Professional Documents
Culture Documents
BÖLGE KAVRAMI Ve TÜRLERİ
BÖLGE KAVRAMI Ve TÜRLERİ
cografyahocasi.com
NELER ÖĞRENECEKSİNİZ
Bu bölümde bölge kavramını ve çeşitlerini,
Dünya’dan ve Türkiye’den farklı bölge
örneklerini, bölge sınırlarını, bölgeler ve
ülkeler konusunu öğreneceksiniz.
5, 7, 9
1, 2, 3, 4, 8, 10
1, 3, 7
6
BEŞERİ ÖZELLİKLERİNE GÖRE BÖLGELER
NÜFUS ÖZELLİKLERİNE GÖRE BÖLGELER
Nüfusun dağılışı, nüfusun özellikleri
(yaş, cinsiyet, eğitim, meslek gibi),
nüfus artışı ve göç hareketleri esas
alınarak oluşturulmuş beşerî
bölgelerdir. Örneğin nüfusu sık
bölgeler, kadın nüfus oranı yüksek
bölgeler, nüfus artış hızı yüksek
bölgeler, göç alan bölgeler; bu şekilde
oluşturulmuş beşerî bölgelerdir.
Sık ve seyrek nüfuslu bölgeler
YERLEŞME KÜLTÜR
ÖZELLİKLERİNE ÖZELLİKLERİNE
GÖRE BÖLGELER GÖRE BÖLGELER
Yerleşim bölgeleri, yerleşim tipleri ve İnsan topluluklarının dil, din, ırk veya
bunların özellikleri esas alınarak etnik kültürel özellikleri esas alınarak
oluşturulmuş beşerî bölgelerdir. oluşturulan beşerî bölgelerdir. Örneğin
Örneğin dünyada yerleşme bölgeleri, dünyadaki İslam Kültür Bölgesi, Latin
Avrupa’nın kentsel yerleşme bölgeleri, Amerika Kültür Bölgesi, Türk Kültür
Türkiye’nin dağınık kırsal yerleşme Bölgesi, Ural-Altay Dil Bölgesi; bu
bölgeleri; bu şekilde oluşturulmuş şekilde oluşturulmuş bölgelerdir
beşerî bölgelerdir.
KONUT YAPI ÖZELLİKLERİNE GÖRE BÖLGELER
Kerpiç mesken
Aşağıda ülkemizin mülki idari bölümler haritası verilmiştir. Ön bilgileriniz ve atlaslarınızdaki Türkiye
fiziki, iklim ve nüfus haritalarından da yararlanarak metinlerdeki boşlukları uygun şekilde doldurunuz.
1, 3, 7
2, 4, 5, 6, 8, 9
sık
seyrek
4 5 ahşap
2 6 kerpiç
1 2 3 10
SİYASİ-ASKERİ ÖZELLİKLERİNE GÖRE BÖLGELER
Türk Dünyası
EKONOMİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE BÖLGELER
TARIM ÖZELLİKLERİNE GÖRE BÖLGELER
1) Kazakistan 5) Türkmenistan
2) Özbekistan 6) Azerbaycan
3) Kırgızistan 7) Türkiye
4) Tacikistan 8) KKTC
x x x
x x x
x x
Yandaki tabloyu örnekteki gibi
x x
doldurunuz. x x
x x
x x x x
x
2010 – LYS 4
Yeryüzünde doğal, beşerî, ekonomik ve siyasi özellikleri açısından benzerlik
gösteren alanlara bölge adı verilir. Bu nedenle bir ülke, sahip olduğu her özelliğe
göre farklı bölgeler içinde yer alabilir.
Buna göre,
• iklim tipine göre, ılıman okyanusal iklim bölgesinde,
• nüfus yoğunluğuna göre, çok yoğun nüfuslu bölgede,
• ekonomik özelliğine göre, endüstrileşmiş bölgede,
• yer altı kaynaklarına göre, maden kömürü bölgesinde,
• siyasi özelliğine göre, Avrupa Birliği bölgesinde
yer alan ülke aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) İngiltere B) Yunanistan C) Norveç
D) İtalya E) İzlanda
2011 – YGS
I. Siyasi bölgeler zamanla işlevini yitirebilir.
II. Siyasi bölgeyi oluşturan ülkelerde dil, din ve ırk birliği vardır.
III. Siyasi bölge sınırları içerisinde kalan ülkelerin yönetim biçimleri farklı olabilir.
IV. Siyasi bölge sınırları yeni üye ülkelerin birliğe katılmasıyla genişler.
V. Siyasi bölgelerin tümünde, birliğe üye ülkeler ortak para birimi kullanır.
Siyasi bölgelerle ilgili olarak yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?
A) II ve IV
B) III ve V
C) I, II ve V
D) I ve III
E) I, III ve IV
2012 – YGS
Değişik ölçütler göz önüne alınarak çizilen bölgelerin sınırları bazı
durumlarda birbiriyle örtüşürken bazı durumlarda farklılık gösterir.
Buna göre, aşağıda verilen bölgelerin hangisinde sınırların birbirine en
fazla benzerlik göstermesi beklenir?
A) Asya’da doğal gaz çıkartılan yerler – Asya’da doğal gazın yoğun olarak
tüketildiği yerler
B) Afrika’da yağmur ormanları – Afrika’da nüfusun yoğun olduğu yerler
C) Kuzey Amerika’da göller yöresi – Kuzey Amerika’daki zengin petrol
bölgeleri
D) Akdeniz ikliminin etkili olduğu yerler – Akdeniz’e kıyısı olan ülkeler
E) Güney Amerika’da Amazon Havzası – Güney Amerika’da yağmur ormanları
2012 – LYS3
I. Çatalca-Kocaeli Endüstri Bölgesi
II. Akdeniz Ardı Geçiş İklimi Bölgesi
III. Yeşilırmak Havzası Gelişim Projesi Bölgesi
IV. Türkiye’nin güney kıyılarındaki sık nüfuslu bölgeler
V. Türkiye’nin tarım bölgeleri
Yukarıda verilen bölgelerden hangilerinin sınırlarının, diğerlerine
göre daha uzun sürede değişime uğraması beklenir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve III
D) II ve IV
E) IV ve V
2013-YGS
2014-YGS
2014-LYS3
• Yüksek sıcaklıklar ve bol yağışa bağlı olarak bitki tür ve çeşitliliğinin fazla olduğu yoğun bitki
bölgesi oluşmuştur.
• Yıl içerisinde basınç farkına bağlı rüzgârların esiş yönünün değişmesi, özellikle yaz döneminde sel
ve taşkınların görüldüğü bölgeleri oluşturmuştur.
• Sıcaklıkların fazla, yağışların ise düzensiz ve az olduğu bu bölgede, fiziksel ayrışma yoğun olarak
görülmektedir.
• Yıl boyunca sıcaklıkların çok düşük olması sonucu toprak örtüsü tamamen donmuş olduğundan bu
bölgede bitki örtüsü otsu bitkilerden oluşmaktadır.
Buna göre, haritada numaralandırılarak gösterilen bölgelerden hangisine ait özellik verilmemiştir?
A) I B)II C) III D) IV E) V
2014 – LYS4
I. Zaman içinde bölge sınırları değişebilir veya ortadan kalkabilir.
II. Bölge sınırları kesin hatlarla birbirinden ayrılabilir.
III. Bölge sınırları birbirinden kademeli bir geçiş özelliğiyle ayrılır.
IV. Bölge sınırlarının belirlenmesinde öncelikle doğal unsurlar ön plandadır.
Yukarıdakilerden hangileri, doğal ve ekonomik bölge sınırlarının ortak
özelliklerindendir?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I ve II
D) II ve IV
E) III ve IV
2015 – YGS
Siyasi özelliklere bağlı olarak oluşturulan bölge sınırları zamanla
değişebilir. Örneğin, eskiden güçlü olan bir ülkenin siyasi
sınırları, ülkenin zamanla zayıflayıp bölünmesiyle
değişebilmektedir.
Bu durum, aşağıdaki bölgelerin hangisinde günümüze yakın bir
dönemde görülmüştür?
A) Kafkaslar
B) Kuzey Afrika
C) İskandinavya
D) Orta Amerika
E) Güneydoğu Asya
2015 – LYS3
Bölge sınırları belirlenirken doğal özellikler, yaygın olarak kullanılan ölçütler
arasında yer alır. Ancak zaman içerisinde meydana gelen beşerî müdahaleler,
doğal özelliklerle belirlenmiş bir bölge sınırının değişebildiğini göstermektedir.
Bu durum, aşağıdakilerden hangisi için geçerli değildir?
A) Dağlık bölgelerin madencilik faaliyetine bağlı olarak yerleşime açılması
B) Bataklık bölgelerin iklime bağlı olarak kuruması sonucu tarıma açılması
C) Orman bölgelerinin tahribat sonucu yerleşim alanına dönüşmesi
D) Mera bölgelerinin sayfiye alanı olarak turizm faaliyetlerine açılması
E) Ovalık bölgelerin nüfus artışına bağlı olarak yerleşime açılması
2015-LYS3
2016-LYS3
2017-YGS
2018-TYT