Phần 1: Tại sao cần các quy tắc bán?

Phần 2: Bán để giới hạn mức thua lỗ ở 7-8%

Phần 3: Khi nào chốt lãi?
Phần 4: Quy tắc nắm giữ 8 tuần
Phần 5: Chốt lãi theo chiến lược swing trade trong giai đoạn
khó khăn

“Nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng bán quan trọng hơn mua
rất nhiều. Nếu bạn chưa biết gì về đầu tư chứng khoán, bạn sẽ khởi đầu
tốt đáng kinh ngạc chỉ với kỹ năng bán tốt”. (Jesse Stine)
Bạn đã nghiên cứu và mua một cổ phiếu có thể trở thành một cổ
phiếu mang lại chiến thắng lớn. Nhưng rồi sao?
Một trong những vấn đề lớn nhất mà các nhà đầu tư gặp phải là xác
định thời điểm thích hợp để bán cổ phiếu. Bạn có thể dễ dàng ra quyết
định mua cổ phiếu một cách khách quan. Nhưng khi đến thời điểm
phải bán, cảm xúc có thể nhanh chóng chen vào và che mờ quyết
định của bạn.
 Điều gì xảy ra nếu tôi bán xong nhưng cổ phiếu tiếp tục tăng lên
mà tôi lại không còn hàng?
 Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi từ bỏ một cổ phiếu đang giảm giá, ngay
sau đó nó đảo chiều trở lại?
Thực tế là bán một cổ phiếu đúng đỉnh rất khó. May mắn thay, ngay
cả khi không bán được đúng đỉnh, bạn vẫn có thể kiếm bộn tiền. Điều
quan trọng là có các quy tắc bán để chống lại những hành động theo
cảm tính dẫn đến các quyết định tồi tệ. Các quy tắc và nghiên cứu về
phương pháp bán của hệ thống đầu tư CANSLIM có thể giúp bạn thiết
lập các quy tắc cho chính mình.
Nói một cách đơn giản, để đầu tư thành công chúng ta cần biết cách
tấn công và đồng thời cũng phải biết cách phòng thủ. Nguyên tắc quan
trọng trong phòng thủ là đảm bảo bạn không bao giờ phải chịu tổn thất
lớn trong các vị thế. Bạn cần biết khi nào một cổ phiếu sẽ chống lại bạn
và tránh đường trước khi nó làm bạn tổn thương. Chiến lược mua và
nắm giữ có ích gì trong tình huống Nasdaq mất hơn một nửa giá trị
như năm 2000, sau đó là năm 2008 và tiếp tục lần nữa vào năm
2020? Bạn có thể mất rất nhiều năm để tài khoản phục hồi sau những
mất mát đó.
Mặt khác, có một giá trị khổng lồ khi bạn bán một cổ phiếu vẫn
đang tăng giá. Chắc chắn rằng cổ phiếu đó có thể tăng lên nhiều hơn
nếu không có bạn, nhưng nếu bạn có thể tóm được khoản lợi nhuận chắc
chắn, bỏ qua những khoản mơ hồ và chuyển sang cổ phiếu tiềm năng
kế tiếp, mức lợi nhuận mà bạn tóm được kể trên có thể nhanh chóng luỹ
kế thành một kết quả phi thường. Phần bổ sung quan trọng của chiến
lược tấn công là biết được thời điểm bạn có thể xem xét chuyển sang cổ
phiếu tiềm năng lớn hơn, đó là cổ phiếu bạn có thể nắm giữ để đạt được
mức lợi nhuận cao hơn cổ phiếu hiện tại khi nó đã có bước tăng đáng
kể [tỷ lệ lợi nhuận/phần thưởng hấp dẫn hơn].
Sử dụng các quy tắc bán cơ bản nhưng hiệu quả này có thể giúp
bạn tối đa hóa lợi nhuận và giảm thiểu tổn thất tiềm năng, nhưng hãy
nhớ: biết các quy tắc là chưa đủ, bạn còn phải có kỷ luật để làm theo
các quy tắc này.

Bởi bạn không muốn thua lỗ, vì vậy khi cổ phiếu không vận động
như ý, bạn cố chờ đợi và hy vọng, cho đến khi khoản thua lỗ trở thành
quá lớn, và bạn sẽ phải trả giá đắt. Nếu không bán sớm khi khoản lỗ
còn nhỏ, bạn thường sẽ bị bán hoảng loạn đúng đáy. Đây là sai lầm số
một mà hầu hết các nhà đầu tư mắc phải". (WILLIAM J. O'NEIL).
Để kiếm được tiền bằng đầu tư cổ phiếu, bạn phải biết cách bảo vệ
số tiền bạn có. Phải sống sót được để có thể tiếp tục sự nghiệp đầu tư
vào một ngày khác, muốn vậy bạn phải tuân theo quy tắc đơn giản này:
“Luôn bán nếu cổ phiếu giảm 7%-8% so với giá vốn bạn mua
và không được thắc mắc”.
Nguyên tắc cơ bản này giúp bạn giới hạn thiệt hại trước những cú
lao dốc tiềm năng. Và đó là cách đơn giản nhất để đảm bảo bạn không
bao giờ để một khoản lỗ nhỏ trở thành khoản lỗ lớn.
Tại sao lại là mức 7% -8% mà không
phải con số lớn hơn hoặc nhỏ hơn?
7%-8% không phải những con số ngẫu nhiên mà dựa trên những
nghiên cứu liên tục trong hơn 130 năm lịch sử thị trường chứng khoán.
Ngay cả các cổ phiếu tốt nhất đôi khi breakout và sau đó nhẹ nhàng rơi
xuống bên dưới điểm mua lý tưởng. Khi cổ phiếu vận động kiểu này,
chúng thường không giảm quá 8% bên dưới điểm mua đó. Nếu cổ phiếu
bạn mua giảm trên 8%, điều này thường có nghĩa là có gì đó không
đúng ở điểm mua mà bạn đã chọn. Có thể là vấn đề nằm ở chính công
ty, có thể là ở ngành công nghiệp, ở thị trường chung hoặc tất cả các
điều trên.
Đôi khi bạn tìm được lý do của cú sụt giảm, nhưng nhiều khi bạn
sẽ chẳng biết lý do là gì. Cái duy nhất mà bạn biết chắc chắn là cổ phiếu
đang rơi và bạn đang ngồi đau khổ bên khoản thua lỗ 7%-8%. Bạn phải
ngay lập tức chuyển sang chế độ bảo toàn vốn và cắt bỏ khoản thua lỗ
đó.
Khi một cổ phiếu bắt đầu lao dốc một cách nguy hiểm, không ai
biết đáy ở đâu. Hãy giới hạn tổn thất của bạn ở mức 7-8% và thoát ra.
Hãy tưởng tượng có chiếc rìu đang bay về phía bạn. Bạn có đứng ngẩn
tò te ra đó và cố gắng tìm ra thằng nào đã ném chiếc rìu? Không! Bạn
phải tránh sang một bên để thoát chết đã rồi mới thắc mắc sau.
Hãy nhớ, ưu tiên số 1 của bạn là bảo toàn vốn. Cứ bán đã rồi thắc
mắc sau.
Áp dụng Quy tắc bán 7%-8%
Nếu bạn mua một cổ phiếu ở mức 100 và nó rơi xuống 92 hoặc 93,
hãy bán nó đi. Nhưng nếu cổ phiếu đó tăng lên 150 sau đó giảm 8%
xuống còn 138 đô la, trường hợp này quy tắc bán 7-8% không bị kích
hoạt, bởi vì cổ phiếu vẫn giao dịch cao hơn giá bạn mua. (Tất nhiên,
bạn phải kiểm tra xem liệu cổ phiếu có loé lên bất kỳ dấu hiệu cảnh báo
và tín hiệu bán nào khác hay không).
Quy tắc bán 7% -8% trong hình dưới đây là ví dụ minh chứng tại
sao phải cắt bỏ mọi khoản thua lỗ một cách nhanh chóng.
 Điều gì xảy ra nếu bạn bán và
cổ phiếu tăng trở lại rồi vọt lên
cao hơn?
Có thể đôi khi bạn bán một cổ phiếu với mức lỗ 7% -8%, sau đó nó
bật lại và tăng lên cao hơn. Điều đó có thể gây bực bội, nhưng hãy giữ
vững quan điểm. Thông thường nếu bạn mua đúng và cổ phiếu cũng
như thị trường chung đang hoạt động tốt, cổ phiếu của bạn sẽ không
giảm 7-8% xuống bên dưới điểm mua thích hợp.
Vì vậy, khi cổ phiếu vận động sai làm kích hoạt quy tắc bán này,
hãy hành động. Bởi vận động đó cho thấy cổ phiếu muốn nói với bạn
về một điều gì đó không đúng.
Ngay cả khi bạn bán lỗ 8% sau đó cổ phiếu nhanh chóng tăng trở
lại, điều đó không có nghĩa là bạn đã quyết định sai. Bạn đã chủ động
bảo vệ danh mục đầu tư của mình. Thỉnh thoảng chịu một khoản lỗ nhỏ
cũng giống như trả phí bảo hiểm để đảm bảo bạn không phải chịu một
tai nạn thảm khốc. Và bạn luôn có thể mua lại cổ phiếu nếu nó tái hiện
sức mạnh một lần nữa.
Đôi khi nên bán sớm hơn nữa
Mức lỗ tối đa bạn nên cho phép là 7-8%. Điều đó đặc biệt đúng nếu
cổ phiếu có những dấu hiệu cảnh báo và tín hiệu bán khác. Ngoài ra,
trong một môi trường thị trường đặc biệt yếu hoặc không ổn định, bạn
có thể chọn mức giới hạn thua lỗ chặt hơn, giả sử mức 3-5%.
Như đã thấy trong phần Xu hướng thị trường, cổ phiếu của bạn
không hề hoạt động độc lập trong môi trường chân không. Xu hướng
của thị trường chung có sức hút đáng kể đối với hầu như tất cả các cổ
phiếu. Đó là lý do tại sao việc xem xét cổ phiếu của bạn trong bối cảnh
thị trường chung là rất quan trọng. Chúng ta đang ở giai đoạn đầu hay
cuối của chu kỳ thị trường bò tót? Liệu có phải xu hướng tăng bắt đầu
suy yếu và có dấu hiệu chuyển sang điều chỉnh (tức là xu hướng giảm)
hay không?
Những yếu tố này và các yếu tố khác liên quan đến thị trường giúp
bạn quyết định nên làm gì. Hãy xem lại phần Đầu tư theo xu hướng thị
trường để biết cách nhanh chóng đánh giá sức khỏe thị trường nói
chung.

William J. O'Neil – người sáng lập phương pháp CANSLIM từng

nói: “Bí mật nằm ở chỗ nhảy ra khỏi thang máy ở một trong các tầng
trên đường thang máy đi lên và không ngồi trong thang máy trên đường
đi xuống”.

Bạn chẳng cần tới những cú ăn bằng lần để giành chiến thắng trong
trò chơi đầu tư. Hãy tập trung giành điểm ở những cú đánh cơ bản. Để
danh mục đầu tư của bạn tăng trưởng bền vững, hãy chốt lãi ở khoảng
20% -25% trong phần lớn các trưởng hợp.

Mặc dù đi ngược lại với bản chất của con người, nhưng cách tốt
nhất để bán một cổ phiếu là khi nó còn đang trên đường đi lên, vẫn tăng
giá và trông mạnh mẽ đối với mọi người.

Như nhà sáng lập phương pháp CANSLIM là William J. O'Neil đã

nói: “Bí mật nằm ở chỗ nhảy ra khỏi thang máy ở một trong những tầng
trên đường thang máy đi lên và không ngồi trong thang máy trên đường
đi xuống”.

Vì vậy, sau một cú tăng giá đáng kể từ 20% đến 25%, hãy bán
khi cổ phiếu còn đang mạnh. Khi bán kiểu này, bạn sẽ không bị
vướng vào những cú điều chỉnh thương tâm từ -20% đến -40% có
thể xuất hiện ở các cổ phiếu dẫn đầu thị trường.

Tại sao lại là ngưỡng 20-25%?

Thông thường, các cổ phiếu tăng trưởng có xu hướng tăng từ 20

đến 25% sau khi phá vỡ thoát ra khỏi một nền giá thích hợp, sau đó
giảm và thiết lập những nền giá mới. Trong một số trường hợp, quá
trình tăng giá của chúng lại tiếp tục từ những nền giá mới đó.

Vì thế, trong hầu hết các trường hợp (xem trường hợp ngoại lệ: quy
tắc nắm giữ 8 tuần), tốt hơn hết là bạn chốt lãi để tránh phải nhìn cảnh
những món lợi nhuận của mình đội nón ra đi khi cổ phiếu điều chỉnh.
Và bạn có thể luỹ kế khoản lợi nhuận đó bằng cách chuyển số tiền đó
vào một cổ phiếu khác vừa mới bắt đầu một đợt chạy giá.

Bằng cách làm theo phương pháp có kỷ luật này, bạn sẽ thường
xuyên tìm kiếm được những món lợi nhuận vững chắc, từ đó có được
những khoản lợi nhuận tổng thể lớn trong danh mục đầu tư của mình.
 Quy tắc 72

Phép tính toán đơn giản này cho thấy mức độ hiệu quả khi tuân
theo quy tắc chốt lãi 20-25%.

Quy tắc 72 như sau: Lấy phần trăm tăng giá bạn có trong một cổ
phiếu. Lấy 72 chia cho số đó. Kết quả sẽ cho bạn biết bạn phải lãi luỹ
kế bao nhiêu lần để nhân đôi số tiền của mình. Nếu kiếm được ba khoản
lãi 24% và tái đầu tư cả gốc lẫn lãi mỗi lần - bạn sẽ làm số tiền của mình
gia tăng gần gấp đôi. Rõ ràng việc kiếm được ba khoản lãi 20% -25%
từ các cổ phiếu khác nhau là dễ dàng hơn so với việc kiếm được khoản
lãi 100% từ một cổ phiếu. Những khoản lãi 20-25% dù nhỏ hơn những
vẫn mang lại khoản lãi tổng thể lớn.

CÁCH Tính tỷ lệ chốt lãi 20-25%

Vùng chốt lời 20-25% được tính toán dựa trên điểm mua lý tưởng
của cổ phiếu. Tức là nó có thể khác với giá mua của riêng bạn khi bạn
mua không phải ở điểm mua lý tưởng nói trên.

Như đã biết trong phần Cách mua cổ phiếu, phạm vi mua lý tưởng
là từ điểm mua lý tưởng lên đến 5% phía trên mức giá đó. [Điểm mua
lý tưởng là điểm pivot, tuỳ mỗi loại nền giá mà điểm pivot được xác
định khách nhau, ví dụ pivot của cốc tay cầm là tại đỉnh tay cầm, khác
với của mẫu hình lá cờ là khi phá vỡ đường xu hướng].

Vì vậy, giả sử bạn mua ở phía trên điểm mua lý tưởng 2%. Sau đó
nếu cổ phiếu tăng 20% -25% từ điểm mua lý tưởng, lợi nhuận của bạn
sẽ là 18% đến 23%. Xem biểu đồ 1 dưới đây để hiểu rõ hơn.

Thực hành Quy tắc chốt lãi 20-25%

Hãy xem biểu đồ 2 và 3 bên dưới để thấy làm thế nào và tại sao bạn
lại muốn chốt phần lớn lợi nhuận khi cổ phiếu tăng 20% -25% so với
điểm mua gần nhất.
 Đây là ngoại lệ không tuân theo quy tắc chốt lãi ở mức 20-25%.
Nếu cổ phiếu tăng hơn 20% từ điểm mua lý tưởng trong vòng 3
tuần kể từ điểm phá vỡ nền giá thích hợp, hãy giữ nó trong ít nhất 8
tuần. (Tuần xảy ra điểm mua phá vỡ nền giá được tính là Tuần số 1).
Nếu một cổ phiếu có sức mạnh để nhanh chóng nhảy vọt trên 20%
khỏi một nền giá thích hợp, nó có thể có những yếu tố cần thiết để trở
thành một cổ phiếu mang lại cho bạn chiến thắng cực kỳ lớn. Quy tắc
nắm giữ 8 tuần giúp bạn xác định các cổ phiếu như thế và giúp bạn ngồi
yên để bạn có thể gặt hái những phần thưởng tiềm năng.
Quy tắc này nên được áp dụng cho các cổ phiếu dẫn dắt thị trường
thực sự, chứ không phải những cổ phiếu già cỗi. Công ty nên có cơ bản
mạnh và những đặc điểm CANSLIM ® khác, bao gồm sự bảo trợ của
các tổ chức.
Hãy ngồi yên xuyên suốt đợt bán
tháo
Khi một cổ phiếu nhanh chóng tăng hơn 20% chỉ trong vài tuần, có
khả năng một số nhà đầu tư sẽ chốt lãi - điều đó có thể khiến cổ phiếu
bị kéo ngược, đôi khi bị kéo ngược rất mạnh.
Vì vậy, hãy hiểu rằng các cổ phiếu kích hoạt quy tắc nắm giữ 8 tuần
thường bị bán tháo khá mạnh, đôi khi trong suốt giai đoạn nắm giữ. Quy
tắc này giúp bạn ngồi lại ở cổ phiếu xuyên qua đợt bán tháo đó và tránh
bán quá sớm.
Ví dụ quy tắc nắm giữ 8 tuần
 Sau khi nắm giữ 8 tuần, bạn nên bán
hay giữ tiếp?
Khi 8 tuần trôi qua kể từ điểm mua ban đầu , bạn có thể bán để
chốt lời hoặc tiếp tục nắm giữ. Nếu bạn đã có một món lợi nhuận lớn,
và hành động trên biểu đồ và thị trường chung vẫn còn mạnh, bạn có
thể muốn tiếp tục nắm giữ và xem câu chuyện sẽ tiếp diễn như thế
nào. Nó có thể là một cổ phiếu mang lại khoản lợi nhuận thậm chí còn
lớn hơn nữa.

Lý do giao dịch Swing là gì?

Giao dịch swing là chiến lược tập trung vào việc chốt lãi với tỷ lệ
nhỏ hơn và cắt lỗ nhanh hơn trong các xu hướng ngắn hạn. Những
khoản lợi nhuận có thể nhỏ hơn, nhưng khi được thực hiện một cách
nhất quán theo thời gian chúng có thể luỹ kế mang lại khoản lợi nhuận
tuyệt vời trong cả năm. Các vị thế giao dịch swing thường được giữ
trong một vài ngày đến vài tuần, nhưng cũng có thể được giữ lâu hơn.

Chiến lược giao dịch Swing

Hãy bắt đầu với những điều cơ bản của chiến lược giao dịch
Swing. Thay vì nhắm đến mục tiêu lợi nhuận 20% - 25% cho hầu hết
các cổ phiếu, mục tiêu lợi nhuận theo chiến lược Swing là khoản lãi
khiêm tốn dưới 10%, hoặc thậm chí chỉ 5% ở các thị trường khó
khăn hơn. Sau khi thị trường CKVN đã tăng được vài tháng và các
khoản lãi ban đầu đã được chốt và chuyển sang các cổ phiếu mới thì lúc
này nên sử dụng chiến lược chốt lãi khi thu được những khoản lãi nhỏ
tầm 10% theo Swing trade, bởi các khoản lãi 20-25% theo CANSLIM
thông thường sẽ khó kiếm hơn.

Những kiểu lợi nhuận nho nhỏ thế này dường như không phải phần
thưởng có thể thay đổi cuộc đời như thường được tìm kiếm trên thị
trường chứng khoán, nhưng tuỳ thời điểm chiến lược này có thể được
sử dụng để tìm kiếm lợi nhuận.

Trọng tâm của những người giao dịch Swing không phải là ở những
món lợi nhuận đang lớn dần trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng; độ dài
trung bình của một giao dịch Swing là 5 đến 10 ngày. Bằng cách này,
bạn có thể kiếm được rất nhiều chiến thắng nhỏ, từ đó luỹ kế thành
khoản lợi nhuận tổng thể lớn. Nếu bạn hài lòng với mức tăng 20% trong
một tháng hoặc hơn, thì mức lợi nhuận 5% đến 10% mỗi tuần hoặc hai
tuần có thể gia tăng lợi nhuận thêm đáng kể.

Tất nhiên, bạn vẫn phải có hệ số thua lỗ thích hợp. Những món lợi
nhuận nhỏ hơn chỉ có thể tạo ra sự tăng trưởng trong danh mục đầu tư
của bạn nếu những khoản thua lỗ cũng được giữ ở mức nhỏ. Thay vì
dừng lỗ 7% đến 8% như thông thường, hãy dừng lỗ nhanh hơn ở mức
tối đa từ 2% đến 3%. Điều này sẽ giữ cho bạn ở tỷ lệ lợi nhuận 3 trên
1, là một quy tắc quản lý danh mục đầu tư hợp lý để thành công. Đây là
một thành phần quan trọng của toàn bộ hệ thống vì một khoản lỗ quá
mức có thể nhanh chóng xóa sạch rất nhiều bước tiến mà bạn đạt được
nhờ những khoản lãi nhỏ hơn.

Giao dịch swing vẫn có thể mang lại khoản lợi nhuận lớn hơn trên
những giao dịch đặc biệt. Khi một cổ phiếu có thể biểu hiện đủ sức
mạnh ban đầu thì nó có thể được nắm giữ để thu được khoản lợi
nhuận lớn hơn, hoặc có thể chốt lãi một phần trong khi tiếp tục giữ
phần vị thế còn lại và chờ phần này tiếp tục sinh lời.

Giao dịch Swing và giao dịch

CANSLIM

Mặc dù Hệ thống Đầu tư CAN SLIM được xây dựng cho thời gian
đầu tư dài hạn, nhưng các quy tắc của nó vẫn có thể áp dụng trong môi
trường giao dịch Swing: Mua khi breakout từ vùng củng cố; Trước đó
phải có Xu hướng tăng; Cổ phiếu chọn mua phải có điểm Xếp hạng sức
mạnh tương đối cao để khoanh vùng những cổ phiếu có triển vọng tốt
nhất; Khối lượng cung cấp cho bạn sự xác nhận rằng các tổ chức đang
tích lũy cổ phiếu.

Yếu tố đan xen bổ sung của chiến lược giao dịch Swing nằm ở
khung thời gian. Thay vì vùng củng cố thường ở mức tối thiểu 5 đến
7 tuần trong giao dịch CANSLIM, bạn có thể xem xét vùng củng cố chỉ
bằng một nửa thời gian đó hoặc thậm chí ít hơn nữa khi giao dịch theo
chiến lược Swing.
 Sự linh hoạt trong việc xem xét các khung thời gian ngắn hơn đến
từ mục tiêu lợi nhuận thấp hơn. Xu hướng tăng 30% trở lên trước đó
cần khung thời gian dài hơn để củng cố xu hướng trong một cấu trúc
nền giá vững chắc trước khi tiếp tục đạt được mức lợi nhuận tương tự
hoặc tốt hơn nữa. Nhưng nếu bạn đang tìm kiếm mức tăng từ 5% đến
10%, yêu cầu về thời gian hình thành nền giá ít hơn nhiều.

Tương tự, các đặc điểm về khối lượng của một cú phá vỡ cũng có
thể có một khung thời gian rút ngắn. Thay vì khối lượng ở điểm phá vỡ
phải cao hơn khối lượng trung bình động 50 ngày, hãy nhìn vào khối
lượng của khu vực củng cố ngắn hơn để tìm kiếm manh mối. Nếu khối
lượng ở điểm phá vỡ có thể vượt qua mức gần đây, đó có thể là một tín
hiệu đủ để xác nhận sức mạnh.

Các mẫu hình sử dụng trong giao dịch theo xu hướng như cốc tay
cầm, hai đáy, nền phẳng… vẫn có thể được sử dụng nếu chúng xuất
hiện, nhưng thường thì các giao dịch swing sẽ thực hiện với các mẫu
biểu đồ yêu cầu thời gian hình thành ngắn hơn như Tam giác, cái nêm,
lá cờ, cờ đuôi nheo…