ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Ο ΜΙΣΕΜΟΣ – Ι. ΠΟΛΕΜΗΣ
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ

α.1.

Το ποίημα ως προς τη μορφή του έχει χαρακτηριστικά της παραδοσιακής

ποίησης.

α.2.

Το ποίημα ανήκει στην παραδοσιακή ποίηση γιατί έχει τα ακόλουθα

χαρακτηριστικά:
1. Ομοιοκαταληξία ζευγαρωτή παροξύτονη «μοναχή μου’ - στην ευχή
μου!», «οι δρόμοι – ακόμη», «αγγίσης – στραγγίσης», «γεμάτο –
αποκάτω».
2. Ο τίτλος είναι σχετικός με το περιεχόμενο και προϊδεάζει για το θέμα
του ποιήματος.
3. Είναι χωρισμένο σε στροφές άνισες μεταξύ τους.

α.3.

Το ποίημα ξεκινά με τις ευχές της μάνας στην α’ στροφή «σύρε παιδί μου
στο καλό και σύρε στην ευχή μου», όπου ο ποιητής υμνεί την ευχή της μάνας
που αποχαιρετά το γιο της και του εύχεται να βρει την προκοπή στα ξένα
«ν’ ανθοβολούν και τα λιθάρια», «να γενούν διαμάντια», «ποτέ να μη
στραγγίσης». Συνεχίζει με τους πειρασμούς που θα συναντήσει ο νέος στα
ξένα στη β’ στροφή «δίχτυα πολλά και ξόβεργες», «παλάτια», «η ξεγελάστρα
ομορφιά», «γλυκά μάτια» και κλείνει με την ευχή-κατάρα αν απαρνηθεί την
πατρίδα του, στη γ’ στροφή «ναν η ζωή σου όπου κι αν πας αγκάθια και
τριβόλοι».

β.1.

Ο ποιητής χρησιμοποιεί την μεταφορά «ξεγελάστρα ομορφιά», «ελπίδα

αχαλίνωτη», «γεννούν διαμάντια», «γλυκά μάτια» για να δώσει
συναισθήματα και να τραβήξει περισσότερο το ενδιαφέρον του αναγνώστη,
να κινητοποιήσει τη φαντασία του, έτσι ώστε να φτάσει στην κορύφωση του
ποιήματος που δεν είναι άλλη από την ευχή – κατάρα της μάνας για την
απάρνηση της πατρίδας.
Επίσης, χρησιμοποιεί πολλές εικόνες «δίχτυα», «ξόβεργες»,
«τριανταφυλλένια στράτα», «κρινοσπαρμένοι δρόμοι», « ανθοβολούν» για να
δώσει ζωντάνια και παραστατικότητα και να συμβολίσει τους πειρασμούς
που θα συναντήσει ο νέος στα ξένα.

β.2.

«δίχτυα» – «ξόβεργες» – «ξεγελάστρα ομορφιά» – «γλυκά μάτια» –

«παλάτια».

β.3.

«μοναχή μου» – «τριανταφυλλένια» –«κρινοσπαρμένοι» – «ανθοβολούν» –

«ξεγελάστρα».

Β ΜΕΡΟΣ ΚΡΙΤΗΡΙΟΥ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Α.

Η μητέρα στο ποίημα αισθάνεται έντονη λύπη και βαθύ ψυχικό πόνο για τον
αποχωρισμό του γιού της. Γύρω από αυτό το κεντρικό κυριαρχικό
συναίσθημα πλέκονται ανησυχίες, αναμνήσεις, ελπίδες. Η έντονη λύπη την
ώρα του χωρισμού, δραματοποιείται και η μητέρα υπερβάλλοντας και
βάζοντας σε δεύτερη μοίρα την αγάπη και το σεβασμό προς την ιερή έννοια
της μητέρας, προτάσσει την πατρίδα σαν το υπέρτατο αγαθό που ποτέ δεν
θα πρέπει ο γιος της να λησμονήσει και ν’ απαρνηθεί.
Β.

Εάν κάποιος με ρωτούσε τι είναι πατρίδα, θα του έλεγα ότι είναι ο τόπος
που γεννήθηκα, τα αδέλφια μου, οι γονείς μου, το σπίτι μου, οι μυρωδιές, η
ζεστασιά του ήλιου πάνω μου. Πατρίδα όμως είναι κάτι περισσότερο από
όλα αυτά, είναι τα ήθη και τα έθιμά μας, ο τόπος των προγόνων μας. Είναι η
ιστορία μας, ο πολιτισμός μας, η ελευθερία μας, ο αέρας που αναπνέουμε,
το γαλάζιο του ουρανού και της θάλασσας, οι ρίζες μας. Είναι το
πολυτιμότερο και πιο ιερό αγαθό που μπορεί να έχει ο άνθρωπος και για το
οποίο αξίζει να θυσιαστεί.