You are on page 1of 134

‫كوريكولوم ستندرد سكوله منغه‬

‫فنديديقن‬
‫شريعة إسالمية‬
‫تيغكتن ‪5‬‬
‫ڤنوليس‬
‫نيء عبد الرحيم بن نيء عبد الغني‬
‫محمد نذير بن إلياس‬
‫ماهيمون بنت سردي‬
‫نور فصيحة بنت أحمد‬

‫ڤريک بنتوق‬ ‫ايديتور‬


‫محمد صالح الدين بن هاشم‬ ‫إسماعيل بن هاشم‬
‫نور عارفة بنت محمد دين‬
‫ڤلوكيس‬
‫محمد إثنين بن زين الدين‬
‫شهر الرضا بن فرحات‬

‫‪2020‬‬
‫فندهولوان‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫يك َلــ ُه‬‫ــر َ‬ ‫ــهدُ َأ ْن َل إِ َلــ َه إِ َّل ُ‬
‫اهلل َو ْحــدَ ُه َل َش ِ‬ ‫َا ْل َح ْمــدُ ل َّلــه َر ِّب ا ْل َعا َلميــ َن‪َ .‬ون َْش َ‬ ‫‪KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA‬‬
‫ـام َع َلــى نَبِينَــا محمـ ٍ‬
‫ـد ‪g‬‬ ‫ِّ ُ َ َّ‬ ‫السـ َ ُ‬‫ـا ُة َو َّ‬ ‫ـهدُ َأ َّن ُم َح َّمــدً ا َع ْبــدُ ُه َو َر ُســو ُل ُه‪َ .‬و َّ‬
‫الصـ َ‬ ‫َون َْشـ َ‬
‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫نومبور سيري بوكو‪0116 :‬‬
‫ـم بِإِ ْح َســان إِ َلــى َيـ ْ‬
‫ـو ِم الدِّ يـ ِ‬
‫ـن‪.‬‬ ‫َو َع َلــى آلــه َو َأ ْز َواجــه َو َأ ْص َحابِــه َوالتَّابِعي ـ َن َل ُهـ ْ‬ ‫فغهرضاءن‬ ‫‪KPM2020 ISBN 978-967-388-602-9‬‬
‫َأ َّما َب ْعدُ ‪،‬‬ ‫ڤنربيتن بوكو تيکس اين مليبتكن كرجاسام باپق‬ ‫چيتقن ڤرتام ‪2020‬‬
‫ڤيهق‪ .‬سكالوڠ ڤڠهرڬاءن دان تريما كاسيه دتوجوكن‬ ‫‪ c‬كمنترين ڤنديديقن مليسيا‬
‫كامي مڠوچڤكن راس شكور كحضرة اهلل ‪ ‬كران دڠن توفيق دان هدايهڽ‪،‬‬ ‫كڤد سموا ڤيهق يڠ ترليبت‪:‬‬ ‫حق چيڤتا ترڤليهارا‪ .‬مان‪ ٢‬باهن دالم بوكو اين تيدق‬
‫كامي برجاي مپمڤورناكن ڤنوليسن بوكو تيکس ڤنديديقن شريعة إسالمية‬ ‫دبنركن دتربيتكن سموال‪ ،‬دسيمڤن دالم چارا يڠ بوليه‬
‫ جاوتنكواس ڤنمبهباءيقن ڤروف موک سورت‪،‬‬ ‫دڤرڬوناكن الڬي اتاوڤون دڤيندهكن دالم سبارڠ بنتوق اتاو‬
‫تيڠكتن ليم يڠ برڤندوكن كوريكولوم ستندرد سكوله منڠه اين‪.‬‬ ‫چارا‪ ،‬باءيق دڠن چارا ايليكترونيک‪ ،‬ميكانيكل‪ ،‬ڤڠڬمبرن‬
‫بهاڬين سومبر دان تيكنولوڬي ڤنديديقن‪ ،‬كمنترين‬
‫كاندوڠن بوكو اين ترديري درڤد ڬابوڠن انم بيدڠ‪ ،‬ياءيت ايات حكوم‪ ،‬حديث‬ ‫ڤنديديقن مليسيا‪.‬‬ ‫سموال ماهوڤون دڠن چارا ڤراقمن تنڤا كبنرن ترلبيه دهولو‬
‫درڤد كتوا ڤڠاره ڤالجرن مليسيا‪ ،‬كمنترين ڤنديديقن مليسيا‪.‬‬
‫حكوم‪ ،‬اصول الفقه‪ ،‬الفقه‪ ،‬سجاره ڤراوندڠن إسالم دان تمدون إسالم‪ .‬بوكو اين‬ ‫ جاوتنكواس ڤپيمقن نسخه سديا كاميرا‪ ،‬بهاڬين‬ ‫ڤرونديڠن ترتعلوق كڤد ڤركيراءن رويلتي اتاو هونوراريوم‪.‬‬
‫جوڬ دسيسيڤكن دڠن كماهيرن ابد ک‪ ،21 -‬ايليمن مرنتس كوريكولوم‪ ،‬دسمڤيڠ‬ ‫سومبر دان تيكنولوڬي ڤنديديقن‪ ،‬كمنترين‬
‫دتربيتكن اونتوق كمنترين ڤنديديقن مليسيا اوليه‪:‬‬
‫منكنكن ڤڠاجرن دان ڤمودهچاراءن‪.‬‬ ‫ڤنديديقن مليسيا‪.‬‬ ‫تالڬ بيرو سنديرين برحد‪،‬‬
‫نومبور ‪ 28‬جالن تمباڬ ‪،SD 5/2A‬‬
‫ايسي كاندوڠن دسوسون دڠن سيستماتيک دان مڠيكوت ستروكتور يڠ‬ ‫ ڤڬاواي بهاڬين سومبر دان تيكنولوڬي ڤنديديقن‪،‬‬
‫سري دامنسارا ايندوستريال ڤرك‪،‬‬
‫دكهندقي اوليه كمنترين ڤنديديقن مليسيا دان بهاڬين ڤنديديقن إسالم‪ .‬حال‬ ‫كمنترين ڤنديديقن مليسيا‪.‬‬
‫‪ 52200‬كواال لمڤور‪.‬‬
‫اين اونتوق منچاڤاي متالمت ڤنديديقن شريعة إسالمية كوريكولوم ستندرد‬ ‫ جاوتنكواس ڤنيڠكتن موتو‪.‬‬ ‫تيليفون‪03-62754070 :‬‬
‫فکس‪03-62754110 :‬‬
‫سكوله منڠه‪ ،‬ياءيت ممبينا دان مالهيركن ڬنراسي يڠ صالح سرتا خليفة اهلل ‪‬‬ ‫ محكمه شريعة واليه ڤرسكوتوان ڤوتراجاي‪.‬‬ ‫المن ويب‪telagabiru.com.my :‬‬
‫يڠ برعلمو دان برتقوى‪ ،‬مڠڤليكاسيكن فقه دالم كهيدوڤن سرتا براخالق موليا‬ ‫ريک لتق دان اتور حروف‪:‬‬
‫ ڤانل ڤمباچ لوار‪.‬‬
‫دان بركترمڤيلن برداسركن اچوان القرءان دان السنة‪ .‬سالءين ايت‪ ،‬اڬر داڤت‬ ‫تالڬ بيرو سنديرين برحد‬
‫مپومبڠ كأره منيڠكتكن تمدون بڠسا دان نڬارا سرتا ممليهارا مقاصد شريعة‬ ‫ جوروڬمبر‪ ،‬رحمة هداية بن عبدالرحمن سرتا‬
‫موک تاءيڤ تيکس‪Lotus Linotype :‬‬
‫دان مڠڬارڤ امانه دمي ممليهارا كسجهتراءن عالم باڬي منچاڤاي كجاياءن‬ ‫جوروۏيديو‪ ،‬نور توفيق بن أريس دان محمد‬
‫ساءيز موک تاءيڤ تيکس‪ 16 :‬ڤوءينت‬
‫ددنيا دان دأخيرة‪.‬‬ ‫حنيف بن روسلي‪.‬‬
‫ سموا ڤيهق يڠ ترليبت دالم ڤنربيتن بوكو اين سچارا‬ ‫دچيتق اوليه‪:‬‬
‫سموڬ بوكو اين داڤت دمنفعتكن دڠن سباءيقڽ اوليه ورڬ ڤنديديق دان‬ ‫تيهاني چيتق سنديرين برحد‪،‬‬
‫لڠسوڠ اتاو تيدق لڠسوڠ‪.‬‬
‫موريد‪ ،‬سكالي ڬوس ممبري منفعت علمو يڠ برڤنجڠن كڤد موريد‪.‬‬ ‫نومبور ‪ ،1‬جالن ‪ SB‬جاي ‪،15‬‬
‫تامن ايندوستري ‪ SB‬جاي‪،‬‬
‫ڤانل ڤنوليس‬ ‫‪ 47000‬سوڠاي بولوه‪،‬‬
‫سالڠور دار اإلحسن‪.‬‬

‫‪iii‬‬
‫‪1.1.1‬‬
‫!‪KAHOOT‬‬
‫‪DSKP‬‬
‫التيهن بربنتوق كوءيز‬ ‫اءوديت ديري‬ ‫چتوسن‬ ‫كالم بڬيندا‬ ‫كالم الهي‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‪.‬‬ ‫اينتركتيف ماللوءي‬ ‫سناراي سيمق اونتوق‬ ‫ڤرسوءالن ڤد اول باب‪.‬‬ ‫ڤتيقن حديث بركاءيتن‬ ‫ڤتيقن ايات القرءان‬
‫اڤليكاسي ‪.Kahoot‬‬ ‫ڤنيالين اينديۏيدو‪.‬‬ ‫دڠن حكوم‪.‬‬ ‫بركاءيتن دڠن حكوم‪.‬‬

‫تريۏيا‬ ‫دوڬ عقل‬ ‫ستندرد ڤمبالجرن‬ ‫ريفليكسي كنديري‬ ‫اكتيف ميندا‬


‫معلومت تمبهن يڠ بركاءيتن‬ ‫مڠوجي ميندا موريد تنتڠ‬ ‫فوكوس ڤمبالجرن‬ ‫تيندقن دالم سسواتو كأداءن‪.‬‬ ‫التيهن بربنتوق ڤنوليسن‬
‫دڠن توڤيک ڤمبالجرن‪.‬‬ ‫تاجوق يڠ بركاءيتن‪.‬‬ ‫ترهادڤ اونيت باب‪.‬‬ ‫دالم ستياڤ باب‪.‬‬

‫ڤڠنلن‬
‫ايكون‬
‫‪KBAT‬‬ ‫‪Kod QR‬‬ ‫ڬربڠ اينفو‬ ‫اكتيف ديري‬
‫مڠوجي ڤمهمن دان مرڠسڠ‬ ‫اينفو تمبهن برسومبركن‬ ‫معلومت تمبهن‬ ‫التيهن بربنتوق ڤرڬرقن‬
‫كماهيرن برفيكير موريد‪.‬‬ ‫ڤاليرن اينترنيت‪.‬‬ ‫دالمن ويب‪.‬‬ ‫سام اد سچارا اينديۏيدو‬
‫اتاو بركومڤولن‪.‬‬

‫‪v‬‬ ‫‪iv‬‬
‫كاندوغن‬
‫اصول الفقه‬ ‫بيدڠ‬
‫ايات حكوم‬ ‫بيدڠ‬

‫موک سورت‬ ‫تاجوق‬ ‫باب‬


‫موک سورت‬ ‫تاجوق‬ ‫باب‬ ‫‪2‬‬ ‫منجاءوهي رباء‬ ‫‪1‬‬

‫‪84‬‬ ‫عام دان خاص‬ ‫‪1‬‬


‫‪13‬‬ ‫ڤڠوروسن هرتا انق يتيم‬ ‫‪2‬‬

‫‪99‬‬ ‫مطلق دان مقيد‬ ‫‪2‬‬


‫‪23‬‬ ‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬ ‫‪3‬‬

‫‪109‬‬ ‫نسخ‬ ‫‪3‬‬


‫‪35‬‬ ‫نسب انق اڠكت‬ ‫‪4‬‬

‫الفقه‬ ‫بيدڠ‬ ‫حديث حكوم‬ ‫بيدڠ‬

‫موک سورت‬ ‫تاجوق‬ ‫باب‬


‫موک سورت‬ ‫تاجوق‬ ‫باب‬ ‫‪46‬‬ ‫منجاءوهي ارق‬ ‫‪1‬‬

‫‪124‬‬ ‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬ ‫‪1‬‬ ‫‪53‬‬ ‫حكومن زنا‬ ‫‪2‬‬

‫‪143‬‬ ‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬ ‫‪2‬‬ ‫‪61‬‬ ‫منجاءوهي جنايه بونوه ديري‬ ‫‪3‬‬

‫‪167‬‬ ‫جنايه منوروت إسالم‬ ‫‪3‬‬ ‫‪67‬‬ ‫منجاءوهي ڤرالكوان ڬانس دان منجاڬ مرواه ديري‬ ‫‪4‬‬

‫‪73‬‬ ‫وقف‬ ‫‪5‬‬

‫‪vii‬‬ ‫‪vi‬‬
‫سجاره ڤراوندڠن إسالم‬ ‫بيدڠ‬

‫موک سورت‬ ‫تاجوق‬ ‫باب‬


‫‪182‬‬ ‫حمكمه رشيعة دمليسيا‬ ‫‪1‬‬

‫تمدون إسالم‬ ‫بيدڠ‬

‫موک سورت‬ ‫تاجوق‬ ‫باب‬


‫‪194‬‬ ‫زمان بني عباسية‬ ‫‪1‬‬

‫‪203‬‬ ‫زمان بني عثمانية‬ ‫‪2‬‬

‫‪viii‬‬
‫بيدڠ‬

‫‪1‬‬
‫ايات حكوم‬

‫‪ 1‬منجاءوهي رباء‬ ‫باب‬

‫‪ 2‬ڤڠوروسن هرتا انق يتيم‬ ‫باب‬

‫‪ 3‬ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬ ‫باب‬

‫‪ 4‬نسب انق اڠكت‬ ‫باب‬

‫‪1‬‬
‫كالم الهي‬
‫منجاءوهي رباء‬

‫ايمبس ساي‬
‫باچاءن درڤد سورة‬
‫البقرة ايات ‪278 – 280‬‬

‫‪‬‬

‫ﱡﭐ ﲕ ﲖ ﲗ ﲘ ﲙ ﲚ ﲛ ﲜ ﲝ ﲞ ﲟ ﲠ‬

‫ﲡ ﲢ ﲣ ﲤ ﲥ ﲦ ﲧ ﲨ ﲩ ﲪﲫ ﲬ‬

‫ﲭﲮﲯﲰﲱﲲﲳﲴﲵﲶ‬

‫ﲷ ﲸ ﲹ ﲺ ﲻ ﲼﲽ ﲾ ﲿ ﳀ ﳁ ﳂ‬

‫ﳃ ﳄ ﳅﱠ‬
‫چتوسن‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫‪ 278‬واهاي اورڠ‪ 2‬يڠ برايمان‪ ،‬برتقواله كڤد اهلل ‪ ‬دان تيڠڬلكنله‬
‫اداكه هرتا يڠ كيت ميليقي بيبس درڤد رباء؟‬ ‫باب‬
‫ساقي‪-‬باقي رباء (يڠ ماسيه اد ڤد اورڠ يڠ برهوتڠ) ايت‪،‬‬
‫جک بنر كامو اورڠ‪ 2‬يڠ برايمان‪.‬‬
‫‪ 279‬مک‪ ،‬جک كامو تيدق مالكوكن (ڤرينته منيڠڬلكن رباء‬ ‫منجاءوهي رباء‬ ‫‪1‬‬
‫ايت)‪ ،‬مک كتاهوءيله اهلل ‪ ‬دان رسولڽ اكن ممرڠي‪ ،‬دان‬
‫جک كامو برتوبة‪ ،‬مک حق كامو اياله ڤوكوق اصل هرتا‬
‫كامو‪ .‬كامو تيدق برالكو ظاليم كڤد سسياڤا دان كامو جوڬ‬ ‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫تيدق دظاليمي اوليه سسياڤا‪.‬‬
‫‪ 280‬دان جک اورڠ يڠ برهوتڠ ايت دالم كسمڤيتن هيدوڤ‪،‬‬ ‫‪ 1.1.1‬مپاتاكن تونتوتن حكوم درڤد ايات ‪ 278 - 280‬سورة البقرة‪.‬‬
‫مک بريله تيمڤوه سهيڠڬ الڤڠ هيدوڤڽ‪ .‬دان جک كامو‬ ‫‪ 1.1.2‬منرڠكن سبب النزول ايات ‪ 278 - 280‬سورة البقرة‪.‬‬
‫صدقهكن هوتڠ ايت اداله لبيه باءيق اونتوقمو‪ ،‬كاالو كامو‬ ‫‪ 1.1.3‬مڠهورايكن استنباط حكوم برداسركن لفظ " "‪.‬‬
‫مڠتاهوءيڽ (ڤهاالڽ امت بسر اكن كامو داڤتي كلق)‪.‬‬ ‫‪ 1.1.4‬منجلسكن كونسيڤ تقوى دان رباء‪.‬‬
‫‪ 1.1.5‬منيالي كڤنتيڠن صيفت تقوی دالم منجاءوهي عملن رباء‪.‬‬
‫‪-‬‬
‫‪278 280 2‬‬‫سورة البقرة ‪:‬‬ ‫‪ 1.1.6‬منچادڠكن تيندقن يڠ سسواي دڠن تونتوتن ايات حكوم اونتوق دعملكن دالم كهيدوڤن‪.‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫كونسيڤ تقوى دان رباء‬ ‫تونتوتن حكوم درڤد ايات ‪278 – 280‬‬
‫منجاءوهي رباء‬

‫منجاءوهي رباء‬
‫ڤڠرتين تقوی‬ ‫دالم ايات ترسبوت‪ ،‬اهلل ‪ ‬ممرينتهكن‪:‬‬

‫تاكوت‪.‬‬ ‫اورڠ برايمان ڤرلو برتقوى دان منيڠڬلكن رباء‪ .‬جک اد ساقي‪-‬باقي رباء‬
‫بهاس‬
‫يڠ تردهولو هندقله دهاڤوسكن‪ ،‬تتاڤي جک مريک ملڠڬر ڤرينته اهلل ‪،‬‬
‫ڤڠعبدين سچارا مپلوروه باڬي سأورڠ همبا كڤد اهلل ‪ ‬براساسكن امڤت‬ ‫اي دكيرا مموالكن ڤڤرڠن دڠن اهلل ‪ ‬دان رسول اهلل ‪ ‬كران اي مروڤاكن‬ ‫‪1‬‬
‫ايستيله‬
‫فكتور ياءيت تاكوت‪ ،‬هارڤ‪ ،‬صبر دان شكور‪.‬‬ ‫ڤرينته يڠ جلس‪.‬‬

‫تاكوت دڠن سيقساءن اهلل ‪ ‬جک ملڠڬر باتس‪ 2‬كتتڤنڽ‪ ،‬سنتياس مڠهارڤ رحمة دان نعمت‬
‫كورنياءنڽ‪ ،‬صبر دڠن سڬاال اوجينڽ دان برشكور دڠن سموا كورنياءنڽ‪.‬‬ ‫اورڠ يڠ برتوبة سسوده ايت اكن دأمڤونكن اوليه اهلل ‪ ‬دان مريک بوليه‬
‫ڤڠعبدين يڠ مپلوروه مالهيركن كڤاتوهن ترهادڤ سموا سوروهن دان الرڠن اهلل ‪ .‬اينيله‬ ‫‪2‬‬
‫مڠمبيل هرتا مودل مريک‪ .‬كتنتوان اين دتتڤكن سوڤايا تيدق برالكو كظاليمن‪.‬‬
‫ڤريڠكت ترتيڠڬي ڤڠعبدين ترهادڤ اهلل ‪ ‬سهيڠڬ ممڤو منجاءوهكن ديري درڤد سبارڠ‬
‫معصية سڤرتي رباء‪ .‬سباڬايمان دجلسكن دالم فرمان اهلل ‪:‬‬

‫(ﲷ ﲸ ﲹ ﲺ ﲻ ﲼ ﲽ ﲾﲿ ﳀ ﳁ‬ ‫جک اد اورڠ يڠ برهوتڠ دالم كسمڤيتن‪ ،‬بريله مريک ماس اونتوق ممبايرڽ‪.‬‬
‫ﳂ ﳃ ﳄﱠ‬ ‫جک دصدقهكن هوتڠ ترسبوت كڤداڽ‪ ،‬ايت اداله لبيه باءيق جک‬ ‫‪3‬‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫ماءنسي مڠتاهوءيڽ‪.‬‬
‫واهاي اورڠ‪ 2‬يڠ برايمان‪ ،‬جاڠنله كامو مماكن رباء دڠن برليڤت ڬندا دان‬
‫هندقله كامو برتقوى كڤد اهلل ‪ ‬سوڤايا كامو برجاي‪.‬‬
‫سبب النزول ايات ‪ 278 – 280‬سورة البقرة‬
‫‪130 :3‬‬ ‫سورة آل عمران‬
‫دروايتكن اوليه ابن َع َّباس بهاوا َبنِي َع ْم ٍرو ممينتا كأيذينن درڤد ڬبنور مكة اونتوق مڠمبيل‬
‫ڤڠرتين رباء‬ ‫ساقي‪-‬باقي هرتا رباء درڤد َبنِي ُم ِغ َيرة ستله رباء دحرامكن‪ .‬اڤابيال بريتا ترسبوت سمڤاي كڤد‬
‫رسول اهلل ‪ ،‬تورون ايات اين‪.‬‬
‫لبيه اتاو تمبه‪.‬‬ ‫بهاس‬
‫قاعده استنباط حكوم برداسركن لفظ " َذ ُرو ْا"‬
‫بايرن سچارا برلبيهن كتيک مالكوكن بايرن كمبالي ترهادڤ سسواتو‬ ‫علماء مڠيستنباطكن حكوم ايات دأتس برداسركن لفظ " َذ ُرو ْا"‪ ،‬ياءيت فِ ْعل األَ ْمر يڠ منونجوقكن‬
‫ڤينجمن يڠ دڤراوليه ڤمينجم‪.‬‬ ‫ايستيله‬
‫ڤرينته واجب اونتوق منيڠڬلكن عملن رباء دالم هرتا‪ .‬اوليه ايت‪ ،‬واجب ممبرسيهكن هرتا‬
‫درڤد سبارڠ عنصور يڠ مڠاندوڠي رباء‪.‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪1.1.4‬‬ ‫‪1.1.1 | 1.1.2 | 1.1.3‬‬ ‫‪4‬‬
‫ڤڠحرامن رباء‬ ‫رباء تربهاڬي كڤد دوا جنيس‪ ،‬ياءيت‪:‬‬
‫منجاءوهي رباء‬

‫منجاءوهي رباء‬
‫حكوم رباء حرام سباڬايمان فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫رباء الن ََّساء‪:‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ڤرتوکرن بارڠ ر َبوي دڠن بارڠ ر َبوي الءين يڠ ممڤوپاءي ع َّلة يڠ سام‬
‫تريۏيا‬ ‫ﱡﭐ‪...‬ﱗ ﱘ ﱙ ﱚ ﱛﱜﭐ‪)...‬‬ ‫سچارا برتڠڬوه‪.‬‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫چونتوه‪:‬‬ ‫رباء ال ُب ُيوع‬
‫(رباء جوال بلي) ممبلي امس سچارا برتڠڬوه اتاو برهوتڠ سام اد بايرن دهولو‪ ،‬داڤت امس‬
‫سيستم كونۏينسيونل اياله سيستم‬ ‫ڤدحال اهلل ‪ ‬تله مڠحاللكن برجوال بلي‬
‫ڤربڠككن يڠ مڠاندوڠي عنصور‪2‬‬ ‫كمودين اتاو داڤت امس دهولو‪ ،‬بايرن كمودين‪.‬‬
‫(برنياڬ) دان مڠحرامكن رباء‪.‬‬
‫رباء دالم عملنڽ‪.‬‬
‫‪275 :2‬‬ ‫سورة البقرة‬ ‫رباء ال َف ْضل‪:‬‬
‫ڤرتوكرن انتارا بارڠ ربوي يڠ سام جنيس دڠن قدر اتاو توكرن يڠ بربيذا‪.‬‬
‫دالم ڤوتوڠن ايات ستروسڽ‪:‬‬ ‫چونتوه‪:‬‬
‫منوكر ‪ 10‬كيلوڬرم برس بياسا دڠن ليم كيلوڬرم برس بسماتي‪ .‬واالوڤون‬
‫ﱡﭐ‪...‬ﱪ ﱫ ﱬ ﱭ ﱮﱯ ﱰ ﱱ ﱲ ﱳ)‬ ‫كدوا‪-‬دواڽ برس‪ ،‬تتاڤي اي برالءينن كواليتي دان هرڬ‪ .‬ڤرتوكرن مستي‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫ڤد برت يڠ سام‪.‬‬
‫دان سسياڤا يڠ مڠولڠي (ڤربواتن مڠمبيل رباء ايت)‪ ،‬مک اورڠ ايتوله‬ ‫اهلِ َّية‪:‬‬
‫رباء الج ِ‬
‫َ‬
‫ڤڠهوني نراک‪ ،‬مريک ككل ددالمڽ‪.‬‬ ‫سسواتو ڤنمبهن درڤد هوتڠ يڠ اصل كران برالکو ڤنڠڬوهن تيمڤوه‬
‫سورة البقرة ‪275 :2‬‬ ‫ماس بايرن‪.‬‬
‫چونتوه‪:‬‬ ‫رباء الدُّ ُيون‬
‫حكوم رباء جوڬ دسبوت دالم حديث‪:‬‬
‫أحمد ممينجمكن دوءيت ‪ RM1000‬كڤد محمود اونتوق تيمڤوه ماس ليم‬ ‫(رباء هوتڠ‬
‫ب‪َ ،‬وا ْل ِف َّض ُة بِا ْل ِف َّض ِة‪،‬‬ ‫الذ َه ِ‬‫ب بِ َّ‬ ‫ول اهللِ ‪َ :‬ا َّ‬
‫لذ َه ُ‬ ‫ت ‪َ ‬ق َال‪َ :‬ق َال َر ُس ُ‬ ‫َعن ُعباد َة ب ِن الص ِام ِ‬
‫َّ‬ ‫ْ َ َ ْ‬ ‫بولن‪ .‬تتاڤي جک ملبيهي تيمڤوه ترسبوت اكن ددندا ‪ .RM200‬دندا كليواتن‬ ‫ڤيوتڠ)‬
‫ترسبوت اياله رباء‪.‬‬
‫الش ِع ِير‪َ ،‬والت َّْم ُر بِالت َّْم ِر‪َ ،‬وا ْل ِم ْل ُح بِا ْل ِم ْل ِح‪ِ ،‬م ْث ًل بِ ِم ْث ٍل‪َ ،‬س َوا ًء بِ َس َو ٍاء‪،‬‬
‫الش ِع ُير بِ َّ‬‫َوا ْل ُب ُّر بِا ْل ُب ِّر‪َ ،‬و َّ‬
‫َان َيدً ا بِ َي ٍد‪ .‬‬
‫ف ِش ْئت ُْم إِ َذا ك َ‬‫َاف َفبِي ُعوا َك ْي َ‬‫اخ َت َل َف ْت َه ِذ ِه ْالَ ْصن ُ‬ ‫َيدً ا بِ َي ٍد‪َ ،‬فإِ َذا ْ‬ ‫رباء ال َق ْرض‪:‬‬
‫سسواتو ڤڠمبيلن منفعت اتاو ڤنمبهن ترتنتو يڠ دشرطكن كڤد ڤنريما هوتڠ‪.‬‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫چونتوه‪:‬‬
‫درڤد عبادة بن الصامت ‪ ‬بركات‪ ،‬رسول اهلل ‪ ‬برسبدا‪( :‬دتوكر) امس دڠن امس‪،‬‬ ‫أحمد ممينجمكن دوءيت ‪ RM1000‬كڤد محمود دان ملتقكن شرط مستي‬
‫ڤيرق دڠن ڤيرق‪ ،‬ڬندوم دڠن ڬندوم‪ ،‬برلي دڠن برلي‪ ،‬تمر دڠن تمر‪ ،‬ڬارم دڠن ڬارم‪،‬‬ ‫دڤولڠكن سباپق ‪ .RM1200‬لبيهن ‪ RM200‬ايت مروڤاكن رباء‪.‬‬
‫ڤرتوکرنڽ هندقله سام برت‪ ،‬هندقله سره تاڠن تروس‪ ،‬تاڠن دڠن تاڠن‪ .‬سکيراڽ‬
‫بربيذا جنيس (بارڠ)‪ ،‬مک جوال بليله سڤرتي يڠ اڠکاو ماهوکن دڠن تيدق برتڠڬوه‬
‫تريۏيا‬
‫(ڤپرهن تروس)‪.‬‬
‫روايت مسلم‬ ‫انتارا چونتوه بارڠ ربوي اياله امس‪ ،‬ڤيرق‪ ،‬ڬندوم‪ ،‬تمر‪ ،‬برلي دان ڬارم‪.‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪1.1.4‬‬ ‫‪1.1.4‬‬ ‫‪6‬‬
‫لڠكه‪ 2‬اونتوق منجاءوهكن ديري درڤد عملن رباء‬ ‫تقوی منجاءوهكن ديري درڤد عملن رباء‬
‫منجاءوهي رباء‬

‫منجاءوهي رباء‬
‫كفهمن يڠ بتول دالم ستياڤ اجرن إسالم سام اد ڤرينته اتاو الرڠن مندوروڠ كڤد عملن يڠ‬ ‫صيفت تقوى دالم ديري سسأورڠ ساڠت ڤنتيڠ اونتوق مالهيركن مسلم يڠ سجاتي‪.‬‬
‫باءيق دالم كهيدوڤن سهارين‪.‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬
‫مڠيكوتي ڤركمبڠن سماس تنتڠ سيستم ايكونومي إسالم‬ ‫منانمكن صيفت زهد دالم‬ ‫كڤاتوهن يڠ مپلوروه ترهادڤ‬
‫ديري سسأورڠ‪ ،‬ياءيت تيدق‬ ‫سموا سوروهن دان الرڠن‬
‫تراللو چينتا اكن حال‪٢‬‬ ‫اهلل ‪ ‬دالم كهيدوڤن سهارين‬
‫كدنياءن سهيڠڬ بوليه‬ ‫سڤرتي الرڠن مڠمبيل حق‬
‫منظاليمي اورڠ الءين‪.‬‬ ‫اورڠ الءين‪.‬‬

‫مماتوهي ڤرينسيڤ معاملة إسالم‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬


‫مالهيركن انسان يڠ َو َسطِ َّية‬ ‫ممندو ماءنسي سوڤايا برالكو‬
‫دالم سموا اسڤيک كهيدوڤن يڠ‬ ‫عاديل دالم سبارڠ معاملة تراوتام‬
‫تيدق كتراللوان سهيڠڬ بوليه‬ ‫بيدڠ ايكونومي دان منجاءوهكن‬
‫منيندس اورڠ الءين‪.‬‬ ‫ديري درڤد رباء يڠ بوليه‬
‫منچروبوه حق اورڠ الءين‪.‬‬

‫كڤنتيڠن سوروهن منجاءوهي رباء‬


‫سنتياس مڠينفاقكن هرتا كجالن اهلل ‪‬‬ ‫عملن رباء مروڤاكن ڤربواتن مڠمبيل دان ماكن هرتا اورڠ الءين سچارا َباطِل دان منجادي‬ ‫‪ 1‬‬
‫داره داڬيڠ يڠ حرام سالماڽ‪.‬‬
‫مالهيركن صيفت طمع دان مونوڤولي يڠ بوليه منججسكن ايكونومي اومت إسالم‪.‬‬ ‫‪ 2‬‬
‫مڠهالڠ ماءنسي درڤد بكرجا اونتوق منچاري كأونتوڠن ماللوءي اوسها سنديري دڠن‬ ‫‪ 3‬‬
‫چارا يڠ بتول‪.‬‬
‫ڬولوڠن يڠ دتيندس اكن برتمبه ميسكين ماناكاال يڠ كاي برتمبه كاي دڠن چارا يڠ باطل‪.‬‬ ‫‪ 4‬‬
‫عملن رباء مپببكن ڤرموسوهن دان ڤرڬادوهن دالم مشاركت يڠ ممبوروقكن‬ ‫‪ 5‬‬
‫ايميج إسالم‪.‬‬ ‫ ‬
‫‪9‬‬ ‫‪1.1.6‬‬ ‫‪1.1.4 | 1.1.5‬‬ ‫‪8‬‬
‫اكتيف ديري‬
‫منجاءوهي رباء‬

‫منجاءوهي رباء‬
‫‪ 1‬جالنكن اكتيۏتي ‪ Gallery Walk‬دالم كومڤولن (امڤت ستيسين) برداسركن‬
‫تاجوق برايكوت‪:‬‬ ‫ ‬
‫اءوديت ديري‬
‫اينستيتوسي كواڠن يڠ تيدق مڠعملكن رباء‪.‬‬ ‫• ‬ ‫ ‬

‫ڤربيذاءن انتارا بڠک يڠ ڤاتوه شريعة دڠن بڠک يڠ تيدق ڤاتوه شريعة‪.‬‬ ‫• ‬ ‫ ‬ ‫لڠكڤكن ڤپاتاءن دباوه‪.‬‬
‫ڤينجمن كواڠن يڠ ڤاتوه شريعة دڠن ڤينجمن كواڠن يڠ تيدق ڤاتوه شريعة‪.‬‬ ‫• ‬ ‫ ‬
‫‪/‬‬ ‫ڤپاتاءن‬ ‫بيلڠن‬
‫كد كريديت دان ڤينجمن كواڠن إسالم‪.‬‬ ‫ •‬ ‫ ‬
‫‪ 2‬سچارا بركومڤولن‪ ،‬بوات كاجين ڤرڤوستاكاءن ماللوءي ڤاءوتن اينترنيت مڠناءي‬ ‫رباء ايت حرام‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫ڤربيذاءن انتارا سيستم كواڠن إسالم دڠن سيستم كونۏينسيونل‪ .‬كومڤولكن داڤتن كاجين‬
‫دان تمڤل ڤد ڤاڤن ڤوتيه‪.‬‬ ‫دوءيت دسيمڤن درڤد سومبر يڠ حالل‪.‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪ 3‬لقساناكن فوروم برتاجوق "ايكونومي إسالم يڠ بيبس رباء"‪ .‬توڬسن هندقله دبري سبلوم‬
‫ڤمبالجرن مڠڬوناکن قاعده ‪.Flipped Classroom‬‬ ‫اكاءون سيمڤنن دبوک دبڠک يڠ ڤاتوه شريعة سهاج‪.‬‬ ‫‪3‬‬

‫اكتيف ميندا‬ ‫واڠ دالبور دأينستيتوسي يڠ ڤاتوه شريعة سهاج‪.‬‬ ‫‪4‬‬

‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬ ‫بايرن يڠ لبيه تيدق اكن دكناكن جک اورڠ يڠ برهوتڠ ليوات‬
‫‪5‬‬
‫ممباير هوتڠڽ‪.‬‬
‫مڠمبيل منفعت اتاو ڤنمبهن ترتنتو يڠ دشرطكن كڤد ڤنريما هوتڠ‪.‬‬
‫ ‬
‫‪.‬‬ ‫‪ 1‬جنيس رباء دأتس اياله‬ ‫امس تيدق بوليه دبلي سچارا برهوتڠ‪.‬‬ ‫‪6‬‬

‫‪ C‬رباء ال َق ْرض‬ ‫ ‪ A‬رباء الن ََّسا ء‬


‫‪ D‬رباء الج ِ‬
‫اه ِل َّية‬ ‫ ‪ B‬رباء ال َف ْضل ‬ ‫تيدق بوليه ممبوات ڤينجمن بڠک يڠ تيدق ڤاتوه شريعة سام اد‬
‫َ‬ ‫‪7‬‬
‫ڤينجمن كندراءن‪ ،‬رومه دان الءين‪.2‬‬
‫ﱡﭐ ﲕ ﲖ ﲗ ﲘ ﲙ ﲚ ﲛ ﲜ ﲝ ﲞ ﲟ ﲠ ﲡ ﲢﱠ‬
‫تيدق بوليه مميليقي كد كريديت يڠ دتاوركن اوليه‬
‫‪8‬‬
‫‪.‬‬ ‫‪ 2‬استنباط حكوم ايات دأتس برداسركن لفظ‬ ‫سيستم كونۏينسيونل‪.‬‬
‫‪ C‬ﲦ‬ ‫ ‪ A‬ﲘ ‬
‫‪ D‬‬ ‫ ‬ ‫ ‪ B‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪10‬‬
‫ براساسكن‬ ‫برمقصود ڤڠعبدين سچارا مپلوروه باڬي سأورڠ همبا كڤد اهلل‬ 3
‫ مركه‬1 .‫ صبر دان شكور‬،‫ هارڤ‬،‫امڤت فكتور ياءيت تاكوت‬

‫منجاءوهي رباء‬
. ‫ علماء مڠيستنباطكن حكوم ايات سوروهن منجاءوهي رباء برداسركن لفظ‬4
‫ مركه‬1
‫ مركه‬2 .‫ پاتاكن مقصود رباء‬5

‫ مركه‬4 .‫ جلسكن سبب النزول ايات سوروهن منجاءوهي رباء‬6

Lembaga Fiqh Islam yang bernaung di bawah Pertubuhan Persidangan Islam (OIC) dalam sidang
Muktamar II di Jeddah pada 10 hingga 16 Rabiulakhir 1406 Hijrah (22 hingga 28 Disember 1985)
telah memutuskan setiap tambahan atas hutang yang telah jatuh tempoh pembayaran dan orang
yang berhutang tidak mampu membayarnya dan sebagai imbalan atas penangguhan itu, demikian
pula tambahan atas pinjaman yang ditetapkan pada awal perjanjian, maka kedua-dua bentuk ini
ialah riba yang diharamkan dalam syariat.
Pemilik yang memperoleh harta dengan cara riba hendaklah membebaskan diri dengan
membelanjakannya pada jalan kebajikan seperti membantu fakir miskin, anak yatim dan badan
kebajikan, bukan atas nama sedekah yang diharap mendapat pahala padanya. Penderma pada
hakikatnya ialah penyampai sahaja, bukan penderma yang hakiki kerana harta itu bukan miliknya.
Sumber: Berita Harian, 11 November 2016

‫ چادڠكن لڠكه يڠ هاروس دأمبيل اوليه ڬولوڠن يڠ تله‬،‫ برداسركن ارتيكل دأتس‬7
‫ مركه‬6 .‫مڠعملكن رباء سكيان الم تتاڤي تله برتوبة‬

.‫رباء بوليه مپببكن ترڤوتوسڽ ايكتن صلة الرحيم دالم كالڠن مشاركت‬

‫ مركه‬4 .‫ كموكاكن دوا حجه اندا اونتوق مپوكوڠ ڤپاتاءن دأتس‬8

12
‫چتوسن‬
‫كأداءن انق يتيم يڠ باڬايمان ڤرلو دجاڬ؟‬ ‫باب‬
‫ڤڠوروسن هرتا انق يتيم‬ ‫‪2‬‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫‪ 1.2.1‬مپاتاكن تونتوتن حكوم درڤد ايات ‪ 5 – 6‬سورة النساء‪.‬‬
‫‪ 1.2.2‬منرڠكن سبب النزول ايات ‪ 5 – 6‬سورة النساء‪.‬‬
‫‪ 1.2.3‬منجلسكن استنباط حكوم برداسركن لفظ"ﲣ ﲤ"‪.‬‬
‫الس َف َهاء‪.‬‬
‫‪ 1.2.4‬مڠهورايكن مقصود ُّ‬
‫‪ 1.2.5‬منيالي كڤنتيڠن مڠوروسكن هرتا انق يتيم‪.‬‬
‫‪ 1.2.6‬منچادڠكن تيندقن يڠ سسواي دڠن تونتوتن ايات حكوم اونتوق دعملكن دالم كهيدوڤن‪.‬‬
‫‪13‬‬
‫تونتوتن حكوم درڤد ايات ‪ 5 – 6‬سورة النساء‬
‫كالم الهي‬
‫ڤڠوروسن هرتا انق يتيم‬

‫ڤڠوروسن هرتا انق يتيم‬


‫ايمبس ساي‬
‫دالم ايات ترسبوت‪ ،‬اهلل ‪ ‬ممرينتهكن‪:‬‬ ‫باچاءن درڤد سورة‬
‫النساء ايات ‪5 – 6‬‬

‫الرڠن كرس اونتوق مپرهكن هرتا كڤد انق يتيم يڠ بلوم ممڤو مڠوروس هرتا‬ ‫‪‬‬
‫سهيڠڬ مريک چرديق دان ممڤو مڠوروس هرتا مريک سنديري‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫ﱡﭐ ﲣ ﲤ ﲥ ﲦ ﲧ ﲨ ﲩ ﲪ ﲫ ﲬ ﲭ ﲮ‬
‫ڤرينته ممبلنجاكن هرتا انق يتيم اونتوق كڤرلوان مريک دڠن باءيق دان ممبري‬ ‫ﲯ ﲰ ﲱ ﲲ ﲳ ﲴ ﲵ ﲶ ﲷ ﲸ ﲹﲺ ﲻ ﲼ‬
‫‪2‬‬ ‫الينن يڠ باءيق كڤد مريک‪.‬‬
‫ﲽ ﲾ ﲿ ﳀﳁ ﳂ ﳃ ﳄ ﳅ ﳆ ﳇﳈ ﳉ ﳊ ﳋ‬
‫ڤرينته مڠوجي انق يتيم اڤابيال تله سمڤاي عمور سرتا مپرهكن هرتا مريک اڤابيال‬ ‫ﳌﳍ ﳎ ﳏ ﳐ ﳑ ﳒﳓ ﳔ ﳕ ﳖ ﳗ‬
‫مريک تله چرديق دان ڤنداي مڠوروس هرتا‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﳘ ﳙﳚ ﳛ ﳜ ﳝ ﳞ )‬
‫الرڠن مماكن هرتا انق يتيم باڬي ڤنجاڬ يڠ كاي دان هاروس باڬي ڤنجاڬ يڠ‬ ‫ارتيڽ‪:‬‬
‫‪4‬‬ ‫ميسكين سچارا برڤاتوتن‪.‬‬
‫‪ 5‬دان جاڠنله كامو سرهكن هرتا بندا كامو كڤد اورڠ يڠ بلوم سمڤورنا‬
‫ڤرينته اونتوق مڠحاضيركن سقسي كتيک ڤپرهن هرتا انق يتيم‪.‬‬ ‫عقلڽ‪( ،‬هرتا) يڠ اهلل ‪ ‬تله جاديكنڽ اونتوق كامو سموا سباڬاي اساس‬
‫‪5‬‬ ‫ڤمباڠونن كهيدوڤن كامو‪ .‬بريكنله مريک (انق يتيم) ڤربلنجاءن دان ڤاكاين‬
‫درڤد حاصيل هرتاڽ دان اوچڤكنله كڤد مريک ڤركاتاءن يڠ باءيق‪.‬‬
‫سبب النزول ايات ‪ 5 – 6‬سورة النساء‬ ‫‪ 6‬دان اوجيله انق‪ 2‬يتيم ايت (سبلوم بالغ) سهيڠڬ مريک منچاڤاي اوسيا‬
‫ايات اين دتورونكن درڤد قيصه َثابِت بن ِر َفا َعة ‪ ‬يڠ دجاڬ اوليه باڤ ساوداراڽ سلڤس باڤاڽ‬ ‫كهوين (ديواس)‪ .‬كمودين جک كامو نمڤق درڤد كأداءن مريک تندا‪2‬‬
‫تله چرديق (بركبوليهن منجاڬ هرتاڽ)‪ ،‬مک سرهكنله كڤد مريک‬
‫منيڠڬل دنيا‪ .‬باڤ ساوداراڽ برجومڤا رسول اهلل ‪ ‬دان برتاڽ‪" ،‬سسوڠڬوهڽ انق ساوداراکو‬
‫هرتا‪ 2‬مريک سرتا جاڠنله كامو ماكن هرتا انق‪ 2‬يتيم ايت سچارا‬
‫دالم جاڬاءنکو‪ ،‬اداکه هرتاڽ حالل باڬيکو دان بيالکه اکو بوليه مپرهکن هرتاڽ؟"‪ .‬اللو‪،‬‬
‫ملمڤاءوي باتس دان تربورو‪-‬بورو سبلوم مريک ديواس‪ .‬سسياڤا‬
‫تورونله ايات اين‪.‬‬
‫(انتارا ڤنجاڬ هرتا انق‪ 2‬يتيم ايت) يڠ كاي‪ ،‬مک هندقله مناهن ديري‬
‫قاعده استنباط حكوم برداسركن لفظ "ﲣ ﲤ"‬ ‫(درڤد مماكنڽ) دان سسياڤا يڠ ميسكين‪ ،‬مک بوليهله دي مماكنڽ دڠن‬
‫چارا يڠ سڤاتوتڽ‪ .‬كمودين اڤابيال كامو مپرهكن كڤد مريک هرتاڽ‪،‬‬
‫علماء مڠيستنباطكن حكوم ايات دأتس برداسركن لفظ "ﲣ ﲤ"‪ ،‬ياءيت فِ ْعل الم َض ِ‬
‫ارع‬ ‫مک هندقله كامو باواكن سقسي‪( 2‬يڠ مپقسيكن ڤنريماءن) مريک‪ .‬دان‬
‫ُ‬
‫يڠ ددهولوءي َل الن ِ‬
‫َّاه َية يڠ منونجوقكن الرڠن ڤستي‪ .‬ستياڤ الرڠن ڤستي ممباوا حكوم‬ ‫چوكوڤله اهلل ‪ ‬سباڬاي ڤمليهارا‪.‬‬
‫حرام‪ .‬اوليه ايت‪ ،‬حرام مپرهكن هرتا انق يتيم سهيڠڬ دڤستيكن كچرديقن مريک دالم‬ ‫سورة النساء ‪5 – 6 :4‬‬

‫مڠوروسكن هرتا‪.‬‬
‫‪15‬‬ ‫‪1.2.1 | 1.2.2 | 1.2.3‬‬ ‫‪14‬‬
‫دالم نص يڠ الءين دجلسكن الرڠن كرس مماكن هرتا انق يتيم‪:‬‬ ‫انتارا استنباط الءين دالم ايات اين اياله‪:‬‬
‫ڤڠوروسن هرتا انق يتيم‬

‫ڤڠوروسن هرتا انق يتيم‬


‫حكوم‬ ‫هوراين‬ ‫لفظ‬
‫ﱡﭐ ﱴ ﱵ ﱶ ﱷ ﱸ ﱹ ﱺ ﱻ ﱼ ﱽ ﱾﱿ‬
‫ﲀ ﲁ ﲂﱠ‬ ‫واجب ممبري ڤربلنجاءن يڠ منچوكوڤي‪.‬‬ ‫ﲬﲮ‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫سسوڠڬوهڽ اورڠ يڠ مماكن هرتا انق‪ 2‬يتيم سچارا ظاليم سبنرڽ مريک ايت هاپاله‬ ‫واجب بركات باءيق دان ممبري الينن يڠ باءيق‪.‬‬ ‫فِ ْعل األَ ْمر يڠ‬ ‫ﲯ‬
‫منلن اڤي كدالم ڤروت مريک دان مريک ڤوال اكن ماسوق كدالم اڤي نراک يڠ‬ ‫منونجوقکن ڤرينته‬
‫مپاال‪-‬پاال‪.‬‬ ‫واجب مڠوجي سبلوم ڤپرهن هرتا‪.‬‬ ‫سوروهن‪.‬‬ ‫ﲴ‬
‫سورة النساء ‪10 :4‬‬

‫واجب مڠاداكن سقسي كتيک ڤپرهن هرتا‪.‬‬ ‫ﳘ‬


‫ﱡﭐ ﱁ ﱂ ﱃ ﱄ ﱅ ﱆ ﱇ ﱈ ﱉ ﱊ ﱋ ﱍ ﱎ‬
‫ع‬ ‫الم َض ِ‬
‫ار‬ ‫ل‬ ‫ع‬ ‫فِ‬
‫ﱏ ﱐ‪ ...‬ﱠ‬ ‫واجب مناهن ديري جک بركممڤوان‪.‬‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫ﳌﳍ‬
‫ددهولوءي َلم األَ ْمر‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫يڠ منونجوقکن ڤرينته‬
‫جاڠنله كامو همڤيري هرتا انق يتيم مالءينكن دڠن چارا يڠ باءيق‪ ،‬سهيڠڬ اي‬ ‫واجب ماكن سچارا برڤاتوتن جک ميسكين‪.‬‬ ‫ﳑ‬
‫بالغ‪ .‬سمڤورناكنله سڬاال سوكتن دان تيمبڠن دڠن عاديل‪.‬‬ ‫سوروهن‪.‬‬
‫سورة األنعام ‪152 :6‬‬ ‫بڬيتوله كتتڤن يڠ تله دڤرينتهكن اوليه اهلل ‪ ‬بركاءيتن ڤڠوروسن هرتا انق يتيم يڠ بتول‪.‬‬
‫كتتڤن اين دترڠكن سچارا مندالم ساتو ڤرساتو منونجوقكن كڤنتيڠن ايات ترسبوت‪.‬‬
‫دالم حديث اين ڤوال منجلسكن اي ترماسوق ساله ساتو درڤد توجوه دوسا بسر‪:‬‬
‫الس َف َهاء‬
‫ڤڠرتين ُّ‬
‫ول اهللِ!‬‫ات َقا ُلوا‪َ :‬يا َر ُس َ‬ ‫َعن َأبِي هرير َة ‪َ ‬ع ِن النَّبِي ‪َ ‬ق َال‪ :‬اِجتَنِبوا السبع ا ْلموبِ َق ِ‬
‫َّ ْ َ ُ‬ ‫ْ ُ‬ ‫ِّ‬ ‫ُ ََْ‬ ‫ْ‬
‫الشر ُك بِاهللِ والسحر و َقت ُْل النَّ ْف ِ ِ‬ ‫ريڠن دان ڬويڠ‪.‬‬ ‫بهاس‬
‫هلل إِ َّل بِا ْل َح ِّق َو َأك ُْل ِّ‬
‫الر َبا‬ ‫س ا َّلتي َح َّر َم ا ُ‬ ‫َ ِّ ْ ُ َ‬ ‫َو َما ُه َّن؟ َق َال‪ْ ِّ :‬‬
‫َات ا ْل َغافِ َلت‪.‬‬ ‫َات ا ْلم ْؤ ِمن ِ‬
‫ُ‬
‫ف ا ْلمحصن ِ‬ ‫ال ا ْليتِي ِم والتَّو ِّلي يوم َّ ِ‬
‫الز ْحف َو َق ْذ ُ ُ ْ َ‬ ‫َ َ َ َْ َ‬
‫َو َأك ُْل م ِ‬
‫َ‬ ‫اورڠ‪ 2‬يڠ ممبذيركن هرتا اتاو ممبلنجاكن هرتاڽ اونتوق سسواتو يڠ‬
‫بوكن ڤد تمڤتڽ سرتا تيدق ممڤو اونتوق ممنفعتكنڽ‪.‬‬ ‫ايستيله‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫درڤد أبو هريرة ‪ ،‬درڤد رسول اهلل ‪ ‬برسبدا‪ :‬جاءوهيله توجوه ڤركارا يڠ‬
‫الس َف َهاء اياله انق‪ 2‬يڠ بلوم عاقل بالغ‪ ،‬اورڠ ڬيال‪ ،‬اورڠ كالءينن اوڤاي‬
‫ترماسوق دالم كاتڬوري ُّ‬
‫ممبيناساكن‪ .‬ڤارا صحابت برتاڽ‪ :‬واهاي رسول اهلل ‪ ،‬اڤاكه ايت؟ بڬيندا ‪‬‬
‫برسبدا‪ :‬شيريک كڤد اهلل ‪ ،‬سيحير‪ ،‬ممبونوه جيوا يڠ دحرامكن اوليه اهلل ‪‬‬ ‫يڠ ڤرلو دبنتو دان قوم ڤرمڤوان يڠ تيدق ڤنداي مڠوروس هرتا‪.‬‬
‫كچوالي دڠن حق‪ ،‬ماكن رباء‪ ،‬ماكن هرتا انق يتيم‪ ،‬الري دري ميدن ڤرڠ دان منودوه‬ ‫برداسركن هوراين ايات دأتس‪ ،‬ساڠت جلس تنتڠ ڤڠحرامن مپرهكن هرتا كڤد انق يتيم‬
‫ڤرمڤوان برايمان يڠ سوچي برزنا‪.‬‬ ‫دباوه جاڬاءن سهيڠڬ مريک بنر‪ 2‬ممڤو برديكاري اونتوق مڠوروسكن هرتا‪ .‬بڬيتو جوڬ‪،‬‬
‫روايت البخاري‬ ‫حرام مماكن هرتا مريک باڬي ڤنجاڬ يڠ كاي‪.‬‬
‫‪17‬‬ ‫‪1.2.4‬‬ ‫‪1.2.3 | 1.2.4‬‬ ‫‪16‬‬
‫مماكن هرتا انق يتيم باڬي ڤنجاڬ يڠ كاي‪ ،‬تتاڤي جک‬ ‫چارا مڠوروس هرتا انق يتيم‬
‫ڤڠوروسن هرتا انق يتيم‬

‫ڤڠوروسن هرتا انق يتيم‬


‫ميسكين بوليه ماكن سچارا برڤاتوتن‪.‬‬
‫الرڠن دالم‬ ‫ڤنجاڬ انق يتيم اياله ايبو اتاو باڤ ستله ساله سأورڠ منيڠڬل دنيا‪ ،‬اديق‪-‬براديق‪ ،‬باڤ‬
‫ممبلنجاكن هرتا انق يتيم دڠن بوروس سماس دالم‬ ‫ساودارا‪ ،‬داتوق دان واريث الءين اتاو سسياڤا سهاج يڠ دڤرتڠڬوڠجوابكن‪ .‬ساڠت ڤنتيڠ‬
‫ڤڠوروسن هرتا‬
‫جاڬاءن مريک‪.‬‬ ‫اونتوق مڠتاهوءي چارا ڤڠوروسن هرتا يڠ بتول باڬي منجامين كسجهتراءن انق‪ ٢‬يتيم دان‬
‫انق يتيم‬
‫حق مريک ترڤليهارا‪.‬‬
‫مپرهكن هرتا انق يتيم سبلوم دأوجي كچرديقنڽ‪.‬‬
‫لڠكه‪ 2‬يڠ ڤرلو دالكوكن دالم ڤڠوروسن هرتا اتق يتيم‬

‫حكمه ڤڠوروسن هرتا انق يتيم يڠ بتول‬


‫ممبري ڤربلنجاءن يڠ چوكوڤ دان الينن يڠ باءيق كڤد انق يتيم‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫كهيدوڤن انق‪ ٢‬يتيم اكن ترجامين اونتوق مريک منروسكن ماس هادڤن‬
‫سڤرتي اورڠ الءين يڠ ممڤوپاءي كلوارڬ يڠ سمڤورنا‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬
‫مڠوجي انق يتيم اونتوق مليهت كچرديقن مريک مڠوروس هرتا‪.‬‬

‫مڠيلقكن سبارڠ ڤپليويڠن دان ڤپالهڬوناءن هرتا يڠ بوليه‬


‫مپببكن هرتا ترسبوت دڬوناكن سچارا تيدق صح‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مپرهكن هرتا انق يتيم ستله تربوقتي كچرديقن مريک مڠوروس هرتا‪.‬‬
‫‪3‬‬

‫مڠيلقكن ڤرڬادوهن دان ڤرموسوهن يڠ بوليه مپببكن ڤرڤچهن دالم‬ ‫‪4‬‬


‫كلوارڬ دان مشاركت‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مڠحاضيركن سقسي سماس ڤپرهن هرتا انق يتيم‪.‬‬

‫مراڤتكن هوبوڠن صلة الرحيم انتارا ڤنجاڬ دڠن انق‬


‫يتيم سباڬاي ساتو كلوارڬ‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫ممبريكن مريک واڠ اونتوق مليهت كبوليهن مريک مڠوروس‬
‫واڠ دالم اوروسن هارين‪.‬‬ ‫چونتوه اوجين‬
‫ممبريكن مريک مودل برنياڬ اونتوق مليهت كبوليهن مريک‬ ‫اونتوق منيالي‬
‫ممبريكن كڬمبيراءن كڤد انق يتيم سوڤايا مريک داڤت مراساءي كهيدوڤن‬ ‫كبوليهن‬
‫بركلوراڬ سڤرتي اورڠ الءين‪.‬‬ ‫‪5‬‬ ‫مڠنداليكن ڤرنياڬاءن دڠن باءيق‪.‬‬
‫مڠوروس هرتا‬
‫ممبريكن مريک اسيت اونتوق ممستيكن سام اد مريک ممڤو‬
‫مڠوروسكنڽ اتاو تيدق‪.‬‬

‫‪19‬‬ ‫‪1.2.5‬‬ ‫‪1.2.5‬‬ ‫‪18‬‬


‫اكتيف ديري‬ ‫چادڠن اونتوق مڠڬالقكن ڤڠوروسن هرتا انق يتيم يڠ سسواي‬
‫ڤڠوروسن هرتا انق يتيم‬

‫ڤڠوروسن هرتا انق يتيم‬


‫مڠيكوت كومڤولن‪ .‬انتارا ڤرانن يڠ دبريكن‪:‬‬ ‫‪Role Play‬‬ ‫‪ 1‬جالنكن اكتيۏيتي‬ ‫موجودكن اكاءون خاص اونتوق انق يتيم سوڤايا تيدق برچمڤور دڠن هرتا ڤنجاڬ يڠ‬
‫بوليه منيمبولكن مسئله ڤد ماس هادڤن جک ڤنجاڬ منيڠڬل دنيا‪.‬‬
‫• نينيق‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫• انق يتيم‬ ‫ ‬

‫• ڤڬاواي اڬام‬ ‫ ‬ ‫• باڤ ساودارا‬ ‫ ‬


‫جک دأوروس اوليه ڤربادنن اتاو اورڬانيساسي‪ ،‬اكاءون راسمي دان ڤريبادي مريک هندقله‬
‫‪ 2‬برداسركن سيتواسي ڤد اكتيۏيتي ريفليکسي کنديري ڤد موک سورت ‪ ،20‬جالنكن‬ ‫دأءوديت اوليه ڤيهق بركواس اونتوق مڠيلقكن برالكو ڤچه امانه هرتا انق يتيم‪.‬‬
‫اكتيۏيتي ‪.Think-Pair-Share‬‬
‫‪ 3‬ڬورو منوليس چادڠن اونتوق مڠڬالقكن ڤڠوروسن هرتا انق يتيم يڠ بتول ڤد ڤاڤن ڤوتيه‪.‬‬
‫مالنتيق ببراڤ اورڠ اونتوق منجاڬ امانه هرتا ترسبوت باڬي مڠيلقكن سبارڠ ڤپليويڠن‪.‬‬
‫لقساناكن اكتيۏيتي ‪ Round Table‬دڠن ساتو كرتس دأيدر دري ميجا كميجا‪.‬‬
‫سموا سومبڠن اورڠ راماي يڠ دتوجوكن كڤد انق يتيم هندقله دماسوقكن تروس كدالم‬
‫اكتيف ميندا‬ ‫اكاءون مريک‪.‬‬

‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬ ‫ڤمنتاوان درڤد ڤيهق بركواس اونتوق مليهت ڤرجالنن دان ڤركمبڠن انق‪ ٢‬يتيم دري‬
‫سماس كسماس‪.‬‬
‫‪ 1‬انتارا برايكوت يڠ ماناكه بوكن توجوان مڠحاضيركن سقسي كتيک مپرهكن هرتا‬
‫كڤد انق يتيم؟‬
‫ريفليكسي كنديري‬
‫مڠيلقكن برالكو ڤپليويڠن‪ .‬‬ ‫ ‬
‫‪A‬‬

‫اڬر ستياڤ اورڠ منداڤت حقڽ‪.‬‬ ‫ ‪ B‬‬ ‫پاتاکن تيندقن يڠ ڤرلو دأمبيل برداسرکن سيتواسي برايکوت‪.‬‬
‫هرتا داڤت دسرهكن دڠن چارا يڠ صح‪.‬‬ ‫ ‪ C‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬
‫ممبري ڤلواڠ كڤد انق يتيم هيدوڤ سليسا‪.‬‬ ‫ ‪ D‬‬
‫حميد يڠ تراللو‬
‫ميسکين‪ ،‬اڠڬن منجاڬ‬ ‫سكومڤولن انق‬
‫ﱡﭐ ﲣ ﲤ ﲥ ﲦ ﲧ ﲨ ﲩ ﲪ ﲫ ﲬ ﲭ ﲮ ﲯ‬ ‫انق ساوداراڽ يڠ کاي‬ ‫يتيم مڠوتيڤ درما‬
‫ستله باڤاڽ (ابڠ حميد)‬ ‫دستيسين ميپق‪.‬‬
‫ﲰ ﲱ ﲲ ﲳ)‬
‫منيڠڬل دنيا‪.‬‬
‫‪ 2‬استنباط حكوم ايات دأتس برداسركن لفظ "ﲣ ﲤ"‪ ،‬ياءيت ‪...‬‬
‫ ‪ A‬فِعل األَمر يڠ ددهولوءي دڠن َل الن ِ‬ ‫‪3‬‬ ‫سيتواسي‬ ‫‪2‬‬
‫َّاه َية‪ .‬‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫صالح يڠ تله توا تيدق‬
‫أحمد کماتين ايبو باڤاڽ‬
‫ ‪ B‬فِ ْعل األَ ْمر يڠ ددهولوءي دڠن َل النَّافِ َية‪.‬‬ ‫ممڤو الڬي منجاڬ‬
‫کتيک براوسيا الڤن‬
‫ارع يڠ ددهولوءي دڠن َل النَّافِ َية‪.‬‬ ‫الم َض ِ‬ ‫ِ‬
‫ ‪ C‬ف ْعل ُ‬ ‫انق ساوداراڽ يڠ بلوم‬
‫تاهون دان تياد واريث‬
‫ارع يڠ ددهولوءي دڠن َل الن ِ‬ ‫الم َض ِ‬ ‫ِ‬ ‫بالغ ستله کماتين باڤاڽ‬
‫َّاه َية‪.‬‬ ‫ ‪ D‬ف ْعل ُ‬ ‫اونتوق منجاڬاڽ‪.‬‬
‫(اديق صالح)‪.‬‬
‫‪21‬‬ ‫‪1.2.6‬‬ ‫‪20‬‬
‫اياله اورڠ‪ 2‬يڠ ممبذيركن هرتا اتاو ممبلنجاكن هرتاڽ اونتوق سسواتو يڠ‬ ‫‪ 3‬‬

‫ڤڠوروسن هرتا انق يتيم‬


‫‪ 1‬مركه‬ ‫بوكن ڤد تمڤتڽ سرتا تيدق ممڤو اونتوق ممنفعتكنڽ‪.‬‬
‫‪ 1 .‬مركه‬ ‫‪ 4‬كتيک ڤپرهن هرتا انق يتيم‪ ،‬واجب اونتوق مڠاداكن‬

‫‪ 2‬مركه‬ ‫‪ 5‬پاتاكن دوا الرڠن يڠ ترداڤت دالم ايات ‪ 4‬سورة النساء‪.‬‬


‫‪ 4‬مركه‬ ‫‪ 6‬جلسكن چارا علماء مڠيستنباطكن حكوم ايات ‪ 4‬سورة النساء‪.‬‬
‫‪Ahmad dipertanggungjawabkan untuk menjaga anak saudaranya yang belum akil baligh selepas‬‬
‫‪ibu bapanya meninggal dunia akibat kemalangan. Orang ramai memberi sumbangan kepada anak‬‬
‫‪saudaranya kerana kasihan akan keadaannya. Oleh sebab anak saudaranya tidak memiliki akaun‬‬
‫‪bank, Ahmad menggunakan akaun bank peribadinya untuk mengumpulkan wang sumbangan‬‬
‫‪tersebut. Dalam situasi terdesak, Ahmad memerlukan wang dan berhasrat untuk menggunakan‬‬
‫‪wang sumbangan orang ramai tersebut.‬‬

‫‪ 7‬برداسركن سيتواسي دأتس‪ ،‬اداکه واجر أحمد مڠڬوناکن واڠ ترسبوت اونتوق کڤرلوانڽ؟‬
‫پاتاکن کواجرن جواڤن اندا دڠن ممبري چادڠن اونتوق مپلسايکن مسئله ترسبوت‪.‬‬
‫‪ 6‬مركه‬

‫سأورڠ ڤنجاڬ هرتا انق يتيم تله مڠڬوناكن هرتا انق يتيم اونتوق كڤرلوان ديريڽ‪.‬‬

‫‪ 8‬برداسركن سيتواسي دأتس‪ ،‬هورايكن دوا حجه اندا اونتوق ممبوقتيكن ڤربواتن ترسبوت‬
‫‪ 4‬مركه‬ ‫ساله منوروت ڤندڠن إسالم ‪.‬‬

‫‪22‬‬
‫چتوسن‬
‫دالم سيتواسي باڬايمان كيت بوليه برڤرڠ؟‬ ‫باب‬
‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬ ‫‪3‬‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫مپاتاكن تونتوتن حكوم درڤد ايات ‪ 39 – 41‬سورة الحج‪.‬‬ ‫‪ 1.3.1‬‬
‫منرڠكن سبب النزول ايات ‪ 39 – 41‬سورة الحج‪.‬‬ ‫‪ 1.3.2‬‬
‫منجلسكن استنباط حكوم برداسركن لفظ "ﱁ"‪.‬‬ ‫‪ 1.3.3‬‬
‫مڠهورايكن ڤڠرتين دان توجوان ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا درڤد انچمن كظاليمن‪.‬‬ ‫‪ 1.3.4‬‬
‫منيالي كڤنتيڠن مماتوهي شرط دالم ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‪.‬‬ ‫‪ 1.3.5‬‬
‫منچادڠكن تيندقن يڠ سسواي دڠن تونتوتن ايات حكوم اونتوق دعملكن دالم كهيدوڤن‪.‬‬ ‫‪ 1.3.6‬‬
‫‪23‬‬
‫تونتوتن حكوم درڤد ايات ‪ 39 – 41‬سورة الحج‬ ‫كالم الهي‬
‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬

‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬


‫ايمبس ساي‬
‫باچاءن درڤد سورة‬
‫دالم ايات ترسبوت‪ ،‬اهلل ‪ ‬ممرينتهكن‪:‬‬ ‫الحج ايات ‪39 – 41‬‬

‫‪‬‬
‫‪ 1‬كأيذينن اونتوق برڤرڠ دڠن قوم مشرک جک اورڠ إسالم دظاليمي‪.‬‬
‫ﱡﭐ ﱁ ﱂ ﱃ ﱄ ﱅﱆ ﱇ ﱈ ﱉ ﱊ ﱋ ﱌ ﱍ ﱎ ﱏ‬
‫ﱗ ﱙ ﱚ ﱛ ﱜ ﱝ ﱞﱞ‬
‫ﱐ ﱑﱒﱓﱔﱕﱖ ﱘ‬
‫كمنڠن باڬي اورڠ يڠ اڤابيال دبري كدودوقن دبومي‪ ،‬مريک اكن ملقساناكن‬
‫کواجيڤن صالة کڤد سلوروه اهليڽ‪.‬‬
‫‪2‬‬ ‫ﱨﱪ‬
‫ﱩ‬ ‫ﱟ ﱠﱡ ﱢ ﱣ ﱤ ﱥ ﱦ ﱧ‬
‫ﱭﱯﱰﱱﱲﱳﱴﱵﱶﱷﱸﱹ‬
‫ﱮ‬ ‫ﱫﱬ‬
‫اورڠ يڠ دبري كمنڠن جوڬ اکن منونايكن زكاة سباڬاي ساله ساتو چابڠ‬ ‫‪3‬‬ ‫ﲁﲃ ﲄ‬
‫ﲂ‬ ‫ﱺﱻﱼﱽﱾﱿﲀ‬
‫ايکونومي إسالم‪.‬‬ ‫ﲅ ﲆﱠ‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫بومي اکن دمعمورکن دڠن مڠعملكن امر معروف نهي موڠكر سوڤايا داڤت‬ ‫‪ 39‬دأيذينكن برڤرڠ باڬي اورڠ يڠ دڤرڠي سبب مريک تله دأنياي دان سسوڠڬوهڽ‬
‫‪ 4‬ممليهارا کهرمونين دالم مشارکت‪.‬‬ ‫اهلل ‪ ‬امت بركواس اونتوق منولوڠ مريک‪.‬‬
‫‪ 40‬ياءيت مريک (رسول اهلل ‪ ‬دان ڤارا ڤڠيكوتڽ) يڠ دهاالو دري كامڤوڠ هالمنڽ‬
‫تنڤا سبارڠ السن يڠ بنر مالءينكن هاڽ كران مريک بركات‪“ :‬توهن كامي اياله‬
‫سبب النزول ايات ‪ 39 – 41‬سورة الحج‬ ‫اهلل ‪ .”‬جک اهلل ‪ ‬تيدق مندوروڠ سستڠه ماءنسي مننتڠ ڤنچروبوهن سستڠهڽ‬ ‫ ‬
‫يڠ الءين‪ ،‬نسچاي رونتوهله تمڤت‪ 2‬عبادة سرتا ڬريجا‪( 2‬قوم نصراني)‪ ،‬تمڤت‪2‬‬
‫ايات اين مروڤاكن ايات ڤرتام يڠ دتورونكن اونتوق ممبري كأيذينن برڤرڠ كڤد اومت إسالم يڠ‬
‫سمبهيڠ (قوم يهودي) دان جوڬ مسجد‪( 2‬اورڠ إسالم) يڠ سنتياس دسبوت باپق‬
‫دتيندس اوليه قوم مشرک‪ .‬سبلوم ايت مريک ڤرنه مڠادو كڤد رسول اهلل ‪ ،‬تتاڤي رسول اهلل ‪‬‬
‫نام اهلل ‪ ‬ڤداڽ دان سسوڠڬوهڽ اهلل ‪ ‬اكن منولوڠ سسياڤا يڠ منولوڠ اڬاماڽ‬
‫ممينتا برصبر كران بڬيندا ‪ ‬بلوم منداڤت ڤرينته اونتوق برڤرڠ‪ .‬اڤابيال رسول اهلل ‪ ‬دان ڤارا‬ ‫(اڬام إسالم)‪ ،‬سسوڠڬوهڽ اهلل ‪ ‬مها قوات الڬي مها ڤركاس‪.‬‬
‫صحابت برهجره كمدينة‪ ،‬تورونله ايات اين‪.‬‬
‫‪ 41‬ياءيت مريک (اومت إسالم) يڠ جک كامي بريكن مريک ككواساءن ممرينته‬
‫دبومي‪ ،‬نسچاي مريک مڠرجاكن صالة سرتا منونايكن زكاة دان مريک مپوروه‬
‫قاعده استنباط حكوم برداسركن لفظ "ﱁ"‬ ‫مالكوكن كباءيقن سرتا مالرڠ درڤد مالكوكن كجاهتن دان ڤركارا موڠكر‪( .‬ايڠتله)‬
‫اضي لِ ْل َم ْج ُهول‬
‫علماء مڠيستنباطكن حكوم ايات دأتس برداسركن لفظ "ﱁ"‪ ،‬ياءيت فِعل الم ِ‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫هاڽ اهلل ‪ ‬كسودهن سڬاال اوروسن‪.‬‬
‫يڠ ممبري مقصود دأيذينكن برڤرڠ‪ .‬كأيذينن درڤد اهلل ‪ ‬منونجوقكن حكومڽ هاروس‪.‬‬ ‫سورة الحج ‪39 – 41 :22‬‬

‫اوليه ايت‪ ،‬دبنركن برڤرڠ دڠن اورڠ كافير جک اومت إسالم دظاليمي اوليه مريک‪.‬‬
‫‪25‬‬ ‫‪24‬‬
‫‪1.3.1 | 1.3.2 | 1.3.3‬‬
‫توجوان‬
‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬

‫ڤڠرتين دان توجوان ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬

‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬


‫ڤڤرڠن مروڤاكن ساتو جهاد يڠ ممرلوكن سڬاال بنتوق ڤڠوربانن دري سڬي تناڬ‪ ،‬هرتا‪ ،‬عقل‪،‬‬
‫پاوا دان جوڬ ماس يڠ باپق سماتا‪-‬مات كران اهلل ‪ .‬هاڽ مريک يڠ بنر‪ 2‬ممڤوپاءي ايمان يڠ‬ ‫ڤڠرتين‬
‫منتڤ دان مڠحياتيڽ سڠڬوڤ منيڠڬلكن كسنڠن دنيا اونتوق برجهاد دجالن اهلل ‪.‬‬
‫واالو باڬايمانڤون‪ ،‬كأيذينن اونتوق ممرڠي اورڠ كافير بوكن دڤرينتهكن تنڤا السن يڠ كوكوه‪.‬‬ ‫ممڤرتاهنكن ممليهارا اڬام درڤد سبارڠ انچمن دڠن ممڤرتاهنكن كوجودنڽ سرتا‬
‫منولق سبارڠ لڠكه ڤننتڠن دان مڠهاڤوسكنڽ‪.‬‬ ‫اڬام‬
‫‪ 1‬توجوان ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا يڠ ترداڤت دالم ايات اداله‪:‬‬
‫ممڤرتاهنكن ممڤرتاهنكن سرتا مڠکلكن كداولتن نڬارا درڤد سبارڠ بنتوق ڤنجاجهن‬
‫دان ڤنچروبوهن‪.‬‬ ‫نڬارا‬
‫دأوسير دري تمڤت تيڠڬل‬ ‫ممليهارا اڬام درڤد دهاڤوسكن‬
‫‪ii‬‬ ‫‪i‬‬
‫تنڤا السن‪.‬‬ ‫اوليه موسوه إسالم‪.‬‬
‫ممليهارا اڬام درڤد سبارڠ انچمن مروڤاكن ڤرينسيڤ يڠ ڤاليڠ اوتام دالم مقاصد شريعة‪ .‬دالم‬
‫كونتيک س مليسيا‪ ،‬ممليهارا اڬام برمعنا مڠيلقكن اڤ‪ 2‬بنتوق ڤلڠڬرن دان ڤموسنهن ترماسوق‬
‫دظاليمي دان دأنياي اوليه‬ ‫منجامين كبيبسن براڬام دان‬ ‫ممڤرتاهنكن نڬارا دان كدودوقن إسالم سباڬاي اڬام راسمي ڤرسكوتوان يڠ ترمكتوب دالم‬
‫اورڠ‪ 2‬كافير‪.‬‬ ‫‪iv‬‬ ‫كسالمتن تمڤت عبادة‪.‬‬ ‫‪iii‬‬
‫ڤرلمباڬاءن ڤرسكوتوان‪.‬‬
‫سباڬاي ڤمرينته‪ ،‬منجادي كواجيڤن اونتوق ملتقكن كڤنتيڠن اڬام دتمڤت يڠ ترأتس سام‬
‫‪ 2‬انتارا توجوان الءين دأيذينكن برڤرڠ اداله‪:‬‬ ‫سڤرتي كڤنتيڠن ممڤرتاهنكن نڬارا‪ .‬ڤمليهاراءن عقيدة اومت إسالم اياله ڤركارا يڠ ڤرلو دبري‬
‫ڤرهاتين اڬر كتقواءن كڤد اهلل ‪ ‬منجادي كأوتاماءن‪ .‬طاعة كڤد ڤمرينته يڠ صح دان عاديل‬
‫‪ i‬مڤرتاهنكن ديري درڤد دسرڠ اوليه موسوه دري لوار‪ .‬فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫ڤوال منجادي كواجيڤن ستياڤ مسلم‪ .‬حال اين دجلسكن دالم فرمان اهلل ‪:‬‬

‫ﱡﭐ ﲃ ﲄ ﲅ ﲆ ﲇ ﲈ ﲉ ﲊ ﲋ ﲌ‬
‫ﱡﭐ ﳄ ﳅ ﳆ ﳇ ﳈ ﳉ ﳊ ﳋ ﳌ ﳍ ‪...‬ﱠ‬
‫ﲍﲎ ﲏ ﲐ ﲑ ﲒ ﲓ ﲔ ﱠ ‬ ‫ارتيڽ‪:‬‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫واهاي اورڠ‪ 2‬يڠ برايمان‪ ،‬طاعتيله اهلل ‪ ‬دان طاعتيله رسول (محمد ‪ )‬دان‬
‫جک كامو تيدق ڤرڬي براماي‪-‬رماي (اونتوق برڤرڠ ڤد جالن اهلل ‪ ،)‬اهلل ‪ ‬اكن‬ ‫ڤارا ڤميمڤين كامو‪.‬‬
‫سورة النساء ‪59 :4‬‬
‫مپيقسا كامو دڠن عذاب يڠ ڤديه دان دي اكن مڠڬنتيكن كامو دڠن قوم يڠ الءين‬
‫سرتا كامو تيدق اكن منداتڠكن بهاي سديكيت ڤون كڤداڽ‪( ،‬ايڠتله) اهلل ‪ ‬مها‬
‫بركواس أتس ستياڤ سسواتو‪.‬‬ ‫اوليه يڠ دمكين‪ ،‬ستياڤ اينديۏيدو سام اد ڤمرينته اتاوڤون رعيت بياسا هندقله سام‪2‬‬
‫سورة التوبة ‪39 :9‬‬ ‫برڬانديڠ باهو ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا درڤد سبارڠ موسوه دري دالم دان لوار سچارا‬
‫فيزيكل اتاوڤون مينتل‪.‬‬

‫‪27‬‬ ‫‪1.3.4‬‬ ‫‪1.3.4‬‬ ‫‪26‬‬


‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬

‫كڤنتيڠن مماتوهي شرط دالم ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬ ‫‪ ii‬ممڤرتاهنكن عقيدة يڠ صحيح درڤد دچمري فهمن يڠ ترڤيسوڠ‪ .‬فرمان اهلل ‪:‬‬

‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬


‫واالڤون ڤڤرڠن برصيفت ككرسن‪ ،‬حقيقتڽ اهلل ‪ ‬مالرڠ تيندقن يڠ ملمڤاوءي باتس دان ملڠڬر‬ ‫ﱡﭐ ﱭ ﱮ ﱯ ﱰ ﱱ ﱲ ﱳ ﱴ ﱵ ﱶ ﱷ‬
‫ايتيكا يڠ دتتڤكن دالم إسالم‪.‬‬
‫ﱸﱹﱺﱻﱼﱽﱾﱿﲀﲁﲂ‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫ﲃ ﲄ ﲅ ﲆ ﲇ ﲈ ﲉ ﲊﱠ ‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫ﱡﭐ ﲾ ﲿ ﳀ ﳁ ﳂ ﳃ ﳄ ﳅﳆ ﳇ ﳈ ﳉ ﳊ‬
‫ڤرڠيله اورڠ‪ 2‬يڠ تيدق برايمان كڤد اهلل ‪ ‬دان هاري اخيرة‪ ،‬مريک يڠ تيدق‬
‫ﳋ ﳌﱠ‬ ‫مڠحرامكن اڤ‪ 2‬يڠ تله دحرامكن اوليه اهلل ‪ ‬دان رسولڽ‪ ،‬سرتا تيدق براڬام‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫دڠن اڬام يڠ بنر‪ ،‬ياءيت درڤد اورڠ يڠ دبريكن الكتاب سهيڠڬ مريک ممباير جزية‬
‫دالم كأداءن طاعة دان مرنده ديري‪.‬‬
‫دان ڤرڠيله كران اڬام اهلل ‪ ‬اكن اورڠ‪ 2‬يڠ ممرڠي كامو‪ ،‬جاڠنله كامو‬
‫سورة التوبة ‪29 :9‬‬
‫منچروبوه (دڠن مموالكن ڤڤرڠن) كران سسوڠڬوهڽ اهلل ‪ ‬تيدق سوک اكن‬
‫اورڠ يڠ منچروبوه‪.‬‬
‫سورة البقرة ‪190 :2‬‬
‫‪ iii‬منڬقكن كعاديلن دان مڠهاڤوسكن فتنه اونتوق ممبرسيهكن نام باءيق إسالم سهيڠڬ بوليه‬
‫موجودكن كهرمونين‪ .‬فرمان اهلل ‪:‬‬
‫روايت حديث نبي ‪ ‬مپاتاكن‪:‬‬
‫ﱡﭐ ﱦ ﱧ ﱨ ﱩ ﱪ ﱫ ﱬ ﱭﱮ ﱯ ﱰ ﱱ ﱲ ﱳ ﱴ ﱵ ﱶ ﱠ‬
‫اس ِم اهللِ فِي َسبِ ِ‬
‫يل‬ ‫ول اهلل ‪ُ :‬ا ْغ ُزوا بِ ْ‬
‫ان ب ِن بريدَ ةَ‪َ ،‬عن َأبِ ِيه‪َ ،‬ق َال‪َ … :‬ق َال رس ُ ِ‬
‫َ ُ‬ ‫ْ‬ ‫َع ْن ُس َل ْي َم َ ْ ُ َ ْ‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫اهللِ َقاتِ ُلوا َم ْن َك َف َر بِاهللِ ُا ْغ ُزوا َو َل َت ُغ ُّلوا َو َل َت ْغ ِد ُروا َو َل ت ََم َّث ُلوا َو َل َت ْق ُت ُلوا ا ْل َولِيدَ َو َل‬
‫الص َو ِامعِ‪.‬‬ ‫اب َّ‬‫َأ ْص َح ُ‬
‫دان ڤرڠيله مريک سهيڠڬ تيدق اد الڬي فتنه دان (سهيڠڬ) منجاديله اڬام ايت سماتا‪-‬‬
‫مات كران اهلل ‪ .‬جک مريک برهنتي‪ ،‬مک تيدقله اد ڤرموسوهن الڬي مالءينكن‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫ترهادڤ اورڠ‪ 2‬يڠ ظاليم‪.‬‬
‫درڤد سليمان بن بريدة‪ ،‬درڤد باڤاڽ بركات‪ … ،‬رسول اهلل ‪ ‬برسبدا‪ :‬برتمڤورله‬ ‫سورة البقرة ‪193 :2‬‬
‫اتس نام اهلل ‪ ‬دان دجالن اهلل ‪ ،‬ڤرڠيله اورڠ يڠ كفور كڤد اهلل ‪ ،‬برتمڤورله دان‬
‫جاڠن خيانت‪ ،‬جاڠن ملڠڬر جنجي‪ ،‬جاڠن ممبونوه دڠن چارا يڠ كجم سرتا جاڠن‬
‫ممبونوه انق‪ 2‬دان اورڠ يڠ براد ددالم ڬريجا‪.‬‬ ‫تريۏيا‬
‫روايت مسلم‬
‫ليم ڤڤرڠن تربسر دالم سجاره إسالم اياله‬
‫ڤرڠ َبدَ ر‪ُ ،‬أ ُحد‪ُ ،‬م ْؤتَة‪َ ،‬أ ْح َزاب دان تَا ُبوك‪.‬‬

‫‪29‬‬ ‫‪1.3.5‬‬ ‫‪1.3.4‬‬ ‫‪28‬‬


‫حكمه منجاڬ ادب دان ايتيكا دالم ڤڤرڠن‬
‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬

‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬


‫‪1‬‬
‫ممبوقتيكن إسالم ترتڬق بوكن اتس مات ڤدڠ دان سبارڠ بنتوق ككرسن‪.‬‬ ‫الرڠن ممبونوه اورڠ‬
‫يڠ مڠوچڤ دوا كليمه‬
‫إسالم مڠوتاماكن اسڤيک كأمانن دان ڤرداماين دالم ڤڤرڠن‪ .‬جک موسوه ايڠين‬ ‫شهادة‪.‬‬
‫برداماي‪ ،‬ڤڤرڠن اكن دهنتيكن‪.‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪2‬‬
‫إسالم مڠحرمتي دان مڠهرڬاءي پاوا ماءنسي دان مالكوكن اڤ‪ 2‬سهاج يڠ موڠكين‬
‫اونتوق مپالمتكن پاوا ترسبوت‪.‬‬ ‫مماتوهي سموا بنتوق‬ ‫الرڠن ممبونوه اورڠ‬
‫ڤرجنجين دان ڤرداماين‪.‬‬ ‫توا‪ ،‬ونيتا دان كانق‪.2‬‬
‫ڤڤرڠن اكن برالكو اڤابيال إسالم بنر‪ ٢‬ترانچم دري سودوت عقيدة دان كسالمتن‬
‫سكيراڽ ڤرونديڠن تيدق برجاي‪.‬‬

‫ممستيكن اورڠ يڠ لمه دان تيدق برداي تيدق ترانچم كسالمتن مريک كتيک ڤڤرڠن‬
‫ادب دان ايتيكا‬
‫برالكو‪ .‬هاڽ تنترا يڠ ترالتيه سهاج بوليه دسرڠ‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫دالم ڤڤرڠن‬ ‫‪3‬‬

‫ممستيكن هرتا بندا عوام دان تمڤت عبادة ترڤليهارا درڤد كموسنهن سلڤس‬ ‫الرڠن مموسنهكن‬
‫الرڠن ممباكر ماءنسي‪.‬‬ ‫هرتا‪ ،‬تانمن دان بيناتڠ‬
‫برالكو ڤڤرڠن‪.‬‬
‫ترنقن‪.‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪1‬‬
‫اهلل ‪ ‬منجنجيكن‬ ‫داڤت ممڤرتاهنكن ديري‬
‫بالسن شرڬ كڤد‬ ‫حكمه دأيذينكن‬ ‫درڤد كظاليمن موسوه‪2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬
‫مريک يڠ ڬوڬور‬ ‫برڤرڠ دالم إسالم‬ ‫إسالم يڠ برحسرت اونتوق‬
‫شهيد دجالن اهلل ‪.‬‬ ‫مموسنهكن إسالم‪.‬‬ ‫الرڠن ممبونوه ڤارا‬ ‫الرڠن مرونتوهكن‬
‫ڤكرجا دان ڤتاني‪.‬‬ ‫رومه‪ 2‬عبادة‪.‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
‫كدودوقن اومت إسالم‬ ‫‪3‬‬ ‫منجامين كلڠسوڠن كبيبسن‬
‫اكن برتمبه قوات دان‬ ‫براڬام كران تياد ڤقساءن‬
‫منجاديكن نڬارا امان‬
‫دڤندڠ تيڠڬي كران‬ ‫مڠانوت اڬام إسالم باڬي‬
‫دان تنترم كران ڤڤرڠن‬
‫نصيب مريک تربيال‪.‬‬ ‫ڤڠانوت اڬام الءين‪.‬‬
‫اكن ممباوا كأره‬
‫كموسنهن‪.‬‬

‫‪31‬‬ ‫‪1.3.5‬‬ ‫‪1.3.5‬‬ ‫‪30‬‬


‫تيندقن يڠ سسواي دڠن تونتوتن ايات حكوم اونتوق دعملكن‬
‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬

‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬


‫اءوديت ديري‬
‫دالم كهيدوڤن‬
‫لڠكڤكن ڤپاتاءن دباوه‪.‬‬
‫كفهمن يڠ بتول تنتڠ كونسيڤ برڤرڠ يڠ دبنركن اداله ڤنتيڠ كران إسالم بوكن ترتڬق‬
‫‪/‬‬ ‫ڤپاتاءن‬ ‫بيلڠن‬ ‫ماللوءي ڤڤرڠن‪.‬‬
‫ترداڤت ڤلباڬاي بنتوق جهاد‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫ڤروڬرم ڤرخيمهن انجورن سكوله مستي دسرتاي‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مڠيكوتي ڤركمبڠن سماس‬
‫تنتڠ ڤرالتن مودن دان چڠڬيه‬
‫هاري كبڠساءن دسمبوت دسكوله ڤد ستياڤ تاهون‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫دالم كتنتراءن‪.‬‬
‫تايڠن چريتا‪ 2‬ڤاتريوتيک ڤرلو دتونتون‪.‬‬ ‫‪4‬‬
‫قيصه‪ 2‬ڤهالون تردهولو ڤرلو دباچ‪.‬‬ ‫‪5‬‬
‫ڤرساتوان دسكوله مڠاداكن ڤروڬرم موتيۏاسي‪.‬‬ ‫‪6‬‬
‫مڠواساءي تيكنولوڬي‬
‫سومبڠن دسالوركن كڤد ساودارا سسام إسالم يڠ ترتيندس سڤرتي‬ ‫تركيني ڤڤرڠن‪.‬‬
‫‪7‬‬
‫دڤلسطين دان دشريا‪.‬‬

‫چقنا تنتڠ ڤركمبڠن سماس دنڬارا‪-‬نڬارا يڠ سدڠ برڬولق‪.‬‬ ‫‪8‬‬

‫اكتيف ديري‬ ‫كماهيرن دالم ڤرنچڠن ستراتيڬي‪.‬‬

‫‪ 1‬لقساناكن اكتيۏيتي ‪ Flying File‬دڠن منوليس چادڠن اونتوق منيڠكتكن موتيۏاسي ديري‬
‫دالم سهالي كرتس‪ .‬ماسوقكنڽ كدالم فاءيل دان ايدركنڽ اونتوق دسامبوڠ اوليه‬
‫راكن ستروسڽ‪.‬‬ ‫ ‬
‫‪ 2‬بهاڬيكن كڤد ليم كومڤولن‪ .‬كمودين‪ ،‬بينچڠكن دالم كومڤولن كچيل دان لقساناكن اكتيۏيتي‬
‫‪ Three Stray One Stay‬درڤد تاجوق سيتواسي دالم بوكو تيک س‪.‬‬ ‫التيهن فيزيكل‪ ،‬مينتل‬
‫‪ 3‬جالنكن اكتيۏيتي ‪ Hot Seat‬اونتوق ممبوات روموسن توكوه‪ 2‬ڤهالون ڤد زمان كڬميلڠن‬ ‫دان روحاني‪.‬‬
‫إسالم‪ .‬ستياڤ كومڤولن دتوڬسكن دڠن توكوه يڠ برالءينن‪.‬‬

‫‪33‬‬ ‫‪1.3.6‬‬ ‫‪32‬‬


‫اكتيف ميندا‬

‫ممڤرتاهنكن اڬام دان نڬارا‬


‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬
‫‪ 1‬انتارا برايكوت يڠ ماناكه بوكن توجوان ڤڤرڠن برداسركن ايات ‪ 39 – 40‬سورة الحج؟‬
‫ ‪ C‬مڠيلقکن برالكو ڤپليويڠن ‪.‬‬ ‫ ‪ A‬منجامين تمڤت عبادة ‪.‬‬
‫ ‪ D‬ممليهارا اڬام درڤد دهاڤوسكن‪.‬‬ ‫ ‪ B‬منجامين كبيبسن براڬام‪ .‬‬
‫‪ 2‬استنباط حكوم ايات ‪ 39 – 40‬برداسركن لفظ " ﱁ"‪ ،‬ياءيت ‪...‬‬
‫اضي لِ ْل َم ْج ُهول‪ .‬‬ ‫ ‪ A‬فِعل الم ِ‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫ ‪ B‬فِ ْعل األَ ْمر يڠ ددهولوءي دڠن َل النَّاه َية‪.‬‬
‫ِ‬
‫ارع يڠ ددهولوءي دڠن َل النَّافِ َية‪.‬‬ ‫الم َض ِ‬ ‫ِ‬
‫ ‪ C‬ف ْعل ُ‬
‫ارع يڠ ددهولوءي دڠن َل الن ِ‬
‫َّاه َية‪ .‬‬ ‫الم َض ِ‬ ‫ِ‬
‫ ‪ D‬ف ْعل ُ‬
‫‪ 1‬مركه‬ ‫كڤد اورڠ يڠ منولوڠ اڬاماڽ‪.‬‬ ‫‪ 3‬اهلل ‪ ‬اكن ممبري‬
‫‪ 1‬مركه‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ 4‬دالم ڤڤرڠن‪ ،‬كيت دالرڠ ممباكر‬
‫‪ 2‬مركه‬ ‫‪ 5‬پاتاكن دوا الرڠن كتيک دالم ڤڤرڠن‪.‬‬
‫‪ 4‬مركه‬ ‫‪ 6‬جلسكن چارا علماء مڠيستنباطكن حكوم ايات ‪ 39 – 40‬سورة الحج‪.‬‬
‫كماهيرن ڤرانچڠن ستراتيڬي ساڠت ڤنتيڠ دالم ڤڤرڠن‪.‬‬

‫‪ 4‬مركه‬ ‫‪ 7‬برداسركن ڤپاتاءن دأتس‪ ،‬هورايكن دوا حجه اندا‪.‬‬


‫‪BANDAR GAZA: Pemimpin Palestin di Gaza dilaporkan‬‬
‫‪bersetuju untuk melaksanakan gencatan senjata dengan‬‬
‫‪Israel, awal pagi tadi. Perkara itu didedahkan oleh tiga orang‬‬
‫‪pegawai yang mengetahui perbincangan perkara itu.‬‬
‫‪“Perjanjian gencatan senjata yang dipelopori kerajaan‬‬
‫‪Mesir itu dicapai mulai jam 4.30 pagi (waktu tempatan),” kata‬‬
‫‪pegawai dari Hamas.‬‬
‫‪Pegawai kanan Mesir turut mengesahkan perjanjian‬‬
‫‪tersebut. Walau bagaimanapun, jurucakap tentera Israel‬‬
‫‪enggan mengulas lanjut mengenai perkara berkenaan.‬‬
‫‪Sumber dengan suntingan: Berita Harian, 6 Mei 2019‬‬

‫ ‬
‫‪ 8‬برداسركن كرتن اخبار دأتس‪ ،‬اداكه واجر ڬنچتن سنجات ترسبوت دتروسكن؟‬
‫‪ 6‬مركه‬
‫‪34‬‬
‫چتوسن‬
‫اڤاكه ڤربيذاءن انتارا انق اڠكت دڠن‬
‫انق كاندوڠ؟‬
‫باب‬

‫نسب انق اڠكت‬


‫‪4‬‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫مپاتاكن تونتوتن حكوم درڤد ايات ‪ 5‬سورة األحزاب‪.‬‬ ‫‪ 1.4.1‬‬
‫منرڠكن سبب النزول ايات‪.‬‬ ‫‪ 1.4.2‬‬
‫مڠهورايكن استنباط حكوم برداسركن لفظ "ﲇ"‪.‬‬ ‫‪ 1.4.3‬‬
‫منجلسكن باتس‪ 2‬ڤرڬاءولن انتارا انق اڠكت دڠن كلوارڬ اڠكت‪.‬‬ ‫‪ 1.4.4‬‬
‫منيالي كڤنتيڠن مماتوهي ڤنشريعتن دالم منسبكن انق اڠكت‪.‬‬ ‫‪ 1.4.5‬‬
‫منچادڠكن تيندقن يڠ سسواي دڠن تونتوتن ايات حكوم اونتوق دعملكن‬ ‫‪ 1.4.6‬‬
‫دالم كهيدوڤن‪.‬‬
‫‪35‬‬
‫ايمبس ساي‬
‫سبب النزول ايات ‪ 5‬سورة األحزاب‬ ‫باچاءن درڤد سورة‬ ‫كالم الهي‬
‫نسب انق اڠكت‬

‫نسب انق اڠكت‬


‫األحزاب ايات ‪5‬‬
‫ار َثة ‪ ،‬بكس همبا رسول اهلل ‪ .‬رسول‬‫ايات اين دتورونكن بركاءيتن دڠن قيصه َز ْيد بن َح ِ‬
‫‪‬‬
‫ار َثة ‪ ‬سباڬاي انق اڠكت سبلوم كرسولن بڬيندا ‪ ‬تتاڤي اورڠ‬ ‫اهلل ‪ ‬تله مڠمبيل َز ْيد بن َح ِ‬
‫راماي ممڠڬيلڽ دڠن نام َز ْيد بن ُم َح َّمد‪ .‬اللو‪ ،‬اهلل ‪ ‬منورونكن ايات اين يڠ مالرڠ ڤربواتن‬
‫ﱡﭐ ﲇ ﲈ ﲉ ﲊ ﲋ ﲌﲍ ﲎ ﲏ ﲐ ﲑ ﲒ ﲓ‬
‫ترسبوت دان ممرينتهكن اونتوق منسبكن انق اڠكت كڤد باڤ كاندوڠڽ‪.‬‬
‫ﲔ ﲕﲖ ﲗ ﲘ ﲙ ﲚ ﲛ ﲜ ﲝ ﲞ‬
‫قاعده استنباط حكوم برداسركن لفظ "ﲇ"‬
‫ﲟ ﲠﲡ ﲢ ﲣ ﲤ ﲥ ﲦ ﱠ‬
‫علماء مڠيستنباطكن حكوم ايات دأتس برداسركن لفظ "ﲇ"‪ ،‬ياءيت فِ ْعل األَ ْمر يڠ‬ ‫ارتيڽ‪:‬‬
‫منونجوقكن ڤرينته سوروهن يڠ ممباوا حكوم واجب‪ .‬اوليه ايت‪ ،‬انق اڠكت واجب دنسبكن‬
‫كڤد باڤ كاندوڠ‪ .‬منسبكن انق اڠكت كڤد باڤ اڠكت اداله دالرڠ سام سكالي‪.‬‬ ‫‪ 5‬ڤڠڬيلله انق‪ 2‬اڠكت ايت دڠن نام باڤ‪ 2‬مريک سنديري‪ ،‬چارا ايتوله‬
‫يڠ لبيه عاديل دسيسي اهلل ‪ .‬مک جک كامو تيدق مڠتاهوءي باڤ‪2‬‬
‫مريک‪ ،‬مک ڤڠڬيلله مريک سباڬاي ساودارا‪ 2‬كامو يڠ سأڬام دان‬
‫باتس‪ 2‬ڤرڬاءولن انتارا انق اڠكت دڠن كلوارڬ اڠكت‬
‫سباڬاي َم ْو َلى‪ 2‬كامو‪ .‬دان كامو ڤوال تيدق دكيرا بردوسا دالم ڤركارا يڠ‬
‫كامو ترسيلڤ مالكوكنڽ‪ ،‬تتاڤي بردوسا ڤربواتن يڠ دسڠاجاكن اوليه‬
‫ممبريكن ڤنديديقن اڬام يڠ سچوكوڤڽ كڤد انق اڠكت دان انق كاندوڠ‬ ‫هاتي كامو‪ .‬ايڠتله اهلل ‪ ‬مها ڤڠمڤون الڬي مها مڠاسيهني‪.‬‬
‫سجق كچيل الڬي تراوتام تنتڠ عورة دان ادب ڤرڬاءولن دالم كلوارڬ‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪5 :33‬‬ ‫سورة األحزاب‬
‫منجاڬ باتس ڤرڬاءولن سڤرتي سنتوهن دان بهاس بادن انتارا انق اڠكت‬
‫دڠن كلوارڬ اڠكت‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫تونتوتن حكوم درڤد ايات ‪ 5‬سورة األحزاب‬
‫منجاڬ باتس عورة دالم كالڠن اهلي كلوارڬ اڤابيال انق اڠكت تله عاقل‬
‫بالغ كران كلوارڬ اڠكت بوكنله َم ْح َر ْم‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دالم ايات دأتس‪ ،‬اهلل ‪ ‬ممرينتهكن‪:‬‬

‫واجب منسبكن انق اڠكت دڠن نام باڤ كاندوڠ‪.‬‬


‫تريۏيا‬ ‫‪1‬‬
‫ڤڠرتين نسب‬ ‫انق اڠكت يڠ تيدق دكتاهوءي باڤ كاندوڠڽ‪ ،‬بوليه دڤڠڬيل دڠن‬
‫بهاس ‪ :‬قرابت‪.‬‬ ‫ڤڠڬيلن ساوداراكو‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫ايستيله ‪ :‬ڤرتالين كلوارڬ ماللوءي كتورونن تراوتام درڤد سبله باڤ‬ ‫جک منسبكن انق اڠكت دڠن نام باڤ اڠكت سچارا تيدق سڠاج‪ ،‬تيدق‬
‫دسببكن ڤركهوينن دان كالهيرن‪.‬‬
‫بردوسا تتاڤي جک دسڠاجاكن‪ ،‬دكيرا بردوسا‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪37‬‬ ‫‪1.4.2 | 1.4.3 | 1.4.4‬‬ ‫‪1.4.1‬‬ ‫‪36‬‬
‫كلبيهن مڠمبيل انق اڠكت‬ ‫كڤنتيڠن منسبكن انق اڠكت كڤد نام باڤ كاندوڠ‬
‫نسب انق اڠكت‬

‫نسب انق اڠكت‬


‫كسن منسبكن انق اڠكت كڤد نام باڤ اڠكت‬
‫جک دواليكن اوليه اورڠ يڠ تيدق صح نسب سڤرتي بوكن باڤ اتاو‬
‫ڤرنكاحن‬
‫ساودارا لالكي كاندوڠ‪ ،‬مک ڤرنكاحن ترسبوت تيدق صح‪.‬‬

‫نفقه دان تڠڬوڠجواب ترهادڤ انق كاندوڠ اداله واجب دان لبيه برت‬ ‫نفقه دان‬
‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬ ‫تڠڬوڠجواب درڤد انق اڠكت‪.‬‬
‫مالهيركن ڤراساءن كاسيه سايڠ‬ ‫مڠرتكن هوبوڠن صلة الرحيم انتارا‬ ‫سالءين ڤرنكاحن‪ ،‬ولي برڤرانن ڤنتيڠ دالم باپق ڤركارا سڤرتي دالم‬
‫انتارا انق اڠكت دڠن كلوارڬ اڠكت‬ ‫كلوراڬ اڠكت دڠن كلوارڬ كاندوڠ‬ ‫ڤروالين‬
‫ڤڠوروسن هرتا‪ ،‬ڤنجاڬاءن انق يتيم دان حج‪.‬‬
‫سوڤايا الينن يڠ دبريكن سام رات‪.‬‬ ‫اڬر داڤت مالهيركن مشاركت‬
‫يڠ هرموني‪.‬‬ ‫ڤمبهاڬين هرتا ڤوساک كڤد انق اڠكت برمعنا ممبريكن هرتا يڠ بوكن‬ ‫ڤواريثن هرتا‬
‫حقڽ‪ .‬انق اڠكت هاڽ برحق منداڤت وصية دان هيبة‪.‬‬ ‫دان وصية‬
‫انق اڠكت مروڤاكن بوكن َم ْح َرم‪ .‬ڤرڬاءولن دڠن كلوارڬ اڠكت سڤرتي‬
‫ڤرڬاءولن‬
‫كلبيهن مڠمبيل‬ ‫باتس عورة دان ادب ڤرڬاءولن ڤرلو دجاڬ‪.‬‬
‫انق اڠكت‬
‫حكمه سوروهن منسبكن انق اڠكت كڤد باڤ كاندوڠ‬

‫ممبري كبهاڬياءن كڤد مريک‬ ‫ممبنتو كلوارڬ يڠ كورڠ‬ ‫‪ 1‬مڠيعتراف باڤ كاندوڠ سوڤايا داڤت مڠكلكن ڤرتالين نسب انتارا مريک‪.‬‬
‫يڠ تيدق دكورنياكن ذوريت اڬر‬ ‫بركممڤوان تتاڤي ممڤوپاءي‬
‫داڤت منجالني كهيدوڤن بركلوارڬ‬ ‫تڠڬوڠن يڠ راماي سوڤايا داڤت‬ ‫‪ 2‬ممليهارا سلسيله كلوارڬ سوڤايا تيدق برچمڤور دڠن اورڠ يڠ تياد هوبوڠن ككلوارڬاءن‪.‬‬
‫سڤرتي اورڠ الءين‪.‬‬ ‫منجالني كهيدوڤن يڠ سمڤورنا‪.‬‬ ‫منجاڬ باتس عورة دان ڤرڬاءولن انتارا انق اڠكت دڠن كلوارڬ اڠكت كران مريک‬
‫‪3‬‬
‫‪3‬‬ ‫بوكن َم ْح َرم‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ 4‬ممستيكن حكوم ڤركهوينن انق اڠكت ڤرمڤوان صح اڤابيال واليڽ اياله باڤ كاندوڠڽ‪.‬‬

‫‪ 5‬ممليهارا حق سأورڠ انق اڠكت كڤد باڤ كاندوڠڽ سڤرتي حق ڤواريثن هرتا ڤوساک‪.‬‬
‫انق اڠكت داڤت مڠنل اصل اصول كلوارڬ كاندوڠ سوڤايا تيدق برالكو ككليروان ڤد‬
‫‪6‬‬
‫ماس هادڤن‪.‬‬

‫‪39‬‬ ‫‪1.4.5‬‬ ‫‪1.4.5‬‬ ‫‪38‬‬


‫لڠكه‪ 2‬ممبري كفهمن كڤد اورڠ راماي سوڤايا منسبكن انق اڠكت كڤد‬ ‫‪2‬‬ ‫تيندقن يڠ سسواي دڠن تونتوتن ايات حكوم اونتوق دعملكن‬
‫باڤ كاندوڠ‬ ‫ ‬ ‫دالم كهيدوڤن‬
‫نسب انق اڠكت‬

‫نسب انق اڠكت‬


‫كفهمن يڠ بتول تنتڠ كونسيڤ ڤڠمبيلن انق اڠكت اداله ڤنتيڠ سوڤايا عملن جاهيلية يڠ‬ ‫‪iv‬‬
‫بوروق داڤت دمورنيكن دڠن چارا إسالم يڠ لبيه باءيق دان هرموني‪.‬‬ ‫‪i‬‬

‫مڠمبيل انق اڠكت دالم كالڠن اهلي‬


‫كلوارڬ يڠ تردكت سڤرتي انق ڤرمڤوان‬
‫ممبريتاهو انق اڠكت تنتڠ‬
‫درڤد اديق‪-‬براديق سبله باڤ‬
‫كلوارڬ كاندوڠ مريک‬
‫اتاو انق لالكي درڤد‬
‫سوڤايا مريک تاهو اصل‬ ‫‪1‬‬
‫اديق‪-‬براديق سبله ايبو‪.‬‬
‫كتورونن مريک‪.‬‬ ‫قاعده ترباءيق‬
‫ڤپلساين عورة دان‬
‫ڤروڬرم دعوة‬ ‫كيمڤين كسدرن تنتڠ نسب‬ ‫جک مريک تله‬
‫انق اڠكت‬ ‫باتس ڤرڬاءولن‬ ‫منجاديكن انق اڠكت‬
‫برعمور لبيه درڤد دوا‬
‫سباڬاي انق سوسوان سباپق‬
‫تاهون‪ ،‬بريكن ڤنديديقن‬
‫ليم كالي كپڠ سبلوم مريک‬
‫اڬام يڠ سچوكوڤڽ سجق‬
‫منچاڤاي عمور دوا تاهون‪.‬‬
‫كچيل تنتڠ باتس عورة‬
‫‪iii‬‬
‫دان ادب ڤرڬاءولن‬
‫دالم كلوارڬ‪.‬‬ ‫‪ii‬‬

‫تريۏيا‬
‫مڠورڠكن بيروكراسي‬ ‫ممودهكن اوروسن ڤڠمبيلن‬ ‫(‪)De Facto‬‬ ‫دي فيكتو‬
‫ڤندفترن انق اڠكت‬ ‫انق اڠكت‬ ‫ڤندفترن ڤڠڠكتن سأورڠ كانق‪ 2‬يڠ براد دالم جاڬاءن دان دبسركن اوليه مان‪ 2‬اورڠ ديواس اتاو ڤاسڠن‬
‫سوامي ايستري سالم كورڠ درڤد دوا تاهون‪.‬‬

‫‪41‬‬ ‫‪1.4.6‬‬ ‫‪1.4.6‬‬ ‫‪40‬‬


‫اكتيف ديري‬ ‫ريفليكسي كنديري‬
‫نسب انق اڠكت‬

‫نسب انق اڠكت‬


‫‪Problem Based Learning‬‬ ‫‪ 1‬برڤندوكن سيتواسي مسئله يڠ برالءينن‪ ،‬جالنكن اكتيۏيتي‬ ‫پاتاکن تيندقن برسسواين يڠ ڤاتوت دأمبيل دالم سيتواسي برايکوت‪.‬‬
‫مڠيكوت كومڤولن‪.‬‬
‫‪ 2‬ڬورو منوليس چادڠن اونتوق مڠڬالقكن ڤڠمبيلن انق اڠكت يڠ بتول ڤد ڤاڤن ڤوتيه‪.‬‬
‫لقساناكن اكتيۏيتي ‪ Table Talker‬دڠن سكڤيڠ كرتس دأيدر كستياڤ كومڤولن‪ .‬ستياڤ‬
‫كومڤولن منوليس ساتو چادڠن دان كرتس ترسبوت اكن دتمڤل ڤد ڤاڤن ڤوتيه‪.‬‬
‫‪ 3‬جالنكن اكتيۏيتي ‪ Gallery Walk‬دالم كومڤولن (امڤت ستيسين) برداسركن‬ ‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬
‫تاجوق برايكوت‪:‬‬ ‫ ‬
‫سأورڠ ايبو ماهو‬
‫ ڤروسيدور ڤڠمبيلن انق اڠكت اوليه جابتن كباجيقن مشاركت (‪.)JKM‬‬ ‫حميدة تيدق داڤت منجاديكن‬
‫منونتوت كمبالي انقڽ‬
‫انق اڠكتڽ سباڬاي انق‬
‫ ڤروسيدور ڤلڤسن چوكاي اونتوق انق اڠكت اوليه لمباڬ حاصيل دالم نڬري (‪.)LHDN‬‬ ‫يڠ تله دسرهكن كڤد‬
‫سوسوان كران دي تيدق بوليه‬
‫ تاتاچارا منسبكن انق اڠكت يڠ بتول اوليه اينكمن ستياڤ نڬري‪.‬‬ ‫كلوارڬ اڠكت سجق‬
‫مڠلواركن سوسو بادن‪.‬‬
‫كچيل الڬي‪.‬‬
‫ قاعده منجاڬ باتس عورة دان ڤرڬاءولن انق اڠکت‪.‬‬

‫اكتيف ميندا‬
‫سيتواسي‬
‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬
‫‪ 1‬إسالم مالرڠ منسبكن انق اڠكت كڤد باڤ اڠكت كران ‪...‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫ ‪ C‬ممولياكن كدودوقن انق اڠكت‪.‬‬ ‫ ‪ A‬ممليهارا باتس ڤرڬاءولن‪ .‬‬
‫حسن ترجومڤا سأورڠ‬ ‫رشيد مندفتركن‬
‫ ‪ B‬مڠيلقكن ڤرموسوهن دالم مشاركت‪ D .‬منيمبولكن ڤراساءن كورڠ سنڠ باڤ كاندوڠ‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ڤرموهونن ڤڠمبيلن انق‬
‫بايي دتڤي رومهڽ دان‬
‫‪ 2‬برايكوت اياله حق سأورڠ انق اڠكت كچوالي ‪...‬‬ ‫برچادڠ اونتوق منجاديكنڽ‬ ‫اڠكت دجابتن ڤندفترن‬
‫سباڬاي انق اڠكت‪.‬‬ ‫نڬارا (‪.)JPN‬‬
‫ ‬ ‫‪ C‬كاسيه سايڠ‬ ‫ ‪ A‬وصي ة‬
‫‪ D‬هرتا ڤوساک‬ ‫ ‪ B‬ڤنديديق ‬
‫ن‬
‫‪ 1‬مركه‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ 3‬علماء مڠيستنباطكن حكوم برداسركن لفظ‬
‫‪ 1 .‬مركه‬ ‫‪ 4‬ايات ‪ 5‬سورة األحزاب اين دتورونكن بركاءيتن دڠن قيصه‬
‫‪ 2‬مركه‬ ‫‪ 5‬پاتاكن دوا ڤرينته اهلل ‪ ‬دالم ايات ‪ 5‬سورة األحزاب‪.‬‬
‫‪ 4‬مركه‬ ‫ ‬ ‫‪ 6‬جلسكن سبب النزول ايات ‪ 5‬سورة األحزاب‪.‬‬
‫‪43‬‬ ‫‪42‬‬
1 ‫معلومت‬

‫نسب انق اڠكت‬


‫ َو َم ِن ا َّد َعى إِ َلى َغ ْي ِر َأبِ ِيه َأ ِو‬:‫ َق َال‬ ِ‫ول اهلل‬ َ ‫ َأ َّن َر ُس‬ ‫اص‬ ٍ ‫َع ْن َس ْع ِد ْب ِن َأبِي َو َّق‬
‫ َل ُي ْق َب ُل اهللُ ِمنْ ُه‬،‫َّاس َأ ْج َم ِعي َن‬
ِ ‫ َف َع َل ْي ِه َل ْعنَ ُة اهللِ َوا ْل َم َل ِئك َِة َوالن‬، ‫ا ْنت ََمى إِ َلى َغ ْي ِر َم َوالِ ِيه‬
.‫َي ْو َم ا ْل ِق َيا َم ِة َص ْر ًفا َو َل عَدْ ًل‬
:‫ارتيڽ‬
‫ دان سسياڤا يڠ مڠاكو‬:‫ برسبدا‬ ‫ بهاوا رسول اهلل‬ ‫درڤد سعد بن أبي وقاص‬
‫ دي‬،‫اورڠ الءين سباڬاي باڤ اتاو منسبكن ديريڽ كڤد اورڠ يڠ بوكن ڤميليقڽ‬
‫ تيدق اكن‬ ‫ اهلل‬.‫ ڤارا مالئكة دان سلوروه ماءنسي‬، ‫اكن دلعنة اوليه اهلل‬
.‫منريما توبة دان تبوسنڽ ڤد هاري اخيرة‬
‫روايت البخاري دان مسلم‬

2 ‫معلومت‬
Akta Pendaftaran Pengangkatan 1952 (Akta 253)
Akta Pendaftaran Pengangkatan 1952 (Akta 253) (De Facto) adalah di bawah bidang
kuasa Jabatan Pendaftaran Negara dan hanya terpakai di Semenanjung Malaysia
sahaja. Akta ini bertujuan bagi mendaftarkan anak angkat De Facto, iaitu seseorang
kanak-kanak berada dalam jagaan, sedang dibesarkan, ditanggung dan dididik oleh
seseorang atau pasangan suami isteri secara bersama, sebagai anaknya atau anak
mereka sendiri bagi tempoh tidak kurang daripada dua tahun yang berterusan sebelum
pendaftaran pengangkatan dibuat. Pengangkatan ini termaktub di bawah Akta 253
dan terpakai bagi mereka yang beragama Islam dan bukan Islam.

‫ مركه‬6 .‫دواڽ‬-‫ ترڠكن ڤركاءيتن انتارا كدوا‬،‫ برداسركن دوا معلومت دأتس‬7

.‫كڬاڬلن ممبري نسب يڠ بتول كڤد انق اڠكت بوليه مپببكن ڤرڬادوهن دالم مشاركت‬

‫ مركه‬4 .‫ هورايكن دوا حجه اندا اونتوق مپوكوڠڽ‬،‫ برداسركن ڤپاتاءن دأتس‬8
‫ايمبس ساي‬

44
‫بيدڠ‬

‫‪2‬‬
‫حديث حكوم‬
‫‪ 1‬منجاءوهي ارق‬ ‫باب‬

‫‪ 2‬حكومن زنا‬ ‫باب‬

‫‪ 3‬منجاءوهي جنايه بونوه ديري‬ ‫باب‬

‫‪ 4‬منجاءوهي ڤرالكوان ڬانس دان‬ ‫باب‬

‫منجاڬ مرواه ديري‬


‫‪ 5‬وقف‬ ‫باب‬

‫‪45‬‬
‫ايمبس ساي‬
‫باچاءن حديث‬ ‫كالم بڬيندا‬
‫منجاءوهي ارق‬

‫اد ُّي َأ َّن مالِ َك ْب ِن س ْع ٍد الت ِ‬


‫ُّجيبِ َّي َحدَّ َث ُه‬ ‫الزب ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َأ ْخ َب َرنَا َح ْي َوةُ‪َ ،‬ق َال‪َ :‬حدَّ َثني َمال ُك ْب ُن َخ ْي ٍر ُّ َ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫اهلل‬ ‫ِ‬
‫اهلل ‪َ ‬أتَا ُه ج ْب ِر ْي ُل‪َ ،‬ف َق َال‪َ " :‬يا ُم َح َّمدُ ! إِ َّن َ‬ ‫ول َ‬ ‫ول‪ :‬إِ َّن َر ُس َ‬ ‫َأ َّن ُه َس ِم َع ا ْب َن َع َّب ٍ‬
‫اس َي ُق ُ‬
‫ار َب َها‪َ ،‬و َب ِائ َع َها‪،‬‬
‫الم ْح ُم ْو َل َة إِ َل ْي ِه‪َ ،‬و َش ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫الخ ْم َر‪َ ،‬و َعاص َر َها‪َ ،‬و ُم ْعتَص َر َها‪َ ،‬و َحام َل َها‪َ ،‬و َ‬ ‫َل َع َن َ‬
‫ِ‬
‫اها‪".‬‬ ‫َو ُم ْبتَا َع َها‪َ ،‬و َساق َي َها‪َ ،‬و ُم ْس َق َ‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫درڤد حيوة‪ ،‬بركات‪ :‬مالك بن خير الزبادي منچريتاكن كڤد اكو‪ ،‬سسوڠڬوهڽ مالك بن‬
‫سعد التجيبي مروايتکن بهاوا دي مندڠر ابن عباس بركات‪ :‬جبريل تله منداتڠي رسول‬
‫اهلل ‪ ‬اللو بركات‪" :‬واهاي محمد‪ ،‬سسوڠڬوهڽ اهلل ملعنة ارق‪ ،‬اورڠ يڠ ممرهڽ‪،‬‬
‫اورڠ يڠ ممينتا دڤرهکنڽ‪ ،‬اورڠ يڠ ممباواڽ‪ ،‬اورڠ يڠ ممينتا دباواکن اونتوقڽ‪ ،‬اورڠ‬
‫يڠ ممينومڽ‪ ،‬اورڠ يڠ منجوالڽ‪ ،‬اورڠ يڠ ممينتا دجوالكن ارق اونتوقڽ‪ ،‬ممبري‬ ‫چتوسن‬
‫مينوم ارق کڤد اورڠ الءين دان اورڠ يڠ ممينتا دتواڠكن اونتوقڽ‪".‬‬
‫باب‬
‫سباڬاي سأورڠ مسلم‪ ،‬بوليهكه كيت مڠمبيل‬
‫روايت ابن حبان‬ ‫ڤرودوک مينومن يڠ مپروڤاءي ارق؟‬

‫تونتوتن حكوم برداسركن حديث‬


‫منجاءوهي ارق‬ ‫‪1‬‬
‫حديث اين منجلسكن‪:‬‬
‫‪ 1‬ارق اداله حرام دان ڬولوڠن يڠ ترليبت دڠنڽ جوڬ اداله حرام‪.‬‬
‫‪ 2‬انتارا ڬولوڠن يڠ ترليبت دڠن ارق اياله اورڠ يڠ ممرهڽ‪ ،‬اورڠ يڠ ممينتا دڤرهكنڽ‪ ،‬اورڠ‬
‫يڠ ممباواڽ‪ ،‬اورڠ يڠ ممينتا دباواكن اونتوقڽ‪ ،‬اورڠ يڠ ممينومڽ‪ ،‬اورڠ يڠ منجوالڽ‪،‬‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫اورڠ يڠ ممينتا دجوالكن ارق اونتوقڽ‪ ،‬ممبري مينوم ارق كڤد اورڠ الءين دان اورڠ يڠ‬ ‫‪ 2.1.1‬مپاتاكن تونتوتن حكوم درڤد متن حديث‪.‬‬
‫ممينتا دتواڠكن اونتوقڽ‪.‬‬ ‫‪ 2.1.2‬منجلسكن استنباط حكوم برداسركن لفظ " َل َع َن" ارق‪.‬‬
‫ڤڠرتين ارق‬ ‫‪ 2.1.3‬مڠهورايكن ‪ 10‬ڤركارا يڠ بركاءيتن دڠن ارق برداسركن حديث‪.‬‬
‫‪ 2.1.4‬منيالي كڤنتيڠن منجاءوهي كترليبتن دڠن ارق‪.‬‬
‫منوتوڤي‪.‬‬ ‫بهاس‬ ‫‪ 2.1.5‬منجان ايديا اتاو اوسها يڠ ڤرلو دالكوكن اونتوق مڠهيندري ڤربواتن يڠ بركاءيتن‬
‫ستياڤ مينومن يڠ ممابوقكن حاصيل درڤد ڤرهن اڠڬور دان الءين‪.2‬‬ ‫دڠن ارق‪.‬‬
‫ايستيله‬
‫‪47‬‬ ‫‪2.1.1‬‬ ‫‪46‬‬
‫‪ 10‬ڤركارا يڠ بركاءيتن دڠن ارق برداسركن حديث‬ ‫علماء تله برسڤاكت مڠاتاكن ارق اداله حرام دان دكناكن حكومن حدود سكيراڽ دمينوم سام‬
‫اد سديكيت اتاو باپق‪ .‬حال اين دجلسكن دالم حديث نبي ‪:‬‬
‫منجاءوهي ارق‬

‫منجاءوهي ارق‬
‫َا ْلع ِ‬
‫اصر ڤمره ارق‬ ‫َ‬
‫الخ ْمر ارق‬
‫َ‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ول اهللِ ‪َ " :‬ما َأ ْسك ََر كَثِ ُير ُه َف َق ِل ْي ُل ُه َح َرا ٌم‪".‬‬
‫َع ْن َجابِ ِر ْب ِن َع ْب ِد اهللِ ‪َ ‬ق َال‪َ :‬ق َال َر ُس ُ‬
‫اورڠ يڠ بكرجا اونتوق‬ ‫ارتيڽ‪:‬‬
‫سڬاال مينومن يڠ‬
‫منجاديكن ارق‬ ‫درڤد جابر بن عبد اهلل ‪ ‬بركات‪ :‬رسول اهلل ‪ ‬برسبدا‪" :‬جک سسواتو دالم‬
‫بوليه ممابوقكن‪.‬‬
‫سباڬاي مينومن‪.‬‬ ‫جومله يڠ باپق بوليه ممابوقكن‪ ،‬مک سديكيتڽ جوڬ حرام‪".‬‬
‫روايت أبو داود‬
‫َا ْل َح ِامل ڤمباوا ارق‬ ‫‪4‬‬ ‫‪َ 3‬ا ْل ُم ْعت َِصر ڤمبوات ارق‬
‫ڤميليق كيلڠ ارق‬ ‫اڤابيال سسأورڠ مسلم يڠ تله بالغ دان برعقل ممينوم سسواتو يڠ ممابوقكن‪ ،‬واجب دكناكن‬
‫اورڠ يڠ ممباوا ارق‬
‫اتاو يڠ ممبكلكن ارق‬ ‫اونتوق توجوان‬ ‫حكومن حدود كأتسڽ‪ ،‬ياءيت سباپق ‪ 40‬كالي سبتن‪ .‬چارا اونتوق منثابتكن حكومن اداله دڠن‬
‫كتمڤت‪-‬تمڤت ترتنتو‪.‬‬ ‫ڤاسرن‪.‬‬ ‫ڤپقسين اوليه دوا اورڠ لالكي مسلم يڠ عاديل اتاو ڤڠاكوان ڤمينوم ارق ايت سنديري‪.‬‬

‫لش ِ‬ ‫قاعده مڠيستنباط حكوم ارق برداسركن لفظ " َل َع َن"‬


‫ارب ڤمينوم ارق‬ ‫َا َّ‬ ‫‪6‬‬ ‫‪َ 5‬ا ْل َم ْح ُم ْو َل َة إِ َل ْي ِه ڤمسن ارق‬
‫اورڠ يڠ مينوم ارق‬ ‫علماء مڠيستنباطكن حكوم ڤڠحرامن ارق ماللوءي لفظ " َل َع َن" يڠ برمقصود اهلل ‪ ‬ملعنة‪.‬‬
‫سام اد مابوق اتاوڤون‬ ‫اورڠ يڠ ممسن ارق‬ ‫ستياڤ ڤركارا يڠ دلعنة اوليه اهلل ‪ ‬منونجوقكن حرام‪ .‬اوليه ايت‪ ،‬سڬاال ڤركارا يڠ بركاءيتن‬
‫تيدق مابوق‪.‬‬ ‫اونتوق دمينوم‪.‬‬ ‫دڠن ارق حكومڽ اداله حرام‪.‬‬

‫َا ْل ُم ْبتَاع ڤمبلي ارق‬ ‫‪8‬‬ ‫َا ْل َب ِائع ڤنجوال ارق‬ ‫‪7‬‬ ‫تريۏيا‬

‫اورڠ يڠ ممبلي ارق‬ ‫اورڠ يڠ منجوال ارق‬ ‫كانق‪ 2‬يڠ بلوم بالغ اتاو اورڠ ڬيال يڠ مينوم ارق تيدق بوليه دكناكن حكومن حدود كأتس مريک كران‬
‫اونتوق دمينوم‪.‬‬ ‫سباڬاي ڤكرجاءن‬ ‫ڤربواتن مريک ايت تيدق منڤتي شرط ڤلقساناءن حدود‪.‬‬
‫اتاو ڤونچا ڤنداڤتنڽ‪.‬‬

‫َالس ِ‬
‫اقي ڤالين ارق‬
‫َا ْل ُم ْس َقى ڤلڠڬن ارق‬ ‫‪10‬‬ ‫َّ‬ ‫‪9‬‬
‫اورڠ يڠ ممينتا ارق‬ ‫اورڠ‪ 2‬يڠ مڠهيدڠكن‬
‫اونتوق دجاديكن‬ ‫ارق سباڬاي مينومن‬
‫سباڬاي مينومنڽ‪.‬‬ ‫كڤد اورڠ الءين‪.‬‬

‫‪49‬‬ ‫‪2.1.3‬‬ ‫‪2.1.1 | 2.1.2‬‬ ‫‪48‬‬


‫ايمبس ساي‬
‫ريفليكسي كنديري‬ ‫كڤنتيڠن منجاءوهي كترليبتن دڠن ارق‬
‫منجاءوهي ارق‬

‫منجاءوهي ارق‬
‫برداسركن سيتواسي برايكوت‪ ،‬پاتاكن تيندقن يڠ ڤرلو دأمبيل اونتوق مڠعملكن إسالم سباڬاي‬
‫چارا هيدوڤ سرتا ڤندوان دالم كهيدوڤن‪.‬‬
‫نورمليساسي ارق‬ ‫ منجاڬ عقل ماءنسي سوڤايا تتڤ وارس‬ ‫‪1‬‬
‫سرتا بوليه برفيكير دڠن باءيق دان سمڤورنا‪.‬‬
‫ترداڤت سأورڠ ڤلنچوڠ برتاپاكن اره كداي يڠ منجوال ارق كڤد اندا‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ مڠيلقكن درڤد برالكوڽ معصية دان ڤپاكيت‬ ‫‪2‬‬
‫سوسيال يڠ برڤونچا درڤد ارق سوڤايا‬
‫باڤ ساودارا اندا بكرجا سباڬاي جوروواڠ دكداي سربانيک ‪ 24‬جم يڠ توروت‬
‫منجوال ارق‪.‬‬
‫‪2‬‬ ‫كهيدوڤن امان دان هرموني‪.‬‬
‫تريۏيا‬ ‫ مڠيلقكن ڤپاكيت يڠ بوليه مموضرتكن اڬر‬ ‫‪3‬‬
‫اندا سكلوارڬ دالم ڤرجالنن ككواال لمڤور‪ .‬تيبا‪ ،2‬سبواه لوري ارق تربابس دان‬ ‫ماءنسي سنتياس ممڤوپاءي تاهڤ كصيحتن‬
‫ملڠڬر سباتڠ ڤوكوق سهيڠڬ ترباليق‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ڤريڠكت ڤڠحرامن ارق‪:‬‬ ‫يڠ باءيق‪.‬‬
‫ سورة النحل ايات ‪67‬‬
‫راكن اندا ممبوات كرجا سمڤيڠن دڠن منجوال تين مينومن‪ .‬دي جوڬ ڤرنه‬ ‫ سورة البقرة ايات ‪219‬‬ ‫ منجاءوهي ڤمبذيرن واڠ سوڤايا اي بوليه‬ ‫‪4‬‬
‫مڠوتيڤ تين مينومن ارق دان منجوالڽ‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫ سورة النساء ايات ‪43‬‬ ‫دڬوناكن دجالن يڠ برفاءيده‪.‬‬
‫ سورة المائدة ايات ‪ 90‬دان ‪91‬‬
‫جيرن اندا‪ ،‬اه چوڠ تله منجمڤوت اندا كمجليس ڤركهوينن انقڽ يڠ توروت‬
‫مڠهيدڠكن ارق‪.‬‬ ‫‪5‬‬ ‫لڠكه‪ 2‬اونتوق مڠهيندري ڤربواتن يڠ بركاءيتن دڠن ارق‬

‫سماس جاموان اخير تاهون دتمڤت كرجا ايه اندا‪ ،‬دي تله منداڤت هديه چابوتن برتواه‬ ‫سباڬاي سأورڠ مسلم‪ ،‬كيت سهاروسڽ براوسها اونتوق مڠهيندري ڤربواتن يڠ بركاءيتن دڠن‬
‫يڠ مڠاندوڠي ارق‪ .‬ايه اندا ايڠين ممبريكن هديه ترسبوت كڤد راكنڽ يڠ بوكن إسالم‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫ارق‪ .‬انتارا لڠكه يڠ سسواي اونتوق دعملكن اداله‪:‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬
‫اكتيف ديري‬
‫منيڠكتكن چوكاي ارق‪.‬‬ ‫ممڤركتتكن اوندڠ‪ 2‬يڠ سديا اد‪.‬‬
‫‪ 1‬لقساناكن اكتيۏيتي ‪ Tarsia‬اونتوق مڠوجي تاهڤ ڤڠواساءن موريد تنتڠ ‪ 10‬ڤركارا يڠ‬
‫بركاءيتن دڠن ارق برداسركن حديث‪.‬‬
‫‪ 2‬اليري اينترنيت اونتوق منچاري نام‪ 2‬الءين باڬي ارق يڠ دڬوناكن دمليسيا‪.‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ 3‬سچارا بركومڤولن‪ ،‬حاصيلكن ‪ Peta i-Think‬كسن‪ 2‬جک ترليبت دڠن ارق دالم كهيدوڤن‬
‫دان لقساناكن اكتيۏيتي ‪.Stay and Stray‬‬ ‫مپيبرلواسكن كيمڤين‪2‬‬
‫تيدق ممڤروسيس ارق سنديري‪.‬‬
‫‪ 4‬سدياكن اينفو ڬرافيک تنتڠ باهن‪ 2‬بربهاي يڠ ترداڤت دالم ارق اونتوق دڤاميركن‬ ‫منجاءوهي ارق‪.‬‬
‫دسودوت سكوله‪.‬‬
‫‪51‬‬ ‫‪2.1.4 | 2.1.5‬‬ ‫‪50‬‬
‫ايمبس ساي‬
‫اكتيف ميندا‬

‫منجاءوهي ارق‬
:‫ برايکوت‬٢‫جواب سوءالن‬
. ‫ حكومن حدود باڬي ڤمينوم ارق بوليه دثابتكن دڠن‬1
‫ تيڬ اورڠ سقسي لالكي‬C ‫ ماللوءي سومڤه‬A
‫ امڤت اورڠ سقسي لالكي‬D ‫ دوا اورڠ سقسي لالك‬B
‫ي‬
. ‫كالي سبتن دكناكن أتس كسالهن‬ 40 ‫ حكومن حدود‬2
‫ قذف‬C ‫ بغاة‬A
‫ مينوم ارق‬D ‫ برزنا‬B
‫ مركه‬1
.‫اياله سڬاال مينومن يڠ بوليه ممابوقكن‬ 3
. ‫ علماء مڠيستنباطكن حكوم ڤڠحرامن ارق ماللوءي حديث برداسركن لفظ‬4
‫ مركه‬1
‫ مركه‬2 .‫ پاتاكن دوا ڬولوڠن يڠ ترداڤت دالم حديث منجاءوهي ارق‬5
‫ مركه‬4 .‫ جلسكن چارا علماء مڠيستنباط حكوم سوروهن منجاءوهي ارق‬6
Antara bahan kimia berbahaya yang terkandung dalam gam ialah Toluene. Kebiasaannya,
Toluene digunakan sebagai pelarut dalam industri penghasilan cat, bahan kimia, getah dan
penghasilan produk farmaseutikal.
Bahan kimia itu menyebabkan kerosakan sistem saraf dan organ penting di dalam tubuh
sekiranya terdedah secara berlebihan melalui sistem pernafasan.
Antara kesan negatif Toluene terhadap sistem saraf adalah dapat menyebabkan gejala
halusinasi, khayalan, pening, kekeliruan, sakit kepala dan pengsan. Sekiranya aktiviti menghidu
gam dilakukan berterusan, kesan lebih serius terhadap sistem saraf seperti neuropsychosis,
kerosakan sel otak, sawan, koma, kerosakan sistem saraf, penurunan keupayaan kognitif, buta
dan kehilangan pendengaran.
Sumber: Harian Metro, 9 Oktober 2016

.‫ هورايكن كسن جک سسأورڠ ترليبت دڠن كڬياتن ترسبوت‬،‫ برداسركن ارتيكل دأتس‬7
‫ مركه‬6

.‫صحابت اندا سأورڠ موريد تيڠكتن امڤت مڠهادڤي مسئله كتاڬيهن ڤيل خيال‬
.‫ ترڠكن دوا چارا اندا اونتوق ممبنتو مڠاتسي مسئله ترسبوت‬،‫ سباڬاي سأورڠ صحابت‬8
‫ مركه‬4 52
‫چتوسن‬
‫بوليهكه ڤاسڠن يڠ بلوم بركهوين تيڠڬل سرومه؟‬ ‫باب‬

‫حكومن زنا‬
‫‪2‬‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫مپاتاكن تونتوتن حكوم درڤد متن حديث‪.‬‬ ‫‪ 2.2.1‬‬
‫منرڠكن سبب ورود حديث‪.‬‬ ‫‪ 2.2.2‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫منجلسكن استنباط حكوم برداسركن لفظ "ا ْذ َه ُبوا بِه َف ْار ُج ُمو ُه"‪.‬‬ ‫‪ 2.2.3‬‬
‫مڠهورايكن چارا ڤنثابتن حكومن زنا‪.‬‬ ‫‪ 2.2.4‬‬
‫منيالي كڤنتيڠن مڠعملكن كتليتين دالم منثابتكن حكومن زنا‪.‬‬ ‫‪ 2.2.5‬‬
‫منجان ايديا اتاو اوسها يڠ ڤرلو دالكوكن اونتوق منجاءوهي ڤركارا‪ 2‬يڠ بوليه مندكتكن‬ ‫‪ 2.2.6‬‬
‫ديري كڤد زنا‪.‬‬
‫‪53‬‬
‫ايمبس ساي‬
‫ڤڠرتين زنا‬ ‫كالم بڬيندا‬
‫تريۏيا‬ ‫باچاءن حديث‬
‫حكومن زنا‬

‫حكومن زنا‬
‫بهاس ڤرستوبوهن حرام‪.‬‬
‫ڤنثابتن ڤرستوبوهن ايت سڤرتي‬ ‫ڤرهوبوڠن سيکس حرام انتارا لالكي دڠن‬
‫كايو چلق ماسوق كدالم بكسڽ‪.‬‬ ‫ايستيله ڤرمڤوان تنڤا ايكتن ڤركهوينن يڠ صح‪.‬‬ ‫الم ْس ِج ِد‪َ ،‬فنَا َدا ُه َف َق َال‪:‬‬ ‫ِ‬
‫ول اهلل ‪َ ‬و ُه َو في َ‬
‫َع ْن َأبِي ُهر ْير َة ‪َ ،‬ق َال‪َ :‬أتَى ر ُج ٌل رس َ ِ‬
‫َ ُ‬ ‫َ‬ ‫َ َ‬
‫ول اهللِ!‬ ‫ول اهللِ! إِنِّي َز َن ْي ُت‪َ ،‬ف َأ ْع َر َض َعنْ ُه َف ُتن َْحى تِ ْل َقا َء َو ْج ِه ِه‪َ .‬ف َق َال َل ُه‪َ :‬يا َر ُس َ‬ ‫َيا َر ُس َ‬
‫جنيس‪ 2‬حكومن زنا‬
‫ات‪َ ،‬ف َل َّما َش ِهدَ َع َلى َن ْف ِس ِه َأ ْر َب َع‬ ‫إِ ِّني َز َني ُت‪َ ،‬ف َأ ْعر َض َعنْه حتَّى ردد َع َلي ِه َأربع مر ٍ‬
‫ُ َ َ َّ َ ْ ْ َ َ َ َّ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬
‫َغ ْير ُم ْح َصن‬ ‫ُم ْح َصن‬ ‫ُون َق َال‪َ :‬ل‪َ ،‬ق َال‪َ :‬ف َه ْل َأ ْح َصن َْت َق َال‪َ :‬ن َع ْم‪،‬‬ ‫ات‪َ ،‬د َعا ُه النَّبِ ُّي ‪َ ‬ف َق َال‪َ :‬أبِ َك ُجن ٌ‬ ‫َشهاد ٍ‬
‫َ َ‬
‫ڤنزنا يڠ بلوم بركهوين سام اد لالكي اتاو‬ ‫ڤنزنا يڠ تله بركهوين سام اد لالكي اتاو‬ ‫َف َق َال النَّبِ ُّي ‪ :‬اِ ْذ َه ُبوا بِ ِه َف ْار ُج ُمو ُه‪.‬‬
‫ڤرمڤوان اكن دسبت سباپق ‪ 100‬كالي دان‬ ‫ڤرمڤوان اكن درجم سهيڠڬ ماتي‪.‬‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫دبواڠ داءيره سالم ستاهون‪.‬‬
‫درڤد أبو هريرة ‪ ‬سسوڠڬوهڽ بلياو بركات‪ :‬سأورڠ لالكي تله داتڠ منموءي‬
‫حكومن حدود باڬي ڤنزنا جوڬ دجلسكن دالم ايات برايكوت‪:‬‬ ‫رسول اهلل ‪ ‬سماس بڬيندا براد ددالم مسجد‪ ،‬اللو بلياو ممڠڬيل رسول اهلل‬
‫سرايا بركات‪ :‬واهاي رسول اهلل‪ ،‬سسوڠڬوهڽ اكو تله برزنا! مک رسول اهلل‬
‫ﱡﭐ ﱋ ﱌ ﱍ ﱎ ﱏ ﱐ ﱑ ﱒﱓ ‪...‬ﱠ‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫برڤاليڠ درڤداڽ سهيڠڬ دي مڠولڠي الڬي‪ :‬واهاي رسول اهلل‪ ،‬سسوڠڬوهڽ‬
‫اكو تله مالكوكن ڤربواتن زنا! دأولڠ ڤڠاكوانڽ سباپق امڤت كالي‪ .‬مک اڤابيال‬
‫ڤرمڤوان يڠ برزنا دان لالكي يڠ برزنا‪ ،‬هندقله كامو سبت تياڤ‪ 2‬سأورڠ درڤد‬
‫لالكي بركناءن تله ممبوات ڤڠاكوان كأتس ديريڽ سباپق امڤت كالي‪ ،‬نبي ‪‬‬
‫كدوا ‪ -‬دواڽ ‪ 100‬كالي‪.‬‬
‫سورة النور ‪2 :24‬‬ ‫ڤون ممڠڬيلڽ اللو برسبدا‪ :‬اداكه اڠكاو ڬيال؟ جواب لالكي ايت‪ :‬تيدق‪ .‬نبي‬
‫برسبدا الڬي‪ :‬اداكه اڠكاو تله بركهوين؟ جواب لالكي ايت‪ :‬يا‪ .‬مک نبي ‪‬‬
‫حكومن بواڠ داءيره ‪ -‬ماجوريتي ُف َق َهاء ترماسوق مذهب شافعي برڤنداڤت بهاوا حكومن‬
‫اين اداله ترماسوق دالم كاتڬوري حدود‪ ،‬جوسترو واجب دلقساناكن سالم ستاهون برساما‪-‬‬ ‫برسبدا‪ :‬باواله دي دان جالنكن حكومن رجم‪.‬‬
‫سام حكومن سبت‪ .‬اي دجلسكن برداسركن حديث نبي ‪:‬‬ ‫روايت مسلم‬

‫ت ‪َ ‬ق َال‪َ :‬ق َال رس ُ ِ‬ ‫َعن ُعباد َة ب ِن الص ِام ِ‬


‫ول اهلل ‪ُ :‬خ ُذوا َعنِّي‪ُ ،‬خ ُذوا َعنِّي‪َ ،‬قدْ َج َع َل ا ُ‬
‫هلل‬ ‫َ ُ‬ ‫َّ‬ ‫ْ َ َ ْ‬
‫َل ُه َّن َسبِ ًيل‪ ،‬ا ْلبِك ُْر بِا ْلبِك ِْر َج ْلدُ ِمائ ٍَة َو َن ْف ُي َسن ٍَة ‪...‬‬ ‫تونتوتن حكوم برداسركن حديث‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫حديث اين منجلسكن‪:‬‬
‫درڤد عبادة بن الصامت ‪ ‬كاتاڽ‪ :‬رسول اهلل ‪ ‬برسبدا‪ :‬امبيلله درڤداكو‪ ،‬امبيلله درڤداكو‬ ‫‪ 1‬اورڠ برزنا يڠ ُم ْح َصن (سوده بركهوين) واجب دكناكن حكومن رجم‪.‬‬
‫(حكوم)‪ ،‬سسوڠڬوهڽ اهلل ‪ ‬تله مننتوكن باڬي مريک جالن (كتتڤن)‪ .‬ڤنزنا دارا دان‬ ‫‪ 2‬ڤڠاكوان ڤنزنا بوليه دأمبيل كيرا سباڬاي ساله ساتو چارا ڤنثابتن حكومن حدود‪.‬‬
‫ترونا دسبت ‪ 100‬كالي دان دبواڠ داءيره سالم ستاهون ‪...‬‬ ‫‪ 3‬ڤڠاكوان ترسبوت دشرطكن سباپق امڤت كالي باڬي ممبوليهكن ڤنزنا دجتوهكن‬
‫روايت مسلم‬ ‫حكومن حدود‪.‬‬
‫‪55‬‬ ‫‪2.2.1‬‬ ‫‪2.2.1‬‬ ‫‪54‬‬
‫كڤنتيڠن مڠعملكن كتليتين دالم ڤنثابتن حكومن زنا‬ ‫سبب ورود حديث‬
‫كتيک رسول اهلل ‪ ‬براد ددالم مسجد‪ ،‬سأورڠ لالكي مسلم تله داتڠ كڤد بڬيندا ‪ .‬لالكي‬
‫تريۏيا‬ ‫مڠيلقكن درڤد برالكو سبارڠ بنتوق كظاليمن‬
‫حكومن زنا‬

‫حكومن زنا‬
‫ترسبوت تله مڠاكو بهاوا دي تله برزنا تتاڤي رسول اهلل ‪ ‬تيدق مڠهيراوكنڽ‪ .‬كمودين‪ ،‬لالكي‬
‫دان ڤڠانياياءن يڠ اكن منچالركن ايميج مريک‬ ‫‪1‬‬ ‫ترسبوت مڠولڠ‪-‬ڠولڠڽ سهيڠڬ امڤت كالي‪ .‬اللو‪ ،‬رسول اهلل ‪ ‬برتاڽ كڤد لالكي ترسبوت‬
‫ڤركارا يڠ برهوبوڠ كاءيت دڠن زنا‪:‬‬ ‫يڠ تيدق برساله‪.‬‬
‫سام اد دي ممڤوپاءي ڤپاكيت ڬيال‪ .‬لالكي ترسبوت منجواب بهاوا دي تيدق ڬيال‪ .‬رسول‬
‫• هوموسيکس‪ :‬ڤرهوبوڠن‬ ‫اهلل ‪ ‬برتاڽ الڬي سام اد دي سوده بركهوين‪ .‬اللو‪ ،‬لالكي ترسبوت منجواب بهاوا دي تله‬
‫سجنيس انتارا لالكي دڠن لالكي‪.‬‬ ‫ممبري كعاديلن كڤد ڤنزنا اڬر منداڤت بالسن‬
‫يڠ سسواي دڠن ڤربواتن يڠ تله دالكوكن‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫بركهوين‪ .‬كمودين‪ ،‬رسول اهلل ‪ ‬ممرينتهكن اڬر لالكي ترسبوت درجم‪.‬‬
‫• ليسبيان‪ :‬ڤرهوبوڠن سجنيس‬
‫قاعده مڠيستنباط حكوم زنا برداسركن لفظ "اِ ْذ َه ُبوا بِ ِه َف ْار ُج ُمو ُه"‬
‫انتارا ڤرمڤوان دڠن ڤرمڤوان‪.‬‬
‫منونجوقكن إسالم امت برهاتي‪-‬هاتي‬
‫دالم ملقساناكن حكومن زنا‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫علماء مڠيستنباطكن حكوم زنا ماللوءي لفظ "اِ ْذ َه ُبوا بِ ِه َف ْار ُج ُمو ُه"‪ .‬كليمه اين مروڤاكن فِ ْعل‬
‫األَ ْمر يڠ منونجوقكن ڤرينته سوروهن يڠ ممباوا حكوم واجب‪ .‬اوليه ايت‪ ،‬واجب باڬي ڤنزنا‬
‫منيمبولكن كڬرونن كڤد ماءنسي اڬر‬ ‫يڠ تله بركهوين دحكوم رجم سمڤاي ماتي‪.‬‬
‫منجاءوهي زنا كران ستياڤ ڤرالكوان‬ ‫‪4‬‬
‫ترسبوت اكن منداڤت حكومن‪.‬‬ ‫چارا ڤنثابتن حكومن زنا‬
‫ترداڤت تيڬ قاعده ڤنثابتن حكومن زنا‪:‬‬
‫لڠكه اونتوق منجاوءهي ڤركارا يڠ بوليه مندكتكن ديري كڤد زنا‬ ‫‪ 2‬ڤپقسيان امڤت اورڠ سقسي لالكي‬ ‫‪ 1‬ڤڠاكوان ڤنزنا سنديري‬
‫ سقسي يڠ عاقل بالغ دان عاديل (ممڤوپاءي‬ ‫ڤنزنا مڠولڠ ڤڠاكوان‬
‫سباڬاي سأورڠ مسلم‪ ،‬كيت سهاروسڽ براوسها اونتوق منجاءوهكن ديري درڤد ڤربواتن يڠ‬ ‫اينتيڬريتي ڤريبادي)‪.‬‬ ‫سكورڠ‪-‬كورڠڽ امڤت كالي‪.‬‬
‫بركاءيتن دڠن زنا‪ .‬انتارا لڠكه يڠ سسواءي اونتوق دعملكن اداله‪:‬‬
‫ دشرطكن جوڬ بهاوا ستياڤ سقسي مليهت‬ ‫ڤنزنا مستيله‪:‬‬
‫ڤربواتن ايت سچارا جلس تنڤا سبارڠ كسامرن‪.‬‬ ‫ عاقل بالغ‪.‬‬
‫منجاڬ دان‬ ‫جک تيدق‪ ،‬مريک دكناكن حكومن قذف‪ ،‬ياءيت‬ ‫ مڠاکو دڠن ڤيليهن سنديري‬
‫منيڠكتكن‬ ‫‪ 80‬كالي سبتن‪.‬‬
‫ڤنديديقن اڬام‬ ‫ممباتسكن ڤرڬاءولن‬ ‫اتاو سوكاريال‪.‬‬
‫كڤد انق‪2‬‬ ‫انتارا لالكي دڠن‬ ‫‪ 3‬قرينة اتاو بوقتي (ايۏيدن)‬ ‫ اورڠ يڠ ممبوات ڤڠاكوان‬
‫ڤرمڤوان‬ ‫بوقتي يڠ ميقينكن سڤرتي‪:‬‬ ‫ممڤو مالكوكن زنا‪.‬‬
‫‪ )i‬ڬاديس يڠ دداڤتي حاميل اتاو سأورڠ ڤرمڤوان يڠ‬ ‫ ڤڠاكوان دبوات دڠن‬
‫ايمبس ساي‬ ‫برسواميكن كانق‪ 2‬يڠ بلوم بالغ دداڤتي مڠاندوڠ‪.‬‬ ‫اوچڤن‪.‬‬
‫مڠاول سرتا منوتوڤ‬ ‫‪ )ii‬سأورڠ ڤرمڤوان مالهيركن انق يڠ سمڤورنا‬ ‫ ڤڠاكوان مستيله جلس‪،‬‬
‫ڤوست‪ 2‬هيبورن‬ ‫صيفتڽ دالم ماس تيدق سمڤاي انم بولن هجري‬ ‫فصيح دان تياد كراڬوان‪.‬‬
‫درڤد تاريخ ڤرنكاحنڽ (ڤرمڤوان بركناءن)‪.‬‬
‫تيک زنا بوكن الڬي جنايه‬
‫‪57‬‬ ‫‪2.2.5 | 2.2.6‬‬ ‫‪2.2.2 | 2.2.3 | 2.2.4‬‬ ‫‪56‬‬
‫اكتيف ديري‬ ‫ريفليكسي كنديري‬
‫دوڬ عقل‬
‫حكومن زنا‬

‫حكومن زنا‬
‫‪ 1‬دڠن مڠڬوناكن اڤليكاسي ‪ ،Google Classroom‬ڬورو مپدياكن توڬسن كڤد موريد اونتوق‬ ‫برداسركن سيتواسي برايكوت‪ ،‬پاتاكن تيندقن يڠ ڤرلو دأمبيل‬
‫منچاري ايات القرءان اتاو حديث الءين يڠ بركاءيتن دڠن زنا‪.‬‬ ‫ُش ْب َهة بوليه مڠڬوڬوركن حد‬
‫اونتوق مڠعملكن إسالم سباڬاي چارا هيدوڤ سرتا ڤندوان‬
‫زنا‪ .‬بينچڠكن‪.‬‬
‫‪ 2‬موريد دبري توڬسن ماليري اينترنيت اونتوق منچاري چيري‪ 2‬سقسي دالم كيس زنا دان‬ ‫دالم كهيدوڤن‪.‬‬
‫مپلسايكن توڬسن ترسبوت ماللوءي اڤليكاسي ‪.Padlet‬‬
‫‪ 3‬سچارا بركومڤولن‪ ،‬حاصيلكن ‪ Peta i-Think‬مڠناءي فكتور‪ 2‬برالكوڽ زنا دان لقساناكن‬
‫اكتيۏيتي ‪.Gallery Walk‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ 4‬جالنكن فوروم يڠ برتاجوق "ڤرالكوان سومبڠ َم ْح َرم دان چارا مڠاتسيڽ"‪.‬‬
‫ايبو دان باڤ اندا ايڠين مڠمبيل‬
‫انق اڠكت يڠ مروڤاكن انق تيدق‬ ‫راكن اندا ڬمر مليهت اتاو منونتون‬
‫صح طرف‪.‬‬ ‫فيلم يڠ منيمبولكن شهوة‪.‬‬
‫اكتيف ميندا‬

‫‪5‬‬ ‫‪2‬‬
‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬
‫‪ 1‬برايكوت مروڤاكن حكومن باڬي ڤنزنا كچوالي ‪...‬‬
‫ ‪ C‬دسبت سباپق ‪ 100‬كالي‪.‬‬ ‫ ‪ A‬درجم سهيڠڬ ماتي ‪.‬‬
‫ ‪ D‬دسبت دان دبواڠ نڬري سالم ستاهون‪.‬‬ ‫‪ B‬دكناكن سبتن ‪ 80‬كالي‪ .‬‬ ‫ ‬ ‫سڤوڤو اندا مرانچڠ اونتوق مراعيكن‬ ‫ابڠ اندا ايڠين بركهوين دڠن ڤرمڤوان يڠ‬
‫‪.Valentine Day‬‬ ‫سدڠ حاميل كران برزنا دڠن لالكي الءين‪.‬‬
‫‪ 2‬جنايه زنا بوليه دثابتكن ماللوءي ڤڠاكوان‪ .‬انتارا شرط ڤڠاكوان ترسبوت اداله ‪...‬‬
‫‪ C‬دسرتاكن بوقتي يڠ مپوكوڠ‪ .‬‬ ‫ ‪ A‬دبوات دڠن اوچڤن ‪.‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ D‬تيدق مليڠه‪-‬ليڠهكن اونتوق ممبوات‬ ‫ ‪ B‬دبوات دهادڤن اورڠ راماي‪ .‬‬
‫ ڤڠاكوان ‪.‬‬ ‫ ‬
‫‪ 1 .‬مركه‬ ‫‪ 3‬علماء مڠيستنباط حكوم زنا ماللوءي حديث اين برداسركن لفظ‬
‫‪ 1‬مركه‬ ‫‪ .‬‬ ‫‪ 4‬حكومن ترهادڤ ڤنزنا يڠ بلوم بركهوين اياله‬ ‫كتيک برسيار‪-‬سيار دتامن بردكتن رومه‬ ‫كاكق اندا مپيوا سبواه بيليق‪ ،‬دالم ماس‬
‫‪ 2‬مركه‬ ‫‪ 5‬اڤاكه مقصود زنا؟ ‬ ‫اندا‪ ،‬اندا ترليهت سأورڠ لالكي دان‬ ‫يڠ سام ترداڤت ڤپيوا لالكي يڠ توروت‬
‫‪ 4‬مركه‬ ‫‪ 6‬جلسكن چارا علماء مڠيستنباطكن حكوم زنا‪ .‬‬ ‫سأورڠ ڤرمڤوان دودوق دالم كأداءن‬ ‫مپيوا بيليق الءين ددالم رومه يڠ سام‪.‬‬
‫برچومبو‪-‬چومبوان‪.‬‬

‫‪59‬‬ ‫‪58‬‬
PETALING JAYA: Setelah dikritik kerana menggalakkan gejala sosial, Pusat Pelindung Bayi yang
pertama di Malaysia membuktikan bahawa ia merupakan jalan keluar bagi ibu baharu yang tidak

‫حكومن زنا‬
boleh atau tidak mahu menjaga anaknya. Sejak empat tahun penubuhannya pada 2009, seramai
133 orang bayi telah diterima di ketiga-tiga pusat di Johor Bahru, Kota Bharu dan di sini. Bilangan
itu meningkat kira-kira tiga orang bayi setiap bulan.
Yayasan Orphan Care yang mengendalikan pusat itu berkata, wanita yang meninggalkan
bayi mereka di pusat-pusat terbabit merupakan mereka yang berusia antara 15 hingga 32 tahun.
Katanya, kebanyakan gadis mengatakan ibu bapa mereka tidak menyedari bahawa mereka
sebenarnya hamil. "Terdapat banyak kes ibu bapa tidak menyedari anak-anak perempuan mereka
hamil, walaupun mereka tinggal di rumah yang sama," kata pemegang amanah yayasan itu.
Kebanyakan bayi katanya, telah diberikan oleh ibu-ibu muda kerana mereka takut untuk
memberitahu ibu bapa dan keluarga mereka. "Di sini ialah tempat yang selamat untuk bayi mereka
daripada membuangnya di mana-mana," katanya. Menurut data daripada Jabatan Kemajuan
Islam Malaysia (JAKIM), seramai 257 000 orang bayi yang dilahirkan secara luar nikah di negara
ini antara tahun 2002 hingga 2012.
Sumber dengan suntingan: mStar, 18 Oktober 2013

‫ اداكه واجر ڤرتمبهن ڤنوبوهن ڤوست ڤرليندوڠن‬،‫ برداسركن كرتن اخبار دأتس‬7
‫ مركه‬6 ‫سڤرتي اين؟‬

.‫ڤڠاروه ميديا مسسا يڠ نيڬاتيف منجادي ڤونچا برتمبهڽ جنايه زنا‬


‫ مركه‬4 .‫ ترڠكن دوا حجه اندا اونتوق مپوكوڠ ڤپاتاءن دأتس‬8

60
‫چتوسن‬
‫نعمت اهلل ‪ ‬يڠ مان كامو ايڠين دوستاكن؟‬ ‫باب‬
‫منجاءوهي جنايه بونوه ديري‬ ‫‪3‬‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫مپاتاكن تونتوتن حكوم درڤد متن حديث‪.‬‬ ‫‪ 2.3.1‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬
‫منرڠكن استنباط حكوم برداسركن ڤوتوڠن حديث " َم ْن َقت ََل َن ْف َس ُه بِ َحديدَ ة َف َحديدَ ُت ُه في‬ ‫‪ 2.3.2‬‬
‫َار َج َهن ََّم َخالِدً ا فِ َيها َأ َبدً ا"‪.‬‬
‫َي ِد ِه َيت ََو َّج ُأ بِ َها فِي َب ْطنِ ِه فِي ن ِ‬
‫مڠهورايكن سبب‪ 2‬يڠ مندوروڠ كڤد جنايه ممبونوه ديري‪.‬‬ ‫‪ 2.3.3‬‬
‫منيالي كڤنتيڠن منجاڬ كصيحتن روحاني دان جسماني‪.‬‬ ‫‪ 2.3.4‬‬
‫منجان ايديا اتاو اوسها يڠ ڤرلو دالكوكن اونتوق مڠهيندري ڤربواتن چوباءن ممبونوه ديري‪.‬‬ ‫‪ 2.3.5‬‬

‫‪61‬‬
‫منجاءوهي جنايه بونوه ديري‬

‫منجاءوهي جنايه بونوه ديري‬


‫ايمبس ساي‬
‫حرام ممبونوه ديري دڠن اڤ‪ 2‬چارا سكالي ڤون‪ .‬حال اين دبوقتيكن دڠن فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫كالم بڬيندا‬
‫باچاءن حديث‬
‫ﱡﭐ ‪......‬ﲔ ﲕ ﲖ ﲗ ﲘ ‪....‬ﱠ‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫دان جاڠنله كامو سڠاج منچمڤقكن ديري كامو كدالم بهاي كبيناساءن‪.‬‬ ‫ول اهللِ ‪َ :‬م ْن َقت ََل َن ْف َس ُه بِ َح ِديدَ ٍة َف َح ِديدَ ُت ُه فِي َي ِد ِه َيت ََو َّج ُأ بِ َها فِي‬ ‫َع ْن َأبِي ُه َر ْي َر َة ‪َ ‬ق َال‪َ :‬ق َال َر ُس ُ‬

‫سورة البقرة ‪195 :2‬‬ ‫َار َج َهن ََّم َخالِدً ا‬ ‫َار َج َهن ََّم َخالِدً ا فِ َيها َأ َبدً ا‪َ .‬و َم ْن َش ِر َب َس ًّما َف َقت ََل َن ْف َس ُه َف ُه َو َيت ََح َّسا ُه فِي ن ِ‬ ‫َب ْطنِ ِه فِي ن ِ‬

‫َار َج َهن ََّم َخالِدً ا ُم َخ َّلدً ا فِ َيها َأ َبدً ا‪.‬‬


‫ُم َخ َّلدً ا فِ َيها َأ َبدً ا‪َ .‬و َم ْن ت ََر َّدى ِم ْن َج َب ٍل َف َقت ََل َن ْف َس ُه َف ُه َو َيت ََر َّدى فِي ن ِ‬
‫ممبونوه ديري جوڬ مروڤاكن ڤربواتن يڠ منداڤت دوسا بسر دان دلعنة اوليه اهلل ‪.‬‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫حال اين دساندركن دڠن حديث برايكوت‪:‬‬
‫درڤد أبو هريرة ‪ ‬بركات‪ :‬رسول اهلل ‪ ‬برسبدا‪ :‬سسياڤا يڠ ممبونوه ديري دڠن مڠڬوناكن‬
‫اك ‪ ‬ع ِن النَّبِي ‪َ ‬ق َال ‪ ... :‬من َقت ََل َن ْفسه بِ َش ٍ‬
‫يء ُع ِّذ َب بِ ِه‬ ‫الضح ِ‬ ‫ِ‬ ‫بسي‪ ،‬مک تاڠنڽ اكن ملوكاءي ڤروتڽ سنديري دڠن بسي ايت دنراک جهنم دان اي ككل‬
‫َ ُ‬ ‫َ ْ‬ ‫ِّ‬ ‫َ‬ ‫َع ْن َثابِت ْب ِن َّ َّ‬
‫ددالمڽ سالما‪-‬الماڽ‪ .‬سسياڤا يڠ ممبونوه ديري دڠن چارا مينوم راچون‪ ،‬مک اي اكن‬
‫الق َيا َم ِة ‪.‬‬
‫يوم ِ‬
‫َ َ‬ ‫تروس ممينومڽ دنراک جهنم دان اي ككل ددالمڽ سالما‪-‬الماڽ‪ .‬سسياڤا يڠ ترجون دري‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫بوكيت اونتوق ممبونوه ديري‪ ،‬مک اي اكن تروس ترجاتوه دنراک جهنم دان اي ككل‬
‫درڤد ثابت بن الضحاك ‪ ‬بهاواساڽ نبي ‪ ‬برسبدا ‪ ... :‬سسياڤا يڠ ممبونوه ديري‬ ‫ددالمڽ سالما‪-‬الماڽ‪.‬‬
‫دڠن سسواتو چارا‪ ،‬ڤد هاري قيامة كلق دي اكن دسيقسا دڠن چارا سڤرتي ايت ڤوال‪.‬‬ ‫روايت البخاري‬

‫روايت البخاري دان مسلم‬


‫تونتوتن حكوم برداسركن حديث‬
‫تريۏيا‬ ‫چارا علماء مڠيستنباط حكوم‬ ‫حديث اين منجلسكن‪:‬‬
‫علماء مڠيستنباطكن حكوم ڤڠحرامن ممبونوه‬ ‫‪ 1‬حرام ممبونوه ديري دڠن مڠڬوناكن بسي‪ ،‬مينوم راچون دان ترجون دري بوكيت‪.‬‬
‫َار َج َهن ََّم َخالِدً ا فِ َيها‬
‫ديري ماللوءي لفظ "فِي ن ِ‬ ‫‪ 2‬اورڠ يڠ ممبونوه ديري اكن مالكوكن ڤركارا سام يڠ دالكوكن اونتوق ممبونوه ديري‬
‫‪KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA‬‬

‫‪Tingkah Laku‬‬
‫‪Bunuh Diri‬‬
‫‪dalam Kalangan‬‬
‫َأ َبدً ا"‪.‬ايات اين برمقصود اي ككل ددالم نراک‬ ‫دأخيرة ننتي‪.‬‬
‫‪Pelajar Sekolah‬‬
‫)‪Sumber: IKU (Institut Kesihatan Umum‬‬ ‫جهنم سالما‪-‬الماڽ‪.‬‬ ‫‪ 3‬مريک يڠ ممبونوه ديري اكن ككل ددالم نراک جهنم سالما‪-‬الماڽ‪.‬‬
‫‪Berfikir Ingin‬‬
‫‪10.8%‬‬ ‫‪9.1%‬‬
‫‪Bunuh Diri‬‬
‫ستياڤ سسواتو ڤركارا يڠ دجنجيكن‬ ‫ڤڠرتين ممبونوه ديري‬
‫‪7.8%‬‬ ‫‪6.8%‬‬
‫رسول اهلل ‪ ‬دڠن سيقساءن اياله سسواتو‬
‫‪Rancangan‬‬
‫‪Membunuh Diri‬‬

‫‪6.9%‬‬ ‫‪7.0%‬‬ ‫يڠ حرام دان بردوسا بسر‪.‬اوليه ايت‪ ،‬ڤربواتن‬


‫‪Cubaan‬‬
‫‪Membunuh Diri‬‬
‫سسأورڠ يڠ مڠمبيل پاوا سنديري دڠن سڠاج‪.‬‬ ‫بهاس‬
‫ممبونوه ديري اداله حرام واالو دڠن اڤ‪2‬‬
‫‪Perbezaan antara Tingkah Laku Bunuh Diri‬‬
‫‪Remaja Sekolah di Bandar dengan‬‬
‫‪di Luar Bandar‬‬ ‫‪Talian‬‬

‫ڤربواتن يڠ دالكوكن باڬي ممبونوه ديري سنديري دڠن هارڤن كماتين‬


‫‪Bantuan‬‬
‫چارا سكالي ڤون‪.‬‬
‫‪Bandar‬‬

‫‪Komuniti‬‬
‫‪Berfikir‬‬ ‫‪Berfikir‬‬
‫‪10.9%‬‬ ‫‪8.8%‬‬

‫ايستيله‬
‫‪Luar Bandar‬‬
‫‪Rancang‬‬ ‫‪Rancang‬‬ ‫‪Befreinder‬‬

‫داڤت مپلسايكن مسئله يڠ دهادڤي‪.‬‬


‫‪7.9%‬‬ ‫‪6.6%‬‬ ‫‪03-76272929‬‬
‫‪Cubaan‬‬ ‫‪Cubaan‬‬
‫‪6.7%‬‬ ‫‪7.2%‬‬ ‫‪Talian Kasih‬‬
‫‪15999‬‬

‫‪63‬‬ ‫‪2.3.1 | 2.3.2‬‬ ‫‪2.3.1‬‬ ‫‪62‬‬


‫منجاءوهي جنايه بونوه ديري‬

‫منجاءوهي جنايه بونوه ديري‬


‫ريفليكسي كنديري‬ ‫سبب يڠ مندوروڠ كڤد جنايه ممبونوه ديري‬
‫ تكنن ايموسي يڠ كتراللوان سهيڠڬ مپببكن هيلڠ كوارسن عقل فيكيرن دان مڠمبيل‬
‫برداسركن سيتواسي برايكوت‪ ،‬پاتاكن تيندقن يڠ ڤرلو دأمبيل اونتوق مڠعملكن إسالم سباڬاي‬ ‫جالن سيڠكت دڠن ممبونوه ديري‪.‬‬
‫چارا هيدوڤ سرتا ڤندوان دالم كهيدوڤن‪.‬‬
‫ كورڠ برتوكل كڤد اهلل ‪ ‬دان مپڠک دڠن ممبونوه ديري بوليه مپلسايكن سڬاال مسئله‬
‫يڠ دهادڤي‪.‬‬
‫ كورڠ بردعاء كڤد اهلل ‪ ‬يڠ مها بركواس منجاديكنڽ دان منتتوكن سڬاال سسواتو‪.‬‬
‫‪ 1‬راكن اندا مڠهنتر ڤسنن ريڠكس كڤد اندا دڠن مپاتاكن بهاوا دي ايڠين‬ ‫ تيدق مموهون ڤرتولوڠن درڤد ڤيهق يڠ برتڠڬوڠجواب اونتوق ممبنتو مپلسايكن مسئله‪.‬‬
‫ممينوم راچون‪.‬‬
‫ كأيمانن يڠ كورڠ منتڤ اكن مپببكن ديريڽ موده دكواساءي شيطان يڠ مندوروڠڽ اونتوق‬
‫‪ 2‬جيرن اندا دتموءي منيڠڬل دنيا دالم كأداءن ترڬنتوڠ درومهڽ‪.‬‬ ‫ممبونوه ديري‪.‬‬

‫‪ 3‬ابڠ اندا ترليبت دڠن كڬياتن لومبا حرام برسام دڠن راكن قريبڽ‪.‬‬ ‫كڤنتيڠن منجاڬ كصيحتن روحاني دان جسماني‬
‫‪ 4‬سڤوڤو اندا مرانچڠ اونتوق ممبوک ڤوست خدمت نصيحت دكامڤوڠڽ‪.‬‬
‫مالهيركن كأيمانن يڠ تڬوه دالم ديري مسلم سوڤايا داڤت ممندو ديريڽ كأره كبنرن‪.‬‬
‫‪ 5‬ڤپيبرن معلومت تنتڠ ڤنجوالن ڤيل ڤننڠ جيوا دميديا سوسيال‪.‬‬ ‫ممبنتوق ڤرسوناليتي مسلم يڠ اوڠڬول اونتوق منجادي چونتوه تالدن كڤد اورڠ الءين‪.‬‬
‫‪ 6‬اندا ترليهت سكومڤولن لالكي ممنجت ڤاڤن اعالن دتڤي لبوه راي‪.‬‬ ‫منجاديكن توبوه بادن ماءنسي سنتياس صيحت دان تيدق برڤپاكيت اڬر ممڤو ملقساناكن‬
‫تڠڬوڠجاوب‪.‬‬

‫لڠكه‪ ۲‬اونتوق مڠهيندري ڤربواتن چوباءن ممبونوه ديري‬


‫اكتيف ديري‬
‫سباڬاي سأورڠ مسلم‪ ،‬كيت سهاروسڽ براوسها اونتوق منجاءوهكن ديري درڤد ڤربواتن يڠ‬
‫منجوروس كڤد ممبونوه ديري‪ .‬انتارا لڠكه يڠ سسواي اونتوق دعملكن اداله‪:‬‬
‫‪ 1‬حاصيلكن سوءالن اوجين تاهڤ تكنن ڤراساءن كڤد راكن‪ ۲‬سچارا بركومڤولن دڠن‬
‫مڠڬوناكن اڤليكاسي ‪.Google Form‬‬
‫‪ 2‬ماللوءي ڤنچارين اينترنيت‪ ،‬چاري چونتوه‪ ۲‬ڤربواتن يڠ بركاءيتن دڠن ممبونوه ديري‬
‫دان ڤرسمبهكن دالم ‪.Peta i-Think‬‬
‫‪ 3‬سچارا بركومڤولن‪ ،‬جالنكن سيسي تمو بوال برساما‪-‬سام ڬورو كاءونسليڠ مڠناءي‬
‫تتاچارا اونتوق مڠادو مسئله دان تيندقن يڠ اكن دالكوكن اوليه ڬورو كاءونسليڠ‪.‬‬
‫منداڤتكن ڤرخدمتن ساريڠن‬ ‫برجومڤا دڠن كاءونسلور‬ ‫مندكتكن ديري كڤد‬
‫‪ 4‬برداسركن كرتن اخبار‪ ،‬سلسايكن توڬسن برڤندوكن ارهن ڬورو ماللوءي اكتيۏيتي‬ ‫كصيحتن مينتل‪.‬‬ ‫اونتوق ممينتا ڤندڠن‪.‬‬ ‫اهلل ‪.‬‬
‫‪ Read and Highlight‬سچارا بركومڤولن‪.‬‬
‫‪65‬‬ ‫‪2.3.3 | 2.3.4 | 2.3.5‬‬ ‫‪64‬‬
‫منجاءوهي جنايه بونوه ديري‬
‫اكتيف ميندا‬
:‫ برايکوت‬٢‫جواب سوءالن‬
‫ انتارا برايكوت يڠ ماناكه بوكن فكتور يڠ مندوروڠ ڤربواتن ممبونوه ديري؟‬1
.‫ كڬاڬلن مڠاول ڤراساءن‬C . ‫ كورڠ علمو ڤڠتاهوان‬A
.‫ تكنن ايموسي دان كورڠ برتوكل‬D . ‫ كورڠ بردعاء كڤد اهلل‬B
... ‫ برايكوت مروڤاكن ڤربواتن ممبونوه ديري يڠ ترداڤت دالم حديث كچوالي‬2
.‫ منيكم دڠن ڤيساو‬C .‫ مينوم راچون‬A
. ‫ ترجون دري تمڤت تيڠڬي‬D .‫ مڠڬنتوڠ ديري‬B
‫ مركه‬1 . ‫ حكوم ممبونوه ديري اداله‬3
‫ استنباط حكوم ڤڠحرامن ممبونوه ديري ماللوءي حديث برداسركن‬4
‫ مركه‬1 . ‫لفظ‬
‫ مركه‬2 .‫ جلسكن دوا سبب إسالم مالرڠ ڤربواتن ممبونوه ديري‬5
‫ مركه‬4 .‫ جلسكن چارا علماء مڠيستنباطكن حكوم ڤڠحرامن ممبونوه ديري‬6
.‫ڤڠمبيلن داده ترماسوق دالم ڤربواتن ممبيناساكن ديري‬

‫ مركه‬4 .‫ ترڠكن دوا حجه اندا اونتوق مپوكوڠ ڤپاتاءن ترسبوت‬7


KUALA LUMPUR: Risiko membunuh diri dalam kalangan murid sekolah makin membimbangkan
apabila remaja seawal usia 13 tahun disahkan mempunyai kecenderungan atau merancang untuk
berbuat demikian.
Kajian Kesihatan Morbiditi Kebangsaan (NHMS) 2017, Kementerian Kesihatan mendedahkan
11.2 peratus remaja dalam kelompok itu mempunyai idea untuk membunuh diri, sembilan peratus
merancang untuk bunuh diri dan 10.1 peratus melakukan cubaan untuk bunuh diri. Perlakuan remaja
untuk membunuh diri mengikut kajian itu berkait rapat dengan faktor biologi, sosioekonomi, budaya
dan persekitaran, dengan faktor kemiskinan dan kegagalan akademik menjadi pendorong utama.
Faktor psikologi atau psikiatri seperti kemurungan, skizofrenia, penyalahgunaan ubatan, alkohol
dan gangguan personaliti turut mencetus kepada perlakuan bunuh diri. Peratusan itu diperoleh
berdasarkan kajian yang dibuat ke atas 30 496 sampel terdiri daripada murid sekolah menengah
berusia 13 hingga 17 tahun.

Sumber: Berita Harian, 17 September 2018

‫ هورايكن ساتو فكتور يڠ مپببكن موريد چندروڠ اونتوق‬،‫ برداسركن كرتن اخبار دأتس‬8
‫ مركه‬6 .‫ممبونوه ديري‬
66
‫چتوسن‬
‫رماج ترڤڠاروه دڠن بودايا هيدونيسمى‪،‬‬
‫اڤاكه ڤونچا دان سيلڤڽ؟‬
‫باب‬
‫منجاءوهي ڤرالكوان ڬانس‬ ‫‪4‬‬
‫دان منجاڬ مرواه ديري‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫مپاتاكن تونتوتن حكوم درڤد متن حديث‪.‬‬ ‫‪ 2.4.1‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫منرڠكن استنباط حكوم برداسركن لفظ "صنْ َفان م ْن َأ ْه ِل الن َِّار"‪.‬‬ ‫‪ 2.4.2‬‬
‫مڠهورايكن ڤربواتن يڠ ترماسوق دالم كاتڬوري بركالكوان ڬانس دان مروسقكن‬ ‫‪ 2.4.3‬‬
‫مرواه ديري‪.‬‬
‫منيالي كڤنتيڠن منجاڬ كتنترمن عوام دان مرواه ديري‪.‬‬ ‫‪ 2.4.4‬‬
‫منچادڠكن اوسها يڠ بوليه دالكوكن اونتوق مڠهيندري ڤرالكوان ڬانس دان كواجيڤن‬ ‫‪ 2.4.5‬‬
‫منجاڬ مرواه ديري‪.‬‬
‫‪67‬‬
‫ايمبس ساي‬
‫ڤڠرتين ڤرالكوان ڬانس دان مرواه ديري‬ ‫كالم بڬيندا‬
‫منجاءوهي ڤرالكوان ڬانس دان منجاڬ مرواه ديري‬

‫منجاءوهي ڤرالكوان ڬانس دان منجاڬ مرواه ديري‬


‫باچاءن حديث‬

‫ڤرالكوان ڤربواتن اتاو تيڠكه الكو يڠ دالكوكن سچارا سڠاج سهيڠڬ ممباوا كسن‬
‫ڬانس نيڬاتيف ترهادڤ فيزيكل‪ ،‬هرتا دان ايموسي‪.‬‬ ‫اط‬ ‫ول اهللِ ‪ِ :‬صنْ َف ِ‬
‫ان ِم ْن َأ ْه ِل الن َِّار َل ْم َأ َر ُه َما‪َ :‬ق ْو ٌم َم َع ُه ْم ِس َي ٌ‬ ‫َع ْن َأبِي ُه َر ْي َر َة ‪َ ‬ق َال‪َ :‬ق َال َر ُس ُ‬
‫مرواه ديري نيالي‪ 2‬كباءيقن‪ ،‬كمولياءن ديري اتاو كحرمتن ديري يڠ اد ڤد ديري سسأورڠ‪.‬‬ ‫ات‪ُ ،‬م ِم ْي َل ٌت َم ِائ َل ٌت‪ُ ،‬ر ُؤ ْو َس ُه َّن‬ ‫ار َي ٌ‬‫ات َع ِ‬ ‫َاس َي ٌ‬‫َاب ا ْلب َق ِر ي ْض ِربو َن بِها النَّاس‪ ،‬ونِساء ك ِ‬
‫َ َ َ ٌ‬ ‫ك ََأ ْذن ِ َ َ ُ ْ َ‬
‫ت ا ْل َم ِائ َل ِة‪َ ،‬ل َيدْ ُخ ْل َن ا ْل َجنَّ َة‪َ ،‬و َل َي ِجدْ َن ِر ْي َح َها‪َ ،‬وإِ َّن ِِر ْي َح َها َل ُي ْو َجدُ ِم ْن َم ِس ْي َر ِة‬
‫ك ََأسنِم ِة ا ْلب ْخ ِ‬
‫ْ َ ُ‬
‫چارا علماء مڠيستنباط حكوم‬ ‫ك ََذا َوك ََذا‪.‬‬
‫تريۏيا‬ ‫ارتيڽ‪:‬‬
‫علماء مڠيستنباطكن حكوم حرام بركالكوان ڬانس‬
‫"صنْ َف ِ‬
‫ان‬ ‫دان مروسقكن مرواه ديري برداسركن لفظ ِ‬ ‫درڤد أبو هريرة ‪ ‬مروايتكن بهاوا رسول اهلل ‪ ‬برسبدا‪" :‬دوا ڬولوڠن درڤد ڤڠهوني‬
‫چمتي اياله ڤپبت روتن دان سڬاال‬
‫يڠ بوليه مپاكيتكن ماءنسي‪.‬‬ ‫ِم ْن َأ ْه ِل الن ِ‬
‫َّار"‪ .‬لفظ اين برمقصود دوا ڬولوڠن ماءنسي‬ ‫نراک يڠ بلوم ڤرنه اكو مليهتڽ الڬي‪ ،‬ياءيت ساتو قوم يڠ ممڬڠ چمتي سڤرتي ايكور لمبو‬
‫ڤڠهوني نراک‪.‬‬ ‫اونتوق مريک مموكول ماءنسي دڠنڽ دان ونيتا‪ 2‬يڠ برڤاكاين تتاڤي برتلنجڠ (مماكاي‬
‫ڤاكاين تتاڤي تيدق منوتوڤ عورة دڠن سمڤورنا)‪ ،‬يڠ چندروڠ كڤد ڤربواتن معصية دان‬
‫ستياڤ ڤربواتن يڠ منريما بالسن نراک منونجوقكن دوسا بسر دان حكوم مالكوكنڽ اداله‬
‫منچندروڠكن اورڠ الءين كڤداڽ (مڠڬودا لالكي كأره مالكوكن زنا)‪ .‬كڤاال مريک‬
‫حرام‪ .‬اوليه ايت‪ ،‬حرام اونتوق ماءنسي بركالكوان ڬانس دان مروسقكن مرواه ديري‪.‬‬
‫ممڤوپاءي سڠڬول سڤرتي بوڠڬول اونتا يڠ سيڠيت (سوڤايا اورڠ كاڬوم اكن مريک)‪.‬‬
‫ڤربواتن يڠ ترماسوق دالم كاتڬوري بركالكوان ڬانس دان مروسقكن‬ ‫مريک تيدق اكن ماسوق كشرڬ دان تيدق اكن منچيوم باءوڽ واالوڤون باءو شرڬ ايت‬
‫ممڤو دهيدو دري جارق ڤرجالنن ترتنتو‪".‬‬
‫مرواه ديري‬
‫روايت مسلم‬

‫مروسقكن مرواه ديري‬ ‫بركالكوان ڬانس‬


‫ڤرڬاءولن بيبس انتارا لالكي دڠن ڤرمڤوان‪.‬‬ ‫ڤڠواس يڠ ظاليم‪.‬‬ ‫تونتوتن حكوم برداسركن حديث‬
‫مماكاي ڤاكاين يڠ منچولوق مات‪.‬‬ ‫مروسقكن هرتا دان كمودهن عوام‪.‬‬ ‫حديث اين منجلسكن‪:‬‬
‫ڤڠحرامن ڤربواتن ڬانس سڤرتي ڤڠواس ظاليم يڠ ممرس اورڠ باوهنڽ دان مڠڬڠڬو‬
‫برسكدودوقن اتاو دودوق بردوا‪-‬دواءن تنڤا‬ ‫كتنترمن عوام‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫ممرس اوڬوت اتاو مپرتاءي كوڠسي ڬلڤ‪.‬‬
‫ايكتن يڠ صح‪.‬‬
‫ڤڠحرامن ونيتا يڠ تيدق منوتوڤ عورة‪ ،‬برڤاكاين نيڤيس دان كتت‪ ،‬ونيتا يڠ مناريق‬
‫مالكوكن هوبوڠن لوار طبيعي‪.‬‬ ‫لومبا حرام يڠ ممبهاياكن اورڠ الءين‪.‬‬ ‫ڤرهاتين لالكي دڠن بر َت َب ُّرج دان ونيتا يڠ ممبوات ليڠڬوق‪ 2‬يڠ مڠڬودا لالكي‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫ڤرڬي كتمڤت‪-‬تمڤت معصية‪.‬‬ ‫ممبولي دان منچدراكن اورڠ الءين‪.‬‬ ‫كدوا‪-‬دوا ڬولوڠن اين‪ ،‬ياءيت يڠ بركالكوان ڬانس دان ونيتا يڠ تيدق منجاڬ‬
‫مرواه ديري تيدق اكن ماسوق كدالم شرڬ‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪69‬‬ ‫‪2.4.1 | 2.4.2 | 2.4.3‬‬ ‫‪2.4.1‬‬ ‫‪68‬‬
‫ريفليكسي كنديري‬ ‫كڤنتيڠن منجاڬ كتنترمن عوام دان مرواه ديري‬
‫منجاءوهي ڤرالكوان ڬانس دان منجاڬ مرواه ديري‬

‫منجاءوهي ڤرالكوان ڬانس دان منجاڬ مرواه ديري‬


‫برداسركن سيتواسي برايكوت‪ ،‬پاتاكن تيندقن يڠ ڤرلو دأمبيل اونتوق مڠعملكن إسالم سباڬاي‬ ‫منجاڬ مرواه ديري‬ ‫منجاڬ كتنترمن عوام‬
‫چارا هيدوڤ سرتا ڤندوان دالم كهيدوڤن‪.‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫منجامين كحرمتن دان كسوچين ديري اڬر‬
‫تيدق دچمري دڠن ڬڠڬوان سيكسوال‪.‬‬
‫مالهيركن ڤرسكيترن يڠ سالمت اڬر داڤت‬
‫هيدوڤ دالم كأداءن امان دان تنترم‪.‬‬
‫كاكق اندا ايڠين مپرتاءي‬ ‫باڤ ساودارا اندا ترليبت‬ ‫اندا مليهت راكن اندا‬
‫ڤرتنديڠن راتو چنتيق‬ ‫دڠن كومڤولن كوڠسي ڬلڤ‬ ‫منچوري واڠ ددالم كلس‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫ڤريڠكت انتارابڠسا‪.‬‬ ‫يڠ تركنل‪.‬‬ ‫سماس وقتو ريحت‪.‬‬
‫ممبنتوق تيڠكه الكو يڠ باءيق كران سنتياس‬ ‫موجودكن كهرمونين دالم كالڠن مشاركت‬
‫مڠعملكن نيالي‪ 2‬مورني دالم كهيدوڤن‪.‬‬ ‫كران ساليڠ مڠعملكن سيكڤ حرمت‪-‬‬
‫مڠحرمتي انتارا ساتو سام الءين‪.‬‬

‫‪6‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬ ‫لڠكه‪ ۲‬اونتوق مڠهيندري ڤرالكوان ڬانس دان كواجيڤن منجاڬ مرواه ديري‬
‫سڤوڤو اندا مماكاي‬
‫كوستوم ‪Ultraman‬‬ ‫ايبو اندا مماكاي تودوڠ دڠن‬ ‫داتوق اندا ايڠين مپرتاءي‬ ‫سباڬاي سأورڠ مسلم‪ ،‬كيت سهاروسڽ براوسها اونتوق مڠهيندري ڤربواتن يڠ بركاءيتن‬
‫سماس جاموان اخير تاهون‬ ‫كميجا برلڠن ڤينديق سماس‬ ‫ڤرهيمڤونن يڠ تيدق‬ ‫دڠن ڤرالكوان ڬانس دان واجب منجاڬ مرواه ديري‪ .‬انتارا لڠكه يڠ سسواي اونتوق‬
‫دتمڤت كرجاڽ‪.‬‬ ‫ايڠين كڤاسر راي‪.‬‬ ‫منداڤت كبنرن‪.‬‬ ‫دعملكن اداله‪:‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫مڠواتكواساكن‬ ‫‪ETIKA‬‬
‫‪PEMAKAIAN‬‬
‫مپدياكن ڬاريس ڤندوان‬
‫اوندڠ‪ 2‬ترهادڤ‬ ‫ايتيكا ڤماكاين يڠ‬
‫اكتيف ديري‬ ‫ڤاتوت دڤاتوهي‪.‬‬
‫ڤرالكوان ڬانس‪.‬‬
‫‪ 1‬لقساناكن اكتيۏيتي ‪ Round Table‬تنتڠ فكتور‪ 2‬برالكوڽ ڤرالكوان ڬانس دان مروسقكن‬
‫مرواه ديري‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ 2‬لقساناكن فوروم ددالم كلس يڠ برتاجوق "ڤاكاين منوروت شريعة لبيه باءيق"‪.‬‬ ‫مپيبرلواسكن كيمڤين‪2‬‬
‫‪ 3‬سچارا بركومڤولن‪ ،‬حاصيلكن ‪ Peta i-Think‬كسن‪ 2‬جک ترليبت دڠن ڤرالكوان ڬانس دان‬ ‫براخالق موليا دان منجاڬ‬
‫ڤركارا يڠ مروسقكن مرواه ديري‪ ،‬كمودين لقساناكن اكتيۏيتي ‪.Gallery Walk‬‬ ‫مرواه دميديا سوسيال‪.‬‬

‫‪71‬‬ ‫‪2.4.4 | 2.4.5‬‬ ‫‪70‬‬


‫اكتيف ميندا‬

‫منجاءوهي ڤرالكوان ڬانس دان منجاڬ مرواه ديري‬


‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬
‫َاب ا ْل َب َق ِر َي ْض ِر ُب ْو َن بِ َها الن َ‬
‫َّاس" ممباوا مقصود‬ ‫‪ 1‬ڤوتوڠن حديث " َق ْو ٌم َم َع ُه ْم ِس َي ٌ‬
‫اط ك ََأ ْذن ِ‬
‫اورڠ يڠ ‪...‬‬
‫ ‪ C‬مڠومڤت دان مڠهينا اورڠ الءين‪.‬‬ ‫ ‪ A‬مڠڬڠڬو كتنترمن عوام ‪.‬‬
‫‪ D‬منددهكن عورة كڤد اورڠ الءين‪.‬‬ ‫ ‪ B‬برموسوهن سسام اورڠ إسالم‪ .‬‬ ‫ ‬
‫‪ 2‬مڠاڤاكه بركالكوان ڬانس ترماسوق دالم ڤربواتن يڠ دحرامكن اوليه اهلل ‪‬؟‬
‫ ‪ C‬كڬانسن اياله ڤونچا سڬاال معصية‪ .‬‬ ‫ ‪ A‬ڬڠڬوان كڤد كتنترمن عوام ‪.‬‬
‫‪ D‬مروڤاكن ڤربواتن يڠ منوروت نفسو‪.‬‬ ‫ ‪ B‬مروڤاكن ڤربواتن اورڠ كافير‪ .‬‬
‫‪ 3‬استنباط حكوم منجاءوهي ڤركالكوان ڬانس دان منجاڬ مرواه ديري ماللوءي حديث‬
‫‪ 1‬مركه‬ ‫‪ .‬‬ ‫اداله برداسركن لفظ‬
‫‪ 1‬مركه‬ ‫‪ .‬‬ ‫‪ 4‬حكوم باڬي ماءنسي يڠ بركالكوان ڬانس اياله‬
‫‪ 2‬مركه‬ ‫‪ 5‬سنارايكن دوا چونتوه ڤربواتن تيدق منوتوڤ عورة‪ .‬‬
‫‪ 6‬جلسكن چارا علماء مڠيستنباطكن حكوم بركالكوان ڬانس دان منددهكن عورة‪ 4 .‬مركه‬
‫‪KUALA LUMPUR: “Secara keseluruhannya sebanyak 375 saman dikeluarkan oleh polis,‬‬
‫‪sementara Jabatan Pengangkutan Jalan (JPJ) mengeluarkan 36 notis periksa kenderaan‬‬
‫‪dan 14 saman untuk pelbagai kesalahan,” kata Ketua Jabatan Siasatan dan Penguatkuasaan‬‬
‫‪Trafik (JSPT) Kuala Lumpur dalam operasi lumba haram yang tamat malam tadi.‬‬
‫‪Beliau berkata, dalam operasi yang bermula pada jam 10.30 malam itu, sebanyak 745‬‬
‫‪buah motosikal dan 196 buah kereta diperiksa. “Operasi dijalankan bagi membanteras‬‬
‫"‪kegiatan samseng jalanan dan lumba haram di sekitar ibu kota.‬‬
‫‪“Walaupun berulang kali melakukan operasi, kesalahan seperti ini masih lagi berulang‬‬
‫"‪oleh pengguna jalan raya.‬‬
‫‪Sumber dengan suntingan: Berita Harian, 4 Mac 2019‬‬

‫‪ 7‬كڬياتن سمسيڠ جالن راي مروڤاكن عملن يڠ ڤرلو دبنترس دنڬارا كيت‪ .‬برداسركن‬
‫ارتيكل دأتس‪ ،‬ترڠكن لڠكه الءين يڠ سسواي دجالنكن اونتوق مڠاول كڬياتن دأتس‪ .‬‬
‫‪ 6‬مركه‬
‫‪ 8‬چادڠكن دوا لڠكه اونتوق منچڬه ڬجاال سمسيڠ يڠ برللواسا دسكوله ڤد ماس كيني‪.‬‬
‫‪ 4‬مركه‬
‫‪72‬‬
‫چتوسن‬
‫بوليهكه اورڠ بوكن إسالم مڠڬوناكن هرتا‬
‫يڠ دواقفكن اوليه اورڠ إسالم؟‬
‫باب‬

‫وقف‬
‫‪5‬‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫مپاتاكن تونتوتن حكوم درڤد حديث‪.‬‬ ‫‪ 2.5.1‬‬
‫ِ‬
‫منجلسكن استنباط حكوم برداسركن لفظ "إِ ْن ش ْئ َت َ‬
‫‏ح َّب ْس َت"‪.‬‬ ‫‪ 2.5.2‬‬
‫منجلسكن كونسيڤ وقف‪.‬‬ ‫‪ 2.5.3‬‬
‫منيالي كڤنتيڠن وقف دالم منجان ايكونومي اومت إسالم‪.‬‬ ‫‪ 2.5.4‬‬
‫منجان ايديا اتاو اوسها يڠ بوليه دالكوكن اونتوق مڠڬالقكن عملن برواقف‬ ‫‪ 2.5.5‬‬
‫دالم كهيدوڤن‪.‬‬
‫‪73‬‬
‫تونتوتن حكوم برداسركن حديث‬ ‫كالم بڬيندا‬
‫حديث ترسبوت منجلسكن‪:‬‬ ‫ايمبس ساي‬
‫وقف‬

‫وقف‬
‫باچاءن حديث‬
‫ڬالقن كڤد اومت إسالم سوڤايا مواقفکن هرتا اونتوق كڤنتيڠن اومت‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫هرتا يڠ تله دواقفكن تيدق بوليه دجوال‪ ،‬تيدق بوليه دبري كڤد اورڠ‬
‫الءين (دهيبهكن) دان تيدق بوليه دواريثي‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫اب‏‏ ُع َم ُر‏بِ َخ ْي َب َر‏ َأ ْر ًضا‪،‬‏‏ َف َأتَى النَّبِ َّي‏‏‪‬‏‪َ ،‬ف َق َال ‏‪:‬‏ َأ َص ْب ُت‬
‫َع ِن‏ا ْب ِن ُع َم َر ‪َ ‬ق َال‪:‬‏ َأ َص َ‬
‫حاصيل درڤد هرتا وقف بوليه دمنفعتكن اونتوق اورڠ راماي سباڬاي‬ ‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫‪3‬‬ ‫ف ت َْأ ُم ُرني بِه؟ َق َال‪:‬‏‏إِ ْن ش ْئ َت‏ َ‬
‫‏ح َّب ْس َت‬ ‫ب‏‏ َم ًال َق ُّط‏‏ َأ ْن َف َس ِمنْ ُه‪َ ،‬ف َك ْي َ‬ ‫ِ‬
‫‏‏ َأ ْر ًضا‏‏ َل ْم‏‏ ُأص ْ‬
‫ساتو عمل جارية‪.‬‬
‫ث‪،‬‏‬‫ور ُ‬ ‫ب َوالَ ُي َ‬ ‫وه ُ‬ ‫‏‏ َأ ْص َل َها َوت ََصدَّ ْق َت بِ َها‪َ ،‬فت ََصدَّ َق ُع َم ُر َأنَّ ُه َل ُي َب ُ‬
‫اع َأ ْص ُل َها َوالَ ُي َ‬
‫اورڠ يڠ مڠوروسكن هرتا وقف بوليه مڠمبيل سبهاڬني حاصيل دڠن‬ ‫ِ‬
‫السبِ ِ‬ ‫يل اهللِ‏ و َّ ِ‬ ‫اب َوفِي َسبِ ِ‬ ‫ِ‬
‫چارا برڤاتوتن‪.‬‬
‫‪4‬‬ ‫َاح‏‬
‫‏جن َ‬
‫ل ُ‬ ‫يل‪ َ ،‬‏‬ ‫الض ْيف َوا ْب ِن َّ‬ ‫َ‬ ‫الر َق ِ‬
‫‏في ا ْل ُف َق َراء َوا ْل ُق ْر َبى َو ِّ‬
‫وف‪َ ،‬أ ْو ُي ْط ِع َم َص ِدي ًقا َغ ْي َر‏‏ ُمت ََم ِّو ٍل فِ ْي ِه‪.‬‬
‫‏ َع َلى من‏‏ولِيها‏‏ َأ ْن ي ْأك َُل ِمنْها بِا ْلمعر ِ‬
‫َ َ ُْ‬ ‫َ‬ ‫َ ْ َ ََ‬
‫قاعده استنباط حكوم برداسركن لفظ "إِ ْن ِشئ َْت َ‏ح َّّب ْس َت"‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫ِ‬
‫استنباط حكوم حديث اين برداسركن لفظ "إِ ْن ش ْئ َت َ‬
‫‏ح َّب ْس َت" يڠ برمقصود رسول اهلل ‪‬‬
‫درڤد ابن عمر ‪ ‬كاتاڽ‪ :‬عمر تله منداڤت سبيدڠ تانه دخيبر‪ ،‬بلياو كمودين‬
‫مڠڬالقكن عمر ‪ ‬اونتوق مواقفكن تانهڽ‪ .‬ڬالقن برواقف بوكن دتوجوكن كڤد عمر ‪‬‬
‫داتڠ كڤد نبي‏‪ ‬دان بركات‪ :‬اكو منداڤت سبيدڠ تانه‪ .‬بلوم ڤرنه اكو منداڤت‬
‫سهاج تتاڤي برصيفت عموم اونتوق سموا اومت إسالم‪ .‬اوليه ايت‪ ،‬حكوم برواقف اداله سنة‬
‫تانه سباءيق ايت‪ .‬ڤرينتهكن كڤداكو‪ ،‬اڤ يڠ هاروس اكو الكوكن ترهادڤ تانه‬
‫اونتوق كمصلحتن دان كڤنتيڠن اومت إسالم‪.‬‬
‫ايت؟ نبي منجواب‪ ،‬جک كامو ماهو‪ ،‬كامو بوليه مواقفكنڽ دان صدقهكن‬
‫كونسيڤ وقف‬ ‫حاصيلڽ‪ .‬مک عمر مواقفكن تانه ايت (دڠن شرط) اي تيدق بوليه دجوال‪،‬‬
‫تيدق بوليه دهيبهكن كڤد اورڠ الءين دان تيدق بوليه دواريثي‪ .‬وقف ايت‬
‫ڤڠرتين وقف‬ ‫اونتوق كڤنتيڠن اورڠ‪ 2‬فقير‪ ،‬قوم قرابت‪ ،‬همبا‪ ،‬اورڠ يڠ برجهاد دجالن اهلل‪،‬‬
‫تتامو دان اورڠ يڠ برمسافير‪( .‬دان) تيدق بردوسا باڬي اورڠ يڠ مڠوروسڽ‬
‫دأمبيل درڤد ڤركاتاءن َح َّب َس يڠ برمقصود مناهن سسواتو‪.‬‬ ‫بهاس‬ ‫اونتوق مڠمبيل سبهاڬين حاصيل دڠن چارا يڠ باءيق اتاو ممبري ماكن كڤد‬
‫اورڠ الءين (دڠن شرط) تنڤا مپيمڤنڽ سباڬاي هرتا ڤريبادي‪.‬‬
‫مناهن هرتا يڠ ككل بنتوقڽ (ذاتڽ) يڠ بوليه دأمبيل منفعتڽ اونتوق كباءيقن‪.‬‬ ‫ايستيله‬
‫روايت البخاري‬
‫هرتا وقف مستيله دسرهكن كڤد ڤيهق يڠ تله دڤرتڠڬوڠجوابكن اوليه شرع سڤرتي مجليس‬
‫اڬام إسالم نڬري‪ .‬ڤڠوروسن دان ڤڠڬوناءن منفعت مستي مڠيكوت شرط تنڤا مڠورڠكن‬
‫هرتا اصلڽ‪.‬‬
‫‪75‬‬ ‫‪2.5.1 | 2.5.2 | 2.5.3‬‬ ‫‪74‬‬
‫ڤربيذاءن انتارا وقف دڠن وصية‬ ‫تريۏيا‬ ‫روكون‪ 2‬وقف‬
‫وقف‬

‫وقف‬
‫وقف جوڬ بوليه دالكوكن ماللوءي وقف توناي‪.‬‬
‫وصية‬ ‫وقف‬
‫ اونتوق سالءين اهلي واريث‪.‬‬ ‫ اونتوق واريث دان بوكن اهلي واريث‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫ بوليه مواصيتكن منفعت هرتا سهاج‪.‬‬ ‫ مستيله مليڤوتي اسيت دان منفعت هرتا‪.‬‬ ‫َم ْو ُقوف‬ ‫َم ْو ُقوف َع َليه‬
‫(هرتا يڠ دواقفكن)‬ ‫(اورڠ يڠ منريما‬
‫ برقوات كواس سلڤس كماتين‪.‬‬ ‫ برقوات كواس سماس هيدوڤ‪.‬‬
‫هرتا وقف)‬
‫ تيدق ملبيهي ‪ 1/3‬درڤد جومله هرتا‪.‬‬ ‫ تياد حد‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬
‫ِص ْيغَة‬ ‫َو ِاقف‬
‫جنيس‪ ۲‬وقف‬ ‫(ايجاب دان قبول)‬ ‫(اورڠ يڠ برواقف)‬
‫وقف‬

‫وقف خاص‬ ‫وقف عام‬


‫شرط‪ 2‬هرتا وقف‬
‫هرتا يڠ دواقفكن اونتوق كباجيقن خصوص‬ ‫هرتا يڠ دواقفكن اونتوق كباجيقن‬
‫سڤرتي مواقفكن تانه اونتوق توجوان‬ ‫عموم سڤرتي مواقفكن تانه يڠ تيدق‬
‫ هرتا يڠ دواقفكن مروڤاكن هرتا يڠ حالل‪.‬‬
‫ڤمبيناءن مسجد‪.‬‬ ‫دتنتوكن اونتوق سسواتو توجوان‪.‬‬

‫ هرتا يڠ دواقفكن مروڤاكن هرتا يڠ ككل منفعتڽ‪.‬‬


‫جنيس‪ ۲‬هرتا وقف‬
‫هرتا يڠ ككل ڤد اصلڽ‪.‬‬ ‫هرتا تيدق‬
‫چونتوهڽ‪ ،‬تانه دان بيناءن سڤرتي رومه‪.‬‬ ‫ هرتا ترسبوت مروڤاكن ميليق وقف يڠ صح‪ ،‬بوليه دڤينده ميليق دان بوليه دمنفعتكن‪.‬‬
‫اليه‬
‫جنيس‬
‫هرتا وقف‬
‫هرتا يڠ بوليه دڤينده اليه‪.‬‬ ‫ هرتا يڠ دتنتوكن دان جلس كوجودنڽ سڤرتي سبواه رومه دتامن ڤرومهن‪.‬‬
‫چونتوهڽ‪ ،‬واڠ توناي‪ ،‬كندراءن دان القرءان‪.‬‬ ‫هرتا اليه‬

‫‪77‬‬ ‫‪2.5.3‬‬ ‫‪2.5.3‬‬ ‫‪76‬‬


‫كلبيهن وقف كڤد اينديۏيدو‬ ‫كڤنتيڠن وقف دالم منجان ايكونومي اومت إسالم‬
‫‪ 1‬برواقف مروڤاكن ساله ساتو عملن جارية يڠ دڬالقكن سجق زمان رسول اهلل ‪ .‬اي‬ ‫ڤرانن وقف دالم منجان ايكونومي اومت إسالم‬
‫وقف‬

‫وقف‬
‫دأيكوتي ڤارا صحابت سهيڠڬاله كهاري اين‪.‬‬ ‫ڬربڠ اينفو‬
‫وقف مماءينكن ڤرانن اوتام دالم منيڠكتكن ايكونومي اومت‬
‫ان اِ ْن َق َط َع َعنْ ُه َع َم ُل ُه إِ َّل ِم ْن‬ ‫ول اهللِ ‪َ ‬ق َال‪ :‬إِ َذا َم َ‬
‫ات ْ ِ‬
‫الن َْس ُ‬ ‫َع ْن َأبِي ُه َر ْي َر َة ‪َ ‬أ َّن َر ُس َ‬ ‫إسالم دري ڤرموالءن سجاره تمدون إسالم سهيڠڬ كهاري‬
‫‪www.ywm.gov.my‬‬
‫يايسن وقف مليسيا‬ ‫اين‪ .‬انتاراڽ‪:‬‬
‫ار َي ٍة َأ ْو ِع ْل ٍم ُينْ َت َف ُع بِ ِه َأ ْو َو َل ٍد َصالِ ٍح َيدْ ُعو َل ُه‪.‬‬
‫َث َل َث ٍة‪ ،‬إِ َّل ِم ْن َصدَ َق ٍة َج ِ‬

‫ارتيڽ‪:‬‬
‫‪1‬‬
‫اكتيۏيتي‪ 2‬ڤمباڠونن يڠ دجالنكن كأتس هرتا وقف بوليه ممبوک ڤلواڠ‬
‫درڤد أبو هريرة ‪ ،‬سسوڠڬوهڽ رسول اهلل ‪ ‬برسبدا‪ :‬جک سسأورڠ منيڠڬل‬ ‫ڤكرجاءن كڤد اومت إسالم‪.‬‬
‫دنيا‪ ،‬مک ترڤوتوسله عملن كچوالي تيڬ ڤركارا ياءيت صدقه جارية‪ ،‬علمو يڠ‬
‫دأمبيل منفعتڽ اتاو انق صالح يڠ مندعاءكنڽ‪.‬‬
‫روايت مسلم‬ ‫‪2‬‬
‫اكتيۏيتي‪ 2‬ڤمباڠونن هرتا وقف سڤرتي ڤرتانين‪ ،‬ڤنترنقن‪ ،‬ڤالبورن‪ ،‬ڤرنياڬاءن‬
‫دان الءين‪ 2‬بوليه مپومبڠ كڤد ڤرتومبوهن ايكونومي اومت إسالم‪.‬‬
‫اإلمام النواوي بركات‪ ،‬انتارا صدقه جارية دالم حديث دأتس اياله عملن برواقف‪ .‬ڤارا‬
‫علماء منتفسيركن صدقه جارية سباڬاي وقف كران ڤهاالڽ تروس‪-‬منروس مڠالير كڤد‬
‫اورڠ يڠ مالكوكنڽ سالڬي دڬوناكن دان دمنفعتكن‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫حاصيل ڤنداڤتن هرتا وقف بوليه مڠورڠكن قدر كميسكينن اومت إسالم‬
‫وقف جوڬ دسبوت سباڬاي انفاق‪ ،‬ياءيت ممبلنجاكن هرتا ڤد جالن اهلل سماتا‪-‬‬ ‫كران داڤت ممبنتو ڬولوڠن يڠ ممرلوكن‪.‬‬
‫مات‪ .‬بهكن‪ ،‬لبيه بسر ڤهاالڽ بربنديڠ صدقه بياس كران ڤهاالڽ يڠ برتروسن واالوڤون‬
‫تله منيڠڬل دنيا‪ .‬انتارا فرمان اهلل ‪:‬‬

‫‪4‬‬
‫ﱡﭐ ﱁ ﱂ ﱃ ﱄ ﱅ ﱆ ﱇﱈ ﱉ ﱊ ﱋ ﱌ ﱍ ﱎ ﱏ ﱐ ﱑ)‬ ‫ڤڠوروسن هرتا وقف يڠ بتول داڤت منيڠكت دان مڠڬالقكن ڤميليقن هرتا‬
‫اومت إسالم كران هرتا وقف تيدق بوليه دڤينده ميليق‪.‬‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫كامو تيدق سكالي‪-‬كالي اكن داڤت منچاڤاي كباجيقن (يڠ سمڤورنا) سبلوم كامو‬
‫درماكن سبهاڬين درڤد اڤ‪ 2‬يڠ كامو سايڠي‪ .‬دان سسواتو اڤ جوا يڠ كامو درماكن‪،‬‬
‫مک سسوڠڬوهڽ اهلل ‪ ‬مڠتاهوءيڽ‪.‬‬ ‫‪5‬‬
‫حاصيل ڤنداڤتن هرتا وقف بوليه دجاديكن مودل اونتوق سسواتو ڤالبورن‬
‫‪92 3‬‬ ‫سورة آل عمران ‪:‬‬ ‫اتاو ڤرنياڬاءن يڠ منداتڠكن كأونتوڠن كڤد اومت إسالم‪.‬‬

‫‪79‬‬ ‫‪2.5.4‬‬ ‫‪2.5.4‬‬ ‫‪78‬‬


‫ريفليكسي كنديري‬ ‫‪ 2‬اهلل ‪ ‬منجلسكن اونتوق منچاڤاي حقيقت كباجيقن دان كباءيقن يڠ سمڤورنا ممرلوكن‬
‫ڤڠوربانن هرتا دڠن مالكوكن انفاق ترهادڤ هرتا يڠ دسايڠي‪ .‬ڤڠوربانن هرتا داڤت‬
‫برداسركن ڬمبر برايكوت‪ ،‬پاتاكن تيندقن يڠ ڤرلو دأمبيل اونتوق مڠڬالقكن عملن برواقف‬ ‫ممبوقتيكن بهاوا سسأورڠ يقين ترهادڤ ڬنجرن يڠ دجنجيكن اوليه اهلل ‪ .‬اوليه ايت‪،‬‬
‫وقف‬

‫وقف‬
‫سباڬاي چارا هيدوڤ سرتا ڤندوان دالم كهيدوڤن‪.‬‬ ‫جلسله وقف ممڤوپاءي كأوتاماءن دان كلبيهن يڠ بسر دالم إسالم‪.‬‬

‫حكمه وقف‬

‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬
‫مراڤتكن جورڠ ڤربيذاءن انتارا‬
‫مندكتكن ديري كڤد اهلل ‪‬‬
‫كاي دڠن ميسكين كران يڠ‬
‫كران ممبلنجاكن هرتا كجالن‬
‫اءوديت ديري‬ ‫كاي داڤت ممبنتو يڠ ميسكين‬
‫اهلل ‪.‬‬
‫دڠن اخالص‪.‬‬
‫لڠكڤكن ڤپاتاءن دباوه‪.‬‬
‫‪/‬‬ ‫ڤپاتاءن‬ ‫بيلڠن‬
‫إسالم مڠنجوركن ڤلقساناءن وقف‪.‬‬ ‫‪1‬‬

‫ترداڤت ڤلباڬاي حكمه دان كلبيهن برواقف‪.‬‬ ‫‪2‬‬


‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫وقف مروڤاكن ساتو عمل جارية‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫منداتڠكن كباءيقن يڠ باپق‬
‫سومبڠن ڤرلو دبريكن كڤد اورڠ يڠ ممرلوكن‪.‬‬ ‫كڤد اومت إسالم كران هرتا‬ ‫منانمكن صيفت ڤموره دان‬
‫‪4‬‬
‫وقف بوليه دباڠونكن اونتوق‬ ‫سوک برانفاق سماتا‪-‬مات‬
‫اورڠ راماي ڤرلو مپرتاءي كيمڤين ممبنتو اورڠ يڠ ممرلوكن‪.‬‬ ‫كران اهلل ‪.‬‬
‫‪5‬‬
‫ڤمباڠونن سكوله‪ ،‬مسجد‬
‫روجوع مجليس اڬام جک ماهو برواقف‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫دان سباڬايڽ‪.‬‬

‫اكتيف ديري‬ ‫لڠكه‪ 2‬اونتوق مڠڬالقكن ڤربواتن يڠ بركاءيتن دڠن وقف‬

‫‪ 1‬لقساناكن اكتيويتي ‪ Round Table‬تنتڠ چونتوه‪ ۲‬وقف يڠ ترداڤت دمليسيا‪.‬‬ ‫سباڬاي سأورڠ مسلم‪ ،‬كيت سهاروسڽ براوسها اونتوق ملقساناكن عملن برواقف‪ .‬انتارا لڠكه‬
‫يڠ سسواءي اونتوق مڠڬالقكن عملن برواقف اياله‪:‬‬
‫‪ 2‬لقساناكن فوروم ددالم كلس يڠ برتاجوق "ڤرانن وقف دالم مڠورڠكن قدر كميسكينن‬
‫اومت إسالم"‪.‬‬ ‫مجليس اڬام إسالم مپيبرلواسكن معلومت تركيني تنتڠ كلبيهن برواقف‪.‬‬
‫‪ 3‬سچارا بركومڤولن‪ ،‬حاصيلكن ‪ Peta i-Think‬مڠناءي عاقبت‪ ۲‬جک اومت إسالم تيدق‬ ‫ممڤلباڬايكن چارا اونتوق برواقف سڤرتي برواقف سچارا اتس تالين دان ڤوتوڠن ڬاجي‪.‬‬
‫برواقف‪ .‬كمودين‪ ،‬لقساناكن اكتيۏيتي ‪.Stray and Stay‬‬ ‫ممبوات كيمڤين دميديا سوسيال اونتوق مناريق مينت اورڠ راماي برواقف‪.‬‬
‫‪81‬‬ ‫‪2.5.4 | 2.5.5‬‬ ‫‪80‬‬
‫اكتيف ميندا‬

:‫ برايکوت‬٢‫جواب سوءالن‬

‫وقف‬
‫ انتارا برايکوت يڠ ماناكه چونتوه وقف خاص؟‬1
.‫ وقف تانه اونتوق ڤرقبورن إسالم‬C . ‫ يتيم‬٢‫ وقف هرتا اونتوق انق‬A
.‫ وقف تانه اونتوق ممباڠونكن سكوله اڬام‬D .‫ وقف هرتا اونتوق اهلي كلوارڬ‬B
‫ انتارا برايكوت يڠ ماناكه تيدق بنر مڠناءي وقف هرتا؟‬2
. ‫ هرتا يڠ داڤت مندكتكن ديري كڤد اهلل‬C . ‫ هرتا يڠ سمڤورنا ميليقن‬A
.‫ هرتا يڠ تيدق تنتو تمڤت دان كدودوقنڽ‬D .‫ هرتا ترسبوت ماسيه ككل بيناءنڽ‬B

‫ مركه‬1 .‫يڠ ڤهاالڽ اكن برتروسن‬ ‫ وقف مروڤاكن ساتو‬3


‫ مركه‬1 .‫إسالم بركمبڠ ماجو‬ ‫ وقف باپق ممبنتو‬4
‫ مركه‬2 .‫ پاتاكن مقصود وقف‬5
‫ مركه‬4 .‫ جلسكن چارا علماء مڠيستنباطكن حكوم وقف‬6
.‫وقف داڤت مڠرتكن هوبوڠن صلة الرحيم انتارا ڬولوڠن كاي دڠن ميسكني‬

‫ مركه‬4 .‫ هورايكن دوا حجه اندا اونتوق مپوكوڠ ڤپاتاءن دأتس‬7


Merujuk perundangan wakaf di negara kita, hanya beberapa negeri sahaja yang mempunyai
Enakmen Pentadbiran Tanah Wakaf, manakala selebihnya dimasukkan sebagai sebahagian
daripada Enakmen Pentadbiran Agama Islam secara umum.
Hal ini bermakna, peraturan mantap bagi mentadbir dan mengurus wakaf, khususnya hartanah
masih belum lengkap sepenuhnya. Jadi, timbul ketidakseragaman dalam urusan pentadbiran dan
pengurusan hartanah wakaf antara satu negeri dengan yang lain.
Keadaan ini boleh menimbulkan keraguan dan ketidaktentuan apabila hartanah wakaf di
sesebuah negeri ditadbir oleh Majlis Agama Islam Negeri (MAIN) di negeri lain. Apabila ketidaktentuan
timbul, pulangan atau manfaat wakaf hartanah tidak dapat dioptimumkan sepenuhnya.
Sumber: Berita Harian, 24 Februari 2018

.‫ هورايكن كسن كتيدقسراڬمن ڤڠوروسن وقف‬،‫ برداسركن كرتن اخبار دأتس‬8


‫ مركه‬6
82
‫بيدڠ‬

‫‪3‬‬
‫اصول الفقه‬
‫‪ 1‬عام دان خاص‬ ‫باب‬

‫‪ 2‬مطلق دان مقيد‬ ‫باب‬

‫‪ 3‬نسخ‬ ‫باب‬

‫‪83‬‬
‫ڤڠرتين لفظ عام دان خاص‬
‫عام دان خاص‬

‫ڤڠرتين لفظ عام‬


‫بهاس ساتو ڤرکارا يڠ مرڠکومي بربيلڠ‪-‬بيلڠ‪.‬‬

‫ايستيله لفظ يڠ مرڠکومي کسموا ڤرکارا يڠ سسواي باڬي لفظ ترسبوت تنڤا اد باتسن‪.‬‬

‫بنتوق‪ 2‬لفظ عام‬

‫‪َ 1‬أ ْل َفاظ ُ‬


‫الج ُموع‬
‫يع‪ ،‬ﲲ‪َ ،‬قاطِ َب ًة‪،‬‬ ‫ِ‬
‫لفظ يڠ منونجوقکن مقصود سلوروه‪ ،‬سموا اتاو ستياڤ سڤرتي ﲄ‪َ ،‬جم ٌ‬
‫اش َر‪َ ،‬م ْع َش ٌر دان الءين‪ .٢‬لفظ‪ ٢‬اين منونجوقکن معنا يڠ مرڠکومي سام اد بندا يڠ‬ ‫َعام ًة‪ ،‬مع ِ‬
‫َّ َ َ‬
‫برعقل اتاو تيدق‪ ،‬لالکي اتاو ونيتا دان سباڬايڽ‪.‬‬
‫چونتوه‬
‫لفظ ﲄ دالم ايات اين‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫چتوسن‬
‫منونجوقكن معنا يڠ عموم‪،‬‬
‫ياءيت ستياڤ ماءنسي‬
‫ﱡﭐ‪...‬ﭐﲄ ﲅ ﲆ ﲇ ﲈ ﲉﱠ‬ ‫ﭐﲄ‬ ‫"الر ُج ُل" دڠن " َز ْيدٌ "؟‬
‫اڤاكه ڤربيذاءن انتارا لفظ َّ‬
‫باب‬
‫ارتيڽ‪ :‬ستياڤ اورڠ ترايکت دڠن اڤ يڠ دالكوکنڽ‪ .‬ترايکت دڠن عمل يڠ‬
‫(سورة الطور ‪ )21 :52‬دکرجاکن‪.‬‬
‫عام دان خاص‬ ‫‪1‬‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ﱡ‪...‬ﲰ ﲱ ﲲ ﲳ ﲴ لفظ ﲲ دالم ايات اين‬
‫منونجوقكن معنا يڠ عموم‪،‬‬
‫ﲲ ﲵﲶ ‪ ...‬ﱠ‬ ‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫ياءيت ڤرڠيله قوم مشرکين‬
‫ارتيڽ‪ :‬دان ڤرڠيله قوم مشرکين سلوروهڽ سباڬايمان‬
‫سلوروهڽ‪.‬‬ ‫‪ 3.1.1‬مپاتاكن ڤڠرتين لفظ عام دان خاص‪.‬‬
‫مريک ڤون ممرڠي کامو سلوروهڽ‪.‬‬
‫‪ 3.1.2‬منرڠكن بنتوق‪ ٢‬لفظ عام‪.‬‬
‫(سورة التوبة ‪)36 :9‬‬
‫‪ 3.1.3‬مڠهورايكن بهاڬين‪ ٢‬تخصيص‪.‬‬
‫لفظ مع ِ‬
‫اش َر دالم حديث اين‬ ‫سبدا رسول اهلل ‪:‬‬ ‫‪ 3.1.4‬مڠاناليسيس قاعده عام دان خاص يڠ ترداڤت دالم القرءان دان الحديث‪.‬‬
‫ََ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫منونجوقكن معنا يڠ عموم‪،‬‬ ‫ث‪.‬‬ ‫ن َْح ُن َم َعاش َر ْالَنْبِ َياء َل ن َ‬
‫ُور ُ‬ ‫مع ِ‬ ‫‪ 3.1.5‬منيالي كڤنتيڠن ڤڠڬوناءن قاعده لفظ عام دان خاص دالم ڤنتڤن حكوم شرع‪.‬‬
‫اش َر‬ ‫َ َ‬
‫ارتيڽ‪ :‬كامي سموا ڤارا نبي تيدق دواريثي هرتا كامي‪ .‬ياءيت سموا نبي تيدق‬ ‫‪ 3.1.6‬مننتوكن رواڠ ليڠكوڤ ڤلقساناءن حكوم شرع مڠڬوناكن قاعده لفظ عام دان خاص‬
‫(روايت أحمد) دواريثي هرتا مريک‪.‬‬ ‫يڠ ترداڤت دالم القرءان دان الحديث‪.‬‬
‫‪85‬‬ ‫‪84‬‬
‫‪3.1.1 | 3.1.2‬‬
‫َكرة دالم بنتوق َل النَّافِية‪َ ،‬ل الن ِ‬
‫َّاه َية دان إِ ْن شرط‬ ‫ِ‬ ‫االستِ ْغ َر ِاق َية‬
‫َ‬ ‫‪ 4‬لفظ ن َ‬ ‫‪ 2‬لفظ ُم ْف َرد دان َج ْمع يڠ دمعرفتكن دڠن ال ْ‬
‫عام دان خاص‬

‫عام دان خاص‬


‫چونتوه‬ ‫چونتوه‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫سبدا رسول اهلل ‪:‬‬
‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َل َوص َّي َة ل َو ِارث‪.‬‬ ‫ارتيڽ‪ :‬لالکي يڠ منچوري دان ڤرمڤوان يڠ منچوري‪ ،‬مک ڤوتوڠله (ڤرڬلڠن)‬
‫ارتيڽ‪ :‬تياد سبارڠ جنيس وصية کڤد اهلي واريث‪.‬‬ ‫مفرد‬
‫تاڠن مريک‪.‬‬
‫(روايت أبو داود)‬ ‫(سورة المائدة ‪)38 :5‬‬
‫َو ِص َّي َة ‪ -‬منونجوقكن سموا جنيس وصية تيدق دبنركن كڤد واريث‪.‬‬ ‫– منونجوقكن سموا اورڠ يڠ منچوري اكن دڤوتوڠ تاڠن‪.‬‬

‫فرمان اهلل ‪:‬‬

‫بنتوق ڤنافين‬ ‫ارتيڽ‪ :‬دان ايستري‪ ٢‬يڠ دچرايكن هندقله منوڠڬو دڠن مناهن ديري مريک (درڤد‬ ‫جمع‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫بركهوين) سالم تيڬ کالي سوچي (درڤد حيض)‪.‬‬
‫ﲠ ﲡ ﲢ ﲣ ﲤ ﲥ ‪...‬ﱠ‬ ‫ﱡﭐ‬ ‫(سورة البقرة ‪)228 :2‬‬
‫ارتيڽ‪ :‬دان جاڠنله اڠکاو سمبهيڠکن‬ ‫– منونجوقکن سموا ونيتا يڠ دطالق‪.‬‬
‫سأورڠ ڤون يڠ ماتي درڤد اورڠ منافق‬
‫ايت سالما‪-‬الماڽ‪.‬‬
‫بنتوق الرڠن‬ ‫‪ 3‬لفظ ُم ْف َرد دان َج ْمع يڠ دمعرفتكن دڠن إِ َضا َفة‬
‫(سورة التوبة ‪)84 :9‬‬ ‫چونتوه‬
‫ﲢ – منونجوقكن تيدق دبنركن‬
‫سبدا رسول اهلل ‪:‬‬
‫صالة جنازه كأتس سموا اورڠ منافق‪.‬‬ ‫بنتوق شرط‬ ‫ِ‬
‫اؤ ُه‪ ،‬ا ْلح ُّل َم ْي َت ُت ُه‪.‬‬ ‫ُه َو ال َّط ُه ُ‬
‫ور َم ُ‬
‫ارتيڽ‪ :‬اءير الءوت اياله اءير يڠ سوچي دان حالل بڠکايڽ (بڠکاي الءوت)‪.‬‬ ‫مفرد‬
‫(روايت أبو داود‪ ،‬الترمذي‪ ،‬النسائي دان ابن ماجه)‬

‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫َم ْي َت ُت ُه ‪ -‬منونجوقكن سموا جنيس بڠکاي الءوت (هيدوڤن اءير) اداله حالل‪.‬‬
‫ﱡ‪...‬ﭐ ﱒ ﱓ ﱔ ﱕ ﱖ‪...‬ﱠ‬
‫ارتيڽ‪ :‬جک داتڠ كڤد كامو سأورڠ يڠ فاسق ممباوا سواتو بريتا‪،‬‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ﱡﭐﲃ ﲄ ﲅ ﲆﲇ ‪)...‬‬
‫مک سليديقيله كبنرنڽ‪.‬‬
‫(سورة الحجرات ‪)6 :49‬‬ ‫ارتيڽ‪ :‬اهلل ‪ ‬ممرينتهكن كامو مڠناءي (ڤمبهاڬين ڤوساک اونتوق) انق‪ ٢‬كامو‪.‬‬ ‫جمع‬
‫(سورة النساء ‪)11 :4‬‬
‫ﱔ – منونجوقكن سموا اورڠ فاسق‪.‬‬ ‫ﲆ – منونجوقکن سموا انق کاندوڠ اکن مواريثي هرتا ڤوساک‪.‬‬
‫‪87‬‬ ‫‪3.1.2‬‬ ‫‪86‬‬
‫‪3.1.2‬‬
‫‪ 6‬اسم شرط ( َم ْن‪َ ،‬ما‪َ ،‬أ ُّي‪َ ،‬أ ْي َن)‬ ‫‪ 5‬اسم موصول ( َا َّل ِذي‪َ ،‬ا َّل ِذ ْي َن‪َ ،‬ا َّلتِي‪َ ،‬الالَّتِي‪َ ،‬ا َّلل ِئي ‪َ ،‬م ْن دان َما)‬
‫عام دان خاص‬

‫عام دان خاص‬


‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫چونتوه‬

‫ارتيڽ‪ :‬مک سسياڤا انتارا کامو يڠ مپقسيکن انق بولن رمضان‪ ،‬مک هندقله دي برڤواسا ڤد‬
‫بولن ايت‪.‬‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫(سورة البقرة ‪)185 :2‬‬ ‫ﲫﲬﲭﲮﲯﲰﲱﲲﲳﲴ‬ ‫ﱡﭐ‬
‫‪ -‬منونجوقكن سسياڤا سهاج يڠ مليهت انق بولن‪.‬‬ ‫ﲶ ﲷﲸ‪ ...‬ﱠ‬
‫ارتيڽ‪ :‬دان ڤرمڤوان‪ ٢‬يڠ ڤوتوس حيض‪ ،‬جک کامو راڬو‪ ٢‬ترهادڤ‬
‫‪ 7‬اِ ِسم اِ ْستِ ْف َهام ( َم ْن‪َ ،‬ما‪َ ،‬متَى‪َ ،‬ما َذا دان َأ ْي َن)‬ ‫تيمڤوه عدة مريک‪ ،‬مک عدهڽ اياله تيڬ بولن دان (دمكين) جوڬ عدة‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫ڤرمڤوان‪ ٢‬يڠ تيدق برحيض‪.‬‬
‫(سورة الطالق ‪)4 :65‬‬
‫‪ -‬منونجوقكن سموا ڤرمڤوان يڠ تيدق اد حيض‪.‬‬
‫ارتيڽ‪ :‬مريک برتاڽ‪ ،‬سياڤاكه يڠ مالکوکن ڤربواتن يڠ دمکين ترهادڤ توهن‪ ٢‬کامي؟‬
‫(سورة األنبياء ‪)59 :21‬‬
‫‪ -‬منونجوقكن عمومڽ سوءالن كڤد سسأورڠ‪.‬‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ڤڠرتين لفظ خاص‬ ‫ﱟ ﱡﱢ ﱣ ﱤ ﱥ ﱦ ‪...‬ﱠ‬
‫ﱡ ﭐ‬
‫ارتيڽ‪ :‬دان کڤد اهلل ‪ ‬برسجود سڬاال يڠ اد دالڠيت دان دبومي‪.‬‬
‫بهاس سسواتو يڠ خصوص‪ ،‬ترباتس دان ترحد‪.‬‬
‫(سورة الرعد ‪)15 :13‬‬
‫لفظ يڠ منونجوقکن معنا خصوص باڬي سسواتو ڤركارا سام اد نام خاص‬ ‫‪ -‬منونجوقكن سموا بندا دالڠيت دان دبومي برسجود كڤد اهلل ‪.‬‬
‫ايستيله‬
‫اتاو بيلڠن ترتنتو‪.‬‬

‫چونتوه‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫لفظ ﲙ (سڤولوه) دالم فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ﱡﭐ ‪ ...‬ﲗ ﲘ ﲙ ﲚ ‪...‬ﱠ‬ ‫ﱡ‪...‬ﱎ ﱏ ﱐ ﱑ ﱒ‪...‬ﱠ‬
‫ارتيڽ‪ :‬مک كفارتڽ اداله دڠن ممبري ماکن سڤولوه اورڠ ميسکين‪.‬‬ ‫ارتيڽ‪ :‬دان دحاللکن باڬي کامو ڤرمڤوان‪ ٢‬سالءين يڠ ترسبوت‪.‬‬ ‫َما‬
‫(سورة المائدة ‪)89 :5‬‬ ‫(سورة النساء ‪)24 :4‬‬
‫ﱐ ‪ -‬منونجوقكن دحاللكن سموا ڤرمڤوان سالءين يڠ تله دسبوت‪.‬‬
‫ﲙ ‪ -‬منونجوقکن مقصود يڠ دکهندقي سچارا َق ْط ِعي‪ .‬دڠن کات الءين‪ ،‬تيدق اد‬
‫کموڠکينن ڤنمبهن اتاو ڤڠورڠن ڤد بيلڠن ترسبوت‪.‬‬
‫‪89‬‬ ‫‪3.1.1 | 3.1.2‬‬ ‫‪3.1.2‬‬ ‫‪88‬‬
‫سبدا رسول اهلل ‪:‬‬ ‫بهاڬين‪ 2‬تخصيص‬
‫اهلل َص َل َة َأ َح ِدك ُْم إ َذا َأ ْحدَ َ‬
‫عام دان خاص‬

‫عام دان خاص‬


‫ث َحتَّى َيت ََو َّض َأ‪.‬‬ ‫َل َي ْق َب ُل ُ‬ ‫تخصيص دڠن دليل نص‬
‫ارتيڽ‪ :‬اهلل ‪ ‬تيدق منريما صالة سسأورڠ اڤابيال دي برحدث سهيڠڬ‬
‫تخصيص تربهاڬي کڤد دوا‪:‬‬
‫دي بروضوء‪.‬‬
‫(روايت البخاري دان مسلم)‬ ‫تخصيص دڠن دليل بوكن نص‬

‫حديث اين منجلسكن واجب بروضوء سبلوم منونايكن صالة‪ ،‬تتاڤي‬ ‫تخصيص‬ ‫تخصيص دڠن دليل نص‬
‫حديث يڠ عموم اين تله دتخصيصكن دڠن ايات القرءان سوڤايا برتيمم‬ ‫الحديث‬
‫كتيک كتياداءن اءير‪ .‬فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫دڠن‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫القرءان‬ ‫ﱡﭐ ‪ ...‬ﱗ ﱘ ﱙ ﱚ ﱛ ‪...‬ﱠ‬
‫ﱡﭐ‪...‬ﲧ ﲨ ﲩ ﲪ ﲫ ﲬ ﲭ ﲮ ﲯ ﲰ ﲱ ﲲ ﲳ ﲴ ﲵ ﲶ‬
‫ارتيڽ‪ :‬ڤدحال اهلل ‪ ‬تله مڠحاللكن جوال بلي (برنياڬ) دان‬ ‫تخصيص‬
‫ﲷ ﲸ ﲹ ﲺ ﲻ‪...‬ﱠ‬
‫مڠحرامكن رباء‪.‬‬ ‫القرءان‬
‫ارتيڽ‪ :‬دان جک كامو ساكيت اتاو سدڠ دالم مسافير اتاو ساله سأورڠ انتارا‬
‫(سورة البقرة ‪)275 :2‬‬ ‫دڠن‬
‫كامو داتڠ دري تمڤت بواڠ اءير اتاو كامو تله مپنتوه ڤرمڤوان‪ ،‬كمودين‬
‫كامو تيدق منداڤتي اءير‪ ،‬مک برتيممله دڠن تانه (دبو) يڠ سوچي‪.‬‬ ‫لفظ ﱙ اياله لفظ عام يڠ منونجوقكن سموا جوال بلي دحاللكن تنڤا‬ ‫القرءان‬
‫(سورة النساء ‪)43 :4‬‬ ‫حد تتاڤي جوال بلي اين تله دتخصيصكن دڠن لفظ ﱛ يڠ مڠحرامكن‬
‫سموا جوال بلي يڠ مڠاندوڠي رباء‪.‬‬
‫سبدا رسول اهلل ‪:‬‬
‫َان َا ْل َما ُء ُق َّل َت ْي ِن َل ْم َي ْح ِم ْل َا ْل َخ َب َث‪.‬‬
‫إِ َذا ك َ‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ارتيڽ‪ :‬اڤابيال اءير ايت منچوكوڤي دوا كوله‪ ،‬اي تيدق نجيس‪.‬‬ ‫ﱡﭐﱁ ﱂ ﱃ ﱄ‪...‬ﱠ‬
‫(روايت أبو داود)‬ ‫ارتيڽ‪ :‬دحرامكن كڤد كامو (مماكن) بڠکاي دان داره‪.‬‬
‫(سورة المائدة ‪)3 :5‬‬
‫حديث دأتس اداله عموم يڠ منرڠكن اءير اڤابيال منچوكوڤي دوا كوله‪ ،‬اي تيدق‬ ‫تخصيص‬
‫اكن منجادي نجيس سام اد براوبه اتاو تيدق براوبه راس‪ ،‬باءو دان ورناڽ‪.‬‬ ‫الحديث‬ ‫لفظ ﱃ اياله لفظ عام يڠ منونجوقكن سموا بڠكاي اداله حرام‪ .‬لفظ‬ ‫تخصيص‬
‫حديث ترسبوت دتخصيصكن دڠن حديث برايكوت‪:‬‬ ‫دڠن‬ ‫عام اين تله دتخصيصكن دڠن لفظ ا ْل ِح ُّل دالم حديث يڠ منونجوقكن‬ ‫القرءان‬
‫الحديث‬ ‫دڠن‬
‫يح ِه َو َط ْع ِم ِه‪َ ،‬و َل ْونِ ِه‪.‬‬
‫إِ َّن َا ْلماء َل ينَجسه َشيء‪ ،‬إِ َّل ما َغ َلب َع َلى ِر ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ َ ُ ِّ ُ ُ ْ ٌ‬ ‫حالل سموا بڠكاي دري الءوت‪.‬‬ ‫الحديث‬
‫ارتيڽ‪ :‬سسوڠڬوهڽ اءير تيدق دنجيسكن اوليه سسواتو مالءينكن اڤابيال‬ ‫سبدا رسول اهلل ‪:‬‬
‫براوبه سسواتو درڤد صيفتڽ سام اد باءو‪ ،‬راس اتاو ورناڽ‪.‬‬
‫(روايت ابن ماجه)‬ ‫اؤ ُه‪ ،‬ا ْل ِح ُّل َم ْيت ُت ُه‪.‬‬ ‫ُه َو ال َّط ُه ُ‬
‫ور َم ُ‬
‫ارتيڽ‪ :‬اءير الءوت اياله اءير يڠ سوچي دان حالل بڠکايڽ (بڠکاي الءوت)‪.‬‬
‫حديث ترسبوت منجلسكن اءير يڠ منچوكوڤي دوا كوله اكن منجادي نجيس‬ ‫(روايت أبو داود‪ ،‬الترمذي‪ ،‬النسائي دان ابن ماجه)‬
‫اڤابيال اءير براوبه ساله ساتو درڤد تيڬ صيفت ترسبوت‪.‬‬
‫‪91‬‬ ‫‪3.1.3‬‬ ‫‪3.1.3‬‬ ‫‪90‬‬
‫تخصيص دڠن دليل بوكن نص‬
‫عام دان خاص‬

‫عام دان خاص‬


‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ﱡﭐﱁ ﱂ ﱃ ﱄ ﱅ ﱆ ﱇ ﱈ ﱉ ﱊ ﱋ ﱌ ﱍ‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ﱎ ﱏ‪...‬ﱐ ﭐ)‬
‫(‪...‬ﲗ ﲘ ﲙ ﲚ ﲛ ﲜ ﲝ ﲞ ﲟ)‬
‫ارتيڽ‪ :‬واهاي اورڠ‪ 2‬يڠ برايمان‪ ،‬اڤابيال كامو دسرو اونتوق مڠرجاكن‬
‫ارتيڽ‪ :‬كاتاكنله‪ ،‬اهلل ‪ ‬جواله يڠ منچيڤتاكن تياڤ‪ 2‬سسواتو دان دياله‬ ‫صالة ڤد هاري جمعة‪ ،‬مک برسڬراله كڤد مڠيڠتي اهلل ‪ ‬دان تيڠڬلكنله‬
‫مها اسا‪ ،‬الڬي مها كواس‪.‬‬ ‫تخصيص دڠن‬ ‫تخصيص‬
‫برجوال بلي‪.‬‬
‫(سورة الرعد ‪)16 :13‬‬ ‫عقل‬ ‫دڠن اجماع‬
‫(سورة الجمعة ‪)9 :62‬‬
‫ دالم ايات ترسبوت‪ ،‬داڤت دفهمي بهاوا اهلل ‪ ‬منچيڤتا سڬاال‬ ‫ايات اين منرڠكن كواجيڤن منونايكن صالة جمعة كڤد سموا اورڠ‬
‫سسواتو‪ ،‬تتاڤي عقل منتخصيصكن بهاوا اهلل ‪ ‬تيدق منچيڤتا ذاتڽ‬ ‫إسالم تنڤا سبارڠ ڤڠچوالين تتاڤي ايات اين تله دتخصيصكن اوليه‬
‫سنديري‪.‬‬ ‫اجماع علماء يڠ مپاتاكن بهاوا تياد كواجيڤن اونتوق منونايكن صالة‬
‫جمعة باڬي اورڠ‪ 2‬ڤرمڤوان دان همبا عبدي‪.‬‬

‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬


‫ﭐ (ﱁ ﱂ ﱃ ﱄ ﱅ ﱆ ﱇ ﱈ ﱉ ﱊ ﱋ ﱌ)‬ ‫( ﲌ ﲍ ﲎ ﲏ ﲐ ﲑ ﲒ ﲓ ﲔ ﲕﲖ ﲗ ﲘ ﲙ‬
‫ارتيڽ‪ :‬سسوڠڬوهڽ اكو داڤتي سأورڠ ڤرمڤوان ممرينته مريک دان اي‬ ‫ﲚ ﲛ)‬
‫تله دبريكن كڤداڽ (سربا سديكيت) درڤد تياڤ‪ 2‬سسواتو دان اي ڤوال‬ ‫ارتيڽ‪ :‬يڠ مڠهنچوركن سڬاالڽ دڠن ايذين درڤد توهنڽ‪ .‬مک منجاديله‬ ‫تخصيص‬
‫تخصيص دڠن ممڤوپاءي سيڠڬهسان يڠ بسر‪.‬‬ ‫دڠن ِ‬
‫الح ِّسي‬
‫مريک ڤونه‪-‬رانه تيدق كليهتن مالءينكن تمڤت‪ 2‬تيڠڬل مريک‪ .‬دمكينله‬
‫(سورة النمل ‪)23 :27‬‬ ‫عرف دان عادت‬ ‫كامي ممبالس قوم يڠ بردوسا‪.‬‬ ‫(ڤنچاءيندرا)‬
‫ ايات اين منونجوقكن بلقيس ممڤوپاءي سڬاال‪-‬ڬاالڽ‪ .‬واالو‬ ‫(سورة األحقاف ‪)25 :46‬‬ ‫الم َش َ‬
‫اهدَ ة‬ ‫دان ُ‬
‫باڬايماناڤون‪ ،‬عادت كبياساءن منونجوقكن هرتا نبي سليمان ‪‬‬ ‫(ڤپقسين)‬
‫سسوڠڬوهڽ كيت مڠتاهوءي بهاوا اهلل ‪ ‬ممڤو مموسنهكن سڬاال‪-‬‬
‫تيدق ترماسوق دالم ڤڠواساءنڽ‪.‬‬ ‫ڬاالڽ تتاڤي الحسي دان المشاهدة منتخصيصكن‪ ،‬ياءيت اهلل تيدق‬
‫مڠهنچوركن الڠيت دان بومي سرتا ڤالنيت‪ 2‬الءين‪.‬‬

‫‪93‬‬ ‫‪3.1.3‬‬ ‫‪3.1.3‬‬ ‫‪92‬‬


‫اناليسيس قاعده عام دان خاص يڠ ترداڤت دالم القرءان دان الحديث‬
‫عام دان خاص‬

‫عام دان خاص‬


‫کترڠن‬ ‫ُمخَ ِّصص‬ ‫لفظ عام‬

‫فرمان اهلل ‪:‬‬


‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ﱡ‪...‬ﲹ ﲺ ﲻ ﲼ ﲽ ﲾﱭ‪...‬ﱠ‬
‫ارتيڽ‪ :‬دان ڤرمڤوان‪ ٢‬يڠ حاميل‪ ،‬تيمڤوه عدهڽ اياله سهيڠڬ مريک‬ ‫ﱩ ﱪ ﱫ ﱬﱭ‪ ...‬ﱠ‬ ‫ﱡﭐ‬
‫القرءان‬
‫مالهيرکن انق‪.‬‬ ‫ارتيڽ‪ :‬دان ايستري‪ ٢‬يڠ دچرايكن هندقله منوڠڬو دڠن مناهن ديري مريک (درڤد بركهوين)‬
‫(سورة الطالق ‪)4 :65‬‬ ‫سالم تيڬ کالي سوچي (درڤد حيض)‪.‬‬
‫ سموا ڤرمڤوان يڠ دچرايكن هندقله برعدة تيڬ كالي سوچي كچوالي‬ ‫(سورة البقرة ‪)228 :2‬‬
‫ڤرمڤوان يڠ حاميل‪.‬‬
‫سبدا رسول اهلل ‪:‬‬
‫اؤ ُه‪ ،‬ا ْل ِح ُّل َم ْي َت ُت ُه‪.‬‬ ‫ُه َو ال َّط ُه ُ‬
‫ور َم ُ‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ارتيڽ‪ :‬اءير الءوت اياله اءير يڠ سوچي دان حالل بڠکايڽ (بڠکاي الءوت)‪.‬‬ ‫حديث‬ ‫ﱡﭐﱁ ﱂ ﱃ ﱄ‪...‬ﱠ‬
‫(روايت أبو داود‪ ،‬الترمذي‪ ،‬النسائي دان ابن ماجه)‬ ‫ارتيڽ‪ :‬دحرامكن كڤد كامو (مماكن) بڠکاي دان داره‪.‬‬
‫(سورة المائدة ‪)3 :5‬‬
‫ سموا بڠكاي حرام دماكن‪ ،‬كچوالي بڠكاي بيناتڠ يڠ هيدوڤ ددالم اءير‪.‬‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫کانق‪ ٢‬دان اورڠ ڬيال تيدق ترماسوق دالم ڬولوڠن يڠ دتکليف اونتوق‬ ‫عقل‬ ‫ﱡ‪ ...‬ﲝ ﲞ ﲟ ﲠ ﲡ ﲢ ﲣ ﲤ ﲥ ‪...‬ﱠ‬
‫منونايکن حج‪.‬‬ ‫ارتيڽ‪ :‬دان اهلل ‪ ‬مواجبكن ماءنسي مڠرجاكن عبادة حج دڠن مڠونجوڠي بيت اهلل‪ ،‬ياءيت‬
‫سسياڤا يڠ ممڤو سمڤاي كڤداڽ‪.‬‬
‫(سورة آل عمران ‪)97 :3‬‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ڤنچاءيندرا مڠصحکن بهاوا الڠيت‪ ،‬بومي‪ ،‬چکراواال دان الءين‪٢‬‬ ‫َا ْل َح ِّسي‬ ‫ﱡﭐ ﲌ ﲍ ﲎ ﲏ ﲐ‪...‬ﱠ‬
‫تيدق بيناس‪.‬‬ ‫دان‬ ‫ارتيڽ‪( :‬اون) يڠ مڠهنچوركن سڬاالڽ دڠن ايذين درڤد توهنڽ‪.‬‬
‫َا ْل ُم َش َ‬
‫اهدَ ة‬ ‫(سورة األحقاف ‪)25 :46‬‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫إمام مالك برڤنداڤت عرف دان کبياساءن ونيتا بڠساون تيدق مپوسوکن انق مريک‬ ‫عرف دان‬ ‫ﱡﭐ ﲚ ﲛ ﲜ ﲝ ﲞﲟ ‪...‬ﱠ‬
‫سنديري‪ ،‬مک مريک برحق منونتوت اوڤه درڤد سوامي جک مپوسوکن انق‪.‬‬ ‫عادت‬ ‫ارتيڽ‪ :‬دان ايبو‪ ٢‬هندقله مپوسوکن انق‪ ٢‬مريک سالم دوا تاهون ڬنڤ‪.‬‬
‫(سورة البقرة ‪)233 :2‬‬
‫‪95‬‬ ‫‪3.1.4‬‬ ‫‪94‬‬
‫اكتيف ديري‬ ‫کڤنتيڠن ممهمي عام دان خاص‬
‫عام دان خاص‬

‫عام دان خاص‬


‫‪ 1‬مڠڤليکاسيکن لفظ عام دان خاص ڤد حکوم‪ ٢‬چابڠ دڠن بتول‪.‬‬
‫‪ 1‬بينچڠكن دالم کومڤولن چونتوه‪ ٢‬لفظ عام دان خاص دالم القرءان‪ .‬توليس معلومت‬
‫‪ 2‬تيدق مڠعمومکن سسواتو دليل يڠ تله دتخصيصکن‪.‬‬
‫حاصيل ڤربينچڠن کومڤولن ڤد کرتس مهجوڠ‪ .‬ستياڤ كومڤولن اكن ممبنتڠكن حاصيل‬
‫‪ 3‬حكوم يڠ دکلوارکن تڤت دان بتول مڠيكوت كهندق شرع‪.‬‬
‫كرجا مريک سالم تيڬ مينيت‪.‬‬
‫‪ 2‬ڬوناكن قاعده ‪ Puzzle Learning‬سچارا بركومڤولن اونتوق مڠولڠ كاجي قاعده تخصيص‬ ‫رواڠ ليڠكوڤ ڤلقساناءن حكوم شرع مڠڬوناكن قاعده لفظ عام دان‬
‫دالم القرءان دان الحديث‪.‬‬ ‫خاص يڠ ترداڤت دالم القرءان دان الحديث‬
‫‪ 3‬ڬورو مڠڬوناكن قاعده ‪ Peta i-Think‬اونتوق منچاري ڤربيذاءن انتارا لفظ عام‬
‫دڠن خاص‪.‬‬ ‫ ‬ ‫قاعده لفظ عام دان خاص ترڤاكاي دالم سموا نص القرءان دان الحديث‪ .‬نامون بڬيتو باڬي‬
‫لفظ عام‪ ،‬جمهور علماء برڤنداڤت معنا عموم لفظ عام تيدق بوليه دعملكن سبلوم منليتي دان‬
‫منچاري دليل يڠ منتخصيصكنڽ‪ .‬اڤابيال تله براوسها منچاري دليل يڠ منتخصيص دان همڤير‬
‫اكتيف ميندا‬
‫يقين تيدق اد يڠ مڠخصوصكنڽ‪ ،‬مک هاروس برڤڬڠ كڤد كعمومن لفظ ترسبوت اونتوق‬
‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬ ‫منتڤكن سسواتو حكوم‪.‬‬

‫ممباتسکن لفظ عام هاڽ کڤد سبهاڬين اينديۏيدو اتاو ڤرکارا‪.‬‬ ‫ريفليكسي كنديري‬
‫‪.‬‬ ‫‪ 1‬ڤپاتاءن دأتس مروجوع کڤد‬ ‫اناليسيس سيتواسي برايكوت دان بينچڠكن چارا ممڤركتيككن قاعده لفظ عام دان خاص‬
‫َخ ِصيص‬
‫‪ C‬ت ْ‬ ‫ ‪ A‬لفظ عام ‬ ‫يڠ تڤت‪.‬‬
‫ ‪ D‬اسم موصول‬ ‫ ‪ B‬لفظ خاص ‬ ‫سيتواسي‬ ‫بيلڠن‬
‫علي تله برسومڤه دان ملڠڬر سومڤهڽ‪ ،‬اللو دي ممباير َك َّف َارة دڠن ممبري ماكن كڤد‬
‫‪ 2‬انتارا برايكوت ماناکه ايات‪ ٢‬يڠ ممڤوپاءي لفظ عام؟‬ ‫‪1‬‬
‫سراماي سمبيلن اورڠ ميسكين‪.‬‬
‫‪ I‬ﲩ ﲪ ﲫﲬ‬ ‫ ‬
‫‪ II‬ﲉ ﲊ ﲋ ﲌ‬ ‫ ‬ ‫سأورڠ تنترا إسالم تله دتاون اوليه موسوه‪ ،‬اللو دي تله دأوڬوت بونوه سكيراڽ تيدق‬
‫‪ III‬ﲚ ﲛ ﲜ ﲬ‬ ‫ ‬
‫مڠلواركن اوچڤن ڤڠاكوان كفور‪ .‬مک‪ ،‬دي تله مڠلواركن اوچڤن ترسبوت دمي‬ ‫‪2‬‬

‫مپالمتكن پاواڽ‪.‬‬
‫‪ IV‬ﲔ ﲕ ﲖ ﲗ ﲘ‬ ‫ ‬

‫‪ III ,II C‬دان ‪IV‬‬


‫ ‬ ‫ ‪ II ,I A‬دان ‪ III‬‬ ‫فاطمة منيڠڬل دنيا دان منيڠڬلكن ‪ RM10 000‬واڠ توناي سباڬاي هرتا ڤوساک‪ .‬فاطمة‬
‫تياد واريث الءين كچوالي سواميڽ‪ .‬سواميڽ تله مڠمبيل سموا واڠ ترسبوت‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ II D‬دان ‪III‬‬
‫ ‬ ‫ ‪ II ,I B‬دان ‪ IV‬‬
‫‪ 1 .‬مركه‬ ‫بخاري تله منڠكڤ ببراڤ ايكور باللڠ كوپيت‪ ،‬اللو مماتهكن كڤاال باللڠ ترسبوت‬
‫‪ 3‬اجماع‪ُ ،‬م َش َ‬
‫اهدَ ة دان عقل اداله انتارا تخصيص دڠن دليل‬
‫سبلوم ممباكرڽ‪ .‬كمودين‪ ،‬دي مماكن باللڠ ترسبوت‪.‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪97‬‬ ‫‪3.1.5 | 3.1.6‬‬ ‫‪96‬‬


‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ﱡ‪ ...‬ﲝ ﲞ ﲟ ﲠ ﲡ ﲢ ﲣ ﲤ ﲥ‪ ...‬ﱠ‬

‫عام دان خاص‬


‫ارتيڽ‪ :‬دان اهلل ‪ ‬مواجبكن ماءنسي مڠرجاكن عبادة حج دڠن مڠونجوڠي بيت اهلل‪،‬‬
‫ياءيت سسياڤا يڠ ممڤو سمڤاي كڤداڽ‪.‬‬
‫(سورة آل عمران ‪)97 :3‬‬

‫‪ 4‬برداسركن ايات دأتس‪ ،‬كلواركن حكوم برداسركن قاعده عام دان تخصيص‪.‬‬
‫حكوم ‬ ‫‪.i‬‬ ‫ ‬
‫‪ 2‬مركه‬ ‫هوراين قاعده ‬ ‫‪.ii‬‬ ‫ ‬
‫‪ 3‬مركه‬ ‫‪ 5‬سناريكن تيڬ چونتوه لفظ عام يع تله دتخصيصكن درڤد حديث‪.‬‬

‫‪ 4‬مركه‬ ‫‪ 6‬كموكاكن دوا كسن اڤابيال سسأورڠ تيدق ممهمي لفظ عام دان خاص‪.‬‬

‫سلمى منموکن سأيكور ايكن ماتي دتڤي ڤنتاي‪ ،‬اللو دي ممباوا ڤولڠ ايكن ترسبوت‬
‫اونتوق دماسق‪.‬‬

‫‪ 7‬برداسركن سيتواسي يڠ دهادڤي اوليه سلمى‪ ،‬جلسكن حكوم مماكن ايكن يڠ تله ماتي‬
‫‪ 6‬مركه‬ ‫برداسركن قاعده عام دان خاص‪.‬‬

‫فرمان اهلل ‪:‬‬


‫ﱡﭐﲌ ﲍ ﲎ ﲏ ﲐ‪)...‬‬
‫ارتيڽ‪ :‬يڠ مڠهنچوركن سڬاالڽ دڠن ايذين درڤد توهنڽ‪.‬‬
‫(سورة األحقاف ‪)25 :46‬‬
‫‪ 4‬مركه‬ ‫‪ 8‬هورايكن ُم َخ ِّصص ايات دأتس‪.‬‬

‫‪98‬‬
‫چتوسن‬
‫"ر ُج ٌل" دڠن لفظ‬
‫اڤاكه ڤربيذاءن انتارا لفظ َ‬
‫"ر ُج ٌل ُم ْؤ ِم ٌن"؟‬
‫باب‬
‫َ‬

‫مطلق دان مقيد‬ ‫‪2‬‬


‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫مپاتاكن ڤڠرتين لفظ مطلق دان مقيد‪.‬‬ ‫‪ 3.2.1‬‬
‫منرڠكن حكوم لفظ مطلق دان مقيد‪.‬‬ ‫‪ 3.2.2‬‬
‫مڠاناليسيس ڤربيذاءن لفظ مطلق دان مقيد دڠن لفظ عام دان خاص‪.‬‬ ‫‪ 3.2.3‬‬
‫منيالي كڤنتيڠن ڤڠڬوناءن لفظ مطلق دان مقيد دالم ڤنتڤن حكوم شرع‪.‬‬ ‫‪ 3.2.4‬‬
‫مننتوكن باتسن رواڠ ليڠكوڤ ڤلقساناءن حكوم شرع مڠڬوناكن قاعده لفظ مطلق‬ ‫‪ 3.2.5‬‬
‫دان مقيد يڠ ترداڤت دالم القرءان دان الحديث‪.‬‬

‫‪99‬‬
‫كفارتڽ اداله دڠن ممبري ماكن سڤولوه اورڠ ميسكين درڤد جنيس‬
‫ڤڠرتين لفظ ُم ْط َلق‬
‫مطلق دان مقيد‬

‫مطلق دان مقيد‬


‫ماكنن يڠ بياسا كامو بريكن كڤد كلوارڬ كامو‪ ،‬اتاو ممبري ڤاكاين‬
‫كڤد مريک‪ ،‬اتاو ممرديكاكن سأورڠ همبا‪.‬‬ ‫بيبس دان تيدق ترايكت‪.‬‬ ‫بهاس‬
‫(سورة المائدة ‪)89 :5‬‬ ‫لفظ خصوص يڠ منونجوقکن ساتو اتاو ببراڤ ڤرکارا يڠ تيدق ترتنتو دالم‬
‫جنيسڽ (سچارا مپلوروه) تنڤا دکاءيتکن دڠن مان‪ 2‬صيفت يڠ مڠيكتڽ‪.‬‬ ‫ايستيله‬

‫فرمان اهلل ‪ c‬مڠناءي ڤرمڤوان‪ 2‬يڠ حرام دكهويني‪:‬‬


‫چونتوه‬
‫لفظ ﲄ‬ ‫ﱡﭐﱳﱴﱵﱶﱷﱸ‬
‫"ر ُج ٌل" برمقصود سأورڠ لالکي (مرڠکومي سجومله لالکي) تنڤا دتنتوکن صيفت لالکي‬‫لفظ َ‬
‫ﲅ مطلق‬ ‫ﱹ ﱺ ﱻ ﱼ ﱽﱾ ﱿ‬
‫"ر ُج ٌل" ممباوا مقصود مپلوروه دان تيدق ترتنتو يڠ مماسوقکن سموا‬
‫ايت‪ .‬اوليه ايت‪ ،‬لفظ َ‬
‫دان منونجوقكن‬ ‫ﲀ ﲁ ﲂ ﲃﲄ ﲅ ‪ ...‬ﱠ‬ ‫جنيس لالکي تنڤا دتنتوکن صيفت‪ 2‬اتاو چيري‪-‬چيريڽ‪.‬‬
‫ڤڠحرامن ايبو منتوا‬
‫سلڤس عقد نكاح‬ ‫ارتيڽ‪ :‬دحرامكن كڤد كامو منكاحي ايبو‪ 2‬كامو‪ ،‬انق‪ 2‬ڤرمڤوان‬
‫دجالنكن تنڤا اد‬ ‫كامو‪ ،‬ساودارا‪ 2‬ڤرمڤوان كامو‪ ،‬ساودارا‪ 2‬ڤرمڤوان ايه كامو‪،‬‬ ‫حكوم لفظ مطلق‬
‫شرط برستوبوه‬ ‫ساودارا‪ 2‬ڤرمڤوان ايبو كامو‪ ،‬انق‪ 2‬ڤرمڤوان ساودارا كامو يڠ‬
‫دڠن ڤرمڤوان يڠ‬ ‫لالكي دان انق‪ 2‬ڤرمڤوان ساودارا كامو يڠ ڤرمڤوان‪ ،‬ايبو‪ 2‬كامو‬ ‫حكوم معنا مطلق اداله ترڤاكاي اڤابيال سسواتو لفظ داتڠ سچارا مطلق دالم ساتو ايات القرءان‬
‫دنكاحي‪.‬‬ ‫يڠ تله مپوسوكن كامو‪ ،‬ساودارا‪ 2‬ڤرمڤوان سوسوان كامو دان‬ ‫اتاو الحديث سالڬي تياد دليل يڠ منونجوقكن اي دكاءيتكن دڠن مان‪ 2‬صيفت دالم ايات القرءان‬
‫ايبو‪ 2‬منتوا كامو‪.‬‬ ‫اتاو الحديث الءين‪.‬‬
‫(سورة النساء ‪)23 :4‬‬ ‫كترڠن‬ ‫چونتوه‬

‫لفظ َولِ ّي اياله‬ ‫ﲤ اياله‬ ‫فرمان اهلل ‪ c‬مڠناءي َك َّف َارة سومڤه‪:‬‬
‫سبدا نبي‪:g‬‬
‫مطلق‪ ،‬مک حديث‬ ‫َـاح َّإل بِ َولـ ٍِّي‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫لفظ مطلق يڠ‬ ‫ﱡﭐﲋ ﲌ ﲍ ﲎ ﲏ ﲐ ﲑ ﲒ ﲓ ﲔ‬
‫َل نك َ‬
‫اين منونجوقكن‬ ‫منونجوقكن‬ ‫ﲕﲖ ﲗ ﲘ ﲙ ﲚ ﲛ ﲜ ﲝ ﲞ ﲟ‬
‫ارتيڽ‪ :‬تياد نكاح (يڠ صح) كچوالي دڠن ولي‪.‬‬
‫شرط كوجودن‬ ‫كصحيحن‬
‫(روايت الترمذي‪ ،‬أبو داود دان ابن ماجه)‬ ‫ﲠ ﲡ ﲢ ﲣ ﲤﲥ‪ ...‬ﱠ‬
‫مان‪ 2‬ولي نكاح‪.‬‬ ‫ممبيبسكن مان‪2‬‬
‫همبا سام اد يڠ‬ ‫ارتيڽ‪ :‬اهلل ‪ c‬تيدق مڠحكوم كامو دسببكن سومڤه‪ 2‬كامو يڠ تيدق‬
‫برصيفت برايمان‬ ‫دسڠاجكن (اونتوق برسومڤه) تتاڤي دي مڠحكوم كامو دسببكن‬
‫نامون بڬيتو‪ ،‬جک اد دليل يڠ منونجوقكن َت ْق ِييد (دتنتوكن اتاو دأيكت دڠن صيفت)‪ ،‬مک‬ ‫اتاو كافير‪.‬‬ ‫سومڤه يڠ كامو سڠاجاكن (دڠن برسوڠڬوه‪-‬سوڠڬوه)‪ .‬مک‪،‬‬
‫ڤرلو مڠمبيل كيرا صيفت يڠ دكاءيتكن كڤد لفظ مطلق ترسبوت‪.‬‬
‫‪101‬‬ ‫‪3.2.2‬‬ ‫‪3.2.1 | 3.2.2‬‬ ‫‪100‬‬
‫حكوم لفظ مقيد‬ ‫چونتوه لفظ مطلق يڠ اد دليل تقييد‬
‫مطلق دان مقيد‬

‫مطلق دان مقيد‬


‫حكوم معنا مقيد اداله ترڤاكاي اڤابيال سسواتو لفظ داتڠ سچارا مقيد (ترايکت) دالم ساتو ايات‬
‫القرءان اتاو الحديث سالڬي تياد دليل يڠ منونجوقكن تربطلڽ کترايکتن ترسبوت (تقييد)‪.‬‬ ‫فرمان اهلل ‪:c‬‬
‫چونتوه‬ ‫ﱡﭐ ‪...‬ﲺ ﲻ ﲼ ﲽ ﲾ ﲿ ﳀﳁ ‪...‬ﱠ‬
‫كترڠن‬
‫ارتيڽ‪( :‬ڤمبهاڬين ايت) اياله سسوده دسلسايكن وصية يڠ تله دواصيتكن اوليه سي ماتي‬
‫برڤواسا دوا بولن (ﲋ‬ ‫دان سسوده دبايركن هوتڠڽ‪.‬‬
‫ﲌ) دالم ايات اين‬ ‫فرمان اهلل ‪ c‬مڠناءي َك َّف َارة ظِ َهار‪:‬‬ ‫(سورة النساء ‪)11 :4‬‬
‫ﱡﭐ ﲈ ﲉ ﲊ ﲋ ﲌ ﲍ ﲎ ﲏ ﲐ ﲑ ‪ ...‬ﱠ تله دأيكت دڠن صيفت‬
‫لفظ ﲼ اياله مطلق يڠ تيدق دكاءيتكن صيفت اتاو قدر ترتنتو‪ .‬نامون‪ ،‬ترداڤت دليل‬
‫برتوروت‪-‬توروت (ﲍ)‪،‬‬ ‫ارتيڽ‪ :‬مک سسياڤا يڠ تيدق داڤت (ممرديكاكن همبا)‪،‬‬ ‫دالم حديث يڠ منتڤكن قدر وصية هاڽ كڤد ‪ 1/3‬سهاج‪ ،‬ياءيت حديث نبي ‪:g‬‬
‫مک تيدق چوكوڤ برڤواسا‬ ‫مک هندقله اي برڤواسا دوا بولن برتوروت‪-‬توروت‪.‬‬
‫ِ‬
‫اونتوق َك َّف َارة ظ َهار سچارا‬
‫(سورة المجادلة ‪)4 :58‬‬ ‫َال ُّث ُل ُث َوال ُّث ُل ُث كَثِ ْي ٌر‪.‬‬
‫سلڠ‪-‬سلي‪.‬‬ ‫ارتيڽ‪ :‬وصية ايت ‪ ، 1/3‬نامون ‪ 1/3‬ايت باپق‪.‬‬
‫(روايت البخاري دان مسلم)‬
‫دالم ايات اين‪ ،‬داره (ﲙ)‬
‫يڠ دحرامكن تله دأيكت‬ ‫فرمان اهلل ‪ c‬مڠناءي ڤڠحرامن داره‪:‬‬ ‫كسيمڤولنڽ‪ ،‬لفظ مطلق اكن ترڤاكاي سهيڠڬ اد دليل يڠ منونجوقكن تقييد (يڠ‬
‫دڠن صيفت مڠالير‬ ‫ﱡﭐ ‪...‬ﲔ ﲕ ﲖ ﲗ ﲘ ﲙ ﲚ ‪ ...‬ﱠ‬ ‫مننتوكن صيفت)‪.‬‬
‫(ﲚ)‪ .‬داره يڠ تيدق‬ ‫ارتيڽ‪ :‬كچوالي جک ماكنن ايت بڠكاي‪ ،‬داره يڠ مڠالير‪.‬‬
‫مڠالير سڤرتي ليمڤا دان‬
‫هاتي تيدق دحرامكن‪.‬‬
‫(سورة األنعام ‪)145 :6‬‬ ‫ڤڠرتين لفظ ُم َق َّيد‬

‫يڠ ترايكت‪.‬‬ ‫بهاس‬


‫چونتوه كترايكتن سسواتو لفظ دڠن صيفت دأبايكن (تيدق ترڤاكاي)‬
‫لفظ يڠ منونجوقكن ساتو ڤركارا يڠ تيدق ترتنتو دالم جنيسڽ تتاڤي‬
‫فرمان اهلل ‪ c‬مڠناءي ڤڠحرامن انق تيري‪:‬‬
‫دكاءيتكن صيفت يڠ مڠيكتڽ‪.‬‬ ‫ايستيله‬
‫ﱡ‪ ...‬ﲆ ﲇ ﲈ ﲉ ﲊ ﲋ ﲌ ﲍ ﲎ ﲏ ﲐ ﲑ ﲒ‬ ‫اتاو لفظ يڠ منونجوقكن ساتو ڤركارا يڠ دتنتوكن (دڠن صيفت)‪.‬‬
‫ﲓ ‪ ...‬ﱠ‬
‫چونتوه‬
‫ارتيڽ‪ :‬دان انق‪ 2‬تيري ڤرمڤوان يڠ دالم ڤمليهاراءن كامو درڤد ايستري يڠ تله كامو چمڤوري‬
‫تتاڤي جک كامو بلوم چمڤوري مريک (دان كامو تله منچرايكن مريک)‪.‬‬ ‫ف‪ :‬لفظ‪ 2‬اين خصوص دري اسڤيک‬ ‫اء َع َفائِ ُ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫رج ٌل م ْؤ ِمن‪ِ ،‬رج ٌال م ْؤ ِمن َ ِ‬
‫ُون‪ ،‬ا ْم َر َأ ٌة َعف ْي َف ٌة‪ ،‬ن َس ٌ‬ ‫َ ُ‬ ‫َ ُ ُ ٌ‬
‫جنيسڽ‪ ،‬نامون دأيكت دڠن صيفت يڠ مڠورڠكن رڠكومنڽ كڤد يڠ الءين‪ .‬ڤد اصلڽ‪ ،‬لفظ‬
‫(سورة النساء ‪)23 :4‬‬ ‫ترسبوت اياله مطلق‪ ،‬نامون دماسوقي تقييد (صيفت ترتنتو) يڠ تله منجاديكنڽ مقيد‪.‬‬

‫‪103‬‬ ‫‪3.2.2‬‬ ‫‪3.2.1 | 3.2.2‬‬ ‫‪102‬‬


‫َأ ْط ِع ْم َطالِ ًبا‬
‫دالم ايات اين‪ ،‬كترايكتن انق‪ 2‬تيري دڠن صيفت ﲈ ﲉ (يڠ دالم ڤمليهاراءن كامو)‬
‫َأ ْط ِع ْم الطُّلَّ َب‬
‫مطلق دان مقيد‬

‫مطلق دان مقيد‬


‫ارتيڽ‪ :‬بريكن ماكنن كڤد سأورڠ موريد‪.‬‬
‫ارتيڽ‪ :‬بريكن ماكنن كڤد سموا موريد‪ .‬بوليه ممبري ماكنن كڤد سسياڤا سهاج‬ ‫اداله دأبايكن (تيدق دأمبيل كيرا) برداسركن عملن كبياساءن دالم مشاركت‪.‬‬
‫چونتوه ارهن اين داڤت دالكوكن هاڽ دڠن سام اد علي سهاج‪ ،‬عمر سهاج اتاو‬ ‫حال اين برداسركن دليل يڠ دفهمي درڤد سامبوڠن ايات ترسبوت‪ ،‬ياءيت اهلل ‪ c‬منجلسكن‬
‫ممبري ماكنن كڤد سموا موريد كران اورڠ الءين‪ .‬مقصودڽ‪ ،‬ستياڤ اورڠ‬ ‫كأداءن حالل بركهوين هاڽ دڠن منافيكن صيفت كدوا ﲌ ﲍ ﲎ دالم ايات‪:‬‬
‫يڠ مروڤاكن موريد بوليه دبري ماكنن‬
‫َالطُّلَّ ب مروڤاكن لفظ عام‪.‬‬ ‫ﱡﭐ ‪ ...‬ﲏ ﲐ ﲑ ﲒ ﲓ ﲔ ﲕ ﲖ ‪...‬ﱠ‬
‫كران َطالِ ًبا مروڤاكن لفظ مطلق‪.‬‬
‫ارتيڽ‪ :‬تتاڤي جک كامو بلوم چمڤوري مريک (دان كامو تله منچرايكن مريک)‪ ،‬مک تيدقله‬
‫االستِ ْثنَاء (ڤڠچوالين) بوليه‬
‫حروف ْ‬ ‫ساله كامو (منكاحيڽ)‪.‬‬
‫دڬوناكن ڤد لفظ عام‪.‬‬
‫(سورة النساء ‪)23 :4‬‬
‫االستِ ْثنَاء تيدق بوليه دڬوناكن‬ ‫چونتوهڽ فرمان اهلل ‪:c‬‬
‫حروف ْ‬ ‫تيدق دپاتاكن لڠسوڠ كتيک منجلسكن‬ ‫ﲈﲉ‬ ‫نامون بڬيتو‪ ،‬صيفت ڤرتام‪ ،‬ياءيت‬
‫ڤد لفظ مطلق‪.‬‬ ‫ﱁﱂﱃ ﱄ ﱅ ﱆ ﱇ ﱈ‬
‫كأداءن حالل بركهوين‪.‬‬
‫چونتوه‪:‬‬ ‫حروف ﱉ ﱊ ﱋ ﱌ ﱍ‬
‫ِ‬
‫اڤابيال دسبوت "إِ َّن إِن َْسانًا َخاس ٌر"‪ ،‬مک‬ ‫االستِ ْثنَاء ﱎ ﱏ ﱐ ﱑ ﱠ‬ ‫ْ‬
‫كسيمڤولنڽ‪ ،‬معنا مقيد ترڤاكاي سهيڠڬاله اد دليل الءين يڠ منونجوقكن كترايكتنڽ دڠن‬
‫ِ‬ ‫صيفت ترسبوت دأبايكن‪.‬‬
‫تيدق بوليه مپاتاكن إِ َّن إِن َْسانًا َخاس ٌر إِ َّل‬ ‫ارتيڽ‪ :‬دمي ماس‪ .‬سسوڠڬوهڽ‬
‫ماءنسي ايت دالم كروڬين‪ .‬كچوالي‬
‫إِن َْسانًا‪.‬‬
‫اورڠ‪ 2‬يڠ برايمان دان برعمل صالح‬
‫دان مريک ڤوال برڤسن‪-‬ڤسن دڠن‬ ‫اناليسيس ڤربيذاءن لفظ‬
‫كبنرن سرتا برڤسن‪-‬ڤسن كڤد كصبرن‪.‬‬
‫(سورة العصر ‪)1-3 :103‬‬
‫‪ 1‬ڤربيذاءن انتارا لفظ عام دڠن مطلق‬
‫حكوم عام اكن ترچاڤاي اڤابيال‬
‫حكوم مطلق يڠ دڤرينته تيدق‬ ‫دلقساناكن سموا جزوء لفظ عام يڠ‬ ‫اسڤيک‬
‫منونجوقكن مقصود منچاكوڤي سموا‬ ‫مطلق‬ ‫عام‬ ‫ڤربيذاءن‬
‫دپاتاكن دالم نص‪.‬‬
‫جزوء يڠ ترماسوق دباوه معنا لفظ‬
‫چونتوه‪ :‬اڤابيال دسبوت دالم حديث‬ ‫لفظ مطلق منونجوقكن حقيقت‪.‬‬
‫ترسبوت‪.‬‬ ‫لفظ عام برمقصود عموم مليڤوتي سموا‬
‫نبي ‪:g‬‬ ‫سباڬاي چونتوه‪ ،‬لفظ َر ُج ٌل‬
‫چونتوهڽ فرمان اهلل ‪:c‬‬ ‫جزوء درڤد معنا لفظ ترسبوت‪ .‬چونتوه‬
‫َل َض َر َر َو َل ِض َر َار‬ ‫حكوم‬ ‫منونجوقكن حقيقت لالكي‪ ،‬نامون‬
‫لفظ َا َّلر ُجل منونجوقكن سموا لالكي‬
‫ﱡﭐ‪...‬ﲔﲕﲖﲗﲘﲙ‪...‬ﲚﱠ‬
‫ارتيڽ‪ :‬تيدق اد مضرت دان تيدق بوليه‬ ‫تيدق دتنتوكن دڠن صيفت‬ ‫مقصود‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫تنڤا اد حد بيلڠن‪.‬‬
‫(روايت ابن ماجه)‬ ‫مموضرتكن‪ .‬‬ ‫يڠ خصوص‪.‬‬
‫سسوڠڬوهڽ اهلل ‪ c‬مپوروه سوڤايا‬ ‫معنا كعمومن عام دسبوت سباڬاي‬
‫لفظ َض َر َر منونجوقكن عموم‪،‬‬ ‫معنا كعمومن مطلق دسبوت سباڬاي‬
‫كامو مپمبليه سأيكور لمبو بتينا‪.‬‬ ‫ُع ُموم ُّ‬
‫الش ُمول‪.‬‬
‫منچاكوڤي سموا جنيس مضرت‬ ‫ُع ُموم ال َبدَ ل‪.‬‬
‫(سورة البقرة ‪)67 :2‬‬ ‫(ض َر َر) هندقله دجاءوهي‪.‬‬ ‫َ‬
‫‪105‬‬ ‫‪3.2.3‬‬ ‫‪3.2.2 | 3.2.3‬‬ ‫‪104‬‬
‫ريفليكسي كنديري‬ ‫ڤربيذاءن انتارا لفظ خاص دڠن مقيد‬ ‫‪2‬‬
‫مطلق دان مقيد‬

‫مطلق دان مقيد‬


‫اناليسيس سيتواسي برايكوت‪ ،‬كمودين بينچڠكن چارا ممڤركتيككن قاعده مطلق دان مقيد‬ ‫لفظ مقيد‬ ‫لفظ خاص‬
‫يڠ تڤت‪.‬‬
‫لفظ‪ 2‬يڠ دسرتاءي دڠن صيفت يڠ‬ ‫لفظ ترتنتو يڠ خصوص سڤرتي نام‬
‫سيتواسي‬ ‫بيلڠن‬ ‫خاص ياءيت زيد‪ ،‬عمر‪ ،‬مليسيا‪ ،‬بيلڠن‬
‫مڠيكتڽ سڤرتي َر ُج ٌل َمالِ ْي ِز ٌّي‪ ،‬اِ ْم َر َأ ٌة ُم ْؤ ِمنَ ٌة‪.‬‬
‫‪RM5000‬‬ ‫موسى ممڤوپاءي هرتا هاڽ ‪ RM10 000‬دالم بڠک‪ .‬بلياو تله مواصيتكن‬ ‫‪1‬‬
‫(‪ 11 ،10‬دان سباڬايڽ)‪.‬‬
‫اونتوق دسرهكن كڤد رومه انق يتيم سلڤس دي منيڠڬل دنيا‪.‬‬
‫زمري مالكوكن ظهار كڤد ايستريڽ‪ .‬دي ترڤقسا مالكوكن َك َّف َارة دڠن برڤواسا‬ ‫کڤنتيڠن ممهمي مطلق دان مقيد‬
‫سالم دوا بولن‪ .‬نامون‪ ،‬دي مالكوكن ڤواسا ترسبوت سچارا سلڠ‪-‬سلي‪.‬‬
‫‪2‬‬

‫كتيک تياد اءير‪ ،‬أحمد مالكوكن تيمم دڠن مپاڤو دبو ڤد موكاڽ دان كدوا‪-‬دوا‬ ‫‪ 1‬ممندو اجتهاد دڠن لبيه تڤت‪.‬‬
‫ڤرڬلڠن تاڠنڽ‪ .‬نامون‪ ،‬سحيمي مڠاتاكن ڤربواتن ترسبوت ساله‪.‬‬
‫‪3‬‬

‫عزيز بركهوين دڠن نورما‪ .‬نورما ممڤوپاءي سأورڠ انق ڤرمڤوان برنام خديجة يڠ‬ ‫مڠڤليکاسيکن لفظ مطلق دان مقيد ڤد چابڠ‪2‬‬
‫تيڠڬل برساما‪-‬سام بكس سوامي نورما‪.‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
‫حکوم دڠن بتول‪.‬‬
‫حاليم سوک ماكن ليمڤا‪ ،‬نامون دي دتڬور اوليه راكنڽ كران مڠاتاكن ليمڤا‬
‫اياله داره‪.‬‬
‫‪5‬‬
‫‪ 3‬تيدق منتفسيركن سسواتو لفظ مطلق دڠن‬
‫سوينڠ‪-‬وينڠڽ‪.‬‬
‫مالك بركهوين دڠن سأورڠ ايبو توڠڬل يڠ ممڤوپاءي دوا اورڠ انق ڬاديس‪ .‬سلڤس‬
‫سلساي عقد‪ ،‬مالك تروس منچرايكن ايستريڽ كران ايڠين بركهوين دڠن ساله‬ ‫‪6‬‬
‫سأورڠ انق ڬاديس ايبو توڠڬل ترسبوت‪.‬‬ ‫‪ 4‬حكوم يڠ دکلوارکن تڤت دان بتول‪.‬‬

‫اكتيف ديري‬
‫رواڠ ليڠكوڤ ڤلقساناءن حكوم شرع مڠڬوناكن قاعده لفظ مطلق دان‬
‫‪ 1‬لقساناكن اكتيۏيتي ‪ Fishbowl‬اونتوق مڠوجي تاهڤ ڤڠواساءن موريد تنتڠ لفظ مطلق‬ ‫مقيد يڠ ترداڤت دالم القرءان دان الحديث‬
‫دان مقيد‪.‬‬ ‫ ‬ ‫سڤرتي قاعده لفظ عام دان خاص‪ ،‬قاعده لفظ مطلق دان مقيد ترڤاكاي دالم سموا نص القرءان‬
‫‪ 2‬سچارا بركومڤولن‪ ،‬جلسكن ڤربيذاءن انتارا لفظ عام دڠن مطلق سرتا لفظ خاص‬ ‫دان الحديث‪ .‬سكيراڽ سسواتو لفظ دالم القرءان اتاو الحديث داتڠ سچارا مطلق‪ ،‬مک معنا‬
‫دڠن مقيد‪.‬‬ ‫ ‬ ‫مطلق ترڤاكاي سهيڠڬ اد دليل مڠيكتڽ دڠن سسواتو صيفت‪ .‬كتيک ايت‪ ،‬اي تله منجادي‬
‫‪ 3‬لقساناكن اكتيۏيتي ‪ Gallery Walk‬سچارا بركومڤولن‪ .‬ستياڤ كومڤولن منمڤل حاصيل كرجا‬ ‫مقيد‪ .‬بڬيتو جوڬ مقصود صيفت يڠ مڠيكت سسواتو لفظ هندقله دڤاكاي سهيڠڬ اد دليل‬
‫ڤد دينديڠ‪ .‬كومڤولن الءين بوليه ممبري كومين ڤد ستياڤ حاصيل كومڤولن ترسبوت‪.‬‬ ‫مڠابايكن صيفت ترسبوت‪.‬‬

‫‪107‬‬ ‫‪3.2.3 | 3.2.4 | 3.2.5‬‬ ‫‪106‬‬


‫اكتيف ميندا‬

‫مطلق دان مقيد‬


‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬
‫اء َع َفائِ ُ‬
‫ف‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫‪-‬رج ٌال م ْؤ ِمن َ ِ‬
‫ُون‪-‬ا ْم َر َأ ٌة َعف ْي َف ٌة‪-‬ن َس ٌ‬
‫ِ‬
‫َر ُج ٌل ُم ْؤم ٌن ِ َ ُ‬
‫‪.‬‬ ‫‪ 1‬لفظ‪ 2‬دأتس اياله چونتوه باڬي‬
‫‪ C‬لفظ مطلق‬ ‫ ‪ A‬لفظ عام ‬
‫‪ D‬لفظ مقيد‬ ‫ ‪ B‬لفظ خاص ‬
‫اياله لفظ خصوص يڠ منونجوقکن ساتو اتاو ببراڤ ڤرکارا يڠ تيدق ترتنتو‬ ‫‪ 2‬‬
‫دالم جنيسڽ (سچارا مپلوروه) تنڤا دکاءيتکن دڠن مان‪ 2‬صيفت يڠ مڠيكتڽ‪.‬‬
‫ ‪ C‬لفظ مطلق‬ ‫ ‪ A‬لفظ عام ‬
‫‪ D‬لفظ مقيد‬ ‫ ‪ B‬لفظ خاص ‬
‫‪ 1‬مركه‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ 3‬لفظ مطلق اكن ترڤاكاي سهيڠڬ اد دليل يڠ منونجوقكن‬
‫ ‬
‫‪ 4‬اڤابيال داتڠ سسواتو نص دڠن لفظ مطلق دان لفظ مقيد دالم نص الءين‪ ،‬مک ڤارا‬
‫علماء برسڤاكت مپاتاكن هاروس منتفسيركن لفظ مطلق دڠن مڠيكوت كهندق لفظ‬
‫مقيد ترسبوت‪.‬‬

‫‪ 1‬مركه‬ ‫‪.‬‬ ‫ڤپاتاءن دأتس مروجوع كڤد‬ ‫ ‬


‫‪ 2‬مركه‬ ‫‪ 5‬پاتاكن دوا چونتوه لفظ مقيد دالم القرءان‪.‬‬
‫‪ 4‬مركه‬ ‫‪ 6‬هورايكن ڤربيذاءن انتارا لفظ عام دڠن مطلق‪.‬‬
‫سأورڠ موريد برڤنداڤت بهاوا مماكن هاتي دان ليمڤا لمبو اداله حرام كران كدوا‪-‬‬
‫دواڽ مروڤاكن داره‪.‬‬
‫‪ 7‬برداسركن ڤپاتاءن برايكوت‪ .‬بينچڠكن كڤنتيڠن ممهمي لفظ مطلق‬
‫‪ 6‬مركه‬ ‫دان مقيد‪.‬‬ ‫ ‬

‫ﱡﭐ ﱰ ﱱ ﱲ ﱳ ﱴ ﱵ ﱶ ﱷ ﱸ ﱹ ﱺ ﱻ ﱼ ﱽﱾ ‪...‬ﱠ‬
‫‪ 4‬مركه‬ ‫‪ 8‬اناليسيس ايات دأتس برداسركن قاعده لفظ مطلق دان مقيد‪.‬‬
‫‪108‬‬
‫چتوسن‬
‫اونتوق منجادي انق سوسوان‪ ،‬براڤ كاليكه‬
‫سسأورڠ بايي اڠكت ڤرلو دسوسوكن اوليه‬
‫ايبو اڠكتڽ؟‬
‫باب‬

‫نسخ‬ ‫‪3‬‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫مپاتاكن ڤڠرتين نسخ‪.‬‬ ‫‪ 3.3.1‬‬
‫منرڠكن ڤركارا‪ ٢‬يڠ تيدق بوليه دنسخكن‪.‬‬ ‫‪ 3.3.2‬‬
‫مڠهورايكن بهاڬين‪ ،‬جنيس دان بنتوق‪ ٢‬نسخ‪.‬‬ ‫‪ 3.3.3‬‬
‫مڠاناليسيس حكوم بركاءيتن نسخ يڠ ترداڤت دالم القرءان دان الحديث‪.‬‬ ‫‪ 3.3.4‬‬
‫منيالي كڤنتيڠن ڤڠڬوناءن قاعده نسخ دالم ڤنتڤن حكوم شرع‪.‬‬ ‫‪ 3.3.5‬‬
‫مننتوكن باتسن رواڠ ليڠكوڤ ڤلقساناءن حكوم شرع برداسركن قاعده نسخ يڠ‬ ‫‪ 3.3.6‬‬
‫ترداڤت دالم القرءان دان الحديث‪.‬‬
‫‪109‬‬
‫روكون‪ 2‬نسخ‬ ‫ڤڠرتين ن ََسخ‬

‫مڠهيلڠكن دان مڠهاڤوسكن‪.‬‬ ‫بهاس‬


‫نسخ‬

‫نسخ‬
‫َأ َداة الن َّْسخ‬ ‫َا ْل َمن ُْسوخ َعنْه (يڠ‬ ‫َالن ِ‬ ‫ممنسوخكن سسواتو حكوم شرع دڠن سبب وجود دليل شرع يڠ داتڠ كمودين‪.‬‬ ‫ايستيله‬
‫َا ْل َمن ُْسوخ‬ ‫َّاسخ‬
‫(ميديوم نسخ)‬ ‫دمنسوخكن درڤداڽ)‬
‫برداسركن ڤڠرتين اين‪ ،‬مک داڤت دروموسكن بهاوا‪:‬‬
‫كات‪ ٢‬يڠ‬
‫مكلف يڠ‬ ‫اهلل ‪ :‬كران اهلل ‪‬‬ ‫‪ i‬نسخ هندقله برالكو دڠن ِخ َطاب َش ْرع‪.‬‬
‫منونجوقكن حكوم‬ ‫حكوم يڠ دبطلكن‪.‬‬
‫دڤرينتهكن دڠن‬ ‫سهاج يڠ برحق‬ ‫‪ ii‬ڤركارا يڠ دمنسوخكن ( َمن ُْسوخ) اياله خطاب شرع تردهولو يڠ مڠاندوڠي حكوم شرع‬
‫يڠ ثابت تله دأڠكت‬
‫حكوم شرع‪.‬‬ ‫ممبطلكن حكوم‪.‬‬ ‫منچاكوڤي ڤرينته‪ ،‬الرڠن اتاو ڤنچريتاءن يڠ ممڤوپاءي حكوم‪ .‬حال اين برمعنا‪ ،‬ڤمبطلن‬
‫اتاو دبطلكن‪.‬‬
‫حكوم يڠ ثابت سچارا عقلي‪ُ ،‬ع ُرف اتاو حكوم چيڤتاءن بوكن دناماكن نسخ‪.‬‬
‫ڤنشريعتن نسخ‬ ‫‪ iii‬دشرطكن براللو ساتو تيمڤوه انتارا ناسخ (دليل يڠ منسخكن) دڠن منسوخ (دليل‬
‫ يڠ دمنسوخكن)‪.‬‬
‫ڤارا علماء برسڤاكت مڠاتاكن نسخ هاروس برالكو دري سودوت عقل دان حكوم شرع‪ .‬دليل‪-‬‬
‫چونتوه‬
‫دليلڽ سڤرتي برايكوت‪:‬‬
‫ڤد زمان اول إسالم‪ ،‬دواجبكن سأورڠ تنترا إسالم مڠهادڤي سڤولوه اورڠ تنترا كافير دالم‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫ڤڤرڠن‪ .‬كمودين‪ ،‬حكوم اين دنسخكن دڠن كواجيڤن سأورڠ تنترا إسالم هاڽ مڠهادڤي دوا‬
‫ﱡ ﱂ ﱃ ﱄ ﱅ ﱆ ﱇ ﱈ ﱉ ﱊ ﱋ ﱌﱍ ﱎ ﱏ ﱐ ﱑ ﱒ ﱓ ﱔ‬ ‫اورڠ تنترا كافير‪.‬‬
‫ﱕ ﱖﱠ‬
‫ارتيڽ‪ :‬اڤ‪ 2‬سهاج ايات كترڠن يڠ كامي منسوخكن (بطلكن)‪ ،‬اتاو يڠ كامي تيڠڬلكن‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫كواجيڤن‬
‫القرءان (اتاو تڠڬوهكن)‪ ،‬كامي داتڠكن ڬنتي يڠ لبيه باءيق درڤداڽ‪ ،‬اتاو يڠ سبنديڠ دڠنڽ‪.‬‬ ‫ﱡﭐ ‪ ...‬ﱶ ﱷ ﱸ ﱹ ﱺ ﱻ ﱼﱽ‪ ...‬ﱠ‬ ‫مڠهادڤي سڤولوه‬
‫حكوم‬
‫تيدقكه اڠكاو مڠتاهوءي بهاواساڽ اهلل ‪ ‬مها بركواس اتس تياڤ‪ ٢‬سسواتو؟‬ ‫اورڠ موسوه ارتيڽ‪ :‬جک اد انتارا كامو ‪ 20‬اورڠ يڠ صبر‪ ،‬ڤستي مريک داڤت‬
‫منسوخ‬
‫(سورة البقرة ‪)106: 2‬‬ ‫ثابت دڠن دليل منيواسكن ‪ 200‬اورڠ (درڤد ڤيهق موسوه يڠ كافير ايت)‪.‬‬
‫ايات اين منجلسكن بهاوا نسخ برالكو دالم إسالم دان اهلل ‪ ‬اكن مڠڬنتيكن‬ ‫(سورة األنفال ‪)65 :8‬‬ ‫تردهولو‪.‬‬
‫سسواتو يڠ لبيه باءيق اتاو سبنديڠ دڠنڽ‪.‬‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫حديث نبي ‪:‬‬ ‫ﱡﭐ ﲌ ﲍ ﲎ ﲏ ﲐ ﲑ ﲒ ﲓ ﲕ ﲖ ﲗ ﲘ‬ ‫كواجيڤن‬
‫ول اهللِ ‪ُ :‬كن ُْت ن ََهيـْ ُتك ُْم َع ْن ِز َي َار ِة ا ْل ُق ُب ْو ِر َف ُز ْو ُر ْو َها‪.‬‬
‫َع ْن ُب َر ْيدَ َة ‪َ ‬ق َال‪َ ،‬ق َال َر ُس ُ‬ ‫ﲙ ﲚ ﲛ ‪ ...‬ﱠ‬ ‫مڠهادڤي دوا‬
‫حكوم‬
‫ارتيڽ‪ :‬درڤد بريدة ‪ ‬بركات‪ ،‬رسول اهلل ‪ ‬برسبدا‪ :‬اكو دهولو مالرڠ كامو درڤد‬ ‫ارتيڽ‪ :‬سكارڠ اهلل ‪ ‬تله مريڠنكن كڤدامو كران دي مڠتاهوءي‬ ‫موسوه‬ ‫اورڠ‬
‫الحديث‬ ‫ناسخ‬
‫منزيارهي قبور‪ ،‬مک زيارهله قبور سكارڠ‪.‬‬ ‫ثابت دڠن دليل بهاوا ڤدامو اد كلمهن؛ اوليه ايت‪ ،‬جک اد انتارا كامو ‪ 100‬اورڠ يڠ‬
‫(روايت مسلم)‬ ‫تركمودين‪ .‬صبر‪ ،‬نسچاي مريک اكن داڤت منيواسكن ‪ 200‬اورڠ‪.‬‬
‫حديث اين منونجوقكن نسخ تله برالكو دالم إسالم ڤد زمان رسول اهلل ‪.‬‬ ‫(سورة األنفال ‪)66 :8‬‬
‫‪111‬‬ ‫‪3.3.1‬‬ ‫‪3.3.1‬‬ ‫‪110‬‬
‫ايمبس ساي‬ ‫بهاڬين‪ ،‬بنتوق دان جنيس نسخ‬ ‫ڤركارا يڠ تيدق بوليه دنسخكن‬
‫بهاڬين نسخ‬ ‫حكوم شرع يڠ هندق دنسخكن (دمنسوخكن) هندقله بوليه منريما نسخ‪ .‬سكيراڽ حكوم‬
‫نسخ‬

‫نسخ‬
‫نسخ دالم القرءان‬
‫بهاڬين ڤرتام‬ ‫ترسبوت تيدق بوليه منريما نسخ‪ ،‬مک تيدق دنسخكن سڤرتي‪:‬‬
‫دري اسڤيک حكوم ڬنتي‬
‫نسخ كڤد حكوم يڠ لبيه برت‬ ‫نسخ كڤد حكوم يڠ‬ ‫نسخ كڤد حكوم يڠ لبيه ريڠن‬ ‫ برايمان كڤد اهلل ‪ ،‬مالئكة‪ ،‬كتاب‪ ،‬ڤارا رسول دان هاري اخيرة‪.‬‬
‫ ڤد زمان اول إسالم‪ ،‬دبري‬ ‫سام برت‬ ‫ نسخ حكوم عدة ونيتا كماتين‬ ‫ الرڠن كفور دان شيريک‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫ڤيليهن سام اد اونتوق‬ ‫ نسخ حكوم‬ ‫سوامي درڤد ستاهون كڤد‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫حكوم‪2‬‬
‫برڤواسا اتاو فدية‪ ،‬اللو‬ ‫مڠهادڤ بيت‬ ‫امڤت بولن ‪ 10‬هاري‪.‬‬ ‫ﱡ ﱤ ﱥ ﱦ ﱧ ﱨ ﱩ ﱪ ﱫ ﱬ ﱭ ﱮ‪ . . .‬ﱠ‬ ‫بركاءيتن دڠن‬
‫دنسخكن كڤد حكوم‬ ‫المقدس كڤد‬ ‫ نسخ حكوم واجب اتس‬ ‫ارتيڽ‪ :‬دان سسوڠڬوهڽ كامي تله مڠوتوسكن دالم كالڠن تياڤ‪ 2‬اومت‬ ‫عقيدة‬
‫واجب برڤواسا‪.‬‬ ‫مڠهادڤ كعبة‬ ‫سأورڠ تنترا إسالم مڠهادڤي‬ ‫سأورڠ رسول‪ .‬هندقله كامو مپمبه اهلل ‪ ‬دان جاوءهيله طاغوت‪.‬‬
‫ حكوم ارق‪ ،‬اصل‬ ‫سباڬاي قبلة‬ ‫‪ 10‬اورڠ موسوه كڤد هاڽ‬ ‫(سورة النحل ‪)36 :16‬‬
‫دحاللكن‪ ،‬كمودين‬ ‫اومت إسالم‪.‬‬ ‫واجب مڠهادڤي دوا اورڠ‬
‫دنسخكن منجادي حرام‪.‬‬ ‫موسوه دالم ڤڤرڠن‪.‬‬ ‫كواجيڤن صالة‪ ،‬زكاة‪ ،‬ڤواسا دان حج‪.‬‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫‪2‬‬
‫دري اسڤيک حكوم شرع‬ ‫بهاڬين كدوا‬ ‫حكوم‪2‬‬
‫ﱡﭐ ﱓ ﱔ ﱕ ﱖ ﱗ ﱘ ﱙ ﱚ ﱛ ﱜ ﱝﱞ‪...‬ﱠ‬
‫نسخ حكوم ممبري صدقه اڤابيال ايڠين مڠهادڤ رسول اهلل ‪.‬‬ ‫ارتيڽ‪ :‬واهاي اورڠ‪ 2‬يڠ برايمان‪ ،‬كامو دواجبكن برڤواسا سباڬايمان‬ ‫بركاءيتن دڠن‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫دواجبكن أتس اورڠ‪ 2‬يڠ سبلوم كامو‪ ،‬سوڤايا كامو برتقوى‪.‬‬ ‫اساس‪ 2‬عبادة‬
‫ﱡﭐ ﱁ ﱂ ﱃ ﱄ ﱅﱆﱇ ﱈﱉ ﱊﱋﱌ ‪...‬ﱠ‬ ‫نسخ حكوم تنڤا ڬنتي‬ ‫(سورة البقرة ‪)183 :2‬‬
‫ارتيڽ‪ :‬واهاي اورڠ‪ 2‬يڠ برايمان‪ ،‬اڤابيال كامو هندق مڠهادڤ‬ ‫(تنڤا حكوم ڬنتين)‬
‫رسول اهلل ‪ ،‬مک هندقله كامو برصدقه سبلوم كامو مڠهادڤڽ‪.‬‬ ‫كواجيڤن برصيفت بنر‪ ،‬امانه‪ ،‬عاديل دان منجاڬ مرواه‪ .‬الرڠن صيفت‬
‫(سورة المجادلة ‪)12 :58‬‬ ‫بوهوڠ‪ ،‬خيانت‪ ،‬ظاليم دان ڤربواتن كجي‪.‬‬
‫نسخ حكوم واجب قيام الليل كڤد سنة قيام الليل‪.‬‬ ‫نسخ واجب كڤد سنة‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫نسخ حكوم واجب منجاوءهي برستوبوه ڤد مالم هاري بولن‬ ‫نسخ واجب كڤد‬ ‫ﱡﭐ ﱪﱫﱬ ﱭ ﱮ ﱯ ﱰ ﱱ ﱲ ﱳ ﱴ ﱵ‬ ‫‪3‬‬
‫رمضان سلڤس تيدور كڤد حكوم هاروس برستوبوه‪.‬‬ ‫هاروس‬ ‫ﱶ ﱷﱸ ﱹ ﱺ ﱻ ﱼﱠ‬
‫حكوم‪2‬‬
‫نسخ حرام زيارة قبور كڤد هاروس‪.‬‬ ‫نسخ حكوم حرام كڤد‬ ‫بركاءيتن دڠن‬
‫ارتيڽ‪ :‬سسوڠڬوهڽ اهلل ‪ ‬مپوروه برالكو عاديل دان بربوات كباءيقن‬
‫نسخ حرام مپيمڤن داڬيڠ قربان كڤد هاروس‪.‬‬ ‫حكوم هاروس‬ ‫اخالق موليا‬
‫سرتا ممبري بنتوان كڤد قوم قرابت دان مالرڠ درڤد مالكوكن ڤربواتن‪2‬‬
‫نسخ حكوم ڤيليهن‬ ‫يڠ كجي دان موڠكر سرتا كظاليمن‪ .‬دي مڠاجر كامو (دڠن سوروهن‬
‫حكوم ڤيليهن ڤد زمان اول إسالم انتارا برڤواسا اتاو ممباير فدية‬ ‫انتارا دوا ڤركارا دڠن‬ ‫دان الرڠنڽ اين)‪ ،‬سوڤايا كامو مڠمبيل ڤرايڠتن مماتوهيڽ‪.‬‬
‫كڤد حكوم واجب برڤواسا‪.‬‬ ‫مواجيبكن ساله ساتو‬ ‫(سورة النحل ‪)90 :16‬‬
‫‪113‬‬ ‫‪3.3.3‬‬ ‫‪3.3.2‬‬ ‫‪112‬‬
‫بنتوق نسخ‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫نسخ‬

‫نسخ‬
‫نسخ باچاءن سهاج تنڤا منسخكن حكوم‬ ‫نسخ حكوم سهاج تنڤا منسخكن باچاءن‬ ‫نسخ باچاءن دان حكوم‬

‫چونتوه‪ :‬حكوم رجم باڬي ڤنزينا يڠ بركهوين‪.‬‬ ‫چونتوه‪ :‬حكوم عدة ستاهون‪.‬‬ ‫چونتوه‪ :‬حكوم َح َضانَة‪.‬‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫سبدا نبي ‪:‬‬
‫َان فِ ْي َها‪:‬‬
‫اب ت َُو ِازي ُ‏س ْو َر َة ا ْل َب َق َر ِة‪َ ،‬فك َ‬
‫ور ُة ْالَ ْح َز ِ‬ ‫َت ُس َ‬ ‫ب ‪ ‬‏ َق َال‪ :‬كَان ْ‬ ‫َع ْن ُأب َ ِّي ْب ِن َك ْع ٍ‬
‫ﱡﭐ ﱛ ﱜ ﱝ ﱟ ﱠ‬ ‫آن َع ْشر ر َضع ٍ‬ ‫َان فِيما ُأن ِْز َل ِمن ا ْل ُقر ِ‬
‫وه َما ا ْل َب َّت َة‪.‬‬
‫الش ْي َخ ُة إ َذا َز َن َيا‪َ ،‬ف ْار ُج ُم ُ‬
‫لش ْي ُخ َ‏و َّ‬‫َا َّ‬ ‫ات‬ ‫ُ َ َ‬ ‫َ ْ‬ ‫ك َ َ‬
‫ﱡ ﱢ ﱣ ﱤ ﱥ ﱦ‪ ...‬ﱠ‬ ‫ات ُي َح ِّر ْم َن‪ُ ،‬ث َّم ن ُِس ْخ َن بِ َخ ْم ٍ‬
‫س‬ ‫مع ُلوم ٍ‬
‫َْ َ‬
‫ارتيڽ‪ :‬درڤد أبي بن كعب ‪ ‬بركات‪ :‬سورة أحزاب دهولوڽ مپاماءي سورة البقرة‪.‬‬
‫ٍ‬
‫َم ْع ُلو َمات‪.‬‬
‫ارتيڽ‪ :‬دان اورڠ يڠ (همڤير) ماتي انتارا كامو‬
‫دهولو ترداڤت ايات‪:‬‬ ‫سرتا منيڠڬلكن ايستري‪ ،‬هندقله برواصية اونتوق‬ ‫ارتيڽ‪ :‬انتارا يڠ دتورونكن درڤد‬
‫الش ْي َخ ُة إِ َذا َز َن َيا‪َ ،‬ف ْار ُج ُم ُ‬
‫وه َما ا ْل َب َّت َة‬ ‫َا َّ‬
‫لش ْي ُخ َ‏و َّ‬ ‫ايستري‪ 2‬مريک‪ ،‬ياءيت دبري ُم ْت َعة (ڤمبرين درڤد‬ ‫ايات القرءان اداله يڠ مپاتاكن حكوم‬
‫ارتيڽ‪ :‬ڤنزينا لالكي دان ونيتا يڠ سوده بركهوين‪ ،‬مک رجمله مريک‪.‬‬ ‫سوامي كڤد ايستري‪ ،‬يڠ دواجبكن ستله ايستري‬ ‫‪ 10‬كالي سوسوان تله مڠحرامكن‬
‫دچرايكن) سهيڠڬ ستاهون الماڽ‪ ،‬دڠن تيدق‬ ‫ڤركهوينن‪ ،‬كمودين دمنسوخكن دڠن‬
‫(روايت ابن حبان)‏‬
‫دسوروه برڤينده دري تمڤت تيڠڬلڽ‪.‬‬ ‫ليم كالي سوسوان‪.‬‬
‫(سورة البقرة ‪)240 :2‬‬ ‫(روايت مسلم)‬

‫تريۏيا‬

‫ساڬوهاتي يڠ دمقصودكن اداله دڠن ممبري تمڤت تيڠڬل‪ ،‬ماكنن دان ڤاكاين‪.‬‬

‫جنيس نسخ‬

‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬


‫نسخ الحديث دڠن الحديث‬ ‫نسخ الحديث دڠن القرءان‬ ‫نسخ القرءان دڠن الحديث‬ ‫نسخ القرءان دڠن القرءان‬

‫‪115‬‬ ‫‪3.3.3‬‬ ‫‪114‬‬


‫(منوروت ڤراتورن اڬام)‪ ،‬سباڬاي سواتو كواجيڤن اتس اورڠ يڠ برتقوى‪.‬‬ ‫اناليسيس حكوم بركاءيتن نسخ يڠ ترداڤت دالم القراءن دان الحديث‬
‫(سورة البقرة ‪)180 :2‬‬
‫حكوم دالم ايات اين دنسخكن دڠن حديث‪:‬‬ ‫نسخ القرءان دڠن القرءان‬ ‫‪1‬‬
‫نسخ‬

‫نسخ‬
‫َل و ِصي َة لِو ِار ٍ‬
‫ث‪.‬‬ ‫َ َّ َ‬ ‫نسخ حكوم عدة ستاهون كڤد امڤت بولن ‪ 10‬هاري‬
‫ارتيڽ‪ :‬تياد سبارڠ جنيس وصية کڤد اهلي واريث‪.‬‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫(روايت أبو داود)‬
‫ﱡﭐ ﱛ ﱜ ﱝﱞ ﱟ ﱠﱡﱢ ﱣ ﱤ ﱥ ﱦ ﱧ‬

‫نسخ الحديث دڠن القرءان‬ ‫ﱨ ﱩ ﱪ ﱫ ﱬ ﱭ ﱮ ﱯ ﱰ ﱱ ﱲ ﱳﱴ ﱵ ﱶ ﱷ ﱸﱠ‬


‫‪3‬‬
‫ارتيڽ‪ :‬دان اورڠ يڠ (همڤير) ماتي انتارا كامو سرتا منيڠڬلكن ايستري‪ ،‬هندقله برواصية اونتوق‬
‫نسخ حكوم مڠهادڤ بيت المقدس كڤد مڠهادڤ كعبة‬
‫ايستري‪ 2‬مريک‪ ،‬ياءيت دبري ُم ْت َعة (ڤمبرين درڤد سوامي كڤد ايستري‪ ،‬يڠ دواجبكن ستله ايستري‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫دچرايكن) سهيڠڬ ستاهون الماڽ‪ ،‬دڠن تيدق دسوروه برڤينده دري تمڤت تيڠڬلڽ‪ .‬كمودين‬
‫ﱡﭐ ﲌ ﲍ ﲎ ﲏ ﲐ ﲑﲒ ﲓ ﲔ ﲕﲖ ﲗ ﲘ ﲙ ﲚ ﲛﲜ ‪ ...‬ﱠ‬ ‫جک مريک كلوار (دري تمڤت تيڠڬلڽ دڠن كماهوان سنديري)‪ ،‬مک تيدقله كامو برساله (واهاي‬
‫واريث سي ماتي) تنتڠ اڤ‪ 2‬يڠ مريک (ايستري‪ 2‬ايت) الكوكن ڤد ديري مريک درڤد ڤركارا يڠ‬
‫ارتيڽ‪ :‬كرڤ كالي كامي مليهت اڠكاو ممندڠ كالڠيت‪ ،‬مک كامي بنركن اڠكاو مڠهادڤ قبلة‬
‫باءيق (يڠ تيدق دالرڠ شرع) ايت دان (ايڠتله)‪ ،‬اهلل ‪ ‬مها بركواس الڬي مها بيجقسان‪.‬‬
‫يڠ اڠكاو سوكاءي‪ .‬اوليه ايت‪ ،‬ڤاليڠكنله موكامو كأره مسجد الحرام ‪.‬‬
‫(سورة البقرة ‪)240 :2‬‬
‫(سورة البقرة ‪)144 :2‬‬
‫حكوم عدة ستاهون دالم ايات اين تله دنسخكن دڠن ايات برايكوت‪:‬‬
‫اومت إسالم اصلڽ مڠهادڤ بيت المقدس سباڬاي قبلة‪ ،‬تتاڤي دنسخكن ستله تورونڽ‬
‫ﱡﭐ ﱁ ﱂ ﱃ ﱄ ﱅ ﱆ ﱇ ﱈ ﱉ ﱊﱋ ‪...‬ﱠ‬
‫ايات برايكوت‪.‬‬
‫ارتيڽ‪ :‬دان اورڠ يڠ منيڠڬل دنيا انتارا كامو‪ ،‬سدڠكن مريک منيڠڬلكن ايستري‪ ،2‬هندقله‬
‫ايستري‪ 2‬ايت مناهن ديري مريک (برعدة) سالم امڤت بولن ‪ 10‬هاري‪.‬‬
‫نسخ الحديث دڠن الحديث‬ ‫‪4‬‬ ‫(سورة البقرة ‪)234 :2‬‬
‫نسخ حكوم حرام زيارة قبور كڤد حكوم هاروس‬
‫نسخ القرءان دڠن الحديث‬ ‫‪2‬‬
‫سبدا نبي ‪:‬‬
‫ُكن ُْت ن ََهيـْ ُتكُم َع ْن ِز َي َار ِة ا ْل ُق ُب ْو ِر َف ُز ْو ُر ْو َها‪.‬‬ ‫نسخ حكوم وصية كڤد ايبو باڤ دان قوم قرابت دڠن الحديث‬
‫ارتيڽ‪ :‬اكو دهولو مالرڠ كامو درڤد منزيارهي قبور‪ ،‬مک زيارهله قبور سكارڠ‪.‬‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫(روايت مسلم)‬ ‫ﱡﭐ ﲬ ﲭ ﲮ ﲯ ﲰ ﲱ ﲲ ﲳ ﲴ ﲵ ﲶ ﲷ ﲸﲹ‬

‫سبدا نبي ‪ُ " ‬كن ُْت ن ََهيـْ ُتكُم" (اكو مالرڠ كامو) منونجوقكن الرڠن ترسبوت ثابت دڠن الحديث‪،‬‬ ‫ﲺ ﲻ ﲼ ﲽﱠ‬

‫تتاڤي دهاروسكن دڠن سبدا نبي ‪َ " ‬ف ُز ْو ُر ْو َها"‪.‬‬ ‫ارتيڽ‪ :‬دواجبكن كأتس كامو‪ ،‬اڤابيال سسأورڠ درڤد كامو همڤير ماتي‪ ،‬جک دي اد منيڠڬلكن‬
‫هرتا‪ ،‬هندقله دي ممبوات وصية اونتوق ايبو باڤ دان قوم قرابت دڠن چارا يڠ باءيق‬

‫‪117‬‬ ‫‪3.3.4‬‬ ‫‪3.3.4‬‬ ‫‪116‬‬


‫اءوديت ديري‬ ‫کڤنتيڠن ممهمي قاعده نسخ دالم ڤنتڤن حكوم شرع‬
‫نسخ‬

‫نسخ‬
‫تنداكن ( ) ڤد ڤپاتاءن يڠ بتول دان ( ) ڤد ڤپاتاءن يڠ ساله‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪/‬‬ ‫ڤپاتاءن‬ ‫بيلڠن‬
‫ڤرينسيڤ اساس قاعده‬ ‫داڤت ممبيذاكن انتارا‬ ‫مڠتاهوءي قاعده نسخ‬
‫حكوم يڠ ثابت دڠن القرءان تيدق بوليه دنسخكن دڠن الحديث‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫نسخ جوڬ بوليه‬ ‫حكوم يڠ تله دنسخكن‬ ‫مروڤاكن ساله ساتو شرط‬
‫دأڤليكاسيكن دالم سموا‬ ‫دڠن حكوم يڠ ماسيه‬ ‫اجتهاد اڬر مڠيلقكن‬
‫ڤراتورن دان اوندڠ‪ 2‬دالم‬ ‫تتڤ‪.‬‬ ‫سسأورڠ مجتهد اتاو‬
‫حكوم عقلي بوليه برالكو نسخ ڤداڽ‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫سسبواه نڬارا خصوصڽ‬ ‫مفتي ترسيلڤ مڠلواركن‬
‫ڤراتورن براساسكن‬ ‫حكوم برداسركن ايات‬
‫سياسة شرعية‪.‬‬ ‫القرءان اتاو حديث يڠ‬
‫برايمان كڤد اهلل ‪ ،‬مالئكة‪ ،‬كتاب‪ ،‬ڤارا رسول دان هاري اخيرة تيدق‬ ‫‪3‬‬
‫تله دمنسوخكن‪.‬‬
‫بوليه برالكو نسخ‪.‬‬

‫نسخ حكوم مڠهادڤ بيت المقدس كڤد مڠهادڤ كعبة اياله نسخ كڤد‬ ‫‪4‬‬ ‫رواڠ ليڠكوڤ ڤلقساناءن حكوم شرع برداسركن قاعده نسخ يڠ ترداڤت‬
‫حكوم يڠ لبيه برت‪.‬‬ ‫دالم القرءان دان الحديث‬
‫حكوم وصية كڤد كدوا‪-‬دوا ايبو باڤ دان قرابت دنسخكن دڠن ايات‬ ‫سموا حكوم شرع يڠ تياد بوقتي منونجوقكن اي برصيفت ككل اتاو سمنتارا بوليه برالكو‬
‫ميراث اياله چونتوه نسخ حكوم سهاج‪.‬‬
‫‪5‬‬
‫نسخ ڤداڽ‪ .‬حال اين برمعنا‪ ،‬حكوم‪ ٢‬يڠ تيدق برالكو نسخ اداله سڤرتي حكوم عقلي‪ ،‬حكوم‬
‫ڤنچاءيندرا دان قيصه زمان دهولو‪ .‬حكوم–حكام اساس سڤرتي بركاءيتن دڠن عقيدة دان‬
‫اصول الدين تيدق بوليه دنسخكن‪ .‬چونتوهڽ‪ ،‬برايمان كڤد اهلل ‪ ،‬مالئكة‪ ،‬كتاب‪ ،‬ڤارا رسول‬
‫سموا حكوم شرع يڠ تياد بوقتي برصيفت ككل بوليه برالكو نسخ‪.‬‬ ‫‪6‬‬
‫دان هاري اخيرة‪.‬‬
‫بڬيتو جوڬ حكوم‪-‬حكام اساس بركاءيتن دڠن اخالق موليا دان منجاءوهكن ديري درڤد‬
‫چونتوه نسخ الحديث دڠن الحديث اياله حكوم زياره قبور‪.‬‬ ‫‪7‬‬ ‫ڤربواتن كجي دان جاهت سڤرتي كواجيڤن جوجور‪ ،‬امانه دان عاديل اياله اساس اخالق موليا‪.‬‬

‫المنسوخ عنه اياله حكوم يڠ دبطلكن‪.‬‬ ‫‪8‬‬

‫‪119‬‬ ‫‪3.3.5 | 3.3.6‬‬ ‫‪118‬‬


‫ريفليكسي كنديري‬ .‫الكونكن ديالوڬ اين ددالم كلس‬

.‫اناليسيس سيتواسي برايكوت دان بينچڠكن چارا ممڤركتيككن قاعده نسخ يڠ تڤت‬ ‫ماري كيت اولڠ كاجي باب نسخ‬
‫نسخ‬

‫نسخ‬
!‫ استاذ‬،‫ساي‬ ‫ سياڤاكه يڠ بوليه بريكن‬.‫هاري اين‬
Mesyuarat Jawatankuasa Fatwa Negeri Selangor Kali ke-2/2011 yang bersidang pada 12 April
‫ مڠهيلڠكن‬،‫دري سڬي بهاس برمعنا‬ ‫ديفينيسي نسخ؟‬
2011 telah memutuskan bahawa Pelaburan ASN dan ASB adalah tidak halal. .‫دان مڠهاڤوسكن‬
‫ ممنسوخكن‬،‫دري سڬي ايستيله ڤوال‬
‫سسواتو حكوم شرع دڠن سبب وجود‬
.‫دليل شرع يڠ داتڠ كمودين‬

Status Pelaburan PNB Berdasarkan Maqasid Syariah


Mesyuarat Jawatankuasa Fatwa Negeri Selangor Kali Ke-3/2017 yang bersidang pada 27 April 2017 bersamaan 30 Rejab 1438H
memutuskan bahawa:

Status Pelaburan
‫ نسخ؟‬2‫سياڤاكه يڠ بوليه بريكن روكون‬
Jabatan Mufti Selangor memutuskan hukum pelaburan Permodalan Nasional Berhad (PNB) dalam Amanah Saham Nasional Berhad
(ASNB) adalah harus. Ia diputuskan dalam mesyuarat Jawatankuasa Fatwa Negeri Selangor kali ke-3/2017 yang bersidang pada 27
April lalu dan dimaklumkan menerusi laman web rasmi Jabatan Mufti Negeri.

Menurut kenyataan itu, Jawatankuasa Fatwa Selangor meminta PNB untuk meneruskan usaha penambahbaikan bagi memastikan
pelaburan berkenaan menepati syarak sepenuhnya. Jawatankuasa Fatwa Selangor turut menyatakan keharusan pelaburan akan dikaji
semula selepas tiga tahun dengan sekurang-kurangnya peratusan pelaburan patuh syarak melebihi 75 peratus.

Sumber: selangorkini.my
ِ ‫ ياءيت َالن‬،‫ نسخ اد امڤت‬2‫روكون‬
،‫َّاسخ‬
Sumber dengan suntingan: https://www.muftiselangor.gov.my
‫ َا ْل َمن ُْسوخ َعنْه (يڠ‬،)‫َا ْل َمن ُْسوخ (منسوخ‬
:‫ڤندوان ڬورو‬ ‫دمنسوخكن درڤداڽ) دان َأ َداة الن َّْسخ‬
.‫ مينتا موريد ممڤركتيككن قاعده نسخ‬
.)‫(ميديوم نسخ‬
.‫ بينچڠكن دڠن موريد‬

‫قاعده نسخ امت ڤنتيڠ اونتوق دڤالجري‬


‫اكتيف ديري‬ .‫باڬي ممودهكن كهيدوڤن سهارين‬

"‫ "ڤاكر‬.Hot Seat ‫ ڤيليه سأورڠ موريد اونتوق منجادي "ڤاكر" اتاو "واتق" دالم ڤرماءينن‬1
.‫ موريد الءين مڠناءي نسخ‬2‫اكن منجواب سوءالن‬
‫ كدبود يڠ‬.‫ بركاءيتن دڠن نسخ‬2‫ اونتوق منجواب سوءالن‬Spin-n-Think ‫ جالنكن ڤرماءينن‬2
،‫ممڤوپاءي انق ڤانه دان بوليه دڤوسيڠ دڬوناكن اونتوق مننتوكن ڬيليرن موريد يڠ مپوءال‬ ‫كسيمڤولن‬
.‫ ممبتولكن دان مموجي‬،‫منجواب‬ .‫ممهمي حكوم شرع دڠن تڤت‬
.‫ نسخ يڠ دأڬيهكن‬2‫ دالم كومڤولن مڠناءي توڤيک‬Mind Map ‫ سدياكن ڤتا ميندا‬3 .‫منجادي همباڽ يڠ طاعت‬

121 120
‫اكتيف ميندا‬

‫نسخ‬
‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬
‫ممنسوخكن سسواتو حكوم شرع دڠن سبب وجود دليل شرع يڠ داتڠ كمودين‪.‬‬

‫‪ 1‬ڤپاتاءن دأتس اياله ديفينيسي باڬي ‪...‬‬


‫ ‪َ C‬م ْص َل َحة‬ ‫ ‪ A‬ن ََسخ ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ ‪ D‬ا ْست ْح َسان‬ ‫ ‪ُ B‬ع ُرف ‬
‫‪ 2‬برايكوت اياله حكوم‪ 2‬يڠ تيدق بوليه دنسخكن كچوالي‪...‬‬
‫ ‪ C‬اساس‪ 2‬عبادة سڤرتي كواجيڤن صالة‪.‬‬ ‫ ‪ A‬حكوم‪ 2‬توحيد‪ .‬‬
‫‪ D‬حكوم براخالق موليا سڤرتي منونايكن جنجي‪.‬‬ ‫ ‪ B‬حكوم‪ 2‬چابڠ شريعة‪ .‬‬
‫‪ 3‬بريكن چونتوه حكوم يڠ برت دنسخكن كڤد حكوم يڠ لبيه ريڠن‪.‬‬
‫ ‪ I‬حكوم منسوخ‬
‫‪ 2‬مركه‬ ‫ ‪ I I‬حكوم ناسخ‬
‫‪ 2‬مركه‬
‫‪ 4‬پاتاكن دوا جنيس نسخ دري اسڤيک باچاءن دان حكوم‪.‬‬
‫‪ 2‬مركه‬ ‫‪ 5‬پاتاكن دوا چونتوه نسخ حكوم سهاج تنڤا منسخكن باچاءن‪.‬‬
‫‪ 4‬مركه‬ ‫‪ 6‬جلسكن دوا ڤربيذاءن انتارا نسخ دڠن تخصيص‪.‬‬
‫‪ 4‬مركه‬ ‫‪ 7‬بينچڠكن دوا كڤنتيڠن ممهمي نسخ دالم اصول الفقه‪.‬‬

‫سبدا نبي ‪:‬‬


‫س مع ُلوم ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ٍ‬ ‫ٍ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ك َ ِ‬
‫ات‬ ‫يما ُأن ِْز َل م َن ا ْل ُق ْرآن َع ْش ُر َر َض َعات َم ْع ُلو َمات ُي َح ِّر ْم َن ‪ُ ،‬ث َّم نُس ْخ َن بِ َخ ْم ٍ َ ْ َ‬
‫َان ف َ‬
‫ارتيڽ‪ :‬انتارا يڠ دتورونكن درڤد ايات القرءان اداله يڠ مپاتاكن حكوم ‪ 10‬كالي سوسوان‬
‫تله مڠحرامكن ڤركهوينن‪ ،‬كمودين دمنسوخكن دڠن ليم كالي سوسوان‪.‬‬
‫روايت مسلم‬

‫‪ 6‬مركه‬ ‫‪ 8‬هورايكن حديث دأتس برداسركن قاعده نسخ‪.‬‬

‫‪122‬‬
‫بيدڠ‬

‫‪4‬‬
‫الفقه‬

‫‪ 1‬ڤركهوينن منوروت إسالم‬ ‫باب‬

‫‪ 2‬ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬ ‫باب‬

‫‪ 3‬جنايه منوروت إسالم‬ ‫باب‬

‫‪123‬‬
‫كونسيڤ اساس ڤركهوينن دالم إسالم‬
‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫ڤڠرتين ڤركهوينن‬

‫ڤرچنتومن دان ڤرهيمڤونن‪.‬‬ ‫بهاس‬

‫عقد يڠ مڠهاروسکن ڤرستوبوهن انتارا سوامي دڠن ايستري دالم بنتوق يڠ‬
‫دبنرکن اوليه شرع‪.‬‬ ‫ايستيله‬

‫دليل ڤنشريعتن ڤركهوينن‬


‫فرمان اهلل ‪:‬‬

‫ﱡﭐ‪...‬ﱺ ﱻ ﱼ ﱽ ﱾ ﱿ ﲀ ﲁ ﲂ ﲃ ﭐ‪)...‬ﭐ‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫چتوسن‬
‫مک برکهوينله دڠن ڤرمڤوان الءين يڠ كامو سنڠي‪ ،‬دوا‪ ،‬تيڬ اتاو امڤت‪.‬‬
‫اڤاكه حكمه ڤنشريعتن ڤركهوينن دالم إسالم؟‬ ‫باب‬
‫سورة النساء ‪3 :4‬‬

‫برداسركن ايات اين‪ ،‬علماء تله برسڤاكت بهاوا سسأورڠ ايت هاروس اونتوق مالكوكن عقد‬ ‫ڤركهوينن منوروت‬ ‫‪1‬‬
‫إسالم‬
‫ڤركهوينن دڠن ڤرمڤوان يڠ دسوكاءيڽ‪.‬‬
‫تريۏيا‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫رسول اهلل ‪ ‬تله بركهوين كالي ڤرتام‬
‫كتيک برعمور ‪ 25‬تاهون دڠن سيدتنا‬
‫خديجة ‪.‬‬
‫مپاتاكن كونسيڤ اساس ڤركهوينن دالم إسالم‪.‬‬ ‫‪ 4.1.1‬‬
‫ِ‬
‫منرڠكن ڤرسدياءن ڤركهوينن يڠ مماتوهي شرع ماللوءي َن َظر دان خ ْط َبة‪.‬‬ ‫‪ 4.1.2‬‬
‫منجلسكن ڤركارا‪ ٢‬بركاءيتن مهر‪ ،‬وليمة العروس دان ڤوليڬامي منوروت شرع‪.‬‬ ‫‪ 4.1.3‬‬
‫مڠهورايكن تڠڬوڠجواب دان حق برسام دالم رومه تڠڬ‪.‬‬ ‫‪ 4.1.4‬‬
‫منيالي كڤنتيڠن ڤركهوينن منوروت شرع‪.‬‬ ‫‪ 4.1.5‬‬
‫منچادڠكن اوسها دان تيندقن كأره ڤمبيناءن بيت المسلم يڠ سكينة دان مودة‪.‬‬ ‫‪ 4.1.6‬‬

‫‪125‬‬ ‫‪4.1.1‬‬ ‫‪124‬‬


‫بركممڤوان اونتوق ملقساناكن تڠڬوڠجواب دالم ڤركهوينن سڤرتي ممبري‬ ‫سبدا نبي ‪:‬‬
‫مهر دان نفقه‪.‬‬

‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫ممڤوپاءي كأيڠينن يڠ سدرهان اونتوق بركهوين‪.‬‬ ‫هاروس‬ ‫اب! َم ِن‬ ‫الش َب ِ‬ ‫ول اهللِ ‪َ :‬يا َم ْع َش َر َّ‬ ‫ود ‪َ ‬ق َال‪َ :‬ق َال َلنَا َر ُس ُ‬ ‫َعن َعب ِد اهللِ ب ِن مسع ٍ‬
‫ْ َ ْ ُ‬ ‫ْ ْ‬
‫يقين تيدق مالكوكن زنا جک تيدق بركهوين‪.‬‬ ‫اع ِمنْك ُُم ا ْل َبا َء َة َف ْل َيت ََز َّو ْج‪َ ،‬فإِ َّن ُه َأ َغ ُّض لِ ْل َب َص ِر َو َأ ْح َص ُن لِ ْل َف ْر ِج‪َ ،‬و َم ْن َل ْم َي ْستَطِ ْع‬
‫اس َت َط َ‬ ‫ْ‬
‫تيدق بركممڤوان اونتوق ملقساناكن تڠڬوڠجواب دالم ڤركهوينن دسببكن‬ ‫الص ْو ِم َفإِ َّن ُه َل ُه ِو َجا ٌء‪.‬‬ ‫ِ‬
‫مكروه‬ ‫َف َع َل ْيه بِ َّ‬
‫ميسكين‪ ،‬تراللو توا اتاو برڤپاكيت‪.‬‬
‫حرام‬ ‫ارتيڽ‪:‬‬
‫بركهوين دڠن توجوان اونتوق منظاليمي دان مموضرتكن ايستري‪.‬‬
‫درڤد عبد اهلل بن مسعود ‪ ‬تله بركات‪ :‬رسول اهلل ‪ ‬تله برسبدا كڤد كامي‪ :‬واهاي‬
‫ڤارا ڤمودا‪ ،‬سسياڤا انتارا كامو يڠ تله ممڤوپاءي کممڤوان اونتوق ڤربلنجاءن برومه‬
‫ونيتا يڠ حرام دكهويني‬
‫تڠڬ‪ ،‬کهوينله کران اي لبيه ممڤو اونتوق مناهن ڤندڠن مات دان منجاڬ کمالوان‬
‫ونيتا يڠ حرام دكهويني‪ :‬حرام اونتوق سالما‪-‬الماڽ دان حرام اونتوق سمنتارا وقتو‪.‬‬ ‫(كحرمتن ديري) دان سسياڤا يڠ بلوم بركممڤوان‪ ،‬هندقله دي برڤواسا کران ڤواسا‬
‫ايت اکن داڤت منجادي بينتيڠ (درڤد معصية)‪.‬‬
‫حرام بركهوين اونتوق سالما‪-‬الماڽ‬ ‫‪1‬‬
‫روايت البخاري دان مسلم‬
‫ڤپوسوان‬ ‫اه َرة)‬
‫(م َص َ‬
‫ڤرسمنداءن ُ‬ ‫کتورونن‬
‫ايبو سوسوان‪ ،‬نينيق‬ ‫ايبو تيري‪ :‬ايستري باڤ‪،‬‬ ‫ايبو‪ ،‬نينيق دان كأتس‪.‬‬ ‫حديث اين مڠنجوركن سسأورڠ يڠ تله ممڤوپاءي كممڤوان كواڠن سوڤايا سڬرا بركهوين‬
‫سوسوان دان كأتس‪.‬‬ ‫ايستري داتوق‪ ،‬نينيق تيري‬ ‫انق ڤرمڤوان‪ ،‬چوچو‬ ‫اونتوق مڠيلقكن ديريڽ درڤد مالكوكن ڤركارا‪ ۲‬يڠ بوليه منجاتوهكن مرواه‪.‬‬
‫اديق‪-‬براديق سوسوان‪.‬‬ ‫دان كأتس‪.‬‬ ‫دان کباوه‪.‬‬
‫انق ڤرمڤوان كڤد اديق‪-‬‬ ‫مننتو‪ :‬ايستري انق‪،‬‬ ‫اديق‪-‬براديق ڤرمڤوان‬ ‫حكوم ڤركهوينن‬
‫براديق سوسوان‪.‬‬ ‫ايستري چوچو دان کباوه‪.‬‬ ‫کاندوڠ‪ ،‬سأيبو اتاو‬
‫ڤركهوينن اياله ڤركارا يڠ دڬالقكن اوليه إسالم تتاڤي حكومڽ براوبه‪-‬اوبه مڠيكوت‬
‫ڤرمڤوان يڠ مپوسو دڠن‬ ‫منتوا‪ :‬ايبو ايستري‪ ،‬نينيق‬ ‫سباڤ سهاج‪.‬‬
‫كأداءن سسأورڠ‪.‬‬
‫اديق‪-‬براديق ڤرمڤوان‬ ‫ايستري دان كأتس‪.‬‬ ‫انق ساودارا ڤرمڤوان (انق‬
‫اتاو استري اديق‪-‬براديق‬ ‫انق تيري‪ :‬انق كڤد ايستري‬ ‫ڤرمڤوان كڤد اديق‪-‬براديق‬ ‫كأداءن‬ ‫حكوم‬
‫لالكي سام اد اديق‪-‬براديق‬ ‫يڠ تله دستوبوهي‪.‬‬ ‫کاندوڠ‪ ،‬سأيبو اتاو‬ ‫بركممڤوان اونتوق ملقساناكن تڠڬوڠجواب دالم ڤركهوينن سڤرتي ممبري‬
‫کاندوڠ‪ ،‬سأيبو اتاو‬ ‫سباڤ سهاج)‪.‬‬ ‫مهر دان نفقه‪.‬‬
‫سباڤ سهاج‪.‬‬ ‫ايبو ساودارا (اديق‪-‬براديق‬ ‫ممڤوپاءي كأيڠينن يڠ قوات اونتوق بركهوين‪.‬‬ ‫سنة‬
‫اديق‪-‬براديق ڤرمڤوان باڤ‬ ‫ايمبس ساي‬
‫ايبو اتاو باڤ سام اد اديق‪-‬‬ ‫يقين تيدق مالكوكن زنا جک تيدق بركهوين‪.‬‬
‫اتاو ايبو سوسوان‪.‬‬ ‫براديق کاندوڠ اتاو سأيبو‪،‬‬ ‫بركممڤوان اونتوق ملقساناكن تڠڬوڠجواب دالم ڤركهوينن سڤرتي ممبري‬
‫اديق‪-‬براديق سوسوان‬ ‫سباڤ سهاج) دان كأتس‪.‬‬ ‫مهر دان نفقه‪.‬‬
‫باڤ اتاو ايبو سنديري‪.‬‬ ‫واجب‬
‫ڤرسمنداءن‬ ‫ممڤوپاءي كأيڠينن يڠ قوات اونتوق بركهوين‪.‬‬
‫انق سوسوان ايستري‪.‬‬ ‫يقين اكن مالكوكن زنا جک تيدق بركهوين‪.‬‬

‫‪127‬‬ ‫‪4.1.1‬‬ ‫‪126‬‬


‫‪4.1.1‬‬
‫روكون ڤركهوينن‬ ‫ايمبس ساي‬

‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫‪i‬‬
‫مستيله حالل دكهويني اوليه باكل ايستري (بوكن َم ْح َرم)‪.‬‬
‫مستيله اورڠ يڠ ترتنتو‪.‬‬ ‫لالكي‬
‫(سوامي)‬ ‫كِتَابِ َّية‬
‫تيدق براد دالم احرام حج اتاو عمرة‪.‬‬ ‫مڠهيمڤونکن ايستري دڠن‬
‫اديق‪-‬براديق ڤرمڤوانڽ ترماسوقله‬
‫مستيله حالل دكهويني اوليه باكل سوامي‪.‬‬ ‫اديق‪-‬براديق سوسوان‪.‬‬
‫مستيله اورڠ يڠ ترتنتو‪.‬‬ ‫ڤرمڤوان‬ ‫‪vii‬‬ ‫‪ii‬‬
‫تيدق براد دالم احرام حج اتاو عمرة‪.‬‬ ‫(ايستري)‬
‫مڠهويني ونيتا يڠ ماسيه براد‬
‫مڠهيمڤونکن ايستري دڠن ايبو‬
‫إسالم‪ :‬اورڠ يڠ مرتد اتاو بلوم مملوق إسالم تيدق برحق‬ ‫ ‬ ‫دالم عدة دسببكن ڤرچراين اتاو‬
‫ساوداراڽ‪ ،‬انق ساوداراڽ‬
‫منجادي ولي‪.‬‬ ‫ ‬ ‫كماتين سوامي سهيڠڬاله‬
‫اتاو چوچوڽ‪.‬‬
‫عاديل‪ :‬تيدق مالکوکن دوسا بسر‪ ،‬تيدق برتروسن مالکوکن دوسا‬ ‫ ‬ ‫هابيس تيمڤوه عدة‪.‬‬
‫کچيل دان تيدق مالکوکن ڤرکارا يڠ منججسکن مرواه‪.‬‬
‫لالكي‬ ‫ ‬ ‫ولي‬
‫‪2‬‬
‫بالغ‬ ‫ ‬ ‫مڠهويني‬
‫‪vi‬‬ ‫حرام بركهوين‬
‫برعقل‬ ‫بکس ايستري يڠ تله‬
‫‪iii‬‬
‫اونتوق سمنتارا‬
‫بوکن درڤد ڬولوڠن يڠ تيدق بوليه منتدبير هرتا‪.‬‬ ‫ ‬ ‫دچرايکن دڠن طالق تيڬ‬ ‫وقتو‬
‫تيدق براد دالم احرام حج اتاو عمرة‪.‬‬ ‫ ‬ ‫سهيڠڬاله دي بركهوين‬ ‫مڠهيمڤونکن لبيه درڤد امڤت‬
‫دڠن لالكي الءين‪ ،‬تله دستوبوهي‬ ‫اورڠ ايستري دالم ساتو ماس‪.‬‬
‫برعقل‬ ‫بالغ ‬ ‫ لالكي ‬ ‫إسال م‬
‫دوا اورڠ سقسي‬ ‫دان دچرايكن اوليه لالكي‬
‫ ممڤوپاءي ڤڠليهتن دان ڤندڠرن يڠ باءيق‪.‬‬ ‫عاديل ‬
‫ترسبوت‪.‬‬
‫مڠڬوناکن لفظ کهوين اتاو نکاح سهاج‪.‬‬
‫لفظ کهوين اتاو نکاح دسبوت دڠن جلس دالم ايجاب دان قبول‪.‬‬
‫تيدق دڤيسهکن انتارا لفظ ايجاب دڠن قبول کچوالي قدر يڠ‬ ‫‪v‬‬ ‫‪iv‬‬
‫سديکيت سڤرتي مڠمبيل نفس‪ ،‬برسين اتاو باتوق‪.‬‬ ‫صيغة‪ ،‬ياءيت‬
‫ککل کاليقن سموا ڤيهق اونتوق مالكوكن عقد سهيڠڬ سلساي‬ ‫لفظ ايجاب‬ ‫مڠهويني ايستري اورڠ الءين‬ ‫مڠهويني ونيتا بوکن إسالم دان‬
‫ لفظ قبول‪.‬‬ ‫دان قبول‬ ‫سهيڠڬاله دي دچرايكن اوليه‬ ‫بوکن اهلي کتاب سهيڠڬاله دي‬
‫عقد مستيله برقوات كواس سرتا‪-‬مرتا‪ ،‬ياءيت تيدق دڬنتوڠ دڠن‬ ‫سواميڽ‪.‬‬ ‫مملوق إسالم‪.‬‬
‫شرط‪ ٢‬ترتنتو‪.‬‬
‫عقد تيدق دباتسکن دڠن تيمڤوه ماس ترتنتو‪.‬‬

‫‪129‬‬ ‫‪4.1.1‬‬ ‫‪4.1.1‬‬ ‫‪128‬‬


‫جنيس‪ ٢‬ولي‬ ‫سوسونن كأوتاماءن ولي‬

‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫‪َ 1‬ولِي ُم ْجبِر‪ :‬ولي يڠ برحق مڠهوينكن انق ڬاديس تنڤا ايذينڽ‪ ،‬ياءيت باڤ دان داتوق سبله‬
‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫ولي ڤركهوينن باڬي سأورڠ ڤرمڤوان مستيله ترديري درڤد ساله سأورڠ لالكي برايكوت‬
‫باڤ سهاج‪ .‬نامون بڬيتو‪ ،‬رسول اهلل ‪ ‬مڠڬالقكن كأيذينن انق ڬاديس دمينتا ترلبيه‬ ‫مڠيكوت سوسونن‪:‬‬
‫دهولو سبلوم دي دكهوينكن‪ .‬شرط صح ڤركهوينن تنڤا ڤڠتاهوان انق ڬاديس اياله‪:‬‬
‫‪ i‬تياد ڤرموسوهن انتارا ولي دڠن انق ڬاديس ترسبوت‪.‬‬ ‫باڤ‬
‫‪ ii‬سوامي يڠ دكهوينيڽ مستيله سكوفو‪.‬‬
‫‪ iii‬سوامي ممڤو مپرهكن مهر دڠن سڬرا‪.‬‬
‫داتوق سبله باڤ‬
‫‪َ 2‬ولِي َغ ْير ُم ْجبِر‪:‬كسموا ولي سالءين باڤ دان داتوق سبله باڤ يڠ تيدق بوليه مڠهوينكن‬
‫انق ڬاديس تنڤا ايذينڽ‪ .‬باڬي جندا‪ ،‬سموا ولي ترماسوق باڤ دان داتوق تيدق بوليه‬ ‫اديق‪-‬براديق‬
‫مڠهوينكنڽ تنڤا ايذينڽ‪.‬‬ ‫لالكي كاندوڠ‬

‫ڤرسدياءن ڤركهوينن مڠيكوت شرع‬ ‫اديق‪-‬براديق‬


‫لالكي سباڤ‬
‫كونسيڤ ِخ ْط َبة‬ ‫انق ساودارا‬
‫(انق لالكي كڤد اديق‪-‬‬
‫خطبة برمقصود ڤرمينتاءن درڤد ڤيهق لالكي كڤد ڤيهق ڤرمڤوان اتاو واليڽ سوڤايا مڠهوينيڽ‬ ‫براديق لالكي كاندوڠ)‬
‫سام اد سچارا لڠسوڠ اتاو ماللوءي وكيل‪ .‬اڤابيال ڤرمينتاءن ترسبوت دڤرستوجوءي‪ ،‬مک‬ ‫انق ساودارا‬
‫ترمتراي ڤرجنجين اونتوق بركهوين دان ترجالين ايكتن ڤرتونڠن انتارا كدوا‪-‬دواڽ‪ .‬نامون‬ ‫(انق لالكي كڤد اديق‪-‬‬
‫بڬيتو‪ ،‬ڤرڬاءولن انتارا كدوا‪-‬دواڽ ماسيه ترباتس كران مريک بردوا بلوم بركهوين‪ .‬حكوم‬ ‫براديق لالكي سباڤ)‬ ‫باڤ ساودارا‬
‫خطبة اداله سنة دان دڬالقكن دالم إسالم‪.‬‬ ‫(اديق‪-‬براديق لالكي‬
‫كاندوڠ باڤ)‬
‫شرط خطبة‬ ‫باڤ ساودارا‬
‫(اديق‪-‬براديق لالكي‬
‫‪ 1‬ڤرمڤوان يڠ دڤينڠ مستيله حالل اونتوق دكهويني‪.‬‬ ‫سباڤ دڠن باڤ)‬
‫‪ 2‬ڤرمڤوان يڠ دڤينڠ مستيله بوكن تونڠن اورڠ الءين‪.‬‬ ‫سڤوڤو‬
‫(انق لالكي كڤد اديق‪-‬‬
‫مليهت ( َن َظر) باكل تونڠ‬ ‫سڤوڤو‬ ‫براديق لالكي كاندوڠ باڤ)‬

‫دسنتكن باڬي لالكي يڠ ايڠين ممينڠ سأورڠ ڤرمڤوان اونتوق مليهت موک دان كدوا‪-‬دوا تاڤق‬ ‫(انق لالكي كڤد اديق‪-‬‬
‫تاڠنڽ واالوڤون ڤرمڤوان ترسبوت تيدق مڠأيذينكنڽ اتاو تيدق مڠتاهوءيڽ‪ .‬دي جوڬ بوليه‬ ‫براديق لالكي سباڤ‬ ‫حاكيم اتاو سلطان‬
‫مليهت ڤرمڤوان ترسبوت براولڠ كالي سهيڠڬ دي بنر‪ ٢‬ڤستي مڠناءي ڤيليهنڽ ايت سوڤايا‬ ‫دڠن باڤ)‬ ‫دان جوڬ اورڠ يڠ‬
‫تيدق تيمبول ڤپسلن ستله بركهوين‪.‬‬ ‫دالنتيق اوليهڽ‬
‫‪131‬‬ ‫‪4.1.1 | 4.1.2‬‬ ‫‪4.1.1‬‬ ‫‪130‬‬
‫مهر‪ ،‬وليمة العروس دان ڤوليڬامي منوروت شرع‬ ‫دليل باڬي ڬالقن مليهت باكل تونڠ‬

‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫سبدا نبي ‪:‬‬


‫مهر‬ ‫‪1‬‬

‫ڤڠرتين مهر‬ ‫َع ْن َأبِي ُه َر ْي َر َة ‪َ ‬ق َال‪ُ :‬كن ُْت ِعنْدَ النَّبِ ِّي ‪َ ،‬ف َأتَا ُه َر ُج ٌل َف َأ ْخ َب َر ُه َأ َّن ُه ت ََز َّو َج ا ْم َر َأ ًة ِم َن‬
‫ب َفا ْن ُظ ْر إ َل ْي َها‪َ ،‬فإِ َّن‬ ‫قال َله رس ُ ِ‬ ‫ْالَن َْص ِ‬
‫ڤمبرين يڠ دواجبكن کأتس سوامي کڤد ايستري دسببکن عقد ڤرکهوينن‪.‬‬ ‫ول اهلل ‪َ :‬أ َن َظ ْر َت إِ َل ْي َها؟ َق َال‪َ :‬ل‪َ ،‬ق َال‪َ :‬فا ْذ َه ْ‬ ‫ار‪َ ،‬ف َ ُ َ ُ‬
‫فِ ْي َأ ْع ُي ِن ْالَن َْص ِ‬
‫ار َش ْي ًئا‪.‬‬
‫حكوم‪-‬حكام مهر‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫اي بوكن روكون نكاح تتاڤي واجب دبريکن ستله سمڤورنا عقد ڤرکهوينن سام اد دپاتاکن‬ ‫‪ i‬‬
‫دالم عقد اتاو تيدق واالوڤون تله دڤرستوجوءي اونتوق دڬوڬورکن اوليه ڤيهق ايستري‪.‬‬ ‫درڤد أبو هريرة ‪ ،‬بلياو بركات‪ :‬كتيک اكو براد دسيسي نبي ‪ ،‬مک داتڠ سأورڠ‬
‫مهر منجادي حق ميليق ايستري سأورڠ سهاج‪.‬‬ ‫‪ ii‬‬ ‫لالكي ممبريتاهو بڬيندا ‪ ‬بهاوا بلياو هندق مڠهويني سأورڠ ڤرمڤوان أنصار‪ .‬سبدا‬
‫تياد حد مينيموم اتاو مکسيموم باڬي مهر‪.‬‬ ‫‪ iii‬‬ ‫رسول اهلل ‪ ‬كڤداڽ‪ :‬اداكه كامو تله مليهتڽ؟ لالكي ترسبوت منجاوب‪ :‬تيدق‪.‬‬
‫بوليه بربنتوق هرتا بندا اتاو سسواتو يڠ ممبري منفعت‪.‬‬ ‫‪ iv‬‬ ‫بڬيندا ‪ ‬برسبدا الڬي‪ :‬ڤرڬيله مليهتڽ كران ڤد مات ڤرمڤوان أنصار ايت اد سسواتو‪.‬‬
‫سنة مپبوت قدرڽ دالم عقد باڬي مڠيلقكن ڤرتليڠكهن انتارا سوامي دڠن ايستري‪.‬‬ ‫‪ v‬‬ ‫روايت مسلم‬
‫تيدق واجب دبريكن سبلوم عقد ڤركهوينن دان اي بوليه جوڬ دبريكن ستله عقد اتاو‬ ‫‪ vi‬‬
‫ستله برالكو ڤرستوبوهن‪.‬‬ ‫دالم حديث اين‪ ،‬رسول اهلل ‪ ‬مپوروه لالكي ترسبوت مليهت ڤرمڤوان يڠ ايڠين دكهوينيڽ‬
‫ايت سوڤايا دي تيدق مپسل ڤد كمودين هاري اڤابيال دي مليهت ڤركارا يڠ تيدق دسوكاءيڽ‬
‫دليل كواجيڤن ممبري مهر‬ ‫ستله عقد ڤركهوينن دسمڤورناكن‪.‬‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫تريۏيا‬ ‫چيري‪ ٢‬يڠ دتونتوت دالم مميليه ڤاسڠن‬
‫ﱡﭐﲓ ﲔ ﲕ ﲖﲗ ﲘ ﲙ ﲚ ﲛ ﲜ ﲝ ﲞﲟ ﲠ ﲡ ﲢﱠ‬ ‫‪ 1‬اورڠ يڠ مڠعملكن اجرن اڬام دالم كهيدوڤن‪.‬‬
‫َع ْن َأبِي ُه َر ْي َر َة ‪َ ،‬ع ِن النَّبِ ِّي ‪َ ‬ق َال‪:‬‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫ُتنْك َُح ا ْل َم ْر َأ ُة ِلَ ْر َبعٍ‪ :‬لِ َمالِ َها َولِ َح َسبِ َها‬ ‫‪ 2‬اورڠ يڠ مميليقي اخالق يڠ موليا‪.‬‬
‫دان بريکنله کڤد ڤرمڤوان‪ ٢‬ايت مس كهوين (مهر) مريک سباڬاي ڤمبرين يڠ‬ ‫ين‪،‬‬‫ات الدِّ ِ‬ ‫وجمالِها ولِ ِدينِها‪َ ،‬فا ْظ َفر بِ َذ ِ‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ َ َ‬ ‫‪ 3‬اورڠ يڠ براصل درڤد كتورونن يڠ باءيق‪.‬‬
‫واجب‪ .‬کمودين‪ ،‬جک مريک دڠن كريالءن هاتي ممبريكن كڤد كامو سبهاڬين‬ ‫ت َِر َب ْت َيدَ َ‬
‫اك‪.‬‬
‫درڤد مس كهوينڽ‪ ،‬مک ماکنله (ڬوناکنله) ڤمبرين (يڠ حالل) ايت سباڬاي‬ ‫ارتيڽ‪ :‬درڤد أبو هريرة ‪ ،‬درڤد نبي‬ ‫‪ 4‬تيدق دڬالقكن بركهوين دڠن قوم قرابت يڠ تردكت‪.‬‬
‫نعمت يڠ الذت‪ ،‬الڬي باءيق کسودهنڽ‪.‬‬ ‫‪ ،‬بلياو برسبدا‪ :‬ونيتا دنكاحي كران‬
‫امڤت ڤركارا‪ :‬ياءيت كران هرتاڽ‪،‬‬ ‫‪ 5‬اورڠ يڠ سكوفو‪ ،‬ياءيت سطرف دري سودوت‬
‫سورة النساء ‪4 :4‬‬ ‫كتوروننڽ‪ ،‬كچنتيقنڽ دان اڬامڽ‪ .‬مک‬ ‫اڬام‪ ،‬ڤكرجاءن‪ ،‬ڤنديديقن‪ ،‬كصيحتن توبوه بادن‬
‫ڤيليهله ونيتا يڠ براڬام‪ ،‬نسچاي كامو‬ ‫دان كدودوقن دالم مشاركت‪.‬‬
‫برداسركن ايات اين‪ ،‬علماء تله برسڤاكت بهاوا مهر واجب دبريكن اوليه سوامي كڤد ايستري‬ ‫اكن براونتوڠ‪.‬‬
‫ستله عقد ڤركهوينن‪.‬‬ ‫(روايت البخاري)‬ ‫‪ 6‬انق ڬاديس يڠ بلوم بركهوين‪.‬‬
‫‪133‬‬ ‫‪4.1.3‬‬ ‫‪4.1.2‬‬ ‫‪132‬‬
‫وليمة العروس‬ ‫‪2‬‬ ‫حكمه ڤمبرين مهر‬

‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫ڤڠرتين وليمة العروس‬


‫‪ i‬منظاهيركن كسوڠڬوهن سوامي اونتوق منديريكن رومه تڠڬ دڠن ايستري‪.‬‬
‫برهيمڤون‪.‬‬ ‫بهاس‬
‫‪ ii‬منظاهيركن كڬمبيراءن سوامي دڠن كحاضيرن سأورڠ ايستري‪.‬‬
‫جاموان ماكن يڠ دأداكن باڬي منظاهيركن كڬمبيراءن اتس عقد ڤركهوينن‬
‫يڠ تله دسمڤورناكن دان منظاهيركن راس كشكورن كڤد اهلل ‪.‬‬ ‫ايستيله‬
‫منونجوقكن كسدياءن سوامي اونتوق مڠڬالس تڠڬوڠجواب دالم رومه تڠڬ‬
‫‪iii‬‬
‫تراوتاماڽ كممڤوان اونتوق ممبري نفقه‪.‬‬
‫حكوم وليمة العروس‬
‫ممولياكن دان مڠڠكت طرف ڤرمڤوان دڠن تيدق ممببنكنڽ اونتوق منچاري هرتا‬
‫مڠاداكن كندوري كهوين اداله ُسنَّة ُم َؤ َّكدَ ة‪ ،‬ياءيت ساڠت دتونتوت مڠيكوت كممڤوان‬ ‫‪ vi‬سوڤايا داڤت بركهوين‪.‬‬
‫سسأورڠ تنڤا برالكو ڤمبذيرن دان ببنن هوتڠ‪.‬‬
‫دليل باڬي وليمة العروس‬ ‫جنيس‪ ٢‬مهر‬
‫سبدا نبي ‪:‬‬
‫مهر ِم ْثل‬
‫ف َأ َث َر ُص ْف َر ٍة‪،‬‬ ‫َس ب ِن مالِ ٍك ‪َ ‬أ َّنه َق َال‪َ :‬أ َّن النَّبِي ‪ ‬ر َأى َع َلى َعب ِد الرحم ِن ب ِن َعو ٍ‬
‫ْ‬ ‫ْ َّ ْ َ ْ‬ ‫َ‬ ‫َّ‬ ‫ُ‬ ‫َع ْن َأن ِ ْ َ‬ ‫مهر يڠ دتنتوكن برداسركن قوم قرابت ايستري يڠ‬ ‫مهر ُم َس َّمى‬
‫هلل َل َك‪َ ،‬أ ْولِ ْم‬ ‫َواة ِم ْن َذ َه ٍ‬
‫ب‪َ ،‬ق َال‪َ :‬ب َار َك ا ُ‬
‫َق َال‪ :‬ما ه َذا؟ َق َال‪ :‬إِنِّي ت ََزوج ُت امر َأ ًة َع َلى و ْز ِن ن ٍ‬
‫َ‬ ‫َْ‬ ‫َّ ْ‬ ‫َ َ‬ ‫تردكت سڤرتي اديق‪-‬براديق ڤرمڤوان ايستري يڠ تله‬
‫مهر يڠ تله دسبوت دالم‬
‫َو َل ْو بِ َش ٍاة‪.‬‬ ‫بركهوين‪ ،‬انق ساودارا اتاو ايبو سوداراڽ‪ .‬سالءين ايت‪،‬‬
‫عقد دان تله دڤرستوجوءي‬
‫اي دتنتوكن جوڬ برداسركن صيفت‪ ٢‬ايستري سام اد‬
‫برسام اوليه سموا ڤيهق‪.‬‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫ماسيه ڬاديس اتاو تيدق‪ ،‬كچنتيقنڽ‪ ،‬تاهڤ ڤنديديقن‬
‫درڤد أنس بن مالك ‪ ‬بركات بهاوا نبي ‪ ‬تله مليهت كسن ورنا كونيڠ (سجنيس واڠين‬ ‫دان كدودوقنڽ دالم مشاركت‪.‬‬
‫برورنا كونيڠ) ڤد عبد الرحمن بن عوف‪ ،‬لنتس بڬيندا برتاڽ‪ :‬اڤاكه اين؟ عبد الرحمن‬
‫منجواب‪ :‬اکو تله مڠهويني سأورڠ ونيتا دڠن مهر امس سبرت بيجي كورما‪ .‬بڬيندا‬ ‫كأداءن‪ 2‬يڠ مواجيبكن مهر مثل‬
‫بركات‪ :‬سموڬ اهلل ‪ ‬ممبركتيمو‪ .‬اداكنله كندوري واالوڤون دڠن سأيكور بيري‪.٢‬‬
‫‪ i‬تله برالكو ڤرستوبوهن باڬي عقد ڤركهوينن يڠ روسق سڤرتي ڤركهوينن يڠ تيدق چوكوڤ‬
‫روايت البخاري‬ ‫روكون اتاو شرط‪ ،‬ياءيت دالكوكن تنڤا ولي اتاو سقسي‪.‬‬
‫‪ ii‬برالكو ڤرتليڠكهن انتارا سوامي دڠن ايستري ستله عقد مڠناءي جومله مهر يڠ‬
‫تريۏيا‬ ‫سڤاتوتڽ دبريكن‪.‬‬
‫‪ iii‬مهر يڠ دبريكن اياله مهر يڠ تيدق صح سڤرتي بندا‪ ٢‬يڠ دحرامكن اوليه شرع اتاو بندا يڠ‬
‫انتارا ادب مڠحاضيري كندوري كهوين اداله تيدق مماكاي ڤكاين يڠ منددهكن عورة دان تيدق منچرچا‬ ‫تله دميليقي اوليه اورڠ الءين‪.‬‬
‫ماكنن يڠ دسدياكن اوليه توان رومه‪.‬‬
‫‪135‬‬ ‫‪4.1.3‬‬ ‫‪4.1.3‬‬ ‫‪134‬‬
‫ڤوليڬامي‬ ‫‪3‬‬ ‫حكمه وليمة العروس‬

‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫ڤڠرتين ڤوليڬامي‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬

‫مڠرتكن هوبوڠن‬ ‫ممبريتاهو اورڠ‬ ‫منظاهيركن‬ ‫ممبيذاكن انتارا‬


‫ڤركهوينن لبيه درڤد سأورڠ ايستري ڤد ساتو ماس‪.‬‬ ‫صلة الرحيم‬ ‫راماي مڠناءي‬ ‫راس كڬمبيراءن‬ ‫ڤركهوينن دڠن‬
‫ماللوءي ڤركنلن يڠ‬ ‫عقد ڤركهوينن‬ ‫اتس عقد‬ ‫ڤرزناءن يڠ‬
‫حكوم ڤوليڬامي‬ ‫برالكو انتارا كلوارڬ‬ ‫ترسبوت باڬي‬ ‫ڤركهوينن يڠ تله‬ ‫بياساڽ دالكوكن‬
‫ڤيهق سوامي‬ ‫مڠيلقكن فتنه دان‬ ‫دسمڤورناكن‪.‬‬ ‫سچارا‬
‫حکوم اصلڽ اداله هاروس تتاڤي اي براوبه مڠيکوت کأداءن سسأورڠ‪.‬‬ ‫دڠن ايستري‪.‬‬ ‫ساله سڠک‪.‬‬ ‫سمبوپي‪.٢‬‬

‫‪7‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪5‬‬


‫حرام‬ ‫مکروه‬ ‫سنة‬
‫منظاهيركن راس‬ ‫منمبه كبركتن‬ ‫مموڤوق‬
‫سکيراڽ ڤستي تيدق داڤت‬ ‫سکيراڽ شک اونتوق‬ ‫سکيراڽ سأورڠ لالکي ايت‬ ‫شكور كڤد‬ ‫كڤد كدوا‪-‬دوا‬ ‫سماڠت‬
‫برالکو عاديل دسببکن‬ ‫برالکو عاديل اتاو تيدق‬ ‫تيدق منچوکوڤي باڬيڽ‬ ‫اهلل ‪ ‬اتس‬ ‫ڤڠنتين بهارو‬ ‫كرجاسام‬
‫کفقيرن‪ ،‬لمه اتاو ساكيت‪.‬‬ ‫ممڤوپاءي کأيڠينن اونتوق‬ ‫سأورڠ ايستري دسببكن‬ ‫نعمت يڠ‬ ‫ماللوءي دعاء‪٢‬‬ ‫انتارا اڠڬوتا‬
‫برايستري لبيه‪.‬‬ ‫ايستريڽ ساکيت اتاو تيدق‬ ‫تله دبريكنڽ‪.‬‬ ‫يڠ دأوچڤكن‬ ‫مشاركت‬
‫داڤت مالهيرکن انق سرتا‬ ‫اوليه ڤارا تتامو‪.‬‬ ‫ستمڤت‪.‬‬
‫دي يقين داڤت برالکو‬
‫عاديل‪.‬‬
‫بنتوق‪ 2‬وليمة يڠ دالرڠ‬ ‫بنتوق‪ 2‬وليمة يڠ دڬالقكن‬
‫دليل كهاروسن ڤوليڬامي‬ ‫ دأداكن دڠن برميواه‪-‬ميواهن سهيڠڬ برالكو‬ ‫ دأداكن دڠن سدرهان تنڤا مپببكن‬
‫ڤمبذيرن دان مپببكن ببنن هوتڠ يڠ بسر‪.‬‬ ‫ببنن هوتڠ‪.‬‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ دأداكن دڠن نية اونتوق برصدقه دان دأداكن دڠن توجوان اونتوق منونجوق‪-‬نونجوق‬
‫منظاهيركن راس شكور كڤد اهلل ‪ .‬كميواهن كڤد ڤارا تتامو يڠ حاضير‪.‬‬
‫ﱡﭐ ‪ ...‬ﱺ ﱻ ﱼ ﱽ ﱾ ﱿ ﲀ ﲁ ﲂﲃ ﲄ ﲅ ﲆ ﲇ ﲈ ‪...‬ﱠ‬ ‫ برالكو ڤركارا معصية سڤرتي ڤرچمڤورن بيبس‬ ‫ دأداكن برتوجوان اونتوق مراڤتكن‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫انتارا لالكي دڠن ڤرمڤوان سرتا ڤنددهن عورة‪.‬‬ ‫هوبوڠن انتارا اڠڬوتا مشاركت‬
‫ وجود ڤركارا يڠ موڠكر دان مالاليكن سهيڠڬ‬ ‫دڠن قوم قرابت‪.‬‬
‫مک برکهوينله دڠن ڤرمڤوان الءين يڠ كامو سنڠي‪ ،‬دوا‪ ،‬تيڬ اتاو امڤت‪ .‬کمودين‬
‫جک کامو بيمبڠ تيدق اکن برالکو عاديل‪ ،‬مک (برکهوينله) دڠن سأورڠ سهاج‪.‬‬ ‫كواجيڤن اڬام سڤرتي صالة دتيڠڬلكن‪.‬‬ ‫ تياد ڤركارا موڠكر دان معصية يڠ‬
‫برالكو كتيک مجليس برلڠسوڠ‪.‬‬
‫سورة النساء ‪3 :4‬‬

‫‪137‬‬ ‫‪4.1.3‬‬ ‫‪4.1.3‬‬ ‫‪136‬‬


‫تڠڬوڠجواب ايستري‬ ‫تڠڬوڠجواب سوامي‬ ‫شرط كهاروسن برڤوليڬامي‬

‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫ممبريكن مهر يڠ تله دواجبكن اوليه شرع‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫ماليني سوامي‪.‬‬ ‫تيدق لبيه درڤد‬ ‫بركممڤوان اونتوق‬ ‫بركممڤوان‬ ‫ممڤوپاءي كصيحتن‬
‫كڤد ايستري‪.‬‬
‫امڤت اورڠ‬ ‫برالكو عاديل ترهادڤ‬ ‫اونتوق ممبريكن‬ ‫توبوه بادن اونتوق‬
‫ممبري نفقه يڠ منچوكوڤي دڠن مپدياكن‬ ‫ايستري ڤد‬ ‫سموا ايستري دري‬ ‫نفقه دان مپدياكن‬ ‫ملقساناكن‬
‫مندڠر نصيحت دان منطاعتي سوامي دالم‬
‫ماكنن‪ ،‬تمڤت تيڠڬل‪ ،‬ڤاكاين دان كڤرلوان‪٢‬‬ ‫ساتو ماس‪.‬‬ ‫سودوت ڬيليرن‪ ،‬نفقه‬ ‫كڤرلوان‪ ٢‬سموا‬ ‫تڠڬوڠجواب‬
‫ڤركارا‪ ٢‬يڠ تيدق برچڠڬه دڠن شرع‪.‬‬
‫هارين ايستري برداسركن كممڤوان سوامي‪.‬‬ ‫دان ڤرڬاءولن‬ ‫اهلي كلوارڬ‪.‬‬ ‫دالم مڠوروسكن‬
‫مالكوكن ڤرڬاءولن يڠ باءيق دڠن تيدق‬ ‫يڠ باءيق‪.‬‬ ‫كلوارڬ دڠن باءيق‪.‬‬
‫برامانه ترهادڤ سوامي دڠن منجاڬ مرواه‬
‫مڠاسري‪ ،‬مپاكيتي‪ ،‬مڠهينا‪ ،‬ممارهي تنڤا‬
‫ديري دان هرتا بندا سوامي‪.‬‬
‫سبب دان بردندم ترهادڤ ايستري‪.‬‬ ‫حكمه ڤوليڬامي‬
‫ممبريكن ڬيليرن دان نفقه سچارا عاديل‬
‫برڬاءول سچارا باءيق دان مڠاسيهي سوامي‪.‬‬ ‫جک سوامي برايستري لبيه درڤد سأورڠ‪.‬‬ ‫منجاءوهكن ديري درڤد ڤركارا يڠ منجاتوهكن مرواه سڤرتي زنا‪.‬‬ ‫ ‬
‫مڠورڠكن مسئله سوسيال دان ڤرزيناءن دالم مشاركت‪.‬‬ ‫ ‬
‫تيدق مڠأيذينكن اورڠ يڠ تيدق دسوكاءي‬ ‫داڤت ممبنتو ڬولوڠن يڠ ممرلوكن سڤرتي ايبو توڠڬل دان انقڽ‪.‬‬ ‫ ‬
‫منديديق ايستري دڠن اجرن إسالم‪.‬‬ ‫مڠورڠكن جومله ڤرمڤوان يڠ تيدق بركهوين‪.‬‬ ‫ ‬
‫سوامي اونتوق ماسوق كرومه‪.‬‬
‫ممبري ڤلواڠ كڤد سوامي اونتوق منداڤتكن ذوريت‪.‬‬ ‫ ‬
‫ممينتا ايذين سوامي جک هندق كلوار‬ ‫ممبريكن حق ايستري دڠن سڬرا‬ ‫ڬربڠ اينفو‬ ‫ملواسكن هوبوڠن ككلوارڬاءن دالم مشاركت‪.‬‬ ‫ ‬
‫دري رومه‪.‬‬ ‫دان سمڤورنا‪.‬‬
‫‪www.jksm.gov.my‬‬
‫مريضاءي دان مڠهرڬاءي تڠڬوڠجواب‬ ‫تيدق منظاليمي دان مالكوكن ڤربواتن يڠ‬ ‫جابتن کحاكيمن شريعة مليسيا‬ ‫تڠڬوڠجواب دان حق برسام دالم رومه تڠڬ‬
‫سرتا ڤمبرين سوامي‪.‬‬ ‫مموضرتكن ايستري‪.‬‬
‫حق برسام‬ ‫تڠڬوڠجواب برسام‬
‫كڤنتيڠن ڤركهوينن منوروت شرع‬ ‫ حالل برسرونوق‪-‬سرونوق انتارا‬ ‫تيدق مپاکيتي انتارا ساتو سام الءين‪.‬‬ ‫ ‬
‫داڤت ممنوهي تونتوتن فطره ماءنسي يڠ ممرلوكن ڤاسڠن‪.‬‬ ‫‪ 1‬‬ ‫سوامي ايستري دڠن چارا يڠ تيدق‬ ‫منجاڬ كهرمونين رومه تڠڬ دان‬ ‫ ‬
‫مالهيرکن کتورونن يڠ صالح دان ترديديق دڠن اجرن إسالم يڠ سمڤورنا‪.‬‬ ‫‪ 2‬‬ ‫مپالهي شرع‪.‬‬ ‫تيڠكه الكو سوڤايا تيدق ملوکاءي‬ ‫ ‬
‫موجودکن کداماين جيوا دان کسجهتراءن روحاني كڤد سوامي دان ايستري‪.‬‬ ‫‪ 3‬‬ ‫ برحق اونتوق منداڤت هرتا سڤنچارين‪.‬‬ ‫ڤراساءن ڤاسڠن‪.‬‬
‫ممبندوڠ كرونتوهن اخالق يڠ مپببكن برالكوڽ ڤرڬاءولن سچارا بيبس دان ڤرزناءن‪.‬‬ ‫‪ 4‬‬ ‫ برحق اونتوق منداڤت هرتا ڤوساک‬ ‫منديديق انق دڠن اجرن إسالم سهيڠڬ‬ ‫ ‬
‫ممبنتوق ڬينراسي اومت إسالم سجهترا يڠ ممبسر دالم سواسان كلوراڬ هرموني‪.‬‬ ‫‪ 5‬‬ ‫جک برالكو كماتين ساله سأورڠ درڤد‬ ‫مريک منجادي انق يڠ صالح‪.‬‬
‫ملواسكن ليڠکوڠن ککلوارڬاءن انتارا اومت إسالم‪.‬‬ ‫‪ 6‬‬ ‫سوامي اتاو ايستري‪.‬‬ ‫ساليڠ ممبنتو دالم مڠوروسكن رومه‬ ‫ ‬
‫ممبينا سماڠت بکرجاسام انتارا سوامي دڠن ايستري كتيک مڠوروسكن رومه تڠڬ‬ ‫‪ 7‬‬ ‫تڠڬ دان انق‪.٢‬‬
‫تراوتاماڽ دالم منديديق انق‪.٢‬‬ ‫مڠحرمتي كلوارڬ كدوا‪-‬دوا بله ڤيهق‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪139‬‬ ‫‪4.1.4 | 4.1.5‬‬ ‫‪4.1.3 | 4.1.4‬‬ ‫‪138‬‬


‫اوسها دان تيندقن كأره ڤمبيناءن بيت المسلم يڠ سكينة دان مودة‬
‫اكتيف ديري‬

‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫‪ 1‬داڤتكن معلومت بركاءيتن دڠن ڤروسيدور ڤركهوينن يڠ تله دتتڤكن اوليه جابتن اڬام‬
‫إسالم برهمڤيرن كامو‪.‬‬
‫‪ 2‬سناريكن ڤرساماءن دان ڤربيذاءن انتارا مهر دڠن هانترن‪.‬‬
‫‪ 3‬بينچڠكن عادت دان كبياساءن كتيک كندوري كهوين يڠ دالرڠ اوليه إسالم ماللوءي‬
‫اكتيۏيتي ‪.Rotating Review‬‬

‫اكتيف ميندا‬ ‫ڬوتوڠ‪-‬رويوڠ‬ ‫برياضه برساما‪-‬سام‬

‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬


‫‪ 1‬انتارا برايكوت ونيتا ماناكه يڠ حرام دكهويني اونتوق سمنتارا وقتو؟‬
‫‪ C‬ونيتا بوكن إسالم‬ ‫ ‪ A‬انق تير ‬
‫ي‬
‫ ‪ D‬چوچو كڤد ايبو سوسوان‬ ‫ ‪ B‬بكس ايستري ان ‬
‫ق‬ ‫ ‬
‫‪ 2‬برايكوت اياله روكون ڤركهوينن كچوالي ‪...‬‬
‫ ‪ C‬ڤڠنتين ڤرمڤوان‬ ‫ ‪ A‬ول ‬
‫ي‬
‫‪ D‬دوا اورڠ سقسي‬ ‫ ‪ B‬مهر ‬ ‫ ‬ ‫ممباچ القرءان‬ ‫ماكن برساما‪-‬سام‬
‫اياله ولي يڠ برحق مڠهوينكن انق ڬاديس واالوڤون تنڤا ڤڠتاهوانڽ‪.‬‬ ‫‪ 3‬‬
‫‪ 1‬مركه‬
‫‪ 4‬منظاهيركن كسوڠڬوهن سوامي اونتوق منديريكن رومه تڠڬ دڠن ايستري اياله حكمه‬
‫‪ 1‬مركه‬ ‫‪.‬‬ ‫باڬي‬
‫‪ 2‬مركه‬ ‫‪ 5‬ترڠكن كونسيڤ مهر دالم ڤركهوينن‪.‬‬
‫‪ 4‬مركه‬ ‫‪ 6‬بينچڠكن تڠڬوڠجواب سوامي دان ايستري دالم رومه تڠڬ‪.‬‬

‫مڠحرمتي ايبو باڤ‬ ‫ساليڠ منولوڠ‬

‫‪141‬‬ ‫‪4.1.6‬‬ ‫‪140‬‬


KUANTAN: "Saya tidak pernah terbayang untuk melangsungkan majlis pernikahan secara dalam
talian yang dianggap terlalu asing oleh masyarakat negara ini. Namun begitu apakan daya,

‫ڤركهوينن منوروت إسالم‬


disebabkan Perintah Kawalan Pergerakan (PKP) saya terpaksa menerima hakikat dan reda
kaedah berkenaan terpaksa dilakukan."
Beliau yang menetap di Johor Bahru, sudah mendirikan rumah tangga kini tinggal di Bandar Baru
Bangi, Selangor. Upacara pernikahan pasangan itu dilangsungkan secara dalam talian menerusi
sidang video pada 28 April lalu.
Kedua-dua pengantin sepatutnya melangsungkan pernikahan pada 4 April lalu, namun
ditangguhkan 24 hari selepas itu disebabkan PKP dan Jabatan Agama Islam Selangor (JAIS)
tidak dapat menyelesaikan proses pernikahan.
Sumber dengan suntingan: Berita Harian Online, 6 Mei 2020.

‫ ترڠكن سبب يڠ مڠهاروسكن ڤركهوينن سچارا‬،‫ برداسركن كرتن اخبار دأتس‬7


‫ مركه‬6 .‫دالم تالين‬

.‫ سبولن‬RM2000 ‫أحمد بكرجا سباڬاي سأورڠ ڤمندو دڠن ممڤراوليه ڬاجي سباپق‬
.‫ اونتوق مڠاداكن كندوري كهوين‬RM50 000 ‫دي ايڠين مالكوكن ڤينجمن سباپق‬

‫ مركه‬4 .‫ اداكه تيندقن أحمد ايت بتول؟ هوريكن دوا حجه اندا‬،‫ ڤد ڤندڠن اندا‬8
‫ايمبس ساي‬

142
‫چتوسن‬
‫اڤاكه بنتوق‪ ٢‬ڤمبوبرن ڤركهوينن يڠ دبنركن‬
‫اوليه إسالم؟‬
‫باب‬
‫ڤمبوبرن ڤركهوينن‬ ‫‪2‬‬
‫منوروت إسالم‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫مپاتاكن كونسيڤ ڤمبوبرن ڤركهوينن دالم إسالم‪.‬‬ ‫‪ 4.2.1‬‬
‫منرڠكن ايمڤليكاسي كڤد ايستري سلڤس برالكوڽ ڤمبوبرن ڤركهوينن‪.‬‬ ‫‪ 4.2.2‬‬
‫منجلسكن حق ايستري دان انق سلڤس ڤمبوبرن ڤركهوينن ‪.‬‬ ‫‪ 4.2.3‬‬
‫منيالي ايمڤليكاسي ڤمبوبرن ڤركهوينن ترهادڤ اينديۏيدو‪ ،‬مشاركت دان نڬارا‪.‬‬ ‫‪ 4.2.4‬‬
‫منچادڠكن اوسها دان تيندقن يڠ بوليه دالكوكن اونتوق مڠوكوهكن‬ ‫‪ 4.2.5‬‬
‫هوبوڠن ككلوارڬاءن‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪143‬‬
‫سبدا نبي ‪:‬‬ ‫كونسيڤ ڤمبوبرن ڤركهوينن دالم إسالم‬

‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫الطَّل َق فِي َغ ْي ِر‬


‫ول اهللِ ‪َ :‬أ ُّي َما ا ْم َر َأ ٍة َ‌س َأ َل ْت َ‌ز ْو َج َها َ‬ ‫ان ‪َ ،‬ق َال ‪َ :‬ق َال َر ُس ُ‬ ‫َع ْن َث ْو َب َ‬ ‫ڤركهوينن دشريعتكن اوليه إسالم كران ممڤوپاءي حكمه يڠ ساڠت بسر كڤد ماءنسي‪.‬‬
‫نامون بڬيتو‪ ،‬اد كاالڽ حكمه ترسبوت تيدق ترچاڤاي دالم‬
‫س ‪َ ،‬ف َح َر ا ٌم َع َل ْي َها َر ِائ َح ُة ا ْل َجن َِّة‪.‬‬
‫َما َب ْأ ٍ‬
‫ڤركهوينن‪ .‬بهكن‪ ،‬ڤركهوينن ترسبوت ممباوا كموضرتن‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫كڤد ڤاسڠن سوامي ايستري‪ .‬اوليه ايت‪ ،‬إسالم منشريعتكن‬
‫درڤد ثوبان ‪ ‬بركات‪ :‬رسول اهلل ‪ ‬برسبدا‪ :‬مان‪ ٢‬ڤرمڤوان يڠ ممينتا طالق درڤد‬ ‫ڤمبوبرن ڤركهوينن باڬي مڠيلقكن كموضرتن ترسبوت‬
‫سواميڽ تنڤا سبارڠ كموضرتن (يڠ دسببكن اوليه سواميڽ)‪ ،‬مک حرام باڬيڽ باو شرڬ‪.‬‬ ‫برتروسن ماللوءي َط َلق‪ُ ،‬خ ُلع دان َف َسخ‪.‬‬
‫روايت ابن ماجه دان الترمذي‬ ‫َط َلق‬ ‫‪1‬‬

‫حكوم طالق‬ ‫ڤڠرتين طالق‬

‫برالكو ڤربالهن انتارا سوامي ايستري سرتا َحكَم يڠ دالنتيق سڤاكت سوڤايا‬ ‫ملڤسكن ايكتن دان ممبيبسكن‪.‬‬ ‫بهاس‬
‫واجب مريک برچراي دسببكن تياد جالن اونتوق برباءيق دان اكن مموضرتكن ڤاسڠن‬
‫جک دتروسكن‪.‬‬ ‫ملڤسكن ايكتن عقد ڤركهوينن دڠن مڠڬوناكن لفظ طالق دان سأومڤاماڽ‪.‬‬ ‫ايستيله‬

‫دالم تيڬ كأداءن‪:‬‬


‫‪ i‬جک ايستري منونجوقكن ڤرڬاءولن يڠ بوروق ترهادڤ سوامي‪.‬‬
‫دليل كهاروسن طالق‬
‫‪ ii‬جک سوامي تيدق مپوكاءي ايستري دان دبيمبڠي دي منظاليميڽ دڠن تيدق‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ممبريكن حق سالم مان دي تيدق منچرايكنڽ‪.‬‬ ‫سنة‬
‫‪ iii‬جک ايستري تيدق منجاڬ مرواه ديريڽ دان برڬاءول بيبس دڠن‬ ‫ﱡﭐﲖ ﲗﲘ ﲙ ﲚ ﲛ ﲜ ﲝﲞ ‪...‬ﱠ‬
‫لالكي الءين‪.‬‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫جک اد سبب يڠ كوكوه اونتوق برچراي سڤرتي تياد كسراسين اونتوق هيدوڤ‬ ‫طالق ايت دوا کالي‪ .‬سسوده ايت بوليهله دي (روجوع دان) ممڬڠ تروس (ايستريڽ‬
‫هاروس‬
‫برسام ستله ڤلباڬاي اوسها دالكوكن‪.‬‬ ‫ايت) دڠن چارا يڠ سڤاتوتڽ اتاو ملڤسکن (منچرايکنڽ) دڠن چارا يڠ باءيق‪.‬‬

‫جک ايستري سأورڠ يڠ طاعت منجالنكن ڤرينته اهلل ‪ ‬دان سنتياس منطاعتي‬ ‫سورة البقرة ‪:‬‬
‫‪229 2‬‬
‫مكروه‬
‫سواميڽ سرتا تياد سبب يڠ كوكوه اونتوق منچرايكنڽ‪.‬‬
‫دوڬ عقل‬ ‫ايات اين مپاتاكن بهاوا طالق يڠ دبنركن اونتوق‬
‫دالم كأداءن ايستري سدڠ حيض‪ ،‬نفاس اتاو سوچي يڠ تله دستوبوهي دان سوامي‬
‫رجوع كمبالي كتيک عدة اياله سباپق دوا كالي‪.‬‬
‫يقين اكن مالكوكن زنا جک برچراي سرتا دي تيدق ممڤو بركهوين الءين‪ .‬طالق‬ ‫حرام‬
‫ايات اين سچارا لڠسوڠ مپاتاكن طالق مروڤاكن اداكه صح طالق ماللوءي ميديا سويال؟‬
‫اين دحرامكن كران اكن ممنجڠكن تيمڤوه عدة تتاڤي طالق اين صح‪.‬‬
‫سسواتو يڠ دهاروسكن اوليه إسالم‪.‬‬
‫‪145‬‬ ‫‪4.2.1‬‬ ‫‪4.2.1‬‬ ‫‪144‬‬
‫روكون دان شرط طالق‬ ‫جنيس طالق‬

‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫حكوم‬ ‫كترڠن‬ ‫جنيس‬


‫برعقل‬ ‫بالغ‬
‫براد دالم عقد‬ ‫سوامي برحق اونتوق رجوع كمبالي دڠن ايستري‬
‫تيدق دڤقسا‬ ‫ڤركهوينن يڠ صح‪.‬‬ ‫تنڤا ڤرلو عقد دان مهر يڠ بهارو جک تيمڤوه عدة‬
‫بلوم تمت واالوڤون تنڤا كريالءن ايستريڽ‪ .‬شرطڽ‬ ‫َر ْج ِعي طالق ساتو دان دوا‪.‬‬
‫اياله ايستري تله دستوبوهي‪.‬‬
‫سڠاج ملفظكن طالق‬ ‫سوامي‬
‫واالوڤون تيدق ممڤوپاءي نية‬ ‫بائن ُص ْغ َرى‪:‬‬
‫براد دالم عقد‬
‫اونتوق برچراي‪ .‬اوليه ايت‪،‬‬ ‫ايستري روكون دان قصد‬ ‫ڤركهوينن يڠ صح‪.‬‬
‫ايستري دچرايكن دالم‬
‫طالق اورڠ يڠ سدڠ تيدور‬ ‫كأداءن بلوم دستوبوهي‪،‬‬
‫شرط طالق‬ ‫سوامي تيدق بوليه رجوع كمبالي دڠن ايستريڽ‬
‫اتاو ڬيال اداله تيدق صح‪.‬‬ ‫تيمڤوه عدة تله تمت باڬي‬
‫كچوالي ماللوءي عقد دان مهر يڠ بهارو‪.‬‬
‫صيغة‬ ‫طالق ساتو دان دوا اتاو‬
‫واليه‬
‫ايستري دچرايكن سچارا‬
‫خلع دان فسخ‪.‬‬
‫بربنتوق صريح اتاو‬ ‫َبائِن‬
‫كواس منچراي ترلتق‬ ‫سوامي تيدق بوليه بركهوين سموال دڠن ايستريڽ‬
‫كناية اتاو بربنتوق‬
‫دالم تاڠن سوامي‪.‬‬ ‫كچوالي ستله ايستري منجالني ڤركارا‪ ٢‬برايكوت‪:‬‬
‫توليسن اتاو اشارت‪.‬‬
‫‪ i‬سلساي منجالني تيمڤوه عدة‪.‬‬ ‫بائن ُك ْب َرى‪:‬‬
‫ايستري دچرايكن دڠن ‪ ii‬بركهوين دڠن لالكي الءين‪.‬‬
‫ايمڤليكاسي طالق‬ ‫‪ iii‬برالكو ڤرستوبوهن دڠن سوامي يڠ بهارو‪.‬‬ ‫طالق تيڬ‪.‬‬
‫‪ iv‬دچرايكن اوليه سواميڽ ايت‪.‬‬
‫ايستري واجب منجالني عدة طالق‪.‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪ v‬سلساي منجالني تيمڤوه عدة‪.‬‬

‫جنيس‪ ٢‬لفظ طالق‬


‫سوامي بوليه رجوع كمبالي دڠن ايستري كتيک عدة باڬي طالق رجعي‪.‬‬ ‫‪ii‬‬
‫حكوم‬ ‫كترڠن‬ ‫بنتوق لفظ‬
‫عقد دان مهر بهارو دڤرلوكن جک سوامي ايڠين بركهوين كمبالي باڬي طالق بائن‬ ‫لفظ يڠ تيدق مڠاندوڠي مقصود سالءين طالق صح واالڤون دأوچڤكن‬
‫ِ‬
‫صغرى اتاو طالق بائن كبرى دڠن شرط‪ ٢‬ترتنتو اتاو جک تيمڤوه عدة تله تمت باڬي‬ ‫‪iii‬‬ ‫سچارا برڬوراو دان ماءين‪.٢‬‬ ‫َصر ْيح طالق سڤرتي "اكو چرايكن اڠكاو"‪.‬‬
‫طالق رجعي‪.‬‬ ‫لفظ يڠ ممباوا مقصود طالق دان مقصود طالق تيدق صح كچوالي دسرتاكن‬
‫الءين سڤرتي كات‪ ٢‬سوامي كڤد ايستريڽ‪ :‬دڠن نية طالق كتيک مڠوچڤكنڽ‪.‬‬
‫كِنَا َية‬
‫سوامي واجب مپرهكن كڤد ايستري هرتا سڤنچارين يڠ منجادي حق ايستري‪.‬‬ ‫‪iv‬‬ ‫"كلوارله كامو دري رومه اين اونتوق‬
‫سالما‪-‬الماڽ"‪.‬‬
‫‪147‬‬ ‫‪4.2.1‬‬ ‫‪4.2.1‬‬ ‫‪146‬‬
‫دليل كهاروسن خلع‬ ‫حكمه طالق‬

‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫جالن كلوار تراخير باڬي رومه تڠڬ يڠ ممڤوپاءي مسئله يڠ تيدق‬
‫‪i‬‬
‫بوليه دسلسايكن‪.‬‬
‫ﱡﭐ ‪...‬ﲟ ﲠ ﲡ ﲢ ﲣ ﲤ ﲥ ﲦ ﲧ ﲨ ﲩ ﲪ ﲫ‬
‫ﲬ ﲭﲮ ﲯ ﲰ ﲱ ﲲ ﲳ ﲴ ﲵ ﲶ ﲷ ﲸ ﲹ ﲺﲻ ‪...‬ﱠ‬ ‫مڠيلقكن ڤرموسوهن دان كظاليمن انتارا سوامي ايستري جک مسئله‬
‫‪ii‬‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫برتروسن دالم رومه تڠڬ دان تيدق داڤت دسلسايكن‪.‬‬
‫دان تيدقله حالل باڬي کامو مڠمبيل باليق سسواتو درڤد اڤ‪ 2‬يڠ تله کامو‬ ‫ممبري ڤلواڠ كڤد سموا ڤيهق اونتوق مموالكن كهيدوڤن رومه تڠڬ يڠ لبيه‬
‫بريکن کڤد مريک (ايستري‪ 2‬يڠ دچرايکن ايت) کچوالي جک کدوا‪-‬دواڽ‬ ‫باءيق دان بهاڬيا‪.‬‬
‫‪iii‬‬

‫(سوامي ايستري) تاکوت تيدق داڤت منڬقکن حکوم‪ 2‬اهلل ‪ .‬اوليه ايت‪،‬‬
‫کاالو کامو بيمبڠ بهاوا کدوا‪-‬دواڽ تيدق داڤت منڬقکن حکوم‪ 2‬اهلل ‪،‬‬ ‫مڠهيلڠكن تكنن ڤراساءن يڠ ملندا سوامي ايستري دسببكن مسئله يڠ‬
‫مک تيدقله مريک بردوسا تنتڠ بايرن (تبوس طالق) يڠ دبريکن اوليه ايستري‬ ‫دهادڤي اوليه مريک‪.‬‬
‫‪iv‬‬

‫اونتوق منبوس ديريڽ‪.‬‬


‫سورة البقرة ‪229 :2‬‬
‫ُخ ُلع‬ ‫‪2‬‬

‫روكون دان شرط خلع‬ ‫ڤڠرتين خلع‬

‫شرط‬ ‫روكون‬ ‫تڠڬل اتاو چابوت‪.‬‬ ‫بهاس‬


‫تيدق دڤقسا‬ ‫‪iii‬‬ ‫برعقل‬ ‫‪ii‬‬ ‫بالغ‬ ‫سوامي‬
‫‪i‬‬
‫ڤرچراين سوامي ايستري دڠن بايرن ترتنتو كڤد سوامي ماللوءي لفظ‬
‫طالق اتاو خلع‪ .‬خلع دالم بهاس ماليو دناماكن سباڬاي تبوس طالق‪.‬‬ ‫ايستيله‬
‫ايستري برستوجو ممباير ڬنتي روڬي‪.‬‬ ‫ايستري‬
‫بوليه بربنتوق عين (هرتا)‪ ،‬منفعت اتاو سام اد سچارا توناي‬ ‫‪i‬‬
‫اتاو هوتڠ‪.‬‬ ‫حكوم خلع‬
‫مستيله حالل دان برنيالي منوروت شرع‪.‬‬ ‫‪ii‬‬ ‫بايرن‬ ‫حكوم اصل خلع اداله مكروه كچوالي دهاروسكن دالم كأداءن برايكوت‪:‬‬
‫دڤرستوجوءي برسام اوليه سوامي دان ايستري‪.‬‬ ‫‪iii‬‬
‫دپاتاكن دڠن جلس دالم عقد‪.‬‬ ‫‪iv‬‬ ‫‪ i‬برالكو ڤرموسوهن انتارا سوامي دڠن ايستري يڠ مپببكن ايستري تيدق داڤت منونايكن‬
‫تڠڬوڠجوابڽ سباڬاي سأورڠ ايستري دان ايڠين برڤيسه دڠن سواميڽ‪.‬‬
‫بوليه مڠڬوناكن لفظ خلع اتاو طالق صريح اتاو كناية برسرتا نية خلع‪.‬‬ ‫‪i‬‬
‫مپاتاكن بايرن سچارا جلس‪.‬‬ ‫صيغة‪ ،‬ياءيت‬ ‫‪ ii‬كبنچين ايستري ترهادڤ سيكڤ‪ ،‬تيڠكه الكو‪،‬‬
‫‪ii‬‬
‫لفظ ايجاب‬ ‫دوڬ عقل‬ ‫روڤا دان تيندقن سوامي سدڠكن سوامي سأورڠ‬
‫چونتوهڽ‪" :‬ساي چرايكن كامو دڠن طالق ساتو برسرتا بايرن‬ ‫‪iii‬‬
‫سباپق ‪. "RM10 000‬‬ ‫دان قبول‬ ‫سياڤاكه يڠ اكن ملفظكن خلع؟‬ ‫يڠ برتڠڬوڠجواب‪.‬‬
‫‪149‬‬ ‫‪4.2.1‬‬ ‫‪4.2.1‬‬ ‫‪148‬‬
‫جنيس‪ ٢‬فسخ‬ ‫ايمڤليكاسي خلع‬

‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫فسخ يڠ دتنتوكن اوليه حاكيم‪.‬‬ ‫ ‬ ‫خلع مڠورڠكن بيلڠن طالق يڠ دميليقي سوامي (دكيرا طالق ساتو)‪.‬‬ ‫‪i‬‬

‫فسخ دسببكن سوامي تيدق ممبري نفقه اتاو مهر‪.‬‬ ‫‪i‬‬


‫خلع اياله طالق بائن صغرى يڠ مپببكن سوامي تيدق بوليه رجوع كمبالي دڠن‬
‫فسخ دسببكن تيدق سكوفو انتارا سوامي دڠن ايستري‪.‬‬ ‫‪ii‬‬
‫ايستري كتيک عدة كچوالي ماللوءي عقد دان مهر يڠ بهارو‪.‬‬ ‫‪ii‬‬
‫فسخ دسببكن كأڠڬنن ساله سأورڠ سام اد سوامي اتاو ايستري اونتوق مملوق‬ ‫‪iii‬‬
‫إسالم برساما‪-‬سام ڤاسڠن‪.‬‬ ‫طالق تيدق الڬي بوليه دجاتوهكن كأتس ايستري ستله برالكو خلع‪.‬‬ ‫‪iii‬‬
‫فسخ دسببكن كچاچتن اتاو عاءيب يڠ ترداڤت ڤد سوامي اتاو ايستري سڤرتي ڬيال‪،‬‬ ‫‪iv‬‬
‫ايستري واجب ممبوات بايرن كڤد سوامي دڠن جومله دان وقتو يڠ تله‬
‫كوستا‪ ،‬سوڤق دان ڤپاكيت يڠ مڠهالڠ ڤرستوبوهن يڠ تيدق داڤت دسمبوهكن‪.‬‬
‫دڤرستوجوءي برسام‪.‬‬ ‫‪iv‬‬
‫فسخ دسببكن لِ َعان كران سوامي منودوه ايستريڽ برزنا تنڤا سقسي‪.‬‬ ‫‪v‬‬

‫ايستري برحق منداڤت نفقه كتيک عدة جک حاميل دان هاڽ برحق منداڤت تمڤت‬
‫فسخ يڠ برالكو سرتا‪-‬مرتا‪.‬‬ ‫ ‬ ‫تيڠڬل سهاج جک تيدق حاميل‪.‬‬
‫‪v‬‬

‫فسخ دسببكن مرتد‪.‬‬ ‫‪ i‬‬


‫فسخ دسببكن كروسقن عقد سڤرتي ڤركهوينن تنڤا سقسي اتاو تنڤا كأيذينن ولي‪.‬‬ ‫‪ ii‬‬
‫حكمه خلع‬
‫فسخ دسببكن سوامي اياله محرم كڤد ايستري دڠن سبب كتورونن‪ ،‬ڤرسمنداءن‬ ‫‪ iii‬‬ ‫جالن كلوار باڬي ايستري اونتوق ممبيبسكن ديري درڤد سوامي يڠ تيدق دسوكاءي‬ ‫‪ i‬‬
‫دان ڤپوسوان يڠ هاڽ دكتاهوءي ستله عقد‪.‬‬ ‫اتاو منظاليميڽ‪.‬‬ ‫ ‬
‫مڠيلقكن ايستري درڤد برالكو ظاليم كڤد سوامي دسببكن سوامي تيدق منداڤت حقڽ‬ ‫‪ ii‬‬
‫دليل كهاروسن فسخ‬ ‫دالم ڤركهوينن‪.‬‬
‫ممبري رواڠ كڤد كدوا‪ -‬دوا بله ڤيهق اونتوق ممبينا سموال رومه تڠڬ يڠ لبيه باءيق‬ ‫‪ iii‬‬
‫سبدا نبي ‪:‬‬ ‫دان بهاڬيا‪.‬‬ ‫ ‬
‫ممبيبسكن سوامي درڤد ببنن طالق سڤرتي نفقه دان ُم ْت َعة‪.‬‬ ‫‪ iv‬‬
‫الر ُج ِل َل َي ِجدُ َما ُين ِْف ُق َع َلى ا ْم َر َأتِ ِه‪َ ،‬ق َال‪:‬‬ ‫ِ‬
‫َع ْن َأبِي ُه َر ْي َر َة ‪َ ‬ع ِن النَّبِ ِّي ‪َ ‬ق َال في َّ‬ ‫ممبري كعاديلن دان مڠهيلڠكن كموضرتن سڤرتي ڤرموسوهن كڤد كلوارڬ كدوا‪-‬دوا‬ ‫‪ v‬‬
‫ُي َف َّر ُق َب ْين َُه َما‪.‬‬ ‫بله ڤيهق‪.‬‬

‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫َف َسخ‬ ‫‪3‬‬


‫درڤد أبو هريرة ‪ ‬بهاوا نبي ‪ ‬برسبدا مڠناءي سأورڠ لالكي يڠ تيدق ممڤوپاءي‬
‫سسواتو اونتوق ممبري نفقه كڤد ايستريڽ‪ ،‬رسول اهلل ‪ ‬برسبدا‪" :‬هندقله دڤيسهكن‬ ‫ڤڠرتين فسخ‬
‫انتارا كدوا‪ -‬دواڽ"‪.‬‬
‫ڤمبطلن‪.‬‬ ‫بهاس‬
‫روايت الدارمي دان البيهقي‬
‫ڤمبطلن عقد ڤركهوينن دڠن سبب‪ ٢‬ترتنتو‪.‬‬ ‫ايستيله‬

‫‪151‬‬ ‫‪4.2.1‬‬ ‫‪4.2.1‬‬ ‫‪150‬‬


‫ڤربيذاءن انتارا طالق‪ ،‬خلع دان فسخ‬ ‫ايمڤليكاسي فسخ‬

‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫فسخ‬ ‫خلع‬ ‫طالق‬ ‫اسڤيک ڤربيذاءن‬ ‫ترڤوتوس هوبوڠن سوامي ايستري سرتا‪-‬مرتا دان سوامي تيدق بوليه رجوع‬
‫حاكيم يڠ برحق‬ ‫كمبالي دڠن ايستري كچوالي دڠن عقد دان مهر بهارو‪.‬‬ ‫‪i‬‬

‫هاڽ سوامي برحق ايستري برحق ممينتا منجاتوهكن فسخ سام‬


‫اد اتس ڤرمينتاءن سوامي‬ ‫سوامي ملفظكن‬ ‫ڤيهق يڠ برحق‬ ‫تيدق مڠورڠكن جومله طالق يڠ دميليقي سوامي‪ .‬جک سوامي مڠهويني‬
‫ملفظكن طالق‪.‬‬
‫اتاو ايستري‪.‬‬ ‫طالق‪.‬‬ ‫سموال ايستريڽ ستله برالكو فسخ‪ ،‬دي ماسيه ممڤوپاءي حق طالق سباپق تيڬ‬ ‫‪ii‬‬

‫سوامي تياد حق رجوع سوامي تياد حق رجوع‬ ‫كالي الڬي‪.‬‬


‫سوامي اد حق رجوع كتيک عدة‪ .‬عقد دان مهر كتيک عدة‪ .‬عقد دان مهر‬
‫بهارو دڤرلوكن جک‬ ‫كتيک عدة باڬي طالق بهارو دڤرلوكن جک‬ ‫رجوع‬ ‫طالق تيدق بوليه دجاتوهكن كتيک ايستري براد دالم عدة فسخ‪.‬‬ ‫‪iii‬‬
‫ايڠين كمبالي برسام‪.‬‬ ‫ايڠين كمبالي برسام‪.‬‬ ‫ساتو اتاو دوا‪.‬‬
‫ايستري برحق منداڤت تمڤت تيڠڬل سهاج سماس تيمڤوه عدة فسخ سام اد‬
‫ايستري واجب ممبوات‬
‫تياد بايرن دكناكن كأتس‬ ‫تياد بايرن دكناكن‬ ‫ماسيه حاميل اتاو تيدق‪.‬‬ ‫‪iv‬‬
‫بايرن كڤد سوامي‬ ‫بايرن‬
‫ايستري‪.‬‬ ‫سباڬاي ڬنتي روڬي‪.‬‬ ‫كأتس ايستري‪.‬‬ ‫ايستري تيدق برحق منداڤت ُم ْت َعة جک فسخ اين برڤونچا درڤد ديريڽ سڤرتي‬
‫‪v‬‬
‫ممڤوپاءي ڤپاكيت ڬيال دان سأومڤاماڽ‪.‬‬
‫مڠورڠكن جومله‬ ‫مڠورڠكن جومله‬
‫تيدق مڠورڠكن جومله‬ ‫طالق يڠ دميليقي‬ ‫طالق يڠ دميليقي‬ ‫كسن كڤد جومله‬
‫طالق يڠ دميليقي سوامي‪.‬‬ ‫طالق‬ ‫ايستري تيدق برحق منداڤت مهر جک فسخ برالكو سبلوم ڤرستوبوهن‪.‬‬ ‫‪vi‬‬
‫سوامي‪.‬‬ ‫سوامي‪.‬‬
‫ايستري تيدق برحق‬
‫منداڤت متعة جک سبب‬ ‫ايستري برحق منداڤت ايستري تيدق برحق‬ ‫حكمه فسخ‬
‫حق متعة‬
‫فسخ برڤونچا درڤد ديريڽ‪.‬‬ ‫منداڤت متعة‪.‬‬ ‫متعة‪.‬‬
‫ايستري برحق منداڤت‬ ‫ممبيبسكن ڤاسڠن درڤد مسئله رومه‬ ‫ممبريكن كعاديلن كڤد مان‪2‬‬
‫نفقه عدة باڬي طالق ايستري هاڽ برحق‬ ‫تڠڬ يڠ تيدق سواجرڽ برالكو‪.‬‬ ‫‪ii‬‬ ‫ڤيهق يڠ دظاليمي‪.‬‬ ‫‪i‬‬

‫ايستري هاڽ برحق‬ ‫رجعي دان تمڤت منداڤت تمڤت تيڠڬل‬


‫منداڤت تمڤت تيڠڬل‬ ‫تيڠڬل سهاج باڬي سهاج كچوالي جک‬ ‫نفقه عدة‬
‫سهاج‪.‬‬ ‫حاميل‪ ،‬دي برحق‬ ‫مڠيمبڠي كواس طالق سوامي دڠن ممبريكن حق كڤد ايستري‬
‫طالق بائن كچوالي‬
‫منداڤت نفقة عدة‪.‬‬ ‫اونتوق ممبوبركن ڤركهوينن جک دي دظالمي اوليه سوامي‪.‬‬ ‫‪iii‬‬
‫جک حاميل‪.‬‬
‫تيدق ممبطلكن‬
‫ممبطلكن‬ ‫تڠڬوڠجواب سوامي‬ ‫مڠيلقكن سوامي منڠڬوڠ ببن‬ ‫ممبري ڤلواڠ كڤد سوامي دان‬
‫ممبطلكن تڠڬوڠجواب‬ ‫تڠڬوڠجواب‬
‫كڤد ايستري باڬي تڠڬوڠجواب سوامي‬ ‫نفقه عدة دان ُم ْت َعة جک ڤمبوبرن‬ ‫ايستري اونتوق ممبينا كهيدوڤن‬
‫سوامي كڤد ايستري‪.‬‬ ‫كتيک عدة‬
‫كڤد ايستري‪.‬‬ ‫طالق رجعي‪.‬‬ ‫ڤركهوينن برڤونچا درڤد ايستري‪.‬‬ ‫‪v‬‬
‫رومه تڠڬ يڠ لبيه باءيق دان بهاڬيا‪.‬‬ ‫‪iv‬‬

‫‪153‬‬ ‫‪4.2.1‬‬ ‫‪4.2.1‬‬ ‫‪152‬‬


‫بنتوق‪ ٢‬نشوز ايستري‬ ‫ن ُُشوز‬

‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫‪4‬‬

‫تيدق منطاعتي ڤرينته سوامي دالم ڤركارا يڠ تيدق برچڠڬه دڠن شرع‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ڤڠرتين نشوز‬
‫كلوار دري رومه تنڤا كڤرلوان اتاو كأيذنن سوامي‪.‬‬ ‫ ‬
‫برمسافير تنڤا كأيذينن سوامي‪.‬‬ ‫ ‬ ‫تيدق ڤاتوه دان طاعت‪.‬‬ ‫بهاس‬
‫تيدق ماهو مالكوكن ڤرستوبوهن تنڤا سبارڠ كعذورن سڤرتي ساكيت اتاو سأومڤاماڽ‪.‬‬ ‫ ‬
‫ڤربواتن ايستري يڠ تيدق منطاعتي سوامي دان تيدق ملقساناكن‬
‫تيدق ماهو ممبوک ڤينتو باڬي ممبوليهكن سوامي ماسوق كدالم رومه‪.‬‬ ‫ ‬
‫تڠڬوڠجواب دان كواجيڤنڽ دالم ڤركهوينن‪ .‬ڤربواتن سوامي‬
‫جوڬ دأڠڬڤ نشوز ترهادڤ ايستري جک سوامي تيدق منونايكن‬ ‫ايستيله‬
‫لڠكه مناڠني نشوز ايستري‬ ‫تڠڬوڠجواب دان كواجيڤنڽ دالم ڤركهوينن‪.‬‬

‫‪4‬‬
‫جک نشوز ايستري ماسيه برتروسن‪ ،‬سوامي‬ ‫حكوم نشوز‬
‫بوليه ممبوات ڤڠادوان دمحكمه شريعة باڬي‬ ‫دوڬ عقل‬
‫ممبوليهكن محكمه مالنتيق سأورڠ واكيل‬ ‫‪1‬‬ ‫نشوز اداله حرام سام اد دالكوكن اوليه سوامي اتاو ايستري‪.‬‬
‫درڤد ڤيهق ايستري دان سأورڠ الڬي درڤد‬ ‫منصيحتي ايستري دڠن‬
‫اداكه ڬوڬور نفقه اڤابيال ايستري‬
‫ڤيهق سوامي‪ .‬محكمه شريعة اكن ملقساناكن‬ ‫مڠڬوناكن بهاس يڠ لمبوت دان‬ ‫دليل ڤڠحرامن نشوز‬
‫نشوز كڤد سوامي؟‬
‫كڤوتوسن َحكَم سام اد كدوا‪-‬دوا ڤاسڠن‬ ‫چارا يڠ باءيق‪.‬‬
‫ترسبوت برچراي اتاو ككل برسام‪.‬‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬

‫ﱡﭐ ‪ ...‬ﱘ ﱙ ﱚ ﱛ ﱜ ﱝ ﱞ ﱟﱠ‬


‫ﱡ ﱢﱣ ﱤ ﱥ ﱦ ﱨ ﱩ ﱪ ﱫ ﱬ ﱭﱠ‬
‫‪3‬‬ ‫ارتيڽ‪:‬‬
‫جک ماسيه بلوم بركسن‪ ،‬سوامي‬ ‫ڤرمڤوان‪ ٢‬يڠ کامو بيمبڠ اكن نشوز‪ ،‬هندقله کامو نصيحتي مريک‪( ،‬جک مريک‬
‫دبوليهكن اونتوق مموكول ايستري‬ ‫‪2‬‬ ‫ماسيه دڬيل) ڤيسهكن مريک دري تمڤت تيدور دان (جک ڤرلو) ڤوکولله مريک‪.‬‬
‫دڠن ڤوكولن يڠ تيدق منچدراكنڽ‪.‬‬ ‫جک تيدق بركسن‪ ،‬سوامي‬
‫ڤوكولن اين هاڽ دبوليهكن جک سوامي‬ ‫سورة النساء ‪34 :4‬‬
‫دبوليهكن اونتوق منيڠڬلكن‬
‫ميقيني اي بوليه مڠينصافكن ايستري‪.‬‬ ‫ايستري دري تمڤت تيدور‪.‬‬
‫جک ڤوكولن ترسبوت ديقيني تيدق‬ ‫ايات اين منونجوقكن ڤڠحرمن نشوز ايستري‪ .‬جک نشوز ايستري اداله حرام‪ ،‬مک بڬيتو جوڬ‬
‫مڠينصافكن ايستري‪ ،‬اي تيدق دبوليهكن‪.‬‬ ‫نشوز سوامي‪.‬‬

‫‪155‬‬ ‫‪4.2.1‬‬ ‫‪4.2.1‬‬ ‫‪154‬‬


‫ايمڤليكاسي ڤمبوبرن ڤركهوينن‬ ‫بنتوق‪ ٢‬نشوز سوامي‬
‫ايمبس ساي‬

‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫ِعدَّ ة‬ ‫‪1‬‬ ‫تيدق منجالنكن تڠڬوڠجواب سڤرتي تيدق ممبري نفقه يڠ سواجرڽ‪.‬‬
‫ڤڠرتين عدة‬ ‫ڤراونتوقن اوندڠ‪ 2‬تونتوتن‬ ‫مماكي دان مڠهينا ايستري‪.‬‬
‫سوامي تيدق ممبري نفقه‬
‫بهاس بيلڠن‪.‬‬
‫مالكوكن كڬانسن ترهادڤ ايستري‪.‬‬
‫ايستيله تيمڤوه منوڠڬو باڬي سأورڠ ايستري ستله برالكو ڤرچراين اتاو كماتين سوامي‪.‬‬
‫منونجوقكن ڤرڬاءولن يڠ بوروق‪.‬‬
‫دليل ڤنشريعتن عدة‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫تيدق عاديل دالم ممبريكن ڬيليرن جک سوامي بركهوين لبيه درڤد سأورڠ ايستري‪.‬‬

‫ﱡﭐ ﱨ ﱩ ﱪ ﱫ ﱬﱭ ﱮ ﱯ ﱰ ﱱ ﱲ ﱳ ﱴ ﱵ ﱶ‬
‫لڠكه‪ ٢‬مناڠني نشوز سوامي‬
‫ﱷ ﱸ ﱹ ﱺ ﱻ ﱼ ﱽﱾ ‪ ...‬ﱠ‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫منصيحتي سوامي دڠن مڠڬوناكن بهاس يڠ لمبوت دان چارا يڠ باءيق‪.‬‬ ‫‪ 1‬‬

‫دان ايستري‪ ٢‬يڠ دچرايکن ايت هندقله منوڠڬو دڠن مناهن ديري مريک (درڤد‬ ‫جک تيدق بركسن‪ ،‬ايستري بوليه ممبوات ڤڠادوان كمحكمه شريعة دان حاكيم اكن‬ ‫‪ 2‬‬

‫برکهوين) سالم تيڬ کالي سوچي (درڤد حيض)‪ .‬دان تيدقله حالل باڬي مريک‬ ‫مڠحكوم سوامي اتس كسالهن يڠ دبوات‪.‬‬
‫مپمبوپيکن (تيدق ممبريتاهو تنتڠ) انق يڠ دجاديکن اوليه اهلل ‪ ‬دالم کاندوڠن رحيم‬ ‫جک نشوز سوامي ماسيه الڬي برتروسن‪ ،‬محكمه بوليه مالنتيق سأورڠ واكيل درڤد ڤيهق‬ ‫‪ 3‬‬

‫مريک‪ ،‬جک بتول مريک برايمان کڤد اهلل ‪ ‬دان هاري اخيرة‪.‬‬ ‫ايستري دان سأورڠ الڬي درڤد ڤيهق سوامي‪ .‬محكمه شريعة اكن ملقساناكن كڤوتوسن‬
‫َحكَم سام اد كدوا‪-‬دوا ڤاسڠن ترسبوت ڤرلو برچراي اتاو ككل برسام‪.‬‬
‫سورة البقرة ‪228 :2‬‬

‫ايات اين منونجوقكن بهاوا تيمڤوه عدة سالم تيڬ كالي سوچي واجب دجالني اوليه ڤرمڤوان‬ ‫حكمه الرڠن نشوز‬ ‫ايمڤليكاسي نشوز‬
‫ستله برچراي‪.‬‬ ‫مڠكلكن كأداءن رومه تڠڬ يڠ ڤنوه دڠن‬ ‫‪ i‬‬ ‫مڠهيلڠكن كاسيه سايڠ انتارا سوامي‬ ‫‪ i‬‬
‫كاسيه سايڠ دان حرمت‪-‬مڠحرمتي‪.‬‬ ‫دڠن ايستري‪.‬‬
‫جنيس‪ ٢‬عدة‬
‫ممستيكن سموا ڤيهق منداڤت حق‬ ‫‪ ii‬‬ ‫مڠيڠكري ڤرينته اهلل ‪ ‬دان‬ ‫‪ ii‬‬
‫تيمڤوه عدة‬ ‫كاتڬوري ڤرمڤوان‬ ‫يڠ سڤاتوتڽ‪.‬‬ ‫ ‬ ‫منداڤت دوسا‪.‬‬ ‫ ‬
‫تياد تيمڤوه عدة‪.‬‬ ‫ڤرمڤوان يڠ بلوم دستوبوهي‪.‬‬ ‫ممبوليهكن تالدن يڠ باءيق دتونجوقكن‬ ‫‪ iii‬‬ ‫ممباوا كڤد كرونتوهن رومه تڠڬ‪.‬‬ ‫‪ iii‬‬
‫تيڬ كالي سوچي ( ُق ُروء)‪.‬‬ ‫ڤرمڤوان يڠ ممڤوپاءي حيض دان تله دستوبوهي‪.‬‬ ‫كڤد انق‪.٢‬‬ ‫منظاليمي ڤاسڠن دان مموضرتكنڽ‪.‬‬ ‫‪ iv‬‬
‫ڤرمڤوان يڠ تياد اتاو ڤوتوس حيض دان تله دستوبوهي‪ .‬تيڬ بولن هجري‪.‬‬ ‫مڠيلقكن ستياڤ ڤاسڠن درڤد‬ ‫‪ iv‬‬ ‫ممبري تكنن ڤراساءن كڤد انق‪.٢‬‬ ‫‪ v‬‬

‫سهيڠڬ مالهيركن انق‪.‬‬ ‫ڤرمڤوان يڠ حاميل‪.‬‬ ‫منداڤت دوسا‪.‬‬ ‫ ‬


‫امڤت بولن ‪ 10‬هاري‪.‬‬ ‫ڤرمڤوان يڠ كماتين سوامي دان تيدق حاميل‪.‬‬ ‫منجاءوهكن كرونتوهن رومه تڠڬ‪.‬‬ ‫‪ v‬‬

‫‪157‬‬ ‫‪4.2.2‬‬ ‫‪156‬‬


‫‪4.2.1‬‬
‫دليل كهاروسن رجوع‬ ‫جنيس‪ 2‬نفقه‬

‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫كاتڬوري ڤرمڤوان‬ ‫جنيس نفقه‬


‫ڤرمڤوان يڠ دچرايكن دڠن طالق رجعي‪.‬‬ ‫‪i‬‬
‫ﱡﭐ ‪ ...‬ﱿ ﲀ ﲁ ﲂ ﲃ ﲄ ﲅ ﲆ ‪...‬ﱠ‬ ‫ڤرمڤوان يڠ دچرايكن دالم كأداءن حاميل‪.‬‬ ‫‪ii‬‬
‫نفقه دان تمڤت تيڠڬل‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫ڤرمڤوان يڠ دچرايكن دڠن طالق بائن دان تيدق حاميل‪.‬‬ ‫‪i‬‬
‫دان سوامي‪ ٢‬مريک برحق مڠمبيل کمبالي (رجوع اکن) ايستري‪ ٢‬ايت دالم ماس‬ ‫ڤرمڤوان يڠ دچرايكن سچارا خلع دان تيدق حاميل‪.‬‬ ‫‪ii‬‬
‫تمڤت تيڠڬل سهاج‬
‫عدة مريک‪ ،‬جک مريک (ڤارا سوامي) برتوجوان هندق برداماي‪.‬‬ ‫ڤرمڤوان يڠ دستوبوهي سچارا شبهة سڤرتي ترساله مالكوكن‬
‫سورة البقرة ‪228 :2‬‬ ‫تياد نفقة اتاو تمڤت تيڠڬل ڤرستوبوهن دڠن ونيتا يڠ دسڠک ايستري‪.‬‬

‫روكون دان شرط رجوع‬ ‫حكمه عدة‬


‫شرط‬ ‫روكون‬ ‫‪iii‬‬
‫‪i‬‬
‫‪ii‬‬
‫بالغ‬ ‫‪iii‬‬ ‫إسالم دان تيدق مرتد‬ ‫‪i‬‬ ‫ممبري تيمڤوه برتنڠ كڤد‬ ‫مڠيلقكن ڤرچمڤورن‬
‫تيدق دڤقسا‬ ‫‪iv‬‬ ‫برعقل‬ ‫‪ii‬‬
‫سوامي‬ ‫سوامي اونتوق مميكيركن‬ ‫نسب دڠن ممستيكن‬
‫منظاهيركن كطاعتن‬ ‫رحيم تيدق ممڤوپاءي‬
‫‪ iii‬تيدق مرتد‬ ‫تله دستوبوهي‬ ‫سموال كڤوتوسنڽ‬
‫‪i‬‬
‫ايستري‬ ‫كڤد ڤرينته اهلل ‪.‬‬ ‫كاندوڠن درڤد‬
‫تيمڤوه عدة طالق رجعي بلوم تامت ‪ iv‬ڤرچراين بوكن سچارا خلع‬ ‫‪ii‬‬
‫اونتوق برچراي‪.‬‬
‫‪v‬‬ ‫‪iv‬‬ ‫سوامي تردهولو‪.‬‬
‫مڠڬوناكن لفظ َص ِريح سڤرتي "ساي رجوع كامو" اتاو ِكنَا َية سڤرتي "ساي‬ ‫‪i‬‬
‫صيغة‪،‬‬ ‫ممبري ڤلواڠ تراخير‬
‫امبيل كامو سموال"‪.‬‬ ‫منظاهيركن راس سديه‬
‫تيدق دباتسكن اونتوق تيمڤوه ترتنتو‪.‬‬ ‫ياءيت لفظ‬ ‫كڤد ڤاسڠن يڠ برچراي‬
‫‪ii‬‬
‫رجوع‬ ‫اونتوق براوسها‬ ‫اتس كماتين سوامي‪.‬‬
‫تيدق دأيكت دڠن شرط‪ ٢‬ترتنتو‪.‬‬ ‫‪iii‬‬
‫مپالمتكن رومه تڠڬ‪.‬‬
‫سنة دأداكن سقسي باڬي رجوع دان شرط سقسي ايت بوكنله شرط صح رجوع‪.‬‬
‫ُر ُجوع‬ ‫‪2‬‬
‫حكمه رجوع‬
‫ڤڠرتين رجوع‬
‫‪ i‬ممبري ڤلواڠ كڤد سوامي يڠ مپسل كران منجاتوهكن طالق اونتوق كمبالي برسام‬
‫ايستريڽ سموال‪.‬‬
‫‪ ii‬مڠيلقكن ڤرموسوهن دان دندم انتارا سوامي دڠن ايستري‪.‬‬ ‫كمبالي‪.‬‬ ‫بهاس‬
‫‪ iii‬مڠيلقكن كرونتوهن رومه تڠڬ‪.‬‬ ‫سوامي مڠمباليكن ايستري يڠ تله دچرايكن دڠن طالق رجعي كڤد ڤرنكاحن‬
‫‪ iv‬مراڤتكن سموال هوبوڠن صلة الرحيم‪.‬‬ ‫ايستيله اصلڽ كتيک دي ماسيه منجالني تيمڤوه عدة تنڤا ماللوءي عقد يڠ بهارو‪.‬‬
‫‪ v‬ممبري ڤلواڠ اونتوق ممبينا سموال رومه تڠڬ دڠن ممبتولكن كسيلڤن اللو‪.‬‬
‫‪159‬‬ ‫‪4.2.2‬‬ ‫‪4.2.2‬‬ ‫‪158‬‬
‫حكمه متعة‬ ‫حق ايستري دان انق سلڤس ڤمبوبرن ڤركهوينن‬

‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫ممبريكن كتنڠن دان مڠورڠكن تكنن ڤراساءن ايستري دسببكن ڤرچراين‪.‬‬ ‫ ‬


‫ُم ْت َعة‬ ‫‪1‬‬
‫مڠڬالقكن سوامي سوڤايا مرجوع كمبالي دڠن ايستري جک بوكن طالق بائن‪.‬‬ ‫ ‬
‫مڠهيلڠكن ڤرموسوهن انتارا ڤاسڠن يڠ برچراي‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ڤڠرتين متعة‬
‫هديه ڤڠهرڬاءن اونتوق جاس دان بودي ايستري سڤنجڠ تيمڤوه ڤركهوينن‪.‬‬ ‫ ‬
‫ممبوليهكن ايستري مموالكن هيدوڤ بهارو ستله هيلڠ تمڤت برڬنتوڠ‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ڤركارا يڠ مپرونوقكن‪.‬‬ ‫بهاس‬
‫هرتا يڠ واجب دبريكن اوليه سوامي كڤد ايستري يڠ دچرايكنڽ دڠن‬
‫هرتا سڤنچارين‬ ‫‪2‬‬ ‫ايستيله شرط‪ ٢‬ترتنتو‪.‬‬

‫ڤڠرتين هرتا سڤنچارين‬


‫سواتو هرتا‪ ،‬سام اد هرتا اليه اتاو هرتا تيدق اليه‪ ،‬يڠ دڤراوليه برسام سوامي ايستري سماس‬
‫دليل كواجيڤن متعة‬
‫ڤرکهوينن برقوات کواس مڠيکوت شرط‪ ٢‬يڠ دتنتوکن اوليه حکوم شرع‪ .‬هرتا ايت جوڬ‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ترماسوقله هرتا يڠ دڤراوليه سبلوم مريک برکهوين تتاڤي تله دماجوکن اتاو دتيڠکتکن نياليڽ‬
‫ﱡﭐ ﲑ ﲒ ﲓ ﲔ ﲕ ﲖ ﲗ ﲘ ﲙ ﲚ ﲛ ﲜ ﲝﲞ ﲟ ﲠ ﲡ‬
‫دالم ماس ڤرکهوينن حاصيل اوسها برسام اتاو سومبڠن مريک برسام‪.‬‬
‫ﲢ ﲣ ﲤ ﲥ ﲦ ﲧﲨ ﲩ ﲪ ﲫ ﲬﱠ‬
‫دليل ڤنشريعتن هرتا سڤنچارين‬ ‫ارتيڽ‪:‬‬
‫تياد دليل خصوص درڤد القرءان اتاو حديث مڠناءي هرتا سڤنچارين تتاڤي تله منجادي‬ ‫کامو تيدق برساله (دان تيدق منڠڬوڠ بايرن مس كهوين) جک کامو منچرايکن ايستري‪ ٢‬کامو‬
‫عادت مشاركت ماليو‪ .‬عادت اين تيدق برچڠڬه دڠن شرع‪ ،‬مک بوليه دتريما برداسركن‬ ‫سبلوم کامو سنتوه (برستوبوه دڠن) مريک اتاو (سبلوم) کامو منتڤکن مس كهوين اونتوق مريک‪.‬‬
‫قاعده فقه‪.‬‬ ‫واالوڤون دمکين‪ ،‬هندقله کامو ممبري متعة کڤد مريک (يڠ دچرايکن ايت)‪ .‬ياءيت سوامي يڠ‬
‫سنڠ (هندقله ممبري ڤربلنجاءن ايت) مڠيكوت کممڤوانڽ دان سوامي يڠ سوسه ڤوال مڠيكوت‬
‫َا ْل َعا َد ُة ُم َحك ََّم ٌة‪.‬‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫کممڤوانڽ‪ ،‬سباڬاي ڤمبرين ساڬو هاتي منوروت يڠ سڤاتوتڽ دان سباڬاي ساتو كواجيڤن كأتس‬
‫اورڠ يڠ مالكوكن کباءيقن‪.‬‬
‫عادت يڠ باءيق ايت بوليه منجادي ڤراتوران يڠ واجب دڤاتوهي‪.‬‬
‫سورة البقرة ‪236 :2‬‬

‫جنيس‪ ٢‬هرتا سڤنچارين‬


‫حاصيل سومبڠن تيدق لڠسوڠ ڤاسڠن‬
‫قدر متعة‬
‫حاصيل سومبڠن لڠسوڠ كدوا‪-‬دوا سوامي‬
‫ماللوءي نصيحت‪ ،‬ايديا‪ ،‬بيمبيڠن‪،‬‬ ‫برداسركن ڤرستوجوان انتارا سوامي دڠن ايستري ڤد قدر يڠ مناسبه مڠيكوت كممڤوان‬
‫دان ايستري دڠن ماسيڠ‪ ٢‬مڠلواركن مودل‬
‫موتيۏاسي‪ ،‬منجاڬ كسليساءن دان‬ ‫سوامي‪ .‬جک ڤرستوجوان تيدق ترچاڤاي‪ ،‬محكمه شريعة اكن مننتوكن قدرڽ‪.‬‬
‫اونتوق ممبلي هرتا ترسبوت‪.‬‬
‫سأومڤاماڽ سهيڠڬ هرتا ترسبوت دڤراوليه‪.‬‬
‫‪161‬‬ ‫‪4.2.3‬‬ ‫‪4.2.3‬‬ ‫‪160‬‬
‫دليل ڤنشريعتن حضانة‬ ‫قدر هرتا سڤنچارين‬

‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫سبدا نبي ‪:‬‬ ‫اي دتنتوكن اوليه محكمه شريعة برداسركن ببراڤ ڤركارا برايكوت‪:‬‬
‫َان َب ْطنِي َل ُه‬
‫ول اهللِ‪ ،‬إِ َّن ا ْبنِي َه َذا ك َ‬ ‫َع ْن َع ْب ِد اهللِ ْب ِن َع ْم ٍرو ‪َ ‬ق َال‪َ :‬أ َّن ا ْم َر َأ ًة َقا َل ْت‪َ :‬يا َر ُس َ‬ ‫‪ iii‬كڤرلوان انق يڠ‬ ‫هوتڠ يڠ دبوات اوليه ساله‬ ‫‪ii‬‬ ‫سومبڠن يڠ دبريكن دالم بنتوق‬ ‫‪i‬‬
‫ِو َعا ًء‪َ ،‬و َثدْ ِيي َل ُه ِس َقا ًء‪َ ،‬و ِح ْج ِري َل ُه ِح َوا ًء‪َ ،‬وإِ َّن َأ َبا ُه َط َّل َقنِي‪َ ،‬و َأ َرا َد َأ ْن َينْت َِز َع ُه ِمنِّي‪َ ،‬ف َق َال‬ ‫بلوم ديواس دالم‬ ‫ساتو ڤيهق باڬي منفعت‬ ‫واڠ‪ ،‬هرتا اتاو كرجا سهيڠڬ‬
‫ڤركهوينن ترسبوت‪.‬‬ ‫دان كباءيقن برسام‪.‬‬ ‫هرتا ترسبوت دڤراوليه‪.‬‬
‫ْت َأ َح ُّق بِ ِه َما َل ْم َتن ِْك ِحي‪.‬‬
‫ول اهلل ‪َ :‬أن ِ‬
‫َل َها َر ُس ُ ُ‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫حكمه هرتا سڤنچارين‬
‫درڤد عبد اهلل بن عمرو ‪ ‬بركات‪ :‬سأورڠ ڤرمڤوان تله بركات‪ :‬واهاي رسول اهلل‪،‬‬
‫سسوڠڬوهڽ انقكو اين ڤرنه براد ددالم ڤروتكو‪ ،‬ڤرنه ممينوم سوسوكو‪ ،‬ڤرنه برمنجا‬ ‫ممبريكن حق كڤد ڤيهق يڠ برحق‪.‬‬ ‫‪ i‬‬
‫درباءنكو دان باڤاڽ ڤوال تله منچرايكنكو سرتا ماهو مڠمبيلڽ درڤداكو‪ .‬مک رسول‬ ‫مڠيعتراف سومبڠن ڤاسڠن دالم منداڤتكن هرتا‪.‬‬ ‫‪ ii‬‬
‫اهلل ‪ ‬برسبدا‪ :‬كامو لبيه برحق ترهادڤڽ سالڬي كامو تيدق بركهوين‪.‬‬ ‫منڬقكن كعاديلن دان منوتوڤ ڤينتو كظاليمن سڤرتي يڠ دتونتوت اوليه إسالم‪.‬‬ ‫‪ iii‬‬
‫روايت أبو داود دان البيهقي‬ ‫ممبيال كڤرلوان انق‪ ٢‬يڠ ماسيه كچيل‪.‬‬ ‫‪ iv‬‬
‫مڠيلقكن ڤرموسوهن دان سڠک بوروق انتارا سوامي دڠن ايستري‪.‬‬ ‫‪ v‬‬

‫تيمڤوه حضانة‬
‫حضانة برموال سجق كالهيرن انق سهيڠڬ دي مميز‪ ،‬ياءيت دي بوليه مڠوروسكن ديريڽ‬ ‫َح َضانَة‬ ‫‪3‬‬
‫سنديري تنڤا بنتوان اورڠ الءين‪ .‬باڬي انق يڠ ڬيال‪ ،‬حضانة برتروسن واالوڤون ستله بالغ‬
‫سهيڠڬ ڤپاكيت ڬيالڽ هيلڠ‪.‬‬ ‫ڤڠرتين حضانة‬

‫ڬولوڠن يڠ برحق منداڤت حضانة مڠيكوت توروتن‬ ‫دسيسي‪.‬‬ ‫بهاس‬

‫باڤ‬ ‫نينيق سبله ايبو دان كأتس‬ ‫ايبو‬ ‫مڠاسوه دان منديديق كانق‪ ٢‬يڠ بلوم ُم َم ِّيز دان ڬولوڠن يڠ تيدق بوليه‬
‫مڠوروسكن ديريڽ سنديري دڠن منجاڬ كباجيقن سرتا مليندوڠي‬ ‫ايستيله‬
‫نينيق سبله باڤ دان كأتس‬ ‫اديق‪-‬براديق ڤرمڤوان كاندوڠ‬ ‫مريک درڤد ڤركارا‪ ٢‬يڠ مموضرتكن‪.‬‬

‫اديق‪-‬براديق ڤرمڤوان سباڤ‬ ‫اديق‪-‬براديق ڤرمڤوان سأيبو‬ ‫حكوم حضانة‬


‫ايبو ساودارا سبله ايبو‬ ‫ايبو ساودارا سبله باڤ‬ ‫حضانة ياءيت مڠاسوه دان منديديق كانق‪ 2‬يڠ بلوم ُم َم ِّيز‪ ،‬اتاو انق‪ 2‬يڠ ڬيال اتاو ڬولوڠن يڠ‬
‫تيدق ممڤو مڠوروسكن ديري سنديري واالوڤون تله ديواس اداله واجب باڬي مڠيلقكن مريک‬
‫لالكي يڠ محرم كڤد انق‬ ‫واريث لالكي يڠ اليق منريما َع َص َبة‬ ‫تردده كڤد بهاي دان كموضرتن‪.‬‬

‫‪163‬‬ ‫‪4.2.3‬‬ ‫‪4.2.3‬‬ ‫‪162‬‬


‫حكمه حضانة‬
‫اوسها دان تيندقن اونتوق مڠوكوهكن هوبوڠن ككلوارڬاءن‬

‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬


‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬

‫ايمبس ساي‬ ‫منجامين كباجيقن ڬولوڠن يڠ لمه دان ممرلوكن‪.‬‬ ‫ ‬


‫سنتياس منجاڬ ادب دالم ڤرڬاءولن دڠن اهلي كلوارڬ دان قوم قرابت‪.‬‬ ‫‪i‬‬
‫مڠيلقكن ڤڠابين ترهادڤ انق‪ ٢‬ستله ڤرچراين برالكو‪.‬‬ ‫ ‬
‫مميليه ڤاسڠن يڠ مڠعملكن اجرن إسالم دالم كهيدوڤن سهارين‪.‬‬ ‫‪ii‬‬ ‫منجاڬ هوبوڠن صلة الرحيم ستله ڤرچراين‪.‬‬ ‫ ‬
‫سنتياس منمبه علمو اڬام يڠ داڤت مندكتكن ديري كڤد اهلل ‪.‬‬ ‫‪iii‬‬ ‫كواجيڤن منڠڬوڠ‬ ‫منجامين انق‪ ٢‬ترديديق دڠن ديديقن يڠ سمڤورنا ستله ڤرچراين كدوا‪-‬دوا‬ ‫ ‬
‫نفقه انق‬ ‫ايبو باڤاڽ‪.‬‬
‫براوسها اونتوق منونايكن تڠڬوڠجواب يڠ دڤيكول دڠن سهابيس باءيق‪.‬‬ ‫‪iv‬‬
‫منجامين كهرمونين مشاركت كران ستياڤ انق يڠ ممبسر منداڤت ڤمبيالءن‬ ‫ ‬
‫سنتياس براوسها موجودكن سواسان يڠ هرموني دان سليسا كڤد اهلي كلوارڬ‪.‬‬ ‫‪v‬‬ ‫دان ديديقن يڠ سمڤورنا‪.‬‬

‫اءوديت ديري‬ ‫ايمڤليكاسي ڤمبوبرن ڤركهوينن ترهادڤ اينديۏيدو‪ ،‬مشاركت دان نڬارا‬
‫تنتوكن سام اد اندا اياله چالون سوامي اتاو ايستري يڠ باءيق‪.‬‬ ‫نڬارا‬ ‫مشاركت‬ ‫اينديۏيدو‬
‫تنداكن‬ ‫چيري سوامي‪/‬ايستري يڠ باءيق‬ ‫بيلڠن‬ ‫مڠڬالقكن ڤركمبڠن‬ ‫‪ i‬‬ ‫مالهيركن ڬينراسي‬ ‫‪ i‬‬ ‫ممبيبسكن سسأورڠ‬ ‫‪ i‬‬
‫‪ .1‬تيدق منيڠڬلكن صالة يڠ واجب‪.‬‬ ‫نڬارا دري اسڤيک‬ ‫اومت إسالم يڠ تربيال‬ ‫درڤد ببنن مسئله رومه‬
‫برچاكڤ لمه لمبوت دڠن ايبو باڤ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬ ‫سوسيال‪.‬‬ ‫دان ترديديق دڠن‬ ‫تڠڬ يڠ تيدق بوليه‬
‫تيدق مپاكيتي هاتي اورڠ الءين‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫منجاءوهكن نڬارا‬ ‫‪ ii‬‬ ‫ديديقن يڠ سمڤورنا‪.‬‬ ‫دسلسايكن‪.‬‬
‫درڤد رعيت يڠ تيدق‬ ‫مڠكلكن كهرمونين‬ ‫‪ ii‬‬ ‫منانم راس حرمت يڠ‬ ‫‪ ii‬‬
‫سنتياس ممبري صدقه واالوڤون سديكيت‪.‬‬ ‫‪.4‬‬
‫برتڠڬوڠجواب‪.‬‬ ‫ماللوءي هوبوڠن يڠ‬ ‫تيڠڬي ترهادڤ ڤرانن‬
‫نوتا‪ :‬تندا يڠ‬ ‫تيدق برڬاءول بيبس دڠن ڬولوڠن يڠ بوكن محرم‪.‬‬ ‫‪.5‬‬ ‫ممبوليهكن اوسها‬ ‫‪ iii‬‬ ‫باءيق انتارا اڠڬوتا‬ ‫ڤاسڠن دالم منجاڬ‬
‫باپق مننداكن اندا‬ ‫سنتياس صالة برجماعه دمسجد‪.‬‬ ‫‪.6‬‬ ‫دتومڤوكن دالم‬ ‫مشاركت‪.‬‬ ‫كهرمونين رومه تڠڬ‪.‬‬
‫سأورڠ چالون‬ ‫سنتياس ڤرڬي كمجليس‪ 2‬علمو‪.‬‬ ‫ڤمباڠونن نڬارا‪.‬‬ ‫منڬقكن كعاديلن دان‬ ‫‪ iii‬‬ ‫ممبريكن كعاديلن كڤد‬ ‫‪ iii‬‬
‫‪.7‬‬
‫سوامي اتاو‬ ‫مڠيلقكن نڬارا درڤد‬ ‫‪ iv‬‬ ‫ممبنترس كظاليمن درڤد‬ ‫اينديۏيدو يڠ برحق‪.‬‬
‫ممباچ القرءان سباڬاي عملن هارين‪.‬‬
‫ايستري يڠ باءيق‪.‬‬ ‫‪.8‬‬
‫ڤرموسوهن انتارا اڠڬوتا‬ ‫برالكو دالم مشاركت‪.‬‬ ‫ممبري ڤلواڠ كڤد‬ ‫‪ iv‬‬
‫جومله تندا‬ ‫مشاركت‪.‬‬ ‫ممبيال ڬولوڠن يڠ لمه‬ ‫‪ iv‬‬ ‫ستياڤ اينديۏيدو يڠ‬
‫منجاءوهكن نڬارا‬ ‫‪ v‬‬ ‫دان ممرلوكن‪.‬‬ ‫برچراي مموالكن‬
‫اكتيف ديري‬ ‫درڤد ڤركارا‪ ٢‬يڠ بوليه‬ ‫منجاڬ كمصلحتن‬ ‫‪ v‬‬ ‫كهيدوڤن يڠ لبيه باءيق‬
‫ممبنتوتكن كماجوان‪.‬‬ ‫مشاركت دان‬ ‫دان بهاڬيا‪.‬‬
‫‪ 1‬داڤتكن ستاتيستيک ڤركهوينن دان ڤرچراين دمليسيا‪.‬‬ ‫منجاءوهكن كموضرتن‪.‬‬ ‫مڠكڠ ستياڤ اينديۏيدو‬ ‫‪ v‬‬
‫‪ 2‬سنارايكن ڤربلنجاءن يڠ ڤرلو دسدياكن اونتوق كندوري كهوين‪.‬‬ ‫درڤد منوروتي هاوا‬
‫‪ 3‬توليسكن كڤرلوان هارين ايستري دان انق‪ ٢‬يڠ واجب دسدياكن اوليه سأورڠ‬ ‫نفسو سهاج‪.‬‬
‫سوامي ماللوءي اكتيۏيتي ‪.Simultaneous Round Table‬‬
‫‪165‬‬ ‫‪4.2.5‬‬ ‫‪4.2.3 | 4.2.4‬‬ ‫‪164‬‬
‫اكتيف ميندا‬

‫ڤمبوبرن ڤركهوينن منوروت إسالم‬


:‫ برايکوت‬٢‫جواب سوءالن‬
: ‫ فرمان اهلل‬1
‫ﱠ‬...‫ﱡﭐ ﱨ ﱩ ﱪ ﱫ ﱬﱭ‬
... ‫ايات دأتس اياله دليل باڬي‬
.‫ كواجيڤن عدة‬C . ‫ مكروه طالق‬A
.‫ كهاروسن فسخ‬D .‫ ڤڠحرامن نشوز‬B
... ‫ رجوع دبوليهكن دالم كأداءن برايكوت سڤرتي‬2
‫ نشوز‬C ‫ فس‬A
‫خ‬
‫ طالق دوا‬D ‫ خلع‬B
‫اياله هرتا يڠ واجب دبريكن اوليه سوامي كڤد ايستري يڠ دچرايكنڽ دڠن‬ 3
‫ مركه‬1 .‫ ترتنتو‬٢‫شرط‬
‫ مركه‬1 . ‫ عدة اياله تيمڤوه منوڠڬو باڬي سأورڠ ايستري ستله‬4
‫ مركه‬4 .‫ سنارايكن دوا بنتوق نشوز سوامي دان دوا بنتوق نشوز استري‬5
‫ مركه‬4 .‫ ترڠكن دوا جنيس عدة‬6
SHAH ALAM: Kira-kira 80 peratus daripada jumlah keseluruhan kes perceraian di negara ini adalah
dalam kalangan orang Islam. Penasihat One Stop Crisis Centre Hospital Universiti Sains Malaysia
berkata, perkara tersebut merupakan masalah berat yang sangat membimbangkan.
"Ada lebih 50 000 kes perceraian di negara ini misalnya, sebanyak 40 000 ialah orang Islam."
"Di satu pihak, kita rasa orang Islam ada ruang sebab Tuhan izinkan meskipun Tuhan tidak suka tapi
diizinkan perceraian. Tapi pada masa sama, kita harus lihat kenapa orang tidak boleh cuba menghadapi
perkahwinan ini dengan sifat lebih baik."
Sumber dengan suntingan: Sinar Harian, 2 Mei 2020

‫ جلسكن لڠكه باڬي مڠيلقكن ڤرسليسهن فهم انتارا‬،‫ برداسركن كرتن اخبار دأتس‬7
‫ مركه‬6 .‫سوامي دڠن ايستري دالم رومه تڠڬ‬

.‫سڤوڤو ڤرمڤوان اندا مڠادو دڤوكول اوليه سواميڽ تنڤا سبب‬


‫ مركه‬4 .‫ چادڠكن دوا جالن ڤپلساين كڤد مسئلهڽ ايت‬8
166
‫چتوسن‬
‫اڤاكه حكومن ترهادڤ جنايه منچوري‬ ‫باب‬
‫منوروت إسالم؟‬

‫جنايه منوروت إسالم‬


‫‪3‬‬
‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫مپاتاكن كونسيڤ جنايه دالم إسالم‪.‬‬ ‫‪ 4.3.1‬‬
‫منرڠكن ڤلقساناءن حكومن باڬي ڤرالكوان جنايه دالم إسالم‪.‬‬ ‫‪ 4.3.2‬‬
‫مڠهورايكن قاعده ڤنثابتن دان كواس ڤڠمڤونن دالم حكومن باڬي ڤرالكوان جنايه‬ ‫‪ 4.3.3‬‬
‫دالم إسالم‪.‬‬
‫منيالي كڤنتيڠن ڤلقساناءن حكومن ڤرالكوان جنايه منوروت شرع‪.‬‬ ‫‪ 4.3.4‬‬
‫منچادڠكن اوسها دان تيندقن يڠ بوليه دالكوكن باڬي منجاءوهي ڤرالكوان جنايه‬ ‫‪ 4.3.5‬‬
‫دالم إسالم دڠن مماتوهي ڤلقساناءنڽ سرتا منجاءوهي ڤربواتن يڠ دالرڠ اوليه شرع‪.‬‬
‫‪167‬‬
‫جنيس‪ ٢‬كسالهن حدود‬ ‫كونسيڤ جنايه دالم إسالم‬
‫جنايه منوروت إسالم‬

‫جنايه منوروت إسالم‬


‫ڤڠرتين جنايه‬
‫‪G‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪A‬‬

‫ُبغَاة‬ ‫ِح َرا َبة‬ ‫منچوري‬ ‫زنا‬ ‫دوسا اتاو معصية‪.‬‬ ‫بهاس‬

‫مينوم‬ ‫كسالهن شرع سام اد منيڠڬلكن سوروهن اتاو مالكوكن الرڠن شرع يڠ‬
‫مرتد‬ ‫َق َذف‬ ‫ايستيله‬
‫ارق‬ ‫دأنچم دڠن حكومن حدود‪ ،‬قصاص اتاو تعزير‪.‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪B‬‬
‫حكومن ترهادڤ جنايه دالم إسالم تربهاڬي كڤد تيڬ ياءيت حدود‪ ،‬قصاص دان تعزير‪.‬‬
‫حكومن اين واجب دلقساناكن اوليه ڤميمڤين دان كراجاءن‪ ،‬نامون تيدق بوليه دلقساناكن اوليه‬
‫ڤلقساناءن حكوم حدود‬ ‫اينديۏيدو اتاو مشاركت‪.‬‬
‫زنا‬ ‫‪A‬‬ ‫ڤلقساناءن حكومن باڬي ڤرالكوان جنايه دالم إسالم‬
‫ڤڠرتين زنا‬
‫ُحدُ ود‬ ‫‪1‬‬
‫ڤرستوبوهن حرام‪.‬‬ ‫بهاس‬ ‫ڤڠرتين حدود‬
‫ڤرهوبوڠن سيکس حرام انتارا لالكي دڠن ڤرمڤوان تنڤا ايكتن‬
‫ڤركهوينن يڠ صح‪.‬‬ ‫ايستيله‬ ‫مناهن اتاو منچڬه‪.‬‬ ‫بهاس‬

‫حكومن يڠ تله دتتڤكن قدرڽ اوليه شرع سام اد بركاءيتن دڠن حق اهلل ‪‬‬
‫حكومن زنا‬ ‫اتاو حق ماءنسي‪.‬‬ ‫ايستيله‬

‫بلوم‬ ‫سبت ‪ 100‬كالي‪.‬‬


‫سوده‬
‫درجم سمڤاي ماتي‪.‬‬ ‫بركهوين زنا بركهوين‬ ‫دليل ڤنشريعتن حدود‬
‫(م ْح َصن)‬
‫ُ‬ ‫( َغ ْي ُ‬
‫رم ْح َصن)‬ ‫دبواڠ داءيره سالم ستاهون‪.‬‬ ‫فرمان اهلل ‪:‬‬
‫ﱡ ‪ ...‬ﲼ ﲽ ﲾ ﲿ ﳀﳁ ﳂ ﳃ ﳄ ﳅ ﳆ ﳇ ﳈ ﳉﱠ‬
‫ﭐ‬
‫شرط ڤلقساناءن حكومن باڬي ڤرالكوان زنا‬
‫ارتيڽ‪:‬‬
‫كسالهن زنا ثابت دڠن‬ ‫مڠتاهوءي‬ ‫ايتوله حکوم‪ ٢‬اهلل ‪ ،‬مک جاڠنله کامو ملڠڬرڽ دان سسياڤا يڠ ملڠڬر حکوم‬
‫تياد شبهة اتاو‬ ‫ڤڠاكوان اتاو امڤت‬ ‫ڤڠحرامن‬ ‫برعقل تيدق‬ ‫إسالم بالغ‬ ‫اهلل ‪ ،‬مک مريک ايتوله اورڠ‪ ٢‬يڠ ظاليم‪.‬‬
‫كراڬوان‪.‬‬ ‫اورڠ سقسي‪.‬‬ ‫زنا‪.‬‬ ‫دڤقسا‪.‬‬ ‫سورة البقرة ‪229 :2‬‬

‫‪169‬‬ ‫‪4.3.2‬‬ ‫‪4.3.1 | 4.3.2‬‬ ‫‪168‬‬


‫شرط ڤلقساناءن حكومن باڬي ڤرالكوان منچوري‬ ‫َق َذف‬ ‫‪B‬‬
‫جنايه منوروت إسالم‬

‫جنايه منوروت إسالم‬


‫هرتا يڠ دچوري دأمبيل دري مڠتاهوءي ڤڠحرامن‬ ‫ڤڠرتين قذف‬
‫منچوري‪.‬‬ ‫تمڤت سيمڤنن يڠ سڤاتوتڽ‪.‬‬ ‫تيدق دڤقسا‪.‬‬ ‫بالغ‬
‫ممباليڠ‪.‬‬ ‫بهاس‬

‫ممبوات تودوهن زنا دڠن توجوان اونتوق مڠاءيبكن سسأورڠ سام اد‬
‫سچارا لڠسوڠ اتاو منافيكن كتوروننڽ‪ .‬قذف مروڤاكن حق ماءنسي كران‬ ‫ايستيله‬
‫هرتا يڠ دچوري‬ ‫تياد حق ڤنچوري‬ ‫هرتا يڠ دچوري چوكوڤ‬ ‫برعقل‬
‫منججسكن نام باءيق سسأورڠ‪.‬‬
‫مستيله برنيالي‬ ‫كأتس بارڠ يڠ دچوري‬ ‫اتاو ملبيهي نصاب‪ ،‬ياءيت‬
‫منوروت شرع‪.‬‬ ‫واالوڤون سديكيت‪.‬‬ ‫¼ دينر‪.‬‬
‫حكومن قذف ‪ 80‬كالي سبتن‪.‬‬
‫تريۏيا‬ ‫شرط ڤلقساناءن حكومن باڬي ڤرالكوان قذف‬
‫مينوم ارق‬ ‫‪D‬‬ ‫شرط اورڠ يڠ دتودوه‬ ‫شرط اورڠ يڠ منودوه‬
‫‪ 1‬دينر = ‪ 4.25‬ڬرم امس‬
‫ڤڠرتين ارق‬ ‫إسالم‬ ‫بالغ‬
‫بالغ‬ ‫برعقل‬
‫منوتوڤي‪.‬‬ ‫بهاس‬ ‫بوكن اصل كتورونن اورڠ يڠ دتودوه‬
‫برعقل‬ ‫سڤرتي ايبو‪ ،‬باڤ‪ ،‬داتوق دان نينيق‪.‬‬
‫ستياڤ مينومن يڠ ممابوقكن حاصيل درڤد ڤرهن اڠڬور دان الءين‪.2‬‬ ‫ايستيله‬
‫تيدق ڤرنه دثابتكن برزنا‪.‬‬ ‫تيدق دڤقسا‪.‬‬
‫تياد ممبري ايذين اونتوق دتودوه برزنا‪.‬‬ ‫مڠتاهوءي ڤڠحرامن زنا‪.‬‬
‫حكومن مينوم ارق ‪ 40‬كالي سبتن‪.‬‬
‫منچوري‬ ‫‪C‬‬
‫شرط ڤلقساناءن حكومن باڬي ڤرالكوان مينوم ارق‬
‫ڤڠرتين منچوري‬
‫تيدق دڤقسا‪.‬‬ ‫برعقل‬ ‫بالغ‬ ‫إسالم‬ ‫مڠمبيل هرتا سچارا سمبوپي‪.٢‬‬ ‫بهاس‬

‫مڠمبيل هرتا اورڠ الءين سچارا سمبوپي‪ ٢‬دان ظاليم دري تمڤت‬
‫باهن يڠ دمينوم اداله ممابوقكن‬ ‫دمينوم ماللوءي‬ ‫مڠتاهوءي‬ ‫ايستيله‬
‫سيمڤننڽ دڠن شرط‪ ٢‬ترتنتو‪.‬‬
‫واالوڤون بارو دمينوم سديكيت‪.‬‬ ‫مولوت‪.‬‬ ‫ڤڠحرامن ارق‪.‬‬

‫حكومن منچوري دڤوتوڠ تاڠن دري ڤرڬلڠن‪.‬‬


‫‪171‬‬ ‫‪4.3.2‬‬ ‫‪4.3.2‬‬ ‫‪170‬‬
‫مرتد‬ ‫‪F‬‬ ‫ِح َرا َبة‬ ‫‪E‬‬
‫جنايه منوروت إسالم‬

‫جنايه منوروت إسالم‬


‫ڤڠرتين مرتد‬ ‫ڤڠرتين حرابة‬

‫برڤاليڠ درڤد سسواتو كڤد سسواتو يڠ الءين‪.‬‬ ‫بهاس‬ ‫ڤرڠ‪.‬‬ ‫بهاس‬


‫اورڠ يڠ برڤاليڠ درڤد إسالم كڤد ككفورن سام اد ماللوءي نية‪ ،‬ڤربواتن‬ ‫مرومڤق دڠن مڠڬوناكن ككرسن سام اد دالكوكن سچارا برسأورڠن‬
‫ايستيله‬ ‫ايستيله‬
‫دان ڤركاتاءن يڠ كفور‪.‬‬ ‫اتاو بركومڤولن‪.‬‬

‫مرتد بوليه برالكو دالم ساله ساتو درڤد كأداءن‪ ٢‬برايكوت‪:‬‬ ‫حكومن حرابة برڬنتوڠ كڤد بنتوق جنايه يڠ دالكوكن‪.‬‬
‫‪ i‬مڠيڠكري ڤركارا اساس دالم إسالم سڤرتي مڠيڠكري كوجودن اهلل ‪ ،‬منافيكن كواجيڤن‬
‫حكومن‬ ‫جنايه‬
‫صالة سرتا ڤڠحرامن زنا دان ارق‪.‬‬
‫‪ ii‬مالكوكن ڤربواتن يڠ خصوص باڬي اورڠ كافير سڤرتي مپمبه برهاال اتاو ڤربواتن يڠ مڠهينا‬ ‫دبونوه دان دصليب سالم تيڬ هاري‪.‬‬ ‫ممبونوه دان مڠمبيل هرتا‪.‬‬
‫اتاو ممڤرسنداكن عملن إسالم سڤرتي مميجق القرءان‪.‬‬
‫دبونوه سهاج تنڤا دصليب‪.‬‬ ‫ممبونوه سهاج‪.‬‬
‫‪ iii‬مڠوچڤكن كات‪ ٢‬كفور سام اد سچارا سڠاج اتاو برڬوراو سڤرتي منچال اڬام‪ ،‬منچال نبي‪٢‬‬
‫دان ممڤرسنداكن عملن‪ ٢‬اڬام ماللوءي اوچڤن‪.‬‬
‫دڤوتوڠ تاڠن دان كاكي سچارا برسيلڠ‪.‬‬ ‫مڠمبيل هرتا سهاج‪.‬‬
‫حكومن مرتد‬
‫مناكوت‪-‬ناكوتكن سهاج دڠن‬
‫‪ i‬منونتوت سسأورڠ يڠ مرتد ايت برتوبة دڠن مڠهيلڠكن كراڬوان اتاو شبهة يڠ مڠهنتوءيڽ‪.‬‬ ‫دبواڠ داءيره اتاو دڤنجاراكن‪.‬‬ ‫مڠڬوناكن ككرسن‪.‬‬
‫‪ ii‬ممبري امرن بونوه جک تيدق برتوبة‪.‬‬
‫شرط ڤلقساناءن حكومن باڬي ڤرالكوان حرابة‬
‫‪ iii‬ممبونوه اورڠ يڠ مرتد جک تيدق ماهو برتوبة دالم كأداءن يڠ تياد الڬي شبهة دالم هاتي‪.‬‬
‫اورڠ يڠ درومڤق‬ ‫‪i‬‬ ‫‪vi‬‬ ‫‪i‬‬
‫شرط ڤلقساناءن حكومن باڬي ڤرالكوان مرتد‬ ‫لمه دان تيدق‬ ‫تيدق برتوبة‬ ‫إسالم‬
‫ممڤو مالون‬ ‫سبلوم دتڠكڤ‪.‬‬ ‫ڤرومڤق‬
‫‪ii‬‬ ‫ڤرومڤق‪.‬‬
‫مرتد دثابتكن‬ ‫تيدق منداڤت‬ ‫‪v‬‬ ‫‪ii‬‬

‫ماللوءي ڤڠاكوان‬ ‫تله دبري‬ ‫مڠڬوناكن‬ ‫بالغ‬


‫بنتوان اورڠ‬ ‫‪iii‬‬
‫اتاو كترڠن سقسي‬ ‫‪iv‬‬ ‫ڤلواڠ اونتوق‬ ‫‪iii‬‬ ‫برعقل‬ ‫‪ii‬‬ ‫بالغ‬ ‫‪i‬‬ ‫جومله هرتاڽ‬ ‫ككرسن‪.‬‬
‫الءين‪.‬‬
‫دڠن بوقتي يڠ بنر‪.‬‬ ‫برتوبة‪.‬‬ ‫يڠ درومڤق‬ ‫‪iv‬‬ ‫‪iii‬‬

‫ملبيهي نصاب‪.‬‬ ‫تيدق‬ ‫برعقل‬


‫دڤقسا‪.‬‬
‫‪173‬‬ ‫‪4.3.2‬‬ ‫‪4.3.2‬‬ ‫‪172‬‬
‫ِق َصاص‬ ‫‪2‬‬ ‫ُبغَاة‬ ‫‪G‬‬
‫جنايه منوروت إسالم‬

‫جنايه منوروت إسالم‬


‫ڤڠرتين قصاص‬ ‫ڤڠرتين بغاة‬

‫ڤمبرونتق اتاو اورڠ يڠ ملمڤاوءي باتس‪.‬‬ ‫بهاس‬


‫مڠيكوت كسن يڠ دتيڠڬلكن‪.‬‬ ‫بهاس‬

‫مڠحكوم ڤنجنايه سام سڤرتي ڤربواتن يڠ تله دالكوكنڽ ترهادڤ مڠسا يڠ‬ ‫ايستيله‬ ‫ڤندرهاک دان ساتو كومڤولن ڤننتڠ ترهادڤ ڤمرينتهن إسالم يڠ صح‬
‫مليبتكن فيزيكل سام اد ڤربواتن ممبونوه اتاو منچدراكن اڠڬوتا‪.‬‬ ‫دان عاديل دڠن مڠڬوناكن كقواتن اتاو ككرسن سرتا برنية جاهت‪.‬‬ ‫ايستيله‬

‫دليل ڤنشريعتن قصاص‬ ‫حكومن بغاة‬


‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫دڤرڠي اتاو دكناكن حكومن تعزير مڠيكوت كسسواين سهيڠڬ مريک كمبالي طاعت كڤد‬
‫ڤمرينته إسالم‪.‬‬
‫ﱡ ﱹ ﱺ ﱻ ﱼ ﱽ ﱾ ﱿ ﲀﲁ ﲂ ﲃ ﲄ ﲅ ﲆ‬
‫شرط ڤلقساناءن حكومن باڬي ڤرالكوان بغاة‬
‫ﲇﲈ ‪...‬ﱠ‬
‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫‪i‬‬

‫واهاي اورڠ يڠ برايمان‪ ،‬دواجبکن اتس کامو منجالنکن حکومن قصاص‬ ‫ممڤوپاءي كقواتن‬
‫اونتوق مالكوكن‬
‫(بالسن يڠ سأيمبڠ) دالم ڤرکارا اورڠ يڠ ماتي دبونوه‪ ،‬اورڠ مرديک دڠن اورڠ‬
‫ڤمبرونتقن سهيڠڬ‬
‫مرديک‪ ،‬همبا دڠن همبا دان ڤرمڤوان دڠن ڤرمڤوان‪.‬‬ ‫بوليه برڤرڠ‪.‬‬
‫سورة البقرة ‪178 :2‬‬ ‫‪iv‬‬ ‫‪ii‬‬

‫تيدق ممڤو دبندوڠ‬


‫ايات اين مواجيبكن اومت إسالم اونتوق ملقساناكن حكومن قصاص كأتس اورڠ يڠ ممبونوه‪.‬‬ ‫كچوالي ماللوءي ڤڤرڠن‪.‬‬
‫تله دبري تڬورن دان‬
‫تريۏيا‬ ‫جنيس‪ ٢‬كسالهن يڠ بوليه دكناكن قصاص‬
‫امرن ترلبيه دهولو‪.‬‬
‫‪ i‬ڤمبونوهن سچارا سڠاج‪ ،‬ياءيت دڠن نية دان‬
‫سنجات يڠ بوليه ممبونوه‪ .‬چونتوهڽ‪ ،‬سسأورڠ الدِّ َي ُة (ڤمڤاسن)‪.‬‬
‫هرتا يڠ واجب دسرهكن كڤد واريث‬ ‫منيكم اورڠ الءين مڠڬوناكن ڤيساو دڠن سڠاج‪.‬‬ ‫ممڤوپاءي كتوا يڠ‬
‫سباڬاي ڬنتي كڤد حكومن قصاص يڠ تيدق‬
‫دطاعتي‪.‬‬
‫‪ ii‬منچدراكن دان مموتوڠ اڠڬوتا بادن اورڠ الءين داڤت دلڤسكن‪.‬‬
‫‪iii‬‬

‫دڠن سڠاج‪.‬‬
‫‪175‬‬ ‫‪4.3.2‬‬ ‫‪4.3.2‬‬ ‫‪174‬‬
‫َت ْع ِزير‬ ‫‪3‬‬ ‫شرط ڤلقساناءن حكومن باڬي ڤرالكوان قصاص‬
‫جنايه منوروت إسالم‬

‫جنايه منوروت إسالم‬


‫ڤڠرتين تعزير‬ ‫قصاص ڤمبونوهن‬

‫مڠهالڠ دان منچڬه‪.‬‬ ‫بهاس‬ ‫‪iv‬‬ ‫‪iii‬‬ ‫‪i‬‬


‫بوكن اصل كتورونن‬ ‫‪ii‬‬
‫حكومن يڠ تيدق دتنتوكن قدرڽ اوليه شرع ترهادڤ كسالهن يڠ بركاءيتن‬ ‫ڤمبونوهن دالكوكن‬ ‫بالغ‬
‫مڠسا جنايه سڤرتي ايبو‪،‬‬ ‫برعقل‬
‫دڠن حق اهلل ‪ ‬سڤرتي تيدق برڤواسا دان صالة جمعة اتاو بركاءيتن‬ ‫ايستيله‬ ‫دڠن سڠاج‪.‬‬
‫باڤ‪ ،‬داتوق اتاو نينيق‪.‬‬
‫دڠن حق ماءنسي سڤرتي ممبوات فتنه ترهادڤ اورڠ الءين‪.‬‬

‫‪ v‬داره مڠسا اداله ترڤليهارا‬ ‫‪ vi‬سطرف دڠن مڠسا سام اد‬


‫دليل ڤنشريعتن حكومن تعزير‬ ‫منوروت إسالم‪ .‬ممبونوه اورڠ يڠ‬ ‫دري سودوت اڬام‪ ،‬ياءيت‬
‫حالل دارهڽ تيدق بوليه دكناكن‬ ‫كدوا‪-‬دواڽ اورڠ إسالم اتاو‬
‫فرمان اهلل ‪:‬‬ ‫كبيبسن ديري ياءيت‪ ،‬كدوا‪-‬‬
‫قصاص سڤرتي اورڠ يڠ مرتد‪.‬‬
‫دواڽ مرديک‪.‬‬
‫ﱡﭐ‪ ...‬ﱘ ﱙ ﱚ ﱛ ﱜ ﱝﱞ ﱟﱠ‬

‫ﱡ ﱢ ﱣ ﱤ ﱥ ﱦﱧ ﱨ ﱩ ﱪ ﱫ ﱬ ﱭﱠ‬ ‫قصاص منچدراكن اڠڬوتا بادن‬


‫ارتيڽ‪:‬‬ ‫‪iv‬‬ ‫‪i‬‬
‫ڤرمڤوان‪ ٢‬يڠ کامو بيمبڠ اکن ڤربواتن نشوز‪ ،‬هندقله کامو نصيحتي مريک‪( ،‬جک‬ ‫‪v‬‬ ‫سطرف دڠن مڠسا سام اد‬ ‫‪iii‬‬ ‫بالغ‬
‫مريک ماسيه دڬيل) ڤيسهكن مريک دري تمڤت تيدور دان (جک ڤرلو) ڤوكولله‬ ‫بوكن اصل كتورونن دري سودوت اڬام‪ ،‬ياءيت‬
‫مريک‪ .‬تتاڤي جک مريک منطاعتيمو‪ ،‬مک جاڠنله کامو منچاري‪-‬چاري السن‬ ‫كچدراءن دالكوكن‬
‫مڠسا جنايه سڤرتي ايبو‪ ،‬كدوا‪-‬دواڽ اورڠ إسالم‬ ‫‪ii‬‬
‫اونتوق مپوسهکن مريک‪ .‬سسوڠڬوهڽ اهلل ‪ ‬مها تيڠڬي الڬي مها بسر‪.‬‬ ‫دڠن سڠاج‪.‬‬
‫باڤ‪ ،‬داتوق اتاو نينيق‪ .‬اتاو كبيبسن ديري‪ ،‬ياءيت‬ ‫برعقل‬
‫سورة النساء ‪:‬‬
‫‪34 4‬‬ ‫كدوا‪-‬دواڽ مرديک‪.‬‬
‫‪ vi‬ڤرساماءن اڠڬوتا يڠ‬ ‫‪viii‬‬
‫هندق دقصاص دڠن‬ ‫‪ vii‬اڠڬوتا يڠ دچدراكن سام‬ ‫اڠڬوتا يڠ دچدراكن ايت‬
‫ايات اين ممبوليهكن سأورڠ سوامي مموكول ايستريڽ دڠن توجوان ممبري ڤڠاجرن‪ .‬حكوم‬ ‫كأداءنڽ دڠن اڠڬوتا يڠ‬ ‫ترڤوتوس درڤد سندي‪ .‬جک‬
‫ترسبوت دقياسكن كڤد كهاروسن حكومن تعزير اوليه ڤمرينته باڬي منديديق اورڠ يڠ‬ ‫اڠڬوتا يڠ دچدراكن‬
‫سڤرتي تاڠن كانن دڠن‬ ‫دقصاص‪ .‬تيدق بوليه مموتوڠ‬ ‫تيدق‪ ،‬قصاص تيدق بوليه‬
‫مالكوكن كسالهن‪.‬‬ ‫تاڠن يڠ صيحت دڠن تاڠن يڠ‬ ‫دجالنكن سڤرتي كچدراءن‬
‫تاڠن كانن‪.‬‬
‫لومڤوه تتاڤي بوليه مموتوڠ تاڠن‬ ‫هاڽ بربنتوق چالر‪ ،‬لوک اتاو‬
‫يڠ لومڤوه دڠن تاڠن‬ ‫ترڤوتوڠ تيدق‬
‫يڠ صيحت‪.‬‬ ‫سمڤاي كسندي‪.‬‬
‫‪177‬‬ ‫‪4.3.2‬‬ ‫‪4.3.2‬‬ ‫‪176‬‬
‫كڤنتيڠن ڤلقساناءن حكومن ڤرالكوان جنايه منوروت شرع‬ ‫شرط ڤلقساناءن حكومن باڬي ڤرالكوان تعزير‬
‫جنايه منوروت إسالم‬

‫جنايه منوروت إسالم‬


‫حكومن تعزير دكناكن باڬي كسالهن سالءين حدود دان قصاص‪ .‬بنتوق حكومنڽ دتنتوكن‬
‫منديديق مشاركت سوڤايا مماتوهي ڤراتوران يڠ دتتڤكن اوليه اهلل ‪.‬‬ ‫‪ 1‬‬ ‫اوليه ڤمرينته سڤرتي ڤنجارا‪ ،‬سبتن دان دندا برداسركن كمصلحتن سرتا كبركسننڽ دالم‬
‫منجاءوهكن مشاركت درڤد كروسقن دان كبوروقن‪.‬‬ ‫‪ 2‬‬ ‫ممبندوڠ جنايه‪ .‬تعزير بوليه دكناكن كأتس سموا اورڠ يڠ مالكوكن كسالهن سام اد اورڠ‬
‫ممبري ڤڠاجرن كڤد ڤنجنايه سوڤايا برتوبة درڤد جنايه يڠ دالكوكن دان تيدق مڠولڠيڽ‪.‬‬ ‫‪ 3‬‬ ‫ديواس اتاو كانق‪ ٢‬دڠن شرط مريک ممڤوپاءي عقل‪ .‬شرط حكومن تعزيز اياله‪:‬‬
‫مڠكلكن كهرمونين دالم مشاركت دان نڬارا‪.‬‬ ‫‪ 4‬‬ ‫‪ i‬حكومن يڠ دكناكن مستيله تيدق برچڠڬه دڠن شرع‪.‬‬
‫ممبريكن ڤمبيالءن ترهادڤ مڠسا جنايه دان مڠمباليكن حق مريک‪.‬‬ ‫‪ 5‬‬ ‫‪ ii‬حكومن مستيله دجاتوهكن سچارا برڤريڠكت‪-‬ڤريڠكت‪ .‬جک حكومن يڠ ريڠن بوليه‬
‫منچڬه ڤرالكوان جنايه‪ ،‬مک حكومن يڠ برت تيدق ڤرلو دجاتوهكن الڬي‪.‬‬
‫اوسها دان تيندقن يڠ بوليه دالكوكن باڬي منجاءوهي ڤرالكوان جنايه‬ ‫‪ iii‬تيدق مپماءي بنتوق حكومن حدود سڤرتي تيدق منجاتوهكن حكومن سبت سباپق‬
‫‪ 40‬كالي مپماءي حكومن مينوم ارق‪.‬‬

‫برعبادة دڠن برسوڠڬوه‪-‬سوڠڬوه دان اخالص‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫قاعده ڤنثابتن حكومن جنايه دان كواس ڤڠمڤونن دالم حكومن باڬي ڤرالكوان جنايه‬
‫قاعده ڤنثابتن حكومن جنايه‬
‫تيدق بركاون دڠن اورڠ يڠ ممڤوپاءي اخالق يڠ بوروق‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫اقرار ڤڠاكوان سسأورڠ ترهادڤ جنايه يڠ دالكوكنڽ‪ .‬اقرار مروڤاكن قاعده ڤنثابتن جنايه يڠ‬
‫ڤاليڠ قوات‪.‬‬
‫سنتياس مندڠر نصيحت ايبو باڤ دان ڬورو‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫شهادة كترڠن يڠ دبريكن اوليه سقسي يڠ مليهت اتاو مندڠر جنايه يڠ دالكوكن اوليه اورڠ‬
‫الءين‪ .‬دشرطكن دوا اورڠ سقسي باڬي منثابتكن سموا جنايه كچوالي زنا يڠ ممرلوكن‬
‫مماتوهي ڤراتوران ددالم سكوله دان دلوار سكوله‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫امڤت اورڠ سقسي‪.‬‬
‫قرينة بوقتي كوكوه يڠ منونجوقكن بهاوا جنايه تله برالكو سڤرتي كچدراءن ڤد مڠسا اتاو‬
‫سنتياس برمحاسبه ديري دان برتوبة ترهادڤ دوسا‪ ٢‬يڠ تله دالكوكن‪.‬‬ ‫‪5‬‬ ‫اينديۏيدو يڠ دراقم دتمڤت كجادين جنايه برالكو‪.‬‬
‫ سومڤه ڤندعوا كران تيدق ممڤوپاءي بوقتي اتاو سقسي ستله اورڠ يڠ ددعوا اڠڬن‬
‫سومڤه‬
‫برسومڤه منافيكن تودوهن جنايه كأتسڽ‪.‬‬
‫اكتيف ديري‬
‫كواس ڤڠمڤونن دالم حكومن باڬي ڤرالكوان جنايه‬
‫‪ 1‬سنارايكن ڤراتورن‪ ٢‬سكوله يڠ واجب دڤاتوهي دان حكومن جک ملڠڬرڽ‪.‬‬ ‫تعزير‬ ‫قصاص‬ ‫حدود‬
‫‪ 2‬داڤتكن معلومت مڠناءي حكومن باڬي كسالهن مڠيدر دان مناڬيه داده يڠ دتتڤكن‬ ‫ڤمرينته بوليه مڠمڤونكن‬ ‫واريث مڠسا بوليه‬ ‫تيدق بوليه دأمڤونكن كچوالي‬
‫اوليه كراجاءن‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ڤنجنايه جک دفيكيركن‬ ‫ممبريكن ڤڠمڤونن اتاو‬ ‫باڬي حكومن قذف‪ ،‬بوليه‬
‫‪ 3‬دالم كومڤولن‪ ،‬بينچڠكن حكمه ڤنشريعتن حكومن حدود مڠڬوناكن ‪.Peta i-Think‬‬ ‫مناسبه مڠيكوت‬ ‫مڠمبيل دية سباڬاي ڬنتي‪.‬‬ ‫دأمڤونكن اوليه مڠسا‬
‫كڤرلوان دان كمصلحتن‪.‬‬ ‫دهادڤن حاكيم‪.‬‬
‫‪179‬‬ ‫‪4.3.4 | 4.3.5‬‬ ‫‪4.3.2 | 4.3.3‬‬ ‫‪178‬‬
‫اكتيف ميندا‬

‫جنايه منوروت إسالم‬


:‫ برايکوت‬٢‫جواب سوءالن‬
... ‫ برايكوت اياله كسالهن حدود كچوالي‬1
‫ مرومڤق‬C ‫ منچوري‬A
‫ ممبرونتق‬D ‫ ممبونوه‬B
... ‫ برايكوت اياله حكومن باڬي كسالهن حرابة كچوالي‬2
‫ دڤوتوڠ تاڠن دان كاكي‬C ‫ دبونو ه‬A
‫ دقصاص جک منچدراكن مڠسا‬D ‫ دصليب‬B
‫ ممبوات تودوهن زنا دڠن توجوان اونتوق مڠاءيبكن سسأورڠ سام اد سچارا لڠسوڠ اتاو‬3
‫ مركه‬1 . ‫منافيكن كتوروننڽ اياله جنايه‬
،‫ جنايه مرتد ثابت باڬي اورڠ يڠ برڤاليڠ درڤد إسالم كڤد ككفورن سام اد ماللوءي نية‬4
‫ مركه‬1 . ‫ڤربواتن دان‬
‫ مركه‬4 .‫ سنارايكن دوا چونتوه جنايه حدود‬5
‫ مركه‬6 .‫ ترڠكن تيڬ شرط ڤلقساناءن قصاص باڬي جنايه ممبونوه دڠن سڠاج‬6
BIDOR: Polis Diraja Malaysia (PDRM) mengesyorkan hukuman sebatan mandatori dikenakan terhadap
pihak yang terlibat dalam kegiatan pemburuan haram dalam negara. Ketua Polis Negara berkata,
hukuman itu turut wajar dikenakan kepada penjual dan penyeludup yang bersubahat dalam mengaut
keuntungan daripada kemusnahan hidupan flora dan fauna yang dilindungi di bawah undang-undang.
“Saya akan minta bahagian undang-undang untuk mengenakan hukuman sebatan mandatori kepada
mereka. Saya akan lihat kembali, jika tiada saya akan syorkan hukuman itu dikenakan.
Kita mempunyai pendekatan holistik untuk memastikan mereka yang terlibat dikenakan tindakan
sewajarnya,” katanya kepada pemberita selepas melancarkan Operasi Bersepadu Khazanah di
Batalion 3, Pasukan Gerakan Am di sini, hari ini.
Sumber dengan suntingan: Sinar Harian, 3 September 2019

.‫ ترڠكن جنيس حكومن يڠ دشوركن منوروت شرع‬،‫ برداسركن كرتن اخبار دأتس‬7
‫ مركه‬6
.‫ترداڤت دعواءن بهاوا حكومن جنايه إسالم اياله حكومن يڠ كتيڠڬلن زمان‬
‫ مركه‬4 .‫ هورايكن دوا ڤندڠن اندا برسرتا حجه‬8
180
‫بيدڠ‬

‫‪5‬‬
‫سجاره‬
‫ڤراوندڠن إسالم‬

‫‪ 1‬محكمه شريعة دمليسيا‬ ‫باب‬

‫‪181‬‬
‫سجاره دان متالمت ڤنوبوهن محكمه شريعة دمليسيا‬
‫محكمه شريعة دمليسيا‬

‫سجاره ڤنوبوهن‬
‫ڤنوبوهن محكمه شريعة اداله برداسركن ڤرلمباڬاءن يڠ ممبري كواس كڤد نڬري‪ ٢‬اونتوق‬
‫منتدبير اوندڠ‪ ٢‬إسالم يڠ دكاتڬوريكن اوندڠ‪ ٢‬ديري )‪ (personal law‬برڤندوکن كهندق‬
‫جدوال كسمبيلن سناراي ‪ 2‬بوتيرن ‪ .1‬دسمڤيڠ ايت‪ ،‬محكمه شريعة جوڬ دتوبوهكن‬
‫برداسركن كهندق اكتا‪ ،‬اينكمن ڤنتدبيرن اوندڠ‪ ٢‬إسالم اتاو اينكمن ڤنتدبيرن حكوم شرع‬
‫دنڬري‪-‬نڬري‪.‬‬
‫مليسيا ممڤوپاءي سجاره يڠ ڤنجڠ تنتڠ ڤمبنتوقن محكمه شريعة سهيڠڬاله تربنتوقڽ محكمه‬
‫شريعة ڤد ماس كيني‪.‬‬
‫‪ 1‬سبلوم مرديک‬

‫سبلوم كداتڠن ڤنجاجه‪ ،‬نڬارا اين يڠ دڤڠڬيل تانه ماليو تله ملقساناكن اوندڠ‪ ٢‬إسالم‬
‫دالم اوروسن كهيدوڤن سهارين‪ .‬مريک مڠاديلي كيس دهادڤن سلطان اتاو ڤمرينته‬ ‫چتوسن‬
‫باب‬
‫برداسركن اوندڠ‪ ٢‬إسالم دالم سموا اوروسن ترماسوقله حال احوال ككلوارڬاءن‪،‬‬
‫معاملة دان جوڬ جنايه‪.‬‬ ‫اڤاكه متالمت ڤنوبوهن محكمه‬
‫شريعة دمليسيا؟‬
‫چاتتن برتوليس بركناءن دڠن حكوم دان ڤراتورن إسالم دالم ببراڤ توليسن سڤرتي‬
‫اوندڠ‪ 99 ٢‬ڤيراق‪ ،‬حكوم قانون مالک دان الءين‪ ٢‬منجادي بوقتي بهاوا وجودڽ‬
‫ڤراونتوقن اوندڠ‪ ٢‬إسالم يڠ دجالنكن دتانه ماليو‪ .‬محكمه شريعة سبلوم كداتڠن‬ ‫محكمه شريعة دمليسيا‬
‫‪1‬‬
‫ڤنجاجه تله دجاديكن تمڤت باڬي منداڤتكن كعاديلن دڠن كواس رايوان دبريكن‬
‫كڤد سلطان‪.‬‬

‫واالو باڬايماناڤون سلڤس كداتڠن بريتيش )‪ ،(British‬محكمه‪ ٢‬الءين تله دتوبوهكن‬ ‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫اتس نصيحت ڤيهق بركواس بريتيش‪ .‬محكمه شريعة تله دلتقكن ڤد طرف يڠ لبيه‬
‫رنده دان بيدڠ كواساڽ تله دباتسكن‪ .‬سبلوم تاهون ‪ ،1948‬محكمه شريعة تله دلتقكن‬ ‫مپاتاكن سجاره دان متالمت ڤنوبوهن محكمه شريعة دمليسيا‪.‬‬ ‫‪ 5.1.1‬‬
‫دالم ستروكتور دان هيراركي محكمه نڬارا برساما‪-‬سام محكمه يڠ الءين‪.‬‬ ‫مڠهورايكن ڤرانن دان كسن ڤنوبوهن محكمه شريعة دمليسيا‪.‬‬ ‫‪ 5.1.2‬‬
‫منجلسكن ستروكتور اورڬانيساسي دان بيدڠ كواس محكمه شريعة دمليسيا‪.‬‬ ‫‪ 5.1.3‬‬
‫نامون‪ ،‬دڠن لولوسڽ ‪ ،Court Ordinance 1948‬محكمه شريعة يڠ ترديري درڤد‬ ‫منچادڠكن اوسها دان تيندقن دالم اوسها ممرتبتكن دان مماتوهي ڤراتورن دان‬ ‫‪ 5.1.4‬‬
‫محكمه قاضي دان محكمه ڤنولوڠ قاضي تله دڤيسهكن درڤد محكمه ڤرسكوتوان‪.‬‬ ‫اوندڠ‪ ٢‬يڠ تله دتتڤكن اوليه محكمه شريعة‪.‬‬

‫‪183‬‬ ‫‪5.1.1‬‬ ‫‪182‬‬


‫كسن ڤنوبوهن محكمه شريعة‬ ‫‪ 2‬سلڤس مرديک‬
‫محكمه شريعة دمليسيا‬

‫محكمه شريعة دمليسيا‬


‫اوندڠ‪ ٢‬إسالم داڤت دلقساناكن دان دقواتكواساكن دالم نڬارا‪.‬‬ ‫‪ 1‬‬ ‫سجق ايت‪ ،‬محكمه شريعة تله ماللوءي ڤروسيس‬ ‫سلڤس نڬارا منچاڤاي‬
‫ايسو‪ ٢‬بركاءيتن دڠن جنايه شريعة خصوصڽ ڤنجاڬاءن عقيدة اورڠ إسالم داڤت‬ ‫‪ 2‬‬ ‫ترنسفورماسي دان ناءيق طرف سهيڠڬ هاري اين‪.‬‬ ‫كمرديكاءن‪ ،‬محكمه شريعة‬
‫دسلسايكن دمحكمه شريعة‪.‬‬ ‫درڤد هاڽ سبواه محكمه يڠ ممبيچاراكن كيس‪٢‬‬ ‫ماسيه دككلكن دباوه كواس‬
‫مپوسون اتور دان مپالرسكن ايسو‪ ٢‬ككلوارڬاءن إسالم يڠ برالكو دالم كالڠن اورڠ إسالم‪.‬‬ ‫‪ 3‬‬ ‫كراجاءن نڬري‪ .‬محكمه شريعة ككلوارڬاءن اورڠ إسالم‪ ،‬اي كيني بوليه مندڠر‬
‫دبري كواس ممبيچاراكن ڤركارا كيس‪ ٢‬جنايه يڠ ترتنتو دڠن بيدڠ كواس حكومنڽ اياله‬
‫ستروكتور اورڬانيساسي دان بيدڠ كواس محكمه شريعة‬ ‫يڠ ترداڤت دالم جدوال كسمبيلن ڤنجارا سالم تيڬ تاهون اتاو دندا ‪ RM5000‬اتاو انم‬
‫ستياڤ نڬري ترماسوق واليه ڤرسكوتوان ممڤوپاءي‬ ‫كالي سبتن‪ .‬سالءين ايت‪ ،‬اي تله منريما ڤڠيعترافن‬ ‫ڤرلمباڬاءن‪ ،‬ياءيت ڤركارا‬
‫ايمبس ساي‬
‫اينكمن اتاو اكتا ڤنتدبيرن اڬام ماسيڠ‪ .٢‬بيدڠ كواس‬ ‫مليڤوتي اوندڠ‪ ٢‬كلوارڬ‪ ،‬زكاة‪ ،‬دڠن كڤوتوسنڽ تيدق الڬي بوليه دچابر اوليه محكمه‬
‫محكمه شريعة يڠ دپاتاكن دباوه اياله چونتوه درڤد‬ ‫سيۏيل ماللوءي ڤينداءن ڤرلمباڬاءن ڤد تاهون ‪،1988‬‬ ‫وقف دان كسالهن بركاءيتن‬
‫محكمه‬ ‫اكتا ‪ ،505‬اكتا ڤنتدبيرن اوندڠ‪ ٢‬إسالم (واليه‪٢‬‬ ‫ياءيت ڤركارا )‪ 121 (1A‬ڤرلمباڬاءن ڤرسكوتوان تله‬ ‫دڠن روكون‪ ٢‬إسالم سهاج‪.‬‬
‫چونتوه كسالهن جنايه‬ ‫رايوان شريعة‬ ‫محكمه شريعة جوڬ هاڽ بوليه دماسوقكن اونتوق مالرڠ محكمه تيڠڬي دان محكمه‬
‫ڤرسكوتوان( ‪ 1993‬بهاڬين ‪ - IV‬محكمه شريعة‬
‫واليه ڤرسكوتوان‪.‬‬ ‫دباوهڽ چمڤور تاڠن دالم حال‪ ٢‬يڠ دڤوتوسكن‬ ‫ممبيچاراكن ڤڠانوت إسالم‪.‬‬
‫محكمه تيڠڬي شريعة‬ ‫دمحكمه شريعة برداسركن بيدڠ كواساڽ‪ .‬ايمبس ساي‬
‫محكمه رنده شريعة‬ ‫محكمه رنده شريعة‬

‫ڤركارا جنايه‬ ‫متالمت ڤنوبوهن‬


‫ڤركارا )‪121 (1A‬‬

‫‪ 1‬سچارا داسرڽ‪ ،‬متالمت ڤنوبوهن محكمه شريعة اداله خصوص اونتوق ممبيچاراكن‬
‫ممبيچاراكن كسالهن‪ 2‬يڠ دالكوكن اوليه اورڠ إسالم دباوه اينكمن اتاو اوندڠ‪ ٢‬برتوليس‬
‫ڤرتليڠكهن برهوبوڠ دڠن اوندڠ‪ ٢‬إسالم دان مليڤوتي اينديۏيدو يڠ مڠانوت إسالم سهاج‪.‬‬
‫الءين يڠ منتڤكن كسالهن‪ ٢‬ترهادڤ روكون‪ ٢‬اڬام إسالم يڠ باڬيڽ حكومن مكسيموم يڠ‬
‫‪ 2‬برتوجوان اونتوق مندڠر دان مڠاديلي كيس‪ ٢‬بركاءيتن دڠن جنايه شريعة دان كيس‪ ٢‬مال‪.‬‬
‫دڤراونتوق اوليه اينكمن اتاو اوندڠ‪٢‬برتوليس ايت تيدق ملبيهي دوا ريبو ريڠڬيت )‪،(RM2000‬‬
‫اتاو ڤمنجاراءن سالم تيمڤوه ساتو تاهون اتاو كدوا‪-‬دواڽ دان بوليه مڠناكن مان‪ ٢‬حكومن يڠ‬ ‫ڤرانن دان كسن ڤنوبوهن محكمه شريعة‬
‫دڤراونتوقكن باڬيڽ‪.‬‬
‫ڤرانن محكمه شريعة‬
‫ڤركارا مال‬ ‫مندڠر دان مموتوسكن‬
‫مندڠر دان مموتوسكن‬ ‫ممبيچاراكن دان‬
‫مندڠر دان مموتوسكن سموا تيندقن دان ڤروسيديڠ يڠ محكمه تيڠڬي شريعة دبري كواس‬ ‫سسواتو رايوان ترهادڤ‬ ‫سموا تيندقن دان‬
‫ڤروسيديڠ دالم كيس‪٢‬‬ ‫مموتوسكن كسالهن‪2‬‬
‫اونتوق مندڠر دان مموتوسكنڽ‪ ،‬يڠ اماءون اتاو نيالي حال ڤركارا يڠ دڤرتيكايكن ايت تيدق‬ ‫سسواتو كڤوتوسن سام‬ ‫جنايه يڠ دالكوكن اوليه‬
‫ملبيهي ليم ڤولوه ريبو ريڠڬيت (‪ )RM50 000‬اتاو تيدق داڤت دأڠڬركن دڠن واڠ‪.‬‬ ‫اد مليبتكن ڤمبيبسن‪،‬‬ ‫مال (بوكن جنايه)‬
‫سڤرتي يڠ دڤراونتوقكن‬ ‫اورڠ إسالم‪.‬‬
‫ثابتن اتاو حكومن‪.‬‬
‫اوليه اكتا اتاو اينكمن‪.‬‬
‫‪185‬‬ ‫‪5.1.2 | 5.1.3‬‬ ‫‪5.1.1 | 5.1.2‬‬ ‫‪184‬‬
‫محكمه تيڠڬي شريعة‬
‫محكمه شريعة دمليسيا‬

‫محكمه شريعة دمليسيا‬


‫)‪ (viii‬ڤمبهاڬين دان ڤواريثن هرتا برواصية اتاو تق برواصية؛‬
‫)‪ (ix‬ڤننتوان اورڠ‪ ٢‬يڠ برحق كڤد بهاڬين هرتا ڤوساک سسأورڠ سي ماتي إسالم اتاو‬ ‫ڤركارا جنايه‬
‫بهاڬين‪ ٢‬يڠ كڤداڽ اورڠ‪ ٢‬ايت ماسيڠ‪ ٢‬برحق؛ اتاو‬
‫)‪ ( x‬ڤركارا‪ ٢‬الءين يڠ بركناءن دڠنڽ بيدڠ كواس دبريكن اوليه مان‪ ٢‬اوندڠ‪ ٢‬برتوليس‪.‬‬ ‫ممبيچاراكن كسالهن‪ 2‬يڠ دالكوكن اوليه اورڠ إسالم دان بوليه دحكوم دباوه اينكمن اتاو اكتا‬
‫اوندڠ‪ ٢‬كلوارڬ إسالم (واليه‪ ٢‬ڤرسكوتوان) ‪[ 1984‬اكتا ‪ ،]303‬اتاو دباوه اوندڠ‪ ٢‬برتوليس‬
‫الءين يڠ منتڤكن كسالهن‪ ٢‬ترهادڤ روكون‪ ٢‬اڬام إسالم يڠ سدڠ برقوات كواس دان بوليه‬
‫محكمه رايوان شريعة‬ ‫مڠناكن اڤ‪ ٢‬حكومن يڠ دڤراونتوقكن باڬيڽ‪.‬‬
‫چونتوه ڤركارا جنايه اياله‪:‬‬
‫ كسالهن‪ 2‬بركاءيتندڠنڤركهويننسڤرتيسواميمڠانياياءيايستري‪،‬ايسترينشوزدانالءين‪.2‬‬
‫سيكشن ‪ 52‬بيدڠ كواس محكمه رايوان شريعة‪:‬‬ ‫ كسالهن‪ 2‬بركاءيتن دڠن سيکس سڤرتي ڤرستوبوهن حرام‪ ،‬ڤربواتن سومبڠ دان ڤالچورن‪.‬‬
‫)‪ (1‬محكمه رايوان شريعة هندقله ممڤوپاءي بيدڠ كواس اونتوق مندڠر دان مموتوسكن اڤ‪٢‬‬ ‫ كسالهن‪ 2‬برهوبوڠ دڠن مينومن كرس سڤرتي ممينوم‪ ،‬منجوال دان ممبلي ارق‪.‬‬
‫رايوان ترهادڤ اڤ‪ ٢‬كڤوتوسن يڠ دبوات اوليه محكمه تيڠڬي شريعة دالم منجالنكن‬ ‫ كسالهن‪ 2‬بركاءيتن دڠن كأيمانن سڤرتي تيدق صالة جمعة‪ ،‬تيدق ممباير زكاة‪ ،‬تيدق برڤواسا‪،‬‬
‫بيدڠ كواس اصلڽ‪.‬‬ ‫ترماسوق ماكن دخاليق راماي ڤد سياڠ هاري دالم بولن رمضان‪.‬‬
‫)‪ ( 2‬اڤابيال سواتو رايوان درڤد سواتو كڤوتوسن محكمه رنده شريعة تله دڤوتوسكن اوليه‬ ‫ كسالهن‪ 2‬برهوبوڠ دڠن عقيدة سڤرتي اجرن سست‪ ،‬ڤرتوكرن اڬام دان سباڬايڽ‪.‬‬
‫محكمه تيڠڬي شريعة‪ ،‬محكمه رايوان شريعة بوليه ممبريكن كبنرن اتس ڤرموهونن مان‪٢‬‬ ‫ اڤ‪ ٢‬كسالهن يڠ بوليه دحكوم دباوه اينکمن اتاو اكتا اتاو دباوه مان‪ 2‬اوندڠ‪ 2‬برتوليس الءين‬
‫ڤيهق باڬي ڤموتوسن اوليهڽ سنديري اڤ‪ ٢‬ڤرسوءالن اوندڠ‪ ٢‬بركڤنتيڠن عوام يڠ تله‬ ‫يڠ منتڤكن كسالهن‪ 2‬ترهادڤ روكون‪ 2‬اڬام إسالم يڠ سدڠ برقوات كواس‪.‬‬
‫تيمبول دالم ڤرجالنن رايوان ايت دان يڠ كڤوتوسنڽ اوليه محكمه تيڠڬي شريعة تله مپنتوه‬
‫كڤوتوسن رايوان ايت‪.‬‬
‫)‪ ( 3‬اڤابيال كبنرن تله دبريكن اوليه محكمه رايوان شريعة‪ ،‬اي هندقله مندڠر دان مموتوسكن‬ ‫ڤركارا مال‬
‫ڤرسوءالن يڠ دبنركن دروجوع باڬي كڤوتوسنڽ دان ممبوات اڤ‪ ٢‬ڤرينته يڠ بوليه‬ ‫مندڠر دان مموتوسكن سموا تيندقن دان ڤروسيديڠ‪ ،‬ياءيت سموا ڤيهق اياله اورڠ إسالم دان يڠ‬
‫دالكوكن اوليه محكمه تيڠڬي شريعة دان سباڬايمان يڠ دفيكيركنڽ عاديل باڬي‬ ‫برهوبوڠ دڠن‪:‬‬
‫ڤمبيريسن رايوان ايت‪.‬‬ ‫)‪ ( i‬ڤرتونڠن‪ ،‬ڤركهوينن‪ ،‬رجوع‪ ،‬ڤرچراين‪ ،‬ڤمبوبرن ڤركهوينن (فسخ)‪ ،‬نشوز اتاو ڤميسهن‬
‫سيكشن ‪ 53‬بيدڠ كواس ڤڠاوسن دان ڤپيمقن محكمه رايوان شريعة‪:‬‬ ‫كحاكيمن ( َف َرق) اتاو اڤ‪ ٢‬ڤركارا يڠ بركاءيتن دڠن ڤرهوبوڠن انتارا سوامي ايستري؛‬
‫)‪ (1‬محكمه رايوان شريعة هندقله ممڤوپاءي بيدڠ كواس ڤڠاوسن دان ڤپيمقن كأتس محكمه‬ ‫)‪ ( ii‬اڤ‪ ٢‬ڤلوڤوسن اتاو تونتوتن هرتا يڠ بربڠكيت درڤد مان‪ ٢‬ڤركارا يڠ دپاتاكن دالم‬
‫تيڠڬي شريعة دان بوليه‪ ،‬جک نمڤقڽ دكهندقي دمي كڤنتيڠن كعاديلن‪ ،‬سام اد اتس كهندقڽ‬ ‫ سوبڤرڠڬن (‪)i‬؛‬
‫سنديري اتاو اتس كهندق مان‪ ٢‬ڤيهق اتاو اورڠ يڠ بركڤنتيڠن‪ ،‬ڤد مان‪ ٢‬ڤريڠكت دالم اڤ‪٢‬‬ ‫)‪ ( iii‬نفقه اورڠ‪ ٢‬تڠڬوڠن‪ ،‬كصحطرفن‪ ،‬ڤنجاڬاءن اتاو جاڬاءن (حضانة) بودق‪٢‬؛‬
‫ڤركارا اتاو ڤروسيديڠ‪ ،‬سام اد مال اتاو جنايه دالم محكمه تيڠڬي شريعة‪ ،‬ممڠڬيل دان‬ ‫)‪ ( iv‬ڤمبهاڬين اتاو تونتوتن هرتا سڤنچارين؛‬
‫ممريقسا مان‪ ٢‬ريكود مڠناءيڽ دان بوليه ممبريكن اڤ‪ ٢‬ارهن يڠ دكهندقي دمي كعاديلن‪.‬‬ ‫الم ْوت سسأورڠ سي ماتي إسالم؛‬‫)‪ (v‬وصية اتاو الڠ (ڤمبرين هرتا) سماس َم َرض َ‬
‫)‪ ( 2‬بيالمان محكمه رايوان شريعة ممڠڬيل ريكود دباوه سوبسيكشن (‪ ،)1‬سموا ڤروسيديڠ‬ ‫)‪ (vi‬الڠ سماس هيدوڤ اتاو ڤپلساين يڠ دبوات تنڤا بالسن يڠ مماداءي دڠن واڠ اتاو نيالين واڠ‬
‫دالم محكمه تيڠڬي شريعة مڠناءي ڤركارا اتاو ڤروسيديڠ يڠ بركناءن ايت هندقله دڬنتوڠ‬ ‫اوليه سسأورڠ إسالم؛‬
‫سمنتارا مننتي ڤرينته سالنجوتڽ درڤد محكمه رايوان شريعة‪.‬‬ ‫)‪ ( vii‬وقف اتاو نذر؛‬

‫‪187‬‬ ‫‪5.1.3‬‬ ‫‪5.1.3‬‬ ‫‪186‬‬


‫اوسها دان تيندقن ممرتبتكن طرف محكمه شريعة سرتا اوندڠ‪ 2‬إسالم‬
‫محكمه شريعة دمليسيا‬

‫محكمه شريعة دمليسيا‬


‫ڤميسهن ڤنتدبيرن محكمه شريعة درڤد ڤنتدبيرن مجليس‬ ‫كبيبسن محكمه‬
‫اڬام دان ڤنتدبيرن مفتي برموال تاهون ‪.1989‬‬ ‫شريعة‬ ‫اوسها ممرتبتكن طرف محكمه شريعة‬

‫اكتا محكمه شريعة (بيدڠ كواس جنايه) ‪ 1965‬اتاو لبيه دكنلي‬


‫ببراڤ اسڤيک اوندڠ‪ ٢‬اساس سڤرتي كلوارڬ‪ ،‬كترڠن‪،‬‬ ‫سباڬاي اكتا ‪ 355‬اياله سواتو اكتا اونتوق ممبري دان مپراڬم‬
‫ڤراوندڠن يڠ‬ ‫مناءيق طرف‬
‫جنايه دان ڤروسيدور ترماسوق جوڬ دسستڠه نڬري‬ ‫بيدڠ كواس محكمه يڠ دتوبوهكن دباوه مان‪ ٢‬اوندڠ‪ ٢‬نڬري‬
‫لبيه جلس دان‬ ‫بيدڠ كواس جنايه‬
‫سڤرتي زكاة‪ ،‬وصية دان وقف تله دڬوبل سرتا دجاديكن‬ ‫باڬي مقصود ممبيچاراكن كسالهن دباوه حكوم شرع‪.‬‬
‫كومڤريهينسيف‬ ‫محكمه شريعة‬
‫اوندڠ‪ ٢‬براسيڠن‪.‬‬ ‫كواس محكمه شريعة يڠ دڤراونتوقكن اوليه ڤرلمباڬاءن‬
‫مليسيا ‪ 1965‬اداله سڤرتي برايكوت‪:‬‬
‫كاكيتاڠن محكمه شريعة دسرڤ ماسوق دالم كومڤولن‬
‫سكيم ڤرخدمتن‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ 1‬بوليه ممبيچارا‬
‫ڤرخدمتن ڤراوندڠن‪ .‬سجق ڤنوبوهن جابتن كحاكيمن‬ ‫ڬابوڠن كدوا‪-‬‬
‫دان التيهن‬ ‫دندا تيدق ملبيهي‬ ‫دان مڠحكوم دڠن‬
‫شريعة مليسيا‪ ،‬ڤلواڠ كناءيقن ڤڠكت كاكيتاڠن لبيه باءيق‪.‬‬ ‫دواڽ (دندا دان‬ ‫انم بولن ڤنجارا‬
‫كاكيتاڠن يڠ لبيه‬ ‫‪ RM1000‬سهاج‬ ‫حكومن ڤنجارا اتاو‬
‫دتمبه ڤوال دڠن التيهن دالم بيدڠ ڤراوندڠن دڤركمسكن‬ ‫ڤنجارا)‪.‬‬ ‫اتاو؛‬
‫باءيق‬ ‫اتاو؛‬ ‫دندا كأتس اورڠ‬
‫دالم بنتوق ديڤلوما دان كورسوس‪.‬‬
‫إسالم سهاج‪.‬‬

‫اكتا ‪ 355‬دڤيندا ڤد تاهون ‪ 1984‬برتوجوان اونتوق ممڤرلواس بيدڠ كواس جنايه‬


‫ڤرسكيترن دان كمودهن محكمه شريعة اياله ستنديڠ دڠن‬ ‫باڬي ممبوليهكن محكمه‪ ٢‬شريعة ممبيچاراكن كسالهن‪ ٢‬يڠ بوليه دحكوم ڤنجارا‬
‫اينفراستروكتور دان‬
‫باڠونن محكمه الءين‪ .‬كمودهن تيكنولوڬي معلومت‬ ‫سالم تيمڤوه تيدق ملبيهي تيڬ تاهون اتاو اڤ‪ ٢‬دندا تيدق ملبيهي ‪ RM5000‬اتاو‬
‫كمودهن محكمه‬
‫دڤرتيڠكتكن خصوصڽ ڤرخدمتن دالم تالين سڤرتي اي‪-‬‬ ‫سبت تيدق ملبيهي انم كالي اتاو اڤ‪ ٢‬چنتومنڽ بربنديڠ دڠن كواس يڠ دلولوسكن‬
‫لبيه باءيق‬
‫شريعة (‪. )e-Syariah‬‬ ‫ڤد تاهون ‪ 1965‬يڠ مڠحدكن ڤنجارا انم بولن اتاو دڠن دندا ‪ RM1000‬اتاو كدوا‪-‬‬
‫دواڽ سكالي‪.‬‬

‫ڤينداءن ڤركارا (‪ 121 )1A‬ڤرلمباڬاءن ڤرسكوتوان ڤد تاهون‬


‫‪ 1988‬تله ممڤراونتوقكن محكمه تيڠڬي سيۏيل دان محكمه‬
‫كقواتن كڤوتوسن‬
‫دباوهڽ تيدق اد بيدڠ كواس دالم مان‪ ٢‬ڤركارا يڠ ترماسوق‬
‫دباوه بيدڠ كواس‬
‫ڬربڠ اينفو‬ ‫دالم بيدڠ كواس محكمه شريعة‪ .‬حال اين برمعنا‪ ،‬اڤ‪٢‬‬
‫محكمه شريعة‬
‫كڤوتوسن محكمه شريعة دالم بيدڠ كواساڽ تيدق بوليه‬
‫دچابر دان دڤيندا اوليه محكمه سيۏيل‪.‬‬
‫‪www.esyariah.gov.my‬‬
‫جابتن كحاكيمن شريعة مليسيا‬

‫‪189‬‬ ‫‪5.1.4‬‬ ‫‪5.1.4‬‬ ‫‪188‬‬


‫اوسها مماتوهي ڤراتورن دان اوندڠ‪ ٢‬يڠ تله دتتڤكن اوليه محكمه شريعة‬
‫اكتيف ديري‬
‫محكمه شريعة دمليسيا‬

‫محكمه شريعة دمليسيا‬


‫‪ 1‬اليري المن سسواڠ اينكمن ستياڤ نڬري دان بنتڠكن بيدڠ كواس محكمه شريعة‬ ‫‪ 1‬منديديق مشاركت برموال دري ڤريڠكت سكوله تنتڠ كواجيڤن مماتوهي حكوم شرع‪.‬‬
‫سچارا بركومڤولن‪.‬‬
‫‪ 2‬لقساناكن اكتيۏيتي ‪ Fishbowl‬اونتوق مڠوجي تاهڤ ڤڠواساءن موريد تنتڠ "کڤوتوسن‬ ‫‪ 2‬منديديق موريد مماتوهي ڤراتورن سام اد كتيک براد دسكوله اتاو درومه‪.‬‬
‫دمحکمه تيڠڬي شريعة تيدق بوليه دبوات رايوان"‪.‬‬
‫‪ 3‬دالم كومڤولن‪ ،‬سدياكن ‪ Mind Map‬مڠناءي توڤيک‪ ٢‬محكمه شريعة يڠ دأڬيهكن‪.‬‬
‫‪ 3‬كورسوس اساس بركاءيتن دڠن اوندڠ‪ 2‬دڤركنلكن كڤد ڤيهق عوام‪.‬‬

‫اكتيف ميندا‬ ‫‪ 4‬ڤيهق بركواس سنتياس ممبري ڤنرڠن تنتڠ ڤراتورن دان اوندڠ‪.2‬‬
‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬
‫كيمڤين ڤماتوهن ڤراتورن دان اوندڠ‪ 2‬نڬارا دبوات منروسي ميديا مسسا دان‬
‫ممبيچاراكن كيس‪ 2‬بركاءيتن اوندڠ‪ ٢‬يڠ برهوبوڠ دڠن اورڠ إسالم‪.‬‬ ‫ميديا سوسيال‪.‬‬
‫‪5‬‬

‫‪.‬‬ ‫‪ 1‬ڤپاتاءن دأتس مروجوع کڤد‬


‫ڬربڠ اينفو‬
‫ ‪ C‬محكمه شريعة دمليسيا‬ ‫ ‪ A‬محكمه زمان نبي ‬
‫‪ D‬محكمه جنايه انتارابڠسا‬ ‫ ‪ B‬محكمه دنڬارا مصر ‬
‫‪www.muftiwp.gov.my‬‬
‫ڤجابت مفتي واليه ڤرسكوتوان‬ ‫ريفليكسي كنديري‬
‫‪ 2‬انتارا برايكوت يڠ ماناكه مروڤاكن ڤپاتاءن يڠ ساله مڠناءي محکمه شريعة؟‬ ‫بينچڠكن سيتواسي برايكوت دان چادڠكن اوسها‪ 2‬ممرتبتكن محكمه شريعة‪.‬‬
‫‪ A‬کڤوتوسن دمحکمه تيڠڬي شريعة بوليه دبوات رايوان‪.‬‬ ‫ ‬
‫سأورڠ لالكي مسلم دتڠكڤ كران تيدق برڤواسا کتيک سياڠ هاري ڤد بولن‬
‫ ‪ B‬محکمه شريعة ممبيچاراکن كيس‪ ٢‬بركناءن دڠن اورڠ إسالم دان بوکن إسالم‪.‬‬ ‫رمضان‪ .‬دي منجلسكن بهاوا تيدق مڠتاهوءي كسالهن ترسبوت بوليه ددعوا‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫ ‪ C‬محكمه شريعة جوڬ مندڠر دان مڠاديلي كيس‪ ٢‬بركاءيتن دڠن جنايه شريعة‪.‬‬
‫ ‪ D‬حال‪ ٢‬برکاءيتن دڠن ڤرکهوينن ترماسوق دالم بيدڠ كواس مال محکمه شريعة‪.‬‬ ‫وردة سأورڠ بالو يڠ بارو كماتين سوامي‪ .‬مريک بركهوين دسالتن تايلند‪ .‬نامون‬
‫بڬيتو‪ ،‬دوكومن ڤڠصحن ڤركهويننڽ تله هيلڠ‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ 3‬بريكن دوا چونتوه ڤرکارا يڠ ترماسوق دباوه بيدڠ کواس مال محکمه شريعة‪ 2 .‬مركه‬
‫محكمه شريعة ممڤركنلكن جاوتن حاكيم‪ .‬نامون بڬيتو‪ ،‬ماسيه راماي يڠ تيدق‬
‫داڤت مڠيسي جاوتن ترسبوت كران كورڠ ڤڠالمن دان تيدق ممڤوپاءي كاليقن‬ ‫‪3‬‬
‫يڠ منچوكوڤي‪.‬‬

‫‪191‬‬ ‫‪5.1.4‬‬ ‫‪190‬‬


‫ مركه‬4 .‫ پاتاكن دوا ڤرانن محکمه شريعة‬4

‫محكمه شريعة دمليسيا‬


‫ مركه‬4 .‫ بينچڠكن دوا كسن ڤنوبوهن محكمه شريعة‬5

KUALA LUMPUR: Kerajaan komited memperkasakan mahkamah syariah secara menyeluruh,


termasuk meningkatkan kompetensi hakim dan pendakwa syarii, tadbir urus serta menaik taraf
prasarana. Menteri di Jabatan Perdana Menteri berkata, justeru adalah tidak benar untuk mengatakan
tiada sebarang usaha menambah baik mahkamah syariah bawah Malaysia Baharu.
“Kerajaan turut memberi penekanan kepada kajian dan semakan semula undang-undang sedia
ada serta meliputi pengharmonian antara undang-undang syariah dengan sivil.
Selain itu, pelbagai pembaharuan sedang dilaksanakan di mahkamah syariah seperti menaik taraf
sistem e-Syariah kepada versi 3 dan pembangunan kompleks mahkamah syariah baharu,” katanya
dalam satu kenyataan.
Beliau berkata, kerajaan juga sedang meningkatkan tahap kecekapan penyelesaian kes tertunggak
melalui beberapa program inovasi, antaranya menerusi projek proses kerja kes cerai ‘Fast Track’,
Sistem MySolve, Sistem e-Siap dan Sistem MyReCourt. Selain itu, beliau berkata, program latihan
dan peluang melanjutkan pengajian untuk pegawai syariah akan diperkenalkan bagi melahirkan
pegawai yang memiliki kemahiran pelbagai serta mampu meningkatkan lagi sistem penyampaian
kepada masyarakat.
“Kita akan memastikan pengambilan pegawai syariah adalah dalam kalangan mereka yang
berkemahiran tinggi dan memiliki kompetensi terbaik untuk Jabatan Kehakiman Syariah Malaysia dan
mahkamah syariah,” katanya.
Sumber dengan suntingan: Berita Harian Online, 13 Februari 2019

‫ هورايکن اوسها يڠ تله دجالنکن اونتوق‬،‫ برداسرکن كرتن اخبار دأتس‬6


‫ مركه‬6 .‫ممرتبتکن طرف محکمه شريعة‬

.‫ماسيه باپق ككوسوڠن جاوتن حاكيم دمحكمه شريعة دمليسيا‬

‫ چادڠكن دوا اوسها يڠ بوليه دالكوكن اوليه ڤيهق برواجب باڬي مڠاتسي‬7
‫ مركه‬4 .‫مسئله ترسبوت‬

192
‫بيدڠ‬

‫‪6‬‬
‫تمدون إسالم‬

‫‪ 1‬زمان بني عباسية‬ ‫باب‬

‫‪ 2‬زمان بني عثمانية‬ ‫باب‬

‫‪193‬‬
‫التر بالكڠ تمدون كراجاءن بني عباسية‬
‫زمان بني عباسية‬

‫الزاب يڠ تركنل‪ .‬ڤمرينتهن بني عباسية برتروسن‬ ‫كراجاءن بني عباسية مونچول سلڤس ڤرڠ َّ‬
‫سالم ليم قرون (‪ 524‬تاهون) برموال ڤد تاهون ‪132 - 656‬هـ (‪750 - 1258‬م)‪ .‬كراجاءن بني عباسية‬
‫دڤرينته اوليه سراماي ‪ 37‬اورڠ خليفة برموال دڠن َأ ُبو ا ْل َع َّباس َّ‬
‫الس َّفاح دان براخير دڠن كوافاتن‬
‫َا ْل ُم ْعت َِصم بِاهلل كتيک كراجاءن اين ڬوڬور دتاڠن ُم ْڠ ُڬول ( َتت َْار) ڤد تاهون ‪656‬هـ‪1258/‬م‪.‬‬
‫ڤمرينتهن بني عباسية دأساسكن اوليه أبو العباس السفاح ‪132 - 136‬هـ (‪750 - 754‬م)‪ .‬بلياو‬
‫دح ِم ْي َمة‪ ،‬شام دان ممبسر دسان‪ .‬بلياو دبيعة منجادي خليفة‬
‫دالهيركن ڤد تاهون ‪105‬هـ ‪723/‬م َ‬
‫دكوفه ڤد هاري جمعة ‪ 12‬ربيع األخير تاهون ‪132‬هـ‪750/‬م‪ .‬سچارا عمومڽ‪ ،‬ڤمرينتهن بني عباسية‬
‫تله منچاڤاي كمونچق كجاياءن خصوصڽ دري اسڤيک ڤركمبڠن علمو دان ايكونومي‪ .‬اهلي‬
‫سجاره ممبهاڬيكن كراجاءن بني عباسية كڤد امڤت زمان دري اسڤيک كقواتن دان ڤركمبڠن‪.‬‬

‫امڤت زمان كراجاءن بني عباسية‬


‫چتوسن‬
‫پاتاكن توكوه يڠ تركنل ڤد زمان كراجاءن‬
‫بني عباسية‪.‬‬
‫باب‬

‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫زمان بني عباسية‬ ‫‪1‬‬


‫زمان كماسوقن ڤڠاروه زمان كماسوقن ڤڠاروه‬ ‫زمان كقواتن دان‬
‫زمان َس ْل ُجوق‬ ‫ُب َو ْي ِهي َڤ ْر ِسي‬ ‫ڬولوڠن َات َْراك (ت َْر ِكي)‬ ‫ڤلواسن كواس‬ ‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫مپاتاكن التر بالكڠ تمدون ڤد زمان ڤمرينتهن بني عباسية سچارا ريڠكس‪.‬‬ ‫‪ 6.1.1‬‬
‫منرڠكن ڤركمبڠن كڬياتن علمو ڤڠتاهوان برسرتا توكوه علموون يڠ مشهور‪.‬‬ ‫‪ 6.1.2‬‬
‫مڠهورايكن فكتور‪ ۲‬يڠ مپومبڠ کڤد كڬميلڠن ڤركمبڠن كڬياتن علمو ڤڠتاهوان‪.‬‬ ‫‪ 6.1.3‬‬
‫مڠاناليسيس فكتور‪ ۲‬يڠ مپومبڠ کڤد كمروسوتن تمدون‪.‬‬ ‫‪ 6.1.4‬‬
‫منچادڠكن اوسها‪ ٢‬دان تيندقن يڠ بوليه دالكوكن كأره ممرتبتكن علمو ڤڠتاهوان‬ ‫‪ 6.1.5‬‬
‫دالم كهيدوڤن‪.‬‬

‫‪195‬‬ ‫‪6.1.1‬‬ ‫‪194‬‬


‫ڤركمبڠن كڬياتن علمو ڤڠتاهوان برسرتا توكوه علموون يڠ تركموک‬ ‫ڤمرينته يڠ مشهور ڤد زمان بني عباسية‬
‫ڤد زمان بني عباسية‬
‫زمان بني عباسية‬

‫زمان بني عباسية‬


‫الم ْأ ُمون‬ ‫ِ‬
‫َخلي َفة َ‬ ‫الر ِشيد‬ ‫ِ‬
‫َخلي َفة َه ُارون َّ‬
‫ڤركمبڠن كڬياتن علمو ڤڠتاهوان‬
‫الر ِشيد بن ُم َح َّمد‬
‫الم ْأ ُمون بن َه ُارون َّ‬
‫َع ْبدُ اهلل َ‬ ‫نام‬
‫اش ِمي‬
‫هارون بن َا ْلمه ِدي ا ْل ُقر ِشي ا ْله ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َْ‬ ‫َ ُ‬
‫اسي‬ ‫ا ْلمه ِدي بن َأبِي جع َفر ا ْلمنْصور ا ْلعب ِ‬
‫زمان بني عباسية مپقسيكن ڤركمبڠن دان ڤپيبرن علمو ڤڠتاهوان يڠ ڤست‪.‬‬ ‫َ َّ‬ ‫َ ُ‬ ‫َ ْ‬ ‫َْ‬
‫كوتا بغداد منجادي قبلة علمو باڬي ڤارا علماء دان ڤالجر‪ .‬حال اين دمکين‬ ‫َا ْل َم ْأ ُمون‬ ‫ڬلرن‬ ‫َأ ُبو َج ْع َفر‬
‫كران‪ ،‬ڤارا خليفة مپوكوڠ دان ممبري ڬالقن كڤد ڤنديديقن دان علمو‪ .‬ڬرقن‬
‫ترجمهن دان حلقة علمو سرتا ديسكوسي علميه بركمبڠ ڤست‪.‬‬ ‫ڤرتڠهن ربيع األول‬ ‫تاهون‬
‫تاهون ‪170‬هـ ‪786/‬م‬ ‫كالهيرن‬ ‫‪145‬هـ ‪762/‬م‬
‫كتيک ڤمرينتهن خليفة هارون الرشيد‪ ،‬بلياو سريڠ ممبري سومبڠن دان‬
‫تمڤت‬
‫هديه كڤد سستراون دان ڤارا توكوه علموون سهيڠڬ بغداد تركنل سباڬاي‬ ‫بغداد‬ ‫كالهيرن‬ ‫الري‬
‫َّ‬
‫سبواه ڤوست تومڤوان ڤارا علماء دان سستراون سڤرتي َأبو ا ْلعت ِ‬
‫َاه َّية‪َ ،‬ا ْل َع َّباس بن‬ ‫ُ َ‬
‫ِِ‬ ‫ِ‬ ‫‪218‬هـ ‪833/‬م دروم دان دكبوميكن‬ ‫تاريخ وفاة‬ ‫‪193‬هـ ‪809/‬م‬
‫وسف (ڤڠارڠ كاريا تركنل‪َ ،‬ا ْل َخ َراج)‪.‬‬ ‫َا ْلَ ْحنَف‪َ ،‬ا ْلَ ْص َمعي‪َ ،‬ا ْل َواقدي دان َأ ُبو ُي ُ‬
‫دباندر َط ْر ُطوس‬
‫خليفة هارون الرشيد تله مڠاساسكن َب ْيت ا ْل ِحك َْمة‪ ،‬ياءيت سبواه‬ ‫‪170 – 193‬هـ ‪786 – 809/‬م تمڤوه ڤمرينتهن ‪198 – 218‬هـ ‪813 – 833/‬م‬
‫ڤرڤوستاكاءن بسر دالم ڤمرينتهن إسالم‪ .‬ڤد زمان بلياو جوڬ‪ ،‬كراجاءن‬
‫برڤڠالمن لواس دالم ڤنتدبيرن‬ ‫ ‬
‫بني عباسية برجاي منجادي ڤوست تومڤوان علمو دري سلوروه دنيا ‪.‬‬
‫دان ڤوليتيک‪.‬‬ ‫ ‬ ‫سأورڠ يڠ براني دان ڤركاس‪.‬‬
‫ڤموره دان سوک ممبري انفاق‪.‬‬ ‫ ‬ ‫صيفت‬
‫ماناكاال ڤد زمان خليفة المأمون ڤوال‪ ،‬اي مروڤاكن زمان علمو ڤڠتاهوان‬ ‫سأورڠ خليفة يڠ صالح‪.‬‬
‫بركمبڠ ڤست كران كچندروڠن بلياو اونتوق مپيبركن علمو كڤد رعيت‪.‬‬ ‫مندڠر نصيحت علماء دان مڠيكوتيڽ‪.‬‬ ‫ ‬
‫ِ‬ ‫ڤمعاف دان تيدق سوک بردندم‪.‬‬ ‫ ‬
‫حال اين ترپات دڠن ڤنمبهن بوكو دالم ڤلباڬاي بيدڠ علمو دڤرڤوستاكاءن َب ْيت ا ْلحك َْمة‪،‬‬
‫بغداد يڠ تله دأساسكن اوليه خليفة هارون الرشيد‪ .‬بوكو‪ ٢‬ترسبوت دڤراوليه دري اينديا‪،‬‬ ‫ڬرقن ڤنترجمهن علمو درڤد بهاس‬ ‫جاس‬ ‫مننتڠ ڬولوڠن كافير زنديق‪.‬‬ ‫ ‬
‫روم‪َ ،‬ڤ ْر ِسي دان الءين‪َ .2‬ب ْيت ا ْل ِحك َْمة منجادي تومڤوان ڤارا علماء اونتوق مالكوكن‬ ‫اسيڠ كبهاس عرب‪.‬‬ ‫مڠاساسكن َب ْيت ا ْل ِحك َْمة‪ ،‬سبواه‬ ‫ ‬
‫اكتيۏيتي ڤنترجمهن‪ ،‬ڤنوليسن دان ڤڠاجرن‪ .‬مالهن‪ ،‬ترداڤت ساتو رواڠ خصوص اونتوق‬ ‫ منمبهكن كوليكسي بوكو دالم‬ ‫ڤرڤوستاكاءن بسر دالم ڤمرينتهن إسالم‪.‬‬
‫ڤارا ڤنوليس اتاو ڤپالين بوكو‪ ٢‬يڠ منريما اوڤه اونتوق اكتيۏيتي ڤپالينن‪ .‬سالءين ايت‪،‬‬ ‫ڤلباڬاي بيدڠ علمو دڤرڤوستاكاءن‬ ‫برجاي ممباڠونكن كڬياتن ايكونومي‬ ‫ ‬
‫ت ا ْل ِ‬
‫حك َْمة‪.‬‬ ‫احب بي ِ‬
‫دوجودكن كراني خصوص دڤرڤوستاكاءن دڠن نام ص ِ‬
‫َْ‬ ‫َ‬ ‫َب ْيت ا ْل ِحك َْمة‪.‬‬ ‫سهيڠڬ منجاديكن نڬارا سباڬاي‬
‫خليفة المأمون چندروڠ كڤد كبيبسن ڤپليديقن دان برفيكير‪ .‬اوليه ايت‪ ،‬بلياو‬ ‫ موجودكن جاوتن كراني خصوص‬ ‫ڤوست ڤرنياڬاءن‪.‬‬
‫موجودكن َم َجالِس ا ْل ُمنَا َظ َرة (مجليس ديبت) اڬر داڤت مڠورڠكن ڤربيذاءن‬ ‫احب‬‫دڤرڤوستاكاءن دڠن نام ص ِ‬
‫َ‬ ‫ڤلواسن كراجاءن بني عباسية برالكو‬ ‫ ‬
‫ڤنداڤت دالم كالڠن ڤارا علماء‪ .‬بلياو بياساڽ براد دالم مجليس ديبت ڤد هاري‬ ‫َب ْيت ا ْل ِحك َْمة‪.‬‬ ‫ڤد زمانڽ‪.‬‬ ‫ ‬
‫ثالث ستياڤ ميڠڬو‪.‬‬ ‫الذ َهبِي‬
‫زمان بلياو دكنلي سباڬاي َا ْل َع ْصر َّ‬ ‫ ‬
‫(زمان كأمسن)‪.‬‬
‫‪197‬‬ ‫‪6.1.2‬‬ ‫‪6.1.1‬‬ ‫‪196‬‬
‫فكتور‪ ۲‬يڠ مپومبڠ کڤد كڬميلڠن ڤركمبڠن كڬياتن علمو ڤڠتاهوان‬ ‫توكوه يڠ مشهور ڤد زمان بني عباسية‬
‫بنيعباسية‬
‫زمان بني عباسية‬

‫زمان بني عباسية‬


‫‪ 1‬كچندروڠن دان مينت ڤمرينته دالم بيدڠ علمو ڤڠتاهوان‪ .‬چونتوهڽ‪ ،‬ڤرڤوستاكاءن َب ْيت‬
‫ا ْل ِحك َْمة دبينا اتس اينيسياتيف خليفة هارون الرشيد‪.‬‬ ‫َا ْلخَ َو ِارز ِْمي‬ ‫َأ ُبو ُي ُ‬
‫وسف‬

‫ڤوليسي دان داسر كبيبسن برفيكير دالم منجالنكن كاجين دان ڤپليديقن يڠ دسوكوڠ‬
‫اوليه ڤمرينته‪ .‬خليفة موجودكن مجليس ديبت دالم كالڠن رعيت‪.‬‬
‫‪2‬‬ ‫نام‬ ‫نام‬
‫ِ‬ ‫يع ُقوب بن إِبر ِ‬
‫اهيم بن َا ْلَن َْص ِ‬
‫كماسوقن علمو‪ ٢‬بهارو درڤد بهاس اسيڠ ماللوءي ڤلواسن كواس دان جاجهن نڬري‬ ‫َأ ُبو َع ْبد اهلل ُم َح َّمد بن ُم َ‬
‫وسى‬ ‫اري‬ ‫َْ‬ ‫َْ‬
‫‪3‬‬
‫إسالم‪ .‬حال اين برالكو ماللوءي اكتيۏيتي ڤنترجمهن يڠ دجالنكن‪.‬‬ ‫ڬلرن‬ ‫ڬلرن‬
‫‪ 4‬بوديا ڤنوليسن سرتا ڤنترجمهن رنچق دالم كالڠن ڤارا علموون دان چندكياون‪.‬‬ ‫الخوارزمي‬ ‫أبو يوسف‬
‫تاهون كالهيرن‬ ‫تاهون كالهيرن‬
‫‪ 5‬ڤروڬرم حلقة علميه دمسجد‪-‬مسجد دان دمدرسة دسوكوڠ اوليه ڤمرينته ‪.‬‬
‫‪164‬هـ ‪781/‬م‬ ‫‪113‬هـ ‪731/‬م‬
‫هوبوڠن كراجاءن دڠن بِ ْي َزنْطِ ْين مندوروڠ ڤارا علموون برهجره كسان اونتوق ممباوا‬
‫‪ 6‬ڤولڠ ڤنوليسن دالم بيدڠ كجوروتراءن‪ ،‬موزيک دان ڤراوبتن‪.‬‬ ‫تمڤت كالهيرن‬ ‫تمڤت كالهيرن‬
‫َخ َو ِار ْز ِم‪ ،‬اوزبيكستان‬ ‫كوفة‬
‫فكتور‪ ۲‬يڠ مپومبڠ کڤد كمروسوتن تمدون‬ ‫تاريخ وفاة‬ ‫تاريخ وفاة‬
‫‪232‬هـ ‪847/‬م‬ ‫‪182‬هـ ‪798/‬م‬
‫‪ 1‬ڤمرينته دان ڤڠواس ليک دڠن كميواهن سهيڠڬ تيدق ممڤو منتدبير نڬارا دڠن باءيق‪.‬‬
‫جاس‬ ‫جاس‬
‫‪ 2‬چمڤور تاڠن اورڠ‪ ٢‬ت ُْر ِك ْي ترهادڤ ڤمرينتهن يڠ تيدق دأوروس دڠن باءيق‪.‬‬ ‫انتارا ڤاكر ماتماتيک تراول ڤد زمانڽ‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ممڬڠ جاوتن قاضي (حاكيم) ڤد زمان‬
‫ادي دان خليفة‬ ‫خليفة َا ْلمه ِدي‪ ،‬خليفة َا ْله ِ‬
‫دأمانهكن اوليه خليفة المأمون اونتوق‬ ‫ ‬ ‫َ‬ ‫َْ‬
‫سيتواسي ايكونومي يڠ تيدق ستابيل كران كلمهن ڤمرينته عاقبت ترلمڤاو ليک دڠن‬ ‫ملوكيس ڤتا بومي‪.‬‬ ‫هارون الرشيد‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫هيبورن دان الالي دڠن كميواهن‪.‬‬ ‫باپق منيڠڬلكن كاريا بركاءيتن دڠن علمو‬ ‫ ‬ ‫كتيک زمان خليفة هارون الرشيد‪ ،‬بلياو ممڬڠ‬
‫فلک دان ڬيوڬرافي سڤرتي كتاب‬ ‫اضي ا ْل ُق َضاة (كتوا حاكيم)‪.‬‬ ‫جاوتن َق ِ‬
‫مسئله دالمن كتيک زمان ُب َو ْي ِهي اڤابيال برالكو ڤربوتن كواس دان مريبق دالم‬
‫‪ 4‬كالڠن تنترا‪.‬‬ ‫َا ْل ِج ْبر َوا ْل ُم َقا َب َلة‪.‬‬ ‫ ‬ ‫كتاب بلياو يڠ تركنل اياله َا ْل َخ َراج يڠ‬
‫ڤڠاساس تيوري َا ْل ِجي ْب َرا‪.‬‬ ‫ ‬ ‫دتوليس اونتوق خليفة هارون الرشيد‪ .‬بوكو‬
‫‪ 5‬سرڠن تنترا ُم ْڠ ُڬول ( َتت َْار) ڤد تاهون ‪656‬هـ ‪1258/‬م‪.‬‬ ‫اين ممبينچڠكن حال احوال كواڠن دان‬
‫فيسکل نڬارا‪.‬‬
‫‪199‬‬ ‫‪6.1.3 | 6.1.4‬‬ ‫‪6.1.2‬‬ ‫‪198‬‬
‫اكتيف ديري‬ ‫اوسها‪ ٢‬دان تيندقن يڠ بوليه دالكوكن كأره ممرتبتكن علمو ڤڠتاهوان‬
‫دالم كهيدوڤن‬
‫زمان بني عباسية‬

‫زمان بني عباسية‬


‫‪ 1‬سناريكن علماء يڠ تركنل ڤد زمان بني عباسية دان پاتاكن بيدڠڽ‪.‬‬
‫‪ 2‬داڤتكن معلومت ترڤرينچي مڠناءي سأورڠ توكوه علموون ڤد زمان بني عباسية‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ 3‬بينچڠكن كأوتاماءن يڠ واجب دالكوكن اوليه اورڠ إسالم سالكو خليفة دأتس موک‬
‫بومي اين ماللوءي اكتيۏيتي ‪.Roam The Room‬‬ ‫مڠواساءي سيكتور‬ ‫مڠعملكن إسالم‬ ‫مڠواساءي علمو‬
‫ايكونومي نڬارا دڠن‬ ‫يڠ تولين دڠن‬ ‫ڤڠتاهوان دان كماهيرن‬
‫اكتيف ميندا‬ ‫منچبوركن ديري دالم‬ ‫برسوڠڬوه‪-‬سوڠڬوه‬ ‫دالم كهيدوڤن سوڤايا‬
‫بيدڠ ڤرنياڬاءن‪.‬‬ ‫منچونتوهي عملن ڤارا‬ ‫داڤت منجادي اومت‬
‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬ ‫علماء سيلم‪.‬‬ ‫يڠ چمرلڠ‪.‬‬

‫‪.‬‬ ‫‪ 1‬كراجاءن بني عباسية مونچول سلڤس ڤرڠ‬


‫‪َ C‬ا ْل َج َمال‬ ‫الري ‬
‫ ‪َّ A‬‬
‫ ‪َ D‬ا ْل ُم ْص َط َلق‬ ‫ ‪َ B‬ا َّلزاب ‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬
‫مروڤاكن ڤڠاساس كراجاءن بني عباسية‪.‬‬ ‫‪ 2‬خليفة‬ ‫مڠيلقكن ڤرڬادوهن‬
‫دان ڤرڤچهن دڠن‬ ‫ميقيني جنجي كمنڠن‬
‫ ‪َ C‬أ ُبو َج ْع َفر ا ْل َمن ُْصور‬ ‫ادي ‬‫ ‪َ A‬ا ْله ِ‬ ‫مندالمي علمو‪٢‬‬ ‫درڤد اهلل ‪ ‬دڠن‬
‫َ‬ ‫مڠحرمتي ڤندڠن‪٢‬‬
‫ ‪َ B‬ا ْل ُم ْعت َِصم ‬ ‫ساءينس دان تيكنولوڬي‬ ‫برسيكڤ ڤوسيتيف‬
‫‪َ D‬أ ُبو ا ْل َع َّباس َع ْبدُ اهلل بن َّ‬
‫الس َّفاح‬ ‫يڠ بربيذا سرتا تيدق‬
‫سوڤايا داڤت ممنفعتكنڽ‪.‬‬ ‫دان اوڤتيميس دالم‬
‫ممقسا اورڠ الءين‬
‫‪ 3‬انتارا برايكوت يڠ ماناكه بنر مڠناءي فكتور ڤركمبڠن علمو ڤڠتاهوان ڤد زمان بني عباسية؟‬ ‫مڠيكوت سموا ڤندڠن‬ ‫اوسها اونتوق منچاڤاي‬
‫كيت سهاج‪.‬‬ ‫كجاياءن‪.‬‬
‫‪ I‬كتياداءن موسوه ددالم دان دلوار نڬارا‪.‬‬ ‫ ‬
‫‪ I I‬كچندروڠن دان مينت ڤمرينته دالم بيدڠ علمو ڤڠتاهوان‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪ III‬كراجاءن ممبنركن رعيت برفيكير دان مپليديق دڠن بيبس‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪ IV‬بودايا ڤنوليسن سرتا ڤنترجمهن دالم كالڠن ڤارا علموون دان چندكياون‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪ III ،I C‬دان ‪IV‬‬


‫ ‬ ‫‪ II ،I A‬دان ‪I II‬‬
‫ ‬
‫‪ III ،II D‬دان ‪IV‬‬
‫ ‬ ‫ ‪ II ،I B‬دان ‪ IV‬‬

‫‪ 1‬مركه‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ 4‬خليفة َا ْل َم ْأ ُمون دالهيركن د‬

‫‪201‬‬ ‫‪6.1.5‬‬ ‫‪200‬‬


‫بلياو مروڤاكن اورڠ يڠ باپق ممبري سومبڠن كڤد كڬميلڠن زمان بني عباسية‪.‬‬
‫بلياو مڠاساسكن ڤرڤوستاكاءن يڠ دبري نام بيت ا ْل ِ‬
‫حك َْمة‪.‬‬ ‫َْ‬

‫زمان بني عباسية‬


‫‪ 1‬مركه‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ 5‬خليفة يڠ دمقصودكن اياله‬
‫‪ 2‬مركه‬ ‫‪ 6‬پاتاكن دوا توكوه علموون ڤد زمان بني عباسية‪.‬‬
‫‪ 7‬هورايكن تيڬ اوسها اتاو تيندقن يڠ بوليه دالكوكن كأره ممرتبتكن علمو ‬
‫‪ 6‬مركه‬ ‫ڤڠتاهوان دالم كهيدوڤن‪.‬‬
‫خليفة هارون الر ِشيد تله مڠاساسكن بيت ا ْل ِ‬
‫حك َْمة‪ ،‬ياءيت سبواه ڤرڤوستاكاءن‬ ‫َْ‬ ‫َّ‬ ‫َ ُ‬
‫بسر دالم ڤمرينتهن إسالم‪ .‬ڤد زمان بلياو جوڬ‪ ،‬كراجاءن بني عباسية برجاي‬
‫ممباڠونكن كڬياتن ايكونوميڽ سهيڠڬ منجادي ڤوست كتمدونن‪.‬‬

‫‪ 8‬برداسركن ڤپاتاءن دأتس‪ ،‬باڬايماناكه حال اين داڤت دأڤليكاسيكن دالم اوسها‬
‫‪ 6‬مركه‬ ‫منيڠكتكن علمو ڤڠتاهوان ددالم نڬارا؟‬ ‫ ‬

‫انتارا فكتور كجاتوهن كراجاءن بني عباسية اياله مسئله دالمن ڤد زمان ُب َو ْي ِه ْي‬
‫اڤابيال برالكو ڤربوتن كواس دان مريبق دالم كالڠن تنترا‪.‬‬

‫‪ 9‬سباڬاي سأورڠ رعيت مليسيا‪ ،‬ترڠكن دوا ڤڠاجرن يڠ داڤت دأمبيل درڤد‬
‫‪ 4‬مركه‬ ‫ڤپاتاءن دأتس‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪202‬‬
‫چتوسن‬
‫اڤاكه يڠ كامو تاهو مڠناءي تمدون‬
‫بني عثمانية؟‬ ‫باب‬

‫زمان بني عثمانية‬ ‫‪2‬‬


‫ستندرد ڤمبالجرن‬
‫مپاتاكن التر بالكڠ تمدون بني عثمانية سچارا ريڠكس‪.‬‬ ‫‪ 6.2.1‬‬
‫منرڠكن كڬميلڠن اسڤيک ڤنتدبيرن‪ ،‬كتنتراءن دان ايكونومي برسرتا توكوه يڠ مشهور‪.‬‬ ‫‪ 6.2.2‬‬
‫مڠهورايكن فكتور‪ ٢‬يڠ مپومبڠ کڤد كڬميلڠن تمدون‪.‬‬ ‫‪ 6.2.3‬‬
‫مڠاناليسيس فكتور‪ ٢‬يڠ مپومبڠ کڤد كمروسوتن تمدون‪.‬‬ ‫‪ 6.2.4‬‬
‫منچادڠكن اوسها‪ ٢‬دان تيندقن يڠ بوليه دالكوكن كأره ممڤركوكوهكن سيستم‬ ‫‪ 6.2.5‬‬
‫ڤڠوروسن ڤنتدبيرن سسبواه نڬارا‪.‬‬

‫‪203‬‬
‫ڤد زمان ڤمرينتهن سلطان ُس َل ْي َمان ا ْل َقانُونِي‪ ،‬تنترا بني عثمانية برجاي مڠهاالو تنترا ڤورتوڬيس‬ ‫تريۏيا‬ ‫التر بالكڠ تمدون بني عثمانية‬
‫دري الءوت ميره دان مماتهكن ڤڠواساءن مريک كأتس كاوسن‪ ٢‬تلوق ڤرسي سرتا مڠامانكن‬
‫زمان بني عثمانية‬

‫زمان بني عثمانية‬


‫اللوان ڤرداڬڠن انتارا ايندونيسيا دڠن اينديا‪.‬‬ ‫ڤمرينته بني عثمانية موال مڠڬوناكن ڬلرن خليفة‬
‫كراجاءن بني عثمانية دأكوءي اوليه سرجان سماس ڤمرينتهن سلطان َس ِل ْيم ‪ I‬سلڤس مماسوقكن‬
‫ستله ماللوءي زمان كڬميلڠنڽ‪ ،‬ڤمرينتهن كراجاءن بني عثمانية تله مڠالمي زمان كمروسوتن‬ ‫بارت سباڬاي كراجاءن إسالم يڠ ترهيبت ڤد واليه ِح َجاز دالم ككواساءنڽ ‪.‬‬
‫دان اخيرڽ دتمتكن اوليه ُم ْص َط َفى ك ََمال َاتَاتُورک )‪ (Ataturk‬ڤد تاهون ‪1342‬هـ‪1924/‬م‪ .‬اي دڬنتيكن‬ ‫زمانڽ‪ .‬كقواتن دان كلواسنڽ دأڠڬركن ملبيهي‬
‫دڠن كراجاءن يڠ براساسكن بڠسا تركي يڠ منظاهيركن كبنچين ترهادڤ إسالم كران مڠڠڬڤڽ‬ ‫كقواتن سموا كراجاءن ايروڤه يڠ اد ڤد وقتو ترسبوت‪ .‬حال اين دمکين كران‪ ،‬كلواسن كراجاءن‬
‫سباڬاي ڤڠهالڠ كماجوان‪ .‬اوندڠ‪ ٢‬إسالم دڬنتيكن دڠن اوندڠ‪ ٢‬يڠ دأمبيل دري بارت‪.‬‬ ‫بني عثمانية مرڠكومي نڬارا‪ ٢‬يڠ ترلتق دالم تيڬ بنوا‪ ،‬ياءيت بنوا اسيا‪ ،‬ايروڤه دان افريكا‪.‬‬
‫كراجاءن بني عثمانية برموال ڤد تاهون ‪699‬هـ‪1300/‬م دان براخير ڤد تاهون ‪1342‬هـ‪1924/‬م‪،‬‬
‫ايمبس ساي‬ ‫ياءيت سالم لبيه انم قرون‪ .‬سراماي ‪ 38‬اورڠ ڤمرينته تله ممرينته كراجاءن بني عثمانية‪.‬‬
‫كڬميلڠن تمدون بني عثمانية‬

‫ڤنتدبيرن‬
‫خليفة كراجاءن بني عثمانية براصل درڤد ساتو قبيله ت ُْر ِك ْي يڠ تيڠڬل دت ُْر ِك ْستَان يڠ دكتواءي‬
‫مسجد هاڬيا سوفيا‬

‫ڤمرينته كراجاءن بني عثمانية دكنلي سباڬاي سلطان اتاو خليفة‪.‬‬ ‫اوليه سأورڠ توكوه يڠ برنام اِ ْر ُط ْغ ُر ْل )‪ .(Ertugrul‬مريک براد دباوه ڤمرينتهن بني َس ْل ُج ْوق‪ .‬ستله‬
‫‪1‬‬
‫كوافاتن اِ ْر ُط ْغ ُر ْل ڤد تاهون ‪687‬هـ‪1288/‬م‪ ،‬كڤيمڤينن قبيله اين تله دأمبيل اليه اوليه انقڽ يڠ‬
‫ڤمرينته مالنتيق منتري‪ ،٢‬كتوا‪ ٢‬تنترا‪ ،‬مفتي‪ ،‬قاضي دان ڤڬاواي‪ ٢‬كراجاءن‬ ‫برنام ُع ْث َمان‪ .‬ستله كجاتوهن كراجاءن بني سلجوق عاقبت ڤڤرڠن دڠن تنترا َتت َْار ڤد تاهون‬
‫باڬي ممبنتوڽ‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪699‬هـ‪1300/‬م‪ُ ،‬ع ْث َمان مڠيشتيهاركن كراجاءنڽ منجادي كراجاءن يڠ بيبس‪ .‬بلياو منجادي كتوا‬
‫ڤرتام كراجاءن ترسبوت‪.‬‬
‫بهاس عرب تله منجادي بهاس اوتام كراجاءن بني عثمانية‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫تقويم هجرة تله منجادي تقويم راسمي نڬارا‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫زمان كڬميلڠن كراجاءن بني عثمانية برموال ڤد فاسا كدوا ڤمرينتهنڽ‪ ،‬ياءيت ڤد ڤمرينتهن‬
‫سلطان محمد ال َفاتِح ڤد تاهون ‪855‬هـ‪1451/‬م‪ .‬سلطان محمد ال َفاتِح تله برجاي مناون َق ْس َطنْطِ ْينِ َّية‬
‫كعاديلن سوسيال سڤرتي كباجيقن سچارا مپلوروه دان سام رات باڬي رعيتڽ يڠ‬
‫‪5‬‬ ‫يڠ مروڤاكن كوتا يڠ ڤنتيڠ باڬي كراجاءن بِ ْي َزنْطِ ْين‪ .‬كجاياءن اين تله منجاديكن كراجاءن بني‬
‫بربيلڠ بڠسا‪ ،‬اڬام دان ورنا كوليت سهيڠڬ مالهيركن كهرمونين دان ڤرڤادوان‪.‬‬
‫عثمانية سباڬاي كراجاءن يڠ دڬروني اوليه نڬارا‪ ٢‬بارت‪ .‬ڤد زمان ڤمرينتهن سلطان َس ِل ْيم ‪،I‬‬
‫بلياو تله برجاي مڠڬابوڠكن تانه ِح َجاز كدالم ڤمرينتهنڽ يڠ منجاديكن بلياو سباڬاي ڤليندوڠ‬
‫ڤارا علماء تله منداڤت تمڤت يڠ تيڠڬي دان برتڠڬوڠجواب باڬي ممستيكن‬
‫‪6‬‬ ‫اومت إسالم دسلوروه دنيا ڤد زمان ترسبوت‪ .‬ڤد ڤرتڠهن قرون ک‪ ،16-‬سلطان‪ ٢‬يڠ ممرينته‬
‫ڤلقساناءن شريعة إسالم سچارا سمڤورنا دالم نڬارا‪.‬‬
‫سومطرا دان اينديا تله ممينتا ڤرتولوڠن خليفة كراجاءن بني عثمانية اونتوق مالون تنترا‬
‫ڤورتوڬيس يڠ داتڠ مپرڠ مريک‪.‬‬
‫ڤنديديقن رعيت دتيتيقبرتكن دڠن مپدياكن ڤوست‪ ٢‬ڤڠاجين يڠ لڠكڤ دڠن‬
‫كمودهن باڬي ڤارا ڤالجر سڤرتي تمڤت ڤڠينڤن‪ ،‬بياسيسوا دان ڤرڤوستاكاءن‪.‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪205‬‬ ‫‪6.2.1 | 6.2.2‬‬ ‫‪6.2.1‬‬ ‫‪204‬‬


‫زمان بني عثمانية‬

‫زمان بني عثمانية‬


‫تنترا كراجاءن بني عثمانية‬
‫ارمادا تنترا الءوت برتوڬس‬
‫ممڤوپاءي سماڠت جهاد يڠ‬
‫مڠيريڠي كاڤل‪ ٢‬ڤرداڬڠن‬
‫ايكونومي‬ ‫تيڠڬي دان سنتياس برجواڠ‬
‫اورڠ إسالم باڬي مالون‬
‫اونتوق ممڤرتاهنكن إسالم‬
‫سرڠن النون‪ ٢‬يڠ چوبا‬
‫تراوتاماڽ درڤد سرڠن تنترا‬
‫مرمڤس بارڠ‪ ٢‬ڤرداڬڠن‪.‬‬
‫كدودوقن كراجاءن بني عثمانية براد دتمڤت يڠ ستراتيڬيک كران مروڤاكن‬ ‫كراجاءن بِ ْي َزنْطِ ْين دري ايروڤه‪.‬‬
‫اللوان ڤرداڬڠن انتارا بنوا ايروڤه دڠن بنوا اسيا‪.‬‬ ‫‪1‬‬

‫ور َصه يڠ مروڤاكن ڤوست ڤمرينتهن كراجاءن بني‬ ‫ڤد قورون ک‪15-‬م‪ ،‬كوتا ُب ْ‬
‫عثمانية سبلوم برڤينده كإِ ْس َطنْ ُب ْول تله منجادي ڤوست ڤرداڬڠن يڠ تركموک‬ ‫كتنتراءن‬
‫‪2‬‬ ‫ددنيا يڠ مڠهيمڤونكن بارڠ‪ ٢‬داڬڠن دري بنوا اسيا سڤرتي سوترا‪ ،‬ميپق واڠي‪،‬‬
‫كاءين‪ ،‬كاڤس‪ ،‬رمڤه راتوس دان تمبيكر چينا اونتوق دجوال كڤد ڤداڬڠ دري‬
‫نڬارا‪ ٢‬بارت‪.‬‬
‫كراجاءن بني عثمانية ممڤوپاءي‬
‫ڤد تاهون ‪791‬هـ‪1389/‬م‪ ،‬تنترا‬
‫ارمادا تنترا الءوت يڠ بسر باڬي‬
‫كراجاءن بني عثمانية برجاي‬
‫اكتيۏيتي ڤرداڬڠن يڠ رنچق تله مپومبڠ حاصيل كوتيڤن چوكاي يڠ‬
‫تيڠڬي كڤد كراجاءن‪.‬‬
‫‪3‬‬ ‫منجامين كسالمتن ڤداڬڠ‪٢‬‬
‫إسالم دالءوت ِم ْي ِد ْيت ََرانِ َين‪،‬‬ ‫ممنڠي ڤرڠ ك ُْو ُس ْو ُۏو يڠ منمتكن‬
‫الءوت ميره دان تلوق ڤرسي‪.‬‬ ‫ڤڠواساءن ِص ْربِ َيا كأتسڽ‪.‬‬

‫تانه‪ ٢‬وقف دأوروسكن سچارا سيستماتيک دان تلوس سهيڠڬ باپق ڤوست‬
‫كجاياءن هيبت برالكو ڤد‬
‫ڤڠاجين دان ڤوست ڤرنياڬاءن يڠ بسر داڤت دباڠونكن‪ .‬سالءين ايت‪،‬‬
‫‪4‬‬ ‫هوسڤيتل‪ ٢‬توروت دبينا ماللوءي سيستم وقف اين يڠ دلڠكڤي دڠن دوكتور‪2‬‬
‫تاهون ‪857‬هـ‪1453/‬م اڤابيال‬
‫تنترا برجاي منعلوقي َق ْس َطنْطِ ْين َّية‬
‫ِ‬
‫دان ڤراوت‪ ٢‬يڠ ممبريكن ڤرخدمتن ڤرچوما كڤد ڬولوڠن ميسكين‪ .‬ڤد تاهون‬
‫يڠ مروڤاكن كوتا ڤنتيڠ باڬي‬
‫‪953‬هـ‪1546/‬م‪ ،‬لبيه ‪ 2500‬بواه باڠونن وقف ترداڤت دإِ ْس َطنْ ُب ْول سهاج‪.‬‬
‫كراجاءن بِ ْي َزنْطِ ْين دان اي تله‬
‫دجاديكن ڤوست ڤمرينتهن‬
‫كراجاءن عثمانية سرتا دتوكر نام‬
‫كڤد إِ ْس َطنْ ُب ْول‪.‬‬
‫‪207‬‬ ‫‪6.2.2‬‬ ‫‪6.2.2‬‬ ‫‪206‬‬
‫ممبينا سبواه جمبتن بوات كالي ڤرتام ڤد تاهون ‪934 - 935‬هـ‪/‬‬ ‫توكوه يڠ مشهور ڤد زمان بني عثمانية‬
‫اشا د ُب ْل َڬ ِ‬
‫ار َيا‪.‬‬ ‫‪1528-1529‬م اونتوق كُو َب ْن ُم ْص َط َفى َڤ َ‬
‫زمان بني عثمانية‬

‫زمان بني عثمانية‬


‫ڤد تاهون ‪945‬هـ‪1538/‬م‪ ،‬بلياو تله برجاي ممبينا سبواه جمبتن باڬي‬
‫مپبرڠي سباتڠ سوڠاي دالم ماس ‪ 13‬هاري دالم ساتو‬
‫ ايكسڤيديسي كتنتراءن‪.‬‬
‫بلياو دبري كڤرچاياءن اونتوق ممبينا مسجد‪ ٢‬يڠ منجادي كمڬهن‬
‫كراجاءن بني عثمانية‪.‬‬
‫اڤابيال منچچه عمور ‪ 50‬تاهون‪ ،‬بلياو تله دالنتيق سباڬاي كتوا جوروترا‬ ‫ُخ ْو َجه ِم ْع َمار ِسنَان‬
‫نڬارا يڠ مروڤاكن جاوتن ترتيڠڬي اوليه سلطان ُس َل ْي َمان ا ْل َقانُونِي‪.‬‬
‫بلياو تله مڠحاصيلكن لبيه درڤد ‪ 300‬بواه بيناءن يڠ ترديري درڤد مسجد‪،‬‬
‫سكوله‪ ،‬ايستان‪ ،‬كاوسن ڤرقبورن سلطان‪ ،‬هوسڤيتل‪ ،‬سالورن اءير‪ ،‬ڬودڠ‬ ‫ِ‬
‫وسف بن‬
‫سنَان الدِّ ين ُي ُ‬
‫(ح َمام) ‪.‬‬ ‫ڤرنياڬاءن‪ ،‬رومه ريحت دان رومه ڤرمندين عوام َ‬ ‫‪996‬هـ‪1588/‬م‬ ‫‪895‬هـ‪1489/‬م‬ ‫َا َناتُولِ َيا‬ ‫ُخ ْو َجه ِم ْع َمار‬ ‫َع ْبد ا ْل َمنَان‬

‫جاس‬ ‫تاريخ وفاة‬ ‫تاهون كالهيرن‬ ‫تمڤت كالهيرن‬ ‫ڬلرن‬ ‫نام‬

‫‪ 25‬رمضان ‪1379‬هـ ڬيات بردعوه كڤد ڤميمڤين دان مشاركت سوڤايا مڠعملكن كمبالي‬
‫‪1877‬م‬ ‫‪1294‬هـ‪/‬‬ ‫نورس‬ ‫َب ِديع َّ‬
‫الز َمان‬ ‫ُّور ِسي‬ ‫ِ‬
‫َسعيد الن ْ‬
‫إسالم سچارا سمڤورنا تراوتاماڽ منجاڬ صالة‪.‬‬ ‫‪ 23/‬مچ ‪1960‬م‬
‫مپرتاءي جهاد اونتوق ممرڠي تنترا ايروڤه يڠ چوبا منجاجه نڬارا‪ ٢‬يڠ‬
‫براد دباوه ڤمرينتهن كراجاءن بني عثمانية سجق تاهون ‪1330‬هـ‪1912/‬م‬
‫دان ڤرنه منجادي تاونن ڤرڠ تنترا روسيا سالم دوا تاهون‪.‬‬
‫كالنتڠن بلياو بردعوه دان منڬور كموڠكرن يڠ دالكوكن اوليه ڤمرينته‬ ‫ُّور ِس ْي‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫َبد ْي ُع الز ََّمان َسع ْيد الن ْ‬
‫مپببكن بلياو تله دڤنجاراكن ببراڤ كالي اتس تودوهن ڤلسو‪ ،‬ياءيت ايڠين‬
‫مڠڬوليڠكن كراجاءن دان دبيبسكن اوليه محكمه ببراڤ كالي ستله دداڤتي‬
‫تيدق برساله‪.‬‬
‫مننتڠ داسر سيكولر كراجاءن تركي بهارو سچارا كرس دان تربوک ستله‬
‫كجاتوهن كراجاءن بني عثمانية ڤد تاهون ‪1343‬هـ‪1924/‬م سهيڠڬ بلياو‬
‫براد دالم بواڠن سالم ‪ 25‬تاهون دان ڤرڬرقن بلياو سنتياس دأوسي دڠن‬ ‫ايمبس ساي‬
‫كتت اوليه ڤيهق كراجاءن‪.‬‬
‫مڠارڠ كتاب يڠ دناماكن سباڬاي ِ‬
‫"ر َسا َلة النُّور" يڠ دڬوناكن سباڬاي ميتود‬
‫دعوهڽ كڤد مشاركت كتيک براد دالم بواڠن دان تله منداڤت سمبوتن يڠ‬
‫توكوه زمان بني عثمانية‬
‫ملواس دالم مشاركت واالوڤون دسيبركن سچارا سمبوپي‪.٢‬‬
‫‪209‬‬ ‫‪6.2.2‬‬ ‫‪208‬‬
‫فكتور‪ ٢‬كمروسوتن تمدون بني عثمانية‬ ‫فكتور‪ ٢‬كڬميلڠن تمدون بني عثمانية‬
‫زمان بني عثمانية‬

‫زمان بني عثمانية‬


‫كلمهن ڤڠحياتن إسالم دالم جيوا ڤارا خليفة‪ .‬نيالي كإسالمن بركورڠن دان تيدق‬
‫الڬي منجادي كأوتماءن اڤابيال مريک طمع اونتوق مڠكلكن كواس دان تختا‬ ‫‪1‬‬ ‫كأخالصن ڤارا خليفة اونتوق‬
‫ڤمرينتهن انتارا انق‪ ٢‬خليفة‪.‬‬ ‫منڬقكن إسالم يڠ دأڠڬڤ سباڬاي‬
‫سماڠت دعوة دان جهاد يڠ تيڠڬي اوليه‬ ‫تڠڬوڠجواب اوتام مريک‪ ،‬ممرينته‬
‫كلمهن كڤيمڤينن اڤابيال ترداڤت خليفة يڠ دالنتيق ڤد اوسيا يڠ تراللو مودا ڬاڬل‬ ‫خليفة دان تنترا كراجاءن بني عثمانية‬ ‫دڠن ڤنوه كعاديلن دان منجاڬ‬
‫مڠنداليكن ڤنتدبيرن كراجاءن دان مپوسون ستراتيڬي كتتنتراءن‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ممبوليهكن كراجاءن ترسبوت ممبوک‬ ‫كباجيقن رعيت دڠن سمڤورنا‪.‬‬
‫نڬارا‪ ٢‬بهارو دان داڤت ممڤرتاهنكن‬
‫اومت إسالم درڤد سرڠن تنترا روم‪.‬‬ ‫كعاديلن يڠ مپلوروه دتڬقكن اوليه‬
‫اومت إسالم كتيڠڬلن دالم بيدڠ تيكنولوڬي يڠ مپبببكن موسوه‪ ٢‬كراجاءن بني عثمانية‬ ‫خليفة يڠ ممبيال ڬولوڠن يڠ دظاليمي‬
‫‪3‬‬
‫مڠواساءي تيكنولوڬي ڤرسنجاتاءن دان ڤڤرڠن‪.‬‬ ‫دان لمه سرتا ڬولوڠن بوكن إسالم‬
‫ڬولوڠن اڬام سڤرتي مفتي دان قاضي‬
‫دبريكن كبيبسن اونتوق مڠعملكن‬
‫دبريكن كواس اونتوق ملقساناكن‬
‫ڤپليويڠن تنترا ايليت درڤد توجوان اصلڽ اونتوق ملقساناكن ميسي كتنتراءن دان‬ ‫اڬام مريک تنڤا ڬڠڬوان‪.‬‬
‫‪4‬‬ ‫اوندڠ‪ ٢‬إسالم سچارا بيبس دان دبريكن‬
‫مليندوڠي رعيت كڤد منيندس رعيت سرتا مالكوكن كظاليمن‪.‬‬ ‫ڤراونتوقن كواڠن يڠ بسر اونتوق‬ ‫منيتيقبرتكن ڤنديديقن اونتوق رعيت‬
‫منجالنكن اكتيۏيتي‪ ٢‬كأڬاماءن سڤرتي‬ ‫دڠن ممبينا ڤوست‪ 2‬ڤڠاجين يڠ لڠكڤ‬
‫ڤالنتيقن منتري‪ ٢‬يڠ تيدق بركاليقن اوليه خليفة سرتا مريک تيدق الڬي منتدبير دان‬ ‫ڤالنتيقن قاضي دان ڬورو‪ ،٢‬ڤمبيناءن‬ ‫دڠن كمودهن ڤمبالجرن‪ .‬ڤنديديقن‬
‫مڠتواءي ڤڤرڠن دڠن سنديري دسببكن مريک موال سيبوق دڠن حال‪ ٢‬كدنياءن يڠ‬ ‫‪5‬‬ ‫مسجد‪ ٢‬سرتا ڤوست‪ ٢‬ڤڠاجين‪.‬‬ ‫اڬام دأڠڬڤ سباڬاي كواجيڤن اوتام‬
‫تيدق ڤنتيڠ‪.‬‬ ‫ڤمرينته دان ڤارا ڤالجر دبريكن بنتوان‬
‫كباجيقن رعيت دأمبيل برت اوليه خليفة‬
‫سرتا كمودهن يڠ باپق‪ .‬ڬورو‪ 2‬يڠ‬
‫دڠن ممبريكن كمودهن يڠ سمڤورنا‬
‫ڤمبذيرن خليفة ترهادڤ سومبر حاصيل نڬارا سڤرتي ڤمبيناءن ايستان خليفة يڠ‬ ‫بركاليقن دسدياكن دالم بيدڠ علمو‬
‫‪6‬‬ ‫سڤرتي هوسڤيتل ڤرچوما باڬي ڬولوڠن‬
‫همڤير منچچه ‪ 1/3‬حاصيل كواڠن نڬارا‪.‬‬ ‫دان مريک دبريكن ڬاجي يڠ تيڠڬي‪.‬‬
‫يڠ تيدق ممڤوپاءي كممڤوان‪ .‬سالءين‬
‫ايت‪ ،‬رومه‪ ٢‬ڤرليندوڠن ڤرچوما جوڬ‬ ‫ڤمبيناءن ڤوست‪ ٢‬ڤرنياڬاءن يڠ بسر‬
‫ببنن هوتڠ يڠ تيڠڬي دأمبيل دري نڬارا‪ ٢‬ايروڤه سهيڠڬ مپببكن كراجاءن بني‬ ‫دسدياكن باڬي ڬولوڠن يڠ ممرلوكن‪.‬‬ ‫دان جالن راي باڬي مڠهوبوڠكن‬
‫عثمانية تيدق ممڤو ممبايرڽ‪.‬‬ ‫‪7‬‬
‫ڤارا ڤداڬڠ يڠ داتڠ دري ڤلباڬاي‬
‫ملڠكڤكن تنترا دان ارمادا الءوت دڠن‬ ‫بنوا اونتوق منجالنكن ڤرنياڬاءن‬
‫كلڠكڤن ڤرسنجاتاءن يڠ تركيني باڬي‬ ‫دواليه‪-‬واليه إسالم‪ .‬رومه‪ ٢‬تومڤڠن‬
‫كلمهن سيستم ڤنديديقن يڠ مميڠڬيركن ڤنديديقن إسالم دان مڠڬالقكن‬
‫‪8‬‬ ‫ممبوليهكن مريک منجاڬ كسالمتن‬ ‫دبينا دسڤنجڠ جالن‪ ٢‬ڤرنياڬاءن‬
‫ڤنديديقن سيكولر‪.‬‬
‫نڬارا سرتا مليندوڠي ڤداڬڠ‪ ٢‬داللوان‬ ‫باڬي ممبوليهكن ڤارا ڤداڬڠ بريحت‬
‫ڤراءيرن انتارابڠسا‪.‬‬ ‫دسڤنجڠ ڤرجالنن مريک‪.‬‬
‫‪211‬‬ ‫‪6.2.4‬‬ ‫‪6.2.3‬‬ ‫‪210‬‬
‫اوسها‪ ٢‬دان تيندقن يڠ بوليه دالكوكن كأره ممڤركوكوهكن سيستم‬
‫اكتيف ديري‬
‫ڤڠوروسن ڤنتدبيرن سسبواه نڬارا‬
‫زمان بني عثمانية‬

‫زمان بني عثمانية‬


‫‪ 1‬كومڤولكن معلومت مڠناءي نام‪ ٢‬خليفة يڠ تله ممرينته كراجاءن بني عثمانية‪.‬‬
‫مالنتيق ڤميمڤين يڠ ممڤوپاءي علمو اڬام يڠ چوكوڤ دان برأخالق باءيق‬
‫‪ 2‬داڤتكن ڬمبر‪ ٢‬بركاءيتن دڠن سني بينا كراجاءن بني عثمانية‪.‬‬ ‫سرتا براينتيڬريتي‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪ 3‬دالم كومڤولن‪ ،‬ڤيليه سأورڠ خليفة بني عثمانية باڬي ممبينچڠكن سومبڠنڽ دالم تمدون‬
‫كراجاءن بني عثمانية مڠڬوناكن قاعده ‪.Trade a Problem‬‬ ‫مڠعملكن سيستم شورى دالم ممبوات كڤوتوسن تراوتاماڽ جک مليبتكن‬
‫كڤنتيڠن عوام‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫اكتيف ميندا‬ ‫منصيحتي ڤميمڤين سچارا باءيق دان برحكمه سرتا ممبنتو مريک‬
‫مڠوروسكن نڬارا دڠن اخالص‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫جواب سوءالن‪ ٢‬برايکوت‪:‬‬
‫‪.‬‬ ‫‪ُ 1‬خ ْو َجه ِم ْع َمار ِسنَان دالهيركن د‬ ‫تيدق مپيبركن بريتا‪ ٢‬يڠ بلوم ڤستي دان فتنه سهيڠڬ بوليه مڠعاقبتكن‬
‫هورو‪ -‬هارا دالم مشاركت‪.‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪ C‬كوفة‬ ‫ ‪ A‬نورس ‬
‫‪ D‬بغداد‬ ‫ ‪َ B‬ا َناتُولِ َيا ‬ ‫برسڠک باءيق سسام مسلم‪ ،‬تيدق مالكوكن ڤركارا يڠ مپاكيتي اورڠ‬
‫الءين دان ساليڠ بكرجاسام دالم منجاياكن اڬيندا‪ ٢‬يڠ منداتڠكن منفعت‪.‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪.‬‬ ‫‪ 2‬زمان كڬميلڠن كراجاءن بني عثمانية برموال دري زمان‬
‫ ‪ A‬اِ ْر ُت ْغ ُر ْل يڠ ممباوا بڠسا تركي كأناتوليا‪.‬‬
‫‪ B‬سلطان محمد ال َفاتِح تله برجاي مناون َق ْس َطنْطِ ْينِ َّية‪.‬‬ ‫ ‬
‫ ‪ُ C‬م ْص َط َفى ك ََمال َاتَاتُورک يڠ منجاديكن تركي سباڬاي نڬارا سيكولر‪.‬‬
‫‪ D‬سلطان َس ِل ْيم ‪ I‬يڠ برجاي مڠڬابوڠكن تانه حجاز كدالم ڤمرينتهنڽ‪.‬‬ ‫ ‬

‫‪.‬‬ ‫‪ 3‬كراجاءن بني عثمانية دڬروني اوليه نڬارا‪ ٢‬بارت دسببكن تله برجاي مناون‬
‫‪ 1‬مركه‬
‫‪ ،‬سلطان‪ ٢‬يڠ ممرينته سومطرا دان اينديا تله ممينتا ڤرتولوڠن‬ ‫‪ 4‬ڤد‬
‫خليفة كراجاءن بني عثمانية اونتوق مالون تنترا ڤورتوڬيس يڠ داتڠ مپرڠ مريک‪ 1 .‬مركه‬
‫‪ 2‬مركه‬ ‫‪ 5‬سنارايكن دوا كڬميلڠن تمدون بني عثمانية دري سودوت ڤنتدبيرن‪.‬‬
‫‪ 4‬مركه‬ ‫‪ 6‬بينچڠكن دوا فكتور يڠ مرانچقكن ايكونومي ڤد زمان بني عثمانية‪.‬‬

‫‪213‬‬ ‫‪6.2.5‬‬ ‫‪212‬‬


ISTANBUL: Turki berkata semalam, ia secara rasmi menarik balik larangan pemakaian tudung
terhadap anggota wanita yang berkhidmat dalam angkatan bersenjata di negara sekular itu.

‫زمان بني عثمانية‬


Tentera ialah institusi terakhir di Turki yang melarang wanita memakai tudung, selepas
pembaharuan kerajaan Islam di bawah Presiden, membenarkannya dipakai di institusi pendidikan,
politik dan polis.
Agensi berita Anadolu berkata, langkah itu mendapat arahan Kementerian Pertahanan
yang terpakai kepada pegawai wanita dalam kakitangan awam, ibu pejabat pusat arahan dan
cawangan tentera.
“Masalah berkaitan menghalang pemakaian tudung kini dikeluarkan sepenuhnya di Turki. Sesiapa
yang berhasrat menjalankan tugas sambil memakai tudung boleh berbuat demikian."
Sumber dengan suntingan: Berita Harian, 23 Februari 2017

.‫ هورايكن سبب الرڠن ترسبوت دتاريق باليق‬،‫ برداسركن كرتن اخبار دأتس‬7
‫ مركه‬6
.‫جادي دنڬارا كيت سجق كبالكڠن اين‬-‫سيكڤ ڤرقومن موال منجادي‬

‫ چادڠكن دوا لڠكه يڠ بوليه دالكوكن اوليه ڤيهق كراجاءن اونتوق مڠاتسي‬8
‫ مركه‬4 .‫مسئله دأتس‬

214
‫ضلوساري‬
‫‪ :‬مڠلواركن معنا اتاو حكوم سسواتو درڤد نص سام اد القرءان اتاو الحديث‪.‬‬ ‫استنباط ‬
‫‪ :‬انق دالم جاڬاءن يڠ تياد ڤرتالين كتورونن‪.‬‬ ‫انق اڠكت ‬
‫‪ :‬كانق‪ 2‬يڠ كماتين ايبو باڤ اتاو باڤ دان بلوم عاقل بالغ الڬي‪.‬‬ ‫انق يتي م‬
‫‪ :‬باڤ سبنر يڠ منجادي ولي كڤد انق درڤد ڤركهوينن يڠ صح‪.‬‬ ‫باڤ كاندوڠ ‬
‫‪ :‬بيناتڠ ڤليهاراءن ماءنسي اونتوق ماكنن اتاو جوالن‪.‬‬ ‫بيناتڠ ترنقن ‬
‫‪ :‬برسره كڤد اهلل ‪ ‬دان دسرتاءي دڠن اوسها‪.‬‬ ‫توكل ‬
‫‪ :‬ڤربواتن يڠ ساله دسيسي اوندڠ‪.۲‬‬ ‫جنايه ‬
‫‪ :‬سواتو ڤمبالسن ترهادڤ جنايه ترتنتو يڠ تله دتتڤكن قدرڽ اوليه شرع‪.‬‬ ‫حدود ‬
‫‪ :‬نص درڤد اهلل ‪ ‬اتاو رسولڽ‪.‬‬ ‫ِخ َطاب َش ْر ع‬
‫‪ :‬سموا كسالهن يڠ دسبوت بالسنڽ دأخيرة سام اد دالم القرءان اتاو السنة‪.‬‬ ‫دوسا بس ر‬
‫‪ :‬بايرن سچارا برلبيهن كتيک بايرن كمبالي ترهادڤ سسواتو ڤينجمن يڠ‬ ‫رباء ‬
‫دڤراوليه درڤد ڤمينجم‪.‬‬
‫‪ :‬مسجد‪ ،‬ڬريجا دان رومه عبادة يڠ الءين‪.‬‬ ‫رومه عبادة ‬
‫‪ :‬سبب‪ 2‬ڤنورونن سسواتو ايات القرءان‪.‬‬ ‫سبب النزول ‬
‫‪ :‬هايونن يڠ اڬق ڤرالهن سأوله‪-‬اوله بوكو يڠ دلتقكن دباوه كتياق تيدق‬ ‫سبتن ‬
‫بوليه جاتوه سماس هايونن دبوات‪.‬‬
‫‪ :‬سأورڠ مكلف يڠ ممبري ڤپقسين كتيک ڤپرهن هرتا دان ممبري تيستيموني‬ ‫ي‬
‫سقس ‬
‫بيال‪ 2‬دڤرلوكن‪.‬‬
‫‪ :‬ڤمبرين اخالص بروڤا هرتا بندا كڤد اورڠ يڠ ممرلوكن‪.‬‬ ‫صدقه ‬
‫‪ :‬سواتو تيمڤوه ماس يڠ داللوءي اوليه سسأورڠ ونيتا سلڤس ڤرچراين اتاو‬ ‫عدة ‬
‫كماتين سوامي‪.‬‬
‫‪ :‬عملن كباجيقن يڠ برتروسن ڤهاالڽ واالوڤون تله منيڠڬل دنيا‪.‬‬ ‫عمل جارية ‬
‫‪ :‬ڤمبوبرن ڤركهوينن بوكن ماللوءي طالق‪.‬‬ ‫َف َرق ‬
‫‪ :‬سبارڠ تيندقن محكمه يڠ دأمبيل ترهادڤ سسأورڠ‪.‬‬ ‫ڤروسيديڠ ‬
‫ڤنجاڬ انق يتيم ‪ :‬اورڠ يڠ دڤرتڠڬوڠجوابكن اونتوق منجاڬ انق يتيم‪.‬‬
‫‪215‬‬
‫‪ :‬سسأورڠ يڠ منودوه سسأورڠ برزنا تنڤا ممڤوپاءي سقسي‪.‬‬ ‫قذ ‬
‫ف‬
‫رجوعن‬ ‫‪ :‬معتمد دان ديقيني‪.‬‬ ‫قطعي ‬
‫‪ :‬ڬولوڠن يڠ مپكوتوكن اهلل ‪ ‬دڠن توهن يڠ الءين‪.‬‬ ‫قوم مشر ‬
‫ک‬
‫ القرءان الكريم دڠن ترجمهن‪ .2017 .‬كواال لمڤور‪ :‬تالڬ بيرو سنديرين برهد‪.‬‬ ‫‪ :‬كومڤولن يڠ ممڤوپاءي چيري‪ ۲‬ترتنتو‪.‬‬ ‫كاتڬوري ‬
‫ ابن منظور‪ ،‬محمد بن مكرم‪ .1414 .‬لسان العرب‪ .‬بيروت‪ :‬دار صادر‪.‬‬ ‫ڤربواتن ترتنتو يڠ دتونتوت اوليه شرع ترهادڤ سأورڠ ُم َك َّلف ستله‬ ‫ ‪:‬‬ ‫َك َّف َار ة‬
‫دي مالكوكن كسالهن اتاو دوسا باڬي مڠهيلڠكن كسن كسالهن اتاو‬
‫ أحمد حتى ‪ .2009‬تفسير القرءان ڤراكات‪ .‬جاكرتا‪ :‬ڤوستاک مغفرة‪.‬‬
‫دوسا ترسبوت‪.‬‬
‫ أحمد إبراهيم‪ .1997 .‬كدودوقن اوندڠ‪ 2‬إسالم دمليسيا‪ .‬جورنل حكوم ج ‪.119 :1‬‬ ‫ڤمبرين درڤد سوامي كڤد ايستري‪ ،‬يڠ دواجبكن ستله ايستري دچرايكن‪.‬‬ ‫ ‪:‬‬ ‫ُم ْت َع ة‬
‫ أحمد هداية بواڠ‪ ،‬ايديتور‪ .2006 .‬محكمه شريعة دمليسيا ڤنچڤاين دان چابرن‪ .‬كواال لمڤور‪:‬‬ ‫ساكيت يڠ براخير دڠن كماتين‪.‬‬ ‫الم ْوت ‪ :‬‬
‫َم َرض َ‬
‫ڤنربيت اونيۏرسيتي ماليا‪.‬‬ ‫اورڠ يڠ تله بالغ دان ممڤوپاءي عقل يڠ وارس‪.‬‬ ‫‪ :‬‬ ‫ُم َك َّلف ‬
‫ أسماء عبد الرحمن‪ .2009 .‬ڤرانن وقف دالم ڤمباڠونن ايكونومي اومت إسالم دان‬ ‫ممبري مالو اتاو مپاكيتي هاتي كران ڤربواتن تيدق سوک اكن چارا‬ ‫ت ‪ :‬‬
‫منچولوق ما ‬
‫اڤليكاسيڽ دمليسيا‪ .‬جورنل شريعة‪ ،‬ج ‪.17:1‬‬ ‫برڤاكاين دان سباڬايڽ‪.‬‬
‫اورڠ يڠ دباوه جاڬاءن دان تڠڬوڠجواب سسأورڠ‪.‬‬ ‫ ‪:‬‬ ‫مول ‬
‫ى‬
‫ اكتا ‪ 505‬اكتا ڤنتدبيرن اوندڠ‪ 2‬إسالم (واليه‪ 2‬ڤرسكوتوان) ‪.1993‬‬
‫ڤرتالين كلوراڬ ماللوءي كتورونن تراوتام درڤد سبله باڤ دسببكن‬ ‫‪ :‬‬ ‫نسب ‬
‫ اوزتونا‪ ،‬يلماز‪ .1990 .‬تاريخ الدولة العثمانية‪ .‬عدنان محمود سلمان (ڤنترجمه)‪ .‬اسطنبول‪:‬‬ ‫ڤركهوينن دان كالهيرن‪.‬‬
‫موؤسسة الفيصل للتمويل‪.‬‬
‫هرتا ڤنيڠڬلن سي ماتي يڠ هاروس دبريكن كڤد سالءين اهل واريث‪.‬‬ ‫ ‪:‬‬ ‫وصي ة‬
‫ اينالجيك‪ ،‬خليل‪ .2002 .‬تاريخ الدولة العثمانية من النشوء إلى االنحدار‪ .‬محمد األرناؤوط‬ ‫ڤمبرين سواتو هرتا يڠ بوليه دلقساناكن سلڤس برالكوڽ كماتين ڤواصية‪.‬‬ ‫‪ :‬‬ ‫وقف ‬
‫(ڤنترجمه)‪ .‬بيروت‪ :‬دار المدار اإلسالمي‪.‬‬ ‫هرتا يڠ دواقفكن اونتوق كباجيقن خصوص سڤرتي مواقفكن تانه اونتوق‬ ‫‪ :‬‬ ‫وقف خا ‬
‫ص‬
‫ حسن‪ ،‬حسن إبراهيم‪ .1996 .‬تاريخ اإلسالمي السياسي والديني والثقافي واالجتماعي‬ ‫توجوان ڤمبيناءن مسجد‪.‬‬
‫الجزء الثاني العصر العباسي األول‪ .‬بيروت‪ :‬دار الجيل‪.‬‬ ‫هرتا يڠ دواقفكن باڬي كباجيقن عموم سڤرتي مواقفكن تانه يڠ تيدق‬ ‫‪ :‬‬ ‫وقف عام ‬
‫ حيدر‪ ،‬محمد أشرف بن أمير‪ .1415 .‬عون المعبود شرح سنن أبي داود‪ .‬بيروت‪ :‬دار الكتب‬ ‫دتنتوكن اونتوق سسواتو توجوان‪.‬‬
‫العلمية‪.‬‬ ‫اورڠ يڠ برتڠڬوڠجواب ترهادڤ انق درڤد ڤركهوينن يڠ صح‪.‬‬ ‫ ‪:‬‬ ‫ي‬
‫ول ‬
‫هرتا يڠ دڤراوليه دالم ماس ڤرکهوينن سأورڠ سوامي دڠن ايستريڽ‬ ‫هرتا سڤنچارين ‪ :‬‬
‫ الخصري بك‪ ،‬محمد‪ .1986 .‬حاضرات تاريخ األمم اإلسالمية‪ :‬الدولة العباسية‪ .‬بيروت‪:‬‬
‫دار القلم‪.‬‬ ‫حاصيل درڤد سومبر‪ ٢‬اتاو اوسها مريک برسام‪.‬‬
‫هرتا ڤنيڠڬلن سي ماتي يڠ واجب دواريثي اوليه اهلي كلوارڬ‬ ‫‪ :‬‬ ‫هرتا ڤوساک ‬
‫ الخن‪ ،‬مصطفى سعيد‪ ،‬البغا‪ ،‬مصطفى‪ ،‬الشربجي‪ ،‬علي‪ .1992 .‬الفقه المنهجي على مذهب‬
‫كران كتورونن دان ڤركهوينن‪.‬‬ ‫ ‬
‫اإلمام الشافعي‪ .‬چيتقن ک ‪ .4 -‬دمشق‪ :‬دار القلم للطباعة والنشر والتوزيع‪.‬‬
‫ڤڬڠن اتاو ڤندڠن هيدوڤ يڠ ممنتيڠكن كسرونقن اتاو كسنڠن هيدوڤ‪.‬‬ ‫‪ :‬‬ ‫هيدونيسمى ‬
‫‪217‬‬ ‫‪216‬‬
‫ الشربيني‪ ،‬محمد بن أحمد الخطيب‪ .1994 .‬مغني المحتاج إلى معرفة معاني ألفاظ المنهاج‪.‬‬ ‫ دفتر كات بهاس ماليو‪ .2008 .‬كواال لمڤور‪ :‬ديوان بهاس دان ڤوستاک‪.‬‬
‫بيروت‪ :‬دار الکتب العلمية‪.‬‬
‫ الذهبي‪ ،‬شمس الدين محمد بن أحمد بن عثمان‪ .2001 .‬سير أعالم النبالء‪ .‬بيروت‪ :‬مؤسسة‬
‫ الصابوني‪ ،‬محمد علي‪ .2002 .‬تفسير ايات‪ 2‬أحكام‪ .‬أحمد ذو الفكار‪( ،‬ترجمه) جاوا بارت‪:‬‬ ‫الرسالة‪.‬‬
‫كيرا ‪.Publishing‬‬
‫ الذهبي‪ ،‬محمد بن أحمد بن عثمان‪ .t.th .‬كتاب الكبائر‪ .‬بيروت‪ :‬دار الكتب العلمية‪.‬‬
‫ صفي الرحمن المباركفوري ‪ 2007 .‬صحيح تفسير ابن كثير‪ .‬جاكرتا‪ :‬ڤوستاک ابن كثير‪.‬‬
‫ ذو الكفلي البكري‪ .2017 .‬بيان للناس سيري ک‪ : 106-‬ايسو ڤنماءن “بن‪/‬بنت عبد اهلل” كڤد‬
‫ الصالبي‪ ،‬علي محمد‪ .2001 .‬الدولة العثمانية‪ :‬عوامل النهوض وأسباب السقوط‪ .‬القاهرة‪:‬‬ ‫انق تيدق صح طرف اوليه محكمه رايوان‪.‬‬
‫دار التوزيع و النشر اإلسالميه‪.‬‬ ‫‪https://muftiwp.gov.my/artikel/bayan-linnas/736-bayan-linnas-siri-ke-106-isu-penamaan-bin-‬‬
‫‪binti-abdullah-kepada-anak-tidak-sah-taraf-oleh-mahkamah-rayuan.‬‬

‫ ط ُّقوش‪ ،‬محمد سهيل‪ .2009 .‬تاريخ الدولة العباسية‪ .‬چيتقن ک ‪ .7 -‬بيروت‪ :‬دار النفائس‪.‬‬
‫ ذو الكفلي البكري‪ .2019 .‬بيان للناس سيري ک‪ :191-‬وقف ڤنديديقن دان منفعتڽ‪.‬‬
‫ عتيقه بنت أحمد يوسف‪ .2014 .‬اناليسيس ببراڤ ايستيله فلسفه منوروت جابر ابن حيان‬ ‫‪https://muftiwp.gov.my/artikel/bayan-linnas/3553-bayan-linnas-siri-ke-191-wakaf-pendidikan-‬‬
‫‪dan-manfaatnya.‬‬
‫برداسركن كتاب الحدود‪ .‬ديسرتاسي اجازه سرجان ڤڠاجين إسالم (سچارا ڤپليديقن)‪.‬‬ ‫ الزحيلي‪ ،‬محمد‪ .2011 .‬المعتمد في فقه الشافعي‪ .‬بيروت‪ :‬دار القلم‪.‬‬
‫جابتن عقيدة دان ڤميكيرن إسالم‪ .‬اكاديمي ڤڠاجين إسالم اونيۏرسيتي ماليا‪ :‬كواال لمڤور‪.‬‬
‫ الزحيلي‪ ،‬وهبة‪ .2006 .‬الوجيز في أصول الفقه‪ .‬بيروت‪ :‬دار الخير‪.‬‬
‫ العثيمين‪ .1435H .‬شرح األصول من علم األصول‪ ،‬دمام‪ :‬دار ابن الجوزي‪.‬‬
‫ الزحيلي‪ ،‬وهبة‪ .1986 .‬أصول الفقه اإلسالمي‪ .‬بيروت‪ :‬دار الفكر‪.‬‬
‫ العريني‪ ،‬عبدالرحمن بن علي‪ .2000 .‬قيام الدولة العثمانية وحمالت التحالف الصليبي‬
‫ضدها‪ .‬مجلة الدرعية ‪.)10( 3‬‬ ‫ الزحيلي‪ ،‬وهبة‪ .1996 .‬الفقه اإلسالمي وأدلته‪ .‬دمشق‪ :‬دار الفكر‪.‬‬

‫ عودة‪ ،‬عبد القادر‪ .1987 .‬التشريع الجنائي اإلسالمي مقارنا بالقانون الوضعي‪ .‬بيروت‪:‬‬ ‫ الزركشي‪ ،‬محمد بن بهادر بن عبد اهلل بدر الدين‪ .1992 .‬البحر المحيط في أصول الفقه‪ .‬دار‬
‫مؤسسة الرسالة‪.‬‬ ‫الصفوة للطباعة والنشر‪.‬‬

‫ ڤدومن عموم ايجاءن جاوي بهاس ماليو ديوان‪ .2020 .‬كواال لمڤور‪ :‬ديوان بهاس دان ڤوستاک‪.‬‬ ‫ الزيدان‪ ،‬عبد الكريم‪ .2004 .‬الوجيز في أصول الفقه‪ .‬بيروت‪ :‬مؤسسة الرسالة‪.‬‬

‫ فريد مت زين‪ ،‬عزت ازراعي جمساري‪ .2000 .‬سنان توكوه اركيتک جينيوس دولة عثمانية‪.‬‬ ‫ زيني ناصوحا‪ .2004 .‬ڤنتدبيرن اوندڠ‪ 2‬إسالم دمليسيا‪ :‬سبلوم دان منجلڠ مرديک‪ .‬كواال‬
‫جورنل اصول الدين (‪.33-44 ،)1‬‬ ‫لمڤور‪ :‬اوتوسن ‪ Publications & Distributors‬سنديرين برحد‪.‬‬

‫ القرضاوي‪ ،‬يوسف‪ .2001 .‬في فقه األولويات‪ :‬دراسه جديدة في دارالقرءان والسنه‪ ،‬‬ ‫ زيني ناصوحا‪ .2012 .‬ڤنتدبيرن اوندڠ‪ 2‬إسالم دمليسيا ڤراونتوقن اكتا دان اينكمن‪ .‬كواال‬
‫بيروت‪ :‬مؤسسة الرسالة‪.‬‬ ‫لمڤور‪ :‬اوتوسن ‪ Publications & Distributors‬سنديرين برحد‪.‬‬

‫ قلعجي‪ ،‬محمد رواس‪. 1988 .‬معجم لغة الفقهاء‪ .‬عمان‪ :‬دار النفائس‪.‬‬ ‫الس ِج ْستاني‪ ،‬أبو داود سليمان بن األشعث‪ .1998 .‬سنن أبي داود‪ .‬الرياض‪ :‬المكتبة المعارف‪.‬‬
‫ ِّ‬
‫ السيد‪ ،‬محمد صالح محمد‪ .2001 .‬مدخل إلى علم الكالم‪ .‬القاهرة‪ :‬دار قباء‪.‬‬

‫‪219‬‬ ‫‪218‬‬
‫ نوراءسه بهاروم‪ ،‬قاموس ديوان‪ .2005 .‬كواال لمڤور‪ :‬ديوان بهاس دان ڤوستاک‪.‬‬
‫ المحامي‪ ،‬محمد فريد بك ‪. 1981.‬تاريخ الدولة العلية العثمانية‪ .‬بيروت‪ :‬دار النفائس‪.‬‬
‫ محمد شكري صالح‪ .2003 .‬ڤرينسيڤ ڤمباڠونن برترسكن إسالم‪ .‬كواال لمڤور‪:‬‬
‫ زيبرا ‪.Edition‬‬
‫ النملة‪ ،‬عبد الكريم بن علي بن محمد‪ .1999 .‬المهذب في علم أصول الفقه المقارن‪.‬‬
‫الرياض‪ :‬مكتبة الرشد‪.‬‬
‫‪International‬‬ ‫ نورازيه محمد اول‪ .2003 .‬ڤڠنلن كڤد سيستم ڤراوندڠن دمليسيا‪ .‬ڤتاليڠ جاي‪:‬‬
‫‪Law Board Services‬‬

‫ النووي‪ ،‬أبو زكريا يحيى بن شرف‪ .2005 .‬منهاج الطالبين وعمدة المفتين في الفقه‪ .‬بيروت‪:‬‬
‫دار الفكر‪.‬‬
‫ النيسابوري‪ ،‬مسلم بن الحجاج‪ .2013 .‬صحيح مسلم‪ ،‬بيروت‪ :‬دار إحياء الترث العربي‪.‬‬
‫ وان جفري وان سليمان (ڤپونتيڠ)‪ .2015 .‬مجدد اإلسالم سيخ بديع الزمان سعيد نورسي‪.‬‬
‫انكارا‪ :‬اخالص نور نشرت‪.‬‬
‫ وزارة األوقاف والشئون اإلسالمية‪ .1427H .‬الموسوعة الفقهية‪ .‬الكويت‪ :‬وزارة األوقاف‬
‫والشئون اإلسالمية‪.‬‬
‫ همكا عبدالكريم ‪ .2016‬لمباڬ بودي‪ ،‬باتو كيۏ‪.PTS Publishing House :‬‬
‫ جابتن كماجوان إسالم مليسيا‪ .2019 .‬هوراين اڤليكاسي ليم ڤرينسيڤ مقاصد شريعة دالم‬
‫تدبير اوروس‪.‬‬

‫‪220‬‬

You might also like