Tradueix aquest poema de Nikos Kavvadias i analitza les formes verbals

marcades amb negreta. Consulta les notes per a les formes que presenten
dificultats. Pots escoltar la cançó a http://youtu.be/Pp2esmG3gj0.

ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ ΚΑΙΣΑΡΑ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ – Νίκος Καββαδίας

“Φαίνεται πιὰ πὼς τίποτα – τίποτα δὲν μᾶς σώζει...” ΚΑΙΣΑΡ

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ1

Ξέρω ἐγὼ κάτι ποὺ μποροῦσε, Καῖσαρ, νὰ σᾶς σώσει.

Κάτι ποὺ πάντα βρίσκεται σ’ αἰώνια ἐναλλαγή,
κάτι ποὺ σχίζει τὶς θολὲς γραμμὲς τῶν ὀριζόντων,
καὶ ταξιδεύει ἀδιάκοπα τὴν ἀτελείωτη γῆ.

Κάτι ποὺ θὰ ‘κανε2 γοργὰ νὰ φύγει τὸ κοράκι,

ποὺ τοῦ γραφείου σας πάντοτε σκεπάζει τὰ χαρτιὰ·
νὰ φύγει κρώζοντας βραχνά, χτυπώντας τὰ φτερά του,
πρὸς κάποιαν ἀκατοίκητη κοιλάδα τοῦ Νοτιᾶ.

Κάτι ποὺ θά ‘κανε τὰ ὑγρά, παράδοξά σας μάτια,

ποὺ ἁβρὲς μαθήτριες τ’ ἀγαποῦν καὶ σιωπηροὶ ποιηταί,
χαρούμενα καὶ προσδοκία γεμάτα να γελάσουν
μὲ κάποιον τρόπο πού, ὅπως λέν, δὲ γέλασαν ποτέ.

Γνωρίζω κάτι, ποὺ μποροῦσε, βέβαια, να σᾶς σώσει.

Ἐγὼ ποὺ δὲ σᾶς γνώρισα ποτέ ... Σκεφτεῖτε ... Ἐγὼ.
Ἕνα καράβι ... Νὰ σᾶς πάρει, Καῖσαρ ... Νὰ μᾶς πάρει ...
Ἕνα καράβι, ποὺ πολὺ μακριὰ θὰ τ’ ὁδηγῶ.

Μιὰ μέρα χειμωνιάτικη θὰ φεύγαμε.

-Τὰ ρυμουλκὰ περνώντας θὰ σφυρίζαν,
τὰ βρωμερὰ νερὰ ἡ βροχὴ θὰ ράντιζε,
κι οἱ γερανοὶ στοὺς ντόκους θὰ γυρίζαν.

Οἱ πολιτεῖες οἱ ξένες θὰ μᾶς δέχονταν,

οἱ πολιτεῖες οἱ πιὸ ἀπομακρυσμένες
κι ἐγὼ σ αὐτὲς ἁβρὰ θὰ σᾶς ἐσύσταινα
σὰν σὲ παλιές, θερμές μου ἀγαπημένες.
1
http://poiisispoudaia.blogspot.com/2009/04/1902-1970.html
2
θα έκανε.
Τὰ βράδια, βάρδια κάνοντας, θα λέγαμε
παράξενες στὴ γέφυρα ἱστορίες,
γιὰ τοὺς ἀστερισμοὺς ἢ γιὰ τὰ κύματα,
γιὰ τοὺς καιροὺς, τις ἄπνοιες, τις πορεῖες.

Ὅταν πυκνὴ ἡ ὁμίχλη θὰ μᾶς σκέπαζε,

τοὺς φάρους θὲ ν’ ἀκούγαμε νὰ κλαῖνε
καὶ τὰ καράβια ἀθέατα θὰ τ’ ἀκούγαμε,
περνώντας νὰ σφυρίζουν καὶ νὰ πλένε.

Μακριά, πολὺ μακριὰ νὰ ταξιδεύομαι,

κι ὁ ἥλιος πάντα μόνους νὰ μᾶς βρίσκει·
ἐσεῖς τσιγάρα “Κάμελ” νὰ καπνίζετε,
κι ἐγῶ σὲ μιὰ γωνιὰ νὰ πίνω οὐίσκυ.

Καὶ μὶα γριὰ στὸ Ἀννάμ, κεντήστρα στίγματος,

-μιὰ γριὰ σ’ ἕνα πολύβοο καφενεῖο-
Μιὰ αἱμάσσουσα καρδιὰ θὰ μοῦ στιγμάτιζε,
κι ἕνα γυμνό, στὸ στῆθος σας, κρανίο.

Καὶ μιὰ βραδιὰ στὴ Μπούρμα, ἢ στὴ Μπατάβια

στὰ μάτια μιᾶς Ἰνδῆς ποὺ θὰ χορέψει
γυμνὴ στὰ δεκαεφτὰ στιλέτα ἀνάμεσα,
θὰ δεῖτε -ἴσως- τὴ Γκρέτα νὰ ἐπιστρέψει.

Καῖσαρ, ἀπὸ ἕνα θάνατο σὲ κάμαρα,

κι ἀπὸ ἕνα χωματένειο πεζὸ μνῆμα,
δὲ θά ‘ναι ποιητικότερο καὶ πι’ ὄμορφο,
ὁ διάφεγγος βυθὸς καὶ τ’ ἄγριο κύμα;

Λόγια μεγάλα, ποιητικά, ἀνεκτέλεστα,

λόγια κοινά, κενά, “καπνὸς κι ἀθάλη”,
ποὺ ἰσως διαβάζοντάς τα νὰ μὲ οἰκτίρετε,
γελώντας καὶ κουνώντας τὸ κεφάλι.

Ἡ μόνη μου παράκληση ὅμως θά ‘τανε,

τοὺς στίχους μου νὰ μὴν εἰρωνευθεῖτε.
Κι ὅπως ἐγὼ γιὰ ἕν’ ἀδερφὸ ἐδεήθηκα,
γιὰ ἕναν τρελό ἐσεῖς προσευχηθεῖτε.
Λεξικό γραμμή, η línia
γραφείο, το despatx
αβρά delicadament γριά, η vella
αβρός, ή, ό delicat γυμνός, ή, ό nu
αγαπάω estimar γωνιά, η racó
αγαπημένος, η, ο estimat γυρίζω tornar
άγριος, α, ο salvatge δέομαι pregar
αδερφός, ο germà δέχομαι rebre, acceptar
αδιάκοπα ininterrompudament διαβάζω llegir
αθάλη, η cendra διάφεγγος, η, ο transparent
αθέατος, η, ο invisible ειρωνεύομαι ironitzar
αιμάσσουσος, η, ο sagnant εναλλαγή, η alternança
αιώνιος, α, ο etern επιστρέφω retornar
ακατοίκητος, η, ο inhabitat ήλιος, ο sol
ακούω escoltar θάνατος, ο mort
ανάμεσα entre θολός, ή ό tèrbol
ανεκτέλεστος, η, ο incomplert θερμός, ή, ό càlid
Αννάμ, το Annam Ινδή, η Índia
άπνοια, η calma (del mar) ιστορία, η història
από de, per ίσως potser
απομακρυσμένος, η, ο allunyat καιρός, ο temps
αστερισμός, ο constel·lació Καίσαρ, ο Cèsar
ατελείωτος, η, ο inacabat κάμαρα, η cambra
αυτός, ή, ό aquest κάνω fer
βάρδια, η guàrdia καπνίζω fumar
βέβαια certament καπνός, ο fum, tabac
βλέπω veure κάποιος, α, ο algun
βραδιά, η vespre, tarda καράβι, το vaixell
βράδυ, το vespre καρδιά, η cor
βραχνά roncament κάτι alguna cosa
βρίσκω trobar καφενείο, το cafè
βροχή, η pluja κενός, ή, ό buit
βρωμερός, ή, ό pudent κεντήστρα, η brodadora
βυθός, ο abisme κεφάλι, το cap
γελάω riure κλαίω plorar
γεμάτος, η, ο ple κοιλάδα, η gorg
γερανός, ο grua κοινός, ή, ό comú
γέφυρα, η pont κοράκι, το corb
γη, η terra κουνάω moure
για per κρανίο, το crani
Γκρέτα, η Greta κρώζω grallar
γνωρίζω conèixer κύμα, το onada
γοργά ràpidament λέω dir
λόγος, ο paraula πολύ molt
μαθήτρια, η alumna πολύβοος, η, ο sorollós
μακριά lluny πορεία, η camí
μάτι, το ull ποτέ mai
μεγάλος, η, ο gran που que
μέρα, η dia προσδοκία, η expectativa
μνήμα, το tomba προσεύχομαι pregar
μόνος, η, ο sol πυκνός, ή, ό dens
Μπαταβία, η Batàvia ραντίζω regar
μπορώ poder ρυμουλκό, το remolcador
Μπούρμα, η Birmània σιωπηρός, ή, ό silenciós
νερό, το aigua σκεπάζω cobrir
Νοτιάς, ο vent del sud σκέφτομαι pensar
ντόκος, ο moll στήθος, το pit
ξένος, η, ο estranger στίγμα, το tatuatge
ξέρω saber, conèixer στιγματίζω tatuar
οδηγώ conduir στιλέτο, το punyal, estilet
οικτίρω compadir, plànyer στίχος, ο vers
ομίχλη, η boira συσταίνω recomanar
όμορφος, η, ο bell σφυρίζω xiular
όμως tanmateix σχίζω esquinçar
όπως com σώζω salvar
ορίζοντας, ο horitzó ταξιδεύω viatjar
ουίσκυ, το whisky τίποτα res
παίρνω prendre, agafar τρελός, ο boig
παλιός, ά, ό vell, antic τρόπος, ο manera
πάντα sempre τσιγάρο, το cigarreta
πάντοτε sempre υγρός, ή, ό humit
παράδοξος, η, ο extraordinari φαίνομαι semblar
παράκληση, η petició φάρος, ο far
πεζός, ή, ό a peu φεύγω marxar
περνάω travessar φτερό, το ala
πια ja més χαρούμενος, η, ο alegre, content
πίνω beure χαρτί, το paper
πιο més χειμωνιάτικος, η, οhivernal
πλέω navegar χορεύω ballar
ποιητής, ο poeta χτυπάω colpejar
ποιητικός, ή, ό poètic χωματένιος, α, ο de terra
πολιτεία, η ciutat