Przewodnik

dla
ODKRYWCÓW
BIBLII
 Zarejestruj się na stronie
www.vocatio.com.pl
jako odbiorca naszego newslettera,
a będziesz otrzymywał informacje o nowościach, zniżkach
i specjalnych promocjach przygotowanych dla naszych Klientów.
Możesz oczekiwać zniżek o wysokości nawet
do 20–50% oryginalnej ceny detalicznej.
 Frances Blankenbaker

Przewodnik
dla

ODKRYWCÓW
BIBLII
opracowanie wersji polskiej
ks. Waldemar Chrostowski

Oficyna Wydawnicza VOCATIO

Warszawa
 Imprimatur:
Kuria Metropolitalna Warszawska 163/NK/ z dnia 19.01.98
Tytuł oryginału:
What the Bible Is All About For Young Explorers
Przekład:
Ewa i Zbigniew Kościuk
Uzupełnienia do wydania polskiego (rozdziały 42–49):
Tekst: prof. dr hab. Michał Wojciechowski
Rysunki: Jolanta Czarnecka
Redakcja językowa:
Joanna Złotnicka
Korekta:
Zespół VOCATIO
Redakcja techniczna:
Małgorzata Biegańska-Bartosiak
Projekt okładki:
Joanna Złonkiewicz
Zdjęcia wykorzystane na okładce:
Jacek Urbanowicz, Piotr Wacławik

Copyright © 1986 by Regal Books, a division of Gospel Light Publications,Ventura CA 93003 USA
All rights to this book, not specifically assigned herein, are reserved by the copyright owner.
All non-English right are contracted exclusively through GLINT,
Post Office Box 4060, Ontario, CA 91761-1003, USA
All rights reserved.

Copyright for the Polish edition © 1998 by Oficyna Wydawnicza VOCATIO.

All rights to the Polish edition reserved.
Wydanie 4 (2013).
Wszelkie prawa do wydania polskiego zastrzeżone.
Książka, ani żadna jej część, nie może być przedrukowywana
ani w jakikolwiek inny sposób reprodukowana czy powielana mechanicznie,
fotooptycznie, zapisywana elektronicznie lub magnetycznie,
ani odczytywana w środkach publicznego przekazu
bez pisemnej zgody wydawcy.
W sprawie zezwoleń należy zwracać się do:
Oficyna Wydawnicza VOCATIO
02-798 Warszawa, ul. Polnej Róży 1
e-mail: vocatio@vocatio.com.pl
Redakcja: tel. (22) 648 54 50
Dział handlowy: tel. (22) 648 03 78, fax (22) 648 03 79
e-mail: handlowy@vocatio.com.pl
Księgarnia Wysyłkowa
02-798 Warszawa 78, skr. poczt. 54
tel. (603) 861 952
e-mail: ksiegarnia@vocatio.com.pl
www.vocatio.com.pl

ISBN 978-83-7829-097-1
Spis treści

Wstęp do wydania polskiego 9

Kiedy miały miejsce wydarzenia opisane
w Starym Testamencie 12
Kiedy miały miejsce wydarzenia opisane
w Nowym Testamencie 14

1 Pasjonująca przygoda odkrywania Słowa Bożego 16

2 Przyjrzyjmy się Księdze Rodzaju 25
3 Przyjrzyjmy się Księdze Wyjścia 35
4 Przyjrzyjmy się Księdze Kapłańskiej 41
5 Przyjrzyjmy się Księdze Liczb 45
6 Przyjrzyjmy się Księdze Powtórzonego Prawa 50
7 Przyjrzyjmy się Księdze Jozuego 53
8 Przyjrzyjmy się Księdze Sędziów 59
9 Przyjrzyjmy się Księdze Rut 65
10 Przyjrzyjmy się Pierwszej Księdze Samuela 69
11 Przyjrzyjmy się Drugiej Księdze Samuela 76
12 Przyjrzyjmy się Pierwszej Księdze Królewskiej 82
13 Przyjrzyjmy się Drugiej Księdze Królewskiej 90
14 Przyjrzyjmy się Pierwszej Księdze Kronik 99
15 Przyjrzyjmy się Drugiej Księdze Kronik 103
16 Przyjrzyjmy się Księdze Ezdrasza 106
17 Przyjrzyjmy się Księdze Nehemiasza 110
18 Przyjrzyjmy się Księdze Estery 114
19 Przyjrzyjmy się Księdze Hioba 118
20 Przyjrzyjmy się Księdze Psalmów 122
21 Przyjrzyjmy się Księdze Przysłów 126
22 Przyjrzyjmy się Księdze Koheleta 127
23 Przyjrzyjmy się Pieśni nad pieśniami 129
24 Przyjrzyjmy się księgom prorockim 130
25 Przyjrzyjmy się Księdze Izajasza 135
26 Przyjrzyjmy się Księdze Jeremiasza 141
27 Przyjrzyjmy się Księdze Lamentacji 146
28 Przyjrzyjmy się Księdze Ezechiela 147
29 Przyjrzyjmy się Księdze Daniela 151
30 Przyjrzyjmy się Księdze Ozeasza 157
31 Przyjrzyjmy się Księdze Joela 160
32 Przyjrzyjmy się Księdze Amosa 163
33 Przyjrzyjmy się Księdze Abdiasza 167
34 Przyjrzyjmy się Księdze Jonasza 170
35 Przyjrzyjmy się Księdze Micheasza 174
36 Przyjrzyjmy się Księdze Nahuma 177
37 Przyjrzyjmy się Księdze Habakuka 180
38 Przyjrzyjmy się Księdze Sofoniasza 182
39 Przyjrzyjmy się Księdze Aggeusza 185
40 Przyjrzyjmy się Księdze Zachariasza 188
41 Przyjrzyjmy się Księdze Malachiasza 191
42 Przyjrzyjmy się księgom greckim Starego Testamentu 194
43 Przyjrzyjmy się Księdze Tobiasza 197
44 Przyjrzyjmy się Księdze Judyty 201
45 Przyjrzyjmy się Pierwszej Księdze Machabejskiej 203
46 Przyjrzyjmy się Drugiej Księdze Machabejskiej 207
47 Przyjrzyjmy się Księdze Mądrości 209
48 Przyjrzyjmy się Księdze Syracha 211
49 Przyjrzyjmy się Księdze Barucha 213
50 Przyjrzyjmy się okresowi między Starym
a Nowym Testamentem 214
51 Przyjrzyjmy się Ewangeliom 218
52 Przyjrzyjmy się Ewangelii wg św. Mateusza 221
53 Przyjrzyjmy się Ewangelii wg św. Marka 230
54 Przyjrzyjmy się Ewangelii wg św. Łukasza 234
55 Przyjrzyjmy się Ewangelii wg św. Jana 239
56 Przyjrzyjmy się Księdze Dziejów Apostolskich 245
57 Przyjrzyjmy się Listom św. Pawła i innych apostołów 259
58 Przyjrzyjmy się Listowi do Rzymian 262
59 Przyjrzyjmy się Pierwszemu Listowi do Koryntian 264
60 Przyjrzyjmy się Drugiemu Listowi do Koryntian 266
61 Przyjrzyjmy się Listowi do Galatów 268
62 Przyjrzyjmy się Listowi do Efezjan 270
63 Przyjrzyjmy się Listowi do Filipian 272
64 Przyjrzyjmy się Listowi do Kolosan 274
65 Przyjrzyjmy się Pierwszemu Listowi do Tesaloniczan 276
66 Przyjrzyjmy się Drugiemu Listowi do Tesaloniczan 278
67 Przyjrzyjmy się Pierwszemu Listowi do Tymoteusza 280
68 Przyjrzyjmy się Drugiemu Listowi do Tymoteusza 282
69 Przyjrzyjmy się Listowi do Tytusa 284
70 Przyjrzyjmy się Listowi do Filemona 286
71 Przyjrzyjmy się Listowi do Hebrajczyków 288
72 Przyjrzyjmy się Listowi św. Jakuba 292
73 Przyjrzyjmy się Pierwszemu Listowi św. Piotra 294
74 Przyjrzyjmy się Drugiemu Listowi św. Piotra 296
75 Przyjrzyjmy się Pierwszemu Listowi św. Jana 298
76 Przyjrzyjmy się Drugiemu Listowi św. Jana 300
77 Przyjrzyjmy się Trzeciemu Listowi św. Jana 301
78 Przyjrzyjmy się Listowi św. Judy 302
79 Przyjrzyjmy się Apokalipsie św. Jana 303
80 Jak powierzyć swoje życie Chrystusowi 307
Słowniczek terminów biblijnych 315

Dodatek – informacje uzupełniające

Pustynia Synaj i Ziemia Obiecana 354
Miejsca wzmiankowane w Starym Testamencie 358
Orędzie proroków 360
Miejsca wzmiankowane w Ewangeliach 362
Wstęp do wydania polskiego

Odkrywanie kojarzy się z ciekawymi podróżami, z wyprawami

w nieznane, podczas których poznajemy nowe miejsca i ludzi. Za-
wsze jest to przygoda, czasami niesamowita i zaskakująca, która
pozostawia trwałe ślady w naszym życiu. Chętnie ją wspominamy,
opowiadamy o niej innym i na rozmaite sposoby przeżywamy. A gdy
dobiegnie końca, odczuwamy zmęczenie – ale nie na długo. Wkrót-
ce znowu tęsknimy za podobnymi przeżyciami, bo wciągają nas one
i porywają. Zawsze intryguje to, co nowe, interesujące i nieznane.
Odkrywanie wymaga odwagi, a czasami nawet ryzyka. Ktoś nawy-
kły do stagnacji i bezczynności nigdy nie zdecyduje się na śmiałą
wyprawę w nieznane. Woli pozostawać w domu i dlatego nigdy nie
stanie się odkrywcą.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, czyli Biblia, to
wielki i nieznany świat. Opowiada, jak dwa tysiące lat temu i wcześ-
niej Izraelici, naród Bożego wybrania, spotykali i przeżywali Boga.
Szczytem objawienia Bożego stało się wcielenie, gdy Bóg w osobie
Jezusa z Nazaretu stał się człowiekiem. Uczynił to dla nas i dla na-
szego zbawienia. To wielkie wydarzenie oraz wszystko, co je poprze-
dziło, mają nie tylko wartość historyczną, lecz pozostają wciąż ak-
tualne. Każdy z nas może współuczestniczyć w owocach zbawienia,
jakie sprawił Jezus Chrystus. Czytamy w Biblii o wielkich bohate-
rach wiary, którzy związali swoje życie z Bogiem. Nie byli bezgrzesz-
ni ani bezkonfliktowi, jednak większość z nich bezgranicznie zaufa-
ła Bogu, także w chwilach upadku, dzięki czemu odzyskiwali pokój
Boży i stawali się dziećmi Bożymi. To, co przeżyli, zostało zapisane
dla naszego pouczenia, abyśmy – gdy popełnimy te same lub podob-
ne błędy i grzechy – umieli ich naśladować w nawróceniu i zaufaniu
Bogu.


 Najważniejszą postacią biblijną, a zarazem główną postacią No-
wego Testamentu jest Jezus Chrystus. To już nie tylko wielki boha-
ter wiary, który w najtrudniejszym położeniu potrafi zaufać Bogu.
Jezus to Bóg-człowiek, Syn Boży, który przez swoje życie i działal-
ność zaprowadza w świecie pokój Boży. Niezwykłe okoliczności Jego
poczęcia i przyjścia na świat, wyjątkowe życie, wzniosłe nauczanie
i działalność, a przede wszystkim zadana Mu śmierć i zmartwych-
wstanie czynią z Jezusa osobę absolutnie wyjątkową. Warto Go
poznawać i odkrywać. Nigdy nie jest to jednorazowy wysiłek, lecz
długi i niełatwy proces, który – gdy się nań zdecydujemy – powinni-
śmy kontynuować przez całe życie. Młodość doskonale nadaje się do
tego, aby ten trud z entuzjazmem rozpocząć bądź zintensyfikować.
Z poznawaniem Jezusa Chrystusa łączy się bardzo ściśle poznawa-
nie i umiłowanie Marii, Jego Matki, a także okoliczności narodzin
i okrzepnięcia Kościoła. Znając początki wspólnoty, którą współtwo-
rzymy, lepiej i pewniej rozumiemy samych siebie.
Biblia to wielki i wspaniały świat, który w każdym pokoleniu wy-
maga nowego poznawania i zgłębiania. Powinno się je zaczynać jak
najwcześniej, by spotkanie ze Słowem Bożym i Jego bliskość w na-
szym życiu trwały jak najdłużej i szczodrze wydawały błogosławione
owoce. Jest ważne, aby po Pismo Święte sięgali ludzie młodzi, od-
krywając jego wspaniałe bogactwo. A chociaż księgi święte powstały
dawno, to właśnie one stoją u początków Kościoła, do którego jako
chrześcijanie należymy. Co więcej, otrzymaliśmy je i czytamy dzięki
Kościołowi, który je starannie przechowuje, czyta, rozważa i z du-
chowym pożytkiem dla wiernych objaśnia. Ta życiodajna obecność
Pisma Świętego w Kościele katolickim nabrała nowych rumieńców
po II Soborze Watykańskim (1962-1965). Od tej pory Kościół obficie
zastawia nam stół Słowa Bożego, obok stołu Eucharystii, karmiąc
swoich wiernych biblijną mądrością i bogactwem.
Czytanie i zrozumienie Biblii wymaga nie tylko zapału i entuzja-
zmu, lecz również sprawdzonych i rzetelnych drogowskazów. Cho-
ciaż fascynacja jej zawartością jest wciąż świeża, to czytanie i objaś-
nianie Biblii ma długą i utrwaloną tradycję. Jak do miejsc, których
jeszcze nie znamy, prowadzą jakieś drogi, tak jest i w przypadku
Biblii. Mamy do dyspozycji sprawdzone szlaki, pozwalające łatwiej
i szybciej zrozumieć i przyswoić sobie zawarte w niej orędzie. Nie

10
musimy poruszać się po omacku ani stale zaczynać od nowa. Wielu
podróżników przed nami przetarło szlaki, na które my również mo-
żemy i powinniśmy wkroczyć.
Przewodnik dla młodych odkrywców Biblii jest przeznaczony
dla tych śmiałych, odważnych i niestroniących od wysiłku dziewcząt
i chłopców, którzy chcą poznawać Słowo Boże i uczynić je fundamen-
tem swojego życia. Książka nie zastąpi czytania Biblii, przeciwnie,
powinna do niego zachęcać i je ułatwiać. Na każdej stronicy młodzi
znajdą wskazania dotyczące konkretnych tekstów Pisma Świętego,
które powinni przeczytać. Nie będzie to przygoda łatwa, ale właśnie
dlatego warto i trzeba ją podjąć. Tylko to, co osiągamy jako rezultat
wysiłku z naszej strony, cenimy sobie najbardziej i pozostawia ono
najtrwalsze ślady w naszym życiu. Biblia naprawdę zasługuje na
wysiłek ustawicznego czytania i zgłębiania zawartego w niej Słowa
Bożego.
Książka, którą oddajemy do rąk młodych Czytelników, a także
ich nauczycieli i wychowawców, ma być pomocnym drogowska-
zem. Nie zwalnia od samodzielnej pracy, lecz pozwala ją właściwie
ukierunkować i zebrać jej plony. Przejrzyście i zwięźle wprowadza
w treść całego Pisma Świętego, objaśniając to, co może w nim być
kłopotliwe i trudne. Tekst i ilustracje mają ułatwić osobiste czyta-
nie Biblii, a także czytanie jej w grupach i wspólnotach. Jedni mogą
wtedy służyć pomocą innym i wzajemnie dzielić się doświadczeniem,
którego nabywają. Nieocenione korzyści przynosi wspólna lektura
Pisma Świętego w rodzinie. Wprawdzie adresatami tej książki są
w pierwszym rzędzie ludzie młodzi, należy mieć jednak nadzieję,
że zainteresuje ona i zachęci do sięgnięcia po Biblię także rodziców
i wychowawców. Gdyby tak się stało, wtedy książka spełni swoje za-
danie – i właśnie to jest jej celem.

Ks. prof. dr hab. Waldemar Chrostowski

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Przewodniczący Stowarzyszenia Biblistów Polskich

11
Kiedy miały miejsce wydarzenia opisane
w Starym Testamencie
Patriarchowie (protoplaści Izraela) W Egipcie

przez pustynię
Na początku

Wędrówka
Bóg stworzył

Abraham

Mojżesz
niebo i ziemię

Jakub
Izaak

Józef
1800 r. przed Chr. 1700 1700 1250

Księga Powtórzonego Prawa

Księga Kapłańska
Księgi Prawa
Księga Rodzaju

Księga Wyjścia

Księga Liczb
i historyczne
Księga Hioba

Księgi
mądrościowe

12
 Księga Jozuego Jozue

1200
Okres
Księga Sędziów
sędziów
Księga Rut

1000
Księga Koheleta Księga Psalmów 1 Księga Samuela Saul
Dawid
Salomon
Królestwo

Pieśń nad pieśniami Księga Przysłów 2 Księga Samuela

Zjednoczone

1 Księga Kronik 1 Księga Królewska

900

Achab
Królestwo
Podzielone

Upadek
Północnego
2 Księga Kronik 2 Księga Królewska Królestwa
700

Zobacz wykres na stronach 130-131.

Upadek
Jerozolimy
Wygnanie
Księga Barucha Księga Estery babilońskie

Księga Ezdrasza
500

Księgi prorockie powstały w kontekście wydarzeń z okresu

Księga Nehemiasza
Powrót do

Księga Tobiasza

Podzielonego Królestwa, wygnania i powrotu do Jerozolimy.

Jerozolimy

Okres panowania
1 i 2 Księga Persów, Greków
i Rzymian
Księga Syracha Księga Mądrości Księga Judyty Machabejska

13
14
Narodziny Jezusa

przed Chr./po Chr.

Ewangelia Mateusza

10
Ewangelia Marka

Ewangelia Łukasza
w Nowym Testamencie

Ewangelia Jana
20

Chrzest Jezusa

Ukrzyżowanie
i zmartwychwstanie
30
Kiedy miały miejsce wydarzenia opisane

Nawrócenie Pawła
Dzieje Apostolskie
40

Uwięzienie Piotra
 Pierwsza podróż
Listy św. Pawła misyjna Pawła

Listy
Druga podróż

50
List do Galatów 1 List do Tesaloniczan 2 List do Tesaloniczan misyjna Pawła

powszechne
Trzecia podróż
2 List do Koryntian misyjna Pawła
1 List do Koryntian
List św. Jakuba List do Efezjan List do Rzymian Pierwsze uwię-
List do Kolosan zienie Pawła
w Rzymie (Dz 28)
60

1 List św. Piotra Przypuszczalnie

1 List do Tymoteusza List do Filemona inne podróże
Pawła
2 List św. Piotra List do Filipian Drugie uwięzienie
Pawła, śmierć
List do Tytusa Pawła
70

List do Hebrajczyków
Zburzenie
2 List do Tymoteusza Jerozolimy
List św. Judy

Są jednak pewne różnice zdań.

80

1 List św. Jana

2 List św. Jana Jan na wygnaniu

Apokalipsa św. Jana

wchodzących w skład Nowego Testamentu. Ich autorzy

na wyspie Patmos
Uwaga: Nie znamy dokładnego czasu powstania Listów

nie datowali swoich pism, jak to czynimy dzisiaj. Badacze

3 List św. Jana

uważają, że powstały one we wskazanych przez nas latach.

90 100

15
ROZDZIAŁ 1
Pasjonująca przygoda odkrywania
Słowa Bożego
Zapraszamy cię do odbycia najbardziej
emocjonującej podróży twojego życia.

Nasza trasa będzie początkowo pro-

wadziła przez Stary Testament. Do-
wiesz się o stworze­niu świata, będziesz
świadkiem dramatycznych ucieczek
przed mieczem nieprzyjaciela i obja­
wienia się Boga na górze Synaj.

Później trasa naszej podróży będzie

wiodła przez Nowy Testament. Spot-
kasz tam złego władcę, anioła otwiera-
jącego wrota więzienia i Jezusa, który
może zmienić całe twoje życie.

Biblia została napisana dawno temu, lecz to, o czym opowiada, jest ważne także
dzisiaj. Została spisana przez wielu ludzi, a każdy z autorów ma dla ciebie specjal-
ne przesłanie. Biblia opisuje wiele pasjonujących przygód, zawiera wiele pięknych
fragmentów poetyckich i mądrych rad. Jednak wszędzie, gdzie ją otworzysz, znaj-
dziesz Tego, którego dotyczy Wielka Obietnica.

Zbawiciel
nadchodzi! Zbawiciel
przybył!

STARY TESTAMENT NOWY TESTAMENT

16
Biblia jest pełna przygód, charakteryzuje ją dynamiczna akcja. W każdym frag-
mencie Słowa Bożego znajdziesz dla siebie coś interesującego. Stra­cisz jednak coś
ważnego, jeśli nie będziesz wiedział, w jaki sposób łączą się ze sobą wszystkie bi-
blijne opowiadania. Pismo Święte składa się z dwóch części. Pierwsza nosi nazwę
Starego Testamentu i obejmuje czterdzieści sześć mniejszych ksiąg. Druga część
to Nowy Testament, który zawiera dwadzieścia siedem ksiąg. Każda księga posia-
da rozdziały, a każdy rozdział wiele wersetów. Jeśli chcesz odszukać w Biblii jakiś
frag­ment, musisz znać jego odnośnik, który spełnia rolę „adresu”. Na przy­kład,
odnośnik Rdz 1,1 odsyła do Księgi Rodzaju rozdział 1. werset 1.

Rdz 1,1 4

STARY TESTAMENT
Stary Testament to dzieje OBIETNICY. Nawiązuje do niej każdy jego fragment.
Poszukajmy jej w różnych częściach Starego Testamentu.

KSIĘGI PRAWA
Księga Powtórzonego Prawa
Księga Kapłańska
Księga Rodzaju

Księga Wyjścia

Księga Liczb

Księgi Prawa (Żydzi nazywają je Torą) to pierwszych pięć ksiąg Sta­rego Testa-
mentu (tzw. Pięcioksiąg). Opowiadają o stworzeniu świata i początkach narodu,
który Bóg nazwał swoją własnością. Bóg uwolnił swój naród z niewoli i przepro-
wadził bezpiecznie przez wzburzone mo­rze, dawał mu mannę z nieba i wodę ze
skały. W zamian wymagał, by przestrzegano Jego praw. Jednak ludzie raz po raz
okazywali Mu niepo­słuszeństwo. Gdy zgrzeszyli po raz pierwszy, Bóg obiecał, że
wskaże dro­gę uwolnienia ich spod władzy grzechu.

17
 KSIĘGI HISTORYCZNE

1 Księga Królewska

2 Księga Królewska

Księga Nehemiasza
1 Księga Samuela

2 Księga Samuela

Księga Ezdrasza
1 Księga Kronik

2 Księga Kronik
Księga Sędziów
Księga Jozuego

Księga Estery
Księga Rut

Bóg dał swojemu narodowi ziemię. Pomógł mu pokonać wrogów i wybrał królów,
by nim władali. W pewnych okresach ludzie pamiętali o Bogu i Jego prawach.
Jednak znacznie częściej czynili to, co im się podobało, i z tego powodu popadali
w nieszczęścia. W końcu ich królest­wo rozpadło się na dwie części. Później miesz-
kańcy obydwu królestw zostali pojmani przez wrogów i uprowadzeni w niewolę.
Wtedy mogli ufać jedynie Bożej obietnicy, że odzyskają wolność i że spośród nich
wyjdzie największy Król wszystkich czasów.
KSIĘGI MĄDROŚCIOWE

Pieśń nad pieśniami

Księga Przysłów
Księga Psalmów

Księga Koheleta
Księga Hioba

Księgi mądrościowe opowiadają o wielkości Boga i o pięknie Jego stworzenia.

Dostarczają nam również mądrych rad, jak postępować, aby podobać się Bogu.
Znajdują się w nich odpowiedzi na pytania w rodzaju: „Dlaczego dobrych ludzi
spotykają złe rzeczy?”. Wiele fragmentów ksiąg mądrościowych zawiera obietni-
ce wspaniałych wydarzeń, które będą towarzyszyły posłaniu przez Boga nowego,
wielkiego Przywódcy narodu wybranego.

KSIĘGI KSIĘGI
PROROKÓW WIĘKSZYCH PROROKÓW MNIEJSZYCH
Księga Jeremiasza

Księga Micheasza
Księga Abdiasza
Księga Ezechiela

Księga Ozeasza

Księga Jonasza
Księga Izajasza

Księga Daniela

Księga Amosa
Księga Joela
Lamentacje

Księga Malachiasza
Księga Zachariasza
Księga Sofoniasza
Księga Habakuka

Księga Aggeusza
Księga Nahuma

18
Bóg przekazywał swojemu ludowi orędzie za pośrednictwem specjalnych po-
słańców zwanych prorokami. Często treścią Jego przesłania było ostrzeżenie, by
ludzie nie łamali Bożego prawa, w przeciwnym bowiem razie zostaną ukarani.
Większość proroków działała w czasie największej niedoli narodu, gdy atakowali
go wrogowie. Później, kiedy Izraelici byli niewolnikami na obcej ziemi, prorocy
przynosili im Boże obietnice, że otrzymają nowego Króla i że ich naród czeka
wspaniała przyszłość.

KSIĘGI GRECKIE STAREGO TESTAMENTU

1 Księga Machabejska

2 Księga Machabejska

Księga Mądrości
Księga Tobiasza

Księga Barucha
Księga Syracha
Księga Judyty

Księgi greckie Starego Testamentu powstały później niż hebrajskie. Są różnego

rodzaju: historyczne, mądrościowe i prorockie.

NOWY TESTAMENT
Nowy Testament opowiada o tym, jak spełniła się BOŻA OBIETNICA. Ludzie,
którzy byli tego świadkami, opisali wszystko, co widzieli. Napisali również wiele
innych ważnych rzeczy o tym, co Boża obietnica oznacza dla każdego człowieka.

EWANGELIE
Ewangelia wg św. Mateusza

Ewangelia wg św. Łukasza

Ewangelia wg św. Marka

Ewangelia wg św. Jana

Autorzy Ewangelii opowiadają, jak spełniła się Boża obietnica posłania nowego
Króla. Opisują niezwykłe narodziny Jezusa, Syna Bożego, i Jego życie. Piszą o mi-
łości, którą okazywał, pomagając ludziom i nauczając ich o swoim Ojcu. Opowia-
dają również o tym, w jaki sposób, umierając na krzyżu, Jezus wypełnił przepo-
wiednie proroków. Najbardziej pasjonują­cym fragmentem Ewangelii jest jednak
ostatnie wydarzenie, które zostało w nich opisane – zmartwychwstanie Jezusa.
Jezus przebywa teraz w niebie i w przyszłości powtórnie przyjdzie na ziemię.

19
 KSIĘGI HISTORYCZNE

Dzieje Apostolskie
Zgodnie z naturalną koleją rzeczy, śmierć Jezusa oznaczałaby koniec całej historii
i kres obietnicy – w rzeczywistości jednak był to dopiero początek. Jezus powstał
z martwych i polecił swoim uczniom, aby głosili Dobrą Nowinę całemu światu.
Księga Dziejów Apostolskich opowiada, jak ludzie przyjmowali Dobrą Nowinę
i wierzyli w nią. Chrześcijanie rozgłosili Dobrą Nowinę na cały świat.

LISTY ŚW. PAWŁA

DO KOŚCIOŁÓW DO POJEDYNCZYCH OSÓB

1 List do Tesaloniczan

2 List do Tesaloniczan

1 List do Tymoteusza

2 List do Tymoteusza
1 List do Koryntian

2 List do Koryntian

List do Filemona
List do Rzymian

List do Galatów

List do Kolosan
List do Filipian
List do Efezjan

List do Tytusa

Początkowo Paweł starał się wytępić wyznawców Jezusa, później jednak stał się
jednym z Jego najbardziej gorliwych sług. Podróżował do wielu krajów i zakładał
kościoły wszędzie tam, gdzie ludzie słuchali i wierzyli w Ewangelię Chrystusową.
Paweł miał zwyczaj pisywania listów do chrześcijańskich wspólnot, które opuścił,
wyruszając w dalszą podróż. Wyjaśniał im, w co powinni wierzyć i jak postępować.
Paweł napisał również kilka listów do pojedynczych osób.

20
 LISTY POWSZECHNE

List do Hebrajczyków

1 List św. Piotra

2 List św. Piotra

List św. Jakuba

1 List św. Jana

2 List św. Jana

3 List św. Jana

List św. Judy

Również inni uczniowie Jezusa pisywali listy, aby służyć pomocą nowo założonym
kościołom. W listach tych znajdujemy więcej informacji na temat Jezusa. Dowia-
dujemy się z nich też, jak powinien postępować każdy chrześcijanin. Ponieważ
życie wyznawców Chrystusa nie było łatwe, celem tych listów było także utwier-
dzanie wierzących.

KSIĘGI PROROCKIE
Apokalipsa św. Jana

W księdze zwanej Apokalipsą św. Jana jeden z uczniów Jezusa opisuje to, co Bóg
objawił mu na temat przyszłości. Pewnego dnia Jezus powtórnie przyjdzie na zie-
mię, a wtedy wszyscy przekonają się, że On jest prawdziwym Królem królów!

21
Biblia przypomina bibliotekę,
w której znajduje się wiele ksiąg

22