IZREKE – 1.RAZRED 53. Hannibal ad portas.

1.DEKLINACIJA 54. Homo homini lupus.

1. Ad bestias! 55. In margine.
2. Ad Kalendas Graecas. 56. Iuvat cibus post opus.
3. Ad litteram. 57. Lege artis.
4. Ad notam. 58. Mel in ore, fel in corde.
5. Aquila non capit muscas. 59. Mendax est furax.
6. Aurora Musis amica. 60. Mens sana in corpore sano.
7. Fama est. 61. Nomina sunt odiosa.
8. Fama volat (scripta manent). 62. O, tempora, o mores!(Cic.)
9. Fortunae rota. 63. Panem et circenses.
10. Historia est magistra vitae. 64. Pars pro toto.
11. In memoriam. 65. Per acclamationem.
12. In praesentia/in absentia. 66. Per aspera ad astra.
13. Licentia poetica. 67. Repetitio est mater studiorum.
14. Non scholae, sed vitae discimus. 68. Tempus fugit.
15. Sub poena. 69. Urbi et orbi.
16. Sub rosa. 70. Vox populi, vox Dei.
17. Tabula rasa. 71. Vulpes pilum mutat, non mores.
2.DEKLINACIJA PRIDJEVI 3.DEKLINACIJE
18. Ab ovo usque ad mala. 72. Amor omnia vincit.
19. Ad acta. 73. Audaces (fortes) fortuna iuvat.
20. Ad metalla! 74. Avaritia omnia vitia habet.
21. Contra bonos mores. 75. In flagranti.
22. Coram publico. 76. Labor omnia vincit.
23. Cuneus cuneum trudit. 77. Lis pendens.
24. Curriculum vitae. 78. Naturalia non sunt turpia.
25. Deus ex machina. 79. Omnia praeclara rara.
26. Ex abrupto. 80. Sapienti sat.
27. Exempli gratia. 4.DEKLINACIJA
28. Gloria discipuli, gloria magistri. 81. Casus belli.
29. Gloria in excelsis Deo. 82. Lapsus calami.
30. In continuo. 83. Lapsus linguae.
31. In dubio pro reo. 84. Manu propria.
32. Inter arma Musae silent. 85. Manus manum lavat.
33. Lupus in fabula. 86. Pro domo sua.
34. Margaritas ante porcos. 87. S.P.Q.R Senatus populusque Romanus.
35. Medicus curat, natura sanat. 88. Usus magister egregius.
36. Periculum in mora. 5.DEKLINACIJA
37. Post festum. 89. Bona fide. Mala fide.
38. Post nubila Phoebus. 90. Dies fastus.
39. Sine ira et studio. 91. Dies salutaris.
PRIDJEVI 1.I 2.DEKLINACIJE 92. In medias res.
40. Clara pacta boni amici. 93. In spe.
41. Errare humanum est. 94. Nihil agenti dies longus est.
42. Pauca sed bona. 95. Nulla dies sine linea.
43. Persona non grata. 96. Res, non verba!
44. Pro bono. IMPERATIV I I II
45. Verae amicitiae aeternae sunt. 97. Carpe diem!
3.DEKLINACIJA 98. Divide et impera!
46. Alma mater. 99. Festina lente!
47. Aurea mediocritas. 100.Gaude sorte tua!
48. Captatio benevolentiae. 101.Hic Rhodos hic salta!
49. Corpus delicti. 102.Ora et labora!
50. Cum grano salis. 103.Parce tempori!
51. De facto/de iure. 104.Peccatori viam monstrato!
52. Ex officio/ex lege. 105.Principiis obsta!
106.Romano vivito more!
107.Testes estote!
PASIV
108.Amicus certus in re incerta cernitur.
109.E plumis avis dignoscitur.
110.Extrema attrahuntur.
111.Extrema tanguntur.
112.Faucibus premor.
113.Mons tremuit, et mus parietur.(Hor.)
114.Tertium non datur.
115.Ut salutas, ita salutaberis.
ZAMJENICE
116.Alter ego.
117.Cui bono?
118.Etiam tu, mi fili! (Cezar)
119.Hodie mihi, cras tibi.
120.Inter nos.
121.Ipso facto.
122.Medice, cura te ipsum.
123.Mea culpa.
124.Nihil obstat.
125.Non quis, sed quid.
126.Omnia mea mecum porto.
127.Pax tecum/pax vobiscum.
128.Quid pro quo.
129.Status quo.
130.Ubi tu Gaius, ego Gaia.
131.Vade mecum.
KOMPARACIJA PRIDJEVA/PRILOGA
132.Amor magister est optimus.
133.Citius, fortius, altius.
134.In melius. In peius.
135.Optima fide.
136.Summa cum laude.
137.Summa summarum.
138.Summum ius, summa iniuria.
139.Tunica est proprior pallio.
BROJEVI
140.Bis dat, qui cito dat.
141.Nec Hercules contra duos.
142.Primus inter pares.
143.Testis unus, testis nullus.
144.Timeo hominem unius libri.
145.Tres faciunt collegium.
146.Unus et idem.
IZREKE 2.RAZRED 42. Volens nolens.
VREMENA PERFEKTNE OSNOVE – INDIKATIV 43. Nihil agenti dies longus est.
1. Rem acu tetigisti. 44. Apparent rari nantes in gurgite vasto.(Ver.)
2. Veni, vidi, vici. 45. Quidquid id est timeo Danaos et dona
3. Exegi monumentum.(Hor.) ferentes.(Ver.)
4. Ipse dixit. 46. Laudator temporis acti.(o T.Liv.)
5. In te, Domine, speravi. 47. Obliti privatorum publica curate.(Dubrovnik)
6. Eripuit caelo fulmen sceptrumque tyrannis. 48. Relata refero.
(B.Franklin) 49. Patres conscripti.
7. Probe vixit, improbos vinxit, hostes vicit. 50. Actam rem agere.
VREMENA PARTICIPSKE OSNOVE – 51. Incredibile visu.
INDIKATIV Horribile dictu.
8. Alea iacta est!(Cezar) ACI
9. Multi sunt vocati, pauci selecti. (Bib. E. po 52. Dignum laude virum Musa vetat mori.
Mateju) 53. Scio me nihil scire.
10. Laqueo suo captus est. 54. Fas est et ab hoste doceri.
11. Roma locuta, causa finita est.(Aug.) 55. Iubet nos Pythius Apollo noscere nosmet
KONJUNKTIVI – NEZAVISNA UPOTREBA ipsos.
12. Fiat voluntas tua. 56. Hominem experiri multa paupertas iubet.
13. Sit tibi terra levis. 57. Ceterum censeo Carthaginem delendam
14. Sit venia verbo. esse.
15. Requiescat in pace. NCI
16. Audiatur et altera pars. 58. Qui tacet, consentire videtur.
17. Fiat iustitia, pereat mundus. 59. Quod tegitur, magnum creditur esse malum
18. Utinam hic annus laetus sit! PKA, PARTICIP FUTURA
19. Qui dedit beneficium, taceat, narret, qui 60. Ave Caesar, imperator, morituri te salutant.
accepit. (Sen.) 61. Iniuriam, qui facturus est, iam fecit.
20. Utinam populus Romanus unam cervicem 62. Quidquid dicturus es, antequam aliis, dicito
haberet! (Svet. O Kaliguli) tibi.
Deponentni/semideponentni glagoli PKP, GERUND, GERUNDIV
21. Non omnis moriar.(Hor.) 63. Dicenda tacenda locutus.(Hor.)
22. Rem tene, verba sequentur. 64. Multum non multa legendum est.
23. Saxa loquuntur. 65. Nunc est bibendum!(Hor.)
24. Dulce et decorum est pro patria mori.(Hor.) 66. Ars dicendi/ars scribendi.
25. Arteficium numquam moritur. 67. De gustibus non est disputandum.
26. Orator fit, poeta nascitur.(Cic.) 68. Docendo/errando discimus.
27. Disce loqui. 69. Modus vivendi/operandi.
28. Sapere aude!(Hor.) 70. Ridendo dicere verum.
NEPRAVILNI GLAGOLI 71. Pacta sunt servanda.
29. Memento mori. 72. Maximae cuique fortunae minime
30. Noli turbare circulos meos. (Arh.) credendum est.
31. Lacrimae nobis deerunt antequam causae 73. Addenda et corrigenda.
doloris.(Sen.) ABLATIV APSOLUTNI
32. Sic itur ad astra. 74. Duobus litigantibus tertius gaudet.
33. Ibis redibis numquam in bello peribis. 75. Mutatis mutandis.
34. Ligna in silvam ferre. 76. Pollice verso/pollice presso.
35. Quo vadis, Domine? – Eo Romam iterum 77. Expressis verbis.
crucifigi. 78. Minerva invita.
36. Felix, qui potuit rerum cognoscere causas. 79. Elizabetha regina.
37. Corporis exigui vires noli contemnere. ZAVISNO SLOŽENE REČENICE
38. Odi et amo.(Kat.) 80. Dum spiro, spero.
39. Forsan et haec olim meminisse iuvabit. 81. Donec eris sospes, multos numerabis
(Verg. - Eneida) amicos.
40. Aequam memento rebus in arduis servare 82. Cum tacent, clamant.
mentem.(Hor.) 83. Parce mihi, Domine, quia Dalmata sum.
GLAGOLSKA OBLICI – PARTICIPI, SUPINI 84. Credo, ut intellegam, intellego, ut credam.
41. Sero venientibus ossa. 85. Ut ameris, ama.
86. Do, ut des.
87. Edimus, ut vivamus.
88. Incidit in Scyllam, qui vult vitare Charybdim.
89. Bis dat, qui cito dat.
90. Quod cito fit, cito perit.
91. Age, quod agis et respice finem!
92. Dimidium facti, qui coepit, habet.
93. Quidquid in occulto est, in apricum proferet
aetas.
94. Si tacuisses, philosophus mansisses.
95. Si duo faciunt idem, non est idem.
96. Si vis pacem, para bellum.
97. Nihil beatum, si absit libertas.
98. Quot linguas cales, tot homines vales.
99. Tantum scimus, quantum memoriā tenemus.
100.Ut sementem feceris, ita metes.
101.Ut desint vires, tamen est laudanda
voluntas.

KLJUČNA MJESTA
1. Piscem natare doces.
2. Lacrimae nobis deerunt antequam
causae doloris.(Seneka)
3. Qualis artifex pereo.(Neron)
4. Quousque tandem!(Cic.)
5. Semper sic tyrannis!(Brut/Cezar;John
Wilkes Booth/Lincoln)
6. „…I would make them all learn
English: and then I would let the
clever ones learn Latin as an honour,
and Greek as a treat. But the only
thing I would whip them for would be
not knowing English. I would whip
them hard for that.” Churchill