ALAMAT NG GUBAT

Philippine Cogyr!ght @ 2004 by Bob Ong

Cover deBign and illustrations Bez Ongs.

by Klaro de Asis ABNRK8SNPLA.xg?!
k2da@Iycos.com 8aŁ4 8aI!ktad Magb8sa Ng
LiDrs Ang klga ił!pia”
. Pubłished by Visua1 Print Enterprises.
2810 Alcaver Stree\, Baf 80gay San Roque Aiamał Ng Gubat
Pasay City 1303 Stainiess Longganisa
www.visprinl.net

Ałl righls reserved. No part ofthis bosk may be

reproóuced or jransmined in any form or by ąny Ang KagiŁa-gilelaa
rneąns, electronic or mechanical, incłuding Na Pst‹kipsg
sapaiarsn Ni Zaazsa
photocopying, recording. or by any information
Zalumna h, C
storage and rełrieval syslem. withouł \he wrRłen
¢’łec1ed E dition
permission oł the Author, excepl where permitted
bylaw.
Man'xAore.'a’s,
For informgtion' ąddress: 2g10 Ałcaver Street. hikomachine Kcmi¥ Bóg. •
Barangay San Roque, Pasay City 1303. K ikomachine Komń BJg.
e mail: book;inquiw@visprint.neł 2

GevŃ Honiiveros’
IS8N g71 92574-1-5
Penumtia
no•ei/as.’ Takod
Parn an

7507 l 9 25 74 l 7
Manufactured in \he Philippines
rirst grinned September 2004
V°E pubIiał+eó books ara availahle
al spaai quanlity ciscounts.
Fgr +ngrę informa|@ , pleasę con•

' 2B 0 Nwe S1etl, Baygy

San Roque. Pasa Cny
1J03
 oong unanq panahon, sa isan9 liblib na
iinharian sa ilalim rig dagat, ay may
nahaiirang me9unda at mabait na sirena.
Pero rata sipang 'Hnaiaman sa bwentonp ito.
F
Kaya and pagtutu- ' unan na Jang natin rig
pansin ay si Tong, and pinahabatang anab ni
Haring Talan9ba na tulad tip maraming hari ay
walanp ibang papel sa
bwento itundi ang magbasabit. At ito na nqa ang
.dahitan hung bnhit isang araw ay bigla na lanq
;,Jplnntawag si Tong ng banyarig inang rejma.
”Tony, anale, ang iyong &ITfB FFiIlQ
daman.” wiba rig reyna. ’Hindi nB s’ya
fiabahalan9oy. ttallangan mong umahon
nguyon din pnpunta sa lupa upang fiumulia
nq puso rig sagin rig tan9in9 pruias na
mabaha- pagpagalinq sa hanya."
Sumapot si Tony. ”Ngunit inang reyna, hindi
ba’t talaga namang hindi nabanalarigop anq
ernang hari?“
‘Dahil nqa mayroon s’yanQ haramdaman!"
ang sagot ng reyna.
Noon din ay nag-log-off si Tong sa
Friendster at dali-daling nag‹ungo sa lupa.
lnabot s’ya ng pltong araw at tatlong gabi sa
paglalabbap bago narailng ang L'abahujran. Sa
di-balayuang ilog ay namaiaan n'ya §aagad si
Buwaya no nagpapahinga.
-K-bamusta po!” bati n'ya. "Maaari pa bank
\nagtanong bung saan ma—°
“NGlFlANGAtlHA MO HA AHO?’ tanonq ni

-Pweh!” Idinura ni Buwaya si Maya na

nagfilinis ng ngipin n'ya. “Sabi no. binabausap
mo ba abo?”
“O-opo, llihinqi po abo n "
"Kailarigan mong maqbayad np pilafi.”
“pala po abong pilaé, perlas tang ang daIa—”
“Taflorig perlas!”
 Iniabot ni Tony ang mga perlas, at
itinuloy ang ianon9. “Saan po ba maaarinq
maiiaituha rig puso rig saging dito?”
“Tatlonq perlas!”
“Pero n-n-nagbigay na po abo.” nag aalan9an9
pealala ni Tong.
“Bayad mo land 'yen dahil binausap mo s'ya!”
pesigaw na paliwanag ni Mapa.
lniabot ni Tong ang tatlo pang perlas,
pero hlndl pa rin s’ya sinaqot ni Buwayo.
“Saan po baya abo mafiahafiuha rig puso rig
saging?” muli n’yang tanonq.
“Tatlong perlas! ”
*Pero dala»rang beses na ‘bo nagbigay, at tatlo
na lang ang per\as bo!" angaT ni Tong.
*Tatlong perlas ang hinihingi. baya tatlong
beses bang magbib\gay." sabat uli ni fi\aya. "At
wag bang madamot dahil tatlo na tang naman
ang bailangan namin!"
*Pero wala na 'bang pambi[i ng load!"
‘Ano ba anq importante sa'yo, teximate o
puso rig saging?” hirit ni Maya. Mala uang
nagawa.si. Tong bundi iaboi ang mga hu)ing
perlas.
“Maaari n'yo na bang sabihin bunk saan
maiatagpuan ang pabap bo?” tanong n’ya.
Sumagot si Buwaya. ”Tama anq pinagtanu-
ngan mo dahi\ abo nga ang hari dito. Boya—"
 "Hari???" nagtataiiang tanon9 ni Tong, pero
hindi na nabasabat uang magsalita ulit st
Buwaya. “Holilta, ibubulon9 bo sa’yo," ant
BuWBya.
Lumapit si Tong, pero mas pina\apit pa s’ya ng
bausap. -f4alika sabi, para maibulong bo
sa'yo!°
Lalo pang [umapit si Tong, pero laking
gulat n'ya nang biglang bubsan ni Buwaya
ang malabing bunganga nito upang bainin
s'pa.
Kumaripas ng iakbo si Tong at di na
unit lumingon sa ilog.

iyeht!* siga s' ni Bibe. “Vu asshol!"

pasensya na po, hinahabol Posi abo ni
Buwaya para hainin!’ ninenerbyos rim tuqon
ni Tong.
”Wala along nabihiian9 Buwaya dito. pero
naputibang buntot ng ma9andiin9 Bibe dahil sa
fiagapawan rig bobong ialanqha, meron!"
ftindi namalayan ni Tong na malayo na
nga ring fianyang natafibo at ligtas na s’ya.
“Posensya na po ulii.’
”Ano jn ba magapawa to?” sambit ni
8ibe. ‘Da world is ml or ijou!"
 ”Don wori priii litel Bthe, dyas his mi en
ebñ tlng wi[bi orayt! ” epal ni Patafia.
"Ano daw?" tanong ni Tony.
“Hap nabo. wag mong pen. sagot ni
patulan’
jibe. ”Mas haliw ’yan sa‘yo!"
"Bibe aym a want yu. Bibe agm a nid yu. . .”
’Syatap!" signw ni Bibe ttay Padova, sabay
tinpin ltay Tony. “Lading nagpayhalifi 'yan.
magiging mohisi9 na ta[isain daw s’ya, e
haso haman ilang beses to na s’yang
hinalifian, 'fialang nangyayafi. Malansa na
ma abo eh!”
”E ba’t hailangan mo pa s'yang halifian uang
.pnuIit-ulit?” usisa ni Tony.
"Ewan bo ba! Mundi lang 'yan hari dito.
,mata9al bo uang iniwan ’yan may-isa."
"Hari...na naman?!"
"Oo!" sagot ni Bibe. “Titjgnan mong ganpan
’pan pero maraming perlas “yan!"
‘Perlas?!?" bumis\ap ang mga mata ni Tong.
“Ayben biyur hiro. Bibe.. .ayben tebavzey yor
peyn...* patu[oy sa pag-awit si Palaba, pero
hindi
s’ya pinapansin ni Bibe man o ni 8oy Abunda.
”Perlas. Babit ba nagulat, meron bang hari na
aalang bayamanan?"
°Pero paano s'ya nagkaroon ng perlas dito sa
ubat?* pagtataba ng talangba.
 "bag Bang maingay ha.. ." panqitinq
luminqon muna si Bibe sa paIi9id bago
bumu\ony: "Sa mga iaga-dapat.. .ahihihi!!!"
"Pero hindi ba pagnanahao ”yr›n?" wiba ni
Tr›nq.
"Shhh.. .hindi naman! Noon lanq 'yc›n
nung pcrstaym n’yang yinawa. Perc› nuns inulit-
ulit n”ya na, liindi nd!"
"Nuh?! ...Nasaan and Para tan n'ya?"
"Ang pinabamainam nn paraan para making
duttha ay ang making matapai!” namewan9 na si
Bibe.
Kumuncx ang mo ni Tong, bahit wala s'jra
nito. "fJindi totoo 'yan, laying tapat ang pamiTya
bo. pero hindi naman Lami naging dukha."
"Hc›y, wag bang mayabang! Hindi dahil sa
wala bayong pagL'aka[aong maynabaw, matapat
na Layo!" ani Bibe. la gitna ng pagtatalo ap
bigla ni[anq narinig ang isany ungol.
GRO RRR!!!
"Anc› ’gon?" binabahan na naman si Tony.
“Wa[a. Si Daga lang ’yon. Kafiasama bap
Leon, nasanay na ring umungof!” pali ranag
ni
Bibe. “Sondali. ..bafiit ma palo Vita pinagiityaga-
ang bausapin?!?”
”At, oo nga pala! bag bank magalit. Bibe...
itatanong ko lang sana kung saan mabababuha
ng puso n9 sdgin9 dito sa gukil. Wala na 'kont
per[as na maibihiyay sa inyo, pero pwcdc ko
kayo hatinn ng ha‹ n kc›ng k:tnqbong." saktc›ng
pagka\abü5 nan an ni Tr›ng sa bacon äg I l€›hi!is‹in
itong hin«bïcit ng bigJang Rating na si Loon.
“SYYYIï I ï I[IlllT !!! ’ halr›s tumalsih and mqa
mata ni Tom sa Idkas ng kanyang paqhakasig‹ w.
nqunit walang sinum‹ n sa iIigi‹J End nakarinig
ea bany«. Parc-parehns silu nind Palak« nl Dihc
na hindi na nukngalaw. Lumunc›k na Iang ng
laway si Tong. at s‹Jhny nagpiJit ngumiti. "Sus!
Ikuw hang pala. Lcon. /\kara nnnzan natzin kunt
sino na! Hehe.. . .”
Nakanyisi lztnq sa knnyn si loon, hinJi
maipinta bu zg tutuTzugin nu s”yu nl nzqa
matat‹tI‹ts nitong kubr› o i ›anI‹ilam«n s'ya se
tiyan.
“thew!” n‹ qj3‹JtJaeis nl tubig-ctagat si Tc›ny.
"Nu¿ulat sa'yn ei na Bibc. knJa nina kabainin

Jnihagis nî Leon and mia ınag‹ w na

kangDong pabalik s« mqa bnsama ni Tony.
Mabi[is naman iıong sinalo sg kilit nina Pa\aka
ut Bibu.
“Hincti ako bumabain nq palaka at bibe—”
hÎdgS0lit‹ı rin sa wabas si Lec›n, bagamat sa
maTalim na tonc›. garalqat na bc›ses, at
mabayaT
 na paraan. Napanqiti naman si Tony at
nnbahinga nans maluw’ ag. . . .pero si Buwaya.
oo.” Paghasabi nito ay biglang umahon sa ilog st
Buwapa at buong-buong nilunofi sina Bibe.
‘Kamusta, fiaibiqan!” bati ni Buwaya hay
Tony. “Long time no see!” Tu[upan nans
na oalan ng bulay si Tong sa
pagkabasindab.
”N9a pala, boss, ’yan ang bago bond
besprend.“ paluloy ni Buwaya. “Namimipay
’yan n9 perlas!"
Malambot and tingin ni Leon hay Tong,
pero tumigas ito paglingon bay Buwapa. "lba[ib
mo sa lalangba ang perlas.
“Pero, Boss... !"
•GRO \P \P \PRRRRRDR!! !!!"
\PaIang nagawa, ibinuba baaqad ni Buwaya
ang malahing bunganga para mafiuha ni Maya
and m9a perlas na itina9o sa singit-singit ng
ngipin n’ya. Mabilis na humilos and maliit na
lbon at padabog na iniabot and m9a per[as hay
Tony. Noon din ay isinubo baagad ni Leon si

°Boss! Bossing! Boss!" pagmamabaaoa ni

Buwaya alanq-alang sa sidebich.
lpinafiita muna ni Leon sa hanya and
mqa Jnngil na pinagfiabapiitan ni Maya
bago pTnabawalan ang ibon. °Layas!”
 Hindi pa rin alam ni Tong hung ano ang
snsapitin sn pusod rig bagubaton fiaharap rig
dambuhalang bangun9oL lpinibit riya na ang
mga mata bilang paghahanda sn bamatayan.
1'4guuit 9lnantihan lang ni Leon anq baqyang
taltot rip malumanay na pagpapnbiiala bilang
isa rim namang hari eg gubai, bosunod rip
pagtatanong sa banyang pabay. Kabadong
blnubsun rig ialangha and m9a mate at
itanglnginig na iplnaliwariag ang lahat.
”Hmm. . .st Aso sng dapat monp
hausupin tungbol en puso rig saging,“ ani
Leon.
"S-SaIamat po!” Tatohbo na sana si Tony
nen9 bigla s’yang iawa9in ni Leon.
"Saodalt,“ pinituhan ni Leon Si Daga para
iabot buy Tong arig dalawan9 iilog. “Ninafiaw
ito ni Palaéa bina Manob at Pagonq. Ibalih mo
ito sa Izanlta at sila ang magsasabi sa'yo bung
saan maiatagpuan si Aso."
Zinanggap ni Zong anq mqa itlog at tuluyan
narig nilison sina Leon at Data.
hlagtinginpan aug daiawa at nagiawanang-
demonyo nam maitaiayo na aug talangba.
 alayu-layo rin ang nilattbay ni Tony ba9o
naroting ang sibifisasyon—bung sibilisosyori
mang matatawag ang grupo n9 mqa Jnseötonq
nagtatalu-talo.
“Kaya nga hailan9an natiri9 ma9h i moqsih
an! ’Panahon na para rayo ay mat-ablas tabon
sa mia jayup na ’yon!” sabi ni Tipahlon9.
”Safidali, maghunos-dili ha namon. Hjndi
saqot ang himagsi—"
“\I7aq ba nany humirit, kanggam!” pur• I ni
Tipalzlong. “Tabc›t k‹i lang dnTzil maaaj›euhan
ng bi[usan ang mga negusyc› n o. PaTihh‹asa
maraming n a'x'awala sa'yo pag nagbnqulr›!”
“Anonq mali dc›‹›n’/ Natural lang n‹ proieLra-
han bo ang Dunga ng pagod bo!” t›agtatan qoT ni
Langgam sa sari[i. “At i kaw. Laya ba lang din
matapang ay dahil walang m‹twawaTa sa'yc›!
\\7aTa ka basinq pinagpaguran. NaqpapatsJsik ka
lang ng laoay habang and iba ay ncgp‹ipzituJu ni
powis!*
"Lagot, personalen na ! '” Sa bat «i Lanyaw.
“Sige nga. hawuban nya sa tunga! O. h‹ . ..
sino matapang? Hawaban nga sa tcnqa!”
gaionq ng isa pang langaw

dalawa. ’ Ba’t hindi kayc› sumali ‹lite

sa pagpupuIc›ng?"
 °Xebabatamad magsalita." Sagot ni Langaw.
"II ba't Mayo mainqay?"
"Ftababatamad manahimib." Sagot rig
isa rig langaw
"Sa paghinga—hindi ba Mayo tinatamad?" irap
ni fled sa da[awa halo itinuloy ang usapan.
”Sa gnqln ho, parang may punto rin naman si
'flpehiong. Baba ma haya tayo nananatilinq
fnelflt ay dahil sa mga dambuhalang hayop.
"flindi rin!" fiontra ni lnnggam. ‘Ang liit at
Jahl ay nasa isip lang. Babit bami nina Bubuyoq
; 4t Oagumba, map mga naipundar din naman
lt p8pano. Nasa pagsisibap lang ’yan ng iao!"
"Tao ba ba?" hirit ni Bulate.
‘flaaay, ewan ho sa inyo. Basta abo I can
go en here I want. tala na “hong paitialom sa
bulofz nir›pong sistema!” ani Paruparo.
"Alam mo. Langgam. bahit magpatulo pa’bo
ng fuha at dugo, walang mangyayari hangga’t
naghahari ang mga hayup na ’yon dito!" hirit u[it

"Alam mo, Tipab\ong, walang mangpayari sa

i buhuy mo hangga’t hindi la tumiti9il sa
paninisi ft iba sa naging bapalaran mo!” sagot ni
Langham. ’At lbow Paruparo, way hand
masyadon9
, mayabang dahil nang9alin9 ha rin sa uod!"
"Abo? Hindi, ah!"
 Bumuntot si Uod, “Ang hindi Tumingon sa
pinanggalingün, hindi mabararaiing sa
paror nan!”
‘Tama!’ sang-ayon ni Bulote. “Kahit ga9on’to-
qan’to lang al, mas maqanda pa 'lo sa’yo.
Paruparo. pat tinubuo n na 'no n9 yk paó!"
“Sino noman nogsabi sd’yong tuiubuan la nq
pabpah?" tanon9 ni Uod. ’Pag nangyari ’yon
magiging hamuíiha mo lang si [pis.“
" Hoy! Sino’np lpis?" hirit ni lpis. “Paruparo
abo. ..ituloy brown lang and pa£'pab!”
Sa mia sandalinp 'yon ap naisipan na ni Tong
na magparomdam. "Ahem, ahem. .."
Nagtinqinan lahat sa izanya ang mqa
napati9i[ ne inserto. llang tahimik na sandali pa
anq lumipas bajo nabapagsaliia si Tipahlong.
"Hayup!"
"Nuh?’ naguiat Si Toni.
"Hayup ba!’
“H-Hindi po...walo po and paa Gto!"
”Kung 9ayon... patunayan mo at sumapi la sa
himagsifian namin taban sa mga hayup!“
"Sa inyo nino?"
“Sa amfn nina .." tumingon si Tipabíon9 sa
paliqid. “Sino ba dito and mqa matatapang at
rapat na rriamamayan ng qubat. ..at mga cure. ..
ltaas ang fiamap!" Mabilis naman9 naqtaas ng
 +P 6 !+ langaa. "...Sa amlng
tarlo nina Langaw!" nga!" ant Langaw. ‘Aug galing talaga nr
’Anobap ebenn’po?-
"Hayup sila...inseöto bami!" senor ui na lang ng ufo si Lariggam, at
Tipalzlong nang may nabataas na bamao. p si Tong. Matapos itanong and pahay ng
%, itinuro nito aug direbsyon patungong
*At.. -L‹Tz IT3... apat Iang ar›g paa nila!" kg habahuyan hung saan nananahan sina
°Tapos...?"
"Ang hirap mong umintindi!" naasar na si
Tipablong. ”Hindi nainiri siia fiauri! lfindi pa öa
sapat na it papa bamuhian namin sila?"
dahilan
u+, hindi. . .?“ rl8gugUIUhang iugon ni
Tong. an9 araw at mayabang na
Napaisip sandali st Tipafilpng. P»es, may iba udmod ng nababasunog na init
Maya
”Ano jul ianong ui TorlQ. Lalong natahimih ahan na sa paglalahad and mga paa nl
arl2 paQtitipon dahil natuon aug buong atensyon §@lgunlt sa Babila ng pagmamadali ay
ng lahat bay Tipablong. Pero napatingin lang bigTa napatlgil sa gilid ng malabing
se bawalan ang hufi, at matapos maghimas ng pulang
baba tabl ng dagat.
Ianga»z at nagsabinq, “Sibreto }ifqan n’ya aug babaibang bato nang may
na namin ’yon!"
"Tama!“ ani pagtiamangha. Hindi nahuntento, inlbot
La 8'07. “Sïbreto Iang naming pukgld nito upanQ hiqit parip mabilatis.
tatio ‘yon!“ iiggan, inamoy-amoy. pinisil-pisil.
"läfftä!" SBÖdt R9 lS8 Qdnf langaw. “Zero nababaaiam?”
ano nen bang sihreto natin. TipahJ ng?
Sabihin mo nu sa ainin pnra masaya!”
"Hindi pwede.“ sagot ni Tipahlonp. S¡p t
9a ba ‘kon hung tatlo na ang
 ct-plndot at hinimas-himas. l'Jang
trip wala naman palang baliaiba sa
baio ay lumingon si Tong sa
nakwa...at nan...bago pasimpleng
umihi sn qilid niio rig sumisipol.
Lafting gulat n’ya na lamang
sa mga sandalinp 'yon nanq magsslila
ang malah'ing bato.
"SYIIIT!!!“ napalundag si Tong sa sobrang
iahot. ‘Lo a sTnR . . .’Knw Bu YAN?!?”
“Sino ahala mo?" sagot ng bausap na
sitting prettp sn batman. “At hindi abo si
’lobster’, abo si Ulang! Kelan ha pa nagtng
inplisero...hellooo?
...Duh??? Saan mo nafiuha 'yang pa-'sdi'-'syit’
mo e dati ’nanayhupu' lang ang siqaw mo
pag nagugulat ba?"
Pero hindi s'ya sinagot ng mapanghin9
talangba na abalang-abala sa pagbabanlaw n9
sarili sa do[ampasiga Nats, dalampssigan!
Anialim ng Tagalog.
"Ano bang ginagawa mo sa gilid n9 baio
ho?“ muling nagtanong si Ulan9 upang hindi
s'ya masapnwan rig narrator.
Sumapot si Zong habang riaghahanap ng
masisilunqan. “Ibaw, anong ginagawa mo sa
ibabaw ng bato sa ilalim ng nagliliyab na araw?”
"Wa1a." sogot ni thank.
”WaIa ba bank ibanq pinaqbahaabalahan?”
"Meron."

°Ito ang pinagbalzaabafahan bo. Gumagawa

abo ng waIa."
’DaabangQnagawa
 . Iba ang walang ginagawa sa
,sha ng Mala."
napabunot ng noo si Tong. “Anong

'o ni Ulang ang malavzab na bspaligiran.

$z\g wala. Can ang ginBgawa loo. Gumaga-

. ’Paano mo malalaman hung tapos mo

n ang wala?”
gumawa na 'bo n9 meron.
hlndl mo naman nabibita ang qinagawa
ba7" patuloy pa rin sa paqhahanap nq
tinqan si Tony.
nga ang ginagawa bo sa n9ayon ay
t Sa bsmnuyan, lohat ’pang pinagmamasdan
upon at pinagpapuran no."
an nT Tong ang ba ralan. “Andami mo
nagas›a!"
’yan,* sagot ng bausap. “Pero
sandali. @o:.pa rå n sinasagot ang
batanungan bo.
naman ang ginagawa mo dito?"
tenons ni Ulang na animo’y manhid sa

Ahanap bo sina Manob at Pagong," sagot

 "lbibigap ho hasi sa fianila itong mga itlog na
dala bo," sagot ni Tong.
"Bafiii?" tanon9 ni Ulanq.
"Para masabi nita sa amin bunq saan sa
gubat maiiubuha anq puso np sa9in9," sa9ot
ni Tong.
"Cahit?" tanon9 ni Ulanq.
"Para ibigay sa ama hong hari," sagot ni Tong.
°Babif?” alam mo na bung sino”ng nagtanong.
"Dahil may suhit aug anna bo at hoilangan
n'pa
and puso ng sagirig upang gumaling!" alam mo
na hung sino’ng
sumagot. lsang oras.
Dalawang oras.
TatJong oros.
"Ahhh!" naliwanagan din st Ulanq, sa
wabas. "Mahirap ’pand gagawin mo,
talan9ha. Bsèa hindi mo magawa, wala ring
man ayari."
“Pero mas mabuting mabigo sa paggawa
ng isang bagay besa magtagumpay sa
paggawa ng wala,” marahang paliwanag ni
Tong.
"Hindi ha ba napapagod gumawa n9
meron?" tanonp ni Ulan9.
"Hindi ba ba napapagod gumawa ng
wala?" tanonq ni Tony.
"Napspagod," savor ni Ulang. "\Pala na ma
shong pahinpa eh!"
"Ba’i ginagawa mo pa rin?"
 ”Dahi!itoanprunqkuin kodito.’
”Tunqbuün''pagaabaniTonq. pa tapos maqsalita si 7ong ay
”Kanino7
ta ng alon st ulanq pot›alib sa
Sino'ng naghigay sa'yo ng tungkulin nu 'yani”
haraqatan. rin nang maluwa9 and
"And mia hayop sa guhat."
talangba at na sa pagla[ahad
"lJuh? Anc›ng nnbubuha niI?t Sid \PaIrı *"
"IJindi ko’aIam. pero binahay«ran lila al ng patun9ong timog.
mia pilab para gumawa ng wala. Kung gusto GMA 7.
mr›, bahit dalaecng gilab tang and kapalit ay
İÇâ Çd\Pil 'ita ng snrili monk w‹ıln."
”Huh? Salomat na lang. pero wala
about pilab, at hincfi kr› rin jrata
k‹zkaiInngnnin sa ngayc›n ang wal‹z."
'Sigc, bahala L'a.”
IJindi na natiis ni 1"c›ng ang sikat ng araw. pa si Tom, dinig n’ya na anq putah
SaliddlsydnqnagUbohsatuh upanq nr ltaya nabuhayan s’ya ng [oc›b at
ma[amignn. "Masyadc› nam muinit and araw.
lalonq und paglalabad. Di na9laon ay
U(ang I4incli ba pa ba babalik sa cl«gat?" natun- u and pugad ng inahin.
“Ant x›gbafih sa dagnt ay palgawu ng meron. ! Boè-b fi-b boh
I4indi abo gumagawa ng ganc›on."
°Pcro masusunog ba sa tnit nv , dunne›
ba ba napun\a d'yan ngayon sa poesto mo?" may dala al“
"Hindi to nda alam e. Tinanqay yara alo ng ! Bob-b
malafios na alon ba9abı."
"Huh?! Kelan mo balab bumaiih sa tubiq?" ! Bob-bob-bok...bobobob!”
"&abalih din abo. Hinihintay to tank ulit and
alon." INIG RITA, \I7AG KAxG suuIcAAA\\7!'
"Pero paano k›ung hindi dumating and alon?' ..ba't Ja ba putab nang putak'?" tanong
 f\gya ba na, hiridi bo aJam."
gapoo‹dIam mo na. ..hmp!“ ismid ni
”ltapa n ho p
an;np lahni na nanqingirlog ako!”
@snori!›a?” napakamot si Tong sa ulo n’yanq
, •ifan na itlog mo?”

y agrnamalabing tumayo si Manob para

/:*a%laugbaangdadwangidoqsapUgad
}’flmang soisa. Bblbpba?’
}bl,bbgapboDassayoangisflmopang
{" Inllabas ni Tong and pasalubong, “Kinuha

gdl tiaagad nabopa8salita si Mano#

plp an9,tuba n'ya ai nangilid dnk Juha
sa b'y iig walan9 batzurap-izurap
habang

n§qapln.mo!" masayang paanyaya nT

} tnbbot n'ya ang itlog bal Mdnok. na

a
; @an,bo zaman baya mabibita pard
t 'tony ltlog n’ya?"
 ‘flayan.. .sa...llbod...mo ”
pasinghot- singhot na sapot r6 Manob.
Nagulai si Tong paplingon hay Pagong na
nasu liburan n’ya lang pala at dla napabaiahimib
sa pirm9baiiaabaIahan nito.
"Pagong?" Kinawayan n'ya ito sa harop
ng muhha. "Yohooo?"
Hindi ltumibibo si Pagonp. flaghintay si Tong
nq ilan pang sandali. Di nagiagal ay
nahapagsa- lita na rin si Pagong.
"AnoBaProbIemaMo8«tKawayKaNanpKawap
Knnina?" tanong ni Pagon9 sa talangba na
halos hindl maö asunod sa bilis nq pu9sasnlita
n'ya.
‘Huh?"
"AnoKahoProbIemaMoKanlnaKaPaKaway
hlangltnwayDyan?"
"Ah, e...ibabalib bo lang sana ang itlog
mö ng ninabaw ni Palalia.” Iniabot ni Torig
ang itlog kay Pagong, pero hindi ito
tinanggap ng huii.
"SalamatPeroSanaHindiMoPinagpaIitAngltlog
NamiriNiManob."
Nagulat at napahiya, paulit-ulit na humirigi rig
paumanhin si Zone ct baagad na itinama ang
mali. Iniangat naman ni Pagong and pwetan
psra maisama ang bugong itlog sa iba na
hasaluhuyan niya pany iniIuIuwaI.
 ndami mo naman pala e!"
napahanga 'M n‹tsIIayang di-na-
mabilang na itJog ni

KnrigMagulo," pinalo ni Pagong ang sipit

\ ,."QlnagawaItoYangLecheFIan!I1umi\ing
gNglba."
, oó ..nga pala!" Biglang naaIa[a ni
Tong pel n'ya sa bwento ay hanapin
ang
$aglng na mababapagpaga[ing sa
ama na sa mqa sandalin9 ’yon
ay nñ bnbuiol no dañ il sa iaqal
n’ya.
n po ba bung saan bo matatagpuan
t}{aIIangan bo s'ya upang mabababuha ng

t›ga at nagbatinginan sina Pagong a\

I sa sinabi ni Tong. ”SinabiMoBang

ri6,slnagot ni Pagong ang talangba.

ñ â ito baagad patungc›ng banluran
rnpisahan ang mahabang
pagla\abbay blr›aroroonan ni Aso.
"ManoblbawNa
BahalaDito.
 t)malingawngaw sa buong bapaligiran ang
habllin ni Pagong. llalu-halong emosyon naman
arig naramdaman ni Tong. May tuwa dahil sa
palapit na s'ya nang palapit sa kinaroroonan
ng puso rig sa9in9. May tubot dahil sa
mahabang paqlalahbay na maaaring puno rig
panqanib. At may lumbay dahll sa mga oras
na’yon ay waia uang signal ang banpang Nobia
5910.

Di na mabiIan9 ang mqa araw na lumipas.

Di na namalnpan ni Tong man o ni Pagong
arig mqa panahong na9daan. Tila wala uang
batapusan and honilang nahnhainip na
paglalabbay. Ganon pa man ay buo pa rin and
loob ni Tong, at tiwala sa hasamang Pagong na
matutunton din nita ang hanilang destinasyon
balang araw. Ngunit dla basong nabassp and
ptiso n’ya rung bigla na lamang sumubo si
Pagong at tumigtl sa paglaiaiand.
"Pagong!" ant Tong. "Hindi ha maaarinp
sumiibo. Kailangan natin ang puso nq saying!"
Ngunit iiniqnan lang s’ya nans hapun9-hapo
na st Pagong. Di man lang ito nabapaqsaliia.
-PAGONG!!!" nag-alala na si long.
°TI6AYAX MOANG NONG LOOB. ltAYA
NATIN 'TO!!!"
Noon ding mga sandalinq ’you ay huminga
yang malalim si Pagonp at isinara and mga
mate.
 rnaqsalita si Pagong zM
éTa NagpapahingaLangAboAyan
g@uno/
%%be$.Pagong,ambagu&baga[mo
5uinema ha pa e malapit lang naman,
an aa
@yo.- sumbat ni Manob mula sa pugad
a

.}ia§ainin ang suha. lto and u9ali ni

pagsu agft
sulia ay nailahad naman ni Tong
a a a Nindi to
§dng piano n'ya nasibrnura ang

n." wliia ni Aso. “Toioong

@$tonga ang puso ng saging. Sa oabas

mong sabihin?” tanong ni Tong

JI plnag-aagawan rig mga hayop in
rig seging,” paliwanag ni Aso.
slnuman ang maL'abuha nito.°
{dnong ni Tong na mas falonq nalito.
§apnlit rig puso rig saging ay
hama- fit rip ha op sa 8ubBt. Sa
Sandaling in puno ang buriga,
guguho ang
t ct n rim ang magiging batopusan

, hlrldl ho maintindihan ang sinasabi

@ Telanglia. ”Kung guguho nga
and
-oagawan n’yo pa ang puso ng

to,” ani Aso habang isinusuba ang

,t hl Aso ang suba. “A eh, ang ibig

Cy..,pinaq-aagawan np mga hayop
iaghig dahil sa ang sinumang
plc ap maaaring humiling ng bahit na
ilingang iyon ay matutupud."
Eng unang nan9ailangan ng puso
@t nl Tong na tile handang mahipag-

magbafiatuIun8an tayo,”
pagliliwa- ’Arlg pfutas ay pura
laman9 su may atas ito at hindl
ipinanggamoi,
mamamatay ang mga hapop sa gubat dahlf sa
sobra-sobrarig labas na tuglay nito.”
”Ano nguyon ang gusto monk rnangpari?"
tanong ni Tony.
"Ganitn." atnh ni I\so, habanq unti-untinq
sumusuba. “Alzo ang pipitas sa puso ng
saging. Maiuuwi mo ang prutas para sa igong
ama, at mapnpusaahin naman ang taqlay
nitong hapnngyarihan para maisahatuparan
ang bahilin9an he. Apos be?”
"HINDI!" sigaw ni ltuneho na banina pn
pala nabibini9 sa usapan. ‘Bahlt ibaw arig
pipitas rig puso ng saginq, di ba sabi mo dati
ipopaubaya mo ‘you sa mga hayop dito ss
gubat na mas barapat-dapat?“
”Dati 'yon..,nung wala pa iton9 talangbnng-
ligaw!” sagot ni Aso habarig binafiain arig
sanding suba.
“Hindi, hindi uubra sa ahin arig ¢anyan! Abo
arig hari dito sa gubat baya aho ang magpapasya
hung sino and susungnit sa puso rig saging!”
pagmamatigas ni Kuneho.
“SandaIiKeIanKaPaNaqinqHariDi o?" hirii ni
Pagong. ”AiSinoHaman aArigNa ahan
Mon9KarapaidapatSuTungbuIin?”
"Abo!" sa9ot ni Kuneho.
 ‘SBTtdali! Sandali!” awat rn Tony.
Wumatabbo ang oras, beifangan na rig ama
hong hari anq puso n9 saging. Hindi

imponante en akin My
‘ImpooanteSaAhin!‘ sabat ni Pagong na may
halorig pamemersonal nay Kuneho.
”Pero hindi ba pwedenp abo na land ang
humuha para hindi na sifa may-away-away?"
anongniTonyhegAso.
‘Magandang ideya’yafi." ani Kuneho. ”Pero
and hapel mo naman! Mapapagaling na ngu anq
tatay mo, hubunin mo pn 'yung libreng
hahilingan. Saba yari ha r[n dahil maraming
nababantay sa bunqa, hindi he uubra. May titre.
may ahas, may paling, may dinosaur, may
koldaper, may' aswang, may SARS...ngjray,
nabattatahot! Kunq abo sa'yo hindi aho pupunta
dren mag-isa!”
Suho at wala narip masabi, neputingin na
lamang si Tony uang malunghot hay Aso.
’Sanduli, ba't hindt na lang naiin ito daanin
sa manyos na paraan?” mungbshi ni Aso.
”Painlllin natin ang mga hayop Pung sino and
gusto nilang sumama hay talangbang-li9aw
para pumiias n9 puso rig saging. Hindi ba mas
maayos 'you?”
”Tama, sa Qan9an lang natin malalaman hung
sino talaga ang Parapet-dapat maging hari dito!"
 Ig ä rig..lahat sa bagong dating na si
)tg, "IPAG6UNYI ANG XARAPATAN NG

bt1fPi2 lIlII!!!!” siqaw nq di-mabilanq na

\a›sumusuporta bay TipabTong.
g¥asall si Tipablong, sasa\i rin abo. Nindi
}ytaIatahqgap na isang tulad n'ya ang
an’pdra sa aming sektor!” sabat
naman
m na’bararating lang din basama ang

Johan and botohan. Tinanonq ni

§ung!sino ang mga pabor sa banya

lohat nq hayop. “Si Pagong and

jnlrtg pegsilbihan!" wiba nita.
gga ghin i n
{Oftat ä ng bamay ng mga insebto. At
boran si Langgam ng mga nilalang
§ttIm o I iqit pang bamay, natalo n'ya si

Nong nsman ang nan[igaw sa madla.

) Nagdlllm anQ italangitan sa dami n9
dumalo sa pagtitipon upang
n and psialon-talon na handidaio.
hel’ paprnamalabi nq mia lan9aw. “Si
namln;:ang nanalo!”
 Sa pe9hahataonp ‘yon ay naghagis si
Kuneho ngu
maBdingtpsdngmesebengang
harapan at nagsabing: “Copayment pa land
’yan sa inta boboto sa atdn!” Gaya ng
inaasahan,
. dagsang lumipat ang mga lanqaw sa hanyang
bampo sa isang h:sopmata.
“Aug sarap, meron pang almonds!” sabi
n9 isang langaw. ltaagad namang idinibJara
ni Kuneho and sarifi bidang totoonq hari.
”Sanduli, hindi pa iapos ang laban. Kasali rim
ato!” hirit ni Aso. Pero mabilis din syanq
nanahimih ai nabuntento sa isan9 tabi nang
biyayaao s’ya ni Kuneho ng santi niiong suha.
Mangipaè-r¡gJpah naman sa tuwa aa
nagpaiabpalmn ang mga langaw sa pagiging
mapaghamahaioob ni Kuneho. “S'ya lang ialaQa
ang na8mamalasabit sa lahat!” bulong pa ng
isanp langaw sa hlca nito.
Ngunit tulad nd nahn9awlan, hindt
tinan9gap ttQ mqa halaban anq paghapunalo
or huneho.
Nagrehlamo si Lnnggam at i9iniit na walaog.
bwenta ang boto n9 mga larigaw dahil wala
naman sa mia ito arig marunon9 mag-iSip.
“Peste lang arig mga ’yan!” aniya, basaboy
ng pagdedeblara ng sarili bilarig totoong
primato.
Hindi nagpatalo, iginiit naman ni Pagong na
mas importante ang boto ng mga ha p
fiumpara sa mga insehto.
"lnsebtoLarigAngM9a Yan!" aniya, hasabay rig
pa9dedehIara rig sarili bilan9 totoong panalo.
Sa mga sandaling ‘yon ay tinutubuan na si
Song rig mga puting buhob sa tñ libili dahil sa
iagal rig proseso, ngunit wala s’yang magawa
bundi ma9hintay. At dahil sa walanq nangyayari
at walang napapagftasunduan ang mga
nagtataJo- talons "hari", ipinagpaspa ni Aso na
daanin na lang ng apat sa paligsahan ang
labanan.
"Tabbuhan na lang!" ant Kuneho.
"SigeTahbuhanSoIlaIimN9Dagat!" pambabara
ni Psgonp.
“E ining iaguan-punk na lang haya sa
damuhan?" mungbahi ni Tipablong.
"Hindi, butl pa qawin natin itong 5-ereni
competition," sabi ni Lan9gom. "Lsban tayonq
sky diving. quiz bee, papalingan sa videoize,
Ragnarok, at sâ ita pabilisan fiumain rig hissing
cockroach, aiay ng baboy, itlo9 ng ostrich, at
duqo rig lambing!" Syempre nag-wall out sa
audience and mga rpis, baboy, ostrich, ct
fiambinp. May baliia pany naringgan daw si
Baboy na nagsabing: "How gross!"
Ganon pa man ay pumaya9 anQ mQa
halahofi at natuloy ang labanan, buhod bay
Tipablonq na nag-t›acbout dahil sa banyang
relihiyon.
 and peka. Nanalo si Lang9am sa
!J. Yun nga land, inabot s’ya n9

na sfgam ang narinig ni lahaf.

na lamang poiay si Lan99am—may
1 kring absidente o tom play, wolan9
: Balih sa ba9uluhan ang 9ubat.
lang ullt nq sandaling hatahimihan
Ilta si Aso. ”Sandali. may naaamoy
umutot ha sa inyo?”
e ba!" pumuiab naman aqad si
en mia sandalinq 'yon ap batatapos

blriabuhan si Aso. "Serposo aho.

tio ang naaamoy jo!” Sinundan
nito ngan ng amoy at
nalunton si
Nasuba ito sa amoy ng koharap pero
lzaagad ang suba. Di nabuntento.
rti Aso ang mas malabas na pinangga-
ng amoy hanggang sa matumIx›b ang

-ligaw, may hinain ba ba banina?”

. ”Meron ba tzayong natapaban ni

ng nag-isip ang dalaea basabay

ng hayop na nat-aamuyan na rin
upang
maiuboy ang nagbabadyang panganib na hinata-
tabuian ng maalam na Aso. Maya-mała pa ay
narinlg nila ang dagundong nq naghihintay na
hamatayan.
GROOOOO RRRR!!!!!
“SI LEON!“ isang loro anp sumigaw. ”NASUH-
DAN TAYO!!!”
Kasunod nnon anq rnala(ahas na sigawan
muta sa iba’t-ibarig diret'syon. Kumaripes ng
tahbo anq mia hayop papunia sa hund saan-
saan. WaIan9 naiira sa lurar n9 pagtitipon
hundi ang m9o na:pIiparang tuyonp dahon,
balahibo rig lba’t-ibung ibon, usob ng alinaboh,
at parapher- nalia nq mga ipina9babawal na
qamot.

ingal na hingal nang magftita-hita sina

Pagonp. Kuneho. Aso, at Tong sa ilalim ng
mahiuagang puno bum saan umano
mapipitas angpiongsa ng.
’NmundanTayoNMaLeonDahć5aDal ong
MgaItIog,Talangba!“ paninisi ni Pagonę.
"Laway
YataNiDagaYungNaamopNiAsoKanioaNala sayan
 g£ignIflogNaDalaMoKayaNiIaTayo

avg ranging nasabi nq pahamah na

Sa Ells Leon para maiunton ang

than rig mga hayop sa gubat,”
ñ I°ituneho. ”Dapat binanggit mo sa
}toblia mo sila para nabapaqhanda tayo
ang lahat nans mas maaga.
{t;p,na rin si Aso. “Sina Leon and
d n8gbultubli sa iisong parte ng Dubai
ang h yep
ho na lamang si Tony bidang pay-amin
at pcghingi rig tawad.
Baan mo na ‘yan." patuloy ni Aso na
buma#ain na naman rig sarilinq suha
gmaostung §aqalang-gaIang. "And
tesa ngayon ay mabuha natin baaqad
rig saging na nasa tuhtoft nito.”
Sabay- tilllnqon rig lahat ang dulo rig
hat8bing

4lrio sa ating apat ang maba#aa of

-aallnlangan nl Tony. Mati9ilan and
@walan ng loob nans mapagnilayan
p. Anti na namang nanahimih and
d dahil sa panibagonq mufiha rig
 “Tams, wala ni isa man sa atin and may
babapahang umalzyat d'yan, " sabi ni Aso
maJzalipas ang Slang sandals ng pag-iisip. “Pero
nung maQtutulong-tulong tayo, lahat oy ttapa
naiinq lampasan!"
“Sabihin mo lang. Aso, handa ‘bong gawin
and lahat,” wiha ni Tong. Maayos namang
ipina- liwanag ni Aso en mga basama ang
detalpadong piano. At matnpos sagutin ang
ilang heianungan, pumwesto na ito sa pnanan
ng puno.
“Attn na ang sa ilalim.” alob ni Aso. “Hindi
na importonte sinuman and pumitas sa
prutas at itaoino man rnapunta and
hahilingan.”
Ngunit mabilis namang lumusot st Tong sa
ilalim or Aso. “Ipaubaya nyo na so abin ito.
Maps galing hang ang abing ama. masaya na 'bo!
* Di na t›ataIo sa pagmamagandang loob. sumi-
ngit si Pagong in ilalim nina Torig at Aso.
"Yaman
DinLamangAtHindiAboAngNapiIi8ilanqHariNg
cubatHayaanNyoFiangMnbapagsilbiAboSaMga
HayopKahitManLangSaPagha#ataongIio.”
Hindi na nahapagsalita si Kuneho sa tuwa
dahil sa pagbabaqorig-loob rig mga iaga-gubai.
Kay diretso na fang itong lumusot sn
pinaballa- lim no puwesto upend
matuntungan n@aponq na tinutuntungan ni
Tony na tinutuntungan ni Aso na s’yang
pipitas rig puso rig saying.
 tta mo na ba ang puso ng saging. Aso?”
To

oNaBnAnpItaasNgPuno.Aso?" tanong

,abot bo na!"
tasin mo na ba anq prutas, Aso?“ ianong

; plpltasin bo na!“
dali! Sandali!” awat ni Kuneho. ”Baba
si Leon sa itaas n9 puno, abo na
lang pitas rig prutas. Aso!“ UmaQat si
Kuneho

JtasinMoFiaBaAngPruias,Kuneho?” tanorig

i pipitosin ho na!”
daIi!Sandali!“ awai ni Pagong. “BsbsFian
QuwayaSaItaasHgPunoAhoNaLangArigPi
Prutns.Kuneho!” tlmahyat si Pagong at
}tlngnn si Kuneho.
Qmninmonabasngpzuteipago ’
nl Tong.
OlpitosinKoNa!”
ndali! Sandali!” awat ni Tong. “Baba
wrist Saddam Hussein sa itaas rig puno.
lang ang pipitas rig prutas. Pa9on9!”
at st Tong at dnuntunqan si Pagong. Pero
umalzpat na rin si Aso para tuntungan ulit si
Tong. . .na sinundan nä mari ni Kuneho. . .na
sinundan naman ni Pagong...na sinundan naman
ni Saddam. ..na sinundan na naman nl Tong...
na sinundan nang paqbaqsah nilang lahat!
BLAGAAAAAAAACiH!!!!
“Araaay!" ungol ni Aso na naQaIusan and
n9uso. Kanyo banya na ring hilot at pagpag ng
batawan ang iba pang hayop.
"Nahihilo abo,“ rebidmo naman ni Kuneho.
"Nahihilo talaga aho. ..daIawa na ang tinqin bo sa
talan9iza!”
“Katanq???" tanong ni long sa sarili haban9
inaaninag ang bisitanq papa[apit. “Si Katan9
nya!" Patabbo n’yang sinalubon9 ang bisita,
niyabap, at ipinabilala sa nita hasama. "S’ya si
Katong" Hindi ha nahihilo, Kuneho. . .ö apatid
ho s'po!“ N9itinp-mitt si Tong habang tafiot na
tahot at nanlalabi naman ang mia mata ng mia
ö asama nito. "Huwag itayonq matabot," arii
Tony. “Mobait ang bapatid tio!"
Hindi maintindihan ni Tong ang parrginginip
nq mia iaasnmang n9ayon ay may pilit nanp
ianuturo sa liburan n'ya. "Huh? Ano? &nbii?"
Hinalitian ni ltatang si Tony sa pisnqi. “Eto
na s'pa. A§in na anq iatlumpuri9 piraso ng
pilab na napa9fiasunduan natin.”
 ‘Htih?” Rnagmasdan lang ni TDHg arm
paÖ d, litung-liio sa iö inibilos nito.
"Magaling," sagot jay Katang n9 bilalang tinig,
§.rnula sa mga damuhan ay dahan-
dahang ğ ît\abas at nagpabîta. Si Leon
Kasama
sina
a a Bu
@ldng abot-tenga.
"Hahahaha! B&AHAt IAtJA!!!" sabi ni
Katang Jp Tonq bilang opening remarbs.
“Abala mo ba
tagumpajr na naman ang piano mo,
@paticf? Aba[a mo ba ibap na naman ang pogi
§g'tIngir› ng mga magulang natin? Aba[a ma
talaga ang magbabatuluyan ni “
°ANOANG GINA&A MO SA HOB¥A KO?!!!"
§enIiIisib sa ga[it ang mga mata ni Tong.
"tala ba nang pag-asa!" sagol ni Xatang.
untis bo na si Dalagang &ubid! &oahahaha!!!"
DI na nabapagpigil si Tong. Sisipitin n’ya na
@lpat si XatBng bung di lang s’ya napigilan ng
yang mga basama
'Oras na para pagbayaran mo ang [ahat!*
@tuloy ni Katang
"Ano bang basalanan mo sa banya,
§tIarigL'ang-ligan" tanong ni Aso bay Tong.
on angban un ut
@ttang. "Ba't hindi mo baya sabihin ngayon sa
t anq ftasalanan mo sa afiin para
malaman
nila bunk anong biase Tariq bapatid? O gusto
mo bank aho na lang ang mapWento KUNG
PAANO MO AttO PlFiATAlHAN SP IBONG
ADARNA DAHIL SABl MO MAGANDA ’YON
SA

“Babit, biro”1arig naman 'yon, ah?!” depensa ni

Tong. “Saba magso-sorrp nö man alla e!”
"PERO PALALABASIN MO PA RING IXA6
LANG AHG NAXAPAGPAGALING KAY AIIA! NI
I4INDI NGA NILAALAM NA
NAXIPAGSUNYLIKAN PAAXO JA 1SANG
'TR1CERATOPS PADA LAHG MAILIGTAS
ANG BUftAY MO.. .syit ba!"
SI4I4HUUUKUHG.
Isang bawayan and mabiJisaog itinuhop ni
Leon jay Katang pabaon sa lupa. “Aridami
mong satsat. Tanghali na, marami pa ’hong
gagawin!” Matapos hawiin and bangs na
iumatahip sa mia mata, ibinabu na ni Leon
ang utos sa mga fiasama. “lt’s showtime!”
Slag-umpisa and massacre ng mga hapop na
mas bärumaldumal at mas bagimbal-gimbal pa
sa mqa pelitiula ni Carlo 1. Caparas noonq
dehada 9o. Buti na lamang at hahit papano'y
naftuha pala ni Kuneho anq puso ng sagirig.
Agad n’ya itong inilabas para hilingin ang
bali9tasan ng mia hayop at batahimiban sa
gubai. Ngunit bato n’ya pa mas ito ma9awa ay
 aw na ito sa hanya ni Aso. ”bag hang
syadonp maliasarili, Kuneho.” ant Aso, sabay

r›g maraming-maraming-maraming suIta!-

*aNONGbLASEbANGhlLINGyAN,aSO?“ sigaw
bman ni Pagong habsng nafiiltipagbuno sa
mga mang haj›op. Nang maagaw ang prutas
ay
billsan na rin itong humiling. ‘SanaSan
HH
Ffoon lamang napansin n9 tatlong hayop
na ga bulay puti ca slla at nasa tiyan na
pala ni maya ang ö onilang rnpa batawang
lupa.
ic unchalned Melody]

Apgl-apat ang paningin nl Tong narig

magising sa iabing-daqat hung saan s’ya
inabot uang
matapos arig mabilis at mahabang
ahbo uparip tabasan sina Leon.
DCD, boss," ulit rig tinig. ”Tatlo-isang daan

Plilt minumuhhaan ni Tong and hausap sn

Jflo rig nahabasdaw na araw. Ngunii hindi
n’ya ito maizi[ala dahil sa hilonq 9awa ng
pagod at gutom.
"Triple X, boss, malinaw. DTD copp!"
pabulong na pamimilit rig tiniq.
"Hin...di...bo Lai. .. lanqan yan. .." pinilit ni
Tony magsalita. "Nasaan. ..a bo?"
"Hindi ha naman pala bibili, eh!" sagot ng
0aUsB , sBbd9 aIiS.
Naiwang may-isa si Tong sa dalampusi9an.
naiiabilad sa maiindinp init nq araw, nanghihina
at bu9bop sa pagod ang tiaiawan. . .iIang beses
bo na bank nasabi "yon?
"Ulan9!" biglang nabuhayan rig loob si Tony
nong mafiatanaw nq babilaia sa di-baIayuan.
"litaw nga!!!" siqaw n'ya haban9 pasurap-suray
na tinatabbo and itinaroroonan ni Ulan9.
"Ulang, anuman9 oras ay matutunton ni Leon
and lunar na ’to. Kailarigan natin Ulang?
Ularig???" ndpansin ni Tony na hindi
fiumibibo ang fiausap. "Ulang? Ulanq. "
Napayuho na lamang s’pa uang
maunawaarig napuruhan si Ulang n9
nagbabagan9 araw at hindi na nailiqtas nq
alon sa pag#abataong iyon.
(Cue: Unchained Melodp, Air Supply rersion]
 lang minuto ring na9lubsa s1 Tong dahil
sa pagpanaw ni Ulanq. ttasubuy noon,
pinagnilayan n’ya na rin ang mqa parigyayari
sa hanyanp buhay. Anq masayan9 alaala nila
ni Oalagang Buitid: ang mapait na
pangmomolestlya sa hanya nq tiJ'uhin9
mordfish: at ang masarap na
pangmomolestiya n’ya sa paman9bin9
dibpa.
Flagtiha s‘ya at na9sisi sa lahat rig banyang
mga pagfiabamali at hahinaan. N9unit sa
hala9itnaan rig taimtim n’yang pagbabasa ng
”A Purpose Driren Life" ay may naghagis sa
hanya n9 balat
 “8&s^$&. SIfJO ’YON?” sigaw ni Tong
habang iinatanaw arig hapaligtran. ttasuned
noon ang batahut-tahot n’yang mura na hindi
na maaaring isulat sa libro.
‘Flaqhahanap ha ba ng saging?“
malumanay na tu9on nq tiniq na nagmumula
sa itaas ng isang puno. Si Making.
“SAGIHG??? Penge naman, Ma‘tsing, biglang
nagbaba rig hoses si Tong. ”Para ba
namang hindi inaanaft sa fiumpil np nanay
bo. ..” Pero
, totoon9 hindi inaanab sa humpil rig nanay
n’pa si Matsing. ”Penge naman, ftahit puso
tang rig saging para maiIi9 ”
Sa isang Iunda9an ay iinangay ni Massing st
Tony upan9 mabasama sa itaas rig puno hung
saan sila nag-jamming. Doon ay masapang naq-
bapalitan ng talambuhay and dalawa, iiasama
na arig nahahasawang bwento ni Tong turighol
sa pab8y n"pa sa Dagubatan.
‘Peso pala rig saging ang bailangan mo, dapat
puno rig saging arig hinanap mo," wiba ni
Matsing.
“E ’yun hasi arig sabi nila Aso e!” sagot ni Tong.
“Aso? Anong hinalaman ng aso sa saglrig?
Pag sagin9, dapat arig tatahbuhan mo matsing!
Masyado hang nagpapaniwala hung bani-banino.”
 ”Pero, nabafiuha na si Pagon9 puso n9
S£fQÍ FIN Í281'1ÍP1&. . . "
"Hahaha! figurado ba? Si Pagong pa! Nag-
risa lang and puno ug saging dito sa gubat.
bro!" Napag-isip nang malalim si Toni. “Si
Le’ on. . . "Ano si Leon?"
"Si Leon ang nagsabing sina Asa and mabaDa-
tuTong sa abin.. .nilobo abo ni Leon!!!”
Pag-iling lang ng ulo ang naging tugon ni
Matsing bay Tong.
"Ba't ba na‹atawa?" asi wang tanong ng ialangba
sa bausap.
"Ga[it ba bay Leon, pero gusto mong
i\igtas ang tatay mo!"
"Oo, babit...?"
"Manlolobo rin ang tatay mo ell! SiyB Bng
may gawa hay Leon!*
“DAt4AN-DAI4AN XA SA /ytGA SINASABI MO
SA AMA KONG I4A9I!! !” bulyaw ni Tong nang
may nabaambang mia sipit.
“I4ari ng ano? Hari saan?” pangising tanong ni
Matsing. "May nasasabupan ba s'y’a? Sino dito
ang nabal bitala sa banya?"
Tinitigan ni Matsing si Tong sa mga mata at
pabulong na nagtanor›g: -AJam mo ba bung ano
ang totoong sabit ng tatay mo? Alam mo ba
bung para saan talaga ang puso nq saging?"
 Hindi itumibo si 7ong.
Na9patuloy si Matsinp sa malabas na uniq:
o Gruso no i TAY no mzA Puso
Nt3 5AGIlJc ANG GINAGAMIT ltYANG KAPALIT!"
Sa pegbobataonp “yon ay hindi na
pinalagpas nl long ang balapastanganan sa
banyang ama. Patalon n'ya»g sinugod si
Matting, ngunit mabiJis naman itong nabailag
nang walar‹g bahirap- hirap at nagpatuloy pa rin
sa pagsasalita.
"Ang nararanasan ng tatay mo ngayon ay
babatiran na may paghihirap sa bapaligiran niya.
at ang baatamang ito ang tinatawag niyang
fiaramdaman. Kaya bailan9an urea rig
pampamanhid. At ’yon ang silbi sa hanya n9
puso ng sagin up buital rip walang
hariq9afiq paqbubulag-bula9an at ttawalang-
malasabit!”
Lalong namu[a si Tong dahil sa mga narinig,
baya minabuti n’yang gamitin na bay Massing
ang automatic pistol na natanggap n'ya noong
na§araang Pasbo. Ngunit maging ang mga ba[a
nito ay nailagan ni Matting, bung baya't inihagis
na lamarig ni Tong eng walang silbing sandata.
basunod ng paghanta n9 Silent Night bilang
tanda n9 pagsuiio.
”Ano ngayon anq dapat long Gawin?”
malumanay na ianon9 ni Tong.
 “Sumali ha sa nemorb bo ng multilevel
mar beting!" mungbahi ni Matsin9.
”Hindt, and ibiq hong sabihin ay ano ngayon
ang gagawin bo sa abing anna?“
”Ah, hehe...heto ang puso n9 sa9ing, iyong-
iyo na, ibigay mo sa tatay mo...bung masaya
lta sa panitonp izalagayan ng pubat!"
B[angho ang mubha ni long.
”O baftii, hlndi Na ha masapa dito sa
qubat?” tanong ni Matsinq. ”E di ibaw na ang
fiumain ng puso nq saginq bung gusto mo para
wa[a ha na rinp pahiałum ai wala nanq
problemy!’
Malunghot na umllin9 si Tong. “Matsing,
hindi ito masisihmura ang ganito. Kai[an9an
hong humi[os tungo sa pagbabago at ftaunlaran
n9 ingubatan."
WraPong-TraPo ang dating ng speech mo,
bro, gusto bo 'yan...hehehe!"
“Kibllos albo. Xailanganq mattgil na ang
masaman9 qawain nila L‘ eon!
"ftahaha! Masama sina Leon. at sina
P«gonq ay mabuti? Dahil ba sa pumapatay
slna Leon, at sina Pagong al hindi* Paggavra na
ba ng babutihan ang hindi paggawa nę
basamaAnf"
“Kaya nga pupultsain do and tulad Nla
“Pero ano ang gutist bum wslang limit
Tandaan mong bahłt saanp gubat. mó p I
 "Hindi ba ahas?"
"Ahas, leon. manananggal, illegal vehdör, tax
eeader, poiitical clan—pare-parehas lang yan...
lahat sila naghähari sa qubat!"
“Atam leo. Kajra nga babaguhin jo ang gubat.
Gigisingin bo sa §atoiohanan ang mia hayop.
Tuturuan bo sila sa wastö n9 pamumuhay.
Bibiqyan bo sila nq matinong edultasyon
at moqandang trabaho. Atam hong sa
baibuiuran ng itanilanq puso ay alam din nita
ang rama sa makt. "
"Delittado ‘yan." Pumitas n9 isang piling na
sagin9 si Matsing at nagpatuloy sa pagbain.
"f4indi yata abo boto d'yan."
J’initigan lang s’ya ni Tong.
Nagpatulo ' si Matsing. ”Bigyan mo sila ng
isda, mabubusog mo sida nang pang-isang araw.
Turuan mo sila mangisda. mabubuso9 mo sida
nan9 panghabanq-buhay at hindi ja na nita
nabailan9anin. Mawawala and bamangmangan
nila at hindi na sila ma9iging inutil. \Pa[a ha
nanp bapangyarihan. Kaya bebit mo sila
tuturuang mangisda?”
”Hindi jo ö ailangan n9 itapangyatifian.
Matsing!" sagot ni Tong. "Ang bapangparihan
ap tatagal lang ng iland taon—anim, sampu,
dala wampu.... Pero ang impluaensya,
daangtaon."
 "8uhit, tatagal ba ba nq daangioon? Baba
buhas lang ma-dengue la. tiqofi la na!"
*Hindi bailangang lahat ng gagaoin natin ay
para lang sa atin, dapat ay isinasaalang-alang
rin natin ang mga susunod pang henerasyon."
"I4mmm...gusto Do ang dila mo. barang
taianqba. pwede ba sa mga call center...t›ero
sabihin mo nga sa abin bunk ba't bigla mong
naisJpang gawin 'pnng mga sinasabi mo?"
Ma\ungboi ang mga mata ni long. "Dahil
wala na ‘bond ibanq pa9pipilian."
"At ang tatay mo?" mapandemonyonq ianong
ni Matsing na hindi apebtado SR aim manq
narinig.
°Ano ang tatay bo?"
"Hahayaari mo na lang ba s'ya sa banpang.
baramdaman?"
Natigilan st Tony.
"fJindi mo na ba bailangan ang puso ng
saging na s'yang dahilan ng pagpunta mo dito?*
Dahan4aharg napatalibod si long bay
Massing, hindi alam ang sasabihin.
-f4anda ba bang magtanim ng batas sa
gubat, talangba? Xaya mo bang ipag-utos sa
mga . hayop ang respeto? Desldldo ba bang
daznl
sila ng dangal at prlnslpyo7 !•r>!
bang suqpuin ang t‹abangban?” Nck
magturo n9 malasabit sa bapwa at pagltalta’
Kafiayanin mo bank magpadihta sa bulong n
bonsenspa?" Lumundag si Matting sa harapBn
ni Tong para sa huling hamon: “Gusto mo ba
talagarig rflBbia[am sa natural na tobbo rig buhay
—sa gubuf???” Abot-tenga ang mapang- asar na
n9iti ni I\4atsiri9.
Nagmistulang bato si Tong, hindi maitahibo sa
m9a sinalonq tanonq.
Muling inialofi ni Matsing eng puso nq
sagtng. ”Tanda np pngftabaibigan?"
Unti-noting napanqiti si Tony. Tinanpgap ang
puso rig saging ar agad na inupahan ng gagal.
“¥ahoong-yahoo! !!* wiba n’ya.
Lumiwanag nang pagbaganda-ganda ang
araw. Nagbaroon ng bahaghari sa bagub8tan.
Naglzaritahan ang mga anghel sa langit at
naqsaya san ang mga dance groups sa lupa tulad
ng nabagawiang tradisyon sa psgtatapos rig niga
pellbula noonq ao’s. At nabuhoy ang lahat uang
matigayang-maiigaya...sa gubat!