BAB 1 : PENGENALAN KEPADA FIZIK

1. Apakah maksud kuantiti skalar?

2. Apakah maksud kuantiti vektor?
3. Apakah maksud kejituan?
4. Apakah maksud kepersisan?
5. Apakah maksud kepekaan?

MINDA SEDAR FIZIK

1. Apakah maksud ralat bersistematik?
2. Apakah maksud ralat rawak?

1. Rajah 1.0 menunjukkan satu alat pengukuran.

Rajah 1.0

(a) Tanda dengan  pada pernyataan yang benar

Kuantiti fizik yang diukur pada alat tersebut adalah;

Kuantit Skalar

Kuantiti Vektor
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 1

 (b) Namakan alat pengukuran dalam Rajah 1.0 yang boleh digunakan untuk
mengukur berat objek di udara?

........................................................................................................................
[1 markah]
(c) Berapakah kepekaan alat tersebut?

........................................................................................................................
[1 markah]

(d) Berapakah bacaan nilai X yang diukur oleh alat tersebut?

........................................................................................................................
[1 markah]

2. Rajah 2.1 menunjukkan sebuah tolok skru mikrometer.

0
0
45 X

Rajah 2.1

(a) Berdasarkan Rajah 2.1,

(i). Namakan bahagian berlabel X.

.........………………………………………………………………................
[1 markah]
(ii). Nyatakan fungsi X.

……………………………………………………………….........................
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 2

 (b) Rajah 2.2 menunjukkan bacaan pada tolok skru micrometer bila rahang
ditutup.

2 45
0
40
35

Rajah 2.2

Berdasarkan Rajah 2.1 dan Rajah 2.2:

(i) Berapakah bacaan pengukuran alat tersebut.

[1 markah]

(ii) Berapakah bacaan sebenar alat tersebut.

[2 markah]

4. Rajah 4.1 menunjukkan sebuah angkup vernier.

P :………………… S : Skala Utama

T :…………

Q :…………….. R : Skala Vernier

Rajah 4.1

Hak Cipta – GC SS 2017 3

 (a) Namakan bahagian-bahagian yang berlabel pada Rajah 4.1 .
[1 markah]

(b) Nyatakan fungsi T.

……………………………………………………………………………...................
[1 markah]

(c) Rajah 4.2 menunjukkan bacaan ralat pada angkup vernier apabila rahang
ditutup.

Rajah 4.3 menunjukkan bacaan pengukuran pada angkup vernier semasa

membuat pengukuran.

Rajah 4.2

Rajah 4.3

Berdasarkan Rajah 4.2 dan Rajah 4.3:

(i) nyatakan nilai ralat tersebut.

...............................................................................................................
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 4

 (ii) Berapakah bacaan pengukuran alat tersebut.

[1 markah]

(iii) Berapakah bacaan sebenar alat tersebut.

[2 markah]

(d) Nyatakan satu contoh kegunaan angkup vernier dalam kehidupan seharian.

...........................................................................................................................
[1 markah]

BAB 2 : DAYA & GERAKAN

1. Apakah maksud halaju?

2. Apakah maksud pecutan?
3. Apakah maksud berat?
4. Apakah maksud daya?
5. Apakah maksud jisim?
6. Apakah maksud daya impuls?
7. Apakah maksud impuls?
8. Apakah maksud jatuh bebas?
9. Apakah maksud kerja?
10. Apakah maksud tenaga keupayaan kenyal?
11. Apakah maksud tenaga keupayaan graviti?
12. Apakah maksud tenaga kinetik?
13. Apakah maksud pemampatan?
14. Apakah maksud kekenyalan?
15. Nyatakan kuantiti fizik yang ditunjukkan oleh luas di bawah graf?

Hak Cipta – GC SS 2017 5

 MINDA SEDAR FIZIK

1. Apakah maksud momentum?

2. Apakah maksud daya paduan?
3. Apakah maksud daya bersih?
4. Apakah maksud keseimbangan daya?
5. Apakah maksud kuasa?
6. Apakah maksud hukum hooke?
7. Apakah maksud pemanjangan?
8. Apakah maksud had kenyal?

2. Rajah 2 menunjukkan seorang penerjun ketika berada di udara.

Rajah 2

(a) Namakan kuantiti fizik yang menerangkan situasi diatas.

............................................................................................................................
[1 markah]

(b) Berdasarkan Rajah 2, terangkan mengapakah penerjun mendepakan tangan

semasa jatuh?

...........................................................................................................................

……………………………………………………………………………………………
[2 markah]

(c) Terangkan mengapakah seketul batu sampai ke bumi lebih cepat berbanding
dengan sehelai bulu ayam?

...........................................................................................................................

……………………………………………………………………………………………
[2 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 6

 2. Rajah 2 menunjukkan seorang lelaki sedang menarik sebuah beg bertroli dengan
daya, F pada sudut o dengan mengufuk.

Rajah 2
(a) Apakah maksud daya?

…………………………………………………………………………………………
[1 markah]

(b) (i) Pada Rajah 2, tanda dan labelkan komponen daya, F selari dengan
permukaan, Fx.

[1 markah]

(ii) Tulis satu rumus untuk magnitud bagi Fx.

…………………………………………………………………………………
[1 markah]

(c) Beg itu kemudiannya ditarik di atas permukaan yang kasar.

(i) Apakah yang berlaku pada pecutan beg itu?

…………………………………………………………………………………
[1 markah]

(ii) Beri satu sebab untuk jawapan anda dalam 2(c)(i).

…………………………………………………………………………………
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 7

 3. Rajah 3 menunjukkan satu pita detik yang mengandungi 5 detik bagi gerakan
sebuah troli menuruni landasan terpampas geseran.

Arah gerakan

0.2 cm 1.4 cm
Rajah 3

(a) Berdasarkan Rajah 3, huraikan gerakan bagi pita detik tersebut.

................................................................................................................
[1 markah]

(b) Hitung halaju awal dan halaju akhir bagi gerakan tersebut.

[2 markah]
(c) Hitung pecutan bagi gerakan tersebut.

[2 markah]

(d) Berdasarkan Rajah 3, nyatakan faktor yang mempengaruhi nilai

pecutan di jawapan di 3(c).

................................................................................................................
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 8

 4. Rajah 4.1 menunjukkan seorang pelajar sedang menendang bola dan bola bergerak
dengan laju apabila masa tendangan disingkatkan.

Rajah 4.2 menunjukkan seorang penjaga gol sedang menangkap bola.

Rajah 4.1 Rajah 4.2

(a) Namakan kuantiti fizik yang terlibat?

............................................................................................................................
[1 markah]

(b) Berdasarkan Rajah 4.2, Terangkan mengapakah penjaga gol memakai

sarung tangan apabila ingin menangkap bola yang ditendang oleh pelajar
tersebut?

............................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………
[2 markah]

(c) Sebiji bola berjisim 300 g dibaling secara mengufuk ke arah dinding tegak
pada halaju 12 m s-1. Semasa perlanggaran, bola itu melantun balik secara
mengufuk pada halaju 10 m s-1. Jika bola bersentuhan dengan dinding
selama 0.02 s. Hitungkan,

(i) Impuls

[2 markah]

(ii) daya yang bertindak ke atas bola

[2 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 9

7. Rajah 7.1 menunjukkan seorang lelaki sedang berlari dalam larian 100 m.
Rajah 7.2 menunjukkan graf halaju melawan masa sepanjang larian 100 m.

Halaju, v / m s-1 Rajah 7. 1

Q R
10

0
2 4 6 8 10 20 Masa, t / s

Rajah 7.2

(a) Apakah maksud pecutan?

………………………………………………………….………………………………
[1 markah]

(a) Semasa permulaan larian 100 m pecut, para pelari akan berada di garisan
permulaan dengan menggunakan blok pelepas. Apakah fungsi blok pelepas?

………………………………………………………….………………………………
[1 markah]
(b) Berdasarkan Rajah 7.2, namakan kuantiti fizik yang mewakili,

(i) kecerunan graf

………………………………………………………….…………………......
[1 markah]
(i) luas dibawah graf

………………………………………………………….…………………......
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 10

 (c) Dalam satu pertandingan bola sepak, bola yang ditanduk bergerak dengan
halaju yang rendah.

Cadangkan pengubahsuaian yang boleh dilakukan agar bola yang ditanduk

menghasilkan halaju yang lebih tinggi melalui aspek-aspek berikut :

(i) Kekenyalan bola

………………………………….……………………………………..............

Sebab

………………………………………………………………………...............
[2 markah]
(ii) Tekanan udara dalam bola

………………………………….……………………………………………...
Sebab

………………………………………………………………………………....
[2 markah]
(iii) Kaedah menanduk

………………………………….……………………………………………...
Sebab

...………………………………………………………………………............
[2 markah]

9. Rajah 9.1 dan Rajah 9.2 menunjukkan dua spring, M dan N yang mempunyai ketebalan
berbeza. Kedua-dua spring itu diperbuat daripada bahan yang sama dan ditekan
dengan bola-bola berjisim sama sehingga panjang menjadi sama. Apabila daya-daya
yang dikenakan itu dialihkan, bola-bola itu bergerak ke atas disebabkan oleh
kekenyalan bahan spring itu.

Rajah 9.1 Rajah 9.2

Hak Cipta – GC SS 2017 11

 (a) Apakah maksud pemampatan?
[1 markah]
(b) Berdasarkan Rajah 9.1 dan Rajah 9.2

(i) Bandingkan ketebalan spring M dan N, jarak lantunan bola-bola itu dan
tenaga keupayaan kenyal yang tersimpan oleh spring M dan N.

[3 markah]

(ii) Hubungkaitkan tenaga keupayaan kenyal spring dengan jarak lantunan

bola itu.
[1 markah]

(iii) Deduksikan hubungan antara tenaga keupayaan kenyal spring dengan

ketebalan bahan suatu spring
[1 markah]

(c) Terangkan dengan menggunakan teori kinetik molekul mengapa sesuatu objek
itu kenyal atau elastik.
[4 markah]

(d) Rajah 9.1 menunjukkan sebuah pistol mainan.

Menggunakan konsep-konsep fizik yang sesuai, terangkan ciri-ciri spring pistol
dan peluru yang bergerak lebih laju dan jauh.

Rajah 9.1

(i) Bentuk peluru pistol

(ii) Jisim peluru pistol
(iii) Ketebalan dawai spring
(iv) Diameter spring
(v) Teknik tembakan
[10 markah]
@

(d) Rajah 9.2 menunjukkan sebuah bot laju.

Menggunakan konsep-konsep fizik yang sesuai, terangkan ciri-ciri bot laju yang
sesuai untuk digunakan dalam pelumbaan dan bergerak lebih laju dan selamat.

Rajah 9.2

Hak Cipta – GC SS 2017 12

 (i) Bentuk bot laju
(ii) Ketumpatan bahan
(iii) Kuasa enjin
(iv) Jenis bahan badan bot
(v) Saiz bilah kipas
[10 markah]
@

(d) Rajah 9.3 menunjukkan seorang pemain tenis membuat pukulan servis.
Menggunakan konsep-konsep fizik yang sesuai, terangkan bagaimana bola tenis
boleh yang bergerak lebih laju dan jauh.

Rajah 9.3

(i) Kedudukan raket

(ii) Teknik servis
(iii) Jenis bahan raket
(iv) Jenis bahan tali
(v) Ketegangan tali
[10 markah]

(d). Rajah 11.1 menunjukkan sebuah payung terjun.

Rajah 11.1

Jadual 11.1 menunjukkan ciri-ciri empat payung terjun berlainan .

Jenis bahan Saiz payung Jenis bahan

Ketegangan tali
Payung Terjun payung terjun terjun tali
A Kanvas Kecil Nilon Rendah
B Nilon Besar Nilon Tinggi
C Nilon Besar Kanvas Tinggi
D Kanvas Kecil Kanvas Rendah

Jadual 11.1

Hak Cipta – GC SS 2017 13

 Anda ditugaskan untuk mengkaji ciri-ciri beberapa payung terjun yang digunakan untuk
pasukan penerjun dengan lebih berkesan.
Terangkan kesesuaian setiap ciri-ciri payung terjun pada Jadual 11.1 dan tentukan
payung terjun yang paling sesuai digunakan oleh pasukan penerjun.

[10 markah]

MINDA SEDAR FIZIK

2. Rajah 2 menunjukkan seorang budak lelaki berjisim 70 kg berbasikal menaiki

sebuah bukit daripada P. Budak itu berehat seketika di Q sebelum meneruskan ke R.

Rajah 2

(a) Nyatakan jenis tenaga budak itu pada Q.

…………………………………………………………………………………............
[1 markah]

(b) (i) Nyatakan perubahan tenaga budak itu apabila dia berbasikal
turun daripada Q ke R.

…………………………………………………………………………..............
[1 markah]
(ii) Hitung halaju budak itu di R.

[2 markah]
(c) Namakan prinsip fizik yang terlibat

…………………………………………………………………………………............
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 14

BAB 3 : DAYA & TEKANAN

1. Apakah maksud tekanan?

2. Apakah maksud berat?
3. Apakah maksud prinsip Pascal?
4. Apakah maksud prinsip Archimedes?
5. Apakah maksud prinsip Bernoulli?

5. Rajah 5.1 dan 5.2 menunjukkan air mengalir keluar melalui lubang pada sebelah sisi
bekas dengan kedalaman berbeza.

Air Air

Pancutan air
30 cm Pancutan air
30 cm

Rajah 5.1 Rajah 5.2

(a) Namakan kuantiti fizik yang menerangkan situasi tersebut?

……………………………………………………………………………………….
[1 markah]
(b) Perhatikan Rajah 5.1 dan 5.2.

(i) Bandingkan jarak mengufuk pancutan air.

……………………………………………………………………………….......
[1 markah]
(ii) Bandingkan kedalaman lubang dari permukaan air.

………………………………………………………………………………......
[1 markah]

(iii) nyatakan hubungkait antara tekanan air dengan kedalaman lubang.

…………………………………………………………………………….........
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 15

 (iv) nyatakan hubungan antara jarak mengufuk pancutan air dengan
tekanan air.

…………………………………………………………………………………....
[1 markah]
(c) Nyatakan faktor lain yang mempengaruhi tekanan dalam cecair.

………………………………………………………………………………………..........
[1 markah]

(d) Apakah yang berlaku terhadap jarak pancutan air apabila kedalaman bertambah
dan nyatakan sebabnya.

……………………………………………………………………………………….........
[2 markah]

7. Rajah 7, menunjukkan gerakan sebiji bola tenis yang sedang berputar dengan
mengaplikasikan satu Prinsip fizik.

Arah
pergerakan
bola

Rajah 7

(a) Namakan Prinsip fizik tentang gerakan bola tenis tersebut?

……………………………………………………………………………………........
[1 markah]

(b) Berdasarkan Rajah 7, lukisan arah aliran udara, tandakan arah daya angkat
yang terhasil, labelkan dengan simbol P kawasan halaju udara lebih tinggi.

[3 markah]

(c) Terangkan bagaimanakah sebiji bola tenis boleh bergerak secara berputar dan
melengkung.

……….…………………………………………………………………………..............

……….…………………………………………………………………………..............

............................................................................................................................
[2 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 16

 (d) Rajah 7.2 menunjukkan sebuah jet sedang terbang pada halaju malar

Rajah 7.2

Cadangkan pengubahsuaian yang perlu dilakukan supaya jet boleh terbang

dengan lebih laju dan tinggi. Berikan sebab.

i. Bentuk sayap jet :

.....................................................................................................................
Sebab :

………………………………………………………………………………............
[2 markah]
ii. Luas permukaan sayap jet :

.......................................................................................................................
Sebab :

……………………………………………………………………………................
[2 markah]

9. (a) Rajah 9.1 menunjukkan dua blok kayu yang serupa terapung dalam cecair P dan
cecair Q masing-masing dengan menggunakan Prinsip Archimedes.

Rajah 9.1

(i) Apakah maksud Prinsip Archimedes?

[1 markah]

(ii) Menggunakan Rajah 9.1, bandingkan kedudukan blok-blok kayu dalam cecair
P dan cecair Q. Bandingkan juga berat blok kayu dan daya julangan yang
bertindak ke atas blok kayu dalam cecair P dan cecair Q. Bandingkan
ketumpatan cecair P dan cecair Q.

Hubungkaitkan kedudukan blok kayu dengan ketumpatan cecair bagi

menghasilkan satu konsep fizik yang sesuai.
[5 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 17

 (b) Rajah 9.2 menunjukkan satu jek hidraulik yang ringkas.

Daya
dikenakan Pemberat

20 N

Omboh Kecil
Omboh Besar
0.005 m2
0.01 m2

Minyak

Rajah 9.2

Terangkan bagaimana pemberat boleh diangkat dengan menggunakan sebuah jek

hidraulik
[4 markah]

(c) Jek hidraulik ringkas dalam Rajah 9.2 tidak sesuai untuk digunakan bagi
mengangkat sebuah kereta di dalam bengkel membaiki kereta.
Menggunakan konsep fizik yang sesuai terangkan pengubahsuaian yang
diperlukan bagi membolehkan mesin ini mengangkat kereta dengan lebih mudah.

Pengubahsuaian adalah merangkumi aspek-aspek berikut:

(i) Kaedah untuk menggerakkan omboh A dengan daya kecil

(ii) Komponen untuk mengawal pengaliran cecair di dalam jek hidraulik
(iii) Komponen di dalam jek hidraulik untuk menurunkan kereta
(iv) Saiz piston
(v) Jenis cecair yang digunakan
[10 markah]
@

(c) Rajah 9.2 menunjukkan struktur sebuah sistem brek hidraulik.

Rajah 9.2

Hak Cipta – GC SS 2017 18

 Anda dikehendaki mereka bentuk sistem brek hidraulik yang sesuai untuk
memberhentikan sebuah lori. Menggunakan konsep-konsep fizik yang sesuai,
terangkan ciri-ciri brek hidraulik yang sesuai untuk memberhentikan sebuah lori
dengan lebih berkesan berdasarkan aspek-aspek berikut :

(i) Jenis bendalir brek

(ii) Takat didih bendalir brek
(iii) Pemalar spring
(iv) Nisbah luas keratan rentas omboh silinder induk dengan silinder kedua
(v) Bahan untuk paip
[10 markah]
@

(c) Rajah 9.2 menunjukkan seorang berpakaian jaket keselamatan.

Menggunakan konsep-konsep fizik yang sesuai, terangkan ciri-ciri jaket
keselamatan yang sesuai yang boleh digunakan dengan lebih berkesan
berdasarkan aspek-aspek berikut :

Jaket Keselamatan

Rajah 9.2

(i) Jenis bahan jaket

(ii) Ketumpatan bahan
(iii) Kekuatan bahan
(iv) Keupayaan mengelembung
(v) Ciri-ciri tambahan untuk keselamatan
[10 markah]

(c) Rajah 9.3 menunjukkan sebuah kereta lumba.

Menggunakan konsep-konsep fizik yang sesuai, terangkan ciri-ciri spoiler kereta
lumba yang sesuai untuk digunakan dalam pelumbaan dengan lebih laju dan
selamat berdasarkan aspek-aspek berikut :

Rajah 9.3
(i) Bentuk spoiler
(ii) Jisim spoiler
(iii) Jenis bahan spoiler
(iv) Kekuatan bahan spoiler
(v) Permukaan spoiler [10 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 19

11. Rajah 11.1 menunjukkan sebuah sampan sedang didayung di kawasan sungai
Rajah 11.2 menunjukkan sebuah sampan sedang didayung di kawasan laut.

Rajah 11.1 Rajah 11.2

(a) Apakah maksud daya apungan?

…………………………………………………………………………………............
[1 markah]

(b) Terangkan mengapa bahagian tenggelam bagi sebuah sampan yang serupa
adalah berbeza bila berada di sungai dan laut.
[4 markah]

(c) Rajah 11.3 menunjukkan sebuah jek hidraulik yang ringkas dikenakan daya
20 N pada omboh kecil untuk mengangkat pemberat.

Daya
dikenakan Pemberat

20 N

Omboh Kecil
Omboh Besar
0.005 m2
0.1 m2

Minyak

Rajah 11.3

Berdasarkan Rajah 11.3, tentukan

(i) tekanan pada omboh besar.

[1 markah]
(ii) jisim pemberat.
[2 markah]

(iii) tinggi omboh besar yang dinaikkan jika omboh kecil ditolak ke bawah
sejauh 0.04 m

[2 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 20

 @
(c) Rajah 11.3 menunjukkan sebuah sistem brek hidraulik sebuah lori.
Luas keratan rentas silinder utama dan kedua masing-masing 5 x 10-4 m2
6 x 10-4 m2 dan daya dikenakan pada brek sebanyak 13 N.

Silinder Utama
Pedal

Silinder Kedua

Omboh Utama

Silinder Kedua

Rajah 11.3

Berdasarkan Rajah 11.3, hitungkan

(i) tekanan pada silinder utama.

[2 markah]
(i) daya yang dihasilkan pada silinder kedua.

[3 markah]

(c) Jadual 11.1 menunjukkan struktur sebuah sistem brek hidraulik

Model Jenis bendalir Takat didih Luas keratan Jenis bahan

brek bendalir brek rentas omboh paip
kedua penghantaran
A Minyak Rendah Kecil Aloi
B Air Tinggi Besar Aluminium
C Minyak Tinggi Besar Aloi
D Air Rendah Kecil Aluminium

Jadual 11.1
Anda dikehendaki memilih brek hidraulik yang sesuai untuk memberhentikan sebuah
lori. Dengan merujuk kepada maklumat yang diberikan dalam Jadual 11.1,
terangkan kesesuaian setiap ciri dan tentukan brek hidraulik yang paling sesuai
untuk membolehkan memberhentikan lori dengan lebih berkesan.

Beri sebab bagi pilihan anda.

[10 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 21

 11. Rajah 11.1 menunjukkan satu bentuk spoiler bagi sebuah kereta F1 yang
diterangkan dalam Prinsip Bernoulli.

Spoiler

Rajah 11.1

(a) Namakan keratan rentas bagi bentuk spoiler bagi sebuah kereta F1?
[1 markah]

(b) Terangkan bagaimana spoiler sebuah kereta F1 menghasilkan daya ke bawah.

[4 markah]

(c) Rajah 11.2 sebuah rumah mempunyai bumbung berjisim 10 000 kg dan jumlah
luas permukaan 100 m2. Semasa berlakunya ribut, angin yang bertiup dengan
kelajuan yang sangat tinggi menghasilkan perbezaan tekanan antara bahagian
atas dan bawah bumbung sebanyak 3 000 Pa. Ini menyebabkan bumbung
terangkat ke atas.

Aliran udara Bumbung rumah

Rajah 11.2

Berdasarkan Rajah 11.2, hitungkan

(i) Hitungkan berat bumbung.

[1 markah]

(ii) Tentukan daya angkat yang bertindak semasa ribut berlaku.

[2 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 22

 (iii) Tentukan daya bersih yang bertindak ke atas bumbung.

[2 markah]

(d) Jadual 11 menunjukkan empat reka bentuk penunu Bunsen, P, Q, R dan S

dengan spesifikasi yang berbeza. Anda dikehendaki untuk menentukan reka
bentuk penunu Bunsen yang paling sesuai untuk berfungsi dengan berkesan dan
dapat menghasilkan nyalaan biru berdasarkan saiz lubang udara, saiz muncung
gas,saiz tapak dan kolar bolehlaras.

Terangkan kesesuian setiap aspek dan seterusnya tentukan reka bentuk penunu
Bunsen yang paling sesuai.

Beri sebab untuk pilihan anda.

[10 markah]

Penunu bunsen P Penunu bunsen Q

Hak Cipta – GC SS 2017 23

 Penunu bunsen R Penunu bunsen S

Jadual 11

MINDA SEDAR FIZIK

5. Rajah 5.1 dan 5.2 menunjukkan satu sistem hidraulik untuk mengangkat suatu
beban.

Rajah 5.1

Rajah 5.2

Hak Cipta – GC SS 2017 24

 (a) Nyatakan satu ciri cecair yang digunakan dalam sistem hidraulik di atas.

…………………………………………………………………………………………......
[1 markah]
(a) Perhatikan Rajah 5.1 dan 5.2,

(i) Bandingkan luas keratan rentas pada kedua-dua omboh input itu.

.........................................................................................................................
[1 markah]

(ii) Bandingkan luas keratan rentas pada kedua-dua omboh output itu.

………………………………………………………………………………….........
[1 markah]

(iii) Bandingkan daya yang dikenakan pada kedua-dua omboh output itu.

………………………………………………………………………………………..
[1 markah]
(b) Berdasarkan jawapan di 5(b)(ii) dan 5(b)(iii),

(i) Nyatakan hubungkait antara luas keratan rentas bagi omboh output dengan
daya yang dikenakan ke atasnya.

………………………………………………………………………………….........
[1 markah]
(ii) Namakan prinsip fizik yang terlibat.

………………………………………………………………………………….........
[1 markah]

(d) Jika cecair yang lebih tumpat digunakan dalam sistem hidraulik;

(i) Apakah yang akan berlaku kepada jarak tersesar yang dihasilkan oleh
omboh output?

………………………………………………………………………………….........
[1 markah]

Berikan satu sebab bagi jawapan di 5(d)(i).

………………………………………………………………………………….........
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 25

BAB 4 : HABA

1. Apakah maksud haba?

2. Apakah maksud muatan haba tentu?
3. Apakah maksud hukum tekanan?
4. Apakah maksud suhu sifar mutlak?

MINDA SEDAR FIZIK

1. Apakah maksud suhu?

2. Apakah maksud keseimbangan terma?
3. Apakah maksud haba pendam tentu pengewapan?
4. Apakah maksud hukum Boyle?
5. Apakah maksud hukum Charles?

2. Suatu cecair berjisim 4 kg membebaskan haba sebanyak 8.4 x 105 J apabila

disejukkan dari suhu 90 0C kepada suhu 40 0C.

Rajah 2 menunjukkan graf suhu-masa untuk proses penyejukkan bagi cecair

tersebut.

Suhu / O C

P
90

Q R

40
S

0 Masa / min
20 40

Rajah 2

(a) Apakah maksud haba?

........................................................................................................................
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 26

 (b) Berdasarkan Rajah 2 tentukan muatan haba tentu cecair tersebut.

[2 markah]

(c) Terangkan mengapa pada takat didih, suhu bagi proses pemanasan tidak
berubah.

…………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………..
[2 markah]

8. Rajah 8.1 menunjukkan logam S pada suhu 80°C di letakkan di dalam bikar
mengandungi air pada suhu 28°C. Selepas beberapa minit keadaan keseimbangan
terma dicapai.

Jisim logam S dan air masing - masing adalah 300g dan 200g.
Rajah 8.2 menunjukkan graf suhu berbanding masa bagi air dalam bikar itu.

Termometer

Suhu / C

Penebat

50

Logam S, 300g
40

30
Air, 200g
0
10 Masa / minit
Rajah 8.1 Rajah 8.2

Hak Cipta – GC SS 2017 27

(a) Apakah maksud keseimbangan terma?

………………………………………………………………..............................................
[1 markah]

(b) Berdasarkan graf dalam Rajah 8.2 berapakah suhu apabila keadaan
keseimbangan terma dicapai?

……………………………………………………............................................................
.
[1 markah]

(c) (i) Hitungkan tenaga yang diserap oleh air itu untuk mencapai keseimbangan
terma. Suhu awal air ialah 28 °C.
(Muatan haba tentu air adalah 4200 J kg-1 °C -1 )

[2 markah]
(ii) Hitungkan muatan haba tentu logam S
(Muatan haba tentu air adalah 4200 J kg-1 °C -1 )

[2 markah]

(d) Rajah 8.3 menunjukkan dua kotak ais digunakan untuk menyimpan kiub
ais.

Jadual 8 menunjukkan ciri - ciri bagi dua kotak kiub ais yang berbeza.

Kotak Ais kiub

dalam

Kotak ais
Bahan Kotak kiub

Model V

Hak Cipta – GC SS 2017 28

 Kotak dalam Ais kiub

Kotak ais
Bahan Kotak kiub

Model W

Rajah 8.3

Model Kotak V W

Bahan Kotak Polisterin Aluminium

Muatan Haba Tentu Besar Kecil

Warna bekas dalam Warna bekas dalam ialah Warna bekas dalam ialah
cerah gelap

Jadual 8

Berdasarkan Jadual 8, nyatakan ciri - ciri kesesuaian kotak kiub ais

untuk digunakan sebagai tempat simpanan kiub ais yang cekap.

Beri satu sebab untuk kesesuaian ciri-ciri tersebut.

(i) Bahan Kotak:

...................................................................................................................

Sebab

......................................................................................................................
[2 markah]

(ii) Muatan haba tentu bagi kotak dalam :

..................................................................................................................
Sebab :

.....................................................................................................................
[2 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 29

 (e) (i) Berdasarkan jawapan di 8(d) (i) dan 8(d) (ii), tentukan model kotak yang
paling sesuai digunakan sebagai tempat simpanan kiub ais yang efisien.

..........................................................................................................................
[1 markah]

(ii) Nyatakan satu sebab bagi jawapan di 8(e) (i).

.........................................................................................................................
[1 markah]

8. Rajah 8.1 dan Rajah 8.2 menunjukkan dua susunan radas untuk menentukan
muatan haba tentu bagi bongkah aluminium.

Rajah 8.1

Hak Cipta – GC SS 2017 30

 Rajah 8.2

(a) Apakah maksud muatan haba tentu?

.....................................................................................................................
[1 markah]

(b) Berdasarkan Rajah 8.1 dan rajah 8.2, nyatakan ciri-ciri yang sesuai bagi
susunan radas untuk menentukan muatan haba tentu bagi blok aluminium.

Berikan sebab untuk kesesuaian ciri-ciri itu.

(i) Jenis cecair yang dituang ke dalam lubang.

…………………………………………………………………………………
Sebab.

…………………………………………………………………………………
[2 markah]

(ii) Bahan yang digunakan untuk membalut blok aluminium.

…………………………………………………………………………………
Sebab

…………………………………………………………………………………
[2 markah]
(iii) Jenis plat yang digunakan sebagai tapak.

..........................................................................................................
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 31

 (c) Blok aluminium dalam kedua-dua rajah berjisim 1 kg dan dipanaskan dengan
menggunakan pemanas elektrik berkuasa 200 W selama 5 minit.
Peningkatan suhu dalam Rajah 8.1 ialah 50 0C manakala dalam Rajah 8.2
ialah 80 0C.

Hitungkan tenaga haba dan muatan haba tentu bagi blok aluminium dalam:

(i) Rajah 8.1

[2 markah]
(ii) Rajah 8.2

[2 markah]

(d) Tentukan radas yang paling sesuai yang boleh memberi keputusan yang
lebih tepat untuk menentukan muatan haba tentu blok aluminium.

………………………………………………………………………………
[1 markah]

(e) Apakah anggapan yang telah anda buat semasa pengiraan dalam soalan c?

.........................................................................................................................
[1 markah]

8. Rajah 8.1 menunjukkan susunan radas yang digunakan untuk menyiasat suatu
Hukum Gas.

Rajah 8.1

Hak Cipta – GC SS 2017 32

 (a) Namakan hukum gas itu?

.……………………………………………………………….……………..…...............
[1 markah]
(b) Berdasarkan eksperimen dalam Rajah 8.1,

(i) Pada Rajah 8.2, lakarkan graf tekanan gas, P melawan suhu, T bagi
keputusan eksperimen dalam Rajah 8.1.
Tekanan / Pa

0 Suhu / K

Rajah 8.2

(ii) Namakan suhu yang diperolehi apabila tekanannya adalah sifar.

..…………………………………………………………..…………….……….........
[1 markah]

(iii) Apakah terjadi kepada molekul-molekul udara pada suhu sifar mutlak?

..…………………………………………………………..…………….……….........
[1 markah]

(c) Sebuah periuk yang tertutup mengandungi gas yang berjisim tetap pada suhu
27 C pada tekanan atmosfera. Periuk tersebut dipanaskan sehingga
suhunya meningkat 87 C. Tentukan tekanan gas yang baru sekiranya isi
padu bekas tersebut adalah tetap. [ tekanan atmosfera 1.0 x 10 5 Pa ]

[2 markah]
(d) Rajah 8.3 menunjukkan sebuah periuk tekanan.
Injap utama

Kunci

Injap keselamatan

Penutup Pemegang

Dinding
Aluminium

Rajah 8.3

Hak Cipta – GC SS 2017 33

 Berdasarkan Rajah 8.3, lengkapkan penyataan dibawah :

Muatan haba tentu bagi sebuah periuk adalah...........................................

supaya…………………….............

Sebuah periuk menggunakan……………………………....untuk menutup

penutup supaya……………………………………tinggi.
Injap digunakan pada sebuah periuk untuk………………………….................
[2 markah]

(e) Jadual 8.1 menunjukkan tiga jenis periuk tekanan itu untuk
membolehkannya berfungsi dengan lebih berkesan dan selamat.

Periuk Tekanan P Q R

Ketebalan dinding Nipis Tebal Tebal

Bilangan kunci 2 5 3
Muatan haba tentu Tinggi Rendah Tinggi

Jadual 8.1

Berdasarkan maklumat dalam Rajah 8.3 dan Jadual 8.1, nyatakan ciri-ciri
periuk tekanan yang sesuai digunakan untuk memasak dengan lebih
berkesan dan selamat.

Beri sebab bagi kesesuaian ciri-ciri tersebut.

(i) Ketebalan dinding :

...............................................................................................................
[1 markah]
Sebab :

..............................................................................................................
[1 markah]

(ii) Bilangan kunci :

..............................................................................................................
[1 markah]
Sebab :

...............................................................................................................
[1 markah]

(f) Berdasarkan jawapan di 8(e), tentukan periuk tekanan yang paling sesuai
digunakan di dalam untuk memasak dengan lebih berkesan dan selamat

……………………………………………………..…………………........................
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 34

 MINDA SEDAR FIZIK
9. Rajah 9.1 dan Rajah 9.2 menunjukkan satu eksperimen untuk mengkaji Hukum
Boyle. Satu pemberat berjisim 200 g dan 500 g masing-masing diletakkan di atas
omboh picagari dalam kedua-dua rajah. Luas permukaan omboh dalam kedua-dua
rajah adalah 20 cm2. Panjang turus udara terperangkap di dalam picagari dalam
Rajah 9.1 dan Rajah 9.2 adalah masing-masing 10 cm dan dan 4 cm.

4 cm

Rajah 9.1 Rajah 9.2

(a) Apakah maksud hukum Boyle.

[1 markah]

(b) (i) Menggunakan Rajah 9.1 dan 9.2, bandingkan jisim pemberat,
isipadu udara terperangkap dan tekanan yang dikenakan.
[3 markah]

(ii) Nyatakan hubungan antara tekanan yang dikenakan dengan jisim

pemberat
[1 markah]

(iii) Deduksikan hubungan antara tekanan yang dikenakan dengan

isipadu udara terperangkap
[1 markah]

(c) Terangkan mengapakah tangan kita tidak rasa sakit bila terkena percikan
bunga api berbanding kita menyentuh batang bunga api itu?

[4 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 35

 (c) Rajah 9.1 menunjukkan satu sistem pemanasan air yang ringkas. Tenaga
dari matahari memancar ke atas panel solar. Air dipam mengelilingi
sistem itu supaya simpanan air panas tersedia di dalam tangki.

Rajah 9.1

Dengan menggunakan konsep fizik yang sesuai, terangkan

pengubahsuaian yang diperlukan dalam mereka bentuk sistem
pemanasan air solar yang cekap. Pengubahsuaian hendaklah mengikuti
aspek-aspek berikut:

(i) Rekabentuk Paip

(ii) Bahan paip yang digunakan
(iii) Takat lebur bahan
(iv) Warna bahan paip
(v) Orentasi dan kedudukan paip
[10 markah]
@

(d) Rajah 9.2 menunjukkan sebuah periuk tekanan.

Rajah 9.2

Anda dihendaki memberi beberapa cadangan untuk mereka bentuk sebuah

periuk tekanan yang boleh memasak makanan dalam masa yang lebih singkat.
Menggunakan pengetahuan tentang haba, tekanan dan sifat-sifat bahan,
terangkan cadangan itu berdasarkan aspek- aspek berikut :-

(i) Ketebalan dinding periuk

(ii) Muatan haba tentu periuk
(iii) Bilangan klip
(iv) Kaedah menutup penutup
(v) Komponen tambahan untuk keselamatan
[10 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 36

 (d) Rajah 9.3 menunjukkan sebuah bekas simpanan makanan panas.
Anda ditugaskan untuk mereka bentuk sebuah bekas simpanan makanan
panas yang dapat berfungsi dan boleh menyimpan makanan dengan lebih
berkesan, berdasarkan aspek-aspek berikut :

Rajah 9.3

(i) Jenis bahan bekas

(ii) Ketumpatan bekas
(iii) Takat lebur bekas
(iv) Muatan haba tentu bekas
(v) Kekonduksian haba [10 markah]

(d) Anda ditugaskan untuk membuat penyelidikan sebuah cawan yang akan
digunakan untuk menyimpan haba dengan lebih lama dan berkesan seperti
dalam Jadual 11.1.

Rajah 11.1

Cawan Jenis bahan Jenis bahan Warna cawan Muatan haba

penutup dinding cawan tentu cawan
P Seramik Seramik Cerah Rendah
Q Aluminium Aluminium Gelap Rendah
R Seramik Seramik Cerah Tinggi
S Aluminium Aluminium Gelap Tinggi

Jadual 11.1
[10 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 37

BAB 5 : CAHAYA & PENGLIHATAN

1. Apakah maksud panjang fokus?

2. Apakah maksud indeks biasan?

3. Apakah maksud sudut genting?

4. Apakah maksud kuasa kanta?

5. Apakah maksud titik fokus?

4. Pada Rajah 4 menunjukkan sebuah jenis kanta yang mempunyai berkuasa besar,

Rajah 4

(a) Namakan jenis kanta?

………………………………………………………………………………………………
[1 markah]

(b) Berdasarkan Rajah 4, lukis rajah sinar untuk menunjukkan bagaimana imej
terbentuk
[3 markah]

(c) Nyatakan 2 ciri imej yang dihasilkan?

………………………………………………………………………………………………
[1 markah]

(d) Terangkan apakah yang akan terjadi kepada saiz imej dan kecerahan imej, jika
kanta pada Rajah 4 ditutup separuh.

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 38

 5. Rajah 5.1 dan Rajah 5.2 masing-masing menunjukkan satu sinar cahaya
melalui prisma P dan prisma Q masing-masing.

Prisma P diperbuat daripada plastik dan prisma Q diperbuat daripada kaca.

Prisma P Prisma Q

sudut genting 47 sudut genting 44

Rajah 5.1 Rajah 5.2

(a) Apakah yang dimaksudkan dengan sudut genting? Tanda (√) jawapan yang betul
dalam petak yang disediakan.

Sudut tuju apabila sudut biasan ialah 90°.

Sudut tuju apabila sinar tuju dipantulkan sepenuhnya.

[1 markah]

(b) Berdasarkan Rajah 5.1 dan Rajah 5.2, bandingkan

(i) sudut tuju di titik B dalam prisma P dan Q .

…..…………………………………………………………….…………………..…......
[1 markah]
(ii) sudut genting prisma P dan Q

…………………..……………………………………………………………..…….......
[1 markah]

(c) Rajah 5.3 menunjukkan seekor ikan dan seekor cacing dalam sungai.

Rajah 5.3

Hak Cipta – GC SS 2017 39

 Berdasarkan Rajah 5.3, terangkan dengan menggunakan gambarajah berlabel
bagaimana seekor ikan dapat melihat seekor cacing disebalik batu.

[3 markah]

(d) Nyatakan dua syarat untuk berlakunya pantulan dalam penuh.

…………………..……………………………………………………………..……...............

…………………..……………………………………………………………..……...............

[2 markah]

5. Rajah 5.1 dan 5.2 menunjukkan satu sinar cahaya bergerak dari udara ke dalam air dan
dari udara ke dalam kaca masing-masing dengan sudut tuju yang sama.

Rajah 5.1 Rajah 5.2

(a) Apakah maksud sudut tuju?

………………………………………………………………………………………………
[1 markah]
(b) Menggunakan Rajah 5.1 dan Rajah 5.2,

(i) Bandingkan ketumpatan air dan kaca.

…………………………………………………………………………………
[1 markah]
(ii) Bandingkan sudut biasan cahaya dalam air dan kaca.

…………………………………………………………………………………
[1 markah]
(iii) Bandingkan laju cahaya dalam air dan kaca.

…………………………………………………………………………………
[1 markah]

(iv) Nyatakan hubungan di antara laju cahaya dan sudut biasan cahaya
dalam suatu medium

…………………………………………………………………………………
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 40

 (c) Rajah 5.3 menunjukkan suatu titik P di dasar kolam renang kelihatan pada titik
Q oleh seorang pemerhati.

Rajah 5.3

(i) Di dalam rajah 5.3, lukiskan sinar cahaya bagi menunjukkan bagaimana
imej titik P kelihatan pada Q

[2 markah]

(ii) Nyatakan bagaimana cara untuk memerhati supaya imej Q kelihatan

bertindih dengan P.

……………………………………………………………………………….........
[1 markah]

7. Rajah 7.1 menunjukkan sebatang lilin diletakkan dihadapan sebuah cermin satah.
Satu imej maya terbentuk di dalam cermin tersebut.

Rajah 7.1

(a) Apakah maksud imej maya?

……………………………………………………………………………………..
[1 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 41

 (b) Pada Rajah 7.1 lengkapkan lintasan cahaya untuk menunjukkan
pembentukan imej di dalam cermin.
[2 markah]

(c) Nyatakan dua lagi ciri-ciri imej yang terbentuk di dalam cermin satah
tersebut.

……………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………..
[2 markah]

(d) Berdasarkan Rajah 7.1, hitungkan jarak antara lilin dengan imej yang
terbentuk apabila lilin di gerakkan kepada jarak 2.0 m dari cermin satah
tersebut.
[1 markah]

(e) Rajah 7.2 menunjukkan cermin satah digunakan dalam pembinaan sebuah
periskop.

Rajah 7.2

Imej periskop yang dihasikan ini adalah tidak tajam.

Cadangkan pengubahsuaian yang boleh dilakukan untuk menghasilkan imej

yang lebih tajam melalui aspek-aspek berikut:

(i) Alat radas yang digunakan untuk menggantikan cermin satah

...........................................................................................................

Sebab

............................................................................................................
[2 markah]
(ii) Susunan alat radas yang digunakan dalam 7 (e) (i).

............................................................................................................
Sebab

............................................................................................................
[2 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 42

7. Rajah 7.1 dan Rajah 7.2 menunjukkan model dan susunan kanta bagi sebuah
teleskop astronomi.

Rajah 7.1

Kanta objektif
Cahaya dari objek
jauh Kanta mata

Rajah 7.2

Kanta objektif berjarak fokus 60 cm dan kanta mata berjarak fokus 20 cm berada
pada pelarasan normal. Cahaya dari objek yang jauh melalui kanta objektif
menghasilkan imej nyata.

(a) Apakah maksud imej nyata?

............................................................................................................................
[1 markah]
(b) Berapakah jarak antara dua kanta itu pada pelarasan normal?

............................................................................................................................
[1 markah]
(c) Pada Rajah 7.2, lengkapkan rajah sinar untuk menunjukkan imej-imej
yang terbentuk.
[3 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 43

 (d) Hitungkan pembesaran oleh teleskop itu.
[1 markah]
(e) Nyatakan pengubahsuaian yang boleh dilakukan untuk menghasilkan imej
akhir yang lebih besar dan terang dan berikan alasan bagi cadangan anda.
(i) Jarak panjang fokus kanta objektif
................................................................................................................
[1 markah]
Sebab :
.................................................................................................................
[1 markah]
(ii) Diameter kanta objektif
.................................................................................................................
[1 markah]
Sebab :
................................................................................................................
[1 markah]

MINDA SEDAR FIZIK

9. Rajah 9.1 dan Rajah 9.2 menunjukkan sinar cahaya melalui dua kanta cekung
yang serupa dengan jarak objek, u dan jarak imej, v yang berbeza.

Petunjuk :
Objek
Rajah 9.1
Imej

Rajah 9.2

Hak Cipta – GC SS 2017 44

 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan jarak imej?
[1 markah]
(b) (i) Menggunakan Rajah 9.1 dan Rajah 9.2, bandingkan ketinggian
imej, jarak objek, dan jarak imej.

(ii) Nyatakan hubungkait antara jarak imej dan jarak objek serta
membuat deduksi tentang hubungan antara ketinggian imej dan
jarak objek.
[5 markah]

(c). Rajah 9.3 menunjukkan satu fenomena logamaya.

Rajah 9.3

Terangkan bagaimana fenomena boleh terjadi.

[4 markah]
(d). Rajah 9.4 menunjukkan gentian optik.

Rajah 9.4

Anda diminta untuk memberikan cadangan untuk mereka bentuk satu gentian
optik yang dapat berfungsi dengan cekap. Menggunakan pengetahuan anda
tentang cahaya dan sifat bahan, terangkan cadangan anda berdasarkan
aspek berikut;

(i) indeks biasan lapisan luar dan dalam

(ii) kelenturan bahan
(iii) kekuatan bahan
(iv) Rekabentuk gentian optik halus
(v) ketumpatan bahan
[10 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 45

 (d). Rajah 9.5 menunjukkan sebuah mikroskop majmuk.
Mikroskop majmuk digunakan tidak boleh melihat objek yang sangat
halus.

Rajah 9.5

Anda di minta untuk merekabentuk mikroskop yang paling sesuai untuk

melihat objek halus dengan jelas. Menggunakan pengetahuan anda
tentang cahaya dan peralatan optikal, terangkan cadangan anda
berdasarkan aspek berikut;

(i) Jenis Kanta

(ii) Kedudukan Spesimen
(iii) Jarak antara dua kanta, L (cm)
(iv) Ketumpatan bahan
(v) Tempat simpanan
[10 markah]

(d). Rajah 11.1 menunjukkan sebuah teleskop astronomi untuk melihat suatu objek
jauh.

Rajah 11.1

Jadual 11.1 menunjukkan ciri-ciri bagi empat teleskop astronomi ringkas, J, K,

L dan M. Anda dikehendaki menentukan teleskop yang paling sesuai untuk
melihat objek jauh dengan lebih jelas. Kaji spesifikasi keempat-empat teleskop
itu dalam Jadual 11.1 dibawah :

Teleskop Jenis Jarak fokus kanta objek fo/ Jarak antara dua Kuasa
kanta Jarak fokus kanta mata, fe kanta, L (cm) kanta mata
J Cekung 80 cm / 2 cm L > fo + fe Tinggi
K Cekung 6 cm / 2 cm L = fo + fe Rendah
L Cembung 80 cm / 2 cm L = fo + fe Tinggi
M Cembung 6 cm / 2 cm L > fo + fe Rendah

Jadual 11.1

Terangkan kesesuaian setiap ciri dan seterusnya tentukan teleskop yang

paling sesuai digunakan untuk melihat objek jauh dengan jelas.
Beri sebab bagi jawapan anda.
[10 markah]

Hak Cipta – GC SS 2017 46