Professional Documents
Culture Documents
ot
1
8 AN
D
)
03
0
170
010
1
11
1
ANNALES
MINORUM
AUCTORE
H I B E R N O
SA
*
* 3
RO
ANNALES
MINORUM
SE U
TRIUM ORDINUM
A S FRANCISCO INSTITUTORUM
A O CTO RE
TOMUS SEPTIMUS
DINAT
LOKIVIOLI
-
ANC
TIS
SIM
S O
D. N. D.
CLE
MEN
TI XII .
FELIC
ITATE
M
omnibu flagit
& tore Deo votis s andum , ut
Tom . VII.
a 3
ejuf
il
1
1
ejuſdem Dei beneficio contigiſſe videmus ,
da
damentis nitebatur incredibil illa ſpes ,
is
firmitatem temporu
animi, & , quam nulla m
commend
præterita , & præfentia are , quam
præ
2
capit
capit voluptatem ; tum vero illud efficitur ,
ERU
1
2
ERUDITO LECTORI .
REIM
REIMPRIMATUR
Vicesgerens.
REIMPRIMATUR
giſter .
AN
>
A N N A L ES
MINORUM .
A R G UM EN TU M '.
!
Graviffimæ excitantur turbæ circa controverfiam de paupertate Chriſti, quam
tamdem hoc anno Pontifex definit edita conſtitutione, quam Nicolai III .
de hac re decreto nullatenus contraire aperte monftramus. Ponderoſa ne
gotia committuntur in Oriente fratri Aymerico Epifcopo Paphenfi . Circa
Inquifitores quædam præfcribuntur . Commendatur frater Paulinus Pas
tavinus . Initiatur beatus Paulutius a Trincis Fulginas . Floret Fran
1
I. coooo NEUNTE hoc anno die xiv. menſis Januarii auda- Chron. Antigo
Apoftolicis , qui Eccleſiæ nomine oblata Minoribus vel reciperent, vel exi- Procurator Or
gerent . Neque enim ſecreto ad pedes fuæ Sanctitatis in cubiculo provo- de dinis appellat
conftitutio ,
Jutus humiliter, ut decuit & debuit, ſupplicavit, ut cauſa melius conſiderata ne Pontificis
conftitutionem revocaret , aut temperaret , ſed publice prædicto die , in
pleno conſiſtorio Cardinalium provocavit contra prædictam extravagantem , 7
librumque Pontifici in omnium conſpectu porrexit a fe & aliis conſcriptum ,
incipientem : Veftræ fupplicat Sanétitati Bonagratia & c. in quo pluribus
rationibus probabat, nimis dure & injuſte aétum cum toto ſuo Sodalitio , &
extravagantem non poffe ſubſiſtere , cui adverſabantur tot Pontificum præ- .
deceſſorum conſtitutiones . Aderant tunc in conſiſtorio duo Cardinales ex
Minoritis , videlicet frater Bertrandus de Turre, & frater Vitalis de Furno,
uti noſtri conſcribunt auctores; quo fit ut minus verum eſſe poſsit, quod alias Tom.6.an.1320
admonuimus fcripfiſſe Ciaconium , nimirum Vitalem hunc anno mcccxx , nis .
obiitſe . Tertium etiam
addit Marianus ejuſdem Inſtituti Cardinalem Ber Tom.6 . a8.13 16 .
nardum de Monte Faveſio ,de quo fuperius noftram produximus ſententiam . n.39.
Tom . VII, A II . Sane
Annales
Male hoc habuit II . Sane hoc erat ignem igni addere , aut camino ardenti oleum infun
Pont.
dere ; ad hæc enim Pontifex vehementer excanduit , & ira amplius effer
buit, dum legit rationes a Bonagratia porreétas , quibus afferebat, prædi&tam
conſtitutionem injuftam eſſe , idque juribus divinis & humanis conabatur
oftendere . Fecit itaque Pontifex amoveri a yalvis Cathedralis Eccleſiz
Tom.6 . an.1312 . Avenionenſis , quibus antea diximus affixam conſtitutionem , eamque in
n.570
pluribus mutari , augeri , & novis additis rationibus ampliari , conceptam
Renovavit eam- que ſuam opinionem amplius confirmari : deinde fic correctam iterum ad
dem conftitutio. prædiétas valvas appendi , appoſito eodem die , & anno , quo prius confecta
nen .
ſeu data eft , quantumvis in multis diſcreparet a prima editione . Utram
que editionem , nihilo omiſſo , ex pio in noſtros affectu corrivavit in fuos
Bzov , axı 1332. Annales Bzovius : quamvis ſecundæ editioni alterum ex ſuo penu ſubjiciat
1.4 . ego an.13.23 .
f . II. annum , ſed eumdem diem vi. Idus Decembris , quaſi vero poſt appellatio
nem a Bonagratia factam in menſe Januarii diftulerit reſponſum , vel edi
tionem bullæ ufque ad anni finem & menſem ultimum Decembris . Verius
fine eft , quod Marianus , & alii obfervarunt auctores , ſecundo affixam fub
eodem die & anno , quo prius fuerat promulgata . Non omnes iſthoc pro
barunt , neque enim ex auctoritate aut ftylo Sedis Apoſtolicæ factum plu
res cenſuerunt, cujus decretales ea maturitate digeri folent , ut creſcere &
decreſcere nefciant , in petræ ſoliditate fixæ & fundatæ , quales illæ fuerunt
anteriorum Pontificum , quas impugnatum ibat Joannes , ut mirum non fit ,
fi ejus diſſertatio, prædecefforum repulſa auctoritate, haſce viciffitudines ſu
Bonagratia in- bierit . Bonagratia vero , ad hæc provocavit , fed non impune fecit : com
carcerarur .
prehenſum namque juſſit Pontifex tetro carceri per integrum annum man
cipari .
Qurftio de palt III. Tamdem ſe accinxit ad principalis controverſiæ deciſionem , pro
pertate
cur in diſcuti:
combiſto pofuitque quæſtionem in publico conſiſtorio diſcutiendam . At iniquo marte
sio . Franciſcani , & eorum fautores decertarunt cum adverſariis , Pontifice ira
to , & in adverſam ſententiam toto propenſo , pleriſque , qui auram & favo
rem ejus captabant , votiſque fecundabant , & toto conatu incurrentibus in
deciſionem Peruſinam , eamdem erroneam & hæreticam tumultuario ſtre
pitu , nulla ratione aut auctoritate vociferantibus . Ita hi , & qui cum eis
Chriftum & Apoftolos aliqua habuiſſe in ſpeciali & in communi afferebant ,
& contrariam aſſertionem abſque ullo delectu dicebant hæreticam , Joanni
placebant : qui his adverſabantur , diſplicebant, neque loqui permitteban
tur . Probavit hoc ſuo malo Cardinalis Vitalis de Furno Epiſcopus Alba
nenſis , qui dum in conſiſtorio furgeret , tuereturque tamquam probabilem
& veram , utpote multorum Pontificuan decretis innixam , fententiain Mi
norum , ex quorum Sodalitio ad Cardinalatum aſſumptus eft , acriter nu
tibus , geſtibus , & verbis increpatoriis reprehenſus eſt a Pontifice , & com
minatorie repulſus cum confuſione , magno animi inipetu additis & repetitis
his verbis : Hæ funt hærefes veſtræ : hærefes profertis. Oportuit proinde ad
placandum Principem ſua cauſa cedere , & metu perterritum in publico
conſiſtorio fe fateri culpabilem . Idem ipſum evenit Arnaldo Turriano Ar
chiepiſcopo Salernitano , Henrico Epiſcopo Lucano , Hieronymo Epiſcopo
Caphenſi ex Minoritis aſſumptis , quos in eodem conſiſtorio ſuorum Confo
dalium partes tueri aggreſſos enormiter redarguit , licet illi conſtanter in
ſua affertione perſtiterint. His terroribus & minis perterritis qui aderant,
pauci erant , qui vel obmutire auderent, aut quidpiam proferre in Minoruin
Definit Pontifex tutelam . Demum deventum eſt ad ultimam controverſiæ deciſionem , in
eintroverham .
qua fummopere apparuit ſingularis Dei circa ſuam Ecclefiam providentia ,
ut
Minorum . 3
IV . Um inter nonnullos viros fcholaſticos fepe contingat in dubium Hab. inter exir.
C revocari, utrum pertinaciter affirmare Redemptorem noftrum , com.tit.deverba
ac Dominum Jefum Chriſtum , ejufque Apoſtolos in fpeciali non habuiffe ali- fagn .
qua nec in communi , etiam hæreticum fit cenfendum : diverfa cu adverfa.
etiam fentientibus circa illud ; Nos huic concertationi finem imponere cu
pientes, affertionem hujufmodi pertinacem , cum Scripturæ facræ , quæ in
pleriſque locis ipſos nonnulla babuiffe afferit , contradicat expreffe , ipfam
que Scripturam facram ,per quam utique fidei Orthodoxa probantur articuli,
quoad premiſafermentum aperte fupponat continere mendacii , ac per conſen
quens , quantum in ea eft, ejus in totum fidem evacuans , fidem Catholicam
VII . Hæc putant aliqui obviare & aperte contradicere iis, quæ Joannes
in prædita definivit Extravagante dicens, erroneum eſſe & hæreticum ,
aſſerere pertinaciter Chriftum , ejuſque Apoftolos in ſpeciali non habuiſſe
aliqua , nec in communi . Dum enim Nicolaus afſerit, Chriſtum arctam abdi
cationem rerum omnium in ſpeciali & in communi , quam Minores profi
tentur , verbo docuiſſe & exemplo firmaffe , eamque primos Ecclefiæ mili
tantis fundatores ab ipſo Chriſto habuiffe , videtur aperte docere neque
Chriſtum , neque Apoftolos quidquam habuiſſe in ſpeciali aut in communi ,
& confequenter illud ipſum , quod Joannes decrevit, erroneum effe & hæ
reticum ; & fimiliter judicandum quis putabit de ſententia Patrum capituli
Perufini, qui firmiter & tenaciter adhærendum eſſe dixerunt determina
tioni Nicolai .
VIII . Profefto non admirari non poſſum , quod viri fapientes aut pii ,
ita ſibi contraria putent hæc iftorum Pontificum decreta , ut ex illis inferant
alterutrum errafie . Quod enim ita ex malitia , feu affectata ignorantia de
dụcant , aut objicianthæretici , nihil mirum , quibus nihil bene dictum vide
tur , niſi maledictum ſit in Pontifices . Mirum tamen , quod per integrum
biennium , & amplius reluctarint homines Catholici , aliàs docti , huic Joan
nis definitioni , tamquam Nicolai decretali contrariæ , & confequenter uri
Tom.2•a .1224. dicebant , erroneæ , uti ex ipſo inferius referemus . Sed & commentator
3.j.
horum decretalium Joannes Zenzelinus de Caſſanis , adhibita infulſa expli
catione, concordare conatur hos Pontifices, tamquam ſibi omnino adverſan
tes , dum ad Joannis Extravagantem Cum inter nonnullos , ita fubjungit :
Extrav.Cum in- Mirabile continere videtur præſensconftitutio in duobus . Primo in hoc quod
ter . decla- dicit , pertinaciter afferere Chriſtum , o Apoſtolos non habuiſſe aliqua in
TAWWverbo
Speciali vel communi bercticum & erroneum fore cenfendum , Cim decreta- -
lis
Minorum .
5
lis, Exiit . §.1. Porro , exprefle contrarium innuat , dicendo , quod abdicatio
proprietatis omnium rerum tam in ſpeciali , quam in communi propter Deum .
fit meritorio ou fancta , quod Chriſtus viam perfectionis oſtendens verbo
docuit , & exemplo firmavit , quod Apoftoli , in quantum fueruntprofeffores
paupertatis cxcclfa , e volentes perfecte vivere per doctrina , ac vitæ ipfo
rum alveos derivarunt , qualis enim , eu que pertinax affertio poteft dici ,f
afferatur quod conditor canonis Chrifti Vicarius aſſerit ? Certe nulla , ut vi
detur argum . 19. dift.cap. Sancta , diff . fi Romanorum 93. dift . cap .mira ,
tus . Secundo per candem viam in boc quod in præfenti § . rurfus dicitur ,
quod pertinaciter affirmare Chrifto , Apoſtolis non competiile jus uten
di arc. nam diétus §. Porro , dicere videtur expreffe, ipfos habuiffe fimplicem
ufum facti abſque proprietate, dominio, ufufructu ', abſque jure utendi cuca
IX. Adeo namque aperte loquitur Nicolaus , & adhibita tam manifeſta
alterum in quibus habuiſſe , & poſſediſſe aperte faretur . Objectis enim fibi
tacite locis facri eloquii , ex quibus manifeſte convincitur, Chriſtumn & Apo
ftolos aliqua poſſediſſe , aut loculos habuiſſe , quibus etiam innixus Joannes.
fuam condidit decretalem , ita reſpondet . Néchis ( ſcilicet quæ antea din
xit in primo ſtatu ) quifquam putet obfiftere , quod interdum dicitur Chriftum
loculos habuiffe : nam fic ipfe Chriſtus, cujus perfecta funt opera , in fuis
eftibus viam perfectionis exercuit, quod interdum infirmorum imperfectioni
bus condeſcendens, cou viam perfectionis extolleret , Cro imperfectorum infir
mas femitasnon damnaret , fic infirmorum perfonam Chriſtus fufcepit in lo
culis : do fic innonnullis aliis infirma humane carnis affumens ( prout Evan
gelica teſtatur hiſtoria ) non tantum carne , fed co
. mente condeſcendit infir
mis . Sic enim humanam naturam affumpfit , quod in fuis operibus perfettus
cuna ipfi habeant pauca ; funt tamen imperfecii in hoc , reſpectu illorum , qui
nihil habentpenitus in hoc mundo . Quia nihil bubentes penitus funt in fume
mo gradu in hac parte ut eſt poſſibile ſtatui humano , a mundi periculis of
Hugo dę 5. Vict. illecebris abfoluti. Unde Hugö dicit: babebat Jeſus loculas , conformans
in 77.91. cap.64. le imperfectis . Chriſtus in numero imperfectorum inveniri voluit ne præ
ſumerent non accipientes , & confunderent
Pfal, 103. & ur accipientes . Et fuper illud
Augustin Prat. Pfalmiftæ : Producens fænum jumentis , dicit Auguſtinus : Habuit Dominus
103. Conces, cir. loculos , o dićtum eft de quibufdam fæminis religiofis , quod miniftrabant
wed . 1.8 .
eidem de ſubſtantia ſua Futurus erat Paulus , nihil tale aliquando requin
rens : fed quia multi infirmi iſta quæfituri erant, magis infirmorum perfonam
fufcepit Dominusg ergo fublimius Paulus? nequaquam , imo fublimius Chri
fins, quia mifericordius. Cum enim videret Paulum , iſta non quæfilvurum ,
prævidit ne damnaret , quæfiturum , præbuit exemplum infirmo . Et paula
inferius ait : Licet quodammodo infirmum videatur , fecundum genus fuum
reſpectu perfectionis Pauli neceffaria recipere illo modo , quo Deus recepit cu
Mulieribus fecum itinerantibus , ♡ comedendo in menfis alienis : eft tamen
ſublimius, fic de menfis alienis vivere, quod nihil ex eis pofifforie babea
bonge
tur,quam depoſitum recipere,& pecuniam cum refertis proptiariis poffidere ,
XIII . Nullo itaque negotio conciliantur Nicolaus & Joannes , dum ille
đuos diſtinguit ftatus & tempora , in quorum uno non habuitle , & in quo
rum altero habuiſſe Chriſtum & Apoſtolos aliqua patenter edocuit . Joan
nes autem definivit hæreticum effe negare abſolute feu pro omni tempore ,
nanda erit decretalis altera Joannis : quia quorumdam mentes, in qua anno
editam hanc extravagantem recenſent Nicolaus Eymericus, & codex tex- Quo anno edita
tus canonici, dum eam fub anno vii . Pontificatus Joannis reponunt , cum rer nonnullos .
vere inciderit in annum octavum , uti habetur in regefto Vaticano, & exſcri
plit Abrahamus Bzovius, adjungitque in fine bullæ
ad annum octavum Pon- Direct.Inqu.par..
tificatus , Chriſti mcccxxi . monetque in præfatione ejufdem non eodem . Bzo
1 : v.
:15ann.1322 ,
anno , quo data eft decretalis : Ad conditorem Canonum , fcilicet MCCCXXII . 1.5.
tam fuille hanc extravagantem anno mcccxvIII . & altero affirmantis an- Peña in fc.31.ad
no MCCCXXI . a Joanne emiſlam . Craffius adhuc erravit Genebrardus, dum 2.part. direct.
ſub anno mcclxxvii. eamdem reponit , & a Joanne XXI . Luſitano ( qui in Gloriofam Eco
inter Adrianum V. & Nicolaum III. fedit ) editam commemorat . Verum clefiam , in fine,
tamen eft fui oblitum , idipfum iterum afferere de noftro hoc Pontifice Joan- Genebrard. fub
ne XXII. qui vere , non niſi ſub finem hujus anni eam promulgavit . Yoan. 21. ET 22 .
XV . Confirmant amplius , quod fub finem anni data fit hæc decretalis ,
ejuſdem Pontificis litteræ ſcriptæ Kalen . Decembris anni Pontificatus viii . Reg. Vasic. fol ..
38 .
Chriſti fcilicet MCCCXXIII . ad Ferrarienfem & Bononienfem Epiſcopos
quibus refert fibi delatum quod Guillelmus Occham dictus Anglicus, prædi- nię prędicavit de
caverit & affirmaverit Bononiæ in frequenti populi çonfeffu , hæreticum elſe hace controvere
fia .
afferere Chriftum & Apoftolos aliquid habuiffe in proprio aut in cominuni ,
quod ab his Prælatis jubet examinari , & fi ita efle comperiſſent , eum cita
pro
8 Annales
Non Hiberous provinciæ Anglicanæ ; niſi fortaſſis dixeris, aliquam originem , vel paternam
fed Anglus erat vel maternam ab Hibernis ſuſcepiſſe. Deinde ex eiſdem litteris conſtatati
Oechamus. quandiu in Italia converſatum , quippe , qui in Bononienſi urbe frequentif
ruſina recederent, quam Viri pij & docti cum Joannis definitione concilia
bant ,
An. 1254• 16. XVII. Alias diximus,poteſtatem conceffam prælatis Minorum , ut infti
c . an . 1288.9 . tuere & amovere poſſent Inquiſitores in provinciis įſibi commiffis : dedit ta
Inquiſitor in val- men hoc anno Pontifex privilegium Fr. Petro de Peruſio Inquiſitori in pro
le śpoletana
Petrus Fr. vincia S. Franciſci, & valle Spoletana , ne poffet a ſuo amoveri officio , abf
do Peru
vo. que ſpeciali Sedis Apoftolicæ auctoritate ,
Hegevat. fol.404, XVIII . Uia folent interduin mutationes Judicum caufis cu negatiis its
cæ Sedis Nuncio in partibus Tranſmarinisgin ſubſidium Leonis Regis Arme- An. 1294.m .10.
norum , de quo nos alias egimus , & cunctorum Chriſticolarum degentium Reg.Var. fol.go.
in ejus regno , quos Sarracenorum perfidia & vicina rabies crudeliter & Idus Aug:
immaniter affligebat.. Factis autem longi temporis induciis inter prædictum
Regem & Bannes Armenos , ex una parte , & Soldanum Babyloniæ genteſ
que ſuas , Armenis adverſas , ex altera , ſcripſit hoc anno Pontifex ad præ
dictum Nuncium , ut ex conſilio ſupradiéti Aymerici Epiſcopi Paphen . pecu
nias illas expenderet in commodum Armenorum , vel in reparandis caſtris
Layaci, aliorumque locorum munitorum difti regni , quæ pridem Sarraceni
crudeliter diſſiparunt, vel in armis comparandis , aut acquirendis rebus aliis
regno tuendo neceſſariis . Multa fortiter & præclare in illis partibus peregit
prædictus Aymericus tam in converſione animarum , quam in propaganda
fide Chriſtiana .
XXII . Hoc anno initiatus eſt in patria ſua , & nomen dedit Minoribus B.Paulurius Ful
1
in tenera ætate Paulus ſive Paulutius de Trincis Fulginas.. Natus eſt in ea- ginas fit Minori
ta.
dem urbe anno mcccix . patre Vagnotio Trincio , viro nobiliffimo, & ge Marian . b. s .
neroſa progenie e Suevia in Italiam translata ſub Friderico Ænobarbo cap. I.
» Matre oitavia Urſina nobiliſſima Romana. , Ipfo eodem anno in Jacobil, in ejus
coelum abiit B. Angela Fulginas , cujus jacturam compenſaſſe viſum eſt hu- Ejus in juventu
jus infantuli nativitatem . Ab incunabulis mira pietate repletus , anno xiv . te virtutes :
ſuæ ætatis mundo valedixit , in Eccleſia S. Franciſci religioſa veſte ſuſce
pta . Pauli inditum in baptiſmate nomen , ſed Paulutii communi appellatio
ne audiebat apud Fratres ob tenellam ætatem , & humilem corporis ſtatu
ram . Sponte & lubens delegit infimum laicorum ftatum , in quo humilia
Ordinis ingreſſu propoſuit , atque ita perfecte imitatus eft , ut ab ipſo tiro
Agie Paulutlus cinio ſanctitatis opinionem fit aſſecutus. Cum viro hoc frequenter confabu
de rediruenda labatur de reſtituenda per ejus virtutem , aliorumque auxilium collapfa dif
collapſa diſcipli
na . ciplina : nihil enim ſibi vel in his , vel in aliis rebus feriis , aut ponderoſis
negotiis audebat tribuere , ſuſcepta de femetipſo humiliſſima cogitatione .
Placuit tamen patri miſericordiarum , qui pios infudit cogitatus , largiri
virtutem , & abjecti hominis opera rem magnam perficere . Etenim per
Paulutium ipſum , qui inſtanter petebat Fratrum mores reformari, voluit
priſtinum reſtitui ſplendorem , & abjectam revocari paupertatem . Quo tem
pore hæc præftiterit , opportunius ſuo loco dicemus .
Floret Franc.
XXIII. Floruit hoc tempore Pariſiis Franciſcus Mayronius de Dina
Mayron.
An • 1278.4'31.0 ( quod oppidum eft in Provincia , unde ortum etiam diximus B. Hugonem
an .1282.n.ll. Dinenfem , & Sororem Dulcinam ) olim Scoti , ut diximus , diſcipulus , in
An.1308.n.66.
Licentiatur in facra Theologia Baccalaureus, Roberto Regi Siciliæ , S. Ludovici germano
Thcologia. Fratri , valde carus , ad cujus preces , & obpræclara fua merita ſcripſit Pon
tifex fequentes litteras ad Cancellarium Pariſienſem , ut ei concederet ma
giftralem honorem , & docendi licentiam , fecundum morem illius Univer
litatis .
Reg. Vat. n.790. XXIV . Iri facra lectionis ſtudio dediti , ac in Lege Domini eruditi ,
fecerit in lectura . Nos tum ob hoc , tum obtentu cariffimi in Chrifto filii
noſtri Roberti Regis Sicilia , nobis ſuper boc pro eodem humiliter fupplie
cantis , cumdem Franciſcum in hac parte favoribus profequi cupientes ,
fcretioni tuæ per Apoftolica ſcripta mandamus , quatenus eidem Franciſco ,
fi ad boc eum fufficientem , idoneum ele repereris, magiſtralem bonorem ,
a docendi licentiam conferas in ſcientia memorata . Non obftantibus qui
ultima Dominicano decreta eſt : atque hoc eſt quod vulgo dicitur in Gal
lia : Franciſcanus aperit , Dominicanus Sorbonam claudit ,
XXVI . Ex hoc Pontificis diplomate , quo manifeſte exprimit nativum Gallus fuis non
hominis oppidum , & ex finæ vitæ fancti Elzearii Comitis , in Narbonenſi Scotus .
Gallia , ſeu in Provincia nati , quam Surius tranſcripſit , ubi etiam fanéti
Viri conterraneus dicitur , expreſſe probatur, Gallum fuifle Mayronium non
Scotum , licet aliter Illuſtriſſimus Cardinalis Bellarminus ſcripſerit, & ex Eccl.
Bellaro de fcrip.
eo Thomas Dempſterus ; neque ullum invenio auctorem antiquum , quem
in hac re fequantur ; neque Lelandus , neque impius ille , ſed diligens Dempster h. 1.2.
bift. Scor. n.gof .
collector ſcriptorum gentis Britannica Balæus , ex quibus maximum An
glorum numerum corrivarunt alii , ejus meminerunt in recenſu Scotorum .
Henricus Willottus & alii , provinciæ ſancti Ludovici , quæ per Galliam
Narbonenfem , ubi Dinæ oppidum extenditur , eumdem adfcribunt. Ne- Willot in Aibe
ſcio quo fundamento Claudius Roberti eum ex Ebredunenſi diceceſi dicat Claud
nis . . in arch .
originem accepiſſe. Obiit in Italiæ urbe Placentina Anno haud mihi om- Ebredunen .
is nino certo ; licet Henricus Sedulius anno ſequenti meccxxiv . decef ADDITIO
PATRIS LUCA
in fiffe affirmet . Dubium augebunt , quas de anno mortis fancti Elzearii WADDINGI
, mox afferemus opiniones , Samſon Ordinis Minorum Generalis Mini- Sedulo in como
ment. ad vitam
fter , hoc ei poſuit monumentum . S. Frank , a.s.
Conditur obfcuro lumen , res pulchra , Sepulchro ;
Doctrine hic facræ gloria luxque jacet .
Comes Ariani , fub mortem generaliter confeſſus eſt Pariſiis hoc ipfo anno Surius cap.ano
quo obiit , uti inferius probabo, præmiſſis quibuſdam , quæ ultimis vitæ an
nis fecit in Italia . Diximus alias , a Roberto Rege Siciliæ licentiam impe- An.1319. 8.7.
XXVIII . Ce nens autem Elzearius Carolum moribus levem atque Elzearius peda:
lafcivum , proptumque ad audiendos leves impudicofque fermones , ei ogus: Principis
ſeorſum abducto , ait ; non decet inſignem perfonam & Regem laſcivos &
diſſolutos , vel audire velproferre ſermones : Corrumpunt enim bonos mo
res colloquia prava : fed potius fanguis illuſtris verbis honeſtis & bonis ,
atque incorruptis moribus ornandus eſt . Hæc vero atque id genus alia ea Chriſtiana, cum
imbuit diſcipli.
efficacia dixit , ejuſque animo impreſſit ; ut confeftim ſpiritu manfuetudi n2 .
nis & pietatis ejus pectus ſibi vindicante , non fine multa admiratione co
mitum , & aliorum nobilium , qui ei ſemper aderant , brevi totus muta
Tom . VII. B 2 US
1
I 2 Annales
majori veneratione profecuti funt . Nam id per tempus totius regni admi
niftratio erat penes Ducem , patre ejus Roberto Rege in Provincia agen
te . Quibus autem cum Duce vel in ejus aula negotium erat , ex iis plerique
Munera contem . veniebant primo ad Elzearium , & cum eo conferebant . Quidam offerre
plit . bant ei pannum coccineum , plerique multas auri uncias , alii alia non par
Exod . 23. v.8. vi pretii munera . Sed Vir fanctus, divinitus illuſtratus , fciens Munera
excæcare oculos accipientium , ab omni munere & animum & manus excuſ
fit . Dicentibus vero quibuſdam e familia pro laborum compenſatione ,
nullo intercedente pacto , ſine ulla culpa aut vitio licere illi dona quædain
accipere : Vir purus & candidus refpondit : eo tamen illa muncrum ac
ceptio poffit aliis effe offendiculo , atque etiam occafio , præter jus fafque
ea recipiendi : malim igitur in univerſum ab omnibus abftinere . Veniens
quandoque a Duce & ejus aula , in fuum cubiculum more fuo fe recepit ,
ut fancta meditatione animum ſuum in Deum colligeret : ibi tum hujufino
di verbis utebatur : Tu mihi Domine Deus , in paradiſo debes centum auri
uncias & duos pannos coccincos . Interim caſu quodam Domina Alaſia Mo
nialis in illud cubiculum ingrediens, & eum audiens iſta dicentem , admi
rans , ait ad eum : Ecquid fibi volunt , mi Domine , hæc verba tua ? ille
reſpondit : Hæc munera ego hodie habere potui; fed pro Chriſti amore ea
contempſ . Secreto etiam dicebat ſanctæ Sponſæ ſuæ , complures non raro
in id incubuiſſe , ut donis & muneribus ipſum corrumperent .
XXX . Cum autem ad ejus aures multorum pauperum querimoniæ
pervenirent , fentiens ille eorum cauſas & negotia in aula Principis negli
gi , magna commiſeratione affectus , acceſſit fidenter ad Ducem , petiitque
Pauperum caufas ab eo , ut cauſas pauperum ipſi liceret exequendas ſuſcipere , & eis fe in 1
in se ſuſcepit aula advocatum præbere . Duce libenter afſentiente , vir pius magnam ſibi
Locommerce enos & aliqua familiæ parte e Siciliæ regno ,propter bella exilium ferentes : qua
rum vicem beatus ille Comes admodum dolens , earum ſuſcepit curam &
patrocinium ; effecitque apud Ducem , ut ex ejus palatio quotidie eis vi
D.
Atus neceſſarius præberetur. Curavit etiam ut haberent pannos , & multas CI
alias res neceſſarias : neque enim vel illarum vel aliorum pauperum inopiam 20
ſine multa commiſeratione videre potuit . Quandoque lotis manibus ad OF
menfam accedenti , quidam pauper domum intrans , importune ſe ingeſlit, 20
fcifcitans quid de illius fupplici libello feciſſet ? Ille vero perbenigne re 21
fpondit: Suftine parumper , c ego priuſquam cibum capiam , rem tuam
ex . D
Minorum .
13
XXXII . Magno Fidei zelo prorſus incenſus, ejus caufa non folum quæ
vis adverſa perpeti , fed etiam mortem ipfam excipere peroptabat . Adeo Magnus fidei ar.
enim , præſertim in prima & quarta viſitatione divina , radiis Fidei illuftra- doc.
periculo verſarentur . Fit igitur magnus omnium planetus & dolor , quod
nemo jam ſe evaſurum fperaret . At ſanctus Vir in Domino confidens , ani
mo illum pie deprecabatur : &, ceteris lacrimantibus, folus nihil extrinſecus
mutatus fuit . Cumque navis , non ſine magno miraculo, portum attigiſſet ,
illis Deo gratias agentibus , quoſdam e ſua familia reprehendit , quod tam
multis fulis lacrymis , editiſque clamoribus , ſatis indicaffent , fe nimium
formidaremortem , parumque divinæ bonitati confidere . Jam vero fanéta
Virgo Delphina ſeorſim interrogavit illum , an non timuiffet ipſe in tanto
diſcrimine mortem , qui alios fic objurgaret ? Reſpondit ille : Noveris ,
Delphina , jam inde ab eo tempore , quo me Dominus vifitavit in loco de fal
tu ; ubicumque fim , five in mari , five in terra , quocumque genere mortis
illi vifum fit me binc auferre , me prompto animo paratum elle : du neque
nunc , neque alias unquam , quantumvis magnis verfer in periculis , mor
tem me formidaffe : ſed cum cerno adeffe pericula , cor meum hunc in mo
dum Deo me offerre folere ; Domine Deus meus , cui cordium arcana pa
tent , qui omnia noßii antequam fiant , fi decreviſti nos , vel quofdam ex
nobis punire , vertatur, obſecro , ira tua in me peccatorem ingratum , care
ignofcas aliis . Major enim honor ad te redit ex quocumque alio ex iis , qui
hic adfunt , quam ex me . Hæc poftquam ego dixi , femper in animo meo ma
jorem confolationem perfentio.
Profunda ejus xxxy. Erat tam ſubmiſſa ejus humilitas , ut ſua exiſtimatione coram F
humilitas Deo fe vilipendens, ex animo crederet ſe omnium maximum peccatorem , a
abfoluti erunt, ego non diu fuperftes ero : quod quidem revera ita accidit .
Nam poftquam debita omnia perfoluta , uno tantum anno ſupervixit. Iis
vero ſermonibus Delphina non mediocriter afligebatur. Accidit deinde ,
ut Rex Robertus & ejus proceres ſanctum Comitem in Gallias ablegarent ,
adjuncto ei honeſto & ſplendido Comitatu , ut illinc uxorem acciperet uni
co Regis filio Carolo Calabriæ Principi , Regio ſanguine procreatam , for- Ablegatur in
maque & moribus conſpicuam . Ante diſceſſum autem ſuum , ut Virginem Galliam •
Delphinam confolatione afficeret , dixit ei : Si Domino permittente , rever
fus fuero e Francia , quantum licebit , miffa faciam id genus negotia animum
diftrabentia ; degemufque pariter Aufoiſii , ut a terrenis, mundique hujus
Atrepitu ac tumultu femoti ,uberius ſpiritualia guftare poffimus . Erat enim
plane vir deſideriorum : exiſtimabatque fe nihil hactenus Dei caufa feciſſe ,
atque eam ob rem ferventi ſpiritu ingentia Chriſti amore facere ſtatuebat .
Cum autem negotium ipfi demandatum , in Francia præclare & fideliter
expediviffet, Parifiis gravi affectus morbo decubuit: fentienſque mortem Incidit in mor
& ſuam & Delphinæ virginitatem celebraſſet accurate : attamen fub finem
vitæ , compellente eum fpiritu Dei , ita ad aſtantes loquebatur : Salvatus eft 1.Cor.9.16 .
bomo malus per mulierem bonam , quam ficut Virginem accepi , ita & in bac
mortali vita Virginem relinquo .
XXXVIII. In ea ægrotatione, quæ graviſſimos eoſque perpetuos ei do- Infirmus licet a
lores afferebat , quos ille patientiſſime ſpe futurorum tolerabat , ſpiritus ejus divinis non cera
jugiter conjunctus cum Deo fuit , volebatque nihilominus etiam bona au- ſabat laudibus.
dire , jubebatque ſibi Chriſti pafſionem legi : nec lingua etiam a divinis cef
ſabat laudibus, crebro repetens illum verſum : Dominus opem ferat illi fu- Pfal. 40. 4.
& paffionis Jeſu Chriſti: & poft paululum rurſus exclamans: plane , inquit ,
vici . Poft aliquantum temporis ſpatium , cum ingenti clamore dixit : To
San&e moritur . tum me divino judicia committo . Atque his dictis , reparatus eft vultus ejus,
manſit ferenus & pulcher . Hæc autem omnia vidit quidam nobilis , multum
petulans & lubricus , adeoque ob ſua peccata corde compunctus eft : ut nullo
pacto ferre fuftinens ; mox accito ad ſe fratre Franciſcano , qui illic aderat ,
in quodam cubiculo cum ingenti pietate , & largiſſimo lacrymarum imbre ,
Sepelitur apud ſua peccata confiteretur . Obiit ſanctus Conies plenus virtutibus & operibus
bonis , fepultuſque eſt in habitu Franciſcanro apud Minoritas Pariſienſes.
XXXIX . Ad hunc locum hiftoria vitæ apud Surium dicit eum obiiſle hoc
Quo anno obiit . ipſo anno Chriſti mcccxxii . ſuæ vero ætatis anno xxviii. Primum contra
alios aliter ſentientes fidenter auſim probare , fecundum non auſim appro
Baron. in notis
ad martyrol. die bare . Cardinalis Baronius obiiſſe ait anno mcccxxv . Petrus Rodulphus
27. Septembr.
ex Memoriali Ordinis, biennio poft , videlicet anno mcccxxvii . quibus
Rodul. fol.146. conſentire voluiffe puto Marianum , atque proinde ex errore fcriptum in
vitam finire ? Nodum expoſui ex ipſis aitis , folvant alii ſi placeat , vel fi
Aptám transfer . liceat . Adjungit hiſtoria , eo anno quo mortuus eft Aptam ( quæ Vulgientium
tur •
oppidum eſt in Gallia Narbonenſi ) translatum cadaver , atque in Franciſca
norum æde , ut ipſe vivens juſſerat , honorifice tumulatum . Ibi magnis &
quidem crebris coruſcat miraculis : ut ſublimitas ſanctitatis ejus , quæ illo in
carne mortali degente , non plene innotuerat mundo , per divinæ potentiæ
miracula , e celo declararetur . Per ejus invocationem & merita , virtute
di
Minorum . 17
divina excitati ſunt mortui , coeci illuminati, contracti ſoluti, & permulti Crebra partat
morbidi homines, præter naturæ ordinem fanitati priſtinæ miris modis refti- miracula ,
tuti . Denique illo viſibiliter apparente & revelante , Regnum Majorica
rum , importuno bello perturbatum , abſque fanguinis effufione , ut ipſe pro
miſerat , mirabiliter eſt tranquillatum . His miraculis , & Regumn Gallia
precibus excitatus Urbanus V. eum Sanctorum numero fub vitæ periodum . Canonizaçut :
GREGORIUS EPISCOPUS
1
Ad perpetuam rei memoriam .
XLI. Ationi congruit, & convenit honeftati, ut ea que de Romani Bulla Canoniza
tionis
R
obitu , littere Apoſtolicæ confecte non fuerint fuper illis, fuam confequantur
efficaciam . Olim fiquidem félicis recordationis Urbanus Papa V.predeceſſor.
noſter, provide attendens , quod Domino noftro Jefu Chriſto Regi Regum , do
Dominantium Domino , ſub cujus ditione cunéta confiftunt , magna gratia
rum actionum & laudum a cunétis fidelibus Chriſti debentur impendia , dum .
fcientia gloria , cujus ineffabilis altitudo fcientia ,
ipfe Rex cæleſtis omnium
o providentiæ nullis incluſa limitibus , nullis terminis comprebenfa , recti
cenſura judicis cæleftia pariter & terrena diſponit , Sanctos fuos, per,exem
plaris vitæ doctrinam , du fanctitatis merita venerandos, de præfentis vita
carcere ad æternum beatitudinem cvocatos crebris coruſcarc facit miraculis,
ac mira lo ſtupenda corum intercedentibus meritis , certis duperſpicacibus:
oftendens indiciis , illos poſt labores nimios , duraque præfentis vita.certami,
quietis æternæ fatiaridulcedire , palmamque cæleſtis gloria obtinere ; do
quod ipfe opifex Deus in miſericordia copiofus, liberalis in gratiis, ein,
retributione munificus , de ſupremis cælorum ad ima mundi oculos majeſtatis,
fuæ in fottens ,& benigna confideratione diſcutiens, beati Elzearii de Sabras,
no Comitis. Ariani , & Baronis Aufoiſii , Domini de Provincia Provincie ,
priundi , ganeris nobilitate preclari , fuique gloriofiffimi confefforis merita .
grandia do opera mirifica , quibus ipſe conſtitutus in feculo lucerna luminoſa
reſplenduit ; atque veluti juftus judex , & retributor laudabilis dignanter in
tendens condignis recompenfare muneribus , cum tamquam emeritum dore
tributione digniffimum , poſt vitæ præfentis ergaftulum , & laboriofa mundi .
certamina , quæ fervens in divinis obfequiis patenter @ patenter exercuit ,
ethereis fedibus collocarat , ut federet cum Principibus do folium gloriæ te
neret felicitatis eterne dulcore potitus . Et ne cjufdem beati Elzearii lauda
bilium aftuum claritas, quibus in terris conftitutus effulferat , fub nubilo la
tens tenebris obfcuraretur , idem prædeceffor , aliqua ex eis fuis litteris, fi
fuper bis confečta fuiffent , exprimi uoluit , quas nos præfentibus inſeri feci
mus, ut deducantur in publicam notionem . Hic equidem.a juvenilis ætatis
primordiis Dei filium teneramente dilexit , nec diligere defiitſtudia conti
nuando falubria , dum vita fibicommoditas affuit temporalis. Sed quonian
majori profecitætate.
, ac in tempora prolixiora profilit, tanta in ejus exarſit,
amorem fervore fpiritus ampliori, cu fic pudicitiæ adhafit operibus, ficcar
wis ftuduit evitare contagia , quod licet uxorem habuerit atate juvenem , o
Tom . VII . С no
18 Annales
prædictam Ecclefiam matrem , fponfam fidelium Chrifti , claris fidei & ope
**
fr. Petr.Mace- ptum fuiſſe commemoravimus : Ad regimen univerſalis . vir. Idus Junij.
raten, Fr. Petrum ad Maceratenſem in eadem regione Piceni , ſub Archiepiſcopo
Fr. Bernar.Ne- Firmano per translationem Friderici ad Senogallienſem : Regimini univer
manſen .
falis. vii. Idus Junii. Fr. Bernardum ad Nemanſenſem in Gallia Occitana, (
fub Archiepiſcopo Narbonenſi, per obitum etiam alterius Bernardi , in parti t
buś Lombardiæ defuncti . ( Nullius horum Bernardorum mentionem facit 1
Claudius Roberti in fuo catalogo Epifcoporum Nemanſenfium ) : Inter ca
tera folicitudinis noftræ x . Kal. Septem .Inſervivit Bernardus híc Sedi Apo
Reg. Var. an. ftolicæ anno fequenti in partibus Lombardiæ , in Comitatu Bertrandi Cardin , NE
Portor seldus S : Marcelli Legati Apoftolici pro reducendis Eccleſiæ rebellibus . - In cata (
ADDITIO », logo MSS . Epiſcoporum Aſſiſiatum reperio hoc anno creatum illius Sedis V
PATRIS LUCE
WADDINGI . i Epiſcopum Fr. Benedictum Caſtelluni de Actonibus nobilem Interamna I
Fr. Bened. Epif. tem . Conceditur ei facultas teſtamentum condendi anno mcccxxvII . Kal .
Amilien .
Martii .
Conven . Me
thynine Poma. XLIV . Ante hunc annum conſtructum Coenobium Minorum prope op
rice .
Gonzo in provi pidum Medinæ de Pomar in Hiſpania , colligit Gonzaga ex quibuſdam epi
Cüabric.con . 6. taphiis clauſtri inferioris . Tranſiit a Patribus Conventualibus ad Obſervan
tes ſub Pio V. adjudicatuſque eſt ejuſdem Patronatus nobilibus viris Luper TO
tio Arze de Campo ,ejuſque conjugi Eliſabethæ Arze Maurique per Franciſ ibi
cum de Arzubiega , Cantabricæ Provinciæ Miniſtrum , poftquam illi cum Fra
tribus per aliquale tempus de patronatus jure contenderunt. Summe bene
91
ficos femet erga Fratres exhibuerunt , & ſumptuofum mauſolæum ſibi ſuiſque
ſuc
Minorum . 21
tamen minime factum eſt , nec ſcio an primam Sedem Fratres mutarint ; ſcio
tamen quam modo tenentyſalubrem eſſe , & frequenter collegium artium li
beralium . Patroni Coenobii ſunt excellentiſſimi Comites Montis Regii , e
quorum familia primum agnoſcunt Fratres fundatorem Joannem Rodericum
de Biedma, Dominum oppidi prædicti. Summa rerum & ftatus , comita
tuſque de Fontibus pervenit adEmanuelem de Fonſeca & Zuniga,nunc dum
hæc fcribo , Italici conſilii penes Regem Catholicum Præſidem , & Roma
num Oratorem . Longo tempore litigatum eft cum Abbate Villæ circa quar Monum . MSS.
tam funeralem , & tamdem lata eft fententia pro Fratribus , ne aliquid fol. prov. S. Jacobio
vant , atque aliis duabus ſententiis declaratum eft eoſdem in exequiis defun
etorum erectas poſſe inferre cruces in Eccleſias Prioratuuin Benedictinorum
Verini , Mixocii & Pazorum ; non tamen e contra licere Benedictinis in hanc
Eccleſiam Minorum . Conceſſa ab eodem Pontifice hoc anno licentia reci
Con . Caaratie
piendi Coenobium in caſtro de Caurata, Rodulpho Corati Rubenſis dioeceſis Rodul. fub . 278 .
in Apulia : Pro parte noſtra. 11. Non . Junii . Spectat ad Provinciam S. Ni
colai Patrum Convent. & Cuftodiam Barolitanain .
XLVII. Multorum Monaſteriorum Clariſſarum hoc ann10 recur
o recu rrit me-
rit me Monaſt. Arimi.
nen .
moria , atque Arimini in Romanula jam præextitiſſe illud,quod Angelorum
Gonz.in prov . Do
cognominant, colligit Gonzaga ex Epitaphio B. Claræ de Aquilatiis . Prius non .Munap.s.
ibi inhabitarunt Sanctimoniales Benedictinæ , quibus alio tranſlatis , domus
collata eft Clariſfis , quo tamen anno , non conſtat . Fuit præfata Clara ali
cos annos egregia & fanctiſfima foemina evaferit , ' & multa ediderit ante &
poft mortem miracula . Recedentibus aliis Sororibus Benedictinis, ipfa ſola
Clariſſís noviter adventantibus adhæſit , eiſque ſub regula & habitu ſanctæ
Rodul. fol. 269. Claræ voluit adjungi . Diſſoluta aliquantum in hoc loco diſciplina regulari ,
reſtituta eſt per Fr. Angelum Peruſínum ex commiſſione Nicolai V. inſtituta
Abbatiffa Catarina de Ordelaſſis foemina præclara .
Monaſt . Copim XLVIII . Jubet Pontifex Cuftodem Fratrum Minorum Conimbricen
bricen
fium ,ut concedat Eliſabethæ Portugalliæ Reginæ , quam nuper UrbanusVIII.
in fanctarum foeminarum numerum retulit , duos Fratres , qui aſſiſtant operi
fabricæ Monafterii , quod in eadem Civitate pro clariſſis inchoatum diximus
Tom.s.an. 1317. alias . Totius operis ſtructuram , interiores officinas , Templum , odæum ,
n. 66.
loci ſitum , & menſuram largius defcribit Blaſius Freyre in vita hujus facratifm
Freyre lib. 1.6.86
fimæ Reginæ : Chariffima in Chrifto. xvi . Kal . Junii. Clariſſis Civitaten .
tribuit liberam ſepulturam , & privilegium ne ullis poſſintexactionibus gra
1323. & 1324. AN.7 .& 8.8. & 9. AN.9 .& 10.10 .& 11. ANNO 116. & 117.
dem tenore binas : Pervenit nuper doc. contra quemdam ex noftris Fran- Indicul.ex Oder.
ciſcum de Lucra : pro miſſis Nunciis ad Regnum Ruthenorum, dato Brevi : 1.7. an . 9 .
Cum vos &c. Kalend. Junii : Inquiſitoribus Ordinis contra receptores hæ
reticorum , iv . Idus Junii ſcripſit : Velut pecus.bc. & Angliæ Regibus
ودde Fratre Gerardo Nuntio : Non fine multa.cuc. XVII . Kalend . Octobris :
9.& fere fub anni finem , Kalend. nempe Decembris, contra Fr. Guillel
„ mum Anglicum , qui cognominatur Occham , eratque calamo nimis infe
u ftus Pontifici, litteras expedivit : Licet molefte duc.Ceterum conceffa In- Ex vatic.
i dulgentia pro Conventu S. Laurentii Neapolis : Gloriofus Deus &c. x .
kalend . Junii, pluribus nobilibus Matronis etiam ſupremæ notæ & clarita
9 tis ingreffum Monaſteriorum indulſitzut indicat Petrus de Alva & Aſtorga
» , in fuo Bullarii Indiculo .
ARGU M E N T U M.
Moleſte fert Joannes Pontifex impugnari fuas conſtitutiones, quas altera pro
lixiori confirmat . Vis tamen a pondus rationum quæ in ea congeruntur ,
mirum quod ufusrerum uno aštu confiumptibilitum non diftinguatur a domi- "Quid ftatuerit in
nio . Profecto nihil aliud ex profefto tractavit Joannes in tribus illis decre- his decretalibus,
talibus : Ad conditorem canonum , C-24m inter nonnullos , & , Quia quorum
dan
24 Annales
An Ordo Mino. probatur exinde , quia , cum facta quæ fingulorum ſunt , perfonam veram
& dominium bo- exigunt , Grequirunt; Ordo, autem vera perſona non eſt , fed repræſentata
norum in com . o imaginaria potius cenfenda eft ; quare quæ funt fatti libi convenire ne
puni .
queunt, licet ci poffint congruere , quæ funt juris . Atque hinc deduci vult
Ordinem in communi , uti & ceteras religiones , habere jus & dominiun
ac proprietatem in res ſibi collatas : licet nullatenus verba horum Pontifi
cum hanc admittant explicationem , Etenim ipfa illorum verba clariora ſunt,
quam ut in hunc ſenſum poffint detorqueri , cum dicant : quod necin ſpe
ciali , nec in comrauni Minores debeant habere proprietatem . Quid autem
eft non habere in communi proprietatem , quam Ordinem non habere ?
Habere vero Ordinem ufum facti , nihil aliud eft , quam penes illum eſſe
auctoritatem , regimen & diſpoſitionem hujus uſus in ſpeciali , feu in ſingu
lis Fratribus , uti & ipfi Pontifices Gregorius , & Innocentius ad priora illa
verba fubjungunt, dicentes: Fratres ſecundum quod Generalis do Proviile
ciales Miniſtri ordinandum duxerint , bis utuntur . Atque ita fecundum
hunc
Minorum . 25
hunc ſenſum ipſa hæc verba Pontificia intellexit & explicavit ſanctus Bona
Bohav . in Apolo
ventura dicens: Verum ei profeffioni, qua ſponte devovit Chriſtum in extre
paup . repen /. 4 .
ma paupertate feetari , condecens fuit univerfaliter rerum abdicare domi- co z
nium , arčtoque rerum alienarum , & fibi conceffarum ufu effe contentam .
Unde c in ipforum regula continetur : Fratres nihil fibi approprient ; neo
domum , nec locum , nec aliquam rem : Porro ne quis forte proprietatcm
interdictam in his verbis credat non collegio , fed privatis perfonis , audiat
an vero temporaneum , dum inter Judæos prædicarint , quod uti verius & Salmeron .tom.4.
probabilius amplexatur fanctus Thomas , multis in locis, Cajetan.Janſen. Praterale,14
Bellarminus , & alii plures: id tantum indicaſſe fufficit , ftatuille Joannem c.1.dub.t.n.s.
hic aliqua fundamenta fuarum aſſertionum , quibus non omnes ſubſcribunt Quintanaden.
Doctores .
fiafticon.c.2.n.3 .
VI. Quarto verba illa Pontificis Nicolai III . Hi funt illius fanéte re- c: Exit quidem
gula profeſſores, quæ Evangelico fundatur eloquio, vità Chrifti roboratuur fign . in 6.
Tom . VII. D exer
26 Annales
ſui Pontificatus xii . Kal . Septembris , iſte anno 11. & v . Kal. Septembris
ediderat , & habetur in decretalibus tit . de exceffibus Prælatorum . Et cla
rius altiffimam definivit paupertatem Innocentius V. dicens , altam pauper
tatem eſſe, habere pauca propter Deum , altiorem quæ nulla habet propria,
tamen habet in communi , altiſſimam , quæ nihil habet in hoc mundo , nec
in proprio , nec in communi.
alias , in quo ſimili loquendi formula æquiparat vitam Prædicatorum & Min
norum , & iiſdem afficit elogiis ; quia fane ſub eo tempore ſimilis erat ratio
mendicitatis utriuſque Inſtituti , & eadem erat ſpecies paupertatis , uti in
ſinuat ſanctus Bonaventura , & divus Thomas variis opuſculis contra impu
gnatores utriuſque Inſtituti. Illud enim præcipue utrique objiciebant reli- Prædicatores ab
gioni mendicitatis detractores , quod abjectis poffeffionibus in ſpeciali & in cuipino fui Toftis
communi, Deum tentabant, & fui videbantur occiſores , neque fequebantur debant in com
Inſtituta aut exempla ſanctorum Patrum Auguſtini, Baſilii , Benedicti, qui muni .
licet in ſpeciali fuis ſectatoribus ſummam præſcripſerint paupertatem : atta
men in communi poſſeffiones haberi voluerunt . His itaque obviam eunt
toto conatu ſanctus Thomas & Bonaventura plurimis & folidis rationibus
oftendentes , harum religionum paupertatem , & abrenunciationem bonorum
omnium tam in ſpeciali, quam in communi , Evangelicam eſſe , ſanctam
meritoriam , & præferendam illorum ſtatui , qui in communi ſibi bona re
ſervant,
fiones conarentur inducere , & licet poftea propter urgentes rationes , & exemplum de
rationabiles cauſas bona immobilia fanctiſſimum admiſerit Inſtitutum , Antonin.cit.8.is.
primum omnium Pontificum hoc approbaſſe auctoritate Apoftolica anno Caſtil. citat .
MCCCCLXXV . Sixtum IV . narrat Caſtillo citatus . Neque tamen propterea
volumus ullatenus negare , quod etiainnum , poft admiffas poſſeſſiones con
veniant fanctifſmi Inſtituti gloriofiffimis viris prædicta Alexandri encomia ,
nimirum , quod Chriſtum imitentur pauperem , perfectionem amplexentur
Evangelicam ,ſint in ſtatu non folum ſalvandorum , ſed etiam perfectorum ,
& per fuæ religionis obſervantiam perfectionem æmulentur Evangelicam ,
Etenim omnibus facrarum religionum ſectatoribus ifta conveniunt , dum
per varios modos, variis affumptis ex Evangelio conſiliis & præceptis, Chri Thom . q.88.
ftum & Apoftolos ( a quibus , ut inquit Sanctus Thomas , omnis religio art.7. in corp.I.
ſumpſit originem ) pio ſtudio imitari conantur . finem .
pauca habent in communi & in privatis perſonis ; ita illi , qui nihil fibi re
tinuerunt neque in ſpeciali , neque in communi , profecto ex æqua compa
ratione pauperiores ſunt illis, qui poſſeſſionibus gaudent in communi ; &
proinde altior illorum egeſtas . Omnibus itaque aliis Inſtitutis , quibus pru
Trident, self-25. dentiffime Concilium Tridentinum poffeffiones in communi habere permi
de regularo tozo fit , & habent , quis neget Franciſcanum majorem & altiorem profiteri pau
pertatem , cui ( videlicet Obſervantum & Capucinorum congregationibus )
illas penitus interdixit ? Non ergo immerito ſanctiſſimus eorumdem Inſti
Reg . Minor.c.6. tutor poftquam præmiſit : Fratres nihil fibi approprient , nec domum , nec
locum , necaliquam rem , ſedtamquamperegrini o advenc in hoc
feculo cuc.
Subjunxit : Hæc eftilla celfitudo altifſimæ paupertatis Quc. Ubi Bonaventu
Bonav. ibidem .
ra : Quare altiffimæ , niſi quia a mundo remotiffima , dow per confequens cæ
lorum regno fummovicina ? Illi etiam vita æterna , ut est poffibilc , fimilli
ma , ubi nibil terrenum eft proprium vel commune . Idque ipſum largius
probat in libello contra Guillelmum de ſancto Amore , & Apologia paupe
&
rum , & ſanctus Thomas in opuſculo contra impugnantes religionem ,
altero contra retrahentes homines ab ingreſſu religionum
XII . Tamdem diffuſe & docte, expenfa vi verborum , ac proprietate pau
Barthol. lib . i .
Minoritarü colo pertatis altiſſima, Bartholus dubium omne repellit, dicens : Itatum Fratrum
Minorum eſſe in altiffima paupertate fundatum , nec unquam inter ſeculares
aliquem ſtatum reperiri aliquo jure inſtitutionis , ob aliquam cauſam vel de
lictum huic ſimilem , vel ita pauperrimum : nam homines liberi quorum ſta-.
tus eſt integer , habere poffunt in proprio & in communi . Quidam tamen
funt quorum ſtatus propter poenam diminutus eft , uti deportati in inſulam ,
qui licet ea quæ juris civilis ſunt , perdant, tamen ea quæ juris gentium
و
ſunt, retinent, & ex his cauſis poſſunt ſibi acquirere , & actiones habere , ut
ff. de poenis. l. quidam ſunt , cum aliis concordantiis ibi pofitis . Quidam
ſunt, ſervi pænæ , & fic ipforum ſtatus in totum perimitur , quod perdunt
omnia : tamen pro alimentis poteft fibi legari, & ipfemet patitur per ſe ,
vel per alios judicis officium implorare , ut ſibi ſolvatur , ut ff. de alimentis
ciba. leg . ſicuti , & l . ſervus . ff. de iis quæ pro non fcriptis habentur . l . fi in
metallum . Tamen FratresMinores pro nulla re temporali poſſunt experiri
funt propter votum . Quidam etiam ſunt , quos ſervos fecit captivitas , vel
nativitas , & iftis etiam ex cauſa alimentorum poteſt legari , & in multis cau
ſis
pro re temporali in judicio eſſe poſſunt, ut it. de judiciis. 1. lis nulla , & eis
uſus pecuniæ non eſt interdictus , ut ff. de manuaniſlis . l . is cui . Non ergo
ſunt in tanta extremitate paupertatis in quanta ſunt Fratres prædi&ti propter
tis fit perfectius , conſequenter enim ad antecedentia docent fancti Patres, dior paupertas ?
& maxime fancti Thomas & Bonaventura fæpius citati , majorem eſſe
perfectionem nihil habere etiam in communi . Sanctus Thomas opuſculo Thom . opuſco19.
contra impugnantes religionem fæpiſſime optimis & folidis præmiffis ratio- Co6 .
nibus , ſubinfert has conſequentias : Ergo majoris perfe & tionis est paupertas
illa finepoffeffionibus in communi , quam illa quæ poteffiones in communi ha
bet . Ergo magis eft laudabile in religionibus poffeffionibus carere , quam eas
babere : ergo patet quod majoris perfectionis eo fecuritatis eft pofiffionibus
communibus carcre , quam eas habere . Et totus eſt in hoc genere dicendi ,
largiuſque diſſolvit omnes objectiones contrarias . Apertius & acrius hanc
inculcat doctrinam in alio opuſculo , quod contra retrahentes homines ab Opufc. 17.coss .
ingreffu religionis, inſcripſit ; ubi condemnat pro errore dicere , majorem
effe perfectionem habere hujuſmodi bona vel poffeffiones in communi, quam
non habere ; & qui ita docent , aſſerit : Doctrinæ Chrifti , necnon vita ipfius
non modicum adverſari , qui in omnibus paupertatem & fervandam docuit ,
du exemplo monftravit . Longe inferius : Manifestum est ad perfectionis cx
mulum pertinere , quod aliqui poffeffiones non habeant, nec proprias , nec
communes . Et ſub finem illius capitis ait : Nullus autem fani capitis dicet ,
ad mundi onera non pertinere communium poffeffionum curam & c. Sic igitur ,
ſubinfert, patct vanam effe do& trinam , imo pestiferam , & Chriftianæ con
trariam , illorum qui dicunt , quod pofleffionibus communibus carere propter
Chriftum ad perfećtionem non pertineat . Et cap . 16. in reſponſione ad ſe
ptimum , quod ex majori follicitudine fuborta ex mendicitate quotidiani
victus objicitur : Quis , inquit , non videat in immenfum majoris cllë follici
tudi
30 Annales
poſito itaque tali fine , paupertas major vel minor eſt religioni juxta ftatum
ſuum accommoda : & tanto erit unaquæque religio ſecundum paupertatem
perfectior , quanto habet paupertatem magis proportionatam fuo fini
Exempli gratia: Religionibus , quæ ordinantur ad corporales actiones vitæ
activæ , uti ad militandum contra infideles , vel ad hoſpitalitatem exercen
dam , competit habere abundantiam divitiarum communium . Illis , quæ
ordinatæ ſuntad contemplandum ( utpote monachales ) magis competit ha
bere poſſeſſiones moderatas , niſi limul oporteat , tales religioſos per ſe vel
per alios hoſpitalitatem tenere , & pauperibus fubvenire . Illis autem , quæ
ordinantur ad contemplata aliis tradenda ( quales funt mendicantes ) com
petit vitam habere maxime ab exterioribus ſollicitudinibus expeditam
Quod quidem fit dum modice , quæ ſunt neceſſaria vitæ , congruo tempo
re procurata confervantur .
Cajer. ibid . 8. In XVI. Explicat autem Cajetanus procurationem hanc congrui temporis,
codena articulo . de mendicitate & quæſtu tempore mellis & vindemiæ , & aliis rerum colle
etionibus ftatutis anni temporibus faciendis , ut provideatur certo ſuper
venturis neceſſitatibus, quibus facile non poſſet occurri in aliis menfibus an
ni ; quod licere etiam Fratribus Minoribus , debitis adhibitis circumſtan
Nicol.IlI. Clem . tiis , aliqui Pontifices , Bonaventura & alii Franciſcana Regulæ interpretes
V.foan . XXI . docuerunt, & oppido faciunt , qui de regulari obſervantia nuncupantur.
in expoſ:
Bonav . inregula
c.6. Bu: Non itaque , uti optime concludit ſanctus Thomas , oportet , quod religio
9.7. in regalam . , quanto majorem habet paupertatem , fed quanta ejus
Thom.citat.ad 1. paupertas eſt magis proportionata fini communi & ſpeciali . Et ſi daretur
quod exceſſus paupertatis faceret religionem perfectiorem , ſecundum hoc
quod eſſet pauperior , non tamen faceret eam perfectiorem fimpliciter.
Poſſet enim eſſe , quod alia religio excederet in his , quæ pertinent ad
continentiam & obedientiam , & ſic eſſet ſimpliciter perfectior : quia quod
in melioribus excedit , eft fimpliciter melius .
XVII . Ex his itaque quæ diximus , non id conamur inferre , quod eo
Gandav.quodl.7. 9 & non poffe fine periculo fidei obviari . Totus abit per plures quæſtiones
9.28.29. feq. in hanc ſententiam Henricus Gandavenſis , & fuſius eamdem ex patribus
plu
Minorum , 31
plurimaque adducta ratione , docent Alvarus Pelagius , & auctor Nitelæ Alvar. lib. z . de
Franciſcanæ . planetu Co 56. o
XVIII. Regredimur ad Joannis conſtitutionem , qua ulterius pergit sratt. de
ad probandum , nullatenus Minores habere fimplicem uſum facti in rebus paup .c.se
fibi conceſſis , præfertim uſu conſumptibilibus , denudatum omni jure :
Alioquin , inquit , hujuſmodi ačtus utendi effet reputandus non juftus, cui di Quod autem
jus non competebat utendi. Totus fane hæret & inſiſtit tam in conſtitutio- autem in predi.
ne : Ad conditorem canonum , quam in iſta , de qua agimus, in inculcando dia :
ulus
hoc jure , abſque quo putat illicitum & injuftum eſſe uſum rerum in fingulis abfque 'jure urës
Fratribus. Profecto tota hujus argumenti vis , non minus contra aliarum di, licitus fit in
Minoribus
religionum ſectatores , quam contra Minores urgeri poteſt. Namque hoc
peculiare non eft folis Franciſcanis , uti Viri docti recte notarunt , ſed com- Sanchez lib.7.de
mune omnibus religiofis , ut dominium non habeant in particulari rerum , col. C•18.n.8.ca
quas uſu conſumunt , fed folum uſum : quia militat eadem ratio ; cum illis plures ab co cita
rebus utantur dependenter a ſuperioris voluntate , qui poteſt pro nutu ſuo
uſum revocare . Illud dumtaxat eſt diſcriminis inter reliquos , & Minori
tas , quod hi nec in particulari nec in communi habeant dontinium illarum
rerum , aut quarumcumque aliarum , uti manifeſte docent plures Pontir
fices Gregorius IX . Innocentius IV . Nicolaus III . Clemens V. Illi vero Greg . Innoe. N :
non habent in particulari dominium illarum , licet habeant in communi . col. Clem .V. in
At reliquireligioſi juſte & licite utuntur in particulari rebus ſibi conceffis , norum .
ex licentia fibi facta a ſuperiore,per quam jus ( late dictum ) habent utendi,
ſeu juſto gaudent titulo ut utantur , ita ut nullatenus reputandus fit uſus
non juſtus , neque ulteriori indigent dominio aut jure , five actione civili ,
ut juſte utantur . Similiter etiam Minores , ex conceſſione & licentia Sedis
Apoſtolicæ , apud quam immediate eſt dominium omnium rerum fibi imme
diate concellarum , jus habent utendi , feu juſto gaudent titulo ut utantur .
Non requiritur ergo aliud jus proprium , aut ſpecialis actio civilis in reli
gioſo Minorita , ut juſte utatur rebus fibi conceſſis , præter illud quod acqui
rit ex conceſſione & licentia Sedis Apoftolicæ , apud quam reſidet domi
nium earumdem .
XIX . Etenim ( uti recte argumentatur Alvarus Pelagius ejuſdem fan- tb. cit.an.finem .
Ctiſſimi Domini Joannis poenitentiarius ) ſi uſus poteft effe juftus in aliis
religioſis, folum ex jure & dominio communi fuæ religionis , abſque omni
jure proprio civili , ſeu particulari dominio , eadem ratione fequitur ,quod
uſus poteft efle juſtus in Minoribus folum ex jure utendi communi, feu do
minio Sedis Apoftolicæ , abfque omni jure proprio ſtricte fumpto , feu do
minio religioforum in particulari, aut totius religionis in communi . Neque
enim bona mobilia aut immobilia aliis religiofis conceſſa magis , nec potiori
Navar
. in Apote utendi Minoribus negat Nicolaus , dum folum uſum ſimplicem facti eos ha
de mediagoto come bere decernit . Ajunt itaque , Joannem illud dumtaxat voluiſſe , ut jus ali
Alvar. cis.
quod , ſeu juſtus titulus concederetur , per quem uſus licitus eſſe poſſet .
At aſſignato jam jure ſeu titulo , ex conceſſione ſeu licentia Sedis Apoftoli
cæ exorto , ceffat in ſervo , qui utitur rebus Domini fui ex conceſſione
ejuſdem , & convivæ qui manducat cibos ſibi appoſitos , quamvis neque hic
ciborum , neque ille rerum jus proprium civile aut dominium dicatur habe
re . Atque eo tendere dicunt omnia argumenta Joannis , ut probet, hunc
uſum juris feu juftum titulum utendi non ſeparari ab ufu facti : Nicolaum
vero non negaſſe hæc , ſed ſolum voluiffe ablegare a Minoribus jus pro
prium fori & rigidum civile , quod inducit proprietatem & dominium re
rum , earumque uſum liberum independentem omnino a voluntate conce
dentis , ita ut ea permutare , vendere & donare poſſint pro arbitrio ſuæ
voluntatis : jus tamen late fumptum , aut titulum concedit ad fimplicem
uſum facti fundatum in voluntate concedentis .
XXI . Attamen licet verum fit in hac decretali , de qua nunc agimus ,
Si Quod autem ,
ad nio non poteſt, inquit , ſeparari. Idque multis locis inculcat, & expreſſe
J. Rurſus nec dicit , quod in rebus uſu conſumptibilibus dicere uſum juris vel facti ſepa
fimplic. ratum a proprietate rei,feu dominio,poſſe conſtitui , repugnat juri & obviat
tur , aut quam uſu conſumunt ; ſed hæc remanere ſemper penes conferen
tem , aut Pontificem : ita ut quotieſcumque voluerint, abſque.tyrannidis
aut injuſtitiæ nota , eam poſſint repetere , aut auferre quotieſcumque pla
cuerit , donec actu conſumantur .
Quale jus habét
Minores in res XXII. Demum , ut finem huic diſceptationi de diſtinctione uſus a do
fibi conceflas . minio imponamus , & quale ſit hoc jus utendi Minorum , & quouſque ſe
Sanch . cit. 1.7. extendat , clarius explicemus , ex docto viro claram affero hujus juris ad
aliorum jura comparationem : Habent , inquit , Franciſcani partim plus
juris ad res ipfis conceffas, quam uſuarius uſufructuarius : partim vero
longe minus , quippe habent plus juris , quatenus integrum illis est , omni
bus earum fructibus potiri , coſque, ac rei ſubstantiam confumere , & alie
nare : at uſuarius á ufufructuarius tenentur falvam rei fubftantiam con
fervare . Est autem longe minus , quatenus potiuntur ufu dependenter a vo
luntate eorum , penes quos est dominium , ita ut citra aliquam eorum injuriam
poſſit Dominus ad libitum fuum eis illarum ufum interdicere : quod minime
potest uſuario habenti juris ufum , nec ufufructuario ; & idco non habent
verum juris ufum , fed faćti : nec fic dicuntur habere ufum fafti , quaſi non
habeant jus ad ufum prediéto modo illarum ; nam uti re aliena abſque ali
quo jure , est furtum . Unde ad hunc fenfum habent ufum juris , idest jus
uten
Minorum .
33
utendi licite : non autem habent ufum juris, id est , jus utendo independens
ab alterius nutu & voluntate ; & quia hoc pofteriori modo dicitur fimplex
ufus juris , ufus priori modo eft fecundum quid ufus juris , fimpliciter
autem dicitur ufusfačti, jure optimo dicitur abſolute , Fratres Minores non
babere ufum juris , fed facti, reſpectu rerum ipfis conceffarum .
XXIII . Amplius notaverim , in hac decretali circa hanc explicationem
juris, & diſtinctionem uſus a dominio , eumdem Pontificem aferere quod . Ex premis
Nicolaus ( quem ſemper numerat quartum , cum fuerit tertius , ut fuo lo- autem : NU.II.
An . 1279.
co largius & clarius probavimus) diſcrepet a Gregorio IX . & Innocentio IV . *12.
dum hic neget Fratribus jus velproprietatem in communi , illi vero fecun- An unus. Ponti
dum ipſius Joannis explicationem , ea illis conceſſerint . At paulo ante pro- care quæ alius
bavimus , ſumma verborum concordia & unanimi conſenſu a Minoribus tam conſtituic ?
Hoc anno n.6 .
in ſpeciali , quam in communi hæc ablegaſſe . Demum ait , non eſſe mirum
ſi quod circa regulas Ordinum folus ſummus Pontifex declarat vel ordinat
liceat ejus ſucceſſoribus declarare , ſeu alias immutare : qua ratione infert
libi licuiſſe immutare vel revocare , quod Nicolaus aut alii Pontifices circa
Minorum paupertatem ſtatuerunt . Verum eſt, circa conſtitutiones aliquas
aut ftatuta quædam Pontificum , quæ ad fidem non pertinent , aut quæ circa
univerſales Eccleſiæ mores non definiunt , licere ſucceſſoribus aliter arbi
XXIV . Atque eo facilius hæc immutare licere inſinuat , quod folus Etfi id Itatucrit
Pontifex abſque Concilio hæc ordinaverit , quaſi vero non ſummam ſortia- extraConcilium .
At in his , quæ facti ſunt , & in quæftionibus mere Philoſophicis , aut Juris
civilis, folidioris doctrinæ & pietatis viri , haud timent, debita reverentia,
aliorum opiniones illius arbitrio præferre , præfertim cum nihil hic defini
tum in duabus longiffimis & tædiofifſimis decretalibus , decretales dico ,
quæ aliis Apologiæ Scolaſticæ , & Theologici videntur diſcurſus . Ne ita
tatis in Marchia Anconitana , ut plurimos rebelles , & capita fa & tionum ab Joannes & Ser:
eorum prædeceſſore fratre Laurentio de Mondayno Inquiſitore , tamquam fores"Marchiz
hæreticos & idololatras condemnatos, a civitate Urbinaten . & Comitatu Anconitanæ .
ejuſdem , a terris ſanctæ Agathæ , Maffæ Trebariæ , Comitatu Montis Fere- Ibid . fol.12 .
tri pelli curarent ; neque ullo loco conſiſtere paterentur , donec caperentur,
vel ad gratiam Sedis Apoftolicæ humiliter redirent .
XXIX , Tranftulit hoc anno a Puteolano ad Ecclefiam Adverſânam
Frac. Guillelmus
vulgo , Averſa , in Campania & regno Neapolitano , a Juriſdictione Archie- Epiſcop . Adver
piſcopali exempta , per mortem Petri vacantein, fratrem Guillelmum Mino- fanus
ritam : Quam fit onufta diſpendiis . Kalend. Junii , bo volentes,nuper Ecclc Frater Paulinus
fic . Kalend. Julii . Ad eamdem Puteolanam -vulgo Pozzuolo , in prædicta Putcolanus .
Campania , balneis quæ perluſtravi & ſulphureis ignibus quos vidi, cele
» ruiſſe Neapoli fratrem Joannem Minoritam confeſſarium Mariæ Duciſſæ dem confiliariusa.
Calabriæ , & Regi Roberto fuiſſe a conſiliis , illius regeſtum commemo- Regi Roberto,a
confiliis .
rat .
XXX . Aliquot hoc anno ,vel cæpta ,vel capta aMinoribus domicilia ,unum Conventus Ieri,
Itri in diæceli Caetana, in regno Neapolitano,ex quo prodierunt aliquot viri.Rodul. fol.276.,
graves aliarum provinciarum Rectores . Illud recipiendi licentiam hoc an
no fecit Joannes Pontifex : Ex munere cæleftis . xu . Kal . Junii . In Inſula,
Sardiniæ duo , unum in terris nobilis viri Pandulphi de Malateſtis Penſau
rien . dioeceſis . Eodem modo incipit diploma xvir . Kal . Julii. Non expri
muntur nomina locorum peculiarium , in quibus hæc fint ædificata Coenobia.
Monterii Vulteranæ ſeu Volaterranæ diceceſis alterum reædificandi deſtru- Conv . Mostorii.
& to primo , ex ruina montis vicini, obtinuerunt hoc anno Fratres licentiam :
Nuper proparte veftra . xvii . Kal. Junii ,
XXXI . Inchoatum hoc anno inligne Monaſterium fänctæ Mariæ Mag Monaft S.Maria
Magdalene .
dalenæ Neapoli , haud longe a Caſtro Capuano , per Sanciam Reginam , pro
Paupertas Minor 1.
Chriſti eximia paupertate , in minoriticam univerfae Eccleſix
Alisa agitatut
A laudatam , clariſſimis ſummorum Pontificum publicis encomiis
» celebrem , & qua maxime rutilat , fanétitate exornatam , lis perimportu
» ne translata , univerſam Religionem , & cum ea quamplures Dynaſtas ,
> Principes facros & profanos , & cuin iis etiam Reges commovebat : ut
s eam , quam profitebantur , altiffimam , & firmiſſimum noftræ Republicæ
y fundamentum tuerentur , fcriptis decertabant Doctores , Magiftri , Bac
03 calaurei , Lectores, & Concionatores : fed utinam temperaflent æſtum &
mo
2
Minorum 37
„ fem , validis copiis armatorum adftitit: quod ægre ferens ſummus Ponti
„ fex , Avenione in publico Conciſtorio anathematis ſententia in eum prola- Dogl.p . q.
11. Tanto turbine agitatis rebus in Eccleſia Dei , licet ſummo Pon
- tifici valde moleſta eſſent , quæ vulgabantur in fuas determinationes ,
» fcripta Fratrum , quibus veluti hoftilibus jaculis , paffim fere & ubique
37 lancinabantur ; haud adeo tamen ejus prudentia irritata fuit , quin pieta
tis paternæ recordaretur , aut priſci amoris obliviſceretur . Coram ſe
Litteræ Pontifi .
9 acitos voluit fratres Joannem , Bartholomæum , & Bernardum : Cum cer ciæ in favorem
s tis c . X11 . Kalend . Aprilis : at vii . Idus Maii , pro Religioſis ſe transfe- Ordinis :
- rentibus ad partes Infidelium , ad quas paulo ante dimiferat fratren Ge Ex Oder, n.241
» raldum Minoritam : Tua devotionis buc. ix . Kal . Martii ; conſtitutionem 27. 47.
A R G U M E N T U M.
genter agit contra hæreticos illuc confugientes . Aliis ejufdem Officii dore
Inſtituti gravia fidei tuende , vel vindicanda committuntur negotia . Cena
lebrantur Lugduni Comitia generalia . Mortuo
. Dionyfio Rege Luſitania .
ejus conjux Eliſabetha fit Franciſcana , & magno claret virtutum increa
mento . Interdicuntur opera Petri Joannis Olivi. Aſumuntur ad Epią
scopatus Minorita , illorum multiplicantur domicilia .
Reg. Vat. amis . I. Epetita frequenter multorum fide digna relatio noftrum , & Apon
Tom .... epist.s.
R ſtolicæ Sedis pulfavit auditum , quod Principe tenebrarum , humaa
amulo , nocendique cupido , procurante , magna hærcticorum ca
ne falutis
terva de multis & variis partibus congregata , ad principatum Bofnen. fub.
fiducia inibi ſeminandi obfcænos errores , tuteque ibidem morandi , confluxit ,
qui antiqui hostis imbuti verfutia , ac veneno fuæ falfitatis armati , Catholic
corum animas fub fimplicitatis fimulat& fallasia , prætenfa , fed falfa Chri
Stiani nominis profeffione , . corrumpunt , dum eorum fermo ferpit ut cancer
humiliter irrepunt , fed latenter occidunt ; & lipi rapaces interius exiſten
tes , veſtitum ovium exteriori fimulatione demonštrunt , quia non poffent fal
lere veras & fimplices Chriſti oves ,nifi fub nomine Christiano tegerent rabiem.
beſtialem . Cum igitur predictorum bæreticorum nefanda , ſed eliminanda
ſeductio in disto Principatu , ficut afferitur, jam multas ánimas labe refper
1 ferit , fcu infeccrit hæretisæ pravitatis, ac propterca
diligentiam tuam plu
rimum deceat, cu tibi expediat cum omnis cautela ſtudio , e proviſionis acce
lerat& remedio de Principatu prædifto peftem hujuſmodi radicitus extirparia
ne paffim vagari permiſja , ibi tantas adhuc Chriſti oves morbo ejufdem pravi
tatis inficiat , in vicinis provinciis periculofius dilatetur , nobilitatein
tuam rogamus , qu hortamur attente in codem Domino Jefu Chrifio, tibi
nihilominus per Apoſtolica fcripta diſtrictius injungentes, quatenus ill, qui ,
ficut fide digna relatione percepimus, fidelis es nobis , Ecclefiæ , ac propo
nis effe cumDeiadjutorio, quantum in te eft , hærefum oppugnator., ob omni
potentis Dei reverentiam , v Apoſtolicæ Sedis , noftram , ac pro confer
vatione Principatus prædicti , & falute animarum , diligentius etiam atten
dendo a
Minorum . 39
te divino conſpectui repræfentes , quanto hoc opus fidei fuper omnia pietatis
officia gratius divinæ oculis majeftatis accedet . Ceterum , præfatum Inquiſi
torem , & alios in iis , quæ ad predictum Inquifitionis officium pertinent ,
fuper quibus favoris & auxilii tui partes fiducialiter duxerint requirendas ,
ob divinam bu Apoſtolicæ Sedis reverentiam atque noftram , habeas propen
fius commendatos, teque eis propitium exhibeas ac benignum , ita quod favoris
tui fuperpræmiffis aſiſtente præfidio , commiff & eis Inquiſitionis officium con
tra rcfperfos labe predicta , ad laudem Dei ,& pro falutefidelium in decretis
Abet multorum frequenter repetita fed ingrata relatio Quc. ut in præ- Ibid . epiß. 9.
H cedenti diplomate .
III .
" F Ibidem epip:6
.
favit auditum , quod principe tenebrarum , humanæ falutis æmulo ,
noccndique cupido , conſuetis nequitiæ fimulis procurante , magna hæretico
rum caterva de multis o variis partibus congregata , ad Principatundi
Bofnen. in confinio Dalmatia conftitutum , fub fiducia inibi feminandi ob
fcænos errores , tuteque nocendi confluxit ( vc. ut in præcedenti bulla ufque
ad rabiem beſtialem . Cum igitur predictorum hæreticorum nefanda , fed
eliminanda ſeductio in dicto Principatu , ficut afferitur , jam multas animas
labe reſperferit , feu infecerit hærctice pravitatis , dittufque Principatus
tua , ficut accepimus , ſit ditioni ſubjectus , ac propterea deceat cu expediat
cum omni cautela studio, e proviſionis acceleratæ remedio de Principatu pra
ditto pertem hujufmodi radicitus extirpare , ne paffim vagari permifla inta
Etas adbuc Chrifti oves morbo ejufdem pravitatis inficiat , & in vicinis Pro
vinciis periculofius dilatetur : ferenitatem regiam rogamus kortamur in
Co
40 Annales
eodem Domino Jeſu Chriſto , tibi nihilominus per Apoftolica fcripta mandan
tes , quatenus ob reverentiam Apoſtolicæ Sedis du noftram , acpro falute ani
marum , ad eliminandum o extirpandum dictos hærcticos de Principatu pre
dieto opem præpares do impendas congruentem , regio culmini , du ejufdem
Provincia ftatui opportunam , ac piæ ſollicitudinis zelum contra eoſdem ho
ftes faviffimos animarum ad requiſitionem dilecti filii Fabiani Ordinis Fra
quiſitionis negotium .
V. Rectori Marchiæ Anconitanæ , Joanni de Ancona , & Servo -dei de
Ibid. fol. 81 . Peña Ordinis Minorum Inquiſitoribus , quædam præſcripſit circa Guidonem
Epiſcopum Aretinum ,nec non Jacobum Cini Malagaliæ civem Firmanum ſe
vere puniendos propter favorem hæreticis & idolatris exhibitum . Similiter
. fol
Fr.Michaelkol- præcepit Lamberto ejuſdem Inſtituti in provincia Romandiolæ Inquiſitori ,
fus Inquiſitor in ut procederet contra quoſdam clericos , & laicos fædus ineuntes cum hæreti
Valle Spoletana, cis damnatis , quibus auxilium præbebant & domicilium . Occurritmemoria
hoc anno alterius Inquiſitoris in Valle Spoletana Fratris Michaelis Rolfi Ful
ginatis .
Capitulum gene VI . Celebrata ſunt hoc anno Lugduni comitia generalia , quæ tamen
fale 41 .
prius Miniſter generalis Cæſenas indixerat Pariſiis habenda . Timuit Lute
Marian b.4.c.8.
Marc.2.. par.lib. tiam convocare Patres , ſuſpicatus , uti objecit Gerardus Odonis ejus in ge
8. cap . 13 . neralatu ſucceſſor , Pontificem per ſuum Nuncium acturum cum Carolo
Odom. in epos ad Rege , ut fua auctoritate , qua propter plurima in Ordinem collata benefi
Cafenat. cia , pollebat apud Rectores ejuſdem , vel potentia cogeret eoſdem ad re
vocandam declarationem de paupertate Chriſti , quam in capitulo Peruſino
ediderunt . Liberius itaque res Ordinis peragendas ratus Lugduni , ibi
Temerarius Ge- comitia celebravit . Gerardus hic Pontifici familiaris , Cæſenati infenſus multa
rardiOdonis co
natus.
propofuit Patribus , quæ minime probaverunt ; illud præſertim , quod præ
ceptum de non recipienda ullatenus pecunia per ſe vel per interpoſitam per
ſonam abraderetur e regula : ut hac ratione , inquit , caveretur confcientiis
Fratrum , qui difficile hoc obfervant , & tollerentur tot ſcandala & conten
tion
--
Minorum .
41
tiones, quæ circa paupertatis obfervantiam inter Fratres excitabantur . Sa- Moritur Diony.
cram & intactam voluit conſtantiſſime Cæfenas cum Fratribus normam vi- fus Rex Lulia
niæ .
vendi a fancto Inſtitutore præfcriptam , & indignabunde tulerunt Gerardi ADDITIO
conatum . , Ibidem decretum ,ut in Provincia Hiberniæ quatuor Prioribus PATRIS
WADDIN LUCÆ
GI ,
99 Cuſtodis quinta adjiceretur , & Corcagienſis nuncuparetur .
VII . Mortuo. Scalabi hoc ipfo anno, poftridie Nonas Januarii Dionyſio Marc. 2.par.la
Luſitaniæ Rege , ſanctiſſimæ foemina Eliſabethæ Aragoniæ , de qua fæpius 8.cap.30:01 feqq.
lib.i.ca
Freyere p.
prælocuti fumus multorum annorum conjuge , illico religioſiſſima Regina ſe 13.ſeq.
recepit in ſecretum cubiculum , & veſtem obſoletam , qualem Clariſſæ in- Legends MSS.
Proceffus cano
duunt , & eo animo jam pridem domi in ſcrinio reverenter repoſitam , ut ſi niz.
Regi ſuperſtes eſſet , ea vivens uteretur , fi ante moreretur , eadem invo- EliſabethaRegi
na veitem induit
oſcu Clarillarum
luta iret ad ſepulturam , purpura depoſita , libentiſſime amplectitur ,
latur ac ſibi circumdat : detonfoque aureo capillitio , & regali abjecto diade
mate , candidum linteum capiti obvoluit : gemmato præterea perizonio con
tempto , funiculum rudemregio pectori ſubligavit . Hac fpecie proceſſit in
aulam procerum nobilitate frequentem , facibus illuſtratam , regio cadavere
X. Deinde quaſi ad prædam converſa , feipfam fancte religiofeque fpo- Pretioſas veſtes
liavit : multiplex genus pretiofæ veftis auro bombycinoque textæ , fumptuo- in facram fu.
Tom.VII . F lifque rertit .
42 Annales
In lib. ſecret .ca. XII .. Icet cariffimi in Chrifto filii noſtri Alphonfi Regis Portugallis
meral . fol. 39.
L illuſtris nati tui littera nobismilla , clare memoria Dionyſii
Commendatur
Dionyſius Rex Regis Portugallia , viri tui obitum nunciantes non indigne amaricaverint
Lufitaniæ . mentem noftram , cum non potucrimus de tam devotiſſimi e cariffimifubſtra
pauperes ſibi juxta voluntatis & difpofitionis divinæ beneplacitum fint fub
ječti, Excellentiam regiam deprecamur , quatenus prémiſa , nec non eo
fælicem obitum , cujus animam veluti devoti & Catho
prædiéti Regis viri tui
lici
Minorum .
43
XIII . His Pontificis litteris amplius excitata, illam protinus inivit vitæ Statuit fibi Do
rationem fanctiſſima Vidua , ut de fevera illa diſciplina, & incredibili inedia, monafterium
quam florente & integra ætate ſervaverat incorruptam , nihil remiſerit, fed Clariffarum .
potius ex conjugis morte majorem ſpiritus libertatem adepta ,affecto jejuniis
corpuſculo , laboribuſque confumpto , & ſenectute ipſa defatigato onus fo
lito majusimponere non dubitarit . Etenim vitam fimilem veſtibus inftituere
Mona
cupiens, palatium inftar parthenonis fibi familiæque ſuæ erexit prope
fterium Sanctæ Claræ a ſe paulo antea Conimbricæ inchoatum , non modo
ut præſentia ſua opus urgeret , brevique ad eam , quam fuperius memoravi,
mus, perfectionem perduceret ,verum etiam ut illuc ingredi ſibi facile , ac fas
ftabulo remanſerat , cum jumento mire eft fervatus à trabibus , quæ parieti
altera parte , altera pavimento adhærentes carinatum fornicem efformarunt ,
& a toto pondere ruentis tecti puerum defenderunt. Haud enim pati poterat
Eliſabetha inde provenire cauſam mortis alicui , præſertimi pauperi , & inno
centi,unde ipſa vivens id maxime genus hominum alere ac fovere conſueviſs
fet • Vidi ipſe , dum Conimbricæ Theologiæ operam darem , & fæpe inviſi
non ſine veneratione antiquitatis rudera , & fanètitatis monumenta ,incom
poſitos illos muros , intra quos compoſita & pacatiffima illa anima tot fres
quentavit pietatis exercitia .
XV . Perpetuas ſecum habebat in palatio piorum ftudiorum comites , Reginæ foçix &
cxercitia .
quinque Virgines Clariſſas , quibuſcum ita diurnas , nocturnaſque horas
dividebat , ut modico ſomno refectæ diu ante lucem vigilarent onines , di
etifque priusmatutinis precibus , & iis , quæ ad primanı recitantur horam ,
tribus facrificiis faciendis intereſſent; primum in privato ac pone cubiculari
facrario , aurora adhuc dubia ; cum folis quinque illis divinarum rerum fo
ciis Regina audiebat ; ad fecundum quod folemni ritu fiebat pro defunéta
Rege Dionyſio , procedebat ipſa cum tota familia multa , jam die in publi
cum Regis ſacellum : tertium erat ejus diei proprium , cui , ſi feſtum eſſet ,
concio de divinis rebus ex more ſuccedebat , nec Regina Templo exhibat ,
nili recitatis, quæ fupererant precationibus uſque ad eas , quæ hora nona di
ſom . VII. F2 çun
44 Annales
Fratrem , & regni hæredem , quigabdicato ſceptro , fub paupere veſte & regula
Minorum maluit Deo inſervire , quan vana inundi ſpecie ineſcari. Petrum
Riparcurtiæ Comitem ,ſuum ex Fratre Jacobo Rege Aragoniæ nepoten ), Mi
noribus addictiffimum , poftea in urbe Valentina Ordinem eumdem fancti
Franciſci folemniter profeſſum , fingulari præditum virtute , qui filios & am
plas facultates contempfit , ut fub fancti Franciſci vexillo Deo inſerviret .
Præ
Minorum .
45
1325 . ANNO 9. & 1o . ANNO 11. & 12. RUM ANNO 118 .
Præclara quidem erant hæc exempla , & quæ animos remifſiores inflammare
poffent ad virtutis amorem ,ad contemptum humanarum rerum ad coeleſtium
æftimationem . Cæterum Eliſabetha , in cujus pectore majora nutriebantur
incendiaghis flammis ſuperior erat , neque ulla ratione retardari poterat quin
ad altiora contenderet ; aſpirabat enim ad perfectam omnino , religiofamque
vitam , non modo veſtibus ſed etiam compoſitis ad fanétæ Claræ normam
moribus , nuncupatiſque votis palam profitendam .
IN
s
ale
46 Ann
XXII . Certa vel fictum eſt hoc chyrographum, vel Notarius , aut Ami
nuenſis erravit in anno : etenim diu ante Lxni, obiit, & hoc ipfo mcccxxv ,
ex hac vita exceſſit Dionyſius conjux , ante cujus obitum fignificatur factan }
efſe hanc declarationein . Fortaſſís pro fexageſimo , ſcriptum erat vigefimo ,
qua ratione concordari poterit tempus cum iis , quæ in chyrographo india
cantur . Quod qı ſuis numeris conſtet , & fua virtute ſubliſtat , nihil adhuç
impez
Minorum .
47
impedit , quin poftea tertium fancti Franciſci Inſtitutum fit amplexa .Etenim
quantumvis dicat & declaret ſe in receptione cordulæ , veſtis ac veli prædi
& torum , vel alias non velle aut intendere votum folemne, aut fimplex emit
tere ,
aut ulli Ordini , aut regula , aut collegio , vel perſona ſe vel bona ſua
aliqualiter obligare : attamen omnes univerſim auctores conſpirant , eam
poſt mariti mortem , & delatum habitum prædictum , voluiſſe Clariſlis no
men dare , & cum eifdem regularem vitam profiteri . Si ergo tunc mutavit
intentionem , neque voti compos fi erii potuit propter adverſum optimatum
fier
conſilium ; quid tollit , quin minus tunc voluerit ſaltim mitius jugum tertii
Ordinis ſubire ; & cum non potuit ſub ſecundo egenis , & regni adminiſtra
tioni deeſſe , potuit ſub tertio piis & regiis minifteriis adeſſe ? Atque ita
feciſſe , præmiſſo rei examine , declaravit jam pridem ifthoc peculiari diplo
mate ſanctiſſimus Dominus Urbanus VIII . ad preces Joannis a ſancto Ber
nardino, tum in Romana Curia Ordinis Procuratoris , litteris & rerum agen
darum peritia conſpicui .
XXIV . Quia plerique in malum torquebant fenfum , & fecundum ſuas Marian. cit. c.s.
animi affectiones interpretabantur aliqua ex Poſtilla fratris Petri Joannis
Olivi , eam , ita petentibus ipſis Minoritis, interdixit omnibus Joannes Pon
tifex hoc anno ,die octava menſis Februarii , quantumvis ille ſub mortem , &
Condemnatur
in ſuis ſcriptis omnia ſubjecerit correctioni fanctæ matris Ecclefiæ . Patres poſtilla Petri
capitulares , ut decreto ſe conformarent Pontificio , Fratribus notum volue- Joannis.
runt, opus hoc fuiſſe prohibitum , nec licere cuipiam illud apud fe tenere .
Ceſſante fcandalo & contradictione adverſariorum , Sixtus IV . facultatem
fecit
s
le
na
An
48
Tom.s,an, 1297. fecit omnibus legendi iſthæc commentaria . Alias longius egi de iſtius ho
#. 33.0 feqq.
minis vita & doctrina ; eumque liberavi a multis injuſtis , quibus aſpergeba
Blov , bec anno tur, calumniis . Miror valde , Bzovium inſinuare ,eum ſub hoc tempore vixif
8.10
fe , atque eumdem cum iis , qui ſpirituales vocabantur , occaſionem dediſſe
Pontifici , ut hoc anno conſtitutionem Ad noftrum , de regularibus inter
extravagantes communes promulgaret , quia affirmabant , inquit , magis ſe
fructificare inter Græcos , Sarracenos , & Tartaros , quam inter Latinos .
Petrus autem hic obiit anno MCCXCVII . & extravagans neque verbum
vero pro his & aliismultis , quæ huic Petro impingit Bzovius ,
miſit. Çitat
Richardum Cluniacenfem , quem ſub Friderico I. Imperatore anno MCLX ,
floruiſſe fcribunt Guillelinus Eyfengrenius , Sixtus Senenfis , Pofſevinus
& ſub Adriano IV . qui electus eſt anno McLIV . eum reponit Volaterranus -
Qui ergo fieri potuit , ut ante centum & plures annosmortuus , teſtis eſſe
potuerit condemnationis hujus Apoſtillæ hoc tempore factæ ?
Fr. Venutus Epi XXV . Aſſumpſit hoc anno Pontifex ad Epifcopatum Catacenfèm vul
Scopus Caracen
go Catanzaro , in ulteriori Calabria ſub Archiepiſcopo Rhegino , vacantem
fis .
per mortem Jacobi , fratrem Venutum , in difcordia ſimul electum cum Gual
tero Archidiacono ejuſdem Ecclefiæ , ante mortem Clementis V. Duravit
lis & aliquorum , qui adverſabantur Venuto , contradictio ad hoc uſque
tempus , donec tamdem hoc anno electionem , non obſtantibus quibuſcum
que , Pontifex confirmavit : Dudum pro parte , Kal . Martii . Ad Epiſcopatum
Fr.Gerardus Gi . Girapetrenſem , fub Archiepiſcopo Cretenſi fratrem Gerardum , per transla
rapetren .
tionem Thomæ ad Agyenſem : Regimini univerfalis , Idibus Februarii . Ad
Enagdunen . in Hibernia, ſub Archiepiſcopo Tuamenfi,per translationem Ja
cobi ad Conerenſem vacantem , tranſtulita Clonfertenſi, licet indebite in ea
Frater Robertas proviſum fratrem Robertum : Petit ex ſuſceptæ ſervitutis , Idibus Noven
Enagdunen.
bris . Præceſſerat in eadem frater Gilbertus etiam Minorita , qui dum in
Archiepiſcopum Tuamenfem , qui eum
iliter Enag Curia litigaret contra Malachiam
FraterGilbertus
fim
dunen . Epiſcopatu fpoliavit , & per ſuuin procuratorem contendebat , Ecclefiam
hanc non Cathedralem , fed Parochialem efle , ex hac vita difcefſit Romæ ,
cui ſubſtitutus elt Jacobus : ſed mox ad Coneren. translato , collata eſt Ec
clefia , quam Cathedralem cíle voluit Pontifex , prædicto Roberto , qui exi
guo in ea tempore fedit , uti notat Wareus , qui refert , mitram , baculum
XXVI . Graviſſima negotia pluribus litteris contenta , hoc anno commi- Gravia negotia
ſit Pontifex fratri Paulino Epiſcopo Puteolano , de quo fæpius eginus ſur tonifa Fr. Pau
Campaniæ Sabinenſis , & Provincia Romana Patrum Conventualium , de Rodule fole 260 .
1
quo nihil ultra invenio . Inchæ in inſula Balearium vulgo Majoricha , cujus Conv . Inche .
Éccleſiam ferunt conſtruxiſſe Epiſcopum Sinam , de quo egimus alias , re Tom.3.65.1338 .
XXVIII. Diximus etiam anno præcedenti,extrụcta jam ſub hoc tempore Lituania
36 paffi
, Minoricæ .
bina Cænobia Minorum in Provincia Lituaniæ , ubi fidem jam plantaverant,
& ſuo ſanguine rubricaverant triginta fex Fratres Minores variis temporibus
occiſi , quorum aliqui jacent Vilnæ ad Monafterium inſigne fanctæ Mariæ de
Arena in cæmeterio fub columna lateritia , alii projecti ſunt in Vilianiam
nem , alii viginti octo ſepulti ſunt ad fores templi ſanctæ Crucis , ubi hæc
leguntur carmina , a Reverendiffimo D. Joanne Anchuſeniz electo Kyo
wienſi ibidem in tabella appenfà , anno MDXLV. ob recuperatam valetudis
pem eorum interceffione ,
PA Litterz Apoft
hilominus nonnulla ab Apoftolica Sede emanata , quæ Religioni
honorem Ordi.
9 diſcriminum hoc tempore defluente , honorem cuftoditum oftendunt , nis .
nofter Indiculi Auctor : etenim fummus Pontifex quemdam fratrem Ni- tica
Indicul. ex V'a
» colaum ad lecturam ſua auctoritate promovit : Laudabilis dve. x111 . Ka
9» lend . Martii : fratri Franciſco de Montefiaſcone executorialem tranſini
ſit: Pro parte Qvc. cum Rectori Spoletano pro Inquiſitoribus Minoritis :
» Litteras tuas 'buc. & fratri Joanni de Æmilio , & ipfi Inquiſitori contra
» Fratricellos : Ad audientiana nostram duc. Kalend . Martii ſcriberet . Car
» dinali etiam fancti Theodori ſecum Fratres noftros aſſumere poſſe duo
9 bus diplomatibus cjuſdem tenoris : Cum te duc. xv . Kalend . Maii con
*
» ceſſit. Sed contra quemdam Epifcopum pro fratribus Joanni de Ancona * Hujus expedit.
& Servodei de Peña Inquiſitoribus Marchiæ : Idem Epifcopuscvc. Vita etiam
ad buncAnnalisis
ann.nila
Kalend. Junii : Et cum nos venerabiles Cuc. Nonis Julii : necnon pro minit .
Tom . VII. G 2 iiſdem :
52 Annales
» illius loci Dominam , & filiam D. Joannis Alphonſi de Meneſes & Albu
w querque , a quibus nobiles familiæ , præſertim Albuquerquiorum propa
» gatæ fuerunt : porro Alphonſus & Thereſia præfati Jugales in Monaſterio
ſanctæ Claræ de Vivaldo Ulyſipone , ab iiſdem fundato jacent .
A R
Minorum .
53
A R G / M E N T U M.
1
Frater Andreas de Perufio de Ordine Minorum Fratrum divina permiffione
vocatus Epiſcopus , R. P. Fratri Guardiano Perufini Conventus
Jalutem do pacem in Domino fempiternam .
erant, donavit in vita , do in morte reliquit , qui primus eamdem Cathe- PrimusCaytonis
Epiſcopus frater
dram fufcepit . Mortuo autem dicto Epiſcopo, inibique fepulto, voluit Ar Gerardus .
chiepiſcopus in eadem Eccleſia me facere fuccefforem , fed hujufmodi locationi
& fuc
54 Annale
s
Secundas frater & fucceffioni me non præbentc affenfum , ipfam contulit fratri Peregrino
Peregrinus : Epiſcopo memorato , qui illuczhabita opportunitate ,fe contulit, & poftquam
paucis annis rexit eamdem ,anno Domini mcccxx11 . in craftino Octave Apon
Stolorum Petri do Pauli diem claufit extremum , ante cujus difceffum per qua
tuor fere annos , ego qui in Cambaliech non eram , confolatus ex aliquibus
caufis , procuravi quod difta Alafa feu eleemofyna Imperialis mihi daretur in
præfata civitate Caytonis , qua diſat a Cambaliech itinere hebdomadarum
An.1325 , Hole III . Diximus alias, gravem commendatam Minoritis Provinciam inqui
Minoritæ infti- rendi in hæreticos per univerſas Sclavoniæ & Boſnæ Provincias , eaque fun
tuuntur foli Iing ctum ſub hoc tempore fratrein Fabianum in partibus Serviæ , Raffiæ , Dal
& Sclavoniæ . matiæ , Croatiæ , Bofnæ , Iſtriæ & in Archiepiſcopatibus Duracen . Antiba
ren .
Minorun . 55
IV .
Uerelam dilocti filii Fabiani Ordinis Minorum Fratrum , Inqui- Ex tom . 1.an.11.
fitoris hærctica pravitatis in Provincia Sclavonia da Principa- ep.31.
Q
tu Bofnen. auctoritate Apoßolica ſpecialiter deputati , recepi
mus continentem , quod licet felica récordationis Nicolaus Papa IV. per fuas
litteras jpeciales Fratribus dicti Ordinis Minorum in dicto Principatu Boſnen.
.
officium Inquifitionis pravitatis prædofta duxerit committendum , prout in
diétis litteris plenius continetur , ac deinde piæ memoria Bonifacius Pa
pa Vill. prædeceffor nofter dilecto filio Miniſtro Provinciali Ordinis Fratrum
que noſtra intentionis non fuerit , nec exiſtat, Inquifitionis officium labis
prædiétæ per Sedem eamdem dudum conceffum eifdem Fratribus Ordinis Mi
norum in partibus fupradictis , dictis Fratribus Ordinis Prædicatorum coma
mit
56 Annales
mittere , vel per Litteras noftras predictis Inquifitoribus dicti Ordinis Mino
rum ſuper dicto officio in . præfatis Provinciis feu partibus in aliqua derogare,
no diftarum litterarum noftrarum prætextu dictum officium, quod abfit , vaa
beat empediri, tibiap univerfis og fingulis Fratribus Ordinis veftri prædicta
Inquifitionis offictum in diétis. Provinciis , feu partibus , quæ in dictis privi.
legits , feu litteris Apoftolicis dictis Fratribus Minoribus conceffis fpecialiter
exprimuntur , interdicimus exercendum , vabis auctoritate Apoftolica diſtria
Hius inbibentes , ne de pra ditta officia in Provinciis do partibus fupradiétis
in diétis privilegiis , feu ſitteris dictorum Fratrum .Minorum expreffos., vos
intromittere præfumatis ; quinimo quoad Provincias partes, prædiftas
prefatas litteras noftras fuper dicto officio tibi , præfate Prior , vel aliis qui
bufcumque directas , revocamus., caffamus d . irritamus , og nullius exiſtere
Ibidem epift. 442. Nillis , fill cariffime, que adexaltationem Catholicæ fidei , exter
I minationem håretice pravitatis reſpiciunt , celfitudinem tuam eo.lia
Jbidem opit. 33. VI . Uerelam dileéti filii Fabiani dus. ut in fecundo diplomate muta
tis mutandis uſque ad finem
Q
Alia committa VII , Confluebat ex variis partibus ad Principatum Boſmenſem in conti
rur munla Inquis
fitoribus Mino . nibus Dalmatiæ magna hæreticorum caterva , quibus ut obvius iret , eoſque
fliis .
inde expelleret , fcripfit Pontifex ad Carolum Regem Hungariæ . Similiter
in provincia Romandiolæ magnæ erant colligationes impietatis contra Pon
titi
Minorum ,
57
opem preparares & impenderes congruentem , Regio culmini & ejufdem Pro
vincicflatui opportunam , pia ſollicitudinis zelum contra eofdem boſtes fevif
fimos animarum ad requifitionem dilecti filii Fabiani Ordinis Fratrum Mino
rum Inquiftoris pravitatis prædiétæ , in partibus illis , auctoritate Apoftolica
deputati , & aliorum Inquifitorum diéti Ordinis auctoritate prædi& ta deputa
torum in illis partibus, & deputandorum in antea , & eorum cujuslibet viri
liter aſſumendo , pracipiendo etiam dilecta filia Principi Bofnen. ut dictos
inimicos fidei de dicto Principatu radicitus extirparet , ut non folum , qui
retti effent , perfeverarent incolumes , fed etiam eorumdem hæreticoru
m fedula
Etione decepti , confutatis & abjuratis erroribus, ad lumen veræ fidei remea
rent , diftumque Fabianum , o alios Inquiſitores præfatos , in iis , quæ ad
1
di &tum Inquiſitionis officium pertinerent , fuper quibus auxilii & favoris tui
partes ducerent fiducialiter requirendas , ob reverentia ejufdem Sedis atque
m
noſtram , وhaberes propenfius commendatos , teque illis exhiberes propitium doo
benignum . Cum itaque , ficut ejufdem Fabiani Inquiſitoris relatione didici
muis , ferenitatis tuæ grata ſinceritas eumdem , ob ejuſdem Sedis reverentia
m
atque noftram , gratiofe excepit , co benigne in iis , quæ fidei favorcm refpi
ciunt, pertractarit, Celfitudini tua fuper his gratis affectibus gratiarum re
ferimus aétiones , magnitudinem regiam iterato rogantes , ut eidem Fabiano ,
o aliis Inquiſitoribus fupradiétis auctoritate Apoſtolica in illis partibus de
putatis , & in poſterum deputandis, in omnibus , quæ ejufdem fidei promotion
nom reſpiciunt , de favorem præstes auxilii cu confilii tui opem , prout tam
favorabili , pioque negotio videris expedire ; ita quod Inquiſitores prædikti ,
Regii favoris fulti præfidio , hujufmodi Inquifitioni officium contra reſperſos
s
labe prædiéta , ad laudem Dei , a pro falutefidelium in decretisfibi provinciis
ſecurius c efficacius valeant exercere . Dat. Avenion.11. Idus Auguft, anno xi .
Tom . VII . H Di
58 Annales
Inquiſitor Spo X. Præter hos Inquiſitores exercebat id ipſum munus in Ducatu Spo
lètanus Fr.Fran- letano frater Franciſcus Damiani Minorita, fanctæ Claræ de Montefalco fra
Zx Tomo 1. anni ter , cui Pontifex commiſit hoc anno poteftatem abfolvendi Joannem de
10. fol. 325 . Amelia Archidiaconum Foro -Julien. Rectorem Ducatus Spoletani, a qui
buſdam cenſuris , commendavitque , ut folerter ageret contra Mutium Ca
Ex ſecret
fol. 247 .an.jo. niſtrarium Tudertinum , Ecclefiæ rebellem . Univerſis etiam fcripſit Inqui
ſitoribus , ut fevere animadverterent in deferentes Sarracenis ferrum , arma,
lignamina , aut aliis modis auxilium vel conſilium præbentes contra Chri
ſtianos , quæ fui prædeceſſores Nicolaus IV . & Bonifacius VIII . atque ante
hos Concilium Lugdunenſe graviſſimis prohibuerunt decretis .
XI . Aſſumpti hoc anno ad Epiſcopatus Fratres aliquot : ad Calviên :
Feroep opeus
Scopus , Epi- vulgo Calvi , in regno Neapoletano , ſub Archiepiſcopo Capuanos per mor
Calvies.
tem Joannis vacantem , frater Petrus Lector Averſanus per formam compro
Scarpaten. frater miſſi concorditer electus : Inter cetera xvii . Kal . Februarii. Ad Scarpaten.
Nicolaus de Ma
chilona . in Græcia, ſub Patriarcha Conſtantinopolitano, per mortem Nicolai , Vene
tiis defuncti , frater Nicolaus de Machilona : Summi difpofitione Rectoris
Auximanus fra . VII .
ter Simbaldus . Kal . Junii . Ad Auximanum in Piceno , immediate ſub Pontifice Ro
mano , per mortem Berardi , frater Simbaldus Miniſter Provinciæ Anconita
XII . Conceſſit hoc anno varias Indulgentias Pontifex Fratribus Cæno- ſentis
Conven, Weel
bii Weelſenfis , oppidi in Germania , ad Trunam amnem , quod ſub anno Epift. 872,
præclaris Virginibus .
XIV . Amplam fecit poteftatem Pontifex hoc anno Eliſendi de Monca- Epi57.803.
da , tertiæ JacobiII. Regis Aragonum conjugi, ut Monafterium Clariſſa- Monafterium de
rum ædificaret infra Terraconenſem Provinciam , in loco ſolitario per 111.M.P. Petralbis .
ab hominum converſatione remoto , quem Miniſter Provinciæ Aragonix
Fratrum Minorum idoneum judicaret : Inſignis devotionis . Kalend . Februa
Tom . VII. H2 rii .
60 Annales
rii . Obtenta hac facultate , non diu hæſit quin manum operi admoverit , &
in amoeno loco extra civitatem Barcinonenſem pulcherrimum & capaciſſi
mum pro fexaginta Clariſſis , & duodecim Sacerdotibus , ſex Minoritis , &
totidem ſecularibus Monafterium ædificaverit , feu inchoaverit hoc ipſo
anno , fub invocatione fanctæ Mariæ de Petra Alba , uti Pontificia diploma
Gonza, in Prou.
Cataloniæ Mon , ta , ſub anno ſequenti a me in regeſto producenda , teſtantur , licet Gonzaga
a Petralbis cognominet , propter emptum ædis fundum a vulgari quodam vi
brevi abſolutum eft, qua de cauſa in bullis Pontificiis citatis æque Rex ac
Regina Monaſterii fundator nuncupatur , & nos alias eidem ſtructuram hanc
Tom.2. an ,1233. attribuimus ; diplomata etiam Pontificia non niſi anno ſequenti data , jam
conſtructum Monaſterium , & Regem adhuc vixiſſe aperte enunciant . Ille
Zurit.lib.6.An. non nifi ad anni finem , iv . Nonas Novembris obiit , depoſito funere ad
na l. cap.75 •
ædem Fratrum Minorum in eadem urbe Barcinonæ , ubi etiam ſub id tem
Jacobus II. Rex poris ſepultus ejus nepos Fridericus , cujus genetrix Thereſia conjux Al
dericus neposle phonſi Infantis , qui Jacobo fratri in regno ſucceſſit , hujus nominis quartus,
pulti ad Minores ſepulta fuit in æde Minorum Cæfar -Auguſtana , paucis diebus ante ſoceri
Thereſia Prin obitum , quippe quæ xxu . O & tobris diem clauſerit extremum .
ceps Valentie . XV . Primæ diſciplinæ regularis magiſtræ evocatæ ſunt ex Coenobio al
tero ſanctæ Claræ ejuſdem urbis , quod poftea cvaſit Benedictinum . Hoc
vero perpetuo ſancta Claræ obſervavit Inſtitutum , ſub regula Urbani IV . &
cari . Votis annuit Deus , conceſa Angelæ ſalute , & Delphina ex hoc mundo
translata . Corpus poft annos quatuor exhumatum incorruptum , illæfum
que inventum eſt .
& Canonicus quidam Auguftanus ejus frater , Baronum illius oppidi filii ,
paulo antea conſtruxerunt. Prima Abbatiſſa fuit ipfa Anna , cui dum non
fuppeterent facultates Coenobium reædificandi , fub magnis loci & habita
tionis anguſtiis vixerunt Sorores , uſque ad annum MCCCCLxxi . quo pio
ruin liberalitate inſtauratum eft totum domicilium ex lapide , una cum fan
eti Franciſci facello . Poſuit primum Cænobii lapidem in Vigilia ſancti Be
nedicti vir nobilis Ulricus Schweichardus ſenior , qui jam xxxII . annis erat
Cænobioli Præfectus. Alterum in facelli fundamentis pofuit Andreas Ro
verus Theologiæ Doctor, & Ecclefiæ Kauffberen . Parochus, præfente Oppi
di conſule Conrado Heghel, Monafterii primiceria Anna Scherichina .
Reformatum eft Monafterium anno MCCCCLXXXVII . ſub Tertia Regula fan
ti Franciſci .
XVIII. Cum plura bona legata a piis viris Monaſterio Clariffarum Sa
lamantino , & alia quæ juſtis titulis eiſdem debebantur , Miniſtri Regii oc
cupaſſent in Sororum præjudicium , fcripfit Pontifex graviſſimas litteras ad
Alphonſum Caftellæ & Legionis Regem , utpermitteret Sororibus pacifice
poffidere , quæ juftis titulis repetebant: Si ad examen , vi . Kalend. Decem
bris . Ad preces Sanciæ Reginæ Siciliæ plura ſtatuit Pontifex circa electio
nem aut depoſitionem Guardiani Monafterii Clariffarum Corporis Chriſti
urbis Neapolitanæ , & circa alienationem , permutationemque bonorum
I. Ummus Pontifex Decretalem : Super Cathedram , quæ eft in Cle Renovat Ponti ,
mentinis , in c . Dudum innovata , hoc anno obſervari juſſit nova fex conſtitucio .
nem
o data conſtitutione , cujus tenorem hic referre non gravabor .
» feu quibufvis aliis communiter , vel divifim a præfata Sede ſit indultum , Excommunicari
» quod excommunicari , fufpendi , vel interdici , feu extra vel ultra , circa ne poffint quan
, poffint , per litteras Apo-
vel alio quocumquc modo ad judicium vocari non doque aliquibus
» ftolicas non facientes plenam & expreffam ,ac de verbo ad verbum de indulto
37 hujuſmodi , & de eorum perfonis , locis , hominibus, Ordinibus, di no
» ſtrum profequi valeat articulum etiam per alium inchoatum , quamvis idem
inchoans nullo fuerit impedimento præpeditus canonico : quodque a data
C: Gratum de ofio , præfentium ſit vobis , dounicuiqueveftrum in premiſlis omnibus do eorum
Jurifdi io per „ fingulis cæptis & non captis , præfentibus et futuris f præteritis licitum
citationem per- » procedere , ac fi prædicta omnia co fingula coram vobis cæpta fuiffent , &
peruatur.
jurifdiétio veſtra, & cujuslibet veſtrum in prædictis omnibus & fingulisz.
» per citationem vel modum alium legitimum perpetuata extitiffet , conſtitu
99 tione prædiltu fuper Conſervatoribus & aliis quomodolibet in contrarium
2 edita non obſtante. Datum Avenione x . Kalend. Februarii, Pontif. noſtri
9 an . XI .
- Idus O &tobris ; & generaliter ad eoſdem ibidem fcripfit : Cum ficut & c.
2. Per hæc vero tempora Subalpina Regio in Italia varios in Dynaftas divi
92 fa , iiſdem invicem armis concertantibus,plurimum affligebatur , ſubeun
Ex valid . » tranſitum , ut Guillelmo : Dudum pro &c. viii. Kal. Martii , Conrado ,
& Franciſco , necnon Petro , ut indicatura Petro de Alva & Aſtorga .
92 Ceterum nonnullis adhuc favoribus ſingulariter conceſſis , Fratres de Pera
» ſcriptis hæc excepit , hunc Vladiſlaum putat Lacticum , jam hoc tempore
w in Poloniæ Regem cum Benedictione Joannis XXII . inauguratum , antea Cafim . Biern ,ar.
20.7.10.
9 magnanimi Ducis nomine nuncupatum : hunc vero ſingularem favorem
„ illis impendiſſe , ob inſigne beneficium ab iiſdem alias libi collatum , cum
! » , in vitæ difcrimine verfaretur , anno mccxc . Etenim Henricus dictus
و. رProbus per Henricum Legnicenfem copiarum ſuarum Ducem , Vladiſ
, laum Lofticum Cracoviæ inter præſidia militum obſervantem præhendere Michol.3.6.63 .
» vel trucidare ftudebat. Favebant Probo improbi cives, qui noctu urbis
9 apertis portis , clam ejus armaintroduxerunt : tarde Vladiſlaus præſen
tiens hoſtes præfto & intra muros adeffe pedes in Monafterium Franciſca
» norum profugitga quibus (ut ait Miechovius ) in habitu Monachali per mu- Sup.ad.an. 1298
» rum demiſſus , ægre manus hoftium evafit : & ob id gratum Principem in * 3 .
» converſa melioris fortunæ rota , Minoribus præfatum beneficium credibile
9 eft præftitiffe ; quibus & Conventum Radziovienſem fundavit , ut præ
diximus . Sed anno fequenti Monaſterii Znoimæ immunitas ab oneribus
» conceſſa a Joanne Rege Boemiæ & Poloniæ rem obfcurat .
IV . Eodem anno MCCCXXVI. duo Fratres Minores Poloni , Lucas & F. Luc. & F.Va.
ر,د Valentinus ,ob prædicationem fidei Catholicæ , poft dira ſuppliciorum ge- lent.MM .
s neraga Barbaris in Livonia occiſi ſunt , ſepulti ibidem in Civitate Cereth ,
2 XII . Februarii, miraculis clari , de quibus Stodiſlaus Baſcus Cuſtos Pof
99 nanienſis in fuis chronicis , & Martinus Baronius Jaroſlavienſis in Cata
99 logo Sanctorum , quos citat Caſimirus Biernaſchi.
37 V. Ferdinandus Gonſaluez Regis Luſitani Alphonfi IV , aulicus , &
9 Dominus oppidorum Aguiar & Oriola , Eboræ fàtis functus , ibidem in
w celebri Conventu S. P. Franciſci intra mænia Civitatis , & juxta regia pala
! tia
ſito , in honorifico ſepulcro magnifice conſtructo conditus fuit , ad
1
9 , dita ſequenti inſcriptione .
A R
Tnm . VII . I
66 Annales
1327 . ANNO 11. & 12 . ANNO 13. & 14 . RUM ANNO 120.
A R G U MEN T U M.
Bellum undique I. Ub multiplici , & periculoſo bellorum incendio laborabat hoc tem
in Gallia Cilal
Spore Italia , præfertim regiones Pedemontium , Montisferrati, Sa
pina .
lutjarium , & univerfa fere Galliæ Ciſalpinæ , hoſtiliter & magna populo
rum ſtrage inter fe pugnantibus primum Roberto Rege Siciliæ & Philippo
de Sabaudia , ſecundum Manfredo Marchione Salutiarum , & prædicto Phi
lippo Sabaudo ; tertium Theodoro Marchione Montisferrati & Civibus ac
urbe Alexandriæ Statiellorum ; quartum prædicto Marchione Salutiarum &
Ex ſecret.an.ul. Friderico Filio ; quintum Roberto Rege & Manfredo , ac Guillelmo Ira
So mani 12.fol. tribus, aliiſque Marchionibus de Carreto ; & demum cuneis prædonum ex
82. feqq. Caſtro Siffredi Taurinen . dioec. & aliis locis vicinis erumpentibus , qui exci
Mitticur pacifica
cator Fr. Guil- tus viarum occupabant, & abſque ullo diſcrimine fanguinem innocentem
lelm . Alben .
effundebant . Miſſus eſt a Pontifice pacificator & nuntius Fr. Guillelmus Al
7.2
1. 40...
0 an.1321 . ben. Epiſcopus , ex Minoritis , uti alias diximus aſſumptus, adhibitis ſociis
Epiſcopo Aſtenſi, & Abbate Monafterii Burgi Sancti Dalmatii Aften . dioec.
qui pacem firmarent, pactas inducias conſolidarent , & in terminum produ
cerent longiorem . Cum vero Aſtenſis Epiſcopus nimia gravaretur ſenectute,
& gravi premeretur infirmitate , commiſſa eit univerſa cura Albenſi , & tra
ditæ in ejus ac Arnaldi deRoſeto Apoſtolicæ Sedis Nuntii poteſtatem ac cu
ftodiam arces Bennarum , fancti Albani alioruin que Caſtrorum Ecclefiæ A
ftenfis , Pontificiis & ſtatui pacifico illarum partium multipliciter opportunæ ;
qua ratione ſedata tempeſtas & facta eſt tranqnilitas magna . Compendio
fam hanc multiplicis & varii tumultus narrationem extraxi ex viginti quin
que bullis Pontificiis ad eumdemAlbenſem miſſis ,ut pro ſua in rebus agendis
dexteritate,Regem & Regulos pacificaret .
Varia commit
II . Varia etiam munera commiſit Pontifex hoc anno Inquiſitoribus Mi
tuntur Inquiſito
ribus Minoritis. noritis , fratri Joanni de Ancona , Servodei de Penna , & aliis ejuſdem offi
Ibid.an.11. ep. cii , ac Inſtituti viris in Marchia Anconitana , quatenus procederent contra
42. EN OO.
Ibid . fol. 68 . Guidonem de Petra -mala , olim Epiſcopum Aretinum a ſuo gradu per eum
An.13.17 . 1.13 .
van.1218 . n.14. dem Pontificem dejectum , de crimine hæreſis vehementer ſuſpectum , præ
& alibi cipuum Ludovici Bavari fautorem ; & inchoatum contra eumdem procef
ſum juxta juris apices abſolverent . Fratri Michaeli Monachi de quo alias
fæpius, in partibus Provinciæ Inquiſitori , ut quos comprehendit , & ſuis
detinebat carceribus, qui ex ergaftulis Joannis de Prato Ord . Prædicatorum ,
in partibus Carcaſlonen . Inquiſitoris, eidem ſub fida cuſtodia tranſmitte
Guillel.A tiæ in- ret . Fr. Guillelmo Aſtiz in eadem Provincia Inquiſitori , ut ad prædi
quiſitor Provin
ciz . etuin Joannem de Prato rernitteret proceflum , quem contra hæreticum
Indidem . relapſum prius indicatum in partibus Carcaſionen . firmaverat 2 ut eidem
III .Fr. Franciſcus Damiani , quem fratrem Germanum diximus Beatæ InfurguntTader
Claræ à Montefalco , Inquiſitor in civitate Tudertina , ejuſque diſtrictu car- tiniadverfus In
quiſitorem .
ceribus , Pontifice jubente , uti diximus anno ſuperiori, mancipavit Mu An. 1326.
tium Caniſtrarium de hæretica pravitate ſuſpectum . Irruit in eum populus , Ibidem .
cujus furori per fugam oportuit fe retrahere , evaſitque captivus tumultuan
tis gentis opera ex carceribus . De his excefſibus graviffimas ſcripſit Ponti
fex litteras ad poteſtatem & populum Tudertinum , quas ſimul cum aliis, in
quibus maxime laudat , & in officio confirmat fratrem Guillelmum Aſtien
ſem , hic ſubnectimus ,
IV .
0 gravius , filii , contra vos paternæ admirationis , & juftæ cau- ibid. ann.II.ep.
E fam invectionis habemus , eoque faucius offenſa naveritis intima 119.
cordis noftri, quo inſanius exceffiffe dicimini contraApoſtolicam fanctam Ro
manam matrem Ecclefiam , pro qua tamquam fideles Chriſti , by Chriſtiani
fidei pugiles contra fuos certamine publico deberetis infurgere offenfores .
Nuper fiquidem ad noſtri Apoſtolatus auditum fide digna, mira quam pluri .
mum ,licet infaufta e infeſtanon minus , infinuatione pervenit , quod pri
dem dile &tus filius Francifcus Damiani, de ordine Fratrum Minorum Inqui
fitor bæretică pravitatis informatus..... fidedigne per teſtes,quod in civitate
Tudertina utique inter agri Dominici ſemina harefis pefiilens , velut radice
peftifera lolii pullalabat , declinavit ad civitatem ipfam habiturusde hoc per
Inquifitionis indaginem denunciationis propofitæ veritatem . Cum autem
prædiftus Inquiſitor Mutium Caniſtrarium , Concivem veftrum , de ipfa hea
retica pravitate fufpellum ,feciſſet ob hoc de peritorum confilio carceri man
cipari , fubita contra Inquiſitorem ipfum , ut dicitur , adeo tumultum intre
pidi populi fufcitaſtis , quod prædiétus Inquiſitor videns ſibi mortis imminere
diſpendium , fe commifit fuga fubfidio , idem vero captivus evafit ab hujuf
modi carcere fugitivus . Unde , proh dolor! contigit tam falubre violari ju
dicium in publicam a damnandam divinæ majeftatis offenfam , contemptum
Ex lib . 2. An.12.
V. ad quod
N Inquifitionis officio contra peftem pravitatis hæretice
ep.1686 .
I fuifti auctoritate Apoſtolica deputatus , o ad hujufmodi opus Domi
Confirmatur in nicum cxercendum electus , per dileétum filium Miniftrum Provincialem Or
officioInquifitio- dinis Fratrum Minorum in adminiſtratione Provincia , de cujus adminiſtra
de Altia . tione exiſtis , in Venayfino , necnon in Provincia Forcalquerii Comitatibus
Civitate Avenionen . omnibuſque terris w locis infra Arelaten. Aquen .
Ebredunen . & Viennen . Provinciarum terminos conſtitutis , habentem fuper
boc a Sede Apoſtolica plenariam poteftatem , ad Dei gloriam & augmen
tum fidei fic te laudabiliter gefile percepimus , quod plurimum utile repu
tamús, ut eidem officio follicitudinis, & diligentiæ tuæ partes in prænomi
natis Comitatibus , Civitate , Terris do locis, velut vir expertus , cu provi
dus debeas adhibere . Licet igitur , ficut accepimus , dile &tus filius Michael
Generalis Miniſter Ordinis Fratrum Minorum duxerit ordinandum , quod
Inquiſitores pravitatis ejufdem , qui forentauctoritate prædicta ex parte di
Eti Ordinis in provincia Provinciæ deputati, non dimmitterentur ultra quin
qucnnium in Inquiſitionis officio prælibato ; Nos tamen fervorem tua devo
tionis co fidei , tuamque diligentiam ad dictum officium attendentes , diletto
noftra licentia ſpeciali , tuquc ratione nostri mandati fatti ante finem difti
quinquennii , cjuſque auctoritate fuffultus, poſt finitum diftum quinquen
nium præfatum exercuiſti officium , ficut prius . Ut igitur eo tutius poffis
officium hujuſmodi exercere , quo per nos fueris certiori au & toritate muni
tus , diſcretioni tuæ per Apofiolica fcripta mandamus , quatenus non obftan
te lapſu dićti quinquennii , feu quavis ordinatione vel conſtitutione Generalis
Miniſtri præfati,diftum officium exerceas , ficut prius , uſque ad Sedis Apo
ſtolica beneplacitum voluntatis . Ac inſuper quamvis di& tis Gencrali vel Pro
vinciali Miniſtris , aut eorum Vicariis in Provinciis , in quibus habent a Sede
prædiéta eligendi Inquifitorem vel Inquifitores labis hæreticæ poteftatem
ipfos amovendi vel alium , vel alios loco ipfius , vel ipforum fubftituendi fit ab
ipfa
Minorum . 69
ipfa Sede data poteftas ; nos tamen in favorem Fidei pro eo , quod tua folli
citudinis ftudium ejufdem fidei negotio plurimum utile reputamus, amotio
nem w abfolutionem tuam in dicto officio nobis & Sedi prædictæ tantummodo
VI . Michael Cæſenas Miniſter Generalis ſub hoc tempore degebat in Aliqua objiciun
Italia , & maxime in Urbe lociſque circumvicinis . Pontifici delatum fuit tur Michaelicæ
eumdem querulo ſub murmure , & aliquando apertius invectum contra De- fenati :
cretalem : Cum inter nonnullos , & alias in controverſia paupertatis ab eo
dem Pontifice conditas , necnon Imperatoriis in Joannis odium ſecreto fa
viſſe , & plura ſuggeſſiſſe . Scriptis litteris , ut ad ſe infra unius menſis ſpa
tium Avenionem veniret jullit Pontifex , propoſita vel efficta ſpecie & VocaturAvenio
nem .
neceſſitate negotiorum ad Ordinem ſpectantium . Litteras direxit elo
Epifcopo Viterbienſi , ſuo in Urbe Vicario , ut per ſe , vel per alium eaſdem
traderet Michaeli , & inftrumentum publicum conficeret traditionis rece
ptioniſque earumdem . Ad exactam totius hiſtoriæ & tumultus ſubſecuti no
titiam ipſum exſcribo epiſtolium .
VII. Um pro certis negotiis Ordinem tuum contingentibus tua fit nobis
Ibid.an. 11.epi .
C præfentia opportuna , difcretioni tuæ in virtute fanita Obedien- 4.
tiæ per Apoſtolica fcripta mandamus, quatenus infra unius menfis fpatium
a die préſentationis præfentium computandum , tc noftro conſpectui ſtudeas
preſentare . Datum Avenione vi..Idus Junii anno xi .
VIII . Epiſtola hæc tradita fuit Michaeli Tybure ex infirmitate decum- Ex morbo non
benti: ne vero Pontificis fpernere videretur præceptum , miſſo curſore ſigni- poreft ftatim ve
nire .
ficavit, per ægritudinem non licere præfixo tempore obedire; & paulo poft ,
elabente menſe Julio , miſit fratrem Joannem Fedanzolem in provincia Ro
mana Inquiſitorem , & Humilem Bencauditum Cuſtodem Peruſinum , qui
præſentes fidem facerent veri , haudquam ficti , impedimenti . Admiſit Pon
tifex excuſationem , uti per litteras vir. Idus Septembris ſignificavit , & Mi- Eo liberatus ac
chael recuperata valetudine , Kalend . Decembris Avenionem pervenit , cellit .
Pontificis oſculatus pedes die ſequenti , benigne & curialiter exceptus eft ,
juffus in craftinum in conſpectum redire . Reverſus cauſas excepit ſuæ voca
tionis , nimirum diſſolutam in aliquibus provinciis diſciplinam regularem ,ob
malum regimen Miniſtrorum , quibus ut medereturgamplam accepit poteſta
tem immediate per fe , & extra comitia provincialia , Miniſtros ineptos de
ftituendi, & aptos inſtituendi , præſertim in provinciis ſancti Franciſci &
Aragoniæ . Subjunxit vero Pontifex , ne abſque ſua ſpeciali licentia e curia Detinetur in cu
recederet . Hoc ſecundum male habuit Michaelem ; indignationem ſubo- ria .
doratum Pontificis, fenſum tamen compreſlit, & depoſitis e regimine illarum
provinciarum miniftris , inftituit in Aragonenſi Fr. N. in
Moritur S. Ro X. Obiit hoc anno xvir . Kalend. Septembris beatus Rochus , variis
chus .
portentis , & a lue curanda per orbem inſignis. Eum tertio ſancti Franciſci
dideriline Ter- Inſtituto adſcribunt aliqui, fed recentioris ætatis , fcriptores.. Antiquiores
Ribadeneira .
deſideraverim coaffertores: neque tamen hi contradicunt , neque noſtri re
Petrusde presa in fpuunt , quem alii ſponte offerunt ; imo avide amplexantur : Utcumque fit,
Sebaſtian.deRin ne meis invideam , quem alii tribuunt , & reverenter ſuſcipiunt , fub com
con in cabulo vi- pendio vitam exhibeo . Natus eſt in monte Peſſulano , Galliæ Narbonen .
Miran. in expof. urbe anno mccxcv . patre Joanne , matre Libera urbis Dominis, cruce rubea
3. reg . 6:32 . in pectore inſignitus In tenera ætate corpus ſuum caſtigare , & in ſervitu
Daza ad fint. 4.
par . chron . tem redigere coepit , cibo & potu parciſſimo contentus . Parentibusorbatas
Sillen.in monum . anno ætatis xii . ſive verius xx . uti habet vitæ auctor apud Surium , pecu
Teri. Ord .
Ejus parentes niam paternam , quæ ei venerat in hæreditatem , una cum facultatibus am
Facultates pau . pliſſimis in egenos & pauperes diftribuit . Exhauſtis omnibus bonis , quæ
.
buit . moveri poterant , etiam Principatu fe abdicans , patruo fuo paterna oppida
commendavit , & patria ,amicis , fanguineque juntis relictis, omnibuſque
rebus feculi contemptis , vili indutus veſte , peregrini habitu ex Galliis in
Italiam venit . Romam profecturus cum Aquulam oppidum vulgo Aqua
pendente apud Poliam amnem attigiſſet, Vincentio cuidam , qui peſte ini
fectis in Xenodochio inſerviebat , focium ſe adjunxit , ac cum omnes labo
Urbes liberat rantes epidimia ſolo ſigno crucis mirabiliter fanaffet , Cæſenam quoque lue
peftifera affectam incolumitati reſtituit . Romam profectus, eam ſuper cete
epidimia .
ras Italiæ urbes contagione tabifica afflictam reperit , eodemque falutari
ſigno plurimos liberavit .
Cardinalis fzon
XI . Cardinali cuidam magnæ apud fummum Pontificem auctoritatis , ut
ti crocem impri
mit a contagio illæſum ſervaret , crucem in fronte impreſſit s quæ quidem divi:
nitus adeo illi inhæſit , ut domo egreſſus , cum aliquibus effet ludibrio , illum
rogaverit , fibi eamdem eximeret. Rochus vero , neminem debere eſſe ,
qui non libenter Imperatoris ſui inſignia ferat, reſpondit , atque tum exem
plo divorum Andreæ & Franciſci , tum Salvatoris monitu dicentis : Qui vult
Luca go 233 venire poſt me , abneget femetipfum , Gu tallat crucem fuam , a ſequatur:
tollendo Schiſmate trium , qui ita ſe appellabant , Pontificum , & conde- fte liberat.
mnandis erroribus Wicleffi & Huſſitarum , celebraretur , fæviſſima graffaba
tur lues , pro qua tollenda quidam ſuaſit , ut jejunium & publicas ſupplica
tiones , ſub Rochi vexillo , ſignoque indicerent . Quod dum Patres magna
fecerunt ſolemnitate xv . Kal Julii anno mccccxiv brevi
. peſtis omnis eva- Solemnis ejus
nuit , & deinceps Vir ſanctus majori coli coepit veneratione . Mira ſane res veneratio .
eſt , quod tot Templa , facella , oratoria , altaria ubique huic viro , nequa
quam folemni Eccleſiæ approbatione inter Sanctos relato , erecta fint, &
natalitii dies ubique habeatur feſtivus , neque quidquam defit honoris , qui
fanctis ſolemniter canonizatis exhibetur , quam quod tabulis adfcribatur
Romanis , & Eccleſiaſtico celebretur officio . Nuper a purpuratis Patribus
ſacrorum Rituum , Urbano VIII. approbante , conceſſum , ut in omnibus Ec
cleſiis & ſacellis eidem facris officium recitetur & Miffa . Corpus anno Corpus delatum
MCCCCLxxxv . furtim Venetias translatum , magna colitur veneratione' . Quinam de co
De eo fcripferunt Petrus Ludovicus Maldura apud Surium , Petrus a Nata- fcripſerunt .
1
libus , Philippus Ferrarius , Antonius Daza , Petrus Ribadeneira , & pleri
rique alii .
XV . Obiit hoc anno Monachii in Bavaria frater Marquardus Weiſma- Moritur B. Mar
ler laicus ſive converſus , vir miræ patientiæ & devotionis , quas in diuturna quardus miracu
infirmitate confractus , & contractus membris exhibuit: poſt mortem multis Chronic. MSS.
miraculis claruit , atque inter hæc puellam cæcam illuminavit , tres contra Saxon.
Etos fanavit , cujuſdam aurifabri filiam ad ſepulcrum ejus orantem , dum Gonza, in Prov .
ibi verſaretur beatus Joannes a Capiſtrano , & alium a calculi dolore fana- Argeni. Conv . s .
vit . Sepultus prope altare ſancti Georgii exhumatus eſt anno mov. poft
obitum CLXXVII . & honorifico conditus ſepulcro in profeſto ſancti Felicis ADDITIO
Papx & Martyris . » Cippo illius , feu faxo jam rupto hoc Epitaphium fuit PATRIS LUGÆ
WADDINGI
9 inſcriptum
Ann.1323 . 1.43 . XVI . Translatus eſt hoc anno ab Eccleſia Sagonenſi , ad quam diximus
Epiſcopus Ter- alias affumptum , frater Guillelmus Minorita, ad Tergeſtinam ad oram mari
timam Carrorum , fub Patriarcha Aquilejenfi , per obitum Rodulphi : Ro
İclaus Fr.Guil-
geftinus
mani Pontificis vii . Kal . Octobris . Eccleſiæ Cumanæ , fub Archiepiſcopo
ciendiater Ray- Roberti neutrum in ſuis catalogis recenfet . Nucerinæ Ecclefiæ in Umbria ,
Nucerinus frater Pontifici Romano immediate ſubjectæ , per obitum Joannis datus eſt Epi
Alexander .
fcopus frater Alexander Venciolus , ex nobili proſapia Peruſina , Pontificis
Poenitentiarius : Ad exequendum Paſtoralis officii. xv . Kalend . Decembris .
Confuluit hic Bartholum de Saxoferrato circa quædam gravamina , aut mul
ctas impoſita Nucerinis , per Rectorem Ducatus Spoletani, doctumque ac
cepit reſponſum , quod videre eft in confilio cu . apud eumdem Dostorem .
Claret miracu Fuit Vir ſanctus , ejuſquemeritis , & interceſſione ſancti Raynaldi in eadem
lis . Eccleſia prædecefforis , liberavit Nuceriam a fæviſſima pektis contagione ,
deinde municipium Saxiferrati , in cujus beneficii memoriam accolæ , ex
Communitatis conftituto , Minoritis fex libras ceræ in menſe Maii quotannis
appendunt . Sepultus eft in choro Fratrum Minorum Saxiferrati, impoſita
tumulo ejus imagine circumpata radiis & fignis ſancti Viri , multiſque mi
raculis ab eo patratis. Ejus reliquiæ ftatutis diebus exponuntur populorum
venerationi Nuceriæ in Eccleſia Cathedrali , aliiſque in locis prædictæ &
Spoletanæ diceceſis .
Conven . Xanto ipſum caftrum aliud conſtruendi: Ad ea quæ veftra xii . Kal.Maii . Xantoni,
nen. Regiæ urbis ad Auvium Carentonam , ante hoc tempus Conventum fuiſſe
Minorum probant Pontificis litteræ , datæ ad Guardianum Fratrum Minorum
Lib. z . ann . 11. Xantonen. quibus ei committit auctoritatem prorogandi tempus , quod ſibi
inz.sing frovin. ex voto præfcripſit vir nobilis Pandulphus , Comes Angi, ut viſitaret limina
Turonen . Conv. ſancti Jacobi Compoftellæ . Olim habitabant Fratres in ſuburbiis Vivianis ,
31 .
fed inde expulſi ſunt hoc poſteriori ſeculo , occiſo & pugionibus confolio
Mirainbeau loc fratre Franciſco Mirambeau a quatuor quaternionibus militum , qui in me
cifus ab hærcti- dio conſtitutum feraliter dilaniarunt . Extructum etiam hoc anno Conven
cis .
Conv. Lippen. tum Lippenſem in Hungaria a Sereniſſima Regina Eliſabetha , in honorem
fan
Minorum .
73
fancti Ludovici Tolofani Epiſcopi, ſui confanguinei , ait Gonzaga': ſed a Gonza . in Proc.
Carolo Rege Eliſabethæ viro fancti Ludovici nepote ædificatum Regio Hungar, S. Mas
fumptu , ut domeſticorum numinum patrocinia ſibi conciliaret , fcribit Bon- Bonfin. decade.
2. lib.9.ad ann .
finius. Verius utrique conjugi adſcribendum hoc opus , ſed maxime Eliſa- 1320.
bethz uti inferius repetemus . Ann. 1349 .
XX . Erventis devotionis affectus, & fidei puritas, quibus erga Deum Exlib .2.an.12 .
F Romanam Ecclefiam ſplendere dignofceris , nos inducunt ut illa epift. 1700.
tibi
favore benevolo concedamus , per que ficutpie defideras ,falutem animæg
Deo propitio , confequi merearis . Sane petitio tua nobis exhibita continebat,
quodtu olim cupiens terrena in cæleftia , ou tranſitoria in aterna felicicom
mercio commutare , ad honorem beatæ Claræ Virginis quoddam Monasterium
Monialium Ordinis ejufdem Santte , prope civitatem Colimbrien . construi
feciſti , u de bonis propriis ample dotašti, illudque per magnum o latum
Spatium nuro vallaſti, atque infra murum bow callum hujuſmodi domos , in
quibus tử cum tua familia valeas commorari , « dificari mandafi; quodquc
nihilominus tu quoddam hofpitale pro alimentandis pauperibus, juxta domos
bujufmodi conſtruere , & propriis facultatibus dotare intendis . Quare nobis
humiliter
fupplicafti , ut tibi conftruendi hoſpitale prædiftum in dicto loco li
centiam largiremur . Nos itaque hujufmodi tuum laudabile propofitum in
Domino commendantes, ac volentes quantum cum Deo poffumus , votis tuis
annuere , in hac parte tuis fupplicationibus inclinati, ut prædiétum bofpita
le , o juxta illud cappellam , in qua altaria ad honorem beatæ Claræ , ou
Eliſabethæ erigantur , ac anus vel duo perpetuiCappellani inftituantur , ibi
dem Domino ſervituri , per te & fucceffores tuos loci Diæcefano in poſterum
præfentandi , qui poffint pauperibus dičti hoſpitalis , oufamiliaribusfuisfa
cramenta Ecclefiaftica ministrare , conftruere valeas , dote fufficienti pro
præmiſſis omnibus eifdem hofpitali o capella , juxta ejufdem Diæcefani arbi
trium per te primitus affignata , devotioni tuæ, tenore præfentium , indulge
Tom . VII . K mus .
1
Annales
74
Varia indulta i XXI. Clariſſas omnes regni Poloniæ abſolvit Pontifex a præftandis de
cimis ſexennalibus , per Clementem V. pro ſubſidio Terræ fan & tæ impoſitis:
Ex gravi conqueftione . Ii . Nonas Aprilis. Barcinonenſibus Monaſterii Pe
» nores introductifuere , qui a Dionyſio VI. Rege pro fibi excitandis de Dionyfius VI.
9 , more ædibus , fundum ſive aream , juxta muros civitatis obtinuerunt , ibi- bet pro . Cano
9 que piorum eleemoſynis eas conftruxerunt : fed Eccleſiam propriis fum- bio .
99 ptibus ædificaſſe eumdem Regem conftans fåma, atque traditio refert ; Wadd. ad ann .
„ quam ſphera , ftemmatis Regni pars in limine fixa perennare videtur ; fa- 1399. Moda
cellum etiam regium ſancto Ludovico Epiſcopo Tolofano dicatum , quod Sacellum S. Lu
quidem primum omnium in univerſa Hiſpania fuit , idem præfatus Rex dovic. Epiſcop.
9 Non enim facræ ædes unius diei ſunt opus..Waddingus memoriam hujus
Cænobii rejiciens in annum mcccxevill . refert intra muros prope por
o tam Xereſii , vulgo nuncupatam ſanctæ Marinæ , conſtructum fuiſte , in
9 certo tempore & auctore . Ceterum pactum illud de non admittendis in
Notabilia de il- w obitum ejus cadaver ciliciis coopertum , ad utrafque mammillas bino
prafas. Prouinc. , tori , in ejus manibus & pedibus pulcherrimas , ac rubicundas veluti ver
» nantes roſas , Jeſu Chriſti plagas referentes , apparuiſſe : id enim intuen
» tes ſpiritus non valentes cohibere æſtum , eum coram Deo Sanctum pro
9 clamarunt ; qua fama tumulo datus ab omnibus communiter veneratur .
III . Monafterio Monialium ſanctæ Claræ in Znoima Moraviæ urbe 3
dioeceſis Olomucenſis privilegia & conceſſiones , pluries a Boemiæ Regi
92 bus confirmatas, hoc pariter anno Joannes Boemiæ & Poloniæ Rex de
9 nuo ex ſua ſpeciali devotione conceſſit , expedito diplomate regali teno
yg ris , qui ſequitur .
habitu Clariana » pis Guidonis Britanniæ Ducis uxor , Ordini Seraphico maxime devota ,
rum .
» etiam moriens , habitu Clariſſarum monaſtico , quo femper induta vixe
rats ſepeliri mandavit apud Minoriticas in Conventu Guingampenſi ,
Monum
Pro . n.m
coTuro Mssore. 9
ſuam pietatem teftatam voluit .
jor.
AR
Minorum .
77
A R G U M E N T U M.
II. ' Deſignato inaugurationis die , quinquaginta duo viria populo dele Magna pompa
eti Sciarram Columnenfem , Urſum Urſinum , Bucium Proceſlum , & Petrum coronatur .
Montenigrum deſignarunt , quibus inaugurandi Ludovici poteſtatem permi
ſerunt . Medius inter hos inceſſit auro & purpura conſpicuus Ludovicus ,
Præfecto Urbis , & juftitiæ adminiſtro præviis , agmen ducente totius pom
pæ Caftruccio Senatore , antecedentibus Jacobo Sabello , & Theobaldo a
fancto Euſtachio cum reliqua nobilitate . A Baſilica ſanctæ Mariæ Majoris
uſque ad Vaticanam omnia aulæis & periſtromatibus ornata ad ſpectaculum
incedentis exciverant . Die Dominico divo Antonio Abbati facra, Jacobus
Epiſcopus Caſtellanus , Nicolai Cardinalis Pratenſis nepos , & Epifcopus
i
ſupradictus Auguſtinianus Ludovicum & conjugem temere inunxerunt ,
Columnius diadema utrique impoſuit , & Auguftos renunciavit : mox ut
populum & clerum amplius in fuum attraheret obſequium promulgatis tri
bus non improbandis conſtitutionibus de fide Catholica fervanda , de cleri
cis honorandis , de pupillis & viduis non violandis , Miſſæ ſacrificio inter
Romana , & Cuftodia Reatina profeſſum , qui tunc in Urbe ad ſanctæ Mariæ
de Aracoeli habitabat , ſuper cathedram collocaret . Facile fuit hoc ei per
Quis.
fueri qualiſve
t Corb arius fuadere tum in odium Joannis Pontificis , quem judicabat Ordini Minorum
Antipapa ? infenfum , tum ut videretur in hac fua execrabili Pontificis creatione non
tam atfectibus ſuccubuiſſe, quam virtutem in viro digniffimo coronaſſe . Man
gno enim pietatis & religionis nomine audiebat in Urbe Corbarienſis , uti
s cus de Forojulio teſtatur ,
MSS. in Clarem, illius temporis candidus ſcriptor beatu Odori
Odorica
inter Minores laudabiliter ultra annos quadraginta converſatus : Magnus ,
inquit diétus auctor , prædicator & Apoftolicus Pænitentiarius in Urbe , vir
mira abſtinentia , paupertatis Evangelicæ , a religiofæ obedientia , qui
Gigeon.. in quan. multos in viam falutis redaxit . Adde Ciaconuin , nobili loco , alios nobili
XXII
Chron.aul. Rego item ſanguinenatum aſſeruiſſe , & auctorem chronicæ aulæ Regiæ , hujus
6.10 .
etiam temporis fcriptorem referre opinionem tunc viguiſſe , eum de cogna
tione fuiffe Columnenfium .
IV . In die itaque Aſcenſionis Maii xii. convocato in area Vaticana
VI . Ad tam immania facinora & alternas coronationes exhorruit , in- Magnum ex his
gemuitque orbis Chriſtianus , videns per ſummam cæcitatem monſtruofum cxortum fcan
dalum
extolli in Eccleſia caput , ubi verum & legitimum antea præcefſit , atque ex
illo & paſſione Ludovici talia emanaffe conftitutorum portenta , qualia foli
Quis ergo ſecurus erit , fi du plantatio Domini & o femen verum , & vinea Hieron. ibidem
Sorok in tantum fuo vitio consertatur de commutatur , ut per amaritudinem
recedat a Domino, & fiat vitis aliena ? Ad hæc oportet confiderare naturam Orig.. lib.Rom
100, in
peccati velocem , rapidam , fubreptitiam , Grob hoc incerta effe , qua futura
funt , & valde dubia v tam periculofa , ut dicat Apoftolus: Timeo ne repro- 1.Cor.9: 27 .
bus efficiar . Miſellus hic Corbarius , uti ſuperius ex coevo & minime fal Hoc anno 1.3 •
laci teſte retulimus , annis multis laudabiliter, magno pietatis & religionis
rum , cum fanétitatis opinione vixit , fuit præterea vir doetus , o ad res
gerendas aptus : attamen fanctus , doctus , & in agendo peritus feipfum
regere non novit , ſed ambitionis aura ſe duci permiſit , donec in conſpectu
totius orbis in extremo navigationis curſu miſere carinam in ſcopulos eli
fit . Oret itaque unuſquiſque noftrum , ut hujus ruina noſtra fit doctrina ,
ne exaltetur cor noftrum , neque efferantur oculi noſtri , neque ambulemus
in magnis , neque in mirabilibus ſuper nos, fed humiliter ſentientes prece
Pfal. 35.12 . mur , ne veniat nobis pes fuperbia · Magno ſtudio cavenda eft , qua etiam
Ambr. bic :
in proſperis fupplantat . Gravius Adam in paradiſo cecidit , quam fi ceci
diſſet in terra . De altiffimis cadere precipitium eft, in planis lapſus voca
tur. Irrideo, & nihili facio multam Corbarii doctrinam , quæ non novit
Ambr . ibid . dirigere greſſus ejus , ut non moverentur veſtigia . Imo ideo errarunt pedes
Eccl.z. 14. ejus , quia caput non habebat : Oculi enim fapientis in capite ejus , non mi
rum ergo fi erret veftigium , ubi oculus non habetur .
hujus anni, nullo juſto titulo diſſolutum fuiffe conjugii vinculum , atque
proinde Petrum ad Joannam debere reverti . O ridiculum fenem , qui e
ſupremo faftigio effičti Pontificatus in tremula ſenectute , effeto corpore , &
frigefcentibus membris , jubetur ad conjugales redire complexus ! Totius
rei proceſſus & ſententiæ autographum miſſa ſunt ad Joannem Pontificem
Reg . an s . in lib. quorum varia exemplaria ad Principes Catholicos tranſmiſit .
Va.13.
Seca. fola
117. O alibi . IX . Nihil horum Petri animum a malis avertit , tanta eſt ambitionis
Corbarius creat libido , quinimo facra inverecunde temeravit , & tamquam legitimus Papa
Cardinales . Pontificia obivit munera , quarto a creatione five execratione die Pſeudo
Cardinales inſtituit , de quorum numero varia eft fcriptorum ſententia .
Ciacon . cit.
Villan , lib . 10. Ciaconus ex Villano ait , Idibus Maii ſeptem effinxiſſe , Epiſcopum unum ,
6.75 Presbyteros quatuor , Diaconos duos , videlicet Archiepiſcopum , neſcio
Quot & quales . quem Modonen. Cardinalem Epifcopum , quam tamen dignitatem reſpuiſſe
ſcribit Villanus , Jacobum Martini Pratenfem , Nicolai Cardinalis Pratenfis
fratris filium , olim Epiſcopum Caſtellanum , presbyterum Cardinalem ,
fratrem Joannem Vicecomitem Mediolanen . Monachum Ciftercienſem
Abbatem fancti Ambroſii Mediolanen . presbyterum Cardinalem , fratrem
Hermannum Germanum Monachum & Abbatem Fuldenfem presbyterum
Cardinalem , Petrum Oringhi , & Joannem Arlottum Romanos, diaconos .
Deinde nova præſumptione anno infequenti xiv . Kal. Februarii, Piſis nun
cupaſſe Joannem Vicecomitem Mediolanen . ex Epiſcopo Novarienfi Epi-,
ſcopum Oſtienſem & Veliternum
8. At ultra hos , alios effinxiſſe conſtat ex ipfo regeſto Antipapæ , ubi
v . Kal. Junii legitur, Petro ſancti Petri ad Vincula commiſſam efle admini
ftrationem novi Hoſpitalis fanctæ Claræ Piſis , & Abbatiæ fancti Martini in
Montibus Viterbien . niſi fortaſſe hic idem fit cum Petro Oringho diacono
& translatus ſit ad presbyterium ſancti Petri ad Vincula . Deinde xv . Kal.
ejuſdem menſis occurrit Bonifacius adminiſtrator Epiſcopatus Chironen . &
Pro
Minorum . 81
Pótifex Michae. fratre Petro Pratenſi provinciæ fancti Franciſci Miniſtro , fratre Raymuna
Jem Miniftrum do de Lados Procuratore totius Ordinis , & fratre Laurentio de Coelho
Generalem .
Baccalaureo Avenionenſi , acriter reprehendit , capitolum dixit , temera
rium , infanum , Ludovici & hæreticorum fautorem , ferpentem in ſinu Ec
cleliæ nutritum , adhuc pertinacem in condemnata ſententia de paupertate
Chriſti & Apoftolorum , quam temere , inquit , aufus es decreto univerſi Con
Jubet ne a curi : pituli Perufini deffinire , dum coram nobis â S. R.E. Cardinalibus diſcepta
Tecedat
batur , obirudcus fidelibus hæreticam doctrinam . Et demum præcepit ei, ne
a Curia recederet abfque fpeciali Sedis Apoftolicæ licentia , fub poena ex
communicationis , privationis officii , & inhabilitationis ad alia quævis mu
Irreverenter re nera & beneficia , ipfo facto ſeu receſſu incurrenda . Michael ad hoc teme
Sponder ille Pon
ren & irreverenter , animofius , quam deceret , reſpondit , negans quz fibi
cifici ,
objiciebantur , & deciſionem Peruſinam afferens per omnia Catholicam , fa
cræ Scripturæ conſonam , aliorum Pontificum decretis conformem , expreſ
fifque verbis in Nicolai III. graviſſima decretali contineri , quam proinde
qui defenderit , inquit , bærefis nota non poterit inuri .
Pontifex exami XIII. Ex his magis conmotus Pontifex magna repulit indignationes,
112ri jubet faéta plura objicientem & ſingula audacter refellentem , convocavitque coetum
lis . do toruin virorum , qui qux reſponderit exanıinarent , & quæ requiruntur,
ut aliquis hæreticus dicatur , indagarent , graviori volens judicio Michaelem
timquam hæreticum punire . Inter hos connumeratus Petrus Rogerii facrae
Theologiæ Doctor , Monachus & Abbas Fiſcanenſis, poft Benedictum XII .
ad Pontificatum fub nomine Clementis VI . aflumptus, qui dostum de hac
re ſcripſit tractatum . Alium fcripfit Guillelmus Occham tum etiam detentus
in Curia, de qualitate propofitionum , quem poftea inferuit prolixiori operi
quod dialogum inſcripſit . Sciens vero Michael , nihil fibi favorabile in illa
Temere appellat cætu conclufum , timenſque malum fibi aut religioni parari , præſertim ſi
accedere ad Co- riuni , & veluti Protectorem Capituli deputavit Bertrandum de Porto Epi
Capitultum Ge: fcopum Cardinalemn Oſtienſem electum in Lombardia , Piceno & Roman
nerale
fimuin quadrage
fecundú diola fumma cum poteſtate Legatum , ad quem fequentes litteras direxit ,
Boironiz . aliaſque ſubjunxit ad Patres capitulares , quibus hæc intimavit , falutaria
præfcripſit monita , atque ut pro ipfo & Ecclefiæ ftatu deprecarentur , ade
monuit .
feſto Pentecoftes, dante Domino, celebrando perfonaliter nequeat intereſe· Card. Ofienfis
Noſque intenfis defideriis affectemus, quod diétum Capitulum ad Dei lau- fit Directorcapi
dem , & Ecclefia fanctæ fuæ , prædictique honorem Ordinis, & fatum pro- culi .
fperum celebretur , fraternitati træ , de qua fiduciam in Domino gerimus
fpecialem , per Apoſtolica fcripta committimus , & mandamus , quatenus il
lis, quos præfatus Miniſter juxta fui conftitutiones Ordinis Vicarios ordi
XVI . Um ex eo quod dilecti filii Michaelis , duc. ut in precedenti epi- Ibid. fol.1933
noftro Epifcopo Oſtienſi, Apoftolicæ Sedis Legato, ut vobisaffiftat vice noſtra tatem & pacem .
fuper his opportunis auxiliis, a favoribus damus per noſtras alias litteras
in mandatis . Et licet prudentiam veſtram ad ea in eodem capitulo exequen
da , qua ad laudem divini nominis , Ecclefiæ fancta Deidictiquc Ordinis
Capitulares eon XVII . Valde diligebant Michaelem Robertus Rex Siciliæ ,& Sancia con
firmant in officio
Cæſenaten : jux , miſeruntque ad comitia Nuncios , qui fumptuum ferrent ſubſidia , &
partes agerent ſecreto Michaelis , ne ullum pateretur honoris detrimentum .
Viſus eſt Legatus contra voluiſſe ex Pontificis ſuggeſtione , ut Michaele e
gradu depoſito , alius ſubſtitueretur. Sed electores in officio confirmarunt 1
dicentes , fibi nullam fubeffe caufam legitimam ut a præfectura dejicerent.
A
Mox ſubmiſerunt eidem electionis , feu confirmationis decreta , ejuſque
ti
arbitrio commiſerunt deſignandum locum , in quo celebrari deberet Capi
tulum proximum Generale , rogantes tamen Pariſiis juberet convocari , ut la
ſatisfieret votis & precibus Joannæ Reginæ Franciæ , quæ repetitis litteris
ita fieri efflagitabat. Sed antequam hæ litteræ pervenirent, Michael Ave X
Fugit ille Ave
pione . nione , non urbe Roma ( utiperperam ſcribit Marcus Ulyffiponen. ) receſſit bi
Marc. 2. par.lib. die Jovis xxv . Maii ſub veſperæ crepuſculum , fugitque a facie Pontificis, t1
8. 6.13 .
fimul cum fratr. Guillelmo Occhama , & Bonagratia Bergomenſi, atque in C
Marian . citat. Superiori in omnibus obedirent . Errarunt hic Marianus & Marcus dicentes,, d
Marcus citat Bertrandum Epiſcopum Cardinalem Oſtienſem conftitutum Ordinis Vica C
rium , hic enim alius eſt a Bertrando Tuſculano Minorita : ille , uti diximus, du
conſtitutus eſt tamquam Præſes & Director Capituli Generalis Bononienſis , dir
hic vero Adminiſtrator totius religionis . Audiens autem Cæſenas hæc Piſis M.
Appellat Caſc. die xv111 . Julii fuo nomine & omnium Fratrum fibi adhærentium , appellavit Re
tranſmiſit Joanni . Hoc erat vulnus fricare & camino oleum infundere , uti
ftatim apparuit, etenim amplius irritatus Joannes , ad omnes Prælatos , &
Principes fcripfit aſperas contra eumdem litteras , ut caperetur .
XIX , Hærebant Michaeli & præſentes afiftebant, præter Occhamum &
Bergomen. Fr. Beringarius Bochuſis Piſanus, S. Theologiæ Magiſter,pſeudo : Quinam Caſe
Matem aflociarút.
Archiepiſcopus Januenſis , poftea a Corbario renunciatus , quem Michael
Vicarium Generalem conſtituit fuper Fratres Italiæ : Frater Franciſcus de
Religio , & multi innocenter paſlı ſunt , qui ignoranter propter varia homi
num judicia , & doctorum alias ſcriptorum tractatus , qui circumferebantur,
eui potius deberent obedire , an Bertrando Cardinali , an Michaeli Cæfe- Milera runcreli
gionis conditio .
nati ; aliquando huc , aliquando illuc fluctibus vel inſcitiæ vel timoris fere
bantur
86 Annales
bantur . Erat fane videre miſeriam , paffim vocari in queſtionem , & duris
agitari tormentis, qui vel facto , vel verbo ſe profitebantur ſubditos Michae
Compariendum lis , auteiin re quavis leviſſima obſecundabant. Erat etiam admiratione &
his mifellis .
compaſſione dignum , videre homines alias doctos , adeoque religiofæ vitæ ,
ut nihil turpe aut vile etiam ab ipſo Joanne eis obiici potuerit , imo maxime
commendentur a pietate & virtute toto illo tempore , quo in Bavaria vixe
runt , in haſce abiiffe miſerias : Non abierunt poſt ſuas concupiſcentias,nec
mundi aut carnis agitabantur illecebris , ſed nimio zelo ſui Inſtituti & inſi
pienti affectu paupertatis, quam profitebantur . Eam in facris fcripturis in
dicari , in Pontificiis decretis aperte doceri , & a fanctis Patribus inanifeſte
1328 . ANNO 12. & 13 . ANNO 14. & 15 . RUM ANNO 121 .
» Sanctiffimo in Chriſto Patri, ac Domino D. Joanni Sacrofan &tæ Rom.ac Calabekte ShiBo
9 . Ecclefia fummo
Univerſal Pontifici , Nicolaus Pragenſis, Hermannus cellarius dum per
9 Chutnenfis , Henslinus Czaslavienfis , Gotzlinus Colon ., Civitatum lũ comitatur ,dete
Judices , ac univerſitates , & communia Civitatum earumdem , cum de- sit multiplices hz .
ni, Piceni,Afrologi
9) bita fubjeétionis reverentia pedum ofcula beatorum . judiciarii,qui necer.
fitati rerum omniu
ووXXIV . Agnum falutisgaudium , magnum div inæ piet atis myſ tem
everus adſcribebar ,
9 M rium , in Regno Boemiæ , de cujus incolatu nos fumus , nequeullam admit
Deus Deorum Dominus hactenus declaravit. Nam hanc nonnullis Regibus, rebus humanis,om
» Reginis , ac quibusdam aliis Regni ejufdem filiis , incolis & alumnis devo- nia atrorum tri
Elum , & Deo gratum Thefaurum jam diu lucentem in cælis , ſuper publi
73 c & dc univerſalis agnitionis candelabrum veftr æ
fanétitatis bonignitas po
» nere dignaretur, in terris Virgincm ipfam Sanctorum Catalogo adfcribendo.
» quod & nos
fanétitatis veftræ advoluti genibus , humilitatis noftra inſtan
22 tia fupplicamus.
XXV . Epiſcopi ele &ti funt hoc anno frater Albertus de Sicardis ad
Fr. Albertus E- Eccleſiam Callenſem tunc Pontifici Romano immediate ſubjectam , in ditione
kr. AntoniusSa- Marchiæ Anconitanæ , per depoſitionem Petri , quia Superantiæ & Comiti
80ден .
bus de Monteferetro Eccleſiæ hoftibus adhæſit : Sufccpti regiminis 11. Iduş
Martii , Frater Antonius ad Sagonenſem in inſula Corſicæ ſub Archiepiſco
po Pifano per tranſlationem Iratris Guillelmi Minoritæ ad Tergeſtinam , uti
A 17.1327.8.16 , dixinius anno præcedenti : Paſtoralis officii, xilk . Kal. April. Frater Nico
Fr. Nicolaus çolaus ad Ajacienſem in Armenia, fub Catholico Armenorum , jamdudumi pa
Ajzecil ..
ſtore deftitutam : Sunnmi diſpoſitione retioris xvi.Kal. Novemb . Frater Joan
F. Jean, Sgng
gallien . nes de Ancona Inquiſitor Hæreticæ privitatis in Marchia Anconitanagad Ec
Fr. Rodulphus cleſiam Senogallienfem ,Pontifici Romano immediatæ ſubjectan ), per tranſla
Duxen .
Fr. Matthæus tionem Friderici ad Ariminen : Licet continuçta , Vii. Idus Novemb. Fra
Balneotègier . ter Rodulphus ad Dunenfem in Hibernia ,fùb Archiepiſcopo Armachano per
moduł.ful.:53. qui provinciam Romanam aliquot annis prudenter gubernavit . Sepultus eft
ad oftium Sacrarii , ſub lapide marmoreo pedibus tranſeuntium ita trito , ut
infcriptio fepulcri evanuerit. Floruerunt in illa æde plures viri graves ex tri
Fra Matth .de S. bus primariis Urbis familiis , Columnenſi , Urſina , & Sancti Euſtachij Co
Annales triber- mitum Tuſculanorum ,atque ex hac obiit ibidem anno mccc.frater Matthæus
wie,
Chron.Flaſhuri de ſancto Euſtachio Miniſter provinciarum San &ti Franciſci & Romanæ , fe
Thomas Comes pultus eft in eodem loco prope ſepulcrum Columnenſis . Obiit etiam die
Nildaria.
Martis in hebdomada Paſchæ Magnus Minoritarum Protector & benefactor ,
in Hibernia Dom . Thomas filius Joannis vir princeps, ſecundus Comes Kila
dariæ , Juftitiarius Hiberniæ , & Dominus de Oñaly, qui conſtruxit facellut
Beatæ Mariæ in Monaſterio Minorum Kildariæ , in quo fepultus eft , cum
I. Carolus Dux Joanna de Burgo filia Richardi de Burgo , Comitis Ultoniæ , ejus conforte.
Calabria , XXVIII . Demum rebus hunanis exemptus eft alius fingularis Inſtituti
Samant.
Walter, lib. z.
Neapol patronus Carolus Dux Calabriæ , primogenitus Roberti Regis Siciliæ , jufti:
tiæ ex recto & æquo adminiftrandx , fi quiſpiam alius , ftudioſus . Aliquis
marmoreum illius fimulacrum , throno ſublimi conſpicuum exfcripfit , quod
manu gladium , conchæ feu vafi ante pedes poſito , ex quo quidem agnus S
lupus
1
89
Minorum .
1328 . ANNO 12. & 13 . ANNO 14. & 15 . RUM ANNO 121 .
Sânus . Ejus affectum erga eofdem , eorumque Inſtitutum plane probat iftud fufcipit habitum
diploma hoc ipſo anno datum , quo rigoroſe cavet ne ullus obloquatur Mi
Piſan.conf.11.in
noribus propter fugam Cæſenatis ,nec propter Antipapatum Corbárii , Illud cuftodo Šo Bene-,
ex ipfo regefto Caroli extractum accepimus a viro probo , noſtro amico , difti.
Bartholomæo Chiocarello , Regni Neapolitani docto antiquario ,
XXIX .
Abet bumanæ fragilitatis conditio , quod dierum creſcente
H malitia, ejus & temporis pericula invalefcunt
fuper orbem ,
tumentes fluctustempeftatis infurgunt , cum diverfis zuerrarum turbinibus,
quafi quibufdam undis intumefcentibus laceratur , fcilicet tunc motus tempe
ſatis ejuſdem confueverunt altius elevari , cum orbis Magnates ipfarun
guerrarum fluctibus involvuntur . Sane cum
fub fole novum aliquid nonfub
liftat , ſi damnatus Bavarius , de Ordine Minorum , qui dici poteſt extra Or
dinem , tamquam a via veritatis devians, in lafionem orthodoxae fidei in Urbe
prophane fecerit Antipapam , quæ ejus civium expofcentibus meritis, o facræ
Scriptura integritate fervata , nunc Babylonia nuncupatur , & aliquis de eo Encomia Ordi
dem'Ordine malevolum animum longo tempore oftenderit jam conceptum, ex nis Minorum
iisnon eft habendus Ordo ipfe contemptui , cujus profefforum vita exemplis era
doctrina pariter , ficutmanifeſtum eſt omnibus, regulamur e vivimus,
de tenebris ad lucem ducimur fempiternam , cujus via gefta magnifica , futu
u noftris detrabere vel obeffe præfentibus duc. Datum Aquila per Dominum
Rogerium Marchiſium de Salcrno , hofpitii noſtri judicem domefticum , con
liarium , familiarem & fidelem paternum , o noftrum , anno Domini
MCCCXXVIII . die XVI . Julii xi . Indiction . Regnorum difti Domini Patris
noſtri foc. anno xx .
XXX . Ominem adhibuit modum & artem exercuit diſcordiæ , &
Ex fecret.afl.13. XXXI . Upplicat. S. V.qui eſtis Vicarius Jefu Chriſti in terris , qui de
fubo 170.
domus fuæ divitiis defcendit in uterum pauperis Virginis , ut
paupcrtate noſtra carnis indutus pænitentia viam arctam fumeret , o per
crucis ignominiam gloriofus ad Patris afcenderet dextram , Philippus de Ma
joricis Thefaurarius, beati Martini Turonen. pro fe & fui propofiti fociis
præfentibus & futuris; quod cum ipfe , licet peccator , fide Chriſtianus fit ,
fidei opera habere defiderans , o ideo non ſolum præcepta , ſed do Evangeli
ca Cliriſti confilia a juventutefervare affettans, & ex omnibus viis falutis
illam folam præclegit preeligit , ad quam præeligendam efi befe vult
toto aſtriftus , fcilicet regulam beatiffimi Franciſci , quæ beato Franciſco
per Spiritum funétum inſpirata eft, & paffionis Chrifti fignis folemniter con
firmata , de qua idem Sanétus in fuo teftamento dicit fic : Ipfe Altiſſimus re
velavit mihi quod deberem vivere, ſecundum formam fancti Evangelii , &
ego paucis verbis fimpliciter feci ſcribi, & Dominus Papa confirmavit mihi.
Et iterum circa fincm teſtamenti ſui loquens Fratribus , ait : Dominus dedit
mihi ſimpliciter & pure dicere, & fcribere regulam & ifta verbazita ſimplici
ter & pure fine gloila intelligatis , & cum fancta operatione obſervetis uſque
in finem . Hinc igitur tanti Patris admonitioni toto deſiderio cordis adhæreo ,
eos tamen qui fummorum Pontificum expofitiones con declarationes receperunt,
in nullo tango , quia in via Dei alius fic ambulat, alius fic : fed ego ipfam
beati Franciſci regulam fimpliciter , coupure intelleétam , @fine gloffa , in
qua promittitur Evangelii Christi obfervantia , cujus Evangelii vita a Chrifta
exemplata de tradita est fidem Evangelii tenentibus , ficut facrofanéta Ro
mana Ecclefiæ filius: vestris, Pater fanétiffime , pedibus fubditus, & fubje
Etus, a vobis regulam ipfam , & vitam , tamdiu defideratam libentcr ,
libere obfervandam , cujuſpiam contraditione ceffante , mihi mei propofiti
fociis præfentibus & futuris concediprostratus & genibus flexis expofco : non
tah
Minorum 91
tamen in focietate Fratrum Minorum , qui hodie funt, nec fub obedientia
Ordinis Prælatorum , propter diffonantiam voluntatum inter ipfos e nos :
fed ficutilli , qui CiftercienfiumOrdinem inchoaverunt, a nigris Monachis
Je fequeftraſſe dicuntur ad regulam ſancti Benedicti perfectius obferuandam .
Sic e ego pro me & mihi adhærentibus peto , humiliter fupplicans med for
cios , qui inſpirante Deo , una mecum præfatam regulam bu vitam fervare
defiderant , veftræSanctitatis auctoritate, ad ipfam feculo demiffo, recipi , &
ex ſpecialigratia ftatim ad profeffionem admitti: maxime cum omnes, quos
nunc mecum aſſociabo , probationis annum vel annos , quantum ad notitiam ,
@ exercitium vitæ religiofa, exiftentes in feculari habitu tenuiffe poffint dici ;
qua profeffione facta , liceat nobis regulam prædiētam Domino juvante , fer
vare , eleemofynas pro Chrifto mendicare , eleemofyniſque de laboritio ma
nuum fuftentari . Ubicumque eum Diæcefani Epiſcopi licentia , & affenfu
illius, qui terram five fundum potest concedere , cu non alias nifihæc duo in
tervenerint , loca recipere extra villas . Ubi vero non effent EpiſcopiCatholin
ci , feu Romanæ Ecclefiæ obedientes, feu nulli penitus auctoritate vestra loca ,
quaobtinerepoterimus , five infra Villas , five extra , prout fecundum Deum
nobis expedire videbitur , accipere ibi Domino defervire , Oratoria de
alia adificia opportuna noſtræ profeffioni congruentia « dificare , & ædificata
recipere , fed ficutperegrini advenæ habitare in illis , quamdiu diæcefanis
Epifcopis, ubi fuerint Romanæ Ecclefiæ obedientes , placuerit, Qubique
terrarum quamdiu placuerit illis, qui loca nobis concefferint ; ( cu metcria
pro Fratribus noſtris fepeliendis habere , dow in ipfis de Sacramentis Ecclefia
Sticis providere , quodquemandet veſtra Sanétitas diæcefunis Epiſcopis, Cu
ratis , & plebium Rečtoribus, ceterifque perſonis Ecclefiafticis ,G univerſis
Christi fidelibus,quatenus omni ceffante contradictione, fic fe gerant erga nosy
qui nulli viventi injuriofi feu damnofi effe volumus , fed propter Deum omni
bus fubjeéti , quod ftatum noſtrum libere nos ſervare permittant. Super pre
gentibus, indignius tamen eft , eam mihi denegari. Et ficut a Spiritu ſancto
en via perfectionis chriſtiane , quam poftulo , fic a ſpiritu maligno effe dene
gationem ejus non dubitant fidei Catholicæ vitam a genera extimentes . Si
denegetur ergo , quid reftat ? ' Audientcerte cæli qua loquor , audiet & terra
verba oris mei .
Cony . Moncilii datoris nomen communicetur : Significavit nobis , viti. Kal. Junii . Occurrit
Ademarii . etiam mentio Conventus Montilii Ademarii , Valentinæ Segaulanorum in
Ibidem , fol. 54. Gallia dioeceſis , in commiſſione data Epiſcopo Tricaſfino & Guardiano præ
diéti loci Ordinis Minorum , ut inviolabiliter obfervari facerent inducias
vit . Paulo poſt anno videlicet mcccxcv . Tertiarii loco ceſſere , ita ro
gante Regina Margarita, olim Caroli Dyrrachani Neapolitani Regis uxore ,
quæ illuc ut belli calamitates fugeret feceſſit , & jubente Bonifacio IX . datus
fuit Minoritis , ac demum iis , qui de regulari obſervantia nuncupantur
زر .I Ummus Pontifex in tot adverfis , licet in fibi & Pontificiæ aucto- Satis luculenter ,
SIritati valde infeftos terribilia canonum fulmina intorqueret , atque diftule ab
» numquam tamen in univerfum Ordinem Minoriticum , quem imoſemper dia Schyſmatis
y laudabat , atque commendabat , ejuſdemque nonnullos ad Ecclefiafticas fuperius recenſe
>> dignitates, & honoris officia , evehebat , ac eorum etiam loca yariis gra- opus ipfam fere
► tiis decarabat . Etenim præter recenfita a Waddingo , Miniſtro Provin- ad verbam repe
>> ciæ Caftellæ executorialem commiſit : Quamvis moleſtie Orc. Idibus Ja- no iterum exara
» nuari : ad Epiſcopos ſcripſit pro quarta funerali : Significavit nobis 11. re.
» Kal. Aprilis : Conventui Auximano indulgentiam conceflit: Licet is due.
1 viii . Kal. Junii : quemdam fratrem Robertum ab officiis Ordinis exemit :
» Significavit nobis dc. 11. Idus Junii : Minoritas in Perſia , & in India Indic. ex Vatic.
AR
i
Annales
94
A R G UM EN T U M.
Capitulum Oc
1. ARDINALIS Bertrandus Ordinis Vicarius indixerat hoc anno Co
nerale 43. Pari
lis . CA mitia generalia celebranda Parifiis , ad votum Joannæ Reginæ Gal
Ann.1328. 8.17. liarum , quam diximus ſtudioſe egiſſe cum Patribus Comitiorum Bononien
Ex fecret. an. 13. II . Æta manu receptis litteris Regiis , nobis per dile£tum filium Re
fol. 124. L migium de fancta Margareta , civem Lugdunenfem , novillime
Refpondet Pon : preſentatis , ipfarum nobis innotuit ſeries fincerum affectum , quem ad nos
Ovid . ep . 1o ftatumque noftram pacificum , ac Fratrum Ordinis Minorum ftatum profpe
rum gerit Regia Celfitudo . Et quia res eſt folliciti plena timoris amor , licet
alias eumdem Ordinem Regia circumſpectio nobis duxerit commendandum ,
noſque intentionem noftram per nostras fibiduxerimus litteras explicandam ;
quia tamen lingua tertia contrarium ejus , quod fcripfimus, non eft vcrita
ſeminare , recominendationem ejufdem Ordinis iterat, ở de iis , quæ profert
lingua tertia , an veritati confonent , per nos poftulat edoceri . Profecto , filia
cariſſima, reſponſionem , quam tibi fuper præmiffis per nostras fecimus litte
ras , oblivio de nostra memoria non delevit : Et ut de affe tione , quam ad
Jos proceſſus
fecerunt , &fententias protulerunt , ac in præfentiomncs Mini
Stri, Fratres alii pro generali Miniſtro opportuneſpretis mortis periculis,
quod erat incredibile , properant verſus Parifios greflius fuos . Nonne per bac ,
filia cariffima , meruitdictusOrdo , fed & promeruit merito gratia do favoris
augmentum . Quod autem de prorogando Capitulo dictæ litteræ continebant,
cum jam Ministri omnes Italia , Fratres alii pro generali Capitulo op
portune tranfillent Alpes , & verſus Parifios cum omni feftinatione dirigerent
greffus ſuos , non potuimus exaudire , pro certo tenentes , cariffima filia , quod
qui tibi taliu fuaferunt , aut hæc fecerunt , dolofa fuggeftione ſeducti , vel
quia Ordinem non diligunt , vel modum neſciunt diligendi . Expedit equidem
Ordini fupradiéto , ut potius regatur per Generalem Miniſtrum , qui poffit
loca viſitare , prout expediens viderit , quam per Vicarium , cui hoc
forſitan
non licebit. Volumus autem indubie , filia cariffima , te tenere , quod gene
III . Luculentum & honorificum præbent hæ litteræ teſtimonium con Refellitur ali.
tra Ordinis calumniatores , qui ſcribunt in duas partes ſciſſum , potiorem- quorum calum
que Bavaro , & ſchiſmaticis adhæliſle . Etenim univerſum Ordinem , ait
Pontifex , prompte & plene fibi obſequutum , exceptis paucis perſonis vili
bus , quæ , ut poenas Ordinis fugerent , tranſibant ad oppoſita caftra . Atqui Non hoc tempo
hinc aperte exploditur inane illud quorumdam commentum , dicentium re immutata for
ma capitii .
hoc tempore immutatam formam capitii , & quod eouſque erat quadrum ,
aut acuminatum evaſiſſe rotundum ; ut ſcilicet per rotundum diſtingueren
tur Pontificiæ partis ſtudioſi , & per acuminatum cognofcerentur ſchiſinati
ci . Præterquam enim , quod in univerſo Joannis regefto , neque verbum
quidem hujus appareat mutationis , ubi nihil non minutiffime , quod ad
præſens ſchiſma pertinet , adnotatur : ex ipfius teſtimonio , his litteris exa
12
96 Annales
rato , apparet , haud opus fuiſſe hoc externo ſigno diſtinctivo , ubi omnes
Tom 4,an.3260. unius erantCatholicæ & Romanæ factionis , paucis vilibus excuſis . Unde
# 7.17
in eadem , quam alias fcripfi perſifto fententia , a fancto Bonaventura hujus
rei emanaffe originem , neque ad alium auctorem eft , qui ſolide , & vero
ſimiliter referat; huic vero adftipulantur opinioni boni & graves , etiam ex
teri , quos citavi auctores . Verum eſt, aliquos antiqui capitii tenaciores ſub
eo inceffiffe , poft condita a Bonaventura ftatuta : attamen hi pauci , & fub
hoc , de quo fcribimus , anno nulli ferme ſuperſtites . Quo fit ut irrationabi
liter opinentur, qui velint primum capitii genus ufque ad annum mcccc .
perfeveraſſe ,
VI . Alias haud diffimiles litteras affectu & amore plenas miſit ad eof Sanciæ Reginæ
Minores af
in erga
fedus .
dem Patres Sancia Regina Siciliæ , & Hierufalem , Ordini addictiſlima ,
quibus ferme eadem quæ Pontifex inculcat , quas in tantæ pietatis memo
riam hic exſcribo .
ſcum inſignire , de quolegitur in Epiftola ad Galatas : Mihi autem abſit glo- Galat.6.14.
riari , niſi in cruce Domini noftri Jeſu Chriſti , per quem mihi mundus
crucifixus eft , & ego mundo . Poftea in eadem fubjunxit : Et quicumque
hanc Regulam fecuti fuerint , pax ſuper ipfos , & miſericordia , & fuper
Iſrael Dei : de cetero nemo mihi moleftus fit , ego enim ſtigmata Domini
noftri Jeſu Chriſti in corpore meo porto buc. Et quia vos fequimini veftigia
patris veſtri, non dubitetis , quia dum talis Regula fundata eft fuper tali
fundamento , fcilicet Evangelio fanéto , o .fignata talibus fignis , fcilicet
Tom.VII . N pla
3
98 Annales
plagis Domini noſtri Jefu Chrifti , impreſſes in perfona dicti patris communis ,
nulluspotuit , necpoteft , nec poterit eam frangere . Et Domina noftra , in
qua ipfe communis Pater in fancta Maria de Angelis incepit , dow feminavit
Ordinem veftrum , in morte fua fibi fpecialiter commendavit , defendet ,
mu gubernabit vos, nifi effet culpa veftra , qua deviaretis , quod abfit , a via
Bonav. in legen, patris . Et recordemini verbi, quod dixit ipfe pater in obitu fuo : Valete filii
C.14
omnes in timore Domini , & manete in eo ſemper , quoniam futura tribula
tio appropinquat , felices qui perfeverabunt . Sic nulla tribulatio præterita ,
nec prefens , vel futara dos terreat , recordantes verbi Apostoli in Epiftola
ad Romanos : Quis nos feparabit a caritate Chrifti, tribulatio , an anguſtia ,
Rom . 8.350 an fames, an perſecutio , an nuditas , an periculum , an gladius? Sicut
fcriptum : quia propter te mortificamur tota die , æſtimati ſumus , ficut oves
occifionis : certus enim fum , quia neque mors &c . Ego ſpero in Domino
Jefu Christo , qui dedit gratiam Apostolo fuo , quod dabit vobis , do mibi ,
illis , qui intendunt fequi vestigia Patris noftri, illam caritatem , & for
tudinem contentam in verbis præmifſis , niſi , quod abfit , impediat culpa ve
ftra , e malitia . Ego , ficut filia veſtra devota , offero me , cures meas
corpus meum exponere morti , quando neceſſe effet ad defenfionem ipfius Re
patris prædiéti inſignita ftigma
gulæ veftræ , quæ fuit in perfona communis
tibus Domini noftri Jefu Chriſti. Ultimo moneo vos , cu recordamur vobis ,
quod in electione futuri generalisMiniftri Dominum habeatis præ oculis , com
xon , Miniſter muniter nuncupatum , quem tamen Pontifex fæpiffime in ſuis litteris Geral
Terminatur có . dum Ottonis appellat, virum venerabilem , Magiſtrum Pariſienſem , in Pro
troverſiaChrifti
pertate de pau. vincia Aquitaniæ profeffum , Pontifici gratum & familiarem . In his comitiis
omnino terminata fuit controverſia de paupertate Chrifti , & explicata quæ
ftionis difficultas , reducta ad concordiam decretali Nicolai III. & deciſione
capituli Peruſini , ex verbis Nicolai deſumpta , cum decretalibus Joannis
Pontificis , quas de hac edidit quæſtione . Qua ratione factum eſt , utdiu
turna ceſſaverit tempeftas, & fata ſit in Ordine tranquillitas magna. Vel hinc
apparet , quanti ſit momenti in quacumque republica bonum habere recto
rem
Minorum . 99
sem , & quanti detrimenti malum pati ſuperiorem ; hic perturbat , ille ſe
renat: hic deſtruit, ille ædificat, hic omnia confundit , ille cuncta componit,
& ad modum boni Naucleri : Futuras procellas ex fignis prævidet , vel ve- Greg . lib.6 . ep.4.
fint , fuperat , aut fivehemonter intumefcunt ,
nientes direito clavo , fi parva
dato in obliquum latere , irruentes declinat .
VIII. Non impigre in his ſedandis tumultibus laboravit frater Beren- Plopituines deMe
garius de Malo -boſco Miniſter Provinciæ Aquitaniæ , qui in eiſdem comitiis loborco.
contracta infirmitate , pie ex hoc mundo diſceſſit . Strenue etiam partes Pon
Alvarus Pelag
tificias ſemper defendit Alvarus Pelagii, ut videre eft in ejus opere de plan- partes dcrendit
ctu Eccleſiæ , quod tunc concinnavit . Verumtamen non defuerunt, qui ejus Pontificias .
nomen & fidem apud Pontificem traducerent . Comperta tamen rei veri
tate , has ad eum litteras dedit Pontifex , quas ad doctiſſimi viri commen
dationem fubjungo .
IX . Icet dudum de te finiftra nobis relata fuiffent, poftmodum tamen Ex Testaba cosa
. fo.4s
gratis affeétibus intelleéto , illa nequaquam veritate. fulciri , quia
nimo illum perditionis filium Michaelem de Cafena olim Ordinis Fratrum
Minorum Miniſtrum Generalcm ab officio miniſteriatus depoſitum , excommu
nicatum , & diverſis pænis aliis innodatum , fieofqiie fautores , & complices ,
aliofque rebelles Dei o Ecclefia fequi contemnens , prudenter ad ca , que
noſirum & Ecclefiæ Romanæ honorem refpiciunt , ó fidei veritatem concer
nunt Catholicæ , per prædicationes & veras doctrinas alias devotis operibus
te impendis , inde tuam prudentiam plurimum in Domino commendantes ',
enm attentius exhortamur , quatenus in his fic conſtanter , o laudabiliter
perſeveres ,quod divinam acnoftram , & Apoftolicæ Sedis gratiam uberius
merearis . Datum Aven . x . Kal. Aprilis anno xii.
& Guillelmi Epiſcopi Albenſis Minoritæ pro ſtabilienda pace in regione Pe- Ibid, som let.
demontis, Marchionatibus Montisferrati & Salutiarum , & pro reſtituendis Fr. Franciſcus de
Philippo de Sabaudia Villa Soleriarum , & Baſtida de Naxineto , quas occu- Cancella de foa
paverat exercitus Regis Siciliæ , necnon Manfredo Marchioni Salutiaruni Pedemonte .
caſtro Draganerii , & villa vallis Varitanæ, dioeceſis Taurinen . irreverenter
& injulte detentis a Friderico ejuſdem filio , coadjutoribus Roberti Regis Ex fecret.an.14
Miniftris , necnon pro infringendis Ludovici Bavari viribus per conſcriben- fol.44.
Fr. Rolandus ad
dos ab ipſis milites , & alios , quos ipſe Pontifex fubmittebat fub Ducatu reducendam ur
Seneſcalli Provincix . Fratris Rolandi Ticinenſis , ſive ut habetur in diplo- bem Ticinen.ad
Pontif. obedient
mate , de Papia , ad reducendam urbem nativam Ticinenſeni, tunc Bavaro
tiam deſtinatus ,
obſequentem , ad devotionem & obedientiam Pontificis & Ecclefiæ Rom.2 ADDITIO
næ . » Robertus Rex Neapolitanus uſus eſt in rebus arduis opera fratris PATRIS LUCE
9 Antonii de Valentia facræ Theologiæ Magiſtri, quem hoc anno ad Joan- Auton.deValen.
Regis Roberti
99 nem Pontificem deftinavit, uti ex Regio habetur Regefto . orator ad Jo.inn .
Tom.VII. N 2 XI . Milit Pontit.
100 Annales
1329 . ANNO 13. & 14 ANNO IS . & 16. RUM ANNO 122.
Mittuntur Mino
citæ & Prædic . XI . Miſit Pontifex hoc anno plures ex Prædicatoribus & Minoritis ad
in Pertiam aliaf: Perfidis, & varias Orientis regiones , quos proinde commendavit Impera
que regiones tori Trapeſundarum , Regibus Ruflix , Georgianorum , & Choraticæ , Prin
Ex reg. an. 14. XII . Icet votis zelemus ardentibus , ut cunctis mortalibus , quos Dei
lib . ep.358 •
gra
tiæ radius illucefcat , & falus votiva proveniat animarum , ut hoftis antiqui
ſemper quærentis , ut noceat e
, lufa nequitia, fuperna beatitudinis gloria ,
quam non fufficit capere intellectus bumanus , quamque Salvator nofter, a quo
univerforum chariſmatum dona manant , fe diligentibus repromittit , in fua
vitatisfæcunda dulcedine perfruantur : boc tamen profundius cura
perpeti
revolvimus , hoc fitimusardentius, hoc in folida caritatis ardore crebris ora
tionibus poſtulamus , ut inter omnes , quos regeneravit unda baptiſmatis, cef
fet ſciſſur& divifio, ceſſent errorum nebulæ ; fidei caritas jubilei , mentales
oculos in Chriſto credentium temeratæ fideiperfidia nonobducat , unaque fan
Eta Catholica do univerſalis Ecclefia in unitate veræ fidei fub uno Paſtorc, doo
unius ovilis intemerata o folida unione , ad conquirendam ejufdem beatitu
dinis gloriam gratis fucceffibus
fæcundetur . Idéoque excellentiam tuam ro
gamys, monemus, & hortamur.attente in Domino Jefu Chriſto, per aſperſio
nem fuipretiofiffirni ſanguinis obfecrantes, quatenus diligenter attendens ,
quod
tibi creſcet ad meritum , accedet ad gloriam atque famam , fi datum tibi
defuper fuerit ,ut tu &populus tuæ ditioni
commiſſus diſcretionis tuæ
ſtudio,
ad unitatem ejufdem Catholicæ do univerſalis Ecclefie revertamini , extra
quam non eft gratia , neque falus , te & prædictum populum habilitare , do
Venerabili
fratri Zacharic Archiepifcopo fanéti Thadæi Apoſtoli de Corateſia
in Imperio Perfidis ,
Uni
I 02 Annales
Ibid . ep.70. XIV . Otis zelamus ardentibus , d fummis defideriis affe &tamus, ut
V cunctis mortalibus , quos Dei filius Jefus Chriſtus fuo fanguine
و falus votiva proveniat
pretiofo redemit , o cæleſtis gratia radius illucefcat ,
animarum , ut hoftis antiqui femper quærentis eit noceat, eluſa nequitia, fu
pernæ beatitudinis gloria , quam non ſufficit capere intellectus humanus & c.
ut fupra in litteris ad Imperatorem , ufque ad ſucceſſibus foecundetur . Ideo
que univerfitatem veſtram rogamus , monemus & hortamur attente in Domi
Ibid. epist.180 XV .
lentiam tuam ad ea , quæ tuæ falutis profe &tus refpiciunt , tibique
cupimus, mentiſque tuæ oculos cognitione vere & Catholicæ fidei illufrare ,
quo propter beneficia multa folamina , quæ in terris Dominio tuo fubjeétis,
exhibes Chriftianis, te magis præcipua affeétione profequimur , tuoſque ſpi
rituales proventus ardentius affcctamus ,quove etiam ſpes certa nobis impen
Minorum .
103
Icet votis zelemur ardentibus cc. ut in epiſtola ad univerſos Chriſtian Ibid. epift.273.
L !nos
XVI . Di
104 Annales
equis , libris , & procefſibus fpoliatus eft , quod ægerrime tulit Pontifex ,
fcripfitque Bertrando Epiſcopo Cardinali Oſtienſi , Apoftolicæ Sedis in
Lombardia , aliiſque partibus legato , ut ſevere ageret contra ſancti Officii ,
Joannin. in Lom- feu facræ Inquiſitionis violatores. Joanninum de Mantua Inquiſitorem in
bardia fuperio- partibus Lombardiæ ſuperioris , indigne apud fe traductum , veritate & in
nocentia ejus comperta , fcriptis ad eumdem Cardinalem Bertrandum litte
ris , in officio confirmat . In Anglia etiam res fidei laudabiliter promovebat
Ibid . fol.43.
penes Regem Eduardum frater Robertus de Lamborrone Iſabellæ Reginæ
Lib . is ann. 13. confeffarius , pluribus functus in ſuo Ordine honorificis muneribus . Ut ita
Robertas Lam . que rebus fidei & ſibi liberius attenderet , orante Regina , obtinuit a Ponti
borron. confeſſa
tifice
rius Regina An ne poffet cogi ad ulteriores adminiſtrationes capeſſendas .
gliæ . XVII . Qui fequuntur aſſumpti ſunt hoc anno ad Epiſcopatus, Frater Ro
Fr. Roger. Epi gerius ad Bovinenfem , ſub Archiepiſcopo Beneventano, in regno Neapoli
ſcop. Bovinen: tano , per obitum Roſtagnivacantem : Superni diſpoſitione . Kalend. Maii .
Joan . Bifacien . Frater Joannes ad Bifacien. ſub Archiepifcopo Compfano in eodem Regno ,
Henric.Lavaten .
per obitum Jacobi: Inter cetera xviii . Kal . Aprilis . Frater Henricus de
vel quidpiam adjicere fabricæ piæ fundatricis , non tamen primum conſtru
xiſſe domicilium . Apud Pifanum hujus locifit mentio corrupte , ſub nomi
Monum. Colon. ne Cuculli . Hoc ipſo anno confraternitas fanctæ Margaritæ Coloniæ tran
MSS .
ftulit in Fratres Tertiarios domum ad Olivas & conjunctum facellum : fed
ſub Sixto V. Fratribus Minoritis conceffus eft hic locus , qui Seminarium fuit
provinciæ regularis obſervantiæ , translatis redditibus in Patres Societatis
Jeſu .
XIX . Sexaginta & pluribus ante hunc , annis fundatum fuiſſe Monaſte
inter ipfas & Fratres Eremitas fancti Auguſtini exortam : Celeftia quærenti
bus v . Kal. Decembris . Mentio etiam occurrit Monaſterii Claromontenſis Lib. z. ann. 1z .
in bulla deciſionis. alterius controverſiæ inter Catarinam de Ulmo Abbatif- epiſt.1317.
fam , & Joannem de Ternio Cuſtodem Ordinis Minorum Cuſtodiæ Alver- Monaf. Claro
niæ , & Richardum de UſesMiniſtrum Provinciæ Burgundiæ . Ut Mona- monten .
fterio Petræ albæ Barcinonenſis ampliores tribuantur proventus , fcribit hoc
anno Pontifex ad Archiepiſcopum Terraconenſem , ejuſque Suffraganeos ,
& eidem ipfe communicat omnia privilegia Monaſterio Nemauſenſi conceſ
fa . Jubet Joannem Epiſcopum Cracovienſem , ne moleſtiam inferat Clarifa
fis Monaſterii fancti Andreæ ejuſdem urbis ſuper decimis quorumdam nova
lium . Peculiares etiam concedit gratias forori Conſtantiæ filiæ nobilis viri
Comitis Cortiliani , Moniali Monaſterii fanctæ Claræ Cuſentini, & Ægidiæ ni
Libusem
epift.3417.an.
ejuſdem Monaſterii Abbatiflæ .
Ummus Pontifex omnino vigil ſuper gregem Domini ſibi com- Agit Pontif. pro
رد.
S miſſum , omnino fatagebat revocare ad cauſam Corbarium , quem cri Corbarii .
Piſis commorari noverat ; in quem finem fratrem Henricum Minoritam ,
Piſanum de Signorotis, pluribus commendatum, Pifas Avenione dimiſit , .num
Wadd.1330
ad. anNo.
ibidem rerum ftatum exploraturum , & prudenter cum Corbario actu 10 .
„ rum , ut refert Annaliſta : videbatur fiquidem fummo Pontifici impoffibi
le Petrum ætate maturum , integræ vitæ in Religione , & doctum , adeo
,, ambitionis fumo ſuam pietatem fic exſiccaſſe , ac obſtinate induruiſſe ,
9, quod aliquando reminiſcentia divinæ ultionis non emolliret : ſuum inte
rea eſſe ovem Chriſti de faucibus lupi rapacis omni ſtudio & conatu eri
9 pere ; maxime quod hocanno XI.April.Bavarum primas Lombardiæ urbes
9 expugnaturum abiifle Piſiis nofceret , & Petrum Corbarium Antipapam
Pifanorum cuſtodiæ commendatle , & obſervantiæ fub cura Bonifacii No
9 velli , Comitis de Donaratico , nobilis & potentis , quem maximopere
9,"extollunt, & Regis Aragonum conſanguineum vocant ejuſdem gentis Indicule ex pa ,
99 Annales . Romam inter hæc poenituerat Petrum a Bavaro in Pontificem ric.
9 oblatum inſipienter admiſiffe , & Idolo genua incurvaſſe : igitur Pontifex
9 pro abſolutione urbis a cenſuris , quas ob id incurrerat duplex diploma :
Copiofa facrofanéta duc. xv. Kal. Martii , Tuſcia Legato expedivit: cum
9 autem eodem tempore Piſani Bavari jugum , pulſo ex urbe Tarlatino de 57.decoratie*
Anth.15 • * .
Petra-mala Aretino ejufdem Bavari Vicario , excuſſiſſent, & vocato ex
Recedit Pilis
9. urbe Lucana Marco Vicecomite , fub eo Pontifici Joanni nomen dediſſent;
99 hic præfato Comiti, ut Corbarium Curiæ conſignaret litteras tranſmittit: corbatodiabiti
Sicut nobilitatis OC. VI . Idus Maii . At Corbarius pertæſus ſacrilegæ di
99 gnitatis , & fceleris admiſsi, Bavari confortio & confilio execrato , ad
w ejuſdem Comitis Bonifacii, qui & Facius abbreviato nomine etiam ap
w pellatur, municipium in marema ſub finibus Lucanorum , ſecreto recelle Ad bunc annu
m
9 , rat , ubi per integrum annum deliteſcens a functionibus , vel fictionibus 1.17
Pontificiis abftinuit .
Tom . VII. 0 II.Con
1
106 Annales
Vos cum eiſdem & c. Conventui vero de Cuccaro , Caſtro ( quod caput
Ex Varic . » eſt Aquenſis diæceſis ) ab Hilaria de Lauria , relicta Henrici primogeniti
Thomaſii de fanéto Severino , Comitis Marſicorum , fundato pro Fratri
„ bus Minoritis , cum Eccleſia ſancto Joanni Baptiſtæ dedicata , ut refert
9 Annaliſta , conceffa indulgentia v. Idus Februarii : Ecclefiarum fabri
Ft pro informa- oj cis &c. Pro informatione miraculorum fancti Ivonis Presbyteri Tertii
tione miraculo Ordinis dedit Breve : Exultant o gaudent iv . Kal . Martii , & alio Na
rum S. Ivonis
- ſcarinis Epiſcopum , Fratreſque Minoritas commendavit: Votis zela
musdc. vi. Idus Aprilis : fed Arnoldo item Epifcopo uſu pallii conceſſo :
» Perfonam tuam dc . 18. Kal . Julii . Bertrando , ut conderet teftamentum
» facta facultate : Dudum attendentes douc. Idibus Augufti; Comiti Piſano
» ut ſecum Fratres habere poſſet : Devotionis finceritas Oc. 111. Kal . Se
ptembris. Pro Fratribus Prædicatoribus & Minoribus fcripfit Ungharis
chriſtianis : Ingentem nec mirum Quc. 111. Kal . Octobris , ſed Monaſterio
de Petralba privilegia confirmavit : Cum a nobis duco Kal . Decembris ;
& fratri Guillelmo poſſe curam animarum habere indulſit : Religionis ze
lus c. 11. nonas Decembris .
ARGUMENT U M.
litteris a Joanne Pontifice , qui ex variis indiciis , & aliorum fuggeftionibus Scribit adjoang .
jam ſuſpicabatur , vel certo ſciebat Petrum ſub Comitis cuſtodia delituiſſe . Pontificen .
Excuſſa proinde mentis caligine, conſilium bonum amplexus ftatuit fe Joan
nis unici , & veri Pontificis clementiæ committere , & ab eo veniam multi
plicis errati , miffis his litteris , deprecari.
oftium in ovile gregis Dominici fur appelletur latro rapacitatis Ex lib. fecres,
lupina , audiens e confiderans diligenter tanta enormia fcelera pravitatis Foan. 1o, 1.
bæreticæ ftylo ferreo exarata in ungue adamantino , quanta dicebantur a mul
tis de veſtra ſolida fide, ficut preſumptuofus, temerarius, & fuperbus afcendi
fuper aštra cæli Ecclefiaftici , ubi mihi, meis peccatis exigentibus, paruta fuit
ſedesiniquæprælationis . Sedpoftquam deveni ad territorium Pifarum ,
quæfivi diligentiffime de prædictis , & inveni quod obliqua erant & falfa ,
deficiebant in pondere veritatis , dolui , & doleo vehementer , co pænitet me
feci / c, qua feci contra jura , & leges veftri facratiffiminominis de confilio
perverſorum . In cujusrei teftimonium jam eft annus completus, quod ad
præfumptuoſi culminis dere
verſarium veſtrum dimifi fponte , a Sedem mei
liqui ; & propono firmiter in civitate Piſana , & etiam in Úrbe , atque ubl
que locorum renuerc, fecundum quod vcſira benigniſſima Sanétitas décreverit
ordinandum . Et quia graviffime peccavi , du erravi patenter in invio , do
non in via , fupplico veftra Clementiffimæ pietati , quatenus mihi maximo
Ovid . ep . 7. quia fepe nocuit differre paratis, fepeque vidimus tempus a mane ufque ad
vefperam immutari , fano tibi fuademus confilio , ut mora cujufvis vinculis
interruptis du laqueis , de tenebris ad lucem , ac de morte ad vitam exire ,
ac pervenire feſtines , nihil hafitans , qui nos , fi compenfascris fafta diftis ,
reperies patrem pium , benignum , & propitium , c omnium tuarum imme
morem offenfarum , fuper quo dilectus filius Ciolus Scacierias præfentium
exhibitor, te pleniuspoterit'informare . At quia inter alia tenor continet lit
teræ fupradiéta , quod proponisfirmiter in civitate Pifana ,ev in Urbe etiam
atque ubiquc locorum , ut tuis verbis utamur , renuere , ficut nos decreueria
ſpondens Petrum in Joanne non ſeverum judicem , fed pium Patrem , &
&
benevolum amicum experturum . His pactis prodiit in apertum Petrus ,
publica ejuratione fuos deteſtatus errores, omnia ex Pontificis præſcripto
triremibus , & decenti comitatu vii. Idus Augufti pervenit Nicæam ad ad Pontificem
Varum fluvium , qui Italiam a: Gallia feparat, in qua, publica enunciatione, abit .
ſe ſuoſque condemnavit errores , quod etiam in omnibus Provinciæ civitati
bus , per quas tranſibat , effecit . Occurrerunt ei Nicæx Miniſtri Pontificii
Avenione miſſi , ut fecurius & decentius iter proſequeretur , quibus ille ul Ei fecundo fcri.
tro ſe commiſit. Ab his ut omnia intellexit Pontifex , ſequentem ei fcri- bic Pontifex •
pſit epiſtolam , qua fponte ad fe venientem paternis allicit pollicitationibus ,
ut magna ad pium parentem accedat fiducia .
VI.
L veniendi præfentiam , lætum por incolumem Nicæam perveniſſe. Indid . fo. 12 .
Profecto fili , talis adventus cor noftrum exultatione replevit , dow gaudionon
indigne , fi enim patri cedat ad gaudium videre filium inventum fuiſſe qui
perierat , vel qui fuerat mortuus , revixiffe , cujus tamen inventio , vel revi Luca 15. 24
Etio paucis , aut forfan nulli fuerat profutura , quantum putas tua inventio,
e a morte fpiritualirefufcitatio in nobis pofit &
, debeatpeperillegaudium ,
de cujus inventione, & reſuſcitatione multorum falus probabiliter ſpectatur ?
Rurfus fi Angelis eſt gaudium fuper uno peccatore agente poenitentiam , Luca 15.7 .
cujus forfan pænitentia futura non eſſet utilis niſi ſibi , quantum nobis , immo
toti Ecclefia Catholicæ fuper tua converſione poſſit exiſtere gaudium , qua ne
dum tibi prodeftad meritum , fed do Deo ad gloriam , Angelis ad gaudium ,
VII . Revocatis humiliter in folemnioribus locis , per quæ in totius iti Avenionem ap
neris diſcurſu tranfibat , erroribus , tamdem viit . Kalendas Septembris pellit, & veniam
Avenionem Petrus applicuit , & die fequenti in publico conſiſtorio recogni- petit .
tis , retractatiſque miſériis , miſericordiam humiliter alligato ad collum fu
ne implorauit , & obtinuit . Etenim tam compuncto animo , quam facundo
fermone lacrymabiliter dicentem , ad ſuos pedes proſtratum Joannes tenere Impetrat .
collacrymatus peramanter ſuis brachiis erexit , in fpem meliorem excitavit ,
& pa
1
I IO Annales
& pacis ofculo donavit .Ne vero Reſpublica Chriſtiana Bavari , aut alterius
cujuſpiam Joanni infenſi ſuadela , vel machinamentis turbaretur , ſi Petrum
Detinetur in ho- liberum in Italiam venire permitteret . Avenione retinendum cenſuit ad
RcIta cuftodia ,
exemplum Bonifacii VIII . qui Petrum de Murrone in cuſtodia detinuit ,
ne novitatis & difcordiæ affectatores ad Pontificatum reſumerent . Dedit
Comilla Bonila ſchiſina , maximas egit gratias Bonifacio Comiti ob prudenter inchoatum , (
cio .
& feliciter abſolutum totius rei tractatum , cui ſubſequentes ſcripſit litteras 1)
quæ univerſam hanc'noftram confirmant hiſtoriam , & multa deinceps in a
eumdem contulit beneficia . F
99
VIII .
N notitiam publicam faéti deduxit evidentia bis diebus, illum , qui 99
Indid . fobos&
IM
tuæ nobilitati vello dedit , Petrum de Corbaria Ordinis Fratrum f
Minorum , ambulantem in tenebris , ſeparatum ab unitate facrofanéta Ecz
clefia , ad lumen veritatis reducere , & unitati fidelium aggregare , ut illud f
perficeres, tibi mifericorditer conceffille . Ecce enim , quodvirpræfatus , Dei V
hoſtis, & ejus ſponſe crudeliffmus perſecutor , ad Dei ago Ecclefiæ , non fine fe.
tuo miniſterio , miſericordiam & gratiam humiliter fe committens , ficut tua cia
ordinavit prudentia, ad noftram veniendi prafentiam arripuit iter fuum , qui rei
Deo duce incolumiter Nicæam applicuit viii. Idus Augufti , & exinde , ex CO
quo ad eum gensnoftra pervenit , quam ad eum mifimus , ut fecurius , da de tif
centius poflèt projéqui cæptum iter ; & per loca folemnia recognofcens errores
pa
fuos publice,fuamque pænitentiam manifeftans viri . Kalendas Septembris ter
Avenionem applicuit , & in craſtinum in confiftoriopublico , erroribus reco de
gnitis revocatis , qua ut Papa de facto fecerat , miſericordiam poſtulavit fece
humiliter , & errores
prædiétos folemniter
abjuravit , quem benignead gra pon
tiam noftram , & Ecclefia admifimus, & ut dilectum trattavimus filium , for ing!
tractamus , ca tractare intendimus , conccdente Domino , in futurum , prout
fiat
#mt. Scacicrii . hæc dilectus filius nobilis vir Ciolus Scaffarii * familiaris noſter , qui ut vir db
fidelis & prudens omnia opportuna in itinere ordinavit admodum , proinde
nobilitati tuæ explicabit. Gaudeat igitur, filigcor tuum , & latetur in Domi
PTC
no , qui ut Dei miniſter , Catholicæ Ecclefiæ tanta exultationis , & gaudii Ina
materiam miniſtraſti , fciturus indubie , nos com fanctam Dei Ecclefiam tibi di
tuis fuccefforibusad ea , qua tuum , ac ipſorum reſpicient honorem , e com Lor
modum , aftrinxiſſe , dá conſtituille perpetuodebitores . Quamquam enim tibi, PIR
fili , grandia faceremus , qua faciemus , unnuente Domino , cui in pre Ichi
millo negotio fideliter ſerviviſi, nihilominus tamen intendimus debitores, San
tibi tuiſque
ſucceſsoribus in perpetuum remanere : nec revocamus in dubium , infe
quin Dei pietas , duremodo in ejus perfeveres fervitio , in retributione juſto
rum , protanta tibi gratia gloriam abundantius recompenſet. Al nos autem Bal
qui tibi pro premiſlis referimus gratias , quas valemus , recurfum prote ,
Minorum . II1
IX . Hæc eft illa tragædia ſchiſmatis Corbariani , vere & fideliter relata Corbarium ſpó
ex quadraginta tribus bullis Pontificiis , aliiſque monumentis Vaticanis, quæ te abdicafle pro
de hac materia exſcripfimus . Innnerito proinde fcribit Villanus ,alias nobilis pillan. cit. &
iſtius temporis hiſtoricus , Piſanos doloſe & proditorie eum vinctum mififfe cap. 164.
Avenionem , quod ex eodem alii ſubſcribunt. Perperam etiam refert Platina Ciacon. in Joan.
ipfum Bonifacium Comitem eum Avenionem perduxiſſe, ibique in carceremo Plarina in vila
conjectum . Minus recte Ægidius Card . Viterbienſis: Antipapa , inquit , Joan.
capitur , ac per Bonifacium Pifanum Comitem Avenionem perducitur, ubiin Viterbien,in ex
cerp . MSS .
carcerem tračtus infanic pænas dedit. Alii etiam in hac hiſtoria majores com
miſerunt errores , quorum ſingulos enarrare aut refellere haud judico ne
ceſſarium , dum ſatis ex ipſis rei geftæ originariis monumentis veritas eluceat.
Errant etiam Ciaconus,Genebrardus, Onufrius, & qui cum eis Petri ſchiſma Quanto tempore
producunt ad annos tres,menſes totidem & dies quatuordecim . Etenim qui hoc fchifina du
ravit .
à die xii . Maii an . milleſ. terc . vigeſimi octavi, quo à Bavaro ad folium ini
quitatis evectus eſt,uſque ad diem vigefimum quintum Auguſti hujus anni ,
quo fuos deteſtatus eſt errores coram Joanne Pontifice , enumeraverit , non
niſi annos duos , menſes tres & dies quatuordecim computabit . Quod vero
ſponte & ex propria voluntate non ſeductus a Piſanis , non coactus à Bonifa
facio Comite impiam Pontificatus umbram depofuerit , erroreſque retracta
verit , ubique in omnibus litteris ad Reges & Principes fcriptis , ipſe Ponti
fex Joan. palam teftatur. Atque hanc rationem objecit Joannæ Reginæ Fran
ciæ dum deprecaretur veniam cuidam Conrado in hæreſim lapſoſed demum
reſipiſcenti & miſericordiam poftulanti; quam utfacilius impetraret, crimen
Corbarii maximum , fed miſericorditer remiſſum oppofuit : cui tamen Pon
tifex ita reſpondet :( Nec quod de Antipapa proponitur , juvat istum : Anti Reg. Dar. citar.
papa quidem non captus , fed liber errorem fuum recognovit , ou per fuas lit- fol. 25.8. Kal.
teras a nobis humiliter veniam poftulavit ,offerens fe paratum per omnia loca , Debemb.
de quibus nobis videretur expediens, confiteri fcelera fua , &quæ contra nos
fecerat , vel dixerat revocare ; ifte autem e contra , Owc. ) Et fimiliter ref- Ibid . fol. 171
pondet Joanni Regi Boemiæ reconciliationem Bavari urgenti : ( Secundo ,
inquit, quia ipfemet Petrus de Corbario reatum fuum humiliter recognofcensga
fuo , quem de facto receperat , illi renunciandofe de fatto depoſuit ,
ftatu
ab ipfo Bavaro diſceffit . )
X. Plures erant hoc tempore Inquiſitores Minoritæ adverſus hæreticanı
pravitatem , qui fidei conſervandæ aut reſarciendæ non ſegniter invigilarunt. Joanain .& Fran
Inter hos extat memoria Joannini deMantua aPontifice, & Franciſci de Clu- ciſcus Inquiſito .
res in Lombar
gia a Bertrando Epiſcopo Oſtienſi Apoftolicæ Sedis Legato in partibus dia
Lombardia Inſtitutorum , quibus varia negotia commiſit hoc anno Pontifex; ibid. fol. 47 .
præſertim circa redu & ionem civitatis Bergomen. interdicto ſubjectæ , quia Fr. Bartholin .in
fchifmaticis , & Eccleſiæ rebellibus adhærebat . In Umbria & Provincia
Sancti Franciſci fratris Bartholini , qui Bavari & Corbarii fequaces acriter Ibid . fol.os .
Fr.
næ .Fabian . Bof. jutus viribus Caroli Regis Hungariæ & Stephani PrincipisBoſnen. plurimos
Fr.Guillet.Epiſc . ex eo Principatu hæreticos profligavit . Præter hos Inquiſitores in ſedandis
Alben . Legatus turbis Italiæ ftrenue laboravit Guillelmus ex Minorita Epiſcopus Albenſis ,
ad Regem Sici- cujus fæpe ſuperius cum laude meminimus , quem hoc anno ad Regem Sici
Ibid . fol. 134 liæ citra Farum Joannes deſtinavit pro ftabilienda pace & ineundo foedere
cum Pontificiis . Multis eum extollit Pontifex encomiis & a pacis ftudio
commendat , ut communiter in ſuis litteris eum Angelum pacis appellet .
Fratrem ejus germanum fratrem Franciſcum de SavolaOrdinis Minorum in
terim conftituit in Epiſcopatu Vicarium , ac privilegiis Pontifex munivit .
XI . Milli hoc anno ad Malabarica regna in India Orientali plures ope
Ex lib. ſecres,an rarii ex Ordinibus Prædicatorum & Minorum ſimul cum Jordane Catalani
13.914 . ep.816 .
Eu 949•
Epifcopo Columbenſi ex prædicatoribus affumpto , quos repetitis litteris
titze in Indiam Pontifex Chriftianis Neftorianis, & iis qui commorabantur in molephatamo,
Orientalem .
commendat . Milli etiam alii ex utroque Ordine cum Guillelmo de Cigis Epif
Ex 2.par, an.14 .
epiſ . 64. copo Taurilien . ad Marforianum Jacobitarum Patriarcham , quem impenſe
rogat , ut noviter a ſe miſfos , & qui jam in illis regionibus fibi fubditis com
Alii
ta$ . ad Jacobi-
morabantur,benigne tractaret .
Fr.Galgan. Epifc. XII. Creati funthoc anno Epifcopi frater Galganus Blaſius de Floren
Alerien . tia in Eccleſia Alerienſi in inſula Corſicana ſub Archiepiſcopo Piſano per de
poſitionem Gaddi de Pilis vacante : Apoſtolatus officium , 11. Idus Martii.
An. 1326. n. ll . Frater Petrus Epiſcopus,uti diximus, Calven. trasfertur ad Valven . cui nunc
Fr. Petrus , Va- unita Sulmonen. in Regno Neapolitano, per mortem Andreæ : Quam fit
Fr.HenricusIfer, onufta diſpendiis ,iv. Nonas Maii . Frater Henricus conftituiturin Iſernien. in
nien. eodem regno ſub Archiepiſcopo Capaano , per mortem Petri : Debitum
officii . vi. Nonas Julii . Arnaldus Royardi Salernitanus , uti diximus , Ar
chiepiſcopus tranſlatus ad Sarlaten . in Gallia ſub Archiep. Burdegalenſi , per
Fr.
ten Aruał. Sarla. obitum Bertrandi Berengarii , conceſſo etiam uſu pallii , quo utebatur in
A140 132.1 . Metropolitana Salernitana . Tertium enumerant hujus Eccleſiæ , a Joanne
XXII . in Cathedralem erectæ , Præſulem Joannes Chenu & Claudius Ro
berti: Creditæ nobis difpenfationis, V. Kal. Julii. Nefcio an hujus an alte
rius fratris Arnaldi meminerit Gaſpar Muſca in fuo Catalogo Archiepiſcopo
rum Salerni fub anno mcccxxxii. Quod fi hujus , planus error cenfendus
eſt . Ut Rodulphus quem Dunenfem in Hibernia diximus Epiſcopum , tranf
An. 1328. m. 25. ferretur ad Corcagen.ſubArchiepifcopo Caſtellen.tranſeunte Joanne Corca
Hr. Rodulph.
Corcagien. gienſi Præsule ad Dunen , liberam fecit hoc anno Pontifex facultatem : In
Ft. Vincent.Ma- fpecula vineæ Domini Sabaoth . Nonis Janu . Vincentius ab Eccleſia Nubien .
rianen .
transfertur ad Marianen . in Corſica ſub Archiepiſcopo Januen . per obitum
Er . Aleman.Sua- Guidonis : Angit nos cura propenfior. Kal.Decem . Frater' Alemannus de Do
11cn .
natis de Florentia Epiſcopus inftituitur in Eccleſia Suanen . in Etruria , tunc
Sedi Apoſtolicæ immediatæ ſubjecta , per obitum Tranſmundi : Licet cont;
nuata , X1. Kal . Novembris . Alius occurrit Epiſcopus Juvenacien . in Re
gno Neapolitano ſub Archiepiſc . Barenſi , vulgo Giuvenazzo , frater Guil
Fes Guillel.iju- lelmus Alverricus Anglus, quem Paulo ante ad huncEpiſcopatum , legitime
Ex regeffo Rober , promotum jubet Robertus Rex Siciliæ a ſuis Juſtitiariis admitti , & circa re
cuperationem jurium prædiétæ Eccleſiæ fideliter adjuvari . Refert Pitſeus
lité . B. fol . 237 .
virum hunc inter ſcriptores Anglos , & Epiſcopum fuiſſe refert in ea tamen
Provincia Regni Neapolitani quæ Terra di lavoro, vulgo Italico nuncupa
tur . At non in ea Regni parte , quæ a Latinis Campania vocatur , ſed in
Apulia Pfeucetia hic Epifcopatus conſiſtit . Præter hos invenio creatos ſive
Pſeudo- Epiſcopi effictos a Corbario in Archiepiſcopatu Januen .. Fratrem Berengarium de
aliquot
Mari , ac ejuſdem Corbarii Vicarium Ganeralem in tota Provincia Januen ,
in
Minorum . I I3
lanceis transfigere intentant , ecce repente mutata eft ſpecies ejus & habi
tus , apparuitque Franciſcano indutus . Illi ftupefacti & territi , interrogant
num Nunnium Verdugum illac tranſeuntem vidiſſet ? exiſtimantes vere
Minoritam efle : Reſpondit ille ſe nulluin alium a ſeipſo eo mane obviam
habuiſſe . Exilierunt ex equis , qui prius volebant occidere , atque ad ejus
pedes provoluti , quid prius cogitarant , aperte narrarunt , omnique depo
ſito livore, & noxa condonatageidem reconciliati ſuntgatque in mutuos irrue
runt amplexus . Hæc omnia in tanti miraculimemoriam depicta ſunt in fa
cello Ecclefiæ Minorum Arevalen . ab eodem Nunnio elegantiſſime con
ſtructo .
In Provincia Siciliæ obiit unus , qui ſæpius ad munia honorifica , & Fratrum Marian. lib. 4.
regimen evectus , avide cumulavit libros , veſtes ſuperfluas & pecunias . punitur Minori
Corpus fub noctem in feretro fertur ad Eccleſiam , ut die fequenti funus ta , pecuniæ ag
curetur . Adhibitis , ut ſolet , duobus Fratribus , qui cadaveri advigilent, gregátor •
ecce fancti Franciſcus , Antonius , & Ludovicus apparent , loculo adſtan
tes interrogant defunctum cujus fuerit Inſtituti ? Medio elevato corpore , in
ſanctum Franciſcum aſpiciens : Tyi, inquit , Ordinis, fanétiffime Pater . In
dignatus ſanctus Inſtitutor : Noli , ait , me vocare Patrem , qui filium to pro
baſti degenerem , & præter alia regulæ præcepta , turpiter violafti fančtam
paupertatem . Statimque amovit ab habitu obmuteſcentis capitium , deinde
ductis ex cella tota ſupellectile , & pecunia , quam abſconderat , poſitifque
fuper cadavere , ſanctus Franciſcus ignem appoſuit , quo omnia exarſerunt .
Diſparente viſione ,accedunt trenuli duo Fratres Cuſtodes, qui a longe hæc
proſpiciebant , & omnia inveniunt in favillam & cineres redacta . Deinde
monentes Guardianum pergunt ad defuncti cubiculum , clavibus obſeratum ,
in
quo nihil ex tota , quam pridie recenſuerant , ſupellectile , licuit conſpi
cere ,
XV . Simile alteri evenit Fratri proprietario , cui cum ſpiritum emit- Icem alter .
tenti aſſiſterent Conſodales , unus ex eis vidit morientis animam a dæmoni
Tom : VII. P bus
II4 Annales
bus in tartara deduci , & ſanctum Franciſcum occurriſſe dicentem , fuo habitu
indignum eſſe , qui quæ religioſum habitum decent , non fecit , atque ita ha
bitu exutum malis lictoribusmiferum dimiſiſſe . Rediit ad ſe Frater , & cum
loculos habere ſuggerit, verum & integro cætui redditus, aut rerum abun
Pelag. lib . . de dantiam procurat . Refert Alvarus Pelagius , hujus temporis auctor miras
planc. c.51 . in
fine. in hac re hoſtis aſtutias . Cum enim in monte Alvernæ ab Ordinis primordio
Demon Fratres arctiſfimam obſervarent paupertatem , dæmon transfiguratus in do 9
satMinoritis re- micellum placidum & induſtrium , adhæſit cuidam Domino caſtri propinqui, 9
rum abundantiá perſuaſitque , ut qui eouſque durius agebat cum Fratribus , largiores & fre
quentiores tribueret eleemofynas. Adeo hominis .crevit exinde erga eos
pietas, ut quotidie ferme neceſſaria ſubminiſtraret: quo factum eft , ut ex 92
aliunde acquiſitis multa abundarent , & in tanta rerum copia luxus & diſſo >
lutio diſciplinæ pullularet. Hæc conſiderantes quidam ſeniores , fui ftatus
zelatores , acceſſerunt ad heroem , & interrogaverunt unde tanta liberalitas >
in homine prius tenaci ? Refpondit , fe omnino mutatum ad preces & ſug
geſtiones fùi ſervi , fibi per omnia gratiſſimi. Unus autem ex Fratribus co
gnovit in ſpiritu non hæc ſuggeffiffe hominem ex Fratrum commiſeratione ,
fed dæmonem infpiraſſe ex invidia , conjuravitque ftatim , ut quis eſſet , pa
lam ediceret . Ille ſe deprehenſum agnofcens, tamquam fumus ex omnium
oculis evanuit , & Fratres ad ſuam parcimoniam ac meritoriam rerum ino
piam redierunt .
Conv.Brunsber XVIII . Fratribus Conventus Brunsbergenſis , diceceſis Warmienſis in
gen.
Pruſſia , extra oppidum ſitis , contulit hoc anno facultatem Joannes reci
piendi ab oppidanis alium locum intra moenia , & primum deſtruendi ne in
ſerviret aliquando paganis & infidelibus , qui hoſtili incurſu frequenter
Cony, Præſto inhiabant rapinis & fpoliis Chriſtianorum : Clara Ordinis veſtri, x . Kalendas
nen.
Martii . Conventum Preſtonen . dioeceſis Lichefelden . in Anglia ab Edmun
do
Minorum . I15
XIX . Conceſſa hoc anno licentia Communi & Univerſitati ( ut verbis Monak . Craffen.
C litteris Apoftolicis ejuſdem tenoris : Scimus fili dr. x111 . Kal. Indic. ex Vatica
verant , & etiam Corbarii Antipapæ fautores vel ſectatores , aut reſipi
„ fcentes miſericorditer ampleti', vel perſequi contumaces , ut ovile
2 Chriſti ab omni ſordida lue purgaretur: contra Fratricellos in Meffanenſi
2 diceceligraſſantes , paulo ante depoſitionem Petriſcripſerat Archiepifco Litterz P. de
» po: Dudum ad audientiam & c. x.Kal . Martii: quo etiam tempore Inqui- cadem re':
litoribus Venetiarum contra fequaces Petri litteras direxerat : Vos igno
» rare &c. Cum fubinde intellexiſſet mala gramina Fratricellorum apud
Siculos variis in locis ſuccreſcere, Regis , & Reginæ Catholicum zelum ,
, chriſtianamque pietatem in eos datis brevibus : Ad noftram fili Quc. & : tricellos, el Fau
SO Perducto noviter Luc. II . Idus Decembris excitavit . Ceterum Miniſtro tores Corbarii .
ni Montisferrati , aliiſque quatuor Principibus pro eadem pace : Ecce Pro pace in ſub
» quod duc. & pro præfato Epiſcopo falvo conductu : Cum venerabilem & c. alpinis Urbibus.
Paul. Brit. 1 3. 9 te, evocatus, ſuavius in Minoritana Religione manna expertus eft , quam
de Dir. Illuftra
95 ollas carnium , quibus in ſeculo veſcebatur . Hic præter integram & illi
ARGU M E N T U M. A
9
Agunt ferio Minorit& contra Fratricellos . Gerardus Miniſter Generalis ad K
præficere . Præter hæc multam in fidei corruptelam ſecreto intentarunt, quæ COP
interceptjs aliquando litteris , & ad Pontificem miſſis , detecta ſunt . Scripfit nir
itaque Pontifex ad Legátos Italiæ , ad Archiepiſcopum Meffanenfem , Suf fur:
fraganeos & Inquiſitores Trinacriæ , & ad Regem & Reginam Siciliæ , qui eac
bus exemplar litterarum miſit interceptarum , ad Epiſcopum Melfienfem , &
Agitar contra Inquiſitores Regni Neapolitani , ut maturius & feverius in eos animadver 361
Fratricellos ,
terent . Strenue in hac re laborarunt Minoritæ , quibus inviſum nomen Fra Sic
III . Miſſus eſt a Pontifice hoc anno ad partes Lombardiæ frater Ra- Ex ſecret.an.16.
phael Minorita pro feriis negotiis honorem S. R. E. concernentibus , Ponti- solo314.
ficiis Miniſtris cooperaturus ; & ad Regnum Siciliæ Generalis Miniſter fra
ter Gerardus , cum Roberto Rege circa pacificandam Italiam , & Eccleſiæ Ex ſecret. an.is ,
hoſtibus reſiſtendum acturus ; ac Reginæ Sanciæ , Ordinis Minorum addi- fol.75 .
& iffimæ ſatisfacturus circa depofitionem Cæſenatis , & ſupplicium qui- Legatue in Sici .
buſdam illatum , qui ſenſerunt contra Pontificis determinationem in contro- lia Gerardusmi
verſia paupertatis. Præmiferat etenim illa Pontifici querelas , & longum de niker •
hac quæſtione commentarium , fibi oblatum id præcipue continentem , bene
decidiſſe Minores in Capitulo Peruſino , & cum aliis Romanis Pontifcibus
concorditer ſenſiſſe , nec proinde licuiſſe Joanni contra illorum ſenſum defi
nire . Ad ſingula Pontifex reſpondet , oratque Reginam , ut contra ſe ſu
ſurrantibus aures occludat , credatque Gerardo Generali Ordinis Miniſtro,
eamdem in fingulis inſtructuro . Elionio vero de Villa nova Magiſtro Hoſpi
talis ſancti Joannis Hieroſolymitani transfretaturum commendat prædictum Ibid. fol.97.
Miniftrum , rogatque ut in fuis triremibus fimul cum ſociis ſex tranfuehat in
Siciliam . Sed ut illuc provenit non adeo placide fatisfecit Reginæ , quin Ex ſecret,an.16.
illa querelas remiſerit Pontifici, quod ultra aſperiorem agendi modum cum fol.244.
omnibus , qui quidquam in favorem deciſionis Peruſınæ pronunciaverant ,
etiam Nuncium fuum Nicolauin ,& Capellanum ad Capitulum provinciæ Ter
ræ -laboris celebrandum in menſe Auguſtis miffos cum abundanti eleemofy
na , & litteris Regis ac Reginæ graviter offenderit , cujus rei & exceſſus Ubi mReginam
Sancia offen
modum examinandum commiſit Pontifex Joanni ſancti Theodori Cardinali die.
Diacono , Sedis Apoſtolicæ Legato . Demum frater Henricus Deſovions Ex ſecret.an.is.
fibi bene adlaborantem , in quo ut refertur in bulla : Virtutim decor , reli- ft. Henr.capel
gionis zelus , famæ nitor , excellens litterarum fcientia , & alia devotionis lanusPontificius.
ac probitatis merita rclucebant , in Capellanum conimenſalem Joannes af
ſumpſit , & gratiis plurimis affecit .
IV . Ali
I 18 Annales
Ex fecr.an.17. te Avenionenfi , cui & ſucceſſoribus ejus juſſit Pontifex aſſignari cubicula &
fol.242.
Ibid . fol.3 29. hofpitia infra Conventum Minorum , pro neceſſitate officii Inquiſitionis in
Barthol. in pro- loco religioſo , ac fecuro pro ſcripturis & rebus ſecretis ipſius officii confer
vincia S. Franci
fci. vandis , conſtructa . Spectabat certe a primæva diſtributione Inquiſitio in
Ex fecr. an.isa curia Romana ad Minoritas , uti ſuo loco ſub Innocentio IV. retulimus
fob.136.89 ex lib.
Translata itaque curia Avenionem , ibidem hoc ipſum exercebant officium .
magno anni 16 .
epols02 . V. Hoc tempore, refert Bzovius, Joannem Pontificem opinionem ſuam 1
. .in de tarda nimis viſione divina animarum , videlicet , quod uſque in diem ju
Er.Guillelm
AR.1254. 16.7 dicii, quantumvis purgatorio igne expiatæ , non videant divinam eſſentiain , (
Bzov , hoc ann. præ concione recitaſſe , atque ita diſſerendo in opinionem Fratrum Mino
1
9.II.
Quando vel a rum inclinaſſe : Quæſtio hæc, quæ fatis moleſta & diuturna fuit , primum
quo mota con publice mota fuit a Joanne Pontifice anno MCCCXXX111 . tefte Joanne Villa
troverfia de vir
fione animarum . no coævo ſcriptore ,quantumvis ante duos annos eam adinvenerit , & mente
Villan.lib.10.c. conceperit . Porro quod Franciſcani prius eam docuerint , tenuerint , aut
2230
foverint , vel in eorum in hac re ſententiam Joannes inclinaverit , merum
commentum eſt , quippe nullus gravis hiſtoricus Minoritis hujus opinionis
originem tribuit ,omnes ſcriptores auctorem primum hujus controverſiæ ſcri
bunt Joannem Pontificem . Cui rei argumento eft , quod nullus reperietur ed
Franciſcanus qui in hujus opinionis favorem , quidpiam ſcriptum reliquerit . c
Quod vero Guillelmus Aſtienſis Inquiſitor Avenione in curia Pontificia mo
Thomam Valentem Anglum ex Ordine Prædicatorum contrariam fenten L9.
tiam coram Pontifice prædicantem in carcerem conjecerit , non ideo fecit , de
quod ipfe cum Joanne ſenſerit , fed quod Prædicator minus religioſe , & ma 10
gis audacter , quam oportuerit , ipſum Pontificem non obſcure , Bzovio ipſo
41.3338 . hic & alibi teſte , perftrinxerit , divinam maledictionem imprecatus afferto vis
ribus illius ſententiæ , præſertim cum eo tempore Joannes nihil tenaciter de
gu
fenderit , nec conſtanter aſſeruerit in hac quæſtione . Irreverentia Prædica bu
toris , non veritatis prædicatio in cauſa fuit, ut carceri manciparetur . Quod M
vero alibi ſugillat , nimirum fubmiffos a Pontifice Fratres Minores , quido
& trinam hanc Lutetiæ prædicarent , & Magiſtris Pariſienſibus inſtillarent ſuo
A1.1333 loco opportunius examinabimus . F
Frater Salvatus VI . Electi ſunt hocanno Epiſcopi frater Salvatus Martini in Eccleſia La ter
Epifcop. Laina
macenſi in Luſitania , tunc Compoſtellano , nunc Braccarenſi Archiepiſcopo Ar
cen.
Fr. Petrus Acer. ſubjecta , per obitum Roderici vacante : Regimini univerſalis Ecclefia . iv.
nen. Idus Martii . Frater Petrus in Acernenſi in Regno Neapolitano ,fub Archie
' piſcopo Salernitano , per mortem Jordani : Dum ad univerfas Kalend . Julii .
Fr. Jacobus Sa- Frater Jacobus in Sagonen . in inſula Corſicana, ſub Archiepiſcopo Piſano ,
fr.Laurét.Aria- per obitum Antonii etiam Minoritæ : Dum ad univerſas . Kalend. Decem
nen . bris . Frater Laurentius in Arianen . in Regno Neapolitano , ſub Archiepiſco
ро
Minorum . II9
politano, per mortem Andreæ . Fuit vir graviſfimus , doctus & pius , magnis An.1326. n. 10.
muneribus apud Robertum Regem , & ex commiſſione Joannis Pontificis ,
perfunctus . Dum provinciæ Terræ - laboris eſſet Miniſter , Robertus Rex
ejus fidit integritati , ut fui Regni officiales five miniftros tum avitos , tum Ex regeft.Regis.
paternos , & fuosvel alias quafcumque perſonas, pecunias aut quæcumque Rober.ann.132s.
alia illicite & indebite occupantes , in fuæ curiæ præjudicium , Regii fiſci Ind. 8.. litt. F ;
damnum , & periculum animarum , ad ſe accedentes audire poſſet fub quo
cumque ſigillo confeffionis , vel fecreti , & cum talibus convenire , ſicut me
lius judicaret expedire . Socium dedit fratrem Joannem de Regina Ordinis
Prædicatorum , & fubftitutum , fi quando abeflet , vel occupationibus impe
diretur , fratrem Joannem de Vallono Ordinis Minorum Lectorem Salerni
tanum . Vixit in Archiepifcopatu annis multis , nomen & laudem affecutus
docti & ſancti paftoris , uti ex fubjecto elogio , ex vetuſto Codice manu
fcripto præfulum Amalphis exſcripto , licebit conſpicere .
Frater Landulphus Carracciolus , nobilis Neapolitanus, Ordinis Mi
norum anno MCCCXXXI. ad Sedem Amalpbitanam , Archiepifcopus xix .
creatus . Hic omnibus fcientiis ornatus ac fanétitate confpicuus , in fa
cra Theologia valde eruditus , & multa opera facra compoſuit, chorum fua
Ecclefia fieri curavit , omnia bona Ecclefiæ pauperibus erogabat , ipfe vero
femper in neceffitatibus manebat . Interfuitſolemni confecrationi Ecclefia fan
Eta Claræ anno MCCCXL . quam nuper Robertus Rex ædificavit: nam inter
alios Epifcopos , qui aderant , fic legitur in marmore L. Dedit Amalfa , di
gnum dat Contia Petrum . Vixit in fua Sede annis vill . O obdormivit in
Domino non fine fanctitatis opinione , do corpus in marmoreo Sarcophago
collocatum eft in Sacello fanctorum Cofma Damiani . Obiit anno Chri
Ni mcccxi . Simile teſtimonium accepi ex alio codice MSS . ſed utrumque in
Ver
I 20 Annales
Sancia Regina E veftigiis tanti patris , qui eſt vexillarius Chriſti, communis Pa
monet ne quid- ter nofter beatusFranciſcus. Audivi, quod aliqui Fratres dicunt , quod re
piam inmutetur gula veſtra, quæ fuit revelata a Domino bisfancto Patri noftro , e bullata
cum illis quinque ſigillis , quæ funt pretiofë plagæ Chriſti impreſe corpori
almi Confefforis , non poteſt fervari . Recordentur Fratres verbum , quod re
Vide S. Bon . in fpondit Venerabilis Pater Dominus Joannes de fancto Paulo Epiſcopus Sabi
Legen Innocentius III. fan &tæ memoriæ quando
cap.4 .. S.Franc. nenfis , ac Vicarius Chriſti Dominus
confirmavit regulam : nam fiquis intra Evangelica perfectionis obfervantiam ,
ou votum ipfius dicat contineri aliquid nocivum , vel irrationabile, vel impof
fibile ad obfervandum , ipfum Evangelii auctorem blaſphemare convincitur . d
Nullo modo credatis eis, quia ipfi non funt filiipatris niſi folo nomine , buſi
pater veſter Generalis vellet aliquid immutare, quod abfit, vel folum unum
Jota non fuftineatis . Quod fi attentaret, non èšt paftor f
, ed mercenarius,
pro talı habeatis eum . Sciatis pro certo , co non dubitetis , quod Deus do
beata Virgo gubernabit , & defendet vos , qui vultis ele veri filiipatris ve
ſtri; & rccordemini de verbis , quæ Dominus Jefus Christus dixit Patri non
InLegend. trium ftro communi : ego vocavi , fervabo do pafcam , & aliis excidentibus alios
fociorum .
fubrogabo , ita ut ſi nati non fuerint , faciam illos naſci , e quantiſcumque
impulſibus fuerit bac paupercula concufà religio , ſalva ſemper noſtro mu
nere permanebit. Egooffero me cum toto poffe meo ad gubernandos illos , qui
veſtigia patris communis noftri, o veftri voluerint ſequi ufque ad mortem
Crucis . Et babeo ad maximam gratiam , fi Deusfaceret me mori , delle
Martyrem pro ifta caufa . Illa benedictio veniat fuper vos , a me, com
ri
nes illos, qui funt , & erunt de ifta fanctiffima voluntate , quam dedit pater
Bonav , citaso (
in Capitulo Arelatenfi, quando frater ő pater beatus Antonius prædicabat
ni
de titulo Crucis. Ac illa gratia , quæ in die Pentecoſtes venit fuper Apoftolos
fcs
e non placeat avertere , propter peccata noftra : quia fcriptum eft in Evan
Luce 9.62 : di
gelio , e in regula noftra : nemo mittens manum ad aratrum , & refpiciens
fal
retro aptus eſt regno Dei : Cum ego fim peccatrix , & infufficiens, & illit
terata , & loqui litteraliter nefciam , niſi ex gratia Dei os confuetudine , & ipf
Nota mulieris
ut
pietatem . nihil confidam de me , dic Jovis xvIII. Aprilis intravi capellam parvam ,
nit
juxta cameram meam in caftro novo de Neapoli, ubi bene per tres candelas
ante diem , claufa porta, ſola cum corpore Chriſti ,quod erat fuper altari , re
commendavi me ſibi, da poſtea incepi fcribere", ſicut Dominus ipfe miniſtra
el
vit mibi , fine alicujus confilio humano vel terreno . Recommendo vobis Do
minum Regem , virum meum reverendum , Patrem , ac filium ſpiritualem
veſtrum , orationibus veftris, & omnes fuos tam vivas , quam mortuos , cu pl
Specialiter bona memoria Ducem Calabria , quod Deus det gloriam fuam ei ,
Gumihi , b omnibus noſtris , tam vivis , quam mortuis , c illis quos ego ſvn
IX . Mne gaudium exiſtimate , Fratres mei , cum in tentationes Vå- Jacobi 1.2.
1. Perri 1.7.
O rias incideritis , ut probatio fidei veſtræ multo pretioſior ſit au Eccl. 27. 6 .
To , quod per ignem probatur ; nam teſte Sapiente: figuli vaſa probat fornaxy Joaon. Patriar
& homines juftos tentatio tribulationis, nec formidare debetis fi pluvic de- che Alexandrini
fcendant , fi ventiflaverint , fi famma irruerit , dum tamen domus fanétæ Re- ersa Ordinē af
ligionis veſtræ fupra petram Chriſtum a fapientiffimo & fan &tiffimo Patre no
stro Franciſco fundata ſolida perſeveret : quod fundamentum Dei firmiffimum
stare debet . Hoc igitur , Fratres cariffimi, moneo , hoc exhortor , hoc in
Chrifti Jefu vulneribus , Patri Franciſco impreffis , efflagito , ut fupra foli
ditatem hujus petræ , dow veſtræ regula pradi £to Patri divinitus inſpirate ,
, erſeverantes in ea uſque ad finem , ut falvſitis:
firmi &ftabiles perfiftatisp i Orar,post comm .
Quia nulla vobis nocebit adverſitas , fi nulla dominetur iniquitas . Deſiderio ſuper pop . fer.6.
ciner,
autem deſideravi veſtro facroCollegio perfonaliter intereſſe , fed impedimen
tum præftat nuptiarum inclyti Domini Infantis Petri Germani mei concur
rens folemnitas, Spiritu tamen vobifcum film , a vobis poftulans illud idem ,
ou me commendans devote orationibus veſtris facris , cum promptitudine pea
! ragendi omnia Ordini profutura. Scripta propria manu Gerunda , die Mar
tis, poft Afcenfionem Domini Dei filii benedicti. Valete anno Dom.mcccxXXI.
x. Attamen timor ,quem timebant,evenit piis illis viris regulæ zelato- VideZuritamią.
ribus : non obſtante enim totRegum , & Procerum cautione , & præmonitione , lib.7.cap.14 .
.
Gerardus Miniſter graviter in regulam peccare tentavit , omni aftu & co- fer aliquamoli
natu niſus , ut vel abraderetur ex formula Inſtituti a fancto Franciſco præ- tur in regulan .
& Ceſenatis ſtu- bus ſe oppoſuit & Pontifici ad mortem ufque reftitit pertinaciter pro conſer
dium .
vanda paupertate Franciſcanorum , quam indigne putabat offendi; ille præ
ter & ultra Pontificis voluntatem eamdem paupertatem enervare , vel
omnino abolere miro aſtu contendit. Hic dignitates omnes , quas fperare
poterat , contempſit, & quam poffederat , amiſit , ut regulæ dignitatem
tueretur : ille ad majores aſpirans , ſui officii , fidem , & inſtituti ſingularem
Ambrof
Lucam. .lib.z. in perfectionem violavit. O miſera ambitionis conditio ! Eo ipfo perniciofior ,
quod blanda eſt conciliatricula dignitatum , & • fæpe quos vitiä nulla dele
Etant , quos nulla potuit movere luxuria , nulla avaritia fubruere , facit am
bitio criminoſos .
Hujus Capituli XII .
In eodem etiam Capitulo coeremonias novas pro recipiendis Ti
Gencralis ftatu
2 . ronibus , & ad profeſſionem admittendis præſcripſit , quas alias cum de Co
mitiis generalibus feorſim fcripferimus , dabimus opportunius . Statuta
etiam Ordinis a fanéto Bonaventura edita , additis multis ex partibus , Ca
pitulorumGeneralium conſtitutionibus, & Ordinis privilegiis ampliora fecit,
& clariori ordine diſtinxit . Hæc tamen in Capitulo Generali Pariſienſi fta
tuir
Minorum . 1 23
tuiſſe , perperam contra antiquorum fidem ſcribit şodulphus . Abuſus om- Rodul. fol.240
nes in picturis & inania ſimulacra, five Chriſti Domini , live Sanctorum >
vitas aut actiones , quæ cum probatis eorumdem aétis non concordabant, re
ferentia ſtricte prohibuit. Juffit , ne Miniſtri Provinciales ultra generales
multiplicarent conftitutiones , præcepitque ut iter aliquod ſuſcepturi utro
que poplite flexo a Prælato benedici humiliter poftularent .
XIII. Hoc anno die xiv . Januarii Feria 11. circa horam nonam beatus Morrtur B.Ode
ricus .
Odericus Provinciæ fancti Antonii ex portu Naono oppido Fori-Julii oriun
dus , obiit in civitate Utinenſi , In tenera adoleſcentia Ordinem Minorum Marian . citat.
profeſſus , fuper nudam carnem ſemper babebat cilicium , vel ferream lori- Rodels format 25 .
cam , panem dumtaxat & aquam in cibum admittens , una tunica contentus ,
excalceatus incedens , crebris flagellis in fuum corpus ſevere animadverte- Ejus pænitentia.
bat . In oratione affiduus & humilitatis religiofæ ſtudioſus ſectator, noluit Humilitas .
aſſentiri dignitatibus Ordinis communi Patrum füffragio ſibi collatis . Ex
Miniſtri ſui licentia in eremum feceſſit , ubi folitariam vitam , per longum
tam , quam ei eripuit prædam animarum , & propter novum , quem contra
eum conſcribere militem tentabat , prædixitque irritum fore ejus conatum ,
fçura , apparentem , & dicentem : Ego prote & pro reliquis vadam , cum
rabo , quæ tu concupifcis . In duere fortitudinem & furge :revertere ad nidy
Item tuum : ibi morieris, non enim hac civitas , quæ tantopere vero reftitit
Piſs Viinam de. Pontifici , meretur te , vel mortuum poffidere . Obfecutus voci paternæ ftatim
poutaiut . curavit fe deferri ad Provinciam ſuam ſancti Antonii , non obſtante corporis
languore ,& itineris longitudine . In civitate Utinenſi decubuit , ibiquea
quem diximus , ad Miniſtri præceptum librum dictavit . Cum vero informis
tate gravaretur , & poft generalem peccatorum confeffionem abfolveretur
Paulo poft mor Paulo poft accepta ſacra Synaxi & extrema unctione , placide obdormivit in
titur Domino .
XVII. Ipfo eodem die , quo obiiffe fupra monuimus , voluerunt Fra
tres poft Vefperas corpus ejus fepelire , ſed impediit Caſtaldus Rector civi
Honorifice ſepe. tatis , fratris Oderici carusamicus , dicens : Non expedit ut tantus vir ftatim .
abfque honore tradatur ſepultura : expeftate ufque in craftinum , & ego.cum
uniuerfis urbis praceribus conveniemus , ut honorifice funus peragatur . An
nuerunt Fratres & exequias die fequenti folemniter celebrarunt , pofito cam
davere pretiofo in loculo in omnium conſpectu . Accedebat univerſus popu
lus 2
Minorum ,
I 25
lus , ofculabatur manus & pedes , & veſtimenta decerpebat . Præ reliquis Brachium fanat
adfuit nobilis matrona, ſoror Patriarchæ Aquileix ſeptem menſibus brachium contraduna.
dolens contractum , quod dum magno fidei ardore brachio applicuit Oderici,
repentino clamore ſe ſanatam effe circumftantibus oftendit . Ad apertum
miraculum commotus populus, vere fanctum eſſe proclamavit , accurrerunt
que alii languidi & infirmi , & curati ſunt omnes . Noluerunt itaque per , Mulcos item lan
mittere , ut adeo cito terræ mandaretur optima languentium medicina , fed guidos .
per integros dies voluerunt inſepultum . Avide omnes reliquias colligebant,
ex habitu fcindebant fragmenta, pilos capitis & barbæ evellebant, tentavit
que quædam hæroina forfice auriculam abfcindere , fed mirabiliter effectum
eft , ut nullatenus potuerit forfices occludere , vel adnectere , quos ad fe
candum dilataverat . Hac intentata corporis injuria Fratres commoti, in arca
condiderunt , & tertia die ſub veſperam egregius concionator Ordinis Præ
dicatorum , facræ Theologiæ profeſſor, univerſam ejus vitam & pie gefta pro
fermone recitavit ad populum . Quarta die tranſlatum eſt corpus ad aliam
arcam nobiliorem tribus ſeris munitam , præſente Domino Pagano Patriar
cha Aquilejæ , & Decano Canonicorum Utinenfium , talemque emiſit miri
ficum odorem ut ſuſpicionem ingeſſerit aromaticæ conditionis . Unus ex eis Mirabilem ſpirat
adorem .
volens probare an ita eflet , ad omnes ferme corporis partes manus applicuit
& nares , juravitque non humanum , aut terrenum , fed cæleftem fe fen
fiſſe odoren , eodemque flagraſle manus , quibus fanctum corpus tractavit ,
per dies feptem .
XVIII . ' Depoſito in novo loculo fancto cadavere , primum in quo ja- Refe& um digitú
cuit , pii viri in minutiſſimas aſſulas deſciderunt : ſed uno incaute avideque fanavit .
ſecante digitum mutilavit, hærente pelle dumtaxat . Linteolo mox involuit,
& aſſulæ colligatum ſuo loco direxit , abiitque ad chyrurgum remedium ad
hibiturus . Explicato vero digito ita integer , & illæſus apparuit , ut nec fe
&tionis veſtigium appareret . Poft multos dies Patriarcha deſiderabat vide
7
re , quo in ſtatu eſſet fan &tum cadaver , vocatiſque rectore & conſulibus ci
vitatis , ac Conventus Guardiano , qui tres capſulæ claves habebant , fecit
exhumari . Extractum ex arca corpus repofitum fuit ſuper altare , fuavilli- Exhumatum cor
mum emittens odorem , adeoque mollia , tractabilia & candida erant uni- pus pulchrum &
verſa membra , ut viventi potius , quam mortuo fimile videretur , ac color vegetumapparct.
ruborque faciei vegetior & pulchrior tunc fuiſſet, quam dum viveret . Non
potuit Patriarcha ſe a lacrymis continere , extraxitque annulum e digito fuo
& poſuit in indice beati Oderici , exhibita prius flexis genibus reverentia ,
univerſaque familia devotis precibus ſe ejus meritis & interceſſioni commen
Cohoneftatur
davit . Extruxit ei confeftim nobile fepulcrum , fpeciofam & nobilem aram
nobili fepulcro a
erexit , atque facellum picturis & multo cohoneftavit ornatu , & atque hinc Patr. Aquileien .
judico ſumpſiſſe fundamentum Pifanum , ut minus proprie diceret , eum in Piſan. can .8. &
II .
1 Patriarchatu Aquilejenſi eſſe canonizatum . Curam impoſuit Meliorantio Ejus confcribun
Canonico Utinenfi , & Maphæo Caſſino ut fancti Viri miracula diligenter tur miracula .
perquirerent , qui ſeptuaginta authentica conſcripferunt , & Guidoni Can
dido Epiſcopo Utinenſi remiſerunt, ut eumdem inter ſanctos annumerari di
ligenter & efficaciter curaret in curia Romana .
1 XIX . Crebrefcentibus itaque miraculis , & divino quodam æſtu homi
1
num animos ſuccendente, abfque omni humana opera , aut cura fubito totius
populi & provinciæ Foro -Julienſis accrevit devotio in utroque ftatu , Ec
clefiaftico & feculari. Confluebant undique ad viſitandum ejus fepulcrum Turmatim om
Caſtellani cum conſortibus & filiis, Foro-Julienfes nobiles , populares, cives, nes confuune ad
& ruſtici mixtim certatimque ex oppidis , agris concurrentes cum crucibus & ejus fepulcrum •
vexil
|
I 26 Annales
a
fatum , cum magna fiducia acceßit ad fepulcrum , oravitque his verbis ,
Frater Oderice amice & çoires cariſſime , per caritateni , per aiuicitiam &
focietatem , quam longo tempore profeſi ſumus inter infideles, & per meri B.
tum tuæ ſanctitatis fupplico , rogo , & obteftor , ut me digneris liberare per Atr
intercefſionem tuam a moleſto & gravi hoc morbo . Ita oravit in vigilia ne
Pentecoſtes poftMatutinuin,præſentibus duobus Fratribus , & appoſita gut-; no
turi lorica, a quam geftabat Vir fanctus , repente & perfecte convaluit , ita Ver
ut ipfo eodem die populo prædicaverit , & enunciaverit mirabilia Dei , Dio cor
fequenti curru evecta acceſſit ad ſepulcrum mulier Patavina ſpina dorſi ita ric
confracta , ut incurvata caput ad genua ferme diiniſerit, & hoc pacto decem de
annis incelerit , tribus diebus,orans & vigilias exercens repente convaluit
tertia die , festoque corpore abſque baculi aut alterius adjumento rediit in GA
patriam . Quemdam Fratrem Minorem fex dies habentem in monumento , ibic
propter preces fororis ad vitam revocavit . Hunc Fratrem a mortuis refufci- , Gu:
tatum ſe vidiſſe & allocutum fuifle , retulit Henricus Alferus Aftefanus, Or CON
Pilas cis. dinis Minorum generalis Miniſter , Bartholomæo Piſano , uti ipſe teftatur, cid
dum de hoç ſervo Dei quædam enarrat , Multa ſane vivens & mortuus pa fed
travit miracula ; cæcos illuminavit ,ſurdos fecit audire , iutos loqui , elau Ata
dos ambulare , contractos , & diverſis infirmitatibus oppreſſos mirabiliter teil
ſanavit , her
Marianhe cit. XXI . Reverſus hoc anna Minifter Generalis ex Regno Neapolitano 2 .
Chron
Hoc . antiqua.
ana the 3 quo fuperius diximus amandatum , Affiſii egit cum civibus ,ut ex conventu
Carceris in monte Subaſio , in quo ſanctus Franciſcus cum fociis frequenter mula
aſperam vitam traduxit , expellerent Fratricellos , qui locum violenter oc
E ConventuCare cuparunt . Quibus ejectis , illic hæfit per aliquot dies cum piis & religiofiffi ; mini
coris ciiciuarye mis viris , quos aliunde ſelectos & evocatos ibidem collocavit . Conceſſit hoc
Featricelli , re
anno Pontifex licentiam Eliſabethæ Reginæ Hungariæ , ut in quacumque ma
vellet
Minorum .
127
McccLxx abſolutum : Eximic devotionis , xi, Kal . Auguſti . Scripfit etiani Engar. S. Mar.
hoc anno Pontifex Generalibus Præfectis Prædicatorum , Minorum , & Ere
mitarun Sancti Auguſtini , ut viros religioſos & doctos mitterent ad inſu
lam Corſicanam , qui incolas in fide inftruerent. Aſſerit vero in diplomate , Quandomillimi..
nullam ex his religionibus locum aliquem habere in univerſa inſula , præter
unum Prædicatorum in caftro Bonifacii : Sperantes in Domino , Kal . Decem
ob
bris . Sed fcrupulum mihi movent circa bullæ narrationem ifta tria quæ
jicio . Primum , quod ante annum mccciv . ad portum Siracuſanum vulgo
Bonifacii , habuiſſe Minores Domicilium ex lapideis monumentis probent
alii , uti fub illo tempore narravimus. Secundum , quod in diſtributione
provinciarum facta a D. Bonaventura in comitiis Narbonenfibus, tunc nu- An . 1260. n. 14 .
merabantur feptem conventus in iſta inſula . Tertium , quod ipſe idem Pon
tifex ,ad preces Alphonfi Regis Aragonum ,ante biennium fubjecerit Provin
cialibus Aragoniæ & CataloniæOrdinum Minorum & Prædicatorum Conven
tus & Fratres inſularum Corſicæ & Sardiniæ ; de quo ſpeciale damus diplo
ma in regefto . Scripfit etiam tunc Pontifex Miniſtris Provinciarum Januenſis
& Tuſcanæ Ordinis Prædicatorum & Minorum , ut ftatim unuſquiſque illo
rum fex Fratres idoneos ad prædictam inſulam amandaret . Conventus Ser
ræ Petronum circa hoc tempus tranſlatus fuit ab eo loco , in quo prius extru
étus fuit paulo poft ordinem conditum ,prope torrentem adlabentem , cujus
alluvione injuriam paſſus minabatur ruinam . Floruit ibidem & ſepulturamı
ADDITIO
accepit prope aram fancti Antonii ., Et feſtive colitur die x11.Martii ex pu PATRIS LUCIE
go blico decreto Concilii,& Rectorum illius populi edito anno MCDLXXI11.79 WADDINGI .
B. Joannes vulgo diftus del Martello, qui novi Conventus Ecclefiam con- Rodul.fol. 256 .
ftruxit .Ultimo học ſeculo eamdem reſtauravit Joannes Picus Magiſter Ge- Monu. Mss.
neralis , ibique conditus eſt ad aram prædictam ſancti Antonii , quam ipſe
noviter erexit.Reliquerat olim honeſta matrona Cunegundis Fratribus Con- Monu. MSS.Co
ventus Andernacentis domum in oppido Sintrigh pro receptione & hofpitio loniz..
! eorumdem . Fuerunt , qui poffeffionem impedirent , ſed jubente prius Hen- HofpitiumSintzi
.
rico Rege Romanorum , & hoc anno die S. Joannis Evangeliſtæ Godefrido
de Juliaco Domino , in Berchem pacifice eamdem recuperarunt .
XXII . Occurrit hoc anno memoria Conventus Confluentiæ , urbis infi- Con . Corfuert.
gnis fub dominio Principis Electoris Trevirenſis , ita dictæ a confluentibus MSS
Eadem
. non .
ibidem fuviis Rheno & Moſella , in quodam inſtrumento compromilli , quo
Guardianus Confluentinus , & Abbas in Himmeren . controverfiam quamdam
commiſerat Decano ſancti Caftoris , Commendatori domus Teutonicæ de
cidendam . Ferunt , hunc Conventum tempore ſancti Franciſci exſtructum ,
ſed nullum certum id probat monumentum . Primum illud occurrit vetu
ftatis argumentum , fepultum fuiſſe in ambitu Monaſterii anno mccxci . in
feſto ſanctorum Petri & Pauli , uti ex lapide ſepulcrali conſtat , nobilem
heroem Hermannum , Dominum in Helfenſtein , arcis olim fupra montem e
regione urbis Confluentinæ munitiſſimæ , nunc autem ne civitatem aliquan
do offenderet, deſtructæ . Sepultus etiam ibidem juxta portam domus capi
tularis anno mccclxv.die xı.Maii Dominus Gerwicus Epiſcopus Balezeus,
ex Ordine Minorum affumptus . Tranſiit domus ad Obſervantes anno Do
mini mccccli . ſub Jacobo de Sirch Archiepiſcopo , curante venerabili Pa
tre Ivone Hueti de Conventu Lavalle Provinciæ Turoniæ , qui relignarunt
bona oinnia propria , quæ Conventus poffidebat , nempe , vineas , domos ,
annuos
1
#
1 28 Annales
ſit . Multas & inſignes reliquias huic loco contulit frater Joannes Capet vir
gravis & doctus , focius & commenſalis Cardinalis Raymundi per Germa
niam Legati , & Friderici III . aliquando Nuncius ad Albertum Archiducem
Auſtriæ Imperatoris fratrem .. Allervantur ibidem aliquot ſermones ejuf
dem , in quibus fatetur ſe audiviſſe concionantem beatum Joannem Capi
stranum , & vidiſſe miracula facientem . Floruerunt ibidem Viri doctiſſimi &
piiffimi, atque alii ibidem ſepulti, præfertim prædictus Pater Ivo reforma
tionis auctor, & Conradus Weſaliæ Miniſter Provinciæ Coloniæ , qui viginti
i
annis domum hanc gubernavit . Eccleſia ſancto Sebaſtiano martyri ſacra ,
magnam ejuſdem brachii partem reverenter conſervat , quam tamen non a
Gone . in Prov . beato Joanne Capiſtrano , ut vult Gonzaga , ſed a prædicto Joanne Capet
Colon. Conv.i , accepit .
XXIII. Ante hunc annum conſtructum diximus a nobili muliere Mar
An.1327 . no
gareta , Domina de fancta Cruce , Lugdunen . diæceſis , Monafterium Cla
Monaſt. Cabilo- riffarum , in loco vocato fancta Maria de Cabilone , quod hoc anno amplif
nen,
fimis redditibus locupletavit, & Pontifex multis privilegiis munivit : Dudum
Monaſt. Altatis exponente . Kal . Martii . Aliis etiam gratiis afficitur Monaſterium Clariſſa
på . rum de Altaripa Tolofanæ diæceſis , cujus aliunde mihi mentio occurrit :
Sacra Religio . Nonis Junii. Bonifacio Comiti Donaratico , fibi perquam
caro propter reductionem Petri de Corbario , hoc anno Pontifex licentiam
tini cum horto , redditibus & pertinentiis : Dignum arbitramur , VII . Kal .
Martii . Indulgentias largitus eſt viſitantibus facellum beatæ Mariæ Virgi
nis , quod Fratres hoc anno conftruebant in ſua Eccleſia urbis Caflellenſis in
Hibernia , & fimiles viſitantibus Eccleſiam eorumdem , quæ tunc conſtrue
batur in Derotonia Olonen . dioeceſis : Dum præcelfa . Idibus Julii . Diſpen
ſavit cum Endelina MonialiCoenobii fancti Marcelli prope Pariſiosyfilia Lu
dovici Regis Galliæ , ut non obſtante impedimento natalium , in Abbatiſſam
prædicti Monaſterii pofſet aſſumi: Teſtimonium tibi laudabile . iv . Idus Au
guſti . Tamdem , orante Generali Miniſtro , confirmavit omnes Indulgen
tias ſuorum Prædecefforum conceffas viſitantibus Eccleſias Ordinis Mino
rum , & eorum audientibus conciones : Filiationi veftræ, iv.Kal . Septembris .
» pre dc, nil de ſibi legatis a pietate fidelium folvere cuiquam teneri de
w claravit ac voluit : Juftis petentium &c. hæc & alia nonnulla directe vel
» indirecte in favorem univerfalem vel particularem noftrorum ab Apofto
lica Sede emanarunt hoc anno . Nec mihi fupereſſet quidquam noftris
» Annalibusaddendum , niſi quidam occurreret ſcripturarum nexus , accu
» ratum lectorem confundens, dum eum in bivio intelligentiæ ponit , ibi
» que ſuſpenſum relinquit , qui tamen folvendus his ſupplementis aliquid
incrementi dabit .
riri , & non longe ab eadem diſtantem , cum ambo ejufdem Provinciæ
s fint : fecundo conftat , Vincentium à morte Guidonis ſequuta anno
sy MCCCXXVII . fuiſſe confecratum Epifcopum Nubienſem ; at quod ea Ec
is cleſia non vacaret , ejus Cathedram non occupaffe : tertio , quod vacante
» Mariana , ne fine Epiſcopatu effet , ad eam fuiffe hoc anno promotum ;
5, unde qui Ughellum legit inde Nebienfibus Epiſcopis num . vii. frater
99 Vincentius Ordinis Minorum Raphaeli fucceffit , advertat quod fuit con
go fecratus quidem , ſed non ſucceſſit ei in ſede .
53 V. Placet autem in gratiam curioſorum de Nebio , & non Nubia
9 necnon Mariana , & non Marana , ut vitio Scriptoris legitur , urbibus in
Vghel. Ital.Sec. gg Corſica Inſula Mediterranei in aquis , adjacenti Liguriæ ( ut dicebamus)
som . 4. fol.1 3920 sj quæ CyrnusGræcis eſt , nomine á vetuſtiſimo Rege derivato , nonnulla
y ex Ughello huc transferre .
9 milliaria, ſub latitudine arctoa graduuin xli . cum minutis xx . & longitu
روdine a Canariis graduum * xx11. cum minutis xx . diftans , Orientem
59 dicebatur ; & eadem nomina locis ruinarum etiamnum durant ; fed uter
» que Pons dirutus eft , ac unius tantum pedes apparent ; aliis alterius de
99 currentiam aquarum vi fublatis: ad meridiem alveus mille palſuum eſt,
9 in extremo cujusDoganam urbis fuiſſe teſtantur incolæ proximi. Civita
9 tis peripheriam quatuor milliarium extitiſſe mænium veſtigia docent . In
9 parte borea & Aumini vicina , Cathedralis Eccleſia perampla, ſub invoca
sa tione beatiffimæ Virginis Aſſumptæ , lapidibus albis , ſečtis , dolatis , &
5 optima arte diſpoſitis , tefti tamen expers, adhuc apparet ; ſicut & altera
so non longe a prima ejuſdem materiei & ſtructure , ſed etiam & ipfa fine
ARGUMENTUM .
tum profecit. Miſſus etiam ipfe Generalis Miniſter Gerardus , ſimul cum c.30 .
fratre Arnaldo de fancto Michaele Ordinis Prædicatorum facræ Theologiæ Gerardus Mini
Magiſtro , & Poenitentiario Apoſtolico ad pacificandos Eduardum Angliæ & fer amandatur
in Anglian .
Davidem Scotiæ Reges , qui hoftiliter fe invicem oppetebant . Legationis
inſtrumentum hic ſubjicio .
1
II .
Um , ficut nimis difplicenter percepimus , his diebus pacis æmulus, Ex fecr. an, 18.
fol.io8.
CUdo bumani generis inimicus inter cariffimos in Chrifto filios noſtros
Eduardum Anglic ex parte una , David Scotic Reges illuftres ex altera , Ut pacem indu
gravis diſſenfionismateriam ſuſcitarit , adeo Reges ipſos commovens diffiden- gliæ & Scotiz
tes, quod non juribus , fed congreffibus bellicis decreviſe videntur , á velle Reges .
exortam dirimere quæftionem , qui
tamenaffinitatis attento vinculo , quo jun
guntur invicem , præter cognationem naturalem , quam natura conſtituit in
ter homines, ſe deberent potius mutuis fulcireprafidiis , & favoribus confove
re, ac illa que pro temporum diverfitatecontingit emergere, quantumcumque
gravia , quantumcumque difficilia , tractatibus ordinare domeſticis, & fami
liaribus collationibus expedire . Nos animarum pericula , ftrages corporum ,
damna rcrum , quæ dicta diffenfio, prob dolor ! intuliſe dicitur , ante mentis
noftræ oculos expendentes , necnon lo conſiderantes attente quantis ſit onuſta
Tom . VII . R 2 perin
!
132 Annales
ibidem i III. On fine multa mentis amaritudine , fili cariffime , percepimus his re
cunctorumque malorum inventor
diebus , quod zizanic fator , 3 al
"A
inter te ac cariſſimum in Chriſto filium David illuſtrem Regem Scotia, adeo
gravis diffenfionis injecit femina , quod jam ad tam diros congreſſus bellicos
D
proceffiftis mutuo , quod proh dolor ! gens innumera in eifdem cecidiſſe dicitur ,
nec his contenti ad graviora , hinc inde vos , ut fertur , difponitis inferenda .
Nos igitur morepii patris, quem incommoda filiorum non prætereunt, ad bu
IV , Si
Minorum . 133
ros , dum Rex extra Scotiæ Regnum alio perrexerit , nec alicui vices ſuas
aut poteſtatem commiſerit , ut de pace ineunda cum Anglo paciſceretur .
Hæc illi inſinuant Pontifici refponfumque accipiunt , ut regrediantur , fi ve
lint :Gerardo vero poteſtatem facit , ut in Angliam , vel ad alias quaſque Ex fecr . an. 19.
partes ad fui Ordinis regimen , aut negotia poflit abire . Præter hos miſſus a. fol. 264.
Joanne alius Nuncius ad Jacobum Regem Majoricarum , frater Bernardus Frater Bernardus
ad Re
Laurentii res ponderoſas tractaturus , & Regem excitaturus ad ſacrum bel- Nunciusori
gem Maj car .
lum Sarracenis inferendum .
V. Inquiſitorum Minoritarum hoc anno recurrunt ifta veftigia , Simo
nis de Tarquio in partibus Romanis , quem ab hoc officio revocat Miniſter Ibid. fol.246.
Generalis : Bartholomæi de Peruſio in partibus Tufciæ , quem Pontifex in Fr. Simon Inqui
hoc munere confirmat , ut abſolvat proceſſus inchoatos contra Tudertinos , Gtor in partibus
& definitivam ferat ſententiam , licet idem Miniſter Generalis hunc etiam Romanis .
revocare voluerit : Guillelmi Aſtiæ in Provincia , & Comitatu Venayſino , Ibid. fol.250. ea
343 •
cui Pontifex præſcribit aliqua reſtituenda Petro de Gegardaſico civi Car
Fr.
pentoraten . de crimine hæreſis per fuam confeffionem convicto , ſed poeni- kuinus in Turcia.
tenti , & erroribus abjuratis , abſoluto . Hoc ipſo anno aſſumptus eſt hic
Ex ſecr. an. 17 .
Guillelmus ad Epiſcopatum Aptenſem : Joannis de Badis in civitate & dice- fol. sz.
ceſi Maſilienſi , cujus amplior habebitur notitia ex hoc , quod addimus , di Fr. Guillelm . in
plomate , in quo etiam hoc tempore miram fuiſſe in confinibus Italiæ liber- Provincia .
tatem Waldenſium hæreticorum conſpicietur .
1332 . ANNO 16. & 17 . ANNO 18. & 19. RUM ANNO 125 .
quodam Caſtello patenter & publice obſederunt , fic quod oportuit eum inde
vecedere , Inquiſitionis hujuſmodi officio relitto totaliter imperfecto , quodque
tu Martinum Paſtre , qui alias fe vocari facit Petrum Martinum , alias Ju
fupradi£tis detincs in tuiscarceribus
liani , dicta diæcefis , unum de hæreticis
mancipatum , qui quidem Martinusprincipalis indictis congregationibus @
capitulis ipforum hæreticorum exiſtebat , acfugitivus omnium Inquiſitorum ,
qui
fuerunt in Pedemonte a viginti annis citra , @ generalis prædicator he
retica pravitatis , quique fpecialiter prædicat contra Incarnatioremfilii Deia
& exiftentiam Corporis Chrifti in facramento altaris , & qui etiam feit to
)
tam conditionem terrarum dilectorum filiorum nobilium virorum Marchionis.
Salutiarum , ac Dominorum de Lucerna , & Philippi de Sabaudia prælibati.
19
Cupientes igitur , ut idem Albertus Inquiſitor de hærefibus hujufmodi , Oure
rum circumftantiis univerſis plenam habere valeat veritatem , diſcretioni
99
tuæ per Apoftolica foripta mandamus , quatenus eidem Alberto copiam di & ti
9
Martini hæretici faciens, ipfum fibiin loco tuto tradere, & affignare indibate
99
procures , ut idem Inquiſitor poſjåt inquirere fuper his , tam contra Martinum
quam alios hæreticos memoratos , etiam ipfos quaſtionare , fi hoc juſtitia
na
patiatur . Datum Avenione viii . Idus Julii anno xvi .
IC
H
Fr. Guillel. Epi. VII. Epiſcopi aſſumpti ſunt hoc anno plerique ex Minoritis , Sulcitanus
M
fcopusSulcitanus in Sardinia ſub Archiepiſcopo Calaritano , per morten Bartholomæi , frater
.
et
Er.Guillelmus Guillelmus Jurnetus : Paporalis officii vui . Kal . Maii . Aptenſis in Gallia
GE
fub Archiepiſcopo Aquenſi , per translationem Bertrandi ad Bononienſem
ni
Eccleſiam , frater Guillelmus Aſtiæ Inquiſitor hæreticæ pravitatis , uti dixi
mus , in Provincia , & Comitatu Venayſino : Suprema dignitatis . Idibus 9
ro
Junii . Alium fupponit Claudius Roberti Guillelmum , quem Concilio
ic
Avenionenſi refert interfuiſfe , neque Bertrandi meminit prædecefforis .
10
Fr. Raphael Ne. Nebienſis in Corſica , ſub Archiepifcopo Januenſi per liberam cefſionem Per
bicn. M
civalli etiam Minoritæ , frater Raphael Spinula : Inter cetera . Idibus Aprig
0
lis . Coronen . ſub Principe Achają , & Archiepiſcopo Patracen . per obitum
LE
Fr, Alvarus Co- Alberti , frater Alvarus Pelagii , vir doctiſſimus , qui opus fatis evulgatum
fonen.
ic
fcripfit de planctu Eccleſiæ : Quam ſit onusta .xvi. Kal. Junii . Corbanien.
Fr.Bonifac. Cor. in provincia Gráden. fub Archiepiſcopo Spalatenſi , per obitum Petri frater
banien .
Bonifacius de Pilis olim electus , & conſecratus , ut diximus , ad Sulcitanain
Anno 1325.1.25 . Ecclefiam . Nicoſienſis Archiepiſcopus in Regno Cypri, per obitum Joannis,
Fr. Franc. Su luc
frater Elias de Nabinallis paulo poft evectus ad Cardinalatum : Militanti
trianen.
Fr. Vitas Mil Ecclefiæ . xvi. Kal . Decembris . Sutrianen. Epiſcopus in Regno Neapolita
chonen . no , ſub Archiepiſcopo Compſano , per obitum Aduini , frater Franciſcus de 101
CCE
Ft . Angelus Ac- Spoleto : Pastoralis officii . Jv . Nonas Decembris . Milchonen . in Hunga
cier.
G
ria in finibus Tartarorum , ſub Archiepiſcopo Strigonien . , frater Vitus de
ten
Monte - ferreo , Sacellanus Caroli Regis Hungariæ : Licet ex fufcepto .
RE
iv . Nonas O & tobris . Accjen . in Corſica , ſub Archiepiſcopo Januenſi , per
Fr. Joan . Cal obitum Benevenuti , frater Angelus : Apoftolatus officium . xvii. Kal.O & o
vien.
Fr. Matthians bris . Calvien. in Regno Neapolitano , ſub Archiepiſcopo Capuano, per obi
Clufinus .
tum Thadæi , frater Joannes prius electus & conſecratus Iſernien: Paſtoralis u
qui actu legebat in eadem libros ſententiarum , & frater Arnaldus de Cla- Fr. Arnaldus
romonte anno ſequenti ad Epiſcopatum Tutellen . affumptus , cui ex Ponti- Claromontanus .
ficio privilegio conceſſum eſt, ut in vacationibus,non obſtante ſtatuto contra- bio Pænitentia
rio Univerſitatis , coſdem libros legeret , & ultra Baccalaureatum , gradum sius ·
Magiſterii ante conſecrationem Epiſcopalem fuſciperet . Suum etiam fecit
Joannes Poenitentiarium in Urbe fratrem Petrum de Viterbio , quem a pu
ritate Religionis , vit & munditia , diſcretionis maturitate , litterarum fcien
tia , animarum zelo , do aliis virtutibus impenſe commendat .
X. Indultum eſt hoc anno Fratribus Provinciæ Germaniæ ſuperioris ,
Capitulum prov .
ut comitia celebrarent in civitate Baſileæ , quantumvis tunc Eccleſiaſtico in- Germaniæ fupe
terdicto ſubjecta , præſide Rodulpho Miniſtro . Occurrit hoc anno memoria tioris :
duorum Conventuum Regni Scotiæ Bervicenſis , in dioecefi ſancti Andreæ ; Ex lib. 1. an.16.
& Beybingen. in Glaſcuen .jubente Pontifice , ut Epiſcopus ſan ti Andrex Coloring
Conv. Baybin
faciat reſtitui eiſdem Coenobiis libros , & facram ſupellectilem per vim , & gen..
occulte translata ad Monafterium de Helchon , Ordinis fancti Benedicti .
Miniſtro Generali , & Fratribus . Provinciæ Anglicanæ conceſſit , ut adınit
terent locum in villa de Mayde /tan. Cantuarienlis dioeceſis , ſibi ab Eduardo Conv. Mayde
Rege pro ſalute animæ ſuæ , & Eduardi ſui genitoris conceſſum : Merita
veſtre Religionis . xvii . Kal . Januarii . Fratribus ſancti Laurentii , urbis
Neapolitanæ facultatem dat commutandi quaſdam domos cum vicino , &
quali contiguo Monaſterio fancti Gregorii Armeni Monialium Ordinis ſan
& ti Benedicti , quæ fane permutatio cedebat in utriuſque Conventus com
modum & honeftatem : Opus meritorium vi . Idus Decembris .
XI . In provincia Turoniæ ad Salinas maris ædificatus hoc anno Con- Conv . Burgino .
ventus Burginoni , uti ex hoc Epitaphio in choro habetur : Hic jacet Domi: ni .
nus Gerardus a Muſcolio Burginoni poleffor , & Domina Leonora Tonarcen- Gonz. in Prov .
Turon. Con.ds.
fis ejus uxor , qui hunc Conventum fundarunt , do Bafilicam conſtrui cura
runt ,
Annales
136
Anno 12.18.633 ° Francifco Vigintimilio Comiti Hieriaci, vulgo Giracii , conceſſam a Joanne
Pontifice , ut in aliquo loco fui Comitatus Monaſterium extrueret Minori
Conr. Hierdie
cen. tis . Non niſ hoc anno die xvI , Martii illud inchoavit Hieracii ſub titula
Gonzo in prod.d. evaſit tuguriolum , & parvum facellum in Religionis exordio conſtructum
quit. antiquio . ad Aureliacenſe oppidum , dum illic fanctus Antonius Patavinus prædica
Con , 16.
ret . Paruit Patribus Conventualibus uſque ad annum MDCXLII . quo tem
Conv. Aurclia, pore a Paulo III.translatum eſt ad Obſervantes. Anno MCCCLXIX . capto
cenſis .
ab hæreticis oppido , Fratribuſque in carcere conjectis , Coenobium in ci
neres redactum eſt .Anno ſequenti hæretici cum Rege Gallorum foedus pe
pigerunt , & oppido ceſſerunt ; populuſque Aureliacenſis Fratres , qui e
vinculis ſoluti ad illa loca diverterunt , evocavit , & domum aſſignavit in
Monaſterium coaptandum . In illa hæreticorum irruptione frater Franciſcus
Pogetius elabi volens, in nebulonem quemdam incidit, qui eum gladio con
fodit, additiſque vulneribus occidit .
XIII . Conceſſit hoc anno Pontifex licentiam nobili heroinæ Lucæ Bel
liprandii , & Fayni Dominæ Lugdunen .dioeceſis , ut in oppido ſuo Caſalis
Monaft. Caſalen . Monafterium extrueret Clariſſarum : Ex favore devotionis . 11. Nonas Mar
tii . Hoc tempore aliud ædificavit Offinia Duciſſa Carinthiæ in' oppido.Me
rani Carienſis dioeceſis , cujus Eccleſiam in honorem beatæ Mariæ Virginis
Monaft. Meradi conſtructam , viſitantibus indulgentias largitus eft Pontiſex : Dum præcelfa .
vii . Idus Auguſti. In Monaſterio Campi Martii Veronen. Alboinam de la
Varia Indulta .
Scala concorditer in Abbatiſſam electam , confirmavit , non obftante quod
SUP
Minorum , 137
ARGU M E N T U M.
1. Ortuo fub hoc tempore optimo viro , & vere Evangelico Mini
Joannis a Mon
ſtro Joanne de Monte Corvino primo Archiepifcopo Canbalien.
te Corvino fru
caofa prædica in Dominio , & Emporio Tartarorum , cujus unius opera converſa ſunt ad
tio in Tartaria . veram fidem pluſquam triginta millia Sarracenorum , teſte beato Oderico
de Foro -Julio , qui tunc illas regiones perluſtravit ; maturo conſilio , & gra
vi præmiffo examine ſubſtituitur hoc anno frater Nicolaus Minorita , quem
multipliciter a virtute , prudentia , & do &trina Pontifex extollit , datiſque
Ei labelituitur in in obfequium & auxiliuin ampliffimæ converſionis viginti Fratribus Sacer
balien. FratorNi
. dotibus , & fex laicis , uti ex regefto amplius apparebit , per varias litteras
colaus .
eumdem commendat Magno Cham ſummo Tartarorum Regi , feu Impera
tori , & reliquis illius gentis Regibus , & Principibus, LeoniRegi Ar
menorum , & Jacobo Catholico eorumdem . Præcipuas epiſtolas ad rei veri
tatem confirmandam , & vetuftoruin Pontificum fidei propagandæ zelum
magnificandum hic ſubnecto .
profefforem , virum quidem in devotione ac fide Catholica fervidum , eminen- tus Archiepiſco
ter in facra Scriptura peritum , cu expertum in opere ac fermone , virtutum laus.
comitiva ftipatum , fama præclarum , a nobis ex multis bonis o idoneis re
ligiofis electum , ad Cambalien. Archiepiſcopatum , de Fratrum noſtrorum
S. R.E. Cardinalium confilio promotum , prafentium exhibitorem , cum de
centi o ſufficienti, honeſta câ virtuofa comitiva Fratrum difli Ordinis , ad
Ecclefiam fuam Cambalien . tuamque præfentiam , ac partes , a loca , &
Terras tui dominii providimus falubriter deftinandum , vt ipfe ac dicti Fra
tres collaterales eidem , more fanctorum Apoftolorum , qui diſpartiti ore Do
minico , & Spiritus Sancti gratia illuſtrati fercndo verbum Dominicum cun
Eta mundi climata , prout eis adfcripta fuerant , peragrarunt, conjuctim &
feparatim , prout eiſdem Archiepiſcopo co Fratribus vifum fuerit ſalubrius
expedire , Regnum & terram predicta , aliaſque regiones adjacentes cir
cumeant , & frequentent , ac juxta datam eis a Domino prudentiam , ver
bum Dei Evangelizare Studeant cum diligentia ,operofa medela prædicationis
falutifera linientes illorum oculos , qui adhuc gloriam Domini non viderunt,
eofque ad diétam fidem perfectam , o lucidam Cbriſti , Sanctorum O San
starum miraculis certiffimis comprobatam , dulciter convertentes , tam
ipfos , quam alios ad fidem ipfam jam feliciter converfos , & neophitos in
cadem pafcentes eruditionis ſalutifera nutrimento, etiam in fide prædicta
cum infuſione cæleftis miferationis & gratia roborando . Hæc eft enim fides Fidei Chriſtiz
retta meritoria & falubris, quam cæleftis agricola ſeminavit a irrigavit , ne commcnda
ad fructus copiofos perduxit , diffudit o divulgavit uſque ad terminos orbis tio .
mium Beatorum , felix qui per temporalia fic pertranfit , quod æterne felis
citatis bravium affequatur ; hoc fiquidem bravium per ſuſceptionem a obu
fervationem diéta fidei , bonorumque operum executionem acquiritur . Et,
quamvis per ipfius fidei callem recte incedere difficile videatur , mentalis tan
men oculus, fide ipfá Catholica media , dum eam credit, intelle & tualiter intue-.
tur divinam omnipotentiam , gloriam fupernorum , ficut luce videt mate
rialiter carneus oculus mediante · Magnitudinem itaque tuam attentes
rogumus , u . hortamur in Domino Jefu Chriſto, quatenus pro cjus reverentia
Tom.VII. S 2 o hom
140 Annales
pifcopum & Fratres cum ad Regnum , do terram tua jam dicta , tuumque
IV. Alvator nofter , fummus Pontifex in æternum , Rex Regum , & Ibid.epiff.7.
S Dominus dominantium , Dominus noster Jeſus Christus, beato Pe
1 42 Annales
hac luce manebitis, & per diftam fidem Jefu Chriſti eritis conjuntti , abun
dabitis in bonis temporalibus , per ſuam gratiam copiofam . Nos infuper om
nipotentiam Altiffimi, qui effentialiter in cælis , & potentialiter in terris
permanet , quique regnat &principatur omnipotenter @ æternaliter ins
utrifque , devotis affectibus exoramus , ut illuminet corda veftra , o intelli
gentias veſtras ad ſuſcipiendum ejufdem baptiſmatis gratiam , ipfamque Chri
ſli legem , cam credendum firmiter , ac perpetuo adimplendum , quia fine
illis nullus falvatur , ac per illas falvi eritis, cu pervenietis ad fempiternam
gloriam beatorum , prædictos quoque Archiepiſcopum , & Fratres habeatis
cum humana fuavitate dulcedinis favorabiliter ac efficaciter commendatos ,
confideratis humaniter exacte omnibus do fingulis prænarratis , ut exinde
apud ineffabilem gloriam Dei Patris , Filii o Spiritus fanéti , cum multi
plicato fructu æternæ meffis manipulos colligere valeatiſ . Datum Aveniorte
Kal. Octobris anno xvIII .
V. D falutem cunctorum Chrifti fidelium , & etiam aliorum , qui extra Ibid . epif.304
A Catholicam o Apoſtolicam Ecclefiam infeliciter effe nofcuntur , pa
ternis as follicitis ftudiis intendentes , opem & operam opportunas libenter
impendimus, ut debemus, qualiter ii quiper fidem rectam e operationem
bonam adhuc Domino miſericordiæ non placuerunt , connectantur ejufdem
Ecclefiæ veritati, & alii , qui a diétæ fidei femitis deviarunt , ad caulam gre
Habet nempe fide digna relatio , veritatis fuffulta Fru &tuofa prædi
gis Domini reducantur .
fuffragiis, notumque tua Celfitudini effe poteft , quod in terra Tartarorum catio Minorum
jamdudum per divinæ miferationis gratiam do miniſterium prædicationis inter Tartaros .
Derbi Dominici, quod nonnulli Fratres Ordinis Minorum in terra prædiéta
exercuerunt , & non definunt exercere , multitudo indigenarum ad veram
ejufdem fidei lucem de fuorum errorum tenebris , eſt converſa , du multi alii ,
qui abipfius fidei rectitudine declinabant , ad ejufdem Ecclefiæ gremium funt
reverſi ; a ficut devote creditur , & verifimiliter fperatur in Domino , terre
præfatæ hominum nec dum converforum diffufionis multitudinis converfio ,Deo
Largiente, fuccedet . Ecce igitur Venerabilis
frater nofter Nicolaus Archiepi
fcopus Cambalien . difti Ordinis Minorum profeſor , devotione , fide , Theolo
gica ſcientia , experientia , & fama præclarus, quem de Fratrum noſtrorum
S. R. E. Cardinalium confilio Ecclefia Cambalien, tunc vacanti , nuper in Ar
ciſcus & .Fr.Bar- anno inſtitụitur a Pontifice frater Simon Philippi Spoletanus : Inftitutionis
Proving . Roma hic profero inſtrumentum ; ex quo conftabit etiam , hoc tempore penes. Præ
uz fraterSimon ļatos Ordinis auctoritatem fuiſſe Inquiſitores inſtituendi.
Philippia
Exlib.2 . An . 172 VIII , Xcitamur cura follicita , utnegotium Catholicæ fidei ad Dei glor
epist. 13274 E riam honorem ubique per perſonasfalubriter dirigatur ido
neas , ou noftris temporibus profperetur . De tua igitur providentia plenam
in Domino fiduciam obtinentes , ac fperantes.quod , divina tibi ſuffragante
gratia , negotium hujufmodi velut ejufdem fidei zelator fervidus, utiliter
cxequeris , officium Inquifitionis hæreticæ pravitatis in Provincia Romana
prout Inquiſitor pravitatis ipfius , qui fueritpro tempore auctoritate Apoſtoli
'ca deputatús , illud confuevit hactenus exercere , auctoritate preſentium tibi
ufque ad Apoſtolicæ Sedis beneplacitum duximus committendum , faciendi ,
gerendi , bu exercendiin difta Provincia omnia , quæ ad officium ipſum per
lem tefipifcit , fe , & hic in tanto pretio habuit , ut ſuum inftituerit Cancellarium . Hoc
Minorum . I 45
Ex ſecret. an.18.
duobus probis viris fratri Lambertutio de Fiſcobaldis facræ Theologiæ pro- Formente 93.
feffori in Conventu Lucenſi , ejuſque ſocio fratri Franciſco de Bulgario .
Ibid . fol.z.
Suum Poenitentiarium in Urbe creavit Bartholinum Joannellum de Peruſio ,
quem etiam diximus , Inquiſitorem fuiſſe in partibus Tuſciæ . Scripfit ad Eco Bartholinus
Cancellarium Pariſienſem , ut ad dignitatem magiſtralem adınitteret fratrem Ann .hoc n.7.
Fortanerium Vaſellum Aquitanum , tunc in facra Theologia Baccalaureum , Ibid. fol.184 ,
mox Gerardi Miniſtri Generalis fuccefforem , Archiepiſcopuin Ravennatem , lus creatur Ma
& S.R.E. Cardinalem . giſter .
X. Diximus fuperius Joannem Pontificem excitaffe controverſiam de viſio Ann. 1331. 1.5 .
ne beatifica animarum , quæ in gratia diſcedunt, & fufficienter igne purga Quid fenferit
torio expiantur , atque eumdem magis inclinafſe in ſententiam , quæ nega- JoannesPontificis
bat, eas videre divinam eſſentiam ante corporum reſurrectionem . Cum vero de viſione ani
intelligeret hanc ſuam opinionem Principibus, Academiis , & Doctoribus. marum 2
pleriſque diſplicere , proteſtatus eft in publico Cardinalium confeffu , nulli Lib.10 .Cap.ult.
parti fe immobiliter aut determinate adhæſiffe , fed controvertendo , & in
quirendo veritatem indagaſſe Quam ut facilius & ſolidius liceret inveni
re, fub poena excommunicationis làtæ ſententiæ , præcepit omnibus Præla
tis , & facræ Theologiæ Doctoribus , qui tunc præſentes aderant , ut inves
ſtigandæ veritati incumberent , & quidquid ſive pro affirmante , five pro
negante parte comperiffent , in fcriptis deferrent . Propendere fane viſus
eft aperte in negantem , quam ſanctorum Patrum effe judicabat , & proinde
fi quis pro ea afferenda, vel auctoritatem , vel rationem aliquam cujuſpiam
momenti retuliſſet , ejus gratiam , & mercedem aliquam fibi conciliabat . Ejus fententiz
XI . Itteras Regias fuper reſponſione certorum Prælatorum &c. Adhuc Ex ſecr. ann.18 .
in eifdem litteris regiis vidimus contineri , quod a pluribusdiceban fol.i9r.
L.
tur , quod nos
miſeramus dilectumfilium Geraldum Ottonis generalem Mini
forum Fratrum Minorum Parifios ad docendum do prædicandum , quod ani
me feparatæ a corpore , & a peccatis purgatæ divinam effentiam ufque poft
reſurrectionem corporum non videbant . Ad quad dicimus , & afferimus co
rám Deo , quod numquam hoc cor noftrum intravit, nec exivit ab ore, imo fup
ponebamus firmiter , quod inibi late expoſita legatione fua excellentic Regia ,
cjuſque audito beneplacito , an vellet pro eodem negotio aliquos , vel aliquem
nuncios definare , ftatim cum collega fuo deberet profequi verſus Angliam ,
& Scotiam cæptum iter : fed ipfis Pariſiis fantibus , Procurator carifimi in
Chrifto filii nostri Regis Scoticilluftris adeos veniens , eis infinuare curavit,
Tom . VII. T quod
Annales
146
quod Rex Scotia non erat in Regno Scotia , nec pro eodem aliquis , cum quo
poffet fuper negotio pacis , vel alio traétatum habere , ideoque eorum viam ad
præfens infručtuojam , do inutilem reputabat . Hoc autcm tam ipfi nuncii
nofiri , quam Procurator Regis prædiéti nobis per fuas litteras nunciarunt .
XII. Quod vero in his litteris ait ſe per alias ex legatione revocaffe
Gerardum & Arnaldum collegam , omnino verum eſſe probatur ex ipſa ,
quam ante tres menſes milit , epiſtola , hic ad majorem rei comprobationem
exſcribenda .
Via per litteras veſtras , quas benigne recepimus , caufas certas , qui
bus acceffum veſtrum in Angliam reputatis prorfus inutilem , expri
Q
mere curaviſtis, volumus veſtræquediſcretionimandamus , quatenus
ad noſtram præfentiam redeatis , non tamen intelligimus, quin tu fili Mini
fler , ad partes Anglia , vel alibi poffis accedere , fi pro tsis , vel Ordinis tui
negotiis expedire videris . Datum Avenione 11. Kal. Novembris anno XVIII .
XIII . Per veram & apertam totius rei narrationem ex coævo & candido
ſcriptore , & regefto Pontificio productam , facile refelluntur hæreticorum ca
lumniæ , qui Joannem non ſolum hanc tenuiſle , verum & definiiſſe vel faltem
Vide Bellarm.lib . fub mortem definire voluiſſe opinionem contendunt , quas etiam amplius ex
4. dc.Rom .Pont. alio diplomate ejuſdem ſub mortem edito diluemus . Apertum etiam hinc
Calv.lib. 4.in- patetzfuiffe Calvini mendacium aſſerentis Joannem dixiffe animas fuiſſe mor
fit.c.7. 6. 28 .
tales : quod nemo , etiam ex ipſis adverſariis , quos'tunc habuit plurimos ,
eidem aliquando objecit . Improbantur quoque illorum impofturæ , qui Ge
rardum folum , vel eumdem fimul cum collega Dominicano , uti habet Aven
Avensin . "lib. 7. tinus , a Joanne ſubmiffos veluti hujus ſententiæ internuncios , qui eam Pa
billor. Bojar.
Bzov.boc an.n.6 . riſienſi ſcholæ inferrentymentiuntur.Exploditur etiam quod Bzovius ait ,Ge
Idem ann . 1336. rardum hunc primum de hac ſententia Joannis Pariſiis mentionem injecille ,
1. II .
cum vel ipſe anno mcccxxxi . abunde gloriatus ſit , doctores omnes in Pal
ladio Pariſienſi Fratribus Prædicatoribus contrariam defendentibus ſubſcri
pliſſe. Et fane Joannesultra duos annos huic addictus opinioni multos habuit
etiam ex ipfis Pariſienſibus , qui fecum ſentirent , & in ejus regefto invenio ,
eum ad initium anni præcedentis dediffe Petro Rogerii de Malo Monte Ar
Fiece. 24. 17: 4 chiepifcopo Rothomagenfiomnes auctoritates ſanctorum Patrum , qui huic
favebant fententiæ , ad quorum mentem ſe femper ſenſiffe proteſtatus eft , ut
eas legeret , explicaret, & fuggereret Joanna Franciæ Reginæ : quas etiam
denuo ſubmiſit 11. IdusMaiiejuſdem anni Fratri Gualtero de Divione Mino
ritæ , prædictæ Reginæ Confeffario . Ut vero totam hanc hiftoriam abſol
V2
!
Minorum . 147
vamus , & manifeſte appareat , Joannem nihil ultra æquum & juftum in diac
re ſcriptiſſe , multo minus definiiffe , fed multis & manifeſtis SS . Patrum
aſſertionibus excitatum in illorum propendiſſe ſententiam ; attamen liberam
reliquifle omnibus veritatis indagandæ femitam , atque etiam expreſie ſub
cenſurarum interminatione præcepiffe omnibus , ut eamdem inveſtigarent ;
ipſius produco ſub vitæ termino ſolemnem proteſtationem , cujus exemplar
Villanus , illius temporis ſcriptor , Italico exhibuit idiomate , & ego ex ve- Villan.lib . 11 c .
tuſto codice produco Latinum 19 .
148 Annales
Fr. Robert. Ce nenſem : Apoftolatus officium xvi . Kal. Septembris . Robertus Campuli de
phalud.o . Meſiana Cephaluden. fub ArchiepiſcopoMeſſanen . in Sicilia , per obitum
Fr. Nicolaus
Arch. Camba Rogerii : Apofiolatus officium 11. Idus O & tob. Frater Nicolaus Archiepiſco
1:01 . palis Ecclefiæ Cambalien . in Tartaria per obitum , uti diximus, optimi viri
Hoc an. n. 1 .
Fr.Guillel.Brun . Joannis a Monte Corvino : Militanti Ecclefiæ xiv . Kal. Octobris . Frater
dilin . Guillelmus Epiſcopus Albenſis , de quo ſæpiſſime egimus fuperius , transfer
tur ad Archiepiſcopatum Brundufinum in Regno Neapolitano per obitum
Bertrandi : Romani Pontificis. viii . Idus O &tobris. „ In catalogo MSS .
PATRIS Ivo ze » Epiſcoporum Alliſiat. recenfetur hoc anno frater Conradus Cerra de
WADDINGI. » Monte Minorita , a Capitulo electus , & a Joanne Pontifice confirmatus.
Fr. Conradus E
9 Alii id factum volunt anno mcccxxxv . & a Benedicto Joannis ſucceſſore
pifcopus Alliliar.
» approbatam electionem .
Gerardus Mini. XVI . Deſtituto hoc tempore Ordine Sanctæ Claræ Patrocinio Prote
itor Prote& or
étoris , curam omnem & protectionem commiſit Pontifex Generali Miniſtro ,
Monialiuni .
quam ufque ad illud tempus Pontifices S. R. E. Cardinalibus committebant.
Aliunde tamen auctoritatem minuit , cum ob diſſenſiones , quas nuper retu
Sub erabitei regi- limus , & alias quæ exortæ erant inter eumdem Miniſtrum , & Sanciam Sici
men Monafteriis liæ Reginam ,ei ſubtraxit regimen ſumptuoſiſſimi Monaſterii Monalium Cor
poris Chriſti Neapolitani, ſibique reſervavit, ſubſtituto ad biennium Mi
niſtro Terræ Laboris . Scripſit tamen Reginæ,ut in gratiam ſuam Miniftrum
admitteret , & Roberto Regi , ut piam conjugem ad redintegrandam pri
ftinam benevolentiam alliceret .
Ex fecret an. 17. XVII . Nosti , filia in Chrifto cariſſima , quantum Redemptori noftro
fol. 146 . fit accepta miſericordia, quantumque fibi immifericordia fit exofa : Nec igno
dei Sanciam re- rat tua prudentia , quæ mifericordibus præmia quæque immifericordibus fup
ginain conatur plicia veritas repromittit . Ea propter,præfertim quia ab infantia miferatio
placare •
nem creville tecum eamque quaſi egreffam tecum de tuo fupponimus utero ,
ea quæ ad mifevicordiam pertinent Excellentia tua cum fiducia fuademus ;
fcienteſque , quod ipfius exercitatio cft ad omnia utilis promiffionem habens
vitæ , quæ nunc eji , o futuræ cum ſpe exauditionis, te ad ipſius exercitium
invitamus . Sane quia notum eft, & forſan amplius quam deceret , contra
dileétum filium Geraldum Ottonis Ordinis Minorum Generalem Miniſtrum ,
tuam benevolentiam irritatam , eamdem toto cordis affectu exortandam duxi
mus , Grogandam , ut fecum mijericordiam faciens , fibi digneris tuam
reddere gratiam , & fi contra te peccaverit in aliquo, eidem indulgere clemen
ter , ipfoque uti , ficut fideli ſervoprompto tua magnificentiæ in omnibus ,
qua citra Dei offenfam poterit complacere. Datum Avenione xiv . Kal.
Maii anno XVII .
Ibid . fol. 147 XVIII. Quam ſit patrimiſericordiarum accepta miſericordia fibique im
miſericordia fit exoja , queve miſericordibus fintpræmia di immiſericordibus
fiipplicia repromilla , ad cariſlima in Chrifto filia noſtra Sancia Regina Sici
liæ illuftris, confortistuæ memoriam per aliasnoftras litteras reducentes ,
eam ad parcendum dilecto filio Geraldo Ottonis Miniſtro Generali Ordinis
Fra
Minorum . I 49
XIX . Etiam hoc anno miſit Gerardus Miniſter Fratres Armeniam , de- An. 1322. n.1 .
precante , uti fuperius diximus, Zacharia Archiepiſcopo S. Thadæi , quo- in Armeniam.Fr
rum Dux erat frater Rogerius Guarini Provinciæ Aquitaniæ . Obtinuit hic a Guarin. obtinet
Suldano Ægypti, ut Fratres poſſent commorari in aliquibus locis Terræ fan- habitacula Jero
folymis .
ctx , ita forte per illum repetitis precibus exorantibus Roberto & Sancia Re
gibus Siciliæ, uti fuo loco largius dicemus , agemufque de primis & præci- An.1342 .
puis habitaculis Minorum , quæ etiamnum poffident ſub feritate Turcarum Imperatrix Græ
in terra Paleſtinæ , & civitate fancta Hierufalem . Ex his unus frater Gra- nione cum Lati
tia Arnaldi Aquitanicus ex cuſtodia Biſuntina , remanſit Conftantinopoli in nis perMinoritas.
Vide infra an.
obſequio Imperatricis Græcorum pientiffimæ feminæ Joannæ , ex familia & 1343. & an.1349.
domo Sabaudir , cujus opera & plurima ſua virtute Imperatorem induxitgut
Romani Pontificis primatum confiteretur , & unitatem utriuſque Eccleſiæ
Grecæ & Latinæ ſummo opere deſideraret. Ipſum conceptæ veritatis aucto
rem fratrem Gratiam ad Pontificem miſit , rogavitque ut virum gravem re
mitteret , qui unionem & amicitiam Græcorum conciliaret , miniſtroſque
adhiberet, qui veræ doctrinæ ſemitam edocerent . Hoc audito Nuncio ,
enixa filium , & duas filias omnes Deo confecravit , quorum pietas & virtus
probavit ex bona arbore bonos fructus prodiiffe . Thomas duodecim factus
annorum Deo obtulit ſuam virginitatem , & anno ætatis vigeſimo quarto , lon
ga præmiffa oratione , & parentum obtenta , vel potius extorta licentia ,
mundo valedixit, & in folitudinem recefſit . Hic hærens & plangens Magi- In monte Gualdi
fc tradit diſcipli
giſtrum deeſſe virtutis , ab Angelo ſalutatur, jubeturque ut in Gualdimon nx Petri, Eremi
tem t&
ISO Annales
Anna Auftriaca XXII . Hoc anno vel circiter duæ illuſtres Reginæ factæ funt Clariffæ :
Regina fit Cla- Anna Auſtriaca , de qua ita ſcribit Cuſpinianus . ( Fridericus Dux Austria
silla .
filius Cæfaris Alberti primi , cognomine dictus Pulcher , duas fortitus conju
Cuſpin.in Auſtria ges Iſabellamfcilicet filiam Ducis Geldriæ, quæ ante celebratás nuptias mor
pag. 637 tua eft, Eliſabetham poſt facubi Minoris Aragonum Regis filiam uxorem duxit,
ex qua tres liberos genuit Fridericum , Eliſabetham Annam , qua Polonia
fortita conjugem , fedpofiquam naturæ conceffit , JoanniCa
Ar Hedvigis. Re Regem primum
Miechou dereb. rinthiæ Comiti nupfit ,quo jam fato funéto , Monialis tamdem effecta eſt Vien
pater mortuus est anno
, lib . 12. na apud fanétam Claram in Auſtria . Fridericus
Cromerlib.4.c.17.
Polon.
Monum . MSS . Mcccxxx..in Maurbach Carthufiana domo Auſtriæ fepultus. ) & Heduigis
Waladislai Regis Poloniæ hoc anno defuncti conjux , ac Kaſimiri Regis Por
loniæ , & Eliſabethæ Hungariæ Reginæ mater , in Coenobium Sanctimonia
lium in antiqua Sandecia fe recepit ubi regulam fancti Franciſci profeffa , jer
Tom.s.an.1279 . juniis , & orationibus reliquum vitæ tempus explevit .
n.s.ere an.1 292 XXIII . Huic præceſſiſſe aliam Poloniæ Principem, Cunegundam Boleslai
n.12 .
Pudici confortem , intactam foeminam ſanctiſſimam , alias brevius inſinuavi
Rodusk . fol.143.
mus . Poftea excitata pietas Polonica , quod alias tentaffe fcribit Rodul
phus , denuo ardentiori ſtudio concupivit , ut in fanctarum Virginum nume
rum referretur . Milla itaque in Urbem plena fide & diffuſiori methodo
conſcripta acta & prodigia , ex quibus aliqua , hac arrepta occaſione, hic ſub
B. Chunegundis compendio licebit exfcribere . Fuit Cunegunda , Hungaris Kinga , filia
parentcs
Belæ Regis Hungariæ , & Mariæ filiæ Alexii Græcorum Imperatoris . Ejus
fuerunt divinitus clara voce genitrici prædiéta, arrhamque
ortus & fanctitas
1 accepit mater in quadam confolatione coelitus immiſſa , dum tædio & moe
ftitia affecta propter eam , quam utero concepit , fe liberatam cælitus audi
Ejus ortus inita- vit . In lucem edita infantula , non aliarum more fletum edidit aut vagitus ;
culoſus .
ſed articulato , & claro ſermone lingua Hungarica protulit hæc verba : Ave
Regina cælorum , mater Regis Angclorum . Quartis & ſextis feriis ſemel
In infantia præ tantum nutricis ubera ſugebat , ut ſanctus Nicolaus feciſſe perhibetur . Quod
ludia fanáticatis. ties infans in brachio nutricis Miſſæ ſacrificio intererat oculos in coelum fige
Vide ejus vitam
apud Sur. C.1 . re , & ad nomina ſanctiſſima Jefus & Mariæ caput folebat inclinare . Elapſo
Boleslao Polo- ablactationis tempore , tota genuflexionibus, orationibus , jejuniis , eleemo
niæ Principi in fynis erogandis , & aliis piis operibus erat intenta . A Boleslao Poloniæ
tur . Duce ( nondum enim Regis nomen habebat ) in matrimonium expetita ,
Cuma quo
petu viviin
t per-
vir primo reſtitit , fum parentum minis & precibus inducta , aſſenſum præbuit .
ginitate . Anno Domini mccxxxix . Cracoviam perducta , ſuam pudicitiam afſiduis
pre
Minorum . ISI
precibus Deo cum lacrymis commendabat , & ut altera Cæcilia prima nocte
ſponſum induxit precibus & terroribus ut intactam relinqueret , ac pudici
tiam primo ad tempus , tum totam vitam ſe ſervaturum promitteret , quod
fanete præſti tit , unde Boleslaus Pudicus dictus eſt , atque alias ambo ad
virginitatem ſervandam publico & folemni ſe voto in Eccleſia in manibus
Epiſcopi Cracovienſis obitrinxerunt .
1
152 Annales
Plurima ejus hora a corporis ergaftulo folutam , Ab anno autem mccxcii. quo mortua
miracula
eft, ad annum mcccxxiv . octuaginta mortui meritis ipſius vitæ priſtina
funt reſtituti, ſexaginta cæci illuminati, quindecim captivi a vinculis ſoluti,
ſeptingenti a variis ægritudinibus curati .
XXVIII. Plurima ex his., & alia recentiora miracula picturis & votivis
tabellis ad ſepulcrum appenſis indicantur . Præter hæc appoſita etiam ana
themata pleraque argentea , quibus inſculptæ & infcriptæ beneficiorum
Frequens ejus memoriæ . In univerſo Regno Poloniæ pro patrona, & tutelari proclamatur,
veneration
ejufque fepulcrum magna devotione in vifunt die fanctiffimæ Trinitatis , cui
Eccleſia dedicata eſt, non folum Poloni, verum etiam Provinciæ Sceputien
ſis incolæ , Germani, Rutheni, Silefii , Moravi & Hungari magno omnis ge
neris & ætatis concurfu , & qui vota fua ad fepulcrum pro beneficio aliquo
conſequenda deponunt , diem Lunæ ſanctæ Cunegundi fatalem , jejunio ,
eleemoſyna , aliiſque piis operibus facrare non omittunt. Milla & Officium
olim recitabantur die xiv.Julii ex communi Virginum , exceptis peculiari
bus orationibus : atque hæ quidem illæ ipfæ funt, quibus colitur alia præcla-,
rifſima Cunegundis Imperatrix , Henrici II . Imperatoris. conjux illibata , &
virgo , huic noftræ in multis ſimillima , quam Innocentius III . Sanctorum
adſcripſit catalogo , & his ipſis orationibus in bulla canonizationis honefta
vit , de quo videndi Gretſerus de Divis.Bambergen . & Surius. ad diem 11 .
Martii .
ORATIO
Deus , qui inter cetera gratiæ tuæ dona, etiam in fexu fæmineo tua opera
ris magnalia , concede propitius , ut beatæ Chunegundis Virginis tua apud
tuam mifericordiam patrocinia fentiamus , cujus non folum caftitatis irradie
mur exemplis, verum etiam miraculorum gloria jucundemur , per eum , qui
venturus eft judicarevivos en mortuos , feculum per ignem Amen .
XXX . Ad fepulcrum orantibus expoſita eſt in tabella hæc deprecatio ,
quam omnes communiter recitant , ut quæ petunt beneficia , confequantur
Venerabilis atque felix Duciffa urbis Sadecenfis utriufque Provinciæ , fan
Elaque Chunegundis Ordinis fancta Clara , qua multis modo refulges hic , como
cor
Minorum . 153
jux fimul virgo fupra nomen mortalitatem egerit , eo marita poftmodum ftro
Boleslao Pudica Polonia Principi fuperftes , erogatis in pauperes Chrifti fa
-cultatibus , divi Franciſci Inftitutum amplexa fuerit . Emicat hæc ipfa fan
Elitatis perpetuis illuſtribufque contestata documentis , ad facrum ejusjepub
crum , ubi diverforum membrorum vitta fæpius contumacia , aliaque ftupenda
virtutis edita opera , ad vicinas quoque gentes famam ejus fanstitatis cum
religione loci commendarunt. Hanc igitur communi confiantique opinione
fanctam , ut Apoftolicæ cenfuræ auctoritate beatorum numero Sanštitas De
fupplicat Polo
ftra adfcribere velit , univerfa pene Sanétitati Veftræ per me
nia . Attulerit ea res cælo triumphum , Regno meo , accenfis publico Sanctita
tis Veftræ decreto ad dedotionem animis , firmiffimum præfidium , utrique
eximium decus ; o ornamentum : imprimis vero ad Dei gloriam pertinebit ,
qui in Sanétis fuis amat venerari . Quod reliquum eft , me , Regnaque mea
gratiæ Sanctitatis Veſtre diligentiffimc commendo.Datum Varfaviç die xxII .
menfis Martii anno Domini MDCXXVIII,
bium pro Fratribus fibi fubjeétis in oppido Bethịniæ Pragenſis dioeceſis: Conv . Bethiniz.
Sacræ Religionis . Idibus Januarii . Hujus loci meminerunt Piſanus & Ror
Gonzaga , & prius derelictum ait a Fratribus , denuo reaffumptum ſuban- Gonz, in prov.
no mcccxxx . at nihil horum conſtat ex diplomate Pontificio , in quo hu- Casalon. com.f20.
juſmodi deſtitutiones , & reaffumptiones exprimi conſuefcunt . Devenit in
Ordinis ſancti Baſilii , qui Coenobium ſanctorum Simonis & Judæ inbabita
bant . Cives donandum judicarunt quibuſdam Sororibus tertii Ordinis fan
Ati Franciſci , quæ in privata , & conductitia domo commorabantur , idque
Pontificis auctoritate confirmari curaverunt . Sub Alexandro VI . ex Ter- Monaft
bien. . Viter
tiariis Clariffæ factæ ſunt , evocatis magiſtris ex Urbe , & Monafterio fan
ctorum Cofmæ & Damiani , tantæque pietatis & diſciplinæ monaſticæ nomen
Tom . VII. V 2 mox
156 Annales
, multuante populo gentili hoc anno mcccxxx111. eorum feptem in foro In foro Vilmz 7 .
» Vilnæ gladio jugulati , & igni traditi combuſti ſunt , reliqui vero feptem
inter montes , quos Calvos vocant , Crucibus affixi , fluvio Viliæ immerſi Ad annum 1332.
fuere : quorum corpora a Gaftoldo regreffo poftea conquiſita & reperta ,
in coemeterio Templi fancta Crucis , in loco ubi hodie Crux eorum me- Ad Montes Cal
» moriæ conſervandæ ftat erecta , fepulta funt . In columna Crucis etiam vos 7.
» nunc hæc verba leguntur expreſſa : Jefu Chrifto crucifixo ; e memoric Inf. ad annum
ARGUMENT U M.
I. Tiam hoc anno JoannesPontifex Fratricellorum ſectam ubique per In rebus ponde
E Italiam fe diffundentem per fuos Miniſtros inſectari non deftitit. roſis utitur Pon
Epi
i
158 Annales
Joan . XXII . quam corpore perfunctus , hoc anno , cum de novo Imperatore in Bavari lo
moritur . cum deligendo cogitaffet , & confiftorium iv . Nonas Decembris indixiſſet ,
nocte præcedenti , ante primum galli cantum , exitiali profluvio correptus ,
conſiſtorio omiſſo , eo die quievit. Ad 111.Nonas circa veſperas , convocatis
Cardinalibus orationem de digno eligendo Pontifice habuit , hortanti
buſque conſanguineis, bullam ſupra relatam edidit , qua quid de viſione ani
marum purgatarum ante diem judicii fentiret explicavit . Reſervationes
Epiſcopatuum , & beneficiorum , atque alia pleraque a ſe ſtatuta , revoca
vit . Poftridie poſt ſacra audita , & Euchariſtiam ſuſceptam , in crepuſculo
diei orans & pſallens,die Dominico hora 3. Avenione in Palatio Apoftolico
ex hac vita nonagenarius migravit , ſepultus cum magna pompa in Eccleſia
Cathedrali . Oftodecim auri milliones caſos , & feptem rudes non elabora
tos, ſcilicet jocalia , vaſa , ſuppellectilem auream & argenteam reliquiſſe in
ſuo theſauro, ſcribit Joannes Villanus , cujus frater tunc Pontifici inſervie
Villan.lib. i .
C. 20. bat . Vir fuit parvus corpore , magnus animo , acer ingenio , virtute invi
étus , inceſſu modeſtus , facilis iræ , propoſiti tenax , in cibo temperatus ,
juris utriuſque valde peritus , neque tamen a legendo & ſtudendo inter
ſummas rerum curas vacabat . Conqueruntur ex noftris conſodalibus multi ,
Qualis erga Re
ligionem Franci- quod nimis dure & violenter cum univerſo egerit Sodalitio in controverſia
ſcanan :
paupertatis . Verum eſt , mitius & ſuavius hanc terminari potuiſſe quæſtio
nem , attamen multam ſubminiftrarunt Pontificis iracundiæ materiam , quo
rumdam nimia arrogantia , & inſipiens audacia , qui dum humili obſequio ,
& debita ſubmiſſione in diſputationis initio ſummum omnium paftorem fle
etere , & patrem potuerunt conciliare , voluerunt potius præcipiti temeri
tate in faciem reſiſtere , publice de ejus fententia appellare , fcriptis lacef
ſere , modis omnibus irritare . Leniendi ſunt Magnatum animi , non exa
folemnem apparatum . Cafus hic eft divinæ virtutis , quo diaboli technas &
illuſores ſuos Dominus illudit . Egregium ſpectaculum , vidente Diocletia- Prod. 3 : 34
no , exhibuit Genefius Mimus , cum myſteriis Chriſtianorum in theatro il
luderet , deinde ferio mutatus egit , quod antea jocis actitavit , perfecte fa
étus Chriftianus & martyr : quod Ardelioni mimo pariter contigiſſe Eccle Vide Baron . an.
frafticæ tabulæ perhibent , ficut & Difcoro Architheatro fcribit Auguftinus : 303. 8.118.
Ita profecto & hunc athletam , quem fui nominis confeſſionideftinavit , frau- Martyrolog. 14.
April.
dibus doemonum irretiri permifit Deus, ut ex deſertore publico ftatim ad Aug. epif.67. ad
feria converſus , fieret etiam ejuſdem fidei teſtis publicus , & nomen quod Alippium ·
ex maleficio acquifivit in fidelium confuſionem , mox in majorem concurſum
fieret audiendæ , & defendendæ virtutis Chriftianæ . Eodem in loco , eam
demque pene tempore , quo lapſus converſionem excepit , & Mahometicæ
perfidiæ aſſumpta larva, feminandæ fidei magis quam evellendæ conventum
populi majori frequentia evocavit .
V. Monemur proinde in domum figuli cum Jeremia deſcendere, & ibi
audire verba Domini : Defcendi, inquit , in domum figuli, go ecce ipfe fa- Jerem . 18. 2 .
ciebat opus fuum fuper ratam , & difppatum eft vas , quod ipfe faciebate
luto manibus fuis; converfufque fecit illud vas alterum , ficut placuerat in
oculis ejus , ut faceret, &c. Numquid ficutfigulus iste non potero vobis fa
cere domus Ifrael, ait Dominus , & c. In quem locum Epiphanius . Attende Epiphan . lib . 3 .
enim , quomodo , velut dixi , poßquam transgreffus effet humo , magna illa barefi 64.
manus non probavit in contentionem relinquere fuum opus vel adulterinum ,
cum diabolus illud injufte ex invidia laſillet : fed liquefactum emollivit ipfum
rurfus in lutum velut figulus , reformans ipfum , quo per reformationem om
nes in ipfo turpitudines , do confufiones deleantur , ut ipfum totum complacens
denuo irreprehenfibiliter fiat , bus. Ita factum eſſe cum hoc præclaro agono
the
1
60 Annales
theta martyrii acta teſtantur , quæ fufius exſcripſit auctor Anonymus , exce
pitque ab iis , qui agoni præſentes fuerunt ,. & ex fide omnia minutim retu
lerunt :
Chron . antiqua VI . Natus eft Stephanus in Hungaria : locum nativitatis deſignant ali
Marion. lib.4.c. qui Narodin ,qua de cauſa Nardinum appellat Rodulphus : ſed magis Vara
Marc.lib.8.6: 34 . dinum dixerim , ab oppido ſic dicto Varadino Petri, in tractu Sirmienſi,
Rodulp .fol.129. confini Belgrado , aut non longe diſtante , quod Eccleſiæ ceſſit Colocenſi .
Stephanus ubi
natus ? Adoleſcentiori ætate , incertum ubi, Inſtitutum Minorum profeflus , anno
Minorita fa & us , rum factus viginti quinque , & ad presbyterium admiffus , tamdem in Con
quas pertulis de? ventu ſancti Joannis , tribus a Saray civitate milliaribus disjuncto , lubricæ
converſationis fufpectus , diſciplinæ ſubjectus eft & carceri incluſus. Hinc
viſibilis illi cum dæmonibus lucta , qui apertis clauftris fugam ſuadebant , &
quandoque per.vim impellebant : quorum importunitatem fibi diffiſus , ad
Fratres refert , rogans ut follicitudinem non vacuam cuftodiæ adhibeant ,
ne forte ſibi permiflus tentationi ſuccumbat, quæ ſeceſſum a fide etiam ob
truderet . Nocte quadam victus , diabolo eum per feneſtram propellente,
ceſſit, liber tamen , caſu , ſeu Dei potius interiori admonitu , retro ad cru
cem in turre campanaria eminentem , & fimul ad cor converſus , decufla
obequitaret, & ipſe interius , facti poenitentia concepta ,moveri & conturbari
coepit , Deo tangente cor ejus , nec applauſus infidelium , & lætitia æſtum
mentis temperare potuerunt , quin exterius prodiret interioris motus & re
divivus ad reſipiſcentiam animus ; cujus hoc fignum edebat .
Quando Sarra
ceni inftabant, ut elevato digito uno , confeſſionem unius Deimonftraret ,
ille primum unum oſtentabat , & mox tres ad deſignandum trium perſona
rum in una deitate convenientiam . Habitabat tunc in eadem civitate qua
dam matrona nobilis Armena , Fratribus & Eccleſiæ Romanæ devota : hæc
pluſquam virili animo , diſſimulato habitu , & facie in turbam ſe injecit , &
novo profugæ equitanti appropinquans lingua Armenica ( quam . & Stepha
nus calluit , & mulierem novit ) alta voce inclamavit : Frater Stephane ,
zitinam te brevi videro cauda equina per totam civitatem trahi ad fupplicium
in honorem . & confeffionem Cbriſti,ficut hodie in ejus contumeliam adeo fu
blime equitantem cerno . Hoc verbum prudentis mulieris factum eſt in cor
de ejus velut ſagitta acuta . Poſtmodum inftruuntur epulæ magno appara
tu : ſed is ne guſtare quidem poterat . Interrogatus , quorfum ? Reſpondet
fe fpiritu Mahometi plenum . Ducitur domum , cuftodiæ ejus dato uno Sar
raceno inſtructore legis .
X. Interim quidam frater Michael , per ſervum Fratrum , Henricum
nomine , clam mittit litteras admonitorias , quibus acceptis , fingens quaf
ſubduceret , quo liberius & fine diſcrimine liceret alloqui . Monita exequi
tur , & ejuſdem Petri advolutuspedibus veniam cum lacrymis ſupplex ex
poſcit , rogans quamprimum patres advocari . Venit illico frater Petrus
Bononienfis Guardianus cum aliis , quibus viſis humi proſtratus , veniam
defectionis rogat , & recipi ad poenitentiam & communionem , tantis ſingul
tibus & lacrymarum copia , quæ præſentes omnes ad fetum provocaret , &
&
deplorandi lapſus ejus compaſſionem . Secedentibus reliquis , poft verba
conſolatoria , confcientiam , facta exhomologeſi , coram Guardiano expiat
cum maximo ejulatu , ut etiam a procul ftantibus audiretur , neque alioquin
vocem cohibere poterat , tantum in ſui ultionem divina gratia fpiritus ejus
intumuit , & præteriti deli & ti horrore percuſſus modum in planctu non inve
niret , nec alio contentus eſſet , donec veram Chriſti confeffionem fanguinis
effuſione redintegraret: Filius, inquit , æterna mortis fum , niſ pro Chriſto
moriar: nihil cun &tor , nihil vereor : fupereftapud me habitus religionis , vul
tis ut abječtis profanis , in illo folo compaream ? Reſpondit Guardianus ,
ſubtus indueris habitu , coram Cadi apparebis , & facta fidei profeſſione, dif
fecabis & diſtrahes profanum novitatis tuæ indumentum , & fic apparebis
verus frater Minor mente & cuculla . Expoſcit deinde ſupplex Dominici
corporis facramentum : Crede , inquit Guardianus , & manducaſi: neg
enim alivquin in ea veste , quam geris , auderem facramentum Dominicum
tibi offerre, nec tam cito ante condignam fatisfactionem pænitentiam opere
completam , lacryma impetrabunt o defiderium , quod ex legitima caufa
fubtrahitur : crede firmiter , & confide in Domino , quia ipfe tecum erit tam
quam beliator fortis. Rogat ille , ut Evangelium ſancti Joannis : In princi
pio erat verbum ,
fuper caput ejus legeretur , quo lecto , cum lacrymis fe
commendavit orationibus Fratrum : Orate , inquit , pro me , quia ad certa
men accedo .
In legem Ma- gunt; ipſe vero ad ſuggeſtum accedens , ſilentium manu indicit , omnibus
hometis auda&er fufpenfis & expectantibus aliquam de more concionem audire in ſuæ ſuper
invehitur .
ſtitionis confirmationem , ut quide ejus fcientia præſumebant , & blaſphe
miis in Chriſtum aures patulas habebant, atque ita exorſus eft : Ego , in
quit , per viginti quinque annos nomen Chriſto dedi, legem ejus vidi nihil mali
continere, elle falutarem & veritatis plenam , inter Sarracenos per tres tan
tum dies apoſtata exiſtens, mala omnia & mendacia regnare comperi, legem
veftram , ſuperstitionem , & mendacium & peccatum ele : Mahometem au
tem Legislatorem pſeudo-prophetam do ſeduétorem . Confiteor itaque Chri
fium verum efë Dei Filium , do Salvatorem mundi , o beatam Marian
matrem ejus , ſemper Virginem , veſtram fuperftitionem tota intentione su
animo abjuro & deteftor . Quibus dictis , veſtes Sarraceni ritus excidit &
abjecit , & in folo monaſtici Inſtituti habitu , quem ſubtus gerebat , perman
Male afficitur
ſit. Inſurgunt ad hæc in ipſum Sarraceni, lapidibus , fuftibus, & quibuf
cumque ad manus oblatis , alapis , pugnis , calcibus contundunt , & pro
tundunt . Exclamat Cadi, ut occiſioni ejus ſuperſedeatur , & ex lege
reſervetur flammarum incendio . Manibus ergo ligatis, in cuftodiam in do
mum ipſius Cadi protrahunt , & ad veſperam uſque tormentis fatigant ,
quem ex contuſione & pænis debilem , & quod nihil tribus pene diebus ex
concepto ſui caſus moerore guftaverit , relinquunt in ſequentis diei ſpe
eta
Minorum .
, 1 63
1334 ANNO 18. & 19 . ANNO 20. & 21 . RUM ANNO 127 .
partim , partini exciderunt, & ingreſſi cum tumultu : Ubi inquiunt , ille, qui
noftram legem defruit ? alterum e duobus fine mora elige , aut mori cuinas
Chriſto , aut in nostra lege vivere : Ad hæc athleta Chriſti nihil cedens : Sa
cerdos , inquit, Jefu Chrifti fum , non moror . Lex veſtra fuperftitio eft di
mnatio , lex Chrifli vera & falutaris , pro qua libenter moriar . Tuncunus
ſecurim in collum ejus adegit impacto lethali vulnere : alter ventrem gladio
transfodit, ita ut viſcera apparerent: ſed alii
clamant igne perimendum .
Supervenit ad hæc Cadi , quem ſponſionibus , & blanditiis aggreditur , fa
nitatem & medicinam fpondet , adjungit filiæ nuptias , cum magnis divitiis
& honoribus : objicit honorem impenfum & officia a quibuſcumque Sarra
cenorum magiftratibus , fponte nomen dediſſe ſine follicitatione , aut coa
ctione , & alia multa . Ad quæ ille intrepidus paucis reſpondet : Tuam nolo
filiam do pecuniæ tuæ tecum fint in perditionem : de corpore hoc ftatue quod
placuerit.
XVII . Die igitur ſequenti , qui fuit fabbati , facto per civitatem tu
multu , expoſcitur ad poenam . Tunc Cadi lata fententia flammis addixit .
Educitur , denudatur , caudæ equinæ alligatur , ne devotæ matronæ , quæ
.
hoc ipfi precata eft , preces non exauditas quiſpiam negligeret , quamquam
& hæc talis noxæ reis ex uſu contumelia accedebat. Tunc martyr ſucceſſu
exhilaratus , non ſegniter ad bravium in ſtadio cucurrit . Etfi enim ventre
& collo lethaliter vulneratus, tot dierum inedia , & graviſſimis tormentis
exagitatus fuerit , ad robur animi & corporis omnia cefliſſe videbantur .
Non folum enim non titubavit greffu , aut defecit fub pondere ,ſed exultans
& pfallens equum antevertit, quod omnibus ftupori, fidelibus vero miraculo
fuit , infidelibus autem furoris & irarum fomes , unde accurrentes undecum !
que fuftibus abſque miſericordia cedunt , ita ut toto corpore fanguis ema
naret , & incruentum nihil appareret . Quidam leno eidem auriculam exci Amputatur ei
dit , pretio detrahendam cauponi , præ cujus officina ducebatur : dixerat auricula .
enim ex contemptu & rabie ſe quovis pretio empturum aurem illius perfidi
Chriſtiani . Pretio acceptam in ignem præ foribus accenfum projecit : illæſa
tamen profiliit, non ſine miraculo
, in finum cujufdam Chriſtiani caſu adven
tantis : quam is detulit ad Fratrum Monafterium .
XVIII . Ductus interim Stephanus ad incendii locum , gratias agens
Deo , oravit in hæc verba : Domine , inquit , Jefu Christe , pater mifericor
diarum , concede ut propria manu mibi ipfi fignum crucis impertiar , ante
quam ingrediar fammam paratam . Statim miraculofe folutis vinculis &
:
166
Annales
Etis, in fumum evanuit . Nocte qualibet , per omnia Eccleſiæ facella & alta
ria, affumpta in humeris magni ponderis cruce , prolixas ſtationes diſtribue
bat , & corpus in memoriam Dominicæ paffionis, uſque ad ſanguinis effuſio
nem , fine remiffione cædebat .
XXII . Quantum autem Deo placeret ſervi ſui in humilitate & oratione
Mirabiliter Fra.
famulatus , fignis oſtendit . Cum Fratrum culinæ præfectus , die quadam tribus cibum mi.
Dominica altius orationi abſorptus inſiſteret , nec alioquin ſuæ curæ memo niflrat .
rit;
fed tranſitorium hoc eft , quod non ad ebrietatem aut fatictatem , fed ad
allettamentum offertur; unde fi ampliusexpetas vendibile eft , & opportet ,
ut emas fed care"; quia dulcedo ſpiritualis non niſi aflittione corporis , Gure
quies labore comparatur .
num migravit . Quo audito , per urbem factus eſt maximus concurſus populo
run ,
1 68 Annales
1334 . ANNO 18. & 19 . ANNO 20. & 21 . RUM ANNO 127 .
rum ; hinc inde habitum pii Viri diſſecant , & vix ſepulturæ dari potuit, ob
frequentiam irruentium . Sepultus in facello fancti Thomæ Apoftoli,inultis
poft mortem miraculis claruit .
XXIV . In eadem Aquitaniæ provincia virtute & pietate claruerunt qui
Marian . citai.
Florent viri piig dam frater Richardus Aureliaci in cuſtodia Ruthenen . & frater Guillelmus
Fr.Richar.& fr. ad ſanctum Africanum in eadem cuſtodia fepulti , miraculis clari . In Pro
Guillelinus.
Fr.Joan. de Vale vincia ſancti Franciſci glorioſe emicuit frater Joannes de Vallibus vita & fan
libus . ctitate admirabilis , zelator præcipuus fanctæ paupertatis . Hic poft multas
ærumnas , a laxioris vitæ ſectatoribus illatas ,tamdem obtinuit a Generali Mi
niſtro aſperrimuni locum de Piſquia, ſive de Bruliano , ad collem floridum &
Serravallem , Provinciæ fancti Franciſcicuftodiæ Spoletanæ , inter Fulgineum
& Camerinum , ubi cum Fratribus fibi adhærentibus vixit in regulari obfer
fervantia & maxima vitæ perfectione . Conſiliarios & amicos habuit Fratres
Angelum Clarenum in ultima ſenecta , & Gentilem de fpoleto , viros pios &
Fr. Thomas Eu. doctos , & cooperarium fucceſſivum in reſtituendo Ordinis nitore , fratrem
gubin. Paulutium Fulginatem . Obiit in præfato loco Piſquiæ an . Mcccli . miracu
Marian , cilar.
culis clarus . Perſeverarunt in prædictæ obfervantia rigore aliqui ex ejus dif
DF Florent .do- cipulis, præfertim frater Angelus de Monte Leonis , & prædictus Gentilis
Fr. Petr. & Fr. » & frater Grimaldus Pratenſes , quorum uterque in patria apud ſuos Con
Giimildus In
ſodales fepultus eft , inſcriptis his epitaphiis . Hic jacet V. P. F. Petrus
quiftores
de Prato olim Cappellan's Dom . Joannis de Muro Cardinalis do Ordinis
9 Protectoris , o Miniſter Provincia Tufciæ ; & funéti Franciſci, o Pro
curator Ordinis, & Inquiſitor heretica pravitatis. Obiit an . mcccxxxiv .
9 In alio lapide Marmoreo : Hic jacet V. P. F. Grimaldus de Prato , olim
» Miniſter Provinciæ Janue , a Inquiſitor buretice pravitatis , vir tenax
» justitie , cu magnæ conſtantia . Obiit anno mcccxxxiv .
Fr. Foctan . Var . XXV . Claruerunt etiam doctrina hoc tempore in prædicta Provincia
Sal .
Aquitaniæ frater Fortanerius Vaſſalli fratris Gerardi Miniſtri Generalis in
Fr. Guillei . Fa .
rinerius . oificio fucceffor , deinde S. R. E. Cardinalis ; frater Guillelmus Farinerius ,
Fr Join . Bue etiam Fortanerii ſucceſſor & Cardinalis , cuſtodia Caturcenſis; trater Joannes
Fr. Franc. de Fa. Bucchius ejuſdem cuftodiæ , qui Farinerio in Miniſterio ſucceſſit ; frater Fran
brica .
ciſcus de Fabrica Cuſtodiæ Tolofanæ , ac Provinciæ ſancti Franciſci Miniſter ,
Fr. Guillel.de &
Podo . qui in partibus Auxitanis multa laudabiliter operatus eſt, potens in opere
Fr. Joan de Mic fermone ; frater Guillelmus de Podio ejuſdem cuftodiæ & loci Caftri novi
rabello .
facundiſfimus concionator ; frater Joannes deMirabello vir clariſſimus ejuſdem
provincix , licet tranfierit ad eam quæ Burgundiæ appellatur . In Provincia
1334. ANNO 18. & 19. ANNO 20. & 21 . RUM ANNO 127 .
Magiſtrum Sententiarum vidi in Bibliotheca Vaticana. Obiit Cantabrigiæ Fr. Joan. Ride
anno mcccxxx . Joannis Ridevalli , quem aliqui Franciſcanum , alii Auguſti- vallus.
nianum affirmant. Ad divinas litteras explicandas humanis , quas optime
callebat , ubique utebatur , qua ratione tamquam miniſtras faciebat facræ
Theolgiæ ancillari , & quaſi detractis Ægyptiorum ſpoliis , Dei templum
ornabat . Ita fane fit , ſi docte & prudenter fiat , ut facra Theologia his in
ferioribus ſcientiis, tamquam quibuſdam gemmis diſtincta reſplendeat, & fua
multiplici varietate lectoris animum oblectet. Multos eruditos auctores , tum
facros tum profanos luculentiſſimis commentariis illuſtravit , & omnia quan
tum fieri poterat , vel ad virtutis amorem , vel ad vitii fugam convertit ,
quod vel maxime apparet in iis explanationibus, quas ad Mythiologias Ful
gentii adhibuit.Guillelmi Alvewipatria Northumbrii,ex oppido nativo olim Fr.Guillel. Al
contra Scotos munitiſſimo , cognomen ſortiti , Doctoris & profeſſoris Oxo- vewicus .
nienſis ,quem ad Epiſcopatum Juvenacienſem alias diximus aſſumptum . Vir An . 1330. n. 12 .
erat pietatis & do &trinæ titulis inſignis , in omni litterarum genere optime
verſatus . Obiit Avenione anno MCCCXXX11 . Guillelmi Herbeſti , illuſtri Fr. Guillel.Here,
Britonum familia in Wallia nati , inſtitutum Minorum amplexi apud Here- beſtus.
fordenſes ; inde miſſus ad Academiam Oxonienſem , in facra & profana Phi
loſophia plurimum profecit , & doctoratus lauream obtinuit ; deinde qua
drageſimus tertius Theologiæ profeſſor inter conſodales inſtitutus , obiit
anno MCCCXxx111 . Hunc præcellerat in lectione Theologica Frater Martinus Fr. Martinus
Alvervicus,Guillelnii ſupranominati conterraneus , học Inſtitutum profeffus Alvervicus ..
in conventu Novi-caſtri, trigeſimus ſecundus inter fuos prælector . Deceſſit
anno MCCCXxxvi. Sepultus in prædicto tirocinji Monafterio .
XXVII . His accedunt frater Henricus Coſſeius , vel Coſteſaius , Oxo Fr. Henricus
nienſis Coenobii alumnus , Philofophus inſignis , cum primis ſui temporis Colleius .
conferendus , Doctor etiam & Profeſſor Sacræ Theologiæ . Vir acuti inge
nii , qui mira induſtria Sacræ Scripturæ arcanos ſcrutatus eſt ſenſus , multos
abſtruſos myſteriorum recefſus magna felicitate penetravit , & commentariis
illuſtravit tanta fæcunditate , ut in folam Apocalypſim triplicem ediderit ex
planationem . Sepultus eft apud Belwellam prope Bujiam in Suffolcia an .
MCCCXxxvi. Frater Guillelmus Nottongamus , prius Evoracenfis Eccleſiæ
Canonicus , & Prædicator , demum Ordinis Minorum , & Theologiæ pro- Fr.Guillel.No
feſſor , & mox Angliæ Miniſter Provincialis, fratrem Germanum habuit Au- tongamus.
guſtinum ejuſdem Inſtituti, quem Clemens V. teſte Pitſeo , Epiſcopum pifc. Laodicen.
conſtituit Laodicenſein , cujus tamen alibi non invenimus mentionem .
Guillelmus vero poftquam Provincialem annis quatuordecim egiſſet , Ma
giſtratum ceſſit Richardo Coningtono . In Italiam profectus , dum reditum
parat , peſte corripitur Genuæ , mortem tamen , ægre licet , evadit , & in
patriam regreditur , ubi fatis ceſſit Liceftriæ , anno mcccxxxvi . Vir erat
pius , prudens, & doctus , laudaturque frequenter a ſui temporis ſcriptoribus,
a linguæ facundia , ab ingenii ſubtilitate , a morum gravitate . In regendo
inerat eimagna auctoritas , in judicando maturitas , in decernendis negotiis
mira ſed juſta reſolutio . Frater Joannes Barwicanus Doctor Oxonienfis & Fr. Joan. Bat
Theologiæ profeffor , quem mirifice laudat Joannes Lelandus, & citat Joan - cinemastal
nes Picus Mirandulanus libro duodecimo contra Aſtrologos . Thomas Hal- lenfis .
lenſis Doctor Pariſienſis , tum in Anglia , tum in Gallia ex diſputationibus
& concionibusceleberrimus . Citatur frequenter a Petro Vincentino Do
minicano in ſuis collectaneis . Frater Thomas Eccleſtonus, cui quidquid eſt Fr. Thomas Eco
notitiæ ingreſſus aut progreſſus Ordinis in Anglia debetur. Scripfit enim clefonus .
accurate de vita , moribus & regula fancti Franciſci , de Ordinis initio & in
Tom . VII. Y CIC
170
Annales
Fr. Rober . Eli- moni Eſſebio amico ſuo,ejuſdem Inſtituti profeſſori .Frater Robertus Elipha
phatus .
tus , quem tamen Joſephus Pamphilus ſui facit inſtituti , & aliquando audi
Pamphil. in
cbron . viſſe Gregorium Ariminenſem ſcribit . Opus prægrande edidit in Magiſtrum
ſententiarum quod Philippus Caiſarbelus Carmelita Belga ad compendium
Fr. Rober .Con- reduxit . Frater Robertus Contonus ſive Cothon Oxonienſis & Pariſienſis
Vide Pifanum Doctor , vir acuti & folidi judicii Doctor Amænus vulgo nuncupatus . Acri
de boc Roberto - ter defendere folebat Beatæ Virginis Mariæ conceptum fuiſſe ab omni origi
nalis peccati labe alienum , quod illi graviſſimarum diſceptationum frequen
tes præbuit occaſiones cum iis , qui vel certam , vel magis probabilem exifti
mabant contrariam ſententiam : unde admiror, Petrum de Vincentia & alios
pro maculati conceptus opinione eumdem citaſſe. Hi omnes plurima edide
runt opera , quorum catalogum alias opportunius licebit intexere .
XXVIII. Gerardus Miniſter Generalis indixit hoc anno Alliſii Con
Capitulum Ge
nerale 45. Alli- ventum Generalem , in quo contendentibus præcipuis Patribus, & fuffragan
fii .
Marian. citat . tibus multis rationibus , revocatæ ſunt conſtitutiones Capituli Perpiniani, &
Rodul. fol. 240 .
irritæ novæ cæremoniæ , quas præſcripſit Gerardus , in receptione & profef
fione novitiorum obſervandas . Horum loco alia falubriter & mature ordi
nata ſunt circa recitationem divini officii , circa educationem novitiorum ,
circa qualitatem & forinam habitus , circa regimen ſtudiorum , ac librorum
Scribit Pontifex editionem . Scripfit Joannes ad Patres Capitulares graviffimam epiſtolam ,
ad Patres capi- quaeos ad fraternam caritatem , obſervantiæ regularis ftudium , & aſſiduas
tulares .
pro fe offerendas preces excitavit . Addidit alias litteras ad cives & Recto
res Peruſinos & Afiliates , quibus nobilem coetum commendavit , ad Rocto
rem & Theſaurarium Ducatus Spoletani , ut in ſumptuum ſublidium mini
ftraret florenos auri camerales centum , & demum alias ad Miniftrum Ge
neralem amandatas , quæ reliquas comprehendunt.
Reg. Vatic . in 2 . XXIX . D veftri Ordinis Generale Capitulum certi Fratres ejufdem Or
par. lib . fecr. an . A ”
.dinis , tam præfidentes , quam fubditi , utmagna in eodem
18. fol.233 .
tractentur opera Domini , debent , ut præcepimus , in Affio convenire . Et
quia bæc in eodem compleri Capitulo intentis defideriis affectamus, vos Fre
tres hortamur in Domino & rogamus , ut dileétum filium Geraldum Ottonis
Ordinis veſtri Generalem Ministrum , alioſque vobis in eodem in Domino
preſidentes , qui pro vobis laborare non ceffant , abundantius habeatis re
commendatos in caritatis viſceribus, & paccm cum ipfis fiudiofe curetis. Vos
a item Generalem Miniſtrum aliofque preſidentes in codem Ordine hortamur
in Domino , & rogamus , ut debita reddatis fingulis Fratribus, prout ad fin
gulorum fpeétat officium , tam in diſtribuendis fine perſonarum acceptione ,
juxta eorumdem Fratrum fufficientiam , honoribus dow officiis , tam in exceffi
1. Tbefales.
14 . bus corrigendis , doctrinæ memores Apostoli fuadentis , quod inquietos cor
Galat . 6.1. ripere , confolari pufilanimes , infirmoſque debeatis fufcipere , o patientes
Gregor. lib . 20
elle ad omnes ; necnon & inftruentes , ut Si præoccupatus fuerit aliquis in de
Mor . c.8 .
licto aliquo , vos qui ſpirituales eſtis , hujuſmodi inſtruere in ſpiritu debea
tis lenitatis . Et quia juxta doctrinam beati Gregorii : diſciplina vel miſe
ricordia nimis deftituitur , fi una line alia teneatur , propter quod circa
ſub
Minorum . 17 I
ſubditos ineſſe debet Rectoribus & juſte conſolans miſericordia , & pie fæ
viens diſciplina . Hoc profeéto fic a vobis Rectoribus , optamus fummopere
obfervari , ut nec in diſciplinæ rigore benignitatem manfuetudinis , nec rur
fús in manſuetudine diftriftionem difciplinæ aliquatenus deferatis, quutenus
nec a compaffione pietatis obdurefcatis , cum contumacem corrigitis , nec di
fciplina rigarem molliatis , cum vos infirmorum contingit animos confolari .
Regat ergo in vabis , quafumus , rigor diſciplina manſuetudinem , & man
fuetudo ornet fermone rigorem , ficque alterum condiàtur ex altero , ut nec
rigor ſit rigidus , nec miſericordia diſſoluta . Ad omnes autem vos fermonem
noſtrum , immo Apoſtoli potius, dirigimus fic dicentis : Induite vos ſicut ele- Colosſe 3.V. 13
cti Dei fancti & dilecti viſcera miſericordiæ , benignitatem , hụmilitatem ,
modeftiam , & patientiam , ſupportantes invicem , & donantes vobis
} metipſis , fi quis querelam habet adverſus aliquem , ficut & donavit Chri
ftus : ſuper omnia autem caritatem , quæ eſt perfectionis vinculum , habea
tis . Et pax Chriſti ,, quæ exuperat omnem ſenſum , cuſtodiat corda veftra ,
Tom.vii. Ya Ve
172 Annales
milis filia & ſerva beati Franciſci falutem in Jeſu Chriſto crucifixo .
Franciſci, Domina mater mea , & fecit , quod frater meus primogenitus
renunciavit regno pro amore Jeſu Chriſti , & fecit fe filium beati Franciſci,
Soror fratrisJ ?- Ov intravit Ordinem fuum , videlicet frater Jacobus de Majoricis cariffimus
cobi de Majori
cis . frater meus , ci fecit me elle de genere beatæ Eliſabeth , quæ fuit itā vera
Proneptis fande du devota filia beati Franciſci , a mater Ordinis fui , foror germana
Eliſabethæ Hun .
Domina matris Patris mei Domini Jacobi Regis Majoricarum bona memo
garicæ .
Filia Jacobi Re- ria , eu fecit me habere pro viro Illuftriffimum Dominum meum D. Robertum
E'sor" Roberti Hierufalem a Siciliæ Regem , qui füit filius Domine mea Maria Regina
Regis . in diétis regnis , cv Hungariæ bonæ memoriæ , á fuit vera filia beati Fran
habuit pro filio beatum Ludovicum , qui recufavit regnum pro
Epiſcopi. ciſci, co
Cognata...La
fed filios. Et iſtud verbum poffum in perfona mea dicere vobis , c toti Or
dini, ficut mater vefira propter tria . Primo quia mater eſ una caro cum
filio , ego fum una unima cum quolibet Fratre Minore , ficut patet in lit
tera , quam habui a Generali Capitulo Neapoli , quæ littera facta fuit per
Dominum fratrem Bertrandum de Turre Cardinalem , tunc Miniſtrum Pro
vincie Aquitaniæ , in Conventu facro Affifii, de mandato fratris Michaelis In
4.Vide an.1316.no ftituti Generalis Miniſtri , dv in littera , quam ego miſi fibi .Secundo mater
diligit filios , a fic ego diligo filios meos Fratres Minores , ficut patet in
An. 1329.n.6 . littera , quam ego miſi Generali Capitulo Pariſiis celebrato . Tertio mater
dat confilium filiis juvat eos : fic ego dedi confilium a adjutorium filiis
meis Fratribus Minoribus, quod declaratur in littera , quam ego miſi Capi
An.1331 . 7.8. dulo Perpiniani . Licet ego non fim digna ex me : tamen per gratiam Dei ,
ego multipliciter poffim dicere hæc verba , fcilicet mater Ordinis fancti Fran
ciſci, non folum verbo vel ſcripto , fed ex operibus, quæ feci continue , & in
tendo facere cum adiutorio ſuo toto tempore vitæ mca . Nam quamvis nihil
fentiam habere ex me , nifi peccatum , tamen pollum accipere verbum Apofto
1. Cor . 15.10 . li : Quod ſum ex gratia Dei ſum . Dico autem vobis illa verba: Non dicam
foan, 15 .
vos ſervos , quia fervus neſcit quid faciat Dominus ejus : fed nota vobis fa
cio omnia , quæ audivi a patre meo . Et ego ficut mater polium dicere vobis ,
& to
Minorum . 173
toti Ordini: non dico vos fervos , fed filios intimos, quafi eletis geniti
ex proprio corpore meo , & tanto magis , quanto eſt major amor
ſpiritualis ,
prope caſtrum Maris defabia, ſub
quam amor carnalis . Datum in Cafa fana
annulo meo fecreto, die xxv . Julii anno mcccxxxiv . Indictione xv .
Petitur in prote
XXXIII . In prædicto autem Capitulo communi conſilio decretum eft
&torem Ordinis
ut in Protectorem Ordinis peteretur a Pontifice Jacobus Caetanus de Ste Jacobus Cardin.
phaneſis , Cardinalis Diaconus ſancti Georgii ad Velum aureum , Bonifa- Caetanus .
cii VIII . ex fratre nepos , fodalitio valde addictus . Obierat enim hoc tem
pore vel propter ſenectutem , aut caufas alias onus depoſuit Arnaldus Car
dinalis de Pelagrua , Protector a Clemente V. uti diximus inſtitutus . Video An.1313 . n . 4 *
XXXIV . Uper dile & ti filii Generalis & Provincialis Miniſtri Ordinis Reg Dat. ex lib.
ſecr. ann.18. fol.
N Fratrum Minorum , de Generali ejufilem Ordinis Capitu- 300.
lo , noviſfime in Afilio celebrato , ad Sedem Apoſtolicam accedentes , nobis
juxta præceptum regulæ ipfius Ordinis humiliter fupplicarunt, ut cum Ordo Rego capos20
ipfe protectore , gubernatore cu correctore careret ad præfens , te , quem ad
ördinem ipſum nofcunt ſpecialis devotionis , & dilettionis affe tum habere ,
protektorem , gubernatorem , a correctorem eidem Ordini concedere di
XXXV . Erat hoc anno , ut ex monumento Vaticano conſtat, Miniſter Exlib, ii an.19 .
1334. ANNO 18. & 19 . ANNO 20. & 21 . RUM ANNO 127. ,
fancti Franciſci in ipfa ejus feſtivitate : Magna lætitia Kal. Maii . Diximus
Huc anno n . 24. fuperius., conceſſum beato Joanni de Vallibus Conventum fancti Bartholo
Conv. Brulliani . mæi de Brulliano , prope Collem floridum , quem tamen Gonzaga a beato
Gonz. in Prov. Paulo Trincio admiffum affirmat . Verius quidem a priori obtentum , atque
Sancti Franciſci hoc ipſo anno extructum ſumptibus piorum virorum prædicti oppidi, ſua
Vide Jacobillum dente præfato Joanne . Certum eft poftea Paulum ibi inhabitaſſe ., & Ordinis
Ad Epíſc
de annuin n.. reſtaurationem inchoafie , ſeu promoviſſe . Inſinuavimus etiam alias brevi.
hunc .Fulgi
ANRO.I263 . 1.21 ter nimis.Patres Beneditinos Monaſterii Farfen . donaffe Fratribus Minori,
bus Provinciæ Marchiæ , & Cuftodiæ Firmanæ Eccleſiam fanctæ Mariæ in
Conv. Montis
Georgio , alias Montis ſanctæ Mariæ . Incidimus hoc anno in diploma , quo ,
S. Clarz .
dum Patres Benediâini revocare voluerunt poft annos fexaginta donatio
nem factam , confirmatam voluit Pontifex paulo ante mortem ſuam , refert
que Præpoſituram regularem fuiſſe beatæ Mariæ Ordinis fancti Benedicti
Vide ann. 1296. Elien . dioeceſis , uniretur Eccleſia de Bydinhem Diæc . Lincolnien. commi
%. 20. tom . Se ſit facultatem Icherio de Concoreto , Nuntio Sedis Apoftolicæ in eodem
Regno : Pra parte dilectarum . VII . Kal . Octobris a
Ad 14. 1566 . » dens , in capitulo Coenobii eorumdem Fratrum fepeliri voluerit ; ratus
» quod ſicut ipfe vivens Religioſos ſincera caritate dilexerat , ac eleemo
fynis juverat , ita viçilſim defunctus eorum fuffragiis apud altiffimum juva
y retur . AR
Minorum . 175
ARGU M E N T U M.
bilitatein noſtram fila virtutis robore fulciat ,ficque illud faciat fua benigni
tate portabile , quod fub illo nos non contingat ex noftra debilitate deficere ,
fed ita fua omnipotentia nobis , cgregi Dominico vigilantia noftræ commif
So potits proficere , quod de talento nobis credito dignam valcamus in extremo
judicio reddcre rationem . Conſiderartes igitur , quod nos tamquam hominem
inter mundanos conflictus , & turbines conſtitutos , noſtrumque imperfectum
diligentius attendentes , ad devotionem veſtram Deo gratam noftræ mentis le
vamus oculos , o ad vefirarum orationum fuffragia ferventius aſpiramus.
Rogat ut pro
ipro oreoc. Eapropter univerſitatens veſtram precamur , obfecramus attentius, per vi
ſcera mifericordia Jeſu Chriſti , quatenus pro perſona noftra , ftatuquc falu
bri a felici univerſalis Ecclefia orationes devotas fedulas ad fuperne
majeſtatis clementiam effundatis , etiam effundi faciatis in veftris genera
libus capitulis celebrandes, ut omnipotens Deus, qui humeris noftris imbecilli
bus molem impofuit Apoftolicæ fervitutis , nobis fuæ omnipotentiæ dexteram
porrigat , defectum noſtrum fua virtutis robore fulciat , ut dum navigabi
oxus in hujus vitæ folo, ac tempeftuofis fluctibus, do procellis, fciamus , cu
poffimus difperfa colligere , fracta connectere , deperdita reſtaurare , cuſtodire
pinguia , manuducere fortia , & humilia confovere , aliaſque fponfa nošire ,
nobis divinitus copulatæ , Romanæ præfatæ , do generali Ecclefiæ præeſſe pa
riter á prodeffe . Nos enim Ordinem veftrum devat& caritatis zelantes affe
Etu , ipſius falutis , & profperitatis cupimus incrementum , cui libenti äni
mo , quatenus fecundum Deum poterimus, prout expedire noverimus , annie
Profiibet impor. 1785. Cum autem , ficut intelleximus , portitores bujufmodi litterarum inter
tunam curſorum dum eſſe confueverint contra intentionem mittentium exa &tores , nunc impor
exa & ionem .
tuna petitionis instantin , nunc etiam murmurationum fufurris , ac detra
Elionum , & querelarum comminationibus exigendo , fcire vos volumus, quod
noſtra intentionis existit , latoreſque præfentium jurare voluimus , quod
ad exigendum , vel obtinendum aliquid præter ea , que ad vićtum , vel ob
infirinitatis ; ac alios cafus neceffaria , per alias eis fub certa forma litteras ,
quas vobis exhiberi mandamus , miniſtrari præcepimus , talibus inftantiis ,
murmurationibus , detraétionibus , feu comminationibus non utantur , nec
reciperc oblata prefumant . Ideoque , ut noſtris in hoc intentioni , di bene
placitis concurratis , præfatis eorum abufionibus , ceteriſque fimilibus , fi for
Janeis, quod non eſt verifimile, uti præfümerent contra proprium juramentum ,
contemptis, animo vos ultra præmiffa ipfis noſtro miniftranda mandato , tri
buendo aliquid non gravetis , cum non per extorſiones hujufmodi , fed alia re
tributione congruaintendamus ipforum laboribus reſpondere . Datum Ave
nione v . Idus Januarii anno 1 .
III . Poft hæc ftatim animum adjecit Benedi & tus ad expurgandum in
area Ecclefiæ triticum , & evellenda hæreſeos zizania . Audivit de remotis
Loftituitur fraeer tam Alemaniæ , quam circumpoſitis regionibus irrepſiſſe hæreticos in re
Petrus Inquiſitor gnum Boeiniæ , & maxime in Civitatem & dioeceſim Olomucenfem . Inſti
Bocmix ,
tuto itaque ibidem fratre Petro de Naczeracz Minorita , hæreticæ pravitatis
Anno 1318.1. 3. Inquiſitore , per ſimiles omnino litteras , quibus deputaſſe diximus Joan
nem XXII . alios Inquiſitores in eodem Regno , incipientes : Pra cunctis
mentis noftræ defiderabilibus . Datas xi . Kal. Septembris . Scripfit eodem
Vide caral. Epi ferme tenore verborum ad Epiſcopum Olomucen . qui tunc erat Joannes ,
fcopo Olomucen. cognomento Wolko , filius Venceslai Regis Boemie , & ad univerſos Ec
cp . 23 .
clefiarum Prælatos , in prædictis civitate & dioeceſi conſtitutos , & demum
quam ſubjicio epiſtolam ad joannem Regem , ut huic Inquiſitori neceſſa
rium præberet auxilium ,
Ca
Minorum .
177
(
Cariffimo in Chrifto filio Joanni Regi Boemic Illuftri falutem .
VI .
Ecet Catholicos Reges & Principes , non folum Prælatis , go
Vat. ibid.ep.909 .
D perfonis Ecclefiafticis negotium Catholicæ fidei contra hæreticos
profequentibus
, præfidiis , & favoribus opportunis adeje, fed etiam defenfo
res ejufdem fidei exiftere principales , ac temerariis aufibus eorumdem , qui
proſecutionem dicti negotii impedire conantur , debite proviſionis remedio
obviare. Cum itaque f
, icut habet venerabilis fratris noſtri Richardi Epiſcopi
Ofsorien. in Hibernia expoſitiofacta nobis , ipfe , quinegotiafidei contra cer
tos kæreticos illarum partium inimicos ejufdem fidei diutius in Romana Curia
profecutus est, & adhuc profequitur , ac Ecclefia fua Ofsorien. ad dictorum
beereticorum inftantiam , bonis multis fuerint ſpoliati , & multipliciter la
ceſſiti. Nos eidem Fpiſcopo in hac parto pnterno compatientes affectu , ac fpe
rantes firmiter , quod Celfitudo tua pro exaltatione Catholicæ fidei præfato
· Epifcopo in reſtitutione ablatorum eidem fe debeat promptam & favorabilem
exhibere , Serenitatem Regiam rogamus in Domino , & hortamur , quatenus
attente confiderans , quam meritorium apud Deum , o apud homines com
mendabile tibi fit , fi præfato Epiſcopo in præmiffis affifas ,quantumque hono
rituo , a nomini derogares , fi fpoliationem prædictam adtalium inſtantiam
Eidem Regi.
Minorum ,
179
VIII . Repullulavit hoc tempore in quibuſdam Italiæ partibus periculo- Fito Simon Inqui
fa nimis hærefis Dulciniftarum , maxime in civitate Reatina , ad quam cum carios Dulcini
veniſſet frater Simon Philippi Inquiſitor in Provincia Romana , morbidam ſtas.
contagionem , ne ulterius ferperet, compreſſurus, Paulum Zoppum præ
cipuum dogmatiſtam comprehendit , & civium tradidit cuftodiæ . Habuit
hic , uti folent omnes hærefiarchæ , fuos fautores , quorum opera factum ,
tus Pontifex , Reatinis ſequentem fcripfit epiſtolam , & per aliam fimilis tem
noris juſſit , ut Inquiſitor in cauſa procederet , atque adverſus refractarios ,
juxta ſanctiones Apoftolicas & privilegia Inquiſitionis , commifla uteretur
poteftate .
Api
Reg. Dato in lib . IX : de Spoleto, Ordinis Fratrum Minorum , Inquiſitor bæreticæ pra
D noſtram pridem veniens præfentiam dilectus filius Simon Philip
ferret, fol.44 .
réfis extirpetur , & alia qua vobis circa præmiſſa poſſunt occurrere conſideran
tes attente , dictum Paulum reſtituatis Greftitui per Officiales veſtros facia
tis Inquiſitori prædicto, eique aſistatis fuper negotio prædi& to profequendo ,
ou perficiendo, & impendatis prout vos requiſierit , opportunum fuerit ,
auxilia , confilia, o favores, taliter quod , vitatis periculis ex contrario vobis
XI . Icet dudum ſecta illa peſtifera , quæ Fratricellorum , feu Fratrum Regi. Vat. ex lib .
Leede paupere vita dicebatur vulgariter , reprobata do damnata , per- fecro ann. 1. fol.
petuaque prohibitioni ſubjecta fuerit , per Sedis Apoſtolice providentiam cir- 66.
cumſpectam : nonnulli tamen pernitiofi homines , & perverſi ſe Fratricellos ,
fou Fratres de prupere vita nominantes , fub habitu , quem geſtare ante re
probationem prædictam folebant homines dicta festa , in Marchia Anconita
na fuas iniquas op damnatas congregationes , ficut habet multorum aſſertio ,
faciunt, ac periculofos ou deteftandos crrores , & hæreſes ibidem diſſeminant,
du ut ex illis finceritatem fidelium poffint inficere ac corrumpere , illos dog
matizarepræfumunt ,fub ovinapelle , ad decipiendum citius , vulpinam , qua
utuntur , aftutiam abſcondentes . Nos igitur tam periculofam & præfumptuo
fam ipforum audaciam refrænari ou corrigi , ac prædictos , & quofdam alios
errores ou bareſes extirpare de medio fidelium cupientes ,diſcretioni tua .
per Apoſtolica fcripta , in virtute fancta obedientia diſtrictius injungendo
mandimus, quatenus Inquiſitionis commiſſum tibi officium diligenter & fide
liter fuper bis dr aliis exequens & exercens, de prædiétis nequam hominibus,
çorumque complicibus , reccptatoribus , defenforibus, & fautoribus , ac eo
rum cujuslibet ipforum in hac partecriminibus , erroribus , d hærefibus,
fimpliciter du de plano fine ftrepitu , a figura judicii folerter inquirere, cu
ut dc ipforum erroribus habere valeas citius bu plenius veritatem , libris ,
tum , quod interdici, fufpendi , vel excommunicari non poffint , per litteras
Apoftolicas non facientesplenam t expreffam , ac de verbo ad verbum de in
S. Eliſabetha in
vifit Templum XII . Hoc anno ætatis fuæ lxiv . ſancta Eliſabetha Regina Portugalliæ ,
S. Jacobi Com- majorimeritorum aggregando cumulo , inviſit fecundo ſancti Jacobi Tem
poftellæ , plum Compoſtellanum . Erat eo anno Pontificum Romariorum Indulgentia
Proceff. vita S. & plena peccatorum remiffione celebris hæc peregrinatio. Ne itaque tantam
Eliſabeth.
divinæ liberalitatis occaſionem negligeret piiffimaRegina , in eå ætate , quæ
Fregreolo 1.6.10.
vix domi tolerari poteſt, iter inftituit laborioſiſſimum . Nam paucis comitata
matronis honeſtiſſimis , mutato habitu , quo uti ſolita erat , ne agnoſci facile
poſſet , pedibus ivit ac redivit , farcinula ſua , & faſce gravis ftipem ſibi , fo
ciiſque oſtiatim mendicans . Fidem excedere videtur tanta animi ſubmiſſio
in Regina , tanta in delicato effætoque corpore , viarum , laborumque tole
rantia , tanta in proprio Regno latendi induſtria ; fed pietatis ingenium qui
probe norit , id minime incredibile judicabit . Sane peregrinatio hæc eo
gratior acceptiorque Deo fuit , quod nullus applauſus populorum , nullus
favor urbium , nulla circumfuſa inultitudinis admiratio , nullus peditum ,
equitumque famulatus, nullus impedimentorum , currumque ftrepitus, iti
nerismoleſtias ullo modo lenire ac mitigare poſſent .
Conv. Ivodicn . XIII . Ludovicus Comes & Margarita de Lotharingia Comitiffa de Los
Conv . Ficechii. gium '. Occurrit etiam hoc anno memoria Conventus de Ficechio Lucanæ
Dioeceſis Ordinis Minorum in quodam diplomate , quo Benedictus Pontifex
patrocinatur Bonavoltæ plebano fancti Joannis de Ficechio . Hujus loci me
minit Piſanus ſub nomine Ficechio , Rodulphus vocat Fichinum in provincia E
ADDITIO Tuſciæ , & cuftodia Lucana ,, Ex Hiſtoria Eccleſiaſtica Sileſiæ monemur ,
ALIORUM . >
Conv. Brigen. hoc anno a Boleslao Lignicenfi , & Brigenfi Duce Coenobium Brigenſe ; 5
ر, وcum Eccleſia ſanctorum Apoftolorum Principibus dicata "fundatums
9 elle .
XIV . Monaſterio Clariffarum de Moncellis Beluacen . dioeceſis a Phi
>
lippo Rege & Joanna conforte , Regina Franciæ illuſtribus fundato , multa
& ampla tribuit Pontifex hoc anno privilegia , quæ dabimus in regefto. Hoe
Monaſt. S. Ma. etiam anno inchoatum Neapoli a Regina Sancia Monaſterium fanctæ Mariæ
rix Ægyptiaczde: Ægyptiacæ , pro mulieribus penitentibus , fcribunt Gonzaga & Sumontius ,
Gunz
boc Monaft. ſed originem hanc ad annum MCCCXLII. refert Cæſar Engenius atque tunc
Summons
Engen . in.lib .3. die xix. jactum primum lapidem a Joanne Dianio Archiepiſcopo Neapolita
Neap.
facra . no , in fundo nuncupato Campani , in ædibus Nicolai Bonifacii, prope vetu
ftam Ecclefiam fanctæ Mariæ de Cerbeto . Aliam prius extruxerat Sancia do
Ann.1224.8.31 . mum , uti diximus , ſanctæ Mariæ Magdalenæ facram , pro eiſdem fæeminis a
Ann.134 . licentiofa vita converſis , in qua ſub primo anno Clementis VI . numeraban
tur trecentæ & quadraginta , uti tunc dicemus ex ipfius Pontificis diploma
te . Voluit itaque hoc aliud addere receptaculum , ſub titulo alterius divä
pænitentis , & fub eodem Inſtituto ſancti Auguſtini , fub quo primum fun
daverat , addita cordula fancti Franciſci, cujus regimen penes Fratres Mino
res conſtituit . Ex conſenſu Archiepiſcopi & capituli exemptum eſt Mona
ſte
Minorum . 183
:
mutata incertum .
XV. Inter alias reliquias ſervatur ibidem caput Divæ Tutelaris ſanctæ
Mariæ Ægyptiacæ , cujus veritas magno comprobata eft miraculo : dum
enim anno MDXLII.Jacobus Matalonicus , hujus loci Guardianus , ipfo die
VIII. fefti facerdotalibus indutus thura adoleret huic facro capiti , & fecum
häſitans diceret : Quis novit an caput hoc fanéta Maria Ægyptiacæ an alte
rius fit , cui honor nullus debeat impendi? ftatim , amiffa loquela ,coepit gra
B E
1 84 Anna
les
BENEDICTUS EPISCOPUS
Bulla exemptio II .
Nter ceteros Ordines , quos Cæleftis Agricola fumma benignitas in
nisFF. a juriſdic.
I horto plantavit Ecclefie , Fratrum Minorum Ordinem jam per
Epiſc.
Ex Arch. SS. 99 Orbis provincias ſuperna gratiapropagante , diffufum , dum minori fun
Apoft.
Ex ſpecul.fol.31, » geremur officio , fincera caritate dileximus , ad ftatum cjus feliciter pro
movendum follicitisftudiis intendentes; nec minuit utique , ſed auxit po
tius circa ipfum prèhabitæ dilectionis affectum perfonæ noftra fubfequuta
5 promotio ad apicem Apoſtolicæ dignitatis ; cum tanto propenſius ad ippus
33 Ordinis intendamus augmentum , quanto nobis facultas præftantior ,
99 quamquam noftris non exigentibus meritis , nofcitur cælitus attributa .
99 Licet igitur nonnulli Romani Pontifices prædeceffores noſtri præfatum Or
Indic, ex Vatic.
III . Conceſſa poft Indulgentia Monialibus Beluacenſibus: Splendor
» paternæ & c . xv . Kalend. Julii ; Bertrando Archiepiſcopo , & aliis contra
9 Fratricellos : Dudum ad audientiam doc. ix . Kalend . Julii ; & maxime
9 contra eos , qui per Siciliæ & Neapolis oras divagabantur : Habet fide di
9 gnorum & c . vii . Kalend . Julii ; ſcripſit , & aliam contra eoſdem execu
» torialem : Infeſta multorum Osc.v11 . Idus Julii : lite ſubinde exorta inter
quem
I
Minorum .
A R G U M E N T U M.
1. RANT hoc anno Inquiſitores in Tuſcia frater Michael , in provin- Fr. Michael In
ſuit Bertrando Archiepiſcopo Ebredunen . & Joanni Epiſcopo Anagnino fuo nitentiarius Ur
in Urbe Vicario , & Rectoribus Tuſciæ , Campaniæ , Maritimæ, civitatis Be- Ex lib. fecr. ep.
neventanæ , Marchiæ Anconitanæ , Romandiolæ , ac Ducatus Spoletani . 147. O je99.
Roberto etiam Regi Siciliæ fcripfit ut eos ſuo Regno deliteſcentes procul animadverti in
faceret , vel ad mortem perquireret : atque in litteris ad eumdem fcriptis Fratricellos.
hos nebulones diverſis fe nominibus appellantes , diverſorum colorum feu Ibid . ep.189:
petiarum variarum curtos, a deformes geſtaſſe habitus , ab illis quibus Fra
tres Minores utuntur , plurimum diſcrepantes. Et in epiſtola citata ad Ebre
dunenſem Antiftitem , ait , horum malorum ac ſuperſtitioforum hominum
præfumptionem periculofam & temerariam in Italia non fuilſe diminutam
auttam , cum nedum ipſi, quinimo quamplures alii corum , fub aliis tamen
ſed
diverfis fiftis habitibus ,fequentes a imitantes damnata veſtigia in Urbe ,
terris a partibus Italia , necnon & in Regna Sicilic diffeminantes varios
errores hærefes, rion fine multorum fautorum confiliis o auxiliis commo
rarentur. Deinde valde conqueritur de Franciſco Camerinen . & Jacobo Fir
mano Epifcopis, qui eiſdem favorem omnem ex cæca pietate præſtabant. Ibid. ep•2 16.
s In Chronicis MSS . Magdeburgenſibus, ad hunc annum comperio, in Ger ADDITIO
mania aliam renovatam hereſim Luciferianorum , ita enim habent : Tar- PATRIS LUCÆ
rum Arag.o7. in
Annal. Co rum humatum refert Hieronymus Blancas, cui haud omnino refragatur,quod
lib .
27 . narrat Zurita , nempe Petrum filium & Regni hæredem , dum Ceſaraugu a
Blancas in come ſta Barcinonem ire parat , ut funus Ilerdam ex patris teſtamento ducatur, ac 1
ment .
cepto nuncio jam ſepultum ad Minores Barcinonenſes, ſubſtitiſſe , & Cefa d
Ubi ſepultus
rauguftæ ad S. Salvatoris ædem jufta pio parenti ſoluitſe , pro roftris erudite co
declamante fratre Sancio de Ayerne Regis confeſſario , & regio fanguine
clamat : filia , filia ( ita reginam nurum folebat appellare ) cede locum Dei Sub mortem via
genitrici , quæ candida veſte nos fua vult confolari præfentia . Quarta vero ceni .
ægritudinis die , expiata magno dolore conſcientia , Miſfæ facrificium fieri
curavit extra conclave , in loco & ad videndum & ad audiendum idoneo .
Quo perfecto ut erat religionis amore flagrans , & ad colendum Numen ſu- Pie facrum fuſo
cipit viaticum .
pra modum alacris , veſtes induit , furgit e lecto , nitenſque utroque genu
adrepit altari , ubi flens , ejulans , ingemiſcens , aliiſque eximiæ pietatis in
diciis editis , quaſi valedicens rebus humanis , extremium iter factura in coe
leftes regiones ſanctiflimum Chriſti corpus in viaticum ſumpſit venerabunda .
Deinde mortem ſuam vicinam præfentiens , etſi medici aliter ſentirent, re
motis arbitris , multa cum filio de pace , cæterifque rebus neceſſariis colla
quuta , animo ad cæleftia tantummodo intento , fe viæ accingebat , Dei
paræque Virginis imprimis opem expofcens ,verſus illos magno animi ſenſu
VII . Ea igitur , qua mortua eft , luce, & nocte dieque inſequenti com
plures facri Antiftites folemnes in funeribus precationes, regio quidem , ſed
ferali apparatu ante fanctiſſimum cadaver decantarunt . Id vero ex ultima
Reginæ voluntate (cujus adamuffim adimplendæ procuratores teſtamento de
fignaverat Alphonſum filium , & Pontificem Lamecenum ) Conimbricam de
portandum erat . Non deerant tamen qui aut in eodem oppido apud Fran- Corpus Conim
ciſcanum Monaſterium , aut Eboræ , quæ parum diſtaret , in Templo ma- bricam defertur.
ximo deponendum eſſe judicarent , donec abſumpta carne , oſſa commode
transferri poſſint Conimbricam , & in regio ſepulcro collocari; ita neque Re
Tom . VII. Аа 2 ginæ
I 88 Annales
Suaviſini odo- ret , ſed etiam aerem ipſum inſtar peſtilentiæ infeftaret . Id pernegant alii
ris emittit liquo- de fanctiffima Regina dignius ſentientes . Accedunt utrique victoriæ cupi 1
sem .
di ad loculum : diflluentem liquorem excipiunt digitis hic , alius manibus ,
odorantur , ſentiunt omnes , mulieres , viri , equites, nobiles , ignobiles , à
Duos curat 10
bricitantes . fe- Martinus facerdos ex familia Lameceni Pontificis, & Joannes Maceria Re
ginæ , dum viveret , veſtiarius , moleftiffima febri laborantes, ad loculum eе
acceſſere venerabundi, proſperamque ſibi unuſquiſque valetudinem precati , 177
illico ab omni morbo & moleftia ſe liberatos eſle divina ope , ſanctiffimæque or
Reginæ meritis ſenſerunt . 27
IX . Septimo tamdem die per iter æſtuoſiſſimum ,& torrentiffimum folem ol
Conimbricam perventum eſt , atque in feretro depoſitum cadaver in medio ST
ſanctæ Claræ Templo omnibus patuit ea luce , & prodigiis neque paucis ne 16
Gibbofam maa
que vulgatis a Deo illuſtratum eft . Inter reliquas nutrices nobilium puero 2
gum fasavit .
rum , quas regina domi vivens habebat , Maria Michaelia Leirienſis defor
mem gibbo ingenti dexteram manum gerebat , cui Maria quædam , Doini
minici filia , Reginæ ancilla , & in extremo illo itinere , ac morbo comes: ora ,
inquit , Deum vt per Reginæ fanétitatem liceat tibi munus tuæ recuperare fa
nitatem . Linteo deinceps, quo malagmata Reginæ imponenda ſolerent ex 0
cipi , gibbofam dexteram obvoluit , & bono fidentique animo eſſe jubet : illico
revelata nianus inventa eſt tota æqualis & integra . CL
x. Lamecenus Pontifex , quia repleri omnia plangore ac lamentationi
in
bus videbat , decrevit cum viris aliis graviflimis , regii funeris procuratori 2
bus , corpus nocte illa proxima ad gallicinium ſepulcro includere , aliumque UI
Omnes ei paren inanem loculum , ne fraudem multitudo experrecta intelligeret , ſubſtitue
tanto
re : factum tamen eft divina voluntate , ut minores urbismagiſtratus , alii te
que mortales ad id munus advocati tanto mergerentur ſopore , ut evigilare
nequirent , niſi certiſſima luce , cum jam religiofæ familiæ omnes , ſacerdo
tel
Minorum . 1 89
XI. Inter hujuſmodi vero facra parentalia , & paulo poft illa, incredibi
le dictu eft , quam multis , & quam inopinatis morborum omnigenum cura
tionibus Deus palam fecerit , quanti ipſe apud fe in cælo regnantem faciat habentcm curat.
vexare coeperunt ; ſed Reginæ ope fugati ſunt , & mulier obfeffa cum ſociis
gratias agentes , domum læti redierunt. In ipſo Parthenone virgo quædam Aliam manu 12
manum dextram impetigine vehementi ac deformi vexatam gerebat , cum borantem fanat .
XVIII . Mirum fane qualiter tam excellentis vitæ , fanctimoniæ , & mira
culorum memoria exciderit, ut longo tempore Conimbricenſis non dixerim
urbis , ſed & Monafterii manibus occluſa lateret . Eam primus propagare Quinan , Eliſabe
coepit anno MDXVI . Emanuel Luſitaniæ Rex , religioſiſſimus Princeps , ob- thæ fainam dila
tenta per ſuum Legatum Michaelem Sylvium a Leone X. facultate colendi tu m ?t , & cul
tarun
fanctiſf imam Reg ina m i
ſolemn ritu , eju ſqu e ima gin es pub lic e ac priv atii n
dedicandi in tota diæceſi Conimbricenſi . Lucius Andræas Reſendius , vir
Maximo Paulo , ejus nominis quarto , poteſtas facta , eodem Rege poſtulan
te , ut ubique terrarum quam longe lateque pateret Luſitanorum Regum
ditio & imperium fimili ritu ac veneratione coli pofſet Eliſabetha . Quo
tempore Joannes , Eliſabethæ imprimis ſtudioſus , inſtituit , ut anniverſaria
celebritate in collegio Regiaque Conimbricenſi Academia , quæ maximis
ſumptibus erexerat , dies feftus more ſcholaſtico recitata de Eliſabethæ lau
XIX . Non defuere per hæc tempora ſanctitatis ejus clariſſima argu
menta ; nam in frequentiſſimo Monafterio nobilium foeminarum Ordinis făn
eti Bernardi prope Conimbricam , cui a finitimo vico Cellæ nomen eſt, Anna
Azpilcueta , virgo genere clara , jamdiu cruribus ita laborabat , anno MDLI. Crucibus dolen
ut incedere nullo modo poſſet . Huic magiſtra virgo veterana pridie feria- tem ſanat ,
rum ſanctæ Eliſabethæ ſerio commendavit , ut a Regina priſtinam fanitatem
pie fidenterque rogaret . Fecit illa, prout magiſtra commonuit . Et ſomnus
obrepit , & fecundum quietem ſibi vifa eft audire quemdam præcipientem ,
ut furgeret , crura Eliſabethæ munere priſtinum in ftatum revaluiſſe . Exci
tatur fpectro virgo , ac primum tota concuſſa pavore obriguit , deinde veſtes
arripiens , & corpori circumdans exiliit e lecto , firmanique rectis pafſibus
veſtigia ad odeum , ubi reliquæ virgines matutinas precationes folvebant,
hilaris & feſtina ſe confert. Cantus in lacrymas , gaudio & admiratione ple
nas , convertitur ; ſubſequitur communi conſenſu gratiarum actio jucundiſſi
!
ma . Martinus Azpilcueta Navarrus, Chriſtianæ Reipublicæ magnum decus ,
virginis confanguineæ beneficium , a Regina acceptum , publicis Notarii
litteris proſequutus in proceſſu citatur tamquam teſtis , qui præftito jura
mento refert , ſe neptem hanc comitatum fuiſſe , quando perrexit ad ſepul
crum ſanctæ Reginæ gratias reddituram pro açcepto fanitatis beneficio . Ci
vitates omnes Joannæ , Caroli V. filiæ , ab Alphonſo Principe Luſitano jam
tunc
192 Annales
Lac nutricibus XX . Vulgo mulieres lacte carentes ad filios aut aluminos nutriendos g
miniſtrat
Eliſabetham pro eo impetrando folent implorare , quod videtur originem
traxiſſe ex præcipuo ſtudio , quo Regina Deiparæ Virginis lacte plenam exi
D
guiflimam ampullam vivens coluit , & in facelto ejuſdem Virginis a Penna
nominatæ in arce Leirienſi collocavit , ubi mira etiam hodie religione illo
rum populorum colitur , uti ipſe conſpexi : aut certe ex ſollicita cura ,
quam poſuit vivens in pueris expoſitis alendis , enutriendis , atque educan
dis . Id omnino liquet ex actis apotheſeos ipfius , nimirum multa eſſe in hoc
genere facta per illam miracula , & pluſquam viginti teſtimoniis ac fidei di
gnis comprobantur .
Flavius ejus ats XXI . Alenquerio vicinus eft fluvius, quifere morbis:omnibus medetur,
tactu miraculo- etiam noftra ætate ; recens quoque in actis apotheſeos curati dicunturmul
fus .
ti , inter quos fuit puer facie uſtulata , & alius ophthalmia laborans ; item
quidam altero pede captus . Quam virtutem populus inditam fuvio credit
propter frequentem Eliſabethæ præfentiam , & fanctarum manuum ablutio
illas virgines Reginæ favor & benignitas . Nam Catarina de Trinitate ex Alias quinque á
altiſſimacadens ſcala manifeſto vitæ periculo Reginam fidenter invocavit , diverlis eripie
atque ad terram , nullo accepto nocumento , integra pervenit . Eadem molekuis .
quoties febri , capitis , auriumque dolore vexaretur , nullam præter Reginæ
implorationem adhibere folita eſt medicinam . Quinque præterea virgines ,
quarum duæ aurium doloribus , tertia ſtrumis , quarta oris inflammatione
moleftiſfima , quinta , quæ novitia erat , dotis defectu inter maximas verſa
batar anguſtias , Regina pie confidenterque invocata , omnes proſperum
feſtinumque ſucceflum optatis ſuis habuere , Idem facrum Collegium gra
tificationis cauſa anniverſariam Reginæ celebritatem , copiofa etiam paupe:
ribus largitione facere conſuevit , ſed innumeræ indigentium
multitudini Multiplicat pau
ſæpenumero parata cibaria non ſufficiebant; ſemper tamen divinitus multi- perum annonam .
plicata annona , fragmenta non modica fuperfuere . In eodem loco Joannes Ejus die ditubo ;
Rodriguez cæmentarius in die Reginæ ſacro laborare conatus , & a virgini- pænitens ſana:
bus , ne id faceret prohibitus, nihilominus laborem aggreſſus , illico ſolutis tus .
nervis , dexteram operi inutilem ſenſit , fed eam irreligiofæ pertinaciæ poe
nam agnoſcens , votoque fubitaneo adſtrictus , fore libi perpetuo diem
illam religioſe in otio colendam , difto citius primam firmitatem adeptus
eft .
XXV. Crebris his inſtigata prodigiis pietas Luſitana ubique celebrari Ejus cultus ama
fanctiffimæ fuæ Reginæ concupierat ſanctimoniam ; excitaveratque Sebaſtia- plius
tur • propaga
ni Regis animum , quo apud Paulum IV . ageret , ut ſuperiorum Pontificum
diplomata circa beatæ Reginæ cultum amplificaret , & poteftatem faceret
ejus iinagines exponendi , annua facra faciendi, eique preces fundendi, per
univerſum Lufitaniæ dominium , quod ei facile fuit obtinere , diffuſa undi
que fanctiffimæ fæminæ celebri opinione, & publica prodigiofæ fama virtu
tis. Anno deinde MDCXI.Catholicus , & vere pius Rex Philippus III.cum
Margarita conforte repetitis precibus poftularunt a Paulo V. ut in Sancto
rum catalogum eamdem adſcribere dignaretur . Rei examen commiſit ille Agitur de eade
tribus facræ Rotæ Romanæ Auditoribus , Franciſco Pennæ Decano , Fran ca nonizanda .
1
194 Annales
fi ex
pe obiiſſe præclariſſimam Reginam hoc anno MCCCXXXVI. namque Vid.notas Garſia
cra mcccbxxiv . annos demas triginta octo , quibus ante Chriſtum natum Loayfiæ ad Conc .
anno quarto inſtituti Trium -viratus apud Romanos , fub ara nomine ſup- Elibertinum ver
putari ſeu numerari coeperunt anni apud Hiſpanos , vel ex ingentiære col- Vaſavus in Cbro.
lato Octaviano Auguſto , vel alia de cauſa , quod modo diſputare non libet , cap.za. Bann.22.
recurret certe tempus & annus ſignatus mortis Reginæ in eum ipfum ,quem
ſtatuimus .
U R B A NU S P A P A VIII.
Ariffime in Chrifto fili nofter , falutem dc. Mirari non debet Et Europa
tam illustribus Omnipot .... clement beneficiis decorari Hiſpa
Apparatus infi- Jubilæi cauſa immenſi in Urbem confluentis populi animos admiratione ſu 1
geminatis columnis , baſi , capitelloque , ad artis illius præcepta conforma Theatrum maa
tis , & fupra operis coronam cancellata pergula circumducta ingentem can- gnificum in Va
delabrorum vim , cum magnis accenſis facibus ſuſtinebat . Sub hac pergula ticano ·
quatuor videbantur , duo nimirum ab utroque latere , moeniana tranſennis
ornata , unde Regum Legati , aliique Principes ſpectabant . Extendebatur
inferius apertum ambulacrum excipiendæ honeftiori multitudini accommo
datum . Prope terram aliud erat ſpatioſius exedrium , tranſennis ſimiliter
cuſtoditum , & honeſtis foeminis præcipue deſtinatum , inter utrumque ve
ro inſignia gentilitia omnium Cardinalium pari intervallo diſpoſita cernere
erat . In utroque cornu ſedilia populi capaciſſima ad mediam altitudinem
gradatini aſſurgebant. In media fronte theatri ſurgebat folium Pontificis ,
cui inſignia iplius. imminebant , & a dextro latere fama altera habitu , uti
pingi ſolet foemineo , & cum buccina ſcutum Luſitanis , Aragoniiſque armis
inſignitum oſtentabat , altera e latere lævo eodem habitu , & inſtrumento
folum Luſitaniæ inſigne prætendebat . In ſingulis intercolumniis ( quæ erant
xiv . ) fingulæ ftabant Luſitanorum Regum ab Eliſabetha deſcendentium
ftatuæ formoſiſſimæ . Capitella vero , ftatuæ , & inſignia æris colorem aureis
intercurſantibus lineis imitabantur . Suprema pergula extrinfecus , & ſuper
poſita candelabra deaurata apparebant ; cetera croceum , candidumque mar
mor promiſcue referebant ; concava vero quinque inter columnas , pilaſque,
relicta totidem Reginæ , rerumque ab ea geftarum imaginibus , æris colore
ſpectandis omnium oculos tenebant. Theatrum ore ad utramque tholi pi
lam repando , & a fronte , & ab utroque latere , extrinfecus adftantem po
pulum , qui gemino lignorum repagulo arcebatur ab ingreffu , facile ad ſpe
etaculum invitabat . E tribus præterea tholi maximi arcuatis lateribus toti
dem enormi magnitudine Imperatoriæ coronæ , magnis cereis onuftæ pende
bant ad fpeciem & fplendorem ; denique totus immenfiffimi Templi
zephorus , candelabris , accenſiſque candidiſſimæ ceræ immodicis facibus
circumlucebat . Templum ipſum quantum eſt , a parte interiori Attalicus
ornatus ambiebat . Pendens a ſumma Templi teſtudine vexillum trium
rum Regis Oratore , Domino Antonio Barberino Pontificis nepote , equite toni geneis Lu
Melitenli, Urbis Priore , & prædicto Agente Luſitano , aliiſque Viris cla
riſſimis tum Italis , tum Hiſpanis , facibus pluſquam tribus millibus prælu
cen
s
ale
19.8 Ann
1
ANNO CHRISTI BENEDICTI XII . Ludayıcı IV . IMP. RELIGIONIS MINO
1336. ANNO 2 . ANNO 22. & 23 . RUM ANNO 129.
O
centibus , quarum ſeptingentæ a ſolis Luſitanis , Hiſpaniſque geſtatæ , exi
d
mia erant magnitudine, ad Templum fancti Antonii Luſitanoruin novo con
ſpicuoque tholo , & aris duobus paulo ante ,curante eodem Suario ,amplifica A
xiv . Julii eodem anno MDcxxv . ſubito firmum recuperaſſe ingreſſum teftes M
oculati multi publica fide confirmant , & cæcos videre , & audire ſurdos , & fra
omni morborum genere oppreſſos illius ope in Urbe convaleſcere ferunt ; etc
magnumque propterea mortalium concurſum ad illius imaginenr in Templo
Luſitanorum continuo fieri. Vidi ipſe ibi, præter ligneasdepictas tabellas ,
lig
& multa ex argento anathemata , appenfas etiam cruces quaſdam , ſive lignea Se
fulcimenta illius claudi , qui Eliſabethæ canonizatæ prodigiis initium fe El
cit . CON
Varia in ejus XXXVI. Glorioſiſſimam hanc Reginam a ſe inter cælites relatam dosto mu
laudem compo: & vere Eccleſiaſtico , quod ipſe compoſuit , officio , propriiſque hymnis , Pi :
na • quos etiam ipſe cecinit , decoravit Urbanus Pontifex , quod recitari decre du.
vit in univerſo Luſitaniæ Regno . Ante hoc peculiaria erant inter Luſitanos Ata
de hac ſacra Regina officia ; primum omnium illud a Reſendio , quod dixi ex
mus , compactum , aliud proprium habebant Ciſtercienſes, aliud Canonici nica
Quomodo de Regulares Monaſterii fanctæ Crucis Conymbricen . aliud Prædicatores Co
pingitur .
aliud Eccleſia Cathedralis Conymbricen . approbata a Gregorio XIII. reviſa
a Cardinale Syrleto ; quorum omnium habeo exemplaria . Communiter de urb
pingitur in habitu Clariſſarum , quem poft mariti obitum affumpfit , & fub
Ann.1325.n.20 . quo tertiiOrdinis inſtitutum obſervaſſe diximus fuperius.Diademate Regium
ex altera parte Auminis amoeno gaudent Caſtro Rupif -Surii , vulgo Hiber
nico Carraignaſiure & pulchro palatio , ubi prius extitiffe Clariffarum fertur
Coenobium .
XXXVIII . Diximus alias , Conventum Aginnenſem in Gallia extra Conv . Aginen.
urbem extructum juſſu Philippi Valeſii Regis , in urbem translatum fuiffe translatio .
Anno 1291.7.26.
anno mcccxxxvii. ne Anglis. Aquitaniam vaſtantibus , arcis loco , pro ex
pugnanda urbe deſerviret . Hoc ipfo anno conceſſa licentia translationis ,
tum propter cauſam prædiétam , tum quia Garonæ Fluvii adlabentis impetus
domum magna ex parte deftruxit : Sacra veftra Religio. x11 . Kalend . April.
fimiliter concella facultas Fratribus Caſtri Montisfalconis in Umbria transfe- Conv.Montisfal
rendi domicilium ſuum ad interiora municipii , quia clauſis fæpe propter bel- conis translatio .
li diſcrimina januis , Caftri non patebat aditus pro petendis eleemofynis :
Tam tua quam quorumdam . XVIII . Kalend. Auguft.
XXXIX . Alias diximus , erectum Monaſterium Clariſſarum Setabis vil Monaſt. Seta
læ , vulgo Xativa in Regno Valentino, ab Illuſtriſs. Heroina Saurina ab En- bić.a quibusex .
» Maii : ſed vii . Idus Junii expedito brevi: De finceritate &c . quemdam
» fratrem Andream ſuum Pænitentiariuin conſtituit: & Guardianis Provin
ciæ
pro electione Miniſtri litteras Apoftolicas direxit : Cum dilectus
99 filius duc. xi . Kalend . Novembris . 9
II . Frațri Aycardo Minoritæ & Archiepiſcopo Mediolanenſi , qui 9
9
» partesEcclefiæ in Vicecomitem Matthæum , ejuſque filios egregie atque
ftrenue ſuſtinuerat , ut fupra dicebamus , Pontifex hoc anno difficilem 7
99. mus; & ab eis gravamina fubmovemus.... totis adſpirans defideriis ad fub
99. ventionem , quinimo ad reparationem hæreditatis Dominicæ videlicet
„ briæ fepultum eſt, ut legitur in Annalibus . Huic fanétæ Reginæ Major- Bern . Infin. biß .
9 domus fuit Alphonſu ; Dionylus , naturalis Alphonſi III . Regis , & con- gener . Hipo lib.
w fequenter eidem Cognatus , qui Mariam Paez Riberam e Soli , filiam še foto 215.
» Garzia de Sofa , Regis Alpherio majore , primi fui fponſi Patruo , ejus
» Patris fratre , cui nec prolem dedit . Iterun viduata viro Monaſterium
, Santarenenſe , vel Scalabitanum Ordinis fanctæ Claræ fundavit , & Re- [dem folo 216.
, ligionis habitu ſuſcepto , Monialis ibidem reliquum vitæ fuæ religioſe ,
tranſiit .
9
ARGUMENTU M.
1. Rant hoc anno Inquiſitores Minoritæ in Provincia Tuſciæ frater Fr. Philipp. In
EPhilippus Orlandi , cui intervenit fimultas cum Joanne de Sarzana quilitor Tuſciz.
Notario publico negotiorum Cameræ Apoſtolicæ , quem etiam carceri Ex fecro an . 3
mancipavit. In Principatu Boſnenſi frater Fabianus , & alii , quibus ut fuum epist. 111.
prættirent operam in eliminandis hæreticis , fcripfit Pontifex ad Neliprium Boluz frater Fa
Comitem Tinien. Budislavum , Gregorium , & Paulum Corbaniæ , ad Day- bianus .
muin , & Bartholomæum Segniæ : Maledinum , Paulum , & Georgium , Ibid. epo 125. 60
fratres , Claſſix , Paulum Eſternicæ , & Conſtantinum Clufi Comites . In feqq.
Marchia Anconitana frater Joannes de Burgo , cui committitur , ut ſevere Marchiz fratec
Joannes
agat contra receptores & fautores Fratricellorum , inter quos præcipue con
numeratur Franciſcus Epiſcopus Camertum . In Provincia Romana paulo Ibid. ep. 157. eam
274.
ante præceſſerat frater Simon Spoletanus , & fancti Franciſci in valle Spole
.
tana frater Franciſcus Macarellus , uti ex commiſſionibus hujus anni ad Wallis apolct.Fr.
41.1336 . . 40 . bus fuerunt multi , quibus diſplicebat Gerardi regimen & vita ; erat enim in
fupellectili & rebus domeſticis ſplendidus nimis , ultra quam decebat paupe 1
rem Minoritam , in victu delicatus , in corrigendis Fratribus benignus , &
1
indulgentioris naturæ , qua ratione diſciplinæ fervor elanguit'. Actum - itar
que utdepoſito Magiſtratu , alius ſubſtitueretur, fed poft longas diſcepta
tiones iterum in officio confirmatus eſt . 1
IV . In hoc Capitulo conſpirantnoftri auctores, decretum fuiſſe , ut per
vitas, neque antea extabat hujus myfterii officium : quomodo conftabit quod
An . 1304. 11:14. ex aliis auctoribus alias diximus,inſtitutum hoc feftum pro univerſis Minori
tis a Bened . XI . qui Celeſtino V. ſucceſſit ? Niſi forte in Pontificum recenſu
ſit ambiguitas , & quem communiter appellamus duodecimum , cujus Pon ,
į
tificatus acta nunc percurrimus , vocandus veniat veriori calculo undecimus,
✓
atque ab hoc confirmatum , & commendatum fit , quod Patres prius decre
verunt in Comitiis , qua ratione recte affirmabitur,eum hoc feſtum inſtituiſſe.
Vel fortaſſis minus probabiliter dicetur , toto hoc tempore a Bened. XI .
Pontificatu uſque ad hunc annum lapfo , neglexiſſe univerſum fodalitium
honorificum Pontificis indultum , & ſui inſtitutoris laudes comtempliſſe ?vel
quod mitius eft excuſationis genus , lente & gradatim in fingulis Provinciis
intro
Minorum . 205
VI .
D Ordinem veſtrum intra noftra Apoftolicæ Sedis precordia re Reg. Val . ex lib.
A cumbentem ,, gerentes paterna dilectionis cow caritatis affectum , fecro sp. 108 .
confpicimus indigere,
hujufmodi exhortationibus noſtris adiicimus , ut pro no
bis& ftatu ejuſdem Eccleſia devotaspreces fundatisad Dominum , o fundi
per præfatum Ordinem fatuatis , ut Deus ipfe diftam Ecclefiam , inclitam
ſponfam
fuam , mifericordi ac benigno reſpiciat oculoeamque defendat cu pro
tegat ab adverfis,actuſque nostros
fic in fuobeneplacito dignetur dirigere ,quod
tam
ea quæ fuæ Majeſtatis oculis grata to accepta fuerint , jugiter operantes
dempoft laboriofumcurfum præfentis vitæ , tranfire ad quietis æternæ beati
tudinem , una cum grege nobis commiffo feliciter mereamur . Datum Ave
nione 111. Idus Maii anno in .
VII : Accidit hoc anno in Cænobio magno Pariſienſi duos Hebræos irri
fiffe
206 Annales
Merlan , lib. 4 . fiffe Fratres , dum illa Antyphonæ majoris Salve Regina verba ultima : 0
cap . 1o .
clemens; O pia , O dulcis Virgo Maria , pie decantarent ; adftitiffe tamen
B.Virgo Gblade . militem quemdam monoculum ., qui injuriis affectos in atrium deduxit,atque
votum miracur. unum occidit,alterum verberibus onuftum dimiſit. Superſtes Hebræus apud
lofe liberan ..
Regem conqueftus de ſocii morte , & ſui injuria , listores obtinuit , qui mi
rias , & focio necem a gregario milite monoculo pridem fuerit conqueſtus :
& proinde hunc tamquam inſontem juſſit dimitti
Chrifto impenſe VIII . In eodem Cænobio , dum Fratres in folemnitate Aſſumptionis
placét laudes fuz ,
Ecniqicis a ejuſdem beatæ Virginis Mariæ Laudes pio corde cantarent in choro , appa
ruit eis facratiſſima Virgo filium in ulnis bajulans , qui gratioſo & delectabiii
vultu ſingulos circumiens hortabatur voce Gallica , ut ſuam genitricem im-.
penſe laudarent, addens nihil fibi delectabilius Matris honore . Fuit in eo
deni loco quidam ex Fratribus , qui inenarrabili conſolatione afficiebatur ,
quoties ſalutationem recitabat Angelicam ; dum ita ſemel afficeretur, appa
1
ruit ei B. Virgo , ex cujus brachiis elapſus infantulus pulchram , & mirifici
i
odoris roſam Fratri perrexit cujus odore adınirabili ſuavitate recreatùs
eſt .
1
Cor . Luceptic . IX. Lucentiæ in citeriore Hiſpania vulgo Lugo , ante hunc annum Coe
1
nobium & Ecclefiam extitiſſe Minorum mihi conſtat ex diplomate Pontificio ,
(
quo vilitantibus Templuni in feſtivitatibus Paſchalibus, beatæ Virginis , SS.
1
Franciſci, & Antonii concedit Benedictus Indulgentiam . Confirmat hæc que.
1
de privilegio Alphonfi XI. Regis Caftellæ in Fratrum liujus loci favorem an.
(
Gonca in prov. MCCCXXXII, conceffa refert Gonzaga . Ejus originem quidain referunt ad
1
3.Jacobiqon.17 . Petrum Lemofii , & Regii ſtabuli Comitem , prædicti Alphonfi nepotem ,
qui celebri conditus eft mauſolæo prope Altare majus • Alii ad quemdam.
Ducem de Argiona propter hanc inſcriptionem , qua confpicitur in aditu,
feu facriſtia : Meminerint Patres Sacerdotes in fuis facrificiis Illustriſ . D. D. 1
1
Ducum de Argiond ,quos hic locus fui fundatores atque patronos agnovit . Sed
eum Alphonſus Rex , qui ſuo privilegio hunc locum munivit , ſupradicti
1
Petri Comitis fuerit avus, & hujus Petrì Comitis filius , Fridericus , pri
mus fuerit Argionenfium Dux ; liquido conftat , utroque fuiſſe Cænobium
hoc vetuſtius . Probabilius eft ab aliquo Lemofio Comite inchoatum , com
plementum & perfectionem accepiffe a Petro Comite & Friderico filio , ac
propterea fundatorum nomen obtinuiffe . Jacet hoc in loco in facelto a ſe
FF. Garcias a refe&to R.P. Garcias a Quiroga vir doftus , & gravis olim Provinciæ ſancti
Quiroga Jacobi , cui hic fubeft Conventus , Miniſter , Deceſſit anno MDXXXVII .
relicto magno ſui deſiderio ,
X. Conceſſa hoc anno licentia Miniftro Generali , ut admitteret locum
1
conſtruendum per nobilem virum Gualterum Galiotam ., militem Neapoli
Con :Porticen, tanum , in quadam fua poffeffione dicta Portici : Ad ea favorem Apoftolicum , 1
Kaitike fibo 275. v . IdusMartii . Hunc in Cuſtodia Neapolitana reponit Rodulphus ſub no
cutus eſt perfectionem , ut in vita & morte multa patrarit miracula . Licet
non ſit Sanctorum catalogo adſcriptus,fumina tamen habetur in venerationes
honorifico conditus fepulcro , fortiſſima ſera munito , cujus claves ſervant
Conſules Civitatis . Deſtructo autem hoc Monaſterio propter bella , aliud
ædificatum eſt ſub annum MCCCLXII . intra Civitatem uti tunc dicemus .
„ Julii; ſicut & Patriarchæ Conftantinopolitano pro Minoritis : Cum vos ojoc. Ex Varic .
, 11. Idus Julii; ac etiam Guardiano Mirapicenfi quamdam executorialem :
» Intelleximus quod br. iii. Kal . Januarii .
III . Thoinam autem S. P. Franciſci Tertii Ordinis Alumnum , fan- Thomas Tertii
37 ctitate famoſum , crebris miraculis clarentem , etenim paraliticos ſanavit, Ordinis foret .
A R G U M E N T U M.
foedus cum Pontifice , vel majorem conciliaturi amicitiam per frequentes &
alternas, quas ſtabilire cupiebat legationes : eo præſertim titulo, quod Chri
ftianis.omnem favorem impenderit, quibus veluti peculiaris eorumdem fau
tor & protector , Pontificiam deprecabatur benevolentiam . Ita etiam ipſi
teſtati ſunt , præcipue Principes Alanorum , ſcriptis per eoſdem Legatos
litteris , quibus Imperatoriam erga fe depredicant beneficentiam , & gratias
a Pontifice rependi depoſcunt . Exhibeo ipfas eorumdem litteras , per quas
conftabit rei Chriftianæ ſtatus inter Tartaros , & Minoritarum , præſertim
III . Os Futim Juens , Caticen Tungii , Gemboga Evenzi, Joannes Ibid. ep. 132 .
Juckoy , fan &tum Patrem Dominum Papam noſtrum , capitibus Epiftola Alano
ad terram pofitis , pedes oſculantes , falutamus ,petentes benediétionem fuam rum ad Papam ,
& gratiam ,
& quod in orationibus ſuis fanétisfaciat de nobis memoriam ,
rumquam obliviſcatur noftri. Hoc autem fanétitati vestræ fit notum , quod
Joannis deMono e confolati plurimum per Legatum veftrum fratrem Joannem , valentem ,
Escofin.com fanctum , dá fufficientem virum , qui tamen mortuus ef ante octo annos , in
fuimusfine gubernatore , & fine fpiritualiconfolatione, licet audieri
quibus
mus, quod providiſtis de alio legato, ille tamen nondum venit . Quare fuppli
camus Sanétitati Veſtre , quod mittatis nobis bonum , fufficientem , ac fapien
tem Legatum , qui curam babeat de animabus noftris , et quod cito veniat
fine capite,fineinformatione, &
quia male pamus fine confolation e;
ſupplica
mus etiam
ſapientia veſtra , quodDomino noſtro Imperatori reſpondeatis gra
tiofe , ita quod aperiatur via , ficut & ipfe petit , expedita e apta nunciis
fæpe mittendis a vobis ad ipfum , & ab ipfo ad vos , Quad conferendam inter
vos ex ipfum amicitiam : quiafi hoc
feceritis magnum bonumſubſequeturpro
falute animarum , & pro exaltationefidei Chriſtiana, quia
favor ejus in im
perio fuo facerepoteſt innumera bona , o indignatio ejus innumera mala , e
1
fibi, filios veſtros, &
ideo recommendetis nos fratres,afideles alios, qui funt
!
in imperio ejus, quia fi ita feceritis , bona maxima facietis , cum ita fačtum
fucrit , quod ex parte veftra diverſis temporibus tres vel quatuor nunc ive
runt ad prefatum Imperatorem Dominum noftrum , a quo gratiofe recepti
fuerunt , do bonorati do remunerati ; ex tunc diftus Imperator nullum a
vobis , vel a Sede Apoſtolica refponfum accepit , licet finguli promiſerunt fe a
vobis refponfa ad præfatum Dominum reportare . Quare provideat Sanétitas
vestra , quod hac vice , deinceps habeat certum a vobis refponfum O nun
cium , ficut decet Sanctitatem veſtram ,quia magna verecundia eft Chriſtianis
4
in partibus iſtis , quando mendacia inveniuntur in ipfis. Scripta in Cambalee
in anno Rati, menfe fexto, tertia die lunationis .
į
Honorifice ha IV . Legatos hos benigniſſime & humaniſſime audivit Benedictus , om
1
bitos Pontifex
. nemque impertivit honorem , per quem potentiſſimi Imperatoris, & nume
1
roſiffimæ gentis conciliaret amicitiam , facilioremque aditum fidei prædican
1
dæ præſtrueret . Deinde muneribus auctos & honorifice habitos , datis ad
Imperatores Tartarorum , & Principes Alanorum litteris , miſit ad eoſdem la
fidei profeſſionem , per omnia fimilem illi , quam Clementem IV . & alios 1
illuminat , fic illuſtrare dignetur fue caritatis & gratia lumine menten
tuam ', quod cum cognofcas veraciter cu lumen recipias fidei , per quam in
præfenti abundanter repleuris gratia , c in futura vita æternæ beatitudinis
affèquaris præmium , oramus a orabimus humiliter & devote . Porro cum
tua fublimitas affe & tu ſincero, ficut credimus , nobis amicitias offerens , &
illas a nobis poſtulans, petieris , quod tui ad nos do noftri ad te Nuncii ſuper
his deftinentur , fcire Magnitudinem tuam volumus , quod hæc nobis placabi
lia funt , & accepta , & Nuncios tuos quandocumque ad nos tranſmiſſi vene
rint, recipiemus favorabiliter av lætanter . Noſtros vero Nuncios ſeu Legatos
ad tuam præfentiam & partes illas mittere diſponimus , qui te de noftra be
nevolentia, aliis, quc tuc falutem animæ refpicient, plenius informabunt ,
Quafumus igitur , ut eofdem Nuncios noſtros, cum ad te venerint , placide
fufcipias, ficque patienter audias o benigne , quod ſpargenda in agro cordis
tui vitæ femina fructus producunt uberes , quorum dulcedinem tamdem con
numeratus inter redemptospretiofo Chriſti ſanguine , in cæleſti deguſtes pa
tria , com eis aternaliter fatieris . Datum Avenione Idibus Junii anno iv.
VI . Enientes nuper ad præfentiam noftram tui, & dileétorum filiorum Ibid. ep. 199.
Nos igitur his Q aliis , per eofdem Nuncios prudenter av eleganter propofi
tis , exultanter auditis , & plenarie intelleétis, te, fili, fuper eis Deo , ac no
bis, & Apoftolice Sedi gratias admodum & acceptis multipliciter in Domino
com :nendantes , nobilitatem tuam rogamus , & hortamur attento , quatenus
in fide ac devot ione prædictis, ut tibi augeatur a Deo meritum , ac noſtram era
Tom . VII . Dd 2 ditto
2 I 2 Annales
1
Magnifico Principi Chanſi Imperatori Tartarorum de medio Imperio gratiam
in prafenti, quæ perducat ad gloriam in futuro .
Idem ep. 204. VII . Æti rumores Deo a nobis , qui locum ejus , licet immeriti , te
libere audire volentibus verbum Dei , fuper quibus tuc Celſitudini gratiarum
VIII . Ætanter de vobis audivimus ,filii , quod vos , qui juxta magni
L ficum Principem Chanfi Imperatorem Tartarorumde medioIm
Ibid . ep . 205 •
familiaritatis , &poteftatis auctoritate fulgetis , ut intelleximus , aliis
perio
Chriflianis in Imperio illo degentibus
favores, auxilia , & confilia opportuna
libenter impenditis , & apud Imperatorem eumdem pro gratiis , o privile
giis eis neceſſariis du opportunis interponitis ſollicitudinis veftræ partes ,
quodque pleni zelo Dei , o fervore fidei Chriſtianæ ferventes, volenteſque
temporalia pro ſpiritualibus ,& terrena pro cæleftibus felicicommercio com
fundum veſtrum optimum cuidam Epifcopo de Ordine Fratrum
mutare , unum
Minorum in civitate Armalech deputato , pro confolatione veftra , d Chri- · Ecclefia Chri
do . Nos autem , qui tamquam Paftor univerſalis gregis Dominici &c. ut fum
fra in epiſtola 204
Reges & Prælatos Europeos , & Aſiaticos , per quorum terras oporteret
tranſire .
†
Atrare dignatus eft , fugatis errorum tenebris , in corum mentibus veræ fidei
Catholicæ lumen licet corroborari , dilatari fidem ipfam , fine qua non er F
alicui gratia , neque falus; @ attendentes , quod divina clementia vobis
thefaurum fcientiæ contulit , voſque multis virtutibus edotavit , ita quod po I'
teſtis proficere vobis per vita meritum , o aliis per doctrinam ; vos ad terras
, ila
á partes eafdem propterea providimus deſtinandos, firma
ſpe repromiſade į
vobis , fiduciaque concepta , quod cum zelum habere vos afferatis ad pramila ;
fervidum per veſtrum , & aliorum Catholicorum tam Religioforum , quam 1 b
ceterorum Ecclefiafticorum virorum miniſterium terris a partibus fupradiétis,
vomere fanétæ prædicationis excultis , do imbre divinæ gratiæ irrigatis jaεto
que in eis, per manum cæleſtis agricola falutifero femine verbi Deisfruétiferam 11
producent ſegetem ,ex qua tamdem multiplicata mefis in horrea Dominica in
ferrctur . Quocirca diſcretionem veſtram monemus , & hortamur in Domino 1
vobiſque in remiffionem peccaminum diſtrittius injungimus , & mandamus , 14
quatenus vos , cum divino auxilio, ad terrascu partes conferentes prædiétas ,
tamquam fideles miniſtri, tam per prædicationem verbi Dei, quam alia vir
tuoſa do exemplaria opera , ficut vobis Dominus miniſtrabit corroborare in fide. i
orthodoxa credentes , non credentes ad eam attrahere, ac inducere , in luce.
14
fermonis , cvrectitudine operis taliter ftudeatis , quod demum commiſa vobis
talenta cum multiplicato fruétu poffitis reddere Domino; ou tamquum fervi
!
fideles , in retributionejuſtorum mereamini ſuper multa conſtitui , & intrare.
11
in gaudium , cum gloria talibus repromiſſum . Ut autem minifterium hujuf
modi eo plenius , utilius , & fru &tuofiusvalcatis implere , quo majori fueritis
auctoritate fuffulti ,proponendi ubi , quando , quoties , ac quibus , in eifdem
partibus , pro ejufdem corroboratione o dilatatione fidei , expediens videri
pi
tis , verbum Dei , & conftitutis ibidem , non obſtante fi aliqui majori excom
municatione legati fuerint , in verbo, officio , o cibo , aliiſque honeſtis co
licitis communicandi fecure in ipfis partibus ,nec non illos,qui Sedis Apoftolicæ
7
magiſterio non intendunt , quos converti ad unitatem ejufdem fidei cupimus
1
ad eam recipiendi , baptizandi , a ovili fidelium aggregandi , ut per regem
NC
Minorum . 215
H
216 es
Annal
Udum ad notitiam noftram placida relatione perdutto , quod tu Ibido epift. 306.
XIII. D inſpiratus a Domino, qui numquam ceffat´a benedittionibus
gratiarum , Chriſtianos in tuo degentes Imperio, @ad illud etiam acceden
quod cum tuæ zelemus falutem animæ teque promereri , ut tibi aperiretur
aternæ vitæ janua , optaremus , gratum haberemusadmodum a acceptum ,,
te ad noſtram præfentiam tuos Nuncios , quos reciperemus o audiremus fa
vorabiliter , ſuper his deſtinares. Verum cum in litteris noftris prædiftis in
feruiffemus expreffe , quod ad tuam præfentiam , & partes illas noftros lega
tos , vel nuncios proponebamusmittere , divina gratia præcunte , nuncque di
Lectos filios Nicolaum Boneti facræ Theológia Profeſorem , Nicolaum de Mo
lano , Joannem de Florentia , Gregorium de Hungaria , Ordinis Fratrum
1
218 Annales
Dia
Minorum . 219
XVI . Nter ceteras follicitudines , quæ nobis ex debito commiffi defuper Ibid epist.37
. 0.
I
forc credimus & acceptum , fi redemptis pretiofo Chrifti fanguine fidem Ca
tholicam profitentibus , praſertim inter exteräs nationes confolationis im
pendamus auxilium , & alienos a fide ipfa , fine qua non eft alicui gratia ,
neque falus , ut eam fufcipiant du teneant , invitari cu induci rečtitudine
fermonis & operis faciamus . Ideoque tam tuorum , quam aliorum principum
Alanorum fidelium in Imperio Tartarorum confiftentium , dudum tranfmif
forum ad noftram præfentiam Nunciorum relatibus intelleétis , quod licet fint
in illis partibus Antiſtites & Religiofimulti , olim illuc per Sedem Apofto
licam deftinati , circa præmiffa fidelibus & diligentibus fiudiis intendentes;
quia tamen reſpectu meffis quæ multa eſſe ibidem nofcitur
, funt operarii pau
ci , foret ut alii mitterentur multipliciter opportunum , tibi & eifdem Princi
pibus per diverſas noſtras litteras meminimus refcripfille , quod opportunita
te captata , intendebamus viros alios doctos in lege Domini , per quos una cum
aliis, alias illuc miffis, ut præmittitur , exerceri valeret ſalubriter opus mi
niſterii hujuſmodi , ad partes illas , previa divina gratia , deſtinare. Cum
autem nos in effectum producere intentionem noftram hujufmodicupientes , din
Lectos filios Nicolaum Boneti facræ Theologiæ profefforem , Nicolaum de Mo
lano , Joannem de Florentia , o Gregorium de Hungaria Ordinis Fratrum
Minorum ad partes prædiftas pro excrcendo bujufmodi miniſterio provideri
mus defiinandos. Nobilitatem tuam rogamus , o in Domino attentius exhor
tamur , quatenus tam ipſos quam Fratres alios , ac focios o familiares eo
rum , quos fecum duxerint , feu habuerint , habere velit tuă nobilitas pro
noftra o ejufdem Sedis reverentia propenfius commendatos . Et ut ipſi do
alii religioſi deputandi per eos , vel alios , ad id a nobis vel fuperioribus fuis,
poteſtatem habentes , prædicare libere verbum Dei , & alia quæ ad divinum
cultum pertinent , agere in partibus ipfis valeant , partes tua follicitudinis
interponas , o exinde apud retributorem bonorum omnium æterna mercedis
XVII . Recurrit hoc anno memoria fratris Accurſii Bonfantini, olim In- Fr.AccurGus In
quiſitoris hæreticæ pravitatis in Tuſcia , in partibus Senenſi & Florentina , quifitor in Tu
in quibuſdam litteris ſcriptis ad Epiſcopum Florentinum : & fratris Joannis Ibid. ep.132.
de Badis Inquiſitoris in Provincia, in diplomate ad univerſos Eccleſiarum Fr. Joan. in Pro
Prælatos , quo jubentur ſpeciale ei conferre auxilium , ut comprehendat fa- Ibid . ep.475.
video de hoc nix Alphonſi conjux Legatum miſit ad Petrum Aragonium Regem , fratrem 1
Joan.10.
an. 1340. Joannem de Aragonia , ut antiquam amicitiam inter Aragonios & Luſitanos 1
num.
renovaret . Frequentes hæ Legationes claro ſunt argumento , quanti ha 1
bebantur ea atate apud Reges & Principes Minoritæ . 1
XXI . Singulis annis manifeſta etiam apparent veſtigia pietatis & devo
Ex libi epo 242. tionis , qua Sancia Siciliæ Regina in Deum & in ſanctam Claram ferebatur .
Obtinuit hoc anno a Pontifice , ut ultra duas , quas ſemper fecum habebat,
Clariſſas , alias duas liceret aſſumere , cauſam attexens , quod dum illæ co 1
medebant , aut ad alia neceſſaria declinabant , fola abfque grata illa ſocie 1
Con. S. Crucis tate remanebat . Impetravit etiam ut ultra tot ampliſſima & inſignia Mona
Neapoli . ſteria , quæ jam fundaverat , uti ſuis locis narravimus , liceret aliud con
ftruere prope Regiam , ſeu Caftrum novum , Regum domicilium ad littus
Joanna Regina,Roberti neptis , conſtructo jam Monaſterio , & vivente adhuc Regeftum Rom
Sancia vidua ; atque illud præſertim conceſſit , ut nulli liceret in totius Mo- bert.ann. 1328.
naſterii circuitu infra ſpatium cannarum quadraginta ædificium ullum con- Regejium ' foan.
ſtruere . Vigentibus in Regno Neapolitano bellis, quia Monaſterium erat ann .1344.11 A.
extra urbis moenia, patebatque hoftium furori , Regina Joanna II . Soro- foba43e .
res non tertii , uti habet Cæſar Engenius', fed fecundi , & ſtricti Ordinis a
fancto Franciſco Inſtituti tranſtulit ad magnificum Corporis Chriſti Parthe
nonem .
pſit Sinum Lolum , vel eo præcipue titulo , quod ex genere fanctæ Claræ Rex Rober.aflu
deſcenderit ; cujus rei meminit Sumontius in ſua hiſtoria , & nos ipſum in- mit in fuum fa
ſtrumentum ſeu diploma regium ex regefto extractum , & a fupradicto an- guincú S. Clatz.
RO
222 Annales
ROBERTUS , Qc.
quam
fingularem devotionem habemus , quam propter fuæ perfonæ aptitudi
nem , in familiarem noſtrum ad honorem recepimus, & aliorum familiarium
noftrorum numero aggregavimus; volentes quod illis honoribus , favoribu's 3
prerogativis , du gratiis idem Sinus potiatur , & gaudeat , quibus alii fa
miliares noftri fimiles
potiuntur . In cujus rei teftimonium præfentes litteras
fieri , bu noftræ Majeftatis figillo juffimus communiri . Datum Neapoli anno
Domini mcccxxxviii. die x111 . Novembris vii . indictionis Regnorum no
Strorum anno xxx .
gnus Suetiæ Rex coronari , tum quia Fratribus valde addi& tus , tum quia
ibi ſepulti erant Rex avus , & Regina avia : ſed ne ita fieret prædictus Ar
Conv.Enecopiæ. chiepiſcopus impedivit . Fit etiam mentio Conventus Enecopiæ ejuſdem
Con.Upſalen. Diceceſis, & Cuſtodiæ Lincopen : nec non alterius Domicilii Upſalen. quod
Archiepiſcopus deftruxit. Totius rei examen committitur Nidroſienſi Anti 4
ſtiti : Officii noſtri debitum . Kal . Septembris .
,, tar , quæ Scythia eſt inter Imaum ; Cathajo cum Regno Tangut , quæ
antiquorum eſt Scythia extra Imaum , & Serica regio , ac poftremum an
» tiquam Tartariam , quæ Ptolomæo fuit incognita . Natio omnis profana
eſt & barbara , jus ipfis in armis , lex in robore , & viribus : domos non
habent , fed pro his plauſtra ; urbes rariſſimas : itaque catervatim de
5 gentes depaſtis frugibus, alio commigrant . Laram faciem habent & obe
.
„ fam , oculos contortos & concavos , fola barba horridi , cætera raſi , cor
> pus validum , animum audacem . Crudis , aut ſemicoctis carnibus vefcun
, tur , a ſuilla abſtinent . In vaſtis ſolitudinibus viarum incerti curſum
Euxinum : dicuntur Ulani ab Ulano, qui hæc loca primus inſedit : etiam
9.Crymsky a Civitate Crym . In hac peninſula præter alias urbes eſt
» Theodolia , quam nunc Caffa vocant , vetus Genuenſium Colonia . Sunt
w autem Præcopenſes Chriſtianis admodum infenſi . In extrema hujus re
gionis parte eſt Tanas , civitas ad oſtia Tanais fluvii; Rutheni vocant
Azac , eiſque nobile emporium . Boſphorus Cimmerius fretum eſt, quod
„ Europam ab Aſia diſterminat . Meotis Palus , quia plurima recipit flumi
Horda eſt Zavolha inter Volgam , & Jayth fluvios; hanc Bafilius Magnus
Dux Mofchovia ſibi ſubegit . In hoc agro ferunt ſemen eſſe , ſemini me
9 lonis ſimillimum , ſed minus & oblongum ; ex eo , fi feratur , plantam exi
» re, quam Boranetz, ideft, agnum vocant; creſcit enim agni figura ad pe
dum fere ternum altitudinem : quem pedibus , ungulis , auribus , toto
„ duc, in quo Presbyter Joannes regnavit , cujus ante annos ccc. longe
99 lateque patebat imperium , vulgo vocant Preſtegiani, id autem eft lingua
» Perſica Preſchteh -Gean , & lingua latina idem eft , ac Angelus mundi ;
» convenitque hoc nomen potius Pontificialicui , quam Regi , ut notavit
» Scaliger lib . de emend. temp . E Tangut regione defertur ad Europæos
rhabarbarum . Eft & Caindo urbs mercatu celebris . In extrema Tartaria,
» quæ ſeptentrionem & occidentem ſpectat , ad promontorium Plinii Ta
9 bin , & fretum Aniam , Hordæ ſunt aliquot , Ifraelitarum reliquias ( fi
in vera eftfama ) ſervantes, Dan, & Nephtalim . Regio illuc eſt Bargu pa
ja luftris ; Regnum Tabor .
III . Regionum earum præhabita ex deſcriptione , ejuſque tabulis
is geographicis , aliquali notitia , majori aviditate ut reor ,Waddingi rela
ja tiones leget quiſque pius , ſancteque curioſus , gratiaſque juges reddet
وو
Fr : Joannes de $ Altiſſimo, qui per fervos ſuos Minores tot magnalia facit. Frater Joannes
Monte Corvino u de Monte Corvino , folus & peregrinus ,pauper ſine facculo , vel pera
prædicat in Re Civitatem Regalem Chambaliec ad ripam fluvii Poliſangii, magnam , late
39
gnoMagniCham .
- patentem , divitem & opulentam , Magni Chamiſedem ingreffus anno
9 circiter mccxcix . ſpeciali gratia divina ſuffultus, verbum Dei opportune
» diſſeminans, in eadem tantum in animarum converſione profecit, ut Ec
כל
o cleſiam cum facra turre pro tribus campanis erexerit ; deinde aliam paulo
w poſt in eadem urbe a primaduobus milliaribus diſtantem : mox illi aman
„ datis Epifcopis ſeptem pariter Minoritis , creatus Archiepiſcopus Cham
Wadd. ad hunc i; balienſis, eam Eccleſiain exinde rexit tanta ſollicitudine paſtorali & gra
Spin
Minorum . 225
39 Stas fuifle Miniſtro Generali diximus fuperiori anno ; nunc Summus Pon
tifex præcipit ſententiam latam contra eumdem publicari : Nibil pro- Litter: Apoftol.
35 dep buc. x11. Kal. Martii: quo etiam tempore de eadem re Epiſcopo circa Frattes .
1 99 Florentino ſcripſit : Ad audientiam dur. Miniftro pariter Generali ſub Indic . ex Vatic .
, viii. Kal. Februarii : circa numerum Magiftrorum Ordinis litteras expe
9 dierat : Devotionis veftre dc. nunc audiens Fratres Hungaros , & Scla
95 vonos commoditate ſtudendi facris litteris ad utilitatem fidelium carere ,
eidem mandat , ut ad ftudia fine acceptione perſonarum mittat & ipfos :
Si fructus& c. 111. Idus Junii . Interea frater Nicolaus Miniſter Provin
s . ciæ Boemiæ & Poloniæ Capitulum celebrabat Znoimæ in Moravia , in
9, quo iterum reelectus eft .
ARGU M E N T U M.
Ex lib. fecr. anni ten . Epiſcopo ad Philippum Regem Galliarum commiffæ , fuper relaxandis ,
ſexsiclement.vr. ſeu liberandis Petro Cardinali Presbytero tituli fancti Clementis , aliiſque 1
epo 171. & 228. Cardinalibus , & eorum familiaribus , quos Rex ſub cuſtodia detinebat ; & :
ſuper revocandis iis , quæ contra Eccleſiæ auctoritatem & immunitatem
conſtituerat. Utobduratum Regis animum emollire poſſent, longo tempo
re Pariſiis immorari oportuit , & tamdem cooperante , ac ſollicite interve :
niente Joanna Regina , obtinuerunt .
III . Hoc anno Ludovicus Bavarus filiam ſuam Agnetem quadriennem
1
Metrop. Salis. Domino conſecravit Monachii , in Monafterio Anger , quod ipſe complevit
burg. fol. 287 .
& in meliorem formam reduxit , de quo alias largius præfati . Confocias &
Agnes filia .lui comites habuit Virgines novem , quæ illud ipſum ſubierunt Inſtitutum .
fit
Clarilla . Vixit in Ordine annis Lil . obiitque anno mcccxcii . in choro fepulta . Hoc
An . 1284. n. 23. etiam anno , uti habet Marianus , vel longe antea , uti Antoninus , & alii,
Marian . cit . deceffit Caſtruccius Lucanus , vir bellicoſus , & potens in armis , qui nul 1
Antonin. tit. 21 .
c . 6. 9. 9. tas in Italia obtinuit victorias , & vario Marte cum Pontificiis , Florentinis ,
MoriturCaftruc & aliis congreſſus eſt . Cum dominaretur Lucæ , & devieto Piſtorio Floren
cius Lucæ regu- tiam obſedilſet , ex nimio labore , & violenta corporis agitatione in gravem
lus .
incidit infirmitatem . Lucam delatus , petiit ſibi concedi habitum ſancti
Franciſci , in quo per aliquot dies pænitens, & malorum pertæſus , obiit
eadem veſte indutus , in qua etiam voluit ſepeliri . Ingenti pompa funus cu
ratum eſt ad ædem ſancti Franciſci anno xx111 . ſui Dominii .
Rodul. fol. 293 . IV . Hoc anno Caſimirus II . cognomento Magnus , Rex Poloniæ Mi 1
Conv. Caliſien . noribus Conventum extruxit Caliſienſem , muris cinxit coctilibus , & ſancto
Stanislao dedicavit . Hujus loci meminerunt Piſanus , & Rodulphus in pro
1
vincia Boemiæ , & cuſtodia Gneſnenſi . Invenio etiam mentionem Conven
I
Conv . Tannen.
tus de Tanne provinciæ ſuperioris Alemanniæ , & Cuſtodiæ Baſilien . nec
{
Ex lib. ep . com- non Miniſtri Provincialis Joannis de Ravensburg , & Cuftodis Baſilien .
mun. ep . 636.
fratris Rodulphi Vicedomini; in bulla Pontificia data ad Præpoſitum ſancti
Petri Argentinen . & Scholaſticum Tullen . & c . in quibuſdam controverſiis
beneficiorum .
Monaſter. Mon V. Conceifa hoc anno licentia Infanti Ferdinando de Majoricis , præ
tifpefulani .
cedente informatione Epiſcopi Magalonen . conſtruendi in propriis domibus
in territorio , & Baronia Montis-peſſulani, cujus erat Dominus , Monaſte
rium Clariſſarum , præſcripto eis perpetuo annuo cenſu librarum quingen
tarum : Summa prudentia . v . IdusMaii . Similiter data facultas nobili viro
Conrado de Marcha , Domino de Huerde , & Eliſabethæ de Cluio conjugi ,
Monaſter. Huer- ut alterum ædificarent in dicto Oppido Huerden . Colonien . dioeceſis : In iis
1
qua cultus divini: iv . Kal . Martii . Ad petitionem Reginæ Sanciæ annuit
Pontifex , ut multiplicarentur confeſſarii in Monafterio Corporis Chriſti ,
atque ut ipſa cum decem honeftis mulieribus habitaret intra clauſuram
Litt . Pont . رو.1 Auca ſunt , quæ nobis occurrunt in his Supplementis recenfenda .
P !
ExVaticano Regeſto indicat Petrus de Alva & Aſtorga ſummum
9 Pontificem Provinciæ Miniſtro pro quadam Moniali nomine Bertranda
» Apoftolicas direxiſſe litteras : Pia Religiofarum & c. ix . Kal . Aprilis ; &
1
» Roberto Siciliæ Regi alias , in quibus de nonnullis diſſenſionibus inter
Fra 1
Minorum .
227
ARGU M E N T U M.
1.
Nte biennium admiſiſſe Legatos Tartarorum , & alios remiſiſſe Be- An. 1338. n. to
e ſeqq.
A : . a anno deſtina
vit ad Sedem Apoſtolicam Imperator Usbech viros duos nobiles Catholicæ Tartari mittunt
Legatos ad Pon
fidei profeſſores, & fratrem Eliam deHungaria Minoritam PrincipiT ynibech, tificem .
Imperatoris primogenito familiarem . Honorifice exceptis , & in Tartariam
redituris , fequentes dedit Benedictus litteras , ex quibus quid erga Chri
ftianos hi Principes præſtiterint , Lector percipiet .
II . Ætanter o benigne recepimus dilcctos filios nobiles viros Petranum Eftiba fecr. ep.
149.
1. L de Lorto , olim Dominum de Capba , & Albertum ejus focium ,
fidei Catholicæ profeffores , Magnificentiæ tuæ Nuncios , una cum dilecto filio
Elia de Hungaria Ordinis Fratrum Minorum , Nuncio viri egregii Ducis
Tynybech , primogeniti tui , ad noftram prafentiam deftinatos , Gea , quæ
ipfi coram nobis pro parte tua Celfitudinis curaverunt proponere , clementer
patienter audivimus , do intelleximus diligenter . Cum autem præfati
Nuncii tuam Magnificentiam , & potentiam , nec non devotionem , a reve
rentiam quas ad nos, & functam Sedem Apoftolicam geris geffifti hacte
nus ,
multæ laudis du commendationis præconiis attollentes , narratione ſub
junéta placabili explicarint , quod tu hujufmodi devotionem Ovreverentiam in
laudabilium effectum operum producendo , Nuncios noſtros , quos dudum ad
partes Cathayen Imperii mittebamus , ad tvam præfentiam accedentes, ob dia
vinam , & noftram , ac dilte Sedis reverentiam , honorem favore benigno
fufceperis, eis caritative feciſti de neceffariis ey expenfis , ac ufque ad partes
prædictas de conductu non modico , quin potius fumptuofo, magnificoprovi,
deri. Et ulterius exhortationibus , cu precibus noſtris , quibus Chriſtianos
Catholicos , Romanæ obedientes Ecclefiæ in tuo degentes Imporio benevo-
lentiæ tuæ commendavimus , favorabiliter annueris , erga Chriftianos e fden
tuæ Magnitudinis liberalitatem , co gratias ampli isti , cis reparan lin bi
Tom . VII . Ff2 lo
228 Annales
miſsa , & alia pia opera , circa que , ut gaudenter percepimus , te libenter
exerces , infpiravit , & inſpirare non definit menti tue , ut tamdem agnita
1
veritate , quæ Chriſtus eft , illuminatuſque fidei Catbolica claritate , & per
fuſceptionem ejuſdem fidei , fine qua non eft falus alicui , ovile Dominicum ,
cujus eft unus Paftor , ingreſsus æterna fatietatis paſcuis, poft vitæ præfentis
exitum non frauderis . Nos igitur , qui licet inſufficientibus meritis , locum
Dei tenemus in terris , hæc pro tua ſalute animæ ferventibus defideriis peron
ptantes , rogamus magnitudinem tuam , & in Domino attentius exhorta
mur , quatenus intra tui pectoris clauſtra confideranter revolvens , quam bre
vis eft'vita hominis , & quam incertus mundi hujus exitus , quam frequenter
etiam fit repentinus, quodcumque poteftmanus tua , ut choris poffis adiungi
cæleftibus , inſtanter ſtudeas operari ,
fuper quibus , eo aliis falutem tuam
hujufmodi concernentibus'devotis inſiſtimus, & infiſtemus precibus apud
Deum . Porro fuper favoribus eu gratiis a tua clementia Chriſtianis prædi
Etis Catholicis ,ut præfertur , exhibitis , nec non de Encæniis pro parte tua ,,
& ejufdem inclyti primogeniti, ac Illuftris Imperatricis confortis tuæ , nobis
per mcmoratos Nuncios præfentatis, & a nobis gratanter mittentium confide
ratione receptis , excellentiæ tuæ gratiarum referimus uberes actiones , no
ftris prædiétis precibus do exhortationibus fubjungentes, 11t gratiæ favor im
'perialis erga Chriſtianos predictos Catholicos', & præfatæ Romana Ecclefic
obedientes , ut præmittitur , femper exuberet du accrefcat . Et infuper cum ,
ficut intelleximus, inter tuos , cariffimorum in Chrifto filiorum noſtrorum
Hungaria , & Polonic Regum illuſtrium officiales & fubditos in confiniis 11
Imperii tui , o Regnorum Regum prædiflorum quandoque fufcitari contin
!
gat diſsenſiones a guerras , ex quibus ftrages hominum , lapſus rerum ,
animarum amarius deploranda pericula ſubſequuntur , velit tua fublimitas
1
ab invaſione Regnorum prædiétorum deſiſtere , quia ſi Reges prædiftiinfer
rent tibi , veltuis injurias indebitas, vel offenfas , do id nobis duxeris inti
1
mandum , hæcper Reges ipfos precabimur facere , quantum cum Deo poteri.
mus , tibi , & tuis rationabiliter emendari . Datum Avenione xvi . Kalend 1
Septembris anno vi . 1
Egre
Minorum . 229
benigne tam tuc confiderationis obtentu , quam ipfius probitatis intuitu rece
pimus, d . ea quæ pro parte tua coram nobis exponere voluit , favorabiliter
audivimus, & intelleximus diligenter .. Sane licet deuotionem tuam infpira
tum tibi a Domino , quam habes o habuiſti hactenus ad fanétam Sedem Apo
ſtolicam , O Romanum Ecclefiam , Matrem omnium Chriſtianorum fidelium
magiſtram , nec non benevolentiam , q favores 9, quos erga Chriftianos
Catholicos, do Romanæ obedientes Ecclefia , degentes in Imperio patristui,
ob pietatem divinam , ac noſtram ,, du dittæ Sedis reverentiam honorem
geris , & gerere continue non defiftis , jamdudum relatibus placidis audiſſe
mus ,, dictus tamen Nuncius, te ſuper his , c.aliis piis du devotis operibus ,
multa. commendationis & laudis preconiis apud nos magnificans , Cattol
lens , de te nobis ſuper multis donis virtutum , quibus te largitor bonoram
omnium edotavit , extitit placabiliter collocutus . Cum autem de his tuis vir
tuofis actibus , in Domino exultantes , tuam falutem , teque illa operario
perficere quibus in hac vita præfenti gratiam , ea in futura beatitudinis
æternæ merearis gloriam , cupiamus ; nobilitatem tuam rogamus attentius
G in Domino exhortamur , quatenus circa hæc ou alia tuæ ſalutianimæ uti
lia vigilanter intendens; præfati Elia Nuncii tui , qui te ſincere, ut intcllexi
mus , diligit ,falutaribus monitis , do perfuafionibusfalubribus acquiefcas ,
devotionis hujufmodi ſpiritum , quem dedit tibi virtutum Dominus , non ex
tinguens ; Chriſtianos vero prædictos opportunis favoribus , et benevolentiis
habeas commendatos , ut ipſe Deus, a quo bona cunéta procedunt , quique nul
lum bonum irremuncratum relinquit , te oculo pietatis irradiando , vere fidei
lumine mentem tuam refpiciat , ad ea , qua fibi funt placita , tuæque faluti
utilia , dirigat ačtus tuos .. Rurſus de millö ate nobis encænio , e per dictum
Nuncium præfentato , nec non favoribus memoratis Chriſtianis per te , ut
præfertur , exhibitis , gratiarum tibi referimus uberes actiones . Datum Arc
nione xxvr. Kalend . Septembris anno vi..
IV . Ridem ad noftram venientes præfentiam diletti filii Elias de Hun- Ilidi crisl.si.
admodum , & referimus gratias Altiffi:no , qui hujuſmodi ſpirit um tibi dedit;
Spe
230 Annales
Sperantes in Domino , a quo cuneta bona procedunt , quod hæc & alia bona
quæ agis , ut præmittitur , tibi ad hoc inſpirare dignatur , ut tamdem veri
lice , fine qua nemopoteft falvus fieri, te coaptans , Chriſtianos prædiétos Cam
tholicos Ecclefiæ Romanæ obedientes prædictæ , habeasfavorabiliter commen
datos. Nos autem pro tua , tuorumque viri , eu liberorum ſpiritualidu cor 1 )
porali ſalute devotis inſiſtimus & infipemus precibus apud Deum . Porro de
1
favoribus , per te dictis Chriſtianis , ut præfertur , exhibitis, ac miſo nobis
pro parte tua encænio , quod gratanter tui recepimus confideratione , gratia
rum tibi referimus uberes actiones . Datum ut ſupra .
IL
Eti Abbates , alii Religiofi ac Clerici feculares , quibus ex officio , vel alias
pradicare congruit verbum Dei , circa dilatationem ejufdem fidei verbis doo
( ?
exemplis falutaribus, fideliter & fedule , tamquam operarii veri & idonei 1
laboretis , metentes meffis manipulos in agro Domini , quos in ejus horrea rc
1
Muth.25 :21 portetis cum gaudio , vocem illam dulciffimam : Euge ſerve bone & fidelis ,
VII . Uper dile &tus filius frater Gerardus Generalis Miniſter Ordinis Reg. Vat.lib.fe
cret, epift.3 .
N Fratrum Minorum , nobis per litteras fuas feriofe defcripfit
collationem verborum , quam habuit cum dilecto filio nobili viro Stephano Ba
no , Bofnen . ſuper extirpatione hæreticorum , qui terram ipfius impia conta
gione corrumpunt , ex quibus idem Miniſter evidenter collegit bonum , co
Catholicum propofitam dicti Bani ad oxirpandam diftorum hæreticorum perfi
diam de Terra præfata , fi fibi Sedis Apoftolicæ , atque tua opportuna præfi
dia fuffragentur . Nos autem de præmiffis plurimum gratulantes , eidem Ba
no pofi fulutationis alloquium , ſcribimusin hæc verba : Ex relatione dilecti
filii & c . ut infra , in epiſtola eidem Bano directa . Cum itaque , fili , ad ma
gloriam tuam &
gnam ſecuritatem Regni tai cedere dignofcatur , ſi de pre
fata Terra Bofnenfi dičti hæretici , tuo ad hoc fuffragantepræfidio , extirpen
tur , ferenitatem Regiam rogamus , requirimus , & hurtamur attcnte , tibi
in remiffionem peccaminum injungentes,quatenus divinæ retributionis intuitu ,
a requifitionis Apoſtolicæ interventu , eidem Bano omnibus modis , viis , &
Nudiis, o confiliis , o auxiliis opportunis quibus melius cognoveris expedire ,
prudenter , & potenter aſſiſtas , ut idem Banus de terra præfata poffit evellere
præfatam jam antiquam in ea contagionem hæreticæ pravitatis , ä in ipſam
reducere divinum cultum , dow Eccleſias exinde deſtructas in ftatum priftinum
VIII .
Ecepimus litteras tuas continentes , quod tu ad indučtionem ca- Ibid. epift.; 2.
R riſsimi in Chrifto filii noftri Caroli Regis Hungariæ illuftris ,
ad præfentiam nobilis Viri Štephani Bani Bofnen, te perfonaliter contulifti ,
quod
232 Annales
quodque idem Banustibi obviam occurrens in via te honoranter recepit , & ate
verba Catholicæ veritatis o falutis libenter audivit tibique aperuit propofiti
fui votum , per quod evidentius cognovifti , quod bonam voluntatem gerit ad
cxtirpandum de principatu Bofnenfi cunétos hæreticos degentes ibidem , dum
modo nos Sedes Apoſtolica , & idem Rex Hungariæ fibi fuper his favorabi
liter afsiftamus , quorum favorem
fibi opportunum a siimat , propterSchiſma
ticos , quos habet fuæ Terræ vicinos , quorum Schiſmaticorum auxilium difti
hæretici invocarent, fi fe de terra prædicta cognofcerent extirpandos . Ecce
igitur eumdem Banum , per noſtras litteras
ſpeciales rogamus , monemus ,
hortamur attente , ut prudenter attendens ,quam periculofum fibi& haredi
bus fuispoffit exiſtere , fi in ditto Principatu
ſic palam o ſecure hæretici com
morenturlaudabile
, propofitum ſuum , quod , ficut per litteras tuas percepi
mus, de diftis hæreticis extirpandis de Principatu prædicto concepit , viriliter
o invariabiliter profequatur ; informaturus nos per Nuncios fuos , fi furte
dietos Nuncios ad Sedem Apoftolicam mittere eum continget, quæcumque co
gnoverit per nos do Sedem prædictam in exterminium dictorum bæreticorum
de Principatu prædicto , in favorem fidei facienda , quia nos do Sedes pre
dieta eidem Banoſuper his , prout expediens
fuerit , annuente Domino, affte
mus , o tam præfatum Regem Hungaria , quam alios Chrifti fideles , nec
non Univerſitates , & fingulares perſonas vicinorum locorum , ad afſtendum
eidem Bano ſuper extirpatione dictorum hæreticorum per Apoftolicas litteras ,
Petrus de Strata Nuncios inducemus . Hujufmodi autem has noftras, tam præfato Regi
Procurator Or. Hungaria , quam eidem Bano fuper his directas , dilecto filio Petro de Straza 1
ProcuratoriGenerali in Romana Curia Ordinis tui , fecimus affignari , tibi 1
per ejusnuncium tranſmittendas , quas quidem litteras cum ipfas receperis ,
1
dictis Regi Bano faciasdeftinari . Datum ut fupra . I
(
IX. X relatione dile &ti filii fratris Geraldi Miniſtri Generalis Ordinis
Ibid . epist.33
Į
E Fratrum Minorum , nuper recepimus , quod ipſe ad inductionem t
cariffimi in Chrifto filii noſtri Caroli Regis Hungariæ illuftris , adpræfentiam
tuam accedens, te promptum e paratum invenit, ut in Principatu Bofnenſi c.
cultus refanretur divinus , qui propter multos hæreticos ibidem degentes to 11
taliter exinde , ut dicitur , eſt ſublatus, quodque gratum & laudabile defide D
rium geris , ut omnes Ecclefia , quæ nunc inibi jacent dirut & du deſtructa , 1
auxiliante Deo , in priſtinum ſtatum refurgant du reſtaurentur , & in eis di 1
vinum officium , fecundum ritum & morem Ecclefiafticum , acfidelium celebre
1
tur , fuper quibus tuæ devotionis propoſitum plurimum in Domino commenda
mus. Ideoque nobilitatem tuam rogamus , monemus , o hortamur attente , 1
quatenus prudenter attendens , quam periculofum tibi & hæredibus tuis poffit 1
exiſtere f
, i in di& to Principatu Bofnenfi ficpalam & ſecure bæretici converſen 1
tur; hujufmodi propofitum &c. ut in epiſtola præcedenti, verbis competenter a
mutatis , uſque ad , inducemus . Datum ut ſupra .
1
Marian . citat
Chron . antiqua : X. Egregiam poſuerunt Fratres operam in eliminandis ex hoc Princi
Frater Joan. de patu hæreticis, florueruntque ſemper in hac Vicaria plurimi viri Religiofi ,
gie " laborat in pietate & doctrina conſpicui . Inter primos vero a Gerardo miſſos enituit
converſione Bof- frater Joannes de Aragonia , ille quem ſupra diximus a Regina Luſitaniæ
nenſium . 1
Ann .1338; miſſum Legatum ad Regem Petrum Aragonium ; fervens enim perfecto
fidei zelo huic ſe devovit miſſioni , & aſſiduis congreflibus partim hæreticos
pro
Minorum . 233
perius diximus affumptum ad Epiſcopatum Coronenſem , ante hunc annum Frater ann. 1332.n.7.
Alvarus
translatus eſt ad Silvenſem in Algarbiis Luſitanorum ; ait enim hoc anno ſe Epiſc. Silven .
cundum ſe correxiſſe opus de planetu Eccleſiæ Compoſtellæ , præmiffa altera
correctione anno MCCCxxxv. in Villa Ramræ Regni Algarbiorum , ubi ,
inquit fum Præful . Errat itaque Gonzaga, dum obiiſſe fcribit prædiéto an
no mcccxxxv. niſi fortaſſis incuria Typographi inverſæ ſint notæ numero
rum , & pro mccclIII. appoſuerit mcccxxxv.Conftat enim ex ſua ipſius
1
2 34 Annales
Sepultus eſt Bo XIV . Sepultus eft in Eccleſia Fratrum Minorum Conventualium Bono
monie . niæ ,in facello Confratrum chordæ ſancti Franciſci, ſub pulchro altari , quod
extruxit Laurentius Spada ; quo transferri facrum corpus ex facello Lamber
tinorum , ubi prius jacebat , addita in marmore hac inſcriptione: Hic jacent
ofa beati Guidonis de Spathis Ordinis functi Franciſci: multis precibus obti
At in quo Tem- cohoneſtavit : Obiit anno Domini mcccxl. die XXII!, Augufti frater Gui
plo ? do de SpathisBonon. vir av moribus clarus , & virtutibus inſignis ; magnus
kic fuit prædicator Crucifixi, & paffionis, plura item miracula fecit in vi
tado poft mortem , & in capella Lambertinorum Deo , eu beatæ Člaræ dica
ta in Conventu Bonon . ſepultus eft. Perperam itaque judicant qui hunc obiif
ſe ſuſpicantur anno MCCXxxiv . die xxl1. Aprilis , & fepultum putant ad
Monafterium Monialium fancti Bernardiniejuſdem urbis , ducti ex illis elo
giis Matthæi Faventini , & ejuſdem Guidonis inventis fimulcum epithaphiis
Tom . I. an. 1220.
n . 12 & corporibus beatorum Nicolai , Boniſii , & Guillelmi , de quibus alias
egimus .
Gonen. Momonon. poris , quo Guido obierit : Franciſcus Gonzaga , qui epitaphia , & reliquia
rum refert inventionem , tria dumtaxat corpora reperta fuiſſe recenfet ,
atque ex his duobus pofterioribus elogiis quofdam exiſtimaſſe horum duorum
XVI . Clavus quem manu geſtare ſolebat honorifice afſervatur inter alias
ejuſdem Coenobii reliquias , & in Eccleſia effigies ejus ad vivum depicta eft,
ſubjectis his carminibus rudis Minervæ .
Panditur hic fructus Franciſci mundo produłtus :
Æthereum præconem novimus te fuilſe Guidonem .
i
Pre cunctis humilem , celfum moribufque fublimem .
De lumine lumen prodiit hoc germen ,
Splendor in populo clauditur hoc tumulo ;
Auctor ubique pacis , linguæ fan & tiffima facis ;
Tu montium colles , contrifti noviffima , valles
Diſcordes placans , guerrarumque odia ſedans :
Et ſi odor Chriſti claruit ubicumque fuiſti. 1
Civitas fenfata plaudit , per te decorata ,
Nam defolata nimis fucrat private divinis :
Erat averfatrix , errans ab utero matris
Per Guidonis gratiam fufcipitur in filiam :
Ejus nempe meritis canit in officiis .
Ergo fis grata adimplens monita fan £ta ,
Qua Guido feruit , dum prædicando floruit
Docuit te quidem pacis adftringere fidem ,
Ut pietatis amor , necnon clementia decor . i
Marin . & Mart. XVII. Hoc etiam anno Martyrii lauream adeptus eſt beatus Gentilis Pi F
cit . cenus apud Perſas in Civitate Toringiæ . Matelicæ ortus , adoleſcens Fran
Rodul. fol. 103. ciſcanis nomen dedit , abſolutoque ſtudiorum curriculo , annis multis vixit
* 294 .
B.Gentilis Pice . Ć
in Monte Alvernæ , & virtutibus plurimis animum exornavit . Vir fuit parci
ni virtutes . la
ſermonis , longæ orationis , nocteſque ducebat infomnes in Ecclefia ut plu
D
rimum abſorptus & extra ſe factus, coeleſtia contemplatus . Bis regendis
Fratribus præfe &tus ita diſcrete fecit , ut abſque ullius querela omnium ani 1
Mirabiliter die in Italiam reverti . Itineri præcincto , apparuit Dominus , & dixit : Ecce po
fcit linguamAra-
. fui verba mea in ore tuo : ad quæcumque mittam te , ibis , quæcumque
texit : quem ille bono ut eſſet animo, juſſit, prophetico more quatuor præ
nunciatis , primis felicibus , pofterioribus adverſis , priſtinæ dixit reſtituen
dum valetudini , ſecundo ad ſuæ Reipublicæ Principatum evehendum ,
tertio ante reditum in patriam decetſuros patrem , uxorem , & aliquot con
vide Marcell.de ſanguineos ; quarto carcerem & vincula paffurum . Ita quidem omnia juxta
Princip . Venetis
Du vaticinium Gentilis evenere : ex infirmitate convaluit , Dux Venetus crea NO
ce 696
tus eſt ; obiere , parens , conjux , conſanguinei; miſſus legatus in Germaniam
ad Imperatorem cum Joanne Gradonico , & Laurentio Celſo , dum regre
des .
Minorum .
237
omnia cohærere Gentilis narrationi, quem inter ſe per dies octo degentem
conſpexerunt omnes , eo ipfo tempore , quo patrem ſuum obiifle , ille retu
lit in Arabia .
ADDITIO » Hujus focius fuit aliquando , & familiaris amicus Pariſiis , frater Philip
PATRIS LUCA 19 pus Bruſſerius, nobili prognatus gente Saonenſi in Liguria, Clementi V.
WADDINGI .
Frater Philippus & JoanniXXII. ſummis Pontificibus carus : ſub quibus varias obivit lega
Bruſicrius . 2) tiones . In Syriam miſſus , at exploraret , qua vi & arte , recuperari pof
1
9 ſit urbs Hierofolymorum ,ampliffimam retulit Clementi V.rerum omnium
,, expeditioni neceſſariarum relationem , & locorum per quæ gradiendum
99 erat deſcriptionem . Scripſit quædam fui Ordinis Chronica , quæ adhuc
» non vidi , inſtruxitque Conventum Saonenſem copioſa bibliotheca , &
„ pretiofa fupellectile Eccleſiaſtica .
Ann . 1328.n.30 . XXII. Superius diximus , reprobatam a Joanne XXII . petitionem Phi
Denuo reproba- lippi de Majoricis , præmiffo prius maturo conſilio Cardinalium , in pleno
ppi Ma:
tur:Penil..petitio
joricen . Conſiſtorio , qua volebat fibi, omnibufque fibi adhæfuris concedi faculta
tem obſervandi Regulam fancti Franciſci , ad nudum ipfius litteræ fenſum ,
rejectis omnibus Pontificum declarationibus , feparata etiam hac nova Con
gregatione ab Ordinis unitate & obedientia . Id iterum impetrare a Bene
dicto aggreſſus , interceſſorem adhibuit Robertum Siciliæ Regem , de Pon
tifice , & Eccleſia optime meritum : cui tamen minime aſſentiendum multis
fciplinæ rudimenta . Mirabile ſane , & compaſſione fed & remedio dignum , in fine.
ut adeo peregrino feratur quis impulſu , quod ad nullum ex tor monaſticis ;
Inſtitutum , vitam ſuam componere poſſit , niſi novam ſibi normam effingat ;
& qui velint ſanctum Franciſcum ſectari, nullibi poſsint in tanta congrega
XXIV . Iſus nuper ad præfentiam noſtram pro parte Regia Venera Ex lil fecre, epo
M bilis frater nofter Paulus Epiſcopus Fulgin. Nobis regias 143 .
præfentavit litteras , per quas quamdam petitionem Philippi de Majoricis
infrafcriptam exaudiri pernos , & eidem Epiſcopo fuper exponendis nobis ex
parte Regia fidem petiit credulam regalis jerenitas adhiberi; quos quidem
Fpifcopum & litteras affectu folitæ benignitatis confideratione mittentis re
cepimus , có quæ ipfe continebant litteræ , ac idem Epiſcopus explicare vo
luit ,
240 Annales
retur dicta petitio , fie proculdubio turbarentur , quod ab Ordine predicto ,in .
quo diffenfiones , odia , & fchifmata nimis ha &tenus fufciture ſtuduit hoftis 1 541
humani generis , cu fufcitare continue non definet , pacis & caritatis unitas
exularet . Noſque qui religiones in vinculo pacis du caritatis tenemur , a
4
cupimus confovere , dici polemus , quod abfit , actores diſpationis & difcor 4
Quatnor religio- dic Minorum Ordinis fispradicti . Et ulterius cum per Sedem prædiétam , 1 4
nes mendicantes. approbatæ folum quatuor religiones mendicantes exiſtant, ſi concederetur
quod petitio prædicta fubjungit , effet quintam rcligionem concedere mendi
cantem , quod his temporibus fieri , ficut credimus , non expedit , neque decet .
Et nibilominus nos religionem eorumdem Fratrum Minorum approbatam per
Sedcm præfatam reprobare per conceffionem alterius videremur ; quod effet
inter Fratres feminare diſcordiam , abſque magnis , a gravibus periculis ,
)
ſcandalis , & difpendiis non fedandam . Et cum memoratus Philippus fubji!il
j
gat in petitione predicta , quod impedimenta funtinnumera , quibus ipfe, co 0
fui fequaces alii , nequerent diftam regulam profiteri litteraliter , & etiam
)
obſervare ; fi nos impedimenta tolleremus hujufmodi, notari poffemus forſitan 4
.
magis faucre religioni conſtituende de novo , quam alii ,ficut prætactum
fupe
rius, ab antiquis temporibus approbatæ , quod nequaquam rationi convenit
nec decentiæ congruit ſtatus noſtri . Sequeretur 27 fuper aliud fcandalum 1
a periculum nimis durum , quia multi Fratres , tain illius quam aliorum 1
Ordinum , dum a fuis Prælatis & fuperioribus , per viam debitæ correctionis,
1
vel alias fecundum eorumdem inſtituta Ordinum tangerentur, ad effugienditniz
11
correétionem & diſciplinam ſui Ordinis regularem , poffent , ficoncederetur
10
petita licentia , in fiarum animaruin difpendium , proprii Ordinis confit
fionem ở opprobrium , ad illum novum Ordinem fictitie , vel alius ſe tranſ
fer
Minorum .
241
ferre. Sicque multis , qui nunc etiam vix inftigante illo , qui ſaluti humana
invidct , refrenari valent a fuis inordinatis moribus feipfos decipiendi , co
evagandi dumnabiliter , materia per viam hujufmodi preparetur . Denique
quainquam præmiffa & alia multa , qua dici poffent circa hæc, non obſta
rent , adhuc tamen in perfonam difti Philippi non poffet decenter quod peti- IpfePhilippus fu
.
tur , a nobis & Sede præfata concedi. Notorium quidem eft , & per mundum
e
fic communiter , proh dolor ! divulgatum , quod nulla poteſi tergiverfation
celari , quod idem Philippus feite Beguinorum , per Sedem reprobatæ prædi
etam , in qua diverſi Beguini fecta Settatores ejufdem , reperti funt hæretici
manifeſti , promotor , defenſor , rector , en conſervator extitit , etiam poft
m
reprobationem prædictam , illam contra determinatione o declarationem
prudentiffimus, Deo devotus & Eccl2fia , non decet finceritatem tuam regiam ,
nec tuo honori expedit & faluti , ut in terris tuis homines aliqui dicta Sedi
rebelles , aut notati vel jufpečti de hærefi foveantur , vel quomodolibet tole .
rentur : fuper quo regaliscircumſpectio adhibere procuret quafumus diligen
tiam operofam . Porro cum præfatus Fpifcopus, fub commiſa ſibiper litteras
præfatas credentia nobis delečtabiliter duxerit exponendum , quod tu , fili
amantiſſime , fuper infirmitate , quam viſitante nos Domino , pridem paffui
mus , periculofà osc. Datum Avenione v1 . Idus Auguſti anno vi.
XXV . Circa hunc annum fundatus in Provincia Hungariæ ſanctæ Mariæ Conven. Sopro
A R G U M E N T U M.
Rex Armenorum Legatos mittit ad Pontificem , quos circa res fidei diligenter
inſtructos honorifice remittit Benedictus , Creantur aliquot Epiſcopi . Flo
rent viri docti . Propagatur Inſtitutum .
adhibitis poftea ſuppetiis , & miſſo integro libello errorum , quibus Arme
nos infestos effe ex teſtimonio bonorum virorum , & diſquiſitione librorum
Armenorum aperte conſtabat. Graviores triginta tres referunt ſcriptores ,
eoſque ut plurimum hauſiſſe a Jacobo Zanzalo , & Euchanio Mantacune ,
auctor eſt Nicephorus . Earumdem hæreſum catalogum miſit ad Catholicon Nicephor. lib.18.
Armenorum ad Archiepiſcopos fancti Thadæi , Tarſen . Navarren , & cap.53
vulli faciunt , ut præfertur , fed eis expulfis omnino , cam tenerent firmiter ,
utprafata Romana mater Ecclefia tenet eamdem , nequaquam adverfus eos
prevalerepoffentipfius hoftes fidei,etiamfi aliunde , quam a divina potentia
dextera , feipfis auxilium non haberent . Demum fatis videretur expediens,
acnobis eo dicta Sedi redderetur acceptum , fi præfati Prælati fuper prædi
111 . Udum ad audientiam noftri Apoftolatus extitit quorumdam fide Ibid. epiff.138.
D dignorum relatione productum , quod tam in majori quam in min
nori Armenia nonnulli deteftandi daw execrandi tenentur errores , & dogma
tizantur contra fidem Catholicam , quam tenet , docet , & prædicat facro
fancta Romana Ecclefia Materomnium fidelium eo magiſtra . Et licet nos
hujufmodi relatibus fidem ab initio nollemus credulam adhibere ; poftmodum
tamen ad credendum ea , mentem noftram difta quorumdam teftium , qui de
ftatu partium illarum plenam fe dicebant habere notitiam, compulerunt , fed
adhuc antequam præmiffis fidem vellemus plenariam adhibere , indagare vor
lentes plenius veritatem , per viam Inquiſitionis judicialis & folemnis mula
tos teftes , qui fimiliter fiatum , conditiones & obfervantias diftarum par
tium fe nolle dicebant , recipi fecimus & audiri, per quorum depofitiones
fideliter in fcriptis redactas , ac per libros quibus uti afferuntur Armeni ,
communiter coram nobis exhibitos de hujufmodi erroribus conſtitit evidenter .
Defiderantes itaquc errores eofdem , quibus decipiuntur , imo quod valde do
lendum eft, perimuntur anima , de illis partibuspenitus extirpari , teque
Frater ac tuos fubditos do Armenos quoslibet , qui ſe Chriſticolas profiten
tur , fic efe ac manere inclufos in ovili Dominico , cujus eft unus Paftor , ut
noſti , ac fortes a finceros perfiftere in fide Catbolica , quod lupus rapax in
viſibilis qui circuire non ceſſat, quos devoret , oves Dominicas extra illud re
perire nequiret , quomodolibet oberrantes ; fupradictos errores in quodam li
bello diſtincte fcriptos tibi mittimus præfentibus interclufos , ut ad eorum
extir
Annales
246
Fr. Nicol . Urbis IV . Conſtituti hoc anno Urbis Vicarius frater Nicolaus Zucii , quem
Vicarius .
diximus , ante biennium ad Epiſcopatum Affifiatem evectum : Inter curas
Ann.1339. n.2 .
multiplices xvii . Kalend . Maii, & in eadem Urbe Pænitentiarius Pontifi
Ex libo commun. cius frater Petrus de Saxo - ferrato . Epiſcopus Gaetanus in Regno Neapo
ep.440 .
Frater Antonius litano ad mare Tyrrhenum , per obitum Franciſci , frater Antonius de Ari
Epifcop.Gaetan. bandis de Valentia : Ad univerſalis Ecclefiæ vuur . Kalend . Junii . Epiſcopus
Petragoricenſis ſub Archiepiſcopo Burdegalen . per obitum Raymundi , Fra
Frater Guillelm . ter Guillelmus Aſtiæ prius Epiſcopus Aptenſis : Creditæ nobis diſpenſatio
Petragoricen.
nis Kalend. Octob. In neutra harum Eccleſiarum hujus Guillelmimeminit
Claudius Roberti . V. Flo
Minorum . 247
V. Floruerunt hoc tempore in Anglia frater Guillelmus Liſſejus vel fr.Guillelm .Lif
Liſſovius , aliis de Liſſo , a ſuis conſodalibus nominatus Doctor eximius , qui ſejus .
fæcundos , ſed ſermone incultos fcripfit commentarios in omnes ferme Pro - Pileus de ſcripto
phetas . Frater Gualterus Cattonus , vel Gathonus Conventus Norvicenſis Frater Gualter .
Catton.
alumnus , qui obmultiplicem rerum fcientiam , & eximias virtutes magnum
fibi nomen acquiſierat ; erat enim in omni tum humana , tum etiam divina
Philofophia verſatiſſimus . Avenionem vocatus , inftitutus eſt Pænitentia
rius Pontificius . Frater Thomas Straveshanus in Occidentalibus Angliæ Fr. Thom . Stra
partibus natus , Briſtolii initiatus , Oxonii ftuduit , & vir doctus evaſit præ- veshan .
fertim in explicanda facra fcriptura .
VI . Extra Ferrarienſis urbis mania humile erat Minorum domicilium , ConvFerrarien .
cujus obvia alias incidit mentio ; aliud vero Armanus Thadæus , & Falco- Ann.126.1.1.15
Rodul. fol.267
netus, vulgo dictus a Fontana, intra urbem conſtruxerunt , jactis hoc anno
menſe Junii Eccleſiz fundamentis a Dominis Ateſtinis · Anno autem
1
MCCCXLIV. Nicolaus Marchio Ferrariæ ſepultus eſt in dicta Eccleſia in facel
lo a ſe conſtructo . Auxerunt vel abfoluerunt Fratrum habitationem Rai
VIII. Virgo altera , Jacobina nomine , Mediolani prope portam Ver Mon. Mediol.
cellen . Monaſterium ſub fàncti Auguſtini regula , ſibi aliiſque virginibus hoc Gonz. in provin .
anno , annuente Roberto Vicecomite Ecclefiæ Mediolan . Archipresbytero , Mediolan. Miun , >
3.
Archiepiſcopo abſente , conſtruxit. Temporis decurſu cum vetuftate do
mus minaretur ruinam , & ſumma premerentur Sorores inopia , vidua nobi
lis Mediolanenſis Catarina reſtaurare Monaſterium promiſit, dummodo Mo
niales regulam primam fanctæ Claræ vellent profiteri . Illis annuentibus &
ai
s
248 Annale
ADDITIO Pontifex , matcrtere , qué ficut aſſeris , ipfum fundavit doo dotavit , ac Re
PATRIS Luca ginc Poloniæ genitricis twarum , corpora requiefcunt ,, Hoc anno Monaſte
WADDINGI .
Mon Panormit. rium inſigne Clariſſarum Panormi ante multos annos conditum , reſtau
9 ratum atque in ampliorem formam redactiun eft per Matthæum Sclafanum
99 Adriani Comitem , uti hæc infcripta carmina commemorant ,
Annus erat quartusDomini poft mille trecentos .
Triginta feptem , Ludovicus regna tenebat .
Hæc facra , Clara , Comes tibi templa Matthæus
De Sclafano proprii largus quæ fumptibus egit .
„ fuerat , eaque omnia tamquam vitio & contra vetera inſtituta peracta , ſuo
Sup.ad an.1337, » diplomate irritavit Avenione , nonis Maii , Pontificatus fui anno vii . ac ita
93 cia Lithuaniæ fcripſiſſe conftat . At fupra di&tum eft de quatuordecim Supo ad an.13333
» Martyribas Ordinis Vilnæ pafſis , & in cæmeterio ſanctæ Crucis tumula
sig tis , in quorum martyrii memoriam erecta Cruce cum epitaphio acta do
og cente , ſatis clare apparet quo tempore illi paſſi fuerint : fed triginta ſex
» alii paffi funt hoc anno MCCCXLI . üt afferit Martinus Baronius Jarosla-:
s vienfis , die xxiv .Maji : quamobrem eo ſcribendi modo Waddingus
s, videtur , non diftinxiffe , fed rem confundiſſe , & confufam non integram
% reddidiffe . Etenim cum ipſis triginta ſex quatuordecim primos com- in Fr.Marryres 36:
Lithuania
so plectitur , non aucto numero , Verſus autem relati a Waddingo non po
fterioribus triginta fex conveniunt , fed illis quatuordecim prioribus ,
*
AR
Minorum . 251
ARGUMENT U M.
anno die xxv . Aprilis , ex tibiæ dolore ſancto fine quievit . Vixit bono pu
m
blico Ecclefiæ , non privato confanguineoru , quos procul faciebat , fre Ejus virtutes ,
quenter obiiciens eis , qui parentum inſtillabant affe tum , illud Propheti
cum : Si mei non fuerint dominati , tunc immaculatus ero . Neminem ſuorum Pfal.18.14.
creavit Cardinalem , electis ad hanc dignitatem viris dumtaxat , quibus præ
clara ſuffragabantur merita . Bonos & doctos impenſe diligebat , malos vi
ciſlim ac fceleratos odio habebat . Omnium religionum reformationem
aggreſſus , haud ita feliciter abſolvit , præfcriptis quibuſdam legibus , alias Angeles Roll
bonis , quæ facilius concipiuntur , quam obſerventur . Omnes Eccleſiæ ſtatus tionem non adeo
peculiaribus innituntur principiis , quæ ſi Princeps everterit , vel his ad- feliciter abſolvit
verſam præſcripſerit methodum , non reformabit diffoluta , fed nutantia
diſſolvet. Benedictus inter hos pios cogitatus reſtituendæ diſciplinæ , &
Tom.VII. Ii 2 CLE
Annales
252
I 2
fuperna detur cffe rebus, mutentur a varientur creaturarum conditiones
ſtatus, aliaque gratiarum munera ineffabili providentia difpenfentur ,
humani non capiunt intellectus ; ſupernus namque conditor in omnipotentia
fua mirabilis, dixit ou illico fačta funt , & quæ ipfe voluit funt creata , co
perfectam habens, tamquam ille qui cuncta palmo concludit , ad fingula pa
teftatem , quandoque facit fortem ex debili, e nonnumquam ponit humiles
in ſublimi,acfacrofanétam Ecclefiam Catholicam , quam ſibicaritatisinſepa
rabilis dulcedine copulavit , falubriter dirigit & gubernat . Nuper fiquidem
felicis recordationis Benedicto Papa XII. Prædeceffore noſtro , de præfenti
valle miferiæ ad manſones æthereas , ut firmiter creditur , ficut Altiffimo pla
cuit evocato , Venerabiles Fratres noſtri Epiſcopi , Presbyteri , & Diaconi
fanéta Romanæ Ecclefia Cardinales , de quorum numero tunc eramus , pro
futura fubftitutione Romani Pontificis convenientes in unum , post aliqualis
tractatus examen fuper hoc habitum , fancti Spiritus, ut moris eft, gratia
invocata , quaſi per inſpirationem ipfius, in nos , ficut divina Clementia plan
cuit , vota fua concorditer direxerunt , nos ad confcendendam ſpeculam Apo
ſtolici culminis, & fubeundum graviffimam totius orbis regiminis farcinam
eligentes. Verum cum ad tantæ dignitatis apicem obftuperemus affumi, co
quod impotentia noſtra humeri ad tantum onus nonfufficerentſupportardum ;
tamdem ſperantesin illo , qui reddit fuave jugum fuum , bonus leve , illa
portantibus patienter , ad ipforum Fratrum inftantiam votis acquievimus
eorum , a colla noſtra fubmifimus humiliter jugo Apoſtolicæ fervitutis , eo
ſubſequenter benedictionis & coronationis nofira folemnia , juxta morem in
perfonis felicis memoria Romanorum Pontificum , predeceſſorum noſtrorum ,
bactenus obfervatum , fufcepimus , ad gratiarum fontem , de cujus fufcipiunt
plenitudine univerfi ; paſtoris videlicet æterni clementiam , in humilitatis
Spiritu recurrentes, ut ipfe non juxta meritorum noſtrorum exigentiam , fed
fecundum fuæfuperabundantiam pietatis, debilitat inoſtræ ſic tribuat roboris
fulcimentum , quod fufceptum onusad laudem fui nominis, Ecclefie univerſalis
honorem ftatum , falutem & tranquillitatem fidelium ,ipfo cooperante, de
ferre , ac in populis follicitudini noſtra creditis , quarumlibet diffenfionum ex
eis amputata materia , miniſtrare bonum pacis, ad quod noſtra principaliter
afpirat intentio , valeamus . Sollicitudine itaque publice adminiſtrationis
affumpta , & plena de vobis concepta fiducia , quod ad ſupportandum tanti
öneris molem , in caritate illius , qui vos vocavit in partem hujufmodi miniſte
rii, fideles eritis adjutores , Univerſitatem veſtram rogamus totis in Chriſto
affectibus , & monemus, quatenus imbecillitatem noftrum ad tantum onus
Jupportandum , apud Deum ſpecialibus ou devotis orationibus, ac facrispre
cationibus effundendis , per vos do fubditos veftros, ad largitorem bonorum
o gratiarum omnium recurrentes , ipfius pro nobis mifericordiam imploretis,
ut ipfe qui nos , licet immeritos , ad Ecclefiæ fan &tæ fuæ regimen , ut pradici
tur , evocavit, per beneplacita voluntatis fuæ , inviam pacis dirigat grellus
no
Minorum . 253
noſtros , &
favorem nobis tribuat pictatis fuæque
, benignitatis dignetur ani
mum dare placabilem , do hujufmodi defiderium cordis noſtri adreformandam
pacem o concordiam inter fideles ipfos , quos pacis æmulus, incentor malo
rum omnium , guerrarum , turbinibusdiutius, proh dolor ! laceffit, implere
de fua clementia velit confueta : ita quod ex laboribus noftris , eo incrementum
defupèr largiente , Regnis quies opulenta proveniat , pax animis , do concora
dia populis , do moribus diſciplina . Vos autem gregi Dominico vobis com
miffo , in quo vos diſpenfatio divina confituit , debitum officii paſtoralis fic
diligenter exolvite ;ut cum Princeps Paſtorum commiffa quæfiturus advenerit,
dignam ei poffitis reddere rationem . Ceterum de nobis indubitatam volumus
vos tenere fiduciam , quod fingulos veſtrum tamquam principalia membra Ec
clefiaftici corporis ,in quantum Dominus dederit , opportunis curabimusfulcire
præfidiis, do fraternis honoribus prævenire. Ceterum cum portitores hujuf
modi litterarum , importuni quandoque confueverint exiftere; ad munerapo
ftulanda , do diverſis modis aliis onerofit ; volumus quod latoripræfentium ,
præter neceffaria nibil penitus tribuatis ,ſed quod ipfi noftri perceptione præ
mii fintcontenti, quibus congrueintendimus, pro eorumlaboribusrefponderi.
Datum Avenione xii . Kalend . Junii anno I.
cha
254 Annales
tan. & . prioris Ecclefiæ , cui poteſtatem fecit diſpenſandi cum Petro Luſignano
admini:
Hugonis Regis Cyprii filio , ut in matrimonium affumeret Ecchinam Rupini C
Mon. MSS. Ero tri in Monte Erfordienſi, Ordinis ſancti Benedicti , mihi hæc verba tranſ
forden . , miffa ſint . Anno MCCCXLII . Minorita factus eſt Archiepiſcopus Magde TE
„ burgenſis: homo erat perdoctus , ſed cum Romam proficiſcitur , anno
& medio captivus tenetur , ac taidem mortuus , per Fratres Franciſca
ciæ Aquitaniæ , virum dotum , qui poftea electus eſt in proximis comitiis
Generalis Miniſter , & ab Innocentio VI . ex Archiepifcopo Ravennate
creatus eft S. R. E. Card. Multam ei impertiit Clemens circa abſolutum
Ordinis regimen poteſtatem .
VII . Hoc anno circa feſtum fancti Joannis Baptiſtæ , glorioſum marty
rium ſubjerunt in Civitate Armalech, Vicariæ Tartariæ , frater Richardus de MartyresMinori
Burgundia , Epiſcopus ejuſdem urbis ; frater Franciſcus de Alexandria, vir
notæ pietatis & virtutis ; frater Rayinundus Ruffi de Alexandria ; frater
Pafchalis de Hiſpania , & urbe victoria , facerdotes : frater Petrus Martelli
de Provincia ; & frater Laurentius de Alexandria , lajci ſive converſi ; ac Piſan.confor.8.
demum Magiſter Joannes de India niger corpore , five Æthiops colorester- Reduil.fol.123,
tii Ordinis fancti Franciſci, Fratrum opera ad fidem converſus , qui interpre- Marc.cit.c.4s.
tem agebat Archiepiſcopi Cambalienſis . Horum pafſionem rejiciunt Piſa
nus & Rodulphus in annum mcccxl . fed Chronica antiqua , Marianus &
Marcus Ulyſſiponenſis , hoc ipſo paſſos recenſent in hunc modum . Libera
verat mirabiliter frater Franciſcus de Alexandria illius religionis Impera- Fr.Franc.de Alc
torem , a peſtilenti cancro & fiſtula , qua de cauſa tanta prævaluit in aula
xandria mirabi
liter curat Impe
auctoritate , ut magna quæque ejus conſilio dirigerentur , eumque patrem tatorem Tartaro
fuum Imperator nuncuparet, & demum tradiderit ei filium ſuum ſeptennem rum.
baptizandum & in fide inftruendum , quem ille Joannem appellavit . Pro
ſpere omnia circa Chriſtianos fiebant, & augebatur quotidie numerus creden
tium . Paululum tamen duravit hæc felicitas , ſublato e medio Imperatore ,
venenata potione , dum iret venatum , occiſis etiam liberis quatuor , atque benigno fuccedit
Imperium invadente Aliſolda Imperialis proſapiæ , fed profeffionis Sarrace- alius impius .
nicæ , & inſtituti religioſi, viro impio atque crudeli .
VIII . Statim ut Imperium obtinuit ,monitus Fratrum doctrina multos a Minoritas ſex
Mahomethana ad Chriſtianam fidem defecifle,trino edicto præcepit ut Chri- occidit.
ſtiani omnes Mahometiſmum profiterentur , fin aliter interimerentur .
Comprehenſi ſtatim Fratres dum veram fidem abnegare nollent , in publi
cum producti , uno omnes fune ligati traditi ſunt populari inſolentiæ · Ala
pis affecti , fuſtibus cæſi , ſputis maculati, cultellis puncti , nafo & auribus
abſciſſis , tamdem capite plexi , illuſtre fidei teſtimonium præbuerunt . His
acceſſit , gloriofo excitatus exemplo , Guillelmus Mutinenſis mercator Ja- Gullel.Mutinen .
nuenſis , conſtanter pro Chriſto mortem perpellus. Reliqui Chriſtiani par- Etmultos Chri
tim fuga dilapſi, partim tormentis ceſſerunt ; alii carceres & inedias longo ftianos.
tempore pertulerunt. Neque his malis exſaturata feritas barbarica , irruit ipſe tamdem ma
le perit •
quidquid erat tenuis fupelle & tilis , rapuit , & do
in Fratrum habitaculum ;
mum incendit . Attamen Deus , ultionum Dominus , mortem ſuorum fer
vorum non reliquit inultam , ſed fecit vindictam injuriam patientibus , ex
citavitque alterius tyranni fpiritum , qui Aliſoldam crudeli & barbaro more
occi
les
256 Anna
Ejus epiftola ad X. Overit veſtra Sanctitas , Patres dileétiffimi, quod cum e' vobis re
conſodales Hir. ce
N
panos :
fumus , ufque ad Avenioncm . Inde Generalis reverendi benedi&tione , ivimus
* Latine navis ad Indulgentiam Affifii ; & post Venetiis aſcendentes quamdam carracam ,
oneraria .
tranfivimus per mare Adriaticum , o poft, per mare Ponticum ad finiftram
admittentes Sclavoniam , ad dexteram Turquiam , applicuimus Græciam ,
eſt .Ego vero volebam ſecum ire , fed confilio habito , prius volui linguam 1
terræ illius addifccre , do per Dei gratiam addidici linguam Chamanicam , 1
a litteram Viguricam , qua quidem lingua e littera utuntur communiter , 1
tiam , fæpius prædicavi fine interprete verbum Dei tam Sarracenis , quam
etiam Chriſtianis , fchifmaticis , hæreticis : & habul mandatam a Vicario
meo , quod procedebat , quod viſa littera , in meritum obedientiæ falutaris ,
perficerem peregrinationem , quam cæperam . Cum jam ultra annum demora
Vide ann . 1334• tus fuiffem in predicta Sarray , civitate Sarracenorum Imperii Tartarorum ,
# .4. & feqq . in Vicaria Aquilonari, ubi ante annum tcrtium quidam frater nofter Stepha
Perfarum ; quæ civitasalio nomine vocatur Hus; ubi efi corpus beati Job. 123–
de
Minorum .
257
nem . Quapropter magnam traxi moram inter Sarracenas , quibus per dies rum •
plurimos prædicavi manifeſte o aperte nomen Jefu Chriſti , a ejus Evange
lium ; & falfi eorum prophetæ deceptiones , falfitates , cæcitates explican
do , detegendo , a publica e alta voce latratus eorum confundendo , confi
denſque in Domino noftro Jefu Chrifto modicum eos timebam , Spiritu ſancto
confortante o illuminante : ubi ipfi obſervantes coram eorum Meſquita * me * Fanum , Sarra.
cenorum
poſuerunt in Pafchate eorum , ad quam Meſquitam , propter Pafcha de di
verſis partibus quamplures funt congregati Cadini , id eſt , Epiſcopi eoruin ,
Taliſimani 1. Sacerdotes ipforum congregati , cum quibus Spiritu ſancto do
cente, de divinis o de falfo fua Alchoranog do doctrina diſputavi per dies xxv .
in eodem loco , fcilicet coram januis Meſquitæ : ita ut femel in die panem cum
aqua vix comedere valebam . Sed Deo tribuente, fančta Trinitas revelata do
prædicata
fuit , o ad ultimum per ipfos etfireluctantes conceffa ; eo gratias
omnipotenti Deo , victoriam in omnibus habui , ad laudem e honorem Jefu
Chriſti, cu fancta Matris Ecclefiæ : ubi filii diaboli me muneribus tentave
runt , promittentes fæminas , virgines , aurum du argentum , poleffiones ,
equos du boves a cow alia quæque delectabilia hujus mundi , ut me pcrverterent,
Sed me omnes fuas promiſiones omnibusmodis ſpernentem , per duos dies la
pidaverunt , ignem
faciei & pedibus meis appofuerunt , barbam meam extra
xerunt , contumelias , vituperia , di opprobria quam plurima & diu intule
runt . Deus fcit , qui eſt benedi&tus, per quem ego pauper ſum , gaudens de
exultans in Domino Jeſu Chriſto, quia fua pietate admirabili dignusfui
talia pati pro nomine ejus . in Armalech civitatem22
Ecce gratisſe duétus fum
in medio ipforum Medorum , in Vicaria Catay , & fic incipiens ab Urganth ,
qua eft civitas ultima Perſarum Tartarorum , uſque ad Armalech , per
viam quinque menfium moram geffi inter Sarracenos folus, verbo, & exemplo,
Bu habitu publice nomen Jefu Chrifti portando: a quibus fæpe toxicum recepi,
in dquis pofitus fui; percuffiones o alia , qua littera non continet , paffus
fum : fed Deo gratias in omnibus reddo , quia majora horum expe &to prono
mine ejus pati, in remiffionem meorum peccatorum , ut fecurus vadam ad
Regnum cælorum pietate divina, Amen . Valete in Domino Jefu Chriſto , a
crate pro me , & pro his , quiperegrinationem intendunt facere , vel faciunt:
quia Deo mediante , hæc peregrinatio utilis eſt adprofeftum & fructum ani
marum multarum , o non curetis me videre , nifi in iftis partibus , vel in
Paradiſo , ubi eſt requies , confolatio , & viſitatio , hæreditas noſtra , Domi
nus noſter Jeſus Chriſtus . Et quia ipfe dixit , ubicumque fuerit prædicatumn Marc. 14. 8
XI . Magnus erat ſub hoc tempore in Tartaria Chriftianorum numerus , Cbron . antiq .
& frequentes Fratrum miſfiones , quorum & domicilia multa , & opinio ma- Marian. cis.
Tom . VII. Kk gna ,
les
258 Anna
Multa habebang gna . Habebant domum profe magni Chami palatium , & conveſcebantur
Minores
lia in donici ei, a quibus etiam dum iret cubitun , volebat benedici. In magna Tarta
ria , prope regionem Millefcorte plura habebant donticilia , in civitate Sei
tin aliud , in Armalech alterum quod Aliſolda , uti diximus , deftruxit; in
Iberia duo immobilia , & quinque ad tentorii modum mobilia ; in Taurifio
duo ; in Maſſerica alia duo, & alibi plura . Horum numerum auxerunt , &
Fr. Joannes Flo- Fratribus majorem advexerunt opinionem frater Joannes de Florentia , &
tentinus fervens focii . Legati niſfi a Benedicto ad magnum Chamum Imperatorem , qui a
prædicator inter
Tartatos , Principibus Orientis honorifice habiti , pervenerunt hoc anno ad civitatem
Cambalienſem . Ita prudenter & modefte egerunt, ut fummam invenerint
gratiam in Principis conſpectu , & novo edicto licentiam fecerit fidem
torem coeli & terræ digne adorarent . Gentiles furiofo impetu comprehen
ſum ad Ducem Livoniæ pertraxerunt; in cujus etiain conſpectu conſtanter
& fervide veram Chriſti fidem dignis extulit elogiis . Dux crudeli morte
eum plecti præcepit ; fed dum audivit focium fupereffe, ad fe vocatum in
terrogavit qua de cauſa ad illam urbem venerit ? Cui frater Martinus : Ut
tibi , tuoque populo aberranti viam monftremus falutis . Ira incenſus Dux
hunc præcepit in carcerem detrudi , & focium occidi . Ductus itaque Ulri
cus extra urbem prædicare non deſtitit veram Chrifti fidem , & idololatras
ſuæ cæcitatis arguere , donec minutim coeſis manibus , auribus & naſo re
fectis , ſub opaca arbore ad fluminis ripam alligarunt . Hic illudentes dice
bant : Vis frater manducare ? quibus ille , cibinon fcror defiderio ; attamen
fi Domino mco placuiſſet, potuiſſet mihi exhibcre ex Hujus fluminis piſcecibum
bene præparatum að faturitatem . Res mira ! ut dixit ftatim apparuit ſuper
kr. Uitici fides gramen ad pedes ejus magnus & delicatus piſcis , coctus , & bene conditus.
Minorum .
259
XIII . Fratrem Martinum fecit Dux crudeliffimis cruciari tormentis Ft. Martinus og
ciditur
in quibus tamen conſtanter Chriſtum confeflus , paganiſmum execrabatur.
Inter alios cruciatus ille fuit horribilis , quo fubtile fericum velum deglu
tire fecerunt , deinde violenter retraxerunt , evulſis fimul inteftinis . Sed
dum nullis artibus aut poenis ejus conftantiam labefactare poſſet , juſſit ſu
ſpendi , & corpus feris , canibuſque projici diſcerpendum . Sed fefellit eum
fpes , non fuit enim canis aut fera ulla beſtia , quæ facrum corpus auderet
attingere . Quare poſt aliquot dies quædam Ducis foror Chriſtiana , fed &
religioſa ſchiſmatica , in quodam ſuo Monafterio juſſit tumulari.
XIV . Alii ab his exiſtimandi ſunt martyres quinque , quos in eadem
Præcipuo , qui reliquorum pilom
civitate ſimili fere exitu paſſos refert Piſanus. Ruſia . in
Vicar. comfees
Al ii martyres
erat Guardianus , ait , amputatas manus & pedes , abſciſſamque capitis par
tem ſuperiorem , atque ita ferme mortuum cymbæ abſque ullo remige impo- ci quinque Livoni
ſitum per ducenta milliaria Germanica perveniſſe ad terras Cruciferorum ,
ſtatimque in eorum conſpectu expiralſe. Alii quatuor fidem prædicantes
gladio ſunt perempti ,
XV . Obiit hoc anno xv11 . Kalend . Auguſti Viſſegradi magnum Fran Moritur Carolus
ciſcani ſodalitii columen , Carolus Hungariæ Rex , cui regnum decreviſſe. Rex Hungariz .
& ſtabiliiſſe fratrem Gentilem de Monteflorum Cardinalem Minoritam, alias Bonfir : deco 2.
enarravimus . Vices ille Minoritis affectu & frequenti beneficio rependit , Ann.1308.Holly
nihil quod ad illorum incrementum aut honorem fpectabat , prætermittens:
cujus corpus inſigni pompa Albam delatum , in D. Stephani Baſilica recondi
tum eſt . Eliſabetha uxor , Caſimiri Regis Poloniæ foror , marito defuncto , Elifabetha uxor ,
pia fæmina tertii
ſe totam pietatis operibus , & tertio ſancti Franciſci Inſtituto addixit , cujus Ordinis
S. Frans
pietatem & ſanctitatem multi deprædicant . Simon de Keza , ejus gentis ciſci .
hiſtoricus , nullo tempore a virtutibus infectandis deftitiſſe ; pauperibus & Marian. cilah
Marcus citat.
egenis fuis manibus largas diſtribuiſſe eleemofynas , Eccleſias holofericis ,
ditiſſimiſque paramentis , calicibus, argenteiſque miniſterialibus, corpora
libus , aliiſque linteaminibus a ſemetipſa contextis , decoraſſe affirmat . Præ
ter alia Minoribus extructa , Budæ inſigne Clariffarum Monaſterium condi
dit , in quo magnifico conditur ſepulcro . Bonfinius eam multis elogiis com
mendat , & pientiffimam foeminam , matronarum decus unicum , prudentiæ ac
fanctitatis exemplar appellat .
XVI . Defuncto Carolo marito , anno infequenti viſendi filii Andrea
deſignati Regis Neapolitani, Joannæ Reginæ haud felicis mariti , & inviſen
dæ Urbis Romæ deſiderio æque impulſam , refert prædictus auctor , magno
que facrorum hominum , heroum , & matronarum comitatu Neapolim venif- Neapolim , dein
fe , & deinde egreffam cum delecta optimatum manu Romam contendiffe , ficiſcicur .
admiratoſque populos non tam ornatiſſimum comitatum , quam fapientiffi
mæ Reginæ ſanctitatem Religioſam ( inquit ) matronam intuentur , quæ
numquam orando ceſſabat , & cunctis rogatoribus, miſerabilibuſque homi
nibus , inter eundum profuſas eleemofynas erogabat . Augebat decorem
1 conjuncta cum venuftate fanctitas , quod ardentiſtimam a cunctis ſpectatori
bus reverentiam exigebat . Jam omnium in ſe ora converterat , ac digne
prævenerari coepta , alteram Sabam Reginam hanc eſſe omnes prædica
bant . Totum illud iter orando tranſegit . Quum ad tertium lapidem Urbem
appropinquaſſet , univerſuspopulus , & ſenatorum , ac facerdotum ordo in
ejus occurſum effunditur , optimates Urbis , & in primo Urſini , & Co
lumnenſes , certatim ad officium properarunt . Urbem ingreſſa, fauſtiſſimis
paſſim acclamationibus a Romanismulieribusconſalutata , a plebe ubique ,
Reginæ Hungariæ feliciter , Andreæ Regis pientiſfimæ parenti feliciter ,ma
Tom . VII. Kk 2 tro
260 Annales
Robertus &San. riam , grave monumentum fub finem hujus anni exaratum , quo prædictuin
cia Siciliæ Reges Robertum , & Sanciam Reginam refert Pontifex , obtinuiſte à Soldano
obtinent pro mi- Ægypti magnis ſumptibus, & laboribus multis facultatem ut Fratres Mino 7
da Hierofoly: res commorari poſſent intra Eccleſiam ſancti Sepulchri in Civitate fancta
morum • Hieroſolymorum ; & in facro monte Sion eiſdem extruxiſſe Monaſterium 2
pro convictu duodecim Fratrum , quibus obſequio trium miniftrorum præ
dicti Reges omnia abunde ſuppeditabant. Deinde ipfi Regi, Reginæ , eo
rumque fuccefforibus auctoritatem impertit, prædictos miniſtros deputandi , d
a ia , pro
atque allia , pro conſervandis fanctiſſimis locis diſponendi . Eadem ferme re
petit in alio diplomate ad Miniſtrum Generalem , & Provinciæ terræ laboris , d
quibus injungit ut pios & devotos Fratres ad horum locorum incolatum 1
tranſmittant . Ipſa diplomata tamquam fundamenta prima & potiora , quibus 2
innititur jus poffefforium Minoritarum in prædicta loca ; & quæ maximam
lucem afferunt hiſtoria Hierofolymitanæ rerum Franciſcanarum hic fubne
timus .
cia folemniter celebrare , & jam certi Frutres dicti Ordinis a &tualiter funt
ibidem , eu quod nihilominus idem Soldanus cænaculum Domini , du cappel
lam , in qua Apoftolis Spiritus fanétus apparuit, & aliam capellam , in qua
Chriſtus , beato Thoma preſente , pof reſurrectionem fuam Apoftolis les
oftendit , Regi & Reginæ conceffit eifdem , quodque ipſa Regina locum adi
ficavit ibidem pro dictis Fratribus , jam eft diu , ubiduodecim Fratres difti
Ordinis continue tenere intendit, ad divinum obfequium in fepulcro , & aliis
prædictis locis facratiffimis impendendum , ac tres perſonas ſeculares etiam ,
quæ ipfis Fratribus ferviant ou neceffaria adminiſtrent . Quare præfata Ren
gina nobis humiliter fupplicavit , ut dicto Regi fibi ac fuccefforibus eo
rumdem in perpetuum , quod ipfi & difti fuccefforeshujufmodi tres perſonas
feculares eligere , ipfafque illuc nunc o in pofterum , quoties opusfucrit ,
mittere , ac proviſionem pro Fratribus , perfonis fecularibus prædictis
neceffaria annis fingulis deſtinare valeant , autoritate Apoftolica concedere
dignaremur . Nos igitur tam pium , tamque laudabile opus , apud Deum me
ritorium , commendabile apud homines , confovere , illudque profequi fa
voribus Apoftolicis intendentes , hujufmodi füpplicationibus inclinati, pre
fatis Regi , o Regina , ac eorum fuccefforibus in perpetuum , ut hujufmodi
tres perſonas feculares ad miniſtrandum di & tis duodecim Fratribus Minori
bus ad ferviendum in Ecclefia Sepulcri , cænaculo , e capellis prædictis , ut
præmittitur , deputandis , neceffaria ibidem nunc & in pofterum , quoties
opus fuerit eligere , ipfoſque illuc mittere , necnon præter ipfas tres , duas
perſonas ad partes illas cum proviſione e neceſſariis pro Fratribus ego
alias
ſecularibus antedictis , annis fingulis deftinare. Ita tamen , quod ipfæ duæ
perfona alia mercimonia , vel alia probibita ad partes illas, fub hujufmodi
proviſionis prætextu non deferant, feu deferri faciant, prohibitionibus , do
proceffibus Apoftolicis , quafcumque pænas to fententias continentibus , in
contrarium editis , nequaquam obftantibus , auctoritate Apoſtolica tenores
præfentium indulgemus . Volentes o eiſdem duodecim Fratribus auctoritate
concedentes eadem , ut cum aliquem , vel aliquos de dićtis tribus perfonis fe
cularibus mori , vel alias deficere quoquo modo contigerit , poffint loco dece
dentium feu deficientium alium vel alios fubrogare , donec per Regem do Re
ginam , aut fucceffores prædictos , alius , vel alii , ad partes illas loco eorum
dem decedentium feu deficientium fuerint deſtinati . Nulli ergo , cc. noftra
conceffionis o voluntatis, cc . Datum Aven . xi . Kalend. Decemb. anno prin
mo .
XIX . Ratias agimus gratiarum omnium largitori , eique dignas lau- Ibido cpift. 1839.
pellam , in qua Apoftolis Spiritus fan &tus apparvit , & aliam capellam in 1
qua Christus , beato Thoma præfente , postreſurrectionem fuam Apoftolis ſe
oftendit , Regi & Reginæ conceſſit eiſdem . Quodque ipſa Regina locum adifi
cavit in monte Sion , infra quem cænaculum , & di ta capella fita fore no 0
fcuntur , pro dićtis Fratribus jam eſt diu , ubi duodecim Fratres dičti Ordi
nis fumptibus propriis continue tenere intendit , ad divinum obfequium in fea
pulcro aliis predictis locis facratiſſimis impendendum , ac tres perſonas F
ſeculares etiam , quæ ipfis Fratribus ferviant ; o neceffaria adminiſtrent.
Quare
, præfata Regina nobis humiliter fupplicavit , ut ad hoc quod ejufdem
Regis , & fua pia in hac
parte devotio impleatur , eiſdem locisfacratiffimis 9
de devotis Fratribus do fervitoribus idoneis , ufque ad dittum numerum pro
videri auctoritate Apoftolica mandaremus . Nos itaque di&torum Regis do Re
gina pium d laudabile propofitum , ac intentionem devotam dignis in De
mino laudibus commendantes , acvolentes eorum votis com defideriis annuere
favorabiliter in hac parte , vobis eu cuilibet veſtrum , vocandi nunc , & in pom
sterum ad veſtram præfentiam auctoritate Apoſtolica , ad requiſitionem ditto.
rum Regis do Regina , vel alicujus eorum , aut fuccefforum fuorum , de conf (
lio ſeniorum diéti Ordinis , Fratres idoneos du devotos de toto Ordine ufque ad re
videritis expect
prafatum numerum , de quibus conſiderata qualitate negotii , C
dire , cu eos ad ferviendum in divinis tam in Ecclefia ditti Sepulcri Dominici,
1
quam in facro cænaculo , capellis prædiftis , habita prius informatione de )
conditione Fratrum ipforum , quos vocaveritis , a Miniftris Provincial
ibus 0
dieti Ordinis , unde Fratres ipfi pro tempore affumentur deputandi , eofque ad
partes illas etiam deſtinandi , ac etiam alios ipfis , cum aliqui ex eis defue
rint , totiens , quotiens , cxpedierit , fubrogandi , ac eis dandi licentium
ibidem commorandi. Contradictores quoque per cenfuram Ecclefiaftic
am , ap
pellatione poſtpofita , compefcendi. Non obſtantibus quibufcumq
ue prohibitio n
nibus Apoſtolicis , feu Statutis ejufdem Ordinis contrariis , juramento , con
firmatione Apostolica , vel quacumque firmitate alia roboratis : ſeu ſi ali
quibus communiter vel diviſim a Sede Apoſtolica fit indultum , quod interdici,
ſuſpendi, vel excommunicari non poffint per litteras Apoftolicas , non facien, 1 C
tes plenam a expreſam , ac de verbo ad verbum , de indulto hujufmod men
i
tionem , plenam e liberam tenore præfentium concedimus poteftatem . Vo th
lentes , ut ipfi Fratres taliter deputandi, fint, poſtquam fuerint ultra mare, S
fub obedientia & regimine Guardiani , e Fratrum dictiOrdinis montis Sion , ri
prout ad ſuum ſpectat officium , & Miniſtri Provincia Terra Sancta . Datum
2
Avenione xl . Kalend . Decembris anno primo.
1
d
XX . Ex his monumentis aperte conſtat, valde decipieos, qui confirma
tionem horuin locorum urbis Hieroſolymorum tribuunt Clementi V. & ſub
ejus Pontificatu , a Roberto & Sancia conſtructa fuiſſe recenſent . Etenim
Quando obrio præterquam quod contrarium manifeſte probent hæc diplomata in regefto
nuerunt Reges Si. Vaticano exſcripta , quorum ipſa originaria inſtrumenta ſub plumbo penes
ciliæ locaHiero
ſolymorum . me ſunt , inſculpto nomine Clementis VI. bi Reges ſub Clemente V. adhuc
regnare non coeperant . Difficilior eft quæſtio , quando hæc loca pii Reges
obtinuerint ? vel quo certo anno Fratres primum illuc perrexerint ? Olim
aamque referunt Bullæ, obtenta hæc loca a Sultano , & jamdiu Cænobium
mon
Minorum , 263
montis Sion a Regina ædificatum fuiſſe , & jam certos fratres ibidem actua
liter commorari ; quæ omnia probant , aliquamdiu ante hunc annuin obten
tam fuiffe prædictam facultatem a Sultano , extru tum etiam Conventum
montis Sion , & amandatos Fratres , qui illic habitarent . Si conjecturis ,
jiſque probabilibus , uti licet , ego judicaverim inchoatum cum Sultano hu
Num.19 .
jus reitractatum ſub annum mcccxxxIII. quo diximus , Rogerium Guarini
Aquitanum in Armeniam proficiſcentem ad Sultanum declinale , & ab eo
obtinuifle facultatem Minoritarum habitacula in Terra ſancti extruendi : &
pulcriobtinuiffe a Sultano ante annum mcccv . & fub illo ipſo anno eorum
poſſeſſionem vel receptionem confirmatam fuiſſe a Clemente V. Qu0 ſup
poſito, conftare non poterat , quod de Rogerio affirmant . Conantur autem
hæc conciliare levi opinatione dicentes ; quod fortaſſis obtinuerit locum
Bethlehemiticum , non tamen Hierofolymitana jamdudum obtenta ; fed ph
ſterior eſt receptio & extructio loci Bethlehemitici : neque enim in Bullis
Clementis VI . hujus loci fit mentio ; & nos alias monuimus craſſum hunc ef- Ann. 1305. 8. 9.
fe errorem de obtentis locis Hierofolymitanis ſub Clemente V. Bene ergo
conveniunt narratio bullarum Apoſtolicarum , & hiſtoria Chronicorum anti
quorum , ut tunc obtenta ſint hæc loca a fratçe Rogerio , fed interveniente
poftea auctoritate , & ſumptibus Regum Siciliæ omnia in meliorem & fir
miorem ordinein ſint redacta .
XXI . Hæc autem duo præcipualoca cuſtodiæ Terræ ſancte , a Regibus
Siculis obtenta perpetuo conſervarunt, & retinuerunt Minoritæ , donec
circa annum mdl. uti habet Gonzaga , live MDXLI uti fcribit Chriſtianus Gonza. deConv.
Adrichomius , five verius , uti narrat bulla Pii IV . anno molix . Cænobium Monision ;
montis Sion ,alio ſub nomine ſancti Salvatoris oportuit hac de cauſa commu- atro Terre ſan .
tare . Fuerunt , qui tunc Turcarum Imperatori concepto in Fratres odio , fale
the verbo
m n.baHieru
& invidia ſtimulati , fuggererent in eorum Conventu , velEccleſia , ſepul
cruin elle Davidis Regis, in eo pretiofum latitare thefaurum , in agiſque de los endodeperdi
cere , ut locus tanti Regis memoria celebris , potius Maho.netano , quum tis Sion .
Chriſtiano cultui deſerviret. Pullis itaque ex illo loco Fratribus, deſigna- 1o móre"pera ita
tum eft aliud intra urbis mäenia vetuſtum domicilium ,ſeuMonaſterium fancti myfteria
Salvatoris , in quo nunc Fratres commorantur . Vehementer doluit univer
ſum fodalitium ad primi loci jaturam ; ibi enim in illo monte , ejuſque ,
ambitu , Chriſtus Dominus diſcipulorum pedes lavit ; illic peracta coena
legali, venerandum Euchariſtiæ Sacramentum inſtituit ; Thomæ, reliquiſque
diſcipulis poft reſurrectionem manifeftus apparuit ; Spiritus ſunctus ſuper
Apoſtolos deſcendit; ab eiſdem Matthias forte fuit in Collegium Apolto
licun adoptatus ; Jacobus Minor Hieroſolymorum Epiſcopus creatus ; beat.2
Virgo ab Aſcenſione ſui filii ad mortem uſque , & in coelos Aſſumptionem
permanſit. Illic prima Chriſtianorum congregatio & Ecclefia inſtituti elt ;
illic beatus Joannes Evangeliſta ſacroſanctum Corporis Chriſti facrificium
coram beata Virgine frequenter obtulit: illuc beatus Stephanus protomartyr . 1:4 vincentius
*
1 cum Gamaliele, Nicodemo , & Abibone translatus fuit, uti aliqui tradunt . Boluacen . libise.
Illic Chriſtus Dominus , præſente facratiſſima Genitrice , fæpius Apoftolis cap.7. n . I.pari .
Antoni
prædicavit . Ibidem ipſe alapa percuſſus : ibi mulieribus poft referrectio- fit.6.cap.28. 46
nem
264 Annal
es
Petrus de Na- nem dixit ; avete . Ibi erat locus , ubi Petrus Apoftolus poft trinam nega
Adrichom. in tionem flevit amare : & Jacobus Zebedæi fuerat decollatus. Ac demum ex
theatro verbo je. illo loco miſit Chriſtus Apoſtolos, in univerſum mundum prædicare Evange
lufalem nr23.com lium omni creaturæ , juxta Prophetæ vaticiniuni: De Sion exhibit lex , con
phani corpus trăm uerbum Domini de Hierufalem · Non immerito ergo ad ſacratiſſimi loci ja
slatum fuiſſe in
modiſque omnibus ftuduerunt eum
montem Suor fcrio & turam vehementer incolæ doluerunt ,
bie Baron . anno dem recuperare , & ſingulis annis ſuas , aliorumque adhibuerunt preces ,
4,153 n.1 :ex epi- ut reſtitueretur . Scriplit etiam Franciſcus Rex Gallorum ad Sulimanum
.
sbyteri , quicor- Sach tunc Imperatorem , ut Fratribus prædiéta reſtitueretur Eccleſia ; fed
1
pora divinitus in. obtinere non potuit ; ita ſuperbe & arroganter barbarico & blaſphemo tu
venit .
1
Iſaid 2.3. more reſpondente Sulimana ,
Dives in divitiis .
qui fuit filius Sultan Bair Imperatoris. Tu Franciſce , qui es Dominus regio
nis Francia , fcripfifti litteras, natum faciens ad portam meam Imperialem ,
c
felicem , potentiſſimamque aulam , atque palatium , ubi reſplendet immenſo
C
juftitia , inaſimabiliſque benignitas, cafum ſcilicet Ecclefiæ exiſtentis in
f
circuitu nobilis Hierufalem , quæ una eft Imperii mei civitatum , quæ ab an
tiquo pofella fuit a nationc honorati Jefu : poſtmodum autem facta meſquita ,
E
quod ipfum optime narraſti , ixtellectum eft , quapropter cb amicitiam ega
C
benevolentiam , quæ eft inter meam excelſam majefiatem & te , omnis tud
1
petitio eft acceptabilis apud meam felicem magnificentiam . Nihilominus ex
quo hoc non fit fimilepoffeffioni, G aquum omnipotentiæ noftræ : fed caſus
pertinens ad fidem noftram , juxta facrofan &tum mundi creatoris mandatum ,
hominumquc altoris : cujus gloria juſta est, bex bonorati patris noftri, qua
fola in boc , ev alio mundo eft , fit benedictus& honoratus. Eccleſia illa aut
alius lociis , qui tempore aliquo facta eſt meſquita , aut meſquitæ nomen tenet;
* Flamines
hometis . Ma. Mufulani * in ea adoraverunt , legi nostre repugnat , o fidei , quod de
nuo deſtruatur , aut innovetur : fi fidenoſtra permitteretur petitio veſtra ,
a pied meam felicem liberalitatem non effet alterata . Tranfitus autem o los
cus reftans , ubi eſt meſquita , erit fub* Chriftianorum dominio , nullus impe
diet , aut molefabit habitatores ejufdem loci , aut habitantes poftmodum tem
pore
Minorum . 265
XXIII . Facta eſt itaque irreparabilis illa immenſa jactura loci , tot
noſtræ redemptionis veftigiis facri , tot facris memoriis celeberrimi , pluri
morum Romanorum Pontificum indultis & magnis indulgentiis commenda
tillimi ; ifta tamen ad novum fancti Salvatoris Monafterium ſimul cum ipſis
Fratribus , ex Apoſtolicæ Sedis auctoritate , & Pii IV . ſpeciali diplomate
dato anno MDLXI. xvi . Kalend. Auguſti, translata ſunt .
XXIV . Locus ſancti ſepulcri adhuc perſeverat , eoque pacifice fruuntur Deſcriptio Ter
Fratres , intra ambitum magnæ Eccleſiæ a fancta Helena conſtructæ , eiſque pli s . Sepuleri •
cohabitant in eodem templo , diſtinctis tamen recluſoriis , & diverfis diſtri
etibus , aliæ novem nationes Chriſtianorum , Maronitarum Ecclefiæ Roma
næ obfequentum , Græcorum , Iberorum , feu Georgianorum , Armeno
rum , Surianorum ſeu de cingulo , Abyſinorum , Neftorianorum , Jacobita
rum , & Cophtorum , quæ ut plurimum omnes miſerabili ſchiſmate , mul
tiſque erroribus ab Eccleſiæ Romanæ unione abſciſſæ ſunt , Binæ totius
Templi portæ claufæ , ſeriſque munitiflimis obfirmatæ funt , neque ulli patet
aditus abfque tributo . Illic ſemper recluſi habitant ſex vel ſeptem Fratres
quibus potior Templi pars , & præcipua deſignata funt monumenta ; vide
licet facellum , ſive locus , in quo Chriſtus Dominus Cruci affixus eſt ; ſe
cundum , ubi aromatibus e cruce depoſitus, fuit conditus ; tertium , ubi
cariſſimæ ſuæ Genitrici poſt mortem apparuit , & fervatur magna pars co
lumnæ , ad quam alligatus eft dum flagellaretur ; ibique Chriſti crucem præ
XXV . Præter iſta loca , Fratrum Minorum curæ commiſla funt & alia
intra capaciſſimi Templi ambitum , omni veneratione digna , mons Calvariæ ,
in quo mundi falus in cruce pependit , ad cujus verticem aſcenditur per vi
ginti gradusmarmoreos , & ejus forma quadrata , ab omni angulo protendi
tur ulnis , alias brachiis octodenis . Totus coopertus eft pulcherrimo opere
effoſfæ ſunt ciſterna , una ampliſſima a beata Helena extructa , & plumbo
per totum intus contecta , quæ decem nationibus , & Templi excubitoribus ,
optimam & falubrem , imo miraculofam , morbis curandis efficacem , aquam
miniſtrat; altera minor intra conaculum Fratrum , quorum uſui dumtaxat
Additio & coro infervit .
re &tio aliorú ex 97 XXVI. Ne facra Chriſti incunabula abfque veneratione vileſce
P. Lundbado , rent, obtinuit licentiam a Gregorio XI. anno MCCCLxxv . Pontifica
dingi . 9 tus v . frater Martinus Aragonius conftruendi domicilium Minoritis ,
> prope facellum ſancti Nicolai, & Templum , intra cujus ambitum
Chriſtus Dominus naſci dignatus eſt , in civitate Bethlehem ad quin
» tum a Hierofolymis lapidem . ,, Huic Fratrum habitationi contiguum
eſt ſpatioſum & fpecioſum Templum ab Helena magni Conſtantini ma
Conv. Bethlem . tre , ea magnificentia , fplendore , & elegantia conſtructum , ut quod
**
huic compares , toto orbe terrarum non invenias . Ædificata eft in cru
cis modum , longa ulnis ſeu brachiis centum & quinquaginta , lata quin
quaginta quinque , diſtincta in teſtitudinem magnam , quam navem vocant
& porticus quatuor collaterales , quas alas , live minores naves appellant .
Excelſæ & ampliſſimæ ædis tota ſuperior concameratio innititur quatuor ex
marmore columnarum ordinibus , quarum non modo multitudo miraculum ,
fed etiam magnitudo admirationem excitat . Habet enim ordo quilibet
quinquaginta columnas , ſingulari artificio & ſumptu , cum vel ipfa materia
fui pretio cujuſvis æſtimationem vincat . Super ipfas columnas navis Eccleſiæ
oftenditur opere vermiculato , quæ omnes veteris teſtamenti exhibet hiſto
rias ab exordio mundi ufque ad Chriſti ortum , mirando artificio & colorum
varietate diſtinctas . Parietes tabulis ex alabaſtro pretioſiſſimis ſunt incru
ftati, quarum ea opulentia eft & pulchritudo , ut ipfe aliquando Sultanus
e parietibus leviter ſubmovere, & ad palatiiſui ornamentum Babyloniam
tranſportari tentaverit, donec ex ſolido pariete miræ magnitudinis ſerpens
prodierat , qui latomos ab opere deterruit , & Sultanum e Templo fugavit ,
cujus rei adhuc apparent veſtigia , & fixuræ tabularum , quæ morſu ſerpentis
erepuerunt. Pavimentum totum ftratum eſt ex marmore . Marmorea etiam
concameratio ; teſtudines & colore , & pulchritudine admirandæ , con
tignatio tota ex cupreſſo & cedro e monte Libano deductis , cooperta
plumbeis laminis . Temporum injuria collabentem reftituerunt magno fum
ptu Fratres regularis Obſervantiæ , anno MCCCCLXXX . atque iterum rui
nam minitantem reſtauravit Sereniffimus Dominus Philippus Dux Burgun
diæ .
odei live chori Fratrum , penes quos aſíervantur claves ænearuin valuarum
mi,
Minorum . 2 67
clinavit Virgo facratiſſima infantulum , & cui flexis genibus inſedit , ftellæ
habet ſimilitudinem . Cæterum lapidis illa pars , fuper qua Chriſtus dicitur
natus , & præſepis pars , in quam fuit reclinatus , non veſtiuntur marmore,
fed nudæ patent , uti erant tempore nativitatis . Signatur etiam illic locus ,
in quo Magi Chriſtum adoraverunt, & alter in quo ftella ab eorum oculis
evanuit. Eft autem tota hæc Capella fumptuoſo opere ex marmore & auro ,
teftudo vero & pavimentum muſivo exornata . Ardent ibidem perpetuo
lampades octo , quibus , non alia luce , locus illuminatur . De hoc nobilif
fimo loco , & facratiſſimo præſepio longiorem geſtio contexere ſermonem ,
rudi meo calamo minus tribuo , quam ut myſterioſi loci dignitatem aſſequi
poſſit ; & tacendum potius , quam humili eloquio laudandum exiſtimo.
Silentio potius , quam infimo fermone honorandum eft facrum hoc diverforium . Hieron.ep.19. ad
Marccllam ,
Id dumtaxat dixerim , frequenter me audire a noftris conſodalibus,Hieroſoly
mis regredientibus , ad ſacratiſſimi Infantis & vagientis Pueri incunabula ,
corda quantumvis ferrea emolliri , ſanctafque immitti etiam ſceleratæ vitæ
hominibus cogitationes , melioriſque ſemper redire propoſiti. Tot hujus
divini ſpecus referunt arcana , latentemque explicant virtutem , ut arden
tiſſimum ingerant deſiderium illum inviſendi , fi aliquando licuerit , eum
que indiderint conceptum , ut ſi in reliquo orbe terrarum fides Chriſtiana
deficeret , hoc in loco poſſet reſtaurari .
XXVIII . Non longe ab hoc Templo locus eſt Circumciſionis : neque
procul inde crypta adhæret , locus olim ſtudiorum ſancti Hieronymi : atque
alia inviſitur ad Auſtrum , in qua multa SS . Innocentum corpora fuerant
congeſta ; quibus etiam Helena Templum conftruxit . In exitu Templi ad
Aquilonem ambituseft clauſtri Minorum . Ad Orientem quantum jactus eſt
lapidis monumenta conſpiciuntur fanctarum Hieronymi difcipularum ,Paulæ
& Euftochii ; neque longe ab his indicantur fepulcra ipſius Hieronymi &
Eufebii diſcipuli . Prope Templum magnum habent Fratres aliud ſanctæ
Catharinæ facrum , in quod primum introducuntur peregrini. Eſt etiam
alia Eccleſia fancti Nicolai & crypta , in qua Beata Virgo cum puero Jeſu
Herodis tyrannidem fugiens , fertur latuiffe , & ex ejus lacte in terram gut
tulas aliquot decidiffe ; qua de cauſa ex ea particulas ſumunt fideles , & in
fideles ad varios morbos depellendos , atque ad lac nutricibus procreandum ,
terramque vocant , lactis Dei genitricis .
XXIX . In Valle Joſaphat , in qua Chriſtus Dominus judicaturus eſt Ecclefia Vallis
Tom . VII. L12 orbem Joſaphat .
268 Annales
Innocentii VI. 11. Kal . Junii anno x . ſui Pontificatus : & Urbani V. ſexto
Idus Novembris anno Pontificatus i . Perfectis omnibus , & ſuperatis qui
buſdam difficultatibus, cæperunt Fratres legitimam liujus loci poſſeſſionem
anno Domini MCCCLXXXXII . præfentibus teftibus in publico inſtrumento
ſuper hoc exarato die xxx . Martii in area & præ foribus ejuſdem Eccleſiæ
Sepulcrum Bea . ad fepulcrum Beatæ Virginis per gradus quadraginta octo , latos cubitis
the Virginis . quindecim . In ſcalæ medio conſpiciuntur fepulcra parentum Beatæ Virginis ,
Ec ss. Parence Annæ & Joachimi , & ſancti Joſephi caftiffimi ſponſi. Ad ſcalæ finem occur
ejus ac ſpouli
rit facellum monumenti ſacratiffimæ Virginis , in petra ad modum ſepulcri
Chriſti exciſi , extrinfecus formæ quadratæ , longum & latum palmis duo
decim , altum ferme tredecim : intrinſecus vero ex una parte non fervat
formam quadrangularem , longum palmos octo , latum fex . Super ipſum
fepulcri locum , albo marmore veſtitum , erectum eſt altare , in quo Fratres
peragunt divina myfteria . Locus certe omni veneratione dignus , in quo
intemeratum glorioſiſſimæ Virginis corpus ab Apoftolis fepultum , ante ter
tium diem puriſſimæ animæ reunitum , Angelorum miniſterio in coelos aſſum
ptum , & fuper choros Angelorum eſt exaltatum . Multas ibi accendunt
etiam aliæ nationes lampades , fed folum Minoritæ , vel quibus facultatem
conceſſerint , poſſunt celebrare .
ſe tranſiret calix paſſionis ; & ad jactum lapidis locus alter , in quo Chriſto
orante dormitabant tres Apoftoli'. Aliarum etiam Ecclefiarum vicinarum
curam gerunt Fratres ; Unius in Montis- Oliveti jugulo , in qua ſiniſtri
Ecclefia montis
Oliveti . pedis Chriſti Salvatoris veſtigium vivo lapidi , dum Apoftolis & Virgine
gloriofa concernentibus , eft elevatus in Coluin , & nubes ſuſcepit eum ab
oculis eorum , adhuc impreſſum perſeverat ; Alterius , in Bethania per mil
Sepalcram La. liare unum ab illa Olivetana diſtante , in qua videtur fepulcrum beati La
zari . zari ex quo quatriduanus ad vitam revocatus eft .
XXXI . In Syria Damaſci, & urbe Barutho , nobili olim emporio , alium
Con . Barithi.
extruxerunt Fratres locum , vel antiquum quoddam Monafterium reſarcie
runt , fub titulo ſancti Salvatoris , ex conceſſione Martini V. cujus litteræ
extant , datæ xvi . Kal . Martii Pontific. anno iv . In hac Civitate ſtupen
Athan. peculari dum iHud accidit miraculum , quod circa Chriſti imaginem contigiffe ,
de hac re libello
qui refertur in 2 . graviſſimi fcriptores , referunt . Cum enim perfidi Judæi ligneum Do
Nicena
ac t. 4 . ſynodo mini noftriJeſu Chriſti caſu ibi repertum fimulacrum , quod Nicodemus
Th0.3.p.9.54.ar. olim propriis ſuis dolaverat manibus , illuderent ; & poſt iputa , colaphos ,
2. &
* quodlib.s . flagra omneque denique injuriarium , & ignominiæ genus,quod ipſi Chriſto
Suar. ibid . diſp. Salvatori noftro ipſorum Patres intulerant, ferreisclavis imaginis manus, pe
Prodigioſa ima. defquegac latus lancea foderent , continuo copioſi ſanguinis & aquæ ex ea
go Crucifixi Ba- rivuli emanaverunt . His illiti cum varii paralitici, cæci, claudi, ſurdi, muti,
rithi .
le
Minorum . 269
conceptus & educatus eſt, ac viginti quatuor annis inhabitavit , unde & ci- ad Marcell. ex
& in cap.21.Masth .
vitas ſua , & patria ſua dicebatur, ipfe vero Nazarenus , ſeu Nazaræus ,
Galilæus vocabatur . In ipſo itaque diviniconceptus loco , quo beata Virgo
ab Angelo falutata , verbum Angelicum excepit , ſuæ humilitatis emiſit , &
divinum concepit ; illo , inquam , loco , quo myſteriorum omnium myſte
rium maximum operata eſt divina potentia , ſuper ipſa facri ædificii Laureta
ni fundamenta , quæ ingenti miraculo translatæ ædis in Illiricum , & poftea
in Italiam , adhuc ibi perſeverant , extruxit Ecclefiam , & contiguum Fra
trum domicilium prædictus Pater Novarienſis .
XXXIII . Alium obtinuit idem Pater anno ſequenti mdcxxi . die xxix . Conv. in Mouta
eſt beatæ Virginis , ex quo ipfa aquam haurire conſueverat , cum maneret
apud Eliſabetham , qui inde fluit ad mare magnum .
XXXIV . Hæc funt præcipua loca Fratrum curæ , & cuftodiæ commiſſa ;
tria priora , ſancti Sepulcri, montis Sion , & Bethlehemiticum ſub hoc tem
pore conceffa : de aliorum conceſſione aliiſque incidentibus, fuis locis ops
Publico judicio portunius agemus , productis quoquo anno inſtrumentis Pontificiis . Non
adjudicata ; hac defuerunt enim qui poft diuturnam pacificam horum locorum poffeffionem ,
Fratrum quietem perturbare , eoſque ab his locis deturbare ſub Martino V.
intentarent. Qua de cauſa pius Pontifex datis litteris Florentiæ vir . Idus Ju
lii, Pontificatus anno 111.incipientibus : Ad affiduum Chriſti fervitium , com
miſit Joanni Patriarchæ Gradenſi Venetiarum , Dalmatiæque Primati , &
Nicelienſi, ac Colocenfi Archiepiſcopis , ut duo , aut unus ex ipſis exami
naret jus poffefforium , vel titulum , quo Fratres loca ſancti Sepulcri , mon
tis Sion , Bethlehem & vallis Joſaphat inhabitabant , & fi comperirent ab eis
pacifice per quinquaginta annorum fpatium fuiſſe poſſeſſa, auctoritate Apo
ſtolica , eaillis adjudicarent pro ſuo ufu & inhabitatione in perpetuum . Por
rectis his litteris per fratres Andream de Hungaria , & Joannem de Biſcaja
Patriarchæ in urbeMantuana, juridice per multorum oculatorum teftium exa
men , longoque habito proceſſu , cujus apud me duo extant authentica exem
plaria ; tamdem prolata ſententia in Eccleſia Cathedrali ejuſdem urbis , an
no mccccxxi . indift. xiv . die martis vir . Januarii hora xxii . præfentibus
1
magnifico Domino Joanne Franciſco de Gonzaga Mantuæ Imperiali Vica
rio , & Joanne deUbertis ejuſdem civitatis Epiſcopo , aliiſque multis &
1
Notariis Apoftolicis ac Imperialibus , dixit loca prædicta ad Fratrum Mino
rum uſum & habitationem pleno jure ſpectare & pertinere , eaque ipſis in 1
1
perpetuum poflidenda judicavit; necnon oblationes & eleemofynas quaf
cumque & proventus , eis a Chrifti fidelibus oblata, in eorum uſus ubilibet 1
miſſarii Apoſtolici in partibus Orientalibus , cujus magna & varia eſt poteftas
Magna ejufdem ex indultis ſummorum Pontificum . Illum debent convenire omnes Occi
privilegia : dentis , & qui communionem habent Sedis Apoftolicæ , peregrini , atque ex
ejus , vel vices gerentis licentia dumtaxat , poſſunt loca ſancta , & pietatis
monumenta in illa regione perluſtrare . Ubi pro conſervatione facrorum lo
corun , & fidei integritate expedire judicaverit, Innocentius VIII . concef
dicañtes exiftant , qui in partibus Syriæ aut Ægypti abſque ejus licentia
commorantur , aut ſcandala committunt . Ex familia quam ſecum ex Italia
conducit , diſtribuit religioſos per Monaſteria Fratrum , & civitates mariti
mas , aliaſve , ad quas Chriſtiani frequentius conveniunt. Triginta fecum
retinet , in Monafterio ſanctiſſimi Salvatoris , ſex vel ſeptem alternis vici
bus per aliquot menſes in ſancti Sepulcri Eccleſia recludit , ceto mittit
Bethlehem , alioſque prò rerum & temporum neceſſitate reliquorum loco
sum cuftodiæ , & fidelium amandat miniſterio . Quoſdam Aleppum , alios
Tripolim , alios Alexandriam , quoſdam Conftantinopolim folerter ſub
mittit .
XXXVI . Inſtituitur autemi Guardianus , vel in Capitulo Generali ,
XXXVII. His debite diſpoſitis , navique conſcenſa, Joppen , vel Tri Qualiter res di
polin contendit . Ut appellit , nuncium in Rhama ad Turcicum exactorem , fponat Hi-roſo
vulgo Elemi , atque ad Subafiam : qui Sazanchi , five Gubernatoris vicem lymis.
ge
Annales
272
gerit , falvum conductum , quo libere eam patriam ingredi poſſit , ab iis pe
titurus deſtinat , aliumque , ſive eumdem , Hierofolymam ad Guardianum
officio functum tranſmittit, ut is adjunctis ſibi Turcicæ linguæ interpretibus,
quos vulgo Turcimanos vocant , de animalibus conductitiis , quæ ſarcinas
XXXIX . Suberat etiam ejus curæ & regimini Xenodochium, feu Hoſpita
le , quod Sophia Philippi de Archangelis , mulier Florentina conftruxit , em
ptis quibuſdam domibus in monte Sion , & coaptatis in uſum peregrinorum
Extant Innocentii VI . litteræ ad perpetuam rei memoriam incipientes : Piis
fidelium ftudits : Datæ Avenion . Nonis Septembris Pontificatus anno ill .
quibus ratum voluit quod Sophia petebat , ut Guardiano & Fratribus domus
ſubeſſet . Aliud erat domicilium pro foeminis , quæ ad inviſenda loca ſancta
perveniunt honeſte recipiendis , in quo ex Guardiani auctoritate cohabita
bant ſex vel plures Sorores Tertii Ordinis probatæ vitæ , & famæ immacula
tæ . Hæ panem Fratribus pinſebant, aves infirmis enutriebant , facram alta
rium fupellectilem lavabant , conſuebant , & fi quæ ſunt alia , pietatis præ
ftabantobſequia . Omnes nunc peregrini recta accedunt ad Conventum ,
ſancti Salvatoris , quibus obviam pergit Pater Guardianus cum miniftris ,
fa
Minorum . 273
facris veſtibus indutis , atque in atrio præ foribus Eccleſiæ , aulæis & odori- Qualiter recipiát
feris herbis ornato , cum omnibus religiofis , candelas accenſas habentibus , peregrinos .
eoſdem peramanter recipit , omnibus ipſe pedes lavat , tergit , ſuper genu
tenet , donec ordine onines religioſioſculantur, deinde ipfe omnium poſtre
mus , utrique pedi oſculum infigit, & unicuique albam candelam diſtribuit ,
quam in fuæ peregrinationis memoriam omnes aſſervant , & ſub mortem
magni facientes ſibi curant accendi . Interim reliqui Fratres cantant varias
antiphonas , & preces huic miniſterio præſcriptas in Miffali Romano , ad fe
riam quintam majoris hebdomadæ . Peracta, lotione , omnes pfallentes hym
num Te Deum laudamus , ordinata proceſſione eos deducunt ad ambitum ,
& interiora Monaſterii , præmiſſoque themate : Beati oculi , qui vident , quæ
vos videtis , brevi ſermone eis explicat Guardianus magnum , quod affequuti
funt , beneficium , ut per tot pericula , & maris terræque diſcrimina inco
lumes pervenerint ad colenda Chriſti Domini facratiffima veftigia . Mox
eos reficiunt Fratres , & neceſſaria quæque ſubminiſtrant ; demum per loca
Sabba huc dona adduxerunt . Dum autem verbo & indice loca demonſtrant,
in genua procumbentes ſingula ofculantur .
ftri Jeſu Chrifti , ſecundum Joannem ; referente autem Diacono illa verba :
Suſceperunt autem Jefum , cw eduxerunt , & bajulans ſibi crucem , exivit in
eum , qui dicitur Calvaric locum , Hebraicc Golgota , ubi crucifixerunt eum ,
in ipſo crucifixionis loco paratæ cruci clavis affigunt Chriſti effigiem , ad ſin
gulos mallei ictus præ dolore & repræſentatione paſſionis Dominicæ colla
crymantibus , & gementibus univerſis , & conſiderantibus vere in eodem
loco mundi Salvatorem diris clavis transfixum . Hinc magnam hanc efferunt
Crucem , & Crucifixi effigiem , & ipſo in foramine , quo fixa eſt vera Chriſti
crux , iftam erigunt in typum . Proſequitur deinde Diaconus hiſtoriam paſ
fionis : dum vero proferenda funt verba , quæ Chriſtus dixit in Cruce , tacet ,
Tom . VII. M m 2 & Guar
les
276 Anna
Chriſti fimulacra gementibus & flentibus cunctis , qui ad pia ifta myſteria
celebranda concurrunt. Ad illa vero textus Evangelici verba : Poft hac au
tem rogavit Pilatum Jofeph ab Arimatbea , buc. Chriſti effigiem ex cruce de
ponunt , & pretiofo linteo auro gemmiſque intertexto imponunt , quod per
quatuor angulos, præcedentibus omnibus Chriſtianis cum candelis accenlis ,
& ex monte Calvario deſcendentibus , ferunt quatuor facerdotes facris in
duti uſque ad lapidem unctionis . Accedit Guardianus , cum aliis, pullis ve
ſtibus maximi pretii , quas Philippus III . Hifpanus ad hoc miniſterium do
navit , amicti , & ad ſimilitudinem Joſeph & Nicodemi corpus odoriferis
aquis lavant , & fumpta ex calice magno aureo mixtura myrrhæ & aloes , to
tum inungunt ipfo ritu, quo pii illi viri fuper eumdem lapidem verum Chri
fti corpus unxerunt . Mox fyndone munda involutum ad ſepulcrum portant,
ipſum illud monumentum exciſum in petra , in quo nullus ante nec poft ip
fum poſitus erat , & novis teperæ compaſſionis indiciis facrum pignus reve
renter deponunt.
XLV . Eadem die veneris, veſpertino crepuſculo regrediuntur omnes
ad facellum montis Calvarii, ubi præmiſſo gravi & devoto ſermonede paf
fione Domini , flagris ſe cæduat , canentes lugubri voce fepties pſalmos ,
quos diximus ſuperius . Sabbato dolor & luctus convertuntur in gaudium &
jubilum , & facra fiunt ad Chrifti fepulcrum . Deinde inftituitur proceſſio re
ligioſorum , peregrinorum , & Chriſtianorum circa monumentum . Ad linn
gulos vero angulos canitur unum ex quatuor Evangeliis , quæ de Chrifti
tractant reſurrectione . Ad primum angulum illud , quod recitatur in die ipſo
Paſchatis : Maria Magdalena , do Marie Jacobi, & c. Ad ſecundum , quod
die Martis : Stetit Jejus in medio difcipulorum fuorum , dc. Ad tertium ,
quod die Jovis : Maria Rabat ad monumentum foris, ewc. Ad quartum ,
quod legitur in Sabbato : Une Sabbati Maria Magdalena . Sacrum facithoc
die & fequenti Guardianus indutus Pontificalibus , & dum canit Diaconus
Evangelium , atque ad illa Angeli verba accedit : Surrexit , non eft bic : di
gito indicat ipſum ſepulcrum , & fimiliter quando profert illa : Ecce locis
ubi pofuerunt eum : quod etiam obſervat dum fimilia recitantur in quatuor
prædiétis Evangeliis . Ablolutis Pafchalibus ritibus,poſt prandium egrediun
tur ex Templo fancti Sepulcri ; & die fequenti pergunt in Emaus , & reliquis
diebus ad loca , in quibus Evangelium refert nyfterium aliquod accidiffe .
XLVI. In vigilia Aſcenſionis abeunt in montem Oliveti, & Pontificia
folemnitate canunt vefperas, mox completorium , in Eccleſia ibidem con
ſtructa , in qua conſpicitur in duro faxo , Chrifti pedis ſiniſtri veftigium ,
quod in fuo ad coelos afcenfu impreffum reliquerat. Deinde folemni & de
vota ſupplicatione , feu proceſſione , candelis accenſis , per omnes peregri
nos & Chriſtianos diſtributis , totum Ecclefiæ luftrant circuitum . Demum
noctem totam cum peregrinis & Chriſtianis , in facris tranſigunt excubiis , ad
mediam vero ſolemniter matutinum , & laudes decantant . Exoriente die ,
facerdotes miſſas celebrant , & ultimam Guardianus Pontificia majeftate ,
qui dum Evangelium canit Diaconus , accedit ad ipfum Chrifti vcftigii lom
cum , & magno incenfo cereo Pafchali, quod artificiofe furfum elevatur ,
Chriſtum figurans , gravi ſono ter canit illa verba : Afcende ad Patrem wreum
o Patrem veſtrum Deum
, mcum , Deum veftrum :repetentibus omnibus
eo
Minorum .
277
Ecclefiam montis Sion , in qua Spiritus fanctus linguis igneis ſuper Apofto
los deſcendit , in Sarracenorum uſum & cultum converſam , ad aliam vici
nam conſtructam in domo Cayphæ abeunt , & qua licet folemnitate myfte
rium colunt , tum ipfo feſtivitatis die , tum per omnem octavam , effunden
tes etiam & dirigentes ſuas orationes ad locum , quem ex oppoſito confpi
ciunt fanctiſſimi conaculi . Die corporis Chrifti intra Templum fancti
Sepulcri fit proceſſio , & facrum Pontificium plurima folemnitate , appenſis
aulæis & ftratis per totum fupplicationisiter pretiofis tapetibus ,
XLVIII. Hic eft mos & pia conſuetudo Fratrum feftivitates Romani Ka
lendarii illis in locis, fidei noftræ originariis , celebrandi ; atque ultra hasa
alias babet peculiares Sanctorum & Sanctarum illa Eccleſia Hierofolymita
na , quarum indicem hic adjungo . Officia propria Typis edidit Venetiis
anno MDCXXIII . Melchior Antuerpienfis Minorita .
ECCLESIÆ HIEROSOLYMITAN Æ .
Jugis. ibidem: ce XLIX . Præter hæcnrulta exercent opera pietatis Religiofi, quotidianas
jebratur memo- effundunt orationes , carnem macerant , & mortificationes afflictioneſque
ria benefactorů .
continuas.offerunt pro benefa & oribus , quorum beneficiis facra loca in Chri
ftianorum pietate conſervantur . Pontificis Romani & facri Collegii expe
riuntur munificentiam ., maxime in continua Fratrum protectione , & privi
legiorum conceſſione , aut confirmatione; Regum & Principum Chriſtia
norum in elargiendis fubſidiis , Ultra'omnes mittit:Hifpanus veſtes, ſacram
fupellectilem argenteam , & pecunias , tuin ob innatam erga fidei myſteria
devotionem , tum ob Fratrum ſollicitudinem in colligendis.undique Regio
+
privilegio eleemofynis . Afliftit enim ſemper in curia Regis Catholici ali
quis vir gravis deputatus huic muneris Commiſſarius generalis Terræ Sanctæ
4
Fr.Martinus At nuncupatus ,, quo officio per multos annos fungitur R. P. Martinus Afratius
rius locoru Ter- Cantaber , ad hoc ipfum natus , & à Deo , üt pie credi poteft, electus . In
se fanctæ credibile eft , qua follicitudine , qua pietate , & animi anxietate fubvenien
dis his fanctis locis invigilat , & qua fidelitate has eleemofynas reponit , ut
Hieroſolymas transferantur ; opportune , importune , Regi , Regiis , in
aula , ac piis quibuſcumque viris ſuggerens, & inculcans ut ſanctiffimis his
locis earumque incolis frequenter ſubveniant . Hic alios diſtribui curat
Cominiſſarios per reliqua Hiſpanorum regna , qui etiam eleemofynas colli
gant , qui vel huic , vel Miniſtro Generali , colletæ rationem reddant , &
Peculiaris incú. ad eorum præſcriptum fideliter rependant . Peculiari etiam ratione incum
bus Hifpanis his bit Regibus Hiſpanis major circa hæc loca conſervanda ſollicitudo , tum quia
locis fubvenien. Hieroſolymitani nuncupantur Reges , tum quia in Regni Neapolitani do
di . minio ſucceſſerunt Roberto Regi & Sanciæ Reginæ Hiſpanæ , quorum pie
tas hæc loca Chriftianis obtinuit , & decreto annuo ſubſidio ftabilivit . Qua
de
Minorum ,
279
LII .
Nnatum fudium , quo erga facram veſtram familiam ab inuente Henrici VIII.
INætate fumus affeéti, ob Evangelicæ vitæ imitationem , perpetuof- Regis Angliz
que in vinea Domini labores , facit , ut vos , qui aliquanto plus cæteris iſtħic piumdiploma.
tiſque aliis caritatis officiis aſſidue laboratis , iſtaque fančta loca falutifero
Redemptoris nostri cruore confperfu , fanétiffimumque iftud imprimis Domi
eft in cælis , annuam mille ſcutorum aureorum ., aut ejus valoris eleemoſynäm
pro noftro arbitrio , ac beneplacito duraturam , per has noftras litteras con @
ſituimus , & deputamus , quam poft proximum Pentecoſtes feſtum Rhodi, ex
noſtra ordinatione a Magno MagiſtroRhodi percipere incipietis ,fic deinceps
quotunnis, poft idem feſtum Pentecoſtes , uſque ad noftrum ( ut diximus ) ar
bitrium , o beneplacitum continuabitis . Quaread eumdem magnum Rhodi
Magiſtrum ( cujus opera de humanitate in hac folutioneutemur ) vos confere 1
tis, & pro nobis preces ad Altiffimum effundetis . In hujus autem noſtra elee
mofynæ fidem teftimonium has noſtras litteras patentes propria manu fub
fcripfimus , privatique noſtri ſigillijuffimus appenfione corroborari. Dátum
in Palatio noftro Grenwici die xxiii . Novembris anno Domini MDXVI. Re
gni vero noftri vin .
Henricus Rex .
Andreas Ammonius .
E
Quot & quales
exactioncs fol LIII . Licet vero pro tenui victu & veftitu pauperes Fratres paucis ſint
2
punt Fratres Tus
tyrapni s. contenti , magno indigent auxilio , ad ſublevandas peregrinorum necefſita 1
tates , & folvendas iniquas , ac tyrannicas Turcarum exactiones . Omnes
perſtites tamdem multa prece obtinuit Rex Galliarum dimitti . Neque ulla
habetur ratio , an ſupretat , vel deſit Fratribus pecunia ; coguntenim magno
Fratrum damno , & gravi pecuniæ uſura accipere a campforibus omnem ,
quam petunt , quibus per fingulos annos ſolvenda ſunt iniqua foenora au
reorum viginti quinque pro quolibet centenario . His oppreſſionibus & ty
rannicis exactionibus intolerabiles fiunt ſanctorum locorum ſumptus , ita ut
aliquot annis exceſſerint quindecim millia aureorum .
LIV . Quod fi adeo graves facrorum locorum Cuſtodes ſubeant labores ,
Æquum eft, ut a
ſi tam immenſos ferant ſumptus , & iniqua ſolvant Barbaræ tyrannidi tribu- Chriftianis Prin
ta , æquo fane & lubenti animo annuos cenſus ſibi voluntarie imponere , & cipibo juventus.
moderata vectigalia ſolvere debent Principes Chriſtiani Chriſti incunabu
lis , redemptionis noſtræ monumentis , & ſtationariis militibus , qui integris
ſeculis contra feritatem barbaricam digno decore , in labore multo , in
ærumnis , in periculis , inter quotidiana mortis diſcrimina , ea ſervant im
polluta . Debitum profecto hujufmodi caritatis ſubſidium Hierofolymas mit
tendum vocavit Apoftolus , dum loqueretur de Chriſtianis , ſeu Gentilibus
converſis Macedoniæ & Achają , qui collationem aliquam facere voluerunt
in pauperes Sanctorum , qui erant in Hierufalem , ſubdit enim : debitores Rom. 15. 26.
funt eorum : nam fi fpiritualium eorum participes fafti funtgentiles , debent
locorum incolis , & ſanctis Fratribus , qui habitant in Hierufalem , redem- mittereFratribus
ptionis humanæ officina , & fidei noftræ inatrice , collectas mittere , & cari- Hierofolymita
taris officiis ſubvenire : Diſcipuli, inquit Lucas , prout quis habebat , pro 1. II . 29 .
poſuerunt finguli in miniſterium mittere habitantibus in Judæa Fratribus,
Tom . VII . Nn quod
282 Annales
2. Cor. 8. 21 Macedonix Chriſtianis , licet tribulationibus multis preſli, & bonorum jactu
eturis fuerint ad fummam paupertatem redacti , refert Paulus : quod in mul
to experimento tribulationis abundantia gaudii ipforum fuit , & altiffima
paupertas eorum abundavit in divitias fimplicitatis eorum , qui fecundum
virtutem , & fupra virtutem voluntarii fucrunt cum multa exhortatione ob
con lacrymis deprecantes offerrent , ut vel fic cogerent accipi a fe , quod accipien
Anjel.2. inadc...
epist.
rint. dum non videbatur , quia plus erat , quam poterat eorum fubftantia , ne forte
eis poftea egeſtas penitentiam boni operis fuaderet . In omnibus ferme epi
ftolis ſuis Paulus loquitur , & præcipit in Eccleſiis gentium omnes conferre
debere , quæ Hieroſolymam in Sanctorum folatia dirigantur : Et ad Fæli
cem Præſidem loquens refert , ſe ipſum hæc dona , & oblationes Fratribus
Act. 24. 17 . aſportaſſe : Poft annos , ait , plures eleemofynam fačturusin gentem meam ,
veni u oblationes , & vota doc. Perduraſſe vero uſque ad Theodoſii tem
pora laudabilem hanc conſuetudinem apud Chriftianos, ut ad pauperes
Hieroſolymorum fovendos , fideles ex toto orbe eleemofynas mitterent ,
teftatur Hieronymus , Vigilantium carpens , qui pium hunc morem iniquo
Hieron . adv. Via improbabat livore : Hac in Judæa , inquit , ufque hodie perſeverante confue
gilant. Co so tudine non folum apud nos , ſed eu apud Hebreos , ut qui in lege Domini me
ditantur die ac noéte , bu partem non habent in terra , niſi folum Deum , Si
nagogarum , & totius orbis foveantur miniſteriis .
LVI . Quod fi tunc dum in poteſtate Chriſtianorum erant hæc facra
C
monumenta , & eo tempore , quo ex faſtigio Romanæ Celſitudinis Hiero
folymas tranſtulerunt Chriſtiani Principes , & Matronæ Romanæ facultates
ſuas , ut pro piæ devotionis affectu , perpetuo ad fancta reſiderent Chriſti
incunabula; ſi tunc quando licuit Chriſtianis, propriis facultatibus abundare ,
2
amplis ditari latifundiis , & commoda extruere ubique habitacula , totius
orbis fovebantur miniſteriis : quanto rationabilius nunc fumptuum folatia
1
dirigentur iis , qui voluntariam ſibiindixere paupertatem , qui nihil in Bar
barorum dominiis habere permittuntur , quibus folis ſpeciali prærogativa ,
& coelica diſpenſatione conceſſum eft divina obſervare , & conſervare
veſtigia ? Sanctorum locorum pauperibus dari cupiebat Apoftolus , qui fuas
Hieron . cit. 1
pro Chrifto facultates relinquentes , ad Domini fervitium tota mente converſi
1
funt.
Quibus titulis LVII . Hi Evangelici Chriſti ſectatores, ſpretis omnibus , derelictis
1
merentur Mino- commodis in Occidente habitaculis , dimiffa pacifica & tranquilla inter ſuos
ritæ Hieroſolyo 1
tani . converſatione , exeuntes de terra ſua , de cognatione ſua , & de domo Pa
1
tris ſui , obliviſcentes populum ſuum , & omnia deſiderabilia ejus, alacriter
pergunt per terræ mariſque diſcrimina , in regionem longinquam , quæ in 1
ea eventura ſibi funt ignorantes , niſi quod ii, qui inde regrediuntur , pro
teſtantur , quoniam vincula & tribulationes Hierofolymis eos manent . Hi
tamquam columbæ ad feneſtras ſuas volant , ad feneſtras , inquam , illas , 1
in quibus nidificavit Chriſtus , & filios enutrivit ; & licet injuriam patian 1
runt prius, ædificaverunt fancta , & quæ intra domos intrinſecus, & ædem &
atria ſanctificaverunt, & fecerunt vafâ fancta nova, & intulerunt cendelabra,
& incenſum poſuerunt ſuper altaria , & accenderunt lucernas , & offerunt
quotidie facrificium medullatum , & pinguium ſuper altare holocauſti . In
credibile enim eft quanto contemptu & fquallore viluerint hæc fanctiſſima
Chriſti monumenta , capta fanéta Civitate a Coradino filio Saphadini Sul
tani Ægypti , anno Domini mccxix . & horrendum auditu , ad quam indi
gnum ſtatum redacta fint omnia fanétuaria , donec in Minorum ſub hoc tem
pore devenerint poteſtatem . Non diſſimiliter hæc retulerim , quam ea de
ſcripſerit in Concilio Claromontano Urbanus II. de alia eorumdem lo
quens contaminatione . Salutis noſtra incunabula , Domini Patriam , Reli
gionis Matrem , populus abſque Deo , ancillæ filius Ægyptia poffidebat vio- lib . 1. bellifacri
lenter , eo captivitatis libera filiis extremas imponebat conditiones : Sarra- CoIS,
tenorum gens impia , loca fančta , in quibus fteterunt pedes Domini , jam a
.
multis retro temporibus violenta premebat tyrannide, fubaétis fidelibus,
infervitutem damnatis. Ingrelli fant canes infancta , profanatum eft fan
Etuarium , humiliatus eft cultor Dei populus , angarias patiebatur indignas
genus electum , ferviebat in luto do latere regale Sacerdotium , Princeps
Provinciarum faéta eft fub tributo , civitas Dei , Templum Domini , de quo Maribo zri iz.
zelans Dominus , vendentes ejecit ,ne domus Patris ejus fieret ſpelunca latro
num , facta ef Sedes demoniorum . Templum Dominigut ait Mattathius, quafi
vir ignobilis, vafa gloriæ ejus abducta funtcaptiva : civitas Regis Regum , 1.Machab.2. 8 .
qua aliis regulas intemerata tradidit fidei , Gentium fupeftitionibus cogeba
tur invita defervire . Sancta reſurrectionis Ecclefia , requies dormientis Do
mini , eorum fædebatur fpurcitiis , loca venerabilia , quæ Dominum in car
LIX . Non eſt profecto exigua gloria hujus fodalitii , ut illud folum præ Quantus ex his
locis Minorit as
omnibus , & inter omnes Eccleſiæ Ordines , tribus integris feculis in fua ha rum honor ,
Tom . VII. Nn 2 beat
2 84 Ann
ale
s
FA que de Bene
dicti obitu , EN SUPPLEMENTUM P. ANTONII MELISSANI DE MACRO .
Clementis election
ne ſunt expūéta , I. N
in ' initio hujus
Anni ad apicem 99 I in Minoritas propenſionis , ut apud Annaliſtam videri poteſt , pre
habentur .
» ter quæ etiam nonnulla nobis recenſenda occurrunt : & quidem pro Mo
Lit. Pont.
nafterio Caturcenſi indulgentiarum theſauros conceſſit : Ecclefiarum @
Indic.ex Varico „ Monaſteriorum duc. viii. Idus Julii . Comitiffæ Veronenſi Monaſterio
99 rum ingreſſum : Devotionis tuæ oc. 11. Idus Auguſti , & fimilem gratiam
99 Alberto Duci Auſtriæ x . Kal . Septembris : & Joannæ 111. Nonas O &to
» bris ; necnon Mariæ de ſancto Paulo viii . Kal.Novembris ; ſub quo tem
pore
Minorum . 287
& Parthenopolis , quaſi Virginum Civitas , Germanis Meydenburg & Ex Popogr. Fer
, Maygdeburg , Civitas Archiepiſcopalis Germaniæ magnæ in Saxonia , ad rer.
Albis Auminis ulteriorem ripam majus urbis latus alluentis ; urbs libera ,
B
ampla , figura oblonga , in tres partes diviſa , mænibus ac propugnaculis
92 valde munita , ædes habet magnificentiſſimas , præſertim ſacras , plateas
amplas & elegantes , turres excelſas : cujus Archiepiſcopus Primas eſt to
tius Germaniæ , Imperiique Princeps . Media quaſi inter Vitebergam , &
Drunopolim , x. M.P. Germanicis diflita , atque inter Hallam Saxonicam ,
& Taugermundam Marchiæ urbem : a Praga vero in circum ad XLII.M.P.
go removetur .
A R G U M E N T U M.
.
Mittit Pontifex Constantinopolim Legatos reconciliandc Ecclefiæ Græcorum
1.
Lemens Pontifex ftatim a ſua creatione perpendens non ſolumOcci- al
Henricus
cha Patri
mittitur
CI dentis , fed & Orientis Eccleſiæ curam fibi commiſſam , & tam Legatus Conſtan .
Græcos quam Latinos ſuæ fidei commendatos , miſit hoc anno Conſtantino- tinopolim .
polim Henricum ejuſdem urbis Patriarcham Sedis Apoſtolicæ Legatum , ut Vide
133 3 Supra
M.12 . an.
a damnabili Schiſmate Græcos revocaret ad unionem Ecclefiæ Latinx
Generalem Ordinis Minorum , cum aliquot magiſtris & viris doctis ejuſdem
Inſtituti . Sed dum inftarent Comitia generalia Ordinis , & opportunum
videretur ipſum Conſtantinopoleos Patriarcham amandare, mutato confilio ,
Pontifex Henricum ablegavit. Scripſit vero ad Guardianum & Fratres Exeplib.
2. • 4 fecesan.
3•
Conventus de Peyra e regione urbis Conſtantinopolitanæ politos , ut Legato
& perſonis ab eo illuc deſtinandis , in hoc peragendo graviſſimo negotio di
ligenter aſſiſterent. Recepit etiam humaniter & honorifice Guidonis Regis Ibid. epif.134.
Armeniæ Oratores , fratrem Antonium de Valentia Minoritam , & nobi- manitet
Excipiuntur buz
Legati
lem virum Gregorium de Segio , a Rege miſſos , ut contra diras immanif Armcnorum .
ftitos, quos frater Elias Hungarus Imperatori familiaris, in illis partibus diu
tius converſatus , enarravit , amplius rogavit, ut ab iiſdem protegendis &
fovendis non defifteret. Epiſtolam ad eundem datam hic -ſubjicio .
Tom , VII. QQ Ma
290 Annales
excipiebát Chri- nata , c a Deo fibi inſpirata clementia , Chriſtianos in tu, degentes Imperio
ftianos .
tractare præteritis temporibus
favorabiliter , a humaniter curaverunt , eos
tam divinæ pietatis intuitu , quam reverentia dieta Sedis pie manutenendo
a confovendo in fuis libertatibus, ac ub oppreffionibus indebitis , violentiis ,
injuriis defendendo , permittendo quoque Sacerdotes Catholicos divina ibi
metu , vel violentia ritum ſuum abnegare , aut fidem Chriftianam fufcipere ܐ
V. Udum Ordine Fratrum Minorum pro eo Generalis Ministri guber- Ex lib. fecr.
D nationecarente , quod nos Venerabilem fratrem noftrum Geraldum Inftituitur comi
tiorumPręfe & us.
Patriarcham Antiochenum , tunc ipſius Ordinis Generalem Miniſtrum , in
Ibid . epift.28.
VI . Um inter cetera , qua in Generali Ordinis veftri Capitulo cele
Commendat ele
С brando Maffilie , gerenda , vobis , ut aflimumus, incumbunt ,
toribus perfoná eleétio Generalis Minifiri de noftro beneplacito ibidem immincat facienda .
li ,
Nos cupientes talem perfonam ipfius Ordinis , quem gerimus in viſceribus ca
1
ritatis , in Miniſtrum eligi, per cujus virtutes ou merita , dirigatur ad falu
taria ipſe Ordo , finceritatem veftram attentius in Domino exhortamur , qua
tenus habentes ſiper bis præ oculis folum Deum , illam eligatis ad Miniſte
riatum prædictum perfonam , quam fecundum Deum e veſtras confcientias ,
utiliorem credideritis Ordini fupradicto : fi vero hæc in perfona dile ti filii
Fortanerii Vaſſalli ejufdem Ordinis facræ Theologiæ profefforis, au toritate
Apoftolica , curam e adminiſtrationem Miniferiatus predicti gerentis ,
cujus eminentiam fcientia , cu virtutes multas nos perſpectas habemus , vide
ritis concurrere , ficque ipfum eſſe prædicto miniſteriatui fufficientem do ido
neum credideritis, gratum eſſet nobis cu placabile ſi adonus eligeretur illius,
Super quibus omnibus cum omni ſinceritate , & puritate confcientiæ proceda
tis . Datum Avenione ix . Kalend. Junii anno il .
1
VII . Adfuit his comitiis frater Elias , tituli fancti Vitalis Cardinalis ex
C
Ium valde dili- Minoribus anno præterito affumptus . Dilexifle vero Pontificem hanc For
gis
taneriun indicant multa ad eumdem data diplomata honorifica & ampla ; >
in omnibus concella auctoritas circa regimen Fratrum & Monialium : ut 1
tranquillius & ſecurius omnia pro voto tranfigerentur in Capitulo ,poteftatem
1
ei fecit ſubſtituendi , quas volebat, Miniftros , & Cuftodes omnibus, qui
vel per mortem , vel alia quacunque de caufa non poterant comitiis interef
fe . Nominatim in ſpecialibus bullis hanc ei facultatem conceflit circa Pro
vinciam Hiberniæ , cujus Minifter paulo ante decefferat ; non obftante quod
Clemen .exivi de Clemens V. in fua decretali ſtatuerit, hujuſinodi inſtitutionem fieri in Capi
parad.p. Ceterum tulo Generali . Similiter circa Cuftodias de Rupella , & Guardiani Villa
Eligitur in Mini- fancti Joannis Angelicen. Xantonen . diæcelis fubititutionem . Creatis ita
strum Generale que qui creandi erant , & indictis comitiis , electus eft Fortanerius unanimi
Capituli decre- omnium conſenſu , in Miniftrum Generalem , fuffragantibus meritis plurimis
Pontificis defiderio . Peracta electione, decretum eft , ut deinceps in Ordi
ne obfervarentur ſtatuta Narbonenfia a fancto Bonaventura edita , addendis
tamen quibufdam , quæ pofteriorum temporum ratio judicabat neceffaria ,
Pontificem , impetravit , ut ſtatuta Benedicti XII . præfertim circa electio- nalis Talayran
nem Cuftodum ac Guardianorum primo ſuſpenderentur, deinde penitus dus •
renovarentur , renovata circa hæc priſca Ordinis confuetudine . Deinde
mortuo hoc ipſo anno Jacobo Cajetano Anagnino Cardinale Ordinis prote
Atore , ex conſilio patrum , in comitiis congregatorum , petiit a Pontifice
ſubſtitui Talayrandum Comitem Petragoricenfem , tituli fancti Petri ad
vincula Cardinalem , poftea Epiſcopum Albanenſem , & obtinuit . Ita te
ftatur ifthoc inſtitutionis diploma .
minum injungentes , quatenus circa hæc pie , utiliter , fideliter , prout tibi
miniſtraverit Dominus , te impendas. Nulli ergo Quc. Datum apud Villam
novam , Avenion . diæcef. iv . Kalend. Oétobris anno 11 .
X. Poft hæc ſub anni finem profecturum in Italiam Miniſtrum Genera- Jubet Pontif. no
lem privilegiis & favoribus multis Pontifex munivit , commendavitque vantiæ profeſio .
Principibus , & Pontificii ſtatus Rectoribus . Non defuerunt tamen , qui de ribus immunita
co conquerebantur , quod foverit & privilegiis , exemptionibuſque auden- tes tribuantur •
tiores reddiderit Fratres , qui ad arctiorem regulæ obſervantiam afpirabant,
præſertim illos, qui in Umbria , in Conventu fancti Bartholomæi de Brul
liano , aliiſque locis folitariis , ſub diſciplina beati Joannis de Vallibus ver
ſabantur , & parva tunc jaciebant femina regularis obſervantiæ , quæ poftea
in magnam ſegetem creverunt. Inhibuit ergo Pontifex , ne immunitates,
aut gratias ullas eis exhiberet , timens ne ſopita jam ſchiſmata , & moleſtæ
diſcordiæ iteruin reſuſcitarentur .. Ecce ejus verba .
Din
Annales
294
1 343 . ANNO 1. & 2 . ANNO 29. & 30. RUM ANNO I 36. *
fceptro abdicando , & Minorum Inſtituto ſuſcipiendo : qua de cauſa rogavit gar,
Quanto affc &tu
Carolum Hungariæ Regem , ut filium fuum Andream Neapolim duceret , in Minorum dilige
quem decreverat ex conceſſione Joannis XXII . Regnum transferre , Vene- bar fodalitium
rat ille cum filio , & Chanadino Archiepiſcopo Strigonienſi , Andrea Epiſco
po Varadienſi , & Jacobo Lombardo Cihanadien . uti ſcribit Simon de Keza .
Sed
296 Annales
Sed cum multæ ſe offerrent hujus propoſiti difficultates , relicto filio fub Ro
berti tutela , Carolus reverſus eſt . Út vero aliquo modo ſuo potiretur deſi
derio , intra palatium ſacellum amplum in interiori receffu conſtituit , in quo
duodecim Minoritæ divinum perfolvebant penſum , cum quibus ille fæpif
ſume conveniebat , & nocte media ad Matutinum ſurgebat , Minoritico ha
bitu indutus. Aliquoties cum conforte Sancia acceſſit ad magnificum fanétæ
Claræ Monaſterium ab ipfis.conſtructum , & ille Fratribus in fuo refectorio
habitu Minorum indutus , illa Monialibus in earumdem triclinio & vefte in
ſervierit . Monafteria aliquot , quæ ſuis recenſuimus locis, Sororibus & Fra
tribus conftruxit , Eccleſiam ampliflmam cum magnæ molis campanis B. Lu
dovico Epiſcopo Franciſcano , ſuo germano fratri, Cajetz dicavit , quam
Tom.lv a . Izlza alias diximus opinatos quofdam autores opus eſfe Caroli II . Ludovici &
1.8 .
Roberti genitoris , non vero Fratris , ut illi perperam exiftimarunt . Loca
fancta Hierofolymorum Fratribus impetravit; domicilia ibidem conſtituit :
victum & veftitum miniſtravit . Oftiduo ante mortem ,quod ante octennium
voluit ,. fed non potuit , habitum Minorum ſuſcepit ex manibus Miniſtri
Terræ laboris , & coram eo in infirmitate decumbens folemnem emifit pro
feſfionem . Quare receptis Eccleſiæ facramentis, pie in Domino obdormi
vit , & publice in omnium conſpectu , abſque regiis inſignibus , aut veſti
bus, in ſola paupere veſte Franciſcana , celebratis folenniter exequiis , in
eodem habitu tanquam Minorita fepultus eft in Monaſterio Clariſſarum ,
Corporis Chrifti a ſe , ſuaque conforte Sancia ad miraculum magnifice con
ſtructo . Mauſolæum ex deaurato marmore pulchre dolatum conſpicitur ſu
pra altare maximum , appoſitis duabus ejuſdem effigiebus affabre elaboratis;
una in Regia majeſtate ſedentis , altera in habitu Franciſcano religioſe ja
centis inſculpto hoc uno carmine aureis characteribus .
A multis com XV . Principem hunc inerito omnes laudant hiſtorici , tum a pietate ,
mendatur . tum a prudentia , tum a rebus præclare geſtis , & regno triginta tribus an
nis , menſibus octo , prudenter aduviniſtrato . Inter prudentiffimos , fapien
Collenut libo
histor . Neap . so tiſtimoſque Principes eum connumerat Collenutius , eruditum nuncupat ,
religioſum , liberalem , doctorum virorum , virtutiſque amantiſſimum . Ja
Rain. in notis . cobus Rainus , omnium Principum , qui pofterioribus quinque feculis florue
funt ſapientiſſimum appellat , quippe Mathematicis , Philoſophicis , &
Theologicis doctrinis illuftrem , mitem , placidum , omnibus amabilem .
Paffarus , juftum , ſapientem , benignum , vocat , frequenti tamen carorum
Pallare is hißoro amiffione infelicem , ex dolore ut plurimum pulla veſte incedentem . Om
1
nes nobilibus donavit Mauſolæis ; Ludovicum filium & Catarinam nurum
apud Minoritas ſancti Laurentii ; Mariam fuam genitricem ad Templum bea
tæ Virginis Dominæ Reginæ , Carolum filium , & Mariam ex prædi&to Ca
rolo ncptem ad Monafterium fanctæ Claræ , Hungariæ Reginam Caroli Mar
telli germani fratris uxorein in Ecclefia Cathedrali . In tot adverſis caſibus ,
& belli variis eventibus , infracti fuit femper animi , maximis periculis cir
cumventus , nec minis , nec inſultibus , nec blanditiis fortunæ , nec inertia
1343 . ANNO 1. & 2 . ANNO 29. & 30. RUM ANNO 136 .
noftro Annalium tomo & alibi dignofcitur ; & Robertum magni feciſſe religio
fæ mulieris virtutem , cujus facrum noverat arcanum , fugam e feculo , illo
adhuc fuperftite , meditantis . Porro optimi Regis virtutes ampliori proſe
quuntur elogio auctores Siculi , maxime qui de rebus ſcripſerunt Neapoli- 2. 3. memoro
tanis , atque inter hos Antonius Summontius . Franciſcus Petrarcha Princi- Petr. lib.i.
pi familiaris multis ſuarum lucubrationum in locis eum digne commendat ,
cui iftud epitaphium adſcripſit .
gitavit de ſubeunda religioſe vitæ ratione . Dum vero animam mariti mul- cia poft Regis
tis curabat ſuffragiis , & fecundum aula conſuetudinem in honeſto receſſu , obitum .
in ſilentio & nicerore , viduitatis annum tranſigebat , omnem poſuit operam
in perficiendis religioſis domibus , & conſummandis piis operibus , qua in
Mariæ Annunciatæ cum contiguo hoſpitali. Egit illa , cum curatoribus & Summons.cit.an
.
1343 •
confratribus , ut permitterent alio Xenodochium transferri, cederentque
ſtructuræ Monaſterii , offerens ampliſſimam aream & ſumptus novi extruen
diædificii . Ita pactum hoc anno die xxix . Maii indiction. X1 . anno primo ,
Reginæ Joannæ , confentiente Joanne Archiepiſcopo Neapolitano , ftatim
que manum utrique operi Regina admovit , dilatavitque terminos Monaſte
rii , & nobiliſſimum conftruxit Xenodochium , quo fortaffis non eft aliud fre
quentius , aut nobilius in Europa , Templumque adjunxit pulcherrimum .
Ut vero hæc caritatis & pietatis opera poffet explere , rogavit Pontificem ,
Tom.VII. Рp ut
298 Annales
Tartari Rulliam ci ulterioris Pomeraniæ , collocabat , nuptiis occupatus , millis clam Legatis
& Poloniam
vadunt . in- admonuere Tartarorum Imperatorem , ne tributariam ſibi Ruſſiam a Polonis
occupari pateretur , non defuturam ipfi fidem ſuam , operamque polliciti .
Habebant autem ii inviſum Polonorum Imperium , cum quod non libenter
fere externis parent homines , tum quod fectæ rituſque ſui , ne callide
ſenſim abolerentur , metuebant . Videbant enim multos de ſuis ad noſtros
Multos Minoti ritus, & ad Romanam Eccleſiam ſe, præſertim opera Fratrum Minorum &
Prædicatorum transferre , plureſque in dies honoribus , & aliis præmiis a
Rege oſtentatis invitari . Ab his igitur exciti Tartari & adjuti, obiter tran
ſcurſa Ruſſia, in Poloniam magna vi contendunt. Promiſcue tunc fævitum eſt
in facra , & viros ſacratos . Ex his Vilnæ Gaſtoldum Epiſcopum , & Sta
nislaum Cracovienf. una cum triginta ſex Fratribus Minoritānis , necnon
complures Prædicatores die xxiv . Maii , & Stanislaum Lithuanum Ordinis
fancti Baſilii , cum
aliis ejuſdem Inſtituti Monachis , ibidem : Leopoli autem
Stanislaum Minoritani Coenobii præfectum , & alios complures religioſos pro
Piſan , in ejus vie
ta MSS . fide Chriſti interemerunt .
Marian . lib.4.c. XIX . Deceſſit hoc anno in Sicilia beatus Gerardus Laicus , five con
12 .
Rodulph.fol.104. verſus , multis virtutibus clarus, & innumeris prodigiis admirandus . Natus
Marco libosco I. in oppido Valentiæ ad Padum fluvium in Regione Pedemontana , ex nobili
feqq .
B. Gerardi or Gagnolorum familia, decimo ætatis anno patre orbatus ,ſub piæ genitricis di
tus & virtutes: ſciplina feliciter educatus eft . Bonæ educationis fructus ipfa potiffimum de
cer
Minorum . 299
filio, bona ſua pauperibus diſtribuit , & peregrini habitu ſuſcepto , ignotus
& defpectus poenitentiæ operibus fe totum addixit , primum Romæ , mox
Neapoli , poftremum in Sicilia ad montem fancti Juliani . Hinc tranfiit ad
montem Gibellum , demum hæſıt in quodam eremitorio uſque ad ætatis an
num quadrageſimum . Magno miraculorum fulgore in ea regione ſplendes
bat tunc fanétus Ludovicus Epiſcopus,cujus devotione ita captus eft Gerar
dus , ut nihil crebrius in ore nomine Ludovici, nec quidquam majori cogi
taret ftudio , quam ejuſdem imitari & fequi veftigia , Decrevit igitur illud
ipſum , fub quo Ludovicus militavit , ſubire Minorum Inſtitutum , & ar
ctiori perfectionis vinculo ad altiora aſpirare virtutis exercitia . Aſſumpto
habitu , ftatim coepit in religioſa eminere diſciplina , & divinis clarere pro
digiis . Nullus ad obediendum promptior , nullus humilior , nullus in pau
pertate ſectanda , & illibata caſtitate ſervanda vigilantior . Ita in ipfo pro
fecit tirocinio , ut conſodalium poſſet eſſe præceptor .
Annales
300
ANNO CHRISTI CLEMENTIS VI . LUDOVICI IV . IMP . RELIGIONIS MINO
1343 . ANNO 1. & 2 . ANNO 29. & 30. RUM ANNO 13 6 .
Pane & aqua tantum contentus , creberis ſe affligebat flagellis in facello fan
eti Ludovici, cui erat addi & tiffimus , prope oſtium conſtructo , ibidem brevif
fimo reficiebatur fomno , genuflexus ſuper tabulam uno dumtaxat cubito
longa m , brach iis & capit e innix is ſuper ſcam num . In hoc ſacello multos
1 curaverat a variis languoribus, nullo alio præter oleum lampadis adhibito
Olea Lampadis medicamento . Intingebat ramuſculum cupreſli juxta facellum plantati , in
multos curat in- tinctum oleo ulceribus admovebat , & prolatis his verbis: In nomine Dei
firmos ,
vivi , e beatæ Mariæ Virginis , o beati Franciſci , bu beati Ludovici , li
bereris ab hac infirmitate ; ftatim infirmos ſanabat . Hac ratione in eadem
civitate Panormicuravit infantulum , diebus tribus nihil manducantem , &
in extremis laborantem , atque furioſum dæmoniacum funibus ligatum ad ſe,
e monte ſancti Juliani attractum , cujus ori ramuſculum prædictum oleo in -
pus infructuolü. proximorum ſe dicabar obſequiis ,nullum tempus labi permittens abſque Dei
gloria , vel aliorum utilitate . Etenim Dei amor qui numquam otiatur ,eum
Claret fpiritu hibebat conlilia , Prophetico etiam ſpiritu multis clarebat indiciis , plurima
Prophetix .
certo prædicens , eo mudo & tempore , quo erant futura . Panormi eum in
viſit Regina Eliſabetha , Petri Regis conjux , valde maſta , quod feptem
enixa filias prolem maſculam , regni hæredem , a Deo obtinere non potuerit.
Illam religioſo confolatus eloquio Gerardus , præmiffa oratione, alacrem di
miſit , promittens ante paucos dies , ejufque receſſum e Panormo , quem
tunc meditabatur , quod conciperet filium ,monuitque ut Ludovicum appel
laret , aſſerens ſe fancti Ludovici interceſſione beneficium hoc a Deo impe
traſſe . Secundo jain diſcelſuræ , & cordis moſtitiam declaranti , dixit Vir
ſanctus , certo jam marem concepiſſe , quod partus probavit, nam ante men
fes novem Cataniæ in vigilia beatx Agathæ peperit filium , quem juxta Ge
rardi monita , Ludovicum appellavit , & nos diximus Petro genitori quin
quennem ſucceſſiſſe .
tatis amator refpondit, ſibi nihil efſe commune cum mundo, nudum ex utero
matris egreſſum , nudumque in terræ uterum velle redire , neque in fuum
roſarium , neque in pauperem , quam gerebat lacernam , ſibi quidpiam juris
ineſſe : agendum proinde cum Patre Guardiano, penes quem dumtaxat erat
poteftas e
, tiam de his minutis difponendi . Exemplum fumpfit a ſuo Inſtitu
* Vide an . 1226. tore , qui nudus in ultimo vitæ habitu luctabatur cum nudo , * gaudens &
Sance moritus • exultans, quod uſque in finem fidem datam fuæ Dominæ fervaverit pauper
tati , & Chrifto conformis nudus ex hoc mundo tranſiret ad patrem . Die
dominica , in quem incidit feſtum fancti Thomæ Cantuarienſis , ipfa eadem
hora tertiam qua die Veneris ei apparuit beata Virgo, acceptis devote
bris contracta , & manu oſculata fancti Viri , ſtatim perfecte convaluit . Alia
vocata Beatrix febricitans , dum expectaret acceſſum ad feretrum , compri
mente populo , correpta eſt magno febris incremento , domumque evecta
rogavit filiam , ut ſibi applicaret tunicæ Gerardi fragmentum , quod paulo
antea a conſanguineo impetrarat . Eo admoto , ſtatim recefſit febris , & il
1343 . ANNO 1. & 2 . ANNO 29. & 30. RUM ANNO 136.
ſtis ejuſdem , atque immediate tumor compreffus eft, liveſcens color abfcef
fit , & integræ reftitutus eſt fanitati .
XXX . Noluit autem Deus , ſervi ſui Gerardi gloriam intra fines inſulæ
Trinacriæ concludı , ſed amplius extendi , ftatuitque ad majorem ejus ve
nerationem , corporis partem ad alios tranſinitti . Gerardo erat unicus &
individuus comes frater Laurentius, qui die noctuque ad ejus excubabat ſe
pulerum , a quo non poterat avelli . Poft annos tres inſitum ei vehemens
deſiderium videndi ſancti Viri corpus , revelavitque Fratribus Marchiſio Poft annos eres
abſque ulla ſpe generationis) pollicita, ut ſi fieret voti compos, libras viginti
quinque argenti in obſequium & cultum pii intercefforis expenderet. Nocte 1.
fequenti concepit , falva peperit , votum adimplevit . Reliéto ponte , in
Burgi introitu , Bartholomæus generoſi viri Joannis de Turchio filius , diebus 1
quindecim continua decumbens febre , ad feneſtram orans repente fanatus C
eſt. Ad interiorem Burgi partem dum fupplicatio declinaret verſus Eccle C
ſiam fancti Franciſci, Petra, uxor Franciſci Volaterrani pictoris , per ſex
dies febre ad mortem depreſſa , audiens pfallentes & laudem offerentes
beati Gerardi , vovit , quod fi liberaretur à malo , munuſculum offerret in
D
ejus venerationem . Emiſſo voto malum abſceſſit , & mulier confeftim con
valuit . Terminata proceſlione , in Eccleſia fancti Franciſci repoſitum eſt
U
honorificentiſſime brachium ſuper altare majus , confluente ingenti multitu
dine illo die ad ejus adorationem . Inter reliqua Guillelmus Faber ferra
rius humore in oculos defluente , & viſu ita captus ut nihil conſpiceret , ro
gavit Fratrem , qui ad facri pignoris cuſtodiam ſiſtebat , ut lychnum , quem
manu gerebat , oſſiadmoveret . Fecit ille , reftituit, hic oculis applicuit,
viſum recepit ; & qui altero manuducente ad Eccleſiam venit , abſque du .
Compendium . ad vitam revocavit , octo ſurdis auditum , tribus cæcis viſum , mutis quatuor
i
loquelam reſtituit ; oculis male affectos decem , brachiis , tibiis , ulceribus
vel apoftemate dolentes , octodecim curavit , claudos quinque conſolidavit,
duodecim a variis morbis , octo a catenis & carcere liberavit , undecim her
nioſos fanavit , amentes tres ſenſui reſtituit , a febre continua , & tertiana
ſeptuaginta ſex , lethaliter vulneratos quinque curavit , naufragio decem ,
a variis mortis periculis quadraginta , a morbo regio feptem , a podagra duo
1
decim , a fanguinis fluxu ſex , a paralyfi quatuor , a calculo duos , a pericu
loſis
Minorum .
305
loſis partubus foeminas feptem liberavit, aliis decem & octo ut fæcundæ ef
ſent impetravit . Diſſidentes populos vivens ipfe fæpius pacificavit , &
multa egregia patravit opera , quæ populorum præſertim Siculi , & Piſani ,
Quinant de eo
ei ſummam conciliarunt venerationem . Ejus vitam diffuſe & confuſe ſcripſit fcripferunt.
frater Bartholomæus de Piſis, Domini Albiſi filius, anno MCCCXLVII . abfol
vitque die xi . menſis Aprilis, annis quatuor , menſibus tribus, poſt mortem
Gerardi, quam penes me habeo MSS . Ipfe idem eſt , qui opus conformita
tum in fenectute anno MCCcxcix . miſit ad comitia generalia Afliſii , & in
folemni translatione brachii Piſis prædicavit , In prædicto libro Conformi
tatum ad compendium prolixam illius vitam redegit , & multa adjunxit mi
racula , qua ipfe , inquit , vidi, d audivi . Ex illo decerpſerunt Marianus
Rodulphus , Marcus Ulyſuponentis . De eo agunt Raphael Volaterranus
libro vigeſimo primo Antropologiæ ; & Philippus Ferrarius in novo Catalo
go Sanctorum ad diem trigeſimum Decembris . Error eft in notis apud Mar- Marc.cil.
cum , & in libro Conformitatum ; dum anno Mcccl . dicitur obiiffe .
XXXIV . Hoc anno , non mccccxxx111 . uti inverſis notis 1433. Gonzo in Prov.s.
& repoſitis pro 1343. refert Gonzaga , & nos alias exfcripfimus , inti- Michael.Conv.la
1 gne patravit miraculum ſanctus Franciſcus apud Civitatenſes in Hiſpania . Tom ... ar.12149
Erat illius urbis Epiſcopus Petrus Diaz elektus anno mcccxl , carnis ille- "Marian . cit.
cebris addictus , addictiſſimus tamen fanéto Franciſco , ejuſque Inſtituto , Marc.lib.8.c.sa.
qui dum tertio hoc ſui Pontificatus anno in lethalem morbum incideret , ni- coileached Epiſc.
hil de morte , neque de expianda confcientia cogitabat . Vidit ſemel & ite- S. Francifc. Epi
rum per fomnium ejus cubicularius horrendis ſpectris dæmones animæ infi- fcopú triduo do
diantes , & quemdam Minoritica veſte eoſdem abigentem , ipfique cubicula- tat .
rio ſuadentem , ut Epiſcopum moneret mortis imminentis ,& præmittendæ
facramentalis peccatorum confeſſionis . Fecit ſervus , viſioneſque narravit ,
extracta ad hujus toni calcem lectori exhibemus . Mortuus elt hoc anno tar
minicus de Bar: menſe Septembrigad ſuos Conſodales dum e curia rediret , frater Dominicus M
tha . Ilo
de Bartha vir venerabilis & doctus Provinciæ Aquitaniæ Miniſter , qui tri
dis
ginta annis publice Theologiam profeffus eft , & quædain dedit commenta
ria in Joannis Apocalypſım . 10
Conven . Gran XXXVI . Hoc anno initium accepit Conventus Grandiſvillanus , non
diſvillanus .
tamen in ipſa urbe . Diſtabat per milliaria decem infula parva Chanſonen. fi
Gonz. in Prov. Diceceſis Conſtantien. ditionis Regum Galliæ , quam hoc anno conceffit ful
u.7 Parifien. Philippus Rex Fratribus , adjecta etiam pinguieleemofyna , ut domum ſibị
Franc.
Con tal
ædificarent . Fecerunt illi , annuentibus Pontifice Romano & Conftantienſi .
Sed cum ſecundo & tertio injurias probarent militis Angli , ne quotidianis fili
1
les
Anna
308
XL. Plurimas indulſit Pontifex tum indulgentias, tum gratias , tum pri
vilegia variis Sanctimonialium Monafteriis , de Mannaſca Siſtarien. Miſeri
Alia Monaſteria. cordiæ beatæ Virginis Mariæ de Deneyo Elien . Guadalfajara Toletana
Dioeceſis ; ſanctæ Claræ Gerunden . ſanctæ Claræ Caturcen . Corporis Chri
ſti , ſanctæ Mariæ Magdalenæ , & ſanctæ Crucis in urbe Neapolitana , de
quibus aliis locis per varios annos locuti ſumus . Diplomata ipfa dabimus in
regefto .
9
SUPPLEMENTUM P. ANTONII MELISSANI DE MACRO . 3
9
» I. 9
Ndictis Comitiis generalibusMaffiliæ, frater Fortanerius Vaſſallus,
Fr. Fortanerius ) INqui Gerardo Odonis , ſeu Ottonis ad Patriarchatum Antioche
fie Miniſt. Geno , num , & adminiſtrationem Epiſcopatus Catanienſis aſſumpto , auctoritate
» Apoftolica curam , & adminiſtrationem Miniſteriatus Generalis regebat, .
y unanimi omnium electorum conſenſu , ſuffragantibus meritis plurimis , >
» Pontificis deſiderio , in Miniſtrum Generalem totius Ordinis electus eſt :
» qui eidem Summo Pontifici percarus ab eodem pluribus gratiis, & favo
» ribus donatus eft , ut apud Waddingum eſt videre . Conceſſit etiam hoc
Lito Pant.
9 anno 11. Nonas Januarii ClemensMonaſterio Clariffarum Gerundæ urbis
„ in Comitatu Cataloniæ ,apud oſtia Sambrocæ fluviizindulgentias: Splendor >
» Apenninis Montibus , apud Picæni fines, & Utentis amnis ortum ; Fran
, ciſco, & Sinibaldo Ordealphis fratribus Forum - Livii in Æmilia inter Cæ
» ſenanı , & Faventiam, ac inter Vitim , & Bedelem Auvios ; Cæſena etiam
» iidem fratribus conceſſa , ſed Faventia JoanniManfredo ; ac ita alias Ci
3,9 vitates aliis , qui vel pacifice, vel vi eas occupaverant, auctoritate Impe
» riali approbavit. His ergo motibus Ludovicus patientiam Pontificis adeo
w extimulavit, ut i1 . Idus Aprilis contra illum ſcripſerit: Prolixa retro doc. Indic. ex Odor .
1.43
9 & poftea x . Kal. Junii ad omnes Religioſos iterum contra eumdem Apo
, ſtolica diplomata expediverit : Pridem videlicet Owa.
III . Burdegalæ in Aquitania apud oftia Garumnæ fluvii urbis , Fra
» tres noftri vi. Idus Junii pro ſui Conventus Eccleſia indulgentiam obti
» nuerunt : Ecclefiarum , Monaſteriorum & c. conceſſa eodem tempore Lit. Pont.
doctrina {iquidem & virtute præclarus , Miniſtri Provinciæ Turonenſis Monum. MSS .
, decoratus non tantum fuit , fed etiam ſereniſſimæ Joannæ conjugis Phi- Prov . Turon.
„ lippi Valeſii Galliarum Regis a facris arcanis extitit: hoc anno vero viam maj.
Ad an. 1287.
univerfæ carnis ingreſſus , aulæ & Religioni ſui deſiderium reliquit .
V. Aymo vero Sabaudiæ Comes ( ut anno ſuperiori indicabamus ) ad an . 1379.
» Yolantæ uxoris pia vota fundationis ac dotationis Capellæ fanctæ Cata
rinæ in Ecclefia noftrarum Minoritarum Chamberiaci incunctanter adim
1343. & 1344. ANNO 1. 2. & 3 . ANNO 29. 30. & 31 . ANNO 136. & 137 .
» finguli adfantes pro ippus teftatoris anima: Ave Maria dicere orationem : ES
w pindacia , quæ affetentur ut fupra ; & ſi defeftus effet aliquo tempore, quo lut
fi!
сох
ARGU M E N T U M. tu.
pr
Audit Clemens Danielem Minoritam Regis Armenorum Legatum circa fidei ra
puritatem in illis partibus reſtituendam . Ludovicus Pannoniæ Rex alium fer
ejufdem Inſtituti mittit Avenionem pro impetrando Andrea fratri Regni bri
Neapolitani dominio. Recenfentur Inquiſitores con perſone illuſtres. Crean
tur Epiſcopi.Refipifcit Franciſcus Aſculanus. Numerantur Doftores.Sancia
Regina Inſtitutum fanète Claræ amplectitur , cujus virtutes delibantur . cil
Extruuntur domicilia .
RE
nei
11.1348 . M.I. IXIMUS ſuperius , actum cum Armenis circa deponendos , & e
ID libris fuis expungendos pleroſque errores , quos partim ex igno Cic
rantia , partim ex Prælatorum focordia ', partim ex vicinarum nationum in
Vide 1341.1.3 . fectione, in gentem , alias Romanæ Ecclefiæ ſubjectam , & addictam , irrepfif
821
Fr.Daniel Lega- fe conftabat . Hoc anno miſit Guido Rex Nuncios , & Oratores, atque inter
dos
niz ad Pontifice hos fratrem Danielem Armenum Minoritam fac. Theol . profeſſorem , ſuo tiu
rumque Conſodalium Vicarium alias ad Benedictum Pontificem miſſum , qui M
de
Minorum . 3 II
de his agerent cum Clemente , ſignificarentque , non totius gentis , ſed ali
quarum dumtaxat partium Armeniæ hoc malum eſſe . Refcripſit Pontifex
etiam ab illis locis , in quos irrepſerant, eliminandam effe malæ doctrinæ pe
ſtem , fi vellet ſuis Regnis , & fidei integritati conſultum . Alias prolixior An.1346.n.I.
de his erroribus redibit ſermo ; præmitto nunc hujus anni reſcriptum .
tuis meritoriis operibus , quibus affistente tibi gratia illius , qui dat regnare
principibus , ut in Domino confidimus , infudabis , poſt coronam regni tempo
ralis quod obtines, coronam perennem o immarceſcibilem Regni conſequeris
fempiterni. Datum apud Villam -novam Avenion . Dicceſ. 111. Idus Septem
bris anno III .
III . E vivis exceſſit anno ſuperiori , uti narravimus , Robertus Rex Si- Ax . 1343. n.14.
ciliæ , relicta Joanna nepte , nata Caroli filii Ducis Calabriæ , ante adeptum
Regnum defuncti , quæ fceptra ſuſciperet . Nupferat illa , Avo ita diſpo
nente, fuo conſanguineo Andreæ, Caroli Hungariæ Regis pridem defuncti , Rex : Hungariz
filio , Ludovici regnantis fratri ; non licuit tamen Regni Ecclefiæ juri ſubje- nylium ad cum
eto regimen ſubire abſque Pontificis Romani licentia . Hanc poftulaturi dem .
miſfi ftatim a Roberti Regis morte Oratores Avenionem ; ſed dum proro
garetur in dies ob varias , quas fcriptores referunt cauſas , ſubmiſit alios Lu
dovicus præfatus Hungariæ Rex , fratris Andreæ cauſam , quam Summon- bu
Simons.lib.3
nc ann . .ad
tius ceteris clarius explicat, adjuturos. Ex his unum , fratrem Dionyſiuin
Minoritam Regi familiarem , prudenter & fideliter in hac re laboralle teſta
tur
3 12 Annales
Et
Fr. Jordan. Epi- tina Comitatus Moliſii , ſub Archiepiſcopatu Beneventano , per obitum
ſcop. Triventin.
呢
Attimboni : Quam fit onusta . 111. Kalend . Martii : frater Jordanus hic ſub
如
que
anno MCCCXLVIII . translatus eft ad Archiepiſcopatum Meſſanenſem . Fra
你
chiep. Beneven- ad quam alias diximus evectum ; vacabat Sedes , per obitum Arnaldi:
間
Ann. 1333. n.15 . Romana Ecclefia , v . NonasMartii . Præclare ſe geniſſe Guillelmum hunc
够
ulu
in regimine Eccleſiæ Brundufinx , ejuſque redditus duplo & amplius auxiffe
加
Fr. .Joannes Cal- Larinen. ſub eodem Archiepiſcopatu Beneventano , per mortem Dalphini :
ven
ADDITIO Militanti Ecclefiæ , v . Kalend. Junii . Frater Joannes de Aprino in Calven.
PATRIS Lucae fub Archiepiſcopatu Capuano , per obitum Stephani : Dum ad univerſas .
WADDINGI .
期
Reg. ann . 13450 11. Kalend .Decembris 99 Habetur in Regiſtro Joannæ primæ Reginæ Neapo rin
litt . A. fol.123 . litana, Joannem hunc Epiſcopum anno ſequenti millum in Hungariam ad
Regine Joanna den
Legatus . ſeria Regni negotia peragenda , ibique hæfiffe ferme per biennium .
Nea
Minorum . 313
9 Neapolim reverſus obiit anno MCCCXLVII . ſepultus ad fancti Laurentii Engen . in Neapo
ubi in lapide marmoreo hoc ejus legitur Epitaphium : Hic jacet V. P.D. ſeci. fol.122 .
9.frater Joannes de Arpino Epifcopus Calvenfis , qui obiit anno Domini
» MCCCXLVII. die vii. menfis Junii xv . Indictione . - Frater Iterius de Fr. Iterius Minga
314 Annales
Minorum .
315
1344 . ANNO 2. & 3 . ANNO 30. & 31. RUM ANNO 137 .
portunius redibit mentio, ſub illis præciſis annis , quibus maxime floruerunt;
neque enim affeveraverim omnes ſub hoc tempore vixiſſe .
X. Hac anno ( non præterito uti ſcribunt Marianus , & Marcus Ulyfli- Marian , citat.
ponenſis , .) die xxi . Januarii , expleto anno viduitatis , Sancia Regina Si- Marco lib.8 . cap.
ciliæ , mundo , quod diu in votis erat , valedixit . Sanctæ Claræ ſubiit Inſti- Sancia Regina fit
tutum , juxta rigorem primæ regulæ , quem ipfam diximus , in Monaſterium Clariffa.
Ann . 1342. 4.64
fanctæ Crucis introduxiſſe . Paucis ante ingreſſum diebus regios redditus ,
& quas habuit facultates in pauperes & pios uſus diftribuenda commiſit viris
principibus , qui ultimam & Chriſtianam ejus voluntatem teftamento de
claratam exequerentur: ſummam tamen rerum & præcipuam curam repoſuit
ADDITIO
penes fratrem Guillelmum Epiſcopum Scalen . „ ſuum olim confeſſarium , &
9
* fidum conſiliarium , „ & fratrem Robertum de Mileto , viros timoratæ PATRIS LUCA
WADDINGI .
confcientiæ ex Ordine Minorum . Omnia hæc , & conceſſiones , donationes ,
ac indulta mariti ſui Roberti , ac Reginæ Joannæ , Roberti neptis , voluit a
Pontifice confirmata , cujus inſtrumenta dabimus in regefto . His præmiſſis,
die prædicto ſuſcepit humiliter , & egregiæ humilitatis argumento , humi
ſita ejus imagine religiofo habitu & corona inſignita . Aureis litteris inci
ſum hoc Coenotaphium , quod ipſe non ſemel ibidem perlegi .
Hic jacet fummæ humilitatis corpus venerabilis memoriæ fancta foro
ris Clara , olim Domine Sanciæ , Regine Hierufalem , relictæ clare memo
riæ Sereniffimi Domini Roberti Hierufalem Sicilia Regis , que post obi
tum ejufdem Regis viri fui , agens viduitatis debitæ annum , deinde tranſi
toria cum æternis commutans , ac inducens in ejus corpore pro amore Chriſti
voluntariam paupertatem , bonis fuis omnibus in alimoniam pauperum di
Atributis, boc celebre Monaſterium fancta Crucis opus manuum fuarum , fib
Ordinis obedientia est ingreffa anno Domini mcccxllll.die xxl . Januarii,
XI . indict. in quo vitam beatam ducens fecundum Regulam beati Franci
fci, Patris pauperum , tamdem vitæ fuæ terminum religiofe confummavit
anno Domini mcccxlv . die xxvIII . Julii , x111 . Indict . fequenti vero die
peractis exequiis tumulatur .
XI . Si ulli unquam Principi ob recepta beneficia fe obftri &tanı fatetur Quanta
Mimoria
Sodalitas Minorum , vel huic maxime Reginæ , cujus tanta fuit erga eofdem buscótulerit be
· benevolentia & beneficentia , ut nihil millum fecerit , quo ingenui poſſint neficia .
homines devinciri . Matrem fe exhibuit omnium in fublevandis neceffitati
Conv.Trinitatis tam pro Fratribus Minoribus, qui Sororibus fanctæ Crucis inſervirent . Hos
Neapoli .
iſthoc anno invenimus in confirmatione diplomatis Joannis Archiepifcopi
Neapolitani , decem fuiſſe ſub nomine Eremitarum ac vitæ ſolitariæ profef
forum audiviffe . Fuiſſe vero Franciſcanos mihi aperte conſtat , dum primus ,
-illo anno fedit Clemens VI . qui anno MCCCXLII. aſſumptus eſt ad Pontifica 4
.
Minorum .
317
mate , quo Pontifex liberum ad illud ei concedit ingreflum : Devotionis tuæ gii .
XI . Kalend. Auguft. Clariſlis Monaſterii Longicampi indullit ut Pariſienſis
Antiſtes five alius pro neceffariis functionibus ab ipfis requiſitus , cum de
centi comitatu ingredi poffit earum clauſuram : Sacræ Religionis iv . Idus
Maii . Et ex alio diplomate conſtat , Monaſterium fanctæ Claræ Burdegal
len . fub hoc tempore translatum eſſe ad ipfam Civitatem propter bella , quæ
inter Reges Franciæ & Angliæ frequenter vigebant .
idibus Junii : Sufcepta fervitutis duc. & vir. Kalend . Julii . Fratri Arnal
97 do de Lucegio Inquiſitori in Provincia Marchiæ Anconitanæ , & ejus fa- Wad. ad anno
1342•
cellano pro quadam ſumma pecuniæ ſcripſit : Exigit tuæ duc. Fratri vero
(
ARGU M E N T U M. 1
C
Martyrio coronantur fratres Livinus do Foannes de Montepolitiano . Moritur
in Gothia beatus Algothus . Creantur Epifcopi'. Pontifex fuccurrit Chri 0
ftianis in Romunia afflictis, Propagatur Religio .
quem alias dum ei appareret , geftabat in ulnis ; cui Livinus :ubi facratiffi
me
Minorum . 319
IIL . Hac ftatuta doctrina,decrevit facere ,quod fcripfit , & feria vi . deſi
derans pro eo mori , qui illo die pro nobis pati dignatuseft ,ad horam oratio- Auda& er inveli
nis nonam intravit in Templum , quo convenerant Sultanus & populus ad tur in Legem. Sar
orandum . Deinde voce magna gallica lingua clamans improbavit orationes
eorum , quas abſque vera Chrifti fide dixit inanes : Et converfus ad Sulta
ſponſum tale : Ipſe efi ftella quædum fulgida , non expedit ut fuligine vitæ
mortalis denigretur ejus anima; jam enim certamen certavit , & curſum con
fummavit , & nihil restat , niſi ut coronetur . Et hoc erit tibi fignum , quod
ab ifta bora alleviabuntur dolores carnis , verum anima ardentiori inflammu
bitur caritate mea . Deinde ad animam converſa vox : veni eletta mea in gau
dium , quod defideraſti: veni ad dulcedinem , quæ numquam finietur perfruen
dam , fonte vitæ inebriaberis , cujus rivulos tantoperefitiviſti. Quæ dum
cupide audiret , beatus fpiritus corporeis exolutus vinculis , ſuperorum choris
eft inſertus .
VIII . Hi aſſumpti funt hoc anno ad Epiſcopatus , frater Franciſcus de Fr. Franc.Epiſc.
Marziis Sacellanus Pontificis,uti diximus anno antecedenti, ad Laquedonen . an.1344.%.s.
1
Minorum . 323
3 x.Kal. Auguſti . Nobilis vir Gerardus de Pomerio miles Dioeceſis Leodien . Monaſt. Jenzini,
petiit hoc anno licentiam conftruendi Monaſterium in loco opportuno ejuf- vel Gentiani.
dem Diæceſis . Scripſit Pontifexad Epiſcopum Leodien . ut præmiſſis requi- Vaiis indul : a .
Tom . VII. Ss 2 fitis 2
324 Annales
Hoc anno conceſſit Pontifex , pofſe alias recipi in Moniales ultra numerum
a fundatore præſcriptum : Petitionibus fupplicum , vi. Idus Augufti. Simi
· ADDITIO liter conceſſum Clariſſis Monaſterium Tricar . a Sueva Comitiffa , ut dixi
PATRIS LUCR mus , extructum : Petitionibus fupplicum , Kal.Auguſti . „ Inchoavit in Civi
WADDINGI ,
tate Valentiæ in Hiſpania, aliud pro mulieribus lubricis, ad poenitentiam
Monalt . Pænit.
„ converſis, quædam pia fæmina Tertii Ordinis ſancti Franciſci, nuncupata
Valentie .
9 Soriana ; cui ex Senatuſconſulto talia adhibita ſunt auxilia , ut brevi opus
» compleverit , bipartita domo , parte una deſignata pro iis , quæ nubere
- volunt ; parte altera , & ampliori pro reliquis, quæ fe Deo conſecrant fub
I.
Auca admodum ſunt , quæ addenda occurant ab Annaliſta dictis :
P Provinciæ Siciliæ Miniſtro , ut Cruciatam in Turcas prædicaret ,
Lit. Ponta
22 Pontifex 11. Kal . Martii indixit : Dudum non &c. & pro reparatione
Indic. ex Vatic .
Conventus Montis Sion Apoftolicas litteras : Sincera devotionis eco
9 x . Kal. Aprilis expedivit . Miniſtro Generali Fortanerio Fratricellorum
j inquiſitione commiſſa : Intelleximus &c . conceſſit pofle ſubſtituere Mini
ſtros : Cupicntes Ordinem &c. ſubrogare Cuſtodes : In generali Ordi
w nis & c. promovere illegitimos : Devotionis tuæ duc. licentiare ad magi
1
9 , ſterium fratrem Jacobum :Cum ficut&c. & habilitare fratrem Franciſcum :
9 Nuper dilecti & c. viii. Kal . Maii : quo etiam tempore commendatitias
» ejuſdem Miniſtri litteras pluribus Civitatibus , & perfonis direxit : Cum 1
dile &tus ac . Monaſterio autem Clariffarum de Æmiliano in Ruthenenſi
9 Diceceſi indulgentias conceſſit: Quoniam ut ait &c. 111.Kal.Maii ; & Co
nitiffz Tricarienfi Monaſterii ingreffum :Devotionis tuæ &c . 11.Kal.Julii. 1
II . Simultatibus Fratrum Provinciæ Boemiæ , & Poloniæ anno fupe
riori
1
Minorum . 325
riori indicatis , adhuc perſeverantibus , factum eſt , ut hoc anno a Petro sup.an.1344.22.
» quo ad hunc annum habet Waddingus, primum quidem & fundamenta- Wadd. ad hunc
Ann.
w accepit lapidem ab Alphonſo IV . & Beatrice ejus conjuge Portugal
lem
„ liæ Regibus ; ſed annuos redditus ex prædiis in dotem allignatis , pro
», commoda Monialium ſuſtentatione , ab ipſa loci Communitate habuit ;
quamobrem & eidem honor fundationis jure defertur: in ejus tamen con
9 ſtructione non defuere aliorum piorum benefactorum manus , qui ſua li
» beralitate conſummabantopus. Interea vero illuftris heros D.Joannes de
„ Rhedon Eques torquatus ſupremum diem obiturus , quietis poft mortem
w locum elegit apud Minoritas Guingampenſes ,quos vivens valde dilexerat .
A R G U MEN T U M.
A norum , circa deponendos & eliminandos errores , qui in eorum Fr. Apton.Epiſc .
libros irrepſerant , ut plene & prudenter expurgarentur , & ſufficienter cri- Cactan.cum alio
bro ſalutaris fapientiæ ſepararetur lolium a tritico , & prava a Catholica di- Legato a latere
fterminaretur doctrina , mifit Pontifex hoc anno Antonium de Aribandis de menorum .
Valentia , ex Minorita Epiſcopum , uti diximus alias , Caetanum , & Joan- An. 1341. 7. 4.
nem electum Coronen . cum plenæ legationis ofiicio & auctoritate , conceſſis
omnis
s
326 ale
Ann
Venerabili fratri Antonio Epifcopo Caetan. & dilecto filio Joanni electa
Coranen . Apostolica Sedis Legatis .
Ex lib.z. an.si II ,
Niverfalis Ecclefia , licet inſufficientibus meritis , diſponente Do
epift.3. U mino , regiminipræſidentes , curis ſollicitamur affiduis, & conti
Armenia inferuit , qui niſi Catholica doctrina falce fuerint refecati, in per q
niciofam . fegetem coaleſcent , Nos hujufmodi & alios errores de partibus illis
extirpari funditus, a evelli radicitis , ac fidem inferi o excoli cupientes go il
attendentes , quod divina providentia , quæ dat omnibus affluenter , e non be
improperat , fic vobis thefauros magna ac profunde ſcientia credidit, fic vos fo
multis virtutibus infignivit , ut fciatis & poffitis ei circa beneplacita ſua de 21
votum , acceptum & diligentem impendere famulatum , vobis & veftrum cui te
Libet , tamquam Dei miniſtris , c viris in lege Domini plenius eruditis , af 20
ipfius fidei finceris & fervidis zelatoribus , qui per ipfius femitam mandato le
rum Domini gradientes , ſudetis ipſum verum lumen de lumine , veramque
III. Uia divina fapientia teftante facro eloquio, Sapientia filii Patrem Ibid.epift. 179
lætificat , & matrem ejus ftultitia reddit moſtam , nos , quibus ,
Q
licet immeritis , a Deo univerfalis Ecclefia Pastorale officium
eft commiffum , & fancta Romana Ecclefia Domina , do magiftra omnium
fidelium , fponfa noftra , de vobis gaudemus , b in Domino admodum exulta
mus, cum veræfapientiæ lumine , fcilicet fidei Catholicæpercipimus vos
ful
gere : fed in corde multum affligimur , dum in illis partibus claritatem audi
mus ejufdem fidei errorum tenebris obfufcarı , affe &tantes defiderabiliter ut
hujuſmodi profugatis de illispartibus tenebris, claritus prædicta fidei apud
vos ſplendeat , ufque ad lucem æternam cæleftis patriæ vos dirigens
do perdu
cens . Sane littera veſtra pridem per Venerabiles Fratres noftros Joannem
de Merchar , o Antonium , Epifcopos , ac dilettum filium Danielem Lecto
rem , a Vicarium Fratrum Ordinis Minorum in Armenia conſiſtentium , ac
nobilem virum Gregorium Cengium , veftros Nuncios præfentatæ noftro Apo
ftolatui, continebant , quod dudum fel.rec. Benedictus Papa XII. prædecef
for nofter per fuas litteras vos caritate paterna requifivit do monuit , ut
quofdam errores eidem Ecclefiæ fidei obviantes , quos periculofe nimium inva
Luiſſe in illis partibus perceperat relatibus fide dignis , abolere extirpare ,
illos nihilominus per veftram fynodum condemnando curaretis , fideli dofo
Lerti adbibita diligentia , de cordibus Armenorum , but hoc plenius c per
feftius perficere valeretis, dictos errores diftinétos per Ordinem vobis deſtina
ait in fcriptis, voſque reverenter , do cum gratiarum aétionibus hujufmodi
receptis litteris & ſcripturis errores continentibus
fupradictos , a veſtra ſyno
do , proutper vos commodefieri potuit , copvocata , erroresabjeciſtis , & con
demnaftis predictos ficut
; in libello , quem nobis tranfmififtis per veſtros pre
fatos Ambaffatores Nuncios, continetur . Nihilominus in veſtris prædictis
litteris fubjungentes, quod fi in libris veftris quibus communiter'utimini ,
ere
)
s
ale
Ann
328
errores alii , eidem fidei ae doctrinæ ipfius, quam eadem Romana do univerſa
tis Catholica Ecclefia tenet , profitetur , a docet , quomodolibet obviantes ,
reperiantur forſitan , abolere ac tollere penitus , juxta mandatum noftrum ,
& ejufdem Ecclefoce Romane , cui fubeffe vos confitemini , ipfamque recognom
fcitis Ecclefiarum omnium effe caput , & fuper omnes tam Armenorum , quam
abiorum Ecclefias obtinere primatum , o tempore beati Gregorii illuminatoris
veſtri , ſancti Silve,tri citra , ut tenemini, veraciter cognoviſtis ; quodque
parati efis uti decretis ac decretalibus , quibus eadem Romana do univerſalis
Ecclefia utitur , fecundum tenorem o continentiam litterarum Prædecefforis,
nostri præfati vobis fuper hoc dircitarum , illa poftulantes humiliter vobis
mitti . Nos igitur hujuſmodi litteris veſtris affectu folitæ benignitatis rece
pris, vifoque prædiéto libello nobis per dictos Ämbaffiatores , o Nuncios pre
fentato , & iis, quæ ipfi dicere , ac explicare vobuerunt , plenius intelleétis ,
.
e tam sum Fratribus noftris ejufdem Romanæ Ecclefiæ Cardinalibus , quam
multis Prælatis, aliis facræ Scripturæ Doétoribus , cu magna habita delibe
ratione provida , amatura , zelum devotionis , quem ad fidem ipfum , ac nosa
& prafatam Ecclefiam Romanam vos gerere obtuliſtis, ac diligentiam , quam
circa revocandos a condemnandas dietos errores udhibuille afferitis , multipli
citer in Domino commendamus . Verum quia errores alii valde perniciofi
dainnandi, quos hoſlis humanæ falutis in illis partibus , ut fectatores illorum
fecum trahere valeat , in damnationis precipitium fatagit , remanent extir
pandi. Nos deſiderantes attente ut ipſos, ac alios crrores , fi qæos aftutia
Satanæ , ut animas fimplices diabolica fraude deceptas , ſecum in æternam
prædam adducat, fuperſeminare conatur ; diſcernere clarius, fa
confutare
1
cilius, atque prudentius valeatis , Venerabilem fratrem noſtrum Antoniutke
1
Epiſcopum Cajetanum , dile tum filium Joannem Eleftum Coronen. Apo
Policæ Sedis Legatos , Viros utique profunda feientiæ , ac in lege Domini
eruditos, ac ipfius fideiſinceros , 6.fervidos zelatores, qui per ſemitam manz
datorum Domini gradientes , ipfum verum lumen de lumine , veramque ſa 1
quos Decretum & Decretales poſtulata tranſmittimus, imo potius nos in eis h
nino diligentem operam & follicitudinem , ficut Dei ministri , adhibere , neg
non doctrinam veræ fideiCatholica fuper ipfis articulis , & aliis fidem ipſam 9
tangentibus profiteri f follicitudinis ſtudio effica
, equi , ac docere , cum omni 11
IV . Erat hoc tempore Inquiſitor hæreticæ pravitatis Florentiæ frater Villan .lib.12.co
Petrus de Aquila , cui cum Petrus Gomeſius de Barroſo Cardinalis Hiſpa- Leand . de viris
nus poteftatem fecit exigendi x11 . millia nummum aureorum e ſocietate illuftr.Ord .Prado
Acciajola , quos ei debebat ; ea ſocietas quod bona fere univerſa decoxif- Leonar. Aretin.
-fet , & multis æs alienum debuiffet , Priores ſeu Rectores urbis, id quod lib.7. biffor.Flor.
reliquum erat bonorum Cardinali tantiſper donec diffolueret , addixerant , citantur Flarena
infuper & vades addiderant . Petrus ab iis aurum depofcebat, illi , quod de- tini in Petrum
bentium proprium eſt , cunctabantur . Cumque nec monendo , nec obfe- Inquiſicorera:
1
VIII . Ummus aq mirabilis opifex , cujus mira funt opera , fuam fanctam
Ex lib. ſect. ano
ni 4. episto1106. S
|
Encomia reli ceret , exoravit , eamque folida firmitate ftabiliens,inter ceteros decentes do
gionum decoros ornatus ejuſdem , Ordinum o Religionum diverſitate munivit, ut ficut
turris David cum propugnaculis ædificata fortiffimis , eorumdem Ordinum co
Religionum fulta fuffragiis , quafi bellatorum ftipata cuneis , cv velut ca
IX . Alias litteras deftinavit Pontifex ad hæc comitia , in quibus præci- Ex lib. Sacra ana
piebat , in ipfa æde Capitulari , atque in reliquis totius Ordinis , & in con- Severe agit Cle
cionibus ad populum , legi proceſſus & ſententias latas contra Ludovicum mens contra Lu
Bavarum , quibus eumdem in die crenæ Dominicæ diris devovit , Imperiali- dovic. Bavarum .
bus inſigniis & juribus privavit , fidelitatiſque facramento omnes qui ſe
ei adftrinxerant , exoluit . Omnem fane movebat lapidem Clemens , ut Lu
dovicus judicio ſe ſifteret Eccleſiæ , eas tamen apponebat conditiones , quas
ſine honoris jactura , & fuæ ad Imperium electionis præjudicio admitti non
poſſe , judicabat Ludovicus . Ne etiam dignitate cederet , & depoſito Im
perio , fe Pontificis ſubderet fententiæ , uti Joannes & fucceffores vole
bant , obfiftebantElectores & Principes Germaniæ , perſuadebantque quos
fovebat , Doctores , jus ſtatuentes in manifeftis fuffragiis potioris partis ele
dum vixit Ludovicus , cui plurimi Principes adhærebant , & potiſſimæ Ger
ñaniæ civitates obediebant. Quare CaroliImperium auſpicantur Cardinalis
Bellarminus , Onuphrius Panvinus , & alii Chronologi ab anno MCCCXLVIII .
quo compofitis rebus cum Principibus Germaniæ conſenſu ſeptem virum , & c.
„ plectuntur , relicta Clara abſque ulla tutela . At neque illa tot parentum
59 jacturis cautior , neque prudentior effecta , mundi vanitates , carnifque 9:
», illecebras , quibus coepit ineſcari , avidius proſecuta , demum nupſit cui )
dam quem antea inhoneſte deperibat . Veſtium , ciborumque luxui intem
peranter addicta vitam duxit liberrimam , donec ſub annum trigeſimum
w quartum mutationem dexteræ excelli circa ſe mirabiliter ita perſenſit . >
Calius monira » XI .
In Templo Franciſcanorum vagis oculis menteque circa alia di )
refipifcit . 9 ſtracta , dum facris adeſſet , viſa eſt pueruli voce moneri , ut vel femel
» aut veftium vano nitori deditas, prudenter carpebat, eafque addebat ſua
9 delas , ut nimium complacendi ftudium in ornatus neglectum converter
w rent . Inter has Comitiſſam quamdam Ariminenſem adolefcentem , con
» juge orbatam, liberius , quam viduam deceret, agentem , rogavit , ut ſuo
9 honori conſuleret, modeſtiuſque incederet, vel ad fecundas nuptias tran
9 firet . Reſpondenti ſe nupturam , modo maritum inveniret nobilem ado
» lefcentem , fubjunxit Clara : Eum tibi fuggeram , cujus nobilitati, forme,
9 divitiis , & potentiæ nulla poffit menfura præfcribi, qui parem non habet,
omnibus excelfior. Deus ille eſt , qui nullo cafu minuitur , qui nullo ps
32
rit infortunio , qui morti imperat , quem nullus tibi poteſi morbus eri 1
„ pere . Ad hæc vidua coepit cogitare , rerum mundanarum inconſtantiam ,
penetralia dulciter requieſcere . Cum aliquando in anguftula cella, quam Prædicit fuam
„ in muri ruina ſibi paraverat, fociam Benedictam Callienſem , Chrifti para cellain fore Mo
nafterium .
99 ſionem meditari doceret , revelatum eft , dilatandum fore hunc locum ,
Cófolationes re- 5 XXI . Demum in fefto fanctæ Luciæ ad eum contemplationis gradum
çepic divinas . » pervenit , ut ſopitis vel mortificatis corporis fenfibus , deſipuiſſe videre
3 retur . Ita per menſes tres a rebus humanis abſtracta tota verſabatur
circa coeleſtia, nec quæ prius folebat , poterat præſtare . Poftremo ſen
2 ſibus perfecte reſtitutis, in gravem morbum incidit, cujus vi dum mortem
» præfentiret vicinam , Sororibus plurima dabat monita falutis , ſeque
Morituri » ipfam miſericordiæ credebat divinæ , & demum prolatis illis verbis : In 1
39 manus tuas Domine commendo Spiritum meum . Dulciter obdormivit in
» Domino , vehementer dolentibus Ariminentibus , ad tantam jacturam :
» Corpus ejus prius male habitum , jejuniis attritum , & variis injuriis de
» nigratum , tunc pulchrum , molle , flexibile , & odoriferum apparuit .
97 XXII . Vitam ejus paulo poſt mortem ſcripſit frater Daniel Clemen
Quis vitam fcri
plita tis Minorita , partim ex eis quæ vidit , partim ex eis quæ a ſociis, Dru
Ex qua erat fac ig dilia, Amata , Agnete , aliiſque accepit . Ex familia Chiarella Petri in 1
milia .
23 ipſo actorum limine fuiffe confcribit , & confanguineam Dini Roſſii po
Gonza, in Prov.
) ſtea appellat. Francifcus Gonzaga Claram de Aquilatiis ; errore , ut
Bonen . Mon. 13 •
i , conjicio , Typographi nuncupavit . Stirps Agolantum eam fibi vendicare 4
„ ftudet tum ex infignibus hujus profapiæ quæ conſpiciuntur in Claræ Ora >
9 torio, & paffim per alia loca Monaſterii , tum ex Sarcophago, feu tumulo !
9 porphyretico , in quo ejus corpus requieſcit, cui hoc inſculptum eſt Epi :
9 , taphium .
Anno Domini MCCCXXIII. dic 11. Novembris . Hic jacet Do 2
mna Clara filia Honofdei quondam Domini Jacobi de Agolan
'93 tibus de Florentia : Cujus anima requiefcat in pace ,
Clement . lib. 5 . » Exſcripſit hæc verba Cæſar Clementinus in ſua hiſtoria Ariminenſi in
pag.568 . » confirmationem opinionis Agolantum , ſed nihil hic commune cum iis 1
9 , quæ de Clara referuntur , & fub compendio ex ſupradicto vitæ auctore 1
exſcripſit Clementinus . Illic dicitur Thadei , hic Honofdei fuiffe filiam : 4
" illic anno MCCCXlvi . die x . Februarii , hic anno MCCCXxuI. die 11. No
svembris decefliffe . Anni varietas ſubdubitare fecit Clementinum , atque
»; aliiſque vocatis teſtibus , qui Claræ corpus afpero cilicio , gravique lorica
» contectum , obductoſque manibus , & collo ferreos circulos viderunt ,
5
» cujus rei teftimonium publicum rogatus perhibuit Joannes Maria Batfo 14
» nus Notarius .
, non Monialium fancti Benedicti , ſed Fratrum fancti Pauli primi Eremitæ
fuiſſe aſſeverat . Aliorum deinde ipſe opinionem refert dicentium , præ
vel ob devotionem inſignis Templi Aſſiſiatis , quod illa uti dixiinus, cauſa
» peregrinationis inviſit .
92 XXIV . Celebrem illic de prædicari Indulgentiam feptem dierum in- Indulgentia ma
cipientem a vigeſimo ſecundo Martii , & perſeverantem ufque ad vigeſi- iliusMonafterii.
mum octavum ejuſdem , tres ſcilicet dies antecedentes feftum Annuncia
tiomis beatæ Mariæ , tres ſubſequentes, & ipſum Annunciatæ Virginis
22 diem complectentem , ab hac Clara a Deo obtentam fcribunt Adimarus
» ſtolos , & per Joannem Evangeliſtam aureis litteris libro infcriptis inti
5 matam ei prædictam Indulgentiam ,cui nullus Epiſcoporum Ariminenfium
39 huc uſque auſus eſt contradicere , etſi nullo probetur authentico inſtru
XXV . Sacellanos aliquot ſuos hoc anno inftituit ex Minoritis , fr .Ger- ficii
Sacellani Ponti
.
vaſium Marcerii , fratrem Guillelmum Beaufiz Cantuarien . dioeceſ. Thoma
ſium de Lanzarotta , de Mazaria , & Deodatum Bernardonis . Epiſcopos Frater Amadeus
vero quam plures , fratrem Amadeum in Eccleſia Naulen . in Liguria , ſub len
Epiſcopus
. Nau .
1
pen .
in regno Neapolitano , per obitum Galgani :Quam fit onuſta periculis .
Fr.Mariens Mon- Vi . Kalend . Julii ; fratrem Manentem Franciſci Fabrianenfem in Montil
tifmaranen .
marana , ſub Archiepiſcopo Beneven . in codem regno , per translationem
d
Pontii ad Vicaven . Paſtoralis officii debitum.xv . Kalend. Decembris . Ar
chiepiſcopos etiam binos inſtituit . Boſtraen. in Arabia majore , ſub Patriar
Fr. Daniel . Ar 1
chiep. Boſtraen . cha Antiocheno , fratrem Danielem : In fuprema dignitatis . iv . Kalend .
C
Auguſti . Hierapolitanum in Phrygia Cappatiana , ſub Patriarcha Conſtanti
Fr.Antonius Hi- nopolitan. fratrem Antonium de Alexandria : Summi diſpoſitione Rectoris .
erapolitan . t
11. Kalend. Auguſti .
XXVI .
Conv.Codipina Ante hoc tempus extabat extra Villam Compinaci , dioec. San
ceni . tonenſis , Conventus Minorum , fed propter bella , quæ inter Galliæ & An
Ann.1343 . n.13 . tuto ſancti Franciſci, egimus fuperius : Ordinis veftri. Nonis Auguſti.
Apud noftros tamen Auctores hujus loci non invenio memoriam . Vicario
& Fratribus Vicariæ Scotiæ indultum , ut duo admitterent loca , unum in
L
Conv.Lavarken . Villa de Lavark , Glaſcuen . diocelis , quod eis pridem obtulit & conceſſit
1
Robertus Bruſeus Rex dum in humanis ageret, & alium fibi concedendum
2
a Davide II . Rege , Roberti filio , & Joanna Regina Davidis conforte : Inter
C
ceteros ordines . Ill . Kalend.Decembris . In hoc diplomate refertur tunc
in toto Reyno Scotix Minorum Sodalitium , in tribus dumtaxat dioeceſibus
aliquot habitacula obtinuiffe, & propter bellorum diſcrimina , præ ceteris
Ordinibus fuiſſe depreffum . In codice veſtuſto MSS . Bibliotheca Vaticanæ
num .1960. habetur Provinciale Ordinis Minorum , in quo Provincias om
nes , Vicariatus , & Conventus enumerat . Paulo poft hunc annum videtur E
exaratus ; hujus enim Conventus mentionem habet, & domicilia Scotiæ ita
recenſet . Vicariatus Scotiæ habet loca ſex . Bervici , Aditoniam , Reybur
giæ , Dunfriſii , Lavargum , & Domum Dei .
Dwórau.l.z.bist .
Doem. in fine . XXVII . Hoc anno XXVI. Auguſti occubuit in bello Cerſiacenſi , in
agro
1
1
Minorum . 339
agro Pontino , apud Caletes , Joannes Rex Boemiæ , filius Henrici VII. Joannes
Imperatoris , genitor Caroli IV . & avus Wenceslai Imperatorum , dum BoemizRes, ies
cæco impetu , coecus , oculis captus , ſubſidium ferret Philippo Valeſio Gal- peliturque Lu
cemburgæ ad Mi
lorum Regi contra Eduardum Anglum . Traditum corpus filio Carolo ut nores .
fepeliret ubi placeret . Placuit Lucemburga, eratque conditum in ea a tem- Conven .Lucem
pore fancti Franciſci MonafteriumFranciſcanorum . Illuc illatusRegia pompa Gonza, in Prov .
ſepultus eft in Eccleſia fanctæ Dei Genitrici dicata . Nulla ſe hucuſque obtu, Fland. Conv. 17.
lit occaſio de hoc Cænobio ſcribendi , neque alia ſubeſt notitia , quam quod
anno MDLXVII. petente Philippo II . & præcipiente Pio V. tranſierit a Con
ventualibus ad Obſervantes .
„ fynis ipſis conſignandis , duo dedit ejuſdem tenoris brevia 111a nonas Se
» ptembris : Ad cultus augmentum duc. quorum unum Bertrando Cardinali
» dirigebatur .
Pa
&
RE
1
REGESTUM
PONTIFICIUM .
1
1
|
|
345
REGESTUM
PONTIFICIUM .
JOANNIS XXII .
BULLA 1.
§ . I. Roh ID) EGImini univerſalis Ecclefiæ &c . uſque ad præeffe vide conf . 25 .
utiliter & prodeſſe . Dudum fiquidem Beriten . Ec- clem.V.fol.4
Tom.6 . .
64
cleſia per obitum bonæ memoriæ Roberti Epiſcopi
Beriten. paftoris ſolatio deftituta , dilecti filii Ca
pitulum ejuſdem Eccleſiæ vocatis omnibus , qui
voluerunt , debuerunt & potuerunt commode in
R tereſſe , die ad eligendum præfixa in Eccleſia Ni
coſien . cum in dicta Beriten . Ecclefia , quæ in terra ubi Sarraceni domi
nium obtinent , ſituata exiſtit , non poffent abfque animarum periculo
reſidere , ut moris eft , convenientes in unum , & Spiritus fancti gratia
invocata , quondam Emanuelem dictum de Long conſtitutum in facerdo
tio , Ordinis Fratrum Minorum in eorum Epiſcopum concorditer elege
runt , qui antequam hujuſmodi fuiſſet electio confirmata , viam extitit uni
verfæ carnis ingreſſus ; noſque poftea vacatione hujuſmodi fide dignis re
latibus intellecta , cupientes regimini ejuſdein Beriten . Eccleſiæ perfonam
utilem per noftræ ſollicitudinis ftudium præſidere , proviſionem ipſius ea
vice difpofitioni noftræ , ac Sedis Apoftolicæ duximus ſpecialiter reſervan
dam , decernentes ex tunc & c. contingeret attentari , & poftmodum de
proviſione ejuſdem Beriten . Eccleſiæ , ne prolixioris vacationis fuftineret
incommoda , follicite cogitantes , poft deliberationem , quam ad deputan
dum eidem Beriten . Ecclefiæ perfonam utilem , ac etiam fructuofam , cujus
induſtria probitatis in fuis valeret juribus adaugeri , ac etiam defenſari, cum
Fratribus noſtris habuimus diligentem .
§ . II . Demum ad te Ordinis Fratrum Minorum in facerdotio conſtitu
ium, Ordinem ipſum expreſſe profeffum , cui de religionis zelo , vitæmun
ditia , regulari obfervantia , litteraruin ſcientia , honeftate morum , & vitæ
ac aliis probitatis meritis fide digna teſtimonia ſuffragantur, direximus aciem
noftræ mentis .
III .
falvis tamen canonica juſtitia & parochiali jure illarum Eccleſiarum , a qui
bus mortuorum corpora affumuntur . Nulli ergo &c. noftræ conceffionis &c .
Datum Avenione Kal . Aprilis anno vila
IV .
EIS DEM
Uftis petentium deſideriis dignum eft nos facilem præbere conſenſum , &
J vota , quæ a rationis tramite non diſcordant , affectu proſequente com
V.
VI .
EIS DBM
VII .
EIS DEM .
VIII .
ſtudeas aſſignare pro dicto opere fanctæ Claræ dirigendoprovide, & foeliciter
conſummando , eos a prædicto loco fine caufa rationabili nullatenus amo
turus .
IX .
1
Dilecto filio Miniſtro Provinciali & Fratribus Ordinis Minorum in
Apullia partibus conftitutis ,
ergo , &c . fi
Datum Avenione 11. Nonas Junii anno VII . b
X.
1
Præficitur Ecclefiæ Humanaten . Ibid . epiſt. 1010 .
Vid . Cont
Bunif, vill. 68
fol.. A regimen univerſalis Eccleſiæ , & c . Oves rapiat cu diſpergat. Olim
'!
Pontificium . 349
Epiſcopum illi præficimus & paftorem , curam & adminiſtrationem ipfius tibi
in ſpiritualibus& temporalibus committendo , firma concepta fiducia , quod
eadem Eccleſia Humanaten. Per tuæ providentiæ ſtudium proſperitatis &
honoris , Deo propitio , grata ſuſcipiet incrementa . Reverenter itaque ſuf
cipiens impoſitum à Domino tibi onus , & c . valeat incrementis .
Datum Avenione viii . Idus Junii anno VII .
XI.
§ 1. Egimini univerſalis Ecclefiæ &c. uſque ad Olim fiquidem Ma- Habes form.Cöfit:
16. Clem . V. fol,
R ceraten . Eccleſia,pro eo quod nos Venerabilem Fratrem noſtrum 459. Tom . 6.
Fridericum Senogallien . tunc Maceraten . Epiſcopum , licet abſentem , a
vinculo quo tenebatur eidem Maceraten. Ecclefixe , cui præerat , de Fra
truni noftrorum confilio , & Apoſtolicæ poteſtatis plenitudine abſolventes ,
ad Senogallien . Eccleſiam tunc vacantem duximus transferendum præficien
do ipſum eidem Senogallien. Eccleſiæ in Epiſcopum & paſtorem , regimine
deſtituta paftoris . Nos ad celerem proviſionem ejufdem Maceraten . Eccle
Siæ , ne prolixæ vacationis exponeretur incommodis , ſollicite intendentes ,
cum nullus præter nos hac vice de ipſius Maceraten . Eccleſiæ ordinatione ſe
intromittere poſſit , pro eo quod nos diu ante vacationem ejuſdem Macera .
ten . Eccleſiæ proviſiones omnium Ecclefiarum Cathedralium , & c . contin
geret attentari .
bus plenarie committendo , in illo qui dat gratias & largitur præmia confi
dentes, quod eadem Maceraten.Eccleſia per tuæ circumſpectionis induftriam ,
& providentiam circumſpectam non folum præſervabitur a noxiis , verum
etiam ſalubria in eiſdem fpiritualibus & temporalibus , divina favente cle
mentia , ſuſcipiet incrementa . Jugum itaque Domini prompta devotione
ſuſcipiens , & c . propterea promereri .
Datum Avenione viii . Idus Junii ann . VII.
XII .
350
Regeftum
XII ,
Epifcopa Aurien ,
XIII .
hoc cum Fratribus noftris habuimus diligentiam , cum nullus præter nos hac
vice poſt reſervationem eamdem ,de ipſius Eccleſiæ ordinatione fe intromit
tere potuerit , reſervatione obſiſtente prædicta , ad te Ordinem Fratrum
Minorum expreſſe profeſſum , in ſacerdotio conftitutum , virum quidem lit
terarum ſcientia præditum , religionis zelo , ac morum honeſtate decorum ,
diſcretionis & confilii maturitate confpicuum , in ſpiritualibus providum , &
tuo felici regimine falubriter & profpere dirigetur , & multiplicis honoris
& commodi ſuſcipiet incrementa . Jugum itaque Domini , & c . confequi me
fearis .
XIV .
XV .
EI S D & M.
XVI .
EIS DE M.
Uſtis petentium deſideriis dignum eſt nos , & c . ut in epift. 993. uſque ad
J finem .
Datum ut ſupra .
XVII .
E IS DE M.
Ietatis opera, cujus obſervantiæ vos pro Chriſti gloria deputaſtis , adeo
P vobis Apoftolicæ Sedis gratiam promerentur , ut ea , quæ cum Deo &
XVIII .
352 Regeſtum
XVIII .
EIS DE M.
.
dulgemus , ut poſſeſſiones & alia bona mobilia & immobilia quæ libe
ras perſonas Sororum veftrarum , mundi relicta vanitate , ad Monaſterium
veſtrum convolantium , & profeſſionem facientium in eodem , jure ſuccef
fionis , vel alio juſto titulo îi remanfiffent in ſeculo , contigiſſent , & libere
potuiſſent aliis erogare , exceptis rebus feudalibus , exigere , petere ac reti
nere libere valeatis . Nulli ergo , & c.noftræ conceſſionis , & c.
Datum ut fupra a
XIX .
EISD BM .
3
P paterna iinpofterum ſollicitudine providere volentes , auctoritate vo
bis præſentium indulgemus , ut vos ad præſtationem procurationum Legato
rum Sedis Apoftolicæ , vel Nunciorum ipfius aut exactionum , vel collecta
sum , feu ſubſidiorum quorumcumque minime teneamini , nec ad id ea fol
venda per litteras dictæ Sedis ſeu legatorum , Rectorum , vel Nunciorumi
ejuſdem cujuſcumque tenoris exiſtant , aut cujufcumque auctoritatis, com
pelli minime valeatis . Nos enim decernimus irritas & inanes interdicti ,
ſuſpenſionis , & excommunicationis fententias , ſi quas propter hoc in vos
vel in veſtrum aliquas vel Monaſterium veftrun impoſterum contigerit pra 1
mulgari . Nulli ergo , & c .
Datum ut ſupra .
XX .
EISDEM .
XXI . NE
Pontificium .
353
XXI .
EIS DE M.
Audabilis facra veſtra religio , &c. Domino ſervitutem . Hinc eſt , quod VideConftit. 32 .
nos pium & congruum reputantes , ut vos illa profequamur gratia , bujusPontif.tom .
quam veſtris neceſſitatibus fore confpicimus opportunam , vobis auctoritate
præſentium indulgemus , ut ad præſtationem decimarum , de quibuſcumque
pofſeffionibus , & aliis omnibus bonis veftris , quæ in præſentiarum habetis ,
& juſto modo , præſtante Domino , acquiſiveritis in futurum , vel ad contri
buendum in procurationibus quorumcumque
Ordinariorum , ac etiam Le.
gatorum , & Nunciorum Sedis Apoftolicæ , & quibuslibet talliis , & colle
<tis , & ad exhibendum pedagia , telonia & alias exactiones , quibuſvis regi
bus , & principibus , ſeu aliis perſonis ſecularibus minime teneamini , nec
ad id compelli aliquatenus valeatis . Nulli ergo ; &c . noftræ conceſſionis , & c.
Datum ut fupra .
XXII .
XXIII.
XXIV.
XXV. 1
1
Ut informent circa permutationem quorumdam bonorum . Ibid . epiſt.741. 1
1
Venerabilibus Fratribus Archiepifcopo Salernitan. ac Cajetan .
ac Trojan . Epiſcopis .
1
§. I. X parte cariſſimorum in Chrifto filiorum noftrorum Roberti Re
1
ES
gis & Sanciæ confortis ſuæ Reginæ Siciliæ Illuſtrium , nobis ex
titit humiliter ſupplicatum , ut cum Monafterium Scafati Ciftercien. Ordi
Bona Monaite
tiorum permu- nis , Nolanæ dicec. habeat nonnulla jura , & bona in civitatis Neapolitana
tanda
pertinentiis , quæ propter commoditatem & vicinitatem locorum , ubi
confiftunt, multum competerent Monafterio fancti Corporis Chriſti Nea
politan . quod dicti Rex & Regina ad laudem & gloriam Redemptoris ejuf
dem pia devotione fundarunt , pro quibus dilectæ in Chrifto filiz Abbatiſſa ,
& Conventus dicti Monafterii fancti Corporis Chriſti paratæ ſunt dicto Mo
naſterio Scafati recompenſationem decentem , feu ſufficiens excambium
S.II. Quia
1
Pontificium 355
§ . II . Quia igitur de præmiſſis notitiam non habemus , fraternitati ve- Commiſſio data
ftræ de qua plenam in Domino fiduciam gerimus , præſentium auctoritate Epiſcopis •
& eorum , quæ per dictam Abbatiffam & Conventum danda erunt , pro re
compenſatione ſeu excambio eorumdem , ac etiam opportunitate dictorum
bonorum afſignandorum dicto Monaſterio Scafati , pro recompenfationes
prædicta , & aliis circumftantiis univerſis curetis diligentius informari , &
, & alias circumſtan
quæcumque per informationem hujuſmodi inveneritis
tias univerfas , & opportunas, quæ fuerint in talibus attendendæ , nobis per
veſtras litteras harum ſeriem continentes , fideliter referre curetis , ut ve
ftra relatione ſuper præmiſſis inſtructi , quod ſuper his expediens & utile
fuerit , auctore Domino , agere valeamus . Quod fi non omnes his exequen
dis poteritis intereſſe , duo veſtrum ea nihilominus exequantur .
Datum Avenione xx . Kalend . Aprilis anno vill .
XXVI.
EISDEM .
XXVII .
Laris tuæ celſitudinis meritis , defideriis mentis tua . Cum itaque ficut LegeConft.4.bu
C pro parte tua fuit nobis expoſitum , quod de licentia Sedis Apoftolicæ jus Pontif.tom.6.
Monaſterium quoddam , fub vocabulo fancti Corporis Chriſti , in civitate
Tom. VII. Y y 2 Nea
356 ftum
Rege
XXVIII.
XXIX . Ut
Pontificium . 557
XXIX .
EISDEM .
Eccleſia ejuſdem Monafterii, quæ extra , ſed prope clauſuram veftram con
ſiſtit , pofſint horas divinas viciſſitudinaliter dicere , ſeu decantare , videlicet
quod ipſi primo miſlam cantent, in qua tantum reſpondeant dicti Fratres ,
& deinde in alia miffa reſpondeat chorus vefter , qui quidem ordo in aliis
horis canonicis obſervetur , videlicet ut dicti Fratres primo horam Primæ
decantent , & deinde dictam primam concinat chorus vefter , viciſſitudinem
XXX.
XXXI .
8.1 . Uam ſit onuſta diſpendiis , quam plena periculis &c. proficiant
incrementis. Dudum fiquidem Eccleſia Adverſana ad Romanam
Q
Eccleſiam nullo medio pertinente , per obitum bonæ memoriæ
Petri Epiſcopi Adverſani, qui in partibus illis diem clauſit extremum , pa
ſto
um
358 eſt
Reg
ctas ipfius Eccleſiæ Adverſanæ ſic diligenter geras & c . Uberius conſequi men
rearis .
Datum Avenione Kalend . Junii anno VIII .
XXXII .
cus ipſe fundatus fuerat , dimiſſus eſt totaliter & defertus. Quare pro parte
veftra , nobis fuit humiliter ſupplicatum , ut alium locum in dicto Caſtro ,
vel juxta illud in loco tamen , ſeu ſitu idoneo , recipiendi, vel locum primum
inibi transferendi, præſertim cum commune , & homines dicti Caftri nimia
inftantia hoc deſiderent & affectent , vobis largiri licentiam dignaremur .
§ . II . Nos igitur veſtris fupplicationibus inclinati, recipiendi in dicto
Caftro , vel juxta illud de novo unum locum dumtaxat ad nomen , opus &
uſum Fratrum Ordinis eorumdem , dummodo caſtrum ipſum ſit ad hoc ſuffi
ciens & etiam opportunum , nec ſit in ea domus alicujus Ordinis mendican
tium , ac conſtruendi, aut ædificandiinibi capellam ſeu oratorium cum do
mibus & aliis neceſſariis officinis , habendi quoque hortum & coemeterium
ſine juris præjudicio Parochialium Ecclefiarum , & cujuslibet alterius alieni,
conſtitutione fel. record. Bonifacii Papa VIII. prædeceſſoris noſtri ſuper
hoc in contrarium edita , non obſtante , plenam & liberam vobis tenore præ
ſentium concedimus facultatem .
Datum Avenion . XVII . Kalend . Julii anno VIII .
XXXIII .
§ . II. Hinc eft quod nos tuis , fili Miniſter , devotis fupplicationibus
inclinati , recipiendi locum ununi dumtaxat in Caſtro feu Villa Itri Cajeta
næ diceceſ. ad nomen , opus & uſum Fratrum Ordinis Minorum , dummodo
hujuſmodi Caftrum , feu Villa fit ad hoc fufficiens & etiam opportunum ,
nec ſit ibidem domus alicujus Ordinis mendicantium , ac conſtruendi, & ædi
ficandi inibi capellam feu oratorium &c . ut in præcedenti . Concedimus facul
tatem .
XXXIV .
X munere cæleſtis gratiæ , illud Ordini veſtro , & vobis donum ineſſe
E credimus quod ubique locorum , in quibus degitis , fideles populos
doctrina verbi & exempli ad ſalutis gratiam evocatis . Eſt igitur & effe de
. bet nobis &c . ut in præcedenti : recipiendi dumtaxat duo loca in Inſula Sar
diniæ , & unum in terris dilecti filii nobilis viri Pandulphi de Malateſtis Pen
5 fau
360 ftum
Rege
faurien. diceceſ. ad nomen , opus & uſum Fratrum Ordinis Minorum, dum
modo Terræ , & Villie , in quibus loca hujuſmodi recipi contigerit, fint ad
hujuſmodi ſufficientia & etiam opportuna , nec fit ibidem domus alicujus
Ordinis mendicantium , ac conſtruendi & ædificandi inibi capellas ſeu ora
toria, cum domibus & aliis neceſſariis officinis , habendi quoque hortum & c.
ut in præcedenti. Concedimus facultatem ,
Datum ut ſupra
XXXV.
Vide conſtit. 1. § . I.
bugus Pontif.tom . IN
Nter cætera follicitudinis noſtræ ſtudia Proficere valeant incremen
6. fol . 47,80 tis . Nuper fiquidem Puteolana Ecclefia paftoris ſolatio deſtituta ,
pro eo quod nos Venerabilem Fratrem noftrum Guillelmum Averſa
a vio
num , tùnc Puteolanum Epiſcopuri , in illis partibus exiſtentem ,
culo , quo tenebatur eidem Puteolanæ Ecclefiæ , cui tunc præerat , de Frà
trum noſtrorum conſilio & Apoftolicæ poteftatis plenitudine abſolventes,
ipſum ad dictam Averſanam Eccleſiam , tunc vacantem , duximus transfe
rendum ,præficiendo eum ipfi Averſanæ Eccleſiæ in Epifcopum & paftorem .
§ . II. “ Nos volentes eidem Puteolanæ Eccleſiæ , ne difpendia prolixa
vacationis incurreret , paterna ſollicitudine præcavere , cum nullus præter
nos hac vice , . &c . Contingeret attentari, poſt delibrationem quam de præfi
ciendo eidem Puteolan . Eccleſiæ perfonam utilem cum eiſdem Fratribus 1
noftris habuimus diligentem , in te Ordinis Fratruín Minorum profeſſorem , r
Ordinem ipfum expreſſe profeffum , in Sacerdotio conftitutum , Poeniten t
tiarum noftrum , litterarum ſcientia præditum , religionis zelo conſpicuum , i
vitæ munditia & morum honeſtate decorum , prudentia fpiritualium , & tem D
poralium providentia, prout ex teſtimoniis fide dignis accepimus, inſignitum ,
intuitum direximus noftræ mentis . Quibus omnibus debita meditationepen i
fatis , de perſona tua nobis & eiſdem Fratribus ob hujuſmodi tuorum meri 2
torum conſiderationem accepta , eidem Puteolan . Eccleſiæ de ipforum Fra
trum conſilio auctoritate Apoſtolica providemus, teque ipli Puteolan. Ec 1
cleſiæ in Epifcopum præficimus & paftorem , curam & adminiftrationem 1
illius tibi tam in ſpiritualibus , quam in temporalibus plenarie committendo, ]
firma concepta fiducia ,quod dirigente Domino actus tuos , præfata Puteolan . 1
Eccleſia pertuæ circumſpectionis induſtriam in utriſque foeliciter & proſpere
X X X V I. 1
1
Dilectis filiis Guardians & Fratribus Ordinis Minorum loci fiti extra
Caftrum Xericii Burgen. Diæë.
XXXVII ,
1
Ut accipiant locum in Villa de Rotemoye . Ibid . tomo 2. an . IX . epift. 1977 .
ܕܐ
& veſtris ſupplicationibus inclinati , ut hujuſmodi locum in dieta Villa reci- re Cænobium
concedit.
pere ac in eo ædificare & conſtruere domos , capellam feu oratorium cum
aliis neceſſariis officinis ac inibi habitare libere valeatis fine juris præjudi
cio Parochialis Eccleſiæ dictæ Villæ , & juris cujuſibet alieni , conſtitutione
fol. rec . Bonifacii Papæ VIII . prædecefforis noſtri ſuper hoc in contrarium
edita non obſtante , dum tamen Villa præfata ad hoc fit idonea , & in ea
duodecim Fratres dicti Ordinis inibi commorantes , honefte & congrue va
leant ſuſtentari , auctoritate vobis præſentium indulgenus . Nulli ergo , &
noftræ conceſſionis, &c .
I'lly Datum Avenione Idibus Auguſti anno ix .
WS Tom , VII. Zz XXXVIII .
II.
362
Regeſtum
XXXVIII .
X X XI X.
XL .
Vi in Reg. Tom .
Itæ perennis gloria , & c.Cupientes igitur ut Eccleſia Monaſterii Mo
4. fol. 443 .
nalium fanéti Ludovici prope S. Audomarum , Ordinis fanctæ Claræ
Morinen . Dioec . congruis honoribus frequentetur . Nos de Omnipotens
Dei miſericordia , & beatorum Petri & Pauli Apoſtolorum ejus auctoritate
confiſi , omnibus vere poenitentibus , & confeffis, qui Eccleſiam ipſam in
ſingulis beatæ Virginis Mariæ & ejuſdem ſancti Ludovici , ac fanctæ Claræ fe
ſtivitatibus centum , eis vero , qui per octo dies feſtivitates ipſas immediate
ſequentes devote viſitaverint annuatim , quadraginta dies de injunctis eis
poenitentiis miſericorditer relaxamus .
Datum Avenione xv . Kal. Januarii an . 1X .
XLI .
Pontificium .
363
XLI .
XLII .
Bonifacii VIII.
9.1 . R quidem vacante Girapetren . Eccleſia , pro eo quodde nos Vene- tom .6. fol.430.
rab ile m Fratrem Thomam Agyen . tunc Girapetren . Epiſcopum , tunc &
XLIII.
Diceceſ. petitio continebat , quod dudum ipſa cupiens terrena in coeleſtia &
tranſitoria in æterna felici commercio commutare , in Parochia Ecclefiæ de
Royſſeto ejuſdem Dioeceſ. duodecim mulieres ſub habitu & regula Soro
rum Ordinis ſanctæ Claræ inſtituit , & ei ſufficientes redditus afſignavit , ex
quibus commode valeant ſuſtentari , & incumbentia eis onera ſupportare ,
quodque Rector ejuſdem Eccleſiæ , non permittit , ut in loco quem diéta
Vicecomitiſſa ad hoc dictis mulieribus affignavit , diviva officia celebren
tur .
t
hoc factum eſt per Vicecomitiſſam prædictam auctoritate noſtra ſtudeas con
firmare , eis nihilominus conftruendi , & habendi oratorium , & altare ac
XLIV . C
1
Confirmatur translatio Monafterii Clariſſarum Cracovien. Ibid . epift. 1512 .
C
3 XLV.
3
Refituitur Ecclefia Catacon. ex tom.1.epiſt.1101.
$ . I. Udum pro parte Procuratoris Generalis Fratrum Ordinis Mino- Duo cle & i a di
DYrum coram fel. rec. Clemente Papa V. prædeceſſore noftro pro fcordi Capitulo.
9.1 .
poſito , quod olim Eccleſia Catacen . per obitum bonæ memoriæ Jacobi Gualterus ad
Epiſcopi Catacen . vacante , ac a dilectis filiis Capitulo ejuſdem Eccleſiæ , renunciádú coa
duobus in eadem Eccleſia, una de te , & reliqua de dilecto filio Gualtero Aus & Venutus
tunc Archidiacono , nunc Decano ejuſdem Ecclefiæ , electionibus in diſcordia violenter intru
ce
m
36
6 tu
g ef
Re
latis committi: electioni hujuſmodi habere prætendens , electionem tuam hujuſmodi per
eur Inguiſicio . Metropolitanum loci feceras confirmari, & ſubſequenter tibimunus conſe
crationis impendi , idem prædeceffor dilecto filio noſtro Arnaldo ſanctæ Ma
riæ in Porticu Diacono Cardinali commiſit , ut de præmiffis omnibus , & qui
buſdam aliis fe plenius informaret , & hujuſmodi informationem fibi refer
ret , per cujus informationem te abſente non vocato , apud Sedem Apoftoli
cam receptam , & relationem ipſius ſibi factam , idem prædeceſſor motus , te
ſuper præmiſſis , etiam ſuper eo quod dicebaris excommunicatus, & fic liga
tus divina officia celebraſſe , ac celebrare , temere te immifcuiſſe , & immi
ſcere eiſdem , citari fecit , ut certo termino coram eo perſonaliter compare
res , recepturus quod juſtitia fuaderet . In quo termino cum propter impo
tentiam tui corporis te a perſonali comparitione hujuſmodi per procuratorem
idoneum legitime excuſaſſes , idem prædeceffor venerabilibus Fratribusno
ftris Archiepiſcopo Cuſentin. & ſancti Marci, ac Meliten . Epiſcopis , ſuis
dedit litteris in mandatis , ut ipſi, vel duo , aut unus eorum vocatis qui
exiſterent evocandi , ſuper contentis in citatione prædicta inquirerent dili
gentius veritatem , & quæ invenirent in ſcriptis redigi facientes, ea ſub eo
rum inclufa figillis fibi fideliter deſtinarent , præfixo tibi certo termino com
petenti , quo legitimete Apoſtolico conſpectui præſentares , recepturus ſu
per præmiſſis , quod juſtitia fuaderet .
§ . III . Verum pro parte Fratrum di & ti Ordinis intruſio , ac excommuni- Denuo aliis cau.
fa commiffa .
1
catio , & apoſtaſia , & nonnulla alia contra te replicata , & propofita coram
Ir
nobis , & Fratribus noftris in conſiſtorio extiterunt , noſque cauſam hujuſmo
di bon. memor . Beringario Epiſcopo Portuen. commifimus audiendam , &
. per
nobis poftmodum referendam , coram quo tam te , quam Angelo Pulliſcio
onle
Canonico Catac . pro fe , & procuratorio nomine dictorum capituli , & alio
Ma
rum Canonicorum Caturcen. perſonaliter citatorum , quorum procurator
ne, te § . II . Sane exhibita nobis pro parte ejuſdem Reginæ petitio contine
aus ipo bat , quod in ſtatutis ejuſdem Monaſterii , auctoritate Apoſtolica confirma- Monaſterii ſtatu
tis , ad quorum obſervantiam Sorores ejuſdem Monaſterii adftringuntur , ta egent mode
gaude ratione .
polite, quædam circa ætatem earum , quæ recipi debent ibidem & nonnulla alia con
Statuta leganturmus , ut quælibet Sororum ejuſdem Monafterii poſſit tres tunicas fuperiores
illis uti , licet per dicta ſtatuta vobis ſeu cuilibet dictarum Soro
. a fexta habere , ac
alio die
feria
rum habere ultra duas tunicas ſuperiores non liceret . Volumus etiam , &
Archiep . Nea- auctoritate prædita concedimus , quod lectio ſtatutorum præditorum in
pol. potcſt bona Capitulo , quæ per eadem ftatuta in fexta feria fieri debebat , transferatur in
Monaft.conmu
tare . alium diem hebdomadæ non feſtivum , qui vobis occurrerit opportunus ,
pro eo quod ſexta feria eſt dies dedicata dominicæ paſſioni , cujus medita
tioni vacare devotiſſime affe &tatis . Ć
tione Apoſtolica roboratis , per quæ præmiſſis omnibus & ſingulis in nul
lo volumus derogari. In aliis vero contentis , ſtatuta & ordinationem
prædicta volumus & decernimus in pleno , ſicut prius , robore perma
ne
Pontificium .
369
nere . Nulli ergo , &c . noftrarum conceſſionum > voluntatum & confti
XLVII.
diétarum Abbatiffæ & Conventus fuit ad noftram audientiam appellatum , poſtolicamn Sedé.
quarum appellationi dictus Franciſcus Vicarius detulit reverenter , & ad
proſecutionem ipſius eis certum terminum afſignavit , infra quem dux Soro
eamdem ſe hu
res dicti Monaſterii procuratrices dicti Conventus ad Sedem
militer contulerunt , nobis humiliter ſupplicantes , ut ſuper hoc præfatis Ab
batiſfæ & Conventui de opportuno providere remedio dignaremur.
XLVIII .
Acra veſtra religio , quæ in Monaſteriis veſtris a vobis & aliis perfonis
in eis degentibus , ſub onere voluntariæ paupertatis jugiter colitur , fic
a vobis mundanæ diſſolutionis relegavit illecebras &c . Exhibeatis Doming
fervitutem , Hinc eft , quod nos pium & congruum reputantes , ut vos illa
proſequamur gratia , quam veſtris neceſſitatibus conſpicimus opportunam ,
vobis univerſis & ſingulis ad inftar fel. record . Bonifacii Papæ VIII . præde
ceſſoris noftri , auctoritate præfentiuni indulgemus, ut ad præſtationem de
cimarum , de quibuſcumque poſſeſſionibus, & aliis omnibus bonis veſtris ,
quæ in præſentiarum habetis, & juſtis modis , præſtante Domino , acquifive
ritis in futurum , vel ad contribuendum in procurationibus quorumlibet or
dinariorum , & eorum legatorum & nunciorum Sedis Apoftolicæ , minime
teneamini , nec ad id compelli aliquatenus valeatis . Nulli ergo &c . noſtræ
conceifionis &c.
Datum Avenion . 11. Idus Oétobris anno x .
XLIX.
!
Pontificium .
371
medio animarum , cupiens terrena pro coeleftibus & tranſitoria pro æternis
felici commercio permutare , Monaſterium fanétæ Claræ in Ribernil Ordinis Monaſterii Fun
dator pleraque
ejuſdeni Sanctæ , tuæ dicecelis , de bonis fitis in fundo proprio , de licentia potit
túa noviter fundavit pariter & dotavit , inſtitutis jam ibi Abbatiffa & Mo
nialibus , impendentibus Domino famulatum , propter quod Henricus idem
nobis humiliter ſupplicavit , ut quod pie ſuper hoc actum eſſe dignoſcitur ,
confirmare benignius ex certa fcientia dignaremur , ſupplentes defectum , fi
quis in hac parte fuiflet, de plenitudine Apoftolicæ poteftatis , ac pro aug
mento facultatum ipfius Monaſterii parochialem Eccleſiam ejuſdem loci de
Ribernil , cum juribus , & pertinentiis fuis , cujus idem Henricus tantum
patronus exiſtit, eidem Monaſterio ex nunc incorporantes , annectentes &
L.
3.I. E cleſias , quarum cura nobis eſt ſummi Paftoris diſpoſitione com
miſſa , ſpiritualibus & temporalibus commodis augeamus , & eis per noſtræ
proviſionis miniſterium , prout opportunitas temporum exigit , ſalubriter
conſulamus .
§ . II . Olim ſiquidem quondam Guilberto , qui pro Epiſcopo Enaghdu- Guilbertus Epi
nen. ſe gerebat, exponente nobis, ſe fore per Venerabilem fratrem noſtrum fcopatu ſpolia
1
372 Regeftum
.
1
Pontificium .
373
ANNO CHRISTI 13151 & 1326 . JOANNIS XXII . ANNO 9. 10. & 11 .
ܕ
tatis,de perſona tua diete Enaghdunen.Ecclefix de prædictorum Fr.confilio ,
To
auctoritate prefata providemus, tequeilli inEpiſcopum præfcimus& paftorem ,
ali
curam & adminiſtrationem ipfius tibi in ſpiritualibus & temporalibusplenarie
committendo, jure dictx Tuamen. Eccleliæ fuper quaſtione proprietatis præ
der
dictæ in omnibus femper ſalvo , cui per hujufmodi proviſionem noſtram nul
lum volumus præjudicium generari,in illo,qui dat gratias & largitur præemią
confidentes , quod dicta Enaghdunen. Ecclefia per tuam induſtriam , diri
idi
gento Domino actustuos ,proſpere dirigetur & falubria ſuſcipiet incrementa .
12
Quocirca fraternitati tuæ per Apoſtolica ſcripta mandamus , quatenus impo
fol
fitum tibi onus a Domino devote ſupportans, curam & adminiftrationem
Fra
prædi&tas fic geras fideliter, & follicite proſequaris , quod præfata Enaghdu
iſco nen . Eccleſia gubernatori provido & fructuofo adminiſtratori gaudeat fe
tanis commiſſam , tuque proinde præmium æternæ retributionis acquiras & non
nil Itram ac dictæ Sedis gratiam uberius conſequi merearis .
rdia Datum Avenione vi . Idus Novembris anno x .
elite
um ANNO CHRISTI 1326 . JOANNIS XXII. ANNO 10. & 11 .
:00
L I.
shie
prto
Preficitur Ecclefiæ Calvien . Ex tomo 1. an 10. epiſt. 569.
lione
cle
Dilecto filio Petro Electo Calvienfi .
re
Lis in 3.1 . Nter cætera follicitudinis noftræ ſtudia , & c. Proficere valeant inere Vide Const . r.
IS
mentis. Nuper fiquidem Eccleſia Calv. per obitum bonæ memoriæ hujus Pontif.
atuut Joannis Epiſcopi Calv. qui in partibus illis diem clauſit extremum , ſolatio Tom.6.fol.479.
cogia deſtituta paftoris , dilecti filii Capitulum ejuſdem Eccleſiæ vocatisomnibus ,
cione qui voluerunt , debuerunt & potuerunt commode intereſſe , die ad eligen
1
pro dum præfixa ; prout moris eft , convenientes in unum , te Ordinis Fratrum
ANNO CHRISTI 13 26 .
Joannis XXII . ANNO. 10. & 11.
poſt vigilem , quam ſuper proviſione di &tæ Ecclefiæ faciendæ , cum Fratribus:
noftris habuimus diligentiam , in te nofter animus requievit ,
§. III . Intendentes itaque tam gregi Dominico , quam dictæ Calvien .
Eccleſiæ providere , te ipfi Ecclefiæ in Epifcopum præficimus , & paftorem ,
curam & adminiſtrationem ipfius tibi tam in ſpiritualibus , quam temporali
bus plenarie committendo , ' firma concepta fiducia , quod præfata Calvien .
Eccleſia , dirigente Domino actus tuos , in utriſque profpere dirigetur , &
falubria , dante Domino, ſuſcipiet incrementa . Jugum itaque Domini , & c.
Flenius confequi merearis .
Datum Avenione xvIII . Kal . Februarii anno x .
LII .
LIII.
8.1 .
S Monaſteri i sSororum
soforterit orbisudi ſanctæ
fiesta enClaræ
abril e fili rabbatif
dextra aa
muros Civitatis laveritus
Lectoren .
vitate , aut ejus ſuburbiis pro Sororibus dicti Ordinis Monaſterium con
ftruatur .
LIV.
LV .
$ . I.
tinus Dentenza laici tuæ diceceſ. executores teftamenti , feu ulti
deberet in villa Xativa dictæ tuæ dioeceſ. ſufficientibus eis de bonis prædi
ctis dotibus afſignatis .
oratorio , & aliis neceſſariis officinis in Villa pra fata , dummodo fufficientes
redditus pro ſupportandis neceſſitatibus faltem duodecim Sororum ejufdem
Ordinis inibi ponendarum , ad præſtandum Domino perpetuum famulatum ,
juxta tuæ diſcretionis arbitrium , ſtudeant aſſignare , auctoritate noſtra con
cedas licentiam ſpecialem , quacumque conſtitutione contraria non obſtante ,
Jure parochialis Eccleſiæ & cujuslibet alterius ſemper ſalvu .
Datum Avenion . Kalend . Junii anno X.
LVI .
1
LVII .
1
Lara tuæ devotionis erga Deum & Apoftolicam Sedem obſequia,
9.1 . C per quæ divinam & ipſius Sedis gratiam vendicare tibi , velut
benedictionis filia , niteris , nos inducunt, ut quæ a nobis fuppliciter poſtu
las , ad exauditionis gratiam favorabiliter admittamus . Porrecta ſiquidem
nobis ex parte tua petitio continebat , quod in ftatutis Monafterii fancti
Corporis Chriſti de Neapoli Ordinis ſanctæ Claræ , olim per te fundati, per
nos ad tuæ ſupplicationis inftantiam , auctoritate Apoftolica confirmatis , in
1
ter cetera continetur , quod Guardianus ejuſdem Monaſterii de conſilio di
$ ſcretorum Ordinis Minorum , per Provincialem Miniſtrum Terræ laboris
1
dicti Ordinis Minorum , quotiens expediat , valeat amoveri .
19 . II . Verum quia abſolutam & longam dicti Miniſtri licentiam mode
11 rari per Apoftolicæ Sedis providentiam poftulaſti; nos in hac parte tuis ſup
UN
Tom . VII . Bbb LVIII .
378 ſtum
Rege
LVIII .
Eidem .
LIX .
1
Eidem .
1
Pontificium . 379
s fin plerumque fallit & fallitur , & per magnam rerum experientiam ad veritatis 1
ven certitudinem pervenitur , reduci ad ſtatum priſtinum pro ſalubriari ſtatu di
cti Monafterii ; ordinationem ipfam per Apoftolicæ Sedis providentiam po
ploi ftulaſti .
atur:
§ . I. Omani Pontificis , quem univerſi orbis Eccleſiis coeleftis difpofitio
or
R 2
Forum
eminens cunctis auctoritas prudenter attendens , quod ſecundum varietates
temporum , & demerita perſonarum , ſuccedunt humana judicia , & condi
qua tiones ſunt mutandæ locorum , interdum ftatum Eccleſiarum & locorum ipſo
rum mutat & variat , prout incolarum eorumdem locorum exigentibus cul
.
pis , & legitimis ſuadentibus cauſis , divini nominis , & Ecclefiæ Romanæ
quæ , diſponente Domino , caput & magiſtra omnium fidelium exiſtit, ho
meritis univerſitatis & incolarum Terræ tunc Civitatis Auximan . qui mali
peritus gno ſpiritu concitati , adverſus nos & Romanam Eccleſiam furentibus & ob
ervire, Itinatis animis patenter & manifeſte rebellionis calcaneos erexerunt , nos &
dictam Romanam Eccleſiam provocando , & afficiendo multimodis injuriis
d
gesun & offenſis, dictam Terram , tunc, ut præmittitur, Civitatem , de Fratrum no
ax Clip
ſtrorum confilio , & de Apoftolicæ plenitudine poteftatis, Epiſcopalis digni
oitola tatis honore privavimus , juſtitia exigente , ac voluimus & decrevimus de
polet conſilio & plenitudine antedictis , ut ex tunc idem Berardus , & qui ſucceſſor
TIES , in antea pro tempore fibi foret, Auximnan.Dioec.Epiſcopus vocaretur. Dein
5 caulis de vero præfato Berardo in partibus illis fublato de medio , Nos attenden
DIOTA tes , quod nullus præter nos de proviſione præfatæ Dioeceſ. conſtitutæ in
aliquet terra ſpectante ad Romanam Eccleſiam memoratam, de Pontifice præficien
ad teie do eidem fe poteft intromittere ifta vice , pro eo quod nos diu ante ipſius
a
eiz Berardi obitum proviſiones omnium Ecclefiarum &c. contingeret attentari .
de Tom . VII. Bbb 2 § . III .
um
3 80 eft
Reg
mus , teque ſibi in Epiſcopum præficimus & paftorem , curam & adminiſtra
tionem ejuſdem Dioec. tibi in fpiritualibus & temporalibus plenarie com
mittendo , firma concepta fiducia , quod eadem Diąc. fub tuo foelici regia
mine , dextera Domini tibi aſlıſtente propitia , falubriter & profpere dirige
tur , & grata ſuſcipiet incrementa in ſpiritualibus & temporalibus.
V. Quocirca diſcretioni tuæ per Apoſtolica ſcripta mandamus , quate
LXI.
fol.451. bo. . ,
Eccleliæ præſidente , nos cupientes regimini ejuſdem Ecclefiæ , cum eam va
care contingeret , per Apoſtolicæ Sedis providentiam perfonam utilem præ
ſidere , proviſionem faciendam eidem Eccleſiæ de Paſtore , quam cito per
ipfius Petri Epiſcopi obitum , vel quovis alio modo Eccleſia prædicta vaca
ret , diſpoſitioni noftræ , & Sedis Apoftolicæ ea vice duximus ſpecialiter re
ſervandam , decernentes ex tunc irritum & inane , ti ſecus ſuper his a quos
quam quavis auctoritate fcienter vel ignoranter contingeret attentari,
g . II . Poſtmodum vero dicta Eccleſia per obitum ejuſdem Petri ,
qui dudum in partibus illis viam fuit univerſæ carnis ingreſſus , paſtoris ſola
tio deſtituta : Nos volentes eidem Scabien . Eccleſiæ , ne diſpendia prolix
vacationis incurreret , paterna ſollicitudine præcavere , cum nullus præter
nos hac vice de ipſius Eccleſiæ Scabien , ordinatione ſe intromittere potue
rit , reſervatione & decreto hujuſmodi obſtantibus , poſt deliberationem ,
quan de præficiendo eidem Eccleſiæ perfonam utilem ac etiam fructuoſam ,
cum Fratribus noſtris habuimus diligentem , demum in te Ordinis Fratrum
Minorum , Ordinem ipſum expreſſe profeffum , & in facerdotio conſtitutum ,
facræ Theologiæ Magiſtrum , virum utique morum & vitæ honeſtate deco
rumi , in ſpiritualibus providum , & temporalibus circumſpectum , aliarum
1
que virtutum titulis , prout teſtimonio fide dignorum accepimus ,infignituni,
direximus oculos noſtræ mentis . Quibus omnibus debita meditatione pen l
ſatis , intendentes tam dictæ Scabien . Ecclefiæ , quam dominico gregi ejuf
dem
-
Pontificium
381
dem falubriter , & utiliter providere , de perſona tua nobis , dictiſque fra
tribus, ob exigentiam tuorum meritorum accepta , eidem Scabien . Eccleſiæ
de dictorum Fratrum conſilio , auctoritate Apoftolica providemus , teque
ipli Ecclefiæ in Epiſcopum prxficimus & paftorem , curam & adminiſtratio
nem ipſius tibi tam in ſpiritualibus , quam in temporalibus plenarie commit
tendo , firma concepta fiducia, quod dirigente Domino ačtus tuos, præfata
Scabien. Eccleſia , per tuæ circumſpectionis induftriam in utriſque foeliciter
& profpere dirigetur , & falubria , dante Domino , ſuſcipiet incrementa .
§. III. Jugum itaque Domini tuis impofitum humeris prompta devotio
ne fuſcipias , commiſſumque tibi ejuſdein Scabien . Ecclefiæ regimen fic
exercere ftudeas follicite , fideliter & prudenter , ut eadem Eccleſia ſponſo
utili & gubernatori provido gaudeat fe commiſſam , tuque proinde præmium
retributionis æternæ , ac noſtram & dictæ Sedis benedictionem , & gratiam
plenius confequi merearis .
Datum Avenione xii . Kal. Septembris anno XI .
LXII .
LXIII .
ter
lin tur , ftudiofam , ut Ecclefiæ univerfæ ftatu proſpero foreant & accreſcant ;
21 fed de illis Eccleſiis propenſius cogitamus, quas ſuis carere paſtoribus intue
UA mur , ut eis , & præfertim cum ad Romanam Ecclefiam nullo pertinentme
dian
cm
382 um
eſt
. Reg
diante , per noſtræ providentiæ ſtudium viri præficiantur idonei , ſub quos
æterna foelici commercio commutare, prope oppidum fancti Viti tuæ Dicec.
quoddam Monaſterium Ordinis - & ſub invocatione ſanctæ Claræ ad Dei , &
beatæ Virginis matris ejus honorem & gloriam ,pro ſuſcipiendis Sororibus ,
quas inibi ſub regulari dicti Ordinis habitu perpetuo Domino ſervituras
deputare deſiderat , cum oratorio , & aliis neceffariis officinis de bonis pro
priis pro fuæ & parentum ſuoruin animarum remedio , conftruxit pariter &
dotavit .
1
Pontificium
383
mittimus & mandamus, quatenus fi tibi conftiterit, quod pro decenti nume
ro Sororum , quæ ibidem ſub prædiéta regula præftabunt Domino famula
tum , dos ſufficiens eidem Monafterio fuerit affignata, quod fuper hoc per
eumdem Nobilem pie factum eſt, Apoftolica auctoritate confirmans , hac
vice perſonas idoneas , quas idem Nobilis duxerit nominandas , uſque ad
prædictum numerum condecentem , de quo tibi videbitur , quæ dictum Or
dinem fanctæ Claræ profiteantur, & ſervent , in eodem Monafterio recipias,
11
& inſtituas in Sorores , præficientes eis in Abbatiffam perfonam idoneam , 1
eumdem Ordinem expreſſe profeffam , de religionis zelo & aliis virtutibus
commendatam , per cujus circumſpectionem providam & providentiam cir
cumfpectam , dictum Monafterium ſalubriter gubernetur , ad quam & eas a
quæ fibi in regiinine prædicto ſucceſſerint , una cum Sororibus ejufdemMo
nafterii creatio & receptio aliarum Sororum in dicto Monafterio deinceps
debeat pertinere . Ele &io vero Abbatiſlæ ipſius Monaſterii , cum de cetero
. imminebit , ad Sorores ipſius Monaſterii pertineat celebranda per eas juxta 1
1 canonicas ſanctiones .
Datum Avenione 11.Non . Novembris anno XI .
1
T
LXV .
1
tur , & ſervarent, reciperes & inſtitueres in Sorores, præficiens eis in Abba
tiffam perſonam idoneam eumdem Ordinem expreſſe profeffam , de Reli
gionis zelo , & aliis virtutibus commendatam , per cujus circumſpectionem
10 providam , & providentiam circumſpectam prædictum Monaſterium guber
naretur falubriter , prout in eiſdem noftris litteris plenius continetur .
is dem Ordinis Fratres habent per privilegia Sedis Apoftolicæ in aliis Mona
jsa fteriis dicti Ordinis ſanctæ Claræ ,habeant poteftatem . Datum ut ſupra .
LXVI.
1
384 Regeftum
LXV I.
EIDEM .
L X VII.
EIDEM .
Uper pro parte dilecti filii nobilis viri Conradi de Cuneftain &c . ut in
N epiſtola præcedenti , uſque ad efficaciter adimpleta , auctoritate no
ſtra decernas , ut Monafterium , Abbatiſſa & Sorores præfatæ , omnibus pri
vilegiis , indulgentiis & gratiis univerſis Abbatiſfis & Sororibus ejuſdem
Ordinis ab eadem Sede conceſſis , & impofterum concedendis perpetuis fu
turis temporibus, ficut aliæ Abbatiffæ & Sorores ejuſdem Ordinis, gaudeant 1
& etiam potiantur. .
!
Datum Avenione 11. Non . Novembris anno xi . 1
1
LXVIII .
E IDEM .
Uper pro parte dilecti filii nobilis viri Conradi de Cuneftain Mariſcal
Ne pro partedilecti
ci & c . ut in epiftola præcedenti ufque ad efficaciter adimpleta , eidem
Nobili , uxori, & liberis ſuis præſentibus & pofteris intrandi devotionis &
confolationis caufa, clauſtrum & officinas ejuſdem Monafterii bis in anno
cum duodeno puellarum numero, quibuſcumque ftatutis & conſuetudinibus
LXIX .
Pontificium . 385
LXIX .
EIDEM .
LX X.
vel gravamen pro illius honore , qui te Regnorum tuorum prædeftinavit, &
conſtituit hæreditarium ſucceſſoreni , prædictas Abbatiffam & Conventum
in bonis eiſdem libere ſuccedere , illaque pacifice poſſidere , fi alias in eis
juris cenſura ſuffragatur eiſdem , de regia clementia permittendo . Ita quip
pe prædictas Abbatiffam , & Conventum tuas apud Regem Regum , per
quem vivis & regnas , conſtituent ſedulas oratrices hæc , & alia pia opera ,
quie ; Domino inſpirante , feceris , tux celſitudinis folium roborabunt , tibi
que captabunt ſupernæ miſerationis & gratiæ incrementum .
Datum Aven . Vi . Kalend. Octobris anno xi .
LXXI .
Gravamina ab S.I. Lla fine cavillofæ difficultatis obice , nimiæque dilationis objectu ,
Officiali illata
debet , quæ præſertim
recenſeatur . I Apoſtolicæ correctionis linea corrigit , prout
evidenter invenit per inferiores judices minus provide attentata .
§ . II . Pro parte fiquidem dilectorum filiorum Prioris Prædicatorum , &
Guardiani Minorum Fratrum Ordinum , & eorumdem Fratrum Burdegallen .
fuit in conſiſtorio propoſitum coram nobis , quod dilectus filius Officialis
Burdegallen . ad inftantiam , feu querelam dilectorum filiorum Rectorum ,
Cappellanorum ac Vicariorum perpetuorum Parochialium Eccleſiarum , ſeu
CappellarumCivitatis & fuburbiorum Burdegallen.mendaciter imponens di
etis Fratribus, quod vilipendebant Canonicas fanctiones , de facto , cum de
jure nequiverit ; in dictis & ipſorum Prioris , Guardiani , & Fratrum Eccle
ſiis, dum celebrabantur miffarum folemnia in eiſdem , diebus Dominicis , &
feſtivis mandavit , & fecit diftis Fratribus publice inhiberi , ne ipſi ex tunc
confeſſiones Parochianorum diétarum Ecclefiarum audirent , feu ipſos ad
1
Poenitentiæ facramentum , & corpora eorum ad Eccleſiaſticam ſepulturam
admitterent,abfque Parochialium Rectorum ipſarum Eccleſiarum ſeu cappel 1
larum licentia & aſſenſu , & etiam in eiſdem proponi Eccleſiis , ne aliquis
vel aliqua ex tunc ad eorumdem Fratrum vel alicujus eorum inductionem ,
apud ipfos, vel eorum Eccleſias ſuam eligeret ſepulturam , aſſerendo mi
nus juſte , quod hujuſmodi electio , ad dictorum Fratrum inducionem fic
facta , de jure foret irrita & inanis , nec eiſdem Fratribus vel alicui confite
retur eorum , aut ab eis ſeu aliquo ipſorum , reciperet prædictum Poeniten
tiæ ſacramentum abſque ſui propriiRectoris Parochialislicentia & affenfu .
Alioquin contrafacientes in præmiſſis articulis , necnon univerſos religioſos
cujuſcumque ſtatus vel conditionis exifterent , qui antea induxiſſent vel in
ducerent aliquem vel aliquos ad vovendum , jurandum , vel fide interpoſita
ſeu alias promittendum , quod apud eorum Eccleſias eligerent ſepulturam ,
vel jam electam minime immutarent , mandavit , & fecit excommunicatos
publice nunciari. Et licet præfati Fratres de funeralibus , quæ ratione cor
porum defunctorum fibi delegatis , ſeu relictis, canonicam portionem di& is
Parochialibus Rectoribus, prout debuerant , folvere curaviſſent, & parati
forent eam illis ſolvere in futurum , ficut fuit expoſitum coram nobis , ipſe
tamen Officialis non attendens , quod nequibat , contra eoſdem talia exer
cere , dictos Fratres fimiliter de facto publice moneri fecit , ut ſi eſſent ali
qui , vel aliquis eorumdem , qui aliqua de funeralibus & legatis ſeu relictis
prædictis haberent , vel detinerent , quæ ad dictos Rectores feu Vicarios
aut ipforum aliquem pertinerent , ea illis integre redderent , vel de ipſis
com
Pontificium . 387
11.
LXXII .
Claræ proponit de bonis propriis conſtrui, facere & dotare cum officinis ne
ceffariis , juxta ſuarum exigentiam facultatum .
Et petit in co § . III . Quare præfata Nobilis nobis humiliter ſupplicavit , ut ſibi facien
dem Sorores de .
putandi faculta- di præmiffa , & quod ipſa, poftquam hujuſmodi Monafterium fundatum fue
iem .
rit & dotatum , poflet prima vice honeſtas Sorores & idoneas in dicto Mo
LXXIII .
bus actionibus Romanæ Eccleſiæ per privilegia Sedis Apoftolicæ fint exem
pta , vos tamen ad folvendum decimam ſexennalem olim per felic. record .
LXXIV . Ut
Pontificium . 389
LXXIV .
L XXV.
S.I. Iis deſideriis devotorum gratum nos decet præſtare conſenſum , &
a quæ augmentum
Pleea religionis cultuſque divini reſpiciunt , ut vo
tivum conſequantur effectum , favore proſequi gratioſo .
§ . II . Sane pro parte dilectæ in Chrifto filiæ nobilis mulieris Aquilinæ Aquilina deMó
de Montecolicola , Dominæ Caftri Gontiani , tuæ Diæceſis, petitio contine- nall. fundacris.
bat nobis exhibita , quod ipſa ſpiritu caritatis accenfa , quoddam Monaſte
rium cum oratorio in eodem Caftro in fundo proprio ſub vocabulo fanctæ Debent
. Monia
Mariæ Annunciatæ de bonis propriis conſtrui fecit , & in hoc tuum præſtiti- & æ Claræ profi
ſti conſenſum , jura Archiepiſcopalia tibi & ſucceſſoribus tuis Archiepiſco- teri & fubeflie
Minorum regi.
pis Acheruntinis , qui erunt pro tempore , in dicto Monaſterio ſpecialiter re- mini:
ſervando , & quod dictum Monaſterium de bonis propriis competenter do
tavit , & vult in eo ponere Moniales Ordinis fanctæ Claræ numero octo
ſervantes regulam ordinatam per felic. record . Innocentium Papam IV .
Aliorum Mona. § . IV . Nos igitur piis votis ejuſdem Nobilis clementer annuere inten
fter . concedant. dentes , ac gerentes de tuæ probitatis induſtria in his & aliis fiduciam in Do
exemptiones
mino ſpecialem , hujuſmodi fupplicationibus inclinati , fraternitati tuæ per
A poſtolica ſcripta committimus, & mandamus , quatenus Ti eſt ita , tu juri
bus Epiſcopalibus , quæ competunt Epiſcopis in aliis Monaſteriis Monialium
ejuſdem Ordinis fanétæ Claræ , contentus exiſtens , pro parte dictæ Nobilis
poftulata, Apoſtolica eidem auétoritate concedas , & eidem Monaſterio au
Troritate prædictagindulgeas , quod ipſum Monafterium & perfonæ degentes
in eo nunc & impofterum ſemper gaudeant omnibus exemptionibus , privi
legiis, libertatibus & immunitatibus, quibus alia Monaſteria Sororum dinti
Ordinis fanétæ Claræ perfrui dignoſcuntur .
Datum Aven . XVIII . Kalend . Maii anno xi .
LXXVI .
per ſe vel alium feu alios poſt tranſlationem hujuſmodi, auctoritate propria
libere apprehendere , & licite retinere , cujuſquam licentia minime requi
fita ; ita tamen quod ipſe Prior , qui eft , & erit pro tempore dicti Priora
tus , hujuſmodi Eccleſiam ſeu oratorium ac cæmeterium difti loci prioris
manutenere decenter, ac ſingulis diebus Dominicis , & feftivis præcipuis in
cadem Eccleſia , ſeu oratorio dicti loci prioris per Sacerdotem idoneum
miffam celebrari facere perpetuo teneatur , ad quorum obſervantiam per
Ordinarium loci volumus Priorem qui eft, & erit pro tempore Prioratus præ
dicti , li opus fuerit , per cenfuram Eccleſiaſticam , appellatione ceffante ,
præfata auctoritate compelli . Non obſtante ſi Priori dicti Prioratus, qui eft,
& erit pro tempore , vel aliquibus aliis communiter vel diviſim a Sede fit
LXXVII .
LXXVIII .
LXXIX
LXXX .
Tom.6. fol. 493. phi Epiſcopi Tergeſtin. qui debitum in iſtis partibus naturæ perfolvit, pa
ftoris folatio deftituta , duas in ea electiones , una videlicet de dilectis filiis
§ . II . Interim autem coram dicto Joanne pendente negotio antedifto , Et interim Eco
volentes distam Ecclefiam a diſpendiis , quæ incurrerat ex vacatione hujuf- Belun. commit
> poft deliberationem , quam cuin Fratribus noftris fuper hoc habuimus dili
gentem , in te tunc Epiſcopum Sagonen . conſideratis virtutum meritis , &
t
donis etiam gratiarum , quibus perſonam tuam divina bonitas , prout teſti
22 moniis fide dignis accepimus , inſignivit , intuitum direximus noftræ mentis ,
ſpeque concepta in Domino , quod tu , qui Eccleſiæ Sagonen . diu laudabi
2
liter præfuifti , eamdem Eccleſiam Tergeſtinam utiliter & falubriter guber
nabis, te a vinculo , quo eidem Eccleſiæ Sagonen. cui tunc præeras ,'dę
dictorum Fratrum conſilio, & Apoftolicæ poteftatis plenitudine abſolventes,
te ad dictam Eccleſiam Tergeftinam , de plenitudine & conſilio prædictis
transferimus , teque ipfi præficimus in Epiſcopum & paftorem , curam & ad
miniſtrationem illius tibi tany in ſpiritualibus , quam in temporalibus com
mittendo , liberamque tibi tribuendo licentiam ad eamdem Tergeſtinam
Eccleſiam tranſeundi, in eo , qui bonorum largitor eft omnium , confiden
tes , quod dextera Domini tibi aſſiſtente propitia prædicta Eccleſia Terge
ſtin . ſùb felicis regiminis tui cura optata honoris & commodi ſuſcipiet incre
menta .
§ . IV . Quocirca fraternitati tuæ per Apoſtolica fcripta mandamus , qua- Et commendatur
$
tenus ad eandem Eccleſiam Tergeſtinam , cum gratia noftræ benedictionis fidele regiucn.
3
accedens , in ejus ampliandis honoribus , & profectibus procurandis, te ge
Tom . VII. D dd rere
394 Regeſtum
rere ſatagas follicitum & fidelem , præficiendo etiam inibi tibiper vitæ me
ritum , & alijs per exemplum , ita quod ipfa Eccleſia Tergeſtina paſtori utili,
& fructuoſo adminiſtratori evidenter & efficaciter gaudeat fe commiffam ,
tuque præter æternæ retributionis proemium a nobis & eadem Sede conti
puum benedictionis & gratiæ merearis percipere incrementum .
Datum Avenion . yir . Kalend. Octobris anno xii .
LXXXI .
quibus fuerit alteri ſatisfactio impendenda , eam vobis per vos , fi ſupervi
xeritis , vel per alios , fi tunc foras tranſieritis , faciendam injungat , ſeu
injungant, quam vos vel illi teneamini facere , ut præfertur . Nulli ergo & c.
noftræ conceffionis & c.
Datum Avenion . xy , Kalend . Novembris anno xii .
LXXXII .
EIDEM .
ſemi
R tas incedendo virtutum , pro Chriſti gloria deputaftis, adeo vobis Apo
Itolicæ Sedis gratiam promeretur, ut ea quæ cum Deo & honeſte poſſumus,
vobis favore benevolo concedamus . Utigitur eo libentius , & quietius di
vinis vacetis operibus , quo ſpiritualibus fueritis privilegiis ejuſdem Sedis
communitæ , cariſſimorum in Chriſto filiorum noſtrorum JacobiRegis , &
Eliſendis Reginæ Aragonum illuſtrium , qui Monaſterium veſtrum de novo
fundaffe & dotaffe dicuntur , ac veſtris fupplicationibus inclinati, omnia
privilegia exemptionis , & immunitatis aliis Sororibus dicti Ordinis concef
Ja , ad vos & dictum Monaſterium extendentes , volumus & auctoritate
Apoſtolica decernimus , quod illis uti pofſitis , ac fi in eis de Monaſterio
ipſo expreſſa mentio haberetur . Nulli ergo noftræ extenſionis , voluntatis,
& conſtitutionis & c .
Datum Avenion. xv . Kal . Novembris anno XII ,
LXXXIII ,
Pontificiuin . 395
LXXXIII.
Univerſis Chriftifidelibus .
$ LXXXIV .
LXXXV .
rum qualitas exigit , & utilitas perſuadet , Eccleſiis fingulis paſtor accedat
idoneus, Rector providus deputetur , ut ſuperni favoris auxilio eædem Ec
cleſiæ lætis foveantur eventibus , & fucceſſibus proſperis gratulentur .
§ . II . Nuper fiquidem vacante Vencien. Ecclefia pro eo , quod nos Ve
nerabilem fratrem noſtrum FulionemTolonen. tunc Vencien. Epiſcopum li
cet abſentem a vinculo , quo tenebatur eidem Ecclefiæ Vencien . cui tunc
præerat, de Fratrum noftrorum confilio , & Apoſtolicæ poteſtatis plenitudi
ne abfolventes , ipſum ad Tolonen. Eccleſiam tunc vacantem duximus tran
sferendum , præficiendo eum dictæ Tolonen . Ecclefiæ in Epiſcopum & pa
ftorem .
lien . Eccleſiæ , cui tunc præeras , de dictorum Fratrum confilio & Apo
ſtolica poteſtatis plenitudine abſolventes, te ad præfatam Vencien. Eccle 1
fiam transferimus , teque illi præficimus in Epiſcopum & paftorem , curam
& adminiſtrationem ipſius Eccleſix Vencien . tibi tam in ſpiritualibus, quam
in temporalibus plenarie committendo , liberamque tibi dando licentiam ,
ad præfatam Vencien . Eccleſiam tranſeundi , firma ſpe , fiduciaque conce
ptis , quod dextera Domini tibi affiftente , præfata Vencien . Eccleſia per
tuæ induſtriæ & circumſpectionis fructuoſum ſtudium regetur utiliter , &
proſpere dirigetur . Quocirca fraternitati tuæ per Apoſtolica ſcripta man
damus , quatenus ad præfatam Vencien. Eccleſiam cum gratia noftræ bene
dictionis accedens , curam & adminiſtrationem prædictas fic diligenter ge
ras &c . uberius confequimercaris .
Datum Avenion . viii . Idus Septembris anno XII .
LXXXVI .
Pontificium 397
LXXXVI .
LXXXVII.
1
um
398 eft
Reg
LX X X VII .
LXXXVIII .
EISDEM .
§ . I.
3.1 . P , ac
quieti,paterna in poſterum ſollicitudine providere volentes , au
étoritate vobis præſentium indulgemus , ut vos ad præſtationem procuratio
num Legatorum Sedis Apoftolicæ , vel Nuntiorum ipfius , aut exactionum
vel collectarum ſeu ſubſidiorum , quorumcumque minime teneamini, nec
ad ea folvenda per litteras dictæ Sedis , feu Legatorum , Rectorum , ve !
Nunciorum ejufdem cujufcumque tenoris exiftant, aut cujuſcumque aucto)
ritate, compelli minime valeatis .
§ . II . Nos enim decernimus irritas & inanes interdicti , ſuſpenſionis ,
& excommunicationisfententias, fi quas propter hoc in vos , vel in veſtrum
aliquas, autMonaſterium veftrum impofterum contigerit promulgari. Nulli 1
ergo noftræ conceſſionis , & conſtitutionis &c . Datum ut ſupra .
LXXXIX .
XC .
XCI .
EISDEM .
XCII .
}
8.1 . Ufcepti cura regiminis aſſidua pulſat inſtantia mentem noftram ,
ut ſollicitudinis debitum , ad quod cunctis Orbis Eccleſiis nos
Apoſtolicæ ſervitutis neceſſitas obligat circa earum ſingulas exolvamus, ſed
ſtrictius à nobis exigitur , ut de ſtatu proſpero illarum Eccleſiarum propen
fius cogitemus , quæ ad Romanam Eccleſiam nullo pertinent mediante , ut
ipſis Eccleſiis , præfertim cum ſuis propriis Paſtoribus carere nofcuntur, per
noſtræ providentiæ ſtudium viri præficiantur idonei , earumque regimina
perſonis talibus committantur , quæ fciant, & poſſint eiſdem Eccleſiis præef
ſe pariter , & prodeſſe . Sane dudum contra ſperantiam , & quofdam alios
tunc nominatim expreſſos olim Comites de Monte Feretro Eccleſiæ Roma
næ hoſtes publicos , & rebelles , necnon contra quoſvis alios tam clericos ,
& laicos complices , adjutores , valitores , fequaces, & fautores eorum , ipfis
in hac parte quomodolibet adhærentes , & dantes eiſdem contra dictam Ec
cleſiain auxilium , conſilium & favorem , certos proceſſus fecimus , & fenten
tias duximus proferendas , ac nihilominus , fi dicti Clerici ſententias ipſas
per certi temporis fpatium in eiſdem proceſſibus & ſententiis expreſſum ,
poftquam ipſis publicatæ fuiſſent, ſuſtinerent , eos ex tunc omnibus benefi
ciis Eccleſiaſticis cum cura vel ſine cura & dignitatibus etiamſi Pontifi
cales exiſterent, auctoritate Apoſtolica, ſententiando privavimvs , ipſoſque
S
hujuſmodi privationis fententiam incurrere voluimus eo ipſo .
§ . II . Deinde vero venerabili fratri noſtro Amelio Epiſcopo Caſtren .
tunc Abbati Monaſterii fancti Saturnini Tolofan . Marchiæ Anconitanæ Re
ctori per noſtras inter alia dedimus litteras in mandatis ,ut per ſe vel alium ,
feu alios contra eoſdem Clericos , qui poft hujuſmodi ſpatium , & publica
tionem proceſſuum , & ſententiarum præfatorum contrarium facere præſum
pſerint, quique notorii non exiſterent , inquiſita ſummarie de plano fine
ftrepitu & figura judicii veritate , omnes & fingulos Clericos prælibatos ,
quos fuiſſe , ſeu fore tales per inquiſitionem hujuſmodi reperiret , omnibus
bene .
400 Regeftum
XCIII .
Vide Confl. 101 . Aftoralis officii debitum & c . falubriter gubernare . Nuper fiqui
huj. Pont. tom.6. $.1. P dem vacante Eccleſia Sagonen . pro eo quod nos venerabilem fra
fol.576 .
trem noſtrum Guillelmum Tergeſtinum , tunc Sagonen. Epiſcopum , apud
Sedem
Pontificium . 401
quo minus Fratres ipſi acquirant & valeant obtinere ampliationem & dilata
tionem ejuſdem loci eis neceſſariam ad præmiffa . Quare dictus Comes pro
parte ipſorum Fratrum nobis humiliter ſupplicavit , ut circa hujuſmodi am
pliationem dicti loci providere eis paterna diligentia dignaremur .
§ . II . Nos itaque de præmiſſis notitiam non habentes, diſcretioni veſtræ
per Apoftolica ſcripta committimus & mandamus , quatenus vocatis dictis
Tom.VII. Eee Prio
1
402 Regeſtum
Priore & aliis, quifuerint evocandi , nifi Prior , ſeu aliiprælibati aliquam
juſtam cauſam allegaverint , atque de ea docuerint coram nobis , quare Fra
tres ipſi emere , vel recipere , feu acquirere locum , ſeu loca , per quæ am
pliare dictum locum eorum non debeant , vel non poffint , vos fæpefatis
Fratribus acquirendi , emendi & obtinendi licite ad ampliationem & dilata
tionem hujuſmodi locum ſeu loca , quæ eis ad hoc fufficiant , quibuſcumque
conftitutionibus contrariis nequaquam obftantibus , plenam & liberam facul
tatem, auctoritate Apoftolica, concedatis , contradictores per cenſuram Ec
lefiafticam , appellatione poſtpoſita , compefcendo , non obstantibus , ONC.
hujufmodi mentionem .
Datum Avenion . VII . Kalend . Junii anno xii .
XCV .
aut aſperos , ſed potius favorabiles , propitios , & benignos , piaque muni
ficentia liberales, ftudeatis juxta conſtitutionem eamdem , tamquam coope
XCVI .
XCVII .
Ummi diſpoſitione Rectoris , &c. Dirigantur . Eccleſia ſiquidem A ja- Vide confil.54
S cien. jam dudum ſui Paftoris regimine deftituta , nos intendentes diétæ boc bujus Pontif.
tompo fol.375
in
Eccleſiæ A jacien . idoneam præſidere perſonam ,cujus induſtria , ſcientia , &
virtute præfata Eccleſia poſſet feliciter gubernari , poft deliberationem ,
quam ſuper hoc cum Fratribus noſtris habuimus diligentem , tamdem in te
Ordinis Fratrum Minorum profeſſorem , in Sacerdotio conſtitutum , cui lit
terarum ſcientiam , vitæ munditiam , morum elegantiam , aliaque dona vir
tutum , tibi defuper conceſſarum , ex fide dignis teſtimoniis , fuffragari per
cepimus, intuituin direximus noftræ mentis . Quibus omnibus paterna deli
Tom . VII. Eee 2 bem
1
404 Regeſtum
beratione penfatis , de perſona tua nobis & eiſdem Fratribus exigentia tuo
rum meritorum accepta, Ajacien.Eccleſiæ eidem ,deFratrum ipforum confilio
providemus, teque illi nécnon omnibus & fingulis Armenis , & . Latinis de
gentibus in Civitate &Diceceſis Ajacien. præfecimus in Epifcopum & Pa
ſtorem , curam & adminiſtrationem ipfius Eccleſiæ tibi tam in ſpiritualibus,
quam in temporalibus committendo plenarie , tibique poſtmodum fecimus
per venerabilem fratrem noftrum Bertrandum Epifcopum Tuſculanum mu
nus conſecrationis impendi, firma ſpe fiduciaque conceptis , quod ,dirigen
te Domino actus tuos , præfata Ajacien . Eccleſia per tuæ induſtriæ & cir
cumſpectionis fructuoſum ſtudium præſervabitur a noxiis & adverſis , ac in
eiſdem ſpiritualibus , & temporalibus, auctore Domino , grata ſuſcipiet in
crementa. Onus itaque regiminis dictæ Ajacien. Eccleſiæ prompta devotionę
ſupportans , & c . Merearis accipere incrementum .
Datum Avenion . XVI . Kalend . Novembris anno XIII .
XCVIII .
Caftri infortu . $. I. Uper dilecti filii commune Caltri de Ordealibus tuæ Dioecef. no
nia .
N bis ſignificare curarunt , quod dictum Caftrum ſitum eſt ſupra
mare , & quod ex navali commercio eorumdem victus & ſubſidia habere
nofcuntur , ita quod aliquando viri ac merces & cetera , quæ ad ipforum ſu
duz deMonafter duæ , quam pupillæ , virgines & orphanæ orbatæ parentibus , & bonis tém
rio providentur.
poralibus deftitutæ , pie reſpicientes hujuſmodi temporalia exiſtere tranſito
ria , & caduca , fi haberent locum aptum ad ſerviendum Deo ſub votó ſanitæ
accenſi,
ad divini cultus augmentum , & ut per hoc utilitati & neceſſitati eo
rum , & etiam conſcientiæ valeat provideri, quoddam Monafterium Ordinis
fanctæ Claræ pro virginibus , viduis , pupiliis & orphanis & aliis ſupradi &tis
in loco decenti & honeſto ad exercendum divinum cultum, ædificare propo
nunt , & eis providere de neceſſariis omnibus, ut regularis obſervantia in
eodem Monaſterio perpetuo valeat relucere .
Quod concre §. II . Quare dilti commune nobis humiliter ſupplicarunt , ut cum olim
matum extitit. in dicto Caſtro quoddam Monaſterium dicti Ordinis conſtructum fuerit de
licentia bonæ memoriæ Matthæi ſanctæ Mariæ in Porticu Diaconi Cardina
lis , tunc auctoritate Apoſtolica iplius Ordinis Protectoris , quamvis illud ,
ut aſſerunt , ex quodam infortunio quod eidem Caftro tunc temporis accidit,
inter alia extiterit ignis incendio concrematum , conſtruendi hujuſmodiMot
nafterium dicti Ordinis intra vel extra muros dicti Caftri concedere licen
tiam dignaremur .
Aliud confruen
dum extra mu § . III . De tuæ igitur circumſpectionis induſtria plenam in Domino fidu
SOS . ciam obtinentes, dictorum communis in hac parte ſupplicationibus incli
* nati , fraternitati tuæ qui de præmiffis & eorum circumftantiis habere poteris
"notitiam pleniorem , per Apoſtolica fcripta mandamus , quatenus præfatis
communi conſtruendi & ædificandi intra vel extra muros dicti Caftri hujuf
modi Monafterium di &ti Ordinis cum cappella ſeu oratorio , ac domibus , &
aliis
Pontificium . 405
aliis neceſſariis officinis concedas, auctoritate noftra gli hoc expedire videris,
plenam & liberam facultatem .
Datum Avenion . Kalend . Decembris anno XIII .
XCIX. .
1
Juſtis petentium deſideriis & c. vide ibidem . Item Alexander buc.. Devon
tionis veſtræ & c. vide ibidem . Item Urbanus Epiſcopus douce Devotionis
veftræ &c . Circa liberam fepulturam , ut in bulla Joannis XXII. in principia
bujus anni ad Moniales.Sifaricenfes . Datum apud urbem veterem x . Kal.
Oštobris anno III .
C.
D dum ſiquidem bonæ memoriæ Thoma Epiſcopo Dunen , tunc re- bujus Pont. tom .
6. folos 07.
gimini Dunen .Ecclefiæ præſidente ..... Nos intendentes eidem Eccleſiæ ,
cum eam vacare contingeret , perſonam idoneam per Apoftolicæ Sedis pro
eam
videntiam providere , proviſionen ipſius Ecclefiæ ea vice , quam cito eam
vacare contingeret , diſpoſitioni noſtræ & Sedis prædictæ duximus reſer
vandam , decernendo ex tunc irritum & inane ſi ſecus ſuper his per quof
cuin
6 m
40 tu
g ef
Re :
1
CI .
1
Ne cogat Clariſsas Cracovien . folvere decimas . Ex lib.4. epiſt.3365.
1
CII.
Pontificium . 407
CII .
§. II. Exhibita fiquidem nobis pro parte veſtra petitio continebat · Cardin. Bertrar 1
quod Venerabilis frater noſter Bertrandus Epiſcopus Tufculanus , Ordinis di ordinatin .
Fratrum Minorum , auctoritate Apoſtolica Vicarius Generalis , ad ea , quæ
pacem , & tranquillitatem ejuſdem Ordinis reſpiciunt gerens ſollicitudinem
diligentem , ftatuit & obſervandum inviolabiliter ordinavit . quod de cetero
nullus frater ejuſdem Ordinis in Cuſtodia Januen . vel pro ipfa Cuſtodia ad
officium ipfius Ordinis , utpote Cuſtodiariæ , Guardianiæ , Lectoriæ , Viſi
tationis Monaſteriorum Ordinis ſanctæ Claræ , vel quodvis aliud ejuſdem
Ordinis officium , valeat promoveri, niſi prius ab omnibus vel a majori parte
diſcretorum ejufdem Cuſtodiæ Januen . Electorum ad Provinciale Capitu
luin pro tempore celebrandum , & a quatuor diſcretorum Januen . Conven
tus , quos ad hoc dictæ Cuſtodiæ Cuſtos, & Guardianus Januen . qui pro
tempore fuerint , duxerint aſſumendos , ad officium hujuſmodi exercendum
fuerit nominatus , nulluſque poſſit ad hæc de cetero nominari , niſi de ipfa
Cuſtodia fuerit oriundus , vel ab omnibus diſcretis dictæ Cuſtodiæ , ſeu a
majori parte dictorum diſcretorum ad Capitulum electorum fuerit admiffus,
nonnulla alia circa dictam Cuftodiam ordinando , quæ videntur juri & jufti
tiæ convenire , Miniſtri & Capituli Generalium diĉti Ordinis auctoritate in
omnibus ſemper ſalva, prout in litteris inde confectis ejuſdem Epiſcopi &
Vicarii ſigillo munitis , quarum tenorem de verbo ad verbum præfentibus
inſeri fecimus , plenius continetur ..
§. III . Nos igitur veſtris ſupplicationibus inclinati , ordinationem hu- Quam Papa coir
juſmodi, uſque ad beneplacitum Apoſtolicæ Sedis , auctoritate Apoftolica, format.
Icut ad ea quæ pacem & tranquillitatem Ordinis rcſpiciunt univerſiąjuge Ejufdé Bertrau
See
votum , commiſfi nobis officii nos cura follicitat fic
, curæ nobis eſt uni- di litteræ .
cem efficiunt impacatam , & pervertunt iniquitate fua juftitiam , folerti fill
dio procul a Fratrum aftibus relegantur. Ea propter, tenore præfentium , fia
tuimus, & obfervandum inviolabiliter ordinamus , quod de cetero nullus
frater in Cisftodia Januen. velpro ipfa Cuſtodia ad officium ipfius Ordinisputa
Cuftodiarič, Guardiani & , Lettoric , Viſitationis Monaſteriorum Ordinis
fancta Clara , vel quodvis aliud ejufdem Ordinis officium valeat promoveri ,
nifi prius ab omnibus , vel a majori parte diſcretorum ejufdem Custodia fa
nuen . electorum ad provinciale Capitulum pro tempore celebrandum : fed cu
quatuor nihilominus difcretorum Januen . Conventus ,qui pro tempore fue
rint , duxerint aſsumendos ad officium hujufmodi exercendum , fuerit nomi
natus , nulluſque poffit ad hoc de cetero nominari, nifi de ipfa Cuſtodia fuerit
oriundus,vel ah omnibus diſcretis dicta Cuftodiæ , feu a majoriparte prædicto
rum difcretorum ad Capitulum ele & torum fuerit admiſſus. Præterea cum Cu
ftodia Januen . non fit minor Fratrum numero , o valore , qualibet alia
Cuſtodia Pravincia Janucn. nec aliis Cupodiis in amplioribus bonoribus pra
feratur , justum fore confpicitur , quod ipfa Cuftodia plus ceteris Cufiodiis
Provinciæ memorata in omnibus non gravetur . Ita cum dicta Provincia 7a
nuen . fex dumtaxat Cuftodias habere nofcatur , dicta Cuftodia Januen , in
oneribus cu expenfis per ipfam Provinciam ſupportandis , contribuere tenea
tur , de cetero tantummodo fextam partem in pecunia , vel libris , juxta exi
ftimationem taxandis , ad hæc cum juſtitia unicuique quæ fua funt, tribuat ,
libros , do quavis alia quæ nunc pertinent de cetero ad dičtam cuftodiam , vel
aliquem Fratrum ipfius Cuftodiæ pertinebunt , tam prælatus, quam fubditus,
o alia cuftodia quælibet ad quos libri , vel alia hujufmodi bona devenerint ,
præfata Januen. Guftodiæ reftituereteneantur , Miniſtri & Capituli Gene
ralium dicti Ordinis , auctoritate in omnibus femper ſalva . In quorum om
CIII .
privatum , a qua quidem ſententia pro parte tua fuit ad Sedem Apoftolicam
appellatum .
§ . III . Hujuſmodi autem electionis & appellationis negotio nobis ex
poſito , tu timens ne prædiéta Eccleſia , propter litigiorum anfractus diſpen
diofæ vacationis remaneret expoſita detrimentis , omni juri , quod tibi ex
electione prædi&ta competebat, in manibus dileéti filii noſtriAnibaldi, tituli
fanéti Laurentii in Lucina Presbyteri Cardinalis cefſionem hujuſmodi , de
mandato noftro facto ſibi vivæ vocis oraculo , admittentis , libere & pure
ceffifti .
CIV .
CV .
Vide Conftit. 26 .
Uperni &
en perif.com . 9.1 . Supern .dipudum fiquidem bon. mem. Roſtagno, Epifcopo Bo
. II. .
CVI.
CVII .
Ummi diſpoſitione Rectoris, ad regimen univerſalis Ecclefiæ &c. ad fa- Vide Conft. 54.
S lutaria dirigantur.. Eccleſia fiquidem Lavaten . per obitum bo . mem . hujus Pontif.
Joannis Epiſcopi Lavaten . qui nuper extra Romanam Curiam diem clauſit in boc Tom .
fol. 375
extremum , paſtoris folatio deſtituta , nos intendentes per Apoftolicæ Sedis
providentiam dictæ Lavaten . Ecclefiæ idoneam præſidere perſonam , cujus
induſtria , ſcientia & virtute præfata Eccleſia pofſit foeliciter gubernari , poſt
deliberationem , quam ſuper hoc cum Fratribus noftris habuimus diligen
tein , tamdem in te Ordinis Fratrum Minorum profefforem , in facerdotio
Tom . VIII. Fff 2 con
412
Regeftum
CVIII .
$.1. tate, pia vota fidelium , ,in clementiſſima ipfius majeſtate ſperan
tium tunc præcipue benigno favore profequitur, cum devota ipſorum humi
Jitas Sanctorum precibus & meritis adjuvatur .
§ . II . Cum itaque dile ta in Chrifto filia nobilis mulier Ilaria de Lau
ria , relicta quondam Henrici primogeniti quondam Thomaſii de ſancto
Severino Comitis Marſici militis, vidua , ficut aſſeruit , favore piæ devotio
nis accenfa , cupiens terrena in cæleftia, & tranſitoria in æterna foelici com
mercio commutare , quemdam locum ad opus Fratrum Ordinis Minorum in
quodam Caftro ſuo de Cuccaro Caputaquen. Dioec. pro fuæ & progenito
rum ſuorum animarum falute ædificare incoepit , non abſque magno onere
expenfarum , fitque in loco prædicto quædam Eccleſia in honorem & fub vo
cabulo ſancti Joannis Baptiſtæ , ut aſſeritur, dedicata : Nos volentes ut dicta
CIX .
§ . II .
Sane petitio veftra nobis exhibita continebat, quod olim , jam ſunt Monafteriú per.
Moniales funda
ſexaginta anni & amplius, Monafterium veſtrum per Sorores , quæ vos in tum
dicto Monaſterio præceſſerunt, canonice fuit fundatum , poſt cujus fundatio
nem vel conſtructionem , elapfis decem annis vel circa , quidam Fratres Ore
dinis Eremitarum ſancti Auguſtini, quemdain locum prope dictum Mona
fterium receperunt , & ex tunc uſque ad hæc tempora vobis vicinitus per
manferunt , quodque pro eo , quod nuper beatæ Claræ regulam recepiftis ,
jidem Fratres afferentes ex hoc vos perlonas alias fore effe tas ,. & per con
Engoliſmen. Cappellanum noftrum , & earum caufarum primi gradus Pala- conqueruntur •
tii noſtri Auditorem , cum poteſtate citandi in Romana Curia , & ad partes ,
nos ad eorum inftantiam dedimus Auditorem , qui ad requiſitionem dicto
rum Fratrum vos in partibus per litteras ſuascitare fecit , & ad aliquos alios
actus ulterius in hujuſmodi caufa proceſſit .
§ . III . Quare pro parte veftra fuit nobis humiliter ſupplicatum , ut cum Non habent une
Monaſterium veftrum magna prematur inopia , voſque oporteat niendicare , de poffint litis
nec habeatis unde ſumptus litis hujuſmodi contra vos motæ per Fratres præ- pódus ſuſtinere .
сх .
CXI .
tur , prout in litteris noftris inde confectis plenius continetur, tuque devote
parueris , & parere paratus exiſtas privilegio ſupradicto .
Canonici male S, II . Tamen dilecti filii Canonici Eccleſiæ Siſtaricen. dictum privile
privilegium in- gium malitioſe interpretari volentes , aſſerunt nomine liberæ fepulturæ coe
terprætantur . meterium intelligi non debere , nec eis per dictum privilegium licere habe
1
ANNO CHRISTI 1330 .
JOANNIS XXII. ANNO 14. & 15 .
CXII.
1
Ut tranfmutare poffint fuum domicilium . Ex lib . 1. epiſt. 670 .
8.1 . Lara Ordinis veftri religio virtutum foecunditate referta , & per Ordinis laudes .
С & Pontificia be
bonorum operum ſtudia a Domino ſtabilita , per inſignium gra nevolentia .
tiam meritorum, uberes in Dei Eccleſiam honeſtatis & falutis fructus ſemper
protulit , & proferre affidue probatur , propter quod nos eumdem Ordinem
& perſonas ipſius benevolentia paterna profequimur , & neceſitatibus ipfo
rum cum expedit , libenti animo providemus .
§ . II . Sane petitio veſtra nobis exhibita continebat, quod locus vefter ,
Conventus ex
in quo nunc degitis , eft extra oppidum Brunsbergen . Warmien . Diceceſis tra oppidum li
ſituatus , & quod pagani & infideles , qui ſunt dicto oppido convicini , fre- tus , petitur ut
transferatur .
quenter per hoſtiles incurſus prædas & fpolia perfonarum , cædes & captio
nes earum , & alia mala innumera inferunt Chriſtianis oppidi prælibati : quod
que habitatores ejuſdem oppidi attendentes præmifla pericula , & quod
etiam ſi dictus locus veſter per dietos paganos caperetur eidem oppido gra
§ . III. Verum quia vobis non licet locum de novo recipere , vel rece- Non licee FF .
loca mutare abf.
ptum mutare,abfque licentia Sedis Apoftolicæ ſpeciali, nobis humiliter fup que licentia Apo
plicaſtis, ut providere vobis fuper hoc paterna follicitudine curaremus . Itolicæ Sedis.
Nos itaque cupientes veſtris in hac parte neceſſitatibus falubriter provide
re , veftris fupplicationibus inclinati , recipiendi dictum locum , qui per ho
mines dicti oppidi vobis offertur infra oppidum prælibatum , & transferendi
vos ad illum & ibidem morandi , & habendi inibi Eccleſiam cum campana &
cæmeterio , domibus , horto & neceffariis officinis, diſponendi etiam de lo
co , in quo nunc habitatis , ſicut vobis videbitur expedire , Eccleſia tamen &
cæmeterio dicti loci, in quo nunc degitis , diſpoſitioniDioeceſani loci plena- Pontifex indul
get .
rie reſervatis , foelicis recordationis Bonifacii Papæ VIII . prædecefforis no
ftri, & qualibet alia conſtitutione contraria non obſtante , vobis auctoritate
præſentium licentiam concedimus fpecialem . Nulli ergo &c . noftræ con
ceſſionis &c .
Datum Avenione x . Kal . Martii anno XIV .
CXIII .
m
6 f tu
41 ge
Re
CXIII .
Vide Constit. 19. Poſtolatus officium &c. grata fufcipiant incrementa . Sane licet Gada
Bonif. VIII. dus de Piſis Ordinis Fratrum Eremitarum ſancti Auguſtini , tunc exi
A
Tom.6 . fol.429.
ftens EpiſcopusAlerien . qui dudum poft & contra proceſſus noftros contra
Ludovicum olim Ducem Bavariæ , & Petrum de Corbaria hæreſiarcham , de
fubjiciuntur , per fan & iones canonicas & civiles propterea incurrendo , per
dictos proceſſus regimine ac adminiſtratione fpiritualium & temporalium
Eccleſiæ Alerien . necnon Epiſcopali dignitate privatus exiſteret : nihilomi
nus tamen nos de præmiſſis habita certitudine , eumdem Gaddum pronun
ciavimus & declaravimus regimine , ac adminiſtratione & dignitate prædi
etis , exigente juſtitia , fore privatum , eumque ab illis duximus penitus
amovendum , ſicque prædicta Eccleſia Alerien . per hujuſmodi privationem ,
declarationem , & amotionem vacante , nos ad proviſionem ejuſdem Alerien.
Eccleſiæ , ne prolixioris vacationis exponeretur incommodis , follicite in
tendentes , cum nullus præter nos de ordinatione ipſius hac vice ſe intromit
tere poſſit, pro eo, quod nos diu ante privationem , declarationem & amotio
nem hujuſmodi,omnes Cathedrales Eccleſias &c. vel ignoranter contingeret
attentari . Poft deliberationem , quam ad præficiendum eidem Eccleſiæ per
ſonam utilem , ac etiam fructuofam , cujus induſtria in ſuis valeret juribus
adaugeri ac etiam defenſari , cuin Fratribus noftris habuimus diligentem ;
demum ad te Ordinis Fratrum Minorum profeſſorem , in facerdotio conſti
tutum , cui religionis zelum , vitæ munditiam , morum honeſtatem , & alia
CXIV .
Pontificium .
417
CXIV .
.
verſis , & in fuis manutenere juribus, & etiam adaugere, habuimus diligen 1
tem ; demum in te tunc Epifcopum Calvien . conſideratis grandium virtu
tum meritis , & donis multiplicium gratiarum , quibus perfonam tuam altif }
ſimus inſignivit , & quod tu quiregimini Calvien . Ecclefiæ hactenus utiliter
præfuiſti , teque alias exercuifti laudabiliter & prudenter in officio Paſtorali ,
dictam Valven . Eccleſiam fcies & poteris , auctore Domino , utiliter rege
rum , quod prælibata Valven . Eccleſia per tuæ diligentiæ ſtudium fructuoſum ,
Deo propitio , regetur feliciter , & falubriter dirigetur .
g . IV . Quocirca fraternitati tuæ per Apoſtolica ſcripta mandamus , qua
tenus ad præfatam Valven . Ecclefiam cum plenitudine gratiæ noftræ benedi
ctionis accedens , curam & adminiſtrationem prædictas ſic diligenter geras ,
Tom.VII. G :: & fol
m
8 tu
41 g ef
Re
CXV.
CXVI .
i
Pontificium . 419
ſponſam tuam cum noftræ gratia benedictionis accedens , &c . Uberius con
fequi merearis .
Datum Avenion . vi . Non . Julii ann . xiv .
CXVII.
. I.
CXVIII .
cleſiarum altariumque , & vocabulis earum & per octavas , eſt data indulgen
tia decem annorum & dierum quadraginta a ſummis Pontificibus, videlicet,
Alexandro IV . Innocentio IV . Clemente IV . Urbano IV . Nicolao III .
Gregorio IX . Nicolao IV . Idem Alexander IV . omnibus accedentibus ad
loca veftri Ordinis , five ad audiendum verbum Dei , five ad audiendum
miſſas beatæ Mariæ Virginis , vel beati Franciſci dum cantantur , dedit In
dulgentiam centum dierum . Idem etiam Papa omnibus viſitantibus loca
Fratrum Minorum dedit Indulgentiam quadraginta dierum . Idem In
noc. IV . pro eadem cauſa dies quadraginta . Item idem Innocentius omni
bus porrigentibus manus adjutrices Fratribus Minoribus , five in domibus
eorum , ſive euntibus per viam xl . dies . Item Nicolaus III. pro eadem cau
fa dies xl. Item Clemens IV . pro eadem cauſa dierum centum . Item
idem omnibus viſitantibus Eccleſias Fratrum Minorum totiens quotiens
cauſa devotionis LXXX . dierum . Item Fratres dicti Ordinis in omnibus
prx
1
1
Pontificium .
42.1
prædicationibus fuis extra domum ſuam pofſint dare lxxx . dies Indulgen
tiæ , in domibus autem ſuis centumultra prædictas Indulgentias . Item Ni
colaus IV.in Miſſarum ſolemniis beatæ Mariæ Virginis & beati Franciſci de
dit indulgentiam c . dierum . Item Benedictus XI . accedentibus ad loca
Fratrum Minorum in folemnitatibus eorum centum dies. Item Nicolaus IV .
non ſit aliquod feſtum , conceſſa eſt indulgentia a pluribus Romanis Ponti
ficibus annorum duorum & dierum xl .
§ . II . Nos igitur veſtris piis precibus inclinati , falutem & profectum Joannes omnes
animarum benignius intendentes , de omnipotentis Dei miſericordia & bea- confirmat :
torum Petri & Pauli Apoftolorum ejus , quorum vicem , licet immeriti , ge
rimus , auctoritate confili ,
eafdem omnes indulgentias veſtro Ordini per
prædictos noſtros prædeceffores conceſſas , omnibus vere poenitentibus &
confeffis concedimus & confirmamus . Nulli ergo omnino hominum li
ceat , & c. Se noverit incurfurum .
Datum Avenion . iv . Kalend . Septemb . anno xv .
1
CXIX .
EPISCOPO GRASSEN .
§ . III. Nos itaque ipforum communis , & univerſitatis in hac parte ſup
plicationibus inclinati , ac de circumſpectione tua gerentes in his & aliis
Commiſlio data
fiduciam in Domino ſpecialem , fraternitati tuæ per Apoſtolica ſcripta com Epiſcop
o,
mittimus , & mandamus , quatenus eiſdem Abbat iflæ & Conv entui con- Ee conditi ones
ſtruendi de novo , cujuſcumque licentia minime requiſita , Monaſterium fervandæ .
hujuſmodi in loco congruo & honefto civitatis Graſſen. prædictæ , dote ta
men ſufficienti per commune & univerſitatem prædictos, eidem Monaſterio
noviter conſtruendo , juxta tuæ diſcretionis arbitrium ac numeros Sororum ,
quæ ponentur ſeu ſtatuentur ibidem , & miniſtrorum ipſarum exigentiam pri
mitus aſſignata : ita tamen quod prædictæ Sorores in prædicto Monaſterio
noviter conſtruendo ponendæ , quas inibi perpetuo manere volumus ſub
clauſura , per
, per te includantur ibidem , fuper quibus tuam conſcientiam one
ramus, quibuſcumque conſtitutionibus contrariis nequaquam obftantibus ,
Apoſtolica auctoritate poftulatam licentiam largiaris ; jure tamen parochia
lis
422
Regeſtum
CXX.
CXXI .
8.I. Xibita nobis dilecti filii nobilis viri Henrici Lancaftriæ & Leice
9.1. E ftriæ Comitis , ac Seneſcalli Angliæ , petitio continebat , quod
olim quomdam Edmundus Lancaftriæ & Leiceſtriæ Comes , natus claræ me
mo
-
Pontificium ,
423
moriæ Eduardi Regis Angliæ , pater ſuus , cupiens terrena in coeleftia &
tranſitoria in æterna felici commercio commntare , locum Fratrum Ordinis
Minorum de Preſtona Lichefelden . Dioecefis in Comitatu fuo Lancaſtriæ
CXXII.
ANNO CHRISTI 1330. & 1331 . JOANNIS XXII. ANNO 14015. & 16.
fix, de cujus ordinatione nullus præter nos ſe hac vice intromittere poteſt ,
reſervatione , decreto , ac prorogatione & extenſione obfiftentibus fupra
dictis , nec non gregi dominico ejuſdem Maranen. Eccleſiæ , tuoque, ſfatui
ſalubriter & utiliter providere , poft deliberationem , quam ſuper hoc cup
eiſdem Fratribus noftris habuimus diligentem , demum ad te , conſideratis
grandium tuarum virtutum meritis , quibus perfonam tuam Dominus inli
gnivit , noftræ conſiderationis intuitum dirigentes, de perſona tua præfață
Maranen . Eccleſiæ ,de dictorum Fratrum conſilio ,auctoritate Apoſtolica,pro
CXXIII.
CXXIV .
Archiepiſcopo Piſano .
mitein , juxta conceflionem ſuper hoc , per alias noftras certi tenoris litteras
fibi factam , in ejuſdem Eccleſiæ ſeu Prioratus clauſtro , per quod ad domum
ipfam intratur , fundando , & ædificando , in quo quadraginta Moniales
Ordinis ſanctæ Claræ inibi collocandæ , ac includendæ perpetuum exhibeant
Domino famulatum , tam pro majori in ipſa domo hoſpitalitate ſervanda ,
quam etiam pro commoditate Monaſterii ſupradicti, cum omnibus juribus &
pertinentiis fuis, unire , annectere , & concedere , in perpetuum de fpe
ciali gratia dignaremur .
§ . III . Quocirca fraternitati tuæ ,de qua plenam in Domino fiduciamob
tinemus , perApoſtolica fcripta committimus & mandamus , quatenus præ
dictam domum cum omnibus juribus, & pertinentiis , fi abfque alicujus præ
judicio fieri poffit , præfato Monafterio poftquam fundatum fuerit , auctori
tate noftra concedas , unias in perpetuum & annectas, ita quod Abbatiffa &
Conventus quæ tunc erunt , ejuſdem corporalem poſſeſſionem prædictæ do
mus , ac jurium & pertinentiarum ipſius , auctoritate propria , recipere , &
apprehendere valeant, ac etiam retinere ,aſſenſu cujuſvis minime requiſito.
Volumus autem quod ipſius domus redditus & proventus , eidem hoſpitali ,
nec non domus competens remaneat pro colligendis hoſpitandis , & alendis
pauperibus ſupradictis .
Datum Avenione vill . Kalend . Martii anno xv .
CXXV .
§ . I. Obilitatis tuæ ſincera & probata devotio , qua nos & Ronjanam
Ecclefiam revereri dignoſceris , ficut ab
promeretur , ut petitiones tuas , quantum cum Donino poſſumus , ad ex
auditionis gratiam favorabiliter admittamus .
Comes plura le § . II . Ex oblatæ ſiquidem nobis ſerie tuæ petitionis accepimus , quod
gata, adimplere
. progenitores tui a ſexaginta annis citra , in eorum teſtamentis, quæ in ſuis
ultimis voluntatibus condiderunt , multa certa & incerta legata nonnullis
piis locis , & pauperibus reliquerunt ; certas & magnas poenas imponentes
hæredibus eorumdem & ſucceſſoribus,fi juxta diſpoſitiones ipforum de legatis
non ſatisfacerent memoratis , quodque tu qui eorumdem progenitorum ſuc
ceffor & hæres a tempore obitus quondam Gerardi Comitis de Domnoratico
patris tui , fuiſti , ficut adhuc eſſe dignoſceris , ad fatisfactionem diftorum
facere lis paratus , providere tibi ſuper his de benignitate Apoſtolica digna
remur .
Ei indulgetur ut
in favorem Mo §. IV ... Nos itaque tuis fupplicationibus inclinati , ut omnia & fingula
naſt.Lcgata con hujuſmodi legata incerra in utilitatem Monaſterii per te in Civitate Pilana,
vcrtat .
juxta
Pontificium . 427
bentia tibi onera , fupradicta hujuſmodi legata non poffes exſolvere ſunul &
ſemel . Volumus & tibi prædicta auctoritate concedimus ; quod juxta quod
poſtulaſti a nobis mille liberas diétæ monetæ tantum fingulis annis ufque ad
integram ſatisfactionem hujuſmodi legatorum incertorum , ad utilitatem dieti
monaſterii expendere tenearis . Nulli ergo noftræ conceſſionis , remiffionis ,
& voluntatis , & c .
Datum Avenione vin , Kal . Martii anno xv ,
CXXVI.
9.1. D Margareta Domina de fancta Cruce , Lugdunen . diæcef. quod Pecitio Fundatti
ipſa cupiens terrenain coeleſtia & tranſitoria in æterna felici commercio cis . 1
commutare , pro ſuæ , ac progenitorum & fuccefforum ſuorum animarum
ſalute , in fundo proprio ſui patrimonii , videlicet in loco vocato fancta Ma
ria de Cabilone , juxta civitatem Cabilonen . Monafterium Sororum Ordinis
fanctæ Claræ proponebat de propriis bonis conſtrui facere & dotare , cum
1
officinis neceſſariis , juxta ſuarum exigentiam facultatum , ac fupplicante no 1
bis , ut ſibi faciendi præmiſſa ; & quod ipſa poftquam hujuſmodi Monaſte 1
rium fundatum & dotatum exifteret , poffet priina vice honeftas Sorores &
idoneas in dicto Monafterio deputare , juxta facultates aſſignandas eiſdem
includendis in eo , juxta dicti Ordinis inſtituta faceremus , auctoritate
Apoſtolica, licentiam liberam elargiri ; & præfici eidem Monaſterio in Ab
batiſſam perſonam idoneam , quamdicta nobilis duceret nominandam .
§. II . Nos Venerabili fratri Epiſcopo Cabilonen . noſtris ſub hac forma Epiſcopo demă
dedimus litteris in mandatis , ut eidem Nobili, dote fufficienti per eam prius aſſignare dotem.
etum Monaſterium , juxta datam ſibi ab Epiſcopo prædicto , earumdem litte- datrice ditatum .
sarum auctoritate, licentiam , in loco prædicto de bonis propriis conſtrui fe
cerit & ſufficienter dotaverit , adeo quod de ditioribus Monafteriis dicti
Tom . VII. Hhh 2 Or
4
um
428 eſt
Reg
CXX VII.
medio ſubvenire , per quod ipforum compefcatur temeritas , & aliis aditus 1
CXXVIII .
CXXIX:
430
Regeſtum
CXXIX ,
ter , & de bonis propriis dotavit , & cui nondum eſt de Abbatiſſa provifum ,
eo amplius gratiis & opportunis favoribus proſequatur , quo quietius & libe
rius præmiffa potioribus communitæ libertatibus , poffitis ad laudem divini
numinis adimplere .
.
Clem.V. Tom . 6 .
dum fiquidem Lamecen . Ecclefia per obitum bon. mem . Rode
fol.464.
rici Epiſcopi Lamecen. qui in partibus illis diem clauſit extremum , paftoris
Dux cle & iones folatio deftituta , duæ fuerunt in ea electiones , una videlicet de dilectis filiis
celebwata .
Martino Alphonſi Bracharen . & altera de Joanne Martini ejuſdem Lamecen.
Eccleſiarum Canonicis, a dilectis filiis Capitulo ejuſdem Lamecen . Ecclefiæ
in diſcordia celebratæ .
1
-
Pontificium .
431
præſidere perſonam , quæ ſciret , vellet, & poſſet eam in fuis manutenere ju
ribus , & etiam adaugere , poſt deliberationem quam ſuper his cum Fratribus
noftris habuimus diligentem ; demum ad te Ordinis Fratrum Minorum pro
fefforem , in facerdotio conſtitutum , cui de litterarum ſcientia , religionis
zelo , honeſtate morum & vitæ , prudentia ſpiritualium & temporalium ,
aliiſque multiplicium & laudabilium virtutum meritis fide digna teſtimonia
fuffragantur, direximus oculos mentis noftræ . Quibus omnibus debita me
ditatione penſatis ;de perſona tua nobis & eiſdem Fratribus noftris ob hujuf
modi tuorum exigentiam meritorum accepta , præfatæ Lamecen . Eccleſiæ , de
dictorum Fratrum conſilio , auctoritate Apoſtolica providemus , teque illi
CXXXI .
num munus fecimus conſecrationis impendi : in illo qui dat gratias & lar
gitur proemia , confidentes quod eadem Acernen . Eccleſia præſulis utilis
fulta præſidio, fub tuo foelici regimine , gratia tibi favente divina , grata ſu
ſcipiet incrementa · Quocirca fraternitati tuæ per Apoſtolica ſcripta man
damus , quatenus ad eamdem Eccleſiam , cum gratia noſtra benedictionis
accedens & c. exinde uberius conſequaris .
Datum Avenione Kal . Julii anno xv .
CXXXII .
CXXXIII .
CXXXIV .
CXXXV .
CXXXVI.
CXXXVII.
proviſione ipſius Eccleſiæ ſe intromittere poterat, pro eo quod nos diu ante
vacationem hujuſmodi, proviſiones omnium Eccleſiarum Cathedralium &c .
poſt deliberationem , quam de præficiendo eidem Eccleſiæ perſonam utilem
& etiam fructuofam , cum Fratribus noftris habuimus diligentem , demum ad
te Ordinis Fratrum Minorum profeſſorem , in facerdotio conftitutum , litte
rarum ſcientia præditum , morum gravitate conſpicuum , in ſpiritualibus pro
vidum aliiſque virtutum meritis prout fide dignorum habet aſſertio, inſigni
tum , direximus oculos mentis noſtræ . Quibus omnibus debita meditatione
penſatis , de perſona tua dictæ Sagonen. Eccleſiæ , de ipſorum Fratrum con
filio noſtrorum , Apoſtolica auctoritate providimus, teque illi præfecimus in
Epiſcopum & paſtorem , curam & adminiſtrationem ipſius Eccleſiæ tibi tam
in ſpiritualibus, quam in temporalibus plenarie committendo, & ſubſequen
ter
Pontificium . 435
CXXXVIII .
Ut recipiant domos in inſula Corſica . Ex libro niajori anni ibid. ep. 1342.
Perantes in Domino , & fiduciam obtinentes , quod Ordines veſtri, qui Vide Constil.1z.
S rutilant in Eccleſia Dei bonis operibus , & exemplis per ſuos alumnos Bonif:VIII.com .
ditorum Ordinum Fratres , præfertim in ſacra pagina eruditos , & prędica
tione Dominici verbi facundos, indigenas & habitatores inſulæ Corſicæ , quæ
ad jus & proprietatem beati Petri ſpectare dignoſcitur , in fide Catholica ,
ficut fide digna relatione percepimus, ſeminudos, rudes , & hebetes , utpote
minus ſufficienter informatos in illa , temporibus retroactis , quamvis glo
bus locis præfatis ,& in quolibet ipforum trium locorum recipiendorum ora
torium & neceffarias officinas , cum fuo ambitu , juxta morem ſeu conſuetu
dinem diftorum Ordinum , conftruendi, necnon ad habitandum inibi Fratres
iplius Ordinis ad divinum perpetuum fervitium , ad ædificationem falutis
corum ipforumque indigenarum , & habitatorum , & aliorum fidelium , de
putandi , abſque præjudicio Parochialium Ecclefiarum dictorum locorum , &
CXXXIX .
Archiepifcopo Salernitano .
Paſtor non Mers § . I. Acri Canones , præmiffa in eis digeſta deliberatione , ſanxere , ut
cenarius Epiſco S paftor & non mercenarius introeat in ovile Dominicum , & ut pra
pus
ſit , ac proſit gregi Dominico ſuæ commiſſo fidei , ſuæque cuſtodiæ fiduciali
ter deputato , quodque ipſi paſtori ſit in dictum ovile per oſtium , & non
aliunde ingreſſus Canonicus , & fic diligenter vigilet in ſpecula conſtitutus,
quod ſibi & eidem gregi ſuccedat progreſſus falubriter fructuofus , & tan
dem egreſſus utique proveniat , miſerante divina clementia , ſalutaris .
§ . II. Dudum fi quidem bonæ memoriæ Roſtagno Epiſcopo Arianen.
regimini Eccleſiæ Arianen . præſidente , nos ex certis rationabilibus cauſis,
proviſionem ejuſdem Eccleſiæ , cum eam vacare contingeret, illa vice diſpoſi
tioni noftræ , ac Sedis Apoſtolicæ duximus reſervandam ; decernentes ex
tunc irritum &c . Deinde vero præfata Eccleſia , per obitum ipſius Roſtagni
Epiſcopi , qui decefſit in illis partibus, paſtoris folatio deftituta , dile &ti filii
Capitulum ipfius Eccleſiæ , hujuſmodi reſervationis & decreti forfan ignari,
Ele &um a Capi Venerabilem fratrem noſtrum Laurentium Epiſcopum Arianen . Ordinis
tulo confirmat . Fratrum Minorum profeſſorem , in eorum Epiſcopum concorditer elegerunt ;
ac nos ſubſequenter , ne dicta Eccleſia diutinæ vacationis exponeretur in
comniodis , & per fide dignam relationem difti Laurentii virtutum meritis
intellectis, ac etiam ob hujuſmodi electionem concordem ,voluimus de Apo
ſtolicæ plenitudine poteſtatis , quod eidem electioni præfata reſervatio non
Reſervatione nó obelſet ; quodque nihilominus Archiepiſcopus Beneventanus loci Metropo
obftantc .
litanus, cui , ejus proprio nomine non expreſſo , ſuper hoc fcripſimus , ad
confirmationem ipſius electionis , fi eam invenerit de perſona idonea cano
nice celebratam ,nullumque in hac parte ſibi canonicum obviare impedimen
tum , libere procedere poſſet, ac fi nulla reſervatio præceſſiſſet ; non obſtan
tibus in contrarium editis conſtitutionibus quibuſcumque , prout ex tenore
1
!
Pontificium . 437
CXL .
Epifcopo Gebennen .
quomodolibet ſit proceſſum , quas litteras & proceſſus habitos per eoſdem ,
ad dictam Eccleſiam ſeu Cappellam , ſi eſt ita , & per te unionem & applica
tionem hujuſmodi fieri contingat , volumus non extendi , & cetera · Con
tingeret attentari .
Datum Avenione iv . Nonas Januarii anno XVI .
CXLI .
CXLII .
Epifcopo Gonchen .
adinvicem promiſerunt , feſeque obligaverunt contra præfata , ratione ali- ſcripturam par
qua , vel caufa , in aliquo non venire , & licet hujuſmodi permutationis con- trafaciendo con
tractus proprium non fortiretur effectum , donec beneplacitum accederet veniunt.
antedictum , tamen ne dictus locus de Alcolea quorumdam tyrannorum ,
qui ad hoc anhelabant , perveniret ad manus , ex tunc dictus anteceſſor Ab
batiſſæ & Conventui Tendarum & Curialis , ac decimæ ; ipfæ vero Abbatif
CXLIII .
CXLIV .
Pſiquide
Vide const. 101. § . I. m bon . mem . Bart Sulcitano regimini
Epiſcopoincrementa
Aftoralis officii holo
debitum exigit , mæ
& c.
o fufcipiat . Dudum
bujus Pont. tom.
Sulcitan. Eccleſiæ præſidente , nos cupientes eidem Eccleſiæ , cum eam quo
vis modo vacare contingeret , noftræ cooperationis miniſterio , fecundum
cor noftrum idoneam præſidere perſonam , proviſionem ipfius Eccleſiæ ,cum
vacaret , ordinationi & diſpoſitioni noftræ ,ac Sedis Apoftolicæ ea vice du
ximus ſpecialiter refervandam , decernendo ex tunc irritum , &c . continge
ret attentari . §. II.
Pontificium . 441
confidentes , quod præfata Eccleſia Sulcitan. per tuæ induftriæ, & circum
ſpectionis fructuoſum ftudium regetur utiliter & profpere dirigetur ,
augmentaque ſuſcipiet , auctore Domino , commodi & honoris . Jugum igi
tur Domini tuis impoſitum humeris , &c . percipere incrementum .
Datum Avenione vin . Kalend . Maii anno XVI .
CXLV .
CXLVI ,
Pontificium .
443
CXLVII .
Uam fit onuſta periculis , quam plena diſpendiis , &c . felicibus profi
ciant incrementis . Dudum fiquidem bonæ memoriæ Albertino
Q
Epiſcopo Coronenſi regimini Coronen. Eccleſiæ præſidente : nos
intendentes eidem Eccleſiæ , cum vacaret , per Apoſtolicæ Sedis providen
viſionem celerem , & felicem , de qua nullus præter nos , hac vice ſe intro
mittere poteft , reſervatione & decreto hujufmodi obſiſtentibus , ne ipſa Cot
ronen . Eccleſia longæ vacationis incommodis exponatur , paternis & follici
tis ftudiis intendentes, & cupientes eidem Ecclefiæ talem præeſſe perſonam
qux ſciret , vellet , & poſſet , eam præſervare a noxiis & adverſis , ac in ſuis
manutenere juribus , & etiam adaugere , poſt deliberationem quam ſuper
his cum Fratribus noftris habuimus diligentem . Demum ad te Ordinis Fra
trum Minoruin profeſſorem , in Sacerdotio conſtitutum litterarum , &c . &
aliis multiplicibus , & c. inſignitum , direximus oculos noftræ mentis , quibus
omnibus diligenti meditatione penſatis , de perſona tua nobis & eiſdem
Fratribus noſtris ob tuorum exigentiam meritorum accepta , ipſi Coronen .
Eccleſiæ , de dictorum Fratrum conſilio, auctoritate Apoftolica providemus ,
Tom.VII. Kkk 2 te
444
Regeftum
ANNO CHRISTI 1332 .
JOANNIS XXII. ANNO 16. & 17 .
' teque illi præficimus in Epiſcopum & Paſtorem , &c . & falubria ſuſcipiet
incrementa . Jugum igitur Domini ſuſcipiens , &c . uberius valcas prome
reri .
CXLVIII .
pid . Constit.83.• Um præcelſa meritorum inſignia quibus Regina coelorum , &c . Nos
bujus Pont. in D igitur cupientes ut Eccleſia Monaſterii ſanctimonialium beatæ Mariæ
boc somo fol.395. Virginis in Merano Ordinis ſanctæ Claræ Curien. Dioeceſis quod dilecta in
Chrifto filia nobilis mulier Offinia Duciſſa Carinthiæ , prout ſua petitio nu
CXLIX .
vid . Conftit. 19 .
Bonifacii VII. A efferant incrementis . Dudum fiquidem ex certis rationabilibus cauſis
tom.6 . fol.429. omnes & ſingulas cathedrales Eccleſias ſeculares & Collegiatas Civitatis &
Dicceſ. ac Provinciæ Januenſis tunc vacantes & in antea vacaturas , per
biennium primo , & deinde tempus hujuſmodi biennale diverſis ſucceſſive
vicibus , de biennio in biennium prorogando ufque ad Kalendas Aprilis
Pontificatus noftri anno xv . proviſioni noftræ , ac Sedis Apoſtolicæ auctori
tate Apoſtolica duximus reſervandas , decernentes ex tunc irritum & inane
CL .
S.I. Rovenire debet per noftræ proviſionis auxilium , quod falus impe- Exordium .
diri nequeat animarum , quodque ubique cultus divini nominis
9.1 . P
augeatur .
§.II. Sane dudum ad ſupplicationem dilectarum in Chrifto filiarumAbba
tiffæ & Conventus Sororum Minoriſſarum Monafterii fanctæ Claræ Tholo- Diffidium , inter
fan . Ordinis ejuſdem Sanctæ cauſam ſeu cauſas appellationis vel appellatio- Monaft.& Epiſc.
num , quæ vertebantur,feu vertiſperabantur inter dictas Abbatiffam & Con
ventum ex parte una , & Venerabilem Fratrem noftrum Archiepiſcopuin
Tholofan. ac dilectos filios Vicarium & officiales ipfius , nec non Rectorem Cauſa comitti
tur Præpofitoja
Eccleſiæ ſanctiMartinide Laiiraco Tholofan . Dioec. ſuper eo quod ipſi Ar nuen. terinināda.
chiepiſcopus, Vicarius & officiales , eaſdem Abbatiſſam & Conventum ad
folvendum decimas de bonis earum contra ſpecialia privilegia Monaſterio &
Ordini præfatis de non ſolvendis decimis de bonis earum a Sede Apoftolica ,
ut dicitur , concefſa, indebite compellebant, dictuſque Rector de quibuſdam
bonis , & pofíeffionibus ipſius Monaſterii conſiſtentibus infra fines parrochix
Ecclefiæ antedictæ ,deberi ſibi decimas prætendebant ,conjunctim vel diviſim ,
ex altra pro parte dictarum Abbatiffæ & Conventus interjectæ , ſeu interje
Ĉtarum ad Sedem eamdeni,dilecto filio Magiſtro Dino Præpoſito Ecclefiæ ja
nuen . Capellano noftro & Apoftolici Palatii Auditori caufarum commifimus
audiendas , & fine debito terminandas : Non obſtante quod cauſa , vel cau
caufæ hujuſmodi de ſui natura in Romana Curia tractandæ , & decidendæ
non eſſent , cum poteftate citandi Archiepiſcopum , Vicarium , Officiales ,
& Rectorem prædictos extra dictam curiam , & ad partes , quotiens extiterit
opportunum ; dictuſque Auditor Archiepiſcopum , Vicarium , Officiales
& Rectorem jam dictos per litteras ſuas ad partes eafdem ad inftantiam ipfa
rum Abbatiffæ & Conventus citari mandavit .
§ . III . Deinde vero ex petitionis tenore pro parte dictarum Abbatiſfæ & Re& oris præten
Conventus nobis oblatæ percepto , quod præfati Archiepifcopus & Rector oc- Go.
caſione dictarum decimarum , dictuſque Rector prætendens ſe habitatorem
Tholofan . & aſſerens quod præfata Abbatiſſa & Conventus , cum auctoritate
certarum litterarum Apoftolicarum extra dicecelim dictani, contra privilegia
civibus & habitatoribus Tholofan. ne per litteras Apoftolicas extra eamdein
Diceceſim trahi poſſent in cauſam , niſi de privilegiis ipſis in dictis litteris
plena & exprefſa mentio haberetur, a diéta Sede , ut dicitur , indulta , pro
curaverat & fecerat , ut aſſeritur , in eamdem Abbatiſſam & ſingulas Mo- Moniales a parte
Vexatz .
niales de dictis Conventu excommunicationis , & in ipfas conventum ſuſpen
fionis ,
446 um
Regeft
ANNO CHRISTI 1332 . JOANNIS XXII . ANNO 16. & 17 .
tibus Pont. ac- tunc proxime venturum , nunc præteritum , eas auctoritate Apoftolica du
currit .
ximus relaxandas . Cum autem inter partes prædictas fuper præmiſlis apud
Sedem eamdem lis pendere nofcatur . Nos attendentes & auctoritate Apo
ſtolica declarantes , dictum Rectorem non debere gaudere de jure præfatis
CLI .
Archiepiſcopo Strigonien .
3
Præfatio .
§ . I. Icet ex ſuſcepto a nobisApoftolatus Officio ,menti noſtræ inftanter
9.1 . L immineat vigilantia ſtudioſa , ut de Eccleſiarum honoribus & pro
fectibus follicite cogitemus, & ut in illis exultent , exhibeamus quantum
nobis dignatio cæleſtis indulget , opem & operam efficaces ; eſt tamen in
ſitum cordi noftro , ut ipſis Eccleſiis , earumque populis , præſertim in or
bis
Pontificium .
447
CLII .
9.1. P prid.compitosos.
hujus Pont. com .
gimini Iſernien . Eccleſiæ præſidente , nos cupientes ipſi Ecclefiæ , cum 6. fol.576.
cam vacare contingeret, idoneam per Apoftolicæ Sedis providentiam ,præeſſe
perſonam , proviſionem ipfius Ecclefiæ ea vice diſpoſitioni noftræ , ac Sedis
1
ejuſdem duximus ſpecialiter reſervandam , decernendo ex tunc irritum , & c.
Contingeret attentari. Ac deinde præfato Henrico Epiſcopo in illis partibus
I
viam
S
448 ſtum
Rege
CLIII.
1 tutum , &c . direximus oculos mentis noftræ · Quibus omnibus attente dif
cuſſis ,
Pontificium . 449.
cuffis , de perſona tua nobis & dictis Fratribus noftris, conſideratione præ
miſſorum accepta , præfatæ Satrianen. Eccleſiæ ,de dictorum , &c . provide
mus , teque illi præficimus , & c. plenarie committendo . In illo qui dat
gratias , & c. quod præfata Eccleſia Satrianen . per tuæ induſtriæ ac circum
ſpectionis fructuoſum ſtudium regatur utiliter , & proſpere dirigatur , &c .
Jugum igitur Domini tuis , &c. Recipere incrementum .
Datum Avenione iv . Nonas Decembris anno xvII .
CLIV .
Ilitanti Eccleſiæ difponente Domino &c. idoneos in paſtores . Dudum Vide conftitus.s.
Clem . V. rom . 6 .
M ſiquidem bonæ memoriæ Joanne Archiepifcopo Nicoſienſi regimini
fol.481,
Nicoſienſis Eccleſiæ præſidente : nos intendentes eidem Eccleſiæ ,cum vaca
ret,per Apoftolicæ Sedis providentiam idoneam præeſſe perſonam , proviſio
nem ipfius EccleſixNicolien.cum eam vacare contingeret, diſpoſitioni noftræ
& Sedis Apoftolicæ ea vice duximus reſervandam : decernentes ex tunc &c.
Poſtmodum autem dicto Joanne Archiepiſcopo in illis partibusviam univerfæ
carnis ingreſſo , nos vacatione hujuſmodi fide dignis relatibus intellecta , ad
proviſionem ejuſdem Nicoſienſis Eccleſiæ celerem & felicem , de qua nullus
præter nos & c. reſervatione & decreto hujufmodi obliftentibus, ne ipſa Ni
coſienſis Eccleſia longæ vacationis &c . talem præeſſe perſonam &c . poft de
liberationem quam ſuper his &c . Demum ad te Ordinis Fratrum Minorum
Profeſſorem , in Sacerdotio conftitutum , facræ Theologiæ Magiſtrum ,
quem prout fide digna relatione percepimus , morum inlignit honeftas ,
ſpiritualium & temporalium providentia, pluraque alia virtutum dona com
mendant , direximus oculosmentis noftræ . Quibus omnibus diligenti me
ditatione penſatis , de perſona tua nobis , & eiſdem Fratribus noſtris ob
tuorum exigentiam meritorum accepta , ipfi Nicoſienſi Eccleſiæ , de dicto
rum Fratrum noftrorum conſilio , auctoritate Apoftolica, providemus, teque
illi præficimus in Archiepiſcopum & paftorem , curam & c. dictæ Eccleſiæ &c .
committendo in illo qui dat gratias &c . falubria ſuſcipiet incrementa . Ju
gum igitur Domini tuis & c . ejuſdem Nicoſien. Eccleſiæ curam ſollicitam
geras gregem Dominicum & c. informando, ita quod dicta Nicoſien.& c.gau
deat fe commiſſam , ac bonæ famæ tuæ &c . retributionis æternæ præemium & c.
valeas promereri .
Datum Avenione xvI . Kalend . Decembris anno XVII.
CLV .
Archiepifcopo Neapolitano .
§ . II. Sane petitio dile & ti filii Geraldi Miniſtri Generalis Ordinis Fra
trum Minorum nuper nobis expoſita continebat , quod juxta Conventum
ſancti Laurentii de Neapoli Fratrum difti Ordinis , eft quoddam Monaſte
rium Monialium dictum ſancti Gregorii, Ordinis fancti Benedicti , fola car
reria media inter Conventum & Monafterium prædicta , quod quidem Mo
nafterium habet unam domum ſeu cameram a parte dicti Conventus ipſo
rum Fratrum , juxta ipſorum dormitorium , ad quam ipfæ Moniales veniunt
per pontem , qui eſt fupra carreriam quaſi portale .
§ . III . Quare diétus Miniſter pro utriuſque Ordinis & Conventus ho
neſtate , nobis humiliter fupplicavit , ut dictas Moniales ad dimittendum
ipfis Fratribus domum illam , & ad recipiendum recompenfationem bonam
in domibus melioribus , a parte clauſtri & Conventus earum , per aliquem
diſcretum induci , & etiam compelli facere dignaremur .
§. IV . Nos igitur attendentes petitionem hujuſmodi rationi fore con
fonam , & de radice procedere honeſtatis , fraternitati tuæ per Apoſtolica
fcripta mandamus , quatenus, ſi eft ita, præfatas Moniales , auctoritate noſtra,
efficaciter ad præmiſſa faciendum inducas , & fi opus fuerit , compellere non
poſtponas , Contradictores per cenſuram Eccleſiaſticam , appellatione poft
poſita , compefcendo . Non obſtante fi iiſdem Monialibus, vel quibuſvis
aliis communiter vel diviſim a Sede indultum Apoftolica ſit , quod interdi
ci &c . per litteras Apoftolicas non facientes &c . de hujuſmodi indulto men
tionem .
Datum Avenion . vi . Idus Decembris anno XVII .
CL VI.
CLVII .
CLVIII .
452
Regeftum
CLIX .
dotio conſtitutum , cui religionis & c. nec non & aliarum grandium virtutum
merita , prout ex teſtimoniis &c . ſuffragantur , direximus aciem mentis no
ftræ . Quibus omnibus debita &c . de dictorum Fratrum noftrorum conſilio,
eidem Eccleſiæ Sarnen. & c. providemus ,teque illi &c . curam & c. In illo qui
dat gratias & c . quod præfata Sarnen . Eccleſia dextera tibi Domini affiftente
propitia , per tuæ induſtriæ & c . Jugum itaque Domini tuis & c. gregem Do
minicum & c. exemplo operis informando , quod præfata Eccleſia & c . gaus
deat fe commiſſamı, bonæque famæ tuæ odor & c. tuque præter æternæ &c .
Datum Avenione Idibus Martii anno XVII .
CLX .
ta , & Monafte. partibus diu, continuato tempore, ipſius temporis faciente malitia , ingrue
rium opproflum runt , & propter gravamina & exactiones nobis expoſita , quibus vexatæ fui
ftis, & vexamini , ad tantam inopiam eft deductum , quod oportet Moniales
ipfius , propter paupertatem illius , de bonis parentum & conſanguineorum:
fuorum , ac eleemofynis fidelium ſuſtentari , pro parte magna temporis an
nuatim , & quod vos ſine favorabili & gratiofo præſidio ejuſdem Sedis cum
quie
Pontificium . 453
CLXI .
CLXII .
4 5 4
Regeftu
m
ANNO CHRISTI 1333 . Joannis XXII. ANNO 17. & 18.
CLXII .
Vide Conf . 101a Aſtoralis officii debitum &c . Salubriter gubernare . Nuper fiquidem
hujus Pont. tom.
6. fol.576 . P Ecclegia Sutrina dictæ Romanæ Ecclefiæ immediate ſubjecta , paftoris
ſolatio deftituta , pro eo quod dilectus filius Berengarius de ſancto Africano
Clericus Vabren . diæcefi tunc electus Sutrin . regimini dictæ Eccleſiæ Su
trin . cui tunc præerat , apud Sedem Apoſtolicam fponte ceſſit in manibus
Venerabilis fratris noftri Petri Epiſcopi Peneſtrin . de mandato noſtro facto
fibi oracula vivæ vocis , ceſſionem hujuſinodi admittentis : nos ad proviſio
nem ipſius Eccleſiæ , ne diutius vacationis remaneret expoſita detrimentis ,
cum nullus de proviſione ipfius Ecclefiæ hac vice ſe intromittere poffit, pro
eo quod nos diu ante ceſſionem hujuſmodi,proviſiones omnium Eccleſiarum
Cathedralium , quæ tunc apud dictam Sedem vacabant , & in antea vacare
contingeret , diſpoſitioni noftræ duximus reſervandas: decernendo ex
tunc & c. follicitis ſtudiis intendentes ac cupientes talem illi prrficere in
paſtorem , qui ſciret & poſſet ei præeſſe ſalubriter & prodeſſe : poſt delibe
rationem , quam fuper hoc habuimus cum Fratribus noftris diligentem , de
mum ad te Fratruni Minorum Ordinem exprefle profeflum , & in Sacerdo
tio conſtitutum , virum utique litterarum ſcientia præditum , in ſpiritualibus
providum & temporalibus circumſpectum , aliiſque multiplicium virtutum
ineritis , prout fide dignorum teſtimonio accepimus, inſignitum , direximus
oculos noftræ mentis . Quibus omnibus debita meditatione penfatis , de
perſona tua ipfi Eccleſie Sutrin . de ipforum Fratrum confilio , auctoritate
Apoſtolica providemus , teque illi in Epiſcopum præficimus & paſtorem ,
curam & c . plenarie committendo. In eo qui dat gratias & largitur promia
confidentes , quod eadem Eccleſia Sutrin : Præſulis utilis fulta præſidio , ſub
tuo felici regimine , gratia tibi favente divina , grata recipiet incrementa:
quocirca diſcretioni tuæ , per Apoſtolica fcripta mandamus &c. Conſequi me
rearis .
CLXIII .
tam.6. fola415 . ſcopi Neocaftren . qui extra Romanam Curiam debitum naturæ perfolvit,
paſtoris folatio deftituta , nos vacatione hujuſmodi ipſius Ecclefiæ fide di
gnis relatibus intellecta , cupientes eidem Eccleſiæ per Apoſtolicæ Sedis
providentiam utilem & idoneam præeſſe perſonam ,proviſionem ejuſdem Ec
Pontificium . 455
CLXIV .
Ut recipiat domum in villa Berg & . Ex lib . curial . in append. epift. 197 .
4.1. E dine tuo per novorum locorum adjectionem ,cultum divini nomi
nis delideras ampliare , & per hoc lucri fieri animas fidelium Jeſu Chriſto .
Nos quoque tecum in idipfum deſiderabiliter occurrentes, hujuſmodi tuum
deſiderium , utpote Dominico beneplacito conſonum , titulo plenæ commen
dationis eferimus , illudque brachiis internæ caritatis amplectimur, & quan
tum cum Deo poſſumus , debito ſervato moderamine , promovemus .
§ . II . Cum itaque nuper per te oblatæ nobis tuæ petitionis ſeriem , tua
devota ſinceritas nobis duxerit humiliter fupplicandum , ut de ſpeciali gra
tia , quod Fratres dicti Ordinis poſſent de novo locum conſtruere cum Ec
cleſia , cæmeterio , & aliis neceflariis officinis in Villa vocata Berga Urgel
len . Dicec. & ibidem Domino ſerviendo morari , maxime cum cariſſimus in
Chriſto filius Alphonſus Rex Aragonum Illuftris , & venerabilis frater no
ſter Epiſcopus Urgellen. ac dilectifilii Conſules dictæ Villæ nobis ſuper hoc
ſupplicaiſent perlitteras efficaces, concedere dignaremur : Nos hujuſmodi
ſupplicationibus annuentes , devotioni tuæ , quod dicti Fratres in eadem
Villa , locum de novo recipere, & conftruere , cum Ecclefia , coemeterio , &
aliis neceſſariis officinis prædictis , & inibi Domino ſerviendo morari va
leant , ſi ad id locus hujuſmodi fit competens , & in Villa præfata Conventus
alicujus Ordinum Mendicantium non exiſtat , dictaque Villa ad ſuſtentatio
nem duodecim Fratrum dicti Ordinis in loco præfato fore fufficiens digno
ſcatur , idque dicto Epiſcopo viſum fuerit expedire . Conſtitutione fæl.rec.
Bonifacii Papæ VIII . & c. Licentiam elargimur. Nulli ergo noftræ conceſſio
nis & c .
CLXV ..
Poftolatas officium nobis quamquam &c . ſuſcipiant incrementa . Va- Vide Conf. 19.
A cante ſiquidem nuper Eccleſia Dulchinen . pro eo quod nos venera- Bonif. vi .
bilem fratrem noftrum Thomam Catharen.tunc Dulchinen . Epiſcopum apud tom.6 . fol.429.
Se
456 um
Regeſt
CLXVI .
CLXVII .
CLXVIII .
>
Præficitur Ecclefia Cephalusden . Ex lib. 2. epiſt. 9.
Poftolatus officium , quo univerſis orbis Eccleſiæ &c . valeant incremen- Vide Conf.17.
A ta. Dudum fiquidem quondan Rogerio electo Cephaluden. Eccle- Bonif. fol.429.
fiæ Cephaluden . regimini præſidente : Nos cupientes eidem Ecclefiæ , cum
eam quovis modo & ubicuinque vacare contingeret , Apoftolicæ proviſionis
miniſterio idoneam præeſſe perfonam , proviſionem ipſius Ecclefiæ cum , ut
butionis proemium , a nobis & eadem Sede afliduum benedictionis & gratiæ
merearis percipere incrementum .
Datum Avenione 11. Idus O & tobris anno XVIII .
CLXIX .
Dide Conſt. 19. § . I. Omani Pontificis quem Paſtor ille coeleftis & c. gratulentur . Due
baj. Pont.tom.6 .
obitum bon . mem . Ber
fol.493. Eccleſia per
trandi Archiepiſcopi Brundaſini, qui in partibus illis diem clauſit extremum ,
Paftoris folatio deſtituta , a dilectis filiis Capitulo ejuſdem Ecclefiæ Brun
duſina pro futuri ſubſtitutione Paftoris , inſimul congregatis , vocatis omni
beati Petri fumptum , pro parte tua a nobis , cum ea qua decuit inftantia ,
poftulatum , per dilectos filios noſtros Neapoleonem ſancti Adriani, & Ray
nun
Pontificium . 459
ANNO CHRISTI 1333. & 1334. JOANNIS XXII , ANNO 27. 18. & 18. 19.
CLXX .
Nter cetera quæ fuperna diſpoſitione nobis imminent peragenda & c.pro- yide Confit.1.
ficiant incrementis . Dudum fiquidem bon . mem . Alduino Epiſcopo Mi- buj.Pont-sama...
levitan. Ecclefiæ Milevitan . regimini præſidente , Nos cupientes eidem
Eccleſiæ cum eam vacare quovis modo contingeret , noftræ operationis mi
niſterio idoneam præeſſe perſonam , proviſionem ejuſdem Eccleſiæ , cum va
, ordinationi & diſpoſitioni noftræ , ac Sedis Apoftolicæ ea vice duxi
caret
mus ſpecialiter reſervandam . Decernentes ex tunc & c. Poftmodum vero
præfata Eccleſia per obitum ejuſdem Alduini Epiſcopi , qui in partibus illis
diem clauſit extremum , Paftoris folatio deftituta : Nos vacatione hujuſmodi
fide dignis relatibusintellecta , ad proviſionem ipſius Eccleſiæ celerem &
• foelicem , de qua nullus præter nos ſe hac vice intromittere poteft , reſerva
CLXXI .
Aſtoralis officii debitum , quo regimini univerſalis Eccleſiæ præſide-. Vide Confessor,
P mus & c. falubriter gubernare. Nuper
fiquidem vacante Eccleſia Ven- fol.576.
Tom . VII. M mm 2 cien .
460 tum
Regef
tuo foelici regimine , gratia tibi aſſiſtente divina , proſpere dirigetur , & fa
lutaria ſuſcipiet incrementa . Jugum itaque Domini tuis impolitum hume
tis &c . quod ipfa Vencien . Eccleſia &c . gaudeat ſe commiſſam , tuque præ
ter æternæ &c. noftram & Apoftolicæ Sedis gratiam uberius exinde conſequi
merearis .
Datum Avenione xii . Idus Februarii anno xvIII .
CLXXII .
per teipfum , & cum eis neophitos & converſos in obſervantia & perſeve
rantia fidei prædiétæ corrobores , & aliis in tenebris ambulantibus umbræ
mortis , Evangelizes verbum Dominicum , dictæ veritatis videant claritatem ,
devotioni tuæ aſſumendi viginti Fratres Clericos & ſex laicos , de tuo cujus
alumnus exiſtis , Ordine fupradicto , eoſque tecum ad Eccleſiam , & partes
prælibatas ducendi , necnon retinendi eoſdem in Eccleſia , & partibus mea
moratis , pro tempore omni , quod tibi fuerit opportunum , præhabito prius
de dictis Fratribus teſtimonio laudabili, de vita, fama, & fufficientia eorum,
dem , a dilectis filiis Miniſtro Generali ejuſdem Ordinis vel Cuſtode , ſeu
Guardiano Fratrum prædictorum , ac de licentia dilectorum filiorum Mini
ftri Provincialis , vel fui Vicarii Generalis Ordinis antedi &ti expreſſa , vel
alterius eorumdem , tenore præſentium concedimus poteftatem . Volumus
autem , quod ipſi , Miniſter Provincialis , vel ejus Vicarii teneantur bona
fide tibi de ipſorum Fratrum vita , fama , & ſufficientia hujuſmodi teftimo
nium perhibere. Tu ergo dictam Eccleſiam ſic gubernes , teque tam per te ,
quam cum eiſdem Fratribus in eodem negotio te gerere fatagas fideliter &
folerter, quod ex inde præmium æternæ retributionis acquiras, ac noftram &
Sedis Apoſtolicæ benedictionem uberiorem & gratiam ampliorem confequi
mereuris . Datum Avenione Idibus Februarii anno XVIII .
CLXXIII.
EPISCOPO OLOMUCEN .
CLXXIV.
quo fpes certa verifimiliter haberetur , quod falubriter præeſſe poſſet eidem
Eccleſiæ ac prodeſſe , poſt deliberationem quam ſuper his cum Fratribus no
ſtris attentam habuimus ; demum ad te Ordinis Fratrum Minorum Profeſſo
CLXXV.
Ximiz devotionis finceritas, & c. annuamus . Cum itaque ficut ex por- vid.Conft.z. bu
E rectæ tuæ petitionis tenore collegimus , tu tamquam filia benedictio- jus Pontif. tom .
6. fol.s 21. .
nis & gratiæ , pio ducta propoſito , terrena in coeleftia , & tranſitoria in æter
na , felici cupiens commercio commutare, ad divini nominis, & beatæ Claræ
CLXXVI .
:
Ut informet circa unionem cujufdam Ecclefiæ Monasterio Clariſſarum de Wa
terbech. Ex lib . anno 19. epiſt.224 .
præ
464 Regeſtum
CLXXVII .
ipſius Sedis fub certa forma litteras deputatum , & habere cognoſcendi de
his , judicialem indaginem quæ exigunt, ſpecialem per eafdem litteras pote
ftatem commiſiſſe dicebatur ſuper hoc totaliter vices ſuas , prout ſibi per di
ctas litteras competere aſſerebat , auctoritate litterarum & commiffionis hu
Novi Judiees § . II . Nos ad inftantiam dictorum Guardiani & Fratrum venerabili fra
conftiruuntur. tri noftro Angelo Epiſcopo Viterbienſi, Vicario noftro in urbe , ac dilectis
filiis Abbati Monaſterii fancti Laurentii de dicta urbe , ac Petro de Colu
mna Canonico Lateranen . ſub ea forma,noftris litteris dedimus in mandatis ,
ut ipfi vocatis , qui forent evocandi , & auditis hinc inde propoſitis , fuper
præmiffis quod juſtum eſſet , appellatione poſtpolita , decernere procura
rent, faciendo quod decernerent , per cenſuram Eccleſiaſticam firmiter ob
ſervari,prout in eiſdem litteris dicitur plenius contineri .
S.III .
Pontificium . 465
§ . III . Denique cum per certos ſubdelegatos , quibus Epiſcopus Viter- Gravati ab Epis
bien. Abbas Monafterii fancti Laurentii & Præpoſitus ſupradicti, ſuper præ- ſcop. Viterb .
miſſis commiſerant vices ſuas , donec illas ad fe ducerent revocandas , fuif
locum ipſum , qui alias fuerat abolim Præpoſitura regularis beatæ Mariæ di Locus libere do
etiOrdinis fancti Benedicti , præfate Monaſterio Farfen . immediate ſubje- natus Minoritis .
eta , ex pura & libera donatione facta olim fel . rec . Nicolao Papæ III. præ
deceſſori noftro , tunc Joanni fancti Nicolai in carcere Tulliano Diacono
Cardinali , tunc temporis protectori ejuſdem Ordinis Minorum , & procu
ratori Ecclefiæ Romanæ , qui tunc erat , recipientibus donationem hujuſmo- Donatio nullius
di pro ipfa Romana Eccleſia , & diétorum Guardiani & Fratrum habitatio- roboris eſſe præ
tenditur . 1
ne , prout in inftrumentis publicis inde confectis contineri dicitur , tenue
rint & poſſederint a tempore ſupradicto , & ante tempus ipſum ſine aliqua
.
præſcriptionis & temporis interruptione , & contradictione cujufquam , pa
cifice & quiete , licet, ut aſſeritur , Abbas & Conventus Monafterii Farfen.
prædiéti aſſerentes , præfatam donationem ex eo nullam fore , quod abſque
conſenſu dictæ Sedis , cui dictum Monafterium tam in capite , quam in
membris , immediate dicitur eſſe ſubjectum , facta fuit , quam quidem fub
jectionem Guardianus & Fratres prædiéti ſe aſſerunt penitus ignoraſſe ,
eoſdem Guardianum & Fratres ſuper dicto loco , ut præmittitur , moleſtave
rint & perturbent ; pro parte Guardiani & Fratrum ipſorum fuit nobis humi
BENEDICTUS XII .
I.
Ietatis opera , cujus obſervantiæ vos pro Chriſti gloria deputaftis, adeo
P. vobis Apoftolicæ Sedis gratiam promerentur , ut ea quæ cum Deo &
honeftate poffumus , vobis favore benevolo concedamus . Eapropter dile
ctæ in Chrifto filiæ , cariffimorum in Chrifto filiorum noftrorum Philippi Re
gis & Joannæ conſortis ejus Reginæ Franciæ illuſtrium , qui Monaſterium
veſtrum de bonis propriis fundaſe & dotaſſe dicuntur , ac veſtris juſtis po
ftulationibus inclinati, ut de novalibus quæ de novo veftris fumptibus excoli
facitis , de quibus non fuerit alias decima perſoluta , nec non de hortis ve
ftris , aut animalium nutrimentis, nulli decimas folvere teneamini , nec ali
quis ad id vos coarctare valeat, auctoritate vobis præſentium indulgemus.
Nulli ergo &c . noftræ conceffionis &c.
Datum Avenione vi . Kalend . Aprilis ann.l.
II .
EISDEM .
III .
Pontificium . 467
III.
EISDEM .
IV .
EISDEM .
V.
EISDEM
VI .
Eis D E M .
VII.
fordium § . I.
Nter opera pietatis , ad quæ nos Apoſtolatus officium ſollicitat ,
I illud efle credimus in oculis divinæ majeſtatis acceptum , ſi perſo
ritas , & aliis aditus committendi fimilia præcludatur , diſcretioni veſtra per
Apos
Pontificium . 469
A poſtolica ſcripta mandamus , quatenus vos , vel duo , aut unus veſtrum ,
per vos , vel alium feu alios , etiamſi ſint extra loca in quibus deputati eſtis
conſervatores, & Judices , præfatis Abbatiffæ & Conventui efficacis defen
fionis præſidio aſſiſtentes , non permittatis eas ſuper præmiſſis , contra dieto
rum privilegiorum tenores , ab eiſdem , & quibuſcumque aliis indebite mo
leſtari , vel ſibi gravamina , feu damna , vel injurias irrogari, faturi eiſdem
Abbatiſfæ , & Conventui , cum ab eis , vel Procuratoribus ſuis , aut eo
rum aliquo fueritis requiſiti g . de prædictis , & aliis perfonis quibuslibet
fuper præmiſſis omnibus nec non de quibuslibet moleſtiis , injuriis.
VIII.
IX.
470
Regeſtum
IX .
EISDEM .
X.
EISDEM .
cum Deo poſſumus , favorabiliter annuamus . Hinc eſt quod nos cariſſimorum
in Chriſto filiorum noftrorum Philippi Regis & Joannæ & c. fupplicationibus
inclinati , auctoritate vobis præfentium indulgeinus , ut generalis tempore
interdicti in Eccleſia dicti Monaſterii veſtri, clauſis januis ,excommunicatis
& interdictis excluſis , non pulſatis campanis , & ſubmiffa voce , divina off
cia liceat vobis celebrare , & Miſſam facere celebrari , dummodo vos cau
ſam non dederitis interdicto , nec id vobis contigerit ſpecialiter interdici .
Nulli ergo & c . noftræ conceſionis &c . Datum ut fupra .
XI .
Vide Conſtit. 34 . Icet is de cujus munere venit &c . divinæ gratiæ aptiores. Cum itaque
Joannis XXII.
L cariſſimi in Chrifto filii noſtri Philippus Rex & Joanna ejus conſors
Tum . 6. folosoo,
Regina Franciæ illuſtres Monafterium de Moncellis Ordinis ſanctæ Claræ
Beluacen . Diæceſis , in honorem beati Joannis Baptiſtæ de bonis propriis
conſtrui & dotari fecerint , Abbatiffa & Sororibus Ordinis ejuſdem fanctz
Claræ inibi inftitutis ; Nos cupientes ut Eccleſia ejuſdem Monaſterii devoto
populi frequentetur acceſſu, omnibus vere poenitentibus & confeffis ,qui Ec
cleſiam ipfam in ſingulis Nativitatis et Reſurrectionis , ac Aſcenſionis Do
mini , Pentecoſtes , et quatuor beatæ Mariæ Virginis , beati Joannis Bapti
fte
Pontificium . 471
XII .
XIII .
EIS DBM .
XIV .
EISDB Mi
T ſi
XV .
' E IS DEM .
XVI .
EISDEM .
Acra veſtra Religio, quæ in Monaſterio veſtro a vobis , & aliis perfonis in
SA
eo degentibusfub voto paupertatis voluntariæ jugiter coliturglic a vobis
mundanæ diſſolutionis relegavit illecebras & c . exhibeatis Domino ſervitu
tem . Hinc eft quod nos cariſſimorum in Chriſto filiorum noftrorum Philippi
Regis & Joannæ & c . fupplicationibus inclinati , vobis , ne quis infra clauſu
ram dictiMonaſterii veſtri rapinam , feu furtum , aut incendium committe
re , perſonam ſeu perſonas lædere feu occidere forte præſumat , aut quam
cumque aliam damnabilem violentiam inferre ,auctoritate Apoftolica, diftri
ctius tenore præſentium , inhibemus . Nulli esgo & c. noftræ conceſſionis &c .
Datum ut ſupra .
XVII .
EISDEM .
Vi fup. Conf. 8. Inceræ devotionis affe & tus & c . ad exauditionis gratiam admittamus .
folo469.
ST Hinc eſt quod dictorum Regis & Reginæ & c. fupplicationibus incli
nari . Dioceſano veſtro Epiſcopo Beluacen . qui eſt , & erit pro tempore ,
auctoritate Apoftolica, diſtrictius inhibemus , ne pro conſecratione Eccleſiæ
dicti Monaſterii , vel altarium ipſius Eccleſiæ , aut pro Oleo ſancto , & aliis
Sacramentis Eccleſiaſticis , quibus multotiens , ut aſſeritis , indigetis , præ
textu conſuetudinis , vel alio modo poffit , vel audeat aliquid petere, vel
etiam extorquere , imo ipfa omnia & fingula vobis libere & gratiofe con
1 cedere teneatur ; quodque fi forſan vellet pro prædictis aliquid petere vel
habe
1
1
Pontificium . .473
XVIII
EISDEM
XIX .
S promeretur honeſtas
ut petitiones ipſorum , illas præſertim quæ
ampliationem Deo gratam , & dictis Fratribus , ac aliis Chriſti fidelibus falu
XX .
XXI .
fieri conſuevit, tenetur , adeo aretantur interdum , quod etiam pro quæren
do & procurando victum ſuum nequeant exire libere , nec ad eos poſſint
habitatores accedere ſupradicti, quodque honeſtum eſſet & expediens ut
eadem domo , quæ in loco eminenti juxta foſfata caftri prædicti confiftit ,
Romanæ Ecclefiæ perpetuo remanente , Guardiano & Fratribus antedictis
aſſumendi locum alium opportunum infra caſtrum præfatum , ubi Eccleſiam
& domum poflent conſtruere , licentia largiretur ,
fi II . Nos igitur præmiſlis plenius intellectis , volentes eiſdem Guar
diano & Fratribus , de opportuno in hac parte remedio providere . Atten
tlentes quoque quod pleniorem habere potes notitiam de prædictis , ut fi
honeftum , & Ecclefiæ Romanæ prædictæ , præfatiſque Guardiano & Fratri
bus , necnon & prælibatis hominibus & habitatoribus difti caſtri expediens
cognoveris , attentis circumſtantiis circa hæc attendendis , dictam domum
pro eadem Romana Eccleſia, viis ,& modis juftis & licitis retinere perpetuos
ipſiſque Guardiano & Fratribus aſſumendi locum alium infra memoratum
caſtrum , in quo Eccleſiam & domos opportunas poſſint conſtruere : non ob
ſtante ſi locus aſſumendus hujuſmodi ab aliis Eccleſiis dicti caftri per fpatium
a Canonibus ordinatum & diſtinctum non diſtet , dummodo alias ſine præ
judicio Eccleſiarum ipfarum , & juris alterius cujufcumque id fiat , elargiri
auctoritate noftra licentiam , quavis conftitutione contraria non obſtante ,
valeas , plenam fraternitati tuæ concedimus, tenore præſentium , facultatem
Datum apud Pontem Sorgiæ Avenionen . Dioeceſis xvii . Kal . Auguſti
anno II .
XXII .
ejuſdem , fe afferens hoc facere de tuo fpeciali mandato, propter quod idem
Rex defiderans , quod intentio teſtatricis ipſius debitum ſortiatur effectum ,
ad nos ſuper hoc duxit humiliter recurrendum .
§. II. Quocirca diſcretioni tua per Apoftolica ſcripta diſtricte præci
piendo mandamus , quatenus ſi ſufficientes & idoneæ perſonæ jam profeffæ ,
dictum Ordinem fanctæ Claræ , vel quæ de novo ejuſdem Ordinis habitum
velint ſuſcipere , & illum debito tempore profiteri , dictumque novum Mo
naſterium introire ibidem Domino fub regulari habitu perpetuo ſervituræ ,
XXIII .
Dilectis filiis fan £ti Laurentii extra Muros Urbis , & fanéti Gregorii
in Clivo ſcauri Monaſteriorum Abbatibus, ac Priori facularis
Ecclefic fancti Marcelli de Urbe .
XXIV.
>
licis generalibus vel ſpecialibus , ſub quacunque forma vel expreſſione ver
borum , præfatis Ordini ſeu Monaſterio , vel perſonis ipſius conceſſis, nequa
XX V.
XXVI .
Ximix devotionis affectus & c . gratiam admittamus . Sane peti- vide conftit. 35 .
9.1. E tio pro parte tua nobis exhibita continebat, quod tu zelo ferven- Clemen . V.tom .
tis devotionis accenfa , ad laudem Dei & gloriofiffimæ matris ejus , de 6. fol.472.
expreſſa conſcientia , & voluntate cariffimi in Chrifto filii noſtri Roberti
Regis Siciliæ illuftris viri tui , nobis etiarn ſuper hoc humiliter ſupplicantis ,
in
478 ſtum
. Rege
Sancia Monaſte- in civitate Aquen . vel ejus territorio , quoddam Monafterium Monialiuni
rii Fundacrix .
Ordinis fanctæ Claræ propriis ſumptibus ædificare proponis , eique ſufficien
tes dotes pro decenti collegio Monialium , inibi perpetuis temporibus fu
ſtentando , de facultatibus propriis afſignare . Quare nobis humiliter fup
plicafti, ut conſtruendi & ædificandi infra dictam civitatem , vel in ejus ter
ritorio , in certo loco , quem rationabiliter duxeris acquirendum , dietuin ,
Monaſterium , cum oratorio , ſeu Eccleſia , aliiſque neceſſariis officinis , il
ludque dotandi , & eligendi & ponendi in eo decentem Monialium nume
rum , quæ ibi Domino perpetuo famulentur , tibi per noftras litteras facul
tatem concedere dignaremur .
Licentia conce . § . II . Nos igitur tuum in hac parte pium laudabileque propoſitum in
ditur . Domino commendantes , ac volentes ſuper hoc favorem benevolum imper
tiri , tuis , & dicti Regis in hac parte ſupplicationibus inclinati , conſtruendi,
& ædificandi infra dičtam civitatem , vel in ejus territorio , in certo loco
decenti , quem rationabiliterduxeris acquirendum , dictum Monaſterium ,
cum oratorio , ſeu Eccleſia , aliiſque neceſſariis officinis , illudque dotandi,
ac eligendi , & ponendi in eo decentem Monialium numerum , quæ Ꭵibi Do
XXVII .
XXVIII .
9.1 .
dirigente Domino actus tuos , præfata Eccleſia Aſſiſinat. per tux circumſpe
itionis & diligentiæ ftudium , dextera Domini tibi aſiſtente propitia , re
getur utiliter , & proſpere dirigetur . Jugum itaque Domini tuis & c. prom
pta devotione ſuſcipiens , curam & c . quod ipſa Eccleſia gubernatori provido
& fru
48a um
Regeſt
XXIX .
Legaram de Mo. $ . I. Lim intimante nobis cariſſimo in Chriſto filio noftro Petro Rege
nafter.conſtruen . O Aragonum illuſtri , quod quondam Saurina de Lauria ipfius
Deponitur ele &ta fatæ decem Moniales , cum primo ad portas ipſius novi Monaſterii acceſſif
Abbatif.& fchif- ſent , quamdam Agnetem nomine de ſe ipfis in Abbatiffam de facto eligere
qua interMonia
les cxurgit . . præſumpſerunt, cui quidem Agneti ne ſe pro Abbatiſſa gereret Miniſter
Generalis inhibuit memoratus , dictiſque duodecim & decem Monialibus
injunxit , ut ingrederentur & collegiarent novum Monafterium antedictum ,
ibique fimul eligerent Abbatiſſam , quibus id complentibus, præfatæ duode
cim Moniales requiſiverunt & monuerunt alias decem Moniales prædiétas ,
quod convenirent cum eis ad eligendum Abbatiſſam , prout Miniſter Gene
ralis injunxerat antedictus ; & cum ipfæ decem Moniales id efficere recufaf
ſent expreſſe , ſe Abbatiffam habere dicentes, in earum contumaciam eædem
duodecitu Moniales de fe ipfis quamdam nobilem , providam , & honeſtam 7
Rex a Pontifice Beatricem nomine , juxta diſpoſitionem ipfius Miniſtri Generalis , in Abba
remedium poftu- tilſam unanimiter & canonice elegerunt . Quare dictus Rex nobis hu
mi
Pontificium . 481
X XX .
& Moniales , ſeu Sorores ejuſdem Ordinis , ſub decenti numero de Mona
fterio fanctæ Claræ dicti Ordinis Aſſiſinat. aſſumendæ , ubi eadem Sancta
mortua fuit , & adhuc nonnullæ Sorores conſanguineæ dictæ Sanctæ exi
ftunt , inſtituantur , quæ ad ejuſdem Sanctæ laudem & gloriam poſſint inibi
Altiſſimo jugiter famulari, ſibique reddere votum laudis . Quare pro parte
tua fuit nobis humiliter ſupplicatum , ut tibi faciendi præmiffa licentiam con
cedere dignaremur .
§ . III. Nos igitur pium & laudabile tuum in hac parte propoſitum plu
rimum in Domino commendantes , ac volentes , ut illud adimplere libere
valeas ,
tibi favorem Apoftolicum impertiri , cariſſimi in Chriſto filii noſtri
..
Roberti Regis Siciliæ illuftris Viri tui nobis in hac parte humiliter ſuppli
cantis , ac tuis fupplicationibus inclinati , fundandi præfatum Monaſterium in
loco prædicto , cum Oratorio ſeu Eccleſia & officinis prædictis , in quo Ab
batiffa & Moniales ſeu Sorores dicti Monaſterii Aniſinat, aflumendæ , ut
præmittitur , inſtituantur , dote tamen ſufficienti eidem novo Monaſterio ,
ad loci Diceceſani arbitrium , per te , de bonis tuis primitus aſſignata , de
Tom.VII, Ppp VO
um
482 eft
Reg
X XXI .
EID EM .
XXXII .
cariſſimus in Chrifto filius nofter magnus Rex Svetiæ illuſtris , qui tunc
coronari debebat , quique in loco prædicto ipſorum Fratrum Minorum in
Scokolin . ubi habet claræ memoriæ Regem avum & Reginam aviam fuam
ſepultos , diſpoſuerat coronationis fuæ recipere diadema , in eodem loco
eo
Pontificium . 483
nec poſſe nec debere , approbavit , & non deſinit approbare , favet etiam in
hoc Sacerdotibus antedictis , aliaque ipſis Fratribus Minoribus gravamina
& injurias plurimas irrogavit. Præfatus inſuper Decanus , fub nomine Ca- Etiam Decanus,
pituli ejuſdem Ecclefiæ Upſalen. contra dictum Ordinem Minorum libellos & Capitulum in
diffumatorios edidit & per illas partes publice divulgavit , ſuo tamen ſigillo
tantummodo ſigillatos; ipſi etiam Canonici dilectis filiis Guardiano & Fra
tribus loci eorum Upſalen.graves injurias & violentias intulerunt & familia- Oppre li adApa
ftolicam Sedem
res ipforum Canonicorum , eis mandantibus & præcipientibus , & ratum ha- recurrunt •
bentibus , in nonnullos ipforum Fratrum Minorum , ipfos fpoliando rebus
eorum , manus atrociter injecerunt , Dei timore poſtpoſito , temere violen
tas . Quare nobis ipſi Miniſter & Fratres Ordinis Minorum , ejuſdem Pro
vincia Daciæ humiliter ſupplicarunt , ut Adverſus Archiepiſcopum , Deca
num , & Canonicos fupradictos , providere eis ſuper præmiſſis de opportunis
remediis , ex Apoſtolica clementia dignaremur .
8. II .
Quocirca Fraternitati tuæ per Apoſtolica ſcripta committimus & Archiep .Nidro
ien.delegata có
mandamus , quatenus vocatis , qui fuerint evocandi , & auditis fimpliciter gi milio .
& de plano ſine ſtrepitu , & figura judicii , hinc inde propoſitis , auctoritate
noftra facias ipſis partibus fuper prædictis & fingulis , & ab illis emergenti
bus , & dependentibus , ipſiſque annexis juſtitiæ complementum ; Contradi
Etores , auctoritate noftra , appellatione poftpoſita , compeſcendo . Teſtes
autem , qui fuerint nominati , fi fe gratia , odio , vel timore ſubtraxerint ,
per cenſuram Eccleſiaſticam , appellatione ceffante , compellas veritatis te
ftimonium perhibere . Non obſtantibus & c.
Datum Avenione Kalend . Septembris anno IV .
XXXIII.
Archiepifcopo Colonien .
filia nobilis mulier Eliſabetha de Clivo ejus uxor , tuæ Dioceſis nobis figni
ficare curarunt , quod ipſi cupientes terrena in coeleftia &c . commutare,
quoddam Monafterium Monialium Ordinis fanctæ Claræ in dicto oppido de
Huerde , dictæ Diæceſis , de bonis propriis fundare , & pro ſuſtentatione
quadraginta perſonarum , quæ in ipſo degere debeant, dotem afſignare pro
ponant .
§ . II . Nos igitur eorum pium propofitum in hac parte , favore Apoſtoli
co proſequi cupientes , ipforum ſupplicationibus inclinati , fraternitati tuæ ;
de qua plenam in Domino fiduciam obtinemus , per Apoftolica ſcripta com
mittimus & mandamus , quatenus fi bona , quæ dicti Nobiles , pro dotatione
Tom , VII. Ppp 2 diti
484 Regeſtum
XXXIV .
XXX V.
XXXVI .
Le & Ponrif. con § . III. Nos igitur pium ejuſdem Infantis propoſitum in hac parte favo
ceditur
rabiliter proſequi cupientes , fraternitati tuæ , de qua in his, et aliis plenam
in Domino fiduciam obtinemus , per Apoftolica ſcripta committimus et man
damus , quatenus de præmiſſis omnibus et ſingulis a fimpliciter et de plano ,
ſine krepitu , et figura judicii , te informans , fi inveneris ita eſſe, dote prius
ut præmittitur, afſignata , et etiam deputata, ac domibus ſufficientibus factis
pro eodem Monaſterio , præfato Infanti conſtruendi , et ædificandi dictum
XXXVII .
fefforibus, fi neceſse fuerit ,duos alios confeſsores ,planam & liberam , uſque
ad quinquennium concedimus , tenore præſentium , facultatem .
Datum Avenione xvii . Kal . Auguſti anno v .
XXXVIII .
XXXIX .
8.1 . N iis quæ divini cultus augmentum & animarum ſalutem reſpiciunt, Dominus de fan .
I libenter Apoſtolici favoris præſidium impertimur . Exhibita ſiqui- &ta Cruce vule
dem nobis pro parte dilecti filii nobilis viri Nicolai de Purin Domini Villæ Minoribusædif
care Cænobium .
de ſancta Cruce Agrien . Dioeceſis in regno Hungariæ conftitutæ , petitio
continebat , quod in eadem Villa, ſeu prope ipſam ad unam dietam , non
ſunt aliqui Religioſi, vel Sacerdotes alii , qui fciant prædicare populo ver
bum Dei, propter quod populus dictæ Villæ, in qua ſunt quingentæ Curiæ
vel plures, ac populus locorum circumftantium , in quibus fùntmille Vaſal
li Nicolai præfati , vel plures , præter alios ſubditos , raro audiunt verbum
Dei , licet multum eſſet expediens fidei , et ipſorum animarum faluti , præ
fer
um
488 eſt
Reg
fertim cum ipſi populi habeant inmedixte juxta ſe Ruthenos , qui ſunt
Schiſmatici', quodque Religioſi eidem Ville viciniores , ad eam venire ne
queunt temporibus nragis ad informationem ipſius populi opportunis, pro
pter montes afperos poſitos inter populum , et Religioſos prædictos : et
quod propterea idem Nobilis. zelo fidei etanimarum ſalute accenfas , ac cu
piens terrena &c . commutare,pro dilectis filiis Fratribus Ordinis Minorum ,
ad quem ipfe gerit ſpecialis devotionis affectum , unam competentem Eccle
fiam in Villa præfata , propriis fumptibus , de loci Dioeceſanilicentia ædifi
cavit , etdormitorium facix ædificari eriam in præfenti, ac multa paramen
Licentiam pctit . ta eidem Ecclefiæ neceſſaria comparavit , necnon locum cum omnibus offi
cinis ædificare , & aliis rebus neceſſariis munire , Domino præftante , pro-.
ponit . Quare pro parte dicti Nobilis nobis extitit humiliter ſupplicatum ,
ut dilecto filio Miniſtro dictorum Fratrum præfati regni recipiendi pro ordi
ne ſuo prædicto Ecclefiam , dormitorium , et locum , prædicta , et in eis jux
ta ſui Ordinis inftituta , Conventum inftituendi et crdinandi , licentiam ,au
XL .
XLII .
Pontificium .
491
CLEMENS VI
I.
dictam Sedem diem & c. paſtoris folatio deftituta , ac deinde dicto præde
ceffore ſublato de medio , nos ad apicem &c . ad proviſionem ipſius Ecclefiæ
Polen . adhuc præmiſſo modo vacantis , de qua idem prædeceſſor morte præ
ventus minime ordinavit , utilem & felicem , paternis & follicitis ftudiis
cogitantes , poft deliberationem quam &c . ipſi Polen .Ecclefiæ , ne prolixio
ris & c. incommoda pateretur , perſonam utilem ac etiam fructuoſam cum
Fratribus &c . demum ad te tunc Epiſcopum Dulcinen . confiderantes gran
dium virtutum merita , quibus perſonam tuam Altiſſimus inſignivit , &
quod tu , ficut fide dignorum habet aſſertio , regimini Dulcinen . Eccleſiæ
hactenus laudabiliter præfuiſti, convertimus oculos noftræ mentis .
§ . III. Intendentes itaque tam dictæ Polen. Ecclefiæ , quam gregi &c.
providere , te a vinculo quo eidem Dulcinen. Ecclefiæ , cui tu præeras , te
nebaris , de dictorum Fratrum &c . abſolventes , te ad distam & c. transſe
rimus , teque illi &c . curam &c. plenarie committendo , liberamque tibi
tribuendo licentiam ad dictam Polen . Ecclefiam tranſeundi , in illo qui dat
gratias &c . confidentes, quod præfata Polen. Eccleſia per tux & c. proſpe
re dirigetur , grataque in eiſdem &c . ſuſcipiet incrementa. Quocirca fra
ternitati tuæ & c. mandamus , quatenus ad di&tam &c. accedens , curam &c .
Tom . VII. fic
QI92
492
Regeſtum
fic geras follicite &c. quod ipfa Eccleſia Polen .& c. gaudeatſe commiſſani, ac
bonæ famæ tuæ odor ex laudabilibus tuis actibus latius diffundatur, ac tu
præter æternæ retributionis præemium , noftræ , ac Sedis prædictæ benedi
tionis & gratiæ merearis continuum incrementum percipere .
Datum Avenione 11. Kalend. Junii anno 1 .
In cumdem modum Venerabili fratri Patriarchæ Aquilegien. & Capitulo
ac Clero civitatis & diceceſis Polen .
II .
cam perſonaliter acceffifti, & demum tam tu per te ipſum , quam præfati
Capitulum per eorum certos procuratores , & nuncios idoneos , ab ipfis ad
hoc ad Sedem eamdem fpecialiter deſtinatos, felicis recordationis Benedi
cto Papæ XII . prædeceffori noſtro tunc viventi , humiliter ſupplicaftis , ut
electionem ipfam confirmare, de benignitate Apoftolica, dignaretur , in his
omnibus ftatutis a jure temporibus obſervatis , idemque prædeceſſor ele
etionem ipfam per Venerabilem fratrem Bertrandum Epiſcopum Oſtienſem
ac dilectos filios noftros Thalayrandum tituli fancti Petri ad vincula Presby
terum , & Joannem fancti Angeli Diaconum Cardinales , examinari fecit
invenimus de te Viro utique vitæ laudabilis , litterarum &c . & aliis virtutum
meritis commendato , canonice celebratam , eam de Fratrum noftrorum
III .
CH dotio conftitutum , cui de religionis zelo , litterarum &c . nec non aliis
tu multiplicium virtutum et probitatis meritis , apud nos fide digna teſtimonia
re perhibentur , convertimus oculos & c . Quibus omnibus &c . de perſona tua
Jit자 nobis et eiſdem Fratribus noſtris , ob exigentiam hujuſmodi tuorum meri
torum accepta , ipſi Cervien . Eccleſiæ de dictorum &c. providemus , teque
ed illi præficimus in Epiſcopum & paftorem curam &c . plenarie committendo
in illo qui dat gratias &c . confidentes quod præfata Cervien .Eccleſia per
tuæ induſtriæ & c. dextera Domini tibi &c. proſpere dirigetur . Jugum igitur
his Domini & c.uberius conſequi merearis .
ele mai
11 IV .
494 Regeftum
IV .
EIDEM .
ejufdem Ecclefig partibus conſiſtere dignoſcuntur , quæque per impios Sarracenos , blaſphe
commiffum regi
men . mos nominis Christiani detinentur indebite occupata , deftitutus exiſtis,
tibi
--
Pontificium . 495
VI.
TI
Preficitur Ecclefiæ Largonen . Ibid . epift.1 20.
E39 vel polle per alium , quam per Romanum Pontificem quoquo modo diſponi,
de
496 ftum
Rege
ANNO CHRISTI 1342 . CLEMENTIS VI . ANNO I ,
ne & c . & declaratione noftra prædictis, tui fuperioris ſuper hoc obtenta
licentia , ad Apoftolicam Sedem accedens , negotium vacationis ipſius Lan
gonen . Eccleſiæ , et proviſionis tuæ hujuſinodi, in conſiſtorio coram nobis
diligenter exponifeciſti; nos itaque proviſionem tuam hujuſmodi, et quid
quid exinde fequutum extiterat , reputantes , prout erant , irrita et inania ,
et conſiderantes , quod nullus de ipſa Eccleſia Langonen. de qua fic vacante
Joannes et Benedictus prædeceſſores præfati , dum vixerunt , minime ordi
narunt , præter nos , hac vice , diſponere potuit , neque poteſt, reſervatio
ne , declaratione , et decretis obfiftentibus ſupradictis , ac ad proviſionem
ipſius Langonen . Ecclefiæ celerem & c. ne prolixioris &c . paternis & c . in
tendentes , poft deliberationem quam de præficiendo eideni Langonen . Ec
clefiæ perfonam utilem & c . habuimus cum &c . diligentem ; demum ad te in
Sacerdotio conſtitutum , cui de religionis zelo , litterarum , &c . & aliis vir
tutum meritis laudabilia teſtimonia perhibentur , direximus oculos mentis
noſtræ . Quibus omnibus debita &c . de perſona tua ipſi Langonen .Eccleſiæ
de prædictorum & c. auctoritate Apoſtolica providemus , teque illi & c. in
Epiſcopum & c . Paſtorem , curam & c. iplius Langonen. Ecclefiæ tibi tam &c .
VII .
eam, difpofitioni fuæ ,donec miſerationis & c.Eccleſiæ regimini præfidere con
cederet, reſervavit , decernens ex tunc irritum & c . contingeret attentari .
Et deinde dicto prædeceſſore , ſicut Domino placuit , de hac luce ſubtracto :
nos ad apicem ſumıni & c . cum a nonnullis in dubium &c . An de hujuſmodi
Eco
Pontificium . 497
VIII .
$ . I. Acræ Religionis , in qua dilecti filii Miniſter Generalis , et Fratres Ordinis Minorú
merita .
S Ord
inis Minorum , calcatis illecebris , cum adjectione voluntariæ
paupertatis , virtutum Domino in humilitatis ſpiritu , devotum et ſedulum
impendunt famulatum , merita rationabiliter promerentur , ut Apoſtolica
Sedes, ipſos Miniſtrum et Fratres , ac eorum Ordinem favoribus benignis
Tom. VII. Rrr con
m
98 tu
4 g eſ
Re
§ . II . Sane petitio pro parte dilecti filii nobilis Viri Infantis Petri , claræ
Petras Infans A : memoriæ Jacobi Regis Aragonum nati , Rippacurciæ et Montanearum Co
noritis Cænob. mitis , nobis exhibita continebat , quod ipſe , ac dilecta in Chriſto filia , no
edificaadi licen- bilis mulier Joanna ejus conſors, nec non dilecti filii Univerſitas loci de
Gandia tuæ Diceceſis , ad præfatum Ordinem gerentes ſpecialis devotionis
affectum , ædificare cupiunt in loco de Gandia prædicto , Eccleſiam ſeu Ora
torium , domos , & alias neceſſarias officinas , in quibus Fratres ejuſdem
Ordinis devotum obſequium reddentes Domino , perpetuo valeant immora
ri . Quare pro parte dicti Infantis Petri nobis extitit humiliter ſupplicatum ,
ut Infanti Petro, Joannæ , ac Univerſitati , ædificandi, ac Miniſtro & Fratri
bus præfatis recipiendi dictum locum , & in eo manendi , prout in aliis locis
Ordinis ejuſdem , Miniſtro & Fratribus , auctoritate Apoftolica , licentiam
concedere dignaremur .
Commiſlio data g.III . Nos igitur Infantis Petri ,ac Joannæ ,ac Univerſitatis prædictorum
Epiſcop. Valent, devotæ in hac parte intentionis affectum laudabilem , ac honeftum deſide
rium merito in Domino commendantes , ac volentes promptius ad ea inten
dere , illaque Miniſtro & Fratribus prædictis benignius indulgere , per quæ
IX .
proventus habere nofcatur , pro parte tua fuit nobis humiliter ſupplicatum ,
ut providere ſuper hoc eis falubriter , de benignitate Apoſtolica , dignare
mur .
е
X.
1,
be Conceditur Indulgentia viſitantibus Ecclefiam Clariſſarum de Denneyo . Ex
li tomo 5. epift.1391.
XI .
Clem . V.Tomo 6.
fol.4040 dem foel. record . Joannes Papa XXII. prædeceffor nofter, dum
ageret in humanis , xvi . Kal. Februarii, Pontificatus & c. proviſiones &c .
Eccleſiarum & c. in Regno Siciliæ confiftentium tunc vacantium & c . diſpoſi
tioni fuæ & c . reſervavit , decernens ex tunc irritum &c . contingeret atten
tari .
cium virtutum meritis , apud nos fide digna teſtimonia perhibentur, conver
timus aciem noftræ mentis . Quibus omnibus attente penſatis , de perſona
tua , ipli Milevitanæ Eccleſix , de dictorum &c . providemus, teque illi præfi
cimus in Epiſcopum & paftorem , curam &c . plenarie committendo . In illo
qui dat gratias & c. confidentes , quod præfata Milevitana Eccleſia per tuæ
induſtriæ & c . dextera tibi Domini aſſiſtente &c . proſpere dirigetur . Jugum
igitur Domini &c . uberius confequi merearis .
Datum Avenione v . Kal . Decembris anno 1 .
XII .
ride Conflit. ". sito da & c . valeant incrementis . Duduin fiquidem fæl. fec. Benedictus
Nter cetera quæ ſuperna diſpoſitione , nobis imminent peragen
6.fobe 479.
XIII .
$ . I. N ſupremæ dignitatis ſpecula & c. plebs latetur . Nuper ſiquidem vide Conflit
. 13 .
I
olim Eccleſia Ajacen . in qua Canonici aliqui non exiſtunt , per obitum bonæ 6.fol.446
memoriæ Vitalis Epiſcopi Ajacen . qui in partibus illis diem &c, paftoris re
gimine deſtituta ,dilecti filii univerſi Presbyteri & Clerici Civitatis & Dicec,
Ajacen . ad quos de antiqua ac approbata , ac hactenus pacifice obſervata
con
502
Regeftum
præficimus &c . curam &c . committendo . In illo qui dat gratias & c. confi
dentes , quod præfata Eccleſia per tuæ induftriæ , ac circumſpectionis fru
étuofum ftudium , dextera Domini tibi &c . proſpere dirigetur . Jugum igi
XIV.
X V.
dicto , per obitum bon . mem . Roberti Epiſcopi Cephaluden .qui in partibus
illis , dum adhuc foel. record . Benedictus Papa XII. prædeceffor nofter age
ret in humanis , deceffit , Paftoris folatio deſtituta , dilecti filii Capitulum
ipſius Ecclefiæ , reſervationis & decreti prædictorun forſan ignari , Petrum
de Calatagirono Ordinis Fratrum Minorum de facto in Cephaluden. Epiſco
i puin elegerunt , idemque Petrus eorumdem reſervationis & decreti, ſimili
ter , ut dicitur , inſcius , eidem electioni de facto conſentiens , electionem
ipfam per dilectos filios Capitulum Eccleſiæ Meſlapen . diétæ Eccleſiæ Ce
phaluden . Metropolitan . tunc paſtore carentis , præfatorum reſervationis &
decreti ſimiliter fortaſſis ignaros , obtinuit confirmari , ac deinde certificatus
! de reſervatione prædicta , hujuſmodi ele tionis & confirmationis prætextu
in eamdem Cephaluden . Eccleſiam ſe intruſit , illamque occupavit , & ex
XVI.
§ . II. Petitio fiquidem dilecti filii nobilis viri Ludovici Comitis Flan
driæ , nobis nuper exhibita continebat , quod ipſe de ſalute propria cogitans ,
& pie deſiderans tranſitoria in æterna foelicicommercio ,commutare,gerenſ
que ad Ordinem Fratrum Minorum ſpecialis devotionis affectum , in qua
dam Cappella in Villa ſua de Maceriis , tuæ Diveceſis ,per progenitores ejuſ
dem Comitis ab olim fundata , & circa eam unum locum pro Fratribus dicti
XVII .
giofæ perſonæ , quæ fe divinis obfequiis perpetuo dedicarunt , ea, per qua
ipfis falus hujuſmodi provenire valeat,operentur, & ut loca perſonarum ipla
rum continuum , auctore Domino , ſuſcipiant incrementum , libenter ſubmo
vemus obſtacula, quæ poſſent talia impedire .
Sancia Monafte .
§ . II . Sane cariffimæ in Chrifto filiæ noftræ Sanciæ Reginæ Siciliæ illu
rii fundarrix .
ftris, petitio nobis exhibita continebat, quod ipfa zelo piæ devotionis accen
fa , pro animæ ſuæ ſalute , ac divini cultus , ac religionis augmento , in Ci
vitate Neapolitan . quoddam Monaſterium Sororum ſub fancti Auguſtini
regula , & vocabulo beatæ Mariæ Magdalenæ , in quo pænitentes peccatri
ces poſſent famulari Domino , & poenitentiam agere de commiſſis, fundavit ,
in quo jam trecentæ & quadraginta Sorores, Abbatiſſa computata in eis , re
ceptæ fore nofcuntur, devote Altiſſimo ſub regulari habitu famulantes , qui
bus ipfa Regina in neceffariis providet , & providere intendit etiam in futu
rum , quarum aliquæ dictam regulam , necnon caftitatem , paupertatem ,
Eximuntur Mo. obedientiam & clauſuram perpetuain fuerunt expreſle profeſſæ . Quare præ
niales ab Ordi- fata Regina nobis humiliter fupplicavit , ut curam & regimen in ſpirituali
natiijuriſdi&
ne . io- bus Monaſterii & perfonarum ipfius, quæ quidem Monaſterium & perſonas,
ac familiam ipfius Monafterii , hodie ad iplius Reginæ fupplicationis inſtan
tiam
1
Pontificium . 505
11
Anno CHRISTI 1342. CLEMENTIS VI . ANNO 1 ,
31 Ordinis Terræ laboris , qui erunt pro tempore و, auctoritate prædicta , tenore
præſentium duximus committenda , tibi nihilominus & fuccefforibus ante
13
dictis , abſolvendi & removendi Abbatiffam dicti Monafterii , cum cauſa le
gitima id expofcet , cum conſilio majoris partis dilectarum in Chriſto filia Recenfentur ea ,
rum Conventus dicti Monafterii, necnon electionem , quæ de ſubroganda , quæ FF. debent
in Monaſterio
vel alias eligenda , ſi canonice de perſona idonea celebrata fuerit , cum ma faccre .
$
turo conſilio confirmandi , concedentes auctoritate prædicta plenam & libe
Jo
ram poteſtatem ; ac ftatuentes auctoritate prædicta , quod ſingulis annis in
រ
Capitulo Provinciali Fratrum prædictorum , unus Frater dictiOrdinis Mino
rum idoneus & devotus pro Guardiano in ipſo Monafterio deputetur , cui
tam Abbatiſſa & Conventus.præfatæ dicti Monafterii, quam Fratres ejuſdem
Ordinis Minorum in dicto Monafterio , pro audiendis Sororum & perſona
rum ipfius confeffionibus , deputandi , in miniſtratione Sacramentorum hu
juſmodi , debeant obedire, quodque Fratres ipſi poſſint Sororibus & familiæ
dicti Monaſterji miniſtrare , quotiens opus fuerit, Eccleſiaſtica Sacramenta
dem omnia , Viennen . Concilii , & qualibet alia conſtitutione contraria non ob
ſtante , & quod cum Guardianum ipſum ejuſdem Monaſterii mori continget,
tu , & ſucceſſores prædicti feu Vicarius partium Terræ laboris ejuſdem Or
dating ş.1 . S Acrofancta mater Eccleſia de cun torum fidelium cura ſollicita ,
5918 circa falutem animarum ipfarum fedulo vigilat & intendit , ac
រ CI។ E libenter periculis obviat eorumdem , ſuper iis , ex quibus pericula ipfa prove
ztilt nire profpicit , falubriter providendo .
alen § . II. Exhibita fiquidem nobis cariſſimæ in Chrifto filiæ noftræ Sancia
2px Reginæ Siciliæ illuſtris petitio continebat , quod olim ipfa tempore juven
tutis fuæ , in quo Monaſterium ſancti Corporis Chriſti Neapolitan . Ordinis
0.25 fanétæ Claræ de licentia Sedis Apoſtolicæ fecit conſtrui , illudque de bonis
fuis dotavit , ac in eo certum numerum Fratrum Ordinis Minorum , præter
Tom . VII. Sss Ab
506 m
Regeſtu
Abbatiſſam & Sorores dicti Ordinis fanctæ Claræ inſtituit , ac etiam collo
cavit , de ftatu & profeſſione perſonarum di& ti Ordinis Minorum non infor
mata plenarie nec inſtructa , in ordinatione quam fecit in fundatione &
dotatione ipſius Monaſterii , inter cetera ordinavit , quod Fratres Minores
in ipfo Monaſterio pro tempore commorantes , una cum Sororibus ejuſdem
Monaſterii, pro victu & veſtitu, ſuper di &tis bonis certos haberent redditus
annuatim , quæ quidem ordinatio , & alia circa hujuſmodi fundationem &
dotationem præfati Monaſterii per ipfam Reginam ſtatuta , fuerunt auctori
tate Apoſtolica , ex certa fcientia confirmata .
§ . III . Verum , quia ficut habet aſſertio plurium in ſacra pagina Magi
ſtrorum , ordinatio & confirmatio hujuſmodi, quatenus aſſignationem red
dituum annuatim ipſis Fratribus Minoribus factam , concernere dignoſcun
tur , regulæ & profeſſioni di torum Fratrum expreſſe repugnant , & in
ipforum Fratrum redundant periculum animarum , præfata Regina nobis
humiliter ſupplicavit , ut ſtatui falutis animarum diétorum Fratrum , fuper
his providere , & quæ in hac parte minus debite ſunt ſtatuta , revocare , au
étoritate Apoftolica , dignaremur .
natione & confirmatione , quoad omnia alia & fingula in eis contenta , in
ſuo pleno robore , ac firmitate etiam duraturis . Nulli ergo &c . noſtræ re
vocationis , caſſationis & annullationis infringere &c .
Datum Avenione xi . Kal . Decembris anno I.
XIX .
XX .
§ . I. Aſtoralis officii debitum & c. falubriter gubernare . Dudum ſiqui- vide conit. ror.
dem bon.inem . Bertrando Epifcopo Tiraſonen . regimini &c . præ- Joannis XXII.
tom.G. folos 76 .
ſidente ; nos cupientes eidem Ecclefiæ , cum eam quovis modo vacare con
tingeret , noftræ operationis miniſterio , ſecundum cor noftrum idoneam præ
ſidere perſonam , proviſionem ejuſdem Eccleſiæ , ordinationi & c.noftræ & c.
duximus ſpecialiter reſervandam : decernendo ex tunc irritum & c . contin
geret attentari .
XXI.
XXII .
.
Pontificium . 509
XXII .
Ee ſeundi , firma ſpe &c . quod præfata Eccleſia Acerrarum per tuæ & c. gratia
tibi aſſiſtente & c . proſpere dirigetur , grataque in eiſdem &c . auctore Do 1
m mino , ſuſcipiet incrementa . Quocirca fraternitati tuæ &c . uberius confequi
merearis .
ta
Datum Avenione x . Kalend . Januar, anno 1 .
E
XXIII .
XXIV .
Vult Pontif. fa- 8.1 : U nis veſtri, calcatis illecebris, cum adjectione voluntaria
voribus Ordine Evotæ veſtræ religionis finceritas , qua vos , & alii Fratres Ordi
D pauper
proſequi.
tatis in humilitatis fpiritu virtutum Domino impenditis devotum & fedulum
famulatum , merita rationabiliter promerentur , ut vos , ac Ordinem ve
ftrum benignis confoveamus favoribus, & fpiritualibus gratiis profequa
mur , præfertim in illis per qux cultus augetur divinus, vofque prædicationis
verbo falubris , piæque vitæ ſtudio , vobis ipfis , & aliis fidelibus ad anima
rum ſalutem proficere valeatis .
Robertus Rex r
§ . II . Ex tenore fiquidem petitionis pro parte veftra nobis nupe exhiu
Villam quamda
conſtruit . bitæ percepimus , quod cariffimus in Chriſto filius nofter Robertus Rex Si
ciliæ , tunc Dux Calabriæ , exiſtens in confinibus regni ſui, quamdam Villam
Incolæ Minores ſituatam in diæceſi Reatina , mandavit & fecit conſtrui & ædificari , quam
habere cupiunt . ſub nomine feu vocabulo civitatem Ducalem cenfuit impofterum appellan
Pontificium . SII
XXV .
Dile & tis in Chrifto filiabus Abbatiffc do Conventui Sororum Minorum inclu
farum Monaſterii Miſericordiæ beata Maria Virginis
de Deneye Elien . Diaceſ.
his tur , noftræ mentis oculos intento ſtudio dirigentes , vofque , ac prædictum
Monafterium intendentes ſpeciali titulo decorare , vos , ac illud , nec non
SP
Man et perſonas omnes deinceps in eodem divinis obſequiis, fub regulari habitu
mancipandas , domos quoque infra fepta ipſius Monaſterii conſtructas &
conſtruendas , & loca quælibet illius, cum omnibus bonis , quæ in præſentia
rum rationabiliter poffidetis , ac juribus , & pertinentiis eorumdem, in jus &
proprietatem beati Petri & Apoſtolicæ Sedis recipimus , ab omni prorſus
juriſdictione , poteftate , ac dominio tam Epiſcopi Elien . in cujus Diæceſi
, CUI
Monaſterium præditum confiftit , & Archiepiſcopi Cantuarien . Metropoli
tani ejuſdem , & Capitulorum fuorum , quam cujuslibet alterius Prælati , ac
ltar
perfonæ , tam Eccleſiaſticæ , quam Secularis , totaliter , perpetuo , ex certa
Dnes
ſcientia eximentes , ac decernentes vos , et quæ de cetero vobis in Mona
intra
ſterio prædiéto ſuccedent , nec non domos , loca , & bona prædicta ſoli dum
taxat immediate Romano Pontifici & ipſi Eccleſiæ ſubjacere . Ad indicium
autem perceptæ a Sede prædicta hujuſinodi libertatis , nobis & ſucceſſori
bus noftris unam libram ceræ , annis fingulis perſolvetis . Decernimus quo
TON
que ut nulli omnino hominum liceat hanc paginam noftræ receptionis ,
,& exemptionis , & conſtitutionis infringere & c .
,244 Datum Avenione xv . Kalend . Februarii anno i .
XXVI .
SI2
Regeftum
XXVI.
§ . I.
N ſupremæ dignitatis ſpecula &c. plebs latetur . Dudum ſiquidem
bon. mem . Saſſo Archiepiſcopo Sipontino regimini Sipontin. Ec
cleſiæ præſidente , nos cupientes eidem Eccleſiæ , cum eam quovis modo va
care contingeret , noftræ operationis miniſterio fecundum cor noſtrum , ido
neam præſidere perſonam , proviſionem ejufdem Eccleſiæ cum vacaret ,
ordinationi & diſpoſitioni noftræ ,ac Sedis Apoftolicæ , ea vice, duximus ſpe
cialiter reſervandam : decernendo ex tunc irritum & inane &c . contingeret
attentari .
XXVII .
Pontificium . S13
XXVII .
zili
die XXVIII .
Ut confirmet permutationem
factam inter Archiepiſcopum Toletanum & Cla
riſas de Gualdafajara . Ex tomo 9. epiſt.264.
Dis
Venerabili fratriEpifcopo Seguntino .
185)
mine §.I . Etitio pro parte Venerabilis fratris noftri Ægidii Archiepiſcopi Vid.Bullam 142.
kuid P Toletani , et dilectarum in Chrifto filiarum Abbatiſſæ et Con- Joannis XXII.
Jup. fol.439.
ventus Monaſterii ſanctæ Claræ de Gualdafajara Ordinis ejuſdem Sanctæ
Toletan . Dioeceſ. nobis exhibita continebat , quod dudum bon . mem . Joan
nes Patriarcha Alexandrinus , olim Archiepiſcopus Toletan . dum Eccleſiæ
Toletan . regimini præſideret ad ipſius Eccleſiæ honores & profectus afpi
rans , ac ejuſdem Ecclefiæ utilitates affectans, pro Vitla ſeu loco de Alcolea ,
cum terminis ac univerſis juribus & pertinentiis ſuis dictæ Diæceſis , cum
prædi&tis Abbatiſſa & Conventu , ad quas Villa ſeu locus hujuſmodi perti
nebat , prout pertinet , quibuſque licet , ut aſſeritur , habere proprium in
communi , ex indulto Sedis Apoftolicæ fpeciali, quædam loca quæ Tende ,
& quemdam alium locum qui Currale in illis partibus vulgariter appellantur,
Tom.VII . Ttt con
.
5.14 Regeftum
XXIX .
Az
Ut uniat Ecclefiam Parochialem Monaſterio Clarifarum de Deneyo , Ex
IBUS
tomo 5. epift. 1409.
annuere , & quantum cum Deo poſſumus , in hac parte ipſarum Abbatiſlæ &
Sororum neceſſitatibus providere , fraternitati tuæ , de qua plenam in Do
mino fiduciam gerimus , per Apoſtolica ſcripta committimus & mandamus,
quatenus ſi eft ita , dictam Eccleſiam , cum omnibus juribus , et pertinentiis
fuis Abbatiſſæ , Sororibus , et Monafterio prædixtis , auctoritate Apoftolica ,
in perpetuum ex nunc unias , incorpores , et connectas , reſervata tamen de
ipfius Eccleſiæ redditibus et proventibus , perpetuo Vicario inibi ſervituro,
ad præſentationem dictarum Abbatiliæ et Sororum , per te et ſucceſſores
tuos Epiſcopos Lincolien . qui erunt pro tempore , in earum Eccleſiam in
ftituendo, congrua portione , ex qua idem Vicarius commode fuſtentari va
leat , ac Epiſcopalia jura folvere , aliaque ſibi onera incumbentia ſupportare,
jure tamen alieno in omnibus femper ſalvo , ita quod cedente vel decedente
Rectore diétæ Ecclefiæ , qui nunc eit , liceat præfatis Abbatiflæ et Sorori
bus , auctoritate propria corporalem poffeffionem dictæ Ecclefiæ apprehen
dere et tenere , cujuſcumque licentia minime requiſita , contradictores
auctoritate noſtra , appellatione poſtpoſita , compefcendo . Non obſtanti
bus & c . litteris mentio ſpecialis . Nos enim irritum decernimus et inane ſi
fecus ſuper his a quoquam quavis actoritate , fcienter vel ignoranter contin
geret attentari .
Χ Χ Χ Ι.
den. qui in partibus illis & c. paftoris folatio deftituta : nos hujuſmodi vaca
tione ipſius Eccleſiæ , fide dignis relatibus intellecta , cupientes eidem
Eccleſiæ , noftræ cooperationisminiſterio , ſecundum cor noftrum , idoneam
probatamque præſidere perſonam , proviſionem ejuſdem Ecclefiæ ea vice
ordinationi & c. duximus ſpecialiter reſervandam ; decernentes ex tunc irri
tum &c . contingeret attentari . Ac demum ad proviſionem ipſius Eccleſiæ
celerem et felicem , de qua nullus præter nos & c. poft reſervationem et
decretum hujuſmodi ſe intromittere poteft , paternis et ſollicitis ſtudiis , ne
ipſa longæ vacationis & c. intendentes , polt deliberationem , quam ad præ
ficiendum eidem Eccleſiæ perfonam hujuſmodi , cum Fratribus noftris habui
mus diligentem , demum ad te Ordinis Fratrum Minorum Profefforem ,
Pænitentiarium noftrum , in Sacerdotio conftitutum , litterarum & c. mo
rum &c . in ſpiritualibus providum , et in temporalibus circumſpectum , ac
aliis multiplicium virtutum meritis ,prout etiam ex fide dignis teſtimoniisac
cepimus , inſignitum , direximus oculos noftræ mentis . Quibus omnibus
debita & c . de perſona tua nobis et eiſdem Fratribus noſtris , ob hujuſmodi
tuorum exigentiam meritorum accepta , præfatæ Lauden .Ecclefiæ provide
demus , teque illi præficimus in Epiſcopum et Paftorem ,curam 8cc . plenaric
committendo ; in illo qui dat gratias &c . confidentes, quod præfata Eccleſia
per tuæ & c . dextera Domini tibi affiftente propitia & c. proſpere dirigetur ;
jugum igitur Domini tuis &c . uberius valeas promereri .
Datum Avenione 11. Kalend . Aprilis anno i .
In eumdem modum Archiepiſcopo Mediolan . et Capitulo , ac Clero Civi
tatis et Dicecelis Lauden .
XXXII.
Pontificium . $ 17
XXXII.
XXXIII .
EISDEM
Um ficut ex parte veftra fuit propoſitum coram nobis , vos inclufæ cor
pore in caſtris clauſtralibus , mente tamen libera devote Domino fa
Cm
mulantes ..... Generali Ordinis et Provinciali Fratrum Minorum Miniſtris
Cita
XXXIV .
E
ITTL
SIS
Regeſtum
1
XXXIV .
E 1 s D E M .
XXXV .
EISDEM .
XXXVI .
EISDEM .
XXXVII .
EISDEM .
XXXVIII .
EIS DE M.
Icet is de cujus munere venit & c. Cupientes igitur , ut Eccleſia Mona Vide Conffit. 24.
ſterii veſtri , in qua , ficut aſſeritur , multæ Sanctorum reliquiæ recon- yoonu . XXII.
tom.6 . fol. 5oo.
ditæ fore dicuntur, condignis honoribus frequentetur , omnibus vere poe
nitentibus & confeffis , qui ad dictam Eccleſiam in Purificationis , Annun
ciationis , Aſſumptionis , & Nativitatis beatæ Mariæ Virginis , & fancti
Franciſci , ac fanctæ Claræ feſtivitatibus , & per o & to dies feſtivitates ipſas
immediate fequentes , devote acceſſerint annuatim , de Omnipotentis Dei
miſericordia , & beatorum Petri & Pauli Apoftolorum ejus , auctoritate
confili , unum annum & quadraginta dies , de injuncta ſibi poenitentia miſe
ricorditer relaxamus . Datum ut ſupra .
XXXIX .
XL .
S. Benediâi. ob. ſtatuentes, ut Ordo monafticus , qui ſecundum Deum & beatiBenedicti
regulam , atque inſtitutionem Monialium inclufarum fancti Damiani Aniſi
natis , formulam vitæ veſtræ a felicis recordationis Gregorio Papa præde
ceffore noſtro Ordini veſtro traditam , cum adhuc eſſet inminori officio
Poſlune recipere
a gientes ad converſionem recipere , & eas abſque contraditione aliqua reti
nere . Prohibemus inſuper, ut nulli Sororum veſtrarum , poſt factam in Mo
fugient.
naſterio veſtro profeſſionem , fas ſit de eodem loco diſcedere , diſcedentem
vero nullus audeat retinere . Pro conſecrationibus vero Altarium , vel Ec
Alia privilegia . cleſiæ veſtræ , ſive pro oleo fancto , vel quolibet Eccleſiaſtico facramento ,
nullus a vobis ſub obtentu conſuetudinis , vel alio modo quidquam audeat
extorquere , fed hæc omnia gratis vobis Epiſcopus Dioeceſanus impendar :
alioquin liceat vobis ea,veſtra auctoritate , recipere a quocumque malueritis
Catholico Antiſtite , gratiam & communionem Apoftolicæ Sedis habente ,
Quod
--
Pontificium . 521
extremo examine diſtrictæ ultioni ſubjaceat. Cunctis autem eidem loco ſua
jura ſervantibus ſit pax Domini noftri Jeſu Chriſti , quatenus & hic fructum
bonæ actionis percipiant , & apud diſtrictum Judicem proemia æternæ pacis
inveniant . Amen . Amen . Amen .
XLI .
las , affectu tibi benevolo concedamus . Hinc eft quod nos tuis fup
plicationibus inclinati , ut cum ſex honeſtis matronis Monafterium Mo
nialium inclufarum Ordinis ſanctæ Claræ de Xativa Valentin. Diæcefis ,
per dilectum filium nobilem virum Nicolaum de Jamvilla Comitem Terræ
novæ Viruni tuum , & per te , ac quondam Saurinam genitricem tuam , de
XLII .
tum penitus extitit & deftructum , in veftrum damnum non modicum & ja
Eturam . Quare fuit nobis pro parte veſtra humiliter ſupplicatum , ut provi
dere vobis fuper hoc paterna diligentia curaremus .
Licentia impar .
§ . III . Nos igitur indemnitati veſtræ pio compatientes affectu , ut di
titur ut transfe
ratur . vina per vos inibi officia reſumantur , & Deo fideliter ſerviatur , veftris in
Pontificium . 523
XLIII .
§ . I. Aſtoralis officii debitum &c . falubriter gubernare . Nuper ſiqui- vid .conff, tor:
P dem Eccleſia Maranen . ex eo Paſtoris regimine deftituta , quod com.6. fol.576 .
XLIV .
Ilitanti Eccleſiæ diſponente Domino &c . Paſtores . Dudum fiquidem vid. conftituet.si
M Ecclela Sagonen. per obitum bon. mem . Pagani Epiſcopi Sagonen. Clem . V. comm .6.
qui in partibus illis diem &c . Paftoris folatio deftituta : nos vacatione hu- fol.45 I. ,
apud nos & c. perhibentur , direximus oculos noftræ mentis . Quibus omni
bus &c . penfatis, de perſona tua , ipfi Eccleſiæ Sagonen . de prædictorum &c .
auctoritate & c . providemus , teque ipſi & c . in Epiſcopum & Paſtorem cu
ram &c . tam in ſpiritualibus & c . plenarie comunittendo & c . uberites conſequi
merearis .
Datum Avenione v . Idus Junii anno 11 .
XLV .
XLVI .
Pontificium . 523
XL VI.
XLVII .
Ne converſa ve § . III. Nos igitur cupientes hujuſmodi ſcandalis & turbationibus obvia
lo nigro utantur, re , ipſius Reginæ etiam ſuper hoc humiliter ſupplicantis , ac dictarum Ab
neve . benedi&o batiſſa & Conventus ſupplicationibus inclinati auctoritate Apoftolica, tenore
accipiane .
præſentium ftatuimus , ut Moniales laicæ , feu converſæ dicti Monafterii de
cetero non velentur velo nigro , nec benedictionis munus impendatur eiſdem ,
prædiéta ordinatione ac conſtitutionibus, ſeu privilegiis Apoſtolicis , nec non
ftatutis & conſuetutinibus Monafterii & Ordinis prædictorum contrariis non
obſtantibus quibuſcumque . Nulli ergo , &c . noſtræ conſtitutionis , &c.
Datum apud Villam novam Avenion . Diceceſ. vii , Kalend . Auguſti
anno II .
XLVIII .
I
.
Pontificium .
527
1
XLIX . 1
ergo , & c .
R E gjionis were fuperpromeretur honeſtas , & c. ut fupra . Nulli
L. J
tum ut ſupra .
LI .
Datum apud Villam novam Avenion . Dioec . 13. Kal. Octobr. anno 11 .
LII .
528
Regeſtum
LII .
LIII .
Dilecto filio nobili Viro Petro Judici Arborec in Sardinia Arboren . Diæc.
LIV .
Pontificium . 529
LV.
Ut poffit ingredi Ordinem fancta Clare , & infrà annum profiteri . Ibid .
epiſt. 1200 .
divinis obfequiis perpetuo mancipare , & etiam infra annum poft tuum in
greffum hujufmodi, etiam di&tum Ordinem , & ejuſdem Ordinis regulam
profiteri , nobis humiliter fupplicafti , ut tibi ſuper his Apoſtolicum digna ;
remur impertiriaſſenſum .
§ . III. Nos itaque tuis piis deſideriis volentes annuere favorabiliter in
hac parte , tuis ſupplicationibus inclinati , tibi ut etiam in Monafterio dieti
Ordinis quod ingreffa fueris , poffis etiam infra annum poft ingreſſum hujuſ
modi, dictum Ordinem & ejus regulam profiteri expreſſe ,, quibuſcumque
conftitutionibus Apoftolis , & ftatutis , & conſuetudinibus Monaſterii &
Ordinis prædictorum contrariis , juramento , confirmatione Apoſtolicæ Se
dis vel quacumque firmitate alia roboratis , nequaquam obſtantibus , devo
tioni tuæ , auctoritate Apoſtolica , . tenore præſențium , indulgemus .
Nulli ergo , &c . noftræ conceſſionis , & c .
LVI.
LVII .
Privilegium 1 adimpleta , & executioni mandata , & ut prædicta poſlis habilius adimplere ,
Regina Joanna obtinuifti gratioſe a cariſſima in Chrifto filia noftra Joanna Regina Siciliæ
obtentum
illuftri , quod te religionem intrante , executores tui teftamenti deputati
ſeu deputandi, ante profeſſionem religionis prædictæ , poſſint & valeant ,
etiam poft profeſſionem a te in religione , quam ingreſſa fueris, emitten
dam , tenere omnes terras , proviſiones & jura , quæ tu nunc habes , & eſſes
habitura , & tu nunc tenes , & impofterum tenere poſſes , fi ad religionem
minime convolares , fructuſque , redditus , & proventus provenientes ex
eis in vita tua percipere , & perceptos expendere in executionem tui teſta
nem ab eadem Joanna Regina , ut præfertur , tibi factam , non obſtante ſi Et obtinetur .
religioni , ſeu conditioni, quam te intrare contigerit , in aliquo forſitan re
fragaretur , auctoritate Apoftolica, ex certa fcientia confirmamus, & præſen
tis fcripti patrocinio communimus, ſupplentes omnem folemnitatem , &
omnia alia neceſſaria , ſi qua forſitan defuiffent , & quomodocumque deef
ſent in præmiſſa conceſſione , de Apoftolicæ plenitudine poteſtatis. Tenor
autem dictarum litterarum tibi conceffarum ab ipſa Joanna Regina talis eſt.
§ . IV . Joanna Dei gratia Regina Hierufalem & Sicilia , Ducatus Apu- Litteræ quæ con.
lit , Principatus Capuæ , Provincie o Folcarquerii, ac Pedemontis Comin firmantur .
1 ultimi teſtamenti , feu ultima voluntatis , feu quibufcumque aliis ad hæc per
1 ipfam jam depututis & quocumque tempore deputandis , prout jam ordinavit,
LO) quivis alii deputati jam , or in antea , ilt prædicitur, deputandi per eam, prout
jam , ficut prædicitur , providit , elegit , Qordinavit , feu de cetero providen
dum , ordinandum , eligendumve duxerit , poſtquam ſcilicet religionem quam
ad
nt cumque ingredietur , ſeu religionis habitum alumpferit cujufcumque, poffint
W valeant libere, & fine quovis contradictionis obſtaculo, omnium civitatum ,
2
12 Terrarum , Caftrorum , Caſalium , ac quorumvisaliorum bonorum feudalium ,
cum feudatariis hominibus, Vaſſallis, Juribus, Jurifdi&tionibus « pertinen
tiis eorum omnibus, ac proviſionum animarum , & aliorum jurium quorum
!
cumque , quas & quæ habet & obtinct ipfa Regina a noſtra Curia , feu alio
1
modo quocumque in dicto Regno noſtro Sicilia , quavis ratione feu caufa , a
3
erit impoſterum quomodolibet habitura , quamdiu fcilicet in habitu viduali
012
permanferit , & ad religionem forfitan non volaret , per ſe , vel alios ,noftra
29
ulteriori non requifita feu obtenta licentia , adipiſci pofleffionem , auctoritate
propria , corporalem , illamque , & quodlibet eorumdcm tenere, & poffidere ,
og ex Civitatibus , Terris , Caſtris, Cafalibus , bonis , proviſionibus , cuju
ribus ipfis , dieta Domina Reginæ matris noftræ vità durante , percipere
fructus , redditus , & proventus , omnemque pecuniam exigere , & habere ,
ON
ac convertere in executionem di& ti fui ultimi teſtamenti , feu ultimæ volunta
tis , dotatione Monaſteriorum , & aliis laudabilibus, feu piis operibus do cau
# fis aliis, prout præfata Regina mater noftra jam diſpoſuit , providit , manda
vit, & ordinavit, & deinceps jufferit, ordinaverit, diſpofuerit, & providerit
quandocumque in termino , vel in ultima voluntate ; ſic equidem quod ipfi
distributores , feu deputati , a deputandi per præfatam Reginam , poft ejus
1 Tom . VII Xxx 2 re
532 Regeftum
liuſque volumus eſse efficacia , feu vigoris , legibus, juribus, & conſtitutio
nibus quibufcumque præmiſsis , vel præmiſsorum forte alicui contrariis non
obftantibus in hac parte , quem hoc cafu de ipfa noštra certa ſcientia tollimus,
a viribus ou efficacia vacuamus . Privilegiis, litteris , indultis , o con
ceſsionibus aliis quibufcumque conceſsis do indultis ipfi Regina matri noftra ,
tam per clare memoriæDominum avum noftrum Hierufalem & Sicilie Re
gem illuſtrem , virum fuum , quam nos in fuirobore do efficacia duraturis,
Nulli ergo & c. noftræ confirmationis & fuppletionis & c . Datum Ave
nione XI . Kalen . Decembris anno ii .
LVIII.
Pontificium . 533
LVIII .
epift: 1298 .
EIDEM .
Ræcelſa
magnitudinis tuæ merita & c. favorabiliter profequamur . Tuis
,
tranſieris , ut proponis , & profefla fueris in aliquo Monaſterio alicujus regu
læ approbatæ , tibi liceat cum duabus Monialibus ejuſdem Monafterii , quas
aſſumere volueris pro tempore , ac ipſis duabus Monialibus te dumtaxat ſo
ciantibus , claufuram & clauſtrum ipfíus Monaſterii in quo intraveris , abſque
alicujus tranſgreſſionis noxa , vel nota , exire , & Monafteria per te ædificata
& ordinata , ac alia pia loca viſitare , & opera miſericordiæ ac alia , laudabi
lia facere & complere , quotiens , & quando tibi videbitur expedire , felicis
recordationis Bonifacii Papæ VIII , prædecefforis noftri , & quacumque alia
conſtitutionibus in contrarium editis nequaquam obftantibus , tibi auctori
tate Apoſtolica , tenore præſentium , liberam concedimus facultatem , tecum
i
& cum dictis duabus fuper præmiſſis miſericorditer diſpenſantes. Nulli
1 conceſſionis & diſpenſationis &c .
ergo & c . noftræ
Datum Avenione xi . Kalend . Decembris anno il .
B.
t's LIX.
ho Ut Moniales Aquen , gaudeant indulgentiis cu gratiis conceffis Fratribus Ore
dinis Minorum du Sororibus fančta Clara . Ex lib.3. epift.1327,
LX .
E IDEM
laris tuæ celſitudunis meritis fic tibi favorem &c . ut ſupra . Cum ita
Cla
que &c . Monafterium quoddam Sororum Ordinis ſanctæ Claræ , ſub
vocabulo fanctæ Crucis in civitate Neapolitana,pia intentione conſtrui fece
ris ,
I.
534
Regeſtu
m
ANNO CHRISTI 1344 . CLEMENTIS VI. ANNO 2. & 3 .
LXI .
LXII .
rum epift.653
LXIII .
et
Ad perpetuam rei memoriam ..
hone
g . I.
3.1 . cleſiæ Dominus JeſusChriſtus &c . introire . Exhibita fiquidem no- tom.6
Joannis XXII..
. fol.553
} bis venerabilis Fratris noſtri Guillelmi Archiepiſcopi Brunduſini petitio con
€ tinebat , quod ipſe cupiens terrena in coeleſtia &c . commutare , pro ſuæ ac
1 progenitorum et
, ſucceſſorum , ac benefactorum ſuorun animarum falute ,
22 necnon divini cultus et religionis augmento , in Caſtro Civitellæ Aprutin .
Diceceſis de quo traxit originem , et quod eſt locus nobilis et inlignis ,
et quoddam Monaſterium Sororum Ordinis fanétæ Claræ de Diceceſani loci li
Jb centia, in fundo proprio acquiſito pereum , propriis fumptibus jam conſtrui
ire fecit cumEccleſia et aliis officinis neceffariis,et jam pro magna parte dotavit ,
LXIV .
epift.841.
Vr fupta conftit.
620 bujus Pontif. Abet fide dignorum aſſertio , quod dilectus filius Rogeriusde Palha
1
H riis Ordinis Fratrum Minorum in ſacræ Theologiæ facultate Baccalla
riusadeo in facultate ipfa laudabiliter, divina ſibi ſuffragante gratia, profecit
LXV .
Datum apud Villam novam Avenion . Dioec. 111. Kal . Martii anno il.
LXVI .
Pontificium . 537
LXVI .
LXVII .
Vide Constit. s . §. I. .
Cl em.V.Tomo 6 .
fsh.451. M ſiquidem bon . memor . Dalphino Epifcopo . Larinen . regimini
tendentes , & cupientes eidem Eccleſiæ talem præelle perſonam , quæ ſci
ret , vellet , & poffet eam præſervare a noxiis & adverlis , ac in fuis mia
nutenere juribus , ac etiam adaugere , poftdeliberationem , quam ſuper his
cum Fratribus & c. demum ad te Ordinis Fratrum Minorum profeſſorem ,
in Sacerdotio conftitutum , litterarum fcientia præditum , morum vitæ ho
neſtate decorum , in ſpiritualibus providum , & aliis multiplicium virtutum
meritis , prout teſtimonio fide dignorum accepimus , inſignitum , direximus
oculos noſtræ mentis. Quibus omnibus diligenti meditatione penſatis , de
perſona tua eidem Larinen. Ecclefiæ , de dictorum Fratrum &c . provide
mus , teque illi præficimus in Epiſcopum & Paſtorem , curam & c. tibi tam
&c . plenarie committendo &c . gratiam uberius valeas promereri.
Datum Avenione v . Xalend . Junii anno III .
L XVIII.
nutenere juribus , & etiam adaugere : poft deliberationem , quam ſuper his
cum Fratribus &c. habuimus & c, Demum ad te Ordinis Fratrum Minorum
fcopum & Paftorem , curam &c . dictæ Civitaten . Eccleſiæ tibi &c . plenarie
committendo &c . gratiam uberius valeas promereri ,
Datum Avenione xviii . Kalend . Julii anno ill .
In eumdem modum Petro Regi Aragonum illuſtri ,
LXIX .
9.1 . N ſupremæ dignitatis ſpecula & c. plebslætetur . Dudum fiquidem vide Confil.13 .
I ad audientiam noftram quorumdam relatione falſo deducto , quod Bened.xi. Tomo
Brumacen. Eccleſia tunc Paftoris erat folatio deſtituta ; nos cupientes eidem 6. foto446 .
Eccleſiæ de idoneo providere paſtore , ad te Ordinis Fratrum Minorum
profeſſorem , in Sacerdotio conſtitutuin , noftræ mentis oculos dirigentes,
te , de Fratrum noſtrorum conſilio , in Brumacen . Epiſcopum præfecimus &
1 paftorem , & deinde tibi , per Venera' ilem fratrem noſtrum Joannem Epi
IS fcopum Portuen . apud Sedem Apoſtolicam munus fecimus conſecrationis
impendi.
fo § . II. Verum quia poftmodum compertum extitit , præfatain Bruma
cen . Eccleſiam tempore præfectionistuæ hujuſmodi, non vacare , nullius Ec
cleſix Antiſtes remanſilti : interim vero Eccleſia Milopotamen. vacante ,
Ole fonam tuam Dominus earum largitor , prout fide dignorum teſtimonio per
cepimus , multipliciter inſignivit , direximus oculos noſtræ mentis . Inten
ITE dentes igitur tam eidem Milopotamen. Ecclefiæ , quam ejus gregi Dominico
falubriter & utiliter providere , de perſona tua , de dictorum Fratrum no
LXX .
Dilecta in Chrifto filia Blancha nata inclit & memoria Philippi Regis
Francia , Moniali Monafterii Humilitatis beatæ Maria de
Longocampo , Ordinis fanéta Clare , Pariſien. diæceſ.
las , affe &tu tibi benevolo concedamus. Hinc eft quod nos tuis in hac
parte devotisfupplicationibus inclinati, ut duas honeftas mulieres ,pro tibi
per eas neceſſariis obſequiis impendendis , infra clauſuram Monaſterii Humi
litatis beatæ Mariæ de Longocampo Ordinis ſanctæ Claræ Pariſien . Dioeceſ.
cujus Monialis exiſtis , quibuſcumque conſtitutionibus nec non ſtatutis &
conſuetudinibus Monaſterii & Ordinis prædictorum contrariis nequaquam
obftantibus , libere introducere , & eas tam de die , quam de nocte, quanto
LXXI .
LXXII .
Pontificium . 541
LXXII.
So Epiſcopo Calven.regimini Calven. Eccleſiæ præſidente , nos cupientes ei- Tom . 6. fo'o s07e
12 dem Eccleſiæ cum eam quovis modo , & ubicumque vacare contingeret, per
. Apoſtolicæ Sedis providentiam , idoneam præſidere perſonam ; proviſionem
ilo ipfius Eccleſiæ ea vice ordinationi & difpofitioni noftræ duximus reſervandas:
LXXIV .
Dile & ta in Chrifto filiæ , Claræ forori Monaſterii fancta Crucis Neapol.
Ord. fančta Clara , olim Sancia Regina Sicilia .
Ximiæ tuæ devotionis ſinceritas , qua nos & Sedem Apoftolicam reve
E reris digne nos excitat & inducit , ut illa tibi favorabiliter conceda
mus , per qux , ſicut pie deſideras , tuæ falutem animæ ,Deo propitio ,conſe
quaris . Hinceſt quod nos tuis ſupplicationibus inclinati, ut poſtquam tu in
Monaſterio ſanctæ Crucis Neapolitan.Ordinis fanétæ Claræ , in quo nuper
regularem ipſius Ordinis habitum recepiſti , profeffionem emiſeris , & etiam
ante dum in probatione fueris , dilectis filiis Miniſtro Provinciali Terræ la
boris , ac Guardiano Fratrum in dicto Monaſterio commorantium Ordinis
LXXV .
Confirmantur que Sancia Regina ante fufceptum habitum fanéta Clare dif
pofuit circa fuorum bonorum adminiſtrationem Ibid . epiſt. 608 :
Pontificium . 543 11
§ .II . Sane petitio ejuſdem Claræ nobis nuper exhibita continebat , quod Ut ante ingreffu
ipſa dudum ante ſuum religionis ingreſſum , & affumptum per eam habitum in Monaftcria de
regularem , afferens coram dilecto filio Joanne Carocello de Napoli , pu- bonis difponeret:
blico Notario , & teſtibus pluribus fide dignis ad prædicta convocatis ſpecia
liter & rogatis, quod ipfa divino flamine inſpirante , ſe volebat per caritatis
officium , & alia pia opera divinis obfequiis deputare , & divinæ maje
ſtatis ſervitiis famulari , ut nullis mundanis volueretur affectibus , fed ejus
Cal
mens libere & pure Domino famularetur , præcogitavit attente de rebus
fuis diſponere , & quid de illis fieret provide ordinare , & propterea con
fiſa afinitatis vinculo , & interni amoris zelo , quibus jungitur atque affi
bris citur ad dilectos filios nobiles viros Carolum Duracij Ducem , & Montis
Lincti Angeli Dominum , & Ludovicum de Duracio Fratrem , ejus nepotes ,
ac dilectam in Chrifto filiam nobilem mulierem Agnetem Duciſſam Duracii,
genitricem ipſorum , Sororem , fuos cariſſimos , ſperans propterea bona &
negotia ſua cetera tenerrime , & diligentius pertractari , & c . ut infra in ipfo
inftrumento uſque ad plena , generali , libera & omnimoda facultate , pro
ut præmiſſa & plura alia in quodam publico inſtrumento exinde confecto , ac
fcripto , & ſignato per præfatum Joannem Notariuin , nec non dilectum fi
lium Nicolaum Serarii de Salerno , per Regnum Siciliæ præfatum ubilibet ,
autoritate Regia , Judicem , ac teſtium præfatorum propriorum nominum
ſubſcriptionibus & conſignationibus roborato , coram nobis exhibito &
ceve
oftenfo , cujus tenorem de verbo ad verbum præſentibus inſeri fecimus,ple
sades
nius & ſerioſius continetur .
ale
§. III . Quare præfata Clara olim Sancia nobis humiliter ſupplicavit , ut Confirmatur in
cum præmiſſa & omnia alia contenta in inſtrumento prædicto favoris cauſam , frumentum .
Elper .
& dotationis Monafteriorum per eam hactenus fundatorum , & executionis
aliorum piorum operum compendium reſpicere dignoſcantur , conſtitutio
izl nem & ordinationem dictorum adminiſtratorum , gubernatorum , ſeu procu
dinis
ratorum , ac poteftatis conceſſiones per eamdem factas , ac omnia & fingu
gula in eodem inſtrumento ,ut præfertur, contenta , Apoſtolicæ confirmatio
ejde nismunimine roborare ,de benignitate Apoftolica dignaremur,
ante
ŽIV: Nos itaque ipfius Claræ devotis in hac parte fupplicationibus fa
pos vorabiliter annuentes , conſtitutionem & ordinationem , ac poteſtatis con
ceſſionem præfatas & alia omnia & fingula in præfato inſtrumento , ut
dia
præmittitur , contentagrata & grata habentes, illa auctoritate Apoftolica, ex
certa fcientia confirmamus & præſentis ſcripti patrocinio communimus . Te
nor autem inſtrumenti prædicti cum Judicis & teftium præfatorum ſubſcri
ptionibus antedictis talis eft .
§ . V. In nomine Domini noftri Jefu Chrifti . Anno Dominica Nativita
tis ejuſdem mcccxliv . Regnante Sereniſſima Domina Domina Joanna Dei
gratia Regina Hierufalem Sicilia , Ducatus Aquila , Co Principatus Ca
pua, Provinciæ , & Forcalquerii ac Pedemontis Comitiſſa ; Regnorum vera
TES
ejus anno primofæliciter. Amen . Die xvui menfis Januarii, x11. Indictio
nis , Neapoli. Nos Nicolaus Serarius de Salerno Reginalis Cancellaria No
tarius , ubique per regnum Sicilie , auctoritate regia ,ad contractus Judex ,
Joanes Carocellusde Neapoliper idem regnum publicus dicta regia auctori
tate, Notarius , & fubfcripti teftes ad hoc fpecialiter vocati a rogati , pra
larion
fenti facimus & teftamur,quod
fcripto procurationispublico notum præfcripto
ad die
i
544
Regeſtum
Roberto eligendi affimendi & retinendi diétos duos ad præmiſſa & ſubſcripta ,
á alia dependentia & emergentia ex eifdem & quælibet eorumdem dicta Do
mina Regina Sancia plenam poteftatem tribuit ,ac conceſſit expeditam ac libe
ram facultatem ,atque licentiam ut poffint & vvaleant faceregexequi expedire
ac libere & fine impedimento quocumque juris vel faéti etiamfi effet expediens
quod fpecialis , pre
fieret in præfenti inſtrumento expreſſa mentio , ac alias
distas Civitates , terras , Caftra , Caſalia , Villas, & bona feudalia tam
feu
Pontificium . 545
1 præſidentes , quam etiam qui futuro tempore ftatuerint poft amotionem eorum
1 concedens ipfe Domina Regina di&tis taliter eligendis duobus , vel pluribus
poteftatem dw.auctoritatem plenariam faciendi, & fieri faciendi fingulis
1
officialibus, de computis do geftis officiis eorumdem ,prout do quando videbitur
expedire , abfolutiones , quietationes , apodixas , finales remiffiones , apa
Etum de ulterius non petendo , cum illis claufulis de refervationibus confuetis
in forma Curiæ , quas videriet expedire , puniendi officiales ipfos , tam pre
teritos , quam prafentes ou futuros , juxta merita inquifitionum , prout fer
vatur in talibus, de confuetudine , vel de ritu . Et infuper ad emendum ,
vendendum , alienandum , permutandum , feu quocumque alio nomine trans
Tom . VII . ZZZ feren
546 tum
Regef
feu valeant recipere & exigere aliquam rerum do pecunia quantitatem , fed
omnis pecuniam rerum quantitas recipiatur per thefaurarios ſupradi
Etos , en alios qui erunt per diftos eligendos fucceffive tempore deputandos ,
et quod prædićti thefaurarii & alii deputundi de folutis apodixam faciendi
plenam habeant poteftatem . Voluit infuper, ordinavit c mandavit, quod
omnia & fingula agenda , facienda , C ordinanda , tam circa creationem
Officialium , quam aliorum commifforum eis o incumbentium ipfis fucceffi
ve tempore agendorum , ac alibi dependentium & emergentium ex eiſdem ,
quocumque modo procefferit , five fuerit , ftatuantur , ordinentur da fiant
ti . Volens dos expreffe ordinans & mandans ipfa Domina Regina quod quid
quid in præmiffis , & circa præmifa, ac aliis emergentibus & dependenti.
bus ex eifdem , predicti diſtributores que executores , negociorum geſtores ,
procuratores , o nuntii , feu alter eorum , dictiquc duo vel plures eligendi ,
& quod ex co figillentur litteræ juftitiæ , atque gratia , & alia littera
queex eo figillari confueverunt , & aliud figillum parvum pecuniæ , quod
ipfi Regiua babere confuevit , quod quidem figillum apponatur in litteris
pecuniæ ,& etiam magnum , fi, quando fuerit opportunum , eo prout
fieri extitit confuetum , eo quod prædicta duo figilla cuftodiantur, á ferm
ventur per predictus fratres Guillelmum Confcfforem ejus & fratrem Rom
bertum de Mileto , & quod prædiétæ littera per cos , feu de eorum mandata
figillentur , eo ipfo quod littere figillanda “ pradicto ſigillo , feu figillis
fuerint figillata , juris o de jure vera habeatur præfumptio , quod in om .
nibus & fingulis contentis in prædictis litteris figillatis figillo jeu figillis
prædistis , ſont facta , ftatuta ,& ordinata , de conſilio & exprefa voluntate
prædictorum , nec poſſit aliquid dici in contrarium , vel quoquomodo opponi ,
propier quod, defectu confenfus eorum, litteræ ipfe in totum vel in parte va
leant infringi , vel modo aliquo annullari , nec requiratur de cetero quod in
ipfis litteris fiat mentio de conſilio o voluntate ipforum , cum fufficere voluit
appofitionem dictorum figillorum , prout ſuperius eſt expreffum . Dicta tamen
prælibata Regina a predictis refervavit exprefe, in quibus prædicti , vel
corum aliquid tamquam Ecclefiafticc vel religioſa perſona non poffent ratio
nabiliter conſentire,in quibus eorum confenfus interveniſſe minime praſuman
tur , fed de voluntate a confenfu prédiétorum gubernatorum , vel aliquo
rum ex eis , qui ad hocgut fuperius eſt expreffum , fuerint deputati, ex fola
appofitione prædi torum figillorum aéta , facta , fatuta , & ordinata , pre
fumptione juris , & de jure veraciter cenfeantur , & præfata Domina Řegi
na ex nunc in noſtri præfentia , omnem juriſdiétionem civilem , crimina
putare, nec negligentia , aut culpa , vel aliquid aliud eis impingi, imputa
ri , vel adfcribi, nifi folus doluszubi forſitan rationabiliter appareret, a
Specialiter cum prædicta omnia & fingula habeant faccre , & adminiſtrare
de conſcientia & confilio prædictorium fratrum Guillelmi @ Roberti, qui
bus ipfa Domina commiſit totaliter vices fuas. Et demum prefata Regina
confirmavit omnes officiales ſtatutos per eum ad omnia officia , in quibus funt
ftatuti , juxta tenorem commiffionum corum , ac voluit ở ordinavit , quod
predicti adminiſtratores , o gubernatores , ac procuratores eos ad officia
ipfa confirment juxta feriem litterarum , quas habent . Asta , letta , pu
blicata fuerunt præfata omnia per me prefatum Notarium cum auctoritate
prædiéti Judicis, in præfentia ipfius Excellentiæ Reginalis, ac Domini Petri
eleemofynarii Reginalis Capellæ Magiſtri, Magifiri Nicolaide Alifia Secret
tarii Reginalis , & magnæ Reginalis Curiæ Magiſtri rationalis, Domini
Joannis de civitate Theatina militis , magna a Vicariæ Curiarum appella
tionum Judicis, Abbatis Perroti Marchiſan. de Salerno Clerici Cappella Re
ginalis , do Judicis Bartholomæi de Teramo juriſperiti difta Regine Sancia
Camera Reginalis, teſtium ad hoc vocatorum & ſpecialiter rogatorum . In
quorum omnium cautelam atque fidem , faftum eft exinde per me præfatum
Notarium hoc præfens publicum infirumentum , figno an ſubſcriptione no
minum qui fupra , Judicis , & Notarii , & præfcriptorum teſtium fubferi
ptionibus roboratum . Quod fcripfi ego Joannes Carocellus de Neapoli, pu
blicus per jam dictum regnum Sicilia , dičta Regia auctoritate, Notarius ,
qui præmiſlis omnibus vocatus & rogatus interfui, ipfumque meo folito o
confueto ſigno fignavi , ac abrafi , & emendavi" ſuperius, ubi legitur: Side
mero demanio fore , c alibi ubi legitur , atque licentia Imperii & juriſdi
etionis arbitrales litteras prout modo proceſſerint , five fient; & abrafum
emendatum eft per me prafatum Notarium , non vitio , non dolo , neg
fraude , fed quia fcribendo caſualiter erravi, Præterea præfata Domina Re
gina voluit , ac jłatuit , ordinavit expreſſe de certa fua fcientia , lege,cu
conftitutione quacumque contraria non obštante , quibus ipſa expreſë voluit
nullatenus præfcriptis refragari ; ad hoc ut præmila o fingula eorum va
leant o procedant , in omni eo cafu , in quo melius & aptius de jure valere
LXXVI .
olim Sanciæ , nobis nuper exhibita continebat , quod dudum ante ipfius 6.fobo 5:21 .
Claræ religionis ingreſſum , & aſſumptum ipſius religionis habitum regula
rem , cariffimna in Chrifto filia Joanna Regina Siciliæ illuftris , habens ad Joanna Regina
ipfam Claram , olim Sanciam
Reginam , benevolentiæ ſpecialis affectum , sanciæ difpoli
conformando vota ſua ſuper his diſpoſitioni & beneplacitis claræ memoriæ tioncs conkimas
Roberti Regis Siciliæ avi ſui, & ejuſdem olim Sanciæ Reginæ viri , in ſuo
ultimo per eum condito legitime teftamento expreſſius præfatæ tunic Sanciæ
quaſcumque donationes & conceſſiones factas & indultas eidem , tam per
ipſum Róbertum Regem avum ſuum dum viveret , quam per eam , de qui
buſcumque terris , caftris ,caſalibus, & bonis feudalibus , tam deregni de
manio , ex certa ipſius Joannæ Reginæ ſcientia , ac lege , conftitutione , &
ordinatione
, quo alienationen demaniorum prohibet fieri , & quod dema
nio exiſtant , non obftantibus quoquo modo quas in ea parte de ipſa certa
ſcientia fuftulit , ac juribus & efficacia vacuaverat , quam de ipſis Roberti
! Regis avi ſui , & ſuas manus ſuis vicibus rationabiliter devolutis , nec non
1 de quibuſvis terris , caftris , cafalibus , & bonis , ſpecialiter vel generaliter
in ſuis caſibus ad manus regalis Curiæ , five ipſius Joannæ Reginæ legitime
devolvendis , five in excambium dictarum terrarum demanii , live in aſſecu
1 tionem proviſionum , quas præfata olim Sancia habebat ab ipſa regali , &
ejuſdem Joannæ Reginæ Curia , quocumque modo conceſſis ; & inſuper
omnes & ſingulas proviſiones & ftabilitiones, jura & indulta , conceſſioner
que alias eidem olim Sanciæ Reginæ factas , ſuper quibuſcumque cauſis ,
rebus atque negotiis , tam per ipſum Robertum Regem , dum viveret, quam
1 per
350
Regeſtum
ANNO CHRISTI 1344 . CLEMENTIS VI. ANNO 2. & 3 .
Litterarum te § . III . Joanna Dei gratia Regina Hierufalem , & Sicilia, Ducatus Apu
nor . lia do Principatus Capi & , Provincia , du Forqualquerii , ac Pedemontis
Comitilla, univerſis præfensprivilegium infpečturis , tam præfentibus quam
futuris. Officium filialis reverentia admonet, du caritatis affectus fignanter
ter inducit , ut inclita Dominc Sancia Dei gratia Hierufalem do Sicilia
Regina , reverendæ Dominæ matris noftræ , poteftatis noftræ præfidium com
moda ftudiofe promoveat, & ejus augmenta , cum
folerti attentione producat.
Hinc itaque conſiderationis inſtinctum , ac habentes ad ipfum Reginam ma
trem noſtram ſpecialis benevolentia zelum , quo interne movemur ejus com
pendia promovere, confirmando in hac parte utique vota noſtra diſpoſitioni au
beneplacitis claræ memoria Domini avi noſtri Hierufalem Sicilic Regis
illuſtris , inſuo ultimo per eum condito legitimoteftamento ,præfatæ Regina
matri noſtrc quafcumque donationes o conceffiones factas o indultas fibi,
tam per ipfum Dominum Avum noſtrum dum viveret , quam per nos , de qui
buſcumque terris , caſtris , atque cafalibus, & bonis feudalibus tam de regni
demanio, ex certa noftra ſcientia , ac lege , confuetudine, & ordinatione ,
quc alienationem demaniorum fieri prohibet , quod demanioexiſtant , non
obſtantibus quoquomodo, quas in hac parte de ipſa certa fcientia noſtra tolli
mus, ac viribus er efficacia vacuamus , quam ad ipfius DominiÁvi noftri ,
ou noſtras manus fuis vicibus rationabiliter devolutis , nec non de quibufvis
terris, caſtris , atque cafalibus & bonis ſpecialiter vel generaliter in fuis
cafibus ad
manus regalis Curia , feu noftras legitime devolvendis, five in ex
cambium ipfarum terrarum demanii , five in affecutionem provifionum , quas
habe
Pontificium . 551
habebat o habet ab ipfa regali curia da noſtra , feu aliter quocumque modo
ipfa certa noftra fciencia declaramus: volentes o deipfa certa noftra fcientia
decernentes exprefle quod hujufmodi noftræc ratification approbatio, & confir
matio ar decretum a declaratio eidem Regina mátri noftræ perpetuo effica
citer dow incommutabiliter fint reales , illaque efficaciam , vigorem , effen
ftum realem babeant , ac etiam efficacem , ac fi omnia ipfa donationes, concef
fiones , dationes, privilegia , indulta d littere eſſent de verbo ad verbum ,
ac ſpecialiter de expreſse contenta a declarata præfentibus , doo ſeriofius
annotata , o adeorum quodlibet acceſsiſset noſtra confirmatioſpecialis ,
pro majori efficacia do robore præmiſſorum ,volumus & fancimus expreſse , de
eadem certa noftra fcientia , utjam diftis noftris confirmationi, ratificationi,
o approbationi , ac declarationi e decreto nulla in contrarium jurisfictio ,
interpretatio , vel fubtilitas quomodolibet admittatur , per quas ipfis dona
tionibus , conceſsionibus , dationibus , privilegiis , indultis , litteris , ec
præfentibus noftris confirmationi approbationi , ac declarationi e de
creto , feu eorum alicui , quocumque colore five prætextu , poſsit quomodolibet
derogari , cum exiftat noftræ firme concedentis intentio , a cujus mente non
jufte receditur , quod ipſe donationes, conceſsiones , dationes, privilegia 2
indulta do litteræ , & præfentesnoftra confirmatio ratificatio a approbatio
ac declaratio , el decretum , valida , rataque permaneant , a ſucceſsivis
temporibus inconcuſsam obtineant roborisfirmitatem , cujufvis obviantis , como
turbinis repulfiva , lege , capitulis , conſtitutione quibuſcumque contrariis ,
quæ in hoc cafu , de ipſa noſtra certa fcientia tollimus, du viribus & efficacia
vacuamus , bis non obftantibus aliquatenus in adverſum , ut ex his erga di
Etam Dominam matrem noftramin virtuoſis actionibus noſtræ finceritatis affe
Etiofignanter vigeat , acfirmo laudabilique primordio , prémiſsis omnibus 3
præſidialis adjectio afsiftentis firmitatis accedat . Et quia inter prædicta bond
feudalia conceſa prcdicta Regine aliqua caſtra , terre , ſeu civitates , de
mero noftro demanio eſse cenfentur , ficque nobis noſtrifque hæredibus et
ſucceſsoribus refervamusſpecialiter do expreſse, quod dato priusReginæ pre
fata competenti equivalenti ex cambio de aliis bonis , que de mero dema
nio non exiftunt, licitum fit nobis, nostrifque baredibus to ſucceſsoribusbona
ipfa demanialia ad noftrum demanium revocare . In cujus rei fidem , perpe
tuamque memoriam , du dicta Reginæ cautelam præfens privilegium exinde
fieri , & pendenti Excellentic noſtræ figillo juſsimus communiri . Datum
Neapoli per manus Arnulphi Cumani de Neapoli, juris civilis profeſsoris, Vi
ceprotonotarii Regni Siciliæ , anno Domini MCCCXLIV. die xi. Januarii ,
x11. Indictionis regnorum noftrorum ànno i .
Nulli ergo &c . noftræ confirmationis &c . Datum Avenione xix . Ka
lend.Januarii anno 111 .
LXXVII .
552
Regeftum
LXXVII .
8.1 . P
benigna ſuſcipere , & promptis delectamur affectibus adimplere .
§ . II. Sane pro parte dilectarum in Chriſto filiarum Abbatiffæ & Sororum
Cardinalis Ber Monafterii fancti Marcelli de Pogeto , prope caftrum novum de vallibus,
trandus Monaſt .
Fundator . Ordinis ſanctæ Claræ Caturcen . Dioecef. quibus ex ſpeciali conceſſione Sedis
Apoſtolicæ bona licet in communihabere , nobis exhibita petitio contine
bat, quod olim Venerabilis frater nofter Bertrandus Epiſcopus Oſtien . tunc
titul . fancti Marcelli Presbyter Cardinalis , de ſalute propria cogitans , &
extremum peregrinationis ſuæ diem operibus miſericordiæ prævenire defi
derans , auctoritate quarumdam litterarum felicis recordationis Joannis Pa
pæ XXII . prædecefforis noftri , eidem fuper hoc ſpecialiter conceffarum ,
Monaſterium ſancti Marcelli præfatum , in patrimoniali fuo hofpitio ſito infra
parochialem Eccleſiam ſancti Martini de Caſtro novo de Vallibus prædicto
conſtruxit , atque pro ſuſtentatione ipfarum Abbatiflæ & Sororum ipſius
Monafterii, & certorum numero ſervientium deputatorum ad earumdem
ſervitium , dotavit de patrimonialibus bonis fuis , quodque in eodem Mona
ſterio ex devotione nobilium , & aliarum perfonarum illarum partium etiam
cupientium filias ſuas , & puellas alias inibi conditori omnium famulari, So
Facultat.ad fub- rorum adeo numerus excrevit , quod ipforum bonorum in hujuſmodi dotem
nialiain non fufa datorum , & aliorum etiam per dictum Epiſcopum poftea pro eis acquiſito
ficiunt .
rum , ad ſuſtentationem congruam diftarum Abbatiſfæ , Sororum , & aliorum
præmiſſorum in eodem Monaſterio morantium , facultates ſufficere minime
dignoſcuntur. Quare nobis pro parte dictarum Abbatiffæ & Sororum extitit
§ . III . Nos igitur præfati Epiſcopi fuper hoc nobis humiliter fupplican
rio Ecclefia lan- tis , & ipfarum Abbatiffa & Sororum in hac parte ſupplicationibus inclinati,
& i Martini.
præfatam parochialem Eccleſiam ſancti Martini, cum annexis & dependenti
bus ab eadem , ac omnibus juribus & pertinentiis fuis Monaſterio prædicto
fancti Marcelli , auctoritate præfata , in perpetuum incorporamus, annecti
mus , & unimus . Volentes quod dictus Epiſcopus Ecclefiam ipfam fancti
piuntur etiam per eum ratione ipfius Ecclefiæ de præfenti, prædictæ Vicariæ
Ig per ejus Vicariuni in antea percipiendam aſſignamus , & etiam deputamus
zdis pro ejuſdem Vicarii congrua portione , ex qua dictus Vicarius valeat ſu
inco îtentari , Epiſcopalia jura folvere, aliaque eiſdem Vicariæ & Ecclefiæ , ac
UDC annexis, & dependentibus ab illa, onera ſibi incumbenti ſupportare , alia me
Å dietate fructuum , reddituum , proventuum , jurium , & obventionum , præ
fatorum , ad præfatum Monaſterium libera remanente, pro ipſius Monafterii
neceſſitatibus , & oneribus facilius ſupportandis , cujus quidem medietatis
ipſa Abbatiffa & Sorores præfati Monafterii per fe , vel alium , feu alios ,
infra earum nomine poſſeſſionem ex nunc apprehendere , tenere , & in proprios
diĉio uſus convertere libere valeant , dioeceſani loci & cujufcumque alterius li
ipfius centia minime requiſita : non obftantibus fi aliqui ſuper proviſionibus ſibi fa
Idem ciendis de hujuſmodi Ecclelijs , cum annexis ſeu dependentibus , vel aliis
iona beneficiis Ecclefiafticis in illis partibus fpeciales vel.generales Apoſtolicæ
per eas ad inhibitio
Sedis vel Legatorum ejus litteras impetrarint , etiamſi
5 , Som nem , reſervationem , & decretum , vel alias quomodolibet lit proceſſum ,
Lorem quas litteras & proceſſus habitos per eoſdem , ad præfatam parochialem Ec
ilton clefiam , cum dictis annexis volumus non extendi , fed nullum per hoc eis
extitit generalibus vel ſpecialibus, quorumcumque tenorum exiſtant , per quæ præ
menda fentibus non expreſſa , vel totaliter non inſerta effectus earum impediri vaa
fan leat quomodolibet vel differri , & de quibus quorumque totis teroribus de
verbo & c . ſpecialis . Nos enim irritum decernimus & inane , fi fecus ſuper
1.1
præmiſſis a quoquam , quavis & c. contigerit attentari . Nulli ergo &c.:
qui?
noftræ incorporationis, annexionis , unionis , voluntatis , ordinationis , et
OLIC
conftitutionis infringere &c .
Datum Avenione 11. Nonas Januarii annoilla
LXXVIII.
Ticar
Ut poſsint
fuppellettilem locupletem applicarc Ecclefiæ Minorum de Guigant .
adenci Ibid . epiſt. 595 .
dlihs
etites Dilecto filio nobili viro Carolo , Duc Britanniæ , et dile tæ in Chrifto filia
nobili mulieri Joanna ejus uxori .
hindi
aztea
Inceræ devotionis affectus, quem ad nos & Romanam geritis Eccleſiam ,
ما معن
promeretur , ut petitionibus veſtris , illis præfertim ,quas ex devotio
apor nis fervore prodire conſpicimus , quantum cum Deo poffumus , favorabiliter
annuamus . Hinc eft quod nos veſtris fupplicationibus inclinati, ut vos et
کوین
veftrum quilibet , qui in domo Fratrum Minorum deGuigant, Trecoren.
Dicceſ. ſepulturam veftram , ut afferitis , elegiſtis , poſſitis cruces, candela
Tom . VII. Аааа bra
554
Regeſtum
LXXIX .
Dilecto
filio Franciſco de Martiis electo Laquedonen.
Vide Conftit. 88. Ngit nos cura paſtoralis officii , ſummi nobis
Yoann . XXII.
commiſli &c . viros idoneos in paſtores. Dudum .ſiquidem bon.
tom.6 . fol.551
memor. Nicolao Epiſcopo Laquedonen. regimini Laquedonen . Eccleſiæ
præſidente ; nos intendentes eidem Ecclefiæ , cum eam quovis modo vacare
contingeret, per Apoftolicæ Sedis providentiam idoneam præeſſe perſonam ,
proviſionem ipſius Ecclefiæ ea vice diſpoſitioni noftræ , ac Sedis Apo
ftolicæ reſervantes , decrevimus ex tunc irritum &c . contingeret attentari .
: $. II . Poftmodum autem dicta Eccleſia , per obitum dicti Nicolai qui in
partibus illis diem clauſit extremum , vacante , nos vacatione hujuſmodifide
dignis relatibus intellecta, attendentes, quod de dicta Eccleſia nullus præter
nos &c. reſervatione &c . obſiſtentibus antedictis , et ad proviſionem ipſius
Eccleſiæ celerem et felicem , ne longæ vacationis detrimenta ſubiret , pater
LXXX .
Pontificium .
555
LXXX .
fuit , non eft diu , magna pars horti veſtri eſt deftructa , muri tam ædificii
quim Eccleſiæ & aliarum domorum veſtrarum ſunt aperti , ita quod non nifi
ſubveniatur vobis de remedio opportuno , metu ruinæ cogimini derelinque
re locum ipſum . Quare nobis humiliter ſupplicaftis ,ut vobis mutandi dictum
locum in alia parte dinti Caftri, in qua tute & abſque mortis periculo poſſitis ;
prout deſideratis , debitum Domino reddere famulatum , licentiam concea
dere dignaremur
1
§. III. Nos igitur veſtris fupplicationibus inclinati , ut locum ipſum in
alia parte dicti Caſtri , in loco decenti & honefto , ubi tute & abfque mortis
Nulli ergo , &c . noftræ conceſſionis & c . Datum Avenion . Kalend . Apri
lis anno III ,
LXXXI .
Dile & tis filiis Ministro Generali & Fratribus Ordinis Minorum .
LXXXII .
laudem Dei & gloriam , circa divini cultus augmentum , & animarum ſalu
tem exinde ampliora exiſtimat commoda proventura .
§ . II . Sane dudum pro parte dilecri filii nobilis viri Arnaldi Vicecomi
tis , & dilectæ in Chrifto filiæ nobilis mulieris Margaritæ uxoris fux , Vice
comitiffæ Caramanii , expoſito fel. record . Joanni Papæ XXII . prædeceffori
Monafterii fun- noftro , quod Arnaldus & Margarita prædicti pro ipſius prædecefforis, ac
ipforum Arnaldi & Margaritæ aliorumque fidelium animarum ſalute offerre
Deo acceptum obſequium cupientes,in Caſtro , feu loco ſuo de Cafferiis fan
eti PapuliDiæceſ.ferventi devotione deliderabant fundare unuin Monaſte
rium Monialium , cum Eccleſia , clauſtro , domibus , officinis , & ſeptis com
petentibus , ac etiam opportunis , in quo eſſent Abbatiſſa & xxx. Monia
lium numerus in eodem , Abbatiſla incluſa , quodque pro dotatione ipfius
Monaſterii ad fuftentationem earumdem Abbatiffæ ac Monialium , & fervi
tuit ac etiam ordinavit , quod inter ſervitores prædiétos efſent & eſſe debe
rent tres presbyteri , qui curam animaruin haberent Abbatiſlæ ac Monia
lium prædi&tarum , præſentandi per Arnaldum & Margaritam præfatos, &
ſucceſſores eorum . Ceterum voluit , quod per præfatam Abbatiſſam ſeu de
putandas ab ea , reciperentur quadringentæ libræ annis ſingulis , de locis , in Jufpatronatus
quibus exiſterent aſſignatæ , & per eadem adminiftrarentur , & diftribue
rentur pro neceſſitatibus Monafterii , Monialium , & fervitorum prædicto
rum . Conceſſit etiam Arnaldo & Margaritæ præfatis , auctoritate præfata ,
quod ipfi vel eorum alter ſuperftes, altero docedente , & poft utriuſque de
cellum , ſucceſſores eorum , qui pro tempore forent ex ipfis legitime de
fcendentes , & ipſis deſcendentibus non extantibus , illi , de quibus Arnal
dus & Margarita præfati ducerent ordinandum , ratione dotationis & funda
tionis hujuſmodi , poftquam ut præmittitur , factæ forent , eſſent ex tunc , &
elle deberent patroni Monaſterii prælibati , & quod ipſi ratione juriſpatro
natus , fundationis & dotationis prædictorum , & eorum ſucceſſores præfati Debet Abbatiſſa
poſſent Abbatiliæ ipfius Monaſterii, quæ pro tempore foret , nominare & puellas recipere.
præſentare omnes & ſingulas puellas feu mulieres perpetuis futuris tempo
ribus in Moniales recipiendas in Monaſterio antedicto , & eadem Abbatiſſa
nominatas præfatas , ſi forent idoneæ , quotiens loca vacare contingeret , in
Moniales reciperet, & recipere teneretur , & eiſdem induere habitum me Archiepiſcopo
facultas concel
moratum . Ac deinde dictus Joannes prædeceſſor , præfato Archiepiſcopo facos
Tholoſano ordinandi , ftatuendi , & moderandi obſervantias & modum vi
vendi , juxta quos Abbatiffa & Moniales prædictæ ipfius Monaſterii , ut præ
fertur , fundandi poſſent dignum Deo impendere famulatum , additis , &
detractis per ipſum Archiepiſcopum eidem Regulæ illis , quæ fecundum
Deum & convenientiam religionis expedire videret , conceſſit plenam & li
beram facultatem , prout in diverſis ipfius prædecefforis inde confectis litte
ris plenius continetur .
§. III . Poftmodum vero , prout petitio dictorum Arnaldi & Margaritæ
nuper nobis exhibita continebat , iidem Arnaldus & Margarita præfatum Monaſterium
Monaſterium dicti Ordinis ad honorem Dei & gloriofæ Virginis Mariæ ma
tris ejus , fub tit . & vocabulo ſanctæ Mariæ Angelorum in dicto loco de Caf
ſeriis fundarunt, ac de bonis eorum propriis tam conjunctim , quam diviſim
uſque ad dictas quadringentas libras reddituales ſufficienter juxta dictum ar
bitrium ejuſdem Archiepiſcopi dotarunt , & in eo convenientia ædificia con
ftruxerunt , ac deinde dieta Margarita in eodem Monaſterio ultra triginta
prædictas , alias quinque Moniales inſtituit , quæ inibi una cum dictis xxx .
incluſz Domino famulentur .
tientes , nec non Abbatiſſam & alias duas præfatas quæ in his nunc non con
fentiunt , fed tunc forté conſenſerint , abſolvere ex certa fcientia poftquam
profeflæ forent dictum Ordinem fanctæ Claræ , ab Obfervantiis prædiéti Or
dinis ſancti Benedicti , ita tamen quod quandiu præfata Abbatiſfa , quæ nunc
eſt ejuſdem Monaſterii , gubernaret , et etiam regeret , quodque Abbatiſſa &
Sorores præfatæ ex nunc non tenerentur dicere officium , nili fecundum Or
dinem Ecclefiæ Romanæ ficut aliæ Sorores dicti Ordinis ſanctæ Claræ Aqui
taniæ Provinciæ non tenentur .
Electro Abbatir § . V. Electio quoque Abbatiſſä eidem Monaſterio pro tempore præf
ft a quibus liza ciendx pertineat perpetuo ad Sorores Monaſterii ſupradi &ti. Et quod beatæ
benda .
Marix , & aliud , fi per ipfam Margaritam conſtrui & dotari contingat,Mo
nafteria , ac Abbatiſſa & Sorores præfatæ non eſſent ſubjectæ Generali ſeu
Provinciali Miniſtris Ordinis Fratrum Minorum prædicti, niſi fi, & in quan
tum ipſis Miniſtris aliæ Sorores & Monafteria
ejuſdem Ordinis ſanctæ Claræ
Monaſteriú quo-
modo Minoribus diétæ Provinciæ ſunt ſubjecti , & quod per eoſdem minictros non viſitaren
Jubje & um • tur , nifi juxta privilegia earumdem , quodque earum Regulam ſtatuta, &
ordinationes in aliquo fine ipfarum expreſſo confenfu immutare non poflent.
Et nihilominus Miniſtri præfati vel Fratres Ordinis Fratrum Minorum præ
dicti non valerent Abbatiffam deponere , vel aliquam ex dictis Sororibus,
abſque rationabili& evidenti caufa, & de ipfarum Sororum , videlicet pro
Nequeune ff . barum & antiquarum confilio ,ad alia Monaſteria transferre , & quod in aliis
Albatiſ:
netc . depo- omnia ftatuta dieti Monafterii per eumdem Archiepiſcopum auctoritate præ
dicta , facta & etiam ordinata , in ſuo eſſe ſervarentur , fi hoc expediens
videretur . Alioquin de ſtatu ipſius Monaſterii, & aliarum perſonarum ejuf
dem , auctoritate noftra , prout expediens foret , ordinaretur falubriter, ſal
vis privilegiis , ordinationibus, & ftatutis factis in favorem patronorum præ
fen
Pontificium . 559
ceret eidem Vicecomitiffæ in dicto vel aliis Monaſteriis , eidem fubjecto, ſi ça que fundatti
1 ipſum conſtrueret , de quo conſtruendo fibi petiit per nos licentiam imper- ci licent.
tiri , fub modo , & forma, ac privilegiis fupradictis , viginti vel plures ,
)
prout, & quando eidem Margaritæ videretur , Sorores ponere eorumdem
0
Ordinis , Regulæ , atque ſtatus , & certos Fratres dicti Ordinis Minorum
fecundum quod expedire videret, dum tamen ipſis per eamdem Margari
tam , vel alias perſonas aſſignarentur fufficientes redditus , juxta modum
primæ aſſignationis præfatæ , fic quod fecundum quod affignarentur redditus
hujuſmodi , poſſet eadem Margarita conjunctim val divilim ponere perſo
1
nas ibidem , quodque eidem Margaritæ concedere , & etiam reſervare juf
patronatus dičtarum quinque Sororum in eodem Monaſterio de redditibus
ſuis propriis , feu aliis , poſt primam 30. Monialium inſtitutionem inſtituta
rum , & dotatarum , ac etiam dictarum quindecim Sororum , & aliarum per
ipſam inibi inſtituendarum , ſalvo tamen & in ſuo eſſe retento jure patrona
tus feu præſentandi puellarum & mulierum dicto Arnaldo , & libi, in prima
2
inſtitutione dictarum 30. Monialium collato , reſervato , ſeu etiam ordinato .
0
Ita quod deinde cum locus adeſſet, in loco ſingularum quinque inſtitutarum ,
ac quindecim & aliarum per eam inſtituendarum , ſalvo eidem Mergaritæ
DIS
jure , quod habet in prædictis 30. ut præfertur , ac omnium aliarum inſti
Gia tuendarum per eam , fi quæ forent , tam in dicto , quam in alio , fi illud
§ . VI. Nos igitur attendentes quod circa illa mutanda , quæ ſuper ſta
tu religionis dicti Monaſterii per præfatum Joannem Papam Prædeceſſorem
noſtrum ſic provide , ut præmiſſum eſt, ordinata fuerint, evidens debet effe
utilitas , & magnæ ac maturæ deliberationis examinatio adhibenda , ut ex
inde
560 tum
Regeſ
tum ,feorfum & ad partem , vota ſuper his perquirendo ipſarum , & utrum ad id
promifſionibus,minis,vel terroribus, ſeu quibuſvis modis aliis illicitis fint in
duétæ ,nec non de commodis, & incommodis ſpiritualibus & temporalibus ip
ſius Monaſterii,et ſtatus ejuſdem ,ſuper translatione hujuſmodi facienda,aliif
que univerſis et fingulis circumſtantiis circa præmiſta quomodolibet atten
dendis , folerti et fideli adhibita diligentia , et ſcriptura de prædictis et co
rum ſingulis, confecta publica , te diligenter informare , ac veritatem inqui
rere non omittas . Contradictores per cenſuram Eccleſiaſticam , appellatione
poſtpoſita , compeſcendo . Et fi per informationem eamdem repereris , quod
omnes Moniales ipſius Monaſterii , vel duæ partes earum , libere velint et
LXXXIII .
quod nos devotis earum fupplicationibus inclinati , ut Pariſien. qui pro tem
pore fuerit , aut alius quivis Antiftes , gratiam & communionem Apoftolicæ
Sedis habens , pro benedictionis munere , nec non confirmatione ſingulis
Monialibus præfati Monaſterii pro tempore impendendis , quotieſcumque
LX XXIV .
Datum apud Villam novam Avenion . Dioec . XII . Kal . Julii anno iv .
In eumdem modum Archiepiſcopo Piſan . et Capitulo ac Clero. Ecclefiæ
Adiacen .
LXXXV .
Bobo Eccleſia Ne
Vid. Conf . 54. opacten . per obitum bon . memor. Joannis Archiepif
Ummi diſpoſitione Rectoris , &c . dirigentur. Nuper fiquidem
in boc Tomo fobo $ 1. S
375 copi Neopacten. qui extra , & c. diem , & c. paſtoris folatio deſtituta, dile &ti
Filii Capitulum ejuſdem Eccleſiæ ,vocatis omnibus qui debuerunt, voluerunt,
et potuerunt commode intereſſe , die ad eligendum præfixa , ut moris eft ,
convenientes in unum , et Spiritus ſancti gratia invocata , te tunc Guardiaa
num Ordinis Fratrum Minorum de Clarentia Olen . Dicc . in Sacerdotio
pacten. Eccleſia ſub tuo , & c. gratia tibi , & c. proſpere dirigetur , et ſalu
bria ,dante Domino , ſuſcipiet incrementa . Jugum igitur Domini tuis , &c.
:
Datum apud Villar novam Avenion . Dicec. VI. Kal . Julii anno IV .
In eumdem modum univerſis ſuffraganeis , ac Capitulo et Clero Civitatis et
Diæc . Neopacten. Et Roberto Principi Tarentino.
LXXXVI.
Vide Const. 17. Poftolatus officium , &c . grata fufcipiant incrementa . Dudum ſiqui
Bonif. VIII. dem Eccleſia Gabullen . per obitum ultimi Epiſcopi Gabullen . qui
A
Tom . 6. fol.429. extra , &c . diem , &c . paftoris , & c. Nos vacatione hujuſmodi &c. intel
LXXXVII.
Nter ſollicitudines varias &c . gubernari . Dudum ſiquidem Eccleſia Vide Conftit. 72
I Orthoſen . per obitum ultimi Epiſcopi Orthoſen . qui extra & c . diem &c . bujus Pont.tom.
paſtoris &c . Nos vacatione hujuſmodi & c. ne ulterius &c . intendentes ,et cu- 6. fol.541.
pientes &c . quæ ſciret &c . adaugere : poft deliberationem , quam &c . De
mum ad te Ordinis Fratrum Minorum Profeſſorem , in Sacerdotio & c . et
aliis multiplicium & c . direximus & c . Quibus omnibus & c . de perſona tua
eidem Orthoſen. Ecclefiæ , de dictorum & c. providimus , teque illi & c. cu
rain &c . plenarie committendo ; et ſubſequenter tibi per Venerabilem fra
trem noſtrum Gaucelinum Epiſcopum Albanen , apud Sedem &c . mu
nus & c. impendi : in illo qui dat & c.confidentes quod eadem Orthoſen. Ec
cleſia ſub tuo & c . dirigetur & c. ſuſcipiet incrementa . Quocirca fraternitati
tuæ &c . valcas promereri. Datum Avenione v . Nonas Julii anno IV .
In eumdem modum Patriarchæ Antiocheno , et Capitulo , ac Clero Or
thoſen .
LXXXVIII .
tias &c . confidentes quod præfata Theleſin . Eccleſia per tuæ induftriæ & c.
gratia tibi &c . regetur utiliter &c . augmentaque ſuſcipiet , dante Domino ,
commodi et honoris . Quocirca diſcretioni tuæ per Apoſtolica ſcripta man
damus &c . confequi merearis .
Datum Avenione Idibus Julii anno IV .
LXXXIX .
poſitum igitur a Domino in hac parte humeris tuis onus ſuſcipiens reveren
ter & c.tuiſque defideriis impertiri .
Datum Avenione ini . Kalend. Augufti anno iv .
XC.
ue cordis in
$ . I. Agna tadtiq
repleti mentis amaritudine , tac
8.1
. M trinſecus, dudum auditis duriffimis oppreffionibus, et fæviſſimis
afflictionibus , quas gens illa Turcarum , blaſphemorum et perſecutorum
Turcarum in crudelium nominis Chriftiani, fidelibus in Romania , et locis circumvicinis
Romania contra degentibus intulerant, et continue , ferali rabie , inferebant, paternæ pietatis
Chriftianos im- nequivimus viſcera continere , quominus eiſdem fidelibus , qui,ut habebat
fide dignorum relatio doloroſa , per Turcas prædictos eorum fanguinem
ſitientes , tam per terram , quam per mare impugnabantur hoſtiliter , vaſta
Pontificium . 565
§ . IV . Eis autem qui non in perfonis propriis , ſed in ſuis dumtaxat Et aliis qui opes
expenſis , juxta facultatem et qualitatem ſuam bellatores idoneos deſtina- dant fubfidium .
nis & tertio & quarto alii Ordinum aliorum ſubſequentibus diebus Domini
cis & feftivis, quouſque præmiſſa compleverint, folemniter & devote . Ut
autem Fratres ipfi ad hujuſmodi officium aſſumendi tanto laborent circa il
lud follertius & devotius , quanto ampliorem fructum ex fuis laboribus hu
jufmodi fe cognoverint percepturos , eos juxta quantitatem laboris & devo
tionis affectum , prædi&tarum indulgentiarum effe volumus & concedimus
participes & conſortes .
Datum Avenione 111. Kalend . Auguft. anno iv .
X CI .
9.1. ſiam i
promeretur,ut quæ a nobis fuppliciter poſtulas, affectu tibi
benevolo concedamus .
XCII.
E IDEM .
XCIII.
EPISCOPO LEODIBNSI .
ipfe gerit fingularem devotionis affectum , fundare cupiat , & dotare inten
dat , ac propriis fumptibus , in folo proprio in tua Diceceſi conſiſtente , com
petenter ædificari facere , & ufque ad competentem fuftentationem duode
cim vel plurium Monialium & aliarum perfonarum eis neceſſariarum dotare
de propriis bonis fuis; nos ipſius Gerardi in hac parte laudabile propoſitum
in Domino commendantes , ac cupientes cultum divinum , quantum cum
Deo poſſumus , adaugeri , ipſius Gerardi devotis fupplicationibus inclinati ,
fraternitati tuæ, de qua in his & aliis plenam in Domino fiducian obtinemus,
per Apoſtolica fcripta mandamus , & committimus , quatenus fundandi, ut
præfertur , prædictum Monaſterium , dote prius ei ſufficienter , ut præmitti
tur , juxta tuum arbitrium aſſignata , jure tamen Parochialis Eccleſiæ , &
cujuslibet alterius ſemper ſalvo in omnibus , eidem Gerardo militi , auctori
tate Apoftolica, plenam & liberam licentiam largiaris .
Datum Avenion . III . Kalend. Auguſti anno iv .
XcIV .
§ . I. Inceræ devotionis affectus & c. admittamus . Sane petitio pro parte Vid . Const. 46.
.
S tua nobis , exhibita nuper continebat , quod tu de ſalute propria com.6. fol.478.
cogitans , & pie deſiderans tranſitoria in æterna,felicicommercio commuta
re 2
568 tum
Regeſ
Claræ , necnon pro ejuſdem Ordinis & divini cultus augmento , tuæque &
progenitorum tuorum animarum falute , unum Monaſterium Monialium di
Ati Ordinis infra metas Ghelren . & Sutphanien . Comitatuum conftruere, fun
dare & dotare proponis .
clefiæ , & cujuslibet alterius alieni in omnibus ſemper ſalvo , ac tibi etiam
& ſucceſſoribus tuis in dicto Monaſterio per te fic conſtructo & dotato , Ju
repatronatus perpetuo reſervato , devotioni tuæ plenam & liberam , auctori
XCV .
XCVI .
XCVII.
XCVIII .
$ . I.
E Ordinis Minorum Siſtaricen . petitioalcontinebat , quod juxta lo
cum Conventus eorum quidam fundus five campus , quadam intermedia via,
pro quo unus ex Canonicis tuæ Siſtaricen. Eccleſiæ ratione præbendæ fuæ ,
quam in Eccleſia obtinet , quinque libras, & quatuordecim folidos cenſuales
dumtaxat conſuevit percipere annuatim , quodque prædicti Guardianus &
Fratres ab inde enormitates quamplurimas , quæ perpetrantur inibi , ſum
moveri , locumque ipſorum prædictum , qui valde arctus exiftit , ampliari
aliqualiter cupientes , feptem libras ſimilis monetæ , in æque bono fundo &
pleno dominio pasati ſunt aſſignare dicto Canonico annuatim pro fundo ſeu
campo hujuſmodi,eis a cariſſima in Chrifto filia noftra Joanna Regina Siciliæ
illuſtri, ut afferunt, jam concello . Quare prædi&ti Guardianus & Fratres no
bis humiliter ſupplicarunt , ut permutationem fundorum ſeu locorum hujuf
modi faciendi , auctoritate Apoſtolica , licentiam concedere dignaremur .
§ . II . Nos igitur de præmiſſis notitiam non habentes , gerentes quo
que de tuæ circumſpectionis induſtria , in his & aliis fiduciam in Domino
fpecialem , fraternitati tuæ per Apoſtolica fcripta committimus & manda
mus , quatenus vocatis eodem Canonico & aliis, qui fuerint evocandi, ſi in
veneris ita elle , & conditionem ipſius præbendæ ex hoc fieri meliorem ,per
mutationem fundorum , ſeu locorum ipforum , auctoritate præfata, facias
prout diſcretioni tuæ videbitur expedire ; ac demum ſipermutatio hujuſmo
di fieri contigerit , ut præfertur , Guardianum & Fratres eoſdem , vel pro
curatores ipforum nomine ſuo , per te , vel alium , feu alios in corporalem
poſſeſſionem hujus fundi feu campi juxta dictum ipforum locum , ut præmit
titur , conſiſtentis, auctoritate præfáta, inducas , & defendas inductos, amo
tis exinde quibuslibet detentoribus ab eodem ,juramento de non alienandis
poſſeſſionibus , feu quibuſvis aliisbonis ad ipfam Eccleſiam pertinentibus ,
necnon conſtitutionibus Apoftolicis , ac ftatutis & conſuetudinibus Ecclefiæ
prælibatæ , contrariis non obſtantibus quibuſcunque & c . contradictores &c.
poſtpoſita compeſcendo .
Datum Avenione 11. Idus Auguſti anno IV .
; XCIX .
Vide Conflit. 25
Cleinentis V.1o9 . R fiquidem Eccleſia Tanen. per o
obitum ultimi Epiſcopi Tanen. qui
6.fol.464.
extra Romanam Curiam diem clauſit extremum , Paftoris folatio deſtituta :
nos vacatione hujuſmodi iplius Eccleſiæ fide dignis relatibus intellecta , vo
lentes eidem Eccleſiæ , ne ulterius difpendia prolixæ vacationis incurreret ,
pa
Pontificium .
571
C.
:
Commendantur Legata Sancia Regina , Monaſterium fanéta Crucis ab
ca conſtructum . Ex libr . ſecret. epift. 319 .
} Ut reftitui faciant bona per Sanciam Reginam reliéta in pios ufus. Ibidem
epift. 318.
S.I. Erlatum his diebus extitit ad noftri Apoftolatus auditum , quod Pide infra Bul.
claræ memoriæ Sancia Regina Siciliæ , de ſuæ falute animæ ſolli- lam 2.
Po
Sanciz Regina
cita , dum ageret in humanis , certa bona depoſuit , feu donavit pro com legata non adim
plendis quibuſdam piis operibus per eam inceptis : & nihilominus in fuo te- pleca;
ftamento ſeu diſpoſitione ultima, multa fecit legata, & etiam nonnulla bona
fua in pios uſus diſpenſari & erogari mandavit, certis ſuper his executori
bus deputatis , quodque Regina ipſa , ſicut Domino placuit , poftmodum ab
to'
hac luce ſubtracta , quidam avaritiæ cæcitate percuſſi , ad bona præfata per
camdem Reginam dimiſſa , de quibus folvi debebantlegata hujuſmodi , &
1 illa
Tom . VII. Cc cc 2
572
Regeſtum
Et Monafteriam illa quæ pie , ut præfertur , ordinaverat ,, exequi & compleri , manus exten
Sa Cracis molc- dentes impias & rapaces , non folum bona hujuſmodi depoſita , donata , &
dimiſſa , & etiam litteras , inſtrumenta , munimenta , & ſcripturas occupare
ac ſubtrahere , quin potius tam ipli , quam multi alii executionem teſtamen
Ez que Com- fuper, debemus eſſe ſolliciti,providere, quod piæ diſpoſitiones decedentium
debent piercin compleantur , ac Monaſteriorum & locorum religioforum indemnitatibus
buntur .
confulatur , hujuſmodi malitiis & fraudibus obviari , & exceffus , mediante
juftitia , corrigi cupientes , fraternitati veſtræ , de qua fiduciam gerimus in
Domino ſpecialem , per Apoſtolica ſcripta committimus & mandamus, qua
tenus vos vel alter veſtrum , per vos , vel alium , feu alios , omnes & fingu
los occupatores , ſeu detentores illicitos bonorum prædictorum , aut littera
vel aſportata per ipfos , ut inde pofſit fieri, exequi , & compleri libere , quod
Regina diſpoſuit ſupradicta, & ad defiftendum a turbatione feu impedimen
to executionis prædictæ , ac moleſtatione indebita Monaſterii prælibati, præ
via monitione , auctoritate noſtra, per cenſuram Eccleſiaſticam , & alia juris
remedia ,appellatione poſtpoſita ,canonice compellatis . Et nihilominus illos,
quos deliquiſſe ſuper præmiſlis , vel ea tangentibus repereritis taliter , juxta
qualitatem exceſſus & deliéta cujuslibet , & ſtatuta canonum , ſic corrigere ,
punire , & etiam providere curetis , quod talia velfimilia non attententur
de cetero , ſed metu poenæ talium , terreantur & ceteri , & eispræcludatur
in fimilibus aditus delinquendi , Invocato etiam ad hoc ſi opus fuerit, &
expedire videretis , auxilio brachii ſecularis . Non obſtantibus quibuſcum
que tam exemptionis &c . indulto hujuſmodi mentionem ,
Datum Avenione x11 , Kal . Septembris anno IV .
CII .
CIII .
Epifcopo Elboren .
. I. Xigit puræ devotionis finceritas, quam dilecti filii populus & com- Exordium .
E munitas Caftri Begien . tuæ Dicec. ad nos & Romanam gerunt
Ecclefiam , ut eorum defideriis, præfertim in iis , quæ pietatem fapiunt, cul
tum
574 Regeſtum
tumque divinum , & profectum refpiciunt animarunt, quantum cum Deo pof
fumus , favorabiliter annuamus .
CIV .
$ . I.
E menti quondam Nicolactii Petronii de Petronibus laici Senen.
petitio continebat , quod olim dictus Nicolactius in ſuo teſtamento , quod
conftitutus in ultimis condidit , mandavit , quod de bonis ſuis fundaretur et
con
Pontificium . 575
ills, beat ſpecialis devotionis affectum ,tuque zelo piæ devotionis accenſus, unam
domum ſeu locum unum pro Fratribus dicti Ordinis , in qua poflint Domino
1
2.1 famulari , in Caſtro de Cecano Ferentinar. Dioec . recipere , conſtruere , et
ædificare deſideres et proponas , nobis pro parte tua humiliter ſupplicavit ,
ut tibi faciendi præmifla licentiam concedere dignaremur . Nos igitur tuum
hujuſmodi laudabile propoſitum in Domino commendates , dictum locum
cori.
congruum & honeſium , ſi alias illum a te canonice acquiri,ſeu ad Fratres di
eti Ordinis pervenire contingat , recipiendi in dicto Caſtro , ' et in eo capel
lam cum canipanili et coemeterio pro dictis Fratribus , necnon domos , et
alias neceſſarias oficinas conſtruendi et ædificandi , in qua Fratres dicti Or
dinis inhabitare valeant , et in eo perpetuo Altiffimo deſervire, abſque ta
men juris parochialis Eccleſix , et cujuslibet alterius præjudicio alieni : foel.
record . Bonifacii Papæ VIII . &c . indulgemus . Nulli ergo &c. noſtræ com
Inendationis et conceſſionis &c.
7 telt Datum Avenione iv . Idus Decembris anno iv .
i Sencia
og gu
1/Elu " ? CVI .
576
Regeſtum
CVI .
bis , & ſtatui veſtro ſuper hoc de opportuno dignaremur remedio providere .
§. III . Nos itaque veſtris & ejuſdem Epiſcopi humilibus in hac parte
ſupplicationibus inclinati , fi propter præmiſſa , Monaſterium præfatum vos
exire forſan contingat , ad præfatum hofpitium ipſius Epiſcopi infra dictum
Caftrum , ut præmittitur, conſtitutum , accedendi , morandique in illo, & in
eo habendialtare portatile , in loco ad hoc congruo & honeſto , cum debita
tamen reverentia & honore , ſuper quo per Seculares vel Religioſos Sacer
dotes Miffam , & alia divina officia facere celebrari , eademque divina officia
ibidem dicere cantando & legendo poſſitis, hujuſmodi durantibus guerra
rum periculis , totiens quotiens , etiam poft veſtrum diſceſſum a dičto Mo
nafterio , & reditum ad illud , ſimilem caſum imminere contigerit. Non
obftan . quibuſcumque Apoſtolicis, & aliis conſtitutionibus ac ſtatutis, & con
ſuetudinibus Ordinis & Monaſterii prædictorum contrariis ,devotioni veſtræ,
tenore præſentium , indulgemus . Nulli ergo &c . noftræ conceſſionis & c.
Datum Avenione xvu . Kal . Januarii anno iy .
CVII .
doſii , qui extra curam &c . diem & c . paftoris & c . deftituta : Nos vacatione
hujuſmodi &c . ad proviſionem ipſius Eccleſiæ Naulen . &c. de qua nullus &c .
CVIII .
cix .
Trefatio :
§. 1. Edis Apoftolicæ providentia circumſpecta circa ftatum Eccleſia
Sedrum , et Monaſteriorum omnium falubriter dirigendum , folerter
invigilat , ut ipforum Miniſtri, et perfonæ juribus eorum contenti , quo
rumlibet jurgiorum fummota materia , in pacis tranquillitate quieſcant , et
devotum impendant liberius Domino famulatum .
§ . II . Petitio Squidem Venerabilis fratris noftri Guillelmi Epiſcopi
ſancti Papuli nuper nobis exhibita continebat ,quod dudum nos Monafterium
beatæ Mariæ Angelorum de Caſſeriis , nunc fanctæ Claræ , tunc ſancti Bene
dicti Ordinum , ſancti Papuli diæceſ. quod dilectus filius nobilis Vir Vice
comes , et dilecta in Chriſto filia nobilis mulier Margarita Vicecomitiſſa
Caramanni uxor ejus , pro divini cultus, ac Religionis augmento, et anima
rum fuarum ſalute , in dicto loco de Caſſeriis , in honorem , et ſub vocabulo
Monafterii Fun- ejuſdem beatæ Mariæ Angelorum fundaſſe , ac de bonis eorum propriis do
taſſe dicebantur , in quo dilectæ in Chrifto filiz Abbatiffa et Conventus di &ti
Monaſterii , mundanis ab eis relegatis illecebris , devotum impendebant
altiſſimo famulatum ; nec non membra ipſius ac Eccleſias , oratoria , domos ,
و
Moniales Apo loca , ac omnia bona eorum ad Abbatiffam et Conventum , ac Monaſterium
folicæ Sedi im- præfata ſpectantia, et qux , et quas,Deo propitio ,eas in futurum habere juſte
te , abor: contingeret , cum omnibus juribus et pertinentiis ſuis , et perſonis alíis in
dinarii juriſdi- eis degentibus , tum præſentibus et futuris , dum idem Monafterium dicti
& ione cxcmptæ . Ordinis fancti Benedicti exiſteret , in jus et proprietatem beati Petri , et
Ordin. S. Claræ mibus , locis , et omnibus bonis ſuis , ac perfonis degentibus in eodem de
translatunto
prædicto Ordine ſancti Benedi& ti ad Ordinem fanctæ Claræ præfatum fit ,
auctoritate Apoſtolica, translatum , ita quod Abbatiſſa et Sorores dicti Mo
naſterii , quæ in eo eſſent pro tempore , omnibus privilegiis et immunitati
bus , exemptionibus , libertatibus, ac aliis indulgentiis concellis et conce
dendis , auctoritate Apoftolica , vel Ordinaria , beatorum Franciſci et Claræ
Ordinibus deinceps gauderent et uterentur , quibus alia Monafteria et So
rores , ac Conventus et Fratres ipſorum , ac perſonæ aliæ fanctæ Claræ et
Fra
Pontificium ,
$ 79
CX .
Audabilis facra Religio , quæ in Monafteriis veftris &c . Domino fervi- vide constir. zża
L tutem . Hinc eft quod nos congruum et pium reputantes , ut vos Joannis XXII.
illa proſequamur gratia , quam veſtris neceffitatibus fore conſpicimus tom.6 .fol.sos .
opportunam , vobis univerſis , et ſingulis , ad inſtar fel. record : Bonifacii
CXI .
Vide Confit. 98 . Edula nospaſtoralis officii cura ſollicitat & c. profisiant incrementis. Du
Yoannis XXII.
Tom . Go fols58 . SI
dun ſiquidem bonæ memoriæ Andrea Epiſcopo Gravinen . Ecclefiæ re
gimini &c . Nos cupientes eidem Ecclefiæ perfonam , ſecundum cor noftrum ,
idoneam præſidere, proviſionem ipſius Eccleſiæ , ea vice &c . duximus reſer
CXII .
Ut faciat reftitui quæ Sancia Regina legavit in pios ufus . Ex lib. ſecret .
epift.1016 .
Vide Bull. 100. § . I. Uper expoſito corain nobis quod dudum claræ memoriæ San
Clementis VI.
N cia Regina Siciliæ , de ſuæ falute animæ ſollicita , inter cetera
Sancia Regina pia opera , quæ dum in humanis ageret , ftuduit exercere , duo Monafteria ,
Stec form fan- unum videlicet beatæ Mariæ Magdalenæ , et aliud beatæ Mariæ Ægyptiacæ
datrix vocabulis inſignita , nec non quamdam domum Eleemofynariæ in civitate
Neapolitan . fecit, de licentia Sedis Apoftolicæ, conſtrui, ordinando quod in
eiſdem Monafteriis collocarentur , et eſſent perpetuo certæ religiofæ mulie
res , fub regulari habitu Domino famulantes , ac in domo eleemofynaria
lis tribus piis io . pecuniarum ſummas deputavit & dedit, ſcilicet pro eodem MariæMagdalena
cis aſſignats de
fraudantur . quinque millia , et pro dicto Mariæ Ægyptiacæ Monafteriis tria millia un
ciarum auri , pro domo vero eleemofynariæ prædicta magnam aliam pecuniæ
quantitatem ; volens eadem Regina , quod præmiffa effectualiter compler
ventur , præfatas pecunias , pro hujuſmodi dotationibus deputatas et dona
tas ,in Sacriſtia Monaſterii facri Córporis Chriſti Neapolitan. per eam fimia
liter
Pontificium . 581
politan . primæ Regulæ Ordinis fanétæ Claræ per ipfam Reginam conftru
atam , et in quo ipfa habitu religionis aſſumpto manſit aliquo tempore , et fi
nivit terminum vitæ ſuæ , moleſtare contra juſtitiam nitebantur; nos , ad
adhuc differre non ceffas . Verum ,quia medio tempore pendente cognitione
allegationum , & exceptione prædictarum , timetur merito , ficut aſſeritur,
Timerur ne per quod dictæ pecuniæ tam aurez , quam aliæ , per memoratam Reginam pro
cunia deperda: dotationibus prædi &tis dimillæ , donatæ , ac depoſitæ , ut præmiffum eft,per
eaſdem Sorores , vel alios, ſicut jam fieri ceptum eft , ut dicitur , diſtrahan
tur , & etiam conſumantur, ficque poftea quamquam ,ſuper reſtitutione illa
rum tua fententia ſequeretur , Sororibus iplis non repertis folvendo , Mo
nafteria prædicta,non fine Dei offenfæ g, & periculis , ac fcandalis , præfertim
quia religioſas collocatas in eis non habentes.unde ibidem viverent, inde op
porteret exire , & ordinata ſolemnis eleemofyna in domo præfata eleemofy
nariæ , perderetur , fuit nobis humiliter ſupplicatum , ut providere de op
CXIII .
§ . I. Niis , quæ divini nominis laudem & gloriam , & animarum ſalutem
Abbatiffam & Moniales aliquas dicti Ordinis , quarum illud deputavit uſibus,
dio ,per quod piæ & laudabilis ſuæ devotionís propoſitum valeat adimpleri ,
providere paterna ſollicitudine dignaremur .
§. III . Nos itaque hujuſmodi præfati Nobilis ſupplicationibus inclinati,
Fraternitati tuæ ad præſens in illis partibus commoranti , de qua plenam in
Domino fiduciam obtinemus , Eccleſiam & altaria & cæmeterium præfata
conſecrandi ; nec non Abbatiſſam & Moniales de novo receptas, & recipien
CXIV .
ad divini nominis laudem & gloriam , ac in honorem & füb vocabulo beatæ
Mariæ Virginis , & fancti Joxannis Baptiſtæ , in quo Abbatiſſa & tringinta
dux Sorores Ordinis ſanctæ Claræ perpetuum poſſint exhibere Domino fa
mulatum ,in Oppido Epternacen. Treveren. Dioec.quod in Comitatu tuo Lu
cemburgen. fore dignoſcitur , fundare & conſtruere 9. illudque de propriis
tuis bonis , ex quibus Abbatiffa & Sorores ipfæ ;; ac earum ſervitores & fer
vitrices ſuſtentari valeant , ſufficienter dotare proponis .
S.III. Nos igitur divini cultus augmentum , ac ejuſdem profufiorem pro
pagationem Ordinis , ad quæ etiam tua regia devota laborare videtur inten
tio, affectantes,ac laudabilem tuæ devotionis affectum favore Apoftolico pro
fequentes , tuis fupplicationibus inclinati , Monaſterium ipſum in eodem
oppido , in loco tamen ad hoc habilig. & honefto , cum Ecclefia feu Orato
Ordinis , ſeu ipſi Ordini , ab Apoſtolica Sede conceſſis, per inde valeat gau
dere , ſicut Monafteria , loca , & perſonæ hujuſmodi , quibus conceſſa lunt,
illis gaudere noſcuntur , auctoritate præfata , tenore præſentium , indulge
mus . Nulli ergo , &c . noftræ conceſſionis , & c .
Datum Avenione iy . Kal . Maii anno iv .
CXV .
Pontifex cóque. § . I. On abſque dolore cordis , & plurima turbatione didicimus ,quod
ritur quia non eft
N ita in pleriſque partibus Eccleſiaſtica cenſura diffolvitur , & ca
qui Religioſos
protegat . nonicæ ſententiæ feveritas enervatur , ut viri religioſi , & ii maxime,qui per
CXVI .
Pontificium . 585
CX VI.
9.1 . Nter opera pietatis , ad quæ nos Apoftolatus officii cura ſollicitat ,
I illud effe credinus in oculis divinæ majeſtatis acceptum ,
nas ſub obedientia regulari degentes , et præſertim in fragilitate fexus fa
minei conſtitutas , quibus favor eſt plenius adhibendus , et quæ non habent
alium præter Roman . Pontificem defenſorem , Apoſtolicæ Sedis præſidio
muniamus .
ſancti Damiani, ſeu Minoriſſæ dicantur , ficut ipfæ nobis infinuare curarunt ,
a Prælatis , Rectoribus , et Clero , aliiſque perſonis , ſuper bonis , juribus,
et libertatibus earumdem , contra indulta privilegiorum Apoftolicæ Sedis,
et earum Ordini a dieta Sede hactenus conceſſorum , inultipliciter moleften
tur , et multiplicia eis gravamina inferantur .
§ . III . Nos volentes eis ſuper hoc ,ut liberius Domino valeant famulari ,
CXVII .
Vid . Conflit. 24 . Icet is decujus munere venit & c.reddantur divinæ gratiæ aptiores. Cu
Joannis XXII.
tom.6 . fol.s oor pientes igitur , ut Eccleſia veſtra congruis honoribus frequentetur
omnibus vere pænitentibus , & confeffis , qui Eccleſiam ipſam in feſtivitati
bus beata Claræ Virginis , fancti Franciſci , & fancti Antonii Confeſſorum ,
qui in Eccleſia ipfa funt præcipui , & folemnes , venerabiliter vifitaverint,
annuatim de omnipotentis Dei miſericordia,& beatorum Petri & Pauli Apo
ſtolorum ejus auctoritate confiſi , centum dies deinjuncta eis pænitentia mi
ſericorditer relaxamus .
CXVIII .
EISDEM .
quie
P ti paternavimpofterum ſollicitudine providere volentes , auctoritate
CXIX .
E I Ś D M.
vid . Constit. 246 Icet isgde cujus munere venit & c. divinæ gratiæ aptiores.Cupientes igi
Yoannis XXII. L tur ut Eccleſia Monafterii veſtri, in qua, ficut aſſeritur , multæ Sancto
tom.6 . fol.soo.
rum reliquiæ reconditæ fore dicuntur , congruis honoribus frequentetur ,
omnibus vere pænitentibus , et confeffis , qui ad dictam Eccleſiam in Puri
ficationis , Annunciationis ; Nativitatis , et Aſſumptionis beatæ Mariæ Vir
ginis , et fancti Franciſci , ac fanctæ Claræ Feſtivitatibus , et per octo dies
Feſtivitates ipſas immediate ſequentes devote acceſſerint , annuatim unum
annum et quadraginta dies de injuncta ſibi pænitentia miſericorditer rela
xamus . Datu . ut fupra .
CXX .
Pontificium . 587
CXX .
EISDEM ,
CXXI .
EISD BM .
Icet is , de cujus munere &c . Divinæ gratiæ aptiores. Cupientes igi- vid .Constit. 34 .
L tur , ut Eccleſia veſtra congruis honoribus frequentetur, omnibus ve- Joannis XXIT.
re &c. qui Eccleſiam , ipfam in feſtivitatibus beatæ Claræ Virginis , fancti rom.6. folisoo .
Franciſci et fancti Antonii confefforum , qui in ipfa Eccleſia ſunt præcipui et
ſolemnes , venerabiliter viſitaverint, annuatim , de omnipotentis Dei miſe
ricordia , et beatorum Petri et Pauli Apoſtolorum ejus auctoritate confili
quadraginta dies de injuncta eis pænitentia miſericorditer relaxamus .
Datum ut ſupra .
CXXII .
tis . Quocirca diſcretioni tuæ per & c. mandamus , quatenus impoſitum tibi
onus & c. uberius confequi merearis .
Datum Avenione 11. Idus Maii anno v .
CXXIII .
CXXIV .
lemn &c. quæ fciret & c. juribus et etiam adaugere ; poft deliberationem 3
quam ſuper his & c. diligentem ; demum ad te tunc Nimocien. Epifcopum ,
conſideratis grandium virtutum meritis , quibus perfonam tuam Dominus
infignivit , et quod tu , qui eidem Nimocien. hactenus laudabiliter præfui
fti , prædictam Famaguſtan . Ecclefiam ſcies et poteris falubriter regere , et
utiliter gubernare , direximus oculos & c . intendentes itaque tam dictæ Fa
maguſtan. Ecclefiæ , quam gregi Dominico tibi in ea commiſſo falubriter et
utiliter providere , te a vinculo , quo eiden Nimocien. Eccleſiæ , cui tunc
præeras , tenebaris , de dictorum Fratrum &c . et Apoftolicæ & c. abſolven
tes , te ad di&tam Famaguſtan. Eccleſiam transferimus, teque illi & c. Paſto
rem , curam &c . plenarie committendo , liberamque tibi dando licentiam
CXXV.
CXXVI.
CXXVII .
Tide Constit. 26 .
Ummi diſpoſitione rectoris & c. utiliter profpere dirigantur . Eccle
Yoannis XXII.
tom.c. fol.solo ſia liquidem Gerapolitan. jam dudum fui paftoris regimine deſtituta ,;
Nos cupientes dictæ Gerapolitan. Eccleſia , idoneam præſidere perſonam ;
cujus induſtria, ſcientia & virtute præfata Eccleſia poſſet falubriter guberna
riá poft deliberationem , quam ſuper his & c. diligentem , tamdem in te
Ordinis Fratrum Minorum Profeſſorem , in Sacerdotio conftitutum , cui
litterarum fcientiam , vitæ munditiam , morum elegantiam , aliaque dona
virtutum tibi deſuper conceſſarum , ex fide dignis teſtimoniis ſuffragari per
cepimus , intuitun direximus noftræ mentis . Quibus omnibus debita medi
tatione penſatis, de perſona tua, nobis et eiſdem Fratribus noftris ob exigen
tiam tuoruin meritorum accepta , eidem Gerapolitan. Eccleſiæ , de Fra
trum &c . providemus , teque illi præficimus in Archiepiſcopum et Paſtorem ,
curam &c. plenarie committendo &c . merearis percipere incrementum .
Datum Avenione 11. Kalend. Auguſti anno v .
CXXVIII
Pontificium . 591
CXXVIII .
Nter ſollicitudines varias quibus aſſidue premimur illa &c . intendamus . Vid . in Regest.
tomo6.fol.466
INDudum ſiquidem Eccleſia Conſtantien.in Patriarchatu Antiocheno con
fiftente , per obitum ultimi Epiſcopi Conſtantien . qui extra &c . diem & c .
paftoris & c. Nos vacatione hujuſmodi &c . intellecta , volentes eidem Ec
cleſiæ , ne ulterius diſpendia &c . paterna &c. præcavere , & ad proviſionem
ipfius & c. felicem , paternis &c . intendentes , ac cupientes & c. perſonam ,
quæ ſciret &c. ipfam in fuis &c. etetiam adaugere : poſt deliberationem ,
quam & c . diligentem : demum ad te Ordinis Fratrum Minorum Profeſſo
rem , in Sacerdotio &c . cui de religionis &c . et aliis multiplicium &c . teſti
monia perhibentur , direximus oculos &c . quibus omnibus debita &c . de
perſona tua eidem Eccleſiæ Conſtantien. de dictorum &c . providemus , te
que illi præficimus in Epiſcopum et Paftorem , curam &c . plenarie commit
tendo . Et ſubſequenter per Venerabilem fratrem noftrum Petrum Archie
piſcopum Cæfarauguftan . apud Sedem Apoftolicam tibi fecimus munus con
fecrationis impendi &c . uberius valeas promereri .
Datum Avenione 11. Kalend . Auguſti anno V.
CXXIX .
8.1 . Um ad fructus uberes , quos facer Ordo veífer , in quo ſub jugo
$.1. D voluntariæ paupertatis ,mundanis a vobis relegatis illecebris, de
votum Deo exhibetis obſequium , producit in agro militantis Ecclefiæ , re
flectimus intuitum noftræ mentis , petitionibus veftris libenter annuimus , in
iis præſertim , quæ divini cultus incrementum refpiciunt , et falutem con
cernunt fidelium animarum .
§. II . Sane petitio veſtra nobis exhibita continebat , quod vos , qui pro
divini cultus augmento , ac ſalute fidelium animarum in Caſtro -novo Agri
gentin dioeceſ. unum locum ad opus et uſum Fratrum dicti Ordinis conſtrue
re proponitis et fundare : quodque dilectus filius nobilis vir Ottobonus de
CXXX .
EISDEM
aliis neceſſariis officinis ad opus et uſum Fratrum dicti Ordinis ,deberet con
ftrui et fundari, quodque quidam , quos dicta Regina ad exequendum &
mancipandum affectui hujuſmodi fuæ laudabilis intentionis propofitum de
putavit , parati ſint domos ipfas vobis dare pro loco hujuſmodi conſtruendo.
§ . III . Nos igitur hujufinodi præfatæ Reginæ laudabilem ac piam inten
tionem favorabiliter proſequentes , & augmentum divini cultus , ad quod
VOS , & alii dieti Ordinis profeſſores diligenter intenditis , affectantes , ve
ſuſtentari, felicis recordationis Bonifacii Papæ VIII . & c. & qualibet alia & c.
non obftantibus , vobis , finc parochialis Eccleſiæ et juris cujuslibet alieni
præjudicio , plenam et liberam licentiam , auctoritate Apoftolica, tenore
præfentium elargimur . Nulli ergo &c .
Datum Avenione ut ſupra .
CX X XI .
Pontificium , 5 93
1
ANNO CHRISTI 1346 . CLEMENTIS VI . ANNO 4. & s .
.
et Paftorem , curam & c . plenarie committendo . Et ſubſequenter tibi per
Venerabilem fratrem noftruin Petrum Archiepifcopum Cæfarauguftan, apud
Sedem Apoftolicam munus fecimus conſecrationis impendi ; in illo qui dat
gratias &c. merearis percipere incrementum ,
Datum Avenione xii . Kalend . Septembris anno v .
In eumdem modum Archiepiſcopo Creten . et Capitulo ac Clero Canticen .
CXXXII,
CXXXIII.
eidem Ecclefiæ præeſſe perſonam , quæ fciret & c . eamdem in ſuis & c . juribus
et etiam adaugere , ipfamque præfervare a noxiis et adverſis , poft delibe
rationem , quam ſuper his & c. diligentem : demum ad te Ordinis Fratrum
Minorum profeſſorem , in Sacerdotio conftitutum , quem litterarum ſcientia
præditum , vitæ ac morum &c. in ſpiritualibus & c . ac aliis multiplicium & c .
laudabiliter inſignitum , ex teſtimoniis fide dignis accepimus , converti
Tom . VII. Ffff mus &c .
.
i
594
Regeft
um
ANNO CHRISTI 1346 . CLEMENTIS VI. ANNO 4. & so
mus & c . Quibus omnibus debita & c. de perſona tua nobis et eiſdem Fratri
CXXXIV ,
Vid.Constit. 101. SI Aftoralis officii debitum exigit , ut inter ſollicitudines varias & c .
Yoann XXII
3.1. Phorbis reli juder inquisition fecela totalitatea incarie de
Tom -bi fube 59 6o Co , quod nos Venerabilem fratrem noftrum Pontium Vicanen , tunc Mon
CXXXV .
MONUMENTA REGIA
Unit Capellæ fuæ Regiæ Oratorium fanétæ Mariæ ad Crucem , quod poftea
converfum fuit in Monafterium Clariſarum . Ex regiſtro Roberti anno
rum 1327. & 1328. littera A. fol. 73. a tergo .
Obertus &c . Univerſis præſentes litteras inſpecturis, tam prxſentibus , Vide in Annalib.
R quam futuris . In majeſtatis æternæ laudem & gloriam ,& præcelſum anno 1338.4.21 .
divinitatis fuæ miſterium dignanter efferiinus, & pro ſumma reverentia Vir
cujus figna potentia ſunt evidenter, & notoria, & manifefta , ut eo potius
creſcat in illo coeptæ jam populi devotionis affectus, quo ſucceſſive fiunt fa
voris noſtri culminis . cuin oblationibus fructibus , obventionibus ,
redditibus , & proventibus ejus omnibus , ſi qui ſunt , & utcumque in antea
fuerint , Cappellæ Regiæ Domus noftræ , in perpetuum , ex nunc in antea ,
de certa noſtra ſcientia .... tenore præſentium condimus . Ita quod Orato
Tom . VII. Ffff 2 rium
596 Monumenta Regia
rium ipſum , ſeu locus quomodocumque fieri, vel ædificari contingeret, per
omnia , tamquam unum de ſpecialibus membris dictæ Cappellæ Regiæ ha
beatur de cetero , ac etiam cenſeatur, declarantęş tenore præſentium , ac
etiam decernentes , quod Cappellani & Clerici prædictæ Cappellæ Regiæ ,
nobis , vel hæredibus , & ſucceſſoribus noftris in Neapolitana Civitate mo
rantibus; & nunc inantea , fingulis annis , in eodem Oratorio , five loco ,
que memoriam , præſentes noftras litteras fieri , & pendenti ſigillo Majeſta
tis noſtræ munimus . Datum Neapoli per manus . Juris Civilis
Profeſſoris Vicemgerentis Prothonotarii Regni Siciliæ . Anno Domini
MCCCXXVIII. die prima Junii , undecimæ Inditionis , Regnorum noſtro
rum -anno vigeſimo .
II .
Vide in Annal,
Obertus &c . Juſtitiariis Terræ Barii , necnon Officialibus, & univerſis
01. 1330. 1.12 .
R hominibus Civitatis Juvenaci præſentibus & futuris fidelibus fuis &c .
Cum venerabilis & religioſus vir frater Guillelmus de Anglia Ordinis Fra
trnm Minorum , ſacræ paginæ Doctor , Conſiliarius, familiaris , & fidelis nofter
ad Epiſcopatum Juvenacien. noviter canonice ſit promotus , & confirmatus
legitime , nos eum alias & contemplatione præmiffa , fincero & charitativo
Dominicó profequentes affectu , fidelitati veſtræ mandamus , quatenus ir
omnibus , quæ ad ipfius Ecclefiæ commodum , & utilitatem , & fui paftoralis
officii rationabiliter ſpectare nofcuntur , circa etiam recuperationem jurium
ipſius Ecclefiæ , & fuorum per confequens, ſi expedit , efficaciter debitis au
xiliis , conſiliis , & favoribus aſſiſtentes, vos prædicti homines , de conſuetis
& debitis , tam ipſi Eccleſiæ , quam ejus prædecefforibus devote pareatis , &
efficaciter intendatis ; præſentes autem litteras poſt opportunam inſpectio
nem earum , præſentanti reſtitui volumus pro cautela . Datum in Caſaſa
na ſupra Caſtrum maris de Stabia per Joannem Grillum . Anno Domini
Mcccxxx. penultima Juliixii. Indictione . Regnorum noftrorum anno
vigeſimo ſecundo
1.
Oanna &c. Stratigoto Civitatis Salerni fideli ſuo gratiam &c . Venerabi
JO lis in Chriſto Pater frater Guillelmus Scalenſis Epiſcopus, Inclitæ Domi
næ D.Sanciæ , Dei gratia Hierufalem , & Siciliæ Regine, matris noftræ Con
feſſor , Conſiliarius, familiaris , & fidelis nofter, Serenitati noftræ ſuppủicavit
hu
597
Neapolitana.
& Crucis deNeapoli , opus utique manuum Inclitæ Domina D. Sanciæ Dei
to gratia Hierufalem , & Siciliæ Reginæ , reverendæ matris noftræ ; ejuſque
Itatum impofterum falubriter gubernandum , ut Moniales in illo degentes
DAN ſub profeſſione & habitu beatæ & inclitæ ſanctæ Claræ , clauſtrali cohorta
993 tione locatæ , Deo , & ipſi Sanctæ , ſine alicujus tentationis jaculo , liberius
famulentur , & penſantes clara devotionis affectum , quam ipfa Regina ma
ter noftra , ſpiritu claritatis per actum latriæ , ad Monafterium ipſum gerit ,
ut Moniales ipfæ , quæ , ſpretisjhujus mundi delitiis, ſub regulari habitu Do
mino famulantur , nullis mundanis affectibus involvantur , præſenti edicto
noſtro perpetuo valituro , de certa ſcientia noſtra præſcribimus , & incom
mutabiliter ordinamus , ut nullus , cujuſcumque ftatus, aut conditionis exi
ftat, circa, vel prope dictum Monafterium , & ejus ambitum , quantum vide
licet quadraginta cannarum ſpatio ad generalem cannam Civitatis Neapolis
menfurando ,a Monaſterio ipſo diſtat, domos, habitationes , feu ædificia quæ
ing
creat que conſtruere quomodolibet audeat, vel præſumat : fi quis vero præfentis
edi &ti noſtri inventus fuerit quomodolibet tranſgreffor , dirutis & penitus
demolitis omnibus domibus . habitationibus , & ædificiis ipſis, pro ſua tranſ
greſſionis temeritate , libram auri unam fifco noftro , fine aliqua remiſſione
har
per
ta
598 Monumen Regia
III .
perſona religioſi viri fratris Andreæ de Valle -regia, Ordinis Fratrum Mino
rum , Cappellani , familiaris , & fidelis noſtri, ab ipfo quaſi noftræ infantiæ
tempore, certa nos experientia docente, concurrere novimus & vigere, ſua
dente quoque ſervitiorum ſuorum laudabilibus meritis , quæ nos ad hoc ex
citant , pariter & inducunt , eumdem fratrem Andræam Magiſtrum ſecretæ
Cappellæ noftræ ,harum ſerie ,de certa noſtra ſcientia, duximus ordinandum ;
volentes & mandantes expreſſe per ipſius Cappellæ Cappellanos & Clericos;
dicto fratri Andreæ tamquam illius eorumque Magiſtro , in omnibus , quæ
ad hujuſmodi magiſterium ſpectare nofcuntur , intendi de cerero efficaciter
& pareri . Has igitur litteras noftras , magno pendenti ſigillo noftro mu
nitas , in hujus rei teftimonium & cautelam , tibi duximus concedendas .
IV .
IN DE X
RERUM NOTABILIUM
Adæ primi parentis cranium ubi invene Algojenſe Monafterium . 61. XVII.
tum . 266. XXV. Alionora Comitilla Monaſterii Gelrien
Ademarius de Pictavia vir nobilis . 92 . ſis fundatrix . 324. XV.
XXX11 . Alionora Regina Coenobii Patermonis
Aditoniæ Conventus.338 . XXVI . fundatrix . 338. xxvi . Regulam S. Cla
eti
Ægidia Abbatifla Monafterii Cuſentini . ræ profitetur . 295.XII.
mi 105. XIX . Aliſolda. Tartarus Chriftianis: infeftus ..
Aginenſis Conventus . 199. XXXVIII. 255. Vit. occiditur . 255. vill.
Agnes Boema miraculis illuſtris . 87. Allegrettus Chiavellus FabrianiDomi 1
xxiii . de ejus canonizatione agitur . nus . 308. 11 .
26
ibidem . Alpherus Mefianenſis Randacii Guardia
Agnes ſocia beatæ Agnetis Ariminenſis . Alphonſus Caftellæ Rex quædam bona
336. XXII . Monafterio Cordubenfi largitur . 51 .
Agnes de la Vega Monialis in Afuri Xxix.privilegia conceſla Minoritis fer
duls de
cenfi Monaſterio .92 . XXXIV . vari jubet , 21. XLVI . Mahometanorum
Agrienſis Conventus . 241. XXV. fuit debellator inſignis , 322. XII.
have
Alanorum Epiftolæ ad Papam . 209. Ill . Alphonſus Dionyſius ſanctæ Eliſabethæ
WE
GHO Alafia Monialis ſancti Elzearii familia Portugalliæ Reginæ familiaris , 203 ,
LIT,C ris . 12. XXIX . IV.
do . Albertus Gonzaga Epiſcopus Yporegier Alphonſus Mexia Leyrienfis Epiſcopus
fis . 37. III. ejuf
1
60.0 IN DE X
Daymo Segnize Comiti Pontifex Inquiſi fit . 290. 11. Ei Pontifex epidotas diri .
tores commendat . 203.1 . git. 214. X. 218. xv . ab Imperatore
Delphina Monialis virtutibus , & mira Tartaro ad eumdem Pontificem mitti
culis illuftris . 60. XV. tur . 227. 1 .
Num fuerit Tertii Inštituti Soror. 45 . 19. xxix. in fe cauſas pauperum fufci.
XX . ſeqq. Urbanus VIII. affirmativam pit . 12. XXX. Ejus humilitas . 14.xxxv .
opinionem confirmat . 47. XXIII . In erga egenos commiſeratio . 12. XXXI . &
gens ſepulcrum , quod ſibi extruxerat , Eccleſiaſticos reverentia . 13. XXXII .
miraculofe transfert . 186. iv . Luſita fidei ardore flagrat. ibidem . In Chrifi
niæ ,& Caftellæ Reges diffidentes com latere fpem reponit . 13. XXXIIJ . In im
ponit.187.v. Ante obitum fanctiffimam minenti naufragio non timet . 14.xxxiv.
Dei Genitricem intuetur . 187. Vi . Sa Febre correptus miraculoſe fanatur .
craque Synaxi reficitur. ibidem.in Do 15. XXXXVI. Mortem prævider . 15 .
mino obdormit . ibidem . tempus ejuſ Xxxvii . ægrotus a divinis laudibus non
dem obitus recenſetur.186.111.omnium ceflat . 15. Xxxviii . in agone vexatur a
virtutum exemplar fuit.187.01.Corpus dæmone . ibidem . Sancte moritur. 16 .
defertur Conimbricam . 187. VII . ſua XXXVIII . quo anno . 16. XXXIX. Apud
viffimi odoris liquorem emittit . 188 . Minores tumulatus . 16. XXXVIII , tranſ
viui . Omnes ei religioſe parentant.188 . fertur corpus Aptam . 16. xl . crebra
* . Sanat febre correptas . 188.vu. Gib patrat miracula . 17. XL. canonizatur .
boſa manu deformem . 188. 18. genibus 17. xli . Bulla canonizationis . 17. XLI .
male habentem . 189. XI . ore male af Quinam de eo ſcripſerunt. 20. XLII .
fectam . ibid . alium pede læſum . 189. Emanuel de Fonſeca , & Zuniga Catho
XII . alterum brachio . 190.xyi . manu lici Regis Romanus orator . 21. XLVI.
laborantem . 191, xvii . Monialem de- Emanuel Lilongus Nicoſienſis Epiſco
liquiis oppreffam . 192. xxi . tres Vir pus . 20. XLIII .
gines a variis morbis liberat . 192.XXII . Emanuel Rex Luſitaniæ primus folemni
Reftituit viſum pluribus coecis . 189. tatis fefti fanctæ Eliſabethæ propaga
XII.190 . xiv . periclitanti falutem.190 . tor . 191. XVIII .
XIII . mæſtæ Genitrici Filium . 190.XIV. S. Emiliani Conventus translatio . 307 .
Lac nutricibus . 192. xx . obſeflam a XXXVII .
malis ſpiritibus liberat . 190.xvii . alias Endelina Regis Galliæ notha , Clariffa ,
a diverſis moleftiis eripit . 193. XXII . ab impedimento natalium diſpenſatur.
Ejus meritis Nativitas Sebaſtiani Re 128. XXIII .
gis tribuitur . 192. xix . Fluvio miracu- Enecopiæ Conventus . 222. XXVI.
Jofam virtutem communicat . 192.XXI . Epiftola Joannis XXII . Decretalis . Cum
Liberat Monafterium a grafiante lue . inter 3.
. IV . alia Decretalis Frequentes.
192. xxi . Pauperum annonam multi 61. 1. Regibus Hungariæ . 39. III . 56.
plicat . 193. xxii. Ejus cultum impe v. 57. VII . Angliæ . 132. ini. Franciæ .
dientes corripiuntur. 192. XXI. promo 145. X1 . Siciliæ . 148. xviii . Chorum .
veltes ſanantur . ibid. Ejus feſtivo die 140. 11. Armeniæ . 143. v . Reginis
laborans plectitur. 193. XX111 . Alia mi Portugalliæ . 42. XII . 73. XX . Franciæ .
racula ad ejus ſepulcrum patrata . 193 . Siciliæ. 148. xvi . Imperatoribus
94. 11.
xxiv. Ejus propagatur cultus. 193.XXV. Æthiopum . 103. xv . Tartarorum , &
Corpus , exhumatum repertum inte aliis . 102.xv. 138. 11. Trapeſundarum.
grum . 194. XXVI . transfertur . 195 . 100.XII . Cardinalibus Bernardo Oftiei
218. xv . Nicolao Boneti , & aliis . 214. F Abianus Inquifitor Boleifis fcribit
Clementis VI.
Stephano Friucipi . 38.11 . Eliſabethe
-1 Regibus Armeniæ . 311.11. & Hunga ejus uxori . 39.11 . & Carolo Regi Hun
riæ . 312. iv . Imperatori Tartarorum . gariæ . 39. 111. ab executione lui officii
2 290. n . Talayrando Cardinali . 293 . ab aliquibus detinetur. 40. IV . 104.XVI .
ur. 1x . Archiepifcopo Amalphitano , & injurias patitur . ibidem . Plurimos ex
fuffraganeis . 252. 111. Epiſcopo Caeta eo Regnio hæreticos profligat . 112.x.
no & c. 326. 11. Catholiconi , aliiſque ei committitur cura agendi contra Ta
Prælatis Armeniæ . 327. Ill Generali rabocos . 118. IV.
Miniftro . 291. V. 294. X1 . Eidem , & Falconerius a Fontana Conventum Fer
: Provinciali Terræ Laboris . 261. XIX . rarienfem conſtruit . 247. VI .
Capitulis Maffiliæ . 292. VI. & Vene- Ferdinandus Gonzalvez . apud Minores tu
tiarum . 330. VIIT. mulatus .65.v .
1,
DIS Gregorii XI. Ferdinandus de Majoricis Monaſterii
Bulla Canonizationis ſancti Elzearii . Montiſpeſlulaviconſtructor . 226. v .
2.
17. XLI .
DU Ferdinandus Rex Hifpaniarum reforma
Urbani VIII.
À tionem Monafterii de Petralba procu
Atteftatio de fancta Eliſabetha Portu rat . 60.xv. de Locis Terræ ſanctæ be
ul. 1
galliæ , quod fuerit tertii Inſtituti . 47 . nemeritus . 279. XLIX .
ett
XXIII .
Tind Fernandus Oforius cum Agnete de la
Caroli Regis Siciliæ . Cerda Matrimonium invalide contra
hie
Suis officialibus . 89.XXIX .
hit . 339. Xxvil.
Roberti Regis Siciliæ . Ficechii Conventus . 182. XII.
ZX
Sino Lolli Aflifiati . 222. xxv .
Fidei Chriftianæ Encomia . 139. 11 .
Henrici Vlll. Anglorum Regis . Florentini contra Petrum Inquiſitorem
Fratribus Hierufalem eommemoranti
Pacie infurgunt . 329. 1v . Vocant in Italiam
bus . 279. LII .
Ludovicum Bavarum . 74.1 . & Caro
Philippi Majoricenſis .
lum Siciliæ Regem ad gubernandam
Summo Pontifici. 90. XXXI .
urbem . ibidem .
Regis Polonia ,
fiDrine Urbano VIII . 154. XXXIV . Foraſterius virtutibus , & miraculis illu
ftris . 207.XI.
Click
Eliſabetha Regina Boemiæ , e aliorum . Fortanerius Vaflallus affumitur ad gra
Dona Summo Pontifici . 87. xxiv.
ulienfi dum magiſtralem . 145.18 . & ad Or
Sanciæ Reginæ Sicilia .
de Peru dinis regimen . 291. IV . 308. 1. Ei Pon
Fratribus congregatis in Comitiis Pa tifex Epiftolas dirigit . 291. V. 294. XI .
lielo
riſienſi . 97. vi. & Perpiniani . 120.VII . Franca Ariminenfis . 336.XX11.
32. Eiſdem accedentibus ad Indulgentiam Franciſca de Aravia Monialis in Mona
DCZE Portiunculæ 172. Xxx11 .
dhe fterio Afuricenſi . 92. xxxiv . & C
Fran
1
608 IN DE X
3 Gedemunus , ſeu Gediminus Dux Lithua lia . 298. xix. Mundi fpernit illecen
niæ de Minoritis benemeritus . 34. bras . 299. XIX . eremiticam vitam du
xxvii . ad fidem cum ſuis populis con cit . ibidem . Dat Franciſcanis nomen .
vertitur . 157. 111 . ibidem . miraculoſe Fratribus cibum
Heretici irruuntiCoe
a nobia Santo. Henricus de Talabiosna Pontifice ad va
expedienda .
XII . & Clanenſe . 322. X. Dulciniftæ in Henricus Tanenſis Epiſcopus . 321. VIII .
Italia pullulant . 179. VIIT . Luciferiani Hermannus Germanus Monachus Pſeu
in Germania reſurgunt. 185.1 . V. Fra docardinalis . 80. IX .
tricelli . Hermannus Helfenſtein in Conventu
Hedvigis Regina Poloniæ Monafterium Confluentiæ tumulatus . 127. XXII .
Cracoviente conſtruit . 51. xxix . dat Hiacintus Lithuanus martyr . 250.V. !
nomen Clariffis . 150. XXII . Hieracenſis Conventus , 136. XI .
05
Heidenricus Archiepiſcopus Magdebur- S. Hieronymi ftudiorum , & fepulturæ
genfis . 254.10 . locus . 267. XXVIII .
S. Helena Crucem Domini invenit . 265. Hieronymus Floratus vir egregius in
xxiv . ciſternam ſtructuræ egregiæ in Conventu Ferrarienſi floret . 247.VI.
Templo Hierofolymitano ædificat . Hieronymus Romanus hiftoriam S. Eli
266. xxv . Ecclefiam in Bethleem ad ſabethæ Lufitaniæ ſcribit . 198. XXXVI .
267. XXVIII . & beatæ Virginis in Valle Hierofolymitanus Conventus . 260. XVII .
Joſaphat . 268. xxix .
isS. Helias V. Elias . Hierofolymitanus Guardianus . V.Guar
Helionus Hoſpitalis fancti Joannis Ma dianus ,
gifter . 8. xix . Hieroſolymorum Loca ſancta deſcribun
Henricus Alpherus Miniſter Generalis tur . 260. xvi . ſeqq. ea Minores obti
4. mirabilia beati Odorici Forojulienſis vent.ibidem .
narrat . 126. xx. Hilaria de Lauria Coenobii de Cuccaro
Henricus Anglicus variorum quodlibe fundatrix . 106. 11 .
torum auctor . 314. VII. Hiſpaniarum Regibus potiſſima curaTer
Henricus de Cephaludo Milevitanus Epi ræ fanctæ incumbit . 278. XLIX .
ſcopus . 158.1 . Horæ Conventus . 49. XXVII .
Pt Henricus de Chalem Cæſenatis amicus Huerdenſe Monaſterium . 226. v.
reſipiſcit . 144. IX. Hugo Bilionius . 314. VIII .
wita
Henricus Collejus inſignis philofophus . Hugo Cypri Rex a Pontifice contra Tur
le 169. XXVII. cas ſtimulatur . 321. IX.
25 Henricus Deſovions Pontificius Capel- Hugo de Stufa a Florentinis ad Pontifi
lanus , IIS . 1. 117. 111 . cem Legatus mittitur . 330. VI .
Henricus Gandavenſis de religioſa pali- Hugo Sveſfanus Epiſcopus . 135. viii .
pertate ſcribit . 30. XVII . 306. xxxv.
Henricus de Huda commentaria ſuper Huguccio Epiſcopus Sutrinus . 147. xv,
quatuor ſententiarum libros compo- Humbertus Delphinus Monafterium pro
Cave fuit : 314. VIII . Clariffis conſtruit . 307 , XXXVII.
6.11 Henricus Iſernienſis Epiſcopus. 112. XII . Humilis Bencauditus a Michaele Cæſe
mijos Henricus Lavatenſis Epiſcopus : 104. nate ad Pontificem miſlus . 69. VIII .
XVII . Hyacintus . V. Hiacintus .
Jacobus Syriæ Cuftos pro fide necatus . Joannes Alexandriæ Patriarcha Jaco
284. LX . bi II . Aragoniæ Regis filius. 119. VII .
Jacobus de Tundo vir eximius . 86. xxii . Fratribus Capituli Perpivianenfis ſeri
Jacobus de Urbeveteri Poenitentiarius bit . 119. VII .
Jacquelina a Fontevilla
fundum Fratri- Joannes Amicus Epiſcopus Bethleemi
bus pro conſtruendo Cænobio conce tanus , & Sarlatenſis • 136. XI .
dit . 307. XXXVI . Joannes Anagninus Epiſcopus. 113. XII .
Janibech Tartarorum Imperatori Ponti in Fratricellos animadvertere jubetur .
fex mittit epiſtolam . 290. II , 185.1 .
Joans
RERUM NOTABILIUM 613
Joannes de Monte Caſali infignis Con- Joannes quidam Minorita cum aliis 2
cionator . 314. VIII. Pontifice ad fuam vocatus præſentiam .
Joannes de Monte Corvino celebratur 37. 11 .
encomiis . 210. III. 224. 111. in Tarta Joannes de Ravesburg Provincialis Ale
ria mirabilis , ibidem . manniæ . 226. IV.
1
.
Cumanæ . 72. xvi . ad Ecclefiam Lau- Manfredus de Terdona varia ſui ingenii
denfem transfertur . 394. XII . edidit monumenta . 314. Vill .
46. Antipapæ . 78. iv. xvi . pie moritur . ibidem . Ejus recen
Nicolaus Ferrarienſis Marchio apud Mi ſentur miracula . 125.Xv11 . feqq. cor
menſe
moke. nores tumulatus . 247.VI. pus ejus incorruptum inyentum . 125 .
enie. Nicolaus Hyppodinet Inquiſitor in Cra xviij . ad ejus fepulcrum omnes turma
covia . 22.1 . tim confluunt . 125. XIX .
periali poteſtate Ludovicum cum aliis Peyræ , ſive Peræ Conventus . 59. XII .
deftinatus . 71.10 . 64. 11 .
Petrus de Naczeracz Inquiſitor Boemiæ , Philippa conjux Regis Angliæ Pontifi
176.111 cias epiſtolas accipit . 133. 1V .
3
Petrus de Natalibus hiſtoriam fancti Ro- Philippus Aquerius Confellarius Reginæ
chi ſcribit . 71. xiv . Sancie . 35. XXXI .
mat 82. xiii . ab eodem ad Joannam Regi probatur . 238. xxii . erat in fide ſuſpe
nam Nuncius deftinatus . 146. XII. ad atus . 239. XXIII .
30. II II. Petrus de Saxo -Ferrato Pænitentiarius Philippus de Sabaudia cum Roberto Si
Pontificius . 246. iv . ciliæ Rege , aliiſque præliatur.66.1.
raucht
Petrus Sipontiuus Archiepiſcopus . 294. Philippus Tertiarius miraculis illuftris .
XII . 116.11 .
ox
grer
Petrus Stephani de Oſmille pro Moniali- Pivarolii Monafterium . 286. LXII .
. bus privilegiorum conſervator . 136. Piſanum Monafterium . 128. XXIII .
XIII . Pogeti fancti Marcelli Monafterium.286 .
Petrus de Strata Procurator Ordinis . 232 . LXIII .
ine
rad VIII . Po
IN D E X
622
Popitheghiæ Monafterium . 309. XXXIX . Richardus de Burgo Comes Ultonia
Pontius Seleucenfis Epiſcopus . 321. VIII . 88.XXVII .
Kkkk IN
Tom . VII.
626
INDEX BULLARU
M
bs
pofitas Bullas , tv
L.
632 INDEX BULLARUM
" Y
1
1
:)
Österreichische Nationalbibliothek
+ Z174137708
Š
1
۰۹
C
p
e
DIG
SI