28.

Sürekli kiriş örnek çözümleri

28. Sürekli kiriş örnek çözümleri

SEM2015 programında sürekli kiriş için tanımlanmış özel bir eleman yoktur. Düzlem çerçeve eleman kullanılarak sürekli
kirişler çözülebilir. Ancak kiriş mutlaka X-Y düzleminde ve kesitin y ekseni genel Y ekseni yönünde olmalıdır.

Örnek 28.1: Şekil 28.1 de verilen sürekli kiriş C25/30 betonu ile imal edilecektir. Dış yüklerden oluşan eleman kuvvetleri,
reaksiyonlar, gerilmeler, düğüm yer değiştirmelerini hesaplanacak, kesme ve moment diyagramlarını çizilecektir.
. 6 2
C25/30 elastisite modülü: E=30.25 10 kN/m . Y 100 kN 20 kN/m y
Kesit alanı: = 0.125
1
= 0.125 = 0.083
R1X
Kesme alanı : 1 1 2 X z
. -4 4
2 3
Atalet momenti: Iz=26.04 10 m . R1Z
R1Y 0.25

Kesit yüksekliği: ℎ = 0.5 2m 2m 3m Kesit

R2Y R3Y
2
Kesit ağırlık merkezinin üst yüze mesafesi : = 0.25 Şekil 28.1 Sürekli kiriş

SEM işaret kuralına göre Klasik işaret kuralına göre

Y 100 kN 20 kN/m

R1X=0
1 1 2 2 3 X
R1Z=56.88 kNm
R1Y=55.16
2m 2m 3m
R2Y=86.93 kN R3Y=17.92

Reaksiyonlar
= =
1
Kayma gerilmesi hesabı için gereklidir, Ay=ky A dır. Dikdörtgen kesitlerde ky=2/3 tür. (M. İnan, Mukavemet, Sayfa 159-160)
= +
2
Momentten oluşan eksenel gerilmenin hesabı için gereklidir. (Genel formül, Mukavemet)

Ahmet TOPÇU, Sonlu Elemanlar Metodu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2015-2017, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu/ Sayfa 234
 28. Sürekli kiriş örnek çözümleri

Örnek 28.2: Şekil 28.2 de verilen sürekli kiriş C25/30 betonu ile imal edilecektir. Dış yüklerden ve orta mesnetteki 1 cm
lik çökmeden oluşan eleman kuvvetleri, reaksiyonlar, gerilmeler, düğüm yer değiştirmelerini hesaplanacak, kesme ve
moment diyagramlarını çizilecektir. 100 kN
Y 20 kN/m y
. 6 2
C25/30 elastisite modülü: E=30.25 10 kN/m .

0.50 m
R1X
Kesit alanı: = 0.125 1 1 2 2 3 X z

1 cm
= 0.125 = 0.083
R1Z
Kesme alanı: R1Y 0.25
. -4 4 2m 2m 3m Kesit
Atalet momenti: Iz=26.04 10 m .
R2Y R3Y
Çökme
Kesit yüksekliği: ℎ = 0.5
Şekil 28.2: Sürekli kiriş-mesnet çökmeli
Kesit ağırlık merkezinin üst yüze mesafesi: = 0.25

SEM işaret kuralına göre Klasik işaret kuralına göre

Y 100 kN 20 kN/m
196.71
+ 96.71kN
-50.92 Vy Kesme R1X=0
1 1 2
- 2 3 X
R1Z=340.08 kNm R =196.71
-110.92 1Y
2m 2m 3m 2m 2m 3m
R2Y= -147.62 kN R3y=110.92

Reaksiyonlar
-344.08
-
- 242.75 - Mz Moment
+
2m 2m 3m

Ahmet TOPÇU, Sonlu Elemanlar Metodu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2015-2017, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu/ Sayfa 235
 28. Sürekli kiriş örnek çözümleri

Örnek 28.3: Şekil 28.3 de görülen sürekli kiriş C25/30 betonu ile imal edilecektir. Orta mesnette çökmeyi sınırlayan k1 ve
1
dönmeyi sınırlayan k2 yayları vardır. Yay sabitleri k1=50000 kN/m, k2=500000 kNm/rad dır. Kesme ve moment
diyagramları çizilecektir. 100 kN
. 6 2 20 kN/m y
C25/30 elastisite modülü: E=30.25 10 kN/m . k2
Kesit alanı: = 0.125 2
. -4 4 z
Atalet momenti: Iz=26.04 10 m . 1 1 3 k1 2 3
Mesnet koşulları: 1, 4 noktaları yatay-düşey yer değiştiremez, 4 0.25
2m 2m 3m
dönemez. 3 noktası düşey yer değiştiremez. Kesit
Şekil 28.3: Sürekli kiriş-yaylı mesnet
Yayların modellenmesi: 2 noktası ile 4 noktası arasına
boyu çok kısa(örneğin: L=0.1) m olan 3 nolu çerçeve eleman konur. Bu elemanın esneklik matrisi
!
0 0'
"#
= 0 0 0& Bak: Bölüm 24.4
!&
0 0
"$ %
())*))+
,

alınır. Yayın boyu hesapları etkilemez, L:=0.01 m de alınabilir.

Yay kuvvetleri

SEM işaret kuralına göre Klasik işaret kuralına göre SEM işaret kuralına göre Klasik işaret kuralına göre

1
Yay sabiti bir rijitliktir. Örneğimizdeki k1=50000 kN/m k1 yayını 1 m uzatmak veya kısaltmak için yaya uygulanması gereken eksenel kuvvettir. k2=500000 kNm/radyan
k2 yayını 1 radyan döndürebilmek için yaya uygulanması gereken momenttir. Yayların modellenmesi için bakınız: Bölüm 25.4.
Ahmet TOPÇU, Sonlu Elemanlar Metodu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2015-2017, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu/ Sayfa 236
 28. Sürekli kiriş örnek çözümleri
1
Örnek 28.4: Aşağıdaki sürekli kiriş 2NPU300 profili ile imal edilecektir. Eleman kuvvetleri, reaksiyonlar, gerilmeler
hesaplanacak, kesme ve moment diyagramları çizilecektir.

. 8 2
Elastisite modülü: E=2.1 10 kN/m .
2NPU300 kesit bilgileri(Profil tablolarından):
. 2 . -3 2 . 4 . -5 4
Kesit alanı A=2 58.8=117.6 cm =11.76 10 m , Atalet momenti Iz=2 8030=16060 cm = 16.06 10 m
Kesit yüksekliği ℎ = 0.3 , Gövde et kalınlığı t:=0.01 m
-
= = 0.15
. . . . -3 2
Kesme alanı Ay=2 hy t=2 0.3 0.01=6 10 m (gövde alanı), Kesit ağırlık merkezinin üst life mesafesi

Not: Ara noktalardaki kesme ve moment değerlerini bulmak için istenilen noktalarda, örneğin tekil kuvvetin bulunduğu noktada, düğüm
tanımlamak gerekir. Bu örnekte tekil kuvvet altında nokta tanımlanmadığından program kesme ve moment hesaplamamıştır.

1
Bu örnek, Çetmeli, E., Çubuk sistemler ve plakların hesabı için tablolar, 1968, sayfa 138 den alınmıştır.
Ahmet TOPÇU, Sonlu Elemanlar Metodu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2015-2017, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu/ Sayfa 237
 28. Sürekli kiriş örnek çözümleri
1
Örnek 28.5: aşağıda görülen sürekli kirişin kesme ve moment diyagramları çizilecektir.

Konsol

. 8 2
Elastisite modülü: E=2.1 10 kN/m .
Kesit alanı:
. -3 2
A=11.76 10 m (1, 4, 5 nolu elemanlarda)
. -3 2
A=23.52 10 m (2, 3 nolu elemanlarda)
Atalet momenti:
. -5 4
Iz=16.06 10 m (1, 4, 5 nolu elemanlarda)
. -5 4
Iz=32.12 10 m (2, 3 nolu elemanlarda)

1
Bu örnek, Çetmeli, E., Çubuk sistemler ve plakların hesabı için tablolar, 1968, sayfa 150 den alınmıştır.
Ahmet TOPÇU, Sonlu Elemanlar Metodu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2015-2017, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu/ Sayfa 238
 28. Sürekli kiriş örnek çözümleri
1 2
Örnek 28.6: C40/50 betonu ile imal edilecek olan aşağıdaki Gerber kirişinin kesme ve moment diyagramlarını
çizilecektir.

. 6 2
C40/50 elastisite modülü: E=34.55 10 kN/m
Kesit alanı: = 0.4
. 3 4
Atalet momenti: Iz=33.33 10 m

213.25

33.75 + 63.25 kN 40
+ +
R1X=0 2 5 8 -
1 1 -26.25 2 3 3 4 4 5 6 6 7 7 8 9
-36.75 - -40
-
126.25 -186.75
5 3 2 5m 5 2 4 4
R1Y=33.75 R4Y=339.5 kN R6Y=226.75 R9Y=40
Kesme ve reaksiyonlar

1
Heinrich Gottfried Gerber(1832-1912), Alman tarafından ilk kez uygulanan mafsalı sürekli kirişe Gerber kirişi denir. Sistem, kararlı olmak kaydıyla, uygun yerlere
mafsallar konarak izostik hale getirilir. Genelde, mesnet çökmelerinin ek iç kuvvet üretmemesi için, köprü kirişlerinde kullanılır.
2
Bu örnek, Çakıroğlu, A., Çetmeli, E., Yapı statiği I, İTÜ, 1966, sayfa 104 den alınmıştır.
Ahmet TOPÇU, Sonlu Elemanlar Metodu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2015-2017, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu/ Sayfa 239
 28. Sürekli kiriş örnek çözümleri
1
Örnek 28.7: aşağıda görülen sürekli kiriş dış yükler, mesnet çömesi, farklı sıcaklık etkisindedir. Kesme ve moment
diyagramları çizilecektir.

20 kN/m 45 kN
10 kN/m
R1X
1 1 2 3 3 4 4 5
2 X
R1Z
8m 4 8 3
R1Y
R2Y R4Y

Elastisite modülü: E=2 10 kN/m , genleşme katsayısı: / = 1001 1/ C

. 7 2 0

Kesit alanı ve atalet momenti:

2 4
A=0.2445 m , IZ=0.01 m , h=0.7 m(1 nolu elemanda)
2 4
A=0.2963 m , Iz=0.02 m , h=0.9 m (2, 3, 4 nolu elemanlarda)
0 0
Sıcaklık farkı: tüm elemanların alt yüzünde sıcaklık 40 C iken üst yüzünde 20 C dır.
Mesnet çökmeleri:
!
1 mesnedinde 0.2 cm aşağı doğru çökme ve saat yönünde radyan dönme vardır.
233
2 mesnedinde 0.5 cm aşağı doğru çökme vardır.
4 mesnedinde 0.4 cm aşağı doğru çökme vardır.

1
Bu örnek, Çakıroğlu, A., Çetmeli, E., Yapı statiği I, İTÜ, 1966, sayfa 119 dan alınmıştır.

Ahmet TOPÇU, Sonlu Elemanlar Metodu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2015-2017, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu/ Sayfa 240
 28. Sürekli kiriş örnek çözümleri
1
Örnek 28.8: Tüm mesnetleri yaylı aşağıdaki sürekli kirişin . Kesme ve moment diyagramları çizilecektir.

. 8 2
Elastisite modülü: E=2.1 10 kN/m (çelik)
Kesit alanı ve atalet momenti:
2 4
A= 1 m , IZ= 0.007223 m (1, 2, 4, 5 nolu elemanda)
2 4
A=1 m , Iz= 0.014448 m , ( 3 nolu elemanda)
Yay katsayıları:
Keksenel= 577848 kN/m (6 ve 9 nolu yayda)
Keksenel= 866760 kN/m (7 ve 8 nolu yayda)
2
Yayların iki ucunda moment mafsalı vardır, sadece eksenel kuvvet iletirler. Yay boyları L=0.1 m alınmıştır .
Mesnet koşulları: 1 noktası yatay yer değiştiremez, düşey yer değiştirebilir ve Z etrafında dönebilir. Yayların oturduğu
7, 8, 9 ve 10 noktaları yatay ve düşey yer değiştiremez, Z etrafında dönemez.

1
Bu örnek, Çakıroğlu, A., Çetmeli, E., Yapı statiği I, İTÜ, 1966, sayfa 151 den alınmıştır.
2
Yay boyu hesapları etkilemez, L=0.1 m veya L=0.01 m aynı sonucu verir.
Ahmet TOPÇU, Sonlu Elemanlar Metodu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2015-2017, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu/ Sayfa 241
 28. Sürekli kiriş örnek çözümleri

SEM2015 programından alınan kesme ve moment diyagramları aşağıda verilmiştir. Diyagramlarda kuvvetler tam sayıya
yuvarlanarak verilmektedir, yukarıdaki çıktılardan biraz farklıdırlar. Sistemde normal kuvvet yoktur.

Kesme

Diyagramlarda görülen mafsallar yaylara aittir.

Moment

Ahmet TOPÇU, Sonlu Elemanlar Metodu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2015-2017, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu/ Sayfa 242
 28. Sürekli kiriş örnek çözümleri

Örnek 28.9: Aşağıdaki sürekli kirişin.1 noktasının hemen sağında kesme, 2 noktasının hemen solunda normal kuvvet ve
hemen sağında moment mafsalı vardır. Normal kuvvet, kesme ve moment diyagramları çizilecektir.

Malzeme: Yapı çeliği

Kesit: NPI400 profili
Mesnet koşulları: 1 noktası yatay, düşey yer değiştiremez ve dönemez. 2 noktası yatay yer değiştirebilir, düşey yer
değiştiremez, dönebilir. 3 noktası yatay ve düşey yer değiştiremez, dönebilir.

Normal

Moment

Kesme

Diyagramlarda sadece moment mafsalı

görülmektedir. Kesme ve normal kuvvet
mafsalları çizilmemiştir.

Moment

Ahmet TOPÇU, Sonlu Elemanlar Metodu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2015-2017, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu/ Sayfa 243