GV LÊ MAI -CHUYÊN ĐỀ VĂN TỰ SỰ 8,9

Học văn cùng cô Lê Mai – 0823711898
Lớp học tại Nhà C4 khu tập thể Kim Liên, Đống Đa, HN
CHUYÊN ĐỀ VĂN TỰ SỰ LỚP 8,9
I.LÝ THUYẾT------------------------------------------------------------------------------------------------2
II. CÁC DẠNG ĐỀ VĂN TỰ SỰ-------------------------------------------------------------------------10
ĐỀ 1: HÃY KỂ LẠI NHỮNG KỶ NIỆM NGÀY ĐẦU TIÊN ĐI HỌC-------------------------10
ĐỀ 2: KỂ VỀ MỘT KỶ NIỆM ĐÁNG NHỚ VỚI CON VẬT NUÔI EM YÊU THÍCH------22
ĐỀ 3: KỂ VỀ MỘT LẦN EM MẮC KHUYẾT ĐIỂM LÀM THẦY CÔ GIÁO BUỒN------28
ĐỀ 4: KỂ VỀ MỘT VIỆC LÀM KHIẾN BỐ MẸ VUI LÒNG------------------------------------34
ĐỀ 5: TÔI THẤY MÌNH ĐÃ KHÔN LỚN-----------------------------------------------------------41
ĐỀ 6: NGƯỜI ẤY (BẠN, THẦY, NGƯỜI THÂN,...) SỐNG MÃI TRONG LÒNG TÔI.- - -48
ĐỀ 7: ĐÓNG VAI NGƯỜI CHỨNG KIẾN KỂ LẠI CÂU CHUYỆN LÃO HẠC BÁN CHÓ
VỚI ÔNG GIÁO------------------------------------------------------------------------------------------57
ĐỀ 8: HÃY KỂ LẠI MỘT KỶ NIỆM THƠ ẤU MÀ EM NHỚ MÃI----------------------------64
ĐỀ 9: ĐÓNG VAI SIU KỂ LẠI CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG----------------------------------------70
ĐỀ 10: ĐÓNG VAI GIÔN XI KỂ LẠI CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG--------------------------------75
ĐỀ 11: KỂ LẠI TỨC NƯỚC VỠ BỠ THEO LỜI CỦA CÁC NHÂN VẬT (CHỊ DẬU, ANH
DẬU, BÀ HÀNG XÓM, TÊN CAI LỆ)---------------------------------------------------------------77
ĐỀ 12: NẾU LÀ NGƯỜI CHỨNG KIẾN CHUYỆN CÔ BÉ BÁN DIÊM EM SẼ KỂ LẠI
NHƯ THẾ NÀO?-----------------------------------------------------------------------------------------84
BÀI THAM KHẢO 1: LỜI KỂ CỦA MỘT CÂY THÔNG-------------------------------------84
BÀI THAM KHẢO 2: LỜI KỂ CỦA MỘT QUE DIÊM----------------------------------------86
BÀI THAM KHẢO 3: LỜI CỦA MỘT THIÊN THẦN NHỎ ĐI CHƠI ĐÊM GIAO THỪA
------------------------------------------------------------------------------------------------------------88
ĐỀ 13: HÃY TƯỞNG TƯỞNG MÌNH LÀ NGƯỜI CHỨNG KIẾN CẢNH CHÚ BÉ HỒNG
GẶP LẠI MẸ----------------------------------------------------------------------------------------------90
ĐỀ 14: TƯỞNG TƯỞNG MÌNH LÀ NGƯỜI CHỨNG KIẾN CUỘC TRÒ CHUYỆN CỦA
CHÚ BÉ HỒNG VÀ BÀ CÔ---------------------------------------------------------------------------92
ĐỀ 15: KỂ LẠI GIẤC MƠ GẶP LẠI NGƯỜI THÂN XA CÁCH LÂU NGÀY---------------95
ĐỀ 16: KỂ VỀ MỘT LỖI LẦM LÀM EM ÂN HẬN MÃI---------------------------------------100
1
Học văn đúng cách – Chinh phục thử thách
ĐỀ 17: KỂ VỀ MỘT LẦN ĐI THĂM MỘ NGƯỜI THÂN--------------------------------------106

ĐỀ 18: KỂ VỀ CUỘC GẶP GỠ CỦA NGƯỜI LÍNH LÁI XE----------------------------------114
ĐỀ 19: NHÂN DỊP NGÀY 20/11 KỂ LẠI CHO BẠN MÌNH MỘT KỶ NIỆM VỀ MÌNH VÀ
THẦY CÔ GIÁO CŨ-----------------------------------------------------------------------------------117
ĐỀ 20: KỂ VỀ KỶ NIỆM ĐÁNG NHỚ VỀ TÌNH BẠN-----------------------------------------127
ĐỀ 21: KỂ LẠI TÌNH BẠN ĐÁNG NHỚ THEO NGÔI THỨ NHẤT-------------------------129
ĐỀ 22: KỂ LẠI MỘT CÂU CHUYỆN CỔ TÍCH HOẶC MỘT TRUYỆN NGẮN MÀ EM
THÍCH----------------------------------------------------------------------------------------------------139
ĐỀ 23: KỂ VỀ CON GÀ CHỌI BỊ BỎ RƠI--------------------------------------------------------147
ĐỀ 24: SAU KHI TỰ TỬ Ở LOA THÀNH TRỌNG THỦY ĐÃ TÌM GẶP LẠI MỊ CHÂU
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------153
ĐỀ 25: KỂ VỀ MỘT TRẬN ĐÁNH ÁC LIỆT MÀ EM ĐÃ ĐỌC ĐÃ NGHE----------------169
ĐỀ 26: TƯỞNG TƯỢNG 20 NĂM SAU VÀO MỘT NGÀY HÈ, EM VỀ THĂM LẠI
TRƯỜNG CŨ- HÃY VIẾT THƯ CHO BẠN HỌC HỒI ẤY KỂ LẠI BUỔI THĂM
TRƯỜNG XÚC ĐỘNG ĐÓ?--------------------------------------------------------------------------174
I.LÝ THUYẾT
1. Khái niệm
Tự sự là phương thức trình bày một chuỗi các sự việc, sự việc này dẫn đến sự
việc kia, cuối cùng dẫn đến một kết thúc, thể hiện một ý nghĩa.
2. Mục đích: Biểu hiện con người, quy luật đời sống, bày tỏ thái độ.
3. Cấu trúc: Gồm ba phần
- Mở bài: Giới thiệu nhân vật và sự việc chính của câu chuyện.
- Thân bài: Diễn biến sự việc theo một trìmh tự nhất định, thể hiện được tư
tưởng mà người kể muốn biểu đạt.
- Kết bài: Kết thúc câu chuyện, thái độ của người kể.
2
4. Đặc điểm
- Nhân vật: Nhân vật trong văn tự sự là kẻ thực hiện các sự việc và là kẻ được
thể hiện trong văn bản. Nhân vật chính đóng vai trò chủ yếu trong việc thể hiện tư
tưởng của văn bản, nhân vật phụ chỉ giúp nhân vật chính hoạt động. Nhân vật được
thể hiện qua các mặt: tên gọi, lai lịch, tính nết, hình dáng, việc làm,…
- Sự việc: Sự việc trong văn tự sự được trình bày một cách cụ thể: sự việc xảy
ra trong thời gian, địa điểm cụ thể, do nhân vật cụ thể thực hiện, có nguyên nhân,
diễn biến, kết quả,… Sự việc trong văn tự sự được sắp xếp theo một trật tự, diễn
biến sao cho thể hiện được tư tưởng mà người kể muốn biểu đạt.
- Chủ đề: Mỗi câu chuyện đều mang một ý nghĩa xã hội nhất định. Ý nghĩa đó
được toát lên từ những sự việc, cốt truyện. Mỗi văn bản tự sự thường có một chủ
đề; cũng có văn bản có nhiều chủ đề, trong đó có một chủ đề chính.
- Lời văn tự sự: chủ yếu là kể người, kể việc. Khi kể người thì có thể giới thiệu
tên, lai lịch, tính tình, tài năng, ý nghĩa của nhân vật. Khi kể việc thì kể các hành
động, việc làm, kết quả và sự đổi thay do các hành động ấy đem lại. Đoạn trong
văn tự sự thường là đoạn diễn dịch.
- Thứ tự kể: Khi kể chuyện, có thể kể các sự việc liên tiếp nhau theo thứ tứ tự
nhiên, việc gì xảy ra trước kể trước, việc gì xảy ra sau kể sau, cho đến hết. Nhưng
để gây bất ngờ, gây chú ý, hoặc thể hiện tình cảm nhân vật, người ta có thể đem kết
quả hoặc sự việc hiện tại kể ra trước, sau đó mới dùng cách kể bổ sung hoặc để
nhân vật nhớ lại mà kể tiếp các việc đã xảy ra trước đó.
- Ngôi kể: Người đứng ra kể chuyện có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức
khác nhau, với những ngôi kể khác nhau. Ngôi kể trong văn tự sự có thể là ngôi
3
thứ nhất, bộc lộ được những tâm tư tình cảm, suy nghĩ trực tiếp của nhân vật một
cách sâu sắc; có thể được kể theo ngôi thứ ba, thể hiện được sự khách quan với câu
chuyện được kể, phạm vi câu chuyện được kể trong không gian lớn hơn và có thể
cùng lúc. Người kể giấu mình nhưng lại có mặt khắp nơi trong văn bản.
- Người kể chuyện có vai trò dẫn dắt người đọc đi vào câu chuyện, như giới
thiệu nhân vật tình huống, tả người, tả cảnh, đưa ra các nhận xét, đánh giá hay bộc
lộ thái độ, cảm xúc trước những điều được kể.=
Mỗi ngôi kể đều có những ưu điểm và hạn chế nhất định, nên cần lựa chọn
ngôi kể cho phù hợp và có thể chuyển đổi ngôi kể trong câu chuyện.
5. Sự đan xen yếu tố của các phương thức biểu đạt khác
-Văn tự sự nếu chỉ kể sự việc không sẽ khô khan, không hấp dẫn nên có sự kết
hợp các yếu tố của các phương thức biểu đạt khác.
Miêu tả trong văn tự sự:
+Miêu tả bên ngoài: miêu tả ngoại hình nhân vật, làm cho các nhân vật có hình
dáng riêng, cụ thể; miêu tả cảnh vật làm cho sự việc thêm cụ thể, chi tiết chân thực,
sinh động, gợi cảm.
+Miêu tả nội tâm nhân vật: diễn tả tâm tư tình cảm, cảm xúc, những trạng thái
tình cảm của nhân vật, khiến cho nhân vật đước thể hiện đầy đủ, sâu sắc hơn.
+Miêu tả nội tâm là biện pháp quan trọng để xây dựng nhân vật, thể hiện tính
cách nhân vật, từ đó thể hiện tư tưởng nhà văn về cuộc đời, nhân vật tạo nên sức
hấp dẫn và ấn tượng đối với người đọc.
4
+Miêu tả nội tâm trực tiếp bằng cách diễn đạt những ý nghĩ, cảm xúc, tình cảm
của nhân vật. Miêu tả nội tâm gián tiếp bằng cách miêu tả cảnh vật, cử chỉ, nét mặt,
trang phục của nhân vật.
Biểu cảm trong văn tự sự:
Biểu cảm trực tiếp hoặc gián tiếp đều giúp cho nhân vật thể hiện được thế giới
nội tâm của mình, thể hiện cảm xúc chân thực, có khi là cảm xúc của chính tác giả,
người kể chuyện trong quá trình kể chuyện.
Lập luận trong văn tự sự:
Lập luận thể hiện thông qua đối thoại; đối thoại giữa các nhân vật, đối thoại với
chính mình, trong đó người kể chuyện hoặc nhân vật nêu lên những nhận xét, suy
luận, phán đoán, lí lẽ, dẫn chứng, …nhằm bày tỏ quan điểm, thuyết phục người
nghe (đọc) về một vấn đề nào đó. Hình thức lập luận làm cho câu chuyện thêm
phần triết lí sâu sắc.
6.Yêu cầu của bài văn tự sự
a.Với bài tự sự kể chuyện đời thường
-Biết sắp xếp sự việc theo một trình tự có ý nghĩa.
-Trình bày bài văn theo một bố cục mạch lạc 3 phần.
-Tuỳ theo yêu cầu đối tượng kể để lựa chọn tình huống và sắp xếp sự việc có ý
nghĩa.
b. Với bài tự sự kể chuyện tưởng tượng
-Biết xây dựng cốt truyện tạo tình huống tưởng tượng hợp lý.
5
-Câu chuyện tưởng tượng phải có ý nghĩa và bố cục rõ ràng. (theo kết cấu 3 phần
của bài tự sự)
7.Cách làm bài văn tự sự
Tuỳ theo từng dạng bài tự sự để có cách trình bày dàn ý và viết bài cho phù hợp.
Dưới đây là một vài gợi dẫn.
Với dạng bài: Kể lại một câu chuyện đã được học bằng lời văn của em-Yêu
cầu cốt truyện không thay đổi.
-Chú ý phần sáng tạo trong mở bài và kết luận.
-Diễn đạt sự việc bằng lời văn của cá nhân cho linh hoạt trong sáng.
Với dạng bài: Kể về người
-Chú ý tránh nhầm sang văn tả người bằng cách kể về công việc, những hành động,
sự việc mà người đó đã làm như thế nào. Giới thiệu về hình dáng tính cách thể hiện
đan xen trong lời kể việc, tránh sa đà vào miêu tả nhân vật đó.
Với bài: Kể về sự việc đời thường
-Biết hình dung trình tự sự việc cho xác thực, phù hợp với thực tế.
-Sắp xếp sự việc theo thứ tự nhằm nổi bật ý nghĩa câu chuyện
-Lựa chọn ngôi kể cho đúng yêu cầu của bài văn.
Cách kể một câu chuyện tưởng tượng
*Các dạng tự sự tưởng tượng :
-Thay đổi hay thêm phần kết của một câu chuyện dân gian.
6
-Hình dung gặp gỡ các nhân vật trong truyện cổ dân gian.
-Tưởng tượng gặp gỡ những người thân trong giấc mơ….
*Cách làm:
-Xác định được đối tượng cần kể là gì? (sự việc hay con người)
-Xây dựng tình huống xuất hiện sự việc hay nhân vật đó.
-Tưởng tượng các sự việc, hoạt động của nhân vật có thể xảy ra trong không gian
cụ thể như thế nào?
8.Cách tóm tắt văn bản tự sự
– Tóm tắt tác phẩm tự sự dựa vào cốt truyện. Dùng lời văn của mình giới thiệu một
cách ngắn gọn nội dung chính bao gồm sự việc tiêu biểu và nhân vật quan trọng
của một tác phẩm nào đó.
– Tóm tắt tác phẩm tự sự theo nhân vật chính là viết hoặc kể lại một cách ngắn gọn
những những sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật đó.
+ Nhân vật văn học là hình tượng con người. Cũng có thể là loài vật hay cây cỏ.
+ Nhân vật có tên tuổi, lai lịch rõ ràng, có ngoại hình, có hành động tình cảm và có
mối quan hệ với nhân vật khác và tất cả bộc lộ qua diễn biến của cốt truyện.
– Trong tác phẩm tự sự có nhiều nhân vật. Người ta chia ra là nhân vật chính và
nhân vật phụ.
+ Xác định mục đích tóm tắt.
+ Đọc kĩ văn bản, xác định được nhân vật chính, mối quan hệ của nhân vật chính
với các nhân vật khác và diễn biến của các sự việc trong cốt truyện.
7
+ Viết văn bản bằng lời văn của mình. Để khắc hoạ nhân vật có thể trích dẫn
nguyên văn một số từ ngữ, câu văn trong tác phẩm.
9. Những điểm mới và kiến thức nâng cao hơn ở lớp 9
a. Khi nào người ta sử dụng PHƯƠNG THỨC TỰ SỰ?
Thực tiễn cuộc sống vốn rất đa dạng ,nhiều chiều nhưng quy lại thì các sự vật,
hiện tượng xung quanh chúng ta đều tuân theo quy luật THỜI GIAN _ KHÔNG
GIAN. Nói cách khác thì chúng đều có diễn biến đầu cuối, có nguyên nhân , hệ
quả,ý nghĩa. Tự sự (với tư cách là 1 trong những PTBĐ quan trọng) sẽ được lựa
chọn để giúp chúng ta thể hiện sinh động,đầy đủ về diễn biến của 1 hay nhiều sự
vật hiện tượng cũng như các ý nghĩa có thể nảy sinh từ chính bản thân sự vật hiện
tượng đó dưới dạng tồn tại cụ thể của văn bản như: Truyện, kí,tản văn, bài văn Kể
chuyện trong nhà trường…
Lưu ý: Trong 1 tác phẩm Tự sự thì TỰ SỰ là PTBĐ chủ yếu được dùng xen kẽ,
kết hợp với các yếu tố thuộc PTBĐ khác như : MIÊU TẢ, NGHỊ LUẬN, BIỂU
CẢM…
b. CÁC KIẾN THỨC VỀ VĂN TỰ SỰ NÂNG CAO ĐƯỢC HỌC Ở LỚP 9:
-Độc thoại – đối thoại( Khái niệm,các hình thức biểu hiện…)
-Miêu tả trong văn tự sự(Vai trò,tác dụng khi dùng…)
-Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự( Khái niệm, tác dụng khi dùng…)
- Nghị luận trong văn bản tự sự( Biểu hiện,cách đưa ,tác dụng khi dùng…).
- Người kể chuyện trong văn bản Tự sự( Thể hiện ,vai trò…).
8
c. CÁC ĐIỂM KIẾN THỨC BỔ TRỢ CHO PHẦN VĂN BẢN TỰ SỰ Ở LỚP
9
-Tóm tắt cốt truyện của VB Tự sự.
-Các phương châm Hội thoại.
-Xưng hô trong Hội thoại.
d. Khi nào ta sử dụng hình thức ĐỐI THOẠI?
Khi ta muốn thể hiện lời trò chuyện ,trao đổi ,tranh luận… giữa các nhân vật với
nhau. Tác dụng :giúp cho câu chuyện sinh động,đầy đủ, gần gũi như trong thực tế
cuộc sống, giúp cho sự thể hiện về nhân vật thêm đầy đủ, sâu sắc, đa chiều.
LƯU Ý: Tỉ lệ lời đối thoại trong câu chuyện có thể nhiều hay ít tùy vào ý định thể
hiện Nhân vật của tác giả theo hướng nào, nhưng thông thường trong 1 câu
chuyện bao giờ cũng có mặt lời đối thoại. Khi viết, lời đối thoại có thể biểu hiện
bằng 1 trong 2 hình thức sau:
- Sau dấu 2 chấm, xuống hàng ,gạch đầu hàng.
- Sau dấu 2 chấm, mở ngoặc kép.(Ít dùng hơn. Cần phân biệt với sự thể hiện yếu tố
độc thoại nội tâm)
e. Khi nào ta sử dụng hình thức ĐỘC THOẠI?
Khi nhân vật ở một mình trong 1 không gian nào đó hoặc tự tách mình ra khỏi
cộng đồng để tiện cho việc giữ kín nỗi niềm tâm sự,nỗi bực bội , bức xúc …của
mình không cho người khác biết => ta dùng hình thức ĐỘC THOẠI như là một sự
giải tỏa tâm trạng cho nhân vật.
9
Lưu ý: trong thể loại KỊCH cũng rất hay dùng hình thức này. Các phim truyện của
Hàn quốc dùng hình thức ĐỘC THOẠI rất phổ biến và rất thành công.
-Khi nhân vật ở 1 mình hoặc tự tách mình ra 1 không gian riêng để trăn trở, suy tư
về 1 điều gì đó(Kiểu nhân vật ít nói ,sống nội tâm) nhưng không nói ra thành lời
mà tồn tại dưới dạng ý nghĩ, suy nghĩ => ta dùng hình thức ĐỘC THOẠI NỘI
TÂM.
TÁC DỤNG CỦA YẾU TỐ ĐỘC THOẠI KHI DÙNG?
- Sẽ giúp cho việc thể hiện, miêu tả , khắc họa tính cách nhân vật thêm đầy đủ , đa
dạng, sâu sắc, tạo ấn tượng sâu về nhân vật trong tâm trí độc giả…Khiến cho sự
thể hiện về tâm lí nhân vật có chiều sâu,tinh tế. Tuy nhiên ,nếu lạm dụng hay dùng
không đúng chỗ, không khéo ,không hợp với kiểu nhân vật thì sẽ có tác dụng
ngược lại.
II. CÁC DẠNG ĐỀ VĂN TỰ SỰ

ĐỀ 1: HÃY KỂ LẠI NHỮNG KỶ NIỆM NGÀY ĐẦU
TIÊN ĐI HỌC
“ Ngày đầu tiên đi học
Mẹ dắt tay đến trường
Em vừa đi vừa khóc
Mẹ dỗ dành yêu thương”

10
Cuộc đời con người có rất nhiều những cột mốc quan trọng. Đó có thể là ngày
ta cất tiếng khóc chào đời, ngày ta chập chững biết đi hay bập bẹ tiếng nói đầu
tiên. Ngày đầu đi học cũng có ý nghĩa lớn lao như thế. Bước đôi chân qua cánh
cổng trường tiểu học là ta bước vào một thế giới mới, thế giới của tri thức, của
tình yêu thương nơi thầy cô và tình bạn trong sáng. Đó cũng là khoảnh khắc đánh
dấu tuổi học trò thơ ngây và đẹp đẽ bắt đầu.
I. Mở bài
Dẫn dắt giới thiệu về buổi đầu tiên đi học.
Nhìn tờ lịch trên bàn, em chợt nhận ra, hôm nay đã là ngày 1 tháng 9 rồi ư, một
ngày trời thu se lạnh, ngày mà bảy năm về trước em được mẹ dắt tới trường với
bao niềm hồi hộp bỡ ngỡ. Đó là ngày đầu tiên đi học, là một ngày thật đáng nhớ
mà em không thể nào quên.
II. Thân bài
1. Kể về sự chuẩn bị trước ngày đi học
-Mẹ em bảo chuyện đi học là quan trọng lắm nên đã sắm sửa cho em đầy đủ
quần áo đồng phục trắng tinh, cặp sách và vở viết cũng đã được bọc giấy bóng kính
cẩn thận.
-Tối hôm đấy em đi ngủ sớm với bao niềm háo hức về ngôi trường mới.
2. Kể về ngày đầu tiên đi học
-Đó là buổi sáng đầu thu đẹp trời với tiết trời se lạnh và mấy đám mây trắng
nhởn nhơ trôi trên bầu trời xanh thắm.
11
-Ngồi sau xe mẹ, em đưa mắt nhìn những bạn nhỏ khác mặc quần áo đồng
phục giống mình cũng đang được bố mẹ đưa đến trường với sự tò mò khôn tả.
-Cổng trường màu xanh đậm mở rộng như đang nồng nhiệt chào đón chúng em
bước vào.
-Vào sân trường, khung cảnh nơi đây làm em choáng ngợp. Không còn là mái
nhà cấp bốn giống như hồi em học mẫu giáo nữa, ngôi trường tiểu học được sơn
màu vàng tươi với dãy nhà hình chữ U ba tầng hiện lên thật to lớn.
-Sân trường rộng được lát bằng những viên gạch hình vuông xinh xắn.
-Trên sân thấp thoáng vài chiếc ghế đá dưới những gốc bàng, gốc phượng tỏa
cành lá xum xuê. Cạnh đó là những chậu hồng, chậu cúc đua nhau khoe sắc thắm.
-Khắp nơi là những lá cờ trang trí bay phấp phới hòa lẫn với màu áo trắng của
các cô cậu học trò cùng tà áo dài dịu dàng của cô giáo.
-Vừa háo hức là vậy nhưng khi nhìn không gian rộng lớn của ngôi trường, em
bất giác cảm thấy lo lắng và lạc lõng.
-Em cùng mẹ xem danh sách phòng học, em được xếp vào lớp 1G. Tạm biệt
mẹ và bước vào lớp học, em chọn ngồi ở ngay bàn đầu tiên.
-Lớp học rất rộng được trang trí bằng nhiều tranh ảnh và một giá sách phong
phú phía cuối lớp. Lớp học của em có ba dãy bàn gỗ màu nâu bóng. Ba mươi lăm
người bạn mới là ba mươi lăm gương mặt sáng sủa và thân thiện. Chúng em bắt
đầu làm quen với nhau và ríu rít nói cười.
-Một lúc sau, cô giáo cùng tà áo dài dịu dàng bước vào giới thiệu bản thân và
nhẹ nhàng nói chuyện với chúng em về nội quy của lớp của trường. Giọng nói của
12
cô thật ấm áp và truyền cảm khiến bao nỗi lo lắng của em tan biến đi đâu hết. Em
cảm thấy vô cùng gắn bó với cô và lớp học này.
-Kết thúc buổi học, em vừa đi về vừa ríu rít kể cho mẹ chuyện về bạn bè, về
thầy cô.
III. Kết bài
Nêu cảm xúc suy nghĩ về ngày đầu đi học.
Chỉ là vài phút hồi tưởng lại mà trong lòng em trào dâng những xúc cảm vẫn
còn vẹn nguyên như ngày đầu. Kỉ niệm ngày đầu đi học ấy, em sẽ không bao giờ
quên.
BÀI VĂN MẪU SỐ 1: KỂ LẠI BUỔI ĐẦU TIÊN ĐI HỌC
Trong cuộc đời mỗi con người có những phút giây, những khoảnh khắc đánh
dấu bước chuyển lớn. Đó là giây phút ta chào đời mà cất lên tiếng khóc đầu tiên,
đó là lần ta chập chững bước đi sau bao lần vấp ngã... Và kỉ niệm về ngày đầu tiên
đi học đã để lại trong em nhiều ấn tượng khó phai mờ.
Ba tháng hè trôi qua cũng lúc em và các bạn cùng trang lứa chuẩn bị cho một
năm học mới. Năm nay đặc biệt hơn, đánh dấu một sự kiện quan trọng hơn là em
được học tập và rèn luyện ở một môi trường mới với thầy cô và bạn bè mới. Trước
ngày tựu trường, em được mẹ trang bị cho đầy đủ sách vở, quần áo và các vật dụng
cần thiết. Đêm hôm trước ngày khi trường, trong lòng em có một cảm giác thật lạ
kì từ hồi hộp, lo lắng đến bồn chồn. Sách vở đã được sắp xếp ngay ngắn trong cặp
và bộ quần áo trắng đã chuẩn bị chỉ chờ được mặc. Mẹ dặn em ngủ sớm để sáng
mai còm dậy sớm đi học. Nghe lời mẹ nhưng em nằm trằn trọc mà chẳng ngủ nổi.
13
Trong đầu mường tựa ra hình ảnh ngôi trường mới, các bạn mới và sự háo hức lại
trỗi dậy.
Sáng hôm sau, mẹ chưa gọi dậy thì em đã dâyh từ rất sớm để chuẩn bị. Sau khi
vệ sinh cá nhân xong, em khoác lên mình bộ đồng phục mới. Màu áo trắng tinh ấp
ủ bao ước mơ hoài bão của tuổi học trò, màu áo trắng tinh gắn bó với những năm
tháng học trò không thể nào quên. Khoác bộ đồng phục mới, em thấy mình chững
chạc và trưởng thành hơn biết bao. Sau khi đã sơ vin ngay ngắn, em thắt chiếc
khăn quàng đỏ đội viên lên cổ, một niềm tự hào ngập tràn nơi nơi. Khoác chiếc cặp
sách trên vai, em đã sẵn sàng và đầy năng lượng cho một năm học mới.
Trước khi đi học, em và gia đình cùng chụp một bức ảnh kỉ niệm để ghi dấu
một khoảnh khắc quan trọng trong đời- ngày đầu tiên con đi học ở một môi trường
mới, đầy bỡ ngỡ và lạ lẫm nhưng con đọc được trong ánh mắt bố mẹ niềm tin và hi
vọng ở con.
Năm nay, sau những kì thi đầy cam go, con đã đỗ vào trường năng khiếu của
huyện. Trường cách xa nhà những 10km mà mẹ bận công việc chẳng thể chở con
đi như bao bạn khác. Con hiểu bởi một phần mẹ muốn dạy con cách tự lập để
trưởng thành trong một môi trường lớn hơn. Con đi học bằng xe bus, mẹ chở con
sang tận chỗ xe đón học sinh. Chẳng bao lâu, chiếc xe dừng lại, mẹ dắt tay con lên
tận cửa xe, dặn chú phụ xe nom cháu giùm mẹ bởi cháy bị say xe. Chiếc xe lăn
bánh đưa con đến chân trời tri thức, mẹ đứng ở phía sau vẫy chào con. Ngồi trên
xe, mọi thứ đối với con đều lạ lẫm, khác hẳn với xóm làng thanh bình, yên ả hồi
cấp 1 con từng gắn bó. Trên đường quốc lộ, xe cộ đi lại nườm nượp. Hai bên
đường, những ngôi nhà cao tầng nối tiếp nhau. Thỉnh thoảng con lại bắt gặp những
cánh đồng lúa xanh rì rào trong gió, những nương ngô xanh non mơn mởn.
14
Sau khi chăm chú quan sát xung quanh thì xe dừng bánh, em đã đến tới trường.
Ngôi trường to, đẹp và khang trang hiện ra trước mắt em. Nhớ lại nụ cười, cái nắm
tay và những lời động viên mẹ trao, em tự tin bước vào ngôi trường mới. Bầu trời
mùa thu xanh và cao vời vợi. Sân trường rộng rãi khoác lên mình tấm áo bê tông,
khuôn viên trồng rất nhiều cây xanh tỏa bóng mát, tiếng chim ca ríu rít khắp nơi
nơi. Đang đứng ngắm trường thì bỗng nhiên có một bàn tay ai đó chạm khẽ vào em
và hỏi:
- Em học lớp mấy vậy?
Em ngẩng mặt lên. Đó là một chị gái khối trên rất thân thiện và xinh tươi, em
đáp:
- Dạ, em là học sinh mới. Em học lớp 6A ạ.
Vậy là chị nắm lấy tay em, dẫn vào lớp mới. Vừa đi chị vừa giới thiệu về
trường lớp và thầy cô để em không còn bỡ ngỡ, xa lạ. Bước vào lớp, cô giáo chủ
nhiệm đã đợi sẵn ở đó. Một giọng nói ấm áp và dịu hiền vang lên, cô gọi em vào
lớp và hỏi han. Ánh mắt cô nhìn từng đứa học trò chất chứa cả 1 biển trời yêu
thương, quan tâm và chăm sóc. Khi cả lớp đẫ đầy đủ, cô bắt đầu bài học. Với giọng
nói nhẹ nhàng, trầm ấm cô đã truyền lửa cho học trò với bài học " Bài học đường
đời đầu tiên".
BÀI VĂN MẪU SỐ 2: KỂ LẠI BUỔI ĐẦU TIÊN ĐI HỌC
Ngày đầu như thế đó, cô giáo như mẹ hiền... Đến giờ thì em đã hiểu và cảm
được những lời hát ấy.
“Ngày đầu tiên đi học
15
Mẹ dắt tay tới trường
Em vừa đi vừa khóc
Mẹ dỗ dành yêu thương”
Ngày đầu tiên đi học là thế đó, là ngày mà trong em đan xen bao cảm xúc khác
nhau vừa thích thú vừa hồi hộp lo lắng. Đó là kí ức, là hoài niệm, là những gì của
hạnh phúc, của yêu thương, của tuổi học trò.
Ngày đầu tiên đi học là một buổi sớm mùa thu trong lành mát mẻ. Hôm đó em
háo hức dậy thật sớm mặc vào bộ đồng phục với chiếc váy kẻ caro xinh xinh mà
mẹ mới sắm cho em tuần trước. Đeo trên vai chiếc balo có những hình dán ngộ
nghĩnh rồi chạy ra ngắm mình trước gương, em reo lên thích thú: “ Ôi đẹp quá,
mình đã đi học rồi, đã thành học sinh lớp 1 rồi sao”.
Ngày đầu tiên đi học gắn với hình ảnh “mẹ dắt tay tới trường”. Vì nhà cách
trường tiểu học không xa nên mẹ dẫn em cùng đi bộ. Theo sau mẹ, thấy nhiều bạn
cũng mặc áo đồng phục trắng như em đang rảo bước, lòng em chợt thấy chộn rộn,
hào hứng đến lạ. Bước chân em như đi nhanh hơn, em muốn nhìn thấy ngôi trường
mà em sẽ gắn bó trong 5 năm tiểu học quá.
Ngày đầu tiên đi học là một ngày với những chuỗi cảm xúc thật kì lạ. Vừa nãy
vui vẻ háo hức là vậy mà sao đi qua cánh cổng trường rộng lớn em bỗng có cảm
giác sợ và lo lắng thế. Em đứng sát vào mẹ hơn và ngước mắt ngắm nhìn xung
quanh. Trường học được sơn màu vàng đậm với những dãy nhà ba tầng to hơn
nhiều so với trường mẫu giáo mà em từng học. Sân trường rộng rãi có những cây
bàng, cây phượng cổ thụ tỏa lá xum xuê, những bồn hoa đủ màu sắc hình như cũng
đang rướn người lên đung đưa chào mừng năm học mới. Khắp nơi là những lá cờ
16
trang trí bay phấp phới hòa lẫn với màu áo trắng của các cô cậu học trò cùng tà áo
dài dịu dàng của cô giáo. Nhìn sắc mặt vui tươi của những bạn học sinh đang nô
đùa cùng vẻ mặt dịu hiền của thầy cô, nỗi lo lắng của em lại tan biến đâu hết. Em
cảm thấy ngôi trường này trở nên thân thương đến lạ.
Ngày đầu tiên đi học là ngày em bước vào một thế giới mới, thế giới của tri
thức, của tình bạn, của tình yêu thương từ thầy cô. Theo danh sách lớp, mẹ dẫn em
vào lớp 1G. Trước khi em vào lớp mẹ còn dặn dò:
- Đây là buổi đầu đi học nên con phải ngoan ngoãn chú ý nghe lời cô giáo và
phải hòa đồng làm quen với các bạn mới nhé.
Em vâng lời mẹ bước vào lớp và chọn cho mình chỗ ngồi ở bàn hai dãy giữa.
Lớp học được trang trí rất đẹp với những tranh ảnh cùng những dàn hoa ở mỗi góc
tường. Cuối lớp còn có một kệ sách to đựng đầy những sách. Một lúc sau, cô giáo
dịu dàng trong chiếc áo dài tím bước vào lớp và mỉm cười với chúng em. Giọng
nói của cô nhẹ nhàng và trầm ấm vang lên:
-Cô tên là Huệ, từ hôm nay cô sẽ là cô giáo chủ nhiệm của các con.
Suốt buổi học hôm ấy cô cho các bạn tự làm quen và giới thiệu về bản thân
mình. Cô cũng nhắc nhở chúng em về ý nghĩa của việc học, về bổn phận của học
sinh khi cắp sách đến trường. Cô quan tâm chúng em như người mẹ thứ hai vậy.
Rất tự nhiên, em cảm thấy vô cùng gắn bó và yêu quý lớp học mới này. Kết thúc
buổi học, mẹ đón em ở cổng trường, vừa đi em vừa ríu ríu kể với mẹ về lớp học, về
cô giáo và bạn bè thân yêu.
17
Đã bảy năm rồi kể từ ngày em bắt đầu quãng thời gian tươi đẹp của tuổi học trò
nhưng quang cảnh và cảm xúc của ngày hôm đó vẫn in sâu trong tâm trí em. Đó là
một kỉ niệm đẹp mà em không bao giờ quên.
BÀI VĂN MẪU SỐ 3: KỂ LẠI BUỔI ĐẦU TIÊN ĐI HỌC LỚP 6
Đã mấy năm trôi qua, một khoảng thời gian không quá dài nhưng đủ để lưu giữ
những khoảnh khắc, những phút giây, những kỉ niệm đẹp của tuổi học trò. Giờ đây
đã khôn lớn trưởng thành nhưng cái ngày đầu tiên đi học vào lớp 6 vẫn để lại trong
em nhiều ấn tượng khó phai mờ.
Đã trải qua nhiều mùa tựu trường những ngày đầu tiên đi học hồi lớp 6 em vẫn
nhớ như in. Có lẽ bởi đó là thời điểm em được đến với một môi trường mới, dù bỡ
ngỡ nhưng lại có thầy cô, bạn bè thân thiện.
Hôm ấy, trước ngày khai trường, em chuẩn bị đầy đủ các thứ cho ngày mai.
Nào là bộ quần áo đồng phục mới trắng tinh, chiếc khăn quàng đỏ thắm, cặp và
sách vở... Một cảm giác chộn rộn, hồi hộp đến lạ thường. Em lên giường ngủ từ rất
sớm nhưng trằn trọc mãi mà không ngủ được, trong tâm trí giờ đây là hình ảnh
ngôi trường mới khang trang, sạch đẹp; rồi lo nghĩ rằng ngày mai ra sao?
Sáng hôm sau, mẹ gọi em dậy sớm hơn mọi ngày. Em mặc quần áo, buộc tóc
gọn gàng và cùng mẹ đến trường. Trước khi đến trường, cả nhà em cùng ngồi chụp
tấm hình kỉ niệm "ngày đầu tiên đi học". Mẹ dắt tay em đến trường với tất cả niềm
vui và ngập tràn háo hức. Con đường quen thuộc hôm nay bỗng trở nên lạ lẫm.
Con đường làng dường như dài và rộng hơn, cây cối hai bên đường xanh ngát và
chim chóc như đang cất lên bản hòa ca nắng sớm.
18
Chẳng mấy chốc, tôi và các bạn cùng trang lứa đã đứng trước cổng trường rất
to, màu vàng, gồm một cổng chính và hai cổng phụ. Mẹ dắt em vào trường, trong
lòng xiết bao hồi hộp, lo lắng. Đặt chân vào sân, em thấy sân trường thật rộng,
từng dãy nhà khang trang. Trên sân có rất nhiều cây bóng mát, cây cổ thụ. Đâu đây
còn vương vấn lại một vài bông phượng đỏ. Trên cành cây, chim chóc cất cao
giọng như đang chào đón chúng em đến trường.
Tiếng trống trường vang lên, mẹ buông tay tôi ra. Ban đầu tôi cảm thấy lo sợ,
mắt rơm rớm nước mắt, cố víu lấy áo mẹ thì mẹ cất giọng dịu dàng:
Con gái mẹ mạnh mẽ lắm cơ mà, không có mẹ thì con vẫn có các cô giáo hiền,
các bạn tốt bụng mà.
Em bắt đầu những bước đi không có mẹ. Đang đứng ngơ ngác giữa sân thì một
cô giáo trẻ, tươi cười nói:
Con có phải Vân Anh không?
Dạ vâng ạ.
Vậy thì cô trò mình cùng vào lớp nhé?
Bàn tay búp măng của cô nắm lấy tay em, như có một nguồn sức mạnh bên
trong, em tự tin bước vào lớp.
Bước lên phòng học, tôi và các bạn rất ngạc nhiên vì phòng học quá đẹp.
Phòng sơn màu vàng nhạt để tạo cảm giác thư thái, thoải mái; từng bộ bàn ghế
được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp. Em bắt đầu làm quen với các bạn xung quanh.
Tuy đến từ các trường khác nhau nhưng mọi người đều nhanh chóng hòa đồng, trò
chuyện vui vẻ.
19
Chúng em bước vào bài học đầu tiên. Cô giảng bài rất hay, giọng cô lúc trầm,
lúc bổng, trong trẻo và ngọt ngào đã đưa chúng em vào từng bài học thú vị, đến với
chân trời tri thức.
Đang say sưa nghe giảng thì tiếng trống hết giờ vang lên, cả lớp đứng dậy chào
cô giáo. Em chạy nhanh ra cổng, ôm lấy mẹ. Trên đường về, em kể cho mẹ biết
bao chuyện về ngày đầu tiên đi học. Mẹ chỉ cười và bảo:
Con gái mẹ đã khôn lớn thật rồi.
Suốt mấy năm qua, kỉ niệm về ngày đầu tiên đi học luôn ghi dấu trong tim tôi.
Nhớ lắm kỉ niệm tuổi học trò!
BÀI VĂN MẪU SỐ 4: KỂ LẠI KỈ NIỆM NHỮNG NGÀY

ĐẦU ĐI HỌC LỚP 8
Một trời thu có nắng có gió, có những tà áo trắng tung tăng đến trường. Hôm nay, tôi
chính thức bước vào lớp 8, đã sắp trở thành chị cả của trường. Cứ mỗi mùa tựu trường
đến, mùa thu của tám năm trước lại ùa về, với những kỉ niệm buồn vui lẫn lộn của ngày
đầu tiên đi học.
Đã tám năm rồi, nhưng tôi vẫn nhớ như in buổi sáng hôm ấy. Một cô bé ngày hôm qua
vẫn còn khóc lóc đòi mua kẹo, hôm nay mặc áo sơ mi, quần bò và khoác chiếc cặp to hơn
người đi đến trường. Con đường làng hôm ấy trong mát và mới mẻ đến lạ lùng. Có phải
ai cũng đang nhìn tôi bằng con mắt khác không nhỉ? Phải rồi, vì hôm nay tôi đi học cơ
mà. Cánh cổng trường đã hiện ra trước mặt rồi! Ngôi trường thật rộng quá, màu vàng hoà
cùng nắng, màu xanh lẫn vào nền trời. Tôi cảm thấy hồi hộp đến lạ lùng, như bước qua
cánh cổng kia, sẽ là cả một thế giới kì diệu mở ra. Tôi nắm chặt lấy tay mẹ không muốn
20
buông, bởi trước mặt chỉ toàn là những người xa lạ không quen biết. Tôi sẽ cứ mãi chìm
vào nỗi sợ hãi như vậy nếu như không có chuyện đó xảy ra...
Lúc ấy, đám học sinh lớp một của chúng tôi còn đang ngơ ngác lạ lẫm giữa sân trường.
Tôi chỉ chực khóc, bởi tôi thấy nhớ nhà, nhớ mẹ vô cùng. Tôi lúng túng đến mức cứ vừa
đi vừa cúi mặt xuống, đến nỗi đâm sầm vào một bạn nữ mà không hay. Cô bạn ấy cũng
nhỏ nhắn, làn da bánh mật và có nụ cười rất tươi. Tôi giẫm vào chân bạn, chắc lúc ấy bạn
phải đau lắm, vì tôi thấy bạn khẽ nhíu mày. Ríu rít xin lỗi, trong lòng tôi lại thấy xấu hổ
vô cùng, vì ngày đầu tiên đã vụng về bất cẩn. Nhưng cô bạn lại nhoẻn miệng cười tươi
tắn và nhẹ nhàng nói: “Không sao đâu cậu. Cậu chú ý hơn là được mà”. Giọng nói ấy thật
ấm áp nhẹ nhàng, khiến tôi cũng an tâm trở lại và cười thật tươi.
Chúng tôi nhanh chóng làm bạn cùng nhau, cùng nhau đi khắp sân trường trong lúc chờ
được gọi tên. Hỏi ra mới biết, bạn tên là Hân, cũng sẽ học cùng lớp với tôi. Có lẽ tôi đã
tìm được người bạn đầu tiên rồi. Đang mải mê nói chuyện, bạn chợt hỏi:
-Sao khi nãy nhìn cậu buồn như vậy?
Tôi trả lời:
-Là vì tớ nhớ mẹ tớ, tớ muốn được trở về nhà.
Bỗng nhiên, mặt Hân bỗng trùng hẳn xuống, đôi mắt ướt như sắp khóc. Tôi lo lắng không
biết mình có nói sai điều gì không, tại sao bạn lại buồn như vậy. Thì bạn nhẹ nhàng lắc
đầu, giọng rầu rầu:
- Cậu thật may mắn vì được mẹ đưa đi học, có nhà để trở về. Cậu biết không, từ bé tớ đã
mất cả cha mẹ, được gửi vào trại mồ côi. Hôm nay tớ cũng tự đi học một mình. Tớ mong
gặp mẹ lắm mà không được đó! Mỗi lần nhìn ai đó được cha mẹ dẫn đi chơi công viên,
chở đi học, tớ lại thấy tủi thân và khao khát gia đình. Có lẽ tớ là người bất hạnh nhất rồi!
Bạn khẽ đưa tay lau giọt nước mắt.

21
Tôi câm lặng không biết phải nói điều gì. Đến bây giờ, tôi mới nhận ra mình may mắn
đến thế nào. Hạnh phúc thực sự là có một gia đình để yêu thương. Vậy mà đôi khi, tôi
còn lãng quên, tôi giận dỗi mẹ vì không mua đồ chơi như tôi. Tôi lén nhìn sang Hân và
thương bạn vô cùng. Vậy mà bạn vẫn vui vẻ, vẫn vượt lên trên tất cả để đến trường. Vậy
có lí do gì để tôi không mạnh mẽ và cố gắng? Hai chúng tôi nhìn nhau thật lâu và nhoẻn
miệng cười, nắm tay nhau vào lớp. Buổi tựu trường dường như ý nghĩa hơn tôi tưởng rất
nhiều.
Tôi khẽ mỉm cười, quay trở lại hiện tại. Sau lần đó, tôi và Hân trở thành người bạn tri âm
tri kỉ. Phần vì tôi thương bạn, muốn ở bên cạnh để bạn không cảm thấy buồn như trước
nữa, phần vì bạn là người già dặn, đã lớn trước tuổi nên thường dạy tôi nhiều điều có ích
trong cuộc sống. Đến bây giờ, tôi vẫn nhớ về câu nói của Hân, và chính bạn cũng đã dạy
cho tôi thật nhiều điều. Dạy cách trân trọng những giá trị giản dị trong cuộc sống, cách
vượt lên hoàn cảnh để sống thật mạnh mẽ. Tôi tin rằng, đó sẽ là hành trang theo tôi suốt
cuộc đời này.
Đó là câu chuyện về ngày đầu tiên đi học của tôi, đánh dấu tôi đã trưởng thành thực sự.
Các bạn hãy nhớ rằng, những bài học đầu đời mới đáng quý và khắc ghi sâu nhất!
ĐỀ 2: KỂ VỀ MỘT KỶ NIỆM ĐÁNG NHỚ VỚI

CON VẬT NUÔI EM YÊU THÍCH
Động vật luôn đem lại cho chúng ta những niềm yêu thương thật đặc biệt. Gần như gia
đình nào cũng có một vật nuôi riêng. Có ngôi nhà rộng tiếng chim họa mi hót, có gia
đình lại chọn cho mình một chú mèo dễ thương, một chú chó trung thành như người bạn.
Những loài động vật ấy gắn bó với mỗi người như người thân_một thành viên thật đặc
biệt. Mỗi ngày tháng gắn bó với nhau đều là quãng thời gian đáng nhớ, cũng có không ít
điều đã in dấu thành một kỉ niệm khó quên.
22
I.Mở bài
Giới thiệu kỉ niệm.
Vốn là một gia đình với những thành viên đều có tình yêu thương động vật, bố mẹ và em
đã nhận nuôi một chú chó bị bỏ rơi vào mùa hè mấy năm trước. Chú chó với gia đình em
như một thành viên thứ năm, bóng dáng luôn vui mừng với chiếc đuôi nghoe nguẩy của
chú chó đã trở thành nét yêu thương của căn nhà ấm cúng. Có một kỉ niệm mà em vẫn
nhớ đến tận bây giờ, đó là kỉ niệm bắt cướp của chú chó giúp mẹ lấy lại chiếc túi bị cướp.
II.Thân bài
1. Tả con chó
-Nó là giống chó cỏ Việt Nam.
-Hồi còn nhỏ xíu, trông nó như một cục bông di động. Giờ đã lớn lên thành một chú cho
cao to, khỏe mạnh, có thể giúp gia đình em trông nhà.
-Nó có bộ lông màu nâu vàng nhạt. Đôi mắt đen lúc nào cũng nhìn gia đình em thật vui
mừng, thân thiết. Cái đuôi mỗi khi thấy người quen là lại nghoe nguẩy.
2. Kể lại kỉ niệm
-Đó là câu chuyện xảy ra khi em còn nhỏ. Lúc đó chú chó cũng còn nhỏ, mũm mĩm quay
tròn trong bộ lông mượt.
-Hôm ấy, em cùng mẹ và chú cún đi ra công viên dạo chơi. Khi mọi người đang cùng
nhau đi thả bộ quay hồ nước thì không biết từ đâu, có một bóng người chạy vụt lên và va
vào người mẹ.
-Sau một hồi ngạc nhiên, mẹ đã phát hiện ra chiếc túi xách trên tay bị mất. Thì ra bóng
người vừa rồi chính là một tên cướp đã giật mất túi xách của mẹ.
23
-Mẹ đã hét to “Cướp, cướp,...”, mọi người xung quanh đều quay lại, có một vài anh thanh
niên đã chạy đuổi theo tên cướp giúp mẹ lấy lại túi xách. Tên cướp chạy nhanh thật, hắn
hòa vào dòng người đi lại trong công viên, ẩn mình trong đám đông khiến việc đuổi theo
hắn thật khó khăn.
-Bỗng từ đâu, một bóng dáng nhỏ bé dưới nền đất vọt về phía tên cướp. Chú chó nhỏ đã
dùng hết tốc lực để đuổi theo tên cướp. Như một bản năng của loài chó, chú cún nhỏ của
em đã đánh hơi theo tên cướp, luồn lách thân hình nhỏ bé, dễ dàng bỏ qua chướng ngại
vật đám đông để đến gần tên cướp.
-Đuổi đến nơi, chú chó lập tức cắn vào gấu quần tên cướp, kéo hắn lại không cho hắn đi.
-Do còn nhỏ, sức lực chưa có nhiều, chú chó đã bị tên cướp hất ra xa. Bị ngã một cú đau,
chú chó “gâu” lên một tiếng thật giận dữ và lại tiếp tục cuộc rượt đuổi tên cướp.
-Lần này, chú chó đã biết được cách đối phó tên cướp. Nó vẫn giành lấy gấu quần, có lúc
còn nhảy thẳng lên người để cản trở bước chân của tên cướp. Bóng dáng nhỏ bé cứ thoắt
chỗ này đã ở chỗ kia khiến tên cướp bối rối, những bước chạy đã chậm hẳn đi.
-Nhờ có chú chó giữ chân, có anh thanh niên giúp mẹ đã đuổi kịp đến nơi, cùng một số
người xung quanh giữ chặt tên cướp, trao trả lại cho mẹ em.
-Khi em và mẹ đuổi được đến nơi, chú chó vẫn đang giận dữ cắn gấu quần tên cướp dù
mọi người đã bắt được tên cướp. Thấy em và mẹ, chú liền chạy lại, đôi mắt tròn ngây thơ
nhìn mẹ và em thật vui mừng. Chiếc đuôi vẫy liên tục. Đôi mắt tràn ngập mong đợi
nhưng lời khen như đứa con nít muốn được người lớn khen vì làm được việc tốt vậy.
-Em ngồi xuống, ôm chú chó lên, vuốt ve bộ lông mượt của nó và âu yếm chiếc đầu tròn
của chú chó, cất tiếng khen ngợi : “ Em của chị giỏi lắm. Còn nhỏ mà đã bắt được cướp
rồi! ”.
-Mẹ và em cảm ơn mọi người, mong chóng gọi điện báo cảnh sát để đưa tên cướp và đồn.
24
-Sau khi mọi chuyện đã êm xuôi, mẹ và em cùng dắt chú chó trở về nhà. Bữa cơm ngày
hôm đó, ai cũng khen ngợi chú chó. Đôi tai thính của chó có lẽ đã nghe được lời khen của
mọi người, cứ sủa liên tục và chạy quanh dưới chân mọi người.
III.Kết bài
Nêu cảm nghĩ của em về kỉ niệm.
Kỉ niệm cũng đánh dấu lần đầu tiên chú chó làm việc tốt. Khi đã lớn, đã không ít lần chú
chó giúp nhà em đuổi bọn trộm, giúp cả những bác hàng xóm xung quanh trông coi nhà
cửa nữa. Gia đình em và chú chó vẫn gắn bó mật thiết với nhau. Thật thiếu vắng nếu gia
đình thiếu đi một thành viên đặc biệt này. Mỗi lần trở về nhà, em chỉ mong vẫn được thấy
đôi mắt mong chờ và chiếc đuôi vẫy vui mừng của chú chó.
BÀI VĂN MẪU SỐ 1: HÃY KỂ VỀ MỘT KỈ NIỆM ĐÁNG NHỚ

ĐỐI VỚI CON VẬT NUÔI MÀ EM YÊU THÍCH - CHÚ CHÓ
BÔNG
Nhân dịp sinh nhật lần thứ chín của em, mẹ đã tặng cho em một chú chó rất xinh. Em đặt
tên cho nó là Bông. Em yêu Bông lắm! Nó không chỉ là một người bạn thân thiết mà còn
là một ân nhân đối với em.
Bông là một chú chó có bộ lông dài mềm và mượt màu trắng như tuyết. Ngày mới về nhà
em, nó như một cục bông màu trắng lăn tròn trên sân khiến em rất thích thú. Cặp chân
thon, cao và dài lúc nào cũng bước đi hết sức uyển chuyển. Đôi mắt to và sáng, trong
bóng tối như những viên pha lê màu xanh cực kì đẹp mắt. Cái mũi xinh xinh lúc nào cũng
ươn ướt. Cái đuôi cong và dài càng tô thêm vẻ duyên dáng cho chú chó Bông của em.
Hằng ngày, em với Bông quấn quýt bên nhau như những người bạn thân thiết không thể
tách rời. Khi em học bài, nó nằm ngủ ngon lành dưới chân ghế. Khi em làm việc nhà giúp
mẹ, nó ton ton phía sau em, thỉnh thoảng dịu dịu vào tay em làm nũng. Và cả những khi
25
em đi chơi cùng các bạn trong xóm, Bông cũng đi cùng em. Vào hè năm ngoái, nhờ có
Bông mà em đã được cứu khỏi bị đuối nước.
Gần nhà em có một con sông nước rất trong và mát. Trong những ngày hè nóng nực, bọn
trẻ con trong xóm ngày nào cũng hò hét nhau ra sông tắm. Là một đứa trẻ dát nước từ
nhỏ, tuy đã mười ba tuổi rồi nhưng em vẫn không biết bơi. Thấy chúng nó nô đùa dưới
dòng nước mát, em thấy ghen tị lắm. Mấy đứa trẻ đáng ghét thỉnh thoảng khi thấy em đi
qua còn cố tình chòng ghẹo em là đứa nhát cáy, lớn đầu rồi mà còn không biết bơi. Ngày
hôm đó, về nhà em đã khóc rất lâu bên cạnh chú chó Bông. Con chó lặng yên không nhúc
nhích, nằm trong lòng em như thế hàng giờ liền.
Ngày hôm sau, em quyết định sẽ học bơi để chứng tỏ rằng mình không phải là một đứa
trẻ nhút nhát. Khi thấy em tay xách nách mang phao bơi ra bờ sông, Bông nhảy quýnh lên
quanh người em như để cổ vũ tinh thần cho em vậy. Thế là em cùng chú chó nhỏ của
mình đi tập bơi. Khi mới xuống nước, em cảm thấy rất sợ và lo lắng. Em muốn nhảy
ngay lại lên bờ. Nhưng trong tâm trí em lại hiện về những câu nói và những tràng cười
giễu cợt của lũ trẻ trong làng, em quyết tâm gạt bỏ mọi nỗi sợ hãi ấy và cố gắng giữ chặt
vào chiếc phao bơi. Vẫy vùng được một lúc, em thấy mệt nhoài. Từ trên bờ có tiếng sủa
vang. Bông đang cổ vũ tinh thần cho em. Thấy vậy, em cố gắng tập đạp chân tiếp. Một
lúc sau, vì quá mệt, em vô ý rời tay khỏi chiếc phao bơi. Và một… hai… ba, em bỗng
chìm nghỉm xuống nước. Quá hoảng hốt và sợ hãi, em chỉ kịp hết lên một tiếng, rồi như
bị hàng ngàn con yêu quái nước ra sức nhấn chìm… Và rồi em không biết gì nữa.
Khi tỉnh dậy, em thấy mình nằm trong căn phòng nhỏ của mình, bên cạnh là chú chó
Bông nằm phủ phục với ánh mắt buồn thiu. Thấy tiếng động, nó ngổm dậy và ánh mắt
lập tức sáng bừng lên khi thấy em thức giấc. Con chó nhảy quýnh lên sung sướng rồi sủa
ầm lên, chạy ra ngoài sân để báo cho mọi người biết. Theo sau chú chó Bông, mẹ của em
bước vào với nụ cười dịu dàng, mẹ hỏi han em ân cần. Qua lời kể của mẹ, em mới biết
rằng chính lúc em chìm xuống nước, Bông đã chạy đến nhà gần bờ sông, sủa ầm lên
26
khiến mọi người phải đi theo nó và họ đã cứu em khỏi dòng nước đáng sợ ấy. Em dang
tay, Bông từ phía xa chạy nhào vào lòng em. Em xoa đầu chú chõ nhỏ đáng yêu và thông
minh của mình. Còn con chó thì dụi dụi vào lòng em đầy yêu mến. Chính nhờ có chú chó
nhỏ ấy, em đã được cứu sống.
Sau sự việc lần ấy, bố hứa sẽ dạy em học bơi. Vào mỗi chiều cuối tuần, cả Bông và em
lon ton theo bố ra bờ sông. Bố dạy em từng chút, từng chút và chú chó nhỏ của em thì
đứng trên bờ dõi theo đầy chăm chú và khích lện dành cho em.
Em rất yêu và biết ơn chú chó Bông của mình.
BÀI VĂN MẪU SỐ 2: HÃY KỂ VỀ MỘT KỈ NIỆM ĐÁNG NHỚ

ĐỐI VỚI CON VẬT NUÔI MÀ EM YÊU THÍCH
"Mon ơi lại đây chơi với chị nè!" Tôi vẫn nhớ như in tiếng gọi đó mỗi lúc tôi rảnh rỗi
muốn chơi đùa cùng Mon. Cũng đã một khoảng thời gian dài trôi qua rồi, nhưng tôi vẫn
chưa thể quên được Mon- chú mèo bé bỏng đáng yêu tôi coi như một người bạn của
mình.
Tôi nhớ lắm cái ngày đầu tiên Montrở thành "thành viên" của gia đình tôi. Mon là món
quà bố hứa tặng cho tôi vì tôi đạt kết quả tốt. Hôm nay là ngày bố trở về sau tuần dài đi
công tác xa nhà. Lúc đón bố tôi mong ngóng và chờ đợi lắm, vì đã một tuần bố không
cạnh tôi. Bố xuống xe và cầm một chiếc lồng nhỏ có chú mèo trắng đáng yêu, nói rằng
đây là phần thưởng bố dành cho tôi. Tôi thích lắm. Chú mèo trắng mới đẹp làm sao! Kể
từ ngày đó, chú mèo trở thành người bạn mới của tôi.
Chú mèo không nặng lắm. Chú khoác trên mình bộ lông trắng dày,và mượt. Bởi vậy tôi
liền đặt tên cho chú là Mon. Tôi thích mỗi lần ôm Mon vào lòng giống như ôm một chú
gấu bông vậy. Hai mắt Mon tròn xoe lúc nào cũng long lanh như hai giọt nước. Cái mũi
chú lúc nào cũng ươn ướt như người bị cảm. Hai cái tai nhỏ nhắn xinh xinh lúc nào cũng
27
vểnh lên nghe ngóng. Bốn chân dài với những móng vuốt sắc nhọn là vũ khí để Mon tự
vệ khi gặp kẻ thù.
Mon nhanh nhẹn và thông minh lắm. Mỗi lần tôi đi học về đều thấy Mon đứng đợi ở
trước cổng vẫy vẫy đuôi chào tôi. Những lúc tôi ngồi học bài, Mon thường nhẹ nhàng đến
bên tôi, dụi dụi đầu vào chân tôi như nũng nịu, như đòi tôi nựng. Những lúc ấy, tôi bèn bế
Mon lên, vuốt vuốt Mon và ôm Mon vào lòng.
Mon thân với tôi lắm. Những lúc rảnh rỗi tôi thường dẫn Mon đi chơi. Từ lúc nào chẳng
biết tôi coi Mon như một người bạn thân của mình. Nhưng ngày hôm ấy, một ngày quá
đau đớn xảy ra với tôi, ngày mà Mon rời xa tôi mãi mãi. Hôm ấy, tôi dắt Mon đi chơi xa
hơn mọi lần. Trong lần mải chạy theo những trò chơi cùng đám bạn mà để Mon lạc mất.
Lúc mặt trời ngả bóng, khi cuộc chơi đã tàn tôi mới sực nhớ đến Mon và hoảng mình khi
không thấy Mon nữa. Tôi chạy đi tìm, gọi trong tiếng khóc nhưng vẫn không thấy Mon
đâu. Tất cả là do tôi vô tâm, không để ý tới Mon. Tôi đã để lạc mất Mon mãi mãi.
Tôi vẫn chưa nguôi buồn khi Mon rời xa tôi mãi mãi. Tôi sẽ mãi nhớ tới Mon, mãi nợ
Mon một lời xin lỗi, lời xin lỗi không bao giờ được hồi đáp.
ĐỀ 3: KỂ VỀ MỘT LẦN EM MẮC KHUYẾT ĐIỂM

LÀM THẦY CÔ GIÁO BUỒN
Trong cuộc đời mỗi con người, ai cũng có lần mắc khuyết điểm. Những khuyết
điểm không chỉ khiến chúng ta cảm thấy áy náy với chính bản thân mình, là bài
học để chúng ta rút kinh nghiệm hoàn thiện bản thân, khuyết điểm còn là nguyên
nhân khiến cho người thân yêu của chúng ta buồn. Đặc biệt là thầy cô giáo –
những người đã dành bao tâm huyết dạy dỗ chúng ta nên người
I. Mở bài
28
Giới thiệu một cách khái quát về sự việc khiến thầy cô giáo buồn và sự áy náy
của bản thân sau sự việc đó.
Trong nhịp sống xô bồ, náo nhiệt, mọi thứ sẽ theo dòng thời gian lui vào dĩ vãng
để lại đằng sau biết bao nỗi niềm nuối tiếc. Một trong những nuối tiếc đó là lần tôi
mắc lỗi quay bài trong giờ kiểm tra và bị thầy cô giáo phát hiện. Tôi vô cùng xấu
hổ về hành vi này và cũng đã khiến cho cô giáo của tôi buồn rất nhiều để đến bây
giờ vẫn thấy ân hận lắm.
II. Thân bài
1. Mở đầu diễn biến câu chuyện
-Khái quát lực học của bản thân: Tôi vốn là một học sinh ngoan ở lớp, còn được
bầu làm ban cán sự lớp để nhắc nhỏ, động viên các bạn trong học tập. Nhờ vậy, tôi
luôn được thầy cô giáo tin tưởng. Tôi hay xung phong phát biểu và luôn được điểm
số cao trong học tập
-Hoàn cảnh dẫn đến hành vi sai trái của bản thân: Một hôm, cô giáo kiểm tra đột
xuất. Do tôi chủ quan không ôn bài từ hôm trước nên không làm được bài. Thấy
các bài làm bài rất nhiệt tình nên tôi cảm thấy lo lắng, sợ sẽ bị điểm kém làm thầy
cô giáo và bố mẹ thất vọng. Và vì thấy cô giáo tin tưởng tôi, trông coi không kĩ
nên tôi đã nảy sinh ý định sai trái là quay bài.
2. Diễn biến câu chuyện
-Tôi lấy quyển sách giáo khoa chứa nội dung của bài kiểm tra để trong ngăn bàn.
khi thấy thầy cô giáo không để ý đến mình, tôi lật sách và chép nội dung có trong
sách ra bài kiểm tra.
29
-Tôi đang cặm cụi chép bài thì từ đằng sau có một bàn tay đặt lên vai tôi và nói:
“Em đang làm gì vây?” Tôi quay lại và thấy cô giáo đang đứng ngay sau lưng
mình với ánh mắt buồn rầu. Cô không nói gì nữa và đi lên phía trên bục giảng.
-Tôi xấu hổ không dám chép bài nữa và cất quyển sách đi.
3. Kết thúc câu chuyện
-Thái độ của cô giáo ra sao: Sau giờ kiểm tra cô giáo gọi tôi vào phòng. Tôi thấy
hành vi của mình là hoàn toàn sai trái, và nhận hoàn toàn lỗi lầm với cô, mong cô
tha thứ cho hành động dại dột này của tôi. Cô giáo nhẹ nhàng nói với tôi rằng: “Cô
rất buồn về hành vi của em ngày hôm nay, em luôn là học sinh gương mẫu và là
học sinh cô tin tưởng nhất. Đối với sự việc ngày hôm nay, cô rất buồn, nhưng sẽ
tha lỗi cho em vì em đã nhận ra hành vi sai trái của mình và mong rằng em sẽ
không bao giờ mắc phải sai lầm như trên nữa.”
-Sửa chữa lỗi lầm của bản thân thế nào? Sau ngày hôm đó trở đi, tôi đã tự hứa với
bản thân rằng sẽ học tập hết mình để không bao giờ lặp lại hành vi đó nữa, đồng
thời để tôi lấy lại niềm tin của cô giáo đối với bản thân tôi. Hằng ngày, tôi đi học
đúng giờ, có bài nào không hiểu hỏi cô, hỏi bạn. Đặc biệt là luôn học bài và làm
bài trước khi lên lớp.
III. Kết bài
Bài học tôi rút ra cho cuộc sống của mình?
Từ bài kiểm tra hôm ấy, tôi đã rút ra cho mình bài học sâu sắc. Đó là bài học về
tính trung thực. Con người không nên đánh mất niềm tin, không giẫm lên lòng tin
của người khác. Trung thực trong làm bài, trung thực trong thi cử, trung thực với
thầy cô giáo. Đức tính ấy sẽ giúp chúng ta vững bước đi lên và trở thành người tốt.
30
Tôi mong các bạn sẽ luôn trung thực và không bao giờ mắc sai lầm như tôi để thầy
cô giáo luôn hãnh diện về bản thân.
BÀI VĂN MẪU SỐ 1: KỂ VỀ MỘT LẦN MẮC KHUYẾT

ĐIỂM KHIẾN THẦY, CÔ GIÁO BUỒN
Chỉ có những thánh thần mới là người hoàn hảo còn con người thì không. Trong
cuộc đời, ai ai cũng có ít nhất một lần mắc lỗi với những người xung quanh. Và lần
mắc khuyết điểm với cô giáo tuần trước có lẽ sẽ làm em nhớ mãi.
Trong lớp, em tự nhận thấy mình là một đứa học khá tốt môn Văn. Có lẽ một phần
là bởi niềm yêu thích, say mê với văn chương, bởi những tác phẩm văn học không
chỉ là bức tranh hiện thực bộn bề, phong phú mà còn là những bài học, những chân
lí sống hướng con người tới cái chân thiện mĩ. Những bài kiểm tra Văn vì thế mà
tôi được điểm khá cao song phần lớn là nhờ việc học bài, ôn bài chăm chỉ ở nhà.
Và buổi tối trước hôm đó, em xem thời khóa biểu và biết rằng hôm sau có bài kiểm
tra hai tiết về một tác phẩm văn học đã học. Nhưng buổi tối hôm ấy lí trí đã không
thắng nổi sở thích nhất thời của tôi. Tối hôm đó trên TV có chiếu tập cuối của một
bộ phim mà em rất thích. Tập phim này em đã chờ đợi rất lâu, là những kết thúc
sau những tập phim đầy kịch tính. Vậy là em đánh liều xem hêt bộ phim phần vì
chủ quan rằng mình có chút kiến thức văn chương phần vì hi vọng những đứa xung
quanh sẽ nhắc bài vì mình giúp các bạn nhiều rồi. Hết bộ phim, em không hề băn
khoăn hay lo lắng cho bài kiểm tra hôm sau, lên giường ngủ một chặp tới sáng.
Sáng đến lớp em thấy bạn nào cũng học bài một cách say sưa và nghiêm túc. Em
cũng mở sách ra đọc lướt nhưng chưa kịp đọc xong thì cô giáo bước vào. Cô yêu
cầu cả lớp gấp sách vở và lấy giấy ra làm bài kiểm tra, đây là bài điểm hệ số hai
nên khá quan trọng.
31
Sau khi cô đọc đề bài, cả lớp đều cặm cụi làm, duy nhất chỉ có mình em ngồi cắn
bút vì không nghĩ ra được gì. Hỏi mấy đứa bạn bên cạnh cũng không được vì các
bạn cũng đang say sưa làm bài. Khi ấy, em ước gì mình có thể quay ngược thời
gian, về lại tối hôm trước để học bài chăm chỉ. Thấy cô giáo không để ý các bạn
làm bài, trong đầu em lóe lên ý nghĩ sẽ mở vở ghi ra chép, dù sao cũng chỉ một lần
nên chắc cũng không sao. Nghĩ vậy, em liền mở vở, nhanh tay chép bài cô đã dạy.
Bẵng đi một thời gian, hôm có trả bài thì em chính là người được điểm cao nhất.
Khi ấy, em bắt đầu xấu hổ và tủi thẹn với chính mình. Điểm cao này em không
dám khoe với người khác, không dám vui vẻ bởi nó đâu phải của mình. Em day
dứt và dằn vặt trong lòng, tự thấy mình đã lừa dối cô giáo và các bạn. Thật không
thể chấp nhận được. Điểm số không quan trọng mà điều quan trọng hơn là em học
được điều gì, khôn lớn và trưởng thành ra sao. Em lấy hết can đảm thú nhận mọi
việc với cô giáo. Ban đầu cô cũng hơi bất ngờ vì không nghĩ em sẽ làm vậy, sau đó
cô nhẹ nhàng nói:
- Trong đời học sinh, ai cũng ít nhất sai lầm một lần em ạ. Cô cũng vậy và em cũng
vậy. Cô phần nào cũng ngưỡng mộ em vì sự dũng cảm dám nhận lỗi. Cô không
trách em đâu.
Nghe cô nói vậy, em nhẹ nhõm hẳn ra. Hai cô trò nói chuyện một hồi rồi cùng ra
về. Đó là lần em mắc khuyết điểm với thầy cô giáo làm em nhớ mãi. Đó là bài học
quý giá về lòng trung thực và việc đương đầu với lỗi lầm của chính mình
BÀI VĂN MẪU SỐ 2: KỂ VỀ MỘT LẦN MẮC KHUYẾT

ĐIỂM KHIẾN THẦY, CÔ GIÁO BUỒN
32
Mỗi thầy cô giáo đều là một người cha người mẹ thứ hai, là người mà ta phải hết
mực tôn trọng. Đối với tôi, người giáo viên mà tôi nhớ về nhất chính là cô giáo dạy
tôi năm lớp một. Bởi đã có lần tôi mắc khuyết điểm khiến cô buồn, và tôi cũng đã
nhận ra sai lầm của mình cùng những bài học xoay quanh câu chuyện ấy.
Ngày đầu bước vào lớp một, tôi vẫn là cô bé non nớt rụt rè. Tôi không muốn đến
trường, bởi ở đó tôi không được chơi, cũng không được thoải mái làm việc mà
mình thích. Chính cô giáo chủ nhiệm đã giúp tôi cảm hoá được những điều ấy. Sự
dịu dàng tận tâm của cô làm tôi phải cảm động. Mỗi lần tôi buồn hay chán học, cô
gọi tôi lại để tâm sự như một người bạn, có khi cô lại dẫn tôi đi ăn để tôi thấy vui
trở lại. Cô luôn chiếm một vị trí quan trọng trong tâm trí tôi, mà tôi luôn nghĩ rằng
sẽ không bao giờ để cô buồn. Vậy mà ngày hôm ấy, tôi đã mắc sai lầm như vậy.
Sáng hôm đó, cô đã nhắc là ngày mai sẽ làm bài kiểm tra môn toán. Đáng lẽ ra tôi
đã phải chăm chỉ học bài trong buổi tối hôm trước. Nhưng tôi lại thản nhiên ngồi
xem tivi, mặc kệ ngày mai có bài kiểm tra ấy. Và buổi sáng cũng đến, cô bước vào
lớp phát đề cho cả lớp. Tiếng trống báo hiệu vang lên, cả lớp cặm cụi làm bài. Chỉ
riêng tôi vẫn loay hoay với mấy bài toán ấy. Giá mà tối hôm qua tôi chịu học, tôi
đã có thể dễ dàng giải quyết bài toán ấy. Nhưng những người xung quanh tôi đều
đã làm được. Tôi vốn là học sinh giỏi trong lớp, tôi không thể thua kém ai được.
Nhưng phải làm sao bây giờ? Tôi cúi gằm mặt xuống, thì chợt nhìn thấy quyển vở
toán dưới ngăn bàn. Chỉ cần mở ra, tôi đã có thể làm được rồi. Hay là...
Tôi ngẩng đầu lên nhìn cô. Cô nhìn chúng tôi đầy âu yếm và tin tưởng. Liệu tôi có
nên làm điều ấy không? Nếu bị cô phát hiện thì sao? Cô có gọi về cho bố mẹ
không nhỉ? Nhưng nếu điểm kém, bố mẹ cũng sẽ mắng mình thôi. Nhưng ý nghĩ
cứ chồng chéo lên nhau, khiến tôi chẳng thể phân định được phải trái đúng sai nữa.
33
Bàn tay tôi khẽ lần xuống ngăn bàn. Tôi rón rén lất từng trang sách, vừa lật vừa
canh chừng mọi người. Có vẻ sẽ không ai biết chuyện này đâu, tôi thầm trấn an
mình. Đến đúng chỗ cần, tôi cặm cụi chép lấy chép để, và nhanh chóng hoàn thành
bài tập. Đến bây giờ, tôi còn làm xong trước cả lớp. Tôi đã nắm chắc điểm mười
trong tay rồi. Tôi cười thầm ngồi nhìn các bạn. Vậy là đã xong rồi.
Tiếng trống trường vang lên, tôi xách cặp định về thì có một bàn tay đặt lên vai tôi.
Cô và tôi ngồi đối diện với nhau. Tôi lo lắng hồi hộp đến nghẹt thở. Cô lấy bài
kiểm tra từ trong cặp ra, mỉm cười với tôi:
- Chúc mừng em, bài của em đạt điểm cao nhất lớp. Nhưng liệu em có thấy xứng
đáng với điểm số ấy không. Hôm nay, cô rất buồn, vì người học trò mà cô tin
tưởng nhất lại gian lận như vậy. Em có biết rằng, làm như thế chính là đánh mất
nhân cách của mình không?
Tôi chỉ biết cúi gằm mặt xuống, nước mắt chực trào ra. Tôi đã nhận ra lỗi lầm của
mình thật rồi. Tôi ân hận quá, không phải vì không học bài, mà vì đã làm cô buồn.
Chắc hẳn cô đã thất vọng về tôi lắm. Từ bây giờ, có lẽ cô sẽ không yêu thương tôi
như trước nữa. Nước mắt tôi lăn dần.
- Em đừng buồn nữa. Cô sẽ tha thứ cho em lần này. Nhớ rằng đây sẽ là lần cuối
cùng nhé!
Nụ cười ấy đã quay trở lại rồi, tôi vui vẻ gật đầu. Cô trò cùng về nhà trong buổi
chiều đã tắt nắng.
Các bạn thấy đó, những kỉ niệm với thầy cô luôn là dấu ấn khó quên nhất, bởi ở đó
ta học được muôn vàn những bài học hay, cách ứng xử đẹp. Lần mắc lỗi ấy, có lẽ
sẽ không bao giờ tôi quên!
34
ĐỀ 4: KỂ VỀ MỘT VIỆC LÀM KHIẾN BỐ MẸ

VUI LÒNG
Cha mẹ là những người đã sinh thành, đưa ta đến với thế giới này. Cha mẹ đã
nuôi dưỡng ta khôn lớn, cho ta ăn học nên người. Chính vì thế, cha mẹ là người có
công ơn thật lớn lao, vĩ đại đối với ta. Phận làm con phải biết hiếu thảo và quan
tâm đến cha mẹ của mình. Quan trọng hơn là phải thường xuyên làm cho cha mẹ
vui lòng. Và điều làm bố mẹ em vui lòng không chỉ là những điểm số cao trong học
tập, mà chỉ đơn giản là những việc tốt của bản thân em khi em giúp đỡ người
khác
I. Mở bài
Giới thiệu về việc tốt mà em đã làm khiến bố mẹ vui lòng.
Bố mẹ luôn yêu thương em vô điều kiện. Hằng ngày bố mẹ đi làm vất vả để nuôi
em ăn học, hiểu được điều đó em luôn cố gắng làm con ngoan trò giỏi để bố mẹ
vui lòng. Rất nhiều việc em làm được bố mẹ khen ngợi nhưng việc em làm giúp
mẹ việc nhà hôm Chủ nhật vừa rồi làm em nhớ nhất đó là nhặt được của rơi, trả lại
người mất.
II. Thân bài
1. Hoàn cảnh
-Hôm đó là ngày nghỉ, em đi đá bóng cùng các bạn học của em. Khi đang đi bộ
cùng đám bạn ra sân đá bóng, em nhìn thất một chiếc ví màu nâu.
35
-Chiếc ví ấy khá dầy, nên em nghĩ là có nhiều thức bên trong đó nên em tò mò mở
ra xem.
-Mở ra thì em thấy có rất nhiều giấy tờ tùy thân của một người và rất nhiều tiền.
Từ trước tới nay em chưa từng thấy nhiều tiền đến thế.
2. Diễn biến câu chuyện
-Bạn bè em thấy vậy liền bàn nhau lấy tiền đi mua thêm bóng về chơi và mua đồ
ăn.
-Thấy số tiền lớn như vây, trong em xảy ra một cuộc đấu tranh tâm lý giữa việc trả
lại tiền cho người bị mất, hai là lấy tiền để tiêu pha cũng đám bạn.
-Em nghĩ lại những bài học trên lớp của thầy cô, lời dạy phải biết giúp đỡ của bố
mẹ em, em đã quyết định trả lại cho người bị mất trong ánh mắt tiếc nuối của bạn
bè.
-Em động viên các bạn đừng tiếc vì đó đâu phải tiền của mình, và rủ các bạn mang
chiếc ví đến trụ sở công an để họ tìm lại cho người bị mất. Các bạn em sau đó đã
vui vẻ đi cùng em.
3. Kết thúc câu chuyện
-Em về nhà và không nói gì với bố mẹ về những gì em đã làm ngày hôm đó
-Bỗng một người lạ đến nhà em và giới thiệu chính là chủ nhân của chiếc ví em
nhận được, số tiền trong đó là rất quan trọng với chú ấy vì đây là tiền viện phí chữa
bệnh cho vợ chú. Chú ấy khen em ngoan và còn tặng em một món quà là một
quyển sách “Đắc nhân tâm”.
36
-Bố mẹ em nghe toàn bộ câu chuyện do chú ấy kể và thấy rất vui. Mẹ em chảy
nước mắt và ôm em vào lòng. Còn bố em rất ít khi cười, nhưng hôm ấy bố cười
thật tươi, hằn lên những vết nhăn do nhọc nhằn. Qua đó em biết bố mẹ đang tự hào
về em nhiều lắm.
III. Kết bài
Cảm nghĩ của bản thân sau việc làm tốt.
Sự việc hôm ấy là một niềm tự hào lớn lao của em và cả gia đình. Hôm đó, em đã
có một khoảng thời gian chơi đùa thật vui và ý nghĩa bên gia đình em. Lần đâu tiên
em thấy bố mẹ vui như thếi. Đó là điều em luôn muốn làm cho bố mẹ của mình.
Em sẽ cố gắng làm nhiều việc tốt hơn nữa để mang đến cho bố mẹ thật nhiều niềm
vui.
BÀI VĂN MẪU SỐ 1: KỂ VỀ MỘT VIỆC EM LÀM

KHIẾN BỐ MẸ VUI LÒNG
Đạo làm con nghĩa là phải luôn biết quan tâm và yêu thương cha mẹ. Không cần là
những việc làm to tát, chỉ cần là một vài hành động nhỏ nhoi thôi là ta đã bày tỏ
tình cảm của mình với đấng sinh thành. Tôi nhớ nhất là năm tôi học lớp 8, bản thân
đã mang về cho bố mẹ một niềm vui khá bất ngờ.
Tôi vốn là đứa không nổi bật trong lớp cho lắm. Tất cả những gì tôi có được chỉ là
kết quả học tập không đến nỗi tệ, nhưng tôi đặt biệt lại chẳng thích học môn văn
một chút nào. Cô giáo chủ nhiệm cũng là giáo viên dạy văn đã từng phàn nàn rất
nhiều về tôi. Thậm chí, những bài văn trên lớp của tôi còn chẳng bao giờ vượt qua
điểm 7. Dẫu biết bản thân mình phải chú ý tới môn văn và học với một tâm thế chủ
37
động nhưng tôi vẫn chẳng thể nào thấm nổi những câu chữ trong bài viết, cũng như
không thể nào viết nổi một bài văn gọi là hay.
Thành tích của tôi luôn vì môn văn mà bị kéo xuống. Điều này khiến bố mẹ tôi
buồn phiền rất nhiều, và bản thân tôi cũng thật nhiều phen khốn đốn không kém
khi chứng kiến thành tích tệ hại của mình trong môn văn. Tôi đã là học sinh lớp 8,
tôi cần phải chú ý nhiều hơn vào việc học của mình nhưng thật sự tôi không biết
làm cách nào để có thể viết được một bài văn hay. Biết được điều ấy, cô giáo chủ
nhiệm đã trực tiếp gặp tôi và nói rằng sẽ giúp tôi học văn. Điều ấy khiến lòng tôi
vui lên phần nào.
Tôi bắt đầu học văn theo con đường cô tôi hướng tới. Không chán nản trước những
bài văn nữa, tôi ngồi và đọc chúng như một cách mình lượm lặt những từ ngữ để
vốn từ tôi thêm giàu và phong phú. Tôi bám sát những vấn đề thời sự mà ngày
ngày người ta vẫn nói. Có thể nói rằng đó là quãng thời gian chuyển mình lớn nhất
của tôi. Từ một con bé vốn chỉ quen thuộc với những điểm 6, điểm 7, các bài kiểm
tra của tôi đã lác đác những con 8. Đó cũng có thể là một "thành tựu" mà tôi đã đạt
được, thứ mà tôi chưa từng bao giờ được trải nghiệm trước kia.
Tôi bắt đầu cảm thấy hứng thú hơn và không hề sợ trước những bài văn nữa. Bố
mẹ tôi khi thấy những kết quả ngày càng tiến bộ ấy cũng đã động viên tôi rất
nhiều. Nghe lời bố mẹ, tôi càng quyết tâm hơn để khẳng định bản thân. Thật bất
ngờ rằng trong cuộc thi chọn học sinh giỏi văn cấp thành phố, cô đã chọn tôi vào
đội tuyển văn. Bố mẹ tôi rất vui nhưng bản thân tôi vẫn còn hơi e ngại. Bởi lẽ tôi
mới chỉ học tốt văn trong giai đoạn gần đây chứ chưa bao giờ thực sự có năng
khiếu văn chương từ bé. Tôi đi thi trong sự dò xét của những người xung quanh,
những ánh mắt e dè, nhưng tôi luôn lấy những lời động viên của cha mẹ làm động
38
lực cho mình. Tôi làm bài thi với tất cả những tâm huyết, những quyết tâm khẳng
định mình mà tưởng như chưa bao giờ tôi tập trung đến thế. Ngày biết kết quả, các
bạn ùa nhau đi xem, mình tôi ở lại lớp. Tôi ngồi bần thần, nghĩ về hành trình đã
qua, hình như tôi đã có những bước tiến khá dài rồi chứ nhỉ? Cuộc thi học sinh giỏi
năm đó, tôi đạt giải nhì, không cao nhất đội, nhưng đó là một thành tích quá bất
ngờ đối với tôi, một con bé vốn chỉ mới quyết tâm học văn vào những năm đầu lớp
8. Khỏi nói bố mẹ tôi đã vui như thế nào. Cô giáo chủ nhiệm cũng đã chúc mừng
tôi, bạn bè tôi đã chúc mừng tôi. Nhưng tôi nhớ nhất vẫn là nụ cười hài lòng của
mẹ, và ánh mắt tin tưởng của cha. Có thể nói rằng đây là lần đầu tiên tôi có cảm
giác mình đã trả được ơn chút ít cho cha mẹ.
Kì thi học sinh giỏi đó đã trở thành một kỉ niệm trong tôi, một kí ức đẹp đẽ vì tôi
đã khiến bố mẹ vui lòng. Tôi tự hứa với bản thân, hứa với bố mẹ rằng bản thân sẽ
phải nỗ lực nhiều hơn nữa, phải gắng sức nhiều hơn nữa để có thể đem lại món quà
lớn cho bố mẹ và thầy cô.
BÀI VĂN MẪU SỐ 2: KỂ VỀ MỘT VIỆC EM LÀM

KHIẾN BỐ MẸ VUI LÒNG
Cha mẹ là những người đà sinh thành, đưa ta đến với thế giới này. Cha mẹ đã nuôi
dưỡng ta khôn lớn, cho ta ăn học nên người. Bởi thế, cha mẹ là người có công ơn
thật lớn lao, vĩ đại đổi với ta. Là con, chúng ta phải biết hiếu thảo và quan tâm đến
cha mẹ của mình. Quan trọng hơn là phải thường xuyên làm cho cha mẹ vui lòng.
Em cũng thế, em đã làm được một việc tốt khiến cha mẹ em vui lòng và tự hào về
em.
39
Hôm ấy là một ngày đẹp trời, bầu trời cao và trong, gió mát lành, em đang tung
tăng trên con đường về nhà để khoe điểm mười với cha mẹ. Nhưng đi được một
đoạn, bỗng em thấy một bà cụ đang đứng trên vỉa hè. Trông bà cụ chắc đã ngoài
bảy mươi tuổi, đầu tóc bạc phơ, lưng bà đã còng và trông bà thật gầy gò và yếu ớt!
Chân bà cứ bước xuống đường rồi lại rút lên. Chắc cụ đang muốn qua đường
nhưng lại sợ sệt trước cảnh xe cộ tấp nập dưới lòng đường. Thật tội nghiệp cho cụ
quá! Bỗng moojt ý nghĩ vụt lóe lên trong đầu em, tại sao em lại không giúp bà cụ
qua đường nhỉ? Em định chạy đến giúp bà nhưng trong lòng lại băn khoăn một
điều không biết nên giúp không. Em vốn là một đứa trẻ nhanh nhảu, làm mọi việc
thường hay hấp tấp, vội vàng, lại qua đường không được giỏi lỡ xảy ra chuyện gì
thì tính sao. Và em cũng đang muốn chạy thật nhanh về nhà để khoe điểm với cha
mẹ. Nhưng thấy bà cụ như vậy, em lại không thể cứ vậy mà bỏ đi. Và hình ảnh cụ
già mái đầu bạc trắng như cước gợi em nghĩ đến nội của mình. Em tự hỏi nếu như
một ngày nào nội cũng trong hoàn cảnh ấy thì nhất định sẽ có một người tốt giúp
nội. Và em là cháu gái ngoan của nội, cũng sẽ là một người biết giúp đỡ người
khác.Không chần chừ thêm nữa, em chạy ù đến giúp bà. Lúc này đây, nhìn vẻ mặt
hiền từ phúc hậu của bà cụ mới giống nội em biết bao! Em liền hỏi bà: "Bà ơi, bà
muốn qua đường phải không ạ? Để con giúp bà nhé!”, vẻ mặt cụ đang lúng túng
nhưng khi nghe em nói xong, bà cụ trông rất vui vẻ và trả lời: "Ồ, nếu vậy thỉ tốt
quá, bà cảm ơn cháu gái nhỏ!”. Em liền dắt tay bà cụ bước xuống đường. Thấy
cảnh xe cộ đông đúc như vậy, chính em cũng cảm thấy ngập ngừng, e sợ. Nhưng
rồi lấy hết can đảm, đưa một tay lên xin qua đường, em chú ý nhìn qua nhìn lại rồi
dắt bà bước di. Bà cụ chắc còn sợ lắm nên nắm chặt lấy tay em. Qua được bên kia
đường, bà thở phào một cách nhẹ nhõm và nói: “Bà cảm ơn con rất nhiều”. Tới
đây. em mới để ý bà đang xách một túi gì trông có vẻ rất nặng nề. Em liền giúp cụ
xách túi về nhà trong khi bà cụ không muốn làm phiền em nữa. Vừa đi, em vừa trò
40
chuyện cùng bà. Thì ra bà sống một mình trong nhà còn con cháu bà ở xa và bận
bịu công việc nên không thể thường tới thăm và chăm sóc bà. Nghe thế, em thấy
thương cụ quá! Về tới nhà, bà vui vẻ cảm ơn tôi rất nhiều. Em tạm biệt bà và chạy
một mạch về nhà. Ôi! Thế là em về nhà muộn cả tiếng đồng hồ. Vừa về đến nhà,
em thấy cha mẹ đang đi đi lại lại với vẻ mặt lo lắng. Em bước vào nhà, khi cha mẹ
tôi liền hớt hải chạy ra hỏi: “Sao con đi học về muộn thế? Có biết cha mẹ lo lắng
cho con lắm không?". Em liền xin lỗi và kể hết đầu đuôi câu chuyện cho cha mẹ
nghe. Nghe xong bố xoa đầu em và bảo: “Con làm thế là phải lắm, cha mẹ rất tự
hào về con”.
Em rất vui vì mình đã làm được việc tốt khiến cha mẹ vui lòng. Tuy câu chuyện đã
xảy ra khá lâu rồi nhưng nó vẫn luôn in đậm trong tâm trí em. Em tự hứa với lòng
mình sẽ cố gắng chăm chỉ học tập và rèn luyện để trở thành một công dân có ích
cho xã hội và đặc biệt không phụ công dưỡng dục và lòng mong mỏi của mẹ cha.
ĐỀ 5: TÔI THẤY MÌNH ĐÃ KHÔN LỚN

Con người chúng ta không ái là thoát khỏi vòng tròn của tạo hóa; Sinh ra – khôn
lớn- già cả- chết đi. Trong còng tròn ấy, quá trình khôn lớn là quan trọng nhất cuộc
đời con người. Không ai được chọn nơi mình được sinh ra, nhưng lại tự mình
quyết định khôn lớn trở thành con người như thế nào? Có trở thành người có đức,
có ích cho xã hội hay không là do các bạn lựa chọn. Ở độ tuổi mười ba là quá trình
thay đổi rất lớn không chỉ về vật chất mà cả về tinh thần, suy nghĩ.
I. Mở bài
Dẫn dắt, giới thiệu tôi đã khôn lớn.
41
Không ai có thể sống mãi với thời gian, không ai có thể tồn tại trên trái đất này mãi
mãi. Cuộc sống dần dần thay đổi theo thời gian, vạn vật luôn thay đổi một cách
chóng mặt. và tôi cũng thế, tôi đã khôn lớn theo thời gian, không còn là một đứa
trẻ như xưa. Tôi không còn là một đứa trẻ nhỏ được nuông chiều và không làm bất
cứ việc nặng gì. Giờ thì khác rồi, tôi có thể làm tất cả mọi việc, tôi nghĩ tôi làm
được.
II. Thân bài
1. Miêu tả bản thân khi khôn lớn
-Vóc dáng, giọng nói, ngoại hình: Tôi thấy bản thân cao lên rất nhanh, lớp 7 tôi
còn đứng đầu lớp thế mà mới hết học kì một lớp 8 tôi đã được cô giáo xếp đứng vị
trí giữa của lớp. Cũng nhờ tăng chiều cao lên. Tôi có thể giúp đỡ mẹ được nhiều
hơn như phơi đồ, lấy đồ trên cao, mà trước nay tôi toàn phải dùng ghế đứng lên.
-Trí tuệ: Không chỉ có thay đổi về ngoại hình, tôi còn cảm thấy mình nắm rõ vấn
đề nhanh hơn, hiểu chuyện hơn, giải quyết vấn đề tốt hơn. Đặc biệt trong tiếp thu
các kiến thức được học trên lớp.
- Đối với nam:
Giọng nói khàn hơn, trầm hơn
Cơ thể phát triển tốt, cân nặng tăng rõ rệt, quần áo năm ngoái năm nay đã phải cho
em vì không thể mặc vừa. Tôi cũng có cơ bắp rồi và rắn chắc.
- Đối với nữ
Giọng nói thánh thót, trong trẻo hơn và hay hơn
42
Cơ thể phát triển tốt, trông dịu dàng, mềm mại, nữ tính hơn.
2. Tính cách bản thân khi khôn lớn
-Chín chắn và cẩn thận hơn, bớt hấp tấp, vội vàng hơn trước, làm việc gì cũng đều
đắn đo, suy nghĩ kĩ lưỡng hơn, biết đặt mình vào vị trí của người khác để suy nghĩ.
-Trước đây tôi chơi với các bạn cả nam và nữ đều rất thoải mái, hòa đồng, không
phân biệt giới tính. Nhưng giờ tôi cảm thấy mình hay mắc cỡ, ngại ngùng trước các
bạn khác giới, đặc biệt là các bạn mới quen
-Biết quan tâm đến mọi người xung quanh mình hơn, biết nhường nhịn em hơn,
biết giúp đỡ công việc nhà với bố mẹ, tự phấn đấu trong học tập để bố mẹ vui lòng.
+Đối với nam: Quan tâm, chăm sóc bản thân mình nhiều hơn.
+Đối với nữ: Chải chuốt, chăm lo cho bề ngoài nhiều hơn trước khi đứng trước
người khác.
3. Kỉ niệm khó quên lúc nhỏ
-Tranh giành đồ chơi với em bị mẹ mắng vì không biết nhường nhinje của mình.
Nhưng giờ đây, tôi sẵn sàng chia sẻ cho e đồ chơi, đồ ăn của mình một cách vui vẻ
và thoải mái.
-Tôi giúp mẹ lấy đồ ở trên cao, nhưng không với tới nên bắc ghế trèo lên, Nào ngờ
nên nhà bị trơn, ghế bị lệch đi và tôi bị ngã, khâu mất mấy mũi, mẹ khóc thương
tôi lắm.
-Ngày đi học, nũng nịu mẹ mua đồ ăn, đồ chơi rồi mới chịu đi học. Nhiều hôm,
không đi học bị mẹ phát nhẹ vào mông và đi mách bố.
43
4. Cảm nhận bản thân
Khôn lớn là một quá trình dài mà ai cũng phải trải qua. Quá trình này sẽ quyết định
ta sẽ trở thành người như thế nào cho xã hội, Do vậy, tôi sẽ cố gắng hoàn thiện bản
thân hơn để trở thành người có ích cho xã hội, để bố mẹ luôn tự hào về tôi.
III. Kết bài
-Nêu cảm nghĩ về quá trình khôn lớn của bản thân và sự cố gắng hoàn thiện bản
thânt rong tương lại.
-Tôi cảm thấy mình đã khôn lớn về mọi mặt: cả về thể xác lẫn tâm hồn. Lớn khôn
không chỉ ở ngoại hình mà còn trong suy nghĩ, từng lời nói, cử chỉ. Quá trình khôn
lớn tôi cũng đã học được rất nhiều bài học quý giá, suy nghĩ thận trọng hơn và có ý
chí phấn đấu cho tương lai sau này. Tôi sẽ không ngừng cố gắng để hoàn thiện bản
thân hơn nữa.
BÀI VĂN MẪU SỐ 1 "TÔI THẤY MÌNH ĐÃ KHÔN

LỚN"
Có người từng ví con người giống như một cây xanh, phải trải qua những quá trình
thoát ra khỏi hạt mầm lá mầm để vươn cao và khôn lớn. Giống như đến một lúc
nào đó, ta bỗng thấy mình chẳng còn là những mầm non yếu ớt trước bão giông mà
đã thực sự cứng cáp bám vào đất mẹ là đường đời. Đó là khi, tôi thấy mình đã lớn
khôn.
Có ai đã từng đặt ra câu hỏi, lớn khôn có nghĩa là gì? Đó phải chăng là lúc tôi thấy
bản thân mình biết suy nghĩ hơn một chút, biết suy xét mọi việc kĩ hơn một chút,
44
trở nên bao dung và độ lượng trước lỗi lầm của người khác và hơn tất cả là biết
làm gì để tốt nhất cho bản thân? Đó phải chăng là khi tôi biết rằng cuộc sống vốn
chẳng bao giờ là công bằng và cần phải biết chấp nhận những sự thật vốn chẳng
mấy dễ chịu. Đó là khi tôi biết vượt qua những trở ngại để đi và tin tưởng và con
đường đã chọn? Cây non là tôi ngày xưa nay đã cứng cáp hơn trước những biến cố
va đập của cuộc sống.
Tôi thấy mình đã lớn khi chợt chạnh lòng lúc nhìn thấy sợi tóc bạc trên mái đầu
của mẹ. Người mẹ đã săn sóc cho tôi suốt những tháng ngày đã qua nay đã có dấu
hiệu của tuổi tác. Tôi chợt thấy mình vô tâm quá khi chẳng màng đến những vết
chân chim xuất hiện ngày càng nhiều trên gương mặt mẹ. Sợi tóc bạc đã khiến tôi
giật mình, khiến tôi ý thức rằng cần phải quan tâm đến những người thân yêu ngay
khi còn có thể. Tôi cần phải trưởng thành hơn trong suy nghĩ, cần phải biết dành
tình yêu thương cho những người đã từng hết mình vì tôi.
Tôi thấy mình đã lớn khi bao dung và tha thứ hơn cho lỗi lầm người khác. Có
người từng nói quyền lực của đất là bồi đắp và kết tụ, quyền lực của nước là làm
tràn đầy, quyền lực của gió là cuốn trôi, quyền lực của lửa là thiêu cháy. Còn
quyền lực của sự tha thứ, còn vượt qua cả đất, nước, gió và lửa, đó là quyền lực
của sự hàn gắn. Tôi thấy mình đã lớn khi trước 1 lỗi lầm, tôi biết bỏ qua để gìn giữ
những mối quan hệ tốt. Cô bé tôi ngày trước hay cáu gắt, hay nhõng nhẽo, hay để
bụng nay đã biết gạt đi cái tôi để dành sự tha thứ và lòng vị tha cho người khác.
Hơn tất cả, tôi thấy mình đã lớn khi biết suy nghĩ nghiêm túc về tương lai của bản
thân. Tôi biết tính toán nhiều hơn, nhận thức nhiều hơn, biết điều gì là tốt và điều
gì không nên làm. Tôi biết xác định mục tiêu của mình và luôn nhắc mình phải tìm
ra con đường đi vững chãi nhất để đạt được điều mình mong muốn. Không còn
45
mập mờ và mông lung trước lương lai, tôi biết cách làm để nào để bản thân mình
không lu mờ trong cuộc sống.
Trưởng thành không phải chỉ là sự lớn lên về thể xác, mà hơn tất cả là bạn lớn lên
về tâm hồn. Sự lớn lên của tôi, có lẽ là chưa đủ, thế nhưng nó đánh dấu mốc quan
trọng rằng tôi cần thiết phải trưởng thành hơn nữa. Đó chính là điều thiết yếu mà
mỗi con người cần phải trải qua.
BÀI VĂN MẪU SỐ 2: TÔI THẤY MÌNH ĐÃ KHÔN

LỚN LỚP 8
Không còn là đứa bé ngây thơ, hồn nhiên như ngày nào. Giờ đây tôi đã là một cô
bé học lớp 8, cũng đã 14 tuổi rồi. Và khi ấy, tôi muốn nói với mọi người, với bố
mẹ và bạn bè rằng "Tôi thấy mình đã lớn khôn". Đó là việc tự nhận thức về bản
thân mình, về những thay đổi của bản thân theo chiều hướng tích cực. "Lớn khôn"
ở đây không chỉ là ở ngoại hình mà điều quan trọng là sự trưởng thành, chín chắc
trong tâm hồn mỗi người.
Đi hết chặng đường gần 15 năm trên đời, tôi không còn là mộ đứa bé mè nheo và
nhõng nhẽo như xưa. Tôi lớn lên trông thấy, thấp hơn chị gái tô chẳng là bao.
Hơn nữa những nhận thức của tôi về thế giới xung quanh không còn quá ngây thơ
và hồn nhiên như ngày nào, tôi nhìn cuộc sống ở tính quy luật, bản chất, ở bề sâu
bề sau về xa. Cuộc sống này đâu còn là một màu hồng đẹp đẽ như tôi từng thấy, đó
là một cuộc sống phức tạp, bộn bề với những cái cao cả và thấp hèn, đẹp đẽ và xấu
xí, thiện và ác, hùng và bi... Tất cả những mặt đối lập của cuộc sống cùng tồn tại và
chuyển hóa vào nhau nên rất cần phải tỉnh táo, bản lĩnh để đi theo cái thiện, để
hướng tới cái chân thiện mĩ. Và chính hiện thức ấy cũng là một phần tôi rèn nhận
46
thức, tâm hồn của tôi. Với cái nhìn cuộc sống đa chiều, con người thì đa diện, tôi
có một cái nhìn toàn cảnh về cuộc sống, nắm bắt được những bản chất để có cách
ứng xử hợp lí. Tôi đã lớn khôn phải chăng là như thế.
Tôi thấy mình đã lớn khôn còn bởi tôi đã hiểu hơn về chính bản thân mình. Mỗi
con người không hề giản đơn, xuôi chiều như bề ngoài chúng ta thấy. Đó là một
tiểu vũ trụ với đầy những bí ẩn đang chờ người du hành đến khám phá. Và tôi cũng
đã và đang tiến những bước đầu tiên để khai phá tâm hồn mình. Khi tôi hiểu được
tôi thì tôi sẽ nhận thức được bản thân mình từ tính cách, phẩm chất, sở thích.... Bên
cạnh đó tôi còn khám phá được những khả năng, giới hạn của bản thân từ đó mà
khơi thức những khả năng tiềm ẩn, những mong muốn sâu kín. Khi tôi đã hiểu tôi
thì như một điều tất yếu, tôi sẽ sống cuộc đời của chính mình. Biết rõ về chính
mình tức là tôi nhận thức được những ưu điểm và hạn chế của bản thân từ đó mà
tìm hướng hạn chế hoặc phát huy để định hướng các mục tiêu và giá trị sống. Cứ
như vậy thì việc chọn lựa cho mình một con đường đi đúng đắn là không quá khó,
tôi là chủ cuộc đời mình chứ không phải ai khác. Hiểu bản thân mình cũng là một
cách để tôi chia sẻ, kết nối với những người xung quanh, ngọn lửa trong tôi khi tìm
thấy sự hòa hợp với cộng đồng chắc hẳn sẽ phát huy tối đa sức mạnh tiềm ẩn.
Tôi thấy mình đã lớn khôn bởi giờ đây tôi đã biết khơi lên trong mình ngọn lửa của
yêu thương, của đam mê và của niềm tin. Yêu thương chính là thước đo của sự
trưởng thành bởi chính nhà văn V. Hugo đã từng quan niệm:"Trên đời, chỉ có một
điều ấy thôi, đó là yêu thương nhau". Khi yêu bản thân mình hơn, tình cảm trao đi
cho những người xung quanh tôi cảm thấy thật an nhiên và nhẹ nhõm. Khi biết yêu
thương nhiều hơn, tôi thể hiện ra bằng những hành động chân thành: có trách
nhiệm với chính bản thân mình, chia sẻ, động viên, dang rộng cánh tay khi ai đó bị
thất bại hoăcn tổn thương, giúp đỡ và yêu quý những người thân nhiều hơn. Chính
47
tình têu thương chứ không phải điều gì khác khiến tôi sống nhân văn và cao cả
hơn. Hơn một triết lí tôi nhânh ra là để yêu thương chân thành và lan tỏa, hãy biết
hi sinh bản thân mình. 14 tuổi, tôi cũng phần nào tìm thấy cho mình những đam
mê, những ước muốn, những khát vọng riêng. Cùng với ngọn lửa của niềm tin và
tri thức, tôi sẽ cố hết sức để thổi bùng những ngọn lửa đang tiềm ẩn. Và cảm ơn
cuộc đời, những người xung quanh đã góp phần cho tôi khôn lớn.
Giờ đây, tôi thấy mình đã khôn lớn chỉ là một phần rất nhỏ. Chặng đường đời còn
rất dài và thật lắm chông gai, tôi luôn tự dặn lòng phải chân cứng đá mềm để bước
vào đời.
ĐỀ 6: NGƯỜI ẤY (BẠN, THẦY, NGƯỜI THÂN,...)

SỐNG MÃI TRONG LÒNG TÔI.
Trên đòng đời tấp nập, ta đã bắt gặp biết bao nhiêu người đáng yêu đáng mến.
Khi vừa cất tiếng khóc chào đời, người mà ta tiếp xúc đầu tiên là cha, là mẹ,
những đấng sinh thành với thứ tình cảm thiêng liêng và cao quý. Nuôi dưỡng ta
trong những năm tháng tuổi thơ bằng câu chuyện cổ tích đầy phép thần tiên, bằng
câu Kiều đầy nhịp điệu là ông bà kính yêu. Tháng năm tươi đẹp của tuổi học trò
đã cho ta cơ hội gặp gỡ với thầy cô giáo tâm huyết và nhiệt tình, với những người
bạn thân tình đã cùng ta xây dựng nên bao kỉ niệm đẹp. Những con người ấy luôn
đóng một vị trí quan trọng trong hành trình cuộc đời của mỗi người.
I. Mở bài
Giới thiệu về đối tượng định kể.
48
Nếu có ai hỏi người mà tôi yêu quý nhất là ai, tôi sẽ không ngần ngại trả lời rằng
đó là ông nội của tôi. Người ông đáng kính ấy luôn chiếm một vị trí quan trọng
trong trái tim đứa cháu bé nhỏ này.
II. Thân bài
1. Cảm nghĩ về đặc điểm (ngoại hình, tính cách)
-Nội tôi năm nay đã ngoài tám mươi, cái tuổi mà người xưa hay ví rằng “Càng già
càng dẻo càng dai/ Càng gãy chân chõng, càng sai chân giường”.
-Những vất xả xuôi ngược thời còn trai trẻ cùng với tuổi tác đã khiến cái lưng nội
hơi còng, khi nội đi lúc nào cùng cần cái gậy nâu để chống. Nghe thấy âm thanh
lạch cạnh của tiếng gậy đập xuống đất vang lên cũng là lúc tôi kêu lên đầy thích
thú “ A nội đây rồi”.
+Mái tóc pha sương gió đã được phủ một màu trắng như cước. Đôi lúc nội đùa tôi
rằng: “ Có cái gậy chống và mái tóc bạc rồi, thêm bộ râu nữa thì nội thành ông bụt
rồi con nhỉ”.
+Làn da nhăn nheo của nội đã điểm những chấm đồi mồi.
+Khuôn mặt nội lúc nào cũng toát lên vẻ hiền lành, phúc hậu, vẻ mặt của một lão
làng giàu kinh nghiệm và từng trải.
-Tôi ấn tượng nhất là đôi dép cao su màu đen đặc của nội. Nghe nội kể tôi mới biết
đó là đôi dép đã theo nội xuyên suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống
Mĩ, đó là kỉ vật vô giá nên nội giữ nó kĩ lắm.
-Nội tôi yêu thương con cháu lắm. Có gì ngon, có gì tốt nội đều để dành cho con
cho cháu.
49
-Những đứa bé và cả người lớn ở xóm tôi đều ví nội là một kho chuyện vô tận
không bao giờ hết. Vào buổi tối sáng trăng, mấy đứa trẻ con lại tụ tập ở sân nhà nội
vòi nội kể chuyện cổ tích, chuyện thần thoại Hy Lạp, chuyện Tam Quốc, Thủy Hử.
Vào những dịp hội đình, hội làng thì người lớn trẻ nhỏ đều quây quần quanh nội để
nghe chuyện về lịch sử làng, về những trận đánh Mĩ, đánh Pháp ác liệt mà nội đã
từng tham gia.
-Với sự tốt bụng và kinh nghiệm sống dày dặn, nội luôn được mọi người tin tưởng
tìm đến xin lời khuyên mỗi khi gặp những vướng mắc trong cuộc sống.
2. Cảm nghĩ về kỉ niệm
-Với tôi thì nội là người đáng kính và quan trọng hơn cả.
-Tôi nhớ mãi bước chân chập chững đầu tiên của tôi là do nội cầm tay dắt tôi đi.
-Tôi nhớ mãi cái ngày tôi tập đi xe đạp cũng là nội giữ chặt yên xe sau để tôi yên
tâm đạp xe.
-Thời tiểu học của tôi gắn liền với những chiếc bánh rán của nội. Cứ mỗi lần được
điểm chín, điểm mười là nội lại mua cho tôi một chiếc bánh rán nóng hổi. Bây giờ
tôi lớn rồi nhưng nội vẫn giữ lời hứa cũ mỗi lần tôi đạt điểm cao là nội lại mua
bánh rán cho tôi. Tuổi thơ tôi thật đáng nhớ vì có nội, vì có hương vị bánh rán dẻo
dẻo ngọt bùi ấy.
-Mỗi sáng tôi đều thức dậy sớm cùng nội tưới nước cho cây cối trong vườn. Đây là
thói quen từ xưa của nội rồi. Nội bảo tôi rằng cây cối quanh nhà xanh tốt thì cuộc
sống mới nảy nở và vui tươi được.
50
-Tôi nhớ lắm những cái vỗ vai động viên, những lần xoa đầu khích lệ của nội. Nội
luôn là người truyền cho tôi động lực về ý chí vươn lên trong cuộc sống để tôi có
thể vững bước trên con đường tương lai của mình.
III. Kết bài
Nêu suy nghĩ về đối tượng đó.
Nội trong tôi luôn là người tuyệt vời như thế đấy. Tôi cảm thấy thật may mắn khi
được sinh ra là đứa cháu bé nhỏ của nội. Tôi mong muốn nội sẽ thật mạnh khỏe để
ở bên tôi mãi mãi.
BÀI VĂN MẪU SỐ 1 NGƯỜI ẤY (BẠN, THẦY, NGƯỜI

THÂN,…) SỐNG MÃI TRONG LÒNG TÔI LỚP 8 -
NGƯỜI BỐ SỐNG MÃI TRONG LÒNG TÔI
Trong trái tim mỗi con người, luôn có một chốn bình yên nhất để tìm về. Chốn ấy
sâu kín, nhưng cũng lại là sâu đậm nhất. Chỉ cần chúng ta nghĩ về, là nó lại phập
phồng lên để tâm hồn phải thổn thức. Tôi dành nơi sâu kín ấy cho người bố thân
yêu của tôi.
Bố tôi cũng đã bước qua tuổi hoa niên trẻ trung sôi nổi. Bây giờ, bố mang bóng
dáng của một người đàn ông già dặn, từng trải. Sự thâm trầm ấy toả ra nhiều nhất
từ đôi mất của bố. Một đôi mắt sâu như chứa được cả bầu trời và nước biển đại
dương. Đôi mắt khiến tôi nhìn vào lại cảm thấy áp lực, bởi nó chứa nhiều điều còn
ẩn kín. Bố cao to nhưng khắc khổ, làn da đã đen sạm đi, chân tay đã nổi chằng chịt
gân xanh. Nhìn vào bố, tôi đã chợt nhận thấy cả một đời vì gia đình.
51
Tôi yêu bố bởi chính vì tính ít nói của bố. Trong cuộc sống hàng ngày, bố rất ít khi
lên tiếng. Kể cả tôi có cố gắng bắt chuyện với bố đến đâu đi nữa, bố cũng sẽ trả lời
những thứ thật cần thiết. Nhưng sự im lặng lại dạy cho tôi nhiều điều. Im lặng
trước những sự đòi hỏi vô lí của con. Im lặng trước sự nóng giận, mất bình tĩnh của
người khác, hay im lặng ngay cả khi đau buồn. Tôi nhận ra rằng, đôi khi nói nhiều
quá lại không phải là điều tốt. Nó làm mất giá trị của chính bản thân, mà có khi lại
dẫn đến cả những sai lầm không thể cứu vãn. Bố có cách dạy con như vậy. Dùng
chính hành động của mình để con noi theo mà học hỏi. Mỗi lần nghĩ như thế, tôi
lại yêu bố nhiều hơn.
Tôi yêu tất cả những thành viên trong gia đình, nhưng riêng với bố, tôi để lại một
vị trí đặc biệt. Vì bố yêu thương tôi cũng theo cách thật đặc biệt. Khi còn nhỏ, tôi
sống với bố là chủ yếu. Chính bố là người đút cho tôi từng thìa cơm, chăm cho tôi
từng giấc ngủ và nuôi nấng tôi thường ngày. Có lẽ chính điều đó đã tạo một sợi
dây vô hình giữa bố và tôi. Lớn lên chút nữa, công việc cuốn bố đi theo những bận
rộn. Bố không còn là người chăm bẵm cho tôi từng li từng tí. Bố làm việc không
kể ngày đêm, mong sao con cái được học hành nên người, được ăn ngon mặc đẹp.
Tôi cũng bước vào tuổi ẩm ương, không còn muốn gần gũi bố như trước. Có
những ngày bố con gặp mặt mà không nói với nhau một câu nào. Khoảng cách có
lẽ đã càng ngày càng lớn.
Có một lần, tôi ngã xe rất nặng. Chân tôi phải bó bột không thể tự đi lại được. Mẹ
tôi yếu, cũng không thể đưa tôi đi học hàng ngày. Khi ấy, chính bố là người xuất
hiện. Ngày bốn lượt, bố cõng tôi lên ba tầng cầu thang rồi lại cõng tôi về nhà. Tôi
biết là công việc của bố vô cùng bận rộn, nhưng chưa lúc nào bố để tôi phải đợi.
Mùa hè nóng nực, người bố nhễ nhại mồ hôi mà vânc không than nửa lời. Những
lúc nằm trên lưng bố, tôi mới cảm nhận được rằng, tình yêu thương của một người
52
cha ấm áp đến nhường nào. Đó là hành động ở bên ngoài chứ không phải chứa
đựng trong lời nói. Sợi dây yêu thương tưởng đã bị đứt nay lại càng bền chặt hơn!
Mỗi lần nghĩ về bố, tôi lại cảm thấy mình càng phải trưởng thành. Bởi đối với bố,
ước vọng lớn nhất là con cái được khôn lớn, hạnh phúc. Bố hay dặn dò tôi những
triết lí, những cách đối nhân xử thế trong cuộc sống. Tôi làm sai điều gì, bố sẽ
nghiêm khắc uốn nắn, kể cả có phải đánh mắng tôi đi nữa. Có lúc, tôi giận bố lắm.
Nhưng càng được tiếp xúc nhiều, tôi mới thấy lời bố nói là thực sự đúng. Khi con
sai, luôn có một người bố ở đằng sau dìu dắt, nâng đỡ, để con nhận biết rằng mình
quan trọng đến thế nào!
Tôi yêu bố, với tất cả sự kính trọng và biết ơn. Tôi luôn mong rằng, bố sẽ mãi ở
cạnh tôi, sẽ là ngọn đèn soi sáng cho chặng đường mà tôi đang bước. Tình cảm
giữa bố và con không ngọt ngào như với mẹ, nó ấm áp ở tận sâu trái tim. Mỗi khi
quyết định điều gì, người tôi nghĩ đầu tiên luôn luôn là bố, tôi sẽ nghĩ rằng bố sẽ
quyết định việc ấy như thế nào. Có bố ở bên cạnh, tôi tin là mình sẽ không phạm
phải sai lầm.
Người ấy trong tim tôi, không ai khác chính là bố. Đó là chốn bình yên và ấm áp
nhất để tôi tìm về. Còn các bạn, các bạn giữ hình bóng của ai trong trái tim mình?
BÀI VIẾT SỐ 2 NGƯỜI ẤY SỐNG MÃI TRONG TÔI -

CÔ GIÁO NGƯỜI SỐNG MÃI TRONG LÒNG TÔI
Cuộc đời mỗi người là một bãi cát trên biển vậy. Mỗi người ngang qua cuộc đời ta,
ít nhiều đều để lại dấu chân ở đó. Có người để lại cho ta những tòa lâu đài tuyệt
đẹp nhưng lại chóng bị sóng biển xô vỡ. Có những người là những dấu chân dẫu có
53
bão cát, thời gian vẫn không thể xóa nhòa. Lan- cô gái tôi chỉ gặp có một lần
nhưng để lại dấu chân khó phai trong cuộc đời tôi.
Đó là một buổi chiều mùa hè ở quê ngoại tôi, một vùng quê miền nước mặn gần
biển, đã quen với nắng và gió. Vì bố mẹ tôi sống ở Hà Nội, lại bận nhiều công việc
nên mùa hè đó là lần đâu tiên tôi được đến nơi đây.
Biển thật đẹp. Cái đẹp yên bình và giản dị, không tô vẽ, không có sự xâm chiếm
của con người, không có tiếng ồn ào của con người. Sóng nước rì rào ngân lên
khúc ca bất diệt về đại dương và về cuộc đời của nó. Ánh nắng cuối ngày không
còn chói chang, nhuộm cả bầu trời và mặt biển bằng màu vàng cam của nó. Những
tiếng chim chiều cứ ngân vang trong không gian từng tiếng kêu khắc khoải đến nao
lòng. Cảnh đẹp mà buồn quá!
Tôi bước chân trên bãi cát còn rát bỏng bởi ánh nắng, ngắm nhìn ánh chiều buông
dần trong làn nước đang lấp lánh. Bỗng thấy một người đang ngồi nhìn ra biển. Đó
là một cô bé chắc cũng chạc tuổi tôi nhưng da hơi đen, chắc là người của vùng đất,
vùng nhỏ này. Những bước chân trên cát của tôi như gây ra tiếng động, khiến
người đó quay lại, mở to mắt nhìn tôi. Cậu ấy có khuôn mặt xinh xắn với mái tóc
đen thả ngang vai, nhất là đôi mắt đen nháy, long lanh, nhưng có gì hơi buồn thì
phải.
-Chào cậu! - Tôi mở lời với nụ cười thân thiện.
-Chào cậu, cậu mới đến đây chơi hả?
-Sao cậu biết?
-Mình biết hết những người ở đây mà, trông cậu lạ lắm!
54
-Mình tên Hương, cậu tên gì?
-Mình là Lan.
-Ồ, tên chúng ta tạo thành một loài hoa đấy chỉ.
Tôi cười, Lan cũng cười. Nhưng là một nụ cười có gì đó thoáng buồn. Lan lại
hướng mắt nhìn ra phía biển.
-Cậu đang làm gì vậy ?
-Mình đợi ba mình ?
-Ba cậu đi biển hả ?
-Ừ!
-Thế bao giờ ba cậu về ?
-Mình không biết ?
-Ba cậu đi lâu chưa ?
-Mình không nhớ ba đi bao giờ nữa, từ khi mình còn bé xíu.
Tôi thắc mắc, mẹ thường nói người đi biển nếu gần là một ngày, nếu đi xa chỉ hơn
tháng, bố cậu ấy sao đi lâu thế nhỉ ?
-Chắc cậu nhớ ba cậu lắm nhỉ?
-Ừ, cả mẹ tớ nữa.
Hai chúng tôi im lặng. Tôi như cảm nhận được nỗi nhớ và sự ngóng trông của Lan
khắp không gian vậy. Lát sau, Lan mới cất tiếng:
55
-Ba mình đi ra biển khi mình còn xíu, nhưng mình đợi mãi không thấy ba về. Mọi
người bảo ba bị biển bắt mất. Hồi ấy, ngày nào mình với mẹ cũng ra đây, đợi ba
về.
Tôi lặng im. Tôi vẫn nghĩ biển rất đẹp và thanh bình. Nhưng sau những ngọn sóng
ấy, lại là sự dữ dội và mất mát nhiều đến thế. Và con người ta phải chịu mất mát,
nhưng cũng nuôi hi vọng nhiều đến vậy.
-Nhưng giờ, chỉ còn mỗi mình, vì mẹ còn phải đi làm nữa mình. Mình nghe người
ta nói: nếu kiên trì đợi ai đó ở biển trong hoàng hôn, nhất định người đó sẽ trở về.
Mình đã đợi ở đây 5 năm rồi. Có lẽ nó chưa đủ kiên trì, nên ba mới không về?
Lan quay sang nhìn tôi. Lan không khóc, ánh mắt cậu chỉ có một màu buồn. Tôi
bất giác bối rối không biết phải trả lời sao. Một cô bé đang tuổi ăn và chơi như
mình, lại có thể kiên nhẫn và đợi chờ 5 năm. 5 năm, mỗi năm 12 tháng, chắc chắn
không phải một thơi gian ngắn
-Mình tin ba cậu nhất định sẽ trở về. Vì ông ấy biết, dẫu biển có đẹp nhưng không
thể ở đó mãi được. Vì ở nhà, cô con gái của ông ấy còn đẹp hơn biển cơ mà!
Lan lại quay sang nhìn tôi, và lại cười. Nụ cười của Lan cứ ám ảnh tôi. Nụ cười
của con người như đã sống rất lâu trên đời này rồi, đã trải qua hết những đau khổ
cuộc đời ở một người bằng tuổi tôi.
Bỗng Lan đứng dậy.
-Sao vậy.
-Về thôi!
-Cậu không đợi nữa?

56
-Chắc hôm nay bố chưa về rồi. Mẹ mình còn đợi mình ở nhà nữa.
Lúc này tôi mới nhận ra, ánh nắng đã tắt từ bao giờ. Chỉ còn một vài tia yếu ớt còn
vương lại nơi chân trời, hắt lên những đám mây cô đơn. Bóng tối đang dần bao phủ
nơi này.
Chúng tôi chia tay nhau tại đó.
Hôm sau tôi về Hà Nội, không kịp từ biệt Lan. Mỗi lần bất giác thấy ánh nắng buổi
hoàng hôn, tôi lại nhớ tới Lan. Lan còn đợi ba không, hay rồi một ngày, cậu cũng
sẽ bỏ cuộc như mẹ cậu ấy? Một ngày nào đó, bố cậu ấy có về? Nhưng tôi biết, tình
cảm của cậu ấy với ba sẽ không bao giờ phai nhạt. Con người ta có quyền hi vọng
mà. Tôi cũng mơ về một câu chuyện cổ tích kết thúc có hậu.
ĐỀ 6: ĐÓNG VAI NGƯỜI CHỨNG KIẾN KỂ LẠI CÂU

CHUYỆN LÃO HẠC BÁN CHÓ VỚI ÔNG GIÁO
I.Mở bài: Giới thiệu khái quát nội dung câu chuyện bán chó được nghe.
II.Thân bài
1.Kể lại diễn biến câu chuyện được nghe
– Thời gian không gian được chứng kiến câu chuyện.
– Giới thiệu tóm tắt hoàn cảnh của lão Hạc: Rất nghèo, sống cô độc, chỉ có con chó
Vàng làm bạn. Con trai lão vì nghèo, không lấy được vợ đã phẫn chí bỏ làng đi xa.
Lão ở nhà chờ con về, làm thuê để sống. Dù đói, lão quyết không bán đi mảnh
vườn và ăn vào tiền dành dụm do “bòn vườn”, lão giữ cả lại cho con trai. Nhưng
57
một trận ốm dai dẳng, lão không còn sức đi làm thuê nữa. Thế là lão Hạc đi đến
một quyết định quan trọng.
2. Nội dung câu chuyện: Kể việc lão Hạc kể việc bán chó
– Nét mặt của lão Hạc: Sự đau khổ dằn vặt trong lúc kể việc bán chó: Lão cố làm
ra vẻ vui vẻ, nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậng nước, mặt lão
đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra.
Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng của lão mếu như con nít. Lão hu hu
khóc”.
– Nỗi ray rứt ân hận của lão Hạc trước thái độ trách móc của con chó mà lão cảm
nhận được.
– Việc lão nhờ ông giáo giữ hộ tiền để lo liệu khi lão chết, tránh làm phiền hàng
xóm.
3.Thái độ và ý kiến của ông giáo
– Ân cần hỏi han, sẻ chia, an ủi: Việc nuôi chó bán chó là điều bình thường, có khi
lại là việc hóa kiếp cho nó.
– Đồng cảm với tâm trạng ray rứt của lão Hạc, muốn xoa dịu nỗi đau về thân phận
khốn khổ của một kiếp người bằng cách gợi sự liên tưởng đến thân phận của người
trí thức nghèo trong xã hội cũ.
– Tạo niềm lạc quan cho người bạn già và cả chính mình bằng cách pha trò tiếp đãi
đạm bạc: Ăn khoai, uống chè, hút thuốc lào.
– Hiểu nhân cách cao đẹp của lão bằng tấm lòng tri âm, tri kỉ, luôn tìm cách giúp
lão vượt lên nỗi đau của thân phận để tồn tại.
58
4. Suy nghĩ của bản thân: (Liên hệ bản thân)
III. Kết bài: Khái quát lại cảm xúc khi được chứng kiến cuộc trò chuyện
BÀI THAM KHẢO 1
Năm nay tôi đã ngoài bảy mươi tuổi, nhưng mỗi lần nghe đứa cháu nội hỏi về
chuyện xưa khi minh còn nhỏ được chứng kiến ngày giặc Pháp đô hộ và câu
chuyện Lão Hạc trong sách giáo khoa Ngữ văn 8 cháu học là có thật không, thì
lòng tôi lại trào lên bao cảm xúc với kỷ niệm về người hàng xóm già. Đó chính là
nhân vật lão Hạc trong truyện ngắn của Nam Cao. Ký ức sâu đậm về lần ông lão kể
chuyện bán chó cho thầy Thứ của tôi cứ hiện lên mồn một.
Ngày ấy tôi mới lên mười, xã hội hỗn loạn, nay thấy đánh nhau chỗ này, mai
thấy Tây đi càn chỗ kia. Thầy giáo Thứ đang dạy chúng tôi lớp đệ nhị ở trường
làng bên, phải cho đám trò nghỉ. Tôi không biết vì sao, chỉ thấy người ta láo pháo
đồn rằng thầy tôi ghét Tây, ngán cảnh chúng dòm ngó trường lớp nên cho chúng
tôi nghỉ.
Ngày ngày thầy vẫn sang nhà lão Hạc trò chuyện với ông cụ. Tôi ở gần hay sang
qua lại cùng thầy lúc giúp lão dọn nhà, lúc đùa nghịch với con chó Vàng. Không
ngờ những chuyện thật về lão Hạc lại được thầy giáo tôi viết thành câu chuyện cảm
động đến thế. Cái cảnh lão Hạc kể với thầy tôi về chuyện bán chó là lúc tôi chứng
kiến tất cả.
Chả là hôm ấy, tôi đang giúp thầy nhặt đống khoai và lân la hỏi thầy về mấy chữ
Hán khó hiểu. Thầy đang giảng cho tôi thì thấy lão Hạc tiến vào. Cái dáng điệu gầy
gò của lão, hôm nay trông buồn thảm quá. Vừa nhìn thấy thầy Thứ, lão đã báo
ngay:
59
- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!
- Cụ bán rồi?
- Bán rồi! Họ vừa bắt xong.
Lão Hạc cố làm ra vẻ vui vẻ nhưng tôi thấy lão cười như mếu và đôi mắt ầng
ậng nước. Thầy tôi chắc cũng ái ngại cho lão nên chỉ ôm đôi bờ vai lão vỗ nhẹ như
đồng cảm. Tôi thấy đôi mắt của thầy Thứ cũng như muốn khóc. Thầy hỏi lão Hạc:
- Thế nó cho bắt à?
Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những nếp nhăn xô lại với nhau ép cho nước mắt
chảy ra. Cái đầu lão nghẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như
con nít. Lão hu hu khóc...
- Khốn nạn... Ông giáo ơi!... Nó có biết gì đâu! Nó thấy tôi gọi thì chạy ngay về
vẫy đuôi mừng. Tôi cho nó ăn cơm. Nó đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay
đằng sau nó, tóm lấy, hai cẳng sau nó dốc ngược nó lên. Cứ thế là thằng Mục và
thằng Xiên, hai thằng chỉ loay hoay một lúc đã trói chặt cả bốn chân nó lại. Bây
giờ cu cậu mới biết là cu cậu chết!... Này! ông giáo ạ! Cái giống nó cũng khôn! Nó
cứ nằm im như trách tôi, nó kêu ư ử, nhìn tôi như muốn bảo rằng "A! Lão già tệ
lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão đối xử với tôi như thế này à?". Thì ra tôi già
bằng này tuổi đầu rồi còn đánh lừa một con chó, nó không ngờ tôi nỡ tâm lừa nó!
Thầy Thứ lại an ủi lão:
- Cụ cứ tưởng thế chứ nó chẳng hiểu gì đâu! Vả lại ai nuôi chó mà chả bán hay giết
thịt! Ta giết nó chính là ta hoá kiếp cho nó đấy. Hoá kiếp để cho nó làm kiếp khác.
Lão Hạc chua chát bảo:

60
- Ông giáo nói phải! Kiếp con chó là kiếp khổ thì ta hoá kiếp cho nó để nó làm
kiếp người, may ra nó sung sướng hơn một chút... Kiếp người như tôi chẳng hạn!...
Câu nói của lão làm tôi bùi ngùi, thầy Thứ hạ giọng:
- Kiếp ai cũng thế thôi, cụ ạ! Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng?
- Thế thì không biết nếu kiếp người cũng khổ nốt thì ta nên làm kiếp gì cho thật
sướng?
Lão cười và ho sòng sọc. Thầy tôi nắm lấy cái vai gầy của lão, ôn tồn bảo:
- Chẳng kiếp gì sung sướng thật, nhưng có cái này là sung sướng: Bây giờ cụ ngồi
xuống phản chơi, tôi đi luộc mấy củ khoai lang, nấu một ấm nước chè tươi thật
đặc, ông con mình ăn khoai, uống nước chè, rồi hút thuốc lào... thế là sung sướng.
- Vâng! Ông lão dậy phải! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng
Lão nói xong lại cười đưa đà. Tiếng cười gượng nhưng nghe đã hiền hậu lại, thấy
vậy tôi tê tái đứng lên:
- Thầy để con đi luộc khoai thầy nhé. Ừ, luộc giúp thầy, nhặt những củ to ấy, để
thầy pha nước mời ông xơi - thầy tôi nhắc nhở.
- Nói đùa thế chứ ông giáo cho để khi khác... Lão Hạc ngần ngại.
- Việc gì còn phải chờ khi khác... Không bao giờ nên hoãn sự sung sướng lại, cụ cứ
ngồi xuống đây.
Tôi đi luộc khoai. Thầy Thứ và lão Hạc ngồi nói chuyện lâu lắm, thầy tôi là
người nhiều chữ nghĩa, hiểu biết và thương người nên có chuyện gì lão Hạc cũng
tâm sự và sẻ chia.
61
Vừa luộc khoai, tôi vừa nghĩ về lão Hạc nhiều lắm. Tôi thương lão, con người
già cả cô đơn nhưng ai cũng quý lão bởi lão sống lương thiện và nhân hậu. Tôi biết
lão quý con Vàng của mình lắm vì nó là kỷ vật của anh con trai lão để lại mà. Tôi
hiểu vì bần cùng lão mới làm như vậy.
Đã 60 năm, đất nước đổi thay chế độ, lão Hạc không còn, cuộc sống của người
nông dân ngày nay đã khác. Nhưng hình ảnh lão Hạc đau đớn vì bán con chó cứ
ám ảnh tôi mãi. Đó là kỷ niệm một thời khổ đau của đất nước mà người nông dân
phải chịu nhiều cơ cực nhất. Nhưng chính trong hoàn cảnh đó tôi hiểu hơn về họ,
về tình yêu thương chia sẻ của người thầy giáo tôi với những con người khốn khổ,
về nhân cách và vẻ đẹp của người nông dân.
BÀI THAM KHẢO 2
Hôm nay là một ngày khá là đẹp, mặt trời chiếu những tia nắng xen qua kẽ lá. Tôi
đang lúi húi nấu ăn, còn chồng thì chăm chú ngồi đọc sách. Chợt từ xa, lão Hạc với
dáng vẻ buồn bã từ từ tiến lại gần nhà tôi, không biết có chủ ý gì mà lão qua đây.
Tò mò tôi ló đầu ra hóng chuyện.
Vừa đến cửa, lão nói với chồng tôi, gương mặt hốc hác cúi cằm xuống:
- Cậu Vàng đi rồi ông Giáo ạ!
À thì ra lão qua đây để nói về con chó mà lão cưng, lão thương như vàng ấy.
Không tránh khỏi sự ngạc nhiên, ông nhà hỏi:
- Cụ đã bán rồi à?
- Vâng, tôi bán rồi.
62
Lão nói với giọng bùi ngùi, gương mặt lão cố tỏ ra vui vẻ nhưng thật ra trong
lòng đau đớn đến tột cùng. Lão cười, cười một cách quái dị, lão cười mà cứ như
mếu. Trên đôi mắt đầy ắp những khổ cực bắt đầu ngân ngấn nước, đỏ hoe. Ông nhà
tôi xót xa lắm, rót ly rượu mời lão rồi hỏi tiếp:
- Vậy nó cho bắt à?
Câu hỏi này có lẽ đã vô tình đụng vào nỗi đau mà lão Hạc cố chôn vùi. Lão bắt
đầu khóc, lão khóc hu hu như một đứa trẻ, khóc như chưa từng được khóc. Nước
mắt chan hòa với nỗi đau khiến lòng lão quặn lại, tim đau từng hồi. Những giọt
nước mắt ấy tưởng chừng sẽ không có ở cái tuổi gần đất xa trời như lão, ấy vậy mà
lại rơi vì trót lừa một con chó, lão nghẹn ngào:
- Khốn nạn... ông giáo ơi!... Nó có biết gì đâu. Nghe gọi về ăn cơm thì vẫy đuôi lật
đật chạy về. Đang ăn thì thằng Mục và thằng Xiên trốn từ phía sau túm lấy cu cậu,
loay hoay một lát là trói chặt cả bốn chân. Cái giống nó cũng khôn, biết mình bị
bắt nên im lặng, chỉ kêu ư ử như muốn oán trách tôi vì sao lại đối xử tệ với nó như
vậy. Ông giáo à! Ngay cả tôi cũng không hiểu vì sao mình bằng tuổi này rồi mà lại
nhẫn tâm đi lừa một con chó, phản bội người bạn thân duy nhất của mình. Tôi thấy
ân hận quá! Lão vừa nói vừa đấm thình thịch vào ngực mình, nước mắt cứ thế mà
rơi trên gương mặt xương xương, gầy gầy. Lão cấu xé, dằn vặt bản thân để thỏa
nỗi đau đang cồn cào tận đáy lòng. Nhìn lão thế này, ông nhà tôi thấy đau lòng
lắm, ông ôm lão mà khóc cùng và tôi thấy thương lão Hạc biết bao!
Người ngoài nhìn vào có thể sẽ nghĩ lão không được bình thường, không khóc vì
khổ thì thôi chớ ai đời lại đi khóc vì bán chó. Bản thân tôi trước đây cũng nghĩ lão
già rồi nên không còn minh mẫn, có tiền không tiêu, có ruộng vườn không bán, có
chó không giết... nhưng bây giờ hiểu rõ sự tình, tôi thấy thương cho hoàn cảnh lão
63
lắm. Vợ mất sớm, nhà nghèo, con trai thì không lấy được vợ, đứa con trai duy nhất
phẫn chí bỏ đi phụ đồn điền cao su không biết khi nào về. Lão phải sống hiu quạnh
cùng con chó là kỉ niệm mà người con trai để lại, lão cưng nên gọi là “cậu Vàng”.
Nhưng vì muốn giữ lại mảnh vườn cho con, lão đứt ruột bán đi cậu Vàng dù trong
lòng đau như cắt. Không biết cậu Vàng đi rồi, lão Hạc sẽ sống chuỗi ngày còn lại
như thế nào, ai sẽ quấn quýt bên lão những khi lão nhớ đến con trai, ai bên cạnh
lão khi lão ốm yếu? Càng nghĩ tôi càng thấy thương lão. Giật mình khi thấy đồng
hồ điểm mười hai giờ trưa, tôi phải tiếp tục nấu ăn. Còn lão Hạc với chồng tôi vẫn
nói chuyện ở gian trên.
Lão Hạc quả là một con người đáng thương, ông có một tấm lòng yêu thương
con trai và yêu con vật như yêu chính bản thân. Cuộc đời quả thật trớ trêu khi bắt
con người ta phải sống trong sự đau khổ, kéo dài như thế. Còn về phần ông giáo
cũng sống trong hoàn cảnh túng quẫn. Tuy nhiên ông có tấm lòng rộng lớn qua
việc mặc dù nhỏ tuổi hơn lão Hạc rất nhiều nhưng khi nghe lão tâm sự, ông vẫn
lắng nghe và chia sẻ cùng lão, không hề phàn nàn mà lại tỏ thái độ vô cùng lễ phép
tôn trọng lão Hạc.
ĐỀ 7: HÃY KỂ LẠI MỘT KỶ NIỆM THƠ

ẤU MÀ EM NHỚ MÃI
1. MỞ BÀI
- Tuổi thơ của mỗi người có bao kỉ niệm buồn vui.
- Với em cũng vậy, em có rất nhiều kĩ niệm vui, buồn.
64
- Trong những kĩ niệm đó, em nhớ nhất một kĩ niệm buồn xảy ra năm em chuẩn bị
vào lớp Một.
2. THÂN BÀI
a. Giới thiệu sự việc
- Vào những ngày hè, quê hương em rất vui và náo nhiệt.
- Tuổi thơ chúng em vui chơi thỏa thích trong những chiều hè. Các anh lớn tuổi tập
trung chơi bóng đá trên bãi cỏ. Một số anh chị lại chơi thả diều. Các chị chơi đá
cầu hoặc kéo co. Tiếng cười đùa vang lên thật vui.
- Em theo các anh chị đi bắt chuồn chuồn, châu chấu về cho mấy con ngan, con vịt
ăn. Rồi một sự việc bất ngờ đã xảy ra.
b. Diễn biến sự việc
- Em đang cố với tay bắt một con chuồn chuồn đậu trên cành cây bên cạnh bờ ao
thì dưới chân em, đất bờ ao bỗng nhiên bị sụt lở. Em không kịp lùi lại nên rơi tùm
xuống nước.
- Em không biết bơi. Hai tay em chới với. Một chút thôi mà em uống tới mấy
ngụm nước.
- Em loáng thoáng nghe tiếng ai đó trên bờ kêu cứu.
- Khi em vùng vẫy sắp chìm xuống thì có ai đó nắm tóc em kéo lên.
- Thế rồi em chẳng còn hay biết gì nữa.
65
- Khi tỉnh dậy, em thấy mình đang nằm trong căn phòng với bốn bức tường sơn
màu trắng. Xung quanh em là bác sĩ và cô y tá. Mẹ em đứng xa hơn một chút và
nước mắt ngắn dài. Ba em đang đứng cạnh mẹ em.
- Suốt ngày hôm đó, mẹ luôn ở bên em. Lúc này, em mới cảm nhận được tình yêu
thương vô bờ bến của mẹ dành cho em.
3. KẾT BÀI
Sau khi về nhà, mẹ dặn em không nên chơi gần bờ sông, bờ ao vì chơi ở những nơi
đó sẽ rất nguy hiểm.
- Em sẽ nghe lời dạy bảo của mẹ. Em tránh xa những nơi nguy hiểm.
- Đã nhiều năm rồi mà em vẫn không quên được kĩ niệm buồn thời thơ ấu của em.
BÀI THAM KHẢO 1
Ai cũng đầy ắp những kỉ niệm của một thời thơ ấu. Đặc biệt, những buổi đầu cắp
sách đến trường, được gặp gỡ và làm quen với biết bao thầy cô, bạn bè … sẽ luôn
là những kỉ niệm mãi mãi không bao giờ quên.
Những ngày đầu đi học, tôi luôn được cô giáo khen viết chữ đẹp và đều. Em học
rất khá môn tập viết tuy nhiên lại không giỏi môn toán. Đây là môn học mà em sợ
nhất. Cô giáo mặc dù đã giảng dạy, hướng dẫn em làm bài rất cẩn thận và tỉ mỉ tuy
nhiên do bản thân sợ môn học này nên những lời cô giảng dạy em không hiểu hết.
Biết vậy, nên cô đã đổi chỗ cho em ngồi cạnh Hà – một trong những bạn học giỏi
toán nhất lớp – để học tập cùng nhau. Cùng nhau làm bài tập nhóm đã giúp cho em
tiến bộ hơn rất nhiều. Em đã học được phương pháp học toán của bạn. Thậm chí,
trong những bài toán khó, bạn còn hướng dẫn em cách tiếp cận vấn đề và phương
66
pháp giải phù hợp. Từ một học sinh yếu môn toán, em đã bắt đầu có niềm đam mê
và yêu thích với môn học này.
Có một lần trong một bài kiểm tra toán, em không làm được bài. Em ngồi loay
hoay gần như cả buổi để giải. Hà thấy vậy liền viết viết ra một tờ nháp. Sau đó, bạn
vo vo lại rồi nhẹ nhàng đưa cho em. Em cảm thấy rất vui khi được bạn giúp đỡ
nhưng đồng thời cũng thấy bứt rứt trong lòng. Rồi em cầm tờ giấy đã vo nhét vào
học bàn. Em chợt nhớ lời cô giáo dạy: “Thất bại là mẹ thành công”. Em không
muốn bản thân mình cứ mãi yếu kém môn toán. Hà cũng thúc giục em giở tờ giấy
ra chép. Nhưng bản thân em kiên quyết từ chối và tiếp tục ngồi suy nghĩ cách làm.
Khi chỉ còn khoảng năm phút thì hết giờ làm bài, tự dưng những lời cô giáo giảng
như hiện về trong tâm trí em. Một hồi viết nháp các công thức đã học, em chợt
phát hiện ra mình đã bỏ quên mất một phép tính. Em vội vàng sửa lại bài làm. Khi
trống báo hiệu kết thúc giờ kiểm tra cũng là lúc em hoàn thành bài thi.
Cô giáo trả bài kiểm tra và em được điểm 8 – một kết quả xứng đáng với sự nỗ lực
của bản thân, Hà cũng rất vui khi thấy em đã học khá hơn trước. Đến bây giờ mỗi
khi nhắc lại, tôi lại thấy hân hoan trong lòng.
BÀI THAM KHẢO 2
Năm ấy tôi vào lớp sáu, còn bé Hồng thì bước sang lớp bốn. Bố mẹ Hồng cũng đã
về sống với nhau sau hơn một năm sống ly thân. Tôi và Hồng tuy chẳng phải họ
hàng nhưng thân thiết lắm! Kỉ niệm đáng nhớ nhất thời thơ ấu của tôi bắt đầu từ
những ngày ấy…
67
Tội nghiệp bé Hồng. Bố nó ham mê cờ bạc, rượu chè đi suốt từ sáng đến tối mới về
lại còn hay đánh vợ chửi con. Mẹ nó không chịu được, quyết định đưa nó về bà
ngoại. Nhà bà ngoại nó ở cuối xóm, cạnh nhà tôi. Thế là anh em quen nhau từ đó.
Một buổi chiều hè, tôi rủ bé đi chơi vì biết bé rất buồn. Tôi hỏi:
Bây giờ em thích cái gì để anh làm cho?
Bé Hồng nói:
Anh biết không! Ngày xưa em mơ ước nhà em như một con thuyền lớn. Bố là cột
buồm vững chãi còn mẹ là khoang thuyền che chở nắng mưa. Con thuyền nhà em
sẽ chở những ước mơ của em đến đích. Vậy mà bây giờ nó chẳng bao giờ có thể
thực hiện được.
Đừng buồn em ạ! Hãy cố gắng lên! Nào, đi! Đi với anh!
Tôi dắt bé Hồng đi hái những lá tre thật to để gập thuyền lá thả trôi sông. Tôi chọn
lá to nhất gập một con thuyền thật đẹp tặng bé Hồng. Hồng không giữ được, bé thả
ngay xuống nước. Nhưng con thuyền lại không trôi. Nó mắc cạn vào ngay đám
rong đang bò lổm ngổm ở giữa dòng. Bé Hồng nói:
Đấy! Gia đình em bây giờ cũng như con thuyền đó, chẳng thể nào nó đi được, chỉ
có thể chìm thôi!
Tôi vừa tiếc, lại vừa thương Hồng, bèn cứ mang cả quần áo lội xuống sông vớt
chiếc thuyền lên. Nước đến bụng rồi đến cổ. Bỗng "sụt" chân tôi trượt phải một hố
bùn giữa sông ngay lúc tôi vừa với được chiếc thuyền. Tôi cố gắng chới với trong
khi một tay vẫn dâng chiếc thuyền lên khỏi mặt nước. Mấy phút sau, tôi bò lên
68
được tới bờ khi bụng đã uống no nước nhưng rất may con thuyền không nát. Bé
Hồng mặt tái mét nhưng rất ngoan ngoãn nghe tôi nói:
Em hãy giữ nó làm kỷ niệm và tin rằng có ngày nó sẽ được bơi thoả thích trên
sông.
Hôm đó, vì sợ mẹ mắng, tôi và bé Hồng ngồi ở bờ sông cho đến khô quần áo mới
dám về. Đêm, tôi bị sốt cao nhưng vẫn giấu chuyện ban chiều không nói. Mẹ thì cứ
tưởng tôi dãi nắng nên bị sốt. Cũng may sáng hôm sau, tôi đã đỡ hơn nhiều.
Ngay hôm bố mẹ Hồng hoà giải và về sống với nhau, nó rủ tôi đem chiếc thuyền ra
sông thả. Nhưng chiếc thuyền đã không không còn thả được. Thế là anh em tôi mải
miết gấp những chiếc thuyền tre khác.
Những chiếc thuyền gấp buổi chiều hôm ấy, chiếc nào cũng trôi về tận cuối dòng
sông.
Kỉ niệm và cũng là bí mật nho nhỏ ấy giữa tôi và bé Hồng vẫn còn được gìn giữ
đến tận bây giờ. Và bắt đầu từ đó, tôi và Hồng đã có một tình bạn đầy tin tưởng,
gắn bó mà tôi biết mình sẽ rất trân trọng, nâng niu.
BÀI THAM KHẢO 3
Năm nay, em đã là học sinh lớp 6 nhưng những kỉ niệm hồi còn thơ ấu em không
bao giờ quên. Trong những kỉ niệm ấy có chuyện rèn luyện chữ viết hồi em học
lớp 3. Em trở thành học sinh giỏi Văn cũng là nhờ một phần vào những ngày rèn
luyện gian khổ ấy.
Trong các môn học, em sợ nhất môn Chính tả vì chữ em rất xấu. Mỗi khi đến giờ
chép Chính tả theo lời cô đọc, em thấy khổ sở vô cùng. Chưa bao giờ em đạt điểm
69
cao môn này. Nhiều buổi tối, em giở tập, lặng nhìn những điểm kém và lời phê
nghiêm khắc của cô giáo rồi buồn và khóc. Mẹ thường xuyên theo dõi việc học tập
của em. Biết chuyện, mẹ không rày la trách mắng mà ân cần khuyên nhủ:
- Con lớn rồi, phải cố tập viết sao cho đẹp. Ông bà mình bảo nét chữ là nết người
đấy con ạ!
Em ngẫm nghĩ và thấy lời khuyên của mẹ rất đúng. Vì thế em quyết tâm tập viết
hằng ngày, đến bao giờ chữ em trở nên sạch đẹp mới thôi. Em tự đề ra cho mình kế
hoạch mỗi ngày dành ra một tiếng đồng hồ tập chép. Trước hết, em chép lại những
bài tập đọc trong sách giáo khoa. Sau đó, tập chép những bài thơ ngắn. Mẹ dạy em
cách cầm bút sao cho thoải mái để viết lâu không bị mỏi tay. Em học theo và đã
quen dần với cách cầm bút ấy. Mỗi bài, em viết nhiều lần ra giấy nháp, khi nào tự
thấy đã tương đối sạch đẹp thì mới chép vào vở. Xong xuôi em nhờ mẹ chấm điểm.
Những bài đầu, mẹ chỉ cho điểm 5, điểm 6 vì em viết còn sai Chính tả và nét chữ
chưa đều. Em không nản chí, càng cố gắng hơn.
Đến bài thứ chín, thứ mười, em đã có nhiều tiến bộ. Những dòng chữ đều đặn,
ngay hàng thẳng lối hiện dần ra dưới ngòi bút của em. Mẹ không ngừng động viên
làm cho em tăng thêm quyết tâm phấn đấu.
Lần đầu tiên được cô giáo cho điểm mười Chính tả, em vô cùng sung sướng. Cô
giáo khen em trước lớp và khuyên các bạn hãy coi em là gương tốt để học tập.
Em luôn nhớ lời mẹ và thầm cảm ơn mẹ. Em cầm quyển vở có điểm 10 đỏ tươi về
khoe với mẹ. Mẹ xoa đầu em nói:
70
- Thế là con đã chiến thắng được bản thân. Con đã trở thành người học sinh có ý
chí và nghị lực trong học tập. Mẹ tự hào về con. Ba con biết tin này chắc là vui
lắm!
Từ đó, cái biệt danh Tuấn gà bươi mà các bạn tinh nghịch trong lớp đặt cho em
không còn nữa. Tuy vậy, em vẫn kiên trì tập viết để nét chữ ngày một đẹp hơn. Sau
Tết, em sẽ tham gia hội thi Vở sạch chữ đẹp do trường tổ chức. Đúng là Có chí thì
nên, Có công mài sắt có ngày nên kim, phải không các bạn?
ĐỀ 8: ĐÓNG VAI SIU KỂ LẠI CHIẾC LÁ

CUỐI CÙNG
1. Mở bài
- Giới thiệu sơ lược về bản thân
+ Tôi là một họa sĩ trẻ, tên Xiu
+ Tôi cùng thuê nhà trọ với cô bạn Giôn – xi và cụ Bơ – men.
2. Thân bài
- Kể về bản thân:
+ Là bạn cùng phòng với Giôn – xi
+ Luôn lo lắng cho bệnh tình của Giôn – xi
+ Yêu Giôn – xi tha thiết.
+ Chăm sóc Giôn – xi tận tình như người chị, người mẹ
71
+ Luôn chia sẻ những niềm vui nỗi buồn cùng Giôn – xi
- Người bạn Giôn – xi tội nghiệp
+ Hoàn cảnh: là một cô họa sĩ trẻ, mắc bệnh phổi và nghèo túng
+ Dáng vẻ: cặp mắt mở to, thẫn thờ nhìn tấm mành..
+ Giọng nói thều thào.
+ Có suy nghĩ tiêu cực: khi những chiếc thường xuân ngoài kia rụng hết, sự sống
của cô cũng sẽ chấm dứt.
+ Tình huống bất ngờ: chiếc lá vẫn còn trên cây
+ Sáng ngày hôm sau, khi tôi mở tấm mành cửa, chiếc lá vẫn ngoan cố bám trụ
trên tường.
+ Giôn – xi đã tươi tỉnh trở lại, bệnh tình thuyên giảm.
Tôi sung sướng đến vô cùng.
Được tin cụ Bơ – men chết vì sưng phổi
Tôi và Giôn – xi khóc nấc lên khi biết được bí mật về chiếc lá thường xuân vẫn
còn ngoài cửa sổ.
Cụ Bơ – men với trái tim nhân hậu đã cứu lấy đời của cô gái trẻ Giôn – xi.
Chúng tôi biết ơn cụ vô cùng.
3. Kết bài
Cụ Bơ – men đã ra đi nhưng kiệt tác chiếc lá kia vẫn còn mãi.
72
Tôi và Giôn – xi cố gắng sống và hoạt động nghệ thuật để không phụ sự hi sinh
của cụ
BÀI THAM KHẢO 1
Là một họa sĩ tôi – Xiu thường đi rất nhiều nơi để tìm cảm hứng sáng tác đang
phác họa bức tranh bỗng một chiếc lá rơi vèo đậu trên giá vẽ khiến tôi bồi hồi xúc
động nhớ lại chuyện Chiếc lá cuối cùng xảy ra cách đây mấy năm về trước.
Ngày ấy tôi còn rất trẻ cùng người bạn Giôn xi Tôi cùng cụ Bơ-men sang buồng
bên sợ sệt nhìn cây thường xuân chẳng nói thành lời nhưng trong tâm trí tôi rối bời
bao cảm xúc. Chiếc lá cuối cùng đêm nay sẽ dụng thôi. Giôn xi sẽ ra đi ư? Tôi sẽ
mất đi một người bạn, một người em tri kỉ, đau lòng quá! Tôi phải làm gì đây để
giành giật em từ tay thần chết? Nuốt nước mắt vào trong tôi chỉ biết chăm sóc động
viên an ủi Giôn xi để em nghĩ lại.
Khi tôi vừa chợp mắt được một tiếng đồng hồ choàng tỉnh dậy đã thấy Giôn xi
thức giấc tự bao giờ, em thẫn thờ nhìn về phía cửa sổ thều thào ra lệnh bắt tôi phải
kéo mành lên khuôn mặt em hốc hác nước da xanh như tàu lá chẳng còn sức sống.
Tôi nói gì dường như em cũng chẳng nghe thấy chẳng để ý đến tôi nữa. Miễn
cưỡng tôi đành chậm chạp lê bước về phía cửa sổ vừa kéo mành vừa cầu chúa trời
phù hộ "Hãy thương xót cứu giúp chúng con đừng để chiếc lá cuối cùng rụng
xuống. Đừng khiến con mất Giôn xi". Ô kìa! Lạ chưa chiếc lá cuối cùng vẫn còn
đã phải chăng lời cầu khuẩn của tôi đã thấu chúa trời. Thật là tuyệt! Chiếc lá dũng
cảm treo bám vào cành chống chọi với thời tiết khắc nghiệt. Tôi quay lại nhìn Giôn
xi em cũng đang trân trân nhìn chiếc lá có lẽ trong lòng em đang có nhiều chuyển
biến về nhận thức tình cảm.
73
Khuôn mặt Giôn Xi giần tươi tỉnh lại, em nói với tôi,…Tôi sung sướng quá ôm
choàng lấy em hạnh phúc thật bất ngờ. Khi bác sĩ đến khám bệnh cho Giôn xi Tôi
kiếm cớ lẻn ra ngoài đôi bàn tay run lên vì sợ hãi, phải nghe những tin không lành
khi bác sĩ cầm lấy tay tôi. Nhưng không ngờ tin đến thật vui, những kì vọng…
Nhưng tôi choáng váng nghe tin cụ Bơ-men chết vì sưng phổi. Tôi ôm lấy Giôn xi
và kể cho em bí mật về chiếc lá…Hai chị em tôi khóc nức lên, hằng ngày cụ sống
âm thầm là thế mà ai biết được ẩn chứa bên trong lại là một trái tim lồng nàn yêu
thương, 40 năm mơ ước về kiệt tác mà cụ chưa thực hiện được giờ đây cụ có biết
mình đã hoàn thành kiệt tác không (Hình ảnh, thật đến mức,…, cứu sống một
người và cướp đi người tạo ra nó, là sản phẩm tạo ra từ tài năng mà còn từ…)
Giờ đây cụ Bơ men đã yên nghỉ ở một thế giới khác cả tôi và Giôn xi đã trưởng
thành trong nghề để xứng đáng với sự hi sinh của cụ Bơ men. Chúng tôi quyết định
đi nhiều nơi đem nghệ thuật chân chính phục vụ cuộc sống con người. Cảm ơn cụ!
Cảm ơn tấm lòng vĩ đại, đức hi sinh cao cả của cụ! Đã cho chúng tôi bài học nhân
văn sâu sắc.
BÀI THAM KHẢO 2
Sáng hôm ấy, tôi vừa tỉnh dậy thì thấy Giôn-xi đang thẫn thờ nhìn tấm mành che
kín cửa sổ và thều thào ra lệnh:
- Kéo nó lên, em muốn nhìn.
Tôi lo lắng kéo tấm mành lên. Nhưng, ô kìa! Sau một đêm mưa tuyết dữ dội, vẫn
còn một chiếc lá thường xuân bám trên bức tường gạch. Chiếc lá cuối cùng vẫn
chưa rụng.
74
Giôn-xi nói với tôi: “Em cứ tưởng là nhất định trong đêm qua nó đã rụng. Em nghe
thấy gió thổi. Hôm nay nó sẽ rụng thôi và cũng lúc đó thì em sẽ chết”.
Tôi hốt hoảng cúi xuống sát gối Giôn-xi, nói như van xin: “Em thân yêu, em hãy
nghĩ đến chị. Chị sẽ làm gì đây nếu không còn em nữa?”.
Giôn-xi không trả lời. Cô đang nghĩ đến cái chết sắp đến đưa cô đi.
Ngày hôm đó trôi qua và ngay cả trong ánh hoàng hôn, tôi và Giôn-xi vẫn trông
thấy chiếc lá thường xuân đơn độc níu vào cái cuống của nó trên tường. Rồi đêm
buông xuống và gió bấc lại ào ào, mưa tuyết vẫn đập mạnh vào cửa sổ nơi Giôn-xi
nằm, Tôi thầm nghĩ không biết số phận của chiếc lá và cô bạn thân yêu sẽ ra sao
đây?…
Hôm sau, khi trời vừa hửng sáng thì Giôn- xi lại ra lệnh kéo mành lên. Thật tàn
nhẫn nhưng... thật lạ quá! Tôi không tin vào mắt mình nữa! Chiếc lá thường xuân
vẫn còn đó!?
Tôi thấy Giôn-xi nằm nhìn chiếc lá hồi lâu. Rồi Giôn-xi gọi tôi khi tôi đang quấy
món cháo gà trên lò hơi đốt và nói với tôi những câu rất lạ:
- Em thật là một con bé hư, có phải không chị Xiu thân yêu? Có một cái gì đó đã
làm cho chiếc lá cuối cùng vẫn còn đó để cho em thấy rằng mình đã tệ như thế nào.
Muốn chết là một tội.
Cố nói líu ríu với tôi như một đứa em gái nhỏ làm nũng chị:
- Giờ thì chị có thể cho em xin tí cháo và chút sữa pha ít rượu vang đỏ và - khoan
“chị hãy đưa cho em chiếc gương tay trước đã, rồi xếp mấy chiếc gối lại quanh em,
để em ngồi dậy xem chị nấu nướng.”
75
ĐỀ 9: ĐÓNG VAI GIÔN XI KỂ LẠI CHIẾC LÁ

CUỐI CÙNG
BÀI THAM KHẢO 3
Tôi là Giôn-xi, một cô hoạ sĩ nghèo của nước Mĩ xa xôi. Là một người nghệ sĩ, tôi
phải đi nhiều nơi để tìm cảm hứng sáng tác. Vì vậy, tôi đã gặp nhiều chuyện bất
ngờ, có thể kể cho các bạn nghe hàng giờ. Nhưng trong tất cả những điều ấy, câu
chuyện bất ngờ nhất lại là câu chuyện về chính bản thân tôi. Câu chuyện “Chiếc lá
cuối cùng”.
Ngày ấy, tôi và Xiu-đi - một chị bạn vô cùng thân thiết, tốt bụng - sống trong một
khu nhà trọ rẻ tiền. Hàng xóm của chúng tôi hầu hết đều là những người lao động
nghèo, trong đó có một người hoạ sĩ già tên là Bơ- men. Cụ Bơ-men cũng có một
niềm đam mê rất lớn tới nghệ thuật nhưng có lẽ cụ chưa tìm được nguồn cảm hứng
sáng tác. Trong phòng cụ có một tấm vải vẽ căng ra đã từ lâu lắm và ông cụ suốt
ngày có vẻ say khướt.
Mùa đông năm ấy, trời rét dữ dội. Trong xóm trọ của chúng tôi lan tràn một căn
bệnh quái ác, căn bệnh viêm phổi. Cuộc sống nhiều thiếu thốn, đói và rét, cộng với
thể lực vốn yếu ớt, tôi cũng bị gã khổng lồ độc ác ấy hỏi thăm. Người mệt rã rời,
những cơn ho dữ dội tưởng chừng không dứt khiến người tôi như tan ra thành bụi.
Tôi đã hoàn toàn bị căn bệnh đánh gục. Chị Xiu hoảng hốt chăm lo chạy chữa cho
tôi. Với số tiền ít ỏi, dường như Xiu đã phải nhịn ăn nhiều bữa để lo bác sĩ. Chị ít
ngủ và hay khóc thầm. Ngoài Xiu và vị bác sĩ già đáng mến, cụ Bơ-men cũng
thường hay lên thăm tôi. Mỗi khi thấy tôi thều thào ho khan cụ đều lắc đầu ngao
76
ngán. Và nhất là khi thấy tôi từ chối những thìa cháo của Xiu, cụ thường không
tiếc lời mắng mỏ tôi là con bé ngu ngốc.
Dần dần, tôi thấy người mình yếu đi. Những cơn ho dai dẳng hơn, tôi không đủ sức
để mà ho lớn. Tôi nằm ẹp xuống giường, không thể tự dậy được. Tôi thấy sự sống
đang từ bỏ mình từng ngày từng phút. Căn phòng quanh tôi trống vắng, lạnh lẽo vô
cùng. Tôi thẫn thờ nhìn qua cửa sổ: ngoài kia, những chiếc lá thường xuân đang
lặng lẽ rời cành. Chao ôi! Cuộc đời tôi cũng đang lặng lẽ rời bỏ sự sống như thế.
Từng phút, từng phút một... và tôi biết, khi chiếc lá cuối cùng lìa cành thì cuộc đời
tôi cũng lìa bỏ nhân gian. Tôi nói ý nghĩ ấy với Xiu, chị ôm lấy tôi vào lòng an ủi:
- Con mèo con của chị... Em đừng nghĩ vớ vẩn như thế. Bác sĩ nói em sắp bình
phục rồi.
Tôi biết đó chỉ là lời nói dối. Xiu đi lấy thuốc cho tôi, chị gặp cụ Bơ- men, nói gì
đó với cụ. Tôi lại thấy cụ mắng tôi rất lớn:
- Ngu ngốc! Thật là con bé ngu ngốc! Ai lại đi gắn đời mình vào những chiếc lá
ngớ ngẩn!
Đêm hôm ấy, mưa gió dữ dội. Tôi nghe ngoài trời từng đợt lá rào rạt rơi. Tôi biết,
ngoài kia, chiếc lá thường xuân cuối cùng sắp rụng. Tôi chỉ chờ đến ngày mai nhìn
thân cây trơ trụi để trút hơi thở cuối cùng.
Sáng hôm sau, tôi thức dậy thấy chị Xiu vẫn ngủ gục trên bàn: tối qua có lẽ chị đã
thức khuya lắm để chăm tôi. Tôi chăm chú nhìn gương mặt hốc hác, xanh xao của
chị mà thấy thương chị vô cùng. Bất giác, tôi xót xa mong chờ giây phút chiếc lá
cuối cùng rời cành để khỏi làm phiền những người xung quanh. Chị Xiu thức dậy,
lại gần hỏi xem tôi có cần gì không. Tôi không nhìn Xiu, lạnh lùng bảo chị kéo tấm
77
rèm lên. Xiu uể oải, chán chường và lo lắng căng thẳng miễn cưỡng kéo tấm rèm
lên. Ô kìa! Ngoài kia một chiếc lá thường xuân vẫn còn đó! Chiếc lá kiên trung
bám vào thân cây bò trên tường. Chiếc lá còn xanh, chỉ rìa lá thì đã ngả vàng. Trận
mưa giông dữ dội đêm qua không làm chiếc lá mất đi thì tại sao tôi lại vội rời bỏ
cuộc sống tươi đẹp? Rời bỏ ước mơ trở thành họa sĩ? Rời bỏ Xiu yêu quý của tôi?
Tôi nhìn sang Xiu, chị cũng đang kinh ngạc trân trân nhìn chiếc lá. Tôi vui vẻ bảo
chị lấy tôi chút chút rượu nhẹ. Xiu sung sướng rời khỏi phòng.
Giờ đây, tôi đã là một hoạ sĩ có tên tuổi. Dưới mỗi bức vẽ của mình tôi đều kí tên
Bơ-men. Hàng năm, vào ngày giỗ của cụ, tôi vẫn trở về khu nhà trọ xưa viếng mộ
cụ. Kỉ niệm về cụ và chiếc lá cuối cùng tôi vẫn còn lưu giữ trọn vẹn trong tim. Tôi
đã nhiều lần thử vẽ lại chiếc lá ấy nhưng lần nào cũng đành bất lực ngồi trước
mảnh vải trắng trơn. Tôi biết, chỉ có lao động nghệ thuật hết mình tôi mới có thể
đền đáp sự hi sinh vĩ đại của người hoạ sĩ già đáng kính ấy.
ĐỀ 10: KỂ LẠI TỨC NƯỚC VỠ BỠ THEO LỜI

CỦA CÁC NHÂN VẬT (CHỊ DẬU, ANH DẬU, BÀ
HÀNG XÓM, TÊN CAI LỆ)
Kể theo lời chị Dậu: CĂM GIẬN KHÔN NGUÔI
1. Mở bài
- Sợ chồng tôi bị trói, bị đánh nên tôi hết lời van xin.
2. Thân bài
- Cai lệ vừa quát vừa đấm tôi mấy bịch rồi sấn đến trói chồng tôi.
78
- Tôi liều mạng cự lại thì bị cai lệ tát bốp rồi hắn cứ nhảy vào cạnh chồng tôi để
trói, đánh.
- Tôi nghiến răng chửi hắn rồi túm cổ hắn, dúi hắn ngã chỏng quèo, mặc cho hắn
thét trói chúng tôi.
- Tên người nhà lý trưởng giơ gậy chực đánh liền bị tôi nắm ngay được gậy. Sau
một hồi giằng co, du đẩy, tôi vật nhau với hắn và lẳng hắn ngã nhào ra thềm.
3. Kết bài
- Tôi vẫn không nguôi giận bọn cai lệ bất nhân.
Kể theo lời bà hàng xóm: NGƯỜI HÀNG XÓM CAN ĐẢM
1. Mở bài
- Nghe ầm ĩ mãi, tôi sốt ruột quá đành lật đật chạy sang nhà chị Dậu xem tình hình
thế nào.
- Tôi đã chứng kiến cảnh chị Dậu trừng trị bọn cai lệ bất nhân.
2. Thân bài
- Chị Dậu đặt cái Tỉu xuống đất, chạy lại nài nỉ xin cai lệ đừng trói đánh chồng nó.
- Cai lệ vừa quát vừa đấm chị Dậu mấy cái rồi sấn đến để trói anh Dậu.
- Chị Dậu tức quá nên cự lại hắn bằng những lý lẽ cứng rắn.
- Cai lệ tát chị ấy rồi lại nhảy vào cạnh anh chồng.
- Chị Dậu mắng cai lệ và túm cổ, dúi hắn ngã chỏng quèo trong khi hắn vẫn thét
trói người.
79
- Người nhà lý trưởng giơ gậy chực đánh liền bị chị Dậu nắm ngay được gậy, Hai
người giằng co, du đẩy rồi vật nhau. Kết cục, chị Dậu lẳng hắn ngã nhào ra thềm.
3. Kết bài
- Tôi vừa hả hê vì thật đáng đời cho bọn tay sai chó đểu vừa thầm phục sự can đảm
quyết liệt của chị Dậu.
Kể theo lời anh Dậu: NGƯỜI VỢ TO GAN
1. Mở bài
- Vợ tôi lo lắng cho tôi nên vội vàng xin cai lệ tha cho tôi.
2.Thân bài
- Cai lệ vừa quát vừa đấm nhà tôi mấy cái rồi sấn đến để trói tôi.
- Vợ tôi liều mạng cự lại thì bị cai lệ tát bốp rồi hắn cứ nhảy vào để trói, đánh tôi.
- Vợ tôi nghiến răng chửi hắn rồi túm cổ hắn, dúi hắn ngã chỏng quèo, mặc cho
hắn thét trói chúng tôi.
- Tên người nhà lý trưởng giơ gậy chực đánh liền bị vợ tôi nắm ngay được gậy.
Sau một hồi giằng co, du đẩy, nhà tôi vật nhau với hắn và lẳng hắn ngã nhào ra
thềm.
3. Kết bài
- Tôi rất thương vợ và sợ hãi nghĩ đến cảnh tù tội.
Kể theo lời cai lệ: CỨU CHÚNG CON VỚI, CỤ LÝ ƠI!
1. Mở bài
80
- Chúng con bị đòn đau, cứu chúng con với, cụ lý ơi!
2.Thân bài
- Con mụ Dậu xin tha cho thằng chồng đau ốm khỏi bị trói đánh.
- Con vừa quát vừa đấm mụ ta mấy cái rồi sấn đến để trói thằng chồng.
- Con ranh ấy già lẽ cãi lại con, con tát bốp rồi cứ nhảy vào để trói, đánh chồng nó.
- Mụ Dậu nghiến răng chửi con rồi túm cổ, dúi con ngã chỏng quèo, nhưng con
vẫn thét trói vợ chồng chúng.
- Liền đó, người nhà cụ ứng cứu. Anh ấy giơ gậy chực đánh nhưng bị con mụ ghê
gớm ấy nắm ngay được gậy. Sau một hồi giằng co, du đẩy, vật nhau, con quỷ cái
lẳng anh ấy ngã nhào ra thềm.
3. Kết bài
- Con cầu xin cụ trả mối hận này giúp chúng con.
BÀI THAM KHẢO: ĐÓNG VAI BÀ HÀNG XÓM
Tôi là một nông dân sống ở làng Đông Xá hàng xóm của gia đình chị Dậu trong xã
hội thực dân nửa phong kiến này, thân phận thấp cổ bé họng như chúng tôi thật
khốn khổ nhất và vào mùa sưu thuế trao ôi gán vợ đợ con mua rẻ bán đắt vay lãi
với giá cắt cổ… Đều có cả! Gia đình chị Dậu là một ví dụ điển hình cho nỗi thấm
khổ ấy.
Ở gần nhà tôi biết gia đình chị Dậu thuộc hạng cùng đinh trong làng. Vì vừa
phải lo hai cái tang và anh Dậu lại ốm yếu bán cả con cả chó mới nộp được một
81
suất sưu thuế mà còn phải nộp cả suất sưu cho người đã chết, có ở đâu bất công vô
lí như thế này không?
Hôm trước anh Dậu chết đi sống lại bị bọn chức sắc vác trả về nhà. Người xanh
như tàu lá. Cả xóm chúng tôi phải xúm vào cứu anh mới tỉnh lại thương tình cả nhà
đói khát tôi đem cho bát gạo người ta đã nói " Một miếng khi đói bằng một gói khi
no".
Mới sáng sớm không khí đã hết sức căng thẳng và tiếng mõ, tù và inh ỏi. Chẳng là
hôm nay quan huyện về làng đốc sưu. Anh Dậu chắc chắn sẽ khốn khổ lắm đây, tôi
vội chạy sang giục đưa anh đi trốn, chị Dậu đang múc cháo ra la liệt. Chị muốn cho
anh ăn một chút cho tỉnh người. Kể cũng phải, người ốm bụng đói thì chịu sao nổi?
Vừa về đến nhà tôi đã nghe tiếng chân rình rịch vội chạy ra xem thì thấy bọn tay
sai sầm sập chạy vào. Trời ơi trông mặt chúng mới dữ tợn làm sao? Đằng đằng sát
khí tôi thấy anh Dậu hoảng sợ lăn đùng ra phản, chị Dậu thì cuống quít van xin
nhẫn nhịn van xin nhưng tên cai lệ đâu có để lọt tai hắn bịch vào ngực chị rồi xấn
tới anh Dậu. Có lẽ tức quá chị cự lại.
Chồng tôi đau ốm chị không được phép hành hạ! Chị này cứng cỏi thật đấy! Mà đó
là cái lẽ đương nhiên ở đời ai cũng phải biết: Ốm tha già thải. Thế mà tên cai lệ bất
nhân kia chẳng thèm biết đến, hắn đánh " bốp vào mặt chị" rồi nhảy phắt đến bên
anh Dậu. Đúng là giọt nước tràn ly!
Bằng sức mạnh của tình yêu thương và lòng căm thù ngùn ngụt. Chị Dậu đã quật
ngã tên cai lệ. Hắn ta lẹo khẹo nghiện ngập nên chỉ cần chị Dậu xô cho một cái đã
ngã nhào ra thềm. Vậy mà hắn ta vẫn nham nhảm thét trói vợ chồng kẻ thiếu sưu.
Đến chết vẫn giữ nguyên bản chất!
82
Tên người nhà lí trưởng còn có gậy trong tay giơ lên trực vụt chị Dậu nhanh như
cắt chị tóm được hai bên dằng co du đẩy rồi áp vào vật nhau. Cuộc chiến này
không kết thúc chóng vánh như khi chị đánh tên cai lệ. Nhưng cuối cùng chị Dậu
cũng túm tóc lẳng cho anh kia một cái ngã nhào ra thềm. Thật sung sướng quá! Cái
ác đã bị chừng trị. Nhưng tôi cũng rất lo cho chị Dậu. Đánh người nhà nước đã bị
chúng khép vào tội tù đày thì thật khốn khổ. Anh Dậu can ngăn vợ. Nhưng chị Dậu
rất dắn dỏi mạnh mẽ cương quyết.
Thà ngồi tù chứ để chúng nó làm tình làm tội mãi tôi không chịu được.
Đúng là tức nước thì phải vỡ bờ có áp bức có đấu tranh! Người nông dân chúng
tôi bị dồn vào mức đường cùng chỉ có con người duy nhất là đấu tranh giải phóng
của đời mình. Tôi mong xã hội này sớm bị xóa bỏ để xây dựng một xã hội mới
công bằng tốt đẹp hơn.
BÀI THAM KHẢO: ĐÓNG VAI CHỊ DẬU
Tôi đau đớn lắm khi phải đem bán đứa con gái đầu lòng với đàn chó nhưng vẫn
chưa đủ tiền nộp sưu cho chồng mình. Chồng tôi vì thiếu tiền sưu mà bị giam cầm,
đánh đập đến tàn nhẫn mãi đến hôm qua, người ta mới cõng chồng tôi về, nhìn
thấy anh ấy như một xác chết. May rằng còn có bà con đến cứu anh ấy mới trở về.
Bà con hàng xóm thương tình cho bát gạo, nấu cháo để anh ấy húp cho khỏe.
Nấu cháo xong, tôi bưng lên cho chồng, vừa mới ngồi dậy, trên tay còn bưng bát
cháo, chưa kịp ăn thì mấy tên ác ôn đó là cai lệ và người nhà lí trưởng sầm sập tiến
vào trên tay cầm roi song, tay thước, dây thừng. Ông cai lệ gõ đầu roi xuống đất,
thét lên và bắt chồng tôi phải nộp tiền sưu. Lo sợ bị đánh nên chồng tôi vội để bát
83
cháo xuống lăn đùng ra mà không nói được câu nói. Ông người nhà lí trưởng còn
miệng cay độc.
Trước hoàn cảnh nghoặt ngèo đó tôi chỉ còn biết cúi đầu van xin người nhà ông lí
trưởng, xin được khất qua lần sau. Ông cai lệ đã quát mắng, chửi rủa một cách
thậm tệ. Chồng tôi đang đau ốm không van xin chắc chồng tôi không qua khỏi.
Đùng đùng, ông cai lệ giật cái thừng trong tay người nhà lí trưởng và chạy vào để
trói chồng tôi. Tôi vội đặt con xuống đất, chạy vào xin tha cho chồng. “Tha này!
Tha này!”, vừa nói ông ta vừa bịch luôn vào ngực tôi mấy bịch rồi lại sấn đến để
trói chồng tôi. Lúc đó tức quá tôi vội quát:
Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!
Ông ta lại tát vào mặt tôi. Lúc này tôi không còn là lúc cúi đầu van xin nữa, sức
mạnh từ đâu đã trào lên khiến tôi nghiến hai hàm răng: Mày trói ngày chồng bà đi,
bà cho mày xem!
Tôi túm lấy cổ, ấn dúi ra cửa, hắn ngả chỏng quèo, miệng vẫn nham nhảm thét trói
vợ chồng tôi. Người nhà lí trưởng chạy đến giơ gậy đánh tôi. Tôi biết được ý định
đó nắm ngay được gậy của hắn, túm tóc hắn, lẳng cho một cái, hắn ngã nhào.
Tôi vẫn không hiểu được tại sao và từ đâu tôi lại có sức mạnh đánh ngã cả hai tên
ác ôn đó. Có thể là từ bản năng của người vợ khi thấy chồng bị áp bức đến thậm tệ
đã trỗi dậy.
ĐỀ 11: NẾU LÀ NGƯỜI CHỨNG KIẾN CHUYỆN

CÔ BÉ BÁN DIÊM EM SẼ KỂ LẠI NHƯ THẾ NÀO?
84
BÀI THAM KHẢO 1: LỜI KỂ CỦA MỘT CÂY THÔNG
Tôi là một cây thông - loài cây đáng yêu được nhà nhà kiếm tìm trong dịp Noel.
Sau ngày lễ tưng bừng trang trọng ấy, tôi lại được đem vào trồng lại trong rừng để
đến mùa sau tiếp tục góp vui cho con người. Như vậy nghĩa là tôi đã đi qua nhiều
mùa Noel lắm và cũng chứng kiến nhiều câu chuyện cảm động. Nhưng có một câu
chuyện khiến tôi nhớ mãi. Câu chuyện về cô bé bán diêm trong một đêm Noel rét
mướt.
Phải, đó là một đêm giao thừa, cái rét ùa về như cắt da cắt thịt. Tôi được đặt trong
phòng khách sang trọng một ngôi nhà có cửa kính nhìn ra ngoài đường. Tôi đang
trầm ngâm chờ thời khắc giao thừa thì ngoài đường có tiếng la ầm ĩ của bọn trẻ
con. Tôi nhìn ra, thấy đám trẻ con nhà giàu hư đốn đang chuyền nhau chiếc giày
rách nát của một cô bé bán diêm. Cô bé gầy gò, yếu ớt, ăn mặc rách rưới đuổi theo
chúng đến ngã nhào trên tuyết. Chiếc giày còn lại của cô tuột ra, một chiếc xe trượt
tuyết chạy qua, cô né người vội tránh, bánh xe nghiến vào chiếc giày rồi cuốn cả
đi. Cô bé ôm mặt khóc nức nở đầy bất lực. Lòng tôi trào lên niềm thương xót khôn
nguôi. Cô bé là con cái nhà ai mà tội vậy?
Tôi đem câu hỏi ấy hỏi cậu bàn ăn trong phòng. Cậu ta lắc đầu ngậm ngùi kể cho
tôi nghe về cô bé. Trước đây, nhà cô ở ngay phía sau ngôi nhà tôi đang đứng. Đó
cũng là một ngôi nhà bình thường như bao ngôi nhà khác, không giàu có sang
trọng nhưng rất ấm áp yên vui. Thế rồi mẹ cô bé mất, bà nội - người yêu thương cô
nhất cũng ra đi. Cha cô buồn tủi, chán chường suốt ngày uống rượu không thiết
đến chuyện làm ăn khiến gia cảnh ngày một lụi bại. Thế rồi, ngôi nhà bị tịch thu,
hai cha con phải dọn đến một ngôi nhà tồi tàn để ở. Cô bé phải đi bán diêm từ ngày
ấy. Hàng ngày, cô đi rao suốt dọc phố từ sáng sớm đến tận tối mịt mới về, vậy mà
85
vẫn còn bị cha đánh đập. Đêm nay giao thừa, có lẽ cha cô lại uống say bắt con đi
bán diêm...
Cô bé vẫn bơ vơ trên đường. Người như co lại trong chiếc áo choàng rách nát. Gặp
ai cô cũng đưa diêm ra mời. Nhưng trong cái đêm đặc biệt như đêm nay, ai ai cũng
vội vàng đi về với gia đình, có ai để ý đến một cô bé bán diêm? Hai chân cô bé như
tím bầm, đông cứng lại, cô không bước tiếp được nữa. Ánh mắt cô bé nhìn về phía
chúng tôi thèm thuồng, xót xa. Rồi cô nhìn xuống những bao diêm... Cô cố gắng
len chân về phía khe tường giữa hai ngôi nhà kề nhau. Tôi thấy cô lặng lẽ giở một
bao diêm và quẹt que diêm đầu tiên. Ánh sáng của que diêm phản chiếu ánh mắt
lấp lánh của bé. Tôi thấy trong đôi mắt ấy hiện lên một lò sưởi ấm áp, đôi chân cô
bó khẽ duỗi ra như để sưởi cho ấm. Thế rồi que diêm thứ nhất vụt tắt. Đôi mắt cô
bé như hụt hẫng, cô do dự thoáng chốc rồi quẹt tiếp que diêm thứ hai. Đôi mắt cô
long lanh, bờ môi khẽ cử động, có lẽ cô đang thấy hình ảnh một bàn ăn đủ đầy,
sang trọng. Que diêm thứ hai vụt tắt, cô quẹt tiếp que diêm thứ ba. Lần này, khi
ánh sáng vừa loé lên, tôi như thấy chính hình ảnh của mình trong mắt cô bé. Trên
mình tôi treo rất nhiều thứ đồ chơi và cô bé đang sung sướng chạy nhảy xung
quanh tôi. Nhưng rồi ảo ảnh lại vụt tan, cô bé háo hức quẹt tiếp que diêm thứ tư.
Tôi không rõ cô bé nhìn thấy gì trong que diêm ấy, chỉ biết gương mặt cô sáng
bừng lên một cách kì lạ. Đôi mắt rạo rực, ấm áp và say mê. Khi que diêm thứ tư
vụt tắt, tôi nghe cô hoảng hốt nói trong nước mắt giàn giụa:
Bà ơi! Bà đừng bỏ cháu! Bà cho cháu đi theo bà về với Thượng đế chí nhân! Bà đã
hứa là sẽ không bao giờ bỏ cháu....!
Vừa nói cô vừa vội vàng quẹt hết que diêm này đến que diêm khác. Cũng chính lúc
ấy, giờ giao thừa đã điểm. Trong ngôi nhà tôi đang đứng, mọi người ùa đến quanh
86
tôi. Tôi phải trở lại với công việc của mình không tiếp tục dõi theo cô bé bán diêm
được nữa.
Sáng hôm sau, tôi thấy có tiếng lao xao nơi khe tường tối qua cô bé bán diêm đã
đứng. Tôi thấy người ta tụ tập rất đông bàn tán. Cô bé bán diêm đêm qua đã chết.
Cô chết giữa rất nhiều những que diêm đã cháy.
Có lẽ nó muốn sưởi cho ấm - tiếng một ai đó cất lên bình thản.
Đã nhiều mùa Giáng sinh qua đi, cái chết của cô bé bán diêm khiến tôi bị ám ảnh
khôn nguôi. Tôi không còn thấy vui mừng mỗi khi Giáng sinh về mà ngoài đường
còn có những cô bé bán diêm... Và tôi ước trên đời này sẽ không còn những cô bé,
cậu bé bán diêm như vậy nữa.
BÀI THAM KHẢO 2: LỜI KỂ CỦA MỘT

QUE DIÊM
Tôi là một trong những chiếc que diêm được cô chủ nhỏ mua về từ một tiệm tạp
hóa trong thành phố. Tôi co ro trong chiếc hộp nhỏ vì hôm nay là Giáng sinh cơ
mà . Tôi nghe tiếng rao bán diêm của cô chủ vang vọng mãi trên các đường phố
lạnh cóng ..đầy tuyết lạnh rơi phủ. Cô bán chúng tôi đi để mang về những đồng
tiền ít ỏi trang trải phần nào cuộc sống khó khăn của gia đình và bản thân. Cô chủ
bán rất rẻ ,chỉ một xu cho một que diêm thế mà không ai mua chúng tôi cả .Càng
về đêm,trời càng lạnh, cô chủ chắc cũng như chúng tôi, đang co ro trong bộ áo
mỏng ,rẻ tiền. Tôi nghe văng vẳng tiếng nhạc Giáng sinh, tiếng mọi người vui vẻ
chúc nhau năm mới khi cô bé đi qua những con phố. Thỉnh thoảng tôi cảm thấy cô
dừng chân rất lâu ở một nơi chốn nào đó. Có thể đó là một cửa hàng với những cây
87
thông trang trí thật đẹp. Có thể đó tiếng cười vui vẻ của một gia đình nào đó trogn
thật ấm cúng và đầy đủ với gà tây,rượu và bánh trái ...Cô chủ có vẻ như đói lắm
rồi, cô nép vào những tòa nhà để nép mình trước những cơn gió lạnh. Cô bật cháy
chúng tôi, từng que diêm một. Khi đến lượt tôi thì cô bé đã ngã xuống nền tuyết
giá lạnh. Trước khi vụt tắt tôi vẫn thấy trên môi cô bé hé nở một nụ cười .Nụ cười
của hạnh phúc. chắc hẳn cô chủ đang mơ ..một giấc mơ đẹp trong đêm đông. ĐÊM
Giáng sinh- noel an lành ...
Cuộc sống không có ước mơ thật nhạt nhẽo, mỗi que diêm là một ước mơ của một
tâm hồn bé bổng và trong sáng, mỗi ánh lửa bùng cháy là chút tình thương đâu đó
còn sót lại của lòng nhân. Câu chuyện kết thúc thật buồn nhưng đâu đó ta vẫn thấy
một kết thúc có hậu, chắc hẳn cô bé đã nghĩ rằng mình đã về với mẹ của mình,
được nép vào lòng mẹ như cô hằng mơ ước.
"Hãy biết ước mơ dù đôi khi ước mơ cũng chỉ là mơ ước, nhưng hãy cứ tiếp tục
ước mơ ..." đó là thông điệp đằng sau câu truyện, cô bé chết nhưng không phải một
cái chết vô nghĩa, cô vẫn còn đâu đó trong suy nghĩ của những người lớn chúng ta
rằng sống phải có hoài bảo, trong mọi hoàn cảnh khắc nghiệt đến như thế nào thì
cũng không được bỏ cuộc hay trong những giấc mơ trẻ thơ thương xót cho một tâm
hồn bé bổng không có nhiều điều kiện như mình - đó là lòng nhân ái.
BÀI THAM KHẢO 3: LỜI CỦA MỘT THIÊN

THẦN NHỎ ĐI CHƠI ĐÊM GIAO THỪA
Đêm Giao thừa rét buốt và lạnh lẽo, một em bé len lỏi giữa đám người đông nghẹt.
Bóng nhỏ bé đáng thương đó lọt vào mắt tôi. Không hiểu sao lòng tôi trào dâng
một niềm thương cảm vô bờ bến. Bỏ bạn bè để âm thầm đi theo cô bé, tôi nhìn
88
thấy cả ý nghĩ trong đầu của em. Thật đáng thương! Một em bé sớm mất đi người
bà và người mẹ - những người thương em nhất, mất đi ngôi nhà xinh xắn có dây
thường xuân bao quanh để sống cùng người cha nghiệt ngã độc ác, suốt ngày rượu
chè be bét rồi sau đó là trút cả lên đầu em, để sống trong căn gác xép gần sát mái,
nơi gió lùa chẳng khác gì ngoài trời rét mướt, cái cuộc sống mà em đang phải chịu
khiến lòng tôi đau nhói.
Đôi mắt em ngước nhìn những con người kia với vẻ đáng thương, tôi cứ nghĩ sẽ có
ai đó động lòng mà mua cho em một bao diêm. Nhưng hỡi ôi, chẳng ai mua giùm
em, cũng chẳng ai bố thí cho em đồng nào. Đôi mắt em ướt nhoẹt nước mắt -
những giọt nước mắt buồn tủi và cay đắng. Cái đói và cái rét làm bàn chân trần
buốt giá của em tê cứng lại, em khép mình trong góc tối của bức tường ngôi nhà
gần đó. Gió vẫn rít từng cơn .... Tuyết phủ lên đầu em hờ hững... Chao ôi, cảnh
tượng mới đáng thương làm sao! Tôi phải làm gì để em có chút hi vọng vào cuộc
sống đây?
Những người đi trên đường ... Họ thực sự độc ác như chính lòng dạ của Mụ Mùa
Đông, với áo ấm, với khăn choàng kín cổ và bít tất ấm áp , họ có nhìn thấy em bé
cô đơn và mỏng manh ... hay họ nhìn thấy nhưng làm lơ đi, cứ coi như mình không
thấy. Tôi chẳng còn hi vọng gì về họ ... Ánh mắt tôi ái ngại nhìn em, thân hình gầy
gò run bần bật theo từng cơn gió rít, "Em bé ơi .... quẹt diêm đi, em sẽ chết rét
mất ..." Lòng tôi bật ra câu nói đó. Và dường như em hiểu tôi, em ngước đôi mắt lờ
đờ và mệt mỏi về phía tôi (mặc dù chẳng bao giờ em nhìn thấy tôi) ... Không, em
đang nhìn ngôi nhà bên kia qua cửa sổ với bố, mẹ, những đứa con cùng thức ăn
dọn sẵn trên bàn và cây thông Noel, với ấm áp lò sưởi và thơm phức mùi ngỗng
quay. Chỉ cách một bức tường thôi, một bức tường thôi .... Là đứa em lạnh cóng bé
nhỏ của tôi và là một gia đình hạnh phúc.
89
Đánh liều, em quẹt diêm thật. Lần thứ nhất, tôi thấy rõ trước mắt em hình ảnh mờ
ảo của lò sưởi với hơi ấm bốc lên nghi ngút, em cười và duỗi chân ra, nhưng rồi
trước em chỉ còn là màn đêm lạnh lẽo khi diêm vừa tắt. Lần thứ hai, que diêm bốc
cháy với bàn ăn và những con ngỗng quay nóng hổi, thơm phức cùng dĩa, dao sẵn
sàng. Em giơ tay muốn níu kéo lại tất cả nhưng rồi cũng chỉ là vô vọng. Lần thứ
ba, que diêm cháy bùng và cây thông Noel hiện ra, một cây thông thật lộng lẫy và
cao to, với những chùm sao giấy và những món quà. Rồi cũng vụt tắt theo những
mộng tưởng dường như là bình thường của những đứa trẻ khác nhưng lại có ý
nghĩa to lớn đối với em. Tôi khóc .... khóc thật rồi ... Đứa em nhỏ tôi chưa từng
biết đến ... Từ khi tôi vẫn chưa trở thành thiên thần nhỏ. Lần thứ tư em quẹt diêm
với ánh mắt đờ đẫn và vô vọng, nhưng kìa, Bà hiện lên hiền từ và đẹp lão vô cùng
trước mắt em. Những khao khát cháy bùng trong em, em kêu lên - những tiếng kêu
từ tận đáy lòng:" Bà ơi, bà đừng đi, bà cho cháu theo với, cháu biết rằng que diêm
vụt tắt thì bà cũng biến mất như lò sưởi, ngỗng quay, cây thông... cháu không cần
gì hết, cháu chỉ cần bà thôi, bà cho cháu đi cùng nhé" ... Rồi như một kẻ điên, em
quẹt hết những que diêm mà em có thể vơ lấy. Diêm cháy sáng rực một vùng như
ban ngày, Bà rực rỡ và đẹp vô cùng, rồi bà nắm tay em, hai bà cháu cùng bay lên
cao theo những đốm lửa nhỏ bé như vì sao ... sau lưng em, đôi cánh thiên thần hiện
ra ... Em trở về với Thượng đế cùng bà, tôi khóc, nhưng nước mắt tôi không mặn
mòi và chua chát như trước nữa, tôi thấy hạnh phúc, vì cuối cùng em cũng đã đạt
được ước mơ...
Sáng hôm sau, người ta thấy xác em bé nằm giữa góc hai bức tường với nụ cười và
đôi má ửng hồng. Và xung quanh em, những bao diêm đốt dở vung vãi ... Không ai
hiểu nổi vì sao em chết ... Có ai biết đâu sự vô tâm của họ dẫn đến cái chết đau
90
lòng ... Nhưng cái chết đó là sự giải thoát cho một cuộc sống khốn cùng của đứa trẻ
nhỏ bé ...
ĐỀ 12: HÃY TƯỞNG TƯỞNG MÌNH LÀ NGƯỜI

CHỨNG KIẾN CẢNH CHÚ BÉ HỒNG GẶP LẠI MẸ
I. Mở bài: Hoàn cảnh được chứng kiến câu chuyện.
II. Thân bài
- Hoàn cảnh cuộc gặp gỡ.
- Diễn biến: Cuộc gặp gõ diễn ra như thế nào, hành động, tâm trạng của bé Hồng
và mẹ bé Hồng trong cuộc gặp ra sao…?
- Tâm trạng và cảm xúc của bản thân khi chứng kiến cuộc gặp gỡ đó.
III. Kết bài
Suy nghĩ về tình mẫu tử.
BÀI THAM KHẢO
Tình mẫu tử trong mỗi chúng ta thật thiêng liêng và sâu nặng. Dù trải qua bao bão
giông, tình yêu ấy vẫn vẹn nguyên trong trái tim mỗi người con. Cuộc gặp gỡ của
cậu bé Hồng và mẹ khiến tôi thật xúc động và nhớ mãi không quên
Tôi và Hồng là bạn thân nên Hồng thường tâm sự với tôi mọi chuyện trong gia
đình cậu. Thầy mất, mẹ cậu phải bỏ quê đi tha hương cầu thực. Hồng ở lại sống với
gia đình người cô nhưng bà thường xuyên gieo rắc vào đầu cậu những hoài nghi để
cậu khinh miệt mẹ mình. Dù vậy cậu vẫn luôn dành tình yêu thương và kính mến
91
mẹ. Tôi thấy thương cho hoàn cảnh của Hồng mà chỉ biết lặng im, lắng nghe
những tâm sự của cậu. Sắp đến ngày giỗ đầu của thầy cậu, cậu luôn mong ngóng
mẹ về.
Chiều hôm đó, tiếng trống trường vang lên, chúng tôi thu gọn sách vở và cùng
nhau ra về. Ra đến cổng trường, tôi thấy Hồng bất chợt nhìn theo chiếc xe kéo
đang chở một người phụ nữ. Hồng đuổi theo và gọi:
- Mợ ơi! Mợ ơi! Mợ ơi!.....
Tôi thấy vẻ mặt bối rối của Hồng, chắc cậu sợ gọi lầm người khác. Nếu vậy, lũ bạn
cùng lớp chúng tôi sẽ coi đó là một trò cười tức bụng, chúng sẽ khua guốc inh ỏi và
nô đùa ầm ĩ trên hè. Cái lầm đó sẽ khiến Hồng thẹn và tủi cực nữa. Nỗi mong
ngóng ngày mẹ trở về của cậu khiến tôi thương cậu vô cùng.
Rồi chiếc xe chạy chầm chậm… Người phụ nữ vẫy chiếc nón, đúng là mẹ của
Hồng rồi. Hồng đuổi kịp chiếc xe, cậu thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi. Hồng trèo
lên xe, đôi chân của cậu ríu cả lại, có lẽ vì đã quá mệt. Mẹ Hồng kéo lấy tay cậu và
xoa đầu. Hồng cứ thế òa lên khóc rồi cứ thế nức nở. Tôi không kìm được giọt nước
mắt lăn rơi trên má mình, mừng cho cậu vì đã được ở trong vòng tay mẹ. Mẹ Hồng
cũng sụt sùi khóc theo và nói:
- Con nín đi! Mợ đã về với các con rồi đây mà
Mẹ Hồng lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho cậu và xốc nách cậu lên xe. Hồng
ngắm nhìn mẹ thật kĩ, mẹ cậu không còm cõi xơ xác mà gương mặt vẫn tươi sáng
với đôi mắt trong và nước da mịn, không giống như những gì như bà cô cậu đã kể.
Tôi thấy Hồng ngồi trên đệm xe, đùi cậu áp vào đùi mẹ, đầu ngả vào cánh tay mẹ.
92
Cậu cảm giác sự ấm áp đã bao lâu mất đi nay bỗng mơn man khắp da thịt mình.
Lâu lắm rồi tôi mới thấy được Hồng vui sướng, hạnh phúc như thế.
Chiếc xe kéo chậm rãi, tôi đi bên cạnh để ngắm nhìn phút giây mong mỏi bấy lâu
của cậu. Hồng lăn vào lòng mẹ, bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi
rôm ở sống lưng cho cậu. Suốt quãng đường từ ngã tư trường học về đến nhà cậu,
tôi thấy mẹ cậu hỏi han nhưng có lẽ cậu chẳng để tâm những câu hỏi đó. Ở bên mẹ
là những khoảnh khắc bình yên nhất, Hồng chẳng còn bận tâm những lời nói cay
nghiệt hàng ngày của bà cô về mẹ cậu.
Câu chuyện của Hồng khiến tôi cảm nhận được sự ấm áp và hạnh phúc của mỗi
người con khi được nằm yên trong vòng tay của mẹ. Hồng đã sống trong bao nỗi
tủi hổ, bao mong đợi ngày được gặp lại mẹ. Tôi thấy vui cùng với niềm vui của
Hồng và cảm thông sâu sắc vỡi những đau khổ, bất hạnh cậu phải trải qua.
Cuộc gặp gỡ ngắn ngủi giữa Hồng và mẹ đã để lại trong tôi bao suy ngẫm về tình
mẫu tử cao đẹp. Những tổn thương bấy lâu trong tâm hồn cậu bé được xoa dịu bởi
tình mẹ ấm áp và chở che. Dù trải qua hoàn cảnh sống vô cùng khó khăn nhưng
không gì có thể ngăn cách được tình yêu của những đứa con dành cho mẹ. Tình
yêu ấy thật bất tử và vô cùng thiêng liêng.
ĐỀ 13: TƯỞNG TƯỞNG MÌNH LÀ NGƯỜI CHỨNG KIẾN

CUỘC TRÒ CHUYỆN CỦA CHÚ BÉ HỒNG VÀ BÀ CÔ
Mỗi chúng ta sinh ra không ai có thể tự lựa chọn gia đình của mình. Có những đứa
trẻ may mắn, cũng có những đứa trẻ lại bất hạnh. Hồng cũng là một số phận không
may mắn. Tuy chỉ là hàng xóm. không hiểu hết mọi chuyện, nhưng tôi cũng biết
93
được hoàn cảnh của cậu. Tôi eaast thương cậu, đặc biệt khi tình cờ nghe được cuộc
nói chuyện giữa Hồng và cô cậu.
Người trong làng ai cũng biết chú bé Hồng, thầy mất, mẹ lại bỏ quê đi. Tôi bằng
tuổi Hồng nhưng không chơi với cậu. Hồng có lẽ không để ý còn tôi lại âm thầm
dõi theo cuộc sống của cậu. Tôi khâm phục nghị lực ở cậu bạn nhỏ bé ấy.
Một hôm, tôi đang ra vườn hái rau thì nghe tiếng nói chuyện bên nhà Hồng. Vườn
nhà tôi ở sát vách nhà câu nên tiếng nói chuyện nghe rõ mồn một. Tôi kiễng chân
còn nhìn thấy toàn cảnh qua khe hở. Tôi thấy Hồng đã bỏ đi khăn tang trắng, tôi
nhớ ra đã gần đến ngày giỗ đầu thầy cậu. Tôi thấy bà cô Hồng mỉm cười diễn kịch,
cất giọng cay độc:
-Hồng! Mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mợ mày không?
Nét mặt Hồng hơi khác lạ, dường như phân vân điều gì đó, chắc hẳn cậu cũng
muốn gặp mẹ lắm. Nhưng dường nhận ra những ý nghĩ cay độc trong giọng nói và
nét mặt khi cười kia, hồng lại cúi đầu, không đáp. Tôi nghe người lớn nói cô Hồng
ghét mẹ cậu, bà ta chỉ muốn gieo rắc vào đầu óc Hồng những hoài nghi để cậu
khinh miệt và ruồng rẫy mẹ. Mẹ Hồng là một người đàn bà mang tội góa chồng, nợ
nần cùng túng quá, phải bỏ con bỏ cái đi tha hương cầu thực. Mọi người không ưa
cô ấy, nhưng tôi hiểu Hồng yêu mẹ của mình. Làm sao tình yêu thương, kính mến
mẹ của một người con lại bị những rắp tâm dơ bẩn xâm phạm, lay chuyển? Khi tôi
đang miên man suy nghĩ thì Hồng đã cười đáp lại:
- Không! Cháu không muốn vào. Cuối năm thế nào mợ cháu cũng về.
Bà cô nghe thế vẫn dùng cái giọng ngọt ngào hỏi luôn:
- Sao lại không vào? Mợ mày phát tài lắm, có như dạo trước đâu?
94
Rồi hai con mắt long lanh của cô ta chằm chặp xoáy vào đứa cháu đang ngồi trước
mặt. Hồng im lặng, đầu cúi xuống đất. Tôi thoáng thấy khóe mắt cậu ấy đỏ lên. Cô
Hồng vẫn không buông tha mà vỗ vai cậu cười nói:
- Mày dại quá cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu. Vào mà bắt mợ mày may vá sắm
sửa cho và thăm em bé chứ.
Hai tiếng “em bé” ngân dài ra, xoắn vào nỗi đau trong tâm hồn một đứa trẻ. Như
không thể kìm nén, nước mắt Hồng ròng ròng rớt xuống hai bên mép rồi rơi xuống
đầm đìa ở cả cằm và cổ. Mắt tôi cũng bất giác cay cay, mẹ Hồng đã chịu bao đắng
cay. Thành kiến xã hội đã đẩy bà rời bỏ anh em Hồng, nỗi đau ấy xót xa biết chừng
nào.Tôi giật mình nhìn Hồng cười dài trong tiếng khóc, hỏi cô:
- Sao cô biết mợ con có con?
Bà cô vốn không hề quan tâm nỗi đau của cháu ruột, vẫn cứ tươi cười kể các
chuyện cho. Nào là một bà họ nội xa vào trong Thanh Hóa cân gạo về bán. Một
hôm đi qua chợ thấy mẹ Hồng ngồi cho con bú ở một bên rổ bóng đèn. Mẹ Hồng
ăn mặc rách rưới, mặt mày xanh xao, người thì gầy rạc đi, thấy thế bà ta thương
tình toan gọi hỏi xem sao thì mẹ cậu vội quay đi, lấy nón che mặt. Bà ta say sưa kể
mãi, còn Hồng thì nét mặt ngày càng thay đổi. Giống như nghẹn lại, khóc không
thành tiếng. Tôi nghe còn thấy xót xa, huống chi là Hồng. Một lát sau, cô cậu bỗng
đổi giọng, vừa vỗ vai vừa nhìn vào mặt Hồng, nghiêm nghị nói
- Vậy mày hỏi cô Thông chỗ ở của mợ mày, rồi đánh giấy cho mợ mày, bảo dù sao
cũng phải về. Trước sau cũng một lần xấu, chả nhẽ bán xới mãi được sao?
Thông có lẽ là tên người đàn bà họ nội xa kia.
95
- Mấy lại rằm tháng tám là giỗ đầu cậu mày, mợ mày về dù sao cũng đỡ tủi cho cậu
y, và mày cũng phải có họ, có hàng, người ta hỏi đến chứ? Bà cô vẫn tiếp tục
những lời nói cay độc của mình.
Hai người còn nói chuyện thêm nữa, nhưng tôi phải về ngay để nấu cơm cho mẹ.
Tôi tần ngần rời khỏi vườn, lòng man mác buồn khi nghĩ đến khuôn mặt xót xa,
đầy nước mắt của Hồng. Cùng là trẻ con nhưng cậu ấy lại không được đón nhận
tình thương từ một gia đình trọn vẹn. Câu chuyện cứ quẩn quanh ám ảnh trong tâm
trí tôi về số phận, cuộc đời của những hoàn cảnh bất hạnh.
ĐỀ 14: KỂ LẠI GIẤC MƠ GẶP LẠI NGƯỜI THÂN

XA CÁCH LÂU NGÀY
I. Mở bài
- Giấc mơ diễn ra như thế nào?
- Cảm xúc của bạn khi có giấc mơ đó
- Giới thiệu người bạn thân, Quan hệ với em như thế nào? Cách xa bao lâu? Lí do
gì xa cách em lâu thế? Cảm xúc của em khi gặp lại người thân?
Ví dụ:
Tuổi thơ tôi là tháng ngày vô cùng tươi đẹp bên những người bạn vô cùng đáng
yêu. Người mà tôi thân thiết và yêu thương nhất là Lan. Nhưng từ lúc học lớp 6 thì
Lan cùng với gia đình định cư bên nước ngoài. Từ khi đó, tôi không còn gặp Lan,
nhưng trong sâu thẳm trái tim tôi Lan luôn là người bạn tôi yêu quý nhất. Rồi một
ngày tôi gặp Lan trong một giấc mơ, mơ giấc mơ thật ý nghĩa.
96
II. Thân bài
- Giới thiệu chung về người bạn thân: Người bạn đó bây giờ đang ở đâu? Đang
làm gì?
- Tả người bạn gặp trong mơ: Khi gặp lại quan sát thấy người thân như thế nào?
Diện mạo? Hình dáng? Y phục? Cử chỉ? Nét mặt? Động tác? Lời nói…
- Người bạn có những nét gì khác so với lúc trước khi xa không? (So sánh từ hình
dáng bên ngoài với tính cách bên trong trước đó và bây giờ?) và nêu lên Nhận xét
và suy nghĩ của bạn.
- Nhớ và kể lại những kỉ niệm gắn bó với người bạn gặp trong mơ
- Bạn và người bạn thân đã trò chuyện như thế nào? Nói với nhau những gì?
- Cuối buổi gặp gỡ những việc gì xảy ra? Cảm xúc của bạn ra sao?
- Tình huống đánh thức bạn dậy? Tâm trạng bạn như thế nào? Cảm xúc ra
sao?
III. Kết bài
- Giấc mơ tan biến bạn quay trở về hiện thực và ấn tượng sâu sắc nhất của bạn và
người bạn thân là gì?
- Cảm xúc của bạn ra sao, khi nhớ lại cuộc gặp gỡ này?
- Bạn có cảm nghĩ gì?
BÀI THAM KHẢO 1
97
Những ngày đầu mùa đông, trời trở lạnh, em đi ngủ sớm hơn mọi khi. Em nằm bên
cạnh bà và được nghe những câu hát mượt mà của ngày xưa bà thường hay hát.
Chắng mấy chốc, giọng hát ngọt ngào ấy đã đưa em chìm sâu vào giấc ngủ. Trong
giấc mơ, em thấy ông nội trở về trò chuyện cùng với em.
Ông nội em năm nay cũng khoảng 70 tuổi nhưng ông đã không còn từ khi em mới
bỡ ngỡ bước vào lớp một. Thời gian trôi qua thật nhanh, thấm thoắt cũng đã gần
chục năm rồi em không đuợc sống bên cạnh ông, không đuợc nghe giọng nói ồm
ồm chứa đựng bao tình thương của ông.
Em vẫn nhớ như in giấc mơ hôm đó, em thấy ông nội với hình dáng gầy gầy thân
quen đi về phía em đang học bài. Em vui sướng chạy ra ôm chầm lấy ông. Đôi bàn
tây ấm áp của ông nhẹ nhàng xoa lên đầu em rồi ông dắt em từ bàn học ra chiếc
ghế nhỏ ngày xưa hai ông cháu dạy nhau tập đọc đặt ở phòng ngoài. Đã lâu lắm rồi
mà nhìn ông vẫn không thay đổi là bao so với trước. Khuôn mặt vấn rạng ngời
phúc hậu đã xuất hiện thêm nhiều nếp nhăn. Đôi mắt sâu hơi mờ đi nhưng đôi tai
ông vẫn còn tinh lắm. Dường nhu chỉ có mái tóc bạc thêm là thấy rõ vì dấu ấn thời
gian.
Ông hỏi han về tình hình học tập của em có tốt không? Em tự hào kể cho ông nghe
về những thành tích mà mình đã đạt được. Nói đến đâu ông cũng gật đầu tỏ vẻ hài
lòng và khen em đã có tiến bộ hơn ngày trước rất nhiều. Em cảm thấy ông rất vui
và hãnh diện vì mình. Song ông vẫn nhắc nhở em phải biết lấy đó làm động lực để
mình cố gắng. Ông mong em luôn chăm chỉ học tập, rèn luyện bản thân, không lúc
nào được nguôi nhớ công ơn sinh thành và nuôi dưỡng của bố mẹ, thầy cô. Em
ngồi im lặng và thấm thía những lời dạy đầy ý nghĩa của ông vào tâm trí. Rồi em
hỏi thăm sức khoẻ của ông. Ông nói rằng ông rất khoẻ và luôn nhớ về mọi người.
98
Ông hy vọng rằng em sẽ thay ông chăm sóc bà thật tốt. Em cảm động lắm, không
biết nói gì em chỉ biết nhìn ông và gật đầu thay cho câu trả lời của mình. Ngồi nói
chuyện được khá lâu, ông kể tiếp cho em nghe nhiều câu chuyện hay mà ngày
trước ông vấn thường hay kể. hai ông cháu nói chuyện vui vẻ, giọng nói và tiếng
cười ấm áp của ông vang khắp căn nhà bé nhỏ.
Trời về khuya hơn, màn đêm yên ắng, tĩnh mịch lạ thường. Em hỏi ông hay nói
đúng hơn nó là lời trách móc ngây thơ rằng: "Sao ông không thường xuyên về
thăm gia đình hay là ông đã quên mọi người? Lần này về ông phải ở đây thật lâu
để chơi với chúng cháu". Ông khẽ nói với em rằng: "Hãy nhớ ông luôn ở bên cạnh
mọi người". Nói xong, ông lẳng lặng bước ra cửa, vì sợ phải xa ông em vội chạy
theo nhưng hình ảnh ông cứ xa dần, chỉ thỉnh thoảng ông ngoảnh lại vẫy tay tạm
biệt. Em khóc gọi theo ông. Thấy mình khóc, em tỉnh dậy thì ra những gì mình vừa
thấy chỉ là mơ. Đó là một giấc mơ mà em không bao giờ quên được.
Em sẽ luôn ghi nhớ và trân trọng giấc mơ quý giá này. Em tin rằng dù không có
thật nhưng mỗi lời nói, cử chỉ ông dành cho em đều là động lực để em vươn lên
trong cuộc sống.
BÀI THAM KHẢO 2
Ông ngoại là người rất thân yêu đối với em. Trong suốt quãng đời thơ ấu của mình,
hình ảnh ông là hình ảnh thân thương yêu quý nhất trong tâm trí em. Ông cho em
ăn, ru em ngủ, dạy em vẽ nhà, chơi trò chơi với em. Vậy mà giờ đây, ông không
còn bên em nữa. ông ra đi trong một chiều chủ nhật thật lặng lẽ. Tuy ông đã mất
nhưng em vẫn mong phép lạ xảy ra, ống có thể trở về và em đã gặp lại ông trong
một giấc mơ của mình.
99
Hôm đó, em học rất mệt nên đi ngủ sớm. Sau khi nhắm mắt lại, em thấy mình chìm
sâu vào giấc ngủ. Bỗng trước mắt em hiện ra khu vườn thân thương của nhà ông
ngoại. Đúng là khu vườn ấy rồi. Góc vườn là cây khế ngọt ông thường hái cho em
ăn. Lá cây vẫn xanh mướt và trên cành xuất hiện những quả khế nho nhỏ, xanh
xanh. Còn giữa vườn là cây hồng xiêm là cây mà ông ngoại cưng nhất. Rồi hai cây
bưởi mẹ con, chỗ rau ngải cứu mọc sát đất, cả cày liễu lá dài đến cây xoài đang trổ
hoa vẫn nguyên như lúc em còn bé, ở dưới quê với ông ngoại. Trong khu vườn
này, ông đã cùng em chăm sóc những cây xanh cho chúng lớn, ra hoa, kết quả. ông
dạy em biết giá trị khi làm việc, đó là niềm vui, niềm Tự hào khi thấy cây mình bỏ
công chăm sóc cho ra những trái ngọt đầu tiên. Nhìn khu vườn, bao nhiêu kỉ niệm
với ông ngoại lại ùa về trong tâm trí em. Em thấy nhớ ông quá và đột nhiên em cất
tiếng gọi – một tiếng gọi từ trái tim, em gọi thật to: Ông ơi! Bỗng òng từ từ hiện ra.
Vì không tin vào mắt mình, em đưa tay lên dụi mắt. Và ông cất tiếng gọi: Bó cún
của ông, ông đây mà. Đúng là giọng nói thân thương của ông rồi. Cái giọng nói đã
từng mất đi bây giờ lại trở lại bên em. Em chạy thật nhanh ra chỗ ông. Lúc ấy
không hiểu sao miệng em thì cười còn mắt lại đầy nước mắt. Em nhào vào lòng
ông, khóc thật to. Ông xoa đầu em thật nhẹ: Cháu đừng khóc nữa, đừng khóc nữa,
ông ở đây mà. Em ngửng mặt lên nhìn ông. Tóc ông vẫn bạc trắng như ngày xưa.
Em còn nhớ hồi bé mỗi lần nghịch tóc ông, em lại ngô nghê hỏi: Sao tóc ông trắng
thế?
Tuy ông đã ra đi nhưng cuối cùng em cũng đã hiểu ra, trước khi ông ra đi ông đã
để lại cho cháu hai món quà. Món quà của sự trí thức, ông ra đi nhưng cháu vẫn
thấy linh hồn ông đang ở bên cháu. Còn món quà nữa đó là khu vườn nhỏ mà ông
đã chăm chút khi còn sống. Và em luôn tin rằng: Dù ông không còn nữa nhưng
100
linh hồn ông vẫn sẽ còn hiện diện ngay ở bên cạnh tôi, với vườn cây đầy hoa trái
mà ông trồng.
ĐỀ 15: KỂ VỀ MỘT LỖI LẦM LÀM EM ÂN

HẬN MÃI
I. Mở bài
- Giới thiệu hoàn cảnh câu chuyện: Thời gian, địa điểm.
- Nêu tình huống truyện.
Gợi ý:
Tiếng trống trường vang lên báo hiệu giờ ra chơi đã đến, học sinh từ các lớp ùa ra
sân chơi. Em cùng mấy bạn nam trong lớp rủ nhau ra sân chơi đá bóng. Bọn em
đang thi nhau rượt đuổi trái bóng tròn, Nam cố sức chạy thật nhanh theo trái bóng,
không may đã va phải một em học sinh lớp một. Em ấy ngã xuống sân, có lẽ là đau
nên em òa khóc nức nở.
II. Thân bài
- Em chạy vụt qua, nhưng khi nghe thấy tiếng khóc, liền quay lại và chạy tới chỗ
em nhỏ đang khóc.
- Chúng em đỡ em nhỏ đứng dậy, dỗ cho em nín, hỏi thăm và xin lỗi em nhỏ ấy.
- Nhìn khắp người cậu bé lớp một, thấy quần áo em còn dính bụi bẩn, chúng em
liền lấy tay phủi sạch bụi trên quân áo cho em ấy. Nam ngỏ ý muốn đưa em ấy về
tận lớp nhưng em nhỏ mĩm cười rồi lác đầu nói không cần.
101
- Chúng em xin lỗi em ấy một lần nữa.
III. Kết bài
- Việc xây ra vừa rồi khiến chúng em rất hối hận, may là em nhỏ đã không sao. Em
cũng đã rút ra được bài học cho bản thân: Khi chơi cũng luôn phải chú ý tới người
khác kẻo làm ảnh hưỏng đến họ và phải biết nói lời xin lỗi khi mình làm sai hoặc
phạm lỗi lầm.
BÀI THAM KHẢO 1
Năm nay tôi học lớp 8. Nhà tôi tuy nghèo nhưng tôi luôn được cha mẹ quan tâm và
cũng luôn cố gắng là con ngoan trò giỏi. Ấy vậy mà, cuối năm học lớp 7 tôi đã một
lần làm mẹ buồn.
Hôm đó, tôi dậy sớm để đánh răng rửa mặt chuẩn bị đi học. Hàng sáng, mẹ tôi
thường để chảo cơm trên bếp, sao hôm nay lại chẳng thấy đâu. Tôi lên hỏi mẹ: "Mẹ
ơi sao mẹ vẫn chưa rang cơm cho bọn con ăn hả mẹ?". Mẹ nhẹ nhàng nói: "Hôm
nay nhà mình hết tiền mua gạo, phải đợi tiền lương của bố và chị con, hay con chịu
khó bỏ ăn sáng một buổi có làm sao đâu?".
Tôi bực mình dậm chân dậm tay tỏ vẻ không bằng lòng. Tôi thoáng nhìn thấy nét
mặt mẹ rất buồn. Mẹ bảo: "Thôi đi học đi con, mẹ phải đi làm việc của mẹ". Tôi
tức quá phát khóc lên, bỏ cả cặp sách lên giường ngủ tiếp. Tôi không nhớ là hôm
nay có bài để chuẩn bị cho tiết kiểm tra ngày mai, thú thực lúc đấy tôi rất bực nên
chỉ vì chuyện nhỏ mà quên hết mọi thứ. Tôi chỉ khóc và lẳng lặng lấy chăn ra đắp.
Lúc mẹ tôi đánh răng rửa mặt xong mẹ lên nhà khoá cửa để đi làm, mẹ có biết đâu
là tôi ở trong nhà. Thế là tôi nằm trong chăn ấm áp, chiếc chăn ru tôi vào giấc ngủ
êm đềm. Đến khi thức dậy thì đã quá muộn. Tôi giật mình, bổ chổng bổ choảng
102
vùng dậy thì chao ôi, cửa nhà đã khoá. Tôi ngồi trong nhà kêu ầm ĩ lên nhưng vô
hiệu, mọi người đều đi làm hết. Nhà tôi là nhà tập thể, xung quanh lúc đó chỉ có
mấy đứa trẻ con. Tôi gọi chúng và bảo: "Các em giúp chị mở cửa ra với". Một đứa
nhanh nhảu nói: "Thế chìa khoá nhà chị để đâu thì chúng em mới mở được chứ!".
Tôi đứng ngẩn người ra, quay lại nhìn đồng hồ thì thấy đã mười giờ rưỡi. Bụng tôi
lúc này như có móng tay sắc nào cào vào. Mắt tôi hoa lên vì đói. Tôi lục hết mọi
thứ trong nhà xem có cái gì ăn không nhưng vô hiệu, chả có gì cả. Tôi nhìn ra ô
cửa sổ thì thấy bạn Lan nhà bên bảo: "Nguyệt ơi sao hôm nay bạn không đi học?
Thầy giáo phê bình bạn đấy". Tôi liền nói: "Lan ơi, hôm nay có bài nào không cho
tớ mượn để tớ chép?". Lan rút trong cặp ra đưa cho tôi bài chuẩn bị cho tiết kiểm
tra. Tôi học vẹt được vài bài nhưng không chịu nổi cơn đói. Vừa hay lúc đó mẹ tôi
về bảo: “Ơ, sao hôm nay con không đi học?". Tôi bảo: "Mẹ nhốt con trong nhà thì
làm sao con đi được". Mẹ bảo: "Mẹ không biết, cho mẹ xin lỗi". Rồi mẹ rút trong
túi ra gói mỳ. Tôi không kịp bỏ vào bát mà vơ lấy vơ để ăn sống. Mẹ tôi ngồi nhìn
tôi ăn, chảy cả nước mắt. Tôi nhìn mẹ cũng cảm thấy mẹ không có lỗi trong
chuyện này mà chính là mình đã làm mẹ lo. Sáng hôm sau đi học, tôi cố gắng làm
bài kiểm tra một tiết, may sao được 5 điểm. Tôi ngượng quá vì mình làm lớp phó
học tập mà điểm kém như thế.
Tôi rất ân hận vì đã làm đau lòng mẹ, và phí công thầy cô đã bỏ sức ra để dạy tôi.
Tôi hứa sẽ không bao giờ tái phạm nữa.
BÀI THAM KHẢO 2
Tôi vẫn còn nhớ, ngày đầu tiên đến trường, tôi đã được người ta dạy rằng “Nhà
trường, lớp học là mái nhà thứ hai, và tất cả những thành viên trong một lớp đều là
người trong một gia đình”, và câu nói đó đã ghi sâu vào tiềm thức của tôi, cho đến
103
bây giờ, khi tôi đang học năm cuối cấp 2. Năm học này của tôi, nó có một điều gì
đó mới mẻ, khi có một cậu học sinh mới chuyển đến. Cậu ta tạo cho tôi một cảm
giác gì đó thật khó hiểu, có lẽ bởi vì trong lớp học, cậu là một người ít nói, gương
mặt lúc nào cũng mang vẻ lạnh lùng thoáng pha lẫn một ít buồn bã, cậu ta có rất ít
bạn bè, và tôi lại may mắn là một trong số ít đó, khi cậu ta là người ngồi cùng một
bàn với tôi. Tôi luôn cố gắng tạo nên một mối quan hệ như những người trong gia
đình với cậu ta, nhưng có vẻ mọi cố gắng của tôi đều bị cậu ấy hòa vào những cơn
gió và thổi bay về một nơi nào đó. Điều đó khiến tôi cảm thấy chán ngấy cậu ta, và
dần dần, những thiện cảm về cậu cũng biến mất trong tôi, mà thay vào đó là những
suy nghĩ không mấy hay ho về cậu.
Và rồi một ngày nọ, người thầy của chúng tôi đã trao cho chúng tôi một nhiệm vụ,
đó là làm một bài thuyết trình về môn Hóa, một môn mà tôi tệ nhất, và cũng là
môn mà cậu ta đứng trong hàng top của trường. Tôi đành phải đến nhà cậu ta để
cùng làm bài thuyết trình này, và việc này đã vô tình giúp tôi và cậu ta trở thành
những người bạn thân thiết, hoặc hơn cả thế.
Tôi đến nhà cậu, trong một buổi chiều thu, khi những chiếc lá mang sắc vàng đang
dần dần rơi xuống và che phủ lấy con đường đi. Theo sự hướng dẫn của cậu, tôi đã
tìm ra địa điểm mà mình cần đến, nó nằm trên một con phố nhỏ hẹp, vắng vẻ và
thật yên tĩnh. Nhà của cậu ta khá to, và nó mang nét cổ kính nào đó mà tôi không
biết được, xung quanh nhà cậu là những hàng cây kiểng, với đủ loại, được tạo dáng
rất đẹp, tôi chắc là nó phải do một bàn tay tài hoa làm nên.
Tôi bước đến bậc thềm và gõ nhẹ vài tiếng lên cánh cửa bằng gỗ, cậu ta bước ra,
với một vẻ mặt vẫn lạnh lùng như mọi khi, và lịch sự mời tôi bước vào nhà. Tôi
lặng lẽ bước vào, và nhận ra căn nhà hoàn toàn không có người thứ ba, nhưng điều
104
đó không làm tôi bận tâm bằng cách bày trí trong nhà cậu, nó được bày trí hoàn
toàn theo phong cách của quý tộc phương Tây, tôi thầm nghĩ có lẽ cha mẹ cậu ta
phải là những người rất tinh tế và lãng mạn.
Vào phòng cậu, tôi lại càng bất ngờ hơn khi căn phòng của cậu hoàn toàn bình
thường, không hề có gì khác biệt mấy so với những cậu bạn mà tôi từng biết đến.
Và chúng tôi bắt đầu làm bài, với sự hướng dẫn của cậu, tôi nhận ra cậu ta thật sự
thông minh, ít ra là hơn tôi rất nhiều trong môn học này. Khi chúng tôi hoàn thành
dc khoảng 1/3 bài viết, thì có tiếng chuông điện thoại reo, cậu ta tất tả chạy xuống
nhà, và nhanh chóng quay lại. Cậu ta bảo rằng, cậu ta có chuyện gấp cần phải ra
ngoài, và nếu muốn, tôi có thể ở lại, khi ra về hãy khóa cửa lại giùm cậu ta, và tôi
đã ở lại, một mình trong phòng cậu.
Trong phòng cậu, không có quá nhiều thứ khiến tôi để tâm đến, chỉ trừ một thứ, đó
là một cuốn sổ nhỏ, màu đen, được xếp cẩn thận ở trên bàn cậu, và tôi đoán nó là
một cuốn nhật ký. Tôi tự nhủ là không được xem, vì điều đó là xâm phạm đến sự
riêng tư của cậu ta. Nhưng sự đời mấy ai có thể cưỡng lại trí tò mò của chính bản
thân, tôi đã lật ra những trang giấy đầu tiên của cuốn nhật ký, và những gì được ghi
trong đó đã khiến tôi hết sức kinh ngạc về người bạn học lạnh lùng, ít nói và giỏi
giang của mình.
Những trang nhật ký đầu tiên cùng với những hàng chữ nhỏ nhắn, ngay hàng hiện
lên trước mắt tôi
"Ngày...tháng...năm...
Hôm nay, lần đầu tiên mình viết nhật ký, và cũng có lẽ, cuốn nhật ký này sẽ là
người bạn tâm tình với mình trong quãng thời gian dài còn lại, bởi vì người duy
105
nhất quan tâm đến mình đã không còn nữa, đó là mẹ mình, bà đã ra đi mãi mãi
trong một tai nạn giao thông mà bà không phải là người có lỗi.
Mất đi mẹ, mình cảm thấy như mất đi một phần cuộc sống, rồi đây, sẽ còn ai đánh
thức mình dậy vào những buổi sớm mai, sẽ còn ai làm những bữa ăn ngon dành
riêng cho mình, và còn ai cho mình ôm vào lòng mỗi khi cảm thấy yếu đuối...
Mất đi mẹ, mình như mất tất cả, bởi vì người cha chưa từng một lần bế đứa con,
cũng như chưa từng một lần ôm hôn đứa con này, ông ta chỉ biết làm một việc duy
nhất, đó là gửi tiền về cho mẹ con mình, và có lẽ đối với ông như thế là đã hoàn
thành trách nhiệm một người cha
......"
Đọc đến đây, bất giác đôi hàng mi của tôi lại hơi ươn ướt, có lẽ bởi tôi là một đứa
con gái đa cảm nên dễ bị rung động vì những chuyện như thế này, và tôi lại tiếp tục
lật sang những trang nhật ký khác, và những dòng chữ tâm sự chân thật của cậu ta
ghi sâu vào tâm trí tôi.
"Hôm nay buồn thật, những việc xảy ra trong cuộc sống tại sao lại cứ xảy ra ngoài
ý muốn của mình, giờ đây mình chỉ ước ao, có một người có thể ngồi bên cạnh và
nghe mình tâm sự, có một bàn tay để mình nắm lấy, cho mình thêm chỗ dựa...
Nhưng có lẽ tất cả sẽ không bao giờ trở thành hiện thực"
Tôi vẫn tiếp tục, trong sự tò mò và thương hại người bạn của mình
"Thật đáng sợ, mình dần nhận ra mình không còn là chính mình, không biết từ bao
giờ, mình đã trở nên xa lánh với bạn bè, trở nên là một kẻ ít nói, và vô cảm với mọi
thứ xung quanh, nụ cười và nước mắt đã bắt đầu rời xa khỏi gương mặt mình...
106
Có những lúc, mình chỉ muốn được khóc thật to nhưng lại không thể, liệu trên đời
có gì đau khổ hơn thế không"
Và đến những trang cuối cùng của cuốn nhật ký, tôi như òa khóc, vì đã hiểu nhầm
người bạn của mình
"Ngôi trường mới, lớp học mới, bạn bè mới,...tất cả dường như đều muốn trở nên
thân thiện với mình, nhưng chẳng hiểu sao mình không thể cười đùa và hòa đồng
với tất cả, có lẽ bởi vì từ lâu mình đã quên cười như thế nào rồi.
Đặc biệt là đối với cô bạn cùng bàn, đôi khi, tôi cảm thấy thật không phải khi đã vô
hình từ chối mọi cô gắng của cô ta, nhưng chẳng biết làm thế nào nữa đây...."
Những dòng nhật ký này, như những lời tâm tình của một người bạn thân, nó thật
tha thiết, chân thành và đầy những suy nghĩ của cậu ta, hình ảnh về cậu ta trong
tâm trí tôi dần thay đổi theo từng trang nhật ký. Đọc xong, tôi lặng lẽ khóa cửa lại,
và bước về nhà trong một tâm trạng khó tả. Kể từ lúc đó, tôi đã nỗ lực hơn rất
nhiều để có thể trở thành người chia sẻ với cậu ta mọi điều, và dường như cậu ta
cũng nhận ra điều đó, thế là một tình bạn ra đời, và có thể còn hơn thế nữa. Giờ thì
còn ai bảo đọc trộm nhật ký người khác là xấu nào, bất cứ việc gì cũng có hai mặt
của nó mà thôi.
ĐỀ 16: KỂ VỀ MỘT LẦN ĐI THĂM MỘ

NGƯỜI THÂN
I. Mở bài
- Giới thiệu không gian thời gian
107
- Giới thiệu sự vật và cảm xúc của em.
Ví dụ: Vào 1 buổi sáng mùa xuân đẹp trời, gia đình em cùng về quê đi tảo mộ để
thể hiện đạo lí Uống nước nhớ nguồn của dòng họ từ xưa đến nay. Chuyến đi đó đã
để lại nhiều ấn tượng làm em không thể nào quên.
II.Thân bài: Lần lượt kể các sự việc
* Sự việc 1: Giải thích khái niệm tảo mộ
- Vào đầu tháng 3, mùa xuân đến. Thời gian này khí trời mát mẻ, bầu trời cao,
trong xanh. Trong những ngày ấy, dân tộc Việt Nam có tục lệ tảo mộ tức là đi
viếng, sửa sang và khang trang lại phần mộ của tổ tiên, ông bà và người thân.
*Sự việc 2: Kể lại diễn biến của buổi tảo mộ.
1. Trên đường đi
a. Sự chuẩn bị: Để chuẩn bị cho chuyến đi tảo mộ được chu đáo, trang trọng và cẩn
thận, bố mẹ em chuẩn bị mọi thứ cần thiết từ tối hôm trước. Mẹ thì chuẩn bị làn,
rượu, tiền vàng, hương, chè khô, xôi, hoa quả..
b. Xuất phát: Đúng 5h, cả nhà lên đường. Mặc dù là mùa xuân nhưng trời vẫn chưa
sáng, mờ mờ ảo ảo, ông mặt trời vẫn đang ngái ngủ. Hai bên đường, các hàng quán
đang bắt đầu bầy hàng.
c. Quang cảnh mùa xuân
- Ông mặt trời đang dần ló rạng, ban phát những đứa con tinh thần làm thức tỉnh
mọi vật. Không gian bừng sáng hẳn. Bầu trời trong xanh, cao vời vợi. Những làn
gió nhẹ hiu hiu thổi qua. Tiếng chim ríu rít nghe thật vui tai làm sao!!
108
2. Đến nghĩa trang
- Gia đình em như bao gia đình khác, quét dọn lại phần mộ
- Sau khi sửa sang bố mẹ em bắt đầu sắp lễ: Thắp hương, cắm hoa, bày biện hoa
quả…
Chuẩn bị đâu vào đấy, bố mẹ em bắt đầu khấn vái. Bố mẹ đứng thật nghiêm trang,
cầu mong tổ tiên, ông bà ở thế giới bên kia được mau chóng thanh thoát về cõi
tiên.. Đứng sau bố mẹ, em cũng đứng nghiêm trang, khấn vái. Bỗng dưng em nhớ
về ngày xưa, những ngày được ở bên bà. Mới năm trước thôi, bà còn ở đây, cùng
nói chuyện, cùng chơi với cháu. Bà còn khuyên dạy, kể chuyện cho cháu.. Nghĩ
đến thế, nước mắt em rưng rưng..
- Em đang nghĩ miên man, em chợt nghe thấy tiếng mẹ gọi. Em chạy tới, cùng hoá
tiền vàng với mẹ. Còn bố thì thắp hương cho các phần mộ khác ở xung quanh..
III. Kết bài
Tảo mộ xong, gia đình em ra về. Tâm trạng lưu luyến, bâng khuâng. Qua tục lệ
này, đã thể hiện truyền thống cao đẹp của người Việt Nam. Mong muốn năm nào
cũng sẽ được đi tảo mộ.
BÀI THAM KHẢO 1
Sắp Tết rồi! Phải, sắp Tết! Đã hơn hai năm trôi qua, không có bà ở bên chăm sóc,
vỗ về, bà chỉ hiện lên trong những dòng kí ức, trong trí tưởng tượng non nớt của
tôi. Và năm nay sẽ là lần đầu tiên tôi đi tảo mộ bà. Trong tôi rộn lên bao nỗi niềm
cảm xúc...
109
Chớm xuân! Trời đất, vạn vật choàng tỉnh khỏi giấc ngủ mùa đông, khoác tấm áo
mới tươi tắn mừng xuân về. Những giọt nắng đầu tiên đã xuất hiện, rơi xuống con
đường đất nâu sậm thành từng vùng nắng ấm áp, dìu dịu, làm tan đi cái lạnh lẽo, u
ám vốn thấy ở mùa đông. Bên vệ đường, những bông lau, những vạt cỏ mới mọc,
khẽ đưa mình trước làn gió thoảng, gợn sóng mềm mại. Trời đất như rộng thêm ra!
Cái phong vị mùa xuân đang lan tỏa khắp nơi.
Đường vắng vẻ, mọi người rảo bước đi nhanh hơn. Còn tôi, tôi thấy mình thật lạ!
Tôi đã rất muốn gặp, rất muốn thăm bà nhưng thực tình tôi không muốn bước chân
vào khu nghĩa trang này, nó như cho tôi cái cảm giác phải tin là bà đã mãi đi xa
vậy. Dòng suy nghĩ vẩn vơ, chân bước tiếp, rồi tự bao giờ tôi đã đứng trước nơi bà
yên nghỉ.. Mọi thứ xung quanh chợt mờ đi trước mắt tôi, tôi muốn dùng nước mắt
như cố để phủ nhòa đi cái cảnh tượng trước mắt. Mẹ tôi đã chuẩn bị đầy đủ trong
chiếc làn nặng trĩu những thứ cần thiết: nào nhang, hoa và cả đồ lễ nữa. Mẹ cùng
chị sửa sang phần mộ chu đáo, cẩn thận, nhổ cỏ quanh bia đá. Đưa tôi mấy nén
nhang thơm đã đốt sẵn, mẹ bảo hai chị em đi thắp nhang cho các ngôi mộ xung
quanh. Mẹ tôi vẫn đang sửa cỗ. Xa xa nơi một góc nghĩa trang, một nhà đang hóa
vàng và lục tục chuẩn bị ra về. Lũ trẻ nhà đó chạy lăng xăng đi trước, người lớn
sửa soạn đi sau.
... Tôi giờ đang đứng lặng ở đây, trước mộ bà, chắp tay làm lễ như mẹ và chị tôi.
Những kỉ niệm chợt ùa về với tôi thật rõ nét, tất cả chỉ như vừa mới qua thôi. Tôi
nhớ những ngày bà bế tôi rong chơi khắp làng, nhớ cả hơi ấm đặc biệt của bà nữa.
Quên sao được hình bóng bà chập chờn trên vách bếp mỗi sớm tinh sương, bà nấu
những nồi chè nóng, nướng những củ khoai thơm phức cho chị em tôi. Lúc nào bà
cũng dành cho tôi phần hơn, phần ngon. Tôi cũng là đứa thường hay thích chải tóc
cho bà, mái tóc bà dài, xòa ngang lưng, lốm đốm những sợi bạc và thoang thoảng
110
mùi sả thơm. Tôi nhớ khôn nguôi cái mùi hương nồng ấm làm cay cay sống mũi
ấy! Tôi cũng biết rằng hồi đó tôi chỉ là đứa trò hậu đậu, vụng về, làm đâu đổ đấy.
Nhưng bà chẳng bao giờ quở trách tôi, cũng chẳng bao giờ bảo tôi hậu đậu cả. Bà
dạy tôi mọi thứ, bà cho tôi niềm tin ở những việc mình làm, cho tôi cả những niềm
hạnh phúc lớn lao. Bây giờ, tôi đã khôn lớn hơn, đã bớt hậu đậu, vụng về thì tôi
chẳng còn có dip cho bà thấy những việc mình làm nữa. Bây giờ, ông cũng vẫn
thường cho tôi những quả lộc nhưng cái cảm giác ngày xưa đã mãi không còn nữa,
nó không phải là cảm giác thích thú, hớn hở khi được bà cho quà... Ngày trước, cứ
mỗi đợt đông về, bà luôn nhắc tôi phái mặc áo cho ấm, sợ tôi ho và ốm, bà sợ tôi
lạnh. Vậy mà bây giờ bà nằm đây, trong đất lạnh, cô đơn và trống trải. Bà có cảm
nhận được không một mùa xuân ấm áp sắp về.
Một làn gió thoảng qua kéo tôi trở lại với thực tại, đưa tôi ra khỏi thế giới của tuổi
thơ tràn ngập bóng bà. Chị và mẹ đang gọi tôi. Mẹ đang hóa vàng, những tro tiền
giấy theo gió bay khắp cả một khoảng không trước mộ.
Tôi nhận ra ràng, bà đi thật rồi... Tôi trở về khi ánh hoàng hôn dán buông, cảnh vật
nhuốm một màu vàng nhàn nhạt, ảm đạm. Tôi quay gót, ngước nhìn phía sau con
đường vừa bước. Dường như tôi mong chờ một hình bóng ai đó hay một điều kì
diệu làm phai bớt di gam màu buồn này, có thể gạt đi trong tôi bao ý nghĩ miên
man ùa về.
BÀI THAM KHẢO 2
Đã sắp bước sang mùa xuân, không khí có vẻ rộn ràng, náo nhiệt hơn. Ở nhà em, ai
cũng nô nức chuẩn bị mọi thứ, từ quần áo, đến mâm quả, trái cây, tất cả đều được
chuẩn bị đầy đủ, nhà cửa cũng được quét dọn sạch sẽ, sáng sủa hơn. Nhưng việc
111
làm không thể thiếu đó là đi thăm mộ của bà em – Người đã khuất cách đây ba
năm.
Theo tục lệ của người Kinh thì tảo mộ thường diễn ra vào ngày 20.12 còn gọi là
“Thanh minh”, gia đình em cũng theo tục lệ ấy, đi thăm mộ của người thân. Sáng
hôm ấy, ba mẹ em đều chuẩn bị đầy đủ: trái cây, nhang thơm, dao, giấy tiền vàng
bạc, không thiếu món nào cả. Ba mẹ giục em chuẩn bị nhanh để kịp tảo mộ với
những người khác. Trên đường đi ra mộ, em cảm nhận được không khí mùa xuân
đã rất gần. Buổi sáng hơi lạnh, sương còn đọng lại trên cây, không gian còn đọng
lại cảnh mùa đông và trong lòng em còn đọng lại hình ảnh của người bà kính yêu.
Ngoài đường, xe cộ tấp nập, người đông, chen chút nhau. Ai nấy đều chuẩn bị
những đóa hoa cúc, vạn thọ, nhang đèn, chác cũng đi viếng mộ giống gia đình em.
Mọi người đi không bao xa thì tới nơi. Ngôi nhà mộ của bà em không lớn nhưng
rất trang trọng và còn rất mới. Cảnh vật quanh đây có vẻ lạnh hơn, xung quanh
ngôi mộ của bà em còn có những ngôi mộ khác, cũng có nhiều người đang tảo mộ
của người thân mình nhưng cũng có nhiều ngôi mộ không được ai viếng thăm.
Cảnh vật xung quanh toàn cây, cây tỏa bóng mát cho những ngôi mộ. Xung quanh
những ngôi mộ màu trắng, có những cây cỏ, bụi rậm chen chút nhau mọc quanh
nó, do không có người viếng thăm. Đang nhìn ngắm cảnh vật ấy thì mẹ bảo em lại
mộ của bà để thắp hương. Giống như những ngôi mộ khác, mộ của bà em cũng có
cỏ mọc xung quanh, cây cao hơn. Bụi bám đầy trên mộ và nền mộ, trên cả tấm bàn
thờ của bà em. Mẹ em quét bụi, dọn dẹp xung quanh, còn ba em thì làm cỏ xung
quanh. Thắp hương xong, em cùng mẹ em làm cỏ quanh mộ. Cây cỏ rất khó nhổ
lên như bám chắc vào đất, mọc đã lâu ngày. Ba em dùng dao chặt rất mạnh mới lên
được. Một giờ sau, sau khi làm cỏ xong, ngôi nhà mộ lại trở nên sáng sủa, sạch đẹp
hơn hẳn. Em cầm nhang cắm xung quanh nhà mộ, mẹ thì bày mâm quả trái cây ra
112
cũng, ba đốt giấy tiền vàng bạc. Hương khói nhang bay nghi ngút, phủ đầy một
không gian lạnh lẽo. Trong không gian mờ mờ ấy, em cảm nhận như có hình ảnh
hiền từ của người bà hiện ra, cười với em. Ba bảo em nên đi thắp hương cho những
ngôi mộ khác. Thắp hương xong, gia đình em đứng trước mộ bà một chút rồi về.
Lúc ra về, em còn nhìn lại ngoi nhà mộ của bà, như không muốn về, em muốn nói
với bà: “Bà ơi, cháu rất nhớ bà, cháu có thể mong được gặp bà trong những giấc
mơ”.
Sau buổi đi thăm mộ ấy, em cảm nhận được như đã gặp lại người bà, buổi đi thăm
để lại cho em nhiều điều đáng nhớ, giúp em khơi dậy hình ảnh người bà hiền từ,
dịu dàng trong tâm trí em. Em ước bà có thể sống lại, sống với gia đình em như
ngày xưa.
BÀI THAM KHẢO 3
“Thanh minh trong tiết tháng ba
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh”.
Từ lâu lắm Nguyễn Du đã viết như thế về phong tục tảo mộ ngày thanh minh,và tôi
chờ đợi ngày ấy để được đi thăm mộ bà với biết bao nỗi niềm, cảm xúc.
Trời đất vạn vật choàng tỉnh sau giấc ngủ đông,khoác tấm áo mùa xuân tươi tắn.
Những giọt nắng đầu tiên trải trên nẻo đường làng nâu sậm thành từng vùng ấm
dịu. Những bông lau bên đường khẽ đưa mình trong gió, gợn sóng mềm
mại.Hương mùa xuân thoảng nhẹ đâu đây.... Đường làng đẹp đến lạ lùng!
Tôi và gia đình bước vào khu yên nghỉ của những người đã khuất. Gió ở đây lạnh,
heo hút và hoang vắng. Những nấm mộ trắng nằm lặng yên tưởng chừng như
không gian ở đây ngưng lại trong sự vĩnh hằng. Mẹ tôi đã chuẩn bị đầy đủ những
113
thứ cần thiết trong chiếc làn nặng trĩu:nào nhang,hoa và cả đồ lễ nữa. Bà tôi nằm ở
đây. Mẹ và chị tôi sửa sang phần mộ bà chu đáo, cẩn thận.Đưa mấy nén nhang đã
đốt sẵn,mẹ bảo chị tôi đi thắp nhang cho các ngôi mộ xung quanh. Mẹ bày đồ lễ,
tôi đứng lặng trước mộ bà, trong hương trầm nghi ngút, những kỷ niệm ngày xưa
tràn về …Tất cả chỉ như vừa mới hôm qua thôi. Tôi nhớ những ngày bà bế tôi rong
chơi khắp làng. Nhớ hơi ấm đặc biệt của bà,hình bóng bà mỗi sớm tinh sương, thổi
bếp rạ, nướng củ khoai thơm phức. Tôi thường theo bà dậy sớm, thích ngồi cuộn
lại trong lòng bà như một con mèo nhỏ, với tay đun bếp cùng bà. Hơi lửa làm nóng
bừng hai má, tôi vừa thổi vừa ăn miếng khoai nướng ngọt đến mềm môi... Thuở bé
thơ, hai chị em tôi thường dành nhau chải tóc cho bà. Tóc bà dài, lốm đốm sợi bạc,
thoảng mùi sả thơm… Tôi nhớ khôn nguôi mùi hương ấm nồng làm cay sống mũi
ấy. Lúc nhỏ,tôi là đứa trẻ hậu đậu, vụng về nhưng bà chẳng bao giờ mắng tôi. Bà
dạy tôi mọi thứ, cẩn trọng, rõ ràng như người ta truyền cho nhau kinh nghiệm đã
được chắt chiu cả một đời. Thuở ấy,mỗi lúc đông về, bà thường nhắc tôi mặc áo
cho thật ấm,vậy mà giờ đây bà nằm một mình trong lòng đất lạnh,trống trải và cô
đơn… Tôi yêu bà, gắn bó bên bà cả một thời thơ bé. Tâm hồn tôi trong trẻo hơn,
trái tim hiểu thế nào là nhân ái từ sự dạy dỗ của bà, từ những câu chuỵên cổ tích
mà bà đã kể. Bây giờ tôi đã lớn khôn. Đông về biết tự mặc áo ấm, làm việc nhà
không còn hậu đậu vụng về, bà tôi lại chẳng còn có dịp nhìn thấy thành quả của
mình được nữa.
Tiếng mẹ gọi hoá vàng, tro tiền giấy bay kéo tôi ra khỏi thế giới tuổi thơ tràn ngập
hình bóng của bà. Tôi trở về nhà trên con đường cũ nhưng sao thấy không gian như
ảm đạm hơn. Dường như tôi đang mong chờ một điều kỳ diệu vẫn thường xảy ra
trong các câu chuyện cổ tích để không gian buồn trên con đường về nhạt bớt đi
chăng?
114
Có thể bà đã đi xa mãi nhưng bà vẫn sống trong lòng tôi và tất cả mọi người trong
gia đình. Tôi tin bà đang dõi theo từng bước đường đời của đứa cháu yêu và nhất
định sẽ để bà được mỉm cười về tôi nơi chín suối.
ĐỀ 17: KỂ VỀ CUỘC GẶP GỠ CỦA NGƯỜI

LÍNH LÁI XE
1. Mở bài
Giới thiệu tình huống gặp gỡ (thời gian - không gian - địa điểm - nhân vật).
- Có thể là: Nhân ngày 22 - 12, trường em tổ chức kỉ niệm ngày Thành lập Quân
đội nhân dân (ngày Quốc phòng toàn dân) có mời đoàn cựu chiến binh đến thăm
trường. Em được nghe người chiến sĩ lái xe Trường Sơn trong đoàn đại biểu đó kể
chuyện.
- Đêm thơ Phạm Tiến Duật, được tổ chức tại nhà văn hoá của trường mà em đến
tham gia, tình cờ em gặp một vị khách mời, người đó chính là anh lính lái xe
Trường Sơn năm xưa trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính.
2. Thân bài: Diễn biến cuộc gặp gỡ.
a. Khắc họa hình ảnh người chiến sĩ lái xe sau nhiều năm khi chiến tranh kết
thúc.
Giọng nói: Khỏe, vang
Tiếng cười: Sảng khoái
Khuôn mặt: Thể hiện vẻ già dặn - từng trải nhưng vẫn có nét hóm hỉnh, yêu đời.
115
Trang phục: Bộ quân phục mới, trang trọng, oai nghiêm, đĩnh đạc.
b. Cuộc trò chuyện với người chiến sĩ.
Người lính Trường Sơn kể lại cuộc sống chiến đấu những năm đánh Mĩ gian khổ,
ác liệt…
Trên tuyến đường Trường Sơn giặc Mĩ đánh phá vô cùng khốc liệt, bom Mĩ cùng
với những cung đường – đốt cháy những cánh rừng... Vậy mà trên những tuyến
đường ấy, các đoàn xe vận tải vẫn ngày đêm nối đuôi nhau ra tiền tuyến (cùng sự
giúp đỡ của các cô gái thanh niên xung phong).
Điều đáng nhớ là những chiếc xe ở Trường Sơn trong những năm tháng ấy rất đặc
biệt vì bom đạn của Mĩ ném như mưa khiến kính xe đều vỡ hết, ngay cả đèn cũng
vờ hết, mui xe cái thì bị bẹp, méo, cái thì bung hẳn ra khỏi xe, thùng xe không cái
nào không trầy xước. Có thể nói những phương tiện của ta lúc đó rất thiếu tốn, thô
sơ... Nhưng với lòng yêu nước, chúng ta vẫn chiến đấu với tinh thần nhiệt tình
hăng hái.
Chú còn nhớ với những chiếc xe như thế, bọn chú lái xe cho xe chạy mà không có
vật che chắn nào. Trời! Gió táp vào mặt vào mắt cay xè, bụi thì khỏi phải nói. Bụi
Trường Sơn phun tóc trắng xoá như người già, mặt lấm lem. Thế mà vẫn phì phèo
hút thuốc không cần rửa, vẫn rất vui, nhìn nhau trông thật ngộ mỗi khi có dịp dừng
chân, ai nấy đều cười.
Những ngày mưa thì khổ hơn nhiều, mưa xối xả ướt áo, những giọt mưa lớn rát
mặt, có trải qua chứng kiến chú mới hiểu được thế nào là:
Trường Sơn, đông nắng tây mưa
116
Ai chưa đến đó như chưa rõ mình.
Mưa thì mặc mưa, anh em lái xe vẫn tiếp tục cầm vô lăng lái hàng trăm cây số nữa,
gió lùa quần áo lại khô. Cứ như vậy mà vượt qua ngày tháng khó khăn.
Không có kính cũng thật là thú vị, bởi cả không gian rộng lớn như ùa vào buồng
lái: Nào cánh chim hiếm hoi ở Trường Sơn, sao trời và con đường xa dài thẳng tít
tắp như chạy thẳng vào trại tìm người chiến sĩ lái xe - tâm hồn người chiến sĩ lúc
đó thật sự vui - một niềm vui phơi phới của người thanh niên đánh giặc:
Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước,
Mà lòng phơi phới dậy tương lai.
Bọn chú, những người chiến sĩ lái xe rất hiểu nhau mỗi khi gặp mặt là tay bắt mặt
mừng - bắt tay qua những ô kính vỡ - tiếp cho nhau sức mạnh hơi ấm tình đồng đội
- những chiếc xe không kính của người lính đã về đây tụ họp thành tiểu đội xe
không kính.
Các chú nấu cơm bằng bếp Hoàng cầm dựng ở giữa trời. Dù chỉ có bữa cơm đạm
bạc giữa rừng nhưng chứa đựng trong đó là tình cảm đồng chí, đồng đội keo sơn
như tình cảm gia đình. Hành trang nghỉ ngơi quý giá và đã chiến của người lính khi
đó là chiếc võng dù mắc tạm bợ nghỉ ngơi qua loa rồi lại tiếp tục lên đường với
những chiếc xe không kính.
Tôi ngây thơ hỏi chú:
- Vậy thì làm sao ta có thể thắng Mĩ khi mà ta chỉ có những chiếc xe không kính
còn chúng lại có vũ khí hiện đại, tối tân?
117
- Cháu biết không bởi trên những chiếc xe đó có một trái tim: Trái tim người chiến
sĩ, một trái tim của tuổi trẻ yêu đời đầy sức trẻ, nhiệt tình, sôi nổi lạc quan, yêu
nước tha thiết, căm thù giặc Mĩ. Đó còn là trái tim của chính nghĩa nên sức mạnh
kì diệu tăng lên gấp bội. Cuối cùng ta đã đánh cho Mĩ cút, đánh cho Ngụy nhào.
Kể đến đây tôi thấy ánh mắt của người lính sáng ngời. Khuôn mặt rạng rỡ, dường
như đang sống lại những năm tháng ở chiến trường xưa... Tôi ao ước và khâm
phục khi hình dung ra con đường mòn Hồ Chí Minh những năm đánh Mĩ đầy bom
rơi đạn nổ đầy gian khổ, thiếu thốn, hi sinh mà những người lính lái xe vẫn coi
thường hiểm nguy vẫn dốc lòng dốc sức vì miền Nam ruột thịt vì sự nghiệp cách
mạng.
Những con người bình dị cống hiến cả tuổi xuân (tuổi trẻ) - xương máu cho cách
mạng. Nhờ có những người chiến sĩ lái xe, những có thanh niên xung phong mà ta
mới có cuộc sống ngày nay.
- Từ đó bày tỏ những suy nghĩ về chiến tranh (tàn phá cuộc sống, bất chấp quyền
được sống hòa bình của con người...), về quá khứ hào hùng của cha anh là trang sử
vàng chói lọi đã đi vào thơ ca:
Đường ra trận mùa này đẹp lắm Trường Sơn đông nhớ Trường Sơn tây.
- Trách nhiệm gìn giữ hòa bình.
3. Kết luận:
Cuộc chia tay và ấn tượng trong lòng nhân vật tôi về người lính và ước mơ của
nhân vật tôi.
118
ĐỀ 18: NHÂN DỊP NGÀY 20/11 KỂ LẠI CHO BẠN MÌNH

MỘT KỶ NIỆM VỀ MÌNH VÀ THẦY CÔ GIÁO CŨ
* Chú ý:
- Bài viết cần tự nhiên, chân thành.
- Các yếu tố miêu tả nội tâm và nghị luận là việc tái hiện những tình cảm, cảm xúc
của mình khi kể lại câu chuyện và những suy nghĩ chân thực, sâu sắc về tình cảm
thầy trò.
- Khi kể, cũng cần kết hợp với các yếu tố miêu tả ( hình dáng,trang phục,giọng
nói…), yếu tố biểu cảm để bài văn sinh động hơn.
II – Dàn ý
1.Mở bài:
- Không khí tưng bừng đón chào ngày 20 - 11 ở trong trường lớp, ngoài xã hội.
- Bản thân mình: nghĩ về thầy cô giáo và bồi hồi nhớ lại những kỉ niệm vui
buồn cùng thầy cô, trong đó có một kỉ niệm không thể nào quên.
2. Thân bài
- Giới thiệu về kỉ niệm (câu chuyện):
+ Đó là kỉ niệm gì,buồn hay vui,xảy ra trong hoàn cảnh nào,thời gian nào?...
- Kể lại hoàn cảnh, tình huống diễn ra câu chuyện ( kết hợp nghị luận và miêu tả
nội tâm):
+ Kỉ niệm đó liên quan đến thầy(cô) giáo nào?

119
+ Đó là người thầy(cô) như thế nào?
+ Diện mạo, tính tình, công việc hằng ngày của thầy (cô).
+ Tình cảm, thái độ của học sinh đối với thầy cô.
- Diễn biến của câu chuyện:
+ Câu chuyện khởi đầu rồi diễn biến như thế nào? Đâu là đỉnh điểm của câu
chuyện?...
+ Tình cảm, thái độ, cách ứng xử của thầy (cô) và những người trong cuộc, người
chứng kiến sự việc.
- Câu chuyện kết thúc như thế nào? Suy nghĩ sau câu chuyện:Câu chuyện đã để lại
cho em những nhận thức sâu sắc trong tình cảm, tâm hồn,trong suy nghĩ: tấm lòng,
vai trò to lớn của thầy (cô), lòng biết ơn, kính trọng, yêu mến của bản thân đối với
thầy (cô).
3.Kết bài
Câu chuyện là kỉ niệm, là bài học đẹp và đáng nhớ trong hành trang vào đời của
tuổi học trò.
BÀI THAM KHẢO 1
Trong tuổi thơ của mỗi người, ai cũng có những kỉ niệm đáng nhớ về thầy, cô giáo
cũ của mình, những kĩ niệm đẹp xen lẫn nỗi buồn đều được khắc sâu trong trí nhớ
của chúng ta. Riêng tôi có một kỉ niệm mà tôi không bao giờ quên, kỉ niệm sâu sắc
về một người thầy đáng kính của tôi.
120
Năm ấy, khi tôi còn học lớp một, tôi có những kỉ niệm đẹp về thầy giáo chủ
nghiệm của mình. Tôi đã bước sang lớp một, ngưỡng cữa của bậc tiểu học, có
nhiều bạn mới, thầy cô mới.
Ngày trọng đại ấy, ngày tôi không bao giờ quên. Sau buổi lễ khai giảng, tất cả các
học sinh đều bước vào lớp học của mình để học buổi học đầu tiên và gặp gỡ thầy
cô giáo chủ nhiệm của mình và cũng là người sẽ gắn bó với tôi trong suốt thời gian
học tiểu học.
Khi thầy bước vào, dáng người thầy thật nhanh nhẹn và thầy chào chúng tôi. Tôi
trông thầy cũng đã đứng tuổi, tóc thầy cũng đã điểm bạc, khuôn mặt thầy gầy, bàn
tay thầy có nhiều vết nhăn, chắc thầy đã có mấy chục năm lận đận với học sinh.
Thầy bước lên bục giảng, thầy ra hiệu cho chúng tôi im lặng và thầy nói: Chào các
con, thầy tên là Hồ Viết Cảnh, thầy sẽ chủ nhiệm lớp các con trong suốt bậc tiểu
học. Giọng thầy thật ấm áp, nhẹ nhàng, làm cho những suy nghĩ trong đầu tôi về
một người thầy giáo chủ nhiệm thật dữ dằn và nghiêm khắc đều tan biến.
Sau khi ra mắt chúng tôi, thầy bắt đầu dạy cho chúng tôi những bài học đầu tiên
mà cũng là những bài học đầu đời dạy tôi nên người. Thầy viết lên bảng những
dòng chữ đầu tiên, tôi trông thấy bàn tay thầy run run khi viết, sau này tôi mới biết,
thầy phải chịu đựng những cơn đau do tham gia cuộc chiến tranh kháng chiến
chống mĩ để viết nên dòng chữ đẹp đó. Sau khi viết xong đề bài, thầy hỏi chúng tôi
có thấy rõ không, một vài bạn ngồi phía dưới do mắt kém nên không thấy liền
được thầy chỗ khác cho phù hợp. Trong buổi học thầy đến tận chỗ của từng người
để chỉ cho chúng tôi những chỗ không hiểu. Cuối giờ, thầy cho chúng tôi xếp hàng
ra về, mọi người đi về rất thẳng hàng, tiếng cười đùa của một vài bạn đã làm xôn
121
ao khắp sân trường. Buổi học đầu tiên đã kết thúc như vậy đó, thầy đã để lại cho
tôi những suy nghĩ về một người thầy mẫu mực.
Những buổi học sau, thầy nghiêm khắc với những bạn lười học, khen thưởng
những bạn ngoan. Giờ ra chơi, thầy đều ra chơi cùng chúng tôi, thầy chơi những rò
chơi dân gian cùng với chúng tôi, nhìn khuôn mặt thầy lúc đấy thật đáng yêu, nhìn
kĩ thầy, tôi có cảm giác khuôn mặt thầy rất giống khuôn mặt ông nội tôi. Ông tôi
đã mất từ khi tôi còn nhỏ, những kỉ niệm đẹp của ông và tôi đều được tôi khắc ghi.
Nhìn thầy, tôi cảm thấy nhớ đến ông, nhớ đến cảnh chơi đùa của hai ông cháu, tôi
liền chạy vào phòng học, ngồi trong góc khóc. Lúc đó có một bàn tay đặt lên vai
tôi khẽ vỗ về, hình ảnh ông nội vỗ về tôi mỗi khi buồn hiện về, tôi bỗng khóc to
lên, không sao có thể kiềm chế được. Thì ra đó chính là thầy, thầy khẽ nói với tôi:
“Thành, sao con khóc, nói ra để thầy chia sẽ với con". Rồi thầy ôm tôi vào lòng,
nhận được sự an ủi của thầy, tôi càng khóc to hơn. Sau hôm đó tôi cảm thấy được
thầy quan tâm nhiều hơn.
Vào một hôm, do tôi không học bài nên bị điểm kém, thầy liền mắng tôi, tôi liền
chạy về chỗ ngồi, trong lòng tôi cảm thấy rất tức thầy. Vào giờ ra chơi thầy không
ra chơi với các bạn như mọi khi, thầy xuống chỗ tôi. Thầy nói: "Thầy xin lỗi em vì
đã quá nặng lời, nhưng em là lớp trưởng nên phải gương mẫu cho các bạn noi
theo.... thầy giảng lại cho tôi bài tôi chưa hiểu. Tôi nhìn thầy lúc đó mà trong lòng
cảm thấy hối hận vô cùng, ân hận vì đã làm thầy buồn. Tôi tự hứa sẽ cố gắng phấn
đấu tốt hơn.
Vậy đấy, thầy đã để lại cho tôi những kỉ niệm không bao giờ phai mờ về một người
thầy giản dị mà thân thương. Tôi hứa sẽ cố gắng học tập để trở thành công dân tốt,
122
có ích cho đất nước và xã hội. Công ơn thầy sẽ mãi được khắc ghi như câu danh
ngôn:
"Ngọc không mài không sáng, người không học không tài."
BÀI THAM KHẢO 2
Tôi 14 tuổi. Cái tuổi này chưa phải là lớn nhưng cũng không còn bé nữa. Tôi đã đủ
lớn để nhận thức được đúng – sai. Tôi đã biết khóc trước những mảnh đời bất
hạnh, biết cười khi thấy người khác vui. Tôi đã biết cúi xuống nhặt mảnh chai dưới
đường để bảo vệ chân mình và chân những người đi sau. Tôi cũng đã biết biết ơn
những người có ơn với tôi nữa….Tất cả những điều ấy đều là do thầy đã dạy tôi.
Tôi vẫn thường được nhìn thấy thầy vào mỗi buổi sớm mai, khi mà thầy đi dạy qua
nhà tôi. Tôi vẫn thường cảm thấy lòng bồi hồi nhớ lại quãng thời gian trước đây
vào lúc đó ngoài ra thì lại không (!?). Hôm nay thì lại khác…Tôi nghe một đoạn
quảng cáo:
Sống trong đời sống, cần có một tấm lòng
Là gì? Em biết không?
Để gió cuốn đi, để gió cuốn đi….
Câu hát này…sao nó thân quen quá! Cố lục tìm những mảng kí ức bừa bộn, tôi cố
tìm những gì liên quan đến câu hát đó.
A! Phải rồi! Nó đây rồi!
Thầy của tôi vẫn để nhạc chuông điện thoại là bài hát này. Thầy hay nói với chúng
tôi là thầy rất thích bài hát này, nó ý nghĩa. Thầy nói, sống trên đời là phải biết giữ
123
lại những gì tốt đẹp, quên đi những gì đáng quên. Và đặc biệt là phải biết tha thứ
cho lỗi lầm của người khác. Như là để gió cuốn đi….
Thế đấy! Thầy đã dạy chúng tôi phải sống như thế đấy! Vậy mà, bây giờ tôi mới
thấm thía. Còm hồi lớp 4, cái thời điểm thầy dạy thì tôi chỉ vâng dạ cho xong
chuyện.
Bạn bảo tôi kể về kỉ niệm đáng nhớ về thầy giáo ư? Nhiều lắm, không kể nổi đâu!
Tôi chỉ có thể nói với bạn rằng chính thầy cũng là một kỉ niệm đáng nhớ với tôi
rồi!
Tôi vẫn luôn thấy tiếc vì thời gian chúng tôi học với thầy quá ít ỏi. Đến nỗi, tôi cứ
cảm thấy áy náy vì chưa làm được cho thầy điều gì cả. Thầy đã dạy dỗ 12 đứa học
sinh chúng tôi rất chu đáo. Thầy dạy chúng tôi mẹo làm toán nhanh, dạy cả cách
làm một bài văn thế nào cho đúng yêu cầu nữa. Thầy có hẳn một kho tàng chuyện
cười, tôi nghĩ thế, nên cứ lúc nào chúng tôi mệt là thầy lại kể cho chúng tôi nghe.
Học với thầy, chúng tôi luôn cảm thấy dễ chịu, thoải mái.
Nhà thầy ở xa trường hơn 20 cây số, thế mà dù nắng hay mưa, thầy luôn đến lớp
đúng giờ. Thầy đến, mang cho chúng tôi bao nhiêu là điều mới lạ. Thầy như cơn
gió thổi vào lòng những đứa học sinh lam lũ của mình những luồng gió mới. Thầy
như tia nắng ban mai thắp sáng ước mơ tôi, gieo cho chúng tôi bao nhiêu ước mơ
và hoài bão.
Thầy vẫn bảo: “Nếu chỉ được một lần duy nhất đi trên con đường đầy hoa, các con
sẽ chọn bông hoa nào?”. Giờ thì, con đã hiểu thầy nói gì rồi, thầy ạ. Con sẽ chọn
cho con “bông hoa” cơ hội nào đẹp nhất. Thầy cũng bảo thầy không có con, thế
nên thầy xem chúng tôi như con của mình vậy. Thầy đối xử với tôi rất tốt. Thế nên
124
chúng tôi vẫn cố gắng làm thầy vui, như cách những đứa con đang báo hiếu cho
cha mình vậy.
Thầy trò chúng tôi đã gắn bó với nhau như thế đấy. Ấy vậy mà, sự thật thật trớ
trêu. Giữa học kỳ II lớp 4, thầy phải chuyển trường. Khi nghe thầy hiệu phó nói,
chúng tôi như không tin vào tai mình. Tôi còn nhớ như in cái ngày hôm ấy. Đó là
thứ 2, ngày 21, tháng 2. Chúng tôi đã khóc rất nhiều. Thầy của tôi sắp phải xa
chúng tôi rồi! Phải làm thế nào đây? Thầy cũng đã rơi nước mắt đấy. Thầy trò
chúng tôi cứ nhìn nhau mà khóc suốt. Thầy dặn chúng tôi: “Các con ở lại nhớ nghe
lời thầy giáo mới, phải chịu khó mà học hành. Cơ hội đến với người ta không
nhiều, thế nên các con phải biết nắm bắt. Chúc các con sẽ thực hiện được ước mơ
của mình. Thôi, chào các con ở lại, thầy đi đây! “Chúng tôi đã khóc nhiều lắm. Tôi
còn ngây thơ hỏi: “Thầy đi thì bao giờ về ạ?”. Tôi đã từng nghĩ, thầy giờ đã không
còn là thầy của tôi nữa rồi!
Nhưng mà không phải vậy đâu, thầy vẫn mãi là thầy của chúng tôi chứ. Bây giờ,
mỗi sớm mai thấy thầy, tôi vẫn không quên chào thầy. Và, thật vui, thầy vẫn nhận
ra tôi, thầy còn cười với tôi nữa. Tôi cũng rất tự hào vì đến giờ tôi vẫn làm theo lời
thầy dạy: Biết tôn sư trọng đạo, biết ơn người có ơn với mình. Hạnh phúc hơn là,
hồi lớp 7, khi tôi viết truyện về thầy, truyện của tôi được giải ba đấy. Thầy ơi, thầy
có biết không, con viết về thầy được giải ba đấy, thầy ạ !
Đã hơn 4 năm rồi nhưng tôi vẫn không quên được thầy. Có lẽ vì thầy là kỉ niệm
khó quên trong lòng tôi. Tuy xa thầy rồi, nhưng những bài học thầy dạy tôi vẫn
chưa quên. Thầy ơi, tuy hôm nay đã là 26/11 rồi, nhưng con vẫn nhân ngày nhà
giáo Việt Nam, con chúc thầy mạnh khỏe, có một cuộc sống hạnh phúc. Đặc biệt là
125
thành công trong sự nghiệp trồng người cao quý của mình. Và…thầy hãy chờ xem
con thực hiện ước mơ của mình như thế nào, thầy nhé!
BÀI THAM KHẢO 3
Trong mỗi đời người, luôn tồn tại những kí ức, có những kí ức vui ta muốn nhớ
mãi nhưng cũng có những kí ức buồn ta muốn quên đi. Đối với tôi, kí ức khiến tôi
muốn nhớ mãi là thời học trò trong những năm cấp hai của tôi. Mỗi năm học trôi
qua, tôi đều có thêm người thầy, người cô để ghi nhớ trong trái tim mình và năm
nay cũng vậy. Chỉ trong khoảnh khắc vài tháng, cô giáo dạy văn của tôi đã để lại
trong tôi những ấn tượng sâu sắc.
Ắt hẳn các bạn ngồi đây cảm thấy lời của tôi là nghịch lí. Tôi đang học lớp chín thì
đáng lí ra tôi phải viết về những thầy cô trong các năm học trước của mình, nhưng
tôi lại viết về người cô đang dạy tôi trong năm học này? Có thể đối với những bạn
khác, cô chỉ mới đứng lớp trong hai tháng. Nhưng với tôi, cô đã gắn bó hơn sáu
tháng rồi.
Cô đã dạy văn tôi trong suốt ba tháng hè. Và đó cũng là khoảng thời gian tuyệt vời
nhất đối với tôi. Cô là một người rất tận tụy, giảng giải chu đáo cho học sinh. Khi
cô giảng bài, giọng nói ấm áp, truyền cảm của cô đã thu hút chúng tôi vào bài học.
Cô giảng giải, phân tích từng chi tiết nhỏ nhất của bài học, cho học sinh cảm nhận
ý nghĩa của từng chi tiết đó rồi phát triển thành những lời văn sâu sắc, đầy ý nghĩa.
Nhờ những bài giảng của cô mà chúng tôi thêm yêu nàng Kiều mười lăm năm lưu
lạc, thêm yêu Vũ Nương – người con gái tư dung tốt đẹp. Những bài mà trước đây
đọc không hiểu, giờ đây chúng tôi thấy nó mới hay, mới sâu sắc làm sao! Người ta
thường nói tiết Văn là tiết ru ngủ nhưng điều kì lạ là khi cô giảng chúng tôi càng
126
cảm thấy thú vị hơn, ý nghĩa hơn. Chắc có lẽ chính nhờ vậy mà cô luôn được học
sinh chúng tôi yêu mến.
Khi vào năm học, tôi vui sướng biết bao khi được cô làm chủ nhiệm. Trong vai trò
chủ nhiệm, cô trông nghiêm túc hơn hồi hè. Khi lớp hạng cao, cô khuyến khích,
khen thưởng, mỗi lần lớp hạng thấp, cô nhắc nhở, động viên lớp cố gắng hơn. Mẹ
tôi cũng là một giáo viên chủ nhiệm nên tôi có thể hiểu được sự vất vả, nặng nề thế
nào khi đảm nhận chủ nhiệm một lớp cuối cấp. Càng hiểu nỗi vất vả của cô bao
nhiêu, tôi càng quyết tâm phải giúp lớp lấy được hạng cao bấy nhiêu. Có thể đối
với các lớp khác, tiết chủ nhiệm luôn là tiết nặng nề nhất, bởi tiết đó luôn khiến các
bạn khác lo sợ vì bị mắng. Nhưng với lớp tôi, giờ chủ nhiệm lại được nghe những
câu chuyện hay, ý nghĩa trong cuộc sống. Tôi yêu những câu chuyện đó vì nó luôn
giúp chúng tôi rút ra được những bài học quý giá cho riêng mình. Tôi đã từng đạt
giải ba trong kì thi học sinh giỏi lớp tám. Có lẽ vì vậy mà cô kì vọng vào tôi trong
kì thi năm nay. Tôi tự hứa mình phải cố gắng hơn, mình phải đậu để không khiến
cô thất vọng. Nhưng tôi đã thất bại. Những tưởng cô sẽ la mắng tôi, trách móc tôi,
nhưng không. Tôi vẫn nhớ mãi câu nói của cô khuyến khích các bạn trong lớp:
“Cho dù các con thi không đậu cũng đừng buồn, vì các con còn nhiều cơ hội khác
để bắt lấy.” Nhưng thật sự cô càng khuyến khích thì tôi lại càng thấy lòng ray rứt
hơn. Tôi đã tự hỏi với lòng mình tôi đã cố gắng hết sức chưa, tôi đã tập trung vào
môn văn chưa? Mặc dù vậy, cô vẫn không hề la rầy, trách cứ tôi một lời nào mà
vẫn dịu dàng động viên, an ủi tôi. Chính điều đó sẽ là động lực cho tôi bước tiếp và
cố gắng, nỗ lực hơn nữa trên con đường học vấn của mình.
Lớp chúng tôi có một bạn tuy hoàn cảnh gia đình khó khăn nhưng học rất giỏi. Cả
nhóm chúng tôi tổ chức sinh nhật cho bạn đó nhưng trong lớp lại có bạn nói: “Tại
sao chỉ có sinh nhật bạn đó là tổ chức còn sinh nhật tụi mình thì không tổ chức?”
127
Nghe thấy câu nói đó, cô đã nói: “Gia cảnh bạn khó khăn, có lẽ mấy năm nay cũng
chưa có được một ngày sinh nhật cho mình, tuy ở đây chỉ là một chút gì đó nhỏ
thôi nhưng ít nhất cũng khiến bạn cảm thấy vui…”. Nói đến đây, cô đã khóc. Nhìn
giọt nước mắt của cô rơi xuống mà lòng chúng tôi chạnh lại. Chỉ là một khoảnh
khắc ngắn ngủi, chỉ từ lời nói của cô thôi mà đã khiến chúng tôi hiểu được thế nào
là sự sẻ chia, thế nào là ấm áp tình bạn. Giọt nước mắt ấy đã khiến chúng tôi phải
nhìn lại mình. Chúng tôi được sống trong hoàn cảnh đầy đủ, may mắn hơn thì tại
sao lại không chia sẻ sự may mắn đó cho người bạn của mình để họ cảm thấy lòng
ấm áp hơn? Khi nhìn những giọt nước mắt ấy, tôi chợt nhận ra cô không chỉ là một
giáo viên tận tụy mà còn là một người đồng cảm với học sinh, luôn cố gắng thấu
hiểu học sinh của mình.
Văn của tôi không bóng bẩy, trau chuốt, cũng không đặc sắc như những bài văn mà
các bạn đã đọc. Khi tôi viết những dòng cảm nhận này, tôi chẳng nghĩ rằng mình
sẽ được giải. Tôi chỉ viết bằng tấm lòng yêu thương, kính trọng cô từ sâu thẳm
trong con tim mình. Tôi không nêu tên cô ra vì tôi nghĩ các bạn cũng có thầy giáo,
cô giáo dạy văn như tôi và tôi cho rằng cô cũng không thích như vậy.
Sáu tháng, chưa đầy một năm nhưng cô đã để lại trong tôi một ấn tượng sâu sắc.
Cô như là nguồn cảm hứng cho những bài văn của tôi và nếu mái trường là ngôi
nhà thứ hai thì cô chính là người mẹ thứ hai của tôi. Cô ơi, con cảm ơn cô vì những
gì cô đã dành cho con, con sẽ cố gắng để thành công và “gặt được nhiều lúa vàng”
trong cuộc sống.
ĐỀ 19: KỂ VỀ KỶ NIỆM ĐÁNG NHỚ VỀ

TÌNH BẠN
128
Người bạn là người luôn sát cánh bên nhau chia sẻ những khó khăn và niềm vui
trong cuộc sống. Tình bạn là tình cảm thiêng liêng và cao quý không có thể mua
được. Khi có bạn ta sẽ cảm thấy bớt cô đơn, ngập tràn niềm vui, hạnh phúc vì ở
bên những người mình yêu quý, ta sẽ được thoải mái vui đùa. Vì vậy chắc hẳn ai
cũng sẽ có rất nhiều những kỉ niệm gắn bó với những người bạn của mình. Kỉ niệm
là một thứ đã xảy ra và trải qua khá lâu, có những kỉ niệm đau buồn nhưng cũng có
những kỉ niệm đẹp đẽ . Và dù như thế nào thì đó đều là những kí ức không thể xóa
nhòa trong tâm trí mỗi người và đó đều là những kỉ niệm đáng quý và ý nghĩa.
Những vấp ngã sẽ là bài học để ta trưởng thành, những thành công và phần thưởng
sẽ là động lực để ta cố gắng trong tương lai, những kỉ niệm bên những người thân
thương sẽ là món quà vô giá....
1. Mở bài :
Giới thiệu về kỉ niệm tình bạn khó quên đó
Chắc hẳn ai cũng sẽ có những kỉ niệm khó quên với người bạn của mình. Em cũng
vậy. Kỉ niệm về tình bạn mà em nhớ nhất đó chính là một lần em cùng Tuấn Anh
trốn học đi xem đá bóng đến khi về trời đổ mưa nên hai đứa bị ướt hết, em đã bị
ốm sau hôm đó, Tuấn Anh chăm sóc em tận tình, chu đáo.
2. Thân bài :
a.Hoàn cảnh xảy ra câu chuyện :
Buổi chiều hôm ấy Tuấn Anh sang rủ em đi xem trận bóng đá tranh cup của các
anh lớp trên. Đó là một trận đấu rất đặc biệt mỗi năm chỉ có một lần. Em cũng
đang do dự không biết có nên đi hay không nhưng cuối cùng em quyết định đi xem
một lát rồi về sớm đi học.
129
b. Diễn biến câu chuyện :
Em đèo Tuấn Anh trên chiếc xe đạp cũ của em đến khu đất trống của làng bên khá
xa nhà em. Khi đến nơi các anh đã có mặt đông đủ ở đó, chuẩn bị mọi thứ sẵn sàng
chuẩn bị xung trận. Một bên là đội đỏ của lớp 9a, một bên là đội xang của lớp 9c,
cả hai bên đều là những ứng cử viên sáng giá cho chức vô địch năm nay và đều
ngang tài ngang sức. Mọi thứ đã sẵn sàng trận đấu bắt đầu. Những cú đá tài nghệ
và màn bắt bóng điêu luyện của thủ môn làm trận đấu thêm phần kịch tính tỉ số vẫn
là 0:0. Mọi người đều bị hấp dẫn và cuốn vào trận đấu kinh điển này. Ánh nắng
chói chang, cái nóng vẫn không làm nản chí những cầu thủ trên sân, những giọt mồ
hôi lăn trên khuôn mặt, ướt đẫm cả áo câc cầu thủ. Hiệp một kết thúc và lúc ấy
cũng gần đến giờ vào lớp nhưng hai bọn em vẫn ở lại xem hiệp hai và quên luôn cả
việc phải đi học. Sau 30' nghỉ ngơi hai đội đổi gôn và bắt đầu hiệp 2, hiệp 2 diễn ra
kịch tính hơn, cả hai bên đều có những cú sút nguy hiểm về phía đối phương
nhưng phải đợi đến màn sút luân lưu 4:5 sau hai hiệp phụ thì phần thắng cuộc
thuộc về đội lớp 9c. Trận đấu kết thúc lúc ấy bọn em mới biết đã muộn học và chỉ
còn 15' nữa là ca học chiều kết thúc. Lúc ấy em và Tuấn Anh rất sợ vì sẽ bị bố mẹ
biết trốn học nên hai đứa đã đạp xe ra đê chơi tính kế tính thời gian hết giờ học rồi
về bình thường như khi tan học mọi khi. Nhưng đến lúc đạp xe về thì trời đổ mưa
mà bọn em lại không mang áo mưa nên cả hai đội đầu trần về. Sau hôm ấy em bị
ốm và phải nghỉ học. Cô giáo đến nhà thăm em và bảo với bố mẹ về việc hôm qua
em nghỉ học , đúng lúc ấy Tuấn Anh sang và nhận hết lỗi về mình ,tự trách mình
tại mình nên em bị ốm. Em cũng kể hết mọi việc và nhận lỗi của mình và bảo bạn
đó không phải lỗi của bạn. Bố mẹ tha lỗi cho em vì đã biết sửa sai .Hôm sau bạn
sang giảng bài cho em vì em nghỉ học, bạn chăm sóc em tận tình chu đáo. Em rất
yêu quý bạn
130
3. Kết bài:
Cảm nghĩ
Đây là kỉ niệm khó quên về tình bạn của em với Tuấn Anh, sau kỉ niệm ấy em càng
thêm yêu quý bạn. Chúng em tự hứa sẽ không trốn học nữa và cùng nhau tiến bộ
trong học tập để bố mẹ vui lòng.
BÀI THAM KHẢO
“ Thời gian trôi qua nhanh. Chỉ còn lại những kỉ niệm…” Thật vậy, bây giờ tôi đã
trải qua hơn chục năm học nhưng mỗi lần lời bài hát ấy vang lên lòng tôi lại nâng
nâng khó tả nhớ về những kỉ niệm của tôi và Lan năm chúng tôi học lớp 4.
Tôi và Lan là đôi bạn thân với nhau từ nhỏ vì nhà Lan gần nhà tôi. Có gì chúng tôi
cũng chia ngọt sẻ bùi cho nhau như hai chị em gái vậy. Hằng ngày Lan thường
sang gọi tôi đi học kể cả trời mưa lẫn trời nắng. Nhưng hôm nay trời mưa cũng như
mọi khi thôi mà tôi ở nhà chờ mãi…chờ mãi đến gần bảy giờ mà vẫn không thấy
Lan sang gọi mình đi học. Tôi liền nghĩ và nói thầm: “ Hôm nay không đợi mình đi
học thì hôm sau mình sẽ đi trước và không đợi bạn nữa đâu.” Nói xong tôi liền
nhanh chóng chạy vội đến trường vì sợ vào lớp muộn. Trời mưa, nước tát vào mặt,
đường bị trơn nên tôi bị vấp ngã bẩn hết quần áo. Đến lớp lại bị các bạn trong lớp
trêu là con áo ộp nên tôi càng bực và giận bạn hơn. Nhìn xung quanh trong lớp
cũng không thấy Lan tôi lại nghĩ bạn đang chơi với các bạn ngoài sân. Lúc này tôi
càng giận hơn và dường như trong đầu tôi lúc này Lan không còn là bạn thân nữa.
Tùng…tùng…tùng ba tiếng trống vang lên báo hiệu giờ vào lớp, tất cả mọi người
đã ngồi vào hết chỗ của mình chỉ còn chỗ Lan vắng. Một lúc sau cô bước vào lớp
và nói: “ Hôm nay bạn Lan bị ốm nên xin phép cô nghỉ các em ạ.” Nghe cô nói lúc
131
này tôi cảm thấy thương bạn và có lỗi với bạn vô cùng. Dường như giờ học hôm ấy
tôi chẳng tiếp thu được gì. Cô bảo đọc thì đọc, cô bảo viết thì viết. Tôi chỉ mong
sao tiết học hôm đấy trôi đi thật nhanh để còn chạy về thăm bạn. Nhưng không ngờ
tiết học hôm đấy trôi đi lâu lắm chắc bởi vì tôi không chú ý nghe giảng. Thế rồi tiết
học cũng kết thúc, tôi chạy nhanh về nhà bạn, rồi bước vào nhà thấy bạn đang nằm
giường, người xanh xao, khuôn mặt bạn nhợt nhạt hẳn đi. Mới có một ngày mà
trông bạn khác hẳn. Tôi đến bên bạn và nói: “ Cho mình xin lỗi bạn nhé”. Lan vừa
nghẹn ngào vừa nói: “ Mình mới thật có lỗi với bạn. Mình đã không báo trước với
bạn mình bị ốm nên không đi học được.” Thế rồi chúng tôi lại thương yêu và quý
mến nhau như cũ. Và từ đó tình bạn của chúng tôi lại càng trở nên thắm thiết hơn.
Những kỉ niệm về tình bạn thật đúng là chân thành. Nó xuất phát từ trái tim đến
với trái tim. Chính vì vậy mà trong thơ ca cũng có câu:
“ Sống trong bể ngọc kim cương
Không bằng sống giữa tình thương bạn bè.”
ĐỀ 20: KỂ LẠI TÌNH BẠN ĐÁNG NHỚ THEO

NGÔI THỨ NHẤT
I. Mở bài:
Dẫn dắt và giới thiệu kỉ niệm sâu sắc với một người bạn của mình
Bạn thân cũng giống như một mảnh ghép không thể thiếu để hoàn thiện bức tranh
cuộc sống của mỗi người. Cứ mỗi lần nhắc tới người bạn thân của tôi, Thu, trong
tâm trí tôi lại bồi hồi nhớ về biết bao kỉ niệm của hai đứa. Kỉ niệm nào in dấu trong
132
tôi sâu đậm nhất ư? Có lẽ là kỉ niệm của những ngày đầu tôi và cậu gặp gỡ.
II. Thân bài
1. Giới thiệu vài nét về người bạn và hoàn cảnh của kỉ niệm
Bây giờ đã là một cô học trò cấp ba không còn trẻ con và ngây ngô như những năm
trước nhưng khó bao giờ tôi quên được kỉ niệm của năm lớp 7.
Năm tôi lên lớp 7, tôi đã gặp Thu. Đó chính là lúc tình bạn đẹp của chúng tôi bắt
đầu
Xuất phát từ những hiểu lầm và những ích kỉ của trẻ con nông nổi, kỉ niệm đầu tiên
về người bạn thân của tôi sẽ mãi là những kỉ niệm sẽ mãi mãi in sâu trong tâm trí
tôi
2. Kể lại kỉ niệm về người bạn
-Năm tôi lên lớp 7, lớp của chúng tôi chào đón thêm một người bạn mới - Thu -
một cô bạn đến từ miền quê nghèo.Thu là con gái trong một gia đình không mấy
khá giả, gia đình cậu chuyển từ dưới quê lên và cậu chuyển đến trường tôi khi
chúng tôi vừa lên lớp 7.
-Ngày đầu tiên vào lớp, cậu ấy xuất hiện trong một bộ dạng thật kì quặc: tấm áo
trắng đã ngả màu, chiếc quần vải đã sờn, cái cặp sách cũ kĩ tưởng chừng như có thể
đứt đến nơi rồi, mái tóc khô và xù lên trông có phần luộm thuộm.Cậu ấy rụt rè,
nhút nhát, khi bước vào lớp chỉ dám đi nấp sau lưng cô chủ nhiệm, chẳng dám nói
lời nào, đến cả tự giới thiệu bản thân cũng ấp a ấp úng
-Mọi người trong lớp khi nhìn thấy bộ dạng luộm thuộm ấy đã không thể ngăn
mình phá lên cười và xì xào bàn tán, bản thân tôi khi ấy cũng chẳng phải là ngoại
133
lệ, bây giờ nghĩ lại, tôi thấy mình thật sự ngốc nghếch và bất lịch sự vô cùng. Lúc
đó tôi đã cảm thấy mình thật xui xẻo khi Thi được sắp xếp chỗ ngồi cạnh tôi, tôi
nhìn cậu ấy bước đến ngồi vào bàn học mà chẳng lấy gì làm vui vẻ
-Nhìn thấy tôi không thoải mái, khi ấy Thu cũng chẳng dám mở lời, đã mấy lần cậu
ấy định cất tiếng làm quen nhưng nhìn thấy biểu tình khó chịu trên gương mặt tôi
thì đã dừng lại
-Những người bạn khác trong lớp nói với tôi rằng cậu ấy là một đứa trẻ bẩn thỉu
nghèo nàn, thậm chí còn là kẻ lấy cắp đồ của người khác. Chẳng hiểu vì sao, ngày
xưa tôi chẳng biết thực hư thế nào, chỉ nghe thôi đã một mực tin theo những lời nói
ấy, rồi sinh ra ác cảm với Thu
-Khi ấy tôi quả thật là một đứa trẻ dại dột và ngốc nghếch khi liên tục ném vào Thu
những ánh nhìn khinh khỉnh và chế nhạo. Tôi làm theo những đứa con gái khác
trong lớp tránh xa Thu và không hề nói chuyện với cậu ấy một lời nào. Thu tuy thế
lại học khá ổn, cậu ấy rất chăm chỉ học tập và chữ cậu ấy viết thật sự rất đẹp. Bây
giờ nhớ lại, tôi thấy xấu hổ và hối hận vô cùng
-Đặc biệt là một lần, tôi được mẹ mua cho một chiếc bút máy mới tinh rất đẹp, khi
mang đến lớp, tôi đã nhận được ánh mắt trầm trồ của rất nhiều người và cả Thu
nữa, cậu ấy nhìn chiếc bút của tôi với một sự thích thú và tôi biết chắc rằng trong
đó có cả sự ghen tị vì cậu ấy k mua được một chiếc bút như thế
-Nhưng vài hôm sau tôi đã làm mất chiếc bút máy đó, chẳng biết điều gì xui khiến,
tôi đã như một đứa ngốc nghe lời người khác đồn thổi mà nghi ngờ chính Thu là
người đã lấy cắp chiếc bút mà tôi vô cùng yêu quý, đặc biệt tôi tin là bởi vì cậu ấy
là bạn cùng bàn với tôi
134
-Tôi nhớ chiều hôm đó, tôi đã gặp Thu và đổ lỗi cho cậu ấy, và vô cùng tức giận
đòi cậu ấy trả lại cho tôi cây bút của mình.Trái ngược với sự nỏng nảy của tôi, Thu
chỉ nhẹ nhàng giải thích và nói rằng tôi đã hiểu lầm cậu ấy.Thế nhưng lúc đó tôi đã
không tin và hùa vào với những người khác buộc tội lấy cắp cho cậu ấy.
-Tôi không thể quên được lúc đó Thu đã buồn đến mức nào, ban đầu Thu cố gắng
giải thích rất từ tốn, nhưng dần dần giọng cậu ấy nghẹn lại và nấc lên, cậu ấy bật
khóc và chạy đi, dù trời đang mưa rất to
-Lúc đó trong lòng tôi cũng bất chợt cảm thấy ngại ngùng và có lỗi nhưng cứ nghĩ
đến chuyện chính Thu là người đã lấy cắp chiếc bút của mình, tôi vẫn vô cùng tức
giận. Hai ngày sau đó cậu ấy không hề đến lớp, ban đầu tôi đã cho rằng cậu ấy đã
thật sự lấy cắp chiếc bút nên không dám đến gặp tôi.
Đến khi cô giáo nói rằng Thu nghỉ học vì đang ốm, tôi bắt đầu giật mình suy nghĩ
đến hôm trước cậu ấy chạy đi đâu khi trời đang mưa to như thế, chắc chắn là đã bị
ngấm mưa mà ốm rồi. Ngày thứ ba, thứ tư sau đó tôi vẫn ngồi một mình, dần dần
tôi bỗng cảm thấy mình không còn tức giận như trước nữa.Buổi chiều của ngày thứ
năm không thấy cậu ấy đi học, tôi đã gặp cậu ấy
-Bạn đầu tôi đã thấy một người rất giống Thu đang nặng nhọc gánh hai gánh rau đi
trên đường.Tôi không biết khi đó điều gì đã thôi thúc tôi không chần chừ mà cất
tiếng gọi lớn tên cậu ấy. Thu quay lại nhìn tôi, cậu ấy giật mình, ngập ngừng rồi
bối rối không biết làm thế nào, trông cậu ấy thật nhợt nhạt và thiếu sức sống, ánh
mắt đầy sự mệt mỏi, đôi môi hồng bợt đi.Tôi không biết điều gì đã dẫn dắt tôi cứ đi
theo cậu ấy, hai chúng tôi cứ đi mà chả ai nói với ai câu nào, có những lúc cậu ấy
loạng choạng gần như sắp ngã, tôi muốn đỡ cho cậu ấy nhưng chân tay luống
135
cuống chẳng biết làm thế nào. Cậu ấy về đến cửa nhà thì bỗng ngồi sụp xuống, rồi
lịm đi, người nóng ran
-Ngay lúc tôi vừa hoảng hốt không biết làm thế nào thì mẹ Thu chạy về, đỡ cậu ấy
lên giường.Khi Thu ngủ thiếp đi, tôi đã nói chuyện với mẹ cậu ấy, khi ấy tôi mới
biết được rằng Thu là người con vô cùng hiếu thảo, đảm đang và giỏi giang cả
chuyện học và chuyện nhà, dù đang ốm nhưng cậu ấy vẫn cố gắng giúp đỡ mẹ .Tối
hôm đó về nhà tôi đã suy nghĩ rất nhiều về Thu, không những thế, tôi còn tìm được
lại chiếc bút mà tôi đã bị mất trước đó
-Biết bao sự bẽ bàng, xấu hổ và tức giận chính bản thân mình đã dâng lên trong tôi,
tôi dằn vặt vì điều ấy vô cùng. Đến sáng hôm sau, có lẽ đã đỡ hơn nên Thu đã đi
học, tôi đã gặp và xin lỗi Thu vì cách hành xử như dốt của mình với Thu trước đó
-Trái lại có suy nghĩ ban đầu của tôi, Thu không hề giận dữ đối với tôi, cậu ấy nở
nụ cười rất tươi, nắm lấy tay tôi và nói " Không sao cả, thật tốt vì cậu đã tìm thấy
bút rồi, thật tốt vì cậu đã không hiểu lầm nữa, tớ vui lắm".Tôi đã cảm động vô
cùng và cũng hối hận vô cùng
Bắt đầu từ hôm ấy, chúng tôi bắt đầu nói chuyện với nhau nhiều hơn, giúp đỡ nhau
trong học tập và tôi nhận ra tôi với Thu có thật nhiều điểm chung. Và cứ thế ở bên
nhau, tình bạn của chúng tôi vẫn cứ sôi nổi và bền chặt gắn bó tới tận bây giờ
III.Kết bài:
Những cảm nghĩ sâu sắc về kỉ niệm ấy
Tình bạn của chúng tôi cứ thế ngày một khăng khít hơn. Càng thân nhau, chúng tôi
càng nhận thấy những điều tốt đẹp, đáng quý ở người bạn của mình. Tình bạn đẹp
không chỉ nâng đỡ ta trong lúc khó khăn, giúp chúng ta sẻ chia niềm vui, nỗi buồn
136
mà còn cùng nhau giúp chúng ta trở thành những con người tốt hơn trong cuộc
sống.
BÀI THAM KHẢO 1
Người ta thường nói, sống ở trên đời không thể nào không có bạn bè. Tôi nghĩ
đúng là như thế. Nếu như tôi không có bạn bè, có lẽ bản thân cũng chỉ là một hạt
cát cô đơn giữa lòng sa mạc, sẽ cảm thấy cô đơn và nhỏ bé đến chừng nào. Tôi
may mắn hơn khi không biến mình thành một hạt cát, vì tôi biết bên cạnh tôi lúc
nào cũng có Lan – cô bạn thân từ thuở còn thơ bé. Chơi với nhau đã lâu, kỉ niệm
cũng đã nhiều nhưng có một kỉ niệm hồi lớp 5 làm tôi mãi không thể nào quên...
Lan và tôi vốn gần nhà nhau, cho nên chúng tôi quấn quýt với nhau ngay những
ngày đầu khi còn thơ bé. Chúng tôi chơi cùng nhau, học cùng nhau, đòi mẹ mua
quần áo giống nhau. Người ngoài nhìn vào còn tưởng chúng tôi là hai chị em sinh
đôi nữa. Chơi với Lan rất vui, bạn ấy hay nhường nhịn tôi, có gì cũng mang đến
cho tôi. Tôi quý Lan nên có gì hay ho đều giấu rồi mang đến nhà Lan để hai đứa
cùng thử.
Đi qua hết những ngày lớp mẫu giáo, rồi qua hết cả những năm tháng Tiểu học, tôi
với Lan gắn bó với nhau như hình với bóng. Thế mà rồi vào một ngày kia, tôi phát
hiện ra mình bị mất cái bút máy màu đỏ - quà tặng của bố mẹ tôi trước lúc vào
Nam công tác. Từ nhỏ, bố mẹ tôi đã đi làm ăn xa, cho nên tất cả những món quà bố
mẹ tặng tôi đều rất trân trọng và coi như báu vật. Cây bút này cũng thế, Tôi cất kĩ
nó vào hộp bút nhưng chẳng bao giờ dùng đến. Nó như một vật bất li thân, là bùa
hộ mệnh của tôi vậy. Tôi choáng váng. Rõ ràng chiều qua sau khi lôi ra tôi đã cất
vào hộp bút rồi cơ mà? Sao giờ lại không thấy đâu chứ? Tôi lục lọi khắp nơi cũng
không thấy. Chẳng lẽ... Là Lan? Chiều qua chỉ có bạn ấy sang chơi với tôi...Ngày
137
trước tôi khoe, Lan cũng thích cái bút ấy lắm. Nhưng...sao Lan lại làm thế? Lan
biết rõ tôi quý cây bút ấy như nào mà?
Thế nhưng tôi vẫn chạy sang nhà Lan và hỏi cho ra nhẽ. Lan một mực phủ nhận
nhưng tôi không tin. Tôi không tìm thấy cây bút, mà Lan lại là người cuối cùng
biết đến sự tồn tại của nó. Tôi đau lòng chứ, nhưng làm sao mà không giận cho
được. Tôi nức nở chạy về nhà, bỏ mặc lời gọi của Lan phía sau lưng...
Ngày hôm sau, tôi không chờ Lan cùng đi học nữa. Cả mấy ngày sau, vài tuần sau
cũng vậy. Trên lớp, tôi tránh mặt Lan. Về đến nhà, tôi cũng không muốn gặp Lan
nữa. Có lúc tôi bất chợt nhìn thấy ánh mắt buồn buồn của Lan đang nhìn mình. Tôi
chợt mủi lòng. Nhưng nghĩ về bố mẹ, về cây bút mà tôi hằng yêu quý, tôi không
thể nào tha thứ cho Lan...
Mưa mấy ngày rồi mà không dứt. Tôi cám thấy mệt mỏi, đầu lại âm ấm sốt, thân
thể rã rời. Tôi viết đơn xin nghỉ học rồi nhờ ngoại đưa cho bạn nộp giúp. Cả sáng
hôm ấy tôi ê ấm trên giường không thể nào ăn uống được gì. Khát nước, tôi cố vực
mình dậy với lấy cốc nước trên bàn. Quyển tập của tôi rơi xuồng, tôi cúi xuống
nhặt và bất chợt thấy có cái gì đó sáng lóe lên trong tít cái gầm tủ quần áo bên
cạnh. Tôi khều ra. Là cây bút màu đỏ! Đã vài tuần trôi qua rồi, cây bút vương đầy
mạng nhện, thân đã hơi gỉ ra làm xước lớp sơn đỏ bao bên ngoài. Cây bút mà tôi đã
đổ cho Lan lấy cắp đây ư? Chỉ vì...chỉ vì sự trẻ con của tôi...Chỉ vì không tìm kĩ
mà tôi đã hiểu lầm người bạn đã gắn bó với mình suốt mấy năm trời. Tôi òa khóc
nức nở rồi lịm đi vào giấc ngủ lúc nào không biết.
Khi tôi tình giấc thì trời đã xế trưa. Tôi khó nhọc mở đôi mắt, đập vào mắt tôi là cô
bạn thân bé nhỏ, đầu tóc vẫn còn vương nước mưa. Thấy tôi tỉnh, ánh mắt Lan reo
lên sự mừng rỡ. Lan ôm chầm lấy tôi.
138
- Hôm nay cậu nghỉ, cậu làm mình lo quá. Thấy cái Ngọc bảo cậu bị ốm mưa mà tớ
lại không biết gì. Tớ có lỗi quá.
Tôi òa khóc nức nở. Không biết tôi khóc vì xúc động hay xấu hổ nữa. Chỉ biết rằng
tôi khóc rất to, rất lâu sau mới nín được. Tôi cầm chiếc bút, đưa cho Lan.
- Mình xin lỗi...Do mình, do mình đã đổ lỗi cho cậu... Mình có lỗi nhiều lắm.
Lan nhìn tôi âu yếm. Lan chẳng nói gì, nhưng tôi thấy bàn tay cậu ấy như đang siết
mạnh vào bàn tay tôi.
Thấm thoát đã mấy năm trôi qua. Từ bấy đến nay, tôi và Lan vẫn luôn là một đôi
bạn thanh mai trúc mã thân thiết. Chúng tôi cùng nhau thi đỗ vào trường chuyên
của Tỉnh, cùng nhau trọ một phòng trong kí túc xá, cùng nhau lóc cóc đạp xe lên
phố đi học, cùng nhau trải qua những năm tháng cấp ba đẹp nhất. Cảm ơn trời đất
đã ban phát cho tôi một người bạn quý giá như vậy. Cảm ơn Lan vì đã luôn bên
cạnh và chăm sóc cho tôi!
BÀI THAM KHẢO 2
Trong cuộc sống của mỗi con người được sống và yêu thương trong vòng tay của
gia đình, người thân là một điều vô cùng hạnh phúc, may mắn. Nhưng có một thứ
tình cảm cũng vô cùng thiêng liêng và quan trọng sẽ theo ta đến hết cuộc đời này
ấy chính là tình bạn. Tình bạn đi cùng chúng ta qua những năm tháng trưởng
thành, có lẽ đẹp nhất ấy chính là tình bạn thuở học sinh vì đó là khoảng thời gian
hồn nhiên, thơ ngây và chân thành không vương chút tạp niệm, vướng bận nhất.
Tôi cũng đã có một tình bạn đẹp với kỉ niệm đáng nhớ sâu sắc cùng Vy- người bạn
thân hồi cấp 2 của tôi.
139
Đó là năm tôi học lớp 7 ở trường cấp hai của xã, hôm ấy là một ngày mùa thu
trong trẻo, bầu trời xanh cao vời vợi- ngày đầu tiên tôi gặp Vy. Khi tiếng trống
báo hiệu vào lớp vang lên chúng tôi nhanh chóng ổn định chỗ ngồi để chờ cô giáo
vào như thường lệ. Nhưng hôm đó vào lớp không phải chỉ có mình cô mà đi cùng
còn có một bạn nữ dong dỏng người, gương mặt bầu bĩnh đầy vẻ ngượng ngùng e
thẹn. Chúng tôi lúc đó đều xôn xao, tò mò hỏi nhau không biết bạn ấy là ai. Để
chấm dứt những thắc mắc của chúng tôi cô giáo đã mỉm cười dịu dàng rồi giới
thiệu :
-Đây là bạn Hải Vy, bạn mới chuyển từ trong TP Hồ Chí Minh ra và sẽ học cùng
lớp chúng ta từ hôm nay. Vì bạn mới đến nên sẽ còn nhiều bỡ ngỡ chưa quen,
chúng ta cùng giúp đỡ bạn nhé các em.
Một tràng pháo tay vang lên, chúng tôi ai ai cũng vui vì lớp có thêm một người bạn
mới rất dễ thương, tôi vẫn nhớ khi thấy chúng tôi vỗ tay Vy đã cười rất tươi không
còn vẻ e thẹn bẽn lẽn như lúc đầu. Vì lúc đó bạn ngồi cạnh tôi mới chuyển lớp, chỗ
bên cạnh tôi đang trống nên cô giáo đã xếp Vy xuống ngồi cạnh tôi. Thật bất ngờ
lúc đó Vy đã không ngại ngùng mà bạn ấy mỉm cười rất dịu dàng bắt chuyện với
tôi trước :
-Chào cậu, mình tên là Hải Vy, từ hôm nay mình sẽ được học cùng các cậu rồi.
- Ừ mình là Khánh Linh, rất vui được học cùng cậu.
- Vậy từ nay chúng ta sẽ là bạn tốt nhé!
- Nhất trí!
Vy và tôi cùng nhìn nhau cười rạng rỡ. Chất giọng miền Nam ngọt ngào, dế
thương cùng nụ cười hồn hậu đã làm tôi có cảm giác quý mến Vy ngay từ lúc đầu.
140
Chỉ cuộc nói chuyện ngắn ngủi ấy mà đã bắt đầu một tình bạn vô cùng đẹp của
chúng tôi trong những năm tháng cấp hai đầy đáng nhớ. Về sau khi thân thiết hơn
Vy có kể với tôi rằng vì tính chất công việc bố của bạn ấy hay phải đi công tác xa
nên từ nhỏ bạn ấy cùng đã quen với việc chuyển chỗ ở và vì thế Vy cũng không có
nhiều bạn. Chúng tôi rất hợp nhau từ sở thích vẽ tranh đến cả thói quen ăn uống.
Vy có rất nhiều tài lẻ, bạn ấy biết đánh đàn piano rất giỏi, tôi đã rất vui khi vào
ngày sinh nhật của mình Vy đã đàn bài hát chúc mừng sinh nhật tôi và tặng tôi một
bộ sáp màu rất đẹp, tôi vẫn luôn giữ gìn nó cẩn thận đến bây giờ. Hai chúng tôi
thường xuyên giúp đỡ nhau trong học tập, tôi học tốt môn Văn hơn còn Vy thì giỏi
Tiếng Anh nên chúng tôi hay sang nhà nhau học nhóm để cùng nhau tiến bộ. Bố
mẹ Vy rất quý tôi, bác gái còn nấu cho tôi ăn những món ăn Nam Bộ rất ngon mà
từ bé tôi chưa từng được thưởng thức. Bố mẹ tôi cũng luôn khen Vy vừa xinh xắn
vừa ngoan ngoãn, cứ như vậy chúng tôi trở thành một đôi bạn thân cùng trải qua
những năm tháng tuyệt vời thời niên thiếu. Bẵng đi đến một ngày cuối năm lớp 9,
khi cả 2 đứa đang cùng nhau đạp xe đến trường, Vy đã kể với tôi bằng một giọng
buồn rầu nhẹ bẫng, rằng vài hôm nữa bạn ấy sẽ lại chuyển vào trong Sài Gòn, và
có thể sẽ định cư hẳn vì bố bạn ấy sẽ làm việc luôn trong đó. Lúc đó tôi đã rất buồn
vì nghĩ rằng có lẽ sẽ không được gặp Vy nữa. Tối hôm ấy về nhà tôi đã khóc rất
nhiều nhưng Vy đã gọi điện cho tôi và bảo rằng hai đứa vẫn có thể gọi điện tâm sự
với nhau như thế này dù ở xa nên tôi cũng đã đỡ buồn đi rất nhiều. Hôm Vy
chuyển đi, bố đưa tôi ra tận ga tàu để tiễn Vy, tôi đã tặng Vy một cuốn sổ tự tay tôi
trang trí với rất nhiều ảnh và hình của 2 đứa để làm kỉ niệm. Chúng tôi đã ôm nhau
và cùng khóc nhưng đều hẹn sau này nhất định sẽ gặp lại nhau.
Đó là chuyện của 3 năm trước rồi hiện tại tôi đã lên lớp 10, tôi và Vy hầu như tuần
nào cũng gọi điện và viết thư để tâm sự, kể cho nhau nghe về cuộc sống, học tập và
141
những người bạn mới của mình. Hè này nhờ kết quả học tập tốt tôi đã được bố
thưởng cho một chuyến du lịch vào Sài Gòn, tôi đã hẹn gặp Vy rồi. Nhất định khi
gặp lại tôi sẽ nói với bạn ấy rằng tôi đã nhớ bạn ấy rất nhiều. Tình bạn của chúng
tôi có nhiều kỉ niệm đẹp như vậy đó.
ĐỀ 21: KỂ LẠI MỘT CÂU CHUYỆN CỔ TÍCH

HOẶC MỘT TRUYỆN NGẮN MÀ EM THÍCH
I. Mở bài
Giới thiệu tác phẩm lựa chọn để kể( truyện cổ tích hay truyện ngắn nào?)
Chúng ta lớn lên qua những câu chuyện cổ tích của bà của mẹ kể ngày thơ. Nhưng
truyện cổ tích không chỉ dành cho trẻ thơ. Những câu chuyện cổ tích chứa đựng
những bài học ngàn đời của ông cha, về một nếp nghĩ nếp sống lâu đời. Với tôi dù
khi còn nhỏ hay đã lớn, " Tấm Cám " vẫn là câu truyện cổ tích khiến tôi không
ngững trăn trở, ấy là sức sống của nó trong lòng người
II. Thân bài
Truyện kể về Tấm, một người con gái hiếu thảo, nết na nhưng có một số phận bất
hạnh. Mẹ mất khi còn nhỏ, Tấm phải sống với cha và mẹ con dì ghẻ. Nhưng cũng
không lâu sau cha của Tấm cũng qua đời.
Phải sống với dì ghẻ và em Cám, ngày ngày Tấm phải làm lụng rất nhiều việc. Từ
chăn châu, gánh nước đến thái khoai vớt bèo, Tấm đều phải làm đủ cả. Ban đêm
Tấm phải thức khuya để xay giã gạo trong khi Cám được mẹ nuông chiều không
phải làm gì cả.
142
Một hôm mụ dì ghẻ đưa cho Tấm và Cám mỗi người một cái giỏ để bắt tôm bắt tép
và nói rằng: " Nếu ai bắt được đầy giỏ trước thì sẽ được thưởng một cái yếm đỏ".
Vốn là người quen làm quen tay, chẳng mấy chốc Tấm đã bắt được đầy giỏ. Trong
khi đó Cám thì đủng đỉnh dạo hết cánh đồng nọ cánh đồng kia đến hết buối chiều
chẳng được con nào trong giỏ. Thấy chị bắt đầy giỏ Cám liền nói:" Chị Tấm ơi chị
Tấm! Đầu chị bị lấm,Chị hụp cho sâu, kẻo vè mẹ mắng". Nghe vậy, Tấm liền ra
chỗ nước sâu để tắm rửa. Trong lúc ấy Cám liền đổ hết giỏ của chị vào giỏ của
mình rồi chạy về nhà trước.
Khi lên bờ thấy chẳng còn con cá nào Tấm bèn bưng mặt khóc. Bấy giời ông bụt
ngồi trên tòa sen, thấy thế liền xuống hỏi Tấm vì sao lại khóc, Tấm liền kể hết sự
việc cho ông bụt nghe. Bụt liền khuyên Tấm ngừng khóc và xem trong giỏ còn gì
không thì thấy bên trong còn con cá bống. Bụt dặn đem cá bống về nuôi ngày ngày
cho bống ăn.
Vậy là ngày nào Tấm cũng để phần cơm cho cá bống. Mỗi lần lại gọi cá:
" Bống bống bang bang
Lên ăn cơm vàng cơm bạc nhà ta
Chớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người"
Thấy Tấm sau mỗi bữa cơm đều mang cơm ra giếng, mụ dì ghẻ sinh nghi liền sai
Cám đi rình. Cám về kể hết mọi truyện cho mẹ nghe. Hôm sau dì ghẻ bảo Tấm đi
chăn trâu từ sớm mà là chăn đồng xa. Nhân cơ hội đó, mẹ con Cám bèn đến chỗ
giếng, nói câu gọi cá bống quen thuộc rồi bắt ăn thịt. Khi chăn trâu về, Tấm gọi
mãi mà không thấy bống đâu, lúc sau lại thấy nổi lên một cục máu, biết là bống đã
bị ăn thịt, Tấm lại ngồi khóc. :Lúc này ông bụt lại hiện ra và dặn tấm đi tim xương
143
cá cho vào trong bốn cái lọ và chôn xuống bốn chân giường. Tấm nhờ con gà tìm
giúp và làm đúng như lời bụt nói.
Ít lâu sau, nha vua mở hội mấy ngày , tất cả mọi người già trẻ gái trai đều nô nức đi
chảy hội. Mẹ con dì ghẻ cũng đi. Tấm cũng muốn đi. Thấy vậy dì ghẻ liền đem
một đấu thóc và một đấu gạo trộn lẫn vào nhau rồi bảo Tấm nhặt thóc và gạo làm
riêng ra thì mới được đi. Nhặt một lúc Tấm sốt ruột không biết bao giời mới nhặt
xong, Tấm lại khóc, ông bụt lại hiện ra sai chim sẻ nhặt thóc ra thóc gạo ra gạo.
Thế nhưng Tấm lại khóc. Tấm không có quần áo đẹp để đi hội. Ông bụt liền nhắc
Tấm đào bốn cái lọ đã chôn ở chân giường. Tấm nghe lời. Trong bốn lọ áo quần
đều đủ cả. Có cả đôi giày thêu và con ngựa bé tí khi bỏ ra bỗng chốc lớn lên. Tấm
liền leo lên lưng ngựa chẳng mấy chốc đến được kinh thành.
Đên chỗ nước lội Tấm vô tình đánh rơi một chiếc giày xuống. Giữa lúc ấy đoàn xa
giá vừa đến chỗ nước lội. Thấy voi mãi không chịu đi, nhà vua thấy vậy bèn sai
người xuống mò thử thì thấy một chiếc hài. Nhà vua liền cho rao mời tất cả đàn bà
con gái đến ướm giày, hễ ai vừa thì sẽ lấy làm vợ.
Mẹ con Cám cũng đi thử. Tấm cũng đến đó. Mẹ con cám thấy thế liền mỉa mai
Tấm. Tấm khi thử giày thì vừa và đem chiếc còn lại ra đi. Nhà vua liền cho kiệu ra
đón Tấm về làm hoàng hậu.
Ở trong hoàng cung nhưng Tấm vẫn nhớ ngày giỗ cha và về giỗ cha. Thế nhưng
khi chèo lên cây hái cau mẹ con Cám ở dưới chặt gốc cau. Tấm chết, mụ dì ghẻ lấy
quần áo mặc cho Cám và thay chị làm hoàng hậu.
Sau đó là nhiều lần Tâm tái sinh trở về. Lần thứ nhất con chim vàng anh, thứ hai là
cây xoan đào và sau đó là trong quả thị. Tuy nhiên hết lần này đến lấn khác mẹ con
144
Cám tìm cách hãm hại Tấm. Khi Tấm hóa vào trong trái thị, có một bà lão hàng
nước đi qua thấy thị thơm liền bảo: " Thị ơi thị rơi bị bà bà để bà ngửi chứ bà
không ăn". Quả thị liền rơi vào trong túi. Ngày ngày khi bà lão đi chợ Tấm đều
chui ra từ trong quả thị quét sân vườn, nấu cơm. Mỗi lần về bà lão đều thấy nhà
cửa sạch sẽ, cơm nước tinh tươm. Thấy lạ một hôm bà giả vờ đi chợ, trở về thấy
Tấm chui từ trong quả thị ra. Bà liền ôm trầm lấy và bóp nát vỏ thị.
Một lần khi vua đi thưởng ngoạn ở ngoài cùng liền rẽ vào quán hàng nước. Thấy
miếng trầu làm hình cánh phượng nhà vua hỏi bà lão là ai làm thì bà lão trả lời là
con bà làm. Khi cho gọi ra nhà vưa nhận ra ngay là Tấm liến cho người đưa Tấm
trở về cung.
III. Kết bài
Nêu suy nghĩ của em về câu chuyện đã kể
Luôn có câu chuyện cổ tích cho trẻ con và câu chuyện cổ tích cho người lớn. "Tấm
Cám" là một câu chuyện như thế. Với mỗi một độ tuổi ta đều cảm nhận thấy một ý
nghĩa khác nhau. Truyện "Tấm Cám" cho ta một lần nhìn về triết lý " Ở hiền gặp
lành" "Ở ác thì gặp ác của người xưa". Và hạnh phúc chỉ có được khi con người
biết tự dành và giữ lấy.
BÀI THAM KHẢO
Ngày xửa ngày xưa, ở nhà kia có hai chị em, cô chị tên là Tấm, xinh đẹp tuyệt trần
lại hiền lành đảm đang còn cô em Cám thì lại lười biếng. Tấm sống chung với mụ
dì ghẻ và con riêng của bà ta là Cám. Suốt cả ngày, hai mẹ con Cám chỉ ăn không
ngồi rồi còn Tấm phải làm việc quần quật vất vả. Có lần, mẹ đưa cho hai chị em
mỗi người một cái giỏ, bảo rằng:
145
- Đứa nào bắt được đầy cái giỏ này trước thì tao thưởng cho cái yếm đào.
Vốn tính chăm chỉ, Tấm vâng lời mẹ ghẻ, lặn lội hết bờ này bờ kia, chẳng mấy
chốc đã bắt được một giỏ đầy tôm tép. Còn Cám sẵn tính ăn chơi, chạy hết chỗ này
chỗ kia chơi bời lêu lổng. Trời đã xế trưa, Cám bèn đến gần Tấm, nói rằng:
- Chị Tấm ơi chị Tấm, đầu chị lấm, chị ngụp cho sâu, kẻo về mẹ mắng.
Tấm tưởng thật vội gục đầu xuống ao gội sạch sẽ. Trong lúc ấy, Cám trút hết tôm
tép trong giỏ của Tấm rồi chạy đi về nhà từ thuở nào. Tấm lên bờ, thấy giỏ trống
không bèn ôm mặt khóc. Bụt hiện lên hỏi:
- Làm sao con khóc?
Tấm nức nở kể lại sự tình. Bụt nói :"Con thử xem trong giỏ còn gì không?" Tấm
xem, quả nhiên còn một con cá bống bé nằm dưới đáy. Bụt bảo:
- Con mang bống về nhà, thả xuống giếng, rồi mỗi bữa con ăn cơm bớt lại cho
bống một bát. Mỗi khi cho bống ăn, con chỉ cần gọi :"Bống bống bang bang, lên ăn
cơm vàng, cơm bạc nhà ta, chớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người" là bống tự khắc
sẽ ngoi lên ăn.
Tấm vâng lời Bụt, mỗi ngày ăn cơm đều bớt cho bống một bát. Tấm ra vườn, đứng
trên miệng giếng kêu:
- Bống bống bang bang
Lên ăn cơm vàng, cơm bạc nhà ta
Chớ ăn cơm hẩm, cháo hoa nhà người.
146
Quả nhiên bống ngoi lên ăn cơm thật. Từ đấy, bống trở thành người bạn duy nhất
của Tấm. Mẹ con Cám thấy ngày nào Tấm cũng ra vườn, sinh nghi, bèn rình lúc
Tấm đem cơm cho Bống mà rình trộm. Một ngày, dì ghẻ bảo với Tấm rằng:
- Con ơi con!
Con đi chăn trâu thì chăn đồng xa
Chớ chăn đồng nhà, làng bắt mất trâu.
Tấm vâng lời dì, đem trâu đi chăn thật xa. Ở nhà, mẹ con Cám bắt bống lên giết
thịt ăn rồi.
Trưa ấy, Tấm đem một bát cơm ra gọi mãi mà không thấy bống đâu, chỉ thấy một
cục máu nổi lên. Tấm hiểu ngay, lại ôm mặt khóc nức nở. Con gà đang đứng đấy
mỗi cục tác thật to:
- Cục tác...cục ta...Cho ta nắm thóc, ta bới xương cho!
Tấm đem cho gà nắm thóc, gà ta bới xong đống tro bếp, quả nhiên tìm thấy xương
bống. Tấm lại ôm mặt khóc, Bụt hiện lên hỏi:
Tấm lại kể sự tình. Bụt bảo Tấm đem xương cá cho vào bốn cái lọ đem chôn ở bốn
chân giường, sau này có việc ắt sẽ dùng tới. Tấm làm theo ngay.
Ít lâu sau nhà vua mở hội kén vợ. Đàn bà con gái đi rất đông, mẹ con Cám cũng ra
sức trang điểm để mong lọt vào mắt xanh nhà vua. Tấm ngỏ ý muốn đi, mụ dì ghẻ
liền trộn một đấu thóc với một đấu gạo, bắt Tấm khi nào nhặt xong thóc ra thóc,
147
gạo ra gạo thì mới được đi lễ hội. Tấm nhặt một lúc rồi lại ngồi ôm mặt khóc nức
nở. Bụt hiện lên:
- Thưa Bụt, dì bắt con nhặt thóc ra thóc, gạo ra gạo mà lễ hội thì sắp hết mất
rồi.
Bụt liền hóa phép mấy chú chim sẻ trên cao xuống nhặt giúp Tấm. Chẳng mấy
chốc mà gạo và thóc đã được nhặt ra riêng sạch sẽ. Nhưng Tấm vẫn khóc.
Tấm đáp rằng nàng không có quần áo đẹp đi mặc lễ hội. Bụt bảo hãy đào bốn cái
lọ Tấm đã đem chôn ngày trước sẽ có điều bất ngờ. Tấm làm theo, đào lọ thứ nhất
lấy ra được một cái áo mớ ba, một cái áo xống lụa, một cái yếm lụa điều và một cái
khăn nhiễu. Đào lọ thứ hai lấy ra được một đôi giầy thêu. Đào lọ thứ ba thì thấy
một con ngựa bé tí, nhưng vừa đặt con ngựa xuông đất bỗng chốc nó đã hí vang lên
và biến thành ngựa thật. Đào đến lọ cuối cùng thì lấy ra được một bộ yên cương
xinh xắn. Tấm y phục đàng hoàng rồi đến dự lễ hội.
Đi đến cầu, Tấm đánh rơi mất một chiếc giầy thêu xuống nước, mò mãi mà không
thấy. tấm đành gói chiếc còn lại vào rồi đến lễ hội. Cùng lúc ấy, đoàn xa giá của
vua tới nơi. Hai con voi của vua cứ đứng đấy mãi không chịu đi. Vua bèn cho quân
xuống nước mò xem có gì không mà đoàn voi cứ không đi mãi. Quân lính mò
được một chiếc giày rất xinh, có nhung thêu. Vua tuyên bố ai đi vừa chiếc giày này
thì nhà vua sẽ cưới về làm vợ.
Mẹ con Cám cũng thử chiếc giày nhưng tất nhiên không vừa với chiếc giày. Tấm
xin được thử. Mụ dì ghẻ đứng ngoài lườm nguýt:
148
- Chuông khánh còn chẳng ăn ai
Nữa là mảnh chĩnh, mảnh chai bờ rào.
Thế mà Tấm lại vừa khít. Từ đấy, Tấm chuyển vào hoàng cung ở với nhà vua. Ít
lâu sau, Tấm xin phép vua về quê làm giỗ bố. Mụ dì ghẻ nhìn thấy Tấm thì ghét
lắm nhưng vẫn tỏ ra ngon ngọt, ngỏ ý nhờ Tấm trèo lên cây cau hái buồng cau
cúng bố. Tấm vâng lời, trèo lên cây cau. Mụ dì ghẻ đứng dưới ra sức chặt đổ cây,
lại nói rằng đang đuổi kiến để khỏi cắn Tấm. Cây cau đổ, Tấm ngã xuống ao mà
chết, hóa thành con chim vàng anh bay đến hoàng cung.
Mẹ con Cám vui lắm, bà ta mang Cám đến cho vua. Tấm chết, vua rất đau buồn,
nhưng lại có chú chim vàng anh ngày đêm bên cạnh làm vua bớt buồn. Có lần Cám
giặt áo cho vua. vàng anh bay đến rồi kêu rằng:
- Giặt áo chồng tao
Thì giặt cho sạch
Phơi áo chồng tao
Phơi lao phơi sào
Chớ phơi bờ rào
Rách áo chồng tao
Cám về mách mẹ. Mẹ nó bảo giết thịt con chim vàng anh, đem xương chôn. Kì lạ
thay ở chỗ xương ấy lại mọc lên hai cây xoan đào. Vua thấy mát bèn mắc võng ở
đấy nghỉ ngơi. Mẹ Cám lại xui nó chặt cây làm khung cửi. Có lần đang dệt vảo thì
từ khung cửi phát ra tiếng kêu:
149
- Kẽo cà kẽo kẹt
Lấy tranh chồng chị
Chị khoét mắt ra
Cám sợ quá, mẹ nó lại xui đốt cái khung cửi rồi vứt qua vệ đường. Từ chỗ ấy lại
mọc lên một cây thị, chỉ ra có một trái mà lại rất thơm, tỏa hương ngào ngạt. Bà cụ
hàng nước đi qua bèn nói:
- Thị ơi thị rụng bị bà...Bà để bà ngửi, chứ bà không ăn.
Tức thì quả thị rơi tọt vào bị bà cụ. Từ đấy, bà để ý thấy nhà cửa lúc nào cũng sạch
sẽ, tinh tươm. Bà bèn nấp sau cánh cửa thì thấy một cô gái xinh đẹp bước ra từ quả
thị, dọn dẹp nhà cửa giúp cụ. Bà chạy ra xé tan quả thị, từ ấy hai mẹ con sống với
nhau hạnh phúc.
Đức vua có lần xa giá qua đây, ghé vào hàng nước, thấy trầu têm cánh phượng
khéo giống y như trầu vợ mình têm ngày trước, bèn hỏi han. Bà lão nói đấy là trầu
con gái bà têm. Vua gặp mặt liền nhận ngay ra Tấm. Từ ấy, Tấm theo vua về cung
và sống hạnh phúc.
Còn Cám, thấy chị đẹp quá bèn hỏi bí quyết để da trắng được như chị. Tấm bày
cách đun một nồi nước thật sôi rồi dội lên. Cám làm theo và chết ngay còn mụ dì
ghẻ thấy con chết cũng uất ức mà chết theo.
ĐỀ 22: KỂ VỀ CON GÀ CHỌI BỊ BỎ RƠI

Ngày trưa nè nóng bức, nằm dưới tán cây rấm từng hạt thóc ngon lành, uống dòng
nước mát lạnh, với một anh chàng gà chọi như tôi là tuyệt hơn bao giờ hết rồi. Và
150
đặc biệt, sau lần tôi với anh chủ đoàn tụ và hiểu nhau, niềm hạnh phúc được nhân
lên gấp bội. Các bạn sẽ không bao giờ tìm được câu chuyện về tình chủ-tớ tuyệt
vời mà cũng đầy gian nan như chúng tôi đâu, tôi dám chắc! Và câu chuyện tôi bị
cậu chủ bỏ rơi, rồi lại đoạn tụ đã làm sâu sắc thêm mối tình gắn bó này.
Ngày thoát ra khỏi chiếc vỏ trứng, tôi được tràn ngập trong tình yêu thương của cả
gia đình, đặc biệt là cậu chủ. Khi tôi cứng cáp được vài tuần, cậu chủ mừng sinh
nhật đầu tiên ấy bằng một món quà bất ngờ cho tôi. Chiếc chuồng gỗ to, rộng,
thoáng mát và trang trí vô cùng đặc biệt.
- Từ hôm nay chú mày sẽ ở đây nhé. Ăn mau lớn lên nào, chúng ta còn khám phá
nữa chứ gà ơi ... - Cậu chủ hào hứng.
Lời thúc giục mau lớn, cùng đi khám phá ấy đã làm tôi, một giống gà chọi thuần
bắt đầu nổi máu phiêu lưu. Như một phản xạ bản năng, tôi mong chờ bản thân lớn
lên, được bước chân ra bầu trời rộng lớn ngoài kia để có thể được tranh đua cao
thấp với những anh bạn gà chọi khác. Tháng ngày êm đềm ấy trôi qua từng ngày
thật nhẹ nhàng. Tôi được cậu chủ huấn luyện những kĩ năng cơ bản để có thể trở
thành chân chọi không thua bất kì ai. Những buổi chiều tập chạy, tập đạp. Những
ngày tập mổ, đạp cánh. Thấm thoát tôi đã trở thành một tay gà chọi dũng mãnh.
Hai bắp chân tôi nổi lên những thớ cơ cuồn cuộn. Chiếc cổ dài lêu nghêu, làn da đỏ
càng làm tăng thêm sự máu lửa của tôi. Chiếc mào đỏ, cặp mỏ dài và sắc nhọn. Tôi
dũng mãnh tung đôi cánh rộng đạp phành phạch. Điều ấy làm tôi thích thú vô cùng
vì mỗi lần như thế, cậu chủ đều cười khì khì và thưởng cho tôi con giun béo ngậy.
Tôi là một chú gà chọi đẹp, có tướng. Điều ấy không phải chỉ riêng tôi cảm nhận
mà tất cả mọi người đều tấm tắc khen cậu chủ có chú gà cưng như tôi. Rồi ngày
151
xuân đến, những lễ hội tấp nập bắt đầu. Giờ là lúc tôi biết mình chuẩn bị có những
trận chiến ngày xuân rồi.
- Ăn đi rồi chuẩn bị lên đường cho những đứa khác thấy chúng ta là số một nào
chú mày!! - Cậu chủ đặt đĩa thức ăn vào chuồng rồi thúc giục tôi.
Trong tôi giờ đây tràn đầy năng lượng. Tôi sẵn sàng rồi, tôi đã sẵn sàng để chứng
minh cho cậu chủ thấy tôi là số một, chứng minh rằng những sự chăm sóc, gắn bó
lâu nay giữa chúng tôi là không hề vô nghĩa. Bọc lại cựa, lau hầu bằng thuốc bắc,
chải chuốt lại lông. Chúng tôi lên đường! Trận đầu tiên, tôi dễ dàng đánh bại anh
bạn gà chọi bên kia chỉ bằng cú phi nước đại mạnh mẽ. Trận đấu thứ hai cũng như
thế. Những cú mổ của tôi tỏ ra rất có hiệu quả. Ra đòn như giáng xuống đối thủ,
lần lượt tôi tạo nên tiếng tăm của mình. Những tay chơi chính hiệu bắt đầu hỏi dò
cậu chủ mua lại tôi với giá cao. Không chần chừ, cậu chủ từ chối thẳng thừng. Bởi
vì tôi biết rằng giờ đây, chúng tôi là đôi bạn thân, gắn bó với nhau như hình với
bóng.
Ngày này qua ngày khác, những buổi chọi của chúng tôi đều vô cùng êm đẹp. Và
chúng tôi cũng vào đến trận cuối cùng. Nếu thắng, chúng tôi sẽ nhận được phần
thưởng là số tiền khá lớn, đủ để cậu chủ mua chiếc xe mơ ước và đồ ăn chăm cho
tôi. Tôi biết trận đấu này rất quan trọng và cậu chủ cũng đặt rất nhiều niềm tin vào
tôi, không chỉ những trận đấu dũng mãnh qua mà cả những tháng ngày gắn bó
trước kia nữa. Như thường lệ, sân đấu là một vòng tròn được vây kín bởi người
xem. Đối thủ trận chung kết của tôi là anh bạn gà chọi có vẻ già dặn hơn tôi, trông
khá là tự tin. Trận chiến bắt đầu trong sự cổ vũ hò reo của mọi người. Trong đầu
tôi bây giờ chỉ có hình ảnh cậu chủ, chỉ có khát khao chiến thắng để chúng tôi có
thể thực hiện ước mơ. Anh gà kia tỏ ra vô cùng điêu luyện trong từng cú ra đòn.
152
Tôi cũng chẳng phải tay vừa vì sau đó, tôi đều đáp trả bằng pha đạp chất lượng.
Nhưng đối thủ lần này của tôi thật là lạ. Anh ta không hề tung đòn dồn dập mà chỉ
vờn vờm tôi. Tôi càng hăng máu, mổ chiêc mỏ sắc nhọn về đối thủ mà lại lần nữa,
anh ta né được hết. Ôi không! Đến khi tôi nhận ra vấn đề thì đã quá muộn. Lúc này
tôi đã thấm mệt, những cú ra đòn không còn dũng mãnh nữa và giờ là lúc anh ta
đáp lại đòn tấn công của tôi. Đạp cánh, mổ tới tấp, phi nước đại mạnh mẽ. Sao anh
ta lại mạnh đến thế? Sao anh ta ra đòn chuẩn đến thế? Câu trả lời là tôi đã mắc lừa,
phung phí sức lực. Và cuối cùng, sức trẻ không thể thắng được kinh nghiệm kia.
Tôi bị hạ gục trong sự sững sờ của cậu chủ hoà vào với niềm vui mừng của bên
kia, sự tung hô của người xem đối diện. Tôi đã thua thật sao? Cậu chủ ơi ta đã thua
thật sao? Ta không thể mua được xe cho cậu thật sao? Lần đầu tiên trong đời tôi
gục ngã. Chúng tôi trở về nhà tỏ rõ sự thất vọng. Những ngày sau đó, không khí
vẫn như vậy. Cậu chủ vẫn như thế nhưng vẻ mặt đượm buồn. Tôi tự nhủ bản thân
sẽ cố gắng trong những trận chiến tiếp theo. Và ngày mong chờ cũng đến. Nhưng
ôi không. Tôi lại thua, liên tiếp là những trận chọi thua. Tôi bị gạ gục chóng vánh,
nhận lại những đòn giáng như búa bổ của đối thủ. Cả người tôi đau nhức, đi lại đã
thấy khó khăn. Cậu chủ dần mất niềm tim vào tôi và những ngày sau đó, các bạn
biết rồi đấy. Tôi nằm bẹp dí một góc, chẳng đoái hoài gì cả. Dần dần cậu chủ như
quên lãng tôi. Cậu chủ lại đem về một anh bạn gà khác. Không còn là tôi ở vị trí số
một, không còn những lời cưng chiều nữa. Tôi giờ đây là kẻ thất bại, bị bỏ rơi.
Ngày ngày tôi phải đi kiếm ăn ngoài vườn. Tôi muốn quay lại những ngày đầu,
quay lại ngày tháng hạnh phúc kia nhưng giờ tôi phải làm sao?Tôi đã bị bỏ rơi từ
bao giờ rồi.
Tôi có lẽ là minh chứng rõ ràng nhất cho câu nói: ''Lên voi xuống chó''. Ngày ngày
hoài nhớ về kỉ niệm giữa tôi và cậu chủ. Đâu còn những buổi tập chạy hăng say
153
nữa, còn đâu những lời nói âu yếm từ người bạn tôi hằng yêu quý. Tất cả với tôi
giờ đây đều là kỉ niệm mà thôi. Còn hiện tại, tôi là ''ông gà chọi''! Nói chễm chệ thế
thôi chứ tôi còn đang tuổi như mấy anh bạn đang sung sức chọi ngoài kia, chắc là
ngang với đối thủ đã làm cho tôi thân bại danh liệt ngày ấy. Nằm chết dí trong góc
chuồng, không một ai đoái hoài. Có lẽ có mơ cũng chưa bao giờ tôi lại mơ tàn tạ
như này. Cậu chủ cái ngày bỏ rơi tôi đã có anh bạn khác, cũng phổng phao chẳng
kém gì tôi. Buồn lắm, thất vọng lắm nhưng biết làm sao đây?! Sớm sớm kiếm ăn
bên góc vườn cho qua ngày, tưởng như thế là kết thúc cuộc đời của kẻ đã từng là
'bá chủ thiên hạ' này sao... Nhưng cái buổi sáng hôm ấy đã làm thay đổi hoàn toàn
suy nghĩ của cậu chủ về tôi, và cũng là bước ngoạt, giúp cậu chủ hiểu được tấm
lòng của tôi.
Sáng đó, tôi đang kiếm ăn bên góc vườn như bao ngày thường khác. Bỗng đâu
tiếng kêu thất thanh:
- Ôi thôi con chó kia! Sao lại cắn gà chọi của tao thế này? Mau tránh ra đi!
Đó là giọng cậu chủ mà, có chuyện gì thế nhỉ. Tôi vội chạy ra xem tình hình. Ôi
trời thì ra con chó ở đâu đã cắn anh bạn mới của cậu chủ. Máu đã chảy ra hết lông
cậu ta rồi. Không dừng lại, con chó hung hãn nhe những chiếc răng dài, nhọn chực
cắn cậu chủ. Từng tiếng gầm gừ như ăn tươi nuốt sống khiến tình hình càng thêm
sợ hãi. Cậu chủ dù tức, lắm nhưng cũng phải lùi lại. Con chó càng được thể tiến
tới. Dường như nó không ngần ngại gì cả, chỉ chực ngoạm ngay lấy cả cậu chủ lẫn
anh bạn kia thôi. Trong giây lát, theo phản xạ bảo vệ cậu chủ năm xưa, tôi một
mạch phi đến, giương đôi cánh rộng bay lên và mổ một cú trời giáng xuống sống
mũi con chó. Một thoáng bất ngờ, nó kêu oẳng oẳng rồi lùi lại. Có lẽ chính kinh
nghiệm chiến đấu ngày trước đã làm cú mổ của tôi trở nên khác lợi hại. Con chó
154
lao thẳng về phía tôi, lè cái lưỡi dài nhơn nhớt, hàm răng sắc nhọn tấn công.
Nhưng tôi đâu có vừa, né sang một bên, tôi mổ cú thứ hai vào giữa trán, nó lại
oẳng oẳng kêu lên. Lập tức, bộ móng chân trước nó vung lên làm tôi không kịp trở
tay. Một vệt dài ở cổ, máu bắt đầu rỉ ra. Nhưng tôi không lấy làm sợ hãi. Nhiệm vụ
sinh tử quan trọng nhất của tôi bây giờ là bảo vệ cậu chủ, người bạn nuôi nấng tôi.
Cú thứ hai, con chó vả vào ức tôi cái đau điếng. Tôi loạng choạng nhưng không hề
nao núng, tung cánh nhảy lên mổ liên tiếp vào đầu, mặt cùng với bộ móng sắc
nhọn. Và cú chí mạng, tôi mổ trúng vào khoé mắt. Con chó rú lên và chạy mất. Tôi
kiệt quệ sức lực quỵ xuống trong sự thoải mái hơn bao giờ hết. Bởi vì tôi biết, tôi
vừa bảo vệ được cậu chủ, đã chứng minh cho cậu chủ rằng tôi không hề vô dụng,
chưa bao giờ chịu thất bại. Tôi tỉnh dậy trong chiếc chuồng từ ngày đầu tiên ấy,
vẫn thân thuộc nhưng sao lại cảm giác lạ đến thế... Những vêt thương đã được lau
thuốc và băng bó lại cẩn thận, chắc là cậu chủ làm. Còn hơi đau đớn sau hai cú tát
trời giáng vào người, nhưng bây giờ, tôi nhẹ nhõm hơn lúc nào hết. Rồi bỗng dưng
hơi ấm thân thuộc lại gần tôi, ôm tôi vuốt ve bộ lông:
- Anh xin lỗi chú mày. Từ nay anh sẽ không bỏ rơi chú mày nữa. Nhờ có chú mày
mà chúng ta không bị con chó ấy làm nguy hiểm. Chúng ta sẽ cùng anh bạn mới
kia đi đấu những trận đấu, cùng nhau tập luyện ngày ngày nữa. Đồng ý không nào?
Vẫn giọng nói ấy nhưng sao ấm áp quá. Chắc có lẽ là ấm từ lòng tôi đây chăng.
Thật mừng vì cậu chủ đã nhận ra được tấm lòng của tôi. Không muộn màng nhưng
cũng vừa lúc. Từ ấy, chúng tôi bắt đầu những ngày mới đầy hứng khởi, khao khát.
Anh bạn kia đã cùng tôi thắng bao trận đấu. Giờ đây, đệ nhất gà chọi đã lại thuộc
về tôi, là 'đệ nhất' đấy!
155
Đúng là chẳng có vinh quang, thành công nào luôn sẵn trước mắt cả. Chẳng có tình
cảm bền lâu nào mà không tải qua quá trình gian nan, trắc trở. Ngày hôm nay
chúng tôi gắn bó với nhau là cả chặng đường dài để hiểu nhau, có sai lầm, có nhụt
chí, có không tin tưởng. Nhưng xét lại cho sau cùng thì tình yêu luôn là bất diệt,
luôn soi sáng chúng ta đến với cái đẹp nhất!
ĐỀ 23: SAU KHI TỰ TỬ Ở LOA THÀNH TRỌNG

THỦY ĐÃ TÌM GẶP LẠI MỊ CHÂU
I. Mở bài:
Dẫn dắt giới thiệu cuộc gặp gỡ của Mị Châu và Trọng Thủy
Câu chuyện tình của Mị Châu Trọng Thủy mãi là một chuyện tình đem đến bao
tiếc nuối cho người đọc muôn thời. Tuy họ là kẻ tội đồ, người phản bội, là những
kẻ có tội với đất nước và muôn dân, nhưng trong chính tình cảm của mình, họ lại là
những con người đáng thương vô tội, là nạn nhân của những cuộc chiến tranh tàn
ác vô đạo. Khi Mị Châu chết, Trọng Thủy vì quá đau lòng mà gieo mình xuống
giếng tự tử. Vì duyên trần còn nặng, Trọng Thủy quyết đi tìm được Mị Châu, sau
bao cố gắng, cuối cùng, họ đã tương ngộ nơi chốn tiên trai sâu thẳm
II. Thân bài
-Mị Châu sau khi chết, máu chảy xuống biển, trai ăn vào thì sinh ra ngọc quý, linh
hồn nàng cũng xin gửi gắm tại động trai để thanh lọc hồn mình.
-Nhớ lại lời thề của nàng trước khi chết, rõ ràng ông trời đã nhìn thấu tâm can
trong sạch của nàng, vốn dĩ nàng không có ý đồ mưu phản vua cha, làm tội đồ đất
nước
156
-Khi nghĩ về chuyện chính người mà mình thương yêu và dành trọn lòng tin tưởng
đã lợi dụng và đẩy nàng, cha nàng và cả dân tộc vào cảnh tang tóc, nàng vô cùng
đau khổ, hối hận và căm giận Trọng Thủy
-Nàng cho mình chính là nguyên nhân của việc nước mất, nhà tan, cho mình là đứa
con bất hiếu, một nàng công chúa bất trung với dân tộc
-Trong những ngày ở động tiên trai, không có đêm nào mà nước mắt nàng không
tuôn khóc thương dân, nhớ nước, lo cho cha và ân năn tội mình
-Trọng Thủy biết mình làm cho Mị Châu phải gánh tội danh thiên cổ, quỳ xuống
xin Mị Châu tha thứ
-Mị Châu vô cùng đau khổ nói :" Ta đã tin lầm ngươi, ngày từ ban đầu chỉ có mình
ta là người ngu xuẩn nhẹ dạ cả tin, bị lợi dụng mà cũng chẳng hề hay biết, ngày cả
khi quân địch ở ngay trước mắt rồi, ta vẫn còn ngây thơ làm dấu cho ngươi tìm
đến, vì ta mà chả chết nước cũng không còn, ngươi đã thành công rồi đấy"
-Trọng Thủy nắm lấy đôi bàn tay Mị Châu nhưng nàng lập tức rút lại, lùi ra xa,
quay lưng muốn rời đi, không muốn gặp mặt
-Trọng Thuỷ thành khẩn tạ lỗi: "Lỗi lầm ta tạo ra, ta không còn đâu tư cách để xin
nàng tha thứ, chính ta đã lừa dối nàng, hại nàng lâm vào tình cảnh bị vua cha khiển
trách bằng cái chết, nhưng xin nàng hãy tin ta, ta chưa bao giờ có ý định làm hại
nàng, chúng ta là phu thê, sao ta nỡ để nàng chịu tội thay cho sự dối trá của ta. Vả
lại, mọi chuyện không phải do ta làm chủ, nếu không phải do vua cha ta ép buộc, ta
tuyệt đối không đánh đổi hạnh phúc của chính mình"
-Trọng Thủy giải thích " Ta yêu nàng nhưng phận là một hoàng tử của một quốc
gia, ta không thể nào lựa chọn khác ngoài làm điều trái với lương tâm của mình,
157
nàng hận ta căm hờn ta cũng đúng thôi, nàng cũng đừng tha thứ cho ta, nhưng chỉ
xin nàng hãy hiểu một điều và tin rằng ta vô cùng ân hận, ta chưa bao giờ muốn
hãm hại nàng"
-Mị Châu nghe Trọng Thủy nói những lời này thì yên lặng hồi lâu rồi ngước lên
đôi mắt phượng đượm buồn :"Nếu chàng đến đây xin lỗi vì thấy day dứt cho cái
chết của ta thì xin chàng hãy về đi. Ta không thể tha thứ cho những gì chàng đã
làm. Bây giờ ta chẳng thể cứu vãn được điều gì nữa. Ta là một công chúa, mạng
của một công chúa đáng ra nên hiến trọn vẹn cho con dân Loa Thành, nhưng ta
chết lại vì sự phản bội. Chàng mãi mãi là một kẻ phản bội, phản bội ta, phản bội
biết bao lòng tin của người khác, đó chính là điều mà chàng gây tội cho ta. Nghĩ lại
ta thấy mình quá ngu ngốc, nếu không phải tại ta, dân tộc đâu bị giày xéo, nước
đâu có mất, nhà đâu có tan, vua cha cũng không đi đến đường cùng như vậy"
-Trọng Thủy ngẩng đầu lên, thấy những giọt nước mắt không ngừng chảy trên gò
má của nàng. Chàng không còn biết nói gì trong giây phút thế này, mọi câu chữ
của nàng cứ xoáy vào tâm trí như từng mũi dao sắc bén đâm vào tim
-Nàng nhìn Trọng Thủy mà nói: "Chúng ta đã không thể trở lại như xưa nữa rồi, ta
biết, mọi chuyện không phải lỗi thuộc về một mình chàng nhưng thấy chàng là ta
thấy cả Loa Thành chìm trong biển máu, thấy nước mắt của vua cha, thấy con dân
lầm than, thấy quê hương lửa thiêu đốt, mọi chuyện chỉ càng làm cho ta không
quên được mình là đứa con bất hiếu, một công chúa bất trung"
-Trọng Thủy dập đầu tạ tội và cầu xin :"Xin nàng đừng như vậy, đừng tự ta biết
quá khứ đau thương kia không thể đổi thay nhưng nàng ơi, chúng ta đã không còn
liên quan gì tới trần thế nữa rồi, tạo sao không rũ bỏ mọi phiền lo mà trở về như
xưa, cho ta một cơ hội để bù đắp cho nàng"
158
-Đáp lại sự khẩn thiết của Trọng Thủy, Mị Châu quả quyết :"Không! Ta không thể
rũ bỏ được, nợ nước, thù nhà là bức tường lớn mà chúng ta không thể nào phá vỡ.
Nếu đã rời xa chốn trần thế, ta coi như không còn xem chàng là kẻ thù nhưng mãi
mãi sẽ không có chuyện chúng ta ở bên nhau."
-Nói rồi, nàng quay đi không một chút do dự, trong ong dâng lên đau đớn, trước
khi khuất hẳn, nàng còn để lại một lời cuối: “Xin chàng từ nay, chúng ta mãi mãi
đừng gặp lại nhau, tấm ong và tình cảm của chàng đối với ta, ta đã hiểu, nhưng
chàng mãi là kẻ thù của người dân Loa Thành”. Những lời ấy cũng thái độ kiên
quyết của nàng làm cho Trọng Thủy đau đớn khôn cũng, đứng giữa vạn vật mà hét
lên một tiếng đau thương, nhìn theo bóng Mị Châu xã dần rồi biến mất trong ong
nước.
III. Kết bài:
-Bày tỏ những cảm nhận về câu truyện và mối tình Mị Châu - Trọng Thủy
-Mối tình của Mị Châu - Trọng Thủy mãi đi cùng với một kết thúc buồn, dù tình
cảm đó đậm sâu bao nhiêu cũng khó mà dung hoà được với nghĩa nước, với trách
nhiệm và bổn phận của mỗi một công dân đối với dân tộc. Câu chuyện buồn không
những để lại những dự ba ám ảnh trong lòng người đọc, nỗi căm hờn phẫn nộ đối
với chiến tranh xâm lược và cả những bài học trong tình yêu và mối quan hệ giữa
tình yêu với trách nhiệm và bổn phận. Chính bởi vậy mà câu truyện mãi giữ được
giá trị của nó dù là một thời hay nhiều thời.
BÀI THAM KHẢO
159
Trọng Thủy tỉnh dậy thì bàng hoàng nhận ra mình đang ở giữa mênh mông biển
nước. Những tầng san hô cứ liên tiếp nối nhau làm che khuất tầm nhìn. Xung
quanh chàng lúc ấy chỉ có nước và những đàn cá tung tăng bơi lội.
Trọng Thủy vẫn còn ngơ ngác. Chàng dấn bước đi miễn cưỡng và không phương
hướng. Thế nhưng vừa ra khỏi đám san hô, Trọng Thủy đã bị bốn năm hình nhân
quái lạ mình người đầu tôm cá từ đâu kéo đến trói chặt đưa đi. Trọng Thủy được
đưa đến một cung điện nguy nga lộng lẫy, cái mà chàng chưa bao giờ gặp ở trên
trần. Những ngôi nhà tráng lệ sáng trưng màu ngọc, có đầy đủ lính canh và người
hầu ra vào tấp nập. Qua bốn năm lần cửa canh như thế, Trọng Thủy bị bắt vào quỳ
ở trong đại điện. Một tên lính trong nhóm người kia cũng quỳ xuống và thưa:
- Thưa công chúa! Bọn thuộc hạ bắt được tên này ở ngoài cổng điện. Xem chừng
hắn đến đây có ý gian tà, xin công chúa đưa ra xét tội.
Người ngồi trên kia lên tiếng. Trọng Thủy nghe thấy quen quen nhưng mặt người
kia bịt kín nên chàng không nhìn rõ.
- Này, anh kia! Anh từ đâu tới mà lại lạc đến đây?
- Dạ, bẩm! Tôi người trần, vì ngờ người tình đang ở trong giếng nước nên mới lao
mình xuống giếng rồi bị lạc đến nơi đây.
- Vậy anh tên gì?
- Tôi là Trọng Thủy, là con trai của Triệu Đà Vương.
- Ta nghe nói ở trên trần, ngươi gây ra nhiều tội ác cho nhân dân Âu Lạc, khiến họ
vô cùng oán thán. Điều đó có đúng hay không?
160
Trọng Thủy vô cùng ngạc nhiên. Không ngờ một người hoàn toàn xa lạ lại biết
ngọn ngành mọi chuyện của mình. Biết là không thể chối, Trọng Thủy bèn viện lý
do:
- Thực tình tôi cũng là làm theo ý của vua cha.
- Nhà ngươi lại còn định chối tội hay sao? Người ngồi trên điện kia nổi nóng. Nhà
ngươi giả vờ sang cầu hòa Âu Lạc, xin cưới công chúa Mị Châu để chờ cơ hội
trộm nỏ thần đã là một tội. Tàn bạo hơn, ngươi lại cho quân lính sang giày xéo bờ
cõi nước Nam làm cho muôn dân kêu gào trong đau khổ. Không những thế, nhà
ngươi còn nhẫn tâm bức chết vua Âu Lạc, bức chết người vợ thủy chung mà ngây
thơ dại dột của mình. Với bằng ấy tội danh nhà ngươi còn muốn đổ lỗi cho ai?
Trọng Thủy tái mặt, không biết người ngồi trên điện là ai. Nhưng sợ quá, chàng cúi
đầu nhận tội:
- Thưa công chúa! Tôi biết mình mang tội lớn nhưng tôi một lòng yêu quý Mị
Châu, ngày đêm mong ngóng được gặp nàng để tỏ bày nỗi lòng ân hận.
- Bây giờ nhà ngươi mới hối hận thì có giải quyết được gì đâu?
- Tôi biết vậy. Nhưng ngày xưa, Mị Châu vì rất yêu thương tôi mà nghe tôi tất cả.
Tôi yêu thương nàng thật tôi đã lừa dối trái tim trong trắng của nàng nên tôi day
dứt lắm. Đến khi nàng mất đi tôi mới biết dù có là vua Âu Lạc nhưng nếu mất Mị
Châu, cuộc sống của tôi cũng chẳng có ý nghĩa gì. Tôi rất muốn gặp nàng để ít
nhất được nói với nàng sự hối hận của tôi.
- Trọng Thủy! Chàng hãy ngẩng mặt lên và nhìn xem thiếp là ai?
- Nàng là... Mị Châu!
161
- Vâng thiếp đúng là Mị Châu. Sau khi thiếp chết đi, vua Thủy Tề đã rất thương
tình mà nhận thiếp làm con gái. Vì thế thiếp mới được ở nơi đây.
- Mị Châu! Ta xin lỗi nàng. Vì ta mà nàng phải chịu bao đau khổ. Bây lâu nay ta
chỉ ước được gặp nàng. Ta sẵn sàng bỏ đi tất cả để được cùng nàng sống trong
hạnh phúc. Hãy tha thứ cho ta.
- Thiếp mừng vì chàng đã nhận ra lầm lỗi. Nhưng chúng ta không thể sống với
nhau. Nếu làm như vậy, người đời sẽ nhạo báng chúng ta mãi mãi. Không được
sống với nhau coi như cũng là một sự trừng phạt xứng đáng với những lỗi lầm quá
lớn của chúng ta ở trên hạ giới. Thiếp đã đợi ngày này từ rất lâu rồi và chỉ để được
nói với chàng một câu thôi: hãy sống sao cho tốt trong những ngày sắp tới để bù
đắp cho những gì mà chúng ta đã gây ra.
Mị Châu vừa nói dứt câu thì cả cung điện nguy nga bỗng biến ngay đâu mất. Xung
quanh vắng lặng chỉ còn trơ lại một mình Trọng Thủy. Chàng ân hận mà lặng câm
không nói được. Vết nhơ mà chàng đã gây ra có lẽ chỉ có nước biển Đông xô dạt
ngàn đời mới mong xóa được.
Trọng Thủy cứ ngồi đó hàng chục ngày đêm. Và rồi không biết tự bao giờ. Chàng
đã hóa thành người đá. Sau này hàng mấy trăm năm, có người lặn xuống biển
Đông mò ngọc quý vẫn còn nhìn thấy một tảng đá hình người âu sầu khổ não đang
dang hai cánh tay ra như cầu xin ai đó một điều gì.
BÀI THAM KHẢO 2
Ngay sau khi Trọng Thuỷ tự tử ở giếng Loa Thành, vì yêu vợ da diết, xác của
chàng rữa ra, ngấm qua mạch nước ngầm vào đất rồi mạch nước ngầm mang chang
ra biển cả mênh mông. Về phần hồn chàng sau khi bay lên (như là một điều kì lạ)
162
bị gió thổi bay đi ra biển rồi tạt xuống biển Đông. Cảm thông cho tấm lòng yêu
thương vợ của chàng, sự thuỷ chung, ngây thơ của Mị Châu, Rùa Thần đã hội tụ
hồn và xác của Trọng Thuỷ, dùng nước tạo nên hình hài Mị Châu rồi nhập hồn
nàng vào. Rùa Thần hẳn muốn hai người họ ở bên nhau nhưng sự thể ra sao thì tuỳ
vào Mị Châu.
Trọng Thuỷ, sau khi được sông lại và được Rùa Thần báo mộng rằng Mị Châu
đang ở thuỷ cung, đã ngày đêm bơi lặn tìm nàng. Sau bao khó khăn gian khổ,
chàng đã tìm được thuỷ cung. Đến cổng, chàng bị hai ngưu thuỷ thần lại và hỏi:
- Nhà ngươi là ai, xuống đây có việc gì! Đây là chốn thanh bình, không cho phép
người trần mắt thịt với bản chất xấu xa xuông đây làm nhiễu loạn.
- Thưa hai vị thuỷ thần - Trọng Thuỷ đáp - sau cái chết của vợ, con vô cùng đau
khổ, nhớ nàng da diết, trong lúc tuyệt vọng lầm tưởng bong nàng ở dưới giếng
khơi, con đã nhảy xuống giếng đuổi theo nàng. Sau khi chết con được Rùa Thần
cứu sống và báo mộng Mị Châu (vợ của con) đang ở chốn này, con khẩn thiết hai
vị cho con được vào.
Nghe những lời nói chân thành của Trọng Thuỷ và cũng được Rùa Thần dặn trước,
hai vị thuỷ thần cảm động cho Trọng Thuỷ vào. Vào đến trong, chàng cảm thấy
thật ngỡ ngàng, kinh ngạc trước cảnh đẹp còn hơn cả hoàng cung, một vẻ đẹp thần
tiên mà hồi nhỏ chàng đã tưng mơ ước một lần được xem. Trước mặt chàng, cá nối
đuôi nhau vui đùa nhảy múa, xa xa là khu vườn đầy loài hoa kì lạ…và ở đó giữa
khu vườn có một người ngồi mơ mộng (chính là Mị Châu). Vừa nhìn thấy nàng
Trọng Thuỷ đã nhận ra, chàng vui mừng reo lên như đứa trẻ vội chạy đến gần
nàng. Nghe lời gọi da diết của Trọng Thuỷ, tình yêu sét đánh lại trỗi dậy, nhưng
nàng không tin sao chàng lại xuống được đây. Mỗi lúc tiếng gọi lại to hơn, da diết
163
hơn, nàng không thể nhầm được nàng quay lại thì nhìn thấy Trọng Thuỷ đang ở
ngay trước mặt mình. Hai người nhìn nhau lặng một hồi rồi khóc. Cảnh vật như
dừng lại.
- Ôi, nàng ơi! –Trọng Thuỷ nói- Xa nàng bao nhiêu lâu mà ta vẫn nhung nhớ, ta ăn
không ngon, ngày đêm tưởng nhớ nàng, vì quá yêu nàng mà ta đã lầm tưởng bong
nàng dưới đáy giếng rồi nhảy xuống tự tử. Nay ta đã được gặp lại nàng, lòng ta
sung sướng biết bao.
- Mị Châu đáp: Chàng ơi, thiếp cũng vậy, thiếp cũng nhớ chàng da khôn xiết, thiếp
cũng khó ăn khó ngủ, hang ngày thiếp đều ra đây ngắm nhìn cảnh vật, nhìn những
đoá hoa tươi thắm kia mà nhớ đến những bó hoa mà chàng đã tặng cho thiếp, nhìn
những đôi cá tung tăng bơi lội nhảy múa mà nhớ đến những ngày chúng ta vui vẻ
bên nhau. Ôi! Nhưng thật chớ trêu, thiếp nay đã mang danh tội đồ của đất nước,
thiếp khó lòng mà có thể chung sống với kẻ thù của dân tộc mình. Sao chàng lại
nhẫn tâm lừa dối thiếp khiến thiếp đau khổ? Thiếp thật ngơ dại, ngây ngất vì tình
yêu mà nghe theo chàng!
Nghe những lời đó, Trọng Thuỷ bỗng nhói đau, xót xa ân hận.
- Nàng ơi! Tình yêu của ta thần linh có thể chứng giám. Tình yêu của ta, mọi thần
dân ta đều biết. Ta thật ân hận khi nghe theo lời vua cha nhưng nàng hãy hiểu cho
ta, tha thứ cho ta, phải lừa dối nàng, lòng ta đau như cắt nhưng đó là mệnh lệnh của
cha ta, là áp lực của của cha và của cả thần dân ta, lòng ta vô cùng bối rối, trong
lúc tâm trí hỗn loạn, ta đã có một quyết định sai lầm. Nàng có biết ta đã chịu dày
vò, bị dằn vặt như thế nào không, ta phải chịu áp lực kinh khủng không tưởng
tượng nổi, trong lòng ta luôn có nàng. Nếu ta có lời gì sai trái ta xin chịu mọi hình
phạt kinh khủng nhất: ngũ mã phanh thây hoặc hơn thế. Ta thật sự xin lỗi.
164
Cảnh vật xung quanh nhu xao động, dòng nước chảy nhẹ nhàng hơn, những đoá
hoa ngừng đung đưa lay động. Mị Châu mắt ướt lệ, giọng nghen ngào:
- Thiếp tin vào tình yêu của chàng, tin rằng những tình cảm trước kia chàng dành
cho thiếp là chân thật không giả dối. Thiếp cũng biết một đấng nam nhi phải lấy sự
nghiệp, giang sơn của mình làm trọng. Nếu thiếp vẫn theo chàng thì có lẽ thiếp sẽ
bị ngàn đời nguyền rủa, vạn lời phỉ nhổ, muôn đời không dung. Thiếp đã vì tình
cảm mà đem đất nước giao cho kẻ địch. Mà thiếp theo chàng thì nhỡ đâu bị chàng
lừa dối lần nữa vì thiếp quá ngây thơ, yêu chàng. Ôi! Số phận người con gái như
thiếp đây thật là khổ, thật bất công.
Thanh minh, thuyết phục Mị Châu một hồi mà không được. Trọng Thuỷ đi đến
quyết định táo bạo.
- Ta thề rằng sẽ không bao giờ lừa dối nàng nữa. Nếu nàng vẫn chưa hẳn tin ta, vẫn
sợ những lời đàm tiếu thì nàng hãy cùng ta đi gặp vua cha của nàng xin người tha
thứ và nếu có thể ta và nàng sẽ lên gặp thượng đế xin người cho chúng ta được ở
bên nhau.
Mị Châu hơi do dự, sợ sệt nhưng vẫn đồng ý:
- Số phận thiếp đã do trời quyết định, nay chờ vào sự an bài của ông trời vây.
Nói rồi, hai người mạnh dạn tìm gặp An Dương Vương, ông đang chơi cờ cùng với
Rùa Thần. Rùa Thần thấy hai người đi cùng nhau thấy làm vui, An Dương Vương
tỏ ý tức giận nhưng trong lòng ông vẫn thương con.
Thưa cha đáng kính! – hai người nói- xin cha hãy tha thứ cho tội lỗi của hai chúng
con. Chúng con sẽ nhớ ơn, cảm kích người vô cùng. An Dương Vương tỏ ra lạnh
lùng định nói “không bao giờ” nhưng có cái gì đó trong ông ngăn lại. Ông nói:
165
-Ta khó lòng tha thứ cho các ngươi nhưng nếu ông Trời quyết định thì ta chẳng có
gì để nói nữa cả.
Trọng Thuỷ, Mị Châu hơi vui mừng đáp: “Cám ơn vua cha” , chào tạm biệt rồi xin
Rùa Thần dẫn lên Thiên Đình. Trước mặt Thượng Đế hai người cùng đồng tâm:
- Chúng con là Trọng Thuỷ và Mị Châu, chúng con biết chúng đều gây ra tội lỗi,
chúng con rất ân hận và xin cam kết từ nay chúng con sẽ tu tâm tích đức bù đắp lại
lỗi lầm của mình. Xin Thượng Đế tha thứ và cho chúng con được ở bên nhau.
Thượng Đế suy nghĩ hồi lâu rồi dõng dạc nói, giọng của người vừa uy nghi vừa
vang rền như sấm:
-Tuy các ngươi đã có tội lỗi, nhưng đã biết hối cải. Ta cũng động lòng trước tình
cảm của đoi ngươi nhưng tội lỗi thì khó mà xoá được. Vậy ta phạt hai ngươi xa
nhau ba năm tu thân tích đức rồi mới được chung sống với nhau.
Trọng Thuỷ và Mị Châu cảm tạ ân điển rồi xuống trần gian. Ba năm sau họ gặp lại
nhau và chung sống vui vẻ hạnh phúc. (Bật mí: họ sinh được hai đứa con “một trai,
một gái”, con trai giống Trọng Thuỷ, con gái giống Mị Châu).
BÀI THAM KHẢO 3
` Tương truyền rằng con người sau khi tạ thế sẽ phải đi qua một con đường tên gọi
Hoàng Tuyền để đi tới Quỷ Môn Quan. Cát Hoàng Tuyền đỏ au như máu ,đất
Hoàng Tuyền đen tựa màn đêm. Xung quanh trồng đầy giống hoá Bỉ Ngạn bung
nở một dáng vẻ yêu kiều như nuốt trọn bi ai của nhân gian. Vậy sau khi bị phu
quân phản hội, vua cha chém đầu, hồn Mị Châu sẽ đi về đâu? Không rõ nữa, có lẽ
là Hoàng Tuyền.
166
Truyện xưa kể lại, sau khi Mị Châu qua đời không lâu, Trọng Thủy cũng đột ngột
ra đi. Triệu Đà xót thương con trai, ngày đêm mời pháp sư về cúng chiêu hồn,
nhưng kì lạ là gọi mãi không thấy hồn chàng hiện lên. Có người nói: hồn Trọng
Thủy đã ra thành cát bụi, cũng có người nói, chàng đang đi tìm Mị Châu,... Lời đồn
thì vô kể nhưng sự thực thì mấy ai hay?
"Nhân duyên" - cái gọi là nhân duyên xem ra cũng chỉ là món nợ phải trả cho
người
Hồng trần như mộng, người tỉnh mộng tan, nhân sinh như kịch, người tan kịch tàn.
Chớp mắt đã qua ngàn năm. Hàng năm, số lượng người chết đi qua sông Vong
Xuyên lại nhiều vô kể . Lão quỷ sai lái đỏ ở đây đã bao năm, lại luôn trông thấy
một năm tử lạ kì ngồi dựa vào đá Tam Sinh, tay ôm chậu hoa Bỉ Ngạn, ngồi thẫn
thờ nhìn về phía trước, thi thoảng lại vô lực mỉm cười nói với đóa hoa đỏ rực trong
tay:
- A Châu, lại một mùa hoa nở rộ, khi nào nàng mới trở về bên ta?
Nói đến đây, hẳn các người cũng biết hẳn nam nhân đó là ai rồi chứ?
Hồn Trọng Thủy sau khi lìa khỏi xác đã lang thang dưới âm phủ bốn mươi chín
ngày đêm để tìm Mị Châu, nhưng đáp lại hắn là những cái lắc đầu đầy tiếc nuối.
Trọng Thủy tìm gặp Mạnh Bà, xin không uống nước sông Vong Xuyên, nguyện
không đầu thai, ở lại đây chờ thê tử quay về.
Mạnh Bà là người cai quản Vọng Hương đài, nếu muốn đến thập điện chuyển sinh,
phải uống canh từ bảy giọt lệ do bà điều chế để quên đi mọi sự ở nhân gian. Mạnh
Bà giao cho Trọng Thủy một bông hoa và nói rằng:
167
- Tình ái, tới cũng nhanh, đi cũng nhanh, nếu nó úa tàn thì còn có thể cứu chữa.
Nhưng nếu nó chết rồi, thì phải làm sao đây? Mị Châu vì không muốn quên đi
người mà nguyện hoá thành Bỉ Ngạn. Bỉ Ngạn hoá, vốn dĩ đau thương đến cùng
cực, vẫn còn nở rộ dể mê hoặc chúng sinh. Trăm năm ra hoa một lần, diệp sinh vô
hoa, hoa khai vô diệp. Lá và hoa mãi mãi không có cơ hội nở chung một lúc. Đợi
qua ngàn năm, khi lá và hoa có duyên nở cùng, ngươi sẽ gặp lại thê tử của mình,
chỉ trong một canh giờ thôi, nàng ta sẽ đi tới một thế giới khác. Một thế giới mà
nàng ước mong. Và rồi, rốt cục đã đến kì hạn một nghìn năm, Trọng Thủy ngồi
bên Tam Sinh thạch, chỉ sợ rời đi nửa bước sẽ vụt mất nàng. Hắn đợi một ngày,
nhưng không thấy nàng đâu, trời tối đen như mực và hi vọng của hắn. Giữa trời đất
này, giữa dòng sông này, thứ còn sót lại chỉ còn là nước mắt.
- A Châu, nàng có thể nhẫn tâm như vậy sao? Nguyện không chuyển sinh ngàn
năm, nhưng lại không muốn gặp mặt tướng công của mình. Là nàng lạnh lùng hay
vốn không hề có trái tim?
Lời vừa dứt, một giọt lệ lăn xuống phiến lá mỏng, một đạo hồng quang bay quanh
đóa Bỉ Ngạn lồ bung nở một dáng vẻ yêu kiều. Sau cái nhoè nhoẹt của nước mắt,
thấp thoáng một nhân ảnh gầy mòn. Một nghìn năm, hắn đã chờ nàng một nghìn
năm rồi, hắn lo sợ sau khi tỉnh dậy, nàng có chê hắn già không?
Đáp lại sự kích động đến trào nước mắt của Trọng Thủy, Mị Châu bình thản như
người xa lạ. Ai đó từng nói với hắn, con người có ba cảnh giới của đau khổ: thấp
nhất là gào thét, cao hơn là điên loạn, đau nhất là bình thản. Nàng nhìn xa xăm và
trả lời nhẹ bẫng:
- Sao có thể không có trái tim? Ta đã để nó ở chỗ chàng rồi nhưng Trọng Thủy,
chàng để nó ở đâu?
168
Trọng Thủy trân trân nhìn nàng, cổ họng như có một hòn thân nóng rực chèn lại.
Chàng đã hi vọng biết bao, có thể ôm nàng vào lòng và nói:
- Đi cùng ta, tới một nơi không ai hay biết. Chúng ta tứ hải, tam san, lưỡng nhân,
một đời.
Nhưng thật bi thương biết bao, "chúng ta" của trước đây bây giờ chỉ còn là "ta và
nàng."
Trọng Thủy những muốn tiến lên nhưng lại không thể, sợ rằng nàng sẽ ghê sợ mà
bỏ hắn đi. Mùi Bỉ Ngạn thơm ngát che đi dáng vẻ của đau thương nhưng lại làm
tim cả hai tê tái đến thấm nhuần vào tận cốt tủy. Bao nhiêu năm nay, thứ gặm
nhấm chàng không chỉ có cô đơn.
Mãi lúc lâu sau, hắn mới có thể lên tiếng:
- Là ta sai, ta luôn vì Nam Việt, luôn vì con dân, nhưng ta chưa bao giờ vì nàng. Ta
không phụ Nam Việt, không phụ con dân, nhưng ta lại phụ nàng. Nhưng A Châu,
ta yêu nàng là thật, thương nàng là thật, lúc trước nói muốn ở bên nàng cũng là
thật. Nàng rất quan trọng với ta
Khẽ thấy Mị Châu mỉm cười nặng nề, nàng cười, nhưng nước mắt lại rơi:
- Quan trọng, thế nào là quan trọng?
- Là khi trời nổi giông bão, ta không đi tìm nến, ta đi tìm nàng
Trọng Thủy ôm lấy nàng, sợ rằng hai tay sẽ không đủ sức giữ nổi người mình yêu.
Nhưng siết chặt thì sợ nàng đau, nới lỏng lại sợ vuột mất, thâm tình khổ, một đời
khổ, si tình chỉ vì vô tình mà khổ.
169
Trái tim như bị đâm thủng, có cái gì trong nàng vừa mới chết. Lòng nàng như gào
thét rằng: "Vậy khi bão tới rồi chàng ở đâu?" Thế nhưng vẻ ngoài của nàng lại lãnh
đạm hết sức. Bởi trong cuộc sống, có những nỗi đau không nói lên lời, có những
nỗi lầm phải trả giá bằng cả kiếp người, nhưng nỗi lầm nàng lại phải trả giá bằng
máu của cả dân tộc.
Nàng khoác lên mình lớp áo bình thản mà trong lòng dậy sóng:
- Trọng Thủy, chàng không sai, ít nhất với con dân Nam Việt. Nhưng ta là công
chúa Âu Lạc, chàng và ta vĩnh viễn không thể đi tới vĩnh viễn. Mà hai từ "vĩnh
viễn", thực chất chỉ là một loại ảo tưởng được sinh ra từ nỗi cô đơn
Trọng Thủy dùng hai tay ôm trọn khuôn mặt nàng, sau cùng phát hiện ra những
giọt lệ của nàng chỉ là ảo giác:
- A Châu, tại sao nàng lại không có nước mắt?
Mị Châu mỉm cười nhắm mắt lại, từng lời khi xưa An Dương Vương hiện về trong
tâm trí nàng : "Mị Châu, ta chém con, không phải vì ta hận, mà vì ta thà để con
một đao chết trong vòng tay cha còn hơn là bị kẻ thù giày xéo. Đá không đầu vô tri
cô giác, không có đầu lấy đâu lệ mà rơi".
Bao lời muốn thốt ra chung quy lại vẫn chỉ là sự bất lực, một canh giờ sắp hết,
nàng cần một lời giải thích từ Trọng Thủy:
-Hãy cho thiếp một lí do để tiếp tục yêu chàng Trọng Thủy nhìn người con gái
trong tay, hạ giọng thật thấp:
- Vào ngày cuối cùng ta còn ở Âu Lạc, ta nhận được thư của vua cha ở phía Nam.
Người nói rằng, ta là một đứa con bất hiếu, vì chuyện nhi nữ tình trường mà quên
170
đi trọng trách quốc gia. Quả thực, ta có ý lừa dối cha để bảo vệ Âu Lạc cho nàng.
Ta nghĩ, nàng chỉ đi ngang, gieo vào tim ta một hạt mầm nhỏ bé, ban đầu cứ nghĩ
là cỏ dại, đến khi ngoảnh lại thấy một rừng hoa. Thế nhưng ta là một hoàng tử, cha
nói, muốn làm kẻ mạnh thì phải giết, bao gồm cả sự thiện lương trong tâm hồn.
Nhưng A Châu, Trọng Thủy ta nào đâu muốn làm kẻ mạnh, ta chỉ muốn cùng
người ta thương sống bách niên giai lão. Nếu năm đó, ta yêu nàng sớm hơn một
chút, ta không phải hoàng tử, nàng không phải công chúa, chúng ta cùng nhau cao
bay xa chạy thì tốt biết bao?"
Trọng Thủy ngừng lại, nhìn về phía Mị Châu đang đờ đẫn trong nước mắt
- Nhưng với ta, hạnh phúc và bình yên là hai từ quá xa xỉ. Cha ta uy hiếp ta...
Mị Châu ngước mắt nhìn chàng, âm điệu pha lẫn bi ai:
-Một người mạnh mẽ như chàng cũng có điểm yếu để bị uy hiếp sao?
Khẽ thấy Trọng Thủy cười khổ:
- A Châu, cho dù người đời có nói ta mạnh mẽ thế nào. Rốt cuộc ta vẫn có ba điểm
yếu. Một: nàng. Hai: yêu nàng. Ba: ta yêu nàng. Đó là những gì ta đánh đổi để giữ
lại tính mạng của nàng. Thế nhưng trời xanh cho ta bao năm quên lãng, lại không
cho ta được một đời quên. A Châu, nàng có thể tha thứ cho ta không?
Nhìn vào ánh mắt tràn đầy niềm tin của Trọng Thủy, Mị Châu cứ nắm duỗi bàn
tay, cánh hoa bỉ ngạn đã bắt đầu héo úa, bóng nàng thấp thoáng rồi mờ dần. Trọng
Thủy vội vã chạy đến giữ chặt nàng, nhưng nàng đã sắp tan thành mây khói, nước
mắt chàng rơi chỉ một khắc là vỡ oà, là giải thoát, là một đời cô đơn
- Tướng công, với thân phận là công chúa Âu Lạc, thiếp không thể tha thứ cho
chàng, nhưng với thân phận là A Châu, thiếp nguyện ý. Hãy cứ coi đoạn tình này
171
là một giấc mơ. Giấc mơ của chàng là thiên hạ thống nhất, giấc mơ của ta là một
gia đình nhỏ. Giấc mơ của chàng không có ta, vì ta không thể giúp chàng bình định
thiên hạ, giấc mơ của ta không có chàng, vì chàng chẳng thể cho ta những điều ta
ước mong. Giấc mơ của hai ta quá ngắn ngủi, một giấc mơ trưa. Nhưng nếu kiếp
sau, nhân sinh nếu như lần đầu gặp gỡ, ta vẫn sẽ yêu chàng như ngày đầu ta yêu".
Dứt lời, nụ cười của nàng cũng tan biến, bỉ ngạn úa tàn, chỉ có Trọng Thủy ngồi
giữa đơn côi. Bởi vậy, "yêu" và "đồng hành" là hai chuyện hoàn toàn khác biệt.
Mạnh Bà múc chén canh đi đến cạnh Trọng Thủy nãy giờ vẫn ôm đoá hoa, nhẹ hỏi
một câu môt câu:
-Người muốn đầu thai hay chờ đợi
Chỉ thấy chàng vân vê cánh hoa nhỏ, mỉm cười nói một chữ "đợi" rồi trông về
phương xa. Chàng tin rằng ở một thế giới khác, thế giới của những con người bình
thường, chàng sẽ gặp lại Mị Châu. Chàng đợi hết kiếp này, kiếp sau nữa, kiếp sau
nữa nữa. Gặp nàng sớm một chút, yêu nàng nhiều một chút, sẽ có ngày Mị Châu
đứng trước mặt chàng và mỉm cười nói rằng : "Ta đã về".
Nguồn: Trần Cẩm Anh (Arthur Tố Cẩm)
ĐỀ 24: KỂ VỀ MỘT TRẬN ĐÁNH ÁC LIỆT

MÀ EM ĐÃ ĐỌC ĐÃ NGHE
I. Mở bài: Lịch sử đất nước với nhiều cuộc chiến đấu vô cùng ác liệt và ngoan
cường để bảo vệ đất đai, bờ cõi hoặc độc lập tự do; ấn tượng sâu sắc nhất về trận
đánh.
172
II. Thân bài
– Hoàn cảnh tiếp xúc với câu chuyện.
– Khái quát về trận chiến đấu.
– Diễn biến chính của cuộc chiến đấu (trọng tâm)
+ Bằng nhiều đoạn văn kể lại các giai đoạn của cuộc chiến đấu (phòng thủ – cầm
cự - tấn công – chiến thắng).
+ Cần thể hiện rõ sự cam go, ác liệt của cuộc chiến một mất một còn.
+ Nhân vật xuất hiện ở câu chuyện với một vai trò quyết định (người chỉ huy tài
giỏi hoặc người lính quả cảm, anh hùng,…).
+ Kết hợp miêu tả – biểu cảm khi kể (tả nét mặt cử chỉ, tác phong, tâm lí,… của
nhân vật; bộc lộ cảm xúc trực tiếp hoặc gián tiếp).
+ Xem miêu tả cảnh thiên nhiên phù hợp với câu chuyện.
+ Suy nghĩ của người kể chuyện (mến phục, quý trọng thành quả; học tốt để tiếp
bước cha anh dựng xây đất nước).
III. Kết bài: Tự hào về trang sử vẻ vang.
BÀI THAM KHẢO
Đêm đã rất khuya…
Ngoài trời, những vệt sáng mờ mờ đầu tiên của một ngày mới đã xuất hiện. Trong
những xóm làng gần đó đã cất lên thưa thớt vài ba tiếng gà gáy vang vọng.
173
Sự yên lặng bao phủ toàn doanh trại. Các binh sĩ đều đã đi ngủ cả, chỉ nghe tiếng
thở đều nhè nhẹ, tiếng cuốc kêu não nuột vang trong đêm vắng. Nhưng trong bóng
tối và cái tĩnh mịch ấy, ở một góc trại, vẫn còn một ánh đèn sáng.
Bên chiếc đèn dầu gần cạn chỉ còn le lói, vị chủ tướng đang ngồi trầm ngâm, mắt
đăm đăm nhìn về phía trước. Trên bàn, cuốn binh thư đọc dở nằm im như chờ đợi.
Ánh sáng yếu ớt hắt lên khuôn mặt suy tư, đôi mày nhíu lại, chòm râu đen và đôi
mắt sáng rực như hai vì sao. Đó chính là Quốc công Tiết chế Trần Hưng Đạo. Làm
cách nào ? Làm cách nào ? Trong đầu vị chủ tướng vẫn trăn trở câu hỏi. Chỉ còn
một ngày nữa thôi, vào rạng sáng, đoàn thuyền chiến của Ô Mã Nhi sẽ xuôi dòng
Bạch Đằng để rút về nước. Đây là thời cơ thuận lợi để quân ta phản công, để giải
phóng đất nước. Thời gian đã gấp rút lắm rồi. Vậy mà ông chưa nghĩ ra cách đánh
nào thích hợp, đảm bảo chiến thắng cho quân ta. Đánh địch đã khó nhưng chiến
thắng chúng còn khó khăn hơn rất nhiều lần !
Trần Hưng Đạo chợt nhớ bài học lịch sử xa xưa – năm 938, Ngô Quyền đã đánh
thắng quân Nam Hán… Đúng rồi, chỉ có cách đánh của Ngô Quyền mới thật là
thượng sách. Trong ông luồng nhiệt huyết lại bốc cháy bừng bừng, ông thầm cảm
ơn vị dũng tướng họ Ngô đã cho ông một ý tưởng. Vừa lúc đó, gà gáy báo trời đã
sáng hẳn.
Trần Hưng Đạo ban lệnh toàn quân vào rừng đẵn gỗ làm cọc. Dân chúng cũng hồ
hởi đì theo giúp. Họ đẵn những cây gỗ chắc khoẻ như lim hay táu. Cây đổ ầm ầm.
Khắp nơi chỉ nghe tiếng rìu, tiếng cưa ồn ào, náo động. Người ta dùng dao, dùng
rìu chuốt nhọn đầu những thanh gỗ thành những cọc nhọn cao quá đầu người, có
cái cao đến hai trượng sáu, to đến nỗi một vòng ôm mới đủ. Đầu nhọn được lấy sắt
174
bọc lại, lúc này mỗi chiếc cọc trở thành một thứ vũ khí vô cùng lợi hại cho những
gì sẽ va vào nó.
Nhìn cảnh làm việc như vậy, Trần Hưng Đạo rất hài lòng. Ông sung sướng ngắm
nhìn những chiếc cọc nhọn mà tin tưởng vào chiến thắng sắp tới. Sau khi cọc đã
đủ, Trần Hưng Đạo cho đóng cọc xuống khúc sông gần ngã ba sông Chanh. Đây
quả là một địa thế thuận lợi do thuỷ triều lên xuống nhanh và mạnh.
Tại đây, những người lặn giỏi như Yết Kiêu lại có dịp trổ tài. Ở trên, những thanh
niên khoẻ mạnh ngồi trên thuyền, đưa những chiếc cọc nặng xuống dưới, cắm sâu
vào lòng sông. Còn dưới mặt nước, những người thợ lặn đã chờ sẵn. Họ đỡ những
chiếc cọc, thận trọng chỉnh lại hướng và độ vững chắc trước khi ngoi lên. Người
đâm, kẻ đỡ thật ồn ào náo nhiệt.
Trên bờ, Trần Hưng Đạo ngắm nhìn trận địa cọc đang dần hình thành. Lúc này
thuỷ triều đang rút, ta có thể nhìn thấy những cọc nhọn hoắt nhô lên trông thật
nguy hiểm. Cọc này sát với cọc kia như bàn chông, đứng vững như bàn thạch,
không hề suy chuyển khi bị những cơn sóng to ập vào. Ông mỉm cười sung sướng
rồi đích thân chuẩn bị ở hai bên bờ. Những toán quân khoẻ mạnh, nhanh nhẹn
được chọn ra. Những bùi nhùi, đá lửa, rơm rạ, dầu cùng những thứ dễ cháy đã
được bà con giấu sẵn vào luồng lạch hoặc hai bên bờ những nơi lau lách um tùm
rậm rạp gần đó để phóng hoả khi cần thiết.
Người làm việc nọ, kẻ giúp việc kia, thật khẩn trương nhưng vẫn chu đáo, cẩn
trọng. Họ thi nhau đóng những chiếc thuyền nhỏ, nhẹ, bằng gỗ chuẩn bị cho cuộc
tiến công.
175
Giữa lúc ấy, trên bờ những quân sĩ còn lại cũng không chịu ngồi yên. Họ rèn đúc
khí giới, mài dao thêm sắc, mài gươm thêm nhọn, chuẩn bị cung tên. Nhóm thì đấu
vật, nhóm thì đấu gươm. Tinh thần hăng hái không kể đầu cho xiết.
Thấm thoát đến chiều.tối thì mọi việc cũng đã xong. Những quân sĩ vẫn chưa ngủ.
Họ ngồi lại nghe một người đọc lại bài hịch của Hưng Đạo Vương : “Ta thường tới
bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa, chỉ căm tức
chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài
nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng…”. Lời hịch vang lên
khiến lòng người rạo rực, bừng bừng trong máu, trong tim. Doanh trại lại ồn ào
tiếng múa gươm, múa kiếm sôi động nhộn nhịp. Tưởng như đang diễn ra một cuộc
chiến đấu.
Trống đã điểm canh hai, tờ mờ sáng, bỗng gần cửa sông Bạch Đằng xuất hiện một
đoàn thuyền chiến dài dằng dặc làm chật cả khúc sông. Những cánh buồm làm
thẫm màu nước. Chiêng trống vọng ra ầm ầm như sấm, như sét… Quanh hai bên
bờ không một bóng người. Lúc này thuỷ triều đang dâng lên cao, chỉ thấy mênh
mông màu nước trắng xoá, những bụi ỉau lách ven bờ. Thỉnh thoảng vọng lại vài
tiếng chim thưa thớt.
Trọng thuyền, Ô Mã Nhi đang nằm ung dung trên đệm gấm, mừng rỡ nói với các
tướng : “Quân Trần thấy ta là sợ mất mật, còn sức đâu mà đánh !”. Y lại càng yên
tâm hơn vì sắp ra đến biển rồi, quân ở đâu ra cũng khó cản đường một đoàn thuyền
đông đúc! Thuyền chậm lại dần.
Bỗng dậy lên tiếng trống, tiếng chiêng đầy náo nức, vọng hết cả mặt sông. Từng
đàn chim bay loạn xạ từ những bụi cây. Ô Mã Nhi giật mình chạy ra ngoài nhìn.
Tiếng trống vẫn cứ rộn rã. Quân Nguyên đang ngơ ngác, bỗng thấy trước mặt xuất
176
hiện một đoàn, thuyền nhẹ. Trên con thuyền dẫn đầu là tướng quân Nguyễn Khoái,
tay cầm một thanh đao, thét lớn : “Ồ Mã Nhi, ta chờ mày ở đây lâu rồi, mày chạy
đâu cho thoát”. Nguyễn Khoái đứng hiên ngang, thân thể cao lớn, vững như tượng
đồng, cùng quân sĩ tấp vào thuyền giặc. Tiếng trống vang vang. Những mũi tên bay
từ đâu tới tấp vào quân giặc. Ô Mã Nhi giơ khiên lên đỡ, cùng người tướng là Phàn
Tiếp xông ra: Nhưng vừa đánh nhau một lúc, bỗng Nguyễn Khoái thét lớn với
quân sĩ : “Anh em, sức giặc còn mạnh, người còn đông, chưa thể hạ được, chúng ta
rút lui’!”. Quân sĩ dạ ran. Rồi đoàn thuyền nhỏ chèo nhanh trở lại.
ĐỀ 25: TƯỞNG TƯỢNG 20 NĂM SAU VÀO MỘT NGÀY HÈ, EM

VỀ THĂM LẠI TRƯỜNG CŨ- HÃY VIẾT THƯ CHO BẠN HỌC
HỒI ẤY KỂ LẠI BUỔI THĂM TRƯỜNG XÚC ĐỘNG ĐÓ?
I. Đầu thư
- Thời gian, địa điểm viết thư.
- Lời chào gửi đầu thư.
- Lí do viết thư.
II. Nội dung bức thư
- Hỏi thăm tình hình trong những năm qua ( học tập, cuộcsống, công tác của bạn và
một số bạn khác trong lớp ).
- Giới thiệu về hoàn cảnh hiện tại của bản thân ( công việc,gia đình…)
- Kể lại tình huống về thăm trường:
+ Lí do về thăm trường cũ ( đi ngang qua, có chủ định về thăm…)

177
+ Thời gian ( mùa hè); đi một mình hay đi với ai?
+ Tâm trạng trước khi về thăm ( nếu là chủ định ): bồi hồi,xúc động, hồi hộp…
- Quang cảnh ngôi trường khi đếm thăm:
+ Ấn tượng đầu tiên khi nhìn thấy trường.
+ Cảnh vật, thiên nhiên, sự thay đổi của cảnh vật ( hàng cây, cổng trường…)
+ Quang cảnh ngôi trường khi đến thăm: miêu tả đôi nét về ngôi trường ( các dãy
nhà, các phòng học, phòng chức năng, cơ sở vật chất của trường…)
+ Cảnh vật gợi nhớ đến những hình ảnh xưa của bạn bè, thầy cô ( những kỉ niệm
buồn, vui của tuổi học trò…)
(Chú ý: Lồng cảm nghĩ và nhận xét về sự thay đổi của ngôi trường)
- Kể lại những cuộc gặp gỡ: đã gặp ai ( thầy cô, bạn bè…)? Nói chuyện gì? (tâm
sự, ôn lại những kỉ niệm trong quá khứ…)? Cảm nghĩ sau buổi trò chuyện?
- Kết thúc buổi thăm trường: cảm xúc về buổi thăm trường;những suy tưởng; tình
cảm; những động lực thúc đẩy bản thân trong tương lai…
III. Cuối thư
- Lời chào, lời chúc và lời hứa hẹn.
- Ký tên.
BÀI THAM KHẢO
Mặt trăng, ... tháng ... năm ...
178
Khánh thân mến!
Tớ viết thư này trước hết là để hỏi thăm cậu, cậu dạo này có khỏe không?
Cuộc sống của cậu như thế nào? Có gì đặc biệt không? Nghe nói vẫn chưa có vợ à,
phải cố gắng lên, sắp 40 rồi đấy. Tớ dạo này vẫn khỏe, cuộc sống của tớ rất tuyệt
vời lắm. Cậu có biết thành phố thứ 3 trên mặt trăng không?
Tớ có một biệt thự ở khu ngoại ô trên ấy, hàng năm cứ cuối hè tớ lại lên đấy chơi
cùng với gia đình, nhắc mới nhớ, tớ cưới vợ được gần một năm rồi. Vợ tớ xinh
lắm, mặt không tì vết. Gia đình tớ sống rất tốt. Hiện tại, tớ đang trên phi cơ riêng
bay sang Anh để tiếp xúc cùng các đại biểu cấp cao của Liên Hợp Quốc.
Cách đây ba hôm, khi đang trên đường sang Mĩ để giải quyết một số việc quan
trọng và nhận giải thưởng Nô-ben về hòa bình, tớ có dừng lại ở Hải Phòng - nơi
mà hồi nhỏ anh em mình còn học ở đây. Tớ về chính ngôi trường Trần Phú từ thuở
nào, ngày nay nó đã được tu sửa lại khang trang hơn và được dát toàn bộ bạch kim
ở khắp trường.
Không những thế, nó đã được đưa lên trên không, cao hơn 100m so với mặt đất để
mở rộng chỗ ở cho người dân. Khi bước vào trường, tớ mới phát hiện ra hiệu
trưởng ở đây chính là Hiền Thảo - một trong những người bạn đã học chung với
anh em mình trong bốn năm cấp hai.
Cậu ấy giờ đã khác, với vị trí hiệu trưởng, cậu ấy chín chắn ,cứng rắn hơn nhưng
vẫn đầy tình cảm và tình yêu thương ấy. Cậu đón tiếp tôi với sự niềm nở, tự hào kể
cho tôi về những việc cậu đã làm nào là các dãy nhà đã được tăng lên thành sáu
tầng, được lắp cầu thang máy, được xây thêm khu liên hợp, khu thể thao có thêm
bề bơi, sân bóng đá, bóng rổ, sân tenis, bãi giữ xe,... Ngoài ra, tớ thấy được mới vài
179
điểm quen thuộc trong khuôn viên trường, đó là cây hoa sữa trước cửa lớp mình,
nó đã cao hơn, to hơn.
Tớ vẫn nhớ hồi anh em mình học thể dục, vì trời nắng nên lại chạy ào về gối cây
này tránh nắng, đứa này tranh đứa kia, bàn tán rôm rả để rồi bị trực ban nhắc hay
cái lần thằng Hùng, thằng Phát thi nhau trèo cây để xem ai giỏi hơn ai, cuộc thi
chưa kết thúc, thì bảo vệ đuổi, chạy tóe khói khắp trường để rồi bị bắt lên phòng
bảo vệ.
Đang xao xuyến vì những kỉ niệm, đột nhiên có một giọng nói khàn khàn, nhưng
đầy sự trìu mến, gọi: "Trường Ân đó hả em?" Tớ ngờ ngờ rồi quay lại. Hóa ra đó
chính là thầy Nguyên, Khánh ạ. Thầy bây giờ trông đã già hơn hẳn.
Đầu thầy đã không còn tóc, bóng loáng rồi đột nhiên, tớ xúc động đến tột cùng -
Thầy Nguyên đây ư? Người thầy đã dạy tôi đây ư?" Trời, thầy giờ già quá, người
đã dạy cho tôi cấp hai và cũng là người đã dành hơn bốn thập kỉ để cống hiến cho
giáo dục nước, nhờ thầy, bao thế hệ đã lớn lên, trở thành những trụ cột, những
người đi xây dựng đất nước, là người cống hiến thầm lặng ... Ôi, chả có nhẽ mái
tóc của thầy đã ra đi cùng với sư cống hiến ấy. Khi nghĩ về những điều đó, Khánh
ạ, tớ chỉ chực bật khóc.
Thầy quá tận tâm với nghề, cống hiến hết mình. Thầy giờ là một ông lão ngoài bảy
mươi cũng về thăm trường rồi tình cờ gặp tớ... Tớ dìu thầy ra ghế đá, nó đã được
lắp đặt thêm một bộ tản nhiệt nên mặc cho trời hôm ấy nóng hơn 30 độ, tôi và thầy
vẫn thoải mái ngồi nói chuyện... Tớ hỏi thầy rất nhiều, và cũng tự hào kể ra những
thành tựu mình đã đạt được nhưng không quên cảm ơn thầy vì những công lao như
biển cả của thầy .
180
Nhìn thầy, tớ lại nhớ về những kỉ niệm với thầy, như lần thầy cho cả lũ kiểm tra 15
phút một bài cực dài nhưng rồi lại không thu khiến cả lũ lăn đùng ngã ngữa, nghĩ
đến đó, tớ và thầy lại bật cười. Mặc dù không muốn, nhưng cuối cùng cũng phải
rời đi, tớ chào thấy, từ biệt Hiền Thảo, rồi hẹn một lần khác gặp sau. Buổi chia tay
ấy đầy xúc động, rồi tớ lên phi cơ bay đi, ngó lại, tớ thấy được bóng dáng của thầy
mờ dần, nhỏ dần rồi cuối cùng biến mất sau làn mây làm tớ lại suy nghĩ viển vông.
Tớ chỉ viết đến đây thôi, cho tớ gửi lời chào đến gia đình của cậu và chúc cậu gặp
thành công trong mọi mặt cuộc sống .
Bạn cũ của cậu!
BÀI THAM KHẢO 2
Hải Dương, ngày... tháng... năm
Tường Vi thân!
Chưa bao giờ nghĩ đến bạn mà mình thấy bồi hồi như lúc này. Bao nhiêu cảm xúc
ùa về và mình biết khoảnh khắc này chỉ bạn mới có thể chia sẻ với mình. Hôm nay,
mình về thăm ngôi trường cấp 2 thân yêu của chúng ta, sau hai mươi năm xa
cách...
Cái nắng gay gắt của mùa hè vẫn còn vương lại dù đã là buổi xế chiều, những tia
nắng vẫn đang mải đùa nghịch trên mấy tán cây, ngôi trường cũ hiện ra thân
thương, quen thuộc và không còn vẻ nghiêm trang như hồi trước nữa... Mình lặng
lẽ dạo quanh sân, ngắm nhìn từng vòm cây để cảm nhận sự khác biệt trong lòng cái
khung cảnh đã từng quá thân thuộc này. Có lẽ, dù đã hai mươi năm xa cách, dù có
bao lớp học sinh đến rồi lại đi, thì trường vẫn thế, vẫn chẳng thay đổi gì trong tâm
hồn mỗi người, mãi mãi...
181
Nhìn đồng hồ đeo tay, đã đến giờ tan trường, mình tạm lánh vào một góc khuất -
Tường Vi đoán xem, đó là chỗ nào? Cái gầm cầu thang mà chúng mình thường
trốn ngày xưa khi chơi trò ú tim ấy! Nhắm mắt lại và mình cảm thấy như đang
nghe bên tai ba hồi trống trường thân quen ngày nào. Mình tưởng tượng ra hình
ảnh của lũ trẻ ùa ra từ các phòng học, chúng hồn nhiên gọi nhau, cãi nhau, ríu rít
đùa nhau, nhí nhảnh như bọn mình hồi xưa... Màu áo trắng, sao mà nhớ thế! Chỉ
một hai năm nữa thôi, ngày chia tay, chúng sẽ giống chúng mình ngày xưa, chìa
lưng áo trắng cho nhau ghi dòng lưu bút...
Một lúc lâu sau, mình vẫn chưa muốn rời đi, mình tần ngần nhìn lại ngôi trường.
Cả sân trường rợp bóng cây xanh, lặng lẽ với mùa hè đầy nắng vàng và ve sầu. Xa
xa, nơi góc hồ nước, một cây me cao lớn trông tràn đầy sức sống. Mình chợt nhận
ra đó chính là gốc me non tụi mình trồng năm nào, tự nhiên lại thấy bồi hồi. Bước
dần lên cầu thang, mình tìm lại phòng học cuối tầng ba, nơi ngày xưa bốn mươi
sáu quỷ sứ lớp mình từng trú ngụ. Đây rồi, lớp học đó, cá cái ban công quen thuộc
đang ở ngay trước mắt, chờ mình bước vào và tìm kiếm lại hình ảnh của hai mươi
năm trước. Chỗ ngồi cạnh cửa sổ bàn ba là của mình, nơi đã từng chứng kiến mình
khóc, mình cười và cả khi mình nói chuyện riêng nữa. Còn cách đó hai bàn, là chỗ
của bạn đó nhớ không? Cách xa như thế mà hai đứa còn nói chuyện riêng được thì
thật tài!
Hôm ấy mình không gặp được thầy cô giáo cũ, chỉ còn thấy lại những kỷ niệm
thuở học trò, những buổi ngồi truy bài dưới gốc cây phượng, những giờ kiểm tra
gay cấn, hồi hộp đến toát mồ hôi... Tất cả đã rất xa mà cũng lại như vừa mới hôm
qua.
182
Tường Vi ơi! Nhất định hôm nào chúng ta gặp nhau nhé! Biết rằng công việc của
ai cũng bận rộn nhưng mình tha thiết muốn gặp bạn dưới những vòm cây của ngôi
trường cũ yêu dấu này để ôn lại những ngày xưa!
Hẹn gặp bạn một ngày không xa.
Thân ái!
Bạn của cậu
Nguyễn Thùy Linh
BÀI THAM KHẢO 3
Bảo Định, ngày... tháng... năm....
Loan thân mến,
Bồ có ngạc nhiên không khi lá thư này được gởi đến bồ từ làng Bảo Định, quê
hương tụi mình? Cũng đơn giản thôi bởi như bồ biết, mình về Việt Nam đã được
10 ngày. Ở Đà Nẵng, quê nội của Cu Tí một tuần thì mình và "ông xã" quyết định
"hành hương về phương Nam", nghĩa là đưa cháu về thăm quê ngoại. Bồ biết đấy,
mình phải thắp hương cho ba mẹ mình vì khi ông bà mất, mình không có mặt. Hơn
nữa, mình muốn Cu Tí hiểu được trọn vẹn hai tiếng "quê hương".
"Về phương nam thiết tha câu hò..." Không hiểu sao câu hát ngày nào còn bé cứ
hiện lên dai dẳng trong tâm trí mình. Ra đi thấm thoắt đã gần 20 năm. Học hành,
làm ăn, lấy chồng, sinh con... cuộc sống cứ như là cơn lốc cuốn mình trôi đi chẳng
lúc nào dừng. Bởi vậy, về nước, bước xuống sân bay, mình có cảm tưởng như vừa
sống lại. Mình chỉ còn là cô bé 17 tuổi ngày nào bước chân đi du học với bao hăm
hở. Giờ đây đến lúc trở về, tuổi gần 40 mà sự hăm hở, háo hức vẫn còn nguyên
183
vẹn. Cu Tý, con mình thì ngẩn ngẩn, ngơ ngơ. Cháu luôn miệng hỏi: "Tới rồi hả
mẹ", "Mình đi đâu mẹ"? Mình trả lời con mà thực ra là nói với bản thân mình: Về
quê! Về quê con ạ!". Hai tiếng ấy giờ đây mình mới cảm nhận hết được ý nghĩa
thiêng liêng!
Rồi mình cũng đặt chân về tới quê mình, làng Bảo Định bên bờ sông Tiền yêu dấu.
Mình lại được trở về với mái nhà xưa, nơi ba mẹ mình yên nghỉ. Đứng trước mộ
cha mẹ, đốt nén hương tạ tội mình thấy lòng vô cùng xúc động.
Giá như ngày này mình còn gặp được ông bà...
Nhưng chưa hết Loan ơi, một điều xúc động bất ngờ ngoài dự kiến đã xảy đến với
mình trong chuyến về thăm quê ấy. Đó là tình cờ mình qua lại ngôi trường tiểu học
ngày xưa của bọn mình, nơi đã từng "khai tâm mở trí" cho lũ con nít làng mình hồi
đó. Loan biết không? Trường vẫn nép mình bên dòng sông Bảo Định như xưa. Có
điều dòng sông hiền hòa ngày ấy của mình bé xíu giờ được khơi dòng đẹp đến ngất
ngây. Sông không rộng lắm, không dạt dào cuồn cuộn sóng xô, cũng không trong
xanh soi bóng da trời. Nhưng sông vẫn thơ, vẫn mộng, vẫn hiền hòa như một người
tình chung thủy. Trước sao, sau vậy, đôi bờ sông, giờ đã được kè đá phẳng phiu,
sạch sẽ vẫn là những hàng dừa ngan ngát một màu xanh, vẫn là nhũng vườn cây
trái sum xuê, những canh đồng lúa xanh mơn mởn. Và dòng sông nữa, vẫn đục
ngầu đặc quánh phù sa như ngày nào mình thường tắm mát, chơi đùa... Không có
con sông ấy định vị và cái bảng tên trường không đổi thì có lẽ mình đã không nhận
ra trường cũ được rồi. Bồ biết tại sao không? Bởi nó không còn như trong kí ức
của bọn mình nữa, nghĩa là không phải là một dãy nhà lợp ngói, vách cây, xây trên
nền xi măng cao nhằm tranh lũ. Giờ đây trường được mở rộng, xây tầng, sơn vôi,
ốp đá... hiện đại chẳng kém gì trường của Cu Tí nhà mình bên ấy nữa đâu. Nhìn
184
cảnh ấy mình vừa vui, vừa buồn lẫn lộn. Vui vì quê mình tiến bộ, thoát cảnh nghèo
nàn. Vui vì thế hệ đàn em giờ được học hành trong trường lớp khang trang, đẹp đẽ.
Nhưng buồn vì tâm trạng "người cũ" nhưng "cảnh đã khác xưa rồi". Hai cây
phượng mà hồi đó lớp mình trồng bên cổng, giờ chỉ còn có một cây. Cây kia không
biết sao rồi. Chỉ có điều sân trường mở rộng nên nó thụt vào sừng sững giữa sân.
Nó to lắm bồ ơi. Gốc nó phải đến hai vòng tay ôm mới xuể. Nhớ hồi tụi mình trồng
nó thay cho cây gòn trốc gốc, nó mới chỉ là một nhánh cây non. Vậy mà giờ đây đa
là "cổ thụ".Tán nó đẹp mê hồn Loan ạ. Cứ như những cánh tay dài, vươn mình ra
trước, vẫy vẫy, chào chào. Mùa này nó nở hoa đỏ rực, cứ như một ngọn đuốc cháy
giữa trời, như thi gan cùng nắng lửa. Sân trường bây giờ càng rộng mênh mông, lại
được trải nhựa, tinh tươm đẹp đẽ. Trên sân còn hằn rõ vạch sơn để tập bóng rổ, thi
chạy...Nhìn khoảnh sân ấy mình lại nhớ cái sân đất ngày nào, bọn mình vẫn thường
nhảy dây, đánh đũa, lò cò... Ngày ấy mùa nắng thì bụi mù, mùa mưa thì tha hồ mà
lội.
Thậm chí khi lũ tràn về, trường đóng cửa nghỉ học, tụi mình còn có thể vào trường
bắt cua, hái bông điên điển nữa.
Nhớ không? Nói như thế nhưng mình vẫn thấy sân trường ngày ấy của mình đẹp.
Đẹp vì rất, rất nhiều cây xanh...
Nào là trứng cá, nào là cây bàng, rồi chuối, rồi tre... Ngày ấy ở sân sau còn có hai
cây sầu đông mà mình vẫn gọi là hoa anh đào nữa. Mỗi khi trời trở lạnh, cây trổ
bông đầy cành là mình biết sắp được nghỉ Tết. Lúc ấy lòng mình náo nức làm sao!
Giờ trường vẫn có cây xanh, nhưng bao bọc khuôn viên không còn là hàng rào
dâm bụt và me keo rủ bóng. Thay vào đó là hàng rào sắt và những bồn hoa uốn
lượn cặp vòng. Cũng đẹp lắm vì hoa lá được tỉa cành, chăm bón công phu. Tuy vậy
185
mình vẫn thích cái dân dã, đơn sơ của ngôi trường mình hồi ấy. Nó gần gũi, ấm áp
làm sao đó!
Trường bây giờ cũng có sân sau. Khoảng sân này cặp sát mé sông. Có một khu
vườn cỏ xanh mát mắt. Một sân chơi với cầu tuột, xích đu... Thậm chí có một hồ
bơi xinh xắn cùng một vườn chim rộn rã, tưng bừng. Nhìn cảnh đó mình chợt nghĩ
trẻ con sướng thật. Sướng hơn tụi mình.
Trường vắng lắm bồ ơi. Mùa hè mà. Hơn nữa là buổi trưa nhân viên về nghỉ hết.
Học trò cũng không thấy bóng. Các lớp học dường như đang nằm say ngủ. Thỉnh
thoảng, đâu đó vọng về tiếng chim ríu rít chuyền cành. Và nắng.
Nắng ngập sân trường, rọi vào hành lang sâu hun hút. Nhìn bóng nắng in thành vệt
dài trên tường, mình lại nhớ đến cái bóng nắng trứng gà rọi từ mái ngói lớp mình
ngày cũ. Ngày ấy chuyện nắng rọi loang lổ và mưa dột tứ tung là chuyện bình
thường, ngày nào cũng gặp. Trong cái lớp học như vậy tụi mình vẫn cứ là học đọc,
học viết ê a. Mà bồ nhớ không, hồi đó lớp năm, mình học với thầy gì nhỉ? Lâu quá
mình quên mất tên rồi. Chỉ nhớ thầy đã đứng tuổi, tóc hoa râm, kính trễ xuống
mũi, dáng cao cao, gầy gầy... Thầy hay gọi mình lên bảng. Thầy dạy bọn mình tính
nhẩm, tính đố thiệt hay. Thầy cho mình thi đua. Trò nào giải đúng, giải nhanh, thầy
cho con mười thật đỏ, thật to vào tập. Con 10 ấy không chỉ làm mắt bọn mình tròn
xoe, rạng rỡ mà còn khiến cả mắt thầy cũng mãn nguyện, long lanh. Bây giờ thì
chắc thầy đã chẳng còn. Nhưng những chuyện kể cuối tuần của thầy mình vẫn còn
nhớ mãi.
Ngày ấy thầy hay kể cho tụi mình nghe những chuyện nói về "Tâm hồn cao
thượng". Mình nhớ nhất là câu chuyện của "chú phó nề" với lời nhắn nhủ kèm theo
của thầy: "Bàn tay con có thể lấm lem bùn đất, tấm áo con có thể loang lổ dầu sơn
186
vì con phải kiếm ăn nhọc nhằn vất vả. Nhưng chớ để lòng mình hoen ố, lấm lem.
Chớ để tâm hồn nhuốc nhơ, bẩn thỉu!" Những lời thầy dạy mình ghi khắc trong
lòng, để rồi bôn ba xứ người, mình phải đổ mồ hôi đổi lấy chén cơm nhưng không
bao giờ đánh đổi lương tâm lấy vinh hoa, phú quý. Mình luôn tự nhủ với lòng
không thể bán rẻ linh hồn để làm điều sằng bậy! Ôi thầy yêu quý của con.
Ước gì thầy có thể hiểu được thầy có ý nghĩa to lớn như thế nào trong sự trưởng
thành của con hôm nay. Ước gì con cứ mãi là bé bỏng bên thầy. Ước gì con được
gặp thầy lần nữa...
Thôi Loan nhé, thông cảm cho sự "lắm lời" của mình bởi cảm xúc cứ dâng trào
ngập ứ. Mình cần tâm sự, sẻ chia.
Và Loan, bạn thân, bạn cũ, đồng cảnh, đồng hương... với mình sẽ hiểu được mình
hơn ai hết. Một ngày nào đó, bạn hãy trở về, hãy đem con theo và nói với nó rằng:
"Đây là ngôi trường của mẹ, là nơi mà mẹ được tắm mát trong tình yêu thương, nơi
tuổi thơ mẹ xanh tươi như màu lá, nơi các thầy cô dạy mẹ làm người. Chính tại nơi
này, mẹ đã "lớn lên"...
187
188

GV LÊ MAI -CHUYÊN ĐỀ VĂN TỰ SỰ 8,9

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

GV LÊ MAI -CHUYÊN ĐỀ VĂN TỰ SỰ 8,9

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Học văn cùng cô Lê Mai – 0823711898

CHUYÊN ĐỀ VĂN TỰ SỰ LỚP 8,9

ĐỀ 17: KỂ VỀ MỘT LẦN ĐI THĂM MỘ NGƯỜI THÂN--------------------------------------106

3. Cấu trúc: Gồm ba phần

Miêu tả trong văn tự sự:

Biểu cảm trong văn tự sự:

Lập luận trong văn tự sự:

6.Yêu cầu của bài văn tự sự

a.Với bài tự sự kể chuyện đời thường

-Biết sắp xếp sự việc theo một trình tự có ý nghĩa.

7.Cách làm bài văn tự sự

-Chú ý phần sáng tạo trong mở bài và kết luận.

Với dạng bài: Kể về người

Với bài: Kể về sự việc đời thường

Cách kể một câu chuyện tưởng tượng

*Các dạng tự sự tưởng tượng :

-Tưởng tượng gặp gỡ những người thân trong giấc mơ….

8.Cách tóm tắt văn bản tự sự

+ Xác định mục đích tóm tắt.

9. Những điểm mới và kiến thức nâng cao hơn ở lớp 9

a. Khi nào người ta sử dụng PHƯƠNG THỨC TỰ SỰ?

b. CÁC KIẾN THỨC VỀ VĂN TỰ SỰ NÂNG CAO ĐƯỢC HỌC Ở LỚP 9:

-Miêu tả trong văn tự sự(Vai trò,tác dụng khi dùng…)

-Tóm tắt cốt truyện của VB Tự sự.

-Các phương châm Hội thoại.

-Xưng hô trong Hội thoại.

d. Khi nào ta sử dụng hình thức ĐỐI THOẠI?

- Sau dấu 2 chấm, xuống hàng ,gạch đầu hàng.

e. Khi nào ta sử dụng hình thức ĐỘC THOẠI?

TÁC DỤNG CỦA YẾU TỐ ĐỘC THOẠI KHI DÙNG?

II. CÁC DẠNG ĐỀ VĂN TỰ SỰ

“ Ngày đầu tiên đi học

Mẹ dắt tay đến trường

Em vừa đi vừa khóc

Mẹ dỗ dành yêu thương”

Dẫn dắt giới thiệu về buổi đầu tiên đi học.

II. Thân bài

1. Kể về sự chuẩn bị trước ngày đi học

2. Kể về ngày đầu tiên đi học

III. Kết bài

Nêu cảm xúc suy nghĩ về ngày đầu đi học.

BÀI VĂN MẪU SỐ 1: KỂ LẠI BUỔI ĐẦU TIÊN ĐI HỌC

- Em học lớp mấy vậy?

- Dạ, em là học sinh mới. Em học lớp 6A ạ.

BÀI VĂN MẪU SỐ 2: KỂ LẠI BUỔI ĐẦU TIÊN ĐI HỌC

“Ngày đầu tiên đi học

Mẹ dắt tay tới trường

Em vừa đi vừa khóc

Mẹ dỗ dành yêu thương”

Con có phải Vân Anh không?

Vậy thì cô trò mình cùng vào lớp nhé?

Con gái mẹ đã khôn lớn thật rồi.

BÀI VĂN MẪU SỐ 4: KỂ LẠI KỈ NIỆM NHỮNG NGÀY

-Sao khi nãy nhìn cậu buồn như vậy?

Tôi trả lời:

-Là vì tớ nhớ mẹ tớ, tớ muốn được trở về nhà.

Bạn khẽ đưa tay lau giọt nước mắt.

ĐỀ 2: KỂ VỀ MỘT KỶ NIỆM ĐÁNG NHỚ VỚI

Giới thiệu kỉ niệm.

-Nó là giống chó cỏ Việt Nam.

Nêu cảm nghĩ của em về kỉ niệm.

BÀI VĂN MẪU SỐ 1: HÃY KỂ VỀ MỘT KỈ NIỆM ĐÁNG NHỚ

Em rất yêu và biết ơn chú chó Bông của mình.

BÀI VĂN MẪU SỐ 2: HÃY KỂ VỀ MỘT KỈ NIỆM ĐÁNG NHỚ