
Ikaapat, ang mga gurong tagapatnubay at mga guro sa bawat
asignatura sa kanilang malapit na pakikipag-ugnayan sa mga punongguro,
sa kanilang lingguhang pamamahagi at pagbabalik ng mga Kagamitan sa
Pinatnubayang Kasanayang Pampagkatuto at sa kanilang madalas na
pagsubaybay sa pag-unlad ng mag-aaral sa lahat ng paraan; at
Panghuli, ang mga magulang at iba pang pantahanang tagapagdaloy
sa kanilang pagbibigay sa mag-aaral ng kinakailangang patnubay at gabay
upang maisagawa ang mga gawain at upang patuloy na matulungan ang
bawat mag-aaral na maging responsableng indibidwal sa hinaharap.

Sa inyong patuloy na paghahatid ng kaalaman sa mapanghamong

panahon ay lubos na makamit ang sama-samang pagpupunyagi at matibay
na malasakit na pagsilbihan ang ating mag-aaral na Zambaleño.
Muli, ang aming walang hanggang pasasalamat!

Tagapamahala
Para sa katanungan o karagdagang puna, maaaring sumulat o
tumawag sa:

Schools Division of Zambales

Zone 6, Iba, Zambales
Tel./Fax No.: (047) 602 1391
E-mail Address: zambales@deped.gov.ph
Website: www.depedzambales.ph