Εκπαιδευτικό Συνέδριο για τη Διερευνητική Μάθηση στις Φυσικές Επιστήμες :

«Μεσόγειος-Ίσαλος Γραμμή»
Με το Μίτο της Αριάδνης, Χαρτογραφώντας το Άγνωστο
Δυτική Κρήτη 4-8 Δεκεμβρίου 2015

Ελιά - Δώρο ζωής

Διδακτική προσέγγιση στη Β΄ Δημοτικού
Καρτσώνη Μαρίνα
Δασκάλα
Με Μίτο της Αριάδνης ας περπατήσουμε στα μονοπάτια της Ελιάς για να
γνωρίσουμε την ιστορία και τον πολιτισμό της γύρω από τη Μεσόγειο.

Διάδοση ελαιοκαλλιέργειας στη Μεσόγειο, Αρχείο Α. Ματάλα

 Ελιά : Δώρο ζωής - Διδακτική προσέγγιση στη Β΄ Δημοτικού

Ελιά, Δώρο της φύσης

Κατ' εξοχήν δέντρο του μεσογειακού χώρου.

Καλλιεργείται από την αρχαιότητα.

Διατάγματα από τον 6ο αι π.Χ. την προστατεύουν.

Αρχαίοι Φιλόσοφοι, ιατροί, ιστορικοί διερευνούν τις ιδιότητες του
ελαιόλαδου.

Σύμβολο ειρήνης και επινίκια ανταμοιβή των Ολυμπιονικών.

Αρχαίοι και σύγχρονοι ποιητές την ύμνησαν ως Πηγή ζωής.

Αργυρό τετράδραχμο, 195/194 π.Χ. Αθήνα

 Ελιά : Δώρο ζωής - Διδακτική προσέγγιση στη Β΄ Δημοτικού

Θεματικοί Άξονες
Μυθολογία
Ιστορία
Θρησκεία

Ελαιοκαλλιέργεια Λογοτεχνία
Παραγωγή Λαογραφία
ελαιόλαδου Ζωγραφική

Υγεία
Διατροφή
 Ελιά : Δώρο ζωής - Διδακτική προσέγγιση στη Β΄ Δημοτικού
Σκοπός:
 οφέλη ελιάς και ελαιόλαδου
Στόχοι:
 Γνώσεις
 Εμπειρίες
 Δημιουργική έκφραση
 Θεατρική μουσική
 Καλλιτεχνική έκφραση
 Ανάπτυξη ομαδικότητας ,
συνεργασίας , εναλλαγής ρόλων
Μέθοδος
 Μέθοδος project
 Ομαδοσυνεργατική
Διάρκεια υλοποίησης
2 μήνες
Τεχνικές
 Αξιοποίηση Μουσειοσκευής
 Έρευνα - Παρουσίαση
 Καταιγισμός ιδεών
 Δημιουργική γραφή και έκφραση
 Θεατρική, Μουσική, Καλλιτεχνική
έκφραση
 Ανάγνωση έργων τέχνης
 χρήση ψηφιακών εργαλείων
(Taxgedo, Toondoo, story jumper, internet)
 Επισκέψεις
Αξιολόγηση προγράμματος
• Τετράδιο μαθητή
• Ψηφιακό βιβλίο τάξης
 Ελιά : Δώρο Ζωής

Τετράδιο Εργασιών μαθητή

Δημοτικό Σχολείο Κουνάβων
Τάξη Β’
Σχολικό έτος: 2015-2016
 Η ομάδα μας
………..λίγα λόγια για τη χρήση του
τετραδίου εργασιών που κρατάτε στα χέρια σας

Το τετράδιο αυτό γράφτηκε με σκοπό να

σας βοηθήσει να κατανοήσετε καλύτερα την
αξία και τη μεγάλη σημασία της ελιάς και του
ελαιόλαδου στη ζωή μας .
Θα εργαζόμαστε ομαδικά με καλή
συνεργασία και διάθεση στα πλαίσια του
μαθήματος της Ευέλικτης Ζώνης για τις ανάγκες
του προγράμματος «Ελιά: Δώρο Ζωής».
Ελιά Δώρο από τους Θεούς, από τη Μεγάλη
«Δέντρο γεμάτο Μητέρα Φύση…. .ας το ανακαλύψουμε !
πατρογονικά παραμύθια Ελπίζω να απολαύσετε το ταξίδι μας στο
μαγικό κόσμο της ελιάς.
το νοιώθει ο καθένας
σαν ευλογία και σαν ασφάλεια».
Η δασκάλα σας
(Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος) Καρτσώνη Μαρίνα

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 1

 Γενικές πληροφορίες για την ελιά

Είναι δέντρο αειθαλές με σταχτοπράσινα

φύλλα και άνθη λευκά.

Ο καρπός της ελιάς ωριμάζει στα μέσα και

προς τέλη του φθινοπώρου, οπότε και ξεκινάει
το λιομάζωμα.

Η ελιά μαζεύεται με το χέρι και με τη

βοήθεια πια και των εργαλείων-μηχανημάτων.

Αφού πέσουν οι ελιές από το δέντρο και

καθαριστούν με το χέρι από χοντρά κλαριά
τοποθετούνται σε δοχεία και σακιά για να
μεταφερθούν στο ελαιοτριβείο που με ειδική
επεξεργασία του καρπού παράγεται το
ελαιόλαδο.

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 2

 Ελαιοτριβείο ή ελαιοπιεστήριο - Άλλοτε και τώρα
Οι ελιές συλλέγονται στους αγρούς και
μεταφέρονται στο ελαιοτριβείο.
Το πρώτο βήμα είναι το πλύσιμο. με πόσιμο
νερό ώστε να απομακρυνθούν όλες οι βρωμιές
και τα φύλλα και έτσι να μην μολυνθεί το
ελαιόλαδο.
Στην επόμενη φάση οι ελιές προχωρούν μέσα
σε έναν ανοξείδωτο σπαστήρα, ο οποίος Ελαιουργείο ή Φάμπρικα
τεμαχίζει την ελιά μαζί με τον πυρήνα,
μετατρέποντας τη σε μία πάστα. Η φάμπρικα – το ελαιουργείο της παλιάς
Αυτή η πάστα ελιάς μεταφέρεται σε μεγάλα εποχής- , χρειαζόταν τουλάχιστον τρία άτομα για τη
ανοξείδωτο δοχεία για μάλαξη, τους λειτουργία της. Ένας έπρεπε να περπατάει γύρω –
μαλακτήρες. γύρω με το ζώο και να σπρώχνει με το “παλαμάκι”
Έπειτα στον διαχωριστήρα, η σάρκα και ο τη ζύμη προς το κέντρο της λεκάνης για να
πυρήνας της ελιάς διαχωρίζονται από το λάδι. αλέθονται καλά οι ελιές. Τα άλλα δύο άτομα
Το τελικό στάδιο διαχωρίζει αυτά τα δύο έριχναν καινούριες ελιές και, καμιά φορά,
στοιχεία αφήνοντας μόνο το φυσικό ελαιόλαδο , βοηθούσαν το ζώο να τραβήξει το ζυγό.
έναν αγνό και φυσικό χυμό φρούτου που
μεταφέρεται σε δεξαμενές φύλαξης και
Σκεφτείτε πόσο πιο
εύκολη έχει γίνει η ζωή μας
περιμένει την εμφιάλωση. με την πρόοδο της
τεχνολογίας!
Τετράδιο Εργασιών μαθητή 3
 Μυθολογία και Ελιά
Το δώρο της θεάς Αθηνάς
Ο πιο γνωστός αρχαίος μύθος για την
καλλιέργεια της ελιάς Όλα ξεκίνησαν από τη
διαμάχη Ποσειδώνα και Αθηνάς που μάλωσαν
για το ποιος θα δώσει το όνομα του στην πόλη
της Αθήνας.
Ο Ποσειδώνας κυρίαρχος Θεός των θαλασσών
κάρφωσε την τρίαινα του πάνω στον ιερό βράχο
της Ακρόπολης και άρχισε να αναβλύζει αλμυρό
νερό.
Η Αθηνά απλά έσκυψε και φύτεψε στον ίδιο
τόπο μια ελιά. Μέσα σε λίγη ώρα βλάστησε και
το ασημοπράσινιο χρώμα στα φύλλα της τους Ας κάνουμε ένα ταξίδι στο παρελθόν..
εντυπωσίασε όλους. Αυτό ήταν. Τέτοιο δώρο δεν
• Εσείς τι δώρο θα επιλέγατε και γιατί .
υπήρχε στον κόσμο.
(δώστε τα επιχειρήματα σας).
Οι άνθρωποι τώρα θα μπορούσαν να
απολαύσουν το μαγειρεμένο φαγητό και τη • Ας εκφραστούμε θεατρικά
φωτισμένη νύχτα. δραματοποιώντας το μύθο
Οι υπόλοιποι Θεοί έκριναν πως το δώρο της Διαλέξτε ρόλους ….
Αθηνάς ήταν ανεκτίμητης αξίας.

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 4

 Ελιά και Μινωική Κρήτη
Γραπτές μαρτυρίες φανερώνουν ότι ο Μίνωας
ήταν ο προστάτης του ιερού δέντρου της ελιάς.

Η ελιά είχε σπουδαία θέση στη Μινωική Κρήτη

και όλες οι δραστηριότητες (εμπορικές συναλλαγές,
αθλήματα, κοινωνικές συνάξεις, λατρευτικές
τελετές) αυτού του πολιτισμού κινούνταν γύρω από
αυτήν.

Αξιοποιούνταν και το λάδι της αγριελιάς το οποίο

θεωρούνταν ιδανικό για παρασκευή φαρμακευτικών
καταπλασμάτων και όχι για διατροφική χρήση.

Στη Μινωική Τέχνη η ελιά εγκωμιάζεται και

«Η ελιά και ο ταύρος»
εξυμνείται (αντικείμενο λατρείας – δεντρολατρεία).
Τοιχογραφία από τι παλάτι της Κνωσού
Ανασκαφές έφεραν στο φως τη χρήση βρώσιμων
ελιών (φοβράς).

Επίσης πινακίδες φανερώνουν τρεις μορφές

ιδεογραμμάτων για το συμβολισμό της ελιάς ως
δέντρου , της βρώσιμης ελιάς και του ελαιόλαδου.
Δέντρο ελιάς Καρπός ελιάς Ελαιόλαδο
Ιδεογράμματα Γραμμικής Β’

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 5

 Συμβολισμοί της ελιάς
 Ήταν το δέντρο της Ειρήνης Ζωγράφισε ένα στεφάνι με κλαδί ελιάς

 Οι αγγελιοφόροι μετέφεραν μηνύματα κρατώντας

στα χέρια τους κλαδιά ελιάς.

 Οι νικητές των Ολυμπιακών Αγώνων έπαιρναν ως

έπαθλο για τη νίκη τους κλαδί αγριελιάς (κότινο).

 Η μυθολογία επίσης αναφέρει ότι το ρόπαλο του

Ηρακλή ήταν από αγριελιά.

 Με κλαδιά ελιάς ήταν στεφανωμένο και το

χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία στην Ολυμπία,
έργο του Φειδία, ένα από τα επτά θαύματα του Ζωγράφισε ένα περιστέρι με κλαδί ελιάς
αρχαίου κόσμου.

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 6

 Ελιά και θρησκεία
Η ελιά είναι δεμένη με τη θρησκεία μας και είναι
ένα δέντρο ευλογημένο από το Θεό.
Στο όρος των Ελαιώνων ο Χριστός ,το βράδυ πριν
τη σύλληψή του, προσευχήθηκε κάτω από μια ελιά.
Το λάδι το χρησιμοποιούμε σε όλες τις τελετές της
εκκλησίας μας: στο ευχέλαιο και στη βάφτιση ο ιερέας
λαδώνει όλο το σώμα του μωρού που βαφτίζεται.
Με λαδάκι ανάβουμε τα καντήλια στους τάφους
των νεκρών μας, στην εκκλησία μας και στο
εικονοστάσι του σπιτιού μας.
Στον κατακλυσμό του Νώε το περιστέρι έφερε ένα
κλαδί ελιάς σαν σημάδι ζωής.
Τετράδιο Εργασιών μαθητή
Το λάδι και η ελιά χρησιμοποιούνταν και στις
λατρευτικές τελετές των Αρχαίων .
• Το άγαλμα του Δία στην Ολυμπία ήταν
στολισμένο με κλαδί ελιάς και το άλειφαν συχνά
με ελαιόλαδο.
• Ο ικέτης πήγαινε στο ναό να ζητήσει συγνώμη
από τους Θεούς κρατώντας κλαδί ελιάς
τυλιγμένο σε λευκό μαλλί προβάτου.
• Φύλλα και κλαδιά ελιάς συνοδεύουν το νεκρό
στην τελευταία του κατοικία. Αφού έπλυναν το
νεκρό τον άλειφαν με λάδι και στη συνέχεια τον
έντυναν και του φορούσαν κοσμήματα.
Η κιβωτός του Νώε
7
 Ελιά και Λαογραφία
ΑΙΝΙΓΜΑΤΑ ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ
Από κλαδάκι κρέμεται Στην αγορά πουλιέται
 Όποιος έχει σιτάρι, κρασί και λάδι στο πιθάρι
Το εξωτερικό της τρώγεται Το μέσα της πετιέται.
Τι είναι ; έχει του κόσμου τα καλά και του θεού τη χάρη

 Δεν τρώγεται ούτε με το λάδι ούτε με το ξύδι.

Μάνα και θυγατέρα έχουν το ίδιο όνομα
Μάντεψε ποιο όνομα έχουν κι οι δυο .  Δίχως λάδι, δίχως ξύδι πώς θα κάνουμε ταξίδι.

 Μου 'βγαλε το λάδι.

Κι όταν έρθει ο Οκτώβρης , ωριμάζω πιο πολύ ,
πρασινίζω και μαυρίζω και γεμίζω το σακί .  Ξεφόρτωσέ τη την ελιά, να σε φορτώσει λάδι.
Τι είμαι ;
 Αυτός είναι σαν το νερό στο λάδι.

Ή τη συναντάς σε πιάτο ή σε μάγουλο δροσάτο  Ρίχνει λάδι στη φωτιά.

Τι είναι ;

«Ελιές» (Λάδι σε μουσαμά) Κωνσταντίνος Παρθένης «Ελιά στο φως του ήλιου» Γιώργος Ρόρρης

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 8

 Παραμύθι για την Ελιά
Μια γέρικη ελιά στη φάτνη του Χριστού
Το βράδυ που γεννήθηκε ο Χριστός έκανε πολύ κρύο. Η σπηλιά ήταν κρύα και η Παναγία δεν ήξερε τι να κάνει.
Τότε ο Ιωσήφ σκέφτηκε να ανάψει φωτιά για να ζεσταθούν λίγο, μα δεν έβρισκε πουθενά ξύλα. Βγαίνει έξω από τη
σπηλιά, κάνει μια βόλτα, μα τίποτα. Ξαναμπαίνει πάλι μέσα, παίρνει λίγα άχυρα από τη φάτνη και ανάβει φωτιά.
Μόλις τα είδε η Παναγία δάκρυσε και είπε να είναι πάντα χρυσά.

Όμως ύστερα από λίγο τα άχυρα έσβησαν. Η σπηλιά ξαναπάγωσε. Βγήκε πάλι ο Ιωσήφ και τα πόδια του
μπερδεύτηκαν σ’ ένα ξερό κλαδί. Ήταν δεντρολίβανο. Ο Ιωσήφ το άναψε και η Παναγία ευχήθηκε να μοσχομυρίζει
και να στολίζει τις εικόνες των Αγίων. Μα η φωτιά κράτησε λίγο και η παγωνιά δυνάμωσε.

Τότε ο Ιωσήφ άκουσε μέσα από το σακούλι του φωνές που του έλεγαν: Πήγαινε Ιωσήφ στη μάνα μας την ελιά,
πάνω απ’ τη σπηλιά και πες της πως κινδυνεύει ο Χριστός. Θα στενοχωρηθεί πολύ που το ξέραμε και δεν της είπαμε
τίποτα. Ήταν μια χούφτα ελιές που τις είχε φυλάξει μαζί με λίγο ψωμί για ώρα ανάγκης.

Ο Ιωσήφ πήγε στην ελιά και εκείνη άρχισε να σπάει κομμάτια ξύλου από το γέρικο κορμό της και να τα σπρώχνει
προς την είσοδο της σπηλιάς. Όλη τη νύχτα έκαιγε η φωτιά και η ζεστασιά απλώθηκε γύρω από τον νεογέννητο
Χριστό.

Το πρωί το δέντρο δεν υπήρχε παρά μόνο ένα κούτσουρο ρίζας. Όταν το είδε η Παναγία δάκρυσε, έσκυψε, το
χάιδεψε και είπε. Την ευχή μου να ’χεις και να μην ξεραίνεσαι ποτέ. Το λάδι σου να τρέφει και να φωτίζει τους
ανθρώπους. Το βράδυ να φωτίζεις το καντήλι του Χριστού.

Έτσι κι έγινε. Μέχρι το βράδυ η ελιά ξανάγινε μεγάλη όπως ήταν πριν. Από τότε η ελιά δε γερνά. Ξεραίνεται, μα
από τις ρίζες της ξαναβλασταίνει και ξανανιώνει..

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 9

 Ελιά και Ποίηση
Η ελιά
…. Φιντάνι ελιάς στενόφυλλης μες στην αυλή μου ανθούσε, κι ολόγυρα
της έχτισα μια κάμαρα, φτιασμένη με μάρμαρα πελεκητά και με σκεπή
Είμαι του ήλιου η θυγατέρα
από πάνω κι έβαλα πόρτες ταιριαστές κι ομορφοκαμωμένες…
Η πιο απ’ ό λες χαϊδευτή,
Χρόνια η αγάπη του πατέρα (Όμηρος, Οδύσσεια, Ψ 195-198)
Σ’ αυτόν τον κόσμο με κρατεί.
Ευλογημένο να ‘ναι ελιά το χώμα που σε τρέφει κι ευλογημένος ο καρπός
Όσο να γύρω νεκρωμένη
που πίνεις απ’ τα νέφη κι ευλογημένος τρεις φορές Αυτός που σ’ έχει
Αυτόν το μάτι μου ζητεί.
στείλει για το λυχνάρι του φτωχού, για τ’ άγιου το καντήλι.
Ειμ’ η ελιά η τιμημένη.
Όπου κι αν λάχω κατοικία Ιωάννης Πολέμης
Δε μ’ απολείπουν οι καρποί,
ως τα βαθειά μου γηρατειά
Δε βρίσκω στη δουλειά ντροπή..
Μ’ έχει ο Θεός ευλογημένη
Κι είμαι γεμάτη προκοπή.
Ειμ’ η ελιά η τιμημένη.

Κωστής Παλαμάς
Αναγνωστικό Δ ‘ Τάξης 1934

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 10

 Η Ελιά στην Τέχνη

Δραστηριότητες
– Τι βλέπετε

Είστε η ελιά.
– Πώς νιώθετε που σας αγκαλιάζουν οι
απαλά οι αχτίνες του ήλιου
– Νιώστε το απαλό άγγιγμα του στα κλαδιά
σας.
– Ακούστε το ψιθύρισμά του.
– -Ακολουθείστε με το δάχτυλό σας τη
διαδρομή από τις ρίζες ως τα φύλλα.
– Γιατί νομίζετε ότι οι ζωγράφοι αγαπούν να
ζωγραφίζουν το δέντρο της ελιάς

Η ελιά , το λιομάζωμα και οι ελαιώνες αποτέλεσαν

αγαπημένο θέμα του Vincent Van Goghες

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 11

 Οικογένειες λέξεων Σύνθετες λέξεις ελιά+

Ελιά:
………………………. παραγωγός
……………………. ……………………………
……………………. καλλιέργεια
……………………. …………………………..
……………………. τριβείο
……………………………………………………………………….
………………………………………………………………………..

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 12

 Συμπλήρωσε την ακροστιχίδα της ελαιοσυλλογής

 Δέντρο με πολύτιμο καρπό Ε _________________

 Παράγεται από την ελιά Λ _________________

 Με αυτήν φιλονίκησε ο Ποσειδώνας Α _________________

 Η ελιά ήταν για τους Αρχαίους Έλληνες δέντρο Ι _________________

 Η ελιά θέλει Ο _________________

 Το μάζεμα της ελιάς αρχίζει το Σ _________________

 Η ελιά μπορεί να φτάσει πολλά μέτρα σε Υ _________________

 Τα φαγητά με λάδι λέγονται Λ _________________

 Οι αθλητές στην αρχαία Ελλάδα άλειφαν το σώμα τους με Λ _________________

 Η εξαγωγή ελαιολάδου συμβάλλει στην Ο _________________ της χώρας

 Το λάδι συντηρείται καλύτερα σε Γ _________________ δοχεία

 Το ρόπαλο του ήταν από αγριελιά Η _________________

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 13

 Συμπλήρωσε σωστά τις προτάσεις:

• Το λάδι με την χαμηλότερη οξύτητα είναι το _____________________________.

• Το εργοστάσιο παραγωγής λαδιού λέγεται ______________________________.

• Τα ελαιόλαδα είναι τριών ειδών ______________________________________.

• Η μεγαλύτερη παραγωγή λαδιού γίνεται στις _______________________ χώρες.

• Το λάδι είναι σημαντικό στα __________________________ της Θρησκείας μας.

• Το στεφάνι που στεφάνωναν τους Ολυμπιονίκες λεγόταν___________________.

• Την εποχή του Μίνωα διατηρούσαν το ___________ σε μεγάλα πήλινα πιθάρια.

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 14

 Συμπλήρωσε σωστά τις προτάσεις χρησιμοποιώντας την απόστροφο (’)

Ξαναγράψτε τις φράσεις που είναι στην παρένθεση χρησιμοποιώντας την απόστροφο (’) όπου χρειάζεται για να δείτε
πώς, στο παραμύθι «Η Δέσποινα και το περιστέρι», η μικρή Δέσποινα συνάντησε την ελιά.

(Το άλλο) .......................... πρωί, όταν οι πρώτες ηλιαχτίδες γλίστρησαν (από το) ........................................ παράθυρο,
η Δέσποινα ξύπνησε και νόμισε ότι φαντάστηκε (το όμορφο) ........................... περιστέρι. Πήγε στην κουζίνα (και όταν)
........................... γύρισε (με ένα) ........................ ποτήρι γάλα στο δωμάτιό της (το είδε) ........................... να κάθεται
πανέμορφο στο περβάζι. Κρατούσε κάτι μαύρο και μικρό στο ράμφος του .

— (Τι είναι) .................................. αυτό; ρώτησε η Δέσποινα. Μοιάζει με κουκούτσι.

— Εγώ (το έφερα)...........................................! αποκρίθηκε το περιστέρι. Φύτεψέ το στον κήπο σου (και αύριο)
.................................. το πρωί θα δεις!

Όταν ξύπνησε (το άλλο)....................................... πρωί, όπως περνούσε (από το).................................. παράθυρο την
είδε. Εκεί, στον κήπο (μέσα στις) ..................................πολύχρωμες μοσχοβολιές μια μικρή φουντωτή ελιά είχε
φυτρώσει. Σκαρφάλωσε σβέλτα στη μικρή ελιά και κάθισε (σε ένα) ................................. κλαδί κοντά στο περιστέρι.
Χάρηκε που θα ξεκινούσαν (για αυτό) .................................. το παράξενο ταξίδι (με ένα)................................. δέντρο
αλλιώτικο (από τα άλλα......................................

Ευγένιος Τριβιζάς, Η Δέσποινα και το περιστέρι, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2003

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 15

 Αγγελία Γραπτό Μήνυμα
Είσαι ιδιοκτήτης ενός λιόφυτου και θέλεις να Πέρασες από το θείο σου για να του θυμίσεις

το πουλήσεις. Συμβουλέψου τους γονείς σου ότι αύριο θα πάτε να μαζέψετε ελιές.

και γράψε μια αγγελία. Θυμήσου να Όμως δεν τον βρήκες.

αναφέρεις: πού βρίσκεται, πόσα μέτρα είναι, Γράψε του ένα μήνυμα ……

όνομα και τηλέφωνο επικοινωνίας. ______________________________________________

______________________________________________
______________________________________
______________________________________________
______________________________________
______________________________________________
______________________________________
______________________________________________
______________________________________
______________________________________________
______________________________________
______________________________________________
______________________________________
______________________________________________
______________________________________
______________________________________________
______________________________________

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 16

 Δώστε ένα σύντομο τίτλο για κάθε εικόνα

_________________________ ______________________ ___________________________

_________________________ ______________________ ___________________________

_________________________ ______________________ ___________________________

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 17

 Μαγειρεύουμε με ελαιόλαδο

Χωριάτικη σαλάτα με ελαιόλαδο Γίγαντες στο φούρνο.

Υλικά:
• 2 ντομάτες μεγάλες σφιχτές κομμένες στα 8 η
κάθε μια
• 1 αγγούρι κομμένο σε ροδέλες (αν είναι τρυφερό
μη βγάζετε την φλούδα)
• 1 πιπεριά πράσινη ψιλοκομμένη σε ροδέλες
• 1 κρεμμύδι κόκκινο κομμένο σε ροδέλες
• 10 ελιές Καλαμών κατά προτίμηση χωρίς το
κουκούτσι
• ½ βαζάκι κάπαρη
• 150 γραμμάρια φέτα κομμένη σε μικρούς κύβους
• 2 κουταλιές σούπας ξύδι
• ανάλογο ελαιόλαδο (μην την κολυμπήσετε)
• αλάτι
• ρίγανη
Υλικά
250γρ. φασόλια γίγαντες
2 φύλλα δάφνης
200 ml ελαιόλαδο
3 πιπεριές Φλωρίνης
3 φρέσκες ντομάτες κομμένες κομματάκια ή μία κονσέρβα
κονκασέ
1 ξερό κρεμμύδι ψιλοκομμένο
3-4 κλωνάρια σέλινο ψιλοκομμένο
½ ματσάκι μαϊντανό
2 κουταλιές σούπας μπούκοβο
( προαιρετικό, αν σας αρέσουν τα καυτερά)
2 παξιμάδια σπασμένα στο γουδί
Αλάτι-Πιπέρι και λίγο φρέσκο άνηθο
Εκτέλεση
Ετοιμάζονται όπως τα ξερά φασόλια
αλλά στο τέλος μπαίνουν στο φούρνο για 1 ώρα περίπου.

Τετράδιο Εργασιών μαθητή 18

 Η χρήση του ελαιόλαδου στην υγεία μας

Ο Ιπποκράτης είχε ονομάσει το

ελαιόλαδο το “μέγα θεραπευτικό” και ο
Όμηρος αποκαλούσε το ελαιόλαδο
«Χρυσό Υγρό».
Στη σύγχρονη εποχή αποτελεί το
σημαντικότερο συστατικό για την
Συνταγή Σαπουνιού με ελαιόλαδο
ανθρώπινη υγεία και τον ανθρώπινο
(Orestis Craft Center)
οργανισμό.
Η μεσογειακή διατροφή προτείνει
ότι, αμέσως μετά τα φρούτα και τα
λαχανικά, σε καθημερινή βάση βρίσκεται
η κατανάλωση ελαιόλαδου.
Σημαντική είναι η παρουσία του
ελαιόλαδου για καλλυντική χρήση - τόσο
σε παιδιά όσο και σε ενήλικες - καθώς
προστατεύει και διατηρεί νεανική την
επιδερμίδα.
Τετράδιο Εργασιών μαθητή 19
 Δραστηριότητες
Καταιγισμός ιδεών Αξιοποίηση Μουσειοσκευής
(χρήση ψηφιακού εργαλείου Taxgedo) (μια βαλίτσα ταξιδεύει)
 Δραστηριότητες
Β’ και Γ΄ τάξη συναντιούνται και ανακαλύπτουν τον πολιτισμό της ελιάς μέσα από τις υπέροχες
ιστορίες της. Γίνονται ταυτόχρονα εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενοι μέσα από κοινές δράσεις.
 Δραστηριότητες
Δημιουργική έκφραση
Εκτελώντας συνταγές με ελαιόλαδο στο σχολείο
Υγιεινό κολατσιό με λάδι και προϊόντα ελιάς
 Δραστηριότητες
Δημιουργική έκφραση (Παρασκευή σαπουνιού στο σχολείο)
 Δραστηριότητες
Καλλιτεχνική έκφραση (Κατασκευή κότινου)
Δραστηριότητες
Η γωνιά της ελιάς
Δραστηριότητες
Επίσκεψη σε ελαιώνα
 Δραστηριότητες
…. Αν αποσυνθέσεις την Ελλάδα και κρατήσεις μόνο ένα αμπέλι, μια ελιά και ένα καράβι
στο τέλος την ξαναφτιάχνεις ….
Οδυσσέας Ελύτης
 Ελιά
του ήλιου θυγατέρα
η πιο από όλες χαϊδευτή.