This is a reproduction of a library book that was digitized

by Google as part of an ongoing effort to preserve the

information in books and make it universally accessible.

http://books.google.com
«l1-@_1
 í li x til!! r lull! .Il . lv ‘waliilll
ч \
` l .
.«
n
å .l .
N а .
\ __ .
. _
ъ
n
.
p . n
. Q
‚ n
.
i n
.l \
а
\.
a \
‚ .
. Il l
` О
\
\
.
f
Í `
l
.
I ` Í
`~ ь
\
ь
l .
Í
Ý
_ Q
. |
т . . - -
‚
_ I
n
\\
к a
`
С .
p . I
‚
s
о .
» ‚
й
w . -
a ` l
_. . n_
 ч__.._.,‚,--` ._i „пи, „ .. ‚ ‚ц,
. l

книг/ж
LIBRORVM
FRIDERICI II.
'IMPERATORIS,
De arte venandi cum áuíbus,
CVM митинги: REGIS
additionibus.
Ex membranìs veruüis nunc primùm :dim
ALB Е RT V S MAGNVS
DE
Falconibus ‚ Aßuribus, SC Accípítribus.

.AYGVsn/rz VIND EL мозги.

ad {ядре finta.
Apud Ioannem Prxtorium,
Anno M D XCVI.
Сит privilegio сут: тип.
 FRIDERIC VS П. IMPER.
одру-01285, qui :linina [ягдташ рари1йртеЛк1етш,5е-:
лет]; ‚ qua атм: Ьоттез naruralner [Еде ddíderanr,
(yßrcriahquugaudent литий vtilitnteprqfïcere,dntejùjìepta
‚до/М regiminù :mera ‚ jìmper À тишине »offra gun/fuimos:
([Eimtiam)fom4m ein“ тафты” amauimm , о- т od'u're
wnguentorumßorumfnnper яды-лишив indefeffê. Po?? regni
'veri »offri :mnu aßúmptu , эпитетам aperzykfequenter п:
otioru-m turba nos ¿1_/Huhn, о cmilifíbi ratto vendite: fa
lia'tudini; noßrzpqrtesquidguíd ramen tempuri: de rerumfa-~
‚штат “трапам decerpinuu, tran/:'12 @path-nur тфт,
fed сонат in leflxanù exermamme gratmtÈ libenter expend:
тш ‚ ‘vt mim clama так“: mßmmentum, in аддитивно
fcim¢i¢,fz`ne gua mortnlŕum wir“ ma при” Мента.

.6

Щ,
Sîlâ'îl. BïDîÃOîhálk
 ‚ч—„„.`.у'.`— “пч—

MAXIMO PRINCIPI
FERDINANDO CAROLI F.
AVSTRIIE 'ARCHIDVCL
Germania: Spei.

' Vnus,Ferdinande Serenifsime,'

inexfpeâatum credo, таянии
dine ramen tua dignum aforo,
Audaöìer: П fortunam cogito,
fiue tuam, Пас теат ctiam. Verum or.
dine 8( ratione, П muneris intueor Бис
materiam ‚ Gue artificem. Materia vena-`
tio di, quam Deorum munus appellauit
Xenophon , Chironi propter штат
dono conceffamßb eo inde heroibus tra»
ditam: heroibus inquam,quorum ex то
porifsimûm tirocinio virtute, patria de
fenfa, miferi vbique гепатит, calamita
tibus leuari ‚ feruati (int. Arque hoc pula
cherrimum eff venatoria: elogium. Sed
dus genera rerrâ , шатёр quodammodo,
multa iam olim, quorum hic nullum да.
mus.Aè'rium damus, nec vfurpatum ve»
teribus, nec cognirum, nec omninò cogíal
ta tum : adeô fibi non omnia vindicat an
tiquitas¢ Miraculi {Шиве planifsime' (pe.
(давний frequëtior vfus,quod amat fieri,
admirationem minueret. Illud interim
Omnium cöfeníìonc солиста, hanc rg
0) _2 не
 " PREF'ATI"O.` ‘ ^ ”Ё
Hare venatíones reliquas tanto {тешат
lo, vt ínter .vírQs príncipes nulla habeal
tur prior, tenuíon'bus ad cam necadítuf
patear. Argumentum {апт— te p_rofeâo
d'ígnurn. Auéìor , multo deínde magís:
Friderícus Напас! Р. Ahenobarbí N,
maximus Imperator z quam vírtutibus
magnís , vítíjs ítcm magnís prçdítum funV
“Те, nemo tam amícus,nemo tantus ho»
Íh's ей, qui neger. Nunc, cum eruditío*
nis 8( ingeníi monumentum ad illas pero
статута hoc quídë loco prçtereamus.
Deleâat ín В. Antonino legere, magna»
nímum ,liberalem, magníficum , íudícío
ácrem,rerum cíuilíum апатит ínter pri»
mos ,prophanas litteras dodum , рига,
штср línguarum perítum Гите , Latíng
риса, Grgcae, Italícœ,Gallicœ, Arabícœ :
Germanica vernacula transl' qug fequiî¢
' tur рейса, ad laudem non x uè Гасить
ea commemorare nihil nece @Aduerfus
Настают Гане fìudía qualë Гс prçbuerit,
verba quae plufcula prçfcrípfîmuspfìen»
бит: Гит ащет ex cpifìola ad Вспом—
enfem Academíam fcríptâ , cum Ariño»
tclisß( alíorum prçterza philofophorum
libxos,cx Grçcis öl Arabicis Latinos ige
lu ll
..
1,
»gw ъ .I
 PREFATIO.'
iu ГГц faâos , eo examinandos mittenti,
Commentarium etíam чист Gre они:
Ыуйёпиз de hominis natura fèrip meins
hortatu Latine` redditum сотри-(о. At
quod ípfe elucub'rauprit, nihil ñxpereíïì
орто: ‚ practcr hafce reliquias, Шасси:
bili diligentía ас accuratione el-aboratas,
ita vt eas 'cum caeteris rerum naturalíum
fcríptoribus omnibus,‘œnœridere nö ve;
tear. anproptenFcrdinande Prince s;
rem clementiâ illâ, quae gemis vefìrœ ga!
Rígio propria ей; снзпашгбесетйв ‚ сит
теёщсгез aliorum in litter'is conatus bel
nignê fouere folcas, fi fortifsímí Im pera*
toris fœtum pofìhumum (Manfredus ci
nim впав, poil: partis dcmů топ—семей
ßetrícis in eo пишете funéìus ей) рысь
do fermo@ vultu tuendum fufcepci'is.­
lllo vídclicct, quote prçœrito anno; Cum
huc animi gratía excurriffes ‚ per 'when
пыж; omnibus in te defixís oculis, im
tuentium ptdora venerati'om Ы amore
{ища gfundere meminimus: Игр cñ ша
indole шпате quid difsimulë ‚тайским
cu'am tuorum recordatíonc. Nam шиш
mera fum чета in nos beneficia , quorů
memoriâ nos magnopzre commoucri пес
.2 . (t) 3 «(Гс
 P R Ã?. F A Т I O.
ceñ'eeßme ст vila ram fera p'oßerítas.
cuius Geus ma oblíux'one pofsl't tegere. Si ~
сотка huíus quocp vrbís aliquod in vos
extare merítum pronunciem , leuis mul»
топ? opinione habear: Si Auguüam Au*>
ftríací nomínís patríam nominare`per4
gam (in vefìra uídem gente) pudorem
fundítus pern' e propemodum omnes
conclament. Sed prudentíam tuam apr
pello.Patríœ nö nullum тешит: Patria
ей quœ vníufcm'ufq; reí orígo. Iam vos
Habsburgíi eratis , cum Rudolphus ille,
inuídía Багет: Magnus, falutares orbi
Chrífh'ano regende manus admouít. Is
anno рой: Chríûü natum M CC.LXXXII.
aut LXXXVL (vídeo fcríptoribus param
conueníre) Augufìa: Albertum НЕЁ, ui
рейса imperauít,Außríç principatu go’
naux't: exínde quoníä Außriaci appellarŕ
caepŕfh's,quo nomínís príncípíum refe»
rendum ût nímírum apparet, Sed hœc
{тайга plun'bus ad te,omnis смешаете!
dum domeßícœ hißoríœ fcíentem. Vale
ingens Грез patríze laborantis, id ením
nulla blandítía (кто. Augußae ищи.
Ка1.{цгехса1ахйЬ›Аппо M D XCVI.

SALVE
 SALVE BONE LECTOR.,­
Sr quod te (cire referr, priufquam ad huius libri le-`
¿ìionem acceßeris. l '
_ Hoc primùm: y
Aurographum manufcriptum membraneum ПАСЕ
quem humanitas & doârina iuxta amant,Ioachimo Ca
merario, Reip. Ngribergeníis Medico habuimus. Veru
{ìzte id aliquot lbc'i's corruptum erat, itaque lacunas in
edizione bene multas,necell`ariò vides. Frequentes piâu
ras auium aliarumq; rerum przferebat,quz hic comma.
dè nö potuere exprimi,nec fi potuiffent, videbamus quid
tibi earum fpecies magnopere elle: profutura. Vnam ta
men 6c адепт ab initio dedimus: quenem nimirum
Regio cultu fedentem,Manfredum credo,Frider1ci enim
imagines barbara extant,& nefcioquos adorantium ha
blru,aues manibus prœferentes.Capitibus,iuuandz tan
tum memoriz, numeros addidimus, qui in autographo
non стат; de czteroEdem eius ñdè fequuti, nili fi exicri.
ptorem fugienzes aliquando litterz fefellerunt,quod f3.
âum non Гадина, in nos neutiquam recipimus.
II.
De FridericoI I. Imper. qui Primus libri audor;
nonnulla in prœfatione diximus.- Reliqua ирис! omniurn
gentium hiíìoricosobuia. Filius Manfredus nothus ple
raq; :dieci: , :um qu: nomen Manfredi Regis , tum qux
Regis abfolutè przfcriptum habent, &qua:dam etiam а
lia,fi quid indico, nullo infignia titulo.- prioris {Ещё libri
prologui vix videtur Friderico torus pofl'e tribui. Мап—
fredus autem,’l`arenti,patre adhuc viuo princeps, Sicilie
inde Rex, i Carolo Andegauenfi prrlio паи; ‚ oceifus
elì,An.Chrißi M C C LXVI.Collenutius narrat,corpo­
ris habiru (МНЕ pulcherrimů Saforriflimum: Philofophie
Ariůotelice apprimè lìudiofumßc peritum:Animo ma.'
gnum,munificum
ferè Principum, vni8eImperarori,
liberalem,(uquem
pra exempla
шипа;omniun'gw
humauiA
generis hominum confenfns appellauit ‚ сошрагавбчт:
‘- (.-) ¢ Vina
”Медики! in Frideeieo feeimus, eonfultò prztereamus;
nam plura quam pto bono .fama 8: nominis, numerati
рыскали. ' ` п
1 .
Argumentum inferiptio indicar. @ed nos hanc
auium capturam vetetibus incognitam fu'iífe diximus,
verum ей ‚ fi vetußiñimam antiquitatem interpreterisa
exteroquin, ante annosamplius M C C.`notam fuiife, ex
1u lio Firm ico fcimus, qui capite оазис quinti libri, nu?
tritores accipitrum,falconum, txteratumq; auium,quz
ad aucupia pertinent, nominat. Atque ea fortaüis anti»
uill'ima eil.l huius tei memoria, faltem qu: Едет mere
atur. Qlŕod de Dauco Crefeentius habet,& quod Sarei'.
berinen 1s feripíît, Vlyiiìm ab aliquibus eius auâorem
(еж-тын: МасЬаЬгит, cette пива: funt, vti illa de Virgi
lio 8c Marcello, planilïìma fabula : neque etiam obfcurè
{дна eil infcriptio Iitterarum Aquilœßymachi 8: Theo.
dotionis ad Pcolemzum Regeln , quarum Albertus te.
ilimonio vtitur. Accuratiores alij, quz Arilloteles, P11'.
nius,Ãìlianus de Thx-acum accipitribus prodidete , hu;
trahunt: Vex-um 8e Ш: longè diuerûl â водка fuit aucu
pij ratio, 8L longe rudior.
1V~
, Operis multò maximam parten гейше ,tes lo
'quituß 8: ropofïtio atque diuiíio etiam , qu: eli in po,
iterioris libri prologo. Deinde Albertus Magausüd Ger
mania margaritum Sueuia dedie, vt :Het quod omnibus
Italiz в: Grœciœ ingeniotum diuitijs, quant: Ша: eum
queppponeremus) Albertus inquam, libro de animali
bus vigefimo tertio,pleraque ex expertis мата Imp.
:Eergquz in his reliquijs non extant, cum eo :amen no.
mine opus ifiud defîgnari , neutiquam videattgr dubita
lpile. Vt defïdetium вводи: poteiì,leairemus, Alberti»
ha fuppofuimusßc ipfa profeétò digna рикша; millika
агсдие oculxs.
_ V. v
Impolitiam It афишам (criptionis, faeculum
~‘ excufat,
excuf'at,quam rerum diligens, :am verborum negligent.
Anim us erat barbararum voci:~ gloíïïrium addere , cum
cogiratio fubijc,quibus hzc vfui Effe poffentßllos facile
omnia (ua etiam [ponte in:e11e&uros_ , арт! :lios , nul
lam eius laboris futuram gratiam, inique [вращает
yii'um. - .
V I.
Tcmperare verb non potuimus, quin corollarij vi
cem adderemus , epigramma à Friderico Ahenobarbo
lingua proninciali Narboneniî fcriptum, qua: :unc геш—
poris elegantiœ opinione Horebat, eo argumento, vt qu:
in quibufdam gentibus przcipuè probate! одеждах“.
Gc autem habe z:
PIM my “наше? Franck,
E la ¿amm спицами.
I Галит del Gушей:
E la :our de [упада
Lou kamer Ритм/11135.
Е la dan/21 Тину/ап‘а
‚Е lau corps ,__/1ragen“,
Е1арет14 Водим. l
La mum e kam Имидж, `
.E lo# Janäcl le тырит
'Ec haâenus quìdem Инея-2:1: eruáítíonís memo;
riz vrriuf'que Friderici, maximorum Царствию, рой
to: пении Ггсц1а раеаапщьУдс.

с) ,_ швах
 / д

d. l

д U

`\ *ï ` e

_. ,4' o|\v' " ‘ ' g.; .

t v ¿1_14 - и i `

esq..
~4„'.„ ' t «lâ a ›‹

v'
c l лёд.“ U* 'H3 с .
.'Í'lV `
,J ‚„
l

’ l

›.
\\

\ Ш \\ L
r
\ Oc к“
О
UO

°`\С ’

Í OG ъ `
г
х. ‘ l` i

‚А @o ‚ f lд
l

д; î..
‘A
/É I
w
ec `

ММ __ ь g . '
ъ . ' -Ü l " I в

-;:—— Ш ‘ '~­ f
п 41`1г О ‘lj

‚ ее
\

а
P­\

О
(3 \'Ч :l Щ
Ь о

З F“
т ‚— | о ‘

ТТ \. O

Ä \ J l ‘th f/ AV `. ..

` r а
‚ l' ea»-
' Q
„и «Ты s
‚ в

в" ì — '

fix@ 4
Ж,
|‘

. .
.
..`.- г '.i. Y ' .. ~
‘n’
'. ‘А‘М\‚
..
"¢.'.fl~\

'ix .gf ‘pf "в" ‘

цщ. с щёки
I " i
 INDEX LIBRI ISRIMI.
Pralogusqufa [афганца PagJ,
Сир/идиш. I. " und ars теплый cum шЕЬш ¿guiar efl- иге
ris venatiom'lnu, 4,
ссуды. De щитом ‘autumgmemliter in aquatic“, terre
рте: ср- medias.
Слуги} De Лифт: am'umJn rapace: э— non rapaces. 13
Capit.4. De aquaticù , Чили“ modi; «апатит fimm efum,
quando су- quam. l;
саргщ. De exim nguanïmrum de aqui; adpajêendum. 18
Capit.6, De ordine exitm ipßzrum ядра/2201110”. и.
Capit. 7. регата ¿quaman 4d aqwudëw loca даче/З. 2.3
Capitß. Defeat» диет/дали: in zguú, от. 2.4,
Сарй. 9. De terre/irda“ ‚ Talma modi: вселит: fíbi врат,
Quando сэ- Tum. _Et gute пойди exeunt ad ри
_ dfzmlwm de noŕïe. 2.6
(трёте.De mada шиш „трудам ndpafŕedum, от. 32.
с4.п. De шей: auibxuqmöm modi: «движители. 3g
C.i2..De dwerfìtate ciêorum тайна vtunturmedu 4ms. :adem
C4pimg. De exim quarundam медлит. 36
(жриц. De exim mediarum ad pnjêmdum , от. 37
Capimç. De radin@ medium» о- jhm@ :pjârumxynzeadem
самим. De тая/5:10 „шт. 38
вари. x7. .Qu шт tranfeunt о- gunde. 3’
Cupimß. 2mm: tran/¿unt dues. 4r
Capit.19._De moda gum ‚ждет anespamndijê acl tran/ïtů'. 44
Capitan. De tempore anni ‚ ¿y tempomm qualitatilvm, фр
rum "тяги canuenimtibm. 4g
вари. u. De ordme о- tmnjîw днищем. 47
сардин. De ешь.“ lacù tranjèuntmy ad que [ото-с. pag.50
Capt. z3. De loci; ad que , ran/¿unne- тише. 5:
Сардц. Sequiturde мы. 59. Capi:.z§.De aurióuf. 60
Capit. 7.6.De пят/пи, rqfŕro, Ímmerà. «dem
варил. De alè. 69. CapinzS. De dog/ô. 74,
сардинами. 7;. capi:.3o.De muda. «dan
Capit. 3l» DePerunŕZoJS сливу. Deредис. сайт!
Capings. De штат. 18 Capir.34.D¢ dagirùpedumßz
caw.
 PN 'D`E. х:
сам”. щит de прёт.
Capítgó. De membri: interiorßblu Имидж. ‘w
за”;
8:
Capit. 57.0: cmopulmonù. 93. Сир. 33.1):pulman?. «dem 3
Capít.39. De Шар/падшим. -- 94.
сарацин: 1jôpbago (рта œfopbago.) «dm
capit.4I.Deßom4cbo.mdem. Capiî.41..De ерш. ' „ \
сврг.43.ре renibumg. Gapi.44 De tellier amatrice.“
варя“. De Plumagia штат generaliter, от. uden!
Capit. 46.De coloribuaplumagiorxî. 98. Сир. 47.Deplumb. xo:
capir. 48. De Иришка. Capir. 49.D¢penni¢ 4k. m4
сердце. De numero pennarum darum. lo@
ссадин. De prg/irían: muiorumpmnarmn. f 105
Capit. gz. De numeropennon sende. n@
Сами”. De pofftione @formapennamm rauh. ш
Capit. 54.De manerielvm 'volatqu in aux'blu. n4)
сарая. De bè per gnu риги”! aut defendantjë аи“. 12,1
сардщб. De modo дудел/501151. 131
Сир?:.$7.ре muraiioneplumagìí , quam растит- [шт
шт fmgulù anni» 133

INDEX LIBRI SECVNDI. ~’

‚ «ŕ l
Prolo nu. x. ЩИ fît 4m', Je rapina\ , are.
сайт р4у'n4 1343
I9

сдуй. z. шатия: maior mefcula. 145,

Capit. 3. De combinationù ip/àrum ndpullrjîcandum. 15|;A
Copit. 4. In guiínu regionibm ср- loci; „Штат ‚ 357.
Copit» 5. De „душицы. Capitul. 6. De motioned”
Cnpitulum 7. De опытом. fag. eâdem
Capitulum 9. De Дитя}, lanulù@­ рений. «iden
fapitulum 9. Qßomadopnjìuntur ¿parmtißuh 153.
Сдрйг. ю. щупе: mater docet ем aucupari. 159
Capit. и. Qumodo expellantur ¿parentibuncyqßarheâdem
Сирии. De loco em считайте: in regione moranturdóo
Copit. 13. uomo o меня: ad predandi'm., о- ud aquifers*
fllvi фат. „i 15!
Copit,
 INDEX.
cm2; хм De ‚нити ‚ о- guare "трап! ‚ è» de moda
tranjeun di. pag, «idem
слуг, ц. и: tempore anni o' “тратит qualitatibm. 167.
сд/щ. 16, De quvzbm loris пап/Ей, U» ad que loca. длят: mo
rantur in lo'rif ad que tranjîerunt,¢g~ quamtliu. 163
Capir. 17. De тайги ifjìtrum, о. quare, de той redeundi
tempore 4mm@- “тратит qualz'tatzbuf. сёдел
сарй. 18. De cognojìendàfalconißwper formam membrorum
oplumugißm , campfebendem tantum [штат ед!
со1оттреппатт‚с7 de eleÜionefulc/zrlbrum. 164
сам. 19. De Girof'alconibua. 166
сдуй. zo. Deplumagiogirofalmnm. 167
capte. zx. De 1аи14Ь11к`атБрЬвт431а íngírofalcanibuo. 168
сир}. u.. верст. |69. Capír. 2.3. Deplumagia. eâdem
(жриц. Degentilibw ритм. 17o
сдри. zg. De регат-Ем; [антид— дельту}, @fnluù ‚ qui
теста/шт ad адепт meliarem. l7f
Caín), 16, De díjŕonuenienti plumagio,af tlifcanumientipre
portion: тет/летит т peregrinù, 176
Papit. 2.7. De [Истина gentilům афише. 177
самыми: Lauri/'5. 189
(valuing. пат de forma (yplumagía ronueníenti тритии
_]àurarum, ср- evrum qui тип—три: ',dumdum e??
de лапши/5. 180
Capìt. 36. De ddfìrentifxfalconum nidafforum (y татах. 18!
capii. 51. De modi; per quo: habentur [ливня »tela/ii. ISL
y вари. 32. Di modo имейте“ ad „Миш. 184.
сардзз. De украшаем loci in gua лишившие: moda
nun-menù ватт. eâdenl
capii: 34. De там иЬатЦ 59/55. 190
серп. 35. De bari; conneníenrláfu a'batíoni. - 19:
Сир/г. 36. Depre/mratiane [ос-отит «ì guibtu “сейфе deben#
faltanes,po§`h1u4m nutriti/fmt in ей. 19;
Cupit. 37. De “Питие/Ем Ыищ'опе tpjarum. 191
саркг. 38. De Бала}, qualita-fam, @quemada рта; jim:
in tißifsfalcpnum. 198
Са’д}.
 INDEX.
Czpìt. 35.­ De langa,`gualiterjz`at, Q' ad qu ¿H „на. 201
сдръ.4о. De romena, qualita* [вбит fit, <9- ас! quid fi:
TUI?. 7,04
Capit. 4I. De campanella Q' ”Шип ipfùu, ey» moda liga».
di cam. zo;
capì. 42„ De moda диорам“; debet/iwf# manum @- formß
птицей тапит. 205
Capít. 43. В: modi: ЧИЛИ“ Ímbenmrfalcone: ramagìf. 2.09
Сарг.44. De loci, in quzluu тритии 2.1 7,
сады. 4g. De сдадите ipforum. и;
Capit: 46. De midi; tenendi eos о. portandifùper mummy, и;
Caput: 47. В:]л1сопдтй: quale: ej]e` debeunt. 116
сады. 48, De inten rione gnam habere dfbetfalconarilu ‚ ad
tenemÍu-m Q7' manfuqfaciendum. no
Capit.49. De modi: manfwefaflionum [лишит adjŕnndum'
Ларе? тяните, ad aliafacienda 'rt manjînyïant. zz;
Cgpit: {o_De jêdililmi _[ůper quiqu ртами/ил: falcones,
pvßjuam Je manißxn defonuntur. 2 4.
Capi?. 51. De диет и iuuamentis díuerjàrum jêdilium, @de
Риг/653, сэ- 7u лиге:- lxgeirmr in ijf/is. 239
сир}. 52.-. De inquietaziamßm gp' dmerlzyarionibmqu” jg
трат пиши : Et de dißìremi/'s inter inquieta
tíonem о, diuerôeraticmem. 246
сдуй. fg. De manjíoefaüx'anèfalronum filiatorummlgußum,
“datum о: гаНит. zgo
Слуг. 54. De manjùefaŕîione [Лимит nd 'vi/bm , quando
paulatim detiliari [пир/им. zg;
Сердцу. De manßfefac'lime falconum ”штат Jecìlìatorů',
диетп- decil/'antun о- qua tempore, (9- de ‚Идя-им
inguiemtz'aniblu. 158
Capit. 56. De dluerbfraziom'ßxu ijf/5mm, @l Je Шип-Беты}:
num тешь 26;
Capit. $7- De diuerbemtíonum rau/ís. 2.7;
Capi?. 58. De Jiuerberatl'anumffgmf. 2.7;
CdP". $9» De occurren da ingu ictaticmßm o' ¿verbania
шЬш. z76
Capi#
 ' 1 М Al)y Е Х;

сыра, 69. венками/мстят. шиш pmnntur дар.»

dendum ad увидит, са- leuemur 46 ее, @- тешь,
tatiauíßw (y lafùris els contingenußm in ipß. 186
ggfùßl. De manfùefkŕl'lonefalconmn deczliatarumfarzenclfz
[Корп тттт ¿n doma, eyfme capelle. 293
сырья. De manjüefaŕîiàn: {лишит faucnda à рейде,
fiaper манит/Ъ“: ¿n лете Мета, a' клеммам.
bm a» ¿inerberatiombnu фарш»: in en» 7.94,
c4», 63. Щиты- intrdndum nq в? exeumlum per рани
„трите. pag. 26;
сердят. 64. „4d que laca lefarìs„importancia ci?. 296
Capit. 6g. @ando reporumlm de farisinrra; 2.97
capii. 66. Répomztlu defm': intra , шт щита: о- di
uerlzerat pag. ¿dem
Cap. 67. De remeduïsey modi: "тещи-ют, лат: turatarwg.
("этапам оЪлЬъео ‚ асс. 298
Cap-68. De irraratione. 299. Сир. 69. De bulma. 303
041.70. De manfuefaŕl.falcanů'faa'mdaforis ab equitegoiì
одр. 71.1)e едим, quali: eßè debut, (9’- в!“ fèmm för-«porq
tare дебил. glo
€0.72.. De ранит”: falcanum non таила/ватт de req
gione in regionen». 313
сар'г. 73. одет. 319
cap. 74. De штатном; о. биетЬемшпЕЬш; qmufacm
[Агар] типбдёфйЬшфетйШщу/Атй z'pjìzrù'. 32:
с‘р. 75. De remedífsfariwdis contra тешим/али (y ¿were
beratianesfalconumßper manning/Edilibm ст реп/65324.
Cay 76. De fignisfalcanum male portatarum. ­ 316
capii. 77. De mmfìnfaflione шт capelle, «ì ямба“ gentibus
травит fuit inuemum. 339
Capít. 78. De rapelle (y forma фЛиьсус. 332.
саун. 79. De loro щ .que delve: трат cnfdlxmgyr. 33;
слрп. 80. De inquietutíomluu qy`¢lefmfìomlzu«, quufacíunk
falcone; in Ире/Мол: capelli, (у рой amp/irían".
‚Им, и— quaburfucfurmmr eis. fag . 338

.Dwi
DIVIÍ A_VGVSTI
PRIDERICI SECVNDI
ROMANORVM IMP. HIERV
SALEM ET SICILIZE
REGIS,
De те venandí cum auíbus,
Liber Primus* . ‚
Ь

" P'RoLoGVs PRIMI LIBRI.

­ quâ legi potuit.
:I o. о. О c l о o l с И n i

8C vt remoueremus ertorem plurium circa prae

fens negotìpm, quiíînearte hebentes quae a'rtis
èrant, m eodem negotîo _'. . . imitando
‘quorundam libros mendacesëc infufñcienter l
compofltos“ de ipfo: 8C vt relinqueremuspo'
/ Reris artifìciofam traditionem de materia hu`­
iuslibri. Nos't'a'menJicet propofuiífemus ex
multo tempore componer: prxfens . . . .Y
vlimus fete per . . . . . propoůtum . .
‚ _. . quomam non putabamus nos extunc
fuñîcere, лег; '. .' . . er'amusvnquam ali
quem prœce siïfe qui 'huìuslibrilmateriam cö'-'
plete tentaffeŕ, `partícula: verò'aliquot ab `ali`­
quìbus per folum vfum , Бои: егапг8с inarçiñ
шашек tradita;
follicìtudine [то multis
diligenter temporibus
inquïíîuimusy cum
ea'quœ
huius artis скат, exercitantes nos inI ea L .' .
in eadem, vt tandem'quïceremlísrrédîgere in
Шиит qúîcquìd поди exfÄericntia au: agoáiî
'n _ L 1
_r1

я DE ARTE VENANDI CVM AVIB.

didicerat,quos quod eran: experti circa. . . Ó
. . . hmus artis, nö fine magnis difpendijs
adnosveniem delongìnquoyocatosq; . .
.— . поЫГсит hâiouimus, delict-ando quicquidV
melius nouerint, eorumq; diéìaôc Рада memo
riter commendando. qu quamuisarduis 8€
inexplicabilibus fare negotijs perfxpe prœpe
diri elïemus , circa regnorum 8€ imperij regi
mina: tamen hanc noilramintentionem piz
даст negotijs non pollpofuimusjn fcribendo
etiam arrem , vbi oporrui: ‚ {ecuti fumus; plu
ribus enim, iicut experientia didicimus, ma
Ximorum in naturis auiung .l . . . ` f .

L. Sednosfem er. . . . . . . .
verò изгнана: in ibro animaliñ dicît uol;
dam lcdixilTe'. Sed id uodquidamíic ix:
лишнее ipfc forfan vi it, пес diçentes vid@
runt. Fides . ‚ . ь
. _. ‘Aligner ¿einde ‘rme kgs'non рант-с.

аатсша emergunt circa negotìa huîus artis;

Rovamusautemvnumquemq; nobilem . . .
ex olal'uanobilimre . . . qui ab aliquo . .
. . perito ipfum legi Facial: Sc exponi, minus
benediéìis indulgens : nam cum ars habcat ful
vocabula Lppria, quemadmodum басист аг—
гйцт`‚8с nos non inueniremus in grammatica
Latinorumlvciba conuenientia in omnibus,
appofuimiis Ша чцгшавйз vidcbantur elle
1 ,l Рге—

¢
 ‚‚ *___-„.7 - -.f­­1­­ Yv~ ———— «fwf-f-'f

ивы PRIMvs. в
pro Ницца, per quxinrelligi pofsit intentio
no ra. Eil huius . .­ . . . arteria ars vena
. . ‘.' . . partium . . . . quxrheoric .
. . . in operando que praéìica nuncuparur.
Rurfus quxdam pars de generali contempla
rione tarn eorum ux fpecîantacl theoricam,
quam eorumquz peéìant ad raólicarn. Reli~
quaverò de fpeciali côiiderarione eorundem.
lntenrio verò nollraeil manifellare in hoc li
bro de venatione auium , ea qua: (unt lieu:
(um ‚ 8c ad artis certitudinem redigere, quo- .
rum nullus habuit (cientiam haâenus neq; af
tem. Modus „дети ell profaicus, proxmialis
8€ exccuriuusixecuriuus verò multiplex, par
rim namq; dìuiliuus,partim deferiptiuus, par
tim conuenienriarum 8c dilferenrrarum afsi
marinus, partim caullärum in uiíitiuus. El:
гашиш modi quos fequimuryt rn libro pater.
Èálor ell vir inquiiitor SC fapientix amator,
iuusAugullus,A Fredericus fecundus Roma
horü Imperator, lerufalemůc Sicilia: Rex. Vti
liras ell magna, etenim nobiles 8C potentes,
folliciri
artis circafuis
vfum, regimina mundanorü,
curis plerumq; gau iaer inter--­
huius
спет: Pau eres verò 86 minus mobiles, de
ас arte nobr ibus feruientes, obtinebuntab
ìplis necellaria fuse vitae. Vtriq; verò per hanc
аист habebunr manifellarionem operacion.
‘ . . . . z in auibus. Supponi . . . fcienriz
naturali,cum . . . auium manifeflet, lice:
illz: панна, ех documento l51er hunc librnrn
habitoßltexari quod-ammo ovideanrur. L11
¿llr` А z .
ц DE vARTE VENANDI CVMv AVIB.
bri titulixs talis'eiì, Liber Diui Augufü l?re'd¢­.ri»l
ci Secundi Romanorum Imperatoris., Ierufa»
lem 8€ Sicilia: Regis,de atte venandi cum alii
bus. Ordo traôtandiin Gngulis particulis cui
deutet patebit. Proœmium namq;antecedit
narrationem. In traâtationevetòfeuin execu~ ‘
tione ea qua: generalia'funt, przpomintur Греа
cialibus„8c quae fecundü naturam priora lum,
prxpouumur his quae poßeriora Гит: fecun
dum нашит. . ‚
CAPITVLVM I.
ngd ars venandi cum auibus dígniot
dì cœterís venatl'onibus. l ­`
. Vmautemars'venandicumauibusparsůt
Cards venandi _íimpliciter, 8c ars venandr’
ñmpliciterplures aliasy parteshabeat, 8c cùm
omnes pattesinartis
'deducantur venandx
aëìum: primòper venationern
­videndum eil',
fquid fit ars venandi,& quidvenatio,& чих
artes artis venandi , quatenus rztermìfsis a
Ер omnibus', ad prxfens, ¿le Го aarte venandì
cum auibus hîc dicatur. Ars venandieiì col-A
l'eEtio do'cumentomm, uibuslfciun't homines
ad opus Плит d'eprehen creanimalianon do..
mtiiiea,'v'i"vel ingenio. Ve-n'atio, aute'mzn'ihil
alitid eßvquàm moms aut exercitium, qu: eo ‚
Rudio ñtm t;vt'hùiů'fmodiánim'alia capi'antur;
Partium'autem artisvenandi alia di, qua: cum
inlìrumentìs inaiìîmatis Yvf'enari docet : 15112; .
шшдйШгнтетйз animatis :'Alia Íetlmi'ŕttis g
и: _. А'. 6m“
 LIBER PRIMvs. l ,
Íimul. Illius autem uz docet cum inflrumen
tis inanimatis,mult1plex modus cihverbi gra
tia; Aliquando fit cum tetibus,pedicis,baliitis,
arcubus, fagittis, 8C multis alijs decipulis. Sed
illa qua: cum inih'umentis animatìs, aliquando
Я: cum canibus,aut Leopardis, aut alijs qw
drupedibus multis:A1iquanclo fît cum auibus
Iapacibus. (шаг autem dicantur aues ra aces,
86 quz non rapaces, mox dicetut quare ic di
cantur. -
Prztermifsis ad prxfèns alijs partibtß artis
yenandi, dicetut ex hoc folùm de artevenam
di cum aui_bus, 8c oilendetur in prœfenti capi
tulo per multas caufas,quod ipfa eil digniot
cxteris,propter uod de eadem prius dicemus.
Caufœ autë quòâ nobilior fit cœteris, (um plu
Ies: Legens enim hunclibrumôc intelligens,
lura fecreta de operationibus natura: cogno
i'ixt per hanc, qixäm per alias artes venationis.
Amplìůs caetera: venationes magis not:
Гит `a pluribus,pro eo, quod habiliotes poi'
Гит comprehendi: Haec verò eil minus nota
ßôä pauciotibus,non11iiî uia eil de difficiliori
85 Ьопо. Amplius res a iarum veiiatìonum,
per uas deuenitur ad Едет intentum,minus
nobi es fum, quam res prxi'entis : verbi вши,
caetera venationes habent iniìrumenta artifi
Cialia 86 manufaäa, vt retia , laqueos, pedicas,
venabula, jacula , a'rcus, baliiìas, 8€ huiufmodi.
Aut habent animaliaquadrupedia, domeftica,
а геНЕщГсШсеп modosLeopardotum,Canum,
Lm cos,Lincas,Fute€tos, Se alia pluta.
— A 3 I ch
 а DE ARTE vENANDr’cvM avm.
Hace verò venado inürumentis prxdié'tïs
'non vtitur, neque animalibus quadrupedibus
‚ modo diéìis ; fed ad acquiíîtionem finis habet
aues ra aces, uz 8с inauimatis iuftrumentis,
ßcqua ru edi us . . . . . . Гит. Amplius
etìam mu tò artiñciolîus ей ‚ inlh'uere aues
rapaces venarì , quam canes, aut quadrupe
dia agreíìia, pro eo quod aues rapaces magi:
timem: ab hominibus , quam caetera: aues, бс
quam quadrupedia, quae docent homines ve*
natxonem.
Non viuunt etiam aues rapaces feminîò
` bus,aut ijs rebus,quas traâant homìnes, 8e
quibus vtuntur plures de alijsauibus. Et ìdeo
non conuerfantur cum hominibus, ne ; do
melìicantur cum eis, niíî fortè aliquan o ve
narentur aues, quzviuun't de femínibus 86 а
lijs, ua: (um inter homines,&:hoc palàm efr,
quo aues rapaces plus fugiunt naturaliter ab
hominibus, quam стен: aues, 8: quam qua
` drupedia {'upradiéìa. Rarò etiam nidiíìcant a
ues rapaces in locis hominum habitatis. Et
uamuis de quadrupedib’ diëtis plura fu iunt
gb hominibus,ipfse enimy fum fera: agreëes 8€
feroces, ведаю сШЕсЦе еП тапГиеЕасеге ipfas,
8L docere venari: ramen difñcilius'eů docere
aues rapaces venari.Nam illa quadrupedia non
habept tantam aptitudinem fugiendi, aut e
longandife, (cum habeant топит çerrelìrem,
8€ gradiantur Пират Faciem) quan tam habeam:
aues. Cùm ipfa: aues habeant motum velocio
rem, 8c volarum per aëra.~y Ideo quadruperliia
‘ Р u’.
 ыврк Pners. " ‚
plus poffunt fubijci poteíìati hominum,quàm
aues, 8C poífunt capi er vim, aut alijs modis,
cùm {upc-r terram am ulent. Aues verò cùm
er aërem volent, non ротик capi vi,{`ed {_blo
ingenio hominum 8c capi ротик, Sc doceri.
Propter hoc hœc ars venandi вписано: eÍì
cereris venationibus 8c dignior. Amplius om
nes aues rapaces pofl'um doceri per hanc ar
tem capere maiores aues, vr grues, НИМ—ваз,
anferes, 8c maiores alterius materiei, quàm per
fe capercntßc- minores aues non folùm eo mo-`
do,quo caperent per Гады plurib’alijs modis.
Per под probatur eíTenria artis , антеннам
8C vtllitatis. Amplius aues rapaces 8€ Faciem
hominis,& conuerfarì cum homine ñaturali­'
ter abhorrentfed per banc arrern docenturŕ'a
cere ad opus hominum,qu0d o erabantur per
fe,&ad opus fuum,&I c'onuer ari cum homi
ne, quem naturaliter Бывают. Amplius aues
rapaces per haue artem docenturvenari ümul
eandem przdam, 8L confentire indiuiduis (ua:
fpeciei, 8L aherius, tàm volando quàmvfupet
rxdam,quod per feôc Ene hac arte manqua-m
gacerenr. Amplius 8c (cientes inicij de tacilî
гоп—щи juuare in venatioug, quacfir cum canif
us,autalijs quadrupedibus'; родил; enim re
nere canes vbi conuenit, ¿Sc dimitrere. Nullus
yerò in venationequa: ñ: cum auibus, de facili
шпаге oterit, neq; portare, ne ; раж aues
míî Gt oâusöc expertas has. Fa cones namq;
86 accipitresßchuiufmodi ab indoûo redde-1
renturxrrepti,autforiîran deuaíìari. Ampliuä`
A 4. cxterai
 8'- DE ARTE VENANDI, CVM; `AVlB.
cœteras vyenationes videndo SC audie'ndo p0..v
tell aliquiê etiam-infcius addifcere; hanc :xu-_
tern non Íinedocente,11eq; lineartiíìciofa ope
rarione frequenti oterit ali uis _liuenobilis
Пне ignobilis addi cere. Amp ius pro eo-quènlV
plures de nobilibus hanc artemaddifcunr, ‚8с
diligenter exercent,pauciverò dei nolailibus:l
fatis conieûuralirer probatur, quò hxc ars lit,
nobilior caeteris ex fupràdiûis. [седые palàm
eil, quòd ars venandi 4cum auibus , 8€ ars efr,
босяцкий venationibus nobilior, Sc dignior,
8€ ideo prior. (Шахе de ipfa ell rius traélane
dum, de reli uis verò venarioni us, praecipuè
de illis,in quibus mobiles deleftamur, vita co
mite, pdil complementum huius operis dicc
tur à nobis. ‘
CAPITVLVM Il.
‘De Díuííione auium generalíter in i
aquatícas, terrefìres
' ô( medias. »
N hoc autem rimo traâtatu huius artis di-`
cemus de diui lone'auium,q, eil neceffarium
dicere prius, ad artem venandi cum auibus.
Vnde autë omnes auès, {icut 86 caetera anima
lia habeant omnes­ operationes fu'as, circa coi
‚ tum, circa partü, circa acquiíitionem cibi, cir
ca mutationem locorum ad colorem öcfrigus
temporis,circa murationem alimentorumDi
cemus conuenienter diuiiiones auium genera
les,diuerfos топаз 'uos ŕ'aciunt ad acquiíitio
nem efcs fuse, diueiiitatem efcz quavtuntur,`
. д. .. muta
 LIBER PRIMVS. 9
murationem quam faciunt ad loca quadam
propinqua ; quedam remota Sppter caloremßc
frigos temporü , diueríitatemßc juuamentum
membrorum in iplis,narnram plumarum, mo-A
dos volatuum fuorü, modurn pugna:,&f.der`en­A
Полет uâ habenr, SC mutationem plumarü.
De his erfdem non dicemus, niii figuralirer, 8c
guantillü fuffìcit ad nollrum propolirum, (2:11:
у: artifex, ui exercer venationem cum auibus
rapacibus ciat per cognitionem horü genera
lium melius,vbr, .uando Saquomodo cum ra
pacib’ valeat pre ari non rapaces.Reliqua verò
omnia, qua: praztermittimus de natura auium
in libro Arillot. deanimalibus, requirantur.
Prima iraq; diuifio auium ell hac: Auium
alia’. fum Aquaticx,alix terrellres, alia: mediœ.
Aquatiles verò dicuntur aues de riuera, ö: ha
funt,quaríi manlio ellin aquis, 8: circa aquas,
quibus natura ,Quidamembra declit habilra ad
manendü in aquisöc circa a uas, 8:2 de fua na»
tura Secomplexionehabenr iligere manereirx
aqu'is.TerreÍlres verò dicuntur aues de campo,
BC (un: hz, quarum manlio eli fuper terram, 8C
habent membra habilìa ad hoc, 8€ complexio
Газ. miniflrat eis diligere femp manere in rerris
ßtfuper terras.Mediz autem dicuntur,quarum
manfro partim in rerris,partim in aquis con
Íillit, 8C natura dedit eis'membra congrua ad
vtrumque, 8c complexio dat eis quod diligant
in vtroq;manere. Er quamuis Arilloteles di
uidat om'ne animal in aquatile 8: terreilre, a?
quaricum appellans pifces folùm; (ub пенсии
А 5 verò
15 ma y.luz-ri: шашни! lCVM ’Avm
verò volatileöé grefsibile comprehendeusmeè~
omue volatile etiam dicens aues. Nos ramen
quadarn confuetudiue habita inter venatioues
auium, 8C quadâ transfumptione канет“, a
ues in commixtione materia' quarü ominan
шк fuperiora 8c extrema leuium elementorü,
чих immo {unt leuiores {ubtilìores volantes,
ßCaërem inhabitantes diuidimus in aquaticas,
terreßrcsêc medias, uarum omuium exempla
dabimus,profequen o diuiíioues earum in ge
nera diuerfaßc generum in fpecies diuerfas.
Aquaticarum verò auium alix Гетры ha
bent manfionem in aquis, qua: nö recedunt ab
aquis neq; to cibo,neq; pro alio,nif1 tantü vt
mutentut супа aqua in aliam, aut vt muren:
locafecundü mutationem temporum,vt mo
di metforum, 8C çorui marini, qui mergones
etiam icuutur, бестий, ваши, quae dicuntut
ab Ariilotele in libris animalium Pellicani,quì
ab Apul. dicuntur CofaniJ-izz Гит alles magna,
ad modum cinnorum albœ, longumůc latum
habentes toltrum, {ub quo habcntpelliculam
гит aperiunt 8€ claudunt pifcando ad modû
адепт. Hi habent di itos pedum corialesßä
corium ей côtinuans i itum poíieriorem an»
terioribus digitis, quo non contingitìn alijs
habentibus digitos coriales. Hx батата alix
farò aut nunquâ recedunt аЬ aquis. Alizvexò
non fem habent manfìonemin aquisfed re
cedunt а aquis, 8c propter duo prœdiûa , 8c
alioquinspptet cibum,quae propter hoc, q, na
tura earum hoc appetit ad aqu-.1s tedcunt,§c[i_u
- f ч. xp u
 LIBER PRIMVS. ’
ìpiis habent maníionem fuam,vt Гипс diuerí'a
genera anferumßc д1це1‘Га%епега anatum ¿Scii
miliumJ'erreílrium verò a ia: (emp manent in
terris, пес]; vadunt vuquâ ad aquas, niii caufa
fui potusße (ux balnearionis,vt modi cotumi~
cum 86 perdicum, 8C failani, billards, 8: mates,
чих dicuntur campeilres, qux iimiles (unt bi
ftardis, multò tamen minores, pauones 8c plu
res' huiufmodi.
Alix non femper manent in tetris fed .re« ­
ced u nt à terris,&2 vadunt ad aquas pmpter po~
tumôe balneum,ôc etiarn propter cibum, ele-y
inde recedunt ad terras ваш tetris mancueöc
guiefcuntßcut expetit earum natura,vt quod~­.
am genus aquilarum,quae dicuntur ad hoc а.
uilae pii'catrices.
guminibus Hx ad
8clacubus тешит Гс in mari, re
piliì:andum,poilea in
cedunt ad manendum in terra, in rupib’ 8€ аг—
boribus, 8L meritò huiufmodi aquila: dicuntur
terreílresßům lint de nere rapacium, SC от
nes rapaces terrellres icim’ elfe.Mediarü inter
aquattcas 8€ terreilres triplex eil modus. Sunt
сайт. quzdâqux pmanent libentius in aquis,
quam in terrisfecundum quod, earü natura ex
I modo commixtionis elementorum hoc appe
tit,vt modi . . . . Et (unt quedamqux dili
gunt magis conuerfari in terrisquàmin aquis,
cum m vtroq;A Permaneantyt P uerI],Va_I_\elli,
Liuerciniße hulufmodi, inter quas Plueri] mi
nus diligunt aquas quam vanelìij , 8c vanellij
magi s quam Liuercini.VndeLiuercini риз-па.
liuntur ad naturam terrellrium quam vanelli
` _8c рт.
n DE ARTE VENANDICVM AVIB.
ßäpluerìj, vanelli namq; 8l: pluerij'fxpe dor-Ã'
miunt in campis noûe, fed Liuercini lapins.
E: fum quad-am, qua: diligunt manere *quali­
zqualiter in aquis 8C terris,vr genera gruum \
maiorum fcilicet 8c minorum, &: amba: fpe-.
cies ciconiarum, alba: (cil. 8c nigrx, nigrx tamêl
fœpius vil'a: (u nt permanere in aquis. VifxV Гит;
autem frequenter albœöt migra: euntes ad pi-­_
fcandum in a uis 8C locis aquolis,`& in pratis
mollib”, ¿einge redire ad maneildum inpterra.
Continentur iraq; omniagenera anium,
omnesq; fpecies (ub his tribus dillerentijs, qua:
fum, aquaticum, terrellre, öcmedium. Iltud
eriam ell fciendum,quòdillas medias aues,quç
plus morantur in aquis, locauerunt exercitati
inter genera amum aquaticarum,qu1a1m1ran­
tur tam aquaricas, quàm terrelìresaues de ri
нега. Illas акцепт
complexionis qua: terrastenent,
morantur de natura
plus in terris,conl`ue­­
uerunt rerrellres dicere,& tàm has terrelires,
quämillas vocareaues de campo. Illas autem
qua: tenent xqualirer vtrumq; , alij inter aqua
ticas,alij inter terreñres pol'uerunr , (ed Ша:
mediac,quz exeunt de aquis,&ïa{`cendunt in
terram,öc redeuntad aquas ad tutelamöâ ad
quiefcendumJicet frequententcampos,verius
tamendicentur aqúaticaz, cùm multò plus .ha
beant Rare 8с refugere in aquis,vt genera gruü.
Sed ills: media: , qua: habitant in campis ¿Sá va
dunt ad aquas _caufa balnei 8C potus, 86 refugi
unt ad aquas, quando rapaces fequuntur eas;
dici решит conuenienrius [шейке ‚ vr Li,
. г ­' uercini,
 'r-«s` .wv-»v Ñn
/

ыввгк Pnimvs. I,
uercinî, plucri', vanelli 8C huiufmodi , р1ше$
etiam de гене! rib’ ад aquias refugiunt timo
re rapaciumperfequenrium eas, vr dicerur in
Capitulo de Defeniionibus auium,f1cur Гипс
‚ cornices. ' ’
CAPITVLVM IIL
De Diuifione auíum , in rapaces
~ öCÀnon rapaces.
Vrfusöcalirer diuidunrur aues: Alix enîm
[im: rapaces, alia: non rapaces. Et licet
Ariltoreles 8c alij Philofophi conueneruut in
diuiliouibus traâtandus prius de añîrmatìuis,
' öcfubfequenrer de ne atiuis: ramenquia пег
' ceffarium еРс traâare е rapacìbus fpecialiter;
‘ideo primo traéìabimus de negatiua, videlicet
de auibus non rapacibus , de rapacibus auteril
"traâabimus latius fubfe пешек.
Non rapaces
ITiroirviuunt де r verò âicunturguaecun
tu, fine ue
fint aquatiles lue
xerrcílres, liuc me ix, 8c quidem terrelìres qua’.
- uandoq; rapiuntßc де fuo raptu viuiit,quan­
почив поп viuunt de fuo raptu, Гед деЁгапйе
8c fruétibusëc huiufmodi, íicut fummo i cor
uorum cornicularum, picarumßc huiufmodì,
pro. eo quòd non viuunt' de folo raptu,non
родит dici rapaces -propriè,multò minus gef.
neravulrurum 8c picarum (qua: dicuntur ofi-a
frangentesßc quidam modus aquìlarum igno
bilium, cùm nunquam rapiant alias ат: aut
‚ЬеШаз, (ed (стрел. comeduut carnes cadauerg'í
‚„ тот-5
 DE ARTE'TVEN'ANDI ~CVM AVIB. _
morticinas fcllicet,aut reliduas, dici non de».
bent rapaces. Орске: ramê fcìre,quod eadem
` nera 8: eazdem fpecies auium diueríi's voca
,Eglisapud diuerfos nuncupanrur,& multoties
eifdem3non ramen ,p ter identitatem nominü
eadem fum dicenda, icut neq; propter diuerfi
:асет,&1це1Га:пот1папаша; non Гипс :adem
apud omnes, (ed mutantur apud homines di
ueríi idiomatisßc
eneraâc eiufdem.l’ro
fpecies Бис ter hoc eadem
diuerfa diicantur, fecun
rgium quod eifemialia nature mareriei vniuer
falia erunt eadem arq; diuerla, ГСП: in natura
Шали: _forma membrorum in moribusôc ope
'rationibgipforum in vfu eorundem ciborum,
in eodem modo Q_ulliñcationisiöl in сшей:
рашйз ipfomm , heut in rnodo volatus 8c i11
fnodo . . lionis, natura: namq; Seproprieta
¿tes que: fequuntur res infeparabiliter , exdem
fum apud omnes,quemadmodum resquarum
{рт proprietares. ‘
ь ч `.Arnplius diuerfze regiones habentquzcdam
genera auium diuerfa ab alijsßcvna regio ha
— er aliqua genera auium,qua: nec alia. haber re
in,&vna regio haberl eadem, que: haber alia,
y 'ed plurimùm difsimilia in coloreöc alijs acci
dentìbu§,coxlíidera11do ramen naturam 8: For.
mam membrorumßc vfus cibariorumßc ope..
rationes cxteras ipíarl'rco nofcenturfub quo
euere erunt collocanda. ropter hoc cùm po
uerimns exemplü devno genere auium, 8C di-_
xerimus 8с Emilia ei, non eil opus enumerate
mera, ne inprolixitatis fallidium incidamus.
A »om Magna
к
 „w- ..«Vvv<p„­«­­~gp­f­­­~; www — —тг7дтг—.

_ LIB'ER P-Rers.' „f
Magna enim eil multitudo aquaticarü auium,
terrellrium 8c mediarum 8€ cœterarumjnueni.
шпаг eriam mulriplicia genera aquaticariî ii.
miliaßcproximavalde,quemadmodum8€ter..
Ieiirium 8с mediarum, qua: omnia longü eifel:
enumerate. Sed cum videbuntur idenditates
auiumin effentijs 8с proprietarib’ fupradiélis,
auf diueriirates,judicenrur eiIe eiufdem gene
risaur diuerli, quod habebit locum etiam in
auibusillis,qua: non fueruntvifzalia vice.
CAPITVLVM IIII.
De aquaticis, quib’ modis acquirunt Гц—
ат efcam, quando, ô( quam.
Xpletis diuiiionibus auium in aquaticas,
terrellresůc medias, 8C rurfus in rapaces 86
non rapaces: videndum ell: per ordinem de
moribusôeoperationìbus, nashabentíingula
enera ad acquilirionem ci i fuì,in quo pare
äunt alix plures diuiliones auium, ëc natura:
lures earum.Morus ita ;8с operationes,quas
abem: aues aquatica: a acquiiitionem cibi,
plures flint. Nam alix aquaricarum natantöä
non beneuolant, 8c ab aqnis non [ссадины/с
omnia genera mergonumferemle quibus vide~
tur contrarium ei, quod (emit Ariůot. in li
bro deanimalibus dicens,quòd quae aues fun:
` modicivolarusfunt boni greilus. Mergonum
narnque genus modici ell volatils, 8с peîoris
reilïls, quod li intelligitur minus vniuerfali
ter de terrelìrilů verum erit: de aquaticis verò
modici volaru`s,non lic fe haber.Aues aquatic;
' \ natan
 it DE ARTE VENANDI CVM `­`AVIB.
natantes pro eo quod БЫ di expediens rn'a-A
-nere in aquis, habuerunt `a natura pedes fuos
dii1 olitos ad natandum magis quam ad am'
bu andum, ¿Se ferè omnes natantes, flue 11111: de
ìllis чих Ьепецо1а111:‚11ие de illis,quac malè vo
' lant, mali (unt grellus. REX.
. Caufa autem quare aues natantes funi:
mali greflus, eil : quia cum huiufmodi aues
apta: nata: lint ad nat'andum propter viâumï,
нет 11111 lic nataudo acquitunt, natura de»
it eis tibias ouruas, vt melius fortius , 8с fa
cilius feimpelleteut natando per a uas; nam
' 11 longas haberent tibias, nimis dat eis dili
ñcile, natando fe impellere, cum de necefsi
tate oporteret tibìas ipfas, proptet ipfarum
lon itudinem, nimis Rrofunde attingere,v 8:
fubmtrate aquas,‘­ 8с сит aquœ in profundo,
l.tanquam magi's diiìantes ab aëre faciliusdu.
gamut, non facientes tamtam reíillentiam, dii
«una res videlicet infra tantùm aqua ducaturßt:
in fuperñcie propre: attraâionem aëtis, quo
aqua ipfa ambigitur, magis fuflineat corpus
4nat-tarts , 8с dum oporteat quod duo ducautur
p_ataudo `per fuperñciemyidelipfa aqua 8c аёц,
_qui 11Ь1 coniungitur 8€ oppomtur, maiorem
_I_eíiůemiam faciant pedibus auis natantis du.
eendo 8€ exercendo eos in polietius, 8a lic ma'
,gisimpella11t. Auisipfa 11 tibias longas habe-1
_ret, ducendo eas per proñmditatenjl a uaru'm,
non poffet tacere talem impuliionem, um 116
in_ueniatur tanta refiñcntia in profundo, qua
lem_ e.:
_ А
facil; cum tibiis cuttis,quxА ducunturpet
`
_ у f ыввк PRIMvs. » -- s,
friperñciem aquze, qua: magisauxiliaturimpul­
Íioni. Videmus enim exemplumin galeis, vt fi
quando remiges volunt fortius nauigare cum
remis, non immittunt multùmprofundère.
mos per aquam,i`ed (uilinentipfos altè,ducen­
do pro e iuperñciem aquae, ad hocvr aquaipfa
prope u erficiem remisipiis fortius reliileute,
galea me iusimpellatur, Sevelocius currat.Cö­
tigeret etiam inde aliud,quia auispoflquâ na
tando lic tibias longas extenderet , vix poiTet
ipias ad fe retrahere, quod {ubfequenter 8c fz
p'rus façcret alias impuliiones natando, vt Facit
cum tibijs Curtis, uas frequentius 8€ facilius
ad Гс retrahit. Ha ueruut igitur huiui'modi.l
aues à natura tibias curtas ad melius natandü,
¿Séquia curtitudo tibiarum ell contraria grelfui
freut euidenter a parer in nanis,{`equitur igi
tur quòd auesi ¿omnes Гит mali greifus ra
tionabiliter. A izverò aquaticœniatantöëbe
neuolant,nec recedunt ab aquis vt genera Cin
norum , ôcPellicani, uos quidam in Italia di
cunt Cofanos, 8C mo icoruorum marinorum
8€ {imilia eis. Alix non natant neq; beneuo
lant,neque recedunt abaquis,vt modi quidam
rallorum 8: iibi limilium. Alix non natant, 8C
beneuolant, neq; elonganturab aquis,vt gene
ra Ayronum мы iimilium. Rurfus aquati
carum natantium quzdam fubmergunt Гс pe
nitus ina uìsad acquiiitionem cibi , quxdam
caput Seco lum vi'q; ad fpatulas,vel qu; ad me
dium согреть. Diuerlitas ciborum quibus v-­
tullrur щипка, talis eil: aquaticarum enirn
.r в т alla’.
l
Te.

18 DE ARTE VENÀNDI CVM AVIB.` 2

alize vìuunt де rebus aqu-aticis folùm: alix де
campeliribus folùm : alix де vtrisque. (Ша: vi
uunt de rebus aqu-aticis folùm, Гит pellicani,
genera coruoi'um marinorum, Begeneramer
gonumgqux folùm de pifcibus v1uunt.lllarum
verò qua: de campellribus folùm viuunr, alix
acquirunt БЫ cibum ina uis, vel circa aquas,
vt cinni, qui viuu nt де her is, granis, Se {шт
bus, quae priufquam comedam in aqua remol
liunr, propter teneritarem rollrî. Alia: де рю—
е, 8C à longè ab aPuis vbimeliusinuenirc poll
unt,vt generauan erum, qua: viuuntde herbis
granisßc fcgetibus,& huiuf'modì. lllarum verò
qua’. де vtrlsq; viuunt,aliz viuunt де р1Гс1Ь’, 8:
yreptilibus aquaticis 8€ terrefiribus,vt Гит mo
di Ayronum, qui viuunt де р1Гс1Ь115, :anis-8c
,fer entibus,muribus, 8C huiufmodi: Alix де
pi cibus, herbisfruëtibus За granis licu't anates.
Ex prçdiûis pater, quòd quçclam auium-a ua
ticarumnatant Sccomed'unt p1fces,qualcs unt
`modi merfrulorum, pellicani, corui marini, 86
huiufmndiáluedam natant ¿Se non comedunt
pifces,vt maneries cinnomm. (Шведам non
natam 8C comedunt pil'ces,vt modi Ayronum,
8c libilimilium. @çdam non natant,neq; co
medunt pi(ces,vt (um multi modi picarum,
que fune aquaricz, neque папам, neque со—
medunt pifces.
CAPITVLVM V.
De cxitu Aquaticarum de aquis
ad pafcendumg
0&0
»Www- (_i a.. -—- ——....-—-„_‚...„.«—
ч - fr wy*

~ s .LIBER PRers. «y
Cro де diuerlirare ciborum quibus v~`
Oruuturaues aquatica: requiruntur dicere;
.quandoexeunt ad pafcendxrm, illç fcilicet qua:
pafcunrur extra aquas, 86 quotics exeunt per
diem, &. quomodo exeunr ад раГсепдй, 86 ге
deunt де ра1`сц1з ад ачиат‚86с1ио огдйпе,86 ад
щ: 1осад8с quare redeîrt ad aquäßc quomodo
aan! in aquis quiefcentes. Exeunt autem aucs
aquatìcç,qu ех aquis exeunt ad pafcendum 111
die, 86 hoc ей сбпшпе omnibus auibus huiuil
modiaquaricis, cxceptis quibuf'dam,­quœadeo
fuml debilium motuum 86 тод1с1 volatus,
quòd praz timore quem habent де auìbus гара—
cibus, per diem volare non audent, neque ad
tranfmutandum aguas ,neque propterfui pa
ñum, де 11о&е vero exeunt 86 volant,vt qui~ '
dam modus mergonum, 86 Ги111сашт,86 plu«
res carum que habent malum volatum; certis
анкет 110115 diei exeunt aquaticae ad pafcen
dum, 8c certis horis redeunr à pafcuis, mane
namq; circa ortum folis exeunt ad pafcendum,
80 morantur in afcuis qu;_ad terriamßc ali
quando minus, a iquando plus, cùm enim dies
xlìuofus eli, minus moranturßccùm dies ell
nubilus 86 non asiluatus, plus morantur, circa
terriam verò diei redeunt ad aquas 861111с mo
rantur 86 quiefcuntqu; circa nonam , 86 tunc
iterum exeunt ad pafcendum, 8с morantur in
pafcuìs qu; ad occafum folis, 86 тис fecundò
Iedeunt ad aquas, quiefcentes in eis tota поае;
anticipan: autê horas exeundißcredeundi Ге—
cundum intentionem Seremifsionem caloris
in die,vt przdiûü eil. Pluies etiamhuiufmodl
' B s ‘ ‘ 516 ачиат
_wf-„_

ía" De Amie Финты cvMI nvm

de aquatìcis pernoëtant aliquando extra aquas
Pafcendo,prxcipuè cum fpiendore I_unç,&hu­
lufmodi Гит anferum modi', qua: funt aues
multum'comedenresßc comedunt herbas 8C
cxtera qua: viderepofiunt in ner cum lumi
ne Lunas, hoc autem faciunt maximè quando
noûes {imt longze, nam eis non fuîficit efca,
»quamfumpf'eruntin die. Accidit autem quod
anferes malores 8€ etiam miuores pafcendo feu
volando mìfcent Ге cum domeíiicis anferibus,
ö: nulla de ipiis remanet cïi domeiìicis,quem­_
admodum plures de domellicis recedunt cum
eis, Scñunt agrelles, Facilius enim eíìad natu
ram redire, quam confuetudinem retinere, be
neficio unìdem paûusßc nutîimentì, non fo..
lùm auesíed plura animalinm cöueríantutim
ter homines. Alij autem modi aquaticarumôc
mediarum non pernoäant extra aquas,necpa
fcunturin поете, quiafuntaues modici cibi, 8;
gua: pafcuntur grana radices hetbarum, 8c fi..
milia, quae non poffunt videre де noâe, etiam
cum Гр1епдоге1мпг, vr pIüerij,vanelli,&: е
nera gruum ; anates verò 85 Circellx, 8с limi es"
non accedunt
tota die illis
aquis vel horis
ext-ra certisfed
aquas. pafcuntut
Ex rxdiéìis par»­
tet, quotiens redeunt de paßuis, ortiuntur e
nim omnes horas diei in tres partes, duabus
partibusfulyt in pafcuis, reliqua verò parte an
re has in aquis quieí'cunt, omnibus verò horis
‘ noétis 112111111 aquisßc licvnam partem faci
unr de tota noëte,vnde bis exeunt in die ad pa
fcua , 6c bis redeunt de pafcuxs.Modus amemJ
_ . quern
 , иван PRers. n
quem habenrin exeundoôc redeundo multi
plex eil; alix enim côgregantur cum alijs ciuf
dem fpeciei , 8..’ diuilìm in multas turmas exe
unt, 8c redcuntfequenres alias alias ůlccefsiuè,
?ualigemino ordine linearum , cöuertentium
’ e in angulum: rarò veŕò aut nunquarn alfocia
‘bunt (e in numerum alterius fpeciei, (ed ma­_
Í'nenr vt plurimum anferes cum ani'eribus, ana
tes cum anatibus, circella'. cum circellis, grues
cum gruibus, 8c frcde alijs. Et ß quando соп
'tingac illas aiiociari aurbus alterius ipeciei ,
'non hoc faciunr ,vt cum eis remaneanr, (ed
quia quando vident alias ire,volunt ire 8c ipfœ:
`pollmodum verò ilarim diilociabunr fe ab eis,
8с чихПЬе: redibit ad alias Гид: fpeciei. Alia: ve
rò non fernant Щит тоёит,Ге‹1 confusè exe
unt 8с redeunt . 8L fine ordine, aliquando aflo
ciatim,aliquando lingulariteryt van elliöc hu
iufmodi. Hx aucs 8C caetera: tam mediar, quam
'terrellres,quœ non (um rapaces, ro eo quod
'non indigent prxparatione cibi ui,vt ipfum
deglmianr, nam ipfum inuentü granatim de
glutiunt, 8с Бис grana Бис рЕГсез liuc vermes
_comed-ant, tam volatiles quam non volatiles,
täm cirò degluriunt, nod li alix aues hocvi
_'deant, quxviuunt de Emilibus cibis, non poi:
unt tam celeriter currere,qúìnillz(prius deglu
v'tiuiÍl-ent ‚ поп curant folitariè Fa ci,{`ed all'o
.ciatim volant, 8c pafcunr cum a ijs fus: fpeciei.
\

' B 3 CAPI
 ‘„ DE ARTE VENANDr CVM nvm.
CAPITVLVM VI.
De ordine exitus ipfarum ad
1 pafcendum.
Rdo'aůfêm exit-us aquaticarum 86 rne
- diarum de aquis ad pafcendum ad plus,
>ell hic: prius exeunt fpecies anferum mino»
rum, deinde grues, poûmodum fpecies anferíì
_maiorum, vltimò verò bernecelœßë quidam
modus auferum paruarum incedentium cum
eifdemlimul qu dicuntur blexleéìç,8c­í`ubí`e­
цвете: alij .mo 1 auium aquaticarum. ì
Чудо reditus 111с ell: Bernecelx 8: Bleneftz
Ípŕius redeunt ad aquas ,Adeipde grues 8С anfe
res,poliremò verò ôcczetera multitudo. Loca
y ad quae exeunt ad pafcendum Гипс febundum
diueríitatem efcae, qua vtuntur diu'erfa, 8с Ге
cundü diueríîtatem temporum, vt dicitur 111
frä,docendo loca 111 quibusinueniuntur aues,
ad quas iaftari debent falcones 8c секи; aues
rapaces. Anates verò 8: сенате; aues aquaticç {i
milium fpecierum,exeunt llbentius 8:; fçpius
ad pafcendum temporibus pluuiolis,proptet
quod 8с1п hyeme magisßcmultò {çpìus in Se
ptemin Oftobri, Nouembri, maximè diebus
pluuioíis. Hoc autem faciunt cùm pluuiç de
_ponunt Femina herbarum, 8с fruâus arborum,
8: dumorum, que omnia ‚111 Гпо curfu congre
‘gant 8с deportant ad loca riuulorum, Riue
ríarum;&:ad' секста loca minora colleóìiua a
quarum.Hçc ergò Гит 1оса,11‹;с funt tempera,
quando 8€ que exeuntli'bcntius 8c fçpiuîlïlon
0 um
 www

LIBER PRIMvs.v s;
folùm autem anates 8: aquaticç huiuf'modi
tunc exeunt libeutius ad pafcendumfed etiam
omnes aues que viuunt clevermibus quos ca
uant i'ub terraßc quos iiiueniunt fu er сенат,
vermes enim hoc tempore 8c his ocis gene
rantur amplius, «SC cxeunt de fuis habitaculis
ad fuperiora terrz, fugiunt namq; aquam, quae
cil eis nociua, 8c facilius eil eis enetrare ad
furfum ropterfu erñciem remol itam,qu`am
ad дао: um,vbie folidum.
CAPITVLVM VII. "
De reditu aquaticarum ad aquas
feu loca aquofa.
Oca verò ad quz redeunt Гипс aquola; ~
Ãuemadmodum fune Iacus , ilagna , palu
cles , umina magnaßc modica, que dicuntur
Riueriœ, «Se cetera loca vna colleétiua aquarum,
que dicuntur à quibui'dam масках, libentius
autem 86 fçpius huiufmodr aries redeuut ad
flumina lapillof'a, fpaciofa, 8: (ç ifsimè ad in
fulas,& ш; funtin eis. Propterïiocautem re
deunt
tutioresa contralìerás,­
loca a uofain die,vt
lutras illic vulpes
fcilicet, maneaut8€
huiufmodiße contra aues rapaces, qua; rapaces
parùmpoifunt ina uis; nam aquaticç fe {ub
metgunt in eis ad efenlionem fuam. 'Alijs
etiam modis habent defeniionem fuam in a
uis. Debilis verò auis aquatica maiorem de
änñonem habet in aqua,quäm alia fortior ex
tra aquam. ' 324. » ­CAPI
:4 DE ARTE VENÁNDI CVM AVIB.
` CArPITvaM vin.y
De ltatu quem facíunt ín aquís tam dor
miendo,quâm non dormiendo.
Hic autem ell modus,quem habent fianclo
in aquis 8€ dormiendoJllaaaues aquaticx,
que natant,ali§uando manent in aquis natan
о , Scaliquan о prope ripam , tenendo pedes
filos in terra fub aquisqu; ad genua , vel vnum
pedem folùm. lllœverò, quae non natant, liue
lint aquaticx, line lint mediar, tenent aliquan
do fuos duos pedes in terra fub aquis , aliquan
до vnum quue ad genna, vel fupra , Гесипдит
quantitaremaqux. Maior verò (pars aquatica
rum 8€ non aquaticarü uando ormi_unt,po»
`nunt caput fuum retro patulas fuas l'upra dor
fum,&; tam natantes,quäm non natantesfuper
vnumpedem dormiunt, quae ideotenent ca
put inter fpatulas, vr roflríì quod ей corneum
85 frigidum , 8€ caput etiä calefiat -: per hanc ca
lefaâtionem enimhumiditas iplius capitis faci
lius dilloluitur 8c repellitur, qua: per' Frigus
congelaretur. lmò 8‹: de facili fieret morbus in
capite , qui dicitur . . . . . id ell , petrilica.'­
tio, phlegmatisin capire. Super vnum pedem
Verò dormiunt non folùm aquaticz, fed ferè
generaliter omnes aues, vt eui fomno dor
rniant ,8C citius excitentur, quod faciunt, vt
imminentia nocumenta Facilius -l'entiant 8€ fu
giant,Aquaticxverò cùm dormiunt,ad hoc tel
nent vnum pedem in aqua,vt quando aliquam
Сент cpntingerer aquam intrate ,aut ali uiâ
.' L
 ъыввк ними;- ‹ ц
aliud nociuum eis, ipfaz fentiant facilius тоги:
aqux. Aqua namquepro eo quod humida eik,
86 malè terminabilis proprio termino,mota
circulariter,mouet aliam partë [ibi continuam
etiam circulariter,& íic prouenit motus , de
{iñente primo motore, yfque ad crura auium.
Aues verò fentientes fua cruratangi , excitan
tur protinus 86 Íibi cauent , 86 omne _cor us
quanto f'uper lures bafes Reterit , firmiusl at,
86 diŕlicilius e commoueri,quantò verò fuper
pauciores,contrarium. Pro ter hocdormien
tes fupervnum pedem, faci ius commoueutur
öC excitantur. Prxtereä omne dormiens cum
timorefacilius excitaturfed omnes huiufmo
. di aues cum timore dormiunt naturaliuer; igi
tur [ic dormientes facilius excitantur. Sunt 88
alix rationes,quas Manfridus Rex Sicilie; quo-n'
dam,Diui Auguíì'l Imperatoris, huiuslibriau
thoris iilius addendas curauit , cum Шиит
1рГ11т corâ Ге legi mandauit. Cùm aues omnes
_ tàm aquatica: 86тед1ае‚ quam terreûres tau
tùm laborent pro acquirendo cibo, exeundo,.
redeuudo ôcßando Тире: pedesfatigantu'r val
defed noâe veniente,qua quiefcere confueue
runt,cùm Rando pedcs quiefcere volunt,vicif­
-flm aliquando fuper vno,aliquaudo Гири alio
quiefcunt, íicut accidit fefsis auimalib’ ambu
labilibus dum quiefcere volunt Rando {'uprß
pedes, quando ;{`upervuo ede,quandoq; fu
peraltero quie сип1.Е1186а ia ratio,quòd cum
pedes auium ferè carne careant, 86 111 eorum
compoli rione iint olla, nerui lacerti , cutis , 86
В 5’ ' vn'guël
[is DE Автв ‘чвышш cvMI Avis.
vngues corneat, qu: omnia funt frigida natu-~
rallterßc in fomno infrigidentur extrema ro
pter reuocationem caloris 8с Гр111шип1а lo
ca decoëtionis, pedes ipfi lint uaturaliter frigi
di , in fomno leuitet infrigidantur, vnde cùm
infrigidata membra propria operatione deli
cia ngeli neceifatium quod caleñant,ad hocvt
viuificenturvirtutes St per'confequens opera
tiones eorum. Vnde vicifsim circa ouariam 8:
4ventrem Scinfra lumas vtcalefìant, contra'
hunt pedes fuos, ос faciendo fuccef'siuè pri
mo de vno pede , 8C poiimodum de alio confe
quenter. Si veròventus eitfhdormiendo oppo
поп: fua peéìora vento,vtpennziplarñiaceant
confertç corpori pendentes ад inferius,quem­
admodum innata funtßc non iaceant hirfutae.
Nam 11 ventus veniretfaptergomleuaret pennas
8C plumas earumßc commoueret eas, uare in
quietareutur ей deberent quiefcere 8c ormire.
А CAPITVLVM IX.
De terreßn'bus, quíbus modís acquírunt
filon' efcam,quando Ы quam: Et quare
noâuae exeunt ad praedan
dum de nocie.
Otus autem 8со erationesquas haben:
aues terrefires vo ando naturaliter ad ac
qui'ñtionem cibi, multi funt. Ogatdaml enim
terreiìrium auium iiint boni volatus 8c nullius
greífus,dicit
Iquibus vt modus hitundinum
Ariñoteles,quòd Гавреmaiorum,
videntur de
in
primo' veris, 8€ in `autumno, 8€ in œílat e quan
- ` `
. \'
 LIBER PRIMVS. l?
doq; 8: maximè paulo ame pluuiofum tem
pus 8: paulo pòil, habenr aurem сапа crura Se
debilia; alas verò longas ad modum Falcis,quz
in terra po lire non pollunr ambulareßc cle rer
ra vix poÍIunr exiurgere ad volandum,proprer
quod manenr ôcadherenr (ape in rupibus ôcin
cryptis vr ab alto fe precipitent ad volandum.
(madam fum boni volatusëcmali greifus, vt
Iomnia genera rapacium, 8: plurima denon ra
pacibusgöcfecundiî plurimum,omnesaues qu;
Гит boni volatus non Гит boni greflus,gene­
raliterverò omnes ua: (un: mali greffus , func
boni volatus , nam гс confequentia ей спе
ralis,prima verò non. Alia’r terrellriíi func oni
rellus, Scnullius volatus,vt Rrutiones: АН:
ёшп boni greffus 8: mali volarus, vt perdicum,
coturnicum enera , 8: modus rallorum terre
llrium, ue icuntur duces coturnicum , 8: fa
iiani 8: imiles his.Amplius terrellrium alix ac
quìrunt (rbi cibum volandoßc in aëre capiunt
i (um. Al ix acquirunr БЫ cibum ambulando,
¿per rerram 8: de terra recipiunri (um. lllarü
verò qu: volando ca iunt ipfum,a ie come:th
ipfum in aëre,vt mo ihirundinñ, fyrenç 8: {i
miles,qua: capiunt in aëre,& comedunt modos
mufcarum,i`carabçorum,apum.8c vefparumßc
ceterosvermiculosvolantcs, nili cum capiunt
aliqŕuê vermiculum ex habentib’aculeos, qui
pol enr eis n ocere nìmis in tranfglutiendo. Ad
occidendü verò huiufmodi , 8: ad przperandíi
cl efcendunr aliquando ad terram, vel vadür ad
ramos трогаю: preparanrm nö Gc :is поспи?
‚ hquando
 :8 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
quando deglutient. АН; verò volando (uam
capiunt.......`......,.......
'. . . femper Налейте: terram 8cfuper arbo
тез ad occidendum, eprxdandum, 8€ pretpa
'randum , 8C ad comcdendum ipfam , vtfunt a
ues rapaces omnes fere , qua: capiunt alias aues
in aëre, {'xpius ad terram vadunt vel ad arbores
vt comedant.lllarum verò чих ambulando ac
uirunt 11Ь1 еГсат, alix mordicando cum ro
1110 111 fuperñcie teme, 8C 11011 гаГра11с10 cum
pedibus,vt biñardx,cinni,anates campefires 86
iimiles qua: pafcuntur femper fuper terram,
herbas, grana,vermes 8с huiufmodi. Alia: ra
fpando cum pedibus fub terra,quaudo non in
vueniunt efcam fuper terram, vt perdices, galli
nx, faiiani , pauones coturnices , 86 iimiles his.
-Alixraf'pant cum pedibus8c cum roßro canau
do, mordicant ea quae inueniunt fuperterram
86 fub terra, vt genera monedularum сошк
п1сит ‚ сошошт, 8c earum qua.' funt íimiles
Icorniculis, бы: modi picarum , ac {lurnelli 8c
íimiles his. Prxtereà 8Са1105 modos multos in
'acquirendo cibum huiufmodi aues terreiìres
habent,quos tçdioiius effet narrare-ad refeu s.
Cibiverò quibus fxpius vtuntur terre res di
uerii fum : nam alia vtuntur ma is alio cibo,
quam carnibus: alia: carnibus 8C a io cibo: alix
carnibus folùm. Illarurn qua*I vtuntur magis
alio cibo,quàm catnibus, quxdam fxpius co
_medunt grana, Fruâus arborrlni8cdumorum,
brucosßc caetera conueniemia iibi, vt perdices,
` Rams, phaiiaui,pauones, franquillini. Cotur.
е nices
 LIBER Рит/1175; '~ :rr а,
nices 86 Ъ111иГшод1,ч11аеси11ч; funt modici vowA
latus , vtunturijfdem cibis , vt modi columba-f
rum 86 turturum , 86 facha,qua:fuut maiores
columbis öc maiores turturibus, Sebiilardx, ëc
anates campelìres,qux funtin со1оге86 forma
membrorum 86 111 pluribus limiles biflardis,
fed muito mino'res in quantitate. @adam
nec femina, nec herbas ,nec fruâìus comedun t,
feel Formicasßc modos aranearurn, 8c modos
vermiculoríi, vt (unt fpecies piconum. (дщ
dam verò de auiculis terrellribus habent ci
bum де arboribus, fruëtus fcilicet arborum,
86 vermiculos qui Гит ГирегагЬогез. Щадят
ex herbis , femina f'cilicet herbarum ‚ Sever-mi
culos qui (unt (uper herbas. qudam ex tetris,
femina,
culos de fcili.
terra.liacentia
Quzdam fuper сенат
verò , 86 vermi..
ex omnibus his
1пд1ЁегепгегЬаЬетБЬ1 cibum. Illa: verò qu:
comedunt carnes 86 alios cibosindilferenter,
funt genera coruorum , cornicularum Samedi
picarum, fed carnes quibusvefcuntur fum de
morticinis; vel relidua de animalibus occilis
ab auibus, aut hominibus , aut feris, rarò nam»
ue rapiuntauem ali uam , aut beiliolam, nili
orteiníirmam aut de ilem , 86 aues huiufmo
di 111 defeâu carnium,pai`cuntur grana,fru&us,'
vermes, locuůas, bruculo's,8¿ {imilia qua: ac
quirunt fuper terram, aut lub terra. Ша: verò,
uz comedunt
lgum: Alix enim folùm
nunquamcarnes, tribus modis
comedunt carnes
defuo raptu, Гед fempermorticinas,aut reli
duas , de quibuspradióìum eil, vtfunt genera
_ vultu..
 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
vulturum, ollofra ngorum, Sciibilimilium. A#
lise vefcutittlr morticinis carnibus, reliduis ,
&aliis,quas uandoq; rapiunt,vt genus miluo
rum, Sequzc am enera aquilarñ ignobilium.
Alix vefcuntur fo ùm illis carnibus, quas ha
benr де fuo raptu , 8c nunquam carnibus cada
ueris , neq; reliduarum,vt genera Falconum 86
acci itrum rapaciumßc limilium. Diâto de д1
ucr irate ciborum quibus vtuntur terrelires a
ues, rellat dicere ea qua: fequuntur , licut dice
batur де auibus aquaticis, laquando 86уЬ1,86с.
Hors ita ue quibus exeunt aues terrelìres де
fuis man ionibus,non funradeo euidenter д1
111п6`121п omnibus auibus terrellribus, quem
admodum in omnibus aquaricis, qua: exeunt
ad pafcendum. Veruntamen quibufdam ter
rellribus funt determinata, quibul'dam non.
"Detcrminatas horas habent ad exeundum ò
, mnes ferè que 111111: то‚д1с1 volatus, vt modus
perdicumôc llarnarumfaliani», Franquillini` 8c
alia’. quae {'unt bonivolatusßc maneries colum
barum, qua: exeunt manè circa ortum 10115 ‚ SC
liant in pafcuis fuisqu; circa tertiam , 86 tunc
redeunt ad manliones fuas fruëtuofas 86 her
bolas. Nam illx qua’. 111111 тод1с1 volatus,
pro eo quòd (unt modici volatus, 86 aues ra
paces deleótantur rapere ipfas pro bonitate
carnium fuarum, timent elle tota die extra
,manliones fuas ad pafcendum : imò .exeunt
in mane ad pafcendum prope manliones lilas,
86 redeunt де раГси15 circa meridiem, 11110—
nam vctòjccrum exeunt ad pafcen una 8c
ant
 ыввк PM_Mv-s. „ 73;
Íiant inpafcuisqu; ad occafum folis, poli oci
cafumverò redeunt ad fuas manliones ad per
noâandíîin е15,86 tutius quiefcendumlamen
fciendumvniueríaliter, uòdillœquacinarbo
ribus natœfunt; 86 maiiiionem ibihabeut,ad
arbores ведение, quaeverò in rupibus, ad ru
pes,{quzin fruticibus adfrutices,qiia: in terra,
ad terram, 86 fic de exteris maniionibus om
niumauium terreßriumßunt Scalia: aues ш:
reñres, qua: exeunt ad pafcendumin noâe bis,
fcil.in crepufculo Ге1'01111о,86 matutino, prœci
puè li nox fuerit obf'cura, in fplendore enim
Lunœ exeunt ,ad przdandum quacunq;hora,
iicut (unt bubonesöc modi noâuarum,&vni­
uerfaliter omnes aues, ua: де поае exeunt ad
prxdandum. Nec iPtu rzcdari де nofle fa
ciuntpro eoquodlicuta erit Arißotdenoâe
viden t, 86 де д1е 11011 vident : de die namq; vi
депсбсде11о&е‚.. ... ... .......
comeduut. . . .... .а11111111.... ..
111 dievolarenonaudent.Imo` . . . . .ani
malia quadrupedia quae per diemlatent, 86ре1'
поает exeuut ad paf'cendum, qua- debilis de
feniionis 111111: faciunt hoc . . . . . . . . . .‘
. . . . . е15 accidere,videntur enim per diem
ab cisquz vellent. . . . . посе1е‚86 odoratu
feutirenturvelìigia fua. Similiter efi de 111111111
modiauibus , 86 де luribus quae funt debilis
defeniionis, faciunt Бос ne videantur ab auib’
alijslibinocerevolentibus, omnes'enim infur
gunt in eis Severberant ipfas , vnde 86 aucupes
~Yad huiufmodi aues cögregant alias,quas capers
volunt,de подсчет, pro eo quod caters aus:
._ qu*
 \

¿i DE ARTE тащит cvM Avm,

` ux inimicantureis uiefcuntinmanlioniñn
uis, tutius volant a przdandum. Pluribus
verò auibus terreitribus non funt hors deter
minatœ, ad exeundum de 6115 manlionibus ad
.pafcendum in die, fed exeunt mane, vel qua
cunque hora diurna poíiuntad pafcendum, 8:
tota dieliabunt 8: volitabunt in 6115 paf'cuis,
poli occafum verò folis redeunt ad proprias
maniioneswtin eis pernoâentfecuriusôtqui
efcaut,licur . . . . varix. Cornicum mo'di
. . . . . . 8cmodimonedularum . . . . . .
Vultures iimiliter 8: о1Га . . . . . . 6т11с5,
аи1сц1а: сепейгезж: Гипс alaudx, couar . . . .
paiferes . . . . . faciunt, quod 8: ifix tota
die pafcuntur 6 tempus Раиса: 1р65, 8:11011 ha
bent certam manlionem, adeo libi propriam
vt cacterœaues fupradiûx, quamuis poliea rede
ат omnes ad loca in quibus natte {unt,vel ad
Íimiliaillis. Suntetiam aues terrefìres qux pa
ï'cuntut perdiemßcmagis `a tertia qu; ad no
nam, quoniam tuncinueniunt efcam 6Ь1 qui
capiunt in aëre, vermes volantes fcilicet, apes,
vefpagfcarabeos 8: huiufmodi,vt funt illx qua:
dicuntur fyrenœ. ' ' /
C A P IT V I. V M X.
De modo exítus terreftrium ad pafcen
dum , ô( de tedítu ‚б: (tatu
ípfarum.
Odus autem quem habent aues terreßres
_М1п exeundo de 6115 maníionib’ad paí'cua,
.multiplex eii,nam quedam congregate c_xeunt
; _ in tur
 LrBER Pnle-s. „3,
in turmas multarumfux fpeciei, quedam verò
Íingulariter: congregatçyt tuttutes 8: colum­
bi prçcipuè [turni . '. . . . . «qux licet tem..
pore. . . . . . {'eabalijs mafculuscum femi
na (ua ad pulliiîcandum, ramen diligunt focie
temßcvifxfunt eotempore . . . . . focie
tate. Singularitervetò volantadacquili . . .
. . . . rapaces, örtantum in tempore partos
8: pnllificationis . . . . . . mascumjfemi-r
na,iicut . . . . , cetera. warum rapacium
quedamJicut quoddam genus . с . .A .-.—.
volando capiunt efcam (uam, locuilas fcilicet,
bruchos 8: modum fcarabeorum, quae omnia
c'apiunt nö cum rollro licut alix capiebantfed
cum pedibus,8C comedunt eos etiam in volan
doůuoniam non ell eis opus occidere huiui;
mo i efcam, neqne prœpatare: ëcplutes modi
auinm rapacium dum juuenes Гипс comedunt.
huiufmodi cibos, przcipuè modi falconum. Е;
quxdam terteitres ambulando exeunt congre
gatx in multitudine, vt modi perdicurn, pta:
ter uam in tempore coitus. A iœverò ambu
lan o iingulatitet exeunt,vt phaliani 8: cotut
nices,niii quando funt pulli, tunc enim multi
fequunrut matrern, quando exeunt ambulan
tes ad pafcendum. Auicula: vetò terreflztes vo-f
litando exeunt 1111с8с illuc per atbotejs 8Cdu.
mosëcpertertammamde . y. ‚т, v‘garapçaces
accipiunt efcam. . . . . . . Vulturesveròôc
illz . . . . . . generishabent hunc modum
exeundi ad pafcendum, . . .‹ . . . rupibus,
vel {upcr . . . . profpiciuntcìrcum. . . . о
С remo
 3r- ' DE ARTE такты cvM Avis.'
remotis,'vt videant aliqua indicia cadauerum;
uxindicia . . . . . . . ab hominibusli vi
ent eos occidereanimalia, vt . . . . . . .` .
ad cadauer . . . . . lupisßchuiufmodiferis,
qu.: venaudo occiduntanimalia. Cùmigitut
hzcindiciaviderint,recedunt illuc omnes (u,
bitòůc congregantur ad corpus, 8: ii Hautes in
rupibus altis . aut fuper arborem non videri nt
ali uid de lignis prxdieìis afcenduut ad aëra in
fub ime,circumuolando hucöcillucytadloca
magisremota videre pofsint, 8cíi vnus deipiis
fubitò defcendat ad cadauer, cxteri mo'tus il
lius cognofcentes quos facit, ad defcendendü
fubitò m infequuntur illum,8c defcendunt сб
gte mes Ге multi,`vbi erit cadauer. Non eli:
ergo teuendum , quod odoratu {entrant cada
uer,­ertum
ex vt quidam dicunt,pluries,etenim
eli pernos fed potius vifu, quod
quando
vu tures etant ex toto ciliati,non f'entiebant
carnes proieëìas anteipfos,quamuis odoratum
non habebant oppilatîí. Experti fumus etiam,
quod non rapiunt aues cìlm Famelicifuntße
videntibus proiecimus pullos gallinz, öcnon
capiebam illos, nec occidebant, 8: cùm intro
mittant сараи Гцпт 8: collum per ilriëtum fo
ramë cadaueris intus in cadauere extrahendo,
quicquid 'eil intus perid Foramen,caput 8: со1
lum coruna eftiine pluma,vt in pluribus.
1 ‘ v l '
"'ìft'Ó.' t.' trl“ '. ч ‘
"гул . . . . .- ;. `­ CAPI.
. - - . 't FILL-'-.JJIAHJ'A ­­‘ . о п ь
,_
»w "fl ` -J
 ыввк pimms.i ,f
шипы/м Х1.
De medijs auibus , quibus modis ас—
quirunt ûbi efcam , quan
do ô( quam.
Otus 86 operationes,quas habent aues
medias ad ac uiiitionem cibi multiplex
cil, nam quxdam difcurrendo hue 86 111ис 86
Avelociterlocum commutando, acquirunt iibi
cibum cauando, aut mordicando cum rollro,
vt corlini,pluerij,&vanelliSC huiufmodi; дие—
dam ambulando 86 11011 д1Гсигге11до, fed vo
lando deloco ad loc'um, quando tranfmutant
loca ad acquiiitionemßc cauando Гс. сит ro
{ìro qua: 11111: (ub terra, Semordendo cum ro
fer чих Гит 111рег terram,vt grues: quedam
ambulando 8c pif'cando cum rollro reptilia,
quxfunt ГиЬ terra, aut cœtera de quibusviuere
pollunt, non ramen mordicant cum roflro ad.
colligendum grana, aut herbas aut 111161115 аг—
Ьошт vel herbarum,­ quoniam de huiufmodï
non viuunt, vt Гит ciconia: alba’. 86 nigrz 86
media, non natant fed Гипс boni volatus 86 ab
aquis faîpe recedunt, 86 vt maneant in terra,
ßcvt pa cantur illîc.
CAPIT VLVM XII.
De diuerlîtate ciborum , quibus vtun
tur medix arles.
Iuerlitas ciborum uibus vtuntur media
aues talis eil: QuiZ am viuunt nunquam
де rebus aquaticis fed de campellribus, icilicet
' « C z de gra-.
‚а DE ARTE VENANDI cvn Avis.
de granis radicibus herbarum, 8c feminib’ fru
Ctuum, arborum 8с herbarum Se dumorum 8C
fimilibus,vt modi gruum,cauantautem liben
ter radices herbarum ‚ 8: libentifsimè yaii.
@gdam de vermibus quos cauant (ub стада
aliquando de illis quos inueniunn fuper ter
ram de locuiiis ГСП. bruchis. SC cœteris vermib’
volatilibusße non volatilibus,quos inueniunt
etiam fupet herbas,in pratisßc in paludoñslo
cis , 8a: in tetris aratis, vt funt genera corlino
rum,vanelli,pluetij,86 fpeciei fue fimiles,ha­
bentestoiirumlongum ad/modum corlinorl'r,
quorum maior pars vita: eik, cauare fub terra.
Liuercini verò comedunt fçpius fcarabços Ьш1
chos 8С huiufmodi. qudarn comedunt pifces
vermesßc reptiliaßc comedunt de animalibus
Iacertas,ranas, mures 8€ huiufmodi, qux eifel“
\ hominibus 8с pluribus animaiibus veneno а.
vt funt modi ciconiarum.
CAPITVLVM XIII.
De exítu quarundam medíarum
' Xeunt autem ~ de fuis manlionibus qllß'
dam de medijs,hora indetern'iinatauilâll1c
fci .vel quacunque hora poteruntßc tota die
funt in locis at'cuorum de quibus viuunr.vt
corlini, vane i8: huiufino'di. >qudam verò
bis in die. Illiegfcil. qua habent maniionem 35
refugium ad aquas quemadmodum aquaticï,
ficut funi: grues,& bisl redeunt ad aquas ; öéì lz
y _quai manent interta,_& habent plus refugìum
in terra, ümiliter bisin die exeunt де fuiâ mag;
“о. .
‚ г iV
‘___
- oui
 LIBER PRIMVS. ’ `1 ' ”37
{ionìbus ad pafcua ,vt ciconiœ: qudam verò
11011 audent exire de die, no¿`te tamen volant,
timent enim de auibus rapacibus, vt liuercini
86 11111111`1110д1. '
CAPITVLVM XIV.
De exitu mediarum ad pafcendum, 88
де Rami farum in locis
pa cuorum.
s Odus exeundi multiplex ell: nam quz
dam де medijs exeuut congregatë, Pfr
rer uam in tempore pullilicationis, vt gruss.
cor ini,pluerij,vanelli,& huiufmodizmlçdam
diuilim.vt cicoirix, qua: {olitariè ехе11111,86 Го
litariè liant , ôcfolitariè redeunt, liuercini etiä
1in ularitervadüt ad afcua.Alixverò confusi:
86 me ordine, modò 012, modòcumalijs.
cAPiTvaM xv.
De reditu mediarum 86 ßatu ipfarum
^ in manlionibus.
_ Ocaverò ad qua: exeunt (unt diuerí'a, per
diueríitatem temporum :generaliter verò
omnesvaduntad loca in quibus abundant ci
bi, quibusvtuntur quçlibet fpecies, fecundum
maneriem ciborum de quibus viuunt. S ecia
liter ramen dicitur infra, cum dicitur v 1 111
иепш pollunt quando a'ues rapaces jaäari de
bent ad huiufmodi aues. Redeunt autem quae
liber ad fuas manlioues ,ad pernoâandum il
lic, vt гипотез lint à feris, propre: quod feçuf
С 3 nus
 _ м «__ à _,-wv
к

за DE ARTE vl-:NANoricvM Avis;

rius dormiunt :in campisverò per noâem Гс—
pius dormiunt vanelli. Ciconixverò ad turres,
aut arbores , aut alialoca alta, grues verò ad a
uam, quemadmodum Se aquaticç , Sevniuer
iiiliterornnes aues redeunt ad manliones quas
elegir mater in pulliñcando, ele it enim con
uenibiliores manliones ad tute am ñliorum,
8€ ii non habebunt eafdem,eligent (ibi manilo
nes íimiles illis maniiollibus in que nidiiicant
matres,quçdam ramen pernoêcant in campis
quiefcentes in terris,vt quidam modus colum
Ъогит, qui habent rolìrum croceum ‚байт:
minores alijs columbis, praeter quafdam qua:
pullilicant in terra, de noáte tamen afcendunt
8€ permanent in arboribus,vt (unt Fafxani,gal­
linx Schuiufmodi. Dormiunt autom 8c aues
о media: {irper vno pede,quemadmodum aqua
tica: 8c terrelires, tam rapaces quam non rapa
ces,propter id quod diéìum eil.
CAPITVLVM XVI»
De traniitu auíum.
Q Viaiam diëtum ell de auibus non rapa
cibus aquaticis, medijsôc terreßribus, id
quoddicendum etat: nunc videndum cit де
mutazione locorum, quam faciunt aues fecun
dum mutationes temporum. Verum cùrn du
plicem mutationem faciant, ГСП. де frigidis lo
cis ad calida , 8c de calidis ad frigida, dicetut
prius deilla mutatione, quam faciunt de locis
frigidìsad calidaHauc enim,poftquam . . . .
86 Perfeéìs viribus 86 permis . . . . faciunr.
_ Bcth
 “их ,y ч —т‚. „wv-Wc
` _w W..

.LIBERPRtMvs 3,
8: hzc mutatio eli tranlitus feu pall'agîun'i; de
frigidis n_amq; regionibus tranfeunt ad calidas
regiones,de locis natiuitatis 1112 ad longinqua.
Alia verò mutario quam faciunt, ell poll hye
mis tempus,fcil. de calidis regionibus ad fri..
gidas , idque propter hoc diciturreditus. Sed
quia non omnes aueshancmutatronë faciunt,
attendendum erit,qux tranfeuntßc'quando 8:
uate- tranfeunt,quem modum habeut paran-­
` Ге ad traniitum, quod tempus anni, 8: ua
rum qualitatum tempota cöueuiunt tran rtuil
earum , 8: qua: tranfeuntpriusßc uare prius
ìllac, quem ordinem teneur dum vo ant tranf
eundo, de quibus locisftranfeunt ‚ ad quae loca
defcendñt dum tranfeunt'ßcad que; loca trani;
eunt, quare morantut 111 locis ad que traniie-á
runt, 8: quam diu.
CA PlTVLVM XVII.
flux aues tranfeunt 8: quandor
- Ranfeunt autem aquaticjar, flue lint _de il# '
_ lis qua: viuunt de prfcibus tantumÁiue de .
Il rs quae viuunt de pifcibus8calijsi rebus aqua-I
trcis, fiue de illis que viuunt de rebus rerreliri
bus, 8: поп де р11`с1Ь115 ueq; де rebusaquaticis,
fluelint de illis, que viuunt de rebus terreilti~
bus 8: aquaticis,quç nunquam funt boni vola
tus. Medie íimilltet tranfeunt, prçci uè ill:
que viuunt de vermibus quos cauant e terra.
Aues autem tetreiìres . . . . tranfeunt tàm
а ­ . . quam non tapaces,tìtm magna: quam
C 4. _ PINI?,
 \

4° DE ARTE VENANDI CVM AVIB.

ранив, поп tan-ren . . . . aquaticis namque
de medijsôc de terreiiribus, illx . . ‚. . . mo
dicivolatus . . . . . aut intirmxfhanc mu
tationem , precipuè ad loca longinqua facere
non poflunt.r Veruntamenloco huius muta
tionis, habent aliam ad loca propinqua,vt de
montibus adconualles' te ore hyemis,8c de
vallibusad montanatempote ziiatis; quod fa
ciunt terreítres vt fafsiani , pauones, biliardae,
86 generaliter omnes fecundü plurimum, и;
non incedunt binxôcbinaxfcilwnus mafcu us
cíi fua fœmina tempore .pulliíicationisßc tem
pore hyemis de aquis minus calidis ad calidio~
res,vt de Huminibus minoribus ad maiora, 8l;
de maiorib’ ad paludes 86 liagna &1асиз,& de
his ad quafdam maritimas propinquas,vel ad
aquas fontium de profundo venientium, quo-_
niam huiufmodiaquç tune funt calidiores, 8€
è conuerfo tempore xßatis. Hoc гасит: illa:
que (unt modici volatus,vt modi mergorum
ôcralli, 8c illœquç Гит boni volatus, quando
infirmìtate aut debilitate detinëtur,hanc mu
tationem faciunt, non adloca итогам: prac
diítum ell. «Ill Aautem aues que propter infir
mitatem tran 1re non poíiunt,cùm lint de Гре—
cieb’ tranfeuntium,in re ione in qua manent
vocanturPayfanœ,8cin uapatriacommoran
tes. Aues autem Ш; que nafcunturöcinhabi
tant in India,8cin regione quae ей (ub aquino
ûiali vel prope, illic nidifieant,8c fuos ñlios
nutriunt donecperfeéìi Наш, пес indigent vt
tranfeantad acquiíitionem cibi fui амид?“
'» VI Ц—
 цвнк Pmi/rvs.4 'a
vt ñxgiant nimietatem frigoris. Cùm enim fol
bis accedat ad centrum capitis habitantium
illic, 8c bis recedat, Se bis fuperiit, habent du
plex ver, duplicem зайдет, duplicem зашт
num , 8с duplicem hyemem, 8c ideo fruélus,
herbas, femiua,locullas,bruchos 8C huiufmodi
habent in abundantìa, nec Frigus hyemale ell
eisinfenl'um,cùmfol non elongetur à capitib’
eorum nili ex viginti tribus gradibus 8: minu
tis: Prçtereà cìlm v'..e 8с zitate nutriant 8C per
compleant pullos, 'uemadmodum 8с cçterz
omnes,li traulire vellent fugiendo calorem,vel
Vcitra acquinoétialem vel vltra, ii ell habitatio
illic, aut Facerent hoc cum motu folisillic, aut
è conuerfo,ii cùm motu folis,feqùerentur “са
lorem, fed multò magìs indigebant fugare,
quando maior erat calor,fcil.cům nidificabant
81; pullos nutriebant, (edtunc non Ехавшие,
quare neq; nunc oportet eas fugare aut 112116,
re;- nili Forte dicatur de his, quemadmodum 8C
dealijs, qu: noufunt-de tranfeuntibus, unÃ
articularem mutationem faciant de conual~
iibus 8.'. planis ad moutanaôc fyluofa , 8e de a»
quis calidisad frigid-awt fugiant calorem, 8: ё
conuerfo,vt fugiant Frigus. _
-cAPiTvaM xvm.k ‚
@are tranfeunt aues. `
Aufx autem propter quas aues hanc mu­`
tationem Faciuntßc tranfeunt ad locate
mota Гипс plureswna principalioralijs,quz ell
1 .JID С muta
 41. DE ARTE VENAN'DTCVM AVIB.
‘ mutatio temporum de calore in Frigusaues e-`
nim Пси: 86 cxtera viuentia, elle fuumßc (uam
vitam receperunt ex quadam temperie com?
mixtionis elementorum, Sepropterhoc, cùm
temperatü ex temperato ferueturßc ex diiiem.
peratocalido vel frigido deiltuatur, ipfxaues
ад fuum beneviuere quxrunt temperiem aëiis
861ос1‚8с fugiuntimmodetantiam frigorisjm
imoderantiamq; cal-otis. Vnde vere quuidcm 86
‘zßate in frigidis locis commode commotan
tur,autumno verò 86 hyeme incommodè mo
rarentur in eifdem,propter hoc tranfeunt tune
ad calida loca quamuis {int remota. Alix caufae
íìint minus principales przdiâawna videlicet
vtillic inueniant (ibi cibum.Nam cùm contin
Ё: 1п frigidis regionibus aquas congelati per
i 'gus, 86 111 glaciem Iirmari , 86 herbas deiicca
«rißcterram fuperficie tenus Folidari in tantum
quod femina herbarum , 86 fruâus, 86 caetera
uz ceci'derunt in terram adhaereant 86 foli
’ entut cumoiIunt
Vtuncnon­ terra,8cvermes quicum
haberi , imò funtfub terra
fcarabœo
rum mo os,vei'rniculosvolantes,apes,veipas
_ ‘8c huiufmodi oport'eat pra: nimio labore decil
fe, necefIariò aues qu: viuunt де р11Ъ1Ь115, re
bus aquaticis,herbis,& cxteris prçdieiis cuiuf
cunque generis Iint ipfz aues , confugient ad
loca calidiora,vbi nec aquz congelantur, nec
terra, traniire
paces nec cibus ipforum
oportet deeii. Aues
, quamuis etiam
polinntl ra
finti
-nere Frigus melius спет, ciim fmt eis calidio
Y les. Nam vt viuant fapius de alijs auibus cuiuf
­- - 'f` .l aunque
 LIBER PRIMvs.` 4;
cunque fpeciei, quas rapiunt, 8c quas tenere
poiluntßùmillxaues uazfuntefcalibi,tranfe
ant, ô: ipfœtranfeunt eâantes efcam fuamßà
temperiem aëris etiam. Aues etiam minoris
quantitatis,vt cardilli,meruli,llurnelli, malui-'
rijfeu turdißc huiufmodi auiculae, 8cproptet
remperiem aëris , 86 acquiíitionem cibi fui
tranfeunt : fed rues,aprones,an{`eres,anates,8€
huiufmodi mu to ma is propterintemperiem
aëris tranfeunt. Me ix veròvt funt ciconix,
corlini, pluerij, vanelli, 8C quzecunque haheiit
roílrum longum ad modum corlinorum,pro
eo quòd non poífunt cauare (ub terra ad 111—
uentionem cibi, &liuercini,qui viuunt de Гс;
rabazis , ranfeunt ad loca calida,quamuis lint
remota,vtillic viuant. Alia caufa elhimbrium,
'ventorumßc niuiumabundantia tunctemp'o
ris in 'reëiouibus frigidis, qua: omnia contraria
funt vo atui auium {За/112. Alia caufa ell {pe
cialis pro aquaticis auibus 8C medijs , que {hb
mergunr fe in aquis pro timore auium rapa
ciumßc pro timore, quem habent de feris,ma­
nent in aquis ad fui defeníionem , conuenit vt_
per Frigus congelans perdant hanc fuam defen
ionem , 8c fugiant ad calidioraloca , tranfuo»
lent vbiuon con elanturaquz. Patentitaque
caufx,quare tranëeunt de frigidis regionibus
ad calidas, 8с quomodo ills aues,qua: non Гит
de tranlitu , fecundum'mutationem temporü'
mutationem faciunt adloca propinqua.

CAPI
и De ARTE vENANm ст Avns.
CA PITVLVM XIX.
i De modo quem habent aues parandí
fe ad tranůtum.
Abent autem huncmodum parandi fe ad
tranfeundummon fiatim quod exeunt de
nidis intendunt ad hoc,nondum enim poten
tesfuntviribus, nec firmx pennis, vt pofsint
fuil'icere ad tranfeundum ad loca longiuqua,
úecinitat fri us compellens eas recedere, nec
смет с1Ьо;5011сс 61111а111111' 111 р121116`115‚110с
ЕШ111611ече115, 8: per totam zilaremyolitant
per regiones propinquas nido , 8: раГсипшг
confuse hûc 8cillûc,quandoq; cum auibus (ux
fpeciei,quandoque cum alijs, quandoq; folita
nè, recedenteverò iam этакую eo quod Геп
tiuntdebere aduenire fri idii tempus, dimit
tuntlocanatiuitatis fuaz, con regant fe cum
-a'uibusfuzfpeciei,non folùm pu li cum pullis,
fedindilïerenterinuenes cum fenibus, iiue iint
pulli earñ,iiuenon,8¿ lic congregata: trani'eunt
8: раГсшпиг 111 regione . . . . 61111 diuiiim'
. . . . . exfpeëtando quouf ;tempuseis Гег
uiat ad tranfeundum. Huiu modiverò соп—
gregandi fe, praparandique locum habent, in
aquaticis, . . . . omnib’ que funt de 1111116
tu, 8:111 terreiiribus-,praeter in rapacibus, iicut
diceturin 610 capitulo. De medijs verò terre
iiri-bus8caquaticis,adeò veríi eil quod fe con
gregant cum multis 611: Грсс1е1,1!1с10ш1’ enim
quod uamuis íint diuerfarum fpecierum,8l.‘
vald'e milium, 8: quärnuis pafcanrur in eifdê
pafcuis,
 ‘ыввк PRIMvs. » д.
pai'cuis, exeunt quali mixta, ша ramen aut
nunquam aues vnius Fpecìei commifcebunt
lfe alijs auibns, nec tantùm Fuut prolpin uxfed
Femper retrahent plus Fe ad aues uae peciei,
quemadmodum ell videre in generibus anfcrü,
que licet vno nomine anferes communidican-A
tur, Se lint pluresfpecies an(erum,íicut Г ecies
illarum qua: dicuntur roferatßc Fpeciesil arum
qua: dicuntur Carbonerzßç Fpecies berniclan'r,
ôcfpecies Iantabnm, lpFî enim quamuis Яти!
videantur in eifdem paicuis manere, ramen fe
Ifeparant Шее que finit vnius Fpeciei ab 'alijs di
uerfarum Fpecierum.Amplius,`Fecundum quod
Frigus iiicceisiuèôcgradatim in quibuFdam lo
cis . . . . . lic ipFa: aues gradatim tranFeunt
de. quibufdamlocis ad alia, 8C Fecundum quod
Frigus minus potell in vnoloco, quam in alio,
lic ipFac in parando Fe ad tranfeundü, plus пю
rantur in vno loco quamin alio.
CAPITVLVM хх. : '
De tempore anni, 8c' temporum qualitai
tibus,ipfarum tranûtuí con- '
uenientibus. :o
‘ Empora verò ventof'a, quae conueniunt
ad mutandum Fe ad loca in caloreöcfri
gore conuenientia iibifecundum permutatio
пера temporum , cognoFcunt aues quadam vi
'animas prefaga Futuri, 8c naturali Fenfu, qui ell
c_rs fecundum ermutationem caloris 8C frigor
ris ; vnde ad yemem 8C неймет permutant
loca ad tranfeundum. Igitur temporaautunuii
‚ сопие.
да DE am 'VENANDL cvM' Avis.
côueniunt, ell enim tempus autumni medium'
inter неймет, (in qua fufceperunt vires,& per
cteuerunt eis penna) 8c hyemem fu'turam,cui’
frigora timent. Elegerunt iraque hoc temp'ns,
cum in eo recell'erintâfrigidis regionibus, 85
ad calidasventis
­Cauentà accellerint, prius uo
contrarijs uâ tranf'itui,
hyems veniat.
Stab
imbribus 8c grandinibus, eo tempore in quo
non funtventi,ìuuantes autem ventosatten
düt,Septrionales flue collateraliter Бис direâè
`a ter o Faueant eis,& hoc attendunt non mi
nus apienter, quam nautat, cum talibus nam ;
ventis de duobus laborib’ uos faciunt пал?
cundo,vnumin im ingen o fe,alterumin re
gendo fe in aëre, re cuantur, prçcipuè ab im
pulllone lua, tales enim venti impellunt aues
tranfeuntes, li enimvtrumque laborem limul
haberent, non pollent diu volare , nec ad loca
lon inqua; etiam quando trani'eunt cum ven
to, Ё volunt quiefcere alis, ploffunt, 8c ramen
vadunt, fullinente 8C proue ente ipfas vento,
öl.“ lì quando non ellet ventus‘vellent наиб
re, magnus labor elTet eis, 8c multo maior Б
contra ventos tranlîrent , haberent namque
tres laboresfullinere fe,impeller‘e l'e,ventis ob
'ßllcre. Vifum ell namq; quando tranfeuntibus
repente fupetuenit ventus contrarius, aut im
bres ma ni, aut grandines,aut alia mala гет—
para, ca unt in mari, 8c li aliquzc de iplis tunc
polluiit ad naues confugere, permittunt fe ca
pì,prinl`quam moriantur,aut quam cumsvento
contrario retrocedam. Et limiliter videmu s
" quod
 Lrßra'pnmvsifffi „fi
quòd llatim quod venti qui ~uuant ipfas ad
Гипс‚{1иедед1е‚{1педеногте, imittunt omne
id quod faciunt, liuc pal'cuntur, {iue dormien~
tes quiefcant, öcarripiunt 1се1’Г1111т cum ven
tis. Vnde Scrapaces quib9 proiecimus prgdam,
iam dimìferunr redam quam libi . . . . . .
8: comedere vo ebant, 8: сит ventis tranli
bant; quçaues non folùm de die, fed 8: де по
&е‚{1 еоГдет ventos habuerint,tranlibunt cü
iplisventisßcfamemëclaborem fullinent,quo
quue fauentipli venti. Щ}: autem de noûe
tranfeunt,coguol`citur ex vocibus earum,grues
enim,Ayroues,anl`eresScanates non ex labore
volandi quém liillinent,vt dicitArilloteles,fed
magisvt alize alias aduocent,audiuntur de no'
ас proferrevoces peraëra furl'umAdeo autem
coguofcüt de temporeöc de vento. uòd li vi
derintquòd tem us Seventus diu de eantdu»
rare, 8: fauereip 15 quoufq; tranl'uolentadloca
ad quae vadunt, iter arrìpiant, lin autem, non;
limiliter li debiles volatu lint, non attenrant
arripere tranlitum , quoufq; сене; lint de tems
pore bono prolixiore,imò remanent vb'ifunt,
expeâantes ad longius tempus . . . . ' под
е15 fufliciat. Si verò fuerint aues fortes vo atu,
ßqullicientes tranlire, cumillo modico bono
tempore, tranlibunt adloca qua: petunt. ‘ъ
CAPITVLVM` XXI. '_`
¿De ordine 8( tranlitu auium'fecundum
priusôf polleríusßl earum or- _f
dine dum volant. f "‘­‘
` De aui.
‚с DE Ali-rif vENANpt сим Aviß.
E auibus autem qua: tranfeunt,illx quœ
debiliores funt volatu, prius incipiunt
tranlire 86 tranfeunryt omnes auiculaequx na
tutam habent traniire,{icut modi ciconiarum,
86 modi A ronum, qua’. in fine xûatis, fcil. in
fine Augu i, tranfeuntôc recedunt, hocautem
faciunt', ne im ortunitas temporis primitiua
eas impediat, iamplius tardent ad tranfeun
dum. Aues verò qua: non finit adeò debiles in
volatu fuo,vtfuprà diéìzßirca initiii autumni
tranfeuntes recedunt,{`cil. `a medietate Se tem
btis in antea, vt duplex modus gruum, pecies
паша; gruum maiorum 86Грес1ез gruum mi
norum, potentiores (unt fuliinere ventos 86
pluuiasincipientes quam auiculx, quam Ayto,
nesöcquam ciconia'. lllœautem qua: 111111: for
tioresvltimò tranfeunt, Гс. circavltimum au.
rumni, 86 hoc ей 111 тепГе Nouembris,vt апа—
tes 86 anferes, que ideo quod polIunt melius
fuiiinereventum, imbres, 86 alias tëporis afpe
ritates,tardius tranfeunt, adeo ей fortes (un:
in volatu, 86 potentes fuflinere frigus , quòd
t`am де quoliber modo anferum, quam lanca
4rum 86 Bernicharum, quz iimiliter fuliinent
bene Frigus, . . . . . . . pertotamhyemem,
habentur plures in f'exto 86 feptimo climate,
inueniunt enim illîcherbam de qua vìuunt, 8C
funt boni volatus, ropter quod tardius ра—
rant Ге ad tranfeun um, öctardius tranfeurit,
funt enim de fortioribus contra Frigus, (unt
autem tanta: (agacitatisöc indufirix, quod non
folùmin temporibusdiéiis tranfeunt , (ed 211
.
quando
"
 ивы PRers. 4,
quando citius , aliquando tatdius, fecundum
quod vna alias breuior ell alia, aut fecundum
quod tempera hyemalia citius incifpiunt vno
anno quäm alio, propter hoc anticipant, aut
pollponunt {uum rranûrum quçlibet fpecies,
quae orius polfunt vel melius fullinere calorë
vel tigus,velaliud malum tempus,fecundtrm
qualitatem 8L quantitatem fuorum corporum.
Amplius,auium einl'dem fpeciei, licut gruum
aut aliarum, illa: quae de remotioribus locis Se
ptentrionalibus habent tranlire, pro eo quod
apud ipfas citius incipit Frigus, proprer lon
gumiter quod habenr facere, citrus roperant
ad tranfeundum; Illa: verò eiufdem peciei,qu§
`a minus remotis locis habent ttanlite, quonia
tardius eis aduenit fri us,8c quia breue iter ha
Бел: facere, tardius rnci iunt tranlire. Am
lius,li tempus autumni uerit aptum 8cventi
guenter» , line intermilsione tranlibunt , 8c ci
tilsimè com leburit traulitum: fed li fuerit
ineptum,vt rigus interueniat, 8c venti non fa
ueant, ratdius complebunt tranlitíi fuum, ex
peůabunr enim femper, quòd illa tempotis a
peritas pertranl'ear, 8c aues,quanrò magis l'unt
prope aquinoâialem, tanto tardius rranlite
xncipiunt. Ordinem aurem hunc l`eruant in
rranfeundo; omnes enim illa: aues, quae de ri
uera dicuntur, non confusèvolant nec inordi
nate, quemadmodum volant illa qua terre
“к; fune , nam terrelites non attenduntin l'uis
volatibus quz prior lit in illa multitudine, aut
queродню:, ipfa verò de riuera ad plus _hunc
т D ordinem
 gs De ARTE 'VENANör от 111/111;
ordinem fernant,vna prçcedit, alia: omnes da>
illa multitudine fubi'equuntur fuccefsiuè 8: im
gemina ferie,vna (cries erit à dextris, alia ‘a 6
1116115,8: . . . ешт pluresin vna ferie,qu`arr!`
in alia, qua: appropinquabunt precedenti, v
trumq; in modum linearum, coniungentium
ad Faciendíiquemcunq; angulum, 8: aliquan
do invna ferie folùm. Et iltum ordinem fer
uant non folùm in tranfeundo adloca remota,
8: redeundo de illis,verùm etiam in exeund'o
ad pafcuaôcredeundo de pa(cuis,vt prgdiâum
eil. Vna autem prgcedit femper,maxim`e enim
in multitudine gruum, non pro eo quod illa
fciat loca, ad qua: if:qu 61111, 8: alix non, fed vt
prçuideat nocu'mentaßc alias reddat vocife
rando aut deuiando cautiores, reliquat namq;
in tutela 1111115 qua: prçcedit, quae dicitur Dux,
alfecurantur involatu 610, fed uoniam labor
eiliilliDuci diu precedere, non Polùm er vola-‘ï
tumfed propter folicitudinem quam abet,8e¿`
propter timorem, exit de Ducatu 610, 8: de or'-Z
dine,quoniam amplius hunc laborem tolerate'
non poteil,8calia fucc'editei invDucatu, quzf
verò exeunr, reintrantordinem aliarum. Non
:il ergò veriíimile quod fcibitur ab Arißotequ:
quòd vnafemper 61 Duxaliarum, nam 111/ста.
effet hoc, non
duceret. ’ permutare'turDux,
' - fed ' (страх?
-' i
1in'
‘T5 i
_ QA'PITVLVM XXII.
De quíbus l'otísrranfeuntß( ad quae lo-. '
' _ca-rranfeuntes defcenclunt,­ ­ "в
l'
J 1.1»
 . и . _) '
LIBER PMM vs. n
Oca autem de quibus recedunt ad tranil
eundum FuIIt,Fecundum plus,locaSepten­
trionalia, quantumcun ;remotiora elle oF
{unt,in quibus aues po sint habitare 8€ oca
etiam Feptimi climatis , in illis namq; locis elt
rnaior copia auium aq uaticarum 8c ceterarum,
quamin alijs locis citra Feptimum clima, под
inFrà patebit. Non Folùm etiam de illis ocis
recedunt ad tranFeuIIdum,Fed 8€ de alijs cli
matibns Ferè omnibus, lcil. de Fexto, quinto,
quarto 8c tertio climate; vt generalius com
ptehendantur, omnes aues qua’r Funt detranii
tu,per hyemem non remanent in locis quibus
nalcuntur,.Fed de illis locis> r'ecedunt 8c tranF
cunt _ad calidiora,namii non tranlirent,‘malè
` dicerenturde alfagio , nifl Fortè infirmitate
‘ aut debilitate etineantur in locisFua: natiui- ‚
tatis. De fecundo verò 8c primò climatemon
eûopusèquòd tranfeant ad fu iendum Frivus, ‚
illa nem eclitnata etiam per yemem fir `ci­
entercalida
gát f'unt.'~
eas tranlire, Etiì de ali
tranfeunt ad uol
ocavloco contin
pro-pinqua,
vt .prgdiëlum eil. Maior itaque pars trani'eun
tium tranfeunt delocis Septentrionalib’, con-Ä,­
fugientesad loca Meridionalia. Loca veròad,A
чип ldailiendunt , dum durat tempus traniitus
earurn,i`unt loca conuenientia vnrcuiq; Fpeciei
carumßc. ad ali uam terram vnde habeant ci
bumweladjnfu as.Sciendumtamen ell, quòd
poflquam tranñre inci iunt, non dei'cendunt. .
guoufq; perueniunt a locum ad nem trani;I `
_ tre Intendant,
' "
niñ
m
au:
D а
necefsitate i mis'h3qìuarn
@nte
p DE am vrfnaum cm avra.
habent, aut per fatigationem aut per ventum
contrarium. Defcendunt igitur aut per ven.
:um contrarìumvt quiefcant à fatigationeßc
vires refumanmut vt pal'cantur. Sic autë trani'.
uolant de regione ad regi-onem, de infula ad
ìnl'ulam, qnoufque perueniunt ad loca in qui
bns hyernare debent.
CAPITVLVM XXIII.
De locís ad quae tranfcunt,
8C (шаге.
Ooa vero ad quae tranl'ennt fugiendo Ы.
gus, vt in eis hyerrìent, (unt агата,
.Apparet in autograph» aliguat pagina Hc дай,
guibm «señor de Мёд qu aues trmfeunr, о
de :en_/Yi сит ad Ша »'ij пап/бдит, arf; de саги—т
:alim 'videtur ¿lilium/ß. Que ¿einde figment"
ad афишам: de видит membrùpmbunr.
pnllì `a generatione, per quam haben: compal
Iationes diuerl'as. Aues enim fr haberent mem
bra (ua vnius ferè quantitatis, quamn-ìs diner
farum fpecierum, vniŕ'ormi elfent comparado..
ne contenta ‚ fed cùm habuetint membra {из
diuerfarum formarum ab inuìcem,& magie ‘dì
uerfarumà membris atrium alterìus fpmìeì, ne.
cell'arìò varias exercnen'rt operationesßc ` `
tò magis varias ab auibus alterius fpeciei.
’ ' ’ Membra igitur auium Ecu-tät animalinm
gtefsìbilin-m 8c natalitiurn,duob’ modis Если,
quedam conlirnilia,quçdam ofñcialia. Conti
mrliafunt,quorum parteseiufdem nature fum
» Г.
»v ‘-
 ыввк PRins. ig,
cum toto, 8: funi hec olla, cartilagines, пегий,
11 amëta cordis,venœ, carnes 8: inguedo,pan..
niculi cutis,plumat,&.'vngues, e quibus om
nibus рапса dicemus fecundum fe , nifi forfail
in tangendo naturam illorum membrorum,
quz componuntur ex eis, in conlimilib’ enim
membris, fecundum eorum ellentiam, uullarn
aut modicam habent aues diuerfitatem. Olli
cialia verò membra conllituta funt ex diuerlis
conlimilibus, Separtes eorum non funt eìufdê
naturz cum toto. Q13: oHicialia dil'lin ипп
tur ab inuicem 8: ligura,8cqtiaiititate, nu
mero,8c ofitioneßc funtquçdam eorum que:
fenfui fubiacent , quçdam verò interiore qu:
non fubiacent fenfui,per quz vtraq; aues exer#
cent o erationes [ibi песен—2111215 ад faluationë
fuam, ecundum fe, 8: fecundum fpeciem.Nec
ell opinandum quòd propteroperationes qual
faciunt cum membris, membraipfa rece erint
talem fuarn formam , conuenientem (cil. illis
operationib’, fumerent enim caufam hoc mo
do à родним-141112 potius fumi debet à priori,
membra liquidem prius funt fecundum natu
ram, deinde virtutes,quœ mauifellantur poll
modum per aé'tusôcoperatìones fuas,quernad«
modum aátus er obieéla. Patet itaque quod o
perationes po eriores funt fuis membris, cìim
int polìvìrtutes,qu:e funt oll membra,omne
en_lm quod ell pollerius poâerìoremllpollerius
priore multò magis. Sed dicendum quòd vir»
tus informatiua,mater'iam quam habuit in lo
co debito, naturaliter aptam recipere formas
'f D 3 mem
 34 DE ARTE напишет Avui.l
membrorum varias, coaptauit 86 immth in
'materiam huius auis formam membrorum ii
milem membris parentum, quœ membra fuas
virtures naâa (unt tam `a materia potente eas
recipere, uamàvirtute generatiuainfotmâte.
Praztcrea naturagenerans,membraformaIIet
propter operationes ad uas appropriata (uur,
1am vnam fpeciem feci et vta iam perimeret,
naturarn rapacem vt non rapacem perimeter,
ex quo lequeretur,lvtvnarn fpeciem creaffet ad
`defiruâiionem alterius., Scsfecundum hoc effet
Ain vnaí'peciebeneuola, in altera verò non, imò
quodmagis eil, in vna fuiert beneuola 86 ma
Ieuola, vnaquxq; enim fpecies inuenit in ali):
" fpeciebus quod fibi eil поспит. Potiusergò
tenendum efl,quod in vnaquaq; Гре‘с1е,86 vn о—
quoq; indiuiduo cuiufcunq;_i`peciei, _fic natura
prquidiröc fecit de materia conueniente 86 ha
ilr, omnia illa membra qux formare potuit
cuiq; indiuiduo cöuenientiora, per quai mem
_ bra,ipfum indiuiduum periicit o erationes 11
Ь1 neceifarias. Hinc eli enim quò vnumquod
p queindiuiduumßxkco quod haber talem for
mam in fuis membris,cum virtuteinlita eifdë,
appetit operati per vnumquodq; membrum,
quicquid formœ ipiius membri conuenientius
ell. Membra verò этапа exteriora auiü, uz
' (enfui íiibiacent, in maiori parte (unt huruf
modi, caput,oculi, aures, nares,roiirum, collû',
Гранада:си$,1апега‚уе11се1‚86апи$,сохас‚11Ь12,
‘ pedes, digiti, dorfiim , lumbi,branchix,cauda,
petunûum, 86 alia huiufrnodi. Interiora verò
"` l
. А.. funx,
 LIBER PRIMVSI - ‘ g;
111111, panniculi velantes cerebrum,ccrebrum,_
nucha,lingua,8calia membra, uœfuntin ore,
canna pulmonis, pulmo,cor,ca ula cordis, día..
phragma, item ifophagus, gorgia, 8c intellina,
lìomachusfplen'm ar, tenes, telliculi, matrix»,
8c alia pluta rntriniiacaßequibus omnibus no
lìri propoliti
dicere omnesnon ell dicere;quasauescflaciunt
о erationes cùm ne ; velimusfe
cundum quzli et l'ui membra, illornm vetò
membrorum officialium exteriotïíôcintetio
rum varietatem maxime ponamus, per quae
membra defendir l`e à nocumentisßcper quze
Cornu erfari habetin proprijs habitaculis, 8c per
qu.: fullentatur in aëre, 8€ per qua: murat loca,”
8Li1la quae necellatium ell l`cirein падаю по
1110 de zgritudinibus. Habent liquidem aues
membra propria prgdié'tis operationibus, `hoc
aüt multipliciter,aut enim vnum folum mem
brum vni foli operationi deditum , aut vnum
pluribus, aut plura vni, aut plura pluribus. Et
nos etiam iplixitarcm 111 ere volentes, 8c quo
niam ad noltrum propo rtum non l'pecïtatmon
dicemus inquilitè omnia de naruris membro-l
rum,l`ed illa quzc nolìro propoliro pertinentßc
`a capite fumemus exordium. .
Caput eli membrum continens cetebrum;
ìnlh'umenta fenfuum , ell autem conl`tirutum
de ofsibus multis,craneo videlicet,8calijs mul,
“5,11: lateribus 8€ neruis- prçbentibus l`enl`um
8c motum, de panniculis 8€ de ali's pluribus
oflicìalibus membris depuratis l'en ui, de ocu
11's fcil.
.esad _ videudum,
f denautib’
4 ad audiendurn,
- aes
58 DE ARTE _VENANDI CVM AVIB.`
de naribus ad odorandum, de [ото 8clingua
ad uůandumEit autem caput ma ni8c песец
fanj iuuamenti, continet namq;i à quo vir
tutes (unt principales 8c feuiibi es, 8c motiuz,
8Ciuuatin eo q, continet iniirurnenta fenfus.
Aues autem diuerfarum fpecierum,8c etiam
eiufdem Г eciei, magnam habent diiferentiam
in capite, ci1.in quantitate, iigura,in numero
partium fuarum , 8€ in_politione earum. Sunt
enim aues magni capitrs , refpeéiu fur corporrs,
vt modi bubonumßc noétuarum,pluerij,va­
nelli,8c alix lures. Alix Гипс рани capitis in
relationead uum corpus,vt modus vulturum,
biliardx,pellicani,cinni,8c alia: plures. Alia: ha
bent caput proportionatum conueniens reli
quo corpori,vt gallina, colübœ, 8c huiufmodi.
Item quçdam habent caput oblongum, vt an
feres, cìnui, 85 alix plures, 8c in eadein fpecie
funt qua: habent caput oblongum , quedam
magis, qlrçdam minus. Alia: habent ca ut ro
tundum,vtcorlinì,vanelli,pluerij, mo usq; a
uium cauantium fub terra vermes, uae quam
uis lint longi roiiri, nihilominus unt capitis
rotundi. Item quedam aues habent caput line
plumis, quedam verò inueiiitum plumis, que
dam in capite carent plumis8c lanulis,vt auis
que dicitur galeranus niger cam eiier,habens
tolitum 85 crura nigra,8c fi cut ga eranus varius
ex alboôc nigro, qui libenter in Syria 86 in
Egypto, 8c in Orientalibus partibus (unt, hu
xuimodi enim in toto capite8c qu; ad medie
tatem colli,carentplumisöclanulisßcquidam
modus
 _..._. ,_ ...q-.YM ,__

ыввв Parma. ' ,s

modus auium comedentium cadauera , qu:
Funt alban,v habentes extremitatem alarum ni
gram, croceum colorem Fecundiî roitrurn qu;
ad medium capitis,hz carent plumis Sclanulis;
grues etiam in vertice capitis carene plumis,
quämuis habeant ilos plures Fupra caput, aliz
verò carent lumIs Fupra caput, veruntamen
habent illic litnulas, vt {un} genera vulturum,~
prgcìpue alborum. Illarum autem qu: habent
caput plumofum, alix habent caput omhinò
line crifta,vt aues in maioriparte,alix habent
caput crìflatum.Habentiumverò caput crilla
tum, alix habent criflam catneam öctenuem,\
defuperincifam in multislocis,vt galli, qui ha
bent criñam rubeam Fuper caput,&: Fub Fau.
cibus ad modum barbs, ôc freut Fuut quedara
aues aquatica,habentcs toûrum rubeum,crura
8c pedes, dietz anatcs de Faraone, qu: Гипс va
riœ, ex albo nigro 8€ rubeo, habent enim inter
nares&frontem,quoddam tenuecarneum ru
beum eleuatum ad modum criilae, non ramen
incifum, íicut eil: galli crillaßc Ест: Funt ma
Fculi cuiufdarn modi cinnorum, habentium
rollrurnrubeumßpii namquehabent Fuper ro
Ílrum inter nares 8с Frontem quoddam molle
carneumeleuatum,admodumvniusauellanx,
ua dicitur cripta eorum. Alia habent plumas
e euatasin medio capitis ad modum critlz,.vt
угара: ,8c modus quidam plitacorum qui ap
portantur de India , de hoc enim modo vnam
militnobisSoldanusBab Ionisealbampennis
ßcplurnis fupetìoribusfu lateribusverò ten
‚ D 5 dcntcm
 l
18 DE ARTE .VENAN DI CVM AVIB.
dentem ad croceum colorem ‚ 8: q'uçdani ha-2
bentplumas eleuatas per longum in medio ca»
piris, 8C perlongatas ad modum crinium Лапе
ad dorfum,vt omnes modi Ayr'onum. Мо us
_ vero Billardarum Чиж habentur in defertis,ha~
bent pennas eleuatas in medio capitis per lon«
gum quue ad dorfnm, ad modurn crinium Ген
rrizarum.Alia’. verò habent lumas eleuatas fw
ре: caput dextrorfum 8c li.n11ltor{`um,ad modü
cornnum, vt fagiani,bubones, 8c noôìuarum
modi.Alix haben: plumas eleuatas fuper са ut
dextrorfum 8c .linillrorfum, 8c praterhocp u»
mas dependentes vtrinq; à faucibus verfus colv
lum,vt quoddam genus mergorum. Et alla: ha»
bent in medio capitis tres cnnas del'cendem­
.tes inferius verfus collum a modum barbalîß
leuatìo autem harum plumarurn (oper aliasâP“
paret euidentius quando aues timent aut на:
fcuntur, nam hortipilant plumas, huiufmo l
eŕiampl-uma: in verè magis . . . . сшибся
parent. Item (unt quœdam aues qua habent и
Yper caput Галит, quoddam durum eleuatum а
modum cornn,vr Ша: чих vocantur allinx C
J-ndia'Jtem quidam vili Гит: Гц er ha 9 ч -H ’ :
.caput quiddâ durumvt . . . ge ñmile фагот
fuorum . . . . öcaliquando dud comun-SUP:
prxtereaßc alia: plures diuerlîtates capitllm l“
auìbus , tamen parùm aut nihil ad propolìtum
valentes.

' I
'r »
U" ` .
' "‚
.. г
" "JCAPIU
. . s u ,
 ивы. PRins. 1 з ‘si
CAPiT vaM xiv. ’
Sequitur de oculis.
_ Culi funt inllrumenta vifus, de vquibui
cati, 8: quarelint
quare duo,inllrumeiitis
altius quare in prora capitlsfen»
alioruvml lof.
fuum, 8: quomodo conilant ex tribus humori
bus, feptem tunicis ,'diâtum ell in libro anima
Лит. quamentum autem oculorum ellvide
re, per quam'aâionem animalpreuidet 11121110
cuum 8: necelfariumytilludfugiat, ôchoc eli
gat. Dillerenńa autem auium quantum ad o
culos multiplex eil,in quantitatecoloreßc for
_ ma,quçdam enimaues funt maguorum oculo
rum in comparatione ad quantitatern corpo“
_ris ,quatdam uorum,quazdam mediocrium,
8: quœdam untnigrorum oculorum penitus;
vtm'odi falconum, fed nigredo pupilla: in tali
bus intenfior eff nigredine albuginei humoris,
8: quœdam funt oculorum glaucorum in cir
cuitu pupille, que nigra eltvt genera ac_cipitii'i,
8: niforum, quedam funt aliorum col orum', 8:
alix mutant colorem in oculis fecundum mu
tationem ztatum. Oculi autem auium'vt in
pluribus, clauduntur palpebris inferiorib’, qua
funt in eis longe, örfuflicientesad hoc, 8:с1иао1
rundam auium oculi clauduntur `a fu eiiori 86
inferiori palpebra , carent autem pa ebre pi
lis; Scaues fuperinducunt velociter uisloculis
ad mundificationem ipforum, quand-am pelli
culam palpebralemßc velociter retrahunt eau
dem- In oclulisverò non minor ей: diuerfitiiscì
, _ . _, ,y e
AL'
 ne Aare “мыт cvM Avis.
fed ad prefens non ad propoiitumßilia autem:
aux funt multùmptominentia fuperoculos ad
efendendum
deteëta ipfos,
, 8c plumis in auibus
carentia,I rapacibus
dura, 11111:
86 fic шипа,
vt ferè> incidant:ln alijs verò auibus funt mi'-l
uus prominentia, 86 (um plumofa.
CAPITVLVM XXV.
De auríbus.
' Vres auium funtiníirumenta auditus :a:
rum, quœfunt forarnina duo poil oculos,
ten entia ad occiput. Ша duo foramina func
intrinfecus tornatilia,vt torcular,l`uiit in oÍIe
ваших/1111111 `a dextris alterum à liniiitis, nec
abent exterius cartilaginem,quae auricula 11111
buccina auris dicitut, quod 111: 111 illisauib’ Гон
Iilm,qux (unt de genere buborium 86 noâuarü,
86111 quadä aue qua: dicitur Vhan, ha enim 112:
bent pelliculam circa foramen auris,qux quan»
do replicatur, praztendit formam buccinazauris
humanas patentis {'emper. Anres auium кеда:
funt in circuitu,in quibufdam plumis, 86 in
quibuí'dam pilisduris. quant autem aures in
eo quod per eas auditur, 86 auditu perpendit
auis, ex fono (c. deleûabilevel deteiiabile.
CAPITVLVM XXVI.
De naribus, 101110, humeris.
N Ares _funt duo foraminainfuperiori parte
à roilri ; vnum 111 d_ireéìo alterius, quibus
perncrtur odoratusôc eridem anhelatur, 86ре1:
eas emittuntur fuperflurtates vementes à cere
bro»
 1111211 Palms. 'q
bro,vnde 8c vtrumq; illorum fotaminum in..
terius haber duas vias, vnam tendentem ad ca..
pnt,alreramtendentem ad palatumßllœ autem
viz quarendunt ad palatumnnipfopalato vno
longo fotamine 111111 contentar, quod foramen
­rel`picit verlus cannam pulmonis. quamentr'i
autem nariumjuxra del'criptionem earum po
íitum ell. Aues enim habent diuerlitatem in
naribus, namin quibufdam nares 111111 rotun
dae,in quibufdam oblonggin alijsperfraéla’. ex»
trinfecus, vt in auibus aquaticis, in alijs ell car..
tilago mediainter vtram ~ natem,8cin uibul'
dam auibus carunculae intus in nari us,in
alijs prominens qu; foras,vt in modis falconr'î,
in alijs interius deptelfa 8c fubiacens,vt accipi»
tribus, 8c in quibufdam auibus non ell ваша—
cula in naribus,8c quœdam aues habent nam
opertas in circuitu pilis duris,vt corni Schuiull
modi, Bequadam non opertas, 8c quxdam ha»
bent nares l`uas interius tornatiles in modum
tellaz limacis.vt porlîrx, 8C quœdam non lic,fed
пае ре11`01а1а5‚1`11111 ¿Scalijs multis modis na­.
resôc caruncula: auium,quos modos dili ens
inquilirio facile inueniet. Inter nares vero 8C
oculos, quidam locus ellin roilro mollis, 86 ce»
denstaéìuìmabens cutem defuper, öcduospan­
nicnlos lubtus,vnum defu er alium,8¿ (ub illis
til via patula, qua’. praten itur à naribus quue
verfus cerebrum, 8c illinc tranlit fuperñuitas
à cerebro veniens, 8c alia via tendens ad pa»l
Iatum.
Rolbum :it membrum corncum in сайт
ams
is rar-:_ ARTI'. шиты cvM Avis: _‚ „_ ‚
auis poiitum, cum ~quo fumit cibum, côíiar 5u;
tem ex duabus parribus, fuperiore 8C inferiore ,
que Шт ei loco man dibularum in alijsanimar-f"
libus,continentium dentes, parte fuperiori ro»-`
iiri contiguatnr
ret lingua palatum,
non tota,8c partiiacet
fubper inferiori adhas-e
ei. Omnesi
aues тонет inferiorern partem rofin' furfum,v .
8L fuperiorem deorfum, quando {`ci_l. eileis nel
celfarium, quäm'uis Arillotele's dicat contrariû'r
hic verò modusin auibus raro ей manifeíius
in rapacibus ‚ ПсЗсйпрЕгасо- Maximè antena’
iuuan'turaues omnes ex (uo rolh'o, in accipiens- .
do ciburnìntrahendo in ois fuum,inperungen«
d_o pennas fua's , in fcalpendo, vbiprurit Зарой.
Гитattingere
fendunt fe c'umcum eo,8c
rollro generaliter omnes
à volentibus ynocere de
eisI
roiiro , 8C difcernunt d'urum 8€ molle, afperuŕrn .
8€ Iene , taóìus enim quamuis lit communie
omnibus membris , magis vtunrur in tangerií-iÍ
do roliro,cli itis 8Cvnguibus.'Diuerí`antur au'-v
tlemaues in ubíian'tia rr'ai’tri,i`orm'a,quanti'tatez `
8€ cxteris. Alix enim habent roftrum duriorîs"
fubftantix, vt rapaces, picones, ciconix, grues;
ayrones 8: huiufmodi,alia: mollioris, vt tu'rtri'-YY
res',columbçdomeiiiczßcfaecha 8C pluresaliég.’
Alijs Гит roiira adunca , alijs Гада, 8c alijsacu" p
ta,al ijs dentata,8c al/i'js non,8C alijs ferrataa'lìjë
non.Suut вытри-тез format, quarum omnlíî
exemplumffaeil'e ей inuenire, 8c ex fuprà меня?
porernrit'pluta perpendi.Aues aquatic; nata'n-¿È
tes, qu; vtuntur pifcibus 8€ non alio cibo , Ira-‘- '
штаты _fuunLLt-a'lis'ñgurz, quod conue
‚ ' ’ ' ueniebat
 ‘ьтвцк PRIMvs. ' »L c,
niebat eis comed re pties',hab‘ent enim in ro#
ilro vnde iuuantur contralubricitatë pil`cium,y
pifces equidem limt lubricantes , 86 aqua Facil:
rpfos amplius lubricareßc Fubtus Fugere, licut
videtur in pellicanis,qui habent rol rumlonl
gum Sclatum, anerumdeintus, Fupra&inFra,‘
cx in extremitate extrinfeca Fuperiori quali
vngulam recuruam duram 86 1Ъ1пдешеш,сцт
'qua capiunt ties,& projiciunt intus in pelli-r
culam,quam abent adherentem inferiori par#
tiI годы quali Faccum, quœpellicula apta ell ai e
periti 86 claudi,in~eam namque pties in'ciduriŕ
'quali in lagenam, eo enim quod longum hal
bent rollrum non dentatum, neq; incifum irl
alterutram partium Facile ties poteranteual
derepropterquod adŕ'uiti lapelliculain quam
ineiduIIt&retinentur quafiin . . . `. :Modi
etiam mergoru'm habent rollrnm cum aptituâ
dine,quaiuuantur in pifcatione, habent enim
{отит aliquantum longum 86 го rundum, irl
'cxtremitate curuum'ß'cacutum lus pellicano',r
dentatum Fu ra ScinFra vtrinq; ubterloriverö
parti rollri a haftet pellicula, quemadmoduiîi`
In pellicanis, no_n ramen tantaîn proportion'é
fua, quanta in pellicano. Similiterìnalijsauìì
bus aquaticisquat viuunt ifcibus , rollrum ha!
bet Fuam aptitudinem a 'capiendum 86 ïretiû
nendum pil'ces,~verbi gratia ayrones haben!
rolìrum longum obrotundum acutum , ante
riusinciliuum, al'perum,vtrinq; dentatum. A1'
quatica: verò que viuu nt herba,l`ecundum plus
haben: àpti-tudinemroßri'qua fesant шаг
‚в c
Z; DE ART! VBNANDI CVM МНЕ:
Гсйл’ойшт dentatum interius,l`ubtus Scfu rà;
etiam in lingua habent denticulos ad me ius
ìncidendum, quas linciiìis immittunt poftea
per ifophagumadventrem. Vnîuerfaliter au
tem auesaquatrmmediœöcterreílres,viuentes
de her is,granis, 8: feminibus, vtrinq; haben:
(oflrum apturn vt colligant,tranfglutiunt. . .
. . .aquaticœhabent rollrum. . s . `. concauü
ßcin mar . . . . quali ferratum,vt Гит: modi
апатит, quœ colleCtis cibisin tollro lilo, com
,mouent rollrurn quali mallicarent , 8: hoc fa
ciuntex vtroq; latere rollri,vt exeatlimus ter
rz, 8: смет fuperuacuitates quas colligunt
cum granisëcfemìnibus ôcalio cibo.Tetreßres
etiam quae viuunt granis,habent rollrum aprů',
obrotundum,8cintusconcauum,vt erdicum
modi,coturnicum,& huiufmodi. Se etiam de
auiculis habentes rollrum durum, de granis
quœ-colligunt aptitudine roílri fui rumpunt
corticemßc allumendo ejiciunt medullam, vt
рабства cardilli,plitacus, 8: huiufmodi, 8: hoc
äccidit vt melius digerant , quia Гит pauci ca
lotis, fed habentes rollrum molle, non haben
из aptitudinem eiusad rumpëdum corticem,
tran glutiunt grana cum cortice,tàm dura qui
mollra, vt-columbz,turtures fakecha, 8: plures
alix rollri mollis, use haben: calorem mul
tum. Tettelh'es vero quœ carnibus viuunt fo
lůmìhabent aptitudinem rollriad hoc 8: vn
es pedum iuuantes ad hocidem, quia non
ранит ferre зашит cum rollro,habent nam
que I_Oílrum щит aduncum inciliuíi 8: clen
ш шит;
 LIBER PRIMVS. 6;
шит, vt falcones 8chuiufmodi, non denta
tum, vtaccipitres 8: limiles. (ша: verò terre
Ílrium comedurit grana 8c.carnes,habent apti
tudinem roftriad colligendumgrana, Scad di
lacerandum cârnesyt funt corui,cornelli, cor
nicularummodi,picarum 8: топедц1ашш‚8:
limilium, habent rollrum incifiuum 8: aper
tum pro carnibus incidendum, pro arano col
ligendo.Auesverò medix, habentroflra fua di
uerlimodè apta,nam alix habent rollrum con
cauum, intriufecus longum, durum , anterius
non perfeâtè acutum, cum quo cauant terrain
ad extrahendum radices, vt modi gruum. Sed.
illx medix ux viuuntvermibus quos cauant
fub terra,ha eut rollrum conuenientis forma’.
ad fumendumlibi cibum , illaium namq; alix
habent roiìrum lougum gracile, 8: anterius
obrutundum 8: durum,vt quidam modus cor
linorum , 8: alie habent acutius, vt pluerij 8:
чапе111,8: alix habent rollrum longum 8: cur
uum ad inferius ,vt alius modus corlinorum,
Scalix habent longum Screâum, 8: 111 extre
mitate ali uantulum curuum, vt . . . . . .
picacix 8: uiufmodi, Scalia: habent . а . . .
8: acutum anterius , vt pluerij , vanelli , 8: alix
habentlongum gracileöc . . . . . recuruum,
qux verò habent rollrum molle, . . . . . .li
mo molli. Habentium verò longum 8: gracile
rollrurn,alix habent minus longum , alix ma
gis , ramen habent vtrxque anterius durum 8:
го1Тит‚1п тодцт claux, qux molliorem ha
äent interiorem ракет iollri,8cmediam, 8:
Е quLW
 66 DE ARTE ­VENANDI CVM AVIB.`
vf' ;ver{`us caput,quä anterius,per quod molle
di cernunt, an lit cibus eorü,quod cauauerunt
fubter terram,vi(`u namque difcernere non eil:
eis a tum,ci`1m non videant terrâ dum cauant;
fed i la’. ,que colligunt grana, 8C a'lium БЫ cibü
fuper terram,vi{i1 difceriiuntiuter cibum eorü
8L non cibum,nec habent roßrum tam molle,
quod gußu poísint difcernere bene inter cibû'
8€ nou cibum. Alix etiańm forma: roiirorû furie
multiplices,per quas diueriimodè aiiumů't libi
cibum,quasdir`ñcile eiIet enumerareôtlon й.
De crrlla verò quae {iipereil capitibus` 8€ (пь—
ell faucibus in quibufdam auibus . 8C decorni»
bus etiam que nafcuntur fuper capita quarun
dam auium, diâum eii,quomodo Гс habeant,
in ca itul'o, de diueriitate capitum, de eo veto
quo fupereii roilro dicetur,vbidicetur de ra
pacibus.Collum verò eil' membrum quod гит
ner Caput, 8C ell mediïi interhumeros ëccaput
8e conílat ex plurib9 partibus,quoniä co-ntinet
cannam ulmonis, ifophagum, renas, anterias,
neruos, acertosfpondiles multas coniunéìas
inuicem, ligamentis continuatas. Habuit autë
сопит plures fpondileswt fuiiinenda caput
per fuas iunâuras öeñexiones, portaret сарае
dextrorfum., finiilrorfiin'i, furiiim 8C deorfum,
aiite,.rettò, ad voluntaterri auis , mediantibus
mufculisßcneruis
8c ab осей
hoc eli iuuai'nentum­ itioDiueriitas
eolii- defcendentib’,
autem
auium in collo multiplex .eil , quzdam enim
habent collum longumßeiharum quxdâplus,
quxdamimn'uss'alire haben; collurn cuiàtcum,l
' »l
 цввк PRers: "si
' 8charum quxdam ma is curtum quedam mi..
nus curtum. Item alix abent collum grollum,
alia racile, 8c alia: plumolum, alix lineplumis
lanu ol`um ramen. Qqantitas autem colli in
omnibus auib" vniuetfalitcrpollerius proten
ditur à capite vl`que ad principium dorli , an»
teriusvl` ;adfurcam e6toris,öcdextrotl'um86
linillror um quue a humeroslongum col
lum habentplutes de auibus medijs, vt modi
gruum, 8c ciconiatumßc aues aquarica- 11211211
tes non liibmergentes fe penirus, habent lon«­
gum collum , vt modi cinnorum, ôcpellicani,
8c anferes, 8c non narantes,vt aytones. Longi
tudo autem colli aut tollri aut vtriul'q; limul
necelIatia fuit habentib9 longa crura cuiufcun~
que-modi lint, maximèpafcentibus lirper tet»
ram. Cùrn enim corpus fullenteturab altis cru
ribus, non pollent colligere БЫ cibum de ter
ra, nili haberenr longitudinem incollo,&; in
rollt-o, aut in vtroque; non ramen illa: ux ha»
bent hanc longitudinem , necellatiò Itabent
longa crura,cinni namq; pellicanißc anleres,
longitudinem habent, in prxdiäis, tibias tamë
curtas. Breue ramen collum habent aues terre
Ílres in maiori parte, 8c breuìus quam aq uaricz
8c media: l'ed breuifsimum omnium habent
bubonum 8c noéìuatum modi, 8€ cartera aues
rapaces,8c ideo habent collii fortius,quoniam
cum paucioribus iunéturis, ex hoc fequitur , q?
trahunt validius cum collo, uam non tapaces,\
cuiul'cunq; generisôc modilint. Grollum col.
lurn habentmultx auium,quemadmodü
g ' , ` ` cu l
 458` DE ARTE'VENANDI CVM AVIB.
Гculi 8c`fœminae billards: , (ed mafculis ingrofl
fantur multò amplius tempore coitus, vt quì
cunque viderit pofsit iure admirari, nam alijs
temporibus ad confuetam grol'srtiem reuerti
tur, fœminisverò tempore coitus 86ali)s tem
porib’ eil eadem grofsities, cur autem hoc eue.
niat, inquirendum relinquimus audientißra
cile collum habent modi corlinorumôc ayto
num.P1umol`um collum habentferè omnes a
ues,line plumis verò,vt modus vulturum'. Om
nes aues dum volant,tenent collum exte'rifum,
Prater pellicanum 8: ayronem, qui collo repli..
cato ad (e 8c contratto volant, ayrones ramen,
quando propter timorem conantur, volando
extenduntcollum. Humeri aurem feu l" ахи]:
Гит uibus coniunâœfunt alac, 8Cinter ите
ros со lum defcendit ad reliquum corpus;f`unt
autem duo humeri,vnus ad dextram , alius ad
liniliramßc l'unt alrioreslateribus, 8eabiplis
incipit diliinâio alarum à corpore. Солдат:
autem ex tribus ol'sibus, neruis, mufculisliga.
mentis 8c chordis;oífaverò triaconcatenata
Гипс 8Ccolligatain humero hoc modo , os fter
cular, quod incipit ab'i'nitio aititudinis рево
ris, eidem priori alligatur quadam анаша;
fuis cartilagi'nibus , шва}; ligamentis', quod' os
furcula: ab illo loeo_bif`urcatur,­8cvnum pro
t'enditurcollateraliter à collo> ¿ad humeríi,
alterum'ad alterum humerum', ч lic collum
intercipirur intervtmmque extremitatum cu
iul'q; >hforum, coniune'tafunt autem ad duo опа
eolligata вы inuicem _in -eodemlotco fuis liga..
‘ "
ъ.-‹д . . :i mentis,
 'ŕ www-»nw

ыввк PRIMvs. e,
mentis, 86 1111с Faciunt angulum , nam vnum
quod in extremitatibus fuis ell anguloFum, Гед
in medio rotundum , defcendit ab illa coniun
¿tura 86 protenditur ad vnum principij pedo
ris ex fuaparte , 86 е1 contiguatur cartilaginib’
medijs 86 alijs ligamentis, alterum vero pro
tendirur ad dorl'um, 86 Fupponiturcollis rope
Fpondila dorli, hocautem ell curuumßc atum
86 debile, nullam penitus habens coniunëtu-v
ram ligamento Fpeciali, neq; colligatioIIem a
licui de ofsibus in parte illa,vbi autem coniun
¿la Funt libi inuicem hzc duo olla ex parte alas,
quodam modo Гит concauaangulofa ôccar
tilaginofa, 86 in eorumconcauìtatevertebrum
rimi ofsis als: , quod os medici dicunt armum
lbcatumßclocaturöcmoueturFecundum mo»
tus diuerlbs furfum 86 деогГит , antè, retrò.
Нац: autem duo olla in coniunéìione fua alte
rius ofsis quod ell de Furcula peétoris, conlli
шип: humerum, cuius humeri iuuamentum
ell, vt ala lirmetnr in eo, tanquam in Fui cen
tro, circa quod habent fuos motus,&: expoli
tione oFsium Fpatuluala in (nis Fpatulis moti
bus detinctur,vt nec plus debito fu ra аГсеп
dat, neque inFrà plul'quàrn ell necellgrium de..
Fcendat, neq; ante neq; retro plus debito rela
xetur. Dillerentiaauium in Fpatulis li tangatur
parìnn prodell.
ч CAPITVLVM XXVII.
De alis.
Le Fuut membra,per quçvolatilia haben:
volare. Sunt autem _duz in auibus, alia
; ‚ Е 3 dextra,
‚а та Art-riz vENANDr ст Avrß.
dextra,alia пиши , 8: (unt in auibus ad modů“
brachiorumin hominibusßcanteriorum cru»
rum in quadmpedibus,conll:ant autem ex plu
ribus ol'sibus coniunéìisinuicem fuccefsiuè, 8:
ideo plures habent iu nŕìuras, quare melius ге—
fleůuntur, 8: nö folùm exofsibus confiant-,fed
ex neruis,venis , arterijs, mufculis, chordis, 8:
8L cxteris ligamentis; olla hoc modo (ширь
dinata. Loco qui dicitur humerus,coniungxtur
quoddam os, quod medici dicunt armum, 8:
vbi finit illud os, coniunguntur libi alia duo
olla, qua’. dicuntur focilia, ux (um dillinéta 8C
feparara ab inuicem in mâio iplorum, (ed in
extremitaribus Гит coniunâa 8: colligata, 8:
vbi lìniunt hœc duo говна, coniungitur ei re
liqua pars algqœvidetur in auib’loco manus
1n omnibus, 8: continet in fe 8: contiguat plu
га olla in diuerfas iunëturas minores , ordinata
hoc modo : primò Гит: olla minora, collocata
Тирс: vertebrum illius ol`sis quod coniun itu:
focilibus, replentia vacuitates illius iunâurr
lllic,8ciocantia,quorumvnum exit lon è ex»
tra alam, in auibus qua: percutiunt cum Élis, 8:
glldurum, cum uo l`e defendunt öcpugnant
lplîx aues, qua: ha ent iplirm Foris prominens,
yt 1n anferibus 8: cinnis,&î in paruis paruumßc
1n magnrs magnum. In hac reliqua parte ell
vnumos paruum femotum ab alijs, 8choc vi
detur elle loco pollicis , habens in fui extremi
капе forinfeca quoddam l'ubtile durum ¿Scacn
tum, in modum vnguis. Ell> 8: aliud os Гири
llìo gracile Sédebilefup quod quoddarnmodo
армия
 LIBER PRIMVS. 7l
appodiatfe pollex, fub illo gracili, ell aliud os
grofsius,vnum in fuis extremitatibus, diuifum
autem in duo, 8ct`enellratü in fui тед1о‚8: vbi
11111 r iuuëtura, alia duo olTa breuia,vnum latins
relique, extremitati verò latioris , quod ellfu
pra paruum , coniunéìum ell os _vltimum alx,
paruum 8: 111181111т1. ch eli ordinario 8: con
iunäura ofsium. ' А
Replicationes autem partium alx hoc mo
dò ­liunt: quando ala reduëta Screcolleäa ellad
corpus, pars illa in qua ell armus, defcendit ab
humerius iuxta latus , inferius verfus ancham,
fequens veròpars„qux incipitàline armi, 8: ell:
locus cubiti, afcendit ad fuperius iuxta latus
primx partis,reliqua verò tertia ars alx,del`cê­
dit ab illo loco qui dicitur impu forium а1з,8:
gallicè dicitur le bout,vf ueiiiferius. Fuerunl.’
autem in alisad melius el e pluies iuuôlurx 8C
reflexiones, 8: non vna tantum, nam 11 vna fu
illet , aut elletlonga,aut breuis , 11 breuis, non
effet fufticiens fulientare coripus auis, neque fa
cere qua: pertinent volatui: i longa,non repli
caretur ad corpus conuenienter, nam 11 repli
earetur ad inferius, pertranliret caudam,&im
pediret fefsionem auis, 11 ad fuperius,pertranli~
ret caput, 8: pennx alx ell'ent apertx 8: non co
opertx inuicem, nec effent tamen idonex ad
fui operation em, pro eo enim quod aues in di
uerfas partes habent fe mouere necellariò, fcil.
dextroifumßnillrorfum,antè,retiò,furliim8c
deorfum , 11 ala` elfent contraëta: vna iunâura
fola, non conueniret ad variandos hos motus,
L - . Е 4. 8: fi
12 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
8: ii plures habuiiIcnt iunâturas uam habent,
cùmillzquas habent fufñciaut a fuos motus
diuerii ñcandos, ala: eíIent debiliores, cüm om
ne membrum debilius lit, quantò eil plurium
junûurarumßc effent im edimento cooper
tura: quamfaciunt pennza arum inter fe inui
cem, 8c quartaiunâura ii adeert, non replica
retur ad cor-pus , Гед effet ele foris, cuius penna:
non client coo ertarfub alijs pennis vt conue
nitßc ii client eforis,effentimpedimêto peri
nis,quae non client {'nb cooperrura, Scilleex
tremxpennai, que deberent elefcendere inieri«
us, afcenderent fuperiusßc eiiet inconuenìens.
Alis autem in Гит penna: maiores per longum
extremitatis polierioris earum, 8Cpluma: mi
nores infuntalis fuprà&irifrà,eo modo qui di->
citurin capitulo de plumagio. Mouentur au
tem multipliciter fecundum voluntatem auis,
{'cil. furfum deorf'um, antè, retrò, extenliuè, Sc
contraûiuèjunt autem hi motus diuerii per
alios 8c alios lacertos alarü, motus namq; qui
В: antè, Нс per lacertos anteriores, retrò verò,
per poileriores, fiirfum per fuperiores,deorfum
per rnferrores,qui veniunt ab ala qu; ad peâus,
exteniiuus verò motus alz, Se contraëtiuus feu
replicatiuus , per alios 8e alios lacertos Hunt.
Auis autem quando volar, motum al.: ad {upe
rius non facit, nili ratiainferioris faciendi, ad
hoc enim exaltar a am,vtab alto defceiidat in
fra melius, ôcvalidiusßc qua: auis altius extol
lit alas,&;magis ad fuperiora dorli replicat,mo­
tum inferiorem alatum validiorem faciet, per
. quent
 и,

ыввк PRIMvs. „
‘ ист тошт Fubleuaturauis,ìmpellitut&de­
ertur , 86 quia hic inferior motus lit per lacer
tos ab alis vertientes ad peCtus, quarum auium
grolsioresůc Fortiores erunt hi lacerti, earum
erit etiam hic motus validior,& per hoc impel
litur Fortius 86 velociusin volatu Fuo,de qua te
Syllogizabo lic: Omnis auis habens tol`siores
86 Fortiores lacertos ab alis ad peäusgiabet veg
lociorem Fortiorem hunc motum in alis;
Omnis auIs habens gtoFsIus 86 denfus peéìus,
habet groFsiores 86 Fortiores lacertos ab alis ad
peäus: igitur omnis auis habens rolsius 8C
denliuspeëtus , haber tolsiores 86 ortìores 86
velociores motusina 15,86 quxcuuque habent
huqumodi motum, Fortiusöcvelociusvolant.
Amplius, motus vniufcuiufque alae, qui lit ad
volandum, ell quali pars circularis motus, 86
omnes penna: maiores alarum mouentur Б—
militer motu ui ell pars circularis motus,
licut namque a aFacitIn Fuo motu ortiones
circuli , lic 86 чихИЬе: penna als cit l`uam
circuli portionemßcquz penna topinquiot
ell corpori Facit portionem circu i breuiorìs,
qua: verò remotior, maioris 86 amplioris, 86
portie-nes circuli quas Faciunt lingqu епи
nx, Funt de circumFerentijs asquidillanti us ,‘
86 ala quxFacit portionem maioris ambitus, 86
таойз dillat à corpore auis,iuuat magis Fubie.
uan aut impelli 86 deportati, quod aitArillote.
les inlibro de ingenijsleuandi pondeta, dicen:
quòd magisFacitleuari pondus maior circulus.
luuamentum autemalarum ell in eo, quod per:
5' motum
 и DE ARTE шахты CVM AVIB.
motum fuum lit volatils,quo volant aues, mu
­tant loca ad acquilitionem cibi 8Caëris libi сб
uenientis,8¿ quo iugiunt nocumentajîtaliquar
aues defendunt fe cum alis 86 pugnant, 86 per
motum etiam alarum fubleuatur corpus auis
ad aëra, impellitur 86 de ortatur, 8Cper redu
¿ìionem 86 replicatio në a arum ad corpus, pars
dorli Salatera ab importunitatibus aëris prote
guntur. Dilïerunt aurem aues in alis multipli
citer, nam quxdam habent alas breuiores refpe
flu fui corporis, quxdam longiores, quœdam
proportionales. Rurfus quaedam habent alas
ongas 86 pennas alarum longas,quacdâ habent
alas longas, 86 pennasalarum btcues, 86 qua'.
dam habent breues alas,'8c pennasalarum lon.
gas,8c uatdam habent breues alas, 86 pennas
alarum teues,amplius,quçdam habent alas ad
Timilitudinem Falcis , multùm ГСП. falcatas, 86
~qua-dam extenfas, 86116 multùm falcatas. Sunt
86 alize dirïerentix alarumfed que dieta (unt,
lnunc iiitliciant.
CAPITVLVM XXVIII.
I De doffoc

D Orfum eil illud membrum quod ab in

feriori extremitate protenditurquue ad
lumbos,inter alas 8Clatera. Eli autem 011110—
fum,quoniam confiar in fui medio perlongum
ex fpondilibus, quœ {irntpoli fpondiles colli,
_”vl'que ad priuciprum (pondiliumlumborum,
86 vtrinque confiant iuxta fuos fpondiles ex
:I s ‚ .'.Avat'l'orîequarn faciunt coliçcum Г оп—
‘ ‘ diiibus
 LIBER` PRI'MVS.>> . 7,"
dilibus dorli. quamentum autem eius efi,vt
defendat corpus à polleriori. Diu erlitas auium
in dorfo in eo ell, quòd quxdam lint amplio..
ris dorli, quxdam liriéliorisßc quxdam longio
ris, öcquxdam breuioris.
camTvaM xxne
De lumbis.
Vmbi verò protenduutur à fine dorll quà
L ad caudam, 8c funt duo, dexteröc liniller,
8c in fui medio continentur fpondiles à line'
dorfi qu; ad caudam, ôcvtrinq; continent offa
lata , concaua defubtus, qux dicuntur offa an
charum , habentia circa fui medium quandam
concauitatem qux vocaturScia, luuamentum
autem lumborum ell defendere tenes ab exto->
rioribusnocumentis, cht vertebra ofsium co
Решит firmentur in foraminibusancharum.
De cauda. XXX.
CAPITVLVM l* т

С Auda verò auis dicitur quod fupereil ano;

protenfum exterius, conlians ex fpondi
libus exterioribus fpinx, extenditur autem vl»
teiius dilatando,'8c innafcuntur in ea pennx
maiores. luuamentum autem calida: dicitur,
vbi traéiatur de plumagio. Aucs verò iu pluri
bus qux habent longum corpus, habeut bre
uiorem caudam, fed quae habent bieue corpus,
caudamlongam.
earn
 16 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
cAPirvaM xxxi. '
j De perunéìo.
Р Erunâtum eil quoddam membrum, quod
fu erefi caudx, confiitutum ex geminis
quafi g andibus,in medio illarum rope íìnem
eli uoddam neruofum,durum,e euatum ad
то um vir x. quamentum enim huius er
unâi eii recipere à reliquo corpore humi ira»
tem virulentam,quam receptam 86111 ipfo соп
gregatam, anis cum o us fuerit, comprimendo
cum rofiro fuo fuget, cum eodem конго pen
nas fuas 86 vngues erungit ‚гниения penna:
melius pofsint reůiiere made aclionì,aqua e
nim pluens fuper pennas petunéias minus ad
hreret eis,&integrius 86 lubricabilius defeen
d_it,8cpennae f'anioresfernantur&vngues,rapa­
cium verò vngues ex periiElo citiusvulnerant,
86 funt caufa citius interficiendi prgdam , Int'e
шт: enim per hoc vulnera venenofa. Diner
fantur autem aues in perunâo , nam aquatica:
generalitermultum habent de perunëtoßc ma.
gis quam medi-1:8: terrefires. ‘
CA PIT VLVM XXXII.
De редок.
Eélus eil membrum fiib {iii medio conti
nens cor Stdefendens ipfum ;ab anteriori
arte eleuatum, prominens in medio fui per
on um exterius, deintns autê concauum. Eli
ver olIuofiim,hoc autem os {таит еЩЁопе,
8g eleuatíirn modum parietis in medietate fui ;
-r ...J pars
 ыввк Pxins. f л”
ars verò ofsis pectoris altera à dextris, altera
a liniftris fubiacetßc hoc os in fuperiorib’ par
tibus fui,in quibus contiguatur cum fuica pe
âorisöc cum ofsibus fpatularum, denfius 8: fo
lidius ell, in inferioribus verò partibus fui, vbi
coniungitur loco qui dicitur ouaria, mollius
ell 8: cartilaginolius, ramilicatum autem eli 8:
(11111116111111 111 р1ше5 ramos olluofos, in partib’
illis in quibus coniungiturlateribus. De con
tinentia etiam pectoris funt lacerti,venientes
ab vtraq; ala ad peétus vtrinque,8c propter hoc
conuenienter defcendebat os peâoris ab vtra~
que parte,vtilli lacerti reuerterentur in angu..
lolitatibus illis uxfiunt ex olle medioßc dua
bus artibus fubiacentibus, 8: ell etiam neruus
qui am ad longum protenfus fuper altitudi
nem'medij peétoiis,coniungens vtrosq; lacet..
tos 1111с;8: in hoc apparet iuuamentum multi
plex peéìoiis, nam os in fui medio fuit eleuatü
vt obfilleret nocumentis exteriorib’,8c diliin»
eret lacertos vnius alxvenientes ad peétus ä
acertis alterius, qux dißinéìio f1 non adfuilfet,
non pollet mouerivna ala пес]; pati , quin mo
ueretur 8cpatereturaltera. Concauitates verò
anâulofx adfuerunt, vna à dextris, altera à fi
ni iis, inlongum
tenfus vt in eis locarentur lacertì;vt
adfuit defuper, neruus ro__
’ uo­ am
modo velaretôcligaret ad os medium acertos.'
vtrinque concauum fuit inferius,vt cederet lo
cum cordi,verfus ventrem debuit elle mollius,
n_e duiitie fua lxderet mollitiem ventris, 8: id
circo iii pluribus auibus ell 'panuofum редис
` ‘ UIN!
 'I DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
inter ramos quos diximus,maximèfuper ven-l
trem. Dili'erunt autem auesin сёмге, пат а—
quaticae 8с prxcipuè natantes, origins haben:
peäus vniuerfaliter, Schabent longiuscorpus
quam terrePtres. Rurfus in generibns falconum
prominentia magis ей rotundior SC grofsior,
quam in generibus accipitrum 8с niforum. Os
etiamillud quod eminetin peéiore gruis,habet
interiora fila vacua, in qua vacuitate locatur 8€
refleâitur canna pulmonis,in reliquaverò pat
te fili, quz folida videtur, non ей foliditas, ne
nimis effetponderofumfed quadam fpongio~
Низу: eli-et leuius ad portandum,cuius fimile
non eli in ofsibus peótorum aliarum auium ,
ofIa enim magnarum auium refpeâu fui cor
poris,'minus folida.funt,minusque firma, quam
ofIa paruarum refpeélui fui; nam fi eernt folida
in magnis auibus, client ponderofa 8C ditiicilia
4 ад portandum, in paruis verò folidiora debue
runt efic,vt firmiora effent , 8: difiicilia frangi,
ad multos 8€ varios motus, quos habent paru:
aues plus quam magna.
l' cAPirvaM хххш.
' ~`^ De lateribus.
,'Atera verò funt qua: (ub alis iacent , inter
peâus 8e dorfumßc penduntur à fub axil~
aribus quue ad capita ancharum , 8c confiant
ex cofiis in quibufdam pluribus,in quibufdam
paucioribus, 8c parmis öclacertis colli ntibus
„встав, на: coûeperueniuntqu; .ad poràdiàes
3 ' О Il
l l
 цввк ваши. ‚ „д
‚ darli. Ellautemiuuamentumlaterum collate.
'raliter defendere cor, ulmonem, panniculos,
86 caztera intrinFeca ub eis, quemadmodum
eéìus, cor ab anteriori parte. Venter verò qui
a quibuFdam ouaria dicitur, ell totum id quod
extremitate peéìoris protenditur Inter anchas
86 collas quue ad anum , 86 etiam mîgiia pars
ventris continetur FubipFo peâore v q рикш
сог ‚ continet autem in Fe flomachum, inte i1
na, epar, F lenem, 86 cxtera nutritiua, vt con
Fuetum eli)dici. Ellautem venter del'uperpen,­
1101115, пешоГцз ‚ 1асегсоГп5,.86 ideo mollis, ex»
tenliuus, vt Fuperñuitatibus contentis in ipfo,
86 tranFeuntibus ouis, 86 humoribus Seventog
_litatibus cedere Pollet per extenlionem Foam,
>quamentum autem eius eli, côtinere membra
qua: diximus, 86 calefacereßc Fu perlluitates der,
portare exterius.Di¿`tum el`t,quòd inloco lum
borum lint duo olla ancharum, longa, cöcaua;
ìnFerius lata, habentia circa fuimedium циан
dam côcauitatem, quam medici dicunt,l`ciam,
86111 illa Fcialocaturvertebrum Fuperius соха,
­Sunt igitur coxz, crura 86 pedes,membra Fu
Alientan tia corpus auis Fuper terram , 8e per ea
dem habet auis ambulare Fuper terram,8e ha?
.bere quandoq; deFenlionem Fuam,maximeau,­
tem per pedes 86 vngues habent Fcalpere vbi
bi prurit, raF areterram,ill:e Fcil.quibus hoc
conuenit, Et :ec (unt iuuamenta quazhabem
.tur ex coxis,cruribus Scpedibus. Солдат: au
_tem coxx, crura, pedes, eX oFsibus multis fuc
cefsiuè libi inuicem contiguatis hocmodo ; os
- COXC
А
в, ne ARTE VENANDI cvM Avus.
соха: quodvnitum ell cum Гио vertebro Гире—
tiori ,locatum in (cia, 86 1111с detinetur neruis
chordis 86 alijs ligaminìbus , haber circ-a Ге la
certos plurimos,à quibus haber diuerfos mo
tus', hocautem os refertur illi ol`si in alis quod
dicitur armus, habens in quibufdam auib’ rne
dullam,in quibul'damnullam. Huic verò ol'si
cöfequenter colligantur duo focilia cruris quae
func 1n alis, Гит autem duo focilia cruris,vt li
vnum pateretur,reliquum remaneat lanum,8c
illud quod etterius eli, quoniam etat paratum
reci ‘ere nocumenta, grofsius 86 lirmius fuit, 86
illu minus quod eli in crure,adeò ell tenerum,
maxìmèint'erius,vt illic credatur elle neruus,8c
uanto plus tendit , tanto plus rotundefcit, 86
РиЬйПашг, hzc autem duo Focilia, qu.: nos di
cimus conllituere crus, à quibul'dam appellan»
tur coxa, qui etiam quod luperius el`t appellant
111 ra coxam ; os verò vnicum iungitur extre
mirati duorum fociliumint'erius, 8rprottmdi»­
tur vf'q; ad digitospeelis, 86 hancpartem multi
appellant crus feu tibiammos ramen opinamur
magis quòd lit depede, quemadmodum in Га
fianis, gruibus 86 ißardis. Нос autem os cui
applicantur digiti, in quibufdam auibus ell te
{шт corio Г иаттоГо, omninò carens plu­
mis,in uibuldamverò non fquammofo 86 ha
bente p umas quue ad pedes, 86 in quibufdam
quue ad vngues , 86 in alijs raras plumas inter
fquammasyt in falconibus. ltem in aliquibus
haber ä' pollerius quoddam carneum acutum
longumm gallinis, faůanìs, pauonibus, in ali
» ­ quibuâ
 LIBER PRIMVS. 8:
311113115 verò omninò carent huiufmodi, quod
icitur fperonus. Extremitati autem huius oil
‘lis,applicati funt 8ccatena-ti fuis chordis 8l; li
gaminibus iti ipfarum , de quibusin fuo ca
pite dicetur p euius. De comparationeautcm
coxarum ad alas lic fe habet: illx qux habent
grofsius 8c carnolius peéìus, _habent'fortiores
alas,8c roinde graciliora crura,8c coxasßc hu
iufmo ifunt potent' res in volatibus,qu`am
in grefsibus , fed qux habent grofsiora crura 8C
coxas,‘graci1ius habent peólusßc ideo poteri-­
tiores unt in grefsibushuiufmodiöc aucioris>
volatus,quàm qux habent è conuer о. шее!
enim recuperant partes membrorum inferio
rum , diminutum eli eis ex parte alarum.
Replicationesveròiunâuraríi in coxis cru
ribus 8€ pedibus, contrarix funt replicationib’
iuncturarum in alis,in furfum fcil. 8c deorfum
applicando ad corpus, quod patebit li reddan
tur lingula lin ulis. Item iunâurx tibiarum 8с
сохагй in aui us, replicantur è conuerfo iun
ûuris coxarum 8c tibiarum polieriorum in a
nimalibus ambulabilibus, ad anterius fcil. 8€
non ad pollerius, 8c hoc ideo,vt motum fuum
in Rando 8c capiendo melius habere pofsint,
cum pedib’ enim capere volens,ad anterius ca
piet,ad polierius verò non otefi,hoc modo'
enim pedes prius vadunt a capiendum, antè
retrò, dextioifum linillrorfum,quemadmodü
perfona auis.Membra coxarum tibiarum 8c pe
dum, in auibus aquaticis natatilibus, percre
(cunt 'citius quam als: earum,quoniam cum pe
‘Е dibus
 8s DE ARTE VENANDI CVM AVIB.`
dibus f'uis habentinaquis acquifere cibü fuum,
non cumalis, 86 maior fila del-'enfio ей in a uis
- natando cum pedibus Scfiibmergendo fe, zc
ideo membra natura fiatuit prius complete,
deinde alas, in quibus pofiquam formatie Гит,
паГсипшг penne maiores; adefi 862112 ratio,
_ motusenim pedumqnosauesfaciuntnatando
per aquam, attrahunt humores 86 nutrimen
tum ad fe, ob hoc etiam ala: qua: non fum in
тоги nifi modico, nec efi eis opus cum alis re~
cedere, percomplentur tardius quam соха: 86
сшга86 pedcs, in ali's verò auibus quam in na
tatilibus, non fimplrciter f`e haber ita, Гед citius
percomplentur in mëbris fuperiorioribus,cum
quibus ей eis opusacquirere cibumlibi, Fugen
Documentum, 86 habere defenfionem fuam.
CAPITVLVM XXXIV.
De dígitis pedum.
I itiautem funtfiiperquos tanquam fué
per bafes fuas Iiabi iuntur crura ех coxx,
86 per confequens tota auisßeideo Гит pluies,
86 expanfi 86 remoti _ab inuicem, uod enim Ги
per bafem ampliorem ñrmatur, rmius fiat, ex
hoc apparet quoddam iuuanientum ipforum.
quant przcterea ad amplectendñ ramos 86 alia
fiip quz llantßc ad alia pluraiuuant. Солдат
autê ex plurib’ ofsibus, fuccefsiuè iibiinuicem
-colligatis per fiias chordasfuaq; ligamenta , 86
"omnes co ligati in vnü (unt cum olieprxdiëto.
'Sunt autem digiti pednm in pluribus auibus
quatuor,in aliquibus щади aliquibus аполи
“f `~ bentium
 LiBER PRins. s,
»bentium verò quatuor digitos in pede, lures
habent tres digitos anteriusßcvnum pol erius,
paucxverò funt habentesduosanteriusßcdu
os pollerius,vt picones, 8c modi plitacorumßc
alix applicantes fe arboribus.SediIla: qux ha- ‚
bent tantum tres digitos, dígito carent ene»
raliter polleriori,ipfos nam ;auterius ha ent,
vt funt biliardx, liuercini, p uerij, 8c in maiori
parte aues conuerfantes iu campis lapillolis,
aut in torrentibus lapillofis. Auis verò qux ha
bet tantum duos digitos in pedibus , medium
8c forinfecum , intrinfecu'm non habet, ne no
ceat eiin grellu fuo, licut eft ůrutio, ui habet
vtrumf; anterius,hic quoniam grau is elt,for
tiores igitos habuitin pedibus, neq; enim fe
det fuper ramos, nquhabet facere multa cum
digitis, nifi currere. Item digitorum alij func
coriales vt cophanusßc vt anfer,qui fc. haben:
corium neruofum ôccartilaginofumligans eos
inuicem,quamuis diílanter, licut funt digiti a
uium aq uaticarum natantium , quod ideo fuit,
vt impellendo a uam ad polierius maiori со.
pia, fe ipfosimpe erentin antea meliusin na
tando, 8c quando funt plus coiiales,tanto ma
gis natant. Alij verò funt digiti coriales,fed соо
rium decifum ell,vnicuiq; d ito adherens col
lateraliter, vt ell videre in ftiñcis. De habenti
bus digitos coriales, pellicanus folus habet po-­
lleriorem continuatum cum dígito anteriori
' intrinfeco, 8c dillat .lon è à dígito anteriori
extrinfeco, cuius rei limi e non ell in alij s aui
bus habentibusdigitos coriales,vt ell vider@ in.
E z auibus
 84 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
auibus terrellribus 8c medi)s. Digiti au tem ре.
dum nö fueruntlineares 8L line iunâturismam
ex hoc client minus habiles ad ofricia fua, cîlm
enim nö client flexibilesin circulum, eò quod
iunéìuras non haberent, ramos, glebas, faxa 8L
alia corpora , magis rotunda: figura: quam alte»
rius, nib9 inlidentfœpius tangerent in punéìo
vno, ed licut in geometria legit'ur,linea tan
gens fphgricum aut circulum, песен: elì vt in
punëto tangat, quod autean puncto tangit,
minus tangit,8c min’ ampleáhtur rem тащат,
8L ideo fuerunt plures Шланга: neceliarix in
digitis pedum , ex illis enim pluribus шпата:
digiti complicabiles- Бит in circulü, 8c in plu
ribus locis tangunt quod ampleäuntur, 8L оЬ
hoc lirmius retinent, quod fuit necellarium a
uibus,quädo fedent plurimùm dum dormiunt
{ilpervnumpedemin maioriparte. Re licatio
autem digitorum in fuis iuníturis ad uperio
rem partem,non fuit neceliaria, ad fubterio
rem verò partem fuit, quatenus brancarent c6»
ueuientius ramos,ad quos confugiunt per l'çpe,
vt illicdormiant,precipuèillœ,quç non habent
digitos coriales, 8c que: nidilicant inter arbo.
res ; 8rvt forriusöc lirmius retineren темпа:
fuerunt pluresiunâurx, prgcipu-è in digitis an
terioribus,licut diëtum e . Numerus autem 8c
dil'poíitio iunéturarum in digitis auium , prg..
eipuèhabentium quatuor digitos, tres antè 8c
vnurn pòll,talis eli, digiruspolierior vnum ha..
bet os, батат iunóturam, 8; ideo fortior ell,
freut enim отце membrum plures шпат:
‚ . . habens
 LIBER PRIMVS. 8;
habens,minus rigidumßc debilius inuenitur,
fic habens pauciores iunâuras , rigidius 86 iin
mius innemtur, quod conueniebat digito po..­
Íleriori, fit enim ap odiatio auis ad poûerius
fuper ipÍum,& ipfe olus Fullentat ad pollerius,
vt tres ad anteriusßc ille digitus reFertur ad caz
teros digitos anteriores , qnemadmodum pol.
lex in manu; anteriores primi digiti replican»
tes le ad pofleriorem, 86 pollerior replicans Fe
ad anteriores, circulationem ercomplere vi»
dentur, 86 ideo rem inclulam rmius retinere,
86 limiliter Fortitudo refpondet FortitudiniI
trium, &Falcones Feriunt cum poileriori digi
to , quod Falconarij dicunt talum. Alius verò(
digitos `a parte intrinfeca, duo habuit olla 86
contiguata inuicem, ôcduasiunéluras vel arti~
culos tantùm,vt etiam Fortis effet, cum i Fo
namquellringunt aues Fortiusquàm cuma ijs
duobus, SCFortius cum illo fe detendunt, 86 Гц
per ipFum Fortius lirmant Fe,ipl`e etiâ direâius
refpicit polleriorem, 861с1ео сит 1р1`о perlìcit
anteriùs circulum. Medios autem digitus an»
teriorurn, in pluribus longior eli alijs, hic ha»
bet tres iunâturas eX tribus ofsibus contiguatis
in_uicem, quia amplius debebat brancare quam
:tle ,in circulari enim conuolutione, me ium
obtinebat, replicatio enim digitorum,quando
aquuid capiunt, fphçricam 86 circularem For»
mamvidentur Facere,in ua polierior di itus
cumintrinfecoanteriori, reuiorem circu um
Faciun t, medius maiorem circulationem com
prehendit,vnde olla Fualongiora func, extrin
Е 3 Fecui
 83 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
fecusveroqriatuor haber iunâuras ex quatuor
_ ofsibus contiguatis, ей autem breuior digito
medio, pro eo, quod Гиа quatuor olla Гит bre
uiora tribus illius, сит autem lit ex pluribus
iunûuris quam alij, debilior ей cxteris, nec
fuit ei iiecellaria maglia Fortitudo, cum ipfo
‘ namq; auìs minus Гс defenditße in ipl`o minus
fe lirmat,hic autê digirus habuit ofticium con
cludendi brancationem ex altera arte, 8: in
formam quali fphçricam reducen i,vr pro eo
quod habuit plures iunöturas, in pluribus lo
cis tern contenram rangeret, 8: tem fubtiliœ
rem rotuiidare polfet,vt diâum ей. Ех his
etiam pater mirabilis oido complementi na
tura’. in articulis pedum,pollerior digirus quent
dicunt talum,vnicum haber articulum,digitus
verò anteriorintrinfecus,quem plures dicunr
. pollicem,duos habet articulos, Гит ergo tres
articuli in his diiobus digitis, digirus verò an
terior mediiis tres haber articulos, ui ci'i prr
diéris complet l'enarium numerum, igirus au
tem anterior eictrinfecus, ей quatuor habens
articulos, quaternarius verò numerus fecun
dum pyrhagoram , adiunâus fenario reddit
­decem,quemdenarium completum numerum
vocar ; Decem igirur 'artieuli digitorum pedis
hoc ordine, 8: ad prxdiëtam vtilitatem Гит:
difpoliti per naturam. Sciendum etiam quod
pratrer vniuerl'ale corium quod tegit соей cor
pus,l`uperel’t cruribus qu; ad fubcoxalia, 8: per
totum pedemSC digitos vl'q; ad vngues, quod
dam corium n duriusalio
' ’ ’ viiiuerfali, in-qnibufdâ
auibus
 - w," „vm-.Ww »-­-­~«

ыввк pRins. '-1 ‘ sy'

auibus fquammofum, in uibufdâ non fquam
mofum, in quibufdam p umofum, in qtlibilf-‘
dam non plumofum.Cuiuscorij iuuamentum
eli munire pedes 86 crura` qux fxpius eXponun
tur tribulis,fpinis, lapidibus 86 aquolis locis,
86 alijs nocumentis dum gradiuntur aues.
CAP IT V LVM XXXV.
Sequitur dewnguibus.
VNguesquamuis àmedicis inter conlimi-l
lia membra numerentur,quouiam ramen
adhxrent digitis ofl-icialia membra, 86 ipfi ijdê
multa habent ofticia, dicemus in Падаю ofñ- '
cialium deiplis. Sunt autem vngues qui cir~­
cu mdant extremitates digitorum , folidi , fub
Rantix corner, concaui interius,iu qua conca
uitate recipiunt extremitates digitorum, funi:
autem folidati cum carne iunâa libi,8c cum
cute fuprema,ligamenta eorum funt chordola,
86 ad ipfos veniunt nerui arterix, öcvenxprx
llantes eis fcnfum 86 naturale nutrimentum.
Eltautemin extremitate cuiufque digiti vnus
vnguis. luuamenti'i autemvnguium ell, ne of
fendantur extremirates carnex digitorü acor
poribus duris tangentibus digitos, primò funt
iuuamenta auium ad fcalpere 86 rafpare ,ôcin
pluribus funt arma, nam cum eis pugnant, ra
piunt , 86 laniant 8c adhatrent folis vnguibus.
Auium autem quedam fimt reäorü vnguium ,
vt pluies de non rapacibus,qugdam aduncori'i, =
vt modi ra acium; funt tamen etiam plures de
non rapaci us aduncorum vnguium , non re
Р 4. ¿torumf
88 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
ûorum,vt monedulz 86 pica, 86 alie plures,`
quod ergoAtiiioteles dicit in libro animalium,
aues vncorum vn uium idem Гит quod aues
rapaces , non fic e habet. Inter. omnes aues ge
neraliter habent vnguem medij digiti anterio
ris ferratilem à parte domeflica, 86 hoc non fic
ей in alijsvnguibus,cum iflo namq; vngue ca
put 86 caetera membra, ad qua: poiTunt attinge
re rafpant 86 Гса1риш, ех vtroque pedelfcilicet.
Alaudœ verò, cozardi , calandre-8€ fimiles his,
habent in dígito pofleriori vnguem longio»
Iern Screâiorem quam in alijsdigitis, 86 quam
alixaues in fua proportione. Grues etiam ha
bent in dígito anteriori iiitriiifeco cuiufq; pe
dis, vnguem fortem, durum, aduncum 86 acu
tum, quafi effet rapacis alicuius, 86 hoc non ha
bent in alijs digitis, cum quovngue ех vtroq;
pede grues f`e defendunt , 86 vt huiufmodi vn
Ёиез Гегиешиг inhebetati 86 illin , natura fia
iliuit , quod dum grues liant fuper pedes, hu
iufmodiviigues fecundum latus, non fecundi'i
acumen fui riant fuper terram. Ciconia verò
habetvngues non vt aues alix, fed latos ficut
hommes 86 linux.
CA PIT VLVM XXXVI.
De membris interioribus ofiíci'alr'bus.
` Embra interiora ofñcialia Гипс lacerti,
ctaneum, pannivelautes cerebriî, ipfum
cerebrum,nucha, Scalia huiuf'modi,qux fenfui
non f'ubiacent, de quibus noflripropoiiti non
ей dicere perfecte , que lint, aut ex quibus
- confiant
 LIBER PRIMVS. 89
confiant, niii ea tantumin quibus aues Навет:
aliquam diuer ltatem Samanil'eitationem. La.
certi namq; cùmde catneconlìant, ßcneruis,
ligaminibus arq; pelliculis уставшим hoc
iuuant, vt membra per eos moueantur,vnd¢
Гит diueriiad mouendum diuerfa membra,
diucrfi etiâadmouendum vnum in partes di
uerfas. De otaneo veto,cettum с“ quod defen»
dit cerebrum, 8c habct formam (uam in quali
bet (pecie auium, fecundum diuerlitatem са—
pitis fuperius afsignatamDe cetebto,quoniam
adminilirat medullam. . . . . . . uomodo
.ab ipfo oriuntur . . . . . omnes ve mediatè
vel immediate deferentes fenfum 8€ . . . .‚ .
ad caetera membra nullam . . . .inauibus di
uetiitatem,de. . . . triculis vetò id idem . .
. . . Dcfpina verò, cùm non Б: niii contigua~
tio fpondilium omnium in vnum corpus, 8с
сопГсшапз 8с defendens nuchamvf'que ad схч
’ tremitatem шах, dicendum quodinquibufl
dam auibuseiil'ongior, fccundum quod fun!
longioris corporisßclongioriscolli, 8C in alijs
cßbreuiorfecundum uodfuntbreuioris con#
есть, Bcbreuioris col i, ßcquod in vna fpina
untplura fpondilia quam in alia. Et fpondilia
dotii Гипс iunélainuiccm tantavnitate, vt fix»
pra dorliim videantut fpondile vnum quue
prope lumbos ,vbi eli principium ofsium an.
charum, illic nam ; manifeltè apparentium
¿ìurœf ondilium, ‘a umbisvetò defuperrenel
qu; a principium caudaz fuperanum,dilatan~
tut fpondiliaßc intercipìuntut inter duo Ош.
F 5 ancha»
9o * DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
ancharum, 8cm quibufdam auibus dilatantur
plus, in quibufdam minus , 8L hiclocus à qui
bufdäappellattxr crup onus, 8Ll`olidiores Гипс
ipforum Шланга, 8: oramina eorum illic am
pliora, vbi verò liniunr она ani, qui ab illis ell
principium caudx,gracrlantur {pondilia caudç,
8c paulo pòll ingroílantur 8c dilatan tur,vt plu
res carnes8cgroísioreslacertos recipiant,8¿ per
hoc melius {uilineant membra perunëti , 8c vt
pennis maioribus in circuitu ìrafcelitibus arn
pliuslocus detur, circa linem verò iterum gra
ciliantur. De nuchaverò qua: dicitur medulla
fpinalis,quomodo procedít à cerebro tranliens
per foramina Omnium fpondiliumyfq; ad ex
tremum caudae continuata, 8c quomodo in
groliatur lirper renes,vbi foraminafpondilium
liuntampliora, 8C quomodo neruorum paria
exeunt ab ea, ita quodinterquœq; duo {pondi
lia ellvnum ar,cuius paris vnus neruus proce#
@lit dextror um, alter verò linifirorfum , non
pertinetdicere in noliro pro olito. De creve
rò8c linguamqurbus auesp usdllferunt, dica
mus. Osquibufdamauibus magnum eltrefpe.
¿tu fuicorporis, quibufdâparuum, quibufdam
dentatum fecundum palatum,quibui`dam nö.
Non habet etiam os auium vuulam , neque e
piglotum, neque dentes, fed pro dentibus ha
ent rollrum, 8Cin quibufdam auibus modi­
cam aut nullam continet linguam , vt in cico
nijs 8c pellicanis,8c auibus habentibus roiìrum
recuruum,ad modum cochlearisßc alijs pluri
buquux aucsproptcr hocrninimèhabent dì?
к . ferentias
 LIBER PRIMVS. » I 91
Ferentias vocum,cùm careant inlitumentis vo
calibus, qua: verò habent linguam, maniFellam
vocem lirmant , 86 voces tanto magia variant,
quanto lint eis habiliotes lingua: ad motum,
que enim habent linguam tgracilem 86 agilem,
in rollro patuo Segracili, certum ell, 011011112—
bent plures modulos vocum,vt philomelx,ca­`
laIIdrzc, alaudœßurnelli, meruli, catdilli, 86 cœ
terœ auiculx,hae Iianique 86 Fuas voces proprias'
proFerunt , 86 Fonos auditos nituntur conFor«-­V
mare, maximè graciles fonos, Scaliqua: de illis
gatriunt plus in vere, 86111 tempore coitus ea
rumßein temporefereno,quieto,temperato,&î
manè plus, Гипс ramen qux die 86 noóìe vocife
rantur per plures menFes veris, vt philomelx,
qua: alijs tempotibus filent3fed qua: habentlin
uam carnofam ng'roliam , Fuut qua: nituntur
imitari in gutture uo voces humanas quas isc
pi us audiunt,vt coruorum modi 86 р1сашт,86
magis plitacorum vitidium modusßc maXimè­
modus alborum, quimodi plitacotum prole»
runt literam Rplus quam alix aues. На: autem
varictates vocum contingunt ex habilitatelim
guaz, & aliorum inllrumentorum vocalium,l
maiores verò aues minus habent variare voces,
propterin eptiam in llrumentorumfed qua; ha
ent pauciores modos vocum , habent ad 1111—
nustres modos vocum , aliam enim habent ad
delideriumacquirendi cham libi, aliam ad de
liderium coeundi, mas adtIerFus Fœminamik è
conuerFo', aliam quando timent ôcpropter 11
motem vociferanr. Lingua verò in pluribus ‘
l auibus'
 9: О! ARTE VENANDI CVM AVIB.
auibus l'ecundum fubteriorem Vparrem Г111 ha»
ber quoddam durumadmodum vnguis,quod
peruenit vl'q; ad fummirarem lingua anteriùs,
exquo fit duriorSc lirmior in anteriori rte,
circa verò fui medium , per tranfuerfum bet
quandam flexibilitatemfub quo loco interius
in lingua quarundam auium ей os quoddam.
lnrerius auremlingua ramilicatur in duos ra
mos vtrin ;proce entes quue ad occipur,qui
videnrur e e пешей, formaveròlinguz lequi
tur , vt in pluribus , formam rollri, vt conten
tumcontinens, Se. . . . . . . [ойго сит re
¿lo . . . . . .'in lhiâo 8: fubrili, llriéìaSc gra»
cilis,in lato lara,in dentato dentaraiuuans per
hocadincilionemherbarum, in breui breuius,
in duroSCacuro duraSC acuta, vt ей in modis
piconü, qui cum rollto verberantSc perforant
arbores, 8: acumen linguz inligunt in vermes,
8: exrrahunt ipfos vr comedant. Pater igirur
aues habenrdiuetlitatem iiilingua fecrindt'î
diuerlitarem rollrorum. quamentum autem
linguz ей rficete gullnm. Inline verò lingua
interius e vnum foramen inlingua, quod de
fcendit in cannam pulmonis, 8: nullum haber:
epiglorrum,habet enim naturam claudendi Ге,
dum cibus aut potus del'uper ipfum tranlit ad
Íubfequens foramen, quod delcendir ad ifo
phagum,illâc rranlit cibus 8: potus.Sunr etiam
in fuperioriparreoris , Гс11. 111 palato, duo fora
mina,vnumlongum precedens, quod геГроп—
der vijs tendentibus ad nares, quibus attrahi
tur Наше intrans in cannam pulmonis , aliud
verò
 LIBER PRIMVS.
verò foramë lequitur, iliud ellinliiie palati in.
terius , vnde defceu'dunt fuperlluitates à capii
te, 86 hoc tenet oflîciumvululx fecundü hoc.
CAPITVLVM XXXVII.
De canna pulmonis.
Anna autem pulmonis cartilaginofa 8c2
nulofa, hinc defcendens vna quue prope
pu monem , hîc euim diuiditur in duas mino
res cannas, quarum vnavadit ad vnam partera
pulmonis , a tera ad alteram. Item canna pul
monis defcendit quuead collum, reCtè fuper
fpondilia,quue in loca pulmonis,prxterquam
in gruibus, canna enim gruum inlongum 8с
reclum defcendit inter furculam peëtoris , 8c
proceditôc refleéìitur illic inter olla pectoris,
qux exit inter duas tabulas, 86 геНеайшг 86 re
gi ratur illic fupra feipfam duplici giro, deinde
peruenit ad pulmonem, diuidens fe in dnas
partes licut canna; cxterarum auium, hinc ell
quod aër verberatus 86 геНехцэ in tortuoiitates -
Саши: pulmonis,fonat altius,quapropter grues
habent fonoram vocemôc altampr: cxterisar
uibus, fed minores grues non nili libilant, qu;
ad annum, 86 шпс mutant vocem. '

CAPITVLVM XXXVIII.
De pulmone.
Vlmo verò auium diuifus ell in dextram
partem 8c iinillram,quxadhxrent8c collq
сапшппсех collam, 8c Гири eas piope (рингу:
_ И
 '5. . 13E-ARTE тащит cvM Avis:
lia dorli, 86 prolongatur pulmo qu; verfus vL
timas coflas ex vttoq; latere.
CAPITVLVM xxxix.
De diaphragmate.
Iaphragma non videtur euidenterin aui
­ bus, fed ей inter duo fpititualia membra
86 nutritiua; prxtet cafularn cordis` politi f'u nt
multi panni diflingu entes nutritrua ad inui
- сету: epat ab in teiiinisßc caetera nutritiua fi.­
militer.
CAPITVLVM XI..
D_e Ifopliago.
Soph-agus verò rec`tè defcendit in quibufdam
auibusiuxtaanteriorem pattern colli, 86111
quibufdam teuoluitur circa collum, vt in cìn~
nis Bequibufdam auibus, haber fupta furculam
работ quoddatn amplum ad modum facci,
quod gorgia dicitur, primòtecipit cibum 86
potum ab ore in eam ttanfmiffum, in ea enim
cibusôc otus calefitßc praepatatur riufquam
veniata fiomachumßc in quibufdiam auibus
fuptafutcam pectoris nihil habet ampli, neque
habetgorgiam, (ed protenditur ifophagus ab
ab ore qu; ad fiomachum , ôevbi continuatur
cum ilomacho, am plior etlicitut.
CAPITVLVM XLI.
_ f' . De fiomacho.
S Tomachus verò ей membrum ad quod per
ifophaguiri mittiiurcibus 86 potus,&: in eo
е ' ` ' СИНЕЕ-5
 I ЁЫВЕК PRIMVS.­ -. ,5

ditigitur ‚ 8: ei continuantut intefiina ab infe

rio r1, quemadmodûifophagus à fupetiori. Hic
autem liomachusin quibufdam auibusefìval
de carnoíiis,denf`us & durus, vt inanfctibus, a»
natibus,gallinis 8: huiufinodi,&in quibufdam
auilwusůomachus non eli carnofus neq; durus,
fed netuofustantilm, quantum ad tunicam fu
periorem 8d nferiorem,vt in auibustapacibus.
Ab ore itaq; cibus барыш deducitur perifol
phagum ad liomachum , à Homacho verò oft
_ di ellionem cibi, fuperŕlua deportantura iii
teäina, quaeinteíiina multipliciter (unt inuo­
’ luta, 8c protenduntut quue adpodiccm quod
fubeů caudx.
_ ‚ сычтушм
De Браге. хш. _ l . g”«,
‚ ‚ Par ей membrum generansfänguínem (11—
­ uiíiimin duas pattes, vnam dextram, Stal
.teram iiniiiram,cui E ati applicaturinquibuf
dam auibus íaccus fel is,{'unt namqueaues quà:
~penitus carent felle,vt Columba: 8c tuttutes. q
cAPiTvaM me.
De chíbus.
I Enesin auibus duo funt,vnus deinen-,alter
_ Gniůer, ôradhœrent pro e fpondilia ГцЬ
оБфизапсЬашш , proteniiv ;vetl`usanum,
8c их deferentes vrinam папани: (ub ipíis,
-adhœrendo eisví'q; adlocum exitus fuperfluL
" tatum, inde cli quod aues emittunt vrinäcurt'l
'ßgcfhonqnec fuit :is neccffatia vcfxca. '
‚в De ARTE vENANDr cvM Avrß.
CAPIT V LVM XLI V.
De tefticulis 8( matrice.
N princi io renum (прет l` ondilia,adhçrent
in mafculis auium duo te iculi,vnus dexter,
alter liniller: In fœminis verò illud membrum
in quo creantur oua,quod membrí'r etiam dici
poteli matrix, modica autem eli druerlitas rn
auibus, quantum ad tefhculos 8C marl'rcem.
CAPITVLVM XLV.
De plumagio auíum generalíter , com
prehendente quzedam fímíh'a pilis,
anulas, plumas, pennas.
Iximus de diuerfl tate quam habent aues
in membris , 8C in iuuamento ipforum
quantum expediebat, dicemus nunc de plu
magio au1um,quodl`equrturmembra rpforum,
8c tundatur in membrisEfiautem plumagium
de lirperfluitatibus exeuntib’ a corpore auium,
iicut pilià corpore quadrupedum, 86 Гс; uam me
ì corpore reptilinm; quod pluma ium ilecella
rìum eliauibus, ad melius effe, l`ci . ad cooperi
mentü cutis,per uod acalore8cfrigore 8e ma
defaâionedefen antur,ad fulientandurn vo
lucres in aëre, 8C ad volandum. Innafcitur verò
auibus plumagium multiplex, pullis namque
nouiter genitis primò innafcunturillç,quçnec
funt vt pili,neq; vt латыша habent naturam
inter vtrum ue, qua: cooperiunt , 8c à frigore,
quoiquo mo _o de endunt.Secundò innafcun
tur iat qu; drcunturlantllßà quibufdâ dumz,
ì " hx funs
 ---­---~.1­­\~„y­ev­¢ »Y 'Y'

LIBER PRIMvs. д,
hz fuhr cxil'es Samolles, deníîores Silongìores
Prìmìs,thlus cooperiunt бары; defendunr,
11115, 8i his natis садит illes. Tertiò innafcum
tur alix qua: dicuntur plumç , 8c Бит! cum
eis illç'quç dicuntur рента, 86611Тс1‘шп plu
ms à ennis,nam plumas dicimus uae habent
cannu asin radice,'8c colìam proce entem per
medium gibbolîtatis,vf`q; ad vltimum earum;
hx Pluma nafcun tur per сопит согрц5‚8‹ соо
permnt cutem:fed pennas dicìmus qu habcnt
maiores cannulas,radices 11Ь1‚&с Нт111гег co'w
Ham protenfam per medium ilolltatisqu;ad
fummum,hz {'unt maioresp umis, 8C multo`
magis (um ad {u_ñinendum volucrem in aëre,
uàm ad coopenmentum cutis, fed prçcipuè
unt ad volandum, vt fugiant носители, &:
accipiant efc'am, Sc non nafcuntur niñ in alis
BC cauda. Plumisitaq; 85 pennis nafcentibus, 8€
fuxlo'ngitudine pcxtraníëuntibuslanulas,ipfœ
lanulœ садит, 8c quamò plus crefcunt, ¿Sala
nula: plus садит. Verùm quoniamìnter cam
nulas plumarum, Scinter cannas pennarü func
interualla (pacìofa, 8C ob hoc cor usillic mi
nus fuîfìcienter cooperiretur, vn e Pollet in
trare Frigus, adfuerunt aliazlanula: riorib’ mi
nores inlocis illis, vt cooperìant 1 llc, 8: cale
Гасим, &Гирр1еат defeéìum plumarîîůc реп
narum,hx lanulœ remanent corpori, qu; dum
mutant plumas, 8: pcnnas, 111ис ell quòd_in
quibufdan) auibus, plumas habent fub fe allzu;Y
plumas mmores adhazrentes cannullëß'. аЬ ЦС
d¢m sxcuntesw: calcfaçicasmmz alix,m hoc gc;
' . IUI]
Y, ,s DE ARTE VENAN ni cvM Ат.
runt -naturam 8: оГБс1ит 1211и1аг11т,8: ad hoc
i`n line cannulaybi linit pilolitasplu'mx, infe
rius adlunt exvtra ; parte quacdam molles de_
natura lanularum; ed qux non habenr plumas
alias adhxrentes cannulis, habenr plurimum
de huiufmodi lanulis , etteuntibus à cannulis
vrrinque 8: proximius curi,S¿ vt pluma melius
cooperiant 8: са1е1`ас1аис 8:11еГе1111ап1 ab aqua.
Inter cannulas qnarumque duarum plu marum
propinquarnm, libifuperell tertia p uma,coo­
perien's more fquamaruin in repti ibus ‚' Гит
eriamex hac ferie l'ua protegentes , Scproteéìx
ab 111“111сеп1,‘8: magis calefacientes SCdefenden
t'Íes'ä li'ipra diëtis nocumentis. »
_capiti/LVM xtvr.
i De colori'bus plumagíorum.
'i ч vVium liquidem l'ecundi'r totam Гребет;
` qrixdam Гит all-ix, alia` magis, aliae minus,
qu'rdam nigrœ, alia: magis, alix minustquzdam
grifeœ Геи с1пе11е1г, quazdam Ги1их,Геи се11ей115
coloris, qnacdam varia` ex albo 8: nigro in di
uerlis pennis,aur in ждет, charietas ex mul
tisiŕoloribus, ‘plus inquibufdam ex viridi 8€
cifdceo colore. SuntSCaliœ'fpecies ex multis ан
colorib'u's',-S¿ liibeadem etiam fpecie inue
nitiiirur infdiu'iduo diti'erfdrum colorumßc in
tota Íaiie l'u'ńfr' dînerli 'colores'7 8: quandoque in
v'r'ia penna vel plumaf'elimr aues, quae mutant
» doloremplumaginfècii'ndum пакету: cinni,
quiprirnoann'o liliitbifnfeu cineticii, fecundo
med'iîex cineticio; 8: albo, refriò deinde ñunr
alibi magisa'c тягали eaii-em- muraria foie:
"и“ _ U accidere
 цввк PRins. ,i
accidere pluribus fpeciebus auium, qux funi:­
albx fecundum fpeciem. Et funt aues qua: mu.
tant colorem plumagij tem ore coitus, licut
mutantfiguramin pluribus uo'rum membro
rum,vt ayrones bifi, quib’ tempore coitus fio
refcunt fux plumxëc pennx quodam llore pul
uerofo 86 bifo; 86 cxhocmanifelium ell, quo.
niam tingunt pannos quos tingunt alterius co
loris colore íimìli fuo,quibus eifdem rollrurn
86 pedes rubent tempore coitus, ¿scad fingulas
mutas mutantur colores pluma ij. Proptee
hoc de colorib’ plumagij vniuerfa iter auium,
non ell nolirïi io. olitum dicere,pr0 eo quod
ferè innumera 111 us modis funt in omnibus
fpeciebus auium , nili tantum in auibus rapa»
cibus,quibus vtimurin venationeßc illud non
hîc, fed vbi traëtabitur fpecialiter de eifdem,
fed dicamusin genere,quib’ auibus-irinafcun-`
tur plumx öcpennx citius,­ 86 quibus tardiusßc
quibus percomplentur in fua magnitudine ci
tius,8c uibus tardius.4 Auibus terreltribus qua
rum nidus eli fu er teriamßc eis yarentes 'non
Реши: efcam, fe ipfe liatim quod nata: funt li
bi acquirunt, plumx 86 pennx inriafcu'ntur 'ci
tius , 86 citius completur augmentumplumaf
rum ßcpennarum, uam illis auibus quatum
nidus eli fuper terrglnßc parentesferuntneis
efcam quando nata: funt, 86 his 86 11115 citius
quam auibus quarü nidus non'eli fu'perterram,
led in alto, quibus omnibushabentib*` nidum
fuum in alto patentes t'erunt efcam, non enim
eßpofsibile
Lutin-'Vi tenerasôc
. Gnouiter
3 i geniessab elw
def-(len:
м DE ARTE'VENANDI ст мин.
del'cendere, 86 per fe cibum acquirere. Qua de
re natura pronidit vtiliter,date plumas 86 реп
nasvelocius nidiricantibus fupet terram,ci1m
immineant eis pluta nocumenta, де l'erpenti
bus fcil. vetmibusferis, auibus rapacibusßc de
alijs multis, cum quibusplumis 86 pennis pof
feiitlnocumenta vitare,parentes fequi, 86рег
felini acquirete efcam,hœenim citius videntur
volare cum patentibus fuis,vt Сип: pulli' perdi.
cum,­l`alianotum, coturnicum, billatdarum, 86
aliarum huiufmodi; etiam-illx Чик nidilicant
fnpet terram,quib’r patentes fetunt efcam,licut
filmt амида, cozatdi ‚86 plutes alix', videntur
citiusvolare, quam nidilicantesin altum,nidi~
Iieauribns .enim fuper frutices ,arbores , rupes
altasföcliiper alialoca alta, non imminent tot
nocumenta, quotprediétis , Stplumzöcpennz
innafcuntur eis tarilius 86 регсгеГсипг , quam
pragdiâis Pullisitaq; auium rapacium non im
minent tot Satama nocumenta,ci1m nidus ip
I'arum` in f'ecurioribu's Iocis lit,verbi gratia , in
rupibusaltis, in arbotibus altis,8cillinc paren
tesùiiemotioribusprbuident ef'cam; lumz 86
palmarinnaf'cuntut tardius 86 percte cunt ш:
дйиэдиопйашгйзт lieciorisnaturie quam cz
terzaues, под auteminliccioti aueplumx 86
permis' tar iusnafcanturzôc crefcant, uam in
minus-Iiccaauè,'lignum ей ex eo, quo' videm’
de ennis, il-la que ей in liccioti membro, aut
in каше parte membri, шаги; percomple
tur, quod pari-.ein alie: prztereaauibus rapaci»
bus >longìores funi plumäôcpennx требы: fui
s
 umh mums. j -« Ёш
согрогйздрйт muis @uibus , tam чаша“.
lon iores шт, (шинной! in lccioti ‚согроге,
tar iuspcrcomplentfuam longitudinem-plu
mϙc pennaz. Vetuntamen quoniam pulli ra
pacium ex elltmtur citius à parentibus fuis,
quàm pullt aliarum, 8C vi volatus habent БЫ
,acquifere prxdam , 8c fugare посидит; ‚тр
fcuntur eis plumxöc penna, crefcentes propor
tionalitet fuo согрет; fortes 8: {itmœmon _xal
Facibus vcrò nafcuntur p_lumzôcpennz minus
‚ ortes ôc minus ñrmz, quamconileniant _cot
goti earum, quod natis plumis 8c pennis, _8L in
_ ua Iongitudinciam cqmpletisßmpliug erefcit
Auibus autem aquaticis _natatilibuàpliimçô'z
penna: naíizuntuttardifìimè omniúmßuamqis
patentes non Бегал; дубрдГсащсйт enim,ç6¿­'
_tra- nocumëtaimminçntialibi habeant defer”
fionem Fuz perfonxmatando ina uis, _
in eis inueniant e'fcam, {ibictninus p' тж
tia origo pennarum'ô; pluçtätutn ёжик; 'p
natiuitatis (ux, цвёл}; alim, _ guammginglls
.mdifsimè _omnium plumeßß Penn?? ¿mici .ivf
cipiant, tamë quoniam lutin mçai angekumif
diotes Гипс, 8c in humiçlishlocis айда; 09133
motantes, plumxôcpenns ух uonafci мёд
unt,8c citifsimè omnium gre c_nnt 3911111:
longitudine citifsimè complentut, gli vi“,
dere in modis anferum, anatumßcte {чтит
natantium, cum collo namqueçtutiliiihëppef
_dibus natantes per :quamh ef'cam тащит. Ö;
nocumentafugiunt multo ветрах; мчат
plumçöc pcnnzincipiunt naifcißë g _ l?)me
. ,- G 3 ° ra
и: ne ARTE “мыши/м Аив.
bra alarum lint completa,&­li euellantur ab eis
pluma'. ¿ät-penna, qu; ad modicum tempus re~­
nafcenturët completarerunt.
prima* vaMm XLVII._
' f De plumr's.
" [дитёв'чегё auib’ innafcuntur 8c percom
' cplentur ante complementum pennarum,
‘quo fuit vtile ad cooperimentum 8c tutamen
*eotlus'corporis contrarmpottunitates aëris,hz
' lumse, quoniam'nafeuntur'in humidioribus
ocis corporis, 8c: minus remote à corde quam
penna, 8cquoniam {unt breuiores quam en
nàpercomplentur citius in augmento fuœ on
'gìtudinls uam pennanßcdeipiis eifdem lu
mis, quanto nafcuntur in minus humido oco
eorporis, `a quo habent minus de nutrimento,
Bequantò maiores funtalijs plumis, tanto tar
dius'in fila lon itudine percom lentur alijs.
‘Depennis verò ocitem manife uum elhvltì
ma namq; enna foriufeca alaríi, pro eo quod
„апсиде a hxret ofsi, 8c remotiot `a corpora,
alijs tardius cref'cit, 8€ perco`mpletur,quàm cr
>tera! pennas, quae penna'. quanto plus nafcuntur
prope corpus, tanrò citîus crel'cuntöc percom­
‘plentuu Inde eil: quod Ша: чих dicuntur vani,
citiuspercomplent'ur quàmdecem vltima: fo.
rinfecaeyani namqgr'nagis funtpropinqui cor
pori, quam reliquxdecem ; 8cin решив caudz
1militer ell'videre, pro eo namque quod (unt
in loco p_in ui8¢lrumido,citiuspor com len»
t'ur penìus-a arum, байте: pennas сапа}; 111:
I. а; ' ° а“
 _... »_ i »___ „__r-«„ т

Liman PR 1mm,”it ï'f'. ‚а:

dur quà: nafëuntur 111 medio aliarur'n',{î1b ui
bus duabus alix receptantur, pro ëöqiìod unt
in humidioriloco , citius crcfcunt &per com*l
lentur alijs ennis collateralibus БЫ, de quiè
gus collaterallbusjllz quae fum remotiores ab
illis duab’ exvtraq; parte, crefcunfôc per com»
plentur tardius, чих verò propinquiores velo»
eius. Dicatur etiam vbi nafcuntur plures дитя:
8c plumœ, öçvbi pauciorcs 86 de numero pen»
narumin alis ôccauda. .
CAPIT VLVM XLVIII.`
De lanuh's. ' i
Anulz verò Бис dumx plures 111111 circa'
anumß: ante ouariam fenvçmremhœc 6—
111111 loca cüm intellina contineant, 8c pluri~
mùm fmt pannofa, 8i non habeant carnes ante
polí tas, indiguexunt maiori calefaûione; mul
ta: etiam íimtin peâore, quamuis non {Мата
copia quamaante ouariam,pc&us mim quami
uis carnofum 111, ramen femperfelì oppoíîtum
imbribus ßCvcntis, in lateribus verò pauciorcs
fun t lanulg , calcñunt nam ue latera per (прег
ро1111о11еп1 alarum ,in ботал/сиз paucifsimx,
thm non obiìet imbribus 8cvenris.‘Plumœverò \
111111: Гирег 11011`шп‚ lum-bos Bcva; ad caudam,
Slurìores 8c ñrmiores, non ramen plures quam
111 реаоге, aut ante ouariam, illic namque {in_xc
plures ratione prçdiâamaucìßìmœverò 111111111
vtroq; latere, alis {ixpplentibus deŕeûum plu
marum illîc. Pluma: autem,vt diéìum е11=111 ca-`
pitulo deiuuamcnto membrorum, in capiribï ­
5 - ' - G 4. 8c collo
 дм. DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
8e collo quarundam auium non adlunromnì
nò,SC in uibul'dam auibus per totum corpus,
fed in coxis Scfub coxalibus non per totum, in
quibufdam verò in coxis SC fubcoxalibus toris,
vl`que ad iunůuram qua: ell fub coxalibusßcin
quibufdam in coxis fubcoxalibus SC cruribus
qu; ad digitos pedum, Se in quibul'dam in his
etiam per digitos qu;advngues,licur ellvidere
in eneribus bubonum Senoâiiarum, Sc alijs.
Fuit autem vrile hoc eis,quoniam под: volant
.\{`xpius irru entes in loca pinofa, ad acquiren
dam бы prxdam, fed in ubonibus,qux Гипс
in digitis magis Гипс de natura plumaz,in no
¿luis magis liint de natura In habentibus
autemcoria pedum Se l'quamol'a Sc dura,'non
innal'cuntur plumœ,fquamis'non ermittenti
bus eas nal'ci,vili fum ramen tno i falconrim,
accipitrum Scnil'orum,habere plumas in cruri
busScpedibus, qua: oriebantut inter fquamas
SC etant rara: , Sc hoc accidir rarò.
CAPITVLVM XLIX.
De permis alte.
Enna verò in alis St cauda nal'cuntur Го
lùm; in hisautem locis fuñìciens fuit nafci
ennas ad l'ubleuandum corpus in aëre, Sclir­~
entandum, clim enim expandunturpenna: a
Шиш per extenlionem alarumSC caudaz, ven
rus SC aër fubleuanr volucrem , cuius motus in
aëte per morum alarum volarus, ell licur giel?
lîbiliumincell'us,pil`cium per aquam natarus,
per terrain ambulatus. Numerum autem poli
’ rionem
rionem 861ииап1е111ит pennarü in alis 86 сап,
_da dicamus. Cxterùm quoniam in quibufdam
auibus non rapacibus ,in alis 86 cauda pennx
funi plures, 86 111 quìbufdamfunt pauciores, 86
11011 femper funt fub certoöceodem numero',
_ uod elìviclerein pennis caudarum gallòrum,
lianorum,pauonum,anatum ôcaliarum'pluf
rium, prxtermittemus dicere de auibus 1101111
pacibus, 86 diçemus 61с1р115 auibus rapaçibus,
quibusvtimurinvenatione,Sic nam ­ ex edit
1101110 propolito,vtinfr`apatebit. In peciehus
,verò auium rapacium fxpius funt fub certo 86
.еоает numero, quamuis alterius format, _fed
quod dicemus depennisauiurn rapacium, ina
ximè de pofitione 86 iuuamento ipfarum,'re
ferri poteritad pennas auium non rapacium.

V
"cAPiijLvM L. ¿W t
l . . . r

De numero pennarum alarum. r

Т Vmerus itaq; pennaruin in vnaquaq; ala
. ~ell viginti _fex, quatuor magis propinqux
corpori, qux dicuntur corales, 86 pofiea duo
decirn,qux dicuntur vani,lìrmiores 86 duriores
coralibus, 86 alterius coloris 86 ligurx, demùm '
_verfus extremitatem alx,alix funt decern qux
forinfecx dici poffunt,hxfunt firmiores durio
res 86 longiores illis qux dicuntur vani, vlrima
harum decem dicitur faxellus, 86 de his decem
faxellus, 86 illx qux riores _funt faxello , funt
decifx 86 formats: a fimilitudinetn curtelli,
quod enim de penna dillinůè latins eft, magix:
` 5 I ' "1
 10: он ARTE vENAkrâx сим юта. i
'brij locum o'btìnerevìdetur, 861100 infra,
fed quod diiìinéìè Rriéìius'ců,locü vide'tur оЬ—
>tìneŕe ferri curtelli,quord ей extra manubrium,
861100 ей Гц r`a, propter quod ор1пашиг, quòd
'dicantur cu tcllx,quœdamtamen haben: plu
тездигдат раис101‘е5‚86 quaedam habent incì..
‘furas 'vd Pcrìôturas 1о ngiores,& цедят currio
\ T'es'ßë qu çdamdìriâioregôcquç am minus {hi
¿ìastfunt itqquevigintì _fex penna in ala. Sum
-praztereà quatuor paruaz penna: 86 дине in `ala
poíïtacÁextra has decem forinfecas, Scadhçrent
1111 агио ofsi forinfeco, чих dicuntur effe loco
:pol ìcìs,hx quatuor vocantur cmpiniones, 86
Тип; minores реи1115‚'86 maiores plumis.
CAPIT VLVM LL
De ровном maiorum pennarum.
Oůtio autem pennarum máiorum in ala,
hoc modo ей, 86111с1р1атизаЬ ехи'1пГесо,
euenìentes ad illas quae fum propinquiores
cor'pori. Vltimò ofsi tertìziunéìurœ ala: quam
diximus, adhxret 'illa Го1ареипа vltima 8650—
rinfeca, quam dicimus faxellum, 86 adhœret Ге
сиидит longum'
{veruenìtquue feu cannoli radicis
adillumvlocum, Fuz, 86
quo iungìtuî
юс o_salijs ofsibus- Alij of`si cui iungitur iftud,
adhxrenttres enna: maiores, qua: пои adhz»
rent tàmprimo
v‘faxellus йхё guíe
ofsi ofsi
, & quäm ñrmè
1йа: tres adhœrebat
videntur cum
l{àxello magis continguarìinuìccm quäm cum
alijs Гех qua: fcquíîtur. Alij verò ofsi quod con»
‘tiguatur huic, adhxrcntîfex' ренте, quàmuìs
F ‘ » f ' non
 LIBER шит/з. ' 101
non tàmfixè пес]; tam firmè, quemadmodum
tres prœdiäœ ofsi prxdiâo, 8c lic tribus his ofsià
bus adhazrent decem penna’. ‚ quas dicimus de..
cemforinfecas, hx verò decem {unt/magis con
tinguatx inuicem, quam’ cum illis qux fequun»
tur,& harum decem, quando ala efi: extenta,v
naquzque facit angulum acutum cum ala БЫ
fubieäa exteriorem,interiorem verò obtufum
propter (axellum , qui tam pro è adhœnet 01751,
quod nulluman ulum cum o efubieâo facie,
Ufsi verò maiori de focilibus , 8C ей extrinfeoíî,
adhœrent duodecim penna: feriatim perlom
gum, que: dicuntur vani, 8c hx {imt vnius fot'
mas, chnius coloris, fcil.alterius quam illa ас—
сет forinfecx, hi verò vani extenta ala, faciunt
vnaquœque an ulos duos reéìosvtrinque cum
Oife fubieûo. eliqux quatuor fubfequuntu-r
has duodecim vanos feriatim, qua: quatuor di'
cuntur corales , 8€ (unt ferè alterius Ропща ‚ 8€.
_coloris quam vani. Omnes autem Рит/1311111
fex continentur feriatim in cute cooperiente
alam , extenta illuc vnde exeunt cannulz radi»­
cales pennarum,& hz cannulxperueniunt vf g
ad os intus in corio , perforantes prxter faxe ­
lum, qui adhxreti 11 081, vt (Наци-1:11. Sunt
etiam in ala fuPra ilïas viginti fex pennas feria
tim_ , Si infra ipfas alix penna: minores 111158:
maiores plumis, 8c (unt duriores SC maiores re
f сап ГшдцйгпаНгЗеа упачцхсъ illarum'quz
upràßant decemforinfecis,inter quasque duas
lateraliter collocantur, 8c perueniunt qu; ad
os, fc.quantùm maiores,8c plus: Шашки verò
. . y qua
 ps DE ARTE vENA§n1 cvM AVIB.
u; fublìantynaquzq; adhxret alìcui,{`c.maio­
n lateraliter iuxta cannasmaiores, 8c non ro
rendunturqu; ados, quantum pratende an
rur çannx malores, Scilla quz'fubftantillis de»
пеш, funt parux, debiles SC exilcs , plus quàm
illz qua: fuprä Ham: . Illœ autem quazí'uprä Ran t
vanisôc coralibus , non fuprä ihm collaterali
fer ipßsfcd dircétèynaquacq; parua fupra fuam
maiorem, 8c tantumap горючим ofsì, quan
‚шт illx ‚ fed ills ux ubllann vanis SC corali
bugßadhœrent ñmi iter illis non collateraliter,
fed direâè fub illis,&; non protenduntur vfqu e
ad osfed qu; ad lacertum fubteriorem, 8L fum:
debiles 8c exiles,vt ills: qua: fubllant decem pri
mis.Er fu ra has minores,quœ (архаизм maio
fibns,& (El) iíìis qua: i'ubíìant {ïmìliter maiori
busfunt alixlocatx feriatim per ordinem, pen
ná: minores 8c plumxquue per поют а1аш‚Бс
r'nunientes Saproregemes totam alam 8c con
ñrmantes aliz alias. Prœtereà (unt Шаг quœ cli
çuntur cmpiniones,í11loco vbi diximus.Sic au
tem funn propinquaz huiufmodi реппг inui
çem,quod quando extenditur ala,interior me
(“сказ forinfecœ per longum cooperitur` ad mi
nusfab exteriori medietate illius чих Гс uitur
:am , 8c Нс de cçteris per ordinem , quo fit vt
non fmt imerualla nocentiavolatui; quod au
tem extcrius eß de pilofïtate, extra colìam реп
narum десен), 8c multò magis (axelli, durius
¿cuñas 86 breuius чёт quod eilt ex alia parte
сойцнос fuit neceäaxiíißum illud laws pennç
«Het дышит ex expoñcum,ad incidendum
à.: .I ` v'emum
 _f — “—-—ч‚___.‘„

man fpxmvs. ' а,

ventum Bcaëremßcquańto plus elongantu: i
faxello , tanto dilargat-ur 8C debilitarur plus,
cuius lìmile ell in cauda, quando verò ala red
plicata ell, 8c reduéìa 111 corpus ad replicatio
nes, iunâuris debitis corales cooperiunt va.
nos,& vani curtellos,quod totum ell ad melio.
rem cußodiam pennarum aliarum ab alijs inJ
uicem. Ell autem iuuamentum coraliumivn
uando extenditur ala aduolandum,munita
11 ennis quue ad corpus, 8c line aliquo interi-ŕ
ual o,per hoc enim melius fullinetur anis iii
aëre, uod 11 corales deellent, magnum effetiné
теша! ит1п1е1со1'р115, &locum vndeincipi#a
um vani, per tale ůqu-idem interuallurn tranfrá
ret
elle:ventusôc aër,8cfulltentationìs
nocumentum a ua pluuiœ, quod totum
öc volatus af
uis, 8c quando ala elle: reduóìa ad corpu s, iam'
dorfum ¿Sc vaninon haberent fuffìciens coopel
ri'mentum. Eil veròaliuditŕuamemum penna?
rum, quae dicuntut vä-rrifmamque, quandä
extendirur alaëc moueturf'ad volandü, iuuan
fullenrare auem,8c ìmpelliad amerius, -maitì
mè ex motu alsa prgdiâmßê quando 'alafïedůûl
¿la eñad corpus,vani'coop”eriùnt curtdháirñü
'omnes illasdecem forinl'ecas. Decem verò Род
rinfecz habent hociuuamentum , quandov ех-д
tenta eil ala aduoldndum , iuuant Гашиш!
аист,1`е‹1 ща81з11111а1111тре111.а1111111ей,8с110с
ell earum propriumferrnojcus namq- 11105 1:
micirculares 8C :qui illantesjuuant lîlblenari
pondus corporäs'a'uìs; ¿86 impielli ad'fáfntd,
naquçq;'magis, читай-1115515 ехавший
l 1110110:
 по DE ARTE шью: ycvM Avis;
motior eli,licut prçdióìum eli in­ iuuamento
membrorum, Sc ideo accidit , quod amillavna
de his decem, auis peius volat,quam amilla ali
qua devanis,SC magisnocebitvolatuiquam li
amil`erit vnam de exterioribus,Sc quando ala
reduûa eli ad cor us, hz decem iuuant coope
riri lateraSc cale eri, in quibus lateribus рапс;
plums, Scpaucze dumz naturaliter infunr. Em
piniones autem iuuant ad hoc, quodquando
auis del'cendit de анодом-614: Sc concludit с;
tetas pennas ad corpus,SL extendit empinio~
nes, nam li expanlis permis SC empinionibus
defcenderet,ventus& aër fubleuaret ipfam, SC
prohiberet eius delcenfum, Seli totalirer con
clulis alis, pennis Se empinionibus defcende
ret,ipl`a ponderol'a defcenderet Sc non regerer
fequò vellet ,aut quomodovellet. Cum emi
pinionibuslverò ex anlis folùm, non impedi
ditur in (по defcen , fed defcendit regendo l'e
uò vult, SC quotando vult; penne verò fupra
Eames Se fiibllantesmaioribus, Scalia per ot~l
dinem fupra illas Se fub illis , iuuainenrum lia
bent concludere SC coopjerire interualla, quae
etant inter cannas» Se _cannulas pennarum , Sc
conlirmare magia pennes. Diäum ellitaque de
numero, poli rione Sciuuamento pennarum in
- ala ,.dicatur nunc de cauda. _
p" cAPijrvtyM Lii.
v q ` _De numero pennarum caudat..
NVmerus autem pennarum. in cauda гара
ciumwtfxpigsacciditiellduodeçim. _räc
j Г ¿.._. т y Cl K
 —-—-ь——————„___.

­\ `LIBERV PRIMVS. ­ ш
ciditetiam aliquan'do quod «lint tredecim _vel
uatuordecim , vel pauciores , propter _abun
Затащи indigentiam mateiix, licut ell-vi.
dere in digitis humanis, 8c in cornibus arieturn
8c in ali js.­ln auibus non rapacibus,funtin qui.
bufdam fpeciebus muito plures, 8c in alijs pau
ciores, de quorum numero nö intendimus diq
cere,vt fuprà diétum ell. Hoctamen hîc notan
dum ell, quòdaliquando nomine caudxintel
ligimus folas pennas caudx , 8c non membrum
`a quo exeuut' penna: , alil u_ando verò Затей:
proprie, membrum illuda quo oriuntur Scex
cunt pënx caudxcui membro fupereli id quod
dicitur perunéìum in maribus 8c' fœminis.
cAPirvaM Liii. Д
` De pofitioneôc forma . решка.
шт caudee. . . . .Г

Olitio autem 8c forma pennarum caudz,

Нос modo fe habet; reéìè à medio membri
quod dicitur cauda , fecu'ndum longitudinern
ex'eunr dux pennx, qux cooperiunt -aliasfpeii-i
‘ nas , quando calida non ell extenta, dieuntuit
c'o'opertotixßc naturaliter harum dextra сайд
petit finillram, hxfunt longiores alijs i-n plu-ri»
usrapacibus qui'busvtimur, fed in'alijs anis
bus', in qu'ìbufcläl longiores , in quibufdam bw»
' uiores.Sunt 8c alix decem collaterales illis duab
bus, quinq; ex vuolatere , quinqeexälioferial
tim, 8c per ordinem 'vnafubfequensaìiam qug
decem quando cooperìuntui a duabûwooplgra
‚и ; си IS,
 и: DE ARTE VBNANDI CVM AVIB.
си115, quando 'cauda non ей exrenta, dicuntur
cooperculçhç десне, illçfmìůrç. Cooperculç
verò,vt am lìus cooperire poiïenr , exvrroque
latere «111111; fue; fuerunt'zquaamplitudine pi
lòfq, relique; verò ldtius fum pilofç ä latere in
trinfeco quàm extrinf'eco, 86Гесиидигп quod
ma is д1йат ab his
_ lofçgexteriusßc duabusflc
iloîîtate ßriétius
Íìriéliore, fum’ pi
86 interius
funtpìlofç ilo nare latiore'ôz molliore, quod
ret-mani eíìèy in duab’ forinfecìs permis cau
ç,vrìa дехпа,а1еега11и1йга, quod conuenien
ter-acciditpropter dnas caufas diëtas in permis
forinfe'cis alç.@ando v'eïo ha: duodccim реи
nç caudçfunr extentç öcexpanfç ад volandü,
extremitates Iongitudinis earum facium for
mam in generibus Falconum,porrionis circuli,
86 11апс exteriusin quibufdam maioris ottio
п15‚86 111 quibufdam minoris: in mo is verò
accipitrum 86 111Гоп’1‚иои Гас1иис Гогташ por
tionis circuli , Гед potins попадет longitud:
nem line-ucm. Sunt 86 alix aues ‚111 quarum
taudis 11и1иГшод1Гогтаей агша115 non exte
xìus Гед interius, pro eo quod ennz medi:
fum brèuiores, extremç verò 86 ог1иГесге 1011
gìores. Бит: verò р1иге5 alix fpecies non rapa
cium, in uibus Гесиидшп quod fum diuerfz,
fumßc àlxç huiufmodi »foer exrremaxü en»
narumcaudç exremarum.8uper has verò ио—
decim pennas caudç Гит Scaliç multò mino.
les cir, defubtus verò fimiliìcr aliç fubalbidç
mçllioresôc longiores illis que; fupra йаие ipfis
duodeeimßc 119 mfsriares à quibufdam dicum
. ‚1ш tu:
f "
 шввк PRers. и,
turBracalç. quamentum autem caudz 111 aui
bus е1111111111р1ех,1р1`а enim expani'a iuuat fu
lientari corpus auis aequo magis pondere,8c per
adiutorium caudç, al; minus fatigantur, 8C pet
caudç motiî auis iuuatur habere quatuor mo
tus furfum , deorfum„dextrorfum, 8C {111111101
fum : illçveròqua: fupraliant duodecim permis
‚ caudae, 8c illç qua: dicuntur bracalx, (unt illic
ad claudendum interualla, ua: etant inter can
nas illarum duodecim, Bca fortificandü pen..
nas,8c ad calefaciendum loca in quibus funt.'
Suntôcaues quibus noninfuntin cauda penna:
magna, quàmuis lint magni 8c ponderoli cor
poris,vt rues,bi{ìardœ,cinni,anf`eres,anates,8c
vniuerf iter aues aquaticgin maiori parte ha
bent breuiorem caudam quam czterœ; 8e func
aues qua: haben: longam caudam refpeâtu {111
corporìs,vt pica. Generalitet autem pennx a~
larumůc caudaein uibufdam auibus, natura
liter {unt longs, reîpeäu fui corporìs , in qui
bufdam breues,in quibuf'dam molles, in qui
bufdam durx, in quibufdam amplac, in quibuf
dam iìriâœ, 8c in quibufdam mediocres.
Addídit Rex.
Nter modos auium aquaticarum,terreßrium
feu mediarnm , quzcdam habent breuem cau
dam,quzdamlongam. Omn esverò aues aqua
ticx 8C. mediaefunt breuem habentes caudam,
ficut cinni,an{`ercs,anates, gruesßc huiufmodi,
generaliter ramen omnes aues aquaticaemediz
&terteůtcs,quarum manüo femper cit in termi
H vc
 щ. DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
vel inaquis,pafce11tes herbasfeu pifcantes, hal
bent breuem caudam “Среди fui corporis.
Caufxverò,quare habent curtam caudam Гит“
hx: rima videl. cum iuuamentisquibus longa
canal; iuuare videtur, ills aues non egeant, eo
quod maníio eorum non ell in arboribus feu
rupibusjta uod quando vellem à terra fuper
’ arborcs inliäereyolando in furfumvelint fe re
gere {ирга caudam,nec relideant in arboribus,
quod oporteat eas opponendo (e ventorum
ìncurlibus Scalijs obßaculisfe regere 8c guber
nare cum cauda. Secunda ell', quia cùm earum
Ratus (it. fupra terram ratione manflo nis, 86 ac
quìfuionis cibi, 8: о orteac eas ad hoc quod
cibum inueniant di currere fuper terram , 8c
maxime manè vadant ad pafcendum, tempore
fcil. uo herb: (unt plenç rore,ad minusJî cau
dam aberentlongam,madeñerent caudçipí'x,
vnde tam ad reditum (imm, quam ad alìum
quemcunq; volatum, cauda lon a madeîaâa,
noccret potins quam iuu-aret, 8c hoc accidit
Eafcentibus herbam , multò magisin pifcanti~~
us, qua: тянет femper in aquis.
CAP ITVI.VM­ LIV.

De maneríebus volatuum in auibus.

то de diuerlïtatc membrorum in auib’,
бс de iuuamento ipforum , nec non 8c de
p uma io, fequitur vt dicamus de natura vola»
tus po illa duo,cum ex illis duobus habeatur.
ER. autemvolatus inceffus volatilium per aëra,
чифцспт шош а13шшк1цсшаашоацт am.
`' ` ' ' Ьи1аио
 juntan Pitti/rvs. im»v
111112110 ell 111 се11115 fuper 1е112111,‹}111111ре1 mo
tum pedum, (ed nec omne volati e , nec omne
alatum dicimtrs elle au em,cùm multa 11111 alz,
quae non 111111 211111т, fed omnem аист dici»`
mus elle alatam , illam verò folùm auem dici
mus,quxpennata е11,8: plumofa naturaliter.E_t
uoniamvolatus auium 111 cum motu alaruln
uarum , videnda ell diuerůtas motus alarum
volando, vt per hoc videatur diuerfa maneries
volatusin auibus. Auium quxdam vno motu
mouent alas in 1110 volatu, 8:11111111 motum пб
11111 necefsitate vrgente mutant; quxdam di
uerfimodè тонет 11125 2125 in volatu , 8: то—
dos mouendi alas mutant neceísitate etiam
non vrgente. lllarum quae vno motu тонет:
2125111 volatu 1110, quçdam frequenter тонет:
alas, quxdam rarò , quxdam neque farò ne ue
frequenter. qucunq; igitur aues habenta as
breuiores , 8: pennas alarum forinfecas breuîo
res, quàm conueniat corpori 1110 , 8: чцгсшщ;
habent alas longas, pennas tamen forinfecasa
larum breuiores quàm corpori conueniat , pro
eo quod line multo motu alarum non pollunt
impelli,neque bene fullentariin aër,e,frequen­
ter mouent alas , qux 11 112Ь11е11111 11111111 cum
rœdiétis difpolîtionibus, pennas forinfecas 2
arum [1116125 8: molles,cum interuallis natura#
libusvel accìdentalibusfrequentiusmouebunt
alas volando , 11 verò duras vel amplas lîne in
teruallis,minus frequenter mouebunt alas,pro
eo quod amplitudo pennarum 8: durities 12—
rum, 111112111 _ants
"M melius­ fuftqntatißc
3 И“: "imp_elli
век
ьа
nö DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
peraëra. Inter aquaricas aues _lures (untquz
frequenter mouent alas,vr mo ianarum,anl`e­
rum,mer orum,liJlicz,SC pluresaliz;lnter me»
dias, moâusplneriorum, Sc ali: plures; inter­
terrellreswr tranquillini, modi perdicum, Pali
ani, modi corurnicum` chux dicunrur anates
campelìres, SL plures alix, Scinter indiuidua v
nius fpecieifunt quedam qu: frequentius mo
uenr alas aliJs, Se Гит чигдат uzminus fre
quenter. @Luxcun' ue verò aues bent alasSC
pennas formfecasa arumlongiores uam con
ueniat lilo corpori, chuxcunque a as breues,
ennas ramen alarum forinl'ecas longiores ha
benr quam conueniat cor ori, ro eo quod li
ne multo motu alari'ì po unt ullentariSc im
pelli per aëra, rarò mouent alas, qux li habue
‘rinr limul cum prxdiétis dilpolirionib’alarrim
Se pennarum , pennas forinfecas alarum duras
Scam las, lineinteruallis naturalibus Scacci..
dentalibus, pro eo quod huiul'modi alecpen
na diutiusiuuanr auesl'ullentariSelongiusim
pelli, rarius mouebunr alas volando, li verò
mollesSC llrifìas cum interuallisaliquibus, mi
nus rarò oportebìr mouere alas,ciim huiufmo­
di ренте non iiiuentaues fullentari in aëre aut
impelli longè, line motu alarum;ideo omnis
anis habens curtas pennas alarum, Scmolles,
lusgnam conueniar l'uo corpori, pro eo quod
pon erol'aell, SC omne ponderofum rendir ad
centrum, li non frequenter moueat alas, ca
dendo tendit ad rerram. Aues rarò mouenres
alas volando, liint modi ayronñ. albani,huani,
- milui,
 ыввк Pair/tvs. . щ
milui, chenera aquilarum , 8c plures alix de a
quaticis,terrellrib , medijs, öcomnes aues ma
iores corpore, rarò mouent alas volando , pro
terlongitudinem alarum ëcpennarum quam
iiabent, maiorem circulationem faciunt cum
mouent alas advolandum, 8с alxôcpennx du
¿tx per maiorem circulationë,perlongius Гра
cium ducuntur, propter hoctardius reducim.
tur ad iterandum motum, 8clic necellariò rarò
mouent alas,fimiliter `e conuerfo, illx qux cur
tas habent alasôcpennasalarummotu alarum
bieuiorem circulationë faciuntßc per breuius
fpatium ducuntur alx 8c eunx„ppter hoc ci
trus reducuuturad iteran ü motum,8c Вспе—
cellariò mouent frequenter alas. Inter has etiâ
qux rarò mouent alas, fub eadem fpecie funt
quxdam qux mouent rarius alijs. R EX.
Prxtereä aues habentes longasalas барви
nas amplas, cùm ante fe volunt impellere in
volando,moueudo fuas alas longas verfus dor
fum, impellunt ea quantitate, qua contiugunt
aërem ipfum, ôcciim longx funt а]: multùm,
8c pennx amplx, multùm de aëre contiu unt,
quare multus aër multùm reliliit impul ioni,
8c, pter ielilìentiam iplius,in aperiendo etiam
8c âaudendo alas, ala: rarius moueutur, 8c hoc
acciditfimili modo, licutaccidit de motu pli'i
bi latiôc acuti, eo quod plumbum latum tar
dius defcendit quam plumbum acutum, pro
ter maiorem relillentiam, vt dicit Philofoph’
in libro celiôc mundi. щгсшщ; autem aues
habent alas 6c pennas fotinfeca's alarum pto
Н 3 ’ portio
118 DE ARTE VENANDI CVM Ат.
portionales Гио corpori, fcll.quòd neque lon;
giores habent, quam conueniant , neq; breuio~
res,fed tantas quanta: conueniunt, pro co quod
exmotu alarumSC pennarum, neque maiorem
circulationem faciunt neq; minorem, Гед те
diam inter maiorem ôcmrnorem , 86 lic neque
tardant ad iterandum morum neq; pro etant,
nequerarò neque frequenter mouent a as vo
lando, Гед inter vrrumque, quoniam tamen
medium contingit diñare zqualiter ab extre
mis, 86 contingit quod appropinquet magis
altari extremorum, 11 habu'erint pennas alarïi
forinfecas , amplasôc duras, non iamverè me
diocriter, Гед accedendo ad ratitatem moue
buntalasvolando, 86 tantò plus accedendo ad
raritatcm, uanfò amplioresôá duriores habe
bunt eas: 1111 lì habuerint eas pennas Rriûas 86
molles,non iam verè mediocriterfed acceden»
до ад frequentationem mouebunt alas, 86 tan
tò amplius quanto ßriéìiores 86 molliores ha
bebunt eas. Aues qua: mediocriter mouent a
las funt,vtp1ures modifalconum, Scalia: plures
де vnoquoque genere. Vniuerfàliter de omni
bus genetibus auium dicitur,quòd quantò ha
bebunt pennas alarum forinfecas ampliores 86
lop iores ac duriores , tontò erunt illœ aues
melrofis volatus, 86 è соииегГо. Patet itaquc
exprzdiâis , qua: lint aues qua’. habent in vo
latu Гио vnum modum mouendi alas, de qui
Ъиз etiam fciendum , quod 1йшп Гиигп то—
dum mouendi alas mutant quando несем.
winger, verbi graria, quando tinnen-t 86 чих
шит:
 LIBER шт; - li,
runt fugare, omnes conantur quantò plus poi?
111 nt frequentius mouere alas; 8: 111111111е1 pro~­
ptet efcam acquirendâ, prçcipuè rapaces quan
do conantur таре-гс prgdam, fed uando 1011—
gum volatum conantur Facere, icut accidit
tranfeundo ad loca longinqua, 8: redeundo,
omnes nitunt-ur rarius mouere alas, frequens
enim motio alarum ipfas defatigaret, 8: defati»
gata: longum volatum facere non poli'entJnde
accidit quòd aues rapaces habentes interualla
pennarum, {icut accipitres 8: 11111, poiiquam
frequentius mouerunt alas ad rçdandum, 11
cötìngitquòd non capiant prg am , 112111111 ех
tentis alis, 8: 11011 motis neq; ûequenter neque
rarò, per (patium coguntur euolare, quatenus
ab illadefatigatione quam fuftinuerunt, in fre
?uentius mouendo alas ad prçdandum , quie’
cere valeant iicfextcntis alis, quando etiam a»
ůetldere quzerunt circumuolando ad altum,
mutant modum mouendi alas,íicut accipitres
8: 11111‚ро11°ч11а111 per aliquod fpacium Frequen­­
ter mouerunt alas, рейса iplis ех1е111158: non
motis , vt quiefcant ,in circuitu circumferun
tur,ßatimq; cum volunt plus afcenderejterirm
frequenter coguntur mouere alas, deinde cir
cumferuntur extendendo alas, 8: 11011 mouen
do eas per (patium , Пс vicií'sim permutantes
motumalarum vt quiefcantàlabore,quem ha-t
bent ex frequentiorimotu alarum, diu 1121110;
11011 poiîunt frequentius mouere alas; per hoc
etiam pater quod frequens motio alarum ge­;
nerata eP: per fatigationê auium, fatigatioyerb
н tacit
по DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
facit quod non din pofsit durare frequens тон
tio alarum,i$c lic necefsitate coguntur mutare
modum mouendi alas. Vniuerfaliter autem
omnes quando volant aliquòad inlidendum,
tenent alas expanfasmecmouent eas vt melius
iníidanr. lllarumautem auium, qua’. in volatu
fuo diuerfïmodè mouent alas nulla necefsitate
vrgente, fed naturaliter,plures funtmodi,qux~
dam enim Гит, чих frequenter mouent alas
per fpatium, öcin eodem volatu fuo conclulis
alis feimpellunt per fpatium, licvicifèim com
plentes volatum fuílm,vt noâtuzßc plures de
auiculisßc quœclam Гипс чих modò frequenter
mouentalas,modò rarò,& modò concluñs alis
volando per fpacium Гс impellunt, lic vicifsim
perfìcientes volatum fuum,vt modi icarum,
Iayus,vpupa,8cquzdam alix, 8ctam a: quam
filprà diéìx,pro eo quod habent alas curtas 8:
pennas, 8: pro eo quod habent diñantias inter
pexilias,n011poflu11tdiu volare frequenter mo
uendo alas, ideo lieceffariò mutant modum
mouendi alas,vt quiefcant dum tenent alas
conclufas ‚8: per vicifsitudines huiufmodi re*
leuanturà fatigarione. Eil etiam quidam то
dus columborum de Syria,qui direéìè volando
naturaliter, in ipfo volatu inuerfànt fe bis vel
ter,quali “предай eíTent, 8: ßatim iterùm di
reëtè volant, uod vnde proucniat ignotum
:ß nobis, nilslioc faciant alacritate 8: laetitia.
Suntßcalij modi plures mouendialas de plura
litate,quorů' prolixum effet fubclere exempla.
Rurfus auium quaedam funi: vclocis vola
tus
 LIBER PRIMVS. m
tus,quazdam шашист: autem volare dici
mus,pertranlireinbreuitempore fpatiü quod
tranfuolantyelox enim ell.quod in breui tem
pore multum pertranlit: Et tardum, quod'in
multo tempore parìlm pertranlit.Auesitaque,
qux Гит fortes, öchabent peCtus carnofum &:
1асепоГит , pennasq; alarum forinfecas duras
8Llongiores,ö¿Firmas,quoniam per hœciuuan»
tur ampliusimpelli in illo breui Г atio , (unt
velocisvolatus, quemadmodum e rarò mo
uentibu s aquilarum genusbiflardx, modus co
lumborum,galeranicampellres &aquatici,l`pe­
cies corlinorum maiorum, Scplures alix, pra:
cìpuè qua: habent maiores alasßc maiores pen
nas, ex motu namq; harum maior circulatie lit,
per maiorem circulationem lit im nliio Гог—
tior,&iicmotus velocior, quod vi eturin ва—
leis nauigantìbuslougioribus remis, &quem«
admo dum de frequenter rriouentibus alas,mo­
di anferum, anatumße pluerijßc чих dicuntur
anates campellres` franquilini, Faliani, modi
perdicum 8: соштйсцт,8с plures alix. Sed а—
ues quae. (unt debilesöc peéìus non habent car
nofum , neq; lacertofum, neq; pennas forinl'e
cas,duras ôcfirmas, quoniam per hancdifpoli»
tionem membrorum Sepennarum minus im»`
pelluntur,fuiit tardi volatus, quemadmodum
de rarò mouentibus alas , omnes modi ауто
num, 8c íibilimi'lium , albani, huani, 8c plures
alix, quemadmodum de frequenter momenti
bus alas, genera mergotum, fulicœ, modi rallo
шт tam campeltrium сдаёт! aquaticorum, 8:
aues
 ш. DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
aues qiizdam de rîgioneOrientali, qux dicunlA
tur aues de paradi 0,8: pluresaliz t`am de a ua
ricisquäm terrellribus. Amplius, auium um
funtin volatu fuo, quzdam diuerrunt 8: ce
diint rapacibus perl'equenribus eas,qux omnes
funt de rarò mouentibusalas, 8: поп de maio
ribus corpore, hx quoniam non impediunrur
fre uenri moru alarum,neq,­ magnitudine cor
pons, diuertere рощиц 8:ссс1егс in volando,
vt modi ayronum,albani,hiiani, cornices, mil
ui,vpupac,vanelli,picz,Sc plures alix tam de mi
noribus,quäm de mediocribus; Et quzdam nc»
que diuertunt, neq; cedunt in volatu fuo rapa
-cibus perle uentibus eas,quç omnesfecundum
plurimùm unt de frequenter mouenribus a
alas, vt modi anferum, anatum, pluerij, Faliani,
franquilini,modi perdicum 8: corurnicum , 8:
generaliteromnesque frequentermouenr alas,
ex eo enim quod frequenter mouent alas,non
pollunr dare operam ad diuertendumßcad ce
dendnm,maiores etiam corpore,vt cinni,col`a­
ni , billards, griiesSchuiufmodi maiores , pro
eo quod magnitudo corporis impedir diuerri
menta lieri in volando, 8: non diuertunt neq;
-cedunt dum volant. Amplius, auium quçdam
(unt currivolatus,quazdam longi,curtivolatus
dicimusillas aues, queparùm polfunr perfeue.
rare volando 8: поп mnlrlim, de quibus con
tingir,quod fatigentur fuis volarib°,vt capian
tur ali nandomanibus,aliquando canibus, vr
(unt r'a iani,modi perdicum,coturnicum,l`ran.P
quilini , 8: рШксзЧаИг: de illis qua: frequenter
-« mouent
 LIBER PRIMVS. ’ 12.3
mouent alas, nam de rarò mouentibus nulla.­
funt curti volatus, propterhoc generaliterpo
telidici, quod omnes quxparùm perfeuerant
volando, funt de illisqux fre uenter mouent
alas, non ramen è conuerfo, cum plures inue
niantur defrequentermoucntibusalasquxnö
funt curtivolatus,vtinferius dicetur.Caufa au-­
tem quare aues non erfeuerant volando, 85
Гит: curti volatus, e hxc;in omnibus huiul;
modi auibusaleunt parux, quantum ad cor
pus quod deferunt,8c penna: alarum foriufecx
Маге cum interuallis pluribus, propter quod
oportet easfrequenter mouere alas, 8c ex fre..
quenti motu talicitius defatigantur, 8c cùm
non polllintdiutius in aëre fuiientari,quoniam
alxôcpennx non funt uantx conueniunt cot
pori, necelle habenta terram defcendere, 8€
ideo funt curtivolatus; longi verò volatus funt
illxqux diu polfunt perfeuerare volando, ual
non potell homo defati re tantumvolati us
fuis,quod contingat ip as capi maiiibus aut ca
nibus, quemadmodum multx de frequenter
mouentibus alas,qux diu perfeuerant volando
vt ayrones, albani, huani, miluißc plures alix,
hxautem omnesfuntlongi volatus, quoniam
habent alas longas 8c pennas amplas refpeâtu
fui corporis, quod deferunt , vnde diutius pof
Гит in aëre fulientari,de raròvetò mouentibus
alas,qux fpecies rarius mouebit alas,perfeuera­
bit diutius, Sclougiorem facitvolatum, 8c liib
eadem fpecie ,quod indiuiduum rarius топе—
bit alas , perieuer'abitdiutiusquämillud quod
, non
 щ DE ARTE тащит cvlvi Avis.
non täm rarò mouebit. Ш: autem qua: fum:
curtivolatus, öcfrequenter mouent alas , adiu
torio venti longum volatum Faciunt, fci.quan
do trani'eunt aut redeuntßc tunc non Frequen
ter mouentalas,fìcut,cùm de infulain iniulam
tranfeuntyt cotumicethem aues que habent
longasalasôc pennas , melius volant cum усп—
to , quàmillg aues qu.: habent curtas alas 8с
ennas, clio quod fmt vnius velocitatisin vo
lltu [ilo Gnevento; fedillœqux habent сапа:
alasôc curtas pennas alarum,melius volant сб
tra ventum , quämillçqux habent curtas alas
Belongas pennas, elio quod fmt vnius veloci
ltatis in volatu (no fine vento. Et illç quxfre.
quenter тонет ala-s fuas, (uut melioris vola.
tusdireélè contra ventum , quam illx que rarò
mouentalas. Plures infunt deminoribus cu
iufcunq;modif1nt, qua: poi'sint melius volare
contra ventum, quàm de maioribus. Omnes
etiam aues aquaticç minus lçduntur in volatu
fuo àpluuijs8cquàm
­bet plumas ali auras
pennas ,8€ eadem auis dum
feu primas ha
‚ magis
` lçditur ‘a plnuijs,quàm habens penn-as mutatas,
8c quanto magisnoux :runt penna: mutatz,
dummodo percompleta: fmt, tantò minuslç
dunturäpluuijs. Amplius, auium quarundam »
volatus in die tantùm ell, (ed hoc duobus mo;
disfc. omnibus horis diei indilïerentex-,vt то.
dipicarum,eolumbarum,palferum, ßc plurium
auicularum, aut circa manè öc circa ferò tantü,
circa manè ad habendam efcam pro die , circa
ferò 8C modem, vt aues aquaticç,quç exeunt ad
pafcen
 цвнк PR-iuvs. ­ ‚щ
paí'cendum in terra , 8: plures demedijs 8: ter
rciiribus, nam circa medium diem timent vo­
lare ‚ nam tunc propter allumpta pafcua fun:
ponderoiiores 8: р1 riores ad volandum, vnde
minus quam quan 0 1е111пх funt,poli'untreii
itere rapacibus auibus,vt aquilisöc alijs rapaci
bus. Confueuerunt namque rapaces circa me
dium diem fublime volare, prxcipuè in xlìate,
8: 111 diebus calidis ad reíigerandum 11: 111 1`11Ь‹
111111‚8: exaureandum. Eftôc alia/ratio quxap
parer magis fuïficiensyidelicet quod cùm aues
_manè exeaut ad pafcendum Famelicz faâxßc
completa digeltione noâis precedentis, poli.
uamíuñicienter pafcua fumpiìrint, de neceíl
гше oportet quiefcere гипс, quod in quiete
melior it digeltio , uàmin motu. Et volatus
quarundam etiam xpius ePt 111 noéìe, aut in
сгериСсц115‚\/111о&иашт‚ bubonum, vefperti
lionum, qux non tuncvolant quod meliusvi~
deant quam in die , fed quoniamin die volare
timent , cùm habeantur odio , 8cverberenturà
cxteris. Et voiatus quarundam eli: in (11138: in
лове vtliuercinorum.Gencraliterverò omnes
aues dum tran leunt aut recedun t, quandocum
que ventus Раис: eis , de die Sede noëte volant,
vt (Нант е11111 capitulis de traniitu 8: reditu
auium. Volatus quarundam 1111 fxpius prope ‚
terram, 8: inñrmus , vt gallinarum , perdicum,
faiianorum, pauonum, coturnicum, 8: caetera.V
rum, qua: funt grauis 8: mali volatus, 8: hocvt
citò recuperent ad loca fuz defeniionisdït quai'
mndam volatus fxpius eli fublimìs , vt auium
rapacium,
 \

1:6 DE ARTE'VBNANDI CVM AVIB.

lrapacium, 8: поп rapacium plurium , quae {ìmt
leuis 8: boni volat”, 8: hoc vt à remotis videanc
efcam ñbìßc propter hoc etiam rapacesfuerun:
praz cxteris boni vifus; (ed quae peru nt volare ad
alta,aut direâtè afcendnnt vt huani,aut circum
volando, vtayrones, fed dum cum adiutorio
ventiquazrunt volare,omnes aues altius extol
luntur,ci1m verò ventus'eů contrarius, quan tò
lus infrà pollunt, qnonìam Ventus plus poteit
ln fupei'ioribus. Amplius, volatus quarundam`
vt Гетры, in fîngularitate eil, vt auium rapa
cium, ro eo quod vna quxrit rapere przdam
alij,vn e vnaquzeq; timetßc Íingulariter volar,
` propt/:rea quod non poteíldeglmire efcâ fuam,
fed paulatim deplumat , 8: deincle panlatim
morfellatim degußat, vnde dum fic prxparat
efcam {'uam, time: de alijs rapacibus, 8: ideo li~­
bentiusůngulariter volat. Et quarnndam vo
latus,vt fazpius, ellin focietate, vt omnium quç
granatim colli unt efcam fuam , 8: femel de
glutiunt quod (еще! accipiuntSed volatus qui
eůin focietate , dnobus modis ell: quçdam e
nim volant ordinatè,vt grues,aní`ercs,anates,8€
aquaticae: quedam volant inordinate 8: con
que, vt pafleres, ßurnelli, colombi, quae ideo in
focietate volant , quod faluiùs 8: fecuriùs fum,
maximè cum auibus fuœfpeciei , quas vnitas 8:
limilitudo natura: confoclatöc confœderat. Et
quarundam volatus eli aliquando lingulariter,
aliquanclo affociatus, vt turturum , 8: {acheta
xum. Et omnes aues ad pulliñcandum confo
ciant fc mas öâfœminß, ôcad mutandum loca
.
. propre! >
 LIDER PRIMVS. 127:
propter calorem aut Frigus allociant Гс magis,
8: quando non pulliiicant, in maiores turmas
congregantur.
CAPITVLVM LV.
De his per quae pugnant aut de
fendunt Гс aues.
Oßquàm iam diëtum eil de iuuamento
membrorum 8: pluma ijfequitur vt dica
mus, per чих pugnant 8: efendunt Гс aues.
Modusitaq; риги; 8: defeniionis,qu2 Ниш in
ter aues generaliter,efì aut per membra fua,qug
opponunt ad pu nandum 8: defendendum,
aut pervolatum uum, aut perrecurfum, quem
haben: adloca. Per membra verò, iicut perro
Ílrum,peralas, per pedes, &vngues, per haze ve»
rò aut omnia, aut quxdam. Per rolirum multis
modis, lecundum quod multas Гит forme ro
ůrorum,aut enim percutiendo,aut mordendo,
aut' vtrumq; Faciendo , 8: has impugnationes
aut defenliones faciunt duobusmodis ,'volan
do aut non volandoJllç namq; qu: habent ro
Íìrum dentatum (klamm, (eplus mordent quâ
percutiant,8c hoc non volando,volando nam
que mordent, vti modi cinnorum,pellicani, 8:
genera anferumanatum, Sclimilium aquatica
rum, 8: naturalìter omnes habcntes rollrurn
latum 8: dentatum,í` ius mordentquàm per.
cutiant. Sed Шаг чих abent rollrum longum
acutum 8: durum, volando 8: non volando
percutiunt cum подход: non mordentniiiacs
' " ' , eidenta
‘s
:z8 'DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
cidentalirerßepollquam ercullerinr,vt modi
ciconiarum Scayronum, abentes verò rollrîi
aduncum 8: durum,Sc acritum, mordent cum
rollro ram volando quam non volando,SC non
percuriunr, vt aues rapaces, Scfpecialirer vt ge
nusfalconum. Genera verò gruum cùm lon
gum 8: durum habeant rollrumnieq; latum vt
anleres aut anates, neq; acurum vr ciconiçaut
ayrones,percutiunt 8: mordent, chtrum’ 3 fa
ciunr magis noiivolando,fed luspercritiunt
iiàmmordenr, liue volando ine non volan
do, quoniam habenr formam rollri magis ad
percutiendum quämad mordendum. Et vni
uerfalirer,omnes habentes rollrum actitum 8:
дигищрегсщйип: plus quäm mordeant, mer
ones verò,qrii 8: corui marini dicunrur,mor­
äendo percutiunt, SCpercutiendo mordent, 8:
habenr rollrumlongumßccuruum 8: incil`um.
Corni verò cornices 8: limiles, percntiunr 8:
mordent,Sehabentrolirumdurum,acutumS:
parrimrecuruum. (ma: verò cauant l`ub terra
pro inueniendis vermib°,modicam vel nullam
rignam aut defenlionem faciunt cum lilo ro
ñroquàmuislongum habeant,ciim lit rollrum
molle per rornm, prarterquam in principio an
terìus, vbi ell durum rorundum 8: hebes,vt
(unt corlinorum modi, pluerij , vanelli 8: hu
iufmodi, peralas prignanr 8: defendunt fe рег
cutiendo ,liuc volent liuc non volent, percw
tiunr autem cum alis,l`edl` ecialiter cum illis
ofsibus alarum quae exeunt geforis dura 8: acu
ta vr diximus.Aquaticz verò que fe defendunr
. \
cum
 ‘ `11ВЕК.РКГМЧ$. up
cum alis, habent hoc os longum, durius, 8:
giofsius cxteris, vt modi cinnorum, anferum,
anatum,pellicanqrum 8: limilium, 8: quxdam
de terrellribusyt'modi columbarum 8: biliar
darumßc quxdam de medijs,vt pluerij,vanelli,
liuercinißccorlinorü modißc omnes cauantes
fub terra, per pedes 8: vngues pugnät 8: defen
dunt fe percutiendo, dilauiando bianchando,
opponeudo ipfos vbi expedir, 8: repellendo
nocumenti'i,8c hoc faciunt tàm volando,quàm
non volando. Grues habent tres defeufiones
cumpedibus, volantes enim aliquaudo recal
citrando ercutiunt cum edibus,vt diceturiri
traólatu e venatione, 8: antes fuper terrain
ereôtè, calcant 8: fubpedicant cumpedibus, fed
fupinatx iacentes, pereutiunt 8: lacerant cum
illis vnguibus vtrius ue edis,quos diximus.
Ayrones verò, non ni ire upinatifuper terrain
defendunt fe cum pedibus, tuncverò nituntur
repellere nocumentum à fe cum vtroque ede,
quàmuis hoc pofsint facere debiliter. Se aues
rapaces brancant chulnerant cum pedib’ tam
volantes quam non volantes ; Contingit enim
quod auium rapacium perfequentium, illa qux
ñigit orrigit pedesfuosfuganti, 8: lic capiunt
8: col ìgant pedes cum pedibus,fed raròaccidit
quod auis rapax ad defenlionem per fe pugilet
cum alia rapace. Generaliterverò omnes aues,~
qux non habent aduncos vngues, neq; vnum
neque omnes, defendunt fe nunquam cum e
dibus laniando, fed de pedib9 fuis illam de en
lionemfaciunt,quamvniuerfaliter omnes aues
1 чих
 /
l

'S36' DE _ARTE VÈNANDI` CVM AVIB.

quae non habent aduncos vngues, anteponuut
i namq; редкой Гыо pedesvt cum eis repellant a
ues rapaces. Sunt etiamaues qux cum pedibus
Штат iuperterram,vtaues rapaces fub Гс com
rimant,vt bifiardx, 8e anates campeliresdi mi
esfunt bifiardislëdlongè minorcsßc in zitate
turpem fouum faciunt ad defiderium coitus.
Pervolarum {uum multiplicirer fe defendunt
aues, nam alix per longum volatum quxrunt
euadere, vt grues, alix per velocem ad venìen»
dum ad locum defeníionis Fuz ,vt perdicum 8c
coturnicíì modi, alia: par diuertimenta 8C ceiï
iiones quas faciunt in volando,vt modi ayto
num, cornices,vpupse,vànelli,picx, 86 plures
alix. Alia: verò per volatum ad altiora fe qur
runt defendere,& hoc dlŕobus modis;aut enim
direéìè afcenduntyt columbi, turtures, anates
campelìre's, aut in gyrixm circumuolan-d'oaf'cë
dunt ad defenlionem fui, vt ayronfes, qui f'e
cundum-quod diflum ell, duplici vtuntur d'c
fenfì one per volatum , diuertimeriti fcilicetôt
afcenf'uslît omnes quze er volarü quçrunt de
fendere Ге afcëd'endo idcirc'o afcendunt,quod
non pofsint fuperari Sevinci ab auibus rapaci
bus in magisafcendendoAlizfunt quxquçrîit
fe defendere volando verfus loca de quibus ti
ment rapaces,quamuis ad ea non defcendant,
vt anferes, anates, 85 plures alia: de r'iuena, qu:
volant circiter loca in quib’ Гит aqua: magna;
nemora, calamiôccannx,de quib’locis timent
áues rapaces,ad huiufmodi enim loca timent
defcendere 8c accedere. Alix admaiorem Ге
“ и = Curita
 " 'Linen paruvs; 'gi
euritatem fui,volatum fuum гасит: in crepu
fculis, 8( in подам: noéluaa, bubones 8: liner
cini, quipro eo quod fum timoroli, de под:
volant fecurrus.
CAPITVLVM LVL
De modo defenlionis. ' `
D Е modo autë defeníionis, quem habcnt
aues refugiendoad loca fecuriora, dicen»
dum eß,quodvniuerfaliter omnes aues ad plus
li pollunt, ret`u iuntadloca natiuitatis Падуе!
ad fimilia'illisJ la: iiquidem qua: natacfunt pro
pe aquas, ad eas confugiunt. quarum quedam
matando in eis folùm habentdefenlionemmt
pellicani, qu dam fubmergendo fe penitusfub
aquis,vt mo i-mergorum , anatum 8e aliarum
plurium, quedam non penitus fubmergendo
fe, fed in parte,vt cinni,&anferummodr.'Aues
verò quae non natant , nequefunt aquaticzgif
more auium rapacium ad aquas confugiunt,
Гейши enim aues rapaces de aquis timent, 8c’.
circa aquas ebilifsimx Гипс, vt diâtum eil in
capitulo, de diuilioneauium. Plures ita ue a
uium ad aquas confugiunt,quçdam pro efen
floue fua, quedam pro cibo, quçdam ro vtro
que. lllz verò qua: nata: (unt inter at ores ,ad
arbotes confugiuntyt modi cornicum,picariï,
8C aliorum plurium. Et illa: quae nata: fu nt pro
pe aquasßc ipů: ezdem qtiandoque inter arbo.:
'res coniugiunt, quandoque ad aquas,vtmodl
-ayronum. Si verò nata (unt fupra prata, _frutt
ces, aut damos, ad ea магнезит," turdi,ih1r-‘i
- I z “‚ pelli»
 i3: DE ÁARTI! VENANDI CVM AWB.
nelli', 8: auicularum plures: Оде natz funt in
xupibus,ad faxof'a confugiunt, vt rapaces. Sed
'quxnatz (unt fuper terram, 8: funt coloris ter
reñris, in terra latrtant, 8: terra Гс recommen
dant,vt perdices corurnices, coyardi, anates
campeflŕes,cala11drx,&auiculxplures,dequib’
multa: (unt adeo lìolida: in cautela fui, quod
credenres fe elle fecurasiu terra,capiuntur etiâ
manibus hominum, 8: quando infequitur eas
ta ax,in terram confugiunt. Perdicesfaliani
8: uiufmodi, uoniam (unt сип! volatus, 8:
-peradiutorium oci чинит defenlionem БЫ,
nunquam libenter receduntlongèàloco apto
defenlionifux. Defenlîonibus 8: impugnatio
»nibus prçdiéìis, eneraliter vtirur maior pars
auium,quçdamp Auribus,quf¿dam paucioribus.
_ Speciales autem defenliones infunt auibus 8c
propria, vt billardis 8: anatibus cam efìribus
eli propria defenlio,emittere longè à е ilercus
fuum in aues rapaces quae feqnuntur eas. Rur.
fus billardz 8: anates campeilres,contra aues
rapaces horripilantÄJlumasßgrifando Ге‚8: е1е
uant alas, deponen o caputad modum gallo»
rum pu nanriu m, quod propter timorem Faci
unt, fe ramen billards: percutinnt alis in ре.
¿tore aues rapaces.Sunt 8: alix aues,quae refugi.
unt ad Afocietatem 8: congregationem aliarum
fur fpecieàvt inter'eas fecuriores Бис, 8: per eas
штаты, iîcut fun: columbi, grues, Hur
‚венам alix ferè omnes, imò etiam tota agmì..
маме: a'denlius fe conflringunt,auibus га.
paciöus nentibusinfultumin ищем! ащё
‚и: д ¿if in fo..
 LIB-ER PRIMVS. f › :33
in focietate tutiores lint, lignutn elhquod lu,
res (unt fpecies auium,quatconcurrunta de..
fendendum auem fpeciei Гих fociam, quam a..
uis горах perfequitur, 8: opponunt Гс rapaci
aui,& nituntut verberare cam, vt grues, anfe
тез, cornices &plures alix.
CA PITVLVM LVII.
De mutatione plumagíj , quam generali
ter faciunt aues lingulís annis.
lximus de diuerlitate membrorum exte
rioriï, 8: де iuuamento eorum, 8: де plu
magio,i`cil.quomodo nafcanturauibus plums
8: pennx,& de litu plumarîí, 8: de forma,quan­
titate, numero 8: politione pennarum, 8: de
iuuamento plum-anim 8: pennarum. Verum
quoniamaues iingulisannis mutantplumasöz;
pe'nnas, cöucnit vt dicamus de mutatione plu
magij, Sevideamus quare mutant aues pluma»
gium, 8: quare iingulis annis,8c quo tempore
anni,& quo modo mutant, 8: quo ordineôc
>quae citius explent mutationemßt’­ de differen
tia plumagij ante mutam vel рой. Fuit autem
­neceilariů¿5evtile quod aues mutarentdumas,
plumasöc ennas,»quoniam generantur de Ги
рсгйииай `ц5 humorum, 8: de debili materia,
qu: multi; ex caulis corrumpun tur, eas namq; »
ad plus per totum annum durare contingit, 8:
dumprocedunt vlterius , incipìunt deualtari,`
vnde Брито anno n-on mutarentur, tantum
eorroderenturin Гс iplisßc rumperentur, quòd
modicamjaut nullatn operationë Басист all“
д l 3 сит
134 DE ARTE; VENAN DI lCVM AVIB.­

cum eis; idcircò natura prouidit lirblliruere`

notias,per qnas expellunrur Sccadunrveteres,
hat autem попав de abundantibusfuperfluitari
bus humorum generantur,fuperfluirarum au
­tem copia ex'humorum abundantia lit, cuius _
_ rei livnum ell,quod quando ali uis falco perli»
cit uam mutarionem citius de ito,accidit q,
ìterìim eijcit aliquot de pennis alarum, quas
primò inter alias mutauerat, Sehoc ell propter
calorem temporis aperientem poros,Sc'propter
nutrimenti Schumorum copiam. Prxrerea ca
pilliSc pili,quando rumpuntur aut reciduntur,
rellauratur quantum fuera: deperdirum Scani
plius, cîim per conrinuam fuccelsionem vapo
ris eneratro ipforum indererminaram longi
tu inem fufcipiat, plumis verò 8: pennis non
accidir lic, cùm enim dererminaram habeanr
quantitatem, li corrodantur, non rellaura'rur
eis quod de erdirur, nare clim contingar cor
rolionemv que ad ra icem procell'u temporis
protendi,li non fubllituerentur alix, caterer a
uis omninò plumis 8: permis, 8: tunc effet in-A
{iifñcieiiter munita contra imporrunitates aë.
tis, 8: ргогГив inutilis ad volandum. Singulis
autem annis mutant pluma inm, cùm non lit
fuñiciens vltra annum; im contin it quod
aues non ra aces plumagium natinitatis fu.:
murent, po quam Гит completa Seperfeâz,
Scallumunr aliud plumagium quod percrefcir
Stpercompletur proporrionaliterSc continuò,
in quo corpus ipliusauis percomplerur, 8: hoc
plumagiuiii fecundum deponirur 8: piutatur
’ "С“!
 f Y '“"““w­--.­-­ -..wv

` ""Г‘1.!В.Е‚.Кз РКГМЧЗ.“ . ‚ 137

;Етепйп complemento eiufdê primi anni,licut
eli viderein faliaiiis,perdicib’ 8: coturnicibus,
8: pluribus alijs, quse primo anno deponuntôc
renouant plumagiumfuum femel. Caufa autë
proptery quam in primo anno femeIIaccidat
mutatio plumagij in rapacibus, 8: поп rapaci..
bus bis, fumitur ex eo quod diâum eil in capi
tulo de plumagio,fcil.quod non rapaces, qui
bus iminebant plura uocu-menta quam rapa
cibus, indigebantplumisôc ennisà principio,
cum quibus 8: nocumenta ugerent , 8: efcam
БЫ acquirerent , maxime illis quibus patentes
non ferunt efcam, 8: quoniam erant humidio
ris naturx quàm rapaces,oriebantur eis penn:
citò,.debiliores ramen 8: molliores,percrefcen­
tes citius quam corpus auis, crefcente verò aue,
8: corpore iam maiore faâtoßc propter copiarn
nutrimenti, priores plumx ëcpennx .tanquam
infufiicientes'deferre cor ° iam maius factum,
decidunt , 8: natura fub 'ruit alias lirmiores,
.propter hoc quod humoies iam Гипс folidio
res, 8: illx fecundx fufiiciunt deferre corpus vf
_que circa côplementum anni, 8ctunc propter
-abundantiam humorum, depouitui hoc plu
ma ium fecundum, 8: fuccedit tertium, quod
fuf citdurare er fubfequentemannumi'rapa-­
cibusverò,qui ’nonimminenttotnocumen
ta,8cfuntlicciorisnaturx,quam non rapaces,v
,non oriebaut'-.irplumx8c peunxvelocitermeq;
à princbpcio, led paulatimwnde oriebautur (ir
Aseniores 'duriores,percrefcentes proportiona- '
lim wrpori,p_ropter quod fufiiciebant deferre
. д I 4. сотри:
13'6 DE ARTE VENANDI CVM AWB.
corpus qu; circa complementum annißcidea
femel t'antü mutant plumagium primo anno,
iingulis verò annis fuccedentibus, femel mu
tant plumaginm, tam rapaces quam _non rapa
ces, ratione prçdielaïempus autem 1n quo m
cipiunt mutare plumagium maior pars auium,
eli ver : in vere namq; abundant humores, Еш—
morum proinde fuperfluitates de quib’ Е: plu-_
magiumßc conuenienter fit mutatioplumagl)
in vere,qnoniam fuccedit alias, in na non lae
dnntur à frigor: , 8c peratůatemcre cunt ôc fir
mantnr pen na’. tantum, quod fuñicit tranfitni,
qnem faciuntaues in autumno ad loca§calida
timentes hyemem ; necin alio tempore quam
in vere effet conneniens _mutatio plumagij ‚
quemadmodum dictum ell fuprà de tran tu .a
nium. Sunt tamê aliqnx aues qua' in займе ти
tare incipinnt, 8c hxc diuerfltas temporíî mu»
ratio num, accidit fecundnm natiuitatem ipfa~
rum in diuerlis temporibus, vnaqnzqne enim
anis incipit mutare lumagium fuum , anno
côpleto, in tempore 1milinatiuitatis Гц: tem
ori,vr ac'cidit circa mutationem frondiumöc
erbarum in iìipitibus 8cradicibus circa сот
plementum anni fui, renafci incipit prioribus
deßccatis, 8c hoc totum opinamur accidere ex
motu fuperiorumßc diueríisaptitudinib’ ma
teria: in quam agit.Modus autem mutandi lu
maginm duplex eff, alius enim eff ordinarins,
alius inordinarius, ordinarius verò eftqnando
Íimul de onuntur multa: penna: , fed quibus
действ nccedentes tantùm crefcunt qnoufq;
iuuare
 LIBER PRIMVS. x31
juuare poffunt ad volandum,pri'ul`quam depo»
nantur alixßc poil hoc deponuntur alix limili
modo 8c ordinatim. lnordinariusverò modus
mutandi plumagium eli, quando limul depo
uuntur multa: penna, 8c quando uibufdam
так деропипшг1п<115егетсг86а ix, nö ex
peéiando quoufq; filbliitutz crefcant, deinde
deponuntut Scalia penna: inordinatimöcdill
iimili modo. Aires itaque rapaces pro eo quod
vi volatus debebant acquifere prçdam fuam,
fugientem ante Ге, habuerunt ordinatum mo
dum mutandi plumagium, ex qua mutation:
non perditur volatus, qui eis erat -neceff-arius
ad predandum , fed aues non rapaces terreilres,
minus ordinatum modü mutandi habuerunt,
non enim indigebant vi volatus ad capiendum
efcam,cî1m ipfaefca non гидам ante eas,verun
ramen adfuidefenlionqm, ¿SC ad fugiendi'i по—
cumenta, indigebant ůolatuynde non omni
nò confuse mutantfed aues aquaticae natantes,
inordinatñ modum mutandiplumagium ha
bu'erunt,neq; ad fugiendum nocumenta, neq;
ad acquiiitionem efcae indigebantvolatu ‚ cum
vtrumq; reperiant in aqui's. Ordinem autë qui
habetur in mutando plumagiü, experti Пиши:
' ferèinauibus rapacibus euidentius quam in cx
teris,propter q, de ipfo dicemus plenius infra,
vbi traâtabitur de muta auii'r rapacium. I-lîc ta
men dicemus geneialiter vt cqnuenit, aues in»`
cipiunt p_rius mutare pennas quam plumas,
penna: enim longiores funtplumisßc ad fuige.
neratronemëc complementurn indigent am
j, I 5 ‚ _. plrorrb’
 |38; ­ DE ARTETVENANDI CVM AVIB.
plioŕibus humoribus quam plums, fed fi inci-À
piant ducere plumas rius quam pennas,vel а:
què citò,completa e et mutatio pluman'x per
multum temp'us antè quàm mutatio penna»
шт, 8: fi c aue mutata plumi's diu, 8: non mu
tata pennis,nö effet complementum mutatie..
nis totius plumagij in eodem tempore, quoçl
yitotum effet contrarium
itur quod volatui
à pen nis prius auis;re¿ium
incipiat ей
mutatio,vt
cum plumarum incipiet,in eodem tempore сб
pleatur mutatio vtratumque.Mutationem au
tem plumaríì citius explent aquatica: propter
abundantiam humiditatis 8: humorü, fecun~
dò terreüres non rapaces,propter maiorem co
piam humiditatis, tardifsimè omniumaues ra
paceafaâaipportion'e ad eandem quantitatem,
(unt enim ficcifsimx inter aues. De tempore
autem, quantum tempus fcil.poflulat à princì
pio mutationis quue ad complementum ciuf
demßc de ordine mutationis pennarum in alis
8: cauda, dicetur plenius,&fpecialius infràvbi
,conuenin Plumagiumautem Гашиш, Геи non
mutatum,dilïert à mutato in eo,quòd gen@
.raliter pluma 8: penna poll mutam fmt melio
res,& alterius coloris, бита: verò plures (unt
рой mutam,quàm ante mutam, penna: verò
meliores Гит рой mutam in eo,quod non tàm
citò madeñunt, nec tam citò rumpuntur, nec
tam Facile corroduntur,ficut ante тащили;
itaque nuncdiéfta fnnt dîmutationeplumagij
детище: fufnciant, '

‚ д А t
 _.. _ ‚т I. чтит—‚гид:

г - LIBER sEchnvsîe* в,

­ PRQLOGVS SECVN-ï
DI швах; t*
67; Voniam in prrcedenti падаю di»
^ ¿tum eit,quod venatio quam Гася—
l А ­ L, unt hommes cum auibus ell: жаб:
@bw quasarselißc
, q u omam
' ’ e il ars venanv­
di aues ‘non rapaces,pra:cipuè cum auibus таран .
cibus ea doólis. Et diélum ей quare ars huiulî- s
modi nobili'ot ell cxteris artibus venaudi, 85 f
lquoniam etiam diéla: (unt generaliter quidam
natura: auium , aquaticarum (cil. mediarum 8:
terrelirium,t`amrapacium quam nö rapacium,
vtiles non modicum ad hui'ufmodi venatio
nem.lu hoc tratítatu fecundo accedemus magis
ad noltrum politum,dei'cendendo ad artem.
ipfàm fpecia ius, Scad omnia quae rieceilarium
cil {cireöc habere illum,qui hanci'cire дойдет:
' 8: exercere.Artit`ex debet hanc attem fufci ere,
per doctrinam alicuius experti in ea , 8: nike
AEtam exercere per Ге ipfum, uiqualis elle де—
~ eat,doceturinfrà,pollquam cil.iamacqui{itx
Гит: aues rapaces,cum quib’ exerceri debet ve~
natio, nö enim qualis qualis elle debet,i`ed qui
'appetatnaturalitenöe diligatvenationê huiuf
modi, 8: qui per natur-am ad venandum lit ha
bilis, Sedeinde per doûrinam. Materia etiam
circa quam, 8: circa cuius partes verfatur tota
intentio artìl'icis, чих materia ellaues rapaces,
cum quibus exctcetut huiufmodi verrano, 8C
. . ' ' '' quamf
 цо DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
quamuis funtinllrumenta artilicis, cum quif
bus capir aries non rapaces,tamen artifex verfat
intentionem lham , circa habendas ipfas 8: in
llruendas , Sccirca diuerlbs modosipfarum a
uium rapaciiim conuenibiliiim ad venationë.
Parres verò huiul'modi materiei (unt diuerfx
lpecies auium rapacium, licurfunt falcones,ac­
cipitres,Sl.huiul`modi, de quibusliet executio
ful'iiciens polleaParres autem arrisdiuerfç Гипс
fecundum diuerlitatem partium materia, nam
alia pars artis ell de venatione qua’. lit cum mo
dis falconum ‚ Scalia quae fit cum modisaccipi
tram 8: iiiforum, 8: ha: partes comprehendunr
etiam partes fub le, 8: l`unt etiam partes artis SC
fcientiat,fecundummodnm fciendi, vna in ha?
bendoinanima,contemplationevniuerlali, ea
uxdocemus non referendo ad operarionem,
hxc rheorica dicitur, alia in fciendo ad оре
rarionem reducere qua: docemus,Stf­ hac praâi
ca diciturJït cum quis huiul'modivenarionem
exercebit non fecundum intelleâum rheoricç,
pui prius ell, ne" ; fecundum (cienriam qua’r re
. errur ad opus, icemusipl'um cafualiter ope
rari, non fecundum artem , quamnis alioquin
bene operaretur in fuavenarione, etenim inen
mes qui in palzllricis (e exercent, ferunt ali
quando bonos iéìus, 8: ignarus fagirtandi per
ciirietaliquâdoipfum lignum. Finis qui mo
uetarrilicem, ellintentio eins, prius vr habeat
aues rapaces, qu: edoóìx Гит per l`uam arrem
capere non rapaces , eo modo quem ipl`e vult;
Polierius verò vr cum iplis arte doflis
om“, 'Á l
capiat
` non

_ fl ­ «ж —«—4
 ­LIBER SECVNQVS. nl

non rapaces, 8: ex his confequitur vtilitatem

tripliccm, fecundum я, diélum elim principio
primi traâatus. Principia verò quibus vtitur in
arte ipfa, funt documenta 8: regula: tradita: in
hoc nollro libro,qualiter elle aut lieri debeant
omnia quxfunt neceliaria ad venatiouem,qux
documenta ôcregulx, in eo quod fub compen
.dio debitoßc fecundum quod exigir reóìitudo
traduntu r, artem perliciunt venandi cum aui
­bus rapacibus nou ra aces.Neq; liuoris oculus
nos deprolixitatere arguat , cum neq; eadem
inutiliter repetamus, neq; apponamus fuper
-flua autimpertinentia,fedtantummodo necef
>faria huic arti. Operationes verò quibus inniti
`tur artifex circa hanc fuam materiam,fcil.circa
aues rapaces, diuerfx funt 8: multx , 8: antece
_dentes inuicem, ßcfubfequentes; alix namque
funrin cognofcendo aues rapaces, alix in ac
quirendo eas, vt artifex eas habeat, alix vt aues
rapaces iam acquilitx detineautur ab artifice,
alia-in manfueiaciendo detentas, fc. uod non
horreant conuerfari cum homine. A is inin
{lruendo manfuefaéìas exire de manu artilicis,
8: redire ad eius manus, alix in docendo, vt
fciant capere illas aues quas artifex vult,8cquo­.
« modo vult,quas forfan per fe non caperent,aut
non illo modo :alix in vtendo ad vena'tionem
non rapacium eis iam arte doëìisPrxter hasau
tem lunt êcalix operationes non modicum v
tiles ad propolitum,fc.iu conferuando aues ra
paces in fanitate,quatenus opus _nod ab eis re
quirit artifex bene perliciantßca rain curando
густ.
щ: un" Am vENANnr cvM AvrB:
ŕgrotas. Ordo qui attendi debet in arte ipfa (el
' cundnm hoc , in dottrina noílrornm надса—
tuum huius libri, patet per ordinem operatio
uum,quas diximus,prius namque eli acquifere
uam acquifitum detinereôc manfnefacere , 8€
Ec de cxtetis, quod totn'm patebit plenius in
quantum quxq;{`uum locum fortita decenter.
lnftrumenta autem per quçartifex in operatio
nibus (nis circa hanc materiam confequitur Н—
nem intentionis (ux, (unt diuerfamam qux
dam (untin acquirendo aues rapaces, vt retia,
4laquei, 8€ hniutinodi , cum quibns capiuntur,
cum auibus etiam rapacibns quandoq; capiun
tur rapaces,verbi gratia cum accipitribns falco
nes: quxdam Гит: in detinendo iam acquilitas
vt maleclnmiaéìi , 8€ lunga, fedilia conuenien
tia, 8c huinfmodi: quz'dam (unt in manfnefa~
ciendo detentas,vt id q nod dicitur tiratorium,
cappellum,rina balneatoriaßdimilia: quçdam
in inßruendo ipÍas exire de manu , 8L ad manů'
redire , vt id quod ñleria, (en credentia dicitur,
loyrum cum carnibns Sc line carnibus, бс alia
­cum quibus renocantur ad homines : quçdam
in docendo ipfas vt fciant capereaues nas vult
artifex, öcquomodo vult, {icut id quo dicitur
trahina, Бис fiat'de rue,{ine deayrone, Бис de
alia' ane , Бис de pel e leporina impleta paleis,
86 (unt multa quz (pt-¿tant ad trahinam : qua:
-dam inflrumenta Гипс in vtendo eis iam doâtis
ad capiendnm aues, vt tympanum pulfans,chi­
-rotheca circumdnëtaßc huiufmodi: quçdam
in conferuando fanas, etiam quando'iam mu
-‘ _1» . кап:
 v' _uv--Y---eŕ-ŕ „___ ~ `__ ‚
ч. "Y," '
ч

113ЁК`$ЁСЧНПУ$Ч Ч“;
tantpennas,vt domuncula quae dicitur muta,
8c plumas, 81: mult: medicinarum: quedamin
curando zgrotas,vtip{`zmedicinz,¿chafa ne
cefiaria ad dandum ipfas medicinas,de {ingulis
horñ infirumentorum dicetur,vbi conuenìet.
PrçmilTo verò prologo, redeamus ad intentio. '
nem, dicendo primò uid ůtauis гаражная!
per deñnitionê feu de criptione_m,maximède_~
claratur exiiientia vniufcuiusque; dicetur ctií
pollmodum quare rapaces, feu de rapina vo
centur.
CAPITVLVM l.
Quid lit auis de rapina, 85 Pquarz dicatut
de rapina.
­ ‘ Vis de ra ina, cit animal volatile, penna
tü, terrel te, velocis volatus, modici gref
{из , vncorum vnguiumöe roliri , viuens de ra»
ptu viuorumanimaliumfœmìna cuius, eli ma
-ior mafculo­Animal efipro genere ini Га defi
nitione,volatile eli dilïerentia,qua di ert a nö
volatili. ennatum limiliter eli diiierentia,qua
differt ab animali volatili non pennato , frcu't
funt plura ex fpeciebus animalium, verbi gra
­tia,licutveí'pertilio,a s,generave'tmium, 86
‘huiufmodi : Nam ve pertilio alas habet non
pennatas ‚ fed carneas panniculolas, 8ccartila
'ginofas , qux adminiculantur ci in 'adhzíione
'murorum, lignorumßc'iimilium, nam debile.
'habent pedes,quibus inhzrere non poffth lo
cis quibus latitare volunt. Terrelirè verò ciheò
quod eli calidius 8c iiccius alijs,{`cil. aquatiíçis
‚ . ‚ y en
l“ DE ARTE VENAND! CVM' AVIBÄ
feu medijs,vnde inhabitare 'non poteft loca
huiuf'modi qualitatibus oppofita,videlic.loca
aquofa feu paludof'a, quorum natura: oppofitz
Гит 8: difconuenientes naturis rapaciumznam
rapaces Гит: calidx, calore igneo,contrario fri
ori a ueo, 8: ficcœ ficcitate terrea contraria
ñumi itati aquofz , 8: dicitur `a f'apientibus,
quod omnia per fimilia in forma8: natura pro»
pria conf'eruantur, 8: per cötrana сопит un
tur.- Meritò igitur aues rapaces calidez 8: iccx,
nö inhabitant loca difsimilia naturis fuis, quil
bus corrumpantur , cùm appetitus cuiuslibet
lei viuentis non fit vt corrum atur res-ipfa,
` uinimò potius vt in (ua natura i effentia con
eruetur, appetitusenim contrarij viuenti non
inefimifi accidentalirer,ficut cum viuens ipfum
fit xgrum,vel aliquaaliaalteratione mutatnm;
8: hoc pater exercentibus fe in vfu rapacium,
qui cum viderint cos aquam appetere, a: ros
ipfos iudicant, 8: roferentes aq uam eif` em,
_ipfos curare inten unt, curati verò tanquam
contrariam eorum natura: non appetunt,niů
fortè eorum paucif'simi,qni ex afiuettxdirie for»
te habent eamaffumereyel forte patiuntur la»
tentem difiemperantiam ficcitatis. Velocis vo
latus, efi alia dilïerentia, per quam non folùm
dilïert ab animalibus non pennatis,verùm е
tiam ab auibus, qua: ferè omnes, de breui vola
;u 8clongo, ref'peâu rapacium (unt tardi vola
tus, nam fi Гит aliqua: longo volaru Ívelocio»
res quibufdam de rapacibus,tamen in breui vo
Паш aquibufdam rapacibus attinguntur, verbi
` gratia,
 ыввк secvuuvs. ш
atia,anates­ßchuiuimodi funt velociores ex
ongo volatu,_i_ta quòd euadunt accipitribusßc
quibufdam alijs rapacium, de curro ramen le
uiter capiunturab eis, Falcones ramen ex lon»
go 8: curto volatu capiunt е25,8:Гpeciali ter Fal
cones qui girofalcones dicuntur. Modrcr grell
fus Гит, nam vt fxpius accidit,aues omnes ve.
locis volatus,mo'dici Геи tardi (unt grellits,quia
quod greilu 4deiicit,volatu fuppletur, 8: è con
uerlb,&hoc manifellum eli in hirundinibus,
qua: quia velocif'simi Гит volatus, pauci vel
nullius Гит grelfus. Per hanc dilïerentiamyn
corurnvnguium 8: rollri,magis fpeciñcè dille.
runt a pluribus maneriebus auium, 8: Гегё аЬ
omnibus,licet dixerit Arilloteles,quod aues
omnesvucorum vnguium lint rapaces; licet
inftantiainueniaturin multis,nam monedulç,
{lurnelli , vultures , 8: quedam alia: aues,vncos
habent vn ues, ramen non viuunt de raptu,
capiendo a ias aues, nec rapaces dicuntur` line
dubio necellaria eil hxc confequentia, quod
aues БГиш: rapacesvxtgues vncos habeant, (ed
nö conuertitur. uòd veròadditur,viuens de
raptu viuorü anima ium . eli verè I`pecih`ca dif
ferentia, qua: coniiituit fpeciem, precedentib’
addita: Nam vncorum vnguium aues, qua: de
карт viuorumauimalium non viuunt,rapaces
non dicuntur, fleur vulturesßl plures, qua: de
cadaueribus viuunt, 8: qui-¿dam lpeciesanferiî
8: limiles iplis. Cuius fœmina el`t maior mafcu
10, Нас ей proprietas non modicum fubilan
cialis, namm nullisanirnalibus nobis notis. re»
' реши:
да DE ARTE VENANDI CVM млн:
peritur quod fœminalir maior malculojmà
aqualisyel minor in omnibus reperirur;qnod
uare accidit, rationes quas vidimusfuper hac
uçllione fufncientesdicimus,.SCin fcripris п?—
digi fecimus, eò quod ab vtenribris venarioni
bus cum auibus rapacibus, fxpe interrogati fui
mus de hac quellione, 8: funt hz. ч
К .

CAPITVLVM II.
@are fœmi'na lit maior mal'cule.
_ Е itur namque in gluribus libris'philol'o
plâorum, quod cali um eli operans Seaug
mentum efliciens in fubieâis, 8: hocvidemus
per lignum, nam in quolibet potentialirer hu»
rnido liqueFaûo per calidum, ma is videtut
quantitateli uefaólum,licet nihil a iud ei ad»
miittum' fuit iue adiunftum in liquefaëlione;
humidum verò ellpariensScrecipiens, quod li
proportionatum eli calido, extenditur fubie~
Etum, 8: ad ma nitudinis moderatam meram
per`iienit,Sivero humidum in proporrione ех—
cedar calidum, calido ipfumhumidum regula
хе potente, fubieäum egredierur meram pra;
diétam, excedens magnitudinenì, ,ppter quod
magnum etlicieturßxinde fubieâtum recedens
à moderata _ uanrirate magnitudinis, plus 8:
minus fecundum proportionem iplius humidi '
ad cal'otem. Е contrario acciditfparuitas Ycor
poris,vide,l.humido _modico exi ente in com
para'tionezcalidi operantis,lic ergo multiplicara
ананасе гсГреСш humidi, corpus paruum eñî­n`
­ ­ citur,
13“; :A
 -«<n 'Hg-*1. _„-­- ­-~«

IIBER SBCVNDVS.' §47"

{itunhumido verò proâortionatomor us mo
deratx magnitudinis e citur,fed ipfo umido
excrefcentein co mparatione calidioris corpo
ris, efficitur magnitudo moderantiam piedi»
ûam excedens, vnde cùm aues rapaces lint ca
lidx natura, 8: ferè calidifsimx, eo quod in eis
multiplici de caufa caliditates cöueniuntfunt
enim calida: comparatione generationis, eò
quod aues,Aues namque in comparatione am
bulabilium tanquam mobiliores calidx iudi
cantur, funt 8: rapaces, uarum rapacitas à ca
liditate contingit,inua lo enim feu raptio alia
хит auium animolitatem ollenditßc anim oli
tas nö nili `a calore contingit,ludicantur etiam
„пах à complexioneßc comparatione Рада ad
temperantiam mel ioris Sctemperatioris fpecieî
ìpfarü. Vnde cùm tot de caulis caliditates con
ueniant auib’iliis,meritò calidifsimx iudicaril
poll'unt, ex multiplicitate enim fubieéii calidi,
caliditas vigoratur 8cintenditur,fed lignum elle
in hoc,quia videmus plura rana piperis magis
calefacere paucis. Et genera iter multa calida lì
eiufdem fpeciei lint,vel diuerlarum coniunlïta,`
cöpolita lus calefaciunt paucis,8c' hocaccidit,
quìa pro unditas operatnr ad au mentumßc
multiplicationê operationisqualitatum, pro
*pter quod 'multus ignis ad multam materiairl
comburendam fufñcit,8cparuusnon nili mo
dicam, eò quod fulfocaretur à multa. сут
igitur humidum auium rapacium, lit humidii
vifcofum 8: fpilium,quod apparet ex ueruoli
tate multa ipfotñ, финансам ratione feXuS;
_ . 2 “am
 „‚_‚_.__„ _

“s DE ARTE ушлют-ст Avns.

nam in fœminis , qu: (unt frigida: 8c humidx,
refpefìn maritim, frigiditas fexus iplârum calo.
rem obtemperat feu remittit , 8c humidiras,
fpillum 8e vifcofum reprimir, quare eŕhcitut
magìs obediens oñeniioni,quz uta calore a»
entis. Calor igitnr intenfusrapacrum , 8c hu»
midum fpillnm 8c terrenm ipfarum, remiíia `a
frigiditate, 8: humido aquo o fexus fœminei,
magnitudinem corporis in fçminis operantur.
86 ‘c contrario in mafculis paruitatem,iuxta il~
lud Philofophi: contrariarum caufarum con
trarij funt elfeâus. In vnaqnaqne fpecie auium
rapacium, í'ecundum Plinium, panciora Punt
indiuiduaindiuidnis cuinfuis fpeciei non rapa
cinm ‚Гада videl. com aratione vnius fpeciei
gapacinm ad vnicam eciem non rapacium.
Secundü Plinium verò ideo dicimus, eò quod
yin maiori arte hoc accidit,quia in panels eli
reperiti inl ntiam, dicitur enim quod aliqui
{вы modi non rapacium, in quorum tota lati.
швам fpeciei non eílnili vnicus mas,8¿ vnicz
fœmina, Gent dicitur de phœnice,& huiufmœ
di: nos verò illud non crcdimus. Aues rapaces
pauciores Гипс стегйз auibus non rapacibus in
fpecie (na, 86 funt terreßres, 8c nullz de rapaci.
_bus funraquaticzfeu mediar: uia cum vniuer
faliter calidiores 8c iicciores mt aquaticis 8C
medijqcontrarietatem habentaquaz,in duabus
qualitatibus, vna aâiua 8c alia pafsina. Cùm
eti?,ng habeant formam membrorum uqu
Lumaßikçonuenientiaaqnis, non inhabitant
гадаем quam pp_ílunt elle in aqnis , nequ e
man д .- Rando
-_ Y».a,­.rl.„,-f" ч ­» '_uŕleń. __ *1.1"

ыввк slcvunvs. ' ц,

Rando Гири pedes (поз, cùmlonga crura non
habeant, quemadmodum ayrones 8c grues, ne
que natando,cům non habeant pedes coriales,
neq; digitos Пси: апГегсз, anates, fulicx, 8c fetè
o mnes aquaticx. quòd ñ rapaces confueri'aren@
tur in aquis,pluma:öc pennçipf'arumad hoc in_
cptz, madeñerent plus quam aquatic-amm , 8с
vnvues fui remollirentur, ex quo vix polient
vo are, Scaues quas prxdatentur, vix cum vn~
guibus vulnerarc 6c tetinere: propter has сац—
ias aues rapaces horrent manere in aquis, tan
uam valde debilesin eis. Sunt tamen quxdam
Émiles aquilis , fed minores eis , uz manent
circa aquasiu altis rupibus, 8c de a to profpici
entes pri'ces 1n aquis, repente tuunt in ipfos, 85
pifcantur eos,8c deipiìsviuunt, quae ob oc di
cuntur aquila pifcatrices. Hx habent melio
rem fotmam membtotüßc melius plumagium
ad hoc, quam externe rapaces, 8c licet pifcentur
in aquis,non tamen propter hoc aquaticœ iudi
cantur, cùm earum manlio non in aquis, feel
tetris femper exillat.
шведам {it auis de rapina : qùia auium
rapacium'quxdam fu t , quibus homines non
Vtuntur,iicut Гит omnes modiaquilarum,qu
propter ponderoiitatem non (unt habiles a
portandum,& maximèfi portarentut, omnes
alizaues rapaces quas portati contingeret, cum
eifdem nec portaripoil'ent decenter, nec vola
re'timoteì farum. Etfunt etiam alix aues rapa;
ces рапид, icut funt linecilioneswbleti , &. hu
îufmodi, 8c tam his, quam maiotibus шагах;
- к 3 hotm
/
ua DE Am „шток cvM avm.
homines non vtuntur nifi ad deleûationem
tantum, 8: rarò , 8: pauci , folùm vt стадам
quendam nouum modum , per uem credan
turfcire, plus enim appetunt vi eri effe Ге1еп—
tes, quam effe. Idem ramen modus ей docendi
illos,de quibus agere volumusßcifios t`am ma
ìotesquam minores. Nos verò deifiis {гада-гс
non intendimus, f'ed deillis auibus rapacibus,
quib’.vtuntur homines, 8: Гит habiles ad por
randumßcvna non in tantum timet aliam, q,
volatü Гиит dimittat,fi adinuicem portaren
tur, 8: quicquid vtilitatis Badeleéìationis fieri
poffet cum praediâtis, ma is 8: commodius fit
cû' ifiis. ldeo intentio по! ra ей de ifiis traâare.
Homines autëvenation-em exercent cum
auibus rapacibus ‚ aut ad deleéìationem, aut ad
v_tilitatemßut ad vtrumq;, vel pto,fe,vel pro a
lijs, capiendo aues magnas, mediocres, 8: par
uas, aquaticas ôccampefìres , тросе grues, ы
Rardasßc fimilesßc fafianos, perdices, anates,ö¿
huiufmodi , 8: quandoq; capiunt quadrupedia
yt gazellz, ca rei, hinnuli capreorum , hinuuli
ccruo.rum,vu pes,lepores,cuniculi,& Его—11638:
quonlam hxcomnia capi non lofl`unt cum vna
рес1е aut duabusauium rapi arum, fed cum
plunbus 8: diuerfis: propter hoc dicendum о“,
quot fpecies flnt auium rapidarum,quibus ho
mines vtunturin Гиа venatione. '
Aues rapaces quibus homines vtuntur,
&apud nost Гит ab antiquofuntifie: Giro
falcrfacri, gentiles peregrini, gentiles 8:12 пе
UJ, quae quidem fubynogenere compre en»
duntur,vrde1icet falcone. ёипё
 ` -*’_`1°-—*_‚‚ „__ -._.й.‘.‚ .—

Linen значком. : к; ц;
8ипс8: де auibus rapacibus aultures,f`per..
mrij ‚8: iliœ comprehenduntur (ub aceipitre.
Omnes autem aues rapaces,tàm iltœ quibus ho
mines vtuntur,quàm alixquibus non vtuutur,
fubiliis duobus generibus comprehenduntur,
ГСП. in falconeßc accipitre.Et quamuis hoc no"l
men accipitris plures attribuant ГОП aulluri,
nos ramen dicimus ipfum elle genus omnium
auium rapacium, qua'. ca iendo Bcnonferien
do, vt falco , venantur, пси: рггдйай auliutůc
fperuerius, vtpote hoc nomen ab accipio acci
isderitratum,8cl`uper hocloquimur latius in
libro de aullure, vbi loquimur fpecialius 8: dill
fulius,dicentes de conuenientijs 8: differentijs.
CAPITVLVM III.
\.
De combinatione ípfarum ad
pullificandum. e.. J

AVes rapaces pullos Гиов à Гс abi'ciü't uam..

llatimpollunt volare,8¿ diui unt evna.
ab alia per diuerfaloca, propter quod rar'ò aut
nunquam in limul reperiuntur, vt exprel'siusr
dicetur infra. Et ideo rarò pollunt Гс inuenire,;
nili ad certum locum expeélant feinuicem 211-4'
quando, inlocis prope nidum Гиит confuett'r,
Pur ä'quibufdam area dicitur, pluries enim vi- ~
us ell mas prius veuille ad nidum expeéìans
illic fœminam-permultos dies,quousque veni- l
ret, 8: limiliter Esamina вреда: marem, 8: ali-`
quando limul veniebant ad гадит. ‘z
l
..и'
к 4" ‘ ст:
т. DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
СА Р11`\/1..\/М IV.
In quibus regi'oni'bus 8C locis
\ nidificanr.
i' Ves omnes rapaces nidilicant in leptimo,'
(exto` quinto, 8: quarto climate,SC credi
musquodin alii's climatibus nidilicerit. Alias
autem in vno climate, 8: а11ас1п alio.. Giroîalci
autem quil (unt maiores, fortiores, audaciores
8: velociores omnibus aliis falconibus, idw
pri mò de iplis tanquam de dignioribus traétare
volumus, 8: liibfequenter de aliis fpeciebus fal
co num.Nidilicant autem irofalci in line lepri
miclimatischlrrà,in,rupibusalris,videlicetin
lixuris, cryptisforaminib’ laxorum,montiuni,
quorü quidâ nidilicantin laxis remotis _alma
inimaöcquidâin rupibus pinquismaririmx,
Scilii l`unr meliores 8: nobr iores illis qui nidi
licantin remorisä marítima: 8: quidam nidiri
cant in infulis maris Seprentriònalibus, fcil.i'n
alris rupibus ipfarum,_videl. in quadam inl'ula,
quae eli inrerNoroe iamScGallandiam, StVO--v
carur'l'euronicè Ys andia,ScLatin`einterpreta-
tur contraéla , feu regio lacie'i', Scilli Гипс ше
Iiores omnibus alijs , Girofalco enim dicirur `a
Hiero, quod eil (acer, inde Gerofalco,id eli, fa»
cerlalco, vel à Kyrio, quod ellDominus, inde
KyroFalco , id ell, Dominus Falco, fecundiim
Grecam linguam.Cirra feptimum clima, neque
nidilîcant,neq; morantur etiam,neq`; elongati
tur ab ipl'o,verliis feitrum, quinrumaurquarriî,
(ed à {eprirno climarevlrra,verfus polum areti
“я _
 LIBER S'ECVNDVS. ц;
eum nidilicantöcmorantui. Falconesverò fa
tri nìdiiicant in minus frigidis regionib’ quam
girofalci, qui nidiiicantin feptimo climate 8:
citr`a , 8: frequentius in Britannia 8: Bulgaria.
Audiuimus etiam quod vbi nafcuntur, падая.
cant fuperarbores , quia in pariibus diáìis non
flint montes,fed arbores tantu m.Ciedimus ta
men,quodf1in diëtis regionibus ellent mon
tes,libentius
de in rupibusFaleones
genere falconum. nidiricareut,
autemcùm
qui lint
Idi
cuntur gentiles peregrinimafcuntur in Septem
trionalibus regionìbusvaldelonginquis, vltrfa
feptimum clima piope Oceanum, 8: nidificant
in infulis Septentrionalibus , 8:1п altis locis, li
cut nidilicant girofalci. Falcones autem abfo
lutè gentiles, nafcunturàfeptimo climate ver
fus regiones Meridionalesßc nidilicant licut 8:
peregriui. Peregrini verò dicuntur,quali de pe
“ ago venientes, pro eo quod veniunt'de remo
ris 8: per Oceanum tranfeunt , dicunt autem
multiquodt'alcones gentiles peregrini,8cfal­~
conesabfolutè genti es, funt dux diuerfx'fpe
cies falconum , 8: поп vna, vident enim таю—
rem diueilitatêinterfalcones peregrinos gen
tiles, 8: gentiles abfolutè , quam inter peregri
cem , videlicet quocd uàminter
nos adinuicemßc peregrini gentilesadinui
tardius mutans
`rur,8c ma'iores 8cpulchriores funt. Nos verò
nullam videntes fubllantialem dilierentiam .
inter ipfos, dicimus quod lit vna fpecies falco~
num ,non diuerfx, fed funt fimiles 8: propin
quiôc vtrique gentiles : diuerlitas vero que elk
‚ _ к 5 Intel
114 DE ARTE VENANDI­ CVM AVIB.
inter ipfos, accidit propterdineriitatem regio@
numin quibns nafcuntur, nam peregrina tar
dius mutant, quia tardius nafcuntur, tardlus
autem nafcuntur, 8: maiores fu nt 8: pulchrio
res, propter frigiditatem locorum in quib’ na
fcuntur,diueríitas enim regionum,colornm 8:
тошт, non facit homines aut animalia elle
dinerf'z fpeciei. Falcones autem laynerij, nidi»
ñcant in omnibus climatibnsßcin locis pradi
ûis, lient 8: alij falcones, 8: f1 nidificant in illis
fegionibus in quibns 'facri , nidiricîant in arbo
ribus Ücntöcfacri. Pr diâaeverò fpecìes falco
nnm,generaliter nidi cant in rnpibus altis 8:
in locis przdiâis, vt aues quas capere volnnt
pro ради (uo 8: pnllornmfnorum, quas 8: per
viplentiarnlon ivolatus quemhabent acqui
runt facilius,vi eant,8c auantagit'r habeant ca
piendi eas, 8: quod homines 8: alia: aues rapa
ces,feu animalia alia ipfos offendere nequeanr.
C A P I T V LVM V.
» De accípitríbus.
Vilnres 8: niíi nidiíicant in omnibus cli.­
' matibus, in nemoribns videlicet fnpra
arbores, 8: quantò (unt magis imaz, tantò cre
tluntnr ell'e audaciotes, 8ccômunis opinio efr,
quod hoc facinnt qnia capinnt magnas aues,vt
eas ad nidum facilius deferantßc in conuallib’,
vt przdam quam capiunt in locis altìoribus
circnm circa nidum, ad nidum- (num volando
it furfum deorfum facilius ferant , imò quando
caprunt pradam in planis ,autin conuallibus,
ipfam
 LIBER sECvNDvs. _ if,
îpfamlicet cum labore trahuntůe deferunt tra;
hendo ad locum altiorem nido, 8L de illo loco
volant defcendendo ad nidum Facilius ci'i praz.;
da, 8с propter aquas чих plus fu nt illiqquam in
altis locis,prçcipuè tempore (ua: nidihcationisl
àcliiuo (cil.aues
’tant alia: tunc quoniam
propter illasSeaquas
pòtum ñequen-
bal n cum ipí`o~l „
rum,8c fic non multùm recedunta nido quz
rentes rxdam, 8с propterlocum humidiorem
&frigi§iorem,quo defenduntur a calore folis,
8C quia iicut rapaces, 8: calida: natura, alïeéìant
locum ůrperioremNniuerfaliter autem omnes
aues rapaces qua: nafcunturin feptimô climate,
8с vltta,verfus polum aréiicum, l'unt'maiores,
fortiores, audaciores, pulchriores, meli'ores '8&2
velociores,quœlibet autemin fpeçie fua. Maiod
`res, quiain feptimo climate 8c vltra, efiírigus
ìntenium, côtemperans caliditatem intenlam
quam habent ex eorum natura, 86 ex contem-'v
peratione caliditatis augmentatur humiditas,_~
8C ex augmentatione humiditatis dilatantut
membra, 8с lic efñcitur cotporis magnitudo,
quod probatum ell apertius Se plenius in pras-`
cedenti capitulo, vbi diciturquod fœmina eli
maior mafculo. Fortiores , quia boreasßc fris
giditas illic dominans, corpora conßituit for:
`tiora, claudendo enimporos cutis, naturalth
‘calorem Scfpititus exhalate non linit, que duo
conferuata in cotporibus, ipfa reddunt Fortini.
ra, roborein neruis conülienteßcconferuatur
fanguis 8с alij humores puriores: in calidis че—
tò regionibus,fpititus,calor'8¢ humores шар?
. tan ,
116 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
rant, 8: vis deficit, item membra fui corporis
Гит grofsiomquod ей fignum fortitudinis in
animantibus. item audaciores Гит in твид
regione,quia fentiunt Ге habere viresßc habent
fanguinem calidumßc purum ‚ magxs quam m
calida regione; Aues enim ipfz, per сопГеша—
tionem calorisßc fpirituum, in ixitrinfccis for
tius digerunt, 8: calidiores generan: humores,
item habent cor magnum refpeâu fui corpo
tis, 8ccalidifsimum, qua: duo taciunt ad auda
ciam,& per appetitum vehementem , habent
audaciam inuadçndi aues quas rapiunt, 8: рю
batio huius ей, quia vidimus cordaacci'pitru m
quorundam de Septentrionegroffa, 8: 111Гег1и$
habentia duos corios, 8: hos accipitres vidi
mus audaces valde. Pulchriores fecundnm Гог
mam membrorum, quia cùm in huiufmodi a
uibus fmt magis 8: melius côtemperati 8: рго—
portionatihumores, ficut fuperius diůum ей,
8: ех humorib’ nutrianturör'­ foueantur mem»
bra,8c membra ipFa in auibus ifiis magis 8: me
lius funt roportionata,&propterea aues 1йз
Гит pulc riores :item fecundum f'peciem plu
magij aues ifi: Гит‘ pulchriores,quia cùm ex
humiditatepennz proueniant in auibus, 8: ex
eo proueniat calor, exquo calore color rubeus
generatur, 8: aues ifi: calidiores fint naturali
ter omnib’auibus, colorin ifiis inueniturma
gis rubeus quam in_alijs, qui color rubens pul
chrior indicatur in auibus ifiisfecundx'r quod
inferius plenius dicetur. Item meliores 8: velo
«юге: funt ex rationibus {ирга diâisDicimus
дед; 'ergò
 LIBER SECVNDVS. if'
ergo aues rapaces quanto nafcuntur propina
qurores leptimo climatr, tanto {irnt malore;
fo rtiores, audaciores , pulcltnores ,_ meliotes 8:
velociores, quxlrbet ramen rn l'pecie Гиа.
` CAPITVLVM VI.
De ouatione. 1
_ Empus quod ell inter conceptionemße
Т оиагйопещпоп dillinguimus,cùm de die
conceptionis conllare non polsit. Aues de ra.
pina ponunt oua qumdoque ma, qualidoque
uatuor, quandoque quinque,8cde ilhsnon
Гетры veniunt lili) ad perfeâionem ,aut quia
quedam de illis Гит oua venti, autquia .toan
:rua permutant ea,aut ex aliquo accidenticop
tumpuntur.
CAPITVLVM VII.
De cubatíone. _
_ E tempore cubationis ouoríi auium га;
pacit'i certi non litmus, pro eo quod plu“
res de auibus rapacibus nidilicant in regionib’
longinquisße nimis remotisä nobis,de quibus
notrtiam habere nö pollumus,opinamur tami
ipfos cubare oua Гиа infra quadraginta dits. i
СА PIT v Lv-M vnr. ­
De plumis, lanulis, ô( рений.
_ ЫпаГсипшг primo pullis auium de raping
­ nouiter enitis,illatquxnonfuntvtplllmeq;
vtlanulx, ed habentnaturam inter vtrumque
‘l u ‘E co etiunteosöeàfrì
› 8ore Ч uoquomodd
«Ест
,n DE rian veuAuor ст Avis;
defendunt. Secundo innafcuntur lanulz , 8: à
quibuldam dicuntur dumx, has funt exiles Sc
molles', denlioresôzlongiores primis, hz plus
cooperiunt Stplus defendunr illis , 8: his nari:
cadunt illic.Terriò innafcuntur eis ренте, quas
ennas non lirmanr ita citò , pro eo quod (unt,
iccioris natura: cxteris, 8: li ccitas repugnat ve
locitati crementißcquia omnes aues de rapina
longiores ponuntpennas refpeétu fui corporis,
lirmanrautem pennasiplas circa duos menfes
as pennas primo anno fue: nariuitatis,in quo
icuntur lauratfemel mutant, non bis fecundi'i
quod mutant caetera aues non rapaces. Реши:
verò maiores,quae l`unr in alis Stcauda iplarum _
ìnpluribus (unt {iib certo numero, non rapag
cium verò non lic.

CAPITVLVM IX.
Qiomodo pafcunrur â parenti'bus.
Odus matris rapacium in pal'cendo pul
los fuos talis ell: quoufq; pulli lìrmiores
liant quod polsint volare, dum Гит adeo 110
uelli ¿Q teneri, quod non polsint rumpere car--4
nes, portatipfis carnesin gutrure l`uo , 8: ено
mit carnes depoiiendo eas ante ipfos.\Cariies
autem hge (unt de auibus, aut li defuerint aues,
de qriadrupedibus,quas capere ofsit, calefa
¿tas iraquehuiuliho icarnesin 1a, que dicirur
goroia , decilas, minutas Scincepras digeri , dat
pullis fuis ,nam licalteratas 8: minuras carnes
facilius digerunt pulli, 8: 111 quantitate debita
с
' ' " ’ pafcune
 _Linea siicvunvs.~ » „a
pafcunt eas,8c horisconuenientibus, manèl'ci,
8: ferò.Poliquam verò iam fortiores funt конго
8: alijs membris, non amplius portat ipfis efcâ
in gorgia fua,fed portar ion edibusfuis aues de
plumatas, 8: ponit ante ip os, Scaliquando de
plumatìeas ante ipfos,aut carnes,li auiculas non
habu eri ut.
' C API T V L V M X.
(lualiter mater docet eos aucuparí.
Vando pulli in nido iam funt Баш maiu
fculi ôcfortiufculi, materportat ante eos
auem morticinamßc docet illos earn depluma..
re,8c pafciipla deplumata, 8: hoc facit pluries.
Poliquam verò iam fciunt deplumare , 8: cq
gnofcuntiam aliquantulum, portar eis auem
viuam partim dep umatam,vt non pofsit bene
volare,quam priufquam oliendit eis,linit'vola­
re vt poteli, 8: lilij infequuntur eam, 8: liali
quis capiet eam,mater conuocabit alios,vt ali]~
pulli pafcantur de ea ipfa aue, 8: li fortè auftr
giet auis illa, volar materöcìterum ca it, 8: di
mittit eam ante liliosßc llatim cùm a iquis ce'.
_petit illanr, 8: erit inténtus circa prxdam occi
dendam 8: comedendam, mater alios ,phibet-,
vt nö impediant ill um.Et lic docet volare pul
`los fuos 8: aucupari. `- ’
л CAPITVLVM XI. «z
' ~ ' фотоёо expellanturâ parenti» „L
,Í
' ` bus,ö£ quare. ' ~ Ú

Vlli autem pollquam fciunt volare 8: au

. cupari, mater fugat eos à tota contrata,
quia
do DE ARTE VENANDI CVM AVIB.`
quia li venarenturvnà cum marre , in vnacon»
trata,non rapaces aues fngerentßc minus mue
111гепшгс1е1р115,8: lic vix patentes haberent ci
bum fufñcientem libiöc riliis, 8: fr mater cape
ret aliquid,lilij auferrent е1,8: vnus alij.Sic ergo
poilquàm docuerint ipfos aucnpari prazdam,
expe lunt eos àfe, Scatota contrata; 1pii au
tem fngati dinidnntnr a parentibusßc `a fe inui
cem,vnu{`qui{`que {ingnlarirerintendens vena
tioni (itx, 8: rxdantur rillos, bruchos 8: fea..
rabeos,8cin efeéìu brnc orum 8: Ьц1иГтос11,
_quos mori contingit ant anere ad . . , . . 8:
modica frigora, capiunt auiculas 8: ЬеШоЬ:
_qnafcnnque retinere poifuxrt.
1

CAPITVLVM ХП.
De loco, quem elígunt,donec in
regione morantur.
I Vllianiumrapacium pollqnâ expulfi Гипс
à parentibns, in quacunq; regione moran
tur,femperíibielignnt vnumlocum altum, с—
minentem 8: expedirum,videlicer aut in arbo
re, autin petra, aut in gleba , vt longius videre
valeant,8c Facilins capiant pra-dam, pro el`t~aip~¢
forum, ad qnem locum libentins redeunt ad
quiefcendum, dum fuerint in eadem regione,
nifi per aliqnam cauíam cogantur _dimittere
“Бювет.

CAP 1
 _, v_,.v, „и ._- „1f-«_
' r

"LIBER sE'chovs. т
CAPITV LVM хш.
Quomodo exeunt ad praedandum , 8€ ad
' acquirendam libi efcam.
Ves rapaces manè exeunt ad pracdandum,I
quaépoliquam comederint,redeunt ad lo
ca pro ria Гид: manlionis; quodli cibus quem
mane umplerint, non liters fulhcrensvl'queirl
c_raliinum, quia fottè non ceperunt magnam
prgdamfed priufquam completent tibi palium,
cogebantur ipiam dimitterc, poll nonamite
Шт exeunt ad prxdandum. Vif'um fuit etiam
aliquando , quod falcones venabantur 85pm:
dabantur per noéiem, maxime in plenilunio,
quoniam de die nihil ra ete poterant , ex quo
otellconieâurariguo ôccacterazaues rapaces
idemfaciant aliquando, non naturaliter ,fed
necefsitate vrgente, vel quia propter aliquod a
liud impedimentum quod habuerunt, in die
aliquid capete non potuerunt.
CAPITVLVM XIV.
De tranfítu ipfarum, 8e quare tranfeunt,
8( de modo tranleuncli.
Aves'tapaces folitariè trani'eunt, timentes
de alijs rapacibusne auferant li bi przdam,
pro ptet quod nunquam vadunt cum alijs rapa
¢ibus,liue lint fus fpeciei, liuc non, quia natura
apaciumellŕ, aufetre przdam alijs rapacibus, li
1mul Гс inueniunt; tranfeunt autem rapaces ¿Sc
propter
и Y tsmPetiem aëris,
L ücut eccetera aues;
_ quam:
 .n

DE VEN ANDI` »CVM Ат

quamuis calìdiores fint caeteris auibus,8c me.`
iius pofsint fuñinere frigusßc quia oportet eas
tranìiremam cùm viuant de alijs auib? non ria
pacibus quas гар1ит,8: ills: aues tranfeant qua
fimtfibiefcaßpfâe fequentes ipf'as tranfeunt._
в >ciiPrrvaM xv.
L' ' De tempore anni ,_öCtemporum
qualitatibus. ч
1 Ves rapaces tranfeunt in tempore anni vi
' delicet in autumno, 8: in qualitatib’ trem-L
pprnqmlicnt cartera aues .non rapaces, fine de
rwûediue dedie, cum habile tem us habue­`
tint ‚8: dimittunt omneicl quod aciunt, fine
галеты ,_ fiuedormie-ntes quiefcant, 8: arri-_
piunt iter Гиит curri ventis,vndev1d1mus rae
paces quibus proiecimuspraedam, quod dimi
{erunt pracdam quam -БЬ1.рагаиегапп,8: come
_dere volebant, aduenientefibi vento Conua-_
nienteadtraufitum.. l ¿J '
Rex Manfrédus. I de
Ecef'sitas veròy quare'veneńtur falcones
-­ noâte ей Ьгс: сит adueniente tempore
trarifitus , properent faltones ad rranfitum'öf
fellinent, ne Forte tempns aptum'ipfî tranfitui
rurberu'r, 8: Наг111ершш;8: potiusvclint ali
quo dierum non pafci,qu`am perdere> templi;
tranfeundi,accidit quod tranf`eundo in die nö
eurent de paůuynde fr contingat plenilunium
депеш falcones vider: парик, auernvenantur,
8Ссарйете51рйшраГситщд ' '_ ‘ _
«_» -- ­ . __ ‘ . „1.7 .."‘_­`£~.'.

»máuj „L
 i #fr -' ^ Швъй’дёнёчквп„ 1:1 i ,è
' "_CAP'I'TV'LVM XVIJ l '
De l‘quibus locis tran'feunt, б: ад quae lo...
' ea,quare morantur in locis ad quae
tranlîerunt, б: quamdiu. -
I E quibus locis tranfeantaues rapaces,8c
ad quae 1оса‚8: quare morantur in locis
a f ua: tranlierunt,&îquàtndru, non facimus
фате capituluni, qulavniuerfaliter id nod
diâumeliin capitulo dequlb’locistran eunt,
ëead quae loca.traul`eunte_s defcendunt genera.
liter omnes aues, conuenit tàm rapacib’ quart;4
non rapacibus. ‚ . ì

j 4'cA-Pirvmrxrvr xvii. ‚ ч
nereditujíp'l'arum, ô( quare,de modo
` redeundi,tcmpore anni, Sereni-_ ‚д. ‚
рошт qualitatibus.
Ves rapaces redeütfolitariè, 8: circa telit-Í
t ‘ poraveris p't'opter temperiem aëris, Заед
deunte efcaffua, quemadmodum tranlierunt
qum'ea'demßc in temporum qualitatibus licut
xedeunt ezterz'aules; redeunt 8:ад иШНсап—
дит Segenerandum libi limile,vt Г uetur Гре
cies, fecundum quod diëìum eliin generali ca.
pitulö de'tedituauium. Aues rapaces magia.
abundant in frigidis regionibus, vt in feptimo
di'mat'eßcvltrà, maxime tem pore verisëcaeliau-l
tis, pro eo quod funtvcalidil'simx nat'urae, Staët'
feptîrrńclimatis- m'agis conuenit Ша: natural'>
quàm aër calidxpegionismaitimè cùnitunc нм
f1" ` " I клёш .
¿(4 " DE ARTE VENANDI. CVM,AVIB.
ieiidaiit ad nidilicandumßc auesqux liint prgl
da Sccibus ipfarum , tam a uaticœquìim terre.
lires, runc magis abundant in regio nibuslupra
diëtis, 8: quia inueniunt illic arbores multas,
fyluas 8: rupes altas , in quibus pollunt 1118111
care, 8: fea nocumentistueri, fyluas Scarbores
pro genere accipirrum', 8: rupes pro genere tal
eonum,pro eo etiam quod regioleprimi clima
tis chlträ, adeò eli l`patiol`a 8: ampla , quod a.
.ues ra aces pollunt-ibi melius nidilicare 8: pte..
dati, fiPne contrarietatevniul'cuiul'que.Tempo
re veròaurumniSchyemis, matgis abundant in
œlidis regionibus, pro eò quo aër iplarum re
ionum eo tempore magis ell eis remperatus,
quam frigid-artí regio num,Sc tune magis abun
dant in iplis regionibus слега: aues, чих 11111:
cibus 8: efcaipfarum, vtdiétuin elt in capitulo,
de tranlitu auium non rapacium.
2,12“ т ie
CAP ITVLVM XVIII.
‘ De cognofcendís falconíbus per formam
membrorû, б: plumagium , compre
bendens tantum formam ôícolorem
pennarumßí
rum,
de Eleéìi'one
‘n’ "YR Xa „ПНИ
pulchpi'oi..
-Vni-l'xpelege'lemusöc re . mus hunc
libium,vrftu&um {eient'iai caperemusßc
n_evirio fcriptoris aliquid remanferir corrigen
dumñnito proœmio',inuenimiis quodDomi
nus ater noller fublequenter ordinauerat ca_
pitu um illud писана сар1ш1а‚ч1‹1с1. demo..
;rii. да) а ‚2 ч ¿ii
 trsritifsa'ovnnvss :fu в,
dis quibus habenturfalcpnes; tameninter ca
pitu um illud ôcrproœmium., erant chartx non
criptx, quibus re erris exillimauimus aliquod
aliud eapitulum celia-8€ omilium fuifl'ìßiro'd
firibi debebat in eis„poli fpatiurn verò tempo..
ris,dum quxreremusquaternosöcnotulaslibrì
ilìius , eo quod vìdebamus ipfum ratione Ifeti»,l
ptoris correûione egere,inuenimus in quibul;
dam ehartulis quoddam napitulü, intitùlatum.
De pluma io falcon'um. (Luo capitulo'doce.
bantur di erentix falconum per membra, 8:
plumagia ip'forum: nos autem rememorantes
dubietatis quam habuimus , cum perlegendn
librum peruenimusad .capitullum pradiâumq
uod proœmium fequebatur,vbi_credebamus
a iquem Fuill'e defesîtum; propterea qu. char».
tas non fcri tas viderati'ms4 ibidem : vi um'fuit
nobis, quo itulurn deforma membrorurn`
8: plu magie fa сопит , illiclocari debebat, en.
- quod capitulum de ,frogïnofcendis faleonibus,­
capitulum de habendis ipliaprçcederedebett.'
8: quod ignota öciheegnitali querauturlrepe-t
riri non „Кальций: quod eli in cognitul'nx
qualit-cr reperiturë Seîliac'ciditiuuenirnrte'm ell.
ratione licientix, led fortunx,propter чист:
inuentoris intentie non frullretur, ëcauemar-f
nius @etici loro alterius non acquirattvidi
mus prxpouendumelfeca itulurn- uo'dobefë
tur qualit-er cognofcantur leones', inqui-fl
bus семенит: «8c» differant ratione phi?) ‘
8cmembrorum.capiuilo,quo давешние а
ter habeantur. ь ,_ ‚дышащими :-.« .it
`
e ' I. i. 3 ‘ _ CAPI
QQ DE ARTE VENANDIJCVM МНЕ:
-"­ ­CAPITVLVM XIX.- "
' ' ‘"' ‘ De Girofalconibus. _i I x 'i
-» . fEliorforma membrorum,8c
' meliorprol
‘tw-1,
portie in Giror'alconibus ell: have: quod
uperior rs capitis 111 хчиё1асе1щ110п turni-'_
dainfnr um, poñerins capitis amplum 8ci`p`a¢
ciofnm. Anterior pars capitis,quz eli Гири. Он
culos, fit ampla, fn-percilia exeuntia forinfecus,­
oculiconcaui,nares largo foramine amplx,­ro­
ůrnm gro-lfum, cnruum 8: durum , collum ver»
{ils caput gracile,verfus fpatnlas groffum,am
plitudo 8: fpatiofitas ab vno humero ad alinr'n>
per latitudinem dorii, iunůura: alarum mediar
tendentes verfus caput,qnz à quibufdam di
eunturpuliiones alarnm, dum ala’. non (unt ex
panfz neque extenfz, tendant verfus вари: 111
furfum ; 8: non deorfixm,l corpus eins defun»
dat vniformiter in fubtilius 8: acntius qune'
verfus-caudam , h'anc formam dicunt Сесте—
tr: formarn pyramidalem, tenet alas ambas
comprehenlas 8: elenatas ad dorfnm , non del»
crdentes neq; dependentes,vna alaverfus can»
dam fupponitur alteri, Scinterfecant fe in mo-A
dnm crucis.Pen na: maiores alarum,tam coope
rientes alias,quàm illz quz 111111 coopertz, hoe
eil, tam fuperiores quam ГиЬ1е11огез,1`11п1 lat:
8: ацщфеппг cooperientes, uantò plnres
‚ fubqeriores cooperient, &qnant longins ver
{umremitatem coopertarum, tantò eri: тем
11115, omnes penna: caudx, quando non volat,s
(unt
‚НАЗrecolleéìx 8: adunatqt
:_ ,Í fub` duabus
А fuperio
ribuS
 _ ывЕк‘ s'EchDvsÈ “n £67'
ribus, quae dicunrur cooperroria. Locus gorgiz
¿fr amplus Seprolìindiis, gorgia poli multum.
cibum parùm turger,& plena cibo eli rotunda,
ecius forinfecus prominens Sc carnofum ¿Se
âenfum , anchas (patiofx, ribiœ curra: Se grollae,
palma grolla'ßz ampia, digitilongi, macriJ 2-
фей, fquamolinililiantes adinuicem , lp'atloli,
vngues macri,cu_rur &acutr,plumae qu: l'unf
fub maiorib’pennis шах, quaevocantur bra-`
calze, Гит denfa: , 8с tendunt verlils cxtre'mita
tem caudaz, vt fuppleant Se claudant inretualla
maiorum pennarum caudzr, quando volant,Í
' pluma: coxarum qua: liint a genibus fupra, (unt
'ongz , Se tendunt verl'us caudam.. Vn'iuetlalilV
reromnes plumazötpennœ maginxßtp'arux nö'
liint hirfutœ neque horri Нац, fed compre-'3y
henl'a’r ad corpus, 86 recolle✠inuicem ,item
torutn corpus eius maius eli `quam in сшей:
falcónibusöcponderolius.
Q _ J'

-jf т“ сшитым XX.' г `~'

j De plumagio Girofaleonum. _
LumagiumGiroFalconum lic Ге haber: ai
lij enim- Гит: grifei-coloris , alij albi colo
is aut fubalbidi, maximè in peeiore , alij fune
medij inter album 8c rileum, ab aliquibus di
cuntur cannauacij. ' lbi plus albel'cunt circa
eâus, led dum'l'untinfra primum annum, Ги—
er dorfum habent colorem in plumis partim
album partìm fuhrufium vel fubnibeum ;poil­
qui vetò Гит mutati , fubruffed'o' таращил;
., . _: L 4. mgre;
 ' Г JW'T
l
uä DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
nigredinem, 8: alba: penna: Гит albiores 8: cla
х1оге5,8: гойгй albi girofalci 8: vngues tendunt
adalbediriem,plufquäi11cçteris irofalcis.Gri­
feiantequam mt mutati, Гит iuerfi luma»
gij, nam alij Гит ГиГс1 Геи fubnigri,a ij Гипс
ГиЬшЬе1, 8: hi duobus modrs : nam quidam
eorum funt non guttati Гирег dorfixm ôccau
dam ‚8: quidam Гит guttati f`uper dorf'um 8:
caudam,quìdam plus,quidam minus.Subnigri ‘
ой mutationem hunt grifei, obfcuri , ГиЬш—
bei; non guttati Бит grifei clari, fubrubei; 8:
valde guttati, fiunt cannabacij. Меди inter al
bos 8: grifeos pluribus modis tiuntiquam ali] :
nam quidam eoríi tendant plus ad albedinem,
alij mans, alij minus, ¿Sequidam tendunt plus
ad gri пашет, 8: horum alij magi's', alij minus.
CAPITVLVM XXI.
De laudabilr'orí plumagio in 61:6
falconíbus.
E laudabiliori plumagio in girofalconi
bus vix poffemus dicere quale fit, quoniâ
vi 1fun'tde omniplumagio eon'i boni. Et nos
iam habuimus de omni plumagìo bonos, Гед
albi quoniam Гит pulchri, 8: rarò habentue
de eis, quia ap ortantur `a magis remotis locisq
quam cxteri, abentur rariores,pofihos can-»_
nauacij fecundum eundem modum- Quìcunq;
igiturgiroïalconumhabebunteaquç diximus,~
laudabiliores erunt. (nijverò approximabunt
his, quantò plusa proximabunt, tantòlauclac
biliares :runt po 11105. ‚ _
~ a .i CAPI
 ыввк sncvunvs. 'il
т cAPrrvaM xxn.
r :skim
De facrl's»
Acri fecundum formam membrorum lie
Sie habent,appr`oximant enim gírofalconi
in magnitudine corporis,pltrl'quam cxteri гроз
difalconumfunt tamê minores girofalcls,'ha~
bent caput ma 'num rotundum,roliruln bref
uius, corpus Ги tilius 8: longiusin proportie»­
ne lua, alas longiores', caudam etiam lon io--l`
rem, peélus minus carnofum 8: minus den um
refpeëtu l`ui corporis",pquàm girofalci, digitos`
pedum habent breuiores. Per bonam formant
Seproportlonem in facrls, ôzper pulchríî plu~=
magium eorundem,'uon poteli haberi certum
lignum delaudabilitate ipforum, quemadmo»­
dum habetur in girofalconibus, 8: caeteriïmo-­
dis falconum, multoties enim vili funt Falco
nes lacri -bonz forms membrorum , 8: ulchri p
lumagij, u'r non erant veloces, neem alijx
Eonitatib’(latldabiles : 8: è contrario,vili liant
facri indlecentis formatße turpis pluma ,ve
loces'Se in vcz'teris bonitatibus laudabl es, Vt
i iturhabeaturcertitudo bonitatis comm ‚за
ч „Щ ,tra
a' ia ligua recurrendum _ у
­»'ß­"«­’,^ ~C'APITV'LV'M f XXIII. "
e».QN
. ` l J. ' y . , ‚ „ъ
_ i De plumaglo. ‚ ‚ ‘
Acri,dum dicuntur faurì,_hoc eltantequam
Гипс mutati, inueniuntur de diuerl'o Aluie
magìo : nam alij Ниш bruni tendentes a `nu
gredinem, alij lixnt fubrubei, alijfunt Банд qui
L 5 ' omnes
Hs DE ARTE vENAN'Dr 'CVM Avis.
omnes poli mutationem parùm difsimilantut
in plumagio à Гс non mutatis».
,CAPIT V LVM XXIV.
:ali m"
De gentñibus pctegrínis.
.I Y, .'ämiles peregrini fum'minores falconîbus
. actis, öl. cqnueniensformaôc melior , eíî
íilçis, ui habept quxdam de melioribus form'is
' 'iîófaîconumfcilmoůmmgroíTum Sccuruum,
_gli aàuncum, mares amplas ‚ Шргетцт capitis
anum 8C xquummon eleuatum neque tumo
rofum,oculos concauogfupercilia fo ris promi
ńeiitiapoiìeriuscapìtìs fpatiofum,collum cur
Éüm,'& prop: caput fubrile, бс verfus fpatulas
mfsius, pattern colliintèr fpatulas eleuatam,
`âni'fam inter peâúsvëc collum haber amplam SC
pliîofliiidaril , in qua 1_ocaçuî pars meri recipien
¿55 paling climi“,l ёсш qua foffa prxparamr ап—
equam ad yengcm perrranfeat , vrilla Гоша
póiìicíbun'l multqm Гищршщ поп iuñezurni
mis'; ůc'lit rotunda, pßâuspromiuens forâs , v8€
élehxim,den(i,1mq;çarnoflim. Illa: pluma qua:
„осадил Бгаса1х‚ГцпЕy(ub
ëç'fum ciñpeildeiltes longs Sacopiofx
genìbuá veifusplumis,
caudâ,
cru'ra gro a ô: curra,palmx pedum fum amplx.
digiti (um expafsi , l'oi'lgi 8c macri, vngues au#
tcm magniAbvnafgatùlafqu; ad aliam eP: am
plizudo 8c fpariqiitas per medium dorf. Loca
ш tertiaiunç'ìuŕa alarum , vndcincipìunt nafci
Быта: lon iores вьют , qux quando alx nan
Шт схра x, videlur altior prior pars alx, (um
eleuata ad {uperius in direfìo са iris. Ala; fun:
двадцатая dorf'um, non deci entes cùm dc
‘ "' f ` bcuz
 LIBER= "-s'Echn'irs “su м
bent fe interlecarefuperren es.Plumç darli (um
amplx 8: rotunda: in extremitatefua. ­ Реши:
maioresalarum, tarn coopertx quamillxiquz
cooperiunt , quas cooperientes vocam’ vanos,
ßccoopertasvocamusculrellos,funtplanç,nur;
crifpx, amplx 8: диггыОгппезрепшёВфЬщшэ
funt comprehenfa: 8: сопййаг ad {спишешь-3
pus. Pennx maiores funt recolleéix fub duabut.
qux dicuntur coopertotia. Falconum' ‘genti-A
lium peregrinorum, dum funt fauri ,quidam
Сип: ,bruni limpliciter 8: .abfolutè , qui nullam
marginem habent in pennis , aut tendunt adr
rubedinem fecundum magisßc minus ‚ haben#
tes marginem rubedinis, aut tendunrad palla-'i
rem fecundum magis 8: minus ‚ hahentes mar-1
inem palloris.lter_n.ruŕli,aut- funt tuffi limplifi
citer 8: abfolutè, non habenres vllam tnargiri
nem neq; in dorfo', nerf; in cauda., aut tenduritì
ad brunedinem fecundum magis 8: minus, ha~
lientes marginem tendenrem ad brunediner'np
aut tendant ad ialuedinemfecundum magisôc.
minus, cum margine limili. Item falui aut fune.
{impliciter falui 8: abfolutè, qui non habent
marginem in dorfo ne'q;incauda, aut tendunt.
ad rubedinemffecundum'ma 158: minus, cum
margine limili,aut tendunt a ypallorem fecun-I
dum magis 8: minus cum margine limili. Ma
culx qua: funt inanteriori parte falconis, . из
fcilicet funr`a ula per ytotum peálus qu;a o
uariam , aut uur grollx-omninò aut minuta,
omninò, aut partim groliç 8: partim minutie.'B
{ciLà collo qu; ad Бокал: реаопз. пинии: süd'
L t. Ã ìfuICl
 qa. DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
`a furca p_eëìoris v(q;i11feriusgroffx. Item ipf'o-`
rum peregrinorum quidam 111111 8е111ре1 gut
tati in ennis, 11112 111111111 (10110 111 alis 8: сац
da,quidamriorifunt nttati. Itemhabentium
guctas, quidâ eorum abent guttas fubrubeas,
quidam fubpallidas , item quidam rotundas
nttas,8c quidam oblongas; item quidam ma
mußt quidam minores;item quidammnl
tas,quidam paucas.ltemperegrinornmbruno
rum,alij habent plumasö: ennas in dorfo,alis
8: cauda marginatas fubal edine cum pallo
и, quidam marginatas fubrubedine, 8: 110111111
nidam habent marginem ampliorem,qnidam
ariâiorem , 8: prxcipuè in extremitate penna
rum. Item peregrinifubrubeiôc falui, poffunt
diuidi quantum ad maculas , quantum ad gut
tas,quantum ad marginespennarum , fecundi'r
fnum modnm,quemadmodñ peregrini bruni.
Ä Iucipiemusita ,de brunis,id ell de Fufcig
qui tendunradrube inem,quamuisiint aliquí
credentes quod huiufmodi falcones non fmt
de manerieillorum quidicnntnr gentiles pere~
grini,tùm qnia pauci inueniuntur de iplis,titm
quia 111111 1`111с1, öcdifsimiles valde fubruŕiìs 8:
falnis, de quibns habeturmaior copia quam de
iplis brunisůcfní'cis: nos veròipforum opinio
nem contradicimus, quod 1111 Ь111111 111111 de
melioribus8c pulchrioribus peregrinis , maxi
mè f1 habnerint formam membrorum prxdi
¿tamßcplumagium quod dicemns in prscfenti.
Sciendnmeftigitur, nod huiufmodifufcos feu
brunos tendentesa >rubedinem, vocamus il
@Fie 3 5 105
 LrBER~­sBchnvs.~:n n,
los qui habent colorem brunum ритм
rubedini , adeo quod nec'jille color lic mixtas
oísit dici brunus, necverè rubeus. Inmelio|i+
gus deiliis, fuprema gars capitis debet haben
quali coronam quan am in circuitu capitisglq
plumis rubeis , pars illa cori),quz eli interdurii»
tiem rollri , 8: primas plumas capitis, Гейши;
Гшп nares, quam vocamus ceram, debet tendu
read viriditatem. Plumas ua: Гит in maxillii
fub oculorum parte , Гипс цЬшЬег, Ге uentcc
vetò quae (unt circa autes , debent elle Га uz, 8(
tendere ad tubedinem. Penna: fupra dorfum,
debent elle bruna:
bedinemßt debentbtunedinequx
elfemarginatz­tendat
marg'nead rui
ша
bedinìsßtquantò talis margo exit жирными:
tò erit conuenientior, 8: те130г‚8: debent elle
line guttis. Pennœmaiores
8: marginatœvt alarumсаней:
diximus. Penna питияeiufÁ
coloris cum pennis dorli,8c limilirer margin# `
txßc line gurtis,laudabiliores 8: pulchriores“
runt quantò margines pennarumcaudx mai
tes erunt: item margines pennarun_martelen,`
rendunr ad rubedinem,lmelius crit, de illis JE
co , qui habebunt pennas сапа: marginatäsi
quamuisin omnibus lint minus tube:l Perini)
otli prope extremitatem. ln omnibus- falco?
nibus habentibus
elTei lienmargines
nas cauti:
confueuerunt in marginaal;
plurilaŕliiflhy
albidi ëcpallidi, magis quam in пиетет
dotli, 8: hoc accidit , quia mar ‘ities рентген!
cauda: remotìores (unt a _cor е_‚’8: à principii
ealoris narutali's,qui ста еще,“ ехперцащ
' ltorum
nl. DE .ARTE VENÃÑDIr4 CVM AVIB.'
liorum in arboribus pallefcuntex diminutioï
ne calorisßc асбеста пивг1тот1‚8: extrema ca
pillorum in canitie; item diäilmargines in
cauda,fi pall'idi ‘n corrofi inueniantur, accidere
potefi cx eo quod Falco Frequëtius percutit ter»
ram Scalia corpora fubieûa cum eis,quàm cum
extremitatibus pennarum dorfi.MacuLc nigra:
ìn-plumis ГиЬ gutture lint grofize, 8: поп mul«
rùmlon ae,„&f1ntazqualis magnitudinis 8:11
т1115 со oris circa gnttur , per totnm eâus.
¿Plumas ГиЬ alis debent tendere ad rube inem.
Pluma: fuper partem coxarum , debent habere
ampltrna'latìs illud brunum , quod habent per
medium fui,ita quod ref_iduum ex vtraque par»
teplumœldìâae, fit rotundum Sefaluum, ten
dens ad rubedinem. Plurnze coxarum habea nt
macuiascoloris macularum peëìoris , neq; ГиЬл
Шее» lieq;ac11tas,fed lint conuenientcs,in ordif
ne quantitate 8: colore, non со11Ги1Ёс:1сет ear
dem maculasplumarum coxarum, debentl on
gitudine Ги-а elle ordinatx, 8: fimiles inuicem.
Colorfpedum folet refpondere colori pluma
gij falconis,hoc modo: quòd fi falco Ги erit bru
nus,colorpedum côfueuit elle viridis,& quan»
tò brunior ей Га1со,сато magis habebit pedes
colore virides , 8: quantò plus tender ad rube
dì nem, tantòpedes tendent magis ad viridita­­
tcm citrinamße in hoc quidam magis, quidam
minugßcfi fuerit штат/111811215 ред15 tender
magis adcitrinum, 8: fi fuerit de faluis, Viridi
ra's t'enclet plus ad albedinem ‚8:111 hoc-quidam
plus quidamminus, fecundumintentionem 8:
вазой ` ` хеш1151о:
 ,i' :LLIBER ‚ЗЕСУ‘ЫВЧа-п т
remifsionem coloris pluma ij.- Color autem ‚
редит геГропдеЫ: colori i liusloci in roliro
ui dicitur cera;accidit ramen quod color pei
нит 8: cerxin aliquibusfalconibus dil'c'ordeut
à plumagio,&
fed inuicem.l’cil.color
hi non ­conl`ueuerunt eduma cera,
ellelau abiles,quenf­
admodum illi in quibus concordat :8: lico'ldr
cerxconcordat pluma io, 8: pedum пеший;
nus malum eli quam i neutrumv concordaret
plumagio. ~ . ­ „m
cAprrvaM ixxv. ЁЁЁ
‚De
'_ гепъбс
faluís,qui
p'eregrínís
ad retrahunt
brunis,y ad'
meliorèm 86de lirbrull'ïs _4
formamaff-'r

' Vicunque peregrinmflirny lill'ctfrtrim fe“

' brunorum, lus гепатиты ñxpraíii
lumagium,&ad upradiëlam formangillipltfì
" audabunturßc chariores eruutôlpul'c'hriorels;
lllosvocamusbrunos têdentes ad rub'edineri;L
‘qui plus tenent de bruuedineßc funtplusb _
'ni quàmadrubei
­'dentes , 8: Шоёиуосати
brunedinem', srubeos è
qui hab'e'buntplus''A
vcolore diéti plumagij` in dorfo, in plug-nis ,_
>pennisßcinalijsquaediitijrnusißepux habelitll t
plura conuenientia fecundu'm шип риф)“;
Jgiurn, de iplìsmeliorjfpes ent» ¿L ‚ "` " ’
1-« ".-ÍÉÜD

. 1,-- z,.‘ì­‘t¿"ç"" '1?3"ЁД1Д[П

.; _ , ' A
:Inv-»n .',T'Jßsxfzd л
. . . ‚ _ i n “n
' . .12F a =яэгчззап1ш„..:-ы. ....lp
J . "ч.
l' DE »ARTEVÉÑANDÈ CVM AVIB.
t CAPITVLVM XXVJ.
Dc difconueniepti plumlagío , öfńdífcon.­
Í vem'éntí prop'o'rtíone membro
_ >rum in ретуши.
Eregrìni falconcs, qui (uur Pallidi guttatì,
^ - ' chaximèguttisliuidis,&ŕinis pennarum
non с“ тагёйпашз,-8: lì eilmargo ей pallidus,
8: cauda gti ei coloris,dií­’similis colori dorßßc
maculx antepeâus (unt minuta, 8: piume (u_
pet partem coxatum haben: maculam ux :R
per medium fui,adeo firiâam,quod re 1duum
:Fugawi ,rtemaculaçplumm ей guaft сошь
. uatum, piumœfub aligî'iîin't pallida: tenden
tésadlìuekììnem, 8: plums coxarum non ha
bent f1milituìzli'rietit,ne`q\'1«e'ordinem,­ nequc in
; ntitate, nequein colore, (ed potius confu
Egîxèm, 8cmaximè qui habenr colorem cro
Ícc'um in ceraôc edibus, 8: reliqua iigna erunt
contrariaíignis audabilibus fupradiëtis, raies
i"l quam falcones peregrini habent plumagium
¿ifconuenicngöl de quo non eil’ fpes,quautum
'ad
­rumfi num coloris. Item inmembris
abebuntformam quicunque peregrino
ôcfîguram
difsimilem магах, qua: conuenientior citin
гс; omnes,i li etunt minus charißc minus lau«
'dabiïesgôç quantò plus habebunt de contratiis
bonzfoŕmz, tanto eruntillaudabiliores. Fal
con¢s peregrinipofìquam mutati funt, effici
unrur cotpore großiotes , 8: penna: alarum 8:
дама: fiunt curtiores, ampliorcs 8: duriores
quàm urzßcm anteriori parte спешит aibn,
Bcfupct
 'tint-m внешние: ^ i"
dc'fuper dorfum bifei colorisßcaliqui' ipforurn
falconum, illorum rxcipuè qui non funt ul
chrioris plumagij , abent maculas fuper rior
fum, 8: caudam ertranfuerfum , tendentes ad
brunedinemßc liocfecundum magis 8: т1пи 5,*
хеГреСш coloris quem habuerunt quandofue
runt faurx, 8: quantò plus faurx tendunt ad
pallorem, tanto magis mutata: funr albx, &
quantò plus faurx tendunt ad brunedinë,tantò
minus mutata: eueniunt alban, 8: macqu circa
gorgiam licut erantfaurxperlongum , funt li
militer 8cmutatx ,fed Huur fubtilioresßc o
mnes alix maculx à gorgia inferius quxfuerant
Ганга: perlongum , mutatx eueniunt per tranf
uerfumßc lic t`am illx quam aliçfupergorgiam,
efriciuntur brunx, 8: hoc fecundum magis 8:
minus,videlicet maculx qux in fautitie fuerth
brunx,in mutatione efficiuntur bruniores alijs
maculis, qua: in fauiitie non fuerant tantum
brunxßc pellis circa oculos 8: pedes illori'i, qui
mutantur fyluellres, efliciuntur croeei coloris.
cAPiTvaM xxvii.­
De falconi'bus gentilibus abfolute'. _
F Alcones gentiles abfolutè, quando funt fau-1
ri, fecun ü maneriem plumagij trium то—
dorum funr,licut 8cperegrini,8c quiplusten»
ditad illa duo , fcil. ad plumagiurn 8: formam
falconis peregrini bonx formx, laudabilior ha
bebitur. Etlicet diêtum lit, quod falcones genti
les abfolutë lint стает fpeciei curn falconle
М 96“:
„178 DE ARTEAVENANDLCVM MIIB."
peregriiiis,tameninaliquo diñ'erniinvidelquod
‘ fnnt corpore minores, habent,caput rotundius
85 minus, roñrum curtins, pedes minores in fua
proportione quam peregrini , 85 color euiufque
maneriei in falcone gentili, non eli ita viuus 8e
nlcher {icutin peregrino eiufdem manetiei. Et
ad illam pulchritudinem plumagij, 85 illam de
centiam membrorum quas diximus, omnes pe
regrini magis appropinqnant, cuiufcnnq; man­
neriei mt, qnäm gentiles,85 aliqui eorum ha
bent eamtotaliter, gentilium verò vix aliquis
aut nunqnam. Er qnia funt multas conuenien
ш; inter gentiles85 peregrinos, {'ecundum plu
maginm 85 formam membrorum, 85 panca: dif
ferenriag, 85 illàdilïerentiat, inter fe tantum pa
rùm diiìant, quod попрет“ adeo lucidum d»
ритм cognofcatnr per plumagium 85 for
тат gentilis à peregrino, 85 quod aliquand-o
etiâ aliqnis in hoc non errare niii exlongo viii:
in o erationib’ verò,quia mu tuin difierunr in
er e,85_: d_ilferentix ipfz fun: inter fe valde di
antes, per eas de leui pareil cognofci vnus ab
altero,{`ec,nn.dnm quod apparebit in capitulis de
operationibus ipforum. Quando verò Falcones
gentiles'funt mutati, eueniunt penna: eorum in
omnibus Íi'cut85 penna’. peregrinoru m, Гит: ra.
. men plus вши—[г in dorf085 caudaqnam pen.
. па: peregrinornm, quia non Гипс itapulchri ii..
СЩ рецепт. ‘
. l
“О. i'. i

»al : („Гл : CAPI.

 " `ыввв sischnvs. т
CAPITVLV M XXVIII.
DeLanerijs.
AlconesLanerij minores Гит gentilib’ fal
conib9 abfolutè, 8: habent capur 8: collum
grol'siora ad proportionem fuorum corporum
quam alij falconesfuntlongiöt fubtiles,patùm
carnoli,pedes habent paruos, digitos pcdum
rollosëccurtos 8: coloris ilaui , 8: eorum qui
äam Гит bruni, quidam tendentes ad tubedi
nem, 8: pro maiori parte pallidi , 8: generalitei:
omnes funrgurtati in dorfo, fed quidam plus,
mus qui minus.
quidam De his l`ecu
Гит meliotes, veròпай
dicere non polfuî
Гогтагп mein~­
brorum 8: maneriem plumagij, quia de quali
bet formaöc manerie membrorum inueniun
tur boni 8: minus boni: nos tamenillos repu
'tamus pulchrìores, qui fecundü formam mem
brorum 8: maneriem
lanturialconibus factis.plumagij
Falconesmagìs afsimi
lanerij poli--I
uam mutati Гит, eueniunt albi ante pecìus, 8:
гирек gorgiam habentmaculas ni ras, paruas 8:
rotundas, 8: a gorgia inferius ha ent maeulas
nigras, Scper tranfuerfum 8: Г er dorfum. Er
quidam Гит grifei coloris, 8: аЬет maculas
grollas nigras albedine marginatas,&per trani'
uerl'um, qui poli mutarionem efñciuntur dete
riores,quamfuerantin lauritie,quia non Гит
ira audaces, neque ira veloces.
DiEto de Falconibus fecundů’ genus Щит;ч
8: de omnibus fpeciebus ipl`orum , quibus ho
mines vii Гит, videndum de aultute 8: grifo.
‘ i ‘ ' а Dicen:
 iso. DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
Dicendum ей 8:де Грес1еЬи5 accipitrum quib’
vtimur, f'edquiaintendimus fpecialem пада
tum de eis facere, exinde tacemus ad prazfens,
dicemus ramen differenti-as quas habent falco~
nesinter Ге nidafios 8: ramagios. `
, CAPITVLVM xxrx.
Dié'to de forma 8: plumagio conuem'cntí
aufiurum faurorum , 8( eorum qui
mutati Гит : В1сеидит ей de Sper-,
ueríjs. .
Peruerij Гит minore: alijs auibus de rapi
З na,quibusfrequentiusvtuntur hominesßê
quia f'ecundum formam membrorum Semane
riem lumagij, afsimilantur aufiuribus , licet
fint a terius fpeciei, tamenilli qui appropin
qftliant formzmembrorum conuenientißc pul
c ro plumagio aufiurum, Гит laudabìiiores,
habent ramen maculas per tranfuerfum, 8:та
culas caudae fimiliter pertranfuerfum, 8: fi ali
31115 inuenitur qui maculas caudz habeat, vt
iâu'm ей де аийш1Ьиз,ри1с1п1ог iudicatur.~
Speruerij mutati habent maculas per tranfuer
fum-inanteriori parte, ficut etant (auras, 8:1111
Гит pulchriores, qui habent plumagium ‚ йсш:
diâum ей де aufiuribus mutatis. Vnurn ramen
fciendum ей, quod quando Aufiuresöc Зрешеь
rij infigunt мат a videndumaliquid. migre.
do pupilla: oculorum videtur magnificari , 8:
quando non, minorari. Et' aliquando vidimus
aufìures öcSperuerios habentes pupillam ocu
lorurn magnam ,ad moduni Бакелит, fed Fal
.. J. S' „_‚ A cones
 ‚
LIBER SECVNDVS: ’ :l8r
«cones nun uam vili Гит habentes oculos ad
modum aul uns, vel Speruerij.

` CAPITvaM xxx.'
' De differentíis falconum nídaliorum
’ 86 ramagiorum.
Alcones dilleruntinter fe,quando Гит ni
dalij `a ramagus, mdali] их polluut nutriri,
'_quin in membrìslxliouem aliquam patiantur,
8: li non lzduntur in membris,vix elle potent,
quod ita Spducant totas pennas amplas 8: cla
ras, 8cviridis coloris licut ramagij, 8: rarò pro'
ducuut eas'quod non lint aliquaa exiplis cor
_rolie vel affamata , nec ,pducunt eas ita pro por..
tionatas ad inuicem licut ramagij, 8: hoc con
tingit, quod non palcuntur ita bene ab homi
nibus cum conuenieuti cibo 8: hora,licut à pa
tentibus,neque culiodiuntur neque nuttiun
turin lic puro aëre licut in loco vbi nidificant,
8:со1ог редит8:сегае eli magis albus in nida
lijs quarti in ramagijs, necvngues, nec rolirum
nidaliorum Гит ita politi,lucidiôcacutiglicut
ramagiorum, item nidalij Гит magis clamo~­
roli Schiantes quam ramagijß; quando nidalij
pafcuntur, horripilant pennas, cooperiendo
palium ìpl'orumöc roliro Scpedibus , сит ma
nus culìodis eis porrigitur , palium defendunt,
qui dicuntur rinioli , 8: quanto citius extra
huntur de ni is,tanto plus habent de pfad:
'âis proprietatib’, Sequantò tardius extrahun
tur, tanto minus habent de iplis l,pprietatibuss
' / м 3 8: ma
 ‚в; DE ARTE Увидит cvM nvm.
8: magis Gmulantur ramagijsßc differunt inl'
ter Гс inurcem in operatrombustIpd rnftadt
cetur,1n capitulo vmufcuiusq; pet Гс.
CAPITVLVM XXXI.
De modi's per quos habentut -fal­'
l cones nidafq'.
e Equitur dicere modos per quos habentur
falcones nidaíij : Modi autë fecundü quos
habentur plures funt.Vnus modus ей quando
extrahuntur de nido.Alius modus ей, quando
iam exierunt nidum, 8: capiuntur cum cxteris
inûrumentis, ad huc non multilm elongati à
nido. Tertius modus ей, quando capiuntut
tempore veris, quando fc. fugìentes fri us mu
tant Гс, 8: trani'eunt ab vna regione in a tei-am.
Quartus modus cih'quando etiam têpore hye
mìs capiuntur, in regionibusin quibus reman
ferunt ad hyemandum. Quintus modus ед
quando capiuntur tempore veris, quando fcil.
tedeüt ad loca natiuitatis (игл/пае recefferant,
vt шатен, propter Frigusßc tàm inter Шов
qui tranfeunt , uamtinter illos qui redeunt ca
piuntur fanti, ali ui mutati vna muta vd
pluribus.llli verò qui abentut à nido, haben
tur Gmiliter plurìbusmodis.Vnus modus ей.
quando accipiuntur oua de nido , 8: fubmit
tuntur auibus domefticisad cubandumfed iíìe
modus,quoniam aues Пс ехс1иГг pauci vel nul
lius valoris Гипс ‚ nullatenus ей approbandus.
Alius modus­ cihquando ipii extrahunturge
ш 0
 'div-“m

LIBER SIîCVNDVS.` ’ v 135"

n-ido non habentes plumas vel penuas'aliquas
ad volandum, fed tantummodo illas qux di
cuntur lanulx ad tuitionem fui corporis con
‘tra frigus. Alius modus eli, quando lan'ulx
iam deciderunt, quamuis non omnes, ôctune
Гит quali varij de lanulis ex plumis limul
mixtis. Alius modus eli quando lanulis pror
fus depofitis,pennxôcplumx fuutaugmenta
tx eis, fed uondum exeuut extra nidum, neqiie
advolandum,neq;ad venandum. Inter omnes
ìlìos modos,illiqui minoresöcjuuiores extra
huntur, Гит deterioresadid quod intenditur.
(mapropter quantò maiores poteruntextrahi
extrahantur a nidis, quando enim diutius nu
trientur `a matie, tanto erunt meliorum mem
brorum 8: meliorum pennarum 8: fortiores,
neque lient clamoroli feu frequenter hiantes,
ne ;erit tantum periculum in uutriendoipfos
po modü parentes, liquidem pro nutriendis
pullis fuis venanrur carnes conuenientes, 8:
dant eis ad comedendum in tempore conue
nienti debitam uantitatem, 8: propter hoc,
pulli nutriti me iori nutrimento, habebunt'
pennas 8: plumas melioresßc lingula eorum
membra,8c totum corpus augmentabuntur in
melius. Siverò extrahunrur paruuli de nido,
quoniam homo nutriens,nefcit habere modt'i
in his que neceliaria Гипс, quantitatern 8: qua
litatem , tam in pafcêdo quam in cullodiendo2
erit periculum nutriendi, quoniam de facili'4
morerentur,8c ad paruam occalionem uam- `
li'bet,vel lißrent lin lxlione perpetua', in a iquo
­ . М 4. Гиошш
is, DE ARTE VBNANDLCVM Aviß.
fnorum membrorum,vel erit periculnm fr ena
dant (ani, quod rarò accidit, non erunt fortes
neqne pennx eorum ñrmae, quantum illorurn
qui nutrinntur in nido, propter quod, quanto
tardins poterunt extrahantur de nido.
CAPITVLVM xxxii. '
De modo accedendi ad таит.
i Odus accedendi eli,
hantur,diueri`us ad nidumvt
{ecunduminde
quodextra--~
nidi
in dinerlìs locis ernnt: nam ii nidns erit fuper ar
bores,ai`cendet homo fu per arbores,85 extrahens
ipfos de nidìs, ponet eos in calatho , 85 portabit
eos ad loca in quibns lnutrire voleteos: ii verò
nidns erit in rixnris rnpium,ligatnr homo cum
funibns,851igatus demittitnr de cacumine ru
pis,qu; ante cryptam in qua eli ateanidi eorum,
85 intrans accipit eos: 85 (unt alij qui alios mo
dos excogitantaccedendiad nidnm vbicunque
{it-Illiautem approbandi Гипс, in quibns omni's
dili entia omnisq; cautela adhibetur,dum capri
falu riter portentur ad locnmin quo nutrien
di Гипс. ’
CAPIT VL VM XXXIII.
De przeparati'one loci' ín quo nutri'nntur,
8( modo nutritionis eorum.
Iâtns eli modus quo habentnr extraâti de
nidis: dicendum eli, quomodo prœparan
dus eli locus in no nutrinntur, 85 quomodo
nutrientnr, deinde dicentnr alij modi fecundii
quos habentur, poßquam dimiferint nidum.
i f Locus
 "_" ‘Wm

LIBER- SEC-VNDVS. 18€

Locus iraque in quo nutriendifunt paruuli Ы—
conumfit in loco campeliri, dilianti ab arbori
bus 8: a fylilis,in tutti aut in domo alta lolita.
ria, nurtiebantur enim a parentibus fuis in altis
.locislon inquisa fylua,prs§terea falcones natu
raliter di igunt loca campeliria, multitudine
arborum carenria, 8: in ralibuslocis venantur,
vndeli nutrirentur in fyluis aur inter arbores,
-poli uam cteuillent, licet nondum litmi, hûc
_öcillucextra fuumlocü volarent ad loca cam
peliria, quoniamnaturalitet condeleâtanrur in
eis,neq;'redirentlibenreradlocum in quo nu
triebantur, quamuispulli falconum Ест 8: сх—
terarurn auium, dum adhuc lint teneri nurtian
vtur per alium, li aliquando auolauerintôc con
liierudinem habeanr redeundiadlocum in quo
nutriuntur. Ех quo feqiiirur, quod pulli Falco
num non pofsint defacili re haberi, cum liberi
tius in campeliribus morenrur, quam ad Гу1ио—
>la loca redirent, 8: ех уГи recedendi a loco arbo
rol`oin quo nurtirentut, pollent aufugereßc a
­mirri. Deloco vetò in quo nutriti debent pulli
accipitrum fecus elhvt icirur in traûatu de ac-P
cipitribuslteminuenroloco vbiconuenienter
_nutriti polfunt, praeparatureis locus paruus ad
limilitudinem nidiíiri` 8: de fimilimatetia de
quaerat n'idus,aurdealia conuenienti. Locus
autem hicparuus, deber elle apettusin tribus
artibusvt
iìemßc ventum Septenttionalem,
Occidentalem Orienta
recipiant, 8: Sol em ab 0

rienre 8: Occidente: a parte verò Mcridieilit

‚с1аиГи5, ne Aulierni venti noceant eis, dilïol
­ M 5 nendo
 ‘rss DE ARTE vENANnt'cvM Avis.'
"uendo humores de capite, reddendo eos pigrio¿
­tes 8cdebiliores,8ene calorfolls . . . . . pen
narum8cmalorum humorum. Efca veròíquz
lit conueniens diëtum ell, qualis debeat elle di
catur nunc. Carnes qua: debent dari ullis fal
conum, lint crudas, quiarelillent me ius forti»
tudinicalorisventrium ipforum, quam сода,
talibus enim vtuntur qui genuerunt eos,8cil‘ti
deberent vti talibus iam etiam maiores. Sint
tenera carnes,imò teneriotes quz poterunt ha»
beri,8¿ proptcr hoc debent carere neruis,venis,
arretijs, cartilagiuibus, olsibus 8C pinguedine,
quae omnia dura Гипс digeripraecipuè à nouiter
geniris, erunt autemreneriores qua: erunt de
vpinguioribus 8c'. non macilentisauibus , beliijs
domeliicis 8L non domeliicis. Sint recentes,
~quoniam dum recentes fuas proprias retinent
qualitares , 8C l'untadhuc calenres calore natu
rali,í`uum faporem bonum non mutant,qux li
diu lietilfent poůquam fuilient l`e агат de ani­
mali cuius etant, exhalante 8L CX pirante calo
re eorum naturali, calor extraneus fubintrans
humiditates earum corrumperet, vnde faceret
u:
malurnla orem,8ccotruptoshumoresgenera
tet. Sed 1 tamennonpoterunt femper haberi
recentes ‚ illae quae parùm {ieterunt 8c refrigue»
tuut, daripoterunt hocmodo,quod tantùm
caleriant primitusin aqua dulci calida, donec
perueniant ad caliditatemlimilem (use calidi
tati quam habebant in animali cuius fuerant,
lic enim minus erunt nociuat. Sint de animali
fano, nam carnes infitmotum animalium, pro
_'' co quod

„д
 „ ‚ „_ _—.._—1`_‚_.-„__.._.-._..„—_-_—.“'ч '

LIBER SECVNDVS. 187,'

to quod malas habent qualitates , malum nu
trimentum facerent. Sint de auibus aut beliijs
lmediocris aetatis,quoniambenè digerunturßc
bene incorporantur,ex quo penna: confurgunt
durioresôë tirmiores'ßc li ellent de nouiter o
nitis , 8: iunioribus , tam volucribus quam e
ßijs,tàm domellicis quam nö domellicis , mol
le 8: minus iirmum Гаснет nutrimentum, ­
quxdam plus quasdam minus; vnde videmus
quod carnes pullorum gallina: parùm пиит
cant ipfosßc molles carnes generautßc citò de
corporedilloluunturßelignum ell, uod dan
tur aliquando carnes de iuniorib’,ad oc quod
ventertalconum lolubilis habeatur: Et li car..
nes ellent de feriibusaut fenioribus , nimis lic
cum 8: durum Гаснет nutrimentum, 8: non
fine multis fuperñuitatibus,quia ellent durx adY
digerendum. Habitis carnibus diůarum quali'
tatum, pro eo quòd pulli rapacium quamdiu
Гит in aztate nouiter geniti, carent fortitudinß
roliri 8: упвийит,8: cum iplis non pollunt de
cidere carnes neq; minutare licutlibi expedi
ret, conuenit vt priufquam dentur eis minuta
tim irrcidanttrr,öc minutatim ante eos ponan
tur lilper tabulam vnam ligneam, 8: hec liant
tantò diligentiori cura,quantò erunt iuniores,
nam periculum eli in nutrientio tam paruas, 8:
ello quod nutriantur, minus boni conlirrgunt,
8: tardius habenturad id quod intenditur,quia
minus habuerunt de nutrimento matris ‚ PNP
ptet hoc diëtum elifu ra, ‘nod quautò тайс—
:es potetunt extrahi se midis ,_eittrahantur.la
_ _ „_ . m
188 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
у Iam verò adnltis85 maioriszctatis,poternnt
dati carnes minus tenerx,85minus minutatz
quam prius,quia cum ròltto 85 vnguibns mi nu
ieabunt eas,»quod enim careta animalia come
dentia carnes faciunt eumdentibns fuis , hoc
_faciunt aues ra aces cum vnguibns tenentibus
85cumroilrro cindenteadhocauteminciduut
85 minutant, vt melius tranfglutiant 85dige
IantJlliverò qui non habent carnes,85 propter
-hoc dant cafeum recentem aut recoëtam , mi
nutarit 85p6nunt ante eos, 85cauent omninò,
quod neq;cafeus neq; recoâaiint faliri aliquo
modo. Etilliqui in defeCtu carnium dant oua
cumlaâe, lioc modo faciunt: Accipinnt oua
allinarum 85mm punt ea,85 in cacia vel capice
Fignea aut ferrea, gux ramen 11: Bagnara, po
»nunt ea, fed in rum endo ouum, remouent
fummitatem reibt oui,85 albumen 85vitellum,
ройся deponunt in cacia, 85implentla£te can»
dem teftam, 85 mifcent cum one in cacia, 85
quot erunt опа, tot teilas implebunt laéìe 85
mifcebunt, 85 {imnl mixta Inper agitando de
coquunt adlentumignem carbonof'um,vt ne
que íìant dura,neque mollia,85 huinfmodi efca
tepida datapnllis ra acib’, melior eiìquàm re
совал/Ы caieus.Et di: ef'ca qualis effe debeat,85
qualiter prazparara diâtum.Quantitas autem ci
bi ne ;111 fuperflua, neq;diminuta:nam{i erit
fuper uus,aiit euoment, aut non euoment, 11 e
uoment, non nutrit eos85debilitabuntur, 11
non euoment, nö poteruntdigerere, nia mul
tus,85 excibonon digeßo , fequetur ulïocatio
caloriâ
/
 LIB-ER SECVNDV'S. |89
caloris naturalis, 8: ех hoc malum nutrimen
tum, 8: debilitas virium, 8: grauitas membro-_
rum,8c generatie malarum pennarum. Si efit
cibus diminutus, calor naturalis tender ad ex.
tinâionem, licut ignis per fubtraéìionem li..
noium,8c erunt macilenti,debiles , 8: genera
äuntur in iplis enna; corrofx, 8cinconuenien
tes iii formaöc ongitudine. Oportet igitur ex
his qua dicta funt,quod пес]; lit fuperfluus neq;
diminutus, fed lit quantitatis qux iplis conue
niat,fcil­. pullis maioribus corpore aut xtate,
maior, minoribusminor,8climiliter illis qui.
erunt calidio ris naturx, 8: calidioriì ventrium,`
maior, fecundum quod vna fpecies calidior eli
quam altera, 8cvnum indiuiduum vnius fpe
cieiquäm aliud eiufdem: illis verò qui erunt.`
minus calida: naturx, minor. Caloris autem
naturx Гит ligna,quod lint bene digerentes,vt
dicit Hippocrates in aphorifmis: Eorum qux
velociter 8: copiolè nutriuntur , veloces 8: сов
pioli feceliusliunt,calidorum ventrium erunt
qux citius digerunt,8c citius 8: bene egerunt,86
bonam egellionem faciunt , fecundumportio
nem quantitatis cibialiumpri: Minus calido
rum ventrium fu nt,qui tardius digerunt,dum­
modo nonimpediantur in fua digeliione per
malitìam cibi,aut per inlirmitatem. Et propter
ea qux dicta funr,non poteft dici certa meufurl
quantitatum cibi exhi endi, fed habeatur hat:y
conlideratio circa hoc, quando incipit eis dati
cibus,videaturap etitus quem habebit tuncv
nufquiqu l 8<aui iras eomedendi, bona спиц
‚ natura
`>1915 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.'
natura tantumappetit vel circa, quantum di;
»gerere poteli, vnde cum datur cibus , videatur:
uando hîc appetitus obtunditur, ¿Se hac aui
itas comcdendi, attendendo fimul cum hoc
plenitudinem fus: gor iat , quo vifo , non am­'
pliorcibus'dandus el illa vice. Et fi carnes ef
runt bonarum qualitatum,amplius poterit da
ti de eis, fi malarum , minus, hoc modo ramen,
quod gradatim fubtrahatur quotidie de quan
titate malarum ‚ 8C polìquam habebuntur car
nes meliores , addatu-r paulatim 8c gradatim a
' liquid quantitatis, vt refi-auretur in tantum in
bonis,in quantum f'ubtraéìum fuit in malis ;Et
in prxcedenti comeflione amplius dati'r erit,
in fequenti detur`minus 8e tardius.; aut fi in
praacedenti comefiione,fiue f`erò fine manè,f`ue­
rit minus datum,in feqtienti detur amplius, 8с
przueniendo horä. Et fi bis pafcere debet quis,
8c carnes habeat malas, manè detur minus , ôc
ferò refiauretur eide bonis,quod minus datum
ifperat in manè. AEt hscc de quantitate cibi ага;
unt.
l cAPirvaM xxxrv. _
Delvicibus cibandi ípfosßí de hor-ís con
uenientibus cibatiom'.
E numero autem cibandi ipfos , 8: de ho
ris conuenientibus cibationi ipf`orum di
catur. Ifii pulli nouiter geniti 8c iuniores, cum
non habeanturiic paruuli , nifi in fine veris, 8€'
ser œfiatem,quando f`cil­ dies fiint longi,ciban­
' _ierunt omni die bis ad minus, nam fi femel
‘ " ~’ . ' ' tantum
 --n- .-— grof-»_i

LIBER SECVNDVS.` :y:

. tantum daretur eis cibus, non fufticeret pro
ptet longitudinem dierum, 8: Гопет calorem
quem ha ent,&;li multum daretur 8:Гете1‚саь
lor dieidebilitaretltomachumßcindi ellionë
paterentur propter multitudinem cibi, bisita
que detur, Гед fecunda vice nö detur, nili quod
prima vice fumpferint,digellum fuerit,appoli
tio enim crudi fuper inceptum digeri,~& non
Higellum, naturalium virtutum ordinem per
turbaretßcoperationes confunderet. Di elli
autem cibi ligna etunt in huiufmodi auibus,
flatus exiens er os non fœteb'it grauiter, de ci
bo nihiltene untin orgia, imòpollquam ci
bus de orgia delcen erit ad liomachum, 8: de
Romaclio ad iiiteliinaßcdiu in eildem lieterit,
egereiit pluries,& maxime Гесипдй quod con-`
» ueuit qualitatiallumptorum ciborum,&in e
geliione quam Faciunt, illiid nigrum dumm,
quod confueuit ellein ea, erit modicum 8: ra
nuloliim , 8: illud album molle quod con ue
uit elle in ea, erit multùm liquidum 8: mul-`
tum album, 8: egellio non erit fœtida. Signa
verò indigelli cibi Гит contraria prxdiâtis :
nam Hatus erit rauis, 8: li aliquid tenueriiit
in gorgia, non um di ellerunt, 8: pollquam
etiam totaliter defcen illet cibus de gorgia ad
ventrem 8: ЕтеШпа, 8: pluries egelsilleiit,non
bene digelletunt , li nigrum in egellione fuerit
multum, 8: liquidum, molle verò fuerit lieti»
dum valdeßc in quantitate minus quämin e
eliione digella, multiplicatio autem ni ri,8c
äirninutio albiin egeliioneßcciditperca otem _
y incipi
., ne Anie venaient cvM ivm.'
incipientem digererc, 8C non erlicientem dii
gellionem, quod coatingit v1 ere in папе inci~
piente decoquerelapides in fornace ca 'cinaria,
qui in principio denigrantur, (ed pollquâ per
uenerint ad di ellionem perfeëtam , nigrum
minoratur, 8cal um multiplicatur.
CAPITVLVM XXXV.
De horís conuem'enu'bus cíbatíonr'.
Orz conuenientes in cibatione talium;
l (uur hora: marurinz, ante horam tertiam,
dummodo hic lit vacuus primo cibo, ne Feruot
caloris meridiani comprehendat cibum in gor
giavel in ventre ,deterior namque per hoc lie
tet digeliiosEt horœ ferotinx cöuenientes Пап:
an re occal`um folis,vt nóâe liiperueniente qui
el'centes dormianr, 8c melius digetant ,nam 8€
in limilibus horis mater eis dabat el'cam, quod
verò dabitur manè fufficienslitquue fetò, 8C
quod dabitur ler'ò, detur iteratum , quod »lufti
ciat qu; mane. (11i verò minillrabit eis efcam
non permittat accedereillûc multos homines,
fed foins accedat ad minillrandum el'cam,8¿ ad
faciendü слега qux Facere oportebit, 8L quan
tò rariuspoterit, accedarilluc, nam per hoc nc
que lient clamoroli neq; frequenter hiantes.
rltem ille qui nurrierir eos vt diâum ell, in tan
tum quo percreuerunt, 8C volare poterñt huc
8cilluc, nö liarimdeber accipereillos ad man»
fuefaciendum, neq; ad docendum , fed permit
tat eos volare huc 8c illuc, ad loca propinqua
illi in quo nutriti fune, duriores enim pennas
~ " 8c me
 __.„_..__` «

Lim-:R x‘.«>`E<:v.\1n'vs;, 1„
ISemeliores proinde habebunt , quoniam fete.
num,pluuia, aër 8: Го1 Faciunt bonas penuas, 8:
ipli fortiores erunt propter Ьос,8: melius vola
buntad quecumque volare debebunt; neq; ell:
timendum de fugaipforum», redibunt enim ad
locum, in quo minilirabant eis cibus , imò
ßabunt ferè quantum liant v itantes circa ni.
dum Гиит, öcplus poterunt ldimitti volitare,
сит non ‘lit qui Fuget ipfos ab ipfo loco , Ест
erat mater quae fugabat `a nido 8c`a locis vicinis.
Stabunt autem volitantes circa illurn locum,
neque aufugient, quoufquefcilt lirmierunt,öC
luflicientes per Ге acquifere БЫ cibum. ч
CAPITVLVM XXXVI.
. De praeparatione locorum â quibus rc
, colligi debent falcones poliquam
nutriti Гит in eis, ’'
Vandoverò capi debebůt delocoin quo
nutritifunt, alijsaperturis illi’ loci clau
бы na remaneat a ertaßchabeat regiolam que
clauditurferò, per anc namque regiolam capi
p_oteruntfacilius 8: line lalione;& hoc non fiat
de regiola , nilî сит iam temp’aduenerit man
{itel'aciendiipfosfu er manum , pollent etiam
imponi laquei qui icütur iaéli in pedibus ipfo»
rum antequam pofsint volare, 8: pollent di
mitri cumìaétisvolare hûcöcillûc : nam quan
do capi deberent,pollet homo fecuriùs accede
re ad capiendum ipl`os in оЬГсиго‚8: pollent Fa
cilius capi. Veruntamen li hoctieret, сне; ers
- ' реши:
 щ «DE Актвг VEN'ANnI ‘CVM’ Avis.
periculum volare deforis hûc185illûc , propre:
aquilas85 alias auesrapaces,quœca erentipfos
propter laqneos quos crederent el e przdam,
aut defugarent ipfos extra re ionem, propter
hoc non approbamns fieri il ud quod diëtum
eli de_iaéìis imponendis.
Circa verò tempus in quo capi debent 85
extrahi deillo loco, per tres dies antè claudan-I
tur apertura: loci,85 vna fola remanearqua: non
claudatur , (ed Вен/112 regiola cum ua claudi
turiti'i 11с1 Ге10;1110 verò ferò quando capide
bent, ос modo debet homo accedere ad ca
piendnm ipfosfi ramê rirmi 1111: quod debeant
capi, de n_oëie accedendum 1:11 adlocum` cum
lumine 85 duobnsfoeijs,.vel ad minus cum vno
focio. De noûe dicimus , quoniam 11 de die at',
cederetur ad ipfos capiendos , ipii videntes lio
minem velle ipfos capere, cum 11111: iam Faâi a
grelìes ex frequentivolaread campos tantum,
allident fe hûc 85illûc erlocum in quo (unt,
quod no_n effugetent xlionem membrorum
ant pen narnm, aut vtrorumq; , propter hoc ac»
cedendnm eftde noůead capiendnm ipfos,lu
men portatnr,vt cumlnmine videarur in qua
arteloci funt` 85 remota candela capiantur v..
bi-funt, Acum duobns focijs accedi debet , quo
ni'am viuniabunt in ciliando, 85in ponendo ia
ûoslntrabititaq; homo,85 capietvnumquem
que eorum cum ambab'us manibus,apprehen
’ entibusipiiim per dorfum,85peruenientibus
digitis quue ad fubteriora pectoris, 85‘.l`um
mopere caueatur nein capiendo n_eque in te
-ëdßßq А f. nendo
 ыввк -sEchnvs. ц,
nendo recipianr aliquam lçfionem in membris
vel pennis.

»C A PITV LVM XXXVII.

De ciliatione feu bluítíone ipforum.
- Oûquamverò capri fungpriufquâ ponan
zur ad Randum fu er manumfunr спящая,
öcfumvngueseorum ebetandißciaâieorum
pedibus imponendi, 8€ campanella in altero ре—
dum imponendaßc сотый Е ороггег,&1оп3а.
Suntiraq; oculi eorum côtegendi Spelaudendi
ne hominem videant, 8€ huiufmodiaft’ appel..
latur ciliare feu bloire; il enim non claudeœn»
zur eis oculi , dum viderenr faciem hominis, 8c
ea quxvidere non confueueruntßerent magis
immanfuetiôz; magis agreßes, uando deberem:
fieri manfuetißiliare autem el dati-nere oculos
auis claufos, cum palpebra inferiore fu erindu
Cta quue ad cilium. Dicitur autem ci iare pro
со, quod cum palpebra igferiore come itur o
culusví'q; ad cilium;f&iidicatur quo hiíïnt
nidalij, ncq; eil opus ciliare ipfosßum iam fmt
quali confueti cum homini us , fatis Íhbunt
quietè, dicendum quod quamuîs lint nidalîir
ramen fum ciliandiôc bloiendi, nam per cilia
turam citìus 8cmelius maní'ueñunt , 8L retina
bunturv faluiusin membrisôt pennìs, 8€ tolera»
bunt melius us: conueniunt Hari circa ipfos in.
principio. Ci iantufautem hoc modo ,ille qui
capi! ipfum, teneat ipfum cum ambabus mani
bus, ре: dorfum fuauiter conûringens alas 8c
N :_ аркана;
 196 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
dorfum, cauens a nimia confiriéìione, nam pei'
­'nimiam cöihiâìonem non beneÄaoffunt habe
re fiatum, 8: fic teneat ipfum cü igitis defcen
dentibusadpeftus, aliquis teneat cruraipfius,
8: rocuret quod auis cum pedibus fuis non
pogit impedire ea qua: debent hericirca ipfum.
Si verò in calore dieicapi debet,&heri debeant
ei ea quae diximus,oportet quod ille qui cape
re debet,madei`aciat pannum vnum lineum, 8:
manib’ fuis intrinfecusvelatis ipfo panno am
pleéïaturauem , ita quod pannus tangat auem,
8: manus fuper pannum fit, 8: capiat vr dixia
musßcaliusaccipiat cruraßceacomprimat f`ua­
uiter verfils ouariam'donecfic tenetur, 8: tunc
alius qui ciliare voletfaciet hoc modorhabebit
acum rotundum, nam cum triangulari noce
ret, quoniam non duraret ciliatura propter Еп
cifuram palpebrarum, cum cuf`pide verò acus
accipietini'eriorem palpebram, 8: incipiendo
ab interiori parte perforabit eam perducendo
acum ad exterius: nam fi è conuerfo fieret,pu­
pilla lxdi poffet cufpide acus: in perforando
eti'am cauendum efi, ne illa pellicula pannofa
qua': fubeîìinter palpebram 8: oculum perfore.
tur, fed tantummodo palpebra, nec accipiatur
`mo'dicum de ipfa, ne rumpatur ciliatura ante
tempus , Vnec accipiaturmultum de ipfa,­ nam
multurn fcinderetur de ea quod effet nociuum
мы: oculi. Reûèigituraeci iatur ГиЬ rrlargi~~
ne рытвины eii medietas ongitudinis eins,
8: magnam pattern lili `a patte intrinfeca palpe
brac immittat, 'deinde acum cum filo fuper ca
’ ' ­ ‘ put
 ' LIBER SECVNDVS. » 197
ut ducat, 8: palpebram inferiore alterius oculi
' ab intrinleco ad extrinlecum perforet,tunc acu ­
remota, ambx extremitates lili coniungantui:
l`uper caput Falconis , 8: attrahatur vtraq; pal
pebra tantum ГигГит verfus cilium, quod to­.
tum oculum cooperiat,&lalco nihil videat,ex­
tremitates itaque lili tuncligenturliricla: Гире:
caput falconis , tantû quod palpebra retinean
tur lic cooperientes totum oculum, Sede ex
tremitates lili prope nodum incidantur, dein
de cum alia extremitateacus plumx capitis Гu
perponantur filo.: nai'tiI Шиш lit coopertü plu
rnis,miiius poterit rumpi vnguibus falconis ra
fpantibus ca ut. Acuitas verò vnguium falco
`nis cum for cibusamputari debetßehebetari —
8: vtrum hoc debet Fieri llatim quod captus e
_falco,an poliquam ciliatus eli, an ollquam ia
5¿tis impolitis libi iam politus ella llandum Ги
per manum, non cura'mus: in amputando verò
caueatur ne nimium amputetur de vnguibus ,
nam propter hoc pollet l`an uis Huere, quod
ellet nocuum falconi. Sola igitur acuitas ob
_tundenda ell, nam propter hoc minus iiocebit
_mauibus portatoris , 8: li chirothecas habu crit,
non inliget yngues fuas chirothecis, neq;I` {titti
:ris chirotecarum, licut noceret li vugues 'rema
_ Jingreisit acutimecllaret tam _clonuenienterliiper \
maritim cum
рощице: acutis
.quod vn uibus.Et
aliquis quandoVriedam
Falco­ cœperit etiam
[uam ßChic alius iaélabitur cum ipl`o , iaccidat
ñporlcum volet capere preda forij capiet ipl`um
umfgcium,cumviiguibus habetatis non no
. N cebit ­
1,8 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.`
cebit ei tantumg, quantum noceret cum acutis;
&ad multaalia valer, qua: dicuntur infra.
CAPITVLVM XXXVIII.
De íat'ìís qualiter fiant 8( quomodo ap
ponencli (unt in tibiis falconum.
Equitur dicere de iaCtis, longa, tornetto, 88
ё campanella, ux omnia habenda (ii nt circa
a conem tenen um;8cdicaturprimò deiaéiis,
quid (untiaâi , quomodo meliori forma liant,
quis eorum (Чехии 8C quis linilier, vt quifque
vnum pedem conuenienter reneat, quomodo
ligantur ab tibias lalconum, qux funtvtilitates
iaâorum. Iaó'ti Гит: laquei de corio faâi impo
nendi pedibus Falconum,vt cum eis retineantut
8c iaítentur ad pracdandu m,qui ob hoc iaóii di~
cuntur, quod cum eisiaciuntur Falcones 8e e
mittuntur ad prxdandum. Formantur autem
huiufmodi iaâià diuetlis diuetlimodè lfedille
modus quem dicemusiam , melioreli ,pro eo
quod fecundum nollrum modum ваш formati
fortiores erunt 8e durabilioresßcfalconum pe
dibus aptiores. Hoc modo pro falconibus faci
mus iaûosmccipitur corium molle8cf`orte ,8C
fcinduntur dus corrigiz de ipfo acquales,'vna
uxq;longaIatitudinem
fecundumvnum
llecundum quam palmum, 8clata
inferius diliin
guemus. De his duabus corrigijs formantur ia
¿tiin hunc modum: Extremitas corri ix uz
debetampleůi tibiam falconisJatior eig: дат
quam reliqua extremitas pendens inferius , 8c
' vltlmum
 ‹
.—__.

ЕНЗЕК SECV'NDVS. ,L ,i а”
vltimum illiusext'remitatis,quz debet circum
ire edem , fcindatur ex vtroq; latere modicü,
vt illic Frat aliquantulum liriétior, quam'in lati
tudine qua: erit circa tibiam, uod autem la
tum eritdeifta corrigia circa ti iam-,pro giro
falcis 8: facris,litlatius latitudiuèdigiti mino
ris,pro peregrinis, gentilibus, 8: lanerijs рант;
minus: ita quodlatitudoiaûorum in. parte illa
proportionaliter rel`pondeat maioritati Semi,
noritati falconum; pars autem iaélorun'i, quxà
tibia defcendet inferius,in tantii efficiatur liri
ûa,quod lira llriâura redeat ferè ad mediumlaq
titudinis illius,quod erit circa tibiam;corrigijs
igitur lica tatis,extremitas corrigia: latior pro
ре (uam v timitatem perforetur per medium
fui foramine oblongo , quod foramen tantum
lit,vt alia extremitas corri ia: tranlire polsitper
i lump/(que ad id quod eipla circundat p_e
em: Hoc autemforamine faétoillîc Напр ea..
dem corrigia,vnum aliud foramen ad limilituî
dinem riorisßc tanta debet elle dillantiaiuter
vnum oramen 8caliud, uantum fullìciat'amf
pleCti _tibiam falconis, vn ead probandugpapo:
naturilla pars cortigix circa tibia-m falepnis, vt
melius fumatur dillantia inter vtrumque fora
rmnum , reducatur itaque extremitas corrigia:
perforata ad aliud foramen del'uper, 8: intro
mittatur per fecundum foramen, 8: tantum
tranfeat de illa extremitate er fecundurn fora»
men, uod totum lirum oramen exeat extra.
Гесип um, Scrunc reliqua pars corrigixqurnö
ellperforata,replicetur ad fuperius, 8: Етгоащ
. \ 4, catul
т DE ARTE VENANDI CVM'I AVIB.
caturperprimumforamen, quod primnm in
trauerat per fecundum, vt lieveniant Ша duo
‚ foramina interfefe, quod de ipiis fiat qnzedam
tricatura nodofa, ex hac autem forma replica
tionis extremitatis perfor-ara: {itpercorrigiâ ad
feenndum foramë,{it
ltinetur tibia, ambitus
infuperiore iaůi,
parte fui in quo con.
ítriâtior, 85
inferiotilargior, uçamplitudo inferior ad hoc
valeuquod quan o Falco diiirahit pedem fuum
ad fnperiusmon lxditur pes per {тащат con
iunáìionis corrigix, neceius circnirionis quod
am lum erit,íit tam amplum quod pes exire
po sit,quod verò liriâtum, non ht ram Itriéìnm
quodûrìngat tibiam Falconis, vnde illi qui fa
ciunt azquèůriëtnm fuperiusvtinferius, in hoc
nocent, quod pedes falconñ ex firiânra inñan
tur perfzpe,85poda riciefñciíîtnr. Amplius ha
beantur duo anniili,{`eti maclz loricarum, 85 hi
annuli liuc fmt ferreiÁiue xnei,non cnramnle
laiëitnr extremitasiaftiuuz non ePt pertorata,
85 ebet pendere inferius, ad poiieriora pedum
intromittatur per annulnm, 85.and intrabit
per annulum de hac corrigia replicabitur,85i`ue­
tur cum reliqno corriginquodnon tranfij t, vel
nodabitur. Sutura autem hxcfeu nòdus Eat
t`am propeannulum, quod annulus non pofsit
difcurrere hûc 85illûc, debet autem elle tanta
difiantiainter futuram qua: continet annulum,
85 nodum priusfaélum propetibiam falconis,
quanta eillongitudo digiti medijmanus, qu:
longitudo menfurari debebit hoc modo: po
netur futura diliringens annulum fupei' illam
¿L "` -r iunCtu
 ыввк sEchDvs. „ щ
iunâuram digiti quaiungitur ей ра1та21р211ё
exteriore manus , 8: debet extendi digitus 111`
longum lilper_hanc corrigiam, vt extremitas
iplius digiti ertingatqu; ad nodum 136111110
ре pedem; :militer fiat de alio annulo in aliò
iacio. Нхс ell formaiaâorum pro Falconibus.
Horumautem iaéìorum alter dexter alter 111111
fier ell , 8: oportet vt cognof'catur quis dexter,
8: Чи151111111ег ell, vt dexter dextrum pedem.
conuenienter teneat,& l'miller {inillru m,qu`em~
admodum enimfalco agilior 8: expeditior ell
per 1216105, 11 dillribuaturqtrifqiie 1110 рес11‚11с è_
contra erieli dillribuatur dexter 611111108: 11111
11е1‘ dextro pedi. Difcernitur autë dexter iaâus
à liniflro hocmodo-z Illarum partium iaâi qua'.
спешат: ribiam,qux breuior elhvadarab in.
teriotì vedis ad exterius, quxveròlongior 8:12:—
~neridebet inter digitos, veniat ad artem in
trinfecam. Ligabuntur autem iaëti a 11Ь1а5-Га1—.
сопит hoc modo: Diffolutis nodis iaéli qui
debent elle prope tibiam , illa parsiaâi ‚ qua: ell
:mitervtrumque foramen circunducatuf tibià,
8: регГеСю gyro, pars fuperior iaéìi pe 110111211:—
'perducaeur corrigia: ad aliud Foramen, 8:111110—
mittatur per fecundum foramen , quoufq; pri
mum foramen,quod etat in illa parte, яшма:
`8:сга11ГеагрегГесит1ит, quofaâto тефтели:
parsinferiorcorrigix non erforatafuper Ypax’
tem qu: tranlijt per Гесип um Forameu, 8: 111—
troducatur per ìpl'um primumforamen, quan
'tum intrarepoteû, vt На: ех eis fic intramibus
in Ге tricatu ra 111pradiéìanodofa, 8: time Гааги:
- -` t ~­`N 5f. шитый—
 ‘Asda ­ DE ARTE VENANDI CVM AVIBÁ i
corrigiaiaéii inferius, vel nodetur fuper annu-`
lum ea difiantia quam diximus , vt fic appofiti
'ia&i, fecundum pattern fuperiorem fui ample
Даши: tibias , 8: сит parte fila inferiori conti
nente annulum ,~ pendeat inferius ad pofieriora
'pedum falconisßchoc
yefiid quod quod eco
recipitur ab extrin endet de ad
man”, iaëtis,
in
t'rinfecum inter duos digitosinferiores manus,
Scalios du os fuperiores eis. Vtiles autem iaëìi
Гипс ad hoc quod per eos retineturfalco , ne re
cedat prxtervoluntatem tenentisß: quòd lon
ga alligatur eis. ‘
i De CA
longa qualiter fiat,XXXIX.
PITVLVM 8( ad чаев
efì vtílx's.
S Equiturd'elon a: vndevidendum efi quid
lit, quomodo ormatur, quomodo ligatur
ad
rem, qua: 8:
iaâos, recolligitur
Гипс circa Elijautemlonga,
vtilitates eius. divitum breuio- г
quxdâ corrigia qualiganturôe retinentur Fal»
Cones ad fedem fuam quamcunque , 8: hac fua
longitudine comparata ad iaûos, meretur dici
lonñańitautem hocmodo : Гс1ш11гиг ех corio
Ymo iôcfortiyna corrigialon a,zequaliterfiri­
Cra per totum, praterquam in e. tremitate infe
riori, in qua debet effe pariun firiéiior, 8: tan
V'tum firirïta quod pofsit tranfire fiiñicienter 8:
largè per ambos annulos jaiiorum: in cxtre
mirate verò f'uperiori longx fiat nodus vnus,
qui non permittat
__pertranfire lon 15am
exparte no­ totaliter
роПчиё faélaannulo,
eft l о п.
gavi
 З

ыввк sEc-anvs. › щ
ga vt diximus, intromitti debet extremîtas {tri
¿tior per vtrumque anmilum iaéìorum, 8: tan
tum introducatur de illa longa,quod quali due
partes eins pertranl'eant,in tertia parte relidua
verfusnodum fcindatur corrigialongx , 8: liat
ibi foramen vnum oblongum, per quod intro
_mittantur duae partes longs: liriéliores qu; ad
annulos, ita quod exhuiufmodiimmil'sioneôc ,
recomplicatìone,annuli iaâorum lirmius reti
neautur inlonga, vel lic, 8: tuncexvtraque eic
ttemitate longœ liar vnus nodus,retineus 8: di
Íiringens annulos iaélorum, ligatalonga-vt di
ximns, dum portatur fupermanum falco, re
colliganturambx partes longereuoluendo eas
in plures aliquot reuolutiones largas 8: lon
gas,circa digìtum breuiorem,vt cömodius por
tetur,8c quando non portatur, ligabitur cum
haclonga Гир’ег federn fuam, vt docebimus in- _
frà.Sunt autem quidam homines qui hanclo'n
am li ant cum iaâis non habentibus annu
Fos, l'e cum uodis faólis de eildem iacìis in lira
cxtremitate: Nos autem approbamus omuem
illum modum alligandilongamjaůis,quo ci
tius 8: expedititisli atur 8: Го1и1шг longa, quâ
modum dicimus e e de annulis jaâorum. Vti
litasautemlongz ell, quod cum hacligaturöc
tetineturfalco ad l'edem {iramßchuiclongz al
ligatur lilaria quando primo loyratur , 8: pei
longam retinetur falco quando balueat'ut.

capa
 дм DE ARTE чвышщ сймкмдв.
~‘ "'CAmrvaM хь
>De гетто, qualirer Ездит lit, ôí ad
.a « quid lit vrile.
.I '‚ _, _ ~
l Equitut de rornetto­ Ell autem tornettum
’- .‚ -quiddam duobus annulis compolitum,gy­­
fantibusinl'e inuicem,8¿ hoc modo eli Ездит:
.Sunt duo annuli fertei,aut aenei, aut argenteil
aut de alio metallo faóìi, magni ad quantita,
зет annulorum qui fuentin iaélisweruntamen
.çircüferentia vtriusq; debet elle lata aliquane
xulum in aliqua fui parte , 8c in illa parte debet
.elle foramen, ita quod vnum foramen erit in
gircumt'erentia vnius annuli, 8C aliud in alia, _8_5
.etiam vnus clauellus intrans per foramen ytri,
„Наше, ex vtraquc fui egtremitate lic lirmatus
`quod non polsit entire neq; ex vna parte neqne
„ex altera, ex hac autem coniunâura [аршин],
,vnus annulus inuoluitur libetè l'uper circum;­
ferentiam alterius, quoties igitur timebitur, n;
falco intorqueat Гемма, alligabitur hoc коше:
-tum annulisiaéìorumßum quadam corrigiola
¿fubtili ¿Sc-Forti , quam priuspoteritalligari cum
annullo fuo fuperiori, annu overò eiusinferiq,
¿ri alligabitur lunga, licut alligabatur annulif
duobus iaëtorum.. Eli; autem vtilitas потек;
ч jn hoc,'quod_l`alco non polëitvexari penintotf
tionern шиит. iripedibus fuis. в

"**г " ‚. CAPL

 _rrBenfsEoanva _ tg,
CAPITVLVM XLI.
De campanella 8( vtilítate ípfius,_ôC
modo ligandí ‚сет.
Equitur de campanella, qux etiam nola di»
citur. chautemell de atre, 8: debet elle {`o­­l
nora, 8: magna vel parua fecundum magnitu~
dinem falconis, aut alterius auis rapacis, quxl
debet cam portare , 8: debet habere foramina
(на adeo itriâa , quod Falco nö pofsit intromita
tere acuitatem roilri fui in ipfa foramina , 8: Не
impediri per campanellam, 8: debet elle quod-à
dam foramen paruumin апГа сатрапе11г‚ре:
quod foramen intromittetur corri iola, cum
qua corrigìola alligabitur campane a ad qué-'
uis pedum falconis,in altioripartc tibia: quam
fit Забив, Seligabitur ita quod non dillringat
tibiam, neque quod multùm pendeat, fed proa.'
pe tibiam. Vtilitasverò campanella-multiplex;
eil , per fonum nam ue cam anellae percipituí:
citò {lfalco {lansìn edefua e diuerberat., чаи”
percepto fuccurritur ei citius, etiam fi perdatút
falco,pet fonum campanella: facilius à remotñ
- audieturvbi erit, 8: faciliuspoterit recuperati.;
Scillì qui doâi fum Blexpetti in fonitu cam#y
anellx, dognofcuntli fe diuerberat falco. aut
calpit,aut mordicatiaûos aut campanella f
autaliquid aliud гаси. Modum autemligarlaz.
campanellam,quem Расти: quidam ad permet“I
(жида, perforandò 'vnâ vel duas depennis @aux
de, 8: corrigiolam campanella:intromitremkg,v
_ A null-atenusapprobamus,quoxriamfalcq per ha;
ч rufmodi
aoû DE ARTE VENANDI CVM“ AVIB.
infmodi alligaturam campanellz,tenet caudarn
male pendentem, 85 penna: caudx minus fans
habentur.
C A PIT VLVM XLII.
De modo quo portati debet fuper manû'
85 forma retinendí manum.
Is faâis circafalconem, dicendi'i ей quo
modo poni debet nidaiius ad Randum fii
per manum 85ad portandum ; ad qua: praefcien
dnmequualiterportitor debet tenere brachii'i
85 manum , teneati itur partem brachij qua; di:
ab humero quueaä cubitum , quae dicitur' ai
mtis,defcendentem reâèinxtailatusmon ramen
coniunůamlateriuiam licôiungeretur ei,mo­
uendo corpus fnum moueret 85brachium.quo
modo inquietaretauem,reliquam verò partent
bracliij,quxelt à cubito verfus mannm,replicet
ad anieriorem partem corporis , vt ex replicati
one huius partis brachij85 fuperiorisdiat angu
lus reâus,manumverò qua: eli à brachio quue
ad exrremitatem digitorum , non plicet inte
zins neq;exterins, fed in reâitudinebrachii te
neat,coninnâendo pollicem extenfum indici,
85 replicet in icem ad exrremitatem pollicis, 85
crit modus Гecundum quem abaciíb: tenent fe
ptnaginta cum mann, 85alij digiti eiufdem ma
nus,replicentnrin almam fubillis duobus di
gitis,vt firmius fnl ententur,ad limilitudinem
tenenris numernm ternarium , 85 Gc ex replica
tionc indicis fuper pollicem,85 trium digitort'i
linpalma fnb illis,teneat manumad formam A
11 . - ‘ ' ' baciůs
 ‚(— уа`т

LIBER SBCVNDVS х ц
'bacin tenentisefr
conuenientior f'eptuaginta tria,
(ullentandi 8: hate
auem Forma
Гирег ma.­
num;manus etiam hac opponatur fummitati
humeri, vt non approximetur Facieì hominis ;
nam auis timet ad faciem hominis, uam na.
turaliter refugitôcabhorret, quando xc porta
retnrdeciliata aut line capello. Item Пси: dixi
mus de forma tenendivnam manum cum Гио
Ъгас111о‚11с dicendum ell de alio brachioßcalia
manu, expedir enim quod portith fciat por
` гагеГа1сопет Шрег vtramq; manum , vt 11 ven
_ tus venerit a liniflris,portet fuper dextram, 8:
11 à dextris,portet fuper liniíìram,quoniam 110
Гетрег opponetur peâlus falconis vento: nam
11 veniret à cauda 8: tergo , Ventus horripilareiìv
pennas caudasöc totius corporìs, maiores fcili,
8: minores, quod non fuliineret falco, fed Ге
Ieuolueret. Item Гит homines quarundam re-I
gionum,qui сопГиеиешт portare falcones in
manu dextra,& tantum Гиит modum appro-á"
bant 8: а11огит modum vitu erant. N_os verò
non facimus vim in huiufmodi diuerlitate, fed
vtrumq; modumlaudamus,dummodo Ventus
non irruatin Falconem à tergo,ideolaudamus
{icut Гирга diximus, quod {ciat portare cum v»
Iraq; manu, nam fcire portare cum vttaq; ma
;1u,juuat pro ter cullodire auemàventoyeni
,enti à tergo lconisßcproptervicilsitudinem
alleuiantem manum fa conari`,propt_er etiam
aliam manum permutandamÄi aliquando pa.;
rieur, ,p terea cauendum ell à quibufdam ma.
.lis diner erationibus faleonis, vtinfra digfèlr»
С И
.- м ne Ait-‘e venaient "cvM avm
Debet au`tê falco pofihac erigifuper pedes funs
8: collocari fu er manum inuefiitam chiro-i
theca, ita quo duo pedes falconis locum te`­
neant fuper manum,'à iuncìura vltima brachij
per manum,vf`q; ad extremitatem digitorum ,
replicatornm in forma quam diximus. Et hoc
modo erigatur, fi teneatur aurs fiiper manum
dextram, nod caput rofirumôc eCtus 8: an
teriora pedum teneat verfus finif ram. Erecìo
igitnr falcone Sepofi-to fiiper manum Ищете
tarn chirotheca, vt diétum eft', intromittantur
laquei jaâorum interpollicemôe indicem in
ter manumße fiat vt exeant ad exteriorem par
te'm manus­ inter duos digitos inferiores,‘8C
duos alios quifunt fupra eos,quamuis fint ali
ui qui faciunt exire iaéìos inter quof'cumque
` igitorum indifferenter,melius ramen tenen
tur ¿Schrmiusôc firiötius inter duosôc duos ‘di
gitosyt diximus , quam inter tres 8: vnum. Et
1 contingat quod talco de manu fe deijciarôe
deponat,
lper 8: поп reuertatur
manumiterùm per fe
f'upponatur eaad fiandü fu
formaquam
diximus. Longaverò recolligatur circa divi»
tum minorem per circuitionesíparuas, hoc ­
fio, &. teneri-poterit diu falco uper manum,
szortariconuenienrer, Seabsq; impedimen
to auisße reflexiones ipfius longac,f"a¿`tz fic circa
di itum minorem, pendeant aliquantulùm
interius.

j » ` CAPL
 д- Linen sechnvs. .. щ
."CAPITVLVM XLlll. ‚
. De modi'squi'bus babentur falcones '
‘ramagíit
» lâo del'alconibus nidalijs,quomodo ha
Ьетиг,8: quomodo nutriuntur, 8: pa
rantur ad portandum Ги ег тапит, 8: quo
modo portantur; dicen um ей де illis Falco
nibus qui Гит Гу1иейге$ 8: dicuntur ramagij,
qu odo habeantur, 8: quomodo aptentut
ad ortai dum , 8: quomodo portantur Ги
per manum. Hi verò extra nidum”capiuntur
cum retibus ,laqueis aut alijs inllr'umentis 8:
artilicijs, quae ca tio non line magna arte 8:
non line magnol udio lit,quam artem 8: quod
lludium, tanquam 1треп1иет1аиойго libro,
di'mittimus expertis: propolitum еп1тпойгй
ей рдпсЁрНгег de captis lalconibus, quomo
do man ueliant 8: doceantur рыдай, 8: elle
cum Ьот1пе-1йид tamen dicimus, quod inter
omniainllrumenta cum quibus capìuntur exi
tra nidum, illa l'untlaudabiliora, cum quibus
capitur maior numerus falconum,8c (peciali
tet faluius 8: linelaclione capiuntur, nam de lic
captis meritò poterit haberi maior liducia, qui'
autemin capiendolœduntur,videlicet dum re
centi conantur euadere,aut dum malè extra
hunturde retibus,vix aut nunquam euadent
quin cxillalœlione aut moriantiir,autper mul
:a tempora inutiles,8c forlitan femper. Pro
ter hoc confulimus, vt exercitatiinarte ca i
с ndi falcones, cautèöcline lxlione quanto p us
решит capiant ipfosßcâoltcaptiouem tene;
I an
 ш; DE жив—«штат CVM4 Avit:
ant 8C падаем eos quanto plus poliunŕfaluilts.
Capiunrur autem his quinq; tcmporibus,pri­
mum tempus elifcil. quando volitanr circa ni»
dum; aliud ell: poliquâ dimiferunt penitus lo
ca vicina nido parentibus expellentib’ iplbsßc
ramen volant per côtraram in qua natifunt: a
liud ell: quâdo tranfeunt 8cinliat palfagiü ipfo
rum; aliud ell, quando hyemant in regione in
qua capiuntur: aliud ell, quando tedeunt;qui
enim circa nidum volirant 8c prope nidum саР
piuntur,incipit caprio eorum à medietate Iu
nij vl`q;ad Iulium, fedilli qui dimiferunt loca
nido vicina, 8cvolantper contratam, in con
trata qux ePt circa nidum, 8€ non prope nidum
capiuntur, 8Lipl`orum captio quali per totum
1u ium quue ad principium Augulli durar; hi
etiam capiunrur poliquam funtin tranlitu fuo:
.veniente verò yAugulio 8c rima mutation:
temporis ad frigus,liintii1 uo tranfitu, 8c qui
_capientur ab hoc tempore qu.;ad medietatem
Nouembris,dicuntur capri de pallagioßcà me
_ `dietat'elunijvl'que per totumSeptembtem,ca­
pitlutur plures degentilibus in fexto,quinto8c
quarto climate ,quam de peregrinis, 1ra quod
„ uantòloca erunt pinquiora tertio8tl`ecun­
_ o_climati,tantò p ures de gentilibus capien..
'çurbtunc eli namq; tranlitus eorum verfus me
ridionalia climata,à Septembre vetòin antea,
fciquétobti, in _eil'dem climatibus capiuntuz
- plures de'pçregrinisquäm de entilibus, quo-L
.mam gentiles tamttanlie'rí'it, Ёа peregrinìqui
narrerant ind tardioriltempprçe _8€ in :empties`
mf.- A U ` ' Iìbifs
\
 „ ‚ -‚ _ . ...F-_l--N-„r __.. „7. -w

'llBER SECVNDVS. an
_ribus Septentrìonislocis tune tranfeunt, 8: Гс.
сипдит quod climata Гит calidiota, 8: paña
gium eorum 8: captio durat plus, 8:111 fuperio.
ribus locis durat minus, uoniam frigusinñat,
8: ipíi properant fugere ocafrigida,&cùm in
tranfeundo mutent loca falcones, non poilu.
mus dicere fpecialiter vnumlocum in quo ca
pianturgfolùmniam in multis tunccapiuntur,
8: fimiliter quando redeunt. Tempore verò
hyemali (i aliqui capiuntur, erunt de illis qui
aliunde venientes remanferunt in illa regione
in qua capiuntur, 8: поп tranfierunt cum alijs,
fed remaníîo eorum fuit illic,aut quiaaër illius
regionis ей conueniens eis in hyeme, refpeâu
lociin quo nati (unt, aut quia prxdantirr ГиГ—
ñcienter БЫ illic tempore hyemis, aut q`uialae~
fionem aliquam patiuntur propter quam cum
alijs traníire non potuerunt ‚ 8: iiii capiuntut
circa loca in quibus abundant aues quas pts
dantur. Tempore verò veris capiuntur illi qui
redeunt ad loca natiuitatis Гиг, ôcdicuntur ca.
pti де reditu. In omnibus verò temporibus
anni accidit quòd capiunturíâuri 8: mutati, 8:
in tempore redituspauciores, nec poffumus di
üiriguere captionem maiorem gentilium vel
peregrinorurn, freut Faciebamus iirautumno,
magis enim inordinate redeunt, quam trarilie-Á
rint,&: plures de ipůs tranfeundoëc poil панп
tum capti fuerunt, 8: plures mortui. Generali
ter autem de captione Falconumfpeciei садис
çunqùe dicendum, quod illi qui citiiis nafcun
tur, citius capi_poiîuiit 8C. debsnt» чщ VCIÖ' YM"
_0.1. si.an
 ш, DE ARTE' VENANDI îCVM i'AVIB.
dius, tardins capiantur. Girofalciitaq; {äcri 85
gen tiles qùia nafcuntur citius , capiuntur ci
tins. Giroialci enim licet in frigidioribus gene
renturlocis, non tamë nafcuntur tardè, fed ha
be`nt naturam generandi citò quantum genti
les, qui nafcunturin calidis regionibus. Si verò
aliqui de girofalcis capiuntnr tardé, non acci
dit quod nafcantur tardè,f`ed quod non tarn
citò recednntà loco natiuitatis (ux, pro eo q,
melius fuiiin ent frigus quàm esteri, 85 nafcun
tur in remotiori 85 Frigidiori loco, quam alij
giroFalci qui citò capinntnr. Lanerij verò capi
unturineodem tempore in quo capiunturgen
tiles, 85 capiuntur aliqui deipfis priufquam de
gentilib’. Peregrini verò pro eo quod in remo
tis nafci'xtur 85 tardè,capiuntur tardins cacteris,
85 fic illi qui citius nafcuntnr, citius tranfeunt,
85 citius capiuntnr: qui verò tardins,tardius.
CAP I TVLVM XLIV.
De locis in quibns capíuntur.
L Ocaverò fpecialia in quib’ capinnturfunt
diueríà, fecundum quod fpecies Falconutń
(untdiuerfx, 85vtentes dinerfis cibis. Per rini
namq; pro eo quod nafcnnturin regionib’ on..
ginquis,ŕ`rigidis85aquoiìs,in quibuspaucç (un:
terreiìres85plures a uaticœ quas venantur ‚ а:
deqnibus Гит con neta: viuere,capiunti.ii­ fb.
plus inxta aquas85 riuerias. Sacri verò 85 Ian е
ш, quoniam vii Гит venari per campaniam
largarn 85I`patiofam aues campeůresmure s, 1a_
cerros, 85 grillos 85huinünodiammaliafâepiu,
‘d L "’ а " СЗРЦц-д.
 f’ ' 1.1ВВ'К SECVND'VS. ai;
eapiuntur incampanialarga 8c fpaciofa, 8c non
iuxta riuerias. Girofalci, uoniamvlililnt ve
nari quandoq; aues campe res, quandoq;aues
de riueria , capiuntur Sein campania (patiol'a,
8: prope tiuerias, fed fxpius in campania , quo
niam viuunt fazpius de genetibus anlerum quz
pafcüturin campis herbolisßentiles verò quo
niam viuunt finpius auibus campellribusfxpius
capiunturincam ania. Statim quod falco ca
tus eli Г luelier­ lue agreliis, li hicquiceperit
ipfum Го us eli, ponetipfumprimitusin malle
olo, liabit enim quietius in eo, ¿Se hoc iuuabit
maxime uando fperabit eadem die capere а
lios, priu quam ad domurn (uam redeat; etiam
in malleolo politum poterit folus ciliare, vn
gues aptare, Задов öl campanellam imponeret
Et li flint duo,poteliprimòciliare, Sepolìea in
malleolo ponere,vel è conuerfo, f1 liberi-ilimi
{ст malleolum lacculus quidam lineus, capax
lôgitudinis ôcgrofsiciei corporìs falconis,per­­
foratus ex vtraque extremitate, Foramen autem
per quod debet exite Caput, lit tam largum , q,
fufñciat exire Caput per ipíiim, fed foramen in
ferius , per quod intrabit corpus falconisfl t lar
gius, 8e litlongum malleolum, vt abarmis to
tum corpus com rehendat vl'quead genua, 8€
habeat laqueos ringëtes ipfum in circuitu fof
raminis inferioris. Apprehenlis igitur pennis
alarum Зашёл: cum corpore falconìs, intro
mittatur falco in facculum capite exeunte per
fo ramen fuperius, Se vterq; pes Se extremitates
algrum 8e cauda,temaneant deforìs à parteìin;
л . „_ О 3 L ' tenori
щ DE ARTE VENANDI ст Avis.
feriori. In tromiffo falcone in malleolum, con;
firingatut malleolum perlaqueos circa fotamë
inferius,&colli antutlaquei fimul. quat au
tem malleoliim in eo quod falco fic potefi; fer»,
uari, 8: portati faluiîis 8: fine leione,vf`que ad
domum eins qui cœperiti fiim,&iuuat ad fu-v
ptadiâa, nec diu debet etineri in malleolo,
пат fi diu detinetur,vix pofsit egerete, 8: ege
fiio terenta deficcaretur in ventre ¿5cadurere-­
tut, quod effet valde nociuum.
CA PITVLV M XLV.
De cili'ati'one ipfotum.
Alcone polito in malleolo ~cum captus fit
agreliisptotinus ciliandus eft, nam fi non
ciliaretur, fiatim fieret agtefiiot ad vifum faciei
humanas, Secr .erotiim qua: videte non confut
uit , 8: vtetetur magno conamine ad euaden
>dum , ex quo conamine difitaheret 8: diftum
:tet pennas fuas 8: Гиа membra , 8: ob hoc ha
Ест hominem odio, ctedens hxc`mala fibiac
cidiffe pethominem : inde efiquod multi ciim
capiti nt falcon es ‚ dum' f`unt detenti tetibuaaut
laqueis, aut alijsfuisinfitumentis, accedunt ad
ipfos nö opponendo faciem eisßecaiient quan- '
tùm pofiunt, ne faciem fuamvideat falcoßc с1
liabitutvel ab vno folo vel à duobus, eo mo
do qiui diéìus­ ед fupra de nidafijs. Et hic tantò
magis indi et ciliati qu`am nidafius , uantò
magisagref ior efi nidafio, 8: minus v us ho
minibus. Poliquam ortatus eli in malleolo
Bd domumßcpoliqua ciliatusefì, poteft con
- ’ uenientex
 «z извещение я:
uenienter remoti'eri d_e malleolo, 8: debet re
manere ciliatus. Ей autem iuuatiua ciliatura
ad multa , per ipl'arriA enim falco non Ге ìnquie
tat 11qu Ге diuerbeŕat'tam
caulaspropter l'ae'pe,cum
quashocidebeat nonnec
facere, videat
lio-A
mo ellicitur falconi'tamofdiol'us, сит non vi
deat ipfum uoul'queiair'ialleéìet comedere 8:
matiere cum omineßtperl 'ciliaturam in mem-'-v
bris 8: permis l'aluius cpßoditur,'&'manliielit
facilius, 8: all'uelit facill'u's ad capellurn l Sendo
Го1ит vtilis ей c'liatufrapr'o ‘agr'ellibus tal coni-i
bus, Гед vniueŕ la 'rter pro omnibus auibus quae'
fe nonf linuiitlportari(`a"i`1t traâari circa `princi
‘iurril ' Ciliati verò @melius ротики; ,' 8: ml
lius linunt fe'portari'; "if" I‘ ,‘ ­ ‘
_‚ . capiti/LVM XLvi.
Y в De modisfupe'r
tenencia' eos б: portandt'
manum. Y

V Nguesetiam amputandi Гипс, SL-iaéìi im

’ ` ponendi pedibusramagiorum , priul'quä'
ротики: Гирег manum,eo modo qui дюн:
ей де nidalijs; 8: Falconarius debet tenere ma- ~
num-6C brachium vt diâtum ей in capitulo de
nidalijsßcpollea debet'eri i huiul'modi falco
Гири pedes fuos, 8: сит a ia manu accìpien
dus ей per сапе, 8: fuper manum collocaride­'Í
bei, 8: li eponit l`e de manu,refle¿`tatur ma»
nus,vt reuertatur fuper eam, qui quoties per
Ге non redierit,itiuandus ей сит alia manu po
linta-ante peálus eìus ad redeundum fuper ma
mim. Debct autem horno portans l'aleonem~
lic regere manum fuam ôelìrmam tenere,vt Fal»
A О 4. ` conem
 DE ARTE vENAN-Dr cvM'Avrß. _
conem porter fuauiter,'nam li durè portabit,
au; manum mobilem habuerit, falcoinquieta­­
bit & diu'erberabit fe ex malo portamento , 8:
debilitabitur coxis 8c renibus, 8c non (olum
requiritur quod falconarius l'ciat portare vt
coiltlenit, fed etiam quod exercitium hab eat 8€
vfum portandi , 8C omnia faciendi, qua: facere
conuenit circa falconem, per fcientiam quam
' rxhabuit ex hoc libro nollro,vt in theorica
it peritus,8cin pra'âica exerlcitatus. Signa au
tem per quz cognol'citur,q­uod` brachium 8c
manus bene regantßc falco bene portaturfunt
hac :falco tenet alas recolleâas in fe8caltas ad
dorfum fuum, 8c cauda`del`cendit inferius in
direéìo dorli , necipß cauda facit ibbum ali
quem in loco in quo côtinuata ell: orfo , 8c ге—
net omnes pennas caudz recolleâtas8c coadu'
natasinuicem,
tes,­ 8C tenet
8c non firmar edes
fe p us` xqualiter
fuper vnum dilian
pedem
quam fuper alium ,8c non liringit cum 11113111—
bus fuis manum portantis, fed leuiter fulientat
fe in pedibus , 8C li manus falconarij cömouea­
tur h1ncinde,aut gyretutvtcollocetfalcouem.
falco facilè commutat pedes fuos; li verò bra
chium 8Cmanus non bene reguntut, nec anis
bene portatur nec bene traéìatur fuper maniì,
erunt in eo ligna contraria fuprä dietis.
CAPIT VLV M XLVII.
De falconarijs qualcs elle debeanr.
Abito quomodo 85 vnde habentur Falco~
nes, tam nidalij quam capti fyluelites (en
l
 LIBER SECVNDVS.' 117
ramagij . 8: quomodo aptaritur in fuis тет—
bris,ad iìandum fuper manüße quomodo po.
nunturôc portantur fuper eam . priufquam di
catur quomodo manfuefaciendi Гит antequâ
de manu dimittantur ad volandum, oportet
nos dicere, qualitet debet effe falconarius, 8:
quam intentionem debet habere ad manfiiea
farolendum 8: habendum falcones. (mieu rique
Задниц]: dif'cere 8: exercere artem venationis
cumauib°,ad hoc vt pofsit effe fufñciens,in nuf»
:riendo 8: сиРюд1епдо, maní'uefaciendo pot
tando, docen do ipfas,vt ven entur alias aues,in
vtendo eis in venationibus 8:111 curando eas (i
opus fuerit, oportet vtin Ге habeat ea qua’. di
centur iam, 8: praeterea fcientìam huius libri,
quae omnia cùm fut'ñcienter habuerit, `a dignio.
ri nomen accipiens, Га] conarius poterit meritò
nuncupari. Qui Íit mediocris Наши, пе splate:
mapnitudinem fuperŕluam pluslaffus 8: minus
agi is habeatur, neque propter paruitatem ni»
miam fit nimisa ` is tam cqueíìer quàm pede-­
(Ест, fit mediocris bitudinis, ne propter exte
`riuatam maciem deñciat fuliinerelaborem aut
frigus,neque propterlcorpulentiam Scpingue#
Vdinem nimiam faliidiat Iaboremöccalorem,&
pigriorßc tardior habeaturquäm cöueriit liuic
arti , non fafìidiat artem пес]; laborem, Гед di
ligat 8: perfeueret in ipfa, in tantum, quod_etiä
quando deuenerit ad feneâutem, non minus
ïìntendat arti, quod totum procedit' examore
quem habebitin arte,cum enim afslonga fitßC
plura in vfu feçundum' çam nouiter incidann.
A 5 nun
l
 ¿is DE Aare vENANDi CVM AviB.
nnnquä debet homo defiůere ab exercitie hn.
ius artisfed perfeuerare quàm diu vixerit,vt ip
{ат artem perfeéìins confequatur. Deber effe
perfeâi ingenij,vt quamuis didicerit plura 85 à
'doftis huius artis, circa ea ua: (unt neceii'aria
auibus,tamen ex fno natura iingenio fciat in
uenire85 excogitare ux iiecelfaria fuerint in
tidenrer, non enim eñet pofsibile fcribereffw
'ula 85 nouiter emergentia in operationibur
Eonis 85malis auium rapacium: nam cum di
uerfornm На: morumlongè, durum effet {cri
bere omnia,pro qua re lin ulis ex fno ingenio,
85 exarte huius libri, qui quid erit expedient
miniflirare tenetur. Sit bonzmemoriawt bonii
vel malum quod aliquando circa operationes
auium 85 circa exercitinm huius artis contige
rit, canfa fui vel cauf'a anis , vel alterius rei, me
moria cömendet, quatenus alia vice quod bo
num fuerit feëtetur,qnod vero malnm85 in c6
ueniens caueat- Sit acutivifus,vt vifu compre
hendere valeat etiam a remotis, in qua parte
Бис aues ad quas intendit venari, 85 auem fuam
'puando elongatur à Гс vifu fequatur, 85 смета
- ubtiliter videat quae neceífarium eflvidere. Sit
leuis auditu, difcernet enim facilius in qua par
те iint aues quas quzrit, ex vocìbus auium quas
audiet circumqna ue,85{`ocios (nos audiet Fa
cilius,85 campane] amauis fuk nando erit ab
{сдайте er voces auium quan oque fcire po
~terit,ver us quam partem erit anis í`ua` quze eli
abfens. Sithomo magna: vocis85 fortis vocìs,
lnam auis {на qutc aliquando Habit remota ab
f ipfo
 LIBER звеню“.- m
îp'f'o,ad reuocationem fuam quam audiet,&fo­'
cij fui facilius cöprehendent. Sit agilis 8L prom­'
ptus in fuis moribus, vt citò fuccurrataui fue'~
quoties expedierit. Sit audax> in tantum quodv
nö timeat pertraníire loca afpera, quando con.`
ueniet. Sciat платеж ii auis fixa tranfuolauerit
aquam inuadabilem , ipfam aquam natando
tranfeatëcauem fequaturßci li vbi oportuerit
fuccurrere, fuccurrat- Non 1t moris nimium
iuuenilis , ne pueritia inducat ipfum aliquid fa~­
cere contra artem,nam pueri confueuerunt effe
guloli,&deleó`tanturvidere plurimumamçnol>
volatus,&plures: nec ramen pueros ex toto
repellimus, cùm pofsint elle prudentiores, non
enim pueri (uñiciunt manfuefacere aut alitet
docere aues, aut cum eis venari, cùm non con~'
Biet eos effe prudentes i11»his,feddil`cant à do-'
ûis,quouf`q; perueniant ad perfeëtionem huius
fcientiaeôcxtatis. Item non debet elle fomno».'
lenrus,requiruntur etenim multa,in intrando
tardè leâum, in requirendo denoâe luries
аист Гцагп‚ёс1п furgendo ante diemßc euitasl
fomni in audiendo campanellam auis , 8c mo
tumalarum liiarum,8¿ in uietarionem (uam.
Non lit gulofus nec nimis editus gula, li extrar
domñ Бис in campania firerigaut etiam quâdo
perdiderit auem fuam,cogatur per gulolitatem
(uam domñ redire citius, aut etiam ii in domo"
fuerit, non obliuifcatur auis Гид: habendo in
tentionem ad guloli tatem fuam.Non Б: ebrio
{'us, quoniam ebrietas quçdam infania eli, per;
quam
,
auemm 'Y'(пат
u'
{астмеаеиайаьпдцапдцйо;
‘ {Il-lm'
 iid DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
etiam'fe credat eam bene ttaêtare, 8: ab ebiio­
8€ fatuo cufiodicnda non efiauis. Non 111112»
ŕtiiidus, neque facilis ad itam, accidit enim per
ape quodauis facit ea, per qux ille qui cufiodit
:am ad iracundiam prouocatut, 8111111 illam
itacundiam dimittat,malo motu m'oueri pote-`
111, ex quo malo illato aui per itam, auis ipfa,
cum fit res debilis,cettifsime deuafiabiturNon
fit piger aut negligens , quoniam ats Ша mul
totum laboriim eli 8: magni fiudij. Non fit
gyrouagus , ne per fuos motus etraticos auem
non requirat frequentetvt conuenitrauis nam
que in modico tempore laefionem tecipiet,fi
hegleâa fuerit , aut nö fuetit Гавре fxpius tequi
Iita. Habeat chirothecam in manu fuper quam
portate debet falconemlon am qu; ad cubi
tum, Scamplam vt citò po sit indui 8: ехи1.
quae debet effe de corio toffo : nam falco cum
vnguibus fuis minus ad zrebit chirothecœ, 8:
cum rofiro 8cvnguibus,eamq; minus poteri:
penetrare,&quando continget quod falco ia
âetur de manu ad volandum , fitmius tecedet
'de talibus chirothecis. Habeat praterea vnam
butfam ad cingulum fiium,in qua reponet car
nes 8: tiratoria, que ideo dicitur catiieria.
L

ч CAPITVLVM XLVIII.
De intentioneqnam habere debet falco
nari'us ad tenendum бС man
;
{Поют fuefaci'endum.
autem qui opetam exhibent vena..­
rioni exetce'ndz cum auibus rapacibus,mul¿`
\ tiplcx
 Lin uit secvuuvs. ‚5 И
tiplex ей diuilio. Alij namq; intendunt inhoc,
yt aues 8: quxdam de quadrupedibus use capi.'
ent cum l`uis auib9 rapacibus, edantgu osè, auf
libi quomodo cunq; aliterlucrifaciaiinAlijin
tendunt in hoc non caul`a ulx, nec caul'a lucri
alterius, Гед vt habeaut in e deleéìationem Гот
1а11оГат ‚ in videndo Гс11. amœnos volatus а.
uium.Alij intenduntin hoc vt glorienturôcia
¿tent Гс multas cepille aues. Alij inteuduntin
hoc neq; caufagtilat,iieque caul`a lucri alterius,
neque etiam саиГа де1её`сатет1 vifus Ги1‚Гед
tantum vt habeant fuas aues rapaces bonasôe
rneliores quam cxteri, ex quo ac uirunt libi
Батат 8: honorë рт сгпепз,8:1п oc habent
magnum deleâamentumfci. quod habent bo
nas aues. intentio prima redarguenda ей, pro
_eo , quod сит multiim vexent 8: fatigent aues
fuasvt ex multitudine prœdœfgaudeant, bona:
aues rapaces diu habere nö po unt. Secundoriî
limiliter intentio non ей approbanda,volen tes
enim videre frequentius amœnos volatus Гиат
Aturn auium, 8: quali circa hoc l`uam intentio
nem ex lere nequeuntes , coguiit eas fubire
Imultos abores 8cintolerabiles, per quos deli
ciunt, 8: 111с modus puerorum ей, 8: non conf
,ueniens arti. Tertiorü intentio reprobatur,pro
eo quod non faciunt vt conuenitßc vexant eas
vltra modum. O`tiartorum verò intentio ap,
, robanda ей, ipli enim habentes l'uas aues me
liores, non abutuntur eis, l`ed diutius 8: erle,
_uerabiliusin lua bonitatemaiiebíitßcip imo
„dum fequuntur conuenibilerri magis arti, faâi
L.
. „А ' ` ` en o'
m DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
endo volareaues fuas , eo modo quod nö mul;A
tum vexantur,8c cullodiendo iplas aues dili
entiameliori. Intentio iraq; uam debet ha
Ёеге falconarius,debet ellevt abeat aues ra»
paces arte doéias ad capiendum alias aues , 86
quxdam quadrupedum, 111 quo ars proceder
qu; ad linem intentionis'. Sed quoniâ aues ra
paces funtpenitus fecedentis natura: ab homi
пе‚86 etiam fecundum proprietates 86 mores
naturales 11105, alienantur ab ipfo meritò, ti
ment enim retineri per hominem , cauentes in
hociplb permis 11115 86 lim: perfonar, f'emper 86
naturaliter abliliunt ab homine: propter hoc
adhabendum propolitum nollrum de eis,ne­
celfaria eli ars, 86 11111г11тёга , 8621111`ех‚ре1' qu:
priuentur,quamuis non ex toto,aues rapaces
ab hac l`ua natura,8¿per qui: liras proprietates
delinanr naturales, 8Cacquirant in l`e proprie~
tates 86 mores artificiales ,ltandi cum homine,
85reuertendiadipfum,quimoresacquiiiti per
alluefaélionem, proceliu temporis 86 аГ51с1и11а
te, vertantur eis in habitum 86 сопГиешсНпет
86 naturam alteram. Ex parte verò auis rapaci:
uz doceri debet has proprietates, contrarias
11115 naturalibus, aliquid elle oportet quod lit
quali medium, per quod mutetur de lita natura
in contrarium. lllud autê eli feiifusgulìus,cùm
caeteri fenfus lint repu nantesinhoc, videntes
cnimfaciem hominis ibi cxtetisq; animalibus
terribilem, 86 cxtera ua: cöuerfaiittir cum ho
mineinfueta videri li i,8ctangere ea quae tan
gere non confueuerunt, 86 taéli palpati пада—
‘ f~­' tique
 LIBER заемные. a „3
tiq; ab infuetis 8: horribilib’ (ibi, 8: audientes
voces hominíî, 8: alios сити1шз1пГиегоз БЫ,
inducuntur exipiis eiidë fenfibus,vifu,auditu,
8: taûu, effe femorim longe ab hominib’: nam
quod detineantur ab homine, q, habeantiaéìi~
cios laqueos in pedìb’, quod ßentligati in Геде
fua,quodpafcantur fuper manuhominis,quod
cum homineûent, q, volentes recedere vt earíi
moris eli', de Геде fua prohibeantur recedere, 8:
quod teneant campanellam aút capellü, nod
poitquam iam dimifsi Гит 8:Ги1 iuris, a ho
minê redeant q, hominemvadentem ad ipfam
cxpeëìent , quod clauíi detineanturin domib’,
hxc omnia contraria Гипс natura: fux: proinde
reñat folùm per gufìnm aífuefacere ipfas ad vi
dendum,tangendum Seaudiendum hominem,
8: caetera quae eonuerfantur cum homine, 8: ад
отп1а тодо diëìa. Non folùm falconarius де—
bet еГГе qualis diximus,& habere intentionem
diâam,circa falcones 8: alias aues rapaces, ve
rùm ne operam perdatin manfuefaciendo Fal
con е5,8: in habendo eos fi Га111поп effentßon'
uenit vt Гciat figna per qua cognofcat falcone's
effe fanos,qu2 Гит ЬшиГтод1. Falco (anus
omnes pennasöcplumas coniìriûasad fe reti'
net, non hirfutas neq; laffas, fed illas minores
plumas, qua: videntur quaii р111,8: Гит inter
ocum roßri qui cera dicitur, 8: oculos, 8: in
feriores plumas quas vocamus barbam, habet
hirfutas 8: Ьогг1р11агаз‚8: qui quiefcit 8: аГГееи—
‚ rat Ге, pennas caudac tenet recolleítas ГиЬ dua
bus medijs fuperiorib’,.qux див: vocantur coo
г perculag
au DE ARTE VENANDI CVM' AVIB.
pereulaßat ereétns fu er pedes 85firmus poil..
quam alTecurat fe,ocn os haber rotundos, pal
pebras non frequenter mobiles,85 quando a
perienturant claudentur palpebrz, citò redei'it
adlocum (num, 85p'ellicu-lailla fnbpalpebralis
pannofa,illa i'cil. que exit à lachrymali oculi
citò redibit ad locum fuum, iunânram autem
illam alarum `a qua incipinnt decem pennœ ma
iores Forinfecœ,qnam iunâuram quidam vo
tant humernm,85 alij bnétum ala: dicunt` te
4neat eleuatam ad ca ut, motus fnì85 {iiorum
membrorum funtve oces,hiare fuum clarum
eíi,85nonraucnm,quando vociferabit excutit
.fe,85 plumasfnas,85vngnesin vtroq; fno latere,'
flue non fuerit balneatus fine fuerit,bene repli
.cat caput qum_ad capiendi'i perunéìum defu
per caudam,auidè comedit, bene digerir, large
.e erit,85iine fonitu ftbilofo, maior pars e e
lhonis fur elialba85 mollis,85 reliq ua parsJëil.
nigrnm quod eli: in medio egeílionis, granula
[а elt85dnra. Aceiditetiam quod mntat ege
ftionem85t`aciteam alterius modi, in colore85
fnbfiantia,quando comedit carnes madefaálas,
85 quando vefcitur diuerÍis carnibus, 85 preci
pnè ii comedit nua. Plumatam quam degluti
uit fine excufsione capitiseuomit,85 ante fe ca
dere dimittit, non cum excufsione capitis vt
aiiur 85 nifns , egeritfpropè, non longè, ropter
hoc fuper perticam lconum, quando гага eli,
>‘inueniturfarpe lumataegeûio. (шапки-аз ege
.ßionis refpon et proportionaliter quantitati
.cibi quem comedit, quando balneat fe, fub
. . ь mittit
 IIBER SECVNDVS. u’
mittít torum caput aqux, indubitanterëc Гавре
&velociter,verberat cum alis fuisfortiter aqua
balnei, gratanter, 8с hilariter balnear Гс, quan
do dormir liar fupervnum pedem, 8c tener ca
put in fpatulas dormiendo, quàmuis hocŕ'aciat
aliquando propter famemr,& poli diuerbera
tionem fuam tediens ad locum Гиит ‚ fuauitet
anhelat, 8c non fit anxius anhelando quemad
modum a: er,expinguedine ramen anxiè ап
Ье1ас,{`ес1 um tenet osapertum, teneteodem
modo dum anhelat, Scanhelat frequenter, non
mouens caudam motu anhelitus, quemadmo»
dum faciunt agri.
CAPITVLVM XLIX.
De modís manfuefaůíonum falconum
г ad Randum fuper manum, ô( ad alia
facíenda , vt manfuefianr.
Abito qnomodofalco poniturfuper ma#
num , 8c quomodo manus re idebeat in
fufiinendo Falconem, dicendíî eli einde quo~
modo manfuefaciendus eli ad liandum Тире:
manum, &; ad caetera facienda libi vt inci iat
manfueñeri.Manfuefacereigiturnihilaliu ед,
quam inducere falconem ad fuíiinendum effe
cum homine uietè, 8c omnes fuas operationes
facere, multip iciter quidem lit hoc. Sunt enim
quidam qui nunquam ciliant falconemmeque
ct'ì capello cooperiunt ei oculosßc ipfum man
fuefaciunt, 8cinducunt effe quietè cum _homi
ne,falco tamë. quith modo videtur сне тап—
P {пей}:
„в DE ARTE vENANDi ст Aviis.
fu efaäus, Sequietus fiat, potins eli defatigatus
8: 821118115, nec potuit induci ad hoc fine ma
nafuiiselione. Huius fignumefi, quod falco
ìcmanfuefaâus nunquam 'eti fortis ad aliquas
fu-as орега11о11сз:щ.1ргор1е1Щит modi'î pe
nitus reptobamus. Fit etiam manfuefaéìio tai
conisalijs modis duob°, qui ambo couueniuntl
in eo,quod à princèpio ciliant falcoiiem,fed
etiam multisalijsdi erunt. Nam primus mo-`
dus cum ciliatura manfiiefacit falconem, nullo
modo vtcndo capello. Secundus modus cilia
tuta vtitiit circa maiifuefaétioiiem falconis 8C
capello. Dilfetunt etiam hi duo modi in hoc,
'quod ille modus qui eli manfuefaciendi falco
'iiem fine ciliatutaöc line capello,antiquior eli
8: difticiliotůe tatdior, 8: fatigat ma is falco
nes,quìim ille modus qui ell: cum ci iatura 8:
cum capello. Nos igiturvtrumq; horum mo~
'dorum docebimus, pto eo uod ambo hi modi
tempotib’ nolitis confueti unt inter homincs,
Sedicemus tanta de vttoq; modo, quanta 111111
cere polfunt circa manfuefaâionem cuiufcunq;
falconis. Cum enim falconumalij 11111 agrefìio
rcs, 8: propter hoc difficiles ad acquirendam~
manfuefaâionem, ficut 111111 plures deillis qui
capiifunt iviufzfites : Alii verò 11111 111111115 agre
iiresßcípptet hoc ad acqui-tendam manfuetu
dinem obedientiotes 8: velociores, quemad~­
moduni funt nidafijôC multi de alijs,ad omnia
iiq'uidem .sirius та111`цс1111111т11ш5 agrefies,
fe agrelliores tardius;qua:dicernus fufiicient
agreltiotibus 8: fetocioribus,qu_i vnquâpofsìfqt
. .'.¿ C С
 ыввк sEchDvs. n,
elleinter faleones, minus agrellibus verò pau
ciora de mildern liirlicientf Et dicemus primitus
de manliiefaëtione quae lit line capello, ipla e- '
nim prior ей tepore ¿Scantiquior : ¿Y lcito quo
modo liatlacilimè, poterit fciriqiiomodo liet
manliiefaélio cum capello. In manluefaciendo
igitur falco nem li ne capello,proced:ndum crit
hoc ordine 8: hoc modo: poliquam falco cilia
tus ей` 8:ро111и5 liiper manum, vtdiëtum ей,
debet diu teneri lii er manumßc de portari Гиа
uiter per domü o fcuram ßcfolitariam, 8cm
taprima die Seprima noâe, li polsibile erit, te
neatur liiper manum , nec ponatur ad fedendi'i:
fuper aliquam perticam vel aliam federn, quod
vt melius lieti polsit, tranfmutandus crit falco
de manu ad aliam, aut de manu vnius hominis,
ad manum alterius,per has namq; vicilsittidi
nes diutius poterit fulìe'ntari, 8: portari liipei;
manum, 8: li non poterit tam diu detineri Ги
per maritim , depouetur de manu liiper {Едет
vnam , lecundum modum аист д1ё`1иг1 fumus
in capitulo de perticis 8: Ге ibus. Amplius, illa
prima die 8:111а prima noCte nihil cibi dandum
ей ei, quaten’ die lequentimagis eliiriat, 8: mi
nus aliquantulum pauefcat, in qua die dillol
uendus erit de fede, 8: Гирег manum refumen
dus, uomodo di'cemus. Et ante uam inuite
tur ad comellionem , ipfe falconarius habeat in
carneria lira coxam vnamgallina- aut alias car
nes idoneas, fupradiélas in capitulo nutrien
di falcones nidalios,quando autem primitus
iuuitari de_bebit ad comeliionem,r`a1conarius
_ '" ' '' ' ё lporter:I
 11.8 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
porteripfumad domum non claram8cí`olita­
riam,illic namq; faciliusalllieliet ad comeden
dum primitus: 86 11 dicatur quod ciliatus ell,
poterit teneri, 8c-eriam dari ipli cibus 1n domo
clara vt non videat, Refpondendum ell, quod
quàmuis çigliatus lit, ramen tenuitas palpebra~
rum non impedit,quin oculi percipiaut lumen
diei, quo percepto, minuslibenter comederet
falco, dum recordaretur aëre claro, in quo elle
confueuerat, propter hociuuat vt in domo пб
clara inuitetur primitus ad comedendum; in
domo etiä folitaria prodeli, nam li audiret vo
ces hominum aut canum,aut cçteros tumultus
infuetos audiri abipfo, minuslibenter come
deret,timens do hiiiufmodi fonis. Manè verò
inuirandus eli ad comellionem , nam hac hora
8cvenari confueuerat 86 comedere,8c li tardius
inuitaretur,ad comellionemmon reliaret tem
pus fufficiens ad dandum libiplurib’horis ci
bum ,vt conuenit fieri, inliaret enim nox,in
quaFalconarius nö polTet elle tantum afsiduus
circafalconem quantum in die. Hoc modo
autem inuitabitur ad comellionem: ponentut
carnes anrefalconem,vt odoratu fentiateas,cü
eifdem etiam carnibus tangatur rolirum , pe..
ûiis,8¿pedesl`alconis,vt ех hoc taëiu fiat ei tz
dium, 86 aperiat rolirum ad mordendum, vt
'dum credet 86 voler mordere rem ua: tangit
iplirm, mordeat carnes, 86 mordendo faporet,
faporando enimallicitur ad comedendiî , prr
cipuècùm 111111121. щапаоуегЫатШсерей:
mordere carnes tam auidè, quod per fonum
' о
ч non
 ь

LIBER SECVNDVS. ' 2.1.9

non impediatur in comeßione , falconarius
proferat fonos ad libitum fuum,planos Sefine
теряю ‚ quos quoties а11д1ег1садд1Гсас recor
даг1соте111оп1э, 8: allici per eos ad intenden
dum comelìioni. Qualefciiiiq;autem iint forli
non curamus , dummodo eiul'dem modi Íint.
luuat etiam affuefacere falconë ad huiufmodi
fonos, non folùm pro inuitando ipfum ad co
melìionem, Гед etiam ad prxferuandum falco
nem à malis inquietationibusß enim Falco a.
liquando volet inquietare Ге, aut inquietabit
Гирег manum vel fuper fedem, {inon habean
tur carnes dandx БЫ, vel’ non Íint dandx гипс,
рюГегатш' Ьи1иГтод1 (oni, datus intendere
fortis, ceífabit ab inquietationibus,intendens
8: fperans comedereßc per huiufmodi fonos
prolatos fibi ,citius permittetfieri c_irca Ге ali:
qua neceílaria quae debentñericircaipf'um. No
ей autem permittendü in principio quod vna
vice comedatillam totam coxam allinaz,aut
totaliter illas carnes, qua’i fibi fuñicerent pro
vno aůu, fed aliquid fubtrahetur де Гио paßu
être eruetur, derquo reiiduo-poßea multis vi»
cibus in die detutlibi ad mordicandum ‚упа
quaqgvice parùm,proferendo {imiles fonos il»
lis qui prorerebantur quando dabatur íibi pa
Низ, per huiufmodi fcil. mordicatìones, Еще vt
ita dicam abbecationesfacpe Гас 1115 iteratas, af
mabit plus hominem, Scaffue cet citius 8:11—.
bentius recipere cibum de manu hominis, 8:
minus inquietabit fe. На: etiam carnes quando ч
dantur falconi ad comed'endum, teneridebent
a
P 3 111 ea
 „а DE ARTE vENANDi cvM'AviB.
in eademimanu na’. fuiiinet auemfcilic. quod
partim lint de retineantur fub tribus digitis qui
concludebantur in manu fub pollice,85 partim
exeant inter hos digitos 85 pol iceman te pedes
falconis,85iio userit iuuentur eriam retinei'i
ñrmins cum a ia mann fubmiila prxdietae: ii
enim carnes non tenerentu-r firmiter, falco ni
rnis auide nimisq; gulosè pofiet carnes come
dere 85 deuorare,qui modus comedëdi БЫ eliet
‘ nocinus ad diger'endnm,cnm confueuiiïet fo
ris
eas tenere
rofiro carnes cum pedibus
morfellatim incidere85 85
vnf'uibns, 85
ldeglutire.
Mordicationes
­¿turns ей falco, verò
faciatfeuabbecationes, qnas fa
in eadem coxa gallina,
ant in carnibus paßui I`uo debitis, cauendo ne
pluries dando БЫ cibnm,aut pluries faciendo
ipfum mordicare,detur {ibivltra debitam quä
titatem paiius qnem diânri fnmus. Dum ve
rò fic pauitaret mordicat, alineFaciendus cli ad
permittendum (e rangi' 85 trattati manib°z nam
cùm ipfe attentus eli'eomeiiioni, ii tangatur
fnaniter aut traâetnr manibus,minus auefcet
ex illo taân, 85 alTuefcet etiám permittere fe
tangi 85 traâari audacins alio tempore. Cauen
dnm tamen eli in tangendo aut traéìando, ne
cum manibus fœridis tangatnr aut traâtetur,
quoniam proindepenna: liu: ibrdidarentur,85
citius madefîerent 85deñorarentur. Deber au
tem deportari per domum huc 85 illuc: nam
per deportationem huiufmodiJirmius 85 fecu
rins fcietfiare Гири manum. Circaferò etiam
aut de noCte,dandum erit БЫ quicquid reIiabar
' к ‘ poli
 l LIBER SECVNDVS. ag!
рой abbecationes pluries faéìas in die de ради
{по libi debito, cöu'enienter tamen priulqiíam
tollatur de {uper manum, ponendus ad (eden
dum: lic namque complebitur БЫ paßus Гит
ciens quue mane, 8с fuperdormiet libentins,
Sequietus fu. er fedem (uam. Si ramen tam
diu 8с tarnv uauitet teneatur de noâe fuper
manum, quod dormiat ibi, longè melius erit
in dormiendo (uper manum, атлет: am lius
manum diligere, 8c non Faliidiet llare uper
earn. Qqantitas autem cibi eli liifticiens coxa
vna gallina: mediocrisquantitatis, aut aequa
lis quantitas de carnibus alijs conuenienti
bus, hac enim quantitas fufricienspaiius eli
circa principium pro Falconibus mediocribus
in quantitate, vt cum hocpaliu valeant macte
ñerißcper macrefaûionem 8€ per famem',dóce­
antur facilius alfueíieri cum homìnibusßç ci
tius manfuefieri; girofalcis veròplus pertinet
facris etiam quamuis iint maiores de numero
falconum poli girofalcos, {ufficit eadem quan»
titas, fcilicet vnius сохи, fortes enim funi, 8С
polfunt elfeminorantur
>diflìcilius contentihuiul'modi quantitateöc
de lira pinguidine: Cum­
enim puiillanimes 8с debiles Íinr, non capiunt
ma nas aues quando (unt fylueílresfed paruas,
vt urnellos 8c huiufmodi ‚ vermes 8e lacerto's.
de quib’l`e pafcrmt 8( continentaliquandofed
quod huiul'modi parùm oÍIilnthabere, ita q,
interdumfullinenttotal ie cumvaldemodico'
cibo, &aliquando cum nullo , 8c lic aflileti fa
cilius poilunt elfe contenti prazdiâo взамен.
1. . ‘ P 4. vmus
13: DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
vnius соха: Затих, Sed tertiolis 85 minoribus
inter falcones,dari debet pro pafiu fufticienti
minor quantitas carnium, 8c minotanda efi:
quantitas, fecunda'm ptoportionem conueni«
entem quantitati fiii cotpotis,computando fc.
quantitatem рати ad pafium, Se corpotis ad
corpus. Vniuerf'aliter autem dicendum,quod
maioribusmaiorquantitas conuenit, minori- '
bus minor, fed maiotitas patins 8c minoritas,
dicitur ad quantitatem соха: galline mediocris
quantitatis referendo. Veruntamen quoniam
carnium quçdam fiint impinguantes magis 8€
lmeliotis nutrimenti, quedam minus , 8c peio
ris nutrimenti, de magis impinguantibus po
tefi dati minus,vt quod teciperent ex bona na
tura ipfatum carniumfubtrahatur eis ex quan
titate 'modici,de minus autem impinguantib“,
potefi duri mains fimili ratione. Si etiam falco
_luefier plurimům pinguis captus eli, de quo
icimus quomodo debet primò affuetieri ad
cibum 8cmactetieti,diminui potefi de quanti
tate _pafius fufientationis fus debita, 8c paula
trm in tantum quod famefcat plus Scplus, ¿Scad
minorem pin uedinem feu ad maciem dene
niat: nam ex uiufmodi fame 8c macie illatis
fibi,affe¿tabit cibum amplius, 86 ab homine
minus aufiigiet,fpetans fempet fumete cibum
de manu hominis. In mactefaûioneautem fal
conis,certum terminum macti ad quam dedu
cendum fit,dare non pofl'umus, cìimfalcones
aliimaiotem maciem alij minorem tolerate
fufnciant, fecundumfottitudinem бс debilita
Ktm
 yLiisiait sischDvs. f 1;;
tem virtutumliiarum: hoc ramen omninò ca
uendum ей, ne ad immoderatam 8: extenti
atam maciem venire cogatur : nam per tan
tam maciem debiles lierent viribus 8: defeeli,
per defectum nutrimenti, tantum,quod non
liiñicerent facere ea- quxvolumus iplbs lacere,
8:1/11: pollent poliea retrahi à tanta macie , 8:
recuperare carnem libi debitam, 8: maxime per
uam alleâtant elle cum homine, 8: liiliicerent
¿cere quae volumus ipl`os facere. Immode'
rata autem maciesßcextenuata dignolcitur in
lacertolis carnibus, quz Гит vtrinq; juxta me»
diu'm pectoris : nam illx carnes ua: Гит per
longum peâoris dimiiiuerenturdelcendentes
vtrinq; in vallum quoddam, 8: тед1ит peéìo
ris liet inde acutiusôl; liccius, qua: duo cogno
fcentur 8: taélu Sevilii, 8: color pennarum 8:
plumarum 8: редит 8: 101111 mortilicabitut
quodammodoßc Falco faciet exinde dcbiliter
öcremifsèöcimpotenter,diuerberationesôcex
culsionesöc crteras operationes liias.Noii iraq;
ad immoderatam maciem deducendus ей neq;
cogendus, neq;l paulatim пес]; multo magis re
pente : (ed ad illam moderatam maciem , qua'.
non prohibeat ipfum facere qua: volumus, imò
inducat falconem ad elleé'lum cöuerlandi cum
homine 8:2д hominem redeundi,tanq'uam ab
homine cibum recepturum. Sunt tamen Falco
narij , qui er nimiam famem 8: extenuatam
maciem,ve ociterßc quali te ente manfuefaci
unt falcones. Et Гит alij p ures qui quadam
confuetudine 8: paulatim alluefaciunt, 8: ad'
г; ‚ Р s. таит:
l
 l834 ,DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
s*
manfuetudinem inducuut cos. Primo modo
haberur manfuetudo ralconum celerrus: ie
- _cundo modo tardius. Sed manfuetudo acqui
lita celeriter, periculolior eli 86 deterior : 1111
namq; falcones qui tam fubitò macreñunt о
diuntproinde hominem, 8611 contingat quod
recedant aut aufugiant ab hominc quocunque
modo, diriicilius recuperantur 86 rehabentur,
8tprxcipu`e 11 раГсшп l`e foris, 86 longè difrici;
lius li contingat eos pernoëtare foris. Man
fuetudo verò acquilita paulatim, ei`t laudabi~
lior,elì enim falubrior in eo quod paulatim
acquiritur, nam per hoc falco recipit cam in
Iquandam conl'uetudinem, quae lit'ci quali al
,tera natura, 8cpet hoc trahituradamandü ho
minem,8celi minus nociua,in eo quod non re
Apentemacrelit falco, repente namq; calefacere
«aut macril'acere, aut aliterquomodocun ;cor
vpus mouetur,naturz eli inimicum,pau atim
verò naturz amicum. Huic autem maiifuetudi
ni acquirenti: in f'alconibus inlii'timus , quo
niam non timetur in ea depericulis fupradiéìis.
С А Р I T V I. VM L
lDe {edilibus fuper quibus `ponendí 111111:
falcones, polìquam de mam'
bus deponunrur.
1 Т quoniam tenerefalconem Гетры fuper
- manu non eli polsibilemum proptcr falco
,narium ‚ 111 non poteli Ге Гетрег dare falconi,
.càm nec ehabcat dormircßc'comedueßc Ia
( ` Iiafua'"
 lia Гиа neceffaria €acere,tumpropter falconem,
LIBER'SECVNDVS.

quem надет: fem effe Гирег manum , cum na

turaliter cile coniueuitöciiare {uper ñrmiores
fedes,o ortetvt'dicamus de fedibusfuperquas
ponen us eil: ad liandum, uando de manu де
onitur. Eíiigitutfedesfalconisid{uperquod
talco ligatur adquiefcendü, quando de manu
deponitur. Sedium autem vna edi, чих perticz
` dicitur, alia eli, quae approbato vocabulo fedile
feu feditorium nuncupatur: erticarum autem
alia eli alta, alia eli ima: Ге ile verò non niii
vnü; prius verò dicamus de pertica alta, deinde
de ima, deinde de (edili. Alta igitur pertica de
bet eífe lignea, ampla деГи er ad menliiram
vnius pedis,vt 'talco vqui ha et magnam pbw
deroiitatem refpeéìu quantitatis fui coi-poris,
coxas Setibias breues,li atus сине vt dicetur
in medio latitudinis perticx _, Ге де pertica deij»
cere non pofsit', nequearite retro,hic enim 1i
non ligaretur curtè, aut [i pertica eflfet {iriâiot
quam diximus, cum Ге diuerberatet 8: deper
tica deijceret, non elTet de facili romptus di
uertere fe, Гед penderet,ex qua Ги ре1111011е no
ceretur pennis fuis,& toti 1110 corp( i'i,pracipuè
renibus.Debet autem cile exaltata fuper'terram ‚
ad quantitatem {iaturz liominisqu; ad oculos,
vt homo pofsit videre Facilius fupet perticam
uod neceiïarium ePt videre; egeiiiònes _verò
lconis Гааге чпапдоч; {iiper perticam ‚8: pur
äatura Ге11 plumatura uam euomit fuper eanî
em perticam,&inuo utio quxpcötingit quan
doq; iaéìis, facilitis videbuntur 5 quòd 11 peretàçî
1 - _ ` С
 @s DE ARTE увы/1112131 cvaAvm.
effet altior, non poffe'nt hxc conuenienter vi»
deri;Et (i effetinferiot, non eíïetiimilirer con
uéniens, quoniamvifus hominis fuperucniret
ex oppoflto vifui falconis, vnde plus timerct
falco,& f1 canes etiamßcaliaanimalia de qui
bus timer falco naturaliter,tranfirent fub per
tica,longe magis timeret propterqa falco,cum
traníirentôc propius eÍfent БЫ, magis dinerbe
'rarer fe. Sola'etiam debeûeífe pertica,vt nulla
alia pertica fit БЫ collateralis, vicina певце re
mota in eadem camera: namfl effent time fic
coilatcralcs,vicina; au: dìûantes in eadem са
mera, fe'cundum eundem Íitum locatx, falco
quifederetitl vna earum,{`emper haberet 11015
tatem diuerberandifm 8c deijciendi ad aliam
¥erticam Scnos Гетры intendere debemus q,
e no 1diuerberet,8c propre: hoc fi erunt dus
àut pfui-es , locentur prope parietes diuerfosi in
_èadem доте; melius ramen ей quod fit vnica.
Situetur etiam tantum (“Намек à parietiiaus
'demus,quod Falco fedens in ea,­nonpof`sit di
'uerberando Гс cum alis fuis tangere parietem,
Забита: firma filpctptdes fuos, ne тоги eius
11 facileficret, сацГа forati-n quictationis Falco
nìs, bonum eB.' ramen quod [it portabilis 8c de
loco inlocum mutabilìs, in alio enim loco do»
mus ponçnda crit dum falco agreftis crit, 8C
nondum manfuctu's,quoniam in obfcuroôc re
motèà ianuis, Scin alio pofìquam `Falco таи.
fuetus crit, quoniâ in clariori loco domus poni
poterit, poteft etiam ñrma 8€ immobilis cr
mancrcßc aërin domo per apettiouem 8L с аи
furam Q
 LißeRwsEchnvs 4 ‚3,
furam fen-elirarum lieti minus clarus aut magis,
infloco etiam ad quem Filmus non polsitperue.
nire, neq; cartera incöuenienria qu; fiunt 111 do.
mibus, oni debebit, ¿donga poterit elle mula
tum ve parnm , attendendo fpatium domus q,
со mprehendere debet. Pertica verò ima,duo­~
bus modis elle poteli ; lionea rotunda», autli~
gnea quadrata, de debet elle exaltata fuper сег—
ram tantùm, quod caudafalcomsliantrs Горе:
eas; non pofsit tangere terram, longaverò pos>
teli elle parùm velmultùm. Et li plures erunt,
locentur, vt diximus , de altis. Sedileverò vo»
camus quod de ligno velde petra lit, 8с eius lufV
perlicies latior plana eli 8c2 ua, comprehenfa
' 111 circuitu circumferentia со umnari, Sedebet
elle ledile rotundum defcendens in acuitatemi
ad modum figura` quam Geometrx dicunt pya
ramidalem, in acuitate huiusgfedilisdnligamt
ferrum lon ñ vno palmo, grolfum rol'situdi~l
ne digitipo licis,l`errum lit liuequa ratum liuc
rotundum,inferiusacutumwt citius pofsitin.
ligi in rerramßc lìrmiusadhxrere,altitudo qui
debet habeie (up terram fedile, tanta lit quanta
­erit perticœ inferioris; item circulus vn’ligneus
aut ferreus habeatur per l'e,abl`olutus'ab hoc lie.
dilipyramidali, qui deponiturinterram,&fer
rum ledilis per medium eins in terraminliga»
tur. Huiusverò circulivtilitas е11‚ч110111оп3:
alligatur ad ipliim , quatenus in reuolutione'
~l'on ae circulus reuoluatur, ne pofsitlonga im.
pedlri in aliquo circa fedileßc ilie circulus para
tandus eli 8с habendus femper cum ipfo {edil}â
» 8€
zgn" DE ARTE vENANDi CVM Avlis.
¿Se fi pluta» etunt fedilia locanda in e'ad'em doi.
mo,fic locentut, quod falcones de diuerfis fe#
dilibus (e non pofsint tangete. Quidam (unt
qui hoc fedile quadratiide petra faciunt, quod
non eltramen cöueiiiens forte,namq; contin­
't quod falco deijcit fe, de fedili quadrato. 6€
on a retinetut in vno angulorum , vnde falco
de ili allidit pen nas caudx 8c alarum anvulis
fedilis diuetberando fe, pratetea quando talco
bal iieatus imponitut fedili quadratoßc expat»,
dit alas,pennx alarum madef-aâa: 8с tangentes
angulos fedilis plicantiir de facili, amplius,non
poteltligari ad ledile quadratîî cum circulo ali
quo. ficiit ad fedile totundíi, fed oportet qiiòd
caiiilia vna lignea infigatut in tetram ptope fe
'dile quadratum , ad quam alligatth longa, am
plius non commode fetturà loco ad locum p_c
ttinum hoc quadtatum,quod commode fieri
`potefi lioneumpytamid-ale. Rurfus, petticaalta
öC'fedile
tes,vt­ nonocanda
fintin Гит in domibus
pafsagijs ptope
hominum, parie
autalio
rum animalium domefiicorümon ramen de
bent in tantum vicinati patietibus,” q, falcones
diuerbetädo fe pofsint a lidere peli nas fuas pa
rietibuthë-fub pertica imaôc citcum circa fedi
ie,fieruenda efipalea,vel hetba,vcl fabiilíi,quo­
niam fi falcones diu'etberando f'ead tertam de
ijcetent afpetam, ípoll-ent de facili ex-cotiate
plantas pedü, 8c di tumpete extremitates pen
* narum que funt in alis 8c cauda.Tot igitut mo
dis funt fedespto falconibusßc tales, ¿Se fic poni
debent. Pro accipitrib’ vetòhquales debent effe
fedes, (по loco dicetut.
QAPE
 i" ­misi-:R sechDvs. ‚39

CAPITVLVM Ll.
`v

De diuerlis i'uuamenti's díuerforiim fedi

lium, 8( de peru'císß( qualiter
li'gentur in i'plis. L
lcatur nunc in quibus ell juuame'ntum
vnius perticx,plul`quam alterius, 8c perti
carum quam fedilium, 8c ècontra.luuatautem
ertica alta plufquàm ima in hoc, quod plures
lalconesligari polluntad altä quam ad imam,
6c minus impedit domum alta quam ima: Et
falco ltans liiper perticam altam, minus pauc
fcet ad aduentum hominisßcaliorum anima
lium de domo, uam lians Гири imam,ca­nes
enim 8c porci 8c uiul'modi, li contiugat nod
accedant verl`us perticam altam,etiam ablente
cullodefalconi minus nocebunt , quoniam nö
poterunt attingere liirliim, quamuis deliibtus
tranl`eant,quam verliisimam aut (edile, spptet
hoc idem pro lemideciliatis, 8: pro nouiter de
ciliatis 8c a0rellibus,melior ell alta quam ima,
¿Se quam le ile, prociliatis verò non ell alta me#
lior quam ima,aut quam l'edile, cùmindille
renter polsint poni in quauis l`edum: fupimam
'tamë aut l`uper (edile melius quam liiperaltam
quia fupalta polletintorquereiaélosßcalliderc
perl'onäfuam ůcpennas. Sedile etiaöcima per
tica inhoc melius funt ro ciliato falcone nä
pertica alta,quuniam i contingatquod fa cn
immittat rollrû liium inv foramen c_ampanellx,
pendere poterli exalta, ex qua lirfpelione щи!
. tum
цо DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
tùm poterit lazdi: in (edili verò8cin ima hoc
non eueniet; ima verò pertica ìuuat plus quam
altain hoc, quod falco non poteli pendere ex
ea, nequedirumdpere liiam perfonam, neq; l`uas
pennas, quema modum poteli Гц er altam,8C
in hoc, quod de ima potell defcen ere8c iacêre
111 terra, 11 indiget vt quieí'cat ‚86111 hoc, quod
lenga cum qua ligatur falco adimam,non tam
de iacili intorqueri poterit, eo quod ligatio
longzadvtrum ;Гс1 .imam8cfedileñtlonga,
86111 hoc, quo li falconarius non polsit elle
prael'ensaliqua hora,januis domus claulis,l`ecu­
rius dimittitur falco fup'er imam qu`am fupet
altamea etiam melior ell quam fedile in hoc,
quod poteli fieri lon a multû, 8crecipere plu
Ies falcones, fuper Ге ile vero vnus folus falco
poniturad fedendum. Sedile verò iuuat plus
uam pertica alta 86 quam ima in hoc, quod
lco fecurius 86 line maiori lxlione liare potell
fuper fedile,quam in quauis perticarii, nam in
. erticis li plures fedeant falconestdere pol'
unt feinuicem facilius uam fuper fedile, vbi
non ell nili vnus Г01115,86 in hoc, quod quando
etiam vnicus falco liaret fuper perticam,maius
periculum ell libi quam fuper fedile, ad etti»­
cam namq; pro eo quodlon aeli,potell inet
berate Ге dextrorfum aut linilirorfum, 861111111
que lœdere perfonam l`uam 86 pennas, ad fedile
',verò non poterit, cum locus circa fedile lit ех—
‚ lpeditus. Deinceps dicamus qualiter alligandi
îfunt falcones illis fuis ledilibusmon enim eo
.d‘em modo alligandi funreiliati vt deciliati,
' ' ` neque
 l

y А »Liam еноты/5. ад
neque eò'dem modo perticis vtfedilì,proinde
vid'enda eli diuerlitas. Falco ita ue quando
ciliatus eli, in diiferenter poni otel ad Гедеп
дит in quauis ertica aut Гед1 i, cum enim nö
videat , non ha ebit maiorem caufam inquie
tandi Ге 8: aliter diuerberädi in vna Геде quam
‘in alia. Hoc autem modo poni debetad Гедеп
дит1п рег11са alta 8: longa, poiita longa et
ambos annulosiaëtorum 8: nodata circa 1p os,
eo modo qui diâus eůin ca itulo de longa, fa
cies falconisßäpeëtus non ebent apponi per
ti'cae quan do falire debet ad iiandû; cum enim
ciliatus 111 8: non videat, {ic oppofitus pertica:
l non faliet fuper eam,quämuis perticam cum
peâtore Гио tangat, fed falconarius debet exal
ta're manü (uam fuperquamf'eů falco, ante per
ticam, 8: prope ipíam , 8: pofiea debet humi
liare maritim earn aulatim iuxta perticam, tali
"людом: cauda fa conis 8: ouaria ìpiius fuper
111 pertica-86 cox-a: falconis, öcpolietiora genuü
cum manu fal-conarij tangant perticam, poli
hac relaxentur iaûi aperiendo maritim in qua
1111111: falco enim hic ciliatusfrequentiusßcli
bentius
¿ius eii ad defcendetìi oiieriori,`eo
iland'um uper modo qui ati
lperticariidnterim di.
tem
nemдин-1111111: hxc­cum
, Falconarìus cum`manu
alia manuportante
accipietfalco
lon
81115 сарш: longue, ôcproijciat defuperperticam
vltra , 8: cum eadem manu accipiat vtrunq; ca
pu t longs: fubtus perticam 8: trahat inferiuswt
noduslougz continens annulos ofsit Реше
nire defccndens ad medium amplitudrms per»
. ' “щ
д: DE ARTE VENANDI CVM vAVIILl
_ticasßctuncfuauìter remoueatur manus, qu:
yportabat falconemyt falco de manu fuper m;
dium perticx fuauitcr dçf'cendat, 8C poli hoc
¿longius caput longz fegytetur alia vice circa
раскат, quod debet implicati cum alio capi
',telongç fubtus pertìcamßc in подан prius vno
nodo рой alium nodum folubilem, quem no@
,dum falconariusy citò pofsit foluerc cum opus
crit : Ех his autem duabus complicationib’ ca.
pitumlongatñt vnus nodus. Duzpverò неуга
tiones de
acam,vt diëto capire
noduslon longx Hunt
at cöiìringeus circañtrnius
iaéìos petti@
Pact 111 medio pemex iq, 6 fic non Нет, modus
îaCtorum cum longa difcurrere poifctadpanes
perticx hinc inde, 8C ii. Yfalco diuerberaret femö
offet Facilè гейши-Щ: poffct potins felçclcte.
4{îloc modo poni'tur Falco cilìatus adûandurn
Гцрег pcrticam akami, Bcligatux, ligato falcone
'reçedere »potefi falconatius, à falcox): ‚ fecun
`dum quod volucrit, dummodo печи; impe.
tuoië'neq; cum tumulru recedat:.~caucrc_namq;.
4debetme aliquo modo timcre Faciat falcotwm,
'aut inquinare in recedendo. Quando autem
_falconariolibebitftgaielfalconqm вышит ad
perticamimaimhoìc
баш ntodofacietztraducctlonl
per ­ambos annulos iaóîorume ue 2111110;
um extrqmitatia lunga, nec _in_uoda v it annu
los iaéîoju'm'cum lunga, Ест ñebat quando 11
pari debgbat ,falco ad i perticâ altam,inclinabit.
>68;vgénufiçâet ex illolatere vnde non tenet
faloónem,'& cum illamanu cum quatto» por
Ш @190.11mPonafwŕçsnirassmlonswä
'
«y -. .
ref-a
` ‘_T/î
no
 IÃÍ'BÈ Ñ? З'ЁёV ÑÖV-‘SQ '~ ' ` ai;
`rnodatax'n'eirca pertic'ani, Se tradueet longam
in tantum per perticam,'quod à pertica qu; ad
iaéìos'non 4relletde
>pedisôc`n1ed`ij,<‘ky longa nili quantiras
nodabitiplam lolanmvnius
cum
pertica, tali modo,quod quando tra etur ex'
tremi'ta's longe, foluatur facilè,hoc faëto appro
'ximet plus manum quae fuliinet falconem per
ticz,vt manus falconarijßc соха: falconis tan',
gant erticani: ouaria verò 80 cauda Falconis
Тире: it pemex,
‘cùm ciliatus­ hoc modo, `a'polieriori
lit,libentiusal`cendet fuper falco,
perti
ешь quam ant'epoli'ta facievel'peûore, lig-ato
falcone lic relaxeet iaäosßcpermittat falconem
al'cendere, deind-e falconarius furgat fuauiter 8€
~line mora recedat. Rurlir'S uando falconario.
libebitalligare fal'conem cilratü ad fedi1e,hoc
inodofaciatdonga pertranfeat annulosiaéìoriî
wl'q; ad extremitat'em nodatam, ôc nö nodetun
cum an 1111115 1а&ог11111‚ lî'cut nec fuprä : accedat
falco'narius Scinclinet le 8с gennlieâat cum fal
cone antefedile`,quemadmod1`i ante perticamz
imamßcut'circacperticam nodabit longâßc ad
eandem longitu ine'm,'lic in annulo fedilis al
lîget longamßc 'onat falconem ciliatum ad Гь'
dendumfupra edile, vt 'Faciebat ad perticanr'l
imam, Serecedat'quemadmo'dum à errica.Et
'licet dixerirri’ quod Falco ciliatusîn Шекели:
Yolfct poni ad fedendû' 111 er quam fedem vo'-v
lixerìtfalconarius
c'one ­rne'liu's е118сde{aluius
trib’ Горе:
1'&15:1ате11 prodieh'i
ledile,vt fal
'eß fuprà inoperatione афиш 8c perticaríi 1111!`
глазищами-цв шоайа1113ап611а1сопет
.- ж“ ' Q_: « СОФ:
 144 DE> ARTE VENANDI; CVM: див.
соттшйсап: in eo ,_quodfalco ciliatus con»
uenienterligari otelladquamcunq; de trib“,
8: in co,quod Fa co ciliatusponitur fu er has
fedes a pollei'iori conuenicntius, Scina i)s etiâ
communicant. Dilïcrunt aurem in eo quod al
ligatura acl perticam alram lit cum curtitate
longa: , ad imam verò 8: ad fedile cum longitu
dinelonga: vnius ‘pedisSc medij :alligatura ve
rò falconis ad perticam imamfßc ad altam dif
fer: abad
niam allifegdile
attiraligaturvnus
quae lit falconisad {edilequo
folus falco, ad per..
ticas aurem imam 8caltam ligari pollunt plu..
res, falcones limul,plurium etiam falconü li
garura ad altam perricam 8cadimam, :inferen
tiam haber vt patebit, :liélof :le ligatutis iplis
quemacìmodum habere l`e debent. Ad altatn
verò perricam plures falcones limul lic ligabü..
tur: ligato vno Falconefecundum modum ui
diâus elhaliusfalco eiufdem l'pecieiaur propin
quzcdebet ligariram diîtanter à primo, под
nec cum alis aut cum rollro polsintlibi mui
сет nocere,vnd’e inter maioresFalcones maior
deber elle dillantia-,inrerminotesminor, Pater
ìgitur q_uod ligature: Бра: tantum dillanr uan:­
aum 8:'. falcones, 8: eo em modo pollunt igari
plures ad eandem perticam, fecundumquanti
.tatem perrier. Ad imam aurem lures falcones
_.lic limul'lìgabû'tur: ligato vno leone ad cam,
vrpriediéìum ell', alius falco ponatur dillanter
>ab illo, fed tameiñqrnbae ligaturz longarum ad
perticam imam lian: vicina inuicem, quanrò
plus poterunr: tertìum aurem quando'li' re
- f с”, V0 llc
,a
 LiBER sechDvs. . 14;
>volucrit ad eandem erticam, in tanta атм
Atia liget ipfum, quo nec cum rollio nec cum
vnguibus, nec etiam cum alis polsi: tangere a
liquem de duobus'qui prius luntligati. Quar
tum autemligabit cum tertio,quemadmodum
ligauerat fecundum cum timo. Et lic facere
-debebitdepluribus peror inem, binisßcbinis
ligatis fecundum longitudinem perticx. Dille
runt нате]; Ш: ligaturz in eo , uod plures li
gantur ad altam perticam curtis igaturis lon
arumad perticam, Sc dillantibus ab inuicem,
ita quod lingulœiigaturatper l'e facie lint, 8c di
lient quantum làlcones: Ad imam verò bini 8с
bini li entur, non curtis ligaturis longarum
ad perticam neqìdillantibì ed quibufcunque
duabus inter (e vicinis 8: propiuquis valde.Ad-­
hase autem dus; iigaturat lalcont'x collateralium
in ima erticavicinz funt, quia cum ligatura
cuiufq; ongarumad perticam fiat fecundum
longitudinem vnius pedis Se medij, li dillarent
ip'fz ligaturx,ita quod falcones pollent in di
uetberando pertranlire alter ad alterum,acci­
dere poile: quandoque quod amba: longe in
modum crucis alligarenturinuicem falconib’
Гс confcren tibus al trinle cus,& hac intricatura
longarum ellet­ magno nocumento ambobus
falconibus, fed quando ligatura’. quorumque
duorum l'untvicinxmon tellhoc contin e
re,imò lilongacilligant fe e,colligantia nöl ­­
bit in furfum earum , l'ed delcen'det in deorlum
iplar'fi' prope nodos earum, qui liint luper per
ticam, 8c temanebitlongitudo longarum lie
‚. . Q_' 3 intri
1.1.6v DE ARTE' VENÄNEI AVIB.
intricatarumnon damnofa falconibusßi tamë'
volet falconarius plures falcones li aread imä.I
perticam lin uios femotim,8c tam onge quod
non pol'sint el'ealtrinfecus fupcr perticam di
uerberando pertranlire,vt lit ad altam perti- _
cam, lieti potell: fecurè nec' crit nociuum iplis
falcombus, n'eq;pe’t.fe ipfos, neq; per ligaturas
lic diliantes, attamen plures fedebunt in vna
pertica ligati bini 8c bini,vt dictum elLAut igi- ‚
tur ligentur plures adimam perticam, tantum -.
dillantes; quod nullo
aut lic prope,'quod modo lit eis павшим,
tricaturalongarum non in- ‚ i
ci'dat ad damnum falconis. Sunt igiturligaturz
tales falconis vni'us ad fedile, 8€vnius aut plu
rium ad perticas,8c hoc modo diiferunt inter Гс
ligaturx , quomodo autem Ieuandus ell falco.
de huiufmodi fedibus , accipiatur 'ex capitulo
de ciliatis , quomodo leuantur' de fedibus.- _
_ 'cA'Pii-'y Lv м' vL11'. _ `
De ínquíetatíoníbus V8l* dit!erbetationí-~
bùs,‘_quas facit'falco ciliatus: Erde _
diil'erentíjs interinquicratio'rtem, 8€" '
diuerbcraríonem. ì _ _,
Ollquäm
tus­ ad perticas vel ad fedilevrlìans86inliga
.falco ciliatus politus crit ali
qua illarum fediumquiefcat 8c dormiat,falco­
nariu's debet elle attentus requirere 8cvilitare
falconem,eo enimfe,aliquando'inquierat
cupiens expedite quod Falco (entir Ге сарщт,
fe, 8C_ I
aliquando diuerberat (e. Inquietationematb.
’ z _.; tem
 ‚ i т ‘ ‚ . . ­ . ж , K, l
‚ ыввв sl-chunvs.` ’ _ 5411
1ет д1с1т’ omnem illam defati'gationem qui;
facit falco nö conando recedere ad volandum;
deloco
cimus, fuper
quan ист Гед11. Diuerbetareverò
o de manu dié.,
vel Геде l[irac'orlaitiit
recedere ad volandñ. сщоа д1ие1Ье1а1е‚.ч_ио-:
niam acrius facit quando deciliatus е118: perif. '
culoiius luribusmodis,diceturpoliqua'm crit
falco deciliatus: Nuncautem de inquietationi
bus fuis dicamus,vtdoceam’
abillis,pro preferuareipf'um;
ео Ainquietationespoli'unt Camila’.
еГГе multipliciglaeíionis in _erfona 8: momb'risl
falconis. Inquietatautem
tipliciterfuper alco ciliatus
manum autfedem fua'm Ге mul». ‘
quam-f
c_unque: Aliquando enimmorde'ndo 1а61058:
campanellam, aut chirothecam portantis ; ali-'_
quando raf'pando cum vnguibus Caput {'uum,l
maximè vbi efi ciliatura; aliquando circum
eundó'fuperlocumvbifiat,vndeintor uentue '
iaâi in_pedibus 11115 : aliquando Hage lando.
Caufa autem quare mordeat'iaâos aut campa­­r ’
nellam , aut chirothecam, eli : сит non fuerit:
vfushabereli amina huiufmodiinfuispedib’,ç ’
neque fupere Те chirothecœ, cupit rem ouere li-.l
gamina mordendo,'ex quo {'equitur quod dum
mordendo trahitiaâos, nocet aliquando fuis'
pedibus per iitiëturam ligaminis, 8: aliquando, ‘
mordet digitos fuos aut с1и1а‚8: fatigat Ге, 8: _
accidit quod roiiriî í`uumimmittitquandoq;`l
in foramina campanellz, ü amplaiint; Vt au
tem non mordeat,anteponatut 101110 Гио’1е11а[
vna,autligni‘í durum,autlapis quädo mordere `
volet,vtpetfa1iidìuni 8: per duritie'm te: oppo
0~ 4- a"
:A DE VENANDIY CVM AVIB.
lits definat morderezforamina Сатрапа“: ii nt
amplatantům uòd roßrumfalconis'non poil
fit intercipî. Ra pat autem vbi ей ciliatura, per
duas caufas,vna eli, quia vult remou ere ligamë
ab oculis,vr pofsit videre, alia quia ex ciliatura
dolent palpebrx, 8c vbi dolor, illic pedes eius,
vnde accidit @immittendo pedem inter сарае
8C ciliaturam, 8c rumpit ciliaturamßc diiacerat
palpebras. Hoc ramen rafpare non omnes fal
cones faciunt. Succurritur autem huic inquie
tationihoc modo ,ligantur digiti vtriufq; pe
dis, qtiidicunturpolliees, cum corrigiola, di
Нате; à feinuicem, Íitautem dißantia quan
t'um eůamplitudo trium digitorumßc plus vel
minus, fecundumquantitatëfalconum. Maio
r'ibus namq; maior diñantia côuenit, 8c mino
rib’ minor:Hoc modo non poterit erigere edë
qu; ad ciliaturam.lntorquet autem iaáìos uos,
quando quxrit mutare locum, 8€ quia ligatus
ей 11011 po'téü recedere, circuit Гири maníî aut
fuper perticam, ex quo circuitu fequitur intor
tio iaâtorum, propter quamintortionem con
Íìringuntur pedes falconis, Scaccidet quod nö
poterunt Hare iiip'er pedes, fed cadunt Hautes
f fuper enua (ila, ex hac etiam intortione {equi
t'utinäatio pedum, Scalia: lxíiones in pennis 8c
membris. Huicautem fuccurritur in hunc mo
dum: quando percipit falconarius quod falco
ciliatus Гири manum circuito parat, Пс vertat
f¢,quod ex circuitu falcouis,& ex motu Falco
narij ôtbrachij Falcoinueniatur Rans (up ma
1111111, еас111`ро1111011е qua cou'utnit,vel pondatíur
. ч. .Y _ _au
 LIBER SECVNDVS. 249
ad l'edendum {'uper perticamsimam, aut fuper
fedile,illic enim pro eo quod igatur Falcolon
Uiùs,non polfunt intorqueri iaâi, öcipfe fentit
ige magisliberum, quoniamligatus elllongiùs,
vel li non vult ponete ipfum ad 11ап1111т111ре1:
` erticamimam, neq; l`upet fedile, fed retinere
ipfum fuper manum, Sciaûi iam lint intorti,
cum alia manu diliorqueantur iaâißcli opus
' erit propter aliquid,ponere ipfum fuper manù',
tollat ipfum mordicantem tiratorium, quoul'
que fecerit quod debet , Sepolimodum li volu
eritfalconarius, liget ipl'um tunc lient prius li
gauerat iplÍumJîtquoniam non poteliafsiduus
femper elle falconarius in culiodrendo falcone,
fuper perticam poteli ligarelongam ad iaâos,
mediante tornetto vno,.8c non poterunt iaëlì
intorqueri, ita ramen curtum lit tornetmm in
ter longam 8с 1а&05‚ quod falco per diuerbera.
tiones non pofsit tranlire pereicam ex aliqua
parte 1111. Si verò line tornetto ligabitur, fazpius
requirarur , nam intottio iaâtorum caul`a ell,
quod falco mordeat iaéìos,quemadmodum ci
liatura caufa eli , quod Falco ral'pat eas. Flagel
lat autem alis, uoniam voluntatem habet vo»
landi, & clim entiat feligatum , 11011 attendit
с1111е1Ье1а1с{ё‚ neq; dimitterelocumin
det,Cuius limilevidetur in­ Falconibusquo Ге
junio--A
ribus priul'quam pol`sint volare, liue lim deillìs
311111111: in nido liue de illisqui nutriunturin
omibus, ipli enim non 111111: aulî recedere ti
more cadendi,l`eddeliderio volandillagellant
alis frequenter, Se tamen locum fuum non c_li
~ (L 5 1111!—
 so" DE ARTE шиты vCVM Avm.n I'
mittuntmuod volare non poÍTunt. Inde aß'
quod cxiůimamus hanc effe, occañonem fia-_
gellandi,&in ipfa :adem ñagellatione, Falcov
aß'uefacit alas fuashd volandum, vnde fx ‘e
áccidìt quod рой ñagellationë diuerberent e :
Hagellano verò non crit pcrîculofa, niñ quan
dp ipfam {'equatùr diuerberztio. Cùm itaque
videbit fälconarius,~ quod falco flagellatalisßc _
timer ncinde fequi debeatdiucrberatìoß Falco
(прет rtieâ aut (edile ñagcllabìt,foluatipfum,'
8c',tol_at falconem (uper тапит, пат omnes`
in_qqiçtatìones 8€ diuerberatiollès, minus peri-î
culofacfunt fuper manum ‚ quäm (upc: peŕti~'
mm autl (edile, quia птенца росей fuccurri. Et`
fr fuper manum паритет; баройеа velit fe'
dium’berar¢:.-,­ diuèrbera-tìone que prohiben
да Ес,1`цтц1пап‹1из’ек1с cum voclbus, 86 f1 non
батей, dabitur übifiratorium non carnofum
aut-'carnofumz Et f1 ре: inquietationes сами, '
86 11011 ceffat inquietarcper ca quz docuimus,`
oportcbit und irroretur aqua тёща, aut ч;
inuiteçur ag balneum, fecundíi modum quam -
diximus, in “capìtlxlis maufuefaciendì ipfum,
falco'nem dec`ilìatum. ` ‘ `
_'CAPITVLVM .LUL _ ‚.
De 'manfuefaéìione falconum -cìh'atorû' ­
‘ ad gu'fkumßudirmmßítaëìum. ' .
Юшз modus >daudi cibum 86 abbecatîo-_
nes plurçs, 8c affuefacizndi falconem ad'.
навет taûum cum mánibus per~ катит; pcf
@usńläh
` ¿iggëßm
„ l öCPGdçS,
" м circaprincipiumïa;
_" cieudus ‘
\
 - Lrß'ER f erich-DVS? t 2 qu'
сделан: :fhper aliquos diesin domonon clam;
’ 8c folitariawfquequo Гс aiì'uefcafcomed'ereßc"
aiiqu'atulum auidèßciam ilícipiatmanfueñeri;
Deindeverò portetur ad domum claram,cuius
fenefirx 8€ januœ (int зрит, Scinqua iin; mul-
ti hominesloquenzes, öceànesëccztera multa,l «
intchuz debet conuerfari, 8€ ad qu.: audiencia' "
debet affueñerißc debet БЫ dati ради-5, Scali-5
becariones luries in die, Gout ñebar in domq4 '
obfcura Se опыт, tangatur etiam fuaui сада. »
dum paí'citux: aut mordicat,vt melius affueí'cat
fe tangî, 8c pluribus diebus На: hoc.' Рот] пат`
verò iam comeditfecurè,vnaquaque уже дищ '
p_afcitur debet aiïueñeri-ad- fonos diuerí'os , 8€
tumultus _qui eöfueuerunt fieri inter hommes..
пап-испив eis, quotiesillos audierit non pawn--y
fcar, Sadebet deportati per шпага loca domus `
dieôc потуг affueñat melius ad 'audieuduml
дампа, 8c ñrmius ñarefupef manum. Hic aLl-1
tem modus' habendus ей circa falconem donec
cognofcatur bene affixerusad fußinendum por
tari Гири manum,tan i,8c auìdìus comedereA
quàm prius, Запайка ecuriùs fonos ¿c tumul-`
tus diuerfos. Pater iUirur uomodo a'{1`uet`aci­.,A
endus ей Falco ad âuïìum, _. vt cibum айда;
accipere de manu ominis, quod non confue-'
нега: ,8c per видит ad permittendum fe ,tang'gI
ab hisàquibus non confueuerat tan i, (ed po~­j `
tiu's horrebát tangi ab eis, 8c per gu ,u-mßcta-f ‘
ацт ad audiendum line timore qux prius `au­'l` ‘
dire rimebat, 8nd hxc omnia aiïiiefìnpfiufquâ~`
вестник, 8c quam ритмам ушек: “1Г1ЁЁ':
.I ­, , " i
- ц .
 an; DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
libi, nec ellet- facile alluefacere ipfum ad omnes
fenfus line lelione. Hoc veròirrationabilitet'
quzritur, Гс. quod licut fuit necellarium ciliare
falconem, ne videat horrendaöcinfueta libi, 8C
' ‘pro illisvilis (e inquietet aut dillrahatßctuillet
vtile obturare aures falconisyt non pauefcetet
ad audiencia horrenda libi qua: nö coiifueuerit
au"dire,8c ropter quxaudira pauefcit 8Linquie­­
tatur. A quod relpondendum eli, quod falco
alluelit ad tolerandum obieóla czterorum (en
l`uum , infueta prius fihi , 8c quoniam in dando
libi cibum )uuat proferre libi fonos blandien
tes 8C'allicientes, quos quoties audierit, recor
' detur facilius, 8c inuitetur ad gullandü cibum,
oporruit quod haberetauresa ertas батон оЬ—
turatas,vt audiret huiufmodi onos. Amplius,
ma is etat confuetus audire voces hominum
86a iorum, quam videre Facies hominurn, aut
in'teriora domorum, 85 quam rangi`ab alie
quibus inliietis, 8c tangere infueta,omnia enim
volentia tangere i fum-horrebat 8e timebat,
cr-edens ei nociua p umis8cpennis, nec non 8C
fuismembris. Amplius, ea quz audiebat nou
­ vclabant БЫ tantam dil'cretionem rerum noci
* uarû,quantam dabant qua: videbat, nec time
', bat tantum ea quorum fonos audiebat , quan
tům tangentia ipfum 8c ea quae videbat. Erme
liuscognol'cuntur per vilumnon elle lacabi
lia, quam eraudit-um, - Нас ergò man uelìëìio
faci-enda al'coni, dum ell ciliatus lullicityt ad
tres l`enl`us faciliores primus manfuefiatfcilicet
auditus,­gùi`tus,8ctaâus.
' " REX
 ыввк вникаю " . L”,
REX.
Amplius, intentio faleonarij debet eÍTea ;.
fueraceretalconem, vt vtatur [ine horribilitate
fua,omnibus feniibus fuisfecum, ad quod fa
ciendum,oportet quod auferat 11Ь1ГепГит er
quem magis horret ea quibusnon eíiví'us, cil. l
vifum , 8: dimittat Ге111115 per quos minus 11011
ret ea que fentit,í`cil.auditum &.ta&um,quia lis­
cet per hos fenfus aliqua horreat, {'apor ramen
guitus adeó deleůabilis eÍLquòd ipfus-manfue»
.tacit ,quod devifu non accidit, cum maiorem
horrib'ilìtatem reporter ex vifu eorü qui: vider,
quam per deleétationem ех guiìuft ampliusj
clauderëtur ìpli aures, effetindomeûicusqt'ian..
do apperirentur libi aures, lient priufquä audíf
ret ea quae non confueuerat audire.Et iicfalco» ‚
narius amiíilfet intentionem fuam тапГиеГа—
ciendi iplumfalconem. i
cAPiTvaM Liv. „к
De manfuefaâíone falconum ad “Гит,
quando paulati'm deciliatí
incípíunt. - -- ‘
Iximus quomodo maní'úefaciendus ей
ВЫсо ciliatus ad gulium, taéìum, 8:аид1=
tum: Dicamus quomodo manfuefaciendus ей
ad vifum,paulatim autem manfuefaciendus е1’1
ад viíiim , iicut ad aiios ГеиГиз paulatim man;
fueŕ'aétus е11‚8: tantò indiget ampliüs aulátiŕn
manfu eñeri ad vifum , quantò magisv orribile
eli ei videreinfueta, quam guiìare, tan ere, vel
audire. Paulatim verò manfueñet-a vigeni .
um
114 De am ven-Aunt cer Avui.V
dum infueta, 11 paulatimdeciliabitur , non re-`
pente :nam 11 repente deciliaretur totaliter, 116
{0111111 11011 та111`11е11е1е1ас1у1с1е11с111т 111111ега‚
fed'potius ad слега 111 quibns iam erat man
ffuefaéìus,.magis infuetus fiere't , _8e magis agre
ßis, aurii contingeret quod manfuetns ñeret,
`11111:01111111139111 cü deciliatura fubita, 116 сце
1111111 h_oc exarte,nec ex confuetudinefed 1`а1с0
fatigationibus &сопат1п1Ьиз 11115 effet deui
­{_ìus potiusquàm manfuefaûus,quod 11011 poi:l
rfetaccidere ime lxiione 1111, tanta,quod vix vn@
quam poiTct redire ad fortitudinem fuamńdeò
9portet primitus relaxare-pauiatim ciliaturam,
§cnon iimuleex toto deciìia-re. „Relaxetur au'
(ст ciliatnra yfque ad medietatem oculornm,
hoc modo: apprehendatur per fpatulasße tene
Igitur Falcolieut tenebatur quando cil'iabatur,ü
palpebrarum foramina,ìn quibns eiiñlummon
{int defuper putrefaéìaaut corrofa in tantum,
quod 11011 pofsit timeri dearruptione 10121111
num.qu; ad tempus quo ex toto debetd'ecilia
11, diffoluatur modus conci'pi'ens du-o'extrema
1111 Гирег caputfalconi'sßç iterùm ña't nodus,ita
.tamen , quod ambas palpebre-quais détinet H»
_1um, defcendantvf'que ad medietatem oculo
_rumße reaptentur plumxfu ernodumìpfum,
111 ñebacquando
l' febrarum ciliabatur,l
adeo 111111 соггоГаed8с<1е1`ире1
11 foramina pal
putre
aàaguod non pofsint durare quue ad tempqu
id, in quo1 debet deciliari , ñlum diffoluendumï
"au: fcindendum süße ex toto apalpebris aufe­«
101411111,¿Se alla duo. fotaxrrinapxopinquapry
'x­ Y ‘J 'P
 “И Вы ._SB'CYN 13375;- " i; ¿zit
mis eruntfaciendaßc operanda' cum acu 86 li@
lo,licutin ciliando: tamen palpebra: non Гит
с1ецапах‚пйб vl'que ad mediet'atem oculorunï.
De n oáte verò , aut in domo non clara , iniqua
domo non lint multi hominesnelaxandaelì
ciliatura, que iuuabi-tin eo, quod Falco non vi;­
debit manifeliè hominem, qui portae ipliim,
-nec
nonfaciem
videbiteius,nec
eamaniс eliè,
terainl`ueta
minus videri,&quia
pauefcet pròI
eis ‚ 8c paulatim 8c gradatim alfuetiat videre ea;
quâuis non с1аге,8с quia paulatim Sagradatim
vertetur in quandam cöfuetudinem öcnaturì
­alterâ, in hoc mo'dodeciliationis inci iet mei
lius alluelieri videre hominë ôcfaciem ominis,
öcmorus manuum,tamadnö >tan endñ falco:
nem,quam ad tangendr'i, 8c-proin e faciliusto»>
lerabit l`e tangi, 8c raeuidens in l'u'rl'um альт
t em lumiínis,diuer erabit Гс ad fup'erius 8c non'
ad deorfum , cùm non videat fubmill'a libißò
propter hocalfueliet _ad meliorem diuerbera#
tionem, de uibus dicetur infra, 8: addifcet
liare ereäus uper manum,'perho'c uodvidea
bit Stprofpicietadaltum. Relaxata iraq; сана.
tura, vtdìótumelhëcrepolitofalcone ad lian-t
dum litper manum, portandus uit falco hnc 8i
illuc per domum, per diem 8c ínmâìem priulî
‚ uam nnatutad liandum in fede l`ua,&ipaliusl
Aaus iuil'us- in plures pattes­ dandus e'nt'libi
pluribus vicibus, vnaquaq;vice;particula vna,
‘ôapluries abbecanduserit cü tiratorioßc tami
endus erit liiauiterßc alfirefacie'ndus ad fonos
âiuerfos-guos жать-‚8: ca_tterajgnmia :gine
­_ - ' сь
` д
 цв DE ARTE VENANDI CVM iAVIB.
facieuda per aliquosdies, Ест ñebant ei quâdo
:rat ciliztus.A Нос faéio et. aliquot dies, trani'
mutaripoterit _ de non с на domq , ad domum
aliquantulumclaram vbi fmt homines , 8c in
ìlla domo aliquantulum clara tenmdus eli pet
aliquot dies ôcalluefacietidus , SC -de domo ali
quantulum с1‘ащпапГшщапёцз crit ad ma is
.claramfaciendo ßmìliter;
mine lulatim,lvtipi`e augmêtato
paulatim incipiatanim и
alluelì'
cri and` umen,&.advid¢xldum caliginoi'a 8C ho
­ minesôc ea чих funt in domibus, Scad audien
dum Scad petmittendü fe-tangifuauitet.0`god
autê diximus, per aliquot dies debera fieri cir
с: Ысопст, intelligen'dum eli hoc modo , E
falco eliagrçiìis valde, Scideo tardiùs recipien s
affuefaâionem, omnia ua: diximus, erunt ь.
cienda circaipfum per p ures dies: li verâr mi
nus agreliis, idço citius recipiens allu efaéiio
.nemper pauciores. Ogando autem videbitut
quodA falco femidecilia'tus iam non timet in
domo nan clara, necin claritate elle , cum ho
тат роцай,8с videre ea qu; Гану in domibus,
. uamuis non manifeíìè vident , oportet quod
`flemideciliatus allueŕiat portati extra' domum,
ad aërem liberum , primò ä falconario peclcfiri,
Yclaimde ab equcftri , liet _aut-cm hoc modo: Ы
co'narìus quan'do fdebebitportarc Falconem fe
midßciliatum extra4 domum pedeller, furget
ante diem, 8c allume: falcqnem de fede fua' lit
ре: mauum fuam,'&_in tranfeuhdo per рогат ‚
domus, habebit illam diligenti'am, quam dice
mus мы, 8c moralndoA defotii ‚ öcxedeundct»,
A с
 LIBER' sEcv'Novs.’ ' as,
po'ßquam анкет hoc erit faóìum per aliquot
dies, porta'ndns erit {imilitetiextra domum ab
equell'riße furget llmilitet falconarius ante dië,
шпате: Falconem,&exibit de domoßc afcê­
det equum , 8a'. portabit Ест, primò pro è­&;
~ atùmmorando de foris, redire namque ebe
Ей: pollquâ lumen dieiaduenetit alia,vicelon­
giùs, 8: morando plus deforis,_cum lumine diei
etitredeundus. Ogaliterautem cauendum 'lit
falconì in afceníii {iiper equum, ant in defcen
fu, dicetur quando deportabitur foras decilia
tus,(`emideciliatus enim non inquietat fe tan
tùm, neque diuerberat fe tàm acriter,neq; mo
сиз Gli (unt täm agrefìes quando (втыкании:
ell, cîim non videat plenè quemadmodü quan
do Plenè ell deciliatus. (mando autem falco
папо placuerit ponete 'falconem femidecilia
tum ad fedendutn, fuper .aliqnam de fedibus
diCtis, fuper altam perticam pouet ipfum : hèzc
enim ell
quäm magis conueniensipíi
(edilepro quäm, quämuis
eo­ enim guod videt ima,aut
nö plene, magis timeretßc diuetberaret (e ma
is pro approximantib’adipf`um, li elle: in fe
gib”` imis. Et itetùm,quoniam videretfotlitan
non' (“Шпаги elle quietus interim dum li are»
tur , ad quamcunque de fedibusjdeo dumïigœ
tur, falconatiùs'debet dare ci tiratoriñ , 8C poil
quam ligatura ad Perticam vel ad (edile faâz
crit, шанс: titatonum ab eo,öc faciefalconis 8:
редок. ante polito fedi,ponet„ip{`um ad feden..
dum , falco enim qu-i iam videtöc dil'cernit fe
dem,libentiu$ “сайт de manu falconarij ad
R (Чёт:
 ¿.55 DE ARTE VEN ANDIy CVM жив.
ledendum in fede quam vider. De cœteris ver?)
omnibus, qua conuenit lieri in ligando vnum.
vel plures imulfaciet vt diëtum eli de ciliaris.
In defeâu autem pertica: altx, poterit poni ad
fedendum ad imam perticam, aut ad fedile, Гс.
сит lonqitudine longarum 8u: cum maxima
_ramen di igentia cullodiendus ell, öcrequiren­
dus Гавре dum ell in fedibus diëtis. Opaliter au
"tem fuis inquietationibus luccurri debeat, di
" _Eìum eli in capitulo precedenti. Pro ter quas
autem caul`as Гс diuerberat, 8c quomo o rohi»
_beri debeat, ne fe diuerberet, 8C чисто}; Гис
_curri debeat diuerberationibusquas fecerit,eli­
_cetur in capitulis de manfuefaóìionefalconis
_totaliter deciliati. Et uomodo leuandus ell
de fedibus huiufmodi fa co femideciliatus, ha»
beri potell ex екает capitulis.
сплин/м Lv.
De manfuefae'ìíone falconum totaliter
decíliatorum, ualiter decilianturßé
quo шприца de ipforum inquie
tariom'bus.
Ollquam erit alluefaé'tus in domo fuse!
maní: pedellrisfemideciliatus,8c extra o
mumfuper manü pedellris 8C equeliris; all-ue»
faciendus erit ad hoc quod videat manifelie, 8c
poterit ex roto deciliari. Illa autem die quando
debebit deciliari totaliter, non eli dandus libi
totuîdpallus maneJed releruandum erit aliquid
дыр о quod dabitur falconi node llatim cùrn
s , . .~ cnt
 f' ’ 1113511 звсчыбчз. ‘ ' ц,
Acrit deciliatus, Гед tamen de .а1115сагп1Ьи5 re
-ceiitibiis, vt tune compleatur iibi palius {iius
priufquam deciliatus ponatur ad iedendum.
Per diem autem non eft deciliandus, quoniam
per claritatem diei dii'cernet euidenter 8: re
pente facies hominìs, 8: cetera чих nondum
videre confueuerat manifeiiè, 8: timeretvalde,
ex quo timore inquietaret Ге, 8: magno cona
mine niteretur euadere, ex quo conamineacce
deret [ibi fatigatio'ôc' morbus, ex quibus cum
accedetet , abhorreretfmagis hominem, cre
dens quod per eum hàec mala [ibi accidii'fentßc
facilè reditet ad fuar'n prißinam agreíiitatem,
8: multò tardiùs offer deinde manfuetieri. Pei:
noë'tem verò deciïiabitur multò cöuenientius,
quoniam гит sppter obfcuritatem 1106115, tum
propter palpebras, qua’. non poterant деГсеп—
dere fubitò 8: repente 11011 deciliationem,cùm
din Reterint eleuatx, non poterit videre ma»
nifefiè nec faciem hominis, nec cxtera circum
iiantia vnde timer: pofsit, Гед videbit ea ГиЬ
uadam caligine, vt confueueratßc aifecurabit
e paulatim ad videndum ea. Node igitur de
ciliabitur conuenienter,tamen decet adeife 1u
men quando deciliabitur,vt videatur чисто—
до deciliandus efì. Quando verò debet decilia
ń,ñet hoc modo: capiatut falco, 8: teneatut
cum ambabus manibus, iicut ñebat quando ci
liabatur, 8: tunc diffoluatur nodus 1111, aut ip
fum Щит Гс111дашг ‚ 8: totaliter ab vtraq; pal-á
pebra remoueatur, remoto_autem ñlo totali«
1er, falcone lic дышащими “111911631“! 1U»
Rg`"" 5131111
‚во DE ARTE veNANDr cvM'Avus.
lumen, qnoufq; olitus lit ad liandum iterum
Гири mau'um,ad oc autem remouetur lumen,
ne liatim cum deciliatus ell repente videat vn
ас timere pofsitßediuerberarefe, autalìteriu
quietare,tunc enim cum per detentiouemôc
per deciliationem cöturbatus fueritßc ad (uam
a reñitatem quodammodo redierit,facile pol"
fet timere Ze inquietare fe ad repentiuû viliim
homiuis 8c aliorum. Falcone verò polito ad
папаши {'uper manum, {latim proferantur ei
Гоп} confueti proferri quando comedebat, Sc
detur libiid uod referuatum etat de fuo ради,
vel tantum de alijs boni's caruibusßc quando
.videbitur quod comedetìtlibenter, poterit re
aptarilumen, fed nontam clarumvt prius fuit,
in domo paulatim namq; augmentaudum lu
men еду: aulatim alTecuret feipfum ad vilio..
nem maui ellam hominisöealiarñ rerum , qua:
Гит: in domo,lume-u autem conuenienter eil'e
potelliu domo per посидим/Ы falco deciliatus
ell, vt per clarieatem uoéìuruam diícernat.,&
1fqtloquo modo videat domum, Se ea quae {iint
.1n ea, per vilionem enim noëturnam, quam
habebit circa haec,veniente mane, faciliùs re
cordabitur viforum in noâe, Se li non vidilfet
_ea de noéìe,non :ller tautumaffuetus ad eadem
in cralliuum,imo- otius recordaretur eorum
ux viderat dum eser liluellet in >campis, ante
cilicet quam captus__ç_llet бс ciliatus, quoniam
_illa longo tempore так, öevtraderetobliuionì
ea qu; parum «мы, Noöteautem qua deci
ltatus ell, falconarius debet vigilare plus aliji
» f д _ да _ noëli.
 LIBER SECVNDVS. e“
noůibus preteritis,tenendo 8: deportando ipv
fum per domum huc 8C illuc, priufquam pona..
tur ad quiefcendum per noûem in fede lila, vt
quemadmodum palpebrae paulatim defceiide~
rent, lic falco gradatim 8c paulatim alluefcat
videre faciem hominisßccçteraqux Гит in do
mo, 8c non repente videat diurna, Sevigilatio
proderitad continuandam vilionê noéturnam
falconisvilienidiurna: iplius'circa ea qua: Гит
in dómo. Et li contingat quod dum tenetur 8C
deportatur per domü пода , propter timorem
quem habebit de aliquo vifo , fevelit diuerbe
rare,autaliter in uietare, falconarius percipi~
ens hoc, proferat onos cöfuetosinuitando ip­­'
fum ad id, quad vocamus tiratorium, 8e detui:
ei tiratorium,vt attendens fonis,8¿ gultans de
tirator'io brancet manum lìriótiùsßc obliuifca
tur cauß: timoris : oblita verò сана timoris, 8C
iplb eodem iam nolente fe inqui'etare,aufera..v
turab eo tiratorium,vt non faliidiat l`e de iplb.A
Et his omnibus Faäis per ordinem circa ipfum
deciliatum cum vigiliis noâurnis,ponendus e.
rit ad quiefcendum per noétem in fede fua qu;
mane, ëctunc ante diem erit refumendus de fe». .
de l`uper manum. Sed cum itl quod dicitur tira
torium in manfuefaâione falconis magnâ vti-`
litatê geranprxcipuè in illa quae fit line capello,`
nullíi enim aliud eli, quod polsit elle mediumA
Faciens falco nem diligere Falconarium nili hoc,A
videamus uid eli tiratorium, quot modis eli,
8C ad quae el vtile. ЕР: enim titatorium quod.
cunq; membrü auis, aut altetius animalis dan,l
R 3 ¿um
2.61. DE ARTE VENANDI CVMV КИВ
dum (alcoui ad mordicandum in eo,ne inquie;
tet (e (alco propter rì'morem,aut aliam caulàm.
Et efr du lex t1ratorium,vm'x carno(um, quod
debate e recens, 86 de bonis carnibus, vr de
coxa,ala, collo,vel alio membro quocunq; gal
linx, aut alterius auis, aut de_carne alicuius qua
drupedis conuenientis: (i anim erit de boni$~
carnibus,t`alco libentius ßcauidius mordicabit,
86 guliabit deip(o,8c (aporando,dulcedinem 86
boniratem carniîi affeäabit 86 аПиеГсе: , 86 per
hoc dimirtet volunratem inquietandi (e.Aliud
ell non camo(um , quod debet effe olfuofhm 86
neruo(um, 86 muniti'i plumis aut pennis, quod
datur (alconi, porius ad impediendum (alconë
eirca ip(um,8e.ad deplumandum in ip(o,porius
quam ad gullandum vel comedendum, 86 ad
purgandum сайт malis humoribus, vt patebxr
m traâatu mor orum.EPc autë tirarorium vrile
ad multa, videliéet ad (aciendum velle obliui-­
(ciôcclimitrere (uas inquietationesßcdili et:
magishominem,&affueñericumip(o,8ca (u
{linendum videre inflicta (ibi, 86 ad multa alia
qua’. parent in man(ue(aciendo. Falconarius
iraq; habeat (emper rirarorium in manu in ua
non portar (alconem,vel (ecum in carneria ua,
aut in alio loco `a quo o(sir haberi cito, 86 nö
ofìendat tiraroriumtärconi niñ quoties vide«
rit effe opus : Cüm autem videtur effe opus,dari
debebit tiratoriů hoc modo : inuirabitur prius
cum (onis со nitis&con(uetis ad tiratorium,
nec_deber a(picere ad (aciem (alconis dum eli in
(ua agreftitate, nec antequam .det tiratorium,
. nec
 LIBER sechnvs’. 253"
nec quando dat :Dando autem,cum alia тат:
ponet ipfum ante pedes falconis,retincndo ip
Шт cum vna manu,vel cum duab’, vt ñebat in'
pafcendo falconem.- Pollquâ autê datum etit
titatoriiî, 8c ipfe etit attentus in gullando ali
quid de tiratotio , poterit falconarius afpiçerd
ad ipfum,vt videat quae erunt Paciencia circa Эр:
fum, 8e Facere illa,dum нытья: tiratoriumDi
mittendü autem erit tiratotium falconi, quo»
ufque caufa timotis
tur, tuncenim tranfeat,erit
auferendum 8C eam
ab eo,obliuifca
nec per--`­
mittendíì eti't, quod (e fatiet de tiratorio, quo»
niam alia vice polleafi opus effet tiratoriomol
let ipfum. Aifuefacere autem Falconem ad v
fum tiratòrij prodell,»in hoc, quod quoties vi
' debit aliquam caufam timoris, poterit temo
ueti ab eo ille timorpettiratorium, 8c li nö ha
beret vfum tiratorij cum adeífet aliqua caufá ti
moris, non dimitteret per tiratorium fuas in?
quietationesßc li maleaccideret libi exinquie
tationib’ fuis, aliavice minuslibenter' aut nul
lo modo vellet tiratotium , quod effet valde
contratium manfuefaéìionifux, cum non pof
fet haberi ali uid aliud, per quod falco pellet>
in duciad degnendum velle fe inquietare, ех
cepto capello,de quo fuo loco dicetur. In dan-Ä
do autem tiratotium , autanteqnam detur,'aut~
pofiquam
caufa illaâ dedatum eli', proderit
qua timet Falco, aut lipropter
remoueatur»
quam­
fe vult inl uietate: nam li non remoueretur, :1c-I
cidere po et; etiam dum guitar tiratoriü,quòd‘
ex nimio timore dimitteret tiratotium, 8e Щи.—
- R 4. meret
:.64 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
meter hocin vfum, quoriens timeret,vcl ex to
to nolle,veldimitrere ipfum,8c lic difricilius
Pollet manlirelieri. ch de tiratorio dicta fuf
lìcianr. Item dando carnes falconi, aut tirato«4
rium, porrigantur ei ab alto,8c prope faciem
dantis ‚ vt allueliat ad faciem hominis. Моё};
etiam illa qua primò deciliatus ell, no n_eli er­_
mitrendus falco llare fuper {'edem (uam v que
adlumen diei lequentis, fed falconaris furgac
ante diem 8: rollar falconem de fede (из, 8: ге
fumat l'uper manum ante diem; vilio enim fal
conis rroítuma per hoc continuabitur` vilioni
diurnzßcquanrò plus del`cendenr palpebrat8c
lumen diei aduenier, ipf'e falco tanto ampliùs
allecurabir fe, ad videnclum hominem 8c caete
ra, propter hoc etiam tunc non portandus ad
lumen diei clarum fubitò, l'ed per domum non
claram porretur, in qua domo lumen diei pro
portionaliter relpondear lumini noâtis, quod
Iiebat cumlucerna, 8c paularim augmentetur
lumen diei, non repente de obl`curov in clarum,
ideo fecundum quod falco eritmagis agrellis,
per minus claramdomum deportandus erit,8c
ecundum quod minus agrellis, per ma is cla
ram. Sed quoniam falco qui nouiter esilia
(из ell, veniente claritate diei manifeliè vider
faciem hominis portantis ipfum ‚ 8: alia quer.-`
luntin domo, euidentius difcernit, quoniam
palpebra: iam deí'cenderuntßc naturam haber
dimouendi l`e in die 8: qltiefcelidi in noâe, ac
cìdir vt in die longè magis inquiete: fc, 8C di
uerberet quam in noâe,videt enim clarèinfàiâî,
. u I;
 LIBER SECVNDVS. Il!
ta БЫ horribilia, de чи1Ьизсйшсг,8с ä quib'
naturaliter appetit fugere. .
cAPiTvaM Lvl. _’
De diurrberati'oníbus ipforum, 8€ de di'.Y
ucrberationum modis.
Ixìmus prius differentiam quam facîmue
interinquietare 8e diuerberareßc modos.
inquietationum, 8c quid fit faciendum contra
inquietationes : reíiat vt dicamus nunc _de di.
uerberationibus falconìs,quas acrius 8c pericu;
loliusôc pluribus modis falco deciliatus facit,
quam ciliatu s aut femideciliatus faceret. Has
autë Facit omnis falco aliquando in domo (up
maníi, ¿Scaliquando fuper perticam aut f'edilè.l
8C ali nando íiiper manü equeiiris. In dicendo
autê e ipfis, dicemus prius omnes modos di»
uerberationum, SC qux deteriores Гшщёс quo
modo aiiueñt falco ad minus malasßc quemo»
do retrahitur ad manum de iam faé'tis, caufasq;
dicemus sppter quas diiierberat fe falco,& Банд
vniui'cuiusq; caufat, 8C quomodo fubueniri p0
teíì diuerberationib’ fuis priuf'quam Ниц: ‚ аи;
eifdem poliquam iam гааг funt,nìii enim pro
hiberetur à fuis diuerberationibus, tantum de
fatigaret fe 8e debilitaret , ¿Se pennas fuas авиа—
fiaret, quod inutilis ñeret ad Facicndum ea qu;
poli manfuefaâionem volumus ipfum facere.
Diuerberare verò dicimus effe , quando falcoY
ligatus , de manu vel de fede fua conatur rece»
dere ad volandum, hoc гася: pluties indomß.
R 5 ' ^ ' fupe't
и: DE ARTE VENANDI CVM ÀVIB.
fuper manum deciliatus,dum fcilic'et durat a:
reßitas 8L immanfuetudo Газ. vModi autem`
iuerberationumfuper manum Гит tales: Eal
co4 llans Тире: manum, 8C videns quare fe de
beat diutuberare,­ diuerberat fe quando iva-_
fus faciem h ominis portantis ipfumßc ta is fua.
diuerberatio eflad furfum, cum intendit trani:
îre fuper capnt hominis, 8c hanc diuerberatio~
nem rarò Facil inprincipio agreûitatis fuequo­
niam timer'tunc faciem, (ed earn facit fxpius
quauîlo affuefaëtus efl: ad Faciem; quandoque
verò diuerberat'fe iulou itudine brachij ver
fus
do humerum; quandoq; âiuerberatmanus,
Гс recedeu
`a facie portantisinlongirudine ent--­
tra manum fcilicet. Et haze diuerberatio tribus'
modis elle potell, iu furfum fcil.aut deorfum,
aut inter vtrumqu'e: quandoq; verò diuerbe.ratV
fe de manu (u er quam elbverfus aliam,aut de
finillra verfus extram,aut è со пиегГо‚Ьос autê
ell: de vno latere falconarij ad aliud, 8L ell tribus
ŕnodis,i11 furfumju deorfumße inter vtrumq;.
Ogaudoq; verò diuerberat Гс falco ad pollerio
ra manus, öchoc limiliter tribus modis in fur
fum,deori`um'& inter vtrumque. Hi Гит om
nes modi diuerberationum quas facere poterit
falco fuper manum. Sed quoniam horum qui
dam fuut deteriores'ali)s,videudü ell quis то—
dus diuerberandi minus malus ell сист, vt
cùm non pofsit omninò prohiberi Falco `a di
uerberatione, afluefiat 8c doceatur (altem a_d
minus malam dìuerberationem. Prima itaque
diuerberatio, qua: ell verfus faciem Falconarij,`
' к lminus
ч.
 f' ЦВЕК? se chDvs.' 1 " щ
minus eli mala cœtetis, uoniam eli ad altum,­
8€ ex ea retrahitur Falco aciliùs 8L citius ad та.
num; cùm enim falco ponderofus lit, Se o'mne
ponderofum quando eli in alto naturaliter pe~~
tit deorliim, facilius defeendit Falco ad manum'
qua` fubliatlibi,amplius,exhac diuerberatione
ad altum , non potelifalco habere lzelionem in
perfona aut ennis , ne ; multam defati atio
rìem'. Diuer erario vero quae ell de vno atere
ad aliud , liue de vna manu verfus aliam, peiot
eli quam prxdiâta, in eo quod poteli elle pluri
bus modis quam rxdiâta, 8C in eo quod li falcov
_c_onl'uetus ellet lo ùm portati fuper'vnam ma
num , quando traufmutaretur ad aliam manů',
illam diuerberationem quam conlueuit face-«
re ad aliud larus , faceret ad polierìoramanus,
fuper quam mutatus eli, 8C ellet diñìcilior ad.
retrahendum l`uper manum, reuerl`o enim mo
do ,8c per maiotem спешит oportetipfum
redire; fed in eo, quod manus ipfa portans er:
ea diuerberatione retrahet falconem ad liandü
fuper fe, ôcfacilius 86 citius,­minus mala eli ca:
teris. Diuerberatio etiam illa qua’. eli per long's
tudinem»brachij verfushumerum, in eo mala
eli, quod cauda falconisalliditur manui, in lo
со ГсШсе: in quo digitus index re licatur fuper
ollicem, ex quo nocet caudae, alco enim irl,l
Bac diuerberatione, fubmittit БЫ facile cau-1
dam liiam, Sequaudo retrahitur ad далай. fu~­
per manum, 8e quando diu erberat l'e,vnde cau-\
da intercepta inter manumöc falconem de fa
cili шиш, Diuerberatio autem que Ílt per,
- „ “ " ’ ` ’ ` ongr-l
 we:y DE Актв vnNANm cvM Avui.
longitudinem manusad extrinleca, mala eßin
ее; quod pluribus modi§ бей роге1’с‚86 in eo,
quod- falconë oportet facere quendam circui~
tumöc uaudam regyrationem (ui,ad hoc vt
redeat,a interiori enim parte manusin qua~
eunque diuetberatione retrahendus efìad (tan
dum (uper manum , quemadmodü flare debet
fuper eam 86 conuenit. llla vetò diuerberatio,
quae eli adipolteriora manus, in eo uod plurib’
modis eli, mala eli, 86111 eo, quod lconem o
рете! (acere maiorem circuitum 86 regyxario.
nem (ui, ad hoc quod redeat ab anteriori parte
manus ad Randum (uper eam, quemadmodíi
flare debet (uper manumôcconuenir. Maior
autë circuitus Semaior regyrario,pro eo quod
maius (patiumobtinet, maius tempus requirit
antequam (alco retralli po(sit ad {landum (u
manum, eo modo quo debet, 86ех hocip o
malaV eli, quod rardius rerrahitur Falco ad (e­-A
dem manus,(alconarius enim uam citius po
reñ,rettahere debet (alconem, e quacunq; di
uetberatione, ad liandum (uper mam'x. Qian
до enim tardar reducere (alcouem admanum,
falco pendet, 86 quantò plus pender plus no
cet ei: Inde ell: quod haze diuerberatio qua’i
eli ad polletiora manus, peior ей omnibus.
De modis verò diuerberatlonum tribus, vno
(ur(um, :lio d'eor(um , alio inter vrrum ue, ad
quamcunq; pattern manus lint, ille mo us qui
ell (ur(um, minus malus ей alijs duobus, in ео
quod ab alto faciliùs retrahitur falco (uper ma
num. llle yerò qui eli deorfum peior efr alijs
~ ‚л vь ' duobus
 - шавк- звсчывчз. - у,
duobus, quoniam falco pendet ,BC cùm grauis
li t, 8c gtauia naturaliter tendant deorfum, 8c
er violentiam furfum, laborioflus 8с difñci~
ius eltretrahete falconem de tali diuerberatio»
nead fu riota manus,vt ller fuper manü {icut
debet. I le verò modus qui ellintervttumque,
minus malus ellillo qui ell deotfum,cùm falco
non endeat Ест in illo, 8C cum pofsit facilius
tetra iad manum quam in illo, fed deteriot
ell illo,qui eli: futfumßc cüm lit inter minùs
malum 8с peiorem , nö ell tam malus vt peìor,
vnec ell tam Iaudabilis vt minùs malus. Ex tz»
.diéìis pater, quod diuerbetatio falconis a ро
_iteriora manus, deterior el`t cxteris, vnde Ша.
.quae in eandê partem manus fit deorfum, peior
ell peioribus. Cùm autem falco quivi detentul
ell fuper manum, aut fuper {'edem fuam,nö .diu
polëit Rare, quin fe diuerberet,prœcipuè dum
durat eius immâfnetudo, expedit vt (altem ad
meliorem diuetberationem alluefiat, erit enim
iuuamentum hoc in eo, quod à deterioribul
abilinebit,&in hoc quod ad minus malam af'
_fuefìet, qux ей diuerbetare furfum, alfuetus o!
nim diuerberare furfum non laeditut tantum.
Alfueñt autem ad dìuetberationem verliis Faf
ciem hominis fcil.-falconarij,multipliciterwno
_.modo, vt quoties falconatius vult quod falco
.mordicet feu abbeccet, oßendat ei carnes ab al»
vto ante faciem falconatijwtfalco conuolet de~
Íiderio comedendi, 85 fe diuerberet ad altum~
.vbi {intcarnes : alio mod-o,vt quoties volet Fal
conatius ponete falconem ad fedendum (upg:
. , PÉIÜ-f
‘aïe DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
'perticam alram, ponat rergum fuurna parte
pertica: , inter perticam Гс11.8: Ысопет ‚ 8: re
plicet manum luamjn qua portar falconem ad
anterius peéìoris, tanti'x quod falco videns per
ticam8c­allec`tans volare in eam, diuerberet Гс
illic : lic enim allueliet diuerberare le verfus fa
ciem falconarij. Hoc autem modo Faciet falco
narius,li pertica erit alrior œpite l'uo: li verò
non erita rior capite fuo,humiliet l`e falcona
-rius tantùm,quod perticaluperlir capiti (uo.
Ех hoc alluefcet diuerberare ad altum,8cvidere
faciem hominis. Hocautem faciat falconarius
~frequenter in die, non ramen totìes, quod ce
dar ad fuperlluum laborem falconis. Alio au
tem modo docebitur falco diuerberare le ver
fus faciem hominis. Quando enim falco llans
{при manum'in domo, afpicit ad feneliras Clo
mus , 8: ad caetera loca domu's luminola, falco
narius vertat dorl`um (num ad illa loca, ex hoc
namq; accidet, quod fe diuerberabir ad illa lo
caad faciem hominis,8c furlum le diuerbera
bit, in quo alluefcet meliorem diuerberationë.
lniliis verò tribus modis falconis diuerberan­
tis lefalconariusconfentiat falconi , cum та—
nu fua lequendo ipfum,nam li ri idam tenet
manu~m,noceret renibusSC coxis lconis.Alio
modo docetur etiam falco diuerberare (e ad
altum, hoc modo : li plures fum fenellra: in do
mo,obture­nturomnesprœter vnam,8cillavna
lit oppolita erticx vel fedi , quibus alligandus
ell'falco, 8: Е: illa fenellra alrior quam pertica
_vel feder» Staruêda ell .ergo vcl fedesin tali loco
7 '“' " " domus
 .'1.. иван? 'siech bvs; ‘ ' 27:
domus, quod opponatur lumini alto , lic enim
falco pertica: al i atus feu fedi, capite fuo exis»
Леше verfus illu lumen, deliderans exire ad
aëremliberum , libentius le diuerberabit ad i-l
]ud lumen , 8с ello quod fe non diuerberet, lia
lbit ereé'tus fuperpedes fuos, lic enim faciendo
falco dimittet alias diuerberationes malas, 8€
alfuefcet bonas,vnde Ша: diuerberationes bong
quas alfilefcet,vettentut perconfuetudinem in
quandam iiaturam,ôcex hac conl'uetndine a
mabit diuerberare (e ad altum. In carretis fuis
.omnibus diuerberationibus , huiufmodi di
uerbetare minus ell: nociuum ei. Oliando verò
diuerberat Гс in longitudine brachij verfus hu
merum, falco narius lic plicet brachiumßc ma.
num ad faciem l'uam lic vertat,quod oporteat
Ealconem vertere fe verfus faciem, 86 tunc re
rrahendus erit citò ad manum liiper quam fia
bat, quemadmodum uando diuerberabat .fe
verfus r`aciem. Et quan o diiierberat fe per lon
gitudinem manus , extra manum, falconarius'
vertat fe,& manum fuam retrahat taliter,quoel
per ramentum funm Falconem oporteat elfe
„на aliud Iatus falconarij, «SC tune citò tetra
hat falconem ad manum,quemadmodíî in di..
uerberatione fit qux ell de vno latere ad aliud.
Si ­autem falco fe diuerberat verfus aliudlatus,
vt minus noceat ei, falconarius debetalientire
falconi
num cum8сmanu,
laliiaml ortanofai coni
alfeiitientem fum,teiieaunon
quam ma.
rigidam, quod etiam prodeliin omni diuerbe,
rationepoliea
u l debettetraheremanugnsanderp
v. . , .‚ , ‚-‚ “ш“:
„/ он ARTE увидит cvM avra,
fuauite'röecitòjn loco in quo rimò etat dum
portabatfalconemßc lifalco iuerberauerit Ге
ад altum,faciet hoc modo :allentiet cum ma~
nußepòfl retiuebit eam, quoniam in retrahen
`do falcone falcodefcendetfaciliusßed (i diuer
_berauerit fe falco inter furfum 8C deorfum , о
portebit vt declìnet manum: nam falco con
uenientius retrahetur ad mauum li fuberit ре
_dibus fuis; 8C ii diuerberauerit fe iu deorfum,
primò confentiet ei cum manu,­ 8e deinde ali
quantulum eleuet manum, vt cum adiutorio
ìplius manus fubleuantis ¿Scartrahentis falco»
nem , melius ôcaltius fe releuet, 8C pollquam Гс
vteleuauerit, humilietur in tantü mauus , quòd
fublit falconi, falco enim rediens ad furfum, ad
deorfum conuenieutiusfemper redit fuper ma
пат. (Шов! autem diêtum ell, de confeutien
do falcoui cum manu, 8e de fubmitteudo ma
;num eandem,de eleuaudo vbi expedit,& de
Ictrahendo falconemfalconarius line mora Fa»
ciet,8c quam citius poterit,mora enim in talib’
.trahitad fepericulum. Coutraillud verò quod
diâum erat, [i confuetus effet portari in vna
manu öcaltera, juuat alfuefcere portare Falco
.nem Гири vtramq; manum,quoniam addifcet
facere diuerberationes de vtraq; manu ad aliud
latus,& non ad polleriora manus. Ogaudo
verò falco diuerberabit fe ad pofieriora manus,
gportebit falconarium gyrare fe tantùmßcma
num (uam ‚ quod falco veniat ad retraéìionem
fuìfuper manum, eo modoßc ea difpoiitione,
деп: quando fe diuerberat de manu ad aliud la
tus,
 ‘ unen sechDvs. ‘ и,
тщтт‘аЬепёо Ысопеш ad manum lient re.l
trahendus ell. Iam igitur дна; Гипс modi diuer
beratio-num,quas Ёас111`а1со fuper manum in.
domo, êtqui minus lmali fune, «Se qui десегёоа
res,&quomodo alluefci't falco ad minus ma..
las, 8c quomodo retrahi debet ad manum de
Vnaquaq; diu'erberatione.
_ capiti/LVM Lvn.
De diuerberatíonum eaulis.
С Aulâe verò propter uas falco nouiter de;
ciliatus diuerberat efuper manum in do
mo, ad quod diuerberare inducitur propter а
Frelìitatem (uam, funtmultae : alia: enim caqu
unt propterfalco maritim ortantem ipfum, 8€
pro ter ea qua’. videt ini o.`Aliaeverò propter
mu ta alia _quae videtßc non Гит irr falco nario,
vnde cîlmnecelfariò haben 'diuerberare 8c ali
ter iuquietare fe, propterhominem portantem
ipfum, pro eo quod impoisibile eftipl'um non
'elle cum ipfo, cùm mani'ueliat ab eo , fed pro
pter alia non habeat necellariò diuerberare Ге,‘
'cumfalconarius pofsit procurare , quod aliquz
non'a roximent falcon'i , oportet vt dicamus
primgäe illis quas facit propter hominem, 8C
propter ea qua: (unt in homine: cùm enim fal
co crit alluetus in illis, facilè poterìt рейса pet
hominë manl'uefieri ad alia,8c n'imis effet авт:
ciiemanfuefacereipl'um limul ad omnes caulas 1
d'merberationis. Has verò diuerberationes ‘di
cendas intelligere oportet in falcone capro (yl-v­
melbi feu ramagio,\¿’1niam plures fune 8c рейд“
S loliotes
’ i
 274, DE ARTE VENANDI CVM lAWB.
loliores 111 ramagiozin nidalio vero рапс: (uur,
86 minus periculofac, li tamê nidaíius (aciat ali»
quasdiuerberariones,{i1buenitur ei qu'omodç
86 ramagio.Falco itaq; caprusagreilis (eu rama
gius, sppter agreliitarem (uam,&,ppter timorê
que habet. Ratim uod dlzciliatus eitprx(errir'n
veniente lumiue ici, vider in homine multa
­propter qua: inquietat (e 86 с1111е1‘Ьегас‚86 cona
tur dilïugere. YDe his autem ей, rota per(ona
homìnisportantis ôctenentis ipíiim, quam 116
_coníiteuit manif-elle videre,&'.mulrò magis Fa»
cies hominis, qua: (acieshamque humana ter
ribilis ей (alconibus Псы: 86 alijs animalibus,
vnde illud: (acies homîuis (acies leonis, pro
ptexeä deciliatus recordatur illius têporis quo
captus (uit (ylueiier ab homine, qui tune vi».
dens (aciemlho'minís perterrirus (uit ex ea, pro
pter hoc ad (aciem hominis magis rimer,tan~§
'quam in(uetam БЫ 86 horridam: de per(ona'­
verò hominis
(alcones quorümagis timent
ciliatura 1101186111 uierant(ed
patilatim, (e illi
te;l
pente remouetur Gmul'totaliter,8clongè ma,
gis illi falc'ones , qui 1111е ciliatura ре111ш$86 il;
ne capellolman(uefiunr,q.uem modum iam vret-~
probauimus. Rur(us de his quae 111 homine vi~
der (uur motus manuum, ad rangendum falco»`
*uemin aliqua parte (ui, 86 alius motus mauuû',
qui 111 11011 ad tangendum Байонет, cht ille
geíius manuum, qui à quibußzlam con(ueuit (1
criloquendo aut indicando, aut alia circa ho»
minem (aciendo, 86 motus torius регГопг ad
(edfndum vel iuclinandum „vel (tugendum
ь .‚. 'V€
 ~1.1mm slacvtsnztvstl` ­ а датам
velg randum dextrorfum linillroríirmwel'ad
витки“ , 8c tufsirefôz*­ Pternutar'c:l contra ­falcof
nem, Scambulare durit'er cumtlrepitu pedum,
Гит de caulisin homine, propter quas falco fixa '
. per manum in domo, circa principium decilia'-`
-tionis diuerberat aut aliter inquietat (e. '
CAPITVLVM LVIII.
De díuerberationum Iignisg
Igna autem per quae difcernere poterit fial-l
. conarius vnamquamq; caufam per (e limi
liter,h:cc (unt: (mando falco apetit штат;
extrahit linguam cum quodam. (ouitu 8€ Гиб—
Hatu, plumas quae funtfcirca fauces in'ceruiée, „
collo, alijsq3partibus cotporis horripilat, 8c' a@
quuando proijcit voces timorolàs, ôc'aperit
alas, 8: caudam, 8: tefpiciendo faciem hominîs
Beperfonam, qurrit dilïugere, 8c hoc modo (e
diuerberat, quod Rans defuper manum, deijcit
fe de manu retrorfum, 8с cum reduciturad ma
nurn , quœtic iterum dilïugere tetrorfum.> Ali..
nando etiam fe diuerberatillo alio modo, q,
deijcit fe extra manumëc per lon _um танца,
8сшпс fciri poteil,quodnon hoc cit nili pro
Pter Eerfonam homixiis,_ôcmagis ptet Faciem,
‚а qui us tanquam agrefhs 8с timi us dilfugere
conatur. Propter motus verò manus, quando
videbit ipfam, aperit roftrü, 8L Facitl caetera qua:
facìebat propter faciemhominis,quamuis non
tamfortia , 8с eo modo diuerberatfe, licutpro-4
ptet Бесит. Sed quando tangitur Ь. manu щ a
f '’ ' ' S _a ­ ` Папа
 DE ARTE МАКЕТ CVM `AVI`B.
liqua риге fui», 8: 11011 prxuidet motum ma#l
nus tangenris i fum,li plumas tenuerit lallas,
dellrin'ger eas a le, 8:11 conllriâas ad le tenue
rit, magia conllringet eas, 8: fubleuat alas,8c re»
ilpicir' manum tangentem ipl'um, qua vila, Rans
uper manum vt debet, diuerberat (магазин.
dum, vnde venir taûus , timens tarn de moru
manus quam de сады. Motus autem li adñserit
repentinus in tota perlona falconarij,aut li ruil
lierit aut llernurauerit contra falconem, aut
ambulatio dura 8: cum ~lirepi'ru adfuerit in Fal
donatie, acdidit quod falco attendit ad Facien»
dum aliqua da lig'nis prltdiélis, l'ed fiatim eo
#todo quo itat {прет manum diuerberat Ге ad
fugienrlumdemanu. @rando ramen tufsitur
auf: Шантаж contra falconem, ñatim rettorek
fum, aut parloir 'm manos fe Ádinerlse'rarfnon
enim contra `eau наши-шпиле abris 12151
endo тещ. ' _ -
. CAPÍÍV-LVM LIX.
— De occurrendo inquietatíonibus 8€
’ ШаНЬетюшЬцеь
‹ ‘Iâîs 'eauÉs ‚тайга: lignìs dîu erberario
' num,'qu`a`s Falco Paci't in primo deciliatio-T
терм _rer ea que vider in homine, de quibus
timer: j learnt quomodo 'debeat весит _ibi
tontra huiume i inquietationesßl dimi*be
rariones,prîu'fqtra'rn1îunt, Штрафа ne ‘riant5
Bt'qtrornodo debet тщетными: poftqrram
Fidaůrnr ‚у: non Штат faciarmeq; farete afi
prelim. “011111311“:ЫсопшизеовппГшреъ
e ' 113119,
 LIDER .SEGVNQVSQ vz
ñgna diéta, quod faIco pto 4te: рифмы he,
minis 8c maxime pro ter ciem, veli; fg di,2
uerberare, altiO mo o diuetberationurn di?
¿'taríî, caufam timoris amoueat primititsli 0.!
terit, hoc enim ell quod attendidebet in , ag
catala Sein omnibus alijs. Deinde detieniendü
grit ad id quod pergaufam illam aceidit in fai@
i cone, Vnde in tali caul'a auertat faleonarius fag
~:siem liiamä falcone цапшш poteli, 8€ виска
facie proferat fonos alconi,con_fuetos protetti
libi in corneliione fua, Se li falco per hoc dele’.
ret voluntatem quam habetinquietandi (e, ná'
olïeratur ei tiratorium,alioquin detur tirati;H
ritim, vt fuprà docuimus, Stauferatur ab eo Га.
cundum modum pra'diétum; vt etiam aline».
fcat delinere timere propter _hominemßç prog.
ptet faciem hominis , proderit diůribuere ein
um-in plures vices, êcdare БЫ multoties ab».
beccationes, liue de рай“, liue de tiratorio саге
поГо : nam in expeétatione cibi à falconario, 55
deliderio iplius cibi,&in rece rione ipl'ius cibi
fzpe fzpius iterata,perl`onâ fa сонат ëífaeiefq
' minus timebit , 8e hoc potius confer; Pale-gm
qui poteli deciliatus manifellè videre.A Радет—
narius verò, dum eli in principio deciliationig,
8e quàmdiu durat agrellitasßç _in manfusfäeiv
endo Falconem, non opponat neq; oliendat fav
ciem fuam Faciei falconis,&; li opus crit alpiecig
falconem pro aliqua caufa, inclinato capigenfel
auerl`o 8c obliquo oculo al'piciendum erit ad
pedes falconìs, 8c non ad faciem, 8l; {апатиею
шалит сищЫсопс ab _afpeëtu falçßuarii, Fal..
. "3 conarius
„s DE Am шиты cvii Avis.
couarius teueat' quandoq; galernm fuper Caput
fuum, 8c quandoq; remoueat,vt falco all'uelcat
vider'eipfum cü galero Seline pileo ; fed quan
do falconarius per diíta ligna cognofcet quod
falco propter motus mauum vult (e iuquietare,
8e de manu aufugerc ‚ 11011 `faciet aliqnem mo»
tum manuum loqueudo, neq; demoullrando
aliquid, fed li expediat facere, lit omnis motus
mauuum fuauis, n'on repentinus, iieque taugat
.falconem dum efr in ñiaagreliitate, Sein prin»
cipio deciliationis, 8c f1 oportuit quod tanga»
rur cum mauu,cauí'a ñtuandi plumas, aut pen
nas, aut edes fuper manum , aut caufa facieudi
circa ip um`aliqua alia,non Eat hoc priufquam
proferantur ei voces inuitatorix ad efcam , 8c
quam poiitum lit tiraroritim iupedibus еще:
quam gulle: de tiratorio, Занос faâo, fuauiter
ducatur mauus ad tan eudum Falcouem, tunc
quando falco non re picitveriiis mauum, 8c li
contingat quod videat manum exteutamad
îplìim, nö vltr`a prorendatur mauus ad taugen
.um,iiec retrahatur, ne propter manus motnm
falco fe inquietet aut diuerberet, fed uando
Palco refpicitad aliam partem, mauus ucatur
ad ipfum, vt deciliatus uouiter paulatim aflue
fcat,& motummauus, Sefetangifà manu ‚ Se
deli nat voli'itatem quam liabuit diiierberaiidi.
thuando per mortis repentinos iu tota per
Гона aut in membris, timetur ue fe diuerberer,
pollquam faciet ali uid de lignisprxcliâis, Ы
conariusuou Faciat os motus,8c li iudigebit
facere ‚ 'prius oppon'at tïratoriurn 111-регат:
'­ . co~
n
 ывнк sEchnvs.. щ
falconis, 8c prius guliet Afalco deipf'o, quam Fa
ciat aliquid de motibus quibusindiget,& tune
fuauiter moueat le ad fedendum , ad inclinan..
dum ad Гит endum, ad gyrandum fe dextrot­`
fum velliniärorl'um, Scad eundum,öcad tul`si­
end'um ,8c liernutandum, litamen improuisè
veniat tufsis aut liernutatio, ita quod non po(
lit dati prius titatorium, non tul`siat autliernu..
ter8:.
rir contra
minusFalconem,
repente, fed quantò fuauiùs
retrahatmanum pote
portan--l
tem falconem 8C auertat caput Гиит a falcone"
uando tufsiet aut liernutabit. Sic etgò pote-_
ht prxferuarifalcoà diuerberationibus illis, ne
han: , quas parabat tacere Falco pro pter homi
nem 8: faciem eius, êealia quae fun't in'homine.
Et li côtingat quòd faico linevoluntate diuer
berandi vertat Гс Гирег manum,in aliam par
tem quam in qua liatedebetôc conuenitvt ller,
lälconarius non tangat
adfaciendui'nipliim iplilmfedipfe
reucrti, cum manu lira.
de fever-Á
tat in illam partem , ad quam fe diuertit Falco,
8C eo modo faciat gyramentum {uum , quod li
ortat falconë (при: дехггат, peâus falconis
1n complemento gyramenti inueniatu't verfui
liniliram, Se è conuerfo , 8c hocl'aciat vt defen-4
`datur à diuerberatione quam pollet Facere poll:
r'nanum , lit etiam hoc modo: proferantur (oni
confueti ad el'cam, 8e porrigatur tiraterium,
verter fe, ¿Se liabit vt debet (uper manum , hoc4
modo manl'uefit falco, 8C alfuelit ad nö inquie
t'andúm Гс aut diue'rberandum , nequiproptel:
falconarium por'tantem ipfummeq; propter ea,
S 4. qux
 :80 D! ARTE VENANDI CVM nAVlB.
uxvidetin (alconario, de quib’ roprer agre»
itatemlûiam rimebatßc pro ei( ' inquietabat
aut diuerberabat (eipůim. Pofiquam verò (al
conarius man(ue(ecerit (alconem d:ciliatum,
86 а1111е1`есе111 ad ea чих (uut in ip(o eodem (al
conario portanrefalconem , :opter qu; (alco
.diuerberabat (e, 8Cinquieta at (uper manum
in domo , potelt melius 86 (atiliüs alfueŕ'acere
(alconem ad reliquas cau(as qua; non (uur 111
homine, propre: quas falco uouiter deciliarus
*eliucrberatöcinquierat (e (uper manum in clo
1 ma: Hxautem (unt (ubitusôc imptoui(us ad«
uenrus alrerius hominis,canum,aur aliorum
animalium domeûicorum, ab anteriori parte
ad (alconem , 86 multò magis a polieriori 86 `a
rasgo (alconis , de his namq; omnib°f`alco ciim
(at agreilis 86 nouiter decilratus , timer. Signa
yerò perquaz di(cemirur quòd (e inquietat 86
(c diuerberat per cau(as diâas, quando veniu nt.
ab anteriori parte , (unt hac: falco 11 prius per
cipit hase quam homo portans ip(um,(xpe (a.
pius re(picit,&inñgit intuitum in rem adueni~
eurem, Seapplanat caput, dum `remota ей, 86
quandoappropiuquat ei, declinar caput,horri
pilar plumas capii-is , c'olli , 86 períonxůe quan
tò plus appropinquat cau (a timoris , tantòam
lius (aci: hxc (igna, deinde diuertendo capot
uum hinc inde quzrit quo difl'ugiat ‚ 86 diuer
berat (e rettoriilm. Sed quando cau(.x:di6ta: ve»
nient `a tergo (alconis,q_uas prius percipit (alto
uam h moportans iplum, cüm voluat Caput
fßuumfräquenter ante, retrò dextrorůam „lini
- (110111101,
 LIRE-R SECVNDVS. :It
ßrorfum, facit hzc li ua ‚ vertit faciem (пат
dextrorfum Iinillror um , 8: retrorfum,vt vi
deat rem adueni'entem de qua timet ‚ applanat
plumas capitis,groffefcunt oculi Scprominent,
extendit collum fuum 8: graciliat, defirin it
ad fepIumas fuas, erigitfe (при pedes fuos, i
uerberat Ге anterius ‚18: de manu deiieit' ‚ чага
xens fugerea
quando re poll veniente.Falconarius
Icognouerit per íigna qu: (unt initaq;
Fal
cone, aut per citcumfpeâionem (uam, rem ad.
uenicntemantè , ilatim proferat fonos comite»
tos falconi , 8: apponat tiratorium pedib’ ваш,
vt attendat titatorio, 8: поп rei aduenienti, 8:
dum falco attentus crit tiratorio, ipfe falcona
rius procuret,quod res illa non veniat,li potell,
8: non vadat ad ipfam rem, aut f'altem fic re
cedat in pattern aliquam, quod res illa tranfeat,
quantò remotius poterit ‘a vil`u falconis. El.'
quando aliquaz de eifdem rebus cognofcentut
Per ligna dieta. quod à polleriori veniantßatim
talco narius voluat caput fuum ad poûerius , 8:
cognofcat quz lit illa caufa,qua vifa,profexat
fonos, 8: inuitet falconem ad tiratorium vt at
tendat ipíi 8: Бийск de ipfo, 8: dum falcogullaà
bitfalconarius procuret, li роге“, quodres nö
veniat, alioquin diuertat fe quam citius poteri!
a re illapoltuenientißc eo modo теща: ce
dat rei, quod li pottaueritFalconem Гирег dex.
tram mauum, resveniens tranf'eat àlinifìra, 8:
Ii (uper linillram, res tranfeat `a dextra, minus
enim malum ell quodJ'es tranfeat ante faciem
falcouis , öcminus inde pauefcet falco, quam i
‘ .. S панда
2.8:. _ »DE ‚ ARTE VENANDI CVM AVIB. i’
tranliret à tergo falconis, 8: 11а11п1 quodfres
tranlierir,auŕ`eraturtiratorium
fcondatur in loco debito. àfalconeßcab Í
y REX. .

Et li in hoc , quod fuperius diftum ell, vi

delicer quod minus malum ellet 11 res tranliret
ante faciem falconis quàm retrò, opponatur
hoc modo,cùm l`uperii1s diätum lit, quod peiot
diuetberatio qua: lieri осей ell rerrorfum,8c
qua: й: antè minùs ma a ell', videtur quod _mi­,
nits malum ellet, 11 res tranliret retrò quam an
tè, clim ex tranlitu polleriori Falco diuerbera
ret le antè, 8: ех tranlitu anteriori, falco diuer
berarer (e retrorl'urn? Rel'pondendñ quod hac
de caufa minùs malum ell, li res rraulit ante fa
ciemfalconis quam retrò; etli falco diuerberet
fe retrorfum ex tranlitu anteriori, falconarius
paulatim retrahendo manü allentit libi ad fu
giendum `a te delqua timer, 8: reuocato falcone
adledcndum fupet manum,perl`ona falconarij
oppónit leviluifalconisôc rei de qua timer, 8C
11с falco quia non vider rem de qua rimuit 8:
auit, moratur quietè 111 ermanum, 8:11оп
ha er materiam iterandi iuerberationem , li
_verò falco fe diuerberat antè ex tranlitu poile
tio'ri, oportetfalconariü volendo teducere 131—
conem ad fedendum fuper manumluam,retra.
het ipfum ad illam pattern, vnde vidit rem de
ua rimuir8cexpaurt, 8: liclicer reducatur ad
edendum fuper manum, ramen quia credit,
uod res de ua timuit litin illo locovbi prius
lam vidit, cum 116 pofsit poli ipfum plenâ vi
` ere,
 ‚ _ .. \

y LIBÉR SECVNDVS.À а;
dere,li delocoipfo recel'sit,aut non«ite`ratò di»
uerberat 8C inquietat fe. Diuerberationibus и. _
I_ò, pollquam fecerit eas falco , propter aliquam
de caulisdiâisßc fubueniendü eil, li Falco neq;
per fonos confuetos ad efcam, rieq;per tirato
rium dimiferit quin fe deijciat de manu retrot
fum timore Faciei, falconarius auertat Faciem
fuam 8c retrahat manum citò, 8c vertat fe lic q,
falco pol`sit redire Гц erìnanum vt prius liabat,­
non ñ retrahendo ¿lconem ad maritim: nam
per hos retraâus fubitosöc coaâos lzderetur,
8C ex hoc lieret agteliior, 8c poliquam redierit
ad manum , ipl`e nonlrefpiciendo ad falconem
direftal'acie, det libi tiratorium cum alia manu
fuaiiiterëenon
falco l`e exl ipfo repente,poli`et
motu manus, 8c enim
effetinquietare
hic error
nouifsimus peior priore. Illis etiam diuerbera
tioiiibus quas Facit propter motum manus, liue
fiat ad tangendum, liuenoii, cum limiles lint
rœdiëtisfiibueniendum ell licut prxdiâis, «SCl
Enemora retraliendus eli falco fuauiter, vt in
шпат. Illis verò qua’. liuntsppter mo-tus quij
гипс totius corporisôeperfonz, ¿Se roptei'v tuf
lire Se liernutare, cum l`e deijciat e manu acl--v
nerfiis partem illam adlquam afpicit, dili'tigere
enim nititur eo modo quoltat fuper manum,
vnde li liabit alio modo fuper manum quam
debet, diiierberabit fe aliter quam ad anterio»
rem partem manus, 8c diŕiicilius erit retrahere
ipfum vt (Нант eli, li verò liabit licut Нага ас
bet, in fuis diiierberationibtis,non erit tam dil.’
пене retrahére гранта maritim ,nec tam юс.
- . ' dioliim
 щ DE ARTE VENANDI С“! AVIB.
diofum falconi, elimnou lit ,opus falconarium
fe шпана retrahendüfalneuem, folùm enim
eum manu ищите 1р1`11111чег111111 ad тая
. num- Siverò {орт hominern adueuieutem
vel cauem, v aliud animal deieeerit fe retrqr.
fum, reducenduseßad manum, Пси: 1116112 elle
Et fi propter hominem vel aliam rem adueui..
einem à tergo, deijcietfe ad longnm mamie
vel antè vt itat, reducenduseritvt docuimus.
Ad caufas igitur que 111111111 110111111: Si ad» cau,
fas qu: fuutaextra homiuem , de quibns time!
Falco deciliatus, 8: fe diuerberat fuper mant'i in
domo ,debet falco all'ueñeri fueeeßiuè 8c u.
latim er aliquot dies,prius in domo non с ara,
quouq; li ua agrellitatisremiila lint in eo,8ç
11011 paue cat neq; fe diuerberetad illes caufas,
fed quietè fulliueat videre'eas, 8c flare cum eis;
deinde poterit falco commutari ad domum af
liquantulùm claram, 85 deinde ad domum cla.
liorem, alluefaciendo ipfum falconem decilia.
tum magis ac magis, ad pluraôc шита ‚ чине
сопГцеиешт elle cum homiuibus in domo`
бандит ell БЫ tiratorium in domo clara, tan.
tò fzpius , quantò per clariratem magie difcer.
nit caufasvnde timerepotell,quou{`q; Шпаги:
111 eis,in hac enim alfuefaéiione que fit ciliare
falconiôrlemideeiliato. 3C totaliter deciliato
fie paulatim,iic fuecel'siue licfufñcieuterôc gra.
datim proceda; falconarius in mutatione quiel
111 de domo non clara ad claram , 81 с1а1101ет,
&1110111111Ь115 alijs mutatiouibus 8c operibus
{затаив circaipfum ,quod ‚Рви: fclliiianërìarnA
4 3.4‘- ‚ m
 ыввк stchovs. щ
8C inl'uûicienriam aßiiefaéìionis, non lit орщ
reducere falconem infuñìcienter manfuetìûü
de clara domo ad nontlaram,de decilìatura ad
ciliaturam, 8e limilire-r dealijs, nam hic modus
in ‘manfuefaciendo non_(equeretur ordinem,­
fed falco lieret exinde vitiofusßcmalorü mos
rum &inutilis. Amplius, prxter caulìrs diuer»
berationü quxdiâz limt, eliöcalia caul`a, quam
‘dicemus nunc. Cùm enim omnes Falcones tìrû
manfu eti quam immanfueti,tzdio liandi Гири
manum cupiant recedere de manu, Se ire ad Ге
dendum, quili non permittanturire, inquieta
bunt Гавайцы—Ь“: unt fe :ìlli ramen qui ma
l`e portati funt,8c perlongum iter,alïe¿iant ma
is recedere de manu,ad quiefcendum fuper a
ñam fedentöcfaciuntmagis lignaad hocquäm
.carati falcones. Signaita ниша: falco vo­'
lens recedere d: manu [шва-Аи: falco circaferè
pl us quam ali 'shorisdiuerberat fe, ad hocquo,
niam eadem ora naturaliter ibat ad fedend'i
(u erramosvel шахт а1са8с tuta,.ideo fer6
re picit-circům circit v-t videatlocumin quo fe.
dere 8L uiefcere polìit, li ell in domo locuç
aptusad edendum, uo темя Гит fe diner..
berat, 8c _li eli fotis militerßc non ponatut
.ad fedendum , facie: diuerberationes multa;
proind'enociuas БЫ. ' His autem diuerber-atioy
>uibus falconarius lic fubueniet, ii viderit li
prxdiûa, depone: Falconem de manu, ad Внёс:
dum in loco eonuenienti, ii v_erò noler ipfum
oneread (сатаны, dabit ipli tiratorium, ve
meneur eo deiinatvoiuntatë quamhabgr in?
a quie
.,815 DE ARTE VENANDI'CVM “Ат
quierandi (e aut diuerberandi, 84 vt placëar (alï
coni паке (uper manurn amore tiratori), pra:
terea recedar (alconarius à loco illo in quo eil '
ne (alcotvideat locum couuenientem (e(sioni
(naaôcproprer hoc celiabit inquieratio falconis
volenris ire ad (edendum.
CAPITVLVM LX.
De decilíarís falconíbus qualiter ponan
tur ad (edendum adpcrri'cam , 8( le
uentur ab ea, 8( inquierationibus 8C
' lœfuris cis eontingemibus in ipfa.
. ­ REX. ­' .
^ Vm non coutineretur in hoclibro, quali
~ - ' ' ter Falco deciliatus poni debeat ad (eden
dendum inperrica, ôcleuari ab ea,>8c de diuer~
berationibusôclxmris чих роПЪпг i'u ea co`n~
`fin ' ere: (ed effet in margine eius (criptt'í, quòd
addideberer prx(ens capitulum, ranquam ne
celfarium prxlibatis docum en tis de (alco nibus
ediris', prout melius expedire vidimus, duxi'
mus in(erendum; vnde li falconarìusvolet ip'
Гит ponere ad
Ydo: Locabir (edendum,
enim ipfum inponer
perricaeum
altahoc mo'
,` fi rua'ta
ас polita prout fiiperìus eli exprelïum, 8: locus
in quo ponitur ad (edendum, non lit clarus ni
miùmvel ob(curus, (eclin tautùm quod (alco
narius q'ux (aCturus ell circa eum plenè videat,
8e di(cernat, 8c diligenter arrendar ne aliquod
(oramê liuefenelira opponaturîaleoni ex tran(
uer(o perticx, qui; li (e diuerberatet ad illaìlrln,i
'п " а
 _ ­,­À ‘LIBBRvv SECVNDV-S. » 1_8;
„illa diuerberatio periculo effet ei. Si verò` in
longum opponitur-,> diuetberatio ad eamfi qua
continge-ret libi, nö fuerit tam nociua, ео quod
. uando f`e diuerberat in longutrl,ala,` eius va­.
dum ex vnaôcalteraparte perticzßc fic `a ре:
`tica non lxdunturßc nullo modo inlongum
’ perticaädiuerberare fe orer'it,quando diuerbe
`rat fe in f'urf'um, quia eorfum non potefl: Ге di
uerberare, nam ertica obllat ei, necin direéh'i,
quia ipfum (ub euari oportet. Diueŕberatio
verò ex traiifuerfo pertica: periculofa ей, quia
quando fe diuerberat ex tranf`uerf`o_` ala’r tangüt
ex vtroq; latere perticam ex illo taäu Falco de
_faciliincurrere poterit le 10nem pennarum : Е;
_Ii als: excederent latera ertica: quod non tan
; gan tur ab ea, 8: f`e diu er erabitin teditu qluem
‘faciet {uper petticam, progter retentionë мае,
)rum 'nö aflentientium БЫ, alz qu: remanerent
’ extra latera pertic'z, lxderentur in ea ‚8: pofïet
de facili, cùm Ге diuerberat ex tranfuerfoa er,
ticx, peótus iu extremitateeiu s. растем, щи;
pertica-lataeerdebeatfvno pede шитьё:
'in gtauem incurreret latfionem. Et, hat; inge;
diuerberationum Гресйед quz accidere poffung
omnibus fpeciebus-diuerberationumpetieulo?
fior ей. Appropiiiqu-abitautë falconarius per.­
tier , 8: appone: tiratorium iapidum» falcone,
ìnuitando i­pf`urryf`em et conf'uetis fonis circa
illud, mediando per onam (uam inter репу
cam 8: fal co nem , ne falco videns erticam _dit
uerberet Гс ad cam , riufquam fa conarius ad
брат perueniat,vt её (Нашим! чашасееадд
._ ‘ тегу-7
 are DE ARTE VENANDI CVM avm.
l tergi-uerliis,qtńa
congruè Гс opponereli aliter accederet,
Falconi non 8cpollet
8cperticx, cùrn
i'uerit шагаете: vicinus pertica, 8e Falco erir
intentus circa riratorium, accipiet longius ca
put longz Cum manu non tenente falconëfua
uitct quantum poterit fuper perticam, cum fal
cone intendente ad riratoriumßc accipiat cau
t`e dictum caput long.e,8c iterum iactabit ipl'um
8Linuoluet circa perticam ,quo facto fubtrahet
Iagaciter tiratorium Falconi, 8caccipiat leuiter
ambo ca ita longe cum manu tenente falco
nem,8c emùm (educerita manurn à pedibus'
falconis luauiter, vt falco fe inueniar fuper per
ticam motu fubtracìionis manus aliquatenm
non turbatus, quibus fubtracìis li abit ea licur
таит еШп capitulis deligandis lconib’ ad
ticam altam. Er caueat Falconarius vt dum
:milla omniafaciat, nonv refpiciat Falconem
tnlìiciem, (ed hac faciat capite inclinato, fem
` preferendo libifonos confuer'os, quibus ad
tintmiuminuitaturgä quo recedat line aliquo
hepitußt-inl'pecìione in Faciern iplius, vt falco
Встретив ell in' pertica, tranquillus tema#
nearëcquietus, non vramen ita longe difcedar
ab eeqieod li Falconemaliquomodo inquieta»
ñ confiserie ,ipli nö valear celeriter fubuenire.
Sie’ ' '_ паства; *falconariusôediligenter in#
fpìeratfl'i falco pretender Y ligna aliqua diuerbe»
:andi fe, quia (sibile ellet uodfalco habere!
voluntatem iuerberandi e aut caul'a fami:
quam расшатывание: libi cibum acquirere,
«confirment tempore libertaris,»aut oppoli
. s rione
 LIBER SECVNDVS. ` 189
tionealicuitis foraminis aut fenefitx, per quodl
euadere intenderet , aut quod aliquid iii domol
videret quod effet libi timori,vt murilegos line
canesůc huiufmodi , aut aliquid quod razdari
vellet,vt murem ¿Se limilia , aut quia vo untatë
volandi habetet eo quod diu non volauerit.
щи autem falco fe diuerbetare velit caufa fa
mis, falconatius lic cognol'cet : quia tunc falco
deambulabit perperticam,rel`piciet circùm cit
ca, fuauiter alasa eriet, nec violenter diuerbe-L
xabit fe , 8l; hxc iuerberatici> minus periculof'a
elialiisquas faciet fuper perticam: vSi vero op
politione foraminis feu сцены, falco diriger
8€ côtinuabit intuitum ad fenefiramßc fèmpet
fe reuoluet ad illam, ex quacumque parte lit
pertica', Semotus 8c contraéìus Faciet advolan
dum 8c exeundum per eam, diuerberando l'e i
verfusfeiiefiram. Si caul'aalicuius reivifa: quam
timeat , ligna diuerberandife facict, qua: con..
fueuit facete Rando fuper manum quorieiis ter
rebatur, vt fuperius diäum eli. Nam diuertet
capii: a re libi terribili ,Scnititur effu ere id q,
timer. Si caufa prazdae quam videat, get afpe
¿îum fuumverl'us illam ípartem,in qua af 'icit
diäam rxdam, 8c cum ubita apertione aríi
vno eo em’ ue motu fe diiierberat verfus prae
dam. Prater os uatuor modos diuerberatio
num quas facit fzilco Тире: perticam, contingit
cum inquietati inea line diuerberatione, cir
cuiendo nodos iaûotum liipra perticam,&hoc
facit fxpius caufa famis, aut'beccat Загсов 8C
campanellam,aut quia (ста: fe пажити“
т > foluere
 290. DE ARTE vENANDI ст Avis.
foluere viuculavt volaretôe euaderet, aut quia
ipfum txdet campanellxpariterôc iaâorum , 181
а11чиаш101`ас11 lixc omnia cailfa famis. xlîtii
falco volet fe diuerberare oppolitione 10121111
nis feufeneilrx , vt diëtum ell, er claufuram .
1 Forum remedietur eidem , 8e um {спешат _
c auferit falconarins, Гс Та1с0111 oppouat vt Fe
nelìram 11011 videat,prot`erens libi confuetos Го
nos, quibus alieneturfalco ab intentions quam
haber ad feuellram. Si verò caufa timoris rei a
licuius quam viderit, attendat falconarius qua:
caufa 111 vnde tìmuerit , interquam remôcfal
conem Ratim Falconarius Гс opponat, vt cam
‘videre non pofsit, fonos allicienres eidem pro
ferat, 81 rem de qua tìmuit expelli Faciat inte
rim, quod falco 8c propter fonos libi prolatos,
ëlipropter afpeétum quem amilit rei pracdiâaz,
ab illo uem habuit pauore quìefcatJEr fi сапа
рысь, 111111111“ faciat falconarius, quoufq; 1111—
со quiete prillina potiatur. Et li forte falco his
remedijs `a diuerberationibus huiufmodi reli
pifcere uoluerit, tuuc coguofcere poterit falco- ‚
narius quod falco voluntatevolandi faciat, eò
-quòd diu non volauerit, quare ipfum, licut dì
cetur inferius, fubleuerßc recipiet fuper maníî.
Si verò falco quietus mauferit Íiiper perticam
vnec fe diuerberauerit,dimittati lum uiefcere
`ví'que ad horam congruam, quaîeuan us 8c re
cipieudus ell fuper manû. Et quoniam ex prr
diélis diuerberationib’ 8€ iuquietationib°, pol'-`
`fel: falco incurrere tam perfonat periculi'i, quam
;peunarum,&obelfet etiam manfuefaéìionifal
-1 = . eonarius
 LIBER sEchDvs. m
conarius licut fuperius dicium eli, non debet à
falcone tam longè abliliere, quin libi valeat 11
пссе1Ге 1`пе11:,1п11а1`сг1р:15 remedijs fubuenire,
"Nam 11 falconarius viderit quod falco l'e velit
inaliquafpecie razdiéìarum diuerberare, con
fuetos fonos ei em proferat, Se li propter con
­` fueros fonos quos libiprotulerit quieuerit, fal
co'narius remaneat, 86 alconem permittat qui
‘ efcere, fed non tantum , quodpropter nimram
requiem Se moram quam traxerit line falcona
rio,aliquod vitium agreliitatis acquirat. Et 11
forte propterliuiufmodi fonos falco non quie
uerit, falconariusapproximet pertica: oppo- -
nendo fe facieifalconis
nos profere"ns,_8cv , fu'auiter
li propter praèdiëtos
hocipfum fo
quietari
contingat eum, permittat quiefcereßc recedat.
Er li nondum propter ilia' quieuerit,ipfum le
uetůcrecipiat fuper manum hoc modoz'acci
piat autem titatorium in ea manu qua portare
d_ebebit falconem , 8c elongata facie fua à facie
falconis verfus aliam man'um , ponat manum,
cum qua tenet tiratoriiim, ante falconem fuper: _
perticam,ollendeiido libitiratoriumjc apertè
quod falco ipfum plenè videat 8C dlfcernat, 8€
manum ante falconem teneat valde firmam,
profetendo libi jugiter all'uetum fonum, quo
ufque falco tiratorium capiat, cum becco aut
cum pedibus,quod 11 cum becco catperit,ten eat
ti'ratorium ita firmum, quod libi de manu non
pofsit furtipçreßeita etiam firmer manum, 8c
ipfeimmobilis maneat, quod talco fe aliec'uret
Pedes ponete fuper manumßc cum receperit tr
' ' T a rato
 ‹

„я DE ARTE VENANDI CVM AVXB.

fatorium cum pedibus , appro'ximabit aliam
тала (uauitei', 8e diffoluat nodum (adam (ub
perrita, Scanrequam longe ca ira derelinqu'at,
accipiet cum manu tenente (a conem,1a¿`tos ñ
porerir,& ii fort'è non poterit,tenendo currum
вари: longz,difi`oluar longum c_apur longs à
pertica, 8c habiris ambobus capitibus longz,
y пакт manum in qua non tenet falconem, ver
ilis nodum мастита: lô'ngœ,& iaéios capiat
prope nodümßcapreríibiiaâosîn manu,hcut
сидит eli, 6c fubleuer manum ‘a perrìca cum
Eilcoue' line lirepitüßc trahat retrorfummanü,
ita quod pertica remauear ante peâusfalconis,
fic' quod li falco (evelit dirietberaread redeun
dum in erticam, (e ante diuerberét 8c non re»
très Er alconariusquäm eiriusporerir,medier
гигант fuzminrer perricamec Рассвет, 8c
In eademmediarione recedat, quou(q; in tan
шт difìet à рения, quod (alco occaíione ЧК:
perti'cx non habear materiam (e diuerberandi
ad eam, 8c
torium deinde p_oterir
ä pedibus rutò
falconis. (ubtrêahere
­Cantus tira
(it ramen
Щетина-5, quod in mutande (alconem deci
liaru'm de domo parům clara ad claram , 8€ de
clara ad clarioremformam 8c regulam tradi.
. :am de mutation: falconum decilra'rorürn {er
uetöctenear, fic gradatim hoe faeiendo ‚ quod
âlco Гс afferrare: as тата: manera in domo
ara»

CAP I
 LIBER S! CVNDVS. a”
CA PIT VLVM. ЬХЬ
De maufuefaâionc {аконит decñíato.
rum facienda Тире: manñ in domo,
8: Пне capello.
_ Anfuefaâtio facienda falconi firper ma,
num in domo à principlofua: deeillatio.
nis per aliquos dies, debet fieri (севшим тон
dum quemdiximus;approximanrcvnò tem
pore in quo portati debctforàs ad aëtem libe
rum, quia videbit multa qua: videre non con
f'ueuit in domoße apertius per elatitatem'ipfiu;
aëris, 8: fentiens fe effe fub aëte libero facil'è re»
cordabituragreflitatis riflinϧcquiahabebit
illic multò `plus occa шлет 1пчи1есанё11 fe,
quämin domo,o otter peraliquot dies diät-in
gere ipfum , 8: а ` maiorem famem ,conducen
priuf'quä portetur foràs,»vt ad maiorem famen;>
conduâus , tantò libentius' foris accìpiat tira,
torium, quantò magis etit neeefïe per сана:
rxdiâas. Conlideraud-a ramen стае in ¿li
l rin endoîpfum a tellitasfalconls,mac`ies,8§
auiditas comeden ì maior vel minor , Шиш
enim Falconë qui ma is auidus фетиш; de
bemus difltingere: il Áunf; vero qui minus она-—
dus, magís; 8: fi auiditas tanta crit quod fu.
peret agreflitatem, quod cognofcatu-r in есть
pro agrefìitate, vel cum aliqua capra-vnde ei»
mere debeat adfuerit, non deů~net­tiratorium,
tanta eritauditas fila, poterimus'ipfum minus
diflrin ere : fed li agrellitas vincat auiditatem,
cuius gnum erit, quod non erit tanta auidi
T 3 tas ad
 '1,4 “ша АКТЕУЕЫАЫШ cvM Avis.'
tas ad tiratorium quin Ге inquietet, (i ада;
crìt aliqua caufa vnde debeat timcre , magls
crit dißringendus,l 8c minus macet,minùs,8¢
nimis agreiìis magis. _ `
cAPrTvaM ьхп; '„
De manfuefaóìione {аконит facíenda â
" ранке, fuper manum fon's in aëtè li
bèro , ô( inquietau'onibus бС diuer~
berationíbus quas facít in со.
A . Vm iraq; maní'ucfaëtus crit fufñcìcnterin
domo,öcad maiorem Батат conduêtus,
vt Щит е1ЪРоггагйдсЬеЬЕ: Топаз adaërem li
herum, primo `a pedite, deinde ab equite,vt ad
:aqua: fun: extra domum manülcñat,ñet autë
hoc modo; falconarius habito tempore con
uenienti,dequo docetur in fequenticaäitulo,
furgetantc diemßc refixmet falcouem e fede
fu er manum fuam,exibit61; dedomo dum crit
ad ucobfcurum побив,“ quemadmodü- pau
latimôc nö fubitòlumeu diei aduenict, fic ipr
falcopaulatimaffecuret fe ad videndum ca qu:
Гипс extra domumfub quadam caliginc' prius,
deinde manifeíiè, demùm mauifeiìius, propter
hoc etiam juuat 8c melius di, Б falconarius in
cipiat portare extra domum Foras falconem fe
midcciliatumßc репе: ipfum Нс per aliquot
‘ dies,deindc deciliatum portabit fo rasp'edclicr,
attendensůcfaciens qua: fcquuntur
"сыч1
 LIBER SECVNÍBVS.­ 29;

CAP lT _V`LV M LXIII.

‚. „(дыша íntrandum eli, '8l exeundum
per portas cum falcone. e’
D exeundum atitem de domo foras, tem
(pus nubilum aut pluuiofum, pluuia pauca
quae efcendat vt ros,conuenientius efl,quoniâ
in tali tempore non poterit falco videre nimis
manifeflè ea quzforis eruntße penna: 8c pluma:
madefientß: lic minus timebitßc minus atten
tabit diuerberare fe, cum fe fentiet madefaéìû',
&ìi tali-etiam tempore reddetut piger, fictitiôc
caetera animalia. Sed quoniam in exeundo de
’ domo forasfalconario portanti falcone tranfi
tus efi er poi-tam, 8c de facili poffet malum ac
cidere alconi, maximè li fe diuerberaret illic,
dicamus quomodo tranfeundum eli cum fal
cone pet portam,vt nö noceat falconi. ngties
' igitiir falconariiis cum falcone debebit tranlire
per portam, int-rando vel exeundo cum voci
bus confuetis-ad efcam , apponat pt_ius tirato
riumin pedibus falconis,t°>c quando falco Еп
tendet mordicare tiratorium ,ipfe latus fuum
iii quo non eli falco intromittat prius in por
пат, longandoìi porta 8c `a fe, manum Гири:
quam
` ter­ eli falco, 8c capite fuo intromiffo limili
in portam,profpiciatcirciterlocaillaad que
,vult tranfire , fi lit illic aliquid infuetum falco
ni,vnde
­fi'acia't timcre pofsitße
id elongari,vel ne falco
ex toto ex illo timeat,
remoueti,fi poteli.
"Illo verò remoto vel faltem elongatq,tranl`eat
_ per portam, ôcdeiiide tiratoriumaulerat, hoe
I . - ' ' Tl 4. , fautem
295 DE ARTE VENANYDI CVM жив.
autem Faciendum ell quoufque videbitur efl'e
г; pus,quamdiu fcilicet timebitur de agrellzitatl
falcont's.
CAPITVLVM LXIV.
Ad qua: [oca deforís prius poi'
tandus eli
POßquam autem exierit portam Falcona-l
rius, ipfe vadat ad loca in uibus nulla eric
multitudo rerum infueratum alcoiii, 8C li fori:
erit aliquis paries,vnde nö pofsit tranlite quis,
illûc vadat, 85 vertat Гс lic quod teneatdorfum
falcouis verfus parietem , 8e tantum appropin
quer parieti vel illiloco , quod nihil deinfuetis
tranlire pofsit ä' tergo falconis ‚ inter parietem
Säfalconem , vel interlocum ôlfalconem , 8:'. E
vider aliqua venire infueta de quibns timere
pofsit falco , non vadat ad illa falconarìus , fed
procurer quod illa nonveniaut , fi pareil: , aut
quod tranfeant longè ante falconei'ñ, 8c E illa
debent venire aut tranlite ante falcouemyriull
quam illa appropinquent, proferat Falconivo~­
ces confuetas ad efcamßc det tiratorium Falco
ni,vtt`alco per tiratorium deli nat<timorë quem
habet, 8C multò magis ellŕacieudum hoc , li res
tranlire debeat `a ter o falcouis. Deportetm
etiam Falco hûc Seillucpaularim ad diuerfalo»
ca deforis, vt diuerlitatem locorum 8canima­
lit'r aíliiefcat videre paulatim.Amplius,li in por
tando falconem fotas aduenerit aliquis vente»
rum, de uibusin fuccedenti capitulo pluradi
cuntut, conarius liegyretfe, quod perfan
~ i - uam
 LIBER SECVNDVS. ` т
lìiam ponat inter ventum 8: falconem, eauenx
не Ventus vnquam veniat `a tergo falconis,quo.
mam falcoveniente libi vento a tergo, non lla
к: quietus Гири maritim, fed fe multiplicitet
diuerberaret.
шиши/м va.
Quando reportandus de fori's {либо
Х quo autem aliquandiu lieterit defotisße
iam lumen diei inualefcecôe homines 8:3
nimalia in maiori multitudine iam incipient'
ire hûc 8: illûc, redeundum erit cum falcone
forisinrrò,vt ad interioraßcexteriora domus,
Scad intrandum 8: exeundum alluefcat.
CA PlTVLVM LXVI.
Reportandus de fori's inrrô,.acríusín­ `_ '
quietat бС diuerberat fc»
Vm autem falco portatus fuerit deforiswi
dit lura qu: videte non conlueuerat inl
domo, vidit eamanifeliius, Sedum fuit fub
aërelibero , recordatus eli libertari: quam ha-r
buit, dum erat per fe. in campis, 8: agrefiitaeï
iplius nondum` plenètranlierat,maximèñi ¢­ y
erat de agreliioribus, propter hoc habuit p u; `
res caufas deforis diuerberandi fe, 8: qnomo
documq;aliter inquietandi 8: fortiores caufas,
ideo cum maiorivoluntate diuerberat fe defo
. ris,frequentioribus Scacrioribus diuerberatio
uibus uam in domo, priufquam portatetu:
Бота aërem liberum: reportatus etiam de
. T 5 ' Ест
 »98 DE ARTE VEÑANDI CVM AVIB.
­(orisinrrò,recordatur(e fuifl'e foris; ôcagreiiiorv
roinde Faäus eli, Scaffeâat redire ad aërem По.
ешт, öl cum maiori voluntare (e diuerberat.
8c inquietat ad exeundum (oras, ¿Se íignumlhu-~
iufmodielì', quoniam poliquam re ortaruseil
­ ad domum frequenter re(picit ad eneliras, 8€
l localucentia domus, inquietat 8c diuerberat (e
ver(usilla locaße diuerberatioues acriores` {re
hementiores, &(requentius quam priu(quam
porrarus (uilTer (oras, 8C acrius, quamuisiu o
mnibusfere eo(dem modos diuerberationum
8C inquieratìnnum dum eliagreflis 8C reporta­
tus in domumm, lquos (aciebat in domo, prio(
uam portatus effet foras,propret euim a re
Ritatem maxime faciebat omnes illosmoâos:
­(ed propter (aciern.~hominis, ôcpropter ea qua:
erant in domo, cum Н: man(uetus ad _ea non
(acir diuerberationes aut inquietationes , (ed
illas diuerberationes quas (acir (oris ad diffu
giendum , 8cillas quas facir in domo deporta
rus, pro voluntario quam habet ad exeundum
foras,acriores 6L vehementiores 8e (requeriría
lesfacit. ' .y `
'» CAPITVLVM LXVII.
De remedíjs , ô( modís remcdíorum, (cí
; lícet tiratorío, írroratione 8( balneo.
‚ quae fíunt contra inquíeratíones бс dr'
ucrbcratíones ip(orum. f `
' OPortet itaque vr man(ue(aeîamus Falco
nem ad hoc,vt frequentiae ôcveh'ementiz
{палит inquierationum éc diuerberationum,
- . ~ tam
 I 1.113E-11»srscvtsnïvs;v 41,;
tam fa'ciendarum quam Гадают fuccurramus',
Sedicamusquomodo debet ñeri,non enim efì
toties dandum libi tiratorium carneum, quo
ties vult fe diuerberare aut inquietare: nam fr
daretur toties,impinguaretur nimis, 8: non de
tinereturin illa macie,ad quam deflringi debet
8: detineri. Et finon daretur libi tiratorium, 8C
inquietaret fe quoties appetit, multum effet
nociuum plumis, membris fuis , fuisq;viribus.
Sed hoc modo Faciendum erit: quando volet fe
inquietare, quod cognofcitur peraliqua de 11
gnis quae diximus, dabitur fibi cum vocibu!
confuetis ad ef'cam- tiratorium,de aliquo mem
_ bro plumof'o , vt deplumet ipfum, aut de mem
bro offuofo 8: ueruofo , vbi non pofsint 111ис—
niricarnes.
CAPITVLVM LXVIII.'
De írroratione.
~ T fi t'ottè per huiufmodi tiratorium-non
dimittet diuerberationes aut inquietatio
ues fuas,pto eo quod viderit fe bluries deceptiî
in tali tiratorio , afpergatur falco aqua frigida,
8: madeñant penna: ipfiusI-'iat autem haze irro
ratio hoc modo: Falconarius lauabit ter vel
quateraqua frigida ,vt Omnis vifcofitas faliuz
8: phlegmatis exiflentis in ore 1110 remouea
ш:‚8: aqua frigidior exire pofsit ab ote,fi nam
que non fic Веге: , vifcofitas faliuxöcphle ma
tis exiret cum aqua , quando irroraretur alto,
8: adhxteret pénis 8: plumis falconismide fie
rent-inuifcatzeöc fordidat, ¿Sc-aquafexiret' 3311
` ' rot
 por DE ARTE VENANDI CVM ЖИВ.
dior ab' ore ‚ qu: duo non elim: conucniei'ttîa.`
Poíiquam autem os crit ablutum , impleb'itur
aqua-frigida cum Штат 8c impullione labio»
нищая: illa aq ua eieâa , in minutas Particulars,
pluribusimpulíionibus irrorabitur alcofupra
dorfurn,&ante`pe&us, cleuatisqucalis furfum,
ìrrorabuntur latcra чих (um propt cor, 8c tan
tum irrorentur,quod pennzßlpluma: madidz
liant , Нс патч3сеПаЫ: quue ad horam à vo
luntate quam habebit diuerbera-ndi fe, 8c li ex
toto­ ceñabit, non uit iteranda irroratio: f1 ve
rò propter primam nö ceffat fe inquietare,po­
terit irrorari fecundò 8c tertiò, li opus crit. De»
be: autem huiufmodi ifroratio Бета Falconì in
loco obfœrofquàmdiu дины: eius agreûitas.
luuamentum autem harum irrorationü mul
tiplex eli: nam per irrorationcs falco dimitri:
voluntatë quambabct inquietaudi Ге, Scetiam
fuas inquietationcs, cx co enim quod irroratio
madeŕacit plu masôl pen nas, степ falconê pi
griotem,quamèliu Falco fcntit реп nas fuas ma
defaâtas , non conñdìtjuuari Pereas ,vnde fiat »
magisquietus neq;attentat dlmouereeas, mq;
volaread dilfugiendumÁëntit сайт Гс pigrum
8c impotentem volare, expeâtando quoufque
penna: Emdeliccatar. 'Et fîgnum huius elhquia
madefaûus alas caudam,8c plumas totius per
fomc (agregar, 8i excutit {с fzpius, vt aqua per
excui'sionèm cadatcitiüs,&
Inuamentumautem ~­in hoc ex-icccntur plumz.
ей, uod falco rc»
frigcratur r 'irrorationem ,vn ein займе, 8C
quando eñtguaque dieta fxpius poteûltlileri '
гс
 IIBER SECYÑDVS. j - ’el
hac irroratio. Et uia penna deliccantur cif
_tiùs., ратей fieri pluries, 8: hoc etiä iuuat, quod
per irrorationemparcitur titatorio. Efiitaque
falco manfuefaciendus hoc modo, in calibus
przdiéìis, 8: quandoirrorandus vt dictum ell;
8: uan'do dandum eritlibi tiratorium nö car
no цт‚8: quando tiratorium'carnofumNt рек
ipfum carnofum alliciatur ad non carnoliim:
De carnofo autem parùm' accipi'at', ne excedat
debitam quantitatem fui paflus. Prodefi etiam
ad alia irroratio, licut dicitur in lingulis capi
'tulisde falcone irrorando. Praztetea cům coll
'dem ferè modos diuerberationum8einquieta
tionum quarumcunq; faciatdeforis fuper maf
num, Beintra domum,pofiquâ reportatus ell:
de foris, quosfaciebatin domo priufquam por»
taretur foras,pra:l`eruandus erit it faciendis, 8:
fuccurrendum faëtis , eo modo quo diäumeii
in illis qux fiebantin domo , 8: tanto fiudio'
lius 8: pluribus modis ali `s, quanto acriores 8:
frequentiores facere vole at aut faciebathde
ifiud addendum ей, in reduéìione falconis'aid
fcdendumfu ermanum,quod quando erit de
>foris,8e diuer erabit f`e poli manum, confide
x'andiim erit an fitventusan non , ßcii non eri:
ventus, reducendus erit ad l'edendü fuper ma.'
num,ex illa parte vnde minor libi eli circuitus,
iverò ventus erit,faIconarius vertat l'e quam
veit'ius poterit, 8: maritim fuam in quamcuiiqu'e
partent aptiorem contra ventum ,vndecum'qi
venia: ventus,hoc modo Teil. quod oppouat
eergum fuum vento, quod li falco qui даёт;
- u1u
3°, DE ARTE щемит CVM .-Avus.
vhuiufmodi verlioues aute peéius falcouarii fe f
inuenit, necventus- iam veuitadipfum à tetgó,
ofsit retrahi ad ma'uum, licut retrahebatur in
Siuerbcratioue, qua: erat de vua manu verfus a
liam, гасит; enim reducetur hoc modo, cùm
omnes aues femper habeant vfum iniidendiöc
fcdendi contra ventum.
CAPI TV LVM LXIX.
De balneo.
' А1пеит ell etiam vna de caulis , quae та!—
` tüm valetconrra huiufmodi inquietatio
nesôe diuerberationes falconis, acl manfuefaci­
endum i'pfum, Scalluefacieudi'r ipfum cum lio~
mine : propter hoc diceudum eli de balneo pro
falconibus. Cùm iraq; Falcones, licut 8C слег;
aues rapaces lint liccioris natura: 8l; calidioris
quam cxtetz aues non ra aces,aifueli:u'ut bal
neare fe, quando per Гс uut,­8c immanfueti,
quibus,li non baluearent Гс, acciderent plures
morbi de nimia liccitate,vt dicemus in traâatu
‘de morbis, ideo 8: nos debemus iiecelfariò of
ferte balneíî falconibus, non foliim dum man
fueñuntfed quämdiu homo habet ipfos. Fier
autem hoccuius
­vel terrea, modo: habeatur
diameter lit adtina vnaduorum
minus lignea,
pedum fecundt'x longitudinem, 8c lit alta tina
tantiim quod contineat aquam qu; ad locum
ouatix falcouis, «Se plus aut miniis , fecuudum
` uantitatem altitudinis tibiarum öccoxarum
lconis balueandi. Aqua verò debet elle fri
gida clara 8€ dulcis, que nullam habeat ‘m fe
f‘ ' malam
 ' irißeaencvubv's; *'2 .mi

jmä'iam qualitatem', 8: vas nullam habeat ven

tolitatem, quoniam attrahereturventolitasil
la per aquam fluendo ad pennas 8: plumas fal
conis , 8: 11с noceret. ch autem tina locanda. -
crit in loco domus expedito , aut in horto , aut
" campo extra,ad quë locum canes aut porcivel
alia animalia non veniant, nequeincutiant ti
morem falconiffempus autem in quo inuitan
dus eli ad balneum, in xliate eli magis солис
niens; in hyeme etiam 8: 111 alijs temporibus
poteli'balnearifed in œliate pri'ufquam calor
folis intenfus 111,111 hyeme verò quando iam ca.
lor'folis incipit afcendere, nam li tardius bal
пелены-‚рис cipuè extra domum, timeretur de '
aquilis , vulturibus, milionibus, Sealijs auibus
magnis rapacibus , quazilla hora volant per aë
i'em: Et propter hoc falconem agreliem balnea
bimus conuenientet­ in domo. Sed tam in hye
me quamin zftate , 8: in alijs temporibus, bal- ­
neabiturpoliquam iam comederit, debet tarnë
dati libi minus de cibo ,quam alijs diebus in
quibus non debet balneari. Siverò falco crit
-macerße
­ad timetur
maciem, quodbalneatus
poliquam paucitas cibi addat
е1118: libi
digelfo
rit cibum prius libi datum, poterit libi dari de
cibo circa ferò tantum , fcilicet quod ex hoc q,
dabitur, 8:ех111о quiante balneum datus fuit
«li t vnus palius fufficiens. Non nutem erit bal
neandus lingulis diebus,fed intermifsis aliquot
diebus inuitandus eli ad balneu m. Falcombus
verò agreliibus, quando iam deciliati funt , ma
gis conueniens elibalneumßc etiampoůquanix
man
‚ц. DE ARTE VENA'NDI CVM AVIB.
man(ueti (unt, etiam quando relaxara eli cilia»
tura adhiberi Репей balneum , etiam ciliaris,
vnde (i quis (acere voluerit, ab eo tempore quo
._ciliati (unt, incipere ратей affuefacere (alconë
ipfum ad balneandum. Hic eil autem modus
permitrendi ip(um balneari; (1 (alco erit agre
(iis, ponatur (eiforium vel lapis iuxta margi
лет tinzbalueatorizßc ligetur ad (eilorium:
Si. verò (efforium non habuerit, (ed lapidem, ñ»
tur cauilla vna (eu pa(sillus in terra iuxta la
pidem, Scad illum pafsillumligetur longa, 8:
­tune ponatur (alcode(uper (elforium vel lapi
dem ad (edendum, 8: reneat capellum, (i man
(ueñt cum capello, longa (irautem tanta: lon
'tudinis,quod intrare po(sit balneum (alco,
nonpo(srt errranlire tinamßc poliquâ po
Áîtus (uerir (a со ad (edendum ‚ fi eil: de illis qui
man(ueíiunr cum capello,leuabirur capellum,
8: recedet ille qui le'uabit capellum à falcone,
Rans tantùm à remotis,quod (alco dum (e bal
neabit, non po(sir timere de ip(o,ramen videat
falconem dum(e balneabit, (i verò ей de noui
ш: deciliatis qui mâ(uelìunt line capello,{îmi«
liter deponenclus erit iuxta balneum, vt (e bal
neet iivoluerit, 8: поп Rabi: falconarius cum
ip(o quando (alco agreíiis (e balneabit. Poli»
u`am verò balueatus eric (alco agreíiis, 8: exie
.ne debalneo, redeat ille (alconarius ad (alcu-v
пат hoe modo, ambulabit in circuitu.
R E X.
Dimittens (alconem ver(us manum, ab illo
Mettmann: cum qua leuaturus ей falconem,
- - i кто,
 man" st-:chnvs; 2; „,
ltemouendo femper faciemf'uam ab-af'peûufak.
-conis verfus aliud latus, ex quo falco non eff
portandus,»approximandoa ipfum paulatim, _
inuitansipfum
-manu ­cum qua ad carnes,
leuari quas
debet, feu portabit ei-in,
tii'atqrium,'ßcl
fubleuabit-ipfumf'uper maniî Пси: debet fub
leuari feflorio, 8: tenebitur :fupermanum ad
­folem,donec (e erungat, 8: quoufq; exficcen»
tur eu'nz, 1110115 non txdet- eum, quia _tunc in
.vm ra debetet teneri. Perungere ещё dicimus
:quando pofl-balneumgaut etiam fine balneo,
falco aecipit cum roflto -f'uo de pin пса-те qui
~haber:v Горек dumos 8: caudam, v i fcil. fune
¿duo quafiltefliculiz 8: modicum virgz., 8:‚де fic
_aecepta pinguedine, perungat cum roflmfuo ­
ennasßc plumasf'uas chngues fuosC ex vtroq;
такие. Illudau-temperungere facit Falco quo- ­
.xies'balneatus elhßcaliqnando etiam quando
поп efl balneatus. Si verò , quando t'alconarius­
redibitad falconem balneatum`porrigen _do fi
Ы carnes, ipfevoluerit guitare де carnibus, ap,
'proximet ei quantum plus tolerate рока, ita
­ под non pauei'cat, de tallapproximationeßc
ада:
fed tune non in opill)Yolitione facieifalconis,
collateraliterf'ex
ofcil.latere vndeleua­
xidebetfal.co,eXpe£tandoqu_ouf` wenn.: exfic
;catz fuerintßçtunc iteru'm-prz ententur fibì
carnes, 8: 111Ь1еиешг Гирег-шапцт , 8: fi non
perungìt fe,teneaeur (u er manum in vmbra
l-elonee-fe peru-rigatAi ver teneat alas apertas,8c
-caudar'nôcglumasůçpennasapertas 8:1`е tega»
лампад eleóïaaur ваттметра. iàîrò
t4.; i › C0
 DE ARTE шито; ст. Avus.'
1 falco qui debet balneariciliatus eli, aut психа;
‘ta el): ei ciliaturafmanus Гири quam feder ap
roximerur balneo, SQtunc percutìatur cum
теща vna lignea in aqua, fic диод falco au
>tliat (onitum aqm.- , qui Ii appetit balneare, in»
clìnabìt perfonam fuam­ ad aquam, 8C extender
' тешит fuumverfus aqnam, 8€ tunc manu;
ux {отнес falconem, approximetur aqua'. tan
tum,vt pedes eìus Гашиш aäuam ,.öc irerum
moueatur aqua cum virga, au lens enim {buii
rumaquz, ëëalfcéìans ire illuc, mutabir perles
{uo-s dcfuper шалит ‚ 8C intrabit balueum, 8L
‘pollquam imroiuerit balneum, retrahatur ma
nus, 8c -perm'rttatur balneari, 8L nihilomìnus
ìterumimńterur ad balnearionem, чашам];
ercurìenào aquarn cum virgula.v Pol uam
t-gitur balneams erit 8c volet cadre, qu ~ ‘ со
nofcetnr ex eo, quod circumquaque mouebit
~ e acl exeundumßccipiaturlonäa cum alia ma.
` \ nu Se trahatur, Бс approximau o шипит cum
qua portati' deber , quod Еда! reci 'antur in
Aìpí'a manu prope peèesfuogôcñc tol atar prer
manumëe reueatur ad folem , dones exiccen
nur nnx, &: d'ouee (сращен. Si verò mollet
­£`e balneare, quod cognofceru! quia mouebit (e
-ad aliam partum quàmaci balneum, 8C inquie
'tabìtfa'nmbalneetnn тесовым balneari, 8c
alij Faldones ñmìliter nö œgantu-r quandono»
­lunt. Si verò Falco qui debet balneari jam rßaní
.fu er'aéìu's' eli, ligabitur cumlongagñ'cut сидит
ell, autitenebitur ipfa`lœ1§a,îcaïercutiatur a»
quavcü теща, ôcperm'mem тай, Sepult
' U м чаш
 .Е' 'fÃ-.LIB ER; SEC V N DVS. ` Y' - 3oz

„ Тат” erit balneatus fict ei Псы: diâi'i eli quon

_ l ebet lierial'ijs`,iiati'm enim fumatur fii er ma
num quotifq; fe pertingatße quoufq; pena lint ‚ ‚
ехБссапе. yltiuam'entum autem efi in balneo,
iii falco confermaturindefanior, öcfit man
, uetiorßcli 'ealet pl’ debito,refrigeratur per bal
», пей, ‘8: multas inqtiie'tationes 8: diuerberatioà
‚ nes dimittit falco per vfiim balnei,quas non di
mitteret nili efl'et vfus balneìJn eo etiam quod
tenetur fuper maritim quoufq; penuazôc pluma;
fintdeliccatœ, 8: quoufque fe perungat, itiua
mentum eli. iioiimodicum ad manfiiefaéìiot
nem {фижмами itaq; 8: irrotatioßcfre-`
tiens exhibitio tiratorij carnofi 8: non carno
i, funt de caufis, quaeproliibent ­l'alconem tam
frequeiiterdiueiberareaut aliter iiiquietare Ге,"
Е ui falco all'uefit .portariforas àpedite, quibus
diuerberationibu's, quoties fecerit, falconariuis
lfub'ueiiiatquernadm'odtim fiibueniebat' faéìis
in domo. Сменит! йпёЕаШз ехсшёощйщцап
_ gp regyiat-fe falconarius pedes adreduoendmgl
­ v Ч conem liiperjman,urri,¿$cI in aliisetiamdiuer
berahtilonibusjn. quibus non conueniat i (um
iegyrate, arrendar,v _quod in reducendo, Кот»
Í nem Тире: manlu'tn, quando ventus erit, venti?
' nonreçipiat a tergolfîaiconis, fed l'emper ab an»
_ teriori parte,yelnti15¿eiiim venieiis ab antetio
partefßlmmsiluuatipfum Накативший.
Ащрдйчъысочагщэвтз affusßmdsbstfslf
senseiwraflpnwmd minimales ¿resilier «
rationesi quantoplus p'oterit, 8: defendetei ,
.fum smqlètënseisímpisävsfausbatquenŕ
. t
._
\
 goa DE ARTE УНЫЛЫЕ! CVMJ'AVIB.
alineliebat falco iu domo'. Caufawerò-fpecizb
les propter quas fe diuetberat aut inquieta: Fal.
¿co extra'domum, dicentur conuenientius in
capitulo fu ccedentiyquando Falco all'ueiit por.
tati Foras ab equire.i~, (Lualiter autem ponitur
ad=fedeiidum«,&'l`uper quam fedemßc qualiter
ligatur ad pe'itricam,A .aut »fo'luatut de pertica,_di~
вишен i-nfprxcedenti capitulo,quando deci» °
Баш“: тапГцсНеЬа: in domo». .Hire igitur отв
niaquaediximus debere. fieri Faleoui qui aflue
ñt porta/ri extra- domum à реале ,-fiaut qu; ad
tot diesßìuodiïalconariuscognoieat falconem
ЗатЬепеишиашпёс—ЬепсагоЪсхатсшроняй
fotasäpedite т - д ~» -. ‘.
n Ь .‚„.з‚усмРПТУЩмд ЪХХ› l ‚
ПцйфапГпеТаайопе falconum faciencßl
‚ -föriëab#qvfßêêßmporfbur ар“!
ípli.n'iëlaßlßfâéla'mií.,L ‚ А „1, „д
ì > Öflq'fiaiii'oiiiini'al 'tile вахта: t'acienda> in
’ ' 'm'aniüefacieŕido alcöiíéŕn', 'portando ipv'
. ‚ umlb'tasl'apedìre Рада eruut per ali “меня.
îd'ebebìtgidem-Falco m'a'dlilèñer'i adpeaîlem 'orti
`tati fritas' a ''equite,itŕqufti'ólll'ériianda> unì
ra: ióïaßcprŕterea quäe're'ŕiipdrafbntapta ad
ас; й'Чиг‘ u'on,‘’t"‘ut’i`r"i`iiii_A 'mornin debet’ elfe
he?, quàfunt' ‘neceil'ariafl'iïllérefalconarium
'tiiirifI quemthodum debëtfh' 'ere in afcen»
'déńrlqüiper ‘equum,'t{ŕrìŕV 'lia ' ebeteauere e'
' щита}? , propteâq'ua'sŕafßs’ dînerberat auf:
` ' ‘ eeßqinaiîúëñeper'mi for
„С 837 s ` . ras ab
 a; '.­' m'ëiRiîtsSiQVN BMSL :i и ¿. 3o’
тень ечцйгсыбсчцотоао fuhneniendumelì
diuerberatjouibus iplis, quando, redeundtieli
ad 110111111“а 8: quomododeequò, детища!
dum cum,falconegdicendumyelì- .; ч *ii-rsf", ,e
e; f Quamuisautem nim omniaeemporalîne f
,ath omnibus «talconibusfedtdiueríà diucrñs,
гетрщ turnen ttaonquillumщита line `ven
ro,gen,eraliterbon um >eli omnibusfalconibue':
_ fed li aalias eli, melius eli nubilurn , quiaminus
calidum-öctardiâuecalelbitßalcouibus etiam a.
preliibus_8cimmanfueris,.quantorrragis'nubi
пищат?) melius eli: nam tem ‚чаявший,
pluuiofum non grolla pluuiafe minuta,line
vento,bonumelì (стрел adpoi'tandum foras
faìcones nondurnrnanfuefaûos, tam . rama ips
quam nidalios, tempusnamqúefta emadë acit
pennas ôtplirmas faiconumg'reddi't'ipl'os pi ros
öcdelides,ôeqoiapigrioreselìitiunturpef op
tempels, 8: ренте 1рГошт ineptx expluuiaad
‚ .volandi'nminus iiquietabuntpfe,
мыт: fe, quod liatrsaelft expeditiesaut
ad `di/_uetbe
manine
faciendosfalcones.­ ,Tempuspiuuipfunn gran
ndjnofum-,niuofurn„varentoíiim vernis­ .validis
:uit aliter malammsqualitatum ‚тающей i o
mnes tamenyengiqui veniuntatçrgo Falcona
xi'ijuoni _falco,_eat«perfona falconarijïdefenu
ditur ab i _istliue fuper dextrarn man'um liuc
fuper linillramporteturminus mali'funt,ante­
poni, namqmwßerit танце ,ortans,falconem,
ante редки; falconarij, 8: ob or: ventusqui di
пае venìt permedium dorli falconarij, minus
malus elialiisyçnientib? atergo. Omnes venti
. „— ` Vu 3 * ‘vent
‚в - ь De кктв ’тшы‘7сум nvm.
venienresab anteriori parte falconarij’ ’deteriol
res (unt, quoniam falco non poteß habereali
quam derenii'onem contra huiu(uiodi vento's
vnde ille qui direůè venitad'medrumpeéioris,
­deterior eli cxteris venientibus ant'eriüs. De
omnibus venientib’ ‘a quonis latere Falconarij
ille quiappropinquabîtmagis ad añterius, pe
ior erìt'inter ip(os , Scille qui magis appl-opm
quabit adpolìeriùs,minus malus crit inter eos.
De huiu(modi»autem temporibus dicirur am
plius in capitulo de portando falcones de regi
one'in' regionem. » - » '»
. -CAPrArvLMa/frxxr.
Deleqüŕteqiialis _è_ñëÍ'dÍeb'eat' ‘ б: quœ fc.'
" .'sfwmfòräspdmrâëe ref» .
QVi's'Sc quaiisdebet :elfe , quorum mo
' túndicit'iirplenèîn издаю devenatio
т iroFalco'nisad gmes=Falcoriarinm verò ne'
”се ariumefi-iiabere (emperiì'cumî'tirarorìum
110u'œrno(um,&eriam carnoliim,`quodlit de
illiscarnibus quas> Falco libe'nrius comedit , Sc
melius digerir, :de quibus' 'dabitad mordican
dum (alc'o'niíîiuantum expedirejvi'debir.­ Nos
tarnë non po umus dicere Falconari'o, qua car
nes (iut apperibiliores (alcoui,pro eo quod non
omnes (alcones 'comedunt a uè libenrer o
mu es carnes, quidam enim (a conum соте
duntguaßam carnes libemius»,'quidam alias;
coníi eter ramen hocfalconarius in hocßc vi
dear quas carneslibentìus comeditfalcoßcine
' Ч IBS

и
 l -i 5 MYER ~ S ECVNDVS. v « grr _
lîus'digefsit; de diuetfis carnibus quas diebus
praeentis' exhibuer'at ei,illas {'ecum porteeaut
tiratotium'deìp'fi s. Falconarius vole-ns afltlefa
самшит ad'delationem fuperequumpri
ma vice furgat ante diem,&capiat Falconem de
fede'fuper шепот foam quam vol'et, qui 11 vult
afcendere fuper equum a parte Байта (едой,
Befu'mpf'etit Falconem fuper manum finillram,
t'ranfmittet falconem ad dextram manum , 8:
Тотем 1рГит де finiftra,l quemadmodum de
fede ad manumafl'iimpferat,poflea 'decl tirato
ï'ium Falconi, inuita'ns ipfum voeibua` 'confue
‘tis ad mordicandum; deiude ponat pedem _fut't
in llaffa fellas., accipiensarcum fellaa'nteriorem
cum manu (ua finifìrafuper quam' iam non ell
falco,poilerioremautem cum dextra fupetquä
ell’Га1со‚8: ройся firmer fe fuper llali'am Ге’1128:
afcendat,& antequä mittatcrus fuum dextrum
ad aliam partem , remoueat dextram’ manum
fupe'rquaml ell falco, де arcu fella: , 8: Гедеа: Гц
‘Рег Ге1 am.Hoc modo enim non lxdetur falco
1n afcenfii falconarij fuper equum ‚ 8: multò
'minus Ге inquietabit ex tali modo afcenfus,&f`i
Ге inquietabit,minus periculum exit libi. Si ve
rò falconarius affumpfi t Falconem de Геде- 111
per manum dextrany,” 8: velitafcendere Горе;
‘equum aparte dextra equi, tranf'mutet ñalcone
a manum тат 1101111ащ8: Faciat è co-uuerfb;
quando etiam tranfmutabi't falconem de _vna
manu ad aliam , quatenus cum minori peticur
lo pofsitai'cendete , vt diximus, oportet quan:
до vent’ erit ‚ quod caput equi opponaturven'
­ V 4. ео,8:
 ,n DE ARTE'~<VENANDI CVM; Ат.
to, Seli non tranfmutat vt d_ixìmusvoporret
-quod cauda equi opponaturyentosnam his
m`odis yverriet vent-us> contrapeûuarfalgonis;
quod autem - ventus-í'uperueuiarr сшита-ради:
Еа1сопйзддцт afcendit (при equum,meltus,ell,
minus :nam ; inquierat _ietfalcoß Ventus ус?
‚ nia: ex oppor 1ro »anteipfum , ~_quòd lifalcona
‚ riu's alite'rafcenderer Горе: equum î.verbi-graf
.. tiaJi cum manu-:cum qual portar Falconem ap,
rehenderet агент anteriorem fella: , vaut col.
lllm autuomamequi ‚1 vt> plures faciunr,afcen­
dendo »poffet Falco intercipi inter peâus falco.
narijsöéarcumůllzan teriorem, v_el collum e
qui, aut-fal-copermqtum colli equi palier pa
. uefcere ßc fediuerberare aut aliter inquietare@
Am plittsJi Falconarius` teuerst- falconem fuper
mlanum,& ita apprehenderer collurn- equiaut
arcum anteriorem fella, facies falcouarii dire
- аё fupponereturfaciei falcon'is ,- vnde magia ti
meret-rltlco,& haberet -maiorem materiam di
uerberandißeíi falco diuerberaret fe fuper col
lum equLaccidere poffet,quòd equus ex motu
falconis timeret 8c fugteret, ôcexhoc fequere»
>rurmaìorinquietatiofŕìrlconis, SC, falconarius
facile polïet cadere. ER crgò melius _afcendere
Гири equum cum Falcone', eo modo quemdi
ximus, Ad hoc autem даёш- tiratorium Falco»
ni,dum afcenditurfuper equum, quod Falco
quiagrelliselhßc nondum alfuetus equo,ncq;
afcenfui falconari; in equum, facilè diuerbera­­
ret (дн-метании: tiratorio non dato [ibid-lli ­
~ шип-айва; modus, quem debet falconarius
. « ­ f habere
 .1' LFBER _ здешние, i ' tar;
haberein ali-.enciendo _cum-falconefuper eqtu'î;
,AmpliusfalconariusA pollquam erit e negerin)`
faleqne--equitet fuauiter,­&.ad­loca.äe quibus
minus pofsitvtimere falco,etenim falcoq-uinpg
uns сам! motus equi'öefalconarij-fiiper eqtit'j
poffetde€a„ciliperterreri,_adi fos,f`cil.mot`us­
_ quiduros 8: incognitosßca _loca foriiifeçaß'ç
ea quafuiit in eis.l.ocaverò ad qu; ракурсе,
quitare
non f`untcum falcone,huiuf`mo'difunmn'qßiß
vallonesmeq; fylux,.iieq;aquze v¿fruitig
tiene ;currtis,
anima neq; mul-_tittigdohominuny
ium aliorurn, aut frutiçesßut dirmi, дde

quorum omniumfonicuguandoeqtutatutpe;
ipfa, _timer falco,de ~quibus omnibus iam
_ turplenius,|fcil.inçaufisproptet'quasditiesbllp
xat autinquietatfe falen.; . ~ ‚Ждём
и 'f fr LxX-'Í'LJ ' meen.:

-» DePßtfmionßffaïcenum non mainfile@

т: .i допин- de regione iii-regíençm,.h9ê
«me ríe’. «mpprïpugg älûm's êûn'uenffl?
­
* '-'f'ti'blis 'ad brtańdìifńsfffj'ßjf
‘ e'. =- fr "\.»-,.:;";ttir1;'í
= бутс/г
i 'swt ' .mi \
- .Imm ей quemada. ,aafusfîànît
псе in domo'êlsiirragllq' falce~ ­
thißïväëäps
lo, quosnongfi _op PQIZISÍQI СГСЁЮЧЁЁВЁЁ "
gîonsm Reinfall@ firmati-fü _fifth ,si s
o респ portarisfaleo nemnglli nonlffsfßëlßï . ‘
#ißt elim-i, Pfiilîsiiatoftswfë's“gew ‚
.regimiemßfluefcat cqmederaëlcpäaneerq fo.
л. nosiuuitantes adlilium¿Seinteri'n'i'.~ lI_»igfl'âiffigçfîf:
‚ занес, deber цааацьаевсщм . Ггрщэ .quam
 314 д .ARTE VENANDI CVM ÀVIB.
Б non "eller transferendus de regionea'd reßioï l
nem,quatenus minus fe inquietet ad'tr'an- por-`
tationem quz fiet (ibi.v Ciim etiamfbmnes-fall ’ ‘
cones, 8c p us qui capiuntur fyluellres','tápian~
tur in :Rate autumno Зажжем: diéium eilt (iw­
pra,uam pauci ex incidenti capiuntut iu hye
me;Si eritdeillis quicapiuntur elliuo tempo
клёвые portarî'per noâem,maximè in calidis
regionibus-,in подите enim tem-pore non
politintferit'irefpleudorem aëris , quem {plen
dotem in die feutiuut, quamuis lint' ciliati', 86
‘ ernoâem' non `audiiant cantus auium, qua
ru'maliqu'as tapete co nii'ieuerunt,adl quas fein-1
quietant, necaudiunt :liquid vnde timere d :—
‘Ьеапт,8: naturalite'r falcoues pigrior'es in noéte
:Íiciiintur,&libeiitius uiefcunglicutôccçte
ra: auesßcaër uoâistnìnus caliduselhquàm aër
diei; omnia enim quz diëta Гипс, li per diem
portateiitumil'ent' eis cauf'xinquietationum Se
‘diiierberatìouum ,-qu'are minus conueniente!
ße'dïlfidliůs portareiatur. Si tameu'elfet opus
portate ipfospetdiemfur at Falconarius fum
mo diluculo, 8( porter Fa conem douec calor
"iiieipiat' ,Sein calore permìtrat i Гит uiel`ce­
fre , 8; Fioporteafipi'um portare um ca or erit,
pergaturfteqiieuter cum' 'oïre aqua Frigida , yt
¿baum ell­ fupre, quando etiam portabitur m
. ' _ ` rfc dieudabtturlibipallus in viaßc madefa'
äufginaqgiatrigidagnou 'dabitur totus vuavice',
:fed дата ‘ueturîpluribusvicibus,vtdel"endatur
'lab inquietarioaiibus Sediuerberatiouibus fuis:
qupd li totuspallus daretur eis vna vice, noci
* ' ‘i ‘ uiim
 -ff' нивы sech ovs. ^ 31;
1111111 effet' digeßioni comm,­ propter motum
q'uì_fit ’ 111 portando :' madefaátionem autê can
niu'm in a'qu'a frigida cöuenit heri, pro eo quod
omnes au es rapaces Sëfalc'ones przcipuè', calidl
funi: Selicci, ,vnde
cum liìli'feruore xliat-is per diem
portarentur agreliesiint", n'ecelfar'io in-v
uietarent 8: с1111е1Ье1а1еп’е fe,&: licealeñerent
­ deliccatentur шаг“, quapropter' 11 'darentut
'eig carnes'non made aciz in laqua frigida , adu-í
rerentur,
dantur eis,`­8:carnes
ст: ilifrigîda'tz'ßt
occafro morbi humeûatzáirt
, propter'th `
а earrigidsgex eis сыт ne reparatiefefîuim
ca iditatißt liceitati'acqui frz per iiiquietatio
Arit-:sJ-iicetgò eit modus ortandifaleones qui
capri4 Гит: tiouiter ‘pe'rás t„‘e_m;li autem erunt
capri noui'ter in autumiro,8tdéportari debeant,
quamùis-'tempús autor-mii' minus lit >caii'dum;
quamfte ` 115211а115,со1111е111с1111115 portabun
'turpe'r no ê propt'er't'vlrit'esY caufas eiliisî quas
‘dìxìmusl Si'verò opus 'eritportare perdiem auf
turntablìibia't
die' quacum ‘ueïdixi'musSifacie'n'da
ziiatïs', livrderitïeläetempus.' autetiil рёв

hyeïne'mïportari debeant,'portantur шиши!!

en'tius per diem quäm"pet~­nòëìem , cum‘ñöit
muitomagi'slit iiigidioŕq'uàm dies, vbi jnon til
meretnr deinquietationibits'fuis quas fac'eren't
eö quod fë'n'tirent fpiendotern aërisJVndeeìrm .
magis timendum 111 deinquietationibusïdiur
, nis,qixanî`de tri ore noéiumöy'meiiusporta
bun'tu'r депеш yemis;quàniperdiem.()`nan­
‘do autemin lnotfte hyeinisportaridebe'bunt'ì
попиваю: nox Гнем; nant {шпат hottie
' ~ "` ' in hye
316 DE ARTE VENANDI'CVM AVIB.
n hy eme coníireuir elle (rigidiusßc maximèin
gri idis regionibus. Er quando per diem porta-_
ri ebebunr, (erena diescon rua eli linetvento
rnagis nubilo , 8: пцЬЦо a dies line vento SC
frigore: quamuis enirn claritas aëris nociuaflt,
p_ropterid quoddiíìum eli, rame v,calor per
(plendoremiblisintenditurguipiao @falcœ
ni in hyem e,.idcirco_ta,ntum vtirnagis debet ti;
ratorioin hyeme quam aftareßùrnhycme non
lingirrorandiyndç,Sc(alconariusnon (niño di
luculp (urgat in hyena e. (ed orto jam.(ole.ln re
gionibus aurëfrigidisßue per diem,liue per uo
¿tem hyemis portare oporteat (alconëfalconaç
rius habeat chirotheeas ilo(a_s deforis in mani
bus,(uperquas (edeant _ Icones, per hoc enim
liabebr'rt pedescalidiores „Sc exinde toram per
(nnamßcminùs lzdëeura (ri ore. uando eriâ
capri (untinvere,Scportari ebenr ,e regione
adregionern , (aciendum .erit in omnibus (ere
'quemadmodurn inaurumuo, verenim ¿quale
_tempus ellöc autumnus, quàmuis non tantum
a:qu_a_l_is.l':`.x prxdiâis iraque«(equitu_r,quod in o“
mnirempore nox eli conuentior ad portan
durn falcones de regione in regionem. Tem
pgus неф h_yernisl (lueper diem {iue per побит
portaridebeantralcones,minus conueniens eli
parer'stemporibus: nam - per noéiem ell: nimia
frigi itas,Sc perdiem inquierabunr (e ad (plen
докт diei, nec _potell (ubueniri eis ex aqua (ri
gidajrrorandmmulrum enirn int`rigidantur,Sc
g(peri_tas temporum plus abundar in hyeme
,quam alijs remporibus, ф Amare eriam nginus
.sin „j ' "conur
 дг'чцввк sìcvuuvs. f 1 т
tonuenienter ortantßur'quamfvere 8cautungr.
nonamrfi per iemœflatis ortabuntur, intem
fus calor-crit eisnociuus;y 1 verò per noâemä 8:
l habeat facelre longufn iter, nö poterit iter (num,
Perñcere'priufquam fuperudn'iat calor (“еще
quentis,pr`xcipuè in frigidisregionibus,in"qui{»
busnoâes Гит multò breuiores quam in'cali»
dis.: In verè autë melius ей quam in autumno,
pro-eoquod veri fubfe uuntur dies meliorum
qualitatum,qu`am ГпЬ equuntut in'auturntiot
@alitates autem aëris magis conuen'iente'sf ’ad
рапида-т Еа1сопев1пд1е,Гип:ЬгшеьшоГит
:empusmebula denfa,&findv'ento,couuenienà
tius е&,8: tantò amplias vquantò nebula 'deni
{ior efì, tali namque tempore minùs fe~inquiö­
tant ôcdiuêrberant, quoniâpigriores effici'uni
`tur ex ео,`8:- minus fentiunt'de fplendore diei»,
tempus n'ubilum,pluuiof`um pluuia minutaìöt
line vento ,'etiam in die bonum eft , quo niar'n
‘pennzfalc'o'num madefìunt,"&
-nes prœdiiítas.y etiam bonum eli propter
tempus ratio!
1111511
lum, fine vento öcn'on pluuioiitm" bonum eil,
quamuis non.tanti1m quan tu przdié'tumt- Hut
iufmo'di fi quidem temporaptxdiëtarum'qnali#
~tatum,bona fun: &conuenientia,perver all» 1
1cm 8: autumnum ‚8: per hyemem etiam'hè'è
. eadem tempera coríuenientia Гит, prçterq'dä
pluuì'olum. Tempus-grandinofum'in oniíŕí
temporeanni nociuum eftâquoniamgrandlrlíës
ercutîuntfalcones,&rarò accidunt granëiiíe'!
~linevalido vento. Tempus pluuiofumfpluilli
grofl'a,proeo quod cum romper fit успевших
=» malum
 318 DE* ARTE .VENANDI CVM‘AVIB.
тают efr ‚ 8c quoniâ madefacit falconem plus
debito. Tempus niuoliim in autumnoůc vere
minus malum elhgrandinofoôc pluuiofo, Б elì
fme vento. Si ramen hac tem ora mala inci
dant falconario equiranrißcvi eritquod tem@
pus traníire citò debeat,recommendetfe velad
arborem,vel ad alium locum,quoul`q; tranfeat,
бай поп, protegatëe defendat falconem, cum
perfona Гиа 8C galemfuo 'quanto melius' pote
rit,approximan_dotalconem peûorifuoßc op
ponendofeinrer Шариат ¿Se malum tempus,
’ ödi deuenerir abanteriori,vertat terguml'uum
.contra malum rempuì , Sequouf 5pertranfear,
Áirnonvhabebit vbife recommen et. Sed quia
non ролей elle, quin.aliquand­o porteturin
`tempore venrofo,_quod eneraliter malum eli,
ßcvtius Ventus peior elia io,oportet dicere qui
venti deterioreslintalijs. Omnes autem venti
qui veniuntà tergò falconarij minus mali Гит:
дист, quoniam falco defenditur ab illis per
.op olitionem Falcoilarij,iiue fuper dextram ii
ue uper {iniliram portetur Falco,ante onenda
enim eli manus cum falcone pefìori Fa conari'
„BC fl fuperueniant grandines, vel plnuia groliì
nönocebunt ei, cùm pertrani'eant dorfum fal
conis, ревете falconarij antepolita, non tan
gentes falconem propter oppolitionem erfo»
f nat falconarij , 8C venientesa rergo debllìores
jiunrßxleo uod falconarius cedit eis in fuo in
lr:e_lvl_`u,i_nrle ell quod illeyentus qui venir per me
rliumrdorlifalcónarij, minùs malus elialijs ve
nientibusà tergo. Отце: autem venti venien
а’д-щ-‘а ICS
 Linea засухам ­ _ ‚т,
tes ab anterioriex
aliis,qtioniam parte,`de`terio'res
incefiu falconarilfiint omnibus
contra hn
iuf'modi ventos, fit eorum fortitu o maior ex
alterutra percufsionehominis ad ventum, 3: è
conuerfo, 8: quoniam Falco non росе“ habere
aliquam defenlionem àfalconario contra liu
ìufmodi veiitos, vnde ille Ventus qui veniet ad
medium peëìoris , deterior eli cxteris venienti
-bus ab anteriori. De omnibus verò ven tis ve
nientibus `a quouis laterum falconarij , ille ui
_ magis appropinquabit veuientibus à tergo, 2.1;
~t:onari1',miniis malus erit inter collateralesCö
tra collaterales autemidextrospotefi fubuenif
ri tranfmutando Falconem ad finillram, quate
nus Ventus non veniat à tergo falconis.-C0ntrß
collaterales finifiros èconuerfo, Slideo anto
„riores venti deteriores (unt collateralib.’ 8: po;
lierioribus , cùrn neque _pofsit fubueniti per
tranfmutationem falconis de manu in maritim.
'neque ex oppolitione perfonx, cìim adueiu'at
' exoppolitoantehominem. . Y,
CAPITVLVM LXXIII. ­
i- - Deloci's. д
_ Ocorum etiam quadam Гит deteriora, a.
lijs: in omni enim tempore er l`yluarn т.
ìus ell portare Falconem; nam iue calorfit , fi
uefrigusdiue Ventus quicunq; , liuc grandines,
Бис niues,liue pluuia: , minus `moldiabuntïl'a'l»
cones, dum portabuntur'îerfyluam, 8: fyluam
dicimus qua: lit de arbori u's altis. Loca plana.
linevento betrafen: , сит ventovtt'ò шагом
'1 ' 1'; .
gip DE ARTE „нишах CVM МНЕ.
futi'tfvallofa locaplanis, quoniam veutus т}
пйвгрше-Ши couuallibus: colles verò Se alralœ ­
ca,tempore vëtofo deteriora (lint, pro eo quod
venti petñarit alta magiuiiemorofaße fruticol'a e
loca mala Гит ‚ ргоръеггГоппт quem Faciuut
rami ex grefsibus equorum , &'non polïuu-t de»
fendere talco-nem a vento öt pluuiamequeà ca
lore, ueq; ab alijsŕ nemora dicimus de minor-i
busatboribus.r\quola ver-ò loca mala (unt pro
pter fonitum aqux, prxcipuè cum falcones ti,
mexnt'aquam. lPer ciuitates öcvillas non elle:
malummil'i ti-meretur de tranlitu ¿Sc-cazteris fo*
œisaaiìfmaliumßliarumq; rerum. Si autem Ы
сочий debet portarideregionein regionem,ad
хамит manfueŕ'aâionem Alit мадам, quod
felaxata lit eifciliatura priufqua'm portetur, ас.
bet totalitereiliari,,quatenu s dum portabitur,
Irion videatcaufas х er quaspofsit Гe in uietare,
верещит erit ci iatus, ortetur, 8c at ei fe
bcündum- uod de ciliato Нант ell Гири. Et Б
falco qui ebet ortari de regione in regionem
ad tautam man uefaëtionem lit d:du&us,quod
totalitèr lit deciliatus` priufquam ortetur dei»
bet ciliari vf ; ad medietatem ocu orum , quia
.li totaliter ci iatetur; rediret ad fuam _priorem
адамант, perderetur totîî illud ad quod
jam maiifuefaéìus erat , 8c li non ciliaretur , in
xquietaret ôcdiuerbetaret fe tantum in via,quod
` 4elïet nociuumlei. Pol-’aquam ergo erit ciliatus
_.qu; admedietatem ocu orum, porretur, 8L На:
„ай nod ñebatprxdiôtis , 8c tauro plus fub'ueni
:lilium eritei cum tiratorio öoalijs , guanto ex '
.. eo quod
 ишак sEch-Dvs. . ш
со quod aliquantulum videt , magis habet oo
calionem diuerberandi, feöC inquietandi plus
quam таща qui funt ex toto deci'liati. Si au:
ltem iter tam longum lit quod nö pofsit durare
ciliatura, ëcoportet ipfum pluries capi ad cil'i'
andïi, 8e pluties ciliari li ciliatus portati debet,­
»pro eo q, ex frequenti ciliarioneöc ex frequen
ti „captipne ñeret agreliìor, Se magis odiret ho.
minem, 8L palpebra valiarentur, expedir quod
-in portando manfuefiat','8c _liant ei“ caetera quà
lieban't in domo per aliquot dies, 8c tune rela'
xetur ciliatura, 8: per aliquot dies port'eturv Гад.
mideciliatus, 8c manfueliat quuequo totaliter
decilietur, deinde portetur totaliter deciliatus
¿Se manfueliet per viam: Quamuis hic modus
non line difriculrate ñatßc non li ne fatigatione
fal'conis, cîlm non arte fed vi liar, cùm non pol;
‘lint libi lieti ea quae liebant ei in domo, nec eo `
nrdine. Sed quando necelfe erit lìerivt porte
tur,.ña­t lic: quod falcodeciliatus portati debet
‘in noûqaliqu-ot-diebus,deinde falconarius fu r
geteâvoter-it >ante diem, 8c portate ita falconem
‘quo ‚решета: ad locum in quo hofpitari de
:bet .fin-aurora , Sagradatim alijs diebus` fequen
.tibulpoteriti fumportare cumfmaiori clari
«ат/«Метисы -; fecurèpoíìit eum portare pet
diem. Sed flue per diem, litre per noëtem por
.tari debeat .deciliatus, habeat fem er tiratoriü
paratum-defendereipfum ab inquietationibus
A86 dìuetberationibus,quoties 'crit necelfe. Et
'licet portare per fyluas aut er valles lit conue
ali-ens ciliatis.;pto eo quo non inquietant fe
. ’ ' X exillis
— gaa DE ARTE VENANDI CVM мтв;
-ex illis сайта!“ поп videanr : ramen deciliax
ris non conuenit portati per (yluam nec per
Avalles,c1`1m naturalirer odian: elfe in (yluisßc
vallibus, (em er enim al ra petunt, vt videaut ‘a
remotis. Et talco quide'oer portari de regio
nein regionem ad rantam manfuefaâionem lit
decluéìus, quod in omnibus alijs iam Бытии
(uefaâus, przrerquam in loyro 8: cxteris qu:
fequumur, portetur deciliatus temporibus de
bitis, üuelir nidalius ‚ line ramagius, 8: cum ti
ratorìoßc crteris qua: diximus prz(eruentur ab
inquierationibus Sc diuerberationibus.
cAPITvaM Lxxrv.
De ínquietatíonibus б: díuerbcrarioni
bus, quas facít falco (upcr manum,
.fedilibus,perticís, Sc (ignís ipfarum.
~ Alco qui non eric man(ue(aůus (ecundum
’ ordinemSc (ecundu'm modum quem dixi
-mus, (acier hacc iigna in princ' 'o (uz afluefa­
{tioni'sßc (acier eadem 'etiam iu pòll'r rinci
ium: uand'o'(alconariusaccedir a'd to lendíì
­1p(u'm efuper perticam alram,ŕ`aleo dilirin 't
-pennas Scp' umas ad (e ,Sc etiam applanat 8: i»
iiringitad (e plumas `capitis , excurit (e contra
_falcornarium,
eins, 8: quanròinfi it intuitum
(a ­coriarius (uum
magis in vi(unl
approximat,
_'tantò ampliùsdillringit ad (e plumas, Sc exa
cuit (e (alco ver(us 'falconarir'r, Sc ex qu о Falco
'nari-us iam prìmus erit vrexrendat manus (uas
_ad dilfoluendumfalconemyel quando iam ex
'- ' v tendit
"1endit,ad LIBER
hoc Falco SECVN'DVS.
diuerberat Ге perlon
‘ um
­perticrßut ex alia parte perticx,qurrens 1qu
­ ere ab homine. Er 11 де pertica ima, aut fedilì
tolli debeat, Facit еадё figna , 8: tantò ampliîis,
quanto magîs time't in fedilìbus ìmis àtebus
:fuperuenicntibus ei. Poflquam iam eflrefuma
ptus fuper manumfacit bzc 11 na: refpicit fall
ciem portantisßc Facles a proximantium ei ab
anteriori, 8cmultò magis approximantium a
pofleriori, quxrens inquietare Ге, aut diuerbe
чаге, Sevix aut nunquam ftabit fuper manuin
plumis lafsis, tenet enim eas Гет diflriâas,ra­
то eti itvnñ pedem,vt Гавре acci it bene man
íiiefa is, rarò perungit fe,rarò perquirit penna:
fuasrofiro, 8: rarò excutit Ге Iiipet manum, di~
'uerberat Ге деогГцт 8: геггогГпт; Scaliquando
cxclamat , Sefacit слега: malas diuerberatio
nes >quas diximus ‚8: quando retrahitur Горе:
f manum, ref'picit Faciem portantis, quando au
tem pafcitur,aliquoties mordicat carnes polie:
refpicitŕ'aciem ortantis,&aliorü circumflan
1:1ит,8: 11 nu li circumllant,ref icit circum
circa- thuotiens homo cumip о af'cendit in
equum,inquietat feöcdiuetberat , 8: фирм.
tatur ab equellri,timet multum ab omni caufa,
de qua debet timore Га1со‚8: quando defcendit
сит 1рГо falconarius de equo, inquietat (eS: di
uerberat. 4Vixvnquâ balneabit Ге 11 falconarius
Rabi: libi
neatusl propiiiquus;
erit,vix poll uper
poterit tolli uammaníï
autemquan»
bal
do Ге diuerberat,etiam cum tiratorio,cùm om
inis "falco pollquamefl madei'aâus,
Х a. minusvelit
` .tiratœ
‚и. DE ARTE VENANDI CVM AVIB.> l ~
iiratorilim, quamuis (it carnofixm. Qui autem
ab huinfmodivitio emendaridebet, ficemenf
‘dati debebit contra ea quœfacir. ‘
CAP ITVLV.M LXXV.>
@e _remedijs facíendís contra ínquíerag'f
' @ges ö( dínerberatíones Бакелит,
fuper manu , fedilx'bus
. i l „ ' ôCpertíCr's. ‚
AEmeclium contra ea, qua: facie falco Тире!
‘ fedes, ell: hoc : Faleonarius deber fxpe ref
fqui'rerefalcon'em cum tiratorio carnofo, 8c of.
fer-re БЫ tiratorium, 86 поп debet approximare
.erticœme'que fedi line tiratorio, 8c quando
года: debebit falconem , t'ollat'i Гит cum ti#
rarorio, eo modo-qui татам el , hoe aut-em
.faciae falconariusquou'fqgŕ'alco iam нб timeat
ёейрГе, fed alfeâet' videre ipfumßemedium ad
афишами fuper manum ей, quod 'Falconarius
non a'fp'ic'iat in Faciem >falconisl eximprouifo;
fed porrigar; Гавре (ibi riratorinm fuper manum';
ßevtFalcp внесите: fe advidendum faciem pon
шмыгали quotiesipfevolet intuer-ifqlcouë,
‘nattlratçrium inter faciem (uam Se facieni
gunman Falco acci iatti-ratorium ишак fa?
elem hominisprimò, ongìhs, deindeáminiius,
51am lio Fxpe-faciendo,proprer tiratoriúrnafifueé
бегай diligendam _íaeiem , de qua timefe {91:
Ьав. `Remedium centra ea, qua: facit quando
Íafreef'nditur Горек equum eli: quod derni БЫ ti
interim queries Магнат}: Paper сенат ‚ 8c
г ' falcœ
 IIBER SECVNDVS. р;
fal'éó'n'atiìis afcendat fuper equumÀ uantol-'ua
uius poterieillo modo qui diéìus eli» придон
па-чегё ea qtix facit fii per m'ant'î equita'ntis,eli,_k
quod faleonarius fit follicitusöc attentus, per
dipereomnia" de quibus- timere poteli fal co, 8:
porrigatur titatorium falconi priufquam per
ueni-at ad eaufam timoris, in del'cenfiietiam de
equo, porrigatur libi prius titatorium carno
Гит. Contra inquietatioiies 8: diuerbe'ratio~I
nes, fiat fecundum quod diéìum eli fu` ra. In
balneando v-er'rì fiat quicquid diâìum eK, blan
diendo ei cum tiratori@ ГСП. 8: cum ali_is,qua:
diâa Гит, quoufiq; affuefiat ad balneandum f`e
prope hominem.
i manfiiel'aftus- llliaute'm
eli, vt timeat falconi
de facie qui malè
lio minis, 8:
de alijs rebus fupradifiis , Setame'n benè porta
tus efi,cilienturoculi¿,8: fiat quicqnid Гадка
diéium eli in cap. affuefaciendi falconema vi
dendum (дает hominis 8: adczte'ta. lllum
autem qui be-ire portatus eli, 8: malè manfue
faâusftautum quod timeat de facie hominis 8:
de синтез: etiam defatigatus eli> exlongo iti
ńerc„op0ttet ci'liare- aut totaliter aut v_fque ad
medietatem oculorum_,l`ectindü agrefiitatem
uamliabebit: nam fi multü erit agrefiis, tota“
lit-er ciliabit-ur,li par-imi eric agrefiis,` ciliabitur
qu; ad medietatem „дыша, 8: _debe-t- ponî ad
'uielèeiidä liiper-fedem'imagm,faciendo вещей
iximiis, nam limaeér teit debet impinguari.
non ramen quod '_er`piiegijedinem redeat adj
agrefìkáte'm, 8: Í '_ futiicienter quieu-erit»,
comon quem eitigitagrtiliitas­ (tra.
_ ,La _ _ X. 3 . llluńí
316 DE ARTE VENANDI CVMv AVIB.
Illum autem falconem qui non cli malè mau- ~
fuefaóìus, neq; timidus ad Faciem hominis, 8:
ad caetera, (ed ramen eo quod portatus :lì lon
go itinere, 8: quandoq; eli de illis qui naturali
ter fe diuerberanr, eil fatigatus, debemus po
nete in domo obfcura ad quiefceudurnße li per
hoc non celiabit ab inquietationibus fuis,neq;
quietem recipiet,debet ciliari,&debet ei fuc
curri diuerberationibus fuis faâis 8: faciendii
quemadmodum diCtum eli. Illiautem quina
turaliter diuetberant Гс, multùm defatigantur
pluslongo itinere quam esteri : uam ex itinere
8: ех fuis diuerberationib’ fe multùm fatigant,
8: hoc accidit pluribus ex eo ,quod à principio
manfuefaétionis fuerunt nimis macrefaâi.
CAPITVLVM
De iignis falconum maiêI_XXVL
portatorum. l
Alco verò ui per longum itet malè orta
tus elhvel iliu malèportatus ell, Facit ze li
na:tenet alas demilfas,cauda non defceridit in
ireéto dorii, a podiat fe Гири manum cum
cauda fuaßeverbetat maritim cum cauda , cau»
da facie gibbum in loco in quo continuata ей
dotfo, non tenet penuas сапа: iecolleëtas­ i ~­
uicem,neq; coadunatas,noii tenet pedes squa
liter diilantesñrmat fe Гири vnum pedem plus
quäm fuper alium, lirin'git cum pedibus ma
num portaiitis, ii commoueatur manus fuper
quam elhuonaudet commutare pedes fuosfed a
apprehendit Rriéìiù's manum, timens мифу. -
- L ­' excutit
 "иввк sechnvs. « ' gaat.'
excu'tit feßt diuerberat d:biliter , non ñagellat'
alis, fed extendit quandoq;vnamalam, quan
doq; aliam,quandoq; ambasße crura limiliter,
tenet oculos lalTosßLclauditquandoqwnumV
quandoq; ambos. Нгс funtligna que facitfu
per manumßc limilia facit uando fedet fupet»
perticas aut fedile; plures iuerberationes dc
inquietationes erunt in falcone,qui confuetur ­
etat bene portati, uando liabitfuper manum
maliportatoris,quam in illo falcone qui fem- -
per malè portatus efl,quando liabit fupet ma
num mali portatoris: ille enim tanquam non
vfus malo portatore, nefcit elle fupermanum ­
maliportatotis,&facit omnia fupradiâa,& di
uerberat fe, quàmuislit deillis falconibus qui ~
naturalitet parùm le diuerberant , 8L diuerbe
rando deijcit fe de manu mali portatoris, quo
niam non iibenter llatliiper manum eius. Hic
autem tanquam deuiftus 8: defellus,&vl`us ma
lo portatore, fuliinet fua mala. Signum autem
certum Se euidens , quod falco diuerberatfeôc
inquietat,ex malo portamento elhquod quan
do redit de manu mali portatoris admanum
bene portantis, excutitfe fuper manum boni­
portatorisßc quiefcit polimodum in садист
admodii de manu bene portantis ad perticam
vel ad (edile , excutitillic fe, perquod excutere
innuit quod membra qua: etantl defatigata re.
apratßt pennas collocat qua: fuerant deliçcata:
ex malo portatore , in pertica etiä aut fedilifa
cir llocidem libenter pro eo,quod perticaôtfe
dile lirmiora func libi,qt>1càm manu: quxcunlqíf
— 4,. Vl
 „s“ De ARTE vENANDt сим Avis.
Illi qui male portatus eli, Scramen adeò eli be.
ne man(ue(a€tus,quod non eli rimendum пес];
defacie homiuisnieq; de alijs rebus (upradietis,
remedium fier hoc modo: non deber ciliari,cíi
non inquieret (e neqne diuerberet, (ed vtile efi
quòd ponatur ad (edeiidum 8: quie(cendnm,
Scad maiorem cautelam in domo non clara, SC'
(uper (edern imam, Scin hyeme pouaturpalea„
aut fœnum',autaliquod molle (uper rerram,cìr­
ca (edem,Sc in :Ihre (abulurn vt quiefcat (1:61
,_ per, 8cvt penna: (aluiores lint Sc pedes, Scdum
eli in domo ob(cura, (alconariusvil-ltet ip(um‘
frequenter,Í blandiendoipli cum tirarorio ,_ ne
per ob(curitatem domus, 8: per ab(entiam ho
minispoil'et redire ina reñitatem, vnaquaq;
verò vice quando debebrt pa(oi,trahatur de do«
mo ob(cura Scpafcaturiurer homìnes,vt per»
шанса: in man(uetudine (ua,ScÍi(uerir nimis
macilen_tus,dentur (ibi carnesßc im inguetur,l
non .tamë tantum,quod per pingue inem po(
íit redire ad (uam agreílitatem prilii nam, (i с
nimirnpinguaretur tantum quod nollet tira
`torium,d_eratigarer (e multùm , 8: поп profice
_ret БЫ quies, quedara (ueratipii , 8: Б поп eli
`nimis macilentus , (edeli in eo [btu , ad quam
reduci deberer li effet macer , non impiugue
tur,(ed teneaturin eodem ßarttSc caueatur (ibi
‘a malo pottatorenam (i rediret ad malumpor- _
tatorem , rediret, in peius, Scnon proñceret ei
quicquid Миш ůbiíuiliet., Falcoverò qui ca:
__ ч ptas­ ruit (ylueiier,.vel; etiam falco nidaiiu's , lr
malè; portatile eliStmalè maniixefaûus, in ran-f
l. [lim
 п LIRE-R fS'E'C-VNfDVS.v q
tilm quod inquietationibusfuis fuerit debili
tatusfuit
vtion , SC ciliatusä
quali deuiéìus , quod
princigio, 8c accidit pro eo q,
per malum-pora
tatorem, vt adaliquam onitatem redeat, ас.
bet ciliati, 8L ponendus ell ad quiefcendum in
domo obfcura, f`uper fedem imam, &; deben:
datilibi bona carnes , 8c permittatur quìefcere
tantò diuti’ quantò magis ell fatigatus,&poll:­.
quam fufl-icienter lleterit in quiete , debet tra.A
¿tari iteru'm fuauiter, tantò plus, quantò magi!
male manl'uefaäus etat. Qua-ndocunq; etiam
videbitur quod Falco mal`e portatus,aut din, 8a
per longum iter, faciet figna volendi ire ad Ге-ц`
den dum,qux maxime Facit citcaferòmouideti.
neatur fupermanum , (ed priufquam fe diner-i
berat autaliterinquìetat ad hoc,ponatu°rad~l`ea
dem , 8e permittatur quiefcere, 8c repatare libi
viresperquietem fuper fedem fuam. Signaaud'
tem hœc dióla Гипс in capitulo di'uerberatìonü;
_quas Гас]: Falco dum manillth in дождит
_requitantur` 8c ualiter fubueniendumîell eis.A
Omnes autem hif'alcones, pollquam-lletetunu
fulficienterin quiete (ua, facient hzc lignei: ге—
nent oculosalacres 8C rotundosgenentalasal»
:аз‚8с1п1осо debito,tenent peunas' fojas, collarà
¿lasad corpus l`uu_m, flath спай (up pedes'f'ßós;
funtveloçesad mottisfuos,œtcutiuut fêïföxti
terßagellant ri idè Selìzpe байтах; ёсчщпд
do videbuntur wc ligna ,'poffunt mnfuelî'erL
vnufquifqdecundum'idquod exibit,'eo modof
‘ quem diximus (пруд perunguntle lìßeßipetfl
y чинит pennasrollr - " "‘ ’ "
f
32°- ' DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
_ смягчи/м Lxxvn.v
De manfuefaëiíone falconum cum caf
pello, à quibus genn'bus capellum
fuit (ацетат.
chfque адепта quomodo falcone:
manfuefiunt fine ca ello: nunc dicarur`
quomodo manfuefiendi mr cumcapello, vt
audito de vrraq; manfuefàëtione, quant cum
capelloßcfine capello, eligaturmo us ille qui
ma isplacebitlmareautem rius diëlum fuir
dei la maniixefaâione qua’. fi t me capello,dixi­
mus fuprä,{`ci.quoniam ell antiquior спев nos
qua habita, facilius haberi polteritil a qur fît
cum capello, quam è conuerfo. Dicendum ell
iraq; de capelloà quibus fumpferit exordium,
8: quid eil capellum, 8: ualis debcteffe forma
bonicapelli , Sequalise vf'uscapelli circafal
conem а reßemJn quo attendendum eil, pri
mò quid aciendum eßfalconj, priufquam im
ponatur (ibi capellus ‚ quando özvbi 1ncipien
dum eil libiimponere caipellum, qualiter im
ponendusefl, quasvdefen lones facitfalco con
tra capellum, quid faciendurn ell contra illas
der'eiiíiones,quos'modosinquietationumfacir
pollquam impolirus eil fibicapellus, quid fa
cien um elleontraillasinquietationes,&:ma~
xìmè quomodo cauendum ne ejicîat capellum
fibiìmpoíitiî, per qualigna cognofcitur quod
velit tolerare ca el um, qualiter remouendus
ell capellus', ‘qui us de caulis, 8: quando deber
grrrefapclloßuifalconum affueñendi fumad .
‘ " ` frequen-A
ůequenteniLIBER'
impolitionemI capelli, 8: ad’ fre
S-ECVNDVS.'

quentem extradioiiem-,öe qui non,quando re

laxanda ell eis ciliaturaaut exad
quandoŕ'orisaffueliendil'unt toto tolleiida,öc`
capellumàpe-v
efiri,:ô£ olieaab equefirì, quòd non'folùm a."
grefiis ,y ed etiam manliietus ad capellum, iii-'
quietat fe pro capello,pro ter falconariumim«'
peritum circa vf'um cape] i,& propter malam
ormami fius capelli, 8: quando mutaturfde
vno cape о ad aliud, 8: quid faciendum oft сб;
tra hac , quomodo cognofcetur de falcone no
uiter habito, an fiierit vnquam adueůâus ad"
capellum an non, 8: li affuefaäus fuerit ad ce
pellum , an per peritum' falcoiiarium in vf`u caf
pelli,an perim eritiim, 8: liperimperitumnlî
fuefaciendus e iterum perpetitum., de vfu ca
pelli circa falconem portandum de rc ione iri~
regionem,in quo ell diuerfitasabillo v u qui fit -
circal'alcoiiem non portandum de regione'iir`
regionem , de capello in quibus communicat
cum tiratorioßcin quibus diliett,qug funtvti~
titates capelli. ‚
Ca ellnm autem fumpfit exordium ab о—
rieiitaliiius gentibus. Arabes enim orientales`
prinf uam alize entes, de quibus not'iimus,ali­ _
quiv ifunt cape lo circa manfuel'aötionem fal- .
conumßceorum que (unt de genere Falconum;
8: nos uaiido tranfiuimus mare,vidim° quod '
ipfi Ara es vtebantur capelloin liac arte. R es
namque Arabum mittebant ad nos falconarios'
fuos peritiores in hac arte, cum multis modis:
falconumzptgtetea
~ i
non_neglexiiiius ad nosClie
vo
§33Y DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
care expertos huius rei tam de Arabia,qu`am,de
r'egionibus vndecu nque, ab eo tempore (стен
in quo rimitus ¿ipofuimus redigere in libriim
ea qui u'nt huius artis, 8: :iccepi'msi ab eis quie
quid melius nouerant, icut diximus in princi
pio, Vnde quoniam vfus capelli' etat vnum de
melioribus quit fciebantßc vidimus vtilitatem
magnamlcitca mani'uefaëtionem Ealconum in
îllo , exereuimus manfuefaâionem falconum
cum capello ,öcvfum capelli fic approbatum a
nobis moderni noflri citta mare habuerunti
quar'e dignum effet àpofleris non relinqui.
_CA P i т v L v м Lxxviu.V
De capello BC forma iplius, de­ materia
ex qua fit, 8: qualiter fiat.`
St autem capellus quoddam formatum de
corio, fecuudíi formam capitisfalconum,
a continendum caputipf'orum quue ad col
lum, rofiro ¿SCnaribus exclu'lis ab eo; de corio­
verò conuenientius fit, quod ueq; nimis fit du
rum,neq; nimis molle; roportionatum verò
debet effe forma: capiris "джонатан caput сб—
uenienter contineat. Caput' coutinere debet ne`
Falco videat, roflrum 8: nares excludantur, vt_
line'im edimentofalco pof'sitanhelaregampli'ii
debet e e fu er caput,vttinq; ab oculis elo uga
t'uu'ifub'çollo verò {Маш}, amplitudo verò
f'uperiornö permittit oculo's comprimiôt liti-f
Giura inferior non pe'tmittit capellum facile ca»P
dere de eapitemqflyœmenj littaì'uìiinlfltiëtunâh
. ‚ a читка,
или
 ‘ыввк sec'vNovs. " ,g
quod caput falconis non pofsit intrargneepoli
introitumcaput lenè со ntinere. Pars verò ca
pelli, quae tegit inciput falcoan , perforata ’lit
vno foramine, per quod foramë exibit rolitum
8c nares folummodò, quod foramen debet elfe
largum feu liriâum juxta grofsitiem roliri.Pars
autem illa capelli quae teget verticem capititi,`
perforata lit vno foraminevel pluribus,qua: fo
tamina ad hxc funt vtilìa, quod capellus non
pofsit multùm calefacere caput, ¿Se quod vapo
-res afcendentes ad caput,exeantplenius. Het:
autem fotamina addidimus nos riori format
capelli, attendentesvtilitatem ip orum , quan.
do. enim capellus ,carebat foraminibus ilhs, 8`C
remouebatur capellus de capite faleonis, capu't;
quod fuerat calefaůum fub capello,expof1tum
poli extraûionë capelli, aëri ftiâido, rheumati
zabatßc non
­conibus, folilm
fed alij rheuma
morbi­ inquam
ca itis eaccidebat fal
plutes,qui
morbi non tam fxpe acci eruntfalconib’ poli
vquam capellíi fecimus de_fup perforari, nec,im
poiito capello autremotofuit tam fubita mu
tario in falcone de calore in frigos, aut econtra.
Pars verò extrema capelli,qux tegendo occipu't
tendit ad collum, defup'er tendat vtcunque in
acutum verfus extremum fui,fcui adiungatur
corrigiola vna 111-Ша de corio tenuißc molli,
tantü longa uod fufiiciat defcendete per dor
fum inter am as alas vf ; ad extremitatë pen
narum cauda ; talis de et elfe forma capelli.
Еа autem qux falconarius debet facere circa fal
con em,antequam importar libi eape-llum, fune:
vngues`
 „4 nia-ARTE унылым-ст avm.
.vngues hebetare, jaůos Sc campanellam impai
nere,ip(um ciliareßc (uper manum сдаете“:
.nìii prius circa Falconem fierent ,valde diiïicile
Q ап'а: (alconem man(uefieri ad capellum.Qu_an~
~do autem d'ebear (alconi capellum imponì, di
J 112111 (entiunr
vcunt quod diueriimodè;
(alconi quidamcaptus
агат poliquàm enim dieli
'8c ciliatus,S_c de mal eolo remotus,Sc(uper ma
num politusßntim imponendus ей (ibi,capel­
_lusprin(quam quoquo modo traéìetur manu,
vel aliquo alio circa rofirum , peéius Sc collum,
ÍSc dicunt hanc rationern: falco agreiiis,eo ip(o
_quod captus ей de nouo ,` adeo timoro(us ей,
quod defacili imponitur libi capellum , -quia
­pierterritus paucam aut nullam defeniionem
1211711: contraca ellum, Scexillaprima impoli
_rione capellia ue(cit capellum,Sc poteiiimpo~
_ni Íibipòli, dum ramen cum eo quoquo modo
-perrraeietur v(quead impolitionem capelliíe
_quentemg Sc (uur quidam qui dicunt,quod (al
_co rama ius liatim ae captus eli , in malleolo
_politus ciliarus, adeo eiiab homiue alienus,
8: ad traéiaudum
­defeniionem (acitrepugnans,quod multimodä
contra capellum, Sc nullo
modo (uliinetimpoui (ibi capellum, vnde di
Íc'unt , non fiatim rmponendum [ibi elle capel
lum, (ed prius aliquot diebus pertraCtandus 8€
_'perrangend’ manu, vel aliquo alio circa capur,
_collum Sc peétus , 8: pofimodum imponendul
eli БЫ capellus, quoniam tunc melius 1111110:
_bit.Nosverò dicimus, quòd falconum quidam
(unt ex captione 8: ciliatione adeo perterrirì,
l`.'. 1 ` l ’ _ Pfxcij
 unen ­ звоню v's: ' - a”
= pracipuê l`acri 8clayïnerij , quod nullam defen
-lionem faciant àprincipio contra capellum: 8€
quidam Гит: adeo inilqui 8с feroces, ex~ eo ipl`o
V1 uod ' capti l'unt âcciliati ,' quod multimodarn ‚
der'enlionem Paci-ant contra capellum. Et di
fcernun tur hi ab iuuicem per has caufas: Falco
qui in principio quando ell ciliatus 8el`uper ma
num politus,tenetpennas capitis Se col i Sc to
tius erf'ona: conllriélas ad fe,8c alas retraůas ad
dor um,& pro пасти capitisöcroflri non aperit
ipfum roflrum , nec futiiat, nec commouet ca
`рык, nec vhorri pilat pennas capitis Se colli ,‘ per
' .territus eft; 8€ huicf ролей imponi capellus a
principio priul'quam traéletur manu , fed pau'ci
- inueniun tur de his. Falco verò qui contrà Fac'it
.fupradiélis, ferox ell, 8€ prius tangendus ell, 8с
traélandus manu 'vel aliquo alio circa Caput,
.collum 8c peâus,donecfcilperdar apertionem
roflri, 8c horripilation em capitisôc colli¿&­po~
lflea capellus imponatur,quoniamrecipietftunc
faciliùs eapellum ‚. ex -hoc patet , quando potqfì
>lf'alconarius incipereimponere capellñfa cuni.
I ~CAPITVLVM szftrx.-l` ç .
1): loco in quo debetímponi capelluS,8'C
- ’ de opere falconarii in imponen

~ Bi autem debeat incipere imponere' _capel

lum,lit domus non clara,nam effet clara,
'quìmuis ciliatusforet, tamen perciprendo cla..
— ritatem, inuenit'etut agtefüs contra capelàlupr;
r t о—
„s DE Ait-re vENANDr cvM Avis.
Íitfolitaria,in qua non audiat voces aut tumul
tusde' uibus terreripofl'et, perquas difficilior
effet ad capellum. Falconarius quando debet
imponere falconi ca ell-um, taliter faciat: re
neat iaéìosfalconis i riéìius Securtius, uate
`nusialco Het Hrmus fuper manum,quan о im
-ponetur бы саре11и5‚1`и111пеа:ащет capellum
а duobus digitis fuis,indice fcilßc medio,quod
pars capelli debensfupereífe occipiti,iacear Гиа
äeripfos digitos `a parte intrinfeca eornndern
igitorum,ö¿foramen vnde exibit roflrtimdler
fu erius , 8: ро11ех ponatur fuper partem ca
pelli prope foramen vnde exibit roílrum , ita
.quod illud Foramen non fit inter pollicemßt
indicem, 8: corrigiola capellipendeat abinte»
vr-iori manus ad extrinfecum, ita quod duo di'
'ti quos diximus , Ем ех vno latere corrigie
‘ :,8calij duo ex alio, 8: runc quando debet im
l’innere capellum, debet'erigere, manum lic te
gunt'erri'capellum ante faciemfallcqnis ‚ taliter
' ucd id'vnde debet intrare caput , veni~at­ ante
Edem'iirlconiàßt Íicvifetnr, quod Шнапс: ca'
pite, roílgum (ine impedimento intret foramê,
quod pro ipfo Ездит eli, 8: caueatui' ne pol
~lexintret foramenipfuml, quia non poffet im
'poni capellus. Item cum duobus digiti; infe
rioribus quinon {itiiinent ca ellum,f`cil.cum
medio &auriculari,retineat alconem , ne im
­ unendo capellum impellererur Falco 'ad'pœ
‚Бейпьех hac namque impoíitione', aut'fei'n
quieran-_etant ad poi erius caderet de manmetů .
@larice lic accidat quod impellatur , quando
­_\. . ` Cumq;
v
 LIBER SECVNDVS. „7
eumq; debebit im oni capellus. Plures falco
num non f­`oltirn a fuauem impofitionem ca..
pelli, verum etiam ad folum viliim huius ca
pelli refugient 8: retrocadent, ideo imponittir
adeo fuauiter capellus quod falconem non tx- _
deat, qtioniam ex illo tzdio, vt diximus, afiue
fceret f'e in tiietare, noties videret deberi po
ni fibicapel umßcex ocipfo hominem magie
oditet. Corrigiolaverò capelli qux tenebatur
inter duos digitos inferiores manusßc alios du
os digitos qui liant fupra illos, debet conduci'
fuauitet per medium dorli inter alas, 8: defceii
dat inter alam l`orinl`ecam 8: caudam, ita quod
canela remaneat inter corri iolam 8: hominë,
8: extremitas corrigiolx in r`a digitos recipia
tur , manu tenentis falconemab extrinfeco di
gitorum, 8:110с quando timetur ne falco ex
pellat ca ellum de capite,propter hoc teneatue
corrigio a inter di 'tos, Seteneatut laxa, non
tenfa,quia li falco entiret tenlionem corrigio- ‘
iz,inquietaret fe, tetorquens caput, capere:
corrigiolam cíi roliro 8: difiraheret, aut quan
do credere: capere corrigiolam fiiper dorfum,
acciperet pen'nas fuas, 8: deualiatet cum гоню,
aut propter niultam tenfionemcorrigiolz, ex
cuteret caput frequenter , 8: deijceret (ъ de ma
nu. luuat etiam tenere corrigiolam inter di i
tos in hoc, quod li contin at capellum expe lìi
de capite, quando falco l'ci . excutiet caput, aut
fcalpetfe pedibus, aut aliquidaliud faciet con,
tra capellum ipfum, capellus non poterit ca
dere in terrain, corrigiola inter digitos retenta;
~ Y ' verun
 „a DE ARTE mamar-CVM avis.
'veruntamen fi falco fuauiter f'uftineret сард
1ит‚8: capellumadeòbene formatum ellaquod
non pofsitfalco eijcere ipfum , melius ей ‚ non
tenere corrigiolam, neque ponete ipf'am inter
f atulas falconis, fed permittat ipfam defeati
ere anretiìis collateraliter collo. Ell przterea
corriŕiola vtilis in hoc, quod cum eadem cor
rigio a capellum ipfum ligaturcöuenieuter ad
perticam , Sependens feruaturibi. Taliter im
ponendus eli capellus , 8: taliter cum eius cor
,rigiola operandum.
cAPirvLi/M Lxxx.
. De inquietationi'bus 8( diuerberati'oni
- bus 8( defenlionibus, quas faci'unt
' falconcs i'n impofiti'one capelli, 8€
рой impofitionem iplius', б: quali#
.. ter. fuccurraturei's.
С Чш'ащстйтробсйо capelli in capitibus
falconumßc retentio,eiufdem in capitib’
‚ corundem, fit eis infueta, horribilis Secontra
«naturam eorum,neceffe ell quod plures Falconû'
ldefendant f'e contra impofirionem capelli, 8:
-quod inquietent Ге pollquam capellus efl eis
impolitus. (длани non inquietaut fe; ßcqui
dam non defendantfe contra im olitionêca»
pelli,f`ed poflquam el`t­ eis impo itus, inquie
tant Гс multipliciter. Vtriq; ramen pauci funt,
propter hoc expetit vt dicamus modos defen
ionum 8: inquietationum, quas faciunt pro
capello,quaten_us doceamusfalcones ceffaŕreà
e eu
 LIBERl SECVNDVS. 339
-defenlionibusScinquietationibus fuis. Defen
liones igitur quas faciuntfalcones côtra capel
lum huiufmodi fu'nt: (mamuìs lint ciliati a
periunt rolirñ, fufrlant, horripilant plumas ca
`pitisßc colli, 8C etiam quamuis non videant,
ramen liatim quod fentiunt fe tangi capello, ­'
faciunt ea qua: diximus ,quoniam ex taétu ca- ~‘
pelli habent quandam titrllationem cum hor- ' "
rote;fed falconum aliquifaciunt has omnes de
fenliones, aliqui paucas ex his, chuidam diu
perfeuerant in faciendo has defenliones, qui'- "
dam non. llli igitur qui aperiunt rolirum, 8C
liìfñant 8e horripilant caput 8: collum, primi
tus debent traâari таты/е] penna , vel virgu
la , circa fauces, collumôC peéìus, vt allueliant `
ad taéìus,& per hoc delinaut apertion em roliri, -
fufdationem Se horripilationem,capitis 86 col
li,8L fuliineant libi imponi capellum, SC titilla
tio quam habent ex capello, nö lit eis tarn hor- ’
rida, Scpolihœc alluefaciendi funt ad frequentë
impolitionem 8€ extraCtionem capelli,8c fre
quenter debent tangi circa collum , rolirum 8C
peûus,vtdi¿`tum eli. Quando autem eli eis im
polirt'r iam capellum, in uietant fe hoc modo :
. excutiunt caput ad
flant 8c lirident, expel endum
vprzcipitant fe decapellum,fuŕl
manu vnde
спич; polfunt, 8c per. Гс non redeunt , fed li re
ponanturfuper manum,iterumprxcìpitant fe,
Seli contingat quod lient fupet manum , lirin
gunt earn pedibus, mordent iaéìos ôc Chirothe
cas,&. cum vno pedum fuorum attentant acci
pete capellum , 8€ quandoq; accipiunt,p_er quas
~ i
a _Y z _ шчщь
 DE ARTE VBNANDI CVM Ат.
inquietarionesfacilè poiiunt expellere capellů
de capite (uo.Er quidam (alconum (aciunt plu
к: inquietariones,8c quidä pauciores. In om
nibus inquietationib’ quas (acient (ub capello,
cauendum eline perinquietationes expellant
capellum de capite (uo,cauebitur autë hoc mo
do: corrigiola capelli tecipiatur inter digitos,
eo modoqui diéìus efLöcli excutiant caput,aut
cum alterutro pedum acciperc conentur capel
Лит, aut (calpant fe cum pedib’ ad eijciendum
ca llum,teneantur per Завоз (uos curtius St
ßrrâiůaßc apponantur digiti capello ante (16'
хату: iuuent retinere capellum in capite,Sc и.
uoluarutmanus (uperquam (edet, pro eo enim
quod non(untñrmi (uper vuum pedem, opor»
tet quod deponant allumßc Нс ceffabunt acci.
pere capellumcurn pedrbus, aut (calpendo eji
nere capellum. Sr-autem razcipirent de manu,
Scuoluut redire рай,“ ucantur ad manum,
juuando' eos «_cum alia manu quoties hse (ece,
xine, Scli mordentßpponatur aliquid durum
ante roßrum quod mordeangnam per hoc ce(
(abëunt mordere. )Pris ramen qui (e rnultiplici..
ref inquietant (ula capello , deijciendo capellü
â capite (uo,»diu dimittendum efr capellurn, в:
non(requerirerimponendum ей (rbi capellum _
aut promouendum:Sc dum tenençcapellum,
non-deben: tan i, _ne per гадит incitentur ad
inquietationeal х prxdiâis pater quid façìm.
dum eiifalconibusgui (e defenduntcontra ca.
pellum,Scinquietant(e(ubcapello.Er uid il..
is 'qui (e defeudunt сошка capelium, ed non
дефект Ге‚бс quid illis qui non (e defendun e'
contra
 traen sechnvs.- ‚я
Contra capellum , fed inquietant (ЕШЬ- «крой
defenli ones, inquietationesSediuerberationes
multas, quas falco fecerit côtraca um.Signa
q, falco velit tolerate vfum cap li {выдай
ipl`e Falco tenens capellumin capite, aliquando
excutit fe, 8с deindealiquando perquirit рёва:
8c plumas ibas, ôcaliquando petungit penna:
8c plumas fuas, 8e laxius liringit manum por,
tantis cum fuis pedibus uam priusfaciebatß;
quandoq; dormit tenen ocapellum,maximà
quando diu vigilatum fuerit tenendo ipfum Гц
per manum,autfif`amelcat aut li lit fari atus;
quando videbunturhxc, lignum ellquo falco
velit tolerate capellum. Degflnautë remoueri
capellum de capite falcouis t iter: apprehen
datur capellum ante frötem falconis exvtroq;
latere cum digitis, 8с поп flringatur capellum
in temouendo, nifl quantum fullicit ad extraç
тонет eius, tplla'turque de capite fuauiter 8;
поп durè. Debet autem carere capello quoties
debet pafci , 8c quoties dandum ent libi tirato
rium ad mordicandum Бис ad beccandumß;
quàmdiu fedebit Гири fedile aut fuper i,
camßc ad difcendum exercitionem capel 5,8:
bet carere capello,vt qluietiùs l`edeat` öcrneliun
quief'cat, 8e. quandoba neandua eû,&vquandg~
eijciendus ad volandum, fi aliquo modoin,
` quietat Г: ГцЬ capello,u,on remoueatur арф
lum à capite (uo. lmò l1 contingat quod incr»
piendo remouere capellum. uietus fini-edite
remouendo lie-inquietet,delî . t falconanusßc
non remoueat capellum, ne ex швами“:
' i Y 3 tune
341. г " DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
tun'c fieret,polfet falco colligere malum vfum,
dum enim aliquo modo Ге inquietat , li extra.
hitur capellum vt diximus, Гавре faciet 11 т11ет
inquietationem , quazrens БЫ remouere capel
lum. Ad frequentem autem impoiitìonem ca
pelli 8: ad frequentem exertionem,affuefacien­
di Гит omnes ill'i falcones, qui fe defendant
contra impolitionem capelli, vt diftum eil, 8:
nonilliquìfeinquietant fub capello. llli enim
qui fe defendunt contra capellum, frequenter
impolito capello, Scfrequenter extraóio,'aífue­
fcunt rolirum (шт 8: Caput ‘frequenter tangi
cum capello,
quam perde
­habebant quod perdunr
capello. titillarionem
Alìjs autem qui
non (e defendunt contra capellum,nö ell opus
frequenter
extrahere.A imponere capellum,
Falconi autem qui necfrequenter
ailuefcxtur ad
capellumfnon deber relaxari ciliarura, priuil
quam afluetns lit tantum ad capellum, quod
у nec' fe defendat ad impolitionem capellxmee
fe inquietet pro ter capellum impoíitumß: li
côtin eret quo deciliaret fe priuf uam 311111:
tus e ` etv ad capellum,iterum cilian us cibCůrn
‘ autem affuetus erit ad capellum , relaxari debe
. bitjciliatura' ,' vt aíliiefcat paulatim videre ma
num Secapellum ‚8: тошт manusimponen
tis`c`apellum: nam {_i Falconi relaxaretur cilia
­ tura priufquam alïuetns effet ad capellum, acci
' derer bene quod falco agreflior fieret ad impo
iitronemcapelli, pro ео quod'videret, quam»`
uis'non plenè, 8: manum 8: facìem 8: cztera de
quibus rimeret, cumnô videre confueuilfetúôc
' i :c
 VLIBRI(­ SECVN'DVS.l ’ 343
Ьхс’Ёасеге: Е relaxaretur ciliatúra, ante alluc
faâi'onem eius ad capellum , multò magis face-
ret-hace, 8: peiora , li deciliarerur totaliterôc re
ре тетке manfuefaéìionem eius ad capellum,
addìfceret enim multos modos inquietandi Г:
8: diuerberandiadimpolitionem capelli. Rela
_ ,Xataitaq; ciliaturavt conuenitßflueñcndus ell
falco :fcmideciliatus ad impolitionem capelli,
quemadmodum alla eñebac стат, Не: autem
hoc modo : portabiturad domum non clarama
&in­ ca alTuelìet adfrequenrem impoñtìoncm
ëcextraëìionern capelli,vtper obfcurimtem mi
nus videatßc manum 8: facìem portantis , quas
Ii videret, dillorqùeret caput quando deberet
imponilibi capellum,&. aperirec rollrum , 8:
aliter Ге inquietaret,quod totum faceret sppter:
capellum, cuius fignum ell, quod impolito libi
capello, non iam inquietaret Ге ГЦЬ eo , pollquâ
auremfaflum crit hoc per aliquotdies in domo
nö'clarmantùm quod falco femideciliatus iam
fu (liner impolitionem 8: extraéìionem capelli,
debebit limiliter alluelìeri ad capellum in do
mo aliquantulùm clara, deinde inV clariore, dc
inde portando ipfum foras , primò à pedellri
pollea ab equellri, 8: pollquam'crit hoc faâum
fuñiciencer, debebi: rot-aliter deciliari: 8: Б—
mili ordine 8: {im'ili modo procedendum crit
in alluefacieiido deciliatüad capellum,prius in
domo,poñea .de forìs , `a pedeßri 8: ab equeflri:
veruntamen quoniâ fubaëre libero vider mul.
ta,quœin domo videre non con-fueuit,§c recor
ваш: agrellitaiis (ux, quotìcs cxtrahnur libi
' « Y 4. deci
\
344 De am шиты cvM Avui.
deciliato capellum , haber maiorem materiam
inquietandi 8: diuerberandi fequàm in domo,
propter hocfalconariusmaiori ltudio Gratten..
tus , vt prohiberepofsit in uietationes eius , 8C
affuei'acereipf'um adimpo itionë capelli. Hoc
autem fier melius, li porrigatur tiratotiíî uan-.
doque falcoui , 8: dum gullabit de riratorio,ôc
minus cauebit fi bi ‚ 8: minus fe defendet , tunc
Falconari’ impouensfibi capelli'ì, 8: frequenter
irroreri pfum aqua frigidayt diélum ей. 8: ma~
ximè in tem ore dum etiam tenet capellumßc
quandoq; ba neetur,f`ed tamê debet balneari fi`
ne capello.Hoc modo melius affuefiet ad capel`
lum,deciliat’^intus& forisß'e meliils cauebitur
Íibi à defenlionibus 8: inquietationibus quan
facit contra capellum. Non foliim autem a re~
itis defendit 8: inquieta: fe, propter agee ta,
tem fuam,eontra capellum modisillisqui didi
(uur, fed 8: falco quiagreflis efl, 8: ille quiiam
manfuefaélus eli ad ca ellum , defendant 8:
inquietant fe pro ,capel o, fi i'alconariusefl im.
peritùs in vf'u capelli, 8: fi capellü efl malè For».
matum , 8: li mutatur de vno capello ad aliud.
Quandocunq; igitur eiliatus falco, 8: Гетйдь
ciliatus , 8: ех toto deciliatus, affuefaâus eri!
fuificieuter ad capellum , non ramen propter
hoc committendus erit alicui falconario im,
peritoinvfu capelli, nam propter Falconarium
impetitutn in vlii capelli,cum malè ei imponat
capellum 8: та1е extrahat, Falco amittet omne
quod 'rimò benè didicerat ad ca ellum,8c de
inde ‘fficilius exit affueŕacere ipliim ad capel
lum,
 unen мастит. ш
lum , quam ‘a principio: 8c li hz.: aecidunt de
falcone alfueto ad capellum , propter malum
impolitotem, multò magie peiora accident fal
eoni agrelii, quando abimperito falconario m
vfu capellialltieliet. De omni iraq; talconea
greßi vel alluefaíto ad capellum , nonv eli ali
quatenus conñdendumfalconario impetito in
vfu capelli.Si etiam capellum non гит: forma
‚ шт fecundumfotmam capitis,vt diximus,fal
eo defendet fe contraipfum,8tinquietabit fe
fubi fo. Capellum verò malè'fotmatum pre
mit Iconem in aliqua parte fui capitis , SLG
premet in oculis,habebuntur li na ex his,quod
falco propter haue ptelfuram fricabit ca ut fuí!
ad humeros,exvtra ue parte capitis, ve ex illa
folùm in ua eli pre uta, 8c capellum in parte
interiori ui quae tangit oculum, humeâatum
erit ex aqua oculi: Si- verò premit capellum ro
íirum falconis,lignum habebitut exhocquod
falco tenens capellum in capiteaperit rolirum.
excutit caput,quali volens enomere самизда—
cit vngues ad tollrum fcalpendol fe vbi dolet,
8e in parte fuperiore roliri apparet rubedo 8€
tumor cum de ilatione quadam , Se inferiori
parte юта dep umatio vtrinq; шагами. Si
autem in collo premat, lign um eli od horri
pilat pennas col 1,86 videturingrol _are coilum
fuum, 8e {emperattentabit expell-erettapellum­
cum vnguibus; propter malam fotmam lettini
capelli defendit ötinqui etat fe falco muitiplici
ter ad mutationem capelli. Palma-Huet* adm.
pellurrt, quamuiscapeliumybenelitfnrmatunâ
5 a
34.6 DE ARTE IVÈNANDI CVM AWB.
ad quod mutatur, ramen inquietatfefub ca­‘
pello , aliquo modo inquierarionis, quod cum
(aciat propter (olam nouitatem capelli, nonA
p'ropter hoc de(perandum eli ; modus enim 'rn
quierationis quem (acier (ub nono capello.,
non eßíimìlismodus inquierationisquem (2.
citagrefiis (alco, nam'agreliisScpropter agre-l
Íiitatem (uam inquietat (e ad capcl um,"cùm
nullius capelli v(um habuerit, Sc mulrò magis
(e inquietabir ii de vuo capello mutetur ad a
liud, Sctäm agreliisquàm man(ue(a&us ad ca-`
pellum, (i mutetur adca ellum male (orma
tnm, quäm li mutetur a capellum bene (or
>matum. Remediurn quod debet Sc porefttìeri
(alconi contra imperitum (alconarium in V(u
capelli, eli vt prxdiximus ,quod neque falco
incipiendus afftieñeri ad cape lum , neqne iam
man(ue`(a£tus ad capellum,commitrarur impe
rito (alconario , Sc (i perimperitr'r (alconarium
aliuettis Grad capellum , ern endabitur vt dice
mus paulòpoii. Contra malam (ormam capel
li, noneli nili mutare ip(um ad capellum bene
formarum,aut (uum capellum emendare in eo
quod male (ormatum eli, ita quod non prema
turabip(oin aliqua parte. Bonam autem (or.
mam ca elli docuimu's in principio man(ue(a­
¿tionis enda:_cum capello. Contra mutatio
nern capelliperquaminquierat (e (alco, {icerit
(acîendurn: aíiueñar formato,
vpelioviitatoëcbeue (alco àprinci io cum
quodbion ca
opor
teatmutareßcli песет: erit mutare,mutetur ad
capelîurnbons formzßcnou malx,8ccauea­­
« tur
 ‘ыввк sEchnvs’ " 341
tur'quantoplus potefl саней, ‘a mutatione ca
pellifrequentiDe falcone
to,an li'uerit vnquam autem nouiter
manfuefaâusad habi
capellum
an nô,&li fuerit affuefaélus ad capelluman per ­
peritů', co nof'cetur per hac ligna : Ille falco qui
nonñiita uefaélusadcapellum,quandoimpo­
netur libi capelliî, permittet libi imponiabsq;
defenlione,&poflquâ erit in capitefuomon fu
llinebit eum quietefed inquietabit fesp eo. Ille
verò qui affuefaólus fuit ad capellrtm,öc per bo
numimpofitorem, uandoimponetur libi ca
pellum , nec defen et fe adimpofitionem~ca­­
pelli, necinquietabit f'e fiibeo, cl`1m benè fuerit
alIuetus ad capellum; led ille qui afluel'aûus fuit'
per malum impnlitorem,defendet fe ad impo
litionem capelli,cum l`ciat quid lit capellum:` -
8: male fuerit libiim olitü, non tamen inquie-`
tab'it
In illis(e vqui
fub capello, cum afluetus fuerit
libi permittunt`imponi tenete.'
capellum
abfq; defenfione, Beinquietant l`e _fubicapellml
faciendum efl licut lieret quando à principio
afiuelierent ad capellum: in illisautem ui nee
fe defenduntmec fein uietant fub'capel 05111—
hil Faciendum ell, ex oc tamen cognofcitur
quod bene fuerit afluetus ad capelìum, quia.
nec fedefenditnecleinquietat. ln illis qui all
fuefaûi Гит ad capellum per malum impofito
rem'ötimperitum falconatium , ficerit laaien-L
dum,ciliandil`untiterùm&traftaudìl'uauiter,
8C capellum debet eis imponi quanto fuauius
poterit,vtdedif`cant malam afluet'aêtionem ad.
евгеники. Sc датам bonamße- debebit rela:
хан
 348 DE ARTE VENANDI CVM AVIB.
xari ciliatura, 8: omnia debebunr fieri melior'i
ordine 8: meliori modo, quem diximus fupra,
8: afiueñat ad capellum per peritum Falcona
rium, 8: caueatur neincidathin manusimperiti,
8: quod capellum bene lit formatum. Secundiì
ea igitur quz diéìa funr,debet manfiieñcri Falco
ad' capellumin domo 8: extra domum,qui­nö
ell portandus de regionein tegionem- Qui ve
rò deportandi Гит де regione in re ionem,al`­
fuefiendi funt ad capellum hoc mo o: Illi fal
cones qui nouiter capti funt,&. debent portati,
cilientur, 8: eis ciliatis imponatur capellum,
quoniam melius portabuutur, Saline maiori
inquietatione,adremota loca,8c li dicatur con~
uenienter portati родит: ad remota loca li ne
capello,quoniam ciliati (untßc fuŕlicit ciliatu
ra,cum non videant, necefio us capello in eis
potandis, diccndum quod ci iatura non {uffi
cit quemadmodum capellum, quoniam non
poffunt adeo bene ciliariniec alpebrz inferio
res f'urf'um eleuari , quod ocu i claudantur pe
nitus,quemadmodíi per capellumßc ello quod
pal pebra'. claudant oculum totaliter,oculi non
perci iunt lumen aliquatenus , -pro eo quod
palpe ra: funt tenues , 8: falco percipit clarita
tem, Scirerumlux fubintrata fuperiori parte,
eîim ciliatura non pofsit diu fiare quin relaxe
`tur propter elongationem fili, aut propter de
prefsionem plumari'r (ub eo, 8: propter defcen­
fum palpebre ipfius collateraliter ex vtraque
parte fili, 8: cum caput fi t magis expeditum fi
ne capelloquärn cum capellofalco magis (e in
г quieta:`
 LIBER SECVNDVS." f и,
quietat line capello, quamuis ciliatus lit, perci..
pit enimperaërem qu em attrahrt cum natibus,
fe elle foris, dcfub aëte libero. Prxterea aures
concludunturfub capello, vnde min’ audiunc
propter hoc falco minitsfe inquietat cum ca..
pello quam line. Patet lgitur quòd meliùs por
tabitut falco cum capello de regione in regio..
nem quam line Ciliatusitaq; priufquam por
tetur, alfueliat peraliquot dies ad capellum, ñ.
cut dié'tum eltquoufque vel omninò dimittat
defenlionesôt inquietationes , li pofsibile erit,
vel fatem peiores; debetalluelieripetillos dies
plus ad гадит ad ortaudum huc ötillucßt ad
capellum, quam 1 non ellet portandus de re
äione in regionem. Et li eli deporrandus per :e
atem, portetur посте, 8: maximè in calidis re
ionibus,nam li portateturin die,calelieret ca
put fuum fuperŕluèex capelloßtpet confequës
teliquum corpus, per quam calefaâìouem in
curret r'norburrr,8r.` rzcrpuè in capiteßcvt prx­
feruaretur ab huiu modicalefaâione, oporte
ret ipfum frequenterirrorari, aut balneari aqua
f'rigida,quam non elfet pofsibile fortè inuenire
quoties ellet opus;qurimuis non elfetopusir..
rotatei fumpropter inquietatione-s, cùm eas
minus ciat cum capello quam line,­tamëpro­
рт calefaâionemirrotandus ellet: 86de под:
_etiâ melius eli quam de die, quia poterit quan..
doq; ortari linecapello , 8: propter hocall'ue»
fieriA ebet'ad impolitionem 8: extraéìionem
capelli; Et li oportear portare falconem per;
diem in temporecalido , portetur manè puur’.
. quam
. DE 4Ait-ni- vENANDr cvM Avis.
uam afcendat calor, 8: ferò poflquam defceu
dit calor, circa feruorem diei nullo modo or
tetur, Sedum portabitur przdiélis horis iur
nis, dabiturfibi pallus in via madelfaâus ina
qua frigidaßc pluribus vicibus,nam li limul to
tus darerur, effet nociuum, proprer c_aufas qua:
[ирга diximus in capitulo portaudi falcouem
fine capello. Etii debeaut per autumuum por
tati, conuenientius portabuntur per notiem
quam per diem,per dié enim autumni quam
uis non fit taurus calor quemadmodum in z
­llate,tamen eligendi erunt illi dies autumuales
in quibns minus caloris elhcoufueueruut enim
effe iutenfi
­riabil calores
е de calore in in autumno
frigusßc , 8:4 tempus
ecouuerfo; vaf
fi fuerit
»intenfiis calor , non portetur nifi de пода , vel
manèôc feròvt diélum ell. Siautem porraride
_ `bean: in hyeme, portentut per diem , nec ti
-mendum eil de inquietationibus qnas poffeut
Ганге per claritatem aëris, cùm teneant capel
lum, Secam non percìpiant. Per noâem etiam
hyemis li portari debeantgnon portentur in ui
mio fereno, nam confueuit effe frigus inten
Гит ‚ maxime in frigidis regiouibus, 8: quem
admodum ab intenfocalore caueatur eis, fic
8: аЬ intenfo frigore cauendum ell eifdem,
_proprer hoc portandi eruntl'uper Chirothe
cas pilofas, quemadmodum illi qui portabun
‚ tur fine capello :_ nam per chirotliecas caleii
ent pedes,8eper capellum caput, 8: ех vtroq;
per eontinuarionem caleñet totum ­corpus,
quodiuuamentum _ell eis, tempere Бить in
. yeme,
 ‚ ­`»~"L‘IB,ER‘¢ _SECVNDVS._= ` „.,tggr
hyeme, 8: prxcipuè in frigidis re ionibus,~8¢
contra frigus facret cartera, qua: iximus lieti
alijs portandis line capello. anndo etiam ve
re portati debebunt de regione in regionem,
' faciendum eli eis in omnibus fere,quemadmo­
dû in autumno. Dequalitatib9 verò aëris,quas
diximus fupta,conuenientes vel inconuenien
tes falconi portando line capello,qualiter con
ueniat aut difconueniat falconi portando cum
capello nunc dicamus.Claritasaëtis non ellin
conueniens falconi portando cum capello., ci?
non videat nec perci iat earn, qu'emadmodum
line capello percipie at. Omni etiam falconi
qui portatur cum capello , miniis nocetur a
vento , quam line capello , Schocaccidit, quo
niam omnis falco pollquam im olitum eli li- _
bi capellum , diliringit alas 8: р umas fuas ad
fe, ex qua dilìriátione ventus minus poteli fub
leuare falconem defupermanum quando por
tatur. De alijs autem qualitatibns aëris dicen
dum, quod licut conueniebat'ôc difconuenio­
bat falconi otrando line capello, lic conne
niunt'ßc di conueniunt falconi portando cum
­capello-Delocisveròper quae portati debet, di
catur quod per illaloca per quxportabaturcö
uenientius ciliatus uam deciliatus,perilla ea
dem portabiturmu tò conuenientiùs cum ca
pello uam ciliatus, 8: longè conuenientiùs
uam eciiiatus.- Cxteraautem que diâafunt
efalcone portando line- capello, quuead re
laxationem ciliatutae, 8: quue ad remotionem
статики, li manfuefaétu s_ etat сошка, ñepda
_ ' " ’ unt »
„а он Акта vr-:Naunr om Am.
(untlimiliter in falcone portando cum eapel~
lo, Scli falco portandus erit cum capello per
longum iter,man(ueñendus eliinvia,eo modo
quo manlireliebat ille qui porrabarur (ine са—
pello.Si autem contingat quod dum (alco por
ratur à pedellrivel equeliri per viam , expellat
per inquietationem (uam capellum de capite
(uo,Sc pro eo quod corrigiola non (uit rerenra
intra digitos vt docuimus. ip(um capellum ca
detin terram,li falco ell aprellisôc non ciliatus,
qui etiam line capello no it lìare quierus, li Ы
conarius qui portatip(um eli eques, det tirato
rium (alconi, dicens alicui ,quod porrigat libi
capellum , ip(e verò (ecedat a capello gyrando
equum ,taliterquod ille porrigat libi capellum
ex parteillius manu_s,(uperquam non ortatur
falco, 8c chuod non veniatà tergofa conis, li
verò (olus ett, dato tiratorio falconi,de(cendat
de equo quantò (uauiůs poterit , Sc accipiatca~
pellum Bc imppnar (alconi,deindea(cendat (u­
per equum; Sryerò pedeller ell, vel (aciat libi
potrigi,vel ipferdemaccrpiatßcreimponar. Si
autem Falco iam alluetus ellad capellumfacile
»crit capellum recolligereSc (alconi reimport@
re. De capello autem in quibus communicat
cum tiratorio, Scinquibus аптек ell dicendü,
vt inde videaturin quibus vnum magis lit vri
le reliquo. Couueniunt autem in hoc, quod
'(unt ad vnum linem,(cil.ad man(ue(aciendum
falcones, nam. _er tiratorium Sc capellum (e
:permirtunt me lus щам: Screueri ab homi
neôc in eo quod vtrrnque prohibent falcon esa
. ' modi:
 "ивы? 'siicv шт. “ 7
modis' inquietationum,.quat fuprä снах funt,
quae prohibitiones ab inquiet'ation'ibus, Гит:
ad lalutem eil`dem` falco nibus,'corpo'rum,viriü,
BC pennarum, Sein’ `eo quod ambo faciunt ad
defendendum inquietationes per'aliquem de
fenlibus falconisßc
generaifalconum' in hocpoflimt
omnia conneuiunt , quod
vmarifue'li'eri
per capellum 8C tiratorium. Dillcrunt autem,
quoniam ad quem linem peruenit vnum per
vnam viam, chnam operationem , peruenit a1- «
liud petaliamyiam Scalio modo. Nam ca е!
lum claudendorvifum falconis , ¿um prohibet
inquietare: tiratotium verò deleólandogulìum
falconis д Facit cum’ cefTare ab in'quietationibus
fuìsàöe li 'ollendatur titatorium Falconißc falco
ipfnm videa't,aflecurabit fe magis, ­'8c plus {ulti
nebit- hominem`
ollendaturipli appropinq'uare'
capel libi , quam
нимбе cumtiratorio per--vli
mittit fe leuari fuper manum conueni'entius de
fede fua,cuiufcunque modi lit fedes,quam cum
capello, 8с tiratorium inducit falconem ad ha
bendam audaciam c'um'homine', capellum vei
tö non, 8: cum tiratorio Facilius 'preparaban
tur pennzßcvngues falconis , lihabuerit pen
nas lçfas,'aut теще ìtieptosficutdocebitut in-­
fra' ¿8€ faciliùs parabuntur in fuis partibus iaâi
8c apponeturcampanella, 8c сцена omnia tarn
de' mediéinis 'quam de 'alijsquz lienda-funtcir
са Еа1сонетдиощт Гей; omnium tzdetiplìim,
habiliùsflient cum tiratorio quam cum c'a el.-I
‚ну capellumveròrriagisv vti e ell’ ad 'que am
‚ gliaquämtiratorîumgguom'amcum‘capellum
ъ- «'i Z claudat
 х

в“ DE anreyimiueniácvirnvm; ’
claudat oculos falconis, fi falco ell pinguis, au:
valdeagrefiisßut timidus, ex quib’ tribus cau
fis'i'ortè nolet tiratorium , 8: feinquietabit , Ба
4ciet ceffare inquietationes, quod tiratoriü tu nc
facere non potent-,clim falco uol-it tiratorium,
8: cum capello teuebitur falco faciliùs in vno
Наш carnolitatis, quam cum tiratorio. Nam
ей tiratorio non poterit effe quin ñataugmen
tum paflui falconis,ex,qu'o fequitur, quod crit
carnofior debito. Etiam per capellum deneva
_tur falcoui videre,&; vifio fua ell cauf`a fibi p u
'riutri iuquietatiouum:
Vbêtur, Sicper
illxinquietationes quas capellum
Facit ex eoprohi
quod
arides çìtiratolrium verò non prohith adeo be
"iieipfasclimnonprohibeatvifum . . . . ma
„ìorl pccafioinquietarionum 8: diuerberarionü
. .‚ .1. . . pervifum. ‚ . . . . quam peralium
de feniibusJît falco habens capellum in capite,
magis fe permittit tangi 8: traétari manibus ‚ 8:
minus pauefcit tan i, cùm manustangentis nö
VVvieleat,qu`am fiha eter tiratorium 8: non ca
>pellum. Item cum falconemneceffe lit dari,vt
lretineatur ab aliquo imperito,miuùs inconue
nieus fequirur fi dabitur cum capello quam li
cum tiratorio: imperitus namque cum capello
AÁ'poterit tenereêcportare falcouem, quod cum
riratorio tacere nefciret,& leuiiis ell eiimpone-I
1:8: ехпаЬеге capellum, quam vti tiratorio.
circaFaleonem, 8: falconarij poffunt diuidere
_carnes propafceudis Falcotiibus,& poffunt paf:
cere vnum in rxfentia aliorum,fi capellum пед
neantiucapiubus fuis._.Cum enim falconesL. .ear
‚‘ l. l
@rebase ta' 'r n“
 ыввк sechDvs. 3„
nes exhibitasalijs vel exhibeudas non videant,
non fe inquietabunt propterillas, ô:th non
poll/:nt lieti ita conuenienter cum tiratorio , 8:
.dum titatoriutn ellet datum vni, llatim alius
hoc videns in uietaret le pro auferendo tirato
rio.ltem duo alcones li capellum habuerintin
capite, poterunt portati 1mul fuper eandem
manum,li iiecelle tuent, quod omninò nö род
fet lieti cum tiratotio, quiuis aufetret tiratoriû’
alteri, ôefe inuicem comptehendetent ëclxde..
rent. Item li duobus falconibus,quos contin..
gitaliquando limul fuper vnam manum por.
ЁаП,-с---........`...

Reliqua in autographe deli»l

derantur.
N ‚с.

о
. ‚ .

‚
.
,
n
l. n n

в
. l
l

.
n»
a
nu
ь

v
. ‚I n
I
с

а
"о\" о. п

. l
l
a. -u »J
s

l О

‘
I
«N
"‘

x
\

uw
na
 e
qu »w ..
e
l e
О

‘ о . а
д.‘ ‚в 5-с ì :l

' I
l

о. . а e ‚ '
. .

l ,..v
\ l
'I \
\ к «t ` ' t l`
A ,s
e

.ч Dl `

"ALBERTVS \
Ь

М А _G N' V S .

Falconíbus , Afiun'bus бС Accípítribus.

Y Q

‚ n
э
_ y a
К J а
о
' a ' . n
'
. i
n n’ »
, _. .- f e ‘ '. и ` . ' l ° — ‘ ­ l
\
l ° l ° l

i ‘ ъ o v '
. .
„t l` n „и ‚ a с . ' ` l ч l

i в `‚

I \ l `
°`ч е ~ u ..мы. \ .0 ‘ v’
l l’
\ Ч
— ` l
J ч D ` l ‘ l ‘

\ ' . i* t- .`~­~~ . ° " `

¢` I ~ \ t i o
\ ' в

l
О \ x
О i ’ л
e ч ‘
..\. г Ё! ‘e ‚_ l

. a
ee v
s. :u ~ l ,l ` \\ . . _ . l
.
. .
. l

o `
' f
в v i
u . .\Í\ ' l и" ‚ .

‘1l «Z a v
›
. _ ' \ ` . l.) j
-be \ l ß ,‘ 'п I l' l ‘ э‘ О" ' ° . n l a

e ‚ ` ‘t
.e ч .n ь 3" ` i в ’ 'n .a
` _ g ­ ° ‘
~ \

.
358
1_ N n E X.
Capít. 1. De natura Fцеолит in genere.
Caper.' 2, De colarefalronum.
(парт 3. Depraprio ar'lufalconum fêtundumgemujîwm.
Capit: 4. De ‘vocazione qua votant (у: vocamrurfalconer.
Садись g. Qian! I7. jíeprgeliernfalconum, (7- de prima quodl
Sacrum ‘rerum r. 'll
Capit. 6. Degenerefalcanum quigyrnfalconer vocanrur.
одр/г. 7. Degenen [аи-спит quod топит М'опгдиагшпи
Capir. 8. Defalcambua вправду/п; ¿kunnen
Caffe,- 9, De gibbofò generefalrnnum.
Capinxo. Defdcanzbm mgm,
сдуй. п. De natura falcom'; dbi.
Сараи. De natura[лишит rwbeorum.
Caffe. 13. Defalcone qui balm perles azurìnor.
одра. r4. Defalcone parue qui ММ: томил.
Capit. Ig. De`generefalcanum qm L annif vacanti”.
Capit. 16. De gener/Liu permixrarumfalconum, о— Je mi:
ipßia „импичмент.
Сир/г. 17. De regl'mine dameßimtianix, (y regimine dudan),
(y reglminefammtèfalconum.
' CapítJS. De ст mßrmrtatum falconum diuerfîsifecundum
Guillelmifalrouarium.
Capit. 19. De euri: inßrmimtumfalcanum ‚ fecunlum falco
mm'um Ffederica' Iтрет-агат.
сдуй. zo. De „Хите accipi'trum (y inßrmitatibua ,fecun
dum experta Frederik-i ] трет-агат.
Capit. zr. De regímine afŕurum , fêtundíí experta Guiüelmì.
Capt. az. De rrglmìne domqeéatianii терпит ep' пут/„е
\ ancla/iii.
Capi?. 23. De тек-[табл отпйст auium rapacium ‚ femmina
«.Äguilamdymacbum @l Tîieodotienem.
Capit. ц . De alii: duobus generllvmfalmnum, (y de lon', Íiaf
Ига/вид: eorum, о— de definition: паприки.
 ~

.ì\." ’ ъ ‚
a3”
.‚ .
ALBERTVS MAGNVS
"DE FALcoNißvs, Asti/Rr. `
’ g'lsys,AcchtTRxlavs.Y
Exlibro eius "_ I'
XXIII. Deanimalibus. e...
Capítulum I. De n anna Ратуши: inge” ere.'

Alconum naturam, quam multi feite щ;

piunt,fnbrilius delcribere cu pientes, primo
naturam generis eorum deferibemus: De
' inde diuerlîratem deferibemus fuarum {ре-—
cierum , 8: rertio de difciplinis aucupandi
ců eis ponemus , ö: quarto 8: vltimo inñrmirates auium
rapacium Omnium, cum fuis congruis medicinisádïiun
gemus. incipientes ergo dicimus, quod genus falconum
quatuor habet propria,quibus ab omnibus alijs rapaci
bus auibus difcernitur , primum eli figura corporis‘, Ге
cundum calor, tertium proprius aâus,&`quartum Гоши
vocis,iigura enim in genere omnibus conueniens,groflius
habere Caput, 8: collum breuius, 8: fimiliter breuius ro
ßrum, 8c peéius mains , cum оГГе peéioiúÍS-aeuto,~ 8: :la:
longioresßt caudam habere contraötioremgßt eru'ra bre.
uiora 8: fortiora habere,refpe&u fui согрел-Ее, cœteris a
uibus га pacibus. Horumautem membrbru'm difpolitic
nem deterxninantes,deñnimus ea qu: conueniunt generi
falconum refpeäu aliorurń generum auium прибит,
qui: licet dixerimus caput debere elfe агитации: ta
men enormitas capitis laudauda eli, eoquod hoc асс -
dit ad liguram auium noäuarum,quœ omnes capita ha
bent enormia,& Гunt timídœ, eo quod enormitas capitis
earum potius indicar maren-i2 fuperílui-tatem quam vir
tutis magnitu dinem , 8: limiliter eik intelligendum de.
capite rotundo, non enim omnino rotundawr при: bo
” _Z 4. num
 ‚во . ¿LBL-RTV: миома:
num alicuius animalis,eo quod iu cöcauo (pberico uimis
difñuuut fpiritus, 8: male adunantur, fed cum in :lliure
anterius capitis elongatum, fitingacur paulatina в: ter
miuetur in rofirum ,licut 8: aquile caput firingitur,ca­
put naturale falconis non prolongatur', nec firingitur,
ita quod roßrii quali videtut f'phzre appoGtum,& fron:
eius ex rotunditate dilatatur, 8: fiiperius cranei planu m
deficiens :i rotundo, 8: maxillares partes bene rotunda
8: curtz, ralisy enim difpofitio ей humidi cholerici bene
mobilis 8: bene audacis, quia etiam falconis inter' aues
угорь-Лит efì cito moueri in predamßc non difcernerc,&
plus andere quam poflir. Similitet autem dico de colli
breuitate. In genere enim breuiatur collum falconis
plufquam aquilz 8: aßuris 8: nifi, (ed immoderaca bre
uitas vituperatur, quia attefìatui- aut phlegmaticz fri
giditati au: iiccidati melancholicz, cum virtutis dimi
nutione, 8: accedi: ad proprietatem подавших, 8: licut
diximus in phyfiognomia, nö potefì elfe quod aliquod a
nimal participet figuram alterius,& non babeant aliquid
de moribus eius fecundum ваши-ат. Similiter autem
licei: dicamus crura fecundů naturam Falconum debere
elfe сих-га, ramen coxas longas in eis laudant omnes qui
пищат norunr. falcouu'm ,quia cum crus mouearur ex
­ coita,fi,coiia eifel: curta,di(`pofitio effet eomplexionis fri
gidß 8C шаЪг. Sit igitur соха longaßt bene peunata, 8:
crus curtain Заре: bene patulus а: digiti fortes, 8: prœ
cipue in nodis articulorum,8t vngues fortes, 8: magis
aliquantu-lum. ad inter-ius pedis curuati. Omni autem
eodem modo, determinantes ca-udœ breuitatem fecundů
genus, cöparatione habita ad allures 8: nifos loquimur,
nimia enim breuitas in ümilirudinem vergit шагайт
bénis noëte volantium. »Sit igitur longitudoica , quod
compofïtœ alœ fe Гцper caudam attingant,vel fete attin
> ganr,in extremo longiorum anteriorum pennarum , ¿e
ab illa coniunâione eauda non mulrum deff endat , nee
“ИЩИ:
. A lient` iafìuris
.l cauda
. vel niñ , quia longitude
caudz
 - D-rrV FJLCoNIßr/s. . 36:
caudaefd per humorem
rimidítatem деянии. trucha: машешь, atteliatur

Capitulum I.' De colere falconum.

` Olor autem falconum generi conueniens, eli in
facie habere дыши: nigras lin maxillis, 8: alba;
t circa foueas oculorum , vtrinque ex vtraq; parte
roliti, 8: crlia habere nigra, 8tcincreum fubnigtum co
' lot-em in craneo, 8: dorfo, 8: fuperioti colli ‚ 8c exteriori
~ álarum, 8: in eateriori cauda, 8: in alijs elfe plenum va
rietate quali virgulatim defcendente, mterruptis quinq;
virgulis , 8: illa varietas femper quidem habet nigredi
nem pro colore vno , fed in primo anno fecundns color'
ell: rufus remill'œ rubedinis , 8e fecundum quod farpius
rnutatur, magis 8e magis albefcit. Color autem ocu
lorutn ell: vehementis croceitatis', ita quod tufedini ap
propinquat , 8: acies fiue pupilla nigra , 8: color pedum
Optimus croceus, multum vergens ad albedinem, 8: quo
° minus albefcunt eo ignobilior eli falco, 8: li vergunt in
hyacinthinů colorem line faphyrinnm, eli color ignobi
lis non lignilicans nobilitatem, eo quod ille color lit. ex
relperlo fumo terreftri Тире: pellem pedum,&atteliatur
pigritiae 8: timiditati melanchtvlicgôtideo tales falcone;
eleuati in altum liant fufpenfi , 8: antequam Щит den;
euadit ab eis prœda,8t li quandoq; tales boni inueniuntur
falcones, Et ex multo labore 8: exercitio,ficut etiamyali
quando homo iners per naturam, eliicitur bonus exerci
tij liudio. In (паз: ramen coloribus pedum 8: pennaturn
differunt falconum fpecies, licut patebit in fequentibus,
fed fecundum genus, is qui diäus eli: color eli falconurn,
tam in toto quam in parribus, 8: is qúidem qui ell: in ca_
píte , fecundum aliquid conuenit quibufdam noâe v0
lantibus rapacibus auibus , ¿t in tantum appropinquant
generolitati falconum , fed quia figura magis indica;
complexionem quam color, ideo remouentur limplici
tet a falconů nobilitate, haec rgitur de colore ада; (ног,
Z 's “ Cer#
36.2 «In вату: мысы V5'
CAPI-NIM» 3. Deproprioaŕlu [штиля/гений”:
genna/imm. . i
‚ Roprius абаз falconis inter aues rapaces,eii: im
petu ferri in prazdam ,_& ideo cauendum ей falco
nario ne Ratim falconi praadam oiìendat, fed po­.
tius au@ aliquanrulum remota dimiuar falconemme Ге
fubito praecipitet. Cum autem prœdari vult,e(i: falconis
celeri volaru afcendereßc compoiitis vnguibus ad pe
див ímpetu in auem clefcendere, ita forti conatu,quod
(опыт quaii torrentis venti defcendens exciter, ôttali
ímpetu Бег]: пб diametraliter iîue perpendicularirer de
fcendens,fed ex obliquo,quia talidefcenfu percutiens,
incidir vnguibus Iongum vulnus, ita quod aiiquando a
uis à capire quue ad caudam díuifa decidir, 8c aliquan
do toro capire truncato inuenitu r. Cum autem interom
nes duos morus duœ func quieres neceü'ario, 8e тоги:
‚ falconis fit motus afreníionis & defcenfionis,efì boni fal
conis inter afceniionem 8e defcenfionem quali nihil quie
eis interponere,fed poiiquam defcenderit aiiquando a- °
uem inferius volando prxuenire 8c impedire, donec ì Го
cio qui afcendit feriatur, fic enim oprimů fit aucupium,
quando duo focii falcones vel plures ie inuicem ad inui
сет adiuuantßr etiam nonnunquarri quod {uperior Fal
co fuperius fequitur auem,donec videat earn eñ'e in pro.
porzionato firu percuiïionis, fed multum cauendum ей,
ne quafi alis [ufpenfis йаге añ'uefcat,quia hoc iignum ей
rimiditaris, 8: quod non „т repxilia ген—г audeat inua
dere;quia vero falconis ей iéìu peéioris percutere,dedit
ei natura in anteriori lati от: in peéìoreßdditamentum
triangulare forte, cuius prominens 6: паи: angulus elf
in fuperiori peâoris,& ей durus valde angulus 8c fortis,
8c fuper illum func vngues pedum, 8c `poiìeriori vngue
.Endir quod percutit Subiroi itur in pr ceps defcendens
ей opzimus. Stans autem in a to fufpeniisalisßegenerat
_in naturam auium qu: lanarii â philof'opbis, a vulgo
:gutem germanicfe §vvemere dicugzur. Venatur autem
- а f ' '_ [они
 DE FJLcozvmVs. .. 363
folus bonus falco 8: eli: aélus eius qui фацией, fed me
lius venatur cum focijs vel focio,quia in afcendendo vel
defcendendo neceffe eli moram Нед-1,8: in illa elongatuc
prada lì focius non im pediat,8t hare eli eauia quod lice:
falco auis iracunda fir,(icut & omnes alix rapaces aues
diligat quod (it lolitaria,tamen propter adiutoriuni
tempore venationis diligit focios,& eondiuidit cum fo.
cio predam line pugna, quod nö facit aßur vel nifus.lße
igitur falconis ей proprius ада; omni falconi fecundů
genus conueniens. Et quia licut diximus temere гиен—
eat omne quod obuiat,oportet faleonem habere mitram
oculos regentem quando delfertur in manu,& tempus nö
eli volandi,ne nimis conetur ad volatum , quia cum fit
bone alœ,frequenter volare deiiderat, 8: ideo retardandg
ей a falconario 5 huius etiam alia caufa cihquia cum of
‘culos elaufos habet,8t ройся mitra depolita aliquid ap'
paret,quali ex admiratiune citius inuadit 8: magisauda-l
да, 8: etiam ex hoc quierius domatur ad homines, 6: 0-,
bliuifcitut focietatis alienae.
›.
~« Cnpitulum 4. De vocation: qms ‘nt-ant ф- ‘vorantur
­ \ faltantes.l
Onus autem vocis faleonum generaliter efi grcfliot
8: prolixior,_&ab acuto in grauius procedens, quam
aßurum vel niforum,& cum reclamantur i falto
nario non fibilo, fed voce magna ad modum reclamatio
nis canum recIa mantur,nec reuocantur ad modůc'anuni
fed potius circůducitur in chorda quiddam ex quattuor
alis vel pluribus ad modum auis colligatum,cui caro re
cens fu perligatur. Falcone: tamen aliquando nimis vo:
cant,8c tune aut iracundi funt,aur nimis macie confeůx
ex cibi fubtraëtione, 8c tune vel capiteoio Гит: obunp
brandi li iracundi Гит, vel amplius reëciendi E macxe
fum confeéìi , quia nocet multum ad aucupium quando.
falco nimis clamat,eo quod ad clamorem eius fugiunt a
ues antequam. falco "in ­Proportionen
­ '" М
_lit diffamia ad QM
plendum
 gs; .Aime rm" мысы Vs _ _ _
iendum. Similiter etiam quandoq; cum reclamantur
a falconario non кашица: maximê falcones qui dicun
tur montanarij,& hoc côtingir ex duabus caufis5quaruiń
vna ей indignario ire fuœ quod forte спай: preda fung-v
lia ей nimia repletio„pprer quam cíbum {дышащие
fi à bono falconario nutrirus ей â iuuenture fua,non o­_
porter multi: curare, quia нагота indignatione ira: au:
ройся efuriens domum redxbit, hoc enim винит hal-l
bër falcones 8c mfi,quod bene nutriti,& edoâi ad domi
cilium reuenuntur ficur columbz. Ego enim iam vidi
falcones qui Ene ‘ligarur'isintrabant 8: exibant ', 8c nobis
comedenribus Тире: menf'am ve'niebanr,in radio folis fe
extendentes сонм nobis , quafi blandirenrur nobis , 8c
quando venandum eraf, in redis iiante's a: feneßris exi
bant', in aè'refuper homines 8: canes volantes ad cam pû,
&quando volebat Falconarius redibanr ad reclamaro
riquSi autem non bene domiti (hat, tunc caufa propter
quam non redeunt ей horror hominis , 8c in illis caucu
dum ей ‚ ne dimittantur nifi tempore famîs, quia :unc
confuefcunt redire ex cibi мата. Нгс igitur de voce
qua vo'canr falcones , 8: de voce ea qua vocantur à nobis
айда fun: intanrum.
Capitalism g. щук! 17._/Ёт:3енп4[а1сопит‚вч de
рта guad/ìmom wordt”.
Vz autem ad nos deuenerunt, Гит: decem genera
falconum nobilium,8c tria alia genera func igno
bilium falconum,& tria (unt mixta ex nobilibus
а: ignobilibus , 8: vnum quidem mixtum,quod quia non
omninò ей ех ignobili parente valde inuenitur eH-icax
ad venandum.Primum autem genus riobilium falconum
ей quod quidam facrum vocant. Symachusaurem vocat
ipfum Brittannicum, 8c quidam vocant œlium,quafi ae
rinum falconem. Quidam autem hoc dicuneaeriphilů,
quafi aérem amantem falconem,& de hoc fuperius dixi
щи: quod amarlaite [alare , indignans ad parua , crura.­
v` ° haben
 l
„DElFJLcoNIBVLv и;
habet grollaßt nodoia,vngues crudeliore's quìm aqu i'la,`
afpeftum terribilem , oculos valde ilammeos ,eieeitrino
in rubed inem declinantes , caput magnum 8c rofirum
fortifiimum,iuga fiue complicationes alarum magnasgde
quafi (u per ex hibitas , 8L hoc folum inter falcone» habet
caudam [опущен autem in magnitudine aquilœ fere,
8c fub i pfo nec aliqua volat,nec aliqua auium rapacium
propter timorem ,fed ûatim vt viderint (aci-um степе
aues , cla mantes , fugiunt ad condenfa arborum , vel ad.
terram , 8c potius permittunt fe manibus capi quam ad
aërem liberum veniant, volant autem duo Яши], 8c ideo
domeíiici eiliciuntur, quod in vna pertica fedent, ôt fe
quuntur hominem,ac (i nefciant elle niíi cum homine, 8:
поп eli auis magna quam non ilarim dejiciantmec vnam
fuflicit eis dejicere , fed quotquot obuias habent dejici­«
unt,capiunt etiam capreolos, 81 vnguibus lacerant оси.
los 8c cerebella eorum. Volunt autem delicatifiime nu-:
triri,femper recentibus,prœcipu<`: cordibus 8c eerebellis,
ét ßni's valde carnibus,quod adeo recentes fint,quod
adhuc calentes vitali calore,iam expirant: animali fine.
allataè , 8e fere comedunt tantum quantum aquilae ma­.
gnae,hoc genusfalconum regale ell,& diutiiïimè volans,
8c fequens prœdam , 5c non deferens ad duo vel tria, vel.
etiä quatuor horarum fpacium. Soeialiter autê predatur.
melius, fed folirarium etiam optimè venatur, 8e diligit
­hominem, 8c canes venaticos 8c praefentibusv eis venatur
libentius, quali glorieturin viribua in ptœlëntia eorum.
Haben: autem ea qua: diximus omni generi falconum.
conuenire,tam in guttis faciei quâm in ligural,r.]u:ltny etii`
in proprio ада 8e voce,fed vox eius eli 8e certiñcaßt tav
xò vocat , 8: cum reclamatur, oportet quod reclaman:
ipfum alte clamet öt voce [onora , eo quod alte 6e longe»
volar, y8c quod reclamatorium fit valde'magnum vt lon
gfe videri poflit. Si ramen non .cito redit,non erit pericu
lum, quia per feipfum наш coniueuit ad domicilium,
liuc igitur шведа; falegnupi goëiliiürnum 8t`primume1
:nul С‘Рщ
¿si ‚щит: т Vs )fm/fawn
¿afitulum 6. Degenerefalcnnum 9.41.5710
fait one: dimmer.
Enns fecundum nobilium lalconum ell: gyrol'alco
num genus,:ì lacrorum genere proximo gradu di
. flansEll autem gyrofalco figura 8: colore, 8: ада,
а voce perfeäam папы-ат habens falconis, fed quanti.
tare maiorl ей allure 8: minor aquila, 8: dicitur gyrofal
со à gyra ndo, quia diu gyrando acriter prœdam inlequr
nur,nec dignatur ad parua , led aues magnas inlequitur
icnt grues,8: cignos 8: huiufmodi. Ей autem hic falco
:uis puichra valde ‚ non longa lecundum proporrionem
fui corporis cauda , alarum iuga valde habens decentra
8: lortia, 8: crura habe: plana, non nodol`a ‚ vngues fatis
fottes,8c prœcipue polieriores, & folus venatur ‚ fed me
liuscumalio ‚ 8c inter caeteros falcones conlueuit ltare
magis ereéìusßc permis bene сот Politis, 8c in venatione
diuinfequitur praedam, 8: ideo venatorindiget veloci
equoin quo inlequatur eum, 8: doâis ad hoc vclocibus
canibus qui auxilienturei quando prœdam dejicit. Ell:
eurem hic falco przcipuè docendus,ne in aqua шее]: in
lidcat, quia frequenter dillar àlalconario 8: laedi poll'et
in aqua, 8c ideo non fecundů ldngitudinem aqua: iacien
dus ей ad przdam, fed tenendus donec aues extra ripam
in aëre appareant , 8c tunc gyrofalco ex parte aquœ iaci
endus ей ad ea , quia tunc propter motum gyrofalconis
ad aquam redire non audent. Si autem ex parte campi
dimittitur gyrofalco, tune aues ad aquam fugiunt vel
euadunt,8: li percuñ'œ fuerint,in aquam decidunt,8:tunc
falco przdam l`equ ens lzditur vel mergitur , 8: li euadit
timidus eñicitur propter venationis lœlîonem , l`ub illu
exiam'gyxofalconealij lalcones Scallures non bene vo
lant', nec etiam aquila de facili congreditur cum iplo.
Vult анкет cibari delicatis 8e recentrbus,8t adhuc vita
1i calore calentibus 8: fanis earnibus , delicatis autem
dieoëcutljis
- f) quœ'cgrdil'untpropinqua, quia к ill:
i magia
fun:
 ’DE ‚или о о NIB Юта .. §61
fun: digeiiœ, huiufmodi autem ngum cihquod'quan'do
fylueíirer przdam accipit , non inuenitureomedere de
щадит coŕ,& ройеа quœ cordi [unt propinquawerfus
alam dextram, 8: rarò verfus liniiiram. In calida com
plexionis auibus,iicuc in columbis 8: palumbis 8: huiui'
modi auibus recenribus etiam vult vefci, 8: huius fignů
eß,quia nullum genus falconum, vel afiurum, vel nifo~’
rum, ad reliquias prazdœ fuae reuerritur quando ей Гу1
ueiire,fed quod Гирегёй vni cilwo dimictit, 8: ¿hm itera
to eomeclendum ей nouam praedam infequitur , 8: hoc
non'faciunt aquilarum genera. Falconesautem,cadaue­
sinon inlidenr iicut aquilarum 8: miluorum genera. Vi
tali ergo calore calens adhuc caro confer: gyrofalconi,
8: vhoc probatur cx hoc,quod prœdam Гylueiiris gyrofal
co prius comedere incipit,quâm occidat, fana etiam саг;
ne deleëtatur,& ideo non approbo, quod quidam galline
viuz coxam, vel alam extrahunt ‚8:-ройся fecunda die
de eadem gallina extrahunt ali'am partem falconi mini
ůrandam, quia iam pro certo fanie infeâum ей gallina
totu m corpus remanens ,v&`infe&_um calore febrili , qui'
in omni compote fufcitaturingenerarione faniei,`8c ideo`
gyrofa lconiqugdelicata ей auia, huiufmodi non conued
nir cibus, iludere enim debetfapien's faiconariliá 5 И: in
arte .cibandi fequatur naturam vqumitum росей , quam
nacuram p_erfeèîe ofiendir gyrofalco,quando libi (уше
üris,dimircitur,&íïc diu gyrofalcoinfuo proiicit vigore
шашкам .Si autem fecus liar, paulatim deiìiruitur 8:1'11­`
Ermatu'r-ôc moritur. Hœe igitur duo qu: diéìa (unt fal
conum genera,i`unt prima 8: поЬ11йШта,йтек ea 'quae ad
nos venez-unt.
Cápz'tulum 7. Degenerefalcouúm gli nel таит:
°ц ч _ montan arìum.
.i ' Onranarium genusfalconum „сыщик: ей вег
rise in natura. Ей autem breue Scfplffum valde
_, . in_corpore,ôj¢_przcipuè eßbreuisçaudgůç valais
,mf-,1 ` ‘. " ' Гуща.
368 .ALBERT Vf' MJGNVS
fpill'œ,vpe_&oris valde rorundi St magni, &`forŕium'cni­`
num breuium reipeâu fui corporis , ö: nodofoxum pedüiz
8c fortium vnguium, 8c haber hoc in confuetudine quod
frequenter refpicit pedes , 8e _ ей .in dcrfo 8c exterius in
alis coloris cinerei,& ille color fecundum quod prolicit
per mutationes pennarum iu annis , efiicitur clarior 8e
magis pallei'citint'erpofita paru'a 8c („на varietare. Ей
autem hoc falconum genus ferum 8c malorum теша),
8i iracun'dum inconiiantis irœ,& imo raro inuenitur fal
conarius qui ad planum fciat mores eius, &ideo рггсе
ршт ей Ptoloin regis Aìgypti, quod rarò teneatur inv
manu nifî in загон-2,8: tempore aucuparionis Бис vena
tionis. Alijs autem temporibus teneatur in camera оЬ-г
Iimriilimaßt in illis b_isvel rer ignis clarus, non fumofus
accendaturmec teneatur in manu,pr2ter przinduâa tê
_Epta,niíi cum cibandumveùquia ex hoc mitefcit ad ma
@um falconarii finir, 2d beueiicam , 8e manfuefcit 8c
iram deponit. v(Luando autem irafcitur non ей ei mul
wm à falco`nario reiißendum , quia ex hoc vmagis fran
giturira ipiius. Hoc autem genus falconis bene ей in
(„атташе accipitris fine aßurisJicet iir muito breuius
еод _6i 11.3th Pedes'valde pallentes , 8c crura` quali {qua
mufa fquamis (efe prementibus , 8c figuraV eius'qu'ando
Rat ab humeris, eíìquaii pyramidalis, й imaginetur py
ramiá aiiquanrulum in dorfo comprefla Hoc genus fai'
сотри eli,quod prxcipuèindignatur in eualiorie preda.
Ita quod aliquando ex ira'reuocantem fe inuadit ‚8:12
cerat falconarium in ca pire-vel facie,& aliquando lach
rat faciem equi cui infidet falconarius, 8e aliquando ш
uadit canem,&aliquando vnus falconum inuadit alium,y
8l ideo oportet falconariů in tali cafu valde eß'e parien
rem,8r` non adueriitri, fed patienter diiiiniulare reuoca
tionem,donec de polita ira mitefcat animus falconisßt 1i
etiam reuocatu's montanarius, non rediret ad reuocatb
rium,non oportet multum стащит quod caueat ne ab
sho вятичи-Мастит per ß addomicüium fal
гм: 1'; . ' сода-Е
 ` DE» титан 1 в V s". ­ 369V
сонат?) reuertetuf, propter autem huiufmodi more: non
ей abjicien'dum hoc genus' falconis, quia mirz ей auda
2:12 in innalîone magnarum ­auiu'm , ita quod aliquando
‘aquilam inuadit 8: occidit, 8: à lapiemefait onario рт:
cauendum precipit Ptolomgusuiuia fi Vitra-viresad for
~tes aues frequenter dimittitur , quando mca'luerit ira.
eius ‘immoderatè ‚ przecipitat fein mortem, 8: talem ca'.
-fum iam in alpibus quidam de noflris viderunt [ocijs,
­‘Falcone enim montanario de rupe veniente, predamqu'e
-fequente auem quae perdix'vocatur,aquila contra quam
-przdiâa perdix volaui't' praedam przripuit ‚' ad quem
-montanarius falco impatientia iniurie ilimulatus a prg
reliéla aquila praedam prxreptam nitebatur aceipere, ы
'cum aliquandiu nieens perlicere intentionem non pellet
altiflime afcendit# deorfum toi-rendo veniensl шиш in
«put aquilxdedit,8c feipfnm pei-emit 8: aquilam.» Ab
huiufmodi' ergo furore' montanario femper przcauenà
'dum elhlile falco freque'nt'ius inueniturfquam pra'zindu'
da duo falconum венские mirabiliter вши in fer-i'
такс fua, зато frequenter-de illo genere inueniuntur
falcones, quibus non fulliutfvulnerare _vnam аиста
dejicere, fed gloriantur in hoc quod multas dejrciunt, а;
adeo in fua feritate' aliquando deledanrur quod eibì
bbliuifcantur, Se derinentur crudelitate occxlionis auiů
Бас igitur de montanario dicìa (unt. . l
11'.) . Cdfílulum 8. Defalcomlna qu: peregrina' dicuntur.
’ Alconum genus quod vocarur peregrin'um, przin
duâa genera (equitur in nobllitate quarto loco.
- - Vocarur autem peregrinum auabus de eaulîs',qua­
rum 'vna ей 8: vera,quia temper de terrain rer'ram pere
` inatur, quali omnes peruolansrrerrae, fecunda ей plul
ecundum opinionem салюты-отшив videlicet ne
Ícitut nidus crus,nec inuenitur à faleonarijs , [ed'in vof
heu longe a loco`iuz capiturgenefationis , твин]; ho
{парнишка audiui ab ‘expe rtillimo {адепт-йодид ш
` — Ад ‘FFW
 J
‚370 „или T VS Mu! GN VA’
vsaremo alpium iuxta iuga altifïima montium multis anI
nis habitauerat. Dicebat autem q'uod hi falcones quos
,peregrinos vocamus,in altifiimis 8: prxruptis parietibus
/ montium nidos coniìruebant ‚ nec aliquando patuill'e
aditum nidi, niii defuperà cacumine montium bomine
per {цвет ГцЬшНГо , quam fubmiiiionê diccbat frequen
.tcr орех-сете lietiperchordam centum paßùum , 8: ali
quando ccntum quinquaginta, aliquando verò trecento
шт velduçentorum , 8: aliquando eifeimpofiibile au:
„pi-opter dißantiam, aut propter afperitatem fcopulorů,
¿tipropter han: diißcultatem eueniffe opinionem quod
ncfciatur locusgenerationis horum falconum. Diceba:
autem fe fxpius vidiife quod antiqui przdani pullis du
xerunt in али-а ¿c rimas talium montiuubaddidit etiam
gire confuçtudinis borum falconum,quod parentes рой
completionem iuuenum аренда: eos de loco [uz ha
bitationis,propter paucitatem auium qu: ibi inn enitur,
8: ideo Ratimiuuenes egredinntur a plana in quibns
. luresfunt aues,8t perueniunt ad terras certain non hz
gentnsmanlïonem vel habitationemßuobusautem mo
dis hos vidi capi falconessôt eremita przdiâus dixit mi
hitertiummodum. Vno namq;communi modo fete il
omnibus terris ca piuntur ita,un rete difponitur раш
1пт‚й:а quod faciliter conuertitur cum chorda Тире: id
­ quodintenderit auceps,& ante illud extenditur chordal
cui alligatur rubeus 1anariu*s,quem vulgo fvveimer vo.
cantßt ad chordam depêdentemad eam, extenfa chorda
alligatur auis, vel laneum aut pilofum aliquod Emile
аниса quod quando chorda extenfa trahitur 8: concuti
tur ab жюри/Миш fvveimerius auem'infcqui ad Prg.
dandum,& hxc chorda Гавре lic concutitur,quod videos
falco, qui forte perinde peregrinatur,in ímpetu dei'cen
dit, intendens pradam lanario przripere, 8: lic десерт:
cadit in rete.' Alium vidi modum multo meliorem, E:
lignei-um duorum ad moduni crucis compofitio , 8: fu.
per extrema шепни свищ: dup alia femicirculari.
­.l .i и д; 'L l "I
_ ‘CnnffFJLCÓNIBŕSf "371

á‘Í'eìîît'ä Завета cirèulòru'm inñguntu'r exìî'emis 115110

’ruuï,"&_ intéŕ illas quaŕtas atcuum circulorum alia cur.
шашка: locum interfecatiońis femicirculorum , 8: in
"Ми: inñguntur in ligna ab angulis inte'rfecationis cru
’cîs’ve11ien'tia`, новее nón от ad tres vel-quatuor digitós
те: lignum â ligno,ôtquodlibet illorum ylignorum im.
` ` letui-‘laqueis â fummo qu; deorfum , 8: hoc vas Ear ad
Китаец: Геръешуе1 0&6 edum , 8: ad latitudinem
quiliqg' vel fex pedum,8c'in ip o difponatunaliqua сане;
ïe'ìx'pedum altitudinis, ita quòd pede vno вянет à fein-1
tilkelil later: vafoŕů,quando vnum eil in alió,8t in inte
Вон-ат ligna p`ertŕ|odúm trabium fup'er fe ab inferio
ìŕiqu; ad Митинг difpolita, 8c aues fex v_el (“ерши po»y
ñanŕiiíî'in шаман ; le enim continue темен: 8: de;
ůëńent rin 'trabibu§, 8: hoc totum Едим ‘immòb'ilitez
мышата eañr'r, vel спаду; vel in сигара libere, tune
НЁМ falen qui eŕ'egi-inatur, videns aues,8t vòleníâcci-J
’ Щедрёшйёфлёо, 8:1юеuiodo vidi capi falcones ópti
m'oà.J Eremita :autemvv non dixit effe' äliddläeien'dum niñ
quod тропам: зййе'ахйе ‘rete abfq'; lanario , талию
“181188115: fe' ipfun'r'in 'rete precipitatßioé enim modo
dicebat fe diéìos falcones cœpill'e fingulis'ahnis. Ей all-l
tem'hiëíaltò qui ‘communitef habetur' fere in omnibus
feńi's,qúantitatis minori: qui montanarius'; St'eß: tutta:
¿aude 8: longarum alarum,8t groíli capitis 8: lon ест?
8c breuià ешь-1358: li habet crura nodofa melior eâßlbŕtë
‚ fcentia etiam dicitur habere crura 8: pedes',8c eli' bon,o
morum quando bene nutriturnAnas autem,vt`communi­‘­'
сек-‚ей prada fua, 8: fi bene efficitur audax,per ‘falconaa>
Нит fapientêaudacxz
capiet ardeam
ipíîus ,8:hzc
aliquando gruem, 8: hoc
di: fummum igitut vvdu hoc genere
diâa Гит. '
A Скрипит 9. Degißůojôgenere[детищ
St autëquintq nobilitatis in genere falconurn falco'
‚Е лошадиными gibbofum vocauig eremita pra-I
~ ' ' _è a »duff
 37: :ALBERTVS MJGNV!
indufius,8:tresI mihi optirnos-de hoc genere falcone:
quosapud fe hoc
idill'el'all'eruir, habuit ollegdit,8:multos
igitur genus falconuinalios l'e vendi
ей valde pai;
uum corporea quantitate, fed mirabile virtute 8: auda
cia 8: llrenuitate volandi cum prgdam infequitur-,quanv
tiras eius parum vincit quantitatem uili , quem vulgus
{peruerium vocat,8: habet in facie gutras licut peregri
nus 8: cœtera falconum genera. Gibbol'um autem voca
tu г eo,quod propter breuitatem сошли caput (нит vix
apparet ante iuga alarum Ililamm, quando fuper latera
dorli сот ponit, 8: hoc caput refpeéìu quâtitatis fui cor
poris ей magnum,8:tollrum valdebreue 8: rotundumß:
alas valde longas 8: valdeei:ottas,caudam breuem,8:
lcoxas fortes,8: crura aliquantulgpi rel'peâu commenlîig
rarionis aliorum membrorů liggigágiga 8: quali (Чаи,
mofa д Нсис'Гщц Гчиашг fcrpenmß: iacertarum,quà
apparent in lateribus уст-штат, 8: pedesliabeuc
nodofos matriculis digitoruiti, _8: praacipue ad interius
plante pedis 8:-0culos flammeos ardentes,8c ellin colore
aliorum falconů qui perrgri'ni vocantur, 8: capii: [нит
in craneo eli bene planumfuperius,8: retro in capite non
prominens l'ed quali collo continuum,8:¢ll facilecloma-`
bile 8: bonorum morum,8: nidum facit in rupibus inac
cellis, licut 8: peregrinîi genus , _8: capitur euolans de ni
do licut 8: peregrinumßudaciì; eniin tantœ ей 8: {lrenui
ом... ЁЁйдиоа quieres liluelire's dejicit 8: ardeas 8: gruesß:
‚уелщфщдрпцз
. c.
illud 8: altiflimealcendit,
. . _
ita.
_quod ell'iigitxifum hominis, nec contentus ей ille falco
quod vnam auem deijciar,l`ed multas vulnerat,8: in au
cupio plures quzrit habere focios , propter fui paruitanff
8: auium quasevenatur magnitudinem, Narrauitanihl
prgdiólus ialconarius fatis memorabile de hoc falconum
genere, referebat enim quod de przfatis gibbolis tres
cuidam nobili vÈndiderat ,quos dum eremitam lecum
ducens probaret,cal`u inuenri (unt anferes albi liluellres
8:¿met
dimillis
' falconibus
i' anferes
" ,ff altillime
w volauerunt
“_ , fed
falco
 \
ab! YMLC UN MWI?A .- 373
fnlседине: qui dimmi fu'era m: anferes afcëden'do tran
fcend'erunr , donec-'vifus omnium qui ai'fuerunt eti'uge
шпщ difcum рой прёйитшащ nobili: falcone: con
quereretur amilßsyaulanm anferes vulneribus debili
tau cadere circa eos ceperuntßinuenerunt amplius qui
wginei anferes deeidenresßc tandem etiam falcones re
clamari 'venerunr fupra reclamarorium. Eran: autem
omnes anferes vulneraei leralirer, ac (i cum cultello in
diuerfufpanibusiìxi согрет]: iiHi edem', 8: huius caufa
eüïquia faleo iile-íicut' alia falconum genera, cum de
Елена-Зима Rakim регент; fed potius cum â defcenlione
rœfcmderrincipigûrunc poßeriori vngula ante pe¢`tus
éifpolïta мы: imo lcngum 'vulnus facir 8: letale, 8:
frequàlteradeo foŕtiter ferir,quod vngulam :imputar 8c
pfu nl 'aide шит peâore vel occidit. Ей etiam ge
nus faleonum quod Петре: quali ad volandum alas ex
пищи; keßanimoliezs' einrpiufquam fortitudo ipíius.
штифт-Ь пМеЗпесехшЕЬп: 8: vitali calore adhuc Ípi­.
ranxibue,&.zunc тишина: Si aurê alijs aliquan~
финиш: слитая-сани: falconarius quod leues line
Вене earnes alìilium, внесение: au: ad; minus non ри
гашиш ‘aquasfrig'ida recente: :Eeâqaluia aues rapa
¢§3=Jebilel ушел: [iabxilis pellis habent ßomachum
ůaeïaëili малышами cibo, 8: ideo ех modica
oì'yaíomcibumindigaßumeuomendo reijciunr,& pre
ápìloiqúalido'grnikmelaneholica carne cibanrur,ve1
abeaquzdgfpoära «dhd putrefaâionem, hoc genus falm
сотой“ mane 8: {его vult portari in manu , quoniamY
quando confuefëit manum hominis,libentifiime infideeg
mabui 8: libenrer redit ad manum,haec igitur de gibbofo
faleonum genere аза: fum.- à nobis. su .
ь“, . .
Mgg l.. щемит10.1?! fdïmilîl“ "íX'ù'
~’ 'Extum'gradum nobilitaris in genere falconum >Pd.”
lider falco nigergbreuiorquidem in aliqllâlmo falco*
nè Peregrinofedin-Bgura вши: per omnia» 116“- Ш ‘°"'*
z i. A; А 3 lore
374» ИЗДЕЛИЙ! “MMGN И:
lore dimmilis lit,quia' Ежа-(1050 &Ёшейш1‘11ап3&'еаш
da torus fufcam haber nigredinemßcin edore аудите
8c lateriby fufcam haber varie'tatemgin aeie'aurêguttae
falconarías haber nigras,vaide-inuenfzënigredinis, qu:
circumfunduntur quadâ caliginofaůzfuüa гашише.
Crura autem & vnguesßc roilrum Haber Если peregrif
nus. ’Accedit autem hic falco шипит ad formam auis
quae butoriuswocarur, de' qxiaán ante habitis fecimuvs
menrionê, hunc falconem Fredericus {трепет-[щите
ditla Guil'lelmi regisquarti
Rogerij falcon'àrij,dixii alium ifio
(u ml енъ in montanis climatisquz Оставшим
tui-,8: deinde iuuenes expuli'os à pareptibp veuiil'ein Sa.
laminaz Alix montana,& iterum eicpulfos nepotesïprîo
rum detienifl~e adSiciliae montana,& lic deriuaraeile per.
Ita liam. Modo autem in alpibus apparent 8e iny Pyreneix;
montibus,& deriuata funr-hxc genera. in Germaniam,li­
cet ad hue-rara lint e'o'quod- paucifimienianmêt'ssunt 'au-A
xem Falcones nutriturz'ât.audacizfalcohumvpelegrim».
lrum. Complexionis autem viticultura-c1101erica,Semilla!r
adu'llum ей de terreilri choleriœcöuertitunin ваш,
6e ideo nigi-«œ eñiciunturzure nadmtegpkml азам
nos aliquantulum albei'cimrçßi probabile ell,un edi
in climatibus calidis nigrìoresii'nr quâm »hi quiíàáfcunf
tur apud nos , e'o quod in calidixlocisfemeh шлем;
calore decoquitur, 8c idea quodkezt eo> produöwr Ми:
quando humidum
denigratur. ouale, чти!
ln frigidisautem propter perfpicuklm;
regiouibus ­plus

cnufa ей albedinis,& refperfum in endormi-errefìrń'szau',V

la ей varieratieCum autem двойни; сити im»
poribus çoniideramus,animâtis'5gura “МИФ? 8C COIN'
figura magis indicar côformitatem vel diiïeregtißmfpî- ,
ciei. Monedulas enim 1am vidimus propter frfgus habl
tationis nafc! дни; 8e iimiliter òoruos,eum`ta'men Едите
ipi'arum внешний eas verje dis' 'fpeeigmbnedularpm t:
coruorum'eiî'e', 8c hac ratione videtur hoe {демарш ge
нецианца
Ö .vl »ñmileelîe
а generi peregrinorumßiçe;
l ‘ in
 nz “rvu с он 1 в Vy. ~ 37g;
lore diferat , 8: przcipuè quia licut штифтам;
in hoc genere Elios cogunt peregrinari'- à loco'lìlœ вене-т
rationis,hzc igitur dieta fune de nigro falco'numgenere.
l _ . __ ‚ . \

с Capitulum п. De natura[девай alliá ‚

_ y , Enus feptimum falconum libi vendica.:4 falco ale`
' bua,quivenitì Septentrione 8: mari Occeano, â
x'egiox'iibus` Norvvegiz 8e vaeeiz , 8: Ейошг, 8e
ñnitirnis тупая; бетопсйЬцз. Ей autem hic falcoita in
vari etate fubalbidus, iicut is de quo ante diximus ей ni
iet, 8: саиГа albedinis
vabitanti'onis fuaz pfrzcipua
in qua nal'eitur ей frigus
, 8: in dori'o uidem8: humos
8: ат.Y
ci* “ЮНЫМ, in alijs autem locis maculas ше guttas ha.-'A
bet valde albas,interpoiitas aliis guttis fubpallidis,&'in i'
quantitate maior falcone peregrino , multum`acced`ens=
ad limilitudinem lanarij albi, qui volat in campisinli­`
diando muribus,adeo quod aliqui falconarij tradi'deruni:­
hunc falconem natumelfe primum ex falconev peregri
noA patr'e , 8: lanaria alba> matte , licei hoc ­non lit iierum
quod oßendiraudacia iplius,audax enim ellvalde ИЗО-к
nus,nec deñciens à natura falcouís in aliquomee Нар}:
ex moribus lanarij , cumenim in venatione' afcenderit,
non fiat трепан alis vt танцы fenrilatím vezfal- ‘
eo,8e6gura in pedibus 8: vngu`ibus,& rollio" 8e toto cor- `
pore,falconis demonllrat naturam , фетишизм
Ьеас grofliora 8tnodoiiora quamfalco niger , quod ei ac- ‘
cldit ex complexione magis humida , quae magi! i'm P1“
¿t ingroifat crura ipíîus quam скита illiusqui ex-f com- ~
plexione ей ficcuscholericus,quod autem Ша falco’ mi
nus videtur habere audaeiœ quam niger, 8: minus'v'ide'
tur elle velox,propter frigus 8: humorem corn plexionis xt
non ей omnino fuŕliciens lignum ,quia virtus òhlnis à* '
nimati multi plicatur ex quantitate fubieâi ,quando ­
naturalis quantitas terminos quantitatis naturalis non ›
ей excedens, 8: ideo vírrutis` maioiis cli: ißefakoquam
таща: ‘X степей: vimitis гашиш: audaciam, _'
` “ _ Aа 4 ' ¿l n
315- :ÁLBÈRTYS ЛИОН?!
& fi non eßadeofvelox in volando у; niger, шляп _diu
tius dura; infequendoaues quam niger ,'8: hoc fumme
attenditur ямам”, corpora Aenim fufca calida porofa _
(на: 8c a'perta, 8c de facili euaporant ab eis fpiritus, qui
funt vehiculayirtutis, &tun_c Шиш: 8c debilitantur,
quamuis lint agilia per naturam ,_ econtra autem alba
frigid: confertas habent carnesgörquia [unt multi humi-f
d|,multorum iu nt fpiritu um, ö: propter carnium confet
tionem non cito eu'aporantes;5r ideo diu durant in labo.
гашише; ЬщпШит complexionale interius, infundit
lacertosßt'neruos, 8: calor-em qui ex motu lit , non per-1
mittit'jhddrari neruosïläte'rtos ', 8l ideo diu remanent
niobile's 82 habiles ad v'olzftum ', ‘ät quoad Ша falcones
albi recuperan: id, in'qiip" vidr'ntuŕ {alconibus nigrìs'.
poligoni; igitur df his'diëla (uñ'miant, quoniam'iu‘
„напугав;
¿umu-’ï Ё ' aucupio
l nihil' “fverparùm
­ 54;: «inl-2.»
ab alijs
¿Í dilìareì
­ ".aobßi'ïb

‚‚ - ‚ т I __‚ Y ¿ ч ~
_ „v “(идейном ц,’ Ц: tiqulkefnlcanum ruöeorurii."y ь;

Stumm autem­ in falconumgeneremabet is Ы- n

x co qui mbeusab antiquis ¿appellatur , non quod _
¢ Задаю щЬрщБцГМцйа guttœ quae in alijs albe;`
Yfunríiufhoc genere fun: ширмы-иду: guttz fioul: ina-,
líjs (unt interpolitœ , nec in doi-_fo yv_el exteriorialätllm,
hicy falco rubens apparet njliv quando alas exerit ‚ tunc
fufca in eis apparet rubeçlo, 8c hoc genus falconis etiam _
mendole quidam falcnnum fcr'ibentes naturam fputium_
effe адепты): lanario rubeo »Si falcone dicêres elfe pro,j
rreatum,_qi_iod omnino ablurdum ell', _eo quod пиная;
penitusçum [впало nifi coloris habet conformitatem;
fed potins ruboris cau (a с1Ш;Ь1115_еа!огЕпГнГи$ fuperE-;
cieicorporis, qui inflammctfumofum humidum , quod „
ехрдШшдаа generationern p'ennarum, 8c hoc fac it шеи`
dia inter album 8c nigrum complexio,licut enimin.alijs„
ita nec in hoc genere (цистеин) in extremum non4 ige-u
nitmŕuraquz
Л 25 ранга
4. огщядрд
дA niiîper
‘ media ‚ in ge
 DE гмъсьтв т‘. ’ ~ ygf"
in'genere falcqnum;hoc_tangit medium , alii enim colo.
т medij falcouum generi non congruunt,eo quod viri
disů: hyacinthmus 8: croceus 8: hulufrnodl,ab audaci 8cI
rapaci deuiant natura,quiu vmdis extreme 8:'aquez' ы
gíditatis ей indicíum, ûcut в: m „штанам: fïgnum
cß taloris mortiñcantis 8: confuníentis. HyacinthiuusÍ
autem aëream 8: euanidam indicar complexionem. Cro-­ `
teus autem corrumpentem штамм licet duo Щеп?
in auibus inueniantur , высших in paupne, non ramen»
сетевым audacia, lient diximus 8: agilitati volatus.
визит Ihic-falco non magnus, paululum minor pere»
grinoJed-vnguibum pedibus внеш-о fortis,&eü valde'
ш volat'u agilis, fed non fatis diu-perfeuerans,8: :lowl e­‘`
ñicatur multum, 5: 4eflicitur melior, per mulas duas vel=
"езда! non ¿it adeo longe vit: ve alij,8: imo арапа-ей)
nutriri­valde recentibus 8: vitali calore adhuc f'piranti-f
bus, 8: non @upra modum 8: multis vieibus in die fed inl
папино feto, бюретка: cum multum' спасём, ab atl-k1
terantibus- complexionem ein: ,quia de facili­ alteratu'rï’
n'ec oporteteum viti-‘a menfuram cogere ad aucupium';‘
com pleitio enim rubea facile vincitur в: lzditur мы";
quamu is facile faciatimpetum à principio,pmpterquó&=
8: ztas accedens 8: aliquantulum temperans, 8: iußam»L
шашка humidum plurxmum, huic com plexioui сойдет
auxi lium,8: precipue per munatiouem pennarum;peńna'~‘
eil taliter rubea , fragilis 8: mollis aß, 8: ŕpÍe laborem'
volandi diu non fu Шве: nifi -frangatur,8t hz'é опыт-а
pientem oponer aduertere falconarium , hac igitußfdlß
"falconembeo commonuxffe шпат. .a z »ma n
_^ _ Í'Capirulum 13. Defalcyne1,.: ' _ »rr-N,
guirbaäetpedesaëurmn ,I s

Onum falconum genus iam declinansïa qualitate)

nobilium falconù'nîeů'id,qu'od eß hyacintthpe-ï
dis бис azurini , quod quidem 1n quantltate 8: fi
EUM `fî'rïiile eli Бис œquale falconi peregran › fßd ¿01'
lum eius 8: exterius alarum non ей adeo nigrum, 8: etiá
` ` Aa 5 albius
378 „Амелии MJGN Y: `
albius ей in peâore genus щи: quam falco peregriutil,ï
8:»alç eius nó adeo lon е func licut illius,led cauda еще
ей longior aliquantulu, 8: vox eius ей acutior2 eo (11104
magis ей humid: liue phlegmaticz complexionis , ~
audacia eius ей multa minor in inuadendis auibus,qulfg
id quod ей azurini pedis, raro inuadit aues maiotes quaA
ей pica velcornicula. Peregrini autem 8:alij f21¢0‘:.
nes maiores quaslibet aues inuadunt.Ex hoc ашещсоч— ‚
tingit , quod qcando дана quod azurini pedis ей (шаш
in altum,vt det imperium, ex timiditaze flare indy“ s al»
illpendi alís,8: non prœcipitanter теге in auem, hOCI
quidem habe: ex natura. Ex difciplina autem 8: adulto-.y
rio iuuantis ipl`um hominis,frequenterfumit audaciam
maiorem, fed non licut verus falco,in auibus vero rapa- L
cibus ей Еш: in militum fdrtitudine, in militibus ешт 1
non defun: ex natura debiles , 8: excomplexione mim-li
вылезли: tamen ex fcieutia militandi 8: vfu frequen- j
tis viâoriae , 8: experiencia holles aggredieudi 8: expo
âandi,8: feriendi,8: забавами: declinandi,8: ex couli
dentia lociorum adiuuantium,faipiflìmè uobiles faciunt д
triumphos , 8: limilieer ell'de illo genere, quod licet lit
timidum, per naturam :amen audaciam accipic à falco»
nario lapienre , 8: vfu deiiciendi 8: tenendi aires ‚ 8: ci s
:pnlidentia iuxta fe politi falconarij melius 8: audacius „
feti: quam ex natura,licut etiam 8cfpetuerius liuc nifus,
мышам audacia etiam fortiores fe multo inuadit,li­
шеей anis minor, 8: aliquando maior, nec mirum, cum
«iam lanariotum genera hoc modo inuadentia 8: capi-q
entia elliciantur, quorum naturalis timiditasö: tarditas
tanta elì,quod non та mures inuadunt, vel forte pullos
auium non adhuc volantes,led currentes in tetra,v el ni
. ßiacentes. Qualite: autem auis timida per difeiplii
штатах :dimmi-,puttana eti: manifelìum. . l
~ ‚ .i ha à' .q
e.,

3 t ‚ ‚ .Je
c.;
 _ ‘nz rua с о N1 з Vlr.’ › au“
Capitulmh ц. ре]`41гапервто,1и$ mirle wéititrf ’ '1*' ’
_ Ecimum 8: vltimum falconum genus ей idgquodj -
quantitate minimů elhquod 8: mirle' шедший”
vulgariter fmirlin vocatur. Нос autei-n genus` lial
а: a rzinduâiaquantitate deiiciat , ramen' a nullo eo;
:um elicit in audacia viribus [uis proporzior'ial:a,`8tl >{ini-1f
eipuè quando animofïtas Ebielì ex peritia 8: vfu, 8:qu
auxilij ex fppinquo [ibi perito falconario, ita quodVvil­`
‘helmus fal'conarius dicat, ей talibus fe aliquando g'ruetù’
парше, aues enim fuis viribus proportionate flint alu-'î
d2, 8:' plus perdix 8: columba , niii vt diaimuç vites' et
arte iu uent'ur. Ей autem hoc falconum genus guttatimir
iii vultu',ficut alia omnia, 8: longifiimarum alarů refpeï"
ай fui corporis 8:caudz menfuratzß: cruti-um 8: ` um­ '
Planorum citrinorum , 8: ей minus quam nifus,_ дым:
quali quantitatê niñ quem mufch'et vocant,8:quando ей"
Iylueiiref'apit carduellos,eo quod celerrimutneii «Stili-f
iid'iofumlôt in capiendo afcendit'd: аспекта}: feriendo"
1icut8: alia falconum genera', quod quia fere otluiibusît
àotum'eû,‘hœc ad cognitionern eius did: fußîciant. ‘i’
Capitalism 15. Degenerefalconum qui l¢-` l b
,L_ __ nari] тощим. ;
Alconum autem ignobilium genera fune tria , qua
antiqui щедрее,“ Ptolomeo tradunt, Aquila Sy-A
„ machos 8: Theodotion,lanarij potig quàm falconesj“,
vocanturgêt hoc vocabulum quidam germanicorùtn' imii
tantes, eo fuo rdiomate lanete vocant. Quidam autem l
{шишек vocare confueuerunt, 8: iunt butherii quidem ' «
mures in campi: infequentet, per colores differentes ‚ '
quia fum: albus 8: niger ,in quantitate falconulu` ‚д ru- j
beus,qui_minor ей qui mix-le imitaturlßi autemiin pri- _
mis cumliu'lùnes funt, propter humorem, 8: bebes calie '_
dum ,uullius quali iu'nt audacia: , iïcu 8: puertomnes
fune timidi. Cum autem mutanetint f_e la vel terßft pu
íllanimitasnatgxalis ¿in amm mßdmmëßßëâifpïâlnfzn
. . . . _. ‚ . l. ¢ .c . _.
`—...‚1
J
 38» .Ammrrs . миску:
efñciunturcolumbas 8c anates accipienres. Ей autem
parsilla precipuè tenenda,qno_d primo anno quando do
mellicanrurmon cibenrurni'lîäig _bus viuis,& quando pa
!ů'iń deglggàuerintdinñńai! 1 r aues de pedibus eorum
Íhdnlád'volatum 'p_'riiiîo ,` fed ad curfumßt cum
@Íiii'slfhas infequigîidicfrint , dimittantur шине adI
mixtum ex v? ëçîcurfu .­ 8c cum literum ho'le
equ'enti iterationemi 1t, ­dimittatur'ai'iis епа
r
dere ad' volatunfiИ:täŕ'du _" ° ‚ uis cuiliscu а: [6 "
tutti
Éénnáälârum
Perfeçìumßt invorhnibus
чйёегйъъ'аййакш
is fortiilimè voce ,plD
u_ocetlirv inc'i'tetúŕ , 8c ad tenendam auem агитки“.
à`_fa]c¢fn§1!io,qui 'ex his fumer au_daciam,8t func fecundá';
annoy.1 еж aues_in magis grandxufcuìlas еепптшеепшг;з
¿e te i à itçrumy in'maiores,qu_ia omnis a'uts ex huiufmo
di', inegi# per" am а: audaciam accipit auesquas fab;
фланцем _ileA igçäpiendidicet enim prima: nobilitati! .
faleoties'höçëán indigeant,quaz Гит oâo primorum ge
n'etum ',_t'amen'pŕo `cerro mulrum confert ad audaciam
8c peritiamlomnium
falconum. augendam,'hzc1gitur diâa
difcip'liii'a ' f “9fun: deм‚

смыт щ. De{тайгиpermixtarum[Детище
:v: f tiziderńvdoipßiqmmniixìionùfalto " _
,i Vm ЕЩЕ quod liber Ho'r~um`ge“nerum,'cuili et per;~
I d" lmifceatur,multa (iunt falc'onumgenera.’î ed qu:
q :iii роз дервиш-щи: quatuor;- Falco цитрата:
дали; {щиты permiiìctur ei quieiì'pedum нуми
thinorum , «St quando“ hröp'e'ŕmixtio _fnerit'eöë peregri- ­
nó pertica mme реаь'вуасяп‘еым‚ша: мишень f
nat â nobilitate ,quia fperma malìuli operatis'e'll 8i fa- _
едем: forma'ńs pár'fpiritdm
turisli'riiiibieâfam qui ей eñicitur
fxminag guitanißt veétor ракете
parrus vir.
pa- i'
нет Ещёдцздйква’шщ qoloriíazuŕini requergaturin 'j
pedibus,qua`n'do autem vfáconuirrfo fuer-it ignobilis parer
цшдщдььшэтгшз ¿Ücitltr шиш declinans ad ч
- ­“ ` 'A '___' ш ignobi
 î' DE FJfL'Ö ‘ow из V3» ige;
Tignobil'enipaitrem , 8: partum habens „фактами.
~ nz ; 8tlicutdiximus, quod-horumduorumfalleonum lll
­ permixtio , vita peregrinorum , qui ad omnia lorafro.
'quenter'folitarij volant' , lit alíquandocorńlnlifittioïuh
vlanarijs nigris,& aliquando cum albis,& aliquandoeur'ia
-rubeis , 8: propter fper-matum vicinarn 8: conlimilerñ
>@omplexionem ,' 8: impr'egna'rionis ouoru'rn’l 8: fotte?
Inis ,« 'idem temporis fpacium­ femina pei-'mixta feinuli
cem mouent 8: conuertunt , 8t'complent ,16€ тиф
V`partus procreatus, 8: generar ¿ai libi Emili, reutiliŕ'in
-multis auibus 8: alijs animalibus, vt pate't perú qu: in
'antehabitis huius'lcientiœ libris confcripta'liine'. Het
autem' permixtio lit quando 'llr`ilierl'art'iiny fpecîerlim ‘libi
-in ­ com plexione vicinaru mj швом tempore luxuriz
eonu'eniunt, non inuenientes 'lilœ'fpeciei fexuin,cui per#
мышца: llicet diximus quatuor genera шиш peel
mixtorum falconum ad nos deugnille, ratio ramen exi
gir multa elle, в: pluri quotidiepolfe fieri камыша
венец-2,8: hanc putamus elfe cau'lamquod tam diuerl'a
.genera »falconum ,in djiuerlis fnegionibu's {шептать
щадит enim спинка “wies 8: colores diuerßlltene,
tamen-fpecierum tam limilium diuerlitatemßular prei
eipuè permixtio quam diximus, licut in generibus anfef
пища generibus canum 8: equorum lieti vidimue temi
poribus nolìris. Et non hoe [ultim rfieri : prthhilìtQů и
falconum generibus ратью; , fed etiam exfaldonuga
gum allai-ibas 8: nilis.,v 8: aquilarum generibus, типа
probabile ей lier-i diuetfas compolitiones ad diiierfarum
,wm робсагчш auium rapacium'generationem,.l'ed in
спад: quatuor generibua prxcipue diximusäerifalcog
nie peregrini commixtionem ‚соя-пос! pelegrillinß#
eompelluntur è patria à parenrjb'us , ¿Se-frequenterfepan
kamm-,propter praedamôr iram ‚ 8: cum Гц: fpeciei Aacl~­
cum
iutorium
funt conuertunturad
non,lpeciei
alterius inueniunt
leidtempore
чае;
ad Emilius
ell:luxuriz
„фашизм.
'quod
сопряжена: ‚

l
‘
.‚ .. m I
¿4; ,453811 YS. миому:
mile peregrino eli idiqnod procreatum fuerit, dum aut!
компании lanarium nigrum,eflicitur ignobilis fal
.cn'niger vel nigro Gmilis, 6r dum conuertitur ad lana
идиш album, eñicitur id'quod generatum fuerit Gmile
falcpni albo,8¢ dum permifcetur _lanario rubeo,iit falco
р] rubeo in colore 8c figura limilis , 8c hi quidem mixti
falcones faciliusjuuantur arte quam bi qui omnino Ян):
.ignobilesßc przcipue ii pater fit nobilis , eolquod multi
haben: ex altera parente nobilitatis, licut etiam in prg
‚шьем; мысами: libris diximus. Si ramen :contra
.aliquandoinater (it nobilis 8c pater ignobilis , erit qui.
den) qinodpattum fueriti minus nobile,l`ed ramen per bo
дат difçiplinam accipiet meliorationê, St риге: pue рой
vnum anni; vel duos, 8c modo prouocationisquem pau..
lo ante diximus,hzc igitur de falconum generibus 8l na
xçris diâa Гит, per hzc enim 8: alia poterunt соевой;
»im us-17. De regímine damefiicatianù
911962; ‹ ' ‘m
‚ a' падшие malade,­
ì ¿E n w _ (y regimmejknitatùfalconù. ...gm
­ ­ Isita dil'curlis, de regimine 8c medicamentisial
‹ ~ conum diil'eramus; regimen autem falconum in
' ‚; ‘ tria diuiditur regimina, regimen videl. domeûi
cakionis, 8c regimen fanitatis , «Se regimen inlirmiratis.
Domeßicationis autem `regimen duos habet lines quon'l
"идей," aß'uel'cat manum hominis; Alter autem eff
vt audaxßc preceps in captura auium efliciatur. Primum
autem regimen perlicitur, fi nunquam niíi fuper manum
tibetur, quia ex hoc manum confuefcet 8L diliget,ex be
neñcio inclinante animum ipfius, ficut dicit Symachus.
Primo autem quando domeiìicandus ell, ab ante lucem
pileb índuatur at teneatur in manu qune ad tertiam, Se
tune detur ei coxa gallina, 8c cum comederit pone cum
fupragramen , 8c pone ante eurn aquam,vt balneetur lì
velit,& poli permitte eum Rare ad folcm, donec fe bene
purgauerit,& рейса mittatur in locum obfcurum vl'que
5i “Грош. g demain гейшам ad nauumßc tema
s ­ .l m
 '- Ш! (И): c'ó ivm Và: ­ ад,
iur in manu mue adprimu'm Гонца: reponätur in la.
со сыпи-0,8: accende ignem clarum vel lucernam ante
4alum, per totam тает quue ad matutinum, 8: рейса
pileaI cum ‚ 8:82 cum eo aliquamdiu ad ignem , 8: fciaa
quod lli» qui in nidis completi»funt,me\liores Гит ‚ 8: for~
riores haben: pennas, lì :amen aliquando de nidis acci.
pìunlur ante complementum, ponaturjn nido БЫ faâo,
prout melius poteri: ad fìmilitudínrm nidi de quo fum.
pt'us efl,8: detur ei frequenter caro pullina,quía ell tem.
perita,8:aliquanclo detur ei caro recens "Багдада illa
ей facien's, 8: lìrmans pennas, 8: niíi hoc modo teneatur
'debilitatur alis 8: coxis, ita forte quod frangitur ala vel
eoxa,‘confert etiam multů quod manu ante completio
шт non~tangatur , рейса autem cum completus fuerit
ad manual 8: ad capellum, caueatur primo ne vnquam
aliquid duritiae experiatur in manu , fed Гетры ЬепеБ—
сат 8: blandientem inueniat eam. Ad audaciam au
tem videl. quod fœpius aues viuas accipiat 8: comprimat
8: occidat, cum clamore quo incitari folet à falconario,
8: fîcut fuperius diximusfepe euadentibus de fub vnguì
bus eiuf,per folertìam falconarij iterum capiat,8: dimit
tatur per fe vincere aues,8: caueatur ne aues ротик шт
ledere vnguibus vel rollro, quia ii juuenis falco fentit
nocumentum ab auibus pufillanimus efficienti'. Si autê
crebto fine nocumento vicerit 8: occidetit,audaciam acá
eipiet 8: crudelitatem in aues ‚Гетры etiam illa Ban:
cum magna incitatione falconarij, 8: in ralenti: canum
а: ŕnutentur aues continue,8: per fucce xonem temporis
{unict-es exhibeantur,8: cum perfeëtus ей ad aucupium
primo in aurora orto jam fole dígeßus falco ad aues'ldi
mittatur,8: fiquidem eil audax 8: bong voluntatis ad ca.
piendum inuenitur, cuflodiatur 8: teneatur in ea in qua
tunc cum cuíìodia 8: difpofïtione cibetur,de auibus quas
:une czperit donec per (e facietur, 8: Ьос Eat tribus vel
quatuor diebus in quolibet aucupio. Si autem m prima
непрямом piger 8c non voluntarias mucnxtur'rrfume
J~ cum
3:4 „trazar-Ka MN к:
`eum `acl шалит ‚8: intermirte aucupium,8: illo diej non
¿iba eum,nili de dimidia çoxagallinz, 8: repone eum in
oblcmum,8:­lequentidig dimidiam coxam gallina in a»
tquam frigidam ранца: „in Ша cox-am illam tenexl'qghd
.terriamßc tria purgatßriâbquz vulgariter витал: Guel
„vocant , 8: Bunt'aliquando de pennis,fed melius liunt de
Íbombace, 8: in tertia da falconi dimidiam illam сонат,
ха `tribus purgatorijs маца: cum comedetit pone шт
Зарытые vlque` ad ”(реечный in _velpera iterum .cxba
eumcum purgatorijs,vt сидит ей‚8: :unc in ‘maneyade
ad aucu-pium,8: li шагаем: auide caspa-intein штат
tali in quali tune ей таил-дном; Si autremfnec :um:
quidem мамаш ad ca piendi'i extiterit,f_e[um.e 4 cum
_ab aucppioß: non des ei illodie,nili tria de quibus diari-_
muspurgacoria ex aqua frigida 8: nihilamplius, 8: li in
prall-ino mane'adhuc inuoluntarius lit ad capiendum,ci­v
ba,_eum‘de соха parui pulli impolîta in forti ace:o,cum
tribus purgatorxja de bombace Раем, hocvmodo pone, in
pblcuro vlque ad vefperum, 8: ройеа tene eium in manu
yfq; ad primum l'omnum,8:calefac aquam 8: balnea euln
in aqua calida,8: pollea pone. earn lubdjuo змея-спит,
li non ей tempus pluuiale vlque ad manefôutlínccalefac
сит ad ignem l`u er manum щит ,'ßl. tunc-egredefe'fad
aucupium,quia tu nc non prgc-ipitantet capier,pro cel"-`
по inlirmus ей 8: languidus [llc autem quem nunc do,
cuimus modus maceratio-vocarur falconum. Et attende
quod quidam aliter quam ‚ ищи; diximus conliciuut fal»
conum purgatoriaSumunt enim carnem,8: repolitam in
aceto forti comprimunt in puluerem factulm de pipere
trito 8: mallice 8: а1ое, 8: dan: falcuni, led :alia purga
toria nulli ani rapaci danda lunt,nili quando vilcei-a eius
repletal'unt humore vilcofo phlegmatico. Sanitatis au
tem regimen ей, quod maxime lapiens falc onarius,fa\­
conem ciber cibo 8: hoi-is 8: quantitate qua liluellris ci
bari ,confueuig 8: prœripue carne leui auium 8: ad hui:
Calore ritz fpirante, 8: :enea: :um _inter maciem 8: pin
„в: gucdinein
 'DE КА: coNIB VSL' ' 3a,
guedinem, quia macies nimia diminutis viribus au
бег: audaciam 8: inducir pufillanimiratem, 8: facir cla
mofum falconem , 8: quando dimittitur à manu,refidee
in terram iuxta falconarium 8: clamar. Pinguedo autê
› nimia pigritiam 8: faiiidium aucupii inducit,teneatur
ergo medium, ita quod gloria virium non defi: falconi,
8: indigentia inanitionis iìimuler ad prxdammon ex de
feäu,fed ex deiîdcrio famis naturalis, 8: hoc oprime fit
quando -non cibatur fecunda cibatione, nifi prius digefia.
8cegeíia lit prxcedens. In his ramen confiderationem
adhibeat homo peritus, quia quidam falcones melius
capiunt,fi medium tranfeant ad pinguedinem declinan
do,quam quando Гит infra mediocritatem in macie, 8:
quidam econuerfo melius capiunr macilenti. Sed nullus
capi: ex macie defeäusmullus etiam bene capit nimia
pinguedine repletus. Amplius diuerfarum complexio
num Гипс falcones diuerfarum maxime fpecierumß: illi
quidê qui nigri fum: melancholix iignum habent,8t illis`
oportet dare magis cibum fanguineum, qui ей ealidus
8: humidus , {icut carnes pullorum, 8ccolumbarum , 8c
hœdorumßt huiufmodißc й medicatur,ca1idis medicinis
vtendů ей, l{icut pipere aloes paulino 8: huiufmodi, albi
autem Гит: phlegmatici frigidi 8: buniidi,& mali chymi
quibus oportet dare calida 8: iicca,tam in cibis,quam in
medicinis,iicut funt carnes hircorum canicularum 8:
ши1огиш picarum 8: paíierumß: huiuf'modi,8: piper, 8c
cinamomum,& galanga,8: huiufmodi. (lui autem ha
bent pennas rubeas ,abundant inñammato fanguine, 8c
his danda Гит: frigida 8: humida , eo quod frigrda iicca.
mortificantia funt,ficut carnes pulling 8: aues aquaticx,
8: анчиапаоватЬагй, 8: cafiia fiiiula, 8: thamandi me
dulla,8c hzc omnia dentur iu aceto. 'Sunt etiam quidam
falconum nobiles in eadem falconum fpecie, quibus fe
. cundum hoe regimen (use ritz adhibcri oportet. Palco
enim nobili! in qualibet fpeéie falconum ей ‚ qui_h_abee'
caput moderate groifum dcfuperius plauumß: alibi ro.-4
- `"’ ` Bb gundam
385 медиан/5 миому:
_rundum roßrum curuum, 8: bene grollum, 8: moderate
longum,i`patulas amplas,pennas дыша: coxas longas,
рейса latos fparfos 8: macros, 8L qui frequenter pedes
fuos refpicere confueuir. lgnobilis autem in eodem ge
nere ell,qui deficit ab aliquo vel pluribus ilìorum, 8:
ignobilis aliquando tantum vel plus valet ad aucupium
quam nobilis, 8: fecundum hoc oportet confiderare fai-_
conarium, ad vngues autê 8: pedes cuflodiendos,caueaç
ne vnquam permittat falconem llarc, niii fupra lapidem
viuum vel Тире: murum ‚ 8: caueat ne calce йес vel се
rnento calcinato,vnde non approbo,quidam in perticis,
quidam in cratibus tenent falcones, ан enim naturam
imitari debet, 8: Шцейгез femper inueniuntur federe in
реп-Яви! in terra. Cauca: etiam à fraéìura pennarum
fzpe rigando eas aqua calida, de tertio in tenium diem
ne nimis exliccentur, 8: eiÍdem diebus detur ei aliquau
tuluin de aloë,quia llomachum 8: inteilina confortat,8c
purgatßc fortiñcat pennas , 8: li nimius humor in caufa
й: quod debiram forritudinem non haben: ,'caro qua ci
bandi Гипс, primo рощиц- per dnas horas in fucco Еще
ne contulis rafano 8: lumbricis terras, hœc enim ambo
exliccant Saindurant pennas , fed przcipuè caueatur no
violenta lzlione penn: lzdantur alarum vel индейцев
igiturlôt huiufmodi confideranda (unt in regimine 52.1—
corium 8taliarum etiam auium rapacium. ¿im ‚ш
‘ Cúpitumm 18. De curia inßrmitatumfalcanum шлиф:
. . ’ ` ‚ J
[самшит СшдеЬпит falconanum.
Vnc de medicinis morborů auium rapacium dii'.
feramusNr autem ordinatius hoc faciaumxs,pona~A
mus primo de medicinis falconum, deinde de me­.
dicinis ailurum 8: niforum , tertio qugdam medicinalia
wäcmugquœ vtrifque in communi conueniunlc.V Prirnav
autem falconum inl-irmitas ей dolor capitis, qui in hc»l
minibus (oda vocatur,hnius fignum elhquod falco clau
шлемом: mouet вари: in ритмами, tune igitue,
д. 15", ` ' „ъ ' шиш:
 De' пл: coNIB Vs. 387
rollatur lardus 8: mifceatur cum pipere trito,& deturei
manducare, 8: alternis diebus detur ei aloe aliquantu
lum cum carne pullina,quia ille dolorcapitis ей ех va
pore llomac hi 8: icl eo per talem cibum curatur purgato
llomacho. Quando autem aperit rollt-um quali ex
tenliones habeat, 8: alices,& percutit cum rollro pedem
vel econuerlo,lignum ей quod habeat malum humorem
in capite,& imo tunc torquendus ей cum llilo argenteo
vel aureo ad nares, vt humor exeat , 8: polìquam exierit
vngatur coâura oleo oliuae vel butiro, li oleum non. ha»
betur. Qqando autem llernutat 8: proijcitaquam de na
ribus , lignum ей Ьцтегаййопйг cerebri immoderatae.
Cura autem huius ей quod tria grana laxilragiae cum
totidem granis piper-is in mortario lapideo , vel cupreo
optime conterantur, 8: puluis idem confeâus cum aceto
forti dillemperetur,&‘cum bombace in nares falconisßc
in palatum iplias eijciatur, 8: ройеа cibetur carne pul
lina. Quando autem collum falconis inliatu r,lignum ей
guttœ membra colli infundentis calidœ, 8: ideo tune de
plumandum ей collum , 8: minuendus de vena auricu
lari,vt gutta ad generationem regenerandarum pennart'l
extrahatur, 8: detur falconi rana ad comedendum,quam
li digelferit,pro certo fanus erit. (lu'ando autem guttur
liuc arteriam quae canna vocatur, inllaram habet 8: luf
flat ac li lull'ocari debeat, pro certo reumatifmum pati
tur, 8: lic curarur , fumatur de languine pauonis & mu
fcatis , 8: mirabolanis chebolis, 8: de gariol-îlis, 8: de ci
namomo8e zinzibere aequaliter de qualibet vna vncia,
8: liant inde nouem pillulœ, 8: cotidie detur libi vna ad.
tertiam,& ройеа ad nonam cibetur carne muris. Signum
autem mali in renibus ей öeguttae, qua: infundit renes
quando non potell laltare,8¢ alis extenlis fe à manu lon.
ge eijcere &redire,licut aues facere conlueuerunt,& hg;
gutta à quibuldâ mortalis vocatur, tollantur enim gra
na quz crefcunt in fpina alba,quœ germanici: Hagedorn
.vocatur ‚ quae Гид: grana ruben, 8: contunde ea, 8: com
' " ' Bb z. pulce
 388 мыши: rr: MJGNV.:
mil'ce cum pilis leporis, 8: hoc totum milce cum carne
coâa,8: ciba ент tali cibo vl'quc ad nouem dies.Si enim
talem cibum retinuerit fauus erit. Ей ан:ет quzdam a
lia gutra quae lilera aut nullis vocarur, quae quando de
currere incipit per corpus falconis,quali veneni naturam
haber, 8: tunc acumen rollri 8: acumina vngularum fal
conis dealbari incipiunr,8: hzc curarur ita quod acci pia
tur ferpens niger,qui cyrus vocatur,8: abfcindatur à ca
pire eius palmus, 8: rantundem à cauda hzc :dician
спи-‚8: quod remaner frigatur in olla noua,8: pinguedi
nem quae inde eliquarur collige, 8:detur falconi calida
cum carne pauonis fuccelliue per oâo dies, 8: ройеа ac
cipe porcellum cum aqua calida depilarum,8: fumarur
renerů peâoris cum mure paruo, 8: detur ei comedere,
quem cibum li bene digell'eri'r abfque dubio fanus crit.
Qqando aurem falco leuaro pede fœpe percutit cum ro
йго crus fuum,l`cias quod haber gurtam lallam, 8: runc
minne fanguinem de vena, quae ей inter crus 8: coxam
8: fanabirur, Qqando aurem falco pediculis grauarur
accipiarur argenrum viuum, 8: commifceatur cum l`puro
hominis, 8: commoue donec moriarur argentum viuum,
8: ройеа huic tori junge anxugiam veterem 8: mifce
omnia, 8: inde vnge capur falconis, 8: intinge lila 8: cir
cumliga collo eius, 8: morientur pediculi, vel aliter ac
eipe piper 8: grana fylami 8: tere limul, 8: coque in olla
noua, 8: immitte aquam, 8: inde laua ент 8: fanabitur,
vel alirer, coque faxifragiam in aqua , 8: permirre ент
balneari,8: pollea fubllerne ей linteamcn album, 8: pone
fu per gramen vel lapidem, quia l'uper linteamen omnes
pediculos excuriet,8: limiliter facit omnis auis rapax.
Signum aurê quod falco habeat febrem, ей li pedes eius
vltra modum calenr, 8: rune accipiatur aloe 8: auxugia
gallinae,8: mirratur in forti acero,8: dcrur ei interpolare
ad mandncandum , 8: alia vice detur ei relludo, quam
limacem vocant,8c li tenuerit hun: райнт länabirur.
@ando aurem _falco camem quidem rollio laceratam "
33" ‘ ‘î ' accipie
 l
DE mit с о NIB Vs. ¿sp
îcripit, f'ed fiatim vel poll: modiců non per digeflionem,
alteratam reproijcit, tunc procerto vrfcoiitatem duram
habetin llruma 8: fiomacho 8: in intellinis , quae à qui
bufdam petra vocatur,runc igitur Eat puluis de garioñ
11s 8: fpargatur fupra carnem palferis,8: detur БЫ alter
nis diebus, 8: alternis detur libi pipio Бис purgatorium,
8: li tenuerit banc dietam (anus erianìando vero longe
non egerit, illius eiufdem iniirmitatis eli {ignum , tunc
detur ei cor porcinum ců feta porcina minutatim incifa,
vquue in diem tertium 8: liberabitur. Si vero falco lum
_bricis affligitur in ventre, 8: in egeliionibus eius aliquid
apparuerit de talibus,limatura ferri 8: maxime chalibis
_depurati [ирга carnem porcinam fpargatur , 8: falconi
detur quue in diem tertium 8: lanabitur. Si vero pennas ‘
eius tinea confumit,accipiatur cera rubea mufcata,mira- -
bolanifalgemmœ, gummi arabici, grana tritici, 8: pone
in forti aceto omnia hœc 8: dimitte in eo per nouem dies
m aliquo bacili liue pelui, 8: рейса repone in ampullam
8: laua quotidie de ipfo falconem, Бис aliam auem ra
pacem,donec bonam 8: emundatam fenferis peruenire,8:
рейса cum aqua rofacea laua auem 8:fanabitur,dum foli
poli: loturam exponetur, de prœdiétorum autem quoli
bet pone in aceto zqualiter , fed de cera quae omnia con
tinet,pone lon e plus quam de alijs,aliter etiam dicunt
quidam,quod r tinea cum acu de corio extrahatur,8: de
inde cum aloe lauetur , 8: рейса hœc lotura cum emun
дата fuerit,cum aqua rofacea deponatur,valet plurimů,
fed caueatur ne roiìro fe tangat, quam diu aloe eil (ирга
eum,quia nocet plurimum. Aliquando enim infulionem
patitur licut equus,8: huius lignum eii,quod pailurn non
accipit 8c habet oculos groilòs ,quali ex ventofitate ele
uatos,8: tunc fiat lixiuium de farmentis vitis 8: coletur
t", 5C impleatur inde guttur falconis,& lic dimittatur
@GMC egerendo fe,cibum quem fumpferat digeflilfe de
monfìret,'8:pofiea detur ei lacerta ad manducandum.
Vel aliter accipiatur vinum calidum cum pipere Чище:
. ' ` Bb 3 infun
о- . l
390 JLBERTVJ' McÃGNVS
infundatur in gulam falconis, 8: :enea: donec digellum
teneat cibum,quo infufum fuera: 8: liberabitur.
Pedes falconis inflati non per violentiam, poda-`
gram lignilicant , 8: contra hoc accipiatur butirum 8: о
leum сине zqualiter, vtriufque vna vncia 8: а1ое vncia
vna, 8: ex his inlimul commixtis vngantut pedes iplius
vl`que ad diem tertium 8: ponatur ad (olem, 8: da ei co
medere camem catti 8: fanabirur, vel aliterincende li
cinium faâum de carne bombacina,8: cum illo coque
plantam pedis falconis, 8: cunc fupra petram viuam ро
пе, quae petra vnâa lit cum auxungia veteri, 8: liberabi
cur, 8: interim da ei comedere mures.Si falco l`e pedibus
рейд: 8: йа1р1ь 8: pennas de cauda tra hit 8: elicit, pati
tur pruritum, 8: contra hoc accipiatur llercus anferis,8:
ouis,8: aloe de quolibet тушит-‚8: in forti aceto polita
mittantur in vafe greo l`ub folem calidum 8: ferenum per
tres dies, vel ad ignem lentum, й calor l`olis non habea
tur,8: ex illo torus falco balneetur,8: detur caro colum
bina cum mclle 8: pipere , 8: reponatur in obfcuro,8: lic
fiat per nou em dies,8:quando apparuerit penna bona de
cauda veniens lauetnr cum aqua rofacea 8: l'anabitur. Si
autem fluit in en gutta aëris 8: acuta, accipiatut ílercus
anleris vel columbœ, cum cortice radicis vlmi 8: bulia
tur radicis cortex in aqua,donec ipla aqua rubea liar, 8c
tunc dillem peretur llercus in aqua,8: inde lauetur falco
pe; tres dies 8:11berabitur. `
Si анкет falco vulneratus fuerit,accipiatur albu
men oui 8: oleum de oliua, 8: hxc limul mixta pnnautur
fupra vulnus,8: caueatur ne locus lœlus ab aqua tanga
гни-‚8: cum hoc luperpolitum mutare forte volueris,laua
locum cum vino calido , 8: lic facias donec locus la»qu
acquirat crullam liue corticem qui vulnus claudat. Si
autem vulnus iple falco tetigerit , pone ibi aliquantulů
de aloe,8: li forlitan vulneratus fuerit l`ub ala,vel in pe
йоге, vel in collis, vel in соха ‚ imittatur lluppa gralfa
lbene trita cum culcello,donec mala caro corrodatur,8:
poile;
 DE HAL conVs. ’ ‚. 39!
ройеа accipiatur thus,& cera zqualiterß: fepum,8c re-`
Iina, 8: diůemperentur ad ignem omnia hœc in olla, 8:
referuetur,8t quando necell`e (it, vngatùr, 8: де illo li­_
quefaélo ad ignem inunůio fiat cum penna, donec ver
ruca claudatur vulnus,& ii apparuerit ibi mala сапой
tas,imiratur vrtica grzca vel viride eins,donec corroda
tur, ройеа vnge locum de vnguento albo,8: fanabitur.
Si autem coquenda ей auis rapax,antiquorum 31-2
сошт ей fapientia, quod prima coâura Eat (nb lachry
­mali oculi,hoc enim ргодей vifui. Secunda autem fir in
fummitate oculi, 8: prodefi; capiti. Tertia Er {ирга по
дит а1:в‚ 8: valet contra guttam. Quarta Е: in planta
pedis,fimilirer contra guttam crurium. Vtiliores autem
Гит: omnes
VÍauies седин-2,11
de falconis in menfe
naribus Martio
Huit,ö: liant.’Si
comedere nonquandoq',
poterit, `

8e ipfa fames fœtorem prœtenderit, Бйи1а ей in loco, 8:

lic medicanda,accipiatur polierior pilus capitis , 8: au
xugia, vel butirum, fi auxugia non habetur,& vena qua:
de naribus ad oculos vadit,incidatur,& cum acu ferrea
calefaäa comburatur vena incifa ex alia parte quam à
parte Ейи1г, 8: locus quotidie cum butiro perungatur,
8: falco in loco calido reponatur per nouem dies , 8: fab'
nabirur. Si autem falco vngulam :i radicibus perdidit,
non recrefcit, fed igitus pedis in calido mure aperto ей: д
colligandus , 8: cum medulla pedis 8: digiti porcini pof
{tea inungendus donec Íanetur ‚ {imiliter quando falco
balneatus fuerit,caueatur,ne (ирга lignum putridum re
' onatur, ne inuenenetur. Si autem inuenenatus fuerit
falco,accipiarur theriaca, 8: tria grana piperis,& dentur
falcon: contrita cum petra , 8: culiodiatur falco yer no
uem dies, 8: tunc iterů theriacam 8: Piperis grana com
bure in гейа, 8: ри1иегет fparge fuper carnem, 8: fic ci..
betur falco. Si autem aliqua beiiia falconem momorde
rit, oportet quod deplumetur locus vbi ей morqu ,` 8: й
ей parua,ampliiicetur cum raforio,8: гипс vngaturcum
butiro calido, 8: demum На: commixtio de olibano refr
’ Bb 4 ma
3,» .Arum-Vs миам Vs
na,cera 8: Геро‚8: vngatur cum illo донес {aneturJn hac
autem cura quam pofuimus, prœcipue experta Guillel
miRegis Rogerij Falconarij fccuri furnus , pauca де no
ßris adjicientes,
Cepitulum 19. De curia inßrmítntumfalmnuvm/être»
dumfalcon arium Ffederica' lтрещит.
Е curis autem falconum aliter quidam,di&a fal
“ conariorum Frederici Im peratoris fequenres,de­
_ terminauerunt lic: li caput falconis purgandum
bil,tolle picem mundiflimam ad fabç quantitatem,& di
gitis calefac earn ad ignem,& ройся tam diu cum ea pa
larum falconis frica clonec ibi adhzrear, deinde acclpe
quatuor liaphifagriœ grana 8: totidem albi piperis,ôt fac
fubtiliflimum puluerem,& impone eum fupcr picem pa
lato falconis adherentem , &de eo quod de puluere гс—
manet,'immitre in narcs falconis , 8: cum fol bene inca?
luerit ipfum,in fole tamdiu dimitras,quoul`q; omnem fui.
'capitis malitiam 8: phlegma de capite defluens скруг
'gn per fpumam, Бед; perduas dies pafce eum fuauißt
dulci carne.
_ Ад palatum autem reßringendum , li forte capiti:
humor in ipfum Huit, fume vetus butyrů 8: chelidoniam
‘atqualiterß exinde'faäum puluerern in calida carne da
falconi. Contra maculam veròoculorum falconis,fume
piper 8: aloe aequaliter tritá, 8: Еще: maculam pone,8c
'ii tempus fuerit vt acacia,quœ Гипс рпща fpinarum (yl
ueilrium,habere polïis, tr'es gurras acaciarum Гц per ma
eula inliilla,quia valebit multum.
Siautem 'pulmo vel canna pulmonis falconis lazfa.
ïit,i`ume llercoris рати: 8: murisaequaliter vnciam v
'nam,8c piperis albi grana quinq; , falgêmat vncias duas,
lana: fuccidfe vnciam vnam , 8: haec tere omnia, 8: mifce
cum eis mellis 8: olei puri,vtriufq;qqua1iter iex guttas,
8: laflis fatminx malculum laâantisßt quae eundem pe
peri'tguttas nouê,& de butiro quantum fuflìcit,8c mxfce
‚ ‚ A ß . . hzc
ì
 DE FLALcoNIBVsL 39;
hzc omnia, 8: forma ex eis cum lafie tres pillulas ad
quantitatem auellanœ, 8: mitte in gulam falconis,8: :e
neeum per duas horas in manu, vr totam euomat potio
уст, 8:сцт totam vomuerit , рой modicum pone cum
iuxta aquas, 8: fiquidem ex ein biberit рой modicum
pafce cum pulmone , 8: corde laäantis agni , 8: nondum
herbam pafcentis, 8: fir caro calidior quám elfe poterie,
poliea alia carne fuaui pafce eum aliidue, in fero autem
da ей fuflicienterde paíîere 8: pullo,8: fanabitur. Si au
tem oiienderit fe bulfum liue inlirmatum in pulmone,
fume auri pigmenti triti vnciam vnam , piperis grana
U0uem,8: hazc гипс infimul cum carne calida,falconi tri~
bue. Itérum autem tolle tria lardi frufia, qualia falco
deglutite poflit, 8: meile ea intinge , 8: eis limaturarn
ferri fuper afperge , 8: йп gulam falconi immitte, 8: hoc
fac per triduum,8: nihil aliud omnino tribuas ei,quarto
vero die tolle porcellum tenerum,8: eundem vino forti
8: claro inebria, 8: calefac pedus inebriati ad ignem, 8:
cum bene calefaëtus fuerit,tunde peâus eius, vr fanguis
vino infuqu in pedus afcendat, 8: occide porcellum ,
«Sciiatim ipfum peâus lic calidum in calido caprœ la
де intinge, 8: falconem per aliud triduů tali cibo pafce,
.8: fanabitur. Si autem anguillae,hoc ей, lumbrici longi,
comedunt falconem , tolle tenerum pullum pudillum
liu e intellinum aqua bene lotum, 8: fac inde tres nodos
ad menl'uram medietatis pollicis , 8: ex vtraq; parte fir-_
metur liga tenui lilo, 8: imple oleo lucidillimo, 8: pona
tur in gulam falconis,ficut 8: alia potio poni confueuit.
Si autem in crallinum adhuc laeditur lumbricis,fumatur
rafura eboris 8: liercoris , 8: palieris indici liuc folitarij,
8: li non habetur, fumatur Iiercus alterius palieris corn
munis, vtriufq; :qualiter vncia vna,8: hœc puluerizen- _
tur 8: cum carne calida falconi tribuantur. In rextio au
,tem' die liadhuc perfeuerant, abllrahatur cruda pellis
pifcis quae tinca vocatur,quem germani Sligen vocant,
' ­8c in calida teiìa line fumo 8: fiamma fu per carbones сб—
. _Bb- g. buratur
394 .A „ALBERTVJ' матчу:
buratur,& fumatur cum hoc ral'ura eboris, palferumque
Hercoris aequaliter de omnibus, 8: terantur omnia hse,
8: limul mixta cum calida carne ,minillrenrui- , 8: li ne
cell'e lit,quarto die limatura ferri,8: git contrira his ad
dantur, 8:­ puluetizata cum carne calida minillremur.
Contra omnia viria renum, 'puluerem candriaz, 8c
li non haberur,nallurrijaquatici in corde pulli tribue 8:
conferrlreru m lumatur arboris quae quercus dicitur , 8:
boli aequalirer, 8: hsec rrira cum carne pulli calida , qui
ex vino inebriatus lit, falconi minillrenrur , 8: fanabitur
de omni vitio eparis. Contra fallidium aurem 8: liceita
rem , ouum cum ladle caprino fac buïllirc qugad duri
tiem line fumoin {arragine mundillima, 8: ad edenduna
libi tribue,8: lì digelTerir liberabitur, prolicir enim con
tra omnem inl-irmirarem. ‘ ч
Contra tineas aurem li pennas falconum deuorant
ball'amum purum in foramine de quo penna excidir i
mitte, 8: feias quod :inea remouebitur 8: pêna noua fubà
orierur.' Adhuc aurem croci orientalis puluerizati vn-~
ciam vnam , luti llercoris anlerini recentis per pan
num colari coclearia rria, 8: toridem aceti fortilïimi fu
manrur , 8: in vale aereo tamdiu dimitranrur quoufque
cum llore iplius ad fpillirudinem deuenianr, deinde per
tres vices loca ex quibus penna: ceciderunt acero puro
lauentut oprime , 8: cum illis loca perungantur. Aliter
aurem fanguiluga: fupra regulas incendan:ur,8: fac pul
uerem', 8: pauonum pennas fuper fumum ignis pone , 8:
:le fuligine illis adhaerente fiar »puluis limili pondere
:um priori, 8: cum forti acero , fed non multum liquidi:
conlice, 8: deinde laua forti acero loca vnde penn-'e ceci- '
derint,8: deinde lardi particulas intinge,in hoog, confe
‘еййй де pulueribus quoufque adhœreant,8: perunge lcca.
vnde ceciderinr pennœ bis in hebdomada quoufque pen
nœ reueniant. lrem equi pilos longos conrritos tenuilli
:ne fupra carnem falconi in cibum tribue. Item pirerri
pulueizem cum
lfaucasmde rafani
punge l`ucco 8: forti acero `dilìemperimt
&f8gabitur¢ Arl-l
 DE пластину/5; "391
Adhuc aliter vre bufonem , 8:4fac puluerem,^8: in
pallum falconi tribuef, ad idem ' valet li ferri limatura
falconi in рюши cum carne tribuatur. Si autem falco.
nafcêtias in pede habuerit,mediam iuniperi corticem lic
ca 8: puluerem fac fubtilillimum , 8: tribue libiper no
uem dies alternisdiebus cum carne,8: curabitur. Si au;
tem pedum patiatur inHationem , aloe 8: albumen oui
iimul tere , deinde quzre totem in qua fxpc acutum ell:
ferrum,8: in qua ferri aliquid inhatret,& (прет illam italî
diu puluerem frica , quod omnis acutio quazin cote ell,
in puluerem tranfeat, 8: tune pedibus inflatis lu ppone,y
ita diu donec cruflam faciat, в: pedi hzreat, 8: {equean
die optimefapone perunge,& tertia die age vt пат:
expe dire.
‘Si autem mala caro alicubi in falconis torpore tte-l
uerit,accipe calchiam,8: aloe шизики-‚8: fac puluerem
8:(uperpnne, 8: fanabitur , ad pedes etiam falconis fa
nandos mille folij l'axifragat verbena: , 8: plantaginis a:
qualiter accipe, 8: puluerem tritum, cum calida libi da
carne,8: pro certo fanabitur. Si autem famem inordina
tam falco habuerit,muris languinem melapij lemen a:
qnaliter fume, 8: commixta da falconi, 8: fanabitur. Itë
fcito,quod quando falconem accipis, 8: vis ire ad aucu
ium, debes dicere.- In nomine domini volatilia lint („ь
pedibus ruis. @ando verò mane accipis falconem, ,dicz
quem iniquus homo ligauit, dominus per aduentů luum
abl'oluit. Qqando autem fafcinatus fuerit, ranunculum
in puluerem redige , 8: da ei in carne calida. Vt autem
hominemnondeferat. Sume apium mentam nigram, 85
petrolilinum, 8: limul tere, 8: cum calida carne libi tri
bue. Ne autem lxdarur ab aquila, dic:`vicit1eo de tribu
Iuda,radix Dauid
tionabilia Гипс alleluia,baec
licut prima,hatc tamen vltima
igitur funt quaenon ita ra
demedi-l
cinis falconum diäa cum experimento prudentium inue
niuntur, fapiens tamen falconarius per experimentů pro
umpore his adda: vel minuat prout auium completio
Bl Vlr,
 /

396 :ALBERTVS zia/:GNV:

ni viderit expedire, experientia enim optima ей in om;
nibus talibus magillra.
самшит zo. De regimine accipitmm, о: inßrmitatibm j2
cun dum experta Радея—5:1 Imperatorù.
N hoc capitulo conuenientia medicamina alluribus,
quos lil pra accipitres nominauimus,ponem9,eo quod
allures
Везет liuc accipitres
­Aigyplú lcribens,inTheodotion ad Ptolomaeum
falconum generibus colloca
uit omnem auem rapacem,cuius vfus ей in aucupio,fal­
conem vocans.O`i_i_od igitur in antehabitis prztermilfum
ей, hic ponemos, vt continuas, 8: completus lit traâa
tus.'` Dicamus igitur experta Frederici Imperatoris Ге
quentes,quod fubltitiofus lit accipiter in pennis varia li
gna defeâus producens , quae hunc grimal Germanice
vocantur, pro cerco hic morbus ab interioribus procedi:
cottuptis , 8: ей corru prio maxime in radice pennarum,
fiat igitur cömixtio de llercore hominis ,quod vim the
riacz haber, 8: де fale,8: in illa intingantur pluma: ac
cipitris, 8: mitraturctiam de eo in fundamentum pen
narum vbi carni inliguntur , 8: fanabitur, deinde aquam
bibat , 8: caro qua cibandus ей, intingatur in iure barba:
Iouis.ltem accipe maluam 8: larutegiam cum adi pe por
cino,8: coque niultum, 8: in os accipitris immitte donec
inde tria coclearia confumas , ройеа dabis ei integrum,
fel porci vel pulli cum calido porci pulmone,eumq; do
iaec fanetur,quotidie ieiunum in mane potabis aqua, ad
vefperum vero ciba eum butiro. Si autê accipiter frigo
re taäusin :flore lœfus lit,ex caula frigoris illius,ac­
tipe grana aphifagriae 8: tere in mor-tario, 8cadiunge
pifani 8: mel quanti'i fullicic ,8: frica inde palatum acci
pitris,8: pone cum ad folem.Item feinen eius herbe qua:
radix vocatur, accipe cum ruta agrelli 8: pipere xquali
pondere 8: tere,8: cum melle pone commifcendo, 8: fac
inde pillulas ad modum piperis, 8: da ei per triduum,8c
like
` fac quotiens frigus енш-
-V tecigerit,aut
'i ’ ex'Ñ frigore
' (о
дин:
.._, ч
 DE наглости/3; я ’ §91."
lutus llercus nimium fecerit. Item fuccum'marubij 8e
puluerem piperis 8: modicum mellis, 8: lemen apij cri
bellatum c6mil`ce,lic vtduœ partes lint de fucco 8e vna:
de melle , 8: quando famelcit 8: feruenrer efcam delide`­~
rat da ei. Item ad peâus accipirris curandum fac de
menta puluerem,_& cum melle mil'ce, 8: da accipitri in
efcam. Item radicem linapis 8: trifolium œquali ponde
re rrita,& ců lafte 8: oleo hylfopino in efcam dabis acci­'
pitri,quia multum prodell. Item nallurtium cum melle
mixtum in carne porcina datum multum confert. Si au.
tem afmaticus luerit accipirer,regulam cofram contri
tam dabis illi cum carne calida 8: languine hirci , pet
tres dies,tollefq', fuccum ablinthij,& infundeeum inter
pellem Stearnem in coxa gallinxßc mil`ee lac alini,& da'
libicomedere. Qandoautem accipitet cibum per tres
dies ingurture line digeliione tenuerir,fac lixiuiani de
> cinere farmenti vinearů,& bene colata,da libi cum carne
calida per duos dies,8t aliis tribus diebus , dabis ei car
nem caprinam cum butiro 8: puluere mallicis , quando
autem cibum oblatum nö vult fumere, fed carnem obla
tam roliro à fe remouet,` commuta libi aliam carnem,l
dando carnem de grue 8: granum vnum llaphilägriœ l`uh
lingua eius pone,& llatimeuomet carnes lumptas.Si ve
rò omnino vis eum loluere 8: laxare,lume illam quz ra
dix vocatur , in qua non lit aliqua adhuc pullulans vena
viridis,8t l'einde eam in tres partes,ad quantitatem auri
cularis digiti, 8: acue vtrumq; ad modum grani hordei
8: inuolutum in butiro, da libi comedere 8: demum pone
eum ad l`olem 8: laxabitur. Vt autem lit lanus l'emper
nec vil'cera eius rellringantur , coque brachia 8c ramos
maluatum in aqua, donec tota aqua conlumatur, 8: ро—
llea liccatos tere fortiter 8: pone in aliquo vale butiro
pleno,8c in illo coquantur fortirer,& рейса coletur hare
licut colatur cera, 8: de pinguedine reliëla in colatura
ciba accipitrem ligillatim per vices. Si autem pingue
dinem iliam refutauerir,derur ei cum came dqäïîlro;
. ос
f
398 ' ицввкгтд »MJGNVA'
‚Ад hoc idem aliud ell expertum , accipe enim 'eboluni
плат maluam ferpillum , 8: де roremarino plufquam
де alijs aut de iauina li non habeturrofmarinus , 8: adi
pem porci qui nunquamcomedetit glandesßc omnia fi
rnul trita , 8: conrufa fac bullire in vino, 8: pollea ех—
primere quali ceram,& da in cibumaccipitri in [его per
noékem,& non inlirmabitur. Si autem accipiter pe pluri
bus mutis fu erit , Kalendis Ianuarij in mutam mittatur.
.v Sed li pullus eiufdem anni fuerir, mittatur in mu
tam in Kalendis Iulij,& vefcatur de auibus viuis fi pote
щи: inueniri.Item gariolilos êtfemen fœniculi cum car
ne comedat,domus autem mutœ apta 8: атр1а libi' quz
ratur,& de muta quando perfeéìus ей trahatur. Si au
tem in muta pennas non yciroiprojeterit , ferpentem va
r_ium qui inter alios minus haber veneni , 8: Germanico
Нине: vocatut,cum tritico coque,ex quo tritico 8: viru
{erpentis gallinam ciba 8: pota , 8: illius gallina carni
bus refetïtus accipiter , 8: pennas deponit , 8: morbum li
quem haber expellet,Solidarum qnoq; nouarum penna
rum plurimum decorarus longo viuet tempore,& ingi
tet fanusôc hilaris erit. Item pifciculi minutiiluuiales
puluerizentur,& puluis fu per carnes accipitri dandas a
fpergatur, 8: cum carnibus mutis accipitri ad comeden
dum dentur,tunc enim proculdubio cito mutabunt. Itê
lumbi porci fa nguine agni inrinëii, 8: incili dati БЫ idem
quod diéìum eli citiusoperantur. Item puluis lactrrat
. viridis combuliœidem facir. Itemgrana Iambuci in Se
prcmbri fub terra fodias,8c ройся ordeum in eis madeia
¿kum gallinistribuas, 8: illarum carnes tribue,ör fi alias
qtiam tribueris in fucco prœdiâorum granorum intinge,
¿tconfert plurimum. ltem fanguilugas incifas per fe
vel cum carnibus offer accipitti, 8: li volueris combu
xendo fac inde puluerem, 8: offer ei cum carnibus. Item
mures vini [ibi dati feu etiam minutatim (radi, 8: ingu
la libi politi profunt. Si vero pennas fregerit, incide a
liam pennamilliiimilem , ötfraólœ pennas inferas. Si
„ù _ autem
 n: пятом): Vs. .599
autem l'regerìiür;u pennam in concauo arundinis, pone a
liam accipitris pennam,vel li habere non potes pennam,
comu in illam infere cum acu ferrea,vel cuprina in me
dio quatuor angulos habente, ita quod ex ambobus par
ribus acuti liant , quzquidem facere vfu 8: experientia
melius dilces quam doctrina libri illius. Si autem acci
pitrem volueris macrum Heri,da ei allium tritum cum
pulegio, val carnem macram de bacone fallo lumptam,
quae per uoélem in aqua lietir comedat , 8: ройеа quater
aquam bibat. Si autem econtrario impinguare volueris,
dimitte eum per plures dies otiofum , 8: da ei lumbum
porci,& carnem gallina: pinguium,& femper ab vno ho
mine palcarur , 8: qui portar eum , ferat in equo ambu
lante, 8: derurei lapins cetebrum veruecis liue arietis.
Si vero à l`ole laalus lit, aquam rolaceam in naribus eius
immitras ‚'8: ше1 сит carne caprina comedat, 8: exlpne
vinum quali е х Гай`1апс10 in faciem eius. Si autê quan
do'poll ptœdam vadit, lzlus fuerit a tempellate, aquam
tepidam fuper l'capulas eius fubjice,ira tamen quod pen
nas eius prius aperias,8t lic de aqua fuperfundas tantum
quod per renes vl`que ad pedes eius perueniens , dillillet
hoc enim mulrum proderit. Si vero in interioribus pro
venatione inlirmatur, война; calentes adhuc 8: vel'per
tiliones per triduum comedat,8t li accipere voluerit tres
ой): catnis porcina intinâas in aceto comedat , hot: е‘
nim etiam fallidium libirollit, 8: contra morbum capi-_
tis 8: peötoris plurimum ëonl'erens operatur. Si autem
digitiarticulum lœl'erit, fcinde murem, 8: in vil`cera е
ius calida pedemaccipitris imirte,& cum fafciola apta
conllringe,& li per hoc non fanabitur,dextram vngúlam
porci frange, 8: сит medulla pedem accipitris vnge per`
triduum,& fanabitur.Hœc igitur fecundum experta. Pref
derici lmperatoris diéìa funeà nobis de alluribuzs.

Скит
40° „азиатке миску:
Cepitulum zr. De :egim/Ine afluriumjêeil'ndum est:
perra витым.
Epetenres aufem curam accipirrum,Gui11elmi ex-l
perrillimi in auibus rapacib9 documenta ponemus.
Dicit enim Guillelmus, quod allurem qui afina
haber lic curabimus.Accipianrur garioñli cinamomum,
zinziber,ciminum,`piper,aloë, lal dragantum,olibanum
de quolibet aequalirer in pondere, 8: fortiter reranrur, 8:
bene limul commifceanrur 8: ponanrur in regula 8: cale
Баш ad ignem, 8: cum lillula de illo pulucre proijciatuc
in natibus alluris inl'uñlando,8: de reliduo pulueris ciuf
dem pone cum lardo bene claro aut ci: buriro, ad quan
titarë auellanœ, 8: lit lardum bene rrirum 8: pone iplum
er mixturam in palatum alluris,8: pollea fac eum flarel
ad folem, ita diu donec euomat potionem,8: in fequenri
derur ei comedete lardum idem ad quantitaterii vnciz
8: rertia die detur ei pullus columbinus rubeus,8: quarta
die fac eum balneari 8: curabitur. Contra rineas aurem
alluris accipe millefolium 8: tere,8: mitre in acetum, 8c
mifce cum hoc ftercus anferis ,8: lic commixra perma
neanr hœc tribus diebus, 8: demum pone rotum hoc in
panno lineo 8: exprime fuccum,8: vnge inde loca vbi ri
neas haber precipuê in alis 8: in cauda. Demum rere fer
ruginem in puluerem 8: alperge in alis 8: cauda accipi
rris tribus vicibus de rerrio in rertium diem. @ando
aurê allur pallum indigellum proijcir, accipe cinnamo
mum gariolilos cuminum8: folia lauri aequalirer de om
nibus,8: rete 8:'mirte in ollam nouam cum vino albo, 8:
facmulrum bulire ,ira quod parum de vino remanear.
Sed caue ne per ebulirionern elïundarur ell'eruens de
olla,8: quod remaner pone in panno lineo forti 8: extor
que fuccum, 8: de eo quod exprelTeris,infunde in guttut
alluris quantum fuflicir , illa die nihil des ei comedere
8: fequenri die pilla 8:cötunde fqniculos 8: exprime fuc
cum,8: carnem quam darurus es ei inringe in fucco illo.
`(_Ionti'a
 ’DE идиотии-г \ >4er
' ` 'Contra inErmitatem autem alluris quœ feller-a vo:
ист-‚8: еШдет quod corru pti humoris repletiomccipb
de vrfœ fizminz felle ad quantitatem- ciceris 8: im»
ïpone cordi gallina: , 8: da ei comedere quue ad nouem
üies-antequam ponas yeuln in mutam , déinde acci pe fa:
yuinam, rofmarinum,'l`aturegiam , bethonicam, тешат,
3: faluiam , de quolibetœqualiter, 8: de raphano plus
parum диете omnia limul,8: impone parum mellis, 8:
jeiuno dabis ei comedere inde, 8: ройся mitte eum in
mutam. Contra virium autem lapidis aliurìs,accipe`
tinnamo'mum aloë'garioiilos auc harum faxifragiam ge
vrulamie'leadanutgqualitur de omnibus,8: omnia tere Sedi#
[tempera ‘cum liropo rol'aceo, 8tquando pal'cis allurem
darlibialiquid
Afabarum de illoproiicit
,li accipiter cum carne ad quantitatem
glauum liue ctudamduarü
car.
nem-.indigellam,immirte-,in gulam >eius lixiuiam de far.
mentis„,­8: imi-nite in Vgulameiusvnutn cochlear, 8: li fe
augulliauerit accipe :rupum violaceum 8: dilìempera
sum aqua frigida,8: nritrerexfeo in gutter: _eius cochlea
‚Нытьё: pollquam штатив: ad Гe названым,
eurin aqua, 8: hoc fiat tempore bene claro. Multum au
tem valet lialiquantulum [algemmz tritutu~ :um lixi
питомнике, quia bene ynumdilicando facit vomere. Si
autemallunguttamfhabeatJumatur aurea alexandrina,
quantum ell mediaîfabagvellicut ell media auellana, 8c
detur libi сотах-сдай: tertiadeturlibi therraca I,
„ Si autem patitur aculeos line punâuras acutas,acci~.
pe feras ров-сонма: minutatim incide,8: fparlas luper
carnemalluri in cibum tribue, quue ad no_uemldies, k
polleatrifolium tere 8: fuccum eius carni infunde, 8: da
comedere aliuri. Si autem Гриша: in oculis,eli`tnel_an
eholia ibi congregata , accipe liler montanum 8: l'emen
cicutçß: p_one fuper carbones 8: fullitmiga inde carnem,
8: pafce шт fuper talemignem,vt furnus veniat in gut
tur,8: in oculos iplius, 8: in fequen'ti die da er comeclleruçA
310€. quantitatem dimidizâlbzß: 'vitidem спадёт
' ‘ c ue
 408. JLBERTVS MVIGNVS
_liuc locullam, quam li viridem inuenire non poteris,tere
liccam apud re referuaram Stafperge fuper carnem,& da
ei.5i autem Scum in ano paritur accipiter , accipe pinu.
lar alarum, 8: 8:6:сака5 tere,& fparge fuper carnem, 6e
de hoc ciba eum'nouem vicibus. Si autem inordinaram
.pilier {itim habeat, accipe liquiritiam Reubarbarumße
thonicam, defyrupum violatium,& mitte in aquam ‚8:
11: ibi поделив ‚ 8: maneda ei bibere quorrdie de illo,
` qu; ad otto dies`quantum Уайт-11,8: райе eum de rana,
Si autem fafcinatus putetur allur,accipe fungum myrti,
ßcolibanumßt afpalrumßt palmam benediétamßc tell;
impone omnia hxc, 8: ех1п8е fulfumiga allurem.
Si autem in capite :ger lit accipiter, accipe rapha
1111111, fauinam ‚ roremmàrinum, lambucum,laturegiam
mentam,rutam,laluiam, bethonicam, 8: тйе Не: от
п:а_йти1‚8: -tere mulrum,8t immitte те1‚8: da ei ex то
quantir ell vna auellana. Si vis» impinguare accipitrem,
ciba cum frequenter carne anícris, 8: palumborů. Si pe
diculos habeat , тешат Romanam tere 8: dillempera
cum vino acri,& junge faxifragiam, 8: li clarum remplis
ей 8: calidum, balnea eum exilio, li autem turbidum 8:
frigidum,rolleauxugiam gallinœ,& impone in illa, 8e
irr'irre (при limum пой: vna, 8: die fequenri vnge айв
rem in alis, 8: 1п dorfo fu per caudam, quod li nalcenriae
чайцг habeat, acci-pe fanguifugas, 8: mitte eas in nafceu
’ rias, 8: fequenti die accipe lac arboris,quae celfa liue 6.
еще fatua dicitur,8tvnge nalcenriasßcdemum acci pe
ŕadices herb: quœ brancha lupi vocatur,& tere,& com.
mifce cum laâe cell2,& fuperpone nafcentijs, 8: йес de
fuper tribus diebus, 8: tribus noéìibus , 8: pollen accipe
radicem eaudz porci, 8: fac bullire , 8: da ei bibere man.
8: fero nouem diebus ad tres fabas». Si autem fcabiofus
lit ac'cipirer,1a`ccipe a-uxugiam vererem,l`ulphur 8: агвет
tum vi'uurń, Betere limulcum aliquot gariolilis,& cina..
истоме:
:Jl
'c_o шве fcnbiemfad‚.ignem-vel
_
in balneo..
I 1
lì; : ‚ат 1.41 La". „ м l»
S'Sll ¿J . с
 Í
DE яда/{200871317}. 4o;
Contra dolorem oculorum accipe zinziber aloe,
olibanum œqualirer de omnibus,& tere fortiter inlimul,
ùmitte cum albo vino in bacinum , vbi lit под: vna, 8:
pollea mitte in oculos. Item accipe aloë 8: cerullam г
qualiter, 8: de lardo vereri, rade de medio loco aliquan
xulum, 8: milce omnia hac, 8: mitre in oculos eins feto,
cum eundum ell dormitum. сто: li crus {гадит habet
accipiter,mallica olibanum bolumöt lerpentinamßtcon.
folidam, 8: fortiter tere, 8: milce cum albumine oui, 8c
днище totum fuper pannum lineum,& dirige crux Fra
dum, 8: inuolue in panno dido, 8: accipe pennam de ala
vulturis,& l'cinde eam, 8: incanna ex ea crus (танца;
lic rgmaneat quinq; diebus,& quinque noâibus. iterum
autem contra lapidem alluris, 8: геппт corruptionem
accipe centrum galli partem vnam verbena: partes duas,
8: tere , 8: сх rime luccum , Seda de eo tertiam pai-rena
cochlearis a uri ieiuno, 8: lic dimitte eum à mane vlq;
ad meridiem,öt li in augullia elfe videatur-,da el cochle
aria tria de lirupo violatio dillemperato, vel de melle
rolato,& quarta die accipe cent1nodiam,8t centineruiam
liue quinquineruiam,8t tere, 8: accipe fuccum quantum
ell pars tertia coehlearis vnius, 8: mitte сит in urtur
alluris jeiuni 8: curabitur. Si autem podagricus щите
titimalum cum melle 8: aceto, 8: aliquantulo calcis 8:
liga l`uper podagram,8t pollquam le mouerir, vnge aloè­
cum vino,& lanabirur. lterum autem contra feller-am
alluris limul 8: tineam,accipe conchas telludinum 8: ra.
munculos virides de jubis 8: |axifragiam,laluiam, 8: fo
lia oliuarum 8: Гритат poledri juuenis,quam proijtie
de naribus cum'nafcitur 8: fel anguillz, 8: hice omnia
mitte in ollam nouam, 8: ad ignem torre donec inne Бас
puluis, 8: in manejfmno эти-5,83 inde comedere ad
quantitatem dimidise auellanae cum carne panca` Se ‚с
cipe reubarbarum 8: pone in aqua per diem vnum, 5r da
ci bibere, Stillud fac de tertio in rertium diem tribus
yicibus, i ь ` . - -
« А -' Сс 1_ Si au
\ i
 „ц ,ALBERT Vs Магами:
Si autem guttam habear afiur, accipe anferembene -
pingueniôt au fer adipem eius,& accipe adipem vriinum
8: vulpinů, 8: excoria cattum,& так де corpore catti
vilceribustöt oilibus carncm cum cullello diuide,& acci
f pe parum cer: , 8: де laudano 8: де xiloaloe ‚ fine ligno
aloe,& faopu'lueremßt fuccum politariz maioris 8: mi
noris,8c incide c_çpam albam,& omnia Iimul mifce 8: по
tum mitte in ventrem anferis, 8: confue forameniomter
8: dimirte per vnum diem , 8: deinde fac anfetem bene
aliari,& lagim'en quod inde decidir, collige in vas ter
_ lreum aliquod, 8: де hoc vnguento vngaturlocus gut
tofus, &»valet omnibus guttolis animalibus. Item ad
clarilicandos oculos,accipe dulcem herbam aloe,& ce
vrnll'am цианида: contunde fortiter, 8: trita-cnxn oleo,
&auaîugia mitte ad igneminaliqua паз допес lique.
fcat,& mifce cum his'quz 'diéta funt,& d'uc 8: commich
Яти! fortiter in vnum , 8: ех vnguento Íic Районные
8: [etoaliquid in oculosaiiuris impone , 8: clariiicabun»
tur , haec igiturfecundum Guillelmum experta [имё
ёядесшлзеайишщ.
штифт м. Dengimine dameßimionù «ripiano»
f@ идиш: “туй.
т autem cufm aliure vel nil'o aucupare voluerig
caue prius quod bene ad manum affuetus lit acci
„piter'lic domeiiicando, primo enim vinciendus ea
die ac noé'te,&tene'ndneum витым valde мзда.
cias vtTacpiusaìiïmanumfadnoletß quotiensaduolaue.
rir,ûmperaliquantu lum dba eum, vt пшена: manual
beneficam. Cum autem cum aucu pari voluenisrrpeimo
die accipe columbamin alis depilatam, 8: .Fac cam Гв
pius lub pedibus eius eñ'ugere, 8: vt'iternm capiat cam,
8: {ic muta eam in melius volantem ‚8: melius ,»&.debi­
les 8: paruas aues commuta in fortiores 8: maiores,{icuc
e'tiam de aucupio falconutn docuimus , quia quo ad hoc
d'2., а i.’~ vnus
 "ш: _modus ей
vz.йп FJ:
regimine
c'oomnium auiumrapaeium,
NIRVI.

quoriefcunque autem acci pit auem , dimittatu: aliquià.

d_e fanguine eius bibere , cum prouocatione 8: дыши.
çupis,8: in przfentia canup , quia per hoc fum'et auda
сит, quando autem aucupari volueris dimittendo an# e
aues íilueßres, primo ciba eum carne tener: масс: Ни
lingua porcina,qu2 in aceto vel vrina parum fleteritß:
mane fequenti
:amen valdeaccipitrem
vt non iaëìes diluculo vade ad aucu
fi poteris ni YМинет:
contra fan
dem auis,8: fac vt accipiter auem videat, 8: non_longa
abea exiliat quando рая: eum. Dicunr :amen aliqui
quod li carnê,vt dixi`,in vrina jacere permittasß-in ma.
ne cibes :um de illa 8: in [ero parum de ipfa carne des ей,
&in fequenri mane ribes eum de lingua porcelli,8: ad`
vefperum vadas in rapariam,in qua [unt aues,audaciam
babebit ad magnas au es capiendas, quando vero videris
accipitrem venationem videntem quidem fed non appe-`
tentem,l`cias quod nimis ей pinguisß: pennas de pingue­.
dine fpilIas habere, eo quod nimis delicate nutriti» (it.
Subrrahas ergo ei parten: de dieta confueta, 8: dabis ei
huem digelìibilemque dietam,8:in minori quanxitatc
quam prins, quia ex fame naturali furget apperitus ma.
gnas aues capiendi,8: in dieta quam БЫ bonam elfe pro
baueris conferua eum conrinue,8: li nimis ей рйпашздд
b_eo trito cum pulegio maceratur,8: Саше ne defeâum8:
pulillanimemfacias. Accipiter namque ab` Augplio qu;
ad Nouembrern debet teneri medion-iter pinguis,8: me
diocriter :nacer non типам рйпвщдйттуейтасйеЩ}
declinans,fed a Nouembrein antea pinguis renendus ей
8: fortis, tenendus ей etiamindie din fuper» шалит , &
detur ei hora rertia coxa vna de carne pul-li,8_: ppßea per
horam permittatur in aqua balneari, 8: ройеаЁдйтйиаь
tur ad (olem донес pennas сотрет: fe реши мы;
ройеа ponatur in obfcuro quue ad vef'perum, ' lager-.
ponatur paunuslineus fuper perticam (прет quam. (lai:
ne vagues-lada. 8: ab hora vefperarumtenea: in man@ _
^ ' ­ Cc 3 quute>l
I a.:
¿6€ wenz:er миому:
qu', ad primum fniiinum, 8: runc luperpone сит in peri
tica pannoluppolito licur prius,8: accende coram eo lu
cernam per roram noctexn, 8: circa diluculum afperge
:um vino,8: poliea pone :um ad ignem clarum,8: otto
jam die vnde ad aucupium , 8: li videris eum aues appe
rere proijce, lin aurem,itera quod lu pra dixi , li vero ca
piar,ciba cum de prœda quantum vult comedete. Ca
uendum aurem mulrum ей ab alllaru 8: morlu 8: lacera
rione vngnium accipirris 8: falconis, 8: omnium rapa
cium auium, 8: maxime quando hz aues balneatœ fue
rinr, 8: pennas rollro com poluerint, quia pinguedo quae
dam adhqrer rolìro,quam accipiunr de cauda lua quae ell:
venenol'a, pennas enim 8: pedes 8: auheluum habenr ve
nenolas au-:s ilìae,8: li runc cum vngue vel roílro per
cullërir poteri: elle periculum , 8: iam quidam mortui
funtde huiulmodi vulnere peŕcullionis. Arrende au
rem quod li accipirer plus debito clamol`us fuerit, cibe
tur velpertilione pleno pipere trito. Si aurem pipiar
quali pituirx lit inlirmiraris, 8: clamare voce lonora ne
quit,cum aeu zrea nareseius perfotabis,hœc igirur l'unt
qu: de lalconum allurumque curis, de his qui tempore
пеню in talibus lludium pol'iierunr congregauimus,nec
deber repurari l'uperfluum quod del'eruir deloâarioni
mulrorum, qui in auibus cœll ludere confueuerunr. Vc
aurem регаты lir nollra doëtrina, etiam lludia anri
quillimorum his adiungemus.
Capitulum 23. De regimine infrmirawm omnium auium ra
pacmmjêcundum l/fquilam _gmac/wm g;
Tbeodononem. l
i Nriquillimorum quidem Aquilz 8: Symachi 8:
’Pheodorionis extant Epiilolzad Ptolomzů Phi
lomerorem Regem )Egyptian quibus de moribus
8: medicinis auium rapacium rn communi Ша doéìrina
continetur, li enim inlirmitas ell in capire, 8: lit quidem
in oculis, vnge (œpius de oleo oliuz, 8: przcipuè li dolor
' " _ ell in K
e De :vt/:coma V's`­` -_ :er
¿li in exterioribus oculi Si autem albugo crefcit in inte
riori oculi auis , inji: e puluerem femiuis fœniculi :unsî
lacie mulierls mal'cnlum parientis Si autem per lehe
âurem caligat o:ulus,habili argenteo vel aufeoinliru
mento coque eum {при nares,vbr finciput in metlioocu-l
Io medio rollri coninngitu r,liclaulasnares habuerit,per
filiulam paru: pênz in'ulfla in nares einspuluerem pi->
p'eris 8: faxifragini reuma ineapite habueritguram poi
не iuxta nares eius , 8: carnem quam comedet in lutto
entre intinge. Item allium contulum :um vino per нате:
ей :т.пй::е ‚ 8: in loco obfcuro relicleat tota die , 8: :um
per vnum diem ieiunare permitte,li pituitam quam qui
dam pipiam vocant,habuerit, accipe linguam eius aper
to ore, 8: frica eam cum'puluefe faxifragiz melle coti
dito, 8: li ада; поп profunt, dabisei comedere butirum,
puluis etiam denfítate : aulrsad idem valet, li vltra mo
dum clamoqu fuerit', accipe vel'pertilionem , 8:- piper;
tritum intus pone 8: da ei :omedere , livelpertllio noni'
habetur,alia anis eodem modo :um pipere parata, ad"
idem non oberit. Nimius :amen clamor aut inlirmitatis`
aut deleélusex matie , aurquia опа generata in_le ha
beat,efl lignum, li fallidium habuerrtforites viuas da ei,‘
vel catellum in proximo natum antequam ушицы ci-l
bum frequenter non alteratum euomit, accipe lcamo
neam ad pondus quarta: partis eboli , 8: tanrun'den: cu
mini,8t tritis illisalperge cofum puluere :arnesporci
nas pingues, 8: da in cibum. Si vero dxůam carnem eo
medere non po:eli,tolle albuginem oui,8: in ea pone di
äum puluerem,8: ori eiu\ rnjice. Item li cibum ejicir,ae­
cipe oua cruda,8: frange in lac ca prinum,8:`totum deco-v
час-‚8: da er ter ad comedendum , 8: lanabítur, E mutarev
penna: mcipit,exime :um ab omni labore,& abnndanter
ciba cum ‚ quoties enim elurierit , tot ligna тащит
vel fraäuras habebit in pennis. Valen: etiam tune aui
bui glebœ virides fubliratz pedibus, 8: lolis calor cum
rlìu moderato'. Nunius autem zliusnocet. Si feb'res ha
' ’ Ce 4 f buerit
дог: или: 7 Vs живы Vs
buen-it da ei ter vel quater l'uccum arthemilîg cum carne
gallinœlremadidem liga ei dextrum crus fortiter, 8C
tunc in medio cruris vena apparebit , &illam l'ubtilitec
minue. In crure enim talium auium quatuor iunt venz,_
vna quidem anterius , altera inferius , 8l tertia exterius
magis,quarta pollerius fuper vnguem maiorem. Signa
autem febris funr li al: dependent , 8c caput demilTum
teneat, ,St li vomit quali frigore reneatur, lli cibus abfque
çaul'a eum fallidit, aut auide quidem fumir,l`ed male
glutiendoinducit. Si autem имеют „accipe pulire
или caulis liuillici , 8e carnem de aneto 8szniculo „8c
coque cum vino,& commil'ce cum hoc cochlear vnum.
mellis,8tcolaturam huius da ei bibere vel injice ori eig,
¿t libibere noluerit „vna die da eicarnem linitam mel
le, fecunda die carnem linitam oleo rofaceo frigido. Si
1 felle laborar,quam inlirmitatem _feller-am -l'upra_vocaui­,
mus , puluerem florum (alicis Ene gemmarum (alici:
(parge iiiper cibum eius,li ei algpjzterfebrem pepende-`
кишат: languinem, 8L adipem anferis . 8( de_l'anguine
{rica alas eius ad lolem. Deadípe autem ciba eum, vel.
melius lume oleum laurinum , ät ex illo alis leuatis af­`
fellas eins vnge, 8c felle porci perunge alas Ípliusßt Гц;—
¿_o verbenz vel faluire cibum eius inringe ,„ i alas gutto->
las habuerir,hederam rerrellrem in aqtiacoqugöt Folia,
illa coda, 8c bene conrufa alis eiusiuxta latera circqu
liga, 8c cibum eius in eadem aqua ringe, li pedesgutto
fos habet,ve1 li tineae comedant einspennasßarues hir
cinas comedat in aceto rinâas, 8c :las eine acetocalido,
ät oleo laurino fzpius perfrica , li решит тварям
olote extrahere volneris ,accipe (anguinem animalis
‚три quod gruile vocatur ,vel fanguineui maris , a;
vrige locum penn: , 8c cadet, 6c politi ex malle ad ma
ìnam грантами decode, fac тащи: ad moduni
oraminis in quo lletit penna,& injice foramini,& exibit
noua pennaJtem fucco herbz papaueris c_alido,perunge »
panas eius, ¿Stintinqe cibum eius eidem fucco д lî os fra
' ' ânm
 .DL ift/1L сон и: ты ~ 43»
арт‘ habuerit in crure vel in alia parte, aloe calidunf
fuperliga, 8: dimirte vna die 8: vna noéie. Item Некий
galli in aceto decodum luperliga , li inquieta lit auis iti
pertica, vel l`uper manum, miriam in aqua decoque , 6e*
ex ipl`a aqua alperfge corpus eius , 8: intinge cibum eius
in ea vlq, nouies, i inlirmitate quae rampa dicitur inlir)
matur,luccoArthemiliœ cibus eius intingatur.ltetn Гать
guine agni calido pedes eius perfrica, vel vino tepido ill
quo decoéìq lint vrtirqßt iniplb vino cibii eius intinge,li
liercorare non potell, rel galli da ei (отведение! tellu
dines albas decoâas. Si nimium laxatur,modicumf­ïd¢
fucco iul'quiami da ei bibere,8t intinge cibum eius,li ph
diculos habet , accipe fuccum ablinthij , vel aquam cov.
дат cum ablinrhio,& eoad [clem fedente,infunde plu»
mas eius 8: corpus eius per totum. Si lapidem in verirrt
habuerit,da ei pinguedinem anxugizeomedere 8Lbutiqs
rum , ad idem aloe herbam cum puluere apij inuolue,
cordibus paruarum auium, Seda ей comedere, lic igituni
cx his limiliter poteris de omniů auium medicina com
mode facere. Si autem vis habere pinguem , da eid.
malculi came bouis vel porci, li vero vis habere macrüg,
da ей gallinas iuuenes aqua madefaâasJi vero vis habe,
и temperatum,da ei gallinas veteres, li vis vt expedita!
lit ad aucupandum , linde vt facias ei bonam velicam
gutturis, 8: include in tenebris accenla ibi lucerna-mo»,
dica, 8: aucu pa alterni.: diebus: li vis vt leporem-aur cu
niculum capiagoporter vt doceas euminiuuentuee, 8e
gyros liga in cruribus eius prope pedes , впитает:
tio vnius palmz , qu: lit dilianria cruris a` eruref, quia:
tune line lœlione ca piet. Sylu-elìris accipiter ciriua man
fuelcit, li multum ieiunare permitratur, 8: li iuuenis elk
auis, nec nimis calidus , nec nimis lrigidus lit locus im
quo culiodirur, 8: in loco in quo llat,habeat femper her-
bam menram 8: Гайцйат‚8: li eli accipiter, in primis im
folijs l'alicis, demum luper lignum lalicis aut abietig
(сыре: fedeat, 8: ü (гр: fangtënem дышите, дн
c 5 res
¿i? мент-г: мисти
tes fumunr, 8: audaciam, 8: affec'tum capiendi, не: по—
getur ei balneum aquz frigidar quando nutritur ‚вес
multum coniungantur alz eius nili pendeant.
шумит ц. De alíis duobuógenmbra Гейши, o' de lofi:
[пФ/шпат: ватт, ф де ¿ejiiútiane “брили”.
)Ec de falconum etiam 8caecipitrum natura , k
regimine à nobis diäa (unt fecundum ада: an
tiqnorurn. Sed printer omnia qua: induâa (unt
falconum genera. Duo adhuc apud nos genera falco
n'um inueniuntur, quorum vnum eli falco la pidaris , 8:
a-lterum falco, ~qui vocatur arborealis, primum qui
dem media: quantitatis eli. 8: vigotis inter peregrinum
kgibbofum , 8: inueniturin alpium rnpibus, 8: ell eiuf
dem nutritiuz cum peregrino. Alterum autem me
dium eil quantitateßt vigore inter gibbolum 8: mirle,
eiufdem cum mirle regiminis exiílens, 8:1део де his in
(peciali traétare non oportet. Praeter ea autem qu: 8:8:
funt , forte multa apud щиты inueniuntur falconunì
genera, fed ex his qu: аде: (unt fuñicienter de natura,
8: nutritura omnium habeturconieduralis fcientia.5ìed4
hic adhuc adjiciendum , quod licut in antehabitis libris
difium eil , omne animal abundat in loco vbi fui proprii
8: conuenientis cibi eli abundantia , propter quod сит:
huiufmodi auium cib9 proprius lit venatioauium,abun­
dabunt in locis vbi abundant aues quas venantur. Ша:
autem aues (unt a uaticœ, quia 8: Шаг tard iores iunt ad
wlatum, 8: cam iores ad efcam, 8: ideo verlas septumc
trionem accipitrum 8: Га1еопшр,& aquilarum abundant­ ‚
genera, licut eli in Britannia,Suetia,Liuonia,& linitimg
his regiones Sclauorum, Prutenorum 8: Rutenorum, dc
quia frigidœfunt iii: regiones , 8: in tetris frigidis lintI
corpora magna , 8: ex multo fanguine multi fpiritus, 8c2
ex his audacia 8: ferita: vt in {cientia de natura locorum
kebitabilinm determinatum eliddco'ctiam aues rapace:
j: i ­
 ._ Y-w Vvnr­-~­"` ­ “та” W"

_ _ DE FJLGÓNIBVS. 4I!
in diâis regionibus magna: Гит, 8: cum audacia feroci
катет magnam habentes.ln alijs autem locis proportio
nalem etiam accipiunt vigotem 8tquantitatem 8: au
daciam, nec ей lilentio pratereundum , quod Aquila 8:
Theodotion 8: Symachus locius eorum , omnia accipi
:rum genera falcones vocant,8: ea quatuor elle generum
determinant,alìurern prima: quantitatis ponentes in ge.
nere primo , 8: айцгеш minorem quem :ercellmum vo
camus , ponentes in genere fecundo, 8: nilïim in genere
tertio,& mufcetum in genere quarto,quibus nullo modo
confentiendum elle, probar, quod tercellinus inuenitur
in nido accipirris, 8: mulcetus in nido nili reperitur, 8:
ideo 8: accipiter 8: ~tercellinus non differunt nili fexu,
non fpecie, quia accipiter ей fzmina , 8: tercellinus ей
mafculus , 8: eundem modum differenti: habent nil'us,
8: mufcerus , nil'us enim ей faemina , 8: mufcetus ell`
malculus, Hœc явят: де rapacibus auibusdiéta funx. .' ‚.ч

не
_ ` . qu .
Ne ille erîam vacaren t pagella: , fabulam de 'mi-1
tio rei accipirrarix, eleganter cxcogitararn , e».
fecundo libro Hieracolophinyfinwtialaânwis,
fuga fubiungere.
Vn: wide дед/рт; hee- :ideaA contraria-stm@
Pugnnntesjbrtlta модами; mfimßuiut : n ‚
./[les ‘vt altrlmm lngcnrem implacabile: ‚го/Ъ}
Bellagerarmmiu :amm ¿dem olifetue: Ьтшь, д
E: ml: и Ímmanodamilui тяп/14 :fm: G' ane, ;
Вице Репдеьрптаф .ab origine шили ‚
Indagine rei,]èriemque тишине—{ИЛЬ
Perjidmm Trailing» Джемы Мити lian oms
мерили/НИМ puños/1ro тат/ли рубль,
Per beygivslale/[migrbnt [imclumcampaa:
Nec mormjŕemunzurjègetes, labor-irma» anni
Spé/Zine intent Iromínuvmßtmoïs iam :le/eri: Лисят
./[uŕlr'mp ‚Уши/ю excedensßajiu mma где/Ев.
Vix [йтти петата]? ld.: „Замены гас/Рапс
Идттитфдпгеьтедйх nnrat [lumY 1mdk,
Tum сит/7]; m „(э/ель: 713564: :gefhau
Jummnrŕßumenujzenmußfnmtmncßfi f
{recorder} родин питая. :rauh: ¿amène
дамам: Lycia/mes, Mbdmmígmâqrw.
_fed quajïnon dmrìm mßknouonlsmeßet
1114 immijln lues, vicina pemgßiißgyibwnr ,
щ; Cererem coêmant rebm/ô'liimnm arüù,
И u пиит}; рениЬСе‘цр i'mma'mai com т,
[п :alum 'ra/fos Cere ernŕlanlia mmůos
(ls miferù cumuli» dauin: acre/jefa: irc)
[кредит с1аЛёт‚о[ос!оэ/›иитит ad arma.
[На :empeflare Hierax rex nomme ди‘Ъи
‚упада/[аи [тратили/118177314: тпш
SQ: [шпагате отпей :nl er to: а vijfde terr.:
pmim сии-и ¿frferunmißßmm суш.
Ни- Mariandynns magna dition: renebat,
Caun
 Y 413
Caueonusq'; feras: buie tiem рта/а Synope,
„4:un Elem: mari Sty/nm urrumjona, gr elif»
¿Milet/fundan' d ciuiluu Heraclea
Paredanr,qu4mu¢q'; patetjinus :Illu: are.
Huc oratore: delelbjârteper vrbem ,
Tempqra pun'an ramirpamlu alture,
Mitrumur, qui fupplmlma тат/Над; querelif,
Principi; [предам fenfua,pacemq'; repartent,
E: идиш, armatamj; регат in prelm :14j/em,
,Accepter ille irq/pirla, чисто/61153 (inqult)
Hoc ¿abil ur preme iuber ¿d mea. quippe laboran
Huud плит, ‘tanrarum @l apum,lateq';patentů
Imperíy'jiuflum duca (y laudaůzle lucrum,
{пат bene de :unifié in 'vita рада meren',
“Идущий тире: dgnari, oplbmzj; iu uare.
Nulla mora :fine/lm qurimprimum :duit: len'
Ciurbm,armu,'vlror,cluce me, claj]em7;paratam
ч Exjpeflent ‘vix :le/Íerat, 14m :infin т alta ei?,
‚ “шлиф/Это: :omplent :am тетке гтеЬт
Inunya Euxihifpumant vadaßrljaprofuntli.
lamp',- т con/pec'lu Tenedos,iam Troia pube:
Pro/peŕlrms longe exultatnůmjìuru al: alla.
„Argel quo rege гит/г :ircunjlua Ponti
Regla, Neptumufuriali incanduiteflu .
‚Едут, (ait) ndlrupoñlmrprneumbat atl ‚т.
Jacraferms , cumule: „рамами donâ.
,Si сап/йода deům vlndlŕla elmlmer arte
Humana, (‚у—[гейш el? »lortab­ жид/се intimi!
¿Alcideipotuit monßro афише Ь:
fle/innen. furl Íaoc illi per numimzpronum.
‚при -w'rrurem ‚штат/„ш ejecuta el?. »~
И t non ijle, oplbiu qui ml mßjidit Aunis,
Nonferet ‚юс impune Hiemx. rejper/êrlt ima
Sanguine :au rnrum, (y [aero: adoleuert't или},
Haŕlemu infupermpnu: a: топе/три“ eße
пфальцграф; luatperiuriagentie. `
Haul
 . 47.4
ищут мм. picea enligne гейш
(гепатитов _qubyri'i diluer/ìЛам/121“ Ezri
Iii/inguinagelidamií; Norm concurrir in Ига“,
Е: тифа: toüiint катил 441ИетаЛщ7ш:
Ix твид; prociil Troiimjfem сыр; amic:
лир/им. re/onant vnde, (y сана littoraplangunt.
Нимб; ifi/perni» turbamm murmure решит.
Изгои/ни duŕlarpuplbi' Мрака: ab 41m,
Ei jiu/lm meliori: аншлаг: omini: [га/сии,
Бис repentine длят/Мл: 'radique celo
Immißè „Мишку шт «el Íiera ru трим
Cmmbm. bic Hi'erax pri'miim temerariue arma
ступи, @fir/fio стоматит auertere nuliem
Molimrfcrro e9' flammix. il: ист/ш [гл/Рам:
Conantemg'; идет magie, о- magi! quuefntlg4uî:
Jamq'; iüijù "radii туги, ‚шлиф i'pß '
Jegaiimji-aŕli: tabulè тиф ¿iôelmt :
Лиши: caßijùmmi reg-»atar Olymp',
Fraterniàg'; odifsßnem dedil, китов/диета
Рцгмтт leges, ед- ineluílabilefœdiu °
Fatorum elw/it: nêue immortali: вшита `
¿11er/î: muri, mem гене/НЕ шт moleperi'ret,
РЫЛ/Буи ereftum pernicibuc шт!!! alè,
_Er pedi'biu teneri; “mgiiei's conßxit лигах:
Vltoremq'; animating» memarempietati'i imite
“мы; binc (y ай’м: odi'ageniu атм ‘voliicriiill
Jeux“ beber, veterexq'; etiam mmc i'mprobiu ira
Semarnat illaßileß, defi'deriiimq'; ш uumlr'
Ilumimumgmiu, сэ- pi'etiugenerejìz remanjïr.
Hin: Íiami'niim ad vacca exaltan@ arte magi/irl
“шутит munitie, ac iii/Íà cape it.

parvis. ~

ì’
_m . ‚чг-„ .
«W _if
 -vw
„Hr

lь

Je

­ А...
К‘
...-‘
 „M_-NX

‚ч
' ч

\
е
. l

ч
l ' \

\r

‚ ч
.
\

l д |

.
о n

. ‚

l Ã

u е
n
«
в
и

. С

о и

\
- |
` l\
ч

f `

.
l .

\
*n

l \

il'

\
\

` a

l e
 ..x
I ч

. l

u
~ i
‘ ‘ . l
,i v ь

I
n
r' ч _ -
l
_ \ '0.
á q
a , .t

I l Q

п
\ .n Í_
Ё '1 f

и в
в _ - I Þ l
'- " Í
I ‘ .
"
I .

l c
` ï
Í
‘ \ r I
O l ' _ t!

I l I

I .

` l

ы F

- ` ‚ .
ь I
D
` о ‘

- ’ I
. _ n
\ I I L t

I .
..n l
\

С
Í n\ .O t _ _' .
‘I

l
l
n \
n

n n

_ n
U

. I

l o
I
L Í
\ I .
v .‘ `
A á _ I
.a

l
` ‚