Professional Documents
Culture Documents
Sekilde görülen kaynak baglantisinda a=1 mm, St 37 için σAk=23 kgf/mm 2 , emniy
katsayisi SN=1,7 ve tasinan eksantrik statik yük F=1800 kgf olduguna göre, baglantini
boyutlarinin gerekli mukavemet kontrollarini yapiniz. Kaynak kalitesi II alinacaktir.
kgf
a := 1mm σAk := 23 SN := 1.7 F := 1800kgf
2
mm
σAk
σkem := V1 ⋅ V2 ⋅
SN
kgf
σkem = 10.824
2
mm
l := 120mm
F kgf
σç := σç = 7.5
2 ⋅ a⋅ l 2
mm
l 5
M e := F⋅ M e = 1.08 × 10 kgf ⋅ mm h := l h = 120 mm b := 1mm
2
2 Me
b⋅ h 3 3 kgf
We := 2 ⋅ We = 4.8 × 10 mm σeg := σeg = 22.5
6 We 2
mm
kgf kgf
σtop := σç + σeg σtop = 30 < σkem = 10.824 kaynak boyutu
2 2
mm mm uygundur.
σtop
a = 1 mm S := S = 2.772 a := S⋅ a
σkem
a = 2.772 mm
a := 3 ⋅ mm alinmalidir
2. Asagidaki resim bir kren freninin çeki kolunun II kalitesinde kaynak edilmis bas
kismini göstermektedir. Baglantiya F=1200 kgf`lik bir yük titresimli olarak etki
etmektedir. Kaynak baglantisinda a=5 mm , St 37 için σem=1600 kgf/cm2, dikise
bagli emniyet faktörü V1=0,35 olarak verilmektedir. Baglantinin boyutlarinin bu yü
göre gerekli mukavemet kontrollarýný yapiniz. a) Kaynak dikis kesit alani Ak ,
b) Kaynak dikisindeki gerilme, c) Daha ince bir dikis yapilabilir mi? d) Yapilabilir
a=3 mm yeter mi?
kgf
F := 1200kgf a := 5 ⋅ mm σem := 1600 V1 := 0.35
2
cm
a = 5 mm St 37
F=1200 kgf
∅ 20
d := 20mm
2 2
π⋅ ( d + 2 ⋅ a ) π⋅ d 2
a) Ak := − Ak = 392.699 mm
4 4
V1 = 0.35 V2 := 0.8 V3 := 1 V4 := 1
kgf F kgf
b) σkem := V1 ⋅ V2 ⋅ V3 ⋅ V4 ⋅ σem σkem = 4.48 σ := σ = 3.056
2 Ak 2
mm mm
(
kaynakboyutu := if σ ≤ σkem , "uygundur" , "uygun degildir" ) kaynakboyutu = "uygundur"
kgf kgf
c) daha ince kaynak yapmak σ = 3.056 < σkem = 4.48
2 2
mm mm
(
if σ < σkem , "mümkündür" , "mümkün degildir" = "mümkündür" )
2 2
π⋅ ( d + 2 ⋅ a ) π⋅ d 2
d) a := 3mm Ak := − Ak = 216.77 mm
4 4
kgf F kgf
σkem := V1 ⋅ V2 ⋅ V3 ⋅ V4 ⋅ σem σkem = 4.48 σ := σ = 5.536
2 Ak 2
mm mm
kaynak boyutu (
if σ ≤ σkem , "uygundur" , "uygun degildir" = "uygun degildir" )
6
MPa ≡ 10 ⋅ Pa
kgf
a := 10⋅ mm σAk := 23 SN := 1.7
2 statik yük için V1 := 1
mm
100 V2 := 0.8
a σAk
σkem := V1 ⋅ V2 ⋅
F SN
100
kgf
σkem = 10.824
2
mm
St 37
σkem = 106.143 MPa
σkem
τkem :=
2
4
b := 100mm L := b − 2 ⋅ a L = 80 mm F := 6000kgf F = 5.884 × 10 N
2 L 5
A := a⋅ L A = 800 mm M b := F⋅ M b = 2.4 × 10 kgf ⋅ mm
2
F kgf
τk := τk = 2.5 τk = 24.517 MPa
3⋅ A 2
mm
−7 4
Ix3 = 4.267 × 10 m
2 2 2
+ A⋅ ⎛⎜
A⋅ L A⋅ a L⎞ −7 4
Iy12 := Iy3 := ⎟ Iy12 = 4.267 × 10 m
12 12 ⎝2⎠
−6 4
Iy3 = 1.287 × 10 m
kaynak dikisi polar alan atalet momenti
4
Ip := 2 ⋅ Ix12 + Ix3 + 2 ⋅ Iy12 + Iy3 Ip = 514 cm
L
Fx⋅
Fx 2
Fx := + = τkem solve , Fx Fx := 77362.816N burulmasiz yük:
3⋅ A Wb
Fx := τkem⋅ 3 ⋅ A
5
Fx = 1.274 × 10 N
4
Fx = 1.299 × 10 kgf
F F
τ := τ :=
a⋅ L 2 ⋅ a⋅ L
F eksantrik mesafeleri: e1 := 0mm e2 := b
e2 4
F1 := ⋅F F1 = 7.355 × 10 N
L
F1
τ1 := τ1 = 91.937 MPa
a⋅ L
e1
F2 := ⋅F F2 = 0
L
F2
τ2 := τ2 = 0 MPa
a⋅ L
τk + τb + 2 ⋅ τk ⋅ τb ⋅ cos⎛⎜ ⎞⎟
2 2 π
τ :=
⎝ ⎠
4
kgf
τ = 46.584 MPa τ = 4.75
2
mm
4. Şekilde bir zincir dişlisinin bir göbeğe kaynakla bağlantısı gösterilmiştir. Bağlant
Md=7200 kgf.cm moment iletmektedir. Her iki dikiş Md1=Md2=3600 kgf.cm' lik
eşit moment naklettiklerine göre :
a) Kaynak dikişlerinin burulma mukavemet momentlerini hesaplayınız.
b) Kaynak dikişlerindeki maksimum gerilmeleri hesaplayınız.
Dikiş kalitesi II nin uygun olup olmadığını kontrol ediniz.
Md
M d := 7200⋅ kgf ⋅ cm M d1 :=
2
3
M d1 = 3.6 × 10 kgf ⋅ cm
3
M d2 := M d1 M d2 = 3.6 × 10 kgf ⋅ cm
M d1 = 353.039 N⋅ m M d2 = 353.039 N⋅ m
kgf
τkem1 := V11⋅ V2 ⋅ V3 ⋅ V4 ⋅ τem τkem1 = 26.36 MPa τkem1 = 268.8
2
cm
kgf
τkem2 := V21⋅ V2 ⋅ V3 ⋅ V4 ⋅ τem τkem2 = 12.553 MPa τkem2 = 128
2
cm
π⋅ ⎛ D1 − d 1
4 4⎞
kaynak dikisi polar atalet momenti Ip1 := ⎝ ⎠ 6
Ip1 = 2.018 × 10 mm
4
32
2
Wb1 := Ip1⋅
D1
π⋅ ⎛ D1 − d 1
4 4⎞
burulma (polar) atalet momenti, daire halkasi kesit için Wb1 := ⎝ ⎠⋅ 2
32 D1
4 3
Wb1 = 4.749 × 10 mm
2. kaynak dikisi için
π⋅ ⎛ D2 − d 2
4 4⎞
kaynak dikisi polar atalet momenti Ip2 := ⎝ ⎠ 6
Ip2 = 1.866 × 10 mm
4
32
2
Wb2 := Ip2⋅
D2
π⋅ ⎛ D2 − d 2
4 4⎞
burulma (polar) atalet momenti, daire halkasi kesit için Wb2 := ⎝ ⎠⋅ 2
32 D2
4 3
Wb2 = 4.241 × 10 mm
M b := M d1 M b = 353.039 N⋅ m
kgf kgf
τb1.maks = 75.8 τkem1 = 268.8
2 < 2
cm cm
Mb
2. kaynak dikisi için τb2.maks := τb2.maks = 8.323 MPa < τkem2 = 12.553 MPa
Wb2
kgf kgf
τb2.maks = 84.876 τkem2 = 128
2 < 2
Dikis kalitesi II nin uygundur... cm cm
5. Aşağıdaki resim bir burulma kolunun II kalitesinde kaynak edilmiş baş kısmını
göstermektedir. Bağlantıya Mb=2000 kgf.cm `lik bir moment titreşimli olarak etki
etmektedir. Kaynak bağlantısında, kaynak kalınlığı a = 5 mm, St 37 için τem=800
kgf/cm2, dikişe bağlı emniyet faktörü v1 = 0,2 olarak verilmektedir. Bağlantının
boyutlarının bu yüke göre gerekli mukavemet kontrollarını yapınız. a) Kaynak diki
burulma mukavemet momentini, b) Kaynak dikişindeki maksimum gerilmeyi
hesaplayınız, c) Dikiş kalitesi II nin uygun olup olmadığını kontrol ediniz?
N ≡ newton
a = 5 mm St 37
d := 20⋅ mm
d = 0.02 m
∅ 20 mm
d
r :=
2
Mb=2000 kgf.cm
r = 10 mm
r = 0.01 m
kgf
St 37 malzeme için τem := 800 ⋅ M b := 2000⋅ kgf ⋅ cm
2 a := 5 ⋅ mm
cm
5
T := M b T = 1.961 × 10 N⋅ mm
2 ⋅ Ip 3 3
M b = 196.133 N⋅ m Wb := Wb = 4.254 × 10 mm
M b := T D
Kaynak dikisindeki Mb
maksimum kesme gerilmesi τb.maks :=
Wb
kgf kgf
τb.maks = 4.701 < τkem = 1.28
2 2
mm mm
6. Egilen dikdörtgen ve burulan daire kesitli çubuklarda ortaya çikan gerilmeleri sek
çizerek gösteriniz.
y
σ := E⋅
r
τ := G⋅ r⋅ θ
6
kN ≡ 1000N MPa ≡ 10 ⋅ Pa
7. Sekilde boyutlari verilen baglantida kaynak s dikis kalinligini tayin ediniz.
kgf
σem := 12⋅ σem = 117.68 MPa s := 9mm
2
mm
V1 := 1 V2 := 0.8 V2 := 1 V3 := 1 V4 := 1
e := 15⋅ mm
kesit alani A := b ⋅ s
F F
çekme sonucu normal gerilme σç := σç :=
A b⋅ s
egilme momenti M e := F⋅ e
3
s⋅ b
egilme atalet momenti Ie :=
12 3
s⋅ b
Ie 2
12 s⋅ b
egilme mukavemet momenti We := We := We :=
b b 6
2 2
Me
σe := σe = 73.55 MPa
We
F 6 ⋅ F⋅ e
σmaks := σç + σe σmaks := + σmaks ≤ σkem σmaks = 106.239 MPa
A 2
s⋅ b
⋅⎛
F 6 ⋅ F⋅ e 1 F 6 ⋅ F⋅ e ⎞
+ = σkem s := +
b⋅ s 2 ⎜
σkem b 2 ⎟ s = 8.125 mm kaynak kalinligi bulunur
s⋅ b ⎝ b ⎠
F 6 ⋅ F⋅ e
s := + = σkem solve , s → s = mm mathcad solve sembolik
b⋅ s 2
s⋅ b fonksiyonu ile çözüm
8. Bir aski tertibatinda, sekildeki parça punta kaynagi ile baglanmistir. Yayin maruz ka
maksimum kuvvet P1=56 kgf 'dir. Saç aski kulagin kesitine tesir eden kopma yükünün
kaynak noktasinin kopma yüküne esit alinmasi halinde puntalarin boyutu yeterli midir
Kaynak noktasindaki gerilmenin degerini hesaplayiniz.
Pl := 56kgf
punto sayisi n := 2
kgf
Saç aski kulaginin kopma yükü St34 için σç_maks := 3400 τem := 0.6⋅ σç_maks
2
cm
2 3
A := 0.3cm⋅ ( 1.5 − 0.5)cm A = 0.3 cm Fç1 := A⋅ σç_maks Fç1 = 1.02 × 10 kgf
2
π⋅ d 2 kgf
A := A = 28.274 mm τem = 20.4
4 2
mm
3
Punto kaynaginin kopma yükü Fç2 := n ⋅ A⋅ τem Fç2 = 1.154 × 10 kgf Fç2 ≤ Fç1 = 0
Pl kgf
τk := τk = 0.99
2⋅ A 2
mm
9. (Shigley, problem 9.13.) Sekilde boyutlari verilen s= 1/2´´ kalinligindaki 1018 HR
çelik baglanti için kaynak boyutlarini (kalinlik, uzunluk, elektrot) tayin ediniz. Statik
F=25 kip'tur.
1
kip = 4.448 kN s := ⋅ in F := 25⋅ kip Akma gerilmesi Kopma gerilmesi degerleri:
2
(
τmin := if τ1 < τ2 , τ1 , τ2 ) τall := τmin τall = 12.8 ksi
F yükü statik - Paralel ve dikis kalinliklari ayni ise, n dikis sayisi alinirsa,L := 3 ⋅ in
3 ⋅ in = 76.2 mm
F F 25
τ= = τall n⋅ h = = = 0.921in n := 3
n ⋅ 0.707 ⋅ h ⋅ L 0.707 ⋅ L⋅ τall 0.707 ⋅ 3 ⋅ 12.8
F F
= 23.39 mm L :=
dikis sayisi kalinligi 0.707 ⋅ L⋅ τall 0.707 ⋅ 23.39 ⋅ mm⋅ τall
n h
1 0,921 L = 76.199 mm
2 0,461 ---> 1/2´´ 12⋅ in = 304.8 mm 4 ⋅ 3 ⋅ in = 304.8 mm
3 0,307 ---> 5/16´´
4 0,23 ---> 1/4´´ 1/4´´ dikis kalinligi alinir ve 4 dikis seçilirse,
toplam dikis uzunlugu 3 x 4 = 12´´
St 37 malzemesi ve a=1/2´´ kaynak kalinligi için çözüm:
F = 25 kip F = 111.206 kN
1
levha kalinligi s := ⋅ in kaynak dikis kalinligi a := 0.707 ⋅ s a = 8.979 mm
2
σem kgf
σkem := V1 ⋅ V2 ⋅ σkem = 10.824 σkem = 106.143 MPa
SN 2
mm
σkem
τkem := τkem = 53.071 MPa τSt37em := τkem
2
2
kaynak kesit alani A := n ⋅ a⋅ L A = 2294.438 mm
F F
gerekli kaynak uzunlugu τkem = L := L = 233.369 mm
a⋅ L a⋅ τkem
L = 9.188 in
10. (Shigley, problem 9.25.) T=20 (103) lb.in degerinde bir moment sekildeki kaynak
dikisine tatbik edilmektedir. Kaynak dikisindeki maksimum kesme gerilmesini bulunuz
3
T := 20⋅ 10 ⋅ lbf ⋅ in
6
T = 2.26 × 10 N⋅ mm
d := 2 ⋅ in d = 50.8 mm
d
r := r = 1 in r = 25.4 mm
2
1
a := ⋅ in a = 6.35 mm
4
h := a
4
Ip := 0.707 ⋅ h ⋅ Ip1 Ip = 1.111 in
T⋅ r
τ := τ = 18.009 ksi
Ip
1 5
kaynak dikis kalinligi a := ⋅ in a = 6.35 mm T = 2.304 × 10 kgf ⋅ mm
4
6
boru dis çapi d := 2in d = 50.8 mm T = 2.26 × 10 N⋅ mm
2 ⋅ Ip 4 3
M b := T M b = 2259.697 N⋅ m Wb := Wb = 2.968 × 10 mm
D
Kaynak dikisindeki Mb
maksimum kesme gerilmesi τb.maks := τb.maks = 76.129 MPa
Wb
kgf
τb.maks = 7.763
2
mm
11. Sekilde boyutlari verilen baglantida kaynak s dikis kalinligini tayin ediniz.
6
MPa ≡ 10 ⋅ Pa
kN ≡ 1000N
kgf
σem := 12⋅
2
mm
V1 := 1 V2 := 0.8 V2 := 1
V3 := 1 V4 := 1
V := V1 ⋅ V2 ⋅ V3 ⋅ V4
σkem := V⋅ σem
b 4
Ip Mb
M b := F⋅ M b = 2.5 × 10 kgf ⋅ mm Wb := τb := τb = 2.775 MPa
2 h Wb
2
1
2
⎡⎢⎛ σ ⎞ 2 ⎤
2⎥
σe e
σ1 := + ⎢⎜ ⎟ + τk ⎥ σ1 = 24.471 MPa σmaks ≤ σkem σkem = 117.68 MPa
2 ⎣⎝ 2 ⎠ ⎦
a⋅ σ1
s := ceil⎛⎜ ⎞ ⋅ mm
s
s := ⎟ s = 3 mm kaynak kalinligi bulunur.
0.707 ⋅ σkem ⎝ mm ⎠
12. Sekilde boyutlari verilen baglantida kaynak dikisini kontrol ediniz.
6
MPa ≡ 10 ⋅ Pa
kN ≡ 1000N
kgf
σkem := 1100⋅ σkem = 107.873 MPa
2
cm
a1 := 4 ⋅ mm a2 := 6 ⋅ mm e := 40.6⋅ cm
2
Ak := 2 ⋅ a1 ⋅ l1 Ak = 12 cm
F Q kgf
Q := Q = 5000 kgf τk := τk = 250 τk = 24.517 MPa
2 2 ⋅ a⋅ h 2
cm
F⋅ L
kaynak dikisindeki egilme M1 = M2 = Me M e := M e = 100000 kgf ⋅ cm
8
dikislerin x eksenine göre 3
2 ⋅ a1 ⋅ l 1 2 4
atalet momenti Ix := + 2 ⋅ l 2 ⋅ a2 ⋅ h 2 Ix = 17765.172 cm
12
kgf kgf
σ1 = 389.145 σmaks ≤ σkem σkem = 1100
2 2
cm cm