You are on page 1of 869

• . • f z. ^ . * .• » r- J. . V • - .


1 ^, 1,, .
» •


-1

* '

i
!

- A
'

1 . .

s «

>


^ ^


' %

*#

i .
^ '

*
i
.

#
Digitized by Googk
Digitized by Googie
Digflizad by Google
ai:»'.Z

3 jm|ffpBmyffatrya»ic*miK .

jlH^mi5gHl£ur}ipp"

BSaij|a«
DIONYSII
PETAVII
jiurelianenfis b Societ* Je^u

RATIONARIUM
TEMPORUM.
EDITIO H O I S S I M At
CUl ACCESSERUNT, PRAETER
Diffirtdthnes O" Tabulas Cbronologieas antei editas»
ArrEMDix Historica ufquc ad annum Notas
In Antiqjiam HiiTORiAM pr2C)pua illius capita illu»
Arantes, &Tabulz Genealogicz aliquot illuftriura
Familiarum cum veteris tum reccntioris Hiltor»*

TOMUS PRIMUS.

VENETUS » MDCCXXXIII.
Apud Laurentium Bafilium.
SVPEKJOI^JJM TEKMiSSUi AC VBJVlLEaiO

Digitized by GoogU
Jr

Digitized by Googie
IILUSTIUSSIMO PRlNClPt
D- LUDO VICO
B p R B O N IO
ENGUIENNENSIUM
DUCI.
1 ptr f» mrtit j p»f-
f»nt t ( Illuftr* Princeps ) mmgmMs prof$tl»
tibi } ac tat Partnti . fuffimt viro , gratiat
agtront : W
minus fibi it bec htaortgruttui
lartntur » qutm /u»t ad hanc ditm tnaxi^
tuum vtflro it ft judicio ceuftcutai
Mfinimhoc f quanti vos illas ftctrith, iU
'

iu^rt ttfimonium , qnbd suuplituainls uttrqut tanta , illt ti


ia tarum (inu , ac gremio tiucari volutrit j tu earundem eon»
miiiu , &
contubernio ptfltriorts aula delicias . O* ametnitatti
eluxeris, Hocefi t inquam , prorfus amplum littris nofirls . (Jf

anagnificamt regia te /lirpe puerum, &


indole fic illis traHanl
JUs ajfuefttrt , non ut earum magifirot ad te domum evoces i
MUt ebleSamtnti, O* acroamatis adbibens loco: fti Ht ad illed
rum ades ttltrb accedat ipfe quetidi et neque in Scholarum ^ciit
abeundis prorium tibi quitquam prater cateros ajfumas'. ^uart
^um fempitomum vobis nomon ac famam utrique comparatis s.

jum txoft^lttm huht ttftqutnti atati flatuitis , quante Ul^


Jn pretio haberi deinceps certent ut id ex opinione evellatur ho-.
atoinum , quU pltrifqut ordinis illius, vel palam, vtlssfu ra^
',aite
, ac judicio ptrfuafttm videtur ; ut qntfque ftmme loce nai
jiuse/l, ita tninimumcumotiofis illis &
inertibus (Itsdiit habere
,aemmerclii ^ed
fs quis jaSlare audebit inpolltrum';
nonAle*
oeandri M.nmCartlinoJiratis i non reliquorum ,
quostxanti.^
equitatis memoria preftrr afolemus ; /td recenthre ifie tuo , &
Hoc igitur, ut dixi,
lllufirigirsdpsertntit tui fallo refelletur •
nomino quam- maximas /o ambobus vobis gratias debere Utera
profiterentur , fiutilersnenepojfsnt, tum qui hecppffunt , fau^
teres illarum , &amantes , prolixi ae cumulate facient > &
hujut eommendationem laudis adjungent ad ceteras , quarum
fogotem ac materiam olim in ilufirifilme parensetuoconfepam
* z ha-
, . . ,

DEDICATIO
Mtnti vtr» uihthmmtrtm, hit , ifUA frt. te fert ,
geatris naturejHe ionh (tnftnmntmm fere tenfidunt .
de tmc^pinf tmnittmfepiuiene^^tm e»tem exfleret*mqHe
te
reddw» tet ilU pre/tmntium ,quA vel id etetit heiet ^ indici»
viftHhim • omnino divinum nejiio quid in voiit 9riuci.
fihut » &
lommuni captu mitior ^deles , qu» voi^eeerait ei
vulgo , Cr «d hominum impeti», magnmfque res, Cr »rdu»t
captfftrodat ,u»tps .ejfo demonfirur / t^qut mt in upum genere fi'
gn» quedam regiiut indit» funt , '^mtut facile dignefcuntur
»t reliquit: »ut ut Spartorum ptfteri lanceat eburnee hume-
ro Volepida i Seleucida uncor» t naturalibut ahit alii net it
in/tguet erant : Sic ejfe felet eximium aliquid in magnis vi'
ris ; quos fupra fortem alietum ne» tam eenditio generis ,
quam emnia gubernantis , ac fuum tuique defcribentis erdt-
nem Dei voluntas extollit ‘ •

Ejufmodi in te effe illa, didicimus primum acre CT exceU


lens inren lumt cujut efi ad emnes capiendas artes tanta cele-
ritas f Ut undecimo jam atatis anne , primas i» Mlequentia
fchela eruditionis induftriaque tentas t animus item henefia
laudis , ae gloria incitatus /limulis : crebra cum adverfario de
delfrinarum genere omni certamina ; neque certaminibus ru-
rieres palma at visoria , dum tu quidem aquales inter , om-
nium rerum , quibut ornari atas ifla felet , principatum obti-
net i t fi^e Parentis hortatu , five tuapte fponte id
fequeris , quod cuidam in m
htiam proftciutt Principi fuut
apud Homerum pater prac-oifse legitur,
Atlr ttfKtuut , nut CutifeXtr tuumu mhKetP :
ut umbratili hac CP ludrica dimicatione praludas iit trium,
phis puer , quos matura pod at are juflit ex ho/fibut , pra-
lilfque reptrtalis . Hs ,
qua fplendidiera videntur vulge ,
multe accedunt illa petiera; fiet quidam integritatis ,'ac ni-
Per , muulit oblitus: decilit natura , tT ad
nullis vitiorum
fingentis arbitrium tenera, (T flexibilis t tum candidi me-
ret , (T amabiles i atque adverfus mtnet , etiam infimet
fumm» lenitas , afabilitafque fermenit : Chri^iana denique ,
fine fuce, pietatis diligent amor , (5* cultus, Hec , fT ejuf
dem modi cetera magna per feft , tamen inde nonufi femina
funt O* initia , quibus ad dignum Principe decus tuus ftn-
fim adolefcit O* perficitur animus
Sed ego laudum h)c tuarum pracenium non decrevi facere,
idepus tum erit primum univerfet quod dicere coeperam
, , ,
eo confphart , nitique fimul oportebit qui doBrinarum por-
,
ftquHHtur fittdia s cum Societatem noflramatceffo otit exom-
uibut I

Digitized by Googie
.

P E T A V I I.
nitm: CMfiu infiitrntiomi tuut unafusm /Im Umit »«/»(«««.
dut pmtn mddixlt . emm»strtt > ntfi ^r0el»n$M obfidtm ,
acpignutdxlnu (iaguUris det» txifiimmthnis ^ sc vtlmtMti»
f>t*x &Uli$tiintaviciffim»bl^df»t^tm , ut nutbusfofjttr»^
tinihus cum umfllfieundu gUrU tu* , tui» juvmndit *e prro».
€*ndit ftudiiituitiucumbirit % Sg* it*qu* ^ ^ui ^ fuodtTixIU
U Sociftut* fum , <T in^tnuit dtltStr urtjbut j utHufyut l*gt
•$cntiH4rimi/*»ti*x to if/t difivtgtndummhi btctibiinfcrU
itnd»Opirtfi»t»it iuqucdhifimrnntmnem ah Oriit initip *d
ttatit uefit* ttmftra quantapotm brtvitatt , diligtmtiaque co»~
tuli. Sicjnim ctmmodart primum mt putavi pt^t fiudiit tuit:^
fuorum prdcipua parti» hi^tri* , CPautiqmtatit fitatlifcii».
tia . Hauc vtro nt» dtetramftiumpriatipilmt , ftd. ttiam ptru.
tiltm t{ft , jure perhibeut fapitntes viri , Sive qued eiuiht ex illa
prudenti* tii/ciplin* petitur ; dum ex alimit exemplis , e*(i» ^
t>us quid ia fuit X vel cemmunibut gerendis rebut tenendum t vi-
tandumqut Jit , addifeunt hemmet , nulle fue labere , ac peri,
cula f five ex tam aj^dua rerum humanarum * fertunafue ^
quam illic legunt ^ vicijjitudi»* , imperHrum ac civitatum
ecca/u X parvi ifla facere ceufriefcunt y & i» tistuenSs, aut
emetendis medum adhibere cupiditatibus fuit ; atque ad feli'.
.

eU X ceafiaatifque gleri* frudum, x qui ex una virtute x Ct pie-


tate capitur , cee^lia fua transferre , Hunc ufum htfiert* legtn%
d* velejfe preHantiJfimun X nertftmtladmenet grav.t imprimit
auderOtho Fri/ingenfit xPrtftrtim his verbis qu* i» fecundi li-
bri fine pefuit X Hxc omnia, inquie , nutannum rerum ma-
la (uctta dixerim) quotidiaux mortalium mortes j ad ve-
ratn ac permanentem xternitatis vitam nos mittere^ debe-
rent, Sjufmedi tu morur.t , viteque frudum 'i nenftltem uti-
lius I fed eti*m , qu* tu* e(i ingenii benitet x jucundius y
quhm illum feieUtiacegnitienifque x tujut eli vehemtns tmpri-
mttameriu pueris x ex hec nefirt libre colliget • Atque hinc pe-
ftrtmbx de duobus illis erg* te effetis x quemthi cum univerfa
Secietate propefita debere effe dixi , canfequent fiit alterum ;
ut X fiprivatis adhuc nullis tuis , lllufirifitmi certi tui Parentis
i» me meritis, tum i» no/fran Societatem utriufqu: communi-
bus X debitum h mt viciffim honorem , (T cultum hac qualicum-
que neminis tui cemmindatiene ptrfelv*m , ' '

I
ILL.

C,T.
4
"i' V
.
, . r . ^

Addldifjimus X
DION. PETAVIOS
e Societate Jefu
* 4 AD
A t) C A N D I D U M, -
»

E R U D I T.U M Q.U E

LECTOREM,. I

EQUE tneram tibi (erudite Lem


^or ) hinoriam hoc in libro >
neque porro Chronologiam in-
ftitui feribere ^ Quae duo quan-
tum diftent invicem , cum e(l
facilis exiftimatio , titm in pofte-
rioris Spartis docebitur
initio Medii efl .

ergo gereris quod aggredimur , & ex am-


,

hobus ita temperatum y ut id ex unoquo-


que, quo potiffimum commendatur, expri-
mat; quod minus ineft commodum , coca-
reat. Habet hoc hiftoria proprium, uti ple-
nius rei geflas modum , ordinemque perferi-
bat; nullis fer^ neque probationibus , 6c ar-
gumentis , neque teftibus , unde fingulo-
rum annorum ratio conflet Chronologia .

vero unumillud inqnirens , quibus fignis


& vefligiisad annos fuos ac tempora res qua-
que dirigatur, earum fumma.fere appellatio-
ne contenta efl : acneque lingulas diffundit
latius; nec earum progrefliones , & exitus
cum initiis contexit Ita non obfcura folum
.

praeteritorum cognitio, fed exilis etiam, &


jejuna fumi ex illa creditur. Nos hic praeci-
pua, rerum ab exordio, totius hiflorias capi-
ta

\
, ,

PRjEFATlO
tafic exponimiij.; UC& pauI16 uberius ac niti-
dius, quam ChroDologia folec, atque hifto-
rico pen^ more, trademus: & uniufcuju»
fque quantum licet, notemus annos, ac
,

tempora , qux partim Chronologicis argu.


mentis, partim idoneis audoribus affirmare
fluduimus. Huic lucubrationi Rationarii x\o»
men fecimus : quo nomine fummam Imperii
Romani, boceft, vedigalium ejus, virium
& copiarum Indiculum , ab * Augullo confe-
dum Svetoniusapellat*
,
Cum fit igitur ^irp/cx, ut cum Phsdro lo-
quar huias libelli a os ; ac tum perpetuam ab
,
mundi primordio rerum hifloriam / tiim ra-
tionem temporis, ideft, exhi-
beat: utrumque hic paulo aliter, atque in
priori editione, inftitui tradere. in illa Nam
conjundim ambo illa iifdem libris, &
ple- &
rumque capitibus exponebantur; ac fiia cui-
que fubjedaerat Chronologica pro-
hiflorise
batio: tum qui Operis in principio pofitus
erat liber, & primus in Ledoris incurrehac
oculos, merani Cbronologiam afferebat; hoc
cfi , elementa dodrinoe illius , annorum &
flruduras , computandorumque temporum
praecepta. Qiiae omnia etfi facilitate fumma ,*
quantam capere res ipfa poterat, explicata il-
erant; tamen non defuerunt , qui eorum*
lic
ledione dice-
fe difficultate abflerreriab illius
rent, ac malle fe plena hifioriaefpatia conti"-
nenti peragrare curfu , qu4m toties ad eas tri-
cas , & falebras offendere . Addebant iidem

. nc
* Svet, in Aug'e. 28.

Dy Goc;v;Ie
. ,

P E T A V I I.
ne id quidem confilii fuifle , quod in ipfo Ope-
ris adicu, qui quadam fuavitatis> &
facilitatis
illecebra blandiri, ac Le&orem allicere debe-
at, Chronologica ifta collocarim ; qu£ afpe-
ra fronte , ac tetrica hiftorias ab fefe iludiofos
arceant.* neque Pindari prascepto paruerim
admonentis , cujttslibei operis incapUe Cplemien-
tem acrenidentem faciem ejfe oportere H«c ciim
pleriquc ja&arent ; etH me nondum fuperiori?
confilii ptenitebat , tamen illorum obfequi
voluntati, quAm in propofito perfeverare ma-
lui Qiiare quidquid ad fubtilem , dc enuclea-
.

tam rationem temporum attinebat , quod per


libros {ingulosdiffufum erat , dc cum hifloria
permiftum , fecrevi unum in locum, acfepo-
fui : totumque hoc Opus in partes duas diftri-
bui. Quarum prior nudam feriae fimplicem
bifloriam complebitur; eaque rurfus in To-
mos eftdivifa duos: 6 quibus alter ab mundi
primordio adChriftiana initia proficifeitur ;
poderior inde coepta hiftoriam ad noOra uf-
que tempora perducit. Secunda pars Chro-
nologicas probationes quatuor libris expli-
cat prscipuorum hidoriae capitum , qutein
priori Parte narrantur. Qua etiam in Par-
te priori pofterioris locos ad marginem nota-
mus; ex quibus probationes illae repetendas
erunt, fi quem ad ifta diligentius inquirenda
voluntas induxerit. Ac praster hosChronolo-
gicos locos, nomina infuper adfcripfimus Au-
borum fingulorum , eorumqae libros , dc ca-

pita , unde quaslibet hiftoria deferibitur. Id


autem ea cautione fecimus, ut quoad licuit
quam

Digilized by Googie
>

PRiEFATlO PETAVn.
«fu^m vetuili(IinaoS)& illorum vel asquales,ve!
fuppares, tempojum , hoc eft maximi omniuru
fide dignos adhiberemus . In. quo &
iflud cotn.
modum efl non fane prstermictendum , quod
hoc ipfum vxfsfyof v\cc methodi efle po(fic p
quam in legenda plenius hiftoriafibi quifque
przfcribat. Habebit enim Scripcorqtm notu-
)>s, quibus paginarum pratexuntur orae, hi-
floricorura omnium feriem , & ordinem » qui
temporibus fingulis accommodahtttiJ.Catera.
quaex hujus libeHi ufu adiumea#a\€^^ics
tua {Candide Leiior) experientiae ^tinitto
ne ambitiofe jaftare noftra > pluraque > quam
Te ipfa peti exillius traftatione poterunt , poU
'liceri tibi videar*: • h'
' - ’ -

Digitizfid by Googie
. :

PR^FATIO IN:HANG NOVAM


- 'EDltlONEM. •

% r;;.:5^!r; tU' j' r- ;

*
*
^

Abeshrc jteAor erudite 5 novJim


j
RaUonarii Temponm editionem y
ad quam perferiorem & utilio^
rem reddendam fcquentia prac-

I. 1 Textus pfc accurate hic exhibetur^ men-


i

dis diis innumeris jepurgatus 3 quibus fca-


teb^t Editio Parifienfts anni 1702. cartecum
aliis 5 multis nominibus, prajfercndaj &
Colontenfts , fcu Genevenjts anni 1720. Pari»
jicnft deterior.
II. V 3.tix Dijfertationet Temporum dodtrinam
illuftranres , &
Petavii errores quofdam
.corrigentes 3 TabuU praeterea CAr onologica cx
fupradi(5ta editione Parifienji in hanc trans*
latas funt.
III- Nots quaedam non contemnendae, quae
in Praefatione Editionis Lugduno-Batava an-
ni 1710. occurrebant , ad loca , ad quae
pertinebant , addudae adferiptae funt &
defignato femper loco illo , ex quo de,
fumptae fuerunt
IV- Ex eadem editione LugdunoJSatava Ap-
pendix 3 hiftoriam ad annum 1710. dedu-
cens, huic editioni addita eft-
V.Qii*
4 «.

V. Qu» momenti ex co tempore ad


maxiiTii
annum uCquc .17*8.. contigerunt, ex Co-
lonienfi mutuata funt > & altero capite
breviter pcrdud:a hiftoria ufque ad an.
num 1732» .

yi. Tabulas illas Genealogicas, qua in edi-


tionibus JU^dum-Baiavis annorum lyio.
1724. reperiuntur, ad calcem tomi primi
reperies.
Denique, quum a tempore, quo editum cft
ab ipfo Petavio Rationarium , imprimis ve-
ro ab pfferio ita illuftratae fuerint res chro-
nologicae, ut illius calculi Petavianis ho-
>

die aL omnibus fere praeferantur i Qiium


praeterea res AJfynortim & Bahylontormn ab
eodem Chronologo in multo majori luce
pofitae fint , quam a Petavio fuerunt j B/r-
•vesNotA in Hifioriam Vet. Tcft.ha»c capi-
ta dt alia quaedam numera pauca illur
ftrantes addita funt. Frucre, JLc^QC bcnc-
yolcj&iavc.

IN-

Digitizad by Google
. .. . . . . ,

INDICULUS AUCTORUM
, . • • * •

*
* • * • * •
#

<qui in libris.Rationarli icmporum


'
j .


. ^ citantur; '

[Alemannuc notis ad Proco» '

P<uin. •
T
A Barbine!. I
'Alexander Polyhiflor. •*

Aobo de obfidione Lu* Alphonfusa Carthagena Hi-


uri* . ,
;

fpanus 't
Ab:i) Hezra « Ambrolius ( )
Abu lallis Ammianus Marcrllinus
Abydenus apud Jorcphum.' Analhfius Bfbliothecarius • •

Atii Apoltolorum« Aoimadverfioncs Pecavii ad


A^a Sanetorum Fauiliai & Lpiphanium*^ ^
lovit*. Annales Tnrcicir
Adta Charitonis. • Anna‘e$ d l>i tIi*o editi . ^
Ada palTioois fau^i Cypria- Anonymos auftor Argonau-
ni . -ticorumt r

Additiones ad Monstrcle Anonymus au&or Thebaico •


lum Tum *.

Adelmus in Chronico* Anonvtnus auftor Troico.


Ado Viennenlis* ’ ‘
tum i . t .
.
ASlianus . Anonymus Curpmianns ,
Anilius ( Anonymus faipcor roaou
-«neasGas*uj exaratus*
AEneas Sylvius, <jui eft Pius An/eliqi appendix ad Sigeber*
II. tum.
JEfchyli vita

Antiquitates Monaderii S.
Africanus Uuliut) Dionylii
Africanz expeditionis Caroli Antoninus£S4»^«/. ]
V.hiftoria, Antonius palmerius.
Agathias Apollinaris Laodicenus.
Aigradus»^ Apollodori Bibliotheca.
Aimonios* Apollonius Rhodius.
AlanusOrrecerius» Appianus.
Albate nius. Arati vita.
Albere us Krantzius*' Ariminenfis Concilii Synodi»
AlbCTtus Argenti neniis j ca.
Albigenlium hiilona. Ariftophanes.
Alcuinut AriAoteles
Ar«

Digitized by Google
. . . . . .. ) .. ) .. . ); ) . .

IND ICULUS AUCTORUM


Arnobius Breviarium Francorum Re-
Arrianus hifloricus gum .

Arundeliana marmora. Buchejius


Afconius* Curgenfis ( PurnlMt.)
Athana/ius [ S»nc{mi,%
Achenxus.
Autarium Affligemenfe; Carfar;
Auflarium Aquicindtiaum Cajetanils.
Audoenilst m vita Calippus.
fanfti Eligii Calvifius.
Auguftinus ( SmnffMi . Candidus apud Photiutn f
'

Auuor Troicorum a Nean* Canon mathematicus Regum


dro editus Babylonis.
Audior libri de progeuie Au* Capellus ( Anttniiis.
gufti Capellus
Aurelius Vidlorj Capellus ( tMdtvicmtt ) ^

Capitolinus.
B
Capitula Caroli Calvi V
Baldericus in chronico Came* Caroli magni vita.
raeenii. ICaflianiR.
Barletus {Mttrmus ia hiftoria CafTiodoruS.
Scanderbegi. Caftoiapud Eufebiums
Baronius Cedreo os.
Bartholomzus Faccius. ICeoferious^
Bafilius Chalcondylasi >

Bayardi hifioru 4 Chion ad Metridem


Beda Chronicon Alexandrinum ;
Bellarmiouss idem cum falits Siculis.
Bella is. .Chronicon Aquitanum,
BellefordUus chronicon Cameracenfej
Bernardus de Intzenburgo Chronicon Cafmenfe.
fiernardus Guidonis ia vitis Chronicon Cittzeofie.
Pontificum Chronicon Colmarienfe.
fiernardi isanSfi} vita( 'chronicon Fuldenfe
Berofus i Chronicon Germaniar
Bertholdus. Chronicon Spanhcmeofe.'
Bibliotheca Patrum 'S Chryfologus
Bifarri hiftoria .Perficas nec ^Chryfoiiomus ( smoSus )
non Belli Cyprii. Cicero.
Blondns Cirthenfis Condliabuli adla ^
Bochartus(^«m«r/) Claudianus*
Boemicahifioria: ciemcDs Alexandrinus tx*»»
Bonfiaius de lebui Uluhgari- 0m,)
di. Co*
.. : : . . .:. .. . . . . . 3: ;

indiculus auctorum:
Cochleas. Diodori Ecloga;.
Codex Nazarianus i Diogenes Laertius.
Codex Theodofii Dionyhus Exiguus
Collatio Canhagineomi Dionyfius Halicarnaflenfis ;
Colledanea Anaibfii. DilTereationes varix ad Ura*
Comminatus. nologiam •

Concilium Bafileenfe! Oo^rina temporum )


Concilium Chalcedoncafe Do dechenus«
Consilium Carchaginenfe Donatus . ,

Concilium Conftaatienfe Dudo.


Concilia Gallicanx Ecclefiz DyftisCretcnlis;
Concilium Tub Menna.
Conon apud Photium< E
Conradus VcKfUS in Henricn
VII. Edinerus in vira Sanfit An-
Conflancinus in vita S« Ger felmi 3
mani Aniifllodorenfis Eginhartusia vitaCaroli M.
Conftantinus Manafles: Egnatius.
Cornelius Nepos. Ennodius.
Crantz. Vide AlbcnumKnn. Ephefina Synodus
rzium EpiphaniusC S»n3Hs ]
CteAas. Epitome Livii i
Curopalaiet} Eratodhenest
Curtius. Efdrx liber
Cufptnianus Evagrius.
Cyprianus {SanBus) Eugipius ia viu SaaAt Seve:
jCyrillus Alexandrinus .(5«»' rini .
8uf) conua Juliaauni Euna]>ias;
Euripides.
1> Eufebius CxfarienGs l
Eufebius Pontaci
Damafcen us {NieeUm) Eudathiusj Homeri interpres:
Danielis liber4 Eudachius inS.Eutychii vlca.
Dares Phrygius Euthimius
Deshertus , vel DeKetius Eutropius.
Delrius Excerpta grxea Scaligeri
Demofiheoes .*
Excerpta Vale/ii ex Polybio .
Deuteronomium l Diodoro . Ses.
Pexippus in colleilaneis gr*- Exilii SiMarcini PapK hido*
cis Scaligeri in Thelauro ria
'
temporum . ,
Exodus
Diohidoricus. ^ Ezechiei;^'
Dipdorus Siculus.
(TaJ

Digiiized by Google
. . ,. , . . ' .

INDICULUS aUtoruw.
Gefta Pontificum Aquira*
F norum a Bofqueto edU
ta*
Faetus! Gefta Normanorilm •
Facuodus Hermiaaen^s; Gildas.
Fafti Siculi. Gillius.
Fauftus Regteafts. Glaber Rodolphus.
Fazellus in Sicilia*' Glycas.
Felix Papa Gotffidus Viterbienfis.
Fsronius • G'egoriiis Nazianzenus.
Flandreplis Hiftoria; G^egorius Papa
Flodoatdss hiftona Re Grcgorius Turonenfis.
menfi Item ejofdcm chro
. Gregorius Scptiipus.
nicon . lG'otius //wftf } i

Floriacenlis Chronici frag Guiber:u$ Nangentinus*


>

meo cutn Gucciardinus.


Florus
Fragmenta Hiftori* Franco H
rum i Roberto ad Philip
pum. Haillanus*
Francifetts Tarafa. Halicarnaffenffs .

Fredegarius in appendice ad Harpocraiio •


Gregorium Turonenfem Harvillarus.
Frontinus. Heb-^aros ( Epi/tolm Pduili *i)
' .
Froflardus. Hegelippus
Fulgencii vita. Kclgaldus in vita Roberti
Regis
G Kerm innus .
Herodianus.
Gagnanis. rIerodrKUS.
Gaguinus. Hieremias •
Gaza demenlibus* H I ern n y m us ( )
Gdaflus Papa* Uilarii ( s»neh ) Arelatenfis
Gellius (^n/«x) vita
Grminus* Hilanus PiAavienlis.
Geaebrardus» Hinemarus,
Genefis Hipparchus.
Gennadius *
Hippolitus Portuenfis.
Genovefa; 1 vita Hippolitus Thebanus.
Georgius monachus'* Hirtius.
Gerbertus* Hilloria obfidionis Neliten*
Gefta Francorum Epito- iis,
mata. Hiilotia Indix.
Pit, Temp. Tm.h 0 • Hi-
. . f) » . ) ; .

INDICULUS UTRORUM.
Hiftorta Joanox Aurelianen*
fispudlxi
j
K
Hifloria Romanorum Ponti'
ficum., aBolquio edita» Keplerus» . • ;

Homerus "
Hormifda: Papsc EpiHola;» ‘l " ^
Hugonis ( SM^i GracianO',
politani vita La(5fantiu$.
Hyginus» Lambertus Scaphrtabqrgenfis.
Lampridius.
I Langius. ‘ •

Laterancnlis Synodus fiib


J.ilignius. Martino»
.

laufcnius Gandavatus Latinus Pacatus. ,

Janfciiius Yprenfis. Lco( Ssnelus}


Idacius. Leo Hodienfis»
iiifcriptiones Grutcrii Lcodegarii {SmnSi) vita.

Joannes Ader» Leon (IUS defediis.


toannes (Biclarienfis) Leporius
joannes Diaconus . Lrunclavrus. '

Joannes Villanus Italicus iheratiis Diaconus* I

feriptor. i ;
Ligtpocius »
Joinvillxi hiftoria San£li Lu- Lineleus.
dovici . .1 : Livius ( Titus . .

Jornandesde rebus Gothicis i Lombard us. f Pttrus )


& dc Regnorum iuccclOo* Lucas EvangeliAa.
nibus. Lucianus»
Jofephus. Luciani Presbyteri Epiftola
tofue. Lucifer Calaricanus.
Jovianus Ponranus. Ludovici pii vita, vel anna-
Jov ius( PmuIhs ) les.
Irenxus (SanSus ) LudoviciXIII. hidoria»
Ifaias • Luithp andiis
liidori ( SMfli ) Chronicon» Lycophron. ./
Ifocrates. Lyra ,[lf/ct/uusl .

udicum liber. t Lyranus»


ulianus Toletanus.
Julius Obrequens.
J unius ( FrMuifemi )
Ivonis Chronicon. Machabxorum libri
Juftinus hilforicus. Macrobius*
Jufliaus Martyr Maldonatus*
Malmesbiiricnfis*
Ma.

Digitizej by Googk
. ) ' . . . . .. .

INDICULUS A UTHORUM .

Mammertinus • Nicephorus GregcM-as,


Manilius* Niccphorus hilioricus.
Manucius ( Aldus. Nicerus.in vita Tau^i Igna*
tii *

Marctllinus Comes vel NicetasChoniates;


Marcellini Chronicon. Nicolaus Gillius*
Marcus Evaagdiiia'. i Nithardus *
Mariana • Notar Pctavii ad Julianum
Marianus Scotiis.- Novella Maioriani,
*
Marmora ArundtUtana*-- Novella Valentiniani *
Marthamul M umerorum liber. •

Martyrologiiim Romanum Ny!)eous( Giegonus)


Maflbnus t f^sfyrius ]
Matthtus Bvangelifta.
MatthaNis biftoncus^allicai

nus. • z' >do Cluniacenfis.
.
Matcharus Palmerius Odoranus*
Matthaeus Villanus. Olivarius Marchius
Matthaeus Paris* Olympiodorus apud Pho-
Maximus ( SunEtus ) lium. Martyr
Megafthenesapud Jolephum Onufrius. ^

MefTinghamus in Sancis Hi. Optatus.


bernic. OrdericusUticenfis
Metaphrafles' Origine
Meyerus. Origencs Monallcrii Sandli
Mi/ceila hiftoria Pauli Dia Dionyfii
coni** •> ' Origtnes Romar ( Uber ds ) I

Mifcellanec exercitationes ad OroHus ( VsuiHj),



Julianuns. ' r Oforius de geltis Emmamie*
Monachus Paduanus in hiiio; lis •

ria Germanica . • Otho a S. Blafio


Monftreletus. ^ Ocho Fiilingeniis.
. . i( 1 Ovidius* ...
N
I

Nangis 1 ; I

Nauclerus. ‘ Pachymeris fragmenta edita d


Nazarius * Petavio cum Nicephori
NazianzenusGregodiis^! '•
breviario. .

Neeroiz liber* . •
PagtctiticaBaisoiiti.i- ' .
'
Neubrigenfis* _ • I^lladii Xaufiaca vel- in .vita

Nicephori Breviarium
- •
* Chryfoftomij*! '1

Nicephori Chronicon* i -

Palmerius. \
** * Pan-
.
. . . . . « . .

IN DICULUS AUTORUM *
Paadulphus Coilenucius. Polybius. . 'a
Panet;yricus Conflaatio & Polybii EcIog;ae. . .

Maximiano didus. Porphyritis/ ii

Panegyricus Conllantinodi- Porphyrii ( vita


itus. Poflidius 10 vita S* Auguftini!
Pan odo rus . Prilcus. I

Paradinus. Procopius Gafaeos*


Paralipomenon libri! profper Aquitanicus^ n ..

Paterculus ( VtUtimt ) Prudentius, -i.. ji u; ^

Paulus Diaconus Ptoltmatus. .

Paulus ifmilius» . -1 T r.. \


Paulus Jovius. : Q
Paulus Middelburgen/is
Paulinus in vita San^i Am- Quadripartita hifloruS*Tho-
brofii mcCantuaricnlisi
"
Paulinus Nolanus . Quinta Synodus
Faufanias.
Percrms U R
Petavius de dodlrina tempo-
rum &
notae in Epipha. Raderus. ^
n'
nium. Radcvicus degeflisFrideria!
Petronius! Regino
Petrus Clnniacenlis. ReginonisSupplemeotua.
Philallrius Brixien/is. Regum libri. ... -i «

Philippus Cluverius* Ribadeneira*


Philo JudzuSf Rigordus. 't
Philoponus. Robertus de monte, .c, i

Philoftratus. Rodericus Santius.';


Phlegon « Rodertcu s Toletanus
Photius. ; Rogerus de Hoveden io anna-
Pighiu$( ) libus Aogii»* ..i-

Pindari Scholiaflcs. *
Romani Concilii Tynodalis
Pius II. Papa. Rubeus io hiftoria Ravcnnat.
Plaiina* RuIHnus. y.
Plato* Kupertus*
Pleri usr
'Plinius- S .u..yi
Plinius Junior* i '
» eun*..
i

Plutarchus. Sabellicus, iDtUfiSxrt;


PolidorusVirgiliusde lovea Salianus .i.Jii xirrr.M
toribus Kerum Scdc Angli Sallullius. . ilneAiidu.I^
caiia hilteria* *
^ Salmeroi- . / efl ijodqasiK
Fontanus* &aafevinu$ti...i-
M«I a * Sa-
2

Digitized by Google
J
. . . ; . ;. }

INDICULUS autorum;
Sanuius . !

Scaliger. v| \T
SchifmacisAnglicani hiftoria'
'
Sedulius. Tacitus..
Seldenus. .«uL Tatianus.-
Seneca « i\X3\ Temporalius)
Servius; Tertullianus .

Severus Sulpicius. Theganus in vita Ludovici


Sidonius. Pii
Sigonius. j Tn^miftius; . 3 -r.

Sigebertus. -
nuO-rl Theobaldus in vita S. Guil«
Simocacta. , lelmi . . ; . . ...

Straplicii Papae Epifiolz; Thenc-itus. aa*--.u ;

Simplicius m
commeniarii^ Theodoreius ; i-';;»! ,

.

ad Anftotcletn t Theodorus Ledlor. i i.;',


SiriDondus . Theophanes.-
Societacisjefuhiftoria j Theophilus Antiochenus 5 tr
Socrates. ,, TheophraAes.
Solinus. .» ' i.liriqu.j Theophyladus Simocatta ia
Sophoclis vita. hiAorta Mauritii. u .

Sozomenus. : Thomas Magifler . _


Spanhemius. Thucydides. • .jgW ,

Spartianus. , 1 Thucydidis SchoUaAes.


'
Spanheiineitfe chronicon . L. Tilius . .

Spondanichronicon. 50 S., Timotheum. ( f«»H


Scephani ( S*n0i) Hungari *^) .• •

vita • Tirinusi
Stephanusde urbibus Tobias
Strabo Toletus J
Suarez. TorntellusS
Suetonius; ToAatus;
Suffridusin germanica hiAo Trebellius.
ria. Trichemius in chronico Hir^
Sogerius faugienA;
Suidas. Trogus Pompejus.
Sulpitius Severus. Turrecremata ( c*rd, )
Supplementum Chaleoodylx Turfellinus in hittoria S. Xa«'
Surius. verii
Synccllus. Tzetzes ad Lycophronem .

Syueflus.
Synodus Septima i
Syrmondus
Va-
'

INl>lCULUS;AirTHX)RUM.
Volcatius.
TV Vopifcus .
• *

Vofl1us( Jt*n,Gtrmrd.)
?•'
Valerius Maximus I!
'»*T Urfpergcnfis Abbas .'•*
Valtonus. -' *• * UHerius.

Varnefridusf ** Uluardus .
Varro. "
Vafarus io Chronico
.? !
no.
VelcHiis [ "
f hT^ Vvillelmus Gemmcticeniisin
hifloria Northtnanhorum •
• Vellejus Paterculus.
.* *'
Vellejus alter in appendice ad Vyillelmus Nandis
Gaguinum. Vvil ietmus 'Tyrius i'**' ‘

'

Veftmonaflerienfis , _
. isr:«>r^!-iWt
Vigori nus Aquiiankui ‘ j

, *rrj ,

Vidlor Tununenfis. I •

«jj*' ^
• fiicHid Bi- -'Si .

Violor. i.
'

Viiior UiicenfiS.*^ Xenophon.


VigneriuS'.

>' ^ ’
Xiphilinus.
Villanus «•»>:»•••»*
inv tilao

Vincentius Bellovaccnlisji [
Z -ujtn.
.M) niulii .
Vincendus Lirineafis'1
Virgilius,‘‘ - t>u.iT 1
j

Zonaras* ,

Vita Horatii; »• -
^ I
Zozimi Papae Epidolc ^

Vitat Patrum i’
r'w.u.*K ^ j
•-
Zozimus hiRoricus s*-
iTisri
yolacerranus* ^
zi
. «

t
;
, f

.
i vi- »' • I .

*
OV' • • I

: .3'- *J

:n .

SMffh

Digilized by Google
,

mmd Temporum ub Orbii iuith ad ,

dtatem noftram*

Annos ab rcrnm primordio, adeam, quiChrifti pu-


tatur 1633, numeramus jc6i6j proindcque ab ini-
tio 'mundi adxram Chrimanam, fite ad cum an-
num, quo natus vulgo i pdpitur Chriftus, compu-
tantur anni 39S3 , ita u^ borum extremo communis
Natalis inciderit Hunc annorum numcrtim per in-
.
'
tervalla certa ita partimur. ^
*
1 ‘Ab exordio mundi :ad DUuvium tblcdutum an-
"
ni 1'unt 1656. _ ^
.T
2 Ab eo anno, qui Diluvium proxime fccutus e(t

ad Abraami quintum &


feptuagefimum, quoiltr-
cft Dtus , anni numerantur j 6 5.
pem illi pollicitus <

3 Ab anno Abraami 76 , ad eum, quo Ifraclispo»


ftcri ex iCgypto profcdli funt , anni 430.
4 Ab co, qui proxime ab exitu caepit Ilraelitarum,
ad tertium Salomonis , ante Templi conditum ,
anni 519. t-r j
5 Ab quarto Salomonis anno, qup T^pntimda-
menta jafta funt , a‘d annum Cyri 21 , five podre-
mum Babylonie* captivitatis, anm funt47^.
6 Abfoluta captivitate ad Communem Cbrifti nata-
lem, anni funt S58.
Fiunt ab Orbe condito ad natalem Chridi anni 398}.
ad quos additi i63a< fummam explent annorum a
Mundi conditu S(Si^.
Atque his additi iterum anni 100. qui in Appendice
continentur ab anno 1632 ad 1732. efficiunt fum*
mam annorum ab Orbe condito $ 715 *

NOI

Digitized by Coogle
NOI reformatori
I Delio Studio di Padoa:

C Oncedianio Licenza' a Lorenzo Bafcg-


gio Libraro di poter riftamparc il Li-
bro Incicolato DUnjfii PttavU AnrclUncnfit
* Societate 7 efu Ratioaarium
Tempornm crc.
giufto 1 ’Eiemplare Stampaco ncll' Anno
1721.

Dat. Fcbraro 1731.

( Carlo Razini iCav<Proc*Ref.

( Z. Piecro Pafqualigo Ref*

Cddtidini

RA-

Digilized by Googie
,

RATIONARII
TEMPORUM
PARTIS PRIMiE. quse efl iVofixir

LIBER PRIMUS
Annoscontinensab orbis initio) five (i) anno
Periodi 750. ad i- SAlomonis ,

qui cltcjuidcm Periodi $701.

CAPUT I.

Quit/idm (z) primoboc interv.ilh i niundi conditu


ad diluvium digna memoria contigerunt : ubi de
operibusfex dierttm , dei^ue anno diluvii •

UNDUM a Deo efrcfadmn , fi non di-


^ M-
'

vina perAiadcrct aiidoritas, latis nos“^**'


ejus per Iclc contemplatio doccret .

Hunc ctfi 1'ummus ille Artifex conibntc


partibus ftiis&rablblutum momento creare po-
"Petavii ^ation.Temp.TomJ. A tuic ,

( t ) Pnh4 Mima 71o-')Def»rioio]art^s \\i. pjrt.i.tl^


anno l

l.nf.4. Cirterom Anno Per- /ul.710. conditum Mundum aiiettt


Alluor % fju’*a A condito Mundo ad initium annos itn»
Chiill laiire
tom too?. cMunilTe ptti*t 1 VId *• t* ri-Cuni ititem ex tccu«
Tatioribus cateuiit infri In (V 4J^f*ciufde« !*•
bri arpareac annum priimim /E«w vul*».irii feu Per
iuidc Mundi ioo4. ( nonto?4« ) fe^uicur Muidum Fci« jttt* Ann#
9ia ( iu»n ;jo ) coodilumfuppont debere. •

( PffmohoeMnvslh )Ou* fuerit llliuiioterfillUuTatloftiL


1, )
ennor i6sd* fiCdedIibta|IoeCQJ>?u;a. & UiK. Vid. fmt, %.
lii.lrt-

Digitized by Google
.

s RATIONARII TEMPORUM
paulatjra tamen fex intervallo dierum ela-
itd iVx- borarc maluit
Quocirca principio rerum omnium nihil pr*- •

ter terram , terrartjue circumtuiam aquarum im—


mcnfitatcmexlhtit Aquae porro non cralfe e-,
.

rant & concretx , quales n odo cernimus : led


tenues, ac vaporis inlhir , nebulae totum hoc
inane repleverant , quod liipra terram elemento-
rum cacterorum , acca lcltium coiporum vaftitas
Gcn I» occupavit . Eas partim aquarum vocabulo, par-
tim abyin declarat A/ojr/cj; quas& initio, non-
dum exorta luce, tenebris cbfitasfuiire dicit; &
iis Dei incubuillc bpiritum Ex aqua, terraque,
.

velut materia , reliqua deinde formata fiint cor-


pora, quae in lex dierum opere perccnfentur .
Quod autem Deum in principio caelum Ar ter-
ram crcaffc, Moj)es3.hy ea generalis eft lenten-
tia, quae id omne compleaitur, quod lex illis
diebus effciff um elf , quodque per partes deinceps
ex^nitur_
Prima die lucem proaeavit Deus; quam amia,
fivc tenuis, &: immenliis ille vaporum tradus
excepit ; nondum Iole produdo. Etutdiei no-
dilque (patia dehniret , eandem lucem ncbuloll
illius corporis agitatione circumtulit.
Secunda die hrmamcntnm a Deo fabricatum
cft. Quonominetam caeleftia corpora lignifica-
ri quam aerem & aetherem hocelf ,
credimus, :

totum id,quoda terta ad extremum ufque mun-


di patet, Sc inanevulgo creditur. Quibus fin-
gendisomnibusabylTus , hoceftaqdz in vaporem
attenuatz moles infinita materiam przbuit. Fir-
mamento demum vis illaelf indita , utfiiperio-
res aquas ab infimis fepararet: non ut totum ip-
fum inter ambas med'um intercederet; fed ali-
qua taiitummodo lui parte ,quz citima terris re-
gio aeris inhiiu dicitur Hzcenim ut hrmamen.
.

ti parseff, hoc efb inanis illius exporredi ; fic


firmamentum vel expanfum appellari poteft. Su-
ppr iores aqiue , oubes ilint medio in qerc fu fpen-

Digitized by Google
. , . . .

PARTIS I. UBER l CAP. r, j


fx, quibus pluviae gignuntur: inferiores , ma-
c Pci-
A- 7 to

ru, riufninaquc; quaelcqucnti dic oiium ha- •d iiide*


buerunt.
Tertia die primum aquas in imum collegit lo-
cum ; imo vero totidem in loca , quot maria, &:
lacus extiterunt. Nam exaggeratis in immen-
I'um montibus, 8c excavatis alveis , aquarum
conceptacula fecit Exinde retcdlam humum
.

herbarum ac ftirpium viriditate vertiri , arbores-


que juillt educere.
Quarta dic Solem , ac Lunam ^ Stellasque
collocavit in cslo
Qiiinta pilees Se aves ex aqua procreavit
Sexta demum hominem finxit e terra, divi- &
ni afflatu Spiritus animavit ; cui abterra ^dami PalfdrdI'
• nomen impofuit . Poft in hortos amoenillimos a tff* •
fttt

Deo confitos novus homo transfertur; quos(j) i- 14.


in Babylonia ^ vcl in hujus Se Mtfopoumia confi-
nio fitos tui^e , jufta fulpicioelL Nonenimali-
bi Tigris 8c Euphrates , (4) quos nominatim
MoyfestcccnCet t alveos committunt lisinhor. .

tis cum alias arbores ad ulumhominis ac volu-


ptatem, tum infignes collocavit duas, alteram
vitx, alteram Icicntia: boni , &mali. Prior ab
cflfciSu nomen invenit quod ei vis inclTet per» e Ah«.|.
;
pctii* cum vita fovendae lalubritatis (4) ut,/#»- Ci» op.
10 PkTp
guftiHuty beVrofper aliique fentiunt. Poficri- 1 oe vi- .

prab eventu ficappcllataefl; quod ejus dcgufta- ta Cont.


caP' i(.
to frudtii Ibtim intellexerunt , quanto amiflb dAuf I,.
bono, quantum in malum incidilfcnt, ut eidem Civ cip.
(t) ^uguftino videtur, nec non (c) Mofi barCepbd r Par. I

in Comrnentario de Paradilo- Sivequodboni cap.ip.


malique feientiam illa ex arbore ferpens promit-
teret; ut acute (d) ]{upertus Ibi dormientis ex d Rupa*
Trio* de
^ami latere detractam collam Deus formavit cap.ap.

A i in

f ? 7 T» tih/mh ) de situ Patadifi ferreftrit con'‘aleniti


Cftfr. pjTi. I. feu tli Huetlut TtsUit SHi Peud.
Tw.aui uterque uoO Pttnium iCTto(ttt
pK»! framiitth» rnenfet M»fet > In eod. Heb non Tifie frd
CbIddeKel nominatae eoautem nomine eundem intellitj fiuvijia,
fui Crccia TiyfU dicitur, probant jam laudati f(i!pterca.
4 RAtlONARlI TEMPORUM
A. *»o- in fccminam, quam illi comparem &: ad jutritefll '
P»r. )ul.
dedit. Sed ea quovis liofte graviorem ipfi perni'^
ciem attulit Ljus quippe blanditiis intradtus »
.

obLtum ab illa incerdiitat trudtum arboris come-*


dit . Cuius noxam cum iple prarlcnti mox
fccleris
ptena luit ; tum deinceps derivavit in pofteros *
manfionc deieftuscum culpx-lo.
];;itiu bc.ata illa

G.n- 4.
c;aconiu^c in vitx hujus aerumnas extruditur <

Primi deinde mortaliumab illisorti lunt Cainus


quorum
agricultura , hicpaftio-
ille
hc pccotum vitam exercuit ; quid- Deo propter
intcgrit.r em luit acceptior . Ob id lurore ardens
d: invidia Culnus innocentem fratrem peremit: &
in ultionem parricidii huc illiicquevagusober-
4- rans , fimilcm lui , hoccll invitam Deoae rebcl-
i;*
Icm procreavit lobo! em. Idem de f/fwort/ nomi-
ne urbem primus inlHruit Stirpi huicadverlam, .

hoc ell piam d: rcligiolam alteram propagavit


fteii. Setbus, aliquanto polt ^beli necem ../fdawo ge-
16.
nitus: Cujus Filius Enos Del nomen invocare ea."
pilTc dicitur : quod , ut opinio ell, Dei cultum
abCaimpollcrisobliteratum publice conftitiiit .
«tn.
ii<
Inter alios memorandus venit Henocb "Jaredi Fi-
lius .Quem cum ob innocentiam adamalTet De-
us, vivum adhucCx hominumoculis eripuit (Q
nondum lcgitim.i artate confcfta Huius pofteri, .

quos filios Dei Icriptura nominat motibus in de- ,•

teriora lapfis, Cum fa/ni gente matrimonia jun-^


xerunt ; quo ex commercio gigantes procreati
lunt- Tum in omne flagitinrum effufi genus mor-
tales ,iram in l'e Numin’s verserunt j cum v in-
tute ex hominibus extinCta, nihil ei iam morse
polfet obiici. F.rgo infcnlus.//./j»j/ polleris Deus
un'vcrlbs aquarum eluvione decrevit perdere -
Unusd Sctbi (anguine boemus Itipcrerat qui in
fide ac Dei oblequio pcrihbat Huncdeconfilfo .

1'uoccntum d-viginti annisante ceitiorcm facit:


de paucis ex hominum pcciiduraque numero Icr-
vandis,
t f Ifthima tt.ft e CMiiB (lIBOt lutuii
Cw« V.ii.M»

Digitized by Googie
. 6 ,

PARTIS T. LIBER I. CAP.' Jl s

Vandis, (6) moliri arcam imperat. Centum to» yi,Tx^


tos annos m
ea tabricanda Patriarcha poliiit .
Qtiac trecentos longa cubitos , lata guinciuage-
nos, in altum tricenos adurgebat, triplici tabu-
latorum ordine , in quibus luas quibulquegcne-r
ribusanimantiummanfiones attribuit. Odoin cen.^.i,

totum hominum capita i purorum animantium


leptena ; impurorum paria fingula eo navigio in-
cliila 1'unt , ac diluvii aquis erepta reliqua •'tr- .*

rarum omnium eluvione conCurapta 1'unt ; quam


quadraginta dierum continens imber, effuli &
late gurgites effecerant: ficutaltilllmorum juga
monttumquindcciracubitis unda Tupcrgrelfa fit
Annus ab rerum exordio 1 ^ 6 tunc agebatur i vur>ie
.

mnteCbrifti xramx 3 a 9 .

CA P UT 1 1.

^4tex /jcrdprofdMquebiftorUintervdllt ifto •tr yv-ntr,


/ia memorantur y quod anno Teriodi \x\\\z- rw |uu
ad pertinet: nbide Babelis
ficatione y orr« Abraami, €7" migratione : Aily-^
riorum, /Egyptiorum, Sicyoniorum rcjnrV»

E Xafto di luvio "hloemus ex arca


rite Deo fecit (i) in montibus JtrmenUiubi
&arcsc reliquiasin longa tempora Icrvatas
digrcdiis 1'acra

clfc
r^n

c.».
t

prodidere Veteres aliqui


Pofthaec, yerfisad agriculturam ftudiis, vi-
tem conferit : aevino, cujusvim adhuc ne-
fcicbat pauld largius epoto, iii ebrietatem , cx
A J eaque
[ 6 J M»!lri Auttn 'mtfrtt J figni* Sf Src«
CODrul«ndi Oijfrristh /tyn.L* Rijlons^l ttiU-t
Pr/lrtirr Amo
l,oo.m qua Alti probat metor IuliicCre |^u)lTeboc lerlitrcimn ad ex-
cipttnda^ prstet Noachl familia» )omffa in malia ineo inclutciidt
cu» pabulo , alllaqua id cotum omnium vitam per annum confervan •
dam necelTar-I, .
f I ) Ai mHaPn J»t fft ) De Iftiut periodi dnrttiooc dc tueiorif
So hoc errore, Vid.Pert.Z lUZ-r^p !•& Not.
( 1 ) Ia MmtUut Armtnim ) illi in Hrb.Co(i.dleuntur moBtet A*
ntatin Vul(. roontea Armenlie, fui Ife autem OtrAjau in Atmen't
montea vero fimilUmuBi reddit Sttitrt- fM.Ui. i.e.). Vld.CeM/Mt,<
Itmrr-T en**.
.

6 RATIONARII TEMPORUM
caqtieinfomnumfolutuseft; quem nudatis
Jd i7i »• rendis indecore Itratiim in tentorio ludibrioCb-**
thus habuit , tratribiisque monftravit : hi averfi»
rctroqiie gradientes pallium injiciunt . Re pater
poftea comperta > Cfc 4 »»» Itirpcm cxccratus, Ja-
cbeto, ac bene precatus elt (g) Ab his tri-
.

bus propagatum humanum genus brevi maxi-


mum incrementum habuit , utnen una regione
capi ampliiis polFct. Iit videlicet t'requentand2C
erant orois terrarum partes reliquae. In has an-
tequam immigrarent j a (eque mutuo divelleren-
tur i ingentem turrim in campo Stnnaar zdifica-
re placuit , quod commune iiii monimentum po-
lleris relinquerent. Erat hadenus mortalium
omnium eadenl l'ngda.Hinc fruilrandis illorum
conatibus Deus in plures diilraxit Ita commer- .

cio vocisablato^zdiricandi eonfilitim abjecerunt.


Quod ex illa molitione relitiuum fuit (4) Babylo^
nis initium fcciflc Creditur Nam
Sabet a lingua b
. 4

rum permiftione turris illa nominari cocpit.Hzc


ut in ortu ipfoTl>4 /e«) hc^elf unoab Diluvie»
vertente izculo» minime fafta putamus: fic ia
tiit tu plura proferre nihil attinet. Alterius ergo fzculi
' clapio jam dimidio» quodoftendamin fecunda
parte, perturbatio linguarum cum populorum %
ac regnorum propagatione contigit
Ap Hftma llirpe , penes quam ufus cognomi-
nis linguz &
vera religioconftitit , ortum duxit
^brfarnus , in ingens pietatis Bc oblequii futurus
fpccimcn. Pater huic patria flw/dcc ; e
»
qua Dei mortitu cum Patre profedus (5} in A/<-yb-
pof4-
( t ) ) Outo nitlvlutlf ^llonira Noenil dticl debete»
Ore.c.k ubi illoium poileiifrceDrentur. IM autem fic dirponilntiir
laphrt , Cani, Sem . Srtnw itaque nnn qu6d lueiit ptinio|$eiiilut ,
fcj obcontlmutuni in e)tia*m’Ua fV! (tdui,i>iimua vul|t6 nonilnatut.
I 4 I lUiylanii itiHifmfftiffir trntihir ) luilTe rrTetJ terram ^In-
bar %cl tennaar eandem cum Babylonia vel (i lirra Babyloniat paitem
ihiuiie conditam tunc fuifle Babylonem apnti eoUiKitutes Grit X-v.
ic XI V 2 & i.Vid.Per/yM Orlj.Katylm-
l y 1 In Mrfapet mlm )
ve| potiua InChananarami Urenim un-
de ric6cKcrbitur A hram , in Mefopotamlaeiat • Vid./r/r.V|t »
»»*.frq. C.i’UM idtm fupprnit aiiUor noBcf 4 Vid Sc AiJaev.Ortt Be.
Isln^taf Vl.p t} & atUita in Albe libii.

Digitized by Googie
. . ;

PARTIS I. LIBER I- CAP. II. 7


(6) aetatis anno 70. ac circiter annis
quinque Cfcrfmj habitavit. Ibi patre relido, mox, «a iru'
ut julius cft, cum uxore y4r4/ &rIo/o fratris filio
migravit inCbanan^um , annum agens 75. Tbu~
r*i patris anno <5 Vixit deinde , patre f iiperfti-
1 .

te, annis inC^awrfwrfj fere («aginta : quibus c-


xadis, anno iplb vitae MePopotamUm , ac
paternam domum abiit ; unde mox jubente Deo,
in CbttnandAm regrelTus elf Sic ijla conciliantur,
.

quae ex Mofn 8c Aciarum hiftoriaUblent objici


Follqiiam Trocmi polleri per orbem terrarum
dillipati 1'imt nationumex'ndeacregnorumdi-
ferimina coeperunt. Qiiorum quidem Ii teris pro-
dita liint initia, vetuflillimurn fuit ^r»or*f» ••«ni.i.
fl ve Chaldaeorum
, quod n
Babylonia pri
i mum exor- Af,,},.
tum, zh ca. inl^iniven Alfyriamque ttinslmim, 'f-

anniscirciter mille ac trecentis obtinuit. Nam^"“"*


qu* de Arabum BcChaldaorum antiquioribus re-
nis cx Africano commemorantur ab Euftbio, ea
fabulz, quam vero propiora liint.
(7) Primus in Regum Ajyriorum leric Belus fi-

ponitur; qui regnavit, cjulquc condi-


tor habetur a profanis Audoribus ; ex quo idem
videtur elfe , qui in lacris literis '^embruth dici-
tur. Huic, cum quinque &l’exaginta impcralfct
annos, liiccelfit : aquo condita Nh,us.
coque fedes translata regni , quod deinceps ab
nomen accepit . Supra hunc profana hi-
floria nonalTurgit Acprimus proferendi impe-
.
i,
riiaipiditate bellacum exteris tecilTc fertur. A~
fia (iibada poltremoBdfiFridwojcum eorum re-
,

ge Zoro47?rf domuit . InAc Semiramide in conju-


giumadlcita , ex eaque lufcepto filio T^inya mo-
ritur poli annos, quam regnare czpcrat, duos
&quinquaginta
Semiramis impuberc filio circumfer ipto , re-
A 4 gnum
( S 7 .Ktith tmtja ) puam accurat im hic elTc Auftorli roUtI
Chronoloziam probitar in mnnat.td r.p.l./i’.i.prrt.t.
< 1 ) PrhmHiln K.num Ajjrhritm fn» ) Hoi ciiioa AU.larif (al>
Ctiloa eiti«udatai hibci la «suat.
}

'
8 rationarii TEMPORUM
K grmm artibus intervertit , quod duobus A^qiid^
'idiAi- diaginta annis obtinuit. (4} Cr^rornm annales
cxlh littam ab ea Babylontm alTcrunt . Verius am-
« nica. pliticatam dixeris , &
mirabili mcenium ambitu
‘^'nttam j
quorum ciraiitus (b) quadringenta &
chron’. ottoginta itadia colligebat, ^fiam praeterea ,
Hetod.
^«.
fi^tdiam, Terfidem , .f.gyptum , Libyam , JEtbio^
piam ; demiim Jndiam cumexercitu adttam ab il-
la , vaflatamquc 5 memorant Ad ultimum li- .

bidinoCa mu lier lilium ad inccHum provocans, ab


eo necatur anno regni 42. (b) Semiramidis an«
noJj ^braamus ontui: non, utiallo perluafit
Luftbius, Telini 4^.
Kinjjs.
'isimyas, interempta matre, regnum , quod a
parentibus ampi ilfimum acceperat, per fumman
loeordiam tenuit ; ac per praefectos Omnia ge-
rens, raroqueeonipeftus, inter pcllicumgrcges
conlcnuit. Quod inftitutum Icquentes dcinic
Reges amplexi limt , qui nullarc inlignesacvix
nomine iplo polleris noti , tres 1'upra triginta re-
cenlcntur in Eufebii Cbronieo : quaternos am-
pliusnumerat ^fricajtus & imperii totius inter-
vallum jullo longius tacit . Quod utfuprade-
monllravi , (9) annis 1500. circumlcribitur.
Per idem tempus, <\\\o ^(Jyriurum regnumpri-
mordium habuit, alibi quoquereena conllitu-
Tem ip ta lunt .‘(io) praefci tim yEt>pr/ori(>w , S: Sicyoni(r-
rnw.Sed iHorum origines fabularum licentia cor.
rwpit .S/fjrowe duodecim fcrepoft»/#/^r/or«w ini-
tium annisiundatum cll imperium, anno ante
Cbriflum ii64.acmillc propemodum perfeveravit
annis. CA-
(f) Sfmhtmtiii tmitlf.) ad alia plani tempora pertinetSmifr#-
mhWi. toc.cit. In Ntt. pteiri. St VJ[tT. ad A.Per. Jiil. U9ii. Cae-
teriim de StmlrmliU non>iue flt Etjrmol. v id. Boti C^n Iit. I. cnp,
(I. tt Ji^nrloi OiffrrtAt «fc Dei Exl/i. rtp, 17 . cooiicit hic ultimat
fciiptor fabulcjfa elie ea omnia qnjp dc Semlriniidr narrantur dt nata
«X vocibuf quiboMam stquirocis linausr Kebt.
( 9 ) tntii I too. 1 fte quidem Dh/ivr . ftiftin* allique CX Or/ixade.
rxnt , fed t* Herodoto tlo. aiinoi lanium huic Monatchls tribuendos
elie patet v id. ;Vof. 7 .
( IO) pttelertlm yCsfpthrtm tt Skyonlorim,
J de horum imperlornm
antiquitate 4r amhoiibui Vid. VerPton^ jEfjptlae. Orit.CT tempmt /n-
«r)tis-r r. a. ubi mullis probat ad MoCa non tero Abmaoti tempora
refeienda efle Siejmkmm initia.

Digitized by Googit
,

PARTTS I/LTI3ER I. CAP. IU. f

CAPUT III.

Summd biflorUfdtrdt /patio illo comprehenfit


(i)rft annoTeriedijulhnx 1753. ad 5183
ctfit , ubi de Abraami , llaari , Jacobi ,
gejiit
cr Imftu pofttrit : tum df Jobo . .

A Braami , &
ejus poftcrorum varr»
grinationes, rcsquc abiisgeflae contincn-*^'*
tur hoc annorum Ipatio- ^braamus tamc urgen-
te, anno tere , quam in Cbananaam primo tranfi-
crat , {a) JB.Upt»m petiit,ubi ab (i) Regis 1 ibidine
Saram ejus conjugem tutatus eft Deus (6)Indct<j*n.« .

reverCus in ab Zoro fratris Hlio divel-


litur; quem e Me/opotamia profectionis comi-
tem, &
haCtcrius contubernalem habuerat. Is
Sodomis domicilium optavit ; tAbraamus Hebro-
ne ad convallem Mambre.
i
(f) Secutum eft bellum, quoa Codor/rftowore,*®*"**
tribusque Ibciis Regibus, viCtis aliis quinque ’

Toparchis, e quibus Sodoma Comorbaque Re-


ges erant, ac direptis oppidis, pars prasdzfuit
Lotus i cum familia, fortunisque omnibus. Sed
re audita , viftoribus ex improvilb 1’upervenit
^braamus iisque per intempeftam noCtem fufis
ac fugatis, 1 'alva omnia cum iZorofuo recupera-
vit. Redeuntem xeniis ac panis &vinimyftica
oblatione Afe/rbr/eder»i excepit, ^e\ Salem : hxc
eft Hierofolyma ; vicillimque manubiarum pri-
,

mitiis ab ^braamo donatus eft.


Poft(d) annos decem, quam habitare Cbana-
naam coeperat ^braamus , Sara ftcrilem fe vi-
dens , Hagarem ancillam JEgyptiam \ixo fuo .

permifit. Ea gravida cum dominam fpernerct,


ab
fi) at atmaPfrJttl.ij^x. aJjtit.J de bujyi petlodi doittloM
Vld. Part i Ut'1. rap^t- Be inoot.
(x) al Prih IlUJime) Rexilleyf|>vpti , MoC tintum Phinodl-
flui, yfrrlau eidetur fuilTe qui A(>ophi< dieltat, Vid.
Wftrxi A.P.U X7]0. tc
) . , ;

IO RATIONARir TEMPORUM
A »7»|. ab ea male habita > fugit inderertum(4)re(i An«
»j ti“i. geli monitu reverfa , //>» 4 e/rm v/f6 r44 mo peperie
,J annum
agenti 86.
t Gea- (t) Undecentefimo aetatis anno Patriarcha >
*'
ex foedere , quod cum Deo pcrcullit , cum omni
familia , Se hmaele ij. vel 14. annos circiter
, cen nato, (3) circumcifus cft.
Idem annus Sodoma, Gomorrbd, ^damd , ac
rn/w 'ojt exitialis fuit, oppida propter exe-
j-randa flagitia, ac praepofteram libidinem(4)
pice ac llilphurc animata coeleftis flamma con-
iumpfit. (Jjjo ex incendio ereptus ab Angelis
Lotus i amifla conjuge, quae contra vetitum poft
Ic rcipcdans in ftatuam falis elt mutata, pri-
mum (5) in urbem SegoTi quam imminenti cladi
precibus exemit; inde vicinum in collem fubiit
ubi pernoffem , A’cbrictatem filias incefio pol-
luit Hinc orti funt Mo.ibS: ^mmnoii quibus to-
tidem propagati funt populi
(d)Ccntefimum annum a.%cns ^hruamus Ifdd-
t"»* de J‘4r4 conjuge nonagenaria fufhilitanno
ante Cbriffum 1936 actam illius, quam Dei mo-
nitu , poft annos aliquot , Hagarem curo Ifmdtle
filio domo expulit . l/aacus virili jamxtatc, hoc
». Oli», cft anno, ut putat quinto ^vicefimo,
*• **“
immolandus fiftitur in monte Afor»4. Mox
a patre
ejusdem , a quo mattari jufliis erat , Dei imperio
liberatus, poft Sard matris obitum, quae (/)anno
^/Gefi. 12-7 cxcc/Jit
e vita ,
(g) duxit Batbuele
i ccii. natam "Njcboris filio fratris»/ftr44m/. Erattum
annos natus 40
t» (i) Interim ^brdamus Cethurd in matrimo-
nium fumpta lex filiisauduscft. {K)Ifdacus (exa-
K Cen genarius, conjugis fterilitate precibus dilcufla,
»>. »6.
geminos ex eafulccpit Efdu Jatobum, anno an- &
te

( J ) nr^r-mrtfuiet _) Tnnetthm moMl» fuste nomina AbiamI fle


!»rti ; lifjue exinde diOut ASrthjm & Saial Stf , Qtn. XVII
1^1 fl’t jr Itilfhmt ] Inde ortm Itcat A fiMtit» Vulgo dktui MoU
nSon 0' M.irr)ii//irm 'Uls Mite ,

t) m Iirfrui Srfv
f F» intextu Heb'ro plutiiult Tetlionlbui U«
hllli^ue Gcogiiphicii Tya^ir diciiut Vuig-

Digilized by Googie
, :

partis i. liber i. CAP. m. n


te Clriftum 1876. (d) v/ffcr44iw«j poftca moritur A» »r»-
vitse anno 17^. ante Cbriftum , 1861.
Foft//44 f«i(t)variisperegnnationibus &in-
commodis exercitus , grandioribus jam filiis» hoc icrp.fi.
cft 1 ’cptimum &
Icptuagcfimiim annum agenti- ^
bus, ccntefimum trigefimum & Icptimum nu-
merans iple ( ut ex Jofepbi &
Jacibi > cum in
venit , artate, &
hujus apud lab4nn»*
manfione deducitur ) £/4« hl io bene precaturus ,
venatu prius ab illo parari fibi epulas jubet. Sed
hortante matre, 1 'urtim obrepens, Janb pater-
nam benediftionem intervertit Alox fratris in- .

fidias veritus (r)in Mefopotamiam ad Jjtbannm »cen.i>


avunculum fugit Qiio in itinere oblata fibi per
.

quietem Dei lummislcalis incumbentis Ipecie,


ac promillis animatus eft. Ciim autem 146440
feptennem operam inpalcendis pecoribus locai-
(ct, non ante padam ab eo I{dcbelem abffulit,
quam ma*oris lororis 2/4 nuptiis per fraudem
implicatus eft anno aetatis fere 84. Per. Jul. 1911.
£x his , 8: earum ancili is duabus, (6)54/4, fir Zel-
pba, nati lunt;^4fo6o liberi duodecim. Ex Lia 7.
J{ubcn, Simton, Leviy Jud*, Jffacbdr, Zabulorty cum
Din* 6lia £x [{aebeie £• Jofepbus 8c Beniamin.
.

(d) E Bala 1 jyaa , "i^tpbthali E Ztlpba, i.Gad


.
^
xAfer fiunt mares Ii. cum filia unica. Viginti
apud Ltbanum annis expletis, Jacob in C^na-
nmam rediit, (evanno vitae circiter nqnagefimo
**
(cptimoac variis in locis tentoria poluit. Prae-
fertim (7) apud Hocborba; 8c ad Salem SUbi~
morum oppidum, ubi (f) poft annos decem , /m*
quam c Mefop-jumu redierat , Dina ejus filia
ab Siebemo tlemoris reguHi-ilio vim eft pafla; tu/eir).

quaminjmiam uterini illius fratres , Simeon ^


Levi, SiebMirarum internecione , urbis di- &
reptione lunt ulti Profeftus inde "Jacob Bt-
.

tbeltm abiit, novum jam adeptus JfratUs no-


men : (g) quod ei ad patrem cAf<7bPo/4WM icdc- *Gfn.
‘*-
unti
( < ) %.U 7flfhr)}»tb. Billia & ZilpK».
{7 )
rpuuit.titij ) Heb. 'UCCvlk.
11 RATIONARII TEMPORUM
Angelus, qiio cum hiftatus erat, monimeiiJ
i/ tumfortitudinis impoluit. (4) }{acbel BenUmt-^
«G«n.ii nMmparicns obiit, cum annos cxplcfTct
”'Gen. (b) Ccdccim , & decimum 'eptimum
1 iniiflct ,

lliiicw Q^’* paulo per invidiam a fratribus dif^ra-


«itus &• in £gyptum deduftus , ab Tutlphare
,

praepofito cubiculariorum Tbardonh Rc^is em-


ptus dt. Apud hunc cumadolcvilTct, abejuscon-
lugc fruftra ibllicitatus ad ftuprum , eiusdem
falla delatione fidei Sc innocentiae peenas luit
triennali carcerc. ( 8 ) Unde ad interpretan-
dum Regisfomnium edudus, cum imminentem
fertilitatemannorum Icptemac totidem ftcrili-
tatem praefaeiiflet , (9) toti JB^pto prxficitur .

r Gea. E6 demum hortatu filii , cum familia.


*' & fortunis omnibus ,
gralfante jam tertium an-
j
num fame, proficifeitur , anno ante Cbriflum
*7. y. ' >747- annum agens (d) igo. qui erat "Jofepbi
quadragefimus Vixit in Mgypto "jacobi annis
.

omnino 17. Eo mortuo


corpus 'wiVaUftinam ,
ut optaverat, debtum , Bc in parentum fuo-
rum lepulchro conditum cft.
(r) "J^/fpbMs anno vitae expleto lio. mundi
1308. moritur qui 71, circiter fuit ex quo Jacob
in Miyptum immigrarat . Secundum haec Jdcobi
loisolc majora in dies incrementa capiente (10)
/exodi
{f) Msyptiorum Rex qua invidia , qua metu , ne
deficerent , paulatim occidere illorum genus in-
ftitiiit . Itaque nccari> prjEter foeminas, quidquid

dein-

( 1) M*rprftjnitnn fAttHut J Hlf


Kcx yffirtt iffuilTrcrrditut (]ui Mjnritvii Mr^hrmnffolh vei Mtf'
dicitm F^fr. idA.Pet )ul • IfSi. Minini tiinro nr(li-
gnuli nuodverrufiumnii llliuf viri Chronolociam inbet Prtl^rn, /E,
Xifl.Orli lnvtHii.rtf. | 2 . F.x qiiibiii hoC laltcm eollitltnr flTr fonje*
eturatqiix de Illi temporibui rradaiitni Ttbiil e (til. Mjafthtuii cx
quihtii ea ducuntur dc IU xluribiK confi/lae >d /Ecyuiinruru intiquiin-
Xtm aueendain 0c In reliquia cotrupt illimia funt,ut fuai i vairiaChionew
laH't probatum ell.
( 9 ) Toti iF{ypropratff#(ar7ful> viiiiireRibuf Srprraanot fo. pn«
fr^turain hanc egit lolephui £n/ei. Ciran.de co vjd. etiam IIK
j6. e«p. 1 . _
(loi /V.(vprieram Krx e««/uvUl« 7 Rex lite U^rvie itid- 'i jiidlcatiir
(ullTe qui Menefianl X.mmfn MUmomdicitur. Vid dc MeriAena ad
haec tempora.

Digitized by Googie
- PARTIS I. UBER I. CAP, Ut. ts
ilcindcftirpisnafcerctur jubet, aut in proflucn-
tem abjici. Ita(«() (n) Mojfes ad flumen expofi-td mm*
iustCizaTbardon/s filia tollitur, &
in aula ad 'E»*»*-*
Ipcm regni capeffendi alitur. Hic filius,
Ca*tbi nepos, Leyi pronepos, Aiarid 1 'ororc &
parone fratre junior iuit. (ib) Annos nattis qua-* *«- 7»
draginta, gentiles luos invilens,^^j'ff/«»»qucm-
dam , a quo pullabatur, occidit • Neque
hoc Kege clam fuit . itaque poenam metuens in
^adiamridem ivgit Mojfesi ubi^^rriro Sacerdotis
tiliam Sepboram y duxit.
(c) Anno artatis odogefimo Mojfesy dum ad,
ttiontem Oreb, qui Ik Sinat didus eli , greges pa- i. & *.
iceret , ex flagrante rubo divinis animatus ora-
culis, (13) in ad luos revertitur.
.
Eodem intervallo Jobkm admirabile patien-
tiae , tic fortitudinis exemplum extitilTc probabile
c/f (d) Quem ex Efau ftirpe dclcendifle cum ple- ...
Tilque veterum arbitramur. Hiiiusexver'limili "jg

conjedura fic annos ordinamus. Natus eft Z4f4


nepote Efau liib annum ante migrationem Ifrat-^ ch^ifort.
litarum duccntclimum tricefimum fecundum,an-
te Cbriftum 1763. Idem anno vitas quinquagefi- Aug°if
tno permilTiis Satana, variis calamitatibus an-
no iinoconflidatus ell; Quibus perfundus vi-
xit deinde annos 139. ac mortuus eli, xtatisan- , g,
no 189. (e) ante migrationem ex JEiypto 45. irsi.

(11) MortTld. etiam Jnfttu.lH.


r« t* ubi imperiti itium /rr/fpMy?/^f<m dicit .

{m) ^FbmsmtisflU J Tkt^mutU di&t Jofr^kl AntlquH. Mu


!• / 5*
Tu' jEijptum rHfftUur J Regnante Um Amtno^hl Re»
trnjis fAhnium fiViot Qui Ameuophis Bwltti /E^tiut fuifTc exjftimt»
tur^ p 4 icr ^^yptl flc Dsitiai Gi»cl.« dl^iit 1 Tret autem Jie/I circa hirc
trwpor;* clfcrvaiitur « prirrui Bs^lomiutpxo DeoChaldfit habi*
tut^ hipfttr Btha di^uj riui Fvechou« fiiKTe videtur circa annufa
Per fui I. ^yptius Tdl. de quo Hic fifrmo ciica an-
«um Pei. |ul. AfTyriJi Nini pater A- Pef|ul.tj<?i fc licet Bell
i

vioineo non Ofopr/cmi fuit nomen ut ciediderunt Greci ; fed tpptlttf*


Phmn Hcbrwutn ntmpe qu d Dem num fi^nincat • Cetetum iia
eo ut in deOtinaticne atiorun> iEgyptt Re^um dequibut in feriptura
Mcra fit mentio) ab U^la dKfeatit lecentior Tcrlptor PrricenhM) tujua
cociiuii pcHunt EiVf\i £Wy/eir.ci^. VI.

CAPUT
. i .

14 RATIONARII TEMPORUM
A, i’it
fer Jul
jiij, C A P UT IV.

Df Argivorum rf»»o, Inachi 7* Ogy>*


gis Ji/Mv/o, Prom:chco, C7* Athcnienfiu m
no
fii-rt rf*
fHf ‘ni-
Exto annopoH.^&r44w/ obitum , zntc Cbrifli

P»rt
S xram 1857. ^rgis in Veloponntfo novum re-
Itb. i-c
i.

I
gnum audorc capit (0 Imcbo: quem veteres
pleriquc Mofn zqualcm fecerunt : fed aliquot
Ixciilis illofuiiTc liiperiorem , fidem fecit Eufe^
biHS. Nos annum , antequam ex .£upfo migra-
rent //r<if//V< , 517. illius regni finimus exordio.
Fo{iln4 cb»m Icdes Arsis perfeveravit imperii
annis f46fub Regibus tredecim: e quibus no-
vem priores» ad Gel/taorem usque y Indtbidd vo-
cantur , quod ab Inacho re(^a lerie deicendant
GeUnore oh Argivi expuKo» horum conleniu,
regnum Djaxmj occupavit , ex -Egypto advena»
&ab Inacbo ipie itirpis originem trahens i quip-
pe f e// filius, Epaphi, quem Io Jnaebi filia "Jovi
peperit, pronepos fu iffe d'citur. Ab Danaoquo-
tuor itidem 1’edcm habuere regni »ad ^cri-
Jium ufque: quo per imprudentiam ab nepote
occifo “Perfeo Mycenas hic tranftulit regnum ,
cujus e (anguine poftremus fuit Euryftbeui. I:q
ab Heraclidis interfecto, Tel(tpjdd rerum potiti
lunt numero lex; quorum ultimi Reges fuere
Ti/4-

( I ) J circa Jn4fhi nominis oTieinein sn inerit an Phoe

nicii vix quicquam certi habctir* Fmteab app;lUti»o AVar|^tl ex «-


tiquiflimi reftis nomen prop.’'um de-iuxeiunt Cicci k Ph«nlci-
bus qui Te AifelTi Alios dicebant ft maena de raiente itio n«rfabtnt«
clIu pofl tcmpoca de qtiilnit hic aeitu' nomen i**ud drTumprtim cit . Ex
iif quf ab Au^re noAro F Orircit laiptoiibtM hauiU rmmntur^ id
tantam conijet pOtc(> > circa te^nnota Abram* coti Cfpura Grpeiam 9
faprti nimirum po/teris i vicina ATm ed rrantffetantibut.^ed fMarhmm
A ^rj[rvonsm imperium ad antiqua tlla ternpora pertinere minimi At
veroAniile* Molts fvo vIxtlTe Tn*'hmn tiaJunr acnmtinrct Chronolo»
|if Vld/ar* «d tturg. tlU» dc ¥tri^ iHPtj/L
. J
4

PARTIS I. UBER T. CAP. IV.


Tifamenus & Tentbylus Orefte geniti. Mytenh
porro regnatum dt annis 1 30. In totum ab /«4- ad 11«.

€bo 1)6. usque ad annum So.poft excidium Tro-


/4«i»/M.Quas omnia f ub conlpedumftmul hic da-
ta, luis intervallis pollea reddentur. Hocqui-
dem quod IfraeUtarum ex M^ypto protectione
terminatur, haec fere contigerunt.
Vboroiteits (a) JnAcli ^ & Mcliljx Oceanintt
Filius {b) rudes adhuc homines &
1 'parlbs op- Euiiw

pidis legibusque rnuniit, ac totam, fi (0


/odoro credimus, Cub ditione l'ua ^eloponne/nm Pt«n’-

habuit.
^
[d] Hujus filius a quo ^pi 4 dicta; qusedApoio-
poltea Veloponnt/Us, qb mutatura in tyranni-
dera regnum invilusfuis, abTbelxione Tbel~ &
cbimeex infidiis opprimitur , nulla reliCla prole
(f) ac poltmortem in /Ejypro divinisconlecra-
ttis eft Honoribus. Qji in & filiam /0 in *uft. 1I*
jEgypriim perveftam memorant (g) ibidem pro
Uca habitam efsc, ac nominatam //iJem . Veriim L
Tau/anias rccentiori id alteri tribuit , J-ifoTriope*-
filio genitae, quod &
mihi vero fimiiius vi-
detur.
Sub eodem Tboroneo Ogyges infrica regne-
bat: cujus tempore magnum ibi diluvium ac-
cidit, quod Ogygium vocant, (b) Id Olympia-
dem priniam paille ac viginti annis antccef-p»« *=*i»
filTe proditum eft ab ^eufslao : qua. ratione
Chriftianam aeram praccelTerit annis 1196. quin-
toque ab Ifuucj morte anno contigerit. (0 1 vu»
Qjianquam alii duobus circiter ac viginti an-c.
nfs tardius referant.
^pide regnante Spartam conditam affirmat
Eufebms
(K) Septimi ^rglvtrum Regisaetate Tr/op,e, kT»u»«
ac Cecrope in ^ttica regnante, Trometbeus Ja»'‘'"'
filius, ejulque frater ^r/ai, amboAffrolo-
giae feientia nobiles , fcd fiCfisPoetarum fabulis
nobiliores extiterunt: quod tempus liib difcefl
*um ex Jt.gypto Hebreorum incidit, (/)
'
iSiqui-i^v^
loco riu
dcin pi(, 1«

Digitized by Googie
. .

IS RATIONARII TEMPORUM
?e*jSf.‘
anno coepit ante Cbriftnm JSSJ*
•4 ii8i" tertio & vice(\mo priu (quam' Dei populusemi»
graret cum jam ante annoi aliqu<)t iitbenis Ce~
;

i«ara. crops regnum inchoaffet quod initium 2c.xzCbri~


:

ftUna prius elfc annis 1558 ponit ;


C4rundclUtiA marmora tribus bc viginti circi-
ter antevertunt. Miyptium hunc fuiflc docent
« Afti-
(4^ Veteres : quod & linguam Gr<-
tamque calleret , nominatum . hoc Ab
Reges in E«/rbii Clrow/Vo rcccnlcntur numcio 17.
^^cb. quorum poliremus fuit Codms Secuti funt Fr*-
tores perpetui numero ij. deinde decennales
Icptem i demum annui conftituti lunt . Q^ias
quibus temporibus gcftafint, fuis locis expli-
cabimus .

CAPUT V.

Dc Lis, qttd poft migrationem ex^Egypto ex prr-


mis46. annis memoria digna tontigerant llrac-
..
litico populo.

»
Chi iju
(b) A A Oyfes (i) odoqefimo aetatis anno»
jyj quod dc Jfraeliris ab .^typtiaca ty-
rannide liberandis mandatum fibi erat, aggreC-
a.4c*iei! fus cft exlequi (c) Commeatu ab Tbaraone
.

Rege friillra petito , multiplicibus prodigiis Hc


a EKod. calamitatibusadc6pcrtcrruiti€g7pfioi,utcum;d)
“• pollrcmo qui primi in quaque illorum familia
geniti erant, ab Angelo node occifi lorcnt, ea-
dem ipfa egredi permitterentur Htbrai Qiiod
antequam facerent , folcmni agni epulo Palcha
dedicarunt Is dies feftus ad aeternam part.r
.

illo diclibertatis memoriam deinceps inllitu-


^l»n. ».
leixirt. tus ell. (e) Prima illa nox ea fuiffe videtur,
quae inter Aprilis diem fecundum ac tertium
y kxad» intcrcelfit (f) Ccnfa iunt Ifraelitid nominis pc-
ditum
(1 ) hUrfaa J Eirtfrit 5ciiptoribu« fT»*nIme ijjnotuf fuit
f um Lff .«Irffor , VIA* (ocun^cfnt M«|o OrM* i/e. fettt
.Oijf). ^ it$ notu.

DIgitized by Gopgie
. .

PARTIS i; LIBER. I- CAP. V. %y


ditum duntaxat virorum millia fcxccnta (a)
Fugientem populum mox(i) inlccutus >7"'

rao. Sed A/oji/f i interrupto mari rubrO viam (uis


aperuit : quam dum terga premens illorum
pr/«i ingreditur, eadem, qua didudumerat , vir-
capercufTum mare coiit, ac trepidantes involvit
hortes. Ita trans fmum Jlrabicum evadentes Jfrae^
litA (fc), menie tertio, qui eft Sivaitt legem a
Deo conditam accipiunt , qua (aera protanaque
populi jura conrtituta lunt
Multis deinde ftationibus confodis (c) an-'jf»»i-
no altero, quam cgrelli erant
, ineunte,

/fjcirciterS. dieMayfes tabernaculum erexit


,
,•

paronem PontiHcem, filios ejus Sacerdotes in-


fhtuit. At ingratus adversus tot beneficia Dei
populus, aim& de coelo ad cos alendos continue
&
Manna plueret (d) , interdum coturnicibus
immilfis etiam delicias indulfirtct , jurgari ac
Deum Afo^/ewque provocare non deltitit (?) , Num* .

Milfi demum a inCbandndam exploratores **•


decem: qui poft dies 40. reverfi , Cum terrore ac
dirtidcntia populi animos implcrtcnt, triirtra ob-
nitentibus jofite 8c Calebo , qui ipfi exploratum &
iverant, rem ad (editionem vocarunt.
(/) Ob id CAa«4»rf<terrae aditu prohibiti, ac y
retro per deferta circumdudi l'unt ;do^u.
nec rebelles omnes fuo quilque fato conlumpti
iunt, duobus folis e tanta multitudine, qui in
fidemanferant , relidis, Jofue Sc Calebo
tinde quadraginta circiter annis in illa (blitudi-
nc T^omadutn more vagati Cunt . Qua in peregri-
natione perpetux in Deum Mofemque contuma-
ciae graves poenas dederunt . (g) Imprimis Co- t n.i«.
re, Daran , &. y/iiro» nefar iae dctcdionis aud(>
res , (iibito dchilcente terra , cum(uis familiis
ablbrpti , aci^o. cxeafadioncthus addentes ,
Tetavii ^ation.Temp.Tom.I. B caclc-

(1)
II j« pater , juxti u/rr. Afin. V.r. aA A.P.l jipi.
Amnfim fuilTe ptittt ptimum Dyrnt/lUt \ {. Uamtimu , tM Mffft <V||.
hnKft.t i|.
iJ RATIONARII TEMPORUM
flamma dcufiifnnt; codcmque mox Iu-
^;j,»j*’-C3Elerti
«dj;ai<cndiocoircpta millia quatuordccim ac leptin*
genricactcris exemplo lucrant. Complures quo-
que diuturni erroris taedio Mofi obtreftantcs ,
•|Num.
jj, Jecorum morfibus anguium cxltindti 1’unt. (a)
baeteris, ne eamdem necem incurrerent, Mo^.
y?! aenea 1'crpcntis elfigic 1’ublata coniuluit
Haec .

*^Num. anno abcxituquadragefimogdfa lunt. Qiio ( 6 )


^ '
^droni lummo bacerdoti mortuo luffcdtus cit
CIUS lilius£/e4 V»'»«. ^coflcpofthxc ^morrbdo»
tHmSc OgoBufanis Rege deviatis f BaUc Moabi^
, non tam
r^ritmllcx, adjundisfibi
aperto Marte, quam artibus Hetr^w oppugna-
vit, condudoadexlecrandumariolo£ 4 /44 mo .
Sed infaullam precationem divinitus rcr/is ejus
carminibus , eleganti rpecicpucllas ,codcm hor-
f Num tante obtulit, ut hac cos
ij. illecebra caperet, (f) QiiotcmporcTfcr»f«£-
/f4;^4r» filius pietate in Deum ardens principem
virum una cum icorto (ub omnium confodit ocu-
lis , coque facto perpetuum fibi laccrdotii decus,
populodclidi illius gratiam impetravit.
14.
*
U) .Anno ab exitu quadragefimo , menfe
undecimo exeunte, in monte qui
^ ^^“‘‘^'t/icampcffribusaflurgit, diem obiit, (e)
'*^''anno a-tatis 120. Huic fuflfcftus eff^o/we filius
^ tribu £pfcr 4 /»» qui populum , ficcato ^or-
/ Jofue
4-19. d4«/t alveo, \n Cbanunddm traduxit
(/) deci-
ma dic menfis primi , qui eff , qux in Jl-
prilis 6 incidit
. Exindc arma circumferens , op-
.

pida quamplurima cum eorum incolis ferro flam-


lote-mifque confiimpfit,
(g) ab Hicrhhunte orfus }
i
cujus urbis mania, circumlata feptem diebus
Arca , ad extremum clangorem buccinarum , ac
i jot.io. vociferatione militum in plana lubduxit (b)
.

(Quinque regulos Cabuonem, qux Hebrdit dedi-


tionem fecerat , oppugnantes repente irruens in
fu gamegit; ad quos pcricquendos penitulque
delendos, quo plus haberet 1'patii, Solem Lu-
namque dici unius intervallo jii/Iit confifterc .
Deni-

Digitized by CjQ. 'gle


. ,

PARTIS I. LIBER T. TAP. VI. 19


Dcmquc (4) imo & triginta debellatis Regi-
bus, ac lex totis armis majori lubatta Tal^ftind »j n- 1-

parte , eam HtbrdorHm divifit m


tribus circa an-
num ante Cbriftum 486. 1

CAPUT VI.
t

J{eliqH<tfdcrd bifiorid di Templi conditu m ; qui-


bus ram Judicum geftdi quam Saulis ac Da»
vidis ^
Salomonis continentur .

OSUE poft annos a Moyfis obitu quatuordecipi j»fu/ .

rita fundo, statis no., Seniores Rem-


(l»j
J
publicam adminiltravunt anni» circiter decem ; *joi.ou

quibus deinceps reliqui (ucccireiunt (i) eo or-


dme ac tempore, qu» in Parte hujus operis alte-
ra propolu imus. Resautcmafingulis, vel lub
eorum praefedura gcftas uberius exlequi mlhtu-
ta hoc in opere brevitas vetat (^iiarc paucis iftis
.

contenti erimus (f) Subinde poft obitum


juCi judatubus ^donibe fecum Kc^cm Cbanana-


»»» vicit prslio , & in fuga comprehenlo, ma-
nuum ac pedum extrema prscidit; pari in eum
divinitus conftituto 1'upplicio, ac leptuaginta
ante Reges affecerat. Alis poftea tribus civitates
alias partim ceperunt ,partim ftipcndiarias fece-
runt j non fine offenfione Numinis } a quo omnis
cum illa gente conditio prorfus erat interdicta
.

Micbd , ac DanUarnm hiitoria quae per- Mkkbt*


feribitur, Cub illis Senioribus, quijofue fuccef-
Icrunt, acci d fle videtur; cum Jonatban Moyfit
I

nepos, ejulquc hlii Sacerdotes a Danitis cledi


eodem loco dicantur. _ ^

Per idem tempus bellum quoque ci vile confla-


tum cft ob ftupro violatama Gabaonitit) qui
B 1 tribu

P««1o<lt ab «Itu
(i) SK^Jinf tetmpan^ Ctrcx duntlonem KUu»
Iftaelittiom e« «gjrpto ulqoe ad latla fundamenta /"“f
V id iMMmMiinJtol-riKCipai vfi6 annclau ad dlud
a. obi emendatur AuaocUBoOtiCbteaftlotl* * eewtua bB siiitti

•cmatlda dUpunuatHi
-

to RATIONARII TEMPORUM
A.tiU. tribu erant , Levit* conjugem. Quod
flagitium reliquae tribus acerrime vindicarunt }
Bfrt/rfOTi/i/rMquipro tribulibusliiis in armis lia-
bant, prope occidione caefis tertio praelio, cum
duobus ante viftorcs in acie fuilTent Jd eo , quo
a lofue dixi, tempore contigifle Hdem facit, (4) quod
'*• nepos, facristura
•pfc/flffiE/MVri filius,
prsfuilTc legitur. ...
Extinftis Senioribus illis , qui utcumque Del
populum auftoritate liia continebant , patria de-
nad. }. ftituta Religione, (b) &
iplc a Deo deftitu-
tus, obCbnptnoMe/opotamU < ege ofto annorum 1

Icrvitutc premitur : ut cujus (ecundis luis rebus


obliti erant per adverfa meminiflent Dei. Rc-
fipilccntibus vindex alTcrtorque datus clt Orfco»/-
f/ anno ante ffcr/y?«»w 1459- qu' opprclTo Chufdno
partam populo luo libertatem (1) annis 40.
moderatus ell. Eo vita fundo pari ad nefariam
luperftitionem & 1 ‘ervitutem gradu rcdiere.Hanc
enim lub Egtone Moabiurum Rege anriis duode-
vigenti pertulerunt : donec anno Periodi JmIm-
rtd i^ii.Eglone fublato lucem rebus attulit
judicis virtus , qui longilfimo tempore annis l'ci-
licctSo.prxfuit.
,iuii.4. Anno ante Cbriftum 1301. fe) I/rftUt* poft-
* '
quam ab "JabinoCbdnan forum Rege viginti annis
opprelTi 1 'unt , reconciliato fibi Numine , jugum
excutiunt. Vidorix partxque libertatis artifi-
ces tuere mulieres dux ; Pebora ProphetilTa , qux
^'"‘'Baracum T^ephth-iUtam ad bellum capelTendum
acuit; &Jabel, (]ux Sifaram ck acie profugum
tabernaculo cxccpit,ac Ibpitum impado per tem-
pora clavo trucidavit
a»oa <. (J) Mortua Debora rurfus in priftina fccle-
* ra ailtulqiic dxmonum H*hr*i relapfi f jmt . Ob
id in lervitutem traditi: quibus ciim
chVxM. •itinosicptcmlcrvifrent, anno mundi z73o. (r)
per
(i) Annh rt ) lni6 4»tonl efflujKtunt ib eo tnno <jao
m"'» "»"1001 i loiiie dw, fuer»t hf.n.i lo id eum quo >b OVmirlt le-
ITitutifuil. Vid hutH icl-ft:.

Digitized by Google
.

PARTIS 1. LIBER Z. CAP. ri. at


perCedfOHem in libertatem afleruntur Qiii juf*- .

}u Dei trecentis omnino deleftis, eos tubis ac><ii7 ='»


Kdilibus lagunculis inftruxit. Produfti in aciem,
cum lagenas , quibus faces erant inclufac, com-*
plofilTent, & eodem omnes tempore tubis ceci ni (-
1'ent, territi hoftes mutuam in exdem ruerunt.
(4) Cedeone po/f annos 40. mortuo tyranni^* luJ f.

dem occupat v/ti/wf/ffb ejus filius, Sicbimitanim


opibus adjutus ; qui regnum per nefas partum fir-
mare parricidiis agterfus , 70. fratres liios crude-
lififime maiffavit ipfcque triennio per lummam
impotentiam ac laevitiam exado , pofhcmo dum
oppido capto, turrim illius obfidet atque
incautius fubit, laxo ab mulierecapiti ejus illi-
Ib , armigero Ic jugulandum prsbuit.
{b) Interjedis aliquot Judicibus , qui nihil
" •'*
dignum memoria gelTcrunt , illuftris habitus cft*
Jepbte, vir ut oblcuro genere ( nam fcorto rta-
^
tuseft ) italfrenuusacmanu promptus. Quem
cum latromun turba vagantem Ifraeliu , qui G4-
laaditidem incolebant, ^mmonitdrum opprelfi
jugo , ducem fibi fumpferunt Hic cum hofte pu-
.

gnaturus vovit, fe, quidquid domum fibi poft


vidoriam redeunti ex ea primum occurrinet,Deo
immolaturum. Damnatus voti, quam primam
in occurfum habuit , unicam filiam madavit Id .

evenit anno ante Chriftum^ i\ 66 duodeviginti cir»


.

citer poft Tro/4»«m excidium, decem amplius


poft interfedam fimilitcr ab Agamemnone filiaift
nifihxcfabula potius fit ad verae illius hiftori*
confida fpeciem
(f ) Anno ante Chriftnm judiciariam
fundionem iniit 5*4»»/i», heroica vir fortitudi-
ne , ad ( 3 ) VaUfiinorum comprimendam ty-
rannidem a Deo lubmifTus (d) Natus hic^oAM
.

matre fteriliDcoqueconfecratus ex utero, co-


mam ex (e) T^^ajg/trdornm lege promilTam ha- *•“***•
buit ; indeque tantum ei divinitfts roboris datum
B 5 cft,
f|) PsUfhttmm) Alitet FbillQJaactim Keb, PhslU(Uit*t«Mia,Heb.
mnrbs Pheiifciitim,
: .

1» RATIONARII temporum
ut obvium in itinere leonem quafi
hccdnm
1701. manu diicerpcrct. Uxorem e 7^u/</r,«orwmecnte
duxit, quae cum, coabiente, collocata
eifet il-
teri , hac offcnlus injuria, grallari in
illos horti-
«ludn li mqre /latuit (a) Trecentis primum
.
captis"
vulpibus , &• ad earum caudas invicem iunctas
il *
ligatis tacibus/uccenfilque cum eas
dimifliret
late per maturas ad mc/Fcm Ibgetcs
incendium*
Jparlit. HincaPrf/rf^/n/ipo/hilatusad
llipplici-
ura, 8: ab Hebr^fs j qui tum illorum imperio
te-
nebantur, deditus, ruptis rgiente vinculis,
ar-
jacebat ,a/in i maxilla, mille
ii.d.i
hoftium manavit . (b) Quirt it 04
portis interceptus, carum unam cum
^
occlufis
ciauftrisac
portibus rcvulfam humeris comportavit in
pro-
pinqui montis verticem . Portharc& limilia
itiau-
diti roboris exempla, muliercula:
captus illece-
bris, it ab ea P4/4y?/5rfj proditus inde
, cxcsca-
tusitad ludibrium produftus cortcu/Iis iitraq:
manu columnis, quibus ea domus furtinebatur
inquam frequentes proceres ad epulas ac /pcfta-,
culum confluxerant, eadem fc & illos ruina
l'c-
peliu anno vicefimo quam Judex e/Tc
coeperat
.
Mortuo Samfone circa annum ante
J. ‘i. Pontifex Judicis titulo populum
Stibcrnavit (4) annis vigmti
%1ii.
totidem cum 5'4wy6»^ communes habuit
Nam priores
.

, ut alio
docui. Utroque Rcmpublicaih
hoc ert anno 5'4m/o;,/i fccundoV
natus Videtur Samuel
y patre
P^ft^^cis f44r,
^,p.nXmT;
c «. W
Scriptura dcmonrtrat. Qiicm votis
cibus impetratum d Deo mater ^„na
tribus : nti
ac pre-
pia famina
templi minirtcriis addixit. Per
hunc frurtra mo-
nitum Hth, utgrafTantcmad facrorum
injuriam
.hlioriim fuorurn 1 bidinem
'I KC,.
coerceret, tandem
levere ultusert Deus. (.) Vidi ingenti acie^
^
T^UPims Hebr*t Arca , quamad ultimum /lib-
*
1

00«. fee f„‘S •.


y

PAntrs r. UHER t. CAp. vr. «


ifidiam in Caftra portaverant, ab hoftc capta
ambo Pontificis filii cacfi ; pater ipfc , niincio tan-.j^J,».^
tac cladis accepto, c Iclla corruens liibitoclt ex-
it indtus .

(4) Exinde i'4 mNc/ aetatis agens quadragcfi-^ Anta


mum circiter annum ,
populi curamcapclfit ; cui
quidem &rS‘4w// annos quadraginta liber (b)
^or»m imputat: c quibus 5*4«// duodecim, rcli-^
quos ibli Prophetae ex conjciSura tribuimus . Ut
Rcmpublicam attigit Samnel Itatim conVerfa
ferum facie , in melius oinnia ceiTerunt c) Av- i i.Rtt,
. 1

«a Icptem apudTjUftinos morata mcnfibus ,cum


quocumque portaretur, luem acperniciem Ipar-
geret; ad l/r4 f/»V 4 iremi(ra, annis viginti C4 rM-
tbUrimis conledit. (d) Poft id tempus liib an-<|*^*fr
num mundi 2909. Iblcmni apud Mafpbam populi^'
conventu habito, Samuti loedus cum Deo redin-
tegravit. Conciliati Numinis iiidexinfignis fu-
binde contra Tald/linos viftoria fuit : quos liipc-
riorum bellorum pnemi is exutos fuis Ic contine-
re finibus IVophcta compulit.
(e) Poft id tempus populus libertatis nimiae
^
pcrtacfiis, {f) fub Rege deinceps clfc voluit , cinoe?.
qucm& impetravit , (g) Sau/e Cis filio cx tri-^ *
bu Beniamimitica divino prius quam humano luf-
fragio ad hoc falliginm eveao. (b) Abeo
w
ier^tsGalddditd prstienti erepti di Icriminrc > >•»'»>

4/0 ^mmoniurum fuperato Rege , qui deditio-


nemea conditione cogebat facere, dextros ut
omnibus oailos erueret .Ab yfmwowrw in P4/4-
fiinos arma convertit ; (i) qui tum Hebrdls domi- » «••i*
nabantur , quos audaci jondtbd filii facinore
confternatos toto campo cccidi», tanto id quidem
ardore, utncguftandi quidem cibi poteftatcm
cuiquam fub mortis interminatione faceret . Cu-
jas edifti Jdnittbas ignanis , cum fumma virga
paal ulum filvcftris nicH is ori admovifiet , ab ira-
to patre damnatus infons, dcprecantc populo
vix clb ereptus . Idem vero paulatim mutatis mo-
ribus, damdiviais mandatis privatam libidi-
U 4 nem

pigitizBd by Googie
. . ..

»4 RATIONARII TEMPORUM
A-fir**
Pn. liil.
nem antiqu iorem habet a Deo rejeftus cft:
•d 1701. cique lucceflbr ex tribu Jud* deftinatus cft Davii
• I Rq(-
/yi» filius . Quem anno iere aetatis 11. clanculum
jnunxit Samutl > anno ante Cbriftum 1963. uc
proindccirciter anno ante Cbriftum 108$ .videatur
in lucem editus
I Amo Poft annos inde lex (b) , obiit Propheta Sdm»~
«n(-Chr. el bieUnio antc54N/fm) uti Clemens »Alexani.
10? 7*
5rro>». I. refert

/ I Kec.
anno regni duodecimo, cyxvciTdUftim
(f)
II. dimicans, (d) cum Jonatbdne filio cecidit .
ii/i
i Ante
Ch.io?7. Cujus in i>4goii/i templo fuffixo capite, corpus
promaenibusfulpcnditur.
• i.ReB (e) D4'wd utriulque necem lacrymis ac ludu
I.
prolecutus regnum capelfit ; quod in tribules
/»• *f« fuos primum tenuit (/) annis 7. menfibulque
, aim zpud Hebronem
5 *. *J. lex folemni ritu ac frequen-
tibus comitiis inundlusclTct, anno xtatis trice-
fimo
t » »**•
(g) Interim Isbo/etb Sdulis filius reliquas in tri-
bus imperium cepit. Nec finis amlws in^ affi-
nes bellorum plus quam cjvilium fuit ; illo pa-
ternum jus regni , ifto divinum beneficium armis
vindicante: Icd divinis tandem humana praTi-
diacelTerunt. (b) Odavo, quam patri fuccefle-
«•k ?.
rat , anno domi lux per lummum Iccius a ficariis
opprelTvs /sbq/etb , folidzm DdviJf regni pollel-
fionem reliquit
(f) Anno ante Cfcri/?*»»» 1047. conventu totius
»•
nominis habito, Hebrone denuo Rex
Jfrdtlitiei
inauguratus elfpAn/d, bellica virtuteviraege-
ftis rebus illullris, fed pietate prxDantior. Pri-
Kblcg.
ip.
ma illi rudimenta 1 'ub 54N/r Rege fuerunt; (k)
cui egregiis moribus ac memorabili facinore con-
ciliatus, quo occifoGo//4/bo, egregiam de Td-
Idftinis viaoriam adeptus cft, regiam affinita-
l i.Acg. tem meruit, (4) du&iMUbtle Sdulii filia. Sed
I».
DtwidU vehemens hic amor momento in odium invidt-
amqiic vertit. Quxfitus ad necem Ixpius, ac
UUt,
& per abrupta montium ac fpc-
per deferta loca
juncas
.

PARTIS I. LIBER I. CAP. VL


laneas ferae in modum latebras captans ,«grc ho-
ffiliterinlequentisaccuriosc omnia peiCcrutan-
tisfoccriledulitatemelunt. Nec iemcl, cum-
dem cum in potcftatc haberet , interficere noluit.
Per haec tolerantiae ac manfuetudinis exempla
annis 7. (ut conjicimus) exadis, mortuo (ut
fupra diaum cft ) Saule , in tribules primum 1 'uos,
inde in rei iquospoft necem Jibofttbit fine com-
petitore principatum obtinuit.
Q.uem ut adeptus eft, (4) Sionii arcem, pul-^
fis inde "Jebu/dis , expugnavit , ibique regiam j»
conllituit.
(b) Anno vero ante Cfcri7?a»» 104? ex aedibus^
**’
L«<»i/»4d4t &
oppido Cs) 04^44 Arcam tranftu-«.
Iit quae dum in Siontm portatur , Oxj* » quod
,*

eam temere tetigilTct, repente mortuo, terri-


tus Dfvid in domum Obtdedom Getbdi illam aver.
tit; indequepofimenfestres in Sionem magna
pompa detulit.
(f) Sub annum ante Cbriflum 1059. qui deci- J^*-*'**

mus feptimus a 5'4N/<i obitu numeratur , Ddyidii


adulterium ac caedes innocentis UrU contigifle
videtur, ^mmoairicobello. Annovcrdlcquen-
ti natus eft ex legitima jam uxore
Sdiomon, (e) eodemque nonis inceftus cum» » »»«.
fbrorc Tbdmar accidit
(/ Poft biennium vero ^ »Amnon •Abfdlomif^*^^' ’

fratris uterini ri74/M4risinfidiis inter epulas oc-*


ciditur.
Anno porro (5) quadragefimoquam Rex
«/faftuseft, ab ejus morte feptimo & vicefimo?'
impius ^bfdlom Ddvidem patrem Hierojolymis ac '*V'^*"*
regno expulit j occupataque regia , fcediifimo
ftupro paternas concubinas polluit. Sed paulo
poft vidlus, dum per avium faltum prae-
praei io
cipit! infimam mulo vehitur, patula quercus
& condcnfa ramis implicato capite fulpenfus
hafit. Coma, quam ad decorem prolixam ge-
rebat ,

(}] C4m 3 il.GuIbha.


. . i , .

IS RATIONARII TEMPORUM
A> iitv
fet. Jul«
rcbat , pepcndiflcaii(florcft (d) Jofif lus, hatid
«<i I7°>* probabili commcnrd. Hxrcntcnij uti crcdibi*
« Lib>7>
C». d ius eft , C91 o u vcncm Joabus Davidici dux exer-
1 j

citus triplici jaculo confodit


» Lib. }. Ddvid, quod rcgniacvit* reliquum fuit
(b)
Kc|> c.tf in Iccundisrcbus&otio tranlafto, dcmiirn le-
nio ac laboribus conteAus, anno regni lui qua-
dragclimq, aetatis lepruagefimo, cum Sdfomo^
Stltmn. nem in lol io luo collocalfet , moritur Erat tum .

^A/omo» natus annos circiter 13. Cujus initium


t competit in annum ante Ctr/^/w 1015. (r) HiC
I.
^donid fratri novarum renim lufpefto vitam eri-
puit. (d) Tbdrdonii MtyptiKt^h filiam in ma-
!•
trimonium accepit . Deo per vifum apparente
fibi, A: cujus vellet rei optionem dante, ciirn
1'apicntiam opibus accfterisomnibus antcpofuiT.
let, non illam Iblum quam petierat, fed reli-
qua inCuper, quae neglexerat, votis majora ab
eodem obtinuit

CA P UT V 1 I.

J)t •vetufth Graecorum originibus , <fuds jfpdtinm »7-


lud dmple^itur ^NodA^ex/Vit Ilraeiitarum ad
Salomonis quartum dHHum pertinet : ae de fr/-
pliciGrxcorumgenere ifiolico, Dorico, €7*
Jonico, qui ab Hellenc Deucalionis ^/«opro-
ereati

H
veritatem
Oc intervallum vctuftilTimae Crfc/rf origines
illas ampledtitur , quarum qualcmcumque
Poetae mendaciis luis obruerunt ,
fic
uteadiiudicarimodo nequeat. tO Adhibenda
tamen a nobis opera cft, ut qux ex idoneis anti-
quitatis teftibus afferri utcumque repurgata po-
terunt, in fui temporis ordinem vocentur. Et
quoniam
ti^ Atlhi^eniMttmtninoStttpntfP )Fibohf plani redolent e* et l-
•M 1 «» bicab
< Atailoienoftrout rx Umfit l»/ia«Jiffemntut ,& in iii
tiNiUrnici apparet Gtcco^um iotcniufflheioea Cemper fioientiura »4
nddM-
. .

PARTIS I. LIBER I- CAP. Vll. 17


quoniam in Crdich fere rebus ac popu lis i I luftrari-
dis labor vertitur, de Cr*cis ipf\s ac primis.d «Jci.
ifte
nominis illius generisquc divortiis par cR dicere.
Creteum omne nomen ac genus ab HeUene Deu-
ealionhiiUo propagatum ih tria taftigia dividi-
tur ; in Molieum genus , DorieumSeJonieum 'Stit-
pis auiTtor , ut dixi , eucalion fuit , qui \n.Tbtf- Conou!
(edem ac regnum habuiffe fertur. Hujuia:-’,!’iJ^*
tate diluvium in Grucia contigit ; cujus tempus in Cod.il 4.
nonnulla 1'cntcntiarum varietate pofitum , lU an-
num ante Cbriftum 1519. coni icimus, tertium ab
JEpptUcA profcdionc: uti luo loco dcmonflra-
bimus. pjrt.ti.
Z)f«f4/;o«ijacT*jrrfcif filiiduofiicre , Hellen & i.c.9.

^mphi^)o» ^mpli£l)on pullo Cr4»40


.

regnavit Ab Hellene {i) Crdci


. vocati
H ic ex Orfeide filios tres genuit , JEolum, Dorum ,

• (<*).<€o^»inatii maximus patri liicccint ,

obtinuitque quidquid inter £4//?««»» ^/opumt^lX^”


fluvios interjacet . Ita praeter Tbeljaliam ,
ac Boeotiam clt adeptus . Doro celfit ea regio , quae
•Parnajfo lubeft, ubi Boeum , Cytinium y Tindum
&• Erineum condidit; ab coque Doris regio no-
men accepit. natu minimus, quod pater-
nas pecunias depeculatus cffct, puliusa fratri-
bus, in */frr/f4w profugit, ubi Trrr4po//w condi-
dit ^ Erecltbei fiWzmCreufam conjugem duxit
/P.olusc\ Enarete Deimacbi filia Icptem mares
ililfulit , Iceminas quinque . Mares fuere Critbe-
us
Kddendam tiiionem ncmlnumpopiiloipni & uiblum ru'ni ^ l'c ipno*
riri fiteii nolrbant; e* igitur ut \et> i coi^io Tiio idmiti nullo tno>
I

do debent ; H*c uniAoi dwoeixa GiTCctum origine, eeita habemui •


Piul6 pol) dirpeifioiieni booiinuiii npiid Turrim Bibel ex Oriente
ta Grccitmi ouofdrm honiitici , priclettini InMtU polieroi lunfiiae»
Vid /a/. f. !• &* e j
1 . A Pbsenicibui leu Cinnn»-;, p,ii!a pulCi, >b Ifraelitlt duce JoOit
preciput repletam & cultam fullTeGtarciam ab iiaque in ttgionem hanC
inteCiaa aitca &
diCciplrnat ipfi CrarcotuiD annales ad hircienipo.
ta ramum alcetidun , & In veterlbut nnniiniboa popolorum, oibiuin^
hernun que Crgcip, r'C<e'<tI" Retigione dt dilcipllnaium principii,
aueita occurrunt Phoenicum vefiigia, ut jam plutlbui aftepdetuat tj«
tj do^ri , inter alioi £br>utf'Cdi;. 4r F/iCnlrnm ro/oa./M. I C^t.
( 1 ) t7'«* E’9.t,lhtr »«*»>) lie_»atii| d( ami^iflrBlii Clgcit 0««l«

aibgib Vld ttlam.Cim ai.t


, . . ,
. . . . ,. . , .

58 RATIONARII TEMPORUM
rAVl^i.ni y Sijypbus i »ArbamtU y Salmoneus j Deion^ Md-
>syot gnes
,
Terieres Filix vero, Canache., ^Alcyone
Vifsiice , Calyce , "Perimede . Critbeus ex Tyrone
Salmonei frztrls filh jEfonem , ^Amythaonem Ty~
, Ium in Teloponnefo tenuit;ac Melampodem 8c hian-
tem genuit . Melampus ob Trorr/ filias a furore li.
beratas regnum w4r^»rcutnB/4flfe fratre a Mega-
penthisfiiio,AsMxagorafafcepit Et ex hujus filia
Jphianira Antiphaten , Manto, Biantem, ‘Pro- &
nor» genuit. Antiphate nMiimt Oicles , fwe ut
"PaujaniasxocoLt , if
celes, & Amphalces , Oicle VC,
i6 Amphiaraus Amphilochi pater Alcmaeonis . &
Bias ex Verone T alaum fufccpit, Adrafti , Tartbe-
HOpai CT' Eriphyles Amphiarai con']ugis patrem
Theres Admetum &
I^curgum procrcavit.-ex hoc
Opheltes natus cft , qui &
Arcbemorus Hi Cri-
flwifilii.
Si/yphus Corinthum condidit, &cx Merope Atlan.
tis hlia(S/<<it(nw gcnuitSr//rropbo»//ipatrcm.
Athamas Baeotiategn\us ex i^epheleThryxum ,
& Hellen •, poft cx Ino Cadmi filia Learchum , &
Afr/irorfr» filios habuit
Salmoneus in Tbeffalia primum habitavit , poft
in £/idr; cujus BliaTjrro, antequam Critbeo pa-
tru9 nuberet , Veliam &
T>{eleum cx T^eptuno pe-
erit. Qui cumadoleviffent, difeordes inter fc
flierunt. T^eleus itaque Meffanam (agit atque
exChloride Amphionis Hiia undecim mares fuftu-
lit; Qui omnes prxter I^eflorem , ab Hercule in-
,
terfefti funt Filiam vero prxtcrca Vero
.

Telias in Tbeffalia regnavit , cx coque nati funt


AcaftusBc AlceJiisfiWz
Deion, Vbocidem tenuit ; cujus filii cum alit,
tum Cephalus fuit Vrocridis conjux
, Magnetis (i\nVolyde£les , BcDiilysSeriphi inco-
]x .VerieresexCor^opboneVerfei filia Aphareum ,
Leucippum , Tyndareum , 8c Icarum fufeepit
Haift cnusyEo/fdnmm progenies ex Apollodoro.
• Lib. 4 At (a) Diodorus Siculus prxter iftos JEo/f filium
.

*'*^*^’^ alium Mimantem qui fratribus in diverfa


o'i«»
edi^ loca
, , . .
.

PARTIS T. LIHFR I. CAP. VI IT. 19


loca protcftis, mMolide regnavit. Hujus filius a.h»4-'
Hippotes , qui cx Melanippe iolum genuit. Cujus
filia fuit Jlrne i quae abT^rpfM/iocomprcTra, ob
idquc Metapontino cuidam d patre tradita , apud
cumgeminospeperit, yEo/«w avo cognominem
Sc Beeotum. h
quibus .Eoius inliilas occupavit,
qux ab eodiftae 1'unt .Eolia , Boeotus ad avum f.- ,

o/«m rediit, &


in ^o//dr regnavit , ^rnent\VLe-
condidit, acBaro/iVide fuo nomen indidit
Xutbus vero, (nam de2)or»ftirpenihilc/tme-
morabilc (criptis proditum) Hellenis liberorum /ir>>i.
natu minimus, pullus a fratribus in ^Atticam
concedit: ubi dufia uxore £rrrj[;/i)fr Regis ^the-
nienfium filia, ^ebdum
Bc "Jonem filios habuit
voluntatem fafta , in Telop-
caede praeter
ponnejum abiit, ut auftor eft Conon apudTfcofi-
(
um ) Sc in ea regione , quae ab eo dida e/t ^cbaia ,
( JEiialea
ante vocabatur) Tetrapolim condidit.
Inde MtbenienOum Sc .Eiialenfium auxilio, in
Tbeffaliam profedus , paternam poiredionem
recepit.
Ion ^tbenis conftitit , fi Cononi creditur , &
Erecbibeo mortuo ibidem regnum obtinuit, abiicijidl
coque populi /o»«appcllati funt Sed hoc .

follis ifte Scriptor alTeverat, neque indEff/co-


rttw Regum catalogo ponitur Ion. Quin Pan/a-
nias in .Achaicis, Erechtheo mortuo feribit inter
hujus filios de (uccedior.c exorta litc,X«fj*»» 7o-
nis patrem Sc .Acbdi arbitrum ab illis ede captum
Q,ui cum Cecropi , tanquam leniori , regnum
adjudicalfet , ab hujus fratribus folum vertere
coaftus, ( i) in.E^ialum quae tum erat w4fft4/4,
1'cfe recipiens , ibi diem obiit . De Ione quoque
refert idem Taufanias, eum in .Acbaia (quo ex
.Attica fugidcdebuit)adverfus5'f/iw«»/fm Kegcm
bellum molientem, paftione nuptiarum conci-
liatum fuidc, accepta in matrimonium Helice
Seli-

(1) /* ensium rr»t AiMt] *tit in


^nti tnm frat . ut ex Sc P^infania \nUin Achalcoiim
oilfivirit dut frdf, htijulcc orctii bilit. Bitin A. i 7 >o
.

30 RATIONARII TEMPORUM
. j atque
Selinuntis unica filia &
focero fuccefifl/Tc t
Jonas ab eodem appellatos efse , qui prius
Per. lui.
id J73I.
JEgialenfesyocxd • Poflcacum ^tbenienfes inter
& Eleuftnios bellum efiet ortum , Jonem ab illis
eleftum ducem ex vcnilfc , & in Attica vi-
tam finiilfe. Hxc in ^cbuicis ^tticifque VdufanUs.
Dt Operie pretium nunc ell animadvertere, qux
t^rli D4- ab illis auCToribus Itirpis populorum per Crociam
fll> /In-
lUU •
linguarumque 1'ada fuit divortia. Nam populi
tuere potillimum tres , JEolest Dores , & Jones^
quibus adjungi polTcnt ^ttici , qui Ic indigenas &
«uToy9j»*»clse gloriari (olebant, nifi cum Joni~
busin unumcoaluilscnt. Strabo quidemexqua-
Ut rabo
tuor Gr linguis, Molicay Dorica y Jonicay &
lib. t> ^tticay duas else primigenias Arfinceras ait : re-
luit.
liquas ex corruptela &
aliarum permifiione fa-
<^s Priores (\int Dorica y Attica. Quae autem
JEolicaScJonicadeinccpsappclhtx funt, cx di-
vcrlbrum generum commercio ab lui cujufquc
proprietate defeiverunt 9 . Nam
pri rcs ob id
incorruptae manferunt, quod ambae illarum re-
giones , Dorii , &
^ticay propter a(peritatem&
fterilitatem minus exterorum migrationibus &
coloniis opportunae, eoldem perpetuo incolas
habuerunt
Addit feriptor idem , populos omnes , qui ex-
tra Ifthmum erant in Graciay exceptis ^tbenien^
fibuiy Megarenfibusy 8c DorienfibusVarnafJi acco-
lis, /^olenfeszA ztatemCuam ulque nominatos
cfse. Sed &
olim intra Ifthmum JEolenjes habi-
talse. Quibuscum/o««cx./<mVrfprofccti &:Do-
rienfet c Doridey poftmqdum immifti funt. Hos

enim Heraclidd ieaim in Teloponne/um reduxe-


runt. SedeurreduSos ab Heraclidisin Telopon-
ne/um Dorienfesifscnt Strabo y non fatis video»
Nequccnim,pcrindeut7o»ei, aut Moles y pn’us
ibi Icdem habuerant , quod equidem legerim.
AtidemAuftor lib. 9. (crlbit Dorien/ium Regem
J^alium ab Hercule reftitutum in regnum , in
cius rei gratiam Hyllum Herculis ^Wnm adoptafte
ac —

Digitized by Google
. ,

PARTIS I. LIBER I. CAP. VIII. jl


acfuccefsorcmrcliquifscj indidcmquc profcftos pj,’|nl!
Heraclidas pofica TelopOnntfum occupalsc - Cx-
terum lunes {ih (4) Strabo ) ab ^cbais Aolenfis gc- jn,* j,
neris cx /l^»4/o fivc Achaja tacile pulfi 1 ’unt.
Unde Ibla m
Teloponnefo rcmanlerunt genera
duo > Doricum , &
Aolitum .
^rcadtspoxxb St Elei , qui in priAinis Ccdibus
hxlcrc, illi quod propter montana regionis ac
prxrupta joca haud facile adiri poisent , hi pro<*
pter religionem, quod Olympio Jovi cxint iicxi t
locuti 1'iint. Alii miAam uliirparunt ex
JS.olic'e
Attica 8c Dorica: Hxc Strabo initioc^avi libri.
Qui loqis nonnihil apud Aiidoretn impeditus &
corruptus legitur.
Horum omnium cxafte computare tempora
nuiliuseAhumani inger)ii. Sic autem rudi Mi.*
nerva delineare licet XutbusbTbeffalia pullus in
.

Urticam 3.d Erecbtbeum Regem Ic contulit. £rc-


cbtbeus autem regnare expit anno znte Cbrijlia-
namxxzxci 1400. fere Deucalionis dUuyhimciica
annum ante Cbriflum 1519. ponitur. Ergo We/-
lenesGreci xxomitiiti, 8t in varios illos populos
di Aributi funt decimo quinto ac decimo quarto
Ixculo ante Cfcn^«»» lub id tempus ^ quo IJraelit*
'Palaftina poirellione adita, lub Judicibus efle cce-
perunt. Hoc vclut cardine polito, Angulorum
Htllenis poAcrorum tempora , partim ex aliis
certioribus hiAoriis, quibus alligata Tunc , par-
tim ex conjeclura prudenter xAimabimus; quod
non eA hoc loco neccirc facere

CAPUT VIII.

Mycenxorum B^egum , qui Argivis fuccefferunt '

tempora t 4cdr Inachidarumde^se Ferfci flirpe


quadam ad vetuftatis notitiam /citu digna •

A ntiquissimam
iius ,
imperavit ,
indeque translatum
Regum famiiiam,qu*
in ^crifio tcxxx\ix\at Eu/e~ unr.Ut
ait a Ter/eo Mycenas re- «• *•
gnum
.

3» RATIONARI/ TEMPORUM.
quam ijle urbem condiderat. Sed Ariit
•i ‘jToi.uitera non minus regnatum eft. Nam poft^rrr-
fmm MegdptntbeiTrttti filius, TaUusy Sc ^dra-
ftnt in ea urbe principatum tenuerunt . Ac MtgA-‘
pentbi Tdlans luccejfit ; quo mortuo , ^dra/hts
vidjde?ius filius, ^rgis reludis, Sycionem migravit,
Po«- ibiqueciim annos aliquot regnafTet , ^rgosrefe-
; ubi &
Tydeum ac Tolynicen profugos exce-
pit. Sane quo tempore Mycenis re^nib 2.x.^gdme-
mnoiti Diomedes Tydei Blius^rgii dominabatur,
utEufldtbius obicTvtt adlii4d.\.8c ad huncvcrium:
\Ti**npvi*i A'py* tisKi^i
Ut ad Mycennos tranfitiim faciamus, explican-
dum hic erit “Perfei ftemma , quo cum pleratquc
xesGrfCorum illius aetatis implicantur. Sed alti-
us origine repetita , etiam ^enoridarum five
Cadmiiarum Airpem recenfebimus , Apollodorum

lecuti Inacbus filiam /onem habuit Ea


. .

1.
'
\n/E.gyptum profeda ex Jove Epapbum genuit
JBppti Regem : cujus ex filia LybU T^eptuno gc. &
B.»<J*-mini nati limt, Belus Agenor. Ita quidem &
Apollc^orus i fed nos ^i) (d) Vdufdnin libentius
piuf. affentimur qui Ionem hanc non Indcbi filiam,
,
jit^^ fed 7‘»y» multis poAeriorem annis facit; quod &•
Ddttdi a:tas exigit. Prater hos duos. T^eptunus
*Eareb. ex JJuyd ( 6 ) Bujirim quoque genuiflc proditur .
Apo.i.».
Qui haud procul 7^»7o degens, latrociniis hol-
pitumque cadibus infamis cA habitus, liib id
tempus ut apparet , quo cx /^gypro receAerc
,

Juddi Redeo ad filios, c quibus .Agenor


abiit. (i)Bf/«jin /^gypto regnavit,
ac liberos fufeepit duos, JEgyptum DdUdum . &
Priorem Belus idArdbium obtinendam, po Ac-
riorem
Mfutidi t^iKthnmy ieT>"l inter Inichnnt & Oatiinni
multA maj:i, teniporif fpai u,q inlercelRlTe qtiim Copponi
liquet ex ,H3t s /np <.p 4
i 1 ) B lu$ >« /Esipla rn„ i,it vid. fnti- r»p ». 'ATrf. ult. Ceterum
)
ftoo tam ex .dSgvpto quiim rx rh7f)>cia| vcnilTe antiquo, illo» Grate;»
tieroei fuacprobav|t Baikart C.» Iit. I. Ad yEpvpttos »eto pJ*'uf
quam PliTnicei originem Tuam referre maluerunt Grxei plurimi quod
nohil or Ii, videretur hiec orico & iEcrptui oiaiui» nouiiBU
qu.\in Paipain»,

[jMli
. : .

PARTIS r. LIBER I. CAP. VIII.


tiorem \vtlihydm mint« Poftca cum ,£gypt^ nu a. h* 4*
res 50. totidem £><in<<N;filias procrca(ret , hicora-^''/^^*
culo monitus fibi ab uno c fratris filiis impende-
re necem, to. remorum adtuaria navi fugit in
CrMcittm: ubi mortuo ejulque lucceflb-
rc GeUnore pullo conlenlli populi delatum efl
regnum . Id anno ante Cbriftum 1475. J?"r"
cidit, triennio pofi obitum Ab eo Ierunt ow.
appellari Danaos. Holt ^lii cum
veniflent, i Danaidibasipontis (iiis inter-
fedfifuat ,uno excepto Lynceo , qui Danaa liiccef-
fit. Lync^ exordium capit annus ante Cbriftum
1415. (^lare pauloantc hunc ca;des illa fada fit
oportet. Lynceam .Abas fiUus excepit. Huic ge-
mina fobolcs contigit , Vretus ySc .Acrifius quo-
rum ille orior Argis regnalTe perhibetur ab £«/r-
bio . Sed (a) VaufaniasCorintbiacis ambos ait pater-
^ p y
num regnum ita partitos eife , ut .Acrifins Argas , Ty«
Tretus Tyrinrbem , Midiam 8c Hareum obtineret
(A) ^ppo//pdomr ambos illos fratres, pofi patris ii.

Abantis obitum , de regnocontendille memorat;


0.C \i&.orem Acri fium Argis hxfilfc ; Tretum in
Zyciam ad Jobaten fugilTe ; cujus filiam Stbenobe-
«m, aut, ut placet, Antiam duxit .lh~
de Ibceri auxiliofretum, in Teloponnefum rc-
ic Tyrintbem occupifCc Huic vero ad»
/liilTe, .

verfa^r Eufebius , qui Trftum in Argivorum Re-


^um fer ie collocat ^teJfrriTlMw . Quareinter-
)edi illius anni 17. iny<Aa»/fin aut Acri/ium re-
fundendi funt. Hic ille PretKjefi, ad quem Be/-
ieropbon GlaucidWus fextus a /JcMrc/ione confugit
ob patratam exdem: BczbStbenobfa lollicitatus
adftuprura, cum ei morem gerere noluilfet. In
crimen adduftus, U) ad Jobaten miffiis eft in» *m.
Ciliciam y ubi cum conflixifie fingitur
Qux res commode cadit in annum ante Cbriftum
i;6o- Aode judiciarium munus apud Heoraot
exercente
Acrifto , ut opinor , regnante , nafeitur ex
eiusfiliaDa»4ePfr/r«;: quodanno ejus
Tetavii l{atioa.Temp,Tom.I. do , C s
. ,

^4 RATIOMARIT TFMPORUM
Cbriftum lUt- confcntanc^ ponitur ;
2T\tc
ad 1/01- Idem periailispcrfundus iftis, qu* ex fabulis
llint notillima , circa annirm xtatis , ut cft co-
njcftura, quintum &
vicefimum , cum copiis
profectus in Orientem , ca ^clTir apud Cepheum ,
,
quae Voctarum celebrata Ium verfibus.- atque
Andromedam conjugem habuit Ea eif .

> quana ex
cieintti.
antiquis Chronofogis C/dmr»x
ti» enet ^/rx4ndr/»Hi annis ante Tro/4n4m cladem qua-
“'"i"’*
tuor &triginta poiuit, (3) errore manife/to ;
quem paucis ante paginis altera ab eodem infti-
tuta temporum putatio refellit. Enimvero cum
^crifiusiTerfeonepote per impardentiam’ occi-
«Fufeiv fusefle dicatur, obierit autem (4) ^crifmse\z~
ftis in regno annis 5 1 circa annum ante Cbrfftum
.

i?iz. vel 13 ir. eodem quoque Terfius im GrdcU


fuerit oportet una cum Andromeda conjuge , at-
que adeo quinque circiter aut fex annis antea il-
lamipiam liberarit. Etenim- regnante
probabilius eff, quam privato, natum effcT^rr-
feum , neque tricefimum astatis annum excelUlIe,

I p»nr- xAcrijium ocrdit .b) Quo interfefto , jlr~


orintb g«habitarenon liiftinens , cum MegapentheTret^
’*•
patruele fuo permutavit imperinu: ; ac
ri filio
Tjrintbfy quam obtigiffeT^ra-to fupra docuimus,
regnum conftituit ; quod in urbem a fc conditan»
JW>«» 4 ipofteatranftulit. Megapentbet vero cum
aliquot regnailet annis, locum Talao de-
dit, ut liiperius attigimus
r^f- Terfeus itaque circiter anno ante Cbriftum 1511.
'
regnare efiorfus, primum apud Tyrtntbem de-
inde Afjfre»/r. Qui praeter apud Cepheum
iocerum rei. dium, aquoTfr/xnominati , filios
ex^dndromeda Myeenit genvk, fex, jtleeium ,
Sthenelum j Helamt Meliorrnt y "Eleilryonem y^
fiUam Gorgophonem, quam ‘PmVr/, ^0/» filio
,
Uellenii nepoti nupfiilc paulo ante fignificavi,
f.

^Icfo
io Errerr mmlfrft ) Incidit qulppecladet Trojani !n tnnam
Per.
JLt’ Chiia. lita. I»/. t, it, qood unptu Ulo Ion»* nit
PARTIS I. LIBER I. CAP. VIll. jf
4
\ Itfo &
Hippotiome Menoecei B 1 ia nattis cB;
pbitrmo &
^naxo filia . Ex Meftore Lyfidice filia & «4
Te/opis Hipo/boe genita eit . Cajus cxT^epfuno fi-
lius exftitit qui Tapbnm coluit urbem ,
CepbtUlenie 1 populumque r«/r6o4i vocavit. Ta~
filius Pr<rrW<ijiuit, qucm 7^ept»n»s immor-
talitate donavit.
Electryoex oiUni filia Annxone ^Icmennm fuf-
cepit, una cum maribus 9. (purium ex Mide* &
Xicymnium . Sthenelus cx l^icippe Teloph filia £«-
tjftbeum genuit ; cui in fervitutcm cft addiftus
Herculei.
Inter initium regni “Periti Stheneli, anni &
funt 58. Nam
Sthenelus circa annum mundi
Z7JO. iniit Quo toto intervallo non videtur lu«
.

per Aes iuiA*e Ver/eus, fi oipollodoro credimus .


HicenimAfjiceiiwcum Tnpbio regnafic Eltlhyo-
nem ait. TAufanias autem in CorintbUeit i Mi-
def. Potuit idem &
Mycenis Sc Midef regnare .
NamjVliidtf4& Tyrus Mycenis contributae funt .
Proinde in Mycenforum Regum Icrie numerandi
videntur (4) Eleilryo&TdpbiusTerfei filii* at-
que ante locandi: nifi eodem tempo-
re plures fimul regnaAe velimus * quod tunc erat
&
ufitatum» cum oppidorum domini Reges ap-
- pellarentur Sani TuphiuscutaEleSlryone pariter
.

fceptrum tenuit . Cujus filii paterni regni portio-


nem ab Eleflryone rcpofcentcs * orto lurgio * hu-
jus liberOs interficiunt.* quosutulcifceretur £-
ledryo, tAlcmendmBliam ^Ampbitruoni pacifei-
tur , ea lege , ut non eam ante contingeret, quim
ab expeditione redii(Tet, quam contra Telebodt
parabat. Sed cum Elellryonem imprudens occi-
diflet^mpbttruo, pulfusi^rlvue/ocum Jlltm^
«4 Thebas adCreontem profugit ; ii quo expiatus*
contra Teleboas remex lententia geffit Per idem .

% tempus C
M EhB^CCTtptlmtPerfel/HH)
Utu IM
« Taphiot Ittiai
fultquUein Elffliyo
pfonepoi nf p«ol6 «nte rdrrcbat
PcricI fi>
iftt iii-
Am ooiler . OHcnatiu fait bic ctrgi ia freftS. Imiufw o^k
4iu Lutd. Btun
. . .

i<s RATIONARII TEMPORUM


A.ji*»-
Prf. )ul.
tempus genitum Herntlem ferunt quod circi
}
»J 701
I annum ante Cbrifium 1289. incidit. Quzcum ita
Jlfrrulit
»rtu$ . fint apparet Myiendorum Kegum catalogUm
,
EufeHui haud latis ex fide ab Eujebio cllc redditum . Nam
n^tMiyr *
mortuo E/eQryo a.nte Stbeneium regnavit.
Neque 'PeryeKj annos 58. prscfuit, ut ex
illius&P4«/4«/fdclCTiptione olim ftatuimus
Tfr/eipoltcritatein Emriftbeo deficiente, My-
TtlttUU cenis regnarunt Telopide a Ttlope filio Tanuli
yfcWf Regis oriundi, a quo TeloponnenjTus no-
men elHortita. Hxquoconjedari poflit aliquis^
toti illum Tetoponne/o dominatum fuille . Sed
noneftita; nam inTi/w regnavit ; Sffortitudi-
neaclblertia plerofquepcninlulac illius incolas
adjunxit fibi , ut teltatur (rf) Diodorus . Hic i
.p.191.
•PbrysU trajecit in Greciam i &
Hippodamum Of-
nom4i filiam traud is potius, quam celeritatis in
curlus certamine prxmium aMulit; quod lub
annum ante ijia. incidit, extremo Ju-
l H« F. dicis ^odis tempore, {b) Hujus filii Atreus &
Ilijc Icq*
Tfcjifylei parricidalibus inter Cc odiis SrinccAis
clarum fibi nomen apud pofteros fecere
fttipr is
Tbyeftts uxorem fratris ./Meropem polluit. Atreus
vicilfim epulandos illi filios luos dedit. PoR
Tbyeftes (j) Te/opisEUx imprudens vitium ob^*
tulit, unde natus eftd;o/?t«/, qui^trei filium
Agamemnonem occidit Hunctamen Apollodoru»
«un •
Tiiflbene Af
rei filio fitum, ut 8e Menelaum affe-
rit; idqueauftore He/iodo confirmat
Euftatbmt
ad primum /^Mdor , in hsec verba.*

Igitur Myeendorum regnum a Terfeidis


ad Telopi.
das translatum , eo tempore defitum eft
quo He-
,
raclidaVeloponnefo potiti liint. Dequopoftago-
tur. Nam Telopida cum Ter/ei ftirpe affinitate

I
ImpnKfet
Pflt/rrJs/SlU tap^nideiii*c. ex ThveAc •-
PelopejiThjreffUMU natui ert iEtyAh
'Ahui. OI/riTjtut etiam
to»fit hic ettor
, ] hujufte 6pciii uit< Lu|<l. Bau*.

jitizetl-by Google
. .

PARTIS I. LIBER I. CAP. Ix.


jimdi funt ; fiquidcmex T^kippe Telopis filia Stbe~ a . tiU.
mtlmi Eurjfibeum iulccpit , ut antea didum clt

CAPUT IX.
De dlid implici Inachidarum Agenorida.
rum> C7'Pelalgorutny Cadmi progenie.
J

H actenus BeUdarum ,

c quibus T*«r/f»d< fuerunt, genus delcripfi-


mus. Nunc Imdebiddrmm ftirps altera , quae ab
five DAnaidarum ,

«4ffeiior< propagata cft, perftringenda paucis vi-


detur. £R enim ad res antiquioris 6 r«a'4 Cogno*
icendas non inutilis hic labor
Agenor cx Telepbdffd filiam £»rop4«w , mares ^ ^
autem tres , Tbeenicem , Cddmum , Cilicem ge- &
nuit, ut ./ipo//odorWi//6ro 5. prodidit . Sed idem
inTbeenicidt quae regio, liberos iftos ab
./fgenorr fufeeptos indicat in 2. //fcro, in 3. vero , vfa»
cum in £i»rop4»» venilPet : cui&confcntanec lii-
bjecit , Tbeenicem ad quaerendam Ibrorem cum
C^dmo fratre milTum , canon inventa , in Tha-
miciam abiilTe : quafi inde eum pa ter non miferit.
Igitur cum Europam raouiflet lupiter , Agenor tres
ad illam inquirendam nlios deftinat , quibus cum
profeda elt TeUpbaffa mater . Exinde Tbaenix
Tbeniciam occuj>at i Cilix Ciliciam. Cadmus ^ Te- cumti.
lepbaffd natreyitifan&it venit in Gr aciam , ac
Tbrfrai condidit , urbem Mtriae, ut apparet, co*
gnominem. Nam
(i) Mgyptih Thebis oriundus
./dgfflor videtur. Scribit apud ‘Pibofm»i {a)
EuropamTbenicisfvnfTcfilnmi ( quod& Jd’po//o- iib. |i.

dar«r refert ) Cadmum vero, qui apud Tbfnicas^


au&oritatis erat maximae, ab eorum Rege mifi>
fum in Europam , novas ut ibi fedes confi itueret,
^mulafiequaerendzfororisfcgratia profedum ,
3 ac C
(i) KfjptiUXhdU triimllu Aftuot vlJrtiir J Noa .£grptlu(
MmedIz llaiimulQ, eft Agenor ut ex ApaUtOfo fup. Hl> liquet. Theba-
M
nun lutem nomen i «oce Pbatoicle que Imtim dgBlictti quod uibi aC~
<K i^vifCiac sOh» ixstVitilir aeducit .tas •/ai.e.u.
V
, . . ,»

3« RATIONARII TEMPORUM
ac demum Tfcrfc4i in Baro/i^Condidiflb} de
»d' iToi.pt turum nomine fumpto Vocabulo; qu6d 'Phtui»
cesy qui tumyf/?-r partem maximam obtinebant %
fedemii^erii TbrbiiXn Msypto coDocarant Ex .

eo manane fabulam > Cadmum ad Europam foro*


rem quxrendam navigalTe , qui ad occupandum
• Ne- in £«roprf domicilium veniflet . Hxc Conon, (a)
tmoao. Scholiaftcs P/«d4r/ feribit i^Cgenorem inTbpateU
5

regnaflTc Utcumque res habet , poteft adventus


inCrdcUm Cadmi conditulque Thebarum impu.
tari primis Judicum Hebrnorum temporibus
CtJmi Cadmi ex Harmonia hlix recenfentur > Autonoe %
t>4 niut
luo ^ Semtit, .Agave: filius Tolidorus, Autonoe
Ariftao nupfit , Ino Athamanti , Agave Erbioni
s*ttM Semete Batehumpepem C^ujus ortus competit in
•»•/. annum circiter ante Cl/r/>?*i»iij54 .//ode Hebrao-
rum Judice . Eu/ebim vero confert in annum
Ahraami 6l8. qui eft ante Cbriftum ^89. Sed non-
i

dum erat nm Semele- Ita aim Helle (d-


» apoII.
rore fuga per idem tempus accidere potuit; (b)
I. Hyj.* quos ambos ?V(rpbe/ei/f/b4»f4»r»pepent. Hieve-
rocum Inonem deinde fibi connubiO junxi/Tct i
hujus artibuG Tbryxus 8c Helle neci i patre defii-
nati in Co/rfcos fugere coguntur: quo in itinere
in mare decidens huic de fuo nomen reln
quit-; Tbryxus quo intenderat pervenit , ac the-
lauros, quos fecum exportarat , i€efrfRcgt CoH
chorum reliquit. Aurei velleris arietem hunc
ftiiffe , eoque perveftum in Colchidem Tltryxum j
ac praedivitem nane pellem ibi aflervatam cfTc car-
minum licentia Voet* finxerunt. Tolydorus, Tber
iwregnavit ; St ex 7^iOeideT(yfleifi\ia Labdacum
genuit Qui po(\Tentbeum moriens Laium fili-
.

um anniculum reliquit. \Aeo LytnsTiynei frater


( ambo ifti ex venerant ) regnum occupat.
'Hyfleo filia erat Antiopa , qux de Jove gravida
patris iram metuens , Sicyonem fiigit ad Epopeum,
cique nubit Tfy^eut moriens Lyeo fratri mandat,

ut Epopeum ulcifcatur . Quem aim , capta SUyo^


ney oediiffetySi Antiopam abduceret; ea in iti-
nere
: ,

PARTIS I. UBER T. CAP. IX; j,


orre geminos enixa cft, Zethum 8c ^mobionem >
apud Eleutherii Beotie ubi a bubulco luolati cdu- ><i poi.
catique 1'unt . Interim ^ntiop* male ab Lyco ejul-
queeonjugeD/rrr habita, clarn evadens , a liliis
jam aiiuliis agnita eft :
quioccilb/jrro, ac Dirce
ad tauri indomiti caudam .alligata nccataque »
Tfce 6 potiuntur. Zii/ni ab i is pullus in Telopon-
/'j

nefum abiit, Ik Zethus Theben’, ^mpbhn'p^hben


duxitT4 ir/4 //liltam. Quibus 9 mnibusexltindis,
in regnum reltitntus eft, fk ‘Joaftim co-
niugemadlcifcit AffMCtrfiiliam, equa natus eft
Oedipuif CUIUS inceftas cum matre nuptias, ac
fil iorum ca-des mutuas Poet* omnes ac theatra

omnia perlbnant De Tbebumm expugnatione


.

paulo plolt Reliquorum tempora , conftituto


.

anno adventus in Cruciam, prudenter aeltiman-


da lunt. MitC t/fpoiledorui lio. 3 .

Poltremocx E«ropa&./<y?erio Cretenpum Re-


ge , ut Icribit a) Bufebiut ; xit^poll^orus 'CX «euTa,
Jove} Minos , I{aiam anibus , Sc Sarpedon orti
lunt. M»flo«porrbduosfuiHeauftor elt Wiod.*.
'’* **•'
dorus, altcrum£*r(>p4filiiiini (i) alterum ne-
potem •

T ertrum ah Inacho , Poetarum tc HiftorTco-


rum praedicant littcrx TeUfgitum genus . Nam
Tela/gus Jove ScT^iobe , Thoronei hlia, Inachi ne~ jurp,
te, natus dicitur (r) Veiafgi Lycaon filius 50 . ‘7d'o‘i,.
fiberos habuit , -qui omnes 7^jtf7/»wo excepto , in- «»!•<;. . 1

ter fefti feruntur, (d) Habuit A: C 4 //»^o»m fili-


ostiLytaon, equa natus cft Hujusfilii £- »•
latus &^phidas . hWc^leum &r Stenabaam genuit XpoM^S
Trer/ conjugem ^/«natiliint Cepheus, 9c
.
»'»>•»• Ly
turgut ,Bc,Attge amborum foror ; quxexTeutran.
teTelepbum Myfta Regem pcpcrit; Lycurgi filii
memorantur, ,Antaus, Epoebus, ^mplidamas^
Jdaus . .Ampbidamantis Melanion , qui ^talaip-
/4 mj 4y! Icu Scbfnei filiam <luxit, Tartbenopai ,
C 4 unius
(O aUermyntfUem ) 1oioi>rnfi«p0tc<n ; fuit niitn Minoi pofled*
nrn«i>o,rrioiii , nulniiaifueut fiuiopR ut obfeivatum fuit ia F,tfa-
kujaieper.Etiit. Lu||iU B.uv.

Digitized by Googie
.

^ RATIONARII TEMPORUM’
unius ^ 7 qui ad TTxbdt occubuerunt» ducibus 5
.

«d 1701. matrem •

ErgoTeldJii ^reddes m\ffc videntur; qui Te^


stitbo /oponnr/wpuln » itiNdmoitidm , qux Tbeljfalia elt
ducibus ^tbdo , Tbthht
1« 'd?- diaa pol tea , migrarunt »
M. Hi- ^Tela/i* Unde iicxta a:tate a C uretibus
qui deinde
. Lele^
ac lorri nominati funt ,
&
r
cjcfti , pars in Cretam abierunt , pars CytUdds in-
ftilas ; alii ad 0/jwp/ & 0)7f radices ;
alii Bteotidm , Tbtidemf it Eubfdm; ^A/tam Sc
Helle/ponti oixm ac Lesbum tenuerunt alii Com- .

plures in » t]uxcit
Itdl id i transmile-
runt ) Icquc .Aboriginibus adjunxerunt Haec Dio- .

myfiusi quibus 460 conlentit.

CAPUT X.

De Hercule , Jafone , Argonautarum expeditio^ 1

n«t Minoe, Thclco, Oedipo , e/ufque filus


4f Thebano 6e//o-

H
^

Oc temporis fpatio quod HthrsKmm


,
exi-
tum ab i^opfo deinceps eft Cccutum, infi-
i'i 9.~ grtia illa carminibus Poetarum nomina & fabu-
lofi Grdcid Heroes exltitcrunt , quorum alii ma-
jorum in Deorum gentem aferipti lunt s alii in-
ter minores ac Icmideos habiti . Horum plciol-
que (jiarfim, ut f'e occafio dabat, attigimus .
Nunc illuitriorcs quoldam referemus , (r) ac
primum omnium Herculem, quod nomen non
•BULuni tributum efle conftat. ( 4 ) Tres a Dhdoro
commemorantur , quorum unus omnium anti-
phm. quilfimus inix. Mgyptiui i qui cum armis terra-
rum orben^cragravit. Secundus Cretenfis, qui
ex Iddis DdCfylh luit , ac hidos Olymoieoi inftituit
Poftremus paulo ante Troiunum bellum natus ex
tAlcme^
(O 4€*ttnimn0m»immnn.iarm} Pleroremqoe lllotom "«o»*
•omini 6 linguiPhotnicti ducend* erte abunde •^/*^***
eft. Jierraslit porr6 nomtn non mrrtmtmfm ut
Heroe»tp.ltoK,
uiROCrwMur, led ^
A«biC4 l.»tu. veroli-
inllliiaO pteUii p««a •

Digitized by Googie
. , .

PARTIS I. LIBER t CAP. X. 4*


^Icmendy qui imperio paruit. Hos W- g;»
mcn unum conflari vulgo idem Diodorus afle- «i j?oi.
m
rit. (4) Cicero (Isx enumerat; quorum
ultimus
Klemilleert./f/fwe »4 genitus, de quo nos hic d*«.
mqimus. jiUruenu pater fuit Eleilrjoy Terfet 8c
Andromede filius; mater, ut ^po//odo»wj cenlet, ^
^BdMo jlltci filia. Ut autem b) Dtodoruszxt
Eurymedd vel Eurydice Ttlopis . Illa cum ^mphi-
ir»»o»i nupfilfct patrueli luo, (
natus c(t£/fffrp»/itratre, filio ) Hertu-
Um de Jove peperit ; cujus aetas circa Gedeonhprx- yft*

fcduram convenit. Nam £«ri/?fcrwi anno Perio-


di Jn/i'4»^ ?468. Gedeonis nono
regnare orpit , an-
Hereu-
te Cbriftum 1146. Natus apud Tiryntbem
les, Thebas cum ^wpWrriwjif
translatus eft.
Quam urbem , ut primum adolevit, ab Ergtsn
Minyarum Regis dominatu in libertatem alTc^
ruit, ScOrcbomenum Bfotieoffid^my quz regni
illius ledeserat, evertit. Ob
id Creo» Tfcfiari»»

Rex filiam ei Megaram conjugem dedit. Inde


Euryftbeo in 1'ervitutem deditus vana obiit certa- aDW.4.
*n-
mina, [dj Cumj»/o»e qucwue inter ^rgo»»»fA» g
navigavit in CoUIms ,
&(e) cum ^ma^nsbus , pab. 14.

earumque Regina Hippolyta ad Tetmfaram ur- ,

bem acie congreflus , eas devicit . (JJTrofam in- »Diod.*.


de rediens cxpugnalfe , ac cacfo Laomedontey Tria-
wo regnum dedifle, lertur . Idem m
Hifpaniam f utod.^
Jtaliamquc penetravit annis ante ultimam Troja
vaftitatem circiter 55. ut mox explicabitur, (j) to^
Olympicis ver6celcbratisinGr»ff4 ludis, in dei- Eufeh.
peratum morbum incidens, vivus fc ardentem
Civob.

injecit in rogum. Quorum omnium certum tem-


us ex ^rgonautarum expeditione ppteft conjici
.

S5e qua ideo paucis hic dici convenit ** i*'-**


Hellenis nepos, Dp«-
(10 CritbeusAoli fiUnSy
r»l/o»ii pronepos, exTyrone Salmonei filia JEfo-aj^m
Item genuit Jafonis patrem , ex &
eadem a Tieptu-
«ovitiataTW/rfieftortus. Hic, mortuo Cnffcf»
Tbeffaliategnum invafit, fratre pullo /Efone :
cujus filium viribus &
ztate florentem Jafonem
veritus

Digilized by Google
4* RATIONATUI TEMPORUM
, eum inColcbot ad aureum velJus
repor-
j^i.tandum navigare juffit hoce/t, ad repetendos
;

thefauros, quos fugiens apud illos dc-


pofuerat. E)us expeditionis fama vulgata per
GrdcUmy quar tum viris fortibus abunda l>at,com-
plures ex iis in Ibcictatem eloriofi laboris exci-
. videvit : quorum varie prodita lunt nomina . (4) Pri-
perhibentur, Hercules ^Icmtn^e fiM-
tnari* tuifTc
mi5’i
A(«ui’.us, Orpheus 0f4iro 8; CatUopd genitus, muEcx
*j^'‘'°‘ac poeticae artibus illiiftris, Cajtory Tollux , &
^ »i rucTeleus Achillis pzter y TeUmon , TbeCeus , Viri-
°’i'>>^‘/houSy iVcaeteri- Hi duce j4/oHf,ma'ore, quam
vilaerathaftcnus, fabricata nave, qu*(z)^r-
go ab celeritate diftaeft, ad Troadem appulerunt;
ubi Heftonem lAomedontisfiWixti ^ ceto interfefto,
T)?od 4 .CU* erat expofita, liberavit Hercules y camqve
Hj»&«-fibiexpaitoconceiramcumequispernicibnsapnd
patrem reliquit , dum ab expeditione red ens
cunfta reciperet j4yo» ut in Colchidem venit ,
.

conciliata nbi Medea Regis Metia filia, voti com-


pos elt fa6tus,eamqucconnubio fibi junftam cum
aureo vellere pervexit in Tbeifaliam Hercules ab •

X4omrdoffrr praemium ex pado repetens, ac per-


jurio cius illulus, Tro/4»» expugnar , Laomedon,
tem interficit , filium ejus Vriamum Regem con-
ftituit. Quadragefimo id anno geftum eifepri-
ufquamGrrff/ 7*ro;4i» funditus everterent , Hia-
doi parvae teftiseft (criptor. Quare .Arionauta-
*r«m navigatio, fi veraiftafunt, in annum ca-
det , qui ante Cbrifiianam cpocHam numeratur
iiiiS. Paulo haec aliter i. DareteVbrygio narrzn-
tur: .AcLonautas i Laomedonte Trojanis litoribus
exclufos , mox ut reverfi funt in Gratiam , com-
parata claflTc , duce Hercule 'n Troadem profedlos,
oppidum 7^»o»c^i(Tc, zc Laomedontem oiva.f\\ns
omnibus occidilTe , uno excepto , qui tum fortd
aberat, Vriamo; Telamoni Hefionem in virtutis
celfilTe praemium. Quam cum Tremui per lega-
tos
(i) amtt ftlrrUae Mit) potiiUi Jl hn^mJtmr voce dedort» t
liatui Phfnicia ; cOoi Ciicci ioiundi«<capli<(»tea meicntiu •

Digilized by Coogle
.

PARTIS 1 LlBFR I CAP. X. 4»


Alexandrum
tos incaffum repofccrct »
a quo abdu-«ii7o..
Imimcum claBe mifit in occafio-
=

eu Menelai Mxor Helena bdli ingentis


nem attulit . Haec D-irri •
.

in patriam rediere, ,ow.


(a) Argonauta, poitquam
in honorem *• p-
folemne ludicrum magno apparatu
curationem
Jovis inltitucrunt facere ciulque
Herculi permilcrunt ; qui m
Ehde Tehponnefi
provincia ad amnem ludos inftauravit
Olymuios- taractfi auaorem illorum Atreum
facis ib) Vellejus, Pereolque generis omnisce^
taminum viftorem hiifle dicit *.

ri poteft , ut non Cemel , &


ab ambobus , brevi in-

terjeao Ipatio , celebrati fint


Mors .

pofteris
haud longe ante tentatam ab illius
accidit , q«* ^b
ponnefum , ScEuriftbei nerem,
cladem Trojanam vicefimum ,
annum cadit ante
utpoftea dcmonftrabitur.
CrewffW
fnterim7-/o» Con»fj>» degens apud
Becem, G/^urfi» e )us filiam Mtdea repudiata ,

conjugem duxit: (r) oim jamannosaim


illa vi-

xifTet decem. (?) Ctuam


injuriam barbara mu- ibw.
lier in Crfoi»/»ifamiliam & genitos ex 'Jafine filios
confugit , ac poit
fuos u Ita , Thebas ad HerctUem
rednt
longoserrores in patriam longq mtevallo
invidia collefta, re-
f 4 /on magna ob perfidiam
rum ommum inops fibi vitam (d) Tbejja-J^c^
JDiod.
:?4/omiacMfdf4 libens nerem evafit
patriam petens , pa-
/nr qui -Jolcum poftea fafonts
regnuin , ab eoque
terno fibi jure debitum adiit
Tbelfalia nomcmcccfiu 'v.iiei

regnabat
Sub idem tempus Minos in Creta
(f)
]^4inois alterius
rop^fuilTc
nepos
memorant. Hu-ns «bum
,
^em Jovis fi lium c*

ficarios qccidc^ hj» 4w


^ pipt.

jFfeusTbefeiVZtcnnAttica per
S Ob eam caulam Atbenienfibus

‘ ***
*
Zt- «• 4 * »«••'»*

Digitized by Googie
44 RATIONARII TEMPORUM
^.’5*j;beIIum. Tum eodem tempore fame ac Eccitate
ad i7ou per Unicam GrdcUmqac reliquam divinitus im>
mifsa, principes civitatum Df/pirai deliberatum
« oiod.
*
quodnam iis malis remedium cape-
rent. (a) His confulcntibus oraculum editum
el't ut Macum Jovis Mgind filium pro commu-
ni Gr<(r«a deprecatorem adhiberent. JEdcusy vo-
tis rite fiilccptis
,
pmnium pneter quam ^thtni-
en/iumy agris fertilitatem reddidit . His vero
rurfus adeuntibus PjpriiM rcfponditi non prius
mali finem eos habituros , quam de ncce Andro-
gei ex Minois arbitrio 1'atistacerent . Hujus ita-
que decreto , f eptimo quoque anno feptenos ma- i

res ac totidem puellas in Creram mittere juben-


<Hy*. tur. ft) Eo ciim TtryeiM five f ponte fua, five ex 1

r«b^ 41 . forte venifsct JEgei filius, Aritsdnn


, quae ejus
|

amore capta erat, opera Minotauro fuperato ,


quem ACnois ducem fuifse referunt vocabulo i

Taurum , periculo fe , .Athenas fervitute in per-


petuum liberas fecit . Id paulo ante mortem JEgti
'

&
initium regni Tbefei incidit . Nam cum navem.
i Creta Tbefei nigris velis Attitum in portum ten-
dere, non albis , ut inter cos convenerat , ^Ege-
»s i I itore profpiceret , fefe in mare praecipitaise
icitur . (c) Tbefeus porro y /ive annis ante Tro-
»tioia. 'tanum excidium feptem ^quadraginta , five pau-
Ipliti. pluribus regnare coepit . (d) Poftea Minos Dse-
un-et-dalum ingeniofillimumartinccm , qui e Creta in
Siciliam ad Cocalum Regem aufugerat , armis re-
petens, ab eodem Com/o in balneo ruffbcatusefc .
rJ<«i/.Tbf/r«rzmulatione Heroi/// rebus maximis con»
vy.p„^feftis, tota Gracia celebre nomen eft adeptus,
a. 1 .’
i. (e)interilizporr6iAma^numcopi3i&y quae
e fim. exTonto chCse ia Atticam perveixcrznt y collatfs
Boedromione naenfe , qui ob illius
fignis cecidit
p?Mi .**vidori* memoriam id deinceps nomen accepit .
/Diod. Herculis deinde pofterqsab Euriftbeo Kcgc zrmis
«^p.iSi.appctitos , egregia fidei commendatione , Athe-
^ron' nienjhtm fuorum prarfidio tutatus eft. (f) Po-
5 ^^ ftremo cum decennem Helenam (g) quinque 8c
leuX u vi-

Digitized by Googie
, .

PARTIS I. LIBER I- CAP. X-


vigiftti ante TrtUnum cladem annis rapuifsctj
(aj magnumque ab Tyndaridh bellum in Ic provo.
xalset , Meneftbei fattionc pullus Athenis in Scy- ^
r»m inliilam concellit , ibique cx moerore obiit
nonfmc ingraw patriae deteltatione ; (b)quam
per pagos divilam i'ub regni iiii primordium, Mun.*
**'“*•
unum in corpus civitatis contraxerat.
(f)Tril'tc ante hoc tempus Tbebh editum cft » niod.
fpcdaculum. OedhusLtio patre per impruden- li,».'#,;
tiamoccifo ~}oc4fi^ matris nuptias in przmium
•,

interfcdz a l'c Sphingis adierat . Quo cx conjugio


nati 1'unt Etbeocles,Sc Volynices. Re comperta,
Oedipus cBoiris fibi oculis voluntarias psenas luit .
Ejushlii inter i'e ita pa&i (unt ut alternis annis
regnarent , EtbeocUs anno liio perfunflusTo^Ai’
fi Fratri cedere noluit . Qui ./fi^orad ^Adrepum
ib recipiens gener illius elt fa&us* Hinc, (d)
Tbe/eo adhuc fupcrftitc , motum cft advcrlus
Tbebanos vehemens bellum , Po/jr»/ff contra Ira- » ie<j
&
trem Etbeodem ^drafti aliqrum Principum ar.
ma concitante Qui omnes Ibptem numero fuil-
.
*>•

fe narrantur ; JSntftus ,J qui ^rgis regnabat , JIto»'!*’


Tydeus Oenei Calydonii filius , Capaneus ^ Hippo-
medon y Tartbenopaus Atalanta Sebeneei filia ge-
nitus , Amphiaraus, qui Adrafti fororem Eri-
phylen habebat in matrimonio , & "Polynices Hi .

prxter Adrajiurn, eo bello univcrfi perierunt,


cum ingenti militum ftrage , quorum omnium
cadavera Tepcliri Creon vetuit, Jocafta matris
eiurdem& conjugis Ofd/p» Frater, ^e) Sed Atbe-*J^^^
**
nien/es duce Tbyeo pro communi immunitate
Thebanis indixere bellum , eorumq^iic capta ur-
be , parentandi propinquis copiam Fecere .

Accidit hoc bellum , fi veteri apud


COCIewenffmChronologo creditur, annis antc/ti*».
Tro/rfwdirutairi leptem& triginta, (f) Poft an-*,“^.'*
nos decem, Principum illorum, qui ad Thebas
occubuerant, liber i, quos ep/gonoj vocant, duceHn'
elei^o Amphiarai filio Alcmeone , bellum contra
Thebanos czpefCnnt, iifquc acie viftis, urbem di-
ripiunt;
, . . ,

4S RATIONARII TEMPORUM
ripiunt ; (a) 7yr</rf« abducunt, qui in itinerd
*d ffai. mortuus cR* filiam cius M4»ro/}f/p/>oi ablegant,
• fiur. qu«indeinv/<y/4»»cftprotefta. (t) Diodonu ezm
^^.p. DapWif nominat, quam apud De/pbos hxfifle ,
«oiod. & ut prxclara erat indole , lingula ri elegantia o-
4.f. iff.
racula IcriptitaflTe refert , ex quibus Homerum ait
( Diod. haud pauca 1'umpfifle (c) rtebdui urbe lua pulfi ,
.

i)or/r»/rividlfimoppidisl'uis eiiciunt, ac pleri-


que TbebuspoAez reverii funt

CAPUT XI.

Df Trojanorum r«»o, Trojzejrrid/o, ^nex


iuluUzmprofeaione t Jovis CT* Saturni rffare .

^V.Vi* A NNO, pofttjuam cx profefti funt


IfrdeliUt ferequinquagefimo, paulo ante
j Apoii. mortem Jo/ue ,(d)Trofanum regnum in fun-
Diod. datum eft, auftore D4rd4»o , quanquam primus
• in rro4de regnaffe Teucer dicitur, Scdmdudri &
• /d 44 Nympnx filius, a quo Teuerorum populis il-
• lis inditum eft nomen, jowj porro &
EleEhee
IdHtidis fil ii extitere duo , Dardanus &
Jajion , five
Jdfmst qui ambo primum in Halia regnatum ,
Etli (/0 aliis placet non
* ex Italia Icd .Arcadia duci illqrum originem . I-
/ vVrio. gitur patriis ambo relidis fedibus , in Samotbra-
Giicu
venerunt
«PMdser- Unde poftea Dardanus in Troadem transmit-
*. ibid.
^gns, ab Rege TfiKTo humaniter exceptus eft, e-
jufque filiam B4re4w in matrimonium accepit .

r^D. (g) Sunt qui ab £>4rd4»o fratrem interfedum efle


velint J4^nm . (6)c/#p<.//od«r«iobtentatamffrf-
Trote
a^Apoi-reiwfulmineidumeffc prodidit. 'Nec(f) defunt
ifcVrV Dardanum prius in Troade rcgnalTc, quam
•d? *n. Trufrixwexiftiment, atque hunceCre/d vcnifle.

C^) Tewffo mortuo, i)4rd4H«d cognominem fibi


Aii*, urbem condidit ad montem Idam , prope mare
521° '‘PopulolquedefcDdrdawojnominavit. Huius fi-
lius £miirjb«n/Mi ex.Aftjocbe Simoentis filia Troem
lulcc-

Digitizr by GoogU
, , ,

PARTIS T. UBER T. CAP. XI 47


fufcepit(<i)aquo , regioni Tro/rf nomen impofi-^,Vjuu
tum. (b) Troi cCaUirboe Scamandri filia nati lunt »<> i 7°‘*
Jlasi jilfaracuii Ganymedes &
filia Cleopatra -«ApoII.
Ganymedem Tantalus rapuit (f) Taphlagonia Rex ,
annis antcTro/(<j«»w excidium circiter 192- ut ex «. p i?i.
antiquo Chronologo (d) Clemens ^lexandrinus^i^^l*'f
afferit. Paulo infra hoc tempus hifVoriam irtams*»»-
1 'umraovet Eufebii Chronieon ; quod Tbrygia , &
qux tum Maonia, dicebatur , Regem appellat
Tantalum {e) Hanc in furiam 7/«r armis profccu-» dio*
.

tus Tantalum exuit rwno jtffaraeonitus eft Ca-


.

pys , cujus ^nebifes nlius , Mnea pater Ilus in .

campcRri Troadis regione Ilium condidit. o.cLao-


medontem genuit i cujUS filii T/flwwiM [\^Todar- &
ees filia Hefione Tithonus in Orientem 8e Mtln»^
.

pas ulque profeftus , Memnonem ibi filium liifce-


pit . Todarces , occilb , ut fupra meminimus , Lao~
medontet regnum accepit zh Hercule quod
annisquadragintatenuilTefcribitur. Complures
hic liberos himuit; d quibus Alexander i qui &
Trfrireft diftus, navibus in Teloponnefum ac Spar-
tam delatus , Menelai hofpitis uxorem Helenam
rapuit . (i) Ob quam grave bellum adverfus Tro-
fanos Grati (g) toto decennio gelTerunt, magno
gentis utriulque damno, firoccifis amborum ior-J^."**
tilfimis ducibus. Sed Gr^m, quorum erat cauflTai, uiby»
juftior, ad extremum cellit viftoria, (3) prodi-ofr'»
tione Jf»rejior/i& .€nea urbe capta atque dire-th'yt>
pta Clades ifta ccrtilfime incidit in eum annum,
.

[ui eft Periodi Juliana 3530. ante Cbriftum 1184.


?ub Jaire Hehaorum Judice. V
iftores domuni re-
deuntes nihilq commodior fortuna , quam vidos
excepit . Plcrique tcmpeftate jaftati , aut oppref-
fi . in ipfb conjugis ac Deorum Pe-
natium complexu , ab Mgyftho adultero Thiefta fi-
lio confoflus eft (b) Sed hujus necem ultus eft po- » veiw.
R(b.up.
fi J 7 QnlPrl«>MMfKpIa»Toe»tBr*
\ 1 ) Ot ptsm grsM irl/um ) B ellt illitu TtojiDi Teriratem plntibiu
probat TtKijJMr, in Initio Hinorix faie •
( ] )
PnOlthif antnorli
peifucifici Ac Patrie
& 1
,,
Xtam 7 III non prodltoret Icd Pt 'nci>
rimul^ae }allitiai TCii anunUl alllf BlSoiicU dW
«Mtui. Vld. DiOt Gntn(j.
, ,

48 RATIONARII TEMPORUM
p«V.)^i’
filias cius Orp^Wjqu i cum Eleilrtt Ibrore con-
«d jToi.riliorumomnium participe, JEiyfihum 8cClytd-
matrem luRuI it ; Diis , ut ierunt , par-
ricidium approbantibus diuturnitate imperii pa-
riter , &
felicitate . Nam
regnavit annos 70. vixit
$o.8c Hermionem habuit uxorem HentUi Ce Hele-
«rffiliam, occifoapud Z)r/pfcof P7rrl>o^fl>i//« fi-
^ 1 io qui C)us paftx fibi nuptias invalcrat , (a) an-
,
nis viginti polt everlum Itium .
Melioribus aulpiciis ex illo incendio patriz
longinquas in oras evolarunt Trojani duo , ^n-
jEnui ttmr 9e JEneat . Quorum (6^ ille per Mdriaticum
ad Fenetorum appullus litora, urbem ibi
*"•« poluit ;(f)alter clalfc navium duarum
*
viginti pervenit in Latium ^ cui Latinus tum
pr*cratf4i»»ifilius, five ut quibuldam videtur
’b*e*
HiUe”'. Herculis (d) Ante quem quatuor omnino fuilfc

w Eufeb.
R^eges accepimus, (e) Janum , Saturnum , Ti-
chron.i. cum , 8c Fduuum . Jano regnante Saturnus a Jo-
fiiia pullus ad Italiam appulit i ibique except us
* Hiiie.holpitio, haud procul Janiculo Sixctm condidit
i^tufa^quam de luo nomine vocavit Qua-
•• •<>• tuor iis Regibus annos 150. tribuit £«/f6»/Cliro-
nicon- Ex quo videtur initium Jani in annum
/vwe convenire, qui ante luit ijjo.(/) indi-
ua, fudemque conllat quanta fit vetuftas gentilium
Deorum . Nam cum Jano , ut dixi, regnante
vixerit, poli annum ante CtriyiMm 13^0.
#tirr(vaon multo ante nafei Jupiter potuit; adeoque
SaimS- lub ^od Ifraelitarum Judkc
f ante tria circiter

ab hac state nollra annorum millia: circa quod


tempus stas aurea fuit , Poetarum commendata
1*0. 7. fabulis. Vicum Saturno genitum fuilTc (g) Virgi-
lius 8e (b) Ovidius lifirmint . vero ree nan-
iDion. te(0 annis ante Tro/rf excidium Icxaginta jEiun-
ex Arcadia navigavit in Italiam CeVall,m~
4eOii§.tium exllruxit, ubi I{oma cft poftea condita.
Ante huncTe/dJgf e Tbejjalia in Epirum Ce Dodo-
nam primo , tum inde in eamdem Italiam profe-
^ii ; cum Aboriginibus qui ex Arcadia c6 pridem
appu-
.

PARTIS I. LIBER L CAP. XK ^


appxilerant, fefc coniunxcrnnt : a quibus cje&t pe’juu
(iib annum vel 6o. ut Tbilifio placuit, vcl «;«*•

90. hoc eft >w*«Ttrcs , ut HtlUnicut fcripferat , in


Trinacriam , live Sicaniam trajecerunt , quae ab
illis vocabulum traxit. (Quinque pq/t £-
vandrnm mnis, ante Troianam cladem quinque
8c ciuinquaginta , Hercules cum Gracorum manu
ad eamdem appullus oram ab Evandro comiter
exceptus eft.
(a) Demam Latino Rege, Arannoci^us i^.JEne- «oion.
«i anno a calamitate rre/< tertio, in Lastrentem
addudusagrum pacem cum £rfri«oajfinitatcm- Aiite»
,

que junxit , filia ejus in matrimonium accccpta^TOd""


Lavinia, a qua condituma feoppidum appella-
*
vit Lavinium. Turnus deinde Rutulorum Rexi^jf
Latinum fimul & .Eneam bello petiit , iratus utri-
que, quod prius paftam fibi Laviniam iWeo.Aye -Tum,,»,
nx , quam indigenz , dare maluiffet . Vifti
acie BjstuU ; Turnus Se Latinus occifi quarto an-

no poft Troiam erutam. Italblus JEneas teram


triennio potitus eft; cui in praelio, quod i^«-
tuli ac Mes^ntiusTyrrhenorum Rex cum eo gcl-
ferunt interempto luccelfit Js hqft'bus .

iulis , paccque cum Meseentio fafta , tricefimo


poR conditum Lavinium anno , .Albam longam
extnixit. Qua in urbe 14. poft .Afianium Reges
imperarunt ad I^omtflum ulque , j^oi» 4que pri*
mordium.
CAPUT XII.

DeVIercaMspoflerorumexpeditiouibus in Pclopotv
neliim; Melantho cr Codro Athenarum Rf-
ibut : tum de Archontibus : de yEolica CJ' »Ft A-

J on ica mig ratione : aliifque nonnullis pnll 1


Uiui I.
.

». P !<•.

H erculi {b) .AUmenaSc .Amphitrnonis UMo


utrumque genus e Teloponne/o ac Mycena- Corii,
rniM Regibus fuit. Ambo
enim illius parentes & th. p ‘o
aUii
St f*l
Piul'

Terfei nepotes &


patrueles invicem erant . .Alcai Pilti n
Eiifeb <.
quippe 'Per/fo nati filius .yfiwpI;/fr«o. EleSlryonis a* P.fji,
Tetavii ^ation.Ttmp.Tom.I. L> eodem ^ U».
, :

50 'RATIONARir TEMPORUM !

^r’!u^
codcmgcniti Ttr/eo filia fuit Alcmena. oifHphh I

»d'"j7oi.rrwo, (i) fratre eodcri-q^uc focero per impruden- j

tiam occilb , ab Stbeneio patruo JWjr««ri exturba-


tus Tbcb.xi petiit. Hercule mortuo , Mjcendrum
Kcx Euryjftbcus Stbtmli filius ftirpcm illius om-
nem couatuseltexdingucre f vcritusnc, fiado-
kvillet, A/jff» 4 r»OT ad Ic transferret imperium .
Igitur Ciyd Regi , apud ^ucniTracbine motaban-
tur , denuntiat , ut lufpci^utn fibi genus , nifi
mallet dedere, liris finibus expelleret; hoemfa-
ciat , bellum, exlpedtarc jubet. Hoc mandatoter-
riti Heracliddy cum nema cos Euryftbei metu re-
cipere auderet , ad u/f/brnr(r»yirrcorumquc Regem
•iji ttt~ Tbe/eum non, ut (4} £Nr/pidrr ait, Demopims^ ;

tem t fc conferunt . Euryftbeus magnum, in illos I

cxcrcitumducit.- Fit deinde praelium, inquodn*


cibus Jcldo Iphicli fratris Hercul b fi io , Hyllo ,
I &
ciuemex Dejanira iJem Hfrm/«gcnucrat,ac The-
^0 ,viftus Eu^y/ibeusAb //7//» perimitur , unaque
proles ejus omnis occubuit., (b) Vidores Heudi^
ddTeloponneJum occupant , ac breyi amilTa omnia
recuperant . Sed ingruente pelle, qudifante con
ftitutum tempus reditum acceleralfent, afi Ora-
culomoniti (ponte diliredunt. Pofthxc Hyllus >
conl'ultoiterun>^/<'po//iflf, refponliim accipit, uti
fruftnmtertiiimexlpe^ct. Id eo valebar, ntin
tertiam hominum aetatem differre juberetur r at
ille tertium annum fignificari putans, poft id tem-
pus novam expeditionem comparat , perquelfth-
. mum copias immittit, ancipiti altero falfuspra-
V de culo , (f) quod per bumtntes dn%uftiat ducentibus
twp» viAoriam pollicebatur ; quaambage mare ipfum
intel igebat Tytbia , quo ad eafdem illas Teiopon-
1

»e/» fauces contenditur Ingruentibus Heraclidis


i Thu- .AtreuiEurylibei ^vuncu\ irs (d) eiufque fuccelTor
crd. I.
fecum armis oppofuir. Commilfa pugna , cadit
^riftomarbusunvs Heracltilarum aederaum
/«ihoftium quemlibet ad ineundum fecum fin-
gula-
( I ) frdtrtnAtmqut fatro J ftmt , ut » ip-
II loci rer«ipp,[«t&ol>le.-Titumfa(iat/nPr.^i4i hujui o{>erlf tdih
Lu|4. BttaT.

Digitized by Googie
. '

. EWRTIS I. UBER. I. CAP. XII- • ii


, {uUrc certamen provocat , cum ea lege » ut utr ius *•

. partis victor ciTet , ea Teloponne/nm obtineret j «4


Htratliddforio, fi vicilfct hortis, non ante cer-#
tam diem, ( quinqua^efimum annum l)/odor»i ,
(4)aliiccntefimum finiunt) illius aditum repete- ^ xhM.
rent. Conditione accepta, pugnat Ecbemns Te- fy<*-
ledUrnm Rcx , &
HyJlnm interficit . HerdcUdd in ^ “J?

revertuntur (t) Prima haec irruptio an-


.

nisviginti excidium antcccrtit. ^ iduui. .

Exinde port annos a priore centum, ab Tr*jan4


clade (f)odtoginta, rurfus HeracliddTeloponne- fTfcoc,
aggrediuntur . Horum principes erant leu
ftomdcbi filii tres, Temenus, CivcTemeneSfCref- tmi»p.
pbonteSf 8c ^riftodemHS Qui dum clartem moli-
unturad T^upailum ^rifiodemus t five (d) iftu
fulminis, T}VC'Pjil4d4{e)g(Ele£fr4 filiorum Ti-
/4Wf»» propinquorum , doloperiit; incujus lo-
cum ambo ejus fili i , VrocitsScEuryftbeneSiiufie- p,uf.
fti. Illi ducem expeditionis trioculum adhibere
julfi ab Oraculo , in Iu(eum (f) quemdam inci- /a|Ioi.
dunt mulo infidentem i cui nomen Oxylus , genus {^vA,
cxy£/o//4- Huic pa^i£//dfm(’c daturos, ejusdu- Eiiac.
6tu hortatuque clartem inrtruunt , ac Teloponne-
Jum invadunt . Eam regionem per id tempus inco-
lebant fcre populi duo , ^chxi 8{ 'Jottes , ab ambo-
bus Xutbj filiis ita difti. ^cbxi ^rgosSc Ldctdxmo-
nem habitabant rub7«/o/>ii4r»m, hocert, porte-
rorum ^gamemaonii , regno , Tifameai & Vtntbi-
U , quorum pater Ore fies fuerat . Jones ^cbdjdm
tenebant. 6) Heraclida pulfis ^Achais trifariam *^(Teil.
fortesdirtribuunt. Ex quibus Temeni ^rps ob- np a.
tigit, Crefpboati Meffenia i ^ri/iodemi filiis Laeo-
11/4 (b) Nec vero regiones irtas prius armis, quam
^
jure ad fe pertinere dicebant . Qiiippe^rjoiantc cot.p.*'
'Terfelt quam Tp/op«, tenuirteporteros; Laconi- ^
'famyctOi interfecto, qui eam occuparat, Hip-
pocoonte , Tyndareo comm i fi fic Hercul em , fimi 1 i-
tcr Sc Mefjenidm T^e/lori , quam , occifo ejus patre
ac fratribus omnibus, armis acquifierat. eihc.i
(0 Oxylns Elidem , ut convenerat , accepit: cu-
Da jus iib. t.
. .

5* RATIONARII TEMPORUM
rtt ’j2f‘ jus e progenie Tpbin$s fuit , qu i agones inftauravit
Olympicos, holi .Arcades prilhnism Icdibushacfc-
rc, quod in alpcrisacpracriipfis locis degerent .
Eiiden/rs JUtulos advenas in partem agri rece-
« r»aC perunt. {a)Tbliafto$ invafit h^begaidas Vbalci fi-
lius, Temcnincposy Hippafo dcpuilb.* qui inde
contendit, &filiumhabnit EHpbrotstm ,
qui A/«r/4«bi<ni procreavit, e quo natus eit Tj-

tbagorai
Hcratlidarum hxcincurfio magnis pcr omnem
Graeiam populorum motibus ac migrationibus O-
riginem praebuit : cum, utquilque i valentiore
Icd ibus luis ejedtus fuerat. in alterum imbecillio-
rem incumberet : non feciis ac vencis turbato ma-
ri fit, ut Elonginquo concitati fluftus proximum
quemque propellant {b) Acbai iis, quas dixi ,
.

A provinciis coadi cedere, contra Jonas in Achajam


in

JgJj*'’'
erumpunt: iilque debellatis & in tugamaCtis, in
illorum immigravere locum , Rege amilfo Tija-
,^uC mtnoy qui inconfliducecidit in^r/f- .

fugere ubi eos


, excepit , qui cum
cbiw*
ac 'l^eftoris polieris , eodem non
aliis T^eleidii
multo ante pervenerat
d Coi.p HunC Aniropompi filium (d) Taufaniai fuiHc
dicit, Hori nepotem cujus pater PfA/bi/»i, avus
:

rConon
tu it ^f/?or/i fil IUS , & ab Heraclidis
I. »9°"‘cxpullum.>/fbf»4jmigra(rc; cui Sc (e) Conon al-
fcntitiir forte tum Athemenfescum Bootis luper
siiia. in Oe»or bellum gerebant , idque lingulari Regum

praelio dirimi placebat. Ab co cjim T bym eeus A-


*
tbenienjmm Rex abhorreret , , oblata

l'pc regni , periculum adiit, 8e Xantho So»torun%


interempto Rege , Atlenamm imperio mutavit
exilium. Mox idem puliostibAibouJonas pere-
MfU». grinus ipfe liifcepit.Hinc appirct, poit Heraclida-
f>*i. rum reditum in Veloponnefum Melanthum in At^
tica regnare caepiire, contra quam Eu/tbius inCbro^
/Veli ei «/Vocxillimaflevidetiir. baternam aemulatus
i'.’p"uV g joriam Melanthi filiiis Codrus, majoiem etiam
AcM._ virtutem promeruit.BclIo quippe, quod inter Do-
Ctdntt . rien/ei
,, .

PARTIS I. LIBER 1. CAP. XII. jr


Henjfs novos Te/o^onne/t incolas &r
erat , cum rerpondi/Tet Tytbid) quorum dux in acic» "i7<>i.'
cccidilTet.eos fore fuper iores paftoral i f umpto h a.
bitu , hoftium agmen ingreditur. Ibi temere jur-
giiirn ciens, ab gregario quodam milite, quem
lauciarat, interficitur. Agnito Regis cadavcic
Dorienfes firic pugna recedunt . Quo in faiSo
utrum magis mirere nefeias , vitae , an regni
contemptum; quod utrumque mortales canl]^
mis omnibus anteferre folent. Ea pugna con-
gruit in annum anteCbriy?/rf»4W aeram 1071. qui
eft Periodi Julianae J64?.
, Codri morte Reguni cxfiinfta fucce^»
fio eft , adminiftratioque Reipublicae Magi-
ftratibiispermiflra,quos A* vocabant; i iaue*"'
initio fuere perpetui . Et primus horum Medon
fuit, (fc) Codri filius, pede altero debilis . Quem
cum ideo frater cius principem fe negaret f'
Athenis pafTurum fieri , re ad a.rbitriam Apollinis
delata , fecundum Medontem ille pronunciavit
IJt de Crdcorum migrationibus coloniis&
^uod inftitueram abfolvam , poft Heraclidarum
rgditum infignes ab Audoribus commemorat.iB _
ftint duae : altera .-Eo/ira , duce {c) Tentbilo Ore n^tt.
fih filio, qui ftatim atque Ldconicd cefiflt , in,^'’*^* ' '**
Tbr<#fi4W primo cum filis penetravit. Tum, eo
vita fundo, in ^pdm trajecere, ciufque par-
tem illam, quae lEo/ii deinceps appellata fuit .
'Nam^cbdi, qui Z4fo»/frf»» incolebant j J^olen-
yii erant. Altera Ipnge celeberrima migratio i •

'uam/o»rV4W nominant, annis poft Trojd c\ 7i~mip<uu.


3 em centum Ar triginta, vel, ut aliis vifumeft
decem amplius evenit, (n) Jona ^ithenas profe-
di, utfupra demouftravimus, poii Codri obi-
tum. Tifeleo ydndroflo filiis eiusdem ducibus *
tranfmearunt , &r oram ejus , quae ab 'ii. ,

illis vocata eft7o»/4, oppidis frequentarunt. ^

(b') Medio inter ambas tempore . novam i jHeiiaV


Latonie* Minyarum coloniam Therat duxit ^ute- ^

/o»/i filius, Tolynicit Oedipi filii abnepos, cujus J .

3 Dforor

Digiiized by Google
Rationari! Temporum
foror kArgid ^riftodema nupta Trotiem ti
’^‘*y^fcf»if»»peperit . Erant oirgwauurum c
ZeM/tiddilms po/leri^ qui a Tilafgh Ltm»o puUl
lupplicesacccflcrant i ubi Comiter
accepti, ac civitate donati i cuminrolcfcerccas-
piflcnt ac jus etiam vendiCarefibi regni , In vin-
cula conjiciuntur. Inde cum uxoribus permuta-
to habitu in Taygetum evadunt Sed cum ad lup- .

pl ictum LAced*monii cos expeterent , Tbctat con-


donari fibi illos ut ad novas capiendas
poftulat j

fedes fecum educeret His impetratis itineris


.

fociis , in CdUifttn infulam , quae inter Cretdm &


fita cft , colonos intulit , aede fuo nomi-
ne Tferrfw appellari con/litiiit i Id Una ante /o-
« riof. profectionem aetate incidilTe (<) TdufdnUi
b >il«. refert,quod jo. annis arftimari Iblct.
(iiib.i}. Po^IommC\^ttic4. demigrationem, Cu&tam
Trkotidrm , Vel
Trlcunidrm , five /Eolieam > in
colere caperunt .€o/«, qui eodem, quo
4/fyJrf

Tttabililociij tempoieprofcctfc cjVca


Loertiem ejulque montem Tbriciitm haeftrunt »
fiinfportati , illicab eo,'
IH
iiivtu ‘quem 'ncolucrant, monte nominarunt, (fc)an«
frequentatam civibus Lesbon vigfnti . (e)
r^un.
iS-va/. Hanc vero lub/o/»«»» adventum in noviS
auCtamclTe coloniis conftat*
WHerad. (d) ,£o.ej duodevicciimo, foftquam ad
hVu1“ appulerant , 2t\no Smyrnam condiderunt ,
bellum i68. quo tempore
«'r'.eV.
ton jui. clarillimum ingenii lumen Homerus in lucem
exiit annis ante Cbri/ium circiter mille, Jud/tts
iiuSi
re Piieii. regnante : etfideciussetate non plane
Mo»>rri.i
injpr AuCfores convenit . Huic tempore 8c inge-
mo famaquxfuppar Hefiodus vixit; quem hon-
nulli vetufliorcm , quidamyerbrecentioremfa-
spiwt.p. ciunt.. (f) Sed aequalem fuirte, ex ArCluriortu,
/ste;>h. quem Poeta ifte deferibit, truditi artis illius
4 colligunt i
_
,

l•tuub, Cuma fuit altera, (jf) oppidum jtwAa-r» infulse;


ehto». cxqua> S:Cbal(idt, HippofleCumseoacMfia^
(j)

ftbtne
.

'
'
PARTIS I. LIBER f.CAP. XITT.
fibeneCbalcidenfi ducibus, coloni profefti , r«-
mas in Italia condiderunt Quorum curium ante
.

eas volitans columba rexiiTc iertur, five etiam


ftrepitussris, qualispernoferna Cereris 1'acra
fieri confuevcrat Aiunt fic illos inter fe paftos
.

cfTe , ut amborum populoruni altci tus eiTet colo-


nia ; alter Ilium illi nomen imponeret. Itaque
ab Cumfis difta, propria Cbaleideit/ium fu it.Quam^
Ejtbokam idcirco Virgilius appellat Hanc demi- .

rationem omniurn, quz in Siciliam It. tiiamt\ac


fadzfunt, vetuftilfimam eife confirmat
proindeque Tro/V«rcbus antiquiorem At mul- . ,

to citeriorem Velleias & Eufebius exiiiimant

CAPUT XIII.

De Lacedaemoniorum Corinthiorum regnis ,


ac deCypielo, Periandro.

D orienses cum Tderatlidis,


loponnefo
duo , 'Xacedamonium ,
, regna ibi praecipua
Corinthiacam
occupata
fundarunt
. Zaceda-
x.c.io.

tnonem yp\i\{\%ytchdh Sc CreftidiSy obtinuerunt


^riftodemi filii Trocles Sc Earjftbestei y<[uos gemi-
nos fu iffe , anno autem Vroeli vitam brev iorem,
cumque fratri rerum geftarumgloriaprzftitifTe,
f 4 )OVrroprodidit . AquibusRcgum m
lamii ee duae prop^atarfiint, EuryftbenidarMm ,
quz praeftantioreft habita, tcTroelidarum , cui
fecundzprinclpatustributz. Hzceadcm
pontidarume{id\&.z, zh EaryponteTroelis Ti epo-
te . Re^um ex priori Rirpe feries notata diligen-
tius cft; obfcurior altera remanfit , fine anno-
rum , quot regnavit qii ifque , numero. Initium
regni illius proxime ab Heraclidarmm in Telopon^
«r/ww reditu contigit, fub annum ante
Jioz. defut in .Agejipolide Se Lycurgo, (b) quipoft^ pfi7 u
C/rowe»/i obitum, circa annum primum 01ym-«
‘‘
piadis i40.utcumqucrcgnarunt,
(f) Sub idem tempus, quo Heraclida Lacede-tjon.

U1*\
4 mone
«€1111
ft.

, .

lf rationarii TEMP.W.LI.C.XIII.
Pn!*i!?i*
moHe re^nzre capcrunt, Corinthi quoque regnum
tdjyou confli tuerunt ,
quod hadcnui vcl Sify-
«
relcrt (4) Tnufdnias. Qn*
47-

ex progenie poAremi Doriddt Sc Hyantidait nb
^UtnliippotdfiMo i ThyUntis nepote pronepo-
te ^nr/ori^, f/irrrn/ij abnepote , exuti regno, in
eadem urbe prirati conftiternnt , ac deinceps
^/f/4 poflerr rerum potiti funt. Quorum ulti-
mus Tf/r^« a Tdnfdnia rcccnfetur. Poft quem
annui Trytdnes fubftituti, initio ib ^ntomene
lafto, quem Regem facit Solet tamen
for/wffciari»»» Regum nova familia a B4fffcrdf du-

, quam
ci £4rr5f4d4n»fM vocant Ultimus //er4-
. i

tliddrum KcxTeieftetipudEufebiMmdefik trien-


nio ante primam Olympiadem: ad quem com-
putantur anni J2<i- ab Jlletf primordio, qui eft
annnsproxrmus au Herdcliddrmm adventu
Poft^Nromrnrm optimates ex eodem Bdccbid-
idrum languinc civitatem gubernarunt uno ex
fuo grcgcMagiflratu annuo crea toj quem
vocabant , nfqucad Cypfelmm ,qui a MtUnt ^n-
Tdfi filio originem trahebat Erat MeUs Coneufs
.

oppido (iipra Sicyonem oriundus Qui aim y#/r-


.

td 8c Hcrdci/dii Corinthum expugmvity ab iifque


*^*|*®^P 9 flea in civitatem adfcituscfl. (h) Cjpfelnt an-
Aiinot.5 nis to._tyrann idem tenuit . TerUnder vero Cypfe.
Pbu.i» // filius annis
44. Itaque ab initio regni Utrdciidd-
rttm ad TerUndri obitum anni funt elapfi s iS.

RATIO^
,

'
ii

RATIONARII
. T E M P O R .U M
PARTIS PRIMJE,
LIBER SECUNDUS.
Annos continens 484. a quarto Salomonis qui cft
Periodijuliana ^701. ad mortem Cjrri,
Periodi Juliana 4185.

CAPUT I.

J{tium Judae a Salomorie ad Jofaphatum , C7*


Ifraelitarum a JeroDoamo ad Baa-
fam , gtfta rts , ac tempora .

I
NNO ab rerum conditu 1971. ante Cfcr»- «ro‘>

ftum lOti. Jrf/omo» parta divinitus fa-*d*igj.


pientia , &
incredibili copianim appara-
^ ^
tu> quas ad hoc olim pater illius con-K/mf».
gelTerat, inftruftus templum W/Vro/b/yw/i aggre-
ditur, opus longe magnificcntifllmum : quod Ju-
daica R el igionis deinceps lacrarium foret . Id an-
no abfolutum eft oftavo.
(u) Poft templum , regias ftbi &
uxori fuae Vba-mi.ut-
raonii filiae , ti^ alias aedes Salomon annis trede- 1 '*

cim molitus eft. Tametfipotcft fieri, ut eodem


tcmporeTemplum Domini , &palatiaifta con-

ftruxerit, adeoque non anno regni ipfiusz4. fcA


16. ad exitum aedificatio omnis adduda fit.
Interim opibus ac fapientia mortalibuslon-
gd omnibus antecellens , cum Sr Regum popiilo-
rumque donis &
obicquiis honeftaretur , 8c lon-
gius dilatatis regni finibus, pace otioque fhicre-
tur; ad extremum fecundarum rerum magnitu-
dinem non tulit. <^uippc vergente jam attate ,
uxorum
^

t8 . RATIONARII TEMPORUM
fc
’ concubinarum , quas utrafquc ad mil-
'C contraxerat, illecebris captus, ad vetitas ne-
fanalque luperftitiones abducitur ; nec utrum
ante mortem refipuerit, hadenus conftat. Ex
quo (i) anceps dc illius lalute conjectura polle-
ris ellrelida.

j. .
Regnum Paterno vitio pdTundatum evertit
« } Reg. f{otoam . [4J Hiccnin^rogatusa populo, ut in
‘i- Ic paulo mitius,quam a patre iadtum erat, exer-
ceret imperium , leniorum rejefto confilio qui'
,
juftisilliusquerclisdandum aliquid putabant ,
deaqualiumluorum lententia luperW afpcre-
qiic relpond it Qu* res fic illorum efferavit ani-
mos, ut decem omnino tribus a Dawd/i familia
divullae, novum fibi Regem ftatucrent (i) Je~
roboamum T^dbati lilium , E/raimitam , folis dua-
bus , Judd , zchtniamtHi J{oboamo reliquis faCtis.
Ex eo Iciffum clt in regna d uo Juddicum nomen ;
quorum a ItciumjFMdrf, alterum appella-
tum clt; hoc vero pofterius etiam Epbrdimiti-
fum ab ejus conditore Jeroboamo , &• 5<»M4r/> vo-
cari Ibfitum , poftquam in id oppidum tranljjor-
tata regni Icdes clt, quae haCtenus in urbem Si~
(bem , (6) quam in monte Ephrdim "Jeroboamus
fu «f* extruxit collocata fuerat ; nam alterius regni
Werofolymis arx luit, Ddvidh polleri in Jndit
tribu regnum tenuerunt unus&viginti ; Ifrae.
litddecem &
oCto. Priores poli ooitum Sdlo-
monis annos imperarunt circiter 387. pollerio-
res fere iw- .

Ut ad ambos il los Reges revertar , neutri vc-


jtteium, ra in Deum pietas conllitit. Citius tamen
defecit . (a) Uni ut Rex faClus ell, ve-
^
ii. & ne , ft Hiero/olymam ad llata Iblemnia com-
ritus
“i mearent lui, paulatim cos divortii illius taedium
cape-
(ij ^Ht*pi
^
luifm oktinuiVe tum e»
camif/}uT4
) ReriptilireSiloDionrin 8t fi--
£ccle(i,fti« libro lum e« cloglii Illi patTiiD Io
fcriixuit «onctms plufqiuni verofijnllile r colligitur. Rfgiuvil »n-
rot 40
{i) JmhmutM 3 ImpoTituf h fiieittt Siloaone tributi, esigro*
«It, & diligendi, weributdiiirum tribuum Epbnim ft Mioiffe. Ut,
). aS. Regnavit d- i»

Digitized by Googie
:

PARTIS 1. LTRFR If. CAP. 1. ^9


caperet, ultra facrorumcaufaproficifci illo ve-
tuitj &
ut haberent apud Ic quod venerari pol - «141
ient, aureas vitulorum effigies erexit , prslcr-
tim in Betbele , ac Dane quibus iacrificulos & &
profanas religiones veranim aemulas inliituit .
<iuem aureo vituli fimulacro thus adolentcm
1'ropheta vehementius inaepavit tum vero .

Kex , indigne id ferens , comprehendi mox jubet:


ied cum ejus manus , qua ut caperetur innuerat ,
cxaruilset, hoc prodigio territus, ad preces &
converfus pQcnx illius gratiam obtinuit Prophe- .

ta eo, unde venerat, rediens abaltero Prophe-


ta domum invitatus eff ; ibique , contra quam a
X>eo mandatum fibi tuerat, curatocorporc , mox
Mt digrelsuseft, a leone interficitur, artno,quo
is vehebatur, incolumi relido.
(a) Eadem Deorum fupCrftitionc contadus
J{obo4mtiSi fuos& ipfc traxit in perniciem £r-^'p*^
&
co aras fana pofuerc pallim , ac lucos in colli-
bus profanis dicavere numinibus. Hinc iratus
Deus Sefacum , quem (i) (i) Sefoftrim Jofiphus *
exiftimat, JEgjpti Regem in eos immifit, qui
(f)anno I{obi)ami Hierofolymam veniens, the-
lautis at donariis omnibus direptis indcdilceflit, c iV
(d)Sub ^biatno Rcge ^oboami filio ingentem jtum.
cladem 'Jerobnamus accepit. Odingenta millia <<». p»
*’*
hic in aciem eduxerat Contra quem cumqUa-
.

dringentis millibus progrcfsus 'jlbiamzcpropt


circumventus, implorata patrii Numinis ope
infignem vidoriam adeptus cft, cscfiHioftium
quingentis millibus; quod proanguftiisutriuf-
que regni vix fidem habeat, fi alio quam Deo
tefte referatur. Net is tamen tanto beneficio ab
imitan-
t I ) trxi/llmjt J SrloncMcn \}Jpnini ail A P-

VM.cliini rirrltan Orif Iiitftltft.r 9. ubi n<n» iS
fenliltr Inferhum quod hic liTi tribuliur iDuIl'» pfobul. Siniulque ib
U/cri» diiremUm rr/.rimi. de quo hic <H toeotiu tITe
Otm reum primuhi Py». 11. Mmttimh. Sel>.|'tim porrb tempore ju*
dicu ma fovilotii irrarliuiufn fub jthino trixilie credit PrrJt«i«ii,
cumque eflequi R.*ntrffn \e! RKtrTn MauetApiil dicitur inter ultimo»
te*r« DjfixItU I (. »el primr.j le Afpt, t»l TavrJI- e. IX. 14*
ritenduai ett uon IkIU hacdeiriniiniri pofie Cbi»-
, dt iccetuknci
nlof o» hiciliiM riKttdcsiiun rjtAcmsu tTciUiV qabai
SlLilnr.

Digitized by Googie
4 , ,,

60 RATIONARII TEMPORUM
imitanda patris impietate , abfterreri potuit

•d«.i8v (4) initia laudattlTima fuerunt: Nam


aras, & idola, ac patern* fuperftitionis vefti-

»
gia fuftul it , cxrclfis tantummodo rei iftis .Erant
p«. 14. haec altaria veri quidem Dei cu ltui , fcd paflim ,
*x. p«.
^ primaria contra interdi-
16.’ ftum Afoj'yri erefta . (A) Eo regnante, Z4r4Rex
JBtbiopum cum decies centenis millibus militum
ac trecentis curribus imimpcns , piis Regis pre-
t i.Reg* cibus obfecundante Deo internecione deletus
ij.flt
^cft. (<) Poftea C4) fi44/4 adverfus

muniente, Berudab SjridKex donis ingentibus
4i.P«r
contra Ifrdtlius evocatus coeptum coegit omit-
tere, quod (d)anno 36. fadium Scriptura memo-
rat ; nempe ab eo tempore quo amoo regna di-
vulfa funt Sed cum ab hdndni Propheta objur-
gatus elTet ideo, quod fpem luam a Deo ad hu-
mana przlidiatranllu|i(rct, xgre id ferens mo-
nitorem abduci julfitin nervum: neque dein-
ceps in ofScio llctit . Itaque pedum doloribus
triennio confliftatus , divina ope contempta
_ in unam Medicorum intentus artem periit anno
regni 41. (e) Ejus funus ambitiofa pompa odo- &
rum unguentorumque barbarico luxu celebra-
tum elf.
Sextus d Ddvide Jofapbdttis pietate pariter &
»«. opibus iliulfris fuit. Primam in exordio regni
,7^^*'* conftituendac religionis curam habuit
. (/) Su-
blatis enim iupcrllitionis impiae monimentis ,
anno regni tertio, principes iuoscumZemVuad
erudiendum populum circum oppida dimilit ,
anno Periodi 3801. qui erat Sabbaticus»
eoque ad illud inlHtutum aptior Ea re tantum .

noniints fui tcrr9rem finitimis gentibus objecit >


ut ei certatim tributa penderent (g) Habuit au-
.

tem ad regni praefidium, quod incredibile fit


virorum fortium undecies centena lexagena
millia.
CA-
( ) "BiuUJ Inter Tereboaronm flr Bnlim to linle recan Ifiscl
•Katrii ID«4ik Jerobouil tU», qui itUMfla vidctiiiA* «
, . « .

“PARTIS h LIBER H. CAP. I. et

CAPUT II.
P«.
«ii
lui.
Vii?*

tot aliis Judx iCraclis Bj^ibut ad Ezechiam


afyut.
fm
At
. I.
in Ifrdelitidey (4) mortuo B44/4, ejuf- 1
'liC.II,
que filio Eia > qui ambo quatuor & viginti **«•

annos > ncc cos integros , regnarunt , Z 4 mr/ ,
aquoocciius £/<*, diebus tantummodo leptem
rerum potitus cit. ( 6 }lixinde populus Jfraeiiti. il.u.'"
tus in duas tactiones abiit. Nam altera pars
TMni Giwffbparuit, altera (i)
filio lecu-
ta e/t , (c) a quo Z 4 iwr/ Tberja ciim cifet obiclfus , , ind.
dclperata lalute le cum regia luccenderat
videtur civilis ifta diirenfio ad annos quatuor»
perdura, hoc elt 3.d ^J'a 3 1. quo ./fmr/ regnum
(d) aiilpicatus elt: quod fic interpretamur, ut iMeg.
ab eo tempore Colus imperarit , competitore liib- ’*•

lato, (e) Hic ille cft Simri, qui ciim lex annis »tbid.
Tberfis regni Icdem habuiflet , montem Someron
emiti. Semert y ibique 5'.ri» 4 r/4 m condidit : quo,
& domicilium regni tranltul it , lub annum an-
te n»r»^BW 913.
Hinc anno regni duodecimo perfundto fuccef-
fit (/) 4 ci>ab ejus filius , patre deterior:
(g) qui
"let^belem Itbobali Tjrhrum Regis filiam inCau- r i-a»*-
ftis aulpiciis duxit, perditam ac turbulentam “ *'•
laminam Hujus Regis implicatur cltalfinita-
.

te Jvfdpbatus. (b) Quippe Joramo filio ii\o^cba~ u.


bi & Jetjibelis filiam conjugem dedit . Per id tem-
pus, «f anno circiter 13. ut in StAerlnUm
alferunt hoc elt lub annum Periodi 7«-
liana iSo^.inic Chrifium 905. prodire capit £//- enu.
asTbisbirrs; cujus parentes &
sctatisinitiaScri-
ptura tacuit . (i) Hic ttium annorum Icxque Ii'*?'!;
*
menfium liccitatem indixit . Inde ad torrentem
Carifb aliquandiu moratus, annonam liippedi-
tante cervo, ad Sarepbtanam viduam perrexit
cujus
<i) AmtiJ Heb. UoiKtl • , j
. , . ;,

£% RATIONARII TEMPORUM
A.jirtti. cujus filium poftea mortuum vitae rcftituit .
lilcm, vclut arbiter mundi, ad condidum di-
em pluviam ac terrae foecunditatcm reddidit
cum, provocatis, ad fidem veri Numinis mi-
raculo fanciendam , Sacerdotibus Baalii , fru*
ftraque latagcntibus , iplc ccelitus evocata flam-
ma pcrlitalPet , ac Sacerdotes iftos numero 850-
jugulaflet. Ob id quaefitus ad necem ,
&impiz
«t Reg. Je^4 belh minas fugiens. Dei fruitur alloquio,
*«• (a) eiufque monitu Prophetam ac 1 'ucccflbrem fi-
bi Elifeum defignat
(b) Benaddd Rex SyrU contra ^chabum valido
li'^***
exercitu bellum iterato commovens , fruftrantc
conatus illius omnes £//4, poiHoedidimamcla-
.# ibid dem, in Syrorum centum &
vigintife-
***
ptem millia occi ia Cunt, pacem iiipplcxpeuit.
{d)^dlfraeliturum Rex contra totDeibeoc.
Pu.ii/ ficia obfi^atus ad perfidiam, poenas ad extre-
mum dedit cum aliorum Icelerum, tum per ca-
f Rcg. lumniam {e) interfedi ^abotbiii 8c inprxlio,
*'• quodeontra 5>rof commiierat, tertio quam pa-
cem cum iis fecerat anno, fagitta confolPus
mortem oppeti it Jo/apbat vero quiconjundis
.

copiis iri periculi focietatem venerat , Dei auxi-


/upir. lioadmirabilitcrcftereptus(/) Poli haec, Moabi~
Urum Sc xAmmottitarum innumerabiles copiae ,
contra, Jo/aphatum pofitis caRris, iolis ipfius
precibus occidione deletae funt . Ex quo tantum
przdae fuit , ut exportari triduo non poiTct
OtknUt. ^cbabomortaoregnum Jfrae/itarum (z)Ocbo.
4 itenuitejus hlius,anno inte Cbri/iumSgy.i^o
^
iniiiper anno EiUt igneo curru raptus in coelum

tnfnu."
exalto projecit £/y^o , cumque Prophe-
tici muneris fibi haeredem fubftituit. Id anno
Jofapbati 17. accidilfc confirmat Hebraeorum Cbro~
tu%et>njeouy quod d'pder nuncupant . Sed&fgj
*• **
liber B,egum quartus indicat, non diu polt
Oebotjet Ifrdelitei mortem luperftitem in terris £/f-
am
(t) Ottfthi J Heb Achnli ut Actiter Rex Indi* , de quo infea •
Regnatent poti6 Aabab. A. xi. l•vcl ). c< td> v< X9.

Digtized by Googie
4 . *

PARTIS I. UBER II. CAP. I. Sj


Qpippe eodem anno moritur Offco^- A-»roi,
fuifse.
4i qui xger ad conCulendum dc Ibipitate fua »d «Isj!
,

Btflzsbubum certos homines ablegarat, quibus


occurrens £//4<, graviter incufato Principi nun-
tiari jullit ipliimexco morbo decclsurum-
Mox iatcllites ad fe comprehendendum a Rege **
milsos devocato ccelitiis igne confiimpfit
(3) Poft Ocboxjam ixztcx ejus Ifratlitis prxfuit
^or4 m{k) zniXQ y patem* impicta-
tishxres; ctfi commodior aliquanto fuit Huic *•
.

cum Jo/apbdto Bc Idumdo Rege contra Moabitas


^xercitum ducenti , &
in fiticulola regione potus
inopia periclitanti, Cubvenit Eti/ens injofapba-
/i patiam, ac prxtcr aquam, dc hoCte quoque
yiftoriam dedit . Quo in bello Mo^bitarum Rex
in eam defperationem venit , ut obfidionc valla-
tus, ac fruftra conatus erumpere , (c) hxredcm f
regni filium liium parricidali rcligionemaftavc-
rit. Secundum hxc miraculis ac futurarum re-
rum prxdiftionibus majorem in modum
inclaruit , qu* (d) in 4. ^egum capitibus aliquot '***',^‘
*
cxp^licantur .
Per idem tempus Jorami duo utrique regno
dominati funt, alter Joftpbatiy altcr^cb^tifi- a.».
Jius. Jofupbat enim annos quinque viginti &
exegit in regno. Poft cujus otitum fra-
tres fuos interfecit, ac, pari infelicitate Arper-
fidia tranfaftis relit^uis quatuor annis, (f)lo-'« ***•
cum dedit 0cbo ^4 fi\\o cx (^)y4tbaii4 ^chtbi fili a, Pu. ii.
»/fwr/neptc. Quivixanno integro perfunftus
cum;Ior4»»iOiyr4f/;>4ab febu necatus e(t Hunci»/".^**. .

enim ad ^ehabi ftirpem fund itiis abolendam Do.


minusevexit ad J/raeliticum regnum , quod ut eft
adeptus, Ctrenuc quidem Deo iCtam navavit o-
peram ; nam Jen/tbelem e feneftra pnecipitari jul-
fit; cujus cadaver ciim ad (epu Ituram quxrerc-

. ( 1 OrtofUnt 3 dufli tpnot reinare dicitiir Ocboxt» ( Ach,.


XI») i.rel) Rfj.c- i».» ;i<quiaDni non peiftOi Tod coepti iniclliai
Mpent »el ptrtciD altcriui cum patre reanafle diceodui elK( onC loc,
in citat, cpm i. »»1 ,Hm. c. j. v. i.
l 4tMlj AiMlfilU JiepmiaitntBXf Uomrtcn}ii< ftlla dici-
tur 1. PiirWi^'. e- iti* («raiioacloqacndl HdircU liuBiUiii .

Digrtized by Googie
» . . ,

«4 RATIONARH TEMPORUW
tur, nihil ejus prastcr calvariam ac pedes mannf»'
que (ummascft repertum, caetera canes devora*
verant, led&r^fi>aW (cptuaginta filios eodem
momento trucidandos curavit : Baalis quoque
lacrificulos omnes per Ipccicm folemnis facri in
uniuncoados jugulari praecepit, fimulacrum fuc-
cendit , aedem demolitus eft : led quod reliquum
,
erat , patriinuminiscultumhaud reftituit,- at-
que in vitulorum quos "Jeroboamut poluerat , ve-
neratione perflitit
.AtHferofilymh (a) ^bdlU JerdmlJitd 4 Re-
II. gisuxor, mortuo (j) Oebo^idy quidquid fup<>
reratlhrpis regiae liillulit, ac tyrannidem in-
vallti UnusOffco^y filius o4j ab amita Ja/kb*
7
jfo/Wrflummi Pontificis uxore neci eft ereptus .
Quem poft annos lex, ^tbdlU necata, Jojdddt
paternum in Ibl ium reftituit
Jndd y quoad vixit Joiddds , inter
*“
^oiif^ortuo anno
aetatis ijo. aulicorum adulationibus corruptus
Jodiy patria religione fpreta, ad lucos & idola
relpexit. Addid it & nefariae fuperftitioni indu

Ibl 1. 0.
W necem Zdtbarid Propheta: filii
illius, CUI vitam regnumque debebat
j
quod is divino impellente Spiritu eortim impie-
^^nti Iceleris ultionem
diftulitDeus Anno vertente , SyrU Rex t^d-
.
H
«/curn exiguis copiis fudd regnum populatus
,
principes occidit omnes , &
ab Hierojblymh qui-
bus jam imminebat, vix ingentibus donis, in
quae thclauri omnes effufi lunt, averti potuit .
"Jodsypic paulo poft milerrima confectus aegritu-
dine, a luis in leiftiilo confoftiis interiit anno
xcgni 40.nec inlepulchra Regum illatus eft.
tVVi?;.
mortuo ytb» y filius ejus ><<-
tbuz^y tum filius jfo« , annis ambo fe-

iZn.
deqm regnant. Inde >.,y7 filius annis
*'*^‘'^*qonin€s, &
idolis dediti . Porro 7o4i
7«a< Rex luccclibrem habuit ^mafidm filium
,
annis
(j) '4iJtae Oibetu 7, lipct A. i .itntamMtnarit»
. ,

PARTIS I. LIBER II. GAP. II-

annisundctriginta. qui
&0;;;'<tiexccpic, acprzfuit annis >z. id4>xt.
Undecimus a Davide regniv it ^majiasjoafi
lius, (.<) cujus, perinde ut patris, initia laude -«4-Res-
digna, diUimiles exitus fuerunt . Bellum adVer.JJl*,^
Ius 7 d«w«i totis regni viribus adortus, trecenta
fuorum armavit mi lia praeter quos€x JJracliti-
1 ,•

fo regno centum millia conduxit. Quae fubindc


unius ad Prophetae vocem talium auxilio prohi-
bentis uti, ncgledfis qilos in illos fecerat liimpti-
bus , domum dimifit . Earegisobedientia delc-

dfatus Deus vincere hortem dedit. Sedeavidlo-


ria , uti Iccundse fere res folent , vidtoris in per.
niciemrertit. Deorum enim rtmu Iaera plurima
exmanubiispartacultuacfaerisprolecutus cft .•

neque abrterrentem ab co (celere Prophetam au-


Icultare voluit Ideo dertitutus a Deo , primum
.

ab "Joafo Jjrdtlitdrttm Rege , quem rtolidc provo-


carat, vkSus atque captus ell; Hiero/olymorttm
moenia diruta : gaza omnis tam (aera ,quam re-
gia, direpta. ^mdfidsdcmiimpo{l3:nnos3.Joafi
mortcquindecimconCpirationc Coorum opprcl-
liis ert.
(d) Regnante Jo^yo, eiurtjuc, fi quid
creditur, annodecimo, quiert Periodi 'Julidnd^\
?884- moritur £//>f«r Quem hac ratione perdiu
.

Propheticum id munus obiirte ncccffc crt, Cub»"«*«’*


JjrdelitdrHm Regibus Ccx.Moricnsj(o<</b Regi tri-
plicem de Syro viatoriam promifjt ; qttam pau- &
lo portert adeptos .In ejus vero (cpulchrum abje-
^fum cadaver Iwminis, mox ut orta ihndi viri
Contigit , ad vitam excitatur
DuodecimosabDdwde regnavit ^zaridSi fi-
yc OitJdSf Princeps Catis bonus: ideoque divino
tedluspraefidio regnum feliciter adminirtravit .
(b) Veiiim oblitus polhremo Cui, dum quse Sa-*g‘
cerdotura erant partes per (iiperbiam uCurpat ,
elephantiacus repente Caelus , ab omni , etiam
civili, E
(6) & Otftu)
Xtrtlif. c, I6> t. t.
Conf. 1, TcU' 1. 1 ;. v. i. h & i.
y . .

66 RATIONARW TEMPORUM
fundlione depellitur, translata in Jod-^
•d litjltbam filium procuratione regni
Apud Ijrdelitas Jeroboamus eodem tempore
fccptrura gerebat , quo ^^rias capit .Hic enim.
/i4.Reg.^>''’o (4) illius 27. iniidbtcrtur.
Sub hoc &0;t/4 Regibus complures Prophetae
floruerunt , praciertim in Ifraelitica regno, quod,
ut altero depravatius erat, ita trequentioribus
j *. Rc*. remcdiisopushabuit. {b) Regnanteergo Jen-
boanto Jonas exfihity qui dc Syrh vidoriam ei
prxdixit Sub Oz^a porro celebres fuerunt Ofee >
.

Ooel, ^mosy ^bdias. //It/di quoque eodem Kc«


gc vaticinatus efl
c'^9.ct (c) Tertius decimus a Davide in regno
yoftbamus cxfikit , pietate patris O;^rnon di/fi-
1«. «t ilmilis. (d) Sed ejus filius ^fl;4:t Regum pdfimus
Pif is. tuit,
iv: ab religione patria fic abhorruit ut
,
Baalcm coleret , cique /fatuas & aras poneret ,
filios ritu nefario igne luffraret Ob id maximis .

eum vicini Reges affecere cladibus y Ifraelita ,


Syrus & quem advcrliis hunc magnis incita-
j
rat praemiis, ^fyriusi necnon Iduanti y ac P4-
ld.Jiini . Eas ut calamitates expiaret , ftolido
confli 10 £>4m4yr;nci flbi Deos placare facris inffi.
tuit, &
occlufo templo, pafJim aras profanis
numinibus exdtavit
7«</^tribum regente, IJraelirlsprxciat
oftt, OJee y prioribus Ifracliurum xcgWsm paulo tolera,
bilior: neque tamen inanium Reorumcultum.
abjecit, aut ad veri religionem animum tranfliil ir-
Etifius At, qui ^ffc4a3> patri luccelfit, ^u4 * Rex (e)
Principibus longe omni-
p.r- 19. busantecelluit Hicenim Deorum ffatuas o-
.

m
nes ac fana dis jecit, lucos excidit, excclfafu-
ftulit , ac denique Mofaicu legi obtemperavit pc-

/ibid. njtus. Hujus (f) annofexto, Ofee nono, Pc-


veif. 10. riodi
SalmanafarK^x jlffyriorum ,
ca^ta Samaria , Ifraelitas omnes tranfportavit
\lJ in ^IJyriam , atque ita regnum Ifraeliticum
, ,
deflit,
t? ) /» AffjrSim J Et in Medix civiutei l, 17. ». t, k iX.io,
fcil.
, . . .

PARTIS I. LfBER II. CAP. II. <7


deiiit , fluod annos fere tenuit 1^4.
(4) Annoquartodecimo£axfW<, Periodi «J 4i*'.

/<4ii4 4000. Sennatberihut S*lntdndfdrit filius j

Kcx ^yrio^m in Judddm irrumptns oppida


plurimacepit, antevertit. J(4p/4fe»»» deinde ad
obfidendam Hierofotym*m nim copiis mittit ,
Qjio rcvcrlb , dam ad invadendam urbem Senna-^
fbfrifcnf accingitur , una node centum odoginta
quinque Angelo intert’cd.a
millia ab
lunt . • •

Eodem anno, poft cladem


chias in letiialem morbum incidit, aquopcr 7/4 -
iam Prophetamdivinitiiseftfanatus, in an- &
nos quindecim illius vita produda. (i) Prxpo- *''•<*'*•
ftcre faciunt ,
qui morbum £ vel”'® ante Itragem
^A(fyriorum coWocint c«p. i6.

Inter Ifraelitasy qui i Salmanafare deportati


funt, (f) fuit To6/4r vir landillimus, cuius hi-,7jj-'^*
Roria peculiari Scriptur* libro traditur
Sextus decimus a D4'v;df regnat Mandes an- c.p“r
num agens duodecimum , (d) qui a paternis mo-
ribus itadeecncravlt, utnefciasutcr utram in
partem illuftriorexftiterit; ille pietate in De-^”*'-***
iim, ac virtutuin exterarum offici is; ifte contem-
ptu patrix religionis , crudelitate , libidine , qui-
bus in (aera pariter &hiunanagralTatuseft Ideo .

odavo circiter , ut coniedamur , anno regni fui


a principibus exercitus ^ffyriorum Regis captus >
& compedibus vindus in Babylonem perducitur ;
ubi mali edodus , ac toto pedore conver(us
ad Dominum , ab eo rcltitutus eft in integrum
Moxque idolis &
omnibus fuperftitionis im-
pix monimentis abrafis , numinis patrii cui-
tum reprxfcntarC ftuduit . (e) Nobis , ut
aliis plerifque > probabile e(Te videtur , (8) a
J,*®'*'*
Meroiatbo Ba^lonist tum regulo , & ^IJyrio-

er«-V/«p

Ea rnm
fcll. «jn*ante Dtiocemipod Medoi obtinuit JKT*-
.

tii flaafiam Illorum clTlCatci occupitcnot r«i.


i. Cstenim ut hiK
t^Ufuntor Icendum eft hiijut libri c 4.- cum notU •
(J j ^ MffcXieho S^hni0 ithn rrfnh poft Uliui nKirtem B
lonlif tunc iterum ib AlTjrTtiifubiusum ini^ti.P«rW ti vvffer*
«d A«P*J. 4o; 7 . ab Cfathiddoolcertoducilbut tbdu^uafuic M2n;.(Tef
n
%
«8 RATIONARII TEMPORUM
r»»» Rcgifobjcfto, captam Nafft
•>1418?’. utrinfquc tempora congruunt , utpoftea videbi-
jmm. nius. Acperidcmtcmpus(4)(9) ffo-
•judith. lopiternis hifloriam cvcnifTe : fiquidcm ^(Jjridi

Rex T^abnebodoHofor , urms ex ^jf4rbaddonis po-


fteViS , Medos 8c B4i7/o»roi aliofquc pr^uJos ac dy-
nafta^ obnoxios habebat ; ita tamen ut per IcCc
res illi luas inter agerent, ac privattm
i m ipfi &
ivij.ii. regnum exercerent, (b) Quare lub annum ante

Tcrop.^ei Cbttftum 688 Jit iitld facinus accidilTc credimus


. .

(f) ?oi\ ^mortem Maita/ps hlium , qui priorem


patentis lui vitam imitatus, fceieratilltmc re-
pjiii.n.gnavit ad biennium ulquc, (d) Jofias odlennis
xit’'&*’pucr ad imperium efteveftus. Qui 1’andt itate &
rej^gione jamtumatenerisexcelliiit: &•, aboli-
& &<il*’ta omni penitus limulacrorumac gentilium fa-
ctorum memoria , Deum lincerc &r ex animo ve-
neratus cft .Armo iS.rcgm lui ex collatitia pecu-
nia templum inftauravit- Ibi reperto legis vo-
lumine, ac coram Rege Icfto, pne terrore de-
nuntiats defertoribus poenx, velfimenta ille
fua difeidit. Eodem anno Pafcha celeberrimo
apparatu MierofolymU indixit - Tandem vero
dum Titto, livc T^eebdo^ Rege adverliis
^IJyrhs tendenti inconfulte leic cum copiis obji-
inprxliocxfuseltannoregnifui 31.
«crf. id

& lib «•
CAPUT III.

Teaip c. J)e Jofix Scdccia, C7* clade


pofttrh, maxirtie
*'• riicrofolymitana, acdejo-annorumfervitiite.

T OSI/E liberi (e) recenfentur quatuor, fobaj~


nam Joalilm SedteUs & Selum Ex qui- .
f , , ,

tus poft patrem regnalTe fer ibi t f/) Hiere-


miat .‘ IJcm igitur cll cum
JoaeBa^oi qui Jofta
Reg fucccl!;t (^) , mcnfibufque lex regnavit, &: k
*j.io. j^tebao

( c ) JtUitisih' JMtfelernitMorItm') Regnante Tcil.in JhiIs Mi«


nalTr St AS'yr)if Bx^vloiii 'tque fimiil impeiante iaoldacbinu Elaihii»
donit '
ucceffbre A. P. l.4o;8. A.

Digitized by Google
. 7

PARTIS 1. UBER n. CAP. III. ^


T^eebao JEgjpti Rcgc de folio deibdus& in iEijjr-
/>n»m abreptus cft; qui Regem illius loCoconfti- ad 4«*j.
ruit Eliadm y Cwc Jodkim y illius fratrem 7«b4-
«am porro iupcrftitc adhuc Jofia dccellilTe vide-
tur. Itaque lublato Joachaxpy qui populari fa-
iftione> uti (ulpiciocllmajonbusnatu fratribus
•antepofitus erat, regnavit anno Periodi
'
JulianM 4104.CUIUS (4) anno tertio ineuntcTsfdtw-
rhodofio/orus ioa.ttcT^iibopoliafaro miflfusvcnit in
Syriam, &
(fcjvifto Tipebao JB^pti Rege, (i)‘^t****
5o4/t*«i»m(fVnno ejus ineimte quarto fibilubjc- « Hi«.
cit, (d)Qui cum poft annos tres rebellaiTet, ab
cjufdem %ahuchodonrfQri exercitu captus cft , »4. ..

proque co regnare juflus Joacbjm, quiSeJecbo-


miasy ejusfilius. Scdpoftmwiles tres,
donoforo rursus ad oblidendam Hdro/olyirtam ve*
tiiente, (e) Jecbomas fpontele ili i dedit, atque
in Babyloniam cum matre ac proceribus aliifque j i’a>.o.
icompfuribus cft abduftus Hic oftodecim annos
.

natus Rexeffe fardus dicitur in libro 4-R<j. in fe-


cundo vero "Paralipomenon , odennis i quod fic
interpretari Ikct, ut a patre in regni confor-
ftium fit alTumptusannocirciter rcgnifnifecun-
do, ac decem cum illo imperaritannos.
(f) Poftremus in locum Jethonia k T^ahuci»-^ ‘***
dono/oro CTCitus ch Jnda Rex Aldrlwniidi, qui *^
ScSedeciasy filius, dcfertor& ipfe religio-
nis ac fidei, tam Deodebitx, quam ei, aquo
"Rex erat fadus, Babylonio prxlti«. Nam ab
eo, anno regni fui nono, delcivit, cumdem-
que provocavit in fefe Coepta eft igitur obfideri
.

Hieritfaltm Cf)anno Sabbatico ineunte, mundi xPer.iou


porro 3593. ut (b) ex J#ferrw^4 Colligitur, acter-
tio anno capta, templumque incendiaconcre- ftom
matum. Sedecias e fuga rctradus, &r oculis ,*V»p.}4-
quibus jugulari anto Ic prius liberos fuos vide- WW*-
rat orbatus , in vinculis Babylonem perducitur
a. E J - Expu-

( I mnt fOtmttt A-jntfuljttn) Tnda nommniini


c4Tc aonof 70 aiptiTltatii Btbrlooicw feli «b A P. 1 « 4 >o 9.td 417} !*•
«fcA* A. C. «•«. ad 5|6. Moreniiunt tccunti CkieaoiBci
. . ,
.

70 RATIONARII TEMPORUM
Expugnata urbs eft (i) anno ante Cbriftum
kiitu-' mcn^-cquarto, acdtcquinta, (4J ut Icribit i*V-
- (t)at idem alibi nonani diem praefinit
Nimirum quinta di« pars aliqua urbisoccupata
eft; nona vero penituscft perrupta. Quae dies
e ct?- congruit Junii 16. (f) Sequenti menlc, qui fuit
**'
i die 10. qux
incurrit in Julii 20. cum templo
urbs incenditur
SedeiJa Rege infignes exftitere Prophetae , H;V-
remust Ar Ex^chitl . Duniel vero tum adolelce.
bat in Ii4ijr/oni4 , quo cum reliquis annoquar-
to Joakimi tranlportatiiseft; EKftbiel verb cum
^ Jecbonia, poft annos ofto , (d) Hieremmy qui
•it. Hier- annis pluribus , ac praelertim obfidionis tem»
pore , crudeliter a luis vexatus fuerat , ca-
pta urbe , T^abutodonofarit mandato y a '^ahu-
xardane honorifice clt habitus, fafta ubi vel-
let habitandi copia . Cum
d patriae ruinis di-
gredi noluilfet , GodolU , quem populi reli-
quiis Cbalddus prxfecerat , ccimmcndatus : il-
lo paulo poft ab Ifmaele occilo , in JEgyptum
ab luis popularibus cum Burutbo invitus abri-
pitur ibi dum Juddorum lixleribus qbliftit
.

/ rffh. multa perpclfus , (e) demum ab illis interfi-


it Viti,
citur

GAP UT IV.

De Tyriis I{egibus, Carthaginis conditu , Ljr-


curgo Legislatore y ac Medorum CT^Mi^ccdo-
num initiis.

p
r.’V. n;
P ER idem tempus , quo ambobus Utbruorum
regnis fu* gentis principes prxerant , ae
longo poft cxtincTum utrumque fpatio , regna-
tum eft apud Tyrum Sidoniorum coloniam ; quam
annis ducentis &qiiadraginta ante fundatum ab
Salomone templum fuiflTe conditam , ex Tyriorum
anna-
_
(i> J<U-lnb« Vfnhityeu]at nttiatu.
tio'c,runt calcNli.

Digitized by Googie
; ,,

T>ARTtS I. UBER II GAP. IV. 7f


tnnalibiis (a) Jo/epbus affirmat . Cadit id tempus

in Gtitanh pra^eAuram , 9c annum ante Cbriftttm ad \ttir.


1247. ante Troiamm excidium fere leptuage-
fimum Sed priorum Tyri Regum memoriam aDa.Perl
.

vetuftas obliteravit : .nec ullius antiquior


quam ^btbali, &
filii ejus Hiramiy qui ch,»’

dfj Ik Salomoms 7txa.tc vixit ; &cum ambobus Ice-


dere amicitiaque jundtus, huic ctiana ad tem-^«»«»
plum*dificandum materiam atque artifices pro- rj?
-lixeluppeditavit.
Oftavus ab Hiramo regnafle proditur Irboba-
iHs^fidrtdSzccrdoi. (b)cyi]us n\iimJe^tbeUm\^''^^'^i-
in matrimonium accepit impius ^cbab IfrAeli-
/4 rHmRex. Undecimus porro ab eodem Hira-
mo cenfetur Tygmaiion ; qui ibroris Elifd fivc**i.
i)«'donh conjugem Siebdum opibus ejus inhians
vita privavit . At Dido , gaza omni clam i n na- D'*. &
ves impqfita , ncc paucis fugae comparatis foci is
navigavit in ^fricdm (r)ubi ab Hiarba Mm- •<««' •

’’*
rufiorum regulo agrum mercata oppidum condi- Jj.
dit ; quod Byrfitm primum , ( arcis id nomen fuit)
cxinde(i) C4r/fc4g»«e»» vocarunt. £a profedio
“Pysmdlionh anno fcptimo(d)ab Jo/epbo tribui-^ '

tur ex archivis Tbatnicum. Carthago verb fun-c*n{.


data d icitur anno poft Templum indraatum 144.
* *
qui eft annus polt Trojanam calamitatem 3 16. edit.
ante Cbrifium Minime itaque confcntanca uu^“'
eft Virgilii ratio, qui aequalem JEntd Didontmy*nm,t
ftatuit, quam trecentis fere annis poftea vixif-
fe confet inter Annales. Quamvis enim
thaginis conditum antc expugnatum Z/wm qui-
dam ex Antiquis adferipierint, non ii tarnen
audorem illius tiiilTe Didonem arbitrati funt
Tygmalionit fororem
Eadem tempeftatc , qua in AfrUa novum a
TjTdwpofitumeft oppidum, {•) Laceiftmoniorum *
in Grdcia Rempublicam 1 'aluberrimis fundavit
legibus Lycurgut £»»o»wi filius ; gx Troc/idarum '
E 4 fivc
'f I > CtrtkoifMm vtummd J de Cirtlrtiiinlt rrjtdifu 8c ooinii' ''U*
Vld BtAtrS, C»u,lii, l.e, Si IU. l c J-Sc Notlium Ptrt
*• c, 1|.
, . .

7» RATION ARII TEMPORUM*


EHripo»dit4rnm ftirpe ; cujas fratre mor^
'vid*Pi'
Tolydc/io Rege, cum ejus uxor filii necc,
I. lib,». gerebat , pacilcicum iJlonuptias
vellet, prudenter elulafoemins cupiditate,
re-
centem a partu adhuc infantem in throno collo-
catum regio deftinavit Principem; ac regno Ic
abdicans y pro tutore deinceps procuravit
Kcm—
publicam CbariJao( nomen id fuit pueri jana
.
)
adulto, ut affeiSati principatus purgaret in
vi,
diam, peregre Drofeftus, variorum ex ufii
po»
pulorum confeclani legum ac civilisdifciplinsc
^rmam leportavit in patriam imprimis agrum

Spartanum inter omnes ex atquo partitus cft t


auri& argenti ufum, tamquam litium acfcc-
lerum omnium caufam , funditus iufhilit
nummis c ferro gravibus indudfis. Ac ne cui-
quam parandarum opum luxus occafionem da-
ret cum epulari publice iuflit omnes , tum
frugali ac duro vttu confuefcere
. Hacc alia-
ciyibus fuis inftituta mandanti gravis
or-
ta leditio pene interitum attulit
fuga declinare f^det, Cleander
; quam dum
converfb ca-
‘•c^P«aanti fuffodit oculum . Hoc
ipcftaculo repente flexis ad milbricordiam
facinoris ad llipplicium
domum acceptum Icni-
oblequio Ita flbi devinxit, nemo ut
aoTcior fuerit. Ad eum modum pu-
xternitatem da-
ret, Delphotfe ad oraculum
proficifei velle dc-
nuiiciat; ac facramento
cives omnes adigit, ni,
fu»s mutaturos antequam rc-
vcrtiflet. Sic in Cretam
abiens, ibi adobitum
ulque permanfit. Vitam Iponte
inedia finiifTc
'Apebj f»*; rrrr«///4««i refert, ffgre ferentem legcsalb
latas ^eedamottioimvmlk
Quin «roffa fua mo-
riensinmareproiici jiillit, ne iis Spartam
rcla-
ris, lolntos le
facramenti religione Lacedamom
ntt crederent.
Harum rerum tempus, ob Scri-
ptorum diflcnfloncm certo conftitui
, non poteft.
Nam

Digilized by Googie ,
, ,*

PARTIS I. LIBER. II. CAP.IV. M


Kam(i) Ucurgum (4) alii fab primam Olympia-
dem floruifle volunt alii annis centum , eoque ^
:

amplius antecelfiirc .
a.i!p! _

Integro ante primam Olympiadem >2^“


~
culo vetus ^fjyriorum defiit regnum: Sardan 4 ,p„/
palo poftrcrao Rege ob luxum focordiam a &
prartcdlo Medorum contempto, poit Athen l. &
iulum Ilius exercitum mori compullb Mos erat
i

^^ror/iiTO Principumex antiquo traditus, utle chn>o.


videndos nemini prxbcrcnt, quod inter fcorto-
rum greges pudendam viris ,ncdumdignamRe- www.
gibus, vitam ducerent. Contra hunc moreoi
admilPus Arbaces» cum SadaruapalummuUehn
habitu inter pellices penfa trahentem adlpexlf-
Ict rei indignitate commotus ab eo detecit.
Poltquc aliquot eventu vario geftaprxlia, po-
Itrcmo viftum ad regni vitxque delpcrationem
impulit. Igitur in regix fe penetrale recipiens,
coacervatis in lignorum ftrucra thefauris om-
nibus, fc(c liipcrinjecit, vivumque concremavit
ut hoc lolo facinore utcumque virum imitare-
tur . Sic Medorum conditum eft imperium
oblavum circiter annum Ifrael itis renante Je-
bu, JoaJi vero OcboxU Jud/t Regis nlii tertio, Par. 1. 1;

Per. Jul. 3838 ante Cbriftum 876. Primus in Me^


dorum
(l) Lyturtum tVtl fui «rloMm OUmfltJtm /IniilJlr&t- J
ebiervalutn 7umt in ptrfai.huiiu opet- Edlli Logd: Bita». nullam
inter llloa authorei efle dilTenOonem , fcil riitit Lycingui fub prl-
niam Olimpiadem tphlicain h.e. ipGua Iphiti tempore, nmul<]o* an»
nif centum anteceflitpHniaro Oljnpiadem h. e. eam qu* i- nume.
mut in Olympiadum epocha , fic enim Buineiati coeptura eltannit non
Iphiti tempore qui ludot Olympicot inftamavlt, fed centum
poit i ludii illli quibui fladio Tidior fiiit Carniau Eleui , ut cx
Xc liquet . . . • I

tt ) Inttfro «Bte ^i/riMmO^wipJalem /emib 7 fo rtnua


^
cnaiiandii a CteG a dc Diodoto deceptui fuit inflor noftet , ad u/fe-
rinm & Mutihumiim recurrendum ut reftltuitiir harchiftotw
ficque fetmi lei intelligenda • Regnante In Juda Jothamo A. r. J.
1 967 A.C- 74y.ib Arbace poft triennalem Ninitreroblidionem ,
co™* •
buda ie(ia,in quaCeSaidanapiIuiincluieiat , everla ei) ingentiiU
A (lyriorum Monarchia , qux pet annoa 4>o.unKerfam feri Afiim (ub
ft brbucrat . Ejt ilUni luinia tria nova futtexeruut irapetia i. fui t Me-
GneRege vixerant dequi(P|,j;yJ, di-
dorum qui per annoi |p. ,

fliim eft fup. e. 1- Not. j- u


Aflyrloruin quod veteria nomen non po

tentiam tenuit , hujui inftauntw fuit IciiptutM Tlglothpilefer diCtui


•tiani Ninui junior hoc ipto Ann. P.J. }pd7. ?. denique Brbylonicnm
A NabonaC.ro comi itum quiiin Scriptut vocatui Cicdilut Bal.daniVla,
fup, laud. llffer ad li«cc tempora .

Digilized by Googie
. y .

74 rationarii TEMPORUVl
fcric imperavit ^bdtes i (4) poftremu*
»d ^fty ages avus Cyri .Novem in totum Reges ex"
/Htcrc , qui annis j 17. rerum potiti liint
C?) At Herodotus de Medispiu\ 6 divcri'a. prodi-
dit. Nam./f/77r;ojnarratannis5io *4(/J4»»obtt-
nuilEc: ab iis defcciffc poftea Medos : qui ciim
perdiu fine legibus & imperio vixiiTcnt, ad ulti-
mum Regem fibiprzfeciircDe/ofrii ; cujus in ju-
h». i.i. redicundo prudentiam experti luerant; ab hoc
conditum effe Ecbatanorum oppidum .

M^reJa. Annis poit Medorum initium duobus & fexa-


ginta, regnante in Ibrte , (6)
• vero Jeroboamo , (a) Macedonum imperium
Excerpt. tundatum eft a Carano Idrgivo Tbidonit fratre , c-
Rifeb. jus (b)
^ dicitur.
qui menturas &
pondera primus invemlfc
A9.’ Horum genus ab Herra/e dedudum; a
quo C4r4»»j undecimus a Dexippo, iVellejo lex-
«ich tus decimus putatur : quicontradiaexomni Tf-
loponnefo valida manu in Macedoniam venit , ibi-
*». que regnum aulpicatus dt Hinc l'c Macedonia .

Reges , nec non (c)^lexarsdrini ab Lagida Trole-


rnao Macedone oriundi , Herae Udas ferebant . Ini-
tium Carani ex Eufebii Chronico competit in an-
num i H04. Periodi Juliana J90!. qui

cft odavus &


tricefimus ante primam Olympia-^
dem Poltrcmus Macedonum Rex Terfeus , 'Pb/-
//p/>/filius captus eft a Roiw4»«ianno urbis condi-
tae 586. cum jam Reges imperaflent numero 40.
annis (£47. Ac principio, anguftisclaufi finibus,
alfidua , fed obfcura , cum Jllyriis Tbracibus &
Jjuii.p. bella gelfcrunt. (c) Per quae id , Europo vel ^e~
ropa Rege , fane memoria dignum accidit . Tbi~
lippus y ^rgai filius , ordine Regum fextus ,
circa annum Periodi JuUanay 4116. tertium 0 -
Jympiadis 4y moriens y £i»rop<*>» pene adhuc in- ,

rantem reliquit hxrcdcm Cujus xtate contem- .


|

pta, Illyrii bcllum Macedonibus inferunt . li


primo
( 4 ^ Paftrrrmti a/lj9gn m»Cjrl . J Vld. Inf. Cap. 9. fif Not
( S ' At HrritJatut dt MrMt PmmH Svmfd pniStUt J Vid. fup. •
c. >. dc AT«I> 7- !• 9 -
J Ifr ttIUIt viiiJtrthiMit J fcil.

Digitized by Googlc
.

PARTIS I. LIBER IT- CAP. V. ??


primoprziio-vift i, mox certamine repetito Re-
gcmluum in cunis produdhim ante aciem collo- »d iV*
eant ; atque ex ejus adlpcftu tantum ardorem a-
nimo conceperunt , ut magna Itrage tufis holti-
bus, nQbilem de iis ridoriam referrent Csete- .

li adTbilippum €7" ^iexandrnm ulqiie Magnum


nui la re fere celebres exftiterunt

CAPUT V.

De Olympicis agonlbm.

C ELEBERRIMUM in Gr<«4 certamen in-


ftitutiim eft Olympicum anno poft Troj*m
deletam 408 ante I{omdm conditam tertio A?, vi-
.
p,t i.i;
i-' **

cefimo , ciim Jud*is regnaret 0^4 annum jam


quartum &
tricefimum. (i) Hujus inltaurandi
princeps fuit Jpbifi*;'Pr4*'o«»d 4 filius, Elrut, qui
genus 1'uum ad Herculem referebat . Herculapix-
ro complures e^ftitere. Ex hisqui inter IddosDa-
/7j/oi cenletur , ludos primus iftos edidit; quos
ab aliis 1’ubinde repetitos Teleps Tanuli filius,
, ac deinde ^Icmenx
necnon filius cele-
bravit Hercules . Ab Ipbito demum , eo , quo&
dixi , tempore ftati cflTe coeperunt , ut quinto
quoque ineunte anno redirent , ex quo twmf
mf-tai' y id eft quinquennales agones appellati
tunt .
Quippe quatuor confeftis annis in or-
bem recurrebant Hoc vero quadriennium eo
.

genere conftabat anni , quo Gr4fr4 vetus uteba-


tur; quod lunare fuiflTe , l’cd minus cxaftum
( 4 ) alio loco
demonftrayimus Africanus apud. de doaI
Geor$ium Monachum referebat , Lunam ab v5*
ptiis Olympiadem efle diftam , quod fingulismen- DUi.i4
dodecatemorion peragrat ;
fibus 2od/4c/ qui cir-
culus 4 veteribus OVu«w« nominatur ; unde
0/yw-

r , } Jitiius Infiamanii prtnups fnit TphHnt 7 Id quldttn Tetam


eft,

feo non jib iphhi tempme » wi n loto hoc cipiie fuppontre f id^uf
i
Ao» i

) mcip't tf«^cha»ARon in qiio (Udio vicit Cor^u*


£leut ceDtUfnaooia Agone Iphitro poftcriorfMit • V. tnprdtin* Nm.i%
4 . ..

J6 RATIONARII TEMPORUM
putabat elle drdas. Sed id miniW
d Jtsl dt verum: nam Olympiadum nomen antiquius
videtur apud Cr*tos iuilTc ,
quam Zodid» partitio
• i.ib. 1 . ip duodecim legmenta, (d) ut alibi diilcr imus .

Itaque ab loco illis inditum cft vocabulum. Pi/k.


fijin IV/opowiff/orcgioa primaria urbe, Ttf* ,
quse Oiympia , au^ore Stepbttno cft, nomen
invenit, {b) Urbem hanc vicini Eliden/es evet-
t>.’zeo.'‘ tere , cumlcexcorUm poteftete, cui iubjundti
« $t„bo
erant, P»/4f<e conati efrent eripere, (c) Adcam-
8. demvctuftilfimum^owtanum erat,trccenti$ab
Elide ftadiis diftans, prope Alpheum fluvium.Ncc
- longe inde oleaftris confitutn nemus, ^ quibus vi.
Aorum coronae texebantur,' tum curriculum,ftve
Radium, in quo ludrica fpedacula praebebantur
Templum Icribit Taufatiiat opere Doriee fa-
dum abimaareaad fummumfamgium o^o &
fexaginta pedes habuilTc, latum nonaginta quin
[ue, longum vero 3 JO. cuius architeftus Ubo
?uit . Hu]us teftum pro tegulis, ftra-
dPitrf«D,tum marmore. (<!) Ara in co;^owicrat
pii , cujus crepido pedum in circuitu li^. al-
titudo 11 . fuit. Crepidinem appellabant wplt-
tHrtify in qua viftimx mqttabantur ; earum ve-

ro femora in ara lunvda cremabantur . Itaque


TttuftnUs c cineribus 4a(ftam hanc aram fuilTe
narrat . Sed &
gradus cum ad ^:*vd'ufque lapi-
, inde ad aram cinerei fuerunt (e) Mc-
« stabo dei efrent
.
**
morabile ibidem exftitit "jovh Olympii ftmuh-
crum: quod a Tbidid elaboratum, T4n*nus Pi-
dor coloribus pinxit •
a! C/} Jat" ludis ipfis Elei praefuere , ac Tiratas ,
'

^ IBO. qui JUS illud uiurpare conabantur , funditus dc-


I Poiyb.
l^'^?>’unt (g) Iidem;iowj& ludorum religione
.

1 <psir. ^ti vacationem ab armis habebant , acruri fer-


me degebant Sed ea contempta quiete , cum fe.
.

poRea bellis immilaiinbnt, in magnas calami-


tates inciderunt
(1*) Igitur ex ca gente certaminum arbitrifquos
Ei»«^A^‘
i>.
>}6. ' 4SonofbetAs , fivc Hell40odica$ vocabant ) pri-
mum

Digitized by Googie
.

PARTIS I. LIBER II. CAP. VI. rr


A.
iniim exftitcrc duo ; tum novem ; poftca dcccm Pet- )ul.
ac duodecim > inde ofto ac decem denique limt id «iSs.

fafti . id) Coram his athletae produdi, ad >- • Ptuf.


'Wi f »d/i ftatuam , quem o'px,'»» nominabant, ad Elilc A.
p. 1«.
jusjurandum adigebantur, omnes ic dilciplin*
numeros decem ante diem certaminis menfibus i Piuf.
cxplcITe. \b) Praecipuum &antiquiilimum ge- Eliic .\.
. loo.
nus certaminis curiustuit, t\uoAftddiHm appel- rPindar.
labant, relicua deinceps addidere. (<) Quinque 8c ejus
Schol.^d
omnino ludis infburandis attributi limt dies ab Olymp »
Luna undecima ad quintam decimam. Plenilu- Tzet.ad Lyc^ph.
nioquippeagonemobibant, utait‘P/»d4 ri»/. (rf) dThuc.l.
Aepaulo ante ludicrum, denunciatis per civita- etlii'y p.|fo«
tes induciis , fi quae bellum invicem gererent, ab Vech.
e Dion.
armis abftinere jubebantur Hatic U
(f) Jam ciim nudi prorsus athletae certarent, 7 lub >

ab lis Tpcdaculis muliebrem fexum lex , &pudor fio.


arcebat. In quo mulcas iis (/) JEUunus antepo- /l ib J.
deAnim.
nit , quae 1’ponte avolantes nufquam per id tem- .
pus apparebant Vidorum oleaginea corona
.

praemium luit . Tumad aras (ex , quas fingulas


par Deorum obtinebat , Iaera faciebant . Prima
omnium Olympias lladionicam habuit Corarbum
Eliden/em: quem arte coquum fiiilTe prodit (gj) S Lifc. »•
^thendus. Ea porro O/ywp/rfj ini it anno Periodi
^938. mundi J2 o 8. qui cft ante natalem
Cfcri^/ 776. adiquefunt ludi a 19. dic, ad
23. Quippe legitimum tempus illorum fuit aefti-
vum, fubipliimlblftitium.

CAPUT VI.

totpofierhre ae redivivo Allyriorum imperio ,?/«/


Trincipibus , deque j udkhs , <7* Holopher-
.

ne, 4cdf Sargon, C^Thartan ;r*w de iiaby'


Ionici regni primordio .

in facris Libris ^(Tyriorum Regum non


F
quo
it
infrequens mentio , etiam poCt illud tempus,
Sardanapalo moi t\io, prius illud imperium
vide l.n.
de DoA.
Temp.c.
»1.

aBeh
7S RATIONARII TEMPORtIM
uit ^ ^i»occeptum , occidint confbt . Id e-*
id 4 > 8 v nimannoillocontiginb inter omnes convenit ,
quo MfJorK»! imperii jada funt fundamenta .
Quod quidem centum annis ante primam Olym-
piadem y hoc cfl trecentis ac ieptcmdccim ante
Qr/ primordium evenUfe , (i) luprarap. 4. de-
monftravimus. Atqui longe polt illud tempus
al ii recenlentur ^ijyriorum Principes
> qui 7^i- &
nive fedem regni fui collocarunt. Sic (i)
rirf regnante, lub ejus nonum &tricefimum an-

t L;b. 4 . num , Tbui Rex ^jjyriorum Ifraelitas vexalle (4 )


iV*?!’
Qui annusanteCl>riy?«wi numeratur 771 .
&e/lcentcfimus(cxtusabncce5‘4rfll4»4p4/icxct-
d ioque
Nete longius morer : cxiUimopoR antiquum
illud ^i/j^^if^WMmexftin&umvelin Aifdoi transla-
per.jui.tum imperium ,(j)paulatim exolelcentibus Me-
disy &
propter ignaviam ac mollitiem eorum la-
befaftatis viribus, nonnullos defecilTe; primum
^Jyriosy dclndc Babylonios . Nam
quod ab
Arbace id Dejocem non cumdem iortunz cur-
fum tenuerint , exeo vcrifimile fit ,quod Hero-
dotus intcricfto illo fpatio Medos ait I il^ros ac fi-
ne Rege vixilfe. Quocirca "Affu/nff fiibverfa, 8c
prioribus fublatis ^IJyriisy novi pofiea Reges
exftiterunt, qui urbem illam inftaurarunt , "la-
teque dominati funt , donec a Babyloniis Regibus
bello fuperati luerunt . Horumnomina, Ar qui-
bus in 7 «i44 regnantibus exftiterint, qui qui-
' dem in Scriptura memorantur, adlcribam;

Jfnr»tllmlmuj)V\d. iblnotM. Et !n ceoere de


rebui iftif ad! Uj^rrlirm (y Mirit^mwin longiorci enim re-
quiieremuradomnia hi:emeodindaobretvttloDei, miloiutiD nolia
itponi podint.
atsrim Tipitntt& Pbul.) Ph\t\em ante Sardtnapaliiin teponen-
dum plulquam verorimile reddit Vffer ad A> P-
n> Paijatlmex0ltf nili uiMfdii ) Vel potlm ftatim poft everfim
Anyriorum Monatehum , antequan conlUtMtuiD fiiiffet Reanum Me-
dwum . wa.fuf. (»p.
4 mf • |.

Later-
. . .

PARTIS I. LIBER II. CAP. VI, 79


A*
Laterculum Regum ^ffyrkrum Per. )iil«

Anni Jul.
Per. ili

Reges Jffyrii. Regnantibus in quos


"Judaa. incidit
eorum
mentio
1
Tbul O^a 4 .^fg.i 5 .i 9 .
3943
i Teglatb Pli4- Joatban lbid.vcr«29. 395 S
lafav & 1

Tbacee
3 Salmanafar Eseftbia * 7- 3 * 3993
4 Sennaeberib Ezffbia Ibid. 18. 13- 4000
ejusF. 1
BcTob.iiB.
5 ^(farhaddon Ezftbia 4001
4 -Rfg->9 37- -

Sennaebtri-
bi F.
6 T^abnebodono- ludith, l.$.
Manaffe- 40zS
/tir di verius
a Babylonio.

Hi. (unt ^IfyriorumKcges, quorum Scriptura


meminit; (4) quos initio Srfijr/ou/rf potitos ciTe
liquet (rf) ex Sacra Regum hiltoria: ubi ^4/w4- •«»« *•
nafar c Babylone alijsque regionibus colonos in *
Samariam mifilfc dicitur . Sed 8c Medis imperafle
ex eodem (fr) libro colligitur . «He-
(f)Salmanafar Ifraeliticum regnum invafit ,
Scifraelitasyquo nomine deccm tere tribus con- t.uoSe'
linebantur in Mrd»4i», <r Babylonem y ac rcli-;****^
quas Orientis provincias relegavit; pro iis colo- fcq.
nos in illorum vacuas fedes variis ex gentibus in-
fudit; quibuscum inferti leones elTcnt, ^fjyrio»
rum
{<) M4yreal»f»tUa§ tfr linitt >«cilice't perperui* iifiter
e<no« illoiXegei M|;i mod6 huic nodo illl cedebat Babylonii, iic- Ttc*
.Babylonii Nibonariri polleri vigerent, potentior
aaimanaur Babyl^e aliquamdiu potiri tt inde colonoa Samariam
niittere pMuit . U^^nj pott6 hanc novam fiiiffe coloniam ocn Salnii*
nala^riifeJ EinbadJoniiretnpore
.•i.ic.aa A>r<i*iro)7.
miiram judkat «
, Ixo E«tae«.V

Digitized by Googie
.

8o RATIONARII TEMPORUM •

Rex unum e cnftWisJnJdorum Sacerdotibus


ad eos mittit : a ^uo Htbrdorum numinis religio-

nesedofti; has iplas cum profanis rupei ftitioni-


busfujcqniiqucpatrix complexi funt. HineJa-
w 4 r/f4 »or«»> foeda colluvio, &: in longum pro-
pagata tempus , ortum accepit
«4-Reg. (4) Poflj!/r4 e/iViV4 mvaftitatem, quae fub an-
* num£:^fii/4 Textum incidit, non ultra regnare
5Ai»M 4 « 4/«rannum£v^fc/ 4 iJ.potuit. Siquidem
SennacberibHS circa innum iltum illi fucccllit .

Qiioanno in "judddm duxit exercitum ; ac pluri,


busexpugnatis oppidis, dum Hierofolymam ag-
greditur , fc per legatos Regi Ifrdeliu- &
rum Deo contumeliofis vocibus inlultat, una
noiftc deletis ab Angelo 185000 trepidus domum
rediit: ubi filiorum pairic:dio inter facra , &: in
»ToW* I iplb Dei TuiconTpcdu milerrimc periit , (L) ciim
prius 7Md4or«wcxl'uIum nece, quos in regnum
Tuum deportatos habebat, acceptam in illorum
patria cladcm elTct ultus •
'Habuebodono for yero , quem pofhemum in
de numeramus, isillecft, qui in hifioria (c)
Judith, contra oirphaxadum Medorum Regem ,
c a quo Efft4/4»4 condita erant, inito praelio vi-
e^udith-ciffe dicitur, anno regni Ilii duodecimo. Non
alius e /1 v/frpl>4x4d , ciuam Dejoces Herodoti atque
Cteftd , qui Medorum primus ab Herodoto Rex po-
nitur. Nam tempora mirifice congruunt. Hinc
Ittditbam ad Af4»4/7irtcmpora pertinere cum ple-
'riTque credimus. Regnare porro coepit Maudijes
anno Periodi ;/«//4«4 4016. Dejoeet autem 4018.
(6) fidtjr/oxe interim reguli quidam ab 7\[abona/~
/4ro deinceps regnum ftatuerant: quod initio
modicum, Ik ^Affjrlorum dominatui Tubjccium
fuit;
(5) r vffb ) r« eft qui In Vtolerri' ftofdurhimM
fiuncupaitir EurhiJdcinUfucccffor \ Imperavir & AfTyrUs & Babjria*
ntU • Not. 8.
<6) ^ Vid. 4. Vrt. 1* fir df NsboruCiro M<*
roda;9 alli^ue BabytonlT Reaibtu confale C4>i‘in- Piolem, in !ocn
ror^6 !• p4r.i/ n* It qui hic ad ciUtur nui?» fit MryoUrf
mentio > retpexitau.lo; ad i» Pjrah (• tr. v* iS qui locus iofti dU*
tup.
. . . ;

PARTIS P LIBER \l CAP VT. gf


unde (<*) Meroiaeb y tiiii per illud tempus .*

Babylonem tenebat , unus e Tiubuebodonofori Prin- «.m'!

cipious appellatur, a quo captus eR,


loniamTpcrduAusManalJes. <2M9 ablcntc T^abu-
ebodonoforus Holopbernem mifit in Judaam ; qui
ab Juditba laudatilEtna tlocmina prudenter illulus
& occiiiis eft
Praeter hos t^;^r;orKw Reges meminit (b) 7/i- *«•»•«'
iasSargonRc^iSxA/Jjriorum i qui Tbartan mi/lt
quem aim Sennaeberibo plcriquc confundunt , (e) f.**’
quod hic Tbartan mifiue fertur . Non delimt ta-
men, qui diverfum utrumque faciunt. Quibus
fi aulcultemus , inter Salmanafarum Se Sennaebe-

ri&MW inculcandus erit ; frlnijusaut pater, aut


certe frater fuille putandus- Etfi probabilius eft
eundem e/Tc cura Sannaeberibo . Siquidem (d)jTob.«
mortuo Salmanafare regna/Tc pro illo .diicitur *'
Sennaeberib fil ius ejus . Itaque nu Ilus ambos inter
collocandus videtur
Cacterumquae de regni Babylonie! primordio
paulo ante obiter injecimus, Ttolemai ac veterum
Aftronomorum teftimonio nituntur, qui ab ini-
t io 7{abonalJari Babylonie Regis tempora fua com-
•*
putant (^uod initium annis (t) 747. Cir;/?/ ac-
.

ram antecedit. Hinc vetus ChaldaorHm regnum


coepiffe videtur. Efi in facrislibrisprima Regum
Babyloaiorummentioj fub E^ebia regno, circay^^^
annumejus 14. (f) quo Merodarb hV.us BaJadan &"if
"yiex Babyloniorum legatos mifiire fertur ad E^ebL
am ut interrogarent de portento, ejuni acciderat fu^
p<Tffrr4w ; tumquodillumsegrotafredidiccrat.
Annusi4. £^frb/4cxhis, quae fiipcrius expofita
funt , incurrit in (g) Annum ante: Cbriftum 714. |P«r.)al.
quieft a primordio tricefimus quar-**^
tus
(h) Vetus eft Canon Babyloniorum R«g(o»,quo
Ttolemaus aliiqiicMathcmaticiruntufi, quiaK^*
T^abonaifaro ad .Alexandri M. obitum perducittir.
In eo porro Mardokfmpadus , qui Merodaeb in
facris lib-^is nominatur ,rcgnarcccepit anno ab
Tetavii }{ation.Temp,Tom-I. F T^abo»
8

fi RATIONARII TEMPORUM
^<«^o»4i7^ro 27. & fortafl^s BaUi4 m filius pa-
ktf 41I1. tcriseR^ civxmCononliui^ium vocat.
Qiiocirca probabilis c/f conjc6tura .
(7) poft
^(J)riosy aliquanto Ipatioddcciffi: ab Medis Bd~
bjlunws, acprivatum fibi ItatuiHe regnum ducc
TiaboHaffaro. Quod regnum initiotenae, 8
c^f.
obnoxium ( )ih^abopoUffarot]ul'quefilio
^abtubodoHoforo amplificatum cft , ut Medos &
iplbs^/y;m/qne fibi liibjiceret . De qua re po-
ftw.Sed oblcurififimarunt illiusimpcrii primor-
dia ; dequibus nihil praeter conjeitHram ferere-
Rquum habet hifioria.

CA P UT VII.

Lt Romulo ae Romae condit» , deque geftis iU


Ims , cr fex infeqnentium J^e^tim .

Pait. 1.
llb. r.
m nio-
nrCHir.
I.t. & u
1.IV. X.
D uodecimus
ab ^nt» Latinis regna-
vit imulius, (a) 7^»mitore fratre circum-
vento, ad quem propter aetatem jus regni per-
Plu> tinebat . !Ni»w/ror/j unica erat filia Silvia, qvsm
ItMBOl-
Vkior. ^mnlius, ne qnapqfteritatis IpesefTet, Vcfta-
dr Olig. lem fecit
Rins V
At illa incertum a quo compreffa ,
.

geminos eft enixa, Bomvlnm zcBen,nm, qui ,


junu Regis expofiti, Be zFanftnIo paftoreclam
educati, poffquam adoleverunt, occiib
lio , avum reftituerunt in regnum
ipfius fecundo ^omam condiderunt
, anno &
( 1 ) qui :

I Pin- (b) ex Varronis calculo incidit in annum ter-


t •».
tium Olympiadis fextae.
(4) D/o-
iX\ 't- Jf"*- T-
( %\Ah (ft. 3 Rri Gc Ifitellifl poteft S<irh«f<»oD
senxchenobi nliuicr SurccITor Fxbylonio* Tub Airytiorum jugum ire-
nimmiiit Indraue Illluf<ucce(roie( indifferenter Alljriloium ,
.

brlonlu Reget dicamur ulquead Nalopaltflaram


&
, qirl cua Babelo-
legatoi , ffc xb eoexerettui prrfeOut tb eo dc-
fecit . luiiMMqae cum Merio ( ARyxee
} virlbut, AITyrium txtaeum
{*" Cnintlid ir um de Sol o deturbxvit . ffc NlniTcm cxpiig nieii A . P.
ex OLO Affyti It »iciir,n, imperarunt Bxbylon II Hcc ln« L'^-
r» r J!
.

rteJ.-ld A P J 40?«.
\ ' ’ ex PereDnf»«/e«/o J de Tempore , quo londitx eff Roma
«e xxtiit ctlculit vxironit
dt Fiffarani Cxpltonneiua . Vid /m «4 .

P«rt. i. M.f.t u
.

PARTIS I. LIBER II GAP. Vlf. 9\


. f<) Bhnyfms audor cft natum cHe Row«/ww
anoo z. cxeunte Olympiadis fecundae > (6)qui cA «a
xntcCbriftumnyo. & ^avo decimo
ante {t) Cbrlfium 75 j. Urbem aufpicato cond idif- cd.Vffh.
fe. Hic igitur, anno aetatis 18. primus ab con-ju*.^*‘'
venarum manu Rexfalutatuseft , ciim jam fra- ru- ’
tremnovi aemulum regni furtulilfct Mox ordina-
.

to rerum Aatu, aedivifo m partes populo ,


Sabinorum puellas per ludorum occufionem ra- ahiUc.
puit anno regni quarto ; cx quo vehemens ac
diuturnum cum bellum gclTcrunt Vidi rior. .

CMninen/esy Antemnates y Cruftuminiy ac demum


Sabinis Tatio duce prementibus , interventu ra-
ptarum, inter ambos convenit , uti Rowrfcom-
mimiter habitarent , ac duo (Imul imperarent ,
I{omulMs Tatius, Hoc vero poft lex annos in-
^
terfedo, Iblus regnavit utrilque R^omulus , &
^8. annos explevit , finitimis interim civitati-
bus bello fuperatis ; Fidenatibus imprimis , ac
Vejentibus . (V) Demum ad paludem dum », dio«.
conci9nem haberet , repentd caliginola teinpc- p'iu“*
ftatefuborta, nul^uamcomparuit , a P®^r'bus
ut cA multorum opinio, dilcerptus, quibuspro- 4,Do«,
pter impotentiam invifus clfc coeperat . MorsJ^*”'*;
illius contigit anno 1. exeunte Olymp. 16. (f) fim
znte Cbri/ium 715. Eitfcbia circiter i.t. quo an-
no Maii i6. fub occafum defecit
Primus ille civitatem in curias triginta di-
Aribuit , populum in tribus tres . Tenues
clientelae potentiorum addikit ; quos Se Patri-
cios nominavit . Tres de hoAe vido trium-
phos in urbem invexit; i. de Caninenfibus , &
^Antemnatibus : quando &r, Rege eorum
fua manu caelo, prima Jovi ferffrroTpoIiare-
portavit ; z. de Camerinis , 3» de Fidenatibut
Se Vejentibus . 'v
PoA interregnum unius anni Rex a J{omaait
.optatus eA T^uma Vompiliut gentre Sabinus t .Set oio».
Cur/iiM oriundus , (g) anno tertio 01ympiad.de-
cimxfextac, ante Cbrifiiauam seram 714. qui
" F » pa- No«,
84 RATIONAkir TEMPORUM!
A ’ 7o*- pacis ftudia convcrfut , l{om 4 nd facra conftituit;
Annum decem hadenus mcnfibus confUntcm
duobus auxit y^Bt templo claulo perpetuum
.

fuis otium tecit Regnavit annos 43.


-

Tertius I^rB 4 regnavit TmI/mj Hoftitms , (4)


aicficil qui anno z. Olymp. zj- coepit , anteCbr/^K»» 671.
vir pacis in(blens,& ad bella tadus- Hic, jUba-
i»»i vidis, urbem eorum excidit >
cum opes em*
omnes ipiumque populum I{omam tranftuliflTct ;

ac Metium Fufetium Albanorum Didatorem per-


fidia; convidum inter duos currus
religatum
adis equis in diverfa diftraxifset-Ter ille trium-
phavit de ^Ibunis , Fideuatibus , Sabinit . Re-
gnavit annos 52. a.c de coelo tadus , cum uxo-
re familiaque periit.
4 <uMt. Quartus regnavit ^nem Mdrtttt , (z) T^u-
m* 'Pompilii nepos anno ante Cbriftum 6^9. fe-
cundo Olymp. s<- a quo Latini fupcrati , ac pleri-
que in Urbem recepti , qui in Aventino collocati
lunt. yankulum ab eodem munitum , &:(ubli-
cioporitejundusT/tcr/i, condita. Regna-
vit annos quatuor viginti. &
r.cfni- Quintus Rowii» Rex Tarquinius Tri/cut coepit
.anno feamdo Olymp. 41 ante 61^. Hic
Demarati Corinthii , ex Baerbiadarum ft irpe , pro-
fugi filius, prius didas , mi-
gravit, &iTarqtriniis Etru/eo oppedo , ubi cum
patre hadenus habitarat , ^eiusTar quinius ap-
pellatus eft Adeptus imperium Senatum amplia-
.

vit : Tufciaepopulos I .. fubegit : abiifqiie infi-

gnia fummaepoteftatis accepit fafces, trabeam ,


curules, piaetextahi ^ id genus alia &Opera .

praeterea in Urbcmagnificacondidit: velutcioa-


cas quibus in Tibrrtm aqua derivabatur . (b)Ca-
pitoiini yovis aedem inchoavit Occifus eft ao .

f/filiis, cum rcgnafset annos j8.


gener fextus ordine regnavit Servius
""
anno 4- Olympiadis 50. ante -7.
••• '
• .
. - Hic
'
(i 1 Kimu P»mpUU nept> J ente, Ep. io8. Anci ortpineni nc«
«eTl6 noUia fuifle . /luiifMt aaUia Xama nt/oi Miittu.

Digitized by Googl
PARTIS r. UBER II. CAP. Vll. 85
fllc (j) Ofr>y?^c Cof»ir«/4 iM captiva matre ftatus ,

ac Tarquinio Rcgi virtute commendatus , regii *A 4 >*t.


Itcmmatis proceribus antepofitus dt. Multa in
Kepublica pracclard ab eo funt ordinata. Pri-
mus (4) ccnlum inltituit , ac quinto quoque *vwe»
vertente anno fieri decrevit Ex cenfu populum
.

inclalses &centurias diCtribuit . UrbemipiamT*.


amplificavit. Regno demum lumma cum laude
per annos 44. adminiltrato, generi (ui
ac filiae exfecrando parricidio vita illi cft erepta .
Anno (b) ut refert Dionyfius , quarto Olynu ^
piadis 6i, nnteCbriflum jjj feptimus, ac perttre-
mus regnavit Tarquinius cognomento Suptrbus > • •

quem Trifci fil ium plerique Romanorum veterum, Tmfui-


& cos Iccutus Livius , afscvcrarunt ; nepotem
fnilscpcrluadet % Hic regnum Icelcre

partum non melius, quamquxfierat , admini-


itravit. Cxdibus ac direptionibus in Senatores
ac Nobiles gralsatus cft . Latinorum fociorum
commune fanum in v.</i4»o conftituit , Latina/^
que ferias condidit. Templum Cafntolini Jovis »
j^arocceptum, de manubiis exaedificavit . Tan-
dem ob ftuprum nobiliflimae fkminae ab
<4) jlrunte filio ejus illatum , abfens , domyij^
dMm oblideret , confenfu populi fumma illi ab-
rogata dignitas eft, cumque eo regium nomen e
diritate lublatumanno Urbis excunte 144.
CAPUT VIII.

J)e bello Mcfseniaco , ae Rege eorum Arifto^


mene , deque Tyrtxo Toeta.

M ESSENTACr)I^fo»»V4i finitima regio


quam (i)pofteriHerf»/« occuparunt Hu-
jus incolz , gravi ac diuturno cum Z4cfd4-
F 3 moniis
.

*
(1) OtrifitCtmbuUnutgfUv* nutre attu/, ) Senec. loc cit. Je Sr^. edit* , ff
m«trr JailtttKr adJItque , Duot Rr]n rfi , fmrum *lttr
fmtrrm nan iiSet , a/trr nutrrm
(4) AS Armtrfilit Jiicaatdem FlormillKt t.ioCei Lhmi,Dhn)/!int
•liltiuenonib /frmitrifeda Sr»t<>Ttrfuhtloi\m Lutfrtla llhTim luif»
6saerunt.ObrefTa(ttn, Id fuerat !n Prff huiaa operit edit.Lut* l*ur.
(1) frfitri fimulit ) Vi4 fiif. tU
,

itf RATIONARII temporum '

bello fortiter gefto, tandem yidi ac fo-*


•iVu". Imn vertere coa&i funt . Caufa belli fuilTc vide-
tur LtceddmoM/orum cupiditas &
ambitio , ex
quibus invidia in vicinos acfimultasoritur.Oc-
tfafionem dedit five ImmU
oblatum a Meffiinih
Ruprum per facrorum Ipeciem , ac Teltclo JUtcede^
maniorum Regi ab iiidcm illata nex > ftve mutuz
privatorum injuria: > quas dum a'vitates animor
fius perlequuntur » bellum utrinque vehemens
cxarfit. Initium oppugnandi fcccre Lactdumaniiy
qui nequicquam provocantibus ad aequas condi-
tiones gray illimo juiejurando prius ob-
ftrifti, non ante fc ab armis celTaturos, quam
«*0Mn Meneniam obtinerent , eorum oppidum in clivo i

w^«i«pQ^tutn occuparunt ^mpbiam {a) Id accidit .

anno Cecundo nonz Olympiadis , hoc ell Periodi ,

” irti’ Juliaud 3971. Eupbat Mejfeuiis regnante Quarto


.
'

polianno ) qui luit Periodi 397?. atrox


prxliumelltadum j tum nova LaceddmoniorMm
irruptio: ac dcnitpxc MefJe nii , caeteris oppidis
relidis, 7fbowe»muniunt. Mortuo£iipli4e,»/f-
Rex a Afe/7e»/‘ij eligitur , is qui filiam
cx oraculo jugularat .• Id evenit anno circiter 7 »-*
/i4»4Periodi 3984 tertio Olymp. 11. Ab hoc Re,
Huft-t ge magnam cladem acceperunt Lacedurnouii. (b)
Quibus adeo placuit, ad prolem lulficiendam *
uxores luas prollitucrc , unde nati quos Tarthe*
nios vocarunt , de quibus poflea
. ^ res circa ter-
tium annum Olympiadis 13. accidit y ^riftadf-
MM quintum . Demum ^riftodtmui defperata pa-
trixlalutc, quod 7/howe» ardillima obfidionc
premerent Jp4rf4»/ , remetiprum ad filix fepul-
crum jugulat, i^llquam annos 1'cx ^ majorem
feptimi partem imperavit. Anno vero primo
lymp. 14. cxcunte, Periodi 3091- vicefi-
mo quam initum erat Meffeniacum bellum , Itbo-
me a Meljiniis deferta &a 'Laerdumoniit everfa
ell. Ita bcllojpriqri finis imponitur . ExhocAfe/»
/«MforNm naufragio quidam, ^Icidamid* ducc ,
I(beilHm commigrarunt, quod ell Itdlie oppidutru
PoR
.

PARTfS I. LTRER If- CAP. vm. f?


Poft annos inde 38 hoccft Olympiadis ij.
804. Periodi Juliana 40i9.Ai[chonte ^itbenis Tle.*d \uu
fi* , ut Taufanias ^riftomenis hortatu viri
heroica fortitudine praediti , Meffenii bellum con-
tra Lacedumonios initaurant i quo bello Lacti*-
monti y ex oraculo, ducem ab ^tbtnienfibus pe-
tunt . Hi TyrtdHm Poetam ludimagi:ftcum ad il- Tyruns.
Josdcftinant. Quo imperatore yiCti primum j
poftea dolo potius quam virtute luperiores fadi
ibnt Meffertii ialram montem le recipiunt anno
.

fecllitcrtio; ubi undecim annos hpAibus rcltite- _


runt. (a) Mtiltaper id tempus incredibilia ScMeilVn"'
ftiipcnda edidit • Tandem anno 0 -”* *
17. primo
expugnata eft inty ante Cbri~
,

fium 671. ac bellum defiit , quod ex Taufanidmi-


rationc colligitur annos tcnuilTe 14. (b) Jn/iinus * vi.te
tamen bellum lecundum poft annos a priore odo-
ginta ab AfrT^mViinftauratum refert, ciim toto niod
noc (patio (ervilem in mod^
i iMtddmoniit ef-
^
(ient habiti. Meffenii y excifa patria, vere appe-
tente, in S/ri/fum navigant , ibiqueZ 40 r/r» oc-
cupant , quam Meffanam nominant

CAPUT IX.
De Cyaxare Medorum Rvge , Cr Scytharum irru-
ptione y ac Babyloniorum B^gilmt , prafiertim
N abuchodonoforo , ejufyue pofterit .

H erodotus
&
rw patre audum
(O in primo libro,
rum imperium regnante Tbraorte Cyaxa- p,ui'i-i
amplificatum cflTc Icribit, ab'- *•
coqvic Ver/oi Sc^fiutieosbcUo domitos ac (uba-
dos. Qui cum oppugnaret, ac (i)
obfideret , ibi cum maxima exercitus parte
periit. CyaxaresTbraorth tilias y ut patrem ul-
cilcerctiir, contra belluiii& tpfe lufcc-
it Quibus vidis, m ipfa 2^{/»/obfidione, fu-
.

E iu irruptione Scytharum opprimitur Qiii .

F 4 Cjmme- .

(<) KUumtt/Untt J i]iic<trpliuNlaI^«<licitBt.


g? RATIONARII temporum
Cymmerios infeqaentes MaSy* 6kxxccy ac
'Mediam inundavcFant. lidem .yifia odo &vi-
ginti annis dominati 1'unt , continuas cx es
prxdas agentes , ac prohibente nullo impune
gralTantcs ; donec poit annos 28. C»4S’4rfj con-
vivio illos excepit , ac poculis largioribus in-
vitatos &
temulentos ad unum occidit om-
nes, priftinumque temperavit imperium.
Ad eumdem pofiea fj»4X4rew Scythici nomini*
aliicumlbpplicesvcnilfent , eos ilk benigne ha-
buit : quibus 8c Medorum pueros Scythico Icrmo-
nc, aclagittandi peritia, qua ilh prae caeceris
pollebant, inttituendos tnididit.
Intcrim Scytha quotidie venatum euntes ,
ferinae 1'cmpcr aliquid offerebant Regi. Quod
cum aliquando praedas inopia deffift^t tace-
re male ab illo funt accepti Quam jniuri-
.

am barbarica crudelitate 1'unt ulti. Unum e-


nim de difcipulis luis madatum , ac ferrnz
in modum paratum , ad Regem deferunt ; Sc
fubinde futpplices ad Alyattem Lydia Regem
fele recipiunt . Cyaxartt , comperto flagitio ,
profugos ad fupplicium dedi libi poffulat , ac
bellum, niff impetraret, minatur* Quin-
quennali igitur bello per eventus varios an- &
cipitcs trado , fcxto demum anno fit inter
ipfos praelium , a quo repentina Solis oblcu-
rationc territi deftiterunt . Tandem Syemnefis
Cilicii &
Labyniti Babylonii opera conciliati 1'unt
invicem , paxque nuptiali foedere 1'ancita .
Nam trienne ^/Clyatis filia ^fiyagi Q4X4m fi-
lio nupfit. (z) ^bynitui ifte idem effevidctttr,
qui in facris Libris J^abuchodonoforui dicitur ,
"hlabopolafjari filius , qui tum Babylone regna-
bat, ac jam Medorum exculTo dominatu , B4-
bylonio- p

f l) iJm ifeptiriar y pt! I» • - /Utut J


adhirctempoii bob pertinrl Libirnicu,, led Idem el) cum Nabootdo,
Biriino Banyianionim R«ce, cuifucceflic, *eIt>ot;uscmffl de Soli«
dejecit. Suam Dinieli Dailu, Medua diAui , Vffrr adA. P |.aiC 9 «
fr 417^* 'd exprcr,i docet Brnfutitai JoC quem tamen ia cnoiibw
iccutHs «II auCtoi nellcr .

Digitized by Googie
, ,
.

PARTIS I. UBER II. CAP. IX- 89


res in majiis extulerat, dc quibas
Ulcepsiacienda mentio ell.
Poli 7^AbonAfJ*Tum quem , Babylomci funda.,
torcra imperii jure fufpicaraur , plures , Icd
Icuri , ad t^abopolaffarum ulque numerantur in
Mathematico Canone , cujus liipra memini-
mus* TifdbopoUlfanu BaiyhiiitHm regnum y quod
modicum acceperat , armis propagavit. Quip-
pe (4) Bero/«rCi/4/d4fVor«ffi Scriptor Annalium &«ApaJ.
^exdudri M. temporum aqualis prodidit
T^abopolaljdrum Tslabftcbodoaofori patrem >£{/-«• u. jc
pro , Coeltfjrid ,
ac ‘Pheenici* dominantem , il-
Jis prxfeciifc Satrapam; qui ciim defecilfet e-
"J^abopoloffarui ingravefccntc jam xtate filium
iiium T^iabuebodonoforum adverfus illum cum e-^J*^»
xercitu tnifit^ qui perduellibus viftis , recupe-p^M’?'”
ratoque imperio , ciim inter hzc fato funftus * *”* *
elfet 7>{ 4 bopoUffkrus , raptim Ballionem advola-
vit , copiis oinnibus una cum prxda cuidam iimi-
corum relidis , ut ea deportaret in Bdbjionidm
Kegnavit ^^4topo/4^r»x arinos unum vigin- ^
ti , ac capit auno Periodi Juliamt 4089. 'Jofut
Kegis 17. Porro expeditio illa prior 7^46«rbodo-
nofori y Jodkimi JoJid Regis filii anno tertio quar-

toveineunte, contigit Periodi JulUnd dyoy- a


quo T^Abnebodonofori Regis initium aulpicati
iunt quamvis biennio pofi hunc annum fu-
perftes (uii 7^abopold(fdnts.‘^Abutbodono/orMS por-
ro patre multo clarior longe bella maxima gellit
ac gentes plurimas vincendo peragravit j quod^*'“'*
non Iblum Literx faerx teftantur , fcd etiam
MegAftbenes , in quarto rerum Indicarum (b) i jo.
apudjo/epbamdchoc Rege Icripfit, fortitudine An«.«.
multum ab eo efle luperatum Herculem Nam &
prxeipuam illum Jifricd civitatem 8c majo- ,

rem Hifpdnid pnvrtm armis ('ubjugalTe . Addit


"PbiloftratHi in Tbcenicum Bc Indorum hifto-
riis , Tyrum ab eodem annis trcdecim oppu-
gnatam ; quam anno circiter regni fui aggref-
lus videtur decimo fexto , Periodi JuUan4
4iaa.
90 rationarii temporum
p« m‘ 4*^*-
antequam oblideret Hierof^ymm ,
i<r*iSj. Jfdffirf regnante Tantis elatus luccelifibus TyV
.

buthodono/orus primum coli Ic pro Deo voluit ;


s t>«n.}. (rf ingentique libi , ut (i) quiburdam placet , ck
)

auro erefta Itatua , numinis ritu adorari eam jul-<


Iit : quam impietatem libere detredantes He-
brdostresj inaniam y ^:^rUmy Mifitelcm y vi-
ardentem fornacem mandavit abjici Sed .

) qui circum erant, latellitibus ,


'
ciim extin^is
tribu$iUisflammapepercilfet,& inter eos quar-
tus quidem ignota , led augulfiori , quam elt hu-
mana, rpecieconlj>ed:useiret , ira in leporem
religionemque veria , Rex juvenibus illis eo- &
rum focio Dauieli omnem deinrcps honorem tri-
buit; tiim quem ribiufutparat impie cultum ac
venerationem , Hebraorum in Deum pio edido
c dm.«.
tranllulit (f) Venim relapfis in liiperpiam mo-
ribus, pollquam neque divinis oRentis, neque
DmUUs hortatu revocari fe ad olficiom palTus ell,
in amentiam incurrit : ex qua pecudis ritu ac pa-
bulo viditans, leptem totos annos fub dio tran-
fegit; donec recepta mente , ac fceleris exorata, i

venia, in priltinum ell rcllitutus . Moritur de-


inde anno, poli parentis obitum , regni tertio &
quadragefimo , (d) ante Cbriflum 563. quo Tccun-
fuL*

I
dus iniit 0/jfWp»<«d/j 45.

xf tim ut regnum adiit , ^MrivAKm fivc "JetbonUmy


, qui leT^o^Nchodo/io/oro dcdidc-
Eviinr. rat, e carcere liberatum habuit in pretio, & in
contubernium accepit (/; Hujus ibrorem habe-
.

/Betof. bat in matrimonio T^erigloffoorus , ex caque


(cp^ Labor offarcbodHm 1 'iilccpcrat Itaque occilb Enni-
.

Ap merodaebo poli expletum regni biennium qua-


,
ft tutorio nomine, pro filio Labor^drelwdo(s)

F^iei,.
*^os Balthaffarum cITe credimus , impo
»o. de rium •

Fi«p
^ It? l i) mt UtUtfnvm rjfe miitmui J Non Laborolfirrhodut
fed Nabonldu, Danieli Balt<rirut vel Beliratliif nominat nt , ratione*
a^ Autiore nultio PdrI- i /W. |. «p. 6. allatae talei non funt ut l'/e-
rilittamcniit tx BfrapiSc Cau Pitlen Terie Chronoiostca JeducliB
piaapeudefcot. Vid. Vfftr. Itt, ilk im JV«(. frmtd.

Digitized by Gootjlt
. . '.

PARTIS I.LIRER II.CAP. IX. 9*

rlum geflit annis quatuor; qui quidem ^0-


r^drtboio nonnunquam imputari lolent {a) H ic id !) ».

vero, patre mortuo, ciim ad luxum perpota- &


tioncmlacrilegium adderet, ac Iaera vala, qu*
cx Hierofolymiuno templo avus ipfius tranCporta-
rat , profanos ad ulus conviviorum inferri
julfil-

Ict , vidit ad parietem moventes 1'efc


manus hu-
mah* digitos, ac tria verba pingentes; quae cum
interpretari nemo , praeter Z>4fliV/e«» ,potuiirct ,

is liimmum inde honorem


cft adeptus . Rex ve-

rd eadem no6te conlpiratione luorum, quos ob


pravam indolem alienos a ic fecerat , interfedus
eft,novempoft parentis obitum menfibusexaftis.
Tum
de conlenCu procerum (4) Tiabonido cui- .

dam origine Medo , 8r conjurationis Ibcio defer-


tur imperium. Quod aim illeieptemdecim ad-
miniftralTetannis, bello appetitus a Qro Terft-
rum Rege, fc intra incluliis arcem,
deditione fafta inCdrma/iUm translatus eff

CAPUT X.

De poftremh yEgypti J^egibus ex Herodoto, Se-


thone , duodecim "Principibus , Plammeticho
Necao, Amafide, CT exteris.
GYPTIORUM origines ac Dynaftiae , Piit.t.

quas ex Mfricano Sc Eufelno Ceorgius Mo-


*• »

nachus

{ 4 ) iir.bnidb tMiim triflitf MrJ» 1 B-rofo dxitur Naboniint


quodeume* B.brionici (lupe (Regi*
iZt t»
fcil. ) potio.
«lis Evilmetodico Mp-u fi.it • '
'
V"/
^ *“*’'•
/Vi ^ h« u^hn»
locum **
I*» mali^iniemgit Prtatiut hui- op. J'.r» u lii J
'*

Ntbuc.dne&n. cum co^o.


l?2oniKit N.boSwun.noofuiire de «>' « non «“"j*™
1

ir.“ m e* il. collifxur Hinc porrb pne- f "*


tr.n.l.in.m , ut hic h.l.e» jm^ot nollet ex
e
occlurohiiireN.bonidura. Vid Dan
j
lura Brec.o.niltitur 4 reUvi* ultimuf,
V’’* SlT. fcil
Cy»»»re. AUmeU nfi-
frT AUyxgn
liu. , qu BibyloDi» impnlum Cyri mrop.
fili.

nuit , idquepei doo.ciiorer anno.


dtquo />-^t « «Cf» ineo.eyore. ine.dit
^
emeiua
a^um l<,/?/n»Mnation.Bu.CKdidetit , qu» ex Xtnof*md» ^

ti debent *
\

9* RATrONARII TEMPORUM
nachus collegit , multis fabulis adfpcrfac funt ;

ai 4»s/. Quare, iis omilfis , paucos c\ Herodoto Reges


adducemus in medium, ^uv ad hanc noRtam
lacram illudrandam hiJtoriam ncccffarii vi-
Herod.^
*. cadentur . (a) Ergo ille, commemoratis aliquot
> re^nalfe Icribit Vuleani Sacerdotem
Setbon qui cum militari genere contemptim u-
-,

teretur, in ejus offenfionem incidit. Itaque cum


Sennaeberibui trabum ^AfTyriorumque Rea ma-
gnis viribus oppugnafletiE^pf*»!, abfuo exer-
citu deftitutus Setbon numinis imploravit fidem ;
a quo murium agreftiura vis immilfa nodu ho-
ftium pharetras , & arcuum nervos , ac fcuto-
rum habenas arrofit. Ita poftero die hoftes ar-
mis exuti fugam fecere . Non dubium eft ,
quin Stnnncberibns ille Rex xAfJyrioruw , idem
luerit, qui regnante ^ieurn popula-
tus eft. Namutrobique temiwra congruunt .
Hm Poft duodecim fibi Reges JEpptii
"• praefecerunt, totidem in partes regione divifa .
Horum unus Tfammetiebut fuit; qui a collegis
pullus, 8f in paluftria loca relegatus, Jonum &
Carsu» auxilio luperatis undecim reliquis, uni-
verfam occupavit &cnmCrMis ami-
citiam lecit; primulqucagruin illis in >Eg7pro ad
incolendum dedit. Initium illiuscadit inannum
. ante Cbriftum 670. Olympiadis 26. tertium :
ab eoque annos ^4, regnavit , cx quibus un-
detriginta in VnUftinn oppidi obfidione
coniumpfit.
PofthuncTyfccojejusfiliuspracfuit. Quem 5>-
^A^'*«‘*®^*'»a<^icYiciireauaoreft Herodotus .
*' “Nff^os Mfypti Rex , a quo JofMt inter-
l ^
ii.
10.*'' Mdgeddo , circa annum ante Cbriftum
quo iextum iam annum regnabat T^etos :
61 1.
< lata, annis exaftis in regno ledccim , Tfammim
luccclTorcm habuit: hic^pr/ew, qui Cc) Hiere-
mUcHEpbree.
Ab eo propter Cyrennieam expeditionem haud-
quaquam c fententia geftam defecerunt
ffii.
PARTIS I. LIBER H. CAP. Xi JS
Ad quos placandos miflTum ait Werodotui ot-
mafim praefeaum ; qui conciliatis fibi rebelli-
bus, regnum invafit ip(e ; ^{niemm ailto- &
dia detentum, poftulantibus deinde JEpptiisy
neci dedidit. Coepit ex Herodoti ratio,
ciniis, anno Periodi 'Juliand 4i20.&annisa5.
regnavit. Ita anno Periodi "Julidn* 4145*
iniit. Qiiem primdm, (iiperftite adhuc^Vcrfo,
Prarpofitum .Egypto fuifle a T^abuebodoao/oro cre-
diderim, &
poft occiUim Sipriem , Babylonio-
rum cxcufTo dominatu , fuis 'aulpiciis regna-
re coepilfe Quippe T^abopolaffarus ^ ut fupra
.

dcmonftravi , jamdudum Mfyptum lubegcrat .


(i)Qiia, ut apparet, propriis permilfa Regi-
bus, iiCquc vectigalibus faCtis, curatorem ad-
didit, qui illam in officio contineret , quod
filius deinceps ejus T^abuchodonoforus infti-
tuit.
refert (a) Herodotus , quod plebejo ei- « Ufroj.
'-
Cet genere, ab luis initipeflc contemptum : hosj-^*
vero confilio & 1 ’olcrtia potius , quam vi ac minis « Jmjit
ad cultum iiii in hunc modum adduxifie. Pelvim
auream, in qua pedes cum convivis lavare Ibli-
tuscrat , comminuit, ac fimulacrum ex ea nu-
minis fecit , idque in propatulo dedicavit Qiipd .

cum ab ^gyptiis magno haberi in honore didicii-


let vocata concione dixit, ftatuam illam, quam
,

adeo venerabantur, ex ea pelvi fabricatam elfc ^


quamad lordidosufus adhibereconiuciTct. Sibi "
veroperindeut illicontigiffe ; qui cum plcbeius
antciuiiTct, nunclc Horum efle principem. /E-
i

quum itaque videri , fibi ut deinceps ab omni-


bus honos haberetur . Qua Oratione ftatim
quod volebat effecit.
(4) Ferunt
( Jl»»- • pnpriitpnmlffmRnVtis J <106)1 poft
«Tftini)»!» Mnnaichiani A(T]rtirctin itfetiffc /Efyptiotlc pctpcCuacuni
illi, h ila frltilTe . «ppTctimef itia e» Irrrrn. t»p> ,4 17 ite. Am*>
Ck tutem non l Bibylonio £ftypto pnefe^u t . frd 'attn quidtm fuit
Apri« Hr’uUt lUt 1
riibditu, . r 17I & abeo mi ',i, ad pacandam
fed itionem, nme in /Pfypio orta fuerat oh infauflum fiiccelTom
etpeditiot it In Cjrtenaos lufccptis PJfrttl. K. c*p. 161. iW. flc
Sha.sk.m I.
. . ;»

94 RATIONARII TEMPORtJM
(4 ) Ferunt &
ab eodem la^m hanccfTelegem
td aSviit quotannis apud provinciarum praefides proH»
terentur, (ingult undcnam vidum libi compa.
*77» rarcnt ; qui aut hoc non faceret , aut vivendi
Rationem non probaret , morte plederetur .
Quam legem imitatus pollca Solon ^benienfilms
tulilse dicitur. fex circiter mcnCibusdc^
ante quana Cambj/ej in.^£iiyprM» irruefel
eeiJit
de quo paulo polt dicetur

CAPUT X I.

De Aftyage Medorum y ty otcdfu


J{eie ultimo
Medicireg»», rfr^r iairio Perfici, Crcelb, *c
Cyro, tr hujus geftis rebus y monarchia y fy
obitu y 4C Judaeorum reditu a Babylon icajer-
vitu te

M EDIS(i)ultimiis regnavit yAftjagesy ut


b)Her^otusy ScCtefsaSy exiilque casteri
deinceps Hiftorici prodiderunt. Hic, cum vi-
, quam habebat unicam filiam
vid.'ptrl rili careret fobole

Mandanem y Cambift cuidam Terfa collocavit,


homini quieto, neque novarum rerum cupi-
do; quod ex fomnio didicerat, fe ab nepote
imperio efle privandum. Eadem de caufa prae-
gnantem ad fe filiam evocat, &ex ea natum in-
fantem occidendum Harpago tradit ; quem unum
familiarillimum habebat , &r arcanorum omnium
participem At ille clam exponendum pal tori re-
.

gio dedit , a quo educatus , ubi ad aetatem perve-


Cjrt iii.nit, fomniorum implevit fidem. Nam cum ab

£rr^“' agnitus effet ,& ingratiam receptus , de-


mum hortante Harpago (cujus filium Sdflyagesy
ob fervatura nepotem fuum , interfecerat , epu-
Jandumque patri praebuerat ) ab avo defecit
%ARyages quid in Harpagum admififTet obli-
tus, fummam ei belli permifit; qui exercitum
'
om-
(,) VHImturfennit iV«/. */r> Ac Xnnpp.
unde tota hirc de Cambris Tiioi|iiobiU At AUragU foBiaio
ftbuU felidi idutuipctcfi.

Digilized by Googlc
PARTIS I. LIBER II. CAP. Xl. 9<
omnem ftatim Cyro prodidit. Poft ha-c
gti novis undique contradis copiis , cum fj-ia
,

roconHigit . Quo in praelio vidus libertatem


cum imperio perdidit , m
quo (4) quinque &tri- «Hood.
*'
ginta annos expleverat Sic a Mtdii ad Ttrlas polt
.

annos 317. dominatus tranfiit ineunte Olym-


piade 53. ut Antiquorum omnium conlen-
ius habet t {b ) qui eCt annus ante Cbrifium
J,*^*"'*
559 „
-
, , .

•Aftj^Ze fuperato primum , cum Crcefo Lydif-


^iMcertamen fuit. Crafus enim affinitate jun-
'
dus offiyagi y ut C^) liipra retuli , fimul in-
crementa Cyriy acVerftrtun haud aequo ferens'
animO) bellum iis intulit . In quo vidus ip-
ie cum omni regno maritimifque Cr4r/4 colo-
niis in Cyri poteltatem venit . Scribit(d) Z>/o-
dotHi Eurybatum Epbtfmm , cum magna vi pe- vairf

cuniz miilum zhCrafo ut in Ttloponnefo reli-


quaque GrdtU militem conferiberet , ad Cy-
rum tranifugiffe , Inde nomen Eurybdti pro-
bro apud Crocos habitum y ut cujus infignem
perfidiam &: improbitatem notare vellent, eum
vocarent Eurybatum Lydarum illa clades Olym-
.

piade circiter 59. ineunte , (e) ante Cbriftum fh nno


S44. evenilfe videtur. %>*“*
*
Creefus ab vidore Cyro damnatus incendio
cumSolonis identidem nomen appellaret , fei-
IcitantiQroquid is tandem hominisefTet , Jfrtc-
»fCA/rm (uiirerapientem rcfj>ondit , qui fe olim
admonuiflet: Mortalem ante obitum neminem di-
ei beatum oportere : quae vox quam elset vera
nunc Ic demi;m intclligere. Hoc audito, Cy-
rus non folum homini pepercit , (cd etiam m
pretio deinceps habuit. indeTubada Lydia y A-
/»4m expugnavit , cui Af4vre»w praefecit , a quo
Lydi y cum iterum rcbellalscnt , confilio Crcefiy
armisatque equis ademptis , cauponias , ludi-
cras artes , ac lenocinia exercere funt julfi ;
dequibus/»dorMm , CT' ludiorum vocabula ipfa
flihilse creduntur . Poft hunc , Harpagi $
'
*’

eam-
. . ,

^ ItATIONARIl TEMPORUM
p* ’’!“V camdcm curavit provinciam ; (a) ^ fonUm aliaf-
»d'»i 8“ . que propinquas regiones ditionis Ter/ic^ icat ,

Pfcof«M civitate; cujus incol® barbaricae


od orllis a
" lervitutis , rebus omnibus luis in naves im.
metu
pofitis, ac dira fibi, fi umquam
redirent, im-
, adCorfieam,
precati 8c Italum , oramque Gd/-
luam appulerc , (b) & in hac nobile condiderunt
)f«Krr in
Arehid
oppidum, quod MalliliaiTi dixerunt QjLiod cir- .
jmt.
«•^^Qjy^p gocenit Qvianquam alii haud pau- .

tempus iifdem ab Tboedis conftructam


16 ante id
ferunt Martium ; in eaque fuiflTe lententia lum-
'»oc mum virum ^riftotelem tcltis eft(f) Harpoerario ;
. xrrct ScEufebiusid 45 Olympiadem conditum illius
-

>«« adnotat. Interim Cyrus m Bahylonidm tranlpor-


, ^ tato exercitu qua tum 7{abonldus renabat
, in
tu*f.b. (t) quem Darium Medum appellatum elTe lupc-
riiisoftcndimus, patie Medo Babylonis inquilino
genitum, ) caput gentis Babylonem poli longam
ai. quam A/edo-
obfi Jionem cepit , circiter anno
a Ptr.
opes everterat, (d) ante Cbriftum 538 quo
tertius iniit annus Olympiadis 60.
Darium vero
Medum in Carmaniam tranftulit. Ab hqc anno
captae Bdty/o»»8 novum imperii
primordium Cy-
lacris Li-
rus accepit ; indidemque illius anni in
teris putari lolent
Cyri Tot elatus viftoriis 0
»’«^ Ma^agetis mtulit

bellum; quod initio prolperum, in fineOroipfi


Terjifque calamitolum accidit. Qiiippe
Tomyris
Regina ,
cujus filium Cyrwi, cum tugam fimulall
Ict, vino atque epulis illeftum magna cum fcy-
tbarumRrage ceciderat, eumdem
infidiis exce-

ptum cum toto exercitu profligavit Cujus caput •

priCedlum Tomyris in utrem humano plenum


cruore injccilTe dicitur, exclamafleque , Satiate
/anguine y euiusinfatiabilisfemper fuifii Hxc te-
re Herodotus, ac 'juftinusr Paulo aliter Cteftas ,
qui -mprimis Mflyagem negat ullo jure propin-
quitatis cum Cyro fuilTc junftum: aftmem vero
poflcafaftum, cumejus filiam Mmyntam Cyrns
uxo-
^(yrm Djirium Mftittm Hid fup.C ? l. J ».
i)
1 LIBER ! I. CAP. XI.
PARTIS . 97
rem duxiflTet Exinde Balhios refert fponte fe Cy-
.

ru lubjecilTe . Tum
abeo v idos, eoriunqucad .uti
captum Regem pofteaZjdw, ScCraC’-
Jum , ad ultimum contra Dt^bictu praeliantem ,
accepto vulnere , triduo poOea decelfiire , divilb
in duos filios imperio, quorum major natu CiW*»-
byfti patri lucce/Iit , junior vero TanaxarutBA-
tirUitorum , Coramniorum , 'Piirtborum , fbar- &
manorum principatum adeptus eft. Obiit Cyrus
anno regni tricefimo , quarto Olympiadis 6 i.( 4 )"j"’/“**
ante Cl»ri^*fwi 5 19.
(Jb) Hic anno primo Bahiloniei
_

imperii qui ab
....
exordio Ttrfid fecundus ac vicefimusfuit, edi-
do 74 d 4 ;j redeundi in patriam, urbis actem- &
pli pariter inlfaurandipoteftatcm fecit. Nam
urbe nominatim (c) 'Jo/ephus docet • Itaque Zoro- i’
babele SaUtbielis filio duce, nec non Jofite filio
yo/edec fummo Sacerdote , Jiutai numero (<1)4 iV«
41^60. profedifunt. Qui primum omnium alta-
ri Ifrudo, feptimo ineunte menfe, juge facri- Tem;>.
ficium offerunt, (e) Anno vero fecundo quam
advenerant, fecundo menfe, qui in Aprilem 1.^ t’.
cecidit, templi fundamenta jada funt Sedad-fJ.^j .

erlariorum calumniis difturbatum opus eft , t.


& impeditum fuperftite Cyroy deincepfque , do.
nec Darii Hyfiafpis filii anno fecundo repetitum
eft.

CAPUT XII.

De bhy qttt totobtc intervallo y quod eft a Templi


conditu ad Cyri mortem , fparfim biftoriu pn^i-
ta leguntur y ac de viris eruditione pruftantibm'
aetatis illius .

C/5 QUB primum Meffeniacum bellum,


«3 tis quibufdam civitatibus datum eft ini- Exrrrpt.

tium y imprimis Syracufis ,


quarum conditor I'*;
Uy

^rcbias Corinthius y (i)e ftirpe Bacchiadarum


Vetavit ftation.Temp.Tom. i. Qiii G
^i) B fitft BMiUtOtrxM J f»f F«rt> l ii( •>. («r- D*
$8 RATIONARII TEMPORUM
5 Qoi WqwatMOf -^fbrdiine*
tdJfjiTVfrfpo//, Epipolis iTychty «nam ex omnibus ur-
bem inRituit. Ad quam & Ortygia y qnzhafte-
Wd-liinlisiniu Ia fuerat, accelfit. Utrumque ScOrty
8c SynuHfArum nomen vel Jocis illis cfedc-
I.

runt , vtl ab iisacceperunt filiar totidem ^rcbiit,


quas illicgcnitas0rfjg/4m & Syyacufam vocavit .
Volka ab Vf/fpfco quodam, qui illi in amoribus
fuerat , per dolum occilus , panas veteris ii»
patria comm illi (celeris dedit , propter quod Cr4-
fMCoadtuscltexccdere. Jd autem hoc modo Ic
habuit.
i pi»t. Meliffus erit Corinthi, .Abrone natus eq , qni
nuv' Thidonis ^r^ivornm Regis Corinthiorum immi-
I'?'?*, nentis libertati confilia clam illis aperuerat; ob
t,«rpi“jdqoe civitate ab iis donatus, c6 cum univerfa
J,
'‘*^;domo commigrarat. Hujus filium ^Rnonem ,
eleganti corporis fpecie , led majore pudicitia
'

cfirirt prseditum, cum donis ac variis illecebris frnftri



i‘AMilblIicita(ret*//rrI»MJ, vi palam tentavit abripere.
Nam magna (ervorum 8c amicorum manu tafta ,
<• in Afd/^^dcsirrupit^indequcprchenlumv^ffrfo-
iifw capit abducere . Sed patre ac domcfticis refi-
ftentibus, utrimque diftraftus puer, inter illp-
t Dicd. rum manus exltinftus eft. (f ) &
cognominis ac la-
?«a‘*HiIofi illius necem haud abfimili repratfentavit
exitu, perinde ab fuis, ut ille, dilcerptus. Mf-
/^jfruftra legum ac Magi^atuum implorata
fide ciim indignationem magis, ac dolorem om-
nium , quam quod jus erat , exprimeret , per /y?b-
miorum ludicrum ac frequentem illic CrAcise
mercatum , tn T^eptuni
templum adfcendit, quod
erat in arduo loco pofitum • Ibi poftquam multa
contra BacchUdas , deque patris lui meri-
perorafTct, ad ultimum ultores
tis in Corinthios
ftbiprecatus Deos , ex alto Ce pracipitem jecit.
Paulbpoftortaficcitateacpefte, Corinthii inter-
rogandi Apollinis caulCa Delphos .Archiam' mi-
Ccrunt . Huic confulcnti oraculum reCpondit ,
ita defitUTum hoc malum , fi de ,A^Aonis ,
morte
. . . . ,,

'PARTIS I. LIBER II CAP.XIT. 99


morte Corinthii pcEnas ftftnpfifleiu Quo au- r»*r.’ .

<lito ^rcbUs Corinthum non aufus legredi, in«« 4i*i»


Sitii iam navigavit. Bdcebiadn omnes Corintho
ejcfti folum vertere Syrnen/drum conditum
.

Enftbius a Tontdto editus alTignat anno qrar-


to non® Olympiadis , qui cft ante Cbrijium
741. Editio in quartum annum ic-
icrt undecim®
T^dxum quoque (4) anno ante Syracu/js condi-
tamlcribitTfc«fjfd»dfj, (i)auftore ThncleCbalci. t ihue.
dtnfi ex Euhoe* iniiiJa: qui Sc (c) quinto Pofty,^hV
Syr*t*faiC*t*ndm i pullis inde frcqucn-»Thuc.{-
tavit
E% eidem Edccbiddarum progenie Cberjicrates
Corintho 80 (ple profugus in Corcyram infulam
colonos duxit , ut (d)Tim*us prodidip
nis poRexcidium Troj* (excentis Id faftumad- 'rtptKiiI

didit : quod minime convenit . Fiulfet enim an. *


nus primus Olympiadis non® Arquadragelims^
qui longe abelf ab Siraemfarum conditu , pul-
fifquc Corintho Baccbiadii Euftbitts ad Olym-
.

piadem odavam decimam Corejr* conditum


adferibit.
Bello (e) Maenio L*ctd*monil ingenti Pr*Iio
ah ^rijfodemo fuperati, ad prolem fufficiendam
Borenti *tate milites domum allegant, iifque i-
*
«-»«
' ***•
i '

relidarum ibi foeminarum copiam faciunt Un- .

de orti, quos Tartbeniot nominarunt Qjii tri»


cefimo poft anno , ut ait JuftinHs , ad fedes novas »m .
quxrcndas ablegati , duce Tbalanto in Italiam
navigantes 74re»r»m condiderunt. Clades Z4cr*
damoniorum incidiffe videtur anno ante Cbr/^«»s
716. Olyrnpiadis 13. anno rertio . Ideo ‘Parthe-
niorum migratio confertur ex Juftino in annum
ante Cbriftum 696.qui eft primus Oly mp.i 1. Qua-
re liib hoc tempus Tarentum a Laeedamoniis cft
conditum . (f) Haud multo pbftea Caltbedon k f ruft4.
Mei^arenfibus extruda cft , nempe anno quarto
Ohmpiad-iz. Triennio poft, in * fia, 4
tk Locri in Itali* politi funt
G % Olym-
. .

'
loo RATIONARII TEMPORUM
A- 15*** Olympiade 39. anno ante Cbriftum 614. (4)
»? 4isV- pidamnHs a Corcyr 4 is cft condita . Nec multo poft
Thiic.
Battus ftatuit in Utj/a. Quod Olymp.
r. stiau- ^^.anno pofl Tro/4m captam 586. accid ille 5‘o//»ws

Hic erit recunduskrirciter annus Olym-


po piadis illius. (6) Tliiiius vero annum urbis alii-
qnati4}. qui e(t lecundus Olympiadis 43. ante
^Lib.i? Ciriflum 611. quod S< {c) Tbnpbrafto conlcnta-

Th?o- ncumcll, qui trecentis circiter annis ante Simo-
r»>r i.« Archontem conitruftam cfle Cyrenem ad-
Itruit: qui elt annus lecundus Olymp. 117. ante
Cbriftum jii. Idem porro Tbtopbraftut Siiphium
leptem annis ante conditam cxortumel-
l'c Icribit , imbre piceo liibito madctafta tel-
lure, circa Hefperydum hortos, Shtymqut ma-
jorem .

^tbenis (d) Tub Olympiadem 39. Draco leges


edidit quas (e) vocarunt, (/) (anguine
PO*'*'*s » ajebat DtmadeSy qiiam atramento (Cr i-
tuf*’
» *iun . ptas. Tanta quippe earum alperitasfuit , ut par-
vis juxta magnilque delidis capitalis irrogata
>oian.“ poena fit , ac qui otii damnatus elTct , non minih,
'

parricidium fccilTct , morte lueret .


r'c*' i’
^ tas leges prjctcrquam quae de ficariiserant po-
,
ftea 5 o/om abrogavit

Tbu
eadem urbe, circa Olmyp.«. memora-
(f) In
1. pi«i bile fuit Cytoais facinus unius ex Principibus.-
cy,'»/.
Qui ab oraculo monitus arcem ac dominatum
/•TiimJ . occupare , celeberrimo Joyh fefto d ie , per Oiym-
picum id ludicrum aggreditur, ignarus aliud in
atria^owieflefeftum , quod Diafia vocabant .
ftaque conatui non relpond it exitus Obfidione
vallatus a popularibus luis evafitiplc cum fratre
fuo Reliqui fame ac fiti coadi , ad aram, qux
.

erat in arce, lupplices aflederunt Qui fide da-


.

ta hinc abdudi, nihilominus interfedi 1‘unt .


H uius caedis audorcs&eorumpoftcri pro facri-
legis&- piacularibus habiti fuerunt, acpoRca ex
urne proferipti
Ut iAorum de occupando patrix dominatu
ccnfi-

Digitized by Googte
. ,:

FARTIS I. LIBER II. CAP. XII. ioi


eonfilia fortuna dcftituit > ita complures illa ipfa
«tate , quafi cx compado idem aggrelH , quod «4 4.*}.
Tolebant adepti lunt. Memorabiles ex eo Tyran-
norum numero fuere (a) VerUnder Corinthius , • Hfrod.
} (i)quiaiinos quatuor
Cypfeii filius quadra- & riiK?'
*'

gintadominatumexcrcuit) cocpitqiie Olympia-


deoftava&triccfima, ante f 628. ac de-
cclfit anno quarto Olympiadis 48. hoc cft, uno “"'jj
'•
**
AXitc Oiympiadem 49. ut So/icrutes apud Diof^tntm Vi’
refert zntt Cbrifium 58^ (e) Hic Lyfidtm , quam
,
J
Meliffkm iplc nominavit , uxorem fuam , Tro-
<lii Epiduuriorum Tyranni filiam interfecit
quod *g re ferens Zyrt/>I;ro» ejus, filius, ab illo
primum abdicatus , deinde relegatus in Corcyram^
cum poftea ad capcisendam tyrannidem revoca-
retur a patre , ab Corcyrenfibut occifus eft . Ob id
Principum illius infulae liberos
trecentos ad
iyatttm Lydi* Regem caltrandos miftt Ttriander }
quos in Samum delatos eripuere Samii’, in pa- &
triam remifere (d) Coluit hunc Jlrion iWe-JHciwJ.
.

gbymuaus fidicen,. quem etiam ex Ua/ia rede- **'

untem , & a nautis in mare coaftum l'e pro-


jicere, ac delphino revectum excepit, (e) Fuit,HeT«4.
& Tbrafyhulus Mileti Tyrannus "Periandro juncus ^
amicitia
Non multo poR Ter/4ndrr obitum, (/‘)hoceft/
Olympiade circiter tertia & quinquageftma ,
Phalaris Agrigenti in Skilia tyrannidem arri-
puit. (g) Nam
cum publicanus effet, ac templo jPokit-
^^linis in arce lumma aedificando pracefict,
publicis acceptis pecuniis mercenarios magno
numero conduxit, & complures captivos emit
tum queftus lurto ftbi materiam ex arce furri-
pi, muniendae arcis poteftatem accepit : itaque
cx improvifq tyrannidem cepit, (b) quam per
lummam deinceps immanitatem annis ledecim<«<*
exercuit.
i£qualis hujus fuit Pifi/lrafus (i) qui Athenas •
bis occupavit ,*primijm circa; Olympiadem
,1 .

jiutium Cyri (^) Sed brevi poft Mtgaclis praepo-


Q 3 tentis ini
.

Id» RATIONARII TEMPORUM


A-tT^ tsntu civis fadionc pulf^ » cum eum libi mr
ptiarum pactione reconcilialTet , ab eodem per
iubornatam MinervM ipecie iieminam in arcetn
introdudus eft Unde Me^aclu conlpiratione
.

rarius ejcAus, undecimo demum anno re/Hto-


tuscft, lub ^d tempus , quo Crarfut contra Cj.
r*m bellum agitans , Crdcorum circumipe&a-
bat auxilia. Obiit fucceflbre Hippia tcliao A-
lio circa annum primum Olympiadis di. cum
1'cptemdecim haud amplius annis tyrannidis
potitus elfct .
• efod.
PorrdAff^4f/riiftc./f/fmfo««ifi!ium habuit,
(4 )quiabCra’/blocuplctatuseft, &cognomincm
^Heroa. patri Filium genuit Megaciem , Clijwtnis Siryo-
niorum Principis generum . (ij Hic enim^gari-
ftam filiam volens GracU totius ptvftantiiflmo
in matrimonium dare , certam diem edixit ,
ad quam proci omnes Sicyonem venirent , quorum
ib*Dli^
In cxm. e numero Megaclem ^Icmaonii filium eligit . (r]
Aflfiiiflc tum inter alios Smindyrides Sybarita di-
citur, opibus luxu per id tempus celebris. At-
que hoc lecunda poR Solonem SeCreefum ztate in-
cidiffe teff is eff Herodotus .

Extiterunt tempeftate ingenii acfapientim


illa
jr.titn. laude inclyti ex Poetis quidem , jlrcbilotbut
j

tnn /ul. (d)Olymp. 2j. Sttfitorus , qui nafeitur Olymp.


i7-&raoritur Olymp. 57. sutSuidas.
i«f'***
diUmtn» ^/eman Lyricut Poeta floruit (c) circa Olym-
Eodem tempore vixit & Mtams , qu aim T/f-
i

s.ffia .
aliifque potentioribus graves inimicitias
exercuit. Eu/ebius in Cbroti. ^Icaum Sappbo- &
j«i/T adfcribit Olympiadi 44. vel 45.
Olympiade floruit ^8 Eufebio teffe.
L«8. Qiicm Megarenfem c Sicilia fu iffc perhibent (/)
nonnulli Alii Megaruy Iflhmo Corinthiaco vi-
.
venn*
«e,. cin.1 urbe oriundum aflcrimt
»«*C^** mordacium 1'criptor Iamborum cx-
,Libi<- Kitit Olympiade 60. ut ait (g)Tlinins.
*• In Philqfophiaporroclarucruntimprimis illi
V fc~

Digiiized by Googie
. , .

PARTIS T. LIBER II. GAP. XIL lo^


le()tctn aui id vocabulum proprium fibi fc-
,
ccrunt . Hos
in Trotagira P/«ro , cx epqiip J'*t3t
(<*) Taufanias in Tbocicu ita recenfent
Primus hiit Tbdiet Milefius , natus (fc) |yn^> - piui. 0
piad. j^.anno i. Archonte i)a«»4yJ4; obi it Qlym-/'^
*'
>piadc58 jpoliquam in expeditione contra Cyrum oiog.

Cra/b adruit. Qiurcno0 7O. vcl9q. ut q"*


i.
'dicit ,‘lcd9$- vixit annos, liquidcm 24. lq]idfu ,
l»'*

Olympi adas conbecic


Secundus Tittaofs MityUn^us , qui (c) fleo^uit
Olympiade 42. & mortuus eftanno tcitio Q-
-Jymp. ^2. Archonte jfriftamtHe.
Tertius B»4 j Prif»iir«y« , (4 ) qui eadem aetate a dioc.
vixit, lub^/y4/rf Crflf/bque Zj 4/4* Regibus.
Cujusaeterna edebrandum laude facinus (r) a
D/odoro proditur in £xrrrp//i nuper editis . Cum
enim nobiles virgines i praedonibus ca-*>v*
ptae cfTeat , eas iile /uapte pecunia redemptas
domi aluit, &bliarumbabuit loco. Quascum
deinde propinqui aliquanto poft repeterent, nul-
lo neque redetrwtionis, neque alimentorum ac-
cepto pretio illis reddidit Hujus lingulacis be-
.

nelkii memores puelis , ubi domumreverterun^


cum lub id tetnpus Mcjfenii pifcatorcs zneum tri-
podem extraxiflent , cui luicriptum hoc erat *
Sapientijimo , apud (iios cff^ecerunt , ut ille BUn-
tif tanquamomniutndign illimo mitteretui:.
Quartus 5*0/0» ,qui (/} anno tertio Olympiadis pjJJ'®*
45 . Praetor ^d^rfcf/iw fuit , Tarquinio Vrifio ^oma
regnante ; quo & leges ^tbenienftbus dcdit ,^&
eorum Kempublicamordinavit Klortuiiscftan- .

nos natus (g) 80. eodem , ut apparet, anno, quo x pio#.


Cyrut xnVerfide imperare ccepit , (fc) paulo Poft
occupatum ^thenh a Tififtrato dominatum . g.

Quintus r/eofc»/MrZi» 4 /Ni , aequalis Solonis. '**

^xtas MyfonCbenenfis ex Laconice oppido , vel


Ofg4o potius , quas Cbenas vocat.
Septimus Chilo Lacedamonius quem 01 )rmpia»
de 52. fenem ait fuilfc Diogenes -
Pro kiyfont plcriquc Teriandrum Corinthiorum
4 Ty- G

DigiSitCd by Googie
.

Tc4 RATIONARII TEMPORUM


f Tyrannum numerant, z\x.Vduf4 nUt : zVxijtndi
tbdrfim Scyumy qui eadem tcmpcAate virebat .
.Cyopn/ qUoqtieitabuiarum licriptor fizcalo illo
floruit. Qjiem Olympiade- 54. necatum a Del“
pbii refert Eufebms-
Epimertidei (rttenfis inttt illorum temporum
,

# Dio*. lapientes adlcribitur . Qni (<) Olympiade 46^r^ 1

veniens, urbem fy/a»//piacu It contagione


Hi. purgavit. (6) Creditus ell annos 57. in Ipelunca
,
dormiilFer vixiffc 154. vel 157. vel a^. Dngtntt
przterea icribit ipCum ad expiationem ^tbtnd-
rKi» aras complures exettafle nulli certo Deo di-
catas, ad quod ,ABurum 13. Tdulus rclpcxil-
1« videtur .
t Dio*, (x) (e) ^ttdximdnder Milefius anno fecundo O-
lymp. 58. annum agebat 64. pauloqu^oR obiit
tAddximenet &
iple Mltefius natus Olympiade
63. & mortuus circa Sdrdmm y nt ait Dh~
jnieigeHes: fed fals6 . (d) Sdrdes enim capta; funt i
i/oO.**'
Cyro anno i. Olympiadis 59.
icnip. - (f)Xe»opfc<«i« claruit Olymp. 60. qua eadem
ptn iti Tfcerfrydfi 5yr«i Fhilolbphus neftitit.
5-c.». Sunt qui Pm4ffdriMN , ut dixi , Corinthi , &
'Pipftrdtnm y/ltbendrnm Tyrznnos inter zvi il-
lius lapientes annumerent.

- (t) dn0g hmm4tr fMrfit ) MIc prifflui toJlici ebllqutUtem ob-


Mmnc4)n<iir. Illleciam irelbltein llilin dUcipalo > dc fueeoffevi
ABixIimoi nomoDli dc hotolo*li invenliMom pltuimi tiibouu •
VM.U/fr.ad A.r./. M9|.dl4i<r.

RATIO-

Digitized by Googk
y . ,

TOt

RATIONARII
TEMPORUM
PARTIS PRIMJE,
liber tertius.
Tempora continens ab anno Periodi ^ulUnd
4186. ad 4430. fivc ab initio Cdmbyjn ad
Ttolemdi ThiUdtlpbi primordia

CAPUT I.

t>e iis qud fuh Cambyfe dt Dario memorid dh


gnd contiiernnt , prdftrtim de Maratboflico
conftiBu .

Ambyresanno4.01yinp.^a. atlte Chri^h-oU-


^i»»w5i9.utoftenrum eft, regnare
BTlS'
Ius 'xnVtrftdti quintoanno>utinCfcro*piii.i.|
nieofcribitEd/ibms, invadit JEgyptum.^*°-
Caufam belli hujus ridiculam refert (d) Hpro-. llb.^
'dotnii Cdtnbyftm ^mdfidis filiam ad conjugem
expetii^e: pro ea vero .yffrie filiam ab
jlmdfidt miflTam, quod Iciret non uxpns legiti-
m* loco habendam eflTe, fed pellicis . Id ubi
Cdmbyfes refeivit , in Mgypttw* arma vertilTe . Sed
cum aprici ante annos 44. obierit , quam Cdmhy, c^mhpt
fei JEtyptum peteret, non
eftvenfimilc, ^pridvf*-
eenitam pro puella Cdml^fd nuptus deflinan po-
tuifle. Quare probabilius e(I, auod& nonnul-
joSAiicrcrc iwiiuit Herodotus
los alTerere ferioit affinitatem illam
non i Cdmby/e y fed
a Qro exambiam fuiffe.
<^iod SfPo/yriiwjfecutuseft. Scribit enim ft-
ro ^mdfidis filiam ad conjugium poftulanti, mif-
Tam ejus loco ab ^mdfide T^itetim %Ap^id fi Iiam ;
qux, diffimulatare, ubi pliircs e Cyro liberos
^ fufcepit

Digitized by Googie
.* .

%q6 rationarii temporum


lufcepit , inquc his Cambjftm , Cjro frandem
confcfla, cum perpulit , ut , quoniam ^mdfu
objerat, (i) in filium ejus Tfammetbicum vin-
dicaret . Sed in apparatu mortuo Cyro , Cam-
byfes hortatu matris X.%yfti regnum in ^prid
pofteros tranftulit.
«Hetod. (a) Antequam in .Cjjpfww f^wtjr/wproficifcc.
rctur ^mafis obierat, eique T/ammenitus filius
lucccfTerat; quia Cdwby/e captus, aliquamdiu
vixit inVerfide . Cambyfes in ea expeditione Toly-
Samiorum Tyranni clalfc eft adjutus
trdtis
proCubafta, multa ibi crudeliter impie fecit . &
Contra JEtbiopas exercitum ducens , ob commea-
tus inopiam incxptg deflitit.Cum autem ad ^m.
monii Jovis oraculum incendendum 50. millia
circiter mi filTet , eatempcftate arenarum in- &
geftis molibus obruta lunt
porro amice qux officii erant admo-
fww/ .
necem
'iTu , ' nentem duci ad imperavit . Sed Ver/a
clam cum lubduxerunt. (^uo cognito Cambyfts
de illius falutegavlfus, conlcrvatorcs ejus capi-
, tali affecit fupplicio . ,

bHCTod. fh) Demum annb oftavqincnntc regni fui.,


inx.cCbriftHm ^zi.Cambyfesm amentiam incidit,
, .
ac fratrem fuum Smtrdin mandavit interfieP,
<juqd cum per (omnium in folio fuo confidentem
vidiffet. Pr#x4//j« id mandatum exlecutus eR .
‘Ita quidem Wrroio/iif . Ctr/?4j vero nomen illius
Tanyoxar em fu\f^t feribit, pauloque rem aliter
exponit. Haudmultopoff 'r4«ty)rs lignum in-
cidens, femoris mufculumoblatfit, atqueunde-
'

‘cimo poft die mortuu? eft


t Hood. (t) iCgrotante Cambyfe, 'Polycrates in Samo an-
ibid.
no n. tyrannidis liiat ab 54rd;«f»i prxfcfto
]
per fraudem evocatus interficitur, ejulquc ca- '

daverincruccfulpenditur . • i

"
Peridem tempus, ante f4w6y/?/obitum , Af4- '

quidam Smerdi fimillimus, ejus fibi perfo-


'
nam
< (i) [n filium fimi PpimtUmm ) Lfxe Pfininie nilum , ul tfx (im.
, & Unia. Hi. 1 •
r. I V >* poci6 Ille elt , qui Cl^ic JmjrtuiU
diciiui»

Djgitized by Googr
; . ^ .

PARTISI. LIRER HI. CAP. I. lOy

nat» impofuit; ac defundo Cdmhjfiy regnum^;,*;»*:


mcnfibus ieptem tenuit.
(“) f^uo a ieptem
principibus occifo unus ex ,.v»i«r'.
horum numero Darius , Otbarh ftratoris fui ope-
va, &equi hinnitu, regnum eil adeptus, an-jua.
num agens i8. Siquidem Herodotus in calce iibri i.
ait anno ultimo fjir» Darium annorum fuiffe cir- n<ri«t,
citer 10. Is Orar/fw paulo poft interfecit, /ntrf- p, n,.
pirr»/»» unum defex adjutoribus luis, quod abnoP»r-
admilfionali &
janitore ad Regem adire prohi- cip,V,o.
bitus, utrique nares aureique praBcidiiTet,mor-
te damnavit Tributa certum ad modum rede-
git . Horum fumma ex &
/E^pto talentum
Euboicorum fuit I4?6a quae ad aes noftrum reda-
da icuutorum noftrorum efficiunt 10574000.
( Editio
Francof.9487<?i6. )
SyloJoHti Tolycratis fratri , a quo privatus adhuc
vcfte donatus in .f^Tpto fuerat , Ijatri* fuae Sami
inlulx principatum dedit . Quo fere tempore Ba.
iy/o» defecit , quam zo. mcnfibus obfeiTam , per
Zopyrum egregiae fidei principem obtinuit . Quod
liib annum tertium 01vmpiadis67- incidit. ,

(Jb) Duplex
ab eo initgnis expedit io fada.
or contra Scyrbas; contra Cr^roj altera- Inpri9-c«n.
ri , ponte Bofpborum injunxit , tum
alterum in MUt.
Danubio icck cui lervando Jonicarum urbium
principesadhibuit a quibus deliberatum eft ,
.'

ecquid ponte refciilb , ad quod Scytha eos adhw-


tabantur , Darium Se Ver/arum robur iifdem in-
ternecionc delendum traderent Sed vicit Hiftiai f
.

lententia, qui ne id fieret ea ratione per-


iuafit , quod Darii regno ipforum falus niteretur
ac dominatio Itaque Darius ma^na exercitus a-
.

mifla parte *gre in ^fmmrcdxit Megoba^ cum


,

70. M. in Europa relido ut eam armis fubigeret


Contigit harc in Scytbas expeditio incunte 68.
01vmp'!i<lc , ante Chriftianam zram 508.
(f) Megabaz^s Thraciam Jk Macedoniam Drfri'
fubjecit imperio Quq-tcmpore»/f/ex<*»der ,
.

myntbd Macedonum Regis filius ,


Terjdrum prinr
,
cipes
'

108 RATIONARII TEMPORUM


^|*f ripes quofHam pctulatitiiis in convivio domt
«d 4«io! 1 'uz hlcivientcsoccidit .Darius in Terfidem
rediens Hifliaum Mileti Tyrannum fecum per
honoris fpeciem abducit invitum . Qui ^ri/ia-
goram generum 8c conibbrinum iuum civitati
luo loco pracpofuit. Quem poftea, ut ab Re-
ge deficeret , &
in belli (bcictatem Jonas fe-
cum traheret, clam eft hortatus. Quippe pa-
trix defiderio &
aulx Verfiest txdio id confi-
lii ceperat , ut, prxtextu domeftici illius in-
cendii reftinguendi, commeatum impetrareta
Dario interim otriftagoras , MUeftis reftituta
.

libertate, ac Tytannis, quoad potuit, ubique


fublatis, ad Gr<rro»«m auxilia rcfpexit. Itaque
Laeedamoniis fruftra tentatis , .Athenas venit :
a quibus clalTe viginti navium adjutus palam
detccit a Terfis. Mox eorumdem auxilio ca-
ptx iunt Sardes y Sc incenfx. Id evenit Olym-
piade 69. 'Perfa Jonas perfecuti fundunt fu-
cantque. Qui ah ^tbtnienfibsu dcfkituti y nihi-
lo lecms contra Ter/as utcumque bellum fiifti-
. nent. jSr:^diir/Nm&alias urbescapiunt. Darmsy
au d to ab .Athenienfibus in flammatas elTe Saries ,
i

ulcifccndi cupidus , quotidie fe de bello


enftbus inferendo jubet admoneri .
.Herod
(4) .Arifiagora deinde in acie cxlo , miffus
ab Dario Hiftiaus fruftra contra Regem cum
Jonilms nititur : qui navali prxlio liiperati ;
Miletus fexto ab .Ariftagora defedione anno
expugnata , &
incendio confumpta Hiftuetss ,*

ab Jfrpago Terfarum duce captus in pugna, &


ad .Artaphernem Darii fratrem perduftus , in
crucem agitur.
Darius Mardonium generum adverfus Creteos '

cum exercitu mittit; qui Tyrannis ex urbibus


fublatis, pro iis popularia imperia con- J

ftituit Thraciam inde, Macedoniam, ac finiti-


.

mas regiones fibi fubjicit. Ad montem .//rba»


gravi tempeftate jaftatus viginti amifit ho-
minum millia. Poft hac, legatos Darhts mi-
fit in
'

Digitizad by Goo<|[e
PARTIS I. UBER III. CAP.l* 109
fit Gr^ciam , qui (1) aquam
in ignem exi- &
gerent , quibus paruerunt.
Demum anno tertio >- V,^'T
Olymp, 71. Periodi "j.,,';

liuTui 4x14. ad Maratbond pugnatum eft.


belli Jbario pr*buit par-
(4) Caufam hujus ^
tiin propagandi in Europam Crociam &
ni, partim ulcilcendorum ^thenienfium cupi. miu.’
ditas , qui auxilium contra Ic tulerant Jo»»-
bus , & Sardes incenderant .Non hoc loluin juii.x.ei
-

poflcrius expeditioni praetexuit litae, i’ed illud


9*

inliiper , ut Hippiam tilium_ ^tbeuis


ejedum, ac 1‘uppliccm libi taaum, in tyran-
nidem rcftituerct. _ . . .

His commotus Darius claflcm mittit inGre-


cUm 1‘cxccntarum triremium , ut ait {b)
radotus ; ut autem Cornelius nepos in Mutine
refert, quingentarum; quibus ducenta pedi-Gt«c.
ei-
tum millia, decem eguitum impoliiit ,
fi

dem creditur At Lyjias in Epitaphio quingen-


.

ta millia numerat Ea clalfis , ducibus Datt


.

Sc Artapherne Artaphernis fratris Darii filio y


rimitm ad Euboeam appulla, Eretriam cepit *
Jndc in Atticam venit, & fuas copias in cam-
pum Marathonem expofuit Athenien/es decena
.

contra illos Praetores creant , qui exercitui


pratclTent: inter quos erat Miltiades} cujus au-
ipiciis perexigua manu ( non enim pluresd^
cem millibus habebant , e quibus Atbenienfi-
um novem millia, *P/4frff»y?i»w mille fuerunt)
fufi liint barbari. Centum millia peditum cum
equitum millibus decem in aciem produx^lic
JJatim aficrit Cornelius 1<{epos • Cxla in eo
praelio Terfarum 6400. Atbenienfes 191. dic
Boedromionis 16. ut ait (r) Tlutarcbus y hoc elr,
Septembris 19. Celebrantur inter alios Ca/lt-
moebus Athenienjium Polcmarchus , Cy- &
uoiirusy

(x) /1ou-m H»*m J L«e teirjm fle tqutm . ur ex


( c. 48 & 4«;. obff>v«(uro fuit In ftdftt- iuj rptr EJit.
eiit.uteni ttiditlo lettir 8t aqu* formula accepti* oOtf'"**
'an:* Aqua auuui it leni lutcidiccre , aoiuaoia cut m
cxiti““
jiitcre
, ,

Ho RATTONARII TEMPORUM
(3)qui hoftilis navis apluftria mana pre-
idMiV. hcndcns ca abfci(ra'cccid.it.
Poft hanc cladem p^r/iu majorem contra Gm-
• iieiod. tof apparatum inftruit (<») triennio toto Quarto .

vero anno dctccit itjrjpfKi Dumigitur^ ulci- .

fcendosntrofquc fecomparat, orta liberos inter


diflenlltone, qui a Patre Kegem eligi de more po-
fhi labant , tandem ab coXtrxts defignatuscft ,
ac majori natu ^rtdbdx^tnt 3.nx.c^o{\ivis , quod &
CyrifiWz genitus , &
in principatu fulire-
ptus cATet Sequenti demum anno ab JEzypti dc-
.

teftione (4) moritur Hxc Herodotus. Ex


quibus id efficitur , Mardtbo/iijm pugnam anno
Harii (bdindo& tricefimo contigilPe , hoc cft
quinto afite illius obitum.

CAPUT II.

He Piftfhatidarvm bi/foria , €T Hipparchi necr,


tum de Miltiadis dominatu , CT Cornelii
Nepotis errore graviffimo.

&" vii
A
i\ mo ,
Marathonium pr3flium vicefi-
ut audior eft (b) Tbutidides , Tififtrati-
darum dominatus .Athenis cxtindus eft .Alcm4eni.
darum opera 9c auxilio Lacedamoniorum . PuHus
eft enim HippiasTiJfiffratiRlius^dmannos iS.poft
patris obitum prasluiflet Cujus frater Hippar-
.

chus fuit 1 vir moderatus & eruditus , ut teftis


d«?uCTi
(c)Tlato . Tamctfi Diodorus Htpparcbum 8c
cupid. Hippium violentos &
impotentes fuifte dicit ,
tertium vetbTififtrati fihum Theffalum civilem
vai. p. ac bend moratum , qui ejurata tyrannide civibus
Jub^ePercharus fuit: cui rurfus contradicit (d) Hera-
faiit. elides , qui Tbejfalum juniorem audacia pra-ci- &
pitemait fuifte; quem conjurati volentes occi-
dere pro eo Hipparchum interemerunt longe
com-
^a( it/lllii mnSi tflufirh mmn frettndnit ) Ictilcet cOm terta
elfU Pcrr«r In fiarn confugeirnt • Utria, /U. 6 c. it*.
<41 MatHur D.riui ) H'C Dttiui Hydarpla fiPui vul(6 creditur
4ft*tu4 libri EJUtt» .VJfn, ad 4 P> )• 4>H> r</> ».
.
. ,

PARTIS I. LIBER IH. CAP. II. nr


commodiorem fratribus duobus. Hic WtfVmod»
& ^rtftogitMis confpintione caelus cft Tanat^td mjo]
ndtorum tempore . (i) Qui ambo a latcllitibus
occifi pleriqucalii torti,
;
&
lupplicio affedi..
Inter quosLerf»? meretricis conftantia celebratur,
(4) Poft Hipfrias ^tbtnis dominatus eft annos «p»uf.
tres ; &
quarto pullus , ad Darmm confugit , an- *“•
no vicelimo tnic Marathoniam pugnam, ut ait
Thucidides. Cuocirca H/pprfreb/ nex contigit an-
no 4. Olymp. 66. quo anno Tannatbenaa pcntac-
terica 1'acra oitbtnh indici folita indidem colligi-
tur. f uit autem hic annus ante Cbrifiam
Hippias vero inno tertio Olmp. 67. elt ejedus.
Periodi Juliana 4104. Statu® deinde publice Har~ ^
modio &
^riftogitoni politx 1‘unt, ut Icribit {b) 34 c. 4.
Tlinius ; qui eodem anno idaftum elTedicit,quo
pulli (iint Reges . Pulfi lunt autem tertio anno
excunte Olympiadis cjuldem, hoc eft, periodi
Juliana 420^.
(c) Per idem tempus , quo X>4r/iii per legatos f ueroa.
(z) aquam &r ignem a Grxeis civitatibus petebat , *•

c-iim Jtgintta mandata fecilTent , ad eorum cau- &


lam cognofeendam Lattdamone Cleomenes Kcx
eoveniliet, a collega fuo Demarato in crimen
addudus, huicipfi regnuin abrogari fecit, fu-
bornata PyfI>/4 , qu® legitimum lilium
negaret elfe Demaratum . Huic lubftitutus cft
LeotUbides , a quo ille ludibrio pcrftriftus ad Per-
fas profugit
(d) Memorabilis eadem tcmpeftatc fuit Mthe- dntno.
rsis Miltiades Cimonis hlius, qui in Cberronefo
Tbr4fitf dominatum obtinuit. Hujus enim pa-
truus Af//r/4dcj C^pfeli hlius, eadem qua Cimon
matre genitus, i DoloneisTlrddbusy qui Cberro- Miiti*»
nc/itm incolebant , ad principatum, ex oraculo
•/f/bcffii expetitus , Cro-yb regnante, quo cum &_
amici-
C 1 ) Siifi nnSe iStatllHihiitftifiCft • J itief 'intam llIoromiK»
cKos e(l i «itcllilibui , ilterdtin c.ptiu tonui & fi,|iplicio'4fr(clu«
tP , utaTbtKjtl Iit {.*r. 37. &/'Sf obTctTitum fuertt Ih Pr£f.iU
Imtj, •per. EJit.
V 4 ) ain.mi ^tm 2 Teiiam & tquai >. Vid. t^acrO, JiUt *,
. . . y . , .
,
:

II» RATIONARri TEMPORUM ’

amicitiam coluit , regionem illam tenuit .1$ mo.


riensC/mo«»tratris hl ium j'rry4jor<*m {'ucceifo*
rem relinquit Quo ab ficario intert’e<5lo Vififin-
.

tidti iit Herodotus , Miltiadem Cimouis quem if>*


fimetemcdioiuflulerant, filium eo lubmittunt,
qui rerum ibi potitus cft . T
ertio vero poflquam
venerat, inno Scytha y quos Darius expeditione
in cos fadaprovocarat , in Thraciam irrumpunt.
(^os Miltiades Hugicns Cherrone/um reliquit, co<
demque poflmodum a Thracibus cft reftitutus .
Haec Htrodottss. Quae ut vera fint, neccire cft
poft Hipparchi necem ab Hippia fblo milfum cfTc
Miltiadem , fiquidem tertio anno poft Scytha im<
preffionem fecerunt
c»rneiii 2n quo CorwWiV 2^eporii animadverfione dignus
Mepotij cft error, qui priorem Mi/ f/4dfw cum pofteriore
}’rr^'a, confudit, &
utriusquegcftaadfcripfit uni Ko- .

Mi/iMjf <5te autem (a) .fjianus in yariis Miltiades tres di-


v.ViJJ", ftinguit , itidem ut nos fecimus
W
mare
Cimonis Blius Miltiades ciim totum illud
Verfica claflis obtineret , ^tbenas clapfus
ch^ cft. Ac pofteacontraZ>4r//exercitum Imperator
tr/i-- in campo M4r4e/^»/piecundifnmo Ar gloriofilli-
mo exitu certavit . Quam vidoriam adeptus , ad
ciusperlequendas reliquia cum clafTc mittitur
ac dum j)cr infulas bella circumfert, Taron ag.
grefTus;indeque qua terrore falfo ingruentis Ter~
/arum exercitus , qua oblxfi corpons xgritud inc
dcpulfus , iniquis civium fuorum lentcntiis gran>
dixrcmuldatuseft; &: quia folvcndo non erat,
in vincula conjedus, ubi diem obiit 1‘upremum
Hxc proximo anno ab Marathonia vidoria viden*
tur accidifTc
CAPUT III.

De quibu/dam miris dodis , qui circa illud tem-.


pus tx(literunt

H Oc temporis fpatio, quod ab anno tertio


Ol3Tnpiadis 6o ac Cyri primordio Babylo~
uico ,

DigiluocLbyXjOOglc
,

PARTIS I. LIBER IIJ. CAp. IIl.

, ad obitom Darii Se X*rxh initium flu-


sit , memorantur infignes in omni doftrinx «a
genere viri. Poet* quidem, (i) SimonidesCe-
m$ i Lyrktts , quem Eufebius adlcribit Olym-<*-».
piadi 6i. una cum Tbocylide,
I Tum Anatmn , qui To/yrr4/I5’4inf Tyranno
percharusftiit, nt refert {a) Herodotus. AtTo-‘"^”i,:j,‘
I dyrr4rMOIympiadetf4<abOra*rrnecatnscff. mi.
Floruit &
(i) JEfibylut Athenis Cynegjri illius *v*ai.
I
frater, qui in pugna MarAthoniA fortiffime pugna.
vit, qiiocum&r.tyffcy/Kjlnacieftctit, utlcribit
I Vitae illius Audor. AtinSopbor//i Vita reterta-
lius, hunc Archonte T>b»7ippo, natum elfe, an-
no (ecundo Olympiadis 71. &
17. annis .E/thilo
I
fui/fe juniorem . Ita natus fuerit JEfibilus anno
I
primo Olympiadis 67. Periodi Juiiana 4101. Se
1
Ad'4>'4/bo»<iconfli(5fus tempore annum agebat cir-
I
citer zz. aut z ac monuus erit anno Periodi ;/ii-
iUna^iirj. OlympiadisSj. anno fecundo . Nam
1
risit annos 65. Veriime lim Hieronis Sicilia Regis
I
tempore&apud illum mortuus efle perhibeatur,
[
Ar H/rro anno Periodi 4147. obierit , non
,
conibnatratio. Itaque longe ante Olympiadem
67. natus fuerit.
. Inter PhiloibphosrccenfeturXfflopfcrfsfi Phy- ar«««;»4
I
ficusidcmqucPoeticalaudccclebratuSjqucmDi».’'"*
(
genes Se BufebiusciTCi Olympiadem ponunt <So.
I
Sed nihil.'^/Ii4gor4 nobilius ztas illa peperit
I
quiortus iniula Samoy polf diuturnam pereeri-^'nbr.
I
m
nationem , reverfus paTrfam , Volycrate adhuc
I
dominante , vro/o«4»i m
Italia petiit ,ui^.
I
ibique diicipulos complures habuit, ut refert
Diogenes. Alii Sjlofontem Tolicratis fratrem Ar r»
liicceflbrcm ajunt non potu ilfc ferre Floruit is
Olympiade (So. fi Diogeni credimus; jambliebus
circa Olympiadem 61. in yr4//4»wabii(Ic fertbit ,
I

qua (andPo/yrr4rrj dominari carpit. Mortuum


verbOlympiadeyo.ejulquequarto anno refcit
Tetavii I{Ation.Temp Tom.I.
SlntomlJrsCfM J Chiui in pluiitoli
H Euft-
Ciccrcniiopenim rdiilonl.
butiiicicur ii«»
. , qupBi ffiyg,
0.01:«- piotuiil edeOilC- 1,1.
.

Tf4 . RATIONARII TEMPORUWr


/ lEnfthiuttcum vixiflet annos vcl 80. vcl s>o. tt
Lidio. au^oreii Diogenes. Cum TbnUride 'Tyranno 8c
^Wirfrvcrlatunjeflc prodit Jdmblicbus idem ,
qui dc ejusvita&’ dogmatibus Icripfit. Fuit au-
tem ftypfrtoffiw bacerdos; qui
Tytbagoramfiro jifo^line vcneiatus, mirificam
illi lagittain obtulit, quairctus flumina trans-

mittebat , ui bes pcftilentia liberabat , alia ple- &


« !b a- raque fiupenda faciebat . Haec Jambiktnj . (a)
jf,tHllidnns veroTybagoram apud Tburm tj^ran-
roi.e.«tf.

nidem afft^allelenbit
Tytbjgord prxcepcis CrotonUu Rcmpublicam
fuam iiiflitucrunt : ac non moribus Ibliim , led
rioin- etiam virtute bellica adeo profecerunt, ut cen-

tum eorum millia duce MH»ne cum trecentis
Sybdriurum millibus (i> ad Sdgrdm fluvium
conflixerint , &
c*frs hoftibiw , urbem ipfam
funditus everterint.
j Hereulitnt Epbefms circa Olympiadem 69. flo-
ruit, audore Diogene. Nec non Zrao Elentes.
i Teit. h) Hunc bnbuk) fe ftcrcorc oblitum cxufTifTc
jermllUnus.

CAPUT IV.

De e/eSfis Roma V^egibns , at bellis ieinceps a


Romanis fu/ceptis,

fi b. u Egnatumeft ait (e)Uvins, abeon-


inSocr
dita Qrbc ad liberatam, annos 144. Ita que
jDion y(d) anno ineunte 145. pulfis Regibui, Confules
5 ; p“pi.
primi creati fiint. Quare cum urbs condita fit,
ex f^4rro«« opinione , anno tertio OIympiadis6.
qui incurrit in annum (e) ante Cbriftnm 7^3 Ro-
!»«»• gifugium ac primus Conlnlatus convenit in
anndm quartum Olympiadis 67. antefbr/^K»» ,

509. Quod fic intelligi volumus , quafi idem iri


anno veteri J{omano fitus menfium fuerit , qui
hodie-
(7) slJ Setfrafw/m^rirv ) Pclfiulnr Tuot hff voc«« frroft hoc itUpTiCv
Ht ex Dhetfftp ad mxr^ii.eui citato obiervatuo foit in bi j «fm
MeiJt Batstp.

. xi b Gooq lc
.

Partis 1. uber ni.cAp.iv. tf?


hodicqtic in 'fulUno cernitur TalilU6.Ci\.Maii
celebrata Itint : unde Urbis anni computari io-
lent. 0/jmf>i4diei vero ab iblilitio numerantur.
Itaque initium annorum urbis in finem OlympU-
dicormm congruit. At B^ornAtu menies per illa
tempora non eodem Joco confiftebant : quem
tum vero tenerent , nulla pote/f divinatio conlc-
qui Ideo communi nos&hodicrno fttu Ixpius
.

uremur.
Tarquinio propter oblatum ab C)US filio hurttie
ftuprum abrogatum cft r^numiS. Cal. Mart. quo T*mp.e.
die Regifugium notatur in Calendario I{pmano.
Pro K cgibus Coniiilcs duo comitiis centuria- *;*^J*"
'

tis a Praefefto urbis ex commentariis Servii 7 tiUii


creati funt > L. "Junius Brutus 8c L. Tarquinius Col-
latinus t quorum hic Tarquiniorum propinquus
crat> a Demarato oriundus eiufque pronepos .
Qui )
poff detedamconlpirationem, in qua fi-
lii £ri(rj&ipfuis Tarquinii Ibrorum filii depre-
henfi fuerant , cum (c mollius gereret ,anniten-
m
xeBrutOi rcdadliis ordinem exfulare coaftus
eft > eiqueT*. Valerius “Poplicola fuficdus. Poft
Tarquinio Rege bellum inferente , in ipfo Confli-
ctu occubuit, eiusque loco primum Zurre-
r/niConfuI eff faftus; deinde M. Horatius : ac
deinceps quotannis inflitutum , nova ut Confu-
lum paria Reipublicxprxeffent.
(a) Anno tertio a parta Rowp libertate ‘Peryci»-# itv.»-
naClufmorum Regulus ad reducendos Tarquinios
bellum Romanis intulit . Quo bello M. Horatii Co- topi-
virtus enitmr: qui ingruentes per pontem cifri.
hoJfcs fuftinuit un s, ac recifo ponte tranfnata-
vit . Tum
Mucii Statia qui Regem aggrelTus
& conatu luo frulfratiis, ardentem in foaim
iniedamanu illum adeo terruit, ultro ut pacem
a Roifi4»/j expeteret. Nec minus puellarum for-
titudo confpeda eft, tmpiimisque Clalia ^ quxcuiu
obfes data Regi, clufa cuflodia , trans flumen
ad fuos equitavit.
(b) Submotis vehemens ab bcl-OMli’ *
. - H z Ium
y .

ii< RATIONARII TEMPORUM


ptr*'*ui
increbuit > quew Opavms ^milims Tmt-
id 44 }o qutnii gener , Ldtiaus ipie » concitabat > contra
quos Didator anno urbis zf8. fadus Po/^
rn/nj, ad lacum infigni praelio vidis
piaMm,
Cocictatcm reddidit . Nec primus hic Dic-
tor luit Ante hunc urbis anno 150. creatus
.

erat T. Lartius Coniul cum plebs aere alieno


prclTa nomen
adverCus Latinos dare detredarct
jtiT.i. (4) Contra Volftos bellum poftea Cufceptum:
j;'",'; qiu Latinis luperiore bello , quae mitterent ,
n,timm auxilia paraverant. Quod bellum ex intcrval.
1q l*pe repetitum ad armos piures propaga-
*oion I
tum eft . Coepit autem anno urbis 159. (t)
riuf."^ Memorabilis eo bello f. Martii Coriolani for-
tuna luit, qui anno urbis 263. damnatus a^
lens , in Volftos abiit ; iisque audor fuit in-
llaurandi belli > cui gerendo dux cum Tullio
^tth deledus) ciitn fufis iiepe B^omanisy iam
moenibus ipfis immineret , maternis precibus
infradus , coepto dellitit ; quod anno urbis
conditae i6(S. evenit. Extindo Coriolano y Vol~
ftiy nihilominus bellum perlevcrarunt facere,
qui cum Mquis &
Hernicis inlignitcr a Spurio
Caffio ter Confule vidi . Sed ea gloria in au-
doris fui perniciem ccllit Hic enim primus
.

Horna poft ejedos Tarquinios y regnum aulbs


affedare, in ipfo conatu eft oppreflTus , ac de
Rupe Tarpeja praecipitatus anno U. C. 260.
princeps agrariam Homa legem tulit
anno eo, qui illum, quo necatus eft , ante-
cellit.
At anno conditx i6i. cum ob credi-
torum impotentiam ac foenebre malum plebs
trans Uniettem in montem lacrum feceflfilTcta
Patriciis, Menenii Jl^rippa confilio Oratio-
ne reconciliata c/1, impetrato prius MagiRra-
tu , quem ad fui tutelam violcntix Patrum
objiceret, li Tribuni appellati funt.

CAPUT

Digitized by Google
1 ,.

P ARTtS I. UBER 1 1 * CaP. V. 117


AU»8fc

CAPUT V.
t

De expeditione Xerxis 1« Graeciam > GrsECorum


ndvdii dd Salaminam •vi^orid-, fXtidie Per*
Tarum >

A
(4)
tindpoli Mtrdtbonidm pt»nam decimo
Idmimid contigic , ut auaor eft
XrrXMenim, qui anno 4* Olympiadis 73.
Ti/ntydides . • He icJ.

Ante Cbriftum 48? poli parentis oBitum imperare


.

coepit t Ti^firdtiddrum Sc ^ievaddrum hortum luii u'


tum horribil ibus Tpedris incitatus ad hotbellunf
anno imperii Tui quinto ) Periodi "JulUnx 4ajj.Th/m.
five Olympiadis 74. attno quarto > ^fidm pro- m
fedus clt > &
hyeme Sdrdibnt exa^a « Tequente
vere trajecit in . Herodotus CcriWit in il-
lius exercitu capitum fuilTe amplius quin^uiigics
& bis centena o^oginta tria millia, (b) Tlutar-$ m p,«
quinquagies: (<) Tbeodoretus tricies Cente*
na millia, CorneliusT^epos peditum feptingenta IO* COII,
millia, equitum quadringenta . Clallis porro na. ***•*
viumfuit , ut idem refert , laoo. Ldcedumonii >
duce Leoniddy cum trecentis Spdrtdnis 8e Grfeorum
coecerorum millibus quatuor , in Tbeifdlid fauci-
bus , quas Thtprmopjlds rocant , ingruentem i Ilius
exercitum aliquandiu reprelTerunt Dilaplisde»
inde Grdcis aHis > foli Laeodemonii i Verfis circum*
venti perierunt . ^benienfet oh oraculo moniti,
ut Te muris ligneis tutarentur , audore Tbemh»
Tuaque omnia in naves
jfiocley reli6ta patria Te
irapoTuerunt , quas ducentas numeroparatas ha*
bebant, ut Ait Coruelius T^epos. Quibus additx
CrMorum reliquorum centenx trecentarum na-
viumclalTem implebant, (d) At Herodotus jittiens
naves 117. haud plures , memorat in totum vcr6 *• “'*• .•

X7i. Xerxes ^tticdm ingrelTus , ^tbeods incendit


Tum navalis ad Sdidmiaam pugna ht ; in quavi-
Tunt , Boedromionis die 2o-qui in Septem^

brit a 3 incidit Pugit Xerxes ,


- . &
ad HeUe/pontum
3 H perve-
I
.

RATIONARII TEMPORUM
(
Qni(4 )quatuorcxpugnatisoppidis, Ucbrdimt
»d Epipolis, Tjcbt i «nam cx omnibus ur-

« sctoi bem inftituit. Ad quam & Orsygia, qushafte-


pind. In nlfs in(u Ia fuerat , accc/fit. Utrumque SiOrty-
& Syr*cHlarum nomen vel locis illis cfcdc-
runt , vcl ab iisacceperunt filiar totidem ^rrb/>,
quas illicgcnitasOrfjfg/4m ScSyacn/am vocavit .
Voftea ab Tf/fpiko quodam, qui illi in amoribus
fuerat ,
per dolum occilils , panas veteris ia
patria comm illi 1'ce Ieris dedit , quod Cr4-
propter
fircoaduselt excedere. Jd autem hoc modo Ic
habuit.
fn^
liui
A- w erit Corinthi , .Abront natus eo , qu
Thidonis Argivorum Regis Corinthiorum immi»
i^u.d*in
nentis libertati confiliaclam illis^ aperuerat ; ob
t»«rpc idqne civitate ab iis donatus, eo cum univerfa
»*>'Ma.'domo commigrarat. Hujus filium ^Qnonem ,
»'"• eleganti corporis fjjccie , led majore pudicitia
eSert. pratditum, cum donis aerariis illecebris frnftri
IbllicitalTetfcYrfiiMr, vi palam tentavit abripere
Sr»r.fci Nam magna fervorum & am 'eorum manu fafta ,
*•> <• in A^^///^?dcsi^^upit/indequeprchenfnm^^?rfo-
»f m coipit abducere . Sed patre ac domefticis refi-
ftcntibns, utrimque diftraftus puer, inter illo-
e Dicd. &
rum manus exllinftus elK (e) cognominis ac fa-
bulofi illius necem haud abfimili reprsefentavit
exitu, perinde ab fuis, ut ille, difeerptus. Me~
/^^««ifruftra legum ac Magiftratuum implorata
fide cum indignationem magis, ac dolorem om-
nium , quam quod jus erat, exprimeret, per /y?b-
miornm ludicrum ac frequentem illic Crdcist
mercatum , in T^eptuni templum adfccndit, quod
erat in arduo locopofitum- Ibi poftquain multa
contra SacebUdat, deque*4ftro»«patris fui meri-
ad ultimum ultores
tis in Corinthios peroralTct,
fibiprecatus Deos, ex alto le prxeipitem jecit.
Paulopoftortaficcitate ac pelle, Corinthii inter-
rogandi Apollinis caulfa Delphos Trebiam mi-
ferunt . Huic conliilcnti oraailum refpondit ,
ita defitu-rum hoc malum , fi de ,4Sldonis ,
morte

DigifizecTbr^iOOgle
. . . , '

'PARTIS I. LIBER II CAP.XIT. 99


Jnortc Corhtbii poenas fiAnpfifTent . Quo au-
4 tto ^tchia$ Corinthum non aufus icgredi , in*<« 4*»i'

Sitii iam navigavit. Bdctbiadn omnes Corintho


cjcfti folum vertere • Syrdtufdtum conditum
Enfebiut a Tontdco editus alTignat anno quar-
to non* Olympiadis , qui cft ante Cbriftum
741. Editio in quartum annum re-
fert undecim*
quoque (4) anno ante SyrdcufdS condi-j:^J5“**
tamlcribit Tfcufjrd/dfj, (ft)auftore ThncleChulci. t Thw.
dtnfi ex Euhatd infula: qui Sf (0 quinto poft^^^hV
SyrdtufdsCdtandm i pulfis inde frcquen-fThuc.j.
tavit.
Ex eadem Bdccbidddrum progenie Cbtrftcrdtes ^
Corintho 8c ipfe profugus m
Corcyrdm infulam
colonos duxit , ut(d)T«m4Mi prodidit. Sedan-^^j^J,^“*
nis pc^excidium Tro/<e fcxcentis id faftumad- avp^iu
didit : quod minime convenit . Fuiflet enim an-
nus primus Olympiadis non* Arquadragefim*,
qui longe abeft ab Sirdcufdrum conditu , pul-
fifque Corintho Bacchiddit . Euftbius ad Olym-
piadem odavam decimam Cortyrn conditum
adferibit
Bello (e) Mefjtnio Ldceddmonil ingenti Pr*lio
J,j"**"*
ab ^rijjodtmo fuperati , ad prolem fufficiendam
Borenti state milites domum allegant, iifque ?• i..
* '
reli&arum ibi fceminarum copiam faciunt . _Un-
de orti , (mos T4rtIw»/oi nominarunt. Qui tri«
cefimopouanno, utait Jnftinus, adfedesnovas m,
quzrcndas ablegati , duce Thdldnto in Itdliam
navigantes T4re»r»m condiderunt. Clades Z4rr-
ddmoniorum incidifTc videtur anno ante
7 z 6. Olyrnpiadis ij. anno tertio . Ideo Vdrtbf
iliorum migratio confertur ex Jufiino in annum
ante Cbri^ni» 6s>6.qui eft primus Olymp.21. Qua-
re liib hoc tempus Turentum i Ldctddmoniis c(i
conditum . (f) Haud multo pbftea Cdltbedon i /pufei.
Mctfdrenfibut extrudla eft , nempe anne» quarto
Olimpiad. 22. Triennio poft, Cyzitut in *Afidt
Sc Locri in Jtnlid poftt i funt
C » Ol3rm-
. .

'
loo RATIONARII TEMPORUM
Olympiade 39. anno ante Chriftum 614. (4) £*.
i'd pidamnHs a Corcyrtit eft condita Nec multo poft
.

« Thue.
Battus ftatuit io Libya, (^uod Olymp.
I. sttao. anno poft Trojam captam 586. accidifle Solinmt
aifcrit. Hic erit fccundusfcircitcr annus Olym-
O "»' piadis illius, vero annum urbis alii-
{b) 'Plinius
Iccundus Olympiadis 43. ante
^Lib.i» CLriJlum 6il. quod Si {e) Tbeopbrajio conlcnta-

ThJo- neumeft, qui trecentis circiter annis ante Simo-

«^ciuf
Archontem conftrudam cfte Cyrenem ad-
e"j/ ftruit; qui eft annus Tecundus Olymp. 117, ante
Cbrtftum 311. Idem porro Tbtopbrafius Silphium
feptem annis ante Cyrrnei» conditam exortum el-
Ic Icribit , imbre piceo Cubito madeCafta tel-
lure > circa Hefperydum hortos, Shtymqua ma-
jorem .

jotm. C<^) Olympiadem 39. Draco leges


ile*. edidit quas (e) &*««»'» vocarunt, (f) Canguinc
potius , ut ajebat Demadest quam atramento Icri-

r iEiUn. ptas. Tanta quippe earum alperitas fuit, at par-

/'piut''**
juxta magnilque delidis capitalis irrogata
*oion. poena fit , ac qui otii damnatus clTct , non minus,
parricidium fccilTct , morte lueret .
r 'c!'i
tas leges , praeterquam quae de ficariiscrant po-
ftea Solon abrogavit
“’;be , circa Olmyp.??. memora-
I Thuc. •

*. Pluti bile fmt Cylonis facinus unius ex Principibus.


oraculo monitus arcem ac dominatum
.occupare, celeberrimo ^ov/jfefto dic, per O/y»»-
pi(urn id ludicrum aggreditur, ignarus aliud in
atria^oWieflTefeftum, quod DUfia vocabant .
ftaque conatui non rclpondit exitus Obfidionc
vallatus a popularibus Cu is evafitiplc cum fratpc
fuo. Reliqui fame ac fiticoadi, ad aram, quse
erat in arce, IVppIiccs afCederimt Qui fide da-
.
ta hinc abdudi, nihilominus interfedi Cunt .
Huiuscjedisaudorcs& eorum pofteri pro Cacri-
legisdr piacularibus habiti fuerunt, aepoftea ex
urbe proferipti
Ut iftorum de occupando patriae dominatu
cenfi-

Digilized by Google
y :

MARTIS 1. LIBER II. CAP. XII. ioi


ton/ilia fortuna dcftituit , ita complures illa ipfa
«tate , quafi cx compado idem aggreifi , quod «4 4**j.
Tolebant adepti lunt. Memorabi les ex eo y ran- T
norum numero fucre U) TerUnder Carintbins
Cypftli fi\ms i CA)quiaiinos quatuor quadra- & ri;J'
ginta dominatum exercuit) coepitque Olympia-
&
de odava tricefima , ante Chrifium 628. ac dc. * Xti-
anno quarto Olynmiadis 48. hoc cft, uno
ccllit ^"1;^
Ante Oiympiadtm 49- ut Snficrdtet apud Dio^tnem Vi''
refert, znte Chriftum 585. (r) Hic Lyftdtm , quam 5«^^;

Mtliffsm iple nominavit , uxorem fuam , Pro-*’


€lisEpidauriorum Tyranni filiam interfecit ,
quod aegre ferens lyropiw-o» ejus, filius, ab illo
primum abdicatus , deinde relegatus in Corcyram^
cumpoiteaad capefsendam tyrannidem revoca-
retur a patre , ab Corcirenfibus occifus eft . Ob id
Principum illius inluJae liberos trecentos ad .4-
lydtttm Lydia Regem caftrandos mifit Teriander i
quos in Samum delatos eripuere Samii in pa- &
triam remifere (d) Coluit hunc ^rion Afr-wutrod.
.

tbjmuaui fidicen, .quem etiam cx Italia rede- '*!

untem , & a nautis in mare coadum fe pro-


jicere, ac delphino revedum excepit, (e) Fuit»H«e4 ,
& Tbrafybulus Miltti Tyrannus "Periandro jundus ^
amicitia . ,

Non multo poff PerMndri obitum, (/‘)hoccft/ fufeb.


Olympiade circiter
tertia &
quinquagefima
Tbalaris ^^rigtnti in Sieiliatyrannidem arri-
puit. (g) Namcum oublicanus efTet, ac templo jpoiyic-
^^linij in arce uimma «dificando prsceirct,
publicis acceptis pecuniis mercenarios magno
numero conduxit, & complures captivos emit
tum qucAus furto fibi materiam ex arce furri-
pi , muniendz arcis poteftatem accepit itaque :

cx improvifo tyrannidem cepit, (t) quam per


lummam deinceps immanitatem annis fedecim fn-
cxercuit.
../Equalis hujus in{tPififtratu$(t)a\\{ ^tbenat*
bis occupavit,- primiim circa Olympiadem ii
initium Cyri (^) Sed brevi poft Mtiadh praepo-
Q 3 tentis Ars*

Digiiized by Googie
.

Id* RATIONARII TEMPORUM


tentis civis faftionc puHus » cum cum
fibi liu-

pa^ionc rcconcilialTct , ab eodem per


iubornatam Miiurvd ipecie iueminam in arcem
introduttus eft . Unde Mt$acHs conlpiranonc
rurlusejcfttts, undecimo demum anno reftita-
tuscft, lub tempus , quo Crcefut contra O-
M
r»m bellum aditans , Cr deorum circumlpcaa-
bat auxilia. Obiit fuccenTore H//jp/4 rclitto h-
6a. cum
lio circa annum primum Olympiadis
Icptemdecim haud amplius annis tyrannidis
potitus clfct .
o.- L t •

• Hetod.
j^egdcles xiic^lemeouemhlmm habuit,
(4)qui ab Cr<r/o locupletatus cft, &comomincm
jH«od. patri Filium genuit Meguclem .aifihtnis
Siejo-

niorum Principis generum . (ij Hic enim


^gdrir
praltantilfimo
fiam filiam volens Ordtid totius
in matrimonium dare , certam diem
edixit ,
« Hfrod. ad quam proci omnes Sicyonem venirent ,
quorum
U]
M». c numero Mtgdtlem Mcmdanii filiumSyburtt*
eltgit .
in
«(.viieT, tum inter alios Smi/idyridei
citur, opibus luxu per id tempus celebris. At-
&
que hoc fe^nda poft So/onen$ 8i Crcefum xtate in-
cidiflTeteftiseffHcrodo/i»; . .

Extiterunt tcmpcftate ingemi acfapienti*


illa
af»ti«n. laude inclyti ex Poetis quidem , ^rcblloelmt
j

fon‘Vui. (^) Ulymp. zj. Sttfitorus , qui nafeitur Olymp.


Vtf/ittf 37. &
moritur Olymp. 57. ait Suidas .

V/Im*". ^lemdn Lyricus Poeta floruit (e) circa Olym-



'
piadem 41.
Eodem tempore vixit & , quicum T/>
tdeo aliifque potentioribus graves inimicitias
,,
"exercuit. Eu/ebius in CbroH. ^Icdum Sappho- &
XhT adferibit Olympiadi 44. vcl 45.
V Plato Theognis Olympiade floruit <j8 Eufebio tcffc.
L^. Qii Megartnfem c Sicilia tuifle perhibent (/}
Theid. rionnulli . Alii Megaris t Ifthmo Corintbiaeosi-
^1,““ cina urbe oriundum aflerimt
Hiftr- Hipponax mordacium feriptor Iamborum cx-
iUbj*- ftitit Olympiade 60. ut ait (g)Tlinius.
In Philqlophia porro claruerunt imprimis illi

Digitized by Googie
. , . .

Icptcm
PARTIS r. LIBER
aui id vocabulum proprium fibi fc-
,
II. GAP. m lo^

ccrunt . Hos
in TrvtaiQra Tlat» t cx epqiip »a''*i3‘t
{4) Tatifanids in Tboeicu ita recenfent
Primus hiit Tbdles Miltjiut > natus (b) Olym-* p«ui.
piaJ. j^.anno i. Archonte Damafm ;oDiit Oiym-
•piade58 poftquam inmcpeditione foatra Cyrum» D\ot.
'Crafo adtuit. Qiiarcnon70. vcl9P. ut /)/(««««
'<licit led 96. vixit annos , Ilquidcm 24. iqiidiu .

Olympiadas confecit
Secundus Tttucui Mitylen4us , qui (c) floryjt
Olympiade 42. & mortuus eftanno tcitio
lymp. ^2. Archonte jirijhmene.
Tertius BUsTriennenJu t (4 ) qui eadem aetate a oiot.
vixit, liib^/j4f/fCr£r/bque Zii/4 Regibus.
Cujus «terna celebrandum laude t'acinus(f)a'J"^f«-
2}iodoroproditur in Exrerp/M nuper editis (Jumv«ikr. .

enim Meffeaid nobiles virgines i praedonibus ca-


ptae cfTeat , eas iile luapte pecunia redemptas
^omi aluit, &bliarum habuit loco. Quascum
deinde propinqui aliquanto poft repeterent, nul-
lo neque redenwtionts, neque alimentorum ac-
cepto pretio illis reddidit Hujus lingulacis be-
.

nehei memores puellz , ubi domumreverterun^


i

cum liib id tempus Me[pcitii pilcatores aeneum tri-


podem cxtraxilTent , cui mlcciptum hoc erat >
Sapientiffimo , apud (uos eff^ecerunt , «t ille BUn-
tiy tanquam omnium dign illimo mitreretur.
Quartus Solou ,qui (f) anno tertio Olynipiadis
45. Praetor ^rlirxii fuit , Tarquinio Trifio ^oma
regnante ; quo &
leges ^tbenienfibus dedit
eorum KempubI icam ordinavit Klortuiis eltan- .

nos natus (f) 80. eodem , ut apparet, anno, quo ^ oiog.


Cyrus inVerfide imperare coepit , (i>) paulo poft
occupatum Athenis a Tififtrato dominatum . 1
Qjjintus C/eobu/t(sZin 4 ius , aequalis Solonis. ***

Sextus MyfonCbenenfis ex Laconiet oppido , vcl


Oe/^opotius, qua$Cbf;>4rvor4f
Septimus Cbilo Lacedamonius quem Olympia-
de 12. Tenem ait fuilTe Diogenes .

Pro Myfont plcriqtic Teriandrum Corinfbiorum


G
4 Ty-

Digitized by Googie
:

Tr4 RATIONARII TEMPORUM


/ Tyfanniim numerant, mTdnfttiUt: iliijfiuiii
Scyram f quica 4 em tempcftate virebat
eb*rfim .

^yo/>«iquoquelfabularuni Icriptor fzcalo illo


floruit. Quem Olympiade- 54. necatum a Dtl-
pbis refert Eufcbms-
£pimtnide$ ( tttenfis intn illorum temporum
• Diog. fapientes adlcribitur . Qni («) Olympiade 46^/^ 1

veni ens, ur(KmO/o»>Vptacult contagione


Mi. purgavit. Jt) Creditus ell annos 57. in Ipelunci
dormiilTe, vixilfc 154. vel 157. vel 298. Dmgtnn
przterea licribit ipfum ad expiationem
rMm aras complures excitaflc nulli certo Deo di-
catas, ad quod tABorum 13. Tamlnt rclpczii'*
1« videtur .
c ftio*.
(2) ^c) tAKdxlmanier MUefius anno fecundo O-
Jymp. 58. annum agebat 64. pauloquepoR obiit.
tAndXtmenes & iple A/i/ryii«r natus Olympiade
6j.& mortuus circa Sdrdmm , nt ait Dio-
jviiti genes fed falso . (d) Sdrdes enim captzfunt a
Cyro anno 1. Olympiadis 59.
Tcnip. - (e) Xenopbtfn/i claruit Olymp. 60. qua eadem
pinit ^yriMPhilolbphus exftitit.
Sunt qui TerUndnsnsy ut dixi , Corinthi , &
'Pipftrdtum yAtbendrum Tyritinos inter xvi il-
lius fapientes annumerent.

ts) ptImiN loJIiet obTIqntUtem ob-


famlKiiniur . Illletitm veltiltcm Itiiu, iifcipato . Sc fuectfml
ij *? 7
.1*5^’ “*“** * horelogJl ifiTcniioacro pluilni tiibnuBt .
VM-U/fr.ad A.P.J. «03 (.ai»ifr.

RATI o-

Digitized by Goo^Ie
. y . ,

RATIONARII
TEMPORUM
PARTIS PRIMJE,
LIBER TERTIUS.
Tempora continens ab anno Periodi JulUnd
4106. ad 4430. five ab initio Cdmbyfis ad
Ttolemdi Tbiladelpbi primordia.

CAPUT I.

De iis qud fub Cambyfe dt. Dario memorid ih»

gHd contiieTHnt , prdfertim de Maratbofiico


confiiSu

Ambyfcsanno4.Olymp.tfz. ante Chri~A tiu.


519. utoftenfum eft, regnare or-
liis in Terfidt , quinto anno > ut in Cbro* Jw i
»i{ofcribit£is/ebms, invadit JEgyptum.*'
Caufam belli hujus ridiculam refert 0 ^Hero-«iib.h
dotus } Cdmbyfem tAmdfidis hliam ad conjugem’”"*
expetiilTe: pro ea vero ^^idf^htn‘l{itetim ab
milTam ) quod Iciret non uxoris legitU
mae loco h^bcpdam dTe> fed pellicis . Id ubi
Cdmbjfti refeivit , in JEgyptMm arma vertilTe . Sed
cum jdpries ante annos 44. obierit , qudm Camby- ctndjfi
Mtyptum peteret, noneftverifimilc, ^prUt^Tr
fes
genitan^ro puella Camfyfd nuptiis deftinari po-
tiiilTe. Quare probabilius e^, quod&nonnuI«
JosafTerere feribit Herodotus amnitatem illam
non a Cdmbyfe , fed aQro exambitam fuifle
Quod &-Po/yr»*il'ecutuscft. Scribit enim Cy-
ro ^mafidis filiam ad conjugium poflulanti, m(f-
fam ejus loco ab ^mafide^itetim yAprU filiam ;
quz, diflimulatare, ubi plnrcs e Cyro liberos
lufcepic
..

fotf RATlONARrr TEMPORUM


r«*juu <’ufcepit ,
inque hjs Cambyfem , fjrro fratidefm
confc(Ta, cum perpulit , ut , quoniam ^ma/is
cJ * 4 )o>
objerat> (i) in lilium ejus 'Pfttmmefbieum vin-
dicaret . Sed in apparata mortuo Cyro , Cam-
byfts bortatu matris JE%ypti regnum in ^prU
p<^eros trartftulit. ;

« Htfod. (a) Antequam in Mgyptitm Camby/es proficifcc.


rctur ^mdfit obierat > cique Tfdmmtnittuf^ Wis
lucccilerat; quia Cdmby/e captus, aliquamdia
vixit inVerfide . Camby/es in ea expeditione Toly-
crdtisSdmiorum Tyranni clalTc eA adjutus Mgy- .

pro fubafla, multa ibi crudeliter & impie fecit .


Contra vErWopai exercitum ducens , ob commea-
tus inopiam incxptb deAitit.Cum autem ad
monii oraculum incendendum $o. millia
circiter mifilTet, catempeftate & arenarum in-
geftis mol ibus obruta liint
Crtefumporro amice qu* officii erant admo-
rjtui • nentem duci ad necem imperavit Sed Ttr/k .

clam eum 1'ubduxerurit <iuo cognito Cdmbyfet


.

de lalutegavifus, conlervatorcs ejuscapi-


illius
, tali affecit lupplicio .
(b) Demum annO oftavo ineunte regni fui»,
zntcCbri/lum ^ii.Cdmiy/fsin amentiam incidit»
'ac fratrem fuum Smerdi» mandavit interfici’,
^qu6d cum per fomnium in folio liio confidentem
'vidiffet. T*rrjf4/prr id mandatum exlecutus eA .
'Ita quidem ffrroiorwr Crr/ij vero nomen illius
.

T4»jo^4rrmfuiffe Icribit, pauloque rem aliter


exponit. Haud multo p6ftr4»«ty/ri lignum in-
cidens, femoris mufculumoblsfit, atque unde-
'cimo poft die mortuu? eff
«Rerad.
e Renid. (0 yEgrotanteC4w6y/r, To/yrr4r« in .r4woan-
ibid.
no ii.tyrannidisln® abOrqr/e ^4rd/«»w prxfefto
per fraudem evoratus interficitur, cjulque ca-
daver in cruce fufpcnditur
Per idem tempus, ante Cdmbyfis obhwm , Md~
quidam Smerdi fimillimus, ejus fibi perfo-
. nam
, (t) In filum ‘Pfimttlium ) Lricr prammenitum , ut dx $ lirii.
apparet , tc Hnid. M,.]. r. i v l4 pott6 Ille eli , qui Cl^t dmyrtata
dicit ui •

,['_^!ized by Google
. .

PARTISI. LIRER IlL CAP. I. lOy

nat» impofuit; ac defundo Cdmhjfit regnum


menfibus 1‘eptem tenuit. ‘‘‘nlUd'
( 4)
C^uo a 1'eptcm principibus occifo unus ex
horum numero Darius Oebaris Aratoris fui ope-
,

la, &cqui hinnitu, regnum eA adeptus,


n um agens z8. Siquidem Herodotus in calce libri i.

ait anno viltimoOriiJiir/i»»» annorum fuiflTe cir- D«ri*j .


citer lo. Is Or<r/ei» pauld poA interfecit. r,.
unum de fex adjutoribus luis^ quod ab «o P»r-
admillionali &
janitore ad Regem adire prohi- «piV/a
bitus, utrique nares aureique praecidiflet, mor-
te damnavit Tributa certum ad modum rede-
git . Horum fumma ex ^fia &
JE^pto talentum
Euboicorum fuit 14^60. quae ad aes noArum reda-
da fcutatorum noArorum efficiunt 10374000.
( Editio Francof.9487'?t6.)
Sylojonti Volytratis fratri , a quo privatus adhuc
veAe donatus in .^gypto fuerat , patri* fu* Sami
ini ul* principatum dedit . Quo fere tempore Ba.
bylon defecit , quam lo. menfibus obfelTam , per
Zopyrum cgrcgi* fidei principem obtinuit . Qjuod
liib annum tertium 01 vmpiadis 67 incidit -

{b) Duplexabeoinlignisexpeditiofada. Pri-J”",^


OT contra. Scytbas; contra Cri<roj altera- Inpno-Cmn.’*
ri, ponte injunxit, tum altcriim inMih.
Danubio iccit ; cui Icrvando Jonicarum urbium
principesadhibuit a quibus deliberatum cA ,
.'

ecquid ponte refcillb , ad quod Scytha cos adhor-


tabantur , Darium &
Ter/arum robur iilclem in-
ternecione delendum traderent Sed vicit Hiftiai

M/r/;» lententia, qui ne |d fieret ea ratione per-«/.»a,«n


fuafit , quod Darii regno iplbrum falus niteretur
ac dominatio Itaque Darius magna exercitus a-
.

rnilTa parte *gre in oifiam rediit Megabai^ cum


,

70. M. in Europa relido ut eam armis fubigeret


Contigit h*c in Scythas expeditio incunte 68.
Olympiade, ante Chriftianam aeram 508.
» «"««*•
(<) Megabaxfss Thracias» iSf Macedoniam Drfri'
fub jccit imperio Quo -tempore v/f/rjfrfadfr,
.

ntyntha Macedonum Regis filius , Ter/arum prin^


,
cipes

Digitized by Google
'

»08 RATIOKARII TEMPORUM


qiiofdam pctulantiiis in convivio dpmt
4 4 *"o! luac lalcivicntcsoccidit . Darius in Terfidem
rediens Hiftiaum Mile fi Tyrannum fecum per
honoris fpeciem abducit invitum . Q,ui^ri/?4-
goram generum &• conlbbrinum fuum civitati
luo loco prsepofuit. Quem poftea, ut ab Re-
ge deficeret , 8c in belli focictatem Jonas ie-
cum traheret, clam eft hortatus. Quippe pa-
triae defiderio & aulas Terfica taedio id conii-
lii ceperat , ut, praetextu domeftici illius in-
cendii reftinguendi, commeatum impetrareta
Dario Inter im ^riftagoras , Milefiis rc/Htuta
libertate, ac Tyrannis, quoad potuit, ubique
Aiblatis, ad Gr^rrorwm auxilia relpcxit Itaque
.

Laeedamoniis frulira tentatis , Athenas venit :


i quibus clafle viginti navium adjutus palam
detecit a Verfis. Mox eorumdem auxilio ca-
ptae funt Sardes, &incenf*. Id evenit Olym-
piade (Sp. "Perfa Jonas perfecuti fundunt fu-
gantque. Qui ah^tbenienfibusdcftituti, nihi-
lo lecius contra Ter/as utcumque bellum fufti-
nent. £i>;4»r/»in& alias urbes capiunt. Darius»
audito ab ^tbenienfibus inflammatas efle Saries ,
ulcifcendicupidus , quotidie fe de bello
‘enf^s inferendo jubet admoneri
.

• Herod
(4) ^riftagora deinde in acie caelo , milTus
*
ab Dario tfiftiaus fruftra contra Regem cum
Jonibus nititur : qui navali praelio liiperati ;
Miletus fexto ab ^Ariftagora defeSione anno
expugnata , & incendio confumpta i Hiftiaus
ab Jtrpago Terfarum duce captus in pugna, &
ad ^rtaphernet» Darii fratrem perdudus , in
crucem -agitur.
Darius l^rdouium generum adverlus Oratos
cum exercitu mittit; qui Tyrannis ex urbibus
Jonia lublatis, pro iis popularia imperia con-
Kituit . Tbratlam inde, Macedoniam, ac finiti-
mas regiones fibi fubjicit. Ad montem .//rbo»
gravi tempeftate jadatus viginti amifit ho-
minum millia. Poli hxc, legatos Darius mi-
fit in

Digitized by Googie
PARTIS r. LIBER III. CAP.I- 109
Hi in Crdtctam , qui (r) aquam & ignem exi- A. 41S&
Pti. |ul.

gerent ,
quibus JEfynet4t paruerunt. id 44 le*

Demum anno tertio Olymp 71. Periodi >- f»t I- I.


]. c. 11.

liun^e 4214. ad Maratboma pugnatum eft.


(<t) CauCam hujus belli Lario praebuit par- a Merrd.

tim propagandi in Europam &


Crociam impe- 6. Coro.
Nepot.
rii, partim ulcilcendorum ^thenienfmm cupi, Milt.
Paufan-
«iitas , qui auxilium contra l’c tulerant Jo»i- Att.p.|f.
Lhs , &
Sardts incenderant - Non hoc Iblum Jull.l. c.
pollcrius expeditioni praetexuit (ux, ied illud 9.
infupcr , ut Hippiam Tijiftrati lilium ^tbeaii
ejettum, ac lupplicem fibi tactum, in tyran-
nidem rcftitucrct.
His commotus Darius claflTcm mittit in Gre-
eiom lexccntaiaim triremium , ut ait (b) H*~ tp. Lib.6.
tii.
radotus ut autem Cornelius nepos in MHtiadt edit
refert , quingentarum j quibus ducenta pedj- GtBC.
tum millia, decem equitum impoliiit , fi ei-
<lcm creditur At Ljfias i» Epitaphio quingen-
.

ta millia numerat Ea claifis , ducibus Dati


.

& Artapherne Artaphernis fratris Darii filio >


rimiim ad Eubcram appulla, Eretriam cepit •
fndc in Atticam venit, &
fuas copias in cam-
pum Marathonem expofuit Atbenienfet decem .

contra illos Prxtores creant , qui exercitui


prxclTcnt; inter quos erat Miltiades; cujus au-
ipiciis perexigua manu ( non enim plures de-
cem millibus habebant , e quibus Atbenienfi-
»m novem millia, Vlatoenfium ra\\\cixserunx.)
fufi liint barbari. Centum millia peditum cum
equitum millibus decem in aciem produx-ilTc
Datim alTerit Cornelius T^epos . Cxfa in eo
prxlio Terfarum 6400. Atbenienfes 192. dic
Boedromionis 16. ut ait (c) Tlutarcbus , hoc cll, r Plut.
in eam.
Septembris 29. Celebrantur inter alios Calh-
matbiis Athenienfmm Polcmarchus , O- &
uogirusi

(1)
Sj c,
A<fum (f J L«e lemtn
oMf^JIuro fuit In
& tqa»m .
huj rptr £J«f.
ut e* ^
tjv eiii*uteni turfiilo tett* g[ iquK forniul* iccept* dOnvoi-
tJon^f Aqui autcui &isni latcdiecre , aouuiiU eut iu
iuuttie.
. .

1)0 RATTONARTT TEMPORUM


t' (?) Ruihoftilis navis apluftria manu pre-
la m',c1 h?ndens «
abidlfa- cecidit
Poft hanc cladem parim inajorcm contra Cnt-
• iietod. COS apparatum inftruit (a) triennio toto Quarto .
7 . Init.
anno dciccit >Ejr;'pr»i • Dum igitur Mulci-
icendos utrofqiic l'e comparat , orta liberos inter
diflenffione, qui a Patre Regem eligi de more po-
fhilabant, tandem ab co Xerxes defignatuscit ,
ac majori natu ./fr«ft4v»/antepofitus , quod&
fjW fil ia genitus , & in principatu fulce-
ptus c^Tet . Sequenti demum anno ab JEgypti de-
feftione ( 4 ) moritur Drfr/iij. Hxc Herodotus Ex
quibus id efficitur > Marathonidru pugnam anno
DanVrcclmdo&triccfimo contigiffe , hoc cft ,

quinto afttt illius obitum.

CAPUT II.

De Pififtratidarumfc/y?orf 4 , <7* Hipparchi «fre,


tum de Miltiadis dominatu , Cornelii ^
Nepotis errore gravJ(Jtmo-

A nno ante Marathonium pialium vicefi-


vh mo, utauftoreft (b)Tbucidides y Tififtrati-
‘^<**^’** dominatus Athenis extinftus cft ^IcmanU
*’*
darum opera , auxilio Lacedamoniorum . Piilfus
eft cni m
Hippias Vififhati fi 1 ins,nlm annos 1 S.poft
patris obitum pratfuiftet . Cujus frater Hippar^
cbus fuit, vir moderatus &
eruditus , uttcftis
de?u«i {c) Viato Tamctfi Diodorus Hipparebum R:
.

cupid. Hippium violentos &


impotentes fuifle dicit ,
iSfp^u*
tertium vero Vififtrati HhurnTbeffalum civilem
v»i. * p. ac bene moratum
, qui
eiurata tyrannide civibus
Hera-
i LiMe P^tcharus fuit ; cui rurfus contradicit (d)
Fpiit. elides y qui Th^alum juniorem &
audacia pra-ci-
pitcmait fuifle; quem conjurati volentes occi-
dere pro eo Hipparchum interemerunt longe
com-
t mnh
iplufirU mnaprthmiUni )&iliretct)m teri*
*im nave, confugeieot •
Peilir Ic /U. 6 e. na-
<41 M*rlt«r Daf»*/ ) H'C Daiiui Hyftafpla 61'u, vu1{6 Cieoitut
atfmnu MbiX Eptrr» »VjJh. id p. )• 4<94. <’<*/• **.

Digitized by Google
. , ,

PARTIS I. LIBER IH. CAP. II. m


cwranodiorcm fratribus duobus Hic Harmodii .

& ^rf^o^ifMiiConipiratione c*t’us cft Tanaibe-^i 44jo|

tiaorum tempore . (i) Qui ambo a iaMlitibus


occifi plcriqucalii torti, Se fupplicio affcdi..
;

Inter quosir^siif meretricis conftantia celebratur,


(4) Polt Hippias Athonis dominatus c/t annos. piuf.
*“*
tres ; Se quarto pullus , ad Darium confugit , an-
no vicelimo ante Marathoniam pugnam ^ ut ait
Thucidides C uo circa Hippartbi nex contigit an-
no 4. Oly mp. 66. quo anno Tanaatbeuaa pentae-
tcrica Iaera oitbenis indici 1 'olita indidem colligi-
tur. Fuit autem hic annus ante Chriflttm 51 j.
vero anno tertio Olmp. 67. elt ejedus.
Periodi 4104. Statu* deinde publice Har~
modio Se ^riftogitoni poli^ 1 'unt, ut 1 'cribit {b) u c. 4.

'Plinius s qui eodem anno id aftum efle dicit , quo


piiifi (imt Reges . Pulfi lunt autem tertio anno
exeunte Olympiadis cjulHem, hoc cA> periodi
"Juliana
(f ) Per idem tempus , quo D4r/*i per legatos t ueroa.
( i) aquam Se ignem a Gr*cis civitatibus petebat
eum Mgintta mandata fecilTcnt, Se ad eorum cau-
fam cognofeendam Lattdatmone Cleomenes Kcx
covenilfct, a collega fuo Demarato in crimen
addudus, huicipfi regnum abrogari fecit, fu-
bomata T*yfI;/4 , qu* legitimum filium
negaret elTc Demaratum Huic 1 'ubftitutus cft
.

Leofiebides a quo ille ludibrio perftridus ad Ter-


,

fas profugit
(d) Memorabilis eadem tempeftate fuit ^tbe- mtna.
rtis Miltiades Cimonis filius, qui in Cberrtmefo ,*•=•
dominatum obtinuit. Huius enim pa-
truusAf>/r/4dri Cjpfeli filius, eadem qua Cimon
matre genitus, z DoloneisThracibuSy qai Cberro- Miitiy
nr/Mm incolebant , ad principatum, ex oraculo , ^
expetitus , CrorTo regnante , quo cum
amici-
f I ) jQt/i «Mi« i Satelimttu ffcifi Qft . 7 (Iter 'totAm Ulo'M oc
clfaiea S >ircllilibni, (Iterdcine.ptiif tortut Si Topplicio' (ncAui
cft , ut ra ThwjtS IIS 5.V. S7-tcfin obrenatutn fuerat In frtjuU
tnj. tffr. SOit. Imi. fi.t.»
it) Aiu.>m ^tm 7 Teinoi tc iqcm , Vid. rqf fToni, NOt *•
. . * ^ . , ,,

II» RATIONARH TEMPORUM '

5‘micitiam coluit , regionem illam tenuit . Is mo.


idujetnensCimojiiitratris t\V\\xm StefagorAm Cuccciro-
rem relinquit Quo ab ficario interfedo Vififtrd-
.

tidd a.it Herf^otuiy Miltiadem Cimo»it quem ip-


fimcte medio fuffulcrant, filium eo lubmittunt,
qui rerum ibi potitus cft • T
ertio vero poffquam
venerat, anno

quosD<ir/iM expeditione
in eos fai^a provocarac , in Tbratiam irrumpunt.
(^os Miltiades fugiens Cl>erro»<r/i»»i reliquit, eo-
demque poftmodum a Tbraeilms eft reftitutus .
Haec Herodotus. Quae ut vera fint, neccire cft
poft Hipparchi necem ab Hippia fblo miffum effe
Miltiadem i fiquidem tertio anno poft im-
preffionem fecerunt
Cornelii T^epotis animadverfione dignus
Mt/ntij cft error, qui priorem cum pofteriore
rrw* confudit, &utriusquegeftaadfcripfit uni. Rc-
dte autem (a) .lEiianui in yariis Miltiades tres d i-
ftinguit , itidem ut
nos fecimus
coin
Ne'iS't.
*
W Cimonis &lius Miltiades cum totum illud
mare "Perfica claffis obtineret , yitbenas claplus
Ac poftea contra 2>4r#/excrcitum Imperator
in campo ^r4itosiofecundifTimo Ar gloriofilTi-
mo exitu certavit. Quam vidoriam adeptus , ad
cjuspcrfcquendasrcliquiiLs cumclalfc mittitur:
ac dum per infulas bella circumfert, Paron ag»
grefrus;indeque qua terrore falfo ingruentis Per-
farum exercitus , qua oblaefi corporis aegritudine
depulfus, iniquis civium fuorum lentcntiis gran-
di aere mul£fatus eft ; &
quia fol vendo non erat,
in vincula conjedus, ubi diem obiit (upremiim .
Hzc proximo anno ab Marathonia vidoria viden-
tur accidifle.
CAPUT III.

De quibufidam miris doSis , qui circa illud tem-


pus ex/iiterunt

H Oc temporis fpatio, quod ab .inno tertio


Olympiadis 6o ac Cyri primordio Babylo~
nicQ ,

DigiUiod ii ^)OgIf
,

PARTIS L UBER HI. CAP. III. it^


fi/fo , ad obititm DttrH 8f Xtrxh initium
ait > memorantur infignes in omni do<ftrin« ia
genere viri. Poct® quidem, (l) Simonides Ce-
MSy Lyricus , quem Eufebim adlnribit Olym-a«.
piadi 6i. «na cum Thotylide.
' l’«m Andcrto » , qii i Tolycrdrt Sami Tyranno '<«•»•
percharusitiit, ntrefert {a) Herodotus. At Po-
Llb.'
/yrr4r« Olympiade 64- ab brarfr necatus eft. » >»i.

Floruit &(J>) /^fibylus Athenis Cyntgyri illius


frater, qui in pugna Mfr4rfwiii4fortiffimcpugna.^*''’<>-
vit
,
quo cum & Ajcbylus in acie ftetit , ut ia-ibit
Vit* illius Auftor At in SopboetisVm retert a-
.

lius, hunc Archonte Pi/Vi>/x>, natum effe, an-


no iccundo Olympiadis 71. & 17. annis MfihUo
tuifFcjuniorem. Ita natus fuerit JEfibilus anno
primo Olympiadis 67. Periodi Jesiianx 4iot. $c
Marathonii confluftus tempore annum agebat cir-
citer 21. aut 2 ?. ac mortuus erit anno Periodi >-
/iana 4267. Olympiadis 8 j. anno fecundo Nam .

vixit annos Verumciim Hieronis Sicilia Regis


tempore &apud illum mortuus efle perhibeatur,
it Mero anno Periodi Juliana 4i4y. obierit , non
conlbnat ratio Itaque longe ante Olympiadem
.

67. natus fuerit.


Inter PhiloibphosrecenfcturXr»opfc4»fi Phy-Xr»,;**
ficus idemque Poetica laude celebratus, quem Dio. •

genes 8e Euftbius circa. Olympiadem ponunt 60.


Sed nihil.Vy thagora nobilius atas illa peperit
quiortus iniiila 5‘4me, pofidiutiirnamperegri-)«mbr.
nationem , reverfus ip patriam , Toly crate adhuc
m ea dominante y Crotonam in Italia petiit ,c»W-
ibiquc diicipulos complures habuit, ut refert
Diogenes. Alii Sylofunttm ‘Policratis fratrem df p»
lucccnbrema junt non potu ille ferre Floruit is*^‘*
OlymDiadedo.fi Diogeni credimus.* Jamblichus
circa Olympiademda. in /raZ/uw» abiifle fertbit
,
qua (andPo/yrr 4 r;i dominari coepit. Mortuum
vero Olympiade 70. cjulquequarto anno rcfcic
Tetavii l{ation.Temp Tom.I. H Euft-
l' ) SlmmlJri Cfm J Chiui inplurimiiCiC(n.niiopcniin cdHlonl»
bu, J/ciiur . C<iw, p««{a, qucoi prininiD fciuBi iitcsi ma.
n.ei:irpioiu:il.edeO(it. (. 1,1.
. ,

•rr4 . RATlOiNARn TEMPORUWr


cum vixiTTet annos vd 8o. vel 90. n
tdjjoi audoreltD/o^f««. Cum Tl»d/4ri4f Tyranno &
^irfr/rfdvcrlatumeflcprpdit Jamblicbus idem >
qui dc ejus vita &
dogmatibus Uripftt. Fuit au-
tem ^baris Hyperboreus ^poiiinis Sacerdos ; qui
Tythaiorampxo jtpoUine ycneiatus, mirificam
illi (agittam obtulit, qua fretus flumina trani«

mittebat, urbes pcffjlentia liberabat, alia ple. &


« ^ raque fiupenda faciebat . H*c Jambiitbns. (4)
ro .€.«<(.
lettulliatms vcrdTyfbagoram apud Tburios tyrin~
nidem affcitalfe fetibit
Tythjgerd praeceptis CrotonUu Rempublicam
luam iiillituerunt : ac non moribus (blum ,ied
niodn- etiam virtute bellica adeo profecerunt, utcen-

tum eorum millia duce MHwte cum trecentis
Sybesfiurum millibus (t) ad Sdgrnm fluvium
conflixerint , &
caefis hoAibus , urbem ipfam
funditus everterint.
/>«»• Uereulitnt Ephefms circa Olympiadem 69. flo-
ruit, audorc Dhgtnt. Nec non Zr«o Eledteu
(^) Hunc bobuk) fe ftcrcore oblitum cxuflific
refert TertullUnus.

CAPUT IV.

J>e e/edis Roma I^egibus , ae bella deinceps i


Romanis fisfeeptis,

fUb. t.
infim.
O EgnatumcftRom4, ait (e) Livius, abeot»-
dita orbe ad liberatam, annos 144. Itaque
aoion 1. (d) annoineuntez45.puifis Regibus, Confutes
in ptpi. primr creati funt Quare cum urbs condita fit
.

ex f'4rroi>« opinione , anno tertio Olympiadis 6.


rftt.joi. qui incurrit in annum (?) ante 755 Rc-
i 9it> gifugium ac primus Conlnlatus convenit in
annum quartum Olympiadis 6j. anxe Cbriftum
509.Quod fic intclligi volumus , quafi idem in
anno veteri /(001440 fitos menfium fuerit, qui
hod ic-
ti) 44 Ssjrtn ) rvifndi» funt h(T vocti »1101« huc illiptiv,
iitec Diuiott nitisii.cin ciuto obictTiiusi fuit 10 Pttfmt. ht j t fm
Udit Lti^d-

Digitized by Google
. . t

PARTIS 1. UBER III CAP.IV.


hodicqtic in "fulidHo cctnimr . 'PfUlid6.Ci\.Maii
celebrata liint : unde Urbis anni cotopatari lb«t4 44 ]a.'
lent. Olympiddki yetbiblolftitio numerantur •
Itaque initium annorum urbis in Enem Olympjd-
dicarum Congruit. At B^otndui menlcs per ilJa
tempora non eodem loco confiftebant : qticm
tum vero tenerent > nulla pote/l divinatio conic-
qui. Ideo communi nos & hodierno fitu lacpiiis
utemur.
Tarquinio propter oblatum ab e]US filio Lucret ie
Auprum abrogatum cft regnum 6. Cal. Atart. quo T«mp. e.
die Regifugium notatur in Calendario J^owawo
Pro KcgiDus Conlulesdiiocomitiis centuria-
tis a Pr*fefto urbis ex commentari is Seravit J uHU
creati Cunt > L. Junius Brutus 8c L. Tarquinius Co/-
latinus t quorum hic Tarquiniorum propinquus
erat> i Demarato oriundus ejulquc pronepos .
Qui > poft detectam conlpirationcm, in qua fi*-
lii Brwri&ripfius Tarquinii fororum filii depre-
henfi fuerant > ciim fc mollius gereret , anniten •

te Bruto, redaftus in ordinem exfulare coaftiis


cft» eiqucT'. Valerius Toplicola fuffcfilis. Poft
Tarquinio Rcgcbcllum inferente , in ipfo confli-
du Brutus occubu it , eiusque loco primum Lucre-
rmrConiuIeft fadus; deinde M. Horatius: ac
deinceps quotannis inftitutum » nova ut Confu-
lumparia Rcipublicx praccifent
(a) Anno tertio a parta Romp libertate Torfen- • iw. »•
uaClufittOTum R^lusad reducendos Tarquinios
bellum I{omanis intulit . Quo bello Af. Horatii Co-
f/iWr virtus enituit: qui ingruentes per pontem cjTfri!"
hoftes fuftinuit u^us, ac recifo ponte tranfnata-
vit . Tum Mac, Jf.ruo/rfqui Regem aggrclTus
& conatu luo Vruftratus, ardentem m foaim
injedamanu illum adeo terruit, ultro ut pacem
a Ro»»4«« expeteret. Nec minus puellarum for-
titudo confpefta eft, tmprimisque Clalia , quxcuu
obfes data Regi , clufa cuftodia , trans flumen
ad luos equitavit.
(b) Subn\otisEtru/cis Vehemens ab l4/i4fjbel-
Hi Ium
. .

11« RATIONARII TEMPORUM


Ium , quo® OSdvms ^milius Tdr-i
increbuit
r<rUt« » concitabat , contra
quhtii cexKTt Ldti»us ipie
quos Didator anno urbis zfS. fadus
r^imut miusi ad lacum inli^ni prziio vidis
fnatam.
Cocictatem reddidit .Nec primus hic Dic-
tor fuit Ante hunc urbis anno z^a g‘catu$
erat T. Lartius Conful cum plebs acre alieno
preflanomen adverfus Latinos dare detredaret
• LW.i. (4) Contra f^olfcos bellum poflea lulceptum:
qut Lttinis luperiore bello , quae mitterent ,
Kr'/«M auxilia paraverant. Quod bellum ex interval.
1q Ixpd repetitum ad annos plures propaga^
luTon 1 tum eft . Ccepit autem anno urbis zs9. (b)
riut.'^' Memorabilis eo bello f. Martii Coriolani for-
orfc/4. tuna fuit) qui anno urbis z6j. damnatus ab-
lens > in Volfios abiit ; iisque audor fuit in-
fiaurandi belli > cui gerendo dux cum Tmllh
^ttio dcledus, cum fufis laepe t^omanist iam
moenibus ipfis immineret , maternis precibus
infradus ) coepto deditit ; quod anno urbis
conditae i66. evenit. Extindo Coriolano^ Vol-^
fiiy nihilominus bellum perreverarunt facere,
qui cum ^quis 8c Hernicis infigniter il Spurh
Caifio ter Confule vidi . Sed ea gloria in au-
doris fui perniciem cedit . Hic enim primus
Homay poft ejedos Tarquinios y regnum auibs
atfedare, in ipfo conatu eft opprdTus , ac dc
Rupe T4r^f/4 praecipitatus anno U. C. Z69.
«pton.8 Hic princeps agrariam Romx legem tulit
anno eo, qui illum, quo necatus ed , ante-
fr» cedit
At anno conditx Romx z6i. cum ob credi-
torum impotentiam ac foenebre malum plebs
trans ^nienem in montem facrum fecedideti
Patriciis, Menenii ^A^rippa confilio Se Oratio-
ne reconciliata cd, impetrato prius Magidra-
rrHaai tu , quem ad fui tutelam viofentix Patrum
objiceret. Ii Tribuni appellati funt.

CAPUT
« ,.

P ARTtS I. LIBER 1 1 1. CAP. V. 117

CAPUT V.
f

Xk exptiitione Xerxis t»Grarciam> Grzcornm


ndvdli dd Salaminam •vi&orUt O^cMe Per*
larum
•*

A Hnofod Alaratbinidm pusnam


/amt»f4 contigit,
<Iecimo
utauaorcll TbHfydidts.**^*'^'^-
(4) XerjtMenim, qui anno 4. Olympiadis 7^.
Jrf* i'",’’".”

AnteCbriftum 48?. polt parentis oBitum imperare


coepit f Ti/t/iraridarum Sc ^levadarum hortitu )uti '1?'
tum horribilibus Ipcftris incitatus ad hoc bellurrf m
anno imperii fui quinto, Periodi Julianx 4133. Th/m.
live Olympiadis 74. aftno quarto , m
jlfidm pro-
fc&useft» Srhyemc Sardibui cxafta, Icqucntc
vere trajecit in &r 4040» fferodorvi 1'cribit in il-
.

lius exercitu capitum fuiife amplius quinduagies


& bis centena ofloginta tria millia, (6) Tlutar^t m p».
ctor quinquagies: (c) Tbeodoretxj tricKs Cente*
na millia, CorneimsT^epoi peditum feptingenta 'lo-
millia, quitum quadringenta . Cialfis porro na-
viumfuit , ut idem refert , 1200. Ldctddmonii >
duce Ltomidd. y eam trecentis Spdrunh Sr Grfcomm
exterorum mi Ilibus quatuor , in ThefftlU fauci-
bus , quas Thermopylas Vocant , ingruentem illius
exercitum aliquandiu reprelTerunt Dilapftsde»
indeGr4(/ialiis > foli Lattdtmonii i Verfiscircamy
venti perierunt . ab oraculo moniti,
ut fe muris ligneis tutarentur, audore Tbemi-
jSoclty relida patria fe fuaque omnia in naves
impofuerunt , quas ducentas numero paratas ha*
bebant, utiitCorme/isss 7<(epos. Quibus additx
Crdtorum reliquorum centenx trecentarum na-
vium clalTem implebant- (d) At Herodotus ^ttitas j
naves 117. haud plures , memorat : in totum vcr6 *• “‘‘*

X7i. Xerxes ^tticam ingrelTus , Rhenas incendit


Tum navalis ad Salaminam pugna in qua vi-
fit ;
lunt Per/4 , Boedromionis die 20>qui in Stpfem^
krisii. incidit . Fugit Xerxes , 8c ad Utliefpontum
H I perve-
.

n8 R^ATIOMARII TEMPORUM
pervenit dic poft pugnatn 4^. rclifto in
Mardonio cum 306000. peditum.Hoc navale prx-
lium contigit incunte anno pn‘mo Olympiadis
Anno inCequente, Mar^
75. anteCl^fy?«m48o.
donhtsi GrtteiSf duce Taufania lM*dtmonio tT
^riftide , vincitur ad TUtaas , occiditur , Boe~
sHtted dromionistenio , Stpttmbtiiz^. (4) Qiia eadem
dieGrrfr/ ad Mytalem navali przlio Terjas fupe-
piat. rarunt ’

Atili-
Per idem tempus > quo cum Terfis maritirrio
praelio certavere Creri, Cdrtbaginen/es, quos ad in-
vadendam Xetfet incitarat, terra vifti
i L« I >• Cunt ad Uimtrnm a Ctiont j ut Icribit (b) Diodorus.

,
\
CAPUT VI.
rtbns memorU dignis y qud po>? Pcrficum ie/-
lum in Graecia tontiitrunty ac civilibus Cv2e~
eorum bellis.
Erfici turbinis metu pcrfunfta Crecia ab exter-
P nis bellis ad domeftica paulatim arma Cua
convertit, nobililfinais civitatibusdcprincipatu
certantibus , ^tbetds 8c Laeiddmone , ad eas c«-
tcrxpartitisfdcftudiisapplicanmt. > .

niod. (f) Prima ,conllitutis rebus , cura


tenuit inftaurandorum moenium , qu* Terfit di-
•Th-mia. juerant, quod Tbf»»/y?ef/M indnftria perfeftum
Them. eft, ncquicquam Z^frdewMi/ioblhinttbus , nc ex-
tra Tr/e/?o»»e/» 4» pauloaliquamunitiorurbs ef-
iit, qiia barbari occupata vehit arce uterentur ad
opprimendam Cr<tmam : edi non tam boni pnbli«
ei amore, quam invidia firmetu , ncfcaltMlsae-
a Thuf. mula civitas efferret, id illos prohibere confthbat.
cotn.**’ Quin cjufdcmconfilio(d) Tbemr/hclis , ^tbenim
Tirdeo portum fecere , cum Tbdterico ha-
^^lod.
I KCom* denusutcrentur . (r) Poftea Gneri aid dcpcl lenda
barbarorum pracfidiaP4*/4flMf»» cum clafle mi-
/ Thn:‘i ferunt iaCyprum Sc Helie/pontum (f) Qui , ca-.

**’
ptQ By^ntio , moras ibi laciens , occulta aim Ver-
wepor.
fij confflia
dc4>rodendis Grteis iniit , quibus pate*
Pin!]. * ladis.

Digitized by Googie
. .

PAHTIS t. untR nr. car vr;


i fjftis, domum ferocatus, acdcniquc damnatus
I pcnit ^^Atlienieitffi intcrim Crdcos populos yVan-
I fanid Ibpcrbia ab Ldceddmaniis alicuatos , per
i r/^/dfmad|unxcre fibi,' quibus commune quod-
I
dam srarium in lutula £>f/o«confti tuere placuit «
I in quod fiaguliquotannis conterrent aliquid ,
1
quod libi poltea uliirparunt
I
'•
Inde LAceddmotttii poit necem Tait/dnid Tbemi^
ftocltm prodi tioais acculantibus , tbgk ille, Sc'
I
ad abiit. Qiiod anilolccundo Olympia--
I
dis77.aateCbr/^HM 471. iJiWorw refert ;qui do-
i
nus poftcIadcm5’4/dOT»/»/4>»tuit . Itaque Inpcr-iwIT;/..
I
ftite adhuc venit ad cnm Tbemiftdtlfs^ (<<)*'«
«talio locodocuimus
-(b) Sequente anno, Ciwon A/»7//4<#fifilHiscum * i>iod,
claircnaviom 150. inveftusjadCyprn»» arbdro- -

rum 340- naves praelio lupcravit ; eodemque dic Com.""'



militibus fuis 'P^r/imvcltibus indutls&ibcaptas
naves impofitis, terreiittsTerfurum copiadex ittf-
I
provitb adortus,ad EHrymtUttm fluviuni cecidit^
I
At inVeloponntfQ , vehementi terratmotu cbtt?
I
cufTa Ldceddmoni , ciim Heiotes fif Meffenti defeci I-
I
lent ,
primum acciti funt a lAceddmonirs
eHfeswtopem terrent. Sed interim dum in itinc^
I
rt funt, holtes ab ./^rrl;/d4mo comprelR 1 frit-

I
pcdla jam ^tbtnifnfium auxilia dimiflTa tiint
I
Qii* res illorum alrenaviraoimoS) &? f»multatis
I
initium dedit. Id .anno 4. Olympiadis 77. fi/olo-
I
r»r adicribit. "i/Jfim m- i--)r,!.'qn; / > '.

I
- Incaute pi5T^iade 7^. Mycenas ab f
1
quod iis(elubjiderenollent,evertkdWib2)/«ddei<i
I
idena allerit, (e) T/^fdnUdverd ex semiiratione , ?
gloria implacabile in eos odiam ^rghfos '
»•
proditi quod bello, domiquielcentibus
iArgivis, Myctn^ti 8oi ink]ite 4 t&Mti- 'P&fitt tid •

I
TUermopylas fubfidio mifilTent* Anno vero Ic-
qaenti mortuunrtfadit Hiennem Syraestfis tegfMtn.
tein , cum annis n. iBiperaflet, ac Tbrafybsslktn
fratrerW rnccclTorcm hibtiiiTe ; qui Sjrtcufahc*
mw cbnrcnrionordctmlfus in Zorrof abiit. {d)\td ,

••• H 4 5>r4- i,.

Digitized by Google
«

tao RATIONARII TEMPORUM


litVruu deinceps ad phnyfimm ofque anifis^
ni44ic»(^. m Tumma tranquillitate vixerunt . Quod
anno ?. Olympiadis 78. Diodorus atEgnat»
ftrfidt vero Xerxes anno 4. Olym-
‘‘‘'pjadis ciHtdcm ocaliis eft ab jtruhano : neC
non D4r/Ni illius filius ab tArtuxerxe fratre^apud
quem parricidii, quod ipiccommiicrat , illum
accularat ^rtabaaus , qui ^uxerxi meritas
^rt-wr-peenas dedit. Sic ^Arusxerxes ct>ta

MiiM-dem anno regnare cft orfus. Hic anno imipe.


r^j.c. j.ji tertio, Olympiadis
yp. 1 'ecundo, M^ypterm,
quae cum Inuro Dbyu Rege defecerat, per
ibumenem patruutn oppugnat « Ax. Inunss ^tbe^
fiienjium copiis adjutus Ter/ts reftrtit, 4jui Sc:
navali prxlio vidti ab ^tbenienfbus anno ter-
tio Olympiadis ejufdem, fcquente veroMetn».
pbim Confugientes ab iifdem illic oblidentur.

«Tfiac:«,
*Atbenienfes ab Mgy-
' ptiis deftituti , a Meiabats zqnis dimilli con-
ditionibus dilcclfcrunt. Imurus in crucema&us
cft: JEgyptus recuperata. mi/v
IntcrimZrfffdrfwowoj inter &
^thetsien/es ve-
litationes aliquot &
atrociftimorum , qnx dein-
ceps confecuta funt , bellorum orta funt initia.
"i^iTn ^thenienfesj quQS pprnione comitatis ac
iuftitiaefibiconciliarant ibeios, converfts in il:-
>

perbiam moribus oftenderunt . Illi ad Lttedemo^


WDiod,»;oircfe receperunt, vclut (d) Tbufii» ^inettx
Olympiade 79. Quinetiam mutu® hinc inde in
agrosiimprcinoncsfadfx.-^riwmrff/ri duce Zro-
erut^^, Coriutbih &
Epiduur iis vi^is i in Telopom-
nefs^m.gn^Cxn funt anno x. Olympiadis 80. Item
Olympiade 81. duce Tolmide Luconicam populati
cTiitic. lunt, 8f yEgMcrrfjlibi lobieccrunt. (e) Poft C«-
• •p.71- 0MAir opera quinquennalesinducix fadx, bd-
liquc contra Ter/as converlus eft impetus. Ci-
wsMCUmclalTcprofeiaus in Cyprum» terra ina«r>
^ ^
rique barbaros vicit , &
ad pacem faciendam adel
g it .Artaxerxem , qua nu lia Gr^rfc/r ad hanc diem
glori* , Terjis ignominix plus attulerat . Iis
enim

Digiti?fld by Go< ulf


. .

PAtTiS T.UBER Ilh CAP. VT. Ul


Mim conditionibus cft: accepta , nc ad mare
propius intervallo quantum equi curilis cfl ac- 44io.*.

cederent ; intra Cyaneas autem &


Cbelidonias
longa navt vel romata non inveherentur ; .
'
&
ut o4fid urbes liberas relin<^ueret . (a) Ea pax ?•.
anno 4. Olympiadis 8z. tribuitur a Diodoro . y
Eodem anno Cimo» in Cyfro Citium oblidens cwa.
ex morbo decellit
. ; c*moDe“
(fr) Subindd Gratorum inter fe recrudefcenti-> Thu«.’

bus odiis , repetitum eflbelluffl . Quod tricenna-


lium induciarum pa^iione utcunque dbpitum cft<
anno jt Olympiadis 83. Interim Samii a.h ,/ftbt-
tiienfiius deficientes ad Lactdamonios , .a Tericle
perdomiti funt anno 4. Olympiadis 84.
rbii contra Corcyraos 8t eorum locios ^tbenienfes
bellum movent Ac fub annum
, Olympia-
dis 8d. navali Certamine fuperantur. Ergo anno
14. quam' fafloe erant
induciae , z\s jltbenienftbut
violatas lattdamonii A’ eorum focii
eas^ effe
prbnunciant . Ita bellum de integro conflatum
eft, quod Tr/oponne/ariM» appellant t

CAPUT VII.

Romanorum res itft*ab^.U.C.rT\. 4^3:3. CT'


initium ielll Pcloponnefiaci

R U«.
r !•
Oih*
(c) Vejens bellum initum ei't Urbis'Dkm
anno 271. quod cumprivatisopibus geren-|Celiiai.
dumF4&ior«m nbi gCiis una depopolciflet , &ad'17
c. «

CrfWfr4mflimumcartramuniifrct , circumven-
ti holuurn infidiis eodem dieperiere trecenti f'cx,
anno U rbi 5 277. quarto anno poft pugium Sala-
miniam y ait Gellius Sed anno iequenti cum
.

Vejentilms debellafum cf‘t ab Servilio Cof.


(d) Cum
Volfeis quoque bellum perfeveravit :
WLIv» !•
qui vidi fxpius , praefertim d T. QuinRio Capito- |. Dl«» \

lino Is anno Urbis 286. antium gentis caput ex» 10. '

pugnavit . Anno vao 196, advcrftu ^auos Di«


aato?

Digilized by Googie
. , ;
.

ras RATIONARH TEM.rORtfMr


A. fiiftus & (i)ab aratro vocatus Mhuritim
, , ,

Co(‘. ab illis circumlclTum eripuit , hoflcrque


lub jugum miftt .
« n^. (rf) Anno poft U. O
trcccntcfimo tertio , ante

Cbrrftum 45 1 ut audor c(t Dknyfitu , mutata Ro-
. .

'm^eft Reipublicx forma . Nam pro Colf, duo-


Dt ra» bus creati 1'unt Decemviri cum ( umrna poteiUtc ; ^
qui ex legibus, quas hinc inde legati ,

|»eriore anno Ro*4wattulerant , populo l{oma-


iwjnraconCcribcrent. Sed cum iidem potcftatc !

fila ad tyrannidem abuterentur , &


eorum unos .

utpplHS Claudius VWiiHiam per vim fibi .ad ftu-


prum vindicare vellet, camqueluapte manupa-
tcr occidiiret , fit alterd plebis lecelTio: ad quani
tedandam, rcdafti lunt in ordinem Decemviri
ac Tribuni plebis , &Conlulcsreftituti . Qiiod
s cic. u anno Urbis trcccntcfimo quinto , {b) lexagcfimo
d. nn pofl partam libertatem incidit , ante
-

449. Ita tertium annum attigere Decemviri » ,

(0 Anno U.C.trecentefimd decimoquinto Sp.


'
1*7
c.‘j!
'
Melius per occafionem praevalidae tamis in ple-^
bem frumento divifo aditum fibi parans ad re-
gnum, iuiTii QmȣHi Diftaitoris a f Servilio .

/4 Magiftro equitum occiluseft. Sequenti vero


Fiienates Lartem Tolumnium yejenttum Rc-
a.i
gehideficnmt , &
legatos populi l{oma»i truci-,
dant- Hisin foroftatuscpofitx. petentes innq t
qui proxime fecutuseftjU.C-Jiy a Mamerco
iwi/iaDidatorcvifti; Totumniusi Coitn. Coffb t\i
occifus; qui &
opima fpolialecHndusa'R^ii/o
Feretrio Jovi conlecTAvit Etfi Sigomus id in il-.
Coniiilatufadum putet anno 316.
lius
j Liv «. '(d)CcnroresR«»-«cDnftitnti anno 311. iidem-
.

Cnfwtt qncquinqacnnales fa^fi.Scd anno3i0.aM4mfrro


MmUio Duftatoread lelquiannum contradi.
Anno vero 313. contra. Sc yotfi^K
. . . .
• A' I ;• .
" - Di-
7 (STf. JD»M«ll*«i<H<i,oiii<»iot injinummi-,
le confdnSic ludor ; primuf T. quindiui Opitolinin diflui . Vol*
'c«, detidt, Ar Anclam expuSiMvit t lUcr tb illo diverbii fuir 1..
q^iieSiui Cinoinoitoi Diditor fadundverfu, Ctiiiotae ibimtrovo-
nriif, Ijm Mimichiweof- Ilberirrlt , obfejvstaoi hoduetit in Pr4* -
/et. tai Pau.

Digitized by Googie
; ,

PARTIS i.LinFR irr. cap. viir. ut


Diaator^.To/Jwmi»/ profpcrc rctn gdlit ; fcd p;*j!lr.
cam viftoriam ianguine cruentavit
filii Iui ,

c^iicm ) quod contrit julTum luum pugnaiTct >


fecuri perculfit .

CAPUT VIII.
Dt tiris excellenti Doltrina prxditis , inter
tempus expeditionis Pcrlaium /«Gneciam CT'
Peloponnefiacnm bellum floruerunt.

Minentes ingenio fuere hoc intervallo Phi-


E lolbphi , .AHXXagoraSf qui eo annot quo •'»«**•
Xerxes trajecit in Crxcutm^ annum agebat vi-*""'
cefimum , quo &• philolophari coepit , ur re-
fert Diogenes Natus itaque elt Olympiade
.

70. ut (cripfit .Appollodorus i mortuus Olympiade


o8<Male apud Diogenem • KtotK-fis pro oyi.OKiso .
Hujus difiripUtus Ttrieles fuit. Sctrttu.

(4) Natus cft «r Philofophi* parens Jofrrffw


annomiarto Olympiadis 77 Tbnrgelionit 6.-A\e
Hic eff annus renodi "Juliana 4246- intcCbri-
ftum 468!- vixit annos 70. mortuus eltanno p.ri-J
mo Olympiadis .

Democritus naicitar anno' tertio Olympiadis


77. anno ante Socratem , ut ait Tbrafilus apud
Diogentm Se vixit annos 109. Itaque morttuf
'f

anno 4. Olympiadis lOS- Quod autem librum


qui inferibebatur «ni/> « ? » lefcripfiflTcte-
fhitus cfi anno 7 jo. ab excidio ri*o;4 , qiti annus
cx calculo nofiro cadit in annum Periodi JulinnM
**•
4z6o. hi it tunc annos natus i?. Sed fieri poteft »
ut Tro/4n4i« annis. ah^ot anteverterit.
Hunc 1 « oculis prirafie propterea> (t) tcftis *
efi Tertullianus , quod mulieres fine cupidiu>u4<
' '
te intueri non poflfct. '

(c) Empedocles SeTrotagoras circa Olympiadem


84. floruerunt , quan<M. &. bdeliffits , (i) nrc,55ois.
loTigcpoliTarmenides qui 90. Olympiade
gni-
4 1
)
Ker Utff PttmtmtJnMmO ctmM» te M^riTin/r F m
iatfr Tiiqirnlois diFcipiilot niemonntur , Wenitf C'yiii|> •- fln<i>i<r«
^rr(J« dicitur, oblervaiuni id fuit )n ejit

Digitized by Googlc
. } . ,

U4 RATIONARir TEMPORUM. ^

A.itJftgnis cft habitus. Item Gr*rs»<*J» Htpfiiat , Tro^


Hipptxrdtti Medicas quos ad Olympia-
Id"'Jr«i liifWi >
dcmM-adlcribit Eu/ebins. Claruit Aftrono- &
mus (z) Meto ^ qui anno ante bellum Ttlopoome^
1'olftitium oblbrvavit
PhuU- Poct* vero celebres habiti funt y "Pindarus , (a)
I"pii>d. qui anno > quo Xerxes tranlitum fecit in Grdciam^
vk*. annos natus erat 40. Olympiade 65 in lucem e- .

ditus Item Baccbjiides , quem Eufebms ponit O-


.

lympiadeSi. Vigebant tum &


Tragici infignes,
JE/cbjlusy dcquoantedidumcftjSopfcof/w, quj
17. annis junior natus eft anno X. Olym-
piadis 71. antefbri/?i»»»49j. flf obiit annos natus
90. anno tertio Olympiadis 95- Periodi Juliana ,

Apollodorum
t Diod.
4 jo 8. Ut feribit (&) i>/o</on(i } quiC?'
inCbrojiiVii referre 1 ’cribit, Euripidem codexazts.
no elTe defundum- Qui quidem natus eft, uc
ait Tbomas AUgifter in lU ius V ita , annq iplo pri-
mo Olympiadis 75. quo Xertees irrupit in Cra»
«41» , vixitque annos 75. ’jtj

Ta: -

Comici quoque Cr4rf»MS, "Plato, Arifiurcbut 9.


Olympiade 81. conlignantur ab Eufebio.

CAPUT IX.

2>4B«^oPeIoponnefiaco> ateattrisqua per illisi


. s» Graecia contigerunt

T1.UC. 13
Ellum (0 in longe atrociflimum ma-
l Diod.’ Dximeque diutnmumv/ffif»i«»yfj inter Pf-
JJ;”“*’/opo»»<'y?orcrupitannoprimo exeunte Olympia-
&
vide ais 87. Pyrirodore Archonte « verno tempore, an-
te Chriam 4^\. Occafionem dedit "Pericles, qui
'vnktb feptem millibus talentum expenfis , ne ratio-
nes cogeretur reddere ,
permilcerc maluit
omnia .
Hujus belli multiplex fortuna fuit , ac fumma
rerum
r * ) M4« J 1 « ctlim Enneadecictaridem ftn Crcludi Lunaram ix»*
cnndaelin anawam inllitnil , de <]*o cenfuli Mtell •iHrr f^rt,
i»lld.a*r,la

Digitizea by Cnoglt'
. y ,

PARTIS I. LIBER III. GAP. IX. it?


terum varietas Terieles pdft biennium & fex
.

menlesyquam bellum coeperat, (i) pcftilentia roo- «a «4I».


- ritur, qu* laevillimagrairari coepit anno Iccun-
<lo (4) Lesbii , & przcipu^ Mitylesuei , ab ^tbe~ *
.

mienfilms defecerunt anno quarto belli ; fed in(i> ’L**"*^


qucntejaTaffcfre duce recepti , aegreque ab in-
ternecione ferrati funt . Anno ejus belli decimo,
cum ad ToroKdm Cleo dxix ydthtnienfium , Brtifi- &
ddtlaceidmoHioTum inaciecccidillent, utrinque
quinquaginta annorum induciae fa^ funt; at
eae poll annos odo djlTolutae
(6)Anno vero belli i 6 01 yinpiadc 91. inducia-
.

rum tempore, 5/«V/4 m aggrelli funt w#rbe»tV»/ei, ti.


ut Leontinis contti Syrntufanos opem
ferrent. Duces ad eam expeditionem milii funt
^Icihiddes , T^ieias , Ldmaebus . Sed oilcibidiet
abfens facrilegii polhilatus, domum revoca' &
tus aufugit Ldceidmonem &
ad auxilia Syrdcu/dnit
importanda Ldtedtemonios hortatus c/t. Itaque
minTo Gylippo duce, ^tbenienfes quibus hade-
nus res ex voto fluxerant,tcrra mar ique vidi om- su»u
nes in poteftatem venerunt hollium ; a
bus occiit funt Demofthenes dux fortiiltmus ,
Cr T^icidi . Jd anno belli 19. contigit , ante Cbri~f^ •
ftnm 413.
Ex eo tempore ./frbefftVq/Iiiii» inclinare fortuna
coepit , quam tamen labantem utcumque revoca-
vit (r) ^Uibiadfs , cum in patriam reftitutus eflet , . Thnc.
populari imperio fublato , aepenes quadringen-
tosconftituta Republica, quz deinde quinque
millibus permilTa.
{d)ToftremoilojlrdtoSiLyfdniroAucihui vidis
ad .€goj potamon ^tbenienfibut , urbeque ipfa piX la
in deditionem accepta , finisbello eft impofitus
anno vicefimo odavo ineunte Aprilis cnci- ,

ter 18. hoc c/l Munycbionit 16. Tenuit, itaque


bellum
( I nrnUtr &c ]
eemti morH IWerf.# defcripfit f qnl ,
eo mnbo Ubon.it tibdnniei Tidii ) ThtujMJft LiS t.
illo,
MrM’i <|iilei
' tonnjo *um piirrrti, openm pri-ditit ) Hipptrratn
Lit \.BpU'm ^tit t rartWretbIquilODCo roil itnipor* vi*U )
eep\B3tU tturrtiKitli i.

Digitized by Google
y .

115 RATIONARII TEMPORUM '

Tol idos 17. ad tifqiie ^tbeadrum


bellum annos
iiuiio. «/.<r(r(4)At Xenopbvn bellum extendit ad autu-
^.^'^'mnum uique lequtntem, quo Solem dctecilTc
« xenw refert > quod inno ante Cbri ftum 404. 01 ympia-<
dis94. annoprimo, 5 rpf<wim 3. accidit . Siqui-
>7° demOlympude novt rneunte id evcniife narrat,
®'’*‘
adedque proxima ab illa, quam dilcrtc9j- nu-
meraverat initio libri i.

Cztcrum ^ruxtrxii Lmiimdnf tntiO bel-


lum inchoatum eft Nam eius belli anno y mor-
.

t Thuc. tuuscft. Ut ait(t) rbwryf/dw, cumregna/fet an-


^1,’’ '*'nos4b.'Defiitautemanno./frf4Xfrjr/j Memoriofi
t oiod. primo delinente, vel ineuntelecundo, ut(c)ex
'**
Diodoro conttit.
Per idem belli tempus , ejus , Uf audior eft Z)/c-
doruiy anno zi-profligatis in Sicili* ^tbtHienfmm
opibus, M%tft*nfy qui illos ad auxilium cxcivc.
rant a.d Carthdginenfes confugiunt ; qui H*»niba-“
/rm^mr/rar.i (ilium eo cum copiis riiittunt. Is
Selinuntem diripit, Himeram evertit. Contra
, quem Hermoerates Syratufanut cxliil ftrenue di-
micat, ied idem anno primo Olympiadis 93.
clam Syracujas irrepens, in foro cum fuisocci •

ditur .*quos inter Dionyfim erat is , qui poiiea ty-


rannidem occupavit anno belli Veioponntfiaci ul-
cimo. Siquidem (d) Dionyfim HalicarnafJXeribhy
Archonte Calidy anno tertio Olympiadis 93.
( coepit is anno Periodi "Juliana 4^c^. ) (e) Diony-
#'Dl<ia.
***y^*» Syrofujis tyrannidem obtiauiHc.(2;quod co-
•o'
Em, .demaAu, zcTififiratm ^tbenisoWm perfecit.
CAPUT X.

De iit y
quapoft Peloponnefiaaim bellum memo-
ratu digna gtfta junt, ufquead Philippi Mace-
donis tempora .

P
i
Oft (/) ^tbena r z lyTandro captas Cum 30.
viris rerum iilif Trar.na pcrmilsa foret, ii
cru“
i 2a
A 1«. ,
«' ; vc/ImIm J V. lup. lib i, e ».

Digitized by Googie
T
. ; .

PARTISI- UBER III. CAP.X*


trudcliter in cives grafsantes, a Tbr/^hi/oiimt p^*',**{
W
cjcdi, aC libertas ^tbeiiu rertituta anno 4.
lympiadis $)4- quarto ab eadem mbe capta. (1)
<^uo ipioCyrKj]Unior y Ddrii fili lis, Artaxerxis
Mnemonis frater, &
a patre praefedus cum
Creeeornm ic imprimis lAcedatmoniornm f retus au.
xilio contra fratrem arma fumpfiisct, in prxlio
caelus cft. Cr«rt auxiliares ad qumque millia ex
decem redadi , duce inter alios (a) Xenophonte « y.ro.
er Armeniam , & Tapblagoniam , & infcflos >n uti f

SLegis exercitus in admirabiliter cvalc-^


re anno jprimo Olympiadis 9?. <
cbion • -
>

Interim ab Artaxerxe Tharnahazjss 8c Tiffa- i<i m,i


phernes Afit* pracpofiti laeedamonii y®wr- '“**“ ’

nahaxiim CoHtra Tiffdpbtmem adjungunt fele , &


ab eodem Conon Atbenienfis claili pr*ficitur
AgejiUnse^aoQiV^iti ApampioHc&xss ibi mul-
ta fortiter gerit. [^] Sed pace cum Ter/r, occi-t oiod
fo ab Rege Tiffapberney tafta, cilm JrcufiVvf- 'p/';
tbenienfety Corinthii y Sc Argivi contrilacedamp
^

ifiojconfpirafsent , revocatus in patriam adver-Ftu>. in

fus Beeotos ancipiti exitu pugnavit Hoc anno z. .


-,a

£xinde Latfdamonlornm vires in deterius ver-


fae . Cnidum navali certamine vin-
cuntur i Verfis Couone doce . Quo tempore Sol
defeci t , ut Xenophon & Tlutartbus in Agtflan
meminerunt Id autem contigit anno Periodi
.

•Juliana 4)10. Augufti 14.


Clarillimi per id tempus imperatores fuere
Athenis quidem Iphicrates , Chabrias y Thrajjhu-
Ius y T imotbeus ; apud Thebanos Telopidas, ft £p4-
minon~
Ip/f Cyrut ftmicr 3 ohfctnz h*c fldefl*ur % qjnH AiiAot
tioAerScrlcni Resum Peifarom non iccurit^ retulit jcll.ioteT Arta-
jieixeta Loocimanum 6t Mn«nionem occurrurt |l•Secttndla•
nuavel Sogaianua 0e Darius Nothui » qui trrt rei^fs ao annos occi^
^nt > per hos io« ar)nos ^ gcOuiu eft bellum PcloponnenacMn
«
i^ruxerxit Moenofils anno udcliiu Anno irfia ilUut }«iniUuiu
«xercliuni duxit Cjrrut frater « df qooK c An^nr nofter*
) eltiPk^msleitfrm t$mt9s Tl/^phfrmfm
1 1 at(fnn9umt ffff
-^J^^**!**
Pe1ojoor)eIiotMm curi Rej^is Lefatit ferderibua Ac quomodo
ines illli AiG>ewtus it> apertum tandem cum iUisodiusi Tcottlt»
\id «
< * , .

iig RATIONARH TEMPC5RUM


A mlnonidt vir non foliim FhilofophuB
rr;«ol n*quc laude , led etiam n^litarU rei gloria , 8e
integritate vitae perilluUris , qui Thebanas luo$
ad capelscnduni Gratia principatum erexit •
Nam
Latedamoniat , priflinum recuperare decus
perfidia magis ^ quam virtute nixos y 1'ccundis
aliquot praeliis fr^it . Tbebidas dux ab illis con«
tra Corinthios milsus Cadmaam Thebarum arcem
• xenop. fraudulenter (<*) occupavit, in eaque urbe Ty-

DiSd *iV. rannos


conltituit anno tertio Olympiadis 99 -ut
p lut. re- putat D/odorwx* SedPe/op/d«(Con(ilio &arteli>

d“cw.'** bertatemaim arce recuperarunt polt annos qua*


Nep. in tuor . Hinc adverfus Latedamoaios \vlh&\s in
*^**®’*
unum viribus civitates Gratia ronfpirant, du-
cibus ^tbenitnftbus Sed Artaxerxes
. m
Agyptum,
quae defecerat, bellum movens, nc exercitus
iui in Crisc/tf detinerentur , edixit omnibus, ut
abarmis abfiincrent, ac priftinam libertatem.
Cubiatis Omnibus przfidiis, reciperent : le cos
qui detrcftarcnt , pro bqltibus habiturum .
Huic pacis conciliatori cupide omnes ob-
temperarunt, prxter Thebanos y quos ab ca.pacc
Epaminondas deterruip Sed non diturna luit il-
la Gratorum concordia Statim enim recrude-

icente bello acrius inter Ce dimicarunt . Thebani


contra. Atbenien/esa.rma. CumpCerunt, acTlataat
vetere indmSi odio Cubverterunt PoCt adver-
.

CusZarrd^emoc/oiConverluseCt impetus. Qui ad


i*,atka Teuifra Boeotia longe plurcs i
paucioribus Tbeba.
fttinM. nis , Epaminonda duce luperati Cleombroto enarn
s xcn. occilb [6] Ea clades anno fecundo Olympiadis
Heu. 6. 102 . contigit, Dfoioroteltc,
Nep." In Deinceps contemptui else coepere Lareda^
i 0.
**”*”" qui &
rurfum ab ->frc4d/&Ni vincuntur
de Thebani porro Epaminondam (ecuti in Z4cofff-
Tenip.e
irrumpunt, ac Spartam obfident Lateda-
monii opem ab Atbenienfibus poltulant. Sed ,
utrifque fruftra repugnantibus ; iterum Zdre-
damoniorum agrum populatus e(t Epaminondas I
Demum, anno tertio Olympiadis loj. a Per/t.
. rum

Digiii^ed i: , Googlf
. L

PARTIS I. UBER HI. CAP. VIII; 1*9


T%m Rege reconciliati funt Tbeb*nh 4 ceJ<em»-
»H. Illi contra »4lexitndrum Thttrenm Tyran- «d^i».
nam arma convertunt : adverl usaucm pugnans
Veltpidsiy &
viftor occiditur. (3) Rurliis
iani i Mtmtineenfibus y qui, ab, reliquis ^rcadi-
h:it diffidebant , ad auxilium vocati , Epami-
^
nonda impwatorc bellum gerunt . (<<) Is ad A/4a-75.x7n.
tineam cum Lacedamoniis 8c ^rcadilfmpoihcmo^^^^'""^
*
prslio conflixit ; in quo yiftor cx vulna-c paulo
poft occubuit anno i. Olynxpiadis lOf
- Annodequentcmqrtuu.s.cft(t) ^^efilaus an-m»Fi
num agens- 84.>rcgni->4r. in. .Cyre«d»f4 , ciim
. JEgjptOi in quam Tathoni Regi , qui a 'Prr/fr Agec.
defecerat, opem allaturus venerat, rediret
patriam.
^ xIm^h
(f)At in Sicilia Dionyjius intcrinta/Iiduebcl-in*"i;'n.
labat. Nec mimis cum luis quam cum externis,
hoc eft Cartha^inenfibHS , illi negotium fuit .

Syraeufanos rebellantes comprclfit Izpius, La


(edamoniorum etiam opibus adjutus . Contra
^
r««w» .

Cartbaginenjtt ycro perpetuo certavit. Qui


Imilcone duce Syracufas oblidentes , cum ex facris
profanifquc przdas agerent , pcftilentia pari-
ter ilcholtili clalPea Syracufanis 8c Diony/ioterrx
marique funt qppreffi, anno, ut ait Diodorus,
primo- Olympiadis.96.Scd iidcmrurlusex inte-
.gro^^iV/^/am adorti, lunt. Tum
paccciiraJD/’<u>y-
yjojunifiax eunt, idem bellum poiiea /accrc.'vcl-
Ict, in>ipl6 apparatu (d) obiit cx crapula, p6ft-<iDioJ.
quam Lentis ludis vifiorem fc rcnunciatum^-
tbenis audilfct . (e) Regnavit annis 38. cum
tiatus tyrannidemoccupalTct mortuus cftineun-
te Olympiade 10^ anno ante Cbr»/?«w 368. ac
iuccefforem habuitcognqminem filium (/;Con-/ oiod.
tra quem Dio Hipparini filius-, cqjus fororem .yf- {J
riftomacbtn llipcrior Dipnyfiui habuit in matri- Piut. in
Tetavii I{ation.Temp.Tpmri>' I raonio,
^mrfui Tteisnl i ^ reVftiU ArtaMltU
y hi 7lnW>CQntr,\ « &b Arctaibiu pi^cipuA
Tfii4th vocktt Tunr Thebini adverlitiMuntinefnfei» qui Lacc*
9c AlhenirnfiDfB opem inipiartTcrant* Obfcrfit.
tB Yld, Xernph* 7m

Digitized by Google
. .

RATIONARII TEMPORUM:
tnonio, doabusonerariisinftruftus^Gr^tf/rfpro»
ad Mio. ficilcitur, &
per abientiam Tyranni Syractijas
occupat. Qii cijm arcem praefid io teneret, nec
i

tuery- jnWzs zh Syracufdnis conditiones impetrare pol-

ict, in /f4//4W navigavit lntcrimi)/o a Zatyn-


.

nicrcenartis inpulaturi4)anno J. Olympia*


sD\od
dis 106- Dionyfius Syracufas decimo, poftquame.
lecundc) Olym-
Nf^in jeSuserat, anno recuperavit,
Lionf piadis 108. Poftrrmo Timoleon Corinthius z Syreuu-
.

fanis expetitus Dionyfmm exfnit regno , &• Cor/a-


/bammftt't, ubi privatus in Indopuerili confe*
nuit. Faftumilludcft anno 2. Olympiade 109.
ante Chriftum |?4g.
Timt.
(5 )SecundiimIiatcT/wo/eoa,
tyrannidis fubla-
iruit fis reliquiis, Cartbaginenfes memorabili pagna
c> ii. fuperavit, Tbargelionisy.qvtx in Maii diem 26.
1 h‘tiV incidit, exeuntcqnarto Olympiadis 1 10. atque
ita pacata Sicilia, quod reliquum vitae habuit»
ibidem placidillime traniegit

CAPUT XI.

Debello fociaUGvxcorwm i O^facroj ac Philippi


M acedonis rebus geftis •

«DW. ^Ociale(f) porro bellum in Crucia, concitatur


**•
cJ anno tertio Olympiadis i&f. in quo adver-
fas^AtbenienfesBygantii , Rhodii, Coi,Cbiiy cum
Maufolo Caria Principe conlpirarunt Chabrias •

eodem anno casfus in acie dux ,Atbenienfmm Sed .

idem bellum anno quarto terminatum cft


(<I) Eodem tempore bellum alterum in Gratia

iinlfhi* conflatum eft, quod/aerum nominarunt.


dices hi funtecommuni Cracia dele-
lii!*'.
oioV.’J. Lacedamoniis ScTbocenfibusmnham dixerant.*
9«od C4 </»» 44 »» Tbf 64 r*»»» arcem occupaf-
fent ,*
his, quod agri facri non nihil tenerent.
TbilomelnsTboeenfbus fui 3 v&orc{ly ut Delphi-
•!

cum templum diripiant . Eo facrilegio conta-


fta civitas aliquanto tempore contra Locros ac
The.

D „ izcd by G';ogIe
PARTIS 1 LIBER III.CAP. XI.
. iji
Tbeb4 noiCec\mdo Afrfrfr pugnavit , ad extremum
ultima gentis clade tantum Iccius expiatum clt • tiT u}*!
j(^a tn rc memoria dignum c(t, quod apud Eufe^
bium (d) 'Pbilo icriptis prodidit Cum lex clsct ,
. « phiio

ut Iaerae pecunix expilatores prxeipit io, vel Cuf-


locatione in aquis, vel incendio perirent, duces iuifb.7.

tres VbotenfiHm 1 'acrilegii participes tribus his


pesnarum tormiselse confumptos . Primus Tl;/- m
lomelHi a Tbehanis vidus l'e(c prxctpttavit , an-
no, ut feribit />fodorMi, tertio Olympiadis Jo6.
Polt illum, 0»om4rriwj a militibus luis in mare
demerfus ibidem praefocatus cft anno 4. ejufdem
Olympiadis. 'YcttiyxsTbayUus anno lequente
in tcmpl9 , quod apud >Abas fuit , vivus concre-
matus elt, quanquamZ)/odor*ialiique tabepe-
*
riifsc referunt . Confedum elt hoc bellum a TbL
lipfo Mdctdonidi Rege, cujus ad auxilium Tbe-
bdni confugerant < Quippe Tbocenfes i Laced*mo-
fiiis Sc ^tbenienfibus adjuvabantur - Ergo Tl»-

cenfiHtn urbes omnes folo xquatx , przter udbdSt


qux lacrilegii participes non fuerant. Coeptum
elt hoc bellum , ut ait Diodorm , anno a. Olym-
piadis io5 . a conditu 399. linitum elt anno
decimo quam initumerat, exeunte fecundo O-
lympiadisioS. Periodi quamvis
Tan/dnus Prxtore w^4for/e , A: anno 4 phoct*^
Olympiadis 105. inchoatum cfse velit , &
ineun- n*.
te io8. Olympiade dcfiilse. Archonte Tibropb//o,
biennio ante D/odorinw. Sed Diodori verior cft,
lententia. Siquidem (r) Dtmofttnes Orat, de e-mofi.
mentita legat, teftatur eodem anno , quo TboceH- »«
fmm urbes everfx funt a Tbilippo Tytbieot ludos p»r.
efse celebratos , ad quos propter ludum ^tbe-
nienfts ^mplt & facrot videlicet lega^
fosi non miferunt. Atqui(i)Pj»rW 4 exeunte anno 4 vwe 1
fecundo tctra^eridosOlympicx peragebantur -

• Hxc vidoria grariam &


audorita- Temp. c.
tem apud Gr^foi, ac poftrcmo dominatum pe-»'
perit. Hic .Amynta genitus, Tbebh obfesapud
Epaminondam aliquandiu vixit, cjufque dilci-
J 1 X plina

Qigj.:
. -
1.,
Google
,

RATIONARII TEMPORUM
plina tantum profecit , quantum res ab eo ge/?»
aj 44 »a. poftca declararunt. (4) Mortuis fratribus tribus,
% j»(i
coriimqucnoviifimoTfri/Vr4 , anno lecundo O-
"•p Jympiadis lo?. regnum renuit. Eo anno viftis
Merboaem ^tbenienfibus , pacem deinde cum
^mpbipoli Tedd \dk ut co liberius finitimos (ub-
jugare fibi polfet. Ergo Tdones &
IllyrUoi vin-
cit. Jnde capit Superatis Regibus
.

.tribus, Tbr^tcUi T^num Illyriorum , Olyn-


thios , deinde praspoteinem in civitatem
illis artibus, hoc elf dolo ac muneribus, in po-
teftarcm redegit , ineunte 108. Olympiade Quo
.
eodem , "Pbocenfibus deletis , facro bello , cui ad-
jutor &
dux a Tbebunis adicitus erat, finem im-
poluit.
f Piut. (b) Anno tertio Olympiadis 109. mortuo
rymba Rege Molofforum , Alexandrum uxoris fuac
Olympiadis fratrem, cxclulb Arymba fi-
lio, Pyrrfc/ patre , regem facit.
Byzantium oppu^n3.ns j Atbenienfium aliorun>-
ucGr^fornwconlenfuterritus, abinccepto de-
S itit, pacemque cum facit Olym-
piade 1 10. qua anno tertio difToIuta , cum iifdem
Athenienflbus&c Bceotis ad Charoneam conHixtt ,
aeviftoria moderate ufus , hortatu Demadis pa-
cem cum Atbenienfsbus focictatemque renova-
(<) victoriam infigne hoc
v«r.e. moderati animi 1'pecimen dedit quod le quotidie
conditionisadmoneri fujc julfit, adhibito pue-
ro, qui ei antequamprodirct ter illud acclama-
' m,
Vbilippey boiworf. Denique dilx contra Per-
fasGraci nominis cleftus , ciim fead bellum com-
pararet, in ipCa celebritate ludorum quos.*-
,
iis xo Macedonia peragebat, a Taufania ftipatorc
* 'Rfcrtiim an conjugis ,
jwoa
16. ^^^fxaniri filii confilio , cximprovi(o(d)con-
*•*> foditur, ineunte Olympiade 91. ante Cbriftum
3 s6. Regnavit annos 24.
I

C A-

A Ou-
, ., .

PARTIS 1- LIBER III. GAP. XII.' Xj3


A-
CAPUT XII.
Pcr.ful.'
a 44t«>
Komanorum ab initio Peloponnenad belli
res
ad obitum Philippi, id eft ab V, 373.
ad 418.

R Nam
Omz
(4)
ab initio Taloponntfiaci belli admor.*
tem Tbilippi, varia bella confei^a funt
praeter Mquos &
Volfeos, etiam aim^Li» 4.
Vejentibus negotium fuit. Quorum urbs oblcfTa
cft, eaqueobfidio annos decem tenuit. Actum'.
primum liib pellibus hyems agi coepta . Initium ^eumop,
oblidendi fadumeU anno U. C. 349. Capta urbs
cftanno 358. iCamillo Diftatore . Idem Falifeos,
non tam armis , quam ju/Htiae opinione , ad
imperium adjecit anno urbis 3<^.
(.1) (b)Scd a Gallis yidrix ipla I{oma propemo-
* f

dum eft deleta Qiii cum anno iSi.Clufium ob- c


. 15.
lediiTcnt, zc Fjtmani legatos ad iplbs mififlcnt
Fabios tres, iique contra jus gentium prima in huuop*
acie pugnare conlpcdieifent, omiflbC/«y?o
urbem advolarunt. c*.

Primo impetu lufi fugatiqnc ad Alliam I{oma. “•


mi, qui obviam iverant. Urbs deinde capta &
incenia; Capitolium, quo Ic flos civitatis rccc-
perat , obfcirum; &
fi abfque Manlio fuiflet ,
" *
clam invadentibus barbaris captum foret. Sed
clangore anlcris excitatus Manlius , ac deinde
reliqui, 1 ‘ubeuntes per acclive Gallos egere prx-
cipites. Interirn Camillus, qui./^rdr<ex('ulabat,
revocatus , ablcnfquc Didator cft fadus • Is
collcdis copiis I{omam adveniens , inde Gallos
ejecit , & ad pdayum lapidem delevit penitus
Poft hzc I{omanos, relidis F,onta ruinis ,
yejos migrare cupientes, aegre Camillus
tor compefciiit , &
ad inftaurandam patriam ad-
duxit. M. vero Manlius, ob fervati Capitolii
decus
U) Stii iGallh ] loe. innli tnteb icfiitntc Icil. T>t<iuin1n
Vrifco i.m Gtlli hi italiitn dace BetloT«fopcfl<tl4TvnPC , led kievl
tccedcie CM^i /nctaut , Li, liS $,
, . , ,
.

H4' rationarii temporum


AiViuI'. > i quo &
Capitolini cognomen acceperat >
id Mio. elatus arrogantia, dum per ambitionem aepo-
pularem gratiam viam ubi affedat ad regnum
• uir.i «.(<<) ex illo ipfo, quod erat tutatus,
Tarpejo ia-
xo dejicitur anno U. C. 370.
(^) Magna deinde patricios inter plebejos &
FioV' 1 ^
u. altercatio fuit. C. Nam ^fo/o ScL.Sex-
tius , T
ribuni plebis legem anno U- C. 377. pro-
mulgarunt de plebejo altero creando Conlule.
Huic patribus acerrime refiftcntibus , nullum
curulem Magiftratum paflfi lunt fieri Tribuni
quinque annorum fuit. Ac
demiim pervicit plebs anno 387. & anno requenti
w u». 7. primus e plebe Conful faftus eft Z. Sextius .
otof. I.
Anno U, C. 391. ciim ingens medio in foro
terrae hiatus cxtitilset, ac relponfum foret,
id
illi dicandum efse
, quo plurimum Pop. Rom.
polseti quid illud clsetdubitantibusomnibus,
M cm-M- Curtius , juvenis bello egregius , armatus ,
«*“. equoinfidens in voraginem lefe demifit, ra-
tus nullum magis I{pmanum bonum quamarma
virtutemque elsc.
Cum Tiburtibus , Tarquinienftbus , & Talifcit
bellumdcinde fuit; praifertim anno U. C.
398.
quo , ad terrorem Sacerdotibus cum facibus
&
anguibuspraemilfis , Faliici Tarquinienfes acer-
rime certantes, i Fabio Coi.v\&.\ lunt
Utrifquc
indiicigt mannos 40 concefsae anno
403.
f-umGrf///rquoqttenonlemel res fuit. Hisin
acte Itantibus y M
V^leriusTwh. militum annos
natus tres & G 4 //Mm quemdam I{omanot
ad certamen provocantem corvi auxilio liipcra—
anno U. C. 405. unde Corvini cognomen 8
vit
c
anno lequcnte Confulatum meruit
nuiium gravius ac diuturnius, quam
Simitt- Samniticum beUumy
tmn hh accidit ,-qnod anno Urbis
tum 4}1‘ Campanorum roga.tu ihfcepcre

r Liv.
Fomani Il-
li enim
1.
^mnitibusvi^ii Aowdn/j deditionem
a.
.Flor.l.
4 c 16» tccerunt Quare pro dedititiis
Futfop*
. lumpferc bellum,
2« quod(/j ad annos 70, vcl uno amplius estenfum
,
eft;
. . y .

PARTIS I. LIBER HI- CAP.Xni. i|f


cft ; domiti facpius identidem in foedus refti.
ctfi
tuti fint. Vclut anno 413- quo (a) ZatinJ novi mTutll
hoCtes 1'uccelscre. Sed ii Icquente anno d duo-
busviAi Col‘s Tor^HdfOy; 8c Decio y quorum al-ar' iv
ter Elium, quod mjuisu i'uo pugnarat , f'ecu-°^y_*'
ri percudit; alter fe pro exercitu devovit; dedi-
tionem ^ipH faciunt. Mox rebellantes iterum»
nno 415. penitus lubadli luat

CAPUT xm.
ingenii glori* prnftit erunt tire* iiem temput

N (i) GrneU claruerunt ingenii commenda.


I tione ex Fhilolbphis primum 'Pluto quina-W*»^.
tus Olympiade 88. cjufque anno primo , Tbar- to r\i'^
gelionit feptima, Archonte ^minin y qui £/> 4- **
m/iMwalias dicitur , quod anno mundi Jff6.in-
cidit [ Hoc enim anno
.
ma^iltratus dc-
fiit, paulo ante initium Olympiadis] Mortuus
cft anno pr imo Olympiadis 108. .^rchonte Tbeo-
pbiloy Urbis condits 406. ante Cbrijtum 348.
annum agens 8i- Hinc anno ztatis vicefimo .fo-
<T4rm audire coepit. Quare non amplius quam
0^0 annos auditor illius efsc potuit, ^ortuus
cft enim Socrates anno primo Olympiadis 9^.
cum Plato odavum Sc ricefunumaiinumaetatis
ageret.
(e) Platonis fcholam excepit fororis ejus fi- .
^
lins Spen/ippus; qui anno fecundo Olympiadis'
no. moritur. Archonte Ita odo cir-
citer annos Icholz praefuit Hunc in adulterio
.

deprehenlum obiilse a.u 6torelt(d)TertHUianMs.i •„ *.


Speufippo Xenocratesfnccemi annis ly. p«i-

(e) .Ariftoteles fed* Peripatetiest conditor na.


tus eft anno, ut putat Apollodorus apud iJio.re- JT' o,,,
•em, primo Olympiadis 99. ante 384.
Platone junior annis circiter tribus quadra- &
ginta. Cui anno xtatis 17. operam da re coepit,
audiitqiie annos viginti ; ac mortuus cft anno z-
I 4 utis

iized by Coogie
* V :

'ijt RATIONARII TEMPORUM


{atij <5» Olympiadis 1I4. araio tertio , qiio &
•"'4*]» obi it Dtmoftbtntt •
.(<*)£»doxiir Cniims floruit Olympiade loj. ut
*i 5 r*'
• vuci. ait Dio^tnti'. qui &
ARronomne princeps artate
eft habitus illa.
Temp. TUtonicorum columen , eodem
(A) XefiQpbon
tempoie non 1 'olum Philolbphiae , Icd etiam mi-
litaris Icienti* gloria celebris exftitit. Hic an-
‘*’no 4. Olympiad is 5>4.Xfji4tfffo Archonte, anno
ante obitum Socrati* y contra ^rtaxerxem cum
Cyro ejus fratre profeftus, finito bello, Gracos
auxiliares incolumes reduxit in Mo-
ritur CortfffA/ anno primo Olympiadis 105.C4//1-
itmide Archonte , quo & Vbiiippui Macedonia
*iui eft mundi 561
I Gei.
lutiiK* (r)Hiftorici quoque prxftantcs hoc fxculum
*’ *•**•
illuffrarunt; ^quorum princeps Thucydides . De
quo mcmoral:>i 1 is eft Gellii locus ex Vampbyla li-
bro II. Hellanicus ia initio belli Peloponncfiaci
fmffe quinque CT' fexaginta annos natut videtur
Herodotus tres CT quinquaginta : Thucydides
quadraginta .
Thiliftus SyrMufanus y Dionyfii utriufquc Ty-
ranni familiaris , obiit Olympiade 106. ciim pro
minore Dionifio contr 3. Syracujanot navali prxiio
certaret , ut ex Diodoro lupra retulimus
Vixit 8c Theopompus Ifoeratis difcipulus, &
Ephorus Cumaus ex JEolide Ctefias quoque Cni-
.

diwi Medicus, qui ^Artaxerxis Mnemonis 8i Cyri


junioris tempore floruit. Ifocrates vero , elo-
quentix magifter , natus Olympiade 86. Ar-
chonte Lyfimaebo , quinque annis ante bellum
Teloponnefiacum , mundi 5548. uti Dionyfius &
T/«f4<rfh»jinc;usVita referunt j obiit eoanno,
quo ad Charoneam vidi lunt ^tbenienfesy Ar-
chonte Cbaronida , five Charonda , mundi 3646.
undecentefimo xtatis anno. Inter Poetas nobi-
les fuerunt ^rifiopbanes Comicus circa tempus
tcHi Telopannefiaci ; Eupolis y Cratinus y itidem
Comici ; Tbiioxenus Cytberejus , Timotheus
,
Te,
PARTIS I. LIBER MI. CAP. Xlir. i»7
Teltftts Dithyrambici , ut refert Diodotut lih

14. Sed & Dionyfms Tyrannus major TiagcE- »d«4io.


dias Icripfit. (ij

(t) Mignui hic In Aofiori» noflri Ritlonatio cccuilt hlatni • «».


rtem « nimirum ^ Hlfimlti JuMet i Cyri primo cdi4o
, de nuo /«• <
/fb- ». c. Inb fin. ad Alniandrum Magnum omn!n6omirit Fa
nar ** libri» *»CTia E/>e , E/K/ere, ifttfmu
, Z.cb^^,
*7ey>p*o conicrima peO
i‘liu»
?'**,'* populi"” hunc fpc^antes u-cmer
breriler nw
hl«
fuppicaifle tat erit.
Foft edirtum Cni clam prlmim Rege illo rMerftite deinde
peftWifobCambyfellliuahlio, qui Efdr« AlluetnadIcliur »eri ,
, ludsia
conati lunt Samaritani . Cum eorum litterie Cambvtii
/nnwr
fc,l(Magofcil.qui£/W.-4,y. 1«. Ar.acahafta dicitur ”
rJditmfaif:
Jrat, hic Hieto<blTingm*dilieafi vetuit A. A. C
tai. «c Samaritania
lIliiMainhotltatefaltif in /udzoa identidem itrueotibui
uibia rcihurationia opua turi itum tandemque plani
, Temuli k
intermilTum eft
ufque ad »num 1. legnJ Daiil lilii Hyllafpi;, hSc eft
, clrcltef Mt a.
•nnot tfairs» 4» ^

»>0fMn.tlbiu prophetia Zachatia


Apgaro intetmiffum opua repetierunt edido Cyri nitentes nnnd
perpetuuinat immutallleelTe debebat. Cumque A^Tatnajo
Prrefyfto
tegtonu eia flumen ejulquefocm turbarentur novum Darii
Rercriotum
ete inumunt , quo nen tantnm in opere pergendi llbettaa lilia
eoi^fia
eft ;redptctereaTalaajut jc lixii julli funt,
Jod^inn"o^e1uva!
te etiameollatla e* tributo regio eapenfit . E|V. vi* A?aVc
*u>c Rege leponl debet hiftocia
aomlnii libro contenta .
£/»^o eruv
ejOa

* Ini**'»* dedicatum fuit Templum


'™P«.fP“*1“«*d Dit II mortem, per fotum Xerait
r^um vAr mimotAttaxeriif Longimani annoe nulla In
llliut fllK
fone occurrit mutatio allcujna momenti, de bello Grmcia liidcorum
inferVudo
tantum CMitabant Perfie Srf Artaaetais Longimani anno
.
7.Eldraifa
ceidoaad Xempubllcam Ji^iCaro conliituendam dt «ccleliam
tefori
niytdam HieroloIraammiiriiaeft, novo inllruflue ediflo;
B.flmia huic populo wiicedebatur Mbertaa
quo ple.
vana
, Efi,. c. 7, ft R Cum advIT
aiilTei circa Rcliponem conftltuit, impnmif verd alienigena. .
lum uxorum miirionemfeverllUmijullitE/dr c. le. A. A C. a67^
Crtm verb Iterum ASanbalUtoHoronita Moabitidli dt
anonilidia Toparchia urgerentur judn!
, Tobia Am-
{ Nehemiaa, Artaxerxi k po>
culU 7 annoe;us rc^nl lo. pr;efeflurjro Jud.-r» Cc irdilicandr
lyroae ampliorem , qulm huculque data fuerat
Hiero^
qua que^ , poteftatrm accepit
ulu. fuerit in illiu, libro haletur . Inde
(mrrblSie.
tii fcptiiuantrum initium duci debere
exiflimant recentioret feri
omnea CAronoIogi: fuit it annutante JEr. Vulg. 4^4. vide
yffir ad

oad'li^?“
* ^ »»• 0»”ielI» Mcb<to-
Nebeml» cura, fremente licet Stnballatoaliifcnie vicinia
bofllhut.

Prcfiiic deinde Nehemiatpopulo per la. annot ufque ad Artaxer-


Kla annum |i.quo Iter ad Regem fufeepit , eo abfente ciJm
, variic cor-
niptelai in Rempubl. dc Ecclefiaro |udaicam itreplilTent Ipfe poft an.
num reverfut , omnia feverillimeconexit . , '
Mllut temwire vixifle creditur dc prophelafle Malachiu,
Podea de.
ficieni.btta PtophettallU, fuccefliffe’^
Pfre,i>«agq,emag,;tladunt Jul
<kci>

Digitized by Coogle
, .

Ijg RATIONARII TEMPORUM-


A 4120» d»! { hltumen tetnpoiibut fub PneCdefeo Satrapa Peifa Rerapublieaoi
Pe'. )uU adminilttabac Senatua . Vid. )»feph. AialfuU. ht- ii. «7.
aU 4419. Ad Expedliioaem iEgyptiacam proncUcena , Mnemonit luccciror
Ochoi tecum pluiiiiijt Judxoa ID wfRypCum add^ic A. A C> 349 es
rediens iDulcosettam i Judariscaprlvoi Babjloaem abdusit ,
pluies etiam io Hyic.niam ad luate Carpium deportavit . Haec es Ceos*
sio Syneelk) bitet ad Ai A. C" 3 30 »
Anoodeniqueante Cbtili. }i6 Uariiu Codomanut SaobaUetem
sereCutbeumt unde damaiitii origo eftin Samariam Satrapam milir,
?iui ad I udsorum gentem ffi devinciendam
Nicafo nliam fuam Manaf»
* ludieo fratri JaddI fummi facerdotit nupta dedlt.Vcrum cum ab haec
alienigenam dudam faceidotio pulfus fuiiTet Manafles , ad foceiura con-
fugit , qui pollicitus eft fe Novum Templum Hierofolymitano fimi*
illi

le inmonte G»rh)m ledificatutum, cujus Pontifex effet ManaOesi Tem*


pium illud Alexandri Magni auctoritate leveid a Sanballete vel Sai.a»
UllateiedilicatuineliA. A C-3 3S. dtMana«es ejut PoniifesconlH-
tutus s qui Judseoa quSm plurimos praecipue alienigenarum conjugiis
implicitos ad fe traxit « iniie ixllum rllui ortum duxit- quodCbridl
tempore JudzM inttl K
Sarauicaa adeb vigebat . AntifuiU
tU.H’€,aU,
\

CAPUT XIV.

Alexandro Magno tempore , 4c re-

bus 4 b eo geftii ,
morte Darii , CT oecdfn Per-
fici Imperii, Alexandri obit».

eDiod.(4) A Lexander “Philippi filius » ob rerum


Aieeair. gcftarum excellentiam Magni cogno-
Arriin. j^cn alTccutus nafeitur Olympiade iO(S. anno
,
V ue* I. Urbis 398. mundi 3618. ante CbriftUnam aeram
•» 356. quod Z)/o<ior«i, “PlnUrcbus, aliique Conlir-
T^pc. mant. TlutarcbMsvcto Icxtum etiam 4icm W^-
't' catombdonis adlcribit . Qiio tempore “Philippo
refert , capta 'Pof»ia«<<,(i)tresoptatilfimos nun-
tios advenilfe; viftoriae de Illyriis a “Pdrmenio~
»e parta; j &
alterius O/jrwpiVac; tum nati filii .
ditx-m Quae omnia potuerunt eodem menlc Loo, vel
a*r M*. Hecatombdone contingere, non tamen eodem
dic nuntiata funt Siquidem agones Olympici
.

celebrabantur plenilunio menfis illius, emi He-


cdtom bdoni rcipondchit Nifi torte menlis pri-
mus Jtl/dpiiy/Mm anno illo Hecatombdonem Mtti-
cnm ,

(\)Tth mtnti- tivfniffe) de hu Plutarfhi n*ir»tiose


Vid An.V.T.adA P ) 435«.
. 4 .

PARTISI. LIBER nr.CAP.XlV; 139


r*w , vel Loum antevenerit . 'B.upertus libro 9.

de yiSlori* f^erbi Dei cdpite ii. nefeio quo ex ad «Vjo*


^auftore prodidit, T^e&anebum quemdam ma-
leficum ,pr3eftig is luis in ^mmonis ac cornu-
i

ti Jovis fpeciemconverfumcumO/jFwpMdercm
hibuilTe, ex eaque Alexandrum gcnuille.
Confiat eadem nofte, qua in nicem editus
eft Alexander , Diana templum Ephefi defla-
grafic: de quo Tirnai didtumexfiat; minime ii
e(fe mirandum , quod Diana , eism in partu O-
lympiadis adeffe voluijer, abfuiffet domo .Cluod
ut acute concinneque repertum laudat (a) Ci~ l.V.'’"**
fero Tlutarcbut ut ineptum ac frigidum jureuwi.
.

contemnit
Alexander (b) anno aetatis in diCcipIi- j**^®*-
*"
nam traditus eft Ariftoteli Anno porro vice- a* ut'.
fimo, Urbis 418. ante Cbrijium 348. occifo pa-
tre Tbilippo, regnare cttpit Tytbodoro A- tAth.
, (c)
tbenis Archonte , qui & T^tbodemus appella-
tus eft .

Eodem quo Alexander , anno (i) Darius Co~


,
Aomanus pofiremus Verfarum regnum aufpicatus
cfi Contra quem communibus
.
fuffragiis ,
praeter Lacedamonios , imperator Alexander e-
ligitnr. Sed, ut erant mobilia Gr deorum \n%c~
nta, dum in rtr4f/4 bellum gerit Cd)^/fX4«der,
ab eo deficiunt . Eo ciim opinione celerius illc»*’Hin-
titeh.
cum jnii. II,

( DirluiCoOenuuiu )orailir Iterum AiiAor nofter in ritlcRecura


PnOdii duo< Kejtci , quorum nomior faltem dr regni tempui Sc dun«
tio nouridebuilfent. 'ifum Aiiaxerxi Ocbutdidutdc Aiter- Aita<
xerxes Ochu<« Mnrmonii filiut , pitrif morte per decem mcnfee cela-
ti aperti illi roccefTrt , Reaque agnicni e(l A A> C } 5o. regniTtt arrnou

ai< juata iccuraticKei Chronolo^s pacem cum Grrxcti fovit, & totua
incubuit expeditioni adveriui Aigyptum , cujui rete Neftinebo devi-
flo , univerram Agjrptum occupavit dc crudelWGmc tiafiivli , {>eom
ApimtrrUtt , cumque eum, £gppt!iob lourtem animum Afinnni ap-
pcllaireni , ille Apim 'vtablTri^rira immolavit afino camerque ejui d
coquis dilTecari de adetemm prxpiiari voluit . /Elitn Fit hijlnr. Itt.
4. c«p 8 Suld Ifi Qyif VJfrr <d 4- C- 3|ot Tandem rretotantem
Ochnro , Baeoas, Eunuchus , medici ^gTptll ope veneno fuilulrt ,
Ariemque Ochi bliom natu minimum aliii omnibus fiiila Intcrfe^ii ta
folio aorrOttiiit . A- A C )i8. • •

Polt biennium Artem Retem idem Bagoas ab ee fibi metuens, libe-


rafoue e)us omnes e vita ru'iullt , de Darium , qui Cosfomannt dU
^usefl, rx amicis unum ATlania, qui Ochi rtatri fuerat , 61 ium ia
icgno culio.avu . V, Cnrt Itb 6 c»p, 4- drVm IU l-
,
140 .
RATIONARII TEMPORUM
* j?i* exercitu veniflet , ab ^tbenitnfifms cacte->‘
pi
f/ «10.* rifquc placatus, contra Thebanos, qui pertina-
cius in lententia manebant, arma tranftulit ,
& urbem illorum yi expugnatam funditus di-
ruit Boedromionis dic 15. qui in OQobris quar-
tum diem incurrilfe videtur, fecundoannoO-
«iCiiiD. lympiadis iit.. (4) Cala Thebanorum zdyaooo.
in Icrvitutem abdu&a 30000. liberi omnes lub
corona vacniemnt, 'PW/ipp* exceptis hofpitibus,
qui puer in ea urbe obles fuerat , nec non *P/»-
iari polleris , cujus domum Iblam intadam re-
' liquit Alexander.
Hinc, Hellefponto trajedo , in ^Afiam venit
(ZoCi. anno mundi 36(0. regni lui , ut ait (b) Zofi-
mus, tertio Habuit autem in exercitu pedi-
.

. tum 30000. equitum 4joo* Tam exiguis co-


piis, l'ed fortillimorum ac veteranorum mili.
tura, Terfarum evertit imperium. Primus ad
Granicum amnem Thrygia conflidus fadus eft,
quo 'Per/a 1 'upcrati : Vidorise praemium fuit
^fia pene omnis, Crdcoresm frequentata colo,
niis;Memnone interim Gr<ero Darii duce prae-
ftantiUimo infulas populante,
cuttiti» ,(0 Secunda ad Ifjum Cicilia pugna fuit, an-
• te quam Alexander pcriculofum in morbum
incidit ; Sed Tbilippi Medici ope cito conva-
luit. Vidi denuo Ttrfa, quorum in acie pe-
ditum quadringenta , equitum centena millia
fuerunt. Callra Darii, cum ejus matre, uxo-
re, ac liberis, in potellatcm ^exandri vene-
runt , qui fumma humanitate &
abftinentia
in captivos ufus eft . Id evenit anno ante Cfcr/.
ftum 333. mundi 3,15 1* Sequente vero , qui
Olympiadi ita. initium dedit , ^lexander in
aotod.
venit . (d) Qua univerfa praeter
cutt. i Tyrum, potitus, a\m ad hancurbemcaducca-
rlit jnft
mifilTet , qui ad pacem hortarentur , eos
Tyrii contra jus gentium interfedos in mare
projecerunt. Hac ille exacerbatus injuria, ur-
pcm obfedit; S( jadis in altum molibus ,om>?

nique
. ,

PARTIS I. LIBER HI. CAP. XIV. Mf


hi<}ue machinarum genere aggrelTus, ciim illi,
qua veniae delpcraciqne , qua (pe ab Cdrtba-
ginenfium legatis, qui tum torte aderant, au-
xilii fada , pertinacius refiftcrcnt , vi tandem
expugnavit mente feptimo - Tum exceptis, qui
ad templa confugerant , trucidari omnes ac do-
mos incendi jubet. Quindecim tamen millia ab
Sidoniis, qui militabant occultata ,
& Sidotsn peryeda funt. Armatprum in urbe
cacfa millia fex; duo, quae caedi fqperfuerant,
crucibus affixa per totum litus pependerunt .
Capta eft urbs , ait , (a) ^rrianus , ./fw/cefo « iik
^tbtuis mag i ftratum. obtinente , ( quiTy^iVrrrf-
tus a Diodoro dicitur } anno znte Cbri fimm
mcnlcUecatombfoney qui circa folftitium inci-
dit . Huic urbi datum ab Hepbd/iione Regem
Bdlonymum (cribit Diodorus , regia oriundum
Rirpe , Icd propter inopiam Aiburbaniim horw
tum colentem . Veriim ante captam Tyrum ,
jion hujus urbis , fed Sidonis , ^bdolotninum
Regem c^lfc faftum {b) Curtius refert. Ga^m

exinde vi Alexander expugnat.


Per idem tempus (c) Hierofolymam veniens
si Jaddua Pontifice eft exceptus ; S: in templo fa-c-V'

crificavit, ac 7«drf«qudm plurima largitus eft ,


profclfus ie Z)/Vin Macedonia eadem, qua fum-
mus Pontifex fibi in occurfum venerat, fpecie
l^eum vidilfc, qui ad Ter (icant expeditionem hor.
tans vidoriam polliceretur
(d) Poft Jipptum ingrefTus , ^mmonis Jovis
f
oraculurn adiit, & inde reverrens Alexandri- cu*. t.
am condidit . (e) Demum ultimo praelio ad
^rbella cum Dario debellavit anno Iccundo luu. n.
Olympiadis iii. ante Cbriftum ju. Urbis con-J|’*j',J*.
ditae 41^. Darium porro in exercitu decies cen-*>o. de
tena militum habuilTc millia idem refert
tarcbus , qui curn M.rriano conditum sAlexan^^^:
dria ante profedionem ad .Ammonis lacrari-
um collocat . Curtius vero, Diodorus, ^
Jttfii*
fius pofleriorem faciunt. ,

Quo-

Digitizod by Google
14» RATIONARII TEMPORUM
pJr^jut Quocirca annus idem ab orbe condito
Cbrifiianam xram jji. Alexandrina
*HhZ‘ bis initium , cladem Ter/arum ad Arbtlln f\*
Gaugdmeld , tum Vtrfici Hncm imperii , &
iniffrii. Macedonici five Crxci in Qricntc primordium
attulit , qui &
Textus putatur Alexandri ab
Tbiiippi patris obitu.
Z) 4 n«i xgrcdilapfus c pugna» perfequentem
*^/#if4»drMW equorum celeritate fruftratus cft ;
ac dum novis coactis copiis bellum rurlus aggre-
ditur, i Beffo Ba^rianorumprxk&o indigne pe-
rimitur anno altero poik Arbelticam cladem . In-
tcrim Alexander Snfia na potitus , BcTerfide , ca-
put gentisPer/epo.'/»» diripit ; regia quoque Ter-
farum inibi fucccnfa .
'
Nec minus in Gracia fecundo Marte contra La-
eedamoniospu^na.vit Antipater praefedus Alexan-
dri , quo in certamine Rex Agit occubuit .
At in Oriente vidiori is magis qudm pallibus o-
mnia peragrans Alexander y Hyrcaniam y Taro-
pamifadasCaucaft incolas, Indos y vifto priiis &
capto illorum Rege Poro , fubjugavit, tum va-
rias late nationes &
provincias . Btfjum anno pri-
mo Olympiadis iij. deditum fibi jufto fupplicio
univit .Tot igitur prolperarum rerum i'uccc/Ii-
E us elatus, adpoftrcrnum fortunae magnitudi-
nem non cepit Ac primum humanae fortis obli-
.

tus Deo fc genitum haberi voluit ; tum adulatio,


ne, luxu, &-crapula in crudelitatem converfis
moribus, cqmplures amicos optimequede patre
aede fe meritos occidit In hisTarmenionem du-
.

cem Fort (limum, AcVbilotam e]usR\him


i in l'u-
fpicionemtemere vocatos: Clitttm in convivio .

per vinolentiam fuapte manu confodit. Biennio


fere antequam vita excederet, Hepbafiionem a-
mifit amicorum fummum , cuius obitum fradfo
acmuliebri animo tulit; cuius corpus
deportari , ibique magnificentidime fepcliri juf-
fit; quin etiam pro Deo haberi voluit. Audior
iucianm in libro de calimnia • ^
Tan-'

Digitized by Googie
PARTISI. LIBER III. CAP.XV. 14?
(a) Tandem anno regni fui decimo tertio, hoc
eft duodecim integris annis ac menfibus leptem id 4«io!

exactis ,
Babylone ex morbo , quem ebrietate cqn-
traxerat, fcu veneno, ut creditum cft, obiit ,rim. 7.
x-'"
(b) aetatis annum iniens tricelimum tertium . ^“ 1

' Juft. lU

CAPUT XV.
L). c<u.

Qu/t i» Oriente ac Graecia memorid digna ge-


^fta fuHt poft mortem Alexandri ad Pyrrhum
,D!ed.
l.itDe-
quod fucccnorem »'pg«
A Lcxandro mortuo ,

defignare noluiflTet, totidem pene Reges phS;


cmerferc , quot erant praefefti ac duces .
is

Summa tamen initio penes Terdiccam poten- IO. At-


tiae fuit, cui moriens annui umtra-

eft , eique Tbilippi nomen attributum , accod’*».


•Perdiccas curator appofitus (i) tum Satra-
piae praefefturacque omnes in principes diftri-„, Mt.

butae,

»» Pthrfpei WWHtox . J
(O TihnSttrtpU preffSprtea*
Obfei»aie debuKTet Auflor j Alexmdro duoj fupcrrtiic»
hiine filioi «
Herculen, ex Bitfine concubina, tt Alexandrum i
Roxane conjuge
natum , aliquot menfifcu» poft Alexandri M
obitum , Cort liK to.t.
fucceflione , non isa*
10 Priorif quidem, ut iconeubint nati In patri»
allquindo ad fe
cna habita eft ratio , fed tum ne nimiam antoritatem
trahwt , Caffander cbfedit In urb* Pydna , ubi ab avia Olympiade ,
& niatie Barf.ne educabatur A. A. C
}i6.po(lque urbem deditione ac.
eontam ptimftm eodem anno Olvmpiadera , cui tamen (alulem pro-
milcrat , t medio fuftulit , deinde A. A. C to*. Heiculero
cum ma-
tre Bathnepct Polyloerchontem, quocum foedua inierat , CaRander
occidi curavit . D’ml»r.Oljmp-
Altxmitum Vtfi Rtxinn Jilittm , quod attinet illiua ftatim ac
aiatua eft, maxima ratio eft habita , Ifque Rex cura
Aridro diflux
In Petdiccie luteU aliquandin vixit . Ilium cum MidnoP‘it.»y»at-
in exerc'tu habuit Peidieeaa , in /Egyutum adverfui
Ptolemsenta
ao Mtl»
oi^cifccoa anno A morte Alexandri fecundo A. C. J2I rtnjtn ia
i. t./alfln la nMp.e. AnnoA.C.ti?. Polyfpeichon Rtinm tiacr
diftna Eoiftollm R»v«i»»*( (cil. (-f .d/ex-ndrl) noovne ad Eu-
anno
nenen (erlblt, flatari, (f /BmU. PnS- ia Famrne. Pode*
Ji. C 'dem Polyfpeicbon occKa Olympiade Alexandrum cum
ti6-
DltO,
matre Roxane in arcem Amphipolitanam culiodiendoa mifit ,
Olyatp 11 «. i I. fle |»!/i;i». W. 14* . m. •

Anno A. C. in. Pax lutet ptxcipuoi ducet Alexandri M.

Digitized by Googie
. , ,

t44 rationarii TEMPORUM


TtoltmM Lagi
f\V\o ^fjptus', Laomedonti
«d Imjo,’ Mityltnao Syria , Tbilota Ciliaa ) 'Pitboni Meiia ;

EHmeniTapblagonia , ik Cappadocia j cum finiti-


misprovincus; ^ntigonoVampbylia y Lycia y &
Tbrygia maior ; Caljandro Caria ; Meleagro Lydia ;
Leonnato Tbrygia minor ; Ly/imacbo Thracia ; An-
tipatro Macedonia ; Afia llipcrioris provincix
iis, qui tum prxcrant , pcrmifTx; Seleucus fo-
ciorum equitibus prxfcftus Craterus ab Ale-
.

xandro miifus jam erat in Ciliciam cum loooo.


emeritorum. Cui quidem una cum Antipatro
Cracia conceflTa.
interim Craci , nuntiato obitu, ubi-
que tumultuati funt; imprimis Athenien/es qui
Leojlbe ne ducc Gracos ad libertatem vocarunt ;
.Antipatrum vitium Lamia, quod Tbeffa/ia op-
Unde Lamiato bello no-
w
f»m w- pidum cft , oblcdcnmt .

menimpofitumell, quod anno proximo ab A”


mAid. lexandri obitu coeptum (a) Sed inlequentc ,
.

piut.
* cum le ad Craterus adjunxilfct, vi-
in De. ftifuntad Cranonem AtbenitHfes y Metagitnione
menlc, qui in incidit ; ic Baedromio-
ue y hoc c(I, Septembri y Macedonum prxlidium
in Munychiam acceperunt
kniod. (t) At in Oriente “P^diVcrfi in Cefe transferre
omnia cupiens , opprimendorum ducum initium
p*ut
i T/o/ewo inflituit facere. Contra quem vali-
tamen" dum duccns cxercitum , in ip(b T<(ili tranfitu con-
Ipirationc fuorum , quibus ob fuperbiam invifus
erat, occiditur anno ante Cbriftum 3iz. Eume-
nes vero, qui Trrd/Vfrf favebat , paulo ante cum
Cratero^ Neoptolemo fafto prxlio, utrumque
vicit

oompolita ea in htne (iententitm, ut rertlt regioan>iii quifiioe Im*


> peiam , donec Alexander Roxanet filiui id mituttm «talem per*
veniflet . VeiDm piuid poft tub finem innl fcil> CtlTiBder eum cum
inttre Roxane per Glaucbm conodix! Mioruin pnrCeAum occldica-
raxit , eotumque occultati eadiren • DltOtr. iul 0’ymp. It7> •• !•
vixit i|!tur bic Alexander Magni fillua dtii^eclm circiter annot k
fine anni A. C. ia|. ad finem )ii. Illo aotm CiiperOite nolinm , 4
dticitos Alexandri M. regium nomen CumplilTe aflerit , Im/Htr
K.e. X- Ttnlm in Urit vetrtiinJIj fnit , mt tkm epej trjia» hmSfrrnt »
rr^mn Itnitm nMihihit tr^a, ahimt tartmimt fnttd JlfMmkt Jtijhit
,
kjtri fnH.
. a

PARTtSI. LIBERIir. CAP.XV. 14?


vicit, ambobnsoefis , hoc etiam manu fua
rempto. Itaque tam ifte , quam*^/«/ 4 J Tfn/Zf-ad UjoI
C4 frater hoftes judicati ; reliqua cxPro/«i»4/ 8c
udntipatri voluntate compofita, penes quos &
Antigonum principatus tunc erat Antigonus
.

contn Eumenem Sc piceum profedus, utrum-


que in Tifidin iupeny it. ^ntipaler ^ Valyfper.
cboAfr Regis .Ariiai Sc Eurydices €)Us con\ugis
tutore tafto, Caffandr» vero filio chiliarcho ,
moritur . Qti» Ibrte non contentus ilfc ad
'Ptolemai focictatcm tranfiit . Toly/perebon <5-
lympiulem .Alexandri matrem , quz Antipatri
metu in Epirum fugerat , in Macedoniam re-
vocat Ea poftquam rcftitiita eft , Tbilippum.
.

Aridttum y ciufque coniugem Eurydicem , ac


pleroique principes Caljandri anticos interficit.
Jd anno ante Cbriftum Ji8. accidiffe (a) Dio^ • niod.
dorus indicat: qui lex annis ac menfibusqua.’*'
tuor Aridxum rcgnalfc perhibet.
Caffander cum Tolyfpercbonte in GrxcU , £«-
psenes Tolyfpercbontis Sc Olympiadis fautor in
Afiu cum Antigono eodem tempore bella gel-
ierunt Atbena in Caffandri poteftatcm veni-
.

unt: quibus, populari liiblato dominatu, cu-


rator 'adhibitus eft Demetrius Tbalereus Tbeo-. Demt-
pbrafli dilcipulus, vir facundia & Philofophiae
Audio state illalongcpneAantiirimus. £a mu-
tatio Reipublic* incidit (b) Archippo Prsto- »Dioj.
rc , anno tertio Olympiadis 115. cum paulo
ante "Phocionem capitis damnatum, Sc iPolyf- Ptmhm.
percbonte comprehenium , Atbenafque milium,
(c) cives fui cicutx hauftunecafrent. Caffander
anno I. Olympiadis ii6- A/arfdunia potitus O-corn’.
lyropiadem occidit , Theffalonicem Aiexandri n*p-

iiaini fororem conjugem ducit


(i)Jn Afta vero Eumenes, fatigato perditi An-
tigouoy tandem veteranorum militum Artyra- Piot. i»

perfidia proditus, ab coque (uMatuscIf , o“ia*r».


anno decimo ib Alexandri M, obitu Ex eo tem- .

por c op b u s ac pot en t ia a 11 d u s
i M r , con t r
TetaviiB^ation.Tcmp.Tom-I. K Caffan-
, (

f4< I^ATION ARII TEMPORUM


A 4 '** Caifindrtm SiVtoleMdMtH bcllum inlhiuratitiina
cum Demetrio filio , qui ToiforttU cognomen
adeptus clt, utroque profitenteleGr-tffVc civita-
tes quanmvlibertatcm Caffander oppreflerat »
-niod.Tecu perate velle. (*») Harum pleralque per
De-
metrium filium legibus liiisrcffituit. Jmprimis
jutMm. »y<fIv»dfquintodecihio anno poflquam
Lamiro
bello in fervitutem venerant, detradopraendio,
prifHn* libertati reddidit anno ante Cbriftttm
307. quo eodem anno tam illi duo , quam
exteri
luccelioics ^exandri j regium fibi nomen in- &
Cgniafumplcre . Sub hxc , anno poft .^/exdtadri
mortem quarto &vicefimo, ante Cbri/htm 301.
ultimo Olympiadis 1 is> aim ^ntigo»»s8c Demt^
rriwrnimiamobpotcntiam formidolofi reliquis
efFent, Lyfimdcbusj Cnjfdnder^ & SeletuMS con-
jundis copiis, in quibus peditum erant 74000.
equitum dena A: quingenti, currus no. adver-
l'us ambos illos, quibus peditum erant 70000.
equitum decem , cum elephantis 75. pi^am fe-
cerunt ad oppidum Vidus^af»-
.

^oaaiinacie cecidit. Demetrius in Grdcidm &-


giensab nAtheuienfihus exclufus eft. (Jb) Verum
Dtimu paulo poft viribus &
copiis refedus ^tbeuieufet
oppugnat , urbemnue annua obfidione vallatam
obtinet, pulfoIacMre, qui pro Tyranno le ia-
illa gcflerat , anno i. Olympiadis 121. Summa
tum invidos, & extrema omnia uti meritos y
(iepati formidantes. Regis humanitas exRitit .
Leni verborum caftjgatione contentus , pri-
ftina illis , praeter libertatem , rcflituit om-

nia ; Ar , impofito praefidio , contra Lacedet-
monios tetendit , quibus cum Rege ^rcbidum»
fuperat is , dum fe ad Spartum oblidendam accin-
, nova eum fpes in Macedoniam avertit
4 f"*^-*'* geret
._

Mortuus ibi pauld ante tertio vide-


licet Olympiadis 120. ) UVios cTbelptlonica tres
reliquerat Qiiorum maximus TbUipput uno an-
.

no regnavit. Reliqui duo, Antipater, ^le^ &


xander de imperio certabant Antipater ^ Lyft»
.

matbi

Digitized by Googie
,

PARTIS U UBERI ir. CAP.XV.'


mithi Regis ThrutU T^cniv, matrem y quS^
^AUxandrum videretur ptx>jpen(ior , vitam etiam
per ubera materna dcprecatitem > occidit,
x^tader itaque Tyrrhum in aiwiliunt vocat ; qui
partem Macedonix in audoramentum accepit hd
veroiJeaii^rr/iiiadveniens, quem eodem quoque
tempore acciverat, Vjrrba^ jtntipx*- ‘

Xropulfis, ^iexaadro inter fc&o, MateioniafO*


titus di anno tertio Olympiadis lat . ^

, (4) Sed cum ad recuperandam ingentem ’

appararet exercitum duodecentenorum millium in Pyr


peditum equitum iiooo.- cum clalFe quingenta-®''^"’
rum navium, Selemnuy Lypmxcbuty Ttolemx»ty
Sc TyrrbHs Communibus eum conii iis oppugnant. Dmxr»
1

Ejeaus Idaced^nU , ac civitatum reliquarum”^*


defedtone territus, Stltuco fe tradere cogitur.
Qui StrxtQHicen ejus Eliam in matrimonio ha.
bitam, ^ntiotho Hlio, qtrod eam adulquevt.
tx periculum perditd adanulTet , fponte celT^
rat. Apud hunc inter luxum ac delicias vitam'
inglorius anno poR tertio finiit, atin6 itidem
tertio IZ.3- Olympiadis.
i(&) Nec multo pofica viftores primi tres exJ Uon.17
ftinfti luat. TtJem«ts Ldgi tilius translato in
Tbi/dde/pbum filium regno, moritur anno prt- us ne-
mo Olympiadis IZ4. Zx/imarliui anno
tertio O-euVi»'*
lympiadis e jufdcmf antcCbrij9umi8i. rn
contra {'f/raram trajecit , ibique pugnans
buit annos natus 74- yr/rarar vero annum agens
77. &./#/fX4«dri. commilitonum ultimus, poft
mcnlcs admodum leptem , Ttolemxi CerauniT^i-
IxdelvU fratris nfidiis oppreflfus , regnum Murir^
i

donixy quod Lyjimacbo eripueTiVy cum vita pari,


ter amittit.
Mortuo ejus pofteri in MacedooU
regnarunt ulque ad Ter/in Tbilippi filium , de
quo pofica dicetur. .

Atque liaec 1'unt prscipna regna, quae poft^/r- r>m,


Xdndri obitum exejuicineribus enata linit ; quae V‘d^
numero quatuor a JDaarr/r(c) Ptpphetaobfcuris?*
: K X fignifi-
. .

RATIONARII TEMPORUM
A- 4iw. G^nificationibus adumbrata fimt . Horum prin«
ctpcs tuere filius in ^gypro} Je-
ImcusB^byitjne,. dnn.ityria. CaiJafider in M4rr-
donUi ScCrdcia Antigonus in ^fid. Qui om-
-,

nes, ut dcl.yfimacimi\siTbracid, regium Gbino-


•DioimenSTinfignialumplcjointanno, ut lirribit (a)
i)fo^orMj , Olympiadis 1 18. fecundo , anterbr»-
^o7.<iuoriimsmalationc Tyranmts ^gd-
rof/«, qui tum forte in ^/r/M cum P<r»ij bellum
gerebat, regium & iplc decus afTumpfit. Porro
viao ad regna tria rerum iimma per- f

‘venit , JEgyptidcHm.i Synacum , Matednmicum t


quibus & f uccrovit; cuius Lyfimd~

cbo Rege jadta funt primordia .

ru/n>r* "Ptoieir.dorum ^/exdndrid


‘ in Mgypto remumi
nomenque , perrafit ad pofferos ab ejus condito-
^ re iMgt filio 'Pfoitmdo , fitre , ut Vdufdnias in
rimrefert ,Thiiippi patris Alexandri Magni Qiii
tametfl anno demum poft obitum Alexandri o-
ftavodccimo titulum Regis ufiirpavcrit , ejus ta- i

meninitrum rtfgni ab illo ipfb fumitur, quo


mortuus efl Alexander. Hinc ergo Pro/ew<if
.
gnare otG funt in ..Nam quadraginta ilU
tribuunturqnni ab Enfebioy 8c exteris , qui ab
anno mundi 3660. quo .Alexander cxceflit , ad
'
3699 ulcjueperveniiuit. Hoc enim anno Ttole-
'
mdH m G u m cognom ento "Philadelphum ex Bere~ ,
•*
nue gcnitiun, vivus adhuc fibi Regem lubftituit

C.';,
.
CAPUT *
i
XVI.
"

Z)e,Agathocle , Pyrrho, Cf Gallorum /fi Grae-


ciam expeditionibus vdriit,

lui'?*' pJ&r tempus (b) .Agathocles in Sicilia re-


gnayit, obfcurolcw natus, Carcini I{begi-
** adfcriptjtii civis filius , a quo figlinam edo-
. . ftus , tyrannidem S7r4f«y?/ occupat anno quarto
Olympiad is 15, mundi.
1 quam ad annos cir-
citer odo &vigmti admirabili fbrtunx vaneta-
. t - teper-

Digitized by GoogI(
,

PA R.TIS K UBER
1 1 K CAl>: 5fVf. 149
jhjpertnlit. (4) l>anitisnorifmeIf^iVi<//j,oim
'CsrtbsgiHenfihts tonHixiti a qoibus ingchti “ad «7
'^^fhetdm fluvium vidus praslio > terno anno
-Olympiadis 117. nec opinato trartfvcdtis jSiV 10,

i/f/Mu»! copiis, acceptam ibi viitoribus cbdtm*


repoibit . Spdfv/kHofum expedi^
Curfitti hit\c
tionem in &
obfldionem Cdrtbd^iftis
in idem tempus conjicit , quo ab ^icXdndro
Tyrut obfidcbatur , in quo dliobtts & viginti an.
nis aberrat. A nnus,jquo in trajecit .yf-
fdtbotleSf inltgni Solis defcdione notatus eftab
Diodoro tcjuftino quat xAugufti if. hora o^lav-a
matutina 5>T4ft^iaccidit anno Periodi JuNarnt
H404 .zntcCbriftKmiio.CdrtbagiMfd/ej prope ad
1 deipentcitmem addaci ^4/Nrm liberos iliOs im>
molant , & ^milcarem ducem i Shilid revocant,
i At is Syrd<u/ds obfldens ab obleflis ipfis captus in.; ’

lerficitut (b) Demum ^gdthottes anno 4. O- > nv«a.


. '

lympiadis 112. ante 189 aim in J!r«rr»r


transfrctaflTet , veneno lublatus cft ab oirtbdgarho jnfli 1,.*

nepote, (e) Diodorus in~£x(erpftj nupere editis


"
^gdtbdrtbum nominat . *
.

(d) Nonmimjs ftupcnda fortunae varietas in


Tyrrho i fed major ,ut in legftimoprincipe,yir-
tus enituit. Qiii JEacidd patre ( Jirybd filio ,Ecioeie,
'‘"Resc MolofTorum ) natUs , ac regno pullus, lbbg'J,T>*
Demetrh ToJioreetd ail foror ejUs Deiddmid nu«
pferat, prima tyrocinia rei militaris habuit'.

Nam
in illa celebri pugna , qua ad Ipfum viaus
eft cum ointitouo patre I>nwrrr/«x,'n hujus caftns

militabat adhuc adolefcens . Poftea, Ttoiemdi


LdtrddfexixOThc^W^i Srremcts affinitate opi-
bus adjutus , regnum recuperavit. Cujus initum
'
Vellem (e) attribuit anno illi, quo Conlules, vein-
erant 0. Fdhius quintbm , 8c P. Detius Mus } qui 1« ••

cftUrbls4^9.mundi eodem anno ab


\
jllexdndro Cdffdndrr ^ho voCatUs in Afrfffd^
^tsidm , partem cius fibl vcndicavit. Unde piil-
:fus a Demetrio‘Polhrtetd , alic^Uot annis , partim
'perfefe, partim jonai^ cUm LyfimMboi Tflf
. K 3 m4o.
Ifo rationali* TEMPORU-N*
A^4>m>m4o. 8e Stltmo viribus, bcMum geflit *
cnjtis
haud amplius men-
fjri: Draemmin occupata fcptem
a T#rf»n»»iexcitiK in
sibus Mdftdonia fuit « Mox
Jf4//4i», contra Rsmaiwi
itcmto bellavit . Nec
mtnds interim.aggreflTus , ac deinde tam
inrcenum
hoc, onim iulis, coaaus caedere,
revertit Hinc .
rurfom potitus eft, eje-
Poftremd a Cieomy-
eto jinmono Demttrii filio,
Tehl^»me{um
'
mo Sodrutto jirei&lioeyocstus in oppetiit pr imo
adver fus Antigonum , A^Xid^gos
'Olvrapiadis ante Cbriflnm i?!- tegni , ut ap-
aimo.Urbis
paret, tertio Scvicefimo; fiquidem
- Trilte il-
k<o tntcCbrifium 19?. regnare ccepit
.

node, qua.yfrgoreft ingceffu^aufpicium


ei
la
nodua fecit , (iimmjeipfius haft* inridens,.uc

Hm A*
.
-

feribit
(fr)
W
Mlisnm, „ ^
•>

quoque in Tbraodm
.
Crsctdm
.

Sc
.

incidit.
expeditio in idem intervallum
17
-

plix a -Paa/awia dclcribitur


. Fnmo Cambdm/e
« ducc in Tbracidm ulque penetrarunt j cuius ^pu-
«r”»-- latione contenti domum redierunt . Secundo di-
trifariam copiis , alii Tbrajidm duce Cere-
rb^‘"l; vifis
, n t* 4» 40 »i 4
loft. fbr,'o alii , Brtfniof^ ,^cumrM du-
m
,

centibus , adierunt . Rei iquos AWo^aii» m &


1„ iiijrunm egit BoUms Huic rcfiftcrc auli
i,oii. .
Mactdo-
*****
nes ingentem cladem accipiunt ,
occilb VtoUmso
Ceranno Dclpcratas Mstedatiis
.
res unius pr inci-
pis virtus Softbtnis erexit ,qui barbaros
cxlu Itan-
finibus expu-
tes vidoria rcprcflit , ac Macedonis
( Polyk Jit; eoque merito regnum eft conlecutus. (t)

Scribit Pp/jtwiRcgesquatuor,
Ttolemdum I4-
gidsmy Lyfimaclmm, Stltnenm , jk. Ttolem^
Ceraunum , intra 114. Olympiadem cxftmdos
effe. Quare Cersuni esedes rede
anno quarto
exeunte Olympiadis iftius imputabitur, mun-
di, 3704- : .

Sequens annus tertiaiq Gdllorntn irruptionem


GrftUm, imperatoribus jlcl
attulit in
>bmio . Quorum exercitus conflabat peditum mil-
libus iYi.equitum viginti millibus & quadi ingcn-
f \c .
. . >


PARTIS I. LIBER III. CAP. XVI. - ifi
. tis, quorum finguHs equites erant adjunfti
, mufi duo , qui mortuis heris 1'uccederent (^uod aa.^.to. .

r’\,r']xynK vocabant Nam »Kpr^ G4 Hi


.

^ nominabant equum > 4it(<i) Vam/anias Sic equi- p*^*"*^


, tum millia
unum & fcxa5inca> &r ducenti am-,,,/***
piius, fuerunt. Vifti primum ad riwr»jopjf<4j
^ tlim ad P4r»4//*m , quopotiundi Off/pWf/ templi

ac fpoliandi^ratiaperrupQrant.Brcwani iplc mul-


tis acceptis vulneribus largius haufto mero vitam
iponteHniit. Ea G4//ori«>» calamitas notatur a
-"PdufitnU Archonte ^naxicratt , hycmU tempo-
-re, hoc eft, anno fecundo Olympiadis 115. an-
te Cl>r/^i»w 179.
infequente rurfus anno , Democle ^Atbfuh Prss-
torc , in ^fiam infudere fe Catii , ut idem Tdit-
/44141 refert . (A) Po/yA/ui vero Icribit eodem an-
' no G4//oraw» reliquias Cofwowforio duce in Thrad-
am invaHlTe , ac tributum a Byxfintinh cteg i/Ic
"
CAPUT XVII.
Rfi ab Romanis , ab anno U. C. 419. ad

D UminOrienteatque
Af.
Gr4f/4 ab udlexandro
cjulquc fuccelforibus bellis ac tumulti-
bus omnia railcentur , non minores ItalU procel-
las armorum tulit ; quibus fe B^omana virtus ad
orbis terrarum dominatum exercuit.^ . rL!» >s

(c) Di uturnumpr* exteris maxim^ue formi-


doiofum SamnititHM bellum fuit , de quo (d)lu-
pra memini, quod hoc intervallo acerrime gc-/»»» "
ftumeft; nonnulla interim clade Roi»44ori»»» & ^

.ignominia; fcd majore, &, quod caput eft , ul-


tima Samnitium : qui poftremo domiti anno Ur-
bis conditx 481. finem belli fecerunt, anno, ut
jam diximus, nno& feptuagcfmw; nempe ab
anno Urbis 411. ad 481. (e) Quo fpatiq Caudina tx.” u
. furex Rom44orMm dedecore nobiles fa«Sxfunt
annoUrbisconditX4Jl>.quarto poft Alexandri
^ Jii. obitum, quando deditionem hoftibus fecit

„tnafiHt exercitus, &fubiugum milfuscft cum


,
K 4 utroque
, , .

t5» •' RATIONATUI TEMPORUM


I'
utroque Confulc^Sec! eam infumiani Tequente^
**?*;

no majori clade, ac pari ignominia,


rependit PrfpjTi»#, imperator illa aetate fortiffi-
mu$. Prxtcr quem & complures alii pcrcenf en-
< LiT.;> tur ab ,
(a) qui «/f/fX4»dro, irin IralUm',
ut erat fama, venilfet, pares eife potuerunt
(t) Alexander alius Epiri Rex , avunculus
oiof.'J^ Magni i ab Tarentinis accitus in
Italiam, cma
c. II. Samnites, Brmttiot ,zc£ttcanosfxpefor~
titer pugnafTct
,
pace cum B^omanis fada anno
U. C. 4zi.ab ZxMnii tandem occifiiscft ad ./^rbe-
runtem Burium ^no U. €.428- teitio Olym-
piadis 1
1 j.
fuperftitc .^/cx4»dro Af.
f roiyb. (fj Cum Callis quoque repetitum identidem int
Lib’T* Italia certamen Qjiorum varias irruptiones ex
.

“Polybio 2C Bpmanis Annalibus hk breviter attin-


nScsi.
Uiliiriri eam TriceHmo anno, poftquam I{oma potiti
.

funt, haudprocuiro ///«4 porta, maena utrin.


quecditacxde, vix averft funt, Diaatore tu-
multus ftius ca ufa creato Servilio ^bala anno
i

Urbisconditx 394. Duodecimo poft anno, qui


fuit Urbis 405. rurfus a Camillo carfi , quo tempo-
Cirthmi re yaleriusCoryissestGallum provocahtem auxilio
corvi fuperavit Poft annos tredecim pacem cum
.

Rom4n» ac foedus faciunt, rn quo annos trigin-


ta perfeverarunt . Itaque fnb arniurn Urbis con-
ditx 450. Ci/alpini Galli cum TranfalpinisSc Etns^
/cM RonMnorNM agros populati funt. Inde cum
ingenti praeda reverfi domum Ci/alpini, de hac
ipla inter ie digladiati funt. Annopoftea quar-
to cum y4i»ffrViAN/’£rr«y?fyque coniondi, com-
miiTo prxlio legionem I{omanam ceciderunt , cui
przerat Z. icipio Propraetor . Qiio tempore fla-
grante altera pugna, 8f finiftro iam inclinante
Dfih$ . (^omu P. Decius Cof. caput devovit
, , ac viftori-
am morte fua peperit , anno U. C. 4^9.
Decem poifhxcelapfis annis , iterum Grf/-
o. iu- 1 ! Senones i Lucanis , Bruttiis, Samnitibus, E- &
» p'; trufeis exciti pretium obfcdcrunt; ac I. Cacitio
«f. Prxtorc vi&o ,I{omanortifis millia tre^cim occii

'derunt.

Digitized by Googl
, / . ,.

partis f. UBER III. CAP. XVlI. «5?


-ferunt Quam cTadcm Conio 1 DoUbelU mox a
Sen* eorum urbe u
.

ultus eft CAllifqut profligatis


, 4*>o«
B«ii Senonum
capta, coloniam, c6 deduxit.
Jamitate commoti ,& cum £fr»yriiConfpirantes
yadimonis lacum pugnam faciunt : in ^ua c*fi
ad
pl erique omnes Etrufeiy Boiorum pauci admo-
dum evafenint. Id accidit anno Urbis47;- Se-
quente vero , B oii rurlus a I{omauis funditus de-
tertio anno
leti pacem ac foedus impctrarurit ,
antequam Tjfrrbuj in m/mw veniret
( Vulnpohuni fr«tterea.t ubi nunc T^edpolis *.
4)
tertio anno,
cft, aufi I{omdnis inferre bellum ,
qui fuit U
C. 418 a Tubhlio k*rocof. domiti iunt
Sic i/rH/fom»» duodecim populi in excidium
"I^omani nominis incitati anno U. C 44 »- (^)» nV’; .

Conlule Fabio anno 444. ingenti praelio deyjfti ly.o.cf.


J* «» ** •
•funt, iri quo caefa aut capta hoftium millia ad
«fexaginta.

CAPUT XVIII.

'De triris doElrinaprnftantibui.. f,

A Thenis poft (c) ^riftotelis obitum , qui ter-


tio Olympiadis u 4 -anno mortuus cft, 'Pe-tbr-fiut.
ripatetieam Scholam rexit Theopbraftus Erefius , ^
cum biennio ante Diogenes Cynicus excefliflTet i vi- >? »!<>«.

ta(d) eodem Icilicet quo 8f Alexander M-tiims


annos ferd nonaginta. ,

(f) Xenocrates Tlatouicd Icdx magifter ,


cum
ci quinque&vigintiprsefuiftct annis, nimirum
ib fecundo 110. Olympiadis, 8c Archonte
'ntaeboy moritur anno tertioOlympiadisiiW^^i,,^
Floruerunt &To/e»»o auditor j Cratet\o Epie*

•Polemonis} &
illius fr.-iwror Solenfu , Crantoris
item ^rcefilaus mediae auftor Academiae, ex
•pitana JEolidis opppido : qui -Olimpiade Jio. ce-
Jcbriicft habitus . .
-

Epicurus anno tertio Olympiadis'109. editus iii


lucem obiit anno fecundo Olympiadis 117. (i)
,
. . 1 . .

194 RATIONARII TEMPORUM


A- »**A f Onatus annos gz-Zeno Sf$kM conditor fe6tx,Cr4-
tetii antddtlcipulus,idemf«c«lum ornavit^qucm
z«* Olympiade 1x9 obiiffc perhibet Eujtbius. Deme-
sttkiu
•pbalerens Tbeopbrafti dilcipiilus , non
minus adminiftrandsc Rcipublic* , quam Philo-
Ibphiacik Eloquenti* facultate nobilis ,
^tbemt
prxfuit annos decem, ut ait Diogenes Lurtius.
sO'op (4) Coepit autem anno tertio Olympiadis ii^-

ta f toc. quo Cafnnder


Athenis potitus eft At anno iccun- -

do Olympiadis 118. Demetrio VoliorceU Atbenns


• 'ii\£gyptumzdTtoltm 4Hm .U-
obtinente, {\^z\t
^wo*. «filium, (i) Quo mortuo, ab cius blio Ttole-
«ctu" mno Tbiindelpbo relegatus , ac dolore contabe-
circiter pnmo
Icrens, afpidismorfu periit anno
• Pto. Olympiadis 12.4. (c) Aftronomiae icicntia clarus
’•
Timoebdris fuit circa Olympiadem izi.
Dfmt. Sed nominis celebritate vicit caeteros Demo-
(<*) qui anno tertio
ab^/sWn' obitu ,
ueoioii.
eodem quo ./fW^ore/es, fato conccllit in Ga/4 «ri<
infula quo fc metu MMeiomsm receperat
,
M«MiM
'
gienander Comicus Poeta Archonte “Philippo
mortuus perhibetur, ut eft in veteri infcriptionc,
'
cum natus elTet tertio Olympiadis 109 Archon-
obierit
te Sofigene Ita ut quinquagenarius
{e) Hiftoriam fcripfit Tym*usSitul»s
Tatsron^
C‘' niu Agdtboclis tempore a quo Sitilix pu us , fti-
,
1

V». lo fele vindicavit , quo m


illqm intemperantiorc
j Idem . utus dicitur . ( f) At c contrario Callixs Syrxcnfx-
»4 i, quod magnis ab eodem Tyrannobeneficiis ,

affafUis eflet , inhiltoriafua turpiter ci aflenta-

jTathn<
pud M
At Alexxndro regnante (g) Berofus JEgypttus;
&
Euf.dc fubeius vero fucccflbribus Ttolemxis L^jdx
Pf(«p
•Tbil^elphOi (b) MxnetbonDiq/politanus Hiftoru
i jolep.
memorantur
Ant.
ci
|.
etp. j.
RATIO-
Tbeoph*
•d Aii* (OAbtMi •Mim 9t.y Ifflb yt.uuittkt t«.eni8»»ba«wovO-
*«l, |. lynjp,«o^*d aiOly» iif.pBOiettntm.
- • •

r -

Digiiized by Googie
. •

KATIONARn
— TEMPORUM
PARTIS PRlMiE ,

l-JBER QUARTUS.
Rerum hirtoriam continens ab A. Per. Jiil.443t.
ad 4713.

e A PU T I.

Romanorum ab ai$np U. C. 472. rfd


res ac
pot iffimitm debello Epirotico j Punico pr/0f» ,
O' (Jallico. '

A- 441».
Atifeentibus , opprefla iam libertatc , ret. )«t
Gracorum animis ac yiribus, efferre le ad 4,i|
Romana res coepit Itaque major dein-
ceps in Italia Se Africa i quam in Orien-
te, fegeshiftoriacnafcitur. Ideo B^omana bella
primo loco memorabimus
(a)TarentiniGraea\cv\t 3XC majus, quam pro 4 Epit.
Liv- i}.
viribus f'uis, bellum contra fe provocaram , 'Rc- Plut, in
5

manorum claffe direpta, &


eorum legatis, qui Pyr., Eu.
OOpi l*
de injuria queffum venerant, temere pulfatis flor* Uf
c it. O*
anno Urbis condit* 472. Ob id Tarentinis iodi- toT. 1. 4.
<So|bello, L
JEmilins Barbula Tarentinos y Sam- C 4.
JuA. U.
''tiites, 8c Salentinos acie devicJt . Ea clade per- i)iod. in

inotiPjTfiwffwad auxilium evocant Qui anno


.
Ecl«(.

Urbis 474. \n Italiam trajefto exercitu , cum Ro-


S*//um
rnanh bellum gerit , quod fex annos tenuit .
tum Pyr-
Primo congreffu J{omani , Lavino duce non rt$ •

tam viribus quam elephantorum inufitata -vi-


Tfti fpecie , cefferunt'.' Captivos rcpofcentc-C. i
Fabricio , fmc pretio Tyrrhus remifit omnes .
* > f . Mox

Digilized by Google
:

RATIONARII TEMPORUM
A Mox fCtCinedm legatum fruftra pacc tcntata;
(hanc enim Appius Ucus ficn prohibuit ) bis ar>-
cipiti Mdrte cum J<o»» 4 «MCongrenusc/t
1 tim a .

Syrdcttfanh contra 'Pcenos accitlis in SieilUm ,


ibi rebus ex voto minime fluentibus in./f 4 /» 4 >»
revertit anno Urbis 479. ae viftus , & caftris

exutus Tarentoiftie piilfus in Epirum rediit y


j

cum (ex annos m luUto ac Situlo bello po-


(uiflet. . . ^ ...
Eplt. (4) Tl^rrbo fugato, T4 rf»f/»» cum i4 «>»</^/Wix
Liv. 14’ Bruttiis t &
Cdrthtsiintnfthus ^ qui ifti bell 9 con-

Tf **tra foedus intervenerant, acie vidi(i).in Ep*


manam venere ditionem, ac paccra liberta- &
tem acceperunt anno U. C. 482 -oim eo qui ante-
*Eun.i. \ Ttolemdo Tbiladtlpbo locictas cum
Romanis elTct inita
(f ) Secutum
. •

ac Salentmum ,
eft Vietns Mllum ,
J , ,

Eutr?" *. omnium denique gravifllmum ac longilHmpm


i (d) Tunicum : quod primum
anno U. C. 4 ?o- Cce-
ptum eft, undecimo poftquam Tjrrbus in fp#-
rum rediit. --
^ - . . ^
' Primi crg9 Tunici belli caufa fuitutriulque
fcn civitatis ambitio, ac mutuo fufpefta & formido-
Vi** lofa potentia Occafionem dedere Mamertini ,
.

«P?* ».& Hiero Syratu/arum ReX , tsC Car tbagirten-


XSijm y»*»» foetus (/)Hic annopivmpiadis
.
fe-
orori.4 eundo, i Syracufanisipx\vc\xsTn fattus imperator;

Rex deinde falutatus quarto Olympiadis 127.


/Wrb.
qni Mtffanam ocCuparant , armis
^ t- Mamertinos

aggreditur. Hi Romawomw implorant opem


.qut in infulam trajcftis copiis cum H»rro«fT<r-
Pw,h. mi/que bellandi fecerunt initium E)Us belli an- .

«TO. {jiu fortuna fuit , “P cenis mari , Row4«ix


terra vincentibus. Qui anno demum belli quar-
to , U. C 495- rem nauticani attigertuit . Sed
ea identidem omilTa, tepetitaque , ad extre-
mum fuperiores fuerunt . Memorandus eobclr
4HUhit lo cum primis venit Rfg«/«x , quima-
ritimo
(il /b *(wib«b»i wbw aifiViwroJ tirentin! fcilifet f>>m
rminnlrr-
tHif Ir BmitUi non vtro CtithHloenfei nt innue;* tidetuc phnb*
Anaorii.

Digiiized by Google
. ,

PARTIS T; liber IV. CAP. Ir I<7


tttimo ac terreftri praelio fradis C^rtbdgintnfmm 1*
viribus, cum pacem petentibus nin iniquis la 471
conditionibus dare nollet, k Xdntippo Ltiteif.-
monio duce vi6:us , &: in acie captus eu cum mil-
libus 15-occiHs 30. mille , anno Urbis duode.
quingentefimo. Fort a Cartbdginenfibus I{omam
roiirus , ut de permutandis captivis cum Senatu
ageret td ne fieret intercellit,' ^Carthaginem 2.d
ccrtiflinum carnificinam {'ponte rediit. Frimus
nivalem vidoriam B,omanarHm adeptus cft C.
Dmilius , belli anno quinto : pofferiorem C«
j^tatims anno 13. 6c ultimo , qua ad jBgatem
infulam cum Tcenis debellavit ; quibus pax his
legibus concefTa eft, ut infulis omnibus cede-
rent, qax Italiam inter &
Africam interjacent
ac bis mille , & ducenta in annos zo. talenta
penderent. Id a&um eft anno U. C. 513. an-
te Cbriftnm 141.
{a) Perfundo externo bello Cartbagiuenfes • Poljiw
inajus domi periculum excepit . Nam
mercena-
rii milites, quogcncrc plurimum ufi funt 'Par-
ni ftipendia fua & Militiae praemia poftulabant;
quod exhaufto aerario praeftari non poterat . p-
Ideo graffant ibus, pet J[fricam ^ Sc late omnia
vaftantibus, aegre obfifti potuit . (6) Tandem , v
poftannostres & menfes quatuor bello ifti fi- i.vAf.
nem mpof lierunt
i

{() Anno Urbis 5 19. quod Inorna perraro acci- r euim.


dit, templum. 3 4 »/ claufum eft, bellis ubique j,,"';,.'"
[

pacatis. Sed lubinde novis coortis motibus


tum eft . Ligaret y Sardi , C6rf$ fubadi . Cum
deinde ac Teuta Reginaanno Urbis 514-.
Jl I^r iij
initum bellum, tertio poft anno confedumcft.
Actum primum legati vidorix nuntii per Gra-
tiam miffi . (d)Corintii B^omams in fbcietatem aPeiyb.
Iftb miarum acceperunt. i
(f) Callorum prxterea formidolofa fuit irru- i.p. lof',

ptio. In/ubret Sc Boii ob ereptum Senonibus Gallis


&agrarta lege divil'um (/3 a flaminio Trib. P/.4- c.
**
agrum Tlcenum y ( qu» lex anno urbis conditx
5IZ.

Digitized by Googie
.

rationarii TEMPORUM
'

<11. lata cft) accitis TrAnfdpitihGdllisGdfdtis ^


Ita mercenarios vocabant,
/(oiwauw oppugna-*"
runt. ^ntra quos peditum» quod vix crcdibi-»
- rot*b.lc fit,
»
W
millia leptingenta, equitum leptiia-
m. ginta conicripferc J<o»i4ii/ yicti Ispius &«//»,
!>•
.
tuit. *.
trans Taduftt anno primum Urbis conditae
I Eutr.i S ?o* copi® ductae:
C. Mdrctllo Con^-
domiti: ^ ac
GdfdUrum Rex yndumanui
t letrucidatus opima de Ic ipolia dedit. (O.Ad
niod.
ecUij. hoc bellum Sicilid Rex Hiero, qui lub mitium
Tunici bflli viftoriim partes amiotiamque m
tranfierat tVumcntivim maximam mility cujus
pretium cont'c6to bello recepit

C A P U T II.

Bellum Punicum fecundum .


V

inde bellum alterum 1'eaitum cft


Unicum
P
(d) anno a prioris fine quarto vicefimo y
tu7Tlquod Ipatio quidem miniis temporis fuit, led
&
J- adeo cladium
atrocitate terribilius, z\x:Flprus,~
CTp? « ut fi quis conferat damna' utriuique populi ,
fi“'

nb.'’ &
mi lior vifto fit populus', qui vicit. Belli caufa
Walt, eadem, quae luper ion s , dominandi cupiditas ,
oiofl'4’. & it' 'Panis impatientia lervitutis ;
quod annum
«• * 4* jam, ut dixi, quartum & vicefimun» Bpmano-
r»iM vidi armis cefferant. Prsecipuam huic in-
cend io facem fubjccit Hannibal Hamilcaris fiU-

us, ejus qui bello priore Cartba%inenfium impe-'
rator pacis leges nioerens acceperat ;• quique'
compofitis \vs Africa rebus, anno Urbis utex.
* Poiyb.To/jfWo (e) colligitur, ?i 7 .miffuyin Hifpaniam,
Li»ul*
novem annos natum fecum duxerat,
c«Va._*'cum eum prius ad arani ^dudum jurare jul-
hmius? »nunquam le in amicitia cum Rowiijim tq -
Pluti' de re- Hamilcare poft annos circiter novem occifq,
vir,
cft fhtyyrdfrd/ illius gener, qui
fcd/fw accivit, eumquepoftodo annos interte-
dus fuccelforem habuit , Urbis 5 $4. cum «tatis-
* . , circiter

Digiiized by Google
. ,; .

PARTIS IV. CAK II 1^9*

clrdrer feptimum ac viccfimum indioaflet'; qae


ratione natus videtur anno urbis conditse 507.
ante Cbrifinm 14-7. Igitur ftatitn atque Imperator
c(t tadtus , totam intra flumen Iberum Hifpaniam
flbi lubjicit (4)Minc5’4xi*»rtw J(o«4»ori(j» l'o- ,lw 11,
.

ciam magnis adortus viriDUs, poft feptem men- **®*»*^*-


les capif- Saguntini omttes, troftra cxlpedato
]{omanorum auxilio j partim hoftili gladio j
partim iuapte manu ceciderunt . Ita bellum
conflatum Tunicum iccundum ; quod initium'
anno Urbis conditx ^16. (b)V.Cwatlio Scipione
T. Sempronio Longo Colf. decimo feptimo exitum
habuit , 'CoirA/. Servilio Gemino , T .Claudio*}^t~
UiC.annq^^z.
(f) Habebat Hannibal in exercitu peditum , ut , p wv.
feribit Tolybius, milia 90. equitum duodecim
varie denumero prodit Livius (1) Primo impetu
uterque Contii Ium viftus, T. Cornelius ad Titi-
num, Sempronius ad Trebiam. Sequente anno
U. C. 557. major ad Tbra/ittuenumhcvmchdes
accepta } crim mterim Fabius Maximus Pro-
clinator a populo fanus cundando rem utcum-
que fuftentavit . (d)Sed omnium atroci/Hma pia-
M Cannenps anno U. C. s 38. altcrjus temeritate u»
Conlulis Terf»r»i Varronis accidit. In ea pu-fiuf'‘&
gna caeia Ffimanbrum 40. millia Neque tamen »i“ cn. .

intranis ob eam calamitatem animis, Cannenfi


prarliocaptos redimere noluerunt. 5jr4- Tum
iufasy quae urbspoftf/iVr6»« obi tum, qui anno
U. C. ^39. contigit , ab ibeietate delccerat
Marcellus (e) Conful obfcdit anno Urbis 540. * Poiyb.
Quam ab vehementi illius oppugnatione unius
hominis induflrria tutata cft • Jircbimedes is fuit, i-
J-'*-
Qui cceli flderumque contemplator ea xtate pr«- K',. &,*
flans, l'ed machinarum operumque bellicorum
inventis multo clarior, Romanorum apparatus
omnes perlevi negotio ludificatus cft Itaque vix .

(i) Ptim» InpftM tritTjiie Cmfulum vi/?nj J Cbrids indicire debuif-


Ict Ai41otcIadr< itUi in itilii kcctrpixfuillis, poftoaXo HiCpanU P'o«
«flui Annii uI G . iliKs iriigialTct
, A p«<V]uc 1'uninio Uboie luufiif.
I

Kt- Vid Itu Pdyt. Liv. a,lru«y^w. tU,

Digitizad by Google
. .

x€b RATIONARII TEMPORUM*


anno demum’ tertio. Urbis <42. capi Sirdtufs
d;7ii.' potuerunt. (4) Quo tempore proditum eft.yfr-
intcQto in caftudia, quibus deditus
hb.%. ‘erat, animo, ac nihil eorum ientiente, qu*
^Ume-nci hunctumultum gerebantur, ab ignoto mi-
lite, fruftraque icilcitato qui* cITct , interic-
dum: eius cx morte magnum dolorem ccpilTc
Marcellum y quiutyitam. illiconlcrvarent, ir-
rumpentibus in urbem militibus edixerat ; ac
1 'epu Iturx curam habuilTe

sPoiyb. Hxc Syracujarum calamitas finem (i) attulit


regi' 'n dominatus, quem is, cujus pau-
pip«ci 16 ante meminimus, inftaurarat Hiero
y ac Ic-
cx tyrannico &: acceptum etiam vulgo
Fecerat comite ac clementia, cum nihil ex tanta
dignitate praecipuum fibi praeter curam aci ibera-
litatem allumeret Regnavit autem annos qua-
.

tuor &
quinquaginta exoiCus ab anno Urbis con-
ditae 485. (exto ante bellum primum :
quo incunte vidus ab »//pp»oConfulc, abfar-
tbdfineufium Ibcictate , ad I{»maaot defcivit ,
AW 1 4-& in eorum amicitia (r) prope quinquaginu
-

4M»b. perFeveravit annos . ,(d) iildem moribus fi-


lium habuit Gelonem , qui ante patrem obiit
v»i?p n. quinquagefimo xtatis anno ; &
Hieronimum
'Nerr/de V)rrbi EpiroUrum Regis filia fu-
p.ufin. lixptum reliquit aviti haeredem regni ; quod
Urbis 53J). adiit , Hierone mortuo, an-
num agens quintum decimum . Sed ut pelfi-
ma erat indole ; cfiiilus in omne fiagitii ac
crudelitatis genus , conjuratione fuorum eo-
dem anno perimitur
i (5^ interim "Philippum MatedonU Regem ,
pada cum Hannibale focietate , imminentem
Jtalin Lnyinus FrxtcircompreniHy & in M*eedo~
luam incenCa ultro
»/ 4 /n fc clalTc coegit recipe-
re anno Urbis conditae At in HifpanU T.
Iratrcs, qui Hafdrubali
in Italiam 3,d Hannibalem (ntrcm hadenus in-
tcccluCerant , multaque ibi fortiter geflerant,
.
delc-

Digitized by Goo<ile
.

PARTIS I. LlBER IV.CAP. 'I l Mf


ieieto exercitu ambo ceciderunt (a) £. Afdrf/*/
.

eques J{omd/fus , in trepidatione dux militari »1,4711*


luffragio creatus, labantemremfuftinuit: cujus
ductu una nofte ac die bina hoftium expugna-
ta i 'untcaftr a, &ad triginta (eptem millia ho-
ftium interfeda quod anno illo Urbis
.* con-
Eodemque Tarentum , praster arcem ca-
tigit.
ptum ab Hannibale : & Capua , ab I{omanis ob-
IcfTa ; {b) a qua ut eos averteret , I{omam con- 1 li» j.

tendit Hannibal Sed coorta diibito tempcHas


.

hunc ab ejus moenibus conljiedtuque repulit. Ca-


pua deinde J^omanis tradita ; cujus principes ve-
neno f\bi vitam eripuerunt : Senatores lecuri
perculfi ; urbs in Praefeduram redada
ic)!*. Seiphnis ejus, quem in Hi/pania cjfum fy
*
efle meminimus, filius erat P. Scipio: qui poft i.c.* 7
Hijpanienfem illam cladem territis omnibus ,
quatuor Sfviginti natus annos imperium in Hi/.iad.
puniam petere fc protcfliis cft ; eoque pro Confit-
Jc cft milTus anno Urbis 54J. (d)lbi rebus geftis^U». i»
maximis, & Hufdrubale Ciftonis filio ac Magone pJiri!**
1 'upcratis, anno quinto quam venerat, Carrbagi-
*
tunfes tota e j<xit Hi/pania Inde in Africam pro-
.

fcdus amicitiam junxit cum Syphace Mafylorum >


deinde cum Mafaniju Mafafulorum Regibus .
Gcfia hxcluntanno Urbis ^48, tertio ab Mar^
celli clade Conliil is , (f)qui anno ^46. fecundis »•

cnm Hannibale pxtc\'As aliquot fadis, ejuCdcra


circumventus infidiis opprimitur (/) Sequens
.

te vero, a duobus ('onliilibusC/rfwdio 7>(erone Sc^fiw.


Livio Salinatore Hafdrubat Hannibalis frater , qui
*'*
cum novo exercitu in /rrf/»4« pervenerat, ante-» 1. uj
quamlc cum fratre conjungeret, aim luis co-
piis deletus eft. Erat tum in Aput ia Hannibal }
cui fe !hffr»Conf'ul oppoliierat. Uvms 'mCifal-
pinaGaUU czWtz coutrs. Hafdrubaltm habebat.
'Interceptis Hafdrubalis literis , 7<(ero clam' ,
infeio Hannibale , fex dierum fpatio totam
emenfus Italiam ad cqUeg® caftra cum-cb-
y
4piarum parte venit, ac vidis, uti memoratum
L
'

Tcwuii B^ation.Ttmp.Tom.I. cft,


. ,

Ut RATIONARM TEMPORUM
hoftibus, antcad ftativa fna rediit,
td'47i|i cum difccfliin; lenti rct. Caela ferun-
tur eo prxlio quinquaginta lex hoffium mil-
lia , capta quinque millia &quadringenti .
Caput Ha/drubdlis ante llationes Ternorum ab
T^eronr protelum criife acceptx cladis indi-*
cium Hdnnibdii fuit.
(<») At P. yWpio , ut ab /M/rif revocaret

bdUm, tranlportarc bellum in ftatu it ,
quod anno demum Urbis 549. quo Coniulatum
iplegcint, aggrclTuself. Sed initio, cum id te-
merarium confilium haberetur; nihil neque pe-
cuitix, nequemilitumpubliceliippeditatum elh
Ita nemine nifi voluntario milite conlCTipto , Pc
accepta mutuo corrogataque pecunia , primiiin
ad Sicitidm Conlul , inrde in Africum anno Urbis
7 l-t. SJo. belli quinto deamo, cum clalle Froconliil
piut. appulit, (b) Quo anno Ttffinuntt in Torygid fi-
de
Hni.'”'mnfcicrDm /«/«matris J^omam cx oraculo deve-
di«n.Ub. ^um , iT. Seipione 7{dfitdCn. tilia y quem ado-
**
lefcentcm Senatus virum optimum’ ludicarat »
exceptum cR.
Sxipioni dux ab CdrtbdginenfibHt obiedlus cft
bidfirubdl Crfconii Htius, qui Md/duifjk hlianl
Sopboniibdm defponderat Sed eam , ablente pa-
.

tre ac Iponlo, Cdrtbdginenfmm populus Syphn-


fi, qui amore puellx captus agros eorum va-
Rabat, pubjicc collocavit, ut eum ab Rowa-
nomm amicitia ad fuam tranferret. Qua com-
motus injuria Mdfani(Jd totum Ic Rom^nrrj ad-
dixit, magnumque deinceps ad Purflo/ debellan-
dos momentum attulit.
• Seipioni oppugnanti anno eodem Urbis
yyc. Sypbdx & Hdfdmbdl cum centum armatorum
rupcrvcncrc millibus . Quorum caRra eadem die
deleta (unt,millibusoccifis quadraginta , captis
fcx, am^querurfus redintegratis copiis altero
ppelio (nperati Sypbdx a Ldlh
. Mdfdniffd &
R^e vivus eft captus
L £jus uxorem Sophonisbam cum MdfdniTd dn^
• . • xilTct

% Digitized by Gc
. /

'

PARTIS I.LICER 1 V. CAP. II itfi

«Iflet, increpitus venenum ad eam


ab Stipittu
«liftt) quo iibt mortem illa conlcivit . (<<) H<tn~ id V;m*>
mibal i CartbdfintHfibus revocatus ^ Udi i* teli-
*
decimo lexto bcllianno. Urbis rediit App.
\nS4fricami (i) (ociis, qui Cequi nollent, qui *b ^V*
occifis, qui in iervitutem rcdaftis; ac tentata *uia.
fruftra per Colloquium pace , congrelfus acie ab c",pr*
ff/pfowe vincitur. PoR cum rm/vrf Sypiat is
Jius, qui auxilio PflfUM venerat. Scipio pach lc-*^‘
ies CdrtbaginenfibMs dixit, audore Senatu popu-
foqucRom4/to. (i)Hdsnubdl ad Antiochum per-
fugit .
(f) Finitum eft bellum anno feptimo decimo i.

Urbis S5Z. Cofs. Af. Servilio Gemino, T. CUudio


7<leroHt : ac fequente pax Cdrtaginenfsbus ab Senatu
data , &-triumphans in urbem invedtus cd Scipio.
(d) in coquetriumpho dudus Sypbdx, paulo poft
Tibure in cuftodia mortuus ert:. [?] AtUviunntc sn'"
triumphum obi iflTc narrat , (/) ac publico elatum '«"ulc.
funere Ubi & Tohbinm id quod dixi Centire ai-
. ,

ferit . Hunc regem (^ait ) in triumpbo duBum Poly-


hiwshaudquaquttmfpernendHSduBor tradit. Quas ve. i.

Htiforici praeAantiiTimi commemoratio nimis an-


guRa ac jejuna mihi videtur

CAPUT III.

De Achaeorum initiis , Pyrrh rebus gefth <T obitu,


i

dc Pergami I{egum 0“ Parthorum origine .

N Gr4fi4 porr5 & Oriente ad hiRoriam haec


I praecipua contigerunt . .Xebdorum Rcfpublica
paulatimin Teloponnefo coaluit; (g) cujus fun-^ Poiib.
damenta jafta funt Olympiade 114. fub TyrrW »• p "*
ttanfitum in Italiam-, quando Dymai, Tatren-
fes, Tritdenfes, Sc Tbardtnfes concordiam tnje-
Tunt; ad quos fe reliqui deinceps applicarunt.
L 2 Hi
( t ) U*nnHmt ad dntUthim . J NoiI flatlm poft picem ot
ianuem Tidelur Aaflor, (ed irNiaot poft illioi lanlt , ut cx C»».
Jfff & Liv- Ih. jo.de II. otfcitilua fuit Ib
On.LmtA Bmfm.
r^el. imi, efrr. S‘
t <4 RATIONARII TEMPORUM
A'r**rf*
prmcipio Scribam unum , & Prsctorcs duos if|
«d*}i,l orbem conftituerunt. Poft annos quinque & vi-
ginti unicum Frxtorcra placuit eligere. Is circa.
P/f/ud/i exortum
creari lol itus, (4) ut auftor cft
j. p.
ac primus fingularium Frstoriim AUr-
ab eodem proditur , cujus anno
euj Carynenfts
quarto«/fr4fMj S/ryoa/Kj vicefimum agens annum
rebus gcllis coepit inclarclcerc Quocirca anno .

ultimo Olympiadis iitius orta cft illa Relpublica ,


anno ante 181. Urbis47j. Siquidem an».
no icqueatcTyrrhusitiluliam transfretavit. I4»
cedtcmonii domeftica vexati 1'editionc prope (iib
Pjirrfci venere dominatum Cleomenes, annis in
.

regno l'cxaginta& dcccmexaftis menfibus, obiit,


Diodoro tcfte , Prjetore Athenis Demetrio Tbalereo.
Is cft quartus Olympiadis 117. (l>) Hic filios ge-
inLHCon. nuit duos , ,Acrotatum , qui liipcrftitc patre mor-
filium reliquit ^reism , & juniorem Cleo-
At,ic nymnm. N ata de fuccclfionc controverfia , Se-
v!d*™i.
natus antepofuitC/fo»)i»io, Hunc vero ,
»0. ue’ ne quU contra llempublicam confiUi caperet,
Twp. honoribus ac prxfeduris delinirc conati funt .
e j- Nam inter alia r4rj«ri/i« contra Lntanos J^o-
mams milTus auxilio, Lutanoswcit. Tarentum^
quod defecerat , expugnavit , anno Urbis condi-
tx 45 1- Olympiadis 1 19. 1 'ccundo , ut anftor eft
(f ) Diodorus .Poft urbe Salentinorum capta , ab
Bysmauis, duce dEw///oConlulc, anno 452. ftiga-
tus cum clalfe fua ad Vdtdvina litora praedabun-
,

dus pervenit Ubi . p^mc


accepta clallis , vix
quinta parte incolumis domum rediit, utfcribrt
ajLi». Ziniut (d),qui hunc RegemLucedeemoniorum haud
*
reftenominat Vcriim ille poft annos plurcs
.

cumrepulfx memor, tum nova provocatus in-


juria, quod yderotatus ^rei filius Cbelidonidem

conjugem liiamcorrupilTct, Tyrrhum excivit in


J^conicam, (0anm>codcm,quoex.//4//4rcver-
‘rhojua. rusA<4ffdo/>f4»»9ccupavit, Antigono pulfo. qni
cft Urbis condit* 481. Sequente igitur anno
vjnn Tyrrhus in Laconicam imprcfllonc fadta , paene
.
urbem .

Digitized by Googie
. i '

PARTIS 1 LIBER IV.C AP. I II.


.
'
u
Utbcm delenioribus vacuam cepit Sed oppida- .

norum virtute puHus contendit oirgos: quam, »d «u.


urbem ingreffus , contraque Antigonum pugnans
ab muliere peremptus clt , ine-
illrfa capiti tegula
ume Olympiade 117. Is cft annus ante Cbriftnm
Z7i-ad quem ab eo anno, quo CifonymHs a re-
gno ell rejedus, qui fuit ante 309 in-
tercedunt anni circiter feptem 8c triginta

in
Wunum
idem tempus , quo ^cbtorum civitates
corpus redigi liint coeptae,
^ •

VbtygU maioris oppido ad Cayeum amnem novi


regni fundamenta jaifta lunt . Circa Olym-"*"*^
ptadem 114. ultimo annoVrolemgitagid^y Tbi-
idttrns fpado aerario praefedus ab Lyfimaeboi
^g4rbof/»i ejus filii necem aegrd ferens, quempa-
'ter ab ^rfime conjuge falfis criminibus accu-
fatum veneno luftulerat, ab illo dcfccit , ac
novi apud Vergdmum imperii princeps exftitit.
(i)Hic fratres habuit duos, Eumentm jlt~ &
talum ; qui &
in regnum fuccefferunt Pri- .

mos autem regium nomen ufurpavit Jlttalut*- •


-•

ut ait Strabo. Poftremus fuit Attalus prioris


Attali nepos, qui moriens TOpulum Bfimanum
hatredem inftituit anno U.C. 61 1. Ita annis cir-
citer i^z. Prrgrfiwi regnarunt
PiirrborKOT in Oriente regnum , Ro»»4»;quon-
dam acraulum futurum , ^rfatt conditore ,
coepit eodem tempore quo Tuuicum bellum
primum in Occidente flagrabat. Sed in incer-
to cft propter Antiquorum de illius origine
dilfidium.
quidem primam defedionem
(b) Juftinut
tborum primo Tunico bello accidifle memorat , £.
Manlio yulfone , Attilio V^tgulo CofT.rcgnantc Je-
Itucoi cujus cum 4/^r/oriio fratre dilcordia impu-
L 5 nita-

ii) ftU fis trh tsimit Jties 7 Milc Me ConAlindit AaAor Phi.
weti fntm com ejiw S|Kfemiti|)o, r frttrrf , vixere &
rogiliil
wnl in priratnfoituni .Atfiiceeflit Phi|»<ero Eumrims Euiurriis Phi-
lateri tritri, Aliut. I>id eju, P^lrge]!, , ex alio Philnrttrt
bttre AltiIoiti4nndina, nttut.VM.rtraa./<;, i, p Si4 ty Vstif.n /m
atlif. t. S. Jefimtts tfi tst ntUta fntfsl,hif,^, ktUt. tfJ Msis».
. .

%6a RATIONARII TEMPORUM ’

Ptr^iou
dcfcAionis dedit . Confulcs iftl
uEVu.' annum otccupant Urbis conditae $04. ante Cbr*-
fium 1 ^ 0 quo regnabat in Syria ^ntmbtts l*ti*
.

Seleucidarum tetUUit Seltati Cai/inici pitcr 5“e-


ieaeo geniti iimc Seleutui Ceraunus ^ quipoilpa-*
trem Calliaitutn anno regni viceHmo mortuum >
tribus annis imperavit ; &
Antiochus Jdai»ut ,
qui Crr4M»o fratri lucceirit JuftiMkjy qui ab5e-
.

ItHco ^ntiodi Soteris pronepote defeci/fe Tartbos •

ait non Callinitum > led ejus filitsmCeraunum in-


tellexit, cuius frater fuit, (i) In quo
mirifice fallitur SeleucusCerauaus regnum iniit
.

^"»anno fecundo OlympiadisijS. primo lequentis


obiitTriennio quippe regnavit Initium ita-
• .

que illius convenit in annum Urbis jay. quieft


quintus decimus a pace Tornis data , a Confu- &
Jatu Vulfonis 8c lAttilii quartus vicefimus &
porro fub Antiocho ad Olympiadem
ijj adlcribit, biennio poA memoratos a jHjiino
Confules.
#stnv>, (4) At Strabo regnante Callinico fuiflt feribit
quod fatis cum £i»/i>A/o congruit,
katsjr. planus eo tcmporc dcfccillc ait , quo^vt-
thebo Deo mortuo podice Berenicen alteram
illius conjugem occidit : cujus necem fratcp
ejus Ttolemeus Evergetes ulcifei cupiens , in
Syriam acfi<itj’/o«f»i ulque profedus eft. Haec
cAa llmt dtino ipib primo Seleuci Callinici , pau-
f6 poft Antiochi Dei mortem Quamobrem lub
,
.

Callinico Tartborum exordia pofita credimus^


eoque primitus imperante circa annum ante
Chrifluin 146. Siquidem (^)^rri4ff»i apud Tbo-
tium audor eft Arfacem cum Teridate fratre
Tbereclem ab %Antiocbo Deo regioni fuae pr*fc-
* ' ^!
*.dum ob tentatam ab eo pudicitiam alterutrius
occi-
(2) r» f’>« mtr^'f fillMur- ] De h>e epocha regni Put horum St
Juftini compulo vide . U/er ad A. A.C. aio- leil. lub Antiocho
cccpit defcAioi led cdm regnante lltiuifuccelTore Cillinieo, Atfa-
cea inge: trm «idlotiam teportaeerit, ipinmque Vcleucum ceperit ;
Parthi viflorlic llliuadinn foleanem velut initium libertatirolirrrra-
vtrunt: ficque non miiuni , C ea inde Imperii ili ui initium duaat-
JfJLhiM «na. 4' A Jffitmm inSjituit/t lio.

Digitized by Googie
. . .

PARTIS I. LIBER IV. CAMir.


<)ccidiflre. Unde vel fupcrftitc adhuc o/rfarwio ^ «J;
rcl paulo poft ejus
fctjT, obitum verifnnileeft id<d 471"-

«vcniirc.
Ab ^r/dt€ deinceps Turthorum principes no-«p- 7.**

men acceperunt vcliit ab Cdftre ,AH^uftinfue Ro-


,

md»i Imperatores ac CjtJ*res appellati


1 'unt.Horum imperium ad annos circiter 471,
perllitit; ab anno ante Chriftum z4(>.adaao.
poft ebrifium * &
quintum irtque ^Uxaniri
Addmmex Hlii ; (<*)quo Artaxerxes genere Verjas *.
**"’
Artabano Tartborum Rege occifo rcnunlum-
mam in ‘Pcr/iitranfhilit
(b) Tbeodotui quoque BaSlrianomm prsfc(5his )|na.«i
eodem quo Arfacet, tempore novi faaus eft re-
,

gni conditor . C^od iplum minime diutur-


num iuit ) atque in T^riborum <ditionem COQ-
celfit

C A P U T IV-

QuiCnam Grecia perque Orientem gefia funt


in
ab anno nnte Chrifhim ,z$l.ad imtiin»
be//i /eeundi Punici

A Oiacorura Cf)inTe/opo»«7/oRcfpul>lica
rati Sicyonii virtute nugnis audibus
crevit . Hic xtatis anno vicefimo (qui Bc Tunici Aato.
A^e voifW

belli prioris undecimus , &


ab Aebaontm fundan
ta Rcpublica unde tricefimus putatur. (d)hoc^>'««*
eftquartus PrasfeiSursc Marci Carjmenfis) Gracas^'^i\'^
urbes nuac ab Tyrannis plerasquc per id tempus ^
obtinebantur, ab eorum, nec non Macedonum
jugo extricare eft aggreflus- Cujus rei a patrui
fecit initium , quam expuKb 7V/ror/e Tyranno,
libertate donatam ad ^baorum concilium ad-
junxitanno inteCbriftum Urbis conditx$ou
Cum autem cxliiles amplius quingenti Sicyonem
reverft bona fua repeterent , Arattts in Miy-
ptum profeftus , iTtolemao Tbiladelpboi$o ta-
lenta, quibus illis latisraccret.cxprclfit. Oda-
L 4 vo
L

Rationarii temporum
Praetor priihum fidus dl , St"
AiJjbi'
ti anno intcrjcdo iterum cumdem magiftra-
'vn'(a)
cepit per quein (6)dcie<So ex arce Mace-
h Polybe donum prxliaio, cui Veritus Stonus prjccratCo-

Puiia. rintbnm liberavit Quod exemplum in oppi-


.

pidfs plcriique valuit} qux eamdem focietatera


•Iccuta timt. Id vero anno ante ^omanomm
ultimam de "Panis viftoriam contigit} ut re-
fert Tolibisu y Punici belli pr ioris fecundo drvi-
cefimo , Urbis
, Piut. (r) Sub idem tempus tumultus ex-
ftitit} ^gideic Leonida regnantibus quorum ille
' ex Eurytionidarum , five Eurypontidarum erat fa-
milia, iextus a tmgnoilloidgefilaoy quiin^>
jpa Contra barbaro^ przclarasresolirogefTerat.
'
JLtomidas ex »Agidarum iivc Euryftbenidarnm Rirpe
oriundusfuit} qux dignatione anteibat alterf,
patre natus Cleonymo; quem f /eomru/i fuperio-
ris filium, ^crotati fratris ./frro filio pouhabi-
|. tum,'Pyrri^iM in Laconicam idduxifCc fupra(d)fi.
gnificavi. .^r/nemdum vicefimo xtatis anix)
. colapiamZ/VKrji diiciplinam in/hurare cupiens*,
ab novis tabulis &agrorum divifione id aggref*
Ius cft facere. Cui ciim civitatis principes, &r
inter eos Zsoff/i4i Rex al ter , intercederent, ni-
'
*

hilominus in incoepto perftitit, adiutorem na-


dus confiliorum Lyfandmm Ephorum; d quo
^ouidat judicio pofiulatus, abrogato regno Sc
in Cleombrotum ejus generum, translato, fup-
plez in templo conledit. Pofiea, noT
Tis fuccedentibus Ephoris, ac yfandrum OlWoC-
que fautores vigidit ad raulam dicendam
citantibus , Reges ambo magno cumamico-
runi ftipatu in forum veniunt; Ephoros in
ordinem redigunt : pro his cum alios fuarum
lartium fubftituunt , tum ^geplaumy latif-
fIme arantem hominem , fcd xrc obrutum
alieno . Qui propterca audor ^gidi fuit ut
ante legem agrariam novas ad deliniendam
plebem tabulas proponeret . Ejus cum .Agh
• - confi-

Digitized by GoogI
. ,

PARTISI.LIB.IV.CAP.IV:
confilioparuiffet, «bi ventum cft ad agmrum'*-
partitionem , miris artibus ludificari ac tcrgivcr-
'J,V
Qi’c res ab
iariv/<gf/?/<t«j inftitit. civium
alienavit animos
Igitur confpirationc inimico»
.

rum illius revocatur ab exfilio Leonidas^ ac rc-i


gno rdtituitur . ^git&CIeomirotMs ihppliCcs ad
delubrum Mtatt^bd Cbdlritacu confugiunt . Cle^
ombrotusfCT Cbehnidem uxorem ,• Leonid^i filiam>
vita impetrata folum vertit I coque virum, ne-
quicqiiampatrcrctmcnte, Cbelonis cft fecuta .
Sdgts ab Ephoris
comprehenlus , capitifqiie da-
mnatus , laqueo vitam finiit: codemque luppli-
cio mater ejus ^geflftrdta Be^rchidamid avia i unt
ex/tinfiac . (a) .Artbidamut frater fuga necem c-^-
, p,o,.
vafit. Qiicm abZro»id4paul6 poft revocatum ,
& in regni collegium ailumptum, co mortuo ,
C/eomm/imetu fugi/tedenuo , abeoque demum
occiAim {h) Tolybius demon Arat . Atidtis uxor* tib
Xco»/d<( filio r/romr 0 t adhuc puero coaaa nubere; P .

quem prioris exemplo viri ad eadem perfequen-


da caepta fuapte concitatum fpontevehcmentiiM
accend it . Agidii i Aa calamitas fub Tunici prioris
belli exitum incidit, &occupatamabu/r4/eC»>
rm/b/ arcem.
. J>o«;W4aliauant6poAvitaperfimftoC/ro«MM at^.
regnavit, luo annum , uti fuipicamur , antc*^*v»--
chrifium Urbis condit* jrp. ingentis animi
1'cd fervidi ac ferocis, adolcfccns, &
imprimis
bello Arenuus ; qui Atbdos viribus &imperiq flo-
rentes, ac tota Te/oponnryb.yfr4ro duce voHtan-
tes , haud fcmcl acie profligavit j cum ab eorum
foedere, quod publicd haaenus coluerant, ad
jf,tolontm j quiouscumbellumiiserat, focieta-
tem Ldctddmonii tranfiflent
(f) Etenim ^tbdi , quod perpetuo concupive.
, p,,
rant, multo id magis per hoc tempus audfore per-
feverabant Ardto-, uti ex omnibus TelopdHftefi''^^'
civitatibus Rempublicam unam facerent . Quod
metuentes MtfccdoTMfm Reges, in illarum plcrif^
qoe Tyrannos aut ipfi collocaverant, aut jac*

Digitized by Googie
t

170 RATIONARII TEMPORUM


conftitutos fuo praefidio firraabant.In his
>•1 i;ii* qua vi dejiciendis , qua (ponte in commune fo:-
dus adducendis (cdulam operam pratrtitit gratus
ad idque perficiendum multum induRria confi-
lioque valuit . Itaque (uperflite adhuc Antigono
GondU Dtmetrii "Poliorceta fil io, prieter alia oppi-'
^a, Sychaem Corinthum y ejeao illinc 'l'yran.
no, hinc praefidio, ad fuorum fcc»
dus adjunxit. Tum vero GoMftf mortuo anno
tertio Olympiadis 1 34. Urbis condi tae 3 l a.ac De*
Memohlio, qui decem exadtis annis obiit anno
Urbis 5zz..anreChr/^Nma3z. in liberandam Gr«>
cidm (ludium 9mne (Imm contulit . Quo tempo»
xe Atticam pripxum jugo Macedonum exfolvic ;
Diogene qui illi praeerat, ad eam prodendam
magnis praemiis illcdo ; dehinc .y^rgivoi , Hermio.
me^esy Pblutfiosy aliolque, (ponte (e dedenti-
bus proditionis metu Tyrannis, Sc ad commune
.^((«/'vorNm applicantibus. Q^iorumtam fecun-
dis rebus JEro/i , 8c Kex Ldcedfmoniorum Cleome*
nes» moras objecere; illi invidia &
calliditate ,
aperta ificyi dearmis; quibus ^Aratum &
alios
Jiibforum imperatores haud femel , ut jam dixi-
mus, vicit ac fugavit. Quod bellum Cuis ut au(^
piciis, non ad aliorum nutum, adminiflraret ,
fecit quod jamdudum cogitabat, ut (ublatis E-
phoris, jus& imperium (ibi omne vindicaret ;
vctcremquedifciplinam domi reprarfentavit,an-
no regni decimo. Urbis l^omf ^iS. aut (equenti.
Exinde domeftico metu (olutus ac liber in
rI>4iVw>M bellum totus incubuit. Huic (uflentan-
do cumbebat impares (c viderent , fatifeente ac
languente jam Amto, magnifque a Cleomene cla-
dibus acceptis, audtore eodem illo , ad Macedo*
aum auxilia refpcxerunt Macedonia tum regna-
.

bat cognomento A4»r*i-hoc eft profutu-


rusquod nomen ex colbrtituscfl, quia (e da.
y

turum quod petebatur identidem ajebat Hic pro .

Tbiiippo Demetrii tilio regnum eurabat ex anno


9 (itc Cbrijium Urbis sz2i>ineunte Olympiade
U7-

Digitized by Googl
PARTISI.LlBERlV.CAP.lv. 17«
137>. nempe paulo antequam Romani in lllyruum A* wu
trajicerent, (4) utaitTo/^Ami. Igitur 7
«u'.
focictatem ^rdtui cum ^cbdis luis expetit , ciim • ‘-ih* u
haftenus VroUmdi amicitia ufi edent , quod no-
vum foedus magno au&oramento pa^i iunt arcis
Corintbie,qiii Mdiediou cederunt, &
eumdem mox
Creci ducem nominis terra inarique renuntia-
runt. (b) Venere in communionem illius foede. * Po>rb>
ris Alofedones y xAtbfiy Epirote y Thocen/eSyBeeotit^*^
Arcades , TbejptU Cleomenes irrumpenti cum in-
.

gcntibuscopiiSw4f«rrgMo cumad Jfibmum occur-


riffet , ^rsivornm deiet^ione territus ad defen-
dendam patriam retro pedem retulit . Ita Mace-
nemine Teloponne/um adiere an.
dones prohibente
no mundi 376j.Urbis53i.quoiccundnsiniitO- ’

Ijmpiadis 1 39. ac fequente multis oppidis potiti


iunt, haud interimcedanteC/romeiie , qui Aie-
galopoUm ex improvilo cepit evertitquc funditus;
quod locietatem inire lecura cives patria licet
profugi renuident , ita fuadentc Tbilopemene , (r) «Mot-ta
qui tum triginta erat annorum. Poftremo anno^'”'*’*’
Urbis ^ 3 3. ante Cbriftum izi.quo quartus incaepit
Olympiadis ejuldem , (d) commillo prslio ad Se- vpi«!ill
lafiam Laconic^ oppidum , ab ^utigono vidus eli: ai- &
Cleomenes y ciim hic viginti , ille triginta millia''*"*'
in aciem edux idet . Elapius e pugna Cltomenei ad
Ttolemessm Evergetem transfretavit, in
vacuam propugnatoribus Antigono relinquens
Lacedamonem ; quam ille adiens , libertatem ci
ac pridina omnia jura reftituit. Podridic certi-
or fadus incurfari ab finitimis barbaris AUteio»
»/4fines, eoquam celerrime contendit . In tranr>
dtu A(emeis ludis interfuit , per quos magnis
Gr^rorwm acclamationibus atque omni genere
honoris ed acceptus . Ut autem Macedoniam
attigit , prodigatis Illyriis , aliilque barbaris ,
'

confedo jampridem tabe corpufculo decedit ,


&r Vbilippo reliquit imperium , qui adverfus
B^omanos podea bellavit . Anno id urbis evtnjdc
533 raeiidi 37dj- quod quartus numeratus ed
. . annus
.. >

17» 'RATIONARII TEMPORUM


annus Olympiadis 159- fnadct Tiemei ludicri
mentio, quod lub finem anni tertii Olympici,
lolcbat , (4; ut
k Not..a ac prope Iblftitium committi
iai. i> alias oftendimus. ,

CUomtues a TtoUmdo perhonorifice


i»fc.».p & amanter exceptus, eo poft paula mortua, m
liilpicionem venit apud Evergetis luccelToreni»
Tbilopdtorem i qui illum redire properantem in
' CrdtUmy de Sofibii confilio, cujus. au^oritatc
regnum adminiftrabatur, cuftodiaMjtj; equa
tandem erumpens cum paucis , acdiftrictis gla»
diis tota urbe difeurfans, ^fX 4
»driWque ne-
quicquam ad libertatem vocans, fibiipli manus.
tertio quam adjerat anno
jpoiTb. attulit ( 6)
(r) regni confefto decimo lexto. Quippe Itatim
Aliae * poft C/fowf»»i necem Calen-SjrUm A Tbe^oto
proditam eflc^»r/orfc«, teftis eft (i) Volatus ,

p- i«i. Quod anno condit* Urbis 5 55- fecundo Olym-


^dis 140. contigit . Ad hunc modum attimatur
C/fow«ii« initium, quod fecundo anno Olym-
piadis rjiS. Urbis $19- adfcrtpfimus. Nara ab eo
ad Urbis 5 35- pleni fedecim intercurrunt
I

CAPUT V.

Antiochi Ptolem*i Philopatoris


pugrudd Raphiam , Ach*i rebtugeftit

N ^yrid principum luxus &audclitas eala-


l\i-
I mitofos habuit exitus Antiochus Seleuci

cduorit nepos, ab coque tertius, uxorem habe-


utnar-
bat LdoditenVtolemdiVhildielphifiUztny
eAooiprat (e) Appianus', cx
caque liberos duos Se{e«-
fine 'ff- eum Cdllidicum , Se Antiochum Hierdcem
<^m-
.

inter fe bella geffiflent,


ra%“«. que Reges ambo maxima
uti
ineas tandem convencrepacis conditiones,
nuoCTCt ,
Bereuiee altera TbiUielpbi filia Mntioebo
loco •
Ldodiee aut repudiata , aut concubin*
ta . Mortuo deinde Tbilddelpbo ,
anno Urbis
J07. ante Cbriftum X47 - o€»riocbut
. '

PARTIS I. LIBER IV. CAP. V.


(Rus Ldodictn revocatit , qu* viri levitatem
^
verita , veneno ei vitam eripuit . , Tum
remice ejulque filio adhuc niante casiis , Selen-
i

€Hm filium ad regnum evehit . Haec Berenite •

amita fuit illius, quam a Ttoltmdo Tbilopato.


re caeiam indicat (a) Volybius. • Lifc.y.

(&) VtolemMH Evergetes t qui Thiladelpho fuc- Siileito.


ceflTerat, in invedtus , ibroris necem ese- Poiybs.
cft ultus . Nec eo vidtori* frudtu con-
^
de alterius
tentus magnam incurlavit^y»ie partem; ac do-
meftico tumultu revocatus, Syriam quam fuilPc
C«/f» arbitror , per iuos qbtinuit. (c) Ciliciam’ *“”*
vero Antiocho Hieraci permifit Moritur anno re- .

gni i 6 mundi 376J. quo tertius defiit Olympia-


.

dis 139. Ea vero Olympiade dece/niTc audtor cft


(d; "Polybius y qui& morbo ait exftindum; (e^wub i.

juftinus vero
filii parricidio lublatum allcrit
, cui
proptereaper ludibrium Tbilopatoris cognomen
impofitum cflTe (cribit
Igitur anno illo, quempofui, TtolemausTbi-
^p
/operor in /E^ypro Iceptrum tenere coepit (/) quilp.°g^
ftatim fratrem interfecit, ScBerenictm
MtnarratTolybius ; (g) ac fe totum ludis, co- 1 Poijb»
mefrationibus , luxuri*que tradidit. Quod eo
licentius laciebat , quod fibi domi Ibrilquc in Agide fc
longum tempus leciiritatem partam arbitraba-
tur Nam& occilb fratre aliifquc propinquis
„ jX
. i°*
terrorem luis objecerat ; & Antigono Macedonia ,
Regibus exftiniSis , in eorum lo-
4f Seleuco Syria
cum paene adhuc pueri venerant Antiochus &
Tbilippusy ab quibus nihil tum fibi metuebat.
(b) Commodum enim mortuo Jf/fwco Callinl- »App.
to, qui viginti regnavit annis, ejulque fuccefib-
re filio 5e/«fo, poft infelicem ciimTfo/e»»i<o E-
pugnam, amicorum infidiis exftindo y^u"”’
^utbiocus Seleuci frater, Callinici filius , Baby~
Ione accitus cft ad regnum capeftendum propemo-
dum puer , incunte Olympiade 139. conditx Ur.
bis 5 30. qu i ob res geftas, &
recuperatam imperii
partem haud mod’cara, Magni cognomen mc-
. ruit.

Digiiized by Googie
m Nam
RATIONARII TEMPORUM
huins exordium tumultuofum 8e
•a47ii. xcrcitumfuit, pr!Bte(aispr9 vinciarum per con-
deficientibus- (dj Primus
« Poifb.
1- s- p- Mo/o MW/rf reftor , & Alexander Terfidis illius
***
frater, jugum excutiunt ; ad quod confilium
Hprw/4 CrfriV hominis ncqu illimi, qui apud Rc-
gcm poterat omnia» metus illos potilfimum im-
pulit. Hi paucis annis, hoc eft non integris tri-
bus , quantum ex TolybSo conjicimus j vexato
^Mtioebo, & ejus viSo oCCifoque duce Xet$ar-
f 4 , multis expugnatis urbibus
ab iplb tandem
Rege fuperati , voluntaria morte meritas poe-
nas anteverterunt, eodemque anno Wcrw/Wi in
Regis caput nefaria molitus , eo jubente per
infidias opprimitur, qui fuit annus Urbisi^o-
mx idem prorfus qua Chomentm Sp4r- &
t* Regem ab jtntigono luperatura elTe capite
fyperiori retulimus.
{h) Occilo, utdidumeft, Stleuco Cerauno ,
^ftrfK/cjus propinquus, vindicata ipfius nece ,
1 Poiyb.

171'. St' quidquid citra erat armis reaiperavit ,


&, .Antiocho Cpreto, (i) regnum fibi fumpfit -.
t Poiyb. <^uo tempore Mo/owf debellato contra ^r/ 4
bdzanem Satrapam ducebat .Antiochus , ipfo ,
, K quem memoravimus, anno Urbis SJ 3 - quarto
• Olympiadis IS9 X<<) ac poft annos duos ab nece
junioris Seleuci fratris Antiochi. Sed antequam
in Acbanm moveret Antiochus, prius
Sy-
s
decrevit aggredi : (e) quam provinciam cx
cac4i8.<intiqu0 7Ej;^pt'Rcsesobtinebant, ciulquc po(-
felTionem pluris etiam atque iplam ta-
«.
cere confueverant , quod advcrlus Syria regnum
peropportunus illius fitus elTet . Igitur anno
,,,L , mundi 376^ Urbis
tertio ante Bjtapbienfem
p .00. D. pugnam quod )*Po/y6/’iir indicat , (g) Coelen m
Syriam duxit Antiochus, ac prius Seleuciam ex-
401. pugnavit. Secundum qu* Tbeodotus Mtolus gc-
* p.

nere, CeelaSyriaiTtolemao praefeftus, partim


hujus
f ,) XMRttm JSUfmtpIft • 7 Non (»«lm Achirain tMl» noiMn fom-
pTifTt» (edtUnp0ttjwi< poft oWtrwtmn fiiit io Lm»
pUu$o £^S9 o
^

ilizcd
;

PARTIS I. UBER IV. CAP.V. 17 *


hujus contemptu, parttmquod ejus erga fe pro-^;,^*„'f
ccrumlulpcftam haberet, voluntatem, adyf^«i v*»-
tiotbum delecit, eique provinciam illam prodidit.
TroiemdHSi (*) magno apparatu belli clam in--P®'3*:
/Irufto ,
contra ^nfiodum perg it ;
(b) quem coi- & 7 at'

latis fignis ad Hbapbiam oppidum liipe-


ravit. (f)Fuillc produntur in exercitu
millia peditum leptuaginta , equitum quinque',.^'*^»^;
cum elephantis tribus &
feptuaginta . ^ntiodui^
peditum numerabat Icxaginta duo, equitum 1'cx
millia, elephantes duos (iipra centum . (J)
vum Tro/rm<i cornu ab dextro ^ntioebi, hujus ai (4.
finilhum ab illius dextro fulum eft; pugnam
utrinque phalanges rdUtucre , in qui^/itiode-
mpoftremo campo cefTerunt Horum defiderata
.

ad decem fere mtlliacum equitibus trecentis; e


TtoUmaieh peditum mille quingenti , equites
leptingenti. Hic ille conBiftus cft, cujus liber
tertius Mddub^orum apocryphus initio memiriit
qui inluper Tbfodor/ SyrU proditoris audax fa*
ttum refert , cum in "PtoUmMi tentorium ante
pugnam cum duobus irrumpens ^ co forte non
reperto, alium pro illo trucidavit ; (e) auod&'iJ^
^*
v
"Polybius memoriae prodidit Addit Madahorptu
.

tertius, ^rfinoenTbilopatoris Ibrorem illi pu-


gnae interfui<rc , ac fortiter ex adverfb repugnan-
tibus , fups
ad praelium acu ITe, ciim i

per ordines pallis crinibus lacrymabunda difeur-


reret , ac lingulis binas auri minas polliceretur
Cofadum, ut luperiores acie fuerint JE^yptii .
Eodem anno pugnatum ad PJbdpbidm elTe audor
cft (/) Polybius, quo Row4«i ad Thrafumenuip f.
f-
in £ff»r»4 vidi funt ab Hunuibdlt , Olympiadis
centefmwe quadragelimaeque tertio; (g) idem.iP.4M.
que verno id tempore contigilTe ligniheat, quo*^-****’
& ad Tbrdjumenum certavere I{omdni . Quin
camdem pugnam Lunae defedio antecellit, y.
utlcribitPo/76/wi; quae autumno liiperiore in-p,4»«.
ciditanni urbis 53 <5 ante * zio. Calendis
Septembris.
(4)Tan«
. ,
;

17« RATIONARH TEMPORUM


Ar.*jlV. (^} Tanta prxtcrfpemacmcritumadtpta v^i-
*j VM. dona uti Tbiiopator nefciit
:
qui fi ad fortunam
P-
4!/'’ animum induftriam adjunxilFct , i'poIiaic^«-
jutt. ja tiocbHm regno poterat . Nunc qux amiicrat recu-
perare contentus , petenti pacem Antiocho dedit.*
tum in Syria & VhanUia menles tres moratus eft
quo tempore ciim ad eum gratulatum "Jitdai
(fr)
*• mifiifent) adiit, ibique celebratis
ritefacrificiis, m
ipfum templi penetrale fan-
%tmtl ftiustentavit ingredi . Quod dum illis frulira re,
cupit, occultavi abjedus in
fciwT
terram, dinolutocorpore, interceptaque voce
tm. ab ftipatoribus luis metu &
horrore perlufis ab-
ducitur; atqueevcitigio furens inde minitanl-
quedecellit. ReveUus ^lexandriam ^ quidquid
"Judaici per .Emptum nominis fuit , decuriari , 8c
compedibus vindum.///«jr4»dr/4W abripi , avquc
in Circum includi iubet: tum eodem clephan-
thos induci , ut eorum pedibus obterendos in co-
1 'pcdu populi totius objiceret Ad hoc Ipcdacu-
.

lumcum certam Ixpc condi xifict diem , ea quo-


ties venit , omni ejus, quod decreverat, divi-
nitus illi erepta memoria eft , nec umquam
delHnarapotuitexlcqui Ergo in milcricordi-
.

am& amorem deinde gentis repente mutato il-


liusodio, dimifit omnes; ac deinceps multo »
quam quifquam antea Regum liberalius& honc-
Itius habuit; quin etiam permifit, ut in patrias
defertores religionis (iii generis animadverte-
jjuft.jo. rent . (f). Eerfundus his curis Tt/Zoparor confe-
teron.
ftim pjif^inos ad mores rediit ; ac regia: majefia*
tis& pudoris omnis oblitus, dies &r nodes in
ftupris flagitiilquc comfompfit. Nam
Eutydite
occila Ibrore , eademque conjuge , ^gatboclcK
meretricis blanditiis irretitur; ciquefc totum
,
adjundo fratre illius it Oenanthe ma-
. tre, permittit; quorum ex arbitrio maxima mi-
nimaque omnia tradgbantur
in^/ia , qua;' cis Taurum eft , ,Acbmi inr
t
tenm, dumdeCar/f 5‘jT/4cumPro/eflj4o conten-

dit

Digitizod by GoogI
PARTIS I. LIBER IV. CAP. v; xrr
dit yAntUithus regnum funm firmare Zc
pt/tS'
latiilime proferre Rudebat, continua finitimis
Regibus ac civitatibus inferens l^lla (4) Cui^P,,yi^
"Pergami Rck Attalus haud Icgniter reii/febat, p»
conducis e Thracia ufque auxiliaribus Gallis
Te^lofagis quibus deinde militiam dctre&an-
;
tibus, &, quodfiiper Megiftum Myfia amnem
pofitis caftris Luna defcciflTct , in religionem
trahentibus, miflionem dedit, annotertioO-
lympiadis 140. Urbis ^36. nam eo anno Luna
Calendis Septembris oblcurataeft. Eoldempo-
ftea Gallos effuse omnia populantes ( 4 ) Prujff-b poiyfc.
as Bithynia Rex haud procul Hellefpanto ad u-<i»ei. f.
nitra concidit anno Lrbis ^j8.
(c) Antiochus, compofitis cum 'Pro/rm^ro rc-,poi,b.
hus, amiiraque Ccele Syria , belli molem in v p 1.

thaum vertit. Qiiem 8c Sardibas obicirum Crr.


tenfiHm duorum proditione in poteilatem re-eii.lp.
degit, ac vita per fummos cruciatus exu it cir-'“'
ca annum urbis ^39.
(di Fer idem tempus-, quo viflus ad R^-^Poipk.
phiam ,/fntioebus in idehaum parabat bellum
f{bodiorum urbs ingenti terrae motu concuffa
cR , quo moenium ac navalium magna parte
disjefta , ingens quotfue coloffus corruit.
jaduram Regum ac civitatum profuia in illos
libera litas poR paulo larcivit.Coloffiis annos
complures in ibio jacuit , (e) donec eum S'4> «odren;
ratenornm Rex Alauvia^ capta I{bodo, Merca-
tori cuidam vendidit iiib annum Cbri/li (Ssj.RiX;
Hunc 70. cubitorum altitudinis fuiffe, &poR
<iuinquagcfimum fextum annum, quamaCLt»
rete Lyfippi difcipulo faftus cR , terrae motu
proRratum iaibit (/) Vlinius ; paucos polli-^*^-!**
cem cius amplexos ; majores fuiife digitos quam
plerafquc Ratuas ; duodecim annis effecium
talentis too. Hanc ruinam Eufebms confert in
annum fecundum Olympiadis 139. in Icpti-
mum ab eo, uti dixi, Tolybius.

Teta"vii I{ation.Tenip.Tom.L M CA-

Digiliz0(i by Ci-Ogli
»?8’ RATIONARII TEMPORUM
A-44U.
fdVj.t CAPUT VI.

De focidli contra yttolos helio , Philippo ]{ege


Macedoniae dnee faOo , deque Philippi ejuf-
dem rebus geflis.

«Poirb.
A Ntigonns >qai ab liberalibus promillis AtV*/
cognominatas cft, ab Achais contra Cleo-
mrnrmvocatasinaaxiliam, eovido (a) pacem
totaCrrffMConftitnerat, cujus inter alias condi-
^ '
tioncscafuit, utne^fo// cum exerdtu Acha-
jam intrurcnt. Huiepaulopoft vitafundlo Tbi-
I» PoiyK Cucccflit paene puer ; (b) nondum enim Ic-
& ijj** ptimum decimum annum exceflerat , (f) egre-
(roiTb-i. giae indolis»
p«n**
&
ad virtutes magnaiique res capeC
ignjjis faftae (pecimen aetate illa pr»Fcrens;quam
&oris dignitas, ac totius corporis fpccies quae-
dam regia commendabat . Sed i ubinde improbo-
pracicrtim Tarentini Heraclida ,
vai. p.*&flagitiorum licentia tot illa natur* bona fpel-

r*^oiTi>.
quedeic hominum evertit, (e) jEtoli hujus ae-
, cum jampridem eos quietis publi-
j»i. tate Ipreta

B,**’* cae pigeret, quod alioqn i rapto vivere ac praedas


undecumque agere coniuclfent, turbandae pacis
initium Fecerunt a populatione, quae in
ypj eorum ibeietate tunc erat . Praeerant Stolis (/)
«u* Dorimaebus &
Scopas f quibus cum gratus &
Eie^t. <Acbai Fruftra denuntialTent, ut d Teloponnefi^
v«i. p. orum finibus arma fua &
injurias abftinerent,
res ad bellum deducitur exeunte Olympiade
139. qui Fuit annus ante Chrifturn iio. Urbis
i Poiyb. condit* ^34. (5) Primum inter illos prxlium
Capbyas oppidum ^rcadia gefium cft , in
quo
Siebai Fuperati lunt . dEro/i ex eo fiducia
majore lumpta Teloponne/o tota graflTatilunt .
Contra quos evocatus Tbilippus , de commu-
r«fW».
Sociorum fententia , quorum in numerum
j Pol, k. recepti Funt, bellum iis indicit, quod
vocatum cft ; (b) ex annoprimo captum
Olym-

Digitized by Google
. ;

PARTIS I. LIBER IV. CAP.VI. 179


Olympiadis 140. ante 120. U. C. 5 ? 4 -p
/’.Vi‘
ciim Jiratus Frsetor dPet ^cb^ornm Eodem
.

anno primo (a) Olympiadis 140. Icd ante .

/f»»» 219. vere jam adulto, hoc elt, fnb Vergi-» vw-
Jiarum ortum, quo tempore ./fffc«eor*w Prato-
rcsmagiitratum inioant, ^ruto juniore ^rati «<*?<«•«
filio in patris locum lubrogato, oppugnare
tolos3.%grcffMse\\ThilfppuSi dum eodem tempo-
re Hannibal ad obfidioncm Sa%untinvrMm iefe
comparat , B^omani contra Demetrium "Pharium
JZ/jr/cm»» Principem , yEm/V/o Conlule impera-
tore bellum movent: qui fiibindc vidusad Tbi~
lippum i'e recepit . Tum Lyturius Rex Laeedamo-
nit ftatim poft obitum Cleomenis creatus fafto cum
JEtolis fcedere ^tbdos infcftat. adjun-
&o Trufia Bitbinid Rege, contra Byzjtntios cer-
tant quod Grf//« tributa coafti pcrlblvere , por-
toria quadam negotiatoribus imponerent. Si-
nopenfet ad verius M/Vr/irfffw Tonti Regem immi.
nentem civitati (uz PJjodiorum Ic prafidio de-
fendunt. Tot illa bellorum init/a anno eodem
primo Olympiadis 140. contigilTe (b) Tolybius*

obfervat ; eorumque caulam eb rejicit , quod
tunc orbis fere totius cogniti regna 8; imperia
Bovi Principes adirent
Bellum (ociale Tbilippus a.d annum tertium
adminifiravit, (e) ^r4 fourusp!urimum,quem*. p.»s.*
cum procerum fuorum calumniis permotus a fe
nonnihil alienaflet, moxut, quantus vir efict ,Ar»t.‘
re ipfa cognovit , maiore habuit in pretio, (d)
Sed cumdem denique rurfus in invidiam addu-i.p.i»».
ftum veneno interficiendum curavit circa annum
Urbis 541. quartum Olympiadis 141. (e) paulo .

poftnavesab Ro»i4n»j incenfas 'PWipp/, ac (/)Ar»^'"


circa Syraeu/arum obfuiioTiem a Marcello carptam f
Urbis anno ^42. Quare lexagefimo fecundo ine-
unte anno xtitis gratus obiit qui quintus fuit'"*"’
ab focialis fine belli . ( g) Hoc enim anno Urbis
S37.tertio definentc Olympiadis 140. finitum
pace cum /Ero/ij fafta , ciim audita clade Boma~

Digitized by Googie
t8o rationarii TEMPORUM
AtMui' ad Thrafumtuum lacum Tbi/ippMsinTtdi
navigare cuperety ac cum Vac/m in par-
venire vidtoriae . (a) ClaiFe igitur lliyri^
« Poiyb.
*b».d6 ’cum vetius invedtus, I{omdnortim metulubito
reprelTus ab inesepto deltitit. Ppft anno Urbis
b td.iib. 59. cum (b) Hannibale tcedus iniit . tx quo
5
^ertum cum l^omanii bellum erupit anno
r lit.i. U. C. 540 quo lUytiei ora tentata , (r) a M.
Valerio Layino pciteirdadtus, lubdudisaut in.
ccnlis navibus» terra Macedoniam petiit . Z^r-
vinus cum y£ro/;i ibeietatem contra Tbilippum
<iUv.It
Urbis anno ^41. Cum his &
jtttalo
Kegc ani Macedonas oppagmat y eorumque
r ii'rp. Ibcios , quorum primarii erant ^cbai . (r) Ho-
M». Li». rum princeps Tbiloparme» artate illa inlignis
cxftitit .•
a quo LacedamoniorHmTyra.nnusMa-
l^°'*l,ibanidas ad Mantinaam oppreifus eft, circa an-*
<7*'.'’ft'num Urbis 548. (jQ quem Trabis longe ilto
crudelior excepit. Cum autem negleftae ab ^0-
v»u manis in Gracia res iorent » quod domcftico
***• cum Vanis bello elTent occupati, tandem £p/-
rotis intervenientibus , pax inter ipfbs Vbi- &
lippum amborumque Ibcios convenit anno Ur-
bis <49.
X 1'oiyb. (SJ Pacatis in Europa rebus , ad Mgypttmo
Hitt''in
Vbileppus intendit animum. Com-
occupandam
en. ban modum
c vivis exceflerat Ttolemaus Vbilopator
juiu.»^ jnte rl»r/7?«w
204. Urbis 550. relido quadri-
mo filio Ttolemao Epipbane. Itaque cum An-
tiocho Tbiljppus de invadendo illius regno con-
lilium jniit. Sed Alexandrini Agathocle tuto-
re cjulque Ibrorc Agathoclea lublatis, legatos
miicre I{omam y qui tutelam iis permitterent.
Antiochus interim Ccelen Syriam kcVbenicentc-
cuperat . Ac tiim Onias Sacerdos cum Judait
plurimis in JLgyptum profugit; ubi, (’ub Tbi-
lometore y Heliopoli poAea templum cxftruxit.

CAPUT

Digitized by Google
— j -
.

PARTtSI. LIBER IV. Gap. VII. i8i

CAPUT VII.

2>f prdftdntibus ingenio virit , qui ab Olympia-


de llj. ad 14^. five ab anm Urbit coniita
474. ad 554. exJUterunt*

C HryHppus Stoicus Cleanris difcipulus hoc


tempore celebris fuit . Eum
mortuum
effe feribit Diogenes Olympiade 14J. natum an-
*

nos Ita lub initium Olympiadis 125. in


Jucem prodiit . Strato Lam^acems Teripateti- sttot*
esi fcholae poft Tbeopbraftum pr*fuit annis 18.
Diogene tefte. Ouare ciim docere orliis fit O-
Jympiade 12}. (ub finem obiit Olympiadis 127.
ut idem Ca) Diogenes indicat. Lyco Stratonem s ueit.
excepit, (b) & annis 40. (cholam duxit , vixit J,"
autem annos 74. Lacydes Cyrenans novaeau&or * niof.
Academi* docere coepit (r) anno quarto 0*J5Jm
J ympiadis 144. ac 26. annis ludum tenuit.
Eratofthenes varia vir eruditione praeditus , gr*»,.
ac Beta cognominatus , quod in unoquoqueA*'»*'*
genere fcientiz fecundas teneret , natus eft O-
Jympiade ii6> &
annos natus 80. inedia vi-
tam finit, ait Sttidas.
(d) Inter Poetas celebratus eft inCraeUCaU
limacbus Cyrenams Ttolemao Vbiladeipho regma-
.
tc .

(e) Tum Uratusy qui fub Antigono Gonata A,aim .


noruit . • * Amt.
I[pma vero Uvias Poeta anno U. C. 5r4.*'iAh>t
primum fabulam docuit . T^avius Olymp/ade *

144. decedit , ut in Eufebii Cbronito ponit Hie-


ronymus .
Sequenti vero Olympiade ‘P/rfumi obiit Ur-
Pismtm.
bisanno 554. audore eodem.
n- Ennius natus anno U. C.

yif. foculum Mwum.
,
idem nobilitavit.

M i CA-

Digitizad by Google
.s, .

iSi RATIONARII TEMPORUM


.d;*,.';'; caput viii.

Romanorum res left* tontrd Philippum Ma^-


cedoaum B^e^em Antiochum Synac > Per-
fcum Macedonum itidem

* 1^.*'"* (“) IccundoPKflifO confeiRo, Mdcedo-


FW.’i e- O nitum iuccclfit cum Tbilippo Rege , quod dc-
ccm fcrmc annis ante cceptum ( ait btnms ) trien.
fn^u-
Diin. niu pxius depofttum erat Nimirumante annos
.

Iere tredccim. Urbis S40. aIi«<i»i«o Pi-actore ve-


xari Tbilipput ccepcrat . Anno vero U. C. 549. in
concordiam redierunt . Pace Cdrtbdiinenfibus da.
vstttio-
bellum dc integro cum M4ffdofle fumptum »
quod anno Urbis 5 4 * indidum cft. Ad id Ro>
Mimn. perpulere cum veteres injuriae PiiV/ppt,
tum recens Ibcbrum infeftatio , DraBfcitim^-
tbenienfmm , qui ab Rege pervaltati t ad Ro-
m 440d confugerant
sPoirb- ,(^) Initium belli gerendi ab oppugnatione fc«
^ JdbjdeHonm Tbiiippus } quos in eam defpera.
m* Piut
in Fla tionem conjecit , ut jr4|M»ri«orMw exemplo uni»
*'"‘® •
verfi in mortem ruerent* Tandem quarto anno»
po/tquam inftauratura fuerat, Urbis ^57. a T.
Quiniiin Fiami/iioRnitamciif vido ad Cjnofte-
* a' pbdids in TbeffaliaTbilippo (c) Cxfa refert Po-
.

, Macedonum odo
^ iybiuSi ex eoque P/«r4rffc«i
fti.'
millia, capta quinque. Pretium vidorixliber-
J Poirb. tas Crede fuit , quam per folemne
Pbt.Tn praeconis voce pronuntiatam tantus
riiiu. cum applaufu clamor excepit, utfupra Radium
TM rr- volantcs corvi in terram deciderint • Florus id per
2^emr4 fadumalTeverat ludis quinquennalibus :
errore non levi Nam nec quinquennalis agon
.

T^emeorum fu it , ik Iftbmiis hoc .eveni Ife Tolybms.


4Livi]4&r Vlutarcbus allerunt, (e) J^emeis porro folis
^rzivis pronuntiata libertas cft
/Lif.iv (/) T/V/frater eodem tempore frados
t/dcurnanas in deditionem accepit.
- (4) Exinde

-'y CjOO^Ic
. } ,,

PARTIS I. LIBER IV. CAP.VlIf; ijf


(<() Exinde L<tced^monhrum Tyranno
bellum movit T. OuintUut Icd Argivis liberatis »<i ipii‘
pacem eidem dedit, ltaCr«r/i ex urbibus
Ibla in Icrvitutc relidla ; quam anno U. C. 6 i. **•
^
Tbilopaemea , T^dbide ab Mtoiis occifo , ad ^cbeo~ *’’phiw
ram 1'ocietatem adjunxit
Paucis poft Mdceionicum annis bellum cum
•Aatioebo Rege geftum eft . {b) Qui recuperata
^ri4 , ac Tioltatai Epipbaak duce Scopa devi- W/mTl
cto, Rom44ri jam formidoJoliis ellc cceperat
Contra quos illum prarcipue iacitirit Haaaibal *
(Oqui eofdem metuens hoRes, adeumconfu-',/i"^iii'
!cratanno Urbis conditx 559, /fira/orMw quoque con>*.
?egati qui d /{omaaa focietate alienati jam erant, H«n.‘*
haud parvum momentum attulere (d) His ira- .

puUiis yfflrioci;»/, compolita cum *Pro/f«»4opa- Fi»r?i.c.


cc j cui Cleopatram fil iim in matrimonium de-p|,
dit , ac dotis nomine Ccelea Syriam Sc Jadaam syi./uft.
conceifit, ^o«»4»u intulit bellum, quod anno^.‘’orrf;
UrbLs condit* 0a.fuiceptum , triennium omni- *•
no tenuit - Siquidem anno Urbis ^64-L.Corne-
liut ScipioConiul cum T.Coraelio ^Africattoftitic
legato proic&us in Afiam , hujus potiifimum
conlilio (uperavit Aatioebam . Ad quinquaginta
millia peditum czfa uno przlio (e) Z/niNi refert, « Li»io»
equitum quatuor millia . ^atioebo data pax cum *•
aliis conditionibus, tum illa, uti regionibus
omnibus, qu* erant cis Tauram montem, cc-

^ <S) yi&o Antiocho , mox JEt^i perdomiti Aint 1.*»’^*


a Fulvio ConAile anno Urbiscondit*^(S^.eo-^*“'^* **

demque Gallograci a Ca. Manlio altero Confulc' *'


tiibaai-
Olympiade 194. tres eximii Imperatores obic-
runt j T.S cipio , Hannibal , €7* Tbilopoemen Tu- .

blins a Tttilliit{g)TribnnU dida die de capta ab


Aetioebo ob dandam pacem pecunia, Uternum mrnii t
in Campaniam fccellit. Z«riwi frater ejus pe-
culatus damnatus eft. (b) At Tnbfrns anno il- Tbid 7 "
Jo Juliatto mortuus eft , qui Urbis 570
M 4 pit, uis.
.

tS4 . RATIONARII TEMPORUM


pit, quoCofs. tuere T.C^JtiJrUJ , !. Porcius, afn-*

Jd Vnl Cenfuram , t^uam ifatm Cois, gef-


te Af. Catonis i

*nno , vel biennio poft, (a) nant


rucao'^**
Nep”"n variant Saiptor es, apud Trvfium Bithynia Re-
Hanaib.
gpjjj ^ i^omanornm legatis quxlitus ad necem , vc-
* Lwiua neno vitam finiit, (b) Anno Uibis J71. Thilt>^
ib.
^(haorum dux iMcffenihcAptusUc inter-
tc^us cft , ctim quidem Latedamonios ab yftbao^
r»m ioeietate delcilcentcs muris iegibnlque nu'>
datos luis jugum pati coegilTet
f Poiyb. (f) Hujus necem Ljcortas ^ehaorHm Prxtor ul.
tuscft, 2C M^enios£aeedamonh/que in toncili-
n*> um «dr^^orNm refiituit. Nam utrique, fed hi
raelertim ; aegre obtemperabant , I{omanorsim
?reti potentia , qui ^hprnm Ibcietatcm coate~
Icere inviti patieWntur.
Interim Tbilipfms I Romanis reprelTus magis
fuperiori certamine, quam vidus, in apptra-
|fj^”p“*tum novi belli totus incubuit . (d) Qjii aim
larb. Eci! filios haberet. duos , Ter/emm natu majorem ,
ac Dtmttrium , 8c hunc Romanis , apud quos
obfes aliquot annos vixerat , longe gratiffi-
mum, orta inter ambos fimultate , Demetrium
&
B^pmanorum amicitia Sc fratris calumniis
fufpedum morte affecit , Olympiade incunte
150. Urbis conditae anno ^74.
fiitiiu (e) Sequente igitur anno, quiifo. Olympia.
dis fecundus putatur, muttdi .5805. U. C. 575.
Pnfrm Motedonum pqffremusRex iniit Ter/eust a fa-
julUu-P*"»* qui primus inibi regnavit, undequadra-
euimtm gefimus. Hic, paterni in J{oma»os haeres odn
atque confilii , Eiellum in eosgeffit . Quod quar.
to anno tam illius , quam totius Matedoniti inv
perii clade ac fervitote, finitumeiff anno primo
153. Urbis conditae 586. (/) Roiw/»
/ liwm
1. 41» narum imperator eo prarlio fuit Conlnl JEmilut
1 Wut'ii!i
Tautuf, quo Matedonum cacfa funt ia acie ad ?i-
^'Uo ginti millia, capta undecim B^omanorum non
.

'i:plus centum cecidere. Infignis ea viftoria rc-


tutt I4.
snique AUeedonici occafas fuit lunari defeftione,
quae

Digitized by Google
Partis i. liber iv. cap. ix. is? '

qli* pridie ejus diei, quo certatum cft, accidit


ea node, quae inter 4. &
l{omani Septembris Id
intercclfit, qux in Calendario inter 7«-
nii 21. &
22. media tuit. ta non alterum inan-
num congruere , poteft, quam qui (4) ante
ftianam aram i68. fuit, mundi 3816. Hoc igitur
ipio Macedonum imperium a i(of«4»ijexftindum
cll, undecimo Terjfei Regis anno . Nam toti-
dem ei Livius alfignat Uno minus Eujebius
.

quem & antea lecuti fiimus. Nunc Livium in-


teponimus.
(b)Belli Macedonici ic vidoriae J{omanuiCccf-
plio tuit 7//>r/or«oj Rex Genthts i qui a 'Perfeo
cr fraudem indudus in periculi (bcietatem £.
,
Praetori Illyrici triumphi materiam de-
dit Quem eodem anno deportavit quo de Ter-
.
,
feo ac Macedonibus JEmilius utroque Rege vi-',

doris liii antecedente currum , anno Urbis <87.


Macedonia & Illyricum in provinciae cedere for-
mam.
CAPUT IX.
De Judaicis rebus Ct calamitatibus f quasfitb An-
tiocho Epiphane funt 3 ac de Epiphanis
expeditionibus in .«gyptum CT de Temph
,
Hicrololymitano abeo I{egt pol luto .

D ^^^J^opa 3 &
meitici turbines infertam habuerunt (r)
armis quati-
tur , Judaam quoque externi pariter ac do-
.
cuui Magnus apud Elymaos in Sufiana cum Bt- i.i«.Iu‘i*
,
templum depraedari vellet a barbaris oc-‘ ’*ue
Clius eft, ut refert 5'/r 4 to , anno fecundo Olym- nofl.
piadisi 48 (i)Gr4fori»w 126. Succelfit illi Selets-'^^!^*'
.

cus “Philopator ejus filius ^ quo regnante Pontifi-


cati^ tenebat 0fl/4r ejns nominis tertius
, vir
fandus , (d)qui Heliodorum unum c Seleuci pur- 1*< fi*-

<i) 7<lea8M ffriKonnn , dc queUcpiIiniliiD Mtailos^'


VulfPatt. 2./1/, ]. f, 13 ,

Digitized by Googie
. ,

i8« RATIONARH TEMPORUM


puratisada:raiium templi diripiendum hierofi^
lymam milUim , & ab Angelis flagellatum , ac lie.
minecem liberavit precibus fuis.
«App-in (<f) 5'e/fNro annis regni duodecim pcrfun&o>

Bc Htlioiori infidi is interfe&o , ut feribit ^ppU-


»i.Mac. nHSt f ufledus cll ^Htioebus Epipbdmti (6) anno
CrMorum 1 jy. qui cft annus primus Olympiadis
151. Urbis Rowirf? 78. ante 176 ut (r) cx
annorum Gr<erorwm certa ratione colligitur.
/r»ceV
Rege 1'acra omnia profanaque Hierofo^
lymisic pci totam Judddtn pefTundata proca Ica-
taque liint. Primus in lacerdotium gentis illius
'
graffatus cft furor. Erat Pontifex tura OnUs ,
’• ut jam dixi) vir laudatiiltmus. (J) Hujus Pon-

tihcatumab ^ntioebo (ub ipfum regni, ut ap-
paret , initium , grandi pecunia mercatus eft
illius frater, homo perditus ac nelarius,
qui gentiles ritus Hitrojolymam invexit . Onids
tAdtioebUm feceffit
Per idem tempus VtolemMi Vbilometor , (i)
'Ptoltmdi Tbilopatorii & Cleopatrd tA»riocbi
fbro-
ris filius , regnabat Cujus exordium
.

incidit in annum ante Cbriftum 181. U. C. 573.


^
quartum Olympiadis i^o.
inDini Erat huic tratct Pro/efM4*i Ever^etesy fb-
(f)
ror Cleopatra , atate omnes infirma. Ob id per
tutores £n/4/«m 1'padoncm nutricium, Xe- &
naum , res adminiftrabantur . Qui Coelen Sy-
•’*•*"*> quam a patre recuperatam obti-
tJ.lryk!
nebat, aufi repofeere , illum in fc concitarunt >
.€57^/0 alias imminentem, cuius regni procura-
tionem tutorio fibi jure, propinquitatis nomine
vcndicabat. Nam ducem ejus rei
a regni primatibus
i.M«
*ut (f) ait Scriptura , voto liio fruftratus eft .
Tum
vero Hierofolymam ad\cm ab Jafone Ihm-
mo cum honore eft exceptus: indeque clalfis
exadificandx caufa inTbaenicen abiit . Quod an-
no
( 1 > PicletrutI J Eplphaoli filius
£ait Pbii<jiu<tor PhWopitocii nepo» ) ut obleiv* fuit \nprrfjt k^}^ 9j^

Digitized by Google
PARTIS I. LIRER IV. CAP. IX i87
»0 Gr/teorum 139. evenilTc videtur , Urbis ?8o. ^;^*?*f*
Dum igitur magno utrimque apparatu bclium id '4711*.
Keges arabo moliuntur, (•a) legatos mi iere
J(oi»am t per quos icie invicem accuCabant .riA7iI
(i>) Nec legniter interim ^mtioebus , curidan- «hictob.
tibus SpptiiSi in JEgjptHm tetendit Ibi p#-»D»o.
.

Itffium inter &


montem C<xy^m pugna commit-
titur, (OquidS^P/iiiupcrati j &
occidione de-
leri poterant, nin ^nriothns iple inter luorum «rpt.
ordines adequitans, parcere cxdijufiit, ac vi- J'*^*^'i**
'
vos tantum capere; qua humanitate plusquara
armis protecu; nam Itatim Ttlufto ac tota de-
inceps JE^pto potitus elt.
[dj Tbilamettr , clade hac accepta , contem-
ptus a luis, Sc ab minore fratre Evtrgtrt pul-
lus ^lex 4 HdrUi ab ^ntiotbo eft exceptus: qui
per boneltam Ipcciem illius reducendi in re-
gnum ^AUxdniriMu intulit bellum ; a quibus
Evergeto , qui &
Vbjfton di&us elt , renun-
tiatus erat, (r) Excerpta Gr<f4 Cfor^f/ Mo-
Rex
»4t{bi y qux
Eufebio Suiligtr inferibit . Ttolt-
mxHm 1 -bilometorem ajunt folum regnalfe an-H>
nos undecim ; dehinc ab ^ntiotbo vidum, rc-
gnoqiie pullum. Veriim (f) 2Jviuty cui potius
accredimus, non ab ^ntiotbo ejedum , led a
fratre minore , Tbilomttorem refert ; ^ntioebutn
vero^ quod jam dixi , per Ipecicm reducendi
majoris, bellum cum minore fratre fecilfe, 82;
ad navali prxlio vidorem
dritm oblediRe. Ideo TtolemxumSc CJeopittrdm
legatos ad Senatum miltlTe. Qpo commoti Pa-
tres, extemplo C. Topilium cuin duobus aliis
^ItxdndrUm ad conciliandos inter fe Reges
ire julTcruiit . (g) ^xtiubut ergo fruftra ten-iLiT.45
tatis moenibus ^iiexdttdria , relido Memphi
Tbiiometort y &
Mgypt» cztera ei tradita , vali- . .

dum Velufii pr^lidium reliqtiit ; indeque abiit


in Syriam , &
Hiirofolymam venit . Ibi templum
diripuit , exdem fecit , ingentemque ludum
"Jxdaii attulit. Hoc anno Cramum 145. inci-
. H

m RATlOMARtl TEMPORUM
A- »iit- dlfTc (4) Scriptura teftatur his verbis : EtCoa'ver*
Antiochus, poft qn*m percHffit y®gyptum im
- ^•^^•tentefirnofT quadrdgtfimo tertio 4 nnoy (T adfte»»
*'
ditad Ifracl . Qjii Gr<forf»i» annus incurrit in Ur-
bis conditas quingcntefimum o<S9gcfimutn quar-
tum , Olympiadiscentefimx quinquagefimae ('e>

fundae tertium, Sc Conliilcs habuit


(4 )
«h
cTp*?.*
ftilium Mancinum , & oittilium Serranum .
Sequens vero annus Urbis ^Sy.CofT. notatur jg,.
Marcio "Philippo JI.&T Cn. Servilio Capione, qui
Cracorum annus erat 14^ ut maniieilus (tt eo-
rum error, qui pugnam illam ^Antiochi cam
gyptiisCafium inter &Pr/i»y?«»»Pl>///ppo II. Ca- &
iWColT. ad fer ibant, contra Scripturae fidetn*
f'orrd initium belli hujus , quod ob Ccele-Sf»
riam commotum eft ab M^ptiis , c«it annus
•ub4» Urbis sSt.C. Vopilio &
P. Mlio Coli. ut(f)Zi-
vius indicat, qui fcquenti anno, Cof». P. IJ~
cinio Craffo 8c C. Cajjio} jamimpalfum hocfuil-
fe bellum demonRrat.
4^ ilf*' Paulo antequam Mgyptum peteret ointio»
(<I)
Ponttfi- cbus, hoc eft , poft triennium ab inczpto Pontifi-
Catu, adeoque anno Gr<ror»m 142. ^470» Ponti-
inipH, fex Menelaum ad Antiochum milit cum peCuniis .
At fs trecentorum ampl ilis, quam Jafon pende-
bat , talentorum pai^ione Aimmum ab Rege l'a-
cerdotium merCatus eft . Sed cum fidem non cx-
folvcret , i facerdotio remotus eft , fucceflbre feu’
vicario potilis dato ei fratre Lyfimaebo. Nam Gr<-
eaMeneUum reliquilfe facerdotii fucceflbrem fra-
trem Lyftmathum ferunt ,* (e) Latina Ver6 amotunt
' '

^ i facerdqtio Menelaum Nec invito ipfo id elTc


faf^m
infequens hiftoria demonftrat . Nam
onu$ fubinde Antiochiam Vertiens , Oniam fan^ilfi-
mum ac legitimum Pontificem, qui fc apud 1?4-
p hnem afy Io concluferat,pcr fraudem ext radu m,
*«r
.
Androniei opera iftcavlt 4 Cujus morti Antio-
ehus iUzerftnzm Andronicum capitis damnavit .
Menelaus deinde Hierofolymam rediens Lyfima—
thnm ad facrum aerarium expilandum impulit.
Sed

Digilized by Google
. ,

PARTIS I. LIBER IV.CAP. IX. 189


Sed in ipfo 1 'cclcrc opprelTus Lyfimatbm ;
Idutapud Regem poftulatus , gratia & corrupte- « 4 ;i|I

Ja liiperior fuit , occifis accufatoribus


De duobus iRis fratribus haud vana quzilio
cft , fuerint ne cx ^dronh ftirpe , penes quam fb-
Jam facerdotii jus elTet , an ex aliena tribu > ma,
xime BenUminitd y quod Afr»r/4 f<m Simonis fra-
trem (4) Scriptura nominat ; Simonem porro de
tribu Beniamin eadem luilTe (b) tcltis cft. "Jofe.^. n.
piwj ambos Jafonis & OnU fratres & facerdota-
,

iis originis Jacit > quod & nos ample&imur . teph. 1.

Fratris autem vocabulum ad affinitatem ali-og‘.vide


quam poteft referri.
Jj"^***
(f) interim Tbiiometor ^nfiotbi veritus infi-Tempc.
dias, cum fratre &
lorore pacem confirmat •
Qua illorum concordia offenfus bel-
Ium adverlus ambos comparat anno Creteorum
144. Ttolemeti legatos l{omam impetrandi auxi.
Jii gratia mittunt. Protefti Romrf tres mcnfe
Altsrtioy ut ex (J) Uvio colligas, ( qui tum in au>. 4S«
ZJfffwtrfw circiter noftrum cadebat; quod Lu-
nx illa defectio demonffrat , quz ante Mare-
doaicum praelium accidit Septembri mente qui
tum "Junium occupabat , ut tdp. 8. meminimus )
nonnifi po/l B^omanorum viftoriam de Terfeo
Tke%e ^texandridm pervenerunt: hoc eft,poft
seftatem anni ante Cbriftum 168. Urbis j86.
CrrfforK»» 14^. Ibi vero incumbentem in obft-
dionem urbis Antiochum y 8c navali ad Cyprum
parta vidoria tumidum fola audoritate reprell
Ierunt {e) Nam Topiiius unus legatorum , dex-
tram porrigenti tabellam Senatus conlultum J-
continentem viciflim tradidit : quo pcriedo , ’i.
ciim fc confideraturum adhibitis amicis quid fi- *•
J
bi faciendum efset , Antiochus dixifset , eum is.veii,
legatus virga, quam tenebat, circumlirripfit ,
ac priufquam circulo hoccxcederet, rdponfum
dare julfit, auod Senatui referret. Qua liber-
tate territus Rex, in Senatus fe potcltate ref-
pondit fore. Sic legati unius voce &
audori- 4»»*^
tate tjrrrt*

Digitized by Googie
.

190 RATIONARri TEMPORUM


h*i-
maritimi AntmU copiz ab'
terrcftres Sf
rr*^i. depuli® lunt.
Hac Ipe-alicnaBditionisoccupand® faIfuSv//«.
tioebus , ac lurore amens , Hierofolymam venh ,
audito prafertim Jdfonem, (4) lallo de morte
(ua rumore fparlb , contra MtneUum arma mo-
vi (Te , atque urbem cepifFe Ob id Jitddis iratus ,
.

»i.M*c (t) promi Icua caede atque incendio vallatis HrVro-


*'
folymisytemplum polluit; ac idolis Sc abomi-
nandis facris omnia replevit poH duos annos ab
fr fm*- adventu priore , die quintadecima Caffeu , qui
in ‘^0'wpwfcre»» incidit Ad h*c cives plerofquc
eiurandam patriam religionem diris (uppliciis
-L
compulit- Reverlus Antiochum ^ Eltdx^rum ,
f (f) ac 1'eptem fratres cum eorum matre, quod
*'*
^'contra divinum intcrdicSTUmfuilla vcfcircnuc-
rent, excami6catos neci tradidit.

CAPUT X.

De Judaeorum rebus k templi wofundthme 4iSi<


monis mortem } lAideJadz Machabaeo , Sc Sy-
ri® Fy^ibut

&
A Ntiocho in Juduiti nominis facrorum
perniciem impid gralTante , (d) Matbdtbitu
deftirpe Jo4rit facerdos , occifo regio 1'atellite ,
^-
1
qui ad profanos ritus populum adigebat, cxMo-
& coi leda Juddorum ma-
din oppido profugit ;
Regis minas contempfit . Moriens anno
nu ,
Gr4ror»m 14'S. Urbis conditas 587. filios quos
habebat quinque fortilfimos viros ad tuendam li.
^^^bertatem animavit, (i) Horum principes erant
M^htijssdds (a) cognomento M*cbab/tHs , JoudtbdSt 9c
Simo»

(1) .Htnam prMfti (jfr Rdiqnl duo frattei , quorum neraint


|il«
)
non referuntur t faetunt Jtitntn , 6c Eltn*r Via. i- Mic. t .
»• ubi hoc otdinn recenfentur limm, ImJSu, BIUf.tr ^
tif Irntthtm
' (^) Cqtoenwfrf* Maebalewr ) Hujue roniinti Michlbni origo ex
eo «iilgb dicitur , quod In vexillo htbueiit iudu qualiiot bu liiteit»
HtbnU

Digii by Googli
. . ,

PARTIS I. LIBER IV. CAP. X. i9r


Simon , qui , figillatim populo praefuerunt .

(4) Primus Judas Machabit»s iccundis aliquot *d 4711*

pr*liis fadis cum i)/ ducibus, coin ‘Prry?-


'J;
deiwprofcfto, templum repurgavit, ac divinum
cultum reRituit , qui annis tribus inteimilfiis
erat Jd accidit anno Crdcornm 148. CAtleu Z5.
.

qui inJ^ovtmbrem incurrit


(t) Jnterimc//ff//orIwi, dum in Z7/4 n 4 templo , J.atY7.
quod Elymaidt erat expilando paterni lacri-
in c 9-

legii imitatur exemplum concurfii oppidanorum


ejcdfus in Babylonem abiit Sed in itinere , audita
'j$tddorum detedione , mccrore amens iracun- &
dia, gravem in morbum incidit , horrendilque
vilcerum doloribus ac vermibus coniumpto cor-
pore , fruRra fccleris veniam a Deo poftulans,
miferandam mortem obiit (e) anno
' '
149. Urbis condit* ss>a cum regnaflet annos Ib-'"
lidos undecim
Succellit ei filius Antiochus lupator t curante a,th.
y qui ad opem luis ferendam , qui in arce
oblidebantur a j$tda Hitrofolimam adduxit exerci-
tum & eam oppugnavit anno currente Sabbatico
(d) Grdcorum ifa ante Cbrijium i6j. Denique
pace cum Judais conlHtuta intra urbem admil-,c &?,*
fus , contra fidem muris everfis,
profebluseft; cum jam ad Pontificatum confen- ij.
j'u populi JudajcfCet eveftus. (e) Qiiippe triennio

iplum in eo magilfratu iuilU: Jo/epius 8c Euftbius * Jofeph.


referunt. Hac ratione anno circiter Crdcorum^"^^^
J49. qvo K/intiofbuf obiit, ex duce populi Ium-
”*
mus clt faftus Sacerdos.
(/) Biennio poli, Gracorum 151.
Soter Seltmiy qui frater fiiit Epiphanis .Jintio- ro\yb
cbiy

HcUiicii S3QQ ^ quK initialeifant quatuor irtarum vocum


D’'?K3 pOS^O, pa$ fitut tm Unttr fortrt Dambte qatuoi enim
litierx in unam vocem ccaiunA» efferri poffnnt MarWW, nn.
Illae
de addita terminatione Latina ft Machabfuii idque nomen non
tantilm Judae, Ted llliua etiam 'urcefforibiii datum Ailt. Alio no-
mine ponbiidem rocantur Armonici k voce HcbiiiCt vel Chaldaica
D'aiCE^n 1"* Ptimifn li(nifical.
191 RATIONARII TEMPORUM
i *\'\’cbi, filius olim obfesa patre pro ^Htlocbo^o-
liKui-mdnis datus, cum ab iis, EpipUne mortuo ,
dimitti (e truftra poftulaflTct, clam ex urbe pro-
fuqit in SyrUnti 6c ointiocho Eupatort ac Lifu
julTueiusoccifis, regnare cepit annos natus tres
iPoirb viginti, ut fcribit (a) Volybius jlppiamii. &
AppUn." Ad hunc [b) jUcimm e Cacerdotali ftirpe ve-
niens, homo perditus , facerdotium obtinuit.
MtfhlpISed 'inidi ei acerrime reltitit j (c) qui &t'ui'o
M»c-
Regts exercitu, ejus ducem occidit 'h({c4norem
^ar
\

& lianno Grdcornm exeunte, menfis dic I

incidit in annum znte Cbr i/tum i6l.(d)


*" Sub hsccmilfis legatis foedus cumi^oiw4-
nis acfocietatem iniit. Demum annoor^^ori»»»
151. cum Demetrim BdctbidemSc ^Uimum cum
20000. peditum &
2000, equitum contra 7«d<of
mifiiTet, (t)Judds a fuis dclertus odingcntilj-
9.* *
que non amplius ftipatus, praelium aulus d't
committere; quod cum tota die ('ultinuifret,
gloriolam mortem oppetiit, rir pietate ac for-
i,,o titudine bellica
nemmt fecundus. (/)Succelfit
.ei 'jandtbds frater, qui oftodccim annis circi-
^mt«-'
tcr pr-efuit . phimus vero dum templi opera
demolitur , inflifto divinitus morbo periit ,
anno Grucorum i^j.
Demetriutporxo^ Ut Rowawoi fibi conciliaret,
Leptinem , iS: 1/ocrdtem Grammaticum , quo-
rum iWcCn.Ofldvium legatum ad ^ntlocbum Eu-
pdtorem I{omd prote^fiim occiderat anno Cr4-
eorum 150. ilte faftum probaverat , vinftos mifit
f PoivV annoGrdcorum i?2. ut cx^ppUno 8e{g)Tolybio
co]Ugitur.^ridrdtbenCdppddocf£ Regem mille ta-
lentum paftionejb Ho/opfcerae fratreilliiisad-
*Poirb. duftus regno expulit; quo Rovi4 »» profefto , (b)
''I- Senatus decrevit, ut ambo fratres fimul regna-
'"‘rent. Porro tribus in fc concitatis Regibus ,
Ttolemd» Mgypti , ^ttdlo y & quem "nomi-

navi , ^ridrdtbe CdppddocU t ib iifdcm(3)fubor-


nato
M) t$if0r9st9 Pr$mp9t0 ftt$ddm forth fxtrfms ob>
eil iti pTdfdt» 9f> e/ift» Lt/gJ, fiwf4p* nomen
Ptam94tti ex p^ava k^^lioxe loci u huc il;ai um fitC*

Digitized by Gocglc
i , '

PARTIS I. UBER IV. GAP. X. hf


mto Trowprf/o quodam fortis extremae juvene,
qui i'eAntiocho genitum ferret , regno det rudi- «dMn.
tur. (rf)Nam ille Alexandrum lcnominansco-*.','^*“«
gnomento Ealam , anno Gr^orum i6o contra jaftin.«s
Demetrium arma Commovit; eique poft bien-^®^^
nium regnum ac vitameripuit, conciliato (tb
Jonatba Judaorum Pontifice Mox Cleopatram
.

Ttolemai Tbilometorit filiam duxit, natam exi-


tio ac Seleucidarum foeminam. Itaprztcr
fpem ac meritum ad fummam cve(9:us poten-
tiam, dum vitam in regia luxu inertia perdi- &
tam degit, (b) Demetrius Tricator j Demetrii
/rr/j fi Irus e Crf /4 veniens illum aggreditur annoc?’ii
Gratorum \6%-'Piolemaut quoque *Pfc/7owe/or
Syriam navigans, fc a genero magnifice exee- /4/».
ptus, infieni perfidia regnum illi abftulitcum
Cleopatra hlia , quam Demetrio collocavit In- .

de cum Alexandro acie congrefTus cum fugere


compulit in Arabiam; (4) Kl»;(f) capite trunca-rH>»ff_f*
to , veteris & ipfe in Demetrium Soterem injuri»
poenas luit , anno Gratorum i6y- Urbis I{oma.
6(A. Triduo poft obiit Thilometor ex vulnere , re.
lifto fucccirorc fratre Evergeta Tly/conet quo
cum fimultatem habuerat, (d^ Etenim cum am-a s*cer.
bo Alexandria vixiffent annis fex, a ii. Tb//o-
metoris ad 17. poftea drvifb regno , "Philometoris Poiyb*
uxmo i 9 .Graeorum 1^0. Everge taUl^a & Cyrenai-^,'^^**
C4 obtigit. Qiia ille minime contentus , I{omd
apud Senatum querelas f uas expofuit: qui Cyprum
tlli decrevit dari ut audor eft Polybius t Eu- &
febius in Chron. Mortuo Philometore accitus Cy-‘
renis(e) E<t>ergetes Alexandria regnavit , vultu
deformis, fagina ventris bellu» fimilior ,
quam homint: qui ipib die nuptiarum, quas
Petavii B^ation.Temp.Toml. N
(e. Lqebast in e« rttete* quiulMi Eiitiooei fn-vtitut Prafoism
cum
ueiiOam , il}xfu'»rnmlfTop0 Um fiitniim, fcl vitiuin r<o(erunl
fz enieodarunc eruditi Gtontx. OWn*. i dc R»'rrf«i obfnr ad
Hili. UDM C' 16 . citati Greata Dot. la hunc /u/KmI hteum , qui ldc6
in editione lua Ia|it /*nierii4if( JBa/am . fJim rx a (14 bone .
Jolerho dt EureU* probat id rcverifuilTj juvenia illiui nomen > qnl
caiude.^lea«>der Bj/jdKtuieft.
( t I VH
tMp;t»trmis*io ] Alexander i Zabdiale Arabe capite linn-
auucji. u. *« >;.
,

r>4 R/ITIONARII TEMPORUM


airti fororcac fratris oHm
coniugcf/f«/> 4 /r4 ja»^ -

parvulum utriuiique filium in iplo com-


^ plexu mattis peremit. Nec minori ciudclitatc
deinceps regnum tenuit: adeo ut exacerbatis ci-
vibus in CypTinft fugere /It coadios cum uxoris
cjufdcmque /brorisex TW/owttoie filia y quam y
repudiata matre, prius ftupratam conjugio libi
ibeiarat. Ibi audito ftatuas/uas ab Alexandrini»
e/Tc disicftas , filium , quem
ex Cleopatra fui-
cc^crsit > incinbrcitiin diffcftuBi id csixi miiit in

4i wio. ab A»tiotbenfiJms fedl-


(4) Demetrius interim
militum cc»
ihluj. tionc vexatus pr*fidio ^iid4fr«w .

compclcuit . Sed cum omnibus invilus eflet


Diodotus, cognomento Tripbon , qui ^/eV4»dr»
Bala (atelles fenerat, Autiodmm ejus filium, qui
apud Emaltlmelem , five Maltbum , Regem ^rrf-
hum, educabatur. Regem conftitnit , ac
tbam /ibi demereri ftnduit anno Gratorum iw.
T.w-w». quo&lbcietatem cnm
Bpmanh Sparteis 30- &
» i.M*». natbas inftanravit Inlequcnte anno (h) Tryphon

' tyrannidem affeftans , ne qua per JonatiMm mo-^


ra /nisconfiliise/fet , exceptum illum infidi isoc-
PfViT*" cidit Cujus loco Simon ejus frater populi dux
.

8c Pontifex fadns eft; qui cixtn Demetrio


inito
,, v?c. foedere, immunitatem ab eo naftns
eft, (fj an-
Gratorum 170. Urbis 6n. q_uo ex tempore
10 ’<»• Simoms Pontificatus anni putari coepti lunt .
Idem & 043^4 »» expugnavit , Hierofolymita^&
£• 51* nam arcem; quam Oc muniit, deinceps ha- &
bitavit.
Demetrrus , ut adverfns Tryphonem auxilia
compararet, in Mediam profeftus eft , ut ait
4 liift.t
Scriptura, Jnftinus vero ad ‘Parthos oppu-
Arp * gnandos illo veniffe tcftatur; a quibus captus
Sr benignd eft habitus ; adeo ut Bbodoiunen
filiam Rex Tbraates illi in matrimonium da-
ptu! J
^
poftUf
Q^nxo Demetrh Trypbon Antiochum pupillum
interiecit, acdiadema fumpfit, quod ad ter-
tium

Digitized by GoogI
.

PARTtS1. LIBER IV. CAP. X. IP5

tiam annum tenuit y auftore "jofepbo , Pet |»U


circiter
licet Appianus uno rcgnalFe dicat (a)
. Unde td *7iS.
« )o(e.
conjcf^ura clt y quod in i.M4(b. <dp- 14. pb iv I

expeditio poli Antiochi ^exdniri nlii ne-


C. I|.
trii
cem cxponitir, in eo non temporis led narratio-
nis ordinem obfervafTe Scriptorem.
Dum h«C aguntur ^tiorbm Sidetes Deme IJud
trii Soteris filius,
T^icatoris frater in Syriam pb* ib.
venit y atque a Cleopatra uxore Iratris accitus
eam duxit) ac Tryphonem occidit anno Grato-
rum 174. CO Simoni poftea per
Cendebaum du- t i.Mte.
6 \ .

cem bellum intulit, qui a Joatuu Simonis fi\\o Shmn


Pont.
fiiperatus eft. . , . »uH'ut .

Profperas 'Jtsiaomm res Ttolemat ( Simonts


gener is fuit ) perfidia conturbavit; qui con-
vivio exceptura loceruni cum duobus filiis
interfecit .Joannes vero cognomento Hir-
caaus evafit» ejufdcm Stmonis filius ; qui an- du M<C.
nis deinde ti. -iuims praefuit . (d) Ea clades it'U
incidit in finem anni Gr^fon»»» 177. menie un- I. ij. e.
jolcph.

decimo Sebebat: qui annus Sabbaticus fuit, in- reb-


K. Eu*
t
choatus anno mundi 3B4B. Urbii <Si8. ab au- de Prirp.
tumno, (e) uti Seleucida putare confueverant oViiti. •

Judai vero ab menie Titfatoy a quo un- Par. lib.


I* e. i|.

decimus numeratur. Et hadenus facra Hifto-


ria progreditur. . ^ •

Antiochus Sidetes anno quarto regni lui (ait


primo t HierMymamzt-
(/) Jofepbns ) Hireani i|. c,
dilfima obfidione vallavit, anno Icilicet Gra- I».

eorum 178. ante Cbriftum 135. ac per fel^m


S^nopegiz feptem dierum concelfis induciis y
Hirtanum adeo permovit , ut zquis conditio-
nibus ab eo pacem impetraverit

N i CAPUT
. ,

196 RATIONARH .TEMPORUM


IrX. C A P U T XI.
Romanorum m
gefi* , belUque vArU , Achai-
cum , Punicum 3> Macedonicum 5. Numanti-
num , Serviit.

(1) \ yf Acedonibus poft Antiochum Magnum


iVl altero bello domitis, eorumque re-
gno in formam provincias redafto , Icrvire de-
inceps ]F(om4A/i neminem puduit Horum igitur .

^Poiyb. obicquiocertatim lefe populi ac Reges addixe-


I I..J.4J
*
runt, ab iifque pacis inter le ac belli arbitria l'um-
plcrunt. [4] Ex Regibus duo prae caeteris illo-
Mii^’ nim gratiam allicere conati 1 ‘unt , Eumenes jlfie ,
S^Vm/ias Bithynia , c[\u(b)Fenator cognominatus
eft; quorum ille occulti mPer/f*» favoris lulpe-
ftus, purgandi lui gratia .Attalum fiatrem/(o-
mam mifit , Senatui , quod nutante fratre man-
filTctinfidc, gratilfimum. Qiii ne regnum fibi
privatim peteret , a Statio Medico deterritus eft
t Poiyb. quem coconfilio comitem illi AcAcvvtEuments.

fuiur*H Altino Urbis faftumcffeiiwwf oftendit 387.


Trufiasi qui cum Per/ro affinitate jundus
n ''T
In Mih.
partes ibverat, cmn^rroincicfilio ho-
rnam profedus , iervilem in modum Patribus
adulatus eft, adeo ut IblpitatorcsDeosfalutan-
do illos appellaret, feque eorum libertum no-
minaret. IdcmT^itomedem filium di fcedens Ro-
M4 alendum reliquit anno Urbis eodem
Eumeneycro Tergami Rege mortuo circa an-
num Urbis 596-(regnavit enim annos iblidos40.)
cum (a) filium imbecilla adhuc setate reliquiflet
£«mc-
(i ) MtieJtii thit ptjt dntUiStmi fyt. J Appirct tx Lh>. IU- «r tnU
Antiochum oeridoi fu'0e Macedoni, capCumque Perreum , nequi
bine Macedonbro in provinrlit roimim tedrclflr Romiito, ; fed no*
liui libe ao efr jr propilU MasUlratibui utilulTifle. Optlinh obfer-
«atum fuit in P.dfut.hil.tf. BJit Lu^i BmUv. refelllfle AuAorera
noflium Epitomen Livianam , qu» diveifi babet ab iia qoie in tcxill
occurrunt .

(t) Filium - - ttUeiiJfrt Eiimmrm 3 ReAi obrervJlnro eft Ia


fndf.it EAH.
tui. df Am
4. £if«*. lilium Eumeniaiwn Eumnmn
<cJ , qurnndtrodutn illiu, pitiuiii & tuto,
attdium vocatomfuine
atque Attalua EitmmitKiut ultiuiui luit te(ain Perpmi. l'rd Iqf
,• U. i ...

51gitized by’ GTW^Ie


} :,

PARTIS I. LIBER IV. CAP. XI. 197


£%mtnem>, pro co tutor regnum procuravit jui".
ra/nj illius frater annos zi.(<t) quo cum anno (e- ad 4711*.

quentcPmySrfjbcIlumgclfit . quod anno Urbis


conditae (Soi. /^om4j>orMm julFu pacatum c{f.
,
Liberorum populorum Bjbodii iram , maxime
l{omanoruvi , veriti , & verocomrneriti fuerant
(&) nam&Pcr/ro ihiduerant, & fuperbe pacem Liv. < 0.

non tam luadere , quam imperare aufi


illis
minas etiam adjecerant , eos fe pro hoffibus |7b.Eci.
habituros, per quos, ne pax fieret , ftctilFet .
Itaque, viao Terftoy parum abfuit quin con-
tra eos bellum decerneretur, (^iddcum infi-
mis precibus avertiifcnt , LytU & CarU iis
adempta >
. , .

At non fimplici rerum Tuarum damno , fed ci-


vitatum exitio populi duo ^,oma>$orum expiarunt
odia , ^cbai , & C drthaginen/es Priores , multis .

in unum Rcipublicae corpus partimallcftis , par- *"*


tim Grdcid totius erant po-
vi coaftis urbibus ,

tenti/Hmi. lidem invitos Z4rrd4moni«r , moeni-


bus ac prifi inis ademptis legibus , in camdem fo-
cietatem compulerant , ut jam iiipra memini-
mus Quorum querela permotus Senatus, cum

haud femel ^ebdorum conatibus interceflifret, ac


nc nimiae forent eorum opes, difirahere ftuderet, ^ p^j
finguIaTque urbes juris proprii facere, (e) tandem eci-m/.
U^is conditae anno 606. mundi 5856. legatos
mifit in GrdcUm qui non folum Ltceddmonem , Jufr n.
fed etiam Corinthum , yirgos , Herdcleam , & Or- ° c',!‘
dbomemos Oreadas ab luo corpore juberent divel- fIou
I ere. Haec illis edicentibus, CnVo/40 potifllmum vVikj.
in/figante, tanta repente orta feditioeft, ut pe- rpi».

regrinos omnes, rnaxime Laceddmonht , truci-


darent; acne legatis quidem ipfis pcpercilTent
nifi fuga eorum anteverti fient impetum . Qui-
bus de caulis bellum iis denuntiatum anno Ur-
bis 607. ac primum a Prietore Metello duobus
praeliis ad Thermopylas & in "Pbotide 1'upcrati ;
quorum altero dux erat Critolaus , altero Didus ;

demum eodem aono , qui fuit Urbis 608. i


N 3 £.
t .

,9* RATIONARII -ireMPORUM


tAtbdju in deditio*
A U)»» Z Mummia Confulc omnis
Pet. Jul.
nem accepta , Corinthus ipla caput
d *rii> lu-
la eit . Tumde legatorum decem lententia ,
Ihui tributi lorma defcri-
rwtrf* blato Grrffi-» concilio, ac
quotannis l^rxtor juris
pta, conltitutumclt, ut
Vide dicundi caula mitteretur. (4)
Quo cx tempore
m
accepit , ut teltis elt
plln I.S
»H-
Grdcid omnis ^Athajd nomen
Ep
& Notu
«odiu ^‘‘viTJrllntcCorintbo, cx auro , argento , atque
id tp
contufis , genus illud
Jt. |ul' *rc liquefaais invicemque
jCi Ce*
yrisprctiofiinmicalus invenit, quod
Cortntbmm
r»<*-
tbittfH •
dixere , mire apud Antiquos laudatum Cla-• m
dPlio. 1.
“P/ww id dilcrte tcltifi-
]J. e.1. des urbis nobiltffim*,
cante ,
contigit anno tertio Olympiadis 130 Ur-
bis 60^ ante 4<S* «
«* •

in ^frhaTi^ieo
ePIol »•
fcMdcm etiam annus tertio
».C. lf« bello cum occalu Cdrtbsiims
exitum dedit
qustfitus color quem
bello cx Mdfdntffd Rege
Epit.U>
Til
propullayerant,
APP Ll- Hi fines luos invadentem armis
b»c Eu.
caulaque ad J^o«4»oi. delata ,
eorum judicio
U.J pecunia multati luerant • ocd
Otof. 4. intupcr ac
aero
c. 1|.
Cartbdgitum funditus delefe quacumque
l^ie
Romuni decreverant) initante prxlertim
«4«*
Cdtood Ctnforioy qui hoc m ^natu Icntcntiis
omnibus lolcbat adjicere . Igitur anno Urbis
luis
6oe. a duobus Coir. Mdnilio 8c
fr»/ori»o oppugna-
cumfrultra idem,
ri coepti runtC4ffb4g;/»e»/w,
Utietnfet fecerant, ^omdmt
fmM- icle dedi-
(«M >tSr
quod
extemplo urbe lua diruta , de-
diflent Juin .
,
ponere , in
cem ab mari palTuum mil libusfedes
delpci-ationcmque verfi, lupra vires r^
rabiem
ftiterunt; donec anno quarto ,
eodem,
Sopsone
quo Corinthus cxcila elt, iT.Cornelso
yroconlule , qui Tdulo Mrniiio genitus a
Sttpso*

uis Jlfrkdni filio


adoptatus erat , capra incen- &
Cdrthdta elt penitufque lubverfa . Sub
imtium
ia
belli Mdfdni^d RexlVfi»w»d4ri»w per annos lexa-
ginta tere (verba funt (d) Etstrepii )
aminispopuli
Romuni anno vit* lux 97. mortuu s elt,
dEalt.4 fi-

lus rcfhftis. Cu jus rogatu W/»>o


milTusi M4»i//*
Con-

Digitized by Googk
PARTIS 1. LIBER IV. CAP. XI. 199
Confulc extremum moricntis fpiritum excepit,
ac regnum in ejus hlios diviHt . «d «rii.
(4) Per idem tempus in HiJPdnU LnflUHi foe-
di ciade I^amdHOS afficiunt, Firidtbo duce; quiF>o'* W
ex venatore Jatro* ex latrone Lubito duxatque AppilS*
imperator , J^amAnorum exercitus nonfemclc^**^* o-
eidit . Memorabilis intercaeteras clades illa fuit, i.
^ua anno LJ-C.6o8.f’rtiVi»m Praetorem, fu fis ejus
copiis, captum trucidavit, vX(cv'\hix oippUnut."'
Orofms de aono teftatur t led «vafilPe fugientem
Vttilmm fefert. Nec Iblus ille a f'f«4ri«vittus»Wfc!I
cft; fcdaliiprxtcrea, de quibus (i) Annales me-
rainerunt. Contra quem primum C. siwn.
Praetor annoiSop.egregie pugnavit. Poft F*»-
Maximus jEmilUntu rroconful , reltituta l***
militari difciplina, eumdem devicit. !>. Tum
Fabius Maximus Servilianus Conful , alteri^
frater , fufum fugatunfiqnc in Lufitaniam compu-
lit anno 611. Sequente ver6 cuma Viriatho c\x-
cnmyentus opprimi poffet ,
pacem praetratanti
aequi conditionibus dedit. Sed, eancgleaa, . 0
Servilius Capio anno 614. repente Viriatbum a^
ortus, corruptis ejus legatis dolo illum intere-
mit, majore populi B^omaui dedecore, quim
opersc pretio.
S»"*"
Nam atrocius multo coortura eft in rr//iirr»> ww
bellum, fd) Quippe SeiUenfes (ocios fuos , d Ro-
mdnorNw manibus clapTbs , T^umautini cum re. zpitl rt.

cepiflent, i Metello rrocof. lufli (iipplicesdede- e,


re, arma deponere, utrimque detredfarunt-**-
ipfi
£xinde , numero licet optbufquc tanto impares , •

annos aliquot Ro»»4»/r fortiter repugnarunt {e)


Carfusabiisanno Urbis 616. M. /Popilii Procol. «.'JpJ*. '
exercitus; necnon (bquente , triginta Rowaao- s»
rmm millia duce Af4»f/»o Confulc mia fnnta 7^1«. vic’iu2
maatinoTum millibus quatuor- Qjiam ignomi-
niam turpior confccuta pax cft. Eam veroSena-
tus ratam habere noluit . Itaque anno Urbis con-
ditae 618. AfaAr/nn/ 'hlumantinis deditus cft ea le-
ge, quamfaafit ipfe. Sed eumT^umoitstiui no«
N 4 acce-
.

2ca rationarii TEMPORUM


A acceperunt. (4) Tandem duceS«/»io»e> qui Cdrs-
44’ii

lunt 7\f«OT4«-
nV/.t tbagimem exciderat , vidi ac fugati
« Epit.
fii,{ ^ ^
intra urbem fiiam oblcin extrema delpc-
^ fatione mori coadi funt. Ita nullo luperftitc ^
namfibi omncs-neccm coolcivcre )lblo xquatx
(
'Numantia cft nono anno poftquam ab ^omani^
(tj ab £«-
""u. defecerat i qui idem decimus quartus
,y,pio numeratur ab evcrfaC4rfb4gij»f, Urbisve--
condit* 6x1. Sic interpretandus ^
**Vior.i.r6
^‘•**-qui Numantiam ait fine muro, fine turribus
modiccedito in tumulo apud flumen Durium li-
tam, quatuormillibusCe/f»6fromw49.milIiuia
exercitum per annos r4- folam fuftinuifle ; quod
^

de Ibla Jiumantid intclligi non potell , led


ita ut Viriathi cum B^omanh
bellum una com-
|

prehendatur. . , „ . i

Nondunt oitbai Cartbapnenjefyue J{omantt


Imperatoribus ceflTerant, cum(d) Macedonia ter-"
4 Fi«J»
tioab illis domita clf, quam ^ndrifius quidam
t?«'wMnfim* fortis homo pro 'Philippo 'PeryW filio fc
gerens occupaverat anno UrBis 60^. Qui
ad Metello Praetore deyidus
I

_ 606. Cacilio !

. cft ,
occifis ex ejus copiis vinginti quinque
ttinwm millibus . Inde Metello Matedonici cognomen
"wi
Mtum
inditum.
Hifpania Celtiberico 8c Numantino
in Dura
bello V^omani diftinentur, fervis in Sicilia tu- |

»orof.i multus exortus eft anno, (e) nt putat Orofmsy


« c. tf.
nci^e Ser. Fulvio Flacco ScCalpur-
friet.t.
„/5 Ti/oae CofT (/) Syrus quidamnominef»-
»»»< fanatico furore fimulato, dum Sjir/4 Dem
ceremonias jadat, ad libertatem arma Icr-
vos, quafi numinum imperio concitavit , ut
ait Florus Hic magnis colledis copiis , ad
.

uique leptnaginta naillia , ac Romanis Prxto-


ribus vidis quatuor , anno denique quarto ,
Urbis 6x2. a P. J{upilio Confulc profligitos
cft.

CAPUT

Digitized by Goosle
. ,

PARTIS I. LIBER IV. CAP. XH. aoi


A. »«}!•

CAPUT XII.
Pet )ul.
U 47-}.

ingenii lande celebresab Oljmpidde


bdbiti
145. ad 161. ftve db anno Urbis ^^4. ad (Szz.

C i£cilius
ni!
lympiadc
Comicus
contubernalis
150. Urbis 574. ut Hieronymus
Infnber Gallus y ic En~c<N»"n.
, clarus habitus cft.O-
1 'cri-

bit in Chronico.
Ennius annos feptuaginta natus obiit C ofs.
Capione 8c TUlippo iterum. Urbis ^8;. ando-
re Cicerone libro de SeneClute .
Decem poft annis, hoc cft. Urbis 59?.
to iunftum ciTe TrrM//Mm Comicum, cjusVi-**“'
ta teftatur
Celebrati funt &
"Pacuvius .Aecius; quo- &
rum ille ab Hieronymo Boruifle dicitur circa
annum Urbis hic 614.
Ex Philofophis tres imprimis *tatem illam e- j)i

xomarunt , Diogenes Stoicus , Carneades ^cade-


snicuSf ScCritolausVeripatetitus. Qui legati J^o- a^T*'
ruam idrbenismiffi funt, uti multam remitti ci-
vitati peterent quingentorum talentum, quam
fecerat , propter (a) Oropi vaftationcm , Sycioniis /cL*i p.
damnantibus,quibus illius caufx judicium aSe->>'. ci.‘
natu pcrmilTum fuerat Legationis iftkis tempus
.

mira AudorumdilTenfione traditur. Gellius


17. fubbellum!P»»fltf«»» alterum illos advcniiret7',fcqii.’
r«ert; ac pofteriorem eorum adventu facit En-
nium , quod ego falfum arbitror ; liquidcm obiit
£««/Mranno, utdi^umcA| Urbis Romx 585.
AtCicero icadem . £. legationem iflam allignat
T. Scipioni & M. Marcello Cofs. qui eft annus 599.
Venim Taufanias in Achaicis fub annum Urbis(6)
^5. illos advenilTc ligniBcat. Nam Menalcidah^SSi id
rxfeAurim Acbaorum gereutc paulo Po^. il-JuttMn
fa m legationem OropumzhAtbenienfibHS dire-^nopfi
,
ptam cHe feribit ; ac non longe poflea Metellum
contra Andrifeum exercitum duxilTe.
Eodem
.
101 RATIONARII TEMPORUM
.Eodem intervallo Aftronomiae princeps ex-
ftitit H/pprffflw/ cujus oblervatio prima sequi-
^ 4711.’ noilii ,

autumnalis congruit anno mundi jBiz.


Urbis 59i. ut (4) auoor eft Ttolentdtus. Ver-
vJjeu’ni autem aequinoftii ultima cadit in annum
numdi Urbis 616. Quocirca lunares e«
u. ‘cliples, quas ex Hipparcho Ttolemdus refert in
fine quarti, quarum prima incurrit in annum
mundi J78j. Urbis 553. non videntur W/pp4r-
ebi ipfius oculis notatx, (cd ab aliis accept*.
Narn Intervallum ab hac cclipfi ad ultimum
xquino^ium ab Hipparcho deprchenfiim , an-
noruni cft 74
Vixit &
Attalus eadem *tate non ignobi-
»«!pi»n. Grammaticus, nec Aftronomix rudis , (h)
I i.«d qui iratum commenuriis illurtravit.
A^ftl
Pkaa.
CAPUT XIII.

Seleucidarum, cr ^gyptiorum htlla ,


ntc non Judxorum , ah anno mundi 38^4. q$^
fuit Urbis 614- ad mundi 3865. Urbis 665.

&
A NoochusJiderMannoregni fuinono
timo ( totidem enim regnavit, ut tertis
cii Eufebius inCbron. ) contra Parthos cxercitvm
ul.1

duxit , per Ipeciem recuperandi fratris Demetrii


,
ut indicat Appianus . Jufiinus vero loned
caufam aliam refert ProfeSus crt una cum
.

Judaornm auxiliis Joannet Hircanus Phraates


.

Parthorum Rex Demetrium in ^riam ad oc-


cupandum regnum cum Parthico prasfid io mit-
tit; 8c Antiochum interim ex improvifo aggre-
ditur, qui defertus i fuis occiditur , ait jw,
ftinus ^ppianus fua manu intercs^tum affe-
.

rit. Pleriquevtro illum ellc fentiurtt,


cujus mentio fit in (><) epirtola Judaarum Hiero*
folymitanorum ad MgjptioSi ubi occifus dicitur *

Antiochus in templo T^anra, ciim ejus pecunias


diripere vellet. Fieri poteft, ut amifTa vifto-
ria

Digitized by Googie
« . .

liber IV.CAP.XI1L loj


partis i.
fui in illam pr*dam
cum reliquiis exercitus
ria
fibi necem mtu-.a <7.1.
iivSwc cupiens, 8f inclufus, ac
Irrit Contietthoc, ut ex illius mitio
mundi
foatio colligitur, anno Grmcor»m
ut -Jnfiinui oftendit
cim hycmem ,
ut apparet,
^ H»>ra»w paulo ante dimifliis,
eius audita nccc,
oppida quxdam uj.e.w
inque his
S*m4,,unor*m ,

liibvcrtit
tos Alexandri tempore

Demetrius icmndo regno J &


tuor id annis tenu t ;
donec

iniuRli matris diadema (umpftiTet,


«nfoffos rft.

tzt S^S”««c?5fMr
regni L??~;
maJrTs^necem ipium

perpetuis
^
is iT^adkJrrqa^^
fcTtZyit odiis, m U) jofipb0s\ni ^ , qm xy*

""""Ttolem^sl^^h Crji

Tmi Jnt .
f^ore
contra .Alexxndrum
mundi
Tcbat, monens lub annum

Digitized by Google
ao4 RATIONARII TEMPORUM
^ *UV conditae 657. (4) ut Mgyptiorum Regum Icr<-
es oftendity regnum C/^op4rr4con|ugi reliquit,
'o! dJ lororis &olim conjugis CleoputrM hliac, cl &
uoA. ex liberis quem illa IcgiflTct Erant ii duo ,
.
^einp. e.
Zdtb$trHS , &
Ttolemdus Alexander ,
prxtcr hos tertius cx pellice natus "Ptolc
mmu ^ppio , cui prarter Cyrtndrum regnum tc-
Ramento concellit , audorc (b) Juftino . Qui
Epit.7o.‘ lub annum U. C. 657. vita excedens Populum
jui. obi
fecit haeredem .
Pronior in ininorem filii^ ^lexdnirHm erat
Cltopdtrd} Icd a populo imjorcm eligere coad^a
LdtimrHm y priulquamei regnum daret , carifli-
mam ei conjugem ac fororem CUopdtrdm ademit,
pro qua minorem Se/eure» ducere juRit Cleopd- .

trd ^ntmbo Cyyceno nupfit , qux ^ntioebid d


Grypo czptZy ]uttu(6tousli\xCrypbiHd Cnpi u-
xoris occiditur iqtcmplo . Nec multo pofr Cyxj-
teHHsCrypbindyichrim interfedaconjugi paren-
tavit CUopdtrd nex anno Grypi tertio decimo vi-
.

detur evenilTe , U rbis 642. poRoflo nimirum il-


los pacificos, quosexfujiino 1'upra memoravi ;
Grypbixdverby iafcqucnti ann6.
(loft.if. - (0 In MpptoTtoIem dum LdtbMmm y ciim an-

cmm. regnallet 17. Cltopdtrd mater expul it , proaue


p ur-At eo ^txdddrum Regem conRituit anno Urbis
‘ic-p*
^ 5^4. Olympiade ineunte 170. ut cx Chronico £*-
febii 8c JkgyptiorHmKe^umCeric colligitur. Pul-
lus iftcQpri»»»» obtinuit, 8c cum .A/exdnJro Ju-
ddormm Kegebellavit Sed cumC/dep4/r4 impia,
cabili odio perlecuta, Jnddd fugavit, ac tan-
dem ab .>f/rx4ndro filio necata elt, anno Urbis
664. Ideo ih^lexdHdrims hic eje&us, poRquam
annos regnavit decem , &ipfe Urbis anno 66^.
a Cbdred navarcho trucidatur . Tum vero revo-
catus l4rlwr«i odo deinceps exegit annos. Hic
eRillePro/(fM4»rodavusal4g/filio quem Tan-
fduidsTbilometorem zppelht y per ludibrium ita
didum afferens , qu6d mater ipfum plufquam
novercalibus odiis exagitarit,quz res Annalium
Sni-

Digitized by Googie
.

Partis t. liber iv.cap. xmi.


Scriptoribus quibufdam impofuit, quiTdu/dme
narrationem iftam ad (cxtum Ttolemdum Tbili»- id i,n'.
Wfforfi» falso tranfhilcrunt
(a) Judeomm interea res fub Hyrcano primum • loftph*

Pontince floruerunt, cum SeUucidarum poten-


tiaparricidialibus odiis ac mutuis czdibus con-
lumpta paulatim exolelccret . Hyrcanus itzquc
longe lat^que ditionis fuz fines protulit. Idn^
meos imprimis bello fubadfos Judaicos ritus cum
Circumcifionc coegit accipere , tefte (b)
pbo; neque tamen diademate aut regio nomine
cltufus; (f) quod prunus ejus filius ^ri/iobulus
inflituitj quiannisuno& triginta Pontificatu
fun&o patri fuccellit, homoexfecrandus & im-
ius. Nam & matrem & ^nri$onum minimumjW<*'S
fratrcmfuftulit; reliquos tres m
vinculis habu- m/k.
it , anno Urbis 6^ l. Eius uxor Salomt , five Saa~
Una Alexandrum unum ex tribus viri fratribus
regni ac conjugii fui compotem fecit. Qui fra-
trum alterum rebus incumbentem novis occidit;
alterum privata vita otioque contentum retinu-
it. Invilusidem jIudciiArcorumodiisac faftio-
n ibus exagitatus j quos vicilfim crudeliter cft ul.
tus . Nam non minm illorum quinquaginta mil-
lia fex annis interfecit (d) Crebra luper hsce bcl- jj&rtpu
.

lacum Ttolemeo Latburo, 8c Demetrio Eucero »


aliifqucgcflit , aeper fummam fortui^ viciffi-
tudinem amplificatum nihilominus imperium
ad annos feptem ac viginti perduxit, ut Icru
bit JoJepbus.

CAPUT XIV.

Rontansc res ab anno Urbis condite 6zi. ad66l.


imprimis Gracchorum /editiones :Marii tum
Cymbris Cf Teutonibus bella. Hec »o» Ju-
gurthinum.

UT res, quae in illud tempus in-


cidunt, attingam, Attalus Eumenis
, .

io6 RATIONARII TEMPORUM


qui poR£«»if»M obitum regnum
u4ttdhp3itt\io
Fw*^uV
4*71 pro tutore curaverat, vita tundo, quinae re-
1.'

gnavit annisj ac morienslub annum U.C. 6iz.


1 V*'
ut « coiligitur » Populum I{pmd»Hm
I 1 'm«. inftituit haeredem . Quod aegre ferens ^rifioni^
^•^^‘CMtEmmtHhex pellice filius invadit
*; Crdffi Praetoris exercitum delet . Poft a Conlule
•* “>•
Trrpernd profligatus eff anno 6x4* cujus belli re-
liquias M- ^quilms C<»niul liquente aniK> confe-
cit . Qjii annus . ^frudni ac 7{HmdHtini
morte funeffus exftitit • qui non fine veneni ab
uxore dati fufpicione in Imo mortuus eft reper-
tus , ut feribit VtlUjui . h^\zfd&d Romanorum
aiHil.s-aic {h) JmftimmSf cum opAiu/msvitid quaque Ro-
"® mam trdufmifit .

Quo ^ttdlui anno populum I{omdnum fecit


haeredem Roim 4 atrox eft orta feditio . (0
,
• Nam
Tib. Graeebus Trib. Pl. lege lata agra-
Ep.^sV ria, ne quis amplius quingenta poilidcrct agri
jugera , cum intercedenti colleg* Otldvio ma-
enam g i itratum abrogaffet, ac prztcrea^rM/» Regis
in populum dividi vellet , nec non
Pi^t In
&K. T
ribunatumin leqnentem ambiret annum, com-
motis ea rc Patribus, “P. Cor». audore in
Capitolio, quo fe receperat , interfedus cfl
d uem roft T/frer« mortem (d)C4f»i ejus frater eam-
rlal.^e. dem ledam profequens ab Opimio Conlule anno

U . C. 3. clt opprelTns , cum coque Fulvius Fldt-


mrConlularis. Mox Opimius laeyillimam quar-
Aionem exercuit , in qua tria millia hominum
,
occifa 1'unt , ut refert (e) ^uguftinus.
cif .C.U In Gdlliis cum Trdnfdlpiuis populis primum di-
/Epic*. uxicavere anno U.C.(Si9. (/} Initium a
Flor. 1. Sdlyit 8c ^llobr^ibus eft fadum, quos Fulvius

EutV t.Fld(cus, idem, qui poff annos, utdixi quatuoc


cumC. Gracebo interemptus eft, bello perdomuit.
‘Anno vero ^Ilobrogicum bellum confecit
Fdbius Cof. qui Bituitum Arvernorum Regem
acie vicit, cxfis id I/drum ex ejus exercitu 110.
millibus. Rex ipfe Bfimam veniens ad latisfacicn.
dum

LVgifizecI by Google
, j

PARTIS i; UBER IV, CAP. XIV, *o7


dum Senatui, ^Ibd in cuftodiam datus
Tum & 7>larbontnfu CdllU provincia fa£^a; ac*d «71}*

'tifrbonem dcduila colonia cA anno , ut docet


(4)y* U e /HS \J‘C. 6 6. «Vdtai.
^
Continuum fere deinceps cum C 4 llis certa-'*
men habuere , a quibus multas maxipai-
que clades acceperunt, {i) Cimbri Tentonf/que
pr* csctcris terrori fuenmt. qui intcrclufa G<«/-
lia , & Hifpanid , cum ItalUm petiAent , nec ab
Senatu agrum impetraAent , M. SiUnum Confu-
Icm fuderunt, anno, ut ex (t) Vs^ct,
Urbis <S4J. Sequente itidem anno Conful alter
Scaumsi. vincitur, audorc(c) Tddtuz a <T«c-a«
Tigurinii Htlnntiii (d) L.CaJpus Coi. anno ($47-
in. Allobrogum finibus . Qjiod ex Cdjkre conAat u .

Sed memorabilior carteris Q.Cdpionit calami-


tasfuit, ejus qui Conlul, To/0/4 direpta in /r
Rofdgis, iio. millia auri pondo quinquies decies ].)n'X|*
centena millia abAulit , ut (aibit Ju/Uimt Qu^
anno U- C. 648 fadum eA . (e) Jnlcquentc vero , rEpxxt
Proconful cumC. Manilio Cof. internecione Ro*
«141»' exercitus iacrilegium luit. Csefa conAat eo
certamine fuiAe Rom4»or««> fociorum millia&
80. calonum lixarumque lexaginta., Cdpioni R«-
«>4 imperium abrogatum eA. /Piat.
(/) Demiim i Mario IV. Confulc T«»ro»»
Ambrones pene omnes, trucidati , interfedis or* Cyc.
millibus ducentis, captis feptuaginta millibus, pio,.
Urbis anno 65 z. Idem Conful anno 65 3. cum Ca- coc*.
tulo Procof. Cimbros per T^oricum irrampentes
cecidit, interemptis millibus izo. captis <5o-mil-j^^^
libus.
(g)Tot viftqriis partam bello glo-y*^,^
riam cumulavit Marius . Etenim anno Urbis y«onh,
643. ut ex 5'4 /«^/o colligitur, bellum cum M«Vac*
tba Rege "Numidia fumptum cA ; quod «yiu.
f/alttnSc Adbetbaltm i Mitipfa filios , Mafaniffa^^J^
nepo-*
oi«f- 1,
C
,(•> Cfm*rl Ttmtntffm rattrl, Ct*a n« credu , ut ex Ce-
t« ptinfroi auAocit Doflii innui videtur, t OtUh failb hot pnfatoi nnv <«d.
CImhoi Cf TtHotiti , qui conttX cir aliis E uropa icuionibvt , maxi.
nc Ccpccotiioaitibni , feUltU , in GaOlu ft IuIUjb imiinpcbuot.
. ,

»o8 RATIONARII TEMPORUM


ac patrueles fuos regno ac vita ipolia*
nepotes ,
1/471* . rat. quam armis I^omanos
Sed cum auro potius
aliquot cxpugnalFct annis, a Metello primum Coi.
anttquse leveriratis imperatore fractus; poltre-
mo a Mario CqnCule anno U. C.647.ac Icquenti
anno Proconlule, debellatus , proditione Boc-
ebi ManritanU Regis ad quem confugerat , in vi-
ftorispotcftatem venit; cujuscohoneftato trium-
pho , in carcere necatus cft.
Prolperum foris Romani curium imperii cre-
brae deinceps ac fcedilfimaedomi tcmpcftates in*
tcrpellarunt ; quarum ab Tribunis nata luntini-
- Ef It. tia.
(4) agraria lege lata , ut quem a-
r’*ci»r* g rum C. Marius pu Ifis e Galli* Cimbris peperilTct >
populo divideretur, Metellum T^umidicum refi-
oroi> ;. ilcntem (ibi multavit exilio , ac tandem a C. Apt-
• rio Icxtum Conlule , anno ab I{om* conditu
6^4. peremptus cft . Metellus fcquenti anno ab
exilio revocatus.
PolthunCiD''D»*rZ>ri<yi»iTrib.Plebis,('cd P.a-
iif'*'*!
Fioi.^ji trinus favens , ciim Senatui prillinum recuperare
‘/i 1.
fpiendorem , ad colquc judicia transferre vellet
ci??* ’
quteC-Graeebus cum Equitibus communicarat , j

leges eafdem agrarias tulit , ac lpem lociis fecit |

‘civitatis obtinradac . Quod


cum pr«(bare non
polTet, in omnium incurrit odium> &clam gla-
dio confolTus cll anno Urbis 6^3.'

CAPUT XV. I

Seleucidarum in Syria poyirrmarrj. Odeorum oc-


cafus ; tum Ptolcmzorum iu iEgypto

EIcucidarum in Oriente regnum luxu Re-


S gum & difeordia paulatim concidit, ^atio^
ebus Grypus inf\diis Heracleonis occiditur anno at-
»lofieph. tatis 45. regni zp. ait {e)Jofepbusy qui regno c-
11.C.11.
ju5 imputat illud omne tempus, quo aliis re-
gnantibus fuperfles fiiit , quod interim aliqua
in 5jt; 4 parte dominaretur . Nam
duodecim Ib-
los

Digitized by Googie
.

I^ARTIS I. LintR IV. CAP. XV. iof


los annos regno ijlras Ett/ehii Cbronieon
gnat. Ille igitur circa annum Urbis 6^8. mo~
ritur, relidis liberis (4) quatuor,
tioelm, Tbilippo , Demetrio Eucdro , ut eft au-d«D^.
dor jofepbus. Succellit patri SeiencuSi qui ./f»-
sioebum Cyzicenum patruum occidit anno 659.
iplc (b) anno lequente ab ^ntioebo Tio * lofepfc.
eeai hlio pulliis, apud Mopfuefliam ciyili (cdi-jL***^-
tione vivus exuftus eft.
Antiochus Viui Selenerty quae prius patri Cy^
ceno &r patruo Grypo nupferat, uxorem duxit ,
ex eaque lulcepit, cognomento .A-
fiatUum. Idem, ^lium exercitu
ac vita privavit. AlVtoUmdus Lulmrui Deme-
trium Eucdrum provc)(\t ad regnum. Sic eodem
tempore plurcs in 5>r/4 Reges exftiterunt, do-
nec jTjrr/ tot civilium bellorum ac parricidiorum
taedio Tigr4»em .>frmr4f4 Regem illa tempefta-
te praepotentem advocarunt; qui annos, ut feri-
bit (c) Juftinusy }8. ut autem Appidnus
r/4»« tranquille tenuit, (d) EovidoIixm/ZiiJan-jAiipaii
•no U . C. tX6. ^ntioebum Ji/latieum Regem Syrie
lalutavit . Quaredetradisannisi8.ab686. col-
Jigitur annus Urbis 669. quo Tigrdnes regnare
coepit in Adeoque Jf/i/iorliMi Eufebes no-
vem circiter imperavit annis
Tompe/ut anno Urbis <586. Titrane in dedi-
tionem accepto, ^ntioebo ^(iatico Syriamade-
mit . Regnatum igitur eft in Syru ab initio
5c/«itr/ primi ad Tigranis exordium annis ii8.
ad ultimum Afiatuiy annis 147.
In .Egypto TtoiemdHs Lathurusobut anno U. C.
67J. quo L. Sulla (e) Alexandrkm .Alexauirii cie.de
Z4rl>«ritratris filium Regem fecit yEjjp/i. Sed|^|[*
co poftdics i9.ab,.^/ex4»dr/»« occilb, ejufdem Tro*uV
nominis alter , illiufqi^ germanus regnum obti-
nuit, Quod (f) alio ili' opere demonftramus .ticivu.
Atque hic (ub annum 689. a luis pulfus Tyrum^^^i^,
.leceifit , ubi & monens Pop. Romanum haeredem rerop,e,
efTcjulIit. Itaque annis 16 vcl 17. regnavit.
Vetavii Ejition.TempToml. O Poft
.

sro f^ATIONARrrTEMPORUM^
TtttltmMMSi ^uletut dtdns zb
/Cr*V«it
tibiarum Audio , fecutus eft , IPfolem^rHm alie-
Sf'* 7 i" .

nus Acmmate i qui &


generis fui» &tcAamenti
^«/«>M.^rjr4iidrt Abi confeius Populi ^ornant focicta*
T»!‘*'*'tctn at amicitiam infinita pecunia mercatus cft :
ciem. ob quam tributis immanibus Miyptiu onerans ,
st’r^,'* eorum confenfu pellitur anno regni fui odavo «
Eufeb, Urbis 697. Itaque easpit anno circiter Eoab»
K^pH* fente^/cx4»drfiificepcrameius filix nata ma>
^*®y>/*jor i deferunt, eamqne nubere cogunt CyhhfaO^
ai«k‘ cuidam e homini fcedo &
obfoiro, quem
Regina paucis pofldiebus interfecit. Tndc ^rw
thtUo Comanorum in Tonto facerdoti nupfit
/efejbieimio poftea U. C. 699 a Gabinio juAu
Tbifipcii re Aitutus p filiam cum ejus coninge fu*
iiAiip. Aulit, qux omnia (fr) 5rr4^o memorixprodidit^

Videtur hirannoU.C. 703. fato effe tundas »


quod- indicat (c) Ceti itis zd Ckereiiem ficribens .

i'vu«
•o. de
W Hujus filius Vtolemms cognomento
id eAB4rrb»s> cum iorere primum Cleopatra 9
Ail ,ar»t

mox ea anno, ut videtur, Urbis 7o<S.pulla , fo-


Ius regnum tenuit, (r) Quo enim tempore Crf-
*.*^ /<*' iu M-iyptum venit , Ttolemans , ejeda fotore
cw •
Pj®:**’ eam regni arceret aditu , cum copiis aderat j
ut
S* wlo quem ex DiwfcconAat annum fui Ae 706. (/) Se-
Alt*, euente porro contra Cafarem pugnans eecidit, a<
toreri C/rap4rriS reliquit imperium.

CAPUT XVI.

Df bello Sociali, Mithridatico, SyFfxtrM^


rii, Sertoriano, Servili , toniaratiome Cati-
linaria.
»

D
1

sApihii. Omani (g) cod^ pxne tempore duodif-


pi^fS: ac formidolofiAima bella gcHcrunt;
ficilliraa
».’e. ii* quorum alterum in /f4//4, alterum extrz Italiam
contigit . Illud Sotiah , vc\ Mar ficum appella-
tumeift, quod a M4r/7j primum concitatum fuc-
rit.

• Ji g itiged by
i
'

PARTIS I. LIBER IV. CAP.XVf. aix


rit . Lstini omnes , ac plerique Itdlid
Etenim
, indigni ferentes le labarum ac peri
populi - §4 V7*i*»
culorum participes ab communione imperii
& honoris excludi , fruffra per Drujum fpera><
ta civitate , quod jure non poterant , armis
conlequi Ibuduerunt', ac primum per Latinat
ferias Colf. ambos Tbilipfmm Sc C»fartm an«
no U. C. 66}. interficere conati limt: re dc-
tefta palam defecerunt. Servilium Proconf.
FtAireimm legatum » ac Ffin^nos omnes ^fculi
peremerunt . Foft haec vario eventu cum illis
dimicatum c/f . Praecipuum adverfus eos vidoriae
deaisCH.Tompetut Strabo Ma^ni pater meruit j
primum legatusP./^Mri/n Coi. anno Urbis 6<S4.
quo ) eruptione fada ex oppido Firmo > obfiden.
tcsl4jrr»«irepulit, &: ^/rN/Nf» fugavit j deinde
Conliil anno($6f. jlfculum cepit > Fejiinos ,
fc Teliguot ad deditionem redegit > deque iis tri-
umphav it . Ltuius quoque SjlU iMcji Cufitrit Cof.
legatus anno 664. multis maximifque praeliis
egregia cum laude confedis t Conllilatum a-
deptus eft anno 666- coque belli Socialis re-,^_.,.
liquias elf pcrlecutns . ^ribit (a) Appianus jCivMf
illo bello primum libertinos ad lacramentum J;
vocatos fuilTe.
(fc)Bellum alterum contra Mithridatem in
fia fufeeptum eft quia Terfamm Regibus origi- Mithr
.*

nem traxit , &


lextus decimus a Dario Hyftafph fi- ft^Fioi.
lio numeratur, (fic enim apud (c)^ppianum legi & i*
neccllc efi, inumiturret *V Ik t relrun j OfoC
^
non Ut vulgo *'f«eT»)odavusab illo Mithridate
qui paulo pofi obitum Alexandri a Macedonibus aautnm
defecit; ctfi (d) fextum antea putave *

xat. Ortum inde bellum eft , quod Mithridates ia. wi»


Ariarathe Cappadoeia Rege fororis fuac marito
per infidias occifo , tum ejus cognomine filio, re^ Gr»eni.
gnnm illius occuparat, aepoftea iniqua poirel-**^
none pulfus , (e) ^riobarx^nem Regem i Senatu
r^pp^ocz&Mi datum expulerat: qUem quidem X.r^.
9jUa Proprxtor reftituit anno U. C. 660.
1 O
{a) Poft

Digiiized by Google
. .

RATIONARII TEMPORUM
*
**’i'
ra'*-'*ii. cU
W haec iterum ^Arithdrxfnti Cappddo-
T^icomedes Bithyni* opera Mithridatis cx-
,
«Ep.74. pujf, Scnatulconlu Ito. regna lua rccupcra-
^ ex

Milhr. runt . (^uod aegre terens Mitbridatts , a TVfi- &


'S^tomede ac B^amanit inlupcr armis lacelCtus ,
Pomp* Cappadociam &
Bithyniam invadit ; B9manas
vEtiu'.’ exercitus profligat i
Italos omnes (i) ad conr
otoi. «•diftum diem per totam, ^fiam interficit; Ma-
® ^ eedoniamy Thraciam ,
Gratiam , & Athenas iu
dicionem luam redigit Contra hunc Sy la .

Conlul profedus anno U- C. 668. Athenas


capit. Mithridatis ducibus vidfis, ipliim ad pa-
cis conditiones adigit, uti ^ftay Bithynia t Sc
Cappadocia- cederet
iveii.i. m Inflabat enim civile bellum, quod etiam
t.fvl profici IcentiSylla Confuli moras injecerat .

Qiiippe ante hoc tempus , anno U. C. 666-


Mir* hUrius , licet lenio confedus , Mitbridatici bel-
f’*;,»‘li gerendi cupiditate flagrans, per (i) C. Sul-
Euu’. piemm Trib. Pleb. eam Sylla provinciam eri-
Tfi‘*pi. puerat , &
in fe tranftulerat Qua re SylU .

commotus Urbem occupat , occiloque Sulpicio,


Marium fugat. Eo vero ablente , Cinna Con-
ftie. fui anno 667. Rempublicam perturbans , ab
O^avio collega pullus Urbe , adjuiidis fibi
Mario, Carbone & Sertorio , quadrifariam par-
titis copiis patriam oppugnat . Ea capta , mul.
ti cives interfed:! Marius anno lequente mor-
.

bo efl cxftinftus

xyj4i Pace cum Mithridate fa£fa, Sylla in Italum


reverfus anno 671. civile mium, Carbone , 2^or~
bano, juniore Mario, aliilque profligatis bien-
nio confecit ; ac Didator anno67Z.renuntiatus
efl plurimofquc vicillim Marianarum partium
prolcviptione fuflulit.
suoUu U)Q. Sertorius naao 6yi. delperatis partibus,
€ Veli. l. '
in
*“
Plut. io
SciT.Ept. 1 Q]iot cive* R»>
o». Otof- mini tuiic inietMi luerint , qutinve bellum illud XoiDani, grave vl*
e, c. !{• fomioerit, d (ei poteft ex Or<rt CittrmUpn LtffMtnUU .

(i) C Xulpriw» ) Lege Pxl/inm Sulpicium , hoc enim luit tri-


buni illiut nomen , ut ex appiun» it tiwli Lpicome uUerTtlna
bic io' prpftt bu)'»p,SiUc Lm-i.Ban,
. , ..

PART SI. LIBER IV. CAP.XVI. m


ia ulteriorem HiJPdnUm rccefTtt ; ubi bellum
annos aliquot pari virtute, atque indudria »a
1 'uitiauit

(4) Sylid fc abdicalTet an- 'Piuf.


Dicatura cuni
no <$7f. fequenti obiit pediculari morbo , an 7pp.
nos natus 60. Poft cujus mortem Con- cwi'
^
fui de adis illius relcinHendis perniciola con. pii,. ,.c!
filia molitus^ a collega C4f«/o fugatur , anno“<’*'^-
L'.C. 676. £0 vero , qui fecutus eil, anno AdL,pm
Urbem cum exercitu veniens, ab eodem
/•,;& Cn.Tompeio vidus , in Sdrdiniam iugit t

ubi cx morbo interiit . Idem Tompefus in Hif-


pdnUm ddver/us' Sertorium milPus > ut Metello
fuccurrerct , nihil admodum promovit . Ve-
rum perfidia fuorum oppreflb illo provinciam
facile recepit anno U. C. 681.
InterimMVbriirfr/Vaiubcllum vivo adfiuc
U recrudefcit, quod a £. Af«r4»4 anno U.C.67Z.
geilxnnell, ut (6) Epitome Uviana docet. Poft fp*’’:’;*’
SylU mortem, cum Rex tcedus etiam cum Jo- Piut,'
pepigiflet ; ac Bithyniam , quam T^icomedes
moriens anno 679. Populo Row4»o reliserat, ci*ii.
armis occupalTet , Z. ImcuUms anno 680. Conful
* eoprofedus , Iccundiilimis praeliis terra marique
fiuxis , Mithridatem in Tontum primo , indeque
mox in ad T/gr4«iw fugere compulit
anno Urbis conditae 683. Ita *Poiiro fubado, am-
bos Reges cum ducentis peditum millibus , equi-
tum fexaginta , congrefTos acie devicit anno »8^
quod & (f) Tb/ego» teftatur, quarto Olympia-
dis 177. id aftignans Sub haec capta Tigranocer^ coa W*
.

td^rmenU czput, t\im 7^ifibh urbes maximae


Sed a militibus fuis poftremo deftitutus Lucullus
tot laborum vidoriarumque frudum C».Toiwpe/* .

cedere coadiis eft anno C88. Tomptius , lege a


C».ild4ii(7/oTrib.Pl. lata anno, quem dixi, cum
utroque rege bellum fufeepit. Tigranem ad dedi-
tionem adadum fola contentum Armenia e(Te
julllt . Iberos , &
^hanos , dum Mithridatem peric-
quitur , I{omano adjecit imperio Urbis anno 6^.
o i Mi-

Digiiized by Google
.

214 RATIONARII TEMPORUM


denique anno 691- undique puifu$>
Afi/Itf iirffrt
J47H*. defpcratis domi rebus , fugam in Qdlluu me~
ditans ) Tbarndcis Elii &
exercitus defe&ione
perterrefadus fibi ipfe vitam eripuit . Quz
« D<o. ratio temporum cx («) veteribus HiAoncis
Faftifque conAat
omp.
MitbridstUum bellum eo anno , quo Ccm->
Mithr. terminatum eft; quod
fulfuitC/rrro, Urbis
b annos 40. duraHc (b) Florus alTerit » duos amplius
Ftot.

J
^ ^ftpUuHs initio Mitbriddtiei in fine vero 49*
Init.’ totidem Eutropius. Orojms vero nonifi tri-
i>uit ab anno 66i. ad 69'. quo Coniul fuit
orof . oVrro. Verum anno, ut lupra memoravi , 660.
SylU contra Mitbriddtem Propraetor
ntm reAituit inde ad Confulatum Cinrouit
.

anni iunt pleni 32. «4/9p/4»iiiMir/trid«rinimmo.


tum ab Olympiade 1 3. repetit » quae coepit
anno U. C. 666. quo m
apertum bellum res
eA dedu^a » &
in CrutUut SylU navigavit.
Hac ratione fex &
viginti anni > non 40. im-
putandi erunt. Vixit» ut idem feribit .Appi*-
nus » annos 58. vel regnavit 57. Eutropius
»'Veii.i. 40. regnaAe putat-

p?ut.*1n
FlMrante Mithriiutito bello Strvile con-
ci»('n fiatum cA Anno Urbis 681. Spurtacus Oeno^
.

& Crixus gladiatores, effn&o Cspux lu.


oroCj. do Lentuli, ac perditorum haud exigua colle.
SfiJriU manu » I{omnHos non lemel fuderunt exer-
c**'**.» tandem a Craffb Praetore & Tompefu
in profligati funt anno 683.
Piratas quoque, qui d Mithridate follicita-
T'i’r^C ti maria omnia & oras infcAabant , "Pompejus anno
687. brevillimo tempore perdomuit, extraordi-
r»i’ii- binarium nadus imperiuin lege GabiuU.

Cie.*i)- (Opu^fptisa "Pompejo Romanorum amplifi-


lat c»- catur imperium paene ipliim caput imperii nefa*
,

, Iole’ riorum civium coniurationc deletum cA j qui f 4-


.

p*» 'jb'- duce, Lentulo PrxtoTc, Ceth^o, aliirque'


tn c”c. Senatoribus adiunftis , de CiVrroji/iCon iulis nts
deque inflammanda ac diripienda Urbe con*
e. !•’ fpi-

Digitized by Googie
.

PARTIS I.LIB. IV. CAP.XVIT.


fpirarant. Sed horum conatas igilantia Con-
iulis cluiit
. Ejedus moenibus Cdtiliim ad pa^«a«^
ratum exercitam profu^qit.* de Lentulo cxtctti'.
que conjuraccMiim principibus fupplicium i'um.
pturn» ipib exeunte Coniulatu Citennit^ an-
no 591» ^xjuentc , a Tetrejo ^Antonii Procof.
Ics^to vidus CneUiud ia pugna cecidit CMUtu» .

CAPUT XVII.

injtidta eontigemnt fub HiicaAo CT Ari-


ftobulo } utqne libertnte amijfs i» Romano-
rum potefidttm reddBi fitiU,

lldeomm ReTpablica ambitione princimm, vm»


J ac civilibus diltordiis, in extremam cft ad-
du&a perniciem. Primus, uti di&um cft , inc.^
ea gente regnum ex (t) HafamondU ufurparat
^/triflobulutJoaHuiiUircani Pontificis filitis. Si--

menit AUebdbdi ncf os Qui uno cum regnalTet


anno , regni haeredem & iacerdotii habuit (4) «jofq*.
jlltxdnirum Jannuum fratrem anno U rbis con- {Jj,
ditac<$fo- Olympiadis 169. primo. Qpicx 5‘4/o.
'*
me , five ^ItxdHira , aut Sddlimd , ^riftobuli an.
teaconjuge filios ftifccpit duos, Krcdnum
cis A: otii, qudm belli ac regni cupidiorem, &/Mm.
vdri7?o6«/«m feroci hominem ingenio i Ardomi*
Dationis avido. At<juc anno U. C. A76. mortuus
regni annum 17. attigit , ut Jofepho auftorc con-
fct (*)Sd/o»»fpoft viricbitHmannisncfVemrc
.

gnum adminifiravft , ic Hireduo Pontificatum e. Ij.“*


permifit, ac 73. vixit annos, ^rifiobulus anno
ineunte nono ab ^/ex4»dri morte , a matre de-
ficiens occupare per vim urbes aggreditur. Ea
dehindfa anno tertio (ait (r) Jofif^s ) Olympi a-
dis 177* CofC. Hortenfio Mete/lotretieo ( cfthic
annus Utbisf'4iT0»r<<»o/68^. qiio defiit tertius <

Olyn^iadis A: quartui imit J bellum Hiruno


Pontifici movit Sed mox pace com-
O 4 pofita •
(fj ) Via. fuf- cjf. lo. nd, t-
;.

U6 RATIONARII TEMPORUM^
pofiu, Hinano (acerdotiumcelTit } regnum
riflobulo . Paulo poR hircdnnm ab ea concor-
47>>1

Jofeph.
divellit (4) Antipater IdttmduSf homo pc-
«
cA. He- cuniofus , &
novarum rerum appetens; cujus
ut‘‘ hortatu clam ad fretam Regem oirabum contu-
git Hircdnui y donec a Vompe/o captis Hierofoly»
mii Olympiade 179. Co{'s.Cutntnt ^ntonhyqui’ &
eft Urbis annus 691 Hircdnus Pontificatum rece-
pit. Ex eo vero tempore Hicrofolyma tributum
Row4»m coepit pendere; ac'plcrilquc urbibus ,

qu36 Juddis haaenus contributx luerant , pro-
prio Pnefidi permilTis, eens ipfa intra veteres
. , . terminos redafta. (b) rixcjojepbus—
Qux rerum mutatio velut cardo quidam
"Judaicd, qu* deinceps nafeitur, hiftorix,pra?
oculis eft habenda Igitur Hirtdnus zh ann^
.


U. C. 676. quo mortuus eftpater ejus ^ler'
xdnder > ufque ad annum 688. Pontificatum,
gclfit , annis duodecim . Hoc enim anno a.d
jlrdbum Regem prolugifle videtur j quando-
r jofcph- quidem ^rifiobulum poft Hir-
(c) Jo/epbus z\t
annis tribus totidemque menfibus gef.
fiftc Pontificatum, donec a ‘Powpf/o Hierofolymd
caperentur. QpxannoU. C.691. menie tertio
'iiofeph
capta eodem (d) auftorc produntur.
Tompejtn ^riftobulum c\xm yAltXdniro filio , &
Antigono y ac filiabus totidem, Rom4m abduxit
jlltXdnier clam dilapfus contra Hircduum in
ddd tumultuari non deftitit , donec eum expel le-
, joM^ rct
, (e) quem
Gdbi/tiusznno U C. 698. rcftituit .
^
qui juridicos conventus quinque in Judxd con.
“ituit. (/) Idem e vinculis
tbS. c elapfum , & in Juidd turbantem , ^omam remi.
"• fit.(^iiJulhCdfdreznnoXJ. C. 705. Iblutus
carcere, veneno fublatus eft. uiltxdnder vero
Vomptii juftu a Stiphne feoiri percuftus . Demum
»
(g) ^ntigonns ^fiaioze
Domitio CoflT^ui eft annus
'
Urbis conditx 714. Tdrtfnrum auxilio patruum
HircditHm auribus mutilatum abducendum iiU
dem barbaris dedit. Hanc Tdrtbarum irruptio-
nem

Digilized by Googie
.

PARTIS I.LIBER IV.CAP. XVHF. »I 7

nem Dioconfert in annum, quem dixi; ut pro»pc,^)’V.


ptercareite Jofepbui poii apti a Tompejojeri^oly^ti ciN
»14 14. annos imputet Hircano Pontihci . At anno
717. opera So/ii Herodes expugnata urbe_^»f»]5o-
tsHm oppi ciJit ; dc qua rc paulo pofl . £x iis 1 iquct Pmf*H
incredibiliter a Tomfvjo ^ominum cireamplinca- '"p/in.p,
tum imperium, infinitis additis populis ; (4)adco c. it.
Ut in concione gloriatus Ht, /r AfiamT minorem
intellige ) ultimam provinciarum atcepi^e eamdem-
que mediam patria reddid^e
CAPUT xvm. ^ ;

De Civili hello Pompeii 4rCaB(a{is. •

1 Amtoco fere tertarum orbe domito ad cum


I iiatum A^om4ni imperii fortuna pervenerat ,
ut nec ulter us efferre lelc, nec in eo, quem te-
i

nebat, pradupofTet conflit ere ; Ergo hui c ever-


tendz cum par externa nulla vis effet, fuisfe d^
mum opibus ipfa confumpfit . (^uam ei calami-
tatem principum ambitio , ex eaque conflata dif* .

cordia civilis attulit. .

{b) C.CafarcxMrhitiz Praetura iMfitaniam na-*„*^‘*i.l


dus provinciam Urbis anno 693. ac rebus ibidem «. dio.
praeclardgeftis, triumphum meruerat. Sed hu-?o"*
jus certam fpem Coniulatus honori pdffhabuit.
Quem dum enixe aimo Urbis peteret ,cW.
eodem tempore Pompe/«i, a&isfuis, qo®
natu rata heri vellet « obffrepente LutuUo , a> iot. Eul>
1 i ifqne primoribus , ie cum Cqfare Crajpxiuc con-
'
junxit. Ita C4/4r Confulatum efl adeptus an-M.ac
no 695 quo &r "Pompeii afta per Senatum approba-
.

vit , & agrum C4»ip4nfim in cives plcrofque di- C 4«u


vifit. Se publicanos ex equeftri ordine remif-^-^*'
fionem petentes , tertia mercedum parte releva-
vit. Jnlia hlia "Pompejo colloczti , Calpurniam
Pifonit ipfe duxit. His artibus & inhnita lar-
gitione cum fibi ordjnum omnium gratiam
parafTet, Galliam provinciam obtinuit , quam
ab anno Urbis , adminiftrare coepit ,
ac

Digitized by Googie
.

ii8 RATIONARII TEMPORUM


norem annis rexit , ut audor cft (4 ) Stutt$ims.
•i* 7 n‘i Quo intervallo G4//M01 omnem, quz a ialtu 7^.
?»7uU. ^lpih»fqne y BJieno ^ B^bodantqne Humi-
le vid, nibus rantinctur , in provincia: formam redc-
.
git, cique in annos lingulos (i) Ripendiino>
mcn impofuit. Primus etiam B^manorumGer-
tHdnas trdns BJbtndnos ponte 1’uper Bbentim im-
polito lacellivit. Britannos quoque adiit , quo
Uuilus antea penetrarat. Inter hacc anno ur-
bis conditae <Sp8. cum Tomptfo Craffbque itzpz-
ftus eft. Ut libi provincia G4//«4 prorogaretur >
Tomptjus Hi/pdnUm , Craffns Syriam fortiretur,
T4rrb/fw»f^i»4 bellum, ad (i) quod ifte profe-
DioAp.&us anno ($99 tertio inde milerrimecum ma-
jori exercitus parte periit . Poft eam cladem
irruentes in Syriam Tartim Ca/JiMs egregie
propulfavit
(<) Mortuo Crafjh , ciim neque parem Pow-
to«*to
lui.* pe/»< 5 neque fuperiorem ferre Cafar amplius
civile bellum eft exortum. Vompejat^
fimp’"
td agentibus ^ ut expleto tempore
, provincia
«r
exercituquc cederet, CafariMis porro vi-
cilfim idem ut Tampejm faceret annitentibus;
denique 705. C. Claudio MarctUo Z. &
^otr. i» Corntlio Lentulo CoflT. Senatus decrevit , ut
«.cr -ante
certam diem Cafar exercitum dimitteret.
ci^’*‘
•^^fouins &
Caffius nequicquam in-
Mf/imm tercedentes lugere coguntur ad Cafarem ; qui
copiis ad Urbem properans, ita Tompf
crffrh
& pm,. /M m
aliolque perteruit , ut fme mora Urbe
ac deinde tota. Italia reli£ia in Gratiam navi-
garint . Cafar in Hi/paniam profeftus jCfra-
nium Tetrejumque fuperavit, 6c eorum exerci-
tus in deditionem accepit Inxjtdhn MaQiiiam •

»uwio. expugnavit, ac Dicaturam primam iniit, (r)


Tmfcc’ *^J*^*” S^^i^em quater, ac poftremo perpetuam
'obtinuit. i .

Anno 706. m
Tbarfaluts campis victus a f^e-
fart
( «1 mtmtii Inrpf/iMt* J Bre obTcura fuM . l e«nihini eft,
T. puultht.

Digitized by Googie
^

PARTIS r. LIBERIV; CAP. XVI II. 219


fdrt Tompeitu in Mgyptum abiit , ibiquc (i)
^ «iit.

juffu trucidatur , aetatis anno 59. Eo- ad 4,1}.


dem cum Cff*r anno Icqucnte venifTct , ^U~
jr4ndri4 periculofiflimo praelio confedo, JEgjpti
regnum C/eopdfr4cjufquc fratri permifit. In(c-
quenti anno StiphnemSc Cdtonem infrica cum
Jul/4 Rege devicit. Cdto zpud UtitMn volunta-
riam fibi necem attulit. (4)Quihunccoa(ecu-
uise/I annus» Urbis conditae 708 pulcherrimae c 1«.

rei dedit initium, Faftorum annique caftigatio-


ni, quam hoc anno Cdfar aufpicatus eft, unde
ytlinni anni profefti funt. Quorum exordium
exCalcndis^4»«driM anniUrbis *^.duci confue-»
vit.Quo etiam anno7<^.“P^pe« li^rosmaxirao
d fficillimoque bello cum viciflet , Icquente , qui
i

Urbis conditae 7ia JulUthi editionis fecundus


numeratur, Bmti 8c Caffii aliorumque confpi*»
ratione in Senatu ipfo confoflus eft anno aetatis
quinqiiagefimo (exto , utaitP/«/4rfbi»j. Quare
natus eft anno Urbisconditae,654.r.Aldwo Vi. 8e
Fldteo Coff. ^
*

Civile bellum Cdf/irrj ac Twwpd» cum porten-


ta aiiafignificarunt, (6) tum horrenda Solis de-
le^Uo, quae anno mundi incidit, qui il-xrape.
Jum annum "Jurjannm proxime p^ceflit , quo
civile bellum inchqatum eft ./Contigit autem /,«*.
Afdrr/i hodierni (eptima die , dodrante poft me-
ridiem, de quo prodigio intelligendifunt,D/«,
Jjudmty ScTttronius.
Praeter hos armorum motus , quibus totus or.
bis terrarum concufTus eft, minores alii Bfitud ,01^
interim coorti fimt . {tyOadms Tulther a patri^ »
ciis translatus ad plweios, &
tadus Tribunus pim. u
Plebis , Cictrenem , quod indifta ca ufa nobiles ci-
Tcs C4 n7<ff 4 focios morte damnafTct, multavit c<t«n>«.

exfilio annoU. C- ^9^ quam ille calamitatem


mollius , quam pro reliqua vitar dignitate ,wrtu-
lit Sed anno fequente Pompeii Rr Lentuli C<Mi-
.

fuhs

Ptttfnml Juffii JllUn» felllttt SulI ^*** iir


1 1 1 ,
Aui Atit. Vid (up I) /•»An
.

110 RATIONAan TEMPORUM '

fuHs opera revocatos ) ac AimmO honore cft ex-


*rUM»ceptus. Idem C/od/i^iO/^h»»» adjudicavit Populo
]{om 4 no , ad quam polfidendam milffb Catone ,
Tfo/emoHscjus infulae Rex , pecuniis in mare pro-
jedtis , voluntaria morte ignominiam antevertit
' ^9^- (*) reverfo Catoni^ Prae-
?iTo
tSn. & turam Senatus ci tra comitia decrevit .
Quo is ho-
^'^"•norc uti noluit , magis illam legitimis populi
fuffragiis impetrare cupiens: fcd cum (pes fe-
fellit . NamTompeii faftionc eo ,
quem petebat, magiffratu excidit v eique ya-
rinim antelatus efl. Exinde Tribunatum Plo>
bis agente Trebonio , Craffus Syriam , Tompe-
fus Hi/paniam in annos quinque obtinent , Ca-'
fari Gallia in triennium prorogata . Craffks in
Confulatu profettus cR in Orientem anno-’
Urbis <$99-
jpiut : (W Fervente porr6 in comitiis ambitu» ac fbe-'
DtoTo. ^ mifientibus omnia candidatis, cum diu inter-
yetia.1. regnum RoiwafuifTet, Cn.Tomj^iusnovo more,
nec haSenus audito , Confulnne collega crea-
tus eft^no‘7or« quo in magifiratu cum de aliis
criminibus feverilltm^ quasftionem inftituit,tmti
denenC/od<i. quetn M//o anno eodem interfe-
cit , ideoque in cxftlium abiit

CAPUT XIX.

De viris eruditione prafiantibus , quos atdt ilist


peperity ab anno circiter Urbis 6 ll- ad 710.

Agnapr* c*tcris commendatione fapien-


«vid*
Mifceu.
\/f
IVI tlae (f) Carneades in Grdcia floruit patria ,

» Academicorum anteiignanns; de cn-


lainiii- jus obitu minim eft tam incerta, immo falla ,
prodidifle veteres Chronologos. Nam apud D/»-
enem^Apollodoriu in Chronicis obiifle illum afrcrc-
tatanno4. Olympiadis 162. in quem cadit an-
nus Urbis 616. (i) quo tempore defecifle Lunam
uefreb. proditura cft memoriae . Verum longd poft id

tcippus

Digitized by Googie
^
,

PARTIS I.LIBERIV.CAP. XIX. Mi


tempus deceirifle poteil ex riVero»c colligi apud a.44}i«
^uem in primo de Oratore dicit ^Antonius ic y ciim >d 'Jn.
in ^fiam pro Conlule proficilcerctur , ^tbe-
nit convenille Carneadem Academicum , qui c<n>r*.
patrio Icftac more omnibus advcrlabatur in jJ,',.***'
ciilputando. Annus ille Proconlulatus Antonii
fuit ab Urbis conditu 6<z- Mario 4. 8e Catulo
Coir. Hrgo adhuc 1'uperites erat tempore illo
Carneades (rf)Quem ad 90. annos aetatem pro- *cie. 4.
.

paeafle legimus. ,

(b) Metrodorus quoque Philofophus,& m»«. t-


Orator infignis , ac memoria , ut &
Carneades J’s,V,bu
praeilante przditus , Mithridatis & Tigranis Re-u- cte*
"
gum aetate viKit, apud quos in amicitia fuit.
(e)Geminus item Mathematicus circa annum
Urbis 677. exftitit , ut ex Gemino iplb demonftra- J* Lib.*»
vi mus.
Sed Rowrf, &
in Italia y velut translata cum e. at i«
imperio iiterarum gloria, multo plureseolxcu-^IJ”.*^
lo doitrina prae/Hterunt. Oratores quidem etiam 4 «*.
vetere Gratia nihilo inferiores multi ; ut M> An-
tonius, oit L.CraffuSy ut alii plerique , quos (d) jLib.iie
®*
Cteero perccnfet , interque caeteros Horten/ius.
Verum unus Gratorum ac Latinorum omnium
Iplendorem obfcuravit cloquentix laude OVfro Jcfcw»
ad quam etiam Fhiiolbphiz decus adjunxit Hic .

antio natus Urbis 648. tertio Nonas Januarias


ut ait (e) Gellius , ( auo novem poft menlibus or-
tusef^Tompejum y (/)quem pridie Calendas 0-/Vnn.il
Llobres natum leiiis eii "Plinius) amplillimis '

Republ geftishonoribus, cujus , opprelTo Cati~v)ox. ib


lina y parens ac conditor appellari meruit j anno
ztatis obiit Icxagefimo quarto , Triumvirali
' proferiptione , Urbis conditx 71 1.
Ut de Cf/irc taceam qui inter do^iiUimosacdi- C4" •
fcrtiinmos annumerari potuit nifi imperii ac tri-
umphi lauream, quam ingenii, ferre maluiirct,-
eruditionisprimas lacculo ifto c(t adeptus Af. T<-
rentius Varro. Fuit &
alius ejufdem nominis Poe-
ta "P.Terentius Varro vico Atace in "J^arbonenfi
tus g)anno Urbis conditx 671. Cc- thi»»,*
. , .

RATIONARII TEMPORUM

fet*VV
Celebratus eft &
LXdiiu ^ntiptittr hiftoriae
id'47M. feri ptorlub annum Urbis conditx 650.(4) Grac-
j^**'*'’ for»»» fci licet aetate. Item C. Crijjms Sdluflms,
c. 7. E Crtcii Di»doms 5 iculns, ut ex libro 1. ejus ap»
paret . Vixit &
JDirfjfWUf Grammaticus
dOTiM. drinut coznomcnto\b)Cbalct»terM Poetae vero
in fama merunt Turpilius Comicus; Lucilius&
s «.oM. Satyricus » quos Hknujmus ait obitflfe fub an-
num Urbisconditae6$i. Nec non T.Quiutius^t^
t 4 Togatarum feriptor mortuus annoUrbis con-
ditae 676. ut idem perhibet. Lucretius prxterea,
«H»er. (r)qui fub annum Cl. C700. fibi necem conlcivit
annos natus 44. Catullum Hierourmus aflerit na-
4 Phi*«- tum Urbis anno 668 ,(J) Decimo icptimo poft an-
phS. no Urbis 684. natus cft Poetarum princeps
Eidibus Odttbris
Dwl’ *!a
quoque fub ^n/io Archite&u-
nae fcientia clarus exftitit ; quod ex ejus feriptis
*<M. apparet.

CA P UT XX. i
r

ffUiiabCxCirisobituad AAucum •vi£lorUm Ro- ^

manis rebus acciderunt


|

O Bi it Cr/4r> ut fupra memoravi > annoUrbis


conditae 710. ^n/mao z. Eidibus Martiis : qui
quidem annus inufiuto pallore Solis teter tiiit ac
fPiin.L luridus , utio‘ibit(r) P//Af»r, Sef^rgilius. Non
»e.io, ulla tamen Solis defci^ioannoiffo contigit, ut
cwa''’ C^fuo loco docuimus. (g) Occifo Cefare , ^nto-
ie Deis’
Conlul feditioia concione populum ita com-
Te^. 'movit, ut illius corpus publice concremaret , & {

|p*ii.iii
civium aedibus fertum ac faces intentaret . Poli .

ALtoo'. fedatis tumultibus Dictaturam abrogat > Cafa^ '

fc'fe4*’ riiteftamento corrupto, per vimactyrannidem


multa molitur . OSavius Ci^ar^ccia (ororis JulH
PanSeq* filisi genitus &
tcfhmento Julii Cafaris adopta-
|

tus,ciimab.^AroA/«dclpiccrctar, veteranorum
^rhu ‘
*
«. cogit I
, . . *.

PARTIS Ii LIBER I V.CAP. XX. «3


cogit exCTcitnm, fcquc tyrannidi illius opponit
provinciam C^Uum a populo per vim td 47 >i«

impetrat. Cujus ei aditum, occupata MutinAy


Deeimui Brutus Intercludit . Ideo at> ./f»/0010 ibi-
dem obfidetur .

(4)Con(ulibus///rr>o atque Taafuy Urbis


noyii.C/frrewpclaincutncanentc, advcrfuSw<«- am/si
tomum hoftem judicatum bellum (ulcipitur,
utrique Conliili 0£?4«»»j adjungitur, cum Pro-
coniulari poteftatc , (t)viccfimum circiter agens
aetatis annum . Fit id Mutinam veherneiis 8c cru- '7-

entum prxlium, (r) in quo Prxtoriani C a/aris


milites ad unum omnes occubuere. Sed viftus »app*i.
eti^ntomius y A: Iblutusobfidione : Con-
1'ulestamen ambo trucidati
(d)Qiiz dum in geruntur, anno ipfo d r>io.4r>
conditx Bfima-jw. Dolabtlla ubi in Jlfiam pcrv^^i^c-^*;
nit, Trrto»m»i 5wyr»4comprchenlum , verberi- Phii »*.’
bus ac tormentis per biduum ^zftione prius ha-
bita , capite multavit (») Ca^us in Siria magnis j..app- v
.

confc^liscopiisad legiones duodecim , obldrum


Laodicea Dolabellam vici/Tim adegit ad necem .
ipin Mmedouia Brutus Cajum ^tonsum Mar~
fifratrem infidias fibi ftruentem interemit, ac
firmum &
ipfc comparavit exercitum . (g) Exin- . Ph*.
de Senatus OQannum , ne al tiiis adfcenderet , in ^ cic.
ordinem cogere paulatim inftituit: quod ille me- vtu.fte.
tuens cum »/f»#o»»a ac Zfp/doconCpirat . ItaTri-

umviri Rcipublicse conftitucndz Tiovtmbris ay.
fafti funt. Qui (0 trifariam i^oi»4ao diihibuto
imperio, cives quamplurimos profcripferunt j
in his M- Tullium Siceronem , qui inGr4r/4m mo> cutimu
litus fugam dum paululum lubfiffit, a T*opi/to »4«j
centurione, quem in caufa capitis defenderat,
capite abfei^o moritur Decembris'!- xtatis quarto
& lexageHmo. (b)In ilia prolcriptione multa^v-Kie
&in App.*.

(i') Tifftom Kemiitt Jt/IriitOe hnptri» ) ObfttPatotB fuit 1«


p^irfa bri ep. Eil> Ltij4
i V' aoD inrr profcrl ptlonero , Kd
denum pod eam linSpon vifloa Brutum dc Callium Inter Tiiumviioa
div ifum fuilTe Impnimmi filcTlt tiotua kter coi iBtti divio* qui^
dam pruviu. lurimi

Digilized by Google
; , . . ,

m in
RATIONARII TEMPORUM
utramque partem memorabilia exempla
*


‘ lunt edita, ac fiimmam m proferiptot , Hxormmfi~
driMexRitifTc , libertorum medidm , fervorum dli-
» Lib x , filiorum
nulldm , icribit (<<) Vellejus Epi- .

tome Livii Senatorum 130. nomina tuirte refert,


j Di®, [i] idemannus Urbisconditac^ii.nobili/fimo in
s\"b.o.Gdllis oppido iMziuno dedit initium, auftore
chton. Mundtio Tlduco ProcoC.ad confluentes ^arU
& Efioidni .

Sruti Sequent e vero anno cum M. Bruto ^ &conju-


ratorum principibus, OBdvius Antonius a.cic &
decertarunt (z) in Tbefjdlid ad urbem Tbiiippos
mo/Ul eventu vario (r) Siquidem utrinque dextra cor-
.

lut In nua vicerunt, &


utrinque caftra direpta lunt.
^ Sed Cdffius y qui in eo cornu erat quod pullum
efl, ratus totum efle fuliim exercitum, mortem
“* ^
e. ultro libi conlcivit, Brutus altero prseliovidus
vitam & iple manu fua flniit , annum agens
feptimum &
tricelimum , ait yellejus Per-
culforum porro Cujarls nullus triennnio am-
plius luperftes fuit ; Bc omnes violenta morte
iublati funt, ut ait Suetonius: quidam eodem
pugione , quo Cdfdrem confoderant , fe iplbs
interfecerunt
doio^t (d)Pofl viftoriam Antonius in ^fidm yOfldvius
Cefdr in ItdlUm profeftus elt. Hicadverliis L-^An.
flor. 4. fowfKw Triumviri fratrem, &
hujus conjugem
Fulvidm virilis animi fxminam bellum habuit 1

ac pullum Urbe Lueium


Cdfdr hoftem ju- &
dicatum, incluiumque Verufidy ad deditionem
* App. compulit. (tf^Interim Tdrtbi ab LdbienoVompe-
/dndrifm partiumexciti in 5“jrrid«« irrumpunt an-
c',' no Urbis condit* 714. quos lirquentc Ventidius
maxima clade affeftos, f3)occilb Rege eorum,
expulit, recuperavit.
^ ^

f r ) j0 ThtfftlU Pli/Ipp», J Ph'lippi inbt non


Geoeuphit oUeiTatura , mali 1 Sct»p:o.
ot »c ii'aiiorlbu«
rbus nuibufdam Ronianif PUlippicum PbjrtaUa ccmunduatcir , cuoa
divrrfifriiu» fint loca .
(* I Orrifa Rt%tf»rnm ,
) 'mb po*'iI> Regii filio . nunquam enim Rejt
loir Pj-oif-t qii! H vriit:,1' w.-ciru» eft , ute» dfpi-Kt {jT F/w» ob«
leivatuoi luit in praf.t.bn} ‘ Lt%i, Jtate**
'*f
. ^
PARTIS KIIBER IV. GAP. XXL
Cx. filias clafii imperans
(4) Sext. fornatius
mare latrociniis infertum habebat; qno cumpa-^
ce prius fafta , moxque refeifla , Crf/rfr navali ^
47 -i.

rzlio congrertus, viftum egit in fugam annog®*


tIrbis conditae 7i8.Eodem Lepidumy qui ex v^/rt- et
^
(d inSuilUm trajecerat, exutum imperio , pri-f*?; <•
vatum permifit vivere (6) 5fjr/iMver6 Po»fpf/ii#*'App.ia
.

ad UManmm fefe recipiens , julTu ejus interfe-


dusert annos natus 40. cum idem paqlo ante ad- 10.
verius "PdrtbDs iuicepta expeditione magnam cla-
dem accepiifet *dnto»i»s
(c) Ad extremum cum fe totum ^pjn.
C/wp4rr<e dedidirtet, repudiata OSidvid Iorore*.Mi»
Cd/dris , ei bellum indixit , ac tandem claiTe pi2t. lo
viCTUS eft ad Ep/ri promontorium . CdUr
400. amplius naves ) zoo. circiter habe- c. lu
bat , fed ingenti mqle, ut caftellorum urbiumq^e
per mare ambulantium przberent fpeciem. An-(«mm/
ceps alioqui certamen Cleopdtrx conifernatio in
Antonii \tixXt exitium; qui fugientem proiecu-
tus in Mijptum > &
^Itxdoirid circumfeiTus ab
OEldvioy leipfum interemit. <^em mox confe-
cuta Clcopdtrdj ne ad vidoris aroitrium viveret •
admota libi aipide periit

CAPUT XXL
De Romanis rebus db Adiaca viSorid di ortnm
Chrirti . Tum de eruditis viris y qtu Augufto
rerum potiente vixerunt .

M Ortuis ^ntenio Sc Chopdtrd


provincisc redada tormam , anno 194.
y

quamineal4xid4 dominati (iint. {i)Cdfdr an-^®*****


no Urbis condttsB yz?. tres egit triumphos > Ddh
Mgyptus in
. .

uMticum y ^£Hdcumy ScEgyptideum eodem men^

fc (e)Sextiii. Secundum quos de imperio depo-


nendo ferio > an fimulate , «*»» ^grippd 9iMd~ &
eendte deliberavit. Illo liiadente , hoc verode-'**
terrente, cum hujus fequi confilium rtatuirtcti
TetdviiB^dtion%Temp.Tom L P ad

Digitized by Gopgie

'RATIONARH TEMPORUM
de imperio _abdt-
A.4tti« ad Senatum nihilominus
cando retulit; W
atque hac arte perfecit , ut
-uiwl: f,bi i Senatu populoque farmaretur anno Urbis
sueioiit conditx7-^* '
X
Cdllui eques Homanm Appto
-rt

* Dio.
//,) Corntlius

ct«/|. priteaus, ob inlolentiam


donatus exClio Ic
T' iplum occidit anno 718. Cum Cantabris

ribiis ^uznftus annis
aliquot per duces (uos bel-
quo ^\>^gr,ppa
lum gelfit y ab anno 71 ?- ad 7 JS - obla-
'Dio H. perdomiti lunt; (r)qui quidem reverlos
Tbr4-rri T4r-
fumfibi triumphum detrcaavit .

Row4«4 figna CraljQCtc^


/borum Rex anno 734.

Duos autem prx exteris amicos coluit M4-


& cenarem , &
M- yipfaninm
ftri gradu contentus
obiit liino j»'»^»» 3 ». litcra-
fingulare prxfi-
nim° ac litcratorum omnium
tecit , da;a
dium . yigrippam ^Hgstfiut generum
in matrimonium 4//4 hlia ,quame Scnbonta lu-
]?

fecperat, e qua nati C. & i- CafAres y Agrippa


Drult
polthumus, Agrippina nupta Germanico
Livia nepoti , &
.
quam L. ^mdiut
filio
duxit . C') Liyiam porro
prxgnantem a priore
ex qua
marito T.6fria:Nfero»eabduxit./liig»^w;
cxTjeroneTibe-
prolem nullam habuit, cum ea
rium, quipofteaimpcravu, & pe peri 1-

YDioM. let, qui in


Germania periit (/) anno Jnhano 3^
..
*
mortuo jam (j) Agrippa znno -Juliano S4-
Agrippa Jii/»4 natus cft anno Juliano
&
z6. Z*««*verdanno29.
(h)Tiberiusinno Juliano 40. Tribunitiam p^
tcftatem in quinquennium adeptus ,
mandata libi
jlrmenia in inlulam ^bodum fecclfit anno
le-

quenti i ubi privignorum veritus oftenfioncm


tu»' ptem confedit annis Prxcpua 1'cc'edcndi wuira
fuit uxoris odium » quae per omnia flagi-
f*n'*
veii. titwum genera xtatem trahebat; quam anno
PlrTa^’ Juliano 44. hujus infamix compertam relcga-
vit ^ugufius.
Huius Imperatoris aews magnorum ingenio-
rum

_Diqili 70(j by
PARTIS I. UBER IV.CAP.XXIR »27
rum fecunda fuit. Inter Gr<toi hiftoriam j.‘

gniter attigere Dionyfms Halicar/taffenfii , qui fe ad

^ugufto imperante vixifTc prodit , 7^tcolau$ &


Damajcenuiy qui ^u^ujio pariter atque Herodi
carus in paucis fuit . Ex Latinis Cornelius '^epos ,
'
(1) Attici gener (4) Saluftius , qui quadriennio
znte ^Biaesun praslium obiit AI. Tortius Latro
• ‘Criua.
oratoria facultate celebris taedio quartanx du-
plicis fibi vim attulit (6 ) anno 4 o (f)ii2
i*
^/ia Hybreas Orator fub .Antonio & Cleopatra flo- chron.
ruit (d) J{oma //jrg/wKj Grammaticus cognomen,
. y.bfj.
xoTolybifior . Foetae quoque totius avi clariiTimi
magno numero vixere: (e)Fir^ilius , Sentio Sa-
tnrnino ^ LHcretio\CinnaQo{^. anno mundi 396^. '"btoq.
ante Cbriftum 19. Brundufii moritur annum
agens S2.(/)Natusclt enim anno U. C.684.'Po»w- fvom.
pejo Sc Crajfo CofT. ante Cbriftum Icptuagelimo , v"rg*'*
mundi H
iratius Cenforino &
Callo Coff i '•'»
obiit vertente annoztatis 57. Siquidem natus ell
Cotta &
Torquato ColT. anno U. C.689 fexto Idus
Decembris mortuus ert Cenforino 8t Callo Co(T.
Urbis 746. s- Calendas Decembris eodem quo Se
MacenasznnOy duodecimo vero quam Firgilius
exceflerat . Tibullus etiam ac Tropertius elego-
rum feri ptores, Se aeqiialis eorum Owd/ii/ , qui
natus Hirtio Sr Tan/a ColT eo fei licet anno , ^0
cecidit fato Conful uterque pari y ut iplc cecinit ,
(b) vitam in exfil io apud Towof finiit anno Cbrifti <nbii.
17. Urbis 770. xtatis 60.

CAPUT XXII.

Herodis biftoria .

d inveftigandum
A
jus initium,annofque
Cbr/^/ Salvatoris ortum, vwet.
ncceflaria prorfus eft Hrrod/f hi ftoria ; cu- Trmp^’
, quibus regnavit, hoc e-®’- *
opite compleremur. ,&Vct
P 2 Fuit
J e) MtMmm ] oWrritttm fait in
M^.aDtiquiiScripcoiibui Coioel. NepMcn
tui. of, Ejlt
Attici
Lv%i
«oeiuui bon
dici.
,

»i8 . RATIONARII TEMPORUM


Fuit hic Antipatri Idumdi filius , genere proinr
a^Vil. de (i) Iditmdus &
ipfe, non ^fialoaita quod
>/tfricdHms apud Euftbium ex quorumdam rcla.
« Eufeb
1. iiiiiltione prodidit . Nos Jofepbo magis credimus;
qui (t) hunc /dmw<K*» facit .
Quod ut verifimi-
i»-c. illius ell, fic illud minime redarguendum, quod
n'!*' de antiqui tere Patres Herode/w alienigenam fuiire
dicunt . Nam Idumdi alienigena; cenientur ,
T<u>p.t.
alieno orti genere , non utique ab ^ 4 to-
bo ; quamvis eandem cum JdCfdfdis religionem
ieaiti Juddi profellione , non Airpe fuerint . At
de fatu 8c natura, non de fide ac religione agitur,
cum de nativo &: alienigena quzritur, utinilla
de Herode controverfia Antipater in illa fratrum -

tc. ij. diflenHone, de qua (c) antea diximus, id Hirce-

aioTcph.nNm adhzfit ac (d) Judee procurator a Julio


,*

conftitutus eft, qui mox Hermem filium


*

Calildd przfecit natum annos circiter 15. non
,Lib ij.ut hallucinatur(tf) Poft a Sext.Cd-
e 17- fdre Car/i- 5j»r«eprzpofituselfHfrodrianno U. C.
707. Hoc enim anno Sext. Cdfer legionibus
Jjr/ar przficitur auftore (/) Hirtio. Poft Tbi-
A icx. lippen/im ougnam (g) Tetrarchiam camVhdfdt-
ijrftph.
Iq fratre ab odutonio meruit innojuliduo f.Exin-
u.e. i.
^^•p^f.ii,^j 2}y^Htigono.Ariftobulimiomillexi\cn.
torum pa(^ione in Judeam excitis, Herodes ad
.
^»ro»»n/w profugit; per qacmjuddd Rex a Sc-
'i*. c, natu przter 1 'pem fadus elt (b) Cdlviuo St Tol/ioue
»

»0- Cofs. anno JuUeno Icxto ineunte Olympiade


iSf.Nam eoconfilio Ro»» 4»» advenerat uti re- i

gnum conjugis l'uz fratri .Alexandro ^riftobu-


li nepoti peteret . Reverfus in Judeam cum jln- !

tigono .Ariftobuli filio biennio amplius certavit.


Demum So/io .Antonii duce opem ferente , Hie-
rofolymam, qui {e .Antigonus cliuCent, obfedit,
menfe tertio, in die jejunii . Dio (i)
i4c^uit. Sabbatum fuifte feribit. annum gabba-
ticum Cofs. .Agrippa & Callo • Hic annus nccef-
(ari6
(1) U«nutu& iffi) DeCcn:icSc Uiftofu Betodit FU.
lii/f, jatifi/ltf. 1«

Digitizod by Googie
. 'f *

PARTiS I. LIBER IV. CAP. XXir. a>9


fariomundi numcratiw , d nobis 3947. Julidims 9.
Urbis 7 17. Itaque caiHgandus£>/o, quiC/4»d/o& •d47ii.
^•rta/ioCoir.aflignat, hoceft, znno Juliano 8.
(4; Sed cum Sabbatici anni charat^er falliutis ar-
guit . ^nti^onui ad palum alligatus , ac virgis ese-
liis, 8r rubindefccuripcrculTuseft, ut Dh ac Jo-
ftpbus referunt
Sic Hafamonaorum principatus defiit poft an-
num, ait Jofephut ,126. quod eft veriflimum. Ju-
ias enim primus ex illa ftirpe Pontifex creatus eft
anno mundi 3820. Urbis 590. a quo centellmus
vicefimus fextus cft Urbis annus 717.
Hinc apparet duplex initium regni Herodh
cxtitilTc : alterum ab anno Juliano 6. alterum
a 9. Priore Rex ab Senatu renuntiatus cft, po-
fteriore Iblus , ac fublato competitore , regna-
vit . (b) Jofepbtis porro a priore initio feribit * jofrph.
Herodem regno potitum elTc per annos 37. i pq- '• '°-
fteriorc 34. idemque (f) fex circiter in locis a'li-rui..ty.
quot illius annos commemorans, a pofteriore
'
deducit. liCV’
Mariamnem du\\t Herodes anno tertio, quamlj^^vfde
Rex a I{omanis declaratus fuerat, hoc eft, iHo
ipfo, quo capta funt Jtrofolyma , (d)Jofe(>bo tc-^f.
fte. Cujus CO fratrem ^rifiohulum Pontificem 'j'
fecit anno «tatis 18. cumdemque mox in pilei -
na przfocavit , quod cum videret populo elTe
**
gratiHimum. Idem bello contra Cafarem fccu-’’*
tus Antonii panes, eo vido, occifo prius Hir-
eano Mariamnei avo , Rbodum (f) ad CaCaremf th. e.

adiit , a quo benigne cft nabitus,* eique regnum *“*


ex illius audoritate ac novo Senatus decreto con-
firmatum cft. \Jhi(g) Hiero/oljmam rediit,
r/4 »f nem conjugem, tum ejus matrem jUexau''
dram, interficit.^
(b) Anno regni fui 18. qui eft Julianus
templum Hierofolymis , vel d fundamentis in-
fburare ccepit, ut feribit Jofepbus , vel refar-
cire inftituit.
(i) Poftrcmo majori in dies efi^atus rabie , fi- 1 ib.i«.c.

lios,
.

Ilo RATIONARII TEMPORUM


lios ) quos cx Mariamae genuerat j prxclanr
Ji“. indolis adolcfcentcs, Alexandrum & Ariftobu-
ittm , ab Antipatro fratre criminibus cir-
falfis
cumventos, occidit paucis ante obitum annisj
qui incidit in annum "Julianum 41. fi Jofepbo
& Dioni creditur. ille ab anno Ju-
<^uorum
liano 9., quo interemptus eltrcgnal-
ni.>. fe Icribit Herodem annis 34- (a) Dio vei6 an-
no Juliano 51. Lepido Sc Arruntio CofT. Hero-
dem 'Palaftinum ait a fratribus accu fatum trans
Alpet ab Augufio clfe relei;atum , cjufquc e- T
trarcham provinciae contributam. Hic nona-
lius effe poteft, quam Archelaus ,
qui Herode
mortuo t Judaa Tetrarchiam impetravit ab */<»-
tufioy& anno decimo ab eodem cjeAus cft .

Dedudis annis novem Iblidis de 51. rcliquu*


ijofrph. eft annus "Julianus 4^* quo Herodes obiit . (6)
VvliJ. Cuius etiam exitum lunaris defedio praecel-
• * ** fit, tefte Jofepbo i quae eodem anno depreherr-
ditur Martii 15. hora fere tertia ab node
media

DIONYSII

';igilizGd by Googl
. umj».

DIONYSII
P E T A V I I.
E SOCIETATE JESU,

RATIONARII
TEMPORUM
PARTIS PRIMiE
TOMUS POSTERIOR.
Tempora oompledens ChrilU ortum <ieincept
fecuta.

P 4

Di- iiii^rrd by ' jOOglc


Digitizad by Googk
<

RATIONARII
temporum
PARTIS PRIMiE
LIBER QUINTUS.
Annos continens a Chrifti i. ad 304.

CAPUT I.

De Augufti Cxfaris obitH y 4e Tiberii Nero-


nis Imperio i iT morte. Tum de Chrifti or/i»,
4t neee y & iis , qud primis iilis temporibus
Chriftianis decidere.

^ftfaNno Cbrifii 14. in Cdmpdnidmor.


tuus eft ^ugujiusy decimo quarto Ca-
lend. Septembris , (4) anno aetatis -76. isu«on.
cum annos primoadito Magiftratu vi- j"*“*“*
xiflet ab .Antonii nece , tres
jtf, quadragin- &
ta folidos; Princeps Jonge prxftantiftimus , ac
Ffimand Reipublicae neCeflarius ; quam nimia
felicitate laborantem , nec fortunae capacem
fuz , fed in praeceps incumbentem fuftinuit ,
actum optimis legibus , tum opibus > atque
omni rerum copia fic excoluit, urbeipfaquo-
ue magnificis operibus exornata , ut fecun-
aus illius conditor, Tdterque pdtridy ^u~ &
luftus \vac diceretur.
Cujus magnum per fe deftderium auxit Tf-
heriiy quem fucceflorem habuit , immanitas yTik>iu*
ac turpitudo. Hic Lhiid matre, patre
genitus 16. Calend. Decrm^rii anno Urbis con-
ditae 711. Julidno 4. (b) poft bellum Tbilippen-
fe , annum aetatis agens 5$. illo ipfo , quoTifc-v
mortuus
.

»J 4 RATIONARII TEMPORUM
oiriiii
mortaus eft imperavit anno > mor»
u 17. talium triAiflimusy ac fzvitia , rapacitate, li>
bidine, arrogantiaque inviiiis omnibus , qusc
tamen vitia (ub principatus initium mira arte dif.
fimulavit , Germania metu , quem ille fratris fi-
lium jufTu vitrici adoptarat , omni tum virtutum
ac rerum gcftarum laude florentis ; & quod impe-
rio cfTct aptior , maxime (Urpefti . Hunce Grr-,
mania j uoi maxima bella feliciter confecerat ,
«T»c.».tranftulit in Orientem, ac oppofu it (a)
anno Urbis conditz 769 milEopcr idem tempus
in Syriam ordinario Przfidc Cn. Tifone > quo cum
Grrw4«iVogravcscrant inimiciti* Ideo non fi- ,

ne veneni ab illo dati fuipicione Gfri«4»iff«j ex-


iric.itf. (tinguitur (6) anno Urbis condit* 772,. Tiberii

M.“oor *cxto Ob id J{oma judicio pofiulatus ab ^grip-


.

in'c«jo pina Germanici conwx^tVifa {t) voluntaria morte


‘ damnationem antevertit
(d) inde ^r/aniMequefiri genere ab Tibe~
provedus , poft multa fcelcra, 1'umma qn*-
r»o
que jam animo defiinans, unis Tiberii literis con-
tm ipfum datis ad Senatum, ex illo fafligio deji-
citur, & carnificis manu cum omni (ua-ftirpe
r^aeton. necatus eft (e) anno Tiberii iS.Ju/ianoyS.
D'0.1
Biennio ante hoc tempus , hoc eft , Tiberii i(S,
j. Cbrifti 19 mater Tiberii Livia dcccfCcrat (f) xtatis

I anno 8fS. Erat tum jn inf ula Caprea Tiberius t ( g)


quo anno imperii circiter 13. Cbrifti i 6 feceffe- .

’^’rat , nunquam deinceps ad Urbem rediturus .

Ubi remotis arbitris per omnia (e flagitioriim


nera volutavit. Inter h*c dedecora non magis
omnibus aliis quam fibi exfecratus ipfi , moritur
17. Cal. ^pr. Imperii anno 13. Cbri^i’37.vit* a-
gens oftavum & feptuagefimum.
Rerum potiente Cbriftus Dei fi-
Tenip. liusevirqine Maria nafcitur fub, Olympiadem
194. ac Tiberio imperante , cum ztatis quartum &
tricefirnum cxpleffct annum, pro recuperanda
humani falutc generis, voluntarias crucis fup-
plicio poenas luit , Tiberio V. &
Seiano Cofs. Mar.
tii li.

r bv f' o^k
. .


PARTIS t. UBER V. GAP. I. »35
JhrV Tertio exinde conAirgens a mortuis die ,
ij.
quadragcfimo quam revixerat, fub Difcipulo-ia 17.'

rum OCII lis in ccehim rev^us cft


Poft Cfcr/^» necem, &illaprum in Difcipulos
Spiritum landum, audader illis quae viderant
publiceque profitentibus , Jitddi in cos acerbe ('*-
y ierunt (a) Stephanus unus e 1'cptcm , qui ad pro rAfl.s*
.

fana lacraqueminiftcria in ccetu Cbrifitanorum^i-


obeunda delcdi erant , quod inrfcri>9/pr*dican-
dam gloriam ardentius incumberet, au aemulis
comprehenliis , ac (axis cft obrutus
Ex eo tempore Cbriftianum nomen quibu^-
cumque poterant modis abolere conat ( unt i

dirorum principes, fed imprimis in illos SuhImi


( b) exarfit: qui ampliflima fibi abPontiEce f»".
* '
dapotcftatc, cum ad illos opprimendos i>4m4y^
cum tenderet, voce ad (jpeduque territus
ac prortratus, totum fe repente ad illius cultum
applicavit. Id evenit anno a Cbrifti Stepbuniquc
morte tertio. Quippe anni illi 35. quibus
/»mCbr»^oCerviiirc Veteres affirmant, (r)utan-, p,,.,.
te docuimus , ab anno T^^erow/i i j. Cbr»^/ 67. re-l.^e.4.
tro numerati , in eum definunt , qui ell ab anno
Faflion is tertius.

Kiftwi* Cbrifti ab anno 4709. 'Periodi JhUms


ad dnn. 4746. ejufdem Teriodi,

Nno igitur Periodi Juiianae 4709. Jofc-“


A phus& Maria in Bethlecm eo temporis**
intervallo profedi funtquo filium primogeni-** luc*».
tum enixura hacc erat . Ille igitur quemadmo-**
duma traditione acceptum habemus , De-**
cembris in lucem editus , odayo aetatis die Cir-**
cumcifus, incunte Periodi Julian. 4710 JESUS**
vocatus cft, quem haud multo po(i Deum vc-‘*
ncraturi ab Oriente Magi convenere. Maria**
vero 40. partus die ad tcmplumjerofolymo-**
rum, tum Filium Domino oolatura , tum pari**
turturum aut columbarum pullis duobus ma-“
datis,
i}6 RATIONARII TEMPORUM
ciiTifit
^ 9 **»oic fafturi > fe contoHt i
.

i4 17> jjolephus ibtnnio praemonitus , futurum ur


jjHcrodcs puerum interimendi quxreret oppor-
„tunitatem ( immaniter eo principe in pueros
yyomnes, bimulos quique nondum ad eam ac-’
„tatulam pertigerant in Bethleemo, finitimil-
&
„que tradibus dciaeviente ) matris infantis fa-
„luti coniulturus in iCgyptum eos deduxit .
,)HincHerodes morbo labefaftatus, atque in
i.’^. jiArchelaum & Philippuni germanos fratres ,
„Antipatri blii natu majoris infandis calumniis
„infen(um& exulceratum gerens animum, re-
jjiciiTo priori tcftamento, Herodem Antipam
„Hliorum minimum regni conftituit hxredem ,
„eo tamen refedo fumma rerum Archelao con-
.jtigit•Ubi Judas 8c Matfhias , ICgis peritifUmi,
«audivere aaum effe de falutc regis i juvenes
«quos erudiebant , inHigationibUs incenderunt,
«ut aquilz in majori templi portu ex auro pro-
«minentis effigiem lubverterent Herodes , quo
.

«jubente Hmulachrum Reterat , conjurationis


«au 3ores vivos combuffit, &luna eR ea no<^e
j^jpj,.«paflra deliquium, fed vix pcrdu<5ia ad aliouot
i.i£&’«menfes vita infelici, eodem anno menfe No-
f;,®[J.^«vembri, 34- regni ab occifo a (e Antigono, 37*
«aconcefla libi a Romanis purpura, ludnofa
«morte diem <^iit fupremum •
,Jofephus, mortuo Herode , Angeli monitis
«edoftus in Judaeam contendit anno 4711., Per.
«Jul. fed veritus , neab Archelao Judafas impe-
«rante, aliquod (ibi diRrimen impenderet, di-
«vinitus praemonitus in Galilaeae tradum, in op-
«pido Nazareth vitam tradudurus, conceflit .
«Antiquioribus bene multis, & recentioribus
«non paucis placuit natum fuiRe ChriRum
«Com. LentuIo,& L.y£milio Paulo Cofs.id cR
«anno 4713. Jul. menfe Decembri, verum cx
»,Herodis obitus Epocha , iRa fit opinio erroris
«manifeRa ; annofequenti (eu Period.Ju 1 4714* .

«Corredionisindudaed Julio Caelare 46. Mr»


«vulgas

Digilized by Google
PARTIS I. LfBER V. CAP. I. ' «7
Vulgaris ChrMianz initium affigitiu:. Ahno^^A. r.
autem vulgari 6>Judzorum magnates Arche-“^',,‘’
laum fibi infenfum tyrannide apud Caelarem** .

arceCcunt, ille ut ale criminationes depelle-** i,i*5e


ret Romam fato infelici profedus , ex ca*‘ ®- >“<•* ’

Viennam inGalliisannofequenti>aduseftin**
exilium. Qjiirinus Archelai tetrarchia in pro-**
vinciam Romanam rsdada, procurator mif-**
Ius in Judaeam, regiam vendidit, exegitque**
ccnliim ajudaea& Syria anno 37- ab Adiaca**
pugna , atque Joazaro moto Pontificia digni ta-**
te, AnanusSethifilius(is cfi Annas Caiphx**
Socer ) in ej us locum ab eo fuffeftus eft ; Chri-‘*
ftus aetatis iz. die fello Palchatis, aerae vulga-**
risS.anno, fedensin Dodorum conlelTu ne-**
&cnsquaelliones& auribus excipiens folutas a**
parentibus in templo repertus eft. Mtx vul-**
garis 14. Nolae mortuus eRAugullus eodem in**,
cubiculo , quo pater ejus Odavius obierat . Ti-**
berius novum principatum , ut Tacitus loqui-**
tur, adeptuseft, &Auguftalcm potentiam li-‘*Mi.c&
ve eivTt»fhc It/itobomni legum audoritate liberam .**
Caiaphas five Caiphas Anani feu Annae gener ,**
elaplis aliquot annis quorum intervallo Chri-**
ftigefta alti/fimo filentio involvuntur, fupre-**
xnuselljudaeorumlacerdosanno xrx vulgaris** ‘

z6. renuntiatus , quo tempore Pontius Pilatus**


Judacxpraepolltusdecemannis ei praefuit, cu-‘*
]us nomini Philo, didarum pro pecuniis l'cn-‘*
tentiarum, rapinarum , injuriarum , cladium ,*
tormentorum, caedium frcquentilTimarum in-“
demnatis illatarum Ixvililimae crudelitatis ,**
fceleribus relpcrfo , ignominiae notam inurit
Joannes, Tiberii anno baptilmatis aquis**
Juftrare & pcenitentiam publicare ccepit . An-*‘
nolequcntiChriftusbaptizatus fuit. Hoc co-*‘
dem anno Chriftus primum minillerii fui Paf-*‘
cha celebravit
. In annum lequentem alterum**
Domini nollriPalcha conferendum elTc duxi-**
mus; tertium lequitur , quartum denique,**
quod*i
. . ,

RATIONARII TEMPORUM
»• „quoJ ultimum fuit. Paflus cftferia fcxta. Se
„dominicafequenti redivivus e tumulo prodiit ,

C A P UT II.

i}rCaio Caligula, Claudio, ac Nerone, qtto-


rum itfta perfiringantur

A. 37. Cbrifli ad 68.

/^Aius Cdfar Caligula diftus a militari cal-*


v_^ ceamento , quo puer in cafh-is uti folcbat
patre Gfrwa«/Vo, matre Af. Agrippa
'*• ic Julia Rlia, Tiberio fucccfTit y eodem quo ille
• Suet • obiit, znnoCbrifti 37. (4) cui jam animam agenti
in «.njofyjptc manu fauces clifiife dicitur. Annum tunc
**
ingrefTus erat quintum Sc vicefimnm ; quippe
» $uet4.
natus ^ntii pridie Cal. S'rpf.( ait {b) Suetonius ) pa-
tre fuo &
r4piVo»f Cofs. qui eft *rse Chriftiana
duodecimus. Magna, ut primum imperium at-
tigit, populi l*titia, necminor fpes exftitit fi-
ib!'^’
tniJem fore Germanici patris augurantium .(f}cui
virtutes omnes animi corporilquc contigiffe,
memoriae proditum eft Et quidem, ut optima
.

plcmmque (olent efte pcftimorum Frincipum


initia, naud pauca tunc moderati ac civilis ani-
mi fignaprotulit ; fedCubindc, tanq^iiam homi-
nem exfuifset , feras ipfas immanitate vicit.
‘*^®^.Gra(Tatus per ordinum omnium caedes, (d) Ma~
eronem quoque Praetorianis praefectum , aiius
opera faaus erat Imperator, occidit- Confue-
tudinem (hipri etiam cum Ibroribus fecit Ex- .

hauftis infinitis opibus , ac vix anno vertente to-


to illo confumpto vicies ac fepties millies HS,
quod TiAerfi«conge(rcrat( quae ad coronatorum
71561. 300. propemodum attingunt }ad pro(cri-
ptiones& rapinas convertit animum. Inter alia
crudelitatis indicia excepta vox ejus eft ; Urinam
f SiKt popttlitsRomanus unam rervUem haberet ! (e)
ir- In cxftrudtionibus operum nihil tam efficere cu-
pi c-

Digitized b
.

PARTISI.LIBERV.CAP.il; »??
piebat ,
quam qnod poffe effici negaretur. (a)Bd-
/4r«»» medium inter vallum &r‘PKrfo/4»4J moles id r-
trium millium & fcxcentorum pafTuum ponte co d*o;
njunxlt anno Cbr//i 39. (b) Idem pro Deo coli Ic 5/.
toto orbe terrarum, ac templa fibi conftitui juC- pjji" de
fit. Ad"extremum9. Cal. Ftbr. a Cbdrea C4jJiotfi^r.
Tribuno cohortis praetorix , & aliis conjuratis, ,5^'Ai’t.
interfeftus cft anno Cbrifti 41. cum i mperaflet •

annis 3. menfibus 10. ac diebus 8. ut Icribit (0)^,


,3
Suetonius} vixiffet autem annos 29. cimAi^s
(d)ClaudiusT^ero Caii CaliguU patruus, Dtw
fi
filius , poft Catum prxfuit , homo natura mini- ud u :o
me malus, Icd vecors ac ftolidus. Itaque non
tam 1'uaptc iponte crudelis fuit , quam alieno du-
ftu & arbitrio , prxlertim libertorum & conju-
gum; quorum poteftati fe omniaque permifit. j
(e) Uxorem primum habuit Meffalinam; cujus ^ ,«1*.
Hupra& inaudita flagitia ignota nulli folus ne-
fciit, donec palam aufanubere 5“//»o equiti , juf.
fu illius cum adultero perimitur , impellente
"i^arciffo, qui cum TaUnte altero liberto apud
ipfum omnia Doterat. Id evenit anno imperii
ejus 8. Cbrifti 48. Dione ac Tacito teftibvs
Alterum ftoliditatis indicium, quod, occifa
Mefjaliuat e qui. Britannicum EUum Bc OHaviam
iulceperat, Agrippinam Germanici h^Vcls filiam
duxit, Utroniscx Domitio va3.txcvny anno impe-
rii nono , Cbrifti 49. idque Vallantis hortatu ,
cuius &Agrippina prccibnsTferonem adoptavit
anno imperii 10. prxtcvitoqac Britannico fuccef-
(brem deftinavit Jdem Romajudaos anno Cbri^
.

^<49.(/*) Mathematicos /f4//4 pepulit anno


Expeditione in Britanniam infulam fada intra
d ies 16. univeriam domuit , utait(g)£)fo, anno**^*®*®*
imperii tertio - Moritur Marcello & Aviola CofT.
a. Eid. Off. anno 54. ciim ei. venenum in
Dolcto datum eflet ab Agrippina, ffc) Imperavit ‘Soet;
annis 1 3. menfibus 8. diebus :o. vixit arinos 64.
,
(i) Irato I{omanis Deo , pofi vitrici mortem oio- d*.
Domitius T^erocepit imperium annos natus
fc- N«i«. t.

Digiffzed by Googlc
I

%4o RATIONARII TEMPORUM


A> 1« reptemdecim , quod initio lic gellit , ut inter opti-
Chrillt
aJ J7.
mos principes
haberi potuerit; quamdiufcilicct
Senetdt prxeeptoris monitis obtemperavit Poft •

• Tae«
«tatis licentia , &
adulatione corruptus monitri
!{• Oio»
quam hominis Hmilior exflitit . (4) Turrim capta.
bl. ^rmtni* gralfantcs per Corbulontm repreint>
Cart«/«
dttx *xi‘ ftrenuum &
antiqu* virtutis ac feveritatis du-
rmhu. cem ; qui &
./frmeniai» recepit (t) anno
«Tlt.14.
7. Cbrifti 60. &
Tiridutem yologefu Tfrrbormm
rTiCaltf.
kegis fratrem ^omam venire compulit * ab &
Uio> 7{erone diadema petere . Quod (e) armo Cbrifti
66.!Nero0» ij.Ia&um ; quo 8c Corbulonem hono-
rifice revocatum mori coegit . Britannicum llatim»
4 Suet.
!4. T»c,
ut imperare eft orfus veneno fuffulit . (d) ./f-
l< Oio. grippinam matrem honore prius omni ipolia-
6i
tam ) ac palatio pulfam , ad extremum julTit
occidi . Quod parricidium ne quid ad illorum
temporum infelicitatem deefTet , Senatus pro-
f «ue*
bavit . Id evenit anno Cbrifti 59. 7>leronif 6. (e)
ton Ul»
« 1 . Tae. PoA hxc indu^ 7opp44} quam ab Qtlntneab-
14-
Araxerat f Odavi^ relegatam interficit. (/)
/ Tae.it.
Oio 6a- Conjuratione in ipfum Tifonit ai iorumque de-
auecoQ.
tei5fa ) Lucanum Poetam , Senecam Philofbphum,
cum aliis quamplurimis anno Cbrifti 65. morte
multavit ; eodemque Voppnam gravidam i6tn
calcis exanimavit. Adjecit ad hanc immanita-
tem turpillimi dedecoris infamiam , qu6d in
fcenam prodire > &
inter hiAriones aut citha-
roedos operam dare 8c Circenfibus equos agita*-
re non eA veritus . Quin etiam , ut ardentis
Tro/x fpeciem velut per ludicrum exprimeret,
jTac.it, incendit Urbem (5) anno Cbrifti 64. Quibus fla-
Mieton. gitiis
Uio«<p
cum in odium Aiorum contemptumque
vcnilTet, deAitutusab omnibus, & ad fuppli-
cium quzfitus, carnificis in fe partes ocaipa-
vit anno imperii decimo quarto , xrx Cbrifti
i 5oet
68. (b) co dic, quo Odaviam interemerat.

CA-

Digitized by Googie
.

PARTIS I. LIBER V. CAP.II 24 »


A. jf.

CAPUT III.
chiiat
«d 6L

Judaicx res , C7'ChrilHanz,y»& Cajo , Claudio ,


C7* Nerone.

A.Cbrlfti 37. ad <J8.

Grippa ^riftobuli filius , lenioris nepos videt.

Herodis i a Tiberi» vincas t quod Cd/u


j«/rfiupcns ei precatus clFet imperium, mox ut
Tiberius obiit , a Cujo vinculis Iblutus eft , ac
Tbilippi 8c Ljf*nU tetrarchiiscum Rcgisappel- *"•
latione donatus , (4) audtore Jo/epbo j ac lequcn- « joffph.
te anno, Cuii iccundo, ut idem refert, ad rc-jr
gnum liium navigavit. Cujusasmulatione Ibror
ejus /irrodidj, qu* Tbitippo viro luo relicto in-
celtas cum ejus fratre Herode ^ntipu GM*€
Tetrarcha nuptias junxerat , hunc ipfum Ro-
mam ad regium decus obtinendurn adire compu-
lit. Sed ibi ./fgWppa literis ofienfum fibi Cujum
reperit,ac(6) (peratum Regis honorem maitavitfJ^J*^ *

exfilio, relegatus eft, cjulquc Te-


trarchia auftus ei\.XgrippA ; quod anno Cuii ter-
tio, vel ineunte quarto, contigifte p iulo poft
conftabit Quo tempore Vitellio ^yrU rraefidi liic.
.

celTor datus eft Pffromiij, cui mandatum a C4/0,


nt imaginem liiam Hierojolymis in templo collo-
caret i led differente "Petronia (fjmortiius eft inte- j/*^*’**'
rimCd/Mj. ^lexAHdriunuocixicjHddiiFUceo^-
*vslio Pr^fefto indigne habiti (rf) Philonem gentis
fuz nobilem ac dilertum virum Romam ablega- nt. ia-

runt ad Cd/nm , a quo illufus&cjeftus eft. (^in


eodem anno P/74f»m vit* pertatfum fibi necem» j»
*
attulilFc, (o) ex £i«/f6»u didicimus. Sri
Cajo vivis exempto , qni liiccelTit ei Claudius r-

annorfc»i/?»4i-coip(b (/) regnum arnplificavit/jofeplfc


^grippx, addita ^udoA Si Samaria Sic regnum
Herodis poft ejus ntortem in lacinias divilum ,
cx afle primus ./fgr/ppa poiTcdit. qui ftatim /l/V-
Vetavii I\athis-TempTomL Q, ro/wr
, .

242 RATIONARII TEMPORUM


ch?r<ii^
ro/o/>»» 4 m adiens CbriftUnot inftituit perfequi ,
i(i' 6 y. quo conciliaret, ac primum (4)
libi Jtiddos
occidit ; deinde Tttrum in carcerem
conjecit , unde ab Angelo e /1 ereptus . Nec
diu cnidelemambitiolbmque Principem cccleftis
ira dilhilit. Poft tres annos,- quam TdUfiin*
totius Rex erat laflns , Cd^art* cum clfet ,
^*f.h**R”* S/r4 fo«« Turr/j dicitur, (fc)proquc tribu-
^*ci7. nali verba faceret, tanqnam Deo acclamari fi-
bi pafTus , liibita Numinis ira , Icatentium c
corpore vermium tabe conicdus eft . Paulo
ab Lhc* diverfam lurrationcm apud "Jofipbum
mortis illius invenies Sed de tempore quod
.

diximus, affirmat. Nam


quatuor annis regnaf-
l'e illum imperante C4/0 , tribus fub CUndioy
in totum feptenis annis affer it. £0 def'un(^o,
JndM deinceps contributa eff SjrU , ac pro-
prios Reges nabere defiit
Interca per "Jud^am , &
SjrUm , ac longius
quoque propagari pietas ChrifiUna. coepit , in-
rrt cumbentibus in eam rem naviter Dilcipulis, pi^x- r

rerrimque!Pfrr*,acP4 «/o,Quornm illeperagra-


“ "
XX Syria i ^ntioebid! fedem Pontificiam fixiffe cre-
ditur anno pofb PalTioncm Cbrifii feptimo, arr*
communis 37. cui annos fex integros prafnit.
IiHilu Row*4»rinde (r) circa CUudii fecundum migra-
rJiri
annum, ut in CBronico feribit Ettftbiusy qui
annis ly. Urbis Epifeopum Tetmm fuiffere-
fert, (i) Dionyfmi Jtltxdndrinns apud Enfebium
autoreft, primumomnium Tetrum B,oma Cbri~
^/praedicafrefidem, five Ecclcfiam ibi fundaffr.
Huius ledis principium cadit in annum Clandii
tertium, Cbrifti4^. qui eft ab ejus profeftionc
ptoximusy camTaului nondum eo pervenifTct;
qui
'i) pilorDm Karninonim PoolUlcum srate nihil cati habeil
poicO ufque >d Vj^orrni, Hirc hKiorhr Chtillianaeapita eriiditi cri*
ninint Peinonlut , Papebrechim , P<|>ut , Tillrmoniua , nec tamen
inter fe crolemiiint EnfrblDt 'tadir Pecrinn (edilTe Knoiie an.
noMiiitainiaa patitur dMicuItite». Ladinriua tct 6^ itr liUto edito k
Baluno tom z. Mirrellan. de moitibut pcrrecutorutn afletit Pettuni
p« it annof multat ptovinciac paaKtalTe ; podra reiilRe Koinam Ini-
tio Neroniani imperii, hrc eft, amt» lem volurit fa. obiit vet6
aiin.pf undecim igitur caotflmaonofRomaiuiBicdciBobtinuifle Pe-
rram rsilUmant muli)

Dir ‘“'-d bv Googl-c


. m
'

PARTISl.LIB.V.CAP.Iir. 241
i[ui in Gr*cU , MacedonU que interim pro-
airabat Evangeliuni; atque anno poR Faiftonem a<> «i-

Cbrifti 25. J^eronis 2. vindus I{om4m addudus eft, taipll


(a) utteditur Hieroaj/mus. (^i eft annus Cbrijli eki .
56. Itaque diu ante Taulnn ^omam TrtrNi adiit
Tauius 3.b 7\(erone Coram auditus &
ablolutus r«T
eft Sed cum utriulque » ut apparet > Apoftoli ftu-
.

dio Rfimdc Criftiana fides adolciceret , primus cam


iniei^tus eft 7{ero Qiii ciim Urbi ( ut 1 'upri n-tuct.
didumeft)rubjeci(ret ignes anno itnpcrii it.qerae Jas *.
Cbrifiiand 64. falso fcclcris hujus '‘in Cbriftianos
derivavit invidiam . Jdeocomprehcnfi plcriquc, i'

& horrendis affediluppliciis, (i) adeo ut non-cij^f®'-


nulli (bbo, adipe, ac pice obliti , facium inftar, 47! suip,
in ufumnodumi luminis arferint Eodem fere.

tempore ^iwo» , qui {c) Sanidrid ChriftU-


Hom iJ.
nam Religionem importante "Philippo ei nomen
dederat, &ad maleficas artes poftea redierat, »e>ni. de
Romam advenit , acprarftigiis (uis Romauoj illu- ”*o,V&
ftt : (d)quemPfrr«ja Dxmonibus in aerafubve-
j
dum, ac volitantem, oratione fiia dejecit Ob .

id Ticronii julFu tam ille , quam Paulus capitis da-


mnati lunt 3. Cal. Jul. anno Cbrifti 67. roa/i bfof"*
exeunte i3.(f)Pr/r*iiinverfisveftigiis cruci
fixus eft. (f)Paulus eadem die gladio trunca- Ku(eb.t.
tus eft- 75T'
,
Reliquorum Apoftolorum ada nulla fere ccr- aii*.
ta ac fide digna hiftoriacomprehenfa in obfcuro
latent. De Mar/fcao fer ibit (e) Irtnaus feriptum^H^^
ab eo tunc Evangclium , cum Petrus Bfimanam chr^fon*
jnftituit Ecclefiam. Jaeobum quoque minorem
fiatrem Domini, qui primus Hierofo/ymorum An-id Romi
tiftes ab Apoftolis ordinatus eft, (b) anno fcdisfp'"'*
fuae io.7{eronis (cptimo, "Judai peremerunt; quod /«»'•«
inannum incidit Cbrifti 61. "lacobo iVcccflfit W-THielde
mo» Petro Unus y qui hadenus
, Chorepifeo-fcript.
pus fuifTc putatur. Eo'ib
Utriulque cathedrae tempus audoritate niti- ch».o^
tur Sed Romana intervallum plurcs , qudm ^n-
.

tiocbeiue, tcftes habet. Huiusenim folus vindex


2 Cit timfm.

Digitized by Google
,

»44 rationarii temporum


A i7< <^ui ad annum ultimuni
c{i Emfcbius in Chronico t
ritrriV initium ejus adlcnbit, a quo ieptimo de-
anno ^omam proiedum cUe Tetrnm ad-
d “*joa
Terap. 'notat. Sed prior illa de ^ntiochenfi 1 'cdc lacinia
c.ij-
germana non cft, cumnccin veteribus libris ap-
pareat, S: zhlhrdc Tetrnm ^Antioebin doceat an-
nos 2^. manfilfe, de Epmana conftantius Anti-
qui loquuntur , cujus finis inTetri nece fadus eft,
anno Cfcri^i 67. !lVfro»M labente adhuc 13. &r in-
Rantei4. led is decimus quartus computatur ab
Hieronymo , qui Apoflolos ambos co iplo mortem
obiifle Icribit , cumdemque numerat poft Palfio-
-Hiet. nemCfcri^/37. (4) Ad hacc Tetrum ait annis 25.
MkiV/*ac I^o»i444w» ledemobtinuific. Unde videri poteft
inctit, circa annum Cfcr/y?/ 4}. illius initium fecifle. ^n~
vero ante annos lex, Cbrifti 37.
Neque vero I{omanam tantum Lcclcfiam z Te~
tro fundatam c(Ic Veteres produnt; fed criam
Innocentius 1 in epiftola prima , manifeftum eije ,
.

ait, /» omnem Italiam , Gallias , Hifpanias,


Africam, 4^44« Siciliam, infuUfque interjncen^
tes nullum inftituiffe Ecclefids , nifi eos ijmu venera~
bilis, ApoftolusVexms y aut e/us fucceffores, confti-
tuerint facerdotes . ,Aut legant y inquit, fi in bis
provinciis alius %Apofiolorum invenitur aut legi-
tur docuijfe.

CAPUT IV.

De Galba, Othone, Vitellio , Vtfpafiano , Tito,


Domitiano, de^e Hieroiblymorum excidio.

A. 68. Cbrifti id 96'

>suet. ^Aulo ante T^eronis obitum , (b) C. Julius


, qui pro Prxtore G4///41» regebat
xiph. palam deficiens , (i) Sergium Galbam Hifpanias
adminiftrantcm ad imperium capcircndum im.
pulit; quod ille fubinde interempto manu lua
Vin.
0)lffe Servium Sulpicium Gsllau , ut cHeivttut te Frf/jr. EJIt,
hq, *f’ Ln- S4I,
. ,

PARTIS I. LIBER V. CAP. IV. M 5

Vihiitei perfevcravicfaccrc. [ii]TtafublatD?V^-


rojif, imperavit menCcs » grandi
circiter leptem
jam natu ; ac fequente annoCfcri/fr^p.incunte, ,

periit cum eo, quem adoptarat, Vifontt


cum
jam M. (a) Silvius Orbo Irnperator acclamatus cl-
fet . Sed huic pei breve imperandi rpatiumiuitj
ac trium circiter menfium
- lnteTim(b)f'itelliusGermam(4 rum legionum,
quibus Conluiaris legatus praeerat fiducia, Im-Hiit.ae
peratoris nomen ulurpat , &
ad Btbridtum Otbo~ of'*
j^ne
mis levi praelio vincit exercitum: qui civilium
..

pertaeilis armorum voluntariam fibi ncccm con- pi^t! Ia'


Ccint^prile circiter mcnlc , «tatis anno ij. xiphu!*
(f) Vitellius poft Othonem imperium o<So ad- ynrUi.
modum menfiDUsgclTit, eodern anno Cbr/^« 69.
quod intervallum haud folus implevit NamTK. xu .

Flavius Vefpafianus, qui ad comprimendos Juduot


a T^erone milsus fuerat , adjuvantibus Tiberio
.Alexandro Agypti PnefeSo & Muciano Syria Prx-
fide, trium caede Principum qiiafi fluduansde
incertum fufeepit imperium . (d) Primus T/irr/iw a t«c.
Calendis Juliis anni Cbrifti 69. legiones in illius
verba facramentura adegit; ifquc primus prin-
cipatus dies in pofterum celcbratus,ait Tatitus.{e)
Decem annos imperium rexit fumma aequitate
ac clementia Obtredantium libertatem,maxi-
-

meque Philolophonim , patientiflime tulit- Hel-


vidium tamen Trifeum fbr/sfef generum , leda
Stoicum , &
Prstorem, nimia ejus infolcntia coa-
dus relegavit, ac julfit occidi ; tum Philofophos
uno excepto Mufonio , Urbe lubmovit anno Cbrifti
7?. Ingenia dodrinafquc magna 1 iberal itate com-
plexus eft- Primis enim Rheto-
ribus a fifco annua centena conftituit . Sola in
eo culpabatur pccuni* cupiditas: quam tamen
excufarefolebat «rarii fifcique inopia , afscrens
iiadringcntics millicsopuselse , ut Refpublica
S are polsct
Ea fumma ad noftram pecuniam ro
.

dada coronatorum circiter efficiet 1071? 00000.


Q. 3 Bellum
(1 ) Le{: M. Salriut Otbq. ibid«

r)inii.7cj'-h\/ Coogie
y

14^ RATIONARII TEMPORUM


Bellum eo Imperatote confeftum eft JudaU
id ntm y ad quod privatus adhuc ab
erat, ut fupra docui. Id a Icditiofis qui
c 1- buCdara ortura habuit, quorum (a) duxEUdz^B
rus, jlnfnU Pontificis filius j
qui per Ipeciera
^“«-religionis advcrlus Efimams arma moverunt .
ajoreph. Dehinc ftrageluorum, <\iu iC dj at it nfilmfy Scy-
tloptiitanis aliilquc pallim tuicidabantur , ef-
lerata gens contra l{omanos pertinacnis conten-
dit. CeftiMsGalluiy Sy ria legatus, Hitrofoiymam
obfidens cum magna copiarum luarum exde in
jKffph. fugam agitur (p) anno T^leranis ii. T^ovembris
\ jucnlc Cbrifti 6 ^. Vidtores Hterofolymam rcvcrfi
UeftMi cum alios belli duces eligunt , tum Jcfepbum Mat-
rl»r<r filium, (t) AnnoCbriftiSj. VtfpafianHs per

( |lI«pIi. Calilaam ac Judaam arma circumferens , prster

oppida pleraque , ducem ipfum belli in


poteftatcm redegit , a quo &
illi praediftum eft
‘“Ik.
imperium. Poltremo caput gentis Hicrofilytram
aggreifus , mox interruptam 2{troHis alioium-
queearde Principum obndionem per Titum fili-
um jam 'oftaurat anno imperii fecun-
do, ffcr/y?/ 70. per Azymorum dies i ac ^cmum
«ijofepb. (d) Z.0» decimo, five^KHwyJ/j.die; templo lue-
Fxefe. cenCo, urbs capta penitus, {e) CorpiaiU. qiii
eft
»*• ^rprfwjtr/ji.refpondet, feriay. ut Xipbilinut ex
prodidit.
£a clades jfNd4/V<(gcnti ac nomini exitium at-
tulit, tantaque viscalamitatis, ac tam multi-
plex malorum (pccics fuit , ut appareret ob unius
rilii Dei indignilfimam necem poenas iftas elfc

lib-riie PCfiolutas. (/) Nam &


horrenda fames inclu-
los moenibus in eam rabiem impulit, ut huma-
“nisvefcercntur carnibus, ac natorum etiam cor-
pora matres ablumerent: Sc, undecies centena
millia, quod fando vix auditum erat , una illa
obfidione petierunt Urbs ipfa deniquefolo z-
.

(|) cui &aratnimviftor impreffit. An-


i»ch- no imperii tertio, Cbriftiyx. (t) Vefpafianui cum
H. filio de triumphavit , ac tum tem-
Tci'#.’ pium

Digitized by Googie
. . .

PARTIS U UBER V. CAP. IV. ^47


^iQmocclufit , &
Pacis aedifica re coepit . Eodem
anno tumultuantibus ^lexandrU Juddij , (4) 1m. ad 96.
pus PraefcSus templum iptbrum Oaiou diftum ab
OnU Pontifice , qui illud fimdarat , obftruxit . ^
Dehinc Conlulatufuo nono, quem cum riro fi-
lio gelfit, (i) deccffit cx morbo , dum legat ion j- *
bus operam daret, aflerens /»»per4 rorfi»»
mori op«r/rre. Fuit hic annusCbri/l( 79. dies, VllI.
Calend. , ciim annos vixUTet 69. xncnfcm
I. dies 7-1 mpcrafiet annos decem.
(c) Inter optimos Imperatores jure numera-
tur,qui Fefpdfidno patri 1 ’uffeftus eil, Titus
ctfi, antequam imperaret , crudelitatis, avari-
tiae, ac libidinis lufpe&us fuerit; fed qualei-
cumque mores fuos in principatu fic in melius
convertit, ut amor ac Jelicix generis humant
vocari meruerit . Pnecipea in illo mani netudinis
ac facilitatis lausexftitit.Null negare quicquam
i

lolitus , a jebat , Hemiuem 4 "Principe tripem ooor-


tere difeedere Cum fupercoenam recordatus cl-
fet, nihil fecuiquameodicprxflitine, ^mici -,
inquit, diem perdidi. Eo imperante anno
So.e%yefuviomoQte ingens vis flammarum ac
mox cineris erupit. (J) tixe vero in .^/ricjm ,4Xiphii.
Syriam-, &^j;ypriM«uiquepervafit. Oppida pe-
nere duo, Pompeii 8c Hetculaaum Amphithea. >»•

trum & thermas liio nomiae dedicavit


Moritur anno Cbrifti 81. Eid Septembris ,
annos duos, ac menfes totidem , dieique ao*

quam lucceflerat patri , (?) altero & quadra-


gefimo xtatis anno ; non fine dati ab fratre
JDomitianp yeneni fufpicione.
_
Incredibilefuidefideriumr/rwimoriens Sena-
tui populoque reliquerat. Auxit (/) id Domi^ f suet-
tUnus frater ejus ac luccdTor , pene omnium ,qu i

tadenus fuerunt, ac deinde vixerunt, Princi-


pumtctcrrimtB. Atqui inter initia principatus
clemcntix juftiti^uenonnuUum fpecimen edi-
derat. Sed mox indolem prodidit, ac fxvitia ,
rapacitate, luxuria xmulum (cl^fro/»ioftendit.
Q 4
. .

RATTONARII TEMPORUM
chrffl»
fpedaculis cffiifus,quinquen-
ad 96 naie inter alia certamen iniUtuit, Cdpitolino Jovi
c^lSrf ®uficum , equeftre, gymnicum, anno
c. it. Chrifti 86. Primus le Dominum ac Dtnm appellari
voluit. Initium irnperandi ciim habuilPetanno
Ctrl/?/ 8i. conlpiratione Tuorum opprimitur anno
96. decimo quarto t alertd. O^o&r//, anno aetatis
4$. ciim imperalTct annos 15. dies 6.

C A P UT V.

De Chriftiana re db exitu Neronis dd ultimum


dtittum Domitiani , five
A
68- Cbrifti ad 96,
Hriftianx res illius temporis haud magna in
_ luce vcrlantur, feriptorum magis inopia,
quam quia mandari quod pollet literis exlbrct
nihil . Nam neque parva , neque /citu indigna
credibi Ic eft A poftolos , ac Cbrifti Difeipu los
, to-
to orbe gellil se; fcd pleraque fabulis incertis &
*
"^errationibus adfperfa Tunt . nos pracipua Tum
'^'tantum capita rerum, non exaSam lingulorum
hiftoriam mandare huic libro decrevimus
Prrro ab TVfroJifintcrfeao, B^omanam Eccle-
» irw.i.
jan, regendam Tulcepit , ut (b) antiqui
Tert. Scriptores afserunt ; quibus Tuffragatur vetus /»-
con™ Bpmdnorum Tontifieum Dberii tempore
Mir.i. contextus,quem penes nos habemus . Huic annos
7 Fnfeb.
Chroa. ii.incn(es i.cuin <i*cbusa]iqnota/fignanty ut anno
Epipb. Cbr»^» 78. deccfscvit. Cui (0 Cletus deinde fuc-
Hfr, i8
ceffit , quem ^ndcletum vocat hmeut ut Crdti &
;
complures, ac duodecim annis fedit, menhbulquc
Icptem; &
martyrium fecit anno Cbrifti 91. ac
cirro».
iuccelsorcmhabuitf/fWM/fw. (f)Anno porro
Domitiani 13. vel 14. Cbriftianum in nomen arde-
dH!.r.aeraP«riecutio capit; inquaS. 7 <M»»«ApoftoIus
infulam relegatus {d) fcripfit
*Ec'ci.*
» irm. 1. hpfitf > (*) fnb exitum Domitiani , ciim antea Roms
S c. ,0.

fteenteodam n»n effe rrrnudiii demon*


“? y* hnml», klciue non e» Ite.
rede*oinni6o,G«l*. Huik porro non Arucleiimi
IM Anenclet 0 « voctri ibidem ofleodit Pearfonio*
iiSi
. . y •

PARTIS T. LIBER V. CAP. VT. ,149


Jnfefvens dcmcrfus oleum iJIxfus abiilTct,
«juodex Tertullidno Hieronymus approbat. Paili §<) «#
(unt it Flavius Clemens Conlul Domitiani conlb- * jn*j'o^
brinusj &
uxor ejus Flavia Domitilla ctuldcmTin*
Imperatoris cognata i qaihusee^ie-inret &
Judaif-
mi crimen impaftum , ut feribit (b) Dio ; Domi- *d«>*
tiliam ait Eufebius , five Hieronymus in Chronie» >
Clementis ConfaVis ex forore tuiffe neptem , &
eamdem virginem I{omanum Martyrologium no-
minat
Hxrctici porro eodem intervallo complures
exftiterunt. Prxeipui veto Simon Magus i Tetn
Apoftolodcfublimideieftusi 'HitolauSi a quo
Jlieolaitarum 1'efta profluxit; (r) Hymena»s Tbi’- ^Ti«.
•,

*•
letusy TbygelluSi Alexander , quorum Aj»fto-i*
Ius meminit, {i) Ebion poft excidium Hienfo- dtp\ph.*"
lymitanum hscrefis fuae venena fparflt , ut feribit
Epipbanius . Menander item , ac Cerinthus , tem-
por bus i ifdem vixere
i

CAPUT VI.

De . qui ab ortu
viris doElrind laude prdftaistibus
Chrifti ad Domitiani obitum /oculofere integro
floruerunt.

Lluflravit hanc setatem /udai "Philonis


1
1 quentia pariter ac fapientia, (r) qui publica ^hiio
pro Judais .Alexandrinis Icearione iunaus
apud Imperatorem. Tum Mu/onius Tyr-
rhenus Fulfiniis otiandus y fe&3. Stoicus qui
ronis tempore vixit , ut ait Suidas . /Apollonius
Tyaneus Mufonii familiaris . Demetrius Cynicus ’
multum ab (/) Seneca laudatus Longe vero/sca.
.

clar iflfimus habitus eft Seneca iple Stoicus , zcT^e -


*’*•

fo»«prxceptor , &'abeodemmori coafius Sub ^ .

Tifcfrio floruit Cg) Strabo Philolbphus pariter


Geographus urriptor. Sub T^erone Poctsc
bres fuere Lucanus y Silius Italicus , quo J^ero'*^"*'
Confule mortuus eft; Terfius Satyricus. Pauld
poft

Digitized by Google
,

RATlONARri TEMPORUM
tChtidi
Entropius. Imperavit annos 19. menfes 6 .

aJiii. ' Dio.


IK. iit (a)
7\
p<. ^“iiiridnHsTrdfdniconfohnnm ejuT-
i
populans , (nam Italica ortum accepit “P/o-
ftus I )
h tina liYore, quae xwor Trajani fuit
, imperare
5p.lr*
tian.
Dio. ^6,
* »
/r'.*» &
y
coepit anno Cfcr//?/ 117.
•*/•»vir
•^d virtutes pennae
ingenio varius
«i *ii5vuiu variui UW ac mul-
mui*
^*P perinde aeque
atque vitia laetus
fai^us .
V
pHr!’i.
9.
.

Artium eo m
en ftudium ff%An A
fliiH IlIffM pene
omnium
«a a>M Xaat»
fuit, etiam
1.4. e. 6 . minutiflimarum , quarum peritos , tanquam ae-
mulos, obterere confueverat Pracftanti idem
.

memoria & in obeundis provinciis affiduus ac di-


ligens. Itaque tantum terrarum nemo peragra-
Vlt. Mortuo rr4/rf>»o, Tartbis Armenia
^ ^<Jy-
rtaj M^opotamia ccOit
i Z)404»» quoque rcliftu-

Rirref». ™? ’ Romanorum civium , qu* illic erant


^num millia perdere elTct veritus.
Judai tumu Ituantes primum d Af4r.
^*'‘™»'wmprelfi iiint anno ejus imperii fe-
xiphii. “oirea Hf>ro/b/7»»4»»{inftauravit, quam
cUJon . r "
• ^^P‘folinam vocavit , eoque coloniam de-
orof. 7. ouxitjatque in eodem loco ubi templum ftete-
* *!• alterum in honorem Jovis conRituit Quae
.
xesjHdaomm animos ita commovit ut ad arma
converliatrrKius , quam unquam alias, bellum
excitarint , duce Barcocbtba
, contra quos Hadria-
rsm ci^ alios belli peritos
Imperatores , 'tum Ju-
I «4*1 ® accivi t ; a quo pau lati m
7*^*' ^
internecione deleti lunt
* .

/»m’. co bello quingenta od-oginta


millia Icribit Dio, praeter
inumerabjlcm multi-
nidinem , quam lames
morbus , aut incen-
,
dium ablumpfit ; adeo ut Talaftina pend ad fol i-
tiidinem redada fit. Ex illo
tempore Hlerofoly-
mam idire j^ati (ub poena mortis vetitum fiiir
dcre*. l“Jnili quod uno quotannis die lugendi eratii;
Bcll.h„iuse,irosina5„„m
* quo W4dr<4»w/ imperii vice-
»Swrt.
nio V,. i^m ingraveicente , mor.
c«t'op, contedus, prole cum careret, Cejonium
Com-

Digilized by Google ,
Partis i. liber v. cap. viii. a?}
Commodum Ferum adoptavit quem Mlium Fe~ ,

rnm nominavit, ac Cte/arem fecit anno Cbrifii la ‘ijg.


I ^7. at Cal. Januariis anni lequcntis exAindus
is

c/f, ut Hadrianus itaque afie-


Icri biti'/i4rr/4A«i.
<5fa valetudine »Arium Antoninum ^ qui poffca
Vius cft diftus, adoptavit, ea lege, ut illcfibi
duos adoptaret , Annium Verum Alii Feti filium,
& Marcum .Aurelium .Antoninum . Demum occiib
5 ero;/.//iolbrorisfuzvirononagenario , aliilquc
plurimis, cum vitae tasdio fibi mortem afferre
tentalTct , apud Bojas peri it in conipedu Antonini
Tii t VI. Eid. 7«/. anno Cfcri/?/ 138.(4) ciim vix il- Juphif.^
f’ct annos 6i.menfcs 5. dies 17. imperaflet annos
ai.menlesii. dc doa.
Tempe.
CAPUT VIII.

De Antonino Pio , Marco Aurelio , Lucio V cro,


Commodo.
A. 138. ebrifti ad 191.

(6) A Ntoninus Tius adoptatus ab Hadriano amtms-


I{omana rei praefuit anno Cbrifti uS.
tanta virtute ac bonitate ut exempla omnia fu- *«>'•»"»
pcr.irit . Patris enim potius affeftu , quam Prin- euu!'».
cipis, Rcmpublicam traftavit atque orbem ter-
rarum fine bello , quamdiu imperavit Ibla au-
ftoritatc rexit ; ideoque cum comparatus •

clt. Hunc exteri ac longinqui Reges &r populi


adeo veriti fiint, utcontroverfiarumfuarum ar-
bitrium ab eo pofcercnt. In cos, qui contra fe
confpiraverarit , inquiri vetuit. Moritur (c) an- , r.,i-
no statis 70. imperii 14. Fiiior annos stati illius
alfignat72.1n 161. porro Ciri)?/ annum mors ejus
incidit, Nonalque Martias, cum ccpifTct an-
no 138. ex ante diem vi. Eid. 7**^* Ic^ vigin-
tiduos annos cnm odo fere menfibus geffic
imperium . •
rofi hunc imperavit Marcus Aurtliut j TUge~j^
ner; uiiM*
^
.

24y RATIONARII TEMPORUM


ro/olyfU4m adiens CbriftUnos inftituit perfequi ^
id 6«. quo fibi 'Juddoi conciliaret, ac primum (4) ;/4-
occidit ; deinde Tttrum ih carcerem
conjecit , unde ab Angelo cR ereptus . Nec
diu crudelemambitiolbmque Principem cceieftis
ira di/Iulit. PoR tres annos,- quam TdUfiind
totius Rex erat faftus , Cd^drtd cum elfet ,
Strdtonis Turris dicitur, ^)proque tribu-
^c-iir. nali verba faceret, tanqnain Deo acclamari li-
bi pafTus , 1 'ubita Numinis ira , fcatentium c
corpore vermium tabe confedus cft . Paulo
ab Ijif4 diverfam narrationem apud Jo/epbum
mortis illius invenies Sed de tempore quod
.

diximus, afErmat. Nam quatuor annis regnaf>


fc illum imperante Cdio , tribus fub^ CUudio ,
in totum Icptenis annis aflerit. Eo defundo,
yuddst deinceps contributa cR Syrid , ac pro-
prios Reges nabere defiit •
Interca per "Juddam , 8c Sjridtn , ac longius
propagari pictas CbrifiianA capit , in-
chw cumbentibus in eam rem naviter Dilcipulis, prae-
ntuA ,

fcrrimquePierr®,acp4i«/o,Quorum illeperagra-
ta 57r;<v, ^«f/ofii/Vledem Pontificiam fixiffe cre-
ditur anno poft Palllonem Cbrifii feptimo, aerae
communis 37. cui annos fex integros profuit.
r.Hiiu -Ro^^^w^inde (r) circa CUudii fecundum migra-
vit annum, ut in Chronico icribit Eufrbfus, qui
annis 15 Urbis Epiicopum Tttrum fuiflcrc-
.

JCMuiMi fert, (i) Dionyfms JtUxdndrinus apud Eufeblum


autorelf, primum omnium Tttrum I{omd Cbri-
^iprxdicafre fidem, five Ecclcfiam ibi fundalTr.
Huius fcdisprmcipium cadit in annum Claudii
tertium, Cbrifti^i. qui cR ab ejus profedione
proximus, cititiTaulut nondum eo perveniRet;
qui
l^ptromm Rominoram Ponllficutn »tite nIMI ceiti babcil
poteft ulque ad HirrhIftorlicChriflianicaapita eruditi rra«
, dinim Pnifoniua , Paprbrochlua , Paiiua , TillrmoDiai «Deetamen
iDCerie conieniiunt ^ EuCrbloi > ladlt Petrum fediffe Rnos ir an.
2J<~m*»'roaapitltuTdtlficultare*. Lidanrlua rei6- iir liV® edito k
Salunotom a. Mifrellan. de moilibu* pcrltcutoram affetlt Petiuni
petii annoainulrif prorinclaiperaeralTe i pollea teniffie Romam Ini-
tio Neroniani imoeri! , hec eO . anu» «r» vuluria i«. obiK Vfi6
om.ts uudecim igitui rintilm lanot aoniaiun (idciBobtlouiire Pc-
rntmtsilUmant multi

Digil;;r:’ : , Googie
a .

PARTIS I.LIB.V. GAP. Iir. 241


^ui in GrfcU , hUcedonU que interim pro- chnft*/'
airabat Evangelium; atque anno poR Failioncm >d 6i.
Chrifti 15. 1. vinftus P^omdm adduftus cft, taip’l
(a) ut tefiitur HieronymMS. (^ieft annus Cbrijii Ecci.

56. Itaque diu ante Ttulum I{omam Te frus adiit


Taulus zbT^e rone coram auditus abfolutus & »T.

eft Sed cum utriulque , ut apparet , Apoftoli ftu-


.
*
dio l{om£ Criftiana fides adoldcerct , primus cam
inledutus eft Qi'i ctim Urbi ( ut Cupra n-iuct.
didtum eft ) Cubjecifret ignes anno i(nperii n.sprx J ^’a *.
Cbrifiiamf 64. falso Icelcris hujus '"in Cbriftianos
*
derivavit invidiam Idcocomprchcnfi picrique,
. i'

& horrendis affeftiCuppliciis, (6) adeo ut non-


nulli Cebo) adipe, ac pice obliti , facium inibr, 47! suip,

in uCum noifurni luminis arCerint . Eodem fer^ cht^oi».


tempore Simon maius , qui (c) Samaria Chriftia- Hom it.
nam Religionem importante Tbilippo ci nomen Ephaf:il.‘
dederat, &ad maleficas artes poftea redierat, Seim* de
J\omam advenit , acprxftigiis luis J{omanos illu- p.ToV-'ae
fit :
(d) quem Daem9nibus
in aera fubve- »>“
j
dium, ac volitantem, oratione fua dejecit . Ob
id T^eronis juftii tam ille, quam Tantus capitis da-
mnati l'unt3. Cal. Jul. anno Chrifti 67. AVroa/i
exeunte I j. (e)Tefrms inverfis veftigiis cruci fuf- "J;
fixus eft. (f)TauIus eadem dic gladio trunca- Kii<rb.«.

tus eft. .

Reliquorum Apoftolorum afta nulla fere ccr- *"«•


ta ac fide digna hiftoriacomprchenfa in obCcuro
latent. DeMdfrhrfoCcribit (c) Irenaus Ccriptum^nj^J^^
ab eo tunc Evangclium , ciim Tetrus Romanam cVryfou’
jnftituit Ecc]eri 3.m. Jacobum quoque minorem
fiatrem Domini, qui primus f/fVro^/yworl»»» An-id Romi
tiftes ab Apoftolis ordinatus eft, (fc) anno Cedis
fux io.t^eronis Ceptimo, "Judai peremerunt: quod /««'w
inannum incidit Cbrijii 61. 'lacobo Cucccftit
mon Tetro Linus, qui hadenus
, ChorepiCco-fcrio'.
pus Cuiflfb putatur. Euflb
Utriulque cathedr® tempus auftoritaten'ti-chr«^
tur Sed l^omana intervallum plures , quim An-
.

tioebena, teftes habet. Hujus enim Colus vindex


Z cft timfrs.

Digitlzed by Google
.

144 rationarii temporum


A ly. cil Ett/cbius in Chronico, qui ad annum ultimum
Chiilti
aa 6 t Tt&rrtV initium ejus adlcribit , a quo leptimodc>
Viden- inceps anno Evomam proteftum cllc TeCrnm ad-
de doA-
Temp.
'

notat. .Sed de ^ntioebenfi Icde lacinia


prior illa
c.ij. germana non eft , ciim ncc in veteribus libris ap-
pareat, Sc zhlurdcTetrnm .Aatiocbin doceat an-
nos i^.manliire, de Efimann conftantius Anti-
qui loquuntur , cujus finis inTrrr» nece tadus eft,
anno Cbr/^» 67. !lVfro«»i labcnte adhuc IJ. & in-
ftantci4.1cd is decimus quartus computatur ab

Hieronymo , qu Apoffolos ambos co iplo mortem


i

obiifTe Icribit , cumdemque numerat poft Paftio-


s Hiet, ncmCfcri^/37. (4 ) Ad hrc Tetrum ait annis 25.
de Vir,
llluil.a fedem obtinuiffe. Unde videri poteft
in Cbr, circa annum Cbrifti 43. illius initium fecifle
vero ante annos lex, Cbrifti 37.
Neque vero I^omanam tantum Lcclefiam z Te~
tro fundatam ede Veteres produnt; fcd criain
Innocentius I. in epiftola prima , manifeffum eije ,
ait, in omnem Italiam , Gallias , Hifjianias,
Africam , 4/4«« Siciliam, infuUJque interjncen-
tet nullum Ettlefus , nifi eos , qnos venera^
inftituiffe
bilis. yfpoftolusVetrus , aut ejus fuccefjores , confli-
fuerint facerdotes. .Aut legnnt , inquit, fi in bis
provinciis alius oipoftolorum invenitur aut legi-
tur docuiffe.

CAPUT IV.

De Galba, Othone, Vitei lio , Vcfpafiano , T ito,


Domitiano, deque Hierofolymorum excidio.

A. 68. Cbrifti zd 96*

i Suet. AuIo ante T^erotsis obitum C. Julius


Nero e
e-.dr 41 .
P yindex , qui pro Prxtore Gdlliam rc%chzt
, C^)
,
Xiph. palam deliciens , (1) Sergium Galbam Hifpanias
OmtfM
adminiftrantcm ad imperium capeffendum im.
pulit; quod ille fubinde interempto manu lua
Vin.
fi) I r|c Servium Sulpiciura Gilbsu , nt otfeivilm { TxtftU BJIt.
H. */. JRt».
. ,

PARTIS 1. LIBER V. CAP. IV. M?


Fiitdkei pctfevcravic facere. [rt]Ttafublat 5
?y^e-

roact imperavit menfes circiter leptem ,


grandi
jam natu i ac fequente 3kmoCbrifti69. meimte , ,

periit cum eo» quem adoptarat, Vifone t cum


jam M. {^) Silvius Otbo Imperator acclamatus cl-
fet Sed huicpeibreve imperandi fpatiuraiuit,
.

ac trium circiter meniium


• lntcr\m(b) f^itellins Germanicarum legionum»
quibus Conlularis legatus praeerat fiducia» Im-Hiit.«e
peratoris nomen ufurpat > & ad Bebridtum Otb<f~
nis levi exercitum: qui civilium jhone^
prxlio vincit
pertasfiis armomm
voluntariam fibi necem con» pint.’''n
menlC) aetatis anno J 7
fcivit .yfpnVe circiter SlSr** -

(0 Vitellius poft Othonem imperium odo ad- n,ih.


modum menfibusgclTit, eodern znno Cbrifti 69.
quod intervallum haud folus implevit NamT«c.xi. .

Flavius Vefpafsanusy qui ad comprimendos Juduot


a Ts^erone milsus fuerat , adiuvantibus Tiberio nm.
.Alexandro Af^pti Prxfefto & Muciano Syria Pr*-
fide, trium carde Principum qiiafi fluduans&
incertum fufeepit imperium . (d) Pr imus Tiberius j tk.
Calendis Juliis anni Cbrifti 69- legiones in illius «in. 1.
verba (aeramentum adegit; ifquc primus prin-
cipatus dies in pofterum celebratus,ait Tacitus.{e)
Decem annos imperium rexit fumma aequitate
ac clementia- Obtredantium libertatem, maxi-
meque Philofophonim, paticntiflime tulit- Hf/-
vidium tamen Trifium jbr*fef generum , (eda
Stoicum , &
Praetorem, nimia ejus inlolcntia co3-
dus relegavit, ac judlt occidi ; tum Philofophos
uno excepto Mufonio , Urbe 1 'ubmovit anno Cbrifti
7^-Ingenia dodrinafque magna liberajitate com-
plexus eft. Primis enim Latinis CrMif*^ue Rheto-
ribus a fifco annua centena conftituit Sola in .

co culpabatur pecuni* cupiditas: quam tamen


cxciifarefolcbat aerarii fifcique inopia , afscrens
quadringenties milliesopus elsc , ut Refpublica
Itare pofset Ea fumma ad noRram pecuniam ro
.

dada coronatorum circiter efficiet »07^00000.


Q. i Bellum
(t ) t.e(« M. Silriut Oth^. Ibtd.

Diqit i7Efj_b v Googie


y

34« RATIONARII TEMPORUM


Bellum co Imperatote confeftum cft "fudal-.
a$mt ad quod privatus adhuc ab ^<ro»<mil-
erat, ut fupra docui. Id a 1'cditiofis qui
c V bufdam ortum habuit, quqrnm (a) duxEUax^t-
rus, ^n*nU Pontificis filius; qui per Ipccicm

“XfT* advcrlus Epmams arma moverunt .

Wfeph* Dchincftrageluorum, (\x\iiCdtjar!enfibufi Sty-^


tleptiitanisaliilquc pallim tiucidabantur, ef-
,
ierata gens contra Efimanos pertinacnis conten-
dit. CeflmsGailus 5yr/<e legatus , Hitrofolymam
obfidens cum magna copiarum Tuarum exde in
fugam agitur (bj anno Tieronii ii. '^ovtmbrit
l i
xnenfc Cbrifti Vidores Hierofoi^mam reverfi
tjffhii cum alios belli duces eligunt , tum Jofepbnm hUt-
/Wif filium, (f) Anno Cbt ifti 67. VefpafmnHs per
t luftpk. CAliU/im ac "Juddam arma circumferens przter
,
oppida pleraque , ducem ipliim belli Joftp^m in
Mieu poteftatem redegit , aquo&-illi prxdidum cft
imperium. Poftremo caput gentis Hitrofolymam
aggrcifus , mox interruptam Isftronis aliorum-
quecxdc Principum oblidionem per Titum fili-
um iam^w^ir^Ki inftaurat anno imperii fecun-
do, rtr/yii^o. per Azymorum dies; ac demum
ifloffph. (d) loi decimo, five.>d«|:»y?/ j.dic; templo Tuc-

Fxefe. cenTo, urbs eft capta penitus, (e) Corpiai^. qiii


>*• ... Septerubrisi.Tclpondety feriay. ut Xipbilinui ex
;.'47. Dio/>c prodidit.
Ea clades ^wdd/Vrfgcnti ac nomini exitium at-
tulit, tantaque viscalamitatis, ac tam multi-
plex maloruin fpecies fuit , ut appareret ob unius
rilii Dei indignilfimam necem poenas iftas efTc

tib.rde P*ffo (/) Nam &


horrenda fames inclu-
fcxcid. fos moenibus meam
rabiem impulit, ut huma-
'
nisvcfccrentur carnibus, acnatorum etiam cor-
pora matres ablumerent: undecies centena
millia, quod fando vix auditum erat, una illa
obfidionc perierunt Urbs ipfa denique folo x-
.

quata ; (g) cui & aratrum viftor impreffit An- .

zich. no imperii tertio, Cbriftiyu (i) Vefpafidnus cnm


* loieph
triumphavit , ac tum Jani tetn-
rei'».’ pium

Digitized by Googie
. . . ,

PARTIS I.' LIBER V. CAP. IV. U7


plamocclufit , & Pacis aedificare capit Eodem .

anno tumultuantibus ^/exandrU Judxis (4) X». ad


pus Prxfc^us templum ipforum Oaion di^urn ab
OnU Pontifice , qui illud fundarat , obftruxit . "* ^
Dehinc Confulatu fuo nono , querneum Tiro fi-
lio gelfit, (t) decclfit cx morbo , dumlegationi-fo*?f^.
busoperam daret , aflerens Jmpfr4fo«»i»
morioportere Fuit hic mnas Cbrifli 79. dies» VIII.
.

Calend. , ciim annos vix Ufet 69. aneofem

1. diesy. impcraflTct annos decem.


(e) Inter optimos Imperatores jure numera- xfphu!^
tur,qui Fefpdfiano patri fuffei^us eft, Titus i TJtui.
etfi , antequam imperaret , crudelitatis , avari-
tiae, ac libidinis lufpc(%us fuerit; (cd qualef-
cumque mores luos in principatu fic in melius
convertit, ut amor ac delicix generis humani
vocari meruerit . Przcipaa in illo manfnetudinis
ac facilitatis lausexftitit.Nulli negare quicquam
lolitus , ajebat , Hemitum uTrincipe triftem opor-
rcre diftedere Cum fupcr canam recordatus cl-
iet, nihilfecuiqnamcodieprxftitilfe, ^mici ^
inquit, dum perdidi Eo imperante anno rbr//li
Zo. cx Fe/uvio monte ingens vis flammaram ac
xnox cineris erupit, (d) Hxcveroin Africam ,4JCiphH.
Syriam , & Miyptum uique pervafit . Oppida pe.
riereduo, "Pompeii 8c Herculanum. Ampbithea. »•
trum & thermas liio nomiiie dedicavit
Moritur anno Cbrifti 81. £id Septembris ,
annos duos, ac menfes totidem , dieique ao*
quam lucceflerat patri ,
(e) altero &
gefimo xtatis anno ; non fine dati ab fratre
Domitiano veneni fufpicione- _
Incredibile fui defideriumT/nxambriens Sena-
tui populoque reliquerat Auxit (/) id Domi^ f soet-
.

r/4m(i frater ejus ac luccdTor , pene omnium ,qui'X!i*.


badenus fuerunt, ac deinde vixerant, Princi-
pum tetcrrimtB Atqui inter initia principatus
.

clementix juftitiaque nonnullum fpecimen edi-


derat. Sed mox indolem prodidit, ac Ixvitia ,
tapacitate, luxuria xmulum CclSffro/iwoftendit.
Q 4
.

M RATTONARII TEMPORUM
ac fpeftacu lis cffufus,qu inquen-
chrwi C-»)!* tn^ncriEws
•d 9t nalcintcraliacertamcninlUtuit, Cdpitolino Jovi
cJnfoft
muficum , cqueftre, gymnicum, anno
e. it. Chrifii 86. Primus le Dominum ac Deum appellari
voluit. Initium imperandi cum habuilPet anno
conlpiratione f uorum opprimitur anno
96. decimo quarto C alcnd. Offofcr/i, annoztatis
4 $.cumimperalTetanno5 is.dics<(.

C A P U T V.

De Chriftiana re db exitu Neronis dd ultimum


annum Domitiani , five
A 68- Chrifii ad 96.

C Hriftianz res illius temporis haud magna ia


luce verlantur, feriptorum magis inopia,
quam quia mandari quod po/Tet literis exftarct
nihil . Nam neque parva , ncoue feitu indigna
credibi le eft Apoftolos , ac Chrij^ Difcipulps , to-
to orbe geflil se; fcd pleraque fabulis incertis &
narrationibusadfperfaiiint. Tumnospracipua
tantum capita rerum, non exadiam fingulorum
hthoriam mandare huic libro decrevimus
Te/roabTy^fTOweintcrfedo, F^omdndm ^cc\c-
l iiw:i.
fjam regendam fulcepit , ut (b) antiqui
fert. Scriptores afscrunt ; quibus fuffragatur vetus i»-
diculus Romanorum Tontifieum Dberii tempore
penes nos habemus .Huic annos
“prti.
ciwSd! iimenfesi.cum diebusaliqnotaffignant;utanno
epiph. ri;r/^/78. decelsevit. Cui(i) Cietus deinde fuc-
cdTit , quem ^ndcletum vocat Irtnpu ; ut & Craei
complures, ac duodecim annis fedit, menfibulquc
feptem,- & martyrium fecit anno Chrifii 91. ac
cho».'*
iuccefsorem habuit f/ewM/fw» (f)Anno porro .

Domitidni 1 3. vel 14. Chrifiianum in nomen arde-


jHier.de r^pcf‘^cuti<> coepit; inquaS. ^ojnawApoftolus
in'P4fmon infulam relegatus (d) fcripfit ^poea^
• t^. I. hpfi» > (0 exitum Domitia)^ , cum antea B^oms
S c 10.
ftlClrtum ab Anteleiofe^fnienJitmnon elTe pereruditi demoit*
^arfonliM *n Diffittr^onlbui poff humity ici< Me non ex Ire*
firatlt
wo rantDiai ^
wd AnencUtum
M 7
ex enini5in Gr«cJf • Hunc potro noo ADadcium ;
voeiri ibtdemodeodit PeuToniiit»
. , . '

PARTIS T. LIBER V. CAP. VI. ,149


infetvfrns dcmerfus oleum illacfus abiiffet,
qiiodcx TertullUno Hieronymus approbat. Palli iH
liint FUviusClemtnsCon(vL\ DomitUni conlb-
brinus, &
uxor ejus FUvi* Domitilld etutidcmTin.
Imperatoris cognata ; quibus«&«o‘»W'»* &
mi crimen impadum , ut feribit (i) Dio ; Domi- *du>.
^
t.

tilUm an Eu/ebius , fwe Hieronymus in Cbronieo t


Clementis ConiuVis ex forore uiiflTe neptem , &
eamdem virginem i^omanum Martyrolo$ium tio-
minat
Hseretici porro eodem intervallo complures
'
exftiterunt. Praecipui vero J/wo» AUgus i Tetro*
ApoBoIode fublimi deiedus ; T^itoinus, a quo
T^ieoUiturum 1 'cfta profluxit: (c) Hjmensnts^ Tbi-t i Ti«.
**
letus, Tbygellusy Jilexander » quorum Aj»fto-|^*
Ius meminit, (d) Ebion pofl: excidium f/irro/o- *i fpipi'-
lym itunum harrefis fuae venena (parflt , ut feribit
Epipbdnius. Menander item f ac Cerinthus y teffl>
por ibus iifdem vixere

CAPUT VI.

De doElrhd laude prdpaHtibus . ejut dh ortu


viris
Chrifli ad Domitiani obitum /uculo/ere integro
floruerunt

1 Lluftravit hanc aetatem Judai Thilonis elo^.ywv»-


J quentia pariter ac fapiehtia, (r) qui publica ^‘Thiro
pro Judais Mlexandrinis legatione fundus eft
apud Imperatorem. Tum MufonHts Tyr- nmji*
rbenus Fulfiniis otiandus y fe&a Stoicus y qui Ti^^-"****
ronis tempore vixit , ut ait Suidas . ^Apollonius
Tyaneus Mufonii familiaris . Demetrius Conicus
multum ab (/) Seneca laudatus Longe vero/sen. .

*•"
clar ifliraus habitus eft Seneca ip(e Stoicus , ac 7{e~
ro»« praeceptor, ab eodem mori coadus. Sub
&'
Tiberio f\orun(g) Strabo Philolbphus pariter &f,r***
Geographus feriptor. Sub J^erone Poetae cele- J’'»*'*'-
bres fuere Lucanus y Silius Italicus , quo 7{ero
Confule mortuus eft; Terfius Satyricus. Paul^

Digitized by Google
3

•10 RATIONARII TEMPORUM


ctiVmi
PoR » MdrtUliSi Valeriiu Flacc»$'i
ad'/; SutiuSf "Juvenalh. HiRotici; Syttoniuty Taci-
^^^cvJud£os(a)Jofepb»Sy qui anno Domt//4>
*o. ^ ni Cbrifti circi ter 9 j Sintiquiutes "Judaicas ab-
1 . •

iolvit , statis anno 0. ut ipie proBtctur . Jtana-'


tus erit anno Cbrifti 37. Cuji Caliiuld primo ; quod
in vita ipie {'uateRatur. Ejus squalis smulus &
fuit]Ii»>?«iT/frfnWfajfe, dequo(6)Pi>of/i»i. Fcf-
p;M«4,ptf/r4>io quoque Principe esftitiifc fertur j^. Cur-
tmt polttiflimus HiRoricus . Eruditionis varis
palmam tulere iub Tiberio y Grammaticus ^p~
pio ^lexamdria oriundus} Tlintus finior y qui Tf»
rianno£>dum Vefu^ii montis incendium propius,
«piiti. quim tutum erat, intuetur , (r) exRindus cR
Cbr/y?i' annoSo. Vlinius item junior illius ibrorc
natus iub Domitiano ac Trajano celebris fuit ;
codemque tempore Quintilianus . ^feonius Te-
"‘"HSi^dianus Ciceronis interpres longe nobiliilimus an-
no yefpafiani 7. ut icribit Hieronymus in Cbeonico ,
natusannos73. luminibus captus, duodecim po>
Rea vixit annos

CA E^U T VH.
h-n. De Nerva, Trajano, C7* Hadriano, O" qua ab
eorum temporibus gefta.

A. 96. Cbrifti ad 138.

o!a «8. Occejus T^erva oppido T^aruieuft genitus ,'

grandi jam state poR Domitianum iuicepit


«r.vide imperium anno f(br/y?i 96. &
ad annum integrum
**'^^l^cit. Princeps optimus,
icd propter statem contemptus. Domitiani aifta
rclcidit; & qus per vim & injuRitiam erant
adempta , reRituit . Ita ic demum in imperio
vixiiTc dicebat, ut quo minus tuto privatus
,

poffet vivere, mhil metueret. Sed ei ad com-


pciccndum militem auftoritas defuit . Itaque
Domitiani intcrie&orcsy a quibus imperium ac-
ceperat ,

Digiti. , GoogK
:

PARTIS I. UBER V. CAPI Vf. »u


ccpcrat, illo repugnante d Prsctorianis jugulati
lunt Ideo Trajanum Germaniam adminiuran-
.

tem in filium adoptavit ; cum quo (4) tribus vi-*''*


xitmcnfibus. Obiit6. Cal- feir. (6)cum vixiilet*Dio.
annos6s> menfes lO- dies 10. £«rrop/Ni annos vi-
tae ejus numerat duos& 1'cptuaginta. *

A nno ergo duodecentefimo Chrifti Ulpiui Traja- Tnja-


»«i cepit imperium apud Coloniam
annum agens 41. ex urbe TMdm(»4 oriundus, ut
{'cribit(fj yi£lor. (d) Eutropius Italica mtvm iuroio-iw
Hifpania memorat . Beilicz vir rei peritus impri.
“ '*
misac firenuus, prudens item, rnoderatus, ae
mitis ; ut Optimi cognomen omnium confenCu
meruerit. Amicis eum culpantibus, ait Eutro-
pius, quod
nimis circa omnes comis ellct, rcl-^iw
pondit Talem fe Imperatorem effit privatis ^ tjua-‘*^"^ •
Imperatores privatus optaffit Daciam
les effe fibi .

Ejamanis provinciis addidit, viao Rege Dece-


baloy qui fuapte manu periit anno Cbrifti loa.
(e) In Orientem profedus, Armenios , Iberos ,,oj^
Colchos y Sarmatas y Ofrboeuos y ^Arabas , Bojphora-
«oj jperdomuit. In Tartbos invectus Seleuciam ,
Cte/tpboHtem , &
Babyloniam , alialque lubegit ur-
bes . Sed dum in mare rubrum navigat omnes il-
,

literd pof uli defecerunt ; quos ftatim per lele ac


per luos duces recepit. (/) Ingens illo imperante / dio.

terrae motus v</»#»ofb»4w evertit anno Cbrifti 11^,


quo CoflT. fuere Meffala&Tedo } quorum hic rui-
na 1'ubito cftoppredus. Trajanuslpct feneftram
cduftus vix evafit. Judai quoque Cyrtneu/es in
Epmanos &Cracos omni crudelitatis genere
gralTati funt per JEgj^tum ztque^yprum quos
Trajanus per Martium 'Turbonem infinita irra-
gc compefeuit. Tandem rebellantibus T4rrfc/r,
qui ab R«w4m Imperatore datum fibi Regem ex-
pulerant, dum in illos arma molitur, in aegri-
tudinem incidit; qb quam Selinuntem in Cilicia
delatus obiit iv. Eid- ^Aug. anno Cbrifti 117. ab
coque rr4/4*opo//j urbs ipfa nomen accepit. Vi- •

xit, utlcribit^.fiPor, annos64. minus uno habet


Emro-
. ;,
.

RATlONARri TEMPORUM
Chtmi
Impera vk annos 19. menfes 6 . dies
i 5 .ait(4 )Z>fO.

!!<?'“ (o) Alius Hdiria.nHsTrai*nicon.(ohx\n\x%y eiui-


K-rfri*. que popularis (nam lulic * ortura accepit
, ) *P/o-
*>V>r* f»»'* favore ,
qux uxor Trajani fuit , iraperarc
>>?"• coepit anno Ctr»7?/i 17. vir ingenio varius ac mul-
via. tiplex , &ad virtutes perinde atque vitia fadtus
> Artium in eo Rudium pene omnium fuit , etiam
i.tVj. minutiilimarum , quarum peritos, tanquam x-
mulos, obterere confueverat . Prxftanti idem
&
memoria in obeundis provinciis affiduus ac di-
ligens. Itaquetantum terrarum nemo peragra-
vit Mortuo Tr^/rfiio , Tarfbis Armenia ,
.

ridy Mefopo/amia ceffit f D4ci4m quoque rclidu-


. rus , nifi tot J^omanorum civium , qux illic erant
millia perdere eflTct veritus
fmfutf (f) 5ul, juJdi tumultuantes primum i
r /loTur^onecomprellifunt anno ejus imperii fc-
5 iphii^ eundo . PoRea Hirro/o/7m4m {infhuravit , quam
Fufeb. JBMam CapitoUnnm vocavit , eoque coloniam dc-
oJS"y. atque in eodem loco ubi templum Rctc-
«• «1. rat , alterum in honorem Jovis conRituit . Qiix
tesjHddtorum animos ita commovit ut ad amu
converfi atrocius , quam unquam alias, bellum
excitarint , duce Barcoebeba ycontiz quos Hadria-
nus cum alios belli peritos Imperatores , 'tum Ju-
//I*'» Severum e Britannis accivit
, } ^ quo paulatim
j
^prcin Jssdai y
httrrtu* &
internecione deleti 1'unt •

«^«»<if-Cx(a Juiaorum eo bello quingenta octoginta


millia Icribit Dio, prxtcr inumerabilcm multi-
tudinem , quam fames , morbus , aut incen-
dium abfumpfit,* adeo ut 7’4/4^f»4 pend ad foli-
tiidincm redadla Ht. Ex illo tempore Hierofoly
mamjxdncyudais fub pesna mortis vetitum hiit
acre*. (d)nifi quod uno quotannis die lugendi gratia
n»t o- adireconcelTumeR. Belli hujus exitus in annum
ebrifti i incurrit , quo Hadrianus imperii vicc-
. /imum iniit.
.
(f) Ad extremum *vo jam ingravefeente , mor.

eIiIIoV'
confci^us, prole cum careret, Cejoninm
via. '
com-

Digitized by Googie
.

Partis i. liber v. cap. viii. j


Commodum Verum adoptavit, quem JElhtmVt^
rwOT nominavit , ac Crf/arfi» tccit anno Cbri/li wi ' iit.

1 J7- at is Cal. Juuuariis anni lequcntis exAindtus


c/I , ut Icri bit Spartianus Hadrianus itaque affic-
.

ta valetudine ^Arium Antoninum , qui pofica


Tius eft diftus, adoptavit, ea lege, ut illefibi
duos adoptaret , udnnium Verum £Ui Veri Blium*
Sc Marcum .Aurelium .Antoninum Demum occiib
Servuno Ibroris Cuac viro nonagenario , ali ilquc
plurimis, cum vitae taedio fibi mortemaHerre
tcntairct , apud £4;4i peri it in conipediu .Antonini
Tii, VI. Eid. Jul. znnoCffrifti I38.(a)aim vixil- x?phiu^
annos bi.menfcs
l'ct 5. dies 17. iraperaffet annos
ai.menlcsii. de r>oa.
Tempca
CAPUT VIII.

De Antonino Pio , Marco Aurelio , Lucio V ero,


Commodo.
A. 1 38. Cbrifti ad 191.

(t) A Ntoninus Tius adoptatus ab Hadriano Amtanu


l{omana rei praefuit anno Cbrifti 138.
tanta virtute ac bonitateut exempla omnia lu- *«>'•»“•
pci arit Patris enim potius affcAu , quam Prin-
.

cipis, Rempublicam tradfavit atque orbem ter-


rarum fine bello , quamdiu imperavit Ibla au-
^iomate rexit ; idcoque cum comparatus •

c/t. Hunc exteri ac longinqui Reges & populi


adep veriti (iint , ut controverfiarum Tuarum ar-
bitrium ab eo pofcercnt. In eos, qui contra Te
conlpiraverant , inquiri vetuit . Moritur (t) an- , r.,f-
no statis 70. imperii 14. ViQor annos stati illius
alfignat7i.ln i6t. porro Cfcri^i annum mors ejus
incidit, Nonalque Martias, ciim cepiflet an-
no 138. ex ante diem vi. Eid. Ita vigin'"
ti duos annos cum odo fere menfibus gellit

imperium .

Pofi hunc imperavit Marens yiwtlmi , ‘Piige~^


ner; rr/iiM

Digitized by Google
, ,;

154 rationarii temporum


cViiM enim filiam VdltrUm Faufiinam \n
ai 191. matrimonium habuit. Is ab ineunte xtate ciim
exteris artibus, tum fapientixftudiis excultus,
hanc iplam nori minus vita moribulque , quam
lermone ac profellionc prx Ic tulit. Principio
Z. Alium Verum , cui Luciliam filiam colloca-
rat, imperii participem fecit. Ac tum primum
duo Imperatores ^ugufii nomine Rempublicam
gelfcrunt. TaarumquebujusreiO" uovitoiC^ di-
, ut Fafti Confulares
gnitas valuit nonnulli ab bisfu-

t
^dinemCan/uium iit (a) Spartianus . Am-
bo igitur ad 11. annum communiter imperarunt
ut idem teflatur cum Eutropio , vitx inititutis in.
ytrmi ter le diiTimillimi. Nam Verusinen t luxuque
parum ingenio tuit , qu9vl
civili
KUpit 1,
fratris reverentia modcrabatiir (t)A quo mil- .

l'usadverfus Tartbos, quadriennio toto per du-


ces 1 'uos rem prolperd gelfit . Itaque de Tarrbis
ambo triumpharunt . Marcomanicum poiiaM-
lum ab iiCdem CulcipiturSed in ipfa profeftionc
.

Verus apoplexia correptus inter Co»ford/4W *Al- &


tinum pci ik inno ebrifli 171.fi undecimum impe-
rii annum attigit ; vel 169L fi nonum haud excel-
fit . Nam
utrumque refert Eufebii Cbronicon So- .

MtrrS lascrgo cum Marcomanis


t quibus
Vanda-
taiM. > Sarmatdty Suevi y ac barbari Ic
qmne» adjun-
xerant, M. Aurelius triennio confligit, ait Eu-
t/opius ac pcriculofilfimo bello perdomuit : (f)
r hion. in quo fiti aliquando labor.aruem excrcitumCbri-
rccre.avit
Hiii.c.j.A'*»'* legio impetrata de coelo pluvia
ouod fub annum Cbrifli 174. contigifle Eufebiuscr
/tendit. Ad hujus belli fumptus, exhaufio xra-
rio, ne quem exaftionibus oneraret , imperato-
riam omnem fupellcftilem ornatumque diftra-
xit; &rpoftvid:oriam , emptoribus, qui reddere
^oiciN comparata vellent, pretia reftituit. {d) Ovidius
fal/b mortis illius allato rurnore tyranni-
dem cepit , acpofttrcsmcnfesocciruseft M.^u- .

relius y annis 19. ac menfibus undecim in imperio


tranfaffis, apud Vindobonam , five Viennam ,

mor-
; .

PARTIS I. LIBER IV. CAP. IX.


morbo cftexftintus anno Cbr/fli i8o. natusannos
^9. ait yi£ior quippe editus c/I in luccm avo luo »d t»»-

^cro & CoiV. av&otc Capitoiimo y qui in


annum competunt tai.
(4;Optimo patri nequillimus filius fuffeftus eft
\^ureli»sCommodMs ^ntomnuiy crudelitate , libi-
dine , avaritia, foedis &
Imperatore jndignis,xi,hir.
artibus T^eroni fimillimils Cum Cermdnh initio .

rebus compofitis, Rom^triumphavit. Idem/w- oim.i.


tiliam ioxoxcta i quae cum aliis plcrilquc contra £u„jp.
i’c conipirarat , occidit, Vtreani Prxlcdo Prae-

torio quacftionem habente j qui & ip(c poftea fi-


mili inculpa deprehenfus capite poenas luit. £-
zinde Praetorio praefedti lunt duo. Ttrennis po-
tentiae liucccint Cleanitr populo propter vitiam
& avaritiam invifus; qui exorta ieditione juITu
Coiwwod; interemptus eft. Denique luorum infi-
diis, quibus necem defiinarat, opprimitur an-
no imperii exado duodecimo , luperqne rnen-
fibus 9. ac diebus 14. ait Xipbiliniis, cumvixifsct
annos 31. rnenfes 4. (()Siquidem natuseft patreiumpr.
M- ^urtlio ac L- Vero Cois, anno Chrifti 161. mors
autem ejus incidit in annum Chrifti J9Z. pridie
Calendas Januarii

CAPUT IX.

ChriiWana resy iT
quibus vel /anguine , vel fly-
'a

loy fub illis Trineipibus defenfa; tum qui inter


Gentiles doiirina telebres , item Haretici .

T Rajano rerum potiente non ftatim inCfcri-


^idflornova indifta pcrfecutio eft ; fedDo-
mitlani edifto lemcl orta Martyres aliquot de-
dit, e quibus infignis fuit (0
*r\ ntftis •
Pon-
ti) S. Cienentini Icmaniin fidem obtinHKTcinteereiriiii feruTa»
km i*eiiain<]iie
, Timplum ; id ante annvmirric «ulgiiit 7i.
rti ,
ronclodunt erodlti qu dam ex ejuf Epifloh ad rofimSiol inqoa1»«
mtiur de Trmplo , de 'actiiciia , de Leaitladc Miniiiiii velut C noa-
dum abolita etient Templum & (icrificia. Ultio fe Poniiiiraiu abdica.
«;ne eainimavit EpiphaniiM io bieitfiCaipociaiiaDororo, eamqueab-
dicaiionemljcmfican Tolunt ciadlli in Epiilola i eiurdem ClemtBtia
ad Cmlotbioi ,

Digitized by Googie
. . ;

t$S RATIONARII TEMPORUM


(**) anno tertio Trajani mortuas
>d 191. elt, cum ledilfct annos 9. mcnlclquc fex. Cui
lucccllit ^natUtui .

Ecci.’ (fr)ln Bytbinia ver6 C.T/»«i«d ProconCul de

to^Fp."**
Chriftianh habita qusRione, ciim cos talfis cri-
•i*.' Eo- niinibuspaffimaccularidcprehcndiflet, ex Tra~
H^c /dflirclcriptoinqimcredeliit; fic ut oblatos tan-
oblhnatolquc puniret
chr* **
'x
Tc't. Porro anno Trrf/a»/ circiter decimo, tertia ab
eodem (f) mota perl’ecutio,eft in qua Simeon Clea-
ih TT 4 -phaMius annos natus iio cruci lulfigitur ; nec
'«Tufeb.
Egnatius I{omam ex ^ifta perduftus in amphi-
chton.& theatro leon ibus objicitur anno C brifti 108. & erat
Mim videlicet Maximus Martyr,qui, qaod Dionjfiui
c,

M in eap.^.de Divinis '^ominibus > Igaatium citat ,


ante Domitianum necem C|uldem Ignatii colIo>
cat . OAry>*i)Niitem 5.T4 n/i dilcipulus Epbtfi
piicopus pro CiFri/?o patitur, ScSlnacletus Papa,
ciim IcdiflTct annos 9.mcnlcs J.quem Evariftut
excepit.
tUsu- _Tr4 / 4 »i/pcrfecationem fuccelTor ejus propaga-
oriMi. vit Hadrianus
i Sc in Martyres plurimos liviic.

Evariftus Papa lub illo exius Alexandro icAcm


reliquit, quamhic anno Hadriani 1 ^.ma.nyi\o
d Aft» perfunctus y/jrto tranimiht ; fi) cum tam

& m'*.'*’ ^
Jovita Brixiani illius juffii necati clfcnt cir-
ca annum ejus 4.
Imperante Antonino Tio JssPinus Martyr{e)^P'j-
N'4'trr logeticum unum edidit; (i) alterum M.^urtha
.

t tu eb.
L. ^tro; quorum lub initium illu/lre martyrium
‘«'ft c. obiit
I

U7 V:ii- I{pmani vero Pontifices pro Chrifto exfi 1 'unt,


p:.
Sixtus anno fecundo Antonini , ciim annos Ic-
dilfct propemodum decem , Tde/pbotus anno
cjuldcmi^. Hji|i/j/«janno \S. Aurelii vero anno
S.palsiis at Tius. (/") Huic IvcceiTit .Anicetns
/ Iten. L occilus & ij.Eo Lcclcllamad*
J- «. J.
ipfc anno illius
mini-

{ I HincprImam Ap,>Iog‘im tj» In Vuljtiti, ftcuni'um Io*


in cum tctlpt»infuUre Jifi. *r e vul;'iis i^a.eiudiii probxc a< E* P<Hi »B
ChiM, CtitictaJ Ano«!ct B^iouu •

Dluiiliitid by f''io^k
PARTIS I.LIB.V. GAP. nr;' J57
ininiftrante (i) Volycarpus Symiriut EpifcopBS Ro. chri’*i*’
adiit, ac paulo polt circa annum (cptimum id i^u
J^I^urclii, egregium in pro Cfcri^o certamen
obiit . In eadem provincia palsus clt Tionms . &
5'o/rr poItu/f/f/retHm ^om^cumlcdifsct annos 4.
agonem implevit, eique 1’ubrogatns eftEIeurbe- ^ j
rut annocirciter M- Aurelii 17 ^4 ) quando in Gal- vHifti*.
liis Imperatorum edi&o CbriftUni com- ‘ *
ferali
pluresoccifi lunt , inter quos Lugdunenfes Mar-injdB-
tyrcsexcelluerunt; praelertim ‘Pbo/iwwj Hp'fco-
pus, Attalus i ^lexAnier Medicus , BUniina,
tAc tum primum ( ut (b) Severus ) ituru Gallias
martyri* vif* , ferius trans Alpes Dei religione
fufeepta . Id anno evenit Cbrifti 177, Pafsa eft
^omf quoque liib Aurelio (c) S. Felititas cum fi- '
liisieptcin. Cbriftianam fidem contra Gentiles'®'
& H^reticos Itylo propugnarunt eodem Ikcu^
lo quam plurimi. Vc\ut (d) AirippaCaftory qui
fub Hadriano contra BafiUdem Harcticum Icri- Hier d*
pfit . Quadratus , &
Ariftides Atbenienfis , qui
pro Cbrijliana Religione apologeticos edidere
eodem impcraote . r« Fr.
yEqualis item fuit illorumm'p4p/4r^o4»H«au.
ditor, ^Hegefsppusy qa\ i'vh .Aniceto EUutb^p^iu, &
ro vixiise Icribitur ab Hieronymo i hocelt,
ImpcrAtorihusM.Aurelio&Commodo, quando &
Metito Sardenfis, Sc Apollinaris Hierapolitanus ,

& Dionyfius Corinthius Lpilcopi , nec non Atbe»


nagorasAtbenienfis^\\{\oiopbiWSy pietatis do- &
ftrin® famain late Iparfere.
Inter Gentiles Pliilofophos infignis habitus
eft lub Trajane Cbaronenfis Vlutartbus , ac Dio
*Prufaus ; lub Hadriano Tbavorinus , Eupbratet
Stoicus , (r) qui morbi ac feneftutis taedio cicutae
hauftu vitam finiit Hadriano permittente. Sex- chton^
IMS item , Agatbobulus , & Oenomanus -
(/) Sub
Antonino Vio Taurus Berytius Vlatonieus vixit jEoftb.
tum ArrianusT^icomedienfis Philofophus, &
Vetavii B/ttiott.Temp.TomA. R ftori-

( 1) PolYC»rpum Romitn Tenlfleinn. *r» Yulgtrli ij7« eilUlmat


& «Orodit P*cl*d Ansalei Bvonii.

Higitized by Coogle
.

^ ’

15? RATIONARH TEMPORUM -

A- ftoricus j Maximus Tyrius , Apollonius ChaltHU


rhiiiii
id ifi- tus Stoicus; Bafilides Scythopolitanus ; qui omnes
Af. Aurelii praeceptores fuere . Quo imperante
VmfrU Tertgrinns Phiiolophus cognomento Troteus ,
»ut
apud Ti/aspet Olympicum ludicrum exfttu&o ro-
.

go fc iplum cremavit Olympiade 236. ut (cribit


EufebiusXTiChron. mcmimt 8c LucUnus peculiari
• PloM libro» quem de ejus morte confecit, (a) Mene»
7. |h 170 /4K/ Mathematicus Trajaru anno primo Lunam
biatc.
in Ipica Virginis notavit anno Cbrifti 98. Paulo
poft fub Hadriano &
Antonino Ttolemaus Aitro-
nomiae princeps exftitit
Eruditi ingenii ac Termonis primas tenuere
JPliitoft.
r uteb»
Traiano Imperatore f. TUnius junior ; (6) Dio
Cbion* TruJausj quem Trrf/rfBUi miri fice coluit ; (c) Po-
$ Suid.
lemo LtoiirM, quae eff ad lyrwm, oriundus» Rhe-
tor, &Sophiim, Ariftidismaginer , qui& ipfe
fub Hadriano fioruit; Fronto infignis Orator j
^Snid.
VbiloflratMS Lenniius ; Herodes Atticus , (d) qui
imperantibus Trajano » Hadriano , ^ Antonino
celebris fuit. HtrmogenesTarfenJis, quem5'((/d4i
prodit, fubA/rfreo anno aetatis 18. Rhetoricam
magna cum admiratione profeffum » anno 24.
omnium prorTus oblitum» nulla» quod quidem
appareret » aegritudine , in extrema inicitia »
rSoi^ confenuifie; Tble%on /:/4dn4«r libertus » (r)qui
ad Olympiadem 229. hoc c(f Hadriani obitum ,
& annum Cbrifh 137. opus Tuum perduxit. Ea-
dem tempellate Calenus Medicinae princeps ha.
bituseft.
Hiftorias edidere Vaufanias Herodis aequalis »
AppiansUi JuftinuSy Mlianus Traneftinus » qui
Cr^rod ipTosTuapte elegantia Tuperavit. Lueia^
nus item, &qui illum imitatus eft Apulejus ,
circa hsec tempora vixilTc creduntur. Jurilcon-
Tulti Tr4/4i»o &
Antonino imperantibus memo-
/fipit. rantur Ts^eratins 'Prifeus , Domitius Labeo y Salvitis
Eiil. 4i Julianus , Volufms Matianus. (/) Grammatici
HiU.
Aper y Tollio » Eutycbius , "Proculus Siceenfit «
Aulus Gellius.
(4) Haere-
.

Partis i. uber v. cap. ix. 219


f4] Haeretici fubrr4/4»o&: HadrUmoy Elxai ,
qui le ad Ojfems adjunxit) ut ait Epiphdnius y sd iqi*
Saturninus l/lntiotbenus , Bafilides Jtlcxandri.
nut , Carpotrates a quibus nefanda Gnofticorum &
feda profluxit j Trodicus , nec non Marcio
"Ponticus y quem circa annum Cbrifti 13^. hoc<»*
efl, extrema tempora Hadriani y virus Ipaifil-'
i'e Tuum (b) oflendimus Sub Antonino fuc-*''’.'**
.

runt Opbitd , Cainani > Setbiani , Apelles y ya- iDad* ad


lentinus , qui circa annum Cbrifti 153. ^omam
advenit. Cerdo, Tatianus Juftini Martyris di- fTen ’i.
icipulus. (c) Catapbrysumhxrcris 3.u&orc Mon-^J'^'
tano y &: Trl/cUla Maximillaquc infanis fami-Hiit.c
nis, M. ^Aurelio imperante nafeitur , ut An- '^uf.
naies teflantur . Cbip».
SuntAr Haereticis annumerandi Bibliorum In- H»'r'’4».
terpretes, qui illo ixculo vixere, duo; ^qui-
f;'"'
la Cemi.Juddus homo , ac femi.Cbnftianus ,
quem ad tempus Hadriani refert (d) Epipba- " '

fiius, & Symmachus y qui fub M. ^Aurelio Icri- d Epiph.


pfit . Ab his non longe abfuit Tbeodotio p'"^'
, (e) ut &
olim animadvertimus* p inAo.-
iBid ad

CAPUT X. wr"’
J)f Commodo, Pertinace , Juliano , Severo ;
Caracalla, Gcta, Macrino, Alagabalo, A-
lexandro

A. 193- Cbrifti id Z3J.

(/)^Ccifo Commodo , anno incimte Cir/^/ /nenxi.


193* T. Helnnus Pertinax ab iifdem , i-xipni*
oui Commium oppreflerant , Imperator eft fa- eoSI**'*
ous. Qui cum Rempublicam optimis inftitu-
tis regere ac militari cupiditati obviam ire«j*.
vellet, intra oftopeflmum odlavum diem c me-
dio fublatus eft. Cujus obitu flu&uantem , A:
guafi caducam, imperii poflcflioncm licitari au-
lused Didius Ju/ianus . Sed poft menfes z- dies j„n,.
R 1 ,
quin- »“'•
.

uo RATIONARII TEMPORUM
A. iifc
quinque, qudd integram donatiTum rcpnclen-
»d 19 ». tare non poflet, ab iiidcmddtitutns, Septimit
5favrfiuffii necatur .

0 ^part.
^0 ) Hic enim oriundus ^frud, ciim Tantio~
*wti*a- prsefTet, per rpcciem ulcilcendi Terrrnaeis
'*» • imperium arrpuit . Acprimum Prsstorianos ob
indignam illius necem a luis circumventos exao.
ft oravit; tum Tefcennmm 't^igrum Syri^ , f/*-
iinm Altinum KritamnU Prxteflos, & imperii
competitores, lingiliatim aggrelTus cft. Primus
acie lupciatus , Antiochia, quo fe recepe-
rat, capta, ad Eup^atem fvf>\ens interemptus
eft, ut Icribit HerodianMi SpartUnus haud pro»
.

cvi^Cyzxo intertettum refert . OpprefTo 'Higro ,


f Byzantium y quod in eius fide perflabat, trienna»
Ifftm €4» hoDfidione fc-ucrur expugnavit, ac muris S-li-
bertate Cpoliatuin contribui luffit an-
no circiter imperii quinto -
Rebus in Oriente pacatis, vertit in Occiden-
tem arma contra Ctoimm .Albinum , quem ha.
*
Aenus Cdf^rh oblata dignitate fibi concilia-
iiiid»-
Lugdunum in GallU congrei-
mum. fus caefis utrimque plurimis , ipfoque inter a-
nnfunu
jjQj ^ibino, Iblus rcrum potitus efl; urbs di-
repta &
incenCa; caput i^om^mmilsum,
in ejulquc fautores 8c amicos acerbiflimc fse-
vitumefl
Hinc denuo profcAus in Orientem , Tartbos ,
.Adiabenos , .Arabafi\vc devicit ; .Alexandrinis
Buleutarum jus dedit; Tlautiano interim Rom»t
omnia gubernante, cujus filiam T/aMCrV/am .An~
roff/no nlio defponderat. Nuptias deitide anno
• 9p»rt. Jc-ufr» circiter decimo celebratae funt ; (6) actan»
tum dotis numeratum , quantum Reginisquia.
quaginta fatis efsct Verum paulo poilea anno
.

circiter Cbrifti-io^. Tlautianus idem contra Impe-


ratores confpirans, ab Antonino genero inte-
rimitur, &
complures pofi eam interfeAi, qui
illi Auduerant.
Severus in BriunnUs abiit anno imperii ly.
cum

Digiiized by Googie '


, »

PARTIS I. UBER Vi CA^ VI. %6t


tuM diiobos filiis ) Saffiuno > qucm ^ntoHinum
cognominatat $ &
^Aus*^fl*m anno im-ia mt» circiter
perii feptimo fecerat f acGrr^ Cnftrt adhuc^ an
»4»iufto. Ibi quatuor circiter annis re prolperd
confedarcledit & muro per tranlvcrlam iniu*
lamduftoeammuniTit. Ibidem denique ma)o-*
haud (emcl appetitus Eboracimo-
ris filii inftd iis
ritur prid. Non. Fei. anni Cbri/ii iii> (a) ciim im- ,xij>fc.
perafietannos 17. menies S. dies S- Moriens (e-
ptem annorum canonem reliquit j ficiit quoti-
diana modiorum quinque Sc (eptuaginta millia
poiTcnt expendi ; olei vero, quantum kalid toti
per quinquennium (urficeret.
ih) iAnUnimtC4 r*c*lUi & duo Jrwri
fili , pari jure poft parentis obitum ad imperium xiphii^
«ve<3 Aint» anno ut diftumeft * Chrifti
i

quorum ex indolis moruraqucdiflciifione perpe*.


tua diicordia fuit. Miti erat ac civili, ut fe-J' 9 ^
runt, ingenio truculentus alter, furo- &
re praeceps. A
quo, anno imperii altero, ut i
Xiphilino conflati Cri^ 2IX. in ipfonnu matris
per colloquii (peciem frater eftoccifus anno aeta-
tis af.Caefapofleaefl amicorum illius ac fautoy
riim ingens multitudo. In his TdpinJd/ms JmiC-
confultus, quod parricidium illius cxcufarc le-"*“*
gibus nollet. Pofl ha?c in Orientem abiit
ninui ^lexanirU vero ingentem civium ftra.
.

gem edidit, quod in ipfum aliquando diifteria je-


cillcnt Artabanum Tartborum Regem fraUdu.
.

lenter invafit, ac regnum ejus populatus efl .


Annis demurn a patris obitu lex , menfibus
duobus exaff is , ab Optii* Macrino Przfefto
Prsetorio per Martialem Centurionem interfi-
citur £df/7aw inter &
Carras vi. Eid. ,Apr. Ut
ait Xipbilinii), , anno Cbrifti 217 aetatis il*
lius 29. eodem au&orc ; Spartianus 43. inviMn .

putat .

(f) Macrino poft annum , menfefgue duos


quam imperium affumpCerat , a militibus occifo
una cum Diadumeno filio imperavit Aurelius , xiph.
R 3 La

!'v Google
161 RATIONARII TEMPORUM
*• V
^lnf*h4lus Artuti cx Jovis irelSo-
»d ul. lis Sacerdote, CArAculU filius vulgo, Icd falso
creditus , anno Cbrifti 119 . Hic mortalium om-
nium foedilfimus fuit , adeo ut in mulierem,
abjeda virilitate , Iponte l'e deformaret , &
quidvis corpore liio pateretur .Igitur annis
tribus, menfibus novem exadis, conlenfumu
litum cum matre SemumtrA , five JuHa, car-
fus anno unco impadus in cloa-
Chrifti zzi.
cam, inde Tiberim tradus eft anno xtatis
in
18. ut Turrat Xipbiliuut , plerique duos annos
& menfes aliquot alfignant imperii , vit* i 6 -

ied Xipbilino magis aiientimur ; cuais ratio,


, psrt.i. cum de jUexAndro didum eft , (a) alibi eft
1 ^c ifi. reddita.
* (b) Anno
jiureliusStverus
ebriffi izz. Af.

*7bid ''
XAndtr ad impenum
pervenit, cum jam CjtfAr
eflet : Princeps longe om-
anno iuperiore fadus
nium optimus, ac pace bclloque prsftantilli-
mus Summam ycim dicendo, vela Judicibus
.

exigendo jure diligentiam adhibuit, iti eoique,


qui favore aut corniptela jufti fines excederent,
leveritis an<madvcrtit ; adulatores , fcurras ,
fc aulicorum dedecora procul amovit ; magi-
ftratus venalcsclfe prohibuit , aderensnon poTsc
fieri, quin, quod emifsct aliquis, hoc vende-
ret. Itaque provinciarum redoribus, ne popu-
lis oneri elscnt, inftrumentum ex zrario prae-
bebat.
Idem a Cbrlfto non abhorruit; cui cumdivi-
j^^^,nos honores habere ac tcmplurn condere per Se.
^
natum minimd licuilset , eum in larario coluit,
'j Ulus eft in adminiitrando jure clarilfimorum
mut. '"eius fcienti* virorum indultria , (c) UlpiAni ,
^^^^^"Ptmponii i Ceifi, Modeftini, VauU ,TrocMli , l^e^
•h ,\'.nuleii- Ex his Uipunus id PrxfcduramCracto.
p‘;,
i*!*’’’* provedus, militari feditione interemptus
*• c. 7. eft, ut affirmat Zoyimwj. Sed &r bellicam laudem
pacis artibus adjecit, (d) Eo quintum jam an-
num imperante, ^ArtAxerxetVerfACum Tartbos
::r- tribus

Digitized bv G( '^Ic
, .

PARTIS I. LIBER V/ CAP.X.


tribus praliis fupcralTet, intcrfcao Rege
rutn ^rtabdno , Terfarum in Oriente inftauravit «a nt-
imperium j cx quo Magi in pretio efle coeperunt,
ut (cribit ^gatbUs. Hunc fines incur-
iantem fruftrd literis abficrrcrcconatus^/rx4ji-
rfar,iu eum duxit exercitum, vicitque, ut ex
Aftis &natus docet Lampridius y ac triumpha-
vit 7 Cal. Ofifofrr. etfi longe alia Herodianum
fcripfifle idem reterat. Hac funf^s expeditio-
ne, novam contra Germanos lulcepit; inqua
confpiratione paucorum militum occiditur (4)
Moguntiaci cum matre, cui le quamdin vixit, chron.
ad invidiam ufque morigerum praebuit Ita .
\

Lampridius y Sc Herodianusy Zofimusa, Maximi-e.it.


noy qui tyrannidem ulurparat, cum matre ju(-
lum interfici prodit Id anno Cbrifti fa&utn eft
.

235. (t) imperavit annos pauloplusi 3 .vixitno-* £,„1-


&
vem vigmti cum mcnfibus 3.
Hetod.

CAPUT XI

De Chriftiana re per illorum Imperatorum tem-


pora, trilluftrAus pietate at dolhiM viris.

Odem, quo Cowijjodw interemptus eft,


E
re
no Eleut herus Papa moriens gene-
tucccITorem habuit . COQp* Tbeodotum
an-

s.

Bjx^ntium Coriarium de Cbrifto pravd letitien-”.


tem ejecit ab Ecclefia ; ortamque de PaCchate
controverfiain cum Roi>m, tum aliis in locis , in-/rf,ij*
diftis Synodis corapoiuit. (d) Quiri etiam
fsanos "Judaico more celebrare perlevcrantes a
communione legregare voluit Sed hunc /rf» 4»r
.

ab eo confilio deduxit, (e) Gravis eo 1 edente »Euf. 5.


procella perfccutionis in Cbriftianos incubuit i
quam anno Severi decimo Ea/VW» (broniconairi-thinf ‘
gnat , Cbrifti 202. Per hanc Leonides Origenis pa-
ter o4lexandria (/*) Jrenaus Lugduni cum om-
ni tere populo fuo palFus cit Cujus peiTccii-jT»*^*
.

R 4 tionis ij.

_Digitized by Google
. ;

RATIONARII TFMPORUM
Vilfll
qu*damin^r/V4 velitatio fuit, (4)5*^-
»d 1«. «r»/»o primum , deinde 5’f4p»/4 provinciam il**
^ lam adminiRrante
tn!i. ia Alexandro Imperatore pacem habuit Ecclcfia .
Nam & C‘fcr/^4«iV ille favirife dicitur . Veriint
cutneosinconfrlium adhiberet, qui ut juris pe-
ita CrifiUms iniquiffimi erant
ritillimi
, non-
,
» Mtf.pull* Martyrum cjcdcsexftiterunt. (i}Quos
in-
ter CdcilU claruit, cum Tibnrth, Sc FaUrUno,
l/r644N0t quoque , qui Zfphyr/«o lobrogatns an-
r. c«MH!m feptimum agebat in Pontificatu, gladius
Eadem tempora qua infigni fanditate,qua do-
, met.ftrina, fecerunt illuftriora (f) P4«4»*j e 5“/o»fo
4c Sfripe. Cbrifiiannsy aui
ciim u^ltxdndrinx fcholz prarfu ill
let, Indiat Evangelii proferendi caufa petiit ac
fub Stvtro &
Caracalla floruit
; ^bodon ^Jtatms
Tatiani difciptiliis fijb Commodo ac Severo', Clt-
mens Alexandrinus zudhocTantani 8e Origenis
,
magiffer; Miltiades , & Apollonius , qui contrz
Montanum , zcVrifiillam , & Maximillam fcripfcH
re,"ApolloniusSmztor , qui pro CI>r/A’4«4 Reli-
gione apologiam in Senatu recitavit ejufque
,
decrero capite truncatus cft imperante Cowwo-
do; T^jerafesEpbe/toruns Epifeopus, quiFiffori

T ''^‘^^^“cntiusob-
• Severo &
Caracalla
Princi^pibus; ^oma Minucius Felix } OrigenesA-
anno Commodi fexto ,
Cbrtftt 18^ .circiter in lucem editus,
Severi decimo
imum attatfs agebat annum,
«luanao ejus pater martyrium obiit,ut
Bj i„ nar rat Eminebat & Julius Africanus , ad
Wifr. de Sufanna fub Alexandro fcripfit
Heracles Alexandrinus
*S:u*‘
Ufitntu SP?, '^'**'”f,'tiutCbriftianus in eadem urbe
i^hilolophiam profcflus cujus
, auditor fuit T*io-
tmusLycopohtanus, tede Torpbyrio in
illiui Vi-
^ * quos omittimus, coijfii-.
li'
Icndus eltpraelcrtim S, Hieronymus .
CA-

Digi lizet
i Coqg^c
. . }

PARTISI. LIBER. V. C AP. XII. 255


A 1 }«.'

CAPUT XII.
ChrKti

i)e Maximino > Gordianis, Philippo» Decio


Gallo, C7* Volu/iano, Valeriano , Gallieno,
Claudio, Aureliano, Tacito, Tjrannit 30.
n*c non Odenato , CT Zenobia

A. 235. Cbrifti ad ij6 .

M Aximinus (d) Gorbo patre, ^Unn


matre^Lampr.
genitus , five occifo , ut Herodiano pia-
cet, Jflexdndro, five poft ejus necem nulla luaCilw!'

fraude patratam , Imperator fadus eft anno f bri.


qui confefto proCpcre bello Germanico
apud T/VwfWOT hyemavit , ac dire interim
per Prxfcftos (b9s grafTatus eft, plurefque ma-*''"^'
xime nobilium interfecit Inter harc Gordiani
.

ambo, pater & Hlius, Carthagine imperium uiur-


pant I{omani , au&ore Senatu , a Maximino defi-
.

"ciunt; & legati ubique mittuntur , qui provincias


in Senatus poteftate continerent J^ow,*ver6 vi*
.

ginti viri ad tuendam Kempublicam deledti funt.


in v/#/r/V4 poft annum ac dies aliquot ar?wi«.
Maximini duce Capeliano exHs , Balbinus & Ma~ ‘

ximns TnpienMsexviginti viris a Senatu ad -im-


perium provefti funt anno Cbrifti 237. quo Ma-
ximinnsy dum ^nilejam obfidet , a militibus in-
terfeduseftcum hliq adhuc puero, poft annos
duos ac menfes aliquot in fumraa poteftate
tranfados
(b) Balbinus & Tupienus Cum Gordiano puero * C»p»-
,
Cordiani illius quem in Africa cum filio periifTc
, J***
lupra memoravi , nepote, ut Capitolinus zit, utEutV **.
autem £Nfrep>«i, filio, annum folidum tenuere
rempublicam. (r)Poftea Gord/4»»m, a quo fa-E"»»».
vorc iuperabantur, amoliri cupientes , a militi-
bus trucidati funt anno Cbrifti 238.qUo ex tempo- » aoC. 1.
tt Gordianus folus imperavit magno omnium fa-
yore, natusannosvel ii.yclxj.vcli6.( idenim
aar
, ,

US RATIONARII TEMPORUM
chilitl*
ambigui proditum eft ) optima & ad omnem vir»
tutem facta puer indole ; quam Mifitbti do&ilTi-
mi ac difertiflimi viri , cujus filiam duxerat
prudentia temperabat; quo cum, aperto Jano
gemino , magnis copiis contra Terfas trtendit
anno imperii quinto ; ab iilque Carras , T\lj-
fibin y aliaquc oppida recepit , & eofdem in
regionem fuam C9mpulit Anno infequentePl)/.
.

lippi trabis infidiis fublato Mifitbeoy paulo poft


Gordianus iplc , ('editione per corruptos mili-
tes ab eodem concitata Tbilippo y perimitur >
!iv«. ^)cum Cexcnnium regnalTet, anno Cbrifti 244.
cUi.'?."' Cuius in locum
ille iple parricida Cuccelfit; aui
pace cum 5‘4/)ore conitituta I{omam rediit. Hu-
jus annoquarto labente, quo i^onful ip(e tcr-
ciiim, Mius e]us Tbilippns Ci^r lecundum fue-
» Vide 1. (^) ludi fzculares» anno Urbis verten-
ju de tc millcfimo, celebrati funt, Cbrifti 248. circa
mclfis tempus, ut ex (f)Zoy?»io colligitur. Quin-

'z'ol‘1*
* *
demum annis in imperio dccurfi , fextum
aulpicatus lenior f^erona Tbilippus , I{oma ju-
nior d militibus jugulantur, anno Cbrifti Z49.
cum jam purpuram (umplilTet.
dvjflofc
(j) Decius ex inferiore ortus Vannoniay ex»
fulr ccllcntc vir animi virtute ac bellandi ufu prsedi-
tus, utcumf7t?or przdicat , imperavit eodem
tefie menfes jo. & contra ba^aros pugnans, in
promilcua turba paludis haulfus gurgite periit;
OJiiiiy fic ut ne cadaver quidem inveniri potuerit Calii^ .

feribit Zofimus , fraudem cum Barbaris ocailtd


conCpirantis ea clades efi accepta Decii filius co«
.

dem bello cftexllindus armo 251.


Gallus inde HoftiUus limitanei in Mce/i*
»viflor.
Euti.

dux exercitus militari luffragio creatus impera-
**J^|y’tor, ac ^'o/Myrawo filio in confortium alTumpto ,
e. 11. poft biennium ac menfes 4 cum eodem ab militi.
bus trucidatur apud Interamnam , dum adverfus
^-tnilianum rcinov3.% in Moefta molientem per-
fE r
>ii“. I** ‘'^pno evenit 2^4. (/) Eo impe-
rante , pcftilens morbus, quantus numquaman-
ni.””'' tea

Digitized by Googie
. .

PARTIS I. LIBER V. CAP.XlI. »«?


tca ,totum pene vaftavit orbem anno Cbrifti chrin!**
inquo Ci^tftidnorum etiam adveriiis peric- »<i i;6.
cutores luos charitas enituit
• Ter/d vero Orientalem limitem armis inva-
dentes tA»fiocbiam diripuere , Scytbd in
tranfgrcfli late omnia populati funt. Quibus ftre-
nuc i£miV/4))Riobil:itit > &> iis rcprellts, impe-
rium militaribus i'uflrragiiseftadeprus,occi(b,uti
didtumeR, Gallo- Tertio (a) poliea menle ^-Ltiop.*
mrliaao iublato > rerum potitus eft yaJerianus iofimti,
cum Gallieno filio» quo cum annum Icptimum li- otor.7.*
bavit imperii : acmultispcr id tempus Barbaro-'*'^
rum incurrionibusresRom<t»4 lacerata cff. Au-
6forcll S. Barbarorum im-
preiTiones Gallieno imperante tales fuifje , ut
mundi finem appetere putare poffent . Tyranni
quoque complures variis in locis exorti » qui tri-
ginta numero percenlcntur a Trebellio Tollione»
Cum igitur adverfus Stjtbas , a quibus capta
Chalcedon , T(icaa (uccenla » Epbefina Diand
templum crematum fuerat , Valerianus \\^cx , in-
.

deque contra 5'4porrm Orientali limiti infeffum


progrelTus efTet , ab eo captus , ic vilis more
mancipii habitus cR , ut quoties equum conlixn-
deret, incurvato eo pedem cervicibus C)U$.imPO^
neret. Demum (i) illum cute nudari ac laliriofiS.
juffit, uttcfbtur Eu/ebius. Ea clades in annum
Cbri^i incidit 260. Secundum quam Odenatus^^J'^.
"Palmyrenorum Decurio i cui Zenobia nupferat j**!'****
(c) Terfas l^omanis finibus ir^ruentes fortiter «Tie^
comprefTit» ac J{omanam rem lullinuit , cum re-
gi umfibi nomen afTumpfit
(d) Interim Gallienus y luxunequitiifqoe per-fjJ^J'*
ditus, lacerari undique tam a Barbaris» quam<<Tie.
ab Tyrannis »pa(suseft imperium. Ad hunc cum
OdenatuSy capta T^ifibi 8e Carris y vindicata Me- o.
/opotamidy Terfitrum R^C fugato , cacfilque
'***

quamplurimis_, vinftos Satrapas mififrct , qiiafi


vicilTet ipfe » triumphare non erubuit Ea Odenati
.

vidoriaCols. G4//;e»o&5’4r«rji//ioab Trebellio y ,

nota-

Digitized by Googie
168 RATIONARII TEMPORUM
OOtatur ) qui cft annus Cbrifii zfi4.Paucis poft art»
k<i"i96> n\s OdcHattu Imperator i Gdllieno renunciatus *
t*”*' infidiisconibbrini fuiunicumHfroif filiotraci*
datuseft, cujus uiorZe»o6M, virilis animi fae*
*^“**mina, Cufccpitimperium. Gallienus a Martiant»
8c Cecropio ducibus contra jiurtolum Tyrannum
excitus > ad Mediolanum occiditur cum tratre Va^
leriano . Imperavit annos cum pacredere leptem>
folusodo.
cuMut (<*)Anno itaque Cbrifii i6B. Claudius circiter
- Tie IX. Cal.^^ri/. utex rre 4 f//w conflat, imperaro
aw Eu! espit , frugi > ac moderatus , & utilis Rcipublicae
Princeps i qui , fublato Tyranno , con-
t°f* j

I. oroif. tra Go/bpi egregie pugnavit. Horum exia con-


7.C t», ftat trecenta viginti millia, navium duo millia
} quod reliquum Barbarorum fuit , ad
deprcfsa
^
Hamimontum fames ac peftis abfumpfit , {b) ^tti-
uii. y (ive ^ntioebiano ,
tiasso Orfito Cois, qu n an-*i i

num congruunt Cbrifii 270. Paulo poft eadem


pede contadus moritur Claudius y pofiquam an»
no I. menfibus paulo plus 9. itnperavit, Eu/ebia
SeCaffiodorotefiibus^ Vcriim cum anno 270* il-
lum decefllirc Trebellius confirmet ; videtur
biennium fere claufilTej alloquin fine anni 269.
mortuus effet.
Frater illius Quiatillus efim imperium ufur-
«tf/tx • palTct }
pofi: dies 16. a militibus obtruncatus efi 7 i

jsmtiU’ quibus fam eledais erat (c) ^urelianusobiaiio ge<


•iM* nerceditus, fed inter laudatiffimos Principes ab
Vito. £thnicis numeratus; nifiqUodad crudelitatem
fuitpropenfior . Ab eo vidi funt tAlemanni, &
Marcomanni , a quibus maximam cladem Efimani
*>• prius acceperant; ob quam Sybillinos adeundos li>
DTOS Aurelianus cenniit , quod tertio Eid. Jan.
anno Cbrifii iji. contigifie cx Vopifeo conltat.
fijomam poft yidoriam veniens plurimos interfe-
cit e Senatoribus . Muros Urbis amplificavit In •

Orientem profedusZf»ofr/4i» vicit j Aintrium-


ftta pho duxit cum rr/r/fo Tyranno, quoapudf4f<-
Uunoi in deditionem accepto Galliat recupera-
verat .

Digitized by Googie
.

PARTS I.LBER V. CA P.XIf. U9


verat lltrumque poftea vivere pa(‘sus , hunc Lh- a
.

tanu Corredorem fecit , ilJam m Urbe retinuit: fa '1,6*.

a qua Zenobiam familiam propagatam elTc licri-


Auftor elt .Aurelius Fiitor pri-
bit (a) Hieronymus.
mum illum c Romanis Imperatoribus innexu ilse
diadema capiti luo , ac gemmis deaurata uliim
circvelte. Idem porcinam carnem largiri in po-
pulum inftituit. Periit anno impera vertente
quinto, ineunte 175. fraude Mneftbei Se-
cretariorum Notarii , ad Canopbrurium , inter
By^^ntiumSc Heracleam. £0 mortuo {b) interre-* viflor.
gnum fuit mcnfium circiter leptem, quod deeli-
gendoImpcrat9re Senatum inter &:milites ami-
ca & ad hanc diem rara elTetorta contentio , cas tvopn,,
mutuo fibi partes utrifquc deferentibus, (f) Tan-
"
dem ab Senatu 7. Cal.Oflo6r«creatus elt Tacitust a»'*
vir, egregie &
moratus, traftanda; Reipublicjc im-
primis idoneus,‘qui ad HiltoricumTaoVKw genus T»»—.
1’uum referebat. At idem {d) ducentefimo polt die .i viaor»
apud Tarfum febri mortuus elt ; eique Florianus
ejus frater ciim fucceinifet, ab majori exercitus
parte imperator faftus elt Pro^*j. Florianus intru.
dies 6o.incifis fponte venis obiit anno CbriJU 176.

CAPUT XIII.

De Chriftianis rebus ac perfecutionibus y nec non


Hstreticisy tum claris pietate y yel fanEHmoniay
aut eruditione viris y 9*/ i Maximino ad Aure-
liani ufque tempus exftiterunt

M ^
Aximinus reKwtim atque imperio potitus
cft, in Cbriftianosfxyuiy ac lextam , uti
vulgo computant ,perlecutioncm inltituit Inea . Hm.e.
Toflri 4 »Nj Rom. Pontifex martyrium obiit, ei-
que Anterus paulo plus uno mcnlc fun- orof.
fuffeftus
«us , ineunte Cbrifti anno 235. cumdem martyrii d,‘ y
titulum obtinuit. Muu-
Septimam vero perlecutioncm Decius ipfc /Eiic «.
imperii exordio, Cbrifti circiter anno i?o.com«
l».Otofc
mo- (•
..

i7o RATIONARII TFMPORUM


movit* In qua FabUnus Pont. Row< c*fuscft
Januarii zo. cum ledinct annos 15. In ea per-
lecutionc comprchcnius (1*) Origenes , nc m-
ianda pateretur, thus idolis adolcrc maluit ;
ac Tyrum inde Iccedens, anno poft quinto mo.
vicieet ritur fub yaltriano Sc Gallieno > xtatis undc-
oftu?*.’ fcptuagefimo, ut ex (b) Eufebio colligitur * Tjr.
» Fufeb.ri porro mortem obi ille fidem fadt (e) Hiero-
r 1
?'
nymus Anno Decii ultimo , Cbrifti z$i. cum
.

‘ B^omana ledes annum amplius vacalTet , Fabi-


p*ni*aia- <(»0 (ubrogatus cft Cornelius: contra quem d)
1'chilma conflavit a paucilfimis {'use
'dcypr.
Ep. n* partis eloftus; ad quem le Epilcopns
Jlfrtca veniens adiunxit : quem pleriquc
cum “Sfovatiano ptomilcuc habent
Uj/. Sub Offio cum alii complures palTi funt, tum
^arba in Sicilia , ^lexaniria Apollonia, quae le
* vate ardentem in rogum iniecit , ut fcribit(«) Eufebius
Eu(| 1«. Eodem Z)rr/o , ejulqueanno i* vel
imperante
41. fecundo , Cbrifti 1^0. hoc efl , Decio 8c Grato Cofs.
ait {f ) GregoriusTmanenfisS. Saturninum Tolo-
Tur. uT.’yiEpilcopatum iniifle, cum coque miflbs clfc
(iratianum Turonorum, Dionyfium Tarifienfiut»
fiHtfmi Epifeopum; hunc ibidem cum
tberio mortem pro Cbrifto fubiiflc
Cui fuffragatur Auftor S. ^udomari a-
pud Surium die IX. Septembris. Qui refert , Fu-
feianumSe FiElorinum S. Dionyfti Ibcios eodem
praedicalTc tempore brifti fidem , quo S. Quinti-
fiHiapud ,Ambiantnfes idem faff itabat. At illi
T^ovembrisXl. Maximianolmperatorc palTi funt.
Non multum igitur Maximiani tempus Diony.
fii antecellit obitus , hoc cft, quinquaginta cir-
citer annis.
EandemCbriftiani populi carnificinam, qui
Drrio fuccclTcre, profecuti llintG4^/«j CT' Folu-"
fianus. Itaque Cornelius Papa poft annos 2. men-

les totidem Bfimu pafTus eft; etque Lucius cft


luftedus ; qui fub Valeriano &
Gullieno cxlus
Stepbano fedem reliquit.

Diqitij jd b'
PARTIS I. LIBER V.CAP. XIII. *7t
Per idem tempus claridimum Africana lu-chrwiV'
mcn Ecclefiae Cyprianus Cdrtbaiinenjis Epifco-«d »7»-
pus Aoruic , qui Tbilippo lli. cius&
lio Cafare IL CoiP. hoc c/I , anno Cbrtfti 148.
ad Epiicopatum evedus cH. {a) Nam fcribit «c^pt.
poft quatuor, quam fedcre coepit , annos, or- Epia.»*
tum cffc in Africa fchifma Felici^imi t Pubip-
ium Cornelii Pontificis exordium, quod
anno Cbrifti 251. congruip
(Jb) Stepbano Pedente, fub annum Cbrifti 1^6. ic.jvx.
Carthagine Concilium Epilcoporum a Cypriano
celebraturi in quo baptilmus Hxreticorum <;*

pro Palfb habitus eft, repetique julTus j quod Bipt.

jpPum & Firmilianus Ce/area inCappadocia


Dtonyfiut ^exaniria decreverunt. Sed iis o*U" "*"*’
^1
nibus Apoffolica audoritate rdfitit Stephanus-^l,^.!
Hanc vero qualemcumque labem poft P^^ulo^'^*-^
rruore luo S. Cyprianus diluit , Valeriano itrr nudo &
G4/(i>»o Imperatoribus , a quibus inftaurata
perPecutio eft anno circiter quarto imperi Pui
cbrifti 257. hoc eft, Valeriano W
.Gallieno
Colf* ut (f) .ACla pdfftonit S. Cypriani tcftan- »«»" •

tur . Hoc enim anno in exilium pulPiis , Pc-p,‘ff*s.*


micnti Cbrifti 258. pro fbr/^o vitam finiit
Cal. Ollobres Ita decem fblidos annos , aCfc,%u"
.

menfes aliquot, in Epifcqpatu tranfegit.


Eadem Valeriani pcrlecutio primiim Stephanum
Papam, annis 2. menPibus 3. obito Pontificatu ;
inde Puccefibrem ejus Sixtum poft annum x. men-
anno Cbrifti
fes fere 2. abftulit Odavo Eid.
^ugufti , quartoque poft dic S. laurentiu w , inde
^
Hippdytum , al ioPque non paucos . tmliui .
Sed hujus crudelitatis meritas Pubinde poe-
nas Valerianus exP9lvit, captus a Terfis y &ad
pudenda vel mancipio coadus obiequia ,
demum cute nudatus , ut antea meminimus . oioi./.&
(ft) Gallienus y tszxcmo dodus exemplo, pcrPc-**'p^r
qui ultra Cbriftianos vetuit. Hm-oE
Externo rCTreflb, domefticus Ecclefiam tur-
hojadavit. (e) TaulusSamqfktenus .Antioebenus^y^^**
£pilCO« ttmus»
I .

17 » RATIONARII TEMPORUM
Epi/copas Sabellmm xmniatus , qni Ttolenidi-
de in I76/4 nefarium advcrfuslanftiflimamTri-
»d ij«.
SMttiiui
nitatem dogma paulo ante vulgaverat , Filii
«Euf.7.& ipfe Divinitatem oppugnare capit. f4)Con-
jjlij tra quem prima Synodus elt habita
*»• iub annum Cbrifti i 6o. cui FirmilUnus Cdfurt-
tnfiSi Cregorms'^cocdf<trien/te j ftcjlis frater
//[»f«odor»r interfuerunt . Sedtumlubdola tergi-
veriationc Patrum (tudia Tdului elufit. Poftea
vero altero in Concilio ^ntioebid celebrato
damnatus , ac Tcdc iiia deturbatus efl ; qua
cum cedere nollet, interpellato, qui tum im-
Aurtiu^ perabat, ^urelidnoy vi detrufus eft anno Cbr/«

"Ith. fti 170. Tum


enim noftris ab rebus haud alie-
no erat ^urelUnus ammq; qui biennio poff,
Cbrifti 271. nona, ut plrrique coniputant, per-
Iccutibne gralfatus , innumerabiles Martyres
»smiu» fecit; cui tinem Tacitus impoluit, ut (b) Cbd-
ritonis Martyris ^fia teftantur.
s r tuiti Eidem (asculo fplendorem attulit 'P4«/«iHe-
«mju^en^it^rum fignitier; qui , Decio Cbrijjianos in-
icftante, per occafionem vitandae necis (c) fpe.
^
idPiuio.' luncam adiit; inqua (blitariam vitam ample-
xus eft, anpo aetatis z^o.qui annus &
Magttutrt ^ntoniuminAiiCCmcAidit y utex Hiero-

infhfo™ Dionyftus item ^Alexandri-


(d)
f Zai- 7 ‘riut (e) obiit anno G 4 //trni ra. ait Eufebius} nec

non Gretorius Tbaumaturgus . E


gentilibus ‘P/ofi-
nus Philolbphus (ub initium ^urelidui , hoc
eft, anno circiter Cbrifti lyo. moritur , ut ex
Torpbyrio in ejus f^ita colligitur
S‘«/d4i illum refert (enem (iib Gallieno admo-
dum vixifTc,atque hujus auditorem ^melium
fuilfc, oimelii Vorpbyrium hujus "Jamblicum ;
Torpbyrium vero Aureliano impetante floruifte ,
dtzd Diocletiani ufc\uc tempora pervenilfe. Ve-
rum Eiindpius ToppbyriI condifcipulum , non ma-
giftrum , iich.Amelium , una cum 9 rigene ,Ar
quUinoi ac 'Porplgrr/i aetatem ad Aurelianum ac
Trobum perducit; quo. S: Dexippnm Hiftoricum
vixifle

Digitized by GoogI
:

PARTTST.LTBFRV.CAP.XTIT, t7 t
vixiflc memorat .
praeterea inter Faecu-
Ji cmditiffimos ccnleturjacjuo Vorpbyrinm a<i iii.
iftius
inftitutum, &co affedum nomine, ciim priris^^*/'
M>ttcbus vocaretur, idem audtor cfi Eunapius.
icAde Zenobia ad Crecas litcras magiftro eodem
'
nia. Longino c(\ quem propteravY»r^/w«*i )uUit
occidi, ut (cribit Foplfim.

CAPUT XIV.

De Probo , Caro , Numeriano , Carino , Dio-
cletiano , Ma-ximiano , Conftantio Chlo-
ro, C7* Armentario.

A 17 ^* Cbrifti ad 304*

TM Acito (4) ac F/oriano cius fatre mortnis,aVopiist


^Aurelius Trobus militari confenCu ad
principatum extollitur annoCbrifti 276. e Tan- >diir tus
nonia Sirmienfi , vir omni laude cumulatus nam ‘

& bello praeclarus, & incorruptis moribus fuit.J^»»"i»


fimul atque renuntiatus cft ^Mguftus , in cos
milites animadvertit , qui mantis at-
tulerant. Hinc G4//j4iadicns,('csaginta de Barba-
ris oppida recuperavit , &
eorum feptingenta
millia propemodum occidit. Pacatis G4//« re-
cepit Illyricum ac Geras popu los lubcg it omnes.
,

In Orientem ver6 profedus Ver/as bello lacel-


(ivit: iifquc fuperatis , &
expugnatis aliquot
urbibus , dum in Italiam rediens per lllyri-
iter t'j ceret, Sirmii a militibus eftocciliis,
quosob nimiam feveritatem infenfos habebat
anno Cbri/?i 282 imperii Icptimo, quem menfi-
bus circiter 4. inchoarat . tvopiic.
Suff cAus cft Troio (b) M. Aurelius Carus , T^ar-
.'
bona ortu’! in Gallia i qnt llatimCarinum z»;* &
merianum M^os Ca/ares creavit , Carino adfin,%'“* &
tuendas Gallifs miffb, cum T^umeriano contra e ^
Trr/ij tendit m Orientem. Ibi fubafta Me/opo-
tamiaj ad Ctefipbontem ulque progrefTus , iftu JS'
VttAvii B^ation.Temp.Tom. I. S fui-
G ,

S74 RATIONARII TEMPORUM


fulminis exanimatus eft anno circiter imperii
ad K4- uno vertente , Cbrijit 203. 7\»i»frf4n»i patns
obitum aegre ferens nimionetu ocularem inmor«
incidit ; ac dum in Icfiica vehitur, ^pri
bum
loceri infldiis oppreifus cft anno 184.
• ibid.
[4] C^r/rtKij patris fratrifque dilTimilis,acfcc-
*'“^lcribus flagitiilque contaminabamus, vixit.
Nam ab eo probrum nullum abfuiHe , nullum in
eo virtutis ac bonas mentis ve/ligium fuilTedici-
tur. Quamobrem fummisaequeacminimis invi-
. Ius , aliquanto poft patris mortem tempore non
j
.magis cum /)for/fr>4no, quam cum publico in (e
odio ludatus ell, pervenitque ad annum Cbrifii
z8$- hoc cll , alterum ab eo , quo DiocUtianus im-
perare coepit 1 uni enim apud Marcum Meefi*
.

oppidum a fuis proditus, ab exercitu DiocletUni


viaus interemptufque eft

ivMtar.. (fc)Anno igitur 184. Septembri circiter


mcnfe, qui ante Diocles vocaba-
DioeletUrius ,

fch rw. tur,poAexrtinftum?V^i<»wm<<i*»»», oblatam ab


*^*^*^^**^ purpuram accepit, natus in Dalm 4 UA ob-
eu» oT
'jT fcuro genere, ( fui(Te quippe libertus ^nuliniSc-
natons traditur ) Icd nulitari fortitudine prae-
Aans. Isprimaftatim concione juravitnulla fua
fraude occidiife, aefubinde inter-
feftorem ejus ^prum manu 1'ua peremit : coque
vatiemium illud implevit, quod olim acceperat,
tum ic Imperatorem fore , cum aprum i'ua
manu occtdiiTet; ex quo in venatu , auoties in
aprum inc'derat, eum per fefe venaoulo con-
ficere Iblcbat . T
um vero poftquam Jiprum in-
teremit > fatalem fe denique aprum invcniiTc
jailavit.
Poftea rufticos in 4///4 tumultuantes , qui fc
nornin;ibant , milfo MdximUno Her-
«»//»,cpmpeiaiit anno :8s.quor(/4r primum hic
cAfaftus Nam fcqncnti a86. ^st^uftum eumdem
.

crCivit cy C^efdre Diofletianms Cal Aprilis quod


feribit J^Atiui , ut labantem qua Barbarorum qui
Tyrannorum gralTationc Rcmpublicam fulci-
ret .

Digitized by GoogI
. ,

PARTIS 1. LIBER V.CAP.XrV.


tct . Quippe fub idem tempu;^ Cardu/lus ocen-
putis Britannii i Bc ^(hilltui in. Mzypto purpu- »4io*.
ram iUmplerant j &ab Oriente immine.
ba,t Terftrum Rex; &ra HiHquegtntUnit ^fri-
td vaftabatiir ; quibus un^qiic Izvientibiis pro-
cellis aliquot annos jadatus cfl I{omanui orbis.
Ergo (d) anno 7. imperii , Cl>rijii 191. ut omnibus *‘‘*'**
occurreret, duos Cdfurts aavitCofiftdntium
Cb/orum , qui CUuiii Il.ncpos per fil iam traditur, 'HCh.
nit Eutropius i & Odltrium MsxidAinum in
r/d natum haud procul Sdrdicuy qui ^rmtntdri-,iHf^'
i»i cognominatus ert, qu6d armentorum paftor^^^r*»*
fuiflet. Hos ut affinitate libi jungerent, Liioclf^imm^
tianus VdhTiam Bliam ^Armtdtdrio , Maximianus
Herculiiss Tbeodoram privignam Confiantio col-
locavit • Inde quadrifiriam partito bello , Diode~
tianus in Mopsum yHerculius m
Mfiicam , [Armen-
tarius in Orientem , Confiantius in Britanniam
prof’c6ti funt. Ab hisomnlbus longis &rI;iborio-
lis expeditionibus I{omanus pacatus cfl orbis
D/or/rr/d»/ anno imperii 11. labente, CI;riy?i 196.
ut in Chronico tellatur Eufehius > obfcfTa menfi-
busodo4/f/^xd»drid, captaque, cum re-
diit ad oblequium
Carau^us ah .^leffo Cocio pod annos quam de-
fecerat leptcm interemptus cft, anno Cbriftiipl.
^leHus VC16 ah ^/elepiodoto Praelcdlo Prxtorio
poft annos tres opprimitur, Cbrifii ip6. (b) Ita
Britannia decimo anno recuperat® , ait Eutio~
pius. Eodem tempore ScSlulnquegentiani a Ma-
ximiano Hcrculio perdomiti, &
Galeritis ^Armenta-
rius a 'h{arfeo yidus ; a Dioeletiano arroganter ex-
ceptus, Icquenti(f)anno Cbrifti 197. acceptam ndit.
ignominiam u Itus eft , fufis Terfarum copi is , ac
?^dr/>/ conjugibus, fbroribus, liberifquecaptis, «iro-
(</)Ideo revertentem honorifice Diodetianus in
Mtjopotamia fufeepit .
se

(e) Demum pofi magnificum de tot confeftis Fuffld.


bel Iis triumphum J\oma ab utroque ^ugufiofcic-
ViVin
bratum, ambodepofita purpura eodem ait Cat riifon

S » le„.
y .

Rationarii temporum
'a icnd- oiprilii Ut auftor eft Idatius, privati fadi
fcj funt , DioelttUnus HitomtdU , MedioUni M*~
ximianus- Sed ille fpOnte , fivc ingravcrcente
cyM^ jamxtatefatifccns, fivc Cbriftianx rei, cui par
opprimendae non erat, t*diofraftus, Salonas in
%‘Sn hortos CeceUit. Maximianus auctoritate magis
colleg*, quam voluntate» idem ut taceret ad-
duftuseft . Id anno aa Diocletiani, Cbrifii 304.
contigit , quo Cois, fuere Diocletianus IX. MaxL
w/4»«fVin. ut feribit Idatius; qui ^uiuflos &
eadem hora renuntiatos ,ait clTe Conflantium
Cblorum St Galerium Maximianum Armentarium;
Cafares vero duos alios , Severum Galerium &
Maximinum Ibrorc Armentarii genitum , ut
ait yiPlor.
Conftantius it3.cum Galerio Maximiano Roma-
norum orbem partituscft y ut hic Illyricum , Afia,
Orienlque cederet, Conflantio Gallia, Italia y
Africa; qui poftea //rf/MW , ic Africam college
remifit Itaque Maximianus Severum Italia, Ma-
.

ximinum Orienti praepoluit. inte-


rim Conflantii CWor/ filius obles a patre Diocle-
tiano Sc Galerio Maximiano traditus, cum ab eo>
dem patre repolccretur, variis a C4/tfr«> pericu-
lis obieCtus, clamque dilaplus, Gefforiacum ad
patrem profugit Ita icriptor quidam anonymus»
.

quem manuferiptum penes nos habemus


CAPUT XV.
De Chriftianae Religionis flatu ab anno ChriRi
27(5. Probus eft exorfus,, ad Conftantii
ijuo
Chion , C7
' initium
Conftantini , boc
annum
efl, 30^ vel 306. Ubi de perfeeutione Dio-
.

cletiani, Donatiftarum origine y iX plerifque


fanll itate ac doUrina inclytis .

PAucis iis annis , quos hoc capite complcfti-


IT jnur , -maximi in Ecclcfia motus exftiterunt.
IpfoTrcJ/Impcratoris exordio, hoc eft, fecundo
ejus
. : . f *

PARTIS I. LIBER V. CAP. XV. ijT


rjus anno , Clrifli 177. MdnkbMri$m hxrcfis cru*
pit, ut in £M/<r^/4/iori>roiiiVo legitur. Ubi&xra-aiiiU.
rum aliquot annis tempus idem notatur > jlntioi-
tbenorumy L*odicenontm y (i) &c. Hunc annum
Tro6o&P44/f»oCol’s. inCcrjptum a) Leo Papa il-
lius prxhnit origini.Quo tempore Ca-
Jcbdrd ia MefopotdmU £pilcopus> lanifiitatc &; Epll^h-
eruditione florens AUaetu Ic furori Rrenue ac
contanter objecit . ^
m«d m-
'
(b) Sub DiocletidHo vero gravisi& quanta haclc- ™/
2
nnsnoii fuerat, in rI<r^/4Jioi exorta per('ecutiocat’«-
c/l,i'ubcxtrcmuniiilius imperii tempus. Etii Ion-
c eum ante laevire in illos caepilfc ex ^clis S. Se. />«•/«••

fd/iiani Colligit BAronmi(f)quemannoa.^toc/<-


fU»i pairum vUlt cumT(^r/i«)Cbrom4r/o,aliilque. p*i- »
Sed vclicmentius illud exarfit incendium an-7,'^d*
no iplb labente/}/»r/«rf4M iS.five» ut (d) E»i/r- )>"•

6/Ni putat, i9.qucma Pafchali menfe numerare w°Eur.in


incipit Igitur per cos dies , quibus Palfiqnis Do-
minies memoria colitur, Imperatores ediiffo iuf->>.oraf.
ferunt Ecclefias dirui &l'acros Libros ad jncen-^'**"*
dium tradi: tumut CbriftUni hbnoribus fundi
gradu luo deciderent, csteri capite minueren-.
tur Innumerabiles ergo pro Cbrifti flde vario
cruciatuum genere confumpti funt , quorum £«-
JCthius nonnullos rcdnfet ; ut "Proeopium apud
Cdfdredm TdUftiad y y tdcbemm y &c.'
pallimvcro Ecclefiafticis in tabulis illius tempo-
ris martyria leglmtUr { velut Afarr/, Sc Mdrtel-
iidni y Cofm* &
DdmidHi fratrum ; Vintentii
.Agnetity iMcid j Mduritiis aC legionis Tbebdo^rMy.
rum. Mdrcellinus item Papa anno Cbrifti
J04.
redadis jam in ordinem Imperatoribus, 6. Cal.
Afa/i' pro Cbr/^o mortem pertulit. Anno quippe
perfecutionis altero amtw Imperatores imperio
fe abdicarunt, lit Eufebins
Porro qui metu pcenilyc fradi faCros Libros
tradidenmt , Trdditoresiti JLfrkd vocati funt, rttMtt.
3 quod DtntH-
(i)jrnnpai Minitif baiercM Ihbiliit qjicneUut la Notit
Open untll Leadls,
. j

Ijg RATIONARII TEMPORUM


A »'<• quod femen Donatiftarum fchifmatis poftmo*
dom fuit frf) Ac primum Cyr^ in Tinmidia
.

,o»truitoncilium ab infamibus plcrilque ifto crimi-


iniit^^ne celebratum cR EpiCcopis, cui Suundus
Ti~
eoiltr.
gifiunus Primas '^umiHd prxfuit . In co vi-
tandi caufa Ichilmatis Traditores recepti lunt,
anno Cbrifii JOJ.
Neque Martyrum cruore tantum , fed cru-
» Euffb. ditione quoque nobilitata eft Eccicfia. (i) Sub
fhren. •prvbo cnira vixit ^natoliHS Laodicenus vir do-
ftillimus . Sub Caro & Diocletiano Ticrins ^/e-
xandrinns Presbyter ; Tampbilns , qui fub Ma^
vmjm ximitto poftea pafliis ; Lxeianus eadem pcrfecu-
tiond csliis y Metbodius Olympi lycia , ac de-
inde Tyri Epilcopus qui fub Diocletiano mar-
tyrium- obiit ; alii fub Decio 8c Faleriano pu-
tant , ut refert Hieronymus- Sed prius placet
quandoquidem 8c contra Torpbyrium' Scconin
Origenem fcripfit; quorum illcad
ufquc pervenit J hic Dedo fupervixit:
us > qui fub Diocletiano Sicca Rhetoricam do-
cuit , & Cbriftianu! poftea fadus eft ; cjufque
difcipulus Latlantius. Ex Gentilibus Poetar fub
Caro 8f Diocletiano celebrati funt C4/p«r»mr S"»-
culusi ic Hemeftanus . Hittonci Lampridius tCa-^
fit olinus

BATIO-

Digitized by Google
'^79

R ATION A R II
TE M P'0 R U'M
p:ar:tis PRiMJE
L IBE R S-e‘x

tus.
1
t

Inqiio Anni continentur ab '304. Cbrifti a^ 491.

c Tr u t
'

' ' I. ,,

lir Conftantio Chloro, CT ^/i« Conftan-


tino, Licinio, Cr barum inter /e bellis , 4 e~ ti »?•
que Indiclionum origine-

A. 304. Chrift! ad 337. , ,



, ^
.

I Toclctiano & Maximiano Ipontc pri-p«.t.i,


vatum’ ad genus vitae rcdaftis,. anno
Cbrifti 304. eodem anno, acdrc,Jioc .

cft, Cal. Uprilh ut auaorcftCrf)/d<fr*t'nhft"*‘


.

thtSi Julius Conftantius


Cblorusy ^Galerius Ma*. ,

ximianus ^Armentarius c Cxjaribus ,(^b^^,Au^uftiif.atrr^,


& Imperatores fadi lunt , quorum ille GaL ^

/iii & Britanniis contentus fuit; hicRo»» 4 »i»»» schiru,'

reliquum poflTcdit orbem , cui adminiftrando


cum Iblus intentus effe non polTet , curam il- s.

lius partitus eft , Severo ,


cum duobus C/*- f' &
lerio Maximino in Illyrico natis; hoc vero lo-
roris filio. Qjios etiam Cdfares creavit (r) eo»,vi,^or. ’
tem-^^ch^y^^
dem, quo Conflantium C</ar cft appellatus
pore ; hoc eft, anno 305. vel 306;' iVwro Jf 4- mu,.
j.jvfjjcfwr-s-
lidy Oriens AiiJfimi/io permittitur
nus in Illyrico rcfedit.Vv\
- Conflantius Cbforus , vel uno tantum anno ,

S 4 vel
.

i8o- rationarii TEMPORUM


CLiifll , /II'*
digni'
«
vel biennio, ut plerilque placet ,
“cicitl" tate potitus cfti; (4) atque Eboraci in Britannia
diem obi it. Miti ac civilr tuit ingenio, plane-
cjiiaui. <\ViC liberalis; (6) qui neque contra Cbriftiano$

viaM”" quxftionem haberi palTnscft, & quos ejus pro-


schot.* felllonis in comitatu luoelTc feiret, oeteris an.
^ tetulit (f) Ad hunc Bononia , live Cefjoriaci , dc-
v»t .

crnff.it gentem accurrit, Galerii Maximia-


»•» inlldias vcritiK; in eiufque complexu paulo

l^^*‘]ipl\.EboracimoTiturConflantiMiy anno, ut vulgo


vit» 'terunt, Cbnfii 506 quo (extumi, onlules erant
CblotMsSi^rmenfariui: (d) Jul. ZJ. audorc So~
si°K)m
I <» crette " ‘
.
. , ,

‘vonr^ Ex hoc anno foff^4»fi«» procedit initium, ctfi


7onir. tumCdfaris contcntus appellatione (e) fequenci
*”
anno Siugufti ab Maximiano Cocero nomen acce-
pit. Natus tunc erat annos 32. vcl J3 quod ex
mortis rll^s teaipqre poft intclligetur Ortus
coBfUfc itaque eft anno circiter
273 ex hlelena Bithyna
quam concubinam (/)plcrique fuilTc dicunt ; (z)
Mmi0». Jfmiro/rui (tabulariam , alii legitimam, (cd op-

uitir. fcuriore loco natam conjugem (b) Zonaras in .

incerto rcnvrcliquit
(OAtRoiurf, ubi rou/?4»r/ni' allatae fnnt ima-
» Maxentius Herculii filius a Praetorianis mi-
cfcreo’*
Ai«. litibus Cubito Imperator acclamatus cft; qui ini-
tio, pppuli demerendi gratia , (k)Cbriftianis fiVC^
Tii«o*. rc viCus eft, ac perCecutrom' modum adhibuit i
xo.*T^ atmox inomnile erwdelitaris ac ftagitii genere.
ia*vU • (0 Contra hunc Galerius Maximianuf.
£r.E» 5#wrHm Ce/4rm mifit;qui deftitutus a luis R4-
JJjjJ*.
vennam i\if,\t.Galerius Rfimam cum exercitu petes,
& de vt fruRraque Maxentium generum Cunm per kgatos
hoti»tus , ut precibus potitis quinvarmis mercre-
K Eof.».‘
m '
c ' tur imperium, fcede ipCc defertus ^ luis in ///y-
mKw abiit ; (m iubi Cafarem conftituit
; vift. annoC^f^/ 3^.t»>^uoW»rc»i»i»j ad Cpemcvcftus
imperii reCumend , qua invitus cclTerat , e Z».
i

S X. cania I{omam revertit ; Diocleti-tnumqvc Carnun-


^ degentem non Carnuti in Celti'-, (,

nj Sutr. ••ViA.Scliot n Eittt.10,1 in.Ep Or«£^ f4 ,

Digitized by Googlc
. JW
a

PARTIS I. LIBER VI. CAP. I. 281


«1 ut male narrat vel , ut f7 flor fai-
bitySaloiuit idcmut laceret litteris hortatus cft , n»*
quod ille renuit, (a) Poftea Severum perjurio « abou.
deceptum, &
t^dvetuM retradum , captivi ha-
bitum urbem perduxit , in & ^ppU
via tricc otoi7ib*
fimpab Urbe milliar io jugulavit, eodem anno
30 j., ut confirmat Idatius : Herculiut MdXtntio
filio luo infidias l^uens B^ima pellitur, &adco>'f'&*-
fugit inGaZ/wj (i/Cui Faujiam fi- “I
liam in matrimonium dedit cum ^utufti ap- ^

pcllatlOnC, ,
fHier.
Anno deinde ^08. quo Z/rrcH/zK/X. & fiLV!?. ’
tdriuiWl Conlulcs, ponuntur, (f) Car- vw’.
nunti Imperatore creato ;7{ovembrh y Mt jE^it.io
Idib.
icrihitldatiusy (d) quatuor ab ^u^u/iis Rclpu-
blica reci coepit, CouftantinoSc Maxentio
ftomm filiis, Galerio Maximiano &
licinio no-"'*»'
vis hominibus, (e) fiereulius anno 31O dum ad-TfaCi.
verius generum ihumConftantinumneiiTii nio-
litur, re per fai»/?aii» ejus filiam deteda , Maf-htu'
/?//a»i» fugiens poenas iti perfidiae luit. Dc tem- **!*/,„,
pore fidem facit Idarhtt- (f)CaleriusMaximia-it><a-
»1« requente anno foedo morbo Conlumptus
(g) odavo luo Confulatu ; quem Maxentius ge-""- a»«
ner (b) inter Divos adlcripfit . j‘^^ye
(i) Anno iiz. Confiantjus coelefti crucis often-
to contra Maxranaw animatus, Semipes trans-
grclTus, \\&.h id Veronam illius ducibus^
*k fu*''.
dem non longe ab Urbefuperavit ; (k) qui perdeviu'
pontem, quem Tiberi impolbcrat , raptim prope-
rans, ejus ruina opprdius, ac demerfus periit.
Caput ejusi^owa aC per ^/nVaw circumulatum vw-Tihi
efl; quod ^^azarrtfs in Tanegyrico dixit. Euttop. •

Ordinatis in Urbe rebus, (i^Conftantinus in/zorm*


Germaniam profedus Mediolani fotorem
fiantiam Ucinio collocavit anno jij. &• eodem mTuf'%
Galerius (m) Maximinus Cbrifiianorum carnilex
contra ambos Imperatores llolide bello liifcrpto, rofim.i!
m Illyriis ih Licinio vidus in ^fiam aufugit,
8e\/'yiA.^
apud Tarfutn Cilicia horrenda morte conlumptus
,! Owt- 7,
«It . 6. i».
I

i8i RATIONARII TEMPORUM


^im‘" diuturna inter ambos Principes concor”
ad M7- dia iuit . (4} His enim quartum Coniulibus, u^
Aud.” /ddfmr retert , anno Cfcr/^» 3 if. rupto toedere, ad
Cibalim primo, qUod cft TannonU opidum, 8.
Id. OHobris , dcinde in campo Murdienfi pu-
^a latta cit , utrobique fufi fugatique Liciniani.
Tandem reconciliata pace de integro divilum cll
imperium. Interitn Salon* Diocletianus obiit 3.
Non. Decembris j ^XtliatiuS.
abo- (I>) Anno 314. cum
IJdnius adyerfus Conflan-
//fl«wriir(’us arma cepifTet, caulatus illum ul-
EurTae tra limites 1'uos in alienam ditionem erupifsc,
roaii
Gothos Thraciam Marjiamc\yic popu-
«ct.‘ lantesncccfsarioprcJpuI (arat) prope Hadrianopo-
//w maximam cladem accepit , 'Kon- Julii ,
( qubd' /^4r/ttd adhbtat )_cae(is millibus 35. errm
lyo. ttiijllia peditum haberet,, equitum 15 millia.
Ind^ Byi^ntium ic proripiens denuo pugna nava-
li vincitur. Ac demum noviifimo a<f Chalcedo-

nem praelio dcbeliatu? 'iii^vTftb^is potcftatcm ve-


nit; a quo vitam*, interpofita confuge (ororc
Cbnflantini paflus , ac The^alonicam relegatus,
Lhixii (cquenti (c) anno 315. quod novas res moliretur ,
crT/iui
in eadem urbe peremptus eft .‘ Hic finis civilium
ori/"' armorum tu it.
a*o’rof.
.Hoftili pertundum metu Conftantinum dome-
turbines extepere . (d) Crijj>us Cafar , cx
/lici
»Amm.
priori con ugcAf/wer^/w^ ejus filius, egregia ju-
i

/Zorim. venis indole , cum in fu/pTdqncm tentatt cum


jViat. noverca (hiprf vcnl/Tct , VoU in Ijlrid y ut feri-
H*it(on , 1i{oma {f)ZoftmHS
!?'^Ce)v^«(»ji4 «iii ,'octl(litur
in‘ AnnurnlCg) ycrO Tdatius indicat,
id factum' afTcrit'.
Ncc'diu innocentis 'ultionem
e(i Cbrifli 5i^.
ti/Sf/ii didulit DeuS; quippe conCcqucns annus F4 h/?.«,

nt’/' qux^privignumaccularat, necem attulit; quain


*H itf. in talfi compertam Co»/?4«f /««i balnei cildre iuf^
Zorim. nt occidi ^ ^
1. Secor. (b)EoJmpcratqre inftauratum cft,
'•MiJi.' ac pene totius orbirf locupletatum fpolris , fic ut
cxxquarct , cum imperii (cdc Conditoris
e. «li nO”

Digitized by Google
.

'Partis i. lirer v. cap. i.


npmcn accepit. Eam V. Id. Maias anno jjo.de-
dicatam prodit in F4^fi /d^r/uj. Lege autem la- «a uv,
ta ,& in lapideam columnam inci l'a , novam
’’
J^o.
waw appellari iulliirc 5orr4ffi refert.

(a) Sarmatis poit haeC fiibaftis, ac per varia ,Hier,in


J{omat$i imperii loca diltributis , .quarto poft an- ciiron.

no , qui erat Cbriftij jy.ipfb Rcntccoites dic mo-


ritur lubuvbano l^icomedU } ubi
in
paulo ante mortem bapf zarum cllc (!>.' plcriquc*Eureb 4
.

Veterum atfirmant ; quibus{r) CardinalisTrrro- *oiJ^i}***


»/Mi nuper adit jpulatus clt, dum poir Hier. m
Synodum baptizarum ab Bufebio T^icomedienji ^mbr"'
Conftantinum aiseruit. ' out. la
(d)Indiftionum origiricnf vulgo- ^on^4»r»»/’TSid,
putant, c]ulquc annb'6-
aetate prodi i fsc
jir.Sedego, qui fic lenti unt , divinare cos ar
4^ *

bitror, non certum dicCrcj nam nullum ido-j'*'^»*


neum teltcm citant Apud {e} ^mbrofmm fit cjus>"
.

mentio verbis iftis: Indi&io enim Septembri mea-


fe intipit Et in (/) Cod. Thttid- Va!entiaca‘ Iridi- no.
Hio nominatur. Antiquiorem his Auftorem , qui
qui dem exploratae fit fidei, non facile reperias. r^Epili.'
Unde porro InditUonisyox manaverit , quaeque
fit ei fubjedia notio non magis pcrfpicuumeft f i ete/.
haftenus. Illud inter dodfos convenit, 7»dif?/o- f^*!,***
irrr nihil aliud elsc;, quSrti prxltationes&r tribu-
ta, quorum canori, id elt, m‘odUs, quotannis,'
indicebatur. Sedcur lpatid K. annorum, quot,
orbis Indiifionum colligit, finifi 'placuerit, &
q^uadecaufa, quovetcmp6rc'pfiinum'idururpa-
ri coeperit,’ cum multae' multorum cohiefturae
fint , nfillaratisprobabilisadfertuf Elt avtem^
.

Indifiionistilbs triplex. Nath alia 'Calendis ab‘ /.1

SeptentbribiapiPoRciichuT , caque CoaflantinotoH-


taaa didtur. Alia' ab 8.’ Cal OEfobris quae ff-
yirerf vocatur’. 'Hammotfa fit vetuffor, nori-'
dum mihi conftat , Tertia Voatificia , feri Bpsma-
na , nominatuf , qute in Vbihtifieiis 'diplomatibus
'

adhibetur , &?'4'-Gal "JanMkriis ^ quae' priores


duas illas cpoclias fcqmWtur, fumit exordium.
C A*
.

a«4 RATIONARII TEMPORUM


A. tov
W‘ CA P UT II.

Dt rtbus Eccltfufticit , qud Conflantiito Impe»


ratore contigerunt ; perfecutione Maximiani
;
Donatiftarum fcbifmdte ; Arianorum bnrej! }
€7" Nicaena Synodo. Tum de viris pietate ac-
liter arum /cientia claris.

C Hriftiatii nominis vexationem iDhetetia*


no coeptam , poft ejus &
Herculis fecef-
funl y propagavere Galerius Maximianus 8c al-
ter Galerius Maximinus . Conflantinus vero, qui
CalliM obtinebat, non modo CbrijUianorum ah-
ftinuit fan^inc ; fcd
etiam habuit in
illos
• Eufeb.
pretio . (a) Prae caeteris in
Oriente bacchatus
Hift. cft Maximinus , qui innumerabiles Martyres
occidit . Eximii fuere Tamphilus Cajarienfis
Presbytw eruditi/Iimus } Trocopius in eadem
urbe palTus i Tetrus .Alexandrinus Epifeopus ,
quiw^r/i»w 6b fchifma MeletU a communione fub.
iPiihd. movit ; (t) S. Totamiena .Alexandrina
f Lucia-
Vitomtdia, &c. Q.uin etiam
(0 jumiMi*-
ximim deteftandus quidam liber lub .Actorum
Tilati nomine vulgatus eil
, in quo multa de
Cbn/to nefaria continebantur. Nec mimis Ro-
ma grallabatur Maxentius. Modum crudelitati
Conflantinus viftor adhibuit; cujus aulpiciis^
lavore dilatata Cbrifti Religio longiiis (e
manis finibus extendit.
vi^'" ex fautore fafius
conft. Cbripiani nominis, non paucos & iplc Marty-
res dedit, quos mter egregia fortitudine me-
c-t otoC morantur milites, qui in Cappadocia (rieo^
c. 1 ».
7. re cncai funt ; Ba/tlius Amafea Epifeopus
& alii , donec ^ Conftantino licinio interiero,
pax efl reddita
JDum ferro ac flammis in Ecclefiam tyranni-
cus exardet furor , domeflica quoque illam tem-
pcftas exercuit. Nam
duo pnefertim fchifmata
fub

Digitized b\ C'ooglc
.

PARTIS I. LIBER VI. CAP.II. %Sf


fuhConftanttHi 8e M/ixentii exordium nata
turj OondtiftaTum m^frica ; MeUtianum in^-»A
typto . Prius his dccaiifis conflatum cft.
(<*) ImcilU fuit CdrtLdgine Hifpdnd mulier ,«opt i*
pixpotcns&fadiofa ) quae a C.ef/7i4»o Archidia- 5,13^ *
cono reprchcnla ulcilcendi llii occaflonem capta, f*"" *
bat. Forte accidit, ut Mtnfurins CdrtbdginenJish^M'
Epifeopus a Mtfxenr/o l(om4m evocatus leniori-
.**'***
bus quibufdam Eccleflx vafa commendaret
Qpo mortuo C4f//i4»»j in ejus locum ordinatus
i Felice yApt»ntifdHo\ qui cum ab iftis depo-
litum repeteret, hi communionem eius averfa-
tiliint, iifqueleZ««7/4 conjunxit.^ H*c origo
imt Dondftitdimm y c{\ii ab Donato a Cdftt nigrisDmttu
praecipuo Ichifmatis auftore, a quo Mdiorinutfu^,
^
ordinatus cfl, nomen adepti fiint j etfi ab altero
cognomine 7)004/0, qui Al4/0'ff0o fufFc^us elf ,
appellari Icpoftea maluerunt. (A) Maxentio lii-
'

blato, ciim Donatiftd Conftantinum interpcllaf-


lentadvcr(usC4f»7»4000», quem a traditore Fe~^‘
//«ordinatum alTerebant, Imperator MeUbiadi'^\^
B^omano Pontifici, &
aliis Epifeopis, quorum
tres erant G4///r40(,cau(am commiiit. A
quibus Tom- u
anno jij. damnati funt fchifmatici cum eorum k
principe 2)004/0 • hthi infrica denuo tumui- euO *io»
tuantes , &ab Mliano Procof. iterum condemna. *•'*

ti, ad Imperatorem provocant . Cujus mandato


Arelate in Synodo caufa illorum denuo difeepta-
ta cft,&lecundum Catilianmm dida fententia an-
no J14 yolnfianoSc ^nianoCok. Cumque nihi.
lominus Co0^40//0»m iterum appellalTent,
^ 0-
0>40i primum, deinde Afrd/o/40»0» venire juln ,
ibi poRremo damnati funt , addita exilii pana ,
quam idem poRea Conftantinus remifit
Alterum fchifma Meletianorum'ixx\\. C0Au-,*,i^„,
ftqr ejus Meletiut Ljcopolitanns Epifcopus ,*poI- »
qui a Tetro Alexandrino E pifc<^ propter va-s^Jin*i*
ria crimina, tum qudd idolis facrincalfet, cx-T>i*od,i*
auftoratus ab co dei^civit . Natum illud eR**** ,

eodem quo Donatifta tempore.


Exoi
. .

RATOMARII TEMPORUM
chtISi'
Ex ea faftione prodiit (d^^rius^UxdndriHUt
td nr. Presbyter, qui contra Dci hlium impiam hsc-
refim effudit; ob quam ab ,/f/rx4»dro Epilco-
soo. I. po cjcftus tcclcfia, patronos fibi qusfivitfM»
'f^icomedien/em^ Se alterum Cdfarienfcm
Theod I. EpiCcopos , cum pluribus aliis. Quod incendi-

r'p'^- u>” fruftra per litcras perque legatum


conatus cft rcflingucre Conftdntirms . 'HUdnd
denique Synodus habita eff anno 12,%. cui in-
terruere 318 Epilcopi-
Ab hac damnatur h2creris, &de Paf-
AiKdfV. chate celebrando controverfia dirimitur (b) .

rtHSi nec non odo partium ejus Epifeopi, 'fi/ee^


r Hier, ttd affcnH fidei fuicepti iunt , pt Icribit (r) Hiero-

Lw*i^
quidem ea lege , ut ne ^iexandri.
>.

4 Geltiv^m rediret ,'(d) cujus quidem cremari libros ,


r^<Snfc(?) cius vero fautores dogmatis di-
Trip. i.'ci edixit .
Qpod autem in illa omni
'* *’•
adione przcipuas fibi partes vindicarat
fiHs ^Alexandri UpiCcopi ^lexdndriHi Diaconus ,
f Theod. omnium in Ic prunorum convertit odia ; (/) at-
*‘|*'C*<
que quintqpoft Conci liummenfe, mortuo
lexdndro, in ejus fubffitutus cft locum ; neque
ut ^rium ^lexdndrUm redire pateretur , preci-
bus ullis ac minis abeo impetrari potuit. Ob id
MtUtUnorum Sc ^ridnorum calumniis exagita-
Athtn.*“*
demum in famofo illo apud Tyrum con-

ApoL uventiculo falfis criminibus damnatus cft anno


VhMd.' 355 cumque ad imperatorem Con/iantinopolim
:
soiom.i.veniftet , novis inimicorum fraudibus apud il-
^. ^“"^luminuiificioncmaddudus, Treverim relcga-
turanno 336. communionem ab ^Irxdn-
dro CoJUntinopolitdno Epi feopo per vim extorque-
cs-so^i re conatus, dumad Ecclefiam properat infamem
\.om.iT. vitar exitum habuit
^mbi de (b) Imperante Con/?4«tr/ffo , Htltnd ipfius ma-
Tteod. ter crucem Domini Hiero/olymis reperit, (1) ac
JJ“^^‘bafilicas erexit duas; C onftdntiuui in ipfa umm
•oip. t/. urbe magnificentiffimara

d»^ vit» Terfide Sdpores Cbri/lidHos vexat , ./f- &


•nff. (epfimdmy

Digitized by Googli
.

PARTIS I. LIBER Vl.CAP. II. ^7


{ep/imam, (-*) aliofque plurimos in- a^ j^.
^ithaleim ^

tcrficit ,
quem literis ad eum
datis mitigare Jm- *d
perator ftuduit (b) In India porro Frumentius
.

T^r/wi PhilolbphusCtr/^/ propagavit 6dem ; 8c cditn.


codem ab Athana fio fadus Epilcopus rediit , cir;-
,ca annum 3Z7- quando & Iberos Chrijiiana cujui- i-c. m.’
dam captiva opera Evangelii lux afflavit. Ut
autem lecundocurfu Cbripiana res procederet , > c. ij.
quamplurimisei legibus pius Imperator cqnfu-
luit: (c) quarum una fuit iniignis, ut Epifeo- *•

porum lententia in civilibus etiam caulis rata xhe^.


df
cflTent , lata anno 314. Immunitatem quoque Cie.
ricis alia lege concclHt.(d) Tum Hareticos con-
ventus ha^re prohibuit, adelque illorum dirui,
& Catholicis attribui jullit . conii.c.
_

(f ) Synodi praterea variis in locis habita Ec- “ c° 7
clcfiafticam lanxere difciplinam , pralertim ^n- >•

tyrana , cui Baftllus ^mafta Epilcopus 1 'ubfcri-


ptus legitur, isquiabijVwomori julTus eftj
Cangrenfis, incertum quo anno
. Nec minus fanditatis & dodrina ferax illa
aetas fuit. Pratcrcos, quos fpar/im attigimus ,
illuftri pietate commendantur eorum pleriquc
qui in Synodo convenerunt; (/) uti '^i-f
colaus Myrenfis Epilcopus; Spiridio Trimitbuntit‘i,\°’
in Cypro ; Euftatbius Antiochenus ; Tapbnutius
Thebarum ; innumerabiles alii . Fjbaticus item
inter dodos habitus elf ; qui
oxen Melchiade wxdtx^hConflantino Donat iftis cll
datus. Arnobius ad hxcex Rhetore, ac
Gentili , Cbriftianus anno zo. Conflantini fa-
dus feribitur ab Hieronymo in Chronico ^ quod
ego longius infra tempus 1'uumab illopofitum
arbitror. Nam libros adverfus Gentes pignus
quqddam ferio fufeepta Chrifiiana pietatis ob-
: at illos favientibus adhuc perfe-
tulilTe dicitur
cutoribus fcnpfilTe , ex iis perfpicue colligitur .
Tum in fecundo teftatur , ab Urbis condita pri-
xnordio annum agi io$o. qui ex Varonnis calcii^.
lo incidit in Chrifti Z97. paulo ante Diocle-
tiaiu
.

'iM RATIONARII TEMPORUNl


A. tUni pcrfccutionem . Omnino fub Dioeletjdno
Icripfit jlrnobms . Scd &
Ltdantms Crifpi C-e-
faris magiRcr ei fuperftes vixit, vir omnium,
ait Hitronymus ,• luo tempore erudit ilfimiis ,
.
(4) i'cd adeo pauper ,
ut plerumque etiam necel-
c^‘‘" fariis indiguerit. Poetica 7in>e«*iexcclluit Wr-
y>44»i Presbyter , ScTubiins OptatUnus Torpb^
riusj qui Panegyricum morofi litcrarum artifi-
cii Conftantine dicavit . 'H^s^^rius in Galliit 8c Ta-
terd Oratores infignes exftiterunt

CAPUT III.

Dt Conftantini O" fnnefptrihuSi w4-


xime Conftantino , deque Gallo Caelare-,
Vetranionc , ac Magnentio Tyrannis^ C7* dc
bellis Perficis.

A 337. Cbrifti ad 361.

Onftantinu? ex Faufia MaximiaiU


C
beros tres imperii reliquit haeredes , qui
|vwot.& Romanum orbem inter fc partiti fuiit . (b)
filiz li-

Co»^4 »r/AW natu maximus Callias , O' quic-


c-M- quid trans ^Ipes erat , fortitus cft . Conflans
minimus natu flomam fc Italiam , Africam ,
Siciliam infulafque reliquas, Illyricum , Tbra»
ciamt Macedoniam y IkGraciam Conftanrius in- 1

ambos medius a freto "Propontidis ^fiam ;


ter
'

&
Orientem, cum Miypto.
fSoa.i. (0 Habuerat Conflantinus horum pater fra-
ic.t- 7 otrcs duos. Conflantium Juliani putrem y 8c Dal-

ftw. F.U -WAffit»» ; alii


linabalianum vocant. Hujus fi-
trop. lii erant duo, qui fg/Irr anno 33J.
Anon.
dicitur in Faflis Idatii , ac Ctnfor no-
, ii, ,
minatur apud (d) S‘ofr4rem : & ^inabalianus ,
c. u- vel ^nnibalianus y qUem Regem Regum , fc
Tonticarum gentium Conflantinus clTe julfcrat ,

» AniM.u^ Anonymus refert. Unde & z\s{e)^mmia^


no Rex appellatur.
Qiios

Digitized by Googie
, , "

PARTIS I. LIB. VI. CAP. Itr. aS?


Qtws omnes ftatim podConftantini obitum mi-
incitante vel dilfimulan-
litaris opprcilit (editio,
te fo«/?4»rio Imperatore. Cum
his etiam Opr^rnr
TdtricMSi novo & ab excogitato titu- ru/ft mi"
Io, &^b/avius Hra:tc<flus Frxtorio trucidati .*t*.“****
'TumConftantii iTitrisCottftdntini filius, Galli &
JulianiiritLT ; (\viod Julianus ipie teRatur ad S.
F. Qi Ath. (ci ibcns Gallum xgritudo , Juliarinm
.

tenera xtas (erat enim quinquennis ) vix neci


(ubtraxit.His parricidialibusaulpiciis imperium
iniere fratres tres , quos inter haud diu concor-
dia tenuit . (a) C^uarto poR mortein patris anno, ro“*/«c!
Chrifti 540. Con/lantinus ConftantU fratri bellum
movens , in ejuique tines irrumpens , interfedus
cfi prope
cem,
. Coq^rf/uiplcpoR annos

vidclicetanno j^o. ineunte, iit cx


^
(l>)Idatio colligitur, a Magnentii duce Gaifone
^rj^Tum
prope Tyrenaos incaRro, cui nomen cR,
occiditur, annqsnatos jo.ut in Chronico icribit
Hieronymut . Htfi Aurelius yi£hr 17. tribuat
(f)Cu>us morte cognita, yrtranm Magiltcr mi-, «dem.
litum in “Pannonia^ apud Murfam , T^epotianus
Entropia Co»fianfiH'otorena.tus ^omst imperium
arripiunt,
(d)
ille
yetranio odavo
Calend.i»/j«, hicj.Non Junii-
poR menic , nempe 8. Ca-
^
juiiam»
Jend. Januarii in ordinem redimus , privatam
vitam coluit. 'UtpotUnus vicefimo o«avo die
ab Magwfnm ducibus- oppreRiis cR . (f) Cnm,vi^or.
Magnentio pcriculofius certatum cR 4. Calend. 0-*«'- i-c*
ilobrisau^orc ldatio-, ad Murfam in Vannosu*
V idns primo impetu exercitus, poRea
luperior fuit j coque prcl io ingentes I\omami^’
vires imperii conCumptae (iint . Id anno
,
accidit .( (/) Poft biennium, Cbrifti (cilicet cJ^*.z*T
55 j.defpcratw rebus, apud Zwgdwww in Grf///4
3* id. ^ugftftiy Magnentius fibi mortem altu- «te.
Jit. Decentint ejos frater apud Seno»asl%.Cal.^*J^’
Septembris- .->
^
> (e) Q^^^ufC^itrn C^enfioMth creatus anno
& Urtcnti pr/epoRtus:, dum fumma potcRate i‘-
Teu-vli Px-^rion.rtmpToM-I. T p:r
. .

ioo RATIONARII TEMPORUM


^^’,Y’per vim ac libidinem abutitur; ab Conftdntio ac-
citus, in ///yr/VoiuITuejulclcm morte eftaffedus.
eius frater, interventu Znyefrrrfuxo-
*c. risCo/jfia»fii fervatus , ^/benusihdiorvm cau-
ia milPusert. ( 6 ) Ppft anno Cd/aris dignitate
auftus» data in matrimonium Heltiid Ib-
E
icf*s.pi rore Imperatoris &
GalUs prsepofitus, quo cum
perveniffet , multa contra Cfrjw4»oi, FrdntoitT
ft impf ^/rw4»aoj egregie gcIfit.Horum Rcgcmfioacdo-
«4mw vinctum J(oiW4>M ad Confiantium mifft .
Cuius fecundis rebus invidensfo»;?4«r/«imilitcs
r Amm.
ab co abftrahcrc, in Orierrtem contra Ter-
>41 tranfportarc ftuduit. (c) At illi JuUdnum
.^uguftum fa lutarunt, Coh-
6 m socf Jiantio interim bellum contra "P^r/aj
apparante:
fcJ.fupr. quo utcumque terminato, vcldilato, cumad-

c«</f«P*
;l«//4«irw ullcicendi nipidus advolaret 3.
tn moti. Nonas ?^oavi«6r«propc Tdrjum obiit Mapfucre-
{i)Vi^oranno xtatis44. mortuum effe Con-
conft. fidntium ait , imperii fui(Ie24-£«-
Ptr*2.i»^"P.'«^annoxtatisquinto&quadrageIimo , im-
.e. II. perii quinto firtricefimo deceflilTe refert. At
^mmidHMs vitx &r imperii fupra annos 40. paucos
rSocr.i
^'cs attribuit. Submortem baptizatuseftab^f»»-
I. C.li. zoitt ^rtdno Epilcopo, ut ait (e ) Socrdtes. Sane
Lucifer Cdldr itdnus Epifeopus illum admonc-
Ath. ‘bat, per ./frfc4 w 4 //*w Itve Cocpifcoposejns , l'a-
lutarcm confequi bapcifmom
Eo imperante ter a Sdpore T^i/ibit eftobfefra,
iHier.in Ut faibit Rm/»a. (g) Primum ftatim poft fo»^4»-
chioD. finimortem anno 538. duobus fere menfibus ob-
Ijdionevallatacft , cum ^nrioebidConJtdntitisef-
; (I')ubi Ar a S.Spyridkne TrimithnntislE.p\(-
fet
Jrpt. copo morbo levatus clt Secundo anno 3 30- cum
*

adverfus Mdgnenti nm ab Oriente profedtus eflet


Conftdtttius Eo enim abfente Sdportm iterum
.

rjuiian.aS.qrclIiim eUc teftis eitj^i)Julidnns: atque hxc


quadrimeRris fuit , acS. Jdcobi Epifeopi
Thwd*’
H^iib. ptecibus Ibluta eft, Arimmi/Toculicum agmine
fugati funt Barbari. Tertio, cum jam Cdjdr
'^tfceo . clTct

Digitizedby Geog le
.

PARTIS I. LIBER VI. CAP. IH. 251


elTct > a-CFr^incos, Salios y Qj**dof(jHe vl*
cilFct, ab eoque Conflantius legiones duas repe- td i»i*
anno 360.. obfcfsa videtur T^ifibts»
teret. Ita
quando eam urbem Lucillianns Arenue defend it ,
utauftoreA(a) Zoy/OTMX. «yoCm.
?. Kot»

CAPUT IV. IIJX


1) 1 .

He 'S.ccltftaflUis rebus Imperatore ConAantio y


variifque Coociliabulis y Athanafii perfecutioni •'
busy dequt vsris/uitiJitatisingeniiqHe laude pra-
flantibus *

Raves imperante Conflantioy Sc continui


G tumultus Lccleliam infeAam habuerunt.
Nam ^riana perBdia > quz Conflanti ni l e
metu haiflcnus reprelFerat, caput erexit: Una
tanti caula mali iccmina fuit. Conflantia y (b)
quz Licinio moriens Presbyterum socr.i il
nupicrat ,
quemdam Conflantino fratri commendarat ^ria- ®om ^1*.
«4 imbutum hzrcfi; quemilJc magni deinceps cu ii'.
fecit , eique moriens teAamentum luum com-
mifit: quod ubi Conftantioy in manus tradidit, Cwi/»«.-

non minore apud hunc loco else coepit Quare .

ut de ^rio revocando Conflantino pcriuaferat ,


'
lic apud Conftantinum perfecit , ut is hzreAs illius
fautorem ie prohtcrctur acerrimum , ejulque
dilatandz Audio eunda miiccret
Omnium deindCw<^r/4»or«lw curz cogitationes,
que unius in exitium Athanafii converfz liint,
quo przcipueper id tempus res catholica niteba-
tur (c)Hunc vero Conflantinus ]\in\OT ^Galliis
.

(d)ubi jam annosduos ac mcnlcs4. egerat ,4/f-


lexandriam cum honorificcntilfimis litterisre-
mifit anno Cl;n7?i j38.Scd .£«/ri»o 'Flicomeditnfl a- ioc. i u
Jiilque turbantibus Ffituam ad cau-
fam dicendam utrofquc u
citavit. F.ufebianister- tc.
jverlantbus ^thanafms cura vadimonium 0- jM***"w
f iilset, 3.C Fpma annum unum mcnfelque trcsi»/**
moratus elsct , anno ^lexandriam rediit.
T 2 (i)[4]At
y . ..

491 RATIONARII Temporum


A. n». (i) (4) At eodem annoConciliabulum ^ntlocUs
ad dedicandam Conftantini bafilicam celebratum
ejcfto tAtbanafiOt lubrtitutus cft ei
Athto
\fcu ecCregorius Cappadox y qui ingenti patrata eide ,
ledem illam occupavit, clam dilaplb ^Athanafio
ac ^omam profedo J quo &
Taulus Conflanti-
^J^'\^^^nopolitanus 8c alii Catholici Epilcopi ab
c. IO.’ rirfWMCxpulfi tanquam ad afylum 1'clc receperunt,
(i) Horum in cauEa Conflantis 8c Cenflantii julEu
generalis eft habita Synodus anno 4
c;«fi» qua^rirfwiile iubducentibus, rehitutus dt
tbana/ius accaeteri Epilcopi , A: damnatis Hse-
siii^! 1 . rcticis J^icana fides iterum approbata, (e) Ec-
dem tempore ^Atiani ThiJippis in Thracia con-
• 01^ j.*vcnticulum celebrant, quod Se Sardicenfls voca-

bulo nuncuparunt: inquoConJuh/iantialisvoccm


a Exftjt audiri ultra vetuerunt; (d) idque decretum ad
^/r«V4 »ojmiferunt. Tum vero C on^rfufij mina-
fi»«m cioushttrisCoz^usConfiantius^tbanafium ^le-
x<fldr/ 4 m redire julfit (f) Vanius vero Conftaa-
tinopolimrcgrcffusy paulo poft inde ejedus, ac
The^.*.
perdudus , ab <Arianis Itrangulatus cft
$ozom.4« Brevi poftea ^tbanaflns & iplc pellitur ; atque in

cjuspcrnicicm Confiantius totius imperii opibus


. , certans, Epilcopos partim vi ac verberibus ad
JlnlnT illius damnationem adigit , partim Icelus detre-
dantes carcere aut exilio multat. Relegantur
inl' Eufebitis Vercelltnfls , Dionyfms Mtdiolanenfis , Li-
berius Papa; qui biennio poftea recupcrand»a-
xnore ledis Jdrl/awayj/ condemnationi lublcripfit
Ofms vero Cordubenfis , cum initio conftanter
oblhtilTet, plagis ac terroribus infradus eidem
eft alTenlus
Inter hxc.AtbanapuszA necem anxie quaefitus ,
/Aihia. divino tedusptiBcfidio admirabiliter evafit. (/)
Ji*; N jiriaui vero novas identidem fidei formulas recu,
*n:ra. debant ;
nuOiM
,airp'pli. ( , \ Conciltntti Anliodiennin inaS »«i_
Briwirt>rtnii*ffe Condlli-
H«r, 7(. buluni exllHnurennt eruditi , •trxmei, illud rindlcxvlt EmBHnuel
Scheltialiu, In Commentitio id Itctiim AntinehrnomConciVi^ . it«
umen ut poft «cnulnum Antlpehenmn CincBiuin, poOdimitioi Cpl-
feopet Caihcllcrs Atiani ConciliaUilum coegerunt , i" quo Aimntto,

& rtde Athirifini, GregoriuiTtro Athimfio fufffaui •

Digitized by Googie
. , '.

PARTIS I. UDER VI. GAP. IV. ipf


Jcbant; cujufmoditi. autii. intra annos viginti
condiderunt . *4 itj.

Nunquam alias frcquentiorcs, quamhoclm*'


pcratore> Synodi Epiicoporum fuerunt; quod
ub (a) Ammiano Ethnico Scriptore egregie nota'. « ao'-!'.
tum eius verbis libet exponere; rc-
ligiantm abjolutam fimplicem anilifuperjlitione
confundens y in qua ferutanda perplexius y qiutn
componenda gravius y excitavit dijjidia plurima \
qua progreja fufius aluit concertatione verborum J
ut catervis antiliitmn jumentis publicis ultro ci-
troquedifeurrentibus per Synodos y quas appellant ySoa.iV,
dum ritum omnem ad fuurts trahere conatur arbi-
trium y rei vehicularia fucciderit nervos . (b) Pra:* 4. c. t,
cipuar autem ab Hajreticisindiftae memorantur
Sirmienfis anno i. in c^ua Tbotinus Marcelli ^n, Epipi».

ryMiiidilcipulusfO I*pe alias poflulatiis judicio,


ac damnatus ^oftremo redactus cl’t in ordinem , Anebis
,
Ba/ilio potiiTimum reum peragente, (d) ^‘{1“’, ,

Itcxn Jlrimine nfis y & Seleudenfis y eodem habita;


JAthin.
tempore, anno ^ 59 quibus ^rianorum impro-
. in
bitate ac fraude , perfidiae robur eft additum
Haerefes , praeter jlrianorum , emcrl'crc/fw/-
^rianor.tm , qui FliumDci non ciuidem , fed fi-
milis cum Patre efie fubftantiae profitebantur ; 1 . e'tl,
Marcellianorum , qui (e)Sabellianum inftauravc-
re dogma, Pl/of/»i4flor»»i,qu! Chriftum merum ho- f Rpiplit

minem aufi funt afferere ; Mac edonianorum , five J]**h^V.


"Pneumatomacbarumyqui Spiritum S.in creatarum ao«
rerum ordinem relegarunt }(f)^nomaorum itetn Te?*',,
haerefis , five Eunomianorum , ab .Aedo 5yro, ejuf-
que dilcipulo £«»om/o,qui Patrisdiffimilemcfsc
r iliumalscrebant.Cg)Tum,./fi«di4 »or«>» Bc.Aerio,
rum ; de quibus Epiphanius Theodoretus ,
, &
alii . hS';o.’
Sanditate pr^ftantes dccelscnint S.Taulus
viri
Eremitarum primicerius , Ee. Antonius Monachici Ern»,.
inltituti propagator cxlmlus.Hieronymus inChro.-
irifoferibit anno ig.Con/lantii decctfilse Magnum &ani,'
ydntanium ; quod &
[bj Grrgori#»j Turonenfis (ecu- **ub. ,

tus cft : qui annus editione Scaligeri adferibitur


T i anno
. . .

194 rationarii temporum


A' anno 4- Olympiadis 283. in Tontaeena , anno
rhiifti
•d \ 6 it
1. Olympiadis 284. &
Cbrifti 359. Verum an-
nus 19. Conftantii coeptus cft anno Cbrifli 355.
^rbetione dc LollUno CoIT. Unde mors Anto-
«Athin nii contigerit annojequente 3j6.;?4/»i<4rio men-
In vita l'e. C**) Natus erat annos 10?- quare ortus il-
ejin'.
H'cr* in lius congruit anno Cbrifli ijo- Decio imperan-
Chi«n* te, ac ebriflidnos pcrlcqucntc , Ut idem habet
Hieronymi Cbronkon.
Tdulus Antonio major natu fuit annis tri-
bus & viginti. Siquidem in Tauli Vitd refert
Hieronymus nonagenarium Antonium fuillc ,
quando Vdulus obiit vitae ann9 113. Hac ra-
tione Tdulus natus cft anno circiter 227. vel
228. mortuus anno 34O. vel 341. & in cremo
vixit annos 90
At Hieronymus in Tduh perplexe loquitar ,
N am ait Taulum , quo tempore ad eum ve-
nit Antonius , caleflcm vitam in terris jam
annos 113. peregifle ; tuin anno artatis if. dc-
clinands cauda perlccutionis in Ipcluncam fc
abdidiife ; quae minime cohaerent Si annos
.

113. in (blitudine degidet poft Decidnam per-


1'ccutioncm, mortuus poneretur anno 363. poft
Conftdntii & tAntonii^ ipfius obitum, vixidetque
annos 118. aut certe Antonius qui ei fupervi-
xit annos 1?. excellit anno 378. quod cft ab-
1'urdiflimum
Floruere per idem tempus S. "Jdcobus T^ifl-
Epilcopus, Hufidtbius i4ntioebenus ob fidem
bis
ab ^ridnis pullus anno 340- HiUrius TiCfd-
h Fpfph*
Hter. ]0»
vienfis anno 3SS- relegatus a Confldnrio, (b)Jo-
fephus Comes e 'Juddo Cbriflianus ; Eu/ebiusFer-
cellenfls, Vdulinus Trevirenfis Doiflrinae laude
celebrantur Eufebius Cdfarienfls y qui anno 340.
decclfit, Fifforinus Rhetor, Dotidtus Gramma-
ticus Hieronymi praeceptor

^APUT

Dia' a by Gooc^lv
.

PARTIS I. LIBER VI. CAP. V. apf


A-
CAPUT v;.
ChrilH
•d s6;‘«

De Juliano, ttc rebus ab eo geftis.

A. 35r. Cbrifti ad 363.

(4)TUlianusCo«^4»//o patruele mortuo , folus^.uii,


I imperavit anno 361. ciim jam (b) Ca/arls ti- ids.PQ-
tulumcxantcdiemS. Id. anni 35 ?- obti-
nuiffet a Conflantia , ^uguflus vero i militibus >^Zo-

acclamatus cfTet anno 3&. Lutetia Tarifiontm .

Simul ac rerum potitus cft , Conflantii amicos om-


nes qua necc, qua exilio multavit; (<0 Idolcvlom"^.
rum fana releravit ; ejuratirque Cbrifliana ri-.oj!>f‘
dei 1 ’acramenu's omnibus, in Pootificem Maxi-c. «<>.
mum profanis ritibus confccratus eft . Exinde
contra Terfas anno 362 profedlus, ^ntiothia cum cr. ».
dTet, ab ejus urbispopuloderifus, Saty-rico fe li-ii.&Til
broultusell, <\vicmMtlopogQnem inlcripfit. »•

(d) Poft hsc,anno 363,tertioNon.M4rf.contra a Amm.


Tfr/ijduftis copiis, lecundo Afdr/f aliquantum
progrcITus, oblataspacis ab illorum Rege Catis
honcftas conditiones ftolidc rejecit. Demum pa-
ri imprudentia navigiis, qusc ad fubfidiumcxer-
citus fecundo fluvio comitabantur, cxuflis, orh-
nique interclufo commeatu , a Barbaris interce-
ptus, & omnium rerum laborans inopia , in
medio confliiSu , periit, incertum cujus emiflTo^
manu jaculo confolTus, (e) Junii i 6 anno 362.se- c.
.

tatis 5i.imperii poftCo»yr4»r»7obitumanno uno ,


&mcnribus7,circitertranfaftis(/”) Moriens cx-/Theoa.
ceptum cava manu caiorem in ccelum jecifle fer-
tur; cum hac voce; FicifliGalilae
Hieria
(g) Blanda fub hoc Imperatore fbrifiianorum lairon.
pcrfccutio fuit , illiciensmagis, quam impellens
a4 facrificandnm . Occultis enim artibus Cbriftia- fupt.«ic.

nam oppugnavit fidem. Magiftratus ac Prsfe-


€Iuras , nifi Gentili , nemini commifit Pueris .

in fcholis Cir/yi/dwono» Gentiles enarrari Scri-


4 T ptores
i9i RATIONARII TFMPORUM
ptorcsvctuit. Variarum hzrcfcon antiltites fno
quemque arbitrio vivere pcrmifit eo animo , ut
ne inter fe concordes effent. Quidam tamen
morte ab illo limt aftcfti, ut inter alios ^rtemiusy
^ugufialis JEfjpti Przfe^tus; qui fiib aliorum
ftccie criminum perdattus ^nrioebUm , cum ad
fidei conftantiam libertatem etiam increpandi
Imperatoris adjungeret , gladio animadverlus
-O- Seprembrit.
* sea. (i)Cumautem exules "Julianus edi6torcvo-
1‘, caiset, rcverlus ^ItxandrUm ^tbandfms Syno-
dum collegit anno g6i.In qualtatutumelt, ut
Epilcopi lapfi cumpriftinogradu reciperentur in
imifhi Eccicfiam . Lucifer Calariranus jdntiocbUm pau-
^'"“'lopoit venit, fciCsam in fa6.ionestres 'Nam
alii EMjlatbiani erant , a magno illo Euftatbiodi-
<Si , qui ab ^rlanls ejedlus eft. Alii
Meletiani ,a kleletio , quem ^rianorum confortio
pollutum , qi’anilibet Catholicum averlabantur
liti Alii denique
. quibus prxerat£»;t9~
tus. Eo
itaque aim venifset Lucifer y Taullnum
Eufiatbii Presbyterum in parte Catholica Iccit
Hpifeopum. Ita tres in ea urbe fuerunt Epilco-
pi . Poftea Eufebms Vercellenfts eodem profettus
Luciferi fad:um improbavit : qua re offcnlus ille,
qui &
permilsum alioqui lapfis ad Eccicfiam
cum honore priftino reditum molefte ferebat , fe
a Catholicorum communione divulfit . Hinc
LuciferUnorum Ichilma initium habuit.
(r) autem infrantibus, Julianus .Atba-
$oa nafium ^Itxaniria pelli jubet ; qui ad necem
i.i-

Thfod. quacfltus , aftutoconfilioperfequentium manus


t-so. clufit. (d)IdcmImperatorabJDoff4r(/?iiintcrpel.
"opu" latus , cos in integrum rdtituit. Gentiles
porro crudelitatis genere omnigralsari
v«t". '««w in populum veijulTit, vel impune permi fit.
/ Amm. (fiCeorxium inter alios in Iftbanapi locum intrii-
ip.^“*i^
^lexandrini laniafscnt , leniter illos
objurgare latis habuit Cujus obitu vacuam 1<>
dem reperiit .Atbanafus y, quem denuo Julianus
mandavit ejici . Cia-
, ; ,

PARTIS I. LIBER VI. C A P. VI. J97


Claruerunt hoc Imperatore do<Srin* fama
MTrobdrtfiMsSofhU\a.CbriftUnus qui ob cdi-^lej.
aum Ju/iani, quo Cbri/i/amu liberalium artium
Dodores dfc vetuerat , 1'pontc Ichola celfit , ta- eub»°«^’
metii [lM/r4«iiinominatimeum cxccpilPct ; natus

tum annos 85. ut ex Eunapio colligitur ; ^Imerius
& ipll' Sophi/la , Troberefiixmulus ut Icribit Sui.
i
das i (b) Tbemiftius item Fhilolbphus ; libaniusSo^ citMi.i
phi/b ; Oribafms Medicus > Maximus Philofo-*"“*'
phus; Etcbolius.

CAPUT VI.

i)f Jovi ano ,Valentiniano, Valente.


A 36 j. Chrifti ad 378.

T Ovianus (c) Singidone in Tannonia natus , anno , Amm.


I j63.quinto Cal.^«/i4i , ut Icribit Idatius , mi-
litari luttragio Imperator acclamatus eft, virex-s^Jr.’;.
cel lenti corporis Ipecie, fcd animi pietate *
ftantior. Qui ftatini milites ab gentilitio cultu
Chriftianam ad Religionem traduxit ; atque ido- *•
lonim delubra claudi aboleri facrificia penitus
edixit. Cum Sapore ncceflaria magis, quam hone-
fta,pace in annos 3o.fada ,qua?^»y;W& maxima
parte Mefopotamiacc{V\^il{pmanam rem erexit.Sed
dum Conftantinopolim revertitur, Dadaftana in
confinio Galatia &
BitbytsUmoriturcx cruditate,
five odore prunarum, ac recenti teftorio,XI.Ca I.
Martii, annoztatis 33. odavo imperii menfe.
(d)Hic Catholic* tenax fidei, ejus regulam WAthio;
ab^/banayJoprsefcribi fibi petit & ./<r/4»ojcallu*‘'J*'''^
de fibi obrepentes refpuit. Qjios quidem ^ntio~
rI»/>colleftos in Concilii confpiraffc for-
nriulam, duce Meletio &
^tatianis fuffragan-
tibus, auaoreft(f) Socrates, 8c Sozsmenus. At,so«.i.
Hieronymus in Cbron. bomiu/ion illos communi
decreto fanxiflTe refert , repudiato homoujio pari-?’™.**
ter, anomeeo ; hoc eii Macedonianorum , ac yi-
mi- Atianorum dogma probalTe.
(4) Ex-
*p8 RATIONARII TEMPORUM"
A. i*i« (4) Exftinfto "JovUno , anno eodem CbrlfU
364. proxinio poft bilextilcm dic
^6^zo“’
apud'N/f<4»» Imperator clccbus eft, ciim bifcx-
fim. ^ tilcm ipliim qiiafi ominollim declinaflct, ut Icri-
^mmUnut. Hic patre Gr<»fM»o apud Cibdlim
Qot. 5o> T*4»4o»f4 oppidum Icholam 1 'ccundam Scutario-
The^. regebat, (ed ab Juliamo propter Cbrijiiarne
conrtantiam fidei ordinemotus eft. eodem Qm
J.
anno Valentem fratrem luum y/fuguftum appella-
vit Conftantinopoli in milliario Icptimo , ( ait
icfviSi /dar/wi )4 Cal. ^prll. (b) ac pcrmilfo illi O-
riente , in Occidentem iple concdfit. Multa in
hImia. co virtutum egregiarum decora fuere , juftitia: a»
more imprimis excelluit ut in puniendis ('cele-
ribus etiam nimius aliquando fuerit. Oris exi-
mia fpecies } lolcrs ingenium ac variarum ar-
tium peritum j temperantia fingularis; Catho-
lice vero integritate fidei coprsdicandus magis,
quod ab ca frater ejus magna lua infamia diCcel^
fit. Bellum contra ^/emannos, Saxones, Qua-
dos, aliofquc populos gelfit . demum , fi-
ve Sarmatis incurCantibus , cum adverfus eospa-
raret exercitum, atque illi legatos ad cura lup-
pliccsmififTcnt, in cos acrius invehens, apople-
xia Cubito correptus interiit , 15. Cal. Decembres ,
apud Tannoniam, in caftclio Bri^itione , ut ait
Jddtius y (f) anno astatis ^5. imperii duodecimo.
SuccelCorem reliquit GrrfWrfwi*»» filium jam ^K-
iiiK.* gnftum antea laiSum (d) ValentiniauHs vero
.

yjrn$. jitcr e ^uftina filius (exto poft die apud


cincum in Vannonia ab exercitu idem ad fafti-
gtura eft evectus.
li n. 4
° Fahns iplb imperi i fui primord io Tracopium
koctat.4> Cilicem , "Juliani propinquum , arrepta Conftan-

SOT*ora.''
tinopoli tyrannide infefhim habuit : quem anno
'-e». 366 oppieftit in Tlrwia, Bc crudeli affecit lup-
plicio (5. Cal- Jun. Cf) Inde contra Gothos bcl-
Thfm. Ium continuum habuit. Qjiorum Regi ^tba-
7‘ narico pacem petenti tribuit anno gdp. anno vc-

57 *^' cumdem &


Fritigernem ab Hunnis expu 1 «
Joiuud. (os

Digilizcd by Googie
,

PARTIS 1 . LIBER VT. CAP. Vl. 199


fos humaniter excepit; (a) 8: in TbracU ctini
Gothis luis collocavit. Hi poftmodum lupici-,<s irX.*
ni ducis avaritia commpti , in l{omanos inlur-
rexerunt, (t) Valens iple poliremo contra illos» Hin.
ad Hadrianopolim dimicans, lagitta contoflus, Suon.
8c cum tugurio, quo Ic recepciat , vivusa Bar-
baris exuBus eft 5. ]d. ^ngttfti , ann. 378. utcm.T*
teftis eft Idarlus . Obiit anno artatis fere 50
imperii anno 14. 1'uperque menfibus4. exaftis .lom 7.
Hujus mores& indolem nonnullis virtutibus ,
led vitiis temperatam pluribus, ^mmianns cx.
prclTit , ira prarlertim , crudelitate, &
invidia;
quibus impietas in Deum, &
w/frMM contagio i«*

perfidi* faces lubjecit.


(f) Crudelitatis i jluftre fpecimen dedit
nus 370. quo multi julTu illius ocefi lunt, eocm.^
quod de luccclTore curiqfis inquifitum artibus fe-
rcbatur, ac prima nominis illius elementa pro-uaTT.
dita 1 HEOD. (d) Unde'& Tbeodofms lenior
Tbtodofii poft Imperatoris pater in Africa poft ch/oi
lulccptum baptilinum interfectus putatur haud
digna mercede tot iti Rempublicam merito-
riun Tuorum. Siquidem Firmum Tyrannum ,
qui Maurorum praefidiis armatus Africam per-
vaflabat, bello fraftum & opprelTum ad mor-
tem coegerat.

CAPUT VII.

Imperatoribus hiftoria di*


I.crleftafticd res fnb illis
gnu} nec non illuftres pietate ac ftientid •viri.

Er id tempus Catholica res in Oriente fub .A-


P r/<»o Principe laboravit. («) Valenscn\m A~t-is.
r/rf»oriimcon(uetudine ad eam haerefim implica- ch^yn!"
tus, fautores dogmatis agitare non de-ftc*t.
iHtit; maxime ubi ab EudoxioConfiantinopolita-^^^yJi^,
»»4«invalbre ledis in ipfo prccinCtu expeditionis
Co/h/V<f baptizatuseft, &illo praeeunte juravit
neque fcab impio dogmate dclciturumumquam,
X & con-
. .

3cx> RATIOMARII TEMPORUVl


^ contraria profitefites quibus poflTct opibus
d 17 ». expugnaturum eflt. ex Hdc cumu-
Utrumque
late prxftitit . Nam
atrox ab illo commota
perfecutio cft ; in qua plurcs a(fti in exii ium £pi-
i'copi> aliorumque ordinum Catholici ; cacteri va-
riis modis vexati j non pauci extrema perpelli
« soer.4. funt . (tf) hUcedoHiani &
femi~^riani , Lampftei
coitione fafta, legatos I{omam ad Pontificem mi-
Ep- 54. ferunt , &
T^iedna. probata fide plerique in inte-
grum reftituti funt, prsBcipu^ Sebaftcnui Eu/ia-
tbius, (ubdolus ^riaHHS
(b) Eam confenfionem *gre ferens Impera-
Iliorum conventum haberi vo-
*
luit; quo EuHomiui^nom^orum princros Cy:^ici
creatus efl; Epiicopus , Eltufio pulfo; Icd paulo
poft a Cy^ietnis exturbatus elt
(Soor.^ (f) Poft £«dojf/» obitum, anno 570. cum Ca-
f«i. soT tholici Evagrium , ^ridni Demopbilum
fubrogal-
*®^^fent, ambos relegavit . Catholici deinde
^ ab ^ridnh oporefR o^oginta Ecclefiaftici ordi-
nis viros queftum ad Imperatorem miferunt,quos
Vdlemtis\uf[u Modefins Praefeftus in navem im-
politos medio man aquis &
incendio confumfit .
Monachis prz exteris fuit infeftus , quos in mili-
tiam conferibi edifto compulit . Nec defuit tur-
bulento illo ftatu rerum Ecclefix fux Deus.Nam
complures lanftimonia literarumque prxftantes
feientia viros Hxreticisoppofuit . (d) Inter exte-
in Euc. ros eminebat par illud amicorum, Bdjfi/ms,&Gre-
w
lolitudine ad lubfidiumCatholica-
rum partium accurrerunt . Bdfilium Cdftied in
C4pprfdor»4 creatum Epifeopum anno 370. fruftri
aggreditur : cuius& filius GaUtes inpa-
nam paternx impietatrs exftinftus eft . Grrgarius
Safimorum ord inatus Epifeopus poft T^d^du^m
translatus eft. Floruit &Gregor/i(» alter 7{ylfenus
"Epifeopus Bdfilii frater, quem^^d/ewirelcgaviti
ut 8e Meletium ^ntioebenum , SrEufebium Sdmo~
• fo« C 0 «>^^^<‘*‘*y^*wvcr6 cum Itidem extur-
vellet, tumultum veritus»
t. a

Digitized by
; .

PARTIS r. LIBER VI. CAP. Vll. jol


a^^CEptodcftitit . At illo vita fundto, eiqiic fuf-
f cAq ab CathoJ Tftroyptcium^rianum Vdltm
icis «d lys’
Epilcopum prseccpit fieri , ac Tetrum carcerc
concludi . Milera exinde facies ^lexandrin* Ec-

cIcHx fuit , quam caede Catholicorum , raptatio-


ne VirginumacMonachorum , aliorum proferi-
none ac direptione ZKf/Kjr intc/tam habuit . (i)
R toriuir^fbjadfiustut rcfcTt(a)Socr4rej i Colf «fofr.*.

qui c/t annus 371. cumJhe’d.


Cr.tfiuno II. &r Trobo
anno5 46. in iumma rerum vicilfitudinc prae- *•

luiffet Eodem tempore (b) cum Mauvnt Sa-i^n «.


.

racenorum Regina pacem oftendilfct


conditione , ut 1’uae genti Alqji/fd fandiflimus c.is!**
Eremita daretur Epifeopus , is ^lexandriam per-
du^us,numquam fibi ab Lucio manus imponi pal-
liis cR, pervicitque ut ab Catholico Antiuite
conlecraretur Orientali quoque Ecclefiae fplen-
.

dorem attulit S‘.£/?/pib4«»i»r, qui Tanarium liium


inchoavit anno 375. nec non (r) Didymus ^Itxan-
drinus y qui ab quiuto £tads anno captus oculis ,;ocr.4l
in omni floruit cruditionisgcncre . ruV u
fd) Obiit anno Chrifli ineunte 379. Calcnd.c.7.’
ipfis Januariis magnus ille Bafi/iusy (e) cujus
p>ofl: obitum nono menfe Antiochie ab Catho- 4 c.11.

licis Epilcopis conventus cft habitus , in quo


ad componendum illius Ecclefi* dillidiuiiiy de zor.m.!,
Taulini ac Mtltcii confenlii decretum cft y ut
alterutro vita luncto lolus alter elfet Epifeo-
pus . (/) Ex eodem Conci lio Cregorius 'Hdxidnxs. uSt
r>Ni Conftantinopolim ad rem Catholicam ordl.
nandam mittitur-
In Occidente , quem yaltntimidnus Princeps
Catholicus obtinebat , nihil ab Haereticis admo-
dum turbatum cft ; nili quod (g) Buxentius
Idntnfis Epifeopus ex ^ridud parte , ementita Au*ent,
pietatis fpccie Imperatorem illufit ; qui S. Hild^
r/un» Gallicand colurncn Ecclefiae cum ^uxenm
/10 congredi paratum iratus urbe juflfit excedere.
(4) At
C>^ AthiraTMiin obiiirtiiiaot7>ie9B]7iioftcBdit P«gi «d Aaaa«
lcs'B Itonii. .
. •
. . .

JOI RATIONARII TEMPDRU^^I


Chi’iftV
C**)At J^oiwrf poft Z/frrr/iPontificis obitum an-»
iJd i7fi. no 367 Ichiimapcitilcns erupit, Urficino conm
legitimis clcttum luffragiis ordinato
*fc 19’. Epii copo, cx quo tam atrox orta (editio eft , ut
in Bafilica Sicinini uno die 1 57. cadavera reperta
* P«ui.fint,utte(tatur^»j»ii4«»i.
Amta.''*
Hw. in
W MedioUui
xentius, in ejus
porro ciun diem obiifsct ^u-
locum Epifeopus creatur »/£»*-
%a?.\.c.brofiHi vir Conlularis anno 375. oftavo poft-
baptizatus clt; die. Et eodem anno (c)
Amtr»- S. Marrinus in Gallia Turonis praeficitur (d) .

^“cre*. tempus, nempe anno


Tui. 37a vivendi finem fecere S. Eufehius Vercellen-
I.C.

aHiff.in ^
^<^l<sritanusy qui fui nominis fchil
chron. maconfiavit. Nec longe ab
hoc anno ponendus
«HI
^^pC^^objtusH/yrfnVP/iTaT/or^inEpifcopi. In.>f-

Cbron.”/''*^ vero claruit (e) Optatus Milevitanus Epifeo-


pus , qui Varmenianum Donati fuccefsorem lucu-
lento opere confutavi t
'P*^*ftf>**'** quoque admirabili fandlitate de-
s HiU'
rh. copvit 5 . Hilario , mqnaltici in illa provincia
princeps mltituti ; qui anno circiter 371. octo-
genarius obiit; ut in eius yita Icribit Hitronymusy
qui tunc in^r, 4 degebat. Vixit &
lanaillimus
^^/^"^'lecus Eccicfiae
^iiet.in TaUfiina Melania fcn\or Marcel-
Ru™"V ’ Romanorum mulierum nobililTima
p fi
(^.nttitatis celebre nomen habu it ; tamctfi poltea
ijui .
conluetudo Origtuiani dogmatis 1 li virus
i

a^lpcrlerit. ,

^hem Inter Gentiles doftrinas praeconio


cenfetur (g)
cognomento Eupbrades , qui ab Co»-
coiiea» jMHtn imperio ad Theodofium Arcadii ulquc
•e. !*• primordia Philofophiae pariter & facundiae prin-
cipatum tenuit Hiftorici celebrantur jlmmia~
.
,
»w,qui lub Valente militavit , ScUurelius ViElor .

Digitized by Googie
. a

PARTIS I. LIBER VI. CAP VI J. fof


Hxrcfis hoc intervallo eft exorta potiHInuim *^j^ ’*|*
^potlinarijiarum i quorum auftor (4^^po//;«4r/j ,
Ltodtttnusj quem cumFiuli ejus dilcipuloD^-
maf»i Papa in Synodo damnavit anno^nVEp*
373., don**'*"
f^alentiHiani epochz illultri charaderc notatur rJnti-
anni bilextilis, qui cdCbrifti 364. ut ex
NO conliat. Atque hic elTc cardo Chronologix tcf»pr0

debet illorum temporum; qui cum F^BisCon-


iulum, &Iinpcratorumxutis illius compofltus, >i<

iingulorum initia, cxituiquc, cujulmodi con.


Itituimus, aihrmat.

CAPUT VIII.

Valentiniani junioris , ac Theo- ?


Gratiani ,

dofii temporibus evenerunt ; deque Tyrannis id j9j.

Maximo, crEugenio.

A 378. ebrifti ad 395.

exr Alentiniano ^Augufto nati funt filii duo;



V Gratianus anno 359. Cbrifti , 14. Cal. Majas ,
• ut eit in Faftis idatii ^ &
Valentinianus Junior
ex altera conjuge ~juftina , ( quam Magnentio
'J yranno antcnupfillc refert anno,
’ut Idatius memorat, 366. Januarii 18. (d) Gra~e-
tianum yaientinianus»Auguftum renunciavit apud ^ *“'***
yAmbianum inCa/Z/hanno 3A7,dic 9.Qo.\.Septem-
bris . (e) f^alentinianus autem junior anno 37J.fia- , ^mn,.
tim poft patris obitum militaribus iufffagiis ad
cumdem honorem cft eveftusannum agens de-
cimum.
(/) Gratianus jprxchra, fuit ad omnem virtutem fAmm.
Schoncltatem indole , quam eximia corporis or- ^
nabat fpecies ; literis haud mediocriter erudi- 1.'^ si»
tus;led a negotiis publicisabhorrebatanimo;bar.
barum militem I{omano ac veteri anteferre fbli- c.^i.
tus (g) H\c Valente mortuo, ciim impune Gothi
Thraciam aliafque Romani imperii pcrcurCarent 'Sfl
. i

Jo4 RATlONARri TEMPORUM


chrwt’* quodfolus oneri ferendo pir non
i7** erat TbeodofiurnTbeodofil ejus , micm in ^fric*
,
,
« cip. 6 . innocentem occiiitm eifc (4) lupra memoravi fi- ,
lium accitum ex HifpanU in communionem a (-
imperii, annum 33. agentem, utferi-
r
Chfon. ^'5 Oiiod anno 379-die 14, Fffrr«rf-
id»t. rii apud Sirmium contigit,

chronl Tl/rodoy?»! viais profligatifque Bai baris,paccm


Ale*, relhtuit } ac paulo eorum Re-
gem a luis pulliim perhonorifice Confiunt inopol
protugum excepit anno 38i;&^ eodem, quo vene-
rat, n^cnic Januarh vita fundum regio more Ic-
pelivit. Infequente porro anno Gothorum gen-
tem omnem cum Rege iiib ^omunii 1'c tradidilfc
, quibus Imperatur agrum affi-
teftis cft /drfnwr
gnavit , Quod inOrut.de fijcgno Synefiui indicat
* Maximus tyrannidem in Britannus
X Vift.'’
zofim.i. arripuit anno 381. ac Tr^wr/i (ede imperii con-
Mndragatbium ducem, defcrtiim a
so. fUls Gr4r/4AHi» apud ZfijdnnHm dolo peremit 8.
^Tiy.c. Calcnd. Sfprewir/j anno 383. Periit itaque Gru-
a ut. r/4»»s anno aetatis 15. Cujus necem ultus £li (d)
n*rid»t*
TlwodoyJw j fimul pulfum Italiu f^ulentinlanum jn-
niorcm In impcrium reftftuit , (e) ^ cum
MiireM.

fi. siVo Catholicaque reconciliavit Eccicfia: cui


Iprcta matre .yfr/4/i4quc per-
*A b
Ep."/lidia totum feconfianter addixit. Qiiod evenit
anno 388. quo A/4jr/w«TO fingulari Dei praefidio
fidit, fretus ad (uperavit , Sc occidit
(/) 5.
Calcnd..^«^«/?». ViSlor ejus filius poft paucos'
dici ab./r%4y?r Comite necatus cft. Mndraiu^-
tbius l'c in mare praecipitavit

/1
omnibus Imperatore Cbri-
f,„. y/M«o dignis ornatus virtutibus, ac nulli prio-
^o<«* nim poftcriorumve Principum
fecundus. Mili-*
tia prxeUrus , nulla, nifi ncccflaria, bella fu-
Iccpit. Clementia vcr6& humanitate /insulari
pr*ditus, S: in omnes olficiofus fuit Paulo ta- .

men erat in iracundiam proclivior j fcd ut non


nifi rebus indignis moveretur»
atque ut cito fc
fledi

Digitized by GoogI
.

PARTIS f LIBER Vr. CAP.VTII. Jof


fiefti quod ^mbrofmt in ea Ordtio- chrmf'*
pateretur ;
me tcBatus e(l> quam in ejus obitum dixit, id irs.
(d) Hujus indolis fpccimenprxbuit in vindi-^Pj„i,.,
canda Theffdlamctnfi ieditione. Nam
cum
tberieum llLyricUnorum mi 1 itum Prxfcfiu p<^ m i

pu^soccidifTct y Tfcrodo/?!*! plurimorum cacdcci-***®®*^*


^
viain , etiam innocentium, id facinus ettukns.
Ob id Aiei/o/anMm venientem ^mbrofms Ecde-
^ aditu prohibuit; quodillcnon lolum tulit
patienter, fcd ex Pontificis piadcripto fatisfaci-
cns, Icgeinfuper fanxit, ut latx in reos fcntcn-
tixexeeutio in dies 30. differretur. Hoc anno
390. evenifle videtur, {b) At ante hoc tempus »*cki,r.
in ^paratu beIliconttaA/ax/m«m, ( ut ZofimutOnt.i^
refert ) &
anno circiter 388. ^Htioebenisy qui“*
in feditione quadam T/ari/Zx conjugis ffatuas de.
jecerant, intercedente PrzlUle Flamdno , pe-
percerat.
^
Haud diu poff(c) Eagenius ^rbogaftisQomX'- 1 Zt,tua.
tis fretuspotentia tyrannidemufurpat anno
ac lequentc Fdientinidnus ab eodem ^irbo- cut.4 c.
fit 391. '

gdfttVtemHd xnGdlliU occiditur. Audorcit


EpipbdniuiiUum in palatio ffrangulatum ^rca-ap-t^'
^
&
dh II. FuffidQ Cois. Idibus Maii , Sabbato pri-
die PenteCoffes, qui neceffarid annus eff
391. ut annos tum natus fuerit t<S. mcnfelque 4. & pw*
&at tum Catechumenus & Baptifraum abyf»i- '*>*•
,

iro^oflagitarat , quem lingulari obfcrvantiaco-,^^^^


luit; ut ipferoet 0 r4 rro»r Illa meminit , qua ejus e u
iuner i parentavit , atque eximiam ejufdem pie-
tatem virtutelque exteras pofteritati tradidit
(e) Tbeodofius tnno 394. Eugenmm non tamASJjaft.
' humana vi, quam Deo pro iplo pugnante,
ftumcaptiunqueluftulit. ^Arhoga/les (vkptc ma-vap;
nu periit . Hxcvidoria Tbeodo^opoArcim con-l*:^ ^»
tigu . Quippe (/”) anno 59^. die Jdiiudrii 17 • SOCT. I.
Mediolddi obxity cura imperalTct annos 16. yixil-
fet fo. ut pL\x.yinor . Soer 4.tes 6o> tribuit ; quinque chtoa.
amplius .///<x4Adr<aftin CfrvA/Vo». , '
tI^
rtt-T- I
..

TeldviiI{dtio».Temp.Tom^ 1. V. CA-
^o6 RATIONARII TEMPORUM

rf. . CAPUT IX.

EctlepdftitArum remm
biflorU, qi$£ per fuptrio^
rnm Imperatorum tempua^ accidere > Conftan-
• tinopolitan* Syaodi/eriei. Prifcillianfftarum
barefti. AmbroHi certamina^ Tum infignetdo^
0
^iua “ /andimonia viri,

A. 578. Cbrifti ad 39^.

C Athohe* Religionis inceofusamorc TI>fo-


dofius ad eam tuendamornandamque om-
nem adhibuit operam. Quem animum» fuapte
conatatum (ponte , maiorem auxit in modum
•Xocr-r- *AP^^i^T’beifalonieenp Epif-
«. i.i-copo(u(ccptus, cum ex morbo periclitaretur .
6.
rcm.7*
Icitur advctlus haerefcs omnes fanftionem
edidit, ac folam obtinere jullit C atholicam fi-
mViA * dem , quam l^oma Damafut Pontifex teneret . (r)
de fiS^*
Conftantinopolim ingrdfus deinde Calend. De-
1

cath. cembrisinno 380. ademptas ,Arianit Ecclclias ,


«p^/* annos 40. pollidcbant , CathoHcisaddi-
»dit. io- xit. (d) Quo tcmporecum friant , qui frequen-
ap*ir tescTznt Cenftautinopoli , Tbeodofium {ibi adjun-
w»'cei. gere (luderent , atque Eunomiui prsc caeteris , acer
»re*’"'acver(utusdi(purator , hujus audiendi cupidum
iroperatorem a vertit ejus uxor f/do7/4(<)pia(an-
i v’c!i*'
'*'ftaqacmiilier. Movit «rilliusanfmum Eptlco-
pi cujuldam prudentiae aclibertatisplenom faci-
nus, qui ciim T6 «dq/7»w honorificd falutadet»
atqneejus(ilionT.^rrtfd/iiiif»
,
qui tum allidebat ,
tanquam unum ^ plebe puerulum appellaffct, fre-
mente ob id Imperatore, extrudi foras illum
jubente, T»wro,/wpfr4for, dixit, quiobnega~
tum fifh tuu bonorem irafeeris mibr , quo tanitnt
auimo ferrr Putat Deum , cum ab Hetreticit f*«-
femmt filium fuum vider y acnoneodembomre affim
cifQua tempediva libertategavilus Imperator,
revocatum illum in pretio habuit, yeniamque ab
> co pe-
f .,

PARTIS I.LIB. VI. CAP.Df." 307


eo petiit , & Haereticos audire ultra
renuit.
(<») Paulo ante proteftus eodem
Gr^|or/ttj 7^4-
fidnij/tus ut Catliolicac fidei reliquias foveret
contemptim habitus eft initio ; paulo poft admi- o?r*‘
rationi effe coepit fic ut Epilcopatum populari-
f
ou$ iunragiis> ^eVetro Alexandrino ^{^cnticnic R*u*n 1.
caperet . At hic Inbindemutato confii io Maxi-
,
mHiM CjA/Vitm Philofophum ad eam (edem evc-f-»* r*
xit. Tbeodofius, ut ^7{ictenam profeirioncm
Crfgorio partam dignitatem alTcreret, OEciiincni-*®*®'"
eam in illa urbe (6) Synodum coegit Epilcopo- Ttipm.
ram 150. qux & Maximum , ab eoque temere ta-
p
««ordinationes, damnavit ; & '^/V<flo proba-
toSymbolo, de Spiritus Sanfti divinitate contra
‘•'T
Macedonium decrevit. Secundum hxc, mortuo *Vqu»
Meletioy cum ei Flavianum lubrogari GretoriusV^^' ''

cerneret , conftanterobftitit quod ex paao in-


,
tegram illam dioecefin Taulino cedere oporteret
Sic enim convenerat; uti, cum duo Catholicx
partis efient Epifeopi , VaHlinus &r Meletius
,
utcrpniis vivere dcfiilTet, ne altero luperfiitc
fecundusordinaretur Antifie». Hincaltercatio-
neiuborta, tutnT/motbeoT^efri fuccefforc , Ale.
x4«dr/»oque Prxiiile injulTu ilio negante Confian-
tinopolidari Epiicopum potuiife , Crcforiui pa-
cis Audio^onte fc abdicavit . In ejus locum 7{e-
iufTeaus cft Poft hxc fui cuique dicecefi
.

limites Conftltuti : ^Confiantinopolis quafino-


y
vxftowrf, Epifeopo eadem , qux veteris
Pontifici, fcaindo tamen ab eo loco, jura con-
cefta lunt ; quod decretum ratum effe vetuit i^o-
i»4«4fedisauaoritas. Id Concilium Occume-
nicum fecundum fuit , quod Con/74»r/nopo/i cele-
bratum efl anno arf/?i 581. (c) quo&r Aquileid, r»t>x.
in Tuhd Synodusaliacui ,^wfrroy;i<rprxfuit,T4/-
Jaimm & Secundianum Arianos condemnavit
Epilcopos. f'fis.

(d) At
\n HifpanlaVrifcillianiParum nova ef-»uiV"”.*
ferente fe hxrefi , qux ex Manitbxorum alio-
rumque perfidia coaluerat , Cd/kraugujix pff r.hron

V X idem
lo8 RATIONARII TEMPORUM
>• idem fere tcmpusConcilramcclcbratur, iriq «5
rtViv cum Epilcopis aliquot reftae parens VrifeiUianus
homo laicus percellitur. Hunc damtuti Epilcopt
^Imlenfem Epilcopum conftituunt At hos om- .

nes Idatius 8c Ubdcius Epiicopi GratUni edido re-


legandos curarunt ; ctfi lubinde per framiem ob-
repentes in integrum reftituti liint. BuriegalM
pollc.i altera coaaa Synodo Tri/cUliaMnt damna-
tur ; qui ad hUximum Tyrannum provocans ,
iulfucjus auditus Trevirist gladio eft addidus
cum aliis plcrilque. /rl»4ffi»i Epilcopus , ejulque
participes, quod le , praeter fas ordinis illius ,
caulae capitis imfnilcuiirent , ab Eccleljaftica
communione alieni judicati funt, quod in an-
num congruit 38?. (4) Sequenti vero, TrevHs
“n v.ii coi leda tantorum luorum Synodo, 7rfc4ffW ab-
Iblvitur. Quo cum J-
**"''"* qui eodem 4- M
xiitiunt interpellaturus accclTerat cominqnicarc
ciim initio detrcftalTet, mox, ut id , clijus gra-
tia venerat > impetraret , Imperatoris celTit pre-
cibus: cujus etiam adhibitus convivio, incredi-
.^.bili ab hoc& ejus conjugchonoreeft exceptas.
jtCi.’ (0 )
Mediolani interim ^mbro/ins ab
Valentiniani ]\in\ot'\s matre ./frMMfceminain-
Arabr. digna multa pcrpelfus, ejus impotenti* faccr-
AuWnt, dotali conflantia rertitit; ac per idem tempus
fandorum reliquias Cervafil Vrotafii divini.&
rE*«-nitus oflenCas in ^mbrofianam bafilicamtran-
ftulit. Quarum cultum magnis tum prodigiis
confe.7. fancivit Ueus , ut tam (c) ^mbrofmt teftatur

contV.^' ,
qui una interfuit (d) ^uguIHnut.
qudm
F«"ron. Ex quibus (f) Molindi Calviniani Miniflri ,in-
**•
fcitia pari conjunda temeritate convincitur ;
• qui non Iblum totam illam inventorum cor-
porum narrationem fidam cfTc credidit ; fed
etiam cpiflolam illam , qua hoc deferibit ,
Jlmbrofii-, haud elfc germanam ejuscxillimat.*
quo nihil dici pofllt obtufius.. ^mbrofm le-
gatus tandem ab juftitta miflus ad Maximnmy
pari fortitudine imminentem //47MTyraaruim
. Tcdar-

Digitized by Googie
y

PARTIS t. LIBER VI.CAP. IX. |o9


tam cjtis quam /ffc4f /4»or»w com-
ircJarguit; ac
munioncm avcrfatus cit. td
(a) Tbndofms jjoft necem Maximi idolorum .
fana disjici, confringi Ifatuas , ac ceremonias cw-c.s.
iamoCum
aboleri julfit. {b) Inter alia Promr*.
iis templum ^lexandrta demolitus eft
fbiius Lpiic^us ; qui fub idem tempus utilem e<t9.s<xr,

Ecclefiac navavit operam. (f)Nam


^
hujus Epilcopum Flavianum in Siridi Homani e.i^.
gratiam communionemque reftituit,
Pontificis
aqua ob inffauratum poftA/r/fT/V obitum fchif- cr vc n.
ma pridem exciderat.
Plurimum his temporibus ornamenti contulc-^''»'V-
re j itter is ac pietate praecellentes viri, BafiUus
qui anno incimte 379 Calendis Januarii deccl-
.

nt, nono Epifeopatus anno; qwippcCbrifti 370 .

fN/rtia vita fundo fubrogatus eft; quare annos


8 cummenfibusaliquotC.r/dre.fpraeruit, [dj ut
.

Crtgerii ambo, Tsfyijenus, Hc T^ax;*an:^/nus al-CTin«''.^


Ierunt; magnum uterque decus artatis ejuldem.
Qiiorumillc, Sd///// germanus, a muU
ta pro Hdc Catholica paffus eft , &
(e) odo cir-*^^^^
citerannis exulavit . Alter amicorum in-
timus obiit anno 389 ut ex (/) Hieronymo coUi
.

gitur. DcBa/ilii initio ac morte perluadct


Soeratef , qui Antiochenam Synodum ad ejui
ftatum Ecclcfiae componendum poft Tbeodo/ii re-/Hi«rji€
nuntiationem clTc celebratam refert ;
Tiyffenus Oratione de obitu Macrinanono poft mor
tem Bafilii menlc contigifte feribit . Tbeodoftu
porroanno yjcy.Januarii 16. creatus eft
utidem Socrates afteverat . tRier d*
(b) Amphilochius Iconii , Gelafms Cafared
Talaflina ; Theodorus MopfuefienMs , Ambroftus cit-

Meiiolanenfts , (i) Exuperius Tolofa , Simplicius


Vienna , Amandus Burdegala , Mauriiius An~ v hu»-
degaviy Epifeopi infignes habiti funt. Item
'Philaflrius Brixienfts . Sed &
(/) Joannes Ana-K/iugJ*
choreta in f.x7pro vixit admirabili landitatc
.
v
cajusmonitis &
confilioplurimiimufus eft Tf»;o- '*

y } . Hm,
. .

fla RATIONARII TEMPORUM


Inipcrator. Ncc non (4) jirfenms , qui
(d i«i.a Z>4iH4/o Pontifice ad erudiendum Imperato-
, & clam aula poftea di-
pp/“* ris filium milUis eft
lapfiis Iblitudincm petijt.
Viduae prarterea fandilllmae, Monita ^
»
obater» W qu* anno gSp. ad oftia Tiberis
Cost. C< excellit e vita anno Ttatis 56 Si VauU l{omana^

"'rHier.M»»»» mulierum nobililfima; (O.quae contempi^


opibus , ut Chrifto l'e totam dicaret , Bethlee-
**
w«»i migravit anno circiter 384. quod in ejus E-
pitaphio 1 ’aibit Hieronymus} qui &r ipfe in eo-
dem tum loco degens y dodrinae virtutilque
fama totum implevit orbem.
DifertilTimum tulit xtas eadem Symmachum;
quipraefedus urbi anno 384. de ara Viftoriae
inAauranda Valentinianum interpellavit ;qucnn
^mbrofius refellit . Macrobius item The^ofia
'
imperante vixit
Hxrelesexftitere per idem tempus nonnull* ,
utfoyiniani f quem anno 390. Sirieius Papa da-
mnavit , &
Vifilaniii , qui ambo Hieronymi ftylo
confolTi (unt Flagrabit &
Origenis fautorum in-
fania ; quorum enumero fuere 704»»» Epifeo-
pus Hiero/olymitanns'; Bfsffinus Aquile jenfis Pres-
byter, TalUdins Calata i quos S. Epipbanius
Hieronymus feriptis fuis exagitarunt
&
CAPUT X.

Df Arcadio, <T Honorio, ieque praeipuis iU


lorum temporum sfebus. De Stilichone , Eu-
tropio, Rufiino, Radagaifo, Alarico, Ro-
manz urbis expugnatione , ac Barbarorum i»
Gallias O" Hilpanias irruptione.

A. 395. Cbrift! ad 408.


»

M Oriens Theoiofms anno, ut dixi, 393. fi-


lios hffredes reliquit imperii duos, ,Ar^
eadium, cui Orientem conceffit. Se Honorium
, , ^

PARTIS T. LIBER VI. CAP.Xi nt


cui Occidentem attribuit. Ille annum agebat cht^
xtatis i8. ifle II. (4) Siquidem tutus eii Honorius
J{icimere 8c CJearcho Co(V. >. Id. Sefsrembris, qui
cft annus^ ^84. cum antecedente jam ^ 4rcddius
wi’H|K/?wia patre renuntiatus elfet, 17. Calcnd.
Februarias (b) Honorius vero anno J89. 'Fima-
fio8c Tromoto Colf. idem decus eft adeptus . Aie».
(0 Alii Tbeodofio III. &
^bundantio Colf. an- ,Pfofp.
no 39^. id cflTe tai^um referunt . Maiceu.’

Arcadius Eudoxiam ftatim poit patris obitum ArctUm


duxit, conciliante has nuptias £»frop/o ne l\uf-
fiuiSliam fibi in matrimonium adicilceret Sum- .

matum erat principum in Kepublica duorum


dignitas &potentia ; E.uffioi , qui ConjhtntinopoH
degebat, & in Occidente Stilicho ge-
nere Vandalus ut feribit (d) Orofius , oim poftworof.^
(e) Theodofi/ mortem utriufqacfibi tutelam ar- 'zormi.
rogaret imperii , &
in Orientem proficiici vel-
Ict; ejusavertcndicaufa , B^uffinus CracU adi-irr^"
tus armis occupavit . Tum
sAlaricum Gorfcomw
*
Regem excivit quem camdem incurfantem Gra-
eiamfagivh Stilicho y ac ducem Cainam Gothici
generis cum copi IS ad .yfrfadiji»» mifit. Cujus o-
pera iJ«i^«i»iamilitibusobtruncaruseft eodem
quo Tbeodofms obierit y anno, quem Elufa ori-
undum oppido (/) Claudianus indi-/i co».
cat. Hujus cum ^r/V/cie/ifConfilii particeps fue-'^“f'
Iit Eutropius {pado; qui&ipicpoii paulo Stili- Eutnfh
cbonem veritus , cum ab Imperatore ac Senatu pro •

hofte profer ibendnm airavit, (g) &


Gildonem sZotu
Comitem Paganum, Africa i.b Tbeodofio Praefe-
ftum, fibi conciliavit. Qui aflumpta tyranni- Ufof-?*-
*
de, cum frumentum ad urbem prohiberet adve-*
hi a Ala/ff fratre quemadverfus illum mi-
ferat Sfi/iVto, perexinia manu fufiis fugatuique
fibi vitam eripuit ; Necdiupofi hidfctzslem ip- tidst.
fum in Italiarn rcverfiim Stilicho per fuos de pon-
teprxeipitavit in fluvium (b) Africana illa vi- j. socr C
.

ftoria anno Cbrifli 398. evenit .


“'.oTac";
(0 Manlio Theodoro S: Eutropio Eunucho CnlT.
^ V 4 qui ,i„,.
.

Sit RATIONARII TEMPORUM


cUul' annus fuit undc^uadringcntefimus , Garndt
>a 40» Gofl;;V/dux exercitus a StilicbdaCi ut jam dixi f
Conftantinopolim mifTus , contra Imperatorem
^rcadhtm cum Trigibi/do propinquo conlpirat j
ita temperatis artibus, ut hic aperte dehecret ;
ille dux in cum belli deledus, remex utrinique
cthut. opportiinitategcreret. Eodem agente G4M4 ,o-
mnibusfpoliatus ornamentis Eutropius 8c inte-
remptus eft anno iplb, quoConlulatam geffit »
ejufquedcfaftisac monimentis publicis abrala
mctnoriacft. Eoliiblato, nihilo leciiis tumul-
tuari Gainas inftitit , &
aperte Rempublicam op-
pugnare. Cujus comperta fraude, ocailtilque
de fow^4»ri»opo/i diripienda patefadis conElits ,
hoftis ab judicatur Sl Fravinu potiHi-
j-

mumGo/IwGcntilis auxilio vidus, in Thracus


inortem oppetiit fub finem anni 400. rei initium
icquentis , ut Alexandrinum Cbroniron oftendit
• Sae.». (4) Moritur pofthzc nulla re gefta ipetnorabiK
./frf4d»»»iannoCbr/y?i4o8.pacato, vel inerti po-
nimium addidns , cui dum
tius ingenio, 8c uxori
impenhiis obloquitur , publicam non minus rcm>
jProeop quam Chri/iianam , pelTundedit . (b) Meriens
^i.Pet c
jfcf9rfo/7ffiIiitutelam Je:^degirJi “Per/arum Regi
teftamento reliquit > qui eam ex fide eapelTcns ,
pupilli curam mandavit Aurwbo eruditillimo
viro } &r qui contra illum molirentur aliquid ,
iis fchoftcm venturum effe denuntiavit. Mor-
tuus ell Cal.jtfam, annumagens 31.
In Occidente multiplex Barbarorum cxcur-
r 7*Sm, fio Eptnaud rei propemodum exitialis fnit.(c)
Gothorum Princepscnmqnadringen-
r^!in'tis millibus, ( uti Zofimus prodit ) velducen-
o^o°" c.
***».( Orofius Sc Marcellinus ) totam inun-
Aug’. davit Italiam ; hoftis longe omnium teterri-
nius , ac Chriftianis infentus . Quam omnem
aaiidci. multitudinem Stiliebo mira felicitate Fe/uleonis
inclulam montibus internecione delevit ducc
iplb capto &r occifo: quod anno
iequenti Marccllinutt aflisoac.
f4 )Poft
, ..

PARTISI. LIBER ¥1. CAP. X. 31 j


(4)Pofthunc^/rfnVi#f Gothorum &r ipH:
Bdlibici generis cum populata Crucia in Epirota 40«.
diunvDras cgiflTct, ( ita iubente Stilichone,
Illyricum ab ^rr4i/i dominatu , ad Honorium e i9-/or.
transierre cupiebat ) in deinde penetra- “”**,„ *
vit, quem ut averteret Houor/ni; GaUiasSc Hif-^t* *
p44»4i habitandas ei concelfit, quod eas provin- Ge"e.'“
cias retinere non poflet. Qj>o cum ^Uricus per- di-
'*'*
geret, Gentilis dux , cui exercitum J/»/»-*
fbocommilerat , iplb Palch* dic incoafidcrate
Barbaros aggreflus , ab ill is vincitur Qpo luc- .

cefTu elatus ^/4 nVNr propius admotis copiis , ac


peragrata /r4/«4 J{omam expugnavit, (b) Quod^Zofim.
antequam faceret j Stilicho Honorii ]ulTn interfe- „,„4
duscll. Cum enim poft Tbeodofii obitum im-
perium ad l'c transferre , &
Eueberium hlium
iuum. Gentilem &fl;r/^»4»« inimicum, impe-
ratorem appellare vellet , quo facilius voti com-
pos fieret ,turbareomnia conftituit . Itaque Bar.
baros clam ad lacerandum excivit imperium
Vandalos enim , planos , Suevos , Burgundiones in
Callias 8c llifpanias immifit Qiio il los ann. 40<S.
progredi capiflclcribitTro/pcr inCbronico. Ad-
debat animos Imperatoris amnitasjquod Sert- &
»4w Tbfodcy// fratre genitam habebat in matri-
monio, &rex ea ili iceptas filias duasj Mariam
primo, tum ea mortua , Tbermantiam Honorio
collocaverat . Sed occultis illius artibus ab Oiym~
M dcte&is anno Cbrifti 408. , cum ad

EcclefiamconfugiiTet , occiditur Hcracliani ma-


nu ,qui Africam provinciam cum rom///'i;4 eb fa- ‘
do meruit, utferibit Zofimus} (r) tum anno (e-
quenti£«ffcfrii(j cum Serena matre perimitur
Sublato 5'/i7 >Vbonr , cum Honorio pncilci cupiens cbronl
»Alaricus,i\o\idoconC\\io repuiruscft-(d) Extern-
pio igitur Gothorum Hunnorumque Ilipatus co- um. 9,
piis, cuin.xfri>4i»/pbo uxoris fratre Bomam obic-
dit, obtinuitqueannofi;r/^i4io.quam ciimde—
pr*dari fuis permitteret, mandavit, ut qui ;^d go.©™?!
'

bafrlicas so^xfugereat > prselcruni Apoftolorum


Tari fciUu
. .

RATIONARII TEMPORUM
Tduli , incolumes haberentur . Sexto die
chri^ Trfr» ac
u«oi. digrelTus inde t T/d€idU<fue Ibrore Imperatoris
^tbaulpbo tradita > Rhegium abiit, ut SuilUtn
Sc^frittm peteret; led ibidem morbo periit.
Xa^im^Cuius in locum (ubilitutus./f/i;4M/pI)Mi, Btpms
t-pii, denuo populata , T/ar/dMm abduxit , &
apud fo-
rum Cor»e//»m libi copulavit.
or*'V Dum haec in tempellas furit , CdllUt»
•tp 40. & Hifpaniam haud diCpar calamitas opprelTit.
^Uniyf^dnddli i Sc Suevi y ]rapulatisG4//fM, Ty-
suit* reudum trangrelfi , HifpdnUs occuparunt , (b)
anno Cbrifti 40 • GalldcUm f^andaii &
Suevi i
^Uni iMfiuniam 8c Cdrtbaginenfem provinciam;
Silingiy ^uod VdnddhTum genus alterum fuit»
Bdricam invadunt

CAPUT XI.

^tclefidfticd rt$ ; C7' illuflriores quiddm dtdtis il»


liut viri ; dc de S.Martini obiru , CT' Chry lolio-
mi exiiio nonnulld,

T Heodofio Imperatori
nium
qui
fere (npevyixit
&
Cbri/tiduiffimo trien-
^mbrofiue
iplq dic Sabbati lanfti illum de-
y ait Vd$e-

s Am- fiilfc vivere feribit-*: prorliis Aprilis 4. Cbrifti

l*«»i .
anno 397. CdfdTtodc ^tticQ ColT. Qua ratione
annos 21. menfelquc circiter tres bpilcopatum
tenuit. Etenim anno 374* A<rrw&7.hoc elt , an-
no antequam f^dleutinUnus excederet , mortuo
Buxentia liitfcdus in Hieronymi Cbronico memo-
ratur. Mdrcellinm tamen Honorio & Eutycbid,^
»0 ColT.id ell , anno J98..^i»6ro^i obitum adlcri-
bit, contra quam in Ecclcfiafticis Annalibus il-
lius opinio refertur
(0 Alterum occidentalis Ecclcfi* lumen cx-
ell anno 401. Turonorum Can^illimus
?u*on
l"'hU. Antilies A/arfiAiiJ , Sdbdrid natus in Tdnnoniu.
HiUrium ab exilio revertentem (ecutus in
itU.uiuGdllidSy poli monallicum ibidem vitx genus cx-
cul-

Digitized by Googie
.

Partis midervr. cap. xi.


cultum , Turanwum Epilcopus creatus eodem
tempore, quo A/rd/<»/4«/ ordinatus eft
Iere
\ »«**

hrofinsy nempe j 75 anno Cbrifti ob exccl-f *


vii
lentiorem quolibet prarconio lamaitatem leculis
omnibus admirandus, quem Imperatores ipfi im-
pense venerati liint , ut inter alios hUxtmtu qui
;
ad Ic anno 386. venientem convivio cxcepit,
quod luis manibus Imperatrix uxor ejus appa-
raverat, quztutic eidem lamulzritu minillra-
vit. Deannoillius exitus, quia nonnullis tri-
cis implicatus dt,
(4 )inr 4 rrrhujus 0per<jalte-«Par 1
radicetur. **
V**'
Orientalem autem Fccldiam fplendorc fuow,«l5T
decoravit y. Jodttxes c\ tAntiotheno Presbytero
Confuntinopolitd/iuifi&us Hpilcopus, poli
&Arii mortem , quae anno i9y.Septtmbrit zy.con-
tigit,utait(i) yorr4rri, qui "Jodtnum (equente
anno , Februarii z6. in throno Icdiirc refert . Ad chtjftft.
eam dignitatem evedus , dum in corruptos horni-
nura mores, prarfertim CJericorum ac Princi- Th^oiV.
pum , acrius invehitur , multorum in leconcita-
vitodia. In his £Ndox/f Imperatricis ; quxabeo<7Af«^
&
reprehenfa, Tbrophilum ^Alexandrinum adeaulam
d icenda mra4y?4Nfr»op<)/rm accitum perpulit, ut
umdem (r) tumultuaria collcda Synodo dam>#piMtiw
S aretannoffc»',yr/4o;.in Cuburbio Cbaleedeuenfiff^^^^'
I9C0 ad Quercum dido . Sed ingenti populi fedi- 1 *•!
tione ac terrx motu ftatim exorto , territus Im-“"J'^**
' ’
perator lubinde illum revocari jullit. Anno ver6
lequenti quod eadem libertate cum alios, tum
fudoxMm increparet , ejus^opera (d) damnatus A
iterum , in exilium deportatur Junii 10. cum an- IJi'.
te duosmenfes circa Palcha abEpifcopali admi-<^
niftratione prorsias abRinuillet . Eudoxiam nar-
rant HiftorixGrerepoftmcnfcs tres, quam eje-
ftus eft Cbryfoftomus , vita efle fun^m Odobrh 4-
die , anni 404. cum quatriduo ante inufitatz ma-
gnitudinis grando cecidilTct
(f) flw-y/o/fowo liibrogatus ch^r/aciuSj homoj*,^^
^
«linguis it imperitus, tumeo poft menles i4.mor-
^
... COW.I,
tuo , C. t|«
. .

fU RATIONARII TEMPORUM
* hrirt»* ^OiZdtticus Monachus ^rmi/ius. Cbryfojiomus in-
S 40». tcrim in ^rmcnU ScJfanri* magnis conflidatus
-

cjjj*- xrumni^ccrtatim pro co Catholicis laborantibus

•Stat . Epifcopis ) 8f Innotenth prae caetcris i^omano Pon-


tiHce, cujus Hdcmappcllaraty obiit CoiM^mr ad
"Pontum Euxinum , i8.Cal.Drrm6.anno407. Vi-
xit annos s^-mcnies 8. fcdit vero annos 9. menies
& dies ao. Itaque natus eft anno 3$;- circa AUv
menlem . (4) Innocentius porrd , cum coque
Occidens omnis non prius cum ^r/»ro & Orien-
talibus commune habere quicquam voluit, quam
crafo ^rfatii nomine , Jonnnis ipflus in diptycha,
quz funt EcclefiaRicaB tabulae , referretur.
(b) Per idem tempus dodrinae ac fanftitatis in-

xom. «• clytus fama vixit Epipbanius SaUminn in f^-
/”"®Epifeopus; qui cum Jonnne Chryfoftomo lu-
A» t**, per Origene vehementer altercatus eft Hujus
jifart.
cninu errores exagitari tum coeperunt; qui qui-
dem ha^enus per Mgypti Monafteria. impune
fpargcbantur.Sed & fautorem habebant (f) jo4»-
nem Hiero/otymitanum Epilcopum , nec non
«ootr* finum^quilejenfemFrcmytcrutaf & "PalUdium
GnUtam ; a quibus Epipbnnms & Hieronymus
)^D.* prxeipu^ diilidebant Tbeopbilus vero circa an-
.
« ictot congregata Synodo primus Orkeniftar
damnavit;& ^nodicam miHt ad u/fnaftsfium Ro-
mnnum Pontincem , qui anno 398. Siricio iucccE
ferat; tum ad Epipbanium , & Joannem Cbry-
(<i) ^AnafinftuSi Origene condemnato,
k Apoi Circulares litteras mittit . (e; Cbryfoftomus rem
Rud*. accuratius coniidera^flam ratus , ncquicquain
^£'0 TbfOpW/o &
Epipbnnio inflantibus , Origenis li-
te ad bros damnare noluit . Ob id iratus ab eo dilceffit
“)'^u.£o;p]^fl,'„fjamboquc invicem, ut narrant, quae-
te so.' nbi erant eventura divinitds praedixerunt
Floruit itidem S.^fterius Jtmafen Praefui , cn—
jus politiffimaeextant Homiliz circa annum 400.
TirtfM. elunibratx . Tbeopbilus quoque ^exnndrinus
f*’ Epifeopus, odio Cfcryyo^oiwiSfavaritix fordibiis
in&mis , fed eruditus , &
Hieronymi familiaris;
qjti.i

Digitized by Googie
. . ^ i

PARTIS 1. UBER Vr. CAP. XI. ftj


kiui (a) Syne/ium cx Gentili Fhilqfopbo CbrijSia-
fi0m fV/bo/emdidisEpUcopum tccic annocirciter ><i 408.
4io.nempc tertio poft obitom Cbry/bftomi , rccon-
ciliatumque fautoribus ejus Tbeophilum : quod
Aatim ab illius morte contigit
(b) S. Vigilius Tridentinus Epifeopus 5 f/7»V(io-
tie Confule martyrium palTus cft , ut 'icribit
U/iuriusi &ut apparet, anno 400.(f) por-
r6S“.Porpiigrr/wEpi('copuspietate, miraculis, Sc piyrCi
laboribus pro ndc tolerandis ^rf4i/o im-
^ *
perante praeftitit . StvtrUnus Cdbalitanus ut di-»pud
fertus fuit, ita ob*mu lationem Cl>rjr/o^oiw» mi-reuf**
Bus (ccundam pofteritatis famam meruit . Qpam
eximiam eft aUeeuta S-TauU qux anno 404.^4- s.Pni»
nudrii z6. apud Bttbltemum obiit , nata annos
56.menfes 6 dies II. quorum
. annos ^omu in
lando propoHto , Betbleemi 10. tranfegit , ut te-
ftatur (d) MVron^mKi. Juitr/
Trudeatius Htfpanus Poeta eodem feribebat i^.*^”**
tempore natus PiwVippo Sr Sdlia CoflT anno 548.
ut ipfe(e) prodit ; &
anno vit* 57. carmina me-*,p/,i,
ditabatur .Proinde Cbrifti 404. -ri KtSvfupipis
edebat.
B^uffinus ^quikjeufts Presbyter & M9nachus •

dodrinarumufu famaque clarus, fandfi tamen


f/iVronjmi primum amicitia , tum «fTcnnone cla.
rior , obiit pau 16 poft I{omdm ab ^Urico captaro;
ut cft con jedura Bdronii Quo
etiam tempore S.
hlixctUd vidua mortua eft, ut (/) Hitrwymui
«ifirmat.
Inter Gentiles Poetica facultate facile prin-
c^s CldudidHus exftitit , Stilitbonis fautor acer*
rimas. Hiftorici TCro, Zojimusf Eunapius,
,

Jit RATIONARII TEMPORUM


Orim
ad «5«. CAPUT XII.

Qh* fith T\\foAo(\o Juniore Honorio, ac Va-


lentiniano III. in utroqut imperio ii$nn i»f-
mnrid conrtgtvtui/ . Vandalorum in Africam
imprejjin .

A 408. Cbrifti ad 450.

«tscr*
4. c- <•
R0 tH4num^ vireadio
cipusimperium ftetit
fnortuo 7 fub du6bus Prin-
Honorio parebat
OKidens ; Tbeodofint Orientem tenebat
.

(4) .
Mtrcel.
Ckton.
Hic anno 401. tAprilis 10. dic natus, Sc. lequenti
Alex* renuncutus tAu^nflui , anno joS.fub tutela Per-
The». fdrum Regi$ , ^Antioebo curatore , folus in O-
pb*.
nwtc regnare capit. Sorores erant illi FlaeilUf
T^lcberea y ^rendidy 8c Mdrind e quibus T«/-
y
tberidm Tbeodojius y uAuj^uftam ippcWivit anno,
ut Mdrcellinus cum ^/exan irino Cbronieo fen-
tiunt, 4i4.non ut Theophanes 4ii.Eaporrd
I Soa. 7* , na-
e. ti.So- mproditurannoj 99 - W
Ab hac inftitutus Tfcco-
do/i»i:lororefque caetene, tantum fn virtute
ac pie*
ute profecerunt nihil ut a Monachis differrent,
&mrcngiolumdomiciliumaula verteretur .
^9 .-At^f^idem LeontU
rhilolophi nliam de confilio Ibroris
'Pulrberid
duiii, rara feminam indole, corporifque
fpe-
ae, quam EwdofMm nominavit Ex hac £«-
.
rMtictU doxsam fufeepit Valentinidno
Chron. III. nuptam (c) .
Alex* Impiavit 3d annum ufque qto. quo
Zontc*
Cedten* 'Auinfti , revocata prius Ibro-
Theoph* fluatn Eudoetn conjugis Se Cbryfd-
nui. p
MUc.14. pbn Eunu^i calumniis adduftus in ordinem re-
dCKrat Hoc Imperatore pax ab armis in
.
Orien-
te tere perpetua fuit, praeter pauca
quaedam mini-
dTbee. meque diuturna bella E quibus (d)Ter ficum
Pk. *oci,
n»r4»f Isdegerdii fucceflbre motum,an.4 la
iFn •

c. it per ^r.
dd^rium ducem non fine ingenti miraculo .

, con-
tectum^ perterritis ac luga conftematis
Barbaris
At in •

V Coo ic
.

PARTIS I. LIBER VI. CAP. XII; ji>


At in Occrdcntc , fub Honorio, ac deinde Falen.
f»»/>»o,domcftici pariter externique motus a(H- »<» *)<=.
dui,acfcBdi/Iima I{omani facies imperii fuit. Erat
Honorius natura mitis 8c placidus : ludis ac ibeor- ''**

diae deditus , &a cura Reipublicsc ac negotiis ab- hJimu,


horrens fcd in pietatem rclbionemque propen-
.*

fus, cui pluribus edii^isconlultum voluit . FoR


Cotbieam eruptionem , qux anno 410. 1{omanam
urbem turbinis inRaroppreffit, varii in diverfis
locisorti funt Tyranni. Frimum(4)v/£ff4/«r ^/4.
rid julTu ab Senatu faftus Imperator , cum Hono- o‘iym^
rium communi9nem imperii per legatos offeren-
tem (uperbe relpui/Tet , ab eodem ^iarico priva-
ttmretraftusad Ibrtcm; aclaepiiis deinde refe-
ftus, &dcftitutus; ad poftrcmum refumpta in
C4///4 tyrannide , neglc^usaCo/jb/jy a Conflan-
f/oComite captus anno 415. (6) inpoteftatem ve-*^|,1;f‘
nitHojwriV, abeoque truncata xnanu vitx reli- M»'ce'i.
ftus cft . puod Marctllittut anno 412. reddit, JVpJuU
contra quam Trofper ,
Eodem tempore Conft/tntinnt Tyrannus G4/-
/i4i obtinebat. QuiexinEma militia obfolam
nominislpcciern in Briunniis Imperator accla-
matus cft anno 407.ut (e) Olympiodorus , Trofper,
indicant; cum ante illum Marcus & rho‘ lo.

Gratianus ibidem Tjrranni prodiiftcnt; Britan- Chron.


mV/iexercitibuscontia r'44(/4/oi &
planos, quos
inC4//f4JcrupilTe anno fuperiore iidein Audo- m"«iu’
res afferant, hoc fc tueri prsfidio cupientibus.
Inde digreffus in G4//>4i cum duobus filiis Con~
ftante, "Juliano , d.Conftantio Comite viffus,
Honorii \ufTuzd l^4w»44»i iugulatps cft, an-
no4ii.(d)cum fe^rf/4ff ad Oratorium fugiens
facerdotio initiandum ant^curaffet.
Poft hunc,_Cf) Jovinus 8c Sebaftianus fratres, ar- r Tdrm.
r^ra tyrannide, ab ^tbaulpbo Gothorum Prin-
cipe^4rto»4 capti & occifi funt anno4i4. ut Mj-ceii.
Jdattus Rr Marcellinus teftantur
Htratlianus item Comes ^frtea , Tyrannus c 4^.
ibidem fa^us cum 700. navium claffe, ac tribus
mLli-
. C

fto RATIONARII TEMPORUM


A-*ei. militum millibus aufus in //4/r4m c(Mitra Hmm*
^'*4jo. r/uw transfretare, i Marino Comite ad Uiricu»
/Mwfupcratuscft ; & in.4A«'*'» reverfus, Car-
mtnKf tbaginein atdcMemorix jugulatur C<*)ann9 413.
ad ordinandam miHus vd/riMW, incer-
oiot. tum livore, an auro corruptus , MarttUinum
7'.

e*^‘ Tribunum, qui pro Catholica fide contra iJo-


natiftas former fe gelfcrat ^ occidit i ac ftatim ex
^/ric4 revocatus eft, utlcribit Ore»y!«r.
Super hanc Tyrannorum multitudinem, Bar-
lUrtwk^barorum quoque gralTatio infeftum habuit Oc-
cidentem. Gotbit/itbauipbo Rcgc Gailias ingrclli
ktop- limt (b) anno 41 1. ac fcquenti anno Burgundionet
Germania populi partem Gallia Rbeno propin>
quam occuparunt
^tbaulpboTlacidia nuplcrzt i qu* nupti* an-
no 414' Cal. Jan. celebrat* funt, ut fcribit Olym-
piodomsi natufqucillis eft Tbeodofius, qui pau-
o^ymp.
16 poft Bartinone obiit . (e) TUcidia opera con- &
induftus ad amorem pacis ^tbantpbus , cum
,

fruftra J(oiw 4 »iiw « Corb*f imperium nomenque


transferre AudutiTet, de reAituendo illis hoc ipfo
imperio cogitavit , ac l'e cum Gort»j fuis T^arbona
pelli &
in Hifpaniam relegari patienter tulit .
Mtrtefi. H*c dum agiuret animo, (d) a^Gotbo quodam
occiditur anno 41?. regnumque occupat
*
Sari frater , qui Tlaeidiam indignis modis habuit
&rpoAdiesfeptem interfedus eA: cique yallia
iucccAit. Qjii pace cum Romanis fa^a, Vlatr
d/ 4 m HoaonoreAituit, acceptis, ut refert 0 /jm».
piodorms , frumenti modiorum fiooooo- , con- &
tra f'4»d4/<u, »4 /41101 , ^wf^voi, aliaiquc gentes ,
qu* N//p4»«4m infederanc, bella convertit, (e)
tmntVd. Tlaeidiam iavhzmConftantio Comiti collocavit
J*/o»or/4i anno 417. &
eodem anno nata illis cA
/Pmfp I-hnoriay f'4 /e»r<W4 i»wver 6 Junior(/)anno 4 8. i

Ravenna , 6 Non- Jnl. in lucem editus e A Co«- .

fiantius pacem cum Vallia firmavit , cumque re-


vocavit in Galliam , ac fedes in jlquitanitaz To^
Ufa ufquc ad Oceanum conceAit , quod fcribft
Idaiim .

Digitizcc! j( ;le
y . . . ,

PARTIS T. LIBER VI. CAP. XIL jir


li/tias. HincGorfcfVi inGu/Z/rfre^nt, fcu
thuij caput roZo/i (u It : atque hoc anno 419. con- ad «L
tigit Sequente vero anno, Cbrifti 410. Conftan-
tittsab Honorio invito,ut iitOijoipioiorus in im-
perii conibrtiumafrumptus, tcptimopoftmcnlc
moritur anno ipib 410 fi Marceliinum audias .

Proy^r enim in (equentem rejicit. Natus hic in


Illyrico oppido 7’4/itf/o,multts Mi^TbeoiofioprTC^
fccturis claruit , ac poft Itimmum adeptum fa-
ftigium, ejus pcrtxlus ixpe conqueri (olebat
,
quod ut ante conlueverat , jocis ac Judicrisindul-
gerenon pollet , ut (er ibit Olympiodoms .*qui hoc
prartcrca nafrat , TbtodoftHm Imperatorem ra-
tam ilIitis.>fr«gKy?4>M dignitatem habere noluiirc;
obidquefo»^4/ir/Mm bcllumcontra illum decre-
villc (umere.
{a)R,x(i\i\^oConftantio, inter Honorium fcT/a- <»olrmi»
(iiiam Cororem Cumma primum famil-aritas mi-
,
niisetiam (ccundautriu (que fama Mox, Eipi~ .

di4 nutrice P/4f/dfrf 8c Leontio cuildem curatore


id agentibus, tanto exaricre invicem odio
, ut ,
poft frequentes lidvenn^rhzsS: jurgia , demiim
anno4id T/acidiam cum filiis fZo»flr/«rcxtrulerit,
& in Orientem abire coegerit
Moritur paulo poft Ho«or/«i anno ipfo 413. fi- «....rtf
"yc^ugu/ii i^.utlcrih'tTbropbanes , five t7 quod ’

Olympiodorus ptodiiMt J anno xtatis 3^ Tbeodo-


fmi (b) TIaridUm cum titulo , &: K«/r»-
tinia num Cdfurernprim appellatum, agentem x-oiymp.
tatisanmimf in Zr4//4»w m'fitanno 41 qui mox 1

Aow-*Calutams cft. (r) Inter m Joan-''o^-7-


ne; primicerius Notariorum aim tyrann'de
pennam occupat i contra quem Theoiofmt .Arda-
burium mifit { qu' tcmpcftate iaftatus 'n Tyran-
ni potcftaton venit. Sed Angelus paftoris(pecic
aperto per invias paludes itmere ^/parem ^rda^
buri/ fil lum /{avennam deduxit

Sic, exftinfto^4»>7e, (J) Vahnlinianus apud^i^mk


I^avennam tadus cftTmporaror anno 425.
brii1 3. ut cft m
Alexandrino Chronico
'Petavii I{athn.Temp.TomJ. X Se-
. , ,. , .

jxi RATIONARH TEMPORUM '

Secundum hsc > quos ab ^fritd


*dvo ribus£ofli/4f/nj[Comeshaftcnus repulerat, G«-
fcricaduce in illam e» HifpanU penetrarunt .
{sJam cum£t<»»y4fii»r ab ^ttio proditionis accu-
• latusdict, millbquc contra le^/^f/J-PK/ro, parem

fcnondTcRowaaM viribus animadverteret , ad


Vandalorttmi qnibufcum alHnitatcm antea jun-
confugit auxilia (4) Anno itaque 417.
.

viflor..’ ut exCl»*o4/Vo Tro/pm colligitur , Ctiferttus cum

80000. yandalornm 8c planorum transfretavit


in tAfricdm ; eamque paulatim lubjecit fibi .
*Piocop>
interim Boni/aeittsrecondlixtSiTUcidU cum
Barbaris reditum perliiaderc non polTet , ar-
mis cos conatas pellere , abillisvincitur: Lari-
no 4iz.c\^fricdBfimam veniens adepto magi-
fterio militum, hauddiupoRca vel morbo, ut
fcribitP»o/p«r , vel, nt MurctlUnui ait, ex vul-
«MiiceUncrc, quod acceperat xh^etioy dccellit, (f)ac
Pr/4|;4Conji’gi mor iens praecepit, ut ne alteri ,
quam ^yfetio nuberet
Adimr (j) in Cdlliis contra Fruntos , Gothos ,
j^Piofp.
fiunnoi aliofque Barbaros I{omd-
^
nam rem utaimquc iuftentavit Fr4»Whaud pro- .

ppiofp. cui Rbewodcvifti iimt , (e) Feliet y ScTauroCofC.


3.nno 4iB.BHrgnndione nim eorum Rege Cuddi-
c4r/o anno 4?V quibus & pacem indulfit ,
/ia»t*
ut icribit Tro/ptr. (/) Idem Gothos ab '^arba-
obfidione repulit anno 456. per Utorium
Comitem
f/Kfl»or^rr/iircircaannum43£. e Vannonih ex“
civerat , quorum adverCus Gothos auxil io ell ulus
ilWpk Ita (g) Vrofptr vulgatus; at Titheeanus getium
7 w eumdcmG4Hdewr« filium ejus, qui a militibus
occilus cft , httnnosad opem ^ 04 i»n» Tyranno fc-
Ch' n
i?id’Thr. rendam adduxiffe refert , eodem , quo is interfe-
wfctiL
ftus cft, anno 415. Bis ergo follicitafle cum
Hun nos opottet. Sed&anno4j4- Honorid Valen-
Tilfthi
f»»/4»/(bror, ob ftuprum cum Procuratore luo
•fi . cqmmifTum cicfta palatio, ad Thtodofium tranf- &
milTa , .AttiUm contra Occidentalem Rempu-
blicam
. .

PARTIS I, LIBER Vr, CAP.Xni.


Wicam incitavit , ut fcribit mrctlltnm . A 4oS.
His ChillU
prarpofitus Dtorius dux F{omanHs d
, ^etli alo- um ad 4^0»
rum fupcrare nititur , &harulpicum ac
damo^
num rejponfis fidem adhibet, contra Tbeodori~
tumCorborumKc^cm bellum infimis precibus de-
trectantem inconliiltc dimicavit
; &maena ac-
& occifus eft, Tbeodufio .V
ff/foCon. anno 435», (a) Qiio etiam 4 Profp.
Carthago d Joi ii.de
randalu per Ipcciem pacisex improvilb
irruenti- teb. Cet.
bus occupatur, 4. (fcjCal.Tyfo-y.
Eam urbem di- Carlt^u
ripuere Barba ri t ac ciim reliqui
cives variis tor- th tttpf*.
mentorum generibus excruciati iiint
tum in i&PiolP.
Nobiles & ;
Clericos praecipue larvitum efi
fr)
Idlt.

.
randem anno 441. cura Geiferico » Profp.
Faienrinianus
pacem inftauravit, &
certis fpatiis inter utrum,
«'•rum.
que dlvila eft ^/nV4. ’

Per quod tempus fd) Bleda &•


^ttiU Hunnorum rlMir-
ducibus Illyricum Tbraciamque cel. rtlcf
populantibus , *»nd.
T^odopus jpzccm ab iis redemit paftione
pecu- Chr?n
ni*. CO Biennio poft ^ttiU, luinatii.
fratre luo «fo . f Profp.'
lolus Hunnorum genti dominatus eff
In BriunnUm porro P/f?/' ac Scoti fxpius in cur-
nonem flerunt, maxime fub annum
ddC.^ttio
tertium Conlule quo rebus aliis
; ac munien dis
maxime adverlus W««»ofGa//m intento,
fruftra
CIUS aures querelis luis pullarunt quas If) Gil- /Gildi .

^cx coque Bfdrf delcribunt ,


Dcda I.
Glft.c.
.

«I-

CAPUT XIII.

'jalJia regno.
^ fonftituto ab iis i»
Vide lifr.
li.de

N Obiliflimi toto orbe Francorum regni


Cta fiint intervallo ifip primordia
jus gentis incerta clt origo
.
DoA.
ja- Temp,
Cu- icap»GeftneS.
, neque Vctcium fa- rnne rx
.

pexproira literis. (i)Fa^^liconftat eos, qui ab cGre|.


I*

‘«mandatum hiltoriacfuilTc mirari


ab &Jtmi- * Phil.
elaver,
aihi
fubit. Vero lib |.
propior videtur Cli) illorum opinio qui (fCtm.
,
X I non
Aat.cap.
f.
,

'
RATIONARII TEMPORUM
non unius populi nomen hoc initio putant fofflc»
led plur.um , qui in idem conipiraniibus animis,
Rom<inorHm le ab iiigo vindicarunt, Fr4 »«que
ab libertate lunt diiti • Hos dFe volunt BruUerosy
€bama'voi , ^f.fiv 4 rwt , C i-ttios , Vfiphs & 7 tnelt^
roj, qui ambo S<V4»/6rorM«» vocabulo continen»
tur, DJgibinoi, Cba]Jiv4 riM, ^ngri~ &
B,b tuum valtil-
•variot ,qui .Aibtm flumcn intcr ac
Iimo< agros obtinebant -ad Oceanum
uique; ubi nunc f^f^tftpb^liAy Frifia, SaxonU ,

Thuringi ty Hejjidy Mtjniuy Sfjqu* nomen com-


mune retinet, 5r4»fonia coi locantur.
Reges utrum antiquitus habuerint, ignotum
c,- e(rcte(latur(rf)Grf|or«r. Namrf*f«tantummo-
*j..u I. do fraKfOrwiM , ^\\X.jnbregulos y vel rr^4/fj appcU
' latos Maximo Tyranno GallUs
.
imperante , M4r-
comerem & Sunnonem rtgalti Franiorum exltltiHc
Sulpic:us ^Itxundtr prodidit ,
eoldemque tnoa
A^^fubrtgulos vocat, tum reges , ut harc vocabula
It” promilcue videamur habita. _

r'h'"Ge Primus in Regum appellatione ac icricTbdra-


ft- mundnsin nofliis Annalibus ponitur (6) Marco-
Jpi."c‘4 wir/filius,
dequo nihil apud Gregarium exfiit.
, profp.» (c)Ttojperi ebronifon ad annum Honomi 6 hoC eit
.

ar/7?/q:o.illiusadrcvibit exordium. Foft hunc


Pkj9 M~ vcro(dKl)/o?;o, vcl(OG/o/o, five (/) C/odiaj Cg)

7 iu Tb4ramundi Hlius regnavit ; qui apud Difpur-.


**”* *
rum refedit j quod in Thuringorum effe hnibus
T-ti si- alfcrit Grr|or»«i . Hoc modo Tburingid
longc
V Cregorium alia fuerit ab ea , cui hoc no-
Jeuiii men hotlie tribuitur. Nam
Difpargum oppidum
fuit in 5ff4w6rii, aut iis prox imum. C/*;o anno
Aimi. 418. aut 419. iniit, (l) quinque ab morte Homo-
1'Aimo. ni annis clapfis, atque hic
trans primus
I. in GjUids erupit (i) Sed ab ^etio duce teprcHus
.

ch^Ge- citimam Fjbeno partem illam amidt Gdlljx ,


quam cum fuis ocaiparat . Pod annos deinde
"wiV’‘ circiter 18 longius etiam in */<frit4rMw» Cumt’- &
r4rf»^«»» fines tranfdudo Francorum exercitu ,
iProfi». Ffimanos profligavit, tV ad Suminum uique
fluvium
TUI* *

Digi ti by Googie
PARTIS I. LIBER VI. CAP. XIFi jit
fluvium ditionis fux fines cxtcndit(4)rubannum
441’ [^] Videtur tamen ab ^ttio MajorU- & *d

M tum cladis aliquid accepide ,


quod Sidonius in-
diat< Praefuit C/o/o annos (Olere aa Siquidem «» ai-*.
adannumTiirodoyi/x5.(d) Trofptr adnotat, Air-?®'
rwtum in fr^ArMCccpiire regnare: quieft Cbrifti^^»^'
448. vel 449. Ita Tarumundo anni reliqui to!”iixI
erant odo . \
(f) l 4erovemy affinis Clojonis , Francorum io ifmCf.
Gallia ditionem amplificavit ) quem ^etio du-
ciadverlus petilam auxilio venifle, magnam- w«« •
que partem vidoriae fuiflTe (/) Annales Franco^ '.9^Ai-*
nuM referunt Filium huius hxrcdemquc [a3«»«iC.o.
.

Cbildcricum Hagitiorum ac libidinum licentia , f,„c.


quam nc ab nobililfimis quidem corporibus abdi- < r
nebat , brevi inviium luis reddidit . Omnibus *„'}!'
itaque confpirantibus in eumordinibus , ad Tbu-
r/s^oj profugit , ^»om4do quodam , cujus ami-tclei;.
citisc plurimum fidebat, domi relido, qui ab-
fenti Fr4Mcori(m reconciliaret animos.* quod is limo n
allutoconfiito perfecit . Nam
Egidium I{omanum
patricium fibi ut Regem caperent Fr4»roicfl hor- rnn: e,
tatus, coque beneficio devindum facile addu-***^*
xit, ut primores gentis, quos ab Cbildtrico ab-
horrere maxime fciebat, tanquam fu fpedos in-
terficeret. Ita fr4»m ab novo abalienatis Rege
perfuafit, uti Cb//imV4»i ab exilio rc.’ocarent .
Qpi(t)odavo, poftquampulfusciar , anno re-
ceptus, Egidium acie (uperatum in oppidum Sutf- cu'
fionum compulit . (») Odovacrium Saxonem vicit ; t^SLAU
yAsarelianoiSc Andegavos{v^c%\t , {k) exadiique mo. t.<
»4. annisCfc/odowo filio , quem ex Bafma lulccpe-
ratTb»r/j*jor»iii R»i$hofpitis fui conjuge, tc- «». .

liquit imperium. Qpl cum anno 481. exorfus


( utipollea denxin lirabitur ) Cbilderieut
fit, (/)
annoccepit4S7*.vcl 4^8. ut 14. annos impleverit;
Meroveus vero circiter 10,

X j CA^
. RATIONARII temporum'
A 4el-

ti
CMdl
CAPUT XlV.

i>r Gothorum , ronfm^r difcritiUnt di


rtgnit db ilUiinG^\\\^ i Hilpania, <7* Italia
tonditu •

Lurimum ad illius aetatis hiAoriam intelli>


P
gendam conlcrct CuthoruiH originem
crementa cognofcerc> qiiilpcr Earopam longe Ia.
in- &
tcque dilfipati florent iiTikna ifibi regna peperc-
runt Ea hos ex "jardano {{'fz "jorndnde Gotbo
.

ac Vduh Diacodo f-epetita hoc in caput utiliter


conjecimus .
» ^
CotbicHm omne 'nomen a ScohU five Seandind-
% wa piofcjftum cft, quam infulam(4 ) jforndwdfj
<3ot.c'j. Vocat’, ciira peninfiila fit T^orve^id ac Svrdid
continens^ regna. Hi Cumvicinamoramirf/rW-
f/maris altquandiu tenuiffent , in iTrjrrl;r4m inde
tranlgrelli, ad littora confedemnt,
Diicin (6)quoruVn qui ad Orientem longius recefTerunt
*f<c Qjjrogotbi, id cft', Orienta/es Gotbi ^ nominati
join* c. lunt Qui ad Occidentem habitabant , yijigotbf,
.
' * •
id cft , Occidentales Gotbi » Etfi ab Oftrogotba quo-
dam Regeex.^»»4/or«f» ftirpe nomen id acce-
/ lorn. ptvim nonnullis placet, (c) Dux quippe Gotbo-
noN erant regix familixj ^malorum ,quibvsO-
parebant, 8: Balthorum» qu‘\ Vi/ifothis
i
1. 14. imperabant. Priores ab (d)w^«»4/4antiquifTimo
'*^"*’*' Rege difti. Pofteriores ab audacia
gentis illius
/ socr.i nqminan , (r) quia B4/;b audacem fignificat . (/)
fc
' Cjiim igitur ambo illi populi fumma concordia
p«ii. in illic habitalfent, f^alente denique Imperato-
diu
rc civile inter 'eos ortum eft bellum. P'ifigothts
prxerat Fridigernus , five Pritigernes ; Oftrogo-
tbis ^tbanaricus . Fridigernus impar viribus a

p,„i.
F4/f»rf petit auxilium, per XJipbilam fuxgen-
Mifci' tis Epilcopum »4riannm: (g)& ut illi vicifTim
gratificaretur, Cbriftianam lub ../fr» profefTione
ndem ampIcAitur ; quadi, pace ambos inter
popii-

Digilized by Googie
.

PAKm r. UBER vr. cap.


xiv. 317
^pulos rcftiiuta , longius propagavit UlobUdi
Ju Cotbi in ^tUh* hwefi deinceps obHrmati A,
vero complures luonim ob
nomen ncci dedit, qui pro Martyribus in
tcckfia celebrantur ^ 4 Foft hate Hunni^
( ) Rese
StUmtrt , trajedo Bojpboro Cimmerio repente A»,
y
in O^rogorbwimprcinonemfaciunt,
eolque fibi ?
lubjiciunt, Qporiim clade territi Fi/nuthi
Fa~
rurlus implorant, qui in Mtrfia agros
jJlis ad habitandum-attribuit .
Sed a Znp/Viwo a-
liKquc limitaneis Prsteaiscontumcliofius
ac-T-nin/:
OTti R0IW4401 armis appetunt; abiilqiic/^4/f«i
imperator, (b) ( ut jam memoravi) bello fupera- *'Cr!e*r
exuftus pcenas violatas religionis dedit .*• !

Compofitisponeacum Tbeodofiorchw i{oma»am


in amicitiam ac foedus ab illo recepti,
(c)ScFct-
dtrati proprie lunt d ifti . Tbeodofio mortuo
^/ 4 - ' l»f
rinttexBa/rbica Rirpe c\\m Fifiiotbis liiis in Jta. '*
iUm perrupit, cumque, quem iupra(d) retuli,
exiiummtlitiaehuKn habuit. (f)Curus(ucccfTo-
res, Gdllix- 8c Hifpaoid Cubadia, Vifi%othorum
gnum ibi ftatucrunt , cujus Iparfim mentio-
nem facrrmis
C/Oiiitciim Ojirogotbi (ub HM»»orNmdomina-f lora.
tu cum privatis Regibus priftinas ledes obtine-
bant . Hermdnaruus y ( quo regnante Hunnorum
cxcurfio illa contigit , ut (g ) Jornandes narrat,ta-'r,-
> quos attigi fupra, .yf/fewMnVoid
fa^mHcgcmcmorenO (b) Hunnimundumhn^ ^
buit nlium, equogenitnseRTbarr/mN»d«i; -cu-e.>* . I

jus Blius5fr/>w»d pertaefus (ervitntisad


I
Vifyorbot in GdllUm transfugit , ciim Theodori- ‘
cia/cius nominis primus, occiib iam Fallin , te-- '
ni i

g ruret Berimudis nepos fuit Eutbariats y cui


. • J

Oflroietbomm Rex Tbeoioricus tAmul.ifunthdm


filiam in matrimoniumdedit.Ad hanc familiam,
ot qux refto ab Hermunurico ftemmate deltxndc-
m, Oftrogotbici lus Tcgni proprii Ipeftabat, (/)» !«•.
.Verum Sfrijmide digrciTo, FVdndutnrms §fer-^’**
«MiMrxTi fratregeaitus vclut m
cadum princip t-

Digitized by Google
; . »

j2g RATIONARII TEMPORUM


tura tenuit . Huius filii armis acmimia concordi*
4ir. nobiles cxrtitcrcttes, VValamiry Tbeodoihir, 4t
yyideitiir qui ciim ,^ttiU adverlus .getium 8c
propinquos luos k'ifigotb\>s in QaIUa decertarunt .
ExRinao demum ^////4, cum rei qui populi ,
« jotn. tum Ofirttiotbi Hunnorum czculferunt jUgum . (4J
* filius c concubina Tivodor/cnifuitiqui
Xeout imperatoi i ad lancicndam pacem datus ob>
Icsapud adolevit. Tum
imperante Ze»
9o»e , ciim a Tbeoiomiro patre traditum Gorbortfiw
regnum acccp lfci , Imperatoris hortatu ad recu-
perandam yra/rum , quam C/do>u4mMi invalcrat
perrexit; ibidemque [quod poftea dicetur J 0.
jiroiotborum condidit regnum, quod JuftinUnUM
deinde lubvertit

CAPUT XV.
rti fub illii Trincipibus . ^Ac primum
Pelagiani: hurefis , CT Ndtoriana:, ntc no»
Ephefinie Synodi aauratu defiriptio .

• Hin
H Onorio ac Tbtodofio regnantibus , varii in Ec-
ejefia motus «Ititere , celeberrimique cum
Haereticis Catholicarum partium confi<aus ; ac
Ptirf aS
, contra duas praeiertim hxreles , TeUgti Sc
I.t.Sc I. riiycertamen fuit.
io Hict
Tf/.ig»*r(t)nationcS“cofi#j ex infula BritJnnht
io«»
«p oriundus, unde (O&BWro nominatur, primum
4 Hin
ib. Ai». Monachus in P4/4^/n4 vixit ; ubi adverfus gra»
! de tizmCbrifti pcftilentifitmum dogma concepit a-
Pe . O.
lif. c. (. nimo,/d)cu usei Fn^nniaudor fuifieproditur.
rtp.
Core H'c di(c'Bu]um habuit Cnirftum , qui prior in
Ciiih $4 »4(fr/V4 palam hzrcfimpiardicans, (e) anno 411.
lnn> c
Pifaoa. Cnrtbjgine damnatus eft , acculante 'PuuHm Dia,
Air t' cono Curibugintnfi.
de Pcc.
Oi se.|. VodezErotii Lntfruty EpTcopi duo CnlUcdm
f A»f 1 ni , TfUgiinomen detulere apud Td/ufiinu EpiO-
tfii •
4 ft de copos.(f)Scd ciim morbus alteri eorum incidiflet»
,e< r*i- in tempore adefle proh ibici funt; quare cxccr-t
IvPhoti
ced. 14* pta

Digitized by Googie
PARTIS I. LIBER VT. CAP. XV. nf
pta de Pr/4g/»&C<</<'^//libriscapitiilamlfcrunt.
ItiDteJpoli xaTdl dfiina Synodus el\habita anno id ^o.
4i^.(4)cui Epilcopi 14. intcriucTunt . Ab iis in- '•

terrosatus7r/4X>KifacileGr«ajhomines linguz luuc j.


illius ac fraudis ignaros captiofis relponfionibus
cluGc. Abiblutus Itaque 7o4fl«MpotilIirnum Hie- Pei*t»
njolymitanii Hufftni, firOngr^fitautorisopera,
quod Orofiui (6) indicat, maiores liimpfit fpiri-
tus. Sed HicroFijmt primum ftylo, tum ^frud* Hfou'
norum Patrum icntcntiis vexati capit . Anno
quippe 416. provinc'ales(r)duz Synodi celebra*. Trm.
t* lunt, una f4r/t4|»»r , cuiprxtuit Aurelius i
iltCTi Miltvi in "hlumidia y prziidc cui
interfuit : indidemque Synodicz ad
Innwtntium Papam cditz, quibus Pr/4gif&r4/c-
ftii Ita damnatosa Icenoicsprzdicant , ut au-
Aoribus ipfis parcerent Utrilquc rclpondit (d) f
Innottntitn fcquenti anno, quo Coff notantur &
HoHorms ScConftdnths, ( iseRrfcM^/417. ) men-
fc Junuarioi ic TtU^mm &
CdUftium cenfuit
EccIcHaRica communione privandos; C^ua re
comperta, Ttiaihu ad iHtKxtntium icriplit; (f)
fed eo mortuo illo ipio Cbrifti 417- anno y 5 Cal. oVt» "l!
jluiHfUy liter* adZofimum pervenere. (/)Qui
Cdiffiii primum fitta profeinone,( hic enim /^o-cpTcm.
mam purgandi lui caula venerat) tum lubdola
T;/4^xVepiftola deceptus, qua cumTrrfjr/iV, qui p»i«a
*
inlcdem Hitro/oiymitandmanno4\6Succcl{i:Taty 25,.
commendatitiam miferat, in Africanos Patres y
nec non E'oteiH fe Labrum , paulo fuit commo-
tior Neque *tamen Pf/4^fi<»»» ac Cdltflium com-
munioni reftituit > lird bimeftrem huic diem pr*-
fixit,adquam accufatores adelTcnt. Interim
.y4/riV4»/iEpilcopisfatagentibus, J{omd abZo/i-
mo Hzreticorum calliditate detefta , cum fc^om****
clam Urbe liibduxilTet, fg)cumPf/4 <iu»« b-
gto pariter elldamnatus anno 418. Secutum cR j
(i) Honoriiediftumeodemannoprid.Cah Afd/rfi , t
quo ambo perculfi funt ^fritdni vero Epif- a?'°4%.
copi , accepto Zofimi decreto , Calendis ipfis
fiUii AH-
. 1

ito rationarii: temporum


.

AUiiinni cjufdem4i8. in plenaria Synodo» ut


Epi (coponim 1 j contra Tetusiom
ffr ibit Trofoer, .

*»<*wh*reum canones ofio condiderunt ; C*)qui


Dr Mi-
Afi/r'vrr4««Synodo fecundae perperam vulgo tri-
luuntur Sed nihil MUeyiund ifta contra P#/4-
.

«w imm (latuit, &(a) ex illis ipfis o<Sb) canonibus ,


• i

tertius, quartus, &


quintus i C</r^»»o Hapa lub i

»^^‘fc‘C4rfb4j#»fjiyfiConciliinomine citantur. Deni. i

,
^ue in generali totiuSw^/r/r« Synodo,non in pro- i

vinciah, tanta de re pronuntiatum oportuit . t

Hoc modo (ynodal ibus ad Zofimum perlatis do i

cretis, aitPro/^fr, it pertotumnumdum haere- >

(ts damnata cft. Cujus pene profligatas ]

patrqcinium JuUmmhs Memorii Capnani


(iitccpit t

Epilcopi filius Seluccclfor; quiobhxrcfim can- i

dem ledeiua pullus , cum ^HgHftino gran Je ccr- \

tamen iniit, homo lingua promptus, acdiler^


tus, fcd procax, &tcniRrarius.
(i) Te/4gr4Mi dogmatis appendix quaedam fuit
— t

/rmr-Pe/4|M»orii»iTadio ; qu initium a nobis c(- i


?
alfeverabant , ac de Prasdeftinatione a- «
Aug Ll liter atque Centiebant. (i) <^uam in ;
G4(/mocnihcgra(rantem paucis ante obitum an- q
swA. nis oppugnare indituit^iitgH/iMu, ac poli eum
. Trofoer ^quitanicH* v; ^
vj?*’ (f) Mortuo Zo/?«o Papa 7- Cal. ;?4«' anni 418.
iiuiid creatus e(lBonr/4riMi i &r(ub idem tempus x(ch i (- -i

"('X* maticis Euldiint^ cui Praefcdus Urbis -


(b»s favebat . Sed ille pauI6 poli caufa cecidit '

a.nn.oCbrifli4tg. Poli BoHifaehtm 3000423. .

mand praefuit Ecclefi* CdlefUnnii cujus anno


labente 6. Chrifii 42 8 (d) T^ejiwuu
.
iA .
T
!i M.r. , \ locum :

c«i- ( » I lUnc Sfnoaon non (nilTt Milcrlnmnn , Ted Cuttnciacotei


<atoa< onrncllr l*"i<n>u< in Hiltoi- Pflat an, &
OidiiitlU NotifiDi • !
(1) Seroipchnianorum hirivfii inliinm habuit d Cafliaa* qai poli V.
Chrylollomi motteiii.. Id e:l poK aon. «c/. ia proTlociam tedieru . flie ’

anno tiit. ut oiteodit NorifiuitJIdic ii- colliti >n«m , ia gua >lfaa Se*
tnlptla,linuin propinat. Anno ProiperSc HUarlut ad Anaiilii. ..
num Inibiiot ut cnodawt iple miiaftionea d MalCHcofiboa ptopomai
,
ad nnof dirtait Augufllnua auplictai librum do Pradeflinicione
S> S. A
de Oonepcrieirenatlia anno4|i. OaleAlnut fcriptic ad Epileis
po« Galtir celetrrriinim EpIAotam qua MalCIieiifiuai queitlai rom.
' I"*"'"' • WnieadjeflarunrcipiiuU qo« UWti Mv*o ttibolt qiie. i

Digitized by Googie
'

PARTIS I. LIBER Vl. CAP. 'KV. ?n


)ocum Sifinni ConftaHtiHopoliunus ordinarxiTV-yiiC.
copusj qui lubinde novam vulgavit hserefim ,»d
r^i^maifercnspcrionaiconllarc duplici, ac B.
Mdriam haud clic Dei matrem adflniens, led
hornas tantummodo Ad hoc refting nen-
dum incendium prat Cxteris iccimtt^/exandrine
Antiftes EcclefixfjtnVyMi ; qui ex anno [4] 411. «Socr
,*
avunculo iuo Tbtopbilo luffedtus cxttiXdUftini^'^'
maxime literis incitatus, quibus ipliim in Tiefto-

nVeaulam inquirere, acdeaosilli ad rclipiiccn-
dumdies prxhnire juffite quod anno 430. tVu-
ftra tcntatumcfldCjrr/7/oi .

(t)Qpocircaanno Cbri/ii 431. Epbtfi congre-


gataSynodus eft, adqu4mf4//^/»»Pap* legati ac
proi*®* i^nt ^rcddiks &
Tnieflns Epifeopi-,
TbUippms Presbyter Epifeopi porro liipra ducen Proi^
.

tos interfuerunt ; atque ad prohibendos tumui-


tus. Comites ab imperatore Tbeodpfio iimt appo. e»m. i,
fiti, Cd^ididfjus
, &
Irtndus , T^eftoridnu labe
contagi Orientales autem , qui cum jMnite Theopik
.

^ntiodftao vocati erant , tardius adfuerunt , ut-


pote ad damnandum popularem fuum ingratiis
adduCti. Itaque cum ex a. d. 10. Cal. Jul. in-ii/r^
choata Synodus elTet , ac ter citatus T^eflorlus c
fede fua ‘depofitus ^ quinto inde dic ^^Mnercum
iuisadvenity quos inter Tlrcadoraniiryrr Epilco-
poseminebat, qui Batim, tumultuario coa^o
Conciliabulo , legitime ada Synodi refeide-
runf, ac Cyriltum &r Memnonem Ephejt Epileo-
pum damnarunt. Comites, interceptis Catho-
licorum literis omnibus. Imperatorem contra
ipfqs cahimnix 'plenis epiBolisinflammarunt ;
adeo ut CyriUus iplc in 'carcerem conie&us fuerit.
1 andem per fidum hominem , qui mendici habi-
tu Conftdntinopolim prpfefius inclufas arundihe
litcrasCatholirorum detulit, certior fit de 'om-.
nibus Imperator; 8c Monachis annitentibus •,

atque allaborante T»/rWr«4 , Synodi aiSa Im-


peratoris audor itate comprobata lunt; cieSo-
«pie 2{e/forio , Maximianus ei. liibrogatus eft .

Digitized by Googie
. . ,.

311 RATIONARII TEMPORUM


* Eademi>orr6 TulcberU in honorem fan-
^ N'«p.
«p. aiJinuB Dei genitricis baHlicam condidit in
' ^Utbtrnu ad .mare, qux Crduarnm deinde rc«
* iigionc celebris fuit.
* Pfofp. - Finita Synodo, (6) in qiia quoque
damnatam hxrdim audor cft Pro/>>er , «•
inter & Cyrillum , Sc utrique contributos Epif-
v,^ j,
copos aliquandiu hmultatcs manlcrc ; qux
sr<n
'
Tbrodoyli dudio , &
magni illius interventu (r)
Styliu compofitx lunt (d) 7{e/ioriut
JST/ f Symeonis .

l>iu primum in priftinumluiim Mona^Ierium 5'.£N•>


K^f*a^ prppiV, erat ^HtioebU, relegatus. Inde,
quod
e« 4- **quod multos contagione Cui erroris alTlarct , in
%Jiirn Oafi» amandatus elt anno 4j6. ubi poltmodum
« Mi-
verminante lingua , miCerabilcm yit* Cortitus
*

tiu." elt exitum. Libri ejus Tbttdojii cdi^o flammis

aitti.i* (e) ^r^orf4*4 porro harefi prxluHt I//M>rfKr


ubeuur quidam G4//fV4ifM/ Monachus j qui ab
lcmiu dedo^us , oblato libello erroris Cui veniam pc->
Saile‘7. tiit; quod anno circiter 4io.fadumeft. (/)Quo
fixt.r. etiam anno novx in CbriflUnos turbo pcrlecutio-
Ilis inCcAam habuit ‘P«ry!d«w,
Ifiegerdcf an ejus
/^
^,1’;. 4r40 « regnantibus Id enim ambigue pro-
filio .

I i>79fp. (g)Sed
ditur . &
.^/riV4»4 Ecclefia Cub
•'»»». tyrannide gravia perpefTa zAGtiferin Rege ;
i;uc?'li.
‘qui inter al ios Sebaflianum Comitem Boaifdtiige^
ncrum, qui ad iplum conCugerat , Cumina per»
6 dia necavit

CAPUT XVI.
Inftgmtt ttute ilU viri , ac fxmin*

M Ultum iis temporibus non vita Colum, fed


etiam obitu luo Ijilendoris contulerunt
EccleCix duofidera. Hieronymtu y 9c fA^nfiitna -
I h Ptofpi Horum prior excellit anno 4zo. pridie Cal.Ofif»-
chjon. hriSy natus, annos, utait(b)Prq/^r, 9i.at(>)
rnAanaltiBaronii nonnifi 78. vel 79. adferibunt
(4)
;

PARTtS I. LIB. VI. CAP. XVf. m


{*) jfuiuftinus anno 4J0. obiit
hrh, xtatis 76.Epi(copatus?A.poftconvcr(ioncni m *^c.

45. quo tempore y*Hddii Hioponem tertium jam


mcnlem oblidebant , ut ait {bjTijJtdiut .Natus clt
anno if4.Idibus T^ovtmbrUi ut in libro dr>^ir4 a utuft.
bt 4 U&primodrOrdi»f tcftaturiplc. Conver-
,

lus cft ad Cbriflum anno 387.circa (r)yindemia“ < Aog ».

icstcrias; Ik feaucnti anno circa ^alcha bapti-


latiiscft, neque biennio Catechumenus iiiit , ut
qnidam opinati 1 ‘unt. Ita anno xtatis t4-inchoa-
to fiaptilmum lulccpit . Hicadverlus nxrcles ac
ledas omnes, qux tum in .>4/r»V4 percrcbuc-
rant , acerrimum bellum ac perpetuum habuit
prclcrtitn ManUbaorum , TeUgidnorum , Do- &
nttiftdium . (d) Contra hos vero memorabilis la*
da Collatio cft anno 4>i. coram Aidrtel/idoTri.
bunoviroreligiofilfimo, quem ad paciticandam
Ecclcfiam Honorius in .Africdtn milcrat : cujus
pirs magna fuit Seaindumhanc(r),i, ji.

variis edi<dis Dondtiftarum ab Imperatore fraCtai^JJ-


contumacia (/pQuim etiam 'JovinidnumH^- Theid.
cft
rcticum Honorius idem anno 41;. in B04»» inlu-^^;J*[*
hm relegavit . y- *
Claruit inter illuftres 1'anditatc doftrinaque
Prxliiles (g) Taulinus , patria Aquitanus , mii^ 6f*«*
Mtipertati Cbriftidndpofi habitis opibus ac nqbi- d*^i e-i-
lirategencris, T^oUnus deinde fadus cft Epileo-
pns.' qua in dignitate memorandum Iscculisom-
nibus caritatis aefui defpicicnti* Ipecimen edi-""'-
dit, dum l'c, (i)ut captivum vidux cujuldain
filium redimeret, Fnnddlis in lervitutcm dedit.
Hk^mbrofiit ^uguftiniy Hitronymi , Martini ,

aliorumque laudibus R: amicitia celebratus obiit


io.Cal.^«/.anno43i.
(fc)S’.Zeo Papa f^o»i4niiw Pontificatum , quem j
anno 440. adeptus cft, eruditione , pietate,
rebus
( 1 ) A nmlti» efudUU li»e i^oune» eti>il»i«u tinfll Piulioiut
fibula rejicitur Hirc tiincn cji veleiiboi foli ooU GrtgonoMi.
l«o m fOetn Aito Vefcellenfii deeimi fuculi Srripior >. toni«
faeit
fuicllrc r»8 Vide infupet huDnum illuAntuDdi no»imP»i»-
lini eJiiionrin cailnteniiadc] rizfittoiMiQ <{uiin pwfizit renuiiu
(MPiulioa.
, f. ,

}}4 RATIONARII TEMPORUM f

chrittf."
rebus geftis mirifice decoravit . (4) Hi/arrni qn<v«
.d yo- que AntiRcsclaruitjqucm S.lfo,quo 4
'
H« .
in alienam dioeccfimgrairari videretur, ieverius
caftigavit. (6) Atque hic annum 449. excelli (Fc
non videtur ; (f)riquideraeoiplbS'.Zdo7.Cal Sf
**

pre*ir« datis ad £pil<x>pos PrQT«»fiV literis


.r vemimm HiUrii 1'ucccflbrcm lententia fua confir-'
mavit ; quem etiam Hilarium 4 n£ltt mtmari^ no-
minat. Cxterum diverfus ad hoc HiUriui ille
Epifc fjuji •profptn fuper TtU^Unorum rcli-
^ ^

«TM.I. quiisrcripfitad.yfN2N/If>iNm . Is enim Laicum le


^ fuilTe fignificat
illa epiuolas
. Unde
irreplille videtur
vocabulum in

J^4WAn4 quoque floruit ^.PefrMi ab eloquen-<


r ii nominatus Cbrjr/o/oinr ; (d) qui ab Sixto Papa
1
admonitu urbi illi datus cflEpil-
• copus 1’ubanno 4 J 3 .
c*iu‘’ (t)OroJhu Hifpduul genetis Presbyterreriben-
da niftoria claruit, quam./#»gi»A'rt> hortatu lu-
pud fcepit; &abeodemmirsus inOrieiltem, S-Ste-
pbdni reliquias inde l'ub annum 416. in
(^^lasquidem reliquias Ludanus Prcl-
attulit,
11;^, byter luperioreanno divinitus oftcnlas e latebris
.

eruerat
tni.i'."'* (jt)Vin€entiMt UrtHenlit anno 4J4, aureoluin
edidit libellum adverrusbacreles, nempetertio
•m*' anno pofl£pbf/744m Synodum, ut iplc tcflatur.
Cdffidnnt item genere Scytbn (i) S.JodMnis Cbry.^
/o/7o/ni difcpulus, MdfJilU poftea Monafleriuni
condidit: quem inyf«<Pf/4g»4«ori*w incumber»-
tem tnerefim (quas multorum tunc in GdilUs occu-
parat animos S'.Pr(!/^er^4Mi>4»ai vir aetate illa
dodus, &difertus , libro contnt Collatorem
ed ito confutavit (i).
San&itatis przterea maxime laudem adepti
funt in Occidente, (b)TdHddmii qui fub an-*
* num
( I ) BOO Aitr nttloBe Scytha tttcBlfllmarvBi eruditi^
led In ProviBcitfortidjp MatlilMt ortus « pluribus enim in locU locrtil*
^ tBr<tePrOTiBciA vdut tpriiis otUtols )oro« OfTisnim) ex Fiovirtcla
GsnUnimetfe liif^ probavit MoriltuiHlft^ Pe!ac*t t«c i po(i Holile-
*v'iu alum*
Ai>kC|)|« (1; 5't ProTperCaiCaaumcoufiiiavit aaDt4i2,ntoAcadtt KoiUittf ..
.

PARTIS I. LIBER VI.CAP.vn. jjij

num 419.1 CMltftino Pontifice ad Scotos primus


fpifcopus mittitur. id« o.
(4}l um Germanus ^ntijjtodortnfis Epifeopus
yirUnftilfimus: quem Trojptr in Cbroa. memo-
rat, agente TalUdio Scotorum £piicopo> a C<-rn^°"ui
/ryl/aomiCsum in Britanniam , ut Ttlaiianam hae-
rcfim exitingueret, Florentia 8c Dionyfio ColF. id sciit
dl annoj 4i9- Ac £rd4 , Si^ebertus t aliique ,
priorem ifiam cum S.ljspo Trttenfis S. Cermani\.e.*tj-
profectionem imputant anno 466. atque ex C4/-
/»f4»4quadam Synodo mifTum elfe , idem Beda re-
flatur. Secundam vcroj quamcum^ewroTre-
wf»y?Epi(cm)o S. Inpidilcipiilo Culccpit. pau-
lo polfaccidilleileda narrat j hoc df , ut Si^tber-
Miait, an. 449.
(e) Per id tempps Lutetia Tari/iorum admirabi-
.

li virtutum omnium luce radiabat S.Cenovrfa


, s.cr,f
^emetodoro pago quodam ejuldcmcivitatisori-*"/-'-
unda ; quam ^.Cer>?i4nMi in priori profciffioneiU s ‘ce-
lac forte tranfiens divinitus agnovit,ac deinceps i-
fumma veneratione coluit. •pHd,u».
Orientalem Ecclefiam illuminavit Alexan-
drinus Epifeopus Cyrillus y qui avunculo fuo s cpu-
Tbtopbilo anno 411. lucccllit, ut jam diximus;'"'*
ac multis pro Catholica fide ian&i/fimarque
Virginis dignitate tuenda fundtus laboribus,
cicdfit an. 444- Junii 9 quod 8c cx ejus Pai^
chalibus colligitur.
{i)Syme(msC)reHenfis y ex Gentili Fhilofopho Jsyn.
Chrijiianus, & ejuidem urbis Epiicopus , circa
annum 410. a Tbeophilo fadus , quamdiu ibi fede. >a eicd.
rit haud compertum df

(f) Tbeodoretus Cyri ^ircopus in Syria fub an- 1 vue


num 423 prseire coepit Ecclcfi* illi , ac dodrina
&cloquentiaprx(litit. 41].
Vivebattunc j‘^/«/«illc 5‘/wfoji; d colum- |-vit,
naitadidus, in qua dies nodcfquc flans , An-ciui
gelis quam hominibus, propiorem in mortali ,,
corpore vitam infeituit. J*»-

(l) Claruitdc virginitatis ac fandunoniae titu-< Hi(r«.


li* ^
:

RATrONARII TFMPORUM
-f*)**f^’**» !*-»»/<» filia» qnx matri fopepa
mortua eR anno
'

•d 4JO. ftcs annis if. 419.


Doctrina vero cclcbie? exRitere foeminx
«Nicepb» duz ; (4) EudotU Tbibdofii jun'oris uxor , Se
1.144.M
Tbeonh Hhiloiophi ac Mathematici fi.
lia , quam Syaejius lummo habuit in pretio »
Koai<» ac maeifiram (uam isepe nominat . W.ba
'•“•'®*ver6 ao oiUx 4 ndrinii anno 41^- »n popu lari fe-
dicione laniata cit , quod Ouftem Prxledum
ab Cyrilli amicitia putaretur abducere.

CAPUT XVII.

De Marciano > Leone , Zenone , Anafhfio >

& iiiy qUM i» Orientali Irr.pcrio fub illis acch .

dern/it: ubi de AlparCj Ardaburio , Cr fia-


fililco Tyrannis . ,

A. 4$a Cbrifii ad 491. ,

|kyr^rf#4/»iir humili loco na^rs in Illyrico y


,

rVhMd. iVl fed militia clarus (r) cx Tribuno Impc- ,

rator i TulcherU iadus ell ; cui Sr ipia con- .

Tcnit in maritum, ea tamen leje, ut virgini


libi quodannofl>ri7l»45o con-
liceret elTcj (d) .

Aiciiia. tigit . Ab utroque liimma concord a ecfla eft


]

MifSu’ Relpublica, ciim jnllitix ac pietatis Tatholic*


F-vi*. »• tuendx par in ambobus inelTet llud um Sed M->r. .
,

(ianoy quamvis anate jam provedo, prior obiit


j

Tulcberia , poft cgrcg iam I ccicfi* navatam ope- ,

4ie«*’ ram ,anno 4? j. Septembris 10 qua die Eccle-


(e) .

jmjt' tabulis coniecrata 1 gitur


fiallici^ Martiantu .

K^n. quinto pofi anno moritur , nempe 45 7 Cbrifii , f


-

/Theoa (/) exeunte , cum annis 6. ac totidem


mcnribusimpcraflrct
zHormf’ Marciannmexdpit Lto genere Tbrax ,(g) operi
promotus ; cii ius filii erant ,

*phM.79- fdrricriM, Hermenaritus equ bus 'Pd/rici*»* Ic


CfJre- fadurumCrf/jrf»» Zm 'poponderat Quod cum
1
.
n u.Ni- diudiftuliflTct, (b) anno demum imperii ii-Cbri- ,

/Ii

Digitized by Googie
j ;

PARTIS I LIB. VI. CAP. XVH. 357


perfecit, defponfa eidem Ariadna filia,* .*’»*
^rd^burtm verd Patricium creavit (rf) Hac iVau-lid ,»!.
de dweptum^/p4rf»i cum ^rdaburlo (padonum
gladiisobtruncat- TdfrUms praeter fpem, vul-c.*»^
neribus acceptis , evafit incolumis . Herme-1^*^
Udricus y qui tunc aberat , in IfaurUm fugit
& Ztmont imperante ConftdntiHopoUm re ver-
nis, (puriam illius filiam duxit, ait Tbtopbt-
•V/ . ( 4 ) Ifo in Tdraficodijkm Ifaurum
, quem prius didj^d
fibiconciliarat, Zr/ioMr/» nominatum, affinita-P^
tem tranfhil it , eique ^iaintuH filiam Orien-
tis prxfediuram tradidit.
Etzt Ferinf Leonis coniugis frater Bd-
filiJcMs , homo perfidus , Se hxreticusi qui ingen-
ti claffi, quam contra para rat, i Leone
praefeftus anno 468. rem prodidit; five a
wopretio corruptus ; (e) five hujus perfidi* mer-
cedem i^0 OT 4 'iiiin ab ^Jp^re & ^rdaburio padius iVcxop.
imperium. Qui Conftjntinopolim reverfus , adtjpj'*'^
Ecclcfiam confugit, ac yering fbroris precibus Ni«eph.
donatus ab Imperatore , Terin/bum relegatus efi; **

nec multo pofirefiitutus in imcgrumyOftryn


^J-
/>4 r« protedorem , 8e Tbcodoricum Triarii fili-
um, cujus ./<yp4r fororem duxerat , ab Conftan-
tinopoliiobCidionCy una cum Zenone depulit (d^arhM.
anno 471.
«li**^'*

Moritur leo, exadis imperii annis 17. menfi-"
oas 6- {e "Januario mcnfc, aim Leonem Junio-, t«.
ICtaZestoste natum 8r Ariadna Cafarem renun-"^
tiaflet Qui Ptbruario deinde menfe Zenonem
. to?.**
patrem manu fba coronavit ^uiufhnme^oc,
conflituit; 8f cum eo menfibus tranladis 10.
mortuus cft anno illo ipfb, quo deccllcrat
*- A*te*"*
Vus cius Leo y 474. ViEhr Tnnunenfis Zenonem Zo^,
ait filium fuum Leonem occidere voluiflTe ,
ab ^riadrta pro co fubftitutumalium Leonem
;
rerb in Clericum attonfum latuifle
, ufi- &
que ad Juftimani tempora vixifTc . Qpod fa-
bulae fimilius cfl, quam hifioriae.
(f) Ze;ro itaque folus deinceps imperavit: in
Wetavii L{aiioa.Tcmp.Ton$. I. .Y ^fau- i.
^*

Digitized by Googie
.

33? HATIONARII TEMPORUM


natus , non minus corporo quam animet
«hTlft”'
uxdus, aitZoA4r<», & a Catholico alicnus tiog-
«( '491.
« M»i- mate. (rf^Qiiifub exordium regni, Feriae (6-

rl r^Acrus & huius fratris Bafilifti oppreffus infidiis,


*ci^io?‘
profugit cum ^riaJiut } (6) qux
Aitx.' conjugalem hdem matris atque aulx blanditiis
antiquiorem habuit B-tfiii/cnscam uxore Zrxo^
.

nidt Imperator acclamatus eft , nihilo Zenone


commodior Princeps, &
ab uxore in Eutytbia-
rndudus hxrcfim
rApud (e) Scribit Candidnt Verinam ‘Patricii magt«
Phoi.7j.ftri amoribus irretitam, ut ei in dotem imperii
nuberet, generum exclufilTe, fed contra illius
Ipem Bafilijcu (nmmam rerum eflfe delatam . Pul-
lus eft Zeno anno 476. Ba/ili/co Se Armato Colf.
rfxiBpi (d)qnodcxcpilfola Papae colligitur his
*p»4» dataCo(r.4.id.7'<0iMr. qua Zfflo»c»i, ut pro Im-
peratore qnsrdam ageret , hortatur. h\ Mattel-
Unut Se lirior Ttnnnenfis pulfum Zenonem
memorant ipCo Iblo Confule anno 47 ?. rc- &
ft'tutum lequenti Armato CojF. quOs
J/wipAV/lepiftoIx revincunt; non quarta folum,
Icd Meptima data poft Confulatum Bafilifti Se
Armati, 8. t id. O^oirrj, qui eft annus477.in-
qna de recuperato imperio Zenoni gratulatur,
efnrte* Baffifcns male parto imperio per ty-
•d Lcfl. rannidem abutitur , Se inftigante uxore, pelfi-
hsreticos Timotl>emm JEturum Se Petrum
^r, /‘«y/onrmineaslcdes, unde erant ejedi , refti-
tnit Acatio Confiantinopolitano Epilcopo, 1 ubdolo
Daniele Sty lita iortixev obfiffenti-
/cma.*
diu? bus, (/)acfVr/»4, mutatogeneri in favorem
animo, clam idagente , Ze»o 3000477- recupe-
ravit imperium, poftio. menfes , quam ejetius
erat, utauftoreft Firior Tununenfu, Se corru-
pto iUyf/T/r/conlobrino Armato Magiftro mili-
tum, qui Zenonidi huius uxori per confuetu.-li-
•pi^. nem ftupri conciliatus omnia poterat, (^) Bafi-
i,v»na,
jIj Eccicfia detraftum Limnis inclulit
Cappadocia c^ilicllo i ibique cum uxore Zenonidc
'

mori

Digitized by Googie
. y , , ^

PARTIS I. LIB. VI. CAP. XVII.


319
mori fame coo^f t
. (4) AuiSor cft M4lcbits Baftiif- a .
«« cum uxore ac Iibcri>i5ladio llibjcftum Jr- ti";:?.
,
paulo poft pro militari praEtedura,quam <*•
ei
Jmptomiicrat, emidem julfu interfectus cft.
"" 2<-«^fcxpaao
filZni C4f4r appellatus,,,.
(6^n Clerum adicriptus cft, &rO^VM«;puftca it.
taftus Epilcopus , ei Ecclcfix cum laude
prxtuit .

Zr»o«m motus exftite-


ir rimum At^rcUiiuj ^nfbemii tilhis ejus'^'’*
qui Occidentis Imperator fuerat, leonriam Fe-' ‘

''•"4piiam& ^ridJit4 Ibrorcm liabens in


matri-
monio , imperium uxoris jure flbi
arrogabat;
quod ea leone iani imperium obtinente
nata erat, I
°on, ut ,^r/4d44, privato.
Rem itaque gravi-
^•‘aggreftus , pullo Zenone ad extremumpar-
tam viCtoriam luxu S: inertia \
corrupit . Mox cr-
$0Jl/,T4tne!i, genere //-«ri, fraudp
luperatus,
yfeaao latriaicha Presbyter
confccratux
ij; anno 479. 4 Therf.
.Sequente dehinc anno in Zr»oam
altera icm-*’'’’
peftas incubuit. Hic
Ferinam iocrumy llUcon~
iiiio in caltellum
quoddam relegavit , cum Mar~
cunoSi Zeoi.r/4 filia; ac mox Illum
ipliim, in-
tigantc ^nadna {e) per
, ^anum
quemdam ten. ' cin
tavu occidere. Sed amputata
tantum auricula
^aiit lllms ; quem ut leniret Zeno
, Ducem
flentis cum lumma potcftate conftituit.
At isii^uri* memor, anno K
Si. Ferinam ^utu~ ih
n*m e Tapjriocificllo l/aurif liberatam
impulit,
utapud Tarfnm Citieia oppidum Leontium
Ta-
truium crearet ^ngu/fum \

Biennio poft mortua Ferina


, anno fcilicct i
494. ab fiiunne Scytha Zenonis
duce vi<5H funt
Uontms &JIIkj, ac (e caftello Tupyrh
claulc-
irant; quo TOft annos
quatuor expugnato, am-
bobus prarleda fimt capita
&
Conftaniinopolim al-
anno 488.
*ita

AdvcrfustoiDci beneficia ingratus Impera-


'«radhxrctlcam impietatem crudelitatem
addi-
Y % d:t;

Digitized by Coogie
. . .

RATIONARII TEMPORUM
A. 410. Jit
J &
cum i A<rfrM»o Comite futurorumprae-
E'''l“«.fciodidtcifret, imperii Se conjugii fucceflbrem
fibi quemdam e SUentUri^rmm fore Schola t
innocentes aliquot affecit ncccj imprimis md
•Pelagium , virum bonis artibus ac virtutibus exi.
Riie prxditum i qui ab Schola ad
Patriciam dignitatem pervenerat. Id anno4pa
contigit. Proximoabeo, Zemo epilcpffa corre-
ptus, quam e crapula contraxerat , identidem
Pr/45 « nomen appellans, excellite vita , utlcH-
bit Evdgrius. Alii vivum adhuc infolTum effe
n.irrant , &
ab ^riadmu , ctim expergefadi vox
effet audita, vetitum extrahi , ibidem mifcrabi»
exHinflum ; ita Telagh preces lanciente
liter
Deo, quemilleteffcmac vindicem innocentis
Ius moriturus appellaverat

CAPUT XVIII.

De Valentiniano III.MaximoTjrraaifo, Avito,


Majoriano , Anthemio Olybrio , Glycerio^
,

Nepote, Auguftulo Oecidemtu Imperatoribus.


Item de qud in Oecideutali Imperio tomri^
»'»'/,

gerunt i 4frW»so4fOwfd49i. De Attila, Odo-


vacre, Theodorico.

V
nij
Alentinfano III. adhuc luperftite , .Attilu
qui ( 4 ) anno 444 occilb fratre Sleidf Hun^
regna te coeperat, lexto poft anno, qui fuit
Cbri/ii 4^o. \n G^Z/mj contendit j quas per id tem-
pus obtinebant Gor^', quos yifyotbos nominant,
Franci y Burgundiones y t/ilaniy aliique Barbarif
partem carum l{»manixgrt tuebantur .Aetio du-
ce, qui OcC'dent's Imperium, ne funditus peri-
ret, unus illa tcmpeftateluftinuit Go/fc/jregnabat
Itsr. Theodoricus i (fc) Cujus filiam Gtiferkut Hunerico
filio nuptani, ob veneni fu Cpicioncm truncis na-
^«p. ribusSc auribus dchoneftatam, ad patrem remifc- 1

rat Ab hoc fibi metuens yandalus^Attilam in


eum magnis concitavit muneribus
(4>awi

Digitiz^^y Google
, »

PARTIS I.LIB. VI. CAP.XVm.


,4,
f<) Opi ad Aureliam adduxit exercitum . * V**
Hanc en im urbem SAmgih^mus Rex ^Unorum
lill traditurum fnoiv^n^or-.» ..... •
fe

u
"i.j'"*

a. tpiicopus lanctitatts
dodrin* clamate cclebns i qui & ad famam
ad- V^oTT;
reneant IS > uirtUt «m ad ^ttiu m
, impio. Li ?'
* irerat ; 8c ciim hujus
, tum
•** »/>'
X*****
multd nugis diTin* opis fiducia, trepidantes
uo- (

rumconfirmabatanimos. Obfidenti igitur ^u~


rtluMcs ^tiU ex improvilo luperrcnit
^/aderatis Regibus; quem ille fugiens in
fir/g.r4if, cpn^ffit. (e;. Ibi anno „ ^
4 p. magno com-
mifibpraeliofuluscftincampisC4/4/a«*;r«, nui ctro-.
nominantur, ait quos^»•
centum /f«g4i, ut GaIU rocaiu, in loneitudi-**"^'”
nem patere, latos clTc feptuaginta, idem
aorafhrnut. Zri*g 4 porro palfus habere mille
«
^quingentos, (d) In 00 praelio, ait J^ndndts
Roji. 44/1 adfuere yifigotkiy Fr4mci,S4rmaUtBuT-
iumdioiut^ Sdxonet , aliaequae nationes .
Hun^
MGepidxSc Oflrogotln, Duce Fulamiro. (4)
d**»4i tamen Frd^os & BHriuxd.one, in
tuiirecairris allerit; quod de amborum
parte ali
qua poteft intelligi . Theodoricus ^ifigotborum
(Kex occubuit; accarlaab utriique partibus,
.
ut
» *7oooo. IdMhss 300 00. Satiscon-
mt
S!.'
debellari cum Hunnis potuilfe, nifi veritus
nc his funditus exftinftis, Gothi in
,
G4//«iluftinerinonpoflcnt. (f) Jtaque Thori/- -/Jtu
mundo Tbtodorici nUo, pcrfpeciem adaindi
pa-'
temi regni, in 7<(drhonenJim redire perluant **^**^
;
\g) qui anno vertente a fratribus T^odorito
8e
friderieo jugulatus eft
. dve^!*'
(b) *^w/74pr*terfpcm ereptus, in
7f4//4« in-
; ubi.>f4Hr/r/4iM oblidione cap-»*"^
um rofoxquavit . Inde Mrd/V44o, r/V/40 ,aIiiT.
que vallatis oppidis , l{omdm petens,
5‘.Iro««,qu i «>** »»
ad 3£r;»r»4w»ei amnem occurrit,
legatione
com-
notus, abiccintinpatriamanno4sz.Uttdcrur-
Y i fws
J4» RATIONARU TEMPORUM
contra «^/4001» qui trans
cmrtT
li 4«i'. conlederantj profcAus» iTbvrifmmndoiudem^
ut in campis C 4 r4 / 4 KiiM-/i, fugatus eft> ut ait Jor-
.ptifian ndMdes. (4) Anno vero 4^4 ciim puellam duxil-
Ict* haullo largius mero> vomitu languinisex-
ftindus cll . -

rBio^d'. ( 6 ) Ferunt
Ycnctiarumcivitatcmcx illaBar-
‘vc j I. baroni m incuifionc originem acccpilTc Itulis
li^ncX plci ilquc , maximeque Vatavinu , cx urbium
y
ijSi».
luarum incendiis & ruinis ad at/luaria rcce-
t‘.*i Tm. ptiMn habentibus.
flnillin C'")
At yalentinidnusTldtidU matrisobitu > quas
2
y ni^ anno 4S*. dccclfit laxatis licenti® trxnis, im-
perio per libidinem & crudelitatem abutitur
cMinci. & ciim Al4*/0»i Senatoris uxori ftuprum obtulil-
p'u'i. ict, illiuscallidoconfilio liilj^dtum fibircddL
obtruncat in palatio anno 4^4. &' l'c.
rtnind'
dtref. quenti, ejuldemdolo Mdximi per {'atel>

oiw. campo Martio confoditur (d) 16. Ca*


d Aod- lend.v/#pr/7»i , natus annos j6.imperii ji.(f)A/4 -

cu(p’
ximui Endoxld ValeutiniAni conjugis potitus
Mm»- nuptiis, cumfc ejus amore fafliis cilct in Valttf
rptocw. ti^ia^iconlpiraflc mortem; id indigne illa fc-
I. vind. rens Grn/mVMw in Itdlidm evocavit ex ^ritd:

cujus advci^u territus Mdjr/wwr , in fuga (e)


ii* 'IJ];
ptidie Eidus 7»»i4S laniatus a iiiis , &
inTiAe-
^^idon niM profcftuscit, vix altero Imperii menic con»
fedto . ( f) Gttifericiu XJxhc ciLpti , Leonis
i)i.c. u Papae oratione mitigatus , incendio ac c®di-
l^A^iioii.
^t!s abftinuit . Direptis tamen (g) per dies
c»!(.)n. 14. lacris ac profanis opibus omnibus , (i)
' Eudoxiam ^vgufidm , ejufque hlias ambas >
Eudocidm , &r TUddidm, in ^fritdm abduxit;
atque llam H«»er/Vo filio copulavit; hknc quod
i

0 /ji^r»o jam erat nupta , ftrvavit. Eudoxidm an-


no 46:. Conftdnnnopolitn remilTam atidor cft
Jddtius. Ejus filia cum annis 16. cum-?/«0er/r0
yixiflet , & Ilderitum peperiflet , clam dilapfa
in loca fan&a profugit anno 471. ut fcrilrrt
Tbropbdnes.
(d} In-
t , ,

PARTIS I. LIB. VI. CAP. XVm. Ui


•'
(4 ) Iiiterim Avitus GmUus eodem anno 4JT»
fctto)c.\d.'jHli4 S i ut ait ^nonymm Cufpiniani
abexercitu GtlhcAno Tolof^t renuntiatus impe-
j^"celt
rator pacem cum Gotbu firmavit. Cujus liorta- idit.
Va Tbtoiioricus HiJpaaUt ingreffus, Sutvos-,
ciib eorum Rege {{eebUrio , perdomuit anno u*
456.^wr»i tertio , ^uam creatus tucrat , deftitu-
tusaGorb/j, imperio vitaque caru it , ut (cribit
Udtms. (b)Tat$ius D*4co4»ipofito imperio P/4- b p<uiui
umtiamm eik fadtum Epifeopum retert. Idan-
noaccidit457.quo& M4rr>4A«i in Oriente iato
iiuictas eft . JtnaHj/mms Cujpiniani oi'vitHm ij.
Cal. O^fo^r/icaptum ait P/arrn/M anno 456- quo
"Jodnnet Sc yardnntt Cois, tuere • Sane quidem
EvAgritts (r) non plurcs ^viio quam meivfes dc-
^
cemae dies 0^0 tribuit. Sed cx ./f/ionjrmo i/to
mcnles amplius 14. competent.* atque interre-
gnum menmim fex , dierum 15. fuerit . Siquidem
AUiorianum anno 4^7. Cal. S^prilis levaturo ait,
cum pridie Qz\. M^rtui MagiltcrclTct militum
faSus; quo etiam die y\/V»>)rrexMagiftromili-
tum creatus eft Patricius . Hoc modo verum
dTc poteR quod ait Uatlns, tertio anno, quam
imperare cccpit, Avitum cflTc detraftum, im-
putato videlicet illi interregni fpatio . Igitur
anno 447. Leonis qui Mnrcidno iuccei-
fit, volutante.
Mdioridnns ^dveun^t fufiplit imperium ,
(d)'
ingentis animi Princeps : (r) qui recuperandx "tnt.
cupidus ^frkf bellum contra Vdnddlas aggrd-
furos , legati 1 'pccic zd GenferkHm probius mW.
ctt. Seda J^iV/Wre Patricio , &
utriufquc mi!i-^"'^;J,*
tix Magidro apud Dertoium comprenenCus ,rop.i.
R' abdicare coadus, interficitur anno 461. cura
iinpcranctanno$4. menfes 4. quippe DagdUipbo
&5evrr4;>oCors.id eft,anno46l.a PJcimere im- cu(?hi,
pcrio eft exutus quarto Non. &occi-
luscft. Id. yAngn^i ad l-lyrain fluvium.
Severum ex.pado deinde J{ieimer Imperato-
rem conR'.tuitannoeodcm46t. T^ovembrls men-
• I
Y 4 fc, {d)
; .

344 RATIONARII TEMPORUM


Calcnd. Decembris , quem & armo ty»
thdSi'
•d“i«i rannidisquartovcncnoluftnlit, (fc) i8 Calcnd-
Stumbris, Cbrifii 4^. Poft interregrjura unius
c 5<r*'
anni ac menfium aliquot tu h. Tum anno 4^7«
Leonis Imperatoris aufloritatc in Occidentem
miflTus eft Imperator...
f<=
eui>i?.' (r) u^ntbrmms Tetricius ^ jAnthtmHy qui fub
Ti>r^c/ojunioreprincipemin Republica locum
obtinuerat, nepos , patre Tretepio. (d) Is J^o-
£«Ur>i »1^
Imperator appcllatuseftpridieEid. Apriles.
c. iX Ita porro Leonem inter &
BJcimerem convene*»
J^o»i4iw mitteretur wdwgn/fiij, cu-
cdfpffc tant, Gr<fi*i ut
jus filia B^kimeri nuberet Sic Barbaras ifie
.

" /brim» gener faftus Ibl ita perfidia focerum (e) bcl-
A«»|"**lo civili prius appetitum, Byomet peremh (/) %.
^ffi^Eid. "Julii y anno 47I: cum imperaflet annos J.
Maictu. prxterca mtnlcs aliquot
niSVs. {g)^ntbemio fuffeftus eft Oljbrius i F^itime^
aa.* *re (l^)qui poftdies 40. ab ^ntbemii necemor-
fi«r tuus eft It. Calend. Setembrhy nec diu fupcv-
*;f(^’ftitcm habuit Olybrium . Eo quippe (i) codra
•<* anno, o. Calend vicia fuiifto, fc**
erat mcnlc, Cundibelo
ptimo poftquam creatus
hortante, f\ucm Oiybrius Tatricium fecerat, ut
1 'cribit Culfiodorus , G/ycerius F^tfennu cepit im-

J***^pcriirm anno 473 (il) tertio Non. hUrtii , quo


liipra annum menfibus fere 4. adminiftrato...

iM.«.i , (/)
Nepos anno 474- in illius lucwf-
caffiod. fit locum ; (m) g. Calend. 7*/» > 4ui Glycenuen
in Porf» Jlow4»oex^«4f»^afieri palTus eft Epi-
« dc r«k fcopum . [»37«viM»drjver6 j4/o»/s creatum ait
**’
. At Murcellinus anno 47 ? Clyttrinm
Epi Icopum .

cepiffe Icribit.igitur ab Orefte fugatus


•Ane*, eft (0) ?.Calend- ^etembris poftannos? (p) &
^'',^1. haudprocul incte fua in villa eft occifusanno
>wDan^48o. icptimo eid. ut apud Cuf^nUnum
teftis clt ^ntmymus .

oir>^ (o)Momyllus, qixi 8: ^ugufimtus y ah Orefte pss-


CnST"* tre(r) pridie Calend. tfovembris Inbftitutus eft»
^omoAorum Imperatorum in Occidente poftroi)
mu»


— DigrtizefHDy Google
. ;

PARTIS I. LIB. VI. CAP. XVm.


ai
mus [4] Nam Odovdcer Turcilihgorum Rex , chiuu**
.

cum Stytbii& Herulis auxiliaribus UtlUm occupa- us 441.


vit (i) decimo Calcnd. Septet^rh , & 5. Caicnd.
j,
ejuldcm , Orefie c»lb , cjulaue fratre Taulo , »ebu»‘
pridie Non. relegavit in
C*mptnum . (c) Ita Imperium Occidentale defi-
iwmcfi B^filijeoSc Armato ColF. Indi^onc 14>
anno Cbrifti 476.
_ ciiffiod*’
Odo‘V4rcr regio nomine (d) fine ejus infigni- ado»'’
)
bus, Italiam tenuit annis circiter 17. antequam
OftratotbiTbeodoritoKege in illam advenirent OJn»rr.
.

[0 Abeof^Ngomm KexTbr/erivHr, fiveTb<-


ka, devi^u$efi4 8: cum Gifa uxore peflima ca-
ptus anno 487. [/] Tiovembris iB. quam cicla-
y am».
demS. 5'rairr/M»i(|) !>^or/corMm Aponolus prardi-
xcrat. Frtdtricus Vbeletbti IMiui Tbtodoriei opc-invft^’
ra recuperato regno > ab Odo^i/Arre pullus cft, to-
ta in i/4//4m gente translata.
Anno vero489.(1») TbeodorintsrexCotborum t
ZfiioAM honatu , Italiam adiens Odovatrem ge-Pr^op.
minoprxliofuperatuuri ad Ifontium fluvium , &
ad Veronam , lequenti vero ad Ducam fluvium
tertio vidum , j^avennam coegit fugere Eid-lfw/. cu"p.°'
ut iit ^nonymusCu/piniani ubi triennio ’'
obledit, at polfrcmo fraudulenta cum eo pa-
fiione fadfa (i) J. Non. Martii ut Italiam com- » aooi»,
muniter obtinerent, ad convivium adhibitum
eumdem interfecit anno 493. quo initium habuit
Gothorum in Italia regnum

CAPUT XIX.

UtrtbufEctlefiaftieit ah Chrifii 4^0. 4<f 491.


Ubi de Chalndonenfi Synodo, deqtse Harttith
Petro Fullone, Cnapheo, Moggo, Aeacio,
Crdr Zenonis Henotico, ac •viris fandis, CT'
truditis .

Uirta S^odus Occumenica , imperan-


Q te AUrdano, ac .Ltw fummo Pontifice.
ccle«
.

. RATIONARII TEMPORUM
celebratur anno Ctrf^i4Vi- in qua damnatus ell
thuuV
Vd'!!;!. Eutycbti. Cujus ordinem brevi compendio per-
texam . •

jn (y Eutycbes CoBjiMiuimopoliiMus Archimandrita


noyr audtor haerefis, quxnaturarum in Cbriflo
dlicrimcnomnetollctat, (4) poilulatus judicio
* ab£»yti/o£)o»5r/fi Epifeopo, damnatus cH in Sy-
jVM.Li- nodoCoji^4»f/»o/>o//, ab S. FUvtano ejus urbis

m/bict. antittiteanno448.Sequenti arino opera Cbryfit-


Eunuchi, qui F/4Vf4noint'prus erat, apud
Miicrii- £pi>c/N4» alia Synodus eft habita, quam
hoc eft /dirorinj/rm nominant , cui Dhfcorui
iexundriHus prxeratis, qui anno 44^. Cyri/Zo tue-
j^ccllit. in ea communioni reilirutus eit EiifyiLeSy
c.k^^ fi-iviaam depolitus, (6)eiquc lubtogatus^/i4-
r ci/i 4 j Presbyter, & Apocnfiarius Dio/eori. Sed

/«»•><. Se Tbeodor<tHS &


Bomaus .Aatiarbrnui in ordi-
nem rcda<^i ; ctfi hic Conci liabuJo ifti lub-
k^itur , una cum Jttvtnali HUro/o-
Idripfiirc
lymitdao Fldvidaus , dum I{omdHam PontiHccm
.

appellat, inexHlium pullus, ac pugnis cal- &


cibus male multatus interiit . Legati I^oat4»*
Pontiheis vexati . Hanc Synodum
Leo Papa
condemnavit; cui viciilim Ji/rjr4«dr;4aufu ne-
fario /)/q/corHi communionem abrogavit. Hxc
omnia connivente Tbeodofio , Principe alioqui
religiofillimo, Icd a Cbryfdpbio illulb, perara
ilint, cumabeiret7«/r/wr*4 , qux Ipadonis illius
ti Eaiotid jiuiufldc^\vmn\\s anno 447. imperii
adminiltrationccelfcrat . Tandem agnito erro-
Triitpi rc Tbeodofias objurgatam acriter Eadoeldm Hie-
rofa!ym,tm millt , ac Talcberidm revocavit , an-

r^hVj"'*
eodem anno mortuo , ^rcidams cnm
Ali»! T«/fbfr/d conjuee imperium accepit (c) Ea ju- .

^ente occi Ius cli Cbryjdpbias


i.-bji». (d)Anno porro 4^1. Ci4/ffdo»e generalis eft
J",
celebrata Synodus 6to.Patrum ; cui I{omdai Pon- i

4Vi<t. 'tificis Legati interluere , TdfcbdfinHs Lifybetd- 1

aliique tres'; nec non Diofeoras iplc. Sed 1

Se ^fdrc^e^Mi Tmperatrt ciim Tahberidj Sz Mad


. i gillra-

Diqitiz^ by Googie
PARTIS I. LIB. VI. CAP. XIX.
'
^47
giftratibus, ac Senatoribus, adfuere . Coepta
eftS-Eid. O^o^u, &poiHj. Idnones abibluta
Cal. J^ovembrity quibus latrocinantium abro-
gata Synodo, damnatus e(l Diofeorusj & Enti-
fbts ,ac Flavuai memoria cum honore rclti-
ttiti. (4) Diu/corifsGdiigramTdpblaionU relega- «LenEp,
tus, uoi vitam finiit . (t) Ejus Concilii Cano-
nc$: 9 a . minime ^unt recepti. PuKb Dio-opufc.i.
fnn , &
in eius locum ordinato Troterio , ^It- fh*AnT.
amore Frafulis fui ad Icditionem verfi
Ium. Sed eos M4rr/4«Mi facile compelcuit. Po/loit^.' in
ejus mortem anno 457. iterum tumultuari coe-
perunt, turbantibus omnia Monachis hzreti- ‘nm?.*
cis, quos rimorbfMs.€/wrwiCX Monacho Picsby-/^'^*

,A/ex4ndrinut (c) a "Proferto una cum Terro btlbenti


Mofgo Diacono damnatus, vafer, itnpiinis &
Iiomo, in Trorfriniw commoverat , (d) cumper&Urft*'
illorum cellas circumcurCms, Angelum Ic eirc^l^};j^
mentiretur ad hoc milTum , ut Trorrrio diicede-
Timotheum ejus loco jubcTet Epilcopuin fa- 4 ijSn.
te ac
cerc. Nec tam ftolrdi commenti vana Infuit
TrottriuiipCo die Parafccves lan^be in iBaptiftc- ^Prur-
rium fugiens, ab eFerata plebe , (e) fiycab
litibus, quos Timorbeni occupata jam fede Tub-rEfi»
tniferat, obtruncatus cft, znno Cbr i/ii 4^ j. duo^
uusaAfarcMff/obitumcnribus clapfis. Tcftis cft
f^/florTununeM/it in Cbrouico i Conftdntino 8c Rn/-
/#ColT. qui cft annus 457. 'Profcrrii»» fexta feria
oltims jejuniorum hebdomadxcxfum cfTe. Eo
wno Pafcha pridie Cal. Apriles incidit. Ita
I^arafcevc 4.Cal. accidit: cxguibus Fictoris lo-
^ cafttganduseft, qui vulgo mendofus erat .
Epifeoporj m JEgypti litcrx ad Leonem Imperato» „
j

rcmiplo die Paldi* jugulatum ferunt Profennw.


Fortalfe Paraiccven ita nominarunt, ut olim
plcriquc confueverant (/) JL/fcfrarKjdicCan»/*'^*
.

Dominict gcftum illud afterit . De anno certam


fidemfacitl4oPapainepi)?.7j. &: fcquentibus , •
<iu* an. 457. dats ^lexundrinam illam trageedi-
tm deplorant . ,j ,
.

. Tam .
. . ,

548 RATIONARII TEMPORUM


4 jIUP*
Tam immanis auftorcs facinoris (4) liivjwa-
idiii. i Timotheum
rum abfciflionc multavit £pil-
'hT^T coporum judicio rdcrvavif ; ac denique
inftante
Papa (b) Leone , longius deportari julfit, pri-
•F^ic mumG 4»gr4 W , deinde CibrryoMiw .

«oo. E- Sub idem tempus pcftis altera ^ntioebenum in-


fecit Ecclefiam. Tetrus Fuilo Ecclcfi» S. Bnffk
Tuno . apud Cbnlcedonem Presbyter , Zenonem qui polica
imperavit ducem Orientis fecutus, anno 463*
fTkw EpiCcopum ejus urbis 4 r-
(f) jlntiotbin contra M
multitudine eam fedeminvafit
j^rrni» concitata
ac rbfoP 4/fl»iV4 r»»» inttauravit hxrefim , (d) ad-
ditis ad Trilagium vocibus iftis, Quipnffitsespro
«T. nobis Sed mox ab Imperatae damnatus exfilio »
rnftnm. ia ^cormeumm MonafterioCo»>?4 »f»»op»/ilatu-

/Lik«-it; donec, mortuo, (e) BnfilifcusXyrin.


Tiiwn^*
arrepto imperio , anno 476. tara hunc , quam
Timotheum reftituit . Qpos rurfus Zeno , recu-
/viAi perato principatu, anno 477. expulit. (/)
Eo-
Tnn. demque anno raortuus cft Mlums , quem vene-
no fibi vitam ademi/Te , (g) Uberntut ufferh . Cu.
Pr#r« jus in locum Hxretici Tetrum Mofsum Epifeo-

****“’
pum crearunt, a Catholicis vcr6 Timotheus So-
lopbaeioiusTroteriiiucccffor fedi eft reilitutus .
nttgr. Mofgus a Zenone non occifus, ut (h) Evngriut
fcripfit, fedexfularccoaftuseft.
'
Pipa . (1; Ejedo Cnnpbeo , ^nthebin ordinatus ell
Catholicus} qui anno 479. a Fullonis
Evaat.ti alTeclis in baptifterio confolTus cft . Poft quem a-
Thwjrh, Uus StepbnnushaicCulendio (uHcdus cft, ambo
Catholici
t Nkf (k)Conftdntinopoltt4nnm fedem regebat tunc
&00. i V^^Cennudio Anno 471. lubrogatus erat ;
homo vcrftpellis , &
clara favens has-
refi,fedmirus Hmuiandi artifex.(/) Hujus horta-
ti tu Zeno JonunemTulnidam , qui poft obitum Ti^
i“’e5? motbei Solopbntioli jilexnndrU creatus fuerat E-
»•»•'•«4* pi fcopus, ejecit,& Tetrum Mogium ad eam fedem
noo.^"’ redire perraifit anno q8x. Tum novam fidei for-
mulam promulgavit, ita callid^onccptam, ut in 1

enn> . Casl

Digitized by Googlc
, . u

PARTIS I. LIB. VI. CAP. XVII. 549


Hz rct ici per inde
ac Catholici confcntire ^^^*»**
)
potfcntiquod I appella- u 4^1«
pMTfKtryid e{i,coHdliatorium
vit i Ced m
co tacita inerat Concilii CbaUtdontH-
/!<abrogatio .Id Trotundo Col.publicatum ait
;qui efl annus 481. Huic netario Imperatoris
edi^9 Catholici Epifcopi reditcrunt ; atque in-
ter alios caput omnium Felix F^omanut Pontifex ,
quianno 483 poft 5/mp//r/«»i electus eft. C<*)Is c*
^MiaxoConcilio legatos tresroff/?4ffr<«opo//in mi. E*itr.
Iit
}
VitAltm TretHitHum j Miftnum C umanum E- **

pilcopos, Sc Felicem B^omdnxlE.Qc\c(\gi Dcfenio-


rem qui &: icadum ad Ffimuni tribunal Pontifi-
:

cis citarent» 8c Moggum pellendum ^lexandria


curarent . Mi/enms &
Ftulis ab ^cado vexati cum
hoc t &
Tetro Moige communicarunt . Felix
cum ob morbum (uouitifiet» poftea ConftdHdno-
polim veniens in carcerem conjoftus eft . (6) Ob
ns res Ff//x Papa legatos duos exaudoravit, 8c
in *//««»»» anathematis fententiam dixit. Qui
vicem rependens , Felicis nomen crafit c diptycis» •

quzlunt£cclefiaAicztabulz.Idan.484-contigit.
(f) MexAndd* porro Tetrsu Mog^Hs » Henod-
eo recepto, dum Catholicos perinde atque Hzre- scau
ticos demereri Audet , &
inter utrumque natans
rh4/rrdoAe«/em Synodum nunc reiicit» nunc ad-
feifeit , inamborum incurrit odium. Complures
enirofiiryrhrAniab ilio deficiunt i qui ne-qu^
que Catholicarum erant partium , neque cum E-
pilcopo luo Convenirent , ^eepha/i, quafi finec^ ^ .
pite , funt Vocati . lidem in varia Sedarum abie- rJZm
redivortia, de quibus pau 16 poA agetur.
Eodem tempore , hoc cA ,ctrca annum 48^. J amR.
(d)
Xejiidj q^ui & Tbiloxenus , genere Verfi » 1 ‘ervi- SIJ
?y 2
li conditione , Hierapolitanus a Tetro Cnapbeo v e»
Creatus Epilcopus contra (aeras imagines pri-^^*
mus impietatis vexillum fu Au Iit
(f) Moritur deinde C»4piri*i anno Tettuspur^^
Mog^ms ^lexdndrix anno 4 98. ^cedfs vero anno *y*^:
488. de cujus in, tabulis EccicfiaAicis retinenda,
memoria perdiu cum Rome/iU Pontificibus lu-^*^
dati

,

5SO RATIONARII TEMPORUM


Epifcopi ConftantiHopoUtani ca;tcrf-
Catholici j ut (4) EMpbtmtHS , qui port
iikephl'
16 ap. 1^4’vitdm Haeicticum ad illum thronum eve-
ctus anno 489. communionem ApoHolicae le-
dis ea de cauCa non meruit.

«Fauftut C 4 lliis TrddffiinatianorHm hacrefis


fx ^ugnjiini libris male intelle-
T^m ortum habuit . £jt ea leda iMcidus qui-
dam a Fdufto I{egienfi caltigatus in viam re-
diit . Fpufti cpillolae fublcripfcrc Epifcopi un-
***“'• dccim in tArtlattnfi Concilio
anno 475 a quo
impolitam fbi dc gratia Sr libero arbitrio dif-
piitandi provinciam Faufius iplealfcrit. Sed is
ultra fines jaculo expedito , nonnulla parum
Catholica fuis libris adfperlit . Eodem tem-
>re & apud Lugdunum celebrata eft S5modus
gpifcoporum 17.
r^utt 'Afritu fub ^rUnit 3.C Barbaris Principi-
,

graviter opprclfa c/t Eccicfia primum Gcn~


;

««rin!' Rege, qui annis 57. poft captam Cdr~


jtfiant. tbdginem tranlaftis , anno 476 mortuus cll
rvifl. W ut cx FiLhre colligitur
a
Poft hunc Hune- ,

”'^**'* fil'us. cum Ic modcratum fatisini-


in'^ne *
i.j.aci.tio& a Catholicis mimis prsbuiftctalienum,
&• ultimo anno regni fui »
iiTy*"
404. (d) Februario mcnfc, inauditam in

cos crudelitatem exercuit . Epilcopos fupra


334 <n exfilium cxtrulit ; complures linguis
*

» /^nea* Iftincavit ac manibus j (e) qui Conflantinopo-

SutUii. •
^
loca delati miraculo fuere , cum
viu.j.j. tntegra nihilominus vocc loquerentur, (^lam
Via. piorum carnificinam horrenda Tyranni mors
brevi
(I) Mane n>Trriin Inepta IctHilain rlTe rxinimmint critici quUam
?S?!* 1 Aunuflinum et eju*
^Inpnloi calumniati funt Mairtlicnres rteibytni . ut io eoa omnion*
odia cot^itiKDt fcntentiir rai profert Rationei Manxuinua .
. Iitrfui
^tefeot capita nihil aliud funi quim calumni* quibut Maf-
. iillcniei mpetebant doArlnim Cinfli
AutuAlni- i. T>lithittefeoi n»e-
niinit ouiluf pipter Setnrpc'aftlanoa . t Quia nono firculo Vemi^iui
Lusauncniif It Florui nmninh negarunt tileni unquam berchm furlTc .
OrpifnchI exiainiant Lucidum faitem fuiire
' pf»dclli»ati»ouni:li Igitur luat adeundl.de Syrtnondui t Societate Jafia
J^iovutivl demonant qoiato EceloSs faculo PrKdeSiBaii*oo«
. .

PARTIS I. UB. VI, CAP. XIX.* jjt


br^i eft confccuta ; qni exitu a«ni484-a Vcx*
«nibus coniumptus periit. «d"Vvi.
Summo Ecclcfiz temporibus illis ornamcn-
to tuere fanditatc cum litteris conjunfta , f^nBi
Magnus imprimis Leo I^omauMs Pontitex, (<*)
qui ab anno 440. a<l 4<Si. annis zi. t'cre> i^o-
mdtum cathedram tenuit , 8c (b) Aprilis 11. »M,.sy.
detunftus rucccnbrcm'habuit HiUriumy pieta-«»>-
te yir &
Icientia ac dicendi facuhateprxltans:
quibus praciidiis &
Ecclefiam univerlam ab
Hxreticorum labe > &
lulUm ab ipgrucnti-
um Barbarorum immanitate defendit; utipe-
rit6 penes ' eum Cuenomcn adhteferit
In lulU quoque (e) la netus Epipbdniut Tt-,ton»d.
Antiltes annos 446. FontiHcatum iniit: in
citttnfis

quem Tbeolorkns Cotbwutn Rex fingulari ob-'"*'


Icrvantia coluit. E|us vitam fcriplit Eanodius
Tkintnfis .
In Gdiliii S. ^nianus ^AHrtlianenfis Epifeo. '

pus, de quo fupra memini. Hunc vero bien-


nio poft viftiim ab ^etio ^ttilam in ccclum
tranhiirc T^ovembrh 17. anno Cbrifti 453. ve-
teres hilforiac teftantur . Sed quod ciimdem
S, Evortioj vel Eortlo, Ciicce/nflc narranr , id
fi eft perdm alterutrum fcdifTe oportet; fi qui-

dem Evortius eft ille, qui y<xlentino Concilio


fubfcripfit anno Cbrifti 574- %Ani*num Vrojper
excepit , ut Sidonius oftendit . lifdcm in Gal-
liis S- (d) Sidonius Apollinaris claruit , ilhifiri
^
natus genere , qui Aviti Imperatoris filiam cp 1«
^Tapianillam duxerat; &r Avernorum poftea ex Vmf .
pnefefto ordinatus eA Epilcopus circa annum
'*
47Z. quo etiam anno vel antecedente S. Rr-L""'
migius ad Rfmfw/rmEpifcopatumadmodiHniu-^,^/'''**
venis afifumptus eA . Quippe (e) in EpiAola ,
quam anno 513. fcripfit, ait Ic jam annos 53. ^
eam dignitatem obtinere 0>i p.
.

Obiit &
(/) S. Lupus Tretenfis Epifeopus
circa annum 478.. cum ei fcdi prsrfuiffet an-B<»* *».

DOS JZ.
(4 )Ho-
RATIOKARn TEMPdRUM
(<) Florebant eodem tempore ,

di", mtgit frater SmejJtome»/u ^iicopus ;

ft
pofln creatus EpKcopus ; Solemaa

tyi C*r»Menfit.
yiSoriKHi ^quitdntu rogatu Pa-
^^luiepae cyclum Pafchalem annorum 5ja. edidit
an.a6j.
(f) Ia Oriente GtHM4dhuCon/UMtintpolitdnms
Surtei* Fpilcopusy q[ui jlfutolh anno 458. fucceint ,
dodrina & lan&itace morum antecelluit.
d<uT. r* (d) 5. Svocritms 'hforinmm Epifeopus obiit
**"• an. 481. Januar. 8.
«Tbeofh. Moritur circa (e) annum 461. admirabilis il.
icSjmeom Stylittti cum annum 109. attigilTer,
ac nam eflet anno jji- oijus obitu divi-
Ptr i.
nim cognito « (g) S. Ddniel idem ritx indi-
tutumarripuit.
^tar, (b) StnAitu quidam Coa^aar/ffopo/f nobile con. .

didit Monallerium , in quod ex ^camutdrum


pfa. domo ncmoullos tranftultc anno 4^z.

RATIO-

Digitized by Googlc
d ;;

R AT ION ARII
TEMPOR U M
, :

PARTIS PRIMJE; ‘ i; '•


i’ !.

LIBER $ E<P T I M US.

CAPUT I.

"
D» Anafta^o» acjo^linoj ilU/ rtgtutnft-
itis im OrienUt ipfidfmitt Impern sh ts»m 491 .«tf-
' * 44 f.
. t ct>mi
1 »<*w-
Rfentis(4)Impcrtam» ZetstHe mortuoj
cuna huius conjugc ^rUdtt* fufwpit
\Am4tftisfmi anno 491 - ii) Otjbrh folof_^ ,

Cbnlulc, ex ordine Jf/e»//4rt*n»i(i,non- x»r’


dumailcriptus tn Senatum. Patria illi ttirrts-
acpriuiquain Imperium tepefTcret
Empkemio PzttuKhmChaicedotiemfit proteffionem
£dei chirographo ruoteilatam dedit. (a)]Erat e-».Kw««
oim £»tjfbia»i fantor dogihat is « iSc ex
tmmgrcjie, quibusZrMff/i HeiiotUon placebat..
Ideo con Ih-ittgendum («m cantione i Aa cred it
j'l
i

Empbem*Sf qnam in archivis Eccleltse reporni^. «*» **•


VerAm ubi voti compos cllfaStrs ) palam ad pet!*’^'''* *
fidiam i^djit , fif Catholicos oppugnare non do-
At’it;utt|isalioqui Rcipublicc PrinCeps, cui tri.
m
but is rat is oppreflie lUmma offlnrum i^pioba-
tione Ibbvenit ... ;

capinhus lingulis I qudfh iamentis& pecoribus


,
fed5; canibus impomom fuerot
j im6ibestiBim^
Ttdiivu R4TSMS. T4mf, TmJ, Z ex

Digitiz^ by Googie
k- ««I*
m RATIONARII TEMPORUM
cx rebus capiebatur: hocnono imperii anno ve.
a <«»
•i >»• tuit exigi. Simulatque imperium adiit i negoti>
om illi cum//ifirM(uit,'^ qui fub Zenone populari
fuo multum in Repubhea poterant. lon^inmZt^
non» frater Ipe potiuodi fm/h’atus imperii in />i-
»r/4incxtrofoseftj cum eoque J/a»ri urbe julTi
omnes excedere > \
tum tf' (4) Inde Bellum Ifnuricnm Longino duce confla-
tmm • tum quod anno Cbr/^i 49!. ccejKum,' 497^ deni-
Ihcvpli
que terminatumelf, qui belli Icxtusfuityutait
fildrrellinnj. - .

* . Biennio pdft hoc eft Cbrljli 499. Bnigerl


tMiiwl- ,
primum aufi io fine> excurrere , Tbrnti^
Ttfftmm 4M populati 1'unt, ac deinceps formidolofi efle
frUnm •
ccepeiunt. (r) Terjdprmterto, ne quid ad im-
/MtictI
TfeMWb- II uro coercendum Principem dceflet, Orienta-
{cm perealere limitem , &
^mtiom expugna-
runt > proditione Monachorum , quos Tiaor f4-
*4d« extempld iuflit
interfici anno 501. jtnnftn*
duces contra illum mifit tms cum copiis, quan.
fins
t* nunqnim haftenusTilse fuerant, ait
WU&. ropms. ^rteUmui 15000. haud ampliib nume-
Vlig«*
N> <t' rat. Sed illommdircordia tantos apparatus irri-
. Mox tamen ff/er« O/Eciorani Maei-
ftri viri ftrenui rirtute fra^us
Cebeies pacem
pepigit ; 8c ingenti accepto pretio
,
1^^14411» aliaquc oppida refKtnit 'anno <ojw
Altvrlf nt
Tbtfpbnnet \ndicit, BeMtrtelHmu. Quo
eo-
dem anno lwud mediocre ducum temeritas Jio- V)
ma»»* intulit damnum , ciim SdbinUnut
contra.
Mnnion^GeUm infcl later pugnavit . jtnn
fiafi^
ns advefms tot iratiNuminis argumenta obftiiia-.
to ad perfidiam animo, rem Catholicam
obtere»
rc 3C lium h er^m yu Igare non defiit . '

Tr«i|l
MI M N^?,^,*’*** 'umhyranumcura appendi.-
luitj/h
nobhy non Terne I
piiblicdmnl in Ecdefia juifit haud
, levi fuopJdi
*7tke. culo. Gravis quippe, pneCeTtimanno^M.
•fk- populi wa
feditioeft, quae
exeo
rendas latebras unpulit, exprobrante
aj qux-
ilii impic^

tatem

Digitized by Googie
. .

PARTIS I. LIB. VII. CAP. I.


titcm fuam ^riddtu conjuge . Sed &: anno eodem
^
(4} yiulidnuj Seytkd dux Farderatorum , ( itaCo-fMi^.
fb' nominati funt y ut refert ) per fpc-
ctemCa/WffarKw tuendarum partium, ao^«4-TuiI e-
^ay/odefecit; ac multis incertedis , &
ad urbem "5^
admoto exercitu, pacem eaconditionc dedit, ut Is"".
Hormijdd Pap* auaoritatc colleda Synodo Ec- oST"».’
cienzconluleretur: quod anno sif t^ladum.
**' *
Sed ^aaftafiMi Cdtbolieormm ftudia Iblitis eluHt ar-
tibus, cumexMfHubdorHmdiicipUnz, quaerat
imbutus , mentiri ac pejerare penii nihil haberet
Scribit navali quoque przlio certatum
foilTc, atque i Mdrino Syro vidum clTe fV'ra//a-
»mm . ZoaararveroPror/f Mathematici indufiria,
(pcculiscxzre fabricatisP7ra/'aa< conflagrafTe na-
ves, AMufignemcontigiflevidoriam^ quam pax
illa fecuta elf . (6) Eatcmpdhte, ait Marcelli-
ttusyannolalutisfif. Hanni Armenia tranfmifra xua'.

totam Cappadociam dcvallantes , Lycaoniam iilquc


pervenerunt : & Ariadna M.uiujia do annis in pa-
latio exadis vita decedit
(r) Poftremo anno 518. cum ob Trifagii hymni
depravationem quantus antea numqua‘m tumui-
«nsextitidet, »/fwa/layfajimpcrii pofitis infigni-
bus populum ad mifericordiam inflexit, qui ip-
fum, ea ut reciperet, hortatus eft. (d) At idem
^pri/aii.die feria^ majoiis hebdomad*, ful-a.™.»
mine, ut plcriquc produnt, exanimatus eft, C')'^7via;
anno ztatis 88- ciim imperailct annos [/J 27. xun
mcnles?. Fama eft paulo ante mortem virum
apparuiireteiribilifpccic; qui librum. manibus c-jjr.
tenens , annos ex eovit® illiusi^ feob ipfius im. p.b'i?’'
pietatem delere teftatus eft;ut mirum fit,tam Ion-
gumyitxdeftinatumiilifuiflTerpatium; quod fi ,

&
jmpledct, centum duos annos attingeret.
. •juftiifut ztate jam provcdus.yfiiay?yo mortuo fet.vi^.
fuccedit , anno eodem (g) 1 18. Jnlii 9- ruit hic ge- "rKJopfc.
nere Tbrax, obfcuris maioribus, fed religione
pietateque prscftans . Cujus uxor LapUina muta-
tonommcJEiiptfiw/a vocata cft. Sumpta purpu*J;'h„V
Z z ra , Aiu.
. ,

RATIONARII TEMPORUM’
#»***• ra , ftatim ^wuntmm Ciibiailarilspr*pofitum S
&^iirfrf4w Cubicularium, nccnonTbfotriV»»»,
quem ^mdntitis fpado Imperatorem tacere vqlu-
r»*«« erat, vita privavit . yitaliano, quo familiariter
utebatur, Magifterinm militi* contulit ; qui
ConCul anno jto- feptimo mente Confulatusluis
z\t Msrtellinns y in palatio confotTuscft i five re-
penti orto populi tumultu , ut TbeopbdutizfCctiti
jE*i|r. tive, (4) ut habet , ifrmsdoloJmftiHt i
* c.|. Patricii fadione; quod^^flarTit-

#chfOB. Ld^prum Rex Tf/tbms i Ttrfis deficietis J


A\n. zdluftinum venit Conft*ntinopQlim anno JM. St
'

poftquam Cbr»y?i4»4 Iaera liilcepit, regiis orna-


Ccdiftc. tuentis ab Imperatore donatus eft: quodzgrife-
rens CdbadtsVerfatum Rex bellum Romanis indi-
cere flatuit, ted mox pacem cum illis Sc amicitU
«Proeop. amfanxit. (r) Poftea aim filium Cbofroem natu

Tiifirhi
minimum, quemfuccelsoremdefignarat, ado-
ZoBir. ptari peteret a "JnfitM , Trotlo Qnxftore ditraa-
dente, reje^usetl. c
a Fd] Magna hoc Imperatore clades ^«r/srUti»
TiTmfc afflixit: nam valido terr* motu pene omnis eft
wTt quiMxffip. dicjferiad cospit,ntait£-
''
vatrhu Proinde anno Cbrifii 5 16 contigit , JttjUm
nie.labente, non, utfwr/»/, 7. Terr* mo-
tum vehemens Incendium eftconfccutum
•M^teei. 7 »*^»»«»tden'que annosi?, (e) Mxowrr/o Con-
viff. Tule, jMfiinUtmmCororhfivvm, quem Nobili^
c“*B. fimum pritis, deinde Cdftrem fecerat anno 5x4^
Tilllfi.
ut prodit. Imperatorem crea-
vit Calendis ipfis Aprilis Poft quatuor deinde
.

menfes, Calendis ipfis .>#*;»/?« moritur ex vul-


Indidk 5. cuna
/ciiw«. tiereJnfiiMi (/’).anno*tatis 77.
:}J^^ impcrafTetannosp. menlemi. *. •

f>ni Mir^ hunc imppr irum ac rudem fuilTe litera-


nimteftiseft in S%pprt(ft HiftorU T^ophu fic •.

ut ne Aium quidem nomen poffet feribere . Qna-


re quod de "Jufiiiudtio legitur apud Sniddm , ^ilTc
A». «r«PTw St •ifdhsdptn* , irM-

Digitized by Googie
. .

PARTIS LIB. VII. CAP. H. - 3^7


I.

rumlitentrum omnium , id de Jnfiino capiendum •

cfTc non dc^w/}/ii(4«0) ccniet Cn) ^emnnnmsitd^?.


,

huncenimvelOo^iflimumfuine probat idem .»3?*.**


Qpod autem apud SmiJnm pro itaci m rrepHiTe pu.*a».
t

tailitcrpAN^y de eoamplius cogltaodum

CAPUT II.

Jit rthu Oceidenth fuh Theodorico ntie


• Francis ) tTrorwwPnWpc Chlodoveo, Bur-
gundionibus) VifigothiS) & Alarico.

Ab aimo Cbri/H 491. ad $17.

N Oaidente vi&o Odovaere , JuJidm Tbto-irtnM.


I
(i)
Oflr^otbornm Km obtinuit anno 49J.
doriens
^iU»o Coniule OpiricinorumPrincipum
^
a£nitatibus regnum fuum hrmare ihiduit. £te
nim Cb/odovei Frnncornm Regis (t) fororena./fii. «AitMia
dtflendtm five ^udeftednm duxit > ut re^e ^moi~ ^
x»i narrat; non filiam) quod ^rMwdri) ex co-
que (d) Frenlftu memorant . Filiarum) quas^irom.*.
es concubina lu(ceperat) alteram
tbonmj S^ifimmmdo alteram Bnrgundhnmm Re-
gi collocavit . Acprincipioquidem ita Rempu-
blicam geflit ) ut cum optimisquibufque Romano-
mmC4^n»)» comparandus fuerit; quamvis )
populari exinfiitutoGorboriMw, Cianam feAam
teneret ) Romana |us ac libertatem Ecclefix Aim-
Bu fide tutatos eft . Incl< nante jam xute » ad cru-
delitatem ac tnrbariem deflexit . rtmm~
(e) Interea Francorum^ in GaiUa regrmmCblodo-/l^f^
vti Regis aufpiciis longe latcque prolatum efi ,
viSo&occilb Syagrio Egidii Comitis filiO) aoi*7 ci«g»
Stuffionihus praeerat, anno regni fui Cbrifti 4to.
(/ ) Tbmringii itidem anno decimo ) id eft , Cbrifti m»taiH
4<lt- perdomitis. Idem Cbilperiti Burgundi ,

Cundobaldi (tzter erat , filiam Cblotildtm coniu-c


gem duxit ; i qua fzpius de ampleff enda Cbriftia- c!“i '*
M Relig ionc mooituf) 49^*
Z 3 con- V*'
.

• kATIONARTI TEMPORUM
* confiHo paruit , poftquam in praelio» quod
“ xn jfltmunnosidTolbidtttm in I/Wi/gcmt , i
}i7.

cato CblQtildii Deo, pnelentem eius opem effet


Ir^u. expertus. Viftishoftibus(4)apud k S . I{,t-
migio ejns urbis Epilcopo CbriftUnit lacris Ini-
»Ton>.i. tiatuscft, (t)cum coque lororillius ^boftedii,
gX quae paulo poft obiit : net non altera ibror Ldm-
«T.m.i. tUldiicx ^ridnahxTcfi Cdtbolicdj ad partes tran-
oil' fiit. Baptizatus cftipfo dicnMaliCbn/f; , ut es
« nem fj)v>#*i;fr,conftat cpiftoia,qua illi defulcqjtafbr*.
hanchiftofiam
a in viu Hiticmdrus , &
cum fccuti (e) Flodoardus ^r- &
, cuin
puer ille, qui ampulhim ferent , ia
i;-
’*" qua lacrum chrilma continebatur, concurfumul-
«tudinis irtterduiuseiTet, ad beati preces Anti-
Bitis columbam calitus advqlafse, quje ampul-
iiib. I
c «I* lam alteram roftro attulit, cquaCWod<wfiM in-
un^s: reliqui deinde Reges ad ztatem
ulquc noftram apud Reiww rite conlecrantur .
Cujus rei nulla apud Crtgerimm mentio.
ff) Nec longe pofteacum
BmrptHdlotium Rege
cutdt- bellum Cblodoveus gelltt, ut Ibceri
tLfiUT. Cbilperitl necem ulcifccmur. CuMdericus enim
illtus Rex ab ^tb»»€rUt Gothorum Princi-
t/itir. gentis
*
pe trahens originem, qitatuor Elios reliquerat,
Cnndobd/dum , Code^ifilum , Cbilpericmm , fit Go-
Cuddobdldui , Cbilperito ejufque con-
domdrum .

juge nec non Godomuro interfectis, aimCodcgi-


filo regnabat. Ergo inftigqpte Cblotilde 6r Go.
jCrrtoc dff,'fiU precibus fWodowar adduftus (e) Gioido*
aggreditur ; 6c ad Divionem nitrum ade
Ateti. viftiim parte regni cbntentum elTe iubet; alte»
* ram Godtf/^/o tradit; utrique veCtigal imponit
DigreiTofWodaw#, Godr^»^/ii« nec opinato efr-
aimiefrum Fiennn, capta urbe, Cundobnidut in-
terficit ; tum exculfo Frantorum jugo , traChna
illum recuperavit omnem qui Burgundiu cen-.

* nomine, aC'genti fuz leges conitituit,


1 'etur

quas Avieni Confulatu notatas anno 501. vel


Icquenti, editasoportet elTe'.

(4) H»c

Digit^ed Goqglc
PARTIS I. UB. VII. CAP.n. jjt
(*)Hxc FrMKorum tacremcnta haud fccus
suam par erat, mc>.aca$ yiJigotborHm Ret^Uri .4.1,. »
mCklmiovei amicitiam expeti it. Sed ea, ut ia dif- *
“i;*'
puicuUu relieionis, (erateoimGorWi^rMAwi>
diuturna non fuit. Pauld quippe poft ex occultis
iimulatibus apertum erupit odium , 8e ex odio
bcilum. Qpinto ante mortem anuo Ch/«d»<v4M
,
( ut teftatur ( b ) Grtioritu ) Ckri^i f07-<um
rira dimicavit in campo VMUitmfit «(ecimo zhdiJt-

urbcl»»ff4 <v*r«i»»milliario,ac caelo ejut exercitu


Regem iplum luaptc perimit manu, ( r ) an
nos jam 13. in GW/m «r tiifp*»U domman-
tra . Hinc viooriam perfei^tns
, quicquid ii*
lius regni trans Ugtrim RjMdMtmqtu fluvios
erat, camT^lof*, fuis rebus adjecit. At reliqua
7{4 rbaM€/ifis , qu* prima dida cft, provincia
GtilU in Gotbarmm ditione manflt , indcquc vo-
tari coepta GotbU eft •' jtm 4lMicui enim
, jU4ti~
rt patro mortuo, propere
'mHiffidnUm fugiens, .

hanc cum Ga/Z/e parte ',


quam dixi, in fua po- .

tefiate Theodoricus ItdlU, Rex , qu* cis


retinuit .

^boddHum erant, hoc cft, T^urlnuen/tm lecun-


tAlpefque maritimas» occupavit Hanc
^srieii oecem anno 307. adfcribit 1/iiorus in
Chroa.boc cft , *r* {4$ quo etiam aiino CifeHcus «>
n^drici ex concubina flltus regnum oc^pare co-
natus, a rhrodorZrvpulfuscft.* qai«d«4Z4r/cine-'
potis tutela fufccpta annis rj. Hifpduidm cztera- 7 «,
Vftyt/lgHbicd ditionis perrrpefeaos fuasadmi-
niflnvtt, ut refert /yiden»/ , - \

Tam laetos armorum ruccefTusaniex omnibus


otMs Principibus CdtMico Regi Cblodo^t lingul a*
rit mdulflt Numinis favor , quem inuntata
peridheUum tuftata fopt miracula, qo*(d)
Cf#r»rr« Tmroutnfi memerieproduntor quibus
•nfignc, quod adverfus wd/anoMP» properans ,<• «• »
tum ad fluviam caiira pouiiflet , ccr-
»*pr*cuntis indiciovadumrqaerit, quojn ul- *
tmoran ripam tranfportavit exercitum . Poft
Yiftoriao) deinde lugoliifmdm oblidere paranti
»- Z 4 Ipon-
/^|fV’ rpon*^
^ R-AlibNAAn fE^^ORUM
Tiientia 'gibis' (iiilis mctniat facilem
^ c^tiadiri'mdedeiHnt.f«:<iB!bwseogniMfTcbM#»
jtndfimfiu* Impeiatof ilioiplb, ori pioiiiri^
Aia- ((4i«^-A'''^or*zlucce<fit) anno Cumulatas «nfi»
en<ami(it zdCbloJo^^um ilqueaprd Tmo/its itf .'

^dc Si T^lui-Udi, aiw maX'ind prafid'o tantun»


ad decus mthiepiitafbat, mbtattea tunica, chja.
Xmmt 0 tnyde , aC
diademate, procciHt . loflea Lnft^
trditt Vanfiu^Mib veniens', tam fel'dbns anlpi^ !

fut ' 0t-


jjimu • ciis conteeraum ibi Icdem regm conitituicao*'
no ^07* ^ ' 1 . .

Ctlere^C PV»4«fi* Co(T. qui-eft intius Cbrtftt-


508 Be.yofUimfi praelio proximus, auftor eltf

Caffiffdor »i i Tb-^owt Regc Ofir^othomm frditm.


ebi cfle^fijpcratos, ddque eorum poteltate le-
ccpteis eiR: CdllidS. Ca-la tum Ftdmrtrnm am-
pliis triginta millia ah-. Htoia Jbtoiwhi duce
’JorHdddtisitH’^t $ de qtroiiihil apud noitroscotn-
peri.' Illud a Troropi» (fr) traditum elt, Fr4»->
(09 ». obfufiohe dcMlIbs,' 7idrh»iw>‘fi’
iot
ftxb.
dmiffa GdUidi'^itiitdifUm outinuiise, eamquer
partcpft Tbf udur/miw , quod eos inde pellere nolf.
polset, illis reliqu'i«e. (r ; ^d 8t
,CiC.
toi >• u7befl|j'ilftici|> abfranffc ttalido Gufb»’mdt piaeft^
CplfltM
'diodbfenlamcrsci teiti* eft «n yH* Cdj^tyCjf^f
’ ?
pttdnui ^ a^ii '^.•."'
0 '.' J I

aFn>» (d) Nw H!ud*omHertm> quodabnoitrwp®®


finde tacitum apud tumdem legitmr»f
/r 4 f»ir»i cumK^c T^odbrfVo Contfa
«ribcMi faedus iniifse, ac mrnm
conlulro tra-i
hentes'Ci'rb<i< confefto pfxro-liipervcnMsef at-
que Ita nuUo luoper’calp 'n partem praedtr :rece^i
pos, partito interambds ih»r^»»dio»«m Tegno.:
*r’
^idid annocirC'ter?A 8 poft‘f'^<orb* 4»» cladena;
.

oportet accij'fse f, etfi notiduw


IIVrrBM** ilM'ta«d 2oMM«
pw- — -— ------- iia'
f»* ^ X.
Gdllid ti^nm penitOs eklisindlum ftiit, ( e )
Qo<pp<rd«i»dirda/d« ftigaro ac mortuo,
f Mo Ai' rtus' filius reliquias illips tenivt (/I
Cb">n
^>piti Kttndtnfn Epilcop' muniris oblix'
n- 4 Sk filni^i '
qoIMvIriliMdaMiier^Cd^i^
'»'• .1 ¥ -o.

Digitized by Google
PARTIS 1. LlB:m CAP:.m. i6s
'' (t)CUoiovf«s interim in prup’nquos iacviens-j,
pene omnes interemit, ac<icn'quc jnno ztatis !ui
4S regni <o- ab obito bantii hUui»i i iz. [ut ait J
Crr;o'r» 3 vidcta; annus ti & m*
effe 511. Sttunimo.SeFtliit Con/T. j
Nam '
ftikt Coniule, 6 . id. JuL (b) piima Synodus m*.'.
^urehj»thfii iCbl»dovtO'Colle6u notatur «n 2 1;- «»/***
(r) Huius regnum er zquo inter le,.ott moriS'Tofn.i.
tuncerar,'diviierantquatuor illius liberi'. 3 i»«-cX* ‘
dorn Di ex concubina' natos tedem apud Af<r«ii rp> ^cr,f
^
gni habuit: Cbloiumirus ipad ,AMreiianoi;iit 9 -l!‘!'.'‘^*i>
tbdrms in StieffiBtnbus f Cbitdtbtrtui Lu$etu,
}(d Tbevdorifus Oftrof^otborum Kcx lub vitSBx J^ocof<
oempr illinis ab moribus> quos laudabiles ha&e-
ftus luilfb diximus , in crudelitatem degenerans, aA
e(U Ique generum &,trinrn , lallbad
fe delatos crimine ,capitaliaffecit iupplicio. i^uo
perago Icelcre, coenanti ipli cum caput pileis
anirc magnitudinis appofitum clfct, vilusclt in
eoftbi Fymmarlii inturicaputi quo portcnto.ceiT.
ritus brevi poil moritur , anno poft OdovMth obi>
nim Cbrrftt J16. XIX Icilicet hifpankd 564. .. .

ut putat ( 0 //Morai.
r!M
i-.
ciuS*'
iixai:. ijl i-

' . - CAPUT m.
•rrr u-\..:r
. r:

- _
'j.

Enlefidfikd ret /kb 'Anallalio cMttriftptt Ttimd-


'

pibusi 4<i/»o 491. ad 517* . ‘‘


*;r

ttK j.; L rl7i:vo;3..c'>


IIB TlhperatoreCurbo/rVjVwMs partium in i mi"
S ciifimonon nifitvTbalenmsettc AaonsEccIc'.
fix pbtefiti
' -m '»•< • ' •
! • ‘ ‘ii)'' -

ex -(/) j4ffplkth^»m 8t
numero, im6 8e Mdnkbdis oddi&us , p^cHatem & 't.

cuique fecit quam vetiet (citamproHtendi . lpie>a


in-cim CdtMkoi 'Antiilites' hoftili. inlicaitus
animo Enphtmmm' ComfUmtinopQlitdmim multis.'
appetitum infidiis fede lua pepulit: cn>usin'lD>
cum ordinatusell Marnloawr (^)‘ anno 495. ^»a-Vi»^*
f.'qui Zraiuiij;/le»pnlr« iublctiplit^ Ob i<lJ^*
'' -- commu-
.

3^ RATIONARII TEMPORUM
communionem ejus arerrati Caf^ifimulca per*

,d fv peflfi (iint. . n--
e*/Su idtcnipua ab Rom«M focietate fc^
dis CtnfidntinopolitdH* erat EccleHa; qu6d jl-
'A^iJt^***** qui in h*refi ac fchifmate decebat, eia*
eris tabulis nomen er;^ere illius urbis noUenti
aut non auderent Epilcopi-. Quos ut ad officium
• Ana.* ^pu^ord^^niqMC revocarent, nihil omifere Fon-
tifices («^ Gr/ayiM imprimis , quiatutq
sw?!****49 ^- ^'*"***P* Subrogatus eft. fA) Hiclequcnti
T«’ .fc anno per Ftuftum Magiftrum Officiorum i Tlxo-
dorico miiTum Com^ntinopalim , fruftra Eupbt^
mhtm & Audftdfmm aggreflus eit Idem &
Papa , qui anno
fint Gtlnjw Cucceffit , «r qui
excepit anno 498. 5>«M>MrA««, ^tH
nercconati funt . Sed adeo Imperatori
pax & concordia periuaderinon potuit, ti t is tn
hortatricem ipCam l{omdmdm JEccIcnam diffidu
iiii pellem refunderet* Fefitft quidam
Senator Confiamtlnopolim miifus a Tttt9dorin ,
dam oiiMftdfi* Imperatori pollicitus , elFe^rum
sdifim
Hfftotico Zenomu J{omd0»s Pontii^» ^dr
jfid/ms fubfcribcrct
, i^omAi». ut rediit*^ defundo
)^^-^»dftd/iot cum legitimis fuffragiis Symmuf
rAaselTecelcdus, corruptis pecunia fadiolis qui-
burdam , alterum ei Pontificem oppofuit Lduretf
thtmf anno 498- ex quo caedes in Urbe gradatio*
nefque tadae. Quibus utobviam iretur, totius
rontroverli* dilceptatio, ex Ododcris lege, ad
Regem (is tunc erat TAeodsrIrMi re ji^*tur. Hic
lecimdurn Sjr/mudclmmfeotwiim dixlt.Ita com-,
eToaCu prcITum ad tempus incendium paul6 poft vehe*
mentiusexarlit (t) Qpareannofoi. 8c fequenti-
aliquot, Tbtodorifi Regis audoritate frequch-
s»mS^
cM . m
tes fuptf ea re Synodi I{ 9 0 lunt habitz
i ac
Lduremtius anno ipfo ^oi. damnatus. Sequenti
ver6 Od<^i abrogata fandioefl, qua Rowia»/
BamtM- *^t‘hcis elcdioficm line CjonfenAi Kegisratam
cfle vetuerat . In his omnibus laudata ell
pr»
! c»tcris Enn^dii TumtHfis opera; qui contni
" Schii*

Digitized by Gf'-Q
PARTIS I. LIB. Vn. CAP. IU. jtfj

Schifmaticof Sj/mmacbi caufam egregii perora-


vit. interim ad amplificandam n^refim <4 t v*
fuam conatus adhtt^batomnes. ]taqueXrA4i4m ^
hUniebdorrnm principem Ctnftdntmopolim indu-
xit ( 4 ) anno 506/& anno 509». St^/trnm ex »Atepbtu , The*
ttmm ici!xa nefandum hominem cum Monachis”^,
aoo. eodem vcniwUtem hoimrificd i ulicepit. Atque

hcK; initium fuit impuri illius 5 rovri, qui (5) anno


515. 24 HtiocbeiMm ledem > c qua Fidvianus oh^Mired»
conftantiam Cstb»U(d profe/Iionis luperiorc an. '

no deturbatus fuerat , per vim occupavit ^ &O-


rientaies omnes CbdUtdomenfu ad Synodi dam-
nationem tentavit adducere j refiAentes ver6
CdtbolUos Epilcopos fedibus ejecit luis impri-
mis Eliam HierofolymiUHum . (c) Mattdmmi por-
rd jam ex anno 5 11.* exa uxoratus erat >
(d) Sjmmatbo Papa anno ^14- ex hac vita fub-
tradfo , qui fuAe&us ci eA Hm^ifia » totus in re-
prclentandamEcclefif utriufque com^iunionem
incubuit ; prxfertim annitente f'ir4 /i4 »«duce,qui
ejus rei caufa contra ^aaftaftum arma fumpic-
rat. Sed hic veteratoriis artibus ambobus illufit.
(e) Eo mortuo, & imperante Juftino religiofilH. r h«-i
mo Principe, quod tantopere Audebat HormifiU^/^
confecutus eAanno ^ 19. legatis ConftaMtimof^lim Ton*. t.
miifis i inter quos Cermanms Capuanus Epifeo- p^je>*
pus fuit, virfanftiAimus. Horum igitur opera *
damnatacAcum Hzret icis omnibus «yrcacfi,
pbtmii , Mactdonn que memoria , nec non Zenonii

Fc^naftaftt Imperatorum; plen^ue cum


na fede Onentalium redintegrata pax . (f) Quam
dum per urbes Crtuid hormifiid Iraati circumfe- tonin
runt , unus ex his Epilcopus -Dororbri
TbelfalonittHfis Epifeopi fa^ioneab hujus urbis too. *.
populo crudeliter ignominiofeque eA habitus
quam ob caufam citatus ab 'Jd/iimo Dorotbtnsy
corruptis Judtcibusiieyi peena defunduseA Dif-
fidium illud Orientalis&- Occidentalis Ecclefi**^,^^*
annos ferd 40 tenuit, [ut (g) /^anmdiiilcribitjhoc mm| p.
cA , Ut exade putemus , annos jd. qui ab 484-Cbr»-
fti nu-

Digitized by Googie
y

^64 RATIONARII TEMPORUM


quo Papa anathema dtftoai
•* $if. cft in ^radum^d ? 9 .fcxtum HormifJd, pertinent,
i

m Etap. A**) 7**^^**^.porro H*rcticos variis edidis poe^


ni(()nc con/Irinxity &
Catholicos £pircoposreftt>
tuit .5'r«;«ro, qui y/ar/M/^rMiw fedem per latrocini-
um occupa rat,
inguam julfit excidi
.
cum Ju.
i ^i
»Efm liano Ualitarnaffeiofi fugit in JEgyptum^) anno u
"J^fiini Septembri menle, eique provinciae conta-
gionemiui erroris adlperfit; (r^deo ut^/rjr4«.
#«-* lubidem tempus varia Icdarillius divortia
dum alii corruptibile Cbrifti corpus »f.
Lroni iererent, utS'ravrfM; alii incorruptum facerent,
ut JulUnsu NaticarmalJeHfss. Timotheus flexate-
ID Vitj. dr/*«y Severum lequebatur; Julianum Tbemifliut

Tlrmi- Qus Diaconus ; qui lea rimo/^rolejungens, no-


vam v//;flo«r4r«ni condidit hereiim . ExindeCor-
rupticolarum 8c Ineorruptibilium
y fivc Tbantaftd^
ortalunt difcrimina..
jr.p<o.
Hoimii. (d) Quin flf otiola Conftantiteopoli commota

#Tom4. ---- -I-” luiM. • ^r/.k«Aijiuu


«.pp. rum Monachorum numero fuit qui
contra «prm//d<* Pontificis epiftolam qua nota-
,
tus cum luis erat, apologeticum edidit.
/MukI. (/^ Cum autem Haereticos, acpraelertim^r/4-
y^r^twJuffiHHsin Oriente vexaret ,
©»«e.is r horum Eccle- &
QTC.uPV* Catholicis adjudicaret
—— graviter *AE
id ferens
, • ,

DI», ^rianus Prneeps Tbeodorirus Joaunem Papam,


.i- ^ %Je\tmtuu tew ^ ^
qui Hpmt//d«anno mm u A ^f A. f, ri %
*

f 2 j.lbcceirerat , legatum mi-


.

Niceph.
fit ad Jufliuum y ut ab v/frr4 mi
iniuriam ablhne-
^ rw ; niinitans le , nifi id laceret , in Catholicos v\—
ciflim V)ta Italia Ixviturum. Imperator perho—
Pontificem CTcepit, (j) ab eoque primus
ikStl!
‘****“*
Imperatorum omnium imperii cepit infignia E- .
jus precibus Jufiinus addudfus ab .Arianis inle—
quendis dellitit, fi Miftella Diaconi creditur.
Sed
ipfcin epiftoJa i. alia omnia fignificat
i
Miut. quod reverlus in Italiam d Theodorico conie—
KUS.cAin vincula^ ubiconlc^us aecumn is obiit
' ’
I{aven~

Djgifi^ed by Googfc
.

TARTIS I. ua vn. CAP. 3<S5

12 . Cal. Junii , ait ^nnfinfiut y anno


516 ^uo in Boetium ac Symmatlmm idem poftea
gladio riwodomwi animadvertit. Quiab^04iiiiti
morte nonage/imo nono die decedens } ad interos < ' '>

prarcipitar i vii us eft Monacbo cuidam. (*) Q«od *


*
m Dulogis S. Gregorms retulit . .

CA P UT IV.

De viris prnfinntilmt fnnQiute ne ieflrinn y qui ‘ ‘

ntntem ilUm exornarunt.

CAnditatis palmam literis excultae ea aetate tu-


O Iit
( ) Qpi ^ew4m adiit eo an- fiu!*
S. Fulgentius .

00 quo Tbe^oritus eamdem ingreirus ponitor a ipadior


Ceffitdoroy hoc eft, joa Anno vero 504
fis iiUas Epiicopus , a Tbrnftmundo Rege cum a- ttmUtu .

his relegatus eft \n Sardiniam i ac denique poft


6
7hrafamundi b\t\sva y ( r)anno 522. reftituta..#- r im«».
fri(anisEcclcf\iskb miierieo HUnerki fili6 pacc ,
reverfus eft-Huins difcipulus fuit Ferrandus Dia-
conus Scriptor aetatis illius infignis.
laCalliaS.C^ariusy4relatenfis Epiicopus cni-f-t^^
tuit
, ( d ) 9U1 Concilio «d^4tbray? anno 50<S. l'ub- irim.»
'
iCTiptuslegitur, &adf^i/i/teropusnrqnepervc
nit, aquoanno 538.epiftolamaccepit.
.Avitus quoque Fiennenfis Epiicopus ; a quo
iunundiones Catbolieam fidem acceperunt
(<) ltem 5 .Rfm«m
l{emorum EpiTcopiis;
traneorune ^poftolus merito nominandus . Hic *
anno Cbrifti 471. fedem illam adiit, natus an- **’
nos 22 . ut Hinemarus 8e Flodoardus aiTerunt .
Nm in (/) epiftola, quam ad Epiteopos tre$/T*«.f*
ICTipiit,anno Cbrifti 523. data, teftatur fejam^Jf
annis 53. Epifeopatum obiiiTe . Idem porro ad i«h.
falam traniiit ante annum iiqurdem hoc
*P«o anno Concilio .>#rwr»»jiy? lubiCTipttis le-r-Xn»».
'

gitur Flavius RrmorwmEpiieopus. Falso itaque**"**


^•nemarus & Flodoardus annos icdiile illum re-
ferunt 74. vixiiTe 96.
In

Digitized by Googie
. ^ .

166 RATIONARII TEMPORUM


In//4/Mr»Vi«ji/fi Epifcojpiu E»miiuti cujw
r
u fub Papa. SymmMln contra ocbiCmaticos
perma-
gni operam luirtc fuperius oftendimus vixit . Se
go**- S.CUudms f'efontioHeitf$i £pi(copus«
qui (n )E-
^11 pMtenji Synodo anno 5 17. lubicriplit
fcMui.- ,(®) HibtinidS.TMruims primus Epifeopus
anno 491- natus annos 8a. ut ex Afar/<t*,cal-
IO culo conticitur^ cuQitajsicn92>ip(c eidem
2ttri*
Alii 113. annos; m. uti Sqebertmt,
non-
quorum 60. in infula
Sm^^hr» prxdicAviCo j ^
In Oriente (r) S. Sabbds Monachus mirihea
^
|anftitatc 'PdUfiiddm illufirivitf^icfidcmCatbo-
hcdm per td tcvao\xsA»dfidfii impieute labcfafta*
tam lultinuit. Hujus diicipulus fuit 5“.
'Jodnmts
SiUdtidrmSy ex Epil(»po Colonienfi in
^rmenid
Monachus
2oyi»w<quoqueduocclcbrantur ; alter fo-
vbatntcid j alter in quodam
VdUftitut
^
fi«’
Cttnobio;qui ^dtioebemdm iUamcalamiutc,qux
tempore contigit, divinitus prxfenferunt.
^"«"«'^nionafticumvit* genus exornarunt,
.1
imperante (0 Ltmdomdruj Cdrdoten-

^•A. dator ad eam urbem Canobii


, ac nepos S.En/hi.
en, quos ambos Cblodoveus^ureliddos
veniens
cum eo deduxit, utferibit ^imoidus. Hunc Si~
gebertus Mdxtmum
, Canobium ipfiim MirUce»^
Je vocat; Imitidttirft, quod cft hEeU-
ttnje , * hod leque nomen rcunet , Item ^vkus,

**‘lV^^^rV^*^^^^f«»»'dilcipuli . frlTumJe-
^"''*** Ahbas, qui rh/odoo/MMM
Regem gravi a-
• 14. p\i<i j^tettdm
a morbo recreavitanno soS ^ea$i~
hunc Abbatem Coenobii vocat ^imohnu
.
5ed nondum id videtur luiflc conditum;
quippe
qu6d pojfca ab Rege Burgdddiodmm ,
fuerit; quodfcri-
t.'u
^ ^^ ItdlidCQm
'c
CdffitdtrHs vero ac Eoetiut ad integritatis ac
"virtutis
'

PARTIS I. LIB. Vn. CAP. IV. 167


V»Tt«i? 4 aadcm etccHcntis.doarin* decus af-
Cccnti furtt fub IuUm Rege Tbfdwn . ( 4 ) VoJ-
ti
'

/ffof Jlfrit4nmt Epilcopus Icripfitad


Hor*»i/da»»
Papam d€ libris jMnnts qup-
que Maxenrmt ixnns ex illis Monachis,

quorum fupri memini, (b) contra Horiwi/a*»»


ieribere eft aufus, qui Eutycbidiu fuligmead- p«u-

fperfusvidetur. i>oo- ,oi'ir.' qo c-si •

(f) San£biil!ina virgo Genove/d Tdrifitnfmm;s Gn^


imo Franfor»»» omnium patrona , mortua po-J?{i, f.
nitur i Sigtberto eo anno, quo prima Synodus^®»*
jfMrelidnit cR habita; qui luit ultimusCb/«^®-*5^j»«,
vti Regis, Cbrifti 511. cum elTet oftc^cnaria .i*
Hoc'modo oittuciiUius congruet in annum aji.
•circiterj ‘ac probabilius
erit, quod, de SS.Ger~
mddi ac Ldf» in Bntdmmidm profe&ione Bedd 8e
Idem Sigebtrtu/ memorix prodiderunt i eam cou.
tigiiTe anno' 446. non,‘ut Vrofprr poluit, 419.
(d) ^imoinui vero ad tempora ulque Cl«tbdriit,u
leCfcVdffrrr/iperveniflrelcribit. nu •«
' .*
iq 'r '

CAPUT
r

V.- i
*rt

.1
lOi*. .?q^- 1 ; iy .

'

Dr JnfitnidHO Imperdtorty tT iis rebus y qud itU


impfTdHte feftd fuut in Orientali Imperio ; ubi
de Vandalorum /•> Africa extindo dotnissdtUt
ieque Cothico beltu.

«11. 'f tr 1 iLv '
1’^. .

•" *

»Ab znti&cbrtft! Jiy. ad •

.•iJnOV V ;;
\ /AyortioConfule, (e) quodomninmc6n-rM»«^
WJ fenfu Annalium eft receptum, hocertan^^i^'
noCbrifii 5x7, jufiinidnusex a. d. Kal tAprilis , iu- Ctoon.
***
pe^tc avunculo exKal.iy^«|«»/?ipofte-
mortem , imperium moderatus eft , xtate jam
jni .
''
Zonir.
matunis, hoceftnatusannos(/)vel45. (g)ycl lOm
uno minus; ;b)etfi 7Voro/>ini multo juniorem fuil-
^
fc indicat, dum ait imperante "JuflimstoniS nt» ad
Rempubl. gerendam acceflifle. Variis Princeps?^! rU.

norious fuit , atque ex virtutibus vitiifquc tem-


peratms.
, C . . (

\iSS TlATIONARn TEMPORUM


OriiiV
•d fc>
pcrafp* Nam&acrcsad picutem,acreJigion4
habuit impctnstquod innumerabiiibusedidis te>
W
ftatum reliquit ; quibus 4 ri^/r« fidei 8c tcclefh*
fttcaidilcipfinxconluluit j &
idem poilrcmb ia
(£n 0 1w4 »h«i itnpc^it errorem ; tum la oouii Tia
'<-

rapacitatis , avaritiz , ac pei fidite dctormariu


«Frooor maculis :plurtbus «iam &: horrendis inuAus 4
}
opere in illo, quod AW«jiTii» quafi
»,jr.

precum dixeris inlcribitur, quMrivcnte 7«^/.
^^••««o/d in vulgas non eiret auiiis edere, rn quo
'
r«.j de Juftinisno , TbtodorM , 8c Belifdrn quxdain flii*
penda, neque vulgo «d nota ^ vel credita, de-
••
clarat.De Tbeodora JuftinUm cooiuge (nam Tbrf
^ 44«iiairuseft , qui 7«/}>Mcamnupfi(le tradit-^
nemo diiTcntit, impoteotem,. avaram , Jibid^
'nolam , 8c hzreticam fuifle fceminam.’ utpote ab
Icenicis artibus &
meretricio quafhi ad legiti.
mum matrimonium abduiiam ob forirz coow
naendationem : cuiplusadd<dus sequo Juftimiif
nur in Kempublicam pariter &
Ecclcfiam multt
commifit. Sed ea, qux privarim ad mores atti*
nent , accuratids perCequi non cft confilii
M
ulta magnaque Imperatore ifto bella funt gc»
tlrlSf (.OjmprimisTrfyif**»; quod in gemi» £4^
luat Co/tbi) gratiam a ^«y?in/4ffo fumptum
initioeftlmperii, cdmKes illorum Tg/t/bu /(».
maMont/H cym religione foedus adiifTct
e «40»
Adidbellumduxeftmi<ru$£f/i/Sir«/anno
^ 29 qui re ancipiti geOa exitu,
-
ydnddlkmm
inde a ^uJUmUuo revocatus eft an ? ? i ac fequen».

P4»wm Trr/fita^
• ?•«(# )anno^/?»»M4ifcxro! ea tamen lege, ut
invicem utrique bellum facerent . Eo.
dem anno Cai$ftdmt!mop<M incredibilis adverfus
Imperatorem commota fed Itio cft; cnrab relTern

N/m nomen eft inditum. i/)Perbinc


populari
ci«r Nypdthu Tdtritiui Imperator acclamatus c/l ,
; qui cm»
'Pitmptia Sc Trobo conrobrinis
'p|”o^
i; p*ic nes ^44y?4/ir Imperatoris nepotes erant.
,

j»«icum dc arripienda fuga dubitalTet, nortax® t

Thtu

Digitized by C<
;

PARTIS I. LIB. VII. CAP. V.


1 Tivo-iorie palatium muniit; ac brevi Bclifurii
Be 7{ar/etii opcra faftiolosrcprdfit ; occila a
( )
uno dic 'Januarii 19. tcria 1. hominum Jfooj.
vel, ut rrocopius habet y 30000. (l>) CompUirci .'•«v:»?.
tunc hcclcfix lubverlx, quas jHfttnianui rclc- '-?* *
cit; imprimis ycro S. Sophia templum, *
quod
anno Imperii Iui 10. infinitis rumptibusinllau>
rare cft orfus.
(c) In illa feditionc contra duosprxfertim
,p,oeop.
Imperatori cariflimos popularis exarfit furor
Joannem Cappadocem Pnetedum Prxtorio ,
Tribonianum Quxftorcm. Quorum ille litcra- ^'***’'«
rum radis , fed callidus , ac pccunix pr.etcr
modum avidus ; tum vitiis omnibus flagitiifl
que contaminatus . Hic oriundus Vamphylia
,
omnium xtate fua lon^e dodillimus erat ac
,
jurismaxime feientia inclytus, led avaritix ,
perinde ut alter , infamis ; cujus gratia leges
aut novas quotidie condere, aut jam latas ab-
rogare conlueverat . Utrumque multitudinis
conlenfione territus Juftinianut exaudoravit ;
fcd paulo poff in gradum pri/finum reffituit .
Ac Tribonianus qu<dcm , in eodem mag'-
Kratu annis exadis pluribus, morbo effcxiftn-'
dus .
Joannes bonis omnibus cv'ci ('us decimo
poft anno, qui Chrifii videtur 541. in Presby-
terum attonfus , primiim in fuburbana Cy^jd
Ewlefia reledit ; inde in Mgyptum abreptus
milierrimam ibi vitam egit ad obitum uique
Tbeodorat hoceft, annum 548. ( c) quan-
do ab Juftiniano revocatus cdConfiantinopolim
ubi 8f in Sacerdotio perlcveravit ciim qui- ,*

dem faJfis vifis_ in fpem addudus clFct .Ah!^m-


fta potiundx dignitatis , quorum ludicra ipe-
cie tum fidem implefTe vilus eft , ciim per il-
lud tepipus, quo Conftantinopoli detonfus eft in
Presbyterum , & hujus ordinis vcftcs coadus
lumere , quia nullas proprias habebat. Sacer,
dotis cuiuldam, cui nomen eTxt^gufiusy pc-
nula tunicaque eft indutus
Tttavii J{ation.Temp.Tom.I. Aa (/jVan-
. .

no RATIONARII TEMPORUM
ch.l«r ( * ^ exinde bellum eodem duee Se-
anno
Hf*rio inchoatum in ^/Wr4, fequenti
1n ^3 terminatum eft Gilimer, occifo HUderUot H»~
,

ner in Sc EuioxU ydUntiniano lenio genitae filio


^
'im*'' ynndalu regnabat . Belifdrius Cartbdiinem exitu
illius anni cepit. Sequente vero, Cilimtrttm xoit.
oblifirum hyeme in potc/latem recepit, &• Co»-
iMi.c
L flanti,tcpolim adduxit ad Jujiinidnum (a ) quarto
eius Confulatu. Quo
faao cum Iparlam de l‘e
atfeftats in Africa tyrannidiscalumniam abfter-
tum ingens decus eft confccutus, repraefen»
/*»r‘ tata longo intervallo veterum triumphorum fpe*
cie: quorum ille ritu & apparatu , nili quod pedes
ambulabat, captivisanteletradudis, inquehis
Cilimere iplb, idjMftinUHumin Hippodromum
perrex it , quem adorare coadus eft CUimer , cum
illud identidem clamaret , Fdnius vaniutum
,
A’C. qui (ccundum triumphum agro in CsppddotU
donatus cft; neque, quod ejurare nol-
^fthacrelim. Patricius eft faftus. Exftinftumeft
r.j.n
tn.iirirt ^dnddlorutH regnum anno 96 poft occupatam C4r.
thdiinrm ; poft ingrelfum in jtfricdm , 108. ex
e[\xoyi£lorTHnuntnftt caftigandus eft, qui anno
97. ingrcftionisf'4 »d4 /orNm captum Cilimerem
^fricdtn eire liberatam aflerit
&
rVrocop. Reeeptaaf^4«d4/«^/rif4, deinceps bella
®^tbaris , prxfertim hUurit affi-
dua fuere, donec miftiis eo Sdlomon fpado rei
rriilitaris peritus, compreftis hoftibus pacem pro**
.ffrn op vinci^ae reddidit , (c) fub annum Juflinidnt 11.'
\'-^»^>Cbrifti 539. fd) Sed biennio poftea deftitutus
a
ffrocop. luis in conniau cecidit
; ac Barbari refumptis
IU animis, I[omdnorum
irritzti crudelitate aeper-
affecerunt. Quin etiam
/i<k
M,ic. Tyranni per idem tempus orti complures (e) e
tiuwusCnnrbdntjSd/omonitanie» latelles, ,/frro»
6/«d4m Imperatoris affinem, &rad regendam
niiirurn, occidit (/) anno Juflinidni 19.
iplcque mox lexto A: tricefimo tyrannidis die
ab
*/irtdbdncTer/d interfeft u$ cft
Gotbi“

Digitized by Goo§Ie
. )

PaRTK r. LIB. VII. CAP. V. in


* <?ofb/f»*«»bclluni(4) nono anno
ptumcft ineuntc vere, ut cxProfo;>io colligitur
cu;us ea (er ics habetur •

TbtodorUo Rege, anno ut didumeft ^i6- mor-


tuo, Gorbis regnavit ^tb4laricu$ , ^maUfuntbd TntopL.
TbeoJorica^cnitxScEufbar/ei ex ^malorum ftir-
pchlius, iub matris tutela , {b) annos natus 8. cca/.

qui (e) odavo regni anno; dcceffitfir/;^» 5


mdlajTunrba Gofboi verita , fceptrum in Tbeoiatum • n »-
triniiulit ^maiApbrUd Tbeodurici foror is fil ium :

quo pr*ter fpem evedus homo pecunix appc>


tens, & ignavus , bene dele meritam , &cgre. Betium
giam feminam occidit . Quod agente Tbeodoru
7«^i»M»/coniuge perpetratum efTc, teftiseftCd ^1*™'
Traeopius , ciim ne jHftinidnHs eam fibi anteferret A /»',£,*
illa vereretur.
Hujus nece gravittfr commotus Imperator &
ad recuperandam alioquin //4/r4m ^fricand fuc-
celfu expeditionis admonitus, viitorem exerci-^p_^
tuum t \*) acduccm Btlifarium contra Gotboi im- oJchT
mittit annoffcrf^r 5 Indiftione i j- Initium
bellandi ab SicilU fadium , quam annoeodem oc;
cupavit j &(f Sjiram/ir ultimo Confulatus fui
die eft ingreffus . Sequenti anno Rex a wh.
Gotbis elcuus , occitu Tbeoidto , Romanis for^
titer rcfiftit ^omdm Beliftrim capit anno iplo,-
5 &• i yitige oblefTam ( b ) annum unum , ac d i. cSi^'
es novem circa xquinodium vernum liberat
ni i •iS. Inde f(4‘vrii»4cum ipfb ,cjufque co-
muge, redaAisinpotcffatcm, ac delato fibi in
Cofbis repudiato regno , Beli/drmt anrto f^o.
(i) quinto belli dennente, revocaturad bellum
Verfitum , ac litigem ad ‘JmftinidnKm adducit .
Jldibaldut Rex a Cotbii creatus j ac poft eum!
ErdricMt : tum^f^J anno <41. Torildt lldihdldi
confbbrinus , vir acer ac prudens 8c multis Prin- ,

cipcdignisornatusvfrtutibus. Hiccolfapfam in «ri»-


Itdh* rem Cotbtrdm non minus zquitate acfflO> t„ enn
deratione, quam fortitudine bellica reflituit p J*'- .

FuIIy Izpitis Rofff44ii, f{pmam iplam anno f4<S.*


A* i «ce-
}7i RATIONARII TEMPORUM
rccfpit; cjuam Icqucnte iterum ex O-
riente m'(Ju$ tn Italiam , occupat; cademque bien.
^
* nio poit a TunVj recuperata.
,?.•£»» Anno
porrd (a) belli i8. Chrifti ^^i.T^dr/et
*?«<'• fpado gcntrePfr/4, dux egregius > TuUamzcic
j
• vicit, qui c prsrlio fugiens obtruncatus ell, (t)
^

v ‘i®
**’
aim annos rcgnalfet ii. PoR hunc Ttjai G»> *

rb!i pi*fuit , quo brevi pofl in oraclio carlb ,
,vt» op(f) anno belli exeunte i8. Cbriftt ^^^.cumGo-
debellatum cll Flagrante Gutbico bclJo , .
*.

* Tefficnm in Oriente repetitum cft (d) anno


|
~}Hjtiniani exeunte ij- Cbiifti po. ciim ad pa- .

fi-f.io.ccm violandam fatis luapte (ponte concitatum


Cbofrotn, 8c jtfritanis ^X<\\xt Italicis Reorna ner um
fiiccclfibus invidentem perpulifTct (e) Ririg/sG»^
Perfrt ac Rex, miffisai cum icgurciiif duobus Sa-
fp*t'<4
cerdotibus (/) annobcll' C«rfc«idefinente quar-
i.coi p. to, qui incidit in annum Cbnfii s J9 Sequente igi-
»4- tur anno vallata 5ju' 4 cepit j incen-
^

ditqueCbo/rvci, lateque populationem croimtu-


lit; nullis, ut per pac's tempus , prxHdtis fir* !

mato Roma/ra l<mitc . Tandem quinquennales ,

inducite (g) anno circiter Ci»r»y?f "JuftinU-


tu' ff 19. iniburatz lunt, ita ut bellum interim ;

in Cp/fl;idf t»ihilp legn'hsge(*um fit (b) - Tum '

finitis prioribus , quinquennales rurlus , alix


S^rocof fadx lunt anno <(ti ma'oreRo<M4/.orMiH igno»
minia
'

* , quod tributum Verfis pendere lunt


coadfi . ;

C > R egnabat tum in La^ca ( ea CeUbit cft ) Gn-


»'

I*.
v5*6o’
G«- b4^r> R«'n44/i fiditHmus , qui Bcffa-htaitinct
^'iX,
j

^mJUco ynftiiiiani ducibus invilus, quod eorum


ignaviam apud Imperatorem acaifairct , falfo-
que delatus, ac perinfidias intcremp-uscft » t^s?
res Colchorum alienavit anipros , &r ad "PtnM
jtt'bu adiunxit , liibannum, utex (K) ^atbiacoUim '

T S'.-ur » Cbrifti (O Novo exinde La^it ab yit-


“ AhUno dato Rcsc T^tb* , Ttrfctmagno con- '

quo exia lunt eorum mU»


'

pio* fl/^ufupcratifunr, in
• lia dcccm . T^atborazan Ttrfatum dux revocatus '

* -1

Digitized by Googie
m

PAUTIS I. LiS. VII. CAP. V; j7J


ab Cbafroe cute dctrafti male gcftac rei pcenas
dedit. • »<* j*w
(4) Seamdum v!ftor'amdc necc
bitacftab quxftio; & in eius auctores >»«•

animadv^rlum; (b) denuocum


»h de Colebide pepigit « ut qiiod in ea qUifque tum 9
haberet interim oblineret , dum plenior iiitcr eos
fancita pax eiTct ( f ) qux in annos deinde 1'cptem- «Tfc*<>p*
deeim convenit atino ^61.
[dj Medio tempore in Thracium fre- ! f.‘*p*’* 1

qoenter excurrere, it ad Urbem pfopitis pofitrSi«o' «


ca/lris, laec prxdas egere : prxfcrtim (e) iub^Ylljorh
annum fS8- cum jam lenio tcffiis Imperator, fie-
rinde langueret animo, ac rei militaris omiifa
cura totum Ce moliendis sedrhei is ac pacis artibus
tradidilTet. (/) Tandem Br//yir//, qui xtate &(T Anni^
iple confedus erat, confilio ac virtute reprclli *
oaibari, clade moxaccepta dilaplr funt ; quosde
civile domi bellum excepit j quod ultimum genti
illi exitium attulit.

(g) BcWi Ctthuiunno 14. Cbt i ffi 548. Tbtodord ^r,oeop.


Imperatrix obiit , 'fufiinidni 11. menfe "Junio ,
Indid. II. ait Theophanes "Juftinidnui autem
.

extrema iam xtate moritur anno 565- cum jam


ineam impcgilTet hatrcfim (b) qux Cbrtfti' car-.i.
'"
nem etiam ante rdbn '

quid , aut corrumpi kf» »»«»<•


Patriarcham virum lanftiirimum , qu6d ci aflen-
tirinollet, lede fua dejecilfet. Inipcravitanno*
}8. menles 8 ait Evagrius. (K) Excelfit enim aicm-
^o'uewirriii4. die, Indift. 14.
Tbeoph*
Hujus Imperatoris jam mortui fidem ac picta-
tem multum prard'cat.yf^4/bo Papa in epiftola ,,
(l) quam fexta Synodus recitat , nec non I{omd~ p «
»4 eodem Pontifice cqllefta .
Eo imperante ferici conficiendi rationem Mo-
nachi quidam ex J»dia profedi Conftdntino^o^
litdnos docuerunt , ovis inde translatis } cum
hadenus non nifi faftum ferienm e Tetfidt *i> ««f
J{»mdHi negotiatores adveherent ( ) Quod ^
circ.x
.

Aa i annum
.

j74 RATIONARII TEMPORUM


chi7fj annum JnftiaUm i?. fcribit evcniflTe Trtt€opiut,
1« (d) eodem, quo Jm/Hhuuuu • obiit
anno ,Iodi(a. i J. Mdrtii 5. hoceft,anno 565 cum
1

bicnnioaote conCpirationis incumdem luCpe&us


ac domo vetitus egredi , pauJopoIt reconc Tatus
cflTet, omnibus j quae adempta erant, bonis cum
honore reilitutis*

C A P UT VI.

Qhm Juftiniano Imperatore aliln, quam in Ro-


mano orbe, memoria Hgad eontiiernnt, deftte
frincorum I{egibnt di gfftis ..

G Oth icis rebus


in Italia laborantibus ac de^
mum
Graeornm virtute liibverlis Frantornm
regnum majus in dies incrementum habuit. Ab
his primum Bnriuniionum in GatlUs dominatus
iGceiMf exftm^lis eh . (b) Sigifmnndns GiindebatJi hlius
Ciiis reliquias e Frantornm ereptas manibus xgre
I .G o h, tuebatur ; ut eo laudandus , qudd hortatu S. .><-
Aiwoin. 'viti ad Catholicam (idem ab Jtriana tranficrat hx-
refi , fic innocentis filii cade culpandus, quem

luFiVrV c Theodorici filia Culccptumpofteriori inftigantc


^onjuge peremerat Qpod tamen lirelus in ^ga»"
.
J'
^ ntnfi a le condito Monailerio haud paucorum
dierum jejuniis lacrymiique dihrrt
Huic bellum Chlotiidu hortatu matris Cblo-
domirnt indixit ,nni ^nrtlidmh regnabat , A* prse-
lio vi&um an- 5x7. ciim uxore ac liberi* abduxit.
tHir-
0ne»qJi interim Cuniomavut Sigifmundi frater ocaipatum
^ franeh recipit regnum j quod impotentius fe-
rens Cb^odomiV»/ , ^(gr/ifiMAdocum (uisin puteum
projedo ; anno fi8. novam in Bnrgnmdot expedi-
tionem facit In ea dum fufis hoftibus confertum
.

in globum audacius infertirr, conto transfixus


occubuit. Franci (fi(r),>#^a/l/i* creditur) exde
Registerriti aequas viAis pacis leges dederunt .
Noftri vero cupiditate nlcifcendi fic illos exar-
fide ferunt , ut ia fugam prxeipites arerent .


, , (<)Qua-
. .

PARTIS I. LIB. VII. CAP. VI.


{<) Quadriennio poft fraternam necem ulti \ no-
lunt childtbtrtui Se
CbhUriHi} qui pullo Goda-^dpl
Maro, Bur^undtM regnum Frartc/V» juris fecerunt • *^''**

«no Sii- Xi.a 'I:


In Hi/paiud mR tutoris Tbeodo^iOftrogotbo.*f.Ju
Tum Regis (b) obitum, qui contigit anno J16. Fijof.ir
( ut fupri diximus ) Jfma/ariein yifiiotborum
Iccptrum tenuit annis 5. Frantii Regibus aHi-
nttate jundus, quorum lororcm duxerat
tildem Eam dum ob CdtbQliut coniiantiam
.dei Princeps indignis vexat modis
Cbilitbtrrus bcJlo hanc injuriam perlequi fta»
tuit . (e^ oimalaritHs praelio luperatus
, &r adr «Mor.
fugam fc comparans , "hlarbon* a luis in ioroQ,'^
jugulatur anno 5J1. Cbiidebertuj cum ingenii c ,10
pnda, abdu<5U fororefua, revertitur, quxineT' *'

itinere decedens Tdrijiis eft fcpulta.


Ante hoc tempus triennio circiter, (d) Tbee-TCHri
ioricusj qui in Mttenfibus regiam habebat, ac- »•'
cito fratre Cb/orbtfrro , in Tb»r^ncor bellum eexpit;
ieV”’
vidoque Hermene/r/do Rege (e) cui ^mdUber-^'^-
{X neptis Theodorici )kc%i$ Oftrogotborum nuplerat,
r^MriJog/xii» fuis rebus adjecit. Cbiourius in prae-
dz partem captivos inter I{ddtzundem accepit ,tm% .

Btrtbdrii Hermenefridi fratris ab coque caeli fi-


liam, quam & matrimonio fibi junxit, & ut li-
berius illa Deo fruerctur , Monacham poHea fic-
n permilit
Ut hasc cum exteris bella decor .1 iis erant, a
quibus gerebantur, itaquz identidem faciebant *''•

invicem invidiam apud polferos habuerunt.


Sed imprimis dctclUndum Cblotbdrii parricidi-
quod cum fratre Cbildeberto conlfitutum Ami-ic.
fuapte ipfc perfecit manu. Nam CblodomiiiSf\^^
*
utriufque germani bello occili Burguadico filius
duos , Tbeoiovdldum , 8c Cuntbdriwn , cultro
confodit: tertius Cb/odovx/dwr fuga clapfus, in
Clericorum primum, tum ob raram lan^itatcm
inCalitum elf relatus numerum, Se hodieque
^Ivr/gen/fad Urbem colitur; quod oppidum de
u-.v.v> Aa 4 ejus
. .

376 RATIONARII TEMPORUM


rwiVi
nomine deinceps appcllarnm eft . Hoc ad ari-
niimrfcr/^/T 5 >* 5'»,se^e»’'^'»^i<lnotavit.
«!c «» ( <* ) amborum Regum mutuum in odium
I 5 it. Ibcictate veiia Childebertus cum Tbtodtbert^
,
Ai», u jitojoricifnnis filio inCWo/b4r/7confpiravit per-
niciem ; acdumcafhisoppcfitis utrimque le ad
pugnam inftruunt, orta iubitbfcmpcftas, gratr-
dinemiftis imbribusac tonitribus, ambas dirc^-
mit acies. Ita Cblotildh illorum matris precibus
oblccundanteDco, civii is cft prohibitus cnior .
» Eo refpexifre putem (b) t^idtbUm Hifkoricutn ^
' qui Fraiicoi ideo laudat , quod in plura regna di-
ftributi, fi quid inter cos dilTcnfionis ortum fue-
rit, ubi ad arma venitur, mutuis in ipfoprqcin-
6u colloquiis pof iis, quam czd ibus terminare
t cifiu foleant . ( c ) Subinde porro , foedere inter fc re-
7"'».*’ T?<^^'^oCbildebertHs3:Cblotb4 rms in Hi/pdniam ir-
#iini. I. ruperunt, cujus maximam partem eos acquifiirc
icvihitCrrgoriHi (rf) Iidcmf4/4r4«g«^4W obfi-
Frp-:i dionetentarunt ;aqua fcV d^tACbildebfrti S
f\oh y oppidani redemerunt . Huius in ho^
ffiftii

jj -Yr-»»<norem Martyris Rex ille iubnrbanam bafiiiram.


7
” **
c 11 aedificavit , qux hodie S. Cermdni dicitur , de qua
diploma legitur anno ejus regni 48. editum ,
**’
qui cftannusrtri^/f^p. Hifpdnitnfis autem expe>
ditio confcftur (/) a^/fe^ertoinannum ^42.
*'
fc»'. Cl) Per idem tempus, quoin HifpdnUFrdnn~
„ arma volitabant, trans eorum illatus
r«r».nto efifnror. (b) TheodebertusTbeodoriri fiiius i Go-
rb« regnante ToffV4, &
Rowamo implicato bello,
Ltfurfdtn y ^IpesCotridSy ac FenetUpicraque fibi
». /ic*. fubiecit , atque inde digredieris Buccllirmm ibi re.
r.i«toi., liquit , quem totam ItalUm percurfaflTc, & Sici~
AiiVi. /mi» fubegifle. Annales noftri memorant. Tr*-
• topinsvero Tbe^deberttim ait extremo Fitigidh an-
' j

no , qu Cbriffi f 39. putatur , cum is ^dvtm> 4t ob«
i

fideretur aBf/z/ir/o in /e4/Min irrupifTc cum cen-


tum millibus armatorum , atque ab J{omAmit fu-
fum , graffante infuper morbo reccflfillc
« Apib. (i}£omortuo, 7 'ivodeb«yd»iejusfiliusfub belli
Cithifi
PARTIS I. LIB. VII. CAP. VII. 377
Cethieifinem, annumque Cbrifti
ir jiltmdnnoi fuosducibus LeuthariSc Buitllino, ti
mltdlUm expeditionem permifjt facere: (4) qui
ncquacmamobfiftente T^Mrfere in Sdmnmm niquc
progrcfli anno 555 copias dividunt. Btitilinust"
( ita hunc ^gdtbids vocat ) fecundum Tjrrhtnd li-‘
toraprogreffus, ad fretum 5 fV«/wm ufqaeperve>
nitj Ltnrbdris Jlpuiidm CdldbrUmc\\xc percurrit.'
Erant in eorum exercitu Frdnci pariter Sijtle~
*
ttiditdij quonimilli
, qui pari cum i^om4»» reli-
• '

'
cione cenfebantur , inter prcdandum facrisatv*
Itincbant: ifti, ut erant Gentiles, facra eodem
acprotana loco habebant (6) Parta ingenti prae-
.
da Itutldris aeftate appropinquante fe in yent- |^i«^
f»4m ultra ‘P4diM» recepit. BtueUinns, qu6d «f
fidem dederat, Rr in regni apud illds^ob-
Ce/fcij
tiaendt fpem venerat ,cum millibus trig*nta fub.
wit, atque ad CdfiUnum fluvium , haud pro-
cnl<‘4/»«4ab millibus c6fodec'm du-
cty(4 rftfe fufuseft.* occifis cum Bufellino ipfo,
quinque , 'omnibus f ciim iam Ltttidrh
prsrter
magna copiarum amifla prrdseque parte ," inhi*
[orem, excoque in mortem -incidiffer. Clades
evenit anno ipfo Cbr»^/ 5^4. altero ab obitu
"^ttbdiii y quem anno ^^4. dcceffiirc (c)mon-''“ p*»*
*‘‘‘
"«avimos, idque ( d ) ii/gdfbids memorat.
n-'
. Caterum Tbeoddtum Cotborum Regem fub ^
'oitiiim Gorbrrrbelli , adconciliandos fibi Frdn-
'•», ea G4///.C parte, quam Corbi tenuerant, iis^i*^^^
fer ibit' (e)Trteopntj y idque ratum habuif^ facw/H»
ccffifTe

reanno fequenti yitigem , dedu6is inde Gorbomm


ptefidiis. (/) Ad hsecanno ^48. "Jtiftinidnumeof-*^''^
dem demereri Fr4Mrt)} cupientem , TVi^iwrwVh siSK
PoCcflioncm fuo 'iis decreto confirmafTe ;
[xco tempore ^retate certamen cqueflre c«fe-
^
»'•••
&
wafle, ac (olidos aureosex Cdllitdnu metallisi
nonutgentesicsrterae , etiam TtrCd y B^otitdni Im-rL/wJ
Kratoris effigie, fed fuapre, fignaffe. ‘ •

Ut ad fWodoTe» p<)flcros revertar ^-frati ibus


ttibus eorumque liberis lupcrffrs Cblotbdriru
Frdnto-
y .

378 RATIONARII TEMPORUM


Francorum principatum lolus bie^io
ampliij*
A. .

{a) Cbramnum»
BCint. Olli poftrcmo regni anno
IcfUi 5ucm ciTconcubina lulccperat, contumacem
ac
rebellantem Ixpius, cum uxore ac libens,
m)c-
erant omnes,
In tuguriolum , inquod mclufi
AoSJ"* igne combuint .
Virere pqllea defut an. regni s i-
Mmii. lub mortem memoria dignam
hanc edi-
ac
dit; yabl qudlis putas
fictammagnos J{cges inttr/uit\ {,b)
Hujushliiqua-
. , ^ Francorum
tuor totidem in partes diRnbutum
imperium, lortiti (iiat..Cimriberto regnum CW-
'•

G^ib! debtrti , fcdcfquc Lutetia Tarifiorum obtigit


;
•.&Z.
Gu0 fbr4 mno regnutn Cbiodomerii $ cuius icdcs
Uurtlianix fuit; CW^nV* regnum (blotbarupz-
Sigiberto rcff\am ccl-
ttis, {edcsApndSut/Jtones:
fit.Tbeodoriciy cujus caput Aew» luere. ^

Trocopius Tbeoieberti mentionem lacitin quar-


to ejufque fororcra nupliHe iCTibit
Fram-
Htrmtnkifclo Varnarum Principi , quos a
interfluente F.btno diridi aflerit.
Acpoft il-
eis
liusmortem F{badafim privignim camde patru
voluntate duxiife, cui loror Regis ^ngfiojmm
inftru-
ante delponfa fuerat; at hanc fraternis
ftam copiis in yarmos imprdfioncm tecifle,
iii-

que fufis captum B,badafsn id fuum conjugium,


noverca repudiata ,' coegiilc

CAPUT VII.

Imperii Juftiniano re-


tccUfiafticd res utriufqne
rum pofiiutt» at de tribus Capitnlts..

A Rauficana (e) SynoduU in GaUiis habi-


SSu:“‘ /V ta cft anno ^X9- l>«cio Juniore Coi. ciiiC<-
Inc*fo"traPe/4g.iifP.
. jarius ^relattnfispTtcimt.
& ejus reliquiasebr/^ commendata gratia cit.
Epipbanio Epicopo mor-
n \uJiCon^ntinopoli yerb y
in
.‘^.‘t'K.tuo , (d) Sintbimus Trapeijsnnnus
cjusl^um fuffbausclf, id agente Tbeodor- Im-
peratrice Sutytbianis partibus
addicta , quarum
* prin-

-Digt- by Googie
} i

PARTIS I. LIB. VII. CAP. VU. 579


princeps erat ^ntbimni- Qjicm ^gdprtMt Papa
(a) ad "JnfiinidnMm miffus aTbeod#to Rcgc
tb9 -um,(b) aocftum ex illa 1'cdc , 1'accrdotJo om^
ni A’ Cbnftidnd communione privavit , cjulque l>»»-
*
"‘ *'
Joco Menudm con/IicuitannoSj6. Hic eodem an- 7
no^j{4pfre vita dclundto, (cJSynodum celebra-
vit 6 Non. Mafdt in qua cum ^ntbimoSeverutf^» lom-
ali'que damnati Cunt Rnerctici , qui omnes Jh^ sy^Z'
nr4»t edicto rclegati,inccndioaddi^iseoru libris.
(W) audita morte creatus cft W-
verius Hoimifdd Papx filius. At Tbeodora cum aubeni'.
£*'’**
l^gUio I{omaiio Djacono cbjn paffa de
reltitiiendo , aliiique fovendis Hxreticis ; Silvtr
rium iSettfurioin cxiliummitti , ac ptoeayigi-
lium Heri l{om 4 uum curavit Epifeopum, (e) an-
no 5 j8. Biennio poft Silvtrh in inliila T^mur
rid xrumnis &(/] inedia necato, yigilims lcgitir{,[^['^*
mis comitiis Pontificatum recepit. , _ ,

Hoc Pontifice celebris illa de tribus Capituli»


exorta controverfia, ob quam quinta CostfidHti-
aopoli generalis cft perada Synodus cujus ordi-
nem tei breviter exponam. . -
.Lism.
[j 3 Damnato ‘>{ey?or/o , ejus fautores Teeadori lu.e.i*.

M»pjwftid quondam Epilcopi libros in. vul-;;*„7 .*.

gus fparferunt , quibus iu naturas in Cbnjio


duas alTcicbat , ut 't^efioridno errori fuffragari vi-r
OjHi».
derctur. De his l'bf is altercati Cunt inter “
tbdUi paulo poft Epbefiddm Synodum , hinc «/r-
JeTS>0
menis Monachis Theodorum oppugnantibus j cuin dcl
I

^ iV.”
aliis plcrifque, &
inter hos Epil- •
fitiflh ,
copo ; inde Jodnue 'xAntioebeno alHlquqrpro illo/*'
liantibus, nec non Theodoro iplo Imperatore.
. (b) Ad hjec, Jbds Edeffenus Epilcopus Jidbuid Oulc^
fpcccflor epiftolam, fcripfit ad Mdrim Terfdin ,
in <j\iiCyrUiHf» perinde ac '^{eftormm redarguit > C.oor.
Ut Scl{dbuldm, rbf«fori»»s .vero magnopere col-j^jie^.
laudat. Secutum eft Cbdlcedonenfe Concilium , S].Doa.
in quo 7fcai a nonnullis iudicio poftiilatus,
ieryfeafl ablblutus Synodo anno 448. denuo eft «11. s.

receptus, poftquam T^eftorio &C Euryibi anawc-**


»•

ma dU
38o rationarii TEMPORUM
ChrV^ ma dixit; actum IcAa illius cRcpiRola, 8rcate«
•dstu nustolcrata quod hzrcticum inca dogma nul-
lum effct; quamvis enim f7r»7/«w perftr'ngeret,
^ id ipfum tamen recenti adhuc Orientales inter &
JEfjptioi dilTid io condonari virumeft oprtrrere.
eodem Concilio 1 becdoreru$t qui in Ephtftm
Latrocinio a piofcoro depofitus erat in confer»
Cum cft admifrus ; qui quidem Pagrantc illas
quam dixi « Joanms
v^nfrorfce»"» Ar ryr»7/'fimulra-
te, contra huius AnathematiCmos duodecim acn-
«Libet».
commentarium ed'dfrat.
tmuc.it. V W. Swundiim haec , Tdldfiinh qnihurdam Mo-
nachis inflantibus ,‘undquco’m hisT*ff4g»o R*-
fedis Diacono & Apocnfarto , Oriftmes
ftiniani decreto damnatus efl; cv\'Mfnmd$ Com^
,
/tdntinQpeliunut , ac TtUgiut fhbrcripfir ; ti*m
yi^iliut ipfe I{omdnms Pontifex , ac carten Pa-
triarchz. (^xres TbeoiommCdfcrremfrm Epi(^
copum > OrtgenisSe .AcepbdlvrnmpiXxonvm ^ quo
cum Teldtms fimultatem habeb *t , vehementer,
offendit . Hic pro ea, qua apud Imperatores vale-'
i bat , gratia, auftor fuit , ut ad conciliandos c*’n»
Cdtbolicit ^cepbdlos Tbeodomi Mop'V«ffrnt$t in
. 7^4 laudatusepiffola damnaretur, una cum epi-
ffola ipfa, &
Tbetdortri libris contra Cyrlllmm.
Quod cum Jufiinidtio reintegfandz fpeconcordif
valde plaaiifTet, C^rbo/fn' complures in^erceffe-
' re,rati tribus illis condemnatis labefaftari Fyno- •

di CbdlcedoHtnfis auftotitatem , in qua Thd$


eum epiffola (iia ac Tbrorfor/ commendatione pro-
batus erat ,Rr Tbrodorrnrrfed i fuz reftitutrs.Per-
vicit tamen Imperator, &’anno^ 46. I’brnm edi-
,quo tria illadamnavit Capituja , eiqre Mem-
dit
cafteros Patriarchas coegit rnbrcriberc.
nit Pro. (b) yigilium verd J{ofHdimm Pont, excivit f <»«^ 4 ;»-

M
diu tergirerfantem in fuam pertra-
xit fententiam. Nam fequente anno decretum
edidit, quod Jndicdtum dicitur;in quo falt^a ^vno.
itmdnm. di CbdletdoMenfis reverentia, tria iffa Capituf*
“*'•
damnavit, inffante porro 7«AiA/4z»,ntabioluti
ac
; . , , ,

PARTIS I. LIB. VII. CAP. VII. 381


ac fine ulla Synodi mentione damnationem con-
ciperet , yiittims abnuit &
adverfus minas omnes id
&r contumelias invido animo pcrlHtit.^
[•»J , modum po-
ut ei controverfix •
neret generale C oncilium indixit, quod quintum
Tom.“’i.
ordine celebratum eft CoMfi«ntin 9p<ili annoett. ton
reclamante yiiititi qui trium Capitulorum pa-j^^^j*/,
trocmium adverlus Imperatorem rclumplit . Ea-
dem nihilominus ab quinta Synodo damnata
lunt \^b) 8c Ori^enti inliipcr anathemati liibjcdus * cjrtin.
una cum DidymoSc Evdgrh yigUius quod illius iru*d'*
decreto lublcr iberc nollet, in exftlium ciedus eft ’•
, J?'-.
ac pleriquealii eadem ex caula vexati
:
(e) prx-r via»
Jertim ^fri Se Uijri(4 Ki qui in trium Capitulo-
rum proteifionc pertinacius haelerunt. (d) Syno Her.
dus vero tandem iedisaftennone firma-
taluum inter Oecumcn'cas locum obtinuit.
/i«i lyar/ffij opera revocatus ab exfilio, dum
revertitur, in 5/W/<4 calculi morbo periit **”•
POit e. Ba filii ij.ait ^poeniix MartelUni vel
17. .
ut habet yiQor; quorum ille annus eft
554 hic s?8.
-

\.f) nane/PeUgms ....


exedit;
qui neci» aMIatac
Cbrifti^

lulpicioncm publico iuper £vangcliis&^<td>.


cruce lurcjurando dilcullit.

CAPUT. VIII.

Eruditi dc/anffi viri f quos Jadinhni dtds


ntc nou Geniilti, qui inSrinu iufiincs exftite-
TUUt

C laruerunt "jHflinUHo rerum potiente , do-


drinr morumque Ikndimonia { f) Caffio-
dorui Sen.itor qu' Theodorico Rege mortuo
.
.

CUfen/i. Ctrni-bii Monachus fadus eft. iib. 11.


(g) B>io't j/iuj Exiguus Ahbis,qai cyclum fuumi'^*
inno condidit. e.p iT .

(b) Facundus Hermiantufis Epifeopus ,


pugnator Capitulorum trium» Sttaxt,,'
(4) ia.-'»;-
. .

jSi RATIONARII TEMPORUM'


Eccicfisc CdrtbdgiHtHfis Archi-
( 4 ) Uhtfdrus
diaconus cjc cadctn fefta.
- (b) yidor Cdfmsnus Epilcopus» qm Vittorimm
ihi. Cycli annorum jjt. conditorem refellit.'
cw.***
Tununtnps Epilcopus in Africa, Chro-
# siirfi. nici Scriptor .
" '<
^
Jbdtvr Poeta, qui = Papas librum fuum
„ . dicaTit. ^ .
A. f ) Sanftitate celebres exftitere in CdUtit Epi-
f. fcopi , Cilddrd»! ^otbomdgenjii , 8f ejus frater Me~

dtrdus SueffioHenfa ,Epiicoj)i ingeri fsVirinntn-
fii In Oriente S. Sdbbds , in
Occidente Benedidni ,
a ciM» Abbates, (d) Hunc certum eftfub^w^iwo A’ Ju~
J-5
^\yf/»M»*viiiffe, mortis annus incertus cft. (?) IN
luftraTit &
Cd//rds lanftitate mirabili J{dde~
"'li^g>t»dts, qu* cbhtbdtii Regis nuptiis Cbrifii pau-
{mai/. pertatem prztulit; cique in Tiddvitnft Cocno-
Dio fe ipiam confecravit.
Eodem JuftinidHo regnante Trocopiusy 8c ^gd-
rUds, tom MdrctiliBut Comtsy Hiftorici floruc-
runt . (f) VhiloiophiDamdfiiiuSyrutt SimplUius
CUixy Euldmius Tbryx y TrifiUnus Lydus y' her.
midSy 8c Dhgtsui Tbeenices y' Iftdorus f
Gentiles omnes. Qui Prr/ir*»! &
Cbtfms ctciii
fama, ad eos vifendos in Orientem profefti (unt;
ac 1'pe fua decepti , cum ilHc publice privatimque
cornmtiores , quam aptad fuos ,mores& inftituta.
vidiflent, domum rediere, utfcribjt ^dt^si
iiUApk (j) qni & ChofrDtn faifacommendajtione do&ri-
'*
nz celebrem tunc fuilTc prodit

cA P uT IX.
VMel
fu
i.c. 14.
SEwtr.
I. I.

Md
Juflino iuuiorey Tiberio, de Maurteio;
ia Oritntdli Imperio fmb illis deciderunt bi-
^
I.The»
«ph I.
fiorid dkud.
aantr, Ab anno Cbrifti J6J. ad <Soo., ,
Cr<tr,
fani.
Dultigimo
Orne,
iifc.

/•iMnw*
1«.
V lgildntid [b} ‘Jdflinidni forore
pa,tcr natus ^li/iinus, cx CurepdUu impe*
/ rator
,

PARTIS I. LIB. VTI. CAP. IX. 383


ritor coronatus cfteo, c^ao^nfiinidnui cxceffit
inno 565. una cum Sopbis conjugo y Tbeodord u too,
WLotlsJdftiaidiii (4) ncptc. Facili ac prompto in ^viftor
olfiaa pietatis animo fuit, leda bellicis rebus
alieno, legum amans ac juftitiz; ^uam Principum
impotentia coliapCam, infigni Icveritatis exem-
^
ploreftituit, cujus (b) Ctdrenus meminit, &cllp.
omnino dignum quod hic quoque liatur. ^
Cum ad Juftimumy quoties e palatio publice «injliui,
prodiret, de potentiorum injuriis queftura undu .

que cives accurrerent , aede ea re ille Isepcfru-


Itra ad Senatum retulilTet, quidam exeo ordine
coniurgens , recepit fe , (i Frxfcdus Urbis fieret,

& adeundi , quoties vellet , Imperatoris copia ^

ret, perque eumdern potcftatc lua liceret uti,cir-


-
ca rnenlem effeiturum , nihil ut injuriarum ac
_
*.

querelarum in urbe reliquum foret ; quod fiulla


cujufpiam exftaret, quam ad fe perlatam ultus.

i^e non elTet , poena fe praeftarc capitis velle .

Conditione accepta^ paulo poft plebeja mulier


-
primarii cujufdam viri nomen detulit ,qui (e bo.
nis omnibus per fraudem &: calumniam everte* . \
rat.Is Praefeci juflTu lecundo citatus jcum nec ftjr
ti/fet fe , &
ca dem d ic ab Imperatore invitatus iil-
let ad convivium ,c vcftigioPrzieftus in regiam

irrumpens accumbentem Imperatorem paft 1 ad-



,
monet. Qui cum nihil fe, quo minm quicquid vel-.
1 « ex lege faceret, prohibere dixilTct, extemplo
«luci hominem imperat, &pro tribunali produ-
•• •

dum, acconviflum, verberibus affici, tumde-


ronlbcapitc, vedlumalino, per urbem traduci,
tiufoue fortunas omnes addici mu lieri.^Hoc cum .

/Imilitcr &
in aliis inftituilfct , tantum omni^
bm terrorem fecit , ut ab injuriis deinceps abfli-
neretur. Tum
Imperatorem adiens ille, £xe»,
inquit, 4fuod promijicrdm i tffeci: tu fi peri-
ttlumfdcito. Procedente mox dimquic-J
n late cflcnt omnia, neque quifquarn amplius
«bftrcperet, multum collaudato homini Patri-
'
a»m dignitatem ac Pratfcfturam urbanam in om- f
ociavitam contulit • Idem ,
. , •^

384 RATIONARII TEMPORUM


&.SI-
Idem pacem cum ^vdrifmspi&zm haudtem-
peftivd latis , annua negata pcnfionc , folvit annu
^66.Terficdm item longe majore Kcipublicae da-
mtn%i mno. (4) Nam bellum de honelta caula fulcc-
!• e. f
TUofh ptum anno $71. imprudenter ignav^iie gcllit.
Vul>
- (b) 574. Indiftionc 8. lam a Stpttmbre
Anno
coepta cjurquc dic 7. Tifcmi»»» Comitem Excu-
,
Alex. bitorum renuntiavit ;a quo deinceps ad-
Theopht
•imo:. miniUrataRefpublicaeft. Nam^i»/^"»*^ accepta
1-c. II.
e Evigt.
in Oriente clade confternatus inphrenitin inci-
c IX- dit.* (0 qua commotus Cbojroes petenti Sophid
CmmPtf,
fit UlU triennales conceffit inducias, ita ut in^rmcitU
tmm . tantum interim certarent, ibi ergo circa annum
4 timoc.
>1 . 576. redintegrato bello, Cbo/rofi a (d) "JuftimUno
i' duce luperatus , &caftris exutus
eft; ac tantum
Eeiy.
1. e. 14. ca clade terroris accepit, ut lege perpetua lan-
xerit, ne deinceps contra ‘¥^<om4»os exercitum
nti.’ 17. Rex ipfe duceret . Eam viftoriam [ej nonnulli
mortuo "JtiftinQ contigiffc volunt i led eo 1 iiperfli-
thae. te , au&orc tamen , qui tum gubernabat omnia
Tiberio, partam eflTe Icribit S'ii»»of4rr4, Evdirius,
/Chro, Scjodnnes BicUritnfts
Alex.
Th.-op. Juftinns ingravcrccntc morbo, (/) Indi&. ii.
Piul. Septembris die ( hic eft annus 578. ) Tiberium
Tui^iMtiCxCd/jre cresLvityiugu/lum , &
Ofloir» lequcntc
dic 4. excellit e vivis, ciim annos 13. uno menlc
minus imperalTet.
X Eexgr, [t} Tiberius ergo genere Tbrdx folus imperare
S. rbe>
•ph. coepitanno 378.(^ucm
''i.Qii Hiltorici omnes ab lenita-
P.bI.
Uic te, jullitia, munificentia, pietate, cxtcrilque
Zon,r. Imperatore dignis virtutibus cnrxd pra'dicant
meioh. Initio imperii, occulte Tibi parantem iu-
B‘* fidias privatam ad fortem redegit . (b) Ter/us /^0-
' '
mduam pacem ftiperbc reipuentes duce Mdurich
cccidit;&quae;^N^'m'4/io Imperatore ab illiserant
occupata , recepit anno imperii quarto T^dr/itu.

thefauros abeorepertos ictibh Didconus Impc- .

ravit poft obitum "juflini innos i. mcnlclquecir-


irhT». citer IO. Quippe anno 381. (0 Indid. 15.. /rfKgMyi*
&
menfis dic 14.CX morbo periit j cura pridie Mduri- y
«rhii. iSl .
. .

PARTIS' I. LIB. VII. CAP.IX. jgf


t49ConlittntiHdm filiam conjugem dedilTct , ac
luccclforcm fibi dcfignaffct , coronatis am-ii"^
bobus.
Mduricius j (d) i Cdppdiotid oriundus oppido « tynt.
^dbifo , fit annoCbrf^i 581. Row4noritm Impera-
tor, virtute aerei militaris Icicntia commenda-
tus -Sed utrumque decus tceda labes avaritia: de-
formavit; qux te poltremo in e)us vertit cxh
tium. Bellum cum Pery;r7ii/?/«o Imperatore lui-
ceptum, per 'Philippicum ducem aliolque felici-
tcradmini/travit.
(6) Prateipua J^ow4ito diiceparta viftoria ’
anno 8 . MauriVi/, Indift. 7.adcoque anno Chrifii vc.<>-
589. Ob quam iratus Hormifdd Baramo duci mu- Pi^^'
liebrem uolam per ludibrium' mifit, qui ab illo p>«
'

cum exercitu detccit. Interimab #1t»do<c6mprc-


hcnlbs Hormifddjy & paulo poft iCho/roe filio
croccatus j ac demum , quod nullum imprecandi
finem faceret , fuftuario necatus eft. Cbvfrues
parricidium invifusCuis, ac Barawo in cum in-w;ilI7
iurgente , ad htduricium confug it : a quo adopta-
tas in filium > &
'b^drfetit opera vido Bdrdmo , rc-
ftitutus eft in regnum. ItaPrryJra bello anno eo-
dem589. finis eft impofitus , quodviginti annos
dufaifchaud fatis accurate(f ) S^iwofarra fcripfit . rsiaioc
Coeptum eft enim anno 571. ac duodeviginti per- »•' *
feveravit annos
Verfico bello fuccellit ^Avsricum, immincritc
fbaS4«» Rege; cum&5f/4w»i interim
te Bdlgdri I{omdnos laccflTcrent .
^Avarico bello dux Comentiolm (d) fcditioiorum
iliquot m
illia levius armata julfu Mduricii Bir~ ettm M •
btris objecit
;
quibus partimczfis, partim captis
'

perexigua in captivorum pretium ta- p<ui.


tata pecun ia quod cos redimere Imperator nol-
Ift,iugulavitorancsannoCbr/^i(Soo.tf) Indidio- chroo.
"c S.Scnfit ob tantam immanitatem infenfum jg";.
Sbi Numen clfe Mduriemt Itaque, ut erat rcl igio- id-orhu
nsaepius, milTispcr Monallcria facraque fpea "rhil"*
umnia literis , orari Deum juftit,ut admilli illius «pi**
Vcuvii B^dtion.T<mp-Tom,I, Bb de-
, .

386 RATIONARII TEMPORUM


dclidi vivus potilis > quam mortuus, panas pcj>
folverct, quod illi cx voto l^eusindullit.
«Chrn. Anno quippe 6oi. (4) Indid 6. T^ovembri men-
*'**
fc, Tbotdi quidam Centurio, lingua pioirptus,
concitato in
„ .,,ob idqucvolgo militum acceptus,Imperator, ac
MauruiumcxcTchUj lalutatuscft
•" 17. die menfis ejuldcm , feriaj. Mduriciust tru-
cidatis inconlpcdtu cius filiis, ad Cbdlctionem
capite pleditur . Conftdntind vero ejus uxor
ichron. {(iennio poli, (t) Indi&ionc 8« perimitur,
unaque tres ejus filiae.
, nmoc. Non alius Imperator aut acerbiorem tortu-
tikwIl’ nam expertus eil , aut toleravit ccniIantius.LIna
p<ui.
yyjj in tanta tuorum carnificina illius clrexcc-
C pta Domine , CT
Jufitts ti jttdiimm tvnm
,
7oB»t,
Cedf.
Quin etiam unum ex ejus filiis intantem adhuc
occultante nutrice, ac tuum pro illo ad necem
objiciente filium , fraudem ultro Mduricius de-
texit, nec alienum cftpalTus occidi. Imperavit
annos ao-menfes tres, ac dies aliquot.

CAPUT X.

Qh£ in Occidente Imperdtoribut Jv(i’^no 7/. Tibe-


rio, rffMauricio ztftdfunt. primum Lan-
;obardorum in regmo» , decjue Narfeti-
Italia
>us tribui} tum de Exdrebii Ravennatibus.

Angobardi (d) a prolixa barba nomina^


r^ i. I. y,^inili antea dicerentur, (t) 5
Stdndindvid^ indidem, unde?|f Cotblj ydnddlij,
• •i e i.
ftnCf, prolcfti lunt . Illi (/)
Hfm/»,
Ibored &
^ione ducibus , Colf ^ufonio ScOlybrio ,
hoceti, innoCbrifti 479 deviatis 7'4iid4/»i, vanas
fcdesoccupaiunt > ac demum ./#>*do/»o Rege, qui
PiBigt
^vu^. nonus a (1) P4»/o numeratur, Tannonidm inva-
516- Fadere cum l{vmu-
Videm' Iprunt (b) anno CW/?/
I.» cMiiiinito, eorum adiuti opibus, coiitra Cepidas
Iccunda prxlia fecerunt anno , ut icribit (i)Pr«.
(opiut belli Cotbiti 14. & ly.Cbrifii S 4 »’& SSi. •

. - ac
1 ,

'PARTISTI, LIB. VII. CAPr X'. %tl


-«C riddim /{om4inj &ipfi bello coJem CofLifq
fubfiJio venerunt (4) Quotcmjlore 7{jr/ii ,ih
ItAlUm miiruscum GufWr debellavit, occiloco.
rum Kege Turi/rf.annajUt lupri mvraoravijj^a.^ vv«ntr.

Sed cum bciluarum ritu totiiralid grairarCntiir,*
teterro flammifquecuntta vallantes hcrasiplas
Kdeslhipris polluerent , "hldfjn eos z fe quampri-
mum dtmifit in TdHuonidm . Kegnabat tunc jU«-
fobdrdis ^uduiumi f cuius filius ^tboinu) primus a^atiir
in iulidm 'JuftiHo II. imperante pervenit anno/,^'-;^
Cbffy?i568. Iniiicfc'onc r. quoanno Falcha Calen- »«»»/
dis ^p- ilis celebratum ell Ita ( 6 V^ulus y<varne*
.

fridui . Sequente anno , Indidione ineunte , U- * jj»*


gurtjm pene omnem , przter maritimas urbes , ex- U'ic fd
pugnavit. MedioUnmm ingrelFus , oble
dit triennio toto; quo demum oppido potitus cll
anno S7i-ac deinceps reliquam pervagatus Ita -
liam , Mpratter I{omam &r ^awnnam Cunda prO- arf. u
pemodum occupavit . Hic affinitate CLIi>rbario*j^^^,
jundtuscfl filio, (d) cujusCb/otb/i/idamtuio»-
filiam in matrimonio habuit. Ea mortua, i^o/f- J»,*!.”*
mundam duxit Ctinicmundi Ctpidarum .Rfg'* » '*„*** ,'^

uem liiaptcmanu peremerat , filiam ; cujus infi- adcd ta


a iis occilus eft , dim annos tres &
lex menfes irt 1
**•

Italia regnalFet; fi ve ab ejus ingreflu leptimum


attigilTct, ut (e) Grrgoflusnoftcr prodidit. Itaque
pcnitannoj7i.(^ Ho/emundacum thel'auris»/f/-»^n^^
poin!, 8i adultero luo Hermige , ad Longinum Exar-^ef.
chnm I^avennam fug iens, c jus fuafu venenum il-
I
i
propinavit ; ai jus haufta parte, reliquum eam •
ftrifto gladio coegit bibere. Sic adulteri
ambo nefarii parricidii p<xnas dederunt*
Hujus Laug^ardiea irruptionis audorem
fuifle ly^r/freiw Patricium fpadonem, d quo Go-
tbicmmm Italia deletum eft regnum, afferit
^naftafiHt yvarnrfridus. Cum enim ab ? »var-

nis apud Juflinum in crimen adduftus , Impcratri-


CIS 5opbr<(Contumelfofis literis ad lananim penfa ,*«»•*•.
ut Ftinuchum decebat, redirejuffusciret, mlem
fe illi telam ordiri reipondit , quam nec iplU ne-
- . fib X que

Digitized by Googie
;

3*8 RATIONARII TEMPORUM


que vir ejus umquam retcicrcnt , atque itaZ^»^
xobdrdoi ad invadendam excivit lulUm . Harc
yvdrnefrUus. Qu* ab nonnullis eo refelli putan-
tur, quod ^i<r/rifo»y?4»/x*opu// tum degeret, ut
Corippm affirmat, quodque idem deinceps in ea
urbe rcfedcrit , Imperatoribus longe cariiiimus ;
donec a Tbutd anno 6o^. vivus concrematus eff,
ut Icribit Verum plui csemldem no-
minis hifforia temporum illorum exhibet. Jpfti-
fir'4/10 quippe Imperatore duos fuilFc
meminit (a) Trucoomt quorum alter IpadoSc
J.fCTfT sfai ii Qiia-ltor jam erat anno 4.yHftinUni , Cbri-
Mi«>. 3 quo Corlorion rescvcilx lunt in lulUy
j,**
occilbTo/xVaanno^ist.ut lupra demonffravi , (i)
’’

atque hic genere fuit Alter indi-


i, dem oriundus, cum f.atre Jdrar/o&r matre (uade-
’,\

/oj' 7
ft^cit ad
.
anno eodem 4 Juftmtani , 8ez
Perf ^ priori eff exceptus, fx his priorem illum
anno ^71. mortuum elTe narrat
poffquam Ladioburdas evocavit. De poHerioris
obitu non memini legere. Cotippmsde Ju/iiitilla
Conlulatu agens , ejus armigerum nominat TVar-.
r
fctim , qui , ut ibidem canit , ..t
ComptMiCd/drie y formaque infiinis t O‘oret
oiurtui omnis erat .
*
Non poreff hic elle Ipado ille qui tum vetulus
erat &
deformis.Sed hcc Orarii pofterior ille ger-
manus ;nifitunc , ciimad /^oma/iortranHit , pene
.

fuilTe puerum velimus. Hujus ergo filium fuilTe'


G»*«. haudablurda fufpicioeft, adqiiem (t) S Grefo-

rius epiffolam xledit; nifi mavisad ipfum hujus


'

pertinere patrem . Eumdem porro T^arjeiem


pofterioris filium arbitror a Tbota vivum e(fe
combuftum. Quem qui putant Eunuchum il-
lutp longe celeberrimum i^uiffe, vehementer er-
rant, ut inter alios Conftantmut Manaffes-
Ut ad Langobardos redeam, hi paulatim Ita-
.
' liam obtinuerunt , J{oma , uti didum eft , I{avem
Fxtquc exceptis, ab iilqqe tradum Laagobardia
nomen penes amplam i/^/«provmfiam hodie-
• .
que

-^gitizecUj^ Go
J

PARTIS I. LIB. Vn. CAP^X.' jSp


dcrcfidct. Regnatiimab.illiscftannis206. [ «»
Joftremus enim Rex Defideriut i Cdrolo MainotiU^.
'

Framcorum Kcgc vtdtns anno 775- 8c incluiiis Ti- vvVi“'“*


«»o, Icquenti anno, urbe capta, in G4//i4ic<l ab netu*c«-
dudlus. Ejus filius ^ddlgins Conftantinopoiim tu-***"
git; uhiiConftantino Copronymo Patriciatus ho>
notem eft adeptus. Qpod Annales noOri tellaiv
tur , nec non Taulut Fvdrnefridust
Eodetn porro tempore, quo Lingobardi fn//4-*
//4 dominabantur, Ravennam Exarchi tenue-
runt . Cran' erant PraefeSi , qui Con/ianiinopo/iab
Imperatore mitti confueycrant ; & utcumquu
Langobardis rcCidcntes
, reliquias ilHc imperii tu-*
tabantur led impotentiam
, avaritiam ma-&
jora, quam hoftesipft, damna fuis afferebant wj
Ergo fub annum 568. (i) Longinus Patricius^ X»-
primus Ravenna Exarchus mittitur , amoto !^^4r. *
fiteyjuftino imperante Juniore Poftremus Eutj. vv*|*
.

^ius fuit, fub quo ^


iftiUphus Langobardorum

Rex J{avennam armis occupavit (r) circa an-ra»-


num 751. Hac ratione annos circiter 185. Exar- *’*“!;*'
^
chi Croci Ravenna przfuerunt .

CA P UT XI.

Q»a i» FranciaC^Hifpania interim gefia ab an-


no eircittr jdj. ad 600 ubide Chlotharii filiis
. matuor CharibertO; Chilperico, Sigeberto,-
Guntramno ac Sigeberti pofieris ; tum de
,

Leoyigildo Hifpanue R^ege t Hcrmcnegildo»


ac Ricarcdo.
ttffPM
^Hlotharii filii qaacuor totidem in partes di-^;|'**''
v-< Tifa G4//(4 parebat, uti (d) fupri memora-
Timus. Horum peffimi fuere Cbaribtrfus ScCbil-’
peritus: in quibusprztcT libidinum impunitatem * <«•**•
aclicemiam, regium nihil agnolceres. (e)
nim ut indecora conjugia exemplo fuo feprehen- «. v
• yifigotborum in tfjfpana Re-
|isa^itatcm ^«{rber/aoexpetiit, duda Brunt-
£b I thilin
^ ,

RATIONAHn TEMPORUM?
illius iilia. f4)Quem CMpcrirtii imitatus
fororem cius Gjfunthdm panl6 poftadlcivit , Ff#-
reicAa pellice; cutm deinde blanditiis
%^‘h inetitus, innocentem feminam vita privavit,
ciuique loco pellicem accepit Obid regno pul-
iumd fratribus fiiiflTe Grr|or/Nr narrat, quodu*
tnenlubinde recepit. >

Has amborum fratrum nuptias Cbronicon Si»


gtbrrti in annum rejicere videtur 569. Verum
iio«n<
^tb4 »diildus , quo auiffOTe ambsr i/bc nupfcrunt
Vici».' ut aitGrcfor/wi, ante annum illum obiit, (6)vi-
ifiiofa
delicet JuftiHi z. adeoque inno CLnfti 567 quo
chfMi tiuii fuccelfit. _
I

CbaribtftMi ob legitimam repudiatam conjn-


tommti gem InfrobtrUm ^ ac Merefiedii e iiiqiie de nceps
Tororis iterata coniug ia « a S. GfrmanoViriftorum
Fpilcopo (atris 'nterd'dus apud fJ/a-vuw in
obiit (r) regni anilo nono: proinde CM-
id) cujus regnum fratres ejusin-
4 r. 16 ter fe partiti funt >'
4.^*’ Cbi'perit0s ic SlftbertMS perpetui invicem ho-^
ftcsfrcqucntiora lecum ,quiim cum exteris, bella
gciTciunt. (f) H'C dum Wsnwoiarmis pcrCcqui-
tur, Cbiperieut ablcntis aliquot invadit urbes.
Neque tamen hac diu vffloria gavifuseft. Rever-
fusenim Sigebrrtnst SMt(Jio>iHm opp'dum inqnd
eo Tbeodobetfitm Cb-lprrici ex ^udovera filium
capit; quem , exafto prius jureuirando, ne contra
fe deinceps arma capcict, vertente anno remi-
fit Id pauloante HfnneibiUu nupt'asevcn't.!

fc<tv s
3 Iterum bellum poflrfcjriierri mortem
h^,^»tiCb}lper!ro eft ortum, (f) qui Turonui Tiffa-vojp-
que . quos ex fratern' partitione regh* JcgeFrrrrt
' lortito ceperat, lioftilitcr invafit. Sed SigthtrJ
rxA, Conjun<3 's cum GNnrr.nnno viribus,' per £•>;
i.eognomento Mummalmm fortiffimum ea'
ducem «tinda renrperavit, liib annum
qw> fh*ribernn,<>Wm fbrifir’Kjo Quinfo poft
.

aoimpoA..(e/(ofn'catdem . (iit(g)'ii' 4 rii^/l/d«, fi->


f.ViVt ^ Chfifti 574. .VCI iequcnti, (b) Ltngo-,
I' v.f . i barda»
; . .

PARTIS I. LIB. VII. CAP, XI. 391


iuriortf/MReguli aliquot ex dccctn illis , qui.>f/.
unt > in GdUias eruperunt, &r£iir->dc.o^
boiita (itcccfrci

lundtonet czdibus , ac populationibus infdlarunt


Sed coi Mummolut id Ebredu/tum C9ncidit. Ncc
inulto poftca (d) Sdxodtsy qui l'e LdHgobdrdh .

ad|unxerant, non minori ilragc compielfit. *


(6) Tertium civile bellum movit_ idem C t/Ype- no. i^u
ricui , occupatis , hofti literq; vaftatis per Tbeode- *
hirtum tilium Turonit^ Tiddvis, ^movtdais, tant i,
tddurcidh i aliifque Si^eberri provinciis. l.^ui-
bus ille permotus Truns^benanit ad auxilium t*oin. ].
excitis populis Cbilpericum' Guutramai licct au-
xilio fretum ita perterruit, pacem ut ultro refti-
tntis omnibus peteret • Sed ca pofl annum unum
ab eodem rupta Cbilperieocfi, qui in belli (bcie«
tatem Cuutrdmnum iterum adduxit. Verum eo
facile reconciliato , Sigebertut Cbilptricum fu-
gavit ; omnibufquc late Tdriftos, ac [{botomagum
ufque redadis in poteifatem, a Frdvth Iblcm-
niritu impolitus clypeo, Rex Cbilperiti in lo-
com acclamatus cft . Hinc ad Tornatum in l^rr-
vih oblidendum przmillis copiis, qua fe urbe
Cbtlftficus cum uxore libcrilquc leplcrat, a fi-
'anis duobus, ciuosPrciMnudolubmirerat, tin-Ji^f^’""
dtis veneno cultris confollus cll, (t) anno regni
14. ztatis40. Chrifti%’j\. Erat tum Lutetix Bru~
cujus filiusfb//df6frri»j ( d )quinqucnnis
urtbildit
'*
puera G«»do(4/do duce furtim paternum ad. y/N-
J^d/id regnum abducitur. Brunecbildh omnibus
iChilperico fpoliata Rorbomagiir» relegatur •
Cujus captus amore Meroveus Cbilperiti filius
eam patre infeio ducit uxorem : ac poftremo mif- e. i*.' ic

lisad illum comprehendendum militibus , nc in’’*


porcllatcm veniret, cuidam familiari luo
patris
trucidandum feprxbuit anno Cbri/ii ^77. ut ex
(/) iGrtgorh numera-
'annis Cbi/driffri conflat
nec non i Pafchatc
tii: )' quod anno illo ccle-| d(>.i>

bratumaitin G4y/f/xi4.Cai.A/rf;Af; in Hijpanid


ta. CaE .Aftrilis.o cMit.
'
interim CbiUtbirtus fub matris culcla
Bb 4 rW/- U.

Digitized by Coogle
.

fj

S9t RATIONARII TEMPORUM


ch'i?r
regnabat ; qui cura jjatruiJ
J idrntidcra bella luicepiti (4) C iit ptruut cum ni'-
6-<-.

J.c/,T turafibic frfdfjKwdefb/o/bar/umvidifTct, quar-


to pofi menlc lub nodem a ficariis c venatione
rediens occiditur annorbrity?/ s84.ncmpe nono
Cbiidebeiti zt\no, ut [i] Grrror/M narrat; cujus
'*” hodicque iepulchiura inBafilica
S. F'iaceHtiiid
Urbem cernitur . (r) Dicitur ea czdcs ab Ijindt-
rko Fttdegnrdii adultero cius cflTe conHlio fada:
quod Gre|trm4 tacuit , (d) qui hocunura (cribit,
illam a fWideierropoftulatam adeauCara diccn-
rCtffT tuiffi:, &quo minus idfieict , mterccfliflc
e. »f. Cuntrammtm. ( e) Hunc vero accitum a Frtdt~
gnfide Lutetiam t Cbariberti Cbilptrici regna &
cepilfc. 1 utelara quippe Chlotbarii II. Cbilperi^
/Grtg.i.Wfil '1 Cufccpit; quicodera, quo pater interfe-
dusdf, anno natus, (/) Rex xtatis quarto
menlc renuntiatur.
7
6 *c. i» Secundum hxc (g) Cbildebertus contra Lmg<^
vwii. rbardos audoratusa A/dwrir/o, metu illos addedi-
Jo-f/r tionem impulit Sed cum anno (fc) regni (uiij.
.

rurlrrs in cosmifllfct exercitum, pene univerfus


«f. P‘ofi'2»^usefh C<) Nihilo fecundiore contra Go-
ufus eft fortuna CuatramiiHs ^ qui in Septh
i'ctn
t.c?i^ maniam, quxtum Gotbiea ditionis erat, copias
mifit. Ex, quacumque iter habuerunt, facra
profanaqueoninia hoflili more populat* , fcclus
jfp,,„-hoc magnis fu’s cladibus expiarunt (k) anno
«* G-e*% Cbildeberti lO-Cbrifti 586.
liVcjj! (0Tum anno poft quarto, CbriJU^S^. tenta»
icie*. 9. ta iterum SeptimanU, Cuntramni exercitus ma-
Jb «.tui jori ftrage concifuseft. Dux cntCtuborum Clan^
d/>»j; querneum trcccntishaiid amplius vitis fe-
ch
xaginta Frantornm fudiffe millia, audoreft^o-
annet Bitlarienfit Quod non^pA fimile vero
»
'
> Cb?- .
(m) Cnntramnm MiKsCbrifii jgj. vel 5:94. mo-
« ritur
5. virtutum
,AprUist illuftri pietatis ac
'* exterarum rei ida memoria
ti. i qux (») EccIcHa»
Aicis commendata tabulis , 28. Martii quotannis
rrperuur. Ejus regnum ad ai/de^/»jn perve*
. P pit.

Digitized by Googie
. . , . '

PARTIS I. LIB. VII. CAP. XI. 393


nit. Hic adfcrCus Ch/otbarium cjuf^uc marrcm
Fredeiundtm , vetcrcs pcriiccutus inimicitias va- «"i
lidum inftruxit Mcrcitum. (d) l'u-

pra muliebrem indolem audax iemina , Kcgcm >
quem in ulnis gellabaty oBentans Cb/o/^ar/NM ,
tantum illis fecit anhnorum, ut cx improvilo im-
petu in hoAcsfadoi indenti eorum cardc viatori-
am pcpercrint . Erat tum Clotbdrius annos natus
laltem novem , ut qui anno CbriJU ftt ortus 584.
ut lupra docuimus
Cbildebertus inno qua.no ab Cun/ramni *Aimaia
obitu, Cbrifti 596. cum uiorc veneno tollitur r.ed^c .

Cu\ TbeodebertKSicTbeodorieus ejus hlii luccdTe-


te, liib Brunetbildis avix tutela, (c) Frede^un- «Aim.!»
dirvero, Zn/cria capta , cum finitimis aliis oppi-
'*'*
dis, amborum fratrum in Cbiuibdrii fiUi perni- 17.
ciem conjundos fudit exercitus j ac Icqucmi an-
no vita funda ad urbem Lutetiam in S. yinetntii
xdc fcpelitur
(d) Cbi/deberti aiii j inftiganteavia, Cblotba.
rium oppugnant , & acie vidum maxima parte re-
gni cogunt cedere.
At in Hifpaitla Ltovigildus a Liuba patre in re-
gni confortium acceptus ( e ) anno Juftini tertio , lo,».
,
Cbrifti Gofuintbam ^ibanagildi conjugem Bicur.
duxit j cum jam cx Tbeodofia Severiani ducis Car- a«u t?
tbdgiueufis filia, (f) SS. Leandri 8c Ifidori Ibrore
liberos haberet duos, Hermentgildum ^ 6cBjeare-'o»,ittm
dum. Atque is Gotborum in Hi/pama res plurimum
virtute bellica , &vidori is amplificavit. Sed^-
ri4»o imbutus veneno C4rb«/>Voicrudcl iter inlccu-
tuseA; adeo ut HfrmrAegiVdNm eam ob caufam
morte damnaverit. Huic (g) Ingundit Sigeberti ‘

Metenfmm Regis filia nupferat^cujushortatuCrf- Tuton.»,


.Arianam mutavit hxrefih , ac pa-
tboliea pietate
trisoAcnfionem infidiarque ventus,ab eo defecit,
& ab I{oman!s 1'ubfidium petiit, atque ad Tihe-^fi^Jl.
rium Imperatorem legatum mifit S. Leandrum .»*»»'.
Sed cundantibus illis, LeovigUdut interim Her~
menegildum bcUo perlccutus in potcAatem rede-
• . ,

394 RATIONARII TEMPORUM


A git, ac relevit C**) annos- Mdnri~
ChiIttI
§d ico. cii Imperatoris, Cbrifii 584. 8c fequente anno ,
• Imo. ipfa node Pafchatis quod s^pnlis 15. anno 585.
l|clii. ,

GrM> contigit , ram ^rUnii communicare detredan-


Tm r tem vita privavit- Cuius mortem plurimis illu-
( tt.
Wiipe- (hatam miraculis (b) CrrgjriHs Papa teftatur .
Kk 1. dt
Martyrii porro neque BitUrienfuy neque Turo-
C*M AtnfiiCrtiorimsmcmincre
»Ctcr.P.
i.nkii LeovilgiHus (f ) quarto Afaur/V/V anno, Cbrifii
C I I
%%^.Tuhti moritur, ejuCque loco regnavit
t BicIm.
lAd In rtduti (d) cui raoriensm.indafTc pater dicitur ,
Chton.
dtuion. CdtboHcdm
ut fidem ampicftcretur , quod ilatim^
t c tft. auftorc Leandro , tanto ardore perfecit , ut r(V
gnum omne paullatim ad Vxc\eC\xCatbolic4t com-
munionem adjunxerit idetn bello inclytus Co- .

tborum firmavit , atque auxit imperium . Pace ab


Kege Guntramno fnmra petita, illatum ab co bel-
lum fortiter repulit, uti fupra demonftravimus.

'CAPUT XII.

Ecclepiftkarutn rerum pratipud qu4<fue , tum il-


luprei aliquot fanHitate dodrinaque viriab au~
no 56^. ad 6oo.

t Cbrifii \6^. {e)Eu-


rEdft-ln-
cJuiVid
pod
ttir.Apt.
U LtlmoJuftiniani anno
tycbius Confiautinopolitanut Epifcopus , vir
fandus , quod Imperatoris damnaret hxrefin, fc-
*.
5. Entj.
de i'ua ejcCTUs eft Januarii zs. br ^mafeam depor-
Mtu. tatus, acpoft annos i^.ajmfiino reftitutus,Odo.
/Thtttoh,
Ccdtcn ]nd\^ tj. Cbrifii ^jj.Tiberii extremo
brit i- (/";
anno moritur, Cbrifii Hic iWceR Eutycbius ,
quem de refurredionehaud rede fentientem (5)
i To*o. dcdocuitCrr^or/urPp/d/tff tum Pontificis Apocri-
Vlt.Gr«»
in
fiarius , ( b ) Pontifex'?^ iplc pofl fadus anno 590*
Kircfa Oui cum illam dignitatem quibus poterat ratio-
Turon !•
in.c< I.
nibus incafTum vitadet , tintas in ea res geffit ,
«Ct^R. ut merito Magni cognomen tributum illi fiicrit
Ttiion*
j.e.ii,
* (1) In Galliii Sagittarius ^aloniuty ille Ebre~
iunenfii , hic yapingenfis Eptlcopi , ob (celera
ri:
JWiniaS
& > . (ua , .

Digitize^^GoMle
U ,

PARTIS 1. LTB. VII. CAP. Xn.


hia y tom quod armati mil itum more prxliarcn - chiiiif
tur y in Lntimnenft a. 'iynodo cpiicopatus honore •<» •

privati iunt (4) annoG»«rr4»i»/6. qui cft Cbri-l^jM


Jfii^67. Sed ad ^u4»nfi»»!piovocantcs,c)us juHu re- *• ^on 1.
Aituti ; ad extremum , quod in flagitiis perCeve- ciTf."in
raret , in C*billontnfi Concilio rurius omni digni- >»<•
tate fpoliati Iunt, anno ( ut ait (b) Gregonm)
CbilJrberti quarto , Gnutramni , & Cbilperiti 18.
qu I fuit flr//// 579-

^Miuliurtti Viflonum obiit (e) S I{adfgMnJii f Gret-


14- , fei ia 4. ut ejus Ada nos docent , an-

nofb'»/?i587 (d ) nen.pc ix. Cbtldrbtrti. Cuuis ^ cV


in Monairerio nonnulla Airpe regia ortat virg;- 5-*^V, <,
neserant; quxpoft illiusobirum adverliis Coe-*
no*''"i PrxfidemifwtoT/rrrfrnelarx luperbia,
mdmabeadil<xflreumr:.tum immilfir «n Monafte-"»*
riurn^ latellitibus , ac direptis omnibus , Lr»bnvt-
r^mindeper vim a^>ftiaxcrunt. Tandem Cb-lde-
htrti luflTu in Tifiayii b pilcoporum collcdo Con-
cil'o , acommunione rcieftz Iunt , &
Ltubovtr* JT"** **
pr Ainnm in locumreft'tuta.(f )Id anno i 4 .fbi/-t''tt,
dtberti, Cbrifti^S^,. captum y lequente termina- *
tumvidetut.! &
*'
In BriuimU infula , CbriflUna 'religio mul f
tum propagata cA Colmmbfnt viri fandtillimi Ia-'*'.*
bore ac Audio ;
gui profcdus ex Hibernia , Se-
prentrionales T/«w adeamtrannulit (f) anno *'*'.« •*
58? vero» qui Auft-alem infulx^ca &
partem olim ocerpatanr S-Cregorlns Pentifex
'y
“ ]]
Ao«f44Mi Ig) camdemconveititad fidem mifToviu i.
*
illuc .^NgN/1'Ko , alttique Monachis anno
eii Cbrifti . n 1 cw*.
PnrtC' hoseximiefandixtarctlla floruerunt »p'rt*i% .

Ggrrgorms alter iniCaJitM Tnrtntnfit Epilcepus i-f» r»-« :

Gerrnanns Parifienfis, ( b ) qui anno primocii/df» .

berti Cbr^fti k 76- obiit ( Salvint .Aibfgenfit eo- d


dem ,
quo CbUperhmt , anno monuus , tbiri^ 584. f sit*. 1!

Dfmholu$Cenotr;arunfii i {i) Suipitius Situri.*


Hi 'crrnesEpilcopi luerunt. Pnrter hos&a,*^'
**
ea/dexn illu AravcrcG4^/M4 Hpjpitms 'i^cf * -f »» 3 J
'fa.*
. a indu- ihu'c.(.
. .

i9<S . RATIONARII TEMPORUM'


chMfliV
jncluram vitam agens; Eparebius Ingolifmd parf
«d tfoa indituro vitz mirabilis, aliique complures,
a E>Hf. In Oriente (4) S.^rufttkfiusSinAitd Antioche*
l hk’e (^) Em'ogiui Alexandrinus i am»
Ch-on*'* DO Grr^«no Marno familiares. In Hifpaniis Lean~
dt/ H‘Jpalenfut.p\{copns^ (f]) S.MartimuGalle-
f/V»yJi,qui anno 580. obiit, cum jo annos Icdcn»
illam tcnuiilct, indidem unde &
magnus ille T».
ro«/;y/, Anti ftes , e Tannonu Icilicet, oriundus,
doarinaqucprxftans

e A P U T xm.
Dt rchus Orientalis Imperii ab anm 600. ad 641. /ut
Imperatoribus Vhoez tr Heraclio; deline Mu-
hammede Arabum y«^4 eouditorei CT Mono«
thelitarumorfg/ae

Hocas occifo A£(«r»rro eadem, qna qnx-


a
P fierat, immanitate admini Aravit imperium
annis fere odo. Coepit enim ftrfV?f6oa (d) In-
fibi

i heoph, diCTioned. l^ovembris die zi. feria 6. qna illum

fhiS. 0»^'"*^Patmrcha coronavit! «rab Hrr4c/i* ca-


• r iol Ptusintcrfeaufqueannodio- Indidionei^j.
Eo regnante Cfco/rofj Ter/ir*»» Rex, tan-
a lueo quam Maurrri/ necem ,qno cum magnis eius in Ic
iM.**’ pacem fecerat, in auftores vindicaret ,
*D^r*t*s
i(om 4 aoi populatus eA fines; actorrentis inAar
cunSa rapiens , Cbaltedonem oiqne in- Bithyniam
pervafit: cAm_7*bM'4i interea rerum omnium fc-
EiiioiM eurus ac domi fedensobfcenisfe libidinibus ac
, principum cruorc latiaret . Hocnlm ferri diutiils

iwrt. i. non poflTct , ( f) HeratUus Neraclii filius PrxfeAus

Jiiccph. anno(utidiximus) 610.0^0^1 menfe,


Brerui. indefolvens, Coufiautinopolim obtinet j compre.
benfoque Pboc4 , deeofuppiiaum lumit. Gral<
‘*^tur inter hsecTer/essm illud incendiem quod
Orientem Afiamque momento corripuit • (g}
Anno porro 614 mcnfe Indiftione x. capta
\\X“'^'^^^‘PerfnUitro/olymai & Clericis Monachii^
quq

Digitized by Googie
.

PARTIS I. LIB. VII. CAP. >TII. 397


'«jncfcxusutriuCqucmadatis pluribus, vcncran-
da Crux tn Terfidem aiporrata cft Sequenti anno
. 6*i.

615. SdesCbofroh dux Chalctdontm obledit: hoc


cft K«xy#St’iw non , ut perperam Cedre-

II «r habet; & [ a ]Ta$itMS Dimoiihs t qui Cartbd- ,p,ui.


vertit . Inde propagatus in Annales error

eft Cbofrotn Cbdrtdvnem ulijuc pcnctratie ; quod
,

fecus habuit; nunquam enim Terjd te-


nuerunt. kodem anno -£^»p/o, ^iexdndriuj U-
itaque potiti Cunt Ter/d. (b) Quibus peiculius
calamitatibus Hrr4f/>Ni, pacem iupplexaC^u/ror ui»t.i
petiit; at ille conditionein nullam tore pacislu-**'
perbereipondit, nifi crucifixum abnegarent Dc.
um , ac Solem adorarent. ^
v-l.
<^uin etiam, ut ne mali fpccies abelTct ulla
per idem tempus yAydrts in Thracium impreflio-
nem fecerunt . <^uibus argre placatis , totus in
Ttrficum bellum incubuit ;cufus , adlpirantc ^ '

mine, voto potior omni tuccctrus cx/Htit. :(cyB«T“


Trant'portati$annoffir/^/6ri. |n.>f/7rf»i copiis , f
cum Cbofrois ducibus (srpius acie dimicavit ; ac uiuM.
magnis eorum deletis exercitibus, in Terfidem
irrupit anno 6x7. Cbo/roej dcfperatis omnibus
in fuga Mrrda/f» juniorein filium ruccetrorem
bidelfinat. <^u6d argre ferens Sirta maior natu
cuin Terfarum primoribus in patrem conlpirans ,
eum ludibrio prim habitum , Se jugulatos coram
filiosomnescoadum cernere, lagittisobiici jul-
fit
. Pacem extemplo cum Heraetiu pepigit , capti-
vis liberatis , ac redditis , qiis R^omanis erant a-
demptx , provinciis omnibus, nec non (acroian-
da Cruce Tcftituta, znnoCbrifti 6iS. quam inic-'
quenti vere Hienfolymam hlerdcliui (ummi vene-
ratione tranftulit
(d) Hoc imperante -Mabammedes ^rdbum
princeps exitialem condidit ledam, quam &ar-Pj“Jy^
jnis longius extendit. Hic de camelorum pafto-o.v ce^

re locupletis
herx conjux fadus in Taidftlndm ^

ibiit ; ubi cum Cbriftianis ‘judai/que colloquens , m/ii,


adjutore Sergio Monacho, qui ob bxrcfim cje-'"^"*
, ,

RATIONARII TEMPORUM
,‘^ij^Susab Ecclcfia fuerat, cx omnium colluvione
Ibdtarum novum illud fabricatus eff monitruna >
cui Holido mendacio audoritatem addidit . Cum
enim a dxmone&r comitiali morbo Ja&atus iden-
tidem corrueret , marentiob id uxori pciluafit
. G^brUlis(c Angeli conlpiftu , & alloquio con-
fternatumncafbci . Id confirmante Sergio, mu-
lierculz opera latius dilfipatum, ac vulgo cre-
ditum eft. Scribit Tifopfcanfj decem annis occul-
tamhxrefim illum habuiflTe, ac novendecim po-
•Par i.1 ftea vi ferroque propagatam aCTeniiirc. (4^ Illud
* ** conflat , anno Cbrifti 611. Julii d'\e 1 6. feria 6. fu-
ameumarripuifle, cum ob erroris novitatem
S e vita periclitaretur . Abhaefuga, quam H»jr-
ramvoci.nx.^r*bet, ideft per/eturioieem ,
nova illorum cpochaproficifcitur.
Hic anno Cbrifti 6io. CxMtbribo Felitis ^Ambiet
regione cum Sdrdtenis fuis ad Heraelium accedens,
iTheop. agrum impetravit ad habitandum, aepoilea (b)
ii-
anno 6} I. obiit. QuoexteroTOre lucceffores il-
Iius5'4r4rc4/ paulatim TaUfiiintm, SirUm
aptHtH , Neratlio regnante , fibi fubiccerunt .
Qu in Hc Terfidem anno 640. fugato Rege Hormif-
id, ceperunt .
Tot imperii calamitatibus originem Herdtlittr
dedit, provocata in fe Numinis ira, dum Moiio-
tbelitdrum hxrefim temerd fufccptam pertinacius
c Theopi tuetur . (e) Ea fumpfit initium anno Cfcr»y7i 6 ?o.
9U0 , ciim Hierdpolieffet Htrdclius , ab Arbditdfio
74ro^f74r»in Patriarcha interrogatus, duxne ef-
Icnt in rbr/>?o voluntates At afliones , an una tan-
tum? ab hoc eodem, & Sergio Conftdntinopolitd-
ffo,SeC^ro^lexdndrirtoEpiicopis unicam profi-
4 <thoJ- teri didicit; (d ) quam At edifto, flve, ut ap-
pellant, eflbefi, publici propofuitanoo^jp, (e)
s«act Moritur demiim herdelims MdrtH ii. die , anno
****’*
rNiefph. Cum impcralTct annos 30. men<cs4 dic$
ex aqua intercute , aliifqne morbisr
•le, p 6. Cbrifti 641.

pkmtr quibus incertas cum hUrtind fratri* fiji» nuptia»


luirte creditur . i

CA-

Digitized by Go< :(
.

PARTIS I. LIB. VII. CAP. XIV. i99


A- 6oa»

'CAPUT XIV.
aritti
id <iik

Herebus Oceiitmtdlii Imperii per idem tempus ^ ese


pTdcipue Francicis > tum de viris Uluftribus .

N Calliis Cbildeberti duo Tbeodtbtrtns iC


filii ,

I 7 beodoricus iv a id agente Bruueibilde


i fecum ^
invicem, & cum CWorllwr/o perpetua regnavere
d lcordia . Vidus ab iis primi^ eft Cblotbdriut
{a) anno a Cbildeberti patris obitu J qui
eft Cbri-
.

fii6oO. tum rurliis ( & ) poft annos 4. a Tbeodorito c.i»Ak


lupcratur, cum adverfus hunc CWetfbiirii praceflTet >•

exercitui ildirroveMj ejus filius , ut ait Fredegurius i mnieg.


quodablurdum videtur. Nam
Cblo/barius anno‘**^*
C6ri^f natus eft $84. Itaque anno 604. vicefimum^ ^w
ad lummum aetatis excefterat. fu'****"
Poft idem inter fe fratres mutuis exarfere o-
i

diis. TbeeJebertut i fratre pratlio vi6tus annore>


gni eorum 17. Cbri^i 6iz- (e) apud ColonUm
luis interimitur . Tbeodtrieus fcquente moritur
anno fpuriis quinque reli&is filiis; quod legiti-
ma uxore caruiflet, id avia moliente,
icm magis fibi haberet obnoxium (d) v^u* lub- J.
• e. jT.
inde flagitiorum , ob quat Frmscis erat invila ,
poenas Cbiotbdno dedit, [e) Qpi eodem Cbrifti «Frnirc.
anno 61 toto Fr4»ror«m t^no potitus, Brusse^^^
ebildem in camelo circumdu^m indomitis equis
illigavit ac dilcerpfit
.
Quietae poft haec floren- &
tes hoc, &
Z)«ofc»r;o Rege ejus filio, res Frauciy^ ,
rawfuere; (/; quem anno 6az. in regni confor-^jaSi,.’
tinmadfcitum ^uftrdfiujirxfecit (g ) Eumdem .

bellocontra5'4xo»rimaleabiisacceptum, & ca~^7,t.


pite fauriatum , magna ftrage hoftium eft ultns ;
9utn quidem eorum neminem , qui luo gladio
maior effet , luperftitem reliquit
(b) MoriturCb/otbdriusaiino6i8 principatus Miooia
« cujus regnum Ddgobertusin folidum accepit 1 * *’*•
iruftra obnitende Cbdriberta fratre , ex Siebslde
polteiiori conjuge liifcepto; cum Btrtbrude na-
tus

Digitized by Google
400 RATIONARII TEMPORUM '

tus edet Ddgobertut, qui fratris demum mifer.


iufi. tus, maximam ei partem ^quitanu conceffit.
Atque hic Tolojd rcgiii 1'edc condituta, totam
(ibi y*ftonUm fubjccit. Dtgobtrtus S. ^rnulphi
Mttenfii Epifeopi , tum Tipini uliis
conniiis , lumma regnum aequitate ac priidcn-
dn-C’ gubernavit. ( 4 ) Fod in Juxum refolutus ,
?ifq*
uxores tres, pr*terque cqnaibinaspinrcs , co-
D^itr. dem habuiife tempore dicitur. Prolixus tamen
viePM. egenos, & pietati deditus fuit; (t) S. Dio-
i«i.4.e nyfmm 'Pdriporum Epilcopum praecipue venera-

SFttde*. tus cft; cui templum haud procul urbccondi-


i" dit; quod aliorum locupletavit fpoliis. (f)jlK-
'*
ddoj quoque , hortatu Imperatoris Heratiii ,
CbriftUn* Iaera coegit fulcipere . Qpod ipfum
i fom. & HtrAclmi in Oriente’ fecerat .
*" TbotA regnante , ( d ) J. Cregoriut Papa mor-
anno Cbrifti 604. Indiftione 7- Herd-
Ein^’. vero Imperatore S. Joanaes ^Uxdnirinnt
Antiftes cognomento Eltemon doruit; cujus in
annis ct>nftttucndis magna laoeseft Annalium,
e e J quam alibi correximus. Illud certum eff ,
crph. Ter fas anno <J* Herdclii, Cbrifti 6\6 ^hxattiri-
ccpilfc. Unde fi ab Heraclio fadlus eftEpi.
copus ; citra fextum dignitatis annum exftin-
dus fit oportet, e/) ^rufiafiui Terfuj Mona-
chus 6z Martyr, circa annum 6it. Heraciii u.
pro Cbriftn paiTus eft.
yEqualis horum fuit (g) S- ^AntiocbiHS Mo-
S Tom.i. nachus. Se Abbas Ixurd S qui cladem
Terfitnm illum turbinem lugu-
bti IItIo piofequitur in Homilid 107. & in £-
xomoldgefi, Idemque lu6fuofum cujuldam Mo-
nachi defcribit exitum , cui pofi annor com-
plures in Iblitudine per omnia virtutum de-
cora tranfadtos Diabolus per vifum objecit hinc
Apoftolos , Martyres , Cbrtfti 4 nofe\\\c omnes lu-
ridos , ac turpi (qualentique habitu ; inde Mo--
fem cum Prophetis, ^Mi^orKmquc turba, niti-
dos & fplcndcntcs , coque perpulit , ur fbr/-
ftid 14

Digitized by Google
PARTIS I LIB. Vir. CAP. XIV. 461
Religione damnata, jHddum Ic f.iccret,
ac ctrcumciius uxorem duceret. Quo in Icele-
re triennio antequam i(ta l‘crit«rct , verminan-
te toto corpore, pelHmo liio iatoconlumptum
ilium rCfert Humilia 84.
In Galiiii preciarum fandimonie nomen a- „ ,

depti funt (a) S ^mamdmi Traiethnfit Hpif-
copus fub Daioberto Rege i (b) S.
Mtttnftt , Tmolii filius , ^asberti nepos , cui
SUtbildis CUotarii I- filia nuplcrat , ^Hflrtiipl^
/nj UitMrittnfis t Lmpnt StHOHtnfis Epilcopi .
Prxterea S. Bavo cx Predone convcrliisab^^-
mando . Colmmbanui item a Brunttbilde pluri-
mum vexatus (ub Cblotbario vixit, ejulque di-
fcipulus S. Callui. In HifpatM S. Ifidorut HiJ^
palt»fi* Epilcoput. ^

. i

Terdvii ]{at{o».Ttmp.Tom.h Cc '


RA*
,

40 *

RATIONARII
TEMPORUM,
PARTIS PRlMiE
LIBER OCTAVUS.
. *
^
'4
T empora contineas ab anno C brifti 641. ad 1100*

eA P UT I.

Orientdlii Jmperif rt$ fui Heraclii ptfierhahdm^


“'•J' no 641, ad 68y. de fextd Synodo tontr* Mo»
nothclitas.

Onftantinnt HerdtlU cx priori conjuge fili-


us (<() pofthtinc imperavit anno (bri/li
* 641. 8r quarto menie a noverca Alartind
veneno tollitur.
( 6 )
Httdiltonat cum Martina matre fenis haud
<Wr. amplius menfibus regnat . Quibus cxaftis , nares
fef ill' Senatus deacto, matri Imguaprseciditur: & [

Imperator Conflans Conftantini hlius, Heraclii


nepos; qui religionis cultu avi, quam patris ,
Anift. Hmilis elte maluit . Fuit enim MonetbtUta cum pa-
|

»
!

g”lf* tercius.f4 tf«»/»V»«ituinret.


ThKphT 1^*5 'nftindus haerefi Martinnm Papam virum
Mite 16. fanftinimum , quod Heraclii t\ po fubfcrrbere
i M»'itl
* eum ff] c^m Monetbelitarnm errore dz~ '

«ipori»mnaffetin Synodo anno 649. per Tbeidornm Cal'^ \

/I0P4W E*archumfoii/?«i»/»»opo/f»» abripuit anno


ro (d) dyj.quofc licetit f'al. 7»/»7 erat fer»a 4.
*
cofSa. 'odcqueffc<r/o»4» relegavit; ubi isanno6ys.m9«
'
R ritur , Indictione u- Septembris 16. ut cft it^
i 4*aT (t) Culleclaneis^naftafii f/^Af4jrfmi»>N quoquc
*

*
y.* Momehum egregium fidei Cdtbolicd propu»
*
. goatp-

Digitized by Googie
. .


PARTIS l-IB. VIII. CAP. r. 40i
mtorem lingua manuque truncatum in exfi- ^,;,,****
lium deportavit . •
^ id 6t;.
Opibus oflenfus fceleribus Deus Sdrdcenornm
annis lacerari I{omdnum permint Imperium ( 4 ) ^btops .

Contra quos anno 654. irifclicilTime navali prx-


lio certavit, (b) Pcrtxfus inde Confidniinopolis * p»ui.
in Itdhdm traiecit ; ubi cum Ldngobdrdis nihilo fc~
cundiori Aidru pugnavit. £a clade irritatus , fu-
rore barbarico I^o/m4w expilavit, in ShilUm &
tranfmint; ubi ciim fex annis hziinTct, Syrdcu/tt
in balneo a fuis interfedus eilanno 66S. (e) poli- rTheopb
quam imperavit annos 17. ^

(d) ConftdntiiMti hujus Hiius coderri imperare



aggreiTusanno tCdtbolicum cultum reilituit .Scri-'|'^"
bit Tbeopbdnes , ex eoque 'PdMlui Didcommi , ambo*
'*
bus fratribus T/6#rio &
HtracHo nares julfu ejus <1
amputatas initio regni. Atiidemanno cius im-
perii 14. Cbtifii&ii. ejcAosab imperio eoldem il-
los referunt , Se Coofldptinum (bium cum Jtijlinid.
*o 6lio RempublicamgciniTc, quz minime con-
fentanea funt
(e) .Sdrdctni vincendo longiils progrcflfl
^«nr/nopo//m ieptem annis obledcrunt . Sed ciim^!'ik'^
iV Mdrkditd UodHi incolx cos domcftico bello .

diftinerent , &beatx Virginis auxilio tuti J^owa- S


mi fortiter rcfiftcrent^ pacem denique in annos I
\ t
triginta hiscondicionibus fecerunt; ut quotannis Btiiim
aureorum millia penderent acvi-'4TJiir \

rorum capita ?o. equos nobiles 50. SdrdcemTum


claifis in reditu tcmpeftate disjcCTa naufragio to-
ta periit .-[quodpaec data pollcrius evenilTe Tbro-
fhdtut aliique Icr ibunt Tsiieepborus poficTiorem
. I

acem, &nu
jus cladis occafione petitam a Bar. I

Caris affirmat. AnnQquintoron^4iir/A/ oppugna» * I

re SdrdfemoscxpUTe Cojt/lddf/.topo/im prodit Tbeth-


pbdnet, cx eoque Crdrd4Ni , Tdulns Dtdtonms ;
^
nono vero pacem initam fuiife. Hoc modo fial-
fum erit annis feptem obreiTam effe, quos tam irti
quam T^tcepborns ’'n numerant Per
Brevtario .

idem tempus ignis ille, qui vulgo Crarni dicitur ,


Cc 1 i Cdl’‘

Digitized by Google

'404 RATIONARII TEMPORUM


«cogitatus eft; cujus ea vi*
i Cdlltnico quodam
( hiiOI exem-
ardeat. Sdrdten^m
*d llf. cft . ut aquis in ipfis
Init Iccuti (4) Wvdrtty aliiquc
Barbari, pa-
Gf*t plum impetrarunt , ( t ) quam mcnnfo
trftttuf cem ab V^otnanit
«Stcn>h.
poft a hnlidris, qui tum
primum, hoc eft annO
BrCT.
ATheopb Cbri^i 677. in i^omauoj fines
imp«um fecerunt »
Diic*
annui paftione coaftus elt redimere
tributi
ad pii;
Conftituta ReipublicsB tranquiHitate ,
candamEcdcfiamlmpcrator confilia (ua tranl-
rVicfph»
tulit.(c) (^uam in rem generale fextum Conci-
Bif»* »o Pontifice, («7
lium indidtumeft./#{ 4 rboi»f Ro»i 4
5*An»fef quod anno 680. Indidione 9- men^ ere-
ptum , fcquenti anno terminatum eft In eo Con-
InAsith.
.
Theoph-
Di»c. 19
cilio quinque probatis Oecumenicis Synodis ,
2onit> toti-
Cedr- decretum eft, duas in Cl»r»7?o voluntates ac
Sitit Sf
H0jnt dem adiones cfTc , auot in C9 lunt natur* ;& qui
Htftfliu feclis docuerant pro Hxreticis damnati , «
Ttft 4t- aliique; quibus
fmAIlmt Tyrrhus y Cyrus y Vdulusy
nirius in ^dfiadjungitur J^omunus
Hdf4W/o imperante lederat. Verum hanc
ab illo
:?o4 i.ii«iy.qui tertms
r lo«n.
calumniam depellit [»]
ab eodem Pontificatum tenuit ; ubi
Tpfrt» id 4 °;
r.onftta voluntate fubdolc in-
io CoU cct Sergio de una in Cbrifto
Ic^ne» terroganti ,rcfpondiirc duas non niifTe repugnan-»
AoilbC»
contrarias , cujufmodi in nobis
experimurj
tes & totu
/Stcfph-
citerum naturas in illo duas ,
p lOA dem ab eo agnitas fuiffe. (/) Obiit Comfidnttuut
Tiiroph.
anno 68$ cum imperaflet
.
annis 17.
r»«c.
Zonar»
Cedf>

inttrvdllnm
Otdientdlis Orbis bifiorid dd fuperius
pertinens: mdximi Franconim ; tum
4»» 'tnrt
pietdte dc doClrind illuftres bdbiti.

(Picdct*
1 N Frdncid Ddgobertus mortaas cft (g anno re- }
19. cui w
*.>*
I gni
b)
Chrifti 644
16.
Monacha natuseftCWo<fow«r;(#;^m
^4 »-
Aio’* tbilde f
pellice genuifict
e S9
iAim-
ante Stgebertum ex J{dgintrudd
«• exordium re.
c- JO. anno 619. hoc eft, ieptimo poft prius
gni.
. ,

PARTIS L LIB. VIII. CAP. II. 40?


i^i S/gel>rr/us ^nftrdfid Rex puer adhuc a patre
Tadus erat anno 6gz. Cbiodoveo lelida extera
(4 ) hoc eft, 2{e»Jhrid Burgundidque regna,
2^4»/t/Vd«matri$ tutela ;(i)addito&.£^rf Pala- « c
cuMagiltrovirolaudatUfimo. Natus erat
do<onfi annos u. ortus e{Ienim(r^ anno Dd^ober-’ •
rtu. a priore, ut apparet, cxoxdioCbriftiGn. **

( d ) JE^d mortuo anno 646. Eribenudidus Ma-


j.
jor domus ii) 'h(tuflrid regno , FUocbdtui in Bur-
gmmdidf creantur. Tipiao vero anno eodem cx- /'^‘
5
Rinclo, GrimodJdm ejus filius in ^«/iraT/rf *
bcrii regno fimih dignitate iundus eft
( c ) Sigebertns deiperata prole Cbildebertum '
Crimouidi filium adoptat, fucccirorcmquc defti- Aim%-
pat, (/) anno regni leptimo, Cbrifii 6fi. Sed I**,
cumprxtcrfpcmX)rfxo^rrfii»gcnui(rct, eo in fi- thtm .
<iem Cr/mo4/di tradito, moritur annofWodow»
Regis II. Cbrifti 654. Orimodidns attonfum
fobtrtum mifit inJforiaw& CbUdtbertum filium
ad regnum mulit. Qpa offenfi perfidia Frdnci
coraprchcnium GrfiMOai/iMm Cblodovei judicio H*
ftuntj qui co carcere damnato, lubmotoque
Cbildtbtrtoy fuum ipCc filium Cbildencum Re-
gem dedit : (g; quem exBatbilde Suxo-.f!r^f^
ip»f4 cum alus duobus, Cblotburioy 8c TbeodorUo y 9l'AiU.
fufccpcrat . *

Cblodovei potro laudatur in Annalibus fingu-


laris erga pauperes benignitas; (b) quibus ut iniA.m*;
lumma annonx penuria (uccurreret, aurum ®
&
argentum omne, quo fandorum 'D/oa^yii &I0-
Ciorum Martyrum fcpulchra pater illius orna-
rat , abradi juftit , & in illos dividi. Idannoejus
regni 14. jlimoimu imputat, qui in Cbrifti ca^
dit 6 j7.
(i) Atque ut himc qualemaimque facri locii Aim.
compenfaret injuriam , biennio poft celeberrimo
Epilcoporum conventu habito , fandi nS”!’
Ccenobium, quod ad urbem pater illius exftru- i'

xerat, ab Epifcoporum omnium jurifdidionc


loununc dicftatuit, iU»idmVB P^r/Tioram a/ren-f“«V7
. .Cc 3 ticntc
. ,

n - <*>•
^ rationarii TEMPORUM’
ticnte Erxlulc: qua dc rc edita lanftio legitur io»
CaIendaJ>/»4 iannoi 6 .a/odow/. t*.

(4 ) Obiit Cfc/odowm anno 660 . regni 17


. eo*
demqiic tempore £rfbr»*v4 /i*» palatii Prxfc&o
'
*

fhthmi niortuo Frdnti EbreinutH (ubftituunt > crudelita*


)

tc , ac perfidia lamolum hominein (i}Quoex .

tempore lolutis in luxum &


inertiam fr4iiforin»i
Regibus , ad
palatii Prafedos paujatim rerum
. lumma pervenit j cum pereosadminiftrarentur
omnia» Reges vero lolo contenti nomine regia
necnifilemel quotannis Calen-
fe continerent ,

dis Af4 /ii inconlpeftum populi venirent. Quod


(f) Crocorum in Annalibus legitur, cum hac
&
ineptilfima fabula: fr 4 J»rori(w Reges, porconim
inlbr, fetolum tergum habuilTtf, appcllatolquc
'«M.ii ideo rrifl»r4fb4foi '
/-
.
«•
4 Ftfdei
^J J
Cblotbario , quiCblodoveo patri fucccllerat
5kio?*j c. polt annos regni 4. exfHndo , circa annum Cbrifti
664. ThfodorrVw cius frater brevi (patio praefuit,
mi r>* Huius enim pcrtxficito Fr4»f»fI>»/deriVi«i»« , qui
^uftrafid regnabat, Regem eligunt. TJbfodor/fK»»
ntt r.sh. cum Ebroino detonibs in Monafterium inclu-
dunt , illum in S.Dionjfuid LutetUm, hunc in JU»-
xoww/c. Chf/dfr»V«r, annis ih regno tribus decur-
toid.i

fxSiCbrifti 66y a Bod/7o»f nobili Fr 4 »fo , quem ad


?‘^J^**ftipitem a ligatum virgis aiJici lulTcratjCum uxo-
1

cft pofV PaCcha.Cujus filius


j Fie^. re gravida interfeftus
AimStIr.
Cbil^trictu (f ),in quodam diplomate Corbejemfi
* 'c u-

(bblcriptus legitur anno i. regni (iii , cuius nulla
uCquam fit mentio , ftatimque (/ ) Tbeodoricus ad
#« /«r. regnum vocatur ; cui I/ndr/Jwr praetorii Magifter
attribuitur Frftf»*w 4 /di filius
(i ) At EJfrolnus cMonaftcrii latebris eriim-
in « ii>' pens , Praefefturam palatii rurfus invadit , occifo
Leudrfio , nec non (b)S. Leodtgdrio
o3ob fi Fnrlujc; quem diris tormentis excarnificatum,
&
in Epifeoporum Concilio dignitate fpoliatum ,
rtede^ gladio pledi )u(Tit. Id anno ^^. Sigebernu rctu»

i*Tora.i.' lit> (Oqiio revera celebratum


legitur f'onciIiun\

C»!lle. ^ 4 . Ut errare necclfc fit cos , qui


illud in FiV/ 4 rrti

.
Digitized by Gcxj^le
, ,

PARTIS 1 LIB. VIII. CAP- II.


.
407
litiAi' Zeodegdrii necem in annum conferunt
671. (4) cumannolcptimu Indidio* fd f'";.'

oe i. hoc crt anno Chri^i 674. (ublcriptus legatur


j,
^i4d/ri4/if literis .< cbon.*
Multi per illa tempora fanftitate florentes ex-
e*™"^
ftitere viri,prxlcrtim in Gj/Z/m. Inter quos SS.E~ ><iatoru
ligiHi ^uJoneui iniignes memorantur Epilcopi
ille T^^viomenfn , hic B^ptiomtifenfu ,, eodem ta- Cone,
fti i die ,( b ) annoj Cbl^ovet , Cbrifti 646.nempe
die 14. menlis tmu , qui cit Majui ,
qu« Domi-
nicatuit ante Litanias majores. Obiit (c) EUims
«tatis 70. (ub initium Cblotbdrii. ( i )^uiotnut
porro nonagenarius moritur, cum annum Epiij* iibi<'i.
copatus 44 ageret . Praeter hos Epilcopi lanail-'^'?^^®^
fimi Cblodovto Rege ( e ) B^emdilm Trafeflcn/iit 4 vius.
Tubertus Cdmeraceii/ist Tbeoidrdm TrdfeSenfu
Martyr, cui Ldmbtrtm ruccclfitjaui iple po- '>«eb. & j

fica martyrium obiit anno a. Cbildeberti hix cfl ,


Cbrifti 696. ( f ) .dHJoi»drusTdrvdnenfts,qu\ dum/^JtA-
S. ytdafli reliquis transferrentur, vilu,qucin pt*
lenio perdiderat, fibireflituto, eodem rurliisut
careret obtinuit, potiorem ratus oculorum inco-
lumitate mentis aciem. Privati 'quoque Gdllids
csquifiu laodimunia decorarunt, Foil-
IddHSfUirsnMS, qui ex Hibernid profecti Coenobia
condiderunt; Jodocus Britodum Regis filius, qui
(bretis opibus folitarislc vitae dedidit, fg J lllu- a «et*
misfuU& S. Bdtbildit Cb/odovei uxor t qusCor-
bejenfeSi Cdienfe Monaflcria condidit: riecnon
Ittd Tipiiii vidui t qus cum Gertrude filia Deo
Ic conlecravLt.
In flr/f4»mVj haud pauci eodem 'lanftitatis or-
namento claruerunt i (bifcdprae csterislanfius *****’•
Opvvdidus, qui contra Gentiles pro patria dimi-^Hi»r
cani in prslio cecidit. . 1
j ^

.
In Hijpditid laudatur Bumbd R^is pictas , qui
aera 714. ut ait (i) Bjtderitui, hoc cft, anno Cbrifti
<S|6. ut autem Vdjdut in Cbronico (cr ibit , anno 671. Toi*t.i.
*”'*
itgnumiquod fibiconfenCu omnium delatum^fue- ’
rat*, vi coadus cft capere ;quod poflquam ad an-

-j.
'
Cc 4 num
,

4oS RATlONARn TEMPORUM


ciirIVi nwmufqiiedccinuun gclfit, eo abdicato, MonK
»<< chvmlc Iccit, utad coqleftcm in cerris capeifen-
«RiKi-t. dam vttameifct expeditior, (m) Item (an&us //<•
*,c M. Jff.boiiJi$iTi./eraniistp\t'copus, qui ob iulceptun
advcrius Haereticos fi Virginispatrociniumal*
lata calitus ab ca vcAc draatus eft.

CAPUT III.

/w&Juftiniano II. Leontio , Tiberio , Philip^


pico , Artemio , <«r TheodoHo i» Orunte tentis
geruMt ddfij.Mt dtdpptBdice Sjno^
di /exrd i» TtuUo.

UfiinUtmi TI. ab przcins , ot poAea dicetur, na«


J ribus cognomento l{bl»otmrtus,Comftamtiao pa-
bliV.i tri juccellit anno Ckrifli 685. (b) annos natus
levitate & impotentia publicam rem
i»ir“te
dtrn ' pellumdedit. Mdrd*itai Libditi incolas, unicum
terrorem nominis , ac robur imperii,
‘de Libdno detraxit. Poft, ( r]) anno imperii , 7.
«Theo- pseem cum itidem JardreMMinitam pari ftolidi-
^Mi. tate dilTolvit, j‘r/4Tor»i»i fretusauxiliis,aquibus
snii.ip.
deftitutus pattam lam viftoriam turpi corrupit
fugi
.
Quo
ex tempore Mubdmmed ^rdbmm prm»
ceps ^omdnoi Mnes impune vallavit . Ad eam bcl»
licis in rebus ccnliliilque temeritatem cum do-
mi quoque CTudeI itatem ac rapacitatem adderet
in populare incurrit od>um . Itaque duorum hor-
tatu Monachouim, Tdir/i, 2r Cr<xi>rnC^ 3 '^v)*-
P^^tteius ad regendam HttUdem ab Ju/iididm
no m'lTus e caicere hunc ipCum comprehendit ,
nalbque mutilatum in relegavit anno
iicque promifhim Ubijamdudum iildem 4
Monachis ex liderum peritia principatum ade-
P^us cft, quem triennio gelTit.
fkoph* 1 e imperante Cdrffc^^oab Sdrdttnis ex—
SrSti
psnsta anno 698. Ad hanc recuperandam nava-
c«h l's ab i^oAr/i/mi(xus exercitus male gefta re
of-
fen/iunem illius veritus , .^A/7m4nM>i quemdam
»«r.
ajJ

Digitized by Googie
PARTIS I. LIB. iVm. CAP. IU. 409
imperium provexit » cumque Tiberium ap-
pellant.
(d) Tiberius ^p/imarMS anno coiem 698. ldou~ ^hiS£r
t'mm pari > ac ‘JnftiHidimm hic aflccerat, clade
nafi detormem reddituro Moiufterio lepfit . Sub J/jt!,'!* *
hoc SdtdeenoTum ducenta 'millia ab [{omdmij 'mtm/i
Sjrid conci l'a proditum e(l( ^ ) a TLeopLdsit anno tiifcei^
T/trrw tertio .Imperavit annos 7. (e) Etenim Jm~ '‘k* *°-
ftididnusad Cbdfdnum Regem iivdrum aCbttfo-
«4 fugienstcjus iqrorem,an filiam, duxit in matri-
Ionium y cujus indicio paratis a (bccrocompcr-M?i(.ta
tis iofidiisy ad fi«/g4r«ttanfiit: quorum ope refti- 7'^^
tutus pofl decem annorum cxfiiium, annoTOf.
novum imperandi habuit exordium. Primum om-
ntum ^pfmaro ac Leodth tradudiisper Hip- ”**
podromum & illufis , cervices incidit . Pace dein- ’

de, quam cum £«/|4rii pepigerat, temere viola-


U, ingratiin eos, aquibus erat ad jutusymimi pee-
nas clade fuorum & ignominia .pcrfblyit anno
imperii 4. Ad extremum Cbe^omitij offenfus , . •>

quod ab iis infidias fibi tadas efic meminerat, va-


lida in eos claircmifTa, pene omnes maftari fecit.
<^am O£lobri menfe redeuntem clafTem imma-
nis tempeftas naufragio demerfit , quo tria ^fe*
ptuaginta hominum millia perierunt Infiinid- jm/Hni»-
.

»«i cladis tant* fecurus , ciim id unum ferret


gre, quod in illa Cber/oHitdrum flrage parvulo-PM'^^*-
rem ab carde miles abftinuiflet, novam ad illos
jugulandos claffem eb direxit. Verum tam effe.
ratae crudelitatis odio commoti principes Bdrdd~
Mem Tbihppitum Imperatorem renuntiant anno
?n. cum (extum ab rccuparato imperio "Jtiflinid^
•»s ageret annum.*. qui jufTu TbilippUi cum filio
Aio Tiberio iugulatus eft Refert ^ndftdfms in Vi-
. >

tdComftdntini Papx, hunc ipfum ab ^fiinidtn


Codftuiitinopolim excitum ^omd profcCTum efle
OSobris j. Indid 9. ( eft hicannus7io. Sc illic
J
fbmmo exceptum honore J{omdm rediiftcOd?*-
^Mi4.1iidi&. io.(qni eftannus7i i.)acpoftmen.
ics tres nuntiumallatum elTe J{mdPt de JuftiitU-
1

rationarh temporum

^
.,o

'c*
^j’{^ j|,-p&pu^ rcim
»^ii. ru vox cx oi^
a monenti cuidam , uti votum
«ortatcmpc »
j^joiun^iscxiret.mimU
-j,
t.V pe.
. omSV pa’ "Srum ;
/m.J, .

Dte. Htdno colieaas o^ Ci>iift4»tinopci ttnom ad Ic-

j.p,^

^hrovavit Synodum anno7»i-.ac

m.nirn biennium ac mcnics aliquot im-


^h^ 'SCuam^STcnniumacmcnl^^^
•..

certamine poft pra^


MiSuTcfim
^^
dium m
nfSciru
tecci meridiaretur, a conjuratis arre-
pridiePcntccoftcsjqu?

iif
pltMltr
»NV e ‘ Of?o6ri mcnle
ia
d*monio virginis IndiSione
,
Tbeo . d*'non'o
i"™,»
Duc>2o-
Vi ^

iitc conti* «3*r»4r#»w* va ^


A$ji • ««.It. s^/m* A «M cxdcnds
infulam I<*)9 matcriK
fns f PriS
tuit, quiad J{beJMm cxcrcim
«uVa naves appulerant . Sed orta «n^drdmjtu
occiloque duce ,
milites
feditionc ,
tr>butorum ’
rtodofium quemdam, imperium
hominem quietum, ad capeflendum
invitum ac latitantem adigunt.
fSis Trtifus , accepta
fide ,. 8: •«"P^r.i

infignibus. Monachum (e fecit,


ac/brfe/o-.rjj»
tramlatus eft, anno Cb»/?., 7 <. cum
exctilms,
^ f.

annos duos. Fuit hic apprime I‘tcns


,

t>ARTIS I. UB. VIII. CAP. III. 411


8f CdtboliearHm fautor partium. Itaque
Hatrctico rcjcfto y S.Ccrmaitum Epiicopum Cjf- ut/i».
:^coCon flanti Hopolim tranHulit Indi&ione 15. ut
feribit Tfcropfc.»»« hoceft, anno 7 5 .
y i

( 4 ) TbeodofiHS»Adramyttenujqvi3iUpcrlvdlcT\sm»Nkt^.
faauj Imperator y annoscirciter duos regnavityi!'”'"-
ufque ad annum 717. quo Leoni Jfaurieo militari-
busliiflfagiis evefto (ponte celfit imperio aim &
filio fuo in Clericum detonlusy quod reliquum
habuit «tatis in otio tranlcgit .Mortuus elt Epbe.^“
yi,-ait Ceirennty^ Se hanc vocem tumulo fuo lulfit
infcribi T>i««y ideft. Sanitas. Quin etiam port
obitum fama cAipliim miraculis inclaruilTe .
(6) Eo regnante Mnjalmai Saraeenorum Prin-
ccpsCon/iantinopolim aggrelfurus in .Afiam cxcur- thcoiih.

rh , Se CapfMdotiam occupavit . > .

(e)jnftinianovcxMmpovcnte annoque Cbrifii


•joj.Conftantinopoli in !rri»//#(ita Palatium nomi. Dun Ttta
nant) conventus Craeontm Prziulum habitus cA y
aquo Canones conditi (unt 105. Quam Synodum ‘

idcA, 9niniyexram voC2runt, vclut ad


fupplendas5.&6. Oecumcnicas Synodos, in qui-
bus nui Ii erant Canones editi (d)Scd iAi Canones um' vi-
inepte ac’pr*ter jus omne pericripti y I{omanornnt

decreto Pontificum audoritate caruerunt . 4 lui*
, llit Ia

CAPUT IV.
fer aui,

Ottiientalis orbis res » prafertim in Gallia y 8c


Hilpaniay eodem illofpatio . De poflremisVtzn’-
cqrum B^egibits i Merovei ftirpe y 4f de Sarace-
nis Hifpaniam invadentibus De viris item fan^
.

Oitate •nitn confpicnis.

f N Gdlliis TheodoriceOccidentalis Frantin re-


J gnum y quod T(en/iriam vocabant y nomine
tenus obtinnite, Palatii Prsrfedus im.
mani tyrannide Aeviebat. v/#«/rr4/J<regnum Pr«-
feftis itidem Palatii parebat. Fnlfoaldo mortuo
4
Tipinus. ttfegift^V\\iscim dignitatem cepit, (e)
anno
.

4 » RATIONARII temporum

Btfini
KS,
uxr.EbroiMts
datam fide»

Trp»-«i, Tbtod<r
liisuo /Vwlo contollus niaeiAerium tenuit
.

^ohii Frd»<orum imperio


vir 6i
?™d hS. ntemorian. labea una
••”•
'AlSS nifi
RS.” SJbobieurat Habuit enim,
.

FrifoBibm eornmq,uc duce


je.
jFrakfb feotem & viRinti an-
'/admi. ^-^^i^maxauttatege^o, moritur (»)**'*'°7'4-

SSfrcfiuJ^lSefi^

quatJor annis obtinuit i ac


mottuy
ouanie Cbtlde^r-
anno <5o4 Cbildeberto iratri tradidit .

mortuufqnc
jG^«» fui annum numeravit regni («)i7.
rBH < ‘‘i)S4^rm.%s filiu. regnavit annoa 5 .quem
anne 7 il
ohMc^nnslesTithgantrchrun^
(L) Huic PrMti Ddnieltm quemdam Clericum
S."?**'*'
I ceto
,fcd haut
V;r£. f„tltrtunnt,reBi* tw/pfrf«Fw Yv«.a.au
«. e. u* I* • ciuem nomi ne mutato
|»o Prxfeftus adjun-
Palatu Prxi^eaus
F^aginfridus Palatii
adjur
it IU. ( / ffiuic
ab CAro/o Marre/Zo luperatus
ai
/AnddUgifuf. Uterque
VJ...» R<>Sfii»« P'«‘“8“-
; 1

PARTIS I. LIB. Vm. CAP.IV/ 41;


qnoqucfrafto, & in fugam conjcfto, Cbilpericus
Cdruh deditus anno regni $. moritur, (4) w 717,
7 iO- Eodem anno Cdrtlui TUeodorUum Kegem J|)^ "**•
conflituit, qui (fr) annos 15. regnavit. Jtaquc wiiib,
deccffit anno circiter 735.- '• . .

Fort hunc(r) interregnum fuit annorum circi- ' P'ob«t


^r 7quibus vertentibus, poftremus
*
po-ioia.
_
iterorum Cbitdtricus 111 . anno 741. ini it, quiad*»Noc.
annum ufquc 731. imaginem habuit regni Siqui- .

hoc ipib Mno "Pipinuiy CbUdtricoin Mona- '•' *•***•


«cnuin incJutbac detonfo , Francorum Rcxap-*^’***
pcHari coepit ,quiannusab exordio regni Frauco-
Tumy idcltab innoCbri/ii 410- numeratur
333.
At in Hifpania effufi ex Africa Saraceni , I{nde-
rrroregnante, Go/iw/ opprcfserunt, i Juliano vlc-
citiComite, cujus filiam, an uxorem, J{udericuj '

Kexfluproviolarat. InitiumcladisifliusXd) an-


no b^gira 91. otrx. Hifpanica 7sa notat k^derJ- toW^,
i
rus. Efthicannusfbri^/7ii.(e)Bienniopqfti^i».^,j^
^rieus Rex magno commUsq prxlio proditus a ** ai,f*
fuis ac deftitutus occubuit . Sic Hifpauia Saraetsso-
twwin poteftatem venit. Gothorum reliquix iq
./(fturibus 8c Cantabris receptum habuerunt ; ibi-
que, propulfatisfbrtiter Barbaris, veteris regni
'
Polsenionem utcumque tenuerunt, duce Tf/agi», _
qui primus .Afturibus regnavit. n
Sanditatem fiiam haud pauci intervallo ' '
iflo .

probarunt; in ^ngl ia Cu tbbertus quem circa an-


num 685. Epilcopum fadum [/J Bfdrfteftatur./B(d.4i
Indidem 8f yvillebrordusciisn duodecim pro-
tectus fbciis de in Friftam a 7 /piMo mifsus Barba -
m , ,
Evangelti lucem intulit, Icdcmq; TraitfH con-
itimit anno, ut habet
697. quo fandum *»•
martyrium obiifse prodit. Britanniam
quoque luam non minus pietate atque doctrina,
quam hiftoria , celebravit Beda, qui ad annum ul- .
*
1 “?
73 ?* Cbrifiianas illius gentis origines perte-
*uit. Ga/liar eodem tempore Monachi ian^iflimi
«ecorarnnt , Fandregi filius FUcanenfis &
Fossti-.
*rlltnfss Monafleriorum conditor, cu|us anno

692. Si.
414 RATIONARII TEMPORUM
cirtoi
Sigebtrtui meminit. ( 4 ) Urfm^mi Loblt»lit
^ 717. fundator Ccenobii 7 fimMMi Abbas^i/Urn/i/ ; (b)
S- ,
quicGrMcU veniens TrovMcum il\u-
s*MtUh iirivit . Cbildcberto regnante» anno 709 .fijrfrrr».

Tid tiu Archangeli Micbaelit indicio ru-


Icribit ,

s. Mi- pem eam , quz in ^brincdhenfi DiceccA iilius


nomine ac religione colitur» conlccratam fuifle
ab ^«r^rre Epifcopo •

Znrftu.De Leone Ifa urico» Iconoclaftarum hrtrtfit tU


rktu» ' edter is rebtu Orientis ab 4 »n* ^l^^^ad 741 Ttsm
de OecidnraJibui y deqttt Carolo Martcllo » O"
SzTicenls ab eo deietii. >-

rTVopk.
ad IS.
O BfctiToinlfanria genere natus Ira» qui prius
Conoia appellabatur » .imperium adiit anno
7i7.Indiftionc 1 j.Marrw t^-die, ut (cribit(f)ri»fo«
om al. pbanes. (d) Sararenos, vaflaca^yi4& expugnata
limum
Lcoali. Tergamo, By^ntium oblidentes» magna eorum
Piui. clade repulit tlubipforaimpcrii primordium. Ti^
Diic.ii.
e-ii.Nl- berium in SieUia l yranniim per duces luos op>
Ctflll-
prelfit, Bc Occidentem pacavit anno 719. De-
»rcT
dThe- mOm conreptam olim in animo contra facras
oph. imagines impietatem, 7>*d4oui'usaiT^ore» pro>
Paul.
Dlic ti. tulit annoTiiJ. (r)quo per latellites fuos Sal-
Cedren.
2 onar
vatoris deiecit imaginem. Quibusa pooulocae-
rTh«o|)h As, ardens iraaindia Princeps crudelillime cae-
P<u|.
Diae.itidem illorum eft perlecptus,*atq;in Dodorum prae,
Cadira fertim collegium IWviir , ex omnium Profeflori-
bus artium collectum , cum cos *nca(fum ad perfi-
Ntc«»h d'se communionem inc'talTet.(/'>Quam illius im-
Brc*.
DUc probitatem Helladis BeCytladssm defei^io» ac fe-
Cadr. cundus in ea opprimenda lucceffiis acriorem fe-
cit anno 717. Itaq; triennio poli ontra veneran-
1TW01* das imagines
^lac ediaum ferale proporuit»(g)Indi<ft.
Nktplu l^.^aau^srii 7 fcr'!i 7 . hoceit, anno Cbrifti 7}o.
Cernmnus Ep'(copus nequicquam Ic furori illiua
interponensjipontc le abdica vit»eiquc CubHitucus
cR

Digilized by Googie
) ,

PARTIS I/LIB. VIII^CAP. V. 41^


efl "Jdntulrii zi.die ^Haftdjkt impietatis parti-
cep$,cum ccntcHmum fere aetatis ageret annum id

Ctrmanui} qnippe aucm anno 7161 quinque &


nonaginta annus habiiitfe Creioriut 11 . afreverat 4 .

in Epifiolat. quxcft in 7« Synodo, Complures


*

antiquae tenaces fidei variis aTyranno cruciati-


busacpanisaficdiy' gibriofoscxitushabucruat, ^
(d) Hanc ZfODfiinfaniam Grtgorimi H*
Pontifex cum per iiteras cohibere non potuilTct AMiTit
de Concilii I{omdHi lententia, Impcratorcm>cjufr
que contaAos hxrefi i{b) fubjccit anathemati : ac t zenn.
^omdm t 8e quicqnid ItdiU reliquum erat, a
Cr,crorNm abltraxit imperio > tributaque pende* Crt,».
xt iis ultra prohibuit. <

Ob haec ardens ira Ico contra rebelles ltdlet^^'0».


clafTem adornavit ,ff) quae in^dridtico tempella-
te periit anno 7Ji. Paulo ante per Exarchos
•ventidtes ac Longobdriirum Regem. Luitprdndntn
(d) l^o»»4»»cnm Pontifice ipforonatuseft oppri-j
mere. Sed invi&i animi Pontifex imminentem «»<. i»
orbi LoHgobdrdum adiit ultroyeumque conlhmtia
&r oratione Cua ficinflexiti utadeiuspedes accK
dens, ouidquid rogatus erat, prolixd faceret .
{e) vehemens anno ultimo terr* motus
exllitit, Indittione, ait Tbeophdmts, 9. O^lobrh tvittvK,
16. feria 4. hora 8. ut hic annus Chrifli fuerit 740 .
quo Tbractd Biifyn!d^He qualfata ac prxfertim
Conftdtttinopoli > T^icomediit » <ac T^icdd ingens
ftragcsaccidit TVff^r^prxtcr unum templa om.
nia corruerunt. Ea calamitas Imperatori novi
quxlliis rccafionem pra-buit. Nam
ad muros
reficiendos triburomm auxit modum: quod de-
*'

inceps perCeveravit. (/) Moritur ex interente,


five intellfnorum dolore, anno Imperii exa-
&o td frperque menfibus 3. Junii 18. Indi^
9. Chiftj 741
Qui idem annus ll Calend. 7{ovtmbrhCdro~ l
/0 cognomento A/.i»re//o, five Tndiriy ultimus
fuit, cum iam annum oflavum vicelimum
Fruntiam adminiftrairct fortitudine Princeps Ctnimi
,
bellica
, } «

4US RATIONARn TEMPORUM'


bellica rebufqac geftis inclytus . x<<)
M 7^l. 714. incaftudiam conieausa no«
mortuo anno
puh“* vcrca TltSrude indequedilapCus inlequcnti an-
Ff^. no Maiorem » ut tum dici moserat»
JiS,. domus cledura lacdlereauius , ab coque primo
*fj^-vidus, poUea fuperior hiit anno 717. duodc-
Icett* cimo Calend.^pri/fi, (r) Dominico dic . Eundem
Ducis fiidonii ausilio trctum iterata
ap.fi.' ludit acie anno 718. 54xo»riCsincic« ,
Bsjodriost 7{orkost 8c Euione iugato» ^qnitd-
HOS 1'ubegit . Endo rebus luis ditlilus Sdrocemos
cx Hi/pdstiis cam eorum Uege ^bdirom* in lub-
fidium excivit anno 715. quibus 1 aera pro tana-
que latd populantibus occurrit C4ro/»»f> eolquc
internecione concidit . Czia 1'unt uno die ad
trecenta leptuagtnta quinque millia: cum ex
^ Fr4»f« 1x00. haud amplius defiderati fint # ut
In Qiet. Icribit (d) ^nafta/ius. Mox BuriuitdU
*^‘»oque ^tirus anno7i74inlcqucnti E»dojtt vita

fun&q> ^tfuiunUm invafit, Saratenos iterum ^


•” ad ulcilixndam Tuorum ftragem» C4//14») incui*
lantcs magno numero prolbavitan.7J«*& *^'*'*-
nioMtiHab illis captam recepit. Tum JV4ri««»-
fem quam ii cum Hijpdmia , cui contributa erat
occupatam tenebat, aggre^us, caput e|us ?y4r-
^o»4m ac reliqua deinceps expugnavit., oppida*
'

«Toa.i. caefis ,qui ad opem ferendam Izpius accurrerant,


Sdrdcenis . (e) Foflremo Luitprdndum J^n^obdr-
dorutn R^cm I{omand
infeftum Ecclefi* , a Grc-
minis abderru it Hzc Fr4ii-
gor/o III. imploratus, .

rorum Annales veteres a Titbeeo editi, Frede~


m» Df gdrius , StgtbertuSf ^imoisms. '

nA»- Itone imperante Claruit in


• 1)4-
mafietsus qui pro facrarum imaginum cultu ililo
/rom.u decertavi t.In Germduid S Bouifdcius provinciz hu-
cboc. jus Apoilolus iloi?»4 coniccratus Epilcopus (/) /)«-
^i, ^ eembri menfc , Indid. 6i anno 711. CbriftUnam
ibi
Religionem longo tempore propagavit Sequen- .

tivero anno S.Eueberium .Aurehdntnjem in exfilio


.» quod aduscrac kCdruio, audor cft
decciliffe, in
Siicberrus. CA-

'
Digitized by Googie
PARTIS I. LIB. VIII. CAP. VI. 417
A. 7*1*

CAPUT VI.

De Orientelii Imperii rtbut Jkb Copronymo ,


Leoac, Conftantiao > €T Irenc, *b an. 741.
«i 8oo>
I

H >trctico patri ac aeCario fucccffit trtetrt-


malon^c ibbolcs Comfisutimut, qui ab ttcr-CafnwT»
corcy quod baptiiino infansadmotus in aquam ^Vhe-
clilerat, Copranymi cognomen meruit,
(4) cx«f*>-
quo 5 . Germenni Patriarcha , qui cum bapti S«if.'
zabat, haud vaaum impietatis illius omen ac
cepit. Id accidit {b) anno Leonis i.Cbrifli -ti 6 .
Octobris Prende regnare coep t anno ztatts
^
Jabeiite ii. Cbrifii nempe 741. Huic /wie Cb4-
l*ni Regis Avorum filia nuplerat (e) an.
quz Cbtiftidssis initiata ritibus finceram pieta- a-rviM.
tem coiiiinter tenuit. oiSju*
CvssUdntinus ^rtdbdftum^nssM fbroris virum»».'
»
initio armulum habuit imperii, inviius iplc vulgo
qb hzrefin tlrpclfimjm indolem haud obicuris
indu iis compertam. Bxclulus itaque Confiumti-
D«po/i profugit, .yfr/464/io Imperatote lalutato:
qui CdtboiuHm cultum lUico reifituit. Verum 4»,.
anno 74J. (J) JndiA. li. ieprembns menlc a^’,^
Cuaftununo captus cum filio cxnecarulque efi.Miic.u.
(e) pira hoc imperatore peftis ab anno 747- ad
triennium producta, icSiotUm, CelubtUmj itriirTh.
Orientein pe. vagata, prsccipud Corft4 Hri»opoli%t:T'
adeo^ i£viit, ut iQCtisi.fepcIiendis cadaveribus , /ow.
&qui ea fcpcl'rent, prope deficerent. Super hi>c
Sdrateauturhy ScldVoruot y tX Rulgerorum bellis
appetitus; ab his etiam praeliis (uperatusaliquot;
ciim ad'>erl'us colUem exercitum duceret, le- - i - .

thali t ,iijnota Medicis xgritudine correptus , " ,

Rc _in navigium impnfi^us miCerandam cffliviti-^^,;''



animam (/) '^tpttmbrU u^.i\cy IndiCt. i4.Cbw- «wh.
fii 775 Ciim impcialTctannos 44- menlelque pro-n*?i*
pcm<3dum 3 (i) Moriem /e ob slebenefidram
TeU^vii I{4 SioH.Temp.Tom.I. Dd
yir-
,

4i 8 rationarii TEMPORUM
A. yirtinem Dei gtnitricem dterno
7*t-
iamndtum
venerati^
ttnih tcftatus cJt;';ci<nic deinceps
‘•^'1 nem iufiit tribui Hiccxitiis perfidi
.
& ciudeliH
/VTl.l' fimi Prneipis fuit, (-)
qinlacroianftam Virgrw
n’he matrem cflTc, Chrifium
nero Dei
lactas
^r>h.“a Deum: fanftis honorem haberi vetabat:
\ZT imagines everterat, (6) quas etiam
g?8.cowSto
«'• lo f^^4 *fw*P«/»Epilcopori«n
K
fr** nandas curavit Indift;?. anno 7S4-
Md^Ma
iNi^p potiflimurh infenius. QponwHlle ***?**'
^^»
merum, ut & aliorum ordraurn«( quos ab tmpittate
arfccn*
Miici».
'
abhorrere luacognorat, varus iuppl'eiis
pit,
Eius anno lo Solis defcftio conti
**

(ut ait Tbtopbatu$).icriz 6. hor»


jo qui
J},iS.
?6a Unde Unfidnttnt mitiurn
efi annus

fucceflfit filius, •paterna; impietatis


Natus enim eft
nrxr.h*res, annum agens
••
anno r{o. Janudrii a j. Indift: J- Qui
largitioM
leprincipid fimulans, poAquam Tibi
popularem qr*fiv;t gratiam, *”
fis proledionera erupit;
quam 8r
lapinia
liNice. mulavic ;• (d) Cjcmmarum enim ciipid us ,
tccielia ae»
ph. radiantem coronam , quam in maiori
uro ca-
dicararolim Mduriemt dctraftanrmdc,
piti impt luit. Quod Icelus poena
ftatimdivnitus
eft lecuta erumpentibus ex eodem op;tc car-
;
brevi
,«The. bunculis: ex quibus ardens exorta tcbris
g>ii* hominem exfiinxit , Septi mbrit 8 Cbnff* [*) •.

ni?^ 780 cum impcralfet aiinos fere S Ucrpit enirrt


.

c«i>«n. anno Septtnbrii 14. Reliquit harredemfo^


ftddtitmmfuhJrenet tutela tnatris; qnatn
n**" His oriundam (f) anno 7<S9 duxerat Natus elt
.
.

porto anno ^*^*^*!S


JSmi/»»-<Icciroo sctatis anno imperhim tmit. :*T^
» .
/rrirc matre annos' 'Cit^
C*mh*uti»ni igitur cum
Lj|| decem : quo tempore a f^srao*
citer imperavit
omnia gerebantur Abhispriiu-
l^tricii confilio .

nacum imaginum cultu revocata eftpictas ; ( g j


'^*'*^* lan&illimo Patriarcha facto
vf- cT.

i

Digilized by Coogle _
PARTIS I.LIBi VIII. CAP. VI. 419
Cbrifti natalianni 784-cnm prius de Occumeni-^^’^*f
ca coj?cnda Synodo iHpulatuscirct , dc riualmpc-*»^
ratorcs ( <) jam ad Hdiri.tnum Papam Icripicrant
eodem annoindid. 7 Poftquam icitur I{vma & cx?. » jbo-
-

Oriente Legati omnes Patriarcnajium lcdium““'


CoHftdntinopolSm advenere >_€ocuntibiis in con-
cilium Epifcopis, abh»rcticis Prstiulibus inci-
tati milites Icditionem fcccilint, ( t ) anno Clrt»
/?i786. Ca lendis .y^ngny?». Itaque mannum dila-p;^.,.^;
tarescfl) uiquead In^idionenumc «a
odavo Calendas
zi.qtia !lVfV.(4m translati
S5modumaulpicatilunt; quz Offubri menie
defiit, tertio Eidus Convenere 150. Patres ,
.
^
przfidentibus Legatis l’ontificis
duobus, altero Archfprcsbytero, altero Presby-
tero, S.Sdbbdt cum Tari/to, aliiiquc
Patriarcharum ceterorum Vicariis, (r) In
Concilio, quodlrptiditim Oecumenicum appcl- DiK. 11«
«• “
latur , Innotlaftdrum prolcripta h^rcH , lactatum
iinaginum rcrtinitus cA cultus. Quem annum
infienem reddidit Solis deledio: quar anno 8.
Conftdntini & Irencs contigit , Ut Icribit Theo-
phanes, dic Dominico, Stptrmbris 6 t .

Secundum harc hene Cu»fldat!num filiupa ,


(d) cuiCaroli Franeornm Kegis filiam F^otrudim j
anno 781- delponder.it j Maridm quamdam
undam ^rmenU coegit dvccie Vovenibrienenie t 0
anni 788. A quibus il le nuptiis abhorrens nec non ,

infinite StduradipoteD\>a: per>a,liis,maticm de- c«/»^


niqueanno 790. redegit in ordinem , aciblus im-
peravit annos t^o. Qiia potcAate juveniliter „ai|i»ii,
tmmodicequeulbs, ( e } T^icepbomm patruum
hexium Ducem privavit oculis; linguam aliis wh
excidit menlc, Indtft. If. Chrifti 79>-nte,n.
Triennio poA Mdru conjuge repudiata,
MonaAcrium detrufa , Tbeoddtdm cubiculariam
duxit : jungente nuptias iAas 'foftpbo quodam Ab-
*
bate, connivente vero Tar^y/o, me*u, ne, quodT-w*
minabatur,Mbidinc ardens nivcnis Idolorum tem- jiiT.
ph patciaccrcc . Qiiz res Orientalem Ecclefiam
Dd 1 tumuL
. .

'410 RATIONARII TEMPORUM


rfcdftV
tumultibus acdiflidiis implevit. (4) Duoqutp^
•d ie;, pe ztatis hujus viri fan&iiiimi , Tl4UOf 8eTbecdo.
S tudita y zTarafii communione rcccflTcrunt.
MKceii (fr) Tandem anno imperii iS.CLriftiTfy^lremet
matris 5d Stauracti dolo comprchenlus imma- &
n«. nitcrexc*catuseft.^i»^»y?omenle. Sabbato , quo
die quinquennio ante patruum luminibus orba<
rat. EflfblUs oculis Conftautinuizzv^o poltexipi-
/ iiii. raife dicitur (t) (^uod parricid ium in Irentt lau-
.

Ctai dem traxere G> a na' quidam , led quam invilum


Deo fuerit , 1'eptemdecim dierum horrenda clli-
go cefiitaeil, quz mortem illius cft coniecuta
Jrtnt quoque anno poli iexto, Cbri/ii Sot. Ind.
II cn^brit ^i.feriax.ab 7^' rrepbvro imperio tbr-
tunifque omnibus exuta, &
in Zcjiro» deportata ,
nondum anno vertente obiit
CAPUT VII.

De rtbut Ocditntlsy^toue Pipino, O" Carolo


M. ab anno 741. ai 8oa

artrf. -Arula Martfllo frautorum Prindpi duo filii


xio luccediinr , (d) CariomauHut 8c Vipiaut ^
oriental<s^e4W4/4 pars, cum ^uemtyfwe^/e-
Illi
. rnaaniUy ^Tunagu; Tipmo Burguuiia y 'Pron/im-
rou,
*
f/4 , /4 que ceffit .
(e) Hater amborum Cr«-
pbo natu max'mns Od/7uMM Bafaatmum Ducis
filia genitus, exclnlumrc videns, Lat-iumum oc>

/ Anoai. ^’P^t: ubioblelfus a fiitiibus, deditione fafta »


p h A- a Cartiimanno in ruftudiam datur. (/) Hrnualdu

si»Sr dehinc ^quitafia Duce, tum Oy//»4e Bajoario y


c-«h Bc ^len-annis ab utroque domitis, Carhmtanmmt
anno747 cccic/tis amore vitatMonallricum mlti-
tutum in ^oraUt primum, deinde apud Caffi-^
num Ignotus ampleiHitur.
Cripht Collitus carccrc, contra Tipiuum rchcl-
Fin-w eoque captus demum in Italiam fuga elap.
(iis, in obtruncatur anno 753 cumiam
* lu per iorc TipiMui y ZaebarU Foutiiicis auctori..
tate.

1
Digitized by Google
) h

PARTIS I. LIB VIIL CAP. VII 4it


tatc, ac fr4>iror«m con fenili prcKcrum» regiam
«d poteftatcm) quam olim obtinebat < novum <d

Fr44tifi titulum Kegis adtcciflct . ( 4 ) Hoc enim


anno, qaiCbnfUnamctitUTj^i.ClniderUo hUror
•MMgitrmm poftrcmo Rege ob inertiam exauCto-
rato , Se in iVionafterium detrnfo , Frd»tormm re-
gnum novam in familiam tranfiit.
Prima 'Pipina cora fuit , oppreiTum ab LtMgobar^
dht{oiHanmm iubievare Pontihccm (b) Rarb-yia* An«x
.

gentis illius Regi , qniabobfid'one Perufid Za- i?,/**


ebdrU Papat oratione commotus* abdicaro re-
gno, monafticum ad genus Titx delciveratanno
7 SO- frater cjuslnccefrcrat. (r^t^uem
RoM4n«i infefhim Sttrbsnnt 111. Papa iugiens f Tom s4
idTiptnum venit in CaUUm a quo incredibili^^-
exceptus honore, cum nt Longobdrdis bellum
infeiret adduxit Anno it.iquc 754» tranfccnfis

^Ipibtu , incinium Tapu Pipinus ^ifiniplnm


jurare conapulit , eunda fe , qu* Ro»»4»4 ditio- _
nis erant , redditui um; iterumquepromifra fa-
cere detredantem , fcd &
Urbis imminentem
moenibus , tranfercllbs in ItalUm ad padorum re-
vocavit fidem (dj anno7?6.Ac tum(c ) pcrfi*/-r„h.
TddMM Abbatem, Exarchatum F^avemrM , quam
Rom44/4w» vocant , SePentapolim ,haccfi ^Anxo^ j.
»am cum quatuor Pitrmi oppidis, aliaqtic , Rom4-
*« Pontifici tradidit: (/) qux ih Aiftttlpbo Grdi /Anfl.
Imperatoribus erepta Conftantinms Copromymns
a Pipin» per legatos fruflra repetebat. 1-odcm
tuendx Eccicfix Audio Pip$»nt [gj Fdipbtnnm Aieiai.
Aquirnmit Ducem res facras depraedantem se 'te-
bellantem devicit feptima in 4* expedi- m. si-
tionc; quae anno 768. cum yaipbdnii nece finem
habuit. Quointcrfcdo, &^4i»ir44/4ommfab-
ada, Pari/iis 8. Calcnd. OQabris diem Pipiinti
obiit, regni fui decimo fcrtimo.
(b) Anno ergo Cbri/ii 768. Cdrofms Cum fratre roi- An-
Cirlomattno paternum regnum partitus cft.
kocanno 77i-cxftindo, foliis recnavit Carohs
hinceps fine coiurovcrfia maximus . Nam & at-*
Dd 3 snis
4« RATIONARir TEMPORUM
''

Am inis invidus, firdodrinaium excultus Ruilutca*


•j roo. rumlautoracccmmuxtuit; & Cdtboii.-Mm Reli-
gionem, eiuiquc caput Ponti6ceni I{omdmmm u-
m Anofi n'cdcolult. {dj Hujusaddudusprcdbus. ( .><f-
p«m
r«>i druuMi ts erat, qui itef>h*Hu inno 771. iabioga-
itt

Adrl/oo tusdt) contra Ut fidet tum Loagobdr iorum Regem

Romjfia icdis hofrcm bellum lulccptt anno 773.


7 «frt« «/ ac ririni obteifum ,& in potcHatem redaaum ab-
rf duxit in GdUidm anno 774* Romano vero Pontifi-
ci cum omnia, quza Pip/ntpatre donata erant,
#,fri#f
C«r»iiM*
rata clfc voluit tum ad lecit alia quam plurima ,
;

.?46i/i« Ve territorium , 5 po/rrt/iiim Ducatum , Se


A Anali Btneventd"Hm , quz ab ( & ) ^n*ftdfio referun-
in AdfU*
fio tur; iilque yemetUrum & //UriaadlCTibunturpro-
vmciz' Sdxonet pod hxc tongii fimo bello pro-
r fiiioTi pd continuo annorum (c) trium&r triginta per-
Ann^l domuit. Coeptum id eft anno 771. /t 804. termi-
pith. v|.
tiva^ol 1 natum: quando Tranyi^^^^Aito/omncs cum fami-
M in:e»-
liis luis traniportayit in CaZ/mw. SeUtns item ,
ti AuClo*
nec non fiafojrm aun Duce iiio Tdfftlont rebel-
«jAnnii lantes ad obfcquium reduxit- [d] Bellum quo-
C*»f*l*M que aim ^varibms five Hunnis anno 791-fufce-
ifnh
ptum magna illorum drage confecit , eoque tan-
&c tum praedz>panum, quantum nullo ex alio bel-
lo , Icribit £gfni;a>r«j. "

# Eglnh
(e) SdTdcems infuper in Htfpduid debellatis ,
partem etus haud modicam Frdncicis fubjecit ar-
y Anml mis. (/) Anno vero przCertim 778. expeditione
C<.nli
M. tc in Hifpdnidm iidii , C dfdrduiuftdm aggrefTus ,
P>tb<
acceptis obfidihus , Tampilondm inde dilirclfit'.*
cu*us disjedis moenibus , dura per Tyrendos in
ri‘Jn
prj*i »-CdllUm egreditur , Fa/canes extremum per an-
r'>m ^1*gudias agmen adorti , exde aliquot principum
fymtsh
tacfa, impedimenti fqne direptis , Fr4»roram fe
ab armis inviis laltibus latebrifque tutati funt (g)
t E»hih
Defideratused inter alios 1{mtUnius Biitdnnied
orz przfe^us . Eam cladem ab ^Idrpbonfo Cdfia
Htfpdnid Rege , qui C^roinm in Hifpnnids exci-
verat , illatam Annales illius gentis aderunt :
> Vnon. quod merito (b) Banniiu ex zqualibusiliorum
A /;V
'
tempo-

Digitized by Goog^le 1
, ' '

PARTIS I. LIB. Vm. CAP. Vl!, 4xf


temporum (4) Scriptoribus refellit qui
, ambos A. mi*
illosiatcr Keges undtilfimum
foedus imfcfti«S"i^
luiiic memorant
, tum Jongd ante pri- t*i"*>* •*

mordium ilU referunt* t^pi quidem


oij. ii(K eir
(6)
, anqoCbri^i 787. regnare capit , tor-
loliis Princeps, Se d perpetua
™*‘o»oniar4 ^icoifirr)menconf cutus. •• «»p. *»•

Nccminu$f4flK»//f4proferendx KeligibnisCa.
ww, quamregni liagrans iiudio, creora ad id
cpilcoporumCoocilu celebravit* (t ) Inter qu«
anno
79^ infigneid fuit-, quod in kdtubontnfi^^px.
Wnodo tpilcopi OrgtIiUHi Se ElipumJi Toleuni *'•
'*
f^W.^.fondemo.rtacIt'; qui Cbri^iw adoptivum
IJei rilmm alferebant (d) Eadereguerurfusin
.
f.rpawmrdeitfi Synodo ad fluvium nota- vije
qua m Synodo fc^timii Syiibdus Oetume- 1 ®?; *
nica ab ignaris decretorntii iUius Rpiicopis 'eft GoiJ
tC|Ci^ anno 794. ciim fuper eadem
imaginum
quxitionc , P»p/»»o Rege altera CtntHi/i i ccle- '«J-»/!»
beatae Ifet (^) anno767. iv^
\f} Sub hoc Rege dc^rinx fumma opinione 1-

floruit^/rtM*»iex^4g<r4 ^ofeftus in Cdilus i2Tu '

5“° ,V*ccptore plurimiim ufus cft CdrolHS


iplc divinis humanilque literis in
./''i?
**"
&
paucis crudi-
tu* » quem i llc -J- htirtini apud
TnronQs Canobio
nectamen Mona-
fnili.islmt, neque Sacerdos j fcd Diaconi ordi- '

necontentus vivere dcfiitannofbr;^;8p8.ip(b dic


rcntccoitcs, qui iaciditnn Mdii decimum nonum.
••*
. V.in. 1

rs » , d CA P U T VIII. .
'”=•

^ % »1* * f

i?r Caaolo Mwpf/^o Oedienth Imperdtore 4C


^
.*

.1^0 VICO Pk) i utriupiiU ieftjs ab anno’


900- .ai:t^o;:' /.'*•*• '

N Qvum I
'^ingentefimusCbr/^f annus Jtuin~
Occident' attulit : eam d'gnitatcm
^euti frannruin indu^Cntc Numine quam in
,
OrioetcCr4*r ptopter arrogantiam impietatemf-
'
qtiepaalauihaniitteceQt.' '

Dd 4 Lio
.

4X4 RATIONARII TEMPORUM


\d) i/o tertius, qui ^JrMuoluflfefluscratart-
no 795 - faftionc quorumdam oculis linguaque
< Aiuft mutilatus , & indign*s modis vexatus iuefat anno
IS i.*** 799-
quamvis inufitato prodigio Deus illi o<m-
* amo« Iqj 2c linguam rellituifret, tamen ieclciis
atrocitate permotus Ctrolut Rfimsm adiit , ubf
cum innocentillimus Pontifex objeda crirom*
rErioh 1'pontc jurc:urandodilniHet , (c).ip(b natalis Do-

/.rou"' minicidieannoSoo nec opinantem invadens C«-


M. i r*/N0i , coronam capiti cus imponit , ac
Vuop}.rmm Imperatorem laluta^ Cui vicem deinceps
j An.ii. CdTilHt oblequio liberalitatc rependit ( d ) Ha-
& .

c.»H. bita inlcquenti mox anno de parricidis qucAio


edi danvnatiquc capitis , d^rccante Pontifice,
»Ann*r. Iblum vertere. Nub hac Ddni ( <)cum eorum Re»
Codrs/tidocompreffi. JHaarwetiam //a/umin-
/ui»h lulaiquc populantes perduces luosrepulit (/}
ilT.}!. Sub exitum
vine, totus in officia rdigionis, ac
vidrPtt. pietatis intentus diem claufit s Calend. fe-
btttdrii anno Cbrifii 814. «tatis 71.
regni 47* & imperii 14.
, .

«A nniK ( IndovHMi ab infignl vel in divinas res , vel


f )
LaJoot
fuQj pretate cocnomen adeptus , fuperiore jam
cixoB- annocx ,)^cgc inirriperii cemfortium
TheM». aflumptusi patre ^ eidem,
anno, ut dictum cA,
i»'n* 8i4. rufc funfto lurceffit, reliquis Cdtoii libens
eo luperAite adhuc exAindis; 7»;pi»oanno 811.
Carolo 1 'equenti. ( b) Sttpldnum ille quintum Xev»
Aac"n. »/' III. furrogatum, anno 8i<S. apud f{tm 9$ exce*
'

Anaii.
^ abeoqur Imperatoria corona decoratus eA
Sequenti anno Btrndriut Ttpini fratris cius
) cx
concubina filius , //^//WRex inlndopreum

rebellans, eius deinde metu fafta dedifonq
oclilis privatur: plerifque principibus maierti»
tiscrimihc dartinatls", AexH^o multatis, ‘nter
quos Mti^dntmfit Se Tht9dulf9 $^i»^
rtlidntnfii Epilcopi fuere, cujus in tratrishliuin
fevcr'tatis voluntarias cxEpircopoinm aibitrio
«iu,ji.P<*nas dedit anno8ii. [ 4] 7ri*,#A|4rd. s-Ncn-O»'
S/obrii anni S18. mortua, (quoannobol I.Eid.
J»IU

Digitized by Goo^qJ
&

PARTIS I. LIB. VIII. CAP. V II. ut?


Julii detecilfe proditor, ludovUi anno ). ckiiBi* v
dubum yveti>i Comins hliam duxit 'n matrimo- ,4 •«•.
nium: cx qua cognominet a/ wm gcn'tus
cft i eam tam tres haberet hhoi , LotlMuu^iLmdo-
vitHiUt SeTif^immm. Qui cumpiscte ri lih' ( a»»-
imm haud xquo aninwr paterentur , in patrem
haud lemcl iniurrcxcrtiBt rio-um (a) anno Sto.
I- «anoti.
Tipinms ^quiUniu Kcx com proccru.u» cenipi-
rans, Impcratotcm cotr.p chcndit, icJudiiLam
in CoBOobium inclurit, lupciTcniente mox
probante lorba^ra Sed anno Icqiicnti Cerm^uo-
ntm opera ludovicutsccepit imperium ,( t)a quo {i*,""**'
nirius anno { trium con ntationehiioiurn iu<i«v.

Epilcopoium lententia detraftus , 5r abd’care


coa^us, non multo poft in integi um refl 'tuitur, tom.
anno 8j4 quo ic/ba»ii*j, qui patrem contiMue-ta““
Jiofiuscxteris receperat, tard'us cum eqtecon- toi». i.
ciliata gratia , civili bello Gai/iaj perrnilcint ,

donec Imperatoris eJemenf a condona'^is omni-


bus, pax inter illos utcunque coiit. Seomdiim
hxc apud Tkendo^.it villam celebrato conv-ntu ,
Piaslulum, (<) Ebbo I^rmenfif Epueopus ncfa-cjh ^
xiae illius in IitdovwiM* coninrationis particeps ,

tam^goburdo lugduutmfi dcpofitus cft anno ^ ‘

<d lac poli obitum « anno ipfo 8iO. ab rure.

Zuthdrio reftitutus , lubinde f<»ro‘i metu ad eum-


dem Impcratoreni confugit . f^oftremo a Vjpha-
li Pontifice pr*dicandi'^arffcitt4«»'.i, Evangelii
aaandato fibi munere, Hildubfimrnftm ledem

in , haud long^ ab illo» iim fin*bus , ade-

ptus eft beneficio Zi«do*wlr/G#ri»(4*/4 Regis, ibi-


demuuedceelTit. ,Ann«t.
- ( e 1 demum mortuo anno 817. Zndow- *
fVi Cres in reliquos div'io regno, dumlnduvitiim
filium ob iniquam >’*5?ni partitionem bellum pa-
rantem occupare fehmat , obiit ii.Calcnd J*“
lii anni 840. anno vit* 64- imperii 17 Sr apud .

kUdii/mutrnoi 'n S ^rnuifi baiirn ao Drvgone


fiatre eius urbis Ep fcipo (cpuirus tft Cuius a.!wu*
.

' w*
exit um dira Solis deie&io portendit \J) pridie
alcen-
..

"
41^ RATIONARII TEMPORUM
aCccnfionis Dominicz.' qui fuit pruiie Nona)
at4i. Aiaifj hora diei Qona . . .

'

,
.
'

CA P U T;.'-IX; '

.
. j(2^/(iiNicephoro ,Mi^haeleCur(mlata’, Leo*
, .
ncArmeao» Michaclc Baibo, Theophilo </i
Orienttgtftd/»»t^*»mo)SOO.*i!i4 t.''-

N
Oriente 7{kepfnnu, hntm ( ut diximus )
I ejed» , anno toz. i^ertum arripuit . Ac
Btrd4 Ht > qui inritusad idem faftigium a mtl(ti<*
Vt^’busedudcuserat, amoto« ’^ra«ri<r>*« tilfum
Daciib. pa^rticipem Auguf^maieftatis adi civit
y Jndid>
***
11. Deeembri menle anni: So.{. homo avarus > ac
perhdus» c« AfaiwVfcaoraiM diiciplina quoruni
magicis anibus eratxledttas «.itaquorivf^MN/i
ab (actis abhorrens t-£|H(n>pos , Clericos « ac
Monachos peflimd habeoaty'&’ d' Magiltratibus
opprimi acproculcari iubebar; Belhfm' cum 5<(.
rarrau habuit y i quibus pacem turpilTimrs con-
ditionibus redemptam nequaquam es bdccoluit.
Contra Sa/garai dudurus exercitum ‘vedrgales
EccIcGas fccit . De quo conquerenti iamilnrr
>
^idam, coriuumyUtolimPbaraoni/yObdttluii^
volente • fahus cft . Ncc diu (celo»
meo h ’•
rati capitis poena dilata efl. Circntnrcntiisa 5n/-

*^ii^
cum imperii totius florececidir(6)anno8u.
garii,
siaare* J»iu iS.cum impcraiTet aonos 9. {e)'Stsmr4itmt
aVheop. >0 pugna (auciatuspaticis menGbus regnavit-.-
Mirc.e.‘ .<^ippe anno eodem (d) hftebdel CmroptUns
nvcrdr cognomine t{eHgdbe , Oifobrii j. feria t- impera-
Mifioi tor acclamatur , vir pietate ac pacis artibus prx-
clarus, (ed baut perinde bellicis rebus idoneus.
Op **'5 viftus a Butgarii anno 81 1- Leoni ^wmtnh
principatu ceifit haud invitusv <^iab'N>><pW»
Patriarcha coronatus cft Iiviift.d.^tVi/die li. fc-
»« . ria 1. cum eodem anno ( qui eft neconfario Cbrifli
'8i j. ) Sol Mjui 4. die dcfeciflet, ut feribit (c ) Thto~
H e. «1 pbMes f cujus hoc anno hiftoria definit
Eodem

Digitized tjy Googie


.

PARTIS I. LIB. Vlir, CAP. IX. 417


Eodem porcd ie(Ic ( « ) TUitphaMt , Mitbdel ad
conftttucndam Orientalis EccJefl.« concordiam
omnem adhibu it operam .SedPa enim erat in par-
tes, ciim ab Patriarcha, viro extero- e. ji*.

qui idnc^ilHino, TJtt$o Se Theodorus , Stmdifarum


przlcd i omn iau de eu mu lati 1 proptcrca d illide-
i

rent, quod is e* Laico iattus ellct Hpricopusj curo . \


quod Jejecbuui Oeconomum ,qui ConfiumtiHi Irt~
•et Hlii tk Tbeodoret nuptias lunxcrat ad commur
Dionem adhibiiiHct. t^ua de caula Theodorus
cum Ja/epbo Iratrc Tbe(JiSloiiieei»/i Lpticopo ac TU.
tow relegatus eft 01100899. mcnl e Januutio, quo
illosabexfiiio AiiclxtW iubinde revocavit
(b)Leo.J[rmeniusa.aaoSii.Julio men/c impe-
riumcapclfitjM/fhrff/ii multum dillimilis. Nam
in (aeras imagines 8c Catholicos , pixlertim Mo- Kura(«i.
nachos , omni atrocitate bacchatus cft,hortatorc
ad id ulus Theodoro: quem quidem, T^itepboro
Patriarcha pulfb , Coufl^ntjnopolitdnufu creaviic,^f^^^ *
Antinitem , (r) Princeps alioqui Kcipublicxnon /onu.
mutilis. Imperavit annos 7. menCes f. atque iplb
natalis Dominici die a Mitbdtje Bdibo t quem
majenatisreum in cullodia detinebat, inter Ia-
trucidatus cit anno C hrifti 8ia quo ftat im
era ipla
rcenavit . '
, .
,

(d) Micbdtl 3l\s lingux vitio Balbus appella- jcw».


tns, v/fiNor/o, quod oppidum Tbr7^/<cft,oriun-p>i.^^*
dusj (r )ubi cx^vd^orion T Mduuhdorunii cxtc-*2o„„.
rarumque colluvionc.peftium (eda qusedam ex- ttaieo.
. llitcrat } quam dccutus Uiebdel iacras im-agines sn-*4 ti
SeCdtboiieum nomen omne prolcripfit i,

thymium Se Methodium yiros ianailliroos in e^-,


lilium extrufit Illum 'etiam taurcisad necem id'-
.

que per Tbeopbilum filium concidit . Methedius


CouftdH/inopoIitdtmm pofica Patriarchatum ob-
tinuit. ) Thomdm
quemdam tyrannidcm libi |Ciw^
parantem Bulgarorum ope vicit, &c crydclitatiSceieii.*-
genere omni laniavit. >

[ b ] Crrfa (ub hoc a SdreurnU


Hi/p^MMufibut tctirtm.

occupata circa annum 815. Ab tidr/riVapo vero fi-


filid
. .

4i8 rationarii temporum


pr<xl|t EnpbfmH , qui ia Syrdt^
cifiV»
iiioo. y^nrf obfidionc contortus perhdixpcenas dedit.
xindeC4 /.i 6r«4 , Sc^pulU, ^y*4 /i 4 pleraque
^
• u<i; r4ff»»i patuerunt (4) Obiitannooip. polt an-
.

nos imperii 8. menCerque 9. a L '•

tarau.
( ^) Excepit hiuK
Tbtopbilus ejus filios OBobn
jiX‘i mcnlc, Indid.8.utlcribitCedrr»»»r; haud dubie
anno, quem dixi, 819. paternae impietatis xmu-
lus. Nara & cultores imaginum pcrlccutus cft i
impiimifqnc Tbeophuuttu ic Tbtodormm f
ietate longe prxltantilliinos, ignominiose ha-
E uit Juris idem tamen cxaftorlcyeriffimastuii-
.

fe perhibetur • Atque imperio annis iz. menfibus


3. potitus, anno CbriftJ 841. altero poA
Indowri
TU mortem , excellit e vita

Dt rebns Oceiitntdlk Imperii fub Caroli M. po~-


db 4»«o84i. dd 900 «rrr/er , 4C.
fteris dliipjUCf .

rranci* prdfereim I{tpbusi ieq»t virii iltu-


ftribdi .
.
' ; -
H

X.md*yki
Oft iniow/T*// Imperatoris exccfllim in ejus
fmm W-
P filios de regni jure ac finibus orta drtfenlto-
ert. lorbariii Imperator natu maximus ad 1'eom-^
nia trahere cupiebat. Huic Mwirrnt feCdroims
cuniundlis viribus reftiterc ; viftumque 7. Calen-
de Julii ad Fontiudtdm •vilUm magno prxito in
tCttlM'
riih-
fugam egere(f) anno CbriftiS4i Qpa pugna tan-
ta Frdmtorum Arages fa^a eA, quantam fuilTc
Metnun hadtenus non meminerant.
0(h«
f lif. S e. Inlequenti anno , fugato iterum Lotbdrh
M»-
II
liin.
dem inter fc conveniunt , ac paternum regnum
tcoc ita divileront; Lutbdrh, prarter I{omdnum im-f
4a«|i'>o
*0<bu p«ium , hoceA (d) 8: ItdlUm , ( e ) Fcl~
»il£ l.V qnxab eo Zorl»4rr>»gr4nomcnrinvc-;
gied ceflfit, (
c.iVtiS»
nilfe proditur , ac Scdldi 8e Fbeno continetur y'l
^
ait5'igffrrrrNianno844') nec non Trovincid, fi---
^
Y^Burguudidt Jjtdovko Cermduid omnis u(quc<'J
J^lx-
^

Dtgitized by Gc
, ^

PARTIS I. LTB. VIII. CAP. X. 419 cUV


7{htii*m,{d) ultraqtichunc civitates tres vini gra-
tia, MoguHtU
, Spird ,
yVitrm*ti*. Cdnltts Oc- i‘-
cidcntalem lortitus cft Fr4»«4»» (t)ab Moja flu- '

mine ad BritannUum Oceanum . Idemque.T*ipf;»f *

quondam fratris fui filios Tipinum 8c Carolum *

jtqniUHUm fibi vcndicantes Monachos coegit


fieri.Qjjod ad annum 8^a.5/getfrf«i retert* r. iiiid <b’*

(c) Hujus filia Juditbt quam ex Htrmeiirrude


fulceperat, Etbclrtdo Regi nupta , poftToo*. >.

ejus mortem in G4//i4i reverla ibdlduino Comi- J


te non invita rapitur ( d ) anno 86i. Qiia de caula riodotr.
Epilcoponim fententia {e) anathemate damnatus
Btlduinmt i^om4w adTv^frv/anw» Papam venit ,*:qiii »«•
enixis precibus tandem iUi ab Rege veniam impe- i,d„r'
travit. (/) Reconciliatus ieituf Bdliuinut »
rite celebratis nuptiis, dotalem abCaro/o Fldn- lom. i.
dri44» accepit anno 866
c.JUfut
(g) Tertius igitur a Cdro/o Mdgno Imperator
Occidentis Lotbdrms annis circiter i^ imperium
timuit (Quippe anno 85 5* ecfutti humanatura tac- c*ii-

dio regnum omne divifit in filios tres, atque, in


7ri(»iir»y?Coenobio Monachus eftfaftus, ubi & j. ^
Cal Offoi.obiit. Eius porro filii fuere Indoaiiriu, ,ji,r
cum imperio reliquit; Lmbdrims, cui
cui /r4/»4iM
hxhdringidm dedit; faro/wr , quiTroro/ir/a»» ac- n«ine.
cepit; (b) quo mortuo cius inter fratres divifa
portio eft, SccxciLotidriusLiigdmHMm, Frfoinio- *c.*i.

ntm y yUnudm ci\ lonitm . i:

Quartus Imperator Ludovicut II. anno


iniit, (/) annis imperavit 19. ulque ad 875.
Hie contra S*ractnos ^frltdmt luliam vaftan- *
tesbellum geffit' ( k'> -Adtlgifum quoque BearTra. /IS»
tmorum Ducem compclcuit, «c quamvis ab co^|j'-
circumventus ignomimofam paftionem fcc»ffet,'.-i
hdtidpultum in Corficdm fugcic compulit-.
Eius trater Lotbarms. y^dldradd pellicis, amo- Heim.
.. ... njoir
ribus irretitus , 7 Vw/trrgaw conjugem F»/»»//
filiam falfis oneratam 'Ciiminibus repudiare in wivb a.
fHiuitf dequareaima.d NrVo/4»»w» I. Pontificem ili

fcripfiirct, cundante illo bynodum ^inf/g^diii


cogit pitfi.l*,*
,

4J0 RATIONARU TEMPORUM


?«!* anno 86z. tertio Ci!tndas*Af4W >. Ep.ifco-
ch
Ki‘9» porum o<5toj- quorum principes erant G^nrt^r/»/
^grippifienfis i Se Thentg**dHS Trevtrenfii. Ab
m coDc. iis novse cum yyaJdrddd peimuVx nuptix • ( «< }
?o«’ ». Cum 7v^»Vo/j«u iraproballet. Se alterum _a-
pud Diviidurum Mediomdtrinruw C.oncilium in-
dixiflet , id (equente anno 86}. habitum cft ,
pariae prius illud eventu. Legati porro ex eodem
Concilio I{om4m decreti liint Gtuttlnrius Se
TbeurgaMdus quos Tv^/ro/rfiw Pontifex di|n'tate
movit, ac Meteufi Synodo anathema dixit in

Z4rer4«i./?Concilio. At illi. Pontificis audo-
ritate Ipreta , proEpilcopis nihilominus (egcl-
sxetino Ierunt . Sed ut eorum locoalii Epilcopi crearen-
inllitit . ( b) Lotbarhts poft CTcbras
*"*
?iuti‘’
*
tergiverfationes , tandem ab ^doviro Impcra-
• tore contra Sararenoi ad auxilium vocatus _J^o»
uiMi fndtn adiit anno 689. mortuo jam ante biennium
Tyieoldo ; Se ab eius liicceirorc ^dtiuno II. per
fraudem acmendaciumexorataivenia, cum fub
communionem Dominici corporis yifaidrttdaie
‘ pellice poft interdifliimabllinuilTc &
in poiefta-
te iuiflcW«ro/ 4 / Pontificis juraflet, facrilegii il-
lius in reditu poenas dedit T*/ 4 <r»r/ 4 lcthali mor-
«xefl* bo confedus eodem anno,(r) (exto Eidus

^nnti. 7**^w™cnfe mortuum (d) produnt alii, nctme id,


cujus caufa venerat » ab ^drUno impctralTc. ( « )
rC»p. Cujus regnum CdrolusC dl^vus Se Ludovitns Rex
. 0rrm4»f4r inter ie partiti Ibnt Ab hoc iuniorc
• Litbdrio regnum appcMarf LotbdringU ccepilPe po-
ts7.
n«m. tids videtur, quam ab citis parente.
cwm His imperatoribus , Frantid Rex, quseOcci-
dentalis appellabatur, erat C4ro/iu cognomento
Cdlimiy vafer ac liibdolus Princeps, alieni &
g»o. femper appetens. (/) <^ui anno regni f»-4 »ifi-
oti.p. f» }6. Cbrifti 8??. Lmdoviei Imperatoris audita
morte, ^oiw4»m advolans, a VIII. in
r.|t*«.*gMy7 NiMcbronatuscft,ip<onatalisDominici die, •

SlTii”*'' ( 1 «luo magnos deinde Ipiritus fumpfit,& Gre-


Mtrian. t 4 nk9 ritu DdimMUdtHt iaccilic .
poft
• h*c

Digitized by Googie
' *

\ PARTIS I. tIB. VITI. CAP: X. 4jf


'hzc^onisOuoiriiann6877.inipcrii j. air FloJo-
^f(/Mi,.puitP//parrisooirum J7. veneno ab
^ts^Jud^o 'ublatus quo is Med'Co plurimum ute-
t|us irater Rcic‘aii*
no 876. dccclfit, tiliis icl'6tis tribus, (4)tW/*- o,k«i
wannoy qui Bjf^aridm , Tunnumum , Bucmium yt-e t
i’Urmt>jdfh acicp c:/»doT>iirocui Orientalis Fr^n-
» tburL-gij , SdxoJtiu , Frifm , Lotba> iatia Cfffe-
re: O<re/ot ra(/o,qui ^ttmitinnidn. obtinuit.P-rf
his
(. J Ij^dovitui Cdlvn»! fin'T)US
huncem magna clade repulit anno NonisO-
ifobrn, mortuuique icribitur (t) anno 882.11.
i*' »•
S^ilcna. Decen.brh. r
*
*p%.
CdrtvtudMnus B^-udiix Rex exllinftn* eft anno‘’y^„j[^***
«00. ut eitinPfri,(ic^>‘ojii(o,rujiiifiliuswd'A«/-
finti iuiCyt de
quo pofiea. '
mT'o
C*Toia f4<<iw quinto Imperatore mortuo, fcx-<^*>^«’
tus numeratur C4fo/i»/ Cr47i«i/i»do<t»fW '

Kegis Hltus, ex (d lanno 880 Pailuntur enim ...


qui Ludoviium Bd/humCdlvi filium Imjieratorr-
bus aconlent. Emvri caufam dedit, (e) quod
a "jQdnHt Papa VIII, Id>bus Septeitibrrs corona- * np-V
tus dicitur anno 878 Icd teuia fuit hsrcT hon
imperatoria cotnna . Tametfi Jodnnes' Bdlbo {a-u-
vens ’n cum transferri ffuderet imperium ob id-
,
que rexatus ab Roi»44i/Urbe coaftus fit excede-
re, ut 5^»iern»/ ad annfim 878. prodidit. Hinc *'

ad £4/^1» profi iRus anno integro apud ipfiim


fnit(/) trgo BdtbmFrdntid Rex tertio
d parris t^AnnU.
obitu anno periit >B<d.\yfpr//«. (g) Paralce-
ve; qui charadenn annum cadit 879. Qucm''fc’i*
(b) pratCTca duabus eclipfibus anno anicceden-^AaMi.
te commiflis infignem factont Annafes: altera
Lmue , 14. Ofliibfit: SolisaPera eiofdem ip-qucsiaS^
in878.annum competunt, qui proximeprxcef».
Iit cum, quo Lmdttvtctts mortuus cff . Filios
ex
./fM/g4rde priore coniuge, fcd patris jufTn repu-, .

diata , Iu f ceperat duos, Ludowum tk Carlo io*w.'


mdnnum : ex MfUiJe vero Cdnlutn Simplicem t
iB cunis (i) moriens reliquit.
Poftaltcrcationcm ch^,
f«um.
4Jt RATIONARH TEMPORUM
Fra/uid cicati lunt (<) LmauVin$ft Ctll
M .Fr'4«ti4&
!<«. obtigit» & f4r/om«/MRi , qui

otf* Biirfutiiidm ^^iii/44t4wque


tenuit ; BojoMtre\e~
oiV fiu BJ buduCdi-w contugisitatre» \m.~
petatons Imperatoris filii gencro;qucm
• iip*. . idcm Pruvij$tid Kegcii luruims tcccrat
'4000878- ut ait Sfg pfnn t cum eodem rempo»
.
re LotbdrinjUm occupitc* HuioLxibdni ckf'/^4/>
i-Vc*^. df4d4 Hilus . ( 6 ) ijidttw «i anno Hdt. obiic
^miufto menCe» C>tr o>nMfiitus anno 884’
rrifu ({) Hisiubiogatur C*fnln.Cf-'iJut Imperator
anno 88< qui novum iioc F'4A4i4 legnumnon
,<:•••/«’ ultra annum 887 obpnuit. Qpo» abdearecoa^
dusobanimicorpoiiique Valetudinem rcadver-
TMm. Ius 'HortbmditHot iqtcliciterecfia , adeam cala-
recidit, vidumuthbi pic-.arioqnxre*
mitatem I

tetib ^ri$U4 f>h<iCdrUmaHni B-tvdrid KegisHIio»


,

* JMontur anno888. quem abpictate plurimum •

commendant Otbo Frifimgtitfii » Hermdiimtu , 8e


^ /t
incotamenminim^ laudatur, quod '

coniueem Cuam callilfimam turminam temerd


furpcaamhabucrit,fircumeadlyortiumfccerit» '

Amotor4r»/o»tam imperium,quam |

Fruncorum regnum aliquand‘u fiuduavit . Ita 1

FercHidriitm Eberbdrdi Fvrvju itnjis Ducis fili- I

um Regem eligunt. alii Ldmberti fi- 1

ti4 <• lium SpoietdHum Oueem £d] k yido Francid re- 1

r M« gni poltr4y'i;««»* rpedejedus, Berengirimm bello


»»»•
.
pcrlcqu]tur,vidumq;cogitad.>#’r»R/pbiim contu- I

gere, quem /r4/i>potiurwsf;(pcc6lacildpclIcxit. I

* T,') noniioe /»4/14 potitus '

fcS
r^K. aq.894-^inoritur (/')Cuiiis hliu$L4i»«6rrftii, Tm- 1

iT
^
^P^® nomen a.^^Wnwf pitre an 89^.
1

aStcfo' cbnCccutus an. 897- in venatione peremptus eft . 1

•^^'u ergo C4r/o»»4«4i' filius Zaiwtfrro ad-’ 1

1-4« huc fuperftitc , imperatoi; Oewidcnt's_ an rbri^rl i

p" 1^ 896. i Fwmofa Fapa creaturi, (g) quies Tornis- -

tydnkf.eiffi hp-icopo Romdnui creatus Pontifex ledit


anno 891, cxclulb .r/ig'0,.quiontificatum v'o- '

H'V" Jenter iavafcrat. Nec triennium «^riia/pbifi c*v »

Ftif, I i
ccilil.

Digitized by Google
^
'
PARTIS I. LIB. VIII. CAP. X. 4jj
ccCfit.Siquidem (<) anno 899. pediculari periit
morbo, ucauiftorefIIiM‘rt?pr44dMr , ^.Cal. £>rr ,
»a.
Formofui iutcm anno 896 mortuus , (equcnti
ab Stepb4J*a ruccefTore luo iepulchro extradlus j M'»<o.
laailquc veftibus exutus, &tribus rautilatusdi-
litis, inTi^rrimefl abje^us, qudd relida pri- Hrmia.
iina lede in /{omdium involalfet . S'cd huius adi ^V*’ur.
f.

Conciliabuli m/^4‘vr/iii4re Synodo ab 7o. IX. re>rpcis.


rciiraluntanno898. ut putat S/^oA/Mi, qui ciul-
dem decreta Concilii recenlct ; (b) dc quibus
****
agit Sr /(«frrMi ) alii, ixt Buroniiti , anno 904. an-
tcccdcnti S»gftfrr«i adlcribit.
^
FrMMci interim , dum Cdroltts Balbi Ludovici fi-
lius adolclceret, (c ) Othonem , vcl potius Odo-
nem Varifienfem Comitem , conlcntiente ^rnnl- fith.
pbot Regem eligunt anno 889. Fuit hic l^oierf/
Fr4nri4 Ducis filius ems, qui d‘^orrb-M44«(i an-
no 8 iy.occilusefi. ( d ) Atque hic annis novem ax^rino
Francot gubernavit, ufquc ad annum (e) 898.'*'»^^
quo monens 74ii«4r/V}. Francorum principes ob-Sm.
tefiatuse(tutiC4ro/o Ludovici Balbi filio regnum
deferrent, quocum bellum aliquot jam annos
gerebat. FrandOdone \ny4<iuitania mo-
rante Carolum duoJcccnncm ( ait ^igr^errNi) in^
regnum revocant ; led maiorem fuilTe pofiea de-
monifrabitur . (^oex tempore (/) Odoum
ter iV f4ru/i»»»i civili certatum eft bello. obiid.

"Joannu Hapilfae fabula m


idem incurrit fxcu- !*";*,*•
ium . Hxc enim in Mariani Seoti Sigeberti
Chronicis anno 8^4- adCcribitur , atque inter Leo~
»em IV . 8c Benediibsm III. media ponitur. Sed in
utriuCque calligatis exemplaribus "Joanna iAa.
Dulquam legitur. Qpin«iam (r) Thotmtiple,
qui xtate illa vtxit,nullo interjeao ,8e4ed/^ni,Aiuiiiu.
huic f^ieoianmy tamjoannem lubAituit; ut aP”^Jot.a«
pareat I udinam hanc fabellam ab otiofis nugato-
r»pw»*
ribusefle confidam.
_
Hic i j le ell Zeo I V. (b) qut , S“4r4ff»M Italiam . •

raftantibus , ac , yenetomm obtrita clalTc ,terro- in*"**"


rem longe lateque circumfcrcntibus,RoiM4A4 Ur- ‘T*


Tctsviii^arionTtmp.Tom.l, £e bi
'434 RATIONARII TEMFCRUM
veteri novam addidit ,
quam Itonindm vocans.
In Crrrnanld ( 4 )
I{bdbdfi$u Mantui iQibatio Im»
• peratoi e floruit j
Meiuaiintnfis ex Fuldtnfi \lo-
nacholadusEpifcopus. Uincmarmsixcaun CaU
^,7!'* /i4 RfWfw/fi Epi(copusf4rti/of4/'M» lesnantc. (t)
Toou I. Ab utroque damnatns&reiutatuscfl Codefinhus
Monachus Orbate nfu qui Tedde/iinatUnorrnm
dogma renovafre creditus cft; atque hic J^baba-
no prarfide in Mognntinenfi Synodo convidius con-
demnatufqucanno 848. eodem anno apud Rrm«a
ab hinemaro pari lententia perculliis ac virgis
exfus , librum Inum in ignem coaduscRprojicc-
rc, &
in carcerem compadiis . Hintmarmm ta-
,
men, &• omnem contra CodeftaUmm cius adio>
nem rctutavitf/or«iA/4|/^fr Luidnnenfii Diaco»
nus , lub iMidumtnfii tcclcfise nomine crudito
«Toro.j. commentario, (c) ^/Vo/iw primo 1'edcnte vixit
cbik. in Cdiliit Joannet Stonu vir do6us, (ed hxrc/is
«»!’ fufpcdus, qui Dionyfii libros latini vertit ; de
qua interpretatione T^jro/asi ad Carolmm Calvum
literas dedit.

caput’ XL
De'^oxthminnoxnm ^raffdtknibtutT tUiibut pet
eai varih tetuporibmt importdtii i» Gallias y dttjM»
N euHri a /7/ii aer ibmu .

N Orthmaunomm grallationcspnedationerque
crcbrxsrtate iliaperG4//i4i, 8r provinciis
omnibusexitiales fuerunt . Damti generis illos
ferunt, atque c^Msis profefios, quam l^orth-
dhr>nk). 'tgi4m appellant, qui ( d)iam tum imperante f4-

roloMufuo, circum borealem oram C4///X popUf


^
***
ar labundi navigare inftituerant, ac FrifnMm 8c Sn~
torum infeilare littora . Sed qo^
imperi i tura I i-
' mites flrmiflfimis pratfidiis obtinebantur, facili
Chren
^otum impctus arcebant. Quod idemlMdowo
ut^c Tio regnante perreverarant fliccre . At eo mortuoy
iJjrt"?
civilibus motibus totum quateretur impe,
u. rium. .

Digitized by Googie
,

PARTIS I. UB. VIII. CAP. XI. 4«


rium, afdctrado, qui inprxfiditsCTat, milite, ch,fii
nudata detenibribus ora eilct maritima Gallid ,>^9oo.
impunius evagari ccepcrunt ac non jam pirati-
.*

cas cxcurfiones, fcd fuftas expeditiones in intc>


riora regni tecerunt . ( 4 ) Anno co , qui mortem . Gtif*
X^oviViconlccutusefl, CbriftiS^i. occupata fu-
bito J{orbotH 4 go , exdibus atque incendiis eunda
vaftarunt, lateque 1 'ecundum popula-
tione fada, ingentespraedas egerunt. [&] Eo-**^*’™"'
dem anno Ha/ii/igo duce in Turo/iJi progrclfi , cum
circum vailitatcmintuiiircnt, abipfis urbis tnx-
nibusS'. Alar/iniopepropuliati funt4. Eid. Mdh . Odo
(c) Poft biennium per oftia Ligeris evedi , Ldtn- 4,
«crW Comitis proditione, qui a Frdmis ad ^0«
meaoium Britonem defecerat, '^amnetum urbem ^
capiunt i ubi Epifeopum iplb fandi Sabbati dicciun
(acris operatum coeremoniis interficiunt , cum'', Cf‘at
plcrifquc Clericis, Bc utriufque fexus ptomif-
cua multitudine . Id anno 84J. afllgnant An* vclui
nalesquidam. At in 85?- conjicit; quo^'"*'‘“*
primum 7{ortbmdt$norMm clafTem ligeris atti-
gilfe littora (cribit ; cui & Fuideiife Cbronicom
8c Sigebertus affentiuntur Utroque anno veri-
nmilccApcrc)us8umini$ofIia fubcuntes.T^^a»»»-
netum oppidum invafifTe. Hoc etiam pofterio-
rc, poff direptos 2^4m4r/4i, utiidem afferunt ,
in (d) Turonos cum veniffent , Curi
^
fluminum alveis majorem audfs in modum in.
terclufi, atque ab urbis aditu prohibiti, fubur- jj
bana omnia , inque his Monafferium , quod ma- chton-
/wi dicitur, S. Murtini habitatione celebre fuc-J^”*
cendunt , madatis in co Monachis centum 8c
viginti , Htbtrtso vero Abbate diris tormentis
excruciato . Populatis exinde Cessomanis , cum
in Taroaoi redire illos fama vulgaffet, B. Murti- 7 ^^'
tsi corpus a Clericis ^ureliunes primum , inde
«-»'"*
^Htiffiodorum ufque pervehitur; ubi annos ali-
&
quot a/Tervatum frequentibus inufhatis prodi-
giis in fummaclaritate fuit: quod cum deinde
pacatis rebus , Titrontnfes repeterent , ^ntiffio-
£e Z dortnfes

«
.

'43« RATIONARII TEMPORUM


vero id a fc nollent dimittere, Ingtlger!»
«.1 4«>. «i ^itdcgdven/imm Comes vi 8c armis extortum
priftioan» *n ledem revexit anno Cbrifii 88f. (4 )
At?y'orri;m4nniilio anno 853. lexto Eidus
vembrisJuronerum urbem cum B. MMrtinihif\]\cz
cxtcrilque liibiedto igne demoliti lunt ; item 7»-
t Chro. liomdium ^niega-MTum . (6^ Quibus illorum
Fuu. in
(celcribusaciacrilegiis oflTenlo Numine, civile
Nanbm. inter iplbs exortum eft bellum , quo, prxter in-
*• *’•
numerabile vulgus, pene nobilitas omnis conci*
ditjficut regia de /lirpe, praeter puerum unicum,
reliqui nihil eflet ; quod anno 854. FuUenfes An-
adicribunt . Qpin iidem (e) infequente
wSthm. ’
anno ^uguftoritum Tiitonum adeuntes tanta ab
^4N/r4H(i clade profligati liint, ut haud multd
amplius trecentis evalerint . Biennio poflea , an-
no 857 .inT 4 ri^oximprelfionc fafta, fuburbanas
complures EccleHas, & inter has S. Cenoveftt ,
flammis confumunt ; .idem ne caeteris facerent ,
ingenti ab iis pretio cives impetrarunt
a Grfta Id) Pofl immenCo ciraiitu , inter HiJpdnUm ,
Nwckm. ^fricdm per Cdditdnum fretum circumvefti &
adverlb BJaoddno fubeuntes , VdlentUm ulque
vaflitatem intulerunt , &
in Itdlidm excurfione
faftaTi/4iexiinproviro populati funt. (e) An-
*
no i 6 l. Ldtctidm TcycrCif S Fidcentii Gye S. Ger~
mdni baniicam , ante annos quatuor ut dixi , im>
mcnfa pecunia redemptam, incendio tradide-
quoque impetum anno 86j.
dJrii*- fecerunt j ac Floridctnfi incenlb Ccenobio
, ur-
bcm ipfam^«rr/r4iM eadem clade pcrvaftarunt.
rsrmh Qjumurbe, reliquis igne conlumptis bafllicis,
/ends
princeps, qu* S. Crucis titulo dicata cft,
.

incendio^ corripi non potuit, quamvis certatim


ad id excitandum Barbari faces ac malleolos fub-
'
i jicerent.
/ Regnabat tunc in (/) CdllU Cdrolm Cdlvui ;
qui ad eam propulfandam calamitatem magis a«
nimo impar , quam viribus , magna pccunix fum-
ma turpem cum iliis pactionem fecit anno 867.
* . f<>.Nc-

Digitized by Googie
^ , . ,, *

PARTIS I. LIB. Vm. CAP. XL ip


(4) Neque tamen prohiberi furor eorum potuit,
quin eodem hoc anno dudtore Haftitigoj per U-»d <ioo.
gtrim cvcAi, ad)un^is 2y4»i«f/Mw
^mieg^yorum f Cenomanorrnm, ac TNf 04 «m agris Kbct<
haud minorem folito ilragcm inferrent. Exinde
r*da graves in reditu ab ^utptrto Mtrcbin iftiu»
f rxfeao, ic ^dinolio ^qnitdnU Duce circum- ,

fcili , utroque occifo, 4 ^ Fr 44 ri.(dilapns,tutum


ad naves perfugium habuerunt. Quadringentos
haud amplius Barbaros {b) Annales fuilTe me-
inorant; ac tam exigua manu tanto majores co-
iasidcol'uperata$ef^c, duces vero ipfos interfe-
, quod eorum alter S, HiUrHzhei 5 Hirtini
fi:os .

opima Canobia priccer fas obtinerent. Bjitptrti


in locum Hmxo cognomento w/<M4r, quod perin-
de ut illi quibufdam Coenobiis Abbatis loco ef-
fet, fufficitur. Nam duo Ilius liberi ,£»do, fi-
i

Tc Oio &B^ntptrtm nondum per ztatem pater-


nam dtmitatem capere poterant
(r) Hoc fuccclTu elatiores Barbari, nt pirati- »<•«*• .* 'i>.
Cl
cam tandem facere definerent , & certam Abi ,

dem in GnllU llatuercnt , Jnliomdtum ^njegdvty. .-•'a-


rum d ilapfls fuga civibus vaaicfaaum occupant
ac munire inftituunt , eodemque conjuges &r li-
beros ac fortunas omnes convehunt Quod indi-

A
.

gne ferens f4ro/Mi, evocato in auxilium Sdlomone


^rtmoriojrmm Regulo, valida ipfe coada manu, •

urbem oblidet . Sed fame ac ^fte , multdque


jnagis longioris mors tzdio fatigatus Carohu ,
datisconditionibusacc^taquepecunia, tut6 il-
Jos inde permilit egredi anno Cbri^/ 87J.
(d) Rege niortuo C4/vo , ejufque filio Zndv-
yieoi iMdovifUi Cdrlomdnni frater praedabundos
in Be/g/ra 8: ad Somnnnm T^ortbmnmnoj aliquan-.
to fuccclTu anno 881. compefeuit ( e) At illi con- , ce»*
.

rexio CifibeHdium Cermnnidm impetu, fcc-


da ubique velfigiarcliquerunt. Crematam tuncevo»-
ab illis eft ^qui/grddtt^* palatium , nec non
piftd Trrvirormm, 8c Colonid anno 88i. (/) Cd-ar <1*
r0/«rCr4^, qui tumimperabat, armis dimdeos^
Ec i pa-

* i
r

458 RATIONARII TEMPORUM


^h 'ni
pacem cum eorum Regibus Gotf^/WJo ac Sigt/rid»
tecit translata in eorum ditionem Frifist ac ma-
gnis attributis muneribus. Addunt («) Anna-
«Gdta Jes aliqui Gudefridum tbriftidnh initiatum riti-
^"'^“•bus, c (aero tonte luiceptum ab Imperatore >
«itebi Giildm , vel GilUijt Latb*rii Kegis hliam in ma-
*.»**• trimonium accepine. j ;

(6)Digrdn inde 7Jortbm4Hni ^ contra Cdrio^


r"dnnMm qui fratre mortuo ludovko, (olus in-
t
«hm. Frdtuid dominabatur , copias promovent ; ab
sigcb coque haud mediocrem pecuniae (ummamexprt^
A. Kr munt& in poderum tempus vectigal imponunt,
Cbrifti 88j. Tum ubi is anno (equente obiit,
iterum ad depraedandum illius regnum valido
cum exercitu redeunt; ideo dicentes licere (ibi
« facere, qu^ cum nemine alio quam cum Rege
pacem feciflent . Quibus rebus exterriti princi-
pes Cdroimm Crdfjmm Imperatotem ad regnum'
Frditcid capiendum evocant, rati fc ejus armis
& potentia, qui tot gentibus praeerat, tutos
ab 'bfor^mdnnorum impreffione futuras . Sed
multum eos in omnem partem <»inio fefellit. ^
Abbo (0' Hoc CTim Rege validioribus inftniAi CO^-'
piis Barbati Littetum oppugnare auH (urit ( d )
Nortkm- anno 886. Sed eam urbem Odone duce fortiinmo,

>i»X
filio, &
GoKjimQ Epifeopo tutantibus,’
w'iun. obfid ionem intermittunt , ad camque rurfus an-
1

8*7* redeant; donec r<(ro/Nj incaiTum eos


tu> >nu adortus ( e ) ita demum cum illis compofuit|

»e^’ Trdnffe^mdnen/em Gdtlidm j f\ux7ltmftrid di-'


fuU. citur , quaeque ab imperio (uo delcccrat, iis ad
pfjijil prstdandnm permitteret. ( / ) Sigebertns tra-
" hunc omnem 6W//e, non ad direptio^
I

/Ann. nem, (ed :}ure perpetu'o7yo^l>m4MMConce(rum


fignificat..
'
. : .'i.i' ..ino?
'
. _ 'Pax ea videtur fada Martio' itirtfe Unni
j
tndeque Cdrolus ^o^mbri reccflilTc. Nec
oWia.^ dirpeftea regnum vitamque 'produxit CarolnSf
»ri<e!iit quorum illuJ priiis ereptum c(f ipfi, datlirqiie
Piih. uiccdlbr imperii- ^hulpbiui regni Frdtirin 0-*
rq ; ! do

Digitized by Goo^'e
,

PARTIS I. LIB. VIII. CAP. XI. 4»


do ^oberti Hlius; qui ambo T^orthmannoi
chtml*
levibus atfeccre damnis. ( 4 ) uimnlpUus per
tbariitium gratfamcs ad unum pene concidit an-
Ao S^j. De Oiomis cum T^ortbmditnis confliifiu c4>'
ita prodidit ^bbo Floridttnfis vir lanftitatis&
martyrii gloria celebris: ciim HortbmanHt , Cd- '
!

roloCrdff» idhac lliperRitc, contra pa(5Ium cum


co loedus I iterum ad Sequunam ac LutetUm rc*
rertilfcnti intcrclulos a VdnfienfibHs ac ve-
niam petere coa&os , data Hdc nunquam Icco "

deinceps venturos. Cum


hac conditione dimilfi
clFent, brevi poft intervallo rcd'iirc,’ac c*dcm
populationemquc de morefecilPe: quo permoti !

Tdrificnfts
• quotcunque apud Ic T^orthmunnoi
invenerunt , i
omnino 1'nnt re-
quingenti autem
perti ) neci mandalfe PofI amoto Cdrolo Cralfo ,
.

Odonem, Regis accepto nomine, contra T^or-


tbmdnnot ftrcnuc certalPc , & ad Montem F-tl-
tonem{ iscRPuburbanuscoIlis ) undeviginti eor-
rum millia profligalPe; quod an. 89S. contigit'. iRha»
- (6) Pofhemus ad Lutetidm Tfortbmdhnornm
conatus anno 890. nihilo cacteris Iccundforcm
iuccciPum habuit. Itaque defpcrata expugnatio-
ne tandem abierunt. Hanc oblidioncm feptem
annorum fuilPe, quidam Annales alPeverant;
credo, quod ex intervallo Psepiils illam repete-
rent. IcLenim aliquot deinceps annis taftum ab
i UelPe 5 /gflw/ai refert . Quin etiam
Cdrolo ro-
gnante Simpliee, poli Odonis obitum, perl‘arpc
T^rtbmdHHos polione duce excurrilTc Lntetjdm <

ulque, Hiftori* veteres affirmant, cx quibus


id etiam memoria dignum videtur: cum ab illis Hi(.Na>-
oaj
^utrifum CdrnntHm oblideretur, circumlata
Virginis fubucula,* quam Cdrolus Cdlvns Vtfon~ o
tione allatam ibi collocarat ,
tantunt iis repente
pavoris injedum, uttiniugam pr*cipites le da-^^^
irent. Id in (c) Cbronico quodam anno
pbi fcxtotribuitur- (d.)Inaltero,reptimoab
do»»i morte, qui putatur rbri7?i 90 ?. (e) Eft ubi Naith.
id anno jax.accidiOciegitur; quando ad
Carai»-
.1 £c 4 brtDB**
,

44« FATIONARII TEMPORUNf;


r»»m opp'<lufn ab I{itbardo, &• I{obertOi duciboi
tifoo. pugni commi fTa eU, cafique.2v{or/fcw4»»i»ij cu-
«ufc t.1^* expeditionis, (
4 ) Dttdo meminit.
(b) Adpoftremum FrancouM opera Re/fom4-
iPcrtlgca/r Epilcopi I{olh dux ‘^ortbmdnnorMm cum
N«rth CdTolo 5/i»ip/«f in fadus amicitiamque venit, ci-
civm^ que Cirr/^i4Mo rite fado Cdrolmt G>i/4m Bliam in
J?»"'*"
niatrimonium dedit, cum ora omni maritima
M„ti. Callis, qu« ab £ptd fluvio ad mare porre&a,
illis ^o»/fciw4»4M vocatur. HoUomem cbaptif»
cJJSji»-
mi fonte fufccpit l{ibertus Francorum dux ; ab
eoque F^otlo Fobrrti fi ipfc nomen accepit, (c)
tor^ni. Hsrcannori^//7i9ii.gefla effe Dudo confirmacj
***
qui& hocadiicit; cum 7<ltuftrid obafltduaspo^
pulationes inculta effet, neque Tioribmdnuhzd
annonam fufficcret, Britannidm iis minorem»
unde viverent, ab Rege Cdroh conccfTam.
Ad hunc modum >for/l)m4a4f, poftquam an-
hisfere centum magnam £Nr0/>4 patrem , impri*
mifqucC4//i4m ,piraticisexcurfionibus infefnm
liabuerunt, tandem certum in ca domicilium a-
deptifunt: indidemque inalias profcAi regio»
nes, clarum fibi militia nomen, cumnonnulla»
rnm etiam imperio, perpererunt» ^

CAPUT XII.

Imptrhfub Mkhacle, ue Theodora


J>t Orituth
matre. Barda, Bafilio Macedone, Leone
FhiloCopho: deque S.lgiuuio, crPhotio» CT*
*ildv4 Synodo.
• * * • '
t

Ri^ntislmpcrlnm (d) Tbe^bilut morint


«> c « V-/ Michaeli nl io reliqui t , ftiD matris tutela
^ 15^,
e««n,
TbeodoruTeVtgioir vinlifqueanimi femin».
(acris inftanratis imaginibus, Methodium virum
Qum
lanfiifTimum Patriarcham confHtuit. Bu/iaro^
mm
Rceem Boxorim bellum ,in JIoii»4»ormoTien-
9»k‘^ tem abirerriiit , atque is (broris hortatu
, quat
capta bciJo» apud J^omnuot Clriftiauts ritus fu»
• Icc-

Digitized by Google
, ,
.

PARTIS 1. LIB. Vlir. CAP. XII. 441


feq>crat, cum tota gente Cbrifio nomen dedit
Cujus rei annales quoque ‘Pitbeeani meminc-id tf.
runt anno 865.
(4) Hunc proditum eft> poflannos aliquot,*
amore quietis ac icceflus Monachum faaiim
cum lucccirorcm hlium luum peifime curare
Kempublicam auditfet, &r ad priflinam iuper-
Aittonem redire velle, relumpAlFc regnum, &
excaccato filio , atque in minorem alterum trans-
lato dominatu, in Monaficrium revertiffe.
Tam felicem imperii Itatum Mubarlji vecor-
dia& ejus avunculi Bardd interpellavit ambi-
tio. Hujusentmconfilio A/jrb4ey Thtodorsm ini-
tiem, (b) qua cum annis 14. Remptiblicamad- icam*
sniniftrarat ,
privatam ad vitam extrufit annoj;];^,
Cbrifti Tum rebus omnibus BardM arbitrio
«ermiflis, quem CuropdUtem deinde Cdfartm
fecit , totum fe ludis, aurigationibus,
lationibus dedit, (c) Ad ertrimum Bdrddj Cd- g, Nict»
/dr, alTentientc Mitbdtlt , ^
BdfiUo
Protoftatore Miibdelh , occiditur anno Cbrtfii
866. jfprUn I, Indid. 14-ait Curopdlatet.
paulo poA a Mitbdtlt Bdfiimi Imperator ( d ) MdH & CtiU.

i6. iplo die PentecoAes. Qui cum illum ab ne-


quitiis 8c (celeribus ad frugem revocare cupe-
xet, eius odium in. fele atque infidias concj-
vit. Eas ut anteverteret, cum pratlertim remi-

gi cuidam temulentus imperium obtuliAet, Mi,


''
tbdtltm Bdfiimi obrutum vino trucidavit an-
no Cbrifit 867- cum annis imperaAet 25. hoccA
II. folus, cum matre 14. -

Imperante Mh hdHt
SkJgmdfiusi Mirbstlh fo-
,

ropdldtd Imperatoris filius, fir a Ltont .Armtno truntTl


caAratns, atque in MonaAeriuih inclnfus, ( e)
ConfidntinopoUtdnmm Patriarchatum poA Mttbo^ CiucftC
dimm adeptus eA anno 847* indeque Bdrdd ope-
ra pullus poA annos luquod neque Tbtoderdm Amd.*
redadamin ordinem tondere vellefinvitam*,
ttrddm Cdfkrtm ob incedam cum- nuru Aupri ^

confuctudinem communione privaiict. -Cujos-


in
, . ),

44t RATIONARII TEMPORUM'


A« *«•- in locum a Bdrdd Vbotms et laico rubrogatus>/{iri<
fidi* in conciliabulo damnavit anno 86i.'^ a
Pap^proptcrca damnatus iplc, yicilfim la
TiiioUum ientcntiamnon dubitavit dicere
( ** ) BdfiltHS ALuedo iublato Micbd$le Colu*
laau- imperavu 10110876. natus in Afarrdu/iM oblcuio
.
Senere ut fcribit Zoi$drds , Cu^opdldtem tacito
aumine vellicans > quiiSta/I/i/itirpem ab ^rfdch-
H4 .0 M-
repeteret . N
am cx yirmenid Bdfilii maiores
ortum habuerunt . Hic r^publicam Muidelis
ignavia perditam recreavit. Quppe M^iflra-
tus optimis quibulque mandabat, abiiiquc jus
& integerrime dici volebat judicia nonnun-
quam exercebat ip('e . Foris quoque contra Sd-
mrnoj, 8e Mdniebdos, Cbrjfocbirt duce Bfimddit
inldlos , prolperd bellavit . CdtbolUdm ver6
pietatem imprimis coluit . Ejus luifu reduftus
osnt ab exilio S. /gnarini 'expullo Tbjth } contra
qygin anno 869 Con^4ii/iiiopo/i Oecumenica oda*
•va Synodus cH habita s lecundum quam rele»
.*

''
gatus PbofrNi; anno dcmiim 878. quo lindtms
obiit, ledem luam- recuperavit , i Bd filia revoi
. catus,': 54j>/464re/fi cujul^m& ipHus Pholi/ prx«
ftigiib ilhilus. Imperavit cum AUcbdeieCb) an-
num ;i.lbius 19 moituulque cR annoMp. •

Hoc inno Leo Bdfilii hilus vel ut aWis placet


, ,
' A//fh4f/« ,
(f> qui concubinam luam EudoxUm^
iX‘pu.dc le gravidam Bdfiiia collocavit, ad Orientis
4^!^ Imperium
&.
pervenit , Philolophis deditus Ihidiis
r

Zon». unde. ‘Pbilpfopbi et cognomen inditum I (d


Tbeodoreti. Sdntdbdttni Monachi


Giro»*
M>n. ''calumniis rulpei^miucarcere habuerat , ac Sc-
‘natus deinde rogatu dimilcrat. Hanc ille, ft-
• mulatque imperium accepit, injuriam cH ulcus
*!'
*in •Sdntdbdrtnum .»Oe|u1que fautorem Patriar-
cham Thorium, quem iede.Iua depulit. 'Adver-
fus BMlgdroi, Rege eorum Simtout pacem tur-
"bantCr infclicitOT pugnavit.; Icd cos fubinde
* 7aa'iV. T«rr«rMr» auxilio dcvicic. Imperavit («) an-
cutof.
0Q, if.menli» ^ obiit .anno9»i. tas/i 1
m CA-

Digitized by Coogle
, , '

PARTIS I. LIB. VIII. CAP. XHI. 4«


„ A. 90».
' Cbrifti

Italiae tumultus fuhWAonc t Lamber>


to j B^ragario, Kadulpho, Hugone: xzd»
Germanorum ad Italtz reguum aditu»

Ab anno circiter poa ad 966. ;


Erpetni deinceps , -in Italia praefertim &« im-


P Gallia , civilium motus armorum ex Aite-
runty nunc ad hos, nunc ad illos tranleunte
regno , quarum riciilitudmum Cummam paur -
Mr*
cis exl^oar.
yidoutt cjulquc filio LambertOt vita fundis, IX0.1
in Btrtngarmm principatus reciderat ;
Italia
(a) icd buicaemulus a TranfalpinaVrovimsia Ltt* jHwim
dovkut excitus eilab jtdalbertoTu/iia Marchio»
ne , Bofonis filius, ex Htrmiugarde- fiiiz Ludo*t r>!>
vici junioris Imperatoris,' quem Lotbarh Impe*^'””**
'
ratore natum iupri retulimus. Hic in fugam «pixi
conjedo BereagariOi I{oma i Papa imperii do*
natus eft infign ibus anno (b) 901. Qui poftan-''*'0'
nos tres, eiuldem a quo vocatus i erat, Jfda/ierl Se emV.
ti proditione, ytnna captus 'a firrrAgAtio
lis& imperio privatur (r ) ^uguRo mcn(c anni CMt"**
904* ut aiti^egMo; ctfi Gotfridus yittrb- fcquen-
ti-iadum id aflerat, ut& Otbo Prifiugenfs. aLuiih-* '
l

• (d) Btret^arius trgo, 1'ublato competitore i


nirCus /sa/m tenuit regnum, Bii joauue X
ptembri menCe, 'anna 915. efldnundus, ut ex
eios diplomatilms' ( r X Sigeuhu oftendit . Verikm
Jtdalbertui Eportdia -Mttchio , aliique proce* /(.'ni-r
ics ltaliit.yi(f) Badulpbum- Bmrguudia Regem liv»
BeraUgarii trdio Italia regnum capefrendunusi(on 4 ’.

vocant-. -Nccillecundatus ( g ) annopzx.' utah


F/odoArdiuv c 6 contendit ; uc BtrtngarU fufissoardo.
'

copiis Italia Rex a^llatus eft , Bereugatiutl^^^ •*

yrrata^ quo fc ex inndiisfaga receperat,- Flanf* Pri^


terr» cajnidam infidiis occiditur (b)' anno 9x4« ^ron!"
biliam habuit. Chrye/xM » ea qua Udalbnpn
,j |>orf- * ftod!
^
,

RATIONARII tEMPORUM

444
Oti^> />orr<I/< Marchio Berenidrium genuit, qui Rex ^
ItalU poiiea fuit. .«

I{adulph%Si mortuo Beren^drio, regnum 7/4-


/i4hauci diu retinuit. Qfiippc 7r4/om»t confpi-
rationc Hufoni Prow>o4 Comiti rcraum defer-
^uhk. tur
(4) ann99i6. quem virum fu lUc fortem
kuiipb. pietatis perinde amantem ac literarum, feribit
{b) Luitprdndm: fed in libidines eflufnm concu-
binas habuiflfe plures ; ex legitima porr6 uxore
^Idd Lotbar/umiufcepiOef qui cum eppolfeare»
gnaviti. B^dulpbus m BurgundUm fc recepit ;
rFicM». (f) ubi anno 937. obiit»; cum annos reenalTet
48. nimirum ex eo qui numeratur ChH^ 890.
xesiBo. quo Tibi ipfe coronam impofuit , ac primus
BnrgMndU Rex fuit, (ut ait Sigebertus) Vivejm.
renfut icCifdlpiad G4///4, ut Flodoardus iaCbro~
nico anno 973. cum nominat qui Conrddmm
.*

buic blium lucceiline liribit. i


- Anno itaque Cbrifti^6. ItdlU regnare coepit

oSii.*’ ^AreldttHfn Comes, (d) ac ao. circiter an.


nos in eadignitatemanlit. /(om4mea tempeAa-
te tyrannide premebat [cj MdroK/Hr Sergii IlL
Papae icortum ex qua ille Jodnntm genuit,
.•

qui & ipfe Pontificatum obtinuit, ^ddlbertmt


vero Tufeid Marchio Hibericum ex eadem fii-
^
Au Iit. Qpa: cum F^wdoni ^ddlberti ex Bertbd
filio nupfilTet, eomoctuo, Nugoni convenit ia
,
manum, 'dotalem ei Houut prindpatum affe-
• rens 'anno 928. Sed ab y^berin Muroxi^t filio
*
Aatim eo cA ejeftus. ^inde Zo/lMrriun filium
Kgni confortem adicivit anno 932. data ei con*
juM ^deldide J{ddmlpbi filu».
^ ^
tu-
Demum Btreugariui fecundus Bereugurif nc<
posadverfus Hmgonemtts novas molitus adO/bo-
Mf» Crrm4Ar« Regem -prof^ugit anno 939. 'inde
*poA annos 6- reverfus in Itdiidm nempe anno
' Nugone ph omnibus derelifto, cum eo ita
.

'
^
paduseif , -utiscumZtf/iurMfilfoRegisvacabulo
contentus ulnm regni ac rerum fnmmam
|^,'^"^fdr<vpcrtaitteret> SicLo/burio filio ifl/M/M ccli-
!i«tt i fto»

Digitized by Google
_ I
. ;

PARTIS I LIB. VIII. CAP. XIV. 44T


<lo , in TrovimtUm Hmio rediit anno 947. bicn-
]
nio poft mortuo Lttb*rio. «1 «m.
'
Berei^drimi Regis titulum adumpHt (4) anno
9^0. una cum ^ddlbtrto filio ; cui cum JfdtUidem
Lotbdrii viduam dare conjugem vellct> «
Ccr-
l
THdnU Regem Othonem m ItnlUm invitavit
(6) eique anno 9$i. nupfit. Bertngdrms lulin
j
regnum ab eo precario quzfitum annos dcinde»w*
circiter la. habuit } donec Tyranni illius domiiu-
tu //4/i omnes offenfi ad Othonem rurfus confu- ^
giunt. Hic (r) anno in //4/i4m protenus, at<«.
,
Jonnne Papa ^Ibtrki filio accepta imperii corona,
' primus e Germnnit Imperator falutatus, [d]fir-iMn
ren^drinm poft annos duos in £4<t;4ri4m abduxit;
qui (c) anno demum 91^. B4w6crg4 obiit. ®'**^'*"
'
Hngonit ItnlU Regis infigne prz caetcris ad
*
memoriam facinus exftat, quod y4r4cr»oia Fr4-
' xineto arce deturbavit , (/) quam illi in Cottih fi- 'f

tam Alpibus t naturali munitam fitu &
inacocU
^
fam, ante aliquot annos occuparam, ex eaque
*
in vicinas provincias excurrentes ChriflUnis ter- p'«
* rori erant 8c exitio. Hos anno 841. (ut feribit
I
Sisehertus) Grnesnico inje&o palTim igne profli-
' gavit linio.

I
CAPUT XIV.

I
Oennanix , dh
/(/g// CT' Imptrdtorei dnno eirei.
/cr 90o.4d pSf.Conradus, Henriats Auceps,
'
*
Otho I. Otho //. CT 4*4 fnb illit in Octidente

memorU dignd gtftd funt
. (liUihs.

P Er idem tempus GermdnU ^rnulpbo Impe-


in «j*'""*
ratori ejus filius i principibus (g) anno 900.
*
lubftituitur Ludoviens; qui annos regnavit
^ neque tamen Imperatoris coronam aut titulum vtitth-
* habuit . (h) Hnnidrieo repiinte^Gtrmdnidm per-
’ vagati , eodem (uperato Rege impuni przdas app
'
cgcnmt . (/) Obiit anno 911. cum coque Cdrolo-

rum H»i«.
.

4415 . RATIONARII TEMPORUM


oiii^ mm pofteritas in Gfrm4ni4 defecit» ait (d)Otbo
Frifin^tnfit
*'otho"‘ Hujns in locum Gtrmanid regnum obtinnit
no 6. aanoCbriftiQii.(b)Conrddmi CoitrddiMius ejus,
qui ab , Uve liberto t Comite Ftmuv-

» occifuseft anno 905. Nonnulli tamenepri-


R/”"
• moribus ejus imperium detrectaruat , ouos ille
Lvitii

fumma prudentia (ibi adjunxit. Septem huic iro>


*

a«(. putantur anni , qui in 918. delinunt quo mor» .*

tims dicitur i Aidridno y & (e) Trirbemiot qui 10.


^ Calendas Juhm illum obiilTe retert. (d) Mo-
Muuiu riens fertur mandalTc principibus, ut ne alium
fucceflTorem dciig^crent,quam Henneum Orbo-
fhrm*iD
Mw"uif'>h Ducis Saxonid nlium, ex Fitikiddiy qui a
chiw». Caroli M. ad Cbriftiandtn fidem perdudlus eft »
oriundum genere.
Igitur Conradum Htnricus excepit Anceps di»
'j?J'5]&us, quod aucupio deledaretur, (r)anno9i9.
»pV- Q^.' HMHgdrisGcrmdHium valhntibus memo-
rabilem retulit vidoriam. Duas anno ejus ?.&i?-
f umb. 5‘»|f6rrr«i adferibit. Priorem commemorat (/)
luirbprdndm y eamque divinitus partam 1'ecun-
1- Diim.dum voti nuncupationem alTcrit, quo fe frmojiM.
*•
cdm hzrefim funditds exfiindurum e(Te fpopon-
derat; quod 8c Sigeberrus anno affignatpia* po-
fteriorem Fiododrdus in Cbmtito anno 9JJ- le-
eundum quam tributum et genti pendere defie-
pr libarunt Germdni, ait Sigebertui. Imperavit annos
?’* obiitqiie (g) 6. Nonas tN/Mi , statisda (b) an-
* 9
t»et- nopjd. cum proficilci vellet. Hinefo»-
SJfr lanceam Cbrifti clavis ornatam i F,dd»lpb*
fldHtini
vvitich. Burgundionum Rege vicxprcfTit ; quz coram Im-
1^“'* pcratoribus przferri deinceps (blita eft. Id Sige^
"*’^***
^«b.
ibuluo. Htnrici */tucupis ex Mdtbilde Tbeodorici
Sdxonum
Principis nata fil lus ( / ) anno 956 Cer~
Goifr. »M4«i4rej^nuin iniit; idque(0 annis $7. tenuit .
5
non
miniis re ipfa , quam appellatione magnus*
vieob. ‘Stldvi, icu Boemiy ab illo perdomiti, Ahiqui-
vvjiKch.
dpQj annorum 14- bello» quod cum eorum Roge
Dita.!. Boe/^

Digitized by Googie
PARTIS I. LIB. VITI. CAP.XIV. '447
^BcrsidOi qui S. ytmeil 4 un> iratrcm occiderat ,
gc/Iit, utad anruim9(^> 5fgr6mKJ notat. 'lumui»t)>
Hvc ) quibus dux Gifibertus
przcrat, Ctrbtt^ 4t loioris Oibonh maritus; quo
.cum htnTicui Othonis irater aliique primarii
conipiraverant , (4)QiiiomncsabOfl)o»e lupe-j ‘
rati 1'unt anno 9J9. quo Ludoviem Fmneorum
Occidental ium Rex, Cnroii SimpiitU filius, in
^IfdtUm imprcfliunc tafta, ab eodem Othont
fugatus cft. V •-
i«ri/4riM|«4rcgnum in viftoris potcftatem ve-
nit; (b) ac deinceps in Regum Tr«/on,VofNm df- s oike.
tioncmanfit. In //4//4w vocatus exinde ab^df-
Uidt Lotbatii Hn$onis filii vidua eam conjugem *>•
duxit; cum tdmundi K^is^tsglu filiam priiis
in matrimonium accepiflct, ut ad annum 934*
Sifebtrtstiadnotat; ac Berengarium Jl. ad dedi-
I
tionem compulit, ff»/ig4ror (c)anno 935. inter-
nc'cioni dedit; adeoutieptem ex omni numero Fiod''w.
relinui fuifTe dicantur.
(d) Qpam vidoriam S. Ulidrici^ugufidhi Prae- lo
fulis meritis adlcripfit Orbo, qui tum fanftitate
prarffans, Ep*fcopatum iiiiiit(r )anno9i4- eoque »”* ™-
I
fo perfundus annos, obiit anno s>7 J. UtrmdnHOfl^i^l
teftc. Poftremo Bonum profectus Orbo Impera-
'
tor acclamatus clf anno 961.
Sic /^omanNin Occidentis Imperium a Cdroli M.
I
'
poAcris ad Jjongobardos f ab iisad .T4xoMriperye->
nit • (/) Quorum primus Orbo Imperator fuit ,
I

etli Crrmaai quidam Scriptores CojiradKm 8c Hen- MtvtC.


rkttm^iuitpem in numerum referant Imperato-
I

tum; quos tamen ideo pivtermittunt alii quod 1 e tT

ab Row4«o Pontifice iincii coronatique non fuc-J/g"
f rint. Quocirca primus ^ TraroaiV/i FrKs.
(g) Otho Mdtnus Imperator Occidentis i
Jodnae Papa Xfl. coronatus cft anno96s. Sed
*
f eo Row 4 digrcftb, "Jodnnes, qui ^ibtrito patre
sin
^
t rutus , 0d4V»4MiM antea dicebatur, ab
*
f deficiens ^ddlbtrtum Btrtngdrii filium Ro-
,
1 wtdm evocavit . Contra quos Orbo rcvcrfiis cum
i .
exer- c. 1.
^

I
,

4^ RATIONARII TEMPORUM
exercitu, fugatis ambobut, conventum Epifeo^
porum celebravit; 'n quo lontifi-
catus abrogatur, c'quc(uffeCTUs efl/ro (« ) an-
no fbr/y?/ 9<5j; Knr(us anno lequenti I(o>n4iim
deimptovilb irruentes magna eorum crdccom-
pcicuit . [ 4 J 7®<**«*^ntcr hsrc Hapa mortuo i-
*
(tb. Eid-JVirfiV anni 994' abijldem /{omaHu fubroga»
tus cft htneiiOut ; quem Otbo gradu deje^um
fecum in GtrmdnUm abripuit.
«yviux
(c) PoR hxc CricrorNm , quibus tum T^icepb»-
i-
rui Tbocas imperabat, perfidiam uitus, CdUbru
Sc ^ppu/U illos expulit , ut quidam referunt’,
vel tributum ab illisexegit, ut Ditmarms lib.t.
ariena,
M»l> prodidit. Mo-tuus cfl (d) anno 975. Nonis
n*i Ma/V, feria 4. ante Pcntccoftem , ait Urfperge»‘
Ljm-
bett. fis 8c yf^ititbindHS ac Mugdetiurgi (epultus eft.
Utf|«r -
Htrmdnnus eodem ait anno S. Uldariasm obiilTe
vvi^k-4. Nonas "JuiiitSy feria 6 quibus temporum no*
tis indicatur annus Cbrifti 97^. qui Pentogo-
ftem habuit ii. MdH, litera £• Ita annos efrei-
ter 37. Otbo regnavit: d quibus Imperator fuit
It. cum menfibus aliquot.
t
/vvl, Otbo II. a patre collega fadus imperii, i &
tkh. "Jodnne XIII. corqnatus (c) anno 967 (/) na-
talis Dominici die, pofi illius obitum impera-
vit annos 19. mcnCclqHe 7.
_ Liaib.
I *(g) Huius Tbeopbdfiid conjuxfuit ro»/?4«f(-
vri^Kk *'
Imperatoris filia (b) Anno ve dpSa.advei-
.

1 fus Crdcoi Sdrdcemontm auxilio CdldbrUm jlpd~


repetentes infelic/Iimc prarrliatus eft,
t4inb- otfis ad internecionem copiis fuis. Ipfe natan-
Goib.
Diih. do interceptus, Ardam dilaptus, vix effugit:
Kqifb. (i) TbtopbdnU Ldtinis infultante, qu6d cospo-
K Ditm.
pulares lui viciffent; que res Gtrmddvrum illi
conciliavit odia, {k) Otbo ex animi moerore 'n
Linib. 'argr<tudinem incuiTcns deceflit (l) ann»
983- Dtttmbrit 8.
; '»4!: 1

CA-

Digitized by Googie
. ,

PARTIS I. LIB. VIlI. CAP. XV. 449

CAPUT XV.
OritHtii Imperdtorts Conftantinus Porphyrogc-
nitus& Zoc i«4rrr, Komanus> Niccphorus
Phocas, Joannes Tzimilccs.

Ratorum (4) m
oriente po/lZ4 o««m Tbilo*
V_T hpbum y .^/rx44irr illius trater pro tutore Znut.'
principatum iniit annopi 1 . cum Zroji/iHlius pene
adhuc intans Cllet Conft-mtintis ^«rpbjirtfeHitlU Mtn.
Zo€ natus uxore, quam quartis nuptiis duxe-
rat. C^a de cauta /^/Vo /40 Patriarcha Leontm
aditu Eccicnz prohibente , codemque depulCo
EutbjmiMi lucceirbr illi datus efl.
^exjnder y fimulac pr^ectrccoepit , £Mri;ji>tiro
dignitatem abrogavit , &
'^iro..ium reduxit .
Cumque trcdecim in imperio mentes , nullis
hpmine dignis, nedum Principe, gcftis rebus,
cxegitTet, in crapulam ac libidinem projedus
periit Jmuii 7 . anni §ii. multo per nares 8c
udenda cjcao (anguine, ciim per convivium
K aufto largius mero, pila deinde rc&r equita-
tione vehementius agitalPct.
(b) Tali orbatus tutela, haud magno (anc
damno luo Conftxntinm Vorpbjrogtnitns tepten-
nis puer imperavit , curam eius capctTcnte Pa- «i"-<
triarcha T^icelao, aliitque patriciisquibus cam^7‘
moriens .^/rx4»drr mandaverar ; nec non Zocku.
matre; quz ab Alexandro ejeda, de tutorum
fententia revocata e(h row/?4»//fli»j Diif4»Tvian-
nusopprimitur BM/|4r/Sy<no»^ Rege gralTantcs,
.

8c vinoria tumidi, i Ltaxe Tbocd iViperantur;


gui hoc luccetTu ad (pem ocaipandi animatus
imperii in eo conatu mortem rrperit
,

Anno dehinc o6tavo Imperii, Zoe matre pa-rcij^


latio lubmota, cutlosfit Imocratoris. ac pater, “i"*
novo&ad hanediem in''fifato honoris generd, a^un».
HomdMHJ lee^penus Confldttttni focer (r) mox-
que(d) ?rp/«<wfrrMa4.dieTndiftione5I C qui eftan-
Tef4vii^4tioi$.Temp.TQmL Ff nus
. ,

4fo RATIOKARII TEMPORUM


ChriS? 0115919 3 Cmar, Decembri ippv]htnt.
Qtii Icqi enti anno hliiim liiumad
idem lafiii^itim evexit, leliqtios duos, Siepba-
num &: Co/t)idntitiun. annoy.i- 'd) IndiAz. iplb
d'e natali ^ bi ifti Quin etiam Tbeopbytd(ium lili-
um linim latriaicham fect in locum Stef^dnif
stabis annum a.^cntem 16 quo in gradu Hagitio-
filf me ties &’ vigintivixitannos.equoiumalen-
dotum nud'o deditus; atque h'c Indtd.i4- Ft-
brudrii 27. obiiffe traditur a rMrop<i/4/<(
, anno
9^6 quo tempoie !{<imdndm Sedem pari juvenis
improbitate ac turpitudine decoiabat ^Ibtriti
filius Offdvidi ns
qui "Jodnntt XII. vocabatur ;
quod idem Cmopdldta &
f edrenus adnorarunt.
Tot
fiimato pra fidi is imperio , HomduMiCoM-
fiantittum adipernari c»p’t, c't}iTe pi fteriorem
a Ic loaim tribuere,* maxime uri cum hultaro-
tnm Kege Terro aHinitatcm conjunxit, data in
matrimon^im nepte, Chtiftopboti filia. Quam
heminis 'n Hrincrem (uum iir.p^tatem paii in
iplummet filii c u$ irrpicta^c vmdiravit Deus.
vigefimoanno, quam ad Imperii collc-
giutn pervenerat, (b) Indift. J. Detembrit 16.
i annu's9ti. ) Stephdnn P{omdin fiUnspa-
dignitate Ipoliatum ininliilamre-
' " Cu usexerrplo 'ncitatns Zeoniifil us Co»-
ftdntinuty Fomam ftirpe de*iiibata , folus mode*
imperium , qurd per ebrietatem ac
rari cccpir
foco’d’amad it. annum uique protraxit Ouip- .

^utop. pe [r] Ind'(&ione T^avembrii 9. Cbrifli 955).


Poniddiy ut ferebant, filii parricidio lublatus
eft . anno artatis ^4. cum ImperalTet annos cura
patre, ^itxjndro patruo, IV matre ij. cumRe>
acorop
c«i r«. Cd) Paternar haud dififimilem indolem, hoceft
g"iJc!
toollem ac Iblutam, I{omdtn$j ad imperium at-
ca*«. tulit, quod anno 9?9 iniit, ac tribus annis &
nicnfibus 4* admin'ftravit obi''tqtic anno 961*
.*

artatis 24. Eo
regnante T^itepLorm Tboedt Crt»
tam Saratenis eripuit Jndia. 4. anno 961.
Poft

igilized by Google
PARTIS I. LIB. Vin. CAP.XV. 4<f
Pofl hunc imperavit Ille ipfc T^icepborus “Pt"-
f4; anno 963. cu;ns (ordidum Se illiberalem ani-
mum Annales notant » adeo ut Ecclehas immen-
fis penfitatiunibus oppretrerit. Idem tamen mi>»'«
litari laude praclanis» in CHicid Syrutivc con-
'tra Sdrdcenoi lecunda bella fecit , oppidaque
quam plurima 5r in his^ntiothum recepit. Hic
ell 7{i(tpborus , ad quem nobili legatione jper-
fundtus cfi Lnitbprandus ab Oibjne 1 mimis
.

quam legationem fingulari libro ille deferi-


pfit. Periit Tfcfopba»»o»;/con’ugis Scjodnnh
mifcd infidiis, Indift- Dnembrit i. ann99^.
cujus obitus infignis e(t Solis obfcuratione,
(d) nuz Decembris ii. hora j. contigifle dici-<C!tot>.
tur, India. Ii. anno 968-
{d) Anno itaque 969. jodnnet T^mt/tes Im-*co»op.
perator falutatuselL Qui Itatim filium
Bufslium &CoA/?aii//i»NOT collegas adhibuit. Tbeo^Mmi
pbdnonem 'hfttepbori uxorem, alioique, quorum
opera J^UepborMs interfeaus erat , Patriarcha
jubente ‘Po/jrmao , relegavit . ab .

tbid repulit. Bii/garoi ac devicit, atque


ad pacis conditiones adeg't. Qiio confefto bel-« »'ir-
lo, triumphantis more Confiantinopolim ingrcf-*'"^'
limis, B.M-trid Virginis imaginem quadrigis,
qux Bu/gdricit confiratz Ipoliis erant, impoli-
tam lolcmni per urbem pompa devexit , ut ejus
viftoriz decus & auctoritatem in ejus patroci-
nium transferret.
Ejufdcm pietatis argumentum eft quod
;
aureis
nummis, & obolis, primus Salvatoris imprclTit
effigiem, cum hac inlcriptione, lESUS CHRI-
STUS KEX REGUM. Tranfadis in imperio
annis <?. inenfibulque totidem, i flajff/io Cunicu-
lario, cujus infinitam aipiditatem perfirinxe*
rat, veneno dato mortuus efl in expeditione
Sjridcd Decembris 4. anno 975.

CA-
, .

4?i RATIONARII TEMPORUM


-hiiiU
•i 9*«* CAPUT XVI.

Francorum rn fub regibus CaroloStmplice, Ro»


dulpho, Ludovico Tranlmarino, Lothario»
crEudovico, i« ^uo fiirps Caroli defecit-

Nter hzc Pruncorum in CullU regnum argrd


1 Curuli pofteri tuebantur, principum opprcl-
fipotent ia; qui provincias,non ex voluntate Re.
gis ad tempus, led perpetuo iure', quaft pro>
. prUs, habebant. Inter hos eminebat Putbertuf
f(utbetti illius, qui a T^orthmuunii anno 867. in
acie interfectus erat, hlius , Odonis, fwc Eudonis
«Ai. frater ejus, qui C4ro/o Cruijb liibftitutus ell, 8c
Heriberfui yeromnuduorum Comes ; (4) cujus fo»
c.r»iH> rorem J{utberrus confugem habebat , cx eaque
siinfitt.
genuerat . Regnabat in fruueiu tunc
cognomento ^««Mp/rx i qui £«do»e mor-
Curolns ,

tuo, abanno 8p8. folus regium nomen obtinuit.


iDiido
resnum anno oii, dif oni fu* addi»
lt>.t.‘a7 dit,quod ex ejus diplomatibusconfht . ( b ) Eo*

demque anno cum Dunis , (eu T^orthmunnis Gdl--


htahm lUm populantibus pacem ac foeduslanxit, Cislit
Cum (il '4 ifo//oAieorum duci in matrimonium data;
jWm tb*
(r) quod lupra memoravi.
i C»? II Senclcentc deh inc audoritate regia , confenCu
fa&o ,
principes apud Sueffionnsoh f4ro^delci(-
eunt, (d) anno 920. que^ is //«ganofirvi medi*
v»hfvo fortis hominem ad fumtnam potentiarn eveCtum
difjirtn i»
interioribus confiliis adhiberet . Deftitmum ab
omnibus Regem Hfr/wni Pemenfis Epifeopus
privatis fullentavit opibus , cum eqque proceres
# Flc<!* in gratiam reduxit. Sed ea ma^e (arta biennio

n^m' 'n ex(ccrandiim facinus erupit, (e) Anno


91’. f.iiSionc principum Rex eligitur,
& ab Heriveo P^emenfi Epi(copo, 7«ii/o excun-
tH>ih
>fin te, conlecratur. Quod fcelus iq utriufque vertit
eJtCus p exitium Tr'duo poft moritur Hcri-vriii. C/)Se-
uioio‘'j*
anno I{ober(iis tum Hereberfo cujus foro-
t\i. rem

Digittz&iJ^Cloogle
'

^ARTlS t. LIB. VIII. CAP.IXVI, j/f


Jcm duxerit , .V ex ea nato Hugone filio In Suef
,

“tM qua fefellerat, p^r-


'*'*'"*'

P«nasoftenderet . Moi ienfta- * odo-


f-

»o-*i
«.*
"*m
ao Heribetto, prytextu
(.crJ«a« .
includituf. Unde
ea, desilit (d) anno
ineSSS
919 relifio
S "jV"'
*
*
^ aim.. n.

j®""'” ^^SiiMizLmJovieo, qui


parente capto, ad avum protogit *

mcfcquc reverfus pofica regmvit.

S^Mab^nnTaV'"!"*'''
nempe ao anno 898. ad pia^At
A
ItaquJ
in

annis
S
in einc<iitvr^.«.2

^UrSem leguntur, regni primordium


ex S
^0 quo, rtilnteirdnte i. Hic anr^
^8. tudonei. "J^undrii yita fun^fb, no-
jSr cum prius abant^
regni,
^3 prenderet. Rorfus in altero
diplomiS^ •

y> Cdl. Jmn- lnh£l. y. 4nno


XXV, rtr nante
Cnrolo Slorn^ffimo , redintegrante
tjore vero bareduat,
XX. lar-
indepta VI. Annus hic
fn-
dicatur 917. qui Textus
r,ng,M regno, <lrv.ccfimus ab
cft ab occupato L!L
anno 898. qumr,S
aut^ & vtcefimus ab
893. Ex quo evidens cft
duc^cnn,i maiprem contra ^XiimSigeber,n?px^
didit , cum primum regnavit, fuiffe Caro/nm,
°
antea demon-
S^iHimus
avimus.
Carni* ad cum modum exauftorato» Franta.
* -
Ff J tum
, .

rationarii temporum
'

4 U
A‘,mT
anno ini It 92 j. quem detJu»
R^oJulphui
h'«Si ioah aliorumquc pnneipum lententia a Cdrolo
lam capto renuntiatum clfc Odorattnus
n>ij reterunt (4) luit hic /^xl) 4 ri//hlius, Rotrr-

nn^i /«'aPner; cuuishliam Etumam Hu^unii magni lo^


jujIu s rurem duxerat /Jaxum^t^Mi/a^Mgialfantci
.

>FKNi. ad unuQi occidit htribttu vero 8c Hi>ioiiu


exercitum regnum ad annum extra-
C’ xit
» r’ 936. (r; quo mortuus, in5'.C6/wm^4 Coenobio
chu^^
apud oppidum lepelitur, anno regni i{.
flo" i atqueeodem anno9^<$' Hennettm ^ucupim Cer~
manid Regem cxccllidc liipra docui ; acF/odoar^
diti eo iplb Lunam deiecil^ licribit pridie Nonas
FJod
A 'kU^io
Hunc Urjfergtnfi$ ^kbds oei peram.
5. e. «I- cum altero confudit ; quem ab /r 4 //jai
regnum vocatum
Arabf/irgo4r pullumclfe, ante
fignihcavimus. Sed diverfos tuilte non cR du»
bium; idque FloJoarJus oftendit anno 913 935.
&.• 937. ubi ItdiUenftm iltum Cifdlptnd Cdllid ac
"jHTtnfcm appellat Regem; 3000937. altero &
poit Frdntid Regem obiiire narrat. ..

(e) Luduviem Simplirh filius ab W«go»f revo^


L d * 9 l catus
** »
ex ,/^Ag/r4 regnum adiitnnno 936 quem ab
Tr»mf tr.an(manna illa peregrinatione Trdnfmdridttm

mus • vulgo nominant. Nihilo quietius huic quam pa«


tnCdroioy regnum Heriberti Se Hhiohu ambitto
fecit . Litbdringidm tamen, qua , delperatis rebus
luis, H nri(oCeriMdHidlKcg'\CdrotincdrcT2t ar-
iFIod- mis repetens, ab Orbont filio depellitur
Rc«
Hciin. if) anno 939. quo Gisleberins Henna gener
.
n tldringid PrstleiStus cum airis rcbellibusab 0/b»-"
Ht vidtus occidit icqiusconHigcm Gerbtrgdfh Orbo-
»M fotorem in matrimonium Ijiiovieui accepit.
I r!i,.‘
. (jt) HeribtrtutViTomdniuorum Comes, homo
feditiofus ac perfidus, miferanda morte periit,
l.i/rr«. admiffum rcelusinr4ro/Ni» identidem detedans,
*Vm. anno 943. (i) eodem fcilicet ,
qnoFwV/e/iwMS
fvviiifi ciusgener {{uiloitu filius T^oribmdrnid Dux .

provinciam LudovUus tutoris invadens


nomine , Klcurdum Vvilltlmt filium abduxit
Sed

Digiti??'-’! hv
. , )

PARTIS I.LIB. VIII. CAP. XVI. 45?


Sed eo ab luis recepto, captus iplc poflmodum ,
MjOAii interventu dimittitur. Cujus (ubmde uytr
potentiam non terens, Orbutih con/ugis fu* ger-
mani implorat auxilium, (^ui (4) anno 9fS
ingenti in Gallus dudto exercitu, expugnati Iquc
aliquot oppidis, &
oblella trultrd
haud magnum opere pictiu.n tulit; \bi ta-{[iT**
metfi G^rin44/ Scriptores expeditionem i)Iam in
maius extollant
Obiit denique 'ZrrdwrVfci anno [rj 914*. ( <^
**
Septembri menlc cum admilfo equo lupum inCe-c i'.
quens &: in terram collaplus , attrito corpufcu.
lo, in Icpiam incidilTet. Sepultus clt Duroror- s e 41.
tori {[emorum in Ralrlifa 5 I{em!g!i . ) Fi-f„VdT
lios ex Ctrberga lulcepit duos, Lutbiriumf Si »«*•»«•
Carotum. Annos illi 16. ^imoinut allignat; fed l*.'’*"'’
biennio amplius imputatur. ‘

Latbtrims patcmi fimul remi Se calamitatis


hxrcsqrlus eftQQ an.pJ4. pridicIdusTVowjnfrWi
inundus, regtxque maicltatis imaginem o<io<in.
ad annos circiter duos 8c triginta fuftinuit (g),°!o*ie.
.

Anno huius tert'o, Cbriftig% 6 mortuus eft


.
au1

go Magnus Aurelia ne n/is Dux Frnncorum iJ-Sp".!*.


Calendas "JutH , St in Bafilica 5 Dionyjii ad
.

urbem icpultus , filios tres reliquit cx (


Hatbuidt Othonis Imperatoris forore, Hugonem
Capetum , Othonem t 9r Henricum Em- e.^
*
mam qux , Rhhardo' T^rtbmnnnorum Duci nu-
pfit. Ungo Francorum Ducatum pofi patrem Ibr-
titus eit . Otbo BurgnndU , pofi CIslebertum:
Orbonf paulo poft morturtfucceirit Henheus.
(i) Lotbarius anno f. cum Hugone M- bellum a. ft*.
^Ifitin Tiffonibus zdvertas y-villelmum Ducem .
Tum Lotbdringia y’fwe interamnenfts Bflgtrd xt-
cujperandx caula. quam Otbo II. Caro/u fratri
ipfius (it) anno 977- P^rn^iferat, Otbonem Lotha-
oppugnavit ^ucmdeimprovilb ^Aquifgrani
frus -

furtdmorantem 8c imparanim opprimens , conie- »<««• • •

citinfligam (/)anno978- Hanc ignominiam ut


aboleret Orbo , tremorum y ac finitimarum civita-'*’i**-
. Ff 4 tum.

4
4^6 RATIONARII TEMPORUM
ciairn^tum, &
T^rifienfmm agros infihito pcfvagafn»
exercitu» (4^ dum fluvium in reditu
HoIiJr tranimittit, inlequcntc lotbdrh, cum impedi-
Ai*“to
haud paucos milites amiflt
^441.* (b) AI’quant6 fOiUefburiiu cum 0/honrCoI»
loqiilo habito lupet ffcar*»** fluvium. Lutl^riif
cktoo. ei remiflt :
quolaftoprincipumablc vohin-
tates alicnioresrcddidit. vc) Itaque pofl annos
oi4 iic aliquot» eadem iteium tenuata »captoque/^/>dw-
t.'cub. »». >cd mox. reddito, dccdPt, (d) anno 986.
Icpultus efl ,tn bafilica
“sV k
Aimo^. Poflremus cCdroli genere Ludwuus Lotbdni
anno 986. iniit regnum ,f/i«|B*.iamoi len-
fllius»
Ai«'u te patre commendatus , ac nulla re gefla ccicbr is«
(v?'.'” prole Comptnaii mortuus, in bcclefia SS.
w*»s- Corsc/ii' &rfprpr/4J»i Icpclitur anno987«lneo£'4-
ro/» progenies, ac lecunda Regum familia de-
se. 4j. fiit, anno pofl inaugurationem Tipini tj^,
of<c*"’ Nec illudomiferim» duasin Annalibusfoper
LoibjriiSc iMJo-viti regno iententias ocarrrere.
(e) Alii Ztrtar/c annos 12. ciicitrr adlcribnnt,
?!' *"mortuumque faciant anno Cb>i/h 976. Zndovr-
vvT’ fo porto eius hlio 9. annos aiPgnant. (f) Alii
io‘’6C Ar numero &auftoritate potiores nobili
Anuh. cum faciunt. ,,

KIa. Cj) l*do>viro fine prole defon^Io» regnum ad


Fngff. Cdro/um ejus patiiium I«doi>/c> Trttufmdrimi fi>
oj.
'*
lium jure pertinebat, 'qui tum icrJMr»#»|>»4 Duxi
•p»«i •
erat, ex annooT? ut refert 5 a» 4 fr/»j , ideofa>)
*M«,!.flus, vrlotbdrii fratris conafpus obfifleiet, in»
snp' 1 . cumqtre Frantornm inclinabant fludia. Sed dum

ille cunflandorci»! 4</ fo»yr//»m*de/frf,(’i») ut

rilfiio
gricrnri a it, (/) In rerum fiim-
ma transfertur . Qui Wit|oji»iAfAf4f ,cognomen-
ac^K. ^bbdtit, filius erat cx Hduvidt lorore OfbcHU
»c I. pi imt cus nominis Imperatoris .
Quam
ad prin.*
cipumaufloritateraZjfdoo-if/quoque ( )^)poflrc-i
Fith. tni c/lirpcmagn' Caro// Ar4A(brNM Regis volun.

»F!i'rn. tasatcelferat qu' ( ut OdorM»xnj Ici ibit )( / ) re-


»'

ri4>. .1 gnum morieos Wirzo/»/ doruverat. (m)Igituranno


987- rc-
«

Digitized by Gocii:
,.

MARTIS 1. LIB. VIII.- CAP. XVI. 4<i7

I 5*7 regiun Wugo infigne cepit Jio^vioduni in Bel*


,
g»«, (4)&5.Nonas7»^»‘»^ap«d /(*»«ojefImun-id ••0«.
, itus. Quo^ «cgTC Icrens Caroiiu bellum in cum
^Udcunajnter movet, ac Ldud$nn>m imprimis
.
occupat (M anrtoy8«.C*tcrum in eodem oppi-N.ii
do brevi poft oblellus ab HHgont i (t ) fecundo » **
.
obfidionis menfe fubita e portis eruptione faita
,
haud paucos intcrfii it reliquos perterritos cum
;

in fugam urbem obfid'onc libe-


con'ic't, .

rat. ^emomm capit piodi*


exinde
tione Htcsbyteri , anno ( d ) vel 989.
I
(e) vcl (equente, \/) atque in ea urbe
F.piicopum conflituitXorh^rii tratris fui ex
concubina filium , ^d4 lbtronty qui tum ei prxe-
'
ratEccIefix, Zj<«dNM«inabdu&o,ubipaulopoA
excedit c vita (g ) llugo vero quam maximis ron-x Hmi.
.

trafiis copiis inclulum Luitdinio curo uxore fua


Herber ti Trttdrum Ducis filia Cdrolum oppugnat
Dicitur tunc (i>) ^celinnSf five (i) Hin!**!
LniditnenfishmU\cst ex intima fdro/i amicitia
eiuCqueconfihoiumparticcpc, fadam rem fecif-
{c i quippe Hugonem, ut tciunt , ncAu in ur--*»**"*'
bem introduxit, eique Cdro/mw prodidit , ( k)
Perdies fandiwishcbdomadx. tft inter epido-
iasGertern qui ad. J^om4Bww Pontificatum cvc-pltb.
fius^Z/wA»^ nominis fecundus
cpidola quaedam ad ,/fgii/iflNm , fwc ^fteUnum yih^tEeif-
Lii«d4«e4>»wEpilcopum plena acerbitatis ac fto-
roachi ; in qua perfidiam illi in Regem exprobrat;
non utique in r4ro/Hni , quem capitalem habebat
hodem; fcd in , cuius filii indi,
tutioni prxfueiat . Simul ^fitHnum ^ottidm ad /Ceibn.
caofam diccndamevocat , ut ex co coniediira fit
cumdem, qui fcmelf 4 ro/e fidem fefellerat, non inHia.
majorem Hugoni podea prxditiffc ( / ) Qnan-.

quam ^d4/6eroi»rm reperio per id tempus, quoRrjfi.


captus c{\Cdroi»s I4«d4»i Epifeopum fu 'iTe . rh^ni
(rrt) HugoCdrolum in potedatem redaftum.//i». «Almo-
rf//4»<)j abduxit, ubi turri inclufus diem obiit . ,"1?
Rcliquitexprioriconjugc filium (n) Othonem
qui

Digitizef
4fg RATIONARII TEMPORUM
fe Lotbdtingid >ucatnmpoft patrem habuit
I i

ex uxore veio altera ludavictim j Cdrotum& .

(Quorum ille Dux poft patrOT tuilfc


« Cbu proditur ab yvilutmo ^anjio , ( <» ) ali lique Scri-
hSC* ptoribus . Sed Sigtberto piures alfentiri video .
eiii-vi- /\tr>bo$ illos in carctre natos elfe tradunt ( i ) An-

naies aliqui; (r) &r i Frd/tdf expuUos receptum


I Ai«T0-
^
Imperatorem habnide . ,

flcFium (d } Duasprxtciea filias rulccpilTe Carc/Hs di-


citur t Hdriidin , 8r Ermtngardrm : hacTyamur-
Afl»*- /ia nupta Comiti ; cx eaque Bdidkinus orieinem
traxit Hannonid Comes , cuius tiliam IfthttUim
Tiii In ^NjN/hsrconiugcm duxit; quxJ^dj^/-
7>fe>//ppMi
nimVlIl patrem peperit ; ut ca ratione S".
IwdeowripoUcri maternam taltem ab Caro/o Afa-
gooAirpem duxerint. hiyyiUtlmus Tiddtims^ "
( * ) At Hugo conceptum in \Ar»nip\mm
'
1{emem.
, Aimoi.
»,c =s /f»n expromens odium deditoperam, Ut ciSjCon-,

cilio Epilcoporum apud l{ffnos coadio> loco mo-


veretur ; eumque^yfiire^MA/iirtcarcereannostre»
detinuit; ac Cerbertum-: quo , ut dixi > prsfce-|
ptorealiiscrat Rtderraicjus 6lius f illi lucccflb-
rem dedit anno 991. Qua re commotus 'Jodmmtt
-> XV. Pontifex I Epilcopis omnibus» qui

id fecerant, lacris interdixit, effccitque , ut »
{'ixmmotoGerberto , in integrum rcllituerctur
ntilpbut. C^tiod lilbOrrgorio Papa , Scl^vtfrroRe-
/la «it« gc perte&um elfe {f) ^imointis indicat.
S AbbM cinnidcenfu Ordo fcculo iflo cepit initium i
** *
*
Bernone Abbate Cignidtenfi , V'ro i iluftri quem an-
no9ii.morientem ait Stithirttufidonnn o\xm Mu.
, Clunidttnfis Abbatem
ficum C ocnobii fecilTe :

.
OioHtm porrd^ij decclUlfe, eique lucceffilFe
dtmdrum: huicanno9fV Mdjoi»m : tum OdUv'
^ ium anno 991. idem Sigtberttu tArrrnt • ,

C A-

Djflili£C«J.byL
PARTIS I. LIB. VIII. CAP. XVII. 4Sf
' A. (U-
CAPUT XVII. ,

He rebmi OctiitnttHi Imperii fub Othone IU. Hcn-


rico II Conrado , Hcnrico hninsfebi/mu.


te f 4^4N«<« Chri/ti 984 1106.

Uer admodum in Cermtnid r^avit


P 111. (4) anno
ronaque
984. Imperatoris titulo co-*o'h»
donatus a Crezorio V. Pontih-
1^oin 4
ce anno $>90. biennio poft (b) Crefientium pcr'*“>^
honorem Coniulatus in eadem urbe tyranni-*".'^
ce grairantem, & incrcpugnabili ieptum arce ,
'
capitis damnavit. Cujus uxorem in matrimo
nium acceptam poilea dimifit Kam priorem.

MarUm .ArttgouHm Rcg's filiam ad-


mirabili exemplo jullitiae apud Mutiitjm flam-
mis addixifle lemir » qnod ita contigifTc lur.
rant . (r) Fond Imperatrix non minus caili , iimb.
quam lormofi Comitis .amore capta , ab eo
repulia cum circt, hunc ipCuro illius, quod de- cetVr’^
fignarat , tentati flagitii apud virum detulit j
qui in juvenem extemplo capitalem lententi- Mrmn».

am dixit. Comitis uxor, quam lei totiiiscon-j|"^^yp:


iciam moriturus fecerat. Imperatorem in tri--*-»^ <•
bunali jus dicentem adiens, coram &
vifi inno
*

centiam & Imperatricis Icelus aperuit ; 8c ad utri,


u lique fidem faciendam, candentem manu lami-
nam illaefa contredfavit . C^uo indicio convidfa
Imperatoris uxor impudicitiz fimul iy calumniz ^vi^e
pcenas incendio dedit . Bciixm.
(d) Fama efl eodem imperante Crr|oriHin V.Tr,nr.
Imperator is creandi jus certorum principum fuf-
fragiis illigalTe; quos 8c numero leptem vel ifte "^'"“1
iple , vel fucceirof cius quifpiam , conflitiiilTc *•

creditur, (e) H»ngdri 8e Trdnffjlvani fub eo Cbri- «piM* Itf


ftidHdm amplexi fiint fidem . iVA'?’
Vrri per id tempus unaiinmi yixcrc , Bfimtidi' oee *.
Jhi f ^dlbertusin Trufjid martyrium palfiis , (/) *' /\ u
Stef^itui HungdtU KeXi (g) S.Mdjolui Clunid-^i^"^'»
te»fit I M(cb<
.

Rationarii temporum
temfis Abbas cx anno 945. Dodrina prafcftitit Gir*
•i ••ct. bertus cx Sc Have»ndtH'edc ad HomaiuM
evcdus ab Othome anno 999. riib SUvfftri II. nomi-
«c 4 C - } Mortuus eft Otbo anno 1001. idnudritxi.
» Diifcm. ( h ) Othone fine liberis defundo , Htnriemt Bd-
““ 'P4n»i ejus nominis
r,i 4 fecundus ab ^tuupey Impe-
ratorii tituli primus , annos imperavit circiter
*^b. zj.Infienia fumpfit Imperii (fl annoior4 a£e-
ditu (d) quo tempore Gr«r/ cum 7\fc/rb-
Co/kn mdnnis , &cum utrrfque Sdrncenidc oiputiapoC
»-i.r.»< fejnone certabant. "Hortbmdnni ivh initium ferd
Imperatoris Henriti in eam oram ItdliM adventa-*
re cttpcrant . Quod ut geAum fit , non absre fue-
rit exponere
» Lih. 1. (t) Scribit teo Oftienfis znno feptimo jtrnttlM
^'^°\,Cdfinenfn hhhiXAi , cuius annum tertium, con-
3* C.O* gruere dicit anno Chrifti 1014 ut primus fit Cbrifti
lOli. Tiorthmnnnot sputum incurfare coepiAe
rm «a. ( htceritannUstoiS. ) cum ante arnros fermd fe-;
JT/#"*. decimeoprimum adveniflent. Qpippe fub arv
««*• num iOOi.?^orrb>Na»»f quadragmu Cx W>-
peregrinatione redeuntes Sdlefuum
ypulerunt, egregie corporis habitu, belloque
firenui . Tum
oppidum a Sdrdtemt oblidebatur ;
eratqueineo Garmar/ir/Princeps, quem T^ortb-
mdnnitd fuifle Airpis Tanduiphus CoiUnuthucd
audor in tertio libro , qui jam tum ex anno
Cbrifti 900. per M.milidm^ TUminidm^Tmftinm^
& CdmpnnUm T^ortbmdnnorum arma iirfetri cce-
pificnarrat. Ergo illi quadraginta riim d Prin-
fPC arnla &
equos impetraflent , emptionem
in hoAcs fecerunt , ac plurimis interfedis re.
,
Iiquis in fugam'conjedis , mirabilem vidori-
' am adepti funt.
Tanto obAridus beneficio Ga»W4r»‘ui, magni*
_
oblatis muneribus, ac maioribus oAenfis, reti-
nere illosapHdfeAuduit. Sedeam neutrum ob-
UnuiAer , quodSr ex fblo Dei amore gratuitam
hanc a <e coi locatam operam dicerent, neque d
. • patria diutius abefie pofient
» legatos cura <is
' profi-

Digitized by Googie
f-.

PARTIS I. LIB. VIII. CAP. XVH. 4*


proScilci iubet, qui citrea mala , id genus&
alios regionis illiusfiuAus, cumpretiofis vefti- id ites.
fr

It
bus, equorumque phaleris oOentantes, ad tet-
tilcm tantorum bonorum adeundam provinciam
IS
7{tr/bmdnaas excitarent . Forte l’ub idem tem-
:|
pus evenit , ut Gifelbtrtus 6c yyUltlmui ^epom
.i
/?r//Miiummo inter T^ortbmdsnot loco nati a fe
rr
invicem diiliderent , & Cifelberrmi coram iolo
l^UCe "l^ortbmdnnid K^btrto in venatu P^ipofith
'il

it
Inm occideret . Qui {{obsni ac propinquorum
I^tpefieUi iram veritus, cum quatuot fratribus
if
y Ofmundoy ac HdJul/o
1'uts t(dinttlfoy otfclittino
aliilque Nobilibus, SdUrnitdnoi legatos in
ptt/idtH fccvtasefi- (d) Cemmeti~ sUb-f.
Monachus eum qui ardem fecit, OJmmn-^
ce»y7i ,
*•

dum Dreugorum nominat. Ubi in Ifdlidm per-


venerunt, idTdndulpium Cdpud F^na/fam ad-
junxere (eiei aefub eo aliilque Principibus fti-
pendia lacientes , contra CrdCQs & Sdrdtenos
utilem &r gloriolam navarunt operam .Nec luas
res interim neglexerunt . Nam^/M/iV potiti op-
pidis aliquot, luz gentis Duces libi przfccerunt ,
quorum primus cognomento StitrUut i
VyiUflms tndhvLX (6) Taudulpbus Triflanum »Lib. |.
.

vocat , qui eius iuccelToics ad F^obertum ulquc yif- f


tdrdum memprat , paulo Iccus ac yyUletmus , (r) iPio^
TdHcredus q\xida.m in 'hfortbmdnnid fuit,qui
M-owV/d co^omen accepit. Hic duabus ex uxori-
bus Bliosliilccperat duodecim, Sdrnum i Cotfre^
dum y DrogoHemy Tdneredum , Cuillelmum Frr-
rdbrdtbium , Humfredum , I{obertum yVifidrdumy
J^figtrium y I{i{bdrdum , Gofjrtdum alterum , Fra-
mentiumy Motugeium. £x his GuiUtlmut Ftrrd»
brdtbiut ih iis T^ortbmdnnis y qui ^pulldm inco-
lebant , Oux eligitur ; qui Sdrdceuos pariter
Gr^rt/que dcbcllayit. (d) Sdrdteni rurius ^pulidm j
adorti, divilis bifariam copiis, eodem tempore i* i>- »*•

CdpudmSe Burium oppugnant. Sed Bdrium G»f-


9rius Crocorum Dux , yenttorum adjutus viri-
uc, oblidionclolvit, fd/>«<opcm attulit Hcm-
rictit

/
.

4<Si RATION Attii TEMP9RUM


rifui Imperator, qui tunc erat, & iBtnt-
a «10«. 4/^0 Pontifice anno 1014. ut paulo ante demon-
fhavi, coronam acceperat. Is, Sdrdctnis devi-
, Gr<foi eodem
ftis Impetu compreffit , ac Troidm
iis eripuit; quod oppidum nuper in ^pnlU con-
ditum ab illis fuerat, atque ita pacem red-
, Lib. I. didit Ita Tdndulpfms . ( 4 ) At Leo Ofiienfis hanc
.

* Imperatoris expeditionem, qua Trojam eodem


1^0 Iu- illo anno, quo condita cfla Crdeis, deditione
Hf-min. cepit, Dominic*
Incamationis anno loiiv acci-
otfper** diflcfcribit: (6) quo tempore cum in Cdfintdfe
w-:.*,.
Monafterium vcnifTct , ibidemque eraviter cx
calculo laboraret , noSu ei S. ilr»rd<«i»r apparu-
it; fidemqiic fecit Cuum in eo loco iacere corpus ,
dequohaacnus dubitabat, & eodem momento
fanitatem illi reddidit.
« uo (r) Brevi poffealanftitatepollens perpetuum
0(>-i 1. c\xmKuntiunde fervatum inmatrimonio virgini-
t»tis florem in coelum extulit ( d ) anno ioi4.ter-
sifcb. tio Eidus 2*^'**^ , 8f in Bdmber^enfi Ecclefla ,
oih^’ quam ciimEpifcopio ibi conffruxerat, eft Cepul-
tus. (e) HicaimJ/fpfMwo Hufigdrid Bcge per-
xque fanfto affinitate lundus eft , data ei in ma-
tnmonium fororc Cifid . Cujus Audio Vu»gdri

loiVfc
Cbriftidddm ad fidem conyerfi Hoc Imperatore
S. .^66* F/or/4ff»/fi Abbas in yafcoiiilms, dum ri-
xantibus inter fe medius intervenit, confoflTus ,
inter Martyres adferibi meruit (/) anno 1004.
ciuivitt Indiftionc z. ij. multis poA obitura
ciiblt. prodigiis illuAris redditus, (g) S- HeriberfusCo-
lonienfis ^ifropus eodem imperante moritur :m-

I
Hpin. no loii.'' rt) Sequens annus novo Sf compendio-
* B.wn.
Mufic* generi dedit initium inventore ufre-
frno Monacho GM/doflc a quo notx illae fex, qui*
'
titrb?

J
",7 bus hodie utimur , inAitut* feruntur
(1) Conr^dMi anno IOZ4- Grrw4n/4 Rex , Impc-
''
®nno ioi 5 falutatur. Ad hunc J^odulptmi
.

Prfpen 'Burgundid Rcx moricns coronam fuamcum re-


*
1r**iu. gnodcAinavitfiUan.iotz.quod ille anno fcquen.
/GUber. te adiit, (l) quo Sol dcfecifle traditur "Junii zp.
.

PARTIS I. LIB. VIII. CAP. XVII


,
)iora 6. anno 10^4. airgnat t
StieberiMii qui id
otfcntum£iirj«Adio ./itii t quod in
ait m 110«.
Kcjcm luum iniolcntcs elfc pcrgcienr, regnum V ‘ '

iuum inC»Ar«ii«Ai tranftuiifrc ; quod cx^tnuU


pi>rImperatoris tempore plus centum A: trigitita
annisgentis iuar Reges obtinuerant; atque ita
dcnudSHrjWfldMm inprovincameirc redadlam .
Hoc illud Eurtundid regnum e(l , quod anno 890. _
E^udulphui au^icatus eR , ut ex Sifeboto iuptai^*l!^
^
M». ij. meminimus. Id xgrd ferentem Odonem
C*mp 4 nie»/tm f^vdnlpbi ibroris filium narrat 5ige-
berttn idcm > ciim ab Ctnrndo eam provinciam im-
petrare nequi iret, contra ipium DellafTe, ac Z«-*
tb4 ingum oppugnafTe. Sed ab Gotbtlone Duce
,

^vdBarnm j magna cum flragc Fruniornm t vi-


aum inaciecccidilfc; (d) quod in annum inci- « H*ra.
dit 10J4. Biennio poR obiit Conrddm pridie No- 0,”$;^
nasjnntdif ac.^pirdicpultusefi- (b) Queman-»vcb.
n«m Solis defeiRio illuAiem facit undecimo Ca- '»7*'^$."
knd. Sep f em br it, hora fexta, feria 4. in Annali- ««"»•
bus notata, anno Cbrifli 10^9. Imperavit annos Mlrt.***
( r) Conrdda regnante obiit fanaa Kutugundit
»nno 10^8. eodemque S. Stepbdnm HungdriM Rcx> *

«uiPrrrajfuccefllt.
(d) Hrur/cMi Imperatorum eo d'Sus nomine iMJtiia
fecundus. Regum tertius, Conrddo pztri fubro-”";^
Sstuseft anno t^^p-iqvoBobemi bello fuba^i ,un>fTt.
nec non Se Hunpdri, qui Tetro Rege fuo eicfto®,'**;
Oiwaewfibipracfccerant. Sed hoc Henriei armis
exBuIfo, Tetrttsin integrum reftitutus eft. (e)
Ab hoc Imperatore Leo IX. Pontifex BeneveM~'
, ea lege, ut Bdmbergenfii Ecclefix
r»»*. accepit
tributum remitteret. Floruit hac *tatc MdrU»
•ai tror*i nobilis Chronolc^is, qui anno io^6.
f»/denfem fc .Monachum faaum efle teftatur
Moritur HfiirirMi anno 10^6. tertio Nonas
Wi, cum rcgnafTct annos 17 [gj Reliquit ex
* *'
^inete yytllelmtTiQdntorttm Comitis filia Hen-
'UMm hTrcdem . Hoc imperante Tetrut DdmU-
••icmditiflimus ac lanftilfiniuseli habitus, (b)* i«»-
qui **i.

I
464 RATIONARII TEMPORUM
qui anno deinde 1057 ab 5r<’pb4»oX. Cardinalia
^110^ ^ Epilcopu^ Oftithfn eft iadtus.
hnnoCbrifii 1056. Hr^rirNi Imperatorum co
» i««b nomine 111. Kegum Gfrm4ff>4 IV. (4 ^quinqucn.
* nis puer regnum aulpicatus eil quod magno
^
Cbri/iidnMtci damno ad duos 8r quinquaginta per»
duxit annos. Fado quippe ac perpetuo ferddifli-
I vvii.
‘liofb l<o»»44o Pontiheedi vuKiis eft, (6) quod
WTyr*. Epilcopos IV’ Abbates partim pretio I partim pri»
I. i.e.ii
vataaudoritateconflitueret, (^vitninveftitwam
appellant vulgo . Praecipuum illi cum Crrgori*
V i 1 ingentium animorum PontiEce certamen
.

» i««b. fuit; qui (f


) annoi07j ^/ex44dra]I. fuceifit»
" HiliebrdddMs antea didus . Initium Schifmatis
^ anno 1076. quoCrrgor/Mi Heurit»
A siMb.
ieno\ communionem iacrorum interdixit, (e) Eum-
dem lequente anno reconciliatum, ledadprifti-
#Bcn^. nos mores 1'ubinde reverfum , denuo Cententix
V“"\, lua perculit, (f) Intcrim Sdxonetib Henneodr^
ficiunt , 8c Jiodxlpbum SmevU Ducem Regem eli-
ri^l l gunt, qui Henneum (g) primo coniecit in fu-
gam anno 1080. fexto Calendas Februdrii: at Ic-
Iro oa. eundo in congrcfTu , fugato itidem ipfo , cum in-
»• '• *
ter primos fortiter pugnaret , ocnibuit Idibus 0 -
AMiriiD. /lofrWi, visoria penes fiios relida, (1») eodem
(^o HtnricnsGutibtrtum l{dvenndttm
uff*. Epifeopum i^Crrgo-ro tn‘ennio anti anathema»
tedamnatun\, in Conciliabulo ftiorum Papam
coniHtuit } a quo & R«#w4 , in arce S ^mgeli Crt~
j»*noJ. gor/ointerclufo, infignia fumpEt imperii (»)an-
no 1084. iplb die Paichatis .
RurfusC4/bo/(V4r«4i part’um foederati princi-
pes MermdHiio Lotbdringo regnum deferunt (
xMiti- anno iq8£.qiii (/) itmoj Cb'tf?i 1088 Indid>
O
*oilii(s?b
obiit in LotbdringU , Met>j{\uc icpupuseft .
< ( »w ) Triennio ante , hoceft anno 1085. Indid 8.
Lei oS* odavo Cal. JimUs mor>tur (jregormt- Cuibetruf
«siub anno noo. Neque tamen huius morte
” mho fadionum (ludia rcitinda funr , Tuperflite adhuc

Hf»r»fo. (0) Qui tandem ab Heariro filio impe-
rio

r-DT5t‘ti:ed by
/

•1

PARTIS I. LTB. VIII. CAP. XVII. 4<5f


tio Ipjliatis innjcxcuntcticH. ipfbCfcr//?/ natali
die piofugurque, Iroindcccintannoiiob. (epti-ad iioc.
noiAMi^Mguftiy ieria tertia , ztatis56.
Prscclarum ac fidele per hc»s tumultus oblcqui-
tim i^omaffo Pontifici prxfiitcrc T^ortbmditHi Du-
CC Hoierro V^tfe^rio , ciim jam ^pnlUm Grd<h^‘'f
ereptam ad luam potcilatem adiunxUfent (<t) c%
anno 1041. quo Arduims quidam
Dtttlidnum Crdcorum ducem alioiquc T^urtbnMn~ Gerom
nomm auxilio liipcravit, unde tadum, ut illi '**•*'*"•
tApulid potirentur. Ac primum GuiUelmHSy de
quo fupra mentionem attigi, Tdncrtdi filius ,
tum Dre^o gentis principes fuerunt Drogoni Hun-
.

fridus (uccclfit ; huiC l{obertHS Vyiftdrdits ; qui


omnes fratres fuerunt . ( 4 ) I{obcrtHi Apulia mi- JJ,^^***
&
nime contentus, CaljbrUm SicilUm Ibbcgitar- Fn<.i.cie
rais. Ob id facrorum ufu a Gregorio VII. J^omano
Pontifice interdidus (e) anno 1074. ac fcptimofGft*.
pofi reconciliatus anno, qui fuit io8a provin- l'
ciasillasomncsbcncficiarioab eo jure ac ve^i«
galesobtiniiit . Pacem hanc ledundilllmus rerum
curfusexcepit (d) Sequenti anno cum millibus
armatorum quindecim trajedio mari contra Gm- i*nn*B
torum Imperatorem ./f/fxmm contendit in Ttra-
tUm : occurrentemque fibi cum centum ac fc-
ptiiaginta millibus przlio (uperavit. (r) •

xf>fi magna pecuniae vi cum Htnrito Imperatore


adtus clf , ut imminentem Orientis imperio 1{o-
Jertum bello diftincret anno 1084. Quam
ille pe-
cimiam contra iurisjurandi religionem, ad wn-
ciliandosfibi animos, largitionibus
infumpfit ; cum qu'dcm Ldterdiienfe palatium ,
cum Cniberto Antipapa , quinta feria ante Pal-
marum Dominicam occupa ITct , Gregorins verd
fe In arcem ^..^»|f/»rccepiflct . Quibus (/ ) au-
ditis J\obertui poft Calendas Mdjdi cum excrci- 1*«> o»-
tu ad Urbem advolans , Henricum ita perterruit , V.ndi*i.
ut Is raptim ex Urbe fugiens, contento curfu 'n
Grrmdnidm profcnrct. I^o^rrrio rebelli urbe di-*.»!?,
repta, «Sr incendio magna ex pane confumpta ,
,n
Vetdvii i{driou.Ttmp Tom.L Gg Cre-

Digitized by Googie
, ,

'466 RATIONARII TEMPORUM


oifi?***
Ctegorlumcx arcc detraxit incolumem , AcSaltr-
abdux't; ubi & mortuus efl. quo-
que circa idem tcmpusexiclFt mente Julio,
annus, ob Scriptorum dillcnnoncm , pene in-
certus efl. Nam (<«) alii io8i.ft}alii Icquen-
/ifb"'"
moftuum volunt, (e) LeoOfhtnfn io84.deF-
e v rol" Jtnare videtur. Bertoldns ioX6. (d ) quidam 1085»
utorum Magno &' exceKofuic animo, ac militari laude
wBjtnn prsrcellens, perbrevi majorem (patio res luas
“u, 5^ amplificavit in modum, (e) Commenviatur&
iLcootr. illius in Dcumlanfto(que pictas, quam multis
' ^ Sc ingentibus donariis tellatam reliquit.

CAPUT XVIII.

De Orientalis Imperii rebus ab anno 976. ad II 18 .

Catop
Cedien
(/) ^7 Ifttifif niortuo anno 975. ad Bafifium &
7ontr« Conpantinum junioris filios re-
Glyc. dit imperium : quodannos to tenuit.*
Bafilius
triennio airiplius Conftantirus. Haud pauci con-
tra eos tyiannidem ulurparnnt; imprimis B^r-
das cognomento »»>»?*<, id cft durus, qui cum
Saratenis foedus alfinitate lanxit. Earias Tum
Tbdcas a quoD«r«r per dolum interceptus , eo-
dem PW<» Jndidt. i. anno 989. in pugna intrilc-
do, iirpciatori rcronciliatuscft. His expeditus
nepoxWi Ea piius, pacata Sysia Bulgariam dtytnt-
t9f • no bf llci fiM' (ubj'^cit , San.uele Rege dev'flo .*

15000. militum cxcsrcafa a J cum remifit, lingu-


lis centuriis uno mononilopiiifcunte, quorum ad-
Ipcifiu pertctrefaflus Bulgarus paulo pofl exani-
matuscfb('g)Prcd'turr clf in .At^naliLus^Aquttanr-
t Fr»rm*
i^nnal- cis, Bafilium vov«(rc Mcnachum Iclorc, fi vin-
Aquit.
ceret : damnatum soti , aiiod reliquum vitae
fuit , Monachi cultum (un iirpciii infignibus
occulte gci entem , ab concubitu &’ carnibus
abllmuilFe. Mortuuscfi annosnatusyo. Indifl.9.
Decimbti rr.cnie , anno rfcr;y?/ lOtT. Pr'nccp$
bello /irenuus, Icd avaritia , & rapacitate, G* «4.
que

Digitized by Google
. .

PARTIS I. LIB.VIII. CAP.XVm. 4 (S7


fluc calliditateprxditus • Eo tamen deterior fon-
Hdntinns illius Irater triennio iupervixit, nullius
homofrugisi ac ludis mimilque deditus. Excel-
fit inno loiS.T^ovembri mcnle , Indi^.ii.
(4) RomaAKSk^rjjrMi coniugem priorem coa-jcnn».
^s relinquere, cum Zoe Cunft^ntini Hlia cepit
imperium. Initio moderatum ic ac juftumprx &c. '

buit; l‘ed inpejus immutatis moribus, infinitis


exa&ionibus privatorum exhauntopes^^rum ab,»,
fuperioribus Imperatoribus receptum culpa iua
perdidit , quarn CeoriiUi MAtiUcct dux iortUrimus
utcumque retinuit. Periit infidiis Zoer uxoris
anno iOi4. /7/i II. leria f. maioris hebdoma- .

dx , ut cli apud Curopjlaum Grdcum . Nam Ce-


drenutt qui hunccxlcriplit, hoc loco depravatus
cft. Imperavit annos $ menfesiS.
(b) ALibael Papl/Za^o Zues adulter, cma infli-i narm
gante Ro»M44i»»» interfecerat , male a DxmonCjW;*"'
vexatus totum fer^ tranfeeit imperii tempus, j,.
quod annorum fuit y.meniium 8. Dcfperata fa>
lute corporis, animodccrevitconfulerc , atque
inMonachum detonfus anno 10 tt. obiit, Decem-
hrii 10. Indid.io- parricidium fuum magno do-
lore deteflatus . rlic Zoen redigit in ordinem
Geor^iasMutidees SicUUm de Sdrdctnis eo impe-
perante recuperavit . Sed cum falfis ex calum.
niis in vincula conjei^us cifet , eo ablcntcpcrdita -*i
Sitilia cff. f^am ad calamitatem Bnlg*rorum
acceflit defeftio. '
,i/: .

^f) Exftindo TdpbUioHf, fumma rerum >nrii<«


Zoen recidit; qux imparem tanto ponderi (ciens
elTc foeminam Micbuelem Calnf-batum Cdfdrem ttm
Sfepbani (lui rem SicuUm perdiderat, filium ado-
ptavit, ac fecit ^uguflum ; lurciurando ab eo
priits accepto, matris illam (e l^ac domine
Icmpcr habiturum. Hujus obli-us’ pafti , Zoen
amoliri cupiens, dum vulgi pertentat animos ,
ejus in Zoen ac Tbrodordm iororcn accendit fhi-
dia . In quasliibito translatum efl imocrium, cu-
jus /pes r4/4pb4to cum oculis in perpetuum c(t
Gg a cre-

Digitizeu
.

,4<5* RATIONARII TEMPORUM


«. «r'*(.jcpta. Id evenit anno 1041. Indi&ione 10. Im-
peravitmcnlcs 4 dies .

*
"t m (*• ) Conftantinus
Monomdcbui ab Zoe tori pari-
fililiMt ter imperii confbrs adhibitus , eodem anno
&
1041- coronatur. Magn* hocimpen»-
tore clades a Gr<*f/iacccpt» funt Primuma 5 i»e-
vis mali multati lunt, caefis quadraginta milli-
bus. Tum ab T^orthmanitis in Apulia t quorum
auxilio Georgius Maniuces rebellavit ; quo poftmo-
dum (iiblato , iidem in ^pulU polfclnone raanlc-
re T^orthmAnHi
Tmt» Per idem tempus TurfiT fub MubAtnmtit Sata-
ceno Vtr/ArHm Principe ftipendia merentes ab illo
deficiunt: eoque lirpe devifto , ac tandem mor-
tuo, Ter fidem invadunt, equorum primus Sk/m*
nuiTrAgolipAcet T^ncAletus a CnropAlAtA nomina-
tur . ConfiAntini Imperatoris impenfis Hierofotj-
mltAnum templum Dominicae refurredionis a
fundamentis inftauratumell anno 1948. ante ??•
» ub. I. annosa S4r4ff«MCverrum, ut (cribit [6] WA-
belmntTjriui- Moritur ex morbo, cum impcrair
'
*

Ict annos ii. Indiftione 8. anno io^4-



Tl>eodor4
poft hunc uno regnavit anno, cum Zoe jamobiif-
Ict: mortuaquceftauno io5j.Indidionc9.
^K^omcnle.
E (e) Coji^4>if/wo imperante Micbdel CerHUriud
I.
veon Patriarcha ConftAHtinopolitAtms I^omAnam Eccle»
“»*“ fiam feriptis oppugnavit anno 105 j. quem Le 9
4 Leo^ Pontifex eruditd confutavit, (d) Sequente au-
* tem anno legatos ConflAntinopolim mifit , Humber*
iflS
bft.ti9 kpi(copum5i7'i;4 cAnJiddt hominem illa
fffff,
***“
tatepereruditum , 8e Friderumm , ambos Cardia
•jj nales, cum Perro ^mAlobitAno Epifeopo . (e)
puoo. ^ui perbenigne auditi ab Imperatore, 7\J/Ver4>i»
Sendien/em hionachum, qu* contra lar/zio/ te-
mere Icriplcrat , rctradarc coegerunt . Miebdelem
vero Patriarcham in errore pertinacem publice
damnarunt. ^

ftib.
Annuum haud amplius imperium M»rfc4 «»
Sfrdtiotieo poilTbeodorAm contigit, homini pro*
PARTIS I. UB. VIII. CAP.XVm. 4 ^
ptcr ztatcm ac rerum imperitiam minime om-
nium idoneo. Sed talem fciiicct Palatini Ipado-aiiiti.
nes eo confli IO delegerant , ut e(Tet c^ui honoris
contentus fpccie rem ipfis imperii ac trudum re-
lincjuerot. Dum
igitur principes viros conten^
ptut habet ac fuperbe , eorum inflammavit
odia. Ergoadvcrlus hunc Imperator fa^us cfl ^
(4) I/iuuius Comnenus o^avo juniiy Indi^ionc 7om'
lUttiui
10. anno 1057. ^'rrarior/VHi aliquantum cuniftatus
,
Ctnuf
Epifeopos demum, quos ad Ic privatz perfua- iw.
dendz vit* caufa Patriarcha miferat , interro-
gavit; ecquod flbipofiti imperii pretium foret,
Regnum illis cccleflc refpondentibus , flatim
purpuram exuit die ultima, anni 1057.
Indi&ioiie 10. Ita Cedrenus y cujus hic hifloria^i^u
definit.
(6) ifiuciusComnenHt falutatur anno git=>*
eodem I0J7. Calendis Septembris , Indi&ione
ineunte 1 1. acris ingenii ac celeris , fed arrogantis
fuifle dicitur , ide^ue belli peritillimus . Bien-
nio ac tribus menfibusexadis , defperata vale- ,

tudine. Imperatorem defignavit Dntdm , in &


.conceffit Cceno^iium , ubi zgritudinc
Idvatus nihilominus in incepto p^flitit .
(t) Confiantimu Dufdi inno ‘OS?, iniit : coffl-
modis moribus, ac prono in juflitiam animo ,fiMi
fed hebes ac tardus . Itaque fub hoc impune graf- ®
iantibus Barbaris, accilum eft imperium . Re-
gnavit annos leptem , menrcfque fex , relidis
cum Eudotid Coniuge fliiis tribus , Micbdele & ./<»*
ironicoy quos privatus genuerat, & Confldntint
io Imperatore narq , qui Vorphyrogenitus propte-
rcadiduseft. Obiit ergo anno i<y57. (dj
nes XiphUinusTrdpexytntiut ex Monacho Patriar-
cha imperante CoM/?4nriAo floruit.
(r) Endocid contra jusiurandum ,_quo mo-r la

rienti viro caverat vitricum l'e neminem con>-


,

munif'us liberis daturam, poft feptimum men-


fem {{orndHo Diogedi nupfit^ forti ac bellicolb
Tiro> cujulnaodi tumlabantibus Orientis rebus
Cg i opus
470 RATIONARII TEMPORUM
A ppuscfTc Ihtucrat. Jurisjurancit porro fyngra-
pliamcallideexprdlita 1'atriarcha ; cum <c pro-
inqniim illiusad coniugium fimulafrct expetere.
flic in rurcajlccundis aliquot factis expeditioni-
bus, adextremum collatisfiunis , ./f/>drun/r/ pro-
ditione viftus in 5M//4ii/poteiratein venit , a quo
benigni acicptum , & honorificd dinuflum cirr
«Zotiii.
[4] Grdtd ^itnalrsmewotint At (b) Firitlel-
M/nlff «»s Tjir/di regium in lolium adicendenti , vcl
v,ii. dclccndenti jBarbaropro 1'cabcllo tuilFe 0 >ogcntm
1’'^“ Icribit.

,7oni;. (f) InterImCo«^4»//»opo/; relegata in Moha-^


Cire ‘ftcrium £i*dori4 , novus creatur Dio-
Sultano dimilfus minus in lins quam in
Tyt. barbaris humanitatis reperit. Nam contra fidem
crtollis crudeliter oculis, neque curatis vulneri-
bus, tumente ac vermibus Icateme capite, brevi
eil exftinftus anno imperii v luperque oftavo
mcnlc } quod anno i07i.contigifTc videtur.
jjetttu (d) MicbaelTdraptHdnui Conftantini i)Hr4fili-
wlnin. tis vitrico lublcAuscft anno 1071. Cujus ignavia
T« reo i nci emento fuit, qui T-nticum oram ar-
mis lubegcrunt , quod T*(rfow4i»»/<r regnum ap«
pellari coepit Eodemque tempore T^uepbori 6 uoj
.
Nh^pf^
tmi rfo- Buront 4 tei 5c brjenHtnsy ille in Orieme, hic in

piri..'»"
Occidente , ubi Dyrrdcblo przerat , imperium
. ulurpant, Buton atn Ttirrarn»» fretus auxiliis re-
giam prior occupat, aci^. Imperator fo-
lemni riturenuntiatur.MfVfcaf/ in 5'r«diV»/> trans-
latus Monallenum , lacerna pulla purpuram mu-
tat pridie Pafchatis , hoc eft 7. .dprilh , anno
Jo-S cum praeluillct anhos 6 mcnfcfquc toti-
.

dem. Sub hoc tempus 'joannes XipbBinus obiit ,


Patriaichatu annis 11 ac leptem menfibus fun-
itus.
(f) 'H'>^tphorus Bctoniitfs pr'ncipatus initio
r.if.-. Br7'/i»,Kw pacis conditiones omnes luperhe rci-
puentem per ^iex.uf» Comneium f!C3't , ocu-
li'quc privavit , paulo pofi lunar?m dcfc^ioncm,
cujus C/jif4J meminit; qua: quidem anno ChriJU
I
1078.

Digitized by Google
.

PARTIS I. LIB. VIII. CAP. XVIII. 471


1078. J^HHarii ji. hora I. po(^ mtJiam noclcm
Ccnfianripoii accidit Sed dum
ingravclccntc
jam State, ac propter iniltam mollitiem , ne-
que redi publicam rem tractaret iplc, nec ido-
neos ei MagiRratusprxHcerct, in contemptum
venit iuoium ; it ab Cow/ie/i/jdigmratelpjlia-
tu$ inter Monachos adicribitur, cum impcral-
Ict annos 3. Cbrifti anno loSi. In hoc Impera-
tore Manuijes hilloiiam definit.
(4) Ex Comntnis duobus, lUacio Se flexio, ^Zoo»,.
hic natu licet minor ad imperium per^^enit
quod & gratia & beliies rei peritia prsftaret. m!u"'
Orliis cft anno 1081. Indid. 4 ^ 4pritis i.feria
5. majoris hebdomads , ut dl in Cbronieo a
nobis edito una cum Hrevurh T^ieepbo^i- Va-
fer homo, ac perfidus , S: ad replendum sra-
rium, quod infi.iitis largitionibus exhauferat,
nullius parcens opibus. Mali hic i Franeuac-
ceptus cft; (6) primiim ab Ffibtrto Onifeardo ,iUooii.
^pmiid Duex, uti ('upcriorif4pi/emcminimus;2,n,r.*'
quod anno 1081 incunte regno, conti- vviii.
gillc tcitis c'!Zaitaras Poflea ciim propera n-if^,*^,!^'
.

tibus in "Pdldflinum , Codefrido duCC , Frjwrij mf. 1.7.



obfilterct, maxima Grdcorum flragc rcpuUiisdl'*
anno ioj6. Enimvero nihil Imperatore iflo to-
ta hac nqftrorum expeditione fraudulentius &
iniquius fuit, nihil ejus fuccciroribus , quain-
diu Cbnftunvrum illic res fletcrunt , incoscru-
delius ac perfidiofiiis. Vixit annos 70. cii citer,
ac ,7 luperque menies 4. & dies aliquot im-
peravit , obiitque anno 1118 fub mortem dc-
ftitutus ab omnibus , ne Imperatorio quidem
funere c(l elatus; filio prsfcrtim, quem .Ah-
tufimm vivens appellaverat, relido fucceirorc.
In hoc hiftoriam iuam terminavit Zonuras ,
ac fere CuropdUus , quem penes nos Grdcum
habuimus

Gg 4 CA-

iii
RATIONARII TEMPORUM
A. *^7.
(fcrifti
wi llot»

i
! /
'
.

r I
Franctz r»46<<nffe9g7>cr Hugonis C^ti «or-»
Jro, 4(< \ K&. fub B^tiibus Hiigbne, Robcrto ,
Hcnrico I. Philippo ; nec non dc Italicis
motibus i cr otcuput* nh Northmannis Apu-
lia: tum de Godciridi Bolionii in PalcAi-
nam expeditione.
n>4tct.

p
.
f»'*" •
regnum a CdroU M- polrcris rlovam ad
JT
familiam Snxonicd originis anno 987 tran-
liit, Uugone Capeto Hngonis M
hlio conlenlu
principum ad eam dignitatem cvcfto. Qiicra
•?,^”**'(4) yyilltlmnt T^dngiut materno genere ad C*-
Vi } l tiit Ia Toli Hirpem pettinuifle putat Matbildem quip-
.

Aine' Henriti .^ncupit uxorem , Othonis I. matrem


Lnduvito ^rnttlpbi UVo Cdrtomanni nepote elTe
genitam Qua ex Mathilde nata eft Henrico Ha»
timide Unionis faper/mater. Sed ideffe falfum,
Veterum audoritas Cuadet f ( b ) qui Afa»
tiprVlf
. "^^todorici Sdxonis fuilTc filiam , a &
f sistb.’ yyitikindo illo, quo ctim Cxrolus Af.bclle.tn ha-
buit, oriundam eflTe demon/hartt.
Nihil igitur com Cxroli ftemmatc commune
vm"'
*. c CapHHi habuit. Qui Cerolmm Lotbarii filium
«ciaUi. Zndovtfj fratrem ^nrelidnis , at diflum eft, in
SViiuB. cuftod ia tenuit, (r) Hicinitio novi principatus
paucos e primoribus adycHantes fibi naflns
I'ci*bir
Foduiph* confilto indulftiaque pervicit, (d) Obiit anno

% J ^'"‘^997 quem

ioMtima
Ftt^m.
ijsuit.
^aud vulgari
cum
....
J{obertus filius excepit, ex (r) anno Chrifii

hhmm. 988- coronx ac regni particeps jam fadus, Inm-


pietate, prtidentia , litterarum inlbper
fcientia praeditus . (/) Qui inceflis
Sertd nuptiis Cregorii V. I^omuni Ponttfi-
jVuKii.cis intcrd'flodircmptis,Co 4 ^ 4 »/;4 »i (g) yyHleU
*”;T'o/o/4 a» Comitis filiam duxit . BurgundUm it~
.,ti rnis domitam Franfomm addidit regno Aedes
quaipplurimas ac JMonaftcria condidit , [*]
i.fty;. inter

K '

Digitized by Googie
partis i. LIB. VIII. CAP. XIX. 47?
ihtcrquz ^urtlidnit dicatUm Iblcmni *,„*.^j*

ritu conlcaandum anno 1019. Indicto-


curavit ,d"i>bt.
nc li. (4) Qua urbe, Rege eodem, incendio
confumpta anno 999 > Ponti I ex bafil i- 5*cn»(,
camJ.frufMinltauravit primiim Tumptibusliiis
maxima, quam inter (‘odien>
tuoiauri vi adiutus
dum ibidem reperit. Exceilit Rex iandiiTimus
(6) ac multisa Deo miraculis illuftris redditus
anno Cbtiftt »oj?.(f) decimo tertio Calendas
poft dies ii. quam Sol delecerat; qu*
detedio inc*dit in^t Calendas anni lOjj.
Sed Htlgaliui j.mortuumait Regem; cum
1 j. Cii. jtniMfti fuerit feria lexta . Regnavit poft
patris obitum annis ^6. In quo vulgati Annales
caftigandilunt, qui^j. vel 34. numerant.
(d) Eius corpus AiiVoiniio , ubi obierat, in pu'**
Dionyfii Bafilicam e(l illatum . ( e ) Hoc regnante , * GJjW
luddorumj qui .>d«re/«4jifi erant , hortatu Ba-
lytonn Princeps templum, quod luperCbr/^/ie-
pulcrum Hiertjdlymis erat , evertit anno 1000.
Qpa •Jmddorum (xiude cognita, occifis plurimis
carterif{omdno ex orbe profligati 1'unt.
(/) Ornabat catcmpeftate Cd/Jias rara fan-^,'J(^
ditate parique dodrina Fnlbertus Cdmottnfis
EpMCOpUS. HnH‘
^Anno ebrifii IO??. HturUm I Frdneii regiia»^*^^-
vit, invita Co«/?4>»ri4 matre, qu* Hober/ttm ju-
niorem praeterebat, defienatus a patre, (g)
nij CdKMoted/ij Comitis rebelles filios Ttrbaldum
& Stepbdrtum per Cutfridtim .Andegdvenfmm Co-
mitem vicit, cui civitatem attribuit
WiUtlmufn Kotbum Rirardi' T^ortbmaiiHorum
Ducis filium fidei commendatum luz paternam
indiiioncm (b) annoio47. rertituit, tufis k umfc.
tbntdnnorHfn m'llibus triginta , cum haud pluresU^*",^^
.*
iplc tribus millibus haberet (») leo Papa IX. »
.

eo regnante, Htrmtrj Abbatis S. roga-f^jf*^


tu, in Remw pervenit; ubi Nlonafterium abil-Hj^»^
Io Abbate conditum iblemni pompa conlecravit,£*i^
anno 1049« iV quo6.CaIcndasX>«r»ii»r/jDomi-*^'
nic» i.i.

f
474 RATfONARII TEMPORUM
nica fuit . IJcm anno lo^^. T^oribnumnomm in
td iiU. t/fpMlij Ducem pacem inhmis poftulantem prc.
cibus, Gcrmdnorum aJ'Utus auxiliis, aggredi-
tur ; a quo 14. Calendas "JhIUs acic vi^us
clt iiiterfe(ftis pend ad unum Gc"»4nri, cum
,

prima congrilfionc territi longc-tarai terga ver-


tnf.nt. (4^ Zfo ab itidem obUlfus quodam in
* caltello , inde Beneventum honorihee perdu-
ttnim ctus cli, ac tandem diinilfus. Vita fundus cft
Jaibi
{b) yitndti anno legni liii odavo &
j.c' 1 victHimo, ibnfti (c) 1060. ut ex Diplomati-
busltquet:(d ) quorum in unocomponitur annus
M 'MI I. I‘L' ifpi cum anno Cbrifti loto in altero an-
8. liuldcm cum io58 Indid. 6. Calendis
.

.An^ufU. In tertio annus 14. VbUippi cum Cbrifti


I07i Hoc regnante Cnftmhui ex MonachoC/i»-
Ifc' ‘Ptt'o4f< factus 1'anCtilfime
riotiie” (e) Hentteo l.cx ^nna BjtJomm Kegis filia
I'’;"
genitus Tbiiipcui puer regnare aigrcffus clt, tu-
tore ei dato Buldniao FUndrenfi Comite. Cuius
nepotem ^rnulpbiimi I{oberto patruo principa-
trjmu tu luo cjcdus "PhHippui armis rcllitucre cona-
tus, a i^ultrrra fuperatus elt, quo conflidu .^fr-
nnlpbus ocaibuit , anno , ut putat Sigeberim
/F„
Hi.'.*"* 171. Uxorem (/) habuit Bertdm Florenfis Du-

Rob id
F>///< filiam, FUndrtnfu lororem.'
rnihp?. ex qua ZNiootfVMm genuit
. (g) Qua deinde rwu-
^1'^^ diata , Bertdri^m Fulconh ^nietdvenfium Cq-
U1.C mitis coniugem adlVivit . Ob id ah Urbano Fonti-
licelacrorum inrerdidusufu(b)annoi094.biennio
poit , cum ci ntmulate fatisfecilTet , cura Eccicfta
rcconctiiatus elt. Ab eodem Urbane apud CI4-
j
rum Afo^rem ^'•«vfrw/rfoppidtim celebrata Syno-
ibot dus elt (») anno 109^. raenlc Indidio-
kta" GUtait Inqoa Pontifex ad Iaeram in
Tri.i.e Valeeftinam expeditionem fbrfy?»4»o/ hortatus clt,
Tetri Eremitd Galli, qui Uierofolymit ur-
rei caufa venerat, oratione commotus . Eo
Vilfi
K V,"*.' vcluticIalTicocxcitusOccidens variis locis ac tcm.
tIT’ , poribus colledos adeam militiam
fudit excr-
11 & ij. citus. (a) Ge-
J ;, .

PARTIS I. LIB. VIII. CAP. XIX. 47?


( 4 ) Godefridus Boiwitmt anno 1096
15. dic cum luis pro*cdus, polt inhnitos labo. ,d ,Iol.
res, (6) anno demum 1099. JhiU 15. dic, fena
6. hora circiter diei nona, hi.ro/iiymam expur
gnavit, omniumque luUragiis (t) primus Kcx
elcffus cll . (d) Fiiit hic tu/iatbii Bonuaienfu e. >.
Comitis Hlius, /da matre, Oode/rUi Cibbofi m
tlaringi^t Ducis lororc ; qui fine libciis roo-a«i.c. y,
nens cognominem lororis filium lisrtcdcra ac
lucccITorem inlfituit- ,

[f] PFf/ip/»» mors incidit in annum 1108 tertio ttntm.


Calendas.yfi(gii/f/i regnavitq; annis 9 mcnlibus .

J.diebu$7. &' inF/or/4fc/iyi t .oenobiolepultiisclf , T°„u


Eo Icptimum annum regnante , (/ ) magna in , v,„|.
rerum fadfa conver/io eft, peregrinae in M»imi
originis Principem translato imperio; quod hoc f®',"/
fere modo acc'dit . Ethelredui ^nglid Rex ex
Veteri .^/tgio-^axoaum ffirpe En.mam hffbatdi
huius nominis iocundi T\/ortbii»a/tnoiKm Ducis
fororem habebat in rnatrimonio , ex aque^i/re-
dum &r Eduardum iulcepcrat . Hic ab Svenone
Daaid Rege vidfiis, atque iniiila coaCtus exce-
dere circa annum toij. ad /{iibatJum confugit
uxoris fratrem; cu'Usauxil<o poft i-urnono obi-
tum, eius filio regnante Canuio, regnum recu-
perat. Sed ab CdHuto deinde fupcratiis moritur
*
(s) anno regni 38. Cbri/iiioi6. Huius hlius£d-
n-nodus (quem ex Etbeiiiad priori cqniuge pro-
crearat) cum Ca/iNfo pacem ea conditione fecit
ut regnum ex sequo inter Ic dividerent: quod in t
folidum anno clapfo Danut accepit. Non c-
nim uno plus anno regnavit EdmMndus. Lrant
Canuto ex concubina filii duo, Haratdiis , &
Svtfio, Ergo, ut legitimam prolem fibi aliquan-
do fufficcret , Emmam Etbehtdi olim conju-
gem e 7^0* tbmannU revocatam fibi copulavit
genitoque ex eiCanutOt mortuus cfi anno 1036.
Hiinc Haraldut excc}f \X i tum CanutHi. Quo vf-
la fundo , regnum ^Ifreio Ethelredi filio de-
fertur , Ddttii occifis omnibus , odavo &• vi-
cefimo
. .

476 RATIONARII TEMPORUM


2^** ccfimo anno, quam ^‘vrno/if Rege '\n\AngtUnt
Tcncrant
^fredus cum ad regnum capiendum trajccif-
fet in , clam a G®dvf»o truc»datur prx-
potente viro i qui Tbiram CdUMti (ccundi ibrorem
, conjugem habebat , ex eaque Uardldmm genue»
ra^. Is ut parricidii a lie (ulpieionem averteret»
J"^_auftor ^«g/fjtuit, ut Edudrdnm ^frtdi fra-
tiu. 'trem c T^ortbmditnia excitum Regem facerent.
Sic EdudrdHs paternum imperium recepit circa
annum Cbrifti 104^. &
Godvinf filiam Editbdm
in conjugium adicivit: quacum perpetuurn in*
tegritatis florem retinuit, multis atque eximiis
virtutibus, ac virtutum iDeoteftibus illuRra-
p*JJ**'' tus miraculis, (4) obqur annis
in regno tribus
flf viginti conicttis, meniibulquc fex, in ccc-
lum receptus efl anno io66- atque in calitum
deinde numerum adicriptus. Poft hunc Hdrdl-
dm Editbd frater regnum occupat, quod cum
vivens Edudrdttt yy'lltlmo 7{otbo 7{ortbmdnHid
Duci propinquo fuo pollicitus elTct, hic Hdrdl-
dum tradudise TVforrbmannu validillimis copiis
acie profligavit , in qua Hdrdldus ipfe fortiter
pugnans occubuit (b) anno 1066. pridie F.idus
Odobrest Sabbato, t^io ex tempore ?yforfbf»»4»-
ileo-
bilfr dciiKcps in britdnmid regnarunt ^ anno 618.
pir"»*!
poflquam tc Sdxones in earn inlulara ad-
v»i.
'
ventarum , quod anno 449 accidit
I.
lacculo dofti ac fandi viri non pauci pro-
^c.lr. dierc. N//peric«i eruditum computum edidit an-
' “Mb-no loo?. (f ) Franeo item Scholafticus Leodicem»
y?i de quadratione circuli fcr’pflt anno 1047.
(d ) Zeoipfe IX. fumma dodrina parique nu^
rum integritate vixit , ex TuUtnfi in Cdltit Epi-

fcopo creatus Pontifex , anno 1049.
Item Humbtrtut Cardinalis, qui Crdcos ip|bs&
Conftdntidopoli coram dilpntando, &
Icriben-
do poflea confutavit . Ldnfrdnmt cx Abbate
fadus Hpilcopus (e) anno } 0^o.
s uT w qui ei iucccflit anno xopj. dilcipulus ipfius

Digitized by Googie
,

PARTIS I. LIB. Vm. CAP. XIX. 477


'jlnfelmtist ambo , (itd hic pratrcrtim
tc Sc litciis lucem artati illi praetulerunt. Atque noi.

hic quidem mullis proEcclefiaftica libertate la-


boribus exfiliiique contedus decefTit (4 ) an»’®
1109 oAavo Calendas M4/i> iplo die S. Mdrd ^

etatis 76. Pontificatus 16. »Ed*iI«.


(fr) Claruit inluper utriique ornamentis Ivoyiot la

(e) ex Praepofito S. Qtiintlni Btlmdccnfu , C4f»»-JJ"'^


tra»/»j Creatus Epiteopus ab Urbano II. ann. 1091.

( d ) S. Odilo Urvemus ex
Brivattnfi Cceno-,
bio ad ClMMtatenfe tianslatus poltS- Af4 /Wi*w an-
&
no99J.cum annos hu»c lex quinquaginta prx- * ‘lu
tu (fet , migravit in coelum anno 1048. Calendis jj"
i

iplis Januariis, (e) Sanctitatis inluper com-*».


mendatione celebris fuit .Arnulphus Coenobii
hiedardi in Suefftor.ibus Monachus atque ejul-
dem deinde urbis bpilcopus. Nec non Tbeobal-
dKi Fr4/i(Mi Nobilis > qui in Plrurrij cel-
la conelulus duodecimo poft anno moritur > ac
multis a Deo poit obitum miraculis ornatur;
cujus olFa in GaiUas dcpoitata liim Meminit
.

Siteberfuianno 1050. . .
. .

(/) Tulit & doCfnn* pariter ac fanditatislo?*^-


laudcm hoc Izculo S. FrN/io Colonienfisi
mtnfis Eccicfix Canonicus, ac Scholarum Ma- ,pu4
gifler; a €\vs 6 CanbuftcHfiHm Ordo inltitutuscff^"^ ^
anno 1086. adjuvante Huione GratjanopoUtano
Prxfnie (anCfilfimo; quorum exordia delcribit ^
(g) TetrusCluniactnfis) ncc non > A^“
bas 7i(oHgentinus qui S. Brunotiis xqualis
in 0>}TraffatHde yita fua \ neque Canonici il-
lius meminerunt ambo, qui poft obi-» cd)o»
tum redivivus, denuntiatione feralis de Ic
dicii, circumftames exterruilTc fertur** uti necci. Hr.
Sigebertusy qui eadem vixit xtate . Quam
men hiftoriam complures doCfi graveique viti uofi*»»
literis prodiderant.
Ciftercienfii Ordo biennio poft , anno nempe
1098-ortum habuit, ut Sigtbtrtus eft auftoriS.
J{oberto MoUfmtnfi Abbate coeptus. -

(4) E
V

Digitized by Googie
,

478 RATIONARII TEMPORUM


(<»)E contra rioiSrrffljrfrf*; Andtgdvenfu.^xAx-
^Mi^r
j^'ioc. diaconus intatnis auctor h*rc(is, qui Cirifti
1.
lanCtiffiino contineri Euchariftix Sa-
]. >%eui cramento negat, FruntutHm nomini dedecus ad-

Ipcriit. Hic vero ciim lipc damnatum a Icrcpe-


tiidct errorem, eum. anno 1088. moiicns» po-
ftremo retradbiTe dicitur.

CA P UT XX.
%

De Italicis ae Germanicis rebus ab anno 1109. ai


lioo.cirriter, Hcntico
Jmprraturibut Lotha-
r 10 , Conrado I'I. Fridcrico /tnobarbo , Hcn-
rico F'!. Tum de Schifmateduplnii deque S. Bcr-
nardo, CT' aliis iuft^nibus viris»
0

7 lolentum f{omanam in fedem patris


u.fti V animum, cu'us ultorem Ic protctlus
eVi"*crat non imitatus cftloliim, illo mortuo, Icd
c«fr.
liiperavit Wf»r»V«r V.quarti filius. Quip-
pe l{omam ut advenit , Tajebali Xll. manum
viietb
0**1^ injecit , ab coque per vim jura extorfit omnia,
de quibus tantum erat certamen exortum Sic
ooriff^ Inweratorritu Iblitoconlccratus dl(f)an.ini.In-
diaionc^. Verum quam primum in /ra/ia dccel-
fi* > irrita illa elfe decreverunt (d) l{omami Patres
a vii’ iuperHkcTafebalis co vita fundo , fucceiro-
res illius Celafiui II. & Callixtus II. (v) Heurirus
rcim. In rite creato Celafif> anno 1118. ei Papam
oppoEiit , Iliorum clcilum luffr-agiis , cx Hif-
Koh. a, hominem, quem Grex®'"*'" P®*
fug{tivura
r«toi. minarunt. (/) Diris ob hicc C<«///xri Pap* len-
f^th
**^*’*d devotus, cum (e paulatim ab Iliis deftitui
;.c le! cerneret , patcinx calamitatis exemplo terri-
tus, ad ofiicium rediit, reic'ins omnibus, quz
f
Aic pertyrannnidem expreiferat. (j)Hoc modo pax
tccicfix reddita elf anno iiia.(I>) B'cnniopolf
uripri:-. in Ludovuum Frauda Kcgcm comparato exer-
^i8y'*ci*u» ut Hturito ^nglUKc^i t cuius Matbildem
filiam duxerat , opem ferret , occurfu Frauco^
rum

Digitized by Google
, , •

PARTIS I. LIB. VIII. CAP. XX. 479


miwabftcrritus pcJcm retulit , & , (rf)anno itij.
Trdjeili dcccllitcx morbo, (6; tcria $• Penteco- «m»
ftes, vel utaliis placet, {e) lo. Calendas fftnii
quod fuit Sabbatum poft Pcntccoflcn , regni 'to»
IO. imperii 14 Hoc Imperatore Otbo
l.piicopv.s Tomeranes Clfiftitidii rudimentis
buit (d ) anno 11x4. indid.z. ,
oihT
f'**' r ei
Vacuum Henrici morte Cfrwrfnorw»»» impe-
rium in Lotbdrium Sdxontnt (#) repugnantem li-a ui.
ect invitumque transferar (/I .anno iiJ^ ^^•^'''otiia
deratum, &: amantem juAitiar Principem impri- Fiif.».c-
mifque pium(g) Ann.ales fuilfe tefbntur. Wen- '/•ois*
riri propinquos Friderienm & Couradum , illius
lorore genitos , l'ub initilim regni aemulos habuit, ^,«1»'
Jt)quibusob contumaciam Honorius Papa lacris
interdixit. Eoldem poftea S. Btrndrdus Impera.
tori reconciliavit . F^dum per id tempus in Eccic.
fia l{omdnd dillidium fuit , po(i Honorii Paps'“ni,.
obitum anno 1130. cum huicrite (ubledoCrejo- * «
rro, qui Innocentius II. vocatus eft, Tetrus Leo fm
nis (^.Andtleti II. nomine ab adverfa parte ef-
fet cleftus. (i) Innocentio pars orbis Cbtiftidni e*Gta.
maxima parebat , Bernardi opera potillimum
Cldrtvdlltnjis Abbatis, viri omni praeconio ma
joris, qui in recuperanda Ecclefi* concordia
aiiftoritatc ac miraculis multorum inftar luit. * otfco

^ndcletum fovebat l{oterius Ro^erii iratris J[o-


berti Guifcdrdi filius, Comes Sicilid 8f ,
<eini-

CdUbridc\yre Dux poft yvillelmi patruelis obi. J*v},,s.


tum, qui in annum incidit 1117. Hunc libi ut
obnoxium haberet .Andcletus , (Oregiumei no-
men indulfit anno ii?o. adiens "'^,1
cum Innocentio, A' Bernardo CIdrevallenft Im- cMiat*
peratorfs honore eft aflcflus ; quo anno Solem p'®™*
dcfeciire (/) Annales oblervant 4 -Nonas B.ion.
Ea defedio contigit anno ut*, quo Lotbjrium
coronatum lildem in Annalibus proditur. Po ab ‘dii
ftea cum bellum habuit Imperator ; quo
jtpuHd tota r-wM^/dque pullo, I{dind/dsin’ ibi ‘

Ducem conftituit; aclubinde revocatus in Grr-


maniam ,
48o RATIONARn TEMPORUM
^cl'm ”**•*'•*’** i >n itinere per autumnum («) liem obiit
d i oo. anno regni i}- irnperii 6. Cbrijii ii}7. (fr) alii
Icquentcm prarhniunt.
Bofc dt [r] Ab hoc ierunt inilitmum elTe, ut cx juic
civtli I{ont 4 Horwn judicia herent ; ex quo legum
(cientia BanonU tc in aliis lutU uibious puuii-
f Siioa CC doCCll COCptl.
Cnflrddtit lll. Friderki Sutn/im Ducis ac foro-
d qih> ris Henrici Jun'ori$ hlius regnare cccpit (d) an»
5.'u.^ no iijy. nec a FontifiiC lediraitus eli credo, :

quod C]us tempore civilibusbellis ardebat htli*


i^oeer/a pofl l^aiiulii obitum impune cun&a
oifcoVaftjnte. dum armis perfequitur /»-
(r)Qiicm
/tir ^ ab eodem captus e(t,
noreitr/Ni , cum honore &
«•M» hubitus, ^pN//dr» ei^Cd/a^r/aiM , Cdowd prin-
,
cipatum cum Regis titulo concelfit (f) anno
AJiipe»»

t oiba U) Itttcrim l{om * Arn^ldus Brixianus


ciilcipulus lub Monachi habitu (editionibus
^td e. ac tumultibus omnia midebat . Quo audore
i*Afeq populus, ^vrddMo oeato Patricio, ad ulurpao^
dam antiquz imaginem , Pontiticis
libertatis

, otKo
jugum, (fc) cum eodem tempore civita-
Srit mutuis invircm odiis ac bellis tota Italia
tes
quaterentur (i) Sedatis ut cumque Bomanit mo»
ab EugtruQ III. qui ex Abbate ac dilcipuio
•f®I’J®tir>HS
7c.yetlandi Bernardi Pontitex anno 1145 iadus cll,
1^* cum Edeffam a Saracenis in Oriente clfe ca-
ptam tama yulgalfet, certatim Principes adla-
Ciam expeditionem nomina profelli 1'unt, (0
lOiio * imprimiique (onradus Germania ^ Luiovitus
*n"Ar Qu' hortante Cando Beraardo
»t*d. Crucis infigne fumplc. unt , lUcrofolymam pre^ &
*Kdilunt; quorum ille 50000. habebat in exerci-
"** prsfter ingentem ped'-
Ge«'
r, j^5»tum numerum, ut (cribit . Gemblacenfe.
u®w.
•<! 1147. Sed Graeorum frau-
Rob 'df »le vexati, nullo c per* pretio fado redierunt.
Mors CoMr4d/incidit (m) in annum 1151. quinto
d< Geft. decimo Calendas A/4rr/4i, ferta 6,(ir) HocRcse
m SiTon. _ Ora-

mm-

^ Digitiz^ by Googie
; m '.

PARTIS I. LIB. VIII. CAP. XX. 48»


CrdtUnMs boHonitnfn Monachus/}rfrfr<f//Mm opus
condidit anno 1151. At S. Btruardui anno
diem obiit ztatis anno 6j-cum anno iiij-m
Cccnobium cum picrifquc fcfc recc-
pilPct, ut in cju$^/4&apud it ‘ •

Ic.^icur. Nam
Sigtbtrrui anno ilia CbronUon h-
niit. Mortuus jam erat Eugeititu Bernardi diici-
puius ociavo Etdus JulUi anni cjuldem
(4) Summa in Fridtrico .Enobdrbot qui Conra-t otiw
do patruo liibrogatus c/I , ad omne decus indoles 5'^,
tuit. Sed eam pertinax in B^omanum PontiHccmCic i

odium, violataquc Eccicfi* concordia obicurio «/'g.j,.


rem reddidit, (b) Creatus anno iiji. Ger»w44/4 i'>i'
'*
Res, Imperatoris nomen ab ^drUno IV.
cft adeptus anno ii($. Mox eidem oflenCus Ponti.
*
lici , fimul ac deccint (<) anno uto lucccnbrt ejus ji.n.

.^/ex44dro III. oppoiuit in T4p(eii/7con-


venticuio Inde cum Vgttribus &c Longobardit ‘Oi\Mk
.

pro Pontifice decertantibus bello Cuicepto, larpe**^],*]*


illorum obtrivit exercitus A/«i/o/44ea/r; ycro lams
.

pervicacius rebellantes praecipue contudit, illo-


rum urbe penitus everfa (d) anno Il6i. Sed iterata
Ligunim defeftionc , A- ex improvilb accepta cla-
dc iradus, in Romani Pontificis poteffate tuit.*-,*^'
Itaque anno 1177. pax Ecclcfix redditur. _ i bilf.*
FridericHs, tanti ut fccleris aboleret invidiam,
audito Hierojoiymdm ab Sdlddino captam clPe^
anno 1187. eo cum Germanorum viribus infi-' .

gnis cruce contendit , ac multis in Thracia '& vt(p


^

Zdfia contra' imperatorem ConftantinopoUtanHm


'

ac 5 4 r4r* 4 or«i»Kcgulos fortiter gcflis,


prxfrigida Cydni unda per xflivos caJores ter-,, bu*.
vidum abluens* corpus ex ftinguitur (e) anno 1190.
Regnavit a/inps gSi. imperavit 3?. aos.a**
Fitnrieui VI. JSn^rbi filius , aPperis trucu-^,'^®**
Jentilque moribus tuifPe traditur. Regni collega viiua,*'
ta^us a patre ConfUntiam Ro^crii I. Sicilia
Regis tiliam du^iit, annum vicefimum A' altera
agens :anno ii8<S. IndiflioncAlcxto Calendas Ff.i:/‘,ih.‘
bruarii quam (g) falso quidem Monacham fuiUc, 4®® *'
“Pttavii Rar/aii. Temp. T om.t. Hh refe- f,;».
.

481 RATIONARII TEMPORUM


&'qiiinquagcfiiTioxtatisannoniipfifre<
rtiMo. Mortuo friifWfo imperii coronam aim uxore
• Anfl.
III.ccpit(4) anno 1191. ciim prins(I>)
Aqui- '
Tufinlum /IoiM4n/jcoaduseiret dedere: qui oppi-
danis, a quibus (srpcvidi fuerant, intenfi, cos
partim nece, partim exfii io aflcccrunt , oppidum-
que d irucrunt . Henricus , mortuo VvHltimtt
ri! filio, ^pnlidm fc Cdldbriam , 8i SicilUm xccc~
omne genus im-
pit, atque in ^/ru/oi prscfertim
manitatis exercuit anno 119J.& lequcntibus.
fS^ettu (c)^Uxio Angelo Orientis Imperatori , cius
ch.00.
imminens regno , tantum terroris objecit, ut ad
tributum pendendum adegerit, quod dum a luis
colligit anno 8. TCgn\,{d)Cbrifti il 7^.Me(f»ndobm
ut quidam putant, ab uxore
iurf*
'
fublatus: fr/WmVo adhuc infante rcHflo ; cum
priusa /Iow4»o Pontifice anathema ei diftum cl-
fet, qu^ (/) B^tiharium ^nilid Regem ^ Td-
m" nilii redeuntem , (j)anno ii90.in vincula conje-
jot^oScilTct, feque iplum cocgilfct pretio redimere.

1
CAPUT XXI.
dn no iti8.
Orientdlis Imperii res db dd 1x04.
^0 Latini Conflantinopojim ottupdruMt

^^v"n*.
G
I{dconim Imperium Jodtities Comnenust qui
8c Cdlo/odnnes , ^IrxH filius, iniitfl>)anno
aliquanti commodior , acbellicisre-
icim ' bus illuftrior. Nam
in Tbrdcid Sfytbusfc Huxgd~
roi Jftrum tranfgreflbs (/) quinto imperii anno
c. profligavit , tum Ter/irmenior in ^fid.
j.'

*n£ki,‘ Secundum quam viftoriam indiftotrium-


pho , quadrigis albis impolitam B. Virginis ef-
figi^ni lolemni in urbem pompa revexit . In ^fid
» deinde multiplici rcrumgellarum gloria decora-
"** *
tus , ^ntibcbidm uique pervenit , ut ab Kdimunda
Principe urbem illam ex pado reciperet. Qua
/Niertii
iriiij. ipc fruftratus, pcrvaftato illius agro , per O/f-
' “
ttdm reverfus cft. Ubi in venatu lagittam inten-
to

i .

by Googie
. . ;

PARTIS I.LIB. VIII. CAP. XXI. 48,


lo arcu «iirigcns, ejus cufpidc
toxico illita ma- At " *•

veneno
'mperaOet (a) annos,
Wanno.H45. altero pofl xr-
a SawMM captam, ut indicat Ce) yvil~‘

po- Lv‘ •
.M) ComneMum , natu licet minorem,
7/4400 fram >4*«« amborum pater
prxtuh?
Imperatoremque clFc julfit homiSem Ibbdolum «»•
,

0>caabant!J".J‘-
inteftum &. iniquum adeo,
ut cum Sdrdcenii in
Illorum «nlp.rarct exitium
fonftat Comradi G€rm 4
. norumi ac Lu- 5**""'*
Rtgi» «erritu"»": fraiSc^’
'T'/r’r:"
« pcrhdia deletos dfe , anno 1147,
Quam Launt nominis injuriam ultus
eft SUilU ><««»•;•
R« Kostrm , , qui Gr 4ti4 litora clalTc
circum-tT'"'"
T^«*vit . Sub exitum W-
rfu)
ra»» dogma tantum non adlcifceret . Tandem
‘ Pplliccntcm trice-
fimi **•'“* »"no vita deftituit,
I^ndidionc sic,-
ineunte, menfe
14.
alni
1180. [/] Hunc yvilUlmus
^m ab munihccntia pradicat,
Tyrius pluri-; wit
obiureque dicit “
41. In quo valde eum
lugu ratio. («»>V| XI t Mdnutlis
temporibus eru.I!.”''*

impie.
Jtf
tit auctore T^icttd
conflantia refli-*^
,

(«) ^textus Htuuelit filius duodecim circiter Nk»-


natiis annos patri fuffbaus efl,
ludonsid Frdu-xu^
gener; cujusfiliam igneum xxirc.
octennem A74-. cuii.
«f/ ei delponderat. 'likttds ^nndm vocat **•
(p)
Hic triennio ferC nomen imp.ratoris habuit .

Hh l que
. .

4«4 RATIONARII TEMPORUM '

A* ?
Ji'**
que ab Andronico Munuelit patruele, quem in con«’
mitium imperii per vim acceperat, necatus ell,
nondum
expicto quinto decimo aetatis anno .
• Gpli <^iod antequam laceret , ( <« ) Fr^neof ac Lnti>ita .

Co»^anr/fiopo/i tiucidari julfit ^ndronirus i quo»


*
rumconfilio acprscfidioplurimum uluscrat A/a-
ftlatf «Mf^quolquc tyrannidi luf intercelfuros noverat.
Quam luorumcladcm haud minori Grdtjrtim
ftrageacdiicptione, qui elabi higa potuerunt ,
uiti lunt Ldiini Nam Tbraeid Cr^tf/^que mari»
timam otnn valida claircpraetcrveifti , quicquid
obvium fuit ferro ignique populati (unt
(6) ^ndronifujocdlo ./f/rjr/o (olus anno li8^,
impcrarccccpit.^Mfrrm ^/rjr/odefponlam , un-
N/""* decim annos natam , grandi jam ztate fibi matri»
monio lunxit. Nec diu per tantum Iccius parto
gavilus cft regno. Poft biennium enim, dum
Ifddcio-^ngtlo molitur necem, populari orto tu.
mukucoinprehenlus iple, ac per uibem camelo
vedus , altera ablciifa manuoailoqueelToIfo, x
furenti plebe laniatus ell, cum inter tot rerum
'
verborumque ludibria unum hoc diceret; Domi-,
ne mifertre ; &' , Q^id tontrimm ttldmum infrim-
gifisf Periit annoifcr//?» 1I1I5, Hic tinis Commf
norum fuit.
'11 r*'*'
IftMins .Anielms c]M{'dcm fadione populi
delatum .^MgM^rnomenaeeepit, idque annisp rc-
/rJri»»

^^*“*tinuit, ac menfibusS. claffem vicit ad


, 5'rr7monrm,eaptts illius praefedis/lfrbardo atque
Bdlduino. Cyprum xb I/ddtioCpmnenoTyTinno fni»
ihacUlTe repetiit . CiimAfry?;, OyeVdldtbhy pa-
'
rum (ecunda bella gelfit , Fridtricum MHoburbunu
perThrueidm .Afixm<\\KViidfiiHdm petentem co—
natu$ intercludere, magno luo damno , illius in
. 'ie arma concitavit Aby^/fjf/o^/»gf/o fratre cum
.

pculiset^ptum illiert imperium ann.fibr>/^/ 1197.

H Nictti (d) .Altxiut .Antelu! aHumpto Comueni nomi».


jJJ^jne imperavit an. ST menles J. dies 10. Ifddcii fili—
*
am henem VbUippUi G er ntdnorum Imperitor
bebat io matrimonio. Ad cam./f/rxii«j ejus fr^».
ter
PaRTISI. LIB. VIII. CAP.XXt.
profudit ; cujus hortatu rene,
Ii ducc punJM/o, cum Bd/Juino FUndrenfi
factam militiam nomina oro-
f .f
f^fis Principibus ioc^tatom UKum advcrCus
Pcrhoftium contem-
'cfiftcnrium paratis copiis, capta
I ^
nccnlaquc Urbe, Debeltum tuga petiit, an.
o r » •-
noj. <^uo f-emoto .
>

fil '6
dignitatis
(4) Jnd. 6 .
J^^cmian.
&qucm?fn'”Morin!!i'^'^
no4.Ind.7.cumnccambo ift inter
illos .^/rar/«/qui.
r
^^“^.^'‘//^^^''^jyranriidem irivafi(rct,foderato^
rumdaffis Confia.HtinopoUm
expugnavit,
*• hebdomad is fext* (5ua<fraecrmv* '

Ium detommuniconfilioc Latinorum genet


Imperator
annum_agens3i. lorads

/SmiUrY?a"uS?r
Id Phr.*

cA P Uf xxll-

Vico yil. cr
n- ludo-
Philippo Augufto.
Ab anno Cbrijii 1 loo. ad 1213,
tj ^ueia regnare erepit anno fio8.
Ludo-uiemt »tft V‘
VI. cognomento Crd^s, ut
(s) cxusDiola Ofis *•
^/«s tc/fantur; annum agens Dios)r<-
noriir. vel i? ut e. !!•
(J) prodidit, IcJ io.circitcr/uJ’;;[ i $u*er/
Id vita

«ori «Jt»' ?u. uJo#. 1


.AureUantt mundus coronatufque Gtrflj*
td x temherto $en,nenfii id agente , Vkle
^ 1

cumpriS! voo
70. Al-
plicopb mtnimc curt Luio^vico iBoIn*

neque I{em.t coniecrari Reges convemret « Uf


neceffariumeSt
d'ircric. ilTdS/
.Vitam V‘'-'r
fcnpfitfairrwAbbas S.Dhnyfii. Obiit
Hh j 4»
. .

48<s rationarii temporum


A. ««'*• ex morbo, Ctri/?» [4] anno iij7.J(t)Calendis«<i»*
cum regnaflct annos 30.
CUrtvdUeti/i Canobium co regnante conftitu-
vvTii- tumeft; cujus primus Abbas luit S. Btmardus (c)
stf^no Trdmoitftrdtenfis Ordo coepit an. r 1 10.
I n5 .
”“5!g«b
*
'’ai>- auftore J. ^ortff/o . (d) rloriiit eodem tempore

GrabL dS.yiSore; 8e cognominis alter Gr4fi4»o«


Ti ob* (IC po/i74ffi»j Epilcopus; qui (r) an. 1132 moritur,
J*^i*h.vir fanftiffimus.
Ao-
'
(/^ Lmdovicms VII. cognomine "Junior, Frun-
Gt«b>< anno 1137. qui jtlienoram
1’ceptra (iifccpit
Ducis ^quitdttU filiam , ex ejus liiprc
f
i.vJlT' ma voluntate , in conjugem accepit , cum caque

'ZJy dotalem illius ditionem (g) Hic ille .

rr i» ». mus THidvorum Comes , & utquitdnid Dux, quem


''i?'*.*
*AndtUti partes contra Innocentium pertinacius
‘rhee- tuentem 5 Bernurius anno 1133. meliorem ad
-

5 *,'^ 5" mentem reduxit . Quem quidem brevi poftea ,


Culi. «- hoc eft fub exitum Crdfji
, Ludovki Junioris &
Fd! initium , in Hifpunid mortuum clTe, quo S. J*~
robum veneraturus adierat, teftis eft (b) Juge.
7i‘y>s^’ t'»s, qui srtate illa vixit; nec non l{obertus de
anno 1137. obiilTe confimrat, in 6.
*iai“ in Icria Paralccve, in *de S. Jdcobi, ibique ante

juii?o«
altate Icpultum . Ex quo Tbeobdldus Scriptor
iiotxit. ejus Vitae redarguitur, qui in annum ns&mor-
G“m"utcm illius rejicit.
IndovicB anno U47.poft Pcntecoftem , facra-
Wm. mento
in facram militiam difto proficilcitur in
P4/4/?i«4« cum ( /) 30000. equitum, raagnoquc
Io, VII' peditum numero. Sed Grecorum magis perfidia

,'^”'quam Sdrdcenorum vi tantus exercitus periit


Gcabi. Itaque poft (^) annuam moram ibi fadam rever.
(us in G4//i4r anno 1130. cum ^lienoru coniuge
Ty 17 divortium fecit , fc^lpbonfs VII. qui le Impcra-
-

* *
torem appellavit Hifodnie, filiam duxit; quam
I vveft. Mdridm Tyrius Si Suierius vocant , Btdtricem
M»uh. (0 Annales Hj^.fAi(>»;../f//>nor4 (equenti anno
fui,. Kl^orthmunnie Duci , t;idemquc ^ndegdvenfium
I"* Comiti , nupfit Henrico , qui poft rc_
I « Ii . gnavit

Digitized by Google
. ,

PARTIS I.LIB. VIII. CAP.XXII. 487


gnavit ejus nominis Iccundiis, anno *j^'Jj**
1154. quo Srr/7i>4ii»>Nobiiirc8 Calendas .ii 1 ii|.
* brisy 8c 14. yjaudrii Dominica die confecratum
HeHricmm, ( a) ^nglormm Annales referunt . «Aiph *
f (i) Semen id atrocillimi belli fuit, quod dej'*,!)^^'.
^ijHiunU poirellionc Frdneoi inter 8c ^ngloi
I ortum e/f anno 11^6. (r) quod utcumque Ic- p«'"7
t datum cft poft annos lex , Margdrtu LudovU Aim.i«
f «iHlia Hear/cf filio dei ponla. (d) Hujus Hf/ir/c/
I tempore S. Tbomai Cdntudrienfit Epiicopus pto ‘*vv«nm',
Ecclefiz tuenda libertate primumcxfilium , de-
> inde gloriolam mortem obiit anno 1171. ifica-f^fj^ 1
t

I riism Ecclefia trucidatus, {e) Cuius parricidii


! qualcmcumquc rulpicionem Henticut Rex
» blica luitpanitcntia , m.ignifque vicilfimab il"jj*-
I lo beneficiis alledus eft. diip.

5 Ludovicus Tarifiit anno moritur 1180. (f) Se-


» ptembri i8. feria 5. regni anno 44. Eo regnante
» iioruit Pr/riij Lambardui Tdri/iem/ts Epiicopus
I Mdgiftri Sententidrum vocabulo notior, Sc Te~tho *s.
I tmt Comeflor. AuJi.A.
Tbilipput ludontiei filius , &
.Adeo- nuicinii.
.Augnfttis
(
idtdi vuig6 nuncupatus, lupcrlTitc adhuc patre Vn»
Rex fa lutatus eif (g ) anno 1175». Calendis 7^0-«^”*'^;^.
vembris. Sequenti vero Iblus regnavit, *tatis{„ v*!'!*
I
annum aulptcatus 16. (fc) Quippenatus cft j>.Ca-
! Jendas Septembrisy in cM^va AfTumptionis
t
feria 7. qui charaAcr anno congruit 1164. nonj*J'j„j_
Il6j. ut cft apud 1{igordmm &
Aimoini AHild-t».<v»i.
rium t^ui in iplb regni exordio , poft patris
obitum, Jmddot per innogcnrum puerorum cla-c jt.
dem facris illudentes, .V aliorum ice-
Icrum convidos comprehendi primum tota
Gdllid lulfit (IC) 16. Caiemdas //arr/ar, dieSab.
bati , quz nota cft anni 1181. tum inlequcntc
Cmio menic perpetuo multavit exfilio. Exinde
poftquam Hierofulymdm a Sdrdctnh captam au- \

diit, Tacramento didfo; in Orientem cum Ri-


tbarde Rege proieffus eft (/) anno 1190 t .ota,

^ m J ac Icqucntc pervenit
in Tdtdjflindm ; ubi Ac^
i, H h 4 eoHd m

\
y

Digitized by Googie
/ '

4^8 KaTJoKARJI temporum 1

ch.IftT*'
«"«"w cum foederatis Principibus^’ Nonas(j)
»d ijij. jMfiiaj anno quem haud dubium facit So-
1191.
, qu^ab I{igordo, I{ogtrtOi 8c
•*<“»»• fnonafteritnft incidiife Uicituf in diem Domini»
in
ij. Verum ea belli Ibeietate in fi-
*^*'Ri‘fcm ac difeordiam verfa, Vbiiippttt eo»
Kifot.
dem anno rediit in regnum, (b) I{ifbarJHs Cy»
, quam
pro in poteftatcm redegerat, Templa-
riis , & (ubinde Cuidoni hUtrofolymitano quon-
dam Regi vendita, ac ^afdrr/iorxm miIlibusquifH>
que morte multatis, in reditu ab Ltapoldo
rKi(ord>
Ho*'"’- ‘
ftria
^
Duce interceptus, (e) anno 1194. in
-

revertitur, bellumquc cum TbiiippoKcgc


quinque circiter annos gerit ; (d) donec anno
"5>9-. 'n caftel Ii cuji! Idam
obfid'one milio dballi-
nuhinJr*
*
fla fpiculo idus occubuit 8. Idus ^pri/ei, fe-
’'!® ?• fregeritis, fcpultuique cft inMonaftc-
/•iffl«.rio Fontis Ebraldlf ubi &
patris illius corpusia-
cebat. ITicbardo ivcccffit "Jodnnei eius frater,’
r fi»€
Matih. terra vulgo nominatus, qui cum Tbilifpo bel-
fdfii
Ium inftauravit atque Antlia H berniaqve re-
.
,

'RI(or> gna/ e ) I{omano Pontifici fubjccit. anno qusr,


indido annuo tributo, beneficii loco deinceps
haberet. At Tbilippiti anno duplici parta yido-
ria, cum &: ^Inglot ludorpittit c]\ss filius in 7*/-
(lonibns, fc Otbonem Imperatorem in Tlandria'
vicifTct ipfe, ntriufque monumentum ad S'iVt>4-
nellum oppidtim confVituit V idorir Ccenobiuin -
/»v»
frvrn,
Muti
iib.
(/) Sub hre Indo-vitmt in ^ngUam tranfmit-
Ptfi» tens, puWoyoanne^ eam in deditionem acce-
pit. Sed flatim atque inde digreflus efl ad Hett-
ritum III. Joannit filium tota defecit. Id atv-
tlifBid. no 1114. accidit, (g) Exceffit ex homanisTbi-
lippmstsnno uij. pridie Idus yuUas, anno regni
'ofl patris obitum exado 41- minw fncnfiOBS
fcre i.

RATIO.
RATIONARII
TEMPORUM
PAP TIS PR IM^
liber nonus.
Aanos commens i Cbtifii iioo. ad ztateoi
noRram.

GAP U T I.

in Germania €T halfa tonttgeri th anna


iioo. nd i:jo. /i^’ Philippo, Othone, Fri-
derico I!. ac de diro /nb boe 'Scbifmatt i dtque
viris JanQitate vtl tittris infignitmt .

Xftinfto , (a)
uti fnpri memini- A »»»•
mus, Henrico VI. Fridtrici filio, in ^
iMcaiIbre deligendo procerum -fciira*f'*P
concordia eft ; aliis imperii deciis ad iwiotIn
Wr»r/ri fratrem Vbilipfmmi aliisad Othonem Sa-l*jii*
xonin DuCcm trahentium. "Philippo farebat co-rrnm.*
gnominis Frantia Rex, Otboni Jnnotenriut
*
qui Friieriei cxlecrati olim Principis oderat ftir* bei»*
P«n. Prior ^qnijgrani Tbilippnt imperium au-J^",
Ipicatus eR(t) anno 1 198 Eodem paulo poft 0/ho Biond* k
pervenit , ac regni adeptus infignia bellum cum „
Philippo aliquanti temporis habU it , ( r ) donec in* w
^er fe ita pafti funt, quamdifi ruperffes Tbilip-^T^.
P*i clTct , titu Io Rtgis abftinerct Otho , poft ili ius f'"“*
obitum rite eum ulurparet. Regnavit Tbilippus'^^
annos 10 acCbrifii izo8. Junii ij. ab Othone quo-
dam Palatino interficitur . Cuius uxor IfaacU T*n> 4.K
Conflant inopolitani Imperatoris filia j audita viri
ucce, vitam & ipla hnfit- inectr.
Vacuam morte competitoris Cermaniel regni
0ionem adiit
PolTc Orbo , ac Philippi ex paAo fi-
liam ibr«.

Digitized by Google
490 ItATTONARTT TEMPORUW
ch.X liim duxit
.( 4 )
Quem anno 1 109. Row4 7««ofr»-
•4 U10- fiittImperatorem rirf pronunciavit. Sed eum-
J9''i“;«.-dcm contra datam fidem
I{om*nd jura violantem
ab cotnnuinionc repulit anno iiio. Hicillc cit
MonieV Otbo, qui cum J{ifbjrjQ avunculo *^ifj//WRcgc
o5'*ri contra ThUiponm
Frdncum (t). ad Bouiiias pu-
«tc' An-gnanS| aciequc vidtusi auiugit anno 1114* A
*v1u®*"' quo proximu?
annus i4rfr4»fw/f Concilium dc-
op. ”»*’
dit J^o»w4 ab /««orrnri» 111. celebratum » ad
quod
‘vVi2!^'cx omnibus orbis Cbriftiani provinciis adlucrc
Tom.4 i.(f) bpiicopi4U In eo TrdHsfiilffldutUtionhcum
vocabulo doema firmatum, ac Jodcbimi Abbatis
damnatus eft liber, quem contra Tetrum Lom-
rX/1't.bdrdum ediderat. . , ,

• uipcrt Qiin Imperator dcfiitutus ab omnibus, aedo^


nonnulli
xlm/ri lore tabclcens, obiit anno(d; ijidetfi
IO c. »4. (cqycntc
, alii laiU. mortuum velint , todem
anno laKt [v] JnfioceatiHS c vita dilcellit, I&
Julii : cui 1’uffcftus eft Hanoriui III.
In*. Fridtrlcui II. .Htnrin VI. filius , Friderui
Mnobdrbi ncpos , Otbone exauAorato anno
rnr^o-uii. ut ait (/') yinttntm , tertio ab Vbitip-
P* patrui morte,
Germdnorum luflfraglis cligi-
n>i(iar|. tor, cum (e hadenus SUilid&c ^p»lUt nutcr-

40.?^ no regno, contineret Imperator vero anno.

MoDick 12,19. circa S» Cdcilid fefium diem Fpnjd dtuus


ch.o. cll generi fuo in
ab Honorio. Sed fatali
Pontificem inflin^us odio datam fidem
mum
|D«r“ Ob id faCTis interdidus ab Honorio
fefellit.
Brenno Hitrofoljmornm Rege
^tUnk Primu® »
n. deprecantecumeo ingratiam rediit , iub(g )an-
'''^'^'J.num iixi. quo 7®^4#if4w Brenni filiam duxit ,
A)iip«t» mortua Regis filia (L) Af4r«4,cqua
Henricnm &
Conrddum Culccpcrat (* ) Ex illo Si- •

coim ci. Regibus Hierofoljmitdni regni titulus acccilit.


f,7i4
tiii.vr(0 Idem S4r4ff»wSiVi/<> montibus de)cftosin
.Apnlinm tranftulit, ac 'Sfucerid collocavit.
i.6.c" I. Sublato c vivis Honorio anno u? 7 * lufFcduseft
Grrgorins IX. (/) qui Frideriemm cx pado.Vju*
!.»»•«• .
reju-
(p«gV* ATilthamCliioB. iMonicfc.Piil.ii.»|. K Mooie. IMO. I Tn'l

Digilized by GoOgtC
, *

PARTIS I. LIB. IX. CAP. I. 491


rcjurando in Vdldfiindm proficifci cunftantcm
anathemate multavit Imperator anno (c-»<i im".
^ente in Syrum navigans , turpi cum Shiruno pa- uJ,*! ^.'e’
CTione rem CbriftidHdm prodidit , a quo hierololy- w*
mdm precario ac fpecie tenus impetravit Rever-
l'us ab oriente totam inteflinis odiis ^
taiftionibus
Jtdlidm replevit , qux tum in duaseft divila par-
tes ; quarum uni , qu* Pontifici /ludebat , Cuti-
forum nomen inditum, Gibtllinorum alteri, nui
Fridtritum lequebantur ta nomina apud T/7to
.

r/«m audita primum lub annum 1140. ut audtor


eft (4) Bloudus; ut autem (e) T^dutlems affir-* BionA
inat,-donge antea , Co»r«*do III. regnante, inpu-^|’*J
gna quadam telferaE in/lar militaris affumpta; led ihn»
liib FrfdenVoardentioribnspropagata Rudiis , ci- ’
vilem peRem ac perniciem late per Italum (paHc- »u-
re. (d) Cf4 e///»tfparti$columenin rr4»//>tfd4M/i vu'a„!!^
erat £ffA»iirRirpisTrt»fo/i/f4 Tyrannus , qui 34 -

annisTrideutum , Tarvifium, Tdtavihm t fVto- mwuciJ


rdm , Brixiam aliafque urbes oppreRas tenuit ; •• '

AMierrro gratus imprimis, cni decem annos iuper-


Res foit.* quippe anno Ilio in conflidu fagitta""'*
faucius, &r ab noRc captus , interiit anno art.atis
o^ogefimo ( r ) Fridtricus lleitricum filium in ,
.

GeriM4«i(4 rebellantem redegit in poteRatem, &


in relegavit annotij^. ubi Icquentc an-
no deceUit.Cum autcm'nfhil de odio in R^omanam
iedem ac pervicacia remitteret ,• cum Innottntiui
1 V- qui Grrror/oIX.ciufc^ue fucceRbri f (/)
anno 1241. iundispoR biennii Interregnum , iiib-
ftitutus cR, a Cbnfiianomm focictate liibmovit
JJ,*"'**
in LuiduHenftContxWo, quod generale habitum ivt.i.
cR anno ia4f.ciquca^ogavit imperium. In co-
xlem Concilio rubri pilei infigneCardinalibtis da 1 inc. '

ttim proditur. Sub haec novus ad vedus Fr/ier»-


defignatus Imperator //enr/VNi ac Thu-ty- i>.
Lantgravius, .biennio haud ampliOs prae- Moniti,,
fuit; &
anno U47. m6rtuus eR cui (g)
mui Mldjtdid Comes proximo ab hoc anno Sep- 7/^.,.
tem viralibus Comitiis (uRcdus cR, Friderico tn)»!'*!
I
aidi-
.

491 Rationarii temporum


A- itMw
Chrini C^^/aoi tumultus intento. Siquidem L»»g9idr'J
•d iMo' dicum ab eo nomen om ne defecerat contra quos
>

-
bellam adortus l>4rm4JHob(edit anno 1147. bed
, . .'.;i
'Pdrmenfium iubita eruptione disje^us fugatul-
Que , VIX iaCremotunfem agrum evafit anno 1148.
f ^uiht (^J Biennio poft, anno vide! icet ii$o. Indii^io.
Monicb. ne o. Ouobrit 18. vita excellit in ^pu‘i* , anno im-
fid Vit
Uo perii 31. artatis 37. (6) Pama eft a M**frtdit
,
e. »1.
«Tiltk.
quem
concubina genuerat} compreflb ftra- m
tisoreprxfocatnmfuilTe. .fj, w * i

< BIodA
(f) Friitrko imperante reltgioli Ordines in-
ec.1. ftituti duo, atiaoribusSS.D*i»iw/fo& FrAtuifcef
ff. Ab* quorum initia Variis annis attribuuntur . Obiit
prior (i) anno iiis. Frtmcifttu vero (e) anno
yirtfrt-
ph* 4« 1116. Praefer quos iNuAres fuere 5 . olntanius 7*4-
Uviitmj c Minorum hmiliz i u4hxumitr ^leufit
tmi t Sl ,
rttmttf- t Domiutcuuh i libertus Mugans } yiactnriut Be^-
ttu m
dlOBB.
•vdttnps.Item GatUtlmm Tarifieujis , aliiquc ,
<lWTQtn Ft»ttatmt& ,/iHtoaimas meminere, rce-
tyti U- min* quoque pietate celebres exAitere , Eliaube-
f viae-b

tvITtU.
tbd Lantgravii Tburiapd nuor
, (/) Muria &
Colin. Otgnwenfit , cujus .Vitaitt Jaeobut Vitriatiafit
Ckron* ediditr
/Tr-ifc.
«faK U
fo et
CAPUT ir.

De rebat Cermaniar
itoo. eirtiter;
tum
^ ab daaa ri<i. e/
Italiae
it Conrado, Manfredb ,
Conradinq, effUr attith ia Siciliam Francis
^ wamdtm ttaie Siriila;
Siciliam mtupaatibtu.
,• ae ie Hilpantr

1 N
l(oM4«/ imperii fpem Rex ab Germanis crea*
1
tus GailMmas Batavas Friierke fublato g
,
tCalid. lexto anno, qut luit
B^n (g) CbriSi 12,^ petiit jFrk
SiiUrkI. Jioram infidus exceptus
diftra&is Cetmanoram Principum
STtItk A
«udus {b) «no
IB Hic. I1J7. aliiB^Ubariam CurnubM
Clwos. '*''ocipcm. Regis fratrem, JloM 4 Mni»»
luin
renuntiant; ^Ipbeafitm zMiEafieUa Re»
**”• gcia V

Digifized by Googie
,

PARTIS I. LIB. IX. CAP. II. 495


:cm, Aftronomiat fcicntia celcbrcm (4) Hic, .
*
fb!ocontmtus imperii titu Io , pedem ex Hi/panU fd . Jl,.
non movit. I{itb 4 rdMs Francofurtum advulans
ibique rite regnum aulpicauis , cilm effufis fum-
ptibus opes omnes exhaufifTet , in contemptum
venit eorum, i quibus erat accitus Itaque in
.

i veftigio red iens vacuum Germani* re-


linquit imperium; diuque interregnum fuit
,

^ ) donccCregorii X. Pontificis mandato indidis


Comitiis ( e ) l^odu/plmscx ^IfatU Comite anno
stixIi.

1173. deligitur; quem ab iuftitia, pietate, bcl-


licaque virtute multum ( d ) Hiltoriac pradicant.
ri^c Ottoearum Regem £prm/4 rebcl lantcm prxlio viitncai.
vicit, &
occidit, 30001178. (e) annoque regni
cX-f/
19. mortuus (/) cft, Cbriflingt. chren.

( g ) Proximo ab hocanno Homanorum Rex fa- { Vllt


lutatur ^dolpjmt T^^auvim Comes ; (b) qui
propter crudelitatem &
rapacitatem in ordinem ( Amoa*
redadusefl , eique lubrogatus Ffiiulpbi 5‘,*"uJ;
filius, Dux , contra quem v^do/pUiicom* r*c
mifTa acicadA^ormar/awoccidit (1) anno Cbr/-
fii 1198- Albcnin
interim pcrlulUm civilibusarmis inferta erant *'•*“**

omnia. Conradui Frideriei 11 filius ad occupan-


.

dum ^pN/1'4 ac Sifili* regnum venit e CermanU


(k) anno 1131. domitilque 'Heapolitanisy A' eo-
rumdisieftis moenibus, utraque potitus SitUU lAmon.
,
a Manfredo fratre Frideriei fpurio ,' veneno, neca- 7
kV«».*
tus ert CO anno 1134. relido filio (»») foar4.
do , quem Conrddinum luii nominarunt . J
( » ) Manfredui interim , quafi pro pupillo re-
gnumadminirtrans, adverfus S^omanos Pontifi. rJi*
<es j Saracenorum , qut T^uceriam obtinebant
auxihobellumgerit. n?^u
t/rbanuj IV. qui apud rreeafTet in Ga/iiis ori-
iindus anno rz6i. Alexandro IV. fuffedus erat; *• rud-
is»,cujns edido anntvciTarius Dominici corpo.iuu„.«,
n$ inrtitutus ert dies , Carolum *•*>•*
Comitem 5 - I»do<u/rr germanum Regem
dixit. i ... 4». -a*.

I Quam lUieRtu
. ,

494 RATIONARII TEMPORUM


Quam ad profcdioncm dum fc illc comparat ,
chiirti'’
adiioo. C7r&4»i(;obiit, ciqucIuccdfitC/fjfifwlV. dc cu-
ius voluntate Carolus l{omdn>t Senator urbis ^
&
Rex utriufquc Sitilid taclus, cum pa&oannu*
penfitationKaurcorum duodequinquaginta mil-
lium, lA^nfrtium (4) anno ii<S6. luperavit &
1)*.. »*I.’ occidit ; ac biennio poftcaCo/ir4di»i»m
cum excr-
TiiihVm
ItdUam d Cibtllinh excitum ad Fucinum la-
Muci! cura devicit, &
in potcftatem redaftum capite
p.*o"dV*
multavit anno 1168. cujus morte , Fridericit ac
viiui.?. Suevicd famili* ftirps prorfus exftinguitur

Anno 1174. Cregoriuj X. qui , CUmtnte mortuo


2nno 1170. fequenteeft eleiSus, (6) Indiftione
"itiihf! 14- generalem JLwgdN»i. Synodum celebravit, in
Biond. i{omdni FontiHciscrcationc nonnulla con-
(tituit ,Grrffo/qiicad /^ow4»< concordiam Eccle-
{" fix recepit, (c) Convenerunt ad hoc Concilium
jJTVuI Epii copi sop- (<^) Tetrus ^rdgoHum Rex Mdu-
l**?’^'*/rrd/ gener, cujus HI iamCo»^4wrM»» inmatrimo-
t Niiuii nium habebat , hortatu JoannisTrocLy tu o\im do-

i>"ho.wi. mini , nec non


Micbae/is Tdi*olog$ Grucorum Im-
4 ikiaa. per^toris qui fibi abC4ro/o metuebat , ad inva-
,

li dendara Sicihdm , tanquam dotalem , animum


Anton. adjecit 1 Itaque ambobus iniligantibus , per to-

jj'Nintrtam5»Vi/Mwoccultaconfpiratiqne fat5U, eodem


phiHppk ‘l^' Refurrefiioni
DominiexfaCTatuserat
p.od; figno, quod convenerat, ad vefpcrtinam (yna-
xim , ut moris cft , edito , armati Siculi ncc
viiun.7. opinato fr44ifbi opprimunt , ac fine ullo xtatu

rexulVcdifcriminecrudcliter ma&ant ; adeo ut


prxgnantium uteros excutiendis foctibus ferro
V4pnt icrutati fint . Inde SicuU vefperd in proverbium
rBbVi Id anno (e) liSi. Aftrni ?o. contigit .
D«c i." i H
is aufpiciis Tunormi Tetrus Sicilid regnum adiit,

tenuitque , diris lic« ab I{omamo Pontifice devo-


tus , quod Cdroiui incalTum armis repetere ag-
grelTus , cladem inCuper accepit , Curolo CUudt
^oi». ejus filio navali pugna luperatoca ptoquef/)an-
no 1184. Huic prxtcr Ipcm , quod affinis tui Cou*
*•«»•* r4difli necem ulturus putabatur, pepercit Trir*!,
* (4) qui

Digitized by Googie
. «

PARTIS I. LIB. IX. CAP. II. 49?


^
anno nSs- quo SitUU Rex
CWKilf- cb.mi
^

(d'i Qui

T^d/trifitUiCum datum in
pr*dam ex terah knten- i^j. a»,

tia patrium rcgnvm


defenderet, contnTb^^^^^
diais ex tc-
Fr4 wff>Bcgcmdimicansoccubuit, ^r^gonid
Aamento h^cdibus fiUis » Frideneo ,

JdToL sicilu. Qui ,


frfro/iiwcertis conditionibus (
r^nno.XSi’
mifit; inter quas harc erat, «V
cum Fomdd, Pontificis 8«^'» ex
petraret ;
quod cRc ratum vetuit ly{»fo/4i«j IV.
^o bellum de integro ambos inter 'pj,'"’
,,

Ouod,’ (cqueAreBuni/rfooVllI. qui S.


.• .* I i: annn 11.00. 02* vilLin.

iuii% {4 ) triSfttco — •-
rcAitcrunt
fto , CdroloiC Pontifici
Pereadcmtemporaintefiinisnriotibus reliqua
omnis ardebat Itdlid ; ."r
«/ffrwpotentiflimis civitatibus mutuam in wr-
ibus: quanim dil-
nteiem tota atrocitate bacchant
4 /dfW Syrido^
Icnfioparvis ex initiis apud 'Pro/fi»
lub annum (f) u6o. mutuas
utrif-c^«o^
pidum exorta
^,**' '*“
que calamitates attulit. xi*
‘ *

• Ea tempcAate ornabant Eccleliam omniiantti-


tatis ac litcrarum gloria SS. Boii
4 w»riir4 Tbo~ &
/n.«i.
md,jlaHind$ qui ambo anno 1174. mccclum
[/]
recepti lunt . Thomd item Receptor
(jr) qui anno 1180. obiit,annoztansoy.
rrui quoque Mdrryr anno ia?x. ab Hxretias ob- Huij.^.

iruncaiuscA. Obi it & S. C/xra B- Frxwi/r» popu- coim»,.


S. Indo-
laris (i) anno iiji.EtcxeodemOrdinc
virus Tohfdunt Epifcopiis , Cdnti II. SitiUd 8f
p«//4 Regis filius. (X) Vixit &TV/Vo/4ii/Ij'r4»i»ii
hoc tempore, DoAorPanyifv/?! ex Minorum Or-

KNiiic
dinc. • «

(/) J{aimufiJus Lullus Mdforieeufiscim annum


1190. in ea inlula floruit ambigua fama . S. lyo in /
^remoritity &
S. RofNi in 7^ 4rfce»f»/J provincia
lanftitatcprxAitcrunt. • .*
. •
v
^ CA-
1.“'" *
, i .

495 RATIONARII TEMPORUM


A-IMS»
Onitti
U IJ5*. CAPUT III.

Dt Latinis Conftanttnopoli imper4 Htibps > ^


rebms i» Oriente itftii J»*» »-OS*
Ubi dt recMptrdtu 4 Gr*cis Conitantin^oii»

T artarorum exfurjione t jic TtrrdfanQnChxi—
Itianis peiutus erepta .

OnftantiHQpolim Latini annos oSo quin- &


C
quaginta tenuer unt . Pri mus in ca regnavit,
ajArffctit dictum efl, Baidmnusy
qui cum expeditionis
ymftr*- j^iis imperium partitus eA; Venetit ptxic\t\m ,

}um?h^ ;icGenuei^tbui. t^orumilli-€|4fmarisinluIas,


( refai*» > 8c Enbram
aliaquc ceperunt, ait \4j
u«°r Blonins : at CtnHenfet Cretam occupaAe TST/ffUi
•* odidit (fr) Bonifativs Montuftrrati Marchio
p .

oe«!^ novum Tt(^/o/»if<»rcgnam inAituit


“««t. (<) Baldninut anno vertente a BnlgarUviat^s
*
captuique anno 1105. rndift.8.^pr//«M» acmen-
(cs Icdccim in vinculis habitus , per iummos
cru-
ciatus ab ;Jo4*i»e B»/j4ror«m Rege perimitur
.At
tum demum Hearitus Baldmni frater ad impcr'i‘m
evehiturannoiJo5 Quam LifiAorAi»» moderatio,
nem, haodpcarpropcieiibi regnum ufurpantium
ante icgttimi 1’rincipiaobitum tT^Uetas pracdiQt»
popularium iuorum ambitionem immanitatcm-
4Anton dctcAans ,qui per Imperatorum caedes ad ty-
tYn'?.'*
e I- rannydem grailari (olebant . Henriras 10. circiter
imperavit annos . Moritur enim [d] anno i-

rtoBor»; tertii, Ckr»A» 1^16. cui fucceirit/Pr/rai



**'•
HrAr/rilororcm, ut
&<?V‘ tiffiadorenfit i qui "Jolantam
huamdu-
il’ e) W»ffpb#r«iau&orcA, vclutaln,
xcrat . If) Hic ab Hoaori» IU. Roma coronatus,
Vi.i_,„,duminrbr4f»4J*»proficircitur, a TWoroDjrr^-
jmffr»- ebii Principe pcrhdiosc captus, SciTbtMoroLa-

xV.niiiAaritrucidatuscA. t •
,

Ro6fr/i«Pffr»fUi»WPoRl'uncimperavit. inje
,

viu
•II

annot:6l.rc-
p.hs! Ba/dHinusI{ohertt frater . <i|ii (g ) •
Nictph, cuperata ab Grdcit Conflant inopol , in Occidc
» s*. ' tem

15iglti'2 cdl)y'Coogle
', ,

PARTIS I. LIB.IX. CAP. III.

lem rcvcrjus ad Cdrolum Sici/Jd Re^jcm adiit,


,

cjuque filiam ruodcfpondic , Conftdntiimpn-


filio
ii promifPa , fi illius ope recuperare puflct . Itaque
Lttidi Comftdntino^li potiti funt annis <8.
LdilditCtnftdnriHopclim oblinentibus, (d)Tbe9-^
dormi Ldffdrh a Grdcis Imperator creatus, T^icdd
in Bitbjmd Icdein habebat; homo bellicis rebus
inclytus, qui Tmrcdi ab flexio foccro contra
fe concitatos magna ftrage delevit eorumque
SmltAnmm 1'uapte mano peremit . Muriens (fr; *
anno imperii i8. Cbrifti laia. ruccclforem defi-’’'
jnavit generum 'Jod/tmem Dmcdm ; a quo plera»
1
que de Ldnm ii recepta, (c) Imperavit annos jj. i» ««"i
*& mortuus efl anno rir»/?/ iii^. ,
•'*» *•

Tbfodormi Ldfcdrit Jodmmis filius patrem exee.


pit(d) annos natus 3i-t^ui quarto anno imperii,
r^ri^i 1159. moritur Siquidem ztati$( e) anno
.

36 obiit, fex annorum filiolo relido Jodnmi


Verum.
(/) Micbutl Vdldologm Commenuit maternum r vieeii.
ab ^exio Commemo trahens genus,
Tdldolo^i filius, excsrrato pofi annos 4. pupillo e 7*.”^
M decimum annum agente
Cujus
,

artibus Confidiuinopolii per


imperium ul‘urpat.*''j“''^*
lixium Cx- m> »•»<

fdrtm cum 800. haud ampli fis militibus proditio-


pe opitur. Subinde tamen imminentem
ftdntinopoli Cdrolum Regem ^ir/ViW veritusad
fUdnd concordiam Ecclcfiae refpexit ; ac legatos * e»-

in ^fricdm ufque mifit ad S. ZadowVamannoil-^.J^^J


lo, quo mortuus eft, 1170. ut fcribit(’b)p4rl7- •«*«• *-
*'
meret . Anno vero »174. {i) Lmidunenle Conci- iI».*
lium^cfim eo legatos luos deftinaflTct, & condi-
tum eo m decretum fidei ratum habuit .
(ibidem- cietlM.
que Sieuldm in FrdHtot confpirationem anno^/J*'^*
xz8t. opibus & audoritate l'ua promovit .
Obiit_ anno Cnecorum 67^1. Cbrifti u8j. & f"£ *

quod in Lxtixoi propenfior fuilTct, 1'eque cump.ri.


Roi»44o Pontifice conjunxilfet, (m)ab^i>droo/ro
filione plebejo quidem ritu (epultus, haud procul *•
cafhis, in quibus tunc erat, humo efl obrutus
Tetdvii [{dtion.Temp.Tom.I. Ii efim

Digitized by Googie
.

.58 RATIONARII temporum


,

annos poft Pup'H> Pb;


cta in-pcrallct

'“TTL /p. filio cius filium ^ndronltum dcfignavit h*-


cdcm imperii
conUdum
trr.fepiS.S^^ Strema Icnc-autc
?r « S;cX(')an.firar.or;.
hactenus /wa m
Hrtr (jrfiilo Tdrtarorum gens
cxcuflb jugo
Rceibus (ubjcfta, eorum uoa.h«
im’pcrio (r) lub annum
5„r^’:?uTeonfti«uo
cL*u orbem difliifa, vaftitatcmcircumtuHt.
n.crri4m4 ,
,aliifque direptis

circa annum -
VT& «abunda percurrit
duce»» QUO
“ure amilTb tamc compulfi p r^‘nt
|Vmceo. uf

I
Var< aiicr» Cor^/intoi
altera 1.
nium fele rcccpciunt . (/ ; rars ^pul^
y
e. .»•
[: »
^ITtTMrtbiii genens Icdibus juis fumu in
Xtipri Suium pretio condutti
Iodo».

fufis Dominicum ‘SP^lchrum cv«^


,
inlccuti Tdrtdri r
viiun(.4i,u (f \ annum ii44aHo$
Snt. (b) ac 7-rr-y,
corumque Sui-
M.. Adrw r

(n Sequente anno
tiS.73',.'
His de
SteST ab illis redimunt.
®«* * V DomiuUddd tamili*
MP25^^°*if:noriamftWa-
proieaionishiftoriam(^#'i»
TuyiDMraimifit. Cujus

quoque
«na «‘«err'^
diaiones faa* funt, (/) quarum
ma fuit ann.iii8.quando lodum Brtum
^ndrtds huufdud Rex , <^m
.»• «»ero/oO'W»«"»
hoc elati Bar-
j^^K^rlati Bar
18. explanarunt . Sed dum
luccclTu
in eorum caftraTV
I Nioi baros perlcpuuntur jimmifTo ac^qu. «-
Jlis
?o . pacis conditiones ab
accipere ,

«'•perant reddere Aint cotai anno


iiii-

te
tABut.i.
Sio amo.
fiinditus diruit, praeter
«'«
templum
IV.
Vllbn.'.
Cj* S Pofte. ***
.

partis 1. LIB IX. CAP. m. 45»


m Idterdnenfi concilio anno 1145. Cfcr//?u»M
Principibus lacrx miiitiz fignutn edidit , quo^i n**
S4mBus Luditvicui excitatus cum valida manu
trans mare navbavit anno U48,Tota belli mo<
I
Ics in ^gypti u^cm DamUum
incubuit , qux
I
vino. 1,49. in Fruneotum potclbtem venit. Sed
in eonim caftrape/lilcnti i circumjet^is paludi-
bus afflata lue, deditionem facere, paciiquele^
I
ges accipere coadi, lunt, ut Damiau reddita^
tut6 inde liceret egredi . (a) Poftremo anno? j.p".?«V
1x91. Ttoltmaiif Tyrut^ 8t quiCquid in
CbriflUni nominis refiduum erat, lubTwrcarNm
ditionem venit ex coque facras expeditiones
.*
^
ia Orientem CbriftUni deflere facere •
f>r»
CAPUT IV.
Derthut Francicis ah 4 hho circiter lioo .^1300.
y«& Philippo , Ludovico /77/. Liidovido /X.
Philippo Audace , ac Philippo Pulchro

(b) TT Egnantc in GdllHs Tbilippo pium bellum aiw^***


L\. in Teifo/aiit ,2c"^arbo>ienJi
litaniam vocant , provincia motum eft adver. Ar«
fu$ y4lbigenfes H^reticos, Manicbaa leda
Juviem .'quorum partes ^aimnndui TolofannsCo,
mes , 8e Jfr4go»i»i» Rex impigre tutabatur. Con-*'"""*
tra quos Innocentii III. hortatu fa/W/r/ Princi-
pes coorti lunt,* duce ab ottinibus cqnnituto 57-
mone Montefortio , viro perarque rcligiofo ac flre-
nuo. Qui illorum farpe debellatis copiis, in To-
lo/ana obfidione gloriofam mortem oppetiit (c)
^
ann. ixi8. Idem bellum ab XMdo^VfVo VllI. 54»-ceoM».
(fi patre, annoixi6. inflaiiratum, abejus filio
1x29. terminatum eft. Quo Ra/mundur Comes, stoi^j-,
ejurata Lutetia Varifiorum hzrefi, filiam fuam^.^K.
^ipbonfo S Ludovici Uilii cvitaTolofani Comita-
.

tus dote collocavit.


(J) Eadem tempc/fate facrum alterum in f/»- * Jf**'
bellum centra Saractnot ^Iphonfo Cafttlla 0^ <•
Ii a Rege “•
, .

^oo RATIONARII TEMPORUM


Phim fecundum fuit MirAmolinut Tunifii Rex
.

Moo- totam vincendo peryagatys HiJpdnUmt ^ArtU-


tttm ^ ^veitHtntm iiiqye perruperat. Sed anno
Uia- Regum quatuor , CdfltiU^ ^rdionin y Lu~
fitdnid , & 7{dVdrr4y oppofitisad Toiofam Hi/pd.
nid oppidum copiis tanta Aragc pronigati lunt
^rabny ut ducenta ipillia cecidilfe dicantur: e
Cbiifliddii viginti quinape haud amplius bccu>
buciunt. Ea pugna taaa efl ^ulU \6 feria ut
Mdrtdnd (cribit. Secundum quam I<(r4reiior«M
iq Hifpdpid res inclinare coeperunt: adeo ut pay.
la^tin an)i(IiscaEterisprovinciis,' nihil cis prgrtcr
Grdndtenft regnum reliquum fuerit.
(a) In Gdlliis IfulovuMs VlU.Vbittppopiue mor*
tuorcgnayit annotaia.qui Icqucnte anno>R»>
pe//d aliilquecisG4rMin»4m expugnatis oppidisj
i/iJ'*' citcri»«c nn\ni./f.aM/raMr4.^jig/oiCxpulit(Manno
» Gjii» 1114, Biennio poli Cbriftl iii6. ex^lbigtHfiCT^pc-
* ’

ditione rediens ^ in Arvernis apui Montempe^fe-
riHm anno regni 4. cxmoibo periit, 7<lovtmkru
S. quae tum in Dominicam incidit
W
Eodem anno, prima Adventus Dominica
apud Rfwor coplecratus dl lMio<v/au IX. o^avi
vipc*»<.

Frducici degus nominis, aetatis anno U-


•Mft*- etfi yintentiui 14. tri|>uati qui inter Sandos ob
innocenter adt* vitae meritum d Bonifdcio VIII.
e(l adlcriptus. Hic initio principatus Tbeo&a/.
piMtn Cd/tipddfd t & HdgoHtm Martbid Comites ,
ajiolique contVa novum Regem conjuratos Prin-
cipes armis obfequium compulit Pace dehinc
aid .

.
ubique parta, gravi cxmoibo tecreatus(d) anno
IJ44- ciucis infigheccpit ,atquc in eo,
yoioun quem lupra demohftrayi, exitu bellum invexit.
Quo perfpnflus, quinque in 74/4^/44 per omnia
^jftidnf pietatis oHicia exegit annos, B/4 »r4 in-
ierim matre procurante regnum, sAlpbonfi Cd-
Regis,
ftellf &
Eltonore Henriti II. Re-
gis, filia. ’
,

Poft cuius obitum c6 reverfus, omnes regi*


.
pariter &
Cbriftidne virtutis numeros implevit ,. 1

(4) Sed

Digitized by Googie |
I^ARTIS I. LIB. IX. CAP. iV.
(4 )Sed vchemCTtiqribus in dies propagandx Rc-
ligionis accenius ftimniis, quafi prior cx voto«i
rucccifitrcc, novam cuntra Suratenoi in ^/r#Vjm
expeditionem obiit an. 1169.30 icquente, eafiris
* '
ad TuMtiHm poiitis, vulgata per exercitum
contadus fanttiiniitaiq cHlavit animam S.Calen-
das Stptembrij, an. atatis |6-regni 44. Cbrifti 1170.
(i>) Eodem, quo mortuus cfi Ludo^vicui , die
Cdrolus SiiilU Kex ejtis frater ctiln V;i|ida clalfe
litus appulit. Cujus auxilib Frdnci ani- j
zd .jffri(d
mis eredis Barbaros ita contuderunt ; Ut ad pa-
cem poftulandam vel iniquis conditionibus adi'^

gerent . .

[^t^^ThilipputlMiovici fiViuL^uidic didusan- . .

no Ii?®- trdncorum Rex appellatus in ^ricd , fc- wii-


quente anno jjplb die AfTumptibni Virgjnisa..*. . .

iacro; apiid l^fwor.de inote coronatus eft. Ejus


patruus J</pbo4/iii TiUdvorkmicTolo/dtiurtt Co-^
mes, cx^fricdtciictis moritur in TmJcU ; ai]ui
vacuam JuccelToribus hzreditatem Tbiiippks
adiit, ydfiontij qui Tidydtrdi vocantur; eilpu-
gnxtxVomptiopeli adobfcquiom reduxit ifd) an- j
flo 1x76. ( i )Trhoviro‘tdrrdcoHenfikm Rege, a»i(i&
fluo Sif ilUm occupatam antea docuimUs, at» i.

fff4«o Pontifice iacrorum tiTufiroEibito, ejufque ? « »i«


regno in Caro/»»» ydltfiumTbilippi filium trans."
lato, ut in ejuspofTeflioriem illum mitteret 1*W-
lippmst totis vifibus TdhdcoHtnfem oppugnavit
anno 1184. ac GerNaia potitus eft: cujus in obfi-
aionc Tttrus Icthali accepto vulnere dctcint »
(/) graflante peftilentia, dum fc inde ^v4»f/^
recipiunt, Rogrrrtu Tdrrdcontnfii claffvS pr*fc-»c.«o
****
dus ncc opinantes aggreditur. Qui i|{ne oppido ^ !!."
fimul ac navibus Alis injedo, per Tyrtndi angu»
dias ferro fibi iter aperiunt . Tbilippms ingrave-
Icente mOrbo Trrp»»/4»i diemobiit Odoiri men-
le anno ii8f.(g)qui trium morte Regum iflAgnis ^niu
ad memoriam i\iitiCar»liSifklit "Pttri Tdrrdto-
mtnfii, 8c ThUippi Prdnci. Regnavit TbiJloput
annos amplius if. (b) Filios Aipcrftites habuit
'• %
1 i } cx
.,

fot RATIONARII TEMPORUM


«.itea ex IfthtUa Tarrteontnfi Vbiippum
Ckiini , (T CtrtUtm
ti I lOS* V*ltfmm . Ex AUrid Brab*ntina Ludovitum £•
broiicnjtm
(a ) Tbi/ippus pH/rtrr rnnum adiit anno Ii8?.
•Annit
friic fcdanno i:JJ6. octavo Eid. coniccra-
Gifui" tus, J9- regnavit anno.s, quibiisa/fidua tcr^nim
**“' ^ngUty & eorum ticrderatis FUndriiy bella lu«
icepit. Eduardus II. ^iglid Kcx, f{of tbmt»>
niamSc ^quitdHium invidens, magna clade rc-
prdfus cll duce Ciirolo Fulefio, anno 1Z9J. per
cumque Aquitaniam recepta .

Gutdo Fia idrt/tfis Comes, Eduardi partes fecu-


tus , cum eo vidus elt ad Furnat anno i*9 ^>
Poftanno ii$)9 Flandri ah eodem FaJe/io perdo-

I lo^a.
miti , rurfus ab Rege debeiunt ( .
/ Cuius exer-
r llln, citus ad CM>-/rrfr»m cum reditiolis infeliciter pu-
a IS. gnavit anno ijoi. Sed biennio pofica ad ^udo»
maropolim eorum profligatiscopiis, resad cooi-
politionem cfl deduda •
loin.
(f ) Cum Bmifario quoque Pontifictf eius no-
VilliD. minis VIII. Tb-!ippo negotium tuit; qui Iaeram
X e.«. militiam detredantem FrancU Regem' anathe-
Blond.
Mrc.i. mate perculit anno (d) i?oi. Quem Sarra Co-
cum Jyogare/o Equite Ftanco in Ita-
cuia*M liam profedus, improvis6 ^mprehcnlum
l{oniam perduxit; ubi ex merrore animi
Hcnr t OElubrh II vitam finiit anno I30^ Huic liiblc-
vui dus Benediffut Tbilippum Communioni refti- ,

tuit. Beitediffo Clem- V. ex Archiepifeopo B*r-


^
v/ii »1 df| 4 /f«^rubrogatu$cfIanno(f) I jo^. qui Ponti-
*«n.
ledcm Avtniontm tranllulit, ubi annis
GuM. fMtfitampl'us7o.(/^ Huius decrero damnati Trm-
/ liViieit.
'** PW/ppo Regefumprum l'up-
A'Kcot plicium anno 1307. 8e eorum fortunx partim
ri«.
viiu. Hofpitalariit ut vocant, adjudicatx; partim in
filcum relatx . Excellit i vita VbiUpput , ut
(g)_ qut-
e ifr
TtmpI*
rM. bufdam placet , anno 131 3 fb 'alii Icqucnti ma-
s Git- lunt T^ovembris 19. q nod pl u ribus probatu r . Ex
TEnill'
k lota. quo liquet, eum tricefimo regni anno ineunce
ViU.».
idj.
mortem obiilfc. >*

Till. Rcgc

Digitized by Google
PARTIS I. LIB. IX. CAP. V. 50?
‘Rege S.lniwico (a) 1{obertMi SorbondTheo-
logus Collegium Theologorum inflituit,quod ha. idiv».
ftenus illius nomen retinet, (fr)<Jirca annum 1x43. tii”’'
iiieotbt
CAPUT V.

De Imperii Occiientdlh rebtti m Germania Se


'
Italia .

Ab anno Cbrifti 1300. ad 140OW

(c) A Ubertus ^»flr$ac»s,l{om4»ort$m'Rc\,Kv^fG^


do//»l)/' Imperatoris filius, ab

trisfilio anno 1300. Calendis Mi/Mnctarie truci- Hcm7ei


datur; anno regni to.cique Hemriems
gen/iiDux (d) Calendis fublcgttur . wo«it
<^ii in luliam protedus contra Gibelimsm
dionem bellum fortiter gerit ; acplurimis, quaMiben.
vi , qua deditione , potitus oppidis , ( t) an-
no «312. coronatur . T^edpolitdnum regnum per id
tempus obtinebat Roifr/«j ex anno 309. quo f4 - r«T”’
1

rolui II. cognomento Cldudus, ejus pater obie-^^j^^


rat . Hunc Heurieus armis perlequens , imperato- v,\ •».
ria audoritate proicriptum /r4//4 Hatucrat pel-
Iere, (f) Sed in' eo conatu, anno 1313. in agro/con»
SeBtHji , non fine veneni a Dominitdn» Monacho •

dati (iifpicione, eftextindus. »»‘-


Poft menfium 14. interregnum, divifis bifa-JiJ^‘ 5 :.

riam Principibus*, plures Ludevisum Bdvdrid'-9-m*


Ducem, Fridericum alii ^nfirUeum Imperato- ct"’iV
rem defignant. Ludovicut injuiru Ponti-
ficis , qm tum ^veadnU fedem habebat , (r) (erat .

isjodnsus XXII. quV^fi' dementis V. obitum,


biennio interiedo. Pontificatum inierat annoca»d«i.
igid.fcptinio idns./f«g»^/,Sabbato)proImperato-
re le gerens illius ctacerbavrt animum. Igiturfn'- •

derico vidocaptoqne anno 1 323. cxliiltantdm Uu- ''***“ :

dpviemm Jod9 »es diris exlecratur fequente anno.'^^i^


(j>) <^o contempto ‘B4'p4T»r/ Itdiidm adiit, aCArteiN
XoOT« inapcriifuinptis infignibus, 'PehitmCerbif^^;,
It 4 ritnfem xi«, ;
504 RATIONARII TEMPORUM
Frdncifi*norum Ordine ad Ponti6ft»
i*go« evexit, qui Tiitoldus V. appellatus cft..
tum
S*) hxefervebat //4/MciviIibus difco^^j
« * IO diis, paliimquc dominatum per civitates occii-

n!i!f 1 r. P^nt principes


viri ; quibus legitimam deinde po-
tcllatcmBf/Mdifliii aII Papa permifit^ ut eorum
contn Bavdrmm parata haberet auxilia . SicS^m-.
S"»‘ ligeri Ferondt viciniCquc in oppidis, Ejitnfis
FtrrdrUi Conxdgd Mantu* coniederunt'.
Eobertut Rex Utapolitanut [ t J anno ttJJ.
‘Jodttndm neptem ^nJred Cdroli Hnntdrid Re-
c
gi* icpicnni delpondit. (c) Dehinc anno
V>.
l'<q Al ij4j.- paulo ante mortem, qiiac ‘jdnudrii 19. ac-
l>nl
Nib t. cidit, JoiiiDi^^iidrfifque nuptias peregit,
P,nd biennio poft, (d) anno fciliceti J45.^nd’re<
n.<
Mitili.
^ ill«n. laqueo gulam fr^it, &
Luiovitum Tdtentinum
e C.S. fibi copulavit Tum Ludoviti Uungari* Regis,
.
rFnfl*
Puller. metu, qui ad ulcilirendam fraternam ncccin m
Drc I« armis erat, (r) pacem fccdulquc cum
-
Re-'
« Imo. gc compoliiitanno 1347. indeque fe in
Troyim^
viiun.
(UfHf qiiae juris ipfiuscrat, recepit fequentian-.
& re«|. no , quo Ludovitus Hunidrus T^tdpolitdnum
a Phi. regnum invafit. (g) Ab hac VI. lum-
PiuI*
«niil. mns Pontifex ^vtniontm cmitj (I>) Jodnndrhm
h GelU
PcM. que certis ram /ynAg4ro pa&is
editis‘AffApo//r4«»

Aquit.
Vin-
regno reftituit, Ijidwic usBdvams ohiit (i)an-
no 1347. Odabrit II. cum fuperiorc anno novns
<A^. adverfus illum ddignatus C{ftr elTet.
ik) Cdrolui ly. Lut^nbmrfenfis Jodnnis Regis
vitiia-i. £oeiNir hlius, qui anno
1355. (0 die Pafchatis,
atTo,”" 5- Rowif coronam accepit; ac Ratim ex
*^*?«** lege, quam ei Cummus Pontifex dixit, Rom4<k

thnnJ Itdlid cclEt . Impcravit annos ab obitu ludoviti


*' menicique propemodum duos, (m) Mortn-
nltoft. 3
viIUa^ us eRcnim anno 1378. tipvtmhrit 19. cimbien-

mAiM. » Cbrifti \i'j 6 redemptis magna p*cu-


.

»HMo,.‘niae vi Septemviralibus fuflragiis, Penttildum^


filiuml^mancrum Regem creaiTct.
* Boiq. (n) Eodem anno 1376. Cre^orius XI. hortanti
tditi.
S,Cutb4 riH 4 Stntnfty quz tum*fanftitatc clare-;
Ni«l.
rial.
*‘bar.**
PARTISI; LIB. IX 'CAP. V.

bit, ^venioitt moicAui Septembri menie I{om4m


rediit,anno polWranslatam indeiedem inGdllUt *i >«««•

7 ii Verum (4) poft Grrgor/i mortem j quz inci- pu“'’*


ditanno J78. foedum ac diuturnum Schiftna fuit
1

ad annum circiter 4a cum altii^oOT 4 , jt’*>enione \ '^r. iu


alii Pontifices lederent. Id JoumitM T^edpoiitdim
opera inff itutum , qu* Urbdnmm Vl.Crrjor»/ fuc- mZJ7'
eeflbrem rcrita 4 GdllicdMurum partium Cardu
nalibusanimos fecit , ut illatam prioribus Cornu
tiis fibi vim cauiati, Clementem VII. novum
Pontificem facerent . Is ^venionem feccffit j quem

J»anH4 lecuta {b) LadovUmm ^ndef*'berifim Cd~ pf5l*‘


Fr 4 wfor«i»» Regis fratrem adoptat: quaman-con>s*
r«//
no denique ij8i. Cnrolus Dyrrntbinut , Cdnti
Dyrracbini 6 liu$ , inqubm VrbdnutTitdpQlitdHum
regnum tranilulcrat , eodem, quo ^ndrenm •

clim conjugem necarat mortis genere fufhilit.,


LndovUus (r) biennio poft aditam ItdIUm in*
ledis, ut ferunt, veneno fontibus cum plera- 4 |m«.
qnc Nobilitate periit (dj anno ijSj.
(f) CViawo V. fummo Pontifice S. Brifitt4 l{o.*eLu
m*m venit, ubi tum erat Pontifex; fc inftitu-'^*"^**
t-um a fe Ordinem ratum ut efTe vellet , obtinuit
circa annum i j 6d. Nec multo poft Jefttdtij S.
"JaMunet Columblnm initium dedit. Eadem rtas^*^'
& viros tulit eruditos, Frdneiftnm Tetrdrrbdm

xc lodnnei Okdm fubtilitatc ingenii prseftitit.


Cf ) Plfjic^/aus poft Carofi patris obitum annos {j^^***"
eirciteria. /icadminiftravit imperium, ut con-s toi»
lenfi] ptincipum (x ) anno t^oo.fumma illi digni-j
tas abrogata fit. (b) Hoc Imperatore tormenti
bellici genus, quod ab fremitu bombdrddm vo-tPohd/
eant, inventum dicitur, quodam audore Ger-***
ii»4»fl.* illoque yeneti ptimum bello ufi feruntur'*^*

eo, quod ad /l^dmC/odMm.cum CenieenJSbttjgef.


ierunt annoi j8o.(») Abeodem Imperatore
Aetnes CdlteuiMS MtdiolAnenfmits Oiu rcnuncia»^^"'*»*
— <r'-t tus Ptinci,
,

?«S RATIONARH TEMPORUM


ingenti pcribluto pretio. Qui oeci follrr.'
ehiwr"
^'hoo. nabont avunculo» eodemque focero luo. Me-
iioldnnm invalcrat , eumque dominatura iir>
milPiinis prxfidiis ac fummorura Principumal-
finitatibus impense firmaverat . Hujus filiam
Vdlentindtn Ludovicus ^urtliantnfls , Ctnlt lexli
Francorum Regis germanus, habebat in matri-
monio. (<) Ipfe magnis (ucccllibus in diescla-
tior totius lutU principatum agitabat animo:
cum praeter Infnbret , Bononiam , Senas, Teru/iam ,
‘ Tifti, UmbrU partem, /'fro/iaiw infuper & H-
eentiam aim aliis civitatibus obtineret, ac Fitr-
•I renrimrwm rebus inhiaret, quibus cum alfidu-
um iHi bellum erat.
***nof.
f^enees/an Imperatote (t) annoiJptf cumSK
ui. i-il gi/mnndHs Kex Hmngaria "ejus frater contra
Baiascttbum Turearum Principem per Tannonias
dira clade gralfantem ab Cbriflianis opem pete-
ret, magnam Galli eimeditioncm fecerunt; cui
"Philippus Burgundia Dux "Joannem prclccit fi-,

lium . Sed avidius inito ad 7{icopolim ccrtarni-


ne, noftrorum temeritate Tssrea (uperior tuit.!
Multi in praelio &
in vinculis immaniter oc- &
cifi . Dux iplie Joanues cum aliis principibus vi-»
ris*grc vitam impetravit, grandique *rc eft
redemptu». •
^
_ ^

.
'
C A P“U T VI.
'

. , I-
Francix res ah anno ijoo. ad 1400- eirtiter , fuh
Ludovico Hutino, Philippo Longo, Carolo
• Pulchro, Philippo Valefio, Carolo f'. CT f'/.

N CalUis Zasdoviem Hutinus, qurvox ri-


«W-. • _ t xofumfir pervicacem fignificat, polVPfc»-
"Pulchrum regnavit anno iji^. cim jam
'TsT^ivirriaon»»» Rex creatus elfct; ac (edecimo
1

r^SJr*.mcnlc: mortuus eft. (d) Hic Senatum in regio


Palatio Iurrlfc colloca tum ordinarium inftitutt.
. .
LkceU

Digilized by Google
, . t

PARTIS I. LIB. IX- CAP. VI. 507


Dccefllt ann. «316.7*»*'» ^ Chmentia «Jxore gi"»*
vida relirta, tjuac7‘'*»'*''***» po/fhimium pcpent . u ita*.

Sed eo intra diem odavum vita fundo, Fr^"-


coTBfH Rea, reieda "JobAHm* Hmtiui Hlia, ex le
ge SahtAi nuncupauis cit . , .1,,,.

( 4 ) Tbilipput
Lo/tgust Hutifi irater, qui
nis 3.1'ceptrum tenuit, obiitque anno 1311.
nutrii 6 *
v‘m»
(b) Ctrolushunc germanus excepit, cogno» locNi»
mento Tui(brr: cui, anno 1318 iexto regni,
tnortuo, ciim nullus cx ThtUppi 'tuubn Airpc**^»
rcl iqiius eifet , j ^ \
(c) 'Pbii’ppus F’a/e/iust Ctroli Vtlefift quiTW-
^
lippi Vmfcbriiriter ent fil'us ex eadem 5‘4/»r4le- g^juioT
ge 1’uccclfit, ncqircqiiam obfiAentibus >
;

*™f'‘
(d) quorum Rex EdiMrdu/ tcitius t/tbeilt Pbir f.rt" *.
lippi Tu/tbri hha genitus regnum fib' vcndica
bat. 0.uaE contentio populum utnimmic Ion* h ‘uot
go ac difficili bello maximilquc calamitatibus
pen^ eoniumpfit . ' t»'» *-
• (f) Coeptum ideft bellum anno 1336 RofierCo jJn'
i^/rebarum Comite ad deficiente , quod»-**»*
in lite quadam liiacum Alt f bt'<it BurgunJiouh con- l^froC-
Juge ab Tbitippu inniriam fibi fadam diceret

Vidi primiim ad Ciujtt in FUndriam navali iVeat
certamine Frtnci (/)anno 1340. Junii 13. Rur-'*''*^^*
itis «idem idCre/fiarum c»fi funt, quo in piae- Aib a*-
lio Principes undecim, equites liCKX peditum
30000. ceciderunt. Id anno contigit I34'5. (g)
^ugufii 26. Sabbato. Ex eo (b) CtUtnm oppi- Mitti?*'
dum in poteffatenv venit jugiorum . •

• Has /r4»fon«»w clades utcumque compenfavit i


(/) Humbertus f^ien»fn/ium Princeps, ^
anno 1349. Delobiuttum Vbilippo Regi vendidit & Mmhl
jnDom/»/r4iM familiam adferiptus eft. (/)
cefTit c vitz TMippui anno 13x0 (m) ^ugufti 1 ‘idem.
22. die, ‘regni anno 13. De dic tamen Anna-
Ics diflencinnt. i.
.

‘•"i*
Hujus Regis tempore de Ecclefiaftica iuril- viViinl
'(» )
aidione magnopere ceitatnm df } hincTerroCiif^^j^^^
ner io jiiu"

Digitized by Googie
jo8 RATIONARII TEMPORUM
• • noo.
Chtiltl
nerio > qui regius in Senatu VAriftenfi Advocatum
1400* erat, in-
Regum jura contra Clericos alfercntc,
de Tetro BtrtTdHio ^uiufioduntnft Epilcopo > pc^
ftea Cardinali , horum propugnante partes Qu*~ •

bus poft aliquanti temporis altercationem Rex


iplcPl»i7»p/>iucauramad)udicavit, anno 1319. il-
lo ip(o die i quo S. Tbomds C*nt»4ntHfis pro Ec^
clefuHica tuenda immunitate mortem oppetie^
rat . Ex coTbUippuiCdtbolicico^noaicn obtinuit -
Usmti "Joannts Tbilippo patri 1 'urticitur * cx 'Joshha
HtM. ^oberti Burgundionum Ducis filia «nitus , qui
hxredttarium cum v/fwg/oruw R
cgeljc Ilum inte-
• FfoT>
(itd 1X>
liciore, pater, adminiftravit exitu . (d)
quam
»!*• * CumEdudrdo yvdllid Principe, Regis Edudrii
fcn.
Miltli. filio in Tifiontbus acie commilfa fuperatus , Jr-
Vill*n< ptembris 18. anno 13^6. captuique, in
^C. M.
a^uciturcum Tbilippo ^V\o‘. &
poli annos qua-
tuor pace compofita dimittitur. Tot cxhauftu*
calamitatibus , cum 1'e faaum ad bellum pararet.
I Miitlb
VUbn. Tbilippo filio Burgundid Duce nuncupato j (6)
Ibid. Ca. trajecit in ,
£d«<rdo Rea
uti foedus cura
(uin
iCmll gc lancirct ; itaque anno 13^ mortem obiit •
Cvtimi ^pri/ii 8. regni 14 *
V.
Regnavit poft illum f^ro/nr V. illius hlius , co»
gnomento 5 «<p»fi»r^ qui anno decimo feptimo re-
gnum cum vita finiit, ebrifti tiSo Hujus tempo-
re de minoris Britdnnif jure inter BltftnftmCd-

<G>|a:o
rolum & Jodunem Munte/ortium grave bellum eft
ortum j cui finem mors attulit ; ( t) qui
in prxlio confolTus, poft obitum miraculis ad fan.
ditatis fidem claruilTe fertur , circa annum 1 369.
Quo anno Tbilippus ^uddx Burtundif Dux t
Regis Car#// frater, Mdrgdrttdm Ludoviei £/#»-
drif Comitis filiam duxit . Unde poftea, mor-
tuo focero i dotalem FUndridm eft adeptus anno
1384. quam civilibus cxhauftam dilTidiis lenitate
ac prudentia recreavit . Eadem tempeftate bel-
^tdCird lum cum .Anglii inftauratum eft . ( d ) Quippe Ar*
>« 6 mtuidtnt Comes,
Gifuhi»
>
&
Aquitdui VdttoutSy ab £-
«iD. iudrdo Vvdltit Principe haud xqnis exadioni-
bus

Digii
PARTIS I. LIB. IX. CAP. VI. 509
"bus opprimi fc apud Regem Francid quefti Pc- chiVoT*
pulerunt ^ uti vadimonium ab C^rolo denun-
ci i<i i4«o.

Claretur. Eo dctreftantc bellum dc integro liim-


ptumed; quojMnneiMontr/ortmjBritaMnU mi-
noris Regulus ad ^nflos defecit. Eo bello, &
fuperiorc, quod ^oanne Rege geflum efl , Btr-
trknii Gutfclini ^rtmorui przdicatione major
omni virtus exftitit (a) quipauloaptc in
:

p4»«4 contra P^rrNin Ctfitll* Regem pro Hroriro


notho illius fratre putans zteinum f'bi armis
decus pcpercrat. Nam hujus przlcrtim opera ,
poft varias tormnx vices , Tetrum debellavit Mirim,
lltHrieutt & interfecit (fr) annoij69.
(e) Longius , quam inde ab J. IndoviVo ad^
hanc aetatem cacteri , Icd majore , quam hadlenus »»ip-
damno regnavit (arolus VI. filius Cdroli
V.anno i}8o. nondum ztate gerendis rebus ido- »1.
iicus; cui tutoresex patris teltamcnto dati funt
patrui, Jodnnet Bituriinm , 8c Tbilippus Burgio».
d(> Gaees i^ndefavtHfmm i^uci iMdovieo patruo,
rum natu maximo rerum adminiftratione permif-
i'a . Magnz deinceps domi forifquc turbz , at-
que ob immanem tributorum modum populares
motus erupere. Siquidem Zndoa/iVur ^ndegaven^
fu , quem ab "Jodnna 'Bleapolitana adoptatum iu-
pra deraonfhavi , in Itaitcdtn cxpeditioncmaliaf-
que impenfas brevi zrarium exhaufit Sed is in .

Jtdtid paulo poft periit {d) Sub hzc FUndrenft


.

fufceptumefi bellum Caulam illiusattulit FUn- Mrrn.


.

drornm, przfcrtim Canddvenfmm , rebellio


diiceTbHippo^rttveUioy Comitemlaum Ludovi-
nvm oppugnare aufi, fritncprnm ut fidem implo-
raret, adegerunt.
Primum ab f<(ro/o Rege militiz rudimentum
contra F/«r»droipofitum cft Ftftbtqutnfi prziio
quoczladicunturrcbellium400oo-inquibusdux uc i'is«

^rtevelliMi occubuit {e) anno 1381. 'Sfovembrij


'7 ferias- (f) Biennio poft/jrdo'u/f«j F Id ndr tn~
vita ceflit anno intunte 1384. Jaw. 30. (g) cujus
yii
h»:cs TbilippHt ^ttddx Bur^itndid Dux rom-i'"'’^
, prtila Mjii.’
iuae

?to RATIONARII TEMPORUM


prefTa fcditionc pacem rcftituit annoM85.(4)
td i4so> At Kcx Carulmi bfitanni* minoris infenliis Rc-
1 *e.'f
i".
y ciim in cum
duceret exercitum «
«uiii. in CtHumu/iis , ardore Solis trto cap'te > in a-
nicmiam incidit, qua ex intenraJio redcuntc,
rerum poteibs ad patruos rediit, "JuaHium
turifum Bc Vbihppum Bu gmndioimm Duces , £*-
dovico Keeis tratre ./fNrr/Mnoriim Duccrejedo,
quod implacabilis Burguniioaem inter
tiantnftm , &
utriiilqiie ilirpcm , odii icmen
SMtjrci. cxlbtit. Thilipput^uidx (t) anno deccflit 1 404.
Ejus filius jMnnes 'i^ivernenfis Dux patre vc-
hemcntior luiceptam cum ^mreluntiifi Ludot^
hujus nece non dubitavit exl'<>
co fimiiltatcm
qui, rubmiilu clam ficario, qui Iiirrri^ inopi-
r Aiinui nantem clI adortus, (c) 10. Ca tendas DereMv»
Exinde civi Ic bellum maiorem in mo»
l•.c |6clum exarfit, eodemque tempore externum, &
veteri hode, qui ^ure/MMN/S fuppetias
tulerat, late eunda vaftante. tunc re-
gnabat HenricMi Lanrdftrius : in quem , I^-cbar»
So Rege perpeua cufiodia damnato , regnum
anno Ms>9 Ad hnnein-
iniiilani tranfhilerant '

fedo exercitu C*liUs petentem adjunxit fe


lippus ButgmndiittMm Si Fldddrtnfmm Princeps,
«I Ai,nui
patris ultunis c^dem , (d) qui apud
Mwitr. fiioHtengo um
y { oppidum 'd cft ad Icond St-
oiiw" ^«A- ^rque confluentes ) quo ad f4 ro/ii»»i fexti
^ filium colloquendi gratia vene»-at, inciuscoo-
t Afcyet.fpcdu trucidatus elt (e) anno 1419 Igiturtan-

«Si™' ?'* prxfidiis obfifiente nuMo ,


incendii more brevi eunda corripuit. Inter
Aioofti.
CdTolm per publicas privatalque tot *ru-
I.I.C. mnas, exadis in Cumma poteflate anni$4a.vi-
vere defiit (/) anno 1412. OQshrit aa.
^bU. )

QA>

^DigitiMfiJai[i.GQ.Qgk
.

PARTIS I. LIB- IX. CAP. VII.


A*iteo.

CAPUT VII.
Chiiftl
id l«Oia

De Confbntinopolitanis reliquis Imperuteribut


di urbem ufque Turearum armis ctcupatami
ubi V ie 1'urcarum origine ^ inerememto ;
fsec non de UiiimcaiTane , ICmaelc Sopho « CT
hodierni Feriarum dominatus exordio .

Ad cum, quem retuli, modum mutuis bel-


lis ac tumultibus Occidente concuflb, r.i-
hilo pacatiores in Oriente res Izculo ifto fue-
runt LingMehitConftantinopolifanum Imperium;

ac velut in litus ejeda. maris bellua , multis


confoiTa vulneribus , pauiatim ctim morte lu-
nando deficit , aut ut per interiora fbrpente
veneno tamdiu i'e corpus animantis utcunque i'u-
Rinct, dum ad cor virus Icthalc i^rvcncrit; ita
Gratorum regnum , graiTantc per ejus vifcera bat^
'baric, aliiiquefuper alias accifis provinciis, fe-
&
de ipfa demum imperii arce capta Conftanfino-
poU , fund itus cft everfum
Foft jlttironici fenioris, Mitbaelis filii) mor-
tem quae anno 1332* accidit, Confiantissopoli re-
gnatum dMTalaologorum llirpe reliqua an. tii.
( 4 ) ^ndronieusjviniot f ayo( ut fupra di6f um
*

cft ) ejedo, imperavit annis circiter odo, uf-©"^.


que ad 134I. quo decedens , tutorem ambobus fi-
liis,JoantdTalaologo j 8e Manueli ,Joannem Can-
tatu^num dedit Poft annos 16 CMfii 3^7. C4»-
. 1

eaturfnopuKot "JoannetTalaologus zj. imperavit


annis; atque anno 1384. Manuelem fucc^orcra
habuit . Is 37. expletis annis , (t) Cbifii 1419-*
7M4»ifilioreli«mitimperium; quodillcit. an-roSf^J.
nis obtinuit . Demum anno 1445. Con/fantinus^'*^-
coepit odavus, ultimufque, cujus odavo anno,
ebrifti iq^i.Conftatuinopoiis inTurtarumvenit do-
minatum.
(e) Gentis origo Turtita, quae hoc farculoma-Jo^,*’
gna habuit incrementa , Sc Icqucnta Gratorum 7

nomen
, y

Six RATIONARn TEMPORUM


tkiVuT’
nomen oblitcravit, varie ab Auftoribus traditor.
Ii 1400.Picrique oriundos e SdrmdtUy vel Stjtbidy pu-
unt . Qui egrcin Cafpiit portis jam tum Herscll»
• Tb«> imperante, (4) circa annum 6ay. Terfidtm j»o-
puiatiiunt, 8e I{omdnij contra Cbo/roem auxilio
Nk^ venerunt. Polica Coifftantino MoMomaebo regnan-
j;'cuiop.tc> (<> ) lub annum 1041. Terfity quorum erant
ftipendiarii, 1 uba6t is , Mdbometlcam ah illis (u-
perftitionemhaulere. Inde in Syrium y Cdppudo-
tium y cactera (que minoris regionem intudere
fele, in pjures diviH principatus: e quibus op-
prelHs extiniflirquc reliquis, unius 0rfco«4)iipo-
Aeri rerum potiti funt: a quo in r«rr4rNm de-
inde Principibus Otbemdnorum noiuen reCedit.
Horum primordium anno Cbrifti imputari i'o-
let (f) ijoo Sed fi Otbomunus 19. annos im-
Tu.c ‘
peravit, ut produnt Annales Turcici , anno &
U"*u Hegird yiy. obiit , qui annus orius eft
ijz6. 7{ovembri excunte y ncccfCc cR Oibomattum
ante annum Cbrifti ceepilTc 1300. alioqui 27. k>-
los in regno tranfegerit.
,,
Primus igitur 0riwm4«Mr intra (d) 19- annos,
4 Annat, quibus prxluit
, incredibiliter rem auxit Turci~

Chat- t4iN , lugnamque BitbjnU lubegit partem , ac


cona. Tr«/4 (edem regni conAituit. r
, II. Moriens Urcbuni filio regnum tradidit anno
}Ugird’jij.Cbriftiiii6,qur Myfiam, LycuonUm y
Tbrygium , Cdridm , czteraque ad UtUcfpontum
& £Mjr«4iim ufque ditioni Tubjecit fuz ; dum in-
ter (e Cuntdcuxsnus 8c 'Puldoloii odiis armifque
certant. Regnavit annis 32.
(e) ^muratbts Urcbuni patri luccelfit anno
Taxe".*' if>4 7 S 9 qui iniit anno Cbrifti 1357. mortuo iam
-

Tratrc natu majore S'o/i«i4»o; qui primus in- £»*


rop4ffi traduxilTe copias fuas in Annalibus Tmrci~
f Annai. f« proditur anno eodem Htgiru 759. (/) ^mw*-
chaf*
ibctCdilifKlim y (g) Hddriunopolim accircunaje-
toi»a. ftasprovinciasoccupavit HuicannosCI*) non-
.

nullm- imputant . Annales ramVi 31. Idcirco


scoipin mortuum clfe ferunt aano Turcumm 791. qui an.
. , .

PARTIS I. LIB. IX. CAP. VII.

, vltlmo Decembrii initium habuit


qui& Cuderim '\n
.AifimriitbntiUvt^, .d^uaok
Annahbui Twmrii nominatur , paiernom cepit
imperium anno i <89. long^ o.nnium tcrocillimus
ac tortiilimus H<C Tbeffdliim , M^iedoniam ,
.

Tbvndem f .Atticam ^ My/iam ,8e Bulgarum Fur-


ttcd ditionis tecit. Co»ftantinopoi$m vero pluri-
bus obledit annis.
( 4 > Contra quem Emmanutl Imperator Caroli • rior-
V 1. Francorum Regis imploraturus upein venit in
Galliam. Sed & Sf|t/»wi4<ido Rege idemro» *-
poliulantc, pnncipcs aliquot viri (aerie militi*
nomen dederant, inter quos Juanmft t^ivernea-
/ii erat VbilippI Burgundhnh Hlius. Sed dum in-
conCulte tc.nereque ruunt in prTl’um , partim in-
terempti , partim a Barbaris capti (imt , una cum
Joanne ipju
(b) Nec multo poft tempore Ba/jv^b/i tot fc-SAoiui.
eundis rebus elati luperbiam ultus c(t Deus chi'n,n. .

Qiiippc Tamberlanei , quem Temirem Annales


Turcici & Cbalcondylaj yocint cvicnTarta>oruni b*.,.**"
f
intinita multitudine in Afiam irrupit , occurren-
'
temqae Baf a ^ tbrm , carfts Turearum looooo- vi-w,.
srum in potdiatem redegit , &
incluCum cavea
ferz indar ad ludibrium circumduxit; cu)us ille
calamitatis voluntaria fibi morte qua (ivit exi-
tum. Taitaricam hanc excurfionem clademquc
BajaKftbit , Annales Turcici anno He^ira tri-
buunt 804. qutanno coepit Cbrifti 1401. Bajaxf-
tbem vero annos imperalfe 14. ferunt Tamberla-
.*

nem annos iO. Barai^tbem Frojardut aliique pri-


sca (implicitate Lamorabaqutnum vocant ; credo
<ledti6fo ab .Amnratbe tocabulo , qua(i fuerit
.Amuratbbtg- B4;4;^'riir (iiperdites fuere %. Blii .
(r) Horum unus &ordinequ nrus « anut

IfaZtbeih, cum (c Imperatorem feci(Tct , aJo-T»^


limano fratre peremptus e(f . Qui anno Hegira
8of. regnum arripuit, hoc eft , Cbi^i 1401. vel
1404. ac Ceptem annos in eo vixit . Eo ('ublato >
frater cius
“PcUvii B^ation.Ttmp.Tom.Irn Kk Mu/*
. . , t ,.

514 RATIONARII TEMFORUM


^rh/idT
annum ulquc 4. prxfuit ;quo cum fra-
<j uoo. ter ejus occidit

\!ii.
MuhAmmtiti I. anno HegirdSt6. qui cft Cbrijli
1413. cui fucceffitanno Utiir*%iJ\.Chrifti 14IX.
IX. ^murdthet cius (il ius ..,Hic ex trar f porta-
tis per Wc//c/po»fwi»» copiis» Tbejjdlonicdm cepit.
Contra Hnitidroi &
Vlddhldum Regem » qui
poft jllbertHm Cdfdrem ab Hungdrisidicitus erat
zCjodHHem Huntditm ducem iortilTimum » bel-
lum habuit ; in quo (*pc viftus, ad extremum
anno 1444. Clw^M/ioi Vvdrntnft przlto profliga-
vit; (4) quo Ilex ipfct//4 d/i/ 4 *ir periit 7{ovem-
•curpin.
brhdie 10. ruitcidcmcum Scduderbego Epiri Re-
ge bcllicofllEmo, acre cerumen cujus dum re- ,*

Mnnii gni caput Cro/awiobfidct, cxmoEroTcdccelIit(l»)


Tucc. anno regni 31 ztatis75.Hrg»r<855.Ali«t4rr4m 8
.
.

feria 4. Hic dt annus Cirifti 1451. quo Mnbdr-


anni He^nje 855. iniit , Februdrii 3. teria
4. ut mendose Annales Tmnici M»bdrrdm la
concipiant
X. SucedTit ^murdtbi Mnbdmmtdts II. ejus filius ,
qui anno fcquenti ConftdHtinopolim obfcdit expu-
gnavitqueannoi453. A/4/7 Jj.feria 3. quod alibi
rUb.ti.(f) oftendimus. ....
Do«. Natus iflc^lir/^/444matre, fed religionis con-
^
aJITj* temptor omnis, (d)acdi(ciplinis variiscruditus
pnelertim Alhonomiac , tnm Crru* » Ldtind ,
'jtrdbUd y TerficdqMC linguz ufu promptus, in-
credibili fnifle crudelitate perhibetur ac perfidia
Summus idem belli dux, Turckdt res maiorem
amplificavit in modum . Duo quippe Cbriftid»»-
ni«N evertit imperia. Nam
prxter ConJUntimopt-
Ki»h /itdHum , (e) Trdpezj*"fi"">"
quoque cum Co/fbi-
in fuam poteflatem tranftulit, DdvUe fo«-
«lutMa dtnoVfnmtdffdni (oeexo qui ibidem imperabat,
lUSiu cu*® familia Comfidntinopolim abdudo , ac
paulo poft interempto . Quod imperium, capta ab
Ldtinii Confldntittopnli , 1/ddciMS Comnenus ante
annos circiter z 50 fundaverat. Ad h«c , regna
IX. urbes fupra ao9. expugnafle fertur. Idem ab
t T4*-

Digitized by Google
, . , e

PARTIS i. LIB. IX. CAP. VII.


tdMruno, quim Belgradum vocant, "Jodnnis
virtute pulfus, Coriathumt Lemnon, M/'r>- 14 1 400.

lennm i Eubernm yeneth crifUlt i Genuen/ibus Tbro-


dofijm Icu Capbdm : J{bodiem truftra tcntavii .
Hydruntem in Itdlu cepit Obiit anno u8i.
.

M 4 /i}.ztatis, ut (4) quidaraaircruntiSJ.( 63 ?^“j;,



ut alii produnt, 5 8 alii denique 76. vel 7^. Omni-JTicb.
nojj. annos exediit , fiquidem filius ejus vixit
annos‘j^4.&5i.regnavit. Nairtcx53-<fe Ji. ton- ch»i-
ficiunt84. quibus demptis 74. reliqui elfcnt 10.
|Uot natus Mubdmmedet II. Bajdiftbem gCnuil-Tuic-
?et . Id vero minus e(l credibile. QUare T^duele- '

r-oforfitan adhibenda fides eft, qui annos 38. il-


lum vix ilfe refert. .

(f) huic filius,' ciusnominis fecuri-^p,*l'


dus, d Pnctorianislufiicitur , natumaj9ri ante- |0T.«ift4
htui^ifmo} qui quidem ad Cl^rf^MMo/ fugiens ,
in /r4y/.x mortuus cll, quo tempore f4ro/«i VIII.
frdntorum Rex T^eupoUtanum regnum armis ven-
dicabat
Hic frenetis T^dupdnum, Metondm, Dyrrachi-
um ademit Coadus denique confpiratione
. pro-
cerum abdicavit imperium , idque Selimo
, filio
concelfit anno aetatis 74. regni ii.ChriJli
Selimus Mdmmdiucos, (ive Circdffoi in Mgjpto *''•
debellavit , eorumque Sultanum Tomdmbdifum
apud rufpendionccavit anno (d) Heglr^
^ll.Cbrifii l^iy.^priiit^. qui (ait I{dbi prioris teuocL
17. Exinde Tiirf4ri»f>, ditioni contributa eli itfT- s^.
plus . T
riennio poft Selimus excdlit( e ) Hegira an- cbtU
no S>’ ScMdlis 7. hoc ell , Cbrifti 13 lO. Septembris J“a.*Ao-
la. imperii 9. .

"xii**'
(/) Soiimduus Selimi RWus, vir prudens, & ut /iia.'*
Barbarorum captus eft , fatis commodus, necmi.
illisacer &
bcllicofus , BeJp^ddum expugniivit
anno ifxi. Sequenti I{bodum, Icxto, quam ob.
fldionc vallarat , mcnfe j Decembris zi. Fufis
Huugarorum copiis, 8c occilb Rege eorum* Iii-
dovico t Budam occupavit anno i^i6. Ab f^ieu^
md moenibus magna accepta clade rejedus anrlo
Kk 4 1319.
. ,

5itf RATIONARII TEMPORUM


\^i9 ,Albdm ReiUm , Siritonmm, aliaquc dein-
*- I*»»* ceps oppida ii bcgit. Eiuidctn aulpj-
CMsSprtprofj^pnobilispirata Tudtium expugnavit
in ^/i u* . Nec minus prolpcrc contra Tf»y4J
per

p H'*-
duces luos pugnavit (d) A/r‘/Va»i obledit anno
.

Inlequcnti vero ad Wa/»|4r/4afctm


Su'<v|. inoritut prope odtogenarius , imperii 47. Cbii^i
Ch*'"
tini ‘566- • ~
Xt»f Hincff/iwwill- quo imperante C^prur in Twr-
€drum ditionem pervenit anno 1571. Obiit an-
no 1574. imperii o. poft memorabilem ad ^4«*-
pdtlhmCbfifiid"or*m viitoium, qu* anno IS 73 -
accidit, .

KV. Dehinc ,/#»w«r4rt« III- qui anno 1695». detun-


fiuseft imperii 31.
Xvif AUbomrfrsUl iners, &
in libidines refolotus.
Atque hic anno 9. Cbr»^« 1604. obiit.
«V|f, ./rfffcw-ereiannosu. regnavit, periitquc Cbriftt
anno 1617. cujus filiorum natu maximus Ofindims
duodecim haud amplius erat annorum.
,
id Ob
Imperator a Praetorianis Ia lutatus cft
Muftdpbd ^tbmttis frater , homo vecors &
Aolidus, qui in cella 1'olitariam & inclulam vi-
tam degebat. Sed eo poft menies duos in cufto-
diamretrulb,
XiX. (A) OJmdBtu filius SultdHus renun-
tiatus, ingentis animi puer , ftliipra captum ar-
Cnll4« tatis magnarum rerum cupidus. Sed eius cona-
^b. |o.
tus fortuna primum , deinde vita deftituit per
iummam illi indignitatem d luis erepta. Vix e-
grclfum ex ephebis vehemens defidenum ceperat
ulcilcendse cladis, quam in A/o/d4<OT4 recentem a
To/oitii acceperat , fimulquc Vohnid ipfius inva-
dendae In hanc igitur expeditionem univerfis
.

viribusopibulquecollatis, ciim quadraginta cir-


citer milliahominum eduxilfet, cum maxima
iuorum jaiSura ignomi^aiaque repiiHus cft Ad .

centum millia THr(4MiOT variis n praeliis cxl a me-


i

morantur praeter cacte» a m multitudinem, quam


pcv ntorx duiturnitatcm fames morbulvc eon-
fumpfit

Digitized by Googie
, . .

t^ARTlS I. LIB.IX. CAP. Vii. ftf


f
Airilplit Hanc illc calamitatem affiduis per id
.

p
tempus Prztorianorum militum (editionibus im. i4 '

il
putans , de iis exaudorandis ac mutandis delibe-
t
rare coepit , immovero (edem imffcmConftanriHo-
»
poli in Syridm ac Ddmdfcum traniportarc flatuit
t
Quo ejus patefadoconfilio > milites ab illo de.
ficiunty &: Mu ftdpiam piuuum f ecuftodia retra.
dum y Imperatorem renuntiant; tumO/mdnum
f
regni exutum indgnibus , mi('erando<;uc per ur-
»
bem fpeilaculo in equo duAum, laqueo pr^tbearit, ^
f
(4) Mab lo. tcria 6.anno i6ii. cImi-
Ad hunc modum Turcdrum imperium iterum /S."»,,',/
J
adeptus eil Mufiapbd . Sed anno (cquente , St-
r
p/r«a6rfmenic, pr illinam in lortem &
carcerem
rotnilus cfl; eique
^ii*«*r4rl>fi(ubintutns, 6fmuni frater, qui eo xxr.
»
ipCoi quohzc foribimus; artno 1631. adhuc re-
gnare dicirur.
f
Hi&enas dtbomduorum familia • (b) Praeter 1 voUi.
quamtres a lix principes exftitcrunt<
il
r*i»» , Cdnitlorarnm , Caramdumtum
Poftcrio-
. Hift»

res dux Oibomanorum iTtnis opprcllx ac regnis


I
pulfx luis , a^ ,A(Jimbtjoi perfugerunt, qui Cappd-. feq-
r
dociam minoremque Armenium occu parant ; cum
t
quidem Symoptm "Ponticum Cundelori, Caramunni
Ci/ir/am haud exigUo tempore tenuiffent
t
E* ^ffimbtts ortum duxit Ufumo^uneti qui
f
a Bdidifstbe primo Turcdrum Imperatore ejedlus^*
t
^rmenid^ cvimCdfJdne patre ad Tdmerlanem Tur-
I
turonim Regem leix recepit ; ab quo , ejufque po.
f
Acris in regnum reftituti funt Poflea deviaip
.
i
Turturis t Ttrfutnm imperio potitus cft (^) fub*«0 <*^^
i
annum 14701 Inde coptra Tureus «f Muhomttem ,V,.*
II. haud fatis profpere pugnavit, (J) circa art->
f

^
I
numi 474 (e) quo tempore MaAocir/rr Tapfc/a- 1^"““
-

»
gonium &
Trupe^ntem (ubegit , Duvidtmque fo^ » W«*
I
cerum UfumcuIJunii nim reliqUa omni Co»»'»?»»"
j
rnm {iirpCyConftuntinopoiim abduxit . (/) Bellum ftu-tk
t
&
nihilominuscum Tureis fcd Orientalibus plc-
I
yiique populis, C//mmcuffunesnon dcflitit facere y
Kk 3 quo

.sir

t
, ) =

• 4i8 rationarii temporum


A ijijo» quo longe latcquc ditionis fu* fincsprotulit E«’ .

quo tam illulhe libi otbc toto peperit nomen»


ad eumCi<//ix/iii Pontifex i^om^oNi literas dare(
quibus ad pcricquendos armis Otbamdnot illum
excitabat : idemque facerent Vtntti , &
cum eo &
' fcedus ac Ibcietatcm conjungerent (m) V ixit odo .
’’*
'^’&feptuaginta annos; ScCbrifii 1479. Nonis iplis
mortuus elf. bunc filius exce-
pit: ilque poli ann^s 7. ab adultera uxorepna
cum filiolo veneno exfiindus elf, quod^ iHa .

ipfa bibeie ante coada eadem die p^iit. Secu-


ti funt deinde Reges alii ad JJmaelem uf9ue So-
pbum , cujuspauloaltiusrcpetenda mentio elf.
.(M h'Ubomctii, Stirtttnornm fc Turtdrnm Ic-
fcfli! gislatoris, patruelis ac gener fuit H4/fi»_cidem-
p. i«j.que fuccelTic . Qui cnm traditam ab illo 1'upcrfti-
tionem partim additisquibufdam ,partim aliter»
»• » • atque ulii rectprum erat , interpretando » mutaf-
Ict novam ledam condidit • Sed ea paulatim ne-
glcda in obldiro jacuit ^
ciim UomAris alterius
Mjbometh interpretis dilciplina potior habereturi
donec (f) fubannumiJfo.Regulusquidamno-
io.p.!<i mine^ooliMiad Hslium referens originem « longo
intervallo intermortuam diicipjinam rclfitoit »
eo fidentius, qu6dTsirr<rT4rr4rorNr« adhuc im-
4ud« perio premebantur. (d)Hujusfe^ commenda-
tionem auxit deinde fanditatisdodrinxque opi-
nione CM/Mer ejus filius « qxiemTdmerUfiei Stytb4
lumma in veneratione fertur habuilfe . Tum
Gni* -
n/i filius SicdiJdref, Harintlit il patria didus » r

iifdem artibus libi ac fed* luz audoritatem ad- I

didit :
quem yfiimr4lj4 i>et generum
optavit » data illi in matrimonium Mdrtbd quam
ex Imperatoris filia fufccperat. Ad
huncHa/uinftitutaprxdicantem ciim ingens ex )
^rmeHid&Ttr/ide conairfus hominum fieret »^
J{Mftdnt$s Verfdrum Rex fubmilfis pcrculToribus
S'i<’4ii4remoim plerifquc fadionis illius opprefj^
“ fit V***4<^
. filius adhuc puer eia-
pfusell» nccnonreriv//rMllius dilcipulus» quj
- .
virtute

" '
Digitized by Google
, ;

PARTIS I.LIB. IX. CAP. VIII. 519


virtute ac fcicntia nihilo magiftro inferior puta-
batur . Ifmatly ut primum adolevit, patris ve-id 1400.

perfequens^ novx Ic^ pretium accendit


ftigia
ac cum ons
(pecte , facundia , animi magnitu-
dine, &
indudria pnelfaret , brevi fununam ad
potentiam pervenit.
[ 4 J Viao denique &r occifo Rm e , Terfidis •
impenumabTMrmad indigenas po(T longa lpa.J-‘«
tia trantlulit lub annum 1499. quod in hodiernum ciul-
eoad.
ulqnc diem illius obtinent poderi,
cnm Otbomanis pene afliduum exercent ; ita
CbriftiuHormmrcbm confulcnte Deo, ut praepo-
tens hoftis, utrimque di/hadis viribus, 1'ufti-
neri facilius podit.

CAPUT VIII.

De Roberto CT Sigifmundo Imperatoribm , 4t ***p***^


de iis qu 4 in Germania V
Italia gtft* fnnt .

Ab anno 1400. ad 1437.

V
Duxei
ineesldo I{om4Horum
pter inertiam remoto
Rege e^
,
dignitate pro-
^o^ertsu BdVdri4
(iirficitur (6) anno 1400. Qui adverfus
Caleacium VicecomitcmMed/o/aiM Ducem a Flo- tu 1*.

rentinisicchus in Itdlinm , nullo oper* pretio fa-


do in German/dOT rediit, gravilTimum ibi, unde UBiin»*
digreffuserat, bellum relinquens. Gd/fario pau- gp^.i.
lo poft mortuo, (e) quod anno 1401. incidit , w c«rp*
pleraequc civitates (e ab Icrvitute vindicarunt , r Anton» &
in aliorum alix ditionem venerunt, yeranam &
"Pdtdvium recepere Veneti (d) anno 140^. quo d N*aei,
Scnltierorum Se Cdrr<srienfi»m dominatus cx(tin-*"**‘* ‘

.Viid Florentinomm jugum accepeie.Qu* Anwo.


rerum muratio roagn^ ac propemodum exitiabi-
les /f4/»4 turbas attulit . [ f ] L-iditlaus tunc»/fp«-
lid rcenabat , Cdrah Dyrrachini Regis ^fmlid ac n,«l*
deinde p44«o«/4, filius i qui per Schilmatis oc-
cafionem, Romam haud (emel occupare conatus,
Kk 4 (-)al>
, .

510 RATIONARII TEMPORUM


)
abZ«Joa»iVo Rudium 1-uce, Ludovid ejus ^
• '
'«IT- qlii contra f4ro/n»« Djrratbtnum bellum movens
^Virotf’’ in dcccHeraf filio, vidtiis ac rcprclTus cft
^Dd.;. ( b) anno 1410. Icd vidona uti ndeens Ludovi.
mtedta re
in G4///4iicvcttitur
Stutm» Vetus
inter h2tcacpcrtinaxil'firidit>m lacerabat
Fcclcfiam, duobus hontific buiTcrrifedem eo-
dem fibi tempore detendentibus Sed e|U' qui ,

in e lilia degebat, mwtitoVetri tjuienfii in Btnt^


ditium nomme , ut caufa deterior , fic in dies mi-
nor etiam apud (uos erat audiotitas. Itaque de-
RitUtus a Francii , in Hifpamam , unde erat ctiun-
dus, rcccflit, ubiperdiu ^tagonum Ic iullenta-
(rAnton. vit opit^ns I n j/d//4 Cre/r<.r/«r X II. harrcbat
. (t)
piin_er.' Dc ambobus in ord;nem cogendis convenere Tt^
utriuiqueparris Princ'pes,''(qucabrogato Ponti-
» •^^ex4«drKW V. cxMinoruhi 01 dinc fu
b-
c.ho^''
criro’ rogaiuntanno 1409.Q110 tadtovnum hoc atlecu-
fAnfSn.
Pontificestcir um adiicerent.
!• Pir.
'
(d) Moritur anno idio anno imperii
10. (e) pcft hunc a Septemviris Im-
N»uci. perator dcfignatuseft Cx HungarU Pege, Caroll
Chio"*IV. Imperatoris filius, Z^e>»r«/4i Imperatoris fra-
ter. Quem prudenfa , magn'tud ne animi , li-
sijijwberalhate, accarterisampMT-ma fortuna dignis
ornatum fu i(T'e virtutibus ferurit ,nifi quod belli-
**
<«r\ cis inrebus felicitas deerat Pietate vero ac reli-
.

conirf
gionisftudio longe praftitit Quippeot Pcclefiae
iiMcii. pacem redderet, cum legatos ciicumquaque mi-
*n. 511
.
^t ad Principes, tvm Galliam ^ hifpauiam, »/n-
Bctn-. gliam Italiam adire non dubitavit ipfc j nec pr us
,

Niuri. acquievit , quam Joannem XXIII oui anno 1410.


L?ofiu* Alexandro fufleft ns erat, ad cogendam Synodum
gr adduxit.
* Ipitnr Sigifmundi opera (/) anno 1414. (/ ) Indi»
cVim
pi»t.* ftione7.cccptnm eil ^o»7?4»r/> generale Conci-
liiim 5.'Xjo>t;f»iir«, frrfa i &-qu'nto inde anno
»eir. I. terminatum dl, fZr»y?/ F4'8 (fc)./#er»//rzi.feria.

JcffT^s.
IncoQoncHio Fyulefi St Joannii Hufji d 3i-
ninata hatrdi , hicipfe, qui tum aderat, cum fc
snf'^
r*,*’'* clam

ji lOgle
'•

PAaris LiB. IX. cap. vm.


1. 511

I dam nccnEcclcfix potcftatc chim?**


tcnt. (fct cripcrc,
• dHr vellet, flammis eftaddiAus (4) anno 141^.
I Julii 6 teria 7. A mo lequente hier ony mus
. eadem de caulapar luppliciitm tulit Poft-»»''»* .

auam autem Joanni XXIII. & Be/iedillo XII.


l rontiflcJtus .ibrogatus cIl, Oio Colum nenfii co~
rumlocodcligitur anno 1417 {b) 'Ho'vembriiiUtcoM.
i| qu' d'es S. Martin» lacer cll, leria ^ Ob id 4',,

• A/4rf»(iwj V. appellari voluit. ,,Lin*.


• Ita poli annos 40. Schilma fublatum eft, (c) in Cit.
• repugnante licet Benediilo: quiciim anno 1414.^'®'“
• de-einifct in Hi/panUy ab duobus reliquis ems
• fafti<*nis Cardinalibus 1 ’ubleftus Clemens VIII.
I
quarto poflanno coaftuseft in ordinem. HinC
cft quod annis 50. pcrleveralfe Schilma ab non-
nullis ploditur. Concilii temp.ire Sabaudi* Prin-
ceps Dux c Comite primum a Sigijmundo 1 'alu-
tatus dicitur anno 415. 1
_
.

(d) At Joannts Hu/jt fcdatorcs» qui jamdu-in c

dum Boemiam hoftiliter inciirlabant , illius ultu-


I
r ri mortem, toto per eam jirovinciam fu rore baC- un»iu*
i chati liint Addebat animos f^enceslai Regis
.

f ignavia- quo mortuo fl/r»^/annoi4i9.contra fi-


• tifmundum ejus luccelTbrem , Joannem^ Ziskam
{e) audacem hominem , ac manti ^ confilio prom-
ptum , ducem conftituunt Is brevi magno colle-
.

6to exercitu plurima BofWf4 oppida vi cepit; Si.


gi/mundi coplis lipe delevit, urbem in pr*altisj^„.
rupibus, loco natura munitilTImo, condidit , (/)
CUI Tbaboris indidit nomen , unde Tbaborita (unt
di^li Moriens fuis edixilfe fertur, ut Cadaveri
fiio detrafta cute tympanum cx ea facerent , cujus
icrciilfi lonitus in praeliis terrorem hoftibus af-, «,oei.
ferret, (g ) Id anno 14^4- contigit. ,.auu**
In Italia Rege Ladislao defunfto, anno, ot}i,j.
(b) Tandulpbus iu&orcd, I4i4-ibroreius7o4»-
iM "l^eapolitanum regnum tenuit, leVis &impu- i» M.n.
dica foemina. (t) C^uxjatobo Borbonio Marcbiay^^^
Comiti nupta, eumdempoftea lummumfibi jusM»rch.
ia regno vindicantem fugere coegit in Galliam i
ubi

r.-a —
,

Sii RATIONARII TEMPORUM


contemptis opibus, Vtfontiont in Francifat-
td 4)7. tmm Ordinem e/I allcftus

ficiuM (•*) y_oann4 Murtini V. Pontificis alienatum


rftfeq.ab le animum, Sf SfortU Ducis fortiiliini con-
verla in le arma metuens, '^Ifbonfum
^/V/7/<i’iic Regem in auxilium evocat; quo
un/m cum dc idoptionc ac regni lucccllione pacilcitur
l ^ ) anno poft obitum Ladhiai leptimo.
tPiiid (r) Jam enim Ludovictun ^ndr^avenjem c]us
P®*‘JJ'-^^nominis tertium, fecundi filium, Murtinus 3.c-
«leq. ‘cicrat, ineumque7^f<ipo/»r4fl/iura regni abdica-
***“^*
ta Joa»n4, tranftulerat , dato illi ad nitore 5/«r-
t»4- Hinc ^Ipbonfum inter & Ludovicum atrox
bellum cxllitit . Secuta mox Reginar cum ^Ipbtin-
fo iplb dilcordia : ex qua h$dwvictts Sfortid opera in
gratiam &
adoptionern receptus , anno 1431. rc-
4!'*“* gnum obtinet
5*. (d) Triennio polIZwde-vifwimor-
r«aj. bo periit , anno i4S4- eodemque J«4n»4, h4inero ,
qui &
Rc»4r»t< diftus cft , Ludovici fratre , ha-rede
diifto , qui tum a Tbilippo Burimndione captus atti-
nebatur, interim prioris adoptio-
fPtnd nis iurc fretus, regnum occupare nititur. Sedi
navali viftus certamine, captulquc,
[f) ad VbUippttm MedioUni Duccm,cuius in ditione
tum erat Gc)i«<t,pcrducitur,a quo humanilfime cll
acceptus; Sc paulo poff dimilfus, ad iccuperandum
regnum revertitur, quod jam RtiMti uxor,
& liberatus iBurgnndione Rc 'plc polTede-
iFicj 7 rant. (g ) Capta ell ab ^Ipbpnfo T<lt4poht per eum*
j dem aqu* dudum intromilTo milite , per quem
rainict! Btlifdrh ^Mcc J^oiffXxxi olim irruperat . (b) Eve-
nit hocanno 1441. Quoex tempore B^enato in Ga/-
Udi reverfo , Jtlpbonfut fine competitore regna-
vit ; placatoquc £x;rn(o, jusfibi, ac Ferdinandq
poft le notho filio ratum accepit.
per hsc tempora TbiUppus M.trid Vicecomes ,
Jodnnis Gdledcii filius , pofkjodnnis M4rt4 Iratris
•N»uei necem, Mri/o/xxo potitus, (i) circa annum I4«?*
fIc*.“x.i. bellorum ubique caufas ferens, pace cum F/o-
i fab rtntinis compofita , Cenntnfts , ejedo duce 7 bo-
W4
, . ,


PARTIS I. LIB. IX. CAP. VIII. 515
f mAfre^oJiOi fibt l'ubjecit.(<)Cum Flortntinh Ae-
iulccptum bellum, auftore per Ic-
inAc y^eneti/qiic ad'i'4»7.

I Wtum Martino Vontirife, terminavit anno 1417.


f
Sc 4 brevi podca rurliisad (b) arma redierunt, Tii' h.

f
Martinuf interim Papa indidto Con- ’

I
cilio,migravite vit^ anno 14S1. cui lubledtusell ib e.»
(
£«|fn/Ni IV. Is BafiUenjes Patres vetuit ultra
progredi. Sed nihilominus cpnyentus agere pcilc- «A
(Vetarunt, &
in Eugeniftm iplum lentent iam di-
(
ierunt. (f)Ab anno itaque 14?!. Indiftionep.quo
f
piimum coiere, die DecemLrisj. icria 6. (J) ad eV.i.
t
i448.dicmque ly.C.alend. yuniisnnis rcptcmdc-"^^‘<*'*t'
I
am fonititciunt . Sed Eu^enii legitimi in* chto,
,
Pontificis caula potior fuit Itaque Synodus ifta
.

:
luftoritate caruit , ( e ) &: qui jn ea Pontifex crea- » Conc.
(
tuserat, wfmedrHi ex SabaudiaDuce Felix
,
pellatus, anno ‘liov.-mbris 17. poli En^enii
,
mortem fponte (c abdicavit , &
a ?\(/fo/4o V.
. Fuienii l'uccc|fore, anno 1449- in purpuratorum
,
procerum adicriptus cft ordinem. (/) Pragma-/riiiiui.
I tic? tamen Sanaio ab illa Synodo conllituta
' in Ga/Zrii ab Caro/o VII. Rege ac Senatu Tari-

I
fxnfi recepta eft anno I4j8. ncc nifi poft annos
plurcs Franci/co Rege lublata
Ante hoc tempus Sipfitit$ndus Imperator obiit
9 Decembris (g j anno Xbrifti 1437 aetatis 70 -^^fp[*
- -

vicefuno feptimo poliquam cft eledus, fextoonuph'.


vero, quam ab Engenio Pontifice redimitus cft*,’J'j*“'’
(b) quod anno 1431. faftum cft; (/)chroA.
quo &c Fusntifcnm G*»vg4»i Marchionem
clfe iullit •
N«tici.'
. ,

.(O Hoc Imperatore prxftantis ingenii fama «cpron.


vixerunt, Tetrtu ^lUctnfis Cameracenfis tpil-J^Jj»*
Copus ; yoannesGerftn Varifitnjis Academi* Can- ,”7!
cellarius, (/) ad Co«^4/irif;Ve»»» Synodum legatus
ab liege Franci4 miflus; Emmanuel Cbryjoloras Xiah
nomo qui patria ftudia primus iri /r4//4m
feportavit , &(w)Co»^4i>fi4 per Concilii tempus (o».in
'Btcriitj {n) Leon Ardus oiretinns i ScToggius, am-
i {ojjodnnei de Turrecremata Cardinalis ; •v»i«N
^Ipbon-
, y .

<{i 4 RATIONARII temporum


chtlfll*
*AipiiOitfus Toftatui jibultnfis 'xnW/ptnia Epileo»
ad i»i 7 . piis » ( « ) Tbomds VAldenfis j Diony fius / Car-
Tii»h
vir perxqucdoftus& lanftus, qui an-
no I47i< obiit; Taulu$ ex ")uddo Cbriftianui &
Burgtnfn Epilcopus; Flavius Blundus Forolivi-
tufis HiRoricus ; T^icolaus de Tudefeits Car-
,
dinalis Vanor mit anus Archiepilcopus , Cano-
nici Juris aetate illa princeps. SanSitate autem
lABbv imprimisantecelluerunt ( b) Ber nardinus Stntnfits
?h*xa. cx Minorum collegio» & Laurtntms Juftinianus
« r- VitvMTchz Vtnttus i Fincentius Fetraritnfis (t)
* '
mfpanus , qui obiit 1418. Catbarina Senenfis ;
altique, quorum omnium xtaspartim ex eorum
Icriptis, partim exiliorum temporum Hiftoiiis
Chronici Ique comperta.

CAPUT IX-

Alberto, Friderico, «rMaximifiano/m-


peratoribusgeftafunt in Germinxi Pannonia
Or eme y Italia, Cypro ;
i
dtqut viris illufiribus .

Ab znxioChrifti 1^00. circiter.

lgi/mundi foceti morte vacantem Imperii ti--


S
tulum accepit libertus jdufhiM Dox ( d ) anno
OB^hr*
perbrevi tempore maximis rebus ad-
vide verfus Motavosy Boemos, Tstrenf^ne confeftis,
in expeditione contra pof.Temos iftos vita fun-
*Hift &US cft Calendis y/ovemb/isy anno imperii al-»
tero Or,y?i I4J9.

Bolrf^ (5 )
Quo a rmq , BaJUetufiSs interdidos ab £*-»
D«e.‘i. coetus nihilo feeius n dentibus , Pontifex
»sior-
*egitimum tota ex Ecclcfi / conventura apud
Corte.
puuo
Florentiam collegit . Ad
quem Joannts Valao-
Co^UnrinoMlitatms Imperator affuit , cum
p.ioMt Joftpbo Patriarcha
, qui eodemibi deceffk
anno
ch^« cum in concordiam rediere; nec
non ^rmeuiy quibus Catholicae formulam fidei
' Y erum GrsHiits Orientem rc-
Vetiiy
0 .

PARTIS I. LIB. IX. CAP. IX. Si?


A.I 4 |S.
vcrfi, Af4ff« Efibefino, Stbolario^ agentibus, Chiilll
Id I ICO-
ab I{om4Ha fc Ibcictate divellunt. • Cufpia-
Erntftt hlius an- Onuvhr.
(4) Fridtrum ^uflrWDxny Pilm.
no I 4^a I{omanorHm adiit regnum ; quo
impe-
Nauci.
quietior, quam Iblcbat , tuitGerm 4
- Cili 7 .
rante (b Chton.
m'4, cum reliquar partes Europa civilibus
&ex- t lunat.

ternis undique bellis ftreperent. .


mfmjei
Frdtici/cHS Sfortiu ejus hlius, qui
Indownm
jfHdegavtnJemiccnxui, in^p*/»-» contra Regem t NiucL
^Iphonjum egregie certa; at , ( a VUtppo Mtdto- W Palm.
/ 4 fl/ Principe, cujuslpuriamhliam(
d) BUnibam
duxerat) adetus holtes fVwcfoi tranfiens, resil* » Artoiij
lius evertit, (e) TUlipptts hne haerede
vita tnn- 1- Par.
Tlt Ii c.
eitur, (extoldus 30001448 quo anno II' nra-
trapli I.
Soleodem menle defecit, die 19- hora dtei 7 ait i i.P!at.
.Antoninus. Ex quo Tandulpbi error &
Tl4ftn4 n Nicol, I

convincitur, qui 'Pb»/»p/>» mortem (uperiori


aJ-
Icribunt anno Francifais vero Mcdiolnntnfes
.

frulfrafibi libertatem alfcrere conanres


coegit in
potcflatem, dillimulante ^r 4 go»«»i .ApulU
^
Rege .Alpbonfo, quem ab^WZ/ppo lcriptum hae-
redem "Pandulpbus Collenutius affirmat .
miniis .Aurelinnenfium Dux Curolus Ludovici fi-
lius, eam fibi vendicabat provinciam ,
utpote
yalentU -Jo^nnis Calendi filia, Tbilippi loro- /1 Amoo*
P.T.t.
re , genitus. (/^) At yeneti tam potentis
vicini II.C. II.

metu cum^/pw'*/» foedus peraitiunt. Florenti-


utrplque Francifei Ibcietatcm expe-
ni adverlus
cft bel-
tunt Sic atrox in Italia redintegratum
.

lum Cum .Alpbonfo poftea Franclfcus Sfortia Pind.


.

pacem amicitiamque fecit (z) anno 14^4. Sc^l- ! 6.


pbonfo illius nepoti , Feramandi nothi filio,
Hippolytam Mariam filiam in matrimonium de- t Psni.ff
Monili
dit.(b) Poff annos inde 4. obiit ./flphonjus le- I Jo» I,
nior Calendis >Wf, aetatis anno 6<J. Cbnftt i.HIll.
iPim I.
1458. Sicilia regnis “Joanni fratri rc-
^ragoniaac in' tui.
liCTls. 'M.eapoUtannm Ferdinandus
filius accepit . c.tft
mvi- Pand 6.
(0 Laudatur ab Hiftoricis .Alpbonfi Regis Fa«>ua .

ftiis ac'generolus animus j tum in


literas earum-
In litti

que cultores excellens amor j cui vicem ii cele-

bran-
ii6 RATIONARII temporum
branda apud poneros illius fama fctulenmt j
id ty.o. in Tannonia & ^IbuttU Cbriftianam rem ea
tempcjflatc ludinuit Princrpuiti duoruni inclyta
Joan»is Corvini tiuniddd ,
virtus, &
^lexnn-
-Bonfin. EpirotarUm Regis, qui Seanderbegus vulgo
1.1. {a) Prior yynLicho patre,- Grxca ma-
dicitur,
coiS-i t tre natus haud obfcuro genere, in vico Corvino,
inde cognomen alterum habuit Huniades vero ab
.

agro cius nominis appellatus eft, quernei Si-


lifmundui zxxrxbmt i
Hujus egregia fortitudo incumbenti in Europd
perniciem idmuratbis potentiar moras objecit, &
ad paceiTi cumUladislao Rege aequi iTi-
misconditionibus ineundamcompulit. Sedeam,
Turcii tAfidtico bello didentis, temere didurba-
runt Hun^itri, haud levi Cbrijiianx rei damno.
Siquidem eorum exercitus ab TurciszA Vdr-
profligatus ed; quo in praelio cum UUdis-
’n‘ fi
ipfe Rex, tum julidnus Cardinalis repe-
* Nauci, tendi contra fcedus belli auiSor occubuit, anno
s* in 1444. l^ovethbrit lo. dic. (e) Secundum hanc
Bod^ calamitatem Ltdis/aui podhumus ^Ibtrti Cdfd.
fte r» filius , ex Eli/dbetba Sigifrnundi filia. Rex ab
eligitur quinquennis puer , curatore
'addito regni ‘Joanne Huniadei quod LadisUum
iuEurop Tr/ddr»fi»r Imperator, (d) cujus fidei cum regni
corona mater illum cornmiferat , nollet red-
Dtc",."’ dere (e ) Quam ob caufam iratus UunUdes,
.

1 7* anno 1445. ^uftriam al iafque FrfdmVi provin-


cias pervadavit. Cum *Y»»»r4fbf quoque perf*-
P® feliciter pugnavit, &
eo apud Crojam Epiri
Titit. mortuo, cum ejus filio Afrfomr/iie, aquo (f)an-

Bon*f.
Cbrifii 1453. capta ed Conftdntinopohs , Mdii
Dcc. 1 1. £9. (g ) Hunc vero triennio pod Tanrunum , quam
vocant , obfidentemcum magna Turca-
cbrao» rwmdrage ignominiaque depulit anno 14^6. ipfo
fui 'ac dic S-MdgdrUtH* facro. Ejus vi&oriae caufa Trans-
.£). figurationis Dominice folemnem agi A\etnCdl~
Ufims Papa decrevit . Hac in pugna , Caeterifauc
per id tempus curo Turth fecundo M4rte obi-
cood4S« rfT4 “•>

Digitized by GoogU
.//*

PARTIS I. LIB. IX. CAP. IX. 517


tis , Joannis C(tf>iftr4 ni viri lancliintni cx Mi- ciJm'
* norum Ordine (pedata pietas eft. Hoc enim «i 'reo.

.
agente, erucis infigne pleriquc fumpierunt, &
* ad facrum bellum nomina lunt protcfli.
'
[4J Eodem anno "joannes Huniades TranJJll-
vmU Princeps , yaivodum mos eft dicere , te-
*
exitu diem obiit 4. Id.
lici nec mul-

to poft Cdpiflranui iplc, {b) cujus fandimo-
'
niam prodigiis illuftrem reddidit Deus .

LdndisUo llcgc detundo {e) 10 Calendas De- *

tembris anni 1458. MuttbUs Corvinus "Jodnnis fi-


' lius Rex ab Hunidris eligitur nulla re patris ^^n.
,,
diflimilis; d quo Turcd non femcl profligati
(d) Scanderbe^HS Turearum manibus claplus , asiriet.
paterna Epiri ditione recuperata , ingruentes
pcrlzpc cum infinitis millibus Turearum Reges
parva manu fupcravit, fummoque, quoad vi-
ait, iis terrori fuit. Hunc anno Cbriflj *

* quarto Calendas Deeembres regnare ccepitic , &


‘ a?, regni , 16 Calendas Februarii anni I1166.
obiiire, tres &iexaginta natum annos, audor
eft (f) Marinus Barletus.
^
Apud Italiam (f) Eugenio Papa mortuo anno ma*’*
>447. Februarii il- (g) T{ieo/aus V. fublcgitur ,
dodorum hominum aC bonarum artium longe pu?.'*
ftudiofitlimus Itaque nemini uni plures ab cru-
.

ditis inlcriptifunt libri. Tumf'4//Va»4»» Biblio- rit! ,1.


thecam, conquifitis undique, &cx Oriente ut- '

que, voluminibus inftruxit. (b) Obiit odavo cirh


Pontificatus anno, Cbrifii'j4^^. Martii as-Anion.
Quem Calliftus III. excepit ; coque fundo Vius * •'‘f*
Il.vir dodillimus, qui ^neas antea vo-
cabatur, anno 1458. Pontificatum iniit; cujus
ad bellum Tureis inferendurn confilla deinceps pidj.i.
omnia (pedarunt. (») Ob id eam f^rd^a4»da*^^J“e^•
^^4po///rf«o Rege Jllpbonfi filio pacem confti-
tuit,ac (k) Mantuam frequentes ad concili-pKP*'“k
um
adcircjutllt, ut de bello gerendo ftatucrctur.Na«i.
Sed ab externis^ bellis ad domeftica convertis
Principum ftudiis, nihil perfici potuit . Coetus
ille
5i8 RATIONARII TEMPORUM
ille M4/»f»4iii»iodavo mcnlc dimilltis (4)
td HOC pbonfi cog tita morte Joanrifi /{enati ^ndeg/tven^
qucmabiilms regni pofTclfione dcpuliiunin
P.nd «. patriam lediitfc 1 'upra (ignificavi , filius, magno
cfcii!* exercitu coi ledo, in^p4//4m profeduscft, col-
cond.» latilque figtiis Ferdinandum acie vi(5Ium, &ca-
ftris exutum, egitin fugam. ASumquede eo
foret, mSeanderbe^us illms 8c 1Pii Pontificis ad-
duttus precibus cx Epiro luccurrilfet. Huius au-
xilio Frrdinandus pulfis hofiibus brevi omnia in
. potcftatcm accepit . Hxc de Ita/ica Scanderbrii
expeditione ab incuriofis vel ingratis omiiu
Scriptoribus (b) Marinus Barlctus queritur»
fnnd!
'
Per idem tempus Ge/iMd/iyW bello zh ^Ipbonfo
Tiirin
Rege vexati, Carolo VII FrancU Regi Ic in ti-
chioiu dem tradidere (c) anno 1458. adquod miffus^»-
filius eam urbem pixli aio rnunivit.
JMm,
’ (d) Sed poli
annos tres ab Francis defecit, Trof-
• p»im. <Adurno duce; quam Ludovicus XI. Franaf-
Pii. co Sfortict Mtdiulanenfium Duci concdlit [e ] anno

wauci. *-KS4» (/') quo anno Tius Pontifex mor-


tem obiit, brevi tcinpoi e magna collecta gloria.
Sex enim duntaxat annis prxfuit Hunc 4 M/Ni, . P
. qui lecundus numerabatur, cft lecutus.
Dum f er Europam Cibr/AaM^tcs inteftinis tur-
batur odiis, in quoque paream calamitas
1 Pio» afflixit
. (4) Cyprum inlulam ^iebardu. Anilia
Grdcis ademptam Guidoni Ijtfiniano Gallici
9p. generis permiferat , qui Hierofoijmitani fibi re-
H?iK * S*'* iw* afliimcbat
crpii. In ea pofteris illius regnantibus, Genuenfesy
popularium fuorumfafta illiccxde, validam ad
ulcilcendiim claflem TrUzoJio Imperatote com-
parant. Brevi tota, cum Rege ac Regina, in-
fula In potcftatem venit. Illis, ciim aliquanto
,
tempore incarcere detenti effent , tandem data
venia cft. Sed regno veftigal impofitum, V4. &
/amis, qu* cit Fama^fta, negotiationibus fre-
quens emporium ,viCTor !cc(Iit in praedam. Na-
i

tum in carcctc filium Rex appellari Janum vo-


luit X
, ; ,

PARTIS I. UB. IX. CAP. IX. ^19


, luit, quqdGf»»4/» vulgo mos eft dicere* A. M?l.
..
- Hunc J^pti SHitattHs , capta
dircptaquc Cy~
ac multis occifis mortalibus, llipendiarium
K fecit^. Mortuo lucccllit Joaanes filius , pras lu-
'acu ac deliciis, mulieris , quam viri, funilior:
tHai-Hticnam cxTaldologurnmlanguinc inconju-
, ex qua Carlotumgcauit
. '^uunqco^pi.t cxcon-
^
^bina .vero Jucobum . Cariotta Ludovico Ducis
* ;
V^Uibrogum filio nupfit, "facobuSi quem, ut ab
V Ipe pater excluderet, 1 'ual'u Htlcnn TViVo-
1 ‘Jieajim PraelUkm fecerat , utroque defunao ,
> Cjori ^potianix cupidior, quim ChriflUnnin de- cyp,,,^
Suitanum idik, cujus in verba
y nefirio’ dicto facramento, ab eodem inducitur
; iri regnum , Ludovico Cariotta conjuge pullo, »««•
(4)liil7 annum 1459. Poft Genttenfibus ejeiftis, ac^ n,ucU
xeeepta Saiumine , Jucobus .Ecaterinam Marci
Cornelii filiam e yeaetis fibi conjugem arcelfit ;

quam '.Sqnatus yenetus in filiam adoptavit . (t) * ijj. fc

, cjulque polthumo Jacobo, id


JeLxiHndto-Kegc PUm,
regnum in f^eneiornm potcltatem hxrcditario
jure pervenit, anno 1476.
• Fridericui Imperator finem vivendi fecit ( r ) fCufpin.
znno I9.imperii anno^J.cui A/a-
ximilia/fus fuccellit C)us filius, Ffitnanorum Rexsp.n-
ante 7. annos c. catus
(d) Hic ad anmirn ulque pervenit Cbrifti 1519. suppi.
Imperii 16. ac pridie Idus ja/iHurii xtatis anno
6}. decelfit . Multi hoc imperante, magnique,
przlcrtim in Italia, llrbcjiis initium motus ex-^[p1 S^'
diitere, qui in Francicis rebus exponentur.
Ut illa tunc memoratu triltia , lic Ixu ifia
contigere, (e) Ftrdinandus Hifpania Rex
natam qua in urbe AiaNrorNw reliquis coniede- MaiUn,
rant, expugnat an.i49a. quo 5‘4r4rr4orMw \aHif-
pania dominatus poR annos , quam eo vcneraiit
780. dcfiit. (/) Eodemque anno, 171. familia- r uiueU
rum millia Judaici generis in exfilium abiere , Miium,
quae<ad Sooocao. capitum fuilfc dicuntur.
Complures in extremis Orientis Occidentifque
Tttavii ^at$on.Temp-Tom.I% L1 fini-‘ irftBa
y ,
.

Sjo RATIONARII TEMPORUM


A finibus ignotae regiones adiri coeptae, patefado
(d ;ou ad cas per Hi/panat Lufttanafciue
clalfes itinere.
patria nauti-
ToTap-
pe«d.'^ cac rei 1 'cientilfimus, lub Ferdi/undi 8c Ifabell*
Wm. Regum aufpiciis annoi49i. ex (blvcns
novas repent iniiilas ; cujus exemplum lecuti re-
liqui paulatim vaftam illam aperuere continen-
tem , qux partem orbis terrarum quartam efficit
loror. 1.(6) Eodem incenius iludio y
4fcus Gama Lufiunus
Emmunuelis juiTu Olyffipoae profeftus in Orien-
“*
tem anno 1497.
leptimo Idus iequente an-
no 13, Calendas ]lM»»4rC4/efi«/«»i appulit,/«diri/^
que commerciis acljtfiunorum ad ea navigationi-
bus iterollendit.
jTriiifa». Liter* , Friderico regnante , per Italiam in
fplendore magno fuerunt , Gi acorum doiflifEmis,
qui capta Gracia ad eam accurrebant , zmula-
tiuneilii Latinorum acuentibus fludia . Princeps
ut dignitate, fic eruditione Gratorum eft habi-
I Ptim. tus Befjario Cardinalis, (r) quem anno 1471. Ic-
Piui jo».
gatum vidit G4///4: unde ^omam rediens ^4W»-
»4 obiit xtatisanno Tj.Tbeodorus itcxa Ca^ Tbef»
diib it salonittnfis y qui ^d) anno 1470. librum de Menp-
M<njib. fcripfit , (e)obiitque 1478. (f) Gror^ius
T p«ini Traperjtntiut Cretenfii ooiit 148^. (l ) >ATi3Tiipj-
&Demetriui Chaltondilai eodem
jo». vixere tempore (6) Inter latiaot eximie flo-
.

i
Pontifex, qui Mneas ante SUi»us
appellatus Laurentius item Falla , acri
eft .

f
j,,, mordacique ingenio, (i) mortem obiit anno

KTrith. M
57 FraneifcusTbilelpbus (Oqui 9J- natus an-
t Piim.noS moritur anno 1481. (/) Flavius vero JB/ow

„ |ov <i«^Hiftoriciis anno 1473. xtatis 57 [m^T^icolaut


Ttith, Terotus ; Vlatinay qui Pontificum I{pmanorutu
Vitas perfcripfit ad Vaulum ufque fecunduin.
Mtttbaus "Palmerius Florentinus Cbronid Seri—
• TrUk ptor, («Iquiob hsrefimde Angelis feriptopro-
ditani incendio punitur, utait rr/V6fm/Mr; alia
non ipium, fed ejus librum cxuftum alferunt.*
quod Sc fiinilius verg. Domitius Calderinus y qui
. (4) an-
, .

PARTIS I. LIB. IX. CAP. IX. y?r


(4) anno periit 1477. (b) ^^ricot.t (r)
Jodnnts rf^/tfMithemiticus ; is moritur «a i<o-.
J^ow.ranno 1476. Secuti runt7o4»flfiP/V*i Mirdn-l
iulanusf Hermolaus Barbarus, quem aetatis an-'
no J9. Cbrijii 1493. cxftinftum feribit c(Te Trisbe-
mius } Angelus Tolirianus [i ] obiit 1494- [0 ^ I',"'''
*
xtitis 40. Mar/ilius Fidnus; S^ellicus Hi/tjri-
cus; Epilcopus F/orMfrnifi . Neque
vero commemorare omnes attinet; de quibus
Tritbemius aetatis cjiifdcm Scriptor , Tjulus&
Joviusin Elogiis, complurdquealii (cripferunt
Commodum autem accidit, ut cum, deterCa Tjfoiru.
barbarie, litterz caput efferrent, tot magno-
rum ingeniorum commendandis aeternitati foe-”'*'"
tibus ars typographica prodiret
(/). anno 1440./^^*'"'' ' '
repertore jMuue Gustembergio ^uite hhgun-^
tiUQ.

CAPUT X.

De rebus Francicis , Alpes gefiis Ca-


aUifque cis
rolo yiU Ludovico XI. p" Carolo Vlll.
Franciae B^gibus, at de Italicis etiam moribus
fMf boe poflremo regnante cum Francicis rebus
implicati funt

R Egnum Carolus VII. ingreffus eff


mi{erum'& exercitum
•^»^//1 obtinentibus; quibus
,
cum,
anno 1422.
pleraque FraacU‘1^^***’
in ultionem
Wtemae necis, Dux BurguniU Tbilippus vires
lUas conjunxerat . Prirat in Gallias .Anglorum
«uptio(g)anno 141J Henrico V. Rege contigit ^ .

Quo ad Jtginrurrum , haud procul Caletum oppf- ^


do, pugna commiTa eft: in eaque flos Ga//»Va-
««Nobilititispartimoccidit , partim in manus
venithortium. Captus eff: DuxGnuin.
Carolus, qui (t) 25 annis incuffodia fuit, alii-j^„„,.
que principes. Prona deinceps .AngUs omnia Bur~ 1 j f.io<»
gunii focietas fecit: qui in FranciaRegem ne-
,
que mentis , Qeque juris i'ui compotem , cum
Ll 1 Regi-

od by Googl
ni RATIONARII TEMPORUM
Rcgi**^ cjuiijuc filia Catharina potefiatcm habe^
^a"'i}oo.bat. Htnric»s occupata regni arce LutetU (<»)
anno 418. (i) biennio poft in Tricajfibus Catba-
«CU4» rinam in conjugium accepit, cum dote regni,
exclufo C4ro/o Delphino Verum perbrevem
.

frudtum tanti iucccllus habuit Henritus exftin-


J!’p*4cc. ftuseo iplo, quoC4ro/i»m VI periilfc docuimus,
anno 1411. 29. Huic Hearirus VI. Caro~
lo poft menles duos vita tundto CarolusVW.iui-
ficitur. Perpetuus exeo curlus,>/«|/»f4»4 vifto-
riar tuit, deficientibus a Carolo in diesoppidis.
Prima dehinc ad ^urelianosi nobililfimamCf/-
tic4i urbem rerum inclinatio fada cft. (c) Eam

won*"’. -Anglui obCcderat anno 14:8- quarto Idus


OfiFo-
xHtfa-brts SdrUberttnfi duce, qui in ea obfidionecae-
Ius eft, propugnante vcr6;^<w»»e T^otbot Ludo-
Qutiiui . vici ^urelidntnfium Ducis, quia Joanue Burgun-
do intcrt’c<5tus eft, naturali filio. Ultima jam
metuentibus oppidanis raro ad hanc diem pro-
digio Deus opem attulit.
'J^anttd Ddrtid virgo erat in agro TuUtnfi pa-
h4nt$s
^untu tre agricola , ovium cuftos. Ea divinis inftinda
vocibus ad lolvcndam ^urelid obfidionem, &
Carolum tot anguftiis explicandum, ultro hunc
adiit ; ac fide fada ,>/nrf//4m cum iubfidiis mii-
fa , fr-iiftos praeliis aliquot Angloi (d ) anno
repulit , Regem Durocoh-
r Monit. turum J{emorum ad 1 ’acra regni rite capienda per-
duxit Fufis faepius hoftibus, tandem ad Com~
.

G juin. ptndium capta cft anno i4jo.(f)quam poft lon-


/^'^vVde gam de ea quaeftionem habitam Tetrut Caucbo-
fie/Zovrfffwy/i Epilcopus damnavit .
w**' 4
J>“" que
vivam exufscre anno 14^1. quo tempore Bdfilt*
^'?e7ot
^yuodus eft haberi coepta , ait Monftrelttus lib.
inchiDn 2. (f) jo. Dc hac virginc , qux JlurelUntufis
puella vulgo dicitur , probrola quxdam falsoab
fiicoi. nonnullis laftata l'unt. Sed innocentem ac Deo
caram fuifte , ciim multa pcrCuadcnt,(g)qux plc-
iiuiiiti nis voluminibus tradita leguntur ,tuin Iccundifti-

oiIwV. Iccuttiscsitusi qualem noonifiauiftori


h< )• * Deo
i

t^ARtlS t LIB. IX. CAP. X.


Oco fas fit adfcribcrc Deinceps enim y4nsUs in
.

peiusomnia ceficre Cdrolus reconciliata (ibi »a


. ue/».

Burgundo (d) anno i4£;. pauiatim ex hofitum


Jnanu regnum recepit,* (t) ficutanno 145
(oTdlbotio egregiae fortitudinis viro* ereptaque
Turlits ^quitd/iid i nihil praeter CdUtes rcl'qu*/po:
^Anilis in OdUid fecerit . Ad huncmodum^^/i^/i- Virg.ffne
tumultus poft annos duodequadraginta
nem accepit . . .

PuHbs finibus alienis difeordia domi ci-


vilrscxcepit Duzapud illos erant regi* fami-
. «>''‘4
. **^^"*
Ii*, altera Ehoractnfmm y LdnedftriorHm altera
Htnriens Lancdftriui j I{icbdrdo II- abdicare coa-
^ointcrfcftoquC, regnum ulurparat (e) snno,poir4(
nominis IV. appellatus an- '*»*
IJ99. ejulquc cxceflit
no 141?. Huic (iiccelfit Henricuj V. ejus filius , qui,
cum Tbilippo Bur^undo Ibcietate fa£fa , Franco-
rum opes labefadavit , 8c rufeepto ex Calbarina
Caroli VI. filia Henrito VI. mortuus eft anno i4aa<
Ut fup#a retuli.
PoftejeftosCi<///<<^»g/«, anno i4^;i orta do-
mi principum faft ione , cu jus aud or erat ^iebar^
du$ Eboracenfis y Rex Henricus collatis fignis
ab
illo fuperatur , atino 1460. ac de concilii lenten-
tia I{lcbdrdo deftinatur regni fuccdfio Interim .

Mdfgaretd I{endti ^ndefavenfmm Ducis filia , vi-


rili animo pr*dita mulier , , naud
Wrnr/V/conjux
exigua manu contrafta Bfcbardum acie vicit
,

&.mterfccit j tum (ubeuntem auxilio ^itbdr-


dum alterum ^f^arviei Comitem cafiris exutum
Ja -fugam conjicit, ac virum refiituit in regnum.
PcA ^ifbardi filius Eduardus Marcbia Comes j
FVarvicenfu auxilio Henrieum &* Margarttam
pellite* ^nglia, Rexque iprercnunciatnr(d)
anno quarto Calendas JulUs. Hunc de-di^vidi
inde yf^arvicenfit orta inter ambos fimultate,
ludotricf XI- Fraucid Regis ope fugavit ,
HenricMtn priftinam ad dignitatem reduxit an- ,

Jlo 1471* iduardut vero, Carolo BurgundWDu-


<e opitula>nte , r^nura , quod amiferat , rc^ ‘

j L1 3 cepit
RATIONARII TEMPORUM
cepit fexto poft
menfc, & I{iMo ^varviten^
E-
mpugna interfedo , Henneo , nec
/J

unico eius filio , vitam eripit


Hunc .

tuiflTe , adeo ut
Henricum longe landillimum tcftis
miraculis inclaruerit ,
vivus mortuulQUC
eft Tolydorus lA.
14- R^S'* nomen habuit an-
tnenles 6 M-irg-rew, comuge ,
filio ,
nos ^9 .

revertit in C*l-
& regno Ipoliata ad patrem

tribus &
viginti regnavit annis cx-
fuius frater Etebdr-
tinftulque eft anno 148?-
dus Giotefirid Dux ,
homo Icclcratiis , occifis
tyrannidera '«vadit ;
ejus filiis ,
demum anno oppugnatus ab Htprtn I{ubemuif
icxti Henrtn frater erat ,
dtnfi y Joannis , qui
vita perdidit Henriats porro iftc
filio cum .

anno 1485. regnum-aulpicatus

ti^rrmu^nt;* S:

r^m & Ebordcenfmm famoia illa & ^»g/«cxi-

^^^}n(^Jiiis!^.Anglorum excuftb dominatu,


ref-

pirab?tcw«x: ifi.quod a bello quiete


pam
»Monm. domefticas in turbas
incidit . C ^ ) Nam
)»6 r.6», filius offenlus patri ad
Thtttppnm B»r%na-
habuit anno ?<S nec inde in Fr^n.
r." cVi&
S
dum receptum i
4
redntantcilliusobitum: qui mcidit anno

*^IcinirI«dow»ieiusnominisX^^^ anno rodem


wXi. in patris locum venit ,
homocalIidus&-aftutus .
inter ic
Oui fub exordium legni con(p'rantium
pnncipiim fadtionibus agitatus, conatus illorum
confilio ac rnidenria difcuftit
- Nam *

dilUattos a
,Mon(h.qu3E petprcnr, prohxc tribuendo ,
eft aggreftus . {()
ic invicem fingiilos demde
k’-n
illa"jri Hancpaaioncm pugna “ntccclfit illa , qu* «
Tm”,?: hIonttr>^ldericnm
odavo circiter ab Urbe lapide
'

^a»ria.
I.C.J7»

Digitized by -.oogle
, .

PARTIS I. LIB. IX. CAP. X.


floria conftitit. Princeps erat advcrfariim pjr- *^v'****
tium Cdro/us Comes CarolefiMSy Tbi/ippi Burgttn- *d"^oo.
«fr> Ducis filius. Ispatrisobitu, qui anno ia<>7.
ni/if. tcriaz contigit, amplifnmis in opibus
ac potentia cum effet , ut erat natura ferox hc no-
varuin cupidus rerum , finitimos lacclfcre non^^^^^^^

ddtitit; (4) praclcrtim vero l{en 4 tHm Zorfc4 r»«- tm? "A e*
g ;4 Ducem, &Hel'vetios, quibus cum luduvUui
contra communem hoftem ibcictatcm fecerat .
Renatum ut facile vicit CutoIms , fi principatu
propemodum exutum fugere coegit in ,

fic ab Helvetiis clade bis accepta , ciim l{enatMS


provinciam (iiam recuperafret , adverfus illum
contendit in Lotbtringiam . Ibi dum T^ancejum
obfidet, ab Renuto Germanicis fc Helveticis auxi-
Jiis nftrufto vicius in acie cecidit (b) anno 1477. * cotmifc
i

^4nu4r(V {.unica reli&a filia Maria, qux ^


eniliano Friderici Imperatoris filio nupta. Caro~ G<iuin.
li audita morte , Ltidavicns extemplo Burgun- JJJidl'’”
diam veteremque in Beliia ditionem potelbti m»"»'*
-
fux fubiccit.
in Tirro»;Z)«i Cbrifti anno 1483.
(f) Obiit
Calendas Septembres, feria 7. (d) ciim prim icomn .

ad le Francifenm Taulanum acciviffet cx 7f4/»4


virum fandiflimura, ac miraailis inclytum , a
quo Minimorum inflitutus cA Ordo
Tertmm decimum agens annum Carolus VIII.
Xwdo'wV 7 filius,(e)quippenatus anno 7470. prid. , chion.
Idus "Julias regnum fufeepit fub ^nna fbrotis tu-
tela , quam Tetrns Borbonius Belloiocenfit duxe-
rat. (/) Eam Abi pr«latam xgre tulit
fsenfmm Dux Lstdovicus Caroli filius , iMdovici *infi.
nepos illius , quem Joannis Burgundi iuifu Lu-
tetia confolTvm dfc demon Aravimus Igitur ad .

Francifeum Britannia Ducem fugiens , ciim in


Ibcietatem plerique vcniffcnt procerum , com-iciirt*.
naiAbeum legiis ducibus prxlio ad Fanum albini
in Aremoricis vibtoria pariter ac libertate ceci-
dit ig) anno 1488. {b) 8c triennali cuAodia de-
tentuseA, SuppliciDucipaxealegcconcefra,
Ll 4 quod 1«*.'^
P , ,

JS6 RATIONARII TEMPORUM


AiiVit**
quod Rci;is armis quaefitum erat « id in illius p 6^
tcftatc maneret. (4) Inter haec Duce mortuo ,
ejus filiam , MaximilUno I{ontanorHm
j>'ig.arcRegi pa<^am uxorem Caralus accepit , repudiata
Margdretd MaximilUnifiUz quam fibi Ludovica
jci uin' 3 trc auftore
delponderat ( 6 ) Bclliimobid in-
.

E»cerpt. ferente Mdximitiano , pax denique lecuta ell ,

TMu'*' Comitatus ^trtbdtenfium de Regis vo-


luntate cdUlfet.
rCnmm. (c) Pace in regno compofita , longinqua bcU
ijCirS. laf4ro/*i expetiit , fulcepta in/rd/Mwexpcditio-
Sprl^j. ne , ad 'hitapolitdnum recuperandum regnum ;

Gawin. quod ab l{endto ^ndrgdvenfmm Duce in Ludt.vi-


jtfigo'."' cum XI. translatum Ferdf»4»d«i habebat
^Ipbonfi pater alterius , cujus S^ner
filius,
'
*o»*J ent JoinntsCdleacmSy nihW e\ Mediolanen/ipTin.
'
cipatu praeter nomen obtinens; cum penes Luio“
•vicum Sfortidm eius patruum potcllas omnisfliret
quam tutelxlpecie ad le traxerat. iEgreid Icili-
cct Ulpbonfus ferebat , ac pro genero parabat bel-
lum Hoc ut Ludovicus averteret , Carolum fpc
.

^p»//4potiundx in 7r4//4w excivit. Ergo ut ho-


^Hotn fiiie nihil a tergo relinqueret , (d) Ferdinundo
PenoD* Hifpdnid Regi I^ufcinonem y ac Verpinunum , de

quo inter iplbs certamen erat, pcimifit ultro ;


rcotaip. tum (e) 3 imoCbriJ}it 494 -iupcratis^/pibujy in
Itdliam delcendit .
Quam
cum repentino terrore
complelTct, expeditum per Tufiiam H.omdm uf-
y-Tiiw que, Rr^f4po/im deinceps, iter habuit. (/) J^o-
«4 ab ^Itxdniro VI. Conftdntinopolitdni imperii
.iGuicf, mitulum accepit anno 1495. cilm (g) fuperiore
FcrJi/iduduserceffUret Januarii (b) Cujus fi-
' livs^/pban/usCdroiiadventu perterrefaftus in Si-
c/Vmw trajecit ; ac regno (e abdicans, id Ferdh
iCuice. fi4»dofiliorcliqiiit . (i) Ferdiududus metu Frdm-
I rorum in Ifcbiam infulam fefe recqrit . Cdrolut
Ftbrudrii die ii. toto rc-
Won^‘ 'Nfc‘polint JngrdTus (k)
Gm. gno potitur.
'*

j
Tam
repentini Frdneorum fuccelTus invidiam
,
apud Itdiid principes ac civitates habuere . ( 7 )
CoBim. trgo
, , *

PARTIS I. LIB. IX. CAP. X. y?7


Ergo adjiinftofibi Maximiliano Imperatore, & cmVi*
Ferdinando HifpanU Rege, clam etiam ^lexan- id i>oo.
iro Pontifice favente , Veneti , ac Ludovicus
Sfartidy cui (a) mortuo Galeacio Mediol*nen-*<i^'K.
‘‘
//«mDucis jus ac titulum Maximilianus Imperator
concelferat , conjurationem faciunt , Regcm-
^ue Fr<(nrT<rordinatis 'in^pulia rebus in
redeuntem intercludere conantur, {b) P^Sna-
tum eft prid. Nonas' Julias ad Forum 7^ovano-c. |i.&
r«»i , haud procul Turma; &
ab exigua ^utp.****
eorum manu (r) ( feptem h.aud amplius millia Appind.
fuilfe produntur) perrupta funt holtium millia
quadraginta . Crfro/»j (d) rcccpto Ludovico^ure^ /«lininT
liunenfmm Duce ,qui abZMiowo Sfortiu 2yo>i;4 -,*Vguin-
rU circumlelfus in fummas anguftias venerat
decoris & gloriae plenus rediit inFranciam anno &cv*
eodem, quo Hornam ac T^eapolim adierat, (f)corom.
Vix eo digreflb, T^eapolitani ic tcUqai omnes cuicc t.
ad Ferdinandum defecere . Franci j CUberto Alon-
penferio prxfc&.o mortuo, paulo pofi omnes ex- G“i«»
celTere. Hmc Italia cladem ad ventumque Caro-
ii non femel prsdixilTe dicitur Hieronymus Sa-
'vonarola Dominicanus celebris ac Florentinismx-
rificc gratus Orator, (Z") qui ob contumaciam
fcditiofalque conciones extremum fupplicium
luit poftridie eius diei , quo Carolui e vita di-
iccilit. (i) Qui apud _*^wi4y?4OT in Turonibus tou\ec.
repente apoplexia periit, 7. Idus Apriles t an-J*^,'.’’
no 1498. regni decimo quinto.
(fc) Ludovicus eius nominis XII. mortuo fineicomin.
hteredeCaro/o , ex lege fucceflltf4ro//fi|ius , ^u-
relianeufinm Dux (1) qui fe extemplo utriufquei“.Tin.
Sicilia Sc Hierofolyma Regem , ac Mediolanen-
Jium Ducem appellari voluit; ac 1 'ubindc totus
in Italicam expeditionem incubuit, dufta priiis
^nnaviduif^cemoricorum Principe, C4ro/rquon- Comnu
dam o<3avi conjuge, ac divortio cum Joanna
fa^to, ZKdoWi XI. filia, quam invito illipater ’
,

induxerat: quae quidem J}//«r<rs4: concedens ma> jccote-,


gna in lan^itatis fama pollmodum fuit. ( it )

Medio- NautU'
. .

5j8 rationarii TEMPORUM


chilrtT
Mediolanum Ludowi SfurtU fuga 'vfFrancorum
4d IU7. putcflatem pervenit cum In/ubribus reliquis an<
no 1499-

CAPUT XI.
Hud anno Chriftt 1500. ad T547. tofo erhe ge~
fta (unt , Imperatoribus Maximiliano (T Ca-
rolo f'. ac i^egibns CialliK Ludovlco XU.<T
Francilco /.

M aximiliano Imperatore , ac Luiomico XII<


Rege Franeia
ratumeft bellum.
» atrox in Italiam inftan-

Trivulcium t qui Infubrei LudoviciXll. nomine


* Gato^. regebat , {a) qu6dGiif//ff*fadionis eflet, Mt-
tim Ad d»o/4«r«/<rj oderant Nam haec civitas GiAe///»»-
.

parti cx antiquo favebat Itaque Ludovicum


.
Monifr
S/ortiam ipad Maximitianum digcniem clam re>
vo.ant , feque ilii tradunt anno 1500. Vcriim
•d Ga paulo poft captus a Francis Ludowus cum Afranio
flo" B,'l
f-ard inali fiatrc , ad arcem lorWew/ew , id oppi-
yaid. dum in /Itum cft, in cu/lodiam mitti-
; ( t) in cjua decem annos vixit

( f ) Secundum haec foedere cum Ferdinando Hif~


xir.fr.

fcuicc Rcgc fadto, Lndovicut J^eapolitanum oc-


id .5. cupat regnum, quod tum FnderifBj legatum /ibi
*"*”*•
ab Ffri/«4»do ./i/^bony? fratris filio tenebat. At-
que hicex pafto /e abdicans, in ^ndegavosy at-
tributam fibiab Pegeenm ftipendiis annuis pro-
vinciam, conce/fit anno 1501. Divifo Fr4»for in-
ter &rWi/p4i»oiNe4po//f4»o regno , haud diuturna
pax efie potuit
Con/alvMS Ferdinandi dux intra, biennium Fran-
foi indcpenitusexpulit: obidque no-
,jcoffe t e/> adeptus . (d) Dccc/Tere oppidis omnibus
» Guie*. Franci anno 1504.
fj^on ( ' ) Contra Venetos deinde prsrpoteiitem in
7r 4 W 4 civitatem viciniiqiie formidabilem
ni«<».‘ <*i cum Maximiliano Sc Julio II. Ffimano Ponti»
^jrwd. fice
,

PARTIS I. LIB. IX. CAP. XI.

fice confijirat anno 1508 Sequente porro,


ti qr'dquid in conti-
acie zb ludovico tuperati, id ij*^.

nente habebant propemodum amittunt. Sed Ju-


lius y reconciliatis fibi f^tneth, \n Lud^.•vicum ar-
ma conveitit.Prfcrat Frundeis rebus in IrahaFa/to (7,/imt
Fluftss Dux 7\(f»iorf«y»j,qui late pervadatis omni
buSjCum Fenetorurn, Hilptinotun yZC Ju.ii coplisad
F^avennam congrcATus di: partaque memorabi-
lividoria, temere in holfes invedusoccubuit. >»«»•

J{avenna ab victoribus direpta. Huic prarlio


quod (d) anno i$ti. contigit, iplb die Pa-
Ichatis,
Bayardus Eques ^AlLbrux longe pn id ,0.11«.
tempus fortillimus Sc clarilfimus interluit PolE
modiim Veneti res luas (trenne r<ci’pci?.run*. In c. jV.'**’

tento in res yra/ZearRege Lusovho ti nrmi prin-


cipes Francidt bellum intulere. Furdmattdus Hi-
quod T^a'VanAm vocant
fpanus Fajcorinm regno
,

JoaHutm jllbretUfn Henricns VIII. ,An-.

glidRex, qui patri cognomini luccclTit anno


1^09. Tieardiam aggrefTus, Murinos ac Herniios
occupat Ita Frd»f»tot circumiefli hoftibus /rd-
liam omittunt anno 15 it. quo Jutius Papa mo-
ritur. (fr) ludovicus vero FrancU Rex , compo-
fitiscum ^nglo rebus , vV Htnrisi Ibroie M*rU /„,. . 1

in matrimonium accepta , quippe Mnnd iam con,«u


obicr.it, Cl-iudia & J{en.trd liipcf /litibus liberis,
dum novum in UJjfbres bellun. apparat, vita
funftos e/lCaIendl!i''(f^ ipfis Junuuriss, ineun-
tis anni . lufilir.
Juho Papae Leo X. ct Medieeorum ftirpe lub-P*r»d.i,
rogatur Ludovieo Regi Frdnrihus Dux Fdlefio-
.

rum 8e Ingoli/menfium Cotnes illiusgcner. f/d»-


d/amenim ipiius&,y</»ffdfiliam, poft matris obi-
tum , duxerat Pater huic erat f4ro/«i, Juat^
.

tiis Intolijmenfis filiu-s, viri landitate, ac miraculis

poR obitum > il lu/tris ; cuius pater Ludovicus


relidtienfium Dux fuit, a ficario apud Lutetiam
intrrfcftus.
Francifiuty primiim Rex eft fadus , ad
ut
Mediolanenfem expeditionem converfis viribus,
Helve j,uiu'
S4<3 rationarii temporum
h. Helvetios y qui fe illi opoliierant, bidui pugr>4
»d*'iV»7.
3.d Marinlanum (a) annoiftf. Seprem-
f Tiii. bris 1 j. &14. Qua ex victor ia MedioUnenfis prin-
cipatus deditio 1'ccuta eft . leo tum Papa I{omam
Ecdefiat praeerat , qui Juiio JI. ex anno ISIJ-
Coon»'.' Int^<^dretat . Cum
hoc 5o«o«i4 colloquio habi-
jMtum. to FntncifcHsde abroganda Pragmatica Sanctio-

ne & Concordato recipiendo Ripiilatus c/I ,


( b) anno 1516. Lateranenfi deinde Concilio >
qupd ex anno 1511. celebrari coeptura fuerat,
finis adhibitus eft anno 1517. dccretaquc in
Tureas expeditio.
Idem annus Gerruanidt totique Ecclcfi* fune-
ftus accidit peftilentis haerefis exortu ; cujuscon-
*
Tin. ditor (c) zpwd Idebium inSaxonUnx-^
cuiec.
tus anno 1483. T^ovembris 10. anno ifto 1517.
tniimii contra Indulgentias declamare coepit. Quoex
igniculo paulatim incendium exarfit, quo Eu-
r4«r. ropa tota conflagravit.
Interim Maximiliani Imperatoris obitu, Ca-
’ Tbitippi ^u/lriaci &
Joannx Fer-
Bciiii. dimando 8c Ifabella natae filius (d) anno CbrifU
^
Farad.i. impcrium accepit, aetatis an.io. fiquidera
an. 1500- Februarii 24. editus eft in lucem. Cum
#iMi.
hoc perpetuum fere bellum habuit,
quod (e) an. 1521. denuntiatnmeft Itaque eodem .

tempore potenti/fimis duobus Regibus, Carolo


8c Henricq , Franeijcum oppugnantibus ,
tribus in locis bella fuftinuit. In Vafionibus res
initio profpere ceflit , capta regni arce Pompe-
jopoli; qua in obfidionc Ignarius Lojola Canta-
ber contra Francos oppidum propugnans iftu la-
,
pidis crure frado, in extremum vttac periculum
venit ; quod vulnus Ignatio falutem animi , Ec- &
clefiae novum Societatis Je/us ordinem peperit»
Hjfpani paulo poli , ejc&is Francis , amt/Ia om-
nia recuperarunt. Par in Italia Franctfei Regis
infelicitas exftitit. Nam adverfus Odrtum Flu-
fiatem Lautreeium rebellantes Infuhres , Gallos
inde pepulerunt, anno ipfo 1521. Q\xo Emanuti
Lufita^

'ilZCU
*

PARTIS I. LIB. IX CAP. XI. 541


iMfitanU Rex, Princeps maximus, obiit Df-
cembris ij. eique 'Joannes Hlius i'ucce/lit , ejusia 1)47.
nominis tertius.
At vero Leone X. Calendis Decembris anni
ejuldem repentina morte fundo, Hadrianus VI. r*»*,,
qui tum Hifpaniam adminiftrabat, ejus locum'*/’"*
fufeepit, 9. 1'cqucntis anni, (^ucm an-
num Cbrifiianis luduoliim clades BJbodta fecit.
(4) Hanc enim infulam Sohmanus Turea, pofi <tP>nd.
lex menfium obHdioncm urbe capta, in fervi-
tutem redegit anno Decembris 2Z- prodi- >r- An-
tione ^indre* Meralii Z«//r4a/ Equitis, {b) Se- ^„'c.
ptimo poft anno in Aff//f4«» iniit lam tranlpor-
tati Equites , hadenus ibi contra Barbaros
Cbriftiana rei prxfidio dfc pergunt.
In Galliis Carolus Rorbonius, Alagiftcr utriul-
que militix , quem Comitem ftabuH vocant , offen-
lus Regi ad Hifpanum Ae^ccit an. 1523. ( r ) pe- fTiii.
hinc incunte 1^15. Francijcus Mediolano aliifque
Jnfnbrum opp idis receptis , ih Ticini obfidione ca- «aj.
m
ptus Februarii 24. in Hi/pani a mittitur 3.d Caro- cuic 1.
/um ; d quo parum honelhs conditionibus (d) l'e-
quenti anno dimittitur, regiis liberis oblidibus c<r/‘^V/>
datis. Qui (e) anno 1529. xquioribus Jegibus
lancita pace, vicies centenis- aureorum milii- 1 16.
bus redempti lunt. rtiup».
At Carolus Borbonius contra Clementem VII. r,d
alienatum a C4*^o/o V. bellum movens, admotis
ad Urbem copiis , dum inter primos murum con-
Icendit, glande ferrea trajedus cecidit (/) anno B-im'.
1527. cujusmilites captam cum Pontifice Promam Guu.
foede diripuerunt . Francifeus ab liberandum Pon- tiarTin"
tificem, Lautrecium cum armata manu mifit in j|*«‘**^
Italiam. IsT^eapolim obfidens vulgata perexer-
^
citum lue, anno 1528. periit.
Inter hos armorum tumultus SoHmannusTan~
rtoniam ingrefTus Budam expugnavit , ac Ludo-
vieum Regem devicit. Is deinde per paludesad-
milfo equo fugiens incoenolam voraginem im-
plicatus interiit ^u^ujii 29. anno 1526- Huius
.

541 RATIONARII TEMPORUM


ciihii***
locum FeritHMdm Imperatoris frater cli-
ad IS?' gitur
In Germania y ferpente lutherana y (eida
cft in varias hserefes Cfcr//?i4»rf profclfio : dum, ut
Quifque lingua 8: audacia promptus cft, (’u*au«
aor clFe (eclac, quam alienae mavult infifterc.
Cujus contagio veneni in Britanniam denique
sch*fe!'
pervafit infulam (4) Henricui VIII. qui edito
.

An lic’ contra iK/farrHm luculento nuper opere Dtftnfa-


titulum meruerat anno 51 1 pel-
licis captus illecebris , cum Catbarina conjuge
Caroli matertera divortium facit anno
1531. Obid J^o»4«/ Pontifteis lententia nota-
tus, (e cum omni regno fuo abe)us communio-
ne divulfit, principatumque libi illius Ecclefiae
fumpfit. Tum ab nefariis iftis confiliis abhor-
rentes iummos etiam illuftrefquc viros affecit
fupplicio. In his Tbomam Mornm regni Cancel-
larium probum &
eruditum hominem, ac Jo-
A*nem Fifeberum B.off’eafem Epifeopum , pur-
ornatum a Pontifice anno 1535* gladiofubk
) dum Carolm Imperator
lecit; ( in ^/tfrUam clal-
TiiL ie traictSa, pullo Barbaroffa infigni prsedone ,
<\\i\,Alger»m nuper occuparat , &Go/efoarce va-
lidilTima, haud procul eo loco, ubiCartbagof\ii
fuit, lubafta, Mulcaffum in regnum reftituit.
lilcm rebellantes in Germania Principes,
Tiii. '
quos Lutberannm virus afflaverat , &
iteratis col-
loquiis fruftia frpe ad concordiam invitatos,
4B«n»i
"i^Sooviftos certamine ad officium coegit anno
loram.' 1^46. (d) cum biennio ante pacem axm Franci-
10. Tiiw^g Rege feciffet, indudtiisro quod novilTimam
in Galliat expeditionem haudquaqiiam pari , ac
fperabat^ exitu fufeeperat. Quippe dum in ex-
pugnandis modicis aliquot oppidis moras agit,
, exercitum fuum imminuit, ac maiorem rerum
occafionem amifit. Praecipua 3,d Sandefiderianum
^ illiiti offenfio fuit: quod in Campania GalVnana
^rite** aditu perexiguum ac male munitum totis ador-
tus viribus rerquimenfis obfidioae expugnate
no«l

\
i
PARTIS I. LIB. IX. CAP. XI. S4J
non potuit ; ncc nifi xqui/fimis datis conditioni-
r. bus in ditionem redegit anno 15.44. Interim ./jf»- id

I
glU Rex altera ex parte Francos aggreiTus bel-
^
Tum in MoWflw impigre gerebat > qui eodem tem-
j
porc Bononiam , quod Gefsoritscum Veteres dixe«
j
re, deditione cepit. At anno Icquente, qui,
fuit Cbrifii 1545. Pdcem itidem aun Francifc»
,

j
compoCutt. Anno porro 1547. ambo illi Reges,
Htnricus ^nglia., & Francifeus G4///4, difliini-

j
lem vitx Ibrtiti (iint exitum , ille obfirmatus.
in ichifmate; hic lacramcntis rite omnibus accc-
'
ptis in Catholicx fidei confeflione diem obiit
iupremum, prid. Calendas »/<pn7fj, regni an. 33.
cum antecedente "Januario Htnricus obiifTet. yiri ts-

Multum huic Principi debent GaUicann lite-


\
rae. Nain illius liberalitate, accitis undique vi-^

;
ris omni genere artium excultis, publicae Scho-
Ixhoneftis ftipendi is Z*frf»4 conititur» lunt (6 )*tui,
^
anno 1530. Quam in rem hortatoribus cItuCus
'
Joanne BeUajoy qui deinde Cardinalis fuit, 8c
Guitlelmo Budao viro undecumque doililllmo.*
cum eodem floreret tempore Defiderius Era/mus
Bata'vusy qui anno TSjb. feptuagenarius obiilTe
'
fertur, Budaus anno 1540. Celebre apud pofte-
ros nomen reliquerunt Rr alii complures; velut
in Germania Joannes Ec^iusy & Joannes Coeb-
Irtusy ^IbertusVigbiusy q^u contra
i pro
Catholicis partibus acerrime fleterunt: in Italia
Tbomas de Vio Cardinalis Caietanus; ^mbrofius
\
Catbarinus ^ S. Dominici familia , Theologi Poli- .

tiore vero doftrina prxftantes funt habiti Taulus


Jovius Comr^; Epifeopus, JacobusSadoletusCar^
pf/rroralf /i/Ji tpifeopus , Tetrus Bembus , ^ndrtas
^lciatnsyc\\\\ 301548. mqritur:cum an. ante Fran-
ciJCHsVatablus HtbraicaWn^ws: Profeflbr (6) eo-*^‘^
dem, quo Jacobus TtUcanus yd\e Martis 13. dcceflif-
let ; "Paulus /Emilius, Gtiicciardinusy Hiflorici.San- e Hift.
ititate ornarunt hanextatem (r) B. /jtnarwx So-
cietatis>/« conditor , quam an. 1540. TaulusUh
Poatiicx dic 17. Septembris r^am clTcjuIIir ik .*
S44 RATIONARII TEMPORUM
i^).P’rancifeHt Xdverjus Cdnuberi qui anno
>54>-primiisex/^a4mdilcipuIisultimuni in On-
entem profedus, magnis ibi gdhs rebus ac mi-
fciun. raculis /fldor»»» dici meruit.

CAPUT XII.

Dtihi qudptrerbtm- memoratu dlgua coutigerunr


abannox^ip.di 1589. /aiCaroJor. Feidinan-
do, Maximiliano, Rodulpho /»w/»fr4/or»6«i .•

& Henrico //. Francilco IL Carolo IX. Henneo


I/I.ValeCiis, J{egibui Francis.

lR^antifio Valefio Cdllid Regi fiipcrftes fuit Ca-


F rolui V. Imperator annos fere ii. quibus Hen-
ricus ]!• Franei/ci filius regnabat in GallUs. In Ctr.
mania , lutbero turbarum omnium amftorc l'u-
fCochi Flato» qui (b) anno 1^46. Februarii iS. fiibitam
mortem obierat, non tamen civiles motus ac-
rGuia. quievere, (c) Naiq qui per occafionem Crrwa-
nicd alfercndaB libertatis ac novi propugnandi
dogmatis, Carolo bdlum intulerant, ad .Albim
flumen ab eo fundunturannoi547. Horum prin-
ceps erat Dux, qui in viaoris
potcftatem venit ab coque damnatus capitis
:
,

iubinde rogatu procerum mitiorem pertulit poe-


nam , cum coque captus & Lanigravius Hejfius
"Philippus . Horum poena Germanici tumultus pau-
lulum compreffi.
JAnoai. f Henrieus interim II. Franeia Rex , ut Rem-

B?i"ef".
ab Religione orfus, I*-
Matth. tberanos occulti graffantes Icvcrtllimis edidlis
iJwiri
compeicuit, nec paucos ex illa leda comprehen-
II re- los incendio puniit Lutberanos lum cujulcum-
.

que haerefis homines appellare mos erat. Actum


C‘*/'t''fl/pcr GalUas novus incrcbrefccbat error
;

Arqui illumlpargcbant, fidae integritatis fuco ac
fpccie haud paucos illexerant. Contra bos om-
nes Tr/dei»r» per id tempus Synodus habebatur ex
anao capta 154S* Taulo XII. I{omano Pontifice i

Sci
.

PARTIS I. LIB. IX. CAP. XII.


Sed oS civilia Chrijiianornm dillidia in longum '' '?»?•
extrafta , lub Tio dcmqucIV. anno 156J. finem
'i,
accepit
Inter hxc bellum Htnricus cura Imperatore
C4ro/o rclumpfit anno 1551. &
utrinque captis
oppidis, Franci Medium Jtricos, aliaquc circum-
ie«a 1 'uae potcftatis fecere anno i^ji Carolut
centum armatorum millibus Diviodurum 'Me-
diomatricorum ^ quos vocant , caput ob-
Icdit . Sed Franci/co Gmfiu propugnante po-
,
tiundi de‘pcratione inde difceint.
Tum faro/wj rerum humanarum taedio, &.Guicc-
atnore (cceirus, {a) anno 15$?. apud Brux-r/Zai fomm.
regno fe imperioque abdicans , illud in Tbilippum
tilium, huius adminiftrationcm in Ferdinandnm
tratrem tranfhilit. Hoc vclut onere levatus in
HifpanUm navigavit, ibique S. Jufti Monafte-
rio (epfit : ubi (6^ anno 1558. Ferdinando per Se-
ptemviros renuntiaro Imp , vivere defiit.
(r) In paululum reipiravit Catholica
fides anno if>^.cum poft Edu ardi mortem Ma- s****’».

ria Heuriei VIII. 8t Catbarind filia regnare coe.


pit. Ea veio Thilippo Hi/paniarum Frtncipi nu-
pta anno 1554- accito B^eimaldo Toto Cardinali
propinquo luo totam infulam fidei com-
munionique reftituit. Vcriim fexto poli anno,
qui fuit Cbrifti 15 j8. Maria mortua Elizjabetba
Henrici VIII. Jdnna Bolena filii priltinam re-
vocavit perfidiam.
(d) Interim Franci bellum , quod cum Carolo ^
gcflerant, cum Tbifippo ejus filio haud (egniter r/n^sV*,
urgebant. Frand/cnsGulftus [nCampanfam
**
poUtanuriiqxieregnum duxit exercitum anno
*5t7' Quoquidemad i". oppidum in
romanduis iVbilippo cacfi lunt Franci , ^ugu^to. .

dic , cum ad obfidionem Iblvendam ac- urnirent.


Eq prjtliopleriquc Nobilescapti. Oppidanide-
ditionem fecere. Sed Hijpani viAoria uti ne-
Icietunt. Pax denique ab ambobus regibus pari
utriulqiie voto recepta , nuptialique adfiridia
Tetavti [{arioa.Tetnp-Tom.L Mm foe-
?4<S RATIONARII. TEMPORUM
, data 'PbiUppa in conjugium £//-
cttiVi” ,

> i'?9 :^ubttba Heurici filia ( 4 ) anno 1559.


&c ^9
Mor/» Verum > ut humanae res funt, tanta hilaritas
ingenti mcerore compenfatur , htnrici
Regis obitu; qui per ludricum certamdn equi-
tum lethalc in capite vulnus accepit, obiitque

rtinc. ( 6 ) Francifeo II.


Henrici filio, qui aetatis 17. an-
no patri fubrogatus eft, fcfquianni tereprincipa-

tus fuit . Idque fpatium C4/'i>i4/4»orMm , quos Hn~
gonotros vocant y feditionibus inquietum fecit;
quanquam de iis fevere quacftiocn habita; &ex
Senatorum ordine ^anas Bnrgmt, qui Henrid
julfu in vincula conicdus erat, publice in pati-
bulum adusefi, ejulque cadaver cxuflum, Dr-
(tmbrii ij. anni I5S9- H's 1'uppliciis irritati
hu^onotti contra Regem confpirant : ^mbaftd , &
I
ubi tunc erat , ciam eum conantur abducere.
Re vero per certos inii ices cognita, ludowut
Borbonius Princeps rondiCiii in ,luipicionem ad-
dudus cnftodiae traditus, ac^um in cum capitis
inquiritur, apud ^urdiam , quo regni totius
ordinum delecti convenerant, Franctfcut 'Bysx
morbo interiit anno I0o- Dtettubrit^.
Carolus cum frater natu proximus (ccutusefi.
c«u» Sub quo hngonottoTum luror maiore liimpta fidu-
Jjij^^cia, in apertam rebellionem erupit. Adhos, fi
^ qua ratione fieri pofTet , in concordiam addu-
cendos T*#4f/ conventus habetur anno 1^61. in
qiio dc fidei controyerfiis coram principibus
Hxretici cum f'atholicis Theologis in certamen
pKgHs
venerunt Cum nihil profcdpm elTet, res ad
.

arma deducitur,. Multis praeliis vidi potius,


^“^^•quam domiti funt rebelles ; quorum tria fuere
c^/ 'praecipua. Primum ad oppidum Drotaty in quo
Princeps Conditus- ab Frandfco Cni/Kt Catho-
licarum partium duce captos cll , anno 1 561.
Secundum ad y.tr/iu(urn in Sant»nibtu i quo
ducente CatholiCQs HdirUoCaroli fratre, idem
Con~
PARTIS I. LIB.IX. CAP. XII. %in
roff(/<rNiOCCubuit , anno 1569. Tertia in 'Pilloni-
busid AtoneoH/orimm pugna co<icm&anno& im-x> mi»
peratore fafta C*fi magno numero perduelles.
.

Majore poft biennium trucidati lunt,


cum ad celebrandas He»ri(i BorboMti T^d^varnt
Regis t qui tum illarum pattium erat , cum Mdr-
gdrttd foTore Cdroti nuptias eo frequentes adve-
nilTent . Pari in plerilquc Calli* urbibus estde
ma&ati funt Haeretici . Ea 9.Calendas Septembres
anni 1571. inchoata ell,dic S. Bdrtbolo-
nt*o facro, a quo deinceps nomen invenit.
Ante hacc , Ferdinaitdi Cdfaris morte Mdximi. limnits

lianus II. ejus filius Row^iii Imperii titulum re-


cepit anno 1564. qui annus ad rationem Compu-
tandorum temporum infigne illud attulit, quod
Caroli edido cautum elf in Calliis ut in publicis
privatilq; tabulis ab Calendis Janttdriis timorum
repeterent exordium: quod haCienus a Paicha-
te, vel Incarnatione, capi confueverat . Sed&G^ms
anno eodem Joannes Calvinus Harrefiarcha
tot motuum malorumquc au^or exftinguituriri.
Mdii 17.
In Belgio j quod Margdreta l*l>/7rppi fratris no-
mine gubernabat , fimiliter ui in Callia reliqua,
infefia Hxrcticorum armis erant omnia. Miffus
-.1
ad hanc pacandam provinciam Ferdiududus ^41. 'd,

banusDux anno 1567. afperitate animadycrfio-


iiis,’ acpraclertim duorum
primariae nc>bilitatis
Comitum, Egmondani 8c Hornani, fupplicio
Flandros irritavit anno 1568 Quo Carolus Tbi^
lippi Regis Hf/prf»/ filius ex Maria Lufitana, a
patre in cuRodiam datus, eius mandato ncci tra-
ditur. Batavi, quos hollandos vocam , Bi Mat~,“^7!
tiararum inlularum incolz , Zelandieas vulgo
nominant, primi anno i57xfignum libertatis fu-
ftulcre , excnlTo Hijpanorum imperio, quod im-
modicis cxaftionibus invsliim reddiderat ,Mb*-
vus. Ad illorum foedus acceffcreliibinde civitates
exterae &
in cam coaluere Rempublicam, qu»
ftedtratornm Ordinum hodieque dicitur.
X S(9-
.

548 RATIONARII TFM PORUM


Vicin* ^ngii* conragionc peftilcntem
haufic hTrcfim. Inquam AUrU StudrtU Regi>
na cum IcpoR Framijci 11 cooiugis lui Franc»^
.

*
fum Regis t eccptlfet obitum , &
htMritHm SiHtr-
tium iJucem Lenoxitfm fibi vtium optalTct an-
no 1564. co ab Haicticis intertefto» ipla ecu-
Rociia , q >a illa "/afutm nothus icplcrat, ad£//-
XjtifethAm Kcemam dilapl j , cius imquil-
fima Ibntcnti.t ,
poft 10. annorum carccicmi
capsrc muldaUir anno 1^87.
«Bifin» ^4) Fer hos CbrtlitAnorum in Europa tumultus 1
Turcica res magnis audibus excicvit . Tulit B<tf-
yi ab'’ob' dione Mchta, quxanno 1565. accidit,
re 'nfeda rediens, infulam Icquente an-
no CthucnObus eripuit . y$>.ent exinde Mufta-
pba Cyprum ademit anno 1^71, cum SuUminam
undecim menfium cbfldioac cinxilPct. Qua ur-
padam fidem ibnfiu ot lu-
be pptitu-s, contra
gu'avitomncs: prsrtednm vero Bragiidinumm-,
ib !k auribus truncatum vivum ente nudavit.
Ea indignitate permotus V. Pontifex lan-
dillimus (hic cognomini quarto, anno 1565,
vita funflo, fcciuentc fuFcdus erat) (acruni
in illos inftruit bellum Igitur contradis in
.

f»^»«ai4unam chlPem Po»r//5c«i , Ht/panif t Vtnctijquc


navibus pugna ht ad T^aupaffuru in finu Corito^
tbiaco , qua vifti Barbari ducentx triremes par-
timeapt*', firvm depTcfCx i Turearum exU i vel
capfva ‘fuero ad :5- millia: viginti Criftia»o->
rum Ubertati reddita
Foederata claffis, orta inter principes alter-
catione , fine u Io operx pretio , quod effe maxi-
I

mum poterat, eft d>Iapla. Dies vidoria fuit Odo-


irtty anni 1571. Necdiu poff hanc, rarteraique
benc geftasin Pontificatu res, Papa (iiper-
fiiit : eo quippe, qui fflcutus eft 1571. C alcnd,
B^aii inccelum abiit, Irptimo menfc antequana
nova in coelo ftella conlpiccrjetur ; quxquiclcna
^ovfmbri menfe in Cafjiapea videri coepta , Sc Icn-
/ifn attenuata , Ckrifti muuntg 1574, apparere
'
defi-
«,

l»ARttS I. Lrt.ilt. CAP.;Xrt.


I rfd?ft.'Ea, qui intcricdus el\, anno 157?.
pella’» in ^antonibui prafvaluiam arccm ab' A/H-id ij<r.
o/Jor^il)CCiipatam W^wr/Vui wbicdit Curo/» ti ater.
f ed Ciun hibidetn tempus Vuhnarttm Piincipimi
iuff.agiis ad illius gentis regnum expetitus dfet
ab ea urbe Jilcelfit» hujUS expugnat* detus Lh~
dowVoXni- reiervans, aqup annopoff (exto /ie
quinquagefinio capta, rebcll'um Hacieticorum
perfugium clfe defi it Henr.cut in Toluniam \>cT’‘
.

venit ^4/»M4rio lequentis anm IS74- Indeque rur-


l'us, lextopoit menie, propvtavit in Galiias, ad
regnum capiendum < quod reffore vacuum Ca^
Vo// mors fecerat Mu« jo. regni 14, . aoaA

(d) Henri(us y<t/f^Ks nominis eius ierthis irino


farCuIi hums 1674. auipicatus imperium, ad an*
nos perduxit iv fuperquo menies duos; quod
omrtc tempus perpetuis in angoribus ad pciiculis
exCgit , domefticis pariter &r externis agitatus tu-
multibus* Fruncijtm ^lencontus ejus frater Prin-
ceps defeftionem tecit anno 157^. clam Margure-
td (ororis induliria cuftod'bus cluns, a quibus
ob fufpiciones alfervari mlfus fuerat. Cum hec
Henricui Borbonius yafeoHum P^tx &r Htnricus al-»
ter CofldrfKr patruelis illius , cum haud exigua //«-
lonottornm manu, c<'njimgitur, Germinis in au*
xilium condudtis* Sed intcri’cntu Cufbarsnd ma-
tris redonciliatis inter fe fratribus, iVryTj ex omni-»
I
busordinibus regni con/entus agitni anno
in quibus lata in Harreticqrum gratiam edifta rc-=
vocatur; qu* res maiores fubinJe turbas concivit.
(b) Per Be/gium interim Foederatorum
pdfios impetus ab "Jodnne ^u/iriaco compreili Qui hhV.*
.

I
cum anno KS78. e vivis abiiiret , ad Frdnrifcnm
I
^leneonium fumma imperii deferturab conjura-
tisordimbus. Is ex ^nglid i quo nuptiarum cum
Elixjibetbd Regina Conficiendarum fpe naviga-
rat, lA Belgium appulfus anno i^8z. cupideque
ab omnibus acceptus, inlcquenfi anno revertit in
FrdncUm y cim mutata eorum , a quibus eraf vo-
catus, inle ftudia rcpcrilfct. Jam illic pro Hif'
. Mm i panh
J50 RATIONARII TEMPORUM
A IU7- paufs aderat jflexandtr Farxefius Dux TdmeH~
fis} quifufis ejeftilqut rebellibus, paulatim ci-
vitates ad oblequium reduxit, anno naaximd
JS8j. &
1584. Hocpofteriore, Gnllielmo Atax-
fitcdno interfedo , Af4MnVwiejus filius dux aFa-
. deratis adfcilcitur annum agens 18.
Ahie ( <* ) Interca Lssfitani magnam in ^fritd cladem a
Saracenis accCpere, caelo ibi, cum flore
»4 nobilitatis, Rege Sebaftiano. Qui annozta-
tis 14. ad Mnlejnm regno eieftum armis redu-
cendum gloriofam magisl quam utilem expeditio-
nem lulccperat anno 1578. Huic Cardinalis Hen-
ricMi avi illius frater , grandis jam natu afledaque
valetudine fuccellit , Se eo mortuo , caducam re-
gni poflelfioncm multis ad fc trahentibus, PW-
lippus Hi/panise Rex adiit anno 1^80.
( i ) At in ^nglU Catholicos omni cruciatuum
vexabat Eliscabethu. Quos inter egregia
ndei^ corifellione claruit EdefmunJus Campid^
«'*'• •
nus c Societate Jefu anno 1^8 j. ut reliquos nu- &
mero &: conflantia memorabiles omittam. Hunc
qui antecellit annus if8z. infignis fuit emenda-
tione Calendarii Ecclefiaflici , quam Gregorms
XIII. Pontifex maxima cum laude &
utilitate
flatuit- Triennio pofl, idem accepto trium Jd-
pontd Principum per legatos illius gentis oble-
qu io , IO. jlpilis exflinaus efl cui Sixtus V. fub-
.*

Icftus efl Eodemque anno renovatis in GullU


civilibus procellis, occultum inter fe fcedusde
profligandis Hxreticis iniere Catholici principes
. imprimis Henricus Guifius, &
Cdrolus BorbeniuS
Cardinalis, HenriciT^avarrai patruus quam con-
,
^irationern Ligam appellare conluevimus- Sixtus
Pontifex diftoin henricos^ ya/conemj SeConda-
um anat^>matc , utrumque fuccellione regni pro-
nuntiavit indignum, quod ad illos proxime perti-
nebat ex an. 1584. Francijtus ^leuconius fato
roncclTerat Junii 10. apud Cafirum Theodorici •
Hinc teterrimum late bellum tota Ga/l/rf dilTipa-
tumefl. Ilettricut T^avarraorum KexGermanum
milL

Digilized by Googk
.

PARTIS I. LIB IX. CAP. XII.


militem cortrcripfcrat Huic Fjiberto Bulionio
.

duce fubcunti dum it obviam, ^nnam Ja]tH-


fmm cum exercitu fibi occurrentem ad C»r/r4 -
fium in ^quiunU devicit ; qua in pugna duxyira/b
ipic cecidit, anno 158^. Germani porro multis^**"'-
ab HtnricoGuifio laceiliti praeliis, ad pinetum d<>
niqueinl{/e^4 profligantur. Poltcro anno, qui
laeculi fuit 08. HenricMsCondauiohill f ^rr»,hz-*
.

rede poflhumo relifto ejuidem nominis , Septem-


bri mcnfe in lucem edito: qui }{omanam poflea
communionem Cccutuscft, & paternam avitam-
que generofitatem flnccrac pietatis laude cumu-
latam ad hunc diem obtinet
Funeftus ille idem annus exflitit //ewr/V/C»/- m»»-
fii nece , ac Lndovici Cardinalis ejus fratris
qui per Blefenfta totius regni comitia iu(Tu
rici Regis interfcfti funt ; ob id potiflimum
infenfl, quod paulo ante cum eifet Afa-
jo menie, Gm/A' commotus repente po-
pulus (editionem fecerat , ac metu confterna-
tum Regem m
fugam compulerat . HenrUut
Cnifius Decembris ij. poftridie frater ejus ab re-
gio (fipatu confolfi funt.
Inter has Gallia tempeftates Carolus Emma-^f^^^
fiuel Sabaudia Dux Salucianum Principatum
Franeica ditionis in Sulbalpina regione occupat.
Hifpana claffis quanto nunquam apparatu in
^niliam inveda , partim naufragio , partira
Draci ^nglicani ducis maritime rei (cicntilllmi
coniilio &
virtute periit*
Ineuntem denique 89. feculi iflius annum fu-
neftavit Catharina Regum matris obitus 5. Ja~i/.T‘
nuarii. Sed multb Regis ipfius indtgnillimaczde
triftior evenit* Qui cx Gut/torum morte magna
colleda invidia, ciim civitates ab eo paflim de-
ficerent, ipfaquepre cztcris caput regni Lute~
r/4 rebellaret, hanc, accito in auxilium tJenri-
(0 'blarsarrao, oppugnare inlfituit ; & ftattvis
ad eam pofitis , immani parricidio trucidatur ,
venenato cultro per ventrem adadio Calendis
4 Mm tAu-
. .

5?t RATIONARII TEMPORUM


*r,himV •^ujus morte V4tUfiorum ftirps regao
«I1J9. idonea dcHit. Itic^uc Borbonior$im in familiam ,
ut agnatione proximam , rerum fumma deflexit,
yirtmt cujus origo ab i^o£«rro CUromontuno Comite, $.
Zwdo'i;(r/?ecundo filio, deducitur.
Nunquam maior alias, quam his regnantibus,
quos capite iftoperccnlui , clarorum ingeniorum
per CdUidi cactcralque regiones proventus exff it it
Quosfi omnes enumerare voluero, plen' vola»
minis res erit. Paucos ergo (ufccpta breviute
perftringam
In Galliis eminebat Henneo II. Rege "^oannn
Ffrnthus ^mbUnus , Medicus excellens ; ^ndre-
asTiraquelius, Jiirilconfultus ; "Julius Cdfar Scd^
ligtr Siibf4ro/olX..yfdr/4««r Turntbus:
letusy Medicus: Jottiues ^urutus : "Petrus I\oh-
/ardus, Callicatidperld tempus poetices habitus
princeps : Jacobus Cujacius Tolvjanus , Jutilcon-
lultus; M. Antonius Murttus Lemuvix: Frantf-
tus Balduinus, Jurifconfultus : Dionypus Lambi"
nus : Joannti "Pa feralius : quorum plerique ad
II/. pervenere tempus. In altis provinciis
fiibHeaWfo circiter II BcCarololX. Stauiflaus Ho-
fius : Bytardus Tapperus : Cuillelmus Lindanus :
Cornelius Jaafenius : ^ndreas f^ega : Laurentius
Surius Cartbufianus : Jacobus Tamelius ; Jacobus
Lainesc., Societatis Jrfu Praepofirus generalis ; Jo.
annes Maldonatus: Franci/ us Turrianus , ex ea-
dem ambo Societate ; »Arias Montanus : Martinut
,/1 tjp''CUtlta T^avarrus : Antonius ^ugu/linus ,
Tarraconenfts Epifcopus : "Petrus ViElorius , qoi
quidem poftremi tres anno 1586. e vitadifccffe-
runt: "Paulus Manutius : Onupbr'ms Tanvlnhu :
Car olus m^onius'. Hieronymus Carianus, complu»
relquealii. Sanftitatem celebrem habaere S igna-
tius , qui anno 1J56. prid. Calendas ^ugufti obiit,
pofl S. Franci/cum Xaverium cui mors anno
i^S^' contigit Decembris z. S.TereJia anno m8z.
S. Carolus Borromaus biennio pofl caelitum auxere
numerum .

C A-

ErigitiZfed by
.

Partis i. lib. ix. gap. xiii. 5 «


CAPUT XIII.
Ckiiftl
id iti»

Imperatore Rudulpho > CT Hcnrico If'. Bor-


bonio l^ege Francix > per orbem geftafitnt

Ab anno ijSp. ad 1610.

N Ovi pod Henrici III. ncccm Regum familia Annii.


aulpicato iniit anno 1589. Henrito IV. 7{a-
•varraurum Rege ad Frautorum regimen alTum» tv,
pto; contra quem foederati , quod nondum Ca-
tholicus effet bellum inllaurant . Horum dux erat
Carolut Meduunui HenriciOuifiizh Heurieo III. in-
terempti frater Dira (iibinde tota
. rerum
perturbatio tecutaeft ; cum certantibus interne-
cinoodio panibus, IcilTaque civitatum concor-
dia , tam hnitimx inter Ic ,qiiamearumdcm lin-
guli invicem populi inteftinisdiflidiis arderent .
C4ro/«j Bor(o;i/Mr Regis patruus , qui in cuRodia
adhuc habebatur, Rex per ludibrium decimus no-
minis illius (alutatur anno 1590 Subhxc ad .An-
dre4 fanum nobili adepta visoria ; pcrqqam £;-
mondanut Comes Hi/panorum auxiliorum duflor
occubuit, quxque Junaca dici folet , Lutetiam
arffilTima obfidione vallat Henricus i cum inte-
rim Carolus Borbonius apud Fontanaium naturx
debitum Ibivit BcVarmettp Duce ad opem Ta^
;

rifienfibus ferendam aBflgio fubeunte , Rex in


cum. Urbe relida, ducit exercitum , pugnan-
dique copiam facit Ac Lutetia , poft (blutam
.

obfidionem, de novo creando Rege ab foedera-


tis anno if 9^ Comitia celebrantur £a vero per .

ambitionem principum ac diflenfioncm irrita tue.


re • HenricHt Cathol icam profelTus fidern Julii tr Cm-
J{omam ad Clementem Pontificem , ( qui luperio-
re anno Pontificatum inierat jo. ) impe-
trandxvehix caula legatum mifit Hivernenjem
Ducem . cum differret Pontifex , Henricus
interea ^triti Carnutum Februarii a?- ^nno
iy?4.
,

S?4 RATIONARII TEMPORUM ‘

facrooleoperungitur; quod Durocottorum


chtli^*' * 594

idKio. l{emornm , ubi id ex more peragi confuevit, in


poteftate erat hoftium. LutetUm deinde Martii
21. cum arma tomi lite clam intromittitur. Tan-
dem anno 1^96. ab Jatobo Verronio Regis legato
exoratus Pontifex , abolita damnationis lenten-
tia, Regem in integrum reftituit. In quo prs-
claram illi navavit operam Francifem Tolttut c
Societate "Jef» Cardinalis , genere 1 icet Hifpanus:
eoque nomine multum le illi debere prx le Rex
tulit. Tum verocertatim proceres civitatelque
ad Htnrici fidem rediere
rr*J^ Tandem anno 1598. apud Vtrvihot , Maii 2.
&
ptnai.
inter Francos Hifpanofqnc pax eft conftituta , au-
Pontifice, ScTtillppus Hifpamus qQinto in-
de menle mortuus eft Septembrini.
«Hinor. (a) Dum in fr4nfM res ita geruntur, in Be/-
fliDd».
^,0 contra Wfpanos Mauricius Foederatorum dux
Ordinum bellum haud cunftanter urgebat. Ita-
que perablcntiamTarmeu/j, qtiiadverfus Hen-
ojirait ricum identidem excurrebat in Franciam , urbes
aliquot vi aut deditione cepit. Tarmenfis inno
i^^2.apudw^freB4f« diem obiit, cuius loco pri-
mum Ertstftm^nflrtacHs Bfiiulpht frater Impera-
toris, tum'- eo exHinfto frater utriulquc milfus
eft .yf/ternii Cardinal is ; ca xlfabella TbHippi Ic-
niorisfilia inconjugium data, provinciarum il-
larum principatus obtigit anno 1598. Hic Ojften-
iam maritimam Flandria urbem aggreifus anno
ilSoi- tertio poft anno per ^mbrofium Spi nolam Ge
in ded itionem recepit ; haud lime digna
mercede tot impendiorum ,V capitum, quxin
lAnaii. camobfidionem infumplilTedicitur. (b) Medio
tempore EUi^abetba Antlia Regina aetatis anno
70. regni 45. fato concefTit, Cbrifti\6oi. fucccllb-
remque^^wo^w^ror/rf Regem habuit, quod te-
t spona. Hatncnto ipfa iulTcrat, Maria Siuartia genituro,
quam ab E/f;g,46erb4 contra ius interfcftam fupri
*n»umt memini .(f ) In ^««/4 quoque per id tempus tur-
> «i® Carolus Siiifmuuii Regis Tolo-
tnm . tti*
PARTIS I.LIB. IX. CAP. XIII. ‘s<f^
iii<*patrnuscommiflrum fidei fu* regnum inter-
vcrtillet , exclufo Si^ifmunJo : qui c6, reerpe- »d 1610.

randi illius gratia, e Toionia contenderat anno


Id Catholico ademptum Principi Hxretici
deinde proceres in etuldcm participem (ettae Ca~
rolum anno 160^. publico tranllulcrc decreto .
VoTtbSiiifmundHsin.c^Joannis \\l- ShccU Regts ,
qui anno 1592. obiit ufifcushlitts, eodem anno
,

Sueeorum appellatus Rex, ordmatis rebus,


biennio poit in 7*o/o«/4m redierat. ]n Huninria
S^ TranlJUva/tid fimilcsobReligiunem motus ex-
Aiterunt.
SigiJmnHdHS Bdthorius TranffUvdnid Regulus Boat#.
praccipitiufusconfilioanno 1598. principatu
ceiferat ingratiam MdximUiafii jfuftrr. Id argrd

^ffdrr4i£4rfcoriNiCardinali$patroeIis illius tu-


lit; aclubinde iplc mutata mente
pada relcidit. Ex eo bellum inter Bdtborios &
^uftriacos geri captum: TrdnffUvdtiid in horum
poieAatc pertnanfit : Stiifmundut interventu
Clementis Pontificis in gratiam cum Imperato-
re rediit: ac T*rdgd 161 j. demiim anno mori-
tur. At Harrctici rurCus , Imperatore Iprcto ,
SttpbdHum Batik^jum HHHgdTum ZuiH^liunit im-
butum erroribus Ducemeligunt, (\ui Ttiredrnm
auxilio magnam .D4C/4 partem adiunxit fibi ,
& Catholicos milcr^ vexavit anno idof. Idem
Icqucnte anno pacem cum Imperatore facit his
conditionibus; ut fibi ac liberis , fi quos ma-
res relinqueret , TrdnffUvJinuxm haberet ; quo
tempore Imperator viccnnalcs cum
Tureis inducias iniit . In Mojchtvid vero anno
eodem 1606. Demetrius Princeps, qu6dpropen«
liorc in Geymdncs Tolono/que ciFct animo , nCC
ab Bomdtso Pontifice abhorreret , ab fu is cru-
dclilTtmc trucidatur.
XltaiCiJrbeHdHds res Aylum referam, Henri^
eus FrdHcid^ex Allobrogum Duci Cdrolo bellum
indixit anno i^oo. ut Sdluffid Principatum, ab
eo per civiles G4///4 motus occupatum armis re-
ciperet .
.

J?<s RATIONARII TEMPORUM


^•|j^*»Tiperct. Convenit tandem inter iplos: fx eoqud
«d'i<io. Satuffid tradus Sebufuntrum Cifulpina provincii
repenius cft Biennio poftei Carolm Conialdut
.

Dux i^/roniKi/dfMriro propter audaciam belI'Cam


& inticpidum in periculis animum pergratus ha-'
Aenus, ciimmajoi es appeteret res, & in RegiS
caput occulte conlpiraret , capitepIexuseR prid.
Calendas annoilSOa.
Sftitn Societas ante annos novem iMtftia z\V\C~
que civitatibus Senatufeonfu/to iulla cedere , pri-
/tinas in ledcs cdiAorCvocaturexeunte an-
no iiSoj. quod cdiAum Senatus 4. No-
na 74AK4ri4irequentis anni ratum habuit. £a>>
dem Societas a pleri (que rem i civitatibus expeti-
ta, liimma Regis humanilTimi voluntate paBim
Scholas aperite carpit
equarum optanda' um populis exemplum ipfe
Rex dedit , qu i fuopte fumptu fltxU Andr^avo-
rmm itidem Scholas Societati illi conflituit , alli-
gnatoadeas Vmdocjtunftum Ducum palatio, in
quo primum fatus ferebatur ; decreto., ue , ut pofl
mortem Cor ibi fuuth conderetur Quod qui- .

dem citius faAum , quam regni &


Societatis &
interfuit , ntrtque dolucrunt . Horret artimus
referre fortiflimi clcmcntiflimique poiF hoc con-
ditum imperium |legis acerbilTimam necem f
quem cdm omrtcs immortalem cuperent , Lutetid
'Parifiorum unitis dcteilandi hearii parricidium
abfhilit A£t/(i4- anni 1610. poftridicquim incre-
dibili apparatu MdrUm coniugem apud\T. Diorty-
oppidum, utRCginismoself, ungendam Co-
ronandamque ciirayerat Ea Fra»ci)ei Medicdi
.

magni £rr«r/> Ducis erat filia, qux anno i(SOO.


initis cum Henrtco nuptiis , Luiovicum flutarem’
Cdllid Principem fcquente anclo 1601. peperit t
S eptembris 17.
St** Dum Franrid regnaret Henrlcus, qxti fimAi-
/mBi. tate, qua literis ornati infigniterobierunf, Tbi»
Itppus T^erhts Oraterii I{omdni inftitutor , anna
*S9S. liitrtii x 6 . qui ab Grrgone XV. cum aliis
qua-

Digilized by
,;
.

PARTIS I. LIB. IX. CAP. XIII.


quatuor, Ifidoro mfp*n»y Jgnath Societatis Jefn
conditore, Franci/co Xaverio Indorum ^poftolo , ti uit.
Terrfa , in Sanftorum numerum rite eft ad-
Icriptus MtriH li- anni Frnncifcui Toletut
e Societate Je/u Cardinalis, anno 155^.
harottius Cardinalis nobilis Annalium hcclcfii-
fticorum Scriptor anno 1607. prid. Calendas yu-
//41
: yuflui Upfius anno 1606. Lovanii moritur
hUttii jj. BenediOus ^rias Montanus Hifpa-
Itnfis :^braamus Orttlius : Tbomas Stapleto-
fius, eodem tres anno iS98. Ex Hxreticis Tteo-
durus Be^ , 1605 Othbris Xtatis 87 Jofe-
pjnts Staliier anno periit 1609. yanuarii lo. arta-
ti; 69.

CAPUT XIV.

Dt iis qud Imperatoribus Rodulpho, Matthia


Cr Ferdinando , Ludovico vero Franciar
fiitu di^na contigerunt- xnu*»
«oaali
"*
Ab anno 1610. ad liSja.

OfI Henrici Ma^ni deplorandam farculis om-


P nibus necem, quietiores in G<< ///a res fuere
quam Ipes omnium tulerat, Cub Ludovico puero
CUIUS tutela cum reeni procuratione matri cx.
templo permittiutr . Initium tumultuandi fecere
anno 1614. Principes aliquot, qui nimiam Conci-
ni Florentini potentiam exofam habebant .
Per hos tumultus Ludovicus nihilominus in
-AijHltanos profeftus eft anno i6i6.ut ^nnam Vbi- ...
/ipp/ II. Regis Ca/bo/iV/ filiam, quam per legatum • t

, juftum ad conjugium reci-


fibi ante dciponderat >

I>cret, eodemque tempore (ororem EJiz^abetbam


paribus aufpiciis cum "Philippo Tertii filio con-
]ungendam traheret Sicpotentilfimi Principes,
.

fummo Chriftianx rei commodo, pacis inter Ic'


fidem aridius hoc nuptiali commercio vinxerunt
Publicam hilaritatem fequence anno geminavit
.

S53 rationarii temporum


A domcftica concordia , henrico Conddo Prindpe
diili. cum Lniovito reconalia-
Foederatis reliquis
tis. Vcn^fubit6> novis exortis (iilpicionibus,
Calendis ipfis Septembris anni i6i6. Condseus in
,^’Curtodiani mittitur. .
jt0vi ^
m»Um • - Principes, qui (uperiorc bello cum eofocie-
tatem fecerant , ab comitatu dilcedunt His bel- .

lum audoritate Regis indicitur; quod anno in-


Icquente >617. terminatum cft, Coaeino regiis ab
latellitibus iniploaditu regixconfolTodie.^pM'-
lis 24. quod ab Rege certis de caufisconmrehen-
di lulTiis, armis fe tentaffet defendere . tjus ne-
cem fa-deratorum Procerum cum Rege pax pa> &
blica tranquillitas excepit
Regina mater,dum turbz ifhc conquiefeerent,
tantilper in IccelTum rogata; Ic Blefrs recepit.
Qiio cx tempore Ludoviems Rex publicam rem
luis aiifpiciis coepirgerere Cuius tradandas ut ab
.

Religione duceret initium , Septembri menie le-


ge publica decrevit, ut in Bearnett/s piovinch ,
quae ad radices fita eft. Catholicus cul-
tus ubique reftitiierctur; tum ut Haeretici ere-
pta ante annos circiter 50. Ecclefiis bona red-

derent. '

Extra Frantiam haec fere memoria digna


eofdem illos annos acciderunt Jaliacum oppi- .

dum inferioris CermanU a Mnurim T^affovit


Pr4 »nV/V auxiliis adjuto, ineunte Septembri
ni 1610. in deditionem acceptum ell: de cuius
pofTe/IIone Principes aliquot inter fe certabant,
poltquam "Jodnnes GuUlelmus JDux fine prole
mortuus eft.
PioV/pp*; Rex ^UratUtm arcem
Hifpunid
^•'diffimam ad fretum Cdditanum a Mdurh^x-
ftnictam corruptis pretio cuftodibus adeptus ,
Mauros omnes Hi/paisUivffit excedere . Adnon-
(apitum millia exiilfc dicuntur eodem illo
CbriBi anno liSio. &
aliquot deinde conlequeo’
tibus.
TolonWKexSmoUttsf^um J{oxoU-.
ni*
. «. «

PARTIS •!. UR.DC-. CAP. XIV. SS9


'

nU feu MofibomU muniViffiinum*


oppidum jwft
biennii obfidioncm capit anno
1611. men e ,
cuius filium UUdhUum Mofebi Ducem eligunt
ctfi poftea mutato confilio
alterum optarunt . r.x
cuo atrox deinde bellum cxlHtit
mce^j
CatoIhs SutcU Rex illat* ab RegeD4»o
rore cladis exftinftus Wowwir»
mcnle annu
filium regni lucceflorcm naCtus
\6\\. Cufiavum ,
f

cft, nequicquam ad Siii/rnundumTolom^^^Z^^'


tiansferrc cupientibus aliis . , , t ,
-inip
incunte vero j6iz.^a»w<*r»7 zo.Rcd«/pbKr _
^

patris
rator obiit , anno ab cxceflii MaximilUnt
i

tricefimo Texto : cui frater ejus AUttbias


eodem ^

luccelfit anno rr
poAhxcCroatdrum excurfionibus oHcn-
.

ytiieti
Archiducem ^uftrU yCarolt A
r-
fi , Ftrdinandum
Imperatoris uater
chiducisy qui
fuit, filium ,armisaggrelfi luntanno 1615. vJuo
bellum per mutua utrimque damna tricnnioge-
ftiim ineunte 1618. depofitiim efi. jBW/m
inter Mantuanum Sabaudumqxic
Grayius Du-
eadem Italia coortum cft bellum anno
CCS in 5 rmm *

fuper Monteferratenft Principatu , cum Fr 4 ««/«


Mantuano fine virili mortuo ftirpe F^d/«4»d«iei
frater cx Cardinali fuffeaus elTet Qmhhjpano- .
-
rum tedtusopibus contra Carolum Tbilibertum 54
baudie Ducem aliquot certavit annos,
comprel-
fis ac rciumptis identidem
armis. Quippe ter-
tiopoftanno, hoceft, Cbr/^i 1615. pace compt^
fita , infequente reditum eft ad
bellum. Vernile
Hro-
porro anno 1617. >/»i' 25. ab Mediolanenji
re^ccaptsE funt: &
anno fere vertente , Tbry/» 4 -
mgimi Regis opera rcftitutx anno 1618. 7 »»io
menle, atque ita bellandi finis cft lactus
In Dacia Gabriel Batborius zBetbleemo
Cabo-
re Turearum auxWiis inltrudo profligatus
milcr-
ad-
rime periit . Gabor occupatam provinciarn
perfidia
vcrliis Imperatorcm-dcinceps armis ac
vindicavit.
Longe
.

omnium atrocillimum
„ .
*n
^
Cermama
° bcl- JiMmU*

Digitized by Googie
s(5o RATIONARII TEMPORUM
A» '*'?• bellum excitatum cft anno 1618. quo Frriinan^
dus Archidux ^nfiru, ac BoemU Rex, hnngu-
ri* quoque regnum certis ab Imperatore
conditionibus accepit . Tum
vero 'Pr^iicdclcttio-
nem ab eo fecerunt H*rctici, T»»rrf»yi inffigantc
Comite. Qui occifis Magiltratibus , Se in lua
ui bc jurare coaCtis Civibus, Sae»w/ 4 >w omnem
fini—
tinulquc provincias ad arma concivit Ad hunc .

iele Etneftus M*nsfeldtHi nothus adjunxit.


Moritur inter hsc Mdttbias anno 1619. Alan
f« 10. statis anno vertente 61. Imperii 6 menfi- .

biilquc 9. cui lubledfus Boemif


Rex Ferdiitandus contTi Cedhioios bellum im-
igre perlequitur, Buquojo ac Ddmpetrio duci-
E us fortilfimis contra illos oppofitis Atrcbellcs .

ftltti" Fridericum ValatirtHm Eleftorem , Regis


generum, BoemU Regem conftituunt: i(-
,f(^iir.que anno eodem t 6 ip. “^ovembri menle, cum
uxore regni cupida foemina, Trars lolemni ri-
tu coronam recepit. Verum haud_ fanc diutur-
nam iiiccclius tanti Ixtitiam habuit Siqnidcm .

eo , qui fecutus cft , anno t6io T\{ovembrij 8.


die, lub ipfius Tra^£ moenia, memorabili la-
^•^fto prxlio , a Bnqnojo ,
Imperatorii exe- citus
duce, Sc Bav4ro Pj/afi/ii»! lunditur j in tugam-
que conjeftus, ac prolcriptus, fequente anno
tiansfugit ad Baravoi: ubi privatus deinde cum
contuge ac liberis xtatem traduxit Botmi-tcon- .

feftim cum exteris provinciis ad fidem Impem-


toris rediit ; qui Catholicam ubique profellio-
nem reftituit j ac nominatimSocietatis^f/« Pa-
tres, initio turbarum “Praga pulfos , eodem ho-
norificentiflfime reduxit'. Atque huic ipfi Socie-
tati , immortali Ludovici Rtg's in eam merito.
Scholas aperire LvtelU conccirum eft eodem,
quo Traga exfulavit, anno i6'8.
Qui fcxnisiuit ab condito apud eand^ Z*-
tetinm noVo Clericorum c«tu lub Orafo^i» nomi-
ne, quem ab "Petro Btrnllo Pari/iei»/? Presbytero
anno iiSii. collegium Tanlut V. 1'cquciite anno
Pon-
. ^

V'

PARTIS I. LIB. IX. CAP. XIV.


Pontificio cdifto ratum circdccrcrit, Audorcm
porro prgcclari huius infiituti pari dodlrinse ac^a ,mi.
pietatis eminentem laude Urbanus VIJl. in Emi-
ncntillimorum Cardinalium adlcripfit ordinem
anno 1617. Qui biennio pofl magnis cumulatus
meritis, & eximia prole inclytus, vivere dcfiit
lexto Nonas O^lobres anno 1629. statis quinto :

Sequinquagefimo
Per idem tempus, quo cumPa/rfr/wo debella- »,//«« •

tum ell, (is luit annus i6io.) inTe///».* valle, ’


quae labatis, Cwe Canis, quos Crifanes vocant,""**
contribuitur, civiles motus exarCere. Catholi- \
ei Hsreticorum injuriis lacclfiti, occultis inter,
ic confiliis initis , Ca/ww/a/ioi omnes opprimunt:
& Ducis Feria Meiiolanenfts PrsteiHi implora- ^

to praefidio , aliquot illi opportunis mlocis im-


ponendarum arcium poteftatcm laciunt. Adhsc ,

BJbaticum nomen omne commotum, cumqueiis


Ventti, qui hsc Italia clauftra perpetua polfcl-


fione teneri ab Hlfpanis haudquaquam c reelFc
lua crederent . Utrifque auxilium a Icpoftulan-
tibus Ludovicus Francia Kcx non defuit; ac pri-
mum anno i6io. per legatos obtinuit ab Hifpa-
ma Rege, ut le in integrum re/lituturumoranii
promitteret dura Catholicis conlulcrctur Qiia
, .

ab Cbrifiianiijimo Rege cautione probata, cum


res nihilominus exitu careret, ad arma deducir .

tur. £a porro vario luccclTu, ad annos aliquot',


Hifpanos ac Francos, amborumque foederatos ,
'

excrcueuint.
Interim civile per CaZ/ws repetitum eft bc!-
Ium , Conlpirantibiis adverlus' Luinium , cuius
ad invidiam ultqie potentia creverat. Pro w,. " 1
ceribus quibuldam, quos clandeftina ex oppi-
^
xlo Birfenfi Regin* matris fugi , .V in arcem
.yindei.fvenftm tranfitiis ,, ad res novas tentan-
das impulerat. ,
Qjio in bello HfijriV/ Condat qui anno 1619.
Ocf^bri mcnlc cuilodia dim lfus erat , fideli ulus
opera confilioquc LnJuvicus, brevi otium Fr.»/;- ' t

'Pteavii I{ation.Temp Totn.l. Nn tit

Digilized by Googlf
,

S6t RATIONARII TEMPORUM,


ac quicicm reddidit, uno ad Tontem Cd/dnj
*d confliau cefis adverfarionmi copiis. Qir* vi-
£Ioria Reginam matrem ac ceteros earumdem
panium cum Rege conciliavit anno i6io.
itpfMit Secuta cR anno eodem expeditio Bentamicu:
•taTIT’
incredibili ccleritateconlcfta votoomnipo-
tiorcm attulit fruftum. Quippe territis repen-
tino adventu perduellibus, prona illic adobic-
quium Rex invenit omnia . Igitur lacris ardibus
TOnifque Catholicorum in pote/latem traditis,
totum illum Tyreridis (ubicdum collibus tra-
Aum , cujus ab reliquo reqno feparatum jus
erat , eidem deinceps contributum die decre-
to luo Ratuit ; quod anno denique 1614- Can-
citum cR.
At triennio ante, Cbrifti 1611. quamplurima
Santotmm , ac T^on^empopulo/iid vteinarumque
provinciarum oppida, quae ad 60. numerantur,
vi, aut terrore, maxima cum perduellium Rra-
8? ^ubafta (unt Paululiim ad Montem Albanum
.

viftoriarum curfus inRitit: quam urbem aliena


anni tempeRate Rex aggrefllis , oppugnare de-
fiit , multis ex prima Nobilitate inluperamiin.s;
ipfoque, quod luttuofillimum accidit , Henru»
Duce Mednano ^quitanld Praefedo. Nec loii-
go poR tempore Zi*i»/«iMagiRerutriulquemi-
litix ex morbo dccdlit , Decembris ij. aniti
1611. Qiii itlem annus Tanto V. lummo Ponti-
tifici poRremus fuit. Nam excellit Januarii 18.
die, xtatis 69. Pontificatus decimo Icxto. In-
fcquenti menlcj ejuCque nono die, tAlexander
Ludovifius Bononienfn eligitur , qui Cregorint
XV.appellari voluit. Atque hic biennio tnen-
fibufque circiter tranlafiis, anno x6z%- Julii
8. locum dedit Mapbao Barberino ; qui fiib Ur^
Vni. nomine, ex a. d.7.Eid Jtntnfti anni
ejiifderh 16x3. ad hoc tempus Ecclefi* praefi-
det, camque dignis tanto principatu virtutibus
cum excellenti cortiunftis Icicntia illuRriorem
hadenus facit.
‘P 4 W-
, . ,

PARTIS I.LIB. IX. CAP. XIV.


Vanli V. obitum tertio poft menfe confecuta
morscft Tbilippi III. WfpAnU Regis , quae prid- “i**
Calendas Aprilti anni 1611. incidit , aetatis 43.
regni 2j. Septembri vero menie > 15. Calendas
Octobres J{obertus Beilarminus e Societate "je/it
S. R E. Cardinalis, in coelum evolavit , quo il-
lum eodem, quz ad purpuram extulerat fingula-
ris dodrinz comes vitz integritas evexit
Sub idem tempus & Bredam oppidum Brabdism
tU SpinoU Hifpanici dux exercitus obledit, &
in ^quitdftia , T^drbonen/ique provincia , I{o~
bdnniuj Bc SHbizius Hzretici fratres contra Lh-
dovicum Regem inftauraverc bellum. Breddin-
no 161^. tAuinfio menfc circumfideri coepta , ~)h-
»/o ij.lequcntis anni commeatus inopia deditio-
nem fecit . Cum rebellibus Frdncis terra mari-
que certatum eft, &iidem utrobique vidli : hoc
vero pofteriore, quo dux erat Guifius , B^upelU-
norum przdonum clalTe domita , Rr<* infula £*-
dovici Regis in poteftatcm redada.
Quz dum in Ga///4 geruntur, in contra
Cenuenfes Sc Hifpjnos quorum in clientela lUiff.""""
lunt , FrdHcorum exercitus , Duce Ledlguerio
^lagi^h•o equitum , pro SabaudU Principe pu-
gnabat. Cermdnidm vero crebris excurfionibus
ac latrociniis infertam habebat Murssfeidius-, tu-
multuaria przdonum colleda manu , qui ab Til~

lio fortilfimo Imperatore proHigatus, ad Gabo-

remTrdnlJilvanum profu^h: indeque ad Fenetos


contendens; incredibili Citholicarum commo-
do partium & gaudio periit , anno 1616.
RMpr//44/ juratz paulo ante Kdei Sc eodem illo
anno acceptz pacis immemores , clam adver- ^

liis Regem evocant Qiii anno 1617 cum uU Ju-


.

clartc centum & viginti navium ad B^eum inlu-t"'”^''


lam appulfi, duce Bnrkingdmo-, univerfam oc
cupant, przter arcern , cui Toirafius przerat,
ftrenuus vir,acrei militarisapprimc callcns. Hic
recentibus, licet nerdum abfolutis operibus,
acres Sc continuos hortium elufit impetus , do.
N
q i nec
56 * RATIONARII TEMPORUM
* «'"> ncc laborantibus jam omnium rerum inopia fel«
,j'', lilquc lubirenit Luduvici Regis indufiria Hic .

/r/irm enim l{i{uIo(h


Cardinal viro omni laude floren-
i

ti adjutore ulus8i:adminiltro, Scombtrgmm du-


cem inclytum cum militum haud (ane magno'
numevu ad oblelibrum lubfidiiim tranlmifit ,
Qui , adjuncto fibi Tutrafio , csclos (ugatolquc to-
ta iniula proturbavit Rugios.
Riif>r!u Nihil tot’ bellis Sf viiSoriisaiftum videbatur,
tji;andtu contemptrix iila Regum &: dominatus
omnis impatiens E^upelU vclut in medio regno
regnum aliud eiigcrct. Quae urbsadacItuariaO-
ccaHi fica , cum loci natura , tum manu &: arte
munita (icerat, vulgo ut inexpugnabilis habere-
tur ingenti animo& (pe, quam deNu-
Hanc
minisopc tot rebus experta certidimam fumplc-
rat, Ludovicus aggreditur anno \6ij. eodem &
.confilioium participe I{lcotocio Cardinali , ope-
iibtis ac munitionibus, interque cartera fhipen-
dis per Oceanum ai5tis molibus, intcrclulam ita
anno toto tenuit, ut fame cnefti cives, extre-
inaque perpeifi omnia , Regi (eCe permiCerint,
l'ogo ilU , disjedis in planum mcenibus, pend
in pagi redada (peciem , terrori &: exemplo rc-
liquisluit, ut invidi fidem Principis 5rclemcn*
tiam potius, quam arma experiri cuperent. Ca-
pta eft l{upellal'xcu\\ hujus anno odavo ?fvice-
iimo, OiJ^bris jo. Exinde populatim rebelles ad
otHcium rediere , neque quicquam .inlcquens
annus in CdilUs hofiile reliquum vidit.
Occupato circum I{Hptlltim &: .Aniht Ludovl-
(Q Rege , Sdbdudld Dux contra Mdniiidnum
qiiocum dc Montisffrr.tti polTcinonc vctus habe-
b.it certamen , HI/p.tnorMm arma concitarat .
Ac jam &nonnuII*’ cnptr erant urbes, ScCdfa-
It ( oppidum id cit, ut minime antiquum, fic
provincix illius, &, ut fama oft , totius Itdlit.
munitilTimum ) obfcdcrat. Ludnvirust
f(;//rf/tio
par.»tis in ^/IqtittdnUxchm, vidorem c6 per,/#/*
fYicgit cxcicittmi, pcr:upti(quc montium chu-

(tris ,

T)u'.nTT2^'tW&^"*CjC 'l(
. ,

PAilTlS I. LIB. IX. CAP. XI V.


ftris,qux& natura locorum aCpcritatc^f Himif-
fimis prsefidiis hoftis invia Icccrat , ScgtifiuncmiiU^it
Subalpinam urbem primo impetu dcvicit Martii
zj.annt 1619. Hj/pa»/ abCaylt/i digrelfi , liberum
militari liipplemento & commeatibus intra op^
pidum importandis iter noftris reliquere Poft .

Francorum abitum , confcllim ad intermilfiim


obiidium rediere, majori, quam prius, appa-
ratu. Nam eodem tempore Collaltus Impera^
torii dux exercitus Mantuanum agrum perva-
ftabat, it Hifoanis pr^teftus ab Catholico Re-
ge SpinaU, vir egregia militiae tama , Cafa/e
totis oppugnabat viribus. Sed Toirajtl, qui id
oppidum prsrfidio tenebat, invida virtus om-
nes illorum conatus irritos fecit Demiim
. '
,

Franci , Fjcolocio Cardinali cum fumma pote-


ftate bellum adminiftrante , denuo trans
pes ad operti ferendam advolant. Ibi pluribus
oppidis devidis, duin ad CafaU multisobftru-
dum difficultatibus iter explicarit, Mantuapet
acceptam intra moenia pemlcntiam oppidanis
ac defenforibus exhaufta , fubito ab Germanis
invaditur rnenfe anni 1630.
Ea partium calamitate nihil Franci perterri-
ti , nequicquatn exercitibus oppofitis tribus, per

iteratas de hofi ibus vidorias, eo, quo intende,


ran*-, aditum fibivinute pepererunt. Tum (ub
iplum Cafalis Hifpanorumque conCpcdum pofitis
caftris, ciim inprocinduefTentadprxIiandum ,
intercurrente MaK,arino, res ad pacis conditio-
nes ab armis &r cruorc deducitor, lumma in utrol'. ^
'
que, imo ia Cbriftianos omnes, providentia Nu- '

minis : ne vel ingenti caede alterutris conftaret ‘

vidoria: vel neutris, mutua fada internecione, ^


cederet. Hic finisexpeditionis fuit ?V^o- v
•i»m6r/cxcuntcanni r6jo. ciim jam Jp/Wrf mor-
bum continuus obfidionfs labor , exitum vitae
morbus attuliflfet
' Clarum poft haec per omnes populos Ludovlci

nomen cxftttit, non armorum magis fama quam ,

Na ^ arqui-

Lpd by Google
. . .

166 RATIONARII TEMPORUM


Ch!ffti°
*quitatUacfidci infocios; quorum (ccuritatem
S 1611. privatis luis commodis atque opibus antiquiorem
duxerit. Admirationi quoque fuit Emincntilli-
mi Cardinalis Kifo/orii excellens animi vis ac vir-
tus , & quamlibet magnis gerendis negociispar
ingenii (olertis induftria
Anno i6ji. Aprili menfe , convenientibus u-
trimque legatis, pax inter Imperatorem Man.
tudque Ducem zqu is legibus conllituta; tum
huic Imperatorio decreto firmata Mtntud ac
Montis-ferrati polTdUo die "Juiii fecundo. Ita,
pacatis omnibus ^ priAinum ItalU otium ac
tranquillitas rediit.
Pacem Italicam Francici , ac Germanici tumul-
tus exceperunt In . Regina mater, Rt- m
^Ti$ eoiocium Cardinalem colleda Amultntc , palam
ei-renuntiavit amicitiam ; neque ut illum in gra-
^ tiam reciperet, ullisejus vel ipfius etiam lisdow.
WRegisnl i precibus exorari potuit Matris e-
i .

xcmplum brevi poA Cafto fecutus cA Regis frater,


atque in quae civitas ditionis illius
erat , alienato ab eodem Cardinali animo difcef.
fit. Mov Compendium Kex cum omni comitatu
\ codemque mater Regina proHcilcuntur . Qua
ibidem relida ctim llibinde Rex abiilTet , ea clam
f ex oppido evafit in Flandriam , "Julii 19. die
reliane/ifum Dux jam ex Martio menfe ^urelianit
in JB»»rg«»di4wdigrefnis, inde Regem inlcquen-
tem fugiens, in Latbaringiam , ac poAremo in
Flandriam &ipfe conceffit
Tum tumultuaria colleSa manu in Frandam
>.
'Harbonenfem Galliam anno infe-
i> ft» quente petiit , quam 0rr>><(Af4m vulgonominant*
Prxerat huic provinciae Montemorencius Dux j
fran. qui ad illum menfe deAciens, magnum fe-
cum virium & animorum incrementum attulit :
ut iam fubcuntem ^ficmterfioDucc Regis exer-
citum fuAinerc, Secum eo congredi auderet .
Ergo Calendis ipAs 5'rprrm(r/f>Ni anni i6ji. per-
brevi, fcd Cruento piad io concurritur ad Caftel-
nauda*

Digitize' 'jy l '^Ic


: ;

A
PARTK I. LIB. IX. CAP. XIV. ^61
tMuJdr/Mm, quo vifti rebelles &
haud pauci pr>-
Diarii viri cecidere . Moniemorendui , aliquot ad isi>.

acceptis vulneribus» in potcilatem venit hofli-


um: ac Tolof4*n perdu&us, capitali in cum ab
Senatu dida lententia , ferro cervicem fubdi-
dit tertio Calendas T^ovembrei Quem ille lu-
premum calum non (bium conilanti, Icd eti-
am pic relit;iolcquc, ut Cbriftianum decebat ,
parato animo lulcepit.
InGermdnUCHftttvusSrfecUKcx f qui ex anno ctrm.
ifijo-tuisprogrciTus finibus , Imperatoris copias ni < »i'
ex PoOTdr4»/4aliil'quc finitimis provinciis etecc-
rat, fcqueate i6ji. in interiora promovit , &in-R«ij<».
numeris expugnatis oppidis late terrorem cir-
cumtulit ; nequicquam ei Catholicarum partium
oppofito duce TiV/zo qui &• ipfe Mjgdtbufgum in-
:

tcrim aggrcffijscxanno i6ja fumma vi perrupit,


incenditque Af4«9. confcqucntis anni i6}i. M
LutberaniVrinc\[)C$3if\idLipftdm conventu habi-
to, contra Imperatorem confpirant, jundiifque
cum Gw^avoviribus luis bellum capciTunt. Con-
tra hos Tr/Z/Kr obiicitur, qui Septembri mcnfe ,
adjuncto fibi altero duce 'PApenbetmio ^ Lipfmm
obfidet ,ac deditionem cogit facere Adfunt poft
aulo foederati Principes , imprimiique SveiU
SLex , cum Duce SaxonU .
Vitad Lip/iam acerrinamn inter hos St THUa~ tut»*
noipiaelium; cujus exitus CathoIic*paiti fune-
ftus accidit. Viftus fljliiis fuga fe eripuit, a-
miiris decem , ut plurimum , millibus . Lipfia
in ditionem recepta. Hxc viftoria
f /4 Regi , quod Germanid reliquum erat , nul-
lo obllantc patefecit . Franconiam , capta Wrr-
omnem , tum Mogu/ttum alial-
bipoli, 1'ubegit
ue deinceps poft alias provincias erumpentis
a ammae vel torrentis fluvii raorepervafit: Sa~
xone interim BoemUm invadente , poftquam
caput ejus regni Prdgam deditione cepit. Qui-
dam c Gtrmanid Principibus , ut ingruentem fi-
bi tempeftatcm ayerterent , Lndovid Franci*
Nn 4 Regis

Di-j"i-'.Kl by Googie
.

558 RA1 lONARlI TEMPORUM


Regis imploravere fidem Quos ille armis liii»
.

*i i*)i & aiidoritate tutos ab injuria piadtitit; prse-


fcitim Trf viVfwyfm Archicpilcopum. Quod an-
no i6u- 1'equcnte perfedum ciE
Hoc tploanno Svtcix Rex eumdem vidto-
riaiiim curdim fine oHcnfionc tenuit , atque
Svfviam, & Bavariam pervagatus ,
pleraque oppida luar potcllatJs fecit. Trajedo
D4»Mbio , Buvdros ludit cum duce Ti//»o , qui
pauI6 poft ln%ol{fadii dccclfit ex vulnere , gran-
dis jam natu , &r militari gloria pratcellcns ,
l‘cd Religione & Catholicae cultu pietatis illu-
llrior. Fvalftinitu exinde liimma: rei Catholi-
prarfedus contra Saxonem ScSvecnm, *Pr4-
/.?». ^am recuperat Dehinc pod multas velitatio-
.

•wli.^nes, tandem ad quod olidum haud


procul lippa dillat-, cum Svecia Rege F^val-
filniHs Sf Tapenbeimius biduo confligunp Quo
in prarlio Svecix Rex Gnfiaims occubuit ; nec
longe poftea Tapenheimins. J^ovembri id men»
fc geflum eft. Sveti, occifo Rege luo, nihilo
1'egnius inftauravcrc bellum; quod ad hanc di-
em profequuntur.
Idem annus i6jz. novum To/o»/,* Regem de-
dit Uladii/aum : qui in locum Si^rfmHpidi pzt\ii
Iblemnibus regni Comitiis de more luffcdus
elt OElobri mcnlc cum Aprilis ante nono
,
&
vicefimo dic S-gtfmundut obiilfct , regni quin-
to &• quadraecimo
iv/m.11 Memorab'lis hic annus infiiper fu't Vefnvii
incendio, quod Febrnario mcnfc repe-
mn-
titum, maximam late vaditatem, 'Heafnhtants
vero ingentem terrorem attulit. Qui 1'olcmni
ob id indifta rupplicatione per quam S. Janua-
,

rii pa»roni urbis circumlatum caput clf , im-


pendentem cladem avertere.

RATI O-
.


5fP

RATIONARII
TEMPORUM
PARTIS PRIMJE
appendix.
In qna hiftoriac continentur ab amio 1631. ad
nofira ufquc tempora

eA P UT I.

Exhibent ret geftns omnium populorum db anno


1631. ad 1648.

ffitettEgc Sveeia Gufiavoextin&o fvcceflit in ^cknfti


jara§ regno Cbriftindy led vix fextum egrel-
{'a annum : quare praecipuis Proceri. s*nu
bus Regni , Oxenftietna autem belli
Germanici, cura commiffa luit Hujus ergo con-
.

filiis bellum fel icilTimd geritur in Germania a Sve.


(it, qui cum Foederatis Protcftantibus Cafaria-
noj, & qui ab iis ftabant, ferg ubique exdunt .
Protcftantcs foedus etiam Heilironna inter le & •
>

cum Sveeis renovant, anno i6?3. Quo eodem


anno Uladitlaus Volonia Rex Mofeos , ab Jwo-
/eiiiit/ obfidionc rejedos, impolitam fibi pacem

accipere coegit, & Ifabella Vbilippi II. Hifpania


Regis filia, Be/grVi* Gubernatrix, obiit, incu-
ltis ‘locum fiiffcdus Ferdinandus Cardinalis i
"Philippi IV. frater, qui per Italiam 8c Germa-
niam tendens in Belgicam, in itincie interfu-
it T^ordlingefi praelio, quod commillum a.
d.

Calcndas Septembres anni 1634. & quq '


gravem

^70 Rationarii temporum
cidlfti**
cladem acccpernnt , capto ipfo Sveeo»
rumDuet Hori$io i
yiMritnfi autem Principe in
t/UfatUtHi paulo ante occupatam ^ vix elaplb ,
ubi Cdllomm ope res utcunque redituit • Dux eo
przlio C/tfarUnormm fuit FerJUndnduSy Impera-
turis filius, HmKgari* Rex, cum imperioius il-
r«4M- le plus xquof^4/^rmiMi initio anni ob proditionis
1'uijpicionem £;r4 eflTct interemptus , inconftan-
tis fortilnx exemplum memorabile. Per idem
tempus Ludovimi XIII. GtiUU Rex , reconci-
liato fibi fratre , ^UTtlUnenfium Duce , con-
tra Imperatorem fT Hifpanos , cum Svecis pri-
mo , dein etiam cum Hroteftant ibus inCrrma-

nia fexdus perciiflTt , iifque , ut diximus, pofl


T^ordli/igen/em cladem auxilia fiibmifit . C^ro-
lum vero L$tbari»gia Ducem, jam antea
lianenfis partes foviflc creditum , nunc quoque
cum iMdovici inimicis confpirantem , Principa-
tu fuo exuit . I{betioberg4$ interim &
TrajeQo ad
Mofam ab Hifpano frufira tentatis, Ferdittandui
Cardinalis cum exercitu fuo BelgUam ingredi-
tur, & Limlmrgo atque etiam munimen-
to per dolum potitur, annoitSjf. quo ipfb £lc-
SMtSw^or SaxottU Proteftantium caufam fwco/que
deferuit , pace cum Imperatore faSa Traga ,

quidem fatis utili , reliquis autem farderatis


fibi
Principibus incommoda Eodem tempore Ca//i,
.

Trevirorum, quiin eorum tutela erant, occu-


patione per Hifpanot irritati , aperto Marte f <f-
Bc Hifpanot invadunt, & hos ad oppidum
ai^mm Hannonia Sivtnmm mo)c gravi clade afficiunt :
atque ita Svecorum partes , quat abpierifqoe Ger-
marnornm Principibus exemplo Saxonis defertae ,
vix unico GM(//r/mo Haji/b in partibus permanen-
te, reflituerunt. Hi ergo, feptem le-
gionibus prcH>eD4>N/;^fw m
Ducatu Megalopoli-
tano anno ad internecionem caefis , fequen-
.

rraiitim ti anno ad VilfiocHm


( id Martbia Brandenbmr»
oppjdum ) eundem j'4xo«riH,qui jam cum
Cafaris copiis callra junxerat , graviffimo prae-
lio ,
y ,

11 ^

PARTISI.APPENDIXCAP. I. S7*
lio, dudu B4»/»rr/i, vincunt Porro autem fi.
mul Gnillitlnius Hufjus Hannoviam obfidione ad i««2,
eximit, fk C 4r4 rUnos m
yeflpbalij exdit Kni.
pt«/5ni 5'Udr/V4M<»i copiarum ductor, (cdqui iplb
in prziio Regis (ui ad exemplum vibtoriam mor-
te redemit. Nec in ^Ifatia iegniter rem gere-
bant Galliy expulib inde Hi«4^4»/4Rcge , quem
pofieaex BnriHndia quoque magno luorumcum
detrimento recedere coegeiimt. Incumulumac-
, ceflit glorix Marchio torcdus Gallus eicftis
magna cum clade Cd/utianis ex Litiaringlat &:
capto iplb duce Colortdo’, cum intcrim per
loca ingens fames, utlolct, inde nata pc-/M»to.
ftilentia immanem in modum gralfaretur, adeo
I

ut multi non pagi (bium, verti m &


urbes in-
colis penitus lerinc exhauftx fuerint. In 7/4-
I
lid , Sabaudo 8c Tdrmtnft Duebus cum Gdl~
/o lacientibus, aliquoties, Icd ambiguo Marte
,

(
certatum cft; vilus tamen prxvalcre illic fd>yp4.
nus , qui certe Tarmtnjtm anno 16^7. ad pa-
cem fecum ineundam adegit. Ceterum Bdtayi
anno 1636. Scbenckji munimentum, quod fu-
I
periore amiferant , poli diuturnam obfidionem
receperunt , Bc Icqucnti anno , tentata prius
incalfum W»/^4, Brtdam quoque j a cujus ur-
bis obfidiune cos avocaturus Ftrdinandus, Ven-
*
Uam & T^uremundam invafit occupavitque ,
Bufdvis id damnumoccupatione Del Mind
in y7/nVrf penfantibus , receptaque onufia ma-
I
gnis divitiis clalfe, quam ex ^mtriea, Mauri-
tiui T^affayius , re ex lententia gclla , in pa-
triam remifit. Majori motu Uifpanos inter &
'
Gallos dein certatum ell. Primum quidem DoU
in Burgundia , ad incitas jam redacta per Con-
ddiim j obfidione zh Hifpanis exempta ell. Dcin
' tx Belgica prorumpens Ferdinandus ^ totam
.
Cardiam &qux circa lunt Marte luo, quafitor-c«a»i.*-
'
rente quodam, inundavit, jamque regni caput
'
iMtetiam terrore lui compleverat , cum , coi Icci js/*».
'
lubito copiis , 11; fupcrvcnicntc etiam cum Nobi-
. libus
RATIONARII temporum
A- 1 ibus
'f 11* ipCo Rege , Cardirulis Hjthelius , (cu , uf
5 iM». euro vocat , hortes in vafu , &r
ex Callid lua recedere coegit in Belpcum . Ea-
dem tbrtuna GallaQU 1'uit, ^ui per BuriundUm
volitans, in liimmam brevi annonae penuriam
addudtus fuit, adeo ut inglorius, nec finecla-^
dc , ad I{benKm redire debuerit.
In Germania Imperator Ferdinandus II. fata-
n^iii lem horam haud procul abclfe (entiens , circa li-
nem anni i6j6. Elcdorcs convocavit , ut dc
creando novo i<om4»orMm Rege Comitia habe-
rentur, in quibus cleduseft illius hlius, Ferdi^
nandus III. Hc paulo port coronatus. Nec diu
port (uperftes Imperator fuit. Anno quippe le^
quenti incunte cxftinguituf artatis 59. Imperii
19. Haud adeo laetae in Germania hoc tempore res
Svetorum erant Mortuus enim GuHlelmus crt,
.

fi4//F<<Landgravius, in lubiicienda rtbi Vtftpha~


//4occupatus , non/ine veneni futpicionc . Inde
de tutela impuberis hlii contentiones exortae
Hajpam tutbis &r populationibus impleverunt ,
qu* mox tamen padione, fed inhda, ad tem-
pus fublatas. Bannerius quoque, oppre/Iis licd
aliquot Saxonitis legionibus, occupata Tor- &
ga. Lippa obHdioncm, imo totam Saxoniam
relinquere coadus, multa praeterea Tomeranidf
receperat, oppida amifit. Inter haec Bo-
MwiB»-*!”®
txMH-gitlasUi Tomerania Ducum ultimus, mortem
tnfrmi. obiens anno
1637. hacreditate lua acerrima-
rum litium caulam reliquit Suetis Brandtn- &
, bu'gito Elcdori, hoeex antiquo foedere heredi-
tariae (ucceflionis , i His armorum jus praetexenti-
bus, quae diu poftdcmumdivifione Ducatus fune
ibpitae. At in Germania ad ambiguo cer-
tatum Marte. £4<v4riquippe,nequicqiiamobnL
tentibus Haffis , port longam obrtdionem Fhrmatt-
fleinio in Treviris potiuntur. Vinarienfis contra
Burgundiones & paulo port Lotbaringios profli-
gat , at mox eoidem ad Vefontionem , ad quam ur-
bem coniederant, fruftra teatatj imo Bjbennna
tran-

PARTIS I. APPENDIX CAP. I.
tranfiturus a "Jobdnne f^vertbano Bavarorum tunc , ch,'mV'
m
fofica Cdfdridnorum , magni nominis duce , ad
cum ali(]iia clade repellitur. Gd//»interim, lo-
pitis civilibus turbis , quas ru/Iici palfim excita-
verant, Hifpunos yAquitdnid expulerunt, varia
quoque in Sequanis Sc Fiandris occuparunt oppi-
da (^uo tempore Sveci injurias Volonurum ,
.

prorogatas paulo ante inducias turbantium ,


dillimularunt , ne &
lios in Ic concitarent, led
mox iisipfis rebellantes Cofatti tantum praebue- cafW
funt negotii, ut de lacedcndis Sveeis non ana-
piius cogitarint. Horum autem fortuna iccpit
tandem in melius mutari, novis namque co-
piis audti , anno i6^8. Cd/arianos, a l{ugia in-
lula rcpulibs, totiTomeraniu excedere cogunt,
per Sdxonidm Maubiamqac in Boemiam u(-
qucpcrlequcntcs valde lacerant. Et quamquam
Tdlatini tratres, CdroU Regis, qui ip-
Ibrum avunculus erat , op'btjs adjuti, compara-
to fibi in yeftpbdlid exercitu fuerint ab Hanfel-
dioviiffi, alteretiam captus , abunde tamen haccr^n/i
ad J^benum larfit Plnarienfis : is enim ex hi-
bernis provolans , ad l{beinfeldam ^l/aricam ,
quam obfidione cinxerat, proflig.atur quidem,
led poffridie viftores palantes , A* nihilc|ulmo-
di metuentes, invadit &: ad internecionem cae-
dit, captis omnibus ducibus &: impedimentis.
Viftoriam fccutae Fbelnfe/da , Friburgitmy Fc
poft laboriofilfimam obfidionem Brijdcum , cae-
lis aliquoties Goet:^o k
Lotbdringo, qui (uppc-f'-m«-
tiasurbi ferre omni modo nitebantur Alibi ra-"‘^''” .

mcnGa/// haud fatis a:quum fibi habuere Mar-


tem , ab ^Hdi>mduro in ^rtefid , Sc Fontdrahia
in H»yp(»«/a cum clade rejcdfi . Nec fatis clare li-

quet, utrum Hi/pdftis in Gd/lit pugnae navalis


prope Genuam commifip viblor ia adferibi debeat.
Ceterum maximo Gdllld gaudio natus cfl anno
it>t8. Ludovico XIII. poff lo. £c amplius anno-
rum ftcrile conjugium filius Ludovuus XIV. qui Ar-fn,
ob maximas res gcftas celeberrimus poftea *

eva-
.

?74 RATIONARII TEMPORUM


ciifml*'
tandem cum Grt/Zfi belli fortunam experti
d i»«J. liint batavi) ex occupato quippe Cdlhano ea-
ftro ejcdii magna cum clade, haud minori dam-
no ab Ce/dra obHdionc depelluntur Verum .

hanc maculam (equenti anho i6j9. duplici na-


vali vidoria de Hi/pa/iis parta eluerunt

j fjHri l
i
Perlequens Qaliajtum Banneriut MurebUm 8s
SaxonUm fere totam occupavit , Saiifium , €*•
ftuanornm ducem, fibi obviumgravi przlio fu-
dit, nec multo poft copias itidem
CdfarUni ducis , eadem felicitate fuperavit, il-
laque vidoriaviam fibiinipiam bobemUmi^pQ-
ruit. Eam ingreffus pleraque quidem occupa-
vit, Trdgtf tamen potiri nequiit , quare valla-
tis late omnibus jVjlfiitm infuper , Hungxricis mi-
litibus praefedum, in ipfa acieexfum, oppref*
fit. Vcriimtimcab Imperatore oppofitus illieft
Hatx/eldius Comes, qui, colledis undique co-
piis, curium vidoriarum Svedeamm ftitit, 8c
Icquenti anno 1640. ex babenia iterum excede-
re banntrmm coegit Qui dein , audus licet Cd/-
.

ticis, Haffidcis 8c Luneburgrets copiis; (Geor^ius


enim Dux Lunthuriitus ad partes Svecorum re-
dierat) veific tamen in Mifnia & haud
latis redele tueri potuit , conflidatus przcipud
cum magna annonx caritate. Ceterum manus
cum houe conlercre 1 ‘cmper detredayit , quo
effediim, ut, fi leviores excipias conflidus , ni-
hil raagn® rei fuerit gelhim, nifi quod ille ta-
men hoftes magna arte IV dexteritate lautilli-
mis, quae animo praceperant, in brunpvitenfi
agro hibernis exclufit,
hUriVh At yinArienfit Princeps vidorias fiiperiori
"^'"^'•anno partas ulterius pcrlequ i cum ftatuilfet, in-
eunte vere anni j(S^9. in Bur^undUm impetum
lecit , eamquefibi totam fere lubjecit, Jamque
magna animo volvebat Princeps , ad fumma quae-
que natus, ciim 1'ubito nec opina morte exlfin-
gucretur, anno ®tatis 35. Haud exigua 1 'uCpicio
luit veneno interceptum
, audorque facino-
,

'ma d

PARTIS I. APPENDIX CAP.I. S 75


ris credebatur I{!cbelfHs, quia is generofiflfimo
Principi nec minis nec blanciitiis fir<;( ifrNm cx-*d
7
tor.-^ucrc potuerat. Metuebat etiam, nec fine
cauia for»aiTe , nc Vintritnfn proprium fibi in
&: BHrgHJidU compararet principatum
atque ita Proteiiantibus Gallis, quos ipie jam
ad incitas redegerat, major auxiliis (jies accede-
ret , (i tam potens Princeps , Proteftautibus addi-
dtus, iniplo regni limite &
aditu hxrercv , qui
illis, fi quando vehementius affligerentur, 1'em-
per (ubfidio adefTe poifet Ceterum , audita Vi-
.

narienfis morte , Princeps "Palatinus natu


jor in Cpcm venit recuperandi Talatissatus , fi iOMU
exercitum Vinaritnfss fibi adjungere Bri([aco & ’

potiri pofTet. Ignarus ifte artium I{icbrlii iter


ad exercitum hunc lufcipit per Ga//»4»i. Verum
ibi, cum nihil minus cogitaret, vano fubpr*-
textu in cufiodiam datus efi ardtiffimam ,
&'in ea tamdiu detentus, quicquid etiam,
admidis quoque minis. Dani, ^ngli , imo &
Sveci , contra molirentur, donec exercitus Vi-
narienfss, auro indudus Gallico, fe (iiaq^ue Cal-
lis permifiifet , atque ita "Palatinus fpc (ua elTet

dejedus. Vinaritnfs exercitui Cummus a Callis


dux impofitus eft Loagavillaus , qui anno 1640.
inlcquenti pleraque ad I{benum 8e Haffia loca,
nequicquam refifientibus Bavar/j , occupavit.
Annus hic HifpanU fuit infelicilTimus, *
ut amiffam in Belgica Atrebatum urbem , in &
Italia Taurinum , irritam item Cafahi obfidio-
nem taceam, afflixit vel maxime illud regnum
duplex defeftio, Catalaunorum Lufitanorum . &
J/li O/wariV Comitis quitum temporis totiusre- t»/*»***
*
gni habenas tra&abat, injuriis praecipue irrita-""*'*
ti, occiCo Prorege fuo, occupata Barcinone,
Callorstm fc turc\x tradiderunt. Hi, alienx do-
minationis pertarfi , eaexculTa, domefiicum Re-
gem fibi (ump('crunt "jabannem, Bragantia Du-
cem , atavis editum Regibus. Inous verba mi- ’

ro animorum conlcnlu omnes Lufstanici regni


urbes
.

57<5 RATIONARII TEMPORUM


urbes & provinciae Indlcit fine mora jurarunt,
•d i<ts- Natum hinc gravifilmum bellum, qut^pcralt-
quotannos tenuit; irriti tamen fuere omnes Hij~
panorum conatus. NoVus namque Rex, ^nglu~
rum , GalljTum , Bataiorumt^ue fubnixus au-
xiliis, & fuorUni amore munitus, latis lecon-
UiHifpanps tueri potuit, adeo ut hi regnum il-
lud tandem milTum facere debuerint. Ita ergo in
libertatem lele iterum vindicavit Lufitania , an-
JIO 6o. pofi, quam a Tbilippo II. in Hifpanorum
poteltatem fuerat redama . Haud parum quoque
1 vexavit cofdcm tunc Monacenfium Principis dc-
feftio, qui anno 1641. exado ex arce l'ua W//-
.

paaico prxfidio, Gallicum ejus loco recepit, it


confiantilfimc poltea ab horum partibus ftetit.
Et qiufi ad defedionem conlpiradent omnes,
Caroius , Lotbaringia Dux , qui tanto ardore
Cafaris &
Hifpani partes ad hac utqne tempo-
ri*.. ra’fuerat fccutus, eas delcruit, pace cum
Gallis, ab ii* in Principatum luum cR
fada
Verum ille mox mutato iterum ani-
reftitutus.
mo
, ad ^uftriacos rediit , Cantacrucia , eu jus amo-

recaptus tenebatur, xgrum animum, quocol-


libitum eflTet, impellente.
ra Smp Nec immunis civilium mallorum per idem
cwmI, tempus Gallia fuit StirjJionenfit fiquidem Co-
.

mes in odium inciderat ardinalis J{icbtliij quo-


e.

niam hujus cognatam ducere uxorem condanter


<

reculabat. Hinc nimium gravem fibi !\icbtl mm


metuens, cum amplius ferre nonpolfct, anno
1641. adama confugit, &cum eo multi aliino-
bililTimi viri , atque ipfe ^urtUanertfn Dux , Rc-
; - gis frater, quibus auxilium tulit legatus Impcia-
toris Lambo ius Pugnatum tunc ed acerrimo
praelio ad Sedanum , quo vide quidem 1'unt Re.
gis Gallici copiae, fed quia cecidit quoque caput
p.trtiuin adverfarum , penitus har.dit-

fugentibus mox reliquis, 1 'unt dilfipat* Tum


I
vero Rex Ludovicus arma magis in Hifpaniam
vertit, ut Catalaunis fubveniret qui in defe.
,

, . . dionc

P -

x! bv Googie
,

PARTIS I. APPENDIX CAP.I. 577


Aione acriter perflabant , &
tunc Gdllormm
Hifpanos aliquoties fuderunt. td i6«t.

Novus Lu/iranU Kex per idem tempus indens


periculum Cubiit, inita contra fe a quibuldam
Proceribus gravi conjuratione, (cd quxin iplbs
vertit audores Deteda re pars perpetuis car-
ceribus inclufa, pars (celus capite luerunt. Ce-
terum fatalis fuit hic annus (1641.) Ferdinan-
do Cardinali , Btlgiat gubernatori , Bruxellh
menic 7{ovembri denato.
Kaoxrriiii quoque, y-vrrorMm fummusdiix, ob
reftitutas polf 'hlordlingenfem cladem res Sveci- b^w
C4i celeberrimus , cum le, pervaliata prius Bavaria, *

prudentiflime , nec fine detrimento hoflium, in


Saxoniam reccpilfet, mortem invenit Halberfta-
dii menl'eAli/0. Itaque nihil magnar rei hoc an-
no gcllumeff, fi duas memorabiles excipias ob-
ficiiones,Hobentvil*, qux Furtembergico Prin-
cipi parebat , &
Cuelpberbytanx arcis ; illam
CxfarUni , hanc Sueei €Z iMutburgici , (ed utri-j^^'^"^'
que irrito tentarunt Aiccefru . interim BanncrioTor/itn
luhmifCas cH SvecU Torften/obnius. Is, reftitu-
ta, quxfermepoft mortem conciderat,
dilciplina militari, in movit anno 1642.
in qua fubigenda dum occupatus erat, obvium
fibi habuit lavcnburgicum Principem cum Cx-
farianis copiis y cumque vidum cepit ,
gravifli-
mo affedum vulnere, ex quo etiam mox periit.
Subada SiUJix, rcgrelfiis in Mi/niam Torjienjlb^
ninsy dum Lipfum oppugnat, advolantes ad au-
xilium Cxfdrianos, haud incruenta vdoria fu-
peravit. Nec feliciores in Fejlpbalid iidera Cx-
fariani fuere. Hdffi quippe Gdllh iundi eos pro-
pe Ordingumio Co/oniep/i agro ad internecionem
exdunt, captis Lambojo Bc Menio y prxeipuis iL-
Joriim ducibus, plurimilque aliis. Penlavit ta-
men has clades utcunque , cum Lotbaringix Dux
deleto exercitu Gallico, qui Motum in Lotha-
ringia oblidebat, tum Francifent de Melo, qui
Ferdinando Cardinali in Belgica gubernatione
Tetavii ^ation.TempTom.l. Oo fuc-

- Dioni/', by Googli
, y ,,.

y?8 RATIONARII TEMPORUM


jucceflcrat, (ufis mTieardu Gdlticii copiis. At
*<( i«*f. in Hfpania Cdllis fortuna magis tavit . Capto
quippe TtrpiiiidHo , &puifi$ , qui opem ferebant
cum clade Hi/pdnii Comitatum
ftm cum Regno fuo in perpetuum coniunxerunt
rw*)**" Caeterum lub finem anni fatis conceflit Cardina-
lis J{irbelms , aetatis iux anno y8. Nec iple
stLmd». Rex diu poft fupcrflesfuit. Anno quippe 1(^3.
n^cnfc Mdjo deccllit, expictis Regni 33. vit*
x/rr*
vero 4i* annis, fucceflbrem fibi relinquens fi-
lium Ludovitum XIV. qui adhuc dum puer erat
tenellus, diuturnior tamen patre Rex futurus.
Mater interea pueri Regis, qux tutelam regni
gerebat , fioedus cum Suttis renovavit, bcllum-
que acriter continuavit. enim Prin-
cipisConddi filius B^croium \nCdmpdnid ab Hif-
pdHti obieflTum cum eorum magna clade libera*
yit , Theonis •vUUm poft gravem obfidionem
infuper fubegit. In Germdnid tamen aliquam
cladem paili funt Gdlli-, quos, GdebrUno jam
mortuo, nimium (ccuros Cdfdridni BdVdriquc
invadunt , &
czfis haud ita multis, ad 5000.
Siirrto» capiunt, reliquis matura fuga faluti fuseconfu-
"itttu lentibus . Interim in Bobemid &
Moraisid ex
f^t' lubidinc fiia agebat omnia Torfienfobnius y GaI-
Idffioy multis licet copiis au^o, Sveroj tamen
laoeflTcre non audente Refpirandi aliquantulum
.

locus tandem CstfdrUnis eB Aitus. Torfienfob-


mms quippe (ub finem anni 164;. ex improvi-
fo Regem DdnU imparatum , & nil tale me-
tuentem, invafit, tranfmiflbque .Albi totam
fere occupavit Holfktidmy Bc in ea hiberna fum-
pfit. Relisus tamen in Germdnid Konigsmar-
tkjusy cKcupato Hdlberftddio magnam pecuniae
vim Mifnid , TbnringU , & Frdntonid extorfit
Jldips per idem tempus Feftpbdlidm obtinen-
rmlt
eodem anno in bellum , Pontifi-
cc Ducatum Cdftri a Tdrmenfi repetente . erum V
hic, junftiscum^wff//, tvxn Etrufiornm 8c
tinK
,

PARTIS I. APPENDIX CAP.I. S 79

tiȣ Ducibus, armis, undique inva-


dcbat, qui tamen lequcnti anno pacem tecit &»•*,

TarmenJiCaJirum reliquit. FaulopoftpcrfeAam


pacem a. d* Kalcnd. 5«xr//ri anni 1644. exhau-
ftislcnio vinbusobiit Ponti Hcatusii- ztatis 77 ;

anno. Sublei^us ei eft Innocentius X. ex illuuri


74'Mpbi/iorMm gente oriundus.
Ceterum bellum, quod Danis excunte fupericv
ri anno intulerant Sueei, hoc ( 1644. ) terra mari.
que omnibus viribus ell continuatum Torftenjob- M»r&
.

nius enim occupata Hol/atia in ijilam iam pene-


trabat Cimbricam Cberfone/um aim Imperator , mtutff
y
Dano auxilium effe ferendum ratus, Callaffium
adverlus ^Mffor mitteret. Is, coado ingenti co-
que IcdilTimo exercitu, jundis infuper fibi Ba~
varis , Torflenfobnium Holfatia vclut cave* in-
duere , atque ita vel fame delere ftudebat. At
hic per palullria elapfus ipCum Gallaffium maxi-
ma afflixit rerum omnium penuria , adeoutlem-
per cum clade retro recedere debuerit , donec
praecipua exercitus parte amifla , in Bobemiam ,
quani cum Moravia & Silefia pleraque , dum in
Holfatiam aberant Sueei, Cafariani recuperave-
rant , vix evafit . Nec tamen eo tempore Regi Da-
nia quies ab armis fuit. Hornius enim ab altera
parte Scaniam infulam fubee it ; at Flemmengius’
T^orvegiam clalTe infcftam habuit In Holjatia
.

quidem occupato contra Gallajfmm Torften/ob^


nio, Daaiplcraque receperunt , mari tamen ,cja(-
fe Bataviea ab Suetorum partibus flante , infelica
valde fuerunt. Nam cum unoautaltero prstlio
ancipiti Marte dccertalTent , tertio haud procul
Fionia infula ingenti clade affedi funt, tota eo-
rum claffe diflfipata . Auxit damnum amiflioZ)*^-
etfeos Bremenfis , quam Frideritus R^is Dania
Illius Archieptfcopi nomine tenebat . Fradus er-
go his malis Danus^iccm unice optabat, aqua
nec alieni erant^nff». Convenerunt itaque anno ^ ^
1645. legati utriulque gentis, tum CaUorumBc,,^fXt
Batavorum, Bromfebroam Gothia oppidum, ubi
Oo X pax
. , , )

58o rationarii TEMPORUM


paxfaftacll, iedDano damnofa valde , quiva-
lias a Suetis occupatas jam regiones iis relin-
quere, liberumque inluper mare & mercaturam
peimittcre coaftus luit.
Pace iltic reltituta, Succi arma uia majore vi
c-rio- adverlus Cdfarianos vertere jam poterant , id
quod Ik fecerunt, ut videbimus poltea. NuncGrf/-
lotum arma relpicienda funt , quae in luperiorc il.
li CtrmanU latis fortiterSc
feliciter circumtule-
runt. MilTuseo erat Enguinmsy qui aimTIarro^
nio calha Buvarorum peope Friburium quod hi
occupaverant , nimium munita cum magna luo-
rum 8c hoftium ftrage aggrclfus eft , led tk repul-
liis. Arma itaque alio vertit , nec/lawar» prohi-
bere potuerunt, quo minus multa oppida , Sc prae-
cipue Tbilippi cdftrumy quod annonae ac appara-
tus bellici laborabat penuria, poff undecim tan-
tum dierum obfidionem expugnaret . Dmc^ure-
lianenfn eadem felicitate ulus in Belgica , Grrw-
lingam , munitillimum Flandria portum , l'ub-
egit. ad’utusB4f4Vor«»»claflre,qui interim, cac-
/is fubinde Htfpanorum auxiliis, Saxum Cauda-
tvenfe C' pugnarunt. Sola Catalaunia has vido-
rias clade (ua foedavit , per H/fpanos yiftoria de
Callh parta , quam Ilerda deditio licuta eft.
Eluit tamen hanc maculam lequenti anno ( 164 ^ .

Harcourtlus , novus Catalaunia Prorex , qui >


capta poft longam obfidionem fto/4 , Hi/pauos
gravi prrlio proftravit , cu)us tamen vidoriae
exiguum percepit frudum, capto vix tandem
Balagiierio.
Ad BEeuum ifthoc annovarioM4rr«certarunt
C-tHi Dum cnimdudu Twrfwmi occupandis ur-
bibus in Frauconu operam dabant , ad Merges»-
tbeimium a Bavatis eseduntur & fugantur Sed
.

haud diu boftesde vidorit gloriar' pafTus eft £»-


guissius Nec enim multo poft, nindis exercitui
hfmd Hdijis ad .Allersbtimtum . qui pagus haud pro.
cui T^ordli ^ga eft. eos adortus vicit iS; in fugam
egit, cadente Mereio, Bavarorum duce, capto
Celc-

Digitized by Coogie
.

t>ARTIS I. APPENDIX CAP.I. ^


^
OeUnio i ,q\.\[ Cdfdrlanis praeerat . Non omn no
Iseta tamen iiallh hjcc vidtoria fuit, nimio
^ippe propriorum militum (anguine parta .

De\trum enim cornu, quod Catii obtinebant,


lanc lam viftum fufumque erat , it .ittum
fuilPet, ni Haffii qui finiftrum cornu tutaban-
tur» virtute fua prxiium rc((itui(rent . Quota-
6o vii^i ho(fe$ ultra Danubium rejci^i iunt.
TorflcnfobniuSi rcpullb in hobtmiam Gaila/Jio
circa finem (iipcrioris anni , lub initium ftatim Tartim*
fcquentis ( 1645.) InBobemiam movit, ut
rianisj piiufquamfc reficere pofTent , fuperveni-
ret. Itaque ad "Jancoviamy Bohemia ovf idum ,
adortus lub Hatzfcldia Cdjariunoi , poA acerri- «<•»"<

mamplus quam odo horarum pugnam eosinfu-


eain compulit, cxfis captiCque quamplurimis
Magna eo prxl io fortitudinis indicia dedit Caro-
/«i Cuftavus Bipontinus Princeps, non indignum
(c Smecica corona, quam poftmodum accepit,
offendens. Secuta victoriam plurima BohemiaSc
Moravid oppida, donec Brinnay Moravia urbs
munitiffima, Sutcorum arma ftitit . Hac etiani
vidoria eflredum , ut Elcdor Saxonia fadis indu,
ciis & relido Cafarty arma fua ponere debuerit .

Sub finem anni Torficufobnius , partis tot laureis


decoratus, ob pedum xgritudinem, qua iam ab
al rquo tempore vectatus fuerat , fumma belli prx-
fcdura fe abdicavit , fubeunte in provinciam
iflam Urangelioy^ qui eam quoque ornavit abuti-
de. Etenim initio fequentis anni ;( 1641$. ) cx*'
Bobemia erumpens, uni verfam pene Cfrma;i/aw,
qua lubebat, pervagatus eff, nequidquam Cd-
farUnji hic illic ipn obfiftcntibus Sed prxtcr .

vexationes & velitationes quafdam ac mino-


rum aut rniniis municarnm urbium expugna-
tiones nihil memorabile hoc anno in Germa-
nia geffum eff.
^

In Hifpania adverfa penitus BtHort*


Gallis
fuit : Ilerdam oblidebant , diuturna oppugna- ciu».
illi

tionc ad incita» jam redegerant, ciim Leganfxjus


""
^ Oo
} Hlfpa-
. ,,,;

S8i RATIONARII TEMPORUM


A Hifpatiornm dux fubito de nofte eorum caftrsl
M^a-aggrclfus, poft gravem pugnam, relidis eosirn-
pcdimcntis & omni apparatu bellico in pr*ci-
pitcm fugam egit . Id damnum in Btl$kd farfit
Eniniumi Princeps, qui cum alias urbes mu-
nitas, tum Batavorum clalfc adjutus, Dmnk^er.
kam commodiffimum Sc permunitum FUndrid
portum expugnavit , Cardinale Maxarinh , om-
nia lam aul* & regni neratia curante, non fi-
ne magna prxeipuorum Principum, indigna-
tione , quotum conatibus omni modo vicifllm
obftabat
Mtiium Cxterum foli hoc tempore omnem Turearum
potentiam fuftinebant . Rerum apud illos
• potiebatur Ibrabimusy qui anno 1640. tratriluo
l^muratbi fuccefferat. Melitenfibus infertus,
quod navem Turticam cum una ex concubinis
fuis intercepirtent , ingentem adornavit claflTcm
quafi in eos moturus. Sed dc improvifo Turei Cre-
tam infulam qux in poteftate Fenetorum erat , ut
receptaculum Mtlittnfmmy anno 1645.
runt, & occupata poliopcrofamobfidionemC<*
nea rtabilcm m
ea pedem fixerunt . Utque Veneto-
rum vires diftrahcrent, Dalmatiam quam hi e-
tiam tenebant, infertis incurfionibus vexarunt
Jk an. 1646- in ea Hovi^raium ceperunt ; quamvis
etiam palantes eos &
incautos (xpe rurtici mili-
tibus junfti trucidarent magno numero, aut iri
'
captivitatem abducerent. StdVeiteti, licet mari
bis vel ter claflcm hoftium vicilTent , impedire ta-
men non potuerunt, quo minus Turei plura Creta
loca exfo infuper infulx prxfcfto , caperent
prxfcrtim cum claffis Veneta per tempertates val-
de tunc eflet lacerata. Sequenti anno ( KS47.)
vario Marte bellum ibi crt continuatuin , cxfis
primo quidem Venetis in Creta , fed qui tamen
poftea Tfircai ab obfidionc Candia rcpuleiunt,
recuperato infuper Mirabello.
In Germania Bavarus, yiftricia Suetorum ar-
reveritus , anno 1647. inducias cum iis fecit
s-iViT’
quare
, . ,.

PARTIS I. APPENDIX CAP. I. ?8j


quare Urange/iKS vimbelli in BoLemiam convcr>
tit &, cruenta licctoblidione, E^ram^ inlpc-
ftante exercitu , cepit , quo tempore ip-
icCdfAT in ca/hisprse(ens in periculo fuit, ne ca-
peretur ab legionibusquibuldam j'MerorNm, qui
lummo mane in caAra C<farUtM irruperant
Evafit tamen, rcpullis ab accurrente milite ho- JJJf
Aibus. InterimB4'V4r«iab induciis, quia eas ae« /<>.**
gerrime ferebat f«*/4r, rcfiluit; quare Urangt-
tiuty reli&a Bobemia, ut perfidiam BayariuUci-
fceretur, in Germa/iiam rediit, fcd ob inffantem
hiemem in Luueburglcum agrum dcHcxit, dilata
in fcquentem annum ultione.
Haud felicior hujus, quam fuperioris, anni
ad verfus Ilerdam Gallorum expeditio fuit
ni enim Enruinium, qui jam poA patris obitum
Co»d4Mj dicebatur, abejusobfidione magna cum
clade repulerunt . In F/4»dr/4 quoque Leopoldui srarn»
Cuillelmus t Ferdinandi III. Imperatoris frater
"**
Belgicd gubernator, varia iterum Gailh oppida
eripuit . Gravi tamen periculo per idem tempus
implicita , &
vix defundia eA res N>/p4a4 . In tim mu»
'
urbe fiquidem 7{eapolitana immanis ortaeftfc-J,"^^''

ditio» qu* totum fere regnum corripuit. Plebs,
graviffimis vexata tributis, duce Tboma ^gnel-
j
/o, ( Mafaniellum vulgo vocabant) homine vilif-
fimo, rebellavit, &ad
nutum illius adeo gravi-
ter tumultuata eff, ut Prorexfccaftclloinclude-

re debuerit. Homo
iftepoft paucqs quidem dies

eftoccifus, plebs tamen in furore fuoperftitit.-ift
I
Gdllosad auxilium vocavit, adfcitohbi Principe
Cuifio duce. Sed mox prodita cA a quibuldam ad
I
id corruptis porta per quam intromifli milites
1 Hifpani omnia priAinz tranquillitati reAitue-
I runt. In przcipuos tumultus aui^ores animad»
I verfum ; Gallica cla Ais , quae poA Icdatas demum
I turbas aderat , re infeda domum recedere dc-
I buit. Similis pauloante (editio 5iW/(4m pene to-
tam invalerat, fed Scilla brevi componta.
I Mortuus hoc anno apudBatavot HearieusFre-
i Oo 4 Jf .
,,

j84 rationarii temporum


Chi'mi^
dfr/Vin Princeps ^raufmui > Reip. BaUvd gu-
bernatorfclicifnmus , tnqua dignitate (ucceffb-
T>i^‘ rem habuit Hlium Cuiiielmum II.
ei' Prim- Exorituf tandcm annus 1648. qui optatam Ger-
reddidit; Sed ut morientium fera-
rum morfus letiferi efTe perhibentur, itc etiam
extremi AUrth conatus acerrimi tantum noa &
exitiales exftitere Urdn^elius quippe ad inftar
.

fulminis Cdfarianos ex hibernis, quae in Haffia


ceperant, inquibusetiamnumftertebant,non
fine clade illata expulit, &in Frdntoniam vique
perfequens , calira cum Turennio junxit . Tum
vero tranfmifTo Danubio , vidlilquc hoftibus,
cadente etiam iplbnim duce Metandro, licum
trajecit , atque ita in Bavariam irrupit. In ea
autem ob violatas inducias jus vigoris acerbe
exercuit , &
refiftentes ubique fundit , donec
^uvius OriiMi, &
venientes in auxiliumCiryitria-
uiSvecoTum progrelfus utcunque inhibuerunt.
De Vifiphalia eodem icmforcHa/JiScCafaria-
•TiwmV. <»» certabant vario . Vifti primo Ha(jp mox
Lamboium copias ducebat) ab Geift~
( is Ca/arij
ca Veftphalia o^\>\A\x\o infigni cum clade repel-
lunt Poftea idem Hafforum caftra haud procul Co.
.

lomia I/iiorHi«agcreirus vincitur, amiiTo fere om-


ni peditatu , ied non incruenta tamen vifto-
ria . Ultimum Bellona opus Bobemia exhibuit.
Konijsmarckto Ftra agenti Odevalsk.ius qui-
dam, qui iub Cajare olim Aipendia meruerat,
nunc autem privatusyivebat, confilia fugeeint
quo pafto partem aliquam orbisTrifgf;?^^ fubito
ftratagcrr.ate poiret intercipere D'ftum faiftum
.

intempcfta no^Ie ea pars, c\\ixTar'va Urbi) no~


men h.ibcr, aim arce regia invaditur, capitur
&-diripinir, parta 'ngenti prat.ia, multilqueca-
ptivis, viris primariis; jamque aderat m.tjori-
biis aim copi's Carolui Gufiavus, cui hoc tem-
pore Cumma in Virc-ori**».- oercitum poteftaserat
derrr.ndata, ur reliquas urbis partes etiam fubi-
geret, cum ad contciSac pacis dulcillimum nun-
. cium
. ^

PARTIS I. APPENDIX. CAP. 1. 585


ctumartna omnia poncrcctur , qu* per triginta
iam annos horrendum in modum univerramGrr>Ki
maniam devaftarant > iilque adeo ut vix am-
plius Cermama in ipla Germania pofFct inve-
niri.
Scilicet ab aliquot jam annis de pace a&um
«rat fed ea nondum matura omnes hi conatus ir-
,
riti fuerant . Anno tandem 1641. convenerunt
utrinque, ut Ofnabtuga cum Stteeis, Alonafttrii
cum Callis de pace ageretur. Coeptum autem de
ea demum anno 1644. tradari t fed poft id tempus
tam variam pro fortuna partium induit ea res fa-
ciem , ut plerique, quibus publica tranquillitas
cordi erat, non fine caula vererentur, fore, ut
penitus abrumperetur hxc pacificatio. Pofi mul-
tas tamen altercationes pax tandem liib finem
OBobrii primo cum Suetis t pauloque poft cura
Gallis elt fancita , qua Trote flantibus luas Reli-
gionis libertas permiira,P4 /4 /iMMi£ledorreiti-
tutus. Suetis ad refarciendos belli lumptuscon-
ccifie Dioecefes Bremenfis &
Veritufis , S^ugia ,
Vlfmaria &
pars TomeranU , pro qua Branden~
burgito Eleaori Magdeburgiea , Halberftadienjis ,
Mindenfis 8c Camintnfts Dioecefes datx , Callo
quantum erat, cum Briffato cef-
fit. Pauloante etiam, renitentibusnequicquam
Callis j diuturno bello Hijpanos intet Batavos &
finis cft impofitus, pace Monafterii fada, qua
Rex HifpanU Batavos tandem in perpetuum li-
beros elTe julTit , &
juri fuo io eos plane renun-
ciavit
Nondum tamen univerla Europa in pacem
convenire aut voluit aut potuit , durante Hifpo-GaUk».
mis bello cum Gallis tum etiam cum Lufitanis,
Itaque inter illos quidem arma acriter adhuc mo.
ventur , quo hifpani Cortratoj Calli contra Jprii
otiuntur. iMfitaniy quando per Hifpanos lic«>
Eat,languide& remifsc bellum gerebant. Civi-
libus eodem tempore motibus Gallia turbabatur,
jli4^r/ii/oCardinalc prztcr omnium animi len-
ten-
, .

S86 RATIONARII TEMPORUM


tcntiam regnum admintihante . FaSum ita ,

ut turbz iite anno Ccquenti in apertam eru-


uiitfiS.
perint (editionem, &
Rex iMtetU fugere coa.
dus fuerit . Sed paulo po(l , Hifpants fruftr*
ignem iftum fovere (tudentibus, omniaiterum.
in quietem lunt compofita.
Mtri Ceterumannushic ( 1648^ ) duorum Regum
morte infignis luit, quorum alter DMidy Cbri-
ftidHUslV. fuit, qui pridie Kalendas Apriles,
vit* 71. regni do. obiit,- iuccelforem nadus 61 i-
um Freiericum III. qui Archiepilcopus antea
fuerat . Alter UltdtiUtu IV. Volonit
n'’ Rexerat, denatusciim vixilfet 5^. fexe annos ,

regnaffet i6-Subledus ei in regni Comitiis fra-


Cardinalis, qui, depolita
ter ;^u4»n«iC<(y7m>r»j,
Purpura , regnum anno eodem liilcepit Adden- .

Tmrearnm Sultanus, Ibrdbimusy qui


•mrfror quod uxorum imperio nim is efTct obnoxius, nec
ex fentent ia civium acprsefeftim militum rem ge.
reret, infelici chorda ab anno Imperii
9. eft ftrangulatus , fubllituto ipH (ilio Mdbumete.
Bellum tamen cum Venttit perduravit , ^uod his
fatis teliciter hoc anno ceflit , (i illud excipias da-
mnum , quod cladis ab furentibus ventis ed infli-

ctum. Ea tamen mox Hellejponti fauces tam ar-


Ctccuftodivit, utri«rf»f4in mare prodire haud
potuerit In Dalmatia qlioquc iidem plerumque
.

luperiores , Cliffk infuper potiuntur

CAPUT II.

De eivililmt in Anglia turbis fub J^ege Carolo I.

Tmia *T"Emp«s eft, ut de etiam turbis, de


4>nn,t. JL qu ibus ha&cnusfilu imus, agamus; qusein
Regis tandem caput eruperunt. Mortuo "Jtuobn
I.anno 161^. fuccedit filius Carolus itidem pri-
mus , qiii eodem anno uxorem duxit fororem Lh-
doviciXlU.KepsCdllin ad quam legatos fuos
poftea mifit Papa , ficut ipla viciffim ad Pa-
pam ,
PARTIS I. APPENDIX CAP. II. ^87
pam, quod quidem ^A;/iV<cgcntidifpIicuit yal-
de. Coeperunt dein tumultus a Scotis, quibus idi6«s.
invitis lam olim Jatobui I. quatuordccim Epi fco>
pos impoiucrat. Filius ejusC^ro/Ni ulterius pro-
gredi voluit, &r ritus ^nglicaMs in univcriam
^ro/fV.( gentis Eccicnam, qusrad exemplum Ge~
nevenfis erat conftitura , inducere . Hujus rei
audior Regi maxime tuit Laudus Archieptlcopus
C aMtuarienfn Is ergo . aut iple compo-
fuit; aut fub aufpiciis certe fuis ab aliocom- j ^*
poni curavit, diverlam alicjuantulum ab ^n-‘
|^ ^
glicana, &
magis, ut accuiabatur , ad Miffait
Romanum accomodatam , quam Rex a Scotis
omnino recipi volebat Sed cum anno • 1657.
Edimbu^i C3.m ex Mandato Regio publice prz-
legeretEpifcopus , tantus Cubito exortus efl tu-
multus, ut Epilcopus ille vix (alvus inde cvaCc-
rit . Deprecabantur tum eam Scoti enixiffimis
precibus, Rexcontraid iulum indignilfime fe-
rebat. Itaque illi, ut reous Cuis conlulcrcnt ,
foedus inter Ce iniere pro tuenda Religione li-
bertate , quod CoJtvrnanrMin appellaverunt. At
Regis animus ea re exacerbatus ell mu Ito magis, nntmm
adeo ut rebellionem vocaret id foedus , imo exer-
citumcontra illos colligeret . Hi vero, habita
Synodo , tbedus fuum confirmarunt , abrogata
ctiamEpifcopis fua dignitate. Ut vero contra
vim , fi inferretur , Ic tuerentur , colligendo
cxcrcjtui ducCm conlfituerunt Alexandrum ,
Comitemirj/mm . Rexveritus, utpariisclTct,
pacem proponebat , quam hi lubentes recipie-
bant; rarlamentum etiam ycoriVwm convocavit,. Seiimn
ut in eo res componerentur. Verum id, cum adj*~*'*-
arbitrium &
voluntatem Regisomnia decerne-
re nollet, mox dilColyic, inculans yroroi non ex
pado agere Decrevit ergo illos vi armorum co-
.

gere , eumque in finem exercitum conlcribere


Verumdeftitutus erat pecunia, quam ut impe-
traret, coaftusfuit Par lamentum ^»g//V«i»con--
vocarcanno 1640. quod jam per la. annos fadum - <

noTi
. »

?88 RATIONARII TEMPORUM


primum congregator
•4 '164! Kcx invidiofam plane in Scotos orationem ha-
buit ,
fibi ad doman-
petiitqued Parlamento ,ut
dos iltosrebelles j quantum latis eifet pecuniae,
dare vellet. Sed rclponlum haud gratum fibi
tulit Volebat fiquidem
. Farlamentum prius
mederi inteltinis tuibis& populi queiclis Bel- .

lum illud praeterea plane averlabatur, imo au-


ctores ciusdepolcebat ad poenam. Itaque haud
diu polt Rex i nihil le coniecuturum cernens,
inltindu Laudi & Straff‘ordii Comitis qui haud
ex vano fibi metuebant , illud iteium lultulit»
Bellum tamen, undecumque poterat » corra»
la pecunia, contra Scotos movit, eique Straf-
fordium illum piaefecit, led pr»valueiunt ho*
Ites. Qiiare intervenientibus quibuidam ./<»-
glia Proceribus , inducix cum Scotis iactx
liint, his honcltilfimx. Eorundem vero Piccc-
Pjf/4- rum hortatu Rex in
^ngtU cqnvorarc Parla-
iwnfi», mentum promifit,&paulo polt indixit, ut ineo

17»4 /w omnes dilfidiorum caulx tollerentur,


ft in pri-
fttuum. (tinam quietem cun^a reltitorcntur Conlcdit .

illud menle T^ovembri anni i6jo. nec quievit


prius, quam extorfilTet Regivi promi Ifioncm, fore
ut non diflblveretur, antequam omnia ^gnt
mala edent compofita. VcrumeareRexlclua-
qiie omnia pellum dedit. Prxvalebantcnim ia
Parlamento ii , qui eandem, quam Scotia, faero-
rum formulam lequcbantur li firoulac Rex ju-
.

re fiio 'n ParlamemimcelfilTet , Conveuantum,


leti foedus illud Scoticum , ftatim fuffragio fuo
comhrobarunt , Catholicos iowdrno ejecerunt , & ,
omnia aliaarbitratu fiio agentes, infuperGi»/7W.
mum Laudum, Archieprfeopum Cantuarknfem y
ut & Comitem Straffordia , Hibtrmia tunc Pro-
rogem, d quorum maxime confiliis Rex pende-
nt , in carcerem duci nrircrunt; Acculati illi
lunt perduellionis cnminc , &' i4Kd«i quidem
aJl c». in slia dilatus tempor.« , 5rraJf(jrd/> Comes au-
anno 1641. damnatus & iccuri pcrculTus efe
publi,
, , .

PARTIS I. APPENDIX CAP. II. 589


publice, coado prius Rege , multum licd relu-
'
dante , charilfimi mini/lri lui damnafionem »<» iM.
manus lu« 1’ublcriptionc confirmare. Ceterum
mileiat Parlamentum in Hiberniam acerrimum
contra CarW/roi cdidum ,iqut eo irrit.tti, iyrfi-
mul conditione temporum invitati. Duce quo-
dam TbrUmone T^eale, deimproviib Vtoteflan- Hi nn—
res invalcrunt, eorumque multa millia, nulla

aut xtatis aut Icxus ratione habita , inrcrcmc-
rimt» Itaque hoftes iudic.-iti, bellum contra
'
cos decretum, exercitus quoque c6 milfus , ledt'»»™-
qui primo parum profecit, imo 1'equenti an-
no 1641. cxliis e/f. Tum vero difeordix civi-
les in ^niita in apertum erupere bellum , qua-
re utraque pars , quantum potuit , collegit mili-
tem; fed quia Rex pecunix inopia laborabat,
facile plurcs Parlamcnto adhxfeiunt. Hos inter
'
etiam prxfcdus Hk//.c fuit , quod munitillimum
fc- portu commodilfimo inftrudum elt oppidum

! J^ortbumbria qui illud Regi necavit, ncc ob-


'
fidione ad oblequium potuit retrahi. Indemen-
le Otiobris acie lam decertatum eft in agroA^rfr-
I vicenfi, dubio A/arCf, paulo tamen magis in Re-
I
gias inclinante partes. Verum inde nihil ani-
I
mi fui abiecit Parlamentum, quin anno 1643.
I
cum Scotis in loedus eorurp coiit, tfc Iblemniter
I juravit, atque ita etiam in Epifeopisom-
I nem dignitatem flf audoritatem abrogavit. Va-
I rias quidem urbes hoc anno cepit Rex , & Hiber-
I
norum , po/lquam inducias cum i's fccilfct, au-
i xiliis audus eft; fed foedavit iterum hxc prol-
I pera gravis adT^o-vnw Ca/tc//»»»» accepta clades.
>
Haud parum etiam momenti ad eaulam Parla-
• menti promovendam attulit ^/exander Les/ins t
' qui lub finem anni cum 20000. Scotorum inau-
I xilium illarum partium advenit. Adiuti ergo
his (libfidiis anno 1644. Regios ciim alibi
t tum ad Eboracum, quod hi aboblidione libera-
* tc ftudebant, ingenti prxiio (uperant , captis
I aut occifis omnibus ferme peditibus . Itaque
Ibo-
, . ,

S90 RATIONARII TEMPORUM


A.itti. £[^r4eum haud amplius refillere aufum, dedi*
u'iM. tionem facere debuit . Ex illo fluere ac retro lub-
laplae referri res Regis magnis coeperunt pailibus
LMujmt cujus animum etiam haud leviter affecerunt La»~
damnatus a Parlamento , Longini
* ”
anno 164$. publice fuit capite plexus. Accufatus
eft vcl maxime , quod Catholicis faveret , imo Au-
deret eorum facra quafi poftliminio in ^ngUam
reducere. Quict^utd illius fit , id certum eft ,
addiftilfimum fuiffc Ecclefiae ritibus >
& idcirco Regi violentorum in dilfentientes con-
filiorum auftorem exftitiffe . Majorem in to-
to Procerum confenlu advcrlarium non ha-
buit Cromvello Dederat hic antea operam Theo-
logis ) &
jum munus quoddam Ecclefiafticum
petierat , Icd a Laudo Turitams effe argueba-
tur ,
Ita ab tali munere exclulus fuit .
atque
Hinc acerrimum ille concepit odium in hunc
Laudum , cui ciim aliter nocere non polfct ,
fatyricis feriptis eum profeidit. Dcin ejus in-
incitati creduntur Scoti y ut Zittergiam,
ftiiiftu
quam ipfis obtrudebat publice in foro
Edimburgi combufferint . Poftea in Parlamcn-
tum minus > accerrimus Regiarum&Epifcopa-
Jium partium oppugnator fuip Ceterum infcli-
cilfimus eodem anno Rex etiam in bello fuit .
Ncc profuit ei initio anni per dolum occupata
urbs Leiceftrid . Fairfaxius quippe, copiarum Par-
iamenti dux fupremus. Regias primo ad iftam
ur^m , dein liiD Rofcfrfo ,
Principe P4/4/i»o, ad
Brifioliam , atque alibi , mamis attrivit cladi-
bus, captis etiam variis urbious . Sed gravilTi-
mu m
damnum prsfens in caftris Rex ad VePebt-
jhim». ftriam paffus eft, unde ipfc, amiffo fere omni
exercitu , vix falvus effugit . Nec Hibtrni re-
belles , contra quos bellum quoque gerebat
Parlamcntum , efficere quicquam potuerunt ,
licet adjuti per Pontificem pecunia , acriter
,
lacertos moverent , adeo ut regni caput . Dubii-
num , fcic fuam in potcftatcra redegerint . Sed
prsva-
PARTIS I. APPENDIX CAP. II. 591
prxvalens ubique Parlamcnti lortuna etiam il-
ios prorCus tregit , multifqne cladibus illatis uiM.
ad extrema compulit. Anno dein 1646. Regio-
rum in ^pilU armorum hnis cft fattus. Qux-
cunqueenim Rex hic illic ctiamnum obtinebat >
ea omnia , &r vel przcipuc Oxo/iium a Fairfuxio
iunt capta, ut adeo nihil illi amplius cfTet reli-
quum. Adum quidem elide pace per idem tem-
pus, & Rex jam Zond/»wm properabat, data ipH
nomine Parlamenti publica Iccui itate. Sed per-
1 uaderi fibi palTus , fore ut a Farlamento fides fibi

non ervaretur ; quare ex itinere rediit Oxonium; c^tun


f
unde fugiens mox Jro/ijfe fiiamque falutem cre-f
didit , a quibus etiam perhonorifice cfl exceptus Miic.
8f habitus. Parlamcntum vero, fimulac id ac-
cepit , flatim d Scotis illum repetiit , Icd qui
negarunt diu fuppliccm tradere, unde alterca-
tiones varix &:f'ufpiciones exortx, qux tantum
non in bellum eruperunt. Tandem anno 1647.
voluntati ceflTerunt Scoti , &r Regem
illis , acceptis 200000. librarum ^n^licarum ,^foUu>
dediderunt, ea tamen conditione, ut farta teda
eifet illiusmajcflas &falus. Tum vero in fplen*
didam quidem, fed ardam tamen datus ch cu-
ftodiam, exqua poflmodum protradusa militi-
bus, multo ab his liberalius eff habitus. Tra-
datum etiam denuo de pace, fed cum nimis du-
rx pncfcribcrcntur fibi leges, noluit eas recipe-
re , prxfertim cum ad id a quibufdam in exerci-
tu incitaretur, inter quos &ipfc dicitur fuilTc
Cromvellut , cui hoc tempore liimmum in mi-
lites delatum eft imperium . Inter hxc Rex
manibus militum elapfus in VcHim infulam fe
recepit : fed parum ex ea re commodi perce-
pit, imo in graviores multo, quim quas fugie-
bat , calTcs incidit Nam prxkdus iftius infii-
.

Jx Hammondus , qui cum Farlamento fentiebat


8c Cromyello , omnem fcdulo dedit operam, ne
tam opim.a fibi c manibus elaberetur prxda .

Interimdumifticagcbat Rex, Parlamcntum il-


li dc-
^91 RATIONARII TEMPORUM
* '«j»-lidcnuo leges, l'ed multo jam duriores pr^cri-
Mi«*t.pnt, quasciim ftatim approbare nollet, in ar-
diorem detruiuseft cullodiam , unde jam de ca-
pite Regis adum fore plertque prxvidebant -
Multi tamen erant , qui rarlamenti caulam pro-
baverant quidem antea , (cd Regem iupplicio at-
fici nolebant , idque , ut detdlandum quam ma-
xime lacinus , abominabantur . Itaque plurimi
tunc lecdTerunt in partes Regias, quat etiam ,
colledis copiis, aliquoties victoria potita: liint .
Sf 4 vi- Quin etiam yrof/, quod non ftarent ^mgti pro-
miliis, quibusRegi lalutem &r majeltatem lal-
vamtorelpoponderant, ingenti cum exercitu ,
duce Hamiltonio in ^ngliam irruperunt Sed ni-
.

hil froiww/Zo invidum erat, qui /latim cum e-


xercitu luo in occurlum Scotorum propciavit ,
eofque duobus prxliis ad internecionem cecidit
capto iplb Humiltouioy aliilque przcipuis duci-
bus , quo fado facile pax iterum utramque inter
gentem convenit. Ita Curoiut etiam hac Ipe or-
batus, nonhabcbatj undealiquid auxilii ad tu-
tandum caput 1'uum fperare amplius poflet . Om-
nia tunc ipfi in pejus ruere incipiebant .ex Nam
Fe(H infula retradus, caltello Hor/lio primum
eftinclufus, dein Ioj»d/«Km dudus, apud Judi-
ces ad id deledoseltacculatus- Ipi tandena iplum
tyrannidis, perduellionis, &9wl*adminiltra-
Dmm»- tae Reip. reum judicarunt, dr^ob ilta crimina
**'
publice fecuri percutiendum pronunciarunt . Sco-
ti y tum Frdncorumy JSafrfTwrMmquc legati omni
ope intercclTerunt , ne tam dura fententia exfecu-
tioni daretur , fed decretum erat Senatui
llicano &
Cromvello , ut Rex capitis lui jadu-
ra turbas exftingueret. Itaque pridie Kalendas
Februarias anni 1649. ad locutn liipplicii dc-
dudus , 8e per larvatum hominem uno idu
capite truncatus cft.
ahiHs Ceterum, occiloRegc, abolita etiam eltom-
nis Regia poteftas, perduellionis crimine &: pee-
atuu* . na capitis in cum conllituta qui pofthac dc ca
,

refti-

Digilized by 0oojgle
PARTIS I. APPENDIX CAP. H. 595
r feftituendaconfilia agitaret. Volebat enim
I parte lioera jam cllc Keipublica
I qiiic a Par lamento fuo regeretur. Vcriim dum
! Kegiam abolebat potelhtem , in Cromvfi/i ty-
I rannidem incid‘t, qui Prote^tori$titulOi'/>V^4.
I forquaHKeip ^ permilites Tuos, ad
I exemplum Tr^ttorUnorum olim in uibc I{oma ,
I omnia agebat NeeKegis (anguine latiatus ille
. c«w«j
ftiit. Poftpaucasenim ab e/us luppiicio hebdo-i 5wf/“.
madas captivi Sro/orwm duces, qui Regem reil*-
tuere votuerant, capitis damnati Cunt luppli-**''
cio itidemaffeCti, inter quo$& iple Dux Hamitto-
WfMjtuit. VeHictamen non quieverunt Scoti ,
iedCarolum II Carolil. filium Regem rcnuncia-
runt . Is vero (fatim cum copiis eo mifit Maichio.
nem Montis l^opsrum , hominem tortiinmwm ,
qtif antea in cai*ns Imperatoris meruerjt , 8r'
multa Cumma’ fortitudinis Ipecimina ediderat .
Sed (imul acappulirtn 9ror/4in , viduseltar pro-
fl igatus plane , adeo ut iple fugere Sc in pa ludibus

per tres dies delitelcere debuerit . Tandem ab


milite quodam , cui Ce crvdidcrat , proditus ,
(ulpendio pcenam luit , quam etiam lumma cum
conflantia liibiit, fruffra exlccutiont obnitcn»
ttbus Imperatore Kege .

In Hibernis Scutorttm exemplum fecutus eftOr- .

Mondi^Dux, qui & iple faro/Kw II. ibi publice»/,,^'


Regem rcnunciari curavit. Sed ipfeedprofcAus *
«
cum exctCf\iCro»tveHui , Regias partes mox val-
deaiHixit. (Quapropter rediit inde paulo pulf
in ^oniham , iSirheto -ttm gencium lunm (uminz
rerum in prxfecit , qui tandem eo ade-
git Regios , ut anno 165 1. tpta Hibernia fibt cede-
re dcbuei 'nt . t

« At in Vrur/4po(f interitum Marchionis Montit


J^o/4rM»r. quies necdum reltituta fuit. (Qiiin ip-i»'?;»
fe ( srtilus 11. eo pr6fc6tus , & maximts populi'**”' x
applaufibus exceptus , Regnum Scotid«t fub
certis tamen legibus , (irlrepit . LambertatH
etiam, ,^»g/»V4/i»»copiaiiira ia ^ro/i# ducem ,
Tetsvii i{4 tion.Ttmp.Tom.l. Pp vi-
.

59 ) RATIONARII TEMPORUM
vietum gcavi pra^l^o, inliiper cepit. -fclh Nv
C'or Cr«mvel(i genfr Irttonm tuit » qui cx HJl/er,
Mid in SfotUm traiicere cum exercitu )uirus> vi-
dus eU ^ magna cum ciadc reicdus. Trcpida»
tum cft valde co tempore Londini, quare Crum-
•oellui^ utReipublicx lurconTuIcrct) ip|'e cum
exercitu in ScotUm tetendit > ,& aggredientem,
(e (um Siotit Leslium Bvaxima.c)ade affecit. Ni-
hilominus tamen Canius, anno 1651. a. d-. j. Ei-
dus yd^ttdrUi Rex SrofM coronatus, cum exer-
citu in penetravit, ut fibi illos junge-
ret, qui ineaab luis partibus ffabanc. ScdCrom-
yf ilust citato gradu eum fecutusi id PlriQuiam
ingentem ejus exercitui cladem inffixit, adeo
ut iple Rex, de rebus fuis delperans, menti-
tQ habitu fugerit , &
in QallUm trajecerit • Crom-
faciletum fuit , fugatu Ctro/o reliquias be|.
•vcIIq.
li (bpire , quo perado, parta ingenti gloria,
c(t reverfus. Quo pado tyrannidrm
(ibi illic (onffnnavcritydr exercitui fummam pc-
teftatem alferucrit, videbimus poftea.

cA p uT ' in.

De rtbnt toro orbe gefiit ab.4Jt*9 1/^49. 4nl dn»mm


1671. )

C(/imiti*C A ncita quidem (tiperioxe anno pax Germami.


ta , (cd in exleqUendis eius conditionibus
valdedaborabntur Jnd dus itaque fuit conff'-
.

tnendis rebus conventus Procerum feu Legato»


rum ^’or/ 6 e>gain ; ubi altercationibus & litibus
continuis eo fere deventum ut arma jam polita ,

tantum nonrcfump‘a fuerint. ^cACaroImGufi^


.•tmshtpotitiimti\Vi\ ywmrsMWicscurabat perfecit,
. ut, an 1649. & (equenti omnia redada fuerint
Bo«irt;-in tranquillum Bi^ontinms laborum hunc tulit
frudturt ut, annitente ipla Regina Syedet t
,

ciri/ii
, poli mortem cius (ucceffio ip(i in
Uoncilio Procerum decuncictur , licet hau 4
pau-

Digitizod by Googli
,^
,

m >

PARTIS I. APPENDIX CAP.IH. <95


fiuci ettjm enrent, qiii rem differri cuderent' •. «‘i»
In Toloi^ia huc icquenti anno multum tu K-PV
multu ibanrur Coftta Toioaorum iniuriis vexati» c./"-

fed poif aliquot clades ntrinque illatas anno Si!!!?»»**

i6{i pacem libi latis honeltam Sc utilem con-


fecerunt, quz tamen itauilis & perpetua non-
dum fuit. > .

Bellum interim Fetitti 8c Tnrti fumma ciimram.


alacritate otrinque continuabant • Memorabilis
fuiteacladcs, quam clallis/^rorM hoc anno 7 «r-
mintulit. Inlcderat illa ;amdudum Helltfponti
fauces, ne Tnrc^rum clalli in Afrdrr«rr4ne»«i ma-
re patcict aditus, que tamen (ubito, cu/fodias
V€»e$Qr»m hitens, in portum pi'ope
Smyrnam penetravit. Secuu illico eft Veneta
ik Turcicam ingenti clade in iplo portu aifccit
quamplurimis navibus captis aut cutnbulHs i
C4//M icivilibus motibus libciari nondum po-
tuit . Gravis erat plerilqoc Ma^rinius j cu]as oJiiut,
potentiam Principes, imo &r Parlamcntum e-
gerrime ferebant . Eruperunt illz lites anno
1649, primum inter Regem & Parlamcntum,
qux tamen mox compolit» funt , fed perduravit
Procerum odium adverfus Ma^rinimm t cujus
potentia indies fere augebatur. Nec latuit ea
tes Cardinalem ; qui proin praevenire conCuItiuf
fibi ducebat. Eum igitur in hnem anno 16^0.
tres Principes, a quibus maxime fibi metuebat
Condaum , Cantium , &r Longa^villaum , in eat'-
cerem comp«it. Tutreniut s ne eandem fortem
ibbiret, fuga fibi maluit confiilcre , &
ad Hifpanos
fe recipere; qui hanc orcafionem haud ncgligcn-
dam rati lumma vi bellum tunc contra Gailot
urlerunt , &ita multas urbes iis ademerunt,
aliquam tamen cladem ad I{etbelium Campania
Gallica urbem pafli. :
84^1*''

Batavi per idem tempus, pacem- ab externis
hoftibus nafti , domi ftatim collidi coeperunt.
Cupiebant Rcipubh'c« Proceres cives Ilios gra-
vi/fimis^ tributorum oneribus levari, ut itarcf- ,
Pp 1 pi-

Digitized by Googie
. ))

V.

KATIONAiai TEMPORUM
pitarcntaliciuantuluin &
pacis frudum percipe^
rcnt . Volebant iraque partem militum Iaera >
mento iblvi&dimitit Sca ^raufutmi Princeps »
Batavi* i ii prc>YinuruDi civitatum gubernator)
omni modo obltabat ,a<ieo ut rcrilteacesfibi per-
. tinaciHs Proceres quofdam in carcerem rapuerit
atque adeo armis in fcntcntiam
fv a m cogere meditaretur. Verum, deteda re,
Srnatus ampliiriotae iltius urbis illum cum luis
militibus cxclufit. £a res tanto cum moerore
perculit , ur haud diu poft, contrado morbo
obierit , 'telida uxore gravida, quae paulo polt
peperit HeAtirion OuilUlmum y qui quumadole-
viilet, in paterna ucce (fit munera, l'ed icjln-
i

gli* regnnm imuper accepit, ultin us tamen iuc


gentis futums. •
.

Iurbatum adhuc inCallUy ubi invifam Pro-


piUfa^i ceribus hU^frinti ambitionem Parlamentum
etiam, retundere hoc tempore decrevit itaque
/ut. Prin ipes ,quos carccri mancip'.tosvidimuS)iub
initiuai anni i6st. decreto luo in libertatem rc-
Itiruit) Hax^rinmm e contrario, ut turbarum
omnmm auctorem unicum, regno intra is.nics
excedere iullit, cui etiam manato ille paruit.
S.'d CoMdfwr, fulpcda habens ob.nia, in
**>»<*• taaiam tccelfit, ifciquc, conciliatis /ibi civium
animis, arma in defenfionem lui paravit. Nec
fallits Cotdpii fuit; namque, inlti-
gan*eRev;isMarrt, lub hnem
anni huius revo-
catus ett a Rege, &, quanquam Par-
lamcnitim ar na-a manu Maz^mnii cxlilium po-
Itularenr , hictamen, regio favore &’ armis ni-
xus, facile le contra holtes tuebantr, adeo ut
CttndtHt , impar viribus, anno i6? ». relida
CallUy ad H//p4Jioi tranlirc debuerit. Hi inte-
rimlolerterhisturbisin icm (uam utebantur, &
Barrinoarm , uliaquc oppida tunc
receperunt
Exarflt per lcm tempus gravijnmum.///»g/or
i

inter &
ild/aoiM bellum Potiebatur jam rtrutn
.

in

d bv C,(
fti adverrusC4ro/«'NlL tn td taittgium adlcctiJc-*4 <«7 m
rat , ut etiam Parlamcmo potentia e,us evaafrct
fuipe^aj & coercenda )udicare'’ur Scdisaiivo-
. ,

lan$ cum cxer>:ita iitas deliberationes m


herba
oppreifit) & exercitu { ipHus mifu ) cuilupicmam
potcftatem vindicabat^ Parlamcntum iliud dif>
iblvit* Tum vero, initifuto, quod Remp. cii
raret, Conhlio Status# ut vocant, iple pro lubi^^r.-f' c/
tu omnia agebat, autem lites de ha Iccum
plicatu movit , & vcl maxnne indignabatur ,

quod libcrosfaroh I. terris luis rton exigerent .


Accidit inlupei forte fortuna anno i6^ 2 ut naves
.

qu<edam £4r4't>oritm obviz vela lua, ut .

antea fadum, lubmittei e nollent ; novam elTe


Kcmp- ^4 ngl orum przfati, qii* iltum honcyem
ab antiquiore jam B4f4't;or«w Rep pullulare non ••
deberet. Hinc rixz& pugna initares in apci-<. 7 ,

tum erupit bellum. Duravit id peraliqiiot annos,


mutuis cladibus gtftum-Magis tamen ^ngUs for-
tuna favit , qua res Crowi/f/h gloriam ad- o apud
cos auxit , ut Regiam illi dignitatem offerrent ,
quam rcipla tamen iamobnmrbat . S<td recula vit
illam conftantillime, nifi quud liib finem anni
i6s titulum ProCef/ororr/fci»» regiicmr/j recepit .
Tandem menlci/^vz/^anni idsa.pav inter utram-
que gentem cftrelt tuta ..Ciighrramrnqiiam ^4..
,

/4 v/i utilior Eodem anno Caroiiii lTdcnuo pa-


.

ternum regnum affeftavit, ied Cror/ iytUus, deJ.


tefia conjuration^, ejus conatum cinfit # in con-.
juratos autem acriter an imad/ertit •

Ceirab.in*- 'am civiles in Gaflia motus , ro»-.


dito, q«: Mrieffatis idcirco reus cft declaratus
apud H»/p-»i»oj agente , & Parlamento n<m
piius Rcg' rcliflcreaulb. Itaque XIV."*®'*
arma tunc in hoffc» convertit , &
anno
H»/^4>»o^m3?ni cum clade ab ^trrbati ohfidionc
rc jecit. IpleRr-ww coronatus eft Sr >ntuidu< an-
no a-taris 17. 'odem tempore Fencti dc Tu-th
&
rctuierunt , Dtlpbink , Cw\% liii Scaaroris no-
Pp } biiilli-

Digitized by Google
. ,

r 9«- RATIONARnTEM FORUM'


egregiam navali bello vidoriara*
biliflimi, duftu,
d ,651. Quin etiam
in Crtt» &• illorum vires
novis (iibinde cladibus attriverunt.
firiy- Ceterum memorabile hoc iploanno inSorrru
st, facinus' acc'dit . Regnabat ibi Cbrift ua , Gafiami
HUii quz in ip<6 *tatis flore a. d.8. Ei-
dus JnitKu rn publico 1'roccrum concilioregno
(eie iiltroabd>cavit , illiidque inamitinum luum
Sn- r^Carolum Gufla'VHm cui jam antea iuccclliolul-
fragiis Procerum erat decreta, tran/iulit, qui
*<“• etiam Icqucnti die Rex publice cfl renunciatus .
Ipla , certes flbi redditus annuos pai5ta , regno
ac tota mox S vecta ccifit , &
Oemiponte anno
/X"’“i65s ejuratis Proteflantiuin lacris , Cftbolicam

*'
jcligionem eflample a. Quoque magis IcRo-
man® Apoflolic* tidci mancipatam exinde dc-
clararet nomen luum mutavit vel auxit potius,
,

Sc in pofterum Cbrifiina Maria ^Itxanira voca-


,ri voluit; AlaWaqirdemabDivaZairrf/aiia, cui

1’ccptrum fuum & coronam conlccravit; ^hxan-


lira vero cx nomine Pap® .Alexandri VII. qui
hoc iplb anno in locum Innocentii X- (ubleftus
lucrat. Intcrim novus Svecia Rex haud diu in
otio egit. Fuerant ab longo jam tempore inter
TolonjsBe Sveeoi flmultates, qux , cum vix an.
num regnalfetunum , in bellum eruperunt. Ne-
que tamen TJoni illud tunc agitabant , fatis quip-
pe contra Mu/ror occupat Sed i commodum
.

exlequendis rebus fu is hoc tempus rati , nec opi.


nanti Tohnia 'fupervenerunt , camque, catfis
ubique hoflibus , totam ferme lubjugarunt , adeo
ut plcrxque regiones, quum etiam Cofacci ad
partes Sveeornm tranfiffent, fubmittere Ic dc-
t?ucrint Qj.iin etiam Freieriems GmiUelmms Btan-
.

deaburfiens Elcftor , (equenti anno ( 16^6. )


arma lua 5'<urrrWj junxit, quando ad Varfatiam
ardore tanto &
pertinacia pugnatum eft, ut ter-
tio demum die vix tandem Srf«vidoria fuerint
potiti
Nec fegnius bellum cbntra Hijfanos urgebat
iM-
. , '

PARTISI. APPENDIX CAP: )n.


^99
'Ludoyicus XIV. qui ip(c in caftris
cum matvc
•prricns anno 165? L-tnd>ecmm miilra alia ^ fj* 1671.
oppida lubiuga vir, man etiam haud pro-
cul Barcinone viaor Verum hanc ufturamdu-
.

plici victoria anno 16^6. in


5f/g»rrt*'p^nlaruni
CoitUus Ik J^bunnet ^u/iriacMi, Vbilippi
IV.no-
thus, qui ab hoc tempore Heigint gubernator
clt renunciatiis . Segniter intcrim bellum adver-
Jus Lufiunoi gerebatur quorum Rex Joan»et
,
1 V.liqc iplo anno mcnic 'bfovembri vivere dcEit,
ciim le regnumqiie (uum per 17. circiter
annos ab
hiJpanurHm armis defendi/fet Siicccint ipfi H-.
'/f
.^IpboHfus VI. )cd quia perxtatem ( vix enim r»
•Jiiis
annum xtatis ii egreifiis erat ) rebus gerendis
nondum erat idoneus, ideo mater ejusinterim a.%"*
regm negotia admirtiftravit
Icciindiflimi Svecorum in Tohnld
/z
'IticcHIus quoque , TrAnfplvanu Prin-
erpem , m
{jartes pcrfiaxerunt . Adiim jam vidc-
•batur de P0/0A/4 , niii Commodum
Rex D^nU,
c«» UHpefta erat tanta novi ik vicini Regis fcli-
^***^ ^^^*' fi Bremenftm inva-
>
jlinetiJuca^m . Ir^CttrolHs Gti/lavnsy reli6t's in
Boniffid lub «ratre (bo exiguis copiis, ad propria
I Mcnda'acairrcre debuit quod etiam haudeun- m/J»
,
I «amer txlCcutus'eft,. pulfis vx Bremenfi agio'"^"'*
I 8c Hol/arid magna parte occupata Quin
.
-^m Bdltrcttm mare frigoribus jaceret conftii-
^im , luo cum exercitu illud tranfit, &: Danici
'• *egni cspwt HafHtdm obfldionc cinxit. Itaque
I
coadus Rex cum^wm ineiintc an 1658.
I
Bfitfcbiidi p.icem facere, eilqne varias concede-
I
re regiones. Sed haud diuturna pax'fiiit . Cauf-
iarus quippe Caroius CuflavHS haud flari padis r,* tm-
I .4 Dano, bellum menle .^«IH^oeiufdcm anni re-
**
I
petiit , Sf Hnfnialh fuh initium Icqiicntis denuo^
I
obledit.Verum non CelTit- fili ex lententia hoc
bellum, Batayis c»m clafle in auxilium Danor
rum ucciirrcntihus. Ita fadum ut poffquam lae- ,
piuscum clade ab oppugnatione urbfs ClTct rejet
I ii Pp 4 ftus.
I

CV-iiiglc
_

6co RATIONARII TEMPORUM


A &
mari etiam a Bdtdvit vi&os, obfidid^
nem (biverc debuerit. Nec diu poft in FioitU
quoque gravem accepit cladem» amitlb iniuper
^eoburgo munito eius iniulx oppido , quo fc
vifti receperant . Ea res tanta eonfternationc
Cdnfi Cufidvi affecit animum , cum praefertim
etiam C^sr 8c Brd»Jentmriitm fc Ddmo jam
junxilTet» ut, febri correptus, a. d. 6. Kalendas
Mdrfidi Goftmbttrgi obierit , regni 6. vit*
Jtt anno» fucccdentc filio faro/eXLfed adhuc mi>
norenni. Pax tamen paufo pofl eff compofita»
qua Svtti pleraque Bfiti^thUdi nuper fibi conceP
'
la retinuerunt» cum paucos ante dies idem cum i

Tolo»h quoque in Olivedfi coenobio pacem faa«


xiflent, qua redditis, quae inTdhmU mxBmufi»
fidtenebant » viciffim impetrarunt, ut 7V^
omni fuojuri in Sveeidm Br Uvomidm rennneia-
rent. Ceterum Danu Rex infelicis huius belli
feliciffimiim habuit eventum ffreffefium. Cm
rnim cives fuos variis artibus alacritate mrra &
in defendenda urbe fibi conci liaffet, hr ytcf/Tim
cum Proceribus regni Ittigaintes, coegcrunteos,
ut reenum Dumu hereditarium decernerent,
adeo ut deficiente mafcula prole etiam adfimi*
nas devenire illud poffet , quinimo ut Reei ab» .

folutiffimam nululquc lcgibu< adffriftampote»


flatem conferrent Friderkm$ quoque CmUM^
.

rnm Eleflor BrdMJenb»rginii a Tolomh tunc fo-


Ju*us oft nexu Fendi, quo ipfis ratione Bormffidt,
erat obflr-dos, quia , rel'Ais5‘Mfcfi» Volemtrum
armis fua iunxerat, atque ita in canfa quo-
dammodo fuerat, ut Tolomi eo honeftiorem i
Svecis pacem impetraverint. ;

Tn GrrmsmU mottalitatis fatum fubirt Tmpe*


juTh; rator Ftfdindmdns III. a. d. 4 Nonas ,^prt{Uf
Imperii , it. statis 49. Qpta filium
ftij,. fuum natu maiorem, quem fucce^rem fibi cu-
raverat defignari , vivos _am extulerat , lmpe>
rium per n.mcnies vacari' , pcftquod temrus,’
habitis Comitiis» a.d 8. Eidus "julUtt clcAoa
,

• j. *, i cft

Oigitizo^;,T.i
^

PARTIS I.APPENDIX CAP. III. 6ot


cftImperator , alter filius FtrdiMsndi Ilf. •ir»*
poldus 1. Se paulo pufi iblcmniter inauguratus, «a i*;a«
Hoc eodem anno fro>n>vr//Nj, qui jam pridem
Hi/jpdnis ept infinlus, cum GdlUi contra cos
foedus pepigit & bellum paravit , quod Icqiienti
anno magnis utrinque animisefigefium , rapta
conjimd IS viribus Dnnkerkd jCa' adicccruntGa/*
lilpram , Cravehngam ^ & varia alia oppida»
czfis etiam aliquoties Hifpdnit. Hi ergo, tan- i

tis Ce viribus quum impares elTc cernerent, de


pace (erio cogitabant, quae etiam cum Od/ioin
Tyremdis montibus tandem coiit lub finem anni
1659. novaque alfinitate iniuper cft confirmata .
qua ludovicHi XIV matrimonio fibi junxit fi-
liam TbHippi l\ Mdriam Tbertfitxm Nec./#»-
. .

glid huic paci multum intercedere poterat, in-


teftinis Rcip. fu* turbis interim vexata
latis
rroOTvr//«j namque, Reip. Protettor,
parta ingenti gloria &
potentia, qualem inter
^nglos vjx unquam Rex quifpiam habuit, cum &
maxime in fummo ejus apice conftitutus, a.d.
Eidus Septembris anni 16^8. diem obierat fupre-
mum. Succelforem ille in eadem dignitate habuit
filium filum I^iebardum CromveHum ^ ied qui ne
per annum quidem eam tueri potuit. Primum
enim F/redroodus ab exercitu in C)us locum lum-
mus copiarum duxcRconftitutus; dein Parla-
mentum quoque eo ipfum adegit, ut titulo 7*ro-
telforisSe regimine .^«g/Z^fc abdicaret , e;ulquf
fratrem porro ex Hibernid quam gubernabat »„1«.
revocavit. Laborabat ita quietem fibi alTcreie
^Hglid , foMAum tamen eam acquirerenon po-

tuit ^ilesenim dominabatur etiamnum cuuis


. ,

Parlamcntum e(f diflroliirnm.liiflefto in eius


juflTu
locum CodfiiioStdtMtf ut vocant, quod interm
Remp. admimftraiet Cererum cum (tr.n'a fic
.

in incerto fluduarent, co’it magna heminum


multitudo, qu* pro reftitutione ra'o/i II. ar-
ma C'’P't. Sed hic levis tantum c<na»us luit.
Verum anno fequenti (i66p.j hhnkfus, Sioti-
tdrum

6oi '
'rationarii temporum
w»*» ‘•cliix & aflTccIa olim
.••i ,6)1 » cnm cxcrcitH fuo Loadtmun venit , prsefi-
dio , ut ajebat , luturus novo fc liberrinao
'
Parlaraenro Sed id )am congregatum coe-
.

git poiiea decreto (uoReipublic* formam abc'


Iere, regni reftituere, imo Cdrolum II. Regem
iiT*i7-tcmmciarc, &
legatos mittere, qui eum redu^
cerent. Milfi illi Curolum invenerunt,
tlTi‘ eique mandata l'ua expoliiciunt Hic vero .

mox in trajecit, paternum regnum adi>


turus , BatAtfiJqvc , magno cum honore eum
deducentibus, amicitiam luani favorem pro- &

lixdpromifit quidem, Icdpromiflfis non diu ite-

tit. ^nilUm ut appulit, magnificd ubique ex-


ceptus &
in regnum (olemniter immilliis cft .

Alfcrtorcs autem contrariar partis, maxime &


'
ii, qui Cwr«/i I. judicio pra-fuerant , magno nu-
mero mox ad fupplicium rapti, adeo ut ne a
ihortuis quidem ultio abftinucrit , Cromvtllo , e-
julque genero Iritoao , item' Bradihdvo , dii^i
judicii quondam przflde, ex (epulchrofiiopru-
cruce Icpultis, capitibus inliiper
palo intixis. Interim novus Rex inducias cura
mtfp»,
fecit , qui proih, undique huncotioH,
adverfus ImJIuhos omnes luas vires converte-
runt , cum antea contra eos fatis languide per
aliquot annos bcllalfcnt. Ittfitani timen primi
movere Ic eaperunt , Tacem ^uguflam , vu\sp
Bada/oJr,- oblidentes.* fcd a qua urbe fatis ma-
gna cum dadeper //i/pawor fuerunt dcpulfi. At
hi i contrario , cum Etvjm obitdionc premerent',
praelio vidi cefTcre, multis lubriim defideratis .
Rependerunt tamen hoc damnum Lnfitdniizn-
no 1619. celis eorum amplius 4600 multiIqUe
captis, arqueita bellum f itis Feliciter etiam 1^
quentt anno continuarunt. Itaque Lu/naMi, ut
Bjtd-notj cum quibnsab aliquo iam tempore <Ic
poflclltonibus fndirh certaveiant, amolirentur,
pacem cum iis fecete . Sed vcl fic , quum anno
lOda. duplici cxcreku eos invanifent,
. &
partis i. appendix CAP. III- 6o'i
^ ^

R- miamplurimas urbes aJcmidcnr, aftum ch*nV


ipfis
ipfis Srbon^berims
dc Wf-mi vidc-batur., n.ft
prudentia
contigiifct, qui tortitudincR’
rcdituit, &anno 166$ nobilunmam
dc
buram wr->
nis vttoriam r«.poitavit> adeo ut hi l „jt,tun.
relinquere
bcm, quam paulo ante ceperant ,
iterum debuerint Ceterum lelpirandi mox
.

moram na«i lunt , tanto cdhi tervore lolis


icquenti anno terrarum oibem
amburente, ut
VIX quilquam eum perterre
valuerit.
gaiidc-
Europa quidem maximam partem pace
lolidum cllet ,
bat Icdquo minus illud gaudium
,

nuperriinc ixiToioma
THrr-x oWtitcrunt. Bello,
Vvinceps t ide
ceftoj {{aaotxius, Tra»filvania
arma nrn-
im mi fenerat, Rrcum Caralo Gaftavo
Verum hoc in Dj^iurfi abeunte > csclusa
xcrat •

Tolonis pacem, fcd ab his


prTfCTipram accipere
illud
debuit. T»*rf.«autem indignillimc
faftum tulerunt, Tranfilvanoi , qut tum in
&
rcicflo
clientela fere Turearum erant,
alium Principem lurficere julfcrunt. Hi ver6,
Turcisnon latislacerent bello abe^pctiti
cum ,
viausoc-
lunt anno 1660. inquo mox RasotT^ns
cubuit. Siibltitutus ei per Tureas BartfibaiHs,
Icd 1 ranfilvani Kemynium
eioppofucront . Utrl-
a T ior/i (uccci-
qiic mox occifo datus iterum
quo-
lor jtbaffius. Imperator tandem his
turbis
que eft implicitus, &• res anno 166?.
m
apertum
y'
erupit bellum , quo Turei tufis ,

T^tulmfellum , a liaquc 'ceperunt oppida , led


quor
nim qiisedam Icquenti anno lunt rccppcrara,
viftis Isepius Tureis cuni alibi , tum
praecipue ad

s. Cotbardifanum y quo praelio Ingentem iIli ac-


ceperunt cladem Sic tadum , ut paucos polt
.

dies induci* in 10. anhosfuerint


compofit* in-;
dignantibus valde Hfsugarfs, qina tam'telici
armorum liicceffu T^asbufelium tamen iftis pa-
etis Turea relinquebatur. ^
In Gallia anno 1661. tatis tandem
ccIIitCar- n.zah
dinalis Mase^riuiusy ipfoEiduum
WrfrWariimdic""*
'dena-

Digilized by Googie
,

604 RATIONARII TEMPORUM ^


^ ** ‘
15 1
«Icnatus . Ex eo tempore regni curam , <}imd ha«^
u 1671. ftenus Cardinalis iltc adminiftravcrat, iplie iu-
Icepit iMdovitui XIV. Hic autem liequenti anno
tutim lic gravillimc Iseiiim praetexens a Romarto Pon-
titice ob violatam CreqnH legati CalUcit digni-
f«. tatem, qui idciico dilcrirerac, Sf adRe^
gem liium redierat , Sivt/tioatnjtm urbem & Co>
mitatum invafit & Papx ademit . Imo , quo ma-
gis ei tutelam Tarmt/tfii Ducis
zgre faceret ,
lulcepit , qui Cdftrenfem Ducatum repetebat,
quem ille nbi dudum vindicaverat . Sed anno
1664* Papa legatum inGa/Z/emmiflt; HcqucpaK
BrHim rellituta ell, redditaque Pontifici Jfaviii».- ;
Brffawi lojlida pax trat per idemtempas^
!^u 'Zu
turbante eos Epilcopo Monsfierienfi , UrrjMrds
»•"> Cbriftupboro C*lenio . Burk.eloam is repetebat i-

Batavis , & , qui (ub Corum tutela eam tenebant


Comitibus de 5 rjir«m^ cumque verbis mhrlpro-
ficcret, anno 1665. vim anna iis intciRabat^
Et profedo magnum malum arceflivilTet fibi E-
pilcopus , nifi eodem tenvpore Rex
•vos adortus fuidet. Itaque ejusvim tetundere
haud ita facile potuerunt. Sequenti tamen an*
no metuere fibi capit , & pace fa&a, omnia
que rapuerat, reddidit. Ceterum, ut dixi, fi-
multatcsi^quardololbcineri fuppofitz, quieve-
rant hadenus utcunque anno 166^. ia apemm'
belli inter Carolum II. &
B*uvoi fiammamera-
perant Mo\ etiam pugnatum cR , ex quo pne-
.

lio i/dMg/t, duce Regis k^e^aco^, qui poRca


Rexevafit , fuperiores dffceifcre . Sed paulo poR,
gijtr. clanTcm BdUvomm ex Indid redeuntem in nobi-
!«'• liflimo T^orvegrd portu Zergtafi invadentes ,
minacum cladc repalRTunt. Quin etiam ac-
cedit gravifHma ,fed manu Dei iRRida,cIades,>
pcRilentia, quae brevi fptio ad looooo hami-
^ '
num in v^vg/14 abripuit Hoc tamen non obRan-
.

te, bellum lequenti anno acriter repetitum cR,'


& mcn/c Junh per quatriduum magnis ani-
mis viribuique concuritim, fcd ingcati
tum
,

PARTIS I. APPENDIX CAP III. 605


r«m cum damno . Unde audaciores fadii iam
Batdvi anno , qui (equebatur , ( 1667.) duce<d n,jx.
tbrti<rimo illol(N/e>(u , in ipla regni vi>
fccrapcr fluvium penetrarunt, &inccn-
its quamplurimis navibus, incredibile damnum
hoflibus intulerunt .;,Jd vero urbem lbndinen~
ftm , atque aleo totum reqnum , tanto tenore
pe<culit , ut Rex cum illis pacem facere luerit
coactu>, quar , conciliantibus S^vciisy brevi poft
iirrd4 tancita futt. Ntcmorabile cft 'nctndium ,

quod durante bello , anno 1666. ZoW/ANm coni 1»,«.


puit, quo ad tredeem »diflciorum millia ab-
himpta traduntur. Sed ea urbs (equenti tempo-
re ex ciirenbus luis multo, quam fuerat ante,
pulchrior& nitidior rclurrexit.
Htjpdmi anno <66^- cum LMfitdmii bellum e-
ttamnum gerebant , Icd baud latis favente fortu-
na. Licet enim Lu/itanU agros rapinis 8f incen-!
diis exhauflirent , duas tamen 8c itravidimas
mox clades ad HiUm v/rfo/am,quam oblidebant
acceperunt Mortuus prateiea cft a.d 17- Ka- M<r«
Jendas Octobres iple Rex HijpdnU , Tbiiippui
JV, vitsr circiter 60 regni anno, fuccelloiem^
rcltquens fllium vix quadi imum, Cdroium II.
cu 0$ Ibcorem Mdrgarttbdm Tberefum anno Ic-
qnenti ( 1666.) mati imonio fibi junxit leop»/-
dm Impeiatof . Ceterum novo Regi bellica tor-
tnn.i ncutiquam arrifit, lufitdnis Hi/panldm hoc
ipfb& lequenti anno ferro flammaque milieran-
dum in modum deva/bntibus ^ Acccllit 5<r aliud
malum. iMdovicMt XIV- uxoris nomine poft ex-»
cclfum Tbilippi Belj^icdi regiones fibi poltula-oiiXiv.
bat dedi; quod quum recularcntWr/pa»», vica?,f|;^j,.
lubiirere fibi ftatuit. Itaque anno 1667. ingen- «-aa.
tes in copias m fit, A* imparatis quip-

pe ad rcfiltendum Hi/vdms, qiiampturlmas oc-


ciipivit iirbcs*l>cin lub jnitiumfcqucntis, totum
etiam Bu^^tund-d Comita um in luam potelt^ ^
tem redegit. Quocirca Regina hifpdnU, quae
impuberis filii nomine regnum gubernabat
.

6o6 RATIONARII 1 EMPORUM


tandem cum UtfuMnh fecit menlc ft~
»a .6,-1. bruario anni i668. & |urc luo in cos cc.lit
poR etiam cum G^Hs quibus hijpani ,
>o»«t pleraque qu* in FUnirU occuparant , re-
,

, BurgundUum tamen Comitatum le-


Oui ceperunt .Ferociores futuri haud dubie Gj/-
li iuiirent t nifi ^ngli , Sveciy & ad
defendendam communibus viribus icE-
dns iniillcnt , quod l'ub nomine Triplicis F^t-
deris cR notilEmum ^i licet prxvidcbant la*
.

fil® Bdtisvi , Ulyljis Ic ibttcm (abituros, ut,


* '
lubada, quar Hilpunis VJtxct , Belgiess > ipfi de-
vorarentur extremi . &d quam asgr^ id tule-
rit, alta rcpolucrit mente , Ludoviass XIV.
videbimus poiiea
At I{omttfu (edes mortibus Pontificum per
idem tempus mutatam (ubinde vidit aulam An- ,

no cnira 1667. Pontificatus ix mortuus ^lexdsf


d#r ‘VIl. fucceUbrem habuit Clementem IX. led
qui vix per biennium ledem obtinuit. Mortuca
laiReifluseR anno 16^. led dccclfore diuturnior
'• tururus. Clemens X. Annus autem i668.abdica-
tionc duorum Regum , Issfstanid Bc TolonU ,
/« yr.
infignis eR. IRe erat,^/^(K»B/«jyi qui regno gc-
inidoncus plane , d' Proceribus MonaRerio
primum cR incliilus, deinde vero, ne turbulen-
ti homines eum inde eriperent
, 8t in
regnum
rcRitucre conarentur , in FUndticstnsm , ut vo-
cant , Infularum przcipram , qnz TertUrU
dicitur', deportatus Regnum fimul
•' uxor &
ejus data funt ^Ipbcn/l hitriTefro , qui tamen,
dum vixit ille , non 1{egem l'c , fcd I^egetstem
*Porr»^ 4 //i<> Principem dici voluit. Rex T<>/o*»z
Jabdnnes Ca/imirus , Cx Svetorum Rirpe ul-
tm, ^^timus, qui, cum intcRinis turbisnce finem ncc
aliquem (e Rege foturum cerneret.
Regno le abdicare maluit, quam cum iRisdiutiut
confliftarf E!,ctus e(F in-ejus locum anno 1669.
Micbnel Vifhi( vir-us , a Koributo, [^4geWo/Mi quon-
dam fratre oriundus , qui & ip(c vexatum
l
mul-
. ,

PARTIS I. APPENDIX CAP. JII. 607


multis turbis regnum deinceps tenuit. Jebannes A. itfi*
Ca/imirui vero, religa penitus To/o«m in , G4/-
Ium habitatum concelfit , ubi anno 1671. in Mo-
naitc no S-Cfrma»t vitam Hnivat.
t*t»«
Huc iplo anno ( 1669) Tmre^ polt operofiflfi-
mam multoruia annorum obfidioneni taiidciii ur «»rt”
beCandu in Cr^/a potiti lunt , Atflcf/jadcnipta
quo perpetrato pix conteitira inter. utroUjue fa-,
cta eit , rclida maxima iitius inlulat parte.
Sequenti (1670 ) a. d. 5. tidus FtbiuatUs^'*^*
obiit Da/u^ Frtdcruus III. cum annos «"/»» 'fh
regnalict 21. vixilTet 6». adjunxillct
etiam an- »•'/«*
te tnennium «gnoluo Oidenburitnfem & Del-CM/iu.
menbur /ia/ium Comititum qui )ure hireditatU
poit mortem ultimi ( omitum Jfntomi Cuniberi
reciderat SuccetFoiem habuit hlium
.
5-l
KbrtJtiAnum V.

CAPUT IV.
De rebiti toto orbe lefiis ab anno 1672. iifqnt Ad
Annum * 688 .

*
^'^‘^•rimus ita ad ea tempora, quibus imi- •

pcrmilccri . Agerrime ,
bellis continuis corpit
ut vi Jimus , terebat Rex
^
GaUia , ambitioni liiar repagula Triplhis iftius
Farderis elie objcfta, atque idcirco non prius
quievit,quam nexum eum dilTolvIfTet Omnes
imprimis intendit vires, vt^ng/U Reeem
.

a Ba.
f4 wi»w focietate averteret
, quod Arfeliciter ci
ccllit. Tumverout hos majore cum vi jam ado-t^vr' *•*
riretur, in partes fuas pertraxitnon
modo illum
> *ed &
Prjefules atque ac Afo-
n*flerienfem His fociis, Sfinnumerabilibus pe-
ne copiis, inftrudus , bellum intulit Batdvity "
tantum non exitiale futurum. Primam ejusvim
Vana ad Bjienum o|mida Gvrmanrrv in fblo fenfe-
K f Bittavorum ptvndiis munita, quse ineunte
coapta invadi;, momeoto capta lunt. Inde
,

«98 RATIONARn TEMPORUM


in ipfam Rempublicam arma convertit . Laa-
gum iorct » uibes occupatas enumerare, nec
® ^'"cnim ftetit damnum io paucis , univerlar imo rc-
mUSZt giones lubigebantur . V tx (idem apud pofteros
inveniet , (ielqaimends fpat ioOiww , GadrUm,
, VUu^ffthtm , magno munita**
rum uibmm numero retoftas partem denique
CrgM/ij4«/ 8; HoUm-did agri in potetratem ho»
fiiumconceinife Jamque trepidabat ip(um Rei-
pubucz caput ,liibcuius tere trz.
nia deveneram, cum immrir» agris aqux pro*
ltcifus noftileiftitctunt Unxum rebustrrpidis
Julamen tiiit parta doCa// >rsiN clal^
(Ibus nobilis vidtona a.d 7. Eidus ‘Junta.sy du**
forti Ifimi l{»te‘ v Cetei um haud pa um Hol-
t

UmdUSc pia ab interitu abfuit Plebs (iqu 'dem ^


tanto holtiuin luccciru comternata, culpam rei
male geltx Magiltratilus imputabat Hinc fu-
rere ubique cap's &
tumultibusomnia permi-
Iccre. adeo ut Haud exigua holti data tueritoc»
cafioms turbis in rCm tuam abutendi 8r totam
pene evertendi Rempubheam . Tandein ergo
Magiftratus ^r4w/?4aiiN Principem, bellicxiei
i*® prxfci^un) , etiam , Ced abrogata pruis lege
Jtri^ qua ^d prohibebantur , Guberiiaturem Keip*
5fl|J^/conftitaerunt, qui etiam mox, lulceptapr'vin»
cia, minus faventesTibi, aut plebi invios, Pro-
ceres loco &
dignitate movit . Sed vero necdum
vel (ic fatiatus Tuitplebisfuror: vidima 'publi-
cx tranquillitatian invidis, debebatur illo-
>»ftri (fimumpar fratrum , Corne/iNi
1 &
‘Job4 iinei
yUtiiy qui^d tO-udu|H^'diris modis Najxliint
obtruncat i. Interim faolits cxpropiaqip immi*
nebat, quem tamen repelli poiTe-Sr vinci, pri-
oms fortilfimus Cunr e 'US
.

th^ 8c ^4sfACon9’cditx«tla'':urb«:t>vani4g4ff4, quam


omnibus viribus (ufeepit defendendam . Itaquo
cum reliqua agri loca iame(r«*n»oCi
cupata, ab Epifeopo. A/ona/kriV/i/i obf (fus elt
(umoia opuin vi» SeA xumr^ottUi prohibere nui-

Digitiaed by Google
-

PARTISI.APPENDIXCAP.lv. 6o9
lo modo pofTent , quin ('ubindc& militcs&com-
meatusobreifis 1‘ubmitterentur , poft lex circiter idujij.
hebdomadarum obHdionem irruam , turpiter
eam coaAi lunt relinquere. Nec urbem eam dc-
fendilfe contentus I{aienbauptiHs y lub hnem an-
ni novas meditabatur palmas, quas&r teliciter
retulit, recepta per (iibitam imprelfionem Co“
•tnrdia, arce m mediis paliidibusHta, quz ideo
inexpugnabilis terme olim fuit habita.
Exinde mutari quodammodo rerum facies coe-
pit. Hifpdmi bellum quidem nondum gerebant
cumGdWo, fatis tamen, quo ifta vergerent, per-
fpicientes , militaribus mox copi is prf rto fuerunt
Batavis . Imperator etiam &
Brandetiburgicns
Elcilor juftum \n Germania exercitum collige-
bant, quo etfi nihil magnz rei przftitcrint i di*
ftraxerunt tamen Gallicas vires, profeSo contra
Cos ex Belgica cum parte copiarum Turennh.
Per idem tempus de pace coeptum eft agi i' ciit
Componendae arbitros l‘e offerebant 5 "
legati
etiam (iib mitium fequentis anni Coloniam utrin-
que milfi. Sed irritus iffe conatus fuit , dilceden^
tibus tandem ob captum a Cafarianis Furftett^
tfrgmm legatis anno 1674.
Interiin belli vis a Batavis aliquantulum a-
verfa fuit. Scilicet intadfum reliquerant Galli
‘ '
Tr4/e^?«»»4d Mo/dw , urbem , ut munitUifimam,
ita quonue inllruftiiYimam , qii* valde lacelfebat
& turbabatifficresG.r//(V4i. 'Dignam itaque ir-
dicavit Ludovicus XIV. quam fuo ipfe duttu obii-
deret. Coepta oppugnari ea urbs incunre
T67J. accerrimos hoffium inlnltus fortilfinie lu-
ffimiit, led fub initium "Julii debuit fc, honc-
ftiflimis tamen conditioiiibus, dedere. yEqpior
S4/4't»'r‘Nc^(w»Midenuofuit. Occupaverant ma-
re amplilllm* clalTcs, hinc Sdtrfifd, inde con-M»'
jundfa cnm Gallis ^ngliea y qunca. d.7. Fidus 7 «
nias acerrimo prxlio dcccrratunt, cujus viao-
riam ancipitem fuiffc liquet, quia utraquepars
fibi eam vindicavit, quod tamen potiori jure fe-
TetavisB^ation.Temp.Tom-I. Qq cc-

\ by Googie
<5 ro RATIONARII TEMPORUM
Chrlni*'
Batavi. Sed mox collilis iterum a. d i8^
«4 i«tl. Kalcndas Sexti/es claffibus ,
Batavi , fine con-
trovcifia tum quidem pulchram fibi vittoriam
pepcrcrunt. Nec mora; reparant clalTcm valde
laceram ^Hgll , immittunt in mare, confligunt
denuq a. d.i Kalcndas Septembris, Icd &: de-
nuo vifti dilcclfcrimt. Itaccepitinmeliusmiita-
ri res B4r<»'w4 magnis pallibus. At Gailitms in Cer^
'

mania luhTurennio exercitus > occupata /4 ,


Franconiam ferro &: igne pervaflavit ; quare Im-
erator, ifto cum variis Principibus foedere , ut
E oflibusrcfifteret exercitum mifit, icd qui hoc
,

annu nihilum quod eo jam exeunte


gcffit, nifi
otfijio Bar.tvis jundus oppugnationem Bonna reddt-
**»<• dent expeditiorem. Aderant tumcum iuisqiio-
que copiis Hifpani, qui per idem tempus &ipii
palam contra Gallos arma lumpicrunt. Nutare
infupcr incipiebant Foederati Gallorum ,Anglus
ac Epifeopi Germanici Itaque rretuens copiis
.

fuis , qusE B 4 r 4 '»/fM incubabant urbibus , coepit il-


las fub finem anni hujus ( 167J.) relinquere,
cum prius rapinis Bc tributis grayilliinis exhau-
tim fiilet& munimenta quarundamdisieciiTet. Mu-
nitioratamen Gc/dr/4 8: TranfsfalaHiaiociiduC-
que anni fcquentis menfem ^Aprilem retinuit .

Tmia Priufquam progrediamur, refpicienda efll**.


Vttmita. Ionia, qu? gravilTimis turbis per haec tempora fuit

implicita Archiepilcopus Cntfenfis urgebat


.

quam maxime, ut Rex (e & regno abdicaret &


uxore, atque haec novo Regi eligendo nuberet.
Id tamen per nobiles impeditum cft, &r Rexfe
utcumque tuebatur. Necab externo hofte inte-
rim quies erat; inflabant enimgrandicum exer-
citu Tutca , qui Caminicia Todolia ocaipata ,
Tuhniapt late populabantur. Quin ob inteftinos
tumultus , anno 1671. pacem cum Tureis Rex
coadiis fuerat facere, fibiregnoque 1'uoinhone-
ftiflimam , quae &
idcirco conflans minime fuit.
Annqfiquidem lequeti iterum ad arma eft itum,
& iple Rex, luflrato exercitu, in Tureas duce-
bat ,
.

PARTIS I. APPENDIX CAP. IV. 6tt


bat, (cd (ubito tanta vi morbi eft correptus , nt
exercitum debuerit reiirtquere Haud levis <ii(-
picio tuit , datum ei a malevolis venenum , unde
morbus originem traxerit, quem brevi morsle-
cuta elt, a d. 4. Eidus l^ovcmbres^ vitx re-
ni 5 . leculi 7?. anno . Poftridic y^bannei Sobtrf-
tius , lummus belli prxfcftus, cum Turr/r figna
contulit , & de iis nouililfimara reportavit viao^
riam, qux ipfi viam dein ad regnum munivit.
Namque anno liquenti ( 1674.) a. d Kalendas
jHnias in locum Micb.itUs Rex eledtus c(t, re-
gnoque per longum latis tempus lumma cum
gloria prxluit. Hoc anno autem TMrrjj C/H-rj/-
i nam valtantes repulit, &
ex ea regione planC
cjecit
Sed ad Bdtavos revertendum eft , quorum rc^
quotidie, utficdicam, meliorem induebat ta K»m*.
cicm. Rex, quia cx bello cum illis
nil nifi clades libi & civium luorum odia reporta-

\
bat, maluit cum iis pacilci, rclift'sGa//«,
'

£laquc pax l‘ub initium anni 1674. Secutus lioc


exemplum Epifeopus Monajitrienfis, qui cum i Mowfr.

CdUis Bat aviam relinquentibus etiam ledeltitui
'
videret , metuere libi ccjepit ; atque ideo luberitil-
'
fime ad pacis conditiones confugit , qux menlc
anni hujus (1674. ) coiit , quamque Hmul
,
'
amplexus eft ArcniepilcopusCo/o«f>/'y/r. Ita tri-
* bus his hoftibus liberati Batavi ^ acccilioneinlu-oW'-
• per Eleftoris Brandenbur^iei in fcdus contra
• Gallos conhrmati funt. Scihcet invafione nupe^
I
ra in FramonUm Calli Brandenbvrgicorum ibi
I degentium terrM quoque viql iverant Idxgrefc-
I rens Eleftor fuas tum denique aim Cefans &
i Imperii copiis conjunxit, prxlcrfmcum h* iam
( ad Sinzjsrmium 8c J^denhurgum , ufrumque in
t ValatinatH litum, quem ferro & igne cum maxi-
f me valtabant hoftes , haud fatis xquo Marrepu-
i gnalfent. Vel lic tamen a BirTif» oppugnatione
i rejefti Gfrmani, ad Enfishemium etiam
1 cedere r«rr/»«i9 debuerunt. Jn Br/g/r4 vero cum
i Q*1 I Gal-
, ,

6rt RATIONARII TEMPORUM


S Eidus crucnti/nmum ad fe»
*d , 6 <i' nejfjiam BrabdMf/M vicum dubio icte ^iar/rcom.
,

miliumcilpraelium, noftc demum interveniente


• diremptum. Butavi inde ad GruvU obfidioncm
convetTij eam poft opeiolam latis oppugnatio-
nem tandem in luam redegciunt ditionem Sed .

penlarunt latis hoc damnum Ca///, lubaCtoiiur-


jfKwd/Tr Comitatu, &r recepta in deditionem iiV/-
lia, quae rebellis contra iiium Sc Hi/panorum Re-
gem ultro cervices Ga/V«o lubmifit lugo . Erexit
etiamhaud leviter eorumanimos Kex 5 «fri>. 1$
l'c induci ab illis eiat palfus , ut Elcdtorisiran-
itr«-
* denhurgici terras invaderet , idque jam, led ma-
iis protedo avibus, laciebat. Nam cum liib hnem
*’’
anni hujus( 1674 Alarcam hrandetiburiicum in-
)
tralfci ejus exercitus, Sc Iccureinea, tanquam
victor, ageret, ablcntibus quippe ad P^te«i#»»E-
ledtoris copiis, tum vero maximus hic hei os haud
palFus Ic impune lacelli, necopinantibus holli-
busliibito fupervenit, colqucanno i67S.menrc
"Junio ad F^dttenAnjlam , moxque graviori etiam
clade ad vifios , prarcipites Aiarcd
liia exegit penitus. Necliia liberaflc contentus,
perculPo cum Ddnts Bc iMneburgicis (eedere vi-
teis undique inilabat. Iple Tomerdniam Sueci~
eamfibi lumebat domandam, inque illa, capta
Volgafto y vidricia circumtulit arma . Ddmtu
VUmdTidm cepit, Lunthurgicui autem cum Afo-
ndftericnfi Epilcopo, qui tunc hoflis etiam G-»//»
fociorumque ejus erat, Frcwrn/im Ducatumin-
armis vexabant; Impciator prrterea &
•'•viai, Satdvi Sueeis Gdllornm partes jam diidum le-
quentibus, bellum quoque dcnunciarunt . Illi in-
terim fimul in Btlgica Limburgum ceperunt, &
vidos prius Germdnos tota pene ^Ijdtid ejece-
runt; led repetito mox praelio, vidoria penes
hofce viciRim /letit, quumfortinimusG<i//oriff»
dux, Turenniusy in iplb conflidu luiflet carius •
Inde ^uguftdTrevirorum oyipugnaia y quam dum
liberare Rudet Crc^Mi»; , vidus iugatulquc cius
c(i

Diu;t;; by Gooi’le
,

PARTIS I. APPENDIX CAP.IV. 6fi


cft exercitus . Iplc tamen in urbem perrupit, eam
detenlurus , (cd refiitere diu non valuit , quina^idiH».
d 15. KalendasOe^o^rfi&iedi: illamarbitrio vu
diorum permitteret Id fatum 1'cquenti anno
.

( i6y6. ) fubiit Tbilippi euftrum 4 Sed in Belglc^t


Hilp*ni 8e Batavi Tra/eilum ad Mojam lubigcre
non potuerunt , diutinam c|us urbis , pace demum
recipicndx , oblidionem Iblrerc coacti . Felicio-
ra Fcederatorum arma adverius Sueeos fuere .
BrandtnburgicMs plcriqae 'Pomeranta occupavit ;
Luntbur^ici t ut alia taceam, Stadam lon^i fatis
oppugnatione domuerunt ; Dani primo Gothiam p„f
infulam fubegere, poftea, lunfta fibi ilar4w*»M
clalfe , jMrr/am aggrelfi , eam idonea fatis clade rum
profligarunt, quam vidloriamplcrarumque Sia-M"*-
nU urbium lecuta cft deditio Inde Dectmbri .

menic etiam tcrrcftri , fed ancipiti ad Lundam de-


certatum cft praelio Eodem anno cum CalUi in
.

Mediterraneo mari conflixit Batavorum clallis ,


; cujus przfcdus fortilfimus ille J^uterius, globo
I
tormenti idus gloriola iftic morte occubuit. Se-™^'*
I
quenti vero anno { Ga/// arma lita felici-
ter latis in ife/g/M circumtulerunt, captis Valtn~
tianis, CameratOy &
aliis oppidis. In Germania
vero Crequius , vidis hoftJbus , fub finem anni
fribur^umy Bri/govia opp' dum , proditione pra;-
tedi in poteftatem redegit . Sed BJbeinfeldam ,
quam anno 1678. oblidebat, rejedo licet, qui
oblcllis volebat opem ferre, Germ4«,Vo exercitu
occupare non potuit At in Belgica hoc anno
.

Candavum & Ipram ad deditionem adegerunt


5'/rf7r4m tamen coadi penitus relinquere. Cete-
rum Bafrfw eodem anno pacem, dequa T^eoma-
gii agebatur , (ibi cum Gallis confecerunt . Priuf-
quam tamen illa promulgaretur. Princeps
raufiacui Gallos y nihil minus cogitantes, exim-
provilo prope Montes Hannonia adortus vicit ,
Icd , fuperveniente pacis nuncio polita mox funt s

arma Secuti paulo poft Batavorum exemplum


Hifpani eam quoque , relido Callis Burgundtea


Qq i Comi-
, ,

614 RATIONARII TEMPORUM


Chiifli
Cuinitatu &’ quibuldam Belgicis urbibus, accc-
d <lS(. peiunt ; tniptratm itcm&r Munafleritufn EpHco-
piis atque iMueburgici. Soli ergo rcMabant Des-
JtranJen ni .V btAndenbHrgni , qili bellum hadenus fc-
/»*2 '
tt> sf/l«

licillimc continuaverant Anno quippe 1677.
,

Ek-ftor , oppidum vulgo inexpugnabi-

le habitum, ab adiutus , ardtillima


obfidionc cinxit, &:poft quintum meniem armis
luis (ubmitteic ic coegit. Pcridcm tempus Dd~
Rtft- ni depu\f\s nb C briflian/tddii in Scunta oppugnatio-
ne S'»? Ai , irrito A’ ipH quidem luccelfu Mnlmo-
dmtentarunt ,
quinmox prope for<<i//4»i , in ea-
dem inlula cum .^Tier/iancipiti A/ar/c pugnarunt.
ATinT^orvegid y tufis ibi Svecis, Balnfiand prx-
tcduraioppida feretunda (ubegerunt. Necma-
ri quies. Majo jam menie, Danis pro gloiia ,
Sveds. pro lalute pugnantibus acerrimo prarlio
clalTcs concurrerunt, donec tandem fortuna Da-
nuinm iterum p arva Iu it , fugatis maxima cum
clade Svecis. Nec fcficior pra-lii , menle^»^»»
repetiti , eventus, quin imo tot cladibus frada
adco&: debilitataefi^verorm» res navalis , ut iu-
fiam clalfcm pollid tempus vix unquam portu-
bus luis emittere potuerint AccelTit Danis ad tot
.

vidoriarum palmas lub finem anni expugnatio


I{ugi£ inlulae aulpiciis ipfius Regis perpetrata .
Etquanquam loleitilfimiXo/j/giWrfrj^iidudu lub
initium anni lequcntis ( 1678.^^ eam Sneci recu-
peraverint , interceptis etiam 6000. Danicormm
militum, cumomni apparatu bellico, velficta-
men haud Ita diu poft iterum facile celfit ,
praelcrtim cum a Brandtt.butgico illi Elcdorc
adiiivarentur , qui hoc iplo anno muniriffimas
urbes Stratfondam bc Giiofvaldatn , atque ita
Soni tx univerlam Tower4»/<oM in potelfatcm liram rede-
Pemfr-i"
t»i>4 tx-»’ git. Vindicaturi hacc damna liib finem an-
/n .
ni, duce Hornio i ex Livunia in BornfflamBran-
f t^vn’
ttit H d e nbn rgicam irruperunt eamqueinfefto igne &
J^c> t jp f
ferro populabantur. Sed invidus ille Fredericus
Ciiiileimus non obftantc iv.ve aut glacie , imo , ut
hofti-
PARTIS I. APPENDIX CAP. IV. «ij
hoflibus (upcrventret eo celerius , adjuvante ,

max ima eos clade proUratos Born jjia pene prius •<! itis,
t ejecit, t^uam (c advenire (cnHlfent.
* Cctcnim, dura res erat , quam poftulabant *’«/•-
! Sveet, &, quorum precibus indudi arma cepe-
rant, GaUi cunCta ut viCtores vidis rcrtiiue-
^

i rent , atque ideoomni ilii ope 8c modoreludta-


! bantur Sed Guilh Cliviam , Mindam , Marea-
.

' Comitatum , itemiiiic OUemburiicum inva-


I dentibus , coadti 1 'unt B'andenbutgUus & paulo
I poflD4«Mi tanto languine laboreque parta dimit-
I tere, ac omnia reddere, pace tandem an-
I no i67y. arbitro tatta , qux ita tunc toti
orh\ Cbrifllino y led inhda tamen, obtigit. In-
I tC! DanosBc Sueens ea etiam ardtiore vinculo eft
I
confirmata Regis Damci (qroie Uirica Eleonora
I Regi anno i<l8o in coniugium data .
i Eodem anno dcfunftus eft ^uguftusSaxonicHS ,
I
Adminiftrator Archiepifiropatus Magdeburgenfu y
t CUIUS morte illa regio vi pacis yeftybalicx ad hle-
t ftorem devenit.
(
&
Sequ itur harreticoru m in Hungaria Gallia in- Pfif.tM.
t
fecurio Fluebantur Htigonofi, ut dicebantur
(
in hoc regno vi £di(9 » religionis luae"*^*’""’

I
libertate, led qua? tamen labefadata jam vaiiis
I
eratmodis. At ccepra hoc tempore gravior inlc-
I
cutio, ademptar Retormatis Icholx , de/frufta
templi , relegati concionatores , quin abroga-
I
tum tandem penitus , ut videbimus,
I
illud ed 'dum .Jn W«'»g4r/4 quoque ab longo lam
I
tempore durius in Protclfantesconlultum fuerat;
quartiohrem arma illi tandem anno 1678. ducc
I

EmtricoTcKtlio Comite , corripuerunt Itaque T'«i»* 4


.
j

I
Imperator, ut animos hlMugarotum rurCus deli-^i"'*"
niret, concilium Procerum anno 1681. convoca-
vit ^etnproahyin quo dc communi Rcpublica age-
I

rctur.&cauCa' horum malorum tollerentur. Mul-


ta 'ffic quidem iis promida lunt, etiam in Reli-
I

gionis negotio, fcd ne qu’d praclfaretur , fedulo


curaverunt Catholici . Protclfantcs ergo Ic Tur-*
Qfi 4 carum
, -

6i6 RATIONARII TEMPORUM -

Chrlftl*
^arum commi (crinit- Hinc ortumtandcm
fidei
yi graviffimiim cum bellum dcquo agemus ,

pQfjpj pgj. jjem tempus dira pcuilcntia ex


HungArU in mox per Bobt-
delata ,

miam, Saxonium it qux circa (iint, l'c(c ex-


plicuit, de inulta hominum milliaabliimpfit
In Tolonia. anno l67s- novus Rex Jobannet
III. nobilillimam de Tureis retulit vittoiiam,
ceefis eorum ahquot millibus quam alia ctiani
,

cumulavit , de Tartans (iib inTum autumni


anno fequente parta Sic adadi ad pacem
.

Turcd, qux paulo poft coiit , Tolunis fic (atis


decora.
Cttnpf^ Pax itaque per totum terrarum orbem florere
incipiebat , (edobflabat Regis Ca/hVi infinita do-
minandi libidoquominusea 'mcgra& inviolata
perflaret. Inflituerat is .A/r/ij Judicia ,
qux , (ub pra-textu DependthlUrnm Se fl^wnio-
nis, ut vocabant, multa loca Rcgrio
& Regi Calli* adiudicabant
, cunis tum copi*
flatim, neglefta pace publica, occupabant -
e.i
Hinc mult* querelar &'urb*, quibuscompo-
nendis anno if-8o. ronvenerunt Cermaniei &
Gallici legati , fed dum de pace ab lis agebatur ,
Calli interim nihil penfi habentes, Cubito ingen-
ti cum Gfrw*<tw/rfcon/lei natione anno 1681.

lentoratum , amp'iflimam&r liberam ^Al/ati* ad


I{benum urbem occupainnt Quocirca ad bellum
.

denur omnia vergebant, atque ad mutuam pa-


ci(que Tieomagenfs defenfionem Imperator , hi-
fpanus^ Svecusy Batawiqvc foedus inierunt . At
Galli y nih'l eo retardati, luxtmburgumy quod
laxa hadienusobfldioncclaufum tenuerunt , ob-
federunt ^infeflis ign'bus terruerunt, fcquen-
imincit tiqueanno (1684 ) in (iiam redegerunt potefla-
tcm. Sed quia ob Twrr/VNm bellum Grrmoffi (ua
arma tn illos vertere non audebam, nec Batavi
volebant illis bellum fncereloli , fic cr,cohi ,cum
pacem non poflent, inducias vicennalcs anno eo,
dem (1684.) Gallos iniCT 8c m/panes Cetmanoj'-.
que
Partis i. appendix cap. iv. 617
que concil'arunt Quia vero Ctnuenfet
.

naves UiJihtnicucXiffi adiunxerant, irritatus eaaa'i«n.


re Ludouttut XiV. claficm tnifit, qux inje^is
ignibus eorum urbem gravifflmis afflixit rui-
nis .
Quin & julli inlupcr Ducem luum cum
quatuor Senatoribus in G*llUm mittere , &
per eos delicii veniam fupplices petere, quod
licet durum przflarc Regi debuerunt, viribus
ejus impares.
Nunc ad 7MrriVwm bellum , quod verbo fupra
attigimus, temporum nos lucccfTio ducit. Sci- tum ttl»

licet TtKelius &


Hunsari, excuflb Cdfarit jugo,
Tureis l'e (ubmilcrant , corumque auxilio Cuf-
fuvUm aliaquc oppida anno i68a. ceperant .
Hinc metus gravKfimi belli Imperatoris ani-
mo obortu» , qui ut id averteret , omnia (e-
dulo apud Turctu tentavit. Sed illis fixum jam
fedebat occafione uti . Qiiod ubi animadvertit
Imperator, omnia egit &circumlpexit , ut au-
xilia flbicompararet, &
ita diftraherct hofti-
um vires. Proximus erat Votonid Rex , qui
cum maxime bello contra Tureas erat implici-
tus. Acceflerunt faderi Bavarusy Saxoy Lunf
burgici , &
Veneti Neque diu cunftabantur
.

Turea , quin anno i68j. collcfto numerofiin-


mo HungurU in ^uftriam ingrelH,
exercitu ex
iplam Imperatoris ledem Viennam adorti j
ar^illima eam obfidione cingebant . Sed illa***
cxsnflanti/Time acerrimos hofiium infultus fu-
Ainuit, donec poli toleratam duorum menfium
Bc quod excurrit graviflimam oppugnationem
adventarent auxilio ipfe Rex To/oiii<(, tum Ele-
dores Bavarus fe Saxo , ac Dux Lotbaringia
cum exercitu Cafariano , denique ab circulis
GermanieisvcwfToe du(5tu Valdeeenps Principis cc^
pix. Hi, jundis caflris animilque, pridie Ei-
dus caftra Turearum aggrelfi ab obfi-
dione cos ingenti cum clade rc)eccrunt cx &
Germania exegerunt. Perfequentes viftoriam ,
mox coldcm in JiunganaidoppidvmBareanum'
denuo
, . . ,

<5 i 8 RATIONARII TEMPORUM


ruperarimt Iccutaquc vidoriam cuni
ffham <lcnito ,

»i t 6 lt. Barcano Si y^ovi^rtido S trigonii, munitilTimz ad


D4/iw6/Nm civitatis, deditio. Ccepto tam felici-
bus aulpiciis bello Imperator , KexTo/eniit, Sc
VenctA Relpublica , q^uod fa(^um antea nunquam
fuerat , arclilfimum inter (c fcedus ineunt a jver-
£•{«/«• <us 7 *wrroi, quod vulgo Ir^4 741 ra nuncupatum .
*”• Summus etiam Pontifex, quo magis rincipes »

ilios excitaret, lauJabi ii exemplo magnas iis pc>


cuniac iummasad luftinenda belli onera liibmiHt.
Hinc fiderati pro ic quiique niti , utpartis de
hoite laureis , legibus initi farderis iatisfacerent.
Imperator, ut /7«4|4roa a Tiarrij abduceret, an-
no 16S4 promulgata amneiiia , quam & complu-
res receperunt , eos fidi conciliare ftuduit . Duce
interim Lotbjri»go in HungariA , Ficrgr^dHin , yA»
ciam, SeVeftum c regione Budd lubegit, ipfam
tamen BudAm , conlumptis in irrita obfidionc
quatuor menfibus, multfique militibusamiiTis
expugnare non potuit. Similiter 'PolonU Rex ,
qui f4i»(0iV/4m obfidebat , &ipfe ab ea
rccclfit. Feliciores fuere, qui LemtAdiam
inlulam, vulgo j*. A/aiirtfdidtam, Iblitum pira-
tarum receptaculum , inpotellatem fuam rede-
gerunt, mox dein Trevejam quod Epiri ad OS
^mbrAtii finus oppidumefimunittlfimum
TifU idem tempus in Septentrione novas turbas
HtifMUt ciebat Rex i)4«/e. Simultates enim inter ipfum &
Wo//4ff4 Principem eoufque anno 1684 procelTc-
runt,ut hic fortunis omnibus exutus, per qirnquc.
nium fuis ledibus extorris egerit Sed tandem an.
.

1689 vi padforum ^Itenavien/iHth , Holfato cimifta


tamen cum fumma poteftate rellituere debuit
Tandem etiam VI. LuptaniA quon-
damRex, anno 1683 poit 1^. captivitatis annos
ipfisEidibus Septembris tatis celTit. Corpus cius
in LuptAniam delatum eft, regioque Maufoleo
illatum. Ex eo tempore frater cius ‘Pffriir ll. qui
haftcnus Vriacipis I{egentis titulo ulus fucrai: ,
Regium nomen alfumpiit. Vixmenlc poft prio-
ris

Digilized by Google
-

PARTISI.APPENDIXCAP.lv. 619
ris mariti obitum exado, Iccuta eft cwm Tor-
tugdlii£ Regina > relida iimca filia , qux
ipla paucos poff annos decdTit.
Iii Hungaria Imperator anno 168^. contra
Titreai bellum feliciter continuabat, jamque
TieHluftlmm oblidebat; Turcd igitur, utcumj^,,,^
inde averterent , Strigouium .V ipfi oppugna-
runt Sed expugnato
. Tureas ilie a Stri~
facile , ncc tamen fine illata clade , depulit,
rofl»'o

ro/fca EJoenefium alixque urbeslubada- , led&


maximi nominis ^ operis Pons exuffus.
Per idem tempus yeneti "Peloponuejuru vidrici-
bus armis , qua lubebat , pcrvalcrunt , redada et-
iam in potdfateiri Corc/iambe At i'o/om' Tureas
.

Tar/aro/que var'isprarli's fudci unt , Icqucntiquc


an. i<586. pcrcufibcum Af-yi/j fiedere , yalathiam
fubegere, caefis denuo, qineicdum Principem
rcltitucic volebant, Tartans Eodem hocanno
Veneti in Ttlopoimejo fibi lubncicnda feliciter per.
gcbant , captis , T^ovatino MetJjijne & qux prz-
-
,

cipua erat, T^aup/ia, vulgo Tieapoiis Homania


dida. Accclfcrean. i687.'lV-«pdc/»j, Corinthus,
^tbena , m Dalmatis T^lovun. i afielium , alia-
que Necinterim \n hu garis < clhbant Csjaria~
ni, qui luperiorcanno£«dj»» , infeliciter tenta-

tam nuper, lub 'pio T«rci exercitus conipedu vi


lubegerunt. Indeutaliapra-rcimittam , 9 egedi~
num Quincfue Erclefias expugnarunt Hoc ve- .

ro (1687.) vidisdudu Bavari 3 d Mi h.tt:(jum in-


genti clade Tureis , Claudiopoitm , tijekium ,^gri~ Unumm
sm occuparunt. Procedente tam feliciter bel-
lo, & recuperata Hungana, Imperator filium
fiium naru maximum , "jo/ephum , luccefforem fi-
bi dari 8: coronari curavit At ConftsntinopoU^Wx
longe rerum facies fuit Infelicitas quippe tem-
.

p'" um & tot accepta d > mna ipfi Su Itano Mabome-


/1'
IV. vel maxime adlcribcbantur , qui idcirco w»*».
militari tumultu incarccrem detrufuseff, l'ub-^2(2«fc
ffituto eius in 'ocum fratre5o//»»rf»«oIII. turSeit-

Ne gaudium hoc Cbnftisnis aut Imperatori fo- /«"**


lidum
,

6x0 RATIONARII TEMPORUM


A.ie;x- lidumefTet & perpetuum , Gj/// culpa iuit, cut»
quo quidem fadtx erant nuper induc iar in anno»
viginti, Icd eas haud diu duraturas elFe tacilc qui^
visperlpiciebat Commoda litibus occafio daba-
.

tur morte Cdro// TaUtini Elcdoris , qui an. 1685.


iatis erat fundus- Elcdoratus cum Taiatm^nt
ad Tbilippum Guillelmum T^eobHrgjcMm redibat y
cetera heres defundi erat loror , frati Galiornm i

Duci nupta, cujus nomine


tanta poifulabantur , utexfolvcndis iis vix tota
1 'utficeret regio. Omnem quidem
dedit opeiam
novus Eledor , ut traniigeret cum Callis, icd ir»
I ita , ut fcquenti capite videbimus , fuere eunda ,
Kaiflaw Inter im in Gallia Edidum tandem T^anneten/e
an. 1685. penitus ab Rege cftabolitnm, Pro^ &
«•«" tcftantcs lua Iaera dimittere juifi. Verum, hi
quum, fi vis inferretur, quam impares ad rcfiftcn-
dum elfent , latis exploratum haberent , eertatii»
diffugere incipiebant- Sed Rex folitudincm regni
metuens, ne quis difirederet, fub gravi ffima poena
prohibuit. Velfic tamen multa hominum millix
le fub d uxerunt, qui ab Proteffant ibus exteris ex-
cepti &
adjuti funt. Idem prope fatum per iclem
etiam tempus in ^n^lia Proteftantium Religio
metuebat. Regnabat ineaCaro/wH. fegnis Prin-
ceps, qui etiam liib finem vitx omnem regni cuti
fratri luo Jaeoh Principi Eboractnfiyaacm impen-
fe amabat , commiferat Is vero jam dudum in ex-
.

filioad Catho! icorum partes tranficrat,iifquc erat


impcnlcaddidus-Itaqucnon finecaufa Religioni
fu* metuebant ^n/^lomm Vroccres atque ideo*
acerrimas in Catholicos leges condebant, ipfum &
E^ractnfem a ruccclfionc excludere parabant .
r.tni,ir. H*c caufii fuit ,
quare Carolui II. diffolycrc iden-
'tidem gentis concilium debuerit, quippe quod
‘camin rem unice incumbebat. Rebus rta con-
Aitutis, fub initium anni 1685. cxfjsiravit Car<^
,
/«ill.<^o fadojAatim l'c Zo»d/»/ Regem publi-
ce renunciari curavit Jaeobus II. id quod paulo
poA etiam in Scotia , Hibernia > Sc Indicis polfclr
fio?

Dioi’ircd tey
.

PARTIS I. APPENDIX CAP.IV. 6 ix


I fonibus faiEium . At MonmutbiHi Princeps,
t ro/i II. filius , ut jple pater publice prufefTus ad
icd , it^r.
I fuerat, nothus, legitimum fe ferens, rcluftaba-
• tur, quin, ut bellum excitaret , iplecum ^rgi-
i
/io Duce 1'cdulo laborabat . Sed Jacobus, benigna
I omnia iuis civibus pollicitus , eos ita delinivit,
utquieiccrent, atque ideo A/v;3m»rf/»itaciie fu»
I peratus, imo prodente eum Grajo y etiam captus
I
fuit, &: paulo pofii.o/>iif;i/ publice (bcuri percul-
Ius . Idem fatum lubi it Argilius in Scotia Inde in .

I
conjuratos magno numero latvitiim . Sublato
> competitore, "Jacobusy ut primo fiatim regni lui
I
anno oHenderet, quid agitaret animo, vetuit , ne
I
horrend* illius in Regem ti parhmentum con-^,^,
I
jurationis, tempore Jacobi 1 . fadtac detedarj"» &
I
opprellio celebraretur amplius . Idem Icaucnti iTrV*
I
anno , edixit in folenne felium , quo EliKi>oetba ,
I
quondam Reginae memoria lummaaim fcllivi-
I
tate recolebatur. Ceterum conatibus Regisnihil
I
magis obllabat , quam jusiurandum Juprematus ,
iit vocant, Sc Leges Tanalesy per quasabomni-
j

^
bus pubi icis muneribus excludebantur Catholici
j
Abrogationem earii.m relpuebant penitus Proce-
I res. Itaque primo fibi potellatem Rex fumplit
[
Ibivere illos legibus &
iurandi nccelfitatc , atque
ita eos pallim publicismuncribus praefecit • Hinc
(

infinit* in regno turbx, fed quae in damnum Pro-


,

,
tcllantium pferumq^ue delinebant • Imoqiioma-
gis catholicis liiis (averet, omnibus abEccIcfia
I

dilTcntientibus liberrimum Religionis


I

I
uliim conccllit. Sed &r legatum anno 1687. 1{pmam
milit , qui fe regnumque fuum in clientelam Sedis
j
cVpolloIicac dederet. Ceterum in ^nglia atque
(

etiam in Scotia artibus agebat, quo facilius eas,


^

^
fub jugum prius milTis, deinceps domare polTet.
f
At in Hibernia vi&r armis omnia palam ageban-
tur, deliciebantur muneribus picrique omnes
f
Protellantcs , eorumqiic in locum Catholici
j

,
Aibllitucbantur. Quis exitus fuerit harum re-
nim, fcquens declarabit caput. ^
[

Digilized by Google
, .

6ii RATIONARII TEMPORUM


A.
Chiilll
d _
.699. C A P UT V.

De iis, qudmemordtu per orbem contigerunt


ab anno I6^. ad 1699.

Cafari fucceflum belli Turcici ad hoc


tJHT Th
tam, u<que tempus retulimus antea, nunc illiid
eadem felicitate propagatum porro videbimus.
Ante triennium jam Tek.elii munitiiTima arx,
Mungutfiumy coeperat obfideri, fcd defendente
eam tortiter iftius uxore , hoc demum anno
fame fatigata lefe dedidit. Expugnatz praete-
rea, fufisprylioTWcM, ,Alba i^egalit Cnecdf &
ac Tetrovaradinum yeneti vtto oppugnata li-
.

cet incalfum Chalcide, quam nunc 7{egroponte


vocant, Kninum tamen Dalmafid armis fuis ie
liibmitterc coegerunt .

SW/wM Ceterum nimis commodum Gallo videbatur


hoc tempus quam ut nihil in Cafarem tentaret.
Itaque , magno invaHt Germaniam exercitu , &
vix trium menfium ipatio quippe nullo rcfiften-
,
te , Heilbronnam , Maguntiaeum Tbi/ippiburgum
, ,
Spiram, f^ormatiam , ut alia taceam quamplu-
rima, occupavit Mortuus eft praeterea eodem
.

tempore Archicpifcopus Colonien/h , cui fucce-


dere cum non pofTct Furflenbergius Archic-
,
pilcopatum hunc Gallo tradidit qui hoc pa(5fo
,
Bonna, Bpenoberga , C dfaripverda aliifqiic op- ,
pidis potitus eft magno
dein labore &r Tangui-
,
nc repetendis. Eodem tempore
Hifpanis R: fub
3.nnf Batavis quoque bellum indixit, in
r«r»«
da^k*. gr^iam ICI licet ,Anglid
, cujusconatibushi
obftituri videbantur, quod nihilominus fecerunt
rergebat nempe Rex Religioni in Cuo regno
ifte
'neumbere, &
cum Epifeopi aliquot
illi renirercnt, eos
fremente licet multum R: indi-
gnante univerfa ,AngUa in Londinenfem Turrim
compegit. Subierat per idem tempus
ejus animum
iixc cura, fruftra fc de
reducenda \tsjlnglia Ca-
tho'

Digiiized by£oogIe
,.

PARTIS I APPENDIX CAP. IV. (5zj

tholica Religione laborare, nifi mafculam


beret IbboJcm , quae ipfi (uccederct , filiafique ad i6;>.
cius priori ex coniugio natas , Protcftan- &
tium lactis addiftas, a liiccellTonc excluderet.
Commodum accidit , ut quamvis eam ab longiffi-
mo lam tempore nullam genuiflet, puerum tam
opportuno fibi rerum articulo-, ejus coniuv pare-
ret Tuin vero de expellendo ceperunt Rege
cogitare, &
idonea eam in remcircumlpi-
cereauxijia. Necdehiit veleorum precibus , vel
etiam /ibi Rrconiugi /irae Cuhlelmus ^ranfiacus j
qui edido tandem fignificavit, paratum fe e/Tc .
ad jus fuum &r leges ac Religionem
tuenda, camque in rem prompta /ibi clTe
'
•Varum auxilia, qui & ip/ipublice edifto /uo id*
'

affirmarunt . Tum vero metuere fibi Jacobus '

impen/e coepit , Procerum fidem imploravit ,


eunda in integrum /e rcft'tu turum promi/it
Sed quum fidem ejus /ii/pcdam Protcflantes ha-
berent pene omnes , certatim non urbes folum
& regiones, fed Sc ipfi milites ad ^rauftatum ,
qui / ub initium T^ovembris in ^ngliam appulerat
tranfierunt. Quare, de/peratis rebus, primum
uxorem cum puero, quem Principem dixe-
rat ,a.d. y.EidusDfffwitrcr inGd///<o»mifit ,quos j^^hu
ipfc a. d. 4. Nonas JanHdrid stanni 1689.
tono lembo, qui tot navium bellicarum paulo
r
ante dominus fuerat, fecutuseft. Ejcdoea,/iatim
& Mdridi
ydraufidco c'us conjugi d Proceribus
delatum cR regnum qui illud etiam rece-
perunt, a Parlamento mox confirmati in ea dw
gnitate , & paulo poR coronati . ^nglormm exem-
plum, fecuta eR etiam Seotid , recepto /blenni-
tcr ibiquoque renunciato Rege ^raufidia. Sed
non tam commode in Wbernid res /iiccc/Iit. Gu-
bernaverat eam hadenus pro Rege Comes
€onellui, Jdiobo IJ. cari/fimus, &
acerrimus Cd-f/"//^
tbolicdrum partium fedator Ceterum quia Ma-"''<«*
.

giRratus fere omnes ab ipfo conRituti magna &


incolarum pars erant Orthodoxi , hinc in fide
Jaco.
,

6i 4 rationarii TEMPORUM
^h'mf
II. facilius & diutios potuit retineri, qm
Ptoin ineam cum copiis auxiliaribus ex Gdllis
eodem anno rediit , & vario Marte pugnavit pri-
mum . Sed adventante Cuillelno IIL & Duce
ScbomberiiOf viili & repre/fi lunt C4///' Hiberni-
que. Sequenti anno, licet auxilia ipfi denuo lub.
mitteret indovUMi XIV. & Tourwltius Qslltu
^nglicit Batavicaqae clalli aliquantum dam.
ni intuliiTct, magnis tamen pallibus in Hiber-
^4 co^/ fortuna . Auffo nam-
nia retro labebatur
que Dankis lubfidiis Cnitlelmi exercitu ad Boy-
nam fluvium acerrimo concuriiim efl praelio ,
&affe&i tanta clade hoftes, ut Jacobms illic &
. de rebus luis defperans, in Cniliam denuo le
receperit, HincGioV/r/moprona fuerunt omnia,
p0fu. captx funt urbes , &
anno 1691. adventantia
iubinde Callorum auxilia deleta . Itaque GaL.
li , quum jam occupatum tandem clfet etiam
praecipuum ipibrum receptaculum /.imrr/riim
liib finem anni , ^ cum lis aliquot incolarum
Orthodoxorum millia Hibernium relinquentes
viftori ceiPerunt.
Interim has clades in continenti fatis ulti
ilii
funt. Occupaverant, ut vidimus, anno 1688.
Ta/tfriMASMm &
vicina pleraque . In ea vero, cum
tueri fe nonpolPent, adventante anno 1689. Crr,
manorum cxeicitu , ferro Kc igneadeo 1'acvicrunt-
utvix velligia florentilJimarum urbium relique-
rint Inde ad liberandam ab his holi ibus patriam,
.

converfi tandem Germani, I{beHober^am , Cafa-


risverdam , Maguntiatum , &
Bonnam recepe-
runt, imo inferiore Gfr«4/i/4 cos pro r fu s exege-
runt. Verum lequcnsannus ( 1690.) Poederatis
infelix valde cxflitit . Nam yaldecenfis Yrinec^
ad f/or/4 ci*w, 7V<o»»<rcr»/ir Comitatus vicum,cum
€tm. Luxemburgico Duce, qui Gallicorum armorum
hoc tempore fummus in Belgica erat prsefc^lus,
acie dcccmcns , gravi clade affeftus eft ; Sabau- &
dia Du\, qui foederi contra G4//oracceircrat, ab
iildem ad Staffardiarn viblus univcrfiim Sabau-
diam

Coci<;;Ie
i t .

PARTIS I. APPENDIX CAP. (V.


dUm amiTit. At Bditnfit Princeps, qui copias
Cdfarii ducebat anno 16S9. in Seryia quidem
Tureas bis profligavit, &
varias iis urbes iil.
hic ademit, Ced corruperunt hxcprofpera anno
icquenti cum H4»»o<vrr4nwj Princeps tub ipium
anni initium cum aliquot legionibus caeius , tum timTur,
ethm Heuslerus vittus& ipiccum copiis, quas)|J^"*
ducebat, imo &captus. Hincl'uba£tae (uperiori
anno in 5frvi4 urbes iterum ami(Tae,quin Scriba
Graea , parte munitionum per incenium five
caiu, five per incendiarios, pulverem pyrium
deje^, inpotefiatem hoitium rediit . Penfa-
tiim tamen quodammodo hoc damnum Cani,
feba occupatione. Sed &
f^euetij ne nimis alte
animos tollerent Turei obftiterunt, qui, vi-
tta prius hoftium claflc , Malvafiam fibi fobie-
ceiunt , atque iftoc patto univerla tandem Pe-
loponnefo iunt potiti.
Ceterum Imperator , ut filio (uo fucceflfionem
in Imperium conciliaret, Tub initium ann. 1690.
Elcttorcs ad habenda Comitia convocavit, in
quibus mox ifte filius ejus, JoJepbuit Rex
manorum eft defigrutus , &
a. d. 17. Kalendas
.**^
Februarias coronatus . 2 17 ,

Mortuus eft a. d- 17. Kalendas OEiubres anni


2689. Julius Franeifeus , Dux Saxo Lavenbur.
gieuSf in quo gentis iftius mafcula proles om-
nino defecit. Hinc, ut (olent, de hsereditate
acerrimae varios inter Principes lites iunt ortae,
nam, utdefuntti filias praeteream, 8: SaxonesjStitrt
& ^ubaltiniy Sc Me^alopoiitani llicccffioncm po-
ftulabant. Prxcipni tamen omnium erant lune~irfi.u.
burgiciy qui illius harreditatem ut patrimonium
Majorum iuorum repetebant, juralua ulqueab
Htnrieo Leone y qui tempore frrdfrir/ Barbarof-
fa vixit, deducentes; quin fatto ip(b pofTeffio*
nem arripuerunt , &in ea le tuentur . Lis ta-
men cum maxime adhuc (ub judice pendet
Tandem etiam menfe Aprili anni 1689. fbri- m»*
ftina Sueeorum quondam Regina vivere defiit R»*
Te favii J{ation. Temp.Tom.h Rr ma
i ,

6 i6 BATIONARII TEMPORUM
»"* ****** ***"‘^ JS.poftquam regno (eabdica-
fh'itiV'
Jit69t verat . Secutus cft paulo po(t Papa Inno(tntiut
qui anno »670. in locuni UtmeniuX fuerat
luffeaus. SuccefTor illi datus ^tcxander VllI.
f'ed qui poft Icdecim circiter Pontificatus fui
menfcs anno 1691 &
ipfc diem obiit . Iffius
cxcep’t V CCS Innotentius XII. ex T^capoJitand
Titnatetlurum gente oriundus.
Pergebant in bello per idem tempus G4/// fatis
feliciter. Sabaudo fiquidem 'Nicaam, Carmaaio~
lam , MontemmelianMm aliaqueoppida ademe-
runt . In Belgica vero Montes per proditionem
equeftri mox etiam prxlio
acccpiffc creduntur
i

PrWiinn duiffu Luxeihbingici fed levi aut nullocum fru*


ad Lisfam in HannoniawCxorcs. Ceterum
,

quia Gubernatores Belgica identidem icm male


gcflTcrant , hmcCaroius II. in omnes vitsr d'cs ci
priefecit Maximilianum Emmanuelem , Eleftorem
Bavaricum , fpcdat* fortitudinis Principem .
Feliciora Imperatoris arma contra Tureas fue-
runt. Namque rep irato exerctu , cni Ludo^iesu
y** - Badenfis prxteduserat, magno ardore ad Salast~
r

Krm.», erneurfum e/f menfe ^ugu/lo, fed Tur-


ea tandem, .-iccepta ingenti clade , Cbrifitauii
cedere dcl-uerunt. Sccutar victoriam varix iftius
tradus urbes, lippa ^ Fiminiacum , Cradifea .
Varadinurn vero eceptum obfideri , anni demum
fequcnrfs Mafo exeunte fubadum Mortuus quo- .

que a-d 9 Kalendae 7«/" anno 1 <$91 quarto, poft-


qu m
ad Impcr'um pervenerat. Turearum Sul-
lanus Sohmannus III. fucccflorcm habuit fratrem
^ebmrtem II. Hir non folum in bello adver-
fus Cbtiflianos infel'X fuit, fed Be prxfedorum
fuorum 'Ts^Ca dcfcd'one immane quantum ve-
xatus Luxers bu*giius vvro in Belgica anno
pi 'mo haisiureum , 'nfpedante frufira ingentibus
cum copiis Rege, lubegit > dein
prep" ^trenl^f>K:m . hiannonta vievm a. d. IJ. ,

K '\cndi^ Septembres cum Pederatis figna contu-


lit, Stvidoria quidem potitus cft, fed quam ingen-
ti

Digitized by Googie
. .

PARTIS I. A^^PrNDlX CAP. V/ 6^.7


tJ fuorutn niilitum ItragercJimerc debuit. Siirnle
fu'.r, aut paulo tel ictus O i/iii \n Gerniania prz- «d [uit>
Itum, quod ad Tfur^eimmm Marchionatus fia-
denfis oppidum clt com niiTum Sed
. &
in .tuli*
O.ttlUm , Lf^wuit led ^ab-tudici ,uris po Tuin , in
potdtatem edadtam obti nuerunt , itidem Caili
I

At alibi hzc damna latis Cuperquepenlarunt Fz>


derati. Nam ut taceam rciecios per
i^beinfels* hollcs, Sabaudus cum Ibcits, reteptaiTT.N
Eporedu, impetum in Trovmcum iSc Delphi»*-
tuiu fecit, captaque Ebroduno aliilique urbibus,
regiones eas tributis exbaunt; nam quz nega-
bant tributum oppida, in cineres (unt redacta .
Ceterum, qu<a munitas iltic urbes Sabdudus non oMr*
tenebat, cxerc'tum tandem ad liia redusit inte-^'*^*
grum. His adde relatam dehoftili clalfe vifto-
riam, cuius plcrzque tunenaves captx aut liib-
meriie , fiarffaque adeo elf hac clade resnavalis
Cdllormm , ut toto hoc bcjlo deinceps jultam
clafTem adornare vix potuerint. Tantum etiam
eadem Gdliorum Regi terrorem inculfit , ut ad
tuenda littoia Nobiles liios evocaverit, ne ex-
fccnfionem facerent Britanni Batavi:\nc , qu»
tamen hoc anno tentata non fuit. Memorabilis
elt hic ipfc annus (16:^11.) nova dignitate, quaAr»*«
//4»noT/frd»*iPrincrpsornatus elf , quippe quem
Imperator in Eleftorum adfeivit collegium ,»*».
Icd cuius conftitutioni plurimi Germania rrinci-
pes obnitebantur, effeclumque eft ea re , ut )on-
giflimo dcin tenryjore ad Eleftorale fuffragium
non fuerit admilius
Galli verq clades fuperiori anno acceptas, hoc
(159?. ) fatis feliciter rependerunt Foedcratis Fui-
ns enim holfibus , Hoiam , Bc , quod |am priore ari-
no infeffistentaverant ignibus, Caroloregtum lu-
begerunt Eadem fortuna ufi \n Catalauni* , mii-
.

nitillimam iftius traiffus urbem , ,ad dcd*.


&
tionem adegerunt . Sed Sabaudot eorumque fo-
cios pariter viftos a TinaroUi oppugnatione reje-
cerunt . At in Germania Heidelber^am , (edem
Kr 2 otim
. ,

6i% RATIONARII TEMPORUM


olim 'PdUtimorum clegantifTimam , proditione
pracfcfli Heidertiolfiit (ed qui idcirco dignitate
motus, cumque ignominia diraiiluseft, in note-
nt . ftatem redegerunt , ac furorem fuum , quafl haud
documenta jam exfiarent , omni*
fatis triffia eius
bos in ea modis exieruerunt , adeo ut (nefas .')
ne a mortuis quidem manus cohibuerint, erutis
a furenti milite cadaveribus, ^-per plateas dis-
jeSis Leve damnum erat prar tot vidoriis, quod
.

in ^merlcd infula Al4rr/»iVi4 acceperunt , deprae-


dantibus eam led mox ittnim rei inquentibus
lis. Rex Indox>/f»< tamen , non obffantibus tot
?'uccelfibus, deliciente pecunia , praecipuo rerum
Osiih gerendarum nervo, ne Turtd pacem facerent,
valde metuebat Hinc anno 1694 bellum acriter
.

q^uidem, nec tamen pari uhique felicitate con-


tinuavit. InCatalaunU quidem res latis prolpe-
re ceffit . Vi&is enim ad Stimbrocam fluvium,
quem nunc Et Ter vocant, WJpunit, primo 7*4-
Umusj dcinCermnda f alisque minores C4r4/4M-
n/4 urbes liiba^x At in Belsied iple aliquam
.

cladem palTus, Ho/Vw nuperrime capram Fcede-


ratis iterum relinquere debuit Quin etiam

glicd S: BatayicdcliiVcs, littora Cdilica circum*


vc^s , prscipuos iflic portus , Deppam , Tdrtmm
Cratid, Cdleium fFunum S, Mdctovii aliolque,
infertis ignibus pene ablumplerunt , naves etiam
mercatorum, & vel maxime annonam vehen-
tes, magno numero interceperunt In Sabdm-
dia quidem Foederati nec Tindrolmm nec CdAt~
ie hoc anno fubigere potuerunt , incolae tamen
vallium ^ipindrum militibus itlndti palantes
G4//oi magno numero aut trucidarunt aut in ca-
ptivitatem abduxerunt
Nec Turearum Sultanus felicior. per Nam
Cdfaridttosa Tetrovaradino in ScldvonU non ft-
ne clade reieftus, Juliam quoque Huugdridccde^
re iifdcm debuit Dein Feneti Chio» iniulam led
.
,
quam poft b’ennium amilerunt iterum , Ar in
Ddlmatid Ciclurum , aliaque muniti/lima pro-
pugna.

Digilized by GQegl^
PARTIS I. APPENDIX CAP. V. 619
pugnacula, rejcftis, qui amiHam recuperatum
venerant, hoftibus, ocaiparunt. Toloni etiam «i 1(9^
hoc ipfo anno nobilem de Turrii Tdrurilnasy
qui Cuminieeio lubveniebant , viftoriam retule-
runt. Sub finem anni Icrcniffima jlnilui Regi-
na MiirM,C«i7/r/mr 111. con)ux, mortem obiit,
magno fuidcfidcrio civibus bonis relido <
Interea Imperator anno fiimmum belli
contra 7«rr44 ducem conffituit Eledorem 5*4X0-
nU Frtdericnm ^luguftum y fortillimum omnino
Heroem, quiC4y4rf4»o exercitui magnam copia-
rum iuarum partem adjunxit. Impedire tamen
ob loci iniquitatem non potuit, quo minus Co-
mes yeuraniut ad , fuperiori HungarU
oppidum edita prius fortiflima pugna, &r caefls
ingenti numero Turtii tandem fuccumberet *
Inde Lippam hi ejuldcm tradus urbem fubege-
runt, ied direptam iterum reliquerunt, ean-
demque mox fortunam urbs Titula experta eil.
At ytueti ad Cbiom infulam de illorum clalfe
egregiam reportarunt vidoriam Hoc ipfbquo-
.

que anno ineunte, fato fuo funduf Tur*


tarum Sultanus ^ebmetet II. (nccefibrem padus
eft Muftapbam II. filium Mabometis IV. iflius, //*3***
quem folio dejedum & in carcerem, in quo /»-"<<*
fuperiori anno deceffit , detrufum fupr» vi-^^T^sT
dimus.
Ceterurn expeditionis contra Gallot hoc anno
fic fatis felix eventus fuit
. Namque SabaudusCa^
falt tandem armis fuis dedere fc iubegtt , fir Pes-
derati in BelgitUy infpedante licet viciffim in-
venti hoftium exercitu, Tlamurtumy quam ur-
cem inexpugnabilem veiiditarant Calli , ad de-
ditionem compulerunt . lidem tamen hanc jadu- jj,
ram penfarunt utcunque , redada in poteflatem, t-m r—
proditione prxfedi, Flandria urbe Dixmuuda
& Bruxellarum per injedos ignes vaftatione . Sed
claflis ^Hglo-Batavica ignibus ignes retmfuit,
dum varias denuo in G4///4 littore urbes flammis
deformavit. Incerim nonnulli in Angliadeoc-
Rr 5 ci-

Digitized by Googie
, , , )

"
ti» RATIONARII TEMPORUM
A >f*8 cidendo CiiJlicImo inierat confilium, 1'eddcte^
'
fta coniuraf one in Icctm» venationi finiul 8e cae-
di deftinanmi milites miifi, qui perculfotum
maximam parfcmc-perimt, reliquis, laluci luae
matura & praccip^ti iuca coniulcntibus.
^ _ In 54i<iiidM tamen Iiidowro, quod lam dudura
meditatus tiicrat, ccfl’t ex lententia. Labora-
»»"»/'*•* verat diii lam in eo, ut Sabdui»» a Paderatis
c3i». peculiari pace abftiaheret,quoo anno hoc(i(S96.)
'feliciter pcilecit. Itaque honcitill mas ei pacis
condit ienes concellit, (eamdum quasetiam fi-
liailliusnatuma'orin matrimonium Duci
%und>* y Regis G4///4 nepoti, clKiata- Ceterum
SabdudHs ut quietem Hbi a betJo conciliaret,
finem ejus in itdlia quaerebat, atque ideo Hif-
fani fimul 8f Imperatoris conienium flagitabat
in perpetuas iflic inducias. Sed cum illicuni^.
'rentur, adiutus a Cdllit ydltntUm in Mtdioia^
neitfi agro obled<t , atque ita confenlum iis tan-
dem e- prellit At quas tenrare toluerat in Bel-
.

^»>4 urbes, T^atntmum 8: C*»ddnmm yriUrtgiu*t


qui Jjixemhurtifi hupet demortui Vices exene-
,
rat de Cucceflu defperans, dmittere debuit.
liciorcs anno , qui lequebatur ,'( x6yj.)Galli fuo-
nint Nam c ptum quidem in lupetiori Grf‘iM4-
.
«14 a Badt»y? Principe ied tpfi vi-
cilfim \nBetgita ^thum^ A' .in Catalauaia poR
^Cruentam tamen demum obildiqnrm , Barei»o-
, -««» lubegerunt . Quin &
mari-haud inteiic«s
Rierunt: nam interceptis quamplurimis hoRtutn
navibus , Vointius eram , Cdrtb.^g}»e nova in
'yAmerira pc'titiis, ingentes inde divitias reporta-
'Vit. Verum ha?c damna a Paderatis
"falae direptione fic latis (unt penlata. i''^’tiL
1 Geterum pacem qn:rfivcrat >ab aliquo iamtem.
XI V.qua hoc ipibanno (KS97.
conchi Ia cum Pardciatis , omnia poft pa-
cem T^eottidfen/em erepta rcliitiiit, excepta
genrina , fcd pro qua Fttlmrgkm reddidit itr Bri.
4U0d jamjnde i morte •Btraarii yiMd-
J ‘
rienfis

Digi’: by Coogli.
. '

PARTIS I. APPENDIX CAP. V.


rienfii in putefbatc Galhrum fuerat . Gnillelmum a. i 6 g|.

quoque ill. le^icinium 2fr/r<(iiAfV4 r»m infularum


Regem profelfus , miupcr nec clam nec
J.cubo il.
alam auxilia Ic lubminiitraturum promiHt Ai-
E iter pacis Rex Sueeornm erat > C*r^lus XI. Icd
qui, dum dc pace acebatur, ip(is Nonis ylptiitr’***
bus tatis concelfit. Tilius c|us & fuccelTor, led
nainorennis adhuc, lub avix Hg Procerum quo»
rundam tutela regnum lulcepit. Sed drnomne
ejus, legati Suecici negotium pacis , ut arbitri,
ad tinem perduxere
- AtinPo/ofl/4 lupcriori jam anno a.d. KahAfcr,;^
QHtnllil. Rex Jubannes IV Sobiejkiiu fatalem
horam obierat ; poffquam de lucccWionc acres ««Ry»
contiriuo lites exortat. Kraccipui diadematis
Candidati erant C'on//«r Princeps , ex regia G4//0- ««#•</&
rum cognatione, &
Fredericus JtHguftMi SaxontM
Eleftor. Scindebatur hinc in partes Po/04 4 , led
poit anni & quod excurrit interregnum , potioru
bus Procerum 8c Nobilium luffragiis poiferior ad
regnum vocatus efl, qui illud etiam confeffim
adiit. Nequetamen adverCa fadio le 1 iibmifit fta-
tim , led evocato ex G4///4 Co4/fo, civile bellum
exciutura videbatur. Appulit is quidem cum
clalfe ad Gtdanenfem urbem icd cxclulus ea,
&cffula incalfum pecunia; ingenti Cumma dc^
inum le mox recipere debuit , quo fafto praevaluit
facile 5’4jro«»V*j Elector qui exinde, ^Hgkfins
,

,il. 'appellatus, varits ffatim turbis implicitum


geifit regnum. Ceterum prtrfucrat isiupenori
,anno ( 1696.} CxfarUno contra Tunas exercitui,
quando Temesvarimm quidena expugnare non po-
tuit , holfes tamen elegia , licet haud incruenta,
victoria liipcravit roff ejus vero dilceiTum dux
.

I>clli contra Turcat conftitutus eft EugeniMs -Sf-^


Jumdix Princeps, qui varia virtutis 8f j^tudentias
militaris Ipecimina cum in labandi * , tum etiam
in HungArU lam ediderat. Nec defuit, ut forti-
tudinem oftenderet , occafk). Anno 1697. ipfc
Turcdrmn Sultanus cum un iverfis fere imperi i lui
Rr 4 vi-
. ,

6ii RATIONARII TEMPORUM


Wa?' viribus in H»ngari,im movebat. Etigrnius igituf ,
u lA!». quanta potuit celeritate hodi occunit, adZen-
tbam , haud procul a Tibijio flumine > manus
” cum eo conferens, mcnfc Stptembriy nqbiliffi-
mam reportavit vidoriam , carfis ingenti cladc
Tureis.
Per idem tempus Afo/ti quoque TwrWi bellum
intulerunt, & coeptam jam c>bfideri anno 1695.
jlfQvam , munitillimam ad oftium fere Tnisuis ur-
bem, fcquenti ad deditionem compulerunt Et .

cumdein anno 1697. Trfrtrfroi irruentes, pr*d*»


que magis quam praelio jntentos , magna cum cla-
de reieciflcnt lequcnti Treeoptufem urbem obie-
,

derunt, accurrentefquead auxilium r4rf4roj ac


T»rf4i ingenti flrage repulerunt.
rt» nm Fradi tot malis Turei de pace &
ipfi fen"q cogi-
Ttatu
«tarunt, qu*etiamf4r/owV/V anno 1695». ipfbs in-

ter & Imperatorem, tumT*o/ci»oi, quibnsf4iw»-


nieeium rcditucre debuerunt, ac rewefoj cfHan-
cita . Difficiles hi Ce prsbcbant primo, quia
T^aupdOum reddere &
caflella quaedam diruere
jubebantur; led ipfi quoque paulo pofi tarnen
in pacis leges confenferunt At vero magis etiam
.

cundabantur Mofei , quin proin hoc quidem te-


pore fum Tureis inducias tantum in biennium
fecerunt, quae tamen anno 1700. in pacem funt
converfae
Per idem tempus Eledor Brundeuburgieus pe-
cuniam, quam ipfi debebant To/ob/, repetebat,
cumque verbis nihil proficeret , armis eam extor-
quere conflituit, redada in potefbtcm £/i»Bg4
Borufpd urbe , fed quam , compofitis mox litibus
7o/oBi’i reddidit.
r*0r Ceterum quia £Nrop4m turbant valde diver-
naraiBi. Pafforum ufus , Orthodoxis Cregoriduum ,
Proteflantibus vero plerifque antiquam , feii J»-
lidnam computationem fequentibustdaturn idcir-
co viris qaibufdamincogcnereeruditionisillu-
(Iribus id negotii,utFafIos redulocorrigerent,qui
fic emendati dcin a plcrif^uc populis fiint recepti.
.

PARUS I. APPENDIX CAP.V.


Eodem tempore Magnus IWoy?or»»i Dux, Te-
f'‘^?‘“^*'of*squam , pro indolegcntis, inge- *d »«»*•

hadenuf
nactenus immerii
barbariei & infcitiae
r“penitus fuerant, eximere cii-'»*” , cui

piens, contra coniuetudinem fere iftius


^no 1697. Iter in exteras luicepit oras, populi
per &
Tblontam in Boruffum veniens ab Eleftore
Hran-
per aliquot hebdomadas magnifice
ex-
ceptus elt &r '•ultus.Deinpei CernmHiam \n
tay,am ftrretxn ,8c ^mfielodami aliquamdiu
(ub-
ititit, ubi quo magis cives
fuosad artes firpratei-
puead navigationem excitaret, ipfc elffruendis
navibus operam dedit , multis
quoque omnis ge-
ner is artificibus , ut in MofiovUm
migrarent , ma-
papromittendpprasmia, perftiafit. Sed &bel-
ncos omnis ordinis duces quamplurimos
ad idem
faciendum pellexit, qui indigenas milites in
arte
tari exercerent, cujus fapien-
tmimi inltituti cum maxime uberrimos percipit
^ngtU^ Viennam regrefTus
anno 1(^8. &
ab Imperatore magnifice habitus
clt bed cum in luliam iter meditaretur
.

, audiit
rebellionem domi contra fc ab fororibus
concita-
tam , quare fubito in patriam recurrens prefen-
,
tia lua &• fuppliciorum
feveritate tumultum
litum laciJecompefcuit

CA P U T VI.
CoatiiUHt hiftbrUm omnitim populorum
ub anno
1700. ad annum 1709

p Acemuniverfo quidem
J
terrarum orbi reftitu- . „
tam fuperiori capite vidimus,
riaimus, ICO
fcd anmiS
annus D-nl
n ^ i7oo.gravifHmorum
nic •• -/r- 1_*
deinde bellorum dedit nmHUt
I m»•

mitium. Fiolufio fuit,8f quafipra:paratioqux«**’


damad iequentia illud bellum , quod DaninRex
contra Ducem movit. Irat ilic FreZ
ricM I V. qui patri fbr/^/4»o V. anno
fuperiore
a. d. c. Kalendas Stpttmbrtt
deflato, fuc*
ccf-

5 . (jt
,

(534 RATIONARII TEMPORUM


A« '?’<>• ceffcrat .. Is pacta ^Uenavieti/ia aliter, quam
HulfaiUDuci coni u Itum erat , explicabat. Hinc
Jites & bciium, in quo quia ab Hotfatis /labant
Lu/ieburiui in horum terras lubito irruperunt
£>.iHi , qui cum iis taciebant , Saxonest popu»
labunJi & pradas pallim agentes j vcium mili-
tes cum rulticis luper-enientes &• prxdam rcce-
pciunt, & in
prxcipitcm hoftes egerunt tugam.
Ceterum i/ ex quia hinc cum cialfe^/i-
tii ik Bauvi Batticum mare invadebjnt, inde
Rex Suiiu C*ruiHi Xli- cum exercitu iii iplam
penetrabat ZtUndiam Dunicum , atque etiam
««j/Sj Huljiiii4t Dux cum luis lociurumque cnpiis im-
minebat, coactus fuit pacem facere quxa.d i8.
Xalcndas Septembrei Traventbalii lancita eft.
Traxitex hoc bellooriginem luam aliud mul-
toacrius, quodque ad hunc uiquediem etiam«
num durat. Scilicet (ocius fuerat jluguftmt
U. Volonid Rex, qui, ut Svetorum vires di/tra-
herct, & Hmul, quod promilerat Reip< Volo-
micdt, (adempta olim recuperaret , DvonUm
fubito inva/it, lubaCfifque aliquot arcibus , ip-
Ium regionis caput Bigum gravi obfidione pre-
mebat- Accedebat etiam Mofeorum Monarcha,
qui munitilfimam I/i;o«/4urbem ?{arvam ingen-
ti cum exercitu circumfidebat. Sed non pa/fus eft
n/?i i Svetorum Rex Livonos luos auxilium diu cxlpe-
dare. Appulit ipfe cumbaud ita magno quidem,
ledillimo tamen exercitu, &r, rciedo a B>£^
^ugufto ILiub finem 'hlovembrit muniti/Fima MoA
rorwm aggrclfuscif caltra, eoique', numero licet
immane quantum fuperiores , ingenti tamen cutn
clade a obfidione depulit.

. Interim in Occidente haud vanus futuri belli
.. timor erat ob adverlam plerumque valetudinem
Regis HifpuaU Caroli II. improlis. Inhiabatiji-
dp-u/fKr X/A'. t.in* is opibus. Itaque ^ngH Butavi^
que, a Gallit ultro indudi, /ecuritati' publicae
divifione regnorum Hifpunicorum fidatis caveri
pofTe crediderunt . Ea ratione iMdovieut XIF»
.-,v/ 5

- - — ;’:gitized bv —
, ,

PARTIS I. APPENDIX CAP.VI. 6j?


A. IroA.
T<!fjpolitannm Sicihd regnum cum LothAuniia
& ,
Chrilli
dcitinabatur > ac-
CUIUS l-)uci pro co Mediolanum
ad i;of.

cepturus erat, relit)iu ditionis Hijpanicd Impe^


Cdtolo decernebantur .
ratoris filio natu minori
iple Rex H//-
Sed recuiabatea Imperator, quin
pu/z/o-gerrime terebat, vivofibi ab alienis hc-
MmtC*-
rcdcsicribi. Uum harc geruntur ,
RexiltcCaro- r>/J U-
Im II. piis Kalendis hlovembrisznno 1700. «tacis
i

ag regni i6.incunte, vitam cura moitc commu-


tavit rclifto teltamento , quo lororis
luac
SmttJU
&
Regis Gallici nepotem Vbilipp»m ,
Ducem ^n- Plilif.
dei*vcnfem, ex aile fibiheredem Icripfit, quem fui r.
cuim Lnduv iens XI V. accepto hoc mortis
tio , eam hereditatem adire jullit , negietta ,
lualerat divi-
tiliam prius
fione. Ea res univerliim £«rop<
orbem inccnti
videbatur
confternationc perculit : quippe tacile
nunc fore G4//0 , ut quam dudum meditatus
lue-

'rat univcr(am Monarchtairi fibe compar^ifct •


Ttaque nimias ejus vires letundere, &
j
ius
ImMrato-
HrUcn gentis alTcrcre decreverunt cum
4 i»< Princi-
•rcMi, Bnu-vi, & p!etiqueGef«
erant, ideo arma Ira-
•pes. <)uia vero imparati
potuerunt , led
tim quTdem arripere tunc non
aliquanto poft demum ea, verum ingenti cum
vitae hex
G4//<4malo, ceperunt. Ceterum finem
'anno quoque a 'd Kalendas oaobnsmycnn
caput XII. cui
•Apoftolic* Ecclefix
•fiiffragiisCardiatlium lubleftus eA
Clemens XI.
^
fX oi^banotnm familia .
Ntumm
’ Initium feculi XVIII. novum Eunp*
Regem BmteSia

•dedit Freiericnm , Elcdorem


hadenus Bm».
denburticumy qui ab Imperatore Kcx BornlM
-.,

SeCaJnbUienunasitusy a. d- i6.Kar
yandJUy
'Icndas Februarias I{egiomonts
aim ferenilfima
dignitatem Ro-
'thori fociaeft coronatus, quam
Gallus Hsfpanusy aliique ra-
'manus Pontifex, y

'tamilon habuerunt. -u 11.«,


Parabatur intei im utnnque fulnma vi bel
um SmUMt.
tfllum

cujus primam vim Icnfit Italia . Naxa,utre^^ua


.

6i6 RATIONARII TEMPORUM


A 'J^regni fic Mediolanum quoque "Philippi
«d i7d9 V. nomine occupaverant Calli. Pertraxerunt c-
tiamiidcm cum Sabaudum y cujus
in partes (iias
filiam ille duxit uxorem , & qui lummus militum
cft confiitutus, tum quoque
prxicdtus in /M/id
Mantuanum Du^cm, qui omnibus Principatus
Iui munimentis Callorum pTaifidii palliis clt im-
poni •Ergo Imperator Icaillimum eo milit anno
1701.exercitum , cui lummum ducem dedit for-
tillimum Heroem y Euge nium Sabaudum y qui
Spartam ifiam ornavit abunde. Nam licet holtes
eum Italia excludere omni opere laborarent, pro-
hibere tamen non potuerunt y quin per invios
montes , quafi alter Hannibal y irruperit , Sc ip-
fos retro recedere coegerit. Mox etiam a. d. 7*
PafiM Eidus Julias zdCarpum 'laMutinenfi Principatu
hoftesaggrclTus vicit &caftris exuit. HuxGallo-
rnm ifto in prxlio fuit Catinatusy^ qui fuperiort
contra 54t4»di«»* bello rem egregie gclTerat, ve-
rum hac clade Regis gratia excidit fere, certe
liibfiitutus in ejus locum Villaregimy qui haud
ita diu poft cum auxiliis in cafira luornm perve-
nit. Is, ut maculam ibpertoris cladis elueret »
cxctntxxmCdfariannm lnBrixiano agro prope vi.
riM cum ChrWumfnmma vi adortus, ma^a fuomnt
^5 .
Rragc repellitur. Polf hanc vi&orizmEugtnius
varias urbes A-cafiella MSuiimdainuxime agri fi-
bi fabjecit , minoribufquealiquotprcliisvidor»
tandemdigreifis m
hi^rna hoftiBu» , Mantuam
laxa per hiemem obfidione cinxit
At Selgitn urbibus, paratis necdum ad reft-
. fiendum Batavi* , Galli prxfidia fiia impoliie-
xnnt, &
illorum milites, <px\ Hi^anorum nomi-
Re&pfoprizlecuritatiscaufaeas tenuerant ha-
denus , inde migrare jufierunt . Bellum tamen
in fequentem dilatum cA anuum .Ceterum rece-
perant ubique regni Hifpanki ptoyinctat ^nde»
gavtnfemy neculliufquam, nifi foH Ti^poUtOm
’ rcluftabantur , qui , excitato tumuit^ fdro-
fmTT /mi» > Imperatoris filium. Regem rcnunciarunt.
Sed

Digilized by Googie
i ,

PARTIS I. APPENDIX CAP.VI. 6ij


Sed quia auxilium iis fuNmittere necdum poterat chjfflf'
Imperatori facili negotio a Prorege, DuceMe- «a
dinatdtlio, tn ordinem redadi funt > qui etiam
multa tunc in cos 1'cvcritatc detonuit.
Haud levi interea confternatione communi
Foederatorum caufx faventes perculit inopina
mors Cmlltlmi III Regis, qui, fatali M<n,
Principibus cafu , nim equo collaplus , P®uld
pofi a. d. 14. Kalendas./fpr»/ej anni 1702. tran-
quillo fine (blutus eft . Succeifit ipfi in ^n-
Xlia regno ^nna "Jacobi II. altera filia, Georgio
rrincipi DamU nupta , qux fccptrum gerit .

Ceterum , quia nec ea prolem jam habet ul-


lam, ut tamen (pes omnjs prxeideretur Catho-
licis propioregradu iunftis, Procerum conCenlii
& publica lege lucccniodecictac/I SopbUt matri
t ledloris Hannoverani cjufque hxrcdious , quip-
pe qux avum habuit materhum Jatobum I.
glid Regem . Huius cn'm filia Elix^betbd Fre~
dericiV.Tdldtini ScKc^is U^'bemid uxor fuit, ex
quo matrimonio nata eit harc ^opbU , Ibla reli-
quis fratribus & lororibus (uperftes. Quocirca
^nglitam gentem vehcmentilfimc movit Ludo-
'u/Vui XI V. cum poft mortem profugi Jdtobi quae
a. d. |6. Kalendas Offcbrei anni 1701 contigit
filium ejus , VdlUd hactenus Principem vulgo
disftum , fine populi fuflTragioBr/Vrfflji/yRcgem
declaravit. Sed penCarunt latis hanc injuriam
infiidfis CdUa multis cladibus, quas ha-
bebimus pofiea. Conjuravifle interim in Cdjd-
rtm jaftabatur Hun^drUot aliquot Proceres ,
quorum caput rtfet F^dgotxiifs , atavis ortus
Trdafilvdnid Princtpybas i qui idcirco in carce-"^'^**
**
rem datusefiaim quibusdam aliis quo-
rum tamen aliqui plane innocentes deprehcnfi ,
herum dimiifi funt. Inter hos fuit illuftri/fi-
Syrmdy$$i cujus pofimodum fideli & dili-
genti opera in componendis Hungdrid turbis u-
lus c(l Imperator . Ipfe R4gof , corrupto cen-
turione, qui eum cufiodiebat , carcere clapfus
<538 RATIONARII TEMPORUM
taradiu latuit, donec, adjutore Berexinio Co-
ad iT^. mite , qui , &
iplc inter coniuratos habitus ,
pcilequentium manus eyalerat, Hungtu yc- Um
nc univerlam ad corripienda arma concitavit;
qui tumultus ad hunc uique diem componi
neutiquam potuit.
Ceterum hoc anno (1701.) bellum con-
tra P«/onoi magna cum alacritate & telicitate
continuarunt B,igA enim movens CatoIhi XII.
.

"Polonoi 8e Saxonesa.d.7. Eidus Sextiles aggrcl^


Cus profligavit adeo, ut caftris etiam exueret .
Inde occupata iam Curonia , (eu CurUndia , a gen-
te , quxeum Oginsf^iis civile bellum
in gerebat, in auxilium vocatus, hos
etiam penitus ferme debellavit. Ceterum Po/o-
jioj pacem tunc orantes iiiperbc rejecit, non con-
ceiruruseam, nifi dejedo Regi luo ./^«j«/7 oali-
um rubltituercnt Hincmultse in ifloregno tur-
.

bx, &quiaPo/owor*»»aliqui , ut mos eligenti ,


ad Swf*»» tranfibant , itataftum, uth'cperl'c-
quensanno 1701. vidorias (iias, &a. d 4. Nonas
rHnaaiSextilesxdCliJo^vidm haud ita procul a CrueovU
cum ToIohis 8e S axonibus denno confligens, in-
***’
genti eos clade affecerit, ac lecuta viftoriamfr<-
coniU Sveto (elc dediderit. Stetit tamen eidem
hate viftoria (at magno pretio; nam ut taceam
magnum cecidilTe militum numerum, affinis e-
tiam Regis, Ho/farix, ipib in prxliofortif-
fimed'micans, occubuit.
siifftn-
At Mofdy quorum MdgnuiHvx hoc ipfo tem-
porecum ^Hgufic II. ardiffinum contra Sveto»
ibeieratem inierat , ex foedere fubitam irruptio-
nem in Uvoniam facientes ^S lippe nhatbtum , Sve-
torum ift'c durem multitudine lua opprefferunt
potius, quam vicerunt, Iicct Ile tamen cum qut-
i

bufdam Iliorum ferro fibi viam &r (alutem inve-


nerit. Sed iidem dein Dorpatum etiam tentantes,
proficere nihil ineam hoc quidem tempore potuc
runt , '^oteburgum tamen &alia quxdam
caffclia Cabmitterc (c coegerunt»
Sed

Digitized by GoogIe
) ,

PARTIS I. APPENDIX CAP. VI. (S39

Sed ad G4 //iVi»w bellum revertimur, quod im-


peditius iccit Co/o«»>»y?i Archiepilccpus . qui va- irf"i709.
no (ub praetextu , quafi metueret fibi a VaUtino ,
G4//(V4i copias , auxiliarium circuli Burgundici uktr C
titulo larvatas , in terras luas immilit ,& urbes •

earum praefid io firmavit Itaque ho/tis una cum


.

C*Hii ludicatus eft , & , cum & ipfi &


^n^/i quoque ildem bellum indixident, auxi-
i

lio Eoruffurum alioiumque Cctmdtnd Principum


invadentes fuh mitium an-
DioecefinCo/®«/>/i/iri»i
ni ijoi. Cdfatipvcrdam polt ditiicilem latis oKi- CtftHf-
dionem occuparunt Pratcrrc/ei»»f/»y?j, Eledor
B 4 T;4 ri 4 &iplcquidemnutdbat lam, ac fratrem
liium , led verbis hadenus defendebat, inteiim
copias ingentes conlcribens, led erupit demum
menle Stptembn eius quot]ue cum Caliis con-
Ipiratto, quando Vlmam Sc Memmingam ^
plillimas ic liberas Imperii civitates , fubito M<m
opprcllit. Aiitequam vero ifta 6erent,
•Via ab exercitu Cermanito aufpiciis &
duf^u i-wr»-
ipllusBomanorum Regis oblfclT*a'eft , &
quam
nemini eeffkram portis CuperbeinfcriplcrantGa/- acm»«-
//, ca tcum prius arx urbi imminens vi clfet
capta » viftas Cdfari manus porrigere debuit .
Haud ita diu poft non procul ih Hagenoaevm
Callis , quos Carinatus ex Italia revocatus du-
cebat, acerrimo fed &
ancipiti prxlio pugna-
vit Ludovicui Badenfis.
In Italia maximus Heroum Eugenius fub ini-
tium hujus anni ( 1702. pulcherrimum nec ulla
unquam exftinguendum oblivione facinus edi-
dit. Secure fcilicet hibernis Crewow^frucbatur cirmwi
Villaregius. At Eugenius t fubito de ncxSc ad
*

4.NonasFfiriiar// ad iftam urbem veniens, &


per cloacammilitesaliquot in eam immittens»
porta potitus eft, per quam irruens urbem ipfam’
aim toto praefidio procul dubio intercepilfcr
n yandemontius junior ad conllitutum potuif^
ict adeffe, quod ille ob impeditius iter cxfequi
Qon valuit. Itaque contentus ea gloria fuit »
irrupilTc
<540 RATIONARII TEMPORUM
ChlfoT le munitam in urbem, multis hoftium
ad I7C*. millibus tnicfTam , idque paucioribus longe cx>-
piis , &
tamen liimmum hoftium ducem , ip-
Ium yilUrtgmmt eduxilPe inde captivam , (iios
\tu!r denique incolumes reduxifTe At vero hofti ea
res tantum inculfit terroris, ut variasmoxur-
bes reliquerit. Et GaltU Rex, aim quanto fi'«
bi illhic hofte res elfet, fatis jam pcrfpiciens,
querneum eo compararet, hsfitabat valde, do-
r«2«j- ncc tindem Fendoeinum f Icd ingentibus audlum
»"• copiis, in dcfli navit. Omnes hic ftatim
intendit nervos, ut rem dccelToribus corruptam
emendaret, & feliciter mox Mantudm ^ ad ex>
trema ferme annona: penuria rcdtdam, copiis
& alimentis in urbem immiiris confirmavit .

Cdfmru- Hinc tres C^/arMAorioH equitum legiones haud


procul adortus cum 15000. liiorum mi.
^/*** litum fudit quidem, fcd tamen H/contms, qui
illis prxerat , ferro fibj &
hoflium ftrage viam
aperuit, quacumplerifquefalvus evafit- Haud
itadiupoft f^endoeinui catn ingenti exercitu ca-
ftris C^farUnorum approptnquaoat , quafi ea ag*
gredurus. Sed non expeftavit cum fortilfimus
Princeps , quippe qui ipfe, quanquam
VTtUwm viribus impar , G4//0; ad Luzj^rdm in
invafit, &
pofl cruentam pugiram loco
tandem cedere coegit. Sed quia ob praevalen-
tem hoftium numerum cffei^us vidioriae nullas
fuit, ideo &
Galli luperiores in praelio fibi par-
tes vindicarunt .
Gravius fuit damnum, quod ^nglo Bawvic*
.clalfisG 4 //»frf inflixit. Tentaverat ifta, fed in-
caflum , Gaia , jamque LufitanU littora legc»
bat reditura domum , quando claffem hoftilem,
quaedivicias Indicat advexerat, fimulquc belli-
cam, qus iftam deduxerat , in^yignm , G^//-
cU portum, appuliffc cognovit. Itaque rei bc-
VtU$ ne gerendae occafionem naud fegniter fibi ela-
bi pafTa, hoftcfque in ipfoportuaggrefta, per-
(ii ruptis clauftris , partem navium corrupit ,
partem

Googie
.

PARTIS I. APPENDIX CAP. VI. ^41


partem cum indentibus divitiis captam abduxit
Nec in continenti eodem anno ( 1701. ) Bar4viMjl^g.
cum Ibciis cunftantcr lacertos movebant. Nam
j>rxter Cd/ariiver Jam nuper captam, Sfreicdlos
ieliciter a li^tomagenfi urbe , ^tblonii folcr-
tia & civium virtute, Callosa Vcnloam quoque,
^Mremundam Sttpbaniverdam , Sc Leodocum c
,

Gallorum faucibus eripuerunt: in quibus fubi-


gendis Coboruii, pcritilfimi Poliorcetx, ars &
dexteritas mirifice enituit. Secutae proximo an-
no 1703. Bonna i Trabatbia^ Hoju, Limburgum ,
J{benoberga , &
Celdra At in Germania
. Ita- &
lia haud ita laetus armorum Cucccfrus fuit, tur-
bante res Foederatorum Bavaro Equidem Sty- .

rumiui Comes Talatinatum liiperiorem , captis /?"£-


aliquot urbibus , onerabat tributis , Bavarus*’'*'
contra Svtviam . Hic Stblikjum etiam prope
Sebardingam i & ipfum Styiumium haud procul
Donaverda i cruento licet praelio, fudit, ac
Heoburgum intercepit. C^uin Calli, capta prius
Kebla, munitiffimoc regione cartro,
dudlorc yHlarfio, ad Baiutrum perrumpere om-
nibus viribus contcndcbjut j id quod etiam re-
jefti licet a vallo Stolbonfienfi , per Hercynii faU
tus reliquias, quae Silva nigra iftliic vocatur,
feliciter perfecerunt . Tanto auftus iubfidio
Bavarus ingentia moliebatur, & tintutn non
univerCam luis (iibjugandam armis Germaniam
animo percipiebat Nec ciinftantius rem ag-
.

grelTus, cum Gallii primum, qui Italiam ohx.'mc.


oant, caftra jungere nitebatur, ^idcirco, Kuf-
ffttinio intercepto , Tholenfem Comitatum ad
Otnipontem ufque &ultra occupavit Sed dum'"**^*'
-

Tridentum moratur nequicquam oppu-


gnatum , interim infiirgunt in Bavarot rufti-
ci, qui .ex montibus Ilus aibores faxaque de-
molientes & impuni hcflibus infultantcs , inrrJnmi
J*’
tantas eos redegerunt anguftias, ut, quo fe ver,
terent , vix haberent , ipfeque Eleaor aegre ffluu .
periculum evalerit , retento tantum ex orn-
Tetavii^aiioH,Ttntp>Tom.L Si nibus
(?4i RATIONARII TEMPORUM
nibus quae occupaverat , KuIPftiinIo. Riifticimox
ad >;oo. holicmterris his e;j^cilfe non contenti, damna
lua inluptrrcfarciicclipicbant , atque ideo in ip-
jh.iBt- lam irruperunt b^vdriam , eamque terro , igne ,
&: rapinis depopulati Iiint.
/«.»»». At alibi BaturusS: Cd/Iusarttu felicius trada-
runt . ut Nam V'tnitlk<y-
Campodunvm Taffu'v!uni denique ab illo
^c7/ ’ ,

captas uibcs piartcrcam G4//«jqucque occupa- ,

tam nupci Ljndafium , vidis prius ad arnnem Spi-


rrnfem ,
qui ad auxilium accurrebant , Gcr»w<iw/i,
in fuam redegit poteftatem In /r<»/w etiam Btr- .

t.J» Jdium Mufinenjh agri munitillimam uibein cru-


,

tamen &r diuturna otfidione demum v/dtam


occupavit. Sed Staref-bniium , qui abicntc Eu-
genio ,
luprcmusr djutUnorum dux crat , in cafiris
luisadoricntes , cum
aliqua clade repelluntur :
&'
Interirn Rex Sabatidlcm Princeps ,
miliis in Faderatorum (bcietatem vene-
'

runt. HH id metuentes , milites inca-


flris luis adhuc agentes, liibito opprclTcrunt , &
in cuftodiam dederunt Hic contra, ut par pari.

rclcrret ,quos in terris fu is deprehendere poterat


Caltos, c-aptivos invicem habuit, X: ita hortem
le eorum piotcdiiscft. Hi ergo iram in eum oh id
conccp’^am evomere paiabant , Icd quominus id
pio arbitr' 0 liio facerent, operam ledulo dede-
runt Foederati , qui cum antea jam tum
pricipuc fub foitHlimo Starenbergio fatis magna
fuhmilerunt auxilia Sic vero etiam lu/iranid
.

Rex ab nimium a uda G4//or*»j potentia rtbi jam


metuens, quart ad corrupturum eunda incendi-
um, coniundis viribus rertinguendum , accur-
rit Ariplc, indidoG4///j f//yp4»//quc bello. Ac-
Cfrtit ad haec mala Z«dowoorta luperiori anno
grav llimascxadioncs , &r prohibitum Refor-»
*
'"matar Rcligionisulum in Gciewwrf montibus fcdi-
tio, qua: mox magnam Oecitanix
latius ierpens
partem in vafit ; Montrevel/us ,ad compri-
Se licet
mendam eam milTus, feverillimc in captos ani-
madver-
, . . , ,

PARTIS I. APPENDIX CAP. VI. 64^


madverterct , vidiis tamen plerumque proficere

nil potuit, necnifi anno demum lequcnti (1704 ) »d


padtione rebellantes ad oblequium redufti
Idem etiam malum valde affiixit -^EtJiun-
quam t{agor^HS Princeps univerCam tere (uispar-
tibus adjunxit, concitatis civibus ad arma, ut
vexillis perperam inlcriplcrat , Tro De», TdtrU

V Lbertute corripienda , H: nequicquam cum Eu.


genius , tum duces in domandis iis operam
alii
lumtcrunt; immo vero confirmati etiam CaroU
Comitis it aliorum ad iptbs deteftione, co illi
proccirerunt audaciae , ut iplam^K^r/aw &: Mo-
raviam cxcurfionibus Tuis intefbm habuerint .
Nec exiguus erat metus, fore, utT«r/-,eoccafio-
ne hac in rem tuam uterentur , &amifla iiiperio-
ri bello recuperare conarentur. Sed nolebant illi
tcEdus nupeium violare , neque adeo per civiles
licebat turbas Namque 7 ‘«'»/f:t/<r/7 diutinam au-
.

lae ablentiam aegre ferentes agmine fafto .Adria-


nopolim, ubi agebat Sultanus , pergebant , tblio
eum dejciSuri Miifi tunc contra illos exaula re-
.

bellibus te junxerunt , &r ita caftris animilque


junftis mox redierunt Mujiapbu , qui ab anno
169^. diadema geflerat , in carcerem compaifto
Imperium abrogantes idque ejus fratri natu
, .

nori , permittentes, qui .'C' pcriblu- w-


to militi ftipendio, confirmataque iurejurando
Cdrlo^vicenfi pacc lubens illud fiilcepit
In Tolonid felici armormn fucceiTu SwfUiu- T«ru
biqiic fere fruebatur, inteftinis turbis facilem*’*'®"”^
ei vibforiam praebentibus. Cardinalis fiquidem
I{adzrouskius , Regni Tolonici Primas , fadtio-
nem fibi iam dudum comparaverat, atque hoc
tempore Nobiles ad ic jyar/ovlam evocavit ut
ibi cic fumma Republica ageretur ^Auguftus .

contra irritum pronuntiavit cins ediftum , Sc


cordem ad 'e Muruburgum convocavit. Habi-
1

tum quidem dein gentis concilium Lublini ubi


etiam plciique Proceres 1'umma fua fiudia .>#«-.
detulerunt, fcd interim Toloniam impune
Sf a per-

__ Digiti7ed by Googie
. , :

<544
RATIONARII TEMPORUM
A.IW. pergavabaturC4ro/»i Xll.Se 'mLitlmanU quidem
per duces iiios fudit Ogimki*not &
Mojcoi ; at in
/ijafoviaid VotoJcMtn ipfis Kalendis Mati Saxontt
per le iple profligavit penitus. Inde Borulftam ver-
Po/«/«i
fus tendens , Tofnam urbem in itinere occupavit,
tributirqueexhaufit., Idem dein fatum expertr
cumaliJe urbes, tumpr*cipue, fedpoftgravcm
demum cruentiflfimam obfidionem , TbQrunum
&
in Borujjid ,
Gcdditenfibus etiam ad Iblvendam
grandem pecuni* lummam adadis . SoJi Mofei
fortunam ^T/efor»»» remorati
Cronhiortttm illo-
,

rum in ducem, gravi clade affcceiunt.


C.ATohtt Hoc iplb etiam anno 1703. Imperator filiufquc
C]UsJofepbus]usi'uum omne in Hi/panicam Mo~
Tfiuiuir- narchiam tranflulcrunt in natu minorem fliium
*
eumque iub nomine Caroli IlI.Hifpantd Regem rc-
nunciarunt. Is ergo, ut regnum adiret , in viam
fefe dedit , & magnifice exceptus ubique , per
Cermdnidtn in Btlgicdm venit , dein claiTe in Brt-
,

tdnnidtn 8c Lufitdniam trajecit , inde poflea in C4-


tdldunidm , ut videbimus, transfietaturus
Bdvdrus Cermdniam hadenus armis luis ftc
fatis felicibus turbaverat , & magna cum maxime
animo meditabatur . Qjiin adum de ea videba-
tur nifi contigifTcnt fzculo huic maximi Hc-
Fr.ifwut roes Eugtnius &
Mdiborougmt . Itaque , ut vi-
& M^t. fccraGfiwdw/^ tandem aliquando ab hofte libe-
rarentur accurrit in ejus auxilium fortiflfimus pa-
ritcr& fcliciflimus ille Dux, qui iftic
cum Badenfi Principe , qui Cd/drUnot ducebat ,
caflra conjunxit. Prona hinc tuere omnia Viam
fibi vi faciunt, profligatis feliciter a. d.6 Ka-
»««! lendas Sextiles in Schelembergio monte hoftibus ,
o**/'
eodem tumultu Doridvetdd Inde in i^ .

v%. fam Bdvdfidm impetus fadus, adadufque fuiuet


continuo ad accipiendam pacem Bdydrus y nifi
&
TdUdrduscwm flore robore G4//if/fanguinis in
ejus auxilium adveniflet . Hinc ille animos ite-
rum in immenfiim tollere, nec detredare am-
plius pugnam, cujus et mox copiam quoque fe-
cere

Digilized by GoogI
f ARTIS I. APPfeNDIX CAP. Vl. <?4<

ccrc Foederati. Concurritur ergo ipfis Eidibus


Sextiliimsid Hocbftettam in 7>leoburgico traftu , »<i '7 «,

ingentibus animis viribuique, &


licet fortiflimc
dimicaret hortis ,pfaevaluittamcn Foederatorum »•» •

caufa, artediquciiint hortes tanta clade , quan-


ta, noftra certe memoria i nunquam antea con-
tigerat. Nam, tit taceam , numerari calorum

captivorumque , inter quos iplc fuit exercitus


Gxllici duftor Tallardus, ad joooo. ipfe Ba'V*-
rus , vix le perfcqtientiiim manibiis eripiens
omnia lua penitus relinquere, &
in Galliam fa'i***
certere debuit. Itaque vidas tota Bavaria porri-
gebat manus, &vidores arma inde rurfus ultra-
I^benum proferentes, Landaviamy prarlcnte ip-
fo BifimanoTum Rege Jo/ipbo , ^uguftam Trtvi-
rorum y Trarbachum j aliafque urbes in potella-
tem redegerunt Anxit gaudium cladis
.

Bdtdviexy quae de hortibus haud procul Malacd^^H^


in Hijpttnieo littorc, adulta jamacftate, infignem ^t>pr
retulit viSqriam. Ceterum Brffa-uique
reditu fubito Columnam Herculis Europdam ,
iuam cum maxime Gibralfarium vocant , aggref- cursUti'
JI , paucarum horarum oppugnatione ad dedi- '“»• <•-
tionem compulerunt , nec potuerunt caro dcin^*“"*’
Hifpani ac Galli , licet terra marique omnibus
premerent viribus, fibi iterum 1'ubj icere. Lufita-^
ni etiam, (ociorum auxiliis adiuti , quae occu-
paverant Hifpanij exfo eorum duce Byonquillo ,
recuperarunt . At in Italia per majorem longe co-
piarum numerum prxvaluere Gallia Sabaudoc\\\e
yertellasScSeiufionemcnpMQtvsnx..
Ceterum Malborougms pretium liberatz Ger-M-/»**
maniatulhi dum ab Imperatore 'PriwfcpJ Imperii
I{om ano~Germaaiei tcnunciitus f &
Mundelbti-tmrtiw-
rwe»/?Dynaftia donatus fuit.
Interim \nVolonia Carolus^Kll. eo tandem rem
perduxit, ut Comitia, quibus novus crearetur f 'i,
Rex , abdicato ^«^«^0 , haberentur. Scd&, *
cet pars Procerum ad ea convenerit tantum,
illi ip(i infuper dididerent , ele&us tamen ed com-
Sf 3 men-

Xligilized by Googie
<{4<S RATIONARII TEMPORUM
ipendatione maxime y-vff/, VofnauHsVaUtinns ,

St poftea StanLlaui L
diftus ; cum le interim
ftus^ utcunque tueretur. Nam la:tis iwroMiw luc-
celfibustrifles immilcuit calus lubinde toruina ,
dum Uvontu Dori^atum « r^arvam iii
Mojci in
poteihtem luam redegerunt, mari etiam anno
Icqiicnti 1705. vi(Sores . Sed &: in Cutlandia ,
licct Afyyior«w aliquot millia tuerint Caria, pr*-
valuei unt tamen eorum partes Atvicilllm an-
.

no 1706. BjjanJcbildius Svecurum poli iplum


,

Regem dux praecipu* dignitatis Saxones Mujcof-


,

Pn*t« que ad FrxveiifiaiiHm ipfis Eidibus Ftbiuaiiii


gravi clade proli ravit . Tandem Cdrotus XII.
Saxoniam adulta iam selhtc ingrelllis ,
xoftiant pleraque ejus oppida occupavit. (Quocirca de-
taiujuHt
(jyjj i4,HgHftMs durilfimas accipere pacis condi-
tiones , quas terebat Sueiix Rex , 8c Taionico
te abdicare regno. Pruilquam tamen illa (an-
ciretur, vicerat ^uguftus Svecos lub Ma^defelm
PftiimK do ad Kdlijtbamy quod tamen non impediit ,
'Ti'nus pax in pago ^lt-I{anftadio prorlus
Tlutm
concluderetur.
c^uhu rcdcundrnrj eft ad bellum Foederatorum
t;oc«- ciniGa/Zi;. Expetebant Carolum III.
Ubi Rcg-^ n, atque i.ieo in Tbtitppum V. anna
lumicrunt Necddtitucrunt cos vel Foederati ,
vel, cujus pocilfimum caula agitur , iple Carohu
III quicumclaire.^«j?/o-JS.«ritTi;Va Olilftpone pro-
tedus in H/yp4«/4tw appulit , &
B-treinomm a. d.
6. NonasOc^/tr/ifibi lubiecit. Hinc illi univerla
feimc Cut.ti.iHnU , magna etiam .Arragontx yj-
/f«r»4qucparsl'c magnocumgau Jio lubmifir At
in Gilliy & M ivarus y qui illam Vbilippi
no.ninc guberna at, Hoiam , &
Ltodi um ,
dum ad MofeHam aberat Malboruug-HS y ipla m
Ga/.'/4 vilcera aditum quaerens , lubito occupa-
fe-rnoT runt At ifte redux cx Ger»»4«M facile eas rccu-
.

ut7r peravit , mox munitiones etiam hofiium iu


liipcravit . In Cer»W4n/4 lttd)'vicMS Ba-
dswy7jquoquc munimentis luis holtes cjccit, ac
«4 -
, ,

PARTIS I. APPENDIX CAP. VI. <$47


higenoAm ineas redegit an,u(tias, ut praefidia-^^*^'’®'’*
riieam tacite noctu dclcrucnnt , V70;. .

In ItulU tamen adhuc liipci iores erant Cdlli


fcd quod lat magno illisprctio (Ictit . Supicmumo‘/».<j»
iftic in milites ducatum gciebat , cum fratre
docinus, qui yerucum , ^ftenfts Comitatus mu-^'<’«‘"«
nititlimam urbem cundtisobledit viribus etiam
,

perhiemem. Sed praefciltus urbis mira ipfi rclti-


tit fortitudine, adeo ut ea lexto demum menic
potitus , viitoquamv'dori fuerit fimi lior. Ean-
dem tamen quam f^erHca ioTtem ciim aliae flibie Mtnf.
runt urbes tum etiam MjnfmelUnm qui , cacte- ,

ra inexpugnabilis, fame vix poli biennium expu


gnatus . Quinimo
parabant jam G.1//1' oblidere^"'*
Jplam Taurinorum iiuiufiim aut certe in- dis
ignibus yulcano conldrare. At Eu^entus vt id -“e”/»,
impediret reda in Findociaum movit, cum"*"'
eo, numero licet militum fuperiore, ad C.i'Ti~
num a., Kalendas Septembres conflixit pari
d. 19.
fere Marte. Ve! fic tamen ifte ab Eu^enii vir-
tute fibi impenlcmetuens, FevilladHm qui di- ,

dam urbem oppugnaturus erat, plurcs fiSi co-


pias fubmittere julHt Ita vero quod deftinave-
.

ratcxlcqui non potuit i Euienius contra, quod


fibi propoliierat ,
perfecit . Ceterum turbavit
valde domum
Cafaream mors Imperatoris 1 eo-
po/di qui h}’dropcconfedus a.d.g. Nonas M.tli
obiit , vita’ quidem dv Imperii autem 47
Taniem anno 1706. Euiemus in Italii
penitus debellavit re eo maiorem Hbi p^-nc-
,
qua
rit laudcm& gloriam, quia illo ipio tciipo-e ad
fummum fortunacfafHgium G.tili ifihit icsluas
perduxerant. Ad extremas redadus iam er;"- ai>.
guidiasDux SabauJia, praeter & 7 auri-
norunt vix quicqiiam ei lupercrat amplius. Sed
A: hanc Galli quia velfic ille ad multas conim
pollicitationes liirdas pixbcbat conllanter au-
res, hocanno flbi fubiiccrc flatucrunt Itaque
^ngli Safaoiiquc juflam conflantiae ^abaudi ra-
tionem cfTe habendam cenliicruntj eumque in
Sl 4 Bnem
(548 RATIONARII TEMPORUM
Eugeninm armis nummifquc inftruxeruiit
^di%. abunde, utluccurrcre ilIipon'ct. Interim aliud
accedebat malum frendori nas enim, priulquam
.

Rnmt. in caftra veniret Eugenius, collcttis lubito ma-


ioribusmultocopiis, Reventlaum , qui tunc GfM
manicis prxerat militibus, aggrdfuscft, vi- &
cit. Sed accurrens opportune Eugenius virtute
fua res utcunque reflituit. Interim Fevil/adus
At%uiu demandatam /ibi jiugnfia Taurinorum obfidio-
nem alacriter coeperat; led lumittebat identi-
^-5^. dem urbi novas copias &
commeatum
Verum etiam illud impedivere tandem Calli.
Ceterum, qui defendebat urbem, Comes rfc4u-
nius iortillime tarnen reftitit, donec ad liberan»
dam accurrere pollet Eugenius . Is vero , ut id ef-
ficeret, nec opinantibus ftupcntibulque Gallis,
ei?**!#
quibus tunc .^urelianenjis yrxcTit , Fendocino in
Belgicam evocato ipfis Nonis Quintilibus .Atbefim ,
& dcin P4 di»»» trajecit,perhoftium terras inco-
lumem traduxit exercitum , ipPilque Kalendis
Septembribus cum Sabaudo cafira conjunxit. In-
de a. d. 7 . Eidus Septembris .Aurelianenfem &
Fevilladum aggrelTus, tantam reportavit viffo-
riam, ut illi cum reliquiis exercitus trans .ydlpes
in G4///4m abire debuerint, relidfis omnibus im-
pedimentis, tormentis & apparatu bellico. Sc-
cut* vidoriam innumer* urbes , & ut verbo
Bi a»m abfolvam , uni verla fernie , ut vocant , Longobar-
•us dia , exceptis pauciflimis urbibus , quas Meda-
luftiip.
Comes tueatur , vidas vidoribus ultro ma-
nus dedit. Quin& Ludovicus XIV. fatis perfpi-
ciens , feres fuas iflhic
nullo pado polTe refti-
tuerc, defeendit tandem ad conditiones, qui-
bus concelTit Imperatori omnia , qur in fupe-
riori Jtalia etiamhum tenebat, fed viciflfim pa-
dus, ut copiis luis liber in Galliam permitte-
retur abitus; id quod anni fcquentis ( 1707 . )
Martio menle e/f fadum.
Tmpit At in Belgica anno ifto , in quo vcrfamiir
) haud minus gloriolam dc iifdem hoftibus
fWKi vi-

Digilized by Googlc
f

PARTIS I. APPENDIX CAP.VI. 649


viAoxiam retulere Foederati, qui ad R4W////4-
(Um Brabantitt eos l'ub yUUrtgio 8c Bavdro a.d- ad

10. Kalcndas 7««i 4 i , ifioTentecofteski^o ingen-


ticladc profligaverunt, adeo utpraecipiti Uigalc o/»f»4a
proripientes univerlam Brdbantiam & magnam
FUndrid partem viftoris arbitrio permilerint tt» .
.

Inde 0/}tnda,(\ux ante fcculum &quod excur-


rit vix quarto anno lU/panis ceflTerat, pofl pau-
cilTimos obfidionis dies capta eft. Subiere mox
eandem fortem urbes munitilTwnxTeneramMnddy
^tbum i Mtnend. Ncc fegnius in Hifpdnid res
gefta . Parabat iftic Tbiiippus V. competitorem
iluim ex Hifpdnia iterum ejicere, ideoque fuo
ipfius du^u Bardnonem obfldebat, quod utrat'-^-
felicius procederet, Galii cum clafle aderant
tjui urbemmari premebant, jamque ad ultima
fere redafta erat ea civitas, quum commodum
appellent Foederatorum claffis, cujus adventus
admonita G4//1V4 pridie jam rcccfferat. Flinc
confirmati civium pariter &militum jam vacil-
lantes animi, e contrario G4//1 tanta confterna-
tione perculfi, ut ante diem 4*. Eidus MaUs dc
nodeurbis oblidionem reliquerint, 8c "Philippus Sti mo*
*
vix exercitum reduxerit. Sed ad Bjhenum haud
fatis profper belli fuccefliis Germanis fuit, G4/-
/»r numero multum pravalentibus, ideoque 7 /-
larfmsi qui hos ducebat, iftos a munimento
Ludovicianoj quod per hiemem fame preflerant,
recedere coegit , ipic veio Drufenbeimium Bcha-
zenoamy adempta nuper oppida, recuperavit.
Majora molientem nuncius £r464Mn>4 cladis
inhibuit, namque per auxilia eo miflfa debili-
tatus adeo ipfius eft exercitus, ut fua fervafle
contentus alieno abftinuerit.
Sub finem anni hujus (1706.) mortalitatem ex-
plevit Tetrmll. I*y/r4»/-e Rex, anno 38. poftquam
abdicato fratre , regno praecfTe coeperat , vitae
Succelfitei filius7o4ii«« V.qui in Foederatorum
focietate pcrftat, matrimonio etiam cum Impe-
ratoris forore inito, iftis partibus adftridus.
In
,

6jo RATIONARII TEMPORUM


A‘ »700 In Br»Vd»»»dpcr Jcm tempus fcrcnilfimaiy/’»-
i
ChriUi
•d 1709 iht tandem duo regna ^n^lUSc ScotU m unum
Britait-
M-igrm JSrifjuB/rfconiunxit ,
/uperatis innumeris
•ist d irticu Itat ibus , atque ita iftiid negotium, pu-
blica lege in gentis concilio lancitum, ad H-
nem perduxit, in quo inde a Jucobo 1. trullra
dei udaverant eius dccelfores.
Ceterum expeditiones bcllicar anni 1707. haud
latis ex voto celferunt Fcederatis. quiaNam
Ga/// detrectabant in Belgrca pugnam, cuncta, &
bantur perpetuo , extractus elt nihil agendo an-
nus, quoniam nec caltra holtium miiiiitilfima
aggredi poterant Foederati, nec urbis alicujus
obfidionem tentare ob coldem veftigiis conti-
Ctin
Svtvirnm
nuo heluros. At in Gerwaw/d numero Gu/Ziiu-
ptTV<f periores, eo in rem luam ufi lunt, perruptilquc
gsatu t •
hoftium munimentis univerCam Sueviam , duce
ytlUrfut , pervagantes , ingentem ilti regioni pc-
cuniz vim extorlcrunt , donec Haano^verduus
Eledlor , provinciam Ludovlci BadenfiSj ineunte
anno detundi , (ulcipiens, res reftituit, atque
illos fcr Mercium Comitem etiam clade affecit.
Quia vero lidem ItalUm ex pado jam rcliquc-
rant,hinc Sabaudusirnu fiia inGallUm ipfamcon.
Oirr /h vertit.Conlfituerant Foederati ipliim navale G 4 /-
'T thuls
JiUilil hrum Telonem Martium occupare, &
idcirco £»«
I
genius 8c Sdbaudus per 'Praevinciam obffantibus ne-
quicquam hoftibus, cum exercitu ad eam urbem
perruperunt. Sed ^ aderant magna cum clalfc
^ngli Batavique mari eam oppugnaturi# Vc-
riira, quia refiltebant fortiter oblelfi , &: deficie-
bat interim Foederatis annona ac apparatus bel-
licus, accedebant etiam innumere hoftium co-
pi* , debuerunt tandem canere receptui . Redu-
xit tamen Eugenius Iblerti cura h; virtute inco-
lumem per cxerc'tum , mirante vix cre-

Sfi«'n
dente fadum terrarum orbe. Sed nec impedire
ttaiftr»’ Galli tunc potuerunt , quo minus Segufionem y
*•,
munit tIfiiTiam in radicibus ^Alpium urbem, &
ab le nuper occupatam , recuperaret Sabaudus .
At

ciooc;
PARTIS I APPENDIX CAP.VI. <551
At infcl'c 01 etiam huiiis annie'peditio Foe-
dci atis in Hi/p 4 /.iit tiiit. G»llo'viim enim a. d. ti
7. Kalcndas A/u/; ad jUm An z^m cwm Cdlht f\-
gna conterente . accriime quidem pugnatum
e/I , icd ccllit ille tandem loco, in Catalutt-
ntu>n Ic lubdiuit, amilla excre tus magna par-
te. Rcdiirunt tunc ad univerla ../fr-
ragoma magna yulentidpus; quin Ilerda quo-
que m C4/4 /jk/»/io agro, (cd p ^lt ciuentiffimam
demum oblidioncm, Icle dc.idit.
Fcnlata tamen quodammoeo lunt hsec da-
mna in Iraha '^eapahtai.i regni occupatione Ex- .

ploratum latis erat , plerolquc iltius regni ci-


ves Cillorum dommationem agnus terre , &
ni Ilii magis quam mutatiofiem citcumlpicere.
Itaiiuc tortilfimus Tbau>iit<s per Pontiticis agros
exercitum c6 duxit, acfeltis piaufibus exceptus
ubique , Sc vel maxime in Neapolitana urbe ,
omnia ad oblequium p'O'1-^ reperit • Dux £/-
ealoniut, qui Tbilippi V. aulpiciis regnum ad-
miniltravera: , Cajetam Ic contulit, Icd, capta
per vim ea urbe, iple cum 1'uis in potcltatem
holl'um venit.
Non ceifavit interca Ludovkus XIV. omnem
rnovere Iapidem &: cunfta tenta re , unde rebus .«m»»
tuis levamen aliquod iperare pollet, iV idcirco
cvile in it*>ra»»/4 bellum moliebatur . Credebatu».
Ic licet clPe illliicquan;plunmos , qui lercnillimz
,/inna imperium invitt paterentur. Itaque clal-
Icm qualcmcumquc adornavit, quzeum Jacobo
III. incunte vere anni 170S. Du-k,f^kam movit,
fV’ verius Scotirum littusveli convertit, ted cum

illuc pcrvendlet , contra quam exIpeCtaverat ,


nullos inven t rebus novandis incumbentes .
0)1 icta e cont'ario erant ilthicomnia, necnuta-"
bat vcl minimum Rcguii: reijnoquc 1 'emel data
lides Sed^' a ierat mox clalfis B-itannUa, qu*
hoHcm ftatim In tiigain pixcpit m compu-
lit. Quin, ne quid illa in alus Scotia parti-
bus tentaict , iplic obllitcrunt tcmpeftates 8(
pro.
(S?^ RATIONARII TEMPORUM
Ori»i
procellae, adeo ut vix in portum, unde vene-
Mtr>9 rat, redierit.
Incampum eodem anno prodierunt utrinauc
exercitus numeronilimi, quidum caRra fibi ha-
bebant oppofita, acceflit inlupera MoJelU Fce-
deratis Eugenius , Gallis contra Bervidus. AH
interea temporis , fubito bcl i furto hi Candavmm
I

& Erugas occupaverant . Verum dedit ea res


jt»i« praelio, quod Fcederati vcl maximi quaerebant,
commodam occafionem. Nam dnm Calli
denardam quoque tentabant fupervenit lubito
illorum exercitus, & hoftilem, volentem no»
lentem, ad pugnam adegit, viftumque mox ia
s^tx/ir fugam conjecit , captis &occifis magno nume»
ro holtibus. Hincln/uUiia urbisceepta obltdio,
' cui vix parem annales referunt. Namque &
obfelfi foTtilfime fc defendebant , &
exercitus
Callieus , ne Foederatis vel annona vel rerum
bellicarum copia (ubmitteretur, omnibusmodis
&
viribus impedire ftuduit. Verum repuHbjam
£«M»- LaMotbioy qui, Gandava accurrens , commea»
caftra Foederatorum Ofttnda du-
cerctiir, intercipere voluerat, coafti, &' tan-
dem obfeffi ad deditionem , fed urbis tantum , a.
d. 1 1. Kalendas T^ovembres fadam Reflabat arx
.

munitiflima, fed qu* dripfa Emgeith le fubmi-


fit, quum Foederati prius, fuperato Scaldi f Ea-
•vamm iBruxeltis, acerrime ab ipfb oppugnatis ,
fola adventus fui fama depulifTent. Deinde ob-
f*^^^ Gandayeafis urbs , quam £a Motblus mul-
i"*»»* tiscumcopiisdefendebat. Verum ifte , quod ta-
"^‘men timebatur, viftricianon diu remoratuseft
arma, fed falvum fibi padus abitum, Canda-
•tmm &
Bnsgas Fcederatis reddidit. In tempore
fan^, vix enim in potcflatem eorum redafi*
erantiflae urbes, cum fubito tantum frigus ex»

ortum eff, quantum, ut de noffra taceam , vix


patrum aut avorum etiam memoria contigit.
Dtrttfs Ceterum Dertofam quidem ceperunt hoc an-
*tt». no in Catalannia Galli dc Wlpani. Sed penfata
cfk

Diqi!:zcd by Gnogie
, '

PARTIS I. APPENDIX CAP. VI. «S53

jadura occupatione Sar. ^chi^r


eft Tatis (upcrque ha:c
dinU Bdleariumy tam levi aut nullo «a 1709.
Sc Minorii
dtipendio, ut hanc quidem cum commodilTimo
Magonis portu vcnuns ttanhophius eodem iere
momento ceperit .
>1/7*’
Mortuus clt 1'ub finem annta. d. 4. Eidus 7\(o-"^^';
vembris in Britannia Ctorgini > Dania Princeps
lerenilfimae ^nna maritus, ^6. vitxanno.
In Belgica anno 1709 Pcederati Tornacen/em
.

urbem & arcem facile omnium ilthicmunitilfi-^*'"*'


mam lubito obfidionc cinxerunt qux ob immcn- ,
iam cuniculorum lubterrancorum multitudinem
cruenta latisliiit. Vel fic tamen urbs primum a.
d. 4. Kalendasw^N2N^r,arx vero liib initium
ptembris deditionem facere , totumque przfi-
dium arbitrio vidlorum Ic permittere debuit.
"*
Voltea Montium in Hannonia decreta obfidio .'^,^7
l'cd priulquam illa inciperet, ventum clt pro- *»««»«»
peiltam urbem a. d.j. Eidus S'eprem6.ad pugnam,
in qua iupra fidem &exlpedtationcmforti(rimc
dimicatum utrinque . Vicerunt tamen polt acer-
rimam pugnam Fcederati , &
hoTtes cedere luos
in fines coegerunt . Impetrata vidoria , Mon-
tium obfidio a. d. 7. Kalendas Oilobrts feli"
cibus coepit aulpiciis , &
redafta in potclta-
tem urbe a. d 10 Kalendas J^ovembtis, hnU
ta.
In Germania hoc anno Hannoveranus Eledior
Mercium Comitem mifit , qui trajefto B^tno , ho-
iulem agrum cum aliquot legionibus iub finem
^ugufti 'ingrelTus , terrore Tui omnia ilthic imple-
vit. Sed mox a Callis, vel duplqpluribus, du-
itu Comitis Bourgii, viftus recelTit. At itsHif-
pania amifla quidem cTtpoTtdiuturnam obfidio-
nem.><'/oM,quamnunc7//^/iV4»r<<OT dicimus. Sta.jii,^^
renbtrpus tanrien vel fic invadenda
confilium cepit; itaque Tnbito Sicorim tranfiit
& Balaguerium cum duabus , qua prafidio erant,
legionibus intercepit . Nec potuit inde poftea de. H/JT»'."'
pelli , licet ad nuncium geltxrei accurrerit ipfe
Tbi-
.. .

, 6s6 RATIONARII TEMPORUM


ch-^jr*
Httniarid eodem in ftatu pcrftat, dum xqtio
fere Afrfrfr bellum ifthic continuatur . Aiftnmc-
quidem lacpiffime de coneprdia &:pace reftitucn-
da , led ca hadtenus reduci non potuit , irritseque
fuerunt omnes de ea deliberationes. Nec armis
etiam domari diHicillimo hoc tempore potuit:
nam licet laepe a CdfarUnis fufi dicantur Hunia-
tuentur tamen le, & ingerendo acriter bcl-
Tk 7\*‘ lo adhuc perleverant

CAPUT VII.

Qudy vdriis in laeis , db dnno i’]io.dd


moria digndy contigerunt.

H Ocannoi7io.de pace, inter Galliae Hi f'pa-


niaeque Reges & Faderatos , agiccepit,
habito > in hunc Hnem , apud Gcrtruydenbergam
in Hollandi a, Legatorum congrelTu, qui tamen
luccelfu caiuiti Itaque continuatum cft bellum
• vario luccelfu. In Belgica ,(i) Duacum a Foede-
ratis expugnatum ell , tum Bethunia (2) aliaque
* minoris momenti oppida quardam capta funt.
**“"•
InHifpania Augufto rnenle, Starembergius il-
j
lullrcm ad(j)Ca:(arauguftam vidoriam repor-
loit"*’ tavit ,cx qua maxima regni parte potitus cft, Phi.
lippo verius Pyrenasos pullo at 5. id. Decem, ca-
:

pto ad Brihuceam Stanhopio , cum Anglisluis,


die Icqucnti Starembergius ad Villaviciolam a
Philippi V. copiis fufuselt; ficque Philippi fere
erdit* res brevi funtreltituta: In feptentrionc
.

Rlolchi 1‘uecorum regis abfentia utentes Rigam


obfident Sc expugnant
,,,,
Anno lequenti a Noaillio, Gallici exercitus
«Girmf Duce expugnata elt in Catalaunia (4)Gcrunda
«*.**" & i Foederatis in Belgio (j) Bochanium . At
praecipue duorum Principurn funeribus illuftris
fuit hicannus. Ludovici nimirum Delphini .
Ludovici XIV. filii unici, &Jofephi I. Impera-
toris^quiambo^mcnicAprilic vita migrarunt
jofe-

Digitized by Googie
,

PARTIS I.APPENDIX.CAP. VII. tfs7


7o/ir/>iwrubanaifinemruccdrorin Comitiis EIc-
doralibus Fr40^»rrf datus eftC4ro/«i Frater hu. ta it '»•

jus nominis VL
Interea £rrM»»f'4 Regina > mutatis przcipuis
eorum qui interius ejus conitlium hucuiquc com-
poiucrant , &
pro ^rtbmriio , Duci Ormomdio ,
dato exercitus in Beliio du^u j apertiora pacis
conCiliioimGaUUrum Rege agitare caepi t. Indi-
citur itaque initio anni 1711. ( I ) UltrAjedi
gatorum ad hoc conventos , nondum tamen in-
terruptis belli expeditionibus ad Julium uiqoc
menlem. Ideo(ubMartiihnem(a) ^/«i/kaG4/-i
iis vi capitur , & ineunte Julio , Eugtnh
^
( 3 )
Qmerettum in {4) Hdnnonid expugnat , 8c ( 5 )»-'<'»
Z^Mdrrowm obiidione cingit . At dum in obndio-
ne illa veri^turOnHOAdo cum ^nglorum exercitu
reliquas Foederatorum copias deferente illas ad (6) totud»
Dtnaniam non procul Boebauio in Hanonia fundit
ynUrfim a.d. IX. Cal. Augufti Quam vifto-
.*

riam (ecuta eft ( 7 ) Fani S. Amandi j C8)r r».4-&


Marcbianai CiUis expugnatio tum Landrecian*f^^^
oblidionis Iblutio; iPauloque poft Duacum
Quercetum y 8c Socbaniumy vibicibus Gallorum
armis celfere.
Mortuus erat initio anni, medio fcil. Februario
roenfeI»dov/V«i Delphinus , Ludovici JflV. Ne-
pos , I^ria ^deleide Sabaudia illius uxore paucis
ante diebus Hmiliter fato fundfa , &
initio Mar-
tii fequentisejufdem filius Brir4M4/4 feu ^rmori~
r4 dux di^us obiit.
Sveci duce 3'reM 6oi^/o egregiam de Danis 8c Sa^
xonibus vidoriam apud Gadebufibi oppidum re-
portant die zo. Decemb.
Helvetia quoque turba» fuerat pax , hujus an-
ni initio occafione incolarum (9) Toggenburgii
qui a Principe fuo^4»g4//eyi Abbate, fe opprimi
querentes ad Kr/vsrioi Calviniftas confugerant .*

Catholicis contra Abbatis partes fulcipientibus


At quum Calviniftz de hoftibus yidoriam ad
yilmergam repor»f<^t , brevi reiarcita elt inter
Tetavii l{at‘ Temp. Tom. /. Tt illos
. , ,

i 4<S RATIONARII TEMPORUM


rli'tiiir’
ipendationc maxime S-vff», To/naausTalatinus ,

sd 'iVcf ppftea StaniiUus I. didius ; cum Ic interim

ftus utcunque tueretur. Nam


Istis luc-
celfibustriilcs immilcuit calus lubinde fortuna , i

dum Mofei in LivonU Dorpatum & T^arvam in


pote/htem (uam redegerunt, mari etiam anno
lequenti 1705. vidtores . Sed &r in Cutlandia ,
licet A/u/ror«w aliquot millia fuerint esia, prs-
valuciunt tamen eorum partes. Atviciflim an- '

no 1706. Psjuiinjcbitdius , Svecurum poli ipliim 1

Regem dux prscipus dignitatis , S axones Mojcof- \

que ad FraveUfiadiHm ipfis Eidibus Feb>uutiis |

gravi clade proifravit . Tandem Carolus XII.


SaxonUm adulta iam sffate ingrclfus ,
|

sliffir-t.
xonism pleraque ejus oppida occupavit. (Quocirca de- '

SnvjjuHt
[jyjj l/iu^nftus duriflimas accipere pacis condi-
tiones , quas terebat Suetia Rex , &* To/onico I

fe abdicare regno. Priiilquam tamen illafan.


ciretur, vicerat ^uguftus Svecos lub MatdefeU
Tullum do ad Ks/ijebam, quod tamen non impediit ,
Tifcfiim P^* pago ^((-{{anftadio prorius
coiuiudcietur.
c-f.r.ji Sed redeundum eft ad bellum Foederatorum
•Expetebant Carolum III.
yv/.l. fibi atque i.ieo in Tbilippunt V. arma
fumlcrunt Necdcrtitueruntcosvel Foederati ,
vel, cuius porilfimumcaula agitur , ipie Carolnt
III quicumclairc./#«^/o-B.»Mxt;Vj Olijjlpone pro-
feftus m W<yp4M(4»j appulit , 8c B-treinomm a. d.
6. Nonas fibi (ubjccit. Hinc illi univerfa
fetme ,Srmagnaetiam.^rr4go»;4^4-
/fHtKqucpars <c magnocumgau Jio lubmifit At
in Belgica Gilii, &' B ivutus qui iflam Tbilippi
nomine guberna at, Hoiam , &
Leodi um ,
dum ad Mu/eilam aberat Malboroug-us in ipfa
ei- 0/1, Ca///4 vilcera aditum qusrens, fiibito occupa-
&»wr runt. At ifte redux cx Ger»w4«/4 facile eas recu-
'uur peravit , ^ mox munitiones etiam hoflitim iii
Brabantia luperavh Germania ItidovicMS Ba-
In
quoque munimentis (uis hoftes ejecit , ac

Digitized by Google
, y .

PARTIS I. APPENDIX CAP. VI. <547


hdgenaam ineas redegit an, uftias, ut
riieam tacite noctu dclcrucnnt . , V^.
In ItdIU tamen adhuc (iipci iores erant CaIU
fcd quod lat magno
ilPspretio (tetit . Supremum o‘/:ja>
illic in milites ducatum gei ebat , cum fratre "0“'
docinus qui l^erucum , ^tflenfu Comitatus mu- *>'»«••
nitiffimam urbem , cundlisoblcdit viribus etiam
perhiemem Sed praefectus urbis mira ipfi refti-
tit fortitudine, adeo ut ea lexto demum menfe
potitus , victo quam vClori fuerit fimilior. E.in-
dem tamen quam A'er«f4 Ibrtcm ciim aliaeflibic m»/.
runt urbes tutn ^i\xm ShnfmtlUnui y qui, cacte-
ra inexpugnabilis, fame vixpofl biennium expu
gnatus . Quinimo parabant jam G.«//» obfi,icrc
iplam Tauri/iorum l4 ugHfi.im aut certe ini.CliSp^^
ignibus VulcdnQ coniecrarc. At Eugemus ut id .“c”/*-
impediret reCta \n l^^eniocinum movit, .Hf cum"^"*-
eo, numero licet militum lupcriorc, ad C>t‘Ti-
num X. d. 19. Kalcndas Septembres conflixit pari
fere Marte. Ve! fic tamen ifte ab Eugenii vir-
tute fibi impenie metuens, Fe^HUdum y qui di-
dam urbem oppugnaturus erat, plures fiSi co-
pias fubmittere julfit Ita vero quod deftinave-
.

ratcxlequi non potuit i £«gf«/Kj contra , quod


ftbi propoliierat , perfecit Ceterum turbavit
.

valde domum Cafaream mors Imperatoris leo-


poldi , qui h}’dropeconteCtus a.d. Nonas M-iit
obiit, vita- quidem Imperii autem a?
I
Tandem anno 1706. Eugemus in Itali t Gallos
1 penitus debellavit , qua rc cn maiorem fibi jiroc-
i ritlaudem&r gloriam, quia illo ipio tempoir ad
I fummum fortunae faftigium Galli ifihic res luas
( perduxerant. Ad extremas redaCtus ia m erat an-.
I guiliasDux Scprxxer 7 auri.
I norum vix quicquam ei Uipercrat amplius. Sed
I 8t' hanc Galli quia vcl fic ille ad multas eorum
r pollicitationes liirdas piccbcbat conflantor au-
res, hocanno fibi fubiicere flatuerunt Itaque .

I Mngli SafaT/rque juflam conflantiae ^abaudi ra-


sionem clTe habendam cenfucrunt, eumque in
Sl 4 finem
, .

RATIONARII TEMPORUM
chilS?*'
finem Eugenium armis niimmffquc inftruxcrurit
md i7<y. abunde , mliiccurrere illipoflct Interim aliud
.

accedebat malum yendoclunscnim , priuiquam


.

in caftra veniret Eugenius, collcdtis lubito ma«


ioribusmultocopiis, qui tunc Gr!^
praeerat militibus, aggrdfus cft, jSc vi-
cit. Sed accurrens opportune Eugenlus virtute
fua res utcunque reflituit. Interim FevitUdus
Atuu/u demandatam /ibi ^uguftd Tuurinorum obHdio-
nem alacriter cccperat,* led iumittebat identi-
&
dem urbi novas copias commeatum
Verum etiam illud impedivere tandem Calli.
Ceterum, qui defendebat urbem, Comes Tfcdu-
tiius fortillime tamen reftitit, donec ad liberan*
dam accurrere poffet Eugtniut Is vero , ut id ef-
ficeret, nec opinantibus ftupcntibulquc Callis^
quibus tunc Jiurelianenfis frxcriLt , Fendotiiio in
Belgieam evocato ipfis Nonis Qutntilibus .Atbtfim ,
& dcin Tadum injecit perhoftium terras inco-
lumem traduxit exercitum , ipfifque Kalendis
Septembribus cum Sabaudo cafira conjunxit. In-
de a. d. 7. Eidus Septembris .Aurelianenfem &
Fevillddum aggreffiis , tantam reportavit vifto-
riam, ut illi cum reliquiis exercitus trans .^Ipes
in G4///4m abire debuerint, relidlisomnibus im-
pedimentis, tormentis & apparatu bellico. Se- |

cut* vidoriam innumera urbes , & ut verbo j

£(G</K abfolvam, univerCa fernie , ut vocant , Longobar-


*j*d»4, exceptis paucillimis urbibus, quas Meda- '

»5J|*
Comes tuebatur , vidas vidoribus ultro ma-
nus dedit. Quin& iudovieus XIV. fatis perfpi-
ciens, feres fuas ifthic nullo pado poife refti-
tuerc, defeendit tandem ad conditiones, qui-
bus conceifit Imperatori omnia , qur in fupe-
riori JtdlU etiamiium tenebat, fed viciilim pa-
dus, ut copiis luis liber in G4///4m permitte-
retur abitus; id quod anni liquentis (1707.)
Martio menie cft radum.
At in Belgica anno ifto , in quo verfamur
fiaud minus gloriolam dciifdcmhoftibus
«wt vi-

Digilized by Cooglp
PARTIS l APPENDIX CAP.VI. 649
vi^oriam retulere Foederati, qui ad R4 mi7 /i 4 -
cum BrabantiiC eos 1 'ub yUUrtgio & Bavdro a.d< id i?9f.
lO.Kilcndis Juniai i ip(b Pe»rff 0^irj tcfto ingen-

ti cladc profligaverunt, adeo ut przcipiti fuga le oyfni*


proripientes univerfam Brabantiam & magnam
FUndrU partem vidloris arbitrio permilerint . .

Inde 0/ienda ,qi\x ante feculum &quod excur-


rit vix quarto anno Hifpanh ceflerat, port pau-
cilTimos obfidionis dies capta efl. Subiere mox
eandem Cortem urbes munitilTimz Tentramunday
^tbnm y Menena. Ncc legnius in hifpania res
gefta . Parabat iftic Tbilippui V. competitorem
Aium ex Hifpania iterum eiiccrc, ideoque Cuo
ipfius duiflu Barcinonem oblidebat , quod ut fe v.
teliciiis procederet, Galli cum clafCe aderant
qui urbem mari premebant. Jamque ad ultima
iere rcdafta erat ea civitas, quum commodum
appellebat Foederatorum claCfis, cujus adventus
admonita G4//1V4 pridie jam recefCerat. Hinc
confirmati civiumpariter &militum jam vacil-
lantes animi, e contrario Calli tinti confterna-
tione perculfi, ut ante diem 4 >. Eidus Matas dc
nexSe urbis obfidionem reliquerint, BcTbilippittSti mt»

vix exercitum reduxerit. Sed ad I{benum haud
fatis profper belli fuccefllis Germanis fuit, Gal~
/fj numero multum prxvalentibus, ideoque

larfmsy qui hos ducebat, iflos a munimento


Ludovicianoy quod per hiemem fame prefTerant,
recedere coegit , ipCc vero Drttfenbeimmm &H
4-
xenoam, adempta nuper oppida, recuperavit.
Majora molientem nuncius Brahantina cladis
inhibuit, namque per auxilia eo mifTa debili-
tatus adeo ipfius eft cxercitns, ut fua fervafle
contentus alieno abftinuerit.
Sub finem anni hujus (1706.) mortalitatem ex-
plcvit TetrnsU. Lnfitania KcXyZnno 38. poftquam
abdicato fratre , regno przefTe cttperat , vitz
Succef fitei filius 7o4»»«V. qui in Foederatorum
iocietate perflat, matrimonio etiam cum Impe-
ratoris fbrore inito, iflis partibus adftridliis.
In
1

<5jo RATIONARII TEMPORUM


A« 1700
In per idcm tempus fcreniirjmatyf/i-
Chciiti
d 1709 tt 4 tandem duo regna ^nitUSc Scoti* in unum

Briidm-
Br/>di»»»rfconiunxit, fuperatis innumeris
mUt diiiicultatibus, attjue ita iftiid negotium , pu-
blica lege in gentis concilio lancitum, ad fi-
nem perduxit, in quo inde a Jucobo I. trultra
deludaverant ejus dccelfores.
Ceterum expeditiones bellicae anni 1707. haud
fatis ex voto celfcrunt Foederatis. Nam quia
CaZ/idetredabant in Belgica pugnam, &: eunda,
bantiir perpetuo, extractus eft nihil agendo an-
nus, quoniam nec caltra hoitium munitijfima
aggredi poterant Foederati, nec urbis alicujus
obfidionem tentare oh cofdem vcftigiis conti-
CM
SvnUm nuo haeluros. At inGfrwdwM numero Ga/Z/lu-
ftrv>f periores, eo in rem luam ufi llint, pcrruptilquc
f «»7f II holtium munimentis univerCam Suevtam , duce
1

yilUrfio , pervagantes , ingentem ifti regioni pe-


cuniae vim extorlerunt , donec Hannoveranui
Eledor , provinciam Ludovici Badenfuy ineunte
anno detundi, lulcipiens, res reftituit, atque
illos per Comitem etiam clade affecit.
Quia vero lidem Italiam ex pado jam relique-
rant,hinc Sabanduanm (iia inG4//M'M ipCamcon.
IH vertit.Conltituerant Foederati ipliim navale G4/-
*r liottii
lorum Telonem Martium occupare, &
idcirco £«•
inHA% genint &: Sabaudas per ‘Provinciam ohftantibus ne-
quicquam hoftibus, cum exercitu ad eam urbem
perruperunt. Sed aderant magna cum clalFc
^ngli Batavique y mari eam oppugnaturi. Ve-
riim, quia refillebant fortiter oblelfi , A' deficie-
bat interim Foederatis annona ac apparatus bel-
licus, accedebant etiam innumerx hoftium co-
piae, debuerunt tandem canere receptui . Redu-
xit tamen Eugenius Iblerti cura h: virtute inco-
lumem per exerc'tum, mirante Sr vixcrc-
dcn-c fadum terrarum orbe. Sed nec impedire
fuuftrs^ G4//1 tunc potuerunt, quo minus Segufionem y
mutiitilfimam in radicibus %Alpinm urbem, &
ab Ce nuper occupatam, recuperaret Sabaudut^
At
,

PARTIS I APPENDIX CAP.VI.


At ml’el'C 01 etiam huius anni e'pcditio Foc-
dciatis in Hijpat.ia tiiit. C»Uo'vidtu enim a. d. id
7. Kalendas Muif aJ ^lman:(um cum Calhs
gna conterente, acen ime quidem pugnatum mMtcm.
c/i , icd cedit ille tandem loco, in C«f<i/4W-
nium Ic lubdiuit, amida excre tus magna par-
te. Redierunt tunc ad univcrla.^r-
ragofva it magna yult/itidpus; quin Ilerda quo-
que in C<«ra/jK«»iu agro, Icd p. id ci uentiflimam
demum obhdioncm, Iclc de odit.
Penlata tamen quodaiunioao lunt liatc da-
mna in Iraha '^ejpohtai.i regni occupatione Ex- .

ploratum latis erat , pleioique idius regni ci-


ves Gallorum dommationcm agrius ferre , &c
nihil magis quam mutationem ciicumlpicerc.
Itaque fortidimus Tbawtiiis per Pont dicis agros
escrcitum c6 duxir, acfelbs plaufibus exceptus
ubique I Sr vel maxime in j^eupoUtana urbe ,
omnia ad oblequium piona reperit Dux Ej- .

ealonius qui Tbilippi V. aulpiciis regnum ad-


minidravera: , Cajetam le contulit, Icd, capta
per vim ea urbe, iple cum 1'uis in potedatem
hodium venit.
Non ceifavit interca LudoTuus XIV. omnem
movere Iapidem cunfta tenta re , unde rebus '«"k»
litis levamen aliquod iperare pudet , iV idcirco
evile in bellum moiicbatur Credebat»». .

Ic licct c(rcidhicquan;plurimos, qui lerenilfimae


,4.nna imperium inviti paterentur. Itaque clal-
Icm qualcmcumqiic adornavit, quae cum Jacobo
III. ineiintc vere annii7oS. Du-k.erk.am movit,
verius Scotirum littusvela convertit, fedeum
iliuc pervendret , contra quam cxlpedtaverat ,
nullos inven t rebus novandis incumbentes ,
Quieta e cont’ ario erant idhicomnia , nec nuta^
bat vcl minimum Rtg’nx' rrgnoque 1 'emcl data
fides Sed^' aderat mox clal/is Britannica, quae
hodem ftatim In fugam pixcpit m compu-
lit- Quin, nc quid illa in aliis Scotia parti-
bus tentaict , ipue obditerunt tempedates Sg
pro.
1 ,

RATIONARII TEMPORUM
procellae, adeo ut vix in portum, unde vcnc-
Jiiwrat, redierit.
In campum eodem anno prodierunt utrinque
exercitus numcrofiinmi , qui dum caftra fibi ha-
bebant oppofita, accdiit inlupera MofelU Fce-
deratis Eugeniui , GuUis contra Btrvicius. Alt
interca temporis , fubito belli furto hi Gandavmm
&: Brngas occupaverant . Verum^ dedit ca res
praelio, quod Foederati vel maxime quaerebant,
commodam occalionem. Nam dnm Calli ^l~
denardam quoque tentabant fupervenit 1'ubito
Mra^. illorum exercitus, & holtilcm, volentem
no-
lentem, ad pugnam adegit, viftumque mox ia
Sr ^ fugam
7 conjecit , captis& occi/is magno nume-
ro hortibus. Hiac In/nlatia urbis coepta obftdio,

cui vix parem annales referunt . Namque &
oblein foTtillime (c defendebant , &
exercitus
CallicMs t ne Paderatis vel annona ycl rerum
bellicarum copia (ubmitteretur, omnibus modis
8: viribus impedire fhiduit. Verum repuHbjam
ZsMf LttMotbioy qui, Gandavo accurrens, commea-
caftra Foederatorum Oflenda du-
ccrctiir, intercipere voluerat, coa&i, 8: tan-
dem obicin ad deditionem , fed urbis tantum , a.
d. 1 Ka lendas T^ovembrts fadam Reflabat arx
. .

munitiflima, fed qox &ip(a Eugemo <e fubmi-


fit , quum Foederati prius , fuperato Scaldi , Ea-
varnm iBruxelliSi acerrime ab ipfo oppugnatis
1'ola adventus fu i fama depulilTent. Deinde ob-

§r»5l«. Cdndayen/is urbs , quam Za Motbius mul-


zt^th tiscumcopiisdefendebat. Verum ifte, quod ta-
^cn timebatur, viftricianon diu remoratus eft
arma, fed falvum (ibi padus abitum , Canda-
nmm &
Brugat Foederatis reddidit. In tempore
fini, vix enim in poteftatem eorum redadas
erant iflx urbes , cum fubito tantum frigus ex-
ortum eff, quantum, ut de noflra taceam, vix
patrum aut avorum etiam memoria contigit.
Dtrti/i Ceterum Dertofam quidem ceperunt hoc an-
no in Cautaunia GalU Bc Hifpxni. Sed penfata
c(l

Digitized by Googie
. i, ’

PARTIS I. APPENDIX CAP. VI. 6^


eft Tatis(uperquc hzc jaftura occupatione ^chiiST
Minoris Balearium t tam levi aut nullo «d 1709.
diniit Sc
dilpcndio, ut hanc quidem cum commodiflimo
Magonis portu vcnuns Stanhophius eodem tere n*/**r<-
moincnto ceperit
Mortuus e(t l’ub finem anni a. d. 4.Eidus7yfo- *
•vembris in Britannia Ceorgius > Dania Princeps 7 »<!
lereniffimae otnna maritus, ^6. vitae anno.
In Belgica anno 1709. Icederati Tornacen/emtn-tn
urbem & arctm Tacilc omnium ilthicmunitilfi-
mam lubito obfidione cinxerunt , qux
ob immcn-
lam cuniculorum lubterrancorum multitudinem
cruenta latis iiiit. Vel fic tamen urbs primum a.
d- 4. Kalendas.^N|N^/,arx vero liib initium
ptembris deditionem facere , totumque prxfi-
dium vidlorum le permittere debuit.
arbitrio
PoTtea Montium in Hannonia decreta obfidio
Ted priulquam illa inciperet, ventum clt pro-
peiTtam urbem a. d.3. Eidus ad pugnam,
in qua lupra fidem & exTpedtationemfortilfimc
dimicatum utrinque . Vicerunt tamen polt acer-
rimam pugnam Foederati , Mioltes cedere 1'uos
in fines coegerunt . Impetrata viftoria , Mon-
tium obfidio a. d. 7. Kalendas Otlobres feli-
cibus coepit aulpiciis , &
redada in potclta-
tem urbe a. d 10 Kalendas l^ovembris, tinU
ta.
In Germania hoc anno Hannoveranus Eledor
Menium Comitem mifit , qui trajedo Bbeno , ho.
“*
itilcmagrum cum aliquot legionibus Tub finem
^ugufti ingreflus terrore fui omnia ifthic imple-
,

vit. Sed mox a Callis, vel duplo pluribus, du-


du Comitis Bourgii, vidus reccfnt. At iaHif-
pania amifia quidem eft poit diuturnam obfidio-
nem ^lona yc\\szm.nwnc ^licantam dicimus. Sta.jn,^t^
renbergius vel fic invadend* ^rragonie*^f*‘
tamen
confilium cepit itaque fubito Sicorim tranfiit
;
& Balaguerium cum duabus ,
qu* prxfidio erant,
legionibus intercepit . Nec potuit inde poftea de. I/*»
pelli, licet ad nuncium geitxrei accurrerit ipfc
Tbi-
6u RATIONARII TEMPORUM
chfhiT ‘P//iV/p/>«/ . Is tamen damnum hoc pcniavit ei
id 17094 vittoria ,
quam de Lufiunn retulit , Icd cu)us
nullum pciccpit tiuaum, nifi quo-i partem ali-
quam iMjitJ/iift a^n populationibus iuis intc-
itam habuerint Hijpant.
Supcreh , ut dc icbus in Septentrione gcRisj
qu 3clanclunt maxima*, eriam aiiquu dicamus.
JtMPo/o- quo pacto \ntci ^u^uftum W-ScCaroiut»
XII. poit irruptionem nu|us \nS4x0num pax lue-
rit laitta ; i/teque Vulonico regno decedere debue-
rit, jamantea vidimus. Cetei ura reditus 5 ««»-
tHm in Voloniam dilatus eft in adultam ulquez-
ftatem anni 1707. quando tandem polt annuam
terme manlionem ToionUm repetiverunt Jn -

ea civilibus motibus finem non fecerat


abdicatio Relpuebant pleiiquc datum flbi i
.

Sueris Regcm StanhUum ; quin ad


regnum revocabant Sed Sueox Kcx, rcliais
Volonis , in Moycoribat. Hi vero confligere non-
dum audentes , vaftatis prius omnibus, retro
femper recedebant» & ilta tergi vei latione itia
inltrudlilfimum illius exci citum imminuere &
confumere itudebant. Superavir tamen utcun-
que has ditficuhates t'aro/«j Kil. A/o/ra/que per-
petuo lequcbatur rlium detredtantes, donec
pi
tandem pridie E’di;s Sextiles anni 1708. haud
ipMjn* «a procu AIub!lv'va , urbe ad Boryftbenem ,
1 con-
curium cir acerrima pugna, led de cujus exi-
tu divcrfillimae lunt partium utrariinique nar-
rationes. Aliud acc dit dcin a. d. 4. Eidus Se^
ptembris in L’tbuaf){.t prsthum , fcd de eo &
diverfillima lefcrunr, utraque gente viftoriam
fibi .vindic.intc . Certior ei't , &
flmul gravil-
fima , ea clades , quam Sueris Moici haud ita
dio poft intulciunt Pre perabatad Regem fuum
aim aliquot militum mill'bus Sc magna annonae
ifo»». copia Lovenbuuptius Hanc ut impediret con-
hMoptimi
jundtionem , iple M. frorum Monarcha contra
*Hht.
iiHccm iltumprolecftus elt &* a. d. 7. Eidus OC?o-
bris cum co conflixit tam feliciter» ut celo tere
tmi-

Digitized by Googie
, ,

PARTIS I. APPENDIX CAP. VI.


univcrlb ejus exercitu , iplc dux cum paucis equi chimi"*'
tum legionibus ad Regem 1 'uum aegre cva(crit.“<*
Ifta clades ^«ecorwm res in extremas tere redegit
anguftias, ex quibus tamen te lortillimus Rex
ad tempus utcunque explicuit Perrupit tandem
cum exercitu in lioxoUnorum regionem , quam
nunc [/itrrfiwdm vocant, & tub Mofeorum clien-
tela incolunt Cofteti. Hos iplos tere in partes
luas pcrtraxilTet , & li res ex voto Cucceinilet

mirihee omnino rebus liiisconluluilTet . Veruni } rttnipH


detedta re, trultra fuit, X’ in maiores identi- ”“"‘ '

dem incidit difficultates , praefertim cum Mojii f


qui iam fortes clfe Ickiti cura Monarchx lui
fir iplbbclli iilii didicerant, levioribus ex prx-

liis plerumque viatores difcedcrent . Decrevit


tunc Cdrolus XII. Tult4'v.im urbem lubigerc ,
camque omnibus viribus aggrclfus elL Sed de-
dit ea rcsoccafioncm acerrimo prxl io, quo JWcy?/,
duftu ipfius Principis fui cumS^vecis a. d. 8. Ei-
dus Qttinililis anni 1709. decernentes, ingen-
ti eos clade proltravcrunt , reliquis prgcipiti
le fuga proripere tentantibus. Sed perfequenst»»"
hottes MenzJkoiifts , cos lub duce Lavenbaupth
ad Boryfthentm deprehendit , & viftricihus ar-
mis fele permittere coegit. Ita univcrius Sue-
torum exercitus vel cxlus clt vel in potefla-
tem viftoris redaflus. Iplc Rex eorum Curo-
luiy tranato cum paucis equitibus Boryfibenty
in extremas TartdrU oras clapllis, Turearum
fe crcdidilTe fidei fertur . Ceterum clades hxc
labentes jatn Stanislai in Tolotiia opes penitus
afflixit, picrirque Procerum ad contrarias par-
tes jamdelcircentibus. Sed continuis
Tolonorum precibus repetitus, ce/fit tandem eo-
rum voluntati. Se ad iplbs rediit, refumturus
coronam , quam iniqua pace coadus alteri antea
cefferat At Staniilaus cum e rdfpivio qui Sir-
. rr.
*
cieis mVolonia copiispizluit , 'mVomtrariiam re.
ccliit , atque ita cum Sueta i]mul vacuum com-
munibus inimicis regnpm reliquit.
. .

,
6S6 RATIONARII TEMPORUM
W«»^4r/4 eodem in ftatu pcrftat, dum sequo
ch7tr*
ad ijoj. fere Mdrfe bellum ifthic continuatur . Aftume-
quidem lacpilfime de concqrdfa S: pace reftitucn-
da , Icd ea haftcnus reduci non potuit , irritseque
fuerunt omnes de ea deliberationes. Nec armis
etiam domari ditficillimo hoc tempore potuit*
nam licet laepe a CnfarUnis tufi dicantur Hunga-
’*> tuentur tamen le, & ingerendo acriter bcl-
lo adhuc perleverant

CAPUT VJI.

Qud, variis in heis , ab anno ad I7l9.mr-


maria digna , contigerunt .

H Ocannoi7io.de pace, inter Gallise Hifpa-


niacque Reges & Faderatos j agiccepit,
habito > in hunc Hncm , apud Gcrtruydenbergam
in Hollandi a , Legatorum congreffu, qui tamen
fuccelfu caiuiti Itaque continuatum eft bellum
I Vtvsy vario fuccelfu In Belgica , (0 Duacum a Fccde-
.

ratis expugnatum elt , tum Bethunia (2) aliaque


* ^-minoris momenti oppida qusedam capta funt.
**“"
InHifpania Augufto menfe, Starembergius il-
lullrcm ad(j)Ca:laraugulfam vidoriam repor-
xV»*^** tavit , ex qua maxima regni parte potitus cft, Phi.
lippo verius Pyrenaeos pullo; atj. id. Decem, ca-
pto ad Brihuegam Stanhopio , cum Angi is luis,
die Icquenti Starembergius ad Villaviciofam a
Philippi V- copiis fufusclt ; ficque Philippi fere
perdit* res brevi luntreltitut*. In feptentrionc
Molchi fueeorum regis abfentia utentes Rigam
obfident&r expugnant.
,,,,
Anno Icquenti a Noaillio, Gallici exercitus
4(7ir«nf Duce expugnata elt in Catalaunia C4)Gerunda
& i Foederatis in Belgio (5) Bochanium . At
pr*cipue duorum Principuin funeribus illuftris
fuit hicannus. Ludovici nimirum Delphini .
Ludovict XIV. filii unici , &Jofephi I. Impera-
toris
^ qui ambo X menfe Aprili c vita migrarunt
jofe-
. ;
7

PARTIS I.APPENDIX.CAP. VII. ^«7


Jo/ipbQ fub anni finem fucceflbr in Comitiis EIc-
dotalibus FrMCQfurti datus eft Cdnl»s Frater hu- td 17 »•

jus nominis VL . .

latera Britd»nid Regina mutatis praecipuis


,

eorum qui interius ejus confilium hucuique com-


poiucrant, Sc pro Mdrlb»rgio y Duci Ormondio y
dito exercitus in Btlgio dudu > apertiora pacis
confilia cum GdUUrum Rege agitare caepit . Indi-
citur itaque initio anni 1711. (I ) Ultrdjtili \e~ ^

gatorum ad hoc conventus > nondum tamen in-


terruptis belli expeditionibus ad Julium ulquc
menlem . Ideo luo Martii finem ( 1 ) Slu/d a Gdi~ 1 ^
lis vi capitur , & ineunte Julio , Eugtnio ( 3 )
iluercetum in f 4 ) Hd/inonid expugnat , ( 5 ) &
£«7idrfWMinobndionecingit • At dum in oblidio- ^,r7*.
ne illa vcrfaturOrwofldo cum jugiorum exercitu
reliquas Foederatorum copias deferente illas ad (6) 6 D*iuIh
D enaniam non procul Boebduio in Hduonid fundit
yilldrfius a.d. IX. Cal. Augufti Quam vido- .*

riam lecuta eft ( 7 ) Fani S.^mandiy &


C8)r s*>d-
Mdrebidudi G3W1S expugnatio tum Ldudreeidudi^^,.
obfidionis Iblutio > iPauloquc poft Dudeum
Quercetum , &Boebdniumy vidicibus Gdltorum
armis celfere.
Mortuus erat initio anniimedio fcil. Februario
nocnibladov/cMj Delphinus y Ludovici XIV. Ne-
pos y Mdrid ^deleide Sabaudid ili us uxore paucis
i

ante diebus fimiliter fato funda 7 8e initio Mar-


tii requentisejuldem filius firiMiiMra fcu ^rmori~
r.r dux didus obiit
•Sveci duce Dduit 8e Sd-
xonibus vidoriam apud Gadebufebi oppidum re-
portant d ie zo. Decemb.
Helvetid quoque turbata fuerat pax , hujus an-
ni initio occafione incolarum (9) Toggeuburgii^j^
qui a Principe fuo54»g4//<’yJ Abbate 7 fe opprimi
querentes ad Hr/vrrioj Calviniftas confugerant
Catholicis contmAbbatis partes lulcipicntibus
At quum Calviniftz de hoftibiis yidoriam ad
yilmergdm reportafscnt 7 brevi relarcita eft inter

'Petdviil^dt-Temp.Tom^I. Tt illos
^ . . '
.

6s8 RATIONARII TEMPORUM |

'i,
illos pax, ineuntc (cilicct Augufto menlc . i

>7if' Anno fcqucnti pax etiam UltrdjtOi inita cR in- i

tcx Cdllos fk BriunnU Reginam , Lmfiumm , Bo-


rttQiftnte Reges Sc Sabaudid ducem Idib. April.
Quibus lequenti die leic adjunxerunt & paci 1 'ub.

fcripierunt Fetderati Belgii ordines


noftea Idib. Jul. inter Tbilippum V. Hi/pdnu
Kegem 8c ^Hgios , 54l>4MdfrmfNe pax etiam com-
pofitacft. Tuncquc Sabduio conceCsu ed Sicilid
infula; Ex eoque tempore 5«cf7r4 Regis titulum
fumpfit.
Bello tamen inter Cdfdrem 8r CdllU Regem
1. FrU. perieverante a G4///r expugnatur Landdvia , ( il
T*Brif.
t tum( i) Friburgi4 mBrij^oUt Tandem interkos'
Bsifmtn
etiam pax inita efl XVII. Cal. April. anni 1714.
Sm\ft
siift.• apudCaflellum I{dftdd quae deinde S^. menfe '

Iblenniusad TI«rf*r44(£ ) luperiores iaHelvetid'


fancitaeR.
Multi autem Principes duobus his annis obie-'
runt Frideriens l.Boruffid Rex.a d- V. Kal.Mar-
.

tiasanni 1713- mortuus erat, relidio Blio &: re-


gni haerede FriierieoGnlielmo Anno 1714. XVI.
.

Kal. Mait. vitam deleruit MarU Ludwitd Cd-


brielU Sdbdudid , uxor "Philippi V. Hifpdnidrnm
regis, qui eodem anno menfe Odobri Elir^be-
tbam Fdrnefidm Tdrmeitlis Ducis Bliam duxit .

Menfe Ma jo mortuus cR Carolus Dux Biturigum


Ludovici XIV. nepos. Tandem IV. Id. Augufii
diem claufit ^nnd , Mugnu BritdunU Regina .

Et Gforg/ni Dux Bruu/wfctnfis Hanovtrdnut Elc-


dor Rex Ratim proclamatus brevique adveniens
coronatus cR
Interea c7'Mr»V4 ditione in quam poR infelix
ad74/r4‘W4wprclium confugerat & in qua ad
6 ufqucannumrcmanferat , poR varios exant-
.

latos labores in propriam ditionem rediit C4 ro-


/«jXII. wrorfim Rex& io.Kal. Decemb. anni
hv^]\xsl^l^.Strdl|unddm appulit, nectamen bel-
li Bnem hinc videre potuit: in cum enim cum cz-
teris hoRibus hoc anno arma movit Boruffuit
fc

Digilized by Googl(
, .

PARTISI.APPENDIX.CAP.Vir 6^9
8r iunftis cum Da»o copiis SlrdlfUnd^m occupa-
vit y &
paulo poft provinciis omnibus quas in «i itif.

Cermanid continenti occupabant '


pulfi funt
S'^eti .

Mortuus eft hoc anno Kal.Septembr. iMdovitnt


XIV. Gdliurum rex anno aEtat, 77. Regni 73. quo
Jon^ius non habet Fr4»for«») Hiftoria . Succcifit
XV.proncpos annum agens ztatis
illi /.Mioav/rMi
iextum lub 'Philippi ^Hrelidnenfis tutela •

At dum firmando novo regimini tum in BrU


r4»nr<( tum in G4///4 intenti lunt novi Principes
& alibi conff kuend^ aut confirmandz paci in Eu-
ropa incumbitur ; novum Tureas inter Venetos &
ob veteres tum de Vtloponnefo tum de navigatio* ipe.
ne rixas oritur bellum, quodfrufira componere
conatus Cd/ar , tandem pro Venetis adverAis
Turcds bellum lucipere coa^us fiiit , quod fe-
liciflime per biennium aut circiter geffit , re-
portata duplici illnflri vidoria &r expugnatis
poft primam quidem anno 1716« Temepuaria Sc
anno lequenti pofi alteram Belgrado. Hoc etiam
. anno 1717. novum aut faltemqnafifbpitum bel-
•Ium acriter in Italiz maritimis adum eft Hr/-
t pduid rege TbiUppo V. qui ingentem clafscm
conftruxerat, Infulas Sardiniam &r Siciliam in-
vadente, quaoccafione novum etiam inter Ca-
farem fiallos , ,Anglos , Batavofyue initum eft
foedus ad pacem Italia firmandam . In illud foe-
dus pqftea puHus Sicilia Sabaudus ingrefsus eft
copiafque cum Czfarianis in ea infula Conjun-
xit . jtnilus qnqque quum Hifpanum ad pacem
trahere non potuiiset , ctafTem in mare mediter-
*
raneummifit , qux Hifpanz circa Siciliam oc-
currens illi ingentem intulitcladem
Dum hoc inter Chriftianos ardet bellum pax
Cdfarem Venetofque inter &
Tureas inita eft ia
'

, op?ido Tc^arowitna eaque non tantum arces


Temepvaria &
Belgradum , fed etiam provin-
ciarum vicinarum naaximi tradus Cafari ceise-
,re.
Tt 1 In
66o PATIONARII TEMPORUM
cum expeditionem ia 7{orve~
In Septentrione
Smtorum rex apud Friderick,sb<tl.
iuicepirset
lum quod obfidebat (clopeti ex arce exploA glo*
bo incericdus eft i' Id. Decemb. Illique in
gno fuccedit ibror Ulrica Eitonora Principis
Hereditarii Ha(Jo-Ca^elU»i uxor. Haec interim
duo acerrima inter Principes in Europa gerun-
tur bella, primum in Septentrione inter Suum
&Fcederatos eorum hoAes, alterum autem ad
Meridiem de SieilU imprimis pol%iConc.

CAPUT VIII.

J{es prucipudi tompleSitur , qnt ab auuo 1719.


ad 1713. tum iu Europa , tum apud exteras
Nationes attiderunt.

y^Atholicam adhuc regebat EccIeAam C/emexu


1 . XI- vir & prudentia & do&rina conlpicu-
us , a Deo prascipue ele^us , ut didicillimis
temporibus ChriAiana; Rcipublicae confulcret.
Hanc ille rapientilAinis editis Conftitutionibus ab
adverfariorum jaculis communivit, verbo illu-
Aravit, ornavit exemplo . Rem litterariam omni
tempore fovit, &
auxit, virofque eruditos mi-
rifico amore complexus honoribus ac beneficiis
eAproiecutus. Graece ipfe &
latinedoftns, Ro-
mano Pontifice digiueloauentia praeditus, Ho-
miliis. Orationibus, ad Principes datis cpiAoiis
toto ChriAiano Orbi illuxit. Maximis demum
pro Ecclefia exantlatis laboribus diem obiit
XIV. Cal. Aprilis anno 17x1. annos circiter Ce-
ptuaginu natus , polt annos zo. menfes 3. &
dies
a4. quam ad Pontificiam dignitatem eve^us fue-
rat. Poftduos teremcnles Micbael Car-
dinalis de Comitibus ex veteri &illuitri Sigai*
Comitum familia ei iuble&ut eft , Innoceutiu»
/niit/M. XIII. vocatus. Seraphioe familiae generalia Co-
«ifiXiii. mitia quinque pene luftris intermiflk tn Urbe
haberi juAit, quaeipfo prxfente ablbluta funL.
FeAum

Digitized by Googie
PARTIS I.APPENDIX.CAP.VIII. 66 t
Fertum SS. Nominis Jcfu ab univerfa Ecclefia A-
perpetuo celebrari conftituit. Solitum proutra*M'i7ii.
que SkiiU CdtboUeor»m Regum tributum primus
C4ro/i 111 . nomine anno 171 j. accipit. Julium
Cardinalem ^Iberomium utriufque fortunae vi*
ces perpefsum ab criminibus ipfi objedis inno*
centem declaravit. Cum vero annos duos, men*
fes 9. dies i8. Pontificatum geflifsct} dignus cui
plurcs publico Ecclcfiz bono dies adderentur,
ex hac vita migravit die 7. Martii anni 1714.
Hoc regnante, anno videlicet 171J. Chriftiuuut
Ulrieus i Ducibus yyirtemberieu/i^s Luthera*
nam hxrefim publice ejuravit ; e contra apud
Sinui novi Imperatoris edi£fo Chriftianae Reli*
gionis exercitium prohibitum fuit . Poft /«no*
tentium BtuediUui Xlll. yincentius Muri* Urfiuut OmiKitt
antea didus, Archiepifeopus Or.
dinis Paedicatorum, in Petri iede concordibus
fuffragis IV. Calcnd. funii collocatus eft, poft
menles fcilicet fere tres . Eodem anno Com4*
€lum i Cxfare recepit, liircqucnti vero ingen-
tj totius Orbis Ixtitia lubilxum ordinarium de*
cimum fextum celebravit , ac difciplinam £c-
clefiafticam I{omu coado Concilio in multis
reltituit , ac illuftravit. Benevtntum , rajus
urbis Ecclefiam per adjutorem rexit , bis le
contulit, femel anno 17x7. iterum 1719. Late-
ranenfem Bafilicam, nova molitione reftitu*
tam, anno 17x6. IV. Cal. Majas ritu folemni
dedicat j eodemque anno PVrerW Clementem ^u.
^finm Bdvirum ColonU Epifeopum confecrat.
Plures Dei fervos in Sandorum album retulit,
Epifeopi munia per fc jugiter exercuit, OTiver.
falem Ecclefiam falubcrnmis decretis, fandif-
<iue exemplis inftauravit . Dcceflit inteeeiTi-
&
•T***®» innocenti (Iimus Pontifex IX. Cal.Mar-
y* anno i7Jo. cum annos quinque , menfes 8.
xj. rcgnafsct. Hoc ipfo anno IV- Idus Tu-
V* Clement XII. Lunrentiut Corfinus antea didus
BenediSH XIII. locum eft luficdus . Cardu
T t 3 nalium
.

€6t RATIONARII TEMPORUM


a.17'». naliutn Congregationem fuper nonnullis voca.
•dVili. tam initituit , qu* videlicet quxeumque fue-
rint Cub BtnediElo minus re&e adminiitrata exa-
minaret , ab eaque jam nonnulli julta poena
limt multati: privilegia quoque Sakdudo Duci
lub BenediElo conceisa ad examen revocavit
Bellum quod in Sicilia anno 1717. liilceptum
fuuat, hoc intervallo e(t contedum. Meljana
ejulque arx intra eundem fere annum bis cfc
capta , primo ab Hifpanis y deinde a Cafareis .
Toto demum Regno cedere coadis Hifpanis y
Sicilia Cafarei anno 1720. potiuntur. Ad hoc ul-
que tempus ab anno 1712. eam Sabaudus tcaue-
rat, cui poliea Ca/ar Sardiniam attribuit, hu«
julque Rex a "Pontifice Sabaudus anno 1717. fa-
lutatur . >

Moritur anno ijii.Cofmus III.Magnus Erra-


Pm. ff4 Dux, regiis omnibus, chrifWanilquc virtu*
tibus mirifice orrratus, cujus prudentia a coni-
muni bellorum incendio ea Provincia (ervata
e(i.Cofmi filius Gafio hujus nominis primus te-
giminis habenas (umpfit, qui m»no Italiae mae-
rore fobole carens Medicaorum familiam finit.
Francifeo Parmtnfi Duci a die x6. Februarii
KJT
anni 1727. fine virili prole e viris 1'ublato jfn-
tonim frater fuccellit • Henricbetram Mutintnfis fi-
liam inieqnenti anno uxorem duxit, nullifque
ex ea acceptis liberis X. Cal. Martii anni 1751.
diem obiit. Odavusis fuit Parma Dux, ac po-
Aremus Farntfiana familiz fuam ducentis ori.
z Petro ^loyfio y cui Romanus Pontifex
Parma, Placentia, & C<i/?r» Ducatus anno IS4^*
atribuerat . Parmam interim Cafarei occupant.
ftCaroli Borbonii nomine , Philippi V. Hifpaaiarum
Regis ex EUfabetba Farnefia filii. Eodem labcn-
ttHiuI
anno 17J1 Italiam hic appulit , ac Florentia

nunc degit Parmam brevi profedurus, ut ejul-
dem ac fubjedz ditionis regimen accipiat.
Anno labente 1730. ViOarias ^medeus Sabaiu
diaDux regimen ccifit filio Carolo Emanaeli II.
cui

Digitized by Googlc
PARTIS I.APP£ND 1 XCAP.VUI. 66 ^
cui paulo poft fubjedac urbes , ac provinci* fi-
dei lacramentum iurarunc . Multum piotci^o id 1711»

yiSforio debet "Ptdemontdn* provincia ; eam fi-


quidem hoAium armis ereptam tranquilla pace
donavit, prudentilfime rexit, potentia auxit,
amplifimis xdificiis illuAravit, ac communivit.
Plurimum vero illi debet Ducum Sedes Tauri-
num ille urbem mirifice amplificavit,
ornayitque, acinfigni Scientiarum inAituta Aca-
demia (ummopere decoravit, eAcctCque, ut qui .
Taurinum Italiam yiluri ingrediuntur, magnam
jam hinc hujus regionis opinionem aniino luCci-
piant. Verum, ut hominum eA conditio, pro-
pofiti fui, ac privatz vitae pcrtzfus, anno 17JI.
Septembri mcnfc regimen filio eripere, itcnim-
que repetere conatus eA; quod ubi ille agno-
vit, hac fpepatrem fruAravit, ac, ut Abi pu- &
blicz quieti confuleret, in honefhm cuAodiam
mifit.
Germania Carali VI. favore, qui Imperii ha-
benas feliciter moderatur, pace, potentia, opi-
bus gaudet j heic fiquidem lapienti iRmi in pri-
mis Czfaris prudentia Academiz florent, artes
augentur, negotiatio dilatatur . Bobemia Rex
Carolus anno 17x3. una cum AuguAilfima con-
fuge eA coronatus, inlequenti Comaclum Tantis
fici reAituit, atque anno 17x5. pacem cum Hif-
pano fancit. Hoc eodem anno regnorum Hun-
gdrrVe acBobtmUy totiufque hzreditariz ditionis
lucceAio Archiduci Maria There fiafxitno^cnitx
ab ipfo decreta eA . Triennio poA Tergefle (e rrr-»-
contulit, (]\\Q ytndreai Cornelius y Sc Tetrus ^a-
extraordinarii Oratores a Republi-
ca ad ipfiim mifli funt . Utinam Imperatori ,
quem virtus ac fortuna tot regnis &
opibus au-
jit, virilis quoque Airpis hzredem (quod com-
iiiune totius Europa votum cAj Deus maximus
dunet.
Anno I71Z» Gallia tota , cum caque totus Ghri-
Aianus Orbis mirifica cxultavit latitia, cum Lu-
Tt 4 do vicus
.

66i RATIONARII TEMPORUxM


XV. BMemis die i?. Odobris Rex fole-
.k »711 mnitcr eft conlccratus. Sub ^urelUnen-
"Philippi
/** trucis tutela Icptennio is vixit, quo regnum
RK.^^dminiftrantc domefticis bellis Galli* caruit ,
^'"‘'"'
externa compofuit . Mari*m Lt^enskf StdHislai
"Polonia clcCli Regis filiam die 5* Septembris 1715.
uxorem duxit , ab eaque poftea muliebri ac vi-
rili prole eft aodbus Hoc regnante wft inte-
.

grum ferme licculum Provinciale^ Concilium


Gallia iterum confpexit. Coaftum id fuit Ebr<y-
c^ui‘ dH»i anno 1717. adverfus Settecenfem Epilcopum
propugnatorem . Huc ille
vocatus, luifque in erroribus pertinax a Patri-
bus , quibus iple Ebroduntnfit ArchttyiCcopus
piaefidebat, ab omni officio &
jurifdi^ione rite
lulpcnilis eft , eiuf(}ue errores damnati funt
Hujus deinde Concilii Atta ab ^poftolica Sede
approbata fuere.
In Hifpania vbjlippui V. rebus fuis jamdudnm
feliciter reftitutis, virili prole tum cx prima
uxore Ludovica CabrieUa Sabauda, tum ex fecun-
da EUfabttba F«r »ryi4 fu fcepta , populorum amo-
re fibi parto, terrenarum rerum pertxfus regno
llUuu
abdicat dic 14 Januarii anni 17x4. ac primo-
.

genitum fuum Tbilippum Ludo^vicum Regem in-


ftituit . Veruin pratclariflimx indolis , atque
inftitutiqnis Princeps feptimo vix dum exatto
regni fui menfe, magno totius Hifpanix mce-
rorc diem obit, nemine ex Ludovica Elifabtth*
^urtUantnfi uxore rclifto libero. Hxc paulo
r^Rurn Galliam repetit , ac "Philippus regni nabe-
r,/i.TO». nas refumit , moxque Ferdinandum prtmx uxo-
ris fecundogenitum Monarchi* hxrcdem re-
nuntiat. Anno i7{z. maximo apparatu ingentem
inftruit, quae diu Europa Principum fu-
fpenfos tenuit animos incertos quoarrna ferret.
'

1 'andem labente Junio Africam verfus fblvit,


ac mox prope ..Y«r4n«w appulit. Heiccum Bar-
baris y qui mfpanis e navibus delccnfum prohibe-

re conabantur, acri commiftb prxlio Barbariis-


gati
PARTIS I.APPENDIX.CAP,Vjn.
gati funt) att^ueadeo perterriti ut
«j arcem meliori raptim afporuta luppeilediliidii]|>
defenlbribus vacuam reliquerint . Hanc porro
die prima Julii tp/p4 »i ingrcili ipfa potiti lunt,f<M ^
atque idoneo deinde praelRdio communierunt > 0
ClalTis protrada jam temp^te, ne xquoris fe
^
periculis temere objiciat in Wfp4 '» »mm iterum
contendit. Faxit Deus» ut C«rlw//co Regi quae
tam fapienter acfttenue rufcepitprofpere fucce"
dant» ad Barbarorum conterendam luperbiam»
ad Europx totius ftabiliendam fecuritatem » ad
promovendum denique Religionis incrementum, cm/uit-
Ingentes armo 17^1. Conftdntimopoli turbae fue- tiwtft»-
re, in quibus & pnmores illius Imperii minUtartL.
Bri extindi funt , &
ipCe Inarator ^bmetts
] II. >egno cedere coa&useft . Cauiam his turbis
^derc magni yifiris mora in mittendo ad fines
Terftm exercitu » recenfque Eibdtdn* jadura non
(ine ingenti TurtMrum clade . His accedebant &
veteres in Hungdria clades » &
crebrz plurimo*
rum vexationes ad Sultani avaritiem explendam»
ipftus denique Fifiris barbarae nationi invifi mo*
res . Septembri itaque praedi&i anni exeunte
Conftantinopoli mifceri ac turbari omnia» ubique 1
tumultus ac exdes » &
infanientis populi fine
lege excurrens furor. Ad hos componendos mo-
tus FlftresSi Snltdnus iccurremnt » at fero nimis»
immodice quippe jam excreverant. Ad Imperd-
toris paUtiuMy quo fecum fiiis Miniftris hic re-
ceperat» diepofirema Septembris j4if»f^mcon>
tenderunt , ibiqiie yifirtm in primis aliolque Mi-
nifiros fibi tradi pomilarunt. Exhorruit Imot-
rdtor rem ad extremum jam deducam» carilfi-
mofque minifiros a fe avelli doluit » dura ta-
snen neceifitate aftri^ns influenti die Vifirem
duofque primores ftrangulari julfit» eorumque.
cadavera rebellibus tradi. Ipfe hortatus efc ut ad
fedandas turbas » publiexque quieti confulen.| ^ ^
dum, fratris filio Mdbmtsdi imperium cederet »Jrj iiu
quod & fecit in eodem carcerc , ubi ille cufto-
ditus
666 RATIONARIt TRMPORUM
A.V'9*ditu9 fuerat, reli&us . Ita Mabmudes poft i 8.
annos, quibus regnavit, OmmaHi im.
Fuit ^cbmetes Turcamm
perii 'baoenas fumpfit .

Imperatorum humaniflimus, acclementiilimus,


barbaramque nationem urb^is moribus imbue*
re ftuduit . Nec Imperatori abflmilis Ibrabimu*
Vijirttm id (edttlo incubuit» cujos rei illud in
primis infigneextat argumentum, quod nobilif-
fimam typographix artem Cos^M/iAopo/im primus
lE" invexerit . Hi tamen mores ultimam illis apud
*^in. barbaram gentem perniciem pepcrcront; tumim-
m/T4 .' modica in jlcbmete divitiarum cupido, ac ip(i-
us in deliberando fegnities . Non ftatim poft
Mabumdis eledionem Coafiantinopoli turbz con»
quierunt; fed non una vice tumultus repetitus,
nec fine plurimorum fanguine tandem quievit.
In P«r/4j bellum renovatum elt maxima fane
providentia , qui tam immanis hoitis alio
t*m . a Chriftiaao Orbe armadiferaxit.

IN*

Digilized by Googie
, , , ,,, , .

Hf

I N b E X
RERUM memorabilium;
Qua; in prima parte Rationarii continentur

. A At»Hus i8
Actius poeta , .
sol

A
jibmris,
BmfjiusPrinap$ Tranlit-
vani* Creatus • 603
114
hctphutoTum origo *
Actpfimusmmyt
Achabnx^uAx,
349
»87
6t
Lyncei filius > 33 Achti ubi habitarintj 53« de
jtiiMU d farcularibus pofleirf eorum republica, idp» bel-
magno eorum daraoo ^37 . la, 167. & 170 '

j. Floriacenfisj Aebti Prztores creabant Ver-


jihdims Propheta, 67 no tempore,! 79.cumRoma-
^bdtrmm* rcx Saracenorum j '
nis bellum gerunt, 197. do-
• 4*<S miti, 19S
jtbdoltmimtts Tyri Rex , 141 Achtut contra Antiochum re-
^btl a iratreczfus> 4 bellat. 174
'
jtbiAtn Rex Tud* , 59 ^rj& 4 «rXuthi filius, »9
j3bim$ltch filius Gideonis , Athu]» unde di^ia , 14. Grz-
• »1 ciantnnis ita di£la 198
^btriiims , 48 Achttx. (cx Judx 66
Abr»*mi hifiorfa. d.8.9. lo AchtUtut , »75
1 1. & 11. Achmttts T urca 516
Abf*l»n , AchmtttsU, Turearum Sulca-
hbfdum expugnat Philippus, nus , 6x6. moritur. 61^
1 Sx Achmttts III, Sultauus Tur-
^i/^«rquid apud Mofem fi- rarum fa£lus. 689
gaificec. x Acrifius i? M
^riirjwrConftaninopoK 3^9 Aero viditisi Romulo , 8j
perfidus ,& hzreticus , ibid, Acrosatus /\rci filius . 164
ob id damnatus , ibid Adulbere Liuduni Kpifcopus»
moritur, 350. de ejus era- 457 \

dendo nomine certatum , Adsslbtrtus Marchlo. 415


ibid, tandem deletum e!l , S. AlUalbertus martyr 460
,
Adam erratur , & in hortis
Aiar»Mntt\i6ti iSj collocatus, J. contra Deum
pcc-

d Goiivjle
, , ,

66$ I N D E X.
pcccat« 4 JKtticm migratio J f5
Radolphi nupta jEtlit» lingiia *
filia 30
Lotnario> 444. tum Othoni JEeUttt s7 . ejus poderi , xt
Imp. 447 JEfMliusTtii _
30
jldtltMriits presbyter , 457 JSfuiviCtij »»i. ut
jUttl^ius rex Romanorum » A«ri< hzretici J »9?
493 ^Corinthium* 198
Admttnt >8 JEfchjlut t it;. 114
AdtnUt a Salomone occifus » AE/m» Jafonis pater » t«.4i
x6 Jtfctfmi t 104
Adt»ii*xjc t ip Arrrigefta* }»». Francos re-
Adrmfius ^ a8. Sicyoncm mU primit* Artilam vin-
grat jinde Argos repe* cit* 14 ! moritur* 54 »
tits itidi Thebas obfidet j Attlms harreticus. »95
45 dem recepti , 1 »
in Eli
MjuUm pater Pyrrhi , ij 1 cum
Acharis bel I um ge-
pluviam impetrat j 44 runt, i^y. cum Romanis
JEgM magifler palatii j 40 y focietatem faciunt, i7«.ab
JEgntt moritur* 44 iis vidli , iitd.
, eadem Achaja difla^ Afrmmt dux Rom* t |8
»9 AfricMm Vandali occupant ,
Sm JEgidimst 414 JIT- in ea Catholici vexan-
_

JSgintu Dario fe dedunt , tur*


III Afrietmms Julius feriptor *
JEff/ftltrmm regnum , 8. pia 164
gx ys. reges poftremi , 16 Agmmemntn filium ma(dat ,

& 98. Romanis legatur t »1. Plifihenis filius /uit ,

X09 non Atrei , 36. T roja ercifa


.A^r«#Beli filius j _ js periit, 17
io provinciam reda* AgmtthttM fiveHellanodi-
t
aa« iis car, 76.77
Mfifttts .rf/ 4 ^*r**Papa,
, 47 379
JBli tmHs feriptor « 258 St Aguhm, 270
JEmiliMMMs tyrannus « x6j AgMhtbnlms i 257
Paulus) hifioricus, AgMtbHles mcretTix t 176
545 AgMthKhs Lyfimachi F. i 6 y
^EniAw/ Paulus Rom. Imper. AgMothlu Syracufani gcfta ,
Perfeum vicit . 184 148. 149.
JEmilimt Barbula « 155 Ag»vt , j8
^ifM/Sylvius > 517 Ag»untnfe cccnohmm i 374
jEm*»s t 47*in Italiam venit Agtner , a quo nata Agenori-
48 darumfiirps* 51.5758
populi « 30 Agtricttt Virdunenfis * 58»
Agt~

Digitized by Google
t &t 1 ,

1 N D B X €4f
jiitfiUI geRtt IS7 jtltdMsPocai lot
jlgh Kcx moritur. 141 A/ror/Perfei filius ^4*49
«
Agidis hifioria » 168AUtnukr Lycurgo efiodic oco^
s hg»tt 177 Ium, 71
Jtgntt , Hxrcciei , 364 AU*fit «8
‘^X*^‘*r'<^*rEpi(cop. 4>f AUUt^s { Amdrtst J |4t
^Xr«W« lex Romx
lata i Fla» AUibimdu , ttf
minio,! i<$.dSaturnmo,ao8 AUidMmidMMeStaioi , B 6
AgrittU I Rudolphus} ffi AltuuMit 19^
Judarzrex > x4a AUm*t»i 4f
Agrifp0( M. VipiaaiusJ Au* AUm*mpoe»t lo»
gufii amicus ( x»5 AUmtn». 31 » 4t
Agrippin» , 1 40 Alemon**^ 4»3
Alflflpftus Longobardorum Alty*mt , x8
rex domitus i Pipioo , 41 Aldtphm/ks Cadus rex Hif-
Aith»lt* mirtyr panis, 4^^
Al»»i laGiWiis irrumpunt , Ai*B$i*f »7J
Hifpanias occupant, 314 A/mrmto/ IFraoc.I 549
AUritmi J s 13' fcq. Romam obiit, 550
capit , '
ib(d. Altmt , 39
obiit, 314 Al*XM»d*r Judsonim rex
AUriiu* alter i Chlodoveo 104
czfus. 3^9 ^/M«»dff>Arid(d)uli FJ *l6
Alt» Grzca capta , 613 AUxMdtr^ Vide fxrit,
'
AltMi i Romanis vi Ai , 84 AltxMdtr Alenfis, 490
AlbMut ( Ferdinandus ) Hif- Al*x*nd*r SevCTUS, 16%. C hri*
panorumdux, 547 ftianis favit , ibid. & feq*
Atb»ritmt Maroziz filius, 444 obiit. x03
AlitrtH* Magnus obiit , 495 AltxMtUr V. Papa , 5 »o
Alb*rtns Aufiriacus Archi AUxMdtr Imper. Condanti*
dux, nop. 5J4 449
'
Albtrimt Rodulphi jUtxmdtr Epifeopus Alexan-
filius Im-
perat. 493 driz, 187
Ali*rtmt Auflriacus Impera- AUx*ndtrZt\i\m. ^o$
*or, 5x4 Aitxmtdtr Herodis filius ,
AliigtH/* bellum , 500 »30
Albi* flumen , 544 AUxsmdtr Amyntz filius rex
Albinti* [ Clodius J i<5 o Macedonum* 116
Albcfltdis foror Chlodovei , AUxmxdir Cgffiadu filius ,
380 14«
Albunut. 387 AUxmitr Bala . {93
Klbutu* (Joannes) rex Na- Altxxmdtr Pheratus, 1x9
varrz, 539 jgltxMdtr Epiri rqt j < 'i 5 x
AU.
, ,
,

.670 1 N D B X
AUxtmdtr MagntUj ejurque diata nubit Henrico Sn-
resgeftci i} 8 . i}9» au- gliacregi. ibtd.
dit Ariftwelejn > mj 9. Pcr- c\iAa t
Altitxjis ij;
fas vincit j 140 . Jadduaui Alltbregicmm bellum , ao6
'•
Pontif. veneratur , 141 « Da- Alphmfmt Ferdinandi F- rex.
rium'’ profligat, 14 «. mo-' Neapolitanus, 5j<$
^ricur , 145 Alphtnfut Cadellarrex aftro-
Altxmdtr .Lesiius, 589 nomus i Germanis in Im.
Altxxndir VII. Papa mori perium adfcitus id negli-
tur <
606 giCj 4Pi< Saracenos vincit
-

fihxmndtr VUI.fic Papa, 6t6 •


500. •

moritur, itid, A^htxfus S. Ludovici frater


AUxMxdri tA. (aCCtSottS 145 comes Tol.
'
499
. 1 44. Se feq. obiit, SOI
^i^x«a<^Mduo , quorum aker Aiphmfut VI. Rex lofitanix
Syri*, alter dBgypci rex 606. regno exuitur, ibid.
fuit , »04
moritur, 6i8
Atexanldrlx condita, I41
GalKs concefTa , s8f
><//«r«x
AltXxndriax Synodus fub A- Aiyxttu Lydi* rex , 88
thanaflo , 196 Amxlxphridm , jX I
AUxMxdrin» Ecclcfla mortuo Amslxritxs Gothorum rcx ,
Athanafio vexatur, joi 3S9»
Alfx*xdriiuRom»aowm auxi- Am*Ufxnthx 217.571
lio tuentur fe contra An- Amxli f 5 16
tiochum, 8c Philippum , Amxdus Burdegalenfls , 509
••
I8o.'^ Am/tndus Trajefli . 401
'
Manueltsfilius, 4S4 cubicularius,
Ahxius Angelus Imper* 484 Ammfi$ JSgypti rcx , 9i
^/tfxiw/.Comnenus, 471 los.
Fraocos vexat , iM. Amxfixs tex Jud*, 65
A/iemntx capitur ab Hif pa- Amxi^net i Thcfco vifl* ,
nis, 655 44 .
Alpi$nfxs Aragoniar, Siciliar- Ambxfitnftsvxxhx io Galliis,
que rex a Toanna adopta- S 4 < 5.
. tur. Se Neapolitanum re- Ambrtfimnx bafilica, 508
gnum obtinet, s; a. captus Ambr^xt fit Epifcopus • 501
a Genuenilbus, dimittitur Theodofium excommuni-
a Philippo duce Mediola- cat , 505. ejus gclta, i©7
nenll, tbid- 508. obiit, 514
obiit. jty Amxdtxt fit Papa Felix V»ex
Alixttnfit {Vetrus) jtj Sabaudixduce, 5x5
Alitxotx Ludovici VII. Fran- Afxtlmt , 171
ciac eegic uxor, 485, repu* AmmixttHt , 50S
Ami'

Digitized by Googie
, , , , ' 1 , , ,
, ,, , , ,

D E X.
jminiMf Archon, jjf A»!>ftttput , £ve Artemius*
Amnton, lo 4iO-
Atnmonimt 164 Ana^a/tui Sinaita , 396
ab Imperatore Hun* Anafi^nt Pipt, 36%
garis conceffa , tfi8 An»t»litu, Laodicenus xi%
Am*m Davidis filius « ^ >1 An»t»liui Conftaotiaopol.
^»•1»» rex Judar, 68 epifcopus* 34
Amos Propheta j 66 AnmxMgtrms 11
Amphim capta« '
86 An*xnn»ndtr 10
''

AmpifUrmut j '
x8 AnAximtnts , ic
'
AmphidAtnMs , 39 Anxxo ,
'
j
AtnpMetMiu, 309 An(*u$ j
Af»philt(hi$s • a8 Aiffrirrr . *

Amphion, 39 Martius , {

Amphipolit czprz. 131 Ancrrntia {ynoiias


Amphithtmtmm Titi 247 AndegMvi 3
147 Northmannispt
a Northmannli po-
AmphttTMt, 33 . 44yy pulati,
pulati , 437
43
Ampmllm facra Rhemeofis lenfis , occupati , iHd.
381. Andragathius
Andrni»xhius jo
J04
Amti rex IfraeltSj 6t Andrem
61 Neapolitanus!ab
Andreas rex Neapolitanus
AmuliMs 8x uxore necatus j 5°4
5<
Ammrmxhtt I, 511
3 X AndriJcHs
Andrifeut , 100
i<
Amurrnthes ll, 314
3 14 Androgeos,
Andrcfeos , 44

Amurmthot IlF, 516 Andromtin


AndfomtiM , _
34 .

^0f«r4rA«/ IV. 317 Andronicus


AndronicHt occi Oiiiaa »
Jit Oiiiatn
occiJit
Amurathtt Turcarum Sulta 188.
nus, 58» A»dronicm/Vi\xo\og\lS
Andronifm/Vi\xo\og\is 498
'
Amythaon, x 8 Andronicus Impcr.
x8 484
4I
AnahallianusKex »8* Politianus , 33*1
Anacharfis, I04 ad fidem conver£« 393
Anacletus Il.antipapa^ 479 Franciam invadunt, 309
Anacreon , 1 13 &3>o.cje£Ii eGalIiis, 33 *.
Ananias , Azarias, Mifa> & domi civilibus difeordiis
cl, 90 jadlati j.j.
ibid.it. [tq.
,
Anarchia Romae quinquen* Catholicos peirequuntur,
naiis 134 530.
% An a^a/ius Verti , 400 cum Ludovico XIII. bel»
Anafiaftms Papa, 316 Ium gerunt, vincuntur, &
Anafi^us Iinper. 333. 334 364. a Batavorum clafTe rt>
. obiit, 336. Chlodoveum pulii , 604. 603. jugum Re«
iibi conciliat , 360. Catho* gis Jacobi II. excutiunt
licatn fidem vexat jbi 6»i,
Angli»

Digitized by Google
«71 I N D E X
A»gli* magnam viciffitudi* obiit, itii.

nem quando ad Antkimus hxreticus,


experta « 278
Northmannos regnum tra> Antim , vide Sthtnsboen .

fiit, 475. & fcqq. Roma- Antigonus Alexandri fnccef*


no Pontifici fubje^aj 4^^ for, 144
a Francia occupa ta^fcd fub- moritur, 146
indeamifia« itU. Antigtnus Comti , 170
Luiherana han-efi infera » Antigsnus 170,178
541. Parlamcntum libe- Ant^snus Ariltobuli filius ,
rum petit. 592 ai6*
Angltrmm cum Francis bel- Antiuhsnm prima Synodos
lum fub Philippo Augu- contra Samofatenum , xix
fto , 4*8 Anuuhsn» fecunda Synodus
fub Philippo Pulchro j joi ad ver/us eandem. Ubii.
fub Philippo Valefio , $07 Antiachtum Synodus alia in
fubjoanne j 508 fub Ca« Encaeniis . feu ad dedican-
roto Sapiente j 509 dam Conftantini bafilicam,
24N35I 19»
Anicius deGeotio triumphat, AntiKhsna Synodus altera ad
i8j flatum Antiochiae poft
Annm regina Franciat Ludovi- Theodofii renunciationem
ciXiruxor. 557 componendum gog
.

An»u Bolena , 541 hntischsnum fchifma , feu


Anet» Britanniae ducis filia Antiochia divifa in tres fa
nupta Carolo VIII*5i«.po> ftiones. 196
fiea Ludovico Xl(. 557 Antieebsnum fchifma fove-
Anns jnesbi II. filia , uxor tur , *97
Georgii Daniar Principis , Antisthtnum fchifma fubla-
fit Regina Angliar, 637 tum , joi
duo regna in unam con* AnriarAiMacnigefta , 174
jungit, «jo &
fe<^. vi 5 u$ ad Raphiam,

Annns Burgius haereticus , iiid. a Rom. vi^us, 163


546 ejus mors. 185
Annus computart coeptus a Antiochi» tctrae motu quati-
Januario edi^o Caroli IX* tur, 3,5
Franciae re^is, 547 Antiochi* feditio , ac llatuz
AnmtiWxxtnci f i92 Imperatricis Placilla; ibi-
Anftimus Mediolanenfis, 414 dem de jedlz, |0,-
S. Anfslmus Cantuar* 477 Antiochus Afiaticusi ao9
Antsnsr Trojam prodit, 48 Antiochus CyzXKOMd t 103
'Patavium condit, 48 ao9
Antsrus Papa . »69 Antiochus DCUS , I
Antksmius Impcr* 244 Antiochus Epiphanes euif-
que

Digitized by Google
t j ,

I N 1 I
E X 473
que gefta «lif &
i86 AptUin*rh unde orta hzrcfis,
187. iEgjrptum invadit , 301
iiiii. ab ^ypto depelli- S.AptlltmUj xjo
tur, i8p&fe<J. Templum AptUtmius martyr, 144
Jud«orum polluit, 190 ApolUnmt Tyaucus, 149
moritur, 191 Aptlltnius Icriptor Chriftia-
Antithmt Eupator, i;x nus, i44
Antinhui Grypus , »o AppiMus t ,)8
Antiothmt Hierax, 17» Appit Grammaticus, i)o
Antiochtu Pius , »09 AppiKs czcas 154
Anfuehut Sclcuci iilius, I47 Appius Claudius Decemvir ,
Anttochmt Seleuci nepos, An na
tiochi filiui. 17& Aprits JEgypti Rex,
Sidetes, tpy.ios lof
Attiofis, JS.J9 Apjimmrus Impcr. 4c8
Amt^Mtr Idumcus, ii6.si8 j^uUjus , z 5 8
Amtiputr Macedo vidlus i Aquu rerum omnium mate*
Grarcis, 144 ria,s.ex qua funt & coeleAes
Anvphmtu ^ 18 orbes fabricati , 3.ea ncbuix
Antcninus Alagabalus, i 6 % indar tenuis erat, « a
S. Antonbu$s Florentinus Epi- AyuiU Judzus, z{9
ICOPUS. fjl Aquiltj» ab Attila everfa ,
M. Antmitms Pias , 15) 341
M. Aattmim , aig. ejus gelU Aquilius vicit Aridonicum ,
poH obitum Cacfaris , xtx Z06
obiit, »»5 AquifgrsMtnft palatium i
Antenitu Guntherus Comes , Northmannis incenium ,
tfo 7. 437
U. Antmitu Muretus Lemo- Aquitstui» Francis obtigit ,
360 ab duce Northman-
M, Anttmiut Orator, xti niz 8e Angliz rege quo-
S.A»t$nms Patavinus, 49S modo podcila , 487» Aqui>
8t Anttnmt monachus, aot taoi ab Anglo domiro
^ 38 fuo vexati fidem implo-
AftlUt h.znucQS aj9 rant Franctz regis, 508.
Aftr Grammaticus, & jop.
Aphmnmt , Aruti Sicyonii geda , l«8
Aphid^s , 39 mors , »79
Apis Pclopoonefus dj^ , Arattr , |8i
if Arutus Poeta, 181
Apis Peloponnefi rex, 15 Arsusftuus Princeps moritur.
Ap*llin»ris Hicrapolitanus , 596
157 Attsufisuus Princeps Guber-
frt.8M.TsKtp.Ttmt 4 Vu nator
, , J ., , , , ,

674 I N D E X
nator Reipcbiicar Batavicar Aigyrofflus ^yzanti 303
faftus,6ci<Gailo$ vincitj6i^ Ariadi>a Zinonis UXOr, 3T;
fkrtmfifatiAIvnodus II. 578 ubirr, 3^s
Arb*cts , 75 AriaUa ha-refis, j 86. & icq,
Afhtlhca pugna, 1-1X fijb Conflantio piogtefla,
Arbo^alfes , jOJ oblh , U>id. 251 &
ieq.
Artor KHx ik icieiuiat boni & Ariatu Aniinrhiar Confpi.
ma!i, } rant -n catholicam profif-
ArcM J udiorum
capra , ip fiorcm , •
597
in Sionrm delaia, 15 Ariarathes Ca^^ld. ren t iil
Arta Noemi , j & feq. ejus 191 '

reliqiiiar fervat* , 5 Artas Montanus, obiit, 55 ^


Arcades }t.in fedibus luis Arideus Alcx-luccefior, 14;
hzlerunt. 51 Arienae Afiyagis uxor, 88
Arcadius Imperator>jiii& s Arimiaeajis jfy nodus, 293
obiit* 311 Ariobarzanes , • 211
Arcas , 59 ArifttMt 38
Arcefitaus, 133 Arifiaaoras i loS
Archelaus Herodis F« relega- Ari/tarthus ComicUS, 124
tur, ajo ArifUdes IC9& feq,
Archelaus Calchar* Epifco- Chrill. fcripto' ,258
PUS , »77 Anficbulus primus ex f!.r/a-
Archelaus Comanorum in moneis rtx , 205. 11 y
Ponto /acerdos, 210 Arifltbulus fecundus, 21 y
Archemorus , 28 Arifiobulut Herodis F. 130
Archidamus i Dcmctrio vin- Arifiobulus Mariaranes frater
citur, 146 219
Archilethus , 102 Ari/lodemus Meffcni* rex , 86
Archimedes^ 159&i6e Arifiodtmus ViencWiiz 51
Archmtes , fire Pritorcs A- AnflogitoH , III. (iatuaei po*
thenicn^um, 5j ffta , ' ihid,
Areus rex Spart*. 164 Arifiomachus Heraclida , 51
Ardaturius J2 i Arifiomenes McBcntus , 87
Arelatefis I. Synodm, 185 Arifionicus Afiam occupai.
altera Synodus, 350 2 c4
Aretinus ( Leonardus) 51 Anflcfhanes Cowicus . 136
Arcent ma , Germanis non Arifioteles nafdtUT 133
reddita, 630 '
harreticus , 286. periit,
Artiti"* Dux in Scotia fecn- Uidd-
ri percuflus . 621 Armatus magiflcr militum,
Argivorum regnum, «4 3» & 338
Argonauiarum expeditio , 41 Artr.enorsem unfo, '
5 if
4 »< 4 l fcemina , & urbs , 29
Arne-

Digitized by Google
t , 1
.

1 N D E X. «ff
Atn^lut t ift Afixnl Pafcha non rite cele-
Afnulfbmt Inip. Italiam brantes ,
aggreditur j ihid. obiit » A/ov» obieflai^ ^3'-
411 3*1. 337
Arnulphtu Remorum epifco* AJfxrmtxt t 47
pus, 4 f 8 abHugoneCape> Ajpmbni^ S17
to vexatur, ibtd% Affyrurtm , five Chaldaro-
s, Arnulfhits Metenfis, 401 rum imperium oritur, 7.
S, Arnmiphui Suefliou . 477 dclit, 73-in(lauracur, 78.
ArfhmxMd 801 79« 80.
ArfMgoni» fc Philippo V, fub- S* Afitrfmi }lg
mittit - 6^6 A/hrius Cretcniium Reit, to
hiftoricus , t 66 > 74. Alyattis fi-
Arfmft Parthorum regni con- liam ducit 88. ejus ge-
ditor. 167 fta, 94. 9?
Arfutius t j i f Afijtcke^ 4<$
Arfenius , jio AtuldniXi 59
ArtAbsiuu Parthorum rex , Atalxrieks , J7
tt^o.oCcifus, i 6j AthAix , 6±
ArtsiMus Xcrxem occitlit, Atimmas , tls

lao Athanagildul ^ 590


Artabxfdut f 417 Athxnmtitui f 398^ ab Theo-
Artxphrrnts , 108 dofio recipitur, 304. Ca-
ArtMxtrxts Perfarum inilati- tholicos vexat , 317
rac imperium , Sc feq. Athanafiux , t87.ejus vexatio-
Artmxtrxes longimanus, ito nes, 191, Z 9 S* tedit Alc-
Artsxxrxtt Maemoa itr. xandriam mortuo Coa-
Arttmiut Imp. vide An»lit- Aaotio, tp6. pellitur a Ju-
5J3 , ibid. moritur ,301
liano
Arumlut martyr , 19* Atbaulpbut ,313, Placidiam
ArttvtUixs rebellium Flan- duxit , 3to« mortuus , ibid
drorum dux, 509 Athgnagtrai , »57
Afymbxt MololTorum rex,i j tAthxnt incenrae k Perfis , 1 >7
Afx regis J udz gella, do. mo- inflauratz , ti8. captx d
ritur , ibU. Lyfandro, itj. i CalTan.
Afc»niu $ dro , qui iis curatorem
, A
Afcilinut laudunenus Epif- adhibuit Demeer. Phale-
copus* 4f7 reum , t4f
AfchtliMS , jotf Atbtniexfts Inaritm iEgypti
Afconius^ 150 regem contra Perfas adju-
\
Jacobi Hlius, 11 vant , ito.eofdem vincunt
Afi» Romanis legata ab At-' Cimone ducei ibid, in Si-
calo • sod cilia viflt, Itd
Vu t Atbt-

Digitized by Googie
) , ,

t-fS I N D E x:
Atk*nitmfu RonfiMoruto fo AMdtjltd» , five Attdeflendit
cii» foror Chlod? 357
jiiktnitnpnm regnoot % Audt»»i , 194
fooet appellati « ap.^o.ho* 5. Audotnus, 407
rum regio coloniif ob no» Attdtmm/ rex longobardo*
xia non fuit> jo* regnum rum , 38«
deliit j 5^. contra Perfas 6, A»d»m»rut Tarvao. 407
in Aita pugnant , loS.con* Av$nu»$m translata fedes Ro-
tra Darium * tof. contra mana , 505. eam urbem ab
Xerxem, no. cutn Lace- Joanna regina emit Cie.
dzmoniis .bellum ineuot> mens VI« 504. Romam redi-
uf. ia<&leq* it , fed eo mortuo fcfaifma

jtthhnitu Neotnagum libe- fa^um , 505


rat , «4 » Augt , j9
^r/«nrt« tempus * M Ah^m/I» Taurinorum obrelTa
jithum captum a Foederatis j a Gallis ab Eugcnio libe-
049 ratur , 647
,
»10 AHgufl» Vindelicorum capta
jUriiMta i Carolo VIII. re- «4»
ge Francis Maximiliano • 3} 3» ejus »ta$,
Auftriaco concedi > 5 )^ gelh & mors , iiid, Sc fcq.
jtrriKs &
Thyeftcs, j6 t Anton.j 5 5X
^trtut contra Heraclidas pu- Atigi*llHln$ 544
,
gnat , jo Angueus , »ax. & /ea. folus
An» i Comicus ( T. Quint. dominatur , «5. & feq-mo-
XXX ritur , X33. ejus laus , thid,
Attmlmt rex Pergami , 1 6^. al- AMgHfiut Saxon icus mori-
ter, 177 . Romanorum lo- tur, di5
cius, iSot alius tutor Eu- Avitus Aurelian*
$• 366
menis, 197 Avitut Imper* 34}
^rr«/«/ tyrannus, 5 (y Avitus Vicnnenils, 361 36}
Anmlut Grammaticus, xox Aulus Gellius, X58
Anmlus Aliam Rom< legat, Aurutus, (Toan,) 5SX
to6 Aursli»n*n/ss Dux Grevclin-
Attie» lingua, P
gam fubigtt, 580
>/riVNrConllantioopoIicanus AurtUuusufis datus, 546
Epifcoput* }i^ AurslUui obrefli ab Attila,
Attii», 3 IX. ejus excurdo in 34 >. Synodus prima ibi fa-
Galliai 340. clades, 541 aa , j6i
Italiam invadit , Ihd. r^it AurtUmui d Northmannis va-
in Gallias , ubi vincitur , dati, 4|6. Aureliae mira-
&podea moritur, 34* culum in «de S* Crucis,
Aitilmt (
Regulus) 1 57 &
Teq- iiii, S, Aniani aedes ibi-
dem

Digi' dbyC'
, 1 «

t N D Et; iff
dem condita j 473* Aure> Mstsse , I i
lia Incenfa , 4j6^biidentur Bslextrlism capnitH; 788
ab Anglis , ft liberantur B4lsUssm mare frigoribus ita
Aureliani j conftri^m « ut exeteituS
Jlmrttimtuii Impcr* i^S Svecoruth illud uranflerit
M> AHr$lmt Impcr» 154. »57 599
obiit > ihid, Bsshsmkt tfunnoiuRi Ret 317
Amntims tyrannUS* »68. Bmlhinsu Imperator > »65'

S. 401 hmlslfsinus Flaodreuns Iro pe


J
S. Autktrtms 407. 414* rator« 487« 496 oecifu^ d
Cadmi fH ia « ]8* Bul garis, Aid.
AMxtniimt Arianusj 301 St Sssldmnsu Flandrenflsi 4f4
3 * 4- Ssstdtiinmt , ( Fr4 nc. ] 55 »
Ax*rtMs t vide Qffjr. SssldHs t JtConfi 705
AxArirnt t vide An*»iMt Bri}flonis ret > 90
AxJne urttnfis pugn» , 53 > quid ligoificer i |»6
Axfiltutsa (Maninui. 55 » Gothici generis, ihU*
Bsmid Hifp. regis pietas , 407
B fijMirrrrNr Dux , 77 >i 57 ^
Marchiam &
Saxoniarti oc<
h»Ui facerdotes 74 moritur,
B «4.
re» Kraelia.
occifl « cupat, 5
De B^tifm» hxtcticorum
fidium,
777
dif«
»71
SMhIit turris ,
^ , »0
hxkyltnitrmiH regnum i Na* Bssristrsf» pirata ^ 1i6. 74S
bonalTaro 80. dcfiitj 9» Bdrhdfus (Hermol.) Card«s 3
B»t*ss 4* t »74 Sxrisrinms ,( Maph.) qui po«
B*tthi ortuS| 38 fiea Bapa ftiit , 56»
BsufhfMiU Corinthi reges «56 Bstrelni obfefla St retina j
BMtthtUdtt , r »4 647
BMffAsmi Se Zoroattres d Ni* SArchscktbdS t 87»
no domiti J 7hmrddneS Impet* 4»6
BMUrissnmth rcgnum > 1 67Bm*d»s Carfar, 441
Bxdts^DiiX Tureas bis pro- BdrtnlkSi (C^fir.) 5 t7
fligat J 617. Hagenoam oe* I0S4 fcQo exdes
cupat» 6474648 hsreiicorum s 547
B»f»xjtbu Ij 7 >3* idem Bxrthslssst J-COnf* 7 ot
Chriftianos vincit , itii, Burtfthd\mtx Tureis Prince-
A Tamberlanc captus eft * ps Tranfil vanius creatus,
au. 603
SmjstxMfitt 11 , 5f 7 Eisriuh , 70
Bssll», 11. Edfilstmfit flrnodus, 5»»
BsslssMm , 18 BMfitifissi tyrannus, ,
338
VU 3 obiit
, ,
1

e^% .1 N D E X.
obiir , hrretictis tibid. BtlUrminus (Rob.) Cardi-
Anurcenfis , 184 nalis obiit, ,j6j
.'^iitEpircopus Cv Bellarafhan 3 a8
fareenlis, joo.tsoricur«J09 Btllum Anglos inttr Ba. &
'Bapliut Ancyranus ] 19; cavos , 597 . ejus caufz ,
Tiafilius Macedo Imper» 441* 598. Anglos inter Bata- &
t & Cotiftantinus vos , 604 ab Gallis An. &
Imp. 466 glis Batavis iliacum, <07.
uxor Childerici > Anglos inter Scotos, &
3^1 587. civile Anglicum, 588«
;
ftafia^ms , vidc Caracalla. in Polonia , unde ortum,
liatMvi recuperanc Schenkii 631. Sapiebas inter O- &
muniinencum > $70. libe- ginsKios, t>j8. Dani cum
ri renunciaci 585. cum
, Holfato, 634 Danos in.
auxilium Oano
claiTe in ter & Svecos , U>id, Galli-
rum contra Svecos accur* cum, 6ii. Italicum
runt, 599- cum Monafle- Liificanicum , 6os. Sveco-

rienlibus bellum gerunr, Poloniciim, 598- Turei


<04. mulca oppida amit- cum 5i;5. Venetorum cum
tunt , 6x6, Anglos cum Tureis, 58»
Gallis mari vincunt > 609. Bt!nt rex AlTyriorum 7
610 hatus , Belida-^um undeflirps
C4r(« Teucri filia ; 4^ Danai parens , js
S.BMthildU f 405.407 Bamifif j ( Petrus )Card. 54}
TiatherU cum Aufiriacis IkU Btnxdad rex Syriae, 60. 61
Ium gerunt , 5 is S. Btrnardinus 3 Scncnf. 5*4
^athtrms (Gabriel ) Dacus BtrnardMt UlhxTCX 3 414.
obiit, 559 Btneamenfis provincia ca
"Bathiriui [ Sigifmundus ] iholico cultui refiituta,
Princeps Traniilvaniar,555 558 .f 6 ».
Barrwt Cyrenen condidit , S. BtntdiBusy 38*. Hcnrico
100 Imperatori fanitacem red-
B4t'4r/ in Schellenbcrgio vi- dit . 46*
dlj, <544.645 Bantd clus XI. Papa, 501
Bavaria viila, 645 xll. Papa , 504
Jiavartij inducias facit cum Dr4f4mi» nalcitur, 1*. tri.
Suecis, 501. Tureas cz bus ejus pene occidione
dir, 619 deleta, xo
S. B 4 v* 3 40 Benaventum Rom. Pontifici
hayardut Cquqs, 5^9 datum, 463
Bthf.uiui j 68, cujus gelia ,BirtHgarlus rex Italia ,
370 &feq. obiit, 374 4ta. pullus a Ludo vico ,
hellajks (JoanncsJ 543 recuperat regnum , 44I
occi-
, , ,)

index. <7 J»
occiditur , , ibid. Mlsndms ( Flavius >
J 30
StrtngMriut II. Itali» rex, Btcmtiut , ( 506 Joannes
444 * Bxoti contra Lacedxm. pu-
Strtn^ariu* hzrcticUS , 478 gnant 1*8
^re^iniut ComcS, 6j8 Bassus f a quo dicta Boeo*
B»rim$Ki , 3 »7. i »8 tia. »9
i.Bernardi rCX geft»^ 479 Bt^sluut rex Ooemiorum ,
&lcq. obitus, 4x1 447
S. JiirHMriUhMi Scnenfis, 514 Bcstius , f Se ver.) 3<i> 3<5
lernardut Chridophorus Ga- Bsgitlaut PomeranixDux mo*
lenius, cum Batavis bd- ntur. 57 »
Ium gerit , , 604 Bsgtris , rex Bulgar. 440
Gigniacenfis
Jfcrti» , .
-4JJ Bcii vidi a Romanis , • 5 ,'

"B^ftUum a Gallis captum, Bojarum fit mentio 157


54X Bombarda inveotx, v 505
Roberti regis uxor , S, BonavtnsuTa., 495
474 Bsasfacsut comes , 31* <

BtrtM Philippi I. Fraaci u> obiit. ibid.


. *'•> 47 » Bttifaeiut Papa, . }}o
Strt-andmsGuMiaUi t J «9 Btuifacius Moncis-fcrratiMar-
B*m»r da Philippi h- Franci chio, 496
pcliex , 474 S. Bmifactus Germanorum A-
BirulMs [Petrus] Cardina* portolus, 4itf
lis, j 6 o. 5^1 Bsntfaciut VIII. Papa, jo»
teffari», Ctrd. 5i«> 'Bonn* obleflfa, 610. capta,
Btffut, 141
Btthlttm Gabor* J5P Bsnsni/t., five Gicfroriacum
Btthf^btt , 15 ab Angi is capitur, j47
C Theodorus) i , f57 Berbonitrum familia rcgniim
ivielatnpodis frater, »8 iniic,4s».& fei>
b$ms rapiens, loj BorKtU» capta, £04
Btrttiiis dux morte aflFedus, Borremsuf.Vide t S.CaroIitf.
.556 (Steph ) 35 j
Bhhynis fadla Romanorum, Bourgiui Comes Mercium
vincit, ;i-
6$i ,

Bituitus , Avernorum Rex Ad fiaviffAt prxiium , 490


»0^ "Brubautls relida a Gallis,
BU(bsr»urt(m Ecclefia, jjz <49 •

S. Ludovici macer Brmdt^burgisi reS gcft» ,


500 614
frater Attii», 340 Brundtnburgicut ^^\t6tot filas
£ie/en/tJlatUt , , J4y cum C»faris Imperii &
IV u 4 copiis
9 ,

6io 1 N D E X.
copiis conjungit « tfii.El- * $4«
bingam capit & reftituit j Antipapa * 47t
BMrgmndid regnum * 441
BrmptlM i 1»5 primus ibi rex fuit Rudol-
Mrtdm capta 1 571 phus * 444 . Burgundia du-
MrttU obfidio» 563 ces aliquot * 4$3.regnun’
Bmni io Gntciam expedi- 3 Rudolpho datur Conra
tio , Mo do 1 1 Imper. 4<S{* Ita delii:
.

S. Brigittm, 50$ regnum* 4^?. Joanois r«-


Brfffdctim occupatum* 57] gis Alius Philippus dux Ix
reflitutum * 63 1 Burgundia* 508. ad Fratv
Britdutnim mtoor Northman- cos redit * $ 35
nis data* 440. de ejus BmgundU Dux filiam Sabai-
poneflionecontroverfia in- di ducit * 6 ;o
ter Carolum Blefenfem & Burimndinus irrumpunt in
Montefortium* 508. Fran- Gallias * 3x0. eorum re.
corum in ditionem perve- ges* J$7 35*. eorum le-
nit* 53 $ ges t a Francis doni-
BritMMniM infula a PiAis * 8e ti * 3 ^t
Scotis ocrapata * 513 Burris I»
3ritMiuiim Pelagianorum
a Severo captum *
hxrefi liberatur* jif x6o i Cnnllantino nirifi-
Brit»wui* magoa* 650 auctum * x8a
Britsometit i Nerone occi*
fus * 140 C
Br»m/tir0tn/if pax* $79,580
fir*x^ i Gallis captae *
3
ihid,
Foederatis
63%
recuperatae* C Ahmdts Perfa*

pant Lacedarm.
354
C»dmd»m arcen occu-
1 xt
%rm»0th\Ui$, 390. interfe^a C^idmus, 37. ejus filia, 38
399 Cseili»nttj Cvtbagtnenfis *
S.BrMnci 477 x*tf.
Carfarem occidit * 11 C4cr/<«r Poeta • xol
^
cum Antonio* BtOftavio Cdltfyri* ^gypti regibus pa-
pugnae* axi. obiit* 114 ruit* 174- de ea pugnans
irmtiu ( Junius) primus Con- cum Ptolomaeo Antiochus
ful * 1 1 $ M-ad Raphiam vincitur*
BrtuttlU ignibus vallata* ($19 i75.rcciipaatur ab Antio-
hmetllmt Italica expeditio * cho. igo.repetiturabiEgy-
377 ptiis* i8d
^
B»W4 i Tureis capta * $4* Cdh/Unms L
Papa * 330. in
tmddMJ, $47 Britannias mittit S. Germ.
354 au
Cdh-
, ,

I N > E X dit
CdU/lmms III. Papa, 495 Q4/vbi/«MrSM» civiles turbar
Cdlt/Hm Pelagianus, 34^c«fi in Francia variis
damnatus, }^9 praeliis, 347
ItCdlims Antipater, ixx Cmmiffu , 97. 1 03 8C feq.
Cdfi0 Virtattmm fuperat mors, lod
1 99> vidlus i Gallis , 107 C 4«i//< gefta , 133
Csfmr (Julius) ejufque Qmminhehtm relHtutum Po-
.fta, a 17. Pompeium vin- lonis, 03i>
cit , ai9.moritnr , itid. ejus CMif»di$»iim captum, 44»
mors prodigiis iofignis, Cmmdtlm 3>7
sss C«udi«d Tureis capta, 607
Cdfmrimmi catfi , A40. Budam C*s«4 ttrbs, • 38»
fubiguut, dj9 Cmntnfis clades >39 *

_
Cd/srims Arclateniis , 567 Cd»tMirt domiti*
Cdfmriivtrd» OCCupatl, 659 CMntdcrMelm , 3 7d
c«i*M capta, d5i CmMMtms Danorum rex, 473 ’

Csfrtdnut Cardin.^ I43 Angliam occupat, Aid.


CMnm»it Haeretici, 159 CMpmBtmt, 43
CdinMt Iratrem occidit . 4 Cmpiftrmnus , vidc Joanncs •
c»pti Caefar Caligula , »38 Jovis templum ^4
&
feq. C^ittHnus agon , »48
Cdltbtdm condita , 99- CdfrtM palus , 83
C»lcbtd$mtnf$ coucilium, 346 CMfmm a Romanis capta , I 9 ‘
ejusferjes, 347 >ejus cano- Cafy$t 47
nes i Leone minime funt CMrmtmlU{ Antoninul) prius
recepti , Aid, Baffianns didlus , sdi 8c
Cstdtrimu (Domitius) 330 feq*
CmIA , 17 OsrMVMiw* , 317
CmltmdMrimm corrcdlam d Oinmfigt tyrannus , »73
'
•Gregorio XIII. 3fo CsA» , si»
GmUnft coenobium , 407. Cmrt^ma frullra d Frimeis
C^lttu ab Aoglis occupa- ‘ obfelTa , 340
ti , 107. 33 » CardinalAuf ruber pileus
CmArrkH Scamandri filia, 47 q^ndo datus, 491
'
CmllimMhmt Poeta, i8t CariUfut ,
CmUimmtbut io pugna Mara- Carhms Imperi »74
thonia claros, 109 Cartlmmam Criroli Balbi F.
CmiUfitt 39
U.Papa. 478 CartitmtmMi -ludovict F>
III. 3 »7 43 «
CjBtfurnhu Poeta, »78 C»r»UmanH$ Caroli Martelli
Cm/vAi»/ jCjtUque (eda, 334 F. 4*0
obiit, 347 Car/tmamu Pipiai Tt '4»«
Carit-
I N D.; E X.
C»rltvttMn/u pax j 6}x , fit rex Sictlix i A 9J» amtc-
Cmrntmdttt loi.obtfiu cios, tic Siciliam > 494« in Afri-
»»i
^
cam contra Saracenos ir- •

C«r«wrA«/ a NorthmannislU rumpit > 501


beraci circumlata fubucula Qsr$iiu Claudus t 494« ca-
B. Virginis, 4}9 ptus dimittitur , 49f
CMr0liu Martellus, 411 Aurelian. dux,
obiit, 41 f C«r»/«rDyrrachinusNeapo-
C«r«/«/ Magnus , litanus rex,
4x1: ejus 5 o{
;elfa , 4*^- & Cmrolms Pulcher , Fraoctz
feq. do^us
?uit , iitd» fit rex,
Imperator jo<
Occidentis ,4 m. obiit ,• C»r$lns V. rex Franci* , 408
ibid. ejus pofleritas pau« Otnlui Vf. Fraociat rCx ,
latim excidit regno, 4jr> <09. feq.<ih ameattaro &
&
feq« incidit, 410. obiit,
Ctrolus Calvus, 414- ejus< Or*/«r VII. Fraoci* RX ,
regnum , 4 9 - ejus gefta ,
» 53 «. feq. &
iiid. & Impera-. C*rplut VlII.- 444. feq. &
tor, 4 |o< obiit, i^iW.ejus Neapolitanum regnum ol^
inettia, 43 i« 8ereq> tiner , 446. quod deficit
C»r$lMs CralTus , 4js.', Ini-> pollea, 477. obiit, ibid,
perator fit , iiid, &
«x> Gjwotmt IX, rex Franciar ,
Franciar , -«8 T4 « •

CmtoIiu Borbonius adHifpa- C«r«Ava Valefius Philippi Pul-


nostleficic, 441; chri frater,
, . 407
Cjtttlut Simplex nafeitur , Cmrofnt Ulefenfis , . 408
~4ji> fit rex Franciar, 4}j CmIms Aureiianenfis , dux
regno privatur, 44*. in> \fSS-
carcerem conjicitur, 443* - PhilefaertusSabaudiae
Car$lms dux Lotbaringi» dux, 449
Lotharii frater ,, 444. te-j Q*r^ut Philippi l£; Hifpani
gno ejcAus ab Hugone rcr .filius a Patre necatus,
..
ge Franci* capitur , 437 / . 347
ejus filii, 447. 8e 448 Borboni«s'Cardina«
C4r«/«r Auftriacus , V, Im*; • lis , 430. fit rex perfactio-
perator , 440- cum Fran* . nem , 533. obiit,
,
cilco rege Fr^nciat; bellat , rex Speci*, 434. o»o-
*
440 « expeditio ejus in A> .
ritur, 44^.
.
^icam, 34*. (n GalUam. Comes Hungaricus,
ii/d. cum Henrico ll.bsl- .i! - 1
,lum gerit, 443 » /ecedit &j, C*r»/i», , Lpibaringi* Dux,-
.moritur, ibid, ;
Hifpanos deferjt , 37<3
CttrolMt fratet S« .
Lujlovid , C*r*/vr Palatinus Elegor,
ulci-

Digilized by Google
s »,

index
oftiraus Simmertn(juoi,mo- S. CMr$lus Borrotnxus,
Tttur y 620 QuTth^gint^fti vidli a Ge>
C^rolut GuDavus Biponti- Ione, 118. in Siciliam ve-
^
nus Princeps , sRi. ejus niunt , lad. i Dionyfio
prudentia & moderatio , vidii , 119
594 » fucceffbr ChriHinae , in Punb
decretis y iHd. fit rex Sve- cum, contra mercenarios
ci* > 598 > contra Polonos bellant, iS 7
bellum gerit , iiid. ubi» Curthagintnps Synodus con-
que vidius moritur j 600 tra Pelagium, 3So
euroius l.Rcx AngHse, 587- Carthago a Vandalis capta
Scotis fe permittit , a qui- 5x5. nunquam, a Perfis ,
bus Anglis tenditur, y 9 >. 597. a Saracenis capta ,
(ecuri percutitur, ypi 408.
Cmretus II. Rex Scotiae & CiMrthuptnfiHm initia, 477
Hibernia: renunciatur , CsrdMuis ( Hieronymus ) j 5
???• Regnum Scoti» fu- Csrat Imper. i?i
fcipit , itJJ. vincitur , Ca/alt occupatum,
594*ad regnum Angli» re- C.*f»Us obfidio, S<4
vocatur , 601. moritur S. Cafimimt 474

6io Q*ffm>id*r Alexandri fuccef-
Csrolut II. Rex Hifpani», for, i4y.&feq. obiit, 14^
6of. moriturj djy C»JftMHSy
CMrtItss III. Imperatoris fi- Cajttdtrus y l6l, 381
lius, Hilpani» Rex renun- In Cafficpim t 148
ciatur , ^44. in Hifpaoiam Qa$us y (Spurius) 116
appellit , ^4^ L.CsJJi.ts Conful a Tiguri-
C»r»!us Lotharingi» Dux , nis vidlus , io7
170. Cxiarem occidit, »19
Cttrelut XI. fit Rex Sueei», moritur, 114
600. arbiter pacis Gallos C«/r«r & Pollux ,
. 4t
inrer & Faderatos> dji Ca/ior Agrippa Chrifliaous
obiit, ) Hid. Icnptor, . »57
Ctirtlui XII- Soccorum Rex CatuUuni deficiunt ab Hifpa-
Zelandiam Danicam inva . nis, y7t«arma fumant, in
dit, tfj4< Poloniam im-' Philippum V. Regem, &
punepervagatur,^4|. 644. feCarolo Ill^fubmitcunt
• .Saxones profligat , 644 <S 4 <S

. Saxoniam ingruitur, £46 CataUunjci CiVC\\>\ y 341


Mofeos perfequitur, ^J4 Q,Mut>hrygt , Harrttici 159
' in UKrainam perrumpit, S<C«r^4ri/t« Senenfis» y.04
c»fus. d Molcis vix 5»4 •'

'
• evadit, ibid> Quiharina Valefiorum regam
mater

— .Bigifbed by Google
a
,, . ,, 1 , J,

684 I N 1 > E t
macer obiit, $$« cbildthntut Frand* rex IL
C«r^«rc»»r ( Ambrofius ) $43 41 s.
Cmtilin» , »1$ CbUd*btrtu$ filius Grimoaldij
C0thtMTut Hallorum Dux , 40J.
636. cbildtri€M$\.^Tincas j jii
M. Cmt» moritur 119 Cbildtritus Chlodovei ll> fi-
Cmtnllms , IXX lius,
Ctmdin* iurcz. l$l Child€riimi \\l. 4I{
C$uets , *$ cbildtritm RezAufirafi«,4o{
Ctcrtps alter rex Atbenien- CbiU 10;
fium »9 Cbilftriemt Clotharii F. jS9
Ctlfus jurifeonf. s6a ejus civilia bella , ^90* Sc
Cmfuus primihn creati , ii» fcqu* obiit. 391
Cmfut Romz iniUtutus, 8$ Burgundus . 357
CefbMlm , aS ebilp$rkm* II. 41]
C*pbtt$s ’
34 Qbmn» a Bellerophonte VI*
Ctrdt h creticus. S39 ^la, 33
Ctrinthut »49 Cbitt Infula occilpata re. &
Cttbur* , 10 lida • *s8. i Tureis captj,
C$yx Trachinis rex. $0 348.
cb»hrim$ Athenicof. dux , Cbledtmintt , 374. ejus filii
t* 7i CZfi, 37
ChATtntnpt pngoa >3» Chltdevtttt I. ejufque geda,
Cbsennui , 38$ 337. baptizatur ^bid, Go.
Ci^»udjUs,vidttl>(Xatmus. thos vincit, 339. tniracu.
Ci»ld*tmm imperium , *Ut Ia io ejus gratiam fa<9 a
AiTyriorum 339« Confulatus infignia
Chmmus f 6 fnfcepit, ibid. ejus crude,
CisrUtrtms , 589. 8; feq. litas , 361* moritur , «W.
obiit mifeii « ^90 ejus filii , IbU. horum c vi*
CkgrAmmt Dagoberti frater t lia bella, 37$
399. C^iwMMlLDagoberti F.404
CMtnis Spartana » i^9
_
ejus pietas 4o$.mocirur,4od
Chtrftnitt dird i Juftiniano Cblukvtmt I II. 41 n
II. aflFcAi, 409 $.Cbltd*vMldms , 377
€i0rr»m*/ms Thraciz i Mil« Cblorh, Neibrii mater , xf
ciade occupata t 1 1 Cblnbsrims I. Francorum rex
CbUdiitftms I. Francorum 378. ejus filii dividuot re>
rex , j7f. ejus Hifpanica gnum , 378. filiorum gefla,
expeditio* j?r 389.8efea.
Childtitrtus Sigeberti f« 590« Cblttbmrims h. 39S.obitt,399
obiit » 39J. ejus filii » ihid. cbierb*rhu Chlodofti II* fi-
199 . lius. 406
Qbl».

Digilized by Googie
, 1

I N C > E X «f
C^lttUdu nupta Chlodoveoi Cimtn Pater Miltiadis , 1 1

CfDM» filius Miltiadis, 119


ChUtildis altera prioris filia« CintMS lf$
J76. CiiiHMf aia
ChUthtfind» uxor Alboini , C fltrcitH/mm exordh
i t 477
387, Cfvi7<r bellum Cafaris , &
C.h»d»n*m»nu Rex » 190«
j Pompeii, »17. Antonii ,
Ch$frot$ in Phocam bellum &Cafaris , iix. feq. &
mavetjj96.& in Heraclium Civitts turba fub Ludovi-
397. vincitur j iiid, co XIU. Francia rege,
Qh»frH$ alter , 381. pacem ftfi.&feo.
dat Sophia Juflini Il.con* CI^rrvMlhnfif coenobii ini-
jusi« 384. Patrem necat j tia, 485
J85- s.CUrM , 497 ^
Cr«*»nMr , ^78 Cl^frmtntMimm Concilium,
ChrifhtmA religiooii incre- 474.
menta, »4} Anglo-Batavica ur-
ChriftiMni infitiM. Aurelio bes Gallix ignibus deva-
aquam impetrant, 134 fiat, 0a8
ClniftiMMt IV. Oanorum rex CUfn Batavica dilfipata ,
moritur, 586 579.
C.httfii»nm$ V. Rex Daoix , Hifpanorum
Indica
607. direpta, «4»
Chrifiim» Guftavt Adolphi fi. CUudiMus , 317
liaRegaia5uecia,{69. re Cl*»dims NeroConfulHaf-
gno fele ultro abdicar, 398 drubalem vincit , iOi
Catholicam religione am C/«»<^<»rl. Imperator, 139»
plebitur, iHd. nomen mu- & feq.
tat,i^.Roma moritur, 61.6 Clttudius II. Imper» a08
Chrifitfhirmt Impcrator C6- QUudmt Gothorum dux ,
(lantinop. 4|o 39».
C.hnfiofb»rHt Col umbus,5 J O S, CUudi»t f $66
L.huf*nt ao
CUttndtr Praf.Prat. »77
CAr^/4rj^r«m tributum, 3SJ FI. Cl*m*ns martyr , »49
ChrjfippHt, 181 Alexandrinus, ^04
LhryfeleTMS t 513 CUmtnt IV. Papa , 494
Cbryftfltmutl Joan. ) JJJ C/rneM/ V. Papa, jot
obiit» iHd. C/(in 4 v/ VI. Papa , J04
C>r«r* Catilinam eiicit, 11 f LUmtns VII. Avenionc fe-
exfulat, »19. periit, a»j dit, 507
C»/»* , 37 Clement VUhPipt t 773
i^imbri Romanos vincunt,ac Cltmtns IX. 606
demum prodigantur, »07 Cltr»tnt X» Papa , 606
, , f f

696 index
c/(» dux Achen. Catholicis, ^
11%
CUtbnlMt 1 oj Cthnttnpt Dioecells invafa i
Cl*$m 6 rHMSy i 6) faekracis, 6%9
Clttmtua rex Lacedarm . i i ( Colcnitnfit Elc«flor moricur ;
CUtmtnu rex alter Lace* 6 ii.
daem. ‘t’4 tohniei^Jis Eleftorcum Gal-
Cltamtnts alius , ejiirquege- l:s cooTentir. 639
Aa, l 6 p. & feq. victus in Cdorfdus DUX, S7t
^gyptum fugit, i7‘. oc- Co’cl[us RhoJiiis, I7>
ciditur, 171 S Cc'umi*nus , 391
Clitnymmi Lacedaemonius Cemeltor f 487
Lucanos vicit, 164- Pyr- Qemitos de Styrum a Mona-
rhum evocat , 1 64 ftenenfi Epifeopo vexati,
Clt^»tr» Ptolemaei Evergetis 604.
uxor , soj. a hlio neca- Comiti* habita in Polonia,
ta , ao 4 « 45 .
Clt^Mr» Antiochi Cyziceni Coment iolut , 385
uxor, *’C 4 Commodus , 4 5 5. & I cq-
CUop»trA ultima -£gypti Cciuneni Conftantinop. im-
regina, 410 perium capiunt , 47 r
moritur, »*S Comntni i Mahomete II. ca-
Cltttu Papa, 448 pii, 5«7
ClitMt Alexandri M. dux, 14% Concilium Dublini habitum,
cltMct Romae extrudfae , 84 650,
Cledimt , Ciceronis inimicus, Connnus 5 s8
%ip. obiit, 6-0 Concordutum inflitutum. 540
Clalis , >15 Condous { Henricus 1 pater ,
C/#;» , five Clodio , live 549. obiit, Ut
Chlogio rex Francorum , Condous C Henr. ) nlius ,

3 X4. 8e feq. 558 * &


S6i-
ClmntMttnfis ordinis initium, Condous ( Ludovicus I 54 ^
4 S 9. Condous Princeps in carce-
hiClHftu vidli Franci, Jo 7 rem conje^us , 595 - in
Clytdmntfira , 48 lil^ertatem reftitutus in
Cnuphtust 349 Aquitaniam fiC.-dit , 59 ^
CctmlMS , 44 Conon , *7
}
CcchltM! ( Joannes ) 543 Conrodiuus 493- obiit*
C»dorl»htmtr , 9 ibid.
Codrus ultimus rex Atticae Conradus rex Apulix, 49 »
16. pro patria moritur , 5 % Conrudut I. Imperator, 446
Cohorniut peritiAimus Polior- Conrodus II. Imperator ,
cetes, 641 461.
Collutio Donatiflarum cum Cenrsdui III, 480; in Pa-
Iz-

Digitized by Googlc
9

I D E X tfSf

Jxdinam abHc « Aii, 288. mors ejus ,


.
289
Cenfaluut magnus dux, jj* ConftsntiHMs Porphyrogeni-
Confilium Aatus in Anglia eus > 449. feq. & -

quidf 6oi Cttsfimmtuuu Bafilius Imp. &


Cca/fir»iie in Anglia, 6x9 ^ 66 .
6}o. Conjt*nrinHt monomachus ",
Conflant Conftantini filios , 4«>.
aSg, Ctfnfimnthms Coproiiymus ,
CenfiMus Heraclii Nepos , 4oa 517. obiit, Aid. 418 &
Confi*ntim foror ConAant * Confisntinut Irenes F. Caro*
29 ». ; li M< filiam ducere cu-
C«»/74sn‘«Roberti regis uxor, pit, 419. Mariam invitus
47 »- ducit , & poA repudiat ,
C«»y?4»rr4Rogerii filia, 481 i4 /V. exexcatur, 420
Co>>fl»nti» Manfredi filia , CoH/lsntMMs Heraclii F. 402
49 ejus humanitas in di- Conft»ntinMt tyrannus, 519
mittendo Carolo Claudo. Confistntinus Ducas , 469
Aid, Conftantinus Fogonatus ,
Confluntim/t concilium , jao 40J.
C on^antintf olis conAxii , 282 C»»flA»tinus ultimuS Impe.
ConStsnTinopolitmna Synodus rator CooAantioopolita-
prima, j07.quat JuraCon* nus* 511
'
Aantinopolitano Epifeopo Conflantinus Papa , 409«
I
decreta , Aid, diu fchif*
mate divifa i Romana fe»
'
de CoAantinopolicana fuit ConiMtius Chlorus , 27f
'
£cclefia , }6%. tandem fit AuguAus , 276.280
' pax redintegrata , 363, C»B04ntiMs Comes , j 1

' srynodus fub Menna, 579 ConAantinum tyrannum


) ConliMtinofolis a Latinis oc« capit , Aid. fit Impera-
cupatur, 48}« eam quam» tor ,321. moritur, 'Aid.
' diu Latini tenuerint, 49^. Con/tMntiks Juliani pater ,
I Latinis pleraque , qua; 288.
poflidebant , Joannes Ou. Confults primi, 114, e ple-
i
cas eripuit, 497.GonAan* be creati primiim, 134
I tinopolitani imperii occa- Centius Princeps in carce-
i
fus caufa, 511 rem conjectus i- <9$
t
c»"ftMstinms magnus, 27^ CtntiHt Princeps cum clafiie
& feq. Maxentium vin* Gallica ad Gedanenfem
I cic , 281. moritur , i8j.

urbem appellit, 6 jt
ChriAianam rem auget , C«»v«4»r»B» Scoticum ,
»87. •
J87.
ConfismtAtss junior Magni F, Cerhjtn/t ccenobium , 407
Qtr.
, , , t ,

tu in > E X.:

Cttrkul» »40 Crtfctnti»* Roma Conful ,


Core , Dathaoj & AbiroDjir 459.
Ccrin thimrum regnum « 5> Heraclida, 5>
Cer^rAmeverfa, »98 CrtjfiMftmfi pralium, 407
Q$fUUuuu t 116 Cr#rM> Saraeeai occupant ,
Cofftts « ' 4* 7.
CeriM//«/ Gallus j Cri/pmt Cafar,, 38a.oMidi-
Cm0 4 litu Nepos j »»7. ejus '
tur , iHd.
error, iis QrnkHu »8. 4 a
C0rm$lims Papa , 170 Phtlofophtis , toi
Ctrabus primus O lympioni- CrlnUms dux Achaonim
ca. 77 198.
Ctrporit Chrilti feftum in* Oix«/ , gladiator , 014
ftituKur, 44 j Crafi hiftoria , 95. feq. &
C,»rfi a Romanis viAi , i 57 & lod.
C0ruinu$i Joannes ] Huni. Crtmvtllmt , eius indoles ,
ades, s ad. obiit* $17 590* potituriummoimpe.
Orviwvr ( Matthias 1 5^7 no in milites, 39**&icq.
C«rvt>i«/(Me(Tala ) 134. ifa Regem Scotia fugat , 593
C«/«rri rebelles 573 * Sve* ^ & leq. regia dignitas ipfi
cos traofeunt UKrai* oflbtur , 597. ritulum
nam incolunt, 59} trium regnorum Protedlo.
Qtfmtctrtmt tumultus , 595 ris fufcipit I, idid. cum
Q»fm»s & Oamianus , »78 Gallis 'contra Htlpanos
C$v»TiUm recepta , 609 foedus pangit , 601
Cr«r*vi« {e Suecis dedit, moritur , ibtd. cum fuo ge-
«38. nero effodus fub cruce ic*
, ad quam viAi A* pelitur , 60X
then. 144 CrmthintMs Dhx Svecorum
Crsnt0ft 153 644 cafus ,
L* Os/smt orator , aat Crtttui/ttA d
Pythagora in-
M. Qrtiffms ia Partho s profe* ftituti , 114
dius, ai8 S. CramBalilica Aurelianis
CrMiriu Alexandri M.dux ingenti miraculo fervata,
*44. 43 «. indauratur, 473
Cr«m, 153 s. Crux ab Heraclio recupe-
CrMliiuu Comicus , it4> rata , 397
OM»Thet>anusrex, 35.41 Cttfimt , tot
CrM» rex Corinthi cttfiut medicus, 13^
Crtfiit* legatus Gallia ad Cufutiui ( Jacobus) 55*
Papam, 6o4*Tidlus8e fU' Cums Phticotis, 54
gatus , 611 Friburgum Cumu Euboica conditi , 54
occupat , Oi| S, Cuurguniis 4«*
f
obiit.

Digitized bv Goc-^!
, . ,

I N D E X dS 9
obiic 45,
,
Cuttenut (Petrus) J07. fo8
Curem» , fivc CMrlandt* i
Rege Sueciz occupsca , 6j8
Curop»l»tit
fiiiat
,
hUloria ubi de-
471
D Mi»lut
D»gobtrtut
feq. obiit ,
,
!•
44
&
40 4
Curtius in voraginem iofilit Dagebertus Sigeberti F. ibtd,
*J 4 DagtAtrtut Childeberti filius ,
Curtrattnfu pugna fub Phi» 411
lippo Pulchro, joi D»lm»tiutt
Z} 4 n 4/r<M/ philofophus
Curtracenfit pugna altera, J f 1
, ^ 8»
S.Cut hbertut , 4 j 1 D»m»fut Papa Apollinarem
C74*4r« cum Alyatte confli- hxreticum damnat . joi
ge * 87. 88 Damimt» a Chriflianis capta ,
CybiefaSfes
, - ,
.
Cy/OT»/ piaculum
»io 499. & rurfus , ibid,
, loi Dumpstrius dux\ J60
in Marathonia po.
gna celebris, iio D4'i4i di6li Argivi,
S. Cvfri.vtus , Danaidum hiftoria, ibid.
Cyprum Ronuni obtinent , £>«»4«/ rer Argivorum . 14
*io. Rcgi Hierofolvinita. jt.jj
noa Richardo rtngiotra- D 4»<aCaiolo M.domiti,4i4
alta , 5 iS. turox i:i ea in: regiones occupatas Succis
fula, &
quomodo i Ve- relinquunt , j8o. Sueeis
netis occupata , i»9. Se bellum inferunt, s9y. ex
fcq. a Tureis capta, 548
Uremenfi agro pulli , :btd.
Cyp/elus , j6 Gothiam fubigjiit , 6ii.
Cyrsne condita , loo claflem Svecorum profli-
Cyri primordium , 95. res gant, Sueeis occupata
geflx, ibtd. Sc Baby.
(eqi reddunt, tfij,
Ionem capit 4
, 96. moritur , DanUl, 7*. regna quatiior ab
97 de ejus
. geftis & irior- ilio 'prxdiOa 48
tc quid Ctcli«s prodide- JD 4 o/r/ Francorum rex 411
rit, ibid. ioitium ejus Ba. Danitl Stylita, jti
by lonicura, ibid. Danitarum hidorii j
Cyrillut Alexandr. jji.
19
jjy Daphne apud Delphos ora-
cyrillus redarguitur ab Iba, cula fudit
, 46
}79 Dardanus ,
Cyrtha 45
in Numidia concili- Darius Medus . jude Nabo-
iim , 178 nidus
Cyrus junior cum Artaxerxe i> 4‘ri*7 Codoraanus , la.
fratre bellat, »»7 moritur.

Cytirw condua , 99 Hyftafpis filius , ejuf.


fet.Kat.Jsn^.Ttm. J. Xx que

Digitized by Googie
, 0,<

6 oo INDEX adt
que res geHar , io7.&req* lyimdttmanms ,

in Grzciam copias mittit , Oimfia Jovis feiium , 100


108 in ipfa vincitur^ 110 Diclmtcr creatus prim&, iid
mors ejus , itid» Didonis , liveElifz hilloria,?®
DMtif dux Darii j 109 Didymms t Alexandrinus yoi
Dsvid regnat > 14 ejus gefta Didfmms , grammat • xxt
X4* &
feq. mors , x 6 Z>its fex , quibus conditus
VticfM XO eil mundus, x. 8e 5
Dtctmvm Romar ii&\ ad le- Diluvii hifloria, 4« & feq»
ges ferendas j •xx. fublati Oiluvium Ogygis , vidt in
iHd. Ogyge. Deucalionis, vi-
Dtcr»tim Magnentii frater, df ia Deucalione.
X89 Diu, II.
Dmut Cot fe devovet, i?x Divpriifzut, »jT
Dethis Imperator,i^tf* & feq. Dto Hiparini filius, ixf
Dtften quis fucrity 80 DioclotiMmms 174.
, &
feq. at^

,
x8 dicat fe, X7d. »79- perfe»
D*/pf>imuK/Tnncis traditus quitur Chriftianos * X77
f 07 ic Xt 4
T>tmadtt^ ijx Diodorus Siculus , x»a
'Dtmarttthin rex lacedacm» Ditectfis Bremenfis amitti*
pulfus, l»l tiir, J 79
DtmjrrmtJbmt Cotintllius , 84 Dri^rv#/ Cynicus, is;
Dtmtnimf Eucxrus , X04. xo9 Stoicus , Xoi
Dtmttrimt Cynicus, X49 Diomsdos Tydei filius, jx
D$mttrimt Mofchovis pnn* Diony/ssss I. Siciliat tyrannus
ceps, J5f
1x9 ejus mors. itid*
Dtmttriift Pharias, >179 Dioi^fiirs (I. tyrannus Sici-
DtmttriMt Phalereus, 1 f 4« 1 4f lix , I X9& feq.
Dtmttriut Poliorcetes, i 4 <^ Ditoyfiut Epifeopus Corin.
& feq vi^us in Seleuci po- thius . X 57
tenatem venit, 147 Diotsyfms Alexandrinus Fpif.
Dntetriit Soter, 19 copus, X71
Dtmttritii Micanor , 195 Dionyfius HalicarnaflL 1X7
2>tm*triut Chalcondylas, uo Dionyfins McdiolancnftS Epif>
HtmHritm nafcitur , 1 x} copus, xyx
Demaflhtnts dux Athen.' >*5 Dio~ifius Exiguus, J8i
I>*m»Hhtn$s orator , 1 54 Dionyfius Rikcl Carthufia-
Htftndtntia t i 61 nus, JX4
Utrtej* capra, 6 %t S. Dionyfius Pari fien fis E pil-
i)«y7^rri«/ioogobardus, ;8y eo r-js
, X70. ejus *dcs i
Damtalicn , cjufque diluvi- DagobiTto condita, 400.
em, X7 immunis fafla, 40^.40^
Dio-
1 N D E X. <9f
lAtfctut Hcrettcus j |45.re. tetlim$u tyrannus , 498
legatur, J47 Etbimmt Hyllum occidit , 5 *
Synodus i i^9 Eehim , jt
7H(p*tpmt 1 S 4 JtrXtef, (Joannesj 54 I
Divi/u Regnorum Ht/pani* SdtfmMnimi CampiaoHS ,
eorum • 6 }% Saracenis erepta, 48 }
Z>ixMMi4 prodita , 6,9 Edtffnm Nannetenie i tudo*
S.zuminUui t cjul^ua Ordo« vico XI V« fublatum, oto
49 >» Edimiurgnifii tumultus • 587
2>«»/r/4 s« gefta , >49 & fcq» Edttbs S. Eduardi Angii
D0mitilUt [Flavia] »49 uxor , 477
OtMifMi Calderious, fji S. EduArdmi f.rex Anglist, 47 ^
JDmpvjmu Antiochenus, 146 £i«4i-i^Mr Marchix comes fit
duohseretici, »8f Anglixrelt, SU
OtmstifrMrtim origo, hift>& Edumrdmt II. reX AogliX, 50 I
collatio, }j} EdHMrdut 1 1 1. Anglus , }oS
DmMmt grammaticus i 194 Edttardus Eduardi F* dux
ZMMts lingua , ^ jo. & fe<]. V\7allix Joanqem Fran-
l3tfUnft$ ibi liti , Jo. regnant ci x regem capit, I 08 .S 09

in Peloponnelb, fs Egidikt Suefllonum prxfedus


ThelTaloniceolis , fit rex Fradcorupi }si
,
Egien , 10
JitrpMtum a Mofeis captum, Egmandankt ComCS [uppli-
64«. cioafiedus, 147
t>0ri$t t I7 Egmindamut Comcs altet OC-
JOr^r* legislator* loo cilus io prxlio,
Dr0ctn/i pratlium , J4< £/4 rex llraelis , 61
( Liv.) ao8 Elatut ,
C. Di$U/imi Pa>nosvincit,i57 Elean * , aa
t>Hmn»i$u Ceoomaneolis,}95 Eltatmrkt Aaroilisfilius , 18
EUttaHtt t fedhiofus Judx-
ft us, ,46
EltaiJtrks ab Arttioeho occi-
B<« Remenfis £pifcopus fus , ipo
E depofitus,
hsrreticus,
4*^T
»44
EUctm» 7« ab Imperatore
creati, 4J 9
Zbr^dHnmm captum , <»7 EUary$ Perfei filius , SI
£it$inMi , 406. & ie(^ ejus Eiift jl
crudelitas, 411. mors, 41^ EUmhtru$ Papa, a 57«adj
£«^4/444 a quo condita, 80. Eliatim ]ofix filius, 69
ZttUfiMum jurifdifiio agita- EliMi Propheta, ejufque res
ta inPrancia, gefix, 4}. rapitur io cce-
J07. Jo8
tttMms f Ium , 8a
XX a Zlikt
, , ,, 5

'
€9 x I N D E X
JE/M/Hitrof, Epifcopus,j 6 j- Synodus cecumenf-" Ephtfina
f/ii^mOxyliis cenet , 51 331 ,

l.lidenftt Pifacas opprimuntj Synodus latrocina' Ephifiit*

7 <S. lis, 34^


S. Eligtmt 407 Eph*fiti4 Dtanx templum co-
haereticus, flagravit , 139. rurfus a
JElif», T/r</(Dido* Scyrhis fub Gallo Volo- & ’

Elix.»htth* Borbonia regina fiano crematum j x67


Hifpanix, 5?7 Ephorus , 136
5. EliKAbtthu Thuringia. 49» S Ephrtm , 30X
ZliMbith» Anglix regina , Epirurxs , 153
550. & fcq. obiit • SH Epidamnus condita , o* I

^Uxjtbtth* Reginx feftum z/iijoif i Tnebas oppugnant ,


celebrari prohibitum , in .j6.

Angfia, 611 Epimeaidu , 104


Zlifti gefla , 65. & fcq. mors, Epiphanius Ticinenfis , 35*
65 . S. Epiphanius Salaminx Ppi>
Elp4tit pellex Pipini ac ma- fcopus, 301.316
ter Caroli Martelli, 4 >^ Epifeopt Scotis tmpofin ,
Elxmi 1^9 587.
Mmerirus TeKelius Comes , Ep•^copi Anglicani juflli Ja-
<5 15 . cobi II. ID carcerem coa>
EmmMuuif Lulitanix rex , jedfi , 6xx
Sjo.obiit , 540 Vpfptus 38
Etmxunutl Chryfoloras , 5 a ? hra/mns S43
EmrKMnuil Sabaudix dux , Eratoflhonts , 181
551. hrchenualdus , 406
Emfiideeltf j ix; Ereehthesis TCX htticx y xj
Eamrttts , X7 Erir6ri&»ai«i Dardani F. 46
'
Conizi filios ,578 Erginus , 4»
Gallorum Dux , 580 pnfl Eriphyle , .
x8
patris obitum Ccndxus di. Er« Epifeopus Pelagium ac.

ftus, 58 J culat, 3 '-8

, I 8 s. obiit, xoi E/intnarcitur, 10


EHntdiut Ticiutnfis , 551 . E/calonius Prorex Ncapol. i
IbC. Cxfartaniscaptus, 65 >
Enos coepit invocare nomen EffeKiusVons exufius , 6*9
Dei , 4 Efttnfes Feriarix dominan-
Enttb rapitur, ibi*. tur, 504
Efuminond* ge(U 1x7.Sc /eq. Ethclredus rex Anglix » 475
mors, 1x 8.119 Etheules , 45
Efthus, 14 . 3 » Errm/ei vidi a Romanis , 1 i
S. Ex^urthius y £v« formata , 4
Lvaw

,>r


Digitized bv '
, s

INDEX eff
n
ltv»n 4 in Italiam venit J 48 S. Eultgmt >
h,E¥Mri/h$s. z^6 \nt
rex>
S» Eutkerms Epifcopus Au- Eshinms Alexandri fueceflor,
rrlian. ^i6 14 J
^
Stilieonis Elius Emn/^inti 317
313'occil'us, Ennius t MSd€ MumiAoIus4
£«</« Varc-dux>4l^«obiit*4i6 Eunsmims, i9t
Diogenis Imperator. £«««/* 100
uxorj 470 Eufises rex Meffeaix 3
Endscim Thcodofii II. uxor« EmfJksmiMt Epife. ConEantt-
3?« aopoltjjo. 36jt /ede puN
"Eudni» filia Valentiniani , fus, 361
Euphrata SioicuXi »J 7
EndMiM Arcadii uxor 3 jn, EupoUs , Ijtf
obiit f
.
E«r/Vir« Atidziuxorj «43
Endsxia filia Thcodofii 3 Va> Enripidts « l»4
~
lentinianonupta,ji8. Ma Emripn rapta ab Jove 3 37
ximo Gen/ericum
« J4^> univer/a bellis eonti*
evocat Africam
3 ibid. ia nuis turbata 3 6a/f
abduAa* Conftantinopo- EurepusMacedonixtex % 74
Im remittitur j 4» Estryfihtnss Arillodetni filiuSi
Endnxus Cnidi us § j6 51. ejus pofleri reges , jy
MvilintrcdacMs 3 90 Euryfihsus , I4«}y. 36. Hcf*
M"i*nitis tyrannus 3oy culis pofieros vexat 3 44.
Xtsgsnius III. Papa 3 48«. occiditur 3 yo
obiit* 481 Eu/tbius Cxfaritafis 3 i8d
Etr/eWwrlV. yx};FIorentinu En/tbius Dorylarenfis* 34^
concilium celebrat* yxy. E«/<^/«rNicomedienfis *x 8 d
Etimiui 3 Sabaudia; Prin* EnfttiusSamofatenus 3 300
ceps * Prxfedlus militum Enftbiut Vercellenfis * xpa
CxfarianoruDi * tf 3 >. in< 196. moritur * |o»
genti clade ccedit T urcos S. Em^picint , 366
63*. Italiam ingreditur En/tMcb/us Hom* Interpres *
leftiflimo exercitu , 636. 483.
Gallos cordit * ibid, ad Enfl*chius Antiochenus E-
Luzzaram Gallos invadit pifeopus* x 87 94 .

& profligat, 640. Augu Emfi»chlus%tbafitn\x%3 joo


ftam T aurinoTum ab ob- Eujfstbisim , 33^
fidionc liberat * 647. cum Eurhuritut * 3»7
Vendocino Otice pugnat * £«rr<p»«/:Spadojriiobiit*3i»
Gallos in Italia peni- EMtycblshxr*hinoria3 3^0
nis debellat * ibid. Telo- EntytiiMi* le£tx divoni*
nemhfcirtium fruilraobfi-
. det* 4 yo *
*? 3
.
t"-
,, 1

«94 INO E X
Mmty€hm$ patriarcha vir fan* S. FtUtitxf. »57
^us, J 7 J .395 Ftlix V. vii$ Atnedeas •
£»i^ri(M(rgratnaiadcusj »58 Ftlix Apcangiunos» aSt
S. Emtpmitu , 417 Fehx Papa , 349
^Evr^ms, jfi Ftlix Orgelitanas
, ^
4>j
Ix4trtb0tmt Ravenoar dacur Fndixxadus Hifpaaix rex ,
i Francis Rom. Pont. 4x1 5?«.
ExMTthl RavennCj j8^8f fcq. Ftriimxxdmt Archidux Au-
Exctlf» apod JucTzos quid (Irix , Caroli F. Imperator,
fuerim » 60 S 59 .ejusgefta, 560
Ixtnfth ab jurifdi^one E« F triinMndms Alphoofi M* fi-
pifcoporum data ccenobio lius rex Neapolitanus, 53<
S. Dionyfii « 40f FtrdiHxxdut Rex Neapolita-
Ex^ditio Gallorum ia Sco- nus, f»S-5»7
tiam irrita * «fs Ferdinxxdxt Hifpanis rex
Exfitutn Pacis j 594 Mauros eiicic, 5*9
£ar*j>«M«/ToIoranas , J09 Ftrdinxxdxs Cardinalis* 57 o
Exxtii* gefla. 66.67 Picardiam vallat , 57 >
Exxtbitlf 70 moritur , 577
Ftrdinxmimt II* Imperator
F obiit , 57»
Ftrdmxxdmt UI* Imperato*'*
Abixnxt Papa , aro 47». obiit, «00
F Vxbm ad Cremeram ccfi «
lat.
Ftmtlius (Joan.) 55*
Ftrtirixt Juppiter , Sj
F««i«a cuneator 4 159 FtrrmndMt Diaconus , 3^5
C.Fxbritims f 15« Ftdxt Romanus Senator, 3 ^*
Fxtunim$ Nermiaaenfis j ;8a FtvilUdut Dux ab Eugenio
W^brfxxims, 590 vincitur, 647.655
Fxlifci vi£fi i Camillo , 1 jj Fitinxt, vidt» Marfiltus.
icerum vi^i i Fa bio « sj4 Fidtnxttt vidi , 83
Fxntt & peililentia io Lotha- Filii Detqoifint, ^
4
ringia , 571 Firmxmtntxm quid figOlficet,
P4/« emendati, 6ji a«
Latii rex , 48 R«m»///«iut4Cxrariealis. »71
Fm/im uxor Coaftantini, 18 Firmms tyrannus, a99
occiditur , a8» coenobium , 4>3
Fxxfiimx , Valeri^ »54 Flxccut ( Fui. ) »06
Fxmftixmt &
Jovita , »56 Flxctmt Avilius AEgypti Prar*
FmmSxi MSgifler officiorum , ftdus , »4*
5 Flxminii lex agraria , I5 7

Fxxfittt R hegienfis , 350 Q, FUtmmimt Philippum vin-


Ftlitl/timi fchifma »7 « cit , |S*
H Flxx»

Digitized by Googie'
,

INDEX. 69f
Fl4»Jri eum Francis belU que ordo* 49s
grrunt* 50t S.Fr«nri/r«/ Paulanus * fjf
FlmviMmmj Antiochenus Epi< Frmncifcut Sfortia* Friderici
icopus* |07. cum Papa re- Aufitiaci* Romanorum re^
conciliatur* jo$t £is* & poH imperatoris *
FlofvtMus Conftantinop. £• filius* 5S5*Mediolanenfes
pifcopuSj54Mamnatusatx reprimit * ^^id,
hxreticis * ibid. pofi mor- Frmncifcus Valefius I- rex Fra«
tem honor ei habitus * 347 ciz * s 39. &
feq*cum Caro.
FUvit» harreticus* jjo lo V.bellum gerit > 340, ca*
Blondus* 530 ptus* J4i. pacem facit cum
Flfmrntngmi t 579 Carolo Anglo ,& lA/rf,
FUx$nft collegium Societ. J e- Fr^xr^M* II.Franciar rex, 5 4^
fu* 556 ^r/mcifcMs Britaonix dux *
Fltrtntimi in Italia poten- $36,
tes, Pifas occupant * 519 frxxci/cut Dux Mantuanus *
jr/«r«nrinHM Concilium* 5x4 559.
Ftorimcmf» ccenobium incen- ^rmneifcui de Melo prxfedlus
ium * 43^ fielgicx lucadit Ferdinan*
Imperator* tJS^ do Cardinali* 577
flfTMr Magiiferlugdun. 434 FrxxM Leodicenfisde quadra*
Padrfxrldi^iGothi* 3x7 tura circuli feri pfit * 47^
Feedtrmti profligant Gallos &
Ymutfurdtnfis Synodus* 4x3
Bavaros ad Hochftettam * frs»e«rum origa x 8e mitia*
645. Gallos exdunt ad Ra- 3x3. &
feq. unde di^i * &
milliacum* 648.^49 quinamita vocati *3X4.in.
Fcedut Proteflantium Heil* crementa* 374«de iis Aga*
bronnx renovatum * %6 $ thixteflimonium * 376. in
F^dus Imperatorem interi Italiam expeditio * ibid*
Hi^anos * Sueeos* Bata* reges ad inertiam foluti*
volque contra Gallos fa- 40^ regnum tranflt in no-
! fium* 6t 6 vam familiam PipinI , 4x0
S*F0iiM»mtx 407 Romanis Pontificibus m'il.
FtmtuuiUx/icatnoinata 413 u donant* 4x1. Scfeq ad
FntmMt$nft prxlium* 4*8 Hugonis Airpem tranfit *
ir«rra«*
Marchio * 571 47X,
F*rm$fms Papa , 4|x. poft Frx»irr«, « }n
mortem vexatur* 433 Frxxmtm/m 445
F«r«M Novanorum vulgS
* Fwdrfi»»dM*39l»&feq.vin-
For««v«* ad quod prxlium cit ChildebCTtum * 393
inter Francos * 8e Venetos* lrr$d§ricmt lll.Oanorum Rex*
537. dStf. obit, 607
S. FrM<i/r«r AflUtcnfis * cjuf* YrtdtritMs Auguflus Saxonix
XX 4 £le*

Digitized by Google
,
1

(96 l -N C E X
Elcflor copiarum C«f*ri$ S- Fulfintims ,
P'fffcilu$ , 619. fit Rex S. tultAdutAbbas , 411
Polont* , 6p, Auguflus uxor Antonii
F«/v<Vi , 1x4
II. appellatus ihU. Livo- Furnm/r prxlium , 501
n atn invadit >
i 6j4. Succos S.Fur/euSf 407
vincit j 6^6, Polonico re- Furfi$»bfriiui f 6aa
gno decedere debet , iiid.
in Polooiam redit j 6ti G
TreJtrifH Guillelmus Bran-
denburgicus Elegor atnia
fvecicis jungit j $98. a J9.10. G
Ab»fmt*rttm Aagitium,

Polonis rolviturnexu feu> Csbinims Ptolomxam relli-


di BoruIIici . 600. Stetinum tuit , a ) o. dc eodem Gabi-
occupat,6i4.Suecos Boruf- nio fit mentio, 4 16 &
liaeiicitj 61 5. primus Rex G»btr (Bethlem ) 519
BoruiTix coronatur J 6ss Gmd , 1

Triiurimm , 6jo Csdes , ((40


Trtdtrnut I. ^aobarbus Im- Gdfmt*, 158
per. 481 CMimariMs Salerni princeps
II.Imper.490. ex- 460.
communicatur « ibid. Ita- CiiMirr, ^11. obiit, 514
liam turbat J 491. exau^o- G » ifo , 289
ratur, ibuU QmILm Imperator . 444
Fridtrlcms AuAriacuseledlus Vicecomes Alcdio-
Imperator contra Ludovi- lan.dux, 519
cum Bavarum * {03 Gttllmfitu , 574. deceptus ,
Fridtrieut AuAriacus rex Ro- 579.
manorum, 5af, poA Im- G»iU Romam capiunt , 15;
perator , ibid. eorum alis expeditiones
Fridtricut Neapolis rex in in Romanos , ii4« in Grx«
Franciam tranSlatus , ciam, in Afiam, 150. in
Fridtrient SaxocaptusiCa- Italiam , 8( feq. a
roloV. J44 Prufta vifti , 177. i Ko
FridtritufPalatinusregnum manis trans Alpes , 406
occupat Bohemix . -^6o, 407 expellunt Hifpanos
.

fed mox vincitur, & pel- Aquitania , 57J- ad Ilei-


liiiir, ibid. damvidi, 5>>. Iprispo-
,
Tritiftrnts , S98 tiuntur , 585. Bataviam
'•
'iriuinntt , five Fridiger- invadunt , 608. relui-

, ,
n‘us, i\6 quunt , ^10. occupant Si-
Frmte Orator, 458 ciliam , 6i 4 . i Glanis
Frnmeatims Tyrius , . 287 vi£fi , 614 arma in .

I f»Iw/«»Camotcnfis, ^7J Belgica circumftrunt , 6is


i pro-

/ Digitiz ^ ! Googie
, J

I N B E X.
prope Montes Hanoni» vi* Gtiftritus Alirieam occupat,
41i , pacem turbant > 5». Catholicos yexat,jjs
6i6. Ar^ntoratum oecu nurum fuam male afficit ,
pant » ihd0 LuxtffiburguRi 3J9. Romam diripit, 34%
occupant » iitd. Genuam G*l*n$r Rex Argivorum , 14.
ignitws vallant < 617. in- &feq.
vadunt Germaniam , 61», 1. Papa , 361
barbara feritate Palatinarum GtUrm a Foederatis capta ,
de vallant j 6 zy. varias urbes <41*
Sabaudo adhount j dsO.Ho- Gtltnimt Dux captus, 5>o
jam &
Caroloregium fubi* G«/*rex Siciliz , 118
gunt j 6 ^^. in Italia peni- GtmluMi zil
tus debellati , 048* Italia Ctntuulivt Conflantinopol.
pulli J au. Sveviam perva- 548*35»*
gantur , C50. ad Aldenar; S. Gewvef» tJ}S‘SC 367. ejuS
damcarflj balilica i Northmannis in-
CUhAs qu« gentes tenuerint cenia , 4i<
Valentiniani tertii tempo- Gtntius vi£lus , 185
re, 340 GintiliMttnfit %ynoi\is , 41
GaIUc» Clallis vidla, 617 Gtnmtnfium bella cum Vene-
GAllietiHs , i6y tis , 495. 5o<> Francis fe
GmlUtum tes geHar cru- dedunt , 5xS.Sfortiae tra-
delitas Heidelbergc, ^17 AU, bellum
dita Genua,
GaUavuUus cum duce Sabaudiz , 5 <4
vincitur 4 Gallis,
<51. GttrgUs Man iaces , 4<7
Qmllms Imp. a«. & feo^ Alexandrinus Epif-
Catfar J >89. obiit, >90 copus, S9<
S,GmUms, 401 Qtergms Danif Princeps mo-
GrnndMvftm &
Brug^ aGallis ca- ritur, <53
ptae , 6s^m i PcMcratis re- Gtargius Dux Luneburgtcus,
cuperatae • au. 574.
GMgrtnfis Synodus, »87 Gtrhngm foror Othonis, 446
G*njm»d$$ , 47
<7at/?«dux Aurelianenfis ludo- Gtritrtus Remenlis Epileo,
vici XIII. frater in Gallias pus , poli Papa Syl vellet
irrumpit , %66 II.457.& 4<*. ht ejus men-
tfii«gMM//«five Arbella, M» tio, 458
GmtA • ( Theodorus ) 5 jo Gtrmanl imperium Roma-
GUtnvA Montes, 64» num obtinent , 447* quis
Gtd»m»mf$* Suecorum Regi primus Imperator fuerit,
magnam pecaniae vim fol au. eorum bella , AU.
vunt , <44 8e feq^.diverfas urbes re-
C$detu , a,t cuperant ,<»4. a Gallisbc
Ba-
, •

Sft' INI > E X


BavarisviAij 64% ot3«f3 arx capta* 34 »
S.CfrmM$i Templum Parif. Gtlitah •
_
S4
iiTcenfum • 436 GtntsgA Mantu* doaioao*
StrmMHi» devaftata « j8j tur * 504
GtrmmmitHt t »24 Gtrditmms Imperator *
C$rm«norm» copix iu Gallia GtrgQfb$»0 Perfei filia * s8. 34
deletx , ^ 5}l G0tf^*dms Andegav.dux*473
S. ovm«»«fPari/ien/?s j 395 G»fui»th* * 393
S,GtrmMM* Capuanus. Gvrbi^ di&a Narboocafis
S. Geramims Cooftantinop. pars * g3 9> ea Francis con.
4 >*- 4 ‘ 4 - ceffa* 377
$.G*rm»mis Antifliodorcafisj Gethth dux Lotharingia,4^4
quando in finiaDo lam pro Gttii ad Romanos tranfeuat
-

R^us. 333 fub Theodofio * 304. ia

Cnft» (Joannes) 5 aj Gallias irrumpunt * 310.10


S« Gertrm4h Pipini filia «407 Hifpanias, Narbonen-
CtrvMjii 8c Prochafii corpora fis pars iis concefia * iM,
reperta , 30$ &{ 39 > hinc regnum illo*
0*tM Augufius, z6i ruro ccrpit * ibid. horum
Otbtlliiurum ortus « 491. jjS origines latx * 3i6.&feq.
Gibrmltmrnun ab AagUs 8C du* illorum familiz * tb>^>
Batavis captum > 643 & feq> Ariani fiunt *
S. GildMrdiu 38» in Italia regnant * 343« v>‘
ciMr Comes paganus* 311 Qi i Francis * 374* cum
Qilimtr^ 370.&feq. iis Jufiiniani bellum . 371
Giiutis « le feq* Fuocos ccduot $
QiftlitHt Oothus , 360 39 ». in Hifpania fiunt Ca.
OifibtrBt* Lothar. dux » 447 tholici * 394
GU»c0 Creouiis filia* 43 Gfr/h i Claudio cxfi*
qUhou Bellcroph.pater*» 8 , Q.Qr0€thi feditio*
&J 3 . T*Cr4irr^' feditio *
G/jrfrrfor Imporator, 344 CrscM populi antiqui tres ,

Gntftnfis Epifcopus turbas 3o.Iingu«quot *


Polonicas movet j dii GrMfH$ prodit Monmuthiumi
OUtfridi Boliouii expeditio * dsi.
eiufque genus* 473 Or»»Mt» a Ferdin . capta * 5 »9
G$d*frt4 m
rex Danorum* 4^4 Gr»tiMtu Valentiniani pa-
QAhtfns * 473 ter* . 19*
C«d</e«/»r* monachus* 434 CrsiiMHus impa. 303« obiit I
Gcdtiifilmt * •
338 304.
G»d*mmnu i .
338 Cr0tUnMf Turonenfis* > 7 <>

Anglus *> 47^ Gr«r/«vw/ Decretorum colle*


czTus* .373 itor * . 4^
0 ^ 4.

Digitized by Googl^
) 9

I N E E X €99
OfMvis j Batavis capta j nothus dux Northounniar*
GrtgtrlM/ A pocrifiarius » j 94 473 *
Gr*g$riut ThaumaturguSj x 6 a QsulUtssuu Honaodtae cornea*
Grtgtrittt Cappadox > zpa 491.
Gr#j«N«/ NazianzenuSj 300 GmilUlmsm* Hollaodus rex
309» &
Etq. fit Epilcopus Germanis* 49«
Conftantinop. 307 GmiUtlsmu Parifieofis*, 49 «
Nyllcnus, 300*309 Gstillilstssu Fenabrachius *
Grtgmms Turoneniis , 39J 4di*
^Gfttnims M. primiim apo- Cmimit, Jll
criuarius > inde Papa , 394 Gmilltlmsu II. Prinocps Arau *
Anglos COO vertit ad fidem fiacus , 5*4
39f. moritur j 400 Cmilltlmmt Hl. Araufiacus
Gugariut II. Italiam i Leone oafeitur. 59^. Angliam pe*
Ifaurico abfirazitt 413 ticjdzj.fit Rex Anglis *
Grf/«r<«/III. 416 lAiW. moritur * 637
Grtgtrimt V.Papa, 4 f 9>473 Ctsilltlmms Hafiiia * 570 ,
Crtgtrius VII. 464. feo. & 571.
obiit I iiid» Gmifimt (Francifeus) 54 !
Grtgtrims IX* Papa , 490 iFr.eju$ io Italiam expedi*
Crtgorimt X. Papa , 494 tio , iMt
Grtgtrius XI, 504. Romam Gssifisu ( Henricus ) 5 1.o
Avenionereditf 50 j Gmjrnt ( Ludovicos } Card*
Grtgtrius XII. 5Zo 551*
CrtgnlMs XIII* 5f* Gssi/mt Princeps * 5*1
XV,
Grtgtrims ffS, 56} Gstndtritmt icx Burgundio-
QrimtmUmt magiis palatii * num* 3f*
403. GmndmbmlAmt Bttrgundus*357i
Gr^AfMartelli F. 4to 318 .
Qrtmingm ab Epifcopo Mona- Gmntrtmmmt tes Fraocorum*
flerienfi obfefia , 608.& 609 391 . obiit* 39 «
Cmtlferum H
Gibcllinorum G»tf4v«/SvecQerex* 559
fadiones ortz , 49>. & Germaniam iofellat* 5^7
538. occumbit* 5^8
Qmiitrtmt Abbas * 477 Gsssstmttrghst ( Joaa. typo*
Cmiitrtmt Antipapa 4 ^ 4 . & graphis inventor* 53 >
4 d 5 *obiit, 4^4 Cjrllffsst Athenieofes vincit
QmktUrdinmt (Franc*) f43 in Sicilia* i«5
Gmidt Flaodrenfis comes *
yoi* H
' Gsulltlmut feu VVtIlelmus
PiAavorum comes , 486
Gmilltlmsu feu VVillelmuSy H ddrimmt Papa
Htdrimmmt Papa Caroli
y

M* tem*
41.
,

700 IN D E X
M. tempore * 4XX Hdfforum virtus* 58 i
HddrimmHt (mperi X5 X li» KgHs dux Northtnanno-
< Hddrtmnms 1 V. Papa * 481 rum * 435
UddriiuMS VI. Paua * •541 Hdt^fJJiut Comes* 874
Htfitmntts harretici
Hdgdf ancilla.
* m 9
Hatuel TCX Svriz*
Hthr a ortum duxit
rtirpc
64

Hdgimod d Hadenfi Ouc: ca. AbraamuSi 6


pta * . 646 i 157
Leodicum a Gallis ca H’inik rurcarum Kpocha 598
pcz & mox tectipuatit,646 Htidtlbiti» direpta* 617
Hmitt Mahoinecis gener j HtidirfUo;ms Heidelbcrgam
JI 8 prodit* 617
1)8 HtUs Perfei filius* 54
lUmilttnMs Dux inAngliam a Thcleo rapta, 4f
irrumpit* 5ps. villus & a Paride* 47
captus capitis fuppli Hr/«»a Confiantini mater *
cio aSeStus, iiU, a8o* Crucem invenit * >86
HamtntitJus 591 H«/<* XI
p’r)pheta* 60 Hf/ief Selinuntis filia * 50
M/ttuuint Hamilcaris filius * Hf lio J$iMf Seleuci purpura-
116 tus* i8<>
HMmniial alter Punico bello H(/(<;a^aI«/jVide AUgmt*hts.
• iecundo dux* 15t.161.vi* HolUnicMt^, tj 6
Aus* i^]« obiit* 185 Hill*n*died * 77
KaMnfvfrMM Princeps * 61 j Heilo, - » 7 J8 .

Dux nonus Cledtor confii. 17* Grzci nominati


tutus * 6*7 Hellenes*
• JUtrmUmt rtx Angliz * 475 Htlvidiut Prifctis * i4f
H*rtemrtUu Catalauniz Pro- Htnori raptus d Deo * 4
rcx, '
'
580 Henuicon Zenonis * 549
Sicaidaresy 518 HtfirifMt Auceps Imptr* 44^
H*rmodiut numero HI. er (la- S. HenruMSi Bavanis Imper.
ma pofita * Hid. . .4<^. d S. Bennli^o cura-
HsrM«a/« Cadmi uxor * jg tur* 461. obiit* Hid.
94. Aftyagis exer- HtnricHt Ihlmp. 4^?
' citum>C3tro prodit, 95 (II. Imperar. 464
M»f»m»»*trum principatus Htnrieuf IV. Imp. fchifmatt-
definit* 219 CDS 464. obiit* iiid.
Usfimbml frater Hannibalis Htmrieois V. Imper. 47*
vincitur* Htnricuj VI. Imper. 481. Apu-
HdfdrubMl G\(coti'\S filius*l6i. liam Calabriam obti- &
H»Jp Cftfarianos vincunt , net* 484
584. '-.'.ii,. Hiif

Diqitii '
: C .1 lo ^ k '
, , , ,

I N D ^ E X. 701
Hinricus II. Aogli* rex , 4S6 Htrntles , ,
164
487 Hsrnclinnus Comes Africx fit
Henricus TII. Angliat rex , 488 tyrannus, 3>P«3ao,
Hinricus IV, Laacaftrins , rex Hsrnclidn Pcloponnelum oc*
Angliar, 510 cupant , $ I
V. Anglus, 5}i Hsruelissu , 114
Hf ritus VI. Anglus, "
JJ* HstMclius Imper. ejufque res
Htnritus Vll, Angliz rex geAx, 39^. Chofroem vin-
5J4 cit
, 397. in hxiefim la->
Htnricus VIII. Angli* rex pfus eAhelim. proponit ,
Francis bellum inKrt, 539 398. obiit j ibid,
_

in hxrelim incidic , T4> Hsrnclius Heraclii F. 396


moritur , 943 Htrculss plures, 40.41
Henricus Friderici II. Imper. Hsnuies Alcm* filius nafei-
Hlius, 490. tur, 36. &
41. ejus certa-
Htnruus lutzemburgenfis mina, 4>. &
feq. mors
Imper. 505. veneno fubla. ejus Airps, 44
tus , iiiJ. Htribtrsus Comes , 43 a. ejus
Hsnrittis Balduini frater im> perfidia ia Regem ,45 3 *
per. ConAantinop. 496 434' mifere obiit , ibid,
jitntUus CaAellxrex Petrum Colon icnf. 461.
S. Heribertus
fratrem interficit, 509 Htriveus Kcmcnns, 43 a
Bsnrietfs Cardinalis lufita- Hermnnnus rcx Getmanix ,
nix rex, j5o 4^4
Stnricus I, Francix rex, 473 Hsrmtnnrittu 336.
Ueuritus II, Francizrex, 544 Hsrmtntfridus rcX, ^73
&ieq. cum CaroIoV. bel- Hermtntgifclus 378
lat, ib:d.8e 54t Hsrmtrugildus , 39i
Henricus III. Francix rCX, 549 Hsrmins Cares, a 74

regnum obtinet , iiid. Hsrmisns OreAis uxor, 423


moritur, 5fi Hsrmstrntss , 1 ad

H*»ritus Borbonius, 547 Tarfenfis, a{ 8 .


excommunicatus ob hxre- Hsrsdss , Antipatri Idiimei
fim, SJo filius, Antigonum AriAo-
Htnritus IV» Borbonius re buli filium opprimit, 117
naf » J J ?• eius gefta , Hnd. fit ludxx Rex , is 8 . geAa
t feq. fit Catholicus , ibid.
'
ai7. &fcq. filios oteidic .
pacem cum Hifpano facit 230. obiit, ibid.
514 « obiit, _
55 ^ Hsrsdss Antipas, >41
Hsnrieus Fredcricus Princeps Hersdes AtticuS , af 8
Araufiacus moritur, 584 Hsrsdins , 241
Hsnrieus Leo » Hsrsdotus , r {<3

HtfhsfiiSi 141. 14S Uspsdi

Digitized by Googlc
, , « ,«,

70» 1 K D E X
Mtpodi anui J4 conpttti auftor »
aifitnt , 4 }t 47 47 <
aMi/rrMiOuxCxrarianon)m everia * tiS
Ti^us & capttn > 6xs If/mrr**/ SopJiifia« S97
^iis Gothus Fraacoi vin*
Cit, Aftrononsut , fo*
aihriti cxli cum Gatlii ab Hi^*re6»* Pililhati filius
Anglis, «14 •*<> . .

Mihrni» pacata « Aidt Pythafor* proavus


UitrtmiMS 70 J»
Mitrkkmntit eaet&o t 18 Sopoilta» 1x4
Mhrt Svrac. ReXj Itp Hipfimt tyr 80 DUS> I09
Hitr0 alter* 158 HppMUt Cumarum eofld* 54
HtfrMym» Pragenfii > 5»t HtfptcrMtst 1x4
5* Hitroipmmit 33 % Hippodami» t j6
Uitrtftljm» primb fub tribu* Hipptijtm Amazon « 41
tum redaua j xi6» capta s. HippeljrtMs hitnyt t 171
ab Herode 1 xxS d Tito* Hppmmx toi
»4«-
.
&
leq. Tudxis inter-
-
Utpp»»om* Menceoei
- filia « jf
didlat x{s H>ppms Moli pater 19
RitrtftlymlfMxs expeditio du- H<pp9tb$* 3 if
ce Petro Eremita 474 Er<r«w Rvx Tyri
. > 71
, ^ .
ifitnfttymitMnm expuitio au H/p»mi Cortraco potmotttr«
dlore S. BernardOj 480 f8s* c*fi » <Soi. Eboram
expeditio Fri- Urbem relinquunt * 603
derici AEnobarbfj 481* re» vincentes vincuntur ad
gnum Hieroiolymitanum Villam Vitiofam* ^(.ar-
«piomodo in regum Sici. ma contra Gallos fumunt
lix ditionem venerit > 490 OlO*
expeditio alia* 49S*defitx Ri/p^nimm Itegioa aomioe
funtexterx, 499 filii gubernat * 60%
MtrtftljmtMmm Templum lifp*ni»$ occupaot Saraceni
d Confiantino imperatore 4 ‘J*
Chriiliano ioAauratum * Hilllii Milefit gefia * to8* &
4 «* feq.
5. Wlmri^t |ox Hti» a Gallis capta * re- M.
Hi/4ri«/ Papa * 57
i-ii1 lidta Foederatis * ibid. i
9,,HU*rmt Piaavienfis* S94 Eoederatis capta 641. capta
obiit > 30% a Gallis & mox recuperata
S. UiUriM Arelatenfis» 339 Malborugio > 646
RiUrmt alter, qui de Semi- ttelUndi ab Rifpano defici-
pelagianis fcripfit ad Au- unt, 547
guflinum , 559 Hikftmiit Cappad,Rex , 190
H»U-
» j,

I N E E Xi 70^
Htlephtrtm aliot i Judhha filii,
4J 5
carfus s 81 Hkg0 ArclatenCs , Rex Ita*
h»1/mU Dux occumbit in 444
Polonia« tfjl* i Danis ve- Hkg0 Capetus , 455. 45<* fit
xatur, ^i 8 Rex Franciae, 477. 47»
H0ftutr interpm Mahometis, St Hkg0 Gratianopolitanus ,
51 « 477
Uttmrtu unde veifus fuos mt^0 i fanilo Vifiore , 48 S
fuoipferit, 4^.ejus aetas, 54 HMgm0t0 in Gallia prrfecu*
H$n0ri» Valentiniani foror, tioneffl patiuntur , 617
3»x Mv^marri, 74«. &fcq.
n$n0rimt> Imperat. Jll. 319 Hmmintut Cardin* 47^
&feq* obiit , jsi , toannes • Wa
I
H0»0r$mi 1 Papa ab Mono* Uv^ra l»cchaniur,
.
510
thelitarum errore rkfendi. HymriMt , 71
tur, 404 Viyir0Mt orator , a»7
> H0n0rtMS II. Papa, 479. 490
I
U0TMtiut Cocles, 115 H/ffvi»/, >7tf
I
Horrntims , tiV Hrlbr/, 30
,
H 0rmifd» ! »5f. J*1 tiymn0kt hstreticus, »49
U0r»imt Succorum Dux 570 tiygMi», jj6
tfi4 Scaniatn fubigit, 579 HyrtMut , ioi. 8r feq.primus
I
, s 85 Judaeorum Pontifex, »07
I
(Stanislaus)
, vU0 Joannes . 107
I
a. Hr^iriiu inclnfus , jpj hyrtmkf fecundus Pontifex ,
S.HmittrUts 4 H >if. Pontificatu fpoliatur
I
HHmt0Tt»s Silvae candidx, aitf, ipfum recipit, iiid»

I
,
Humitrtkt Viennenns, 507 t.
I
Hunklim Aquitanus, 4>o
I
Hmmtriciu Tbeodorici gener ,
,
J4S. Catholicos vaat, }5o 7«r«^nafcitur, io.ti.il.
obiit, lius hifioria, iiid. fcq. &
H>a>g»ri Germaniam incur> obiit, is.
I

fant , 445. fiunt Chriftia- 'Jkc^ms major occiditur , »41


ni, 459 jkC0iMs minor, 24
I . , ,
I
Hmtikrfa i Cxfimais recu- Jtutiut Borbonius Marchiz
perata, 0tp Comes Rex Neapolitanus
I

I
BungMriel tumultuS, <J 7 fit Francifeanus , 511
I
ibmgkrkrmm clades fub tlla- S.jM0hms Nifibenus, 194
I
dislao, jt 6 /*t«^«/I.Rex Angli» mori-
I Abbas Dux Franci», tur, 787
I 417 . 454 » 457« & fcq. ejuS ju0hM$ II. ad partes Otholi*
eorum
, , . R ^ ,

704 INDEX,
eorum tranfit, fto. fcRe- Ur»b»*m fecuodaf, d 4.tfS
gemrtnunciarieiirat , ibtd. It/uMisrum origo. 5oy
Catholicos redimere ftu- JESVS CfiRlSTVS nafeitur ,
det, 6ti. Legatum ad Pa- a jj. patitur, ibid. dcTeq.

pam mittit , iiidt cx Hi- Itthrt iocer Moyfts, ij


ternia in Galliam fugit,6ij 7rt«Ar/, 51^ occifa, 6j
moritur, Coadantinop. E-
jsctbut iH. Scotiam frudra pifeopus , cjufque vexa-
occupare teiitat, ^5» tio, 44«
jMcupfHt Perfidis Rex $i8 S.lgajtriiu Coaleifor convCT-
fMidftM Pontifex 141 titur ad Deum Societa. &
Infula , 6 jo tem fefu inftituit , J40. J4S
j»nf$niHs (Cornelius) 51 » obiit, 5ti
/*»f templum claufum , iS7 Graecus, 403.404
//•n/V«/wOT munitum , 84 IldtfonfHs 408-
jMut Latii Rex , 4* lldtbmldus , 371
Legati ad Gregorium ihrda Capta , 651
XIII, veniunt, jjo 77 t«a» conditum 47
J»fhtt , 6 Jllut , 47. 4«
jMrnmetnt* prziium , J4^ Ulu$ patricius, 349
Jm/ims Dardani frater, 46 Illyriam bellum Romano
j»f»n Judzorum falfus Pon rum,i j7.domiti Illyrii , >85
tifex, 186. 190 imaginas qui primus oppu
Jaftnis gefta, 4i.&feq« guarit , 349. Leo Ifauricus
Jaftt, IJ. 3» deinde, 414* tum Copro-
jiaepiftola, 379 nytnus ,418. reditucx in 7.
Arahimut Turcorum Impe- Synodo, 419
rator, 58a. ftrangulatur , 7>»'IreCarchagin. Ojx , i »7

58 « mfnatar Occidentis primus


icanKlafia damnati, 4>9 Carolus, 4S4. ejus crean-
Ida mons , 4^ di jus in Elediores transla-
Jiaeiut EpifeopuS,^ 308 tum , 459
Idaa , vldt Pefliniintia bufaaurat Augudi primiim
Idims , 39 duo filere, »5 5
Idumai Judzos ritus accipi, Imperiam Romanum ad Ger-
unt, xoj.quomodo alieni manos pervenit , 447
gen* dicantur , xx8 7«4«4 m/ eX Argivorum, 14
Jtchaniatvida Joichim. &3X
Itha , 6i Inaras Libyx Rcx* ix»
Itphtt, XI Indit Occidentales deteftx,
Itrtboxm primus Rex Ifraeli- 5 x 9 . 530
tarum , 58 . 59 populum .
ladia 0 'ientalcs d Lufitanis
ad idololatriam abducit » reperte, 5 x 9.530
AU. Indf

Digiti^ Googie
, ,

INDE 7 *r
Origo , &
Franci,
»8j.
'

537
feq- qitocuplex ejus ]o0nnn Papi/Tr fabula, 433
ufus ,
titd, S. faonn#/ A pofiol s , 148 11

jiuiMeu tricennatrs Ache- S. J««»ar/Oamafcen us, 41^


nicnfuKn , &
Lacedarmo- S. Silentiarius , ^66
-ninruniiy iii S J en»»»/ Anachoreta, 309
jHtmdmm Londinenfe> 6os S.Jen»»«/ Alexandr. dii^us
cleemon , 400
jag$/ifms moenia divia rus Je»»»»/ tyrannus, 311
corruunt > 359-3^0 Jonnnts Tzimifces, 4ii.cjus
Jngmndu , }9{ pietas , iM.
JnnocifittHshVapi t Jld(jS 9 Jennaes Papa Maroztz F. 444
'& feq. Pontificatus ei abrogatus,
jnnettntmt II. Papa, 479. ca* 448.
'ptiisi Rogerio. 4<^o Jen»»»/ Hyrcanus , xoj. &
innocentius HI. Papa, 489*490 feq to;.
jnnofontiMs IV. lapit 491 J«»»»(/ Hterofolymicanas ,
jnnoctntmtX.Papa 579
jtsi.«cturiut XI. Papa morittir, «»»»»/ A uitnacus , 549
6 if>. •«»»»/ Huniades, 516
jHnecttttiMs XII. fic Papa,6i6 tsennes A ntiochcntis , 379
moritUr, 6 jf •»»»»/ Talaida , 348
ino > }<i Jenwt»/ Papa a Theodorico
jnfmbrts a Romanis viQi,- 158 conjedhis efi in vincula ,

In/uU oblidio, expugna- & 364 arriimnis confeitus ,


tio ^ <*T* ‘obiit Ravennar ilnd,
,

Inrtrregnim in Polonia , «gt J*4»»»/ Comnenus , 48»


De altercatio, 464 J ««»»»/ fino ttrrm Angliz
/«, Ifisdi^ta, t4 Rex, 48*
Jonchrn. Rex Ifraelis , 64 Je»u»»/ XV. Papa, 458
JoachuK. Jofi» filius , -«8.69 Jei<«»«/ XXII* 4o|
Jonthin t 68.69. Idem cum Jennnes pcRumus Ludovict
lecbonia , thti. Iibsrantur> -HuciniF. 407
90. * Je»»»»/ Rex Franci* , S<>9
J04sKit»f*t 69 ' obut, 4>o
jomnnm Darcia Aurelianenfis J««»»e/ Dux Biturigum pa-
puella t 5 J*> Innocens truus Caroli VI. 409
fuit , iiii, Jtsnnto Nivernenfis Dux ,
Regina Neapolitana 410 Ludpvicum Aurelia-
viriicn interficit • 404 ' oenfem occidit , 8e poft
jestnnm altcra Neapolitana occiditur , ibid. captus a
Regina,. > 4»x Tureis, ’
106
S.^oansoM filia Ludovici XI. Jo«iH></ Nivernefis alter, 413
Ptt. Kot.Tomf.Tom-U Yy Je»»-
1

t N D fi x; '
fot
/•/«*» |8»tp.i6 S. Hifpanus * fff
ftvUims Inpl i-07 tfidtrms Gazxus* fS«
^
/•viMuMiw hcfcticas t flo Ifidtrmt HifpalenfiS * 40I
/«v^oN/ tyrannus* |i5> Abraami filius i 10
Jtviui ( Paulus ) ifmtl ^phus * (>9« fit I^ex
50 Perfarum , <4/4.
i^hitraUt t \%7 ^/* vidgjo*^
ifhitms j 5I ifgnMti nalcitura ifO
Jr» monij tt ifratUtain deferto degunt *
htUMtUt 1»| 17« eorum regnum bifa«
irtm Copftojni eoijux i riam ditilura s 5l‘ defi-
4«P. tum* 66.67
imA Conftantini ttiattr « ijfaffhav * II
410. in ordinem mdsAa j AWi« Cur ia plures divifa
4>9.filiumexcarcat> 4^0 Principes* (04
2rgt$mtuCromveni cener 1 hal!» GrxciS Imperatoribus
fufflrtur rerum iu tlibernii erepta» 419
prxfedui* (94 hkuiut EpifcOpus * fog
Jrmimi*nlitt 4*4 uMiAus Rex Tyri , 61 . 70
Angelui Imperat. »u pipini vidua» 407
484. Mds nafcitur* it.Judx re-
jfMMthu Comnenus • gnum, 58 .
Comnenus Trape* JuUd Syriat
^ ejus opes, 6 o
contribirta *
auntinus Imperator* (14
nafcittir * 10. cjiH J«d4< aPharaOneaffiifU, ti
hiftorta * 1 a Cyro liberati , 97
ifiAtU» PhQippi tl« Hifpani lodsia Oaeoberto * & He-
filia* 5J4 raelio ad fidem coadU * 400
Jfahllm mater Ediurdi Phi- i Gallia pulfi» 487
lippi Pulchri filia * (07 JMrdsiab Antiochodirc vexa-
Renati Andegaven- ti* i84«i9'*in Romano-
fis uxor* (la rum venere dicionem * s> 6.
t/nhllM Ferdinandi uxor*f ;o Conventus «juimlue juri-
jfiAglU, Philippi 11« R^is dici d Gabino infiituti *
Hifpantit* filia* fdp S 16. a Claudio pulfi ,
Propheta * 66.67 139. i Vefpafiano Ti. &
I/tutrumm Ixllum fub 2en0- to profligati * 4 Tro-
ne* 1(4 jano * Xfl * ab Hadria-
Ui*f*th, 44 no * sfs* Mierofolymam
ifthiM infula tutata efi Fer- adire vetiti, Roma-
dinandum Neapolis Re- no in orbe «exati*
47f
gem* fjo iitdaitim bellum fub Vef-
f JJ pafiano » a4*«S47
Yy 1 /•-
, ,

7o8 I N D EX'
ju .As Machab*us , & Ecclefiam turbat , 379
kqcbiirj i?2- jufl ieianus( Laurentius )

juB»s Ifraciitarum Tribus ,


jsfflnilunms Rhinotmetus
L2,&feq. 408 . Imperio pulfus id
juiictM Rotnz ad equites Chaganum fugit , 409*'
ttanslacaj ar^S refiiruitur ejus crude*
Judtth , litas, ^
moritur, iM»
>5tf
Juditha Ludovici pii uxor * Juffinsss Martyr,

Juli»renfis obfidio fnb Ludo-


ju/hnus Imper. 3 feq.
ignarillimus fuit, is 6 » pa-
^&
vico>llI. - 11® cem reddit Ecclefia; ,
julmnus Comes Hifpanus j & feq. e ju spietas , »iid.

41 ?. Juftmus 11. t8}, & leq. cjus


jHlUnus Pclagianus , i|o ;ufiitiar exemplum memo-
Julianus annos iniiitutus > rabile, i^/V.&feq. obirt
lig. j 8 4»
Julianus Cardinalis j sr<? /«t/f>r/4 fpecimen infigne, 412
JatHanus , { Didilis) »59 /Ullus Tiberiadeniis , x%o
fuhanus Imper. 190 . fratrem Juvtnalis Poeta, »5o
habuit di verfum d Gallo, jnvinalis Hierofolymoruni
» 89 . f)us gefla . » 90 li» Fpilcopus,
.

rctiar fit Augufius * »95 /untncus ,


mors . ilfiiit K
Julius Papa Athanafium ab-
folvit , »2 » <46
"luliut Francifcus Dux Saxo- jfri6/4 capta , ^4»
Tranfilwanis
Lavenburgicus moritur
<5»5.
Jusjurandum fuprematus
,
Ktsnjnius a
Princeps creatur ,
Kniphufius Dux Svecorum c
^
,
quid ?

$• Iv» • 495 KonigsmarXtsu , S84.°H


XuJ^etnium a Bavaris ca-
ii» Carnofteofis
fupfissr "OpniH
, 477» 4ss
71 ptum ,
Cunegundis,
^
yi<f/«r<r pugna, sii KM»«;au)iIir viis
J'.<s civile m Italia
480 fioret,
Jufhtsa Valentiniani uxor ,
ioj.
At anus **
Ju/huiani primi Imp. res ge
ilae , j 67 . &
feq. varia bel-
la ejuldem cum Pe^fis,
L Lubdatus , il
Lubt* ( Domitius) jurifeon-
reliqua , ib:d. &
feq. mors, fultus, »5®
a?;» Francis Narbon(’‘fB Labartffarthadus efi Baltafar,
provincia ceditur , jyS, 9U
/.A*

Digitized by Cioogh
INDEX;
t*i)mltMs Babylonius, regnant in Italii, f^7*8£
idem cum Nabuchodono feq. a Pipino domiti , 4*1'
<. ioro. LM$kiUi* loror Clodovci »
r»num ,
ii ii*»
bellum cum Mefleniis , 8tf. ^ «r. 4». 47
87. 99. ab Aihenicnlibus LMttr»nnft Concilium L
diflUbic» 110. eorum res 4»o.
.
inclinant, iiT.rcgiz dua; iMtrMntnft ConcWtAmzht
familiz, 55* idi, adjungi* rucnfub Leone X* 540
lur Achajz
l^b»r*s t
, ^ IrntU Reges >
kr'i 9 ^
48
8i
L»3m»tm>, .

, 178. ^88 L«rii*i ab Andronico c*fi,
fMjrtUt, 181 484.
LAdisUuf Apuliz Rex , 419 LMtintrmm cum Romanis bel*
LmditUui Huog.rex moritur, Ium , 1 1 }• 1

4 5 Laurentius, < Latii Rex , 48


gruvouJContraEynhuinjpu Lmtreciu»lU Synodus » vid»
gaat, i5r.Pbil(Ppum,Ma- Ephefina,
cedoniae regem vincit,!^ Lmudmni captus Ctrolos ab
(Jacobus) sji Hugone, 412
L*j"s > 18, Archiep.Cantuarien-
S. L»mb*rtiu VLlaiyt- 407 iis novam Liturgiam com*

obiit,
. 411 ponit, 5 87. capite plexus.
I^OTimurlmp. 4{i 490.
iMmbinms (Dionyfitu) 4 5S LavtnbufgU* ilirps deficit ,
Dux Cxfariano- g14.de ejus fucceffu variz
; rum, 47^ capitur , 477. btcs oborte, itid,
'•
vincitur , 1^ Zjtvenburgitmt Princeps, vi>
'
bellum , 144 dius a Torftenfohnio ,
Lmm»mb»qninmt y 411 478.
Lmmplmttnm Synodus, 100 x«v/»i«i£neeiixor,
L»mpridiut poeta, 178 •.
£«vt»/Msi conditum , ibid.
Lancafirims Henricusecgoat %. iMtmtmarMt t
: inAnglia, ,410 S. 271
Zsmtt» faaa Gonftantini , S.L<Mr#»r/M/ ju(Unianus,4i4
J^46,i Z,««re»rM»r fchifmaticus Pa-
capta a Germanis pa,Antipapa, jdi. dam.
rdto. A Gallis capta, <4* natus. ibid»
g^mddkinu Epifeopus Pari- £«»rf«ri«i Dux Francorum ,
fcniis,
: 408 ad liberandum PontiEcem
ij^mfrMtuMs , EpifoopiCant. v,ja Italiam miffus obiit,44t
' 47<5. iMzsrut Pelagii accufator 4
Uu$ltbsrd»ntm origo* I8S jif.
Yy 1 14 *

Digitized by Guogie
» , . , ,

»io I N D E X
live Colchi* X*» Armenius Imper! 4id
U L*M>uUr , 35^ 356 U» Ifauricus, 4 i i. 4 4 i . & fcq.
L*»nhm$ >8 X(« Copronymi F> 4 iS
Itdiimierius « $ 6} Uuratit Dux AthenienSum,
UgmtfJms Htfpanorum Daz ISO.
581. S. LMdtgMwims Martyr , ^6
Iff! duodecim Tabularum Utdicmm &
Haja a ^lUs
Utar* laa captsc &
raox recuperate ,
Ugu Pceoales > 6%i
Lttdkmm captum *
tum d Gallis > & mox
^ cap-
recu*
i^mudMtKn Lacedem.
Ltmidn Origenis pater, s*3
peratum d Malborougio « Lttmiu» di^a pars urbis Ro-
646. m*, 434
Ltdhimu dux Aihen* 144 Lt—ti ut
'
Imper. 408
lAtfldms Outlldmus Ferdi U$tyckid*t Rex Laced. 1 11
nandi III. frater , 581 Ltovigildut , 391 . obiit , 394
Lt^»ldmt L ht Imperator ,600 UpMui»» pugna, qusr & pu«
^1. matrimonio libi jun- gna Naupadia , feu ad
R^isHifpaois»
git filiam Naupadum dicitur , 34*
^ot. concilium Procnum Ltpidi leditio , ai 3
Hungaricorum Sempronii Ltpidus T riumvir , xi 3
convocat * 6if, moritur UptriMt
hydropicus , 6^2 ltpti» 0s oStiviam occidtt ,
lv( L Papa, i jS.Attilam pla- tga.
cat j 34 t. Gcnfericum, 34* LtmbmrM Abbatifia , 393
LnuMdi» Infula a Venetis
obiit,
'L«« III. Papa , 4S4» d
nis male afie^us ,
Roma-
2ti
capta,
Uid. a8
Ltucippus ,
.
^
X#» IV. Papa, «4
LtmBrimm prxlium , 118
X,«Pont. Rom. Jaooi Alberi. Ltmdtfimtt 4p4
ci F. 448 Livit 11
Le« IX. Papa , 4tfj» d North- L*uth»rh Francorum Dux,
man nis captus , ±u» recen* i 77»
fetur inter dodirtna &
mo. Xi4 , ir
rum integritate conl^picu» Libtuthu, Sophifta, »97
OlS, 477» LihrMns , |47* j8a
Lt* X. Papa , 51 obiit Uhtrlui Papa , 30S
?;
L*t L ImperatTrhrax , nympha mu 1»
11. Imper. Zenonis filius, LidmimiCxtir , s8i. Augu*
3*7» Ilus ibid. perit , s8s
XacPbocar,
Philorophus Imperat
^ Licymnmt
fit ,

C. Xifhsiw/ Stolo,
,
114
il
44 »t Lig* ioGalliis, Jto
Llf 4

Digitaed by Google
. , 1

1 N D E X. 711
Ug * fjcra j _
6 it £»v«4AMiWMuSuecorum Oux
Ltgmrts vidi , 157 vidusaMofcis* 65i
Umittrgitm captum Lucmus * 42
641. S. Lsui» ^ 278
Limtrhum captum , 6 »4 Lstci/mus philofophus * at 8
£/»<^ 4 'iM/,(GuilleIoius) 551 Lutinnus. Martyr * 284
Lmta Papa j »48 Lutinnus Presbyter*
Uplitnft praelium « Lutiius Prardedtuatianus *
Ltffint (Juftus ) 1X7 ISO.
£it$rims Oux , y Lucifsr Calaritanusjipd.ejus
j
LivsM uxor Augudi , %x6 fchifma * Mi, moritur* joi
Livms Poeta * 1 Lucilius 221
Livius Salioacor> USi Luciiin femina Oonatidarum
condita in Italia* audor* asT
Ls»g»villust Oux Gallorum* Lucius Ariaous Alexandri-
J 75 . nus Epifcopus» 50
LsnguvitUms Princeps in car> Lucrosis * tt
cerem eoniedus iMcrttiut t aaa
Ltngimms fcriptor * » 7 t Lucrtsius ConfuI * 11y
Longinus Exarchus* jSj Luculli geda * 199.214
Longinsss Zenonis frater,jt4 Lucuum Tarquioius didus «
Lotisrimgi» unde dida* 4*8. **
4-
& 4to.in Teutonum ditio- S-^vd^v/nsr Tolofanus Epif-
nem venit * 447« eam Fran* copus* 49 S
ci recuperare conantur * Luiouicsss Tarentinus Rex
4 »». Neapolitanus* soa
Loihnri»^ Dux , ejus ge- Ludovicus Hungarta; Rex »
da* ffjz Andrear* Neapolitani Re-
Lothnrhss Othoni Lothann- gis* frater* so 4 .& feq.
giam remittit , 4X1 Lsidovicsu Andegavcnfis Rex
Lothmrius Indo^w Pii F.4*8. Neapolitanus ht d Jomna*
a fratribus vincitur* 4*9 SOS, obiit i Md. viie Sc
Imperator fit * Mi, cjusS. S09»
lii * Mi. Ludtvicus Rex Hungariae
Lnhnrius Lotharii F«4i9. ex- periit, Stl
communicatus * 410. mo- Ijsdovicus Pius * 4*4- d filiis
ritur* ejufque regnum di- C)edus * reditui tur * ibid,
viditur* Mi. & 4*4« obiit 4«s» e.us fi-
Lothnrius^xxo Imp. 475 lii diifident* 4 i 8. feq.^
Loshnrius Ludovici Tranf- Ludtvicus Pii filius * 4*s. re-
mariniF»4ts.Scfeq. gnum * 4*8. ejus mors* 451
Ltthnrius H Ugonis F. 444 Ludtvicus II. Imperat. 4*9.
Lotius^ {.IO moritur* 450
Yy 4 Lsn
, H , ,1

7«l
.
* N D C X
LudtvicH» Ludo vici F. 4ji Francix, <did. obiit, jjp
Lmdtvicut Bilbus 4j i. obiitj LMdtvitus XlII .Gallix Rex
,
itid. moritur, 5 7g
ijtdtvicMi Ba Ibi F. 451 LudtvUut XIV. Rex GaMi*
iMdtvItui Bofoais F.Rex Ita pafcitur, I7J. fit Rex Gal-
liz > 44;. excxcatus im- & li*, 578- Remis corona-
perio privatus j ihld, tur, 598. contra Hifpaoos
lJtd0vicut Tnnfmiriaus Ca- bellum urget 199 ma-
roli Simplicis F« obiit « 454 trimonio filii jungit Ma-
4 S (.ejus filii , itidm riam Thcrefiam , 60
Ludtvhui poflremtis Rex regni curam fnfcipit,to4
Francorum c Caroli flirpcj Belgicam invadit, 6of
4 ltf. Burgundix comitatum in
Bavarus Imp. 5oj potellateoi rcdigit,6otf.Ba-
obiit t 504 tavis bellum infert , 60*
Ludovicut Sfortia Dux Me- iMdovitMt Badenfis contra
diolan. 5 ^ 6 . captus a Fran- Gallos pugnat, 640. 547
cis j &
Lochienfi arci in- Lugdmntnft Conctlium fub
clufusi 5jg Innocentio IV. 49i- aliud
ImdtvitMsyhndTeaGs Comes fub Gregorio , 494
rebelles oppugnat j 509 LMgdH»§nJa Martytes » »57
LmVvv/Vm/ u tinus , 506 Lugdunnfis Synodus , jjo
Ludtvicus Aureliancnfis fra- ejus Ecclefix nomine liber
ter Carol. VI. 510 editus a Floro, 4J4
iMdnkus Hungarix Rex iHgdunum iocenfum a Se-
,
exfus, Jlf vero, x6o
Ludtvicus III. itodegaven* LuinoUf
^6x
fis d Martino V. fit Rex Ltdtprmndms longobardus i
Neapolitanus, 5ti Gregorio II. placatur, 41 s.
Zjtdtvietii CrafTus Ftancic d CaroIoMartello tciriius,
Rex in PalxfHnam abiit , 4itf.
480.481, IttntiurgkiSudm fubigunt
Ludovient VII. Franci» Rex, <i».
.. I
LunetttrgicMs cum Monafie-
hfdovhMs VIII. Francix rienfi Epifeopo Bremcn-
Rex fium Ducatum inf^ut
S, Ludevicut IX. Francix 6iu
Rex maternum genus ad LttfkMus
^Carolum M, refert, joo. Xj^khtims Gothos irritat ,
e/usgefta, itid. obiit, tbid. . J»7.
Lnd9 vHMs XI. Fraocus, 5.
jj4 Senonenfisj 401
&feq. S. LMpmtTnceQ&s,
33 i.}\i
tMdtviati XIL Tj7'fit Re^ LMptMMi deficiunt abHi/panis
I ... I7I. iHx
, y »

X N i > E X ri|
luftanlm in Hifpaaoruin^
teftatem redama , 5 fo M
IfifitanUVtxx Gallos defetitj

Infitannum cum
kllunij
Rouuois
199
M Acadmirntu hxretici »
>93» pl erique Micarnam
amplexi ndem » 300
c. Intatiut p«aoi viodc , Msttde»ia Reges ab Hercule
»J7 oriundi» 74. Macedonia in
Lmtttim rCgni &da caput , provinciam redadia» 183
j^oa Norihmannis valla- Iterum lubadla» aoo
ta» 4^^.obreila abiildeiB» i/Ucedemius ILConUaniinop»
4^8. fed irrito conatu Epifeopus. idi. 3^3
Ltuttia obfidio fub Heorico itsetdtnum regnum funda-
IV» .
, ^
nj lumefi» 74« finis ejus» 73
Ijtih**»* > S4o,&le<t. obtit» iAMtdcHttf infante Regeob
oculos pofito , aerjus pu-
Ijuhtra»** Carolo V. domi- gnant» ic vincunt » 73
ti , 54^* S 4 j* 8e feq. io Gal- Demetrii pofleri ibi re-
lia puniti.» . iM, gnant » 1 47. Pelopoanefum
Ufxtmhtrgittu Duxcum Bel- obtinetK» > 7 <

gis pugnat > 614. gfvhfcit


tUchabai Martyres , 190
ficigas» 616 MmthMddat Laccdcm. ty ran - .

LjKman » ... 39 . nus» *8o


Lyti» p 144 yimtbtmtu* Arabum legis-
I
>•

Lyt», ,a 8 f lator , 397.


' feq. &
L/cortsSf »84 Mafbemtru I.TuTCi t $14
Lymrpts AdiBCti frater» a> Hachtmtttt II. 5I4< feq. &
Lyturgut ultimui Rex lace* Macbtmttts 111 » 5 >^
dxm » 179 Maerhus Imperati
• *6i
Lytmrgms Legislator» 7 >. 7S Maeraprzk&nt Prxtorio»a 3 S
, eius clementia» altaqiiefc» Macrabims, -310
fta, <*»d.&feq. Mattnat »3. ss^
Lyc*n • 3® Magi (ab Ptrfis in pretio fue-
Lydi» Albana aCfro» 9f runt, *^3
Lyneamt , 33 Magttttj . *8-
i,y/4indtr kihsn.vinm M^^nttim t)nranmia» 189. »90
Lyfims Dux Antiochi» Magnis portus capitur , ^ 3 |
Lyfiiict Pelopis filia » 3I Magarum in Perfide regoum
Lyfimmtf^* Alexandri fuccef- iod.i»7 . I ,

Ibr» idf. obiit j 147. ejus Mahumttn IV. fit Imperator


crudelitas « 16 j ' Turearum» 38^. in carce-
rem dettufua« 619
StMajalusj 439.
Maja»
, t ,

ri4 I N D E X
Imperator* }4i A(M«mr* ( Paulus ) 55*
fortiflimjs He- UvKtkvm» pugna* iio

& Anglorum . Umrtmm equum Galli vocant


ros
«44. Princeps Imperii ILo-
S.MiMHtllm, ili
mano - Germanici rcaua.
hanretici * S 9i
ciatur
(joanoes) fj» Hilloricus *
M^Ivm/U labara iVeaetis* UMrcillimms Comes Chrono-
graphus* jSt
MUrctlUum Pont. »77
gener Tarquinii M*rc0lbu contra Pcenos bal-
iiMmhtu *
lat* 160
116
UMrei*»n0 Imp. is 6 , te fcq>
Uammalueii
Re» f™*» . ^7 ,UMreiMnmt Anthcmii f» i }9
i4M0t00»MleMm belluoi M*Aq-
M*»€inbu a Numantinis vi-
»99. rclii* »J 4
ftus,
M*rc00H0r0t PraocomiD regu-
MmidmiH CF‘ 94
Mantchrus * X77 los* j»t
* five
Diofpolitanus * 114 ss» Umhus & Marcellianos,
M»»fr$diu Siculus* 49i »77
MM»ieh*»rmm ortos* %77 Marem ll^heuiius *

U.UMlmt capite punitus* Marem Carynenfis primos


I34.8e(eq.
Achaeorum pretor * i <$4

MMtftldims prfdoQua Dux» Utadm* * 403* a fuftinU-


00 fecundo detrahuntur,
76}
pugna* 40 *
a**»”» . .. L'
^
MUrd$f0tdm Dux Sueeoton
viOus a Polonis* 60^
tn Marcnionatum
gfcCgi ,
yt}. Ibi Coocili- M»rd0X0mfaibu «tdvBteo-
aPio II. celebratum» daeb.
lium
aequis inter Impera, MetrirtUi expeditio sn Grs-
517 .

108. Ili
toiem Mantuxque ducem 'ciam*
legibus pace confticuta * hUui»r0th» Valefia mipia
Mantux huic ac Montis» Henrico Navarso * 547

ferrati decreto Imperato* Martar0tkm Hcnrici VI. A n-


gli uxor * 531
rio firmata pofleffio,
4i*riM obfidione cinvta* 6y6
jil
Hirim$th» Auftriaca* 547
Oiut cum Sabau, M»gar0tim Therefia uxor
di* ducc bdlum gerit * LMpoldi Imperatoria * 4o 7
'
• Marim Medicea Regina Fras-
J59
Dtut in partes dx *
Gallorum pertrahitur* dj5 M«ri« Angli* Regina* }4l

Mtumtl Comnenus * 485 Haris Oegniacenus *


Ms‘

Digiiized by Coogie
j

I N D E X. yiy
J/4r/« Scotia Regbaj f4< UMHUmt. Conrinus » 5x7
HMris Britannica uxor Arau- MUtthUu Imper* 559
iiaci Principis fit regina JCcMrrin/ ConfuI » 367
Anglia t tooritur , iitmn Hifpauia pulfi» 5 >9
«e 55».
iUrim Therelia uxor ludovK Uuirtthu Araufiaeus duz
ciXlV. Regis Gallia t toi foederatorum Orsuum »
Virgineni Copro. 550
nymus conumnens mife- Mimriciiu , X77
re periit « 4*7. 41» MuirieiMt Imper* 3»5* ejUS
hiMftMmnt f xxf nex» 3 Sd* contra Longo-
ScotUa« 46J bardos irritat Francos »
MUrivuu Comes , 540 39*
C. Marii gefta, S071 aog. ti Andegaveofis » 309
ejus filius « • iHd^Msmrithu Naflavius » 5 71
U»ri»ms Cometj }io MMmvis Saracenorum Rex »
M»r»xi» , 4^^ »77
Umrficmm bellum j aio. & MmuvU Saracenorum regi.
feo. na» 301
Picinus j jji MMxetttUuf aSo. ejus clades»
Hmr$UtUt aSi
M^tm» Heraclii uxor» 40! M»x$n$iMi, (Toannes) 367
Mar/Mi««mdepradanturAn* AUximiiunu Uerculius» x74
rIi> tftg & ieq< abdicat fe» »7^. pe-
a.AS«rrm«/Turoaeofis» jox rit, aSf
i Maximo colitur» 308. » C Galerius >
obitus ejus annus eft in.
*J6.
»79. fit Anguli »
pertus» 315. ejus Ecclefia is«d> obiit» S8i^
incenfa» 45 j. ejus corpus Uaxhmilumm Imperator »5x9
translatum , 436 537
s. Marriaiir/Gallecieufis» 396 iUximllianms Emmsnuel
»
s.Msrmiu Papa> 401 El^or Bavaricns- fit Pra>
U»tmtu V.Papa, jai, obiit» £e£lus Belgiex» dad
5»i I iiaximhuit (Gakrius) X7d
y^tynt pnmi in Galliis» periit» a»i
»J7 Impcrj xd5. it
geOa» ida.ee feo. feq.
ejus mors» loo S. MaximbHu Aurcliaoenfis»'
366.
condita» 9d itsximu Cynicus» 307
Uuhmiut qui eeScdectas S. Maxmmt monachus» 40S
dp. Uxx/mxi Pupieous Impera-
Maciiabaorum pa* tor, . *6f .

IfO Mas.
' , ,,

7i6
index
MmxImMS tyrannus, J04 MtUnU, joj
MMximms Imperator , 34 * 34
in Atticam venit,
%t/ueimxt philofophus. »97 i* . ,

M^ximu* Tyiiui , . »58 Mr/fA/W« PapadcDonatitt s

Al«x.4n»iu, Cardinalis cognofcic,


' 58». A
'39J. Gallia exu Mtliht/tduh 9
yieUtU in ^gypio fchirni),
lare julTus , 594 revoca- .

tur , itid. ejus mors, i8<. »86.


Mc/eriitf Antiochenus,. ^ 9^
goj'
S. Mtd»rJmt , 3* » 3 i* ' • obiit , 3

Mtdt» , 4». ««U4 iUiuS , MtlicirttSt •

aait/iM obiidio j 51^. ea iniula


MtdiHMetliMt Prorex Neapo- data Rhodiis equitibus
litanus > in cive» faevit, 54 >- obieffa, $,»
Mtlitf Sardenus, »57
MtdioUnmfit iddieti Gibcl Sp. Mr«v/ occifus, ist
|{Qis, 538 M«m8»in2« a Bavaris capta
MeditUntnfium uibem ever-
t it Fridericus, 481« eorum Epheuous, 331
dux Philippus Maria Vi- Tithoni filius, 47
'cecotnesi 5 »»* tum Sfor Memorius Epifcopus, . 330
tia , 5 » 5 . item Ludovicus Menundor harencus, »49
XII. fJ 7 . tum Francifciis Comicus , 154
I, 540 47.48
UoditlMum .nomine Vh\y^p- MhuUhs Pont. Judatorum,
•piV. occupant Galli, 634 188.189
nieliomatrici capti d Fran M#«»/**/ mathematicos, »58
cis, S45 Menon» capta a Foederatis,
Medorum initium , 73. Im- d 49 -

perii eorum finis, 95 Monenitu Agrippa, iid


Mrd»4ui«/ (Heoricus) dux, Menefihens Rex Atheuien-
5 d» ' fiam , 45 •

^
Medeeueeut (Cirolus) <k)x, lAoun»e Conflantinop» Epif-
553 copus» 1.3*0
MegoiMuetj; 107. AEgyptum Monmeute |9
recuperat, i»o A4wr*r»t»MML Princeps , 695
Moguetooj .
foi M*rW«r capitur, 577.’ Bava*
Mogsfmtes Proeti filius, 34 rorum Dux, 580. victus
Herculis uxor, 41 d 53
M»g»/IAe»4 t Cumarum con-’ M<r»w*x Rex Franci* , 3*5
ditor, ... j3* lAorod»(b , d 7 * d8* idem eil
Mtlumfut, . s8
, cum MatdoKempado . 8 *
Mf.

. OigilizedbyGoOgle'
, y,

INDEX.- yir
Mttept Bflterophoiuij avia, Mile zio
Miltieuies Chrifiiaous feri-
Mero-jtus Chilperici F. 591 ptor , z ^4
MtrovtHs Chlotharii F. jpy Miltimdes Athen. 109. ejus
Attre-vingi regoarc dennirnt, hifioria, ii>. & feq. duo
4 H fuerunt ejuidem nominis,
Iiz
hujf»n» condita quat 8c Zan- Mimas .Coli filius, zt
cle , 87 Mintrvinay S8y
M*/feni»cum htWviva i ly. 86. Minimerum ordo»' yjy
« 7 . 99 Miner Balearium capta ,
Me(ftnu Rhegium Commi*
grant, 86. Meflanam, 87 Mines 39. duo fiierunt ejus
Mefitr Perfei filius, 54 nominis , ihid. Atnenien-
Metellus Macedoniam fube- fibus v^igal imponit ,
git , 100 '

Q. Metellus Numidicus, io8 Minotauri hifioria , 44


S. Methvdims ra^nyt y »78 Minutius Felix, Z64
Metheiius vir fandus , 418 Minye , 4i.quinam fuerint f4
Mete y 114 ulterior eorum hifteria ,
Metrederut y yt.&feq
Metius Fiiffetius, 84 Mifeel vide Ananias.
Mezentius 49 Mifenus Cumauus Epifco-
Mlchetl P<ilaroIogus Tmper. pus, 349depofitus, ibU.
497. Confianetnopolim re- Mifitheus , z6^
cipit , ibiit Mithridates y zit* & fcq*
Michseel Pirapinaciiis , 470 Mithridaticum bcllum , ibid.
Mithael Imper. Grarcorum, 8r feq. finitum , zl4
44U* Mityltnai domiti ab Athen*
Mitheel PaphbgO, 4^7 izy
Mirhuel Caljrphatits, 467 Mntfarthus Pythagora; pater ,
Mtthuel Cenilarius, 468 y»
Mitheel Stratioticus , 4<^8 Meah lo
Mifhaet Curopalatcs, 4 td Moabitarum rcz filium fuum
& feq. ‘ facrificat , ^
Mitheel BalbuS , 4^7 Medtflinus']\xt\lcon(» z6 z
Miehael Vifnioviciiis , Rex prxfedfus, .5®®
Poloniz creatur, 606. mo- Molinei Calvinifiz infeitia ,
ritur, 611 yo 8
S. Mithatlis apparitio in Gai- Mele vidlus ab Antiocho,
liis, 414 174
Mide* urbs , 5y Mesnpenferius (Gilbcrttis) dux
Synodus , 530 Francorum, 5 J7
M,.
,

7it INDEX
Vltmjllmt ultimus io Italia fligaotj ttU. viftt a Ste^
Imperator t , 244 eis j 4f4»Svecos ad Pulta*
hlsfMs monailerium in Turo* vam ingenti clade mcuat,
nis incenfutn« aif dtj
pugna* 547 £s MgtAkuComes repilfus,
S*M«»/r«j JIO *5»
Mmkms Dux Scotorum « 6oi. Mgy/ix Epifcopus* jot'
6 ot res geStatt >7*
Caroli II< No* i8. ejus mors, iAi.
tbusj bellum excitat Spriae prarfes, S 4 f
proditus fecuri percutitur* L. Mwmmitu Corinthum ex-
lAii. cidit* 198
MmuMitgmm initia *39$ M«MMM/«i* 390
damnati d Martino *4 os Muin/iuiDeo lafiusfexdte*
i Philippico inftauratij 4 >o bus. 1
Wtnftntlitvumi fame expugna- dux c ontra Mithri-
tus, d47 datem, 11 }
Vide Arias. Umrerxut (Mar. Ant*) 551
hcreticus j »59 Mmfg4 pet Olympicos Indos
litmnemmlimtfvkfennUi 574 avolabant* 77
M»muf*rrM»m/g bellum , 5^4 Mm/in/tu , i4f. S49
De priocipa* Impet* Turearum *
tu bellum* 559 11*
( Joaunes ) Are- hAufimpA» IL fit Turearum
moricorum remlus,foS d Sultanus, «19. folo defici-
rege OroloVI, oppugna- tur • 64 }
tur* 509 MyrmadPerfeo conditae* 54
VltmttmUhtrlctnfit pugna 5)4 ab Argivis everfat , iio
Umttmmtrgmeims dux rebet lAycgtuu Argorum traulhllit
lat* 3 f6 . capitis damna- regaumPerfeus*js. 31
tur, 5^7 Mycenarorum regum cata*
de hltHttrtfh ( vide Joannes • logus ab Eufebio non fatis
Utnta in Hannooia captae ex fide redditus, 35
^52 MrtgJg , ad quam Perfae vi Ai,
Mtntis Albani obndio, 5<5t Sil
Mmr// Rofarum Marchfovi- M//g4 lapieas, 104
&US, 193 fufpeadio pen*
nas luit , UiJ. N
Gallorum Dux,
«41
M«ri« mons,
Mg/ii Tureis bellum inferunt,
IO NN4l4x Ammonitarum rex*

0AU qrraauus * tSo. iSj


«ji. eos magna clade pro*

Digitized by Google»
,

I N t> B X: yi9
, 81« NM4ri«/ Orator,
>88
UMbmidms , LaborofTarcodi capta ab Al/onfo
feuBah^ari interfectorum Aragoniae fieSiciliz rege,
unus« 91« idem cum Dario 5». d Carolo VIII. Fran*
Medo j 96. vincitur a Cy> cicrqsc, 556« fed ab eo de-
ro, 91. 9d ficit , 517 « ab Ludovico
89 XII. occupatur « 138, fed
S»butb*im*ftr AfTyrius « 68. mox amittitur, ibid»
80 KtMp0ii$0H0 urbs le Thaunio
lUhm thtimtfn Babylonius » fubmitcit,. 651
69. 88. moritur j 90 aittet rex ^gy pti , 08. 9>
'

Nmhuutrdm , 70 MtBMtint 507. obiit , 315


MiWm, 181 auhitU in Atticam migrant ,
H*pm$tKm Urbs capta > 455 >>
Hmmmnum a Gallis captum , Kttemsy > 8. ejus filii ab Her-
6 %f,i Foederatis recupera< cule czfi, HiJ.
tum a 6»9 Nimirttb idem cum Belo , 7
Nmttjim oblidetur d Caro i^mtfimnut pocta , >79
lo Burgundione> 555 Htmprmps , dux ad Raven-
N«««4 templum * »0» nam carfus . 559
Kmmibiliis y ^5 HitbuTiMmk Bavaro captum
NmriMtf-fif Gallia fit provin- 641
cia , >07 litfhah uxor Athamantis ,
bUrbmtwfii Gallia Ofirogo- > 8 , |8 ,

this ceditur, • 560 Mpirallnifeitor, U


Claudii libertus , Utpas . (Julius) Imper. 544
»59 N^ariiiiMutyraanus, >89
,
i^»r/9s dux Romannnim , Ktptunms a 55
57». ejus thefauri , 584 Utrighffocrus , 9°
piures huius nominis. j88 ttemis res >59-& fe<l*
gcfiar ,
&feq. titrv» Imper. >50
Vmrftut «tx Perfarum viClui d Ntfimri Meficniam dedit Her >

Galerio, >75 cules, 5<


ir«rT> 4
obfeifiidMo(cis, 654 Neficfii hxrefis, 5Jo. 551. re-
capta , 64« legatur in Oafitp* 55»-ejus
UmficA^ a »06 memorabilis exitus , ib‘d%
M«v4rr« ixgnum occupant lHt0 , vUt icdiiio .
Hifpani, 559 Hyctn» fynodus, *|6
arir«)>«rvi£hisdjuda;is., i 9>
(Martinus) 551
Mjvm Turcicat capta; com* & Nittphmu Phocas , 45 o
buft», liitipb0rutlnntcic&» fit Im-
pugna, vulg6 d* perator , 4>o* 4»6&
I4 l Nictpbttms Boioniaces , 470
Nitt-
, ,

INDEX
KietfJktrus Brfennius, 470 SottimrgHmih^tdi captum
Kic*i*t Scadieoiis* 4^ dj8
HiciMt , lif Novatiantu, 170
KUipft Pelopis filia , 3$ Navat ua , Und,
ItutUmi Lyranus , 497 Nattria collocati Saraceni
gUnUut Damafceous , as7 490
HUtlMHs Patriarcha Conflan- Nmtaa gella, . 83.84
tinop. tutor Confiaotini Namaniiaam t belluoi i99.BC
Porphyrogcoiti . 449 leq.
HittlMHt 1 - Papa * 4>'9 Nameriaamt ,
*
177
Itic0laus V. Aoiipapa , 704 Nammtt aureos fua cfigie
Hualsmi hzrefiarcha « 449 conch-
lignare nulli regi
St HictlaMS t x 87 ium przter Francos, 777
KietUmt V. Papa t J »7 Numitar , ga
Bitbyaiam Roma NfSaist 38
Dis legat, i-i} Nffffeat, Uid.
NUcmtdtt Prufix filius, Njctimutg 39
&req<i Mithridate Bithy-
nia expellitur. SIS O
C Pelcennius ] 160
Hinmt eooditof Niaives, 7
Kinyat , 7
}9
O CtatJatrex Ifrael,
Ocri/fa Corniculas». 87
OSavia uxor Antonii , zi 5
ter obfefia, xs^on- 03avimt legatus occifus io
ccfia Perfis ab Joviano , Syria* 192
XP 7 Ociavku Ccfar, viivAugu-
K*hilts in Gallia evocati ad llus.
litora tuenda a Odaaatmt ,
Hotmi hifioria 4> 5- vite fata s.odila, Arvemus. 477
inebriatur , ejus polle- oda rex Francis. 47 1
ri per orbem divifi. 7 Oda Abbas Cluniacenfis . 4 ^^
Itogmratus & Sarra Colum- OifCampanienfis , i63
nenfis Bouifacium capiunt, Odovatar tex Itali» , ^47
JOX Odavatrimi Saxo
',
7*7
NtrdUMg*»/* Praelium , jdp OdavaltKiat 584
HirthmuMmnum origo &res Oadiput. 4). ejus luQoria ,
gellz, 4}4> Bf feq. fiunt iiid.
Chrilliani 440. dacaque il- Oanamanut. 3J
lis Neulltia'^ A»dt Italiam Otnemanmt philofophus, Xf 7
invadunt, 4^0« &
feq.> fi- Oamus. Fluvius, 784
deles fuBt Pontifici Rom» Og rex Bafan, >8
467. in Anglia regnant , Ogygii diluvium, 17
47 J. & feq, OtLamat ( Joan. ^ 7 °^
Q/i.

DigftiZetfby CoOgfr
J , ,,. , 6,.

I K D € X 7ai
otivMfius Comes » y 75 idolis, &
moritur, »70. iu
Olybrms imper. i 44 quinta Syaodo damnatus
Oljmfimiti nonnulli mali pu. 40 y.
tanc didas a voce OtynptMs^ damnati ,
Oriitnifio
j1
Agyptiis idem « quod La- OropMs de qua legati milG
tims 76 Athenis, aoi
Olympius 01 «er Alcxandri^i45 Oro/tns
3J4
Olympicos ludos celebravicHcr- Qrphtus, 41
cules j 40* Atreus j 75 «Iphi Oritis uxor Hellen is . 17
tus illos inAaurat , ibui. fu- Otuhus (Abraamus ) jfy
se de iis agitur <^/i/>&fcq. Ofte propheta , 66
iplis Elei pr*fucre , 7^'» 'o[*e rex lfraelis> ibid.
quinque diebus ceirbraii ^ Qfims Cordubenm, '»91
iltd. in iis nudi certabant Ojmonnsu Turearum Imper.
athleta*, if S‘d.
,
Olympii Jovis templum apud ofUnd» 8e Menenacapt*, 649
Olympiam. 76 Ofitnit, obfidio, J54
Olympisu Stiliconem detegit. OHU urbs condita, 84
initia, &geAa
0 *tfim>ts i 156 i^^-& feq< regnant in lta«
Ouims Pontifex i>o. igtf.oe- lia , 3^8
cifus , 1 88 S. ofvvmldus , 407
Onion , Templum, 147 Otbo I. Imper. 446. Italiam
Onomstrehus Phoceofis, ijl occupat , 447 * feq. al & &
Ophtltos, »8 ejus geAa , ibii. al. obiit &
Opbitstf Hcretici i{9 448.
Opimm ipolia a Romulo repor» Or ^4 II 448tcum Francis bel.
tata 8 j.i Cornelio Coifo, at , ibid.
11 a. Oifso III. Imper. 479. uxorem
Opimius Colf. ao6 . fupplicio damnat , ibid.
optMtus Milevitanus, 501 obiit j 460
Optotus patricius, aSp Oth» rex Gerroaniar, 489. &
OrMtorii congregatio Lutetiz fcq. tum Imperator ibtd.
inAituta, ^
obiit, 490
oppidum , 41 Otho Imper. 14J
Orib , 1
Otbo rex Francix • ndr fuprd
Ortflos maicrem occidit,' 48» Odo
diu regnat, ibii. S. Otho Poracrani* apoAoIus,
Ortflos Alexandrise prat&dus, 479*
'
il6.
'
Othononmus primus Turea*
orr/?r/ Momylli pater, 345 rum. Imper. 511
Oribufius ^ Othouiol 10
Ortfnoo , ^6^ adj. faaificat Otium qua legc ab AmaGdc
/r/. Jt4t, Ttmp. Ttm> I, I z ci
, ,

7IX
,
I N D E X
LudovifUi Ludovici F. 4 JI Franci», obiit, jjp
Lmdtvittu 4ji.obtitj Ludsvicus XlII . Galli» Rex ,
iiid. 79 moritur,
I -
j7g
L»d6 vicHs Ba Ibt F. 4j i Ludovicus XIV. Rex Ga!Ii»
iMdnItMt Bofonis F.Rex Ita oafcitiir, J7J. fit Rex GaU
lix 44}> excxcatus
, & im- Ii», 578. Remis corona-
perio privatus j iiidt tur, J98. contra Hif^panos
ZMdnieuf Tranfmarinus Ca- bellum urget ,, fs»?., ma-
roli Simplicis F* obiit 454 trimonio /il)i jungit Ma-
«
4) ejus filii , il>id» riam Thcrcfiam , <5ol
LmdtvUus pofiremiis Rex regni curam Aifcipit,to4
Francorum c Caroliflirpc, Belgicam invadit, 6of
4 Jtf. . Burgundi» comitatum in
. iMdovittu Bavarus Irop. jo j potcllateoi rcdigit,6otf -Ba-
obiit < 504 tavis bellum infert
, 608
Ludo vicus Sfortia Dux Me- Ludovicus Badenfis contra
diolan. f j6.captus a Fran- Gallos pugnat, 640. ^47
cis > &
Lochienn arci in- Lugdunsnfo ConciUum fub
clufus, •
jj8 Innocentio IV. 491« aliud
LudovicusThndreaGs Comes fub Gregorio , 494
rebelles oppugnati fop iMgduuonjos Martyies ,157
Hutiniis , 506 Lugdunoups Synodus , |jo
Zm/UvUus Aureliancnfis fra- ejus Ecclefi» nomine liber
ter CaroK VI. JIO edi tus a Floro, , 4j4
Ludsvuus Hungarias Rex , Lugdunum iacenlum a Se-
carfus, jif vero, x 6o
Ludmeus III. Andegaveo- Luinisu, 56»
i Martino V. ft Rex
fis Lultfrundms longobardus a
Neapolitanus , j»i Gregorio II. placatur, 41S.
Ludtvicus Craffus Ftancie i CaroloMartclIo tettitus,
Rex in Palsilinam abiit , 4 id.
4*0. 4« j. LunoiurgiclStidim fubigunt
Ludtvicus vn. Franci» Rex, 6it.
48 «. .
Zuneiurgicus cum Monafle-
‘,

‘VIII. Fraocix rienfi Epifeopo Bremcn-


- .
499
.
fium Ducatum infrftaui
5. Ludovicus IX. Franci» 6iu
Rex maternum genus ad iMficinius
Carolum M. refert, joo. L^iciuius Gothos irxitat
,
e/iisgefia, Hid. obiit, thid. iS7. I

htd»vtcMs XI. Fraacus,


j^4 s, Luous Senonenfis, 401
&fcq. S. iai/K/TrcceoCsj^jf.jji
tudsvicHs XIL fi 7* fit Re^ Luficuui deficiunt ab Hifpanis
•I • . J7I. X»,
, y 1

I N i
E 3C fij
iMftMnUm Hifpanorumpo*
teftatnn nd»&», uo M
lnfinuiURtx Gallos deferit 4
64%
Uffiumtrum cun Romanis
kllum,
'

199
M AeudmiMu
>93* pl erique
amplexi ndem .
bzretici .
M icarnatn
300
c. IntMiM* P«iMs vincit » MMctdmtU Reges ab Hercule
>17 oriundi. 74. •Macedonia in
LMtttim regni £idla caput * provinciam redafla. 183
jaoi Northmannis vafla* Iterum lubadla. aoo
ca» 4^^>obre(Ia abiildem, hLutdmiu* ILConflantinop.
4 j 8. fed irrito conatu Epifeopus. 3^1. jOj
iMtrtU obfidio fub Henrico tUcidtnum regnum funda-
tumcfl. 74«liais ejus. .73
iMtbtTM* f4o.&le<]. obiit j l&Mt0d0M*y infante Regeob
J44 oculos polito . aerjus pu-
iMihtrmniz Carolo V. domi- gnant. &
vincunt . 73
ti , f 4^- 54J* &
feq> in Gal- Demetrii polleri ibi re-
ba puniti • iUd» gnant. 147. Peloponnefum
iMxtmbMTgitHt Dux cum Bel- obtinent. 17
g(s pugnat > 614. ^vincit Martpres . 490
Belgas. ' 6x6 Mmihn^dM Laccdcra. ty ran •
Ljemtny 39... nus. 180
ijrcim p 1
V 144 iAMtbmttt* Arabum legis-
Lrc», .a8i lator. j97-&feq.
L/nrtMSy ‘184 iiMthtmut* I. Turea. 3 >4
Ljrcmrgms Admeti frater. s8 Wuhtmttt* II. 3 i 4t fcq- &
LfturgMs ultimus Rex Lace- lAMtbtmaut III. }i^
dam . • 179 Mturimut Imperati 161
Lytmrgms Legislator. 7*. 7 * Afaer» praefeflat Prxtorio.ssS
.
ejus clementia * aliaquegc, JiMtrtiimr. 310
fta. ^id.&feq. AUt$n*s 113. saO
Lya$» • 3* M»gi(vh Perl» in pretio ine-
tydU fubada dCfro. 91 runt. a^3 •

Lynctms . 33 UMgntSy Si- 19


Ay/^mdtr Atben. vmeit , xxf MMgtutim tyrannus. sSy, »90
Lyfi»s Dux Antiochi. S9* ACx/vs/f ponus capitur . 633
Lffidict Pelopis lilia. 31 M*germm in Pcriide reguum.
Ly/tmMt it»* A lexiadti fucccf- 1 od. I »7 • .

for. 14^- obiit. 147. ejus Mdbumttu IV. Iit Imperator


crudelitas . * Turcaram. 38d. tn carce-
t6f
rem detiufus. di9
SthUuluty 439
,

714 INI E X
Imperator j J43 JKammsr, (Paulus) 551
foriKfirnus ne* JUrMkemi» pugna, 110
ros &
Tjux Anglorum . AUremm equum Oalli vocaot
£44. Princeps Itnpcrit Ro< xn
mano > GetiDaii ici rcnua* StM*r€tllSf JI7
ciatur , 44} lUrttlUmmi harre tici ,
MmUmMitt , ijoanau) m
labara i Venetis, UmrciUinms Comcs Chrono-
Hifioricus,
19 j
J«9

6t%, graphus ,
iimmtrtini. i%6 MMrcMtms Pont. 177
MMmiltMs gener Tarquinii , M»rc*ltiu contra Poenos b;l-
116 lat, 160
fts hUrcUnus Imp. 3}6, feq, &
Rex fudar« ^ 67 AUrcimniu Anthcmii F. 339
M*ntMtu i Numantinis vi* UMretmmnlcum bellum M.An-
AuSj 199. relit, 154
Cjri mater 94 M»rcom$rts Francorum regu-
M»n*t t five Manichcus , ^ 7^ lus,
Montthon Diofpolitanus ,154 ss, Mmrcits &
Marcellianus,
MM»fr»dus Siculus, 491 »77
iOM»icht0rmm ortus, »77 Mmtiu EphtGaas t T»I
M.MMnlims capite punitus, Msrtmt Carynenfis primus
134. &
leq. Achsorum prstor , 164
MMsftUims pr^dooum Dux, HmdMM , 40J. i Tuftinu*
00 fecundo detranuotur ,
pugna, lap 40«
MMt$, 4* Uard$ftUms Dux Succorum
MMtMM in Marchionanun vi£his a Polonis, 646
ere^a , Ibi CoocUi- M»rd9 K*mfMdmt, viirMero*
lium aPio II* celebratum, dach.
5 »7. aequis inter Impera, Umrdnii expeditio sn Grs.
torem Mantuxque ducem ciam, laS. 118
legibus pace conftituta , JdMTfMrttiM Valefia nupta
Mantus huic ac Montis* Henrico Navaraeo, 547
ferrati decreto Imperato* U»ri»ritU» Henrtci VI. An-
rio firmata poflcfiio, 366 uxor,
gi» f33
iUnt»» obfidione cinfia, 636 ViiKrg»$thm Auftnaca, $47
MMtiuiuit Dax eum Sabau. IdmfgMtb* Therefia uxor
dis ducc bellum gerit , Leopoldi Imperatoris, 609
J 59 ‘
.
M*rim Medicca Regina Fran-
iiMtmMnmt Dus in partes cis, yjtf
Gallorum pertrahitur, M*ri* Anglis Regina , 54$
iteMf/ Comneous, 483 M
4 rt4 Oegniaccofis , 49»
JC4*

Di -"'yCoo^le
, ,

INDEX. 7 «J
J/«r/« Scottc Regtoa, S4S MMttkimt Corvinus , ysT
Briuonica uxor Arau> Mmtthuu Imper* ;S9
fiaci Priodpis fit regiaa MMvmims Confut , 3*7
Aogliz j 6xj, moritur , MdMri Hifpania pulfi, 5x9
619 8CJ 58 .
MmtIm Therefia uxor ludovi* idMMritUu Araufiaeus dmc
ciXlV. Regis Gallicj <01 icederatoruffl Ordinum ,
jr, M4n’4OT Virginem Copro* yyo
nymus contemnens mife* S* iUmriemt , 177
re periit, 4«7.4»8 iiMMricimt Imper* 387. ejUs
JiiMriMmȤ j zig nex, 316. contra Longo-
MsrtmMmt ScotUS, bardos irritat Francos ,
iUrituuu Comes , 540 JS»x
C. Marii gefta , 1071 sog. 1
1j
iUmritiHs Andegaveofis , 309
ejus filius, ihid. Msmritim Naflavius , 571
Comes, Jio MMmvis Saracenorum Rex ,
MiMftum , 444 177
H»rfi€Mm bellum , 11 0. & MMmvlm Saracenorum regi.
fea na, 301
Mir>//«/ Ficiaus , 5JI Umxt»*imst sto. ejus clades
Marria/i/, ij^ 181
Msrtm» Hcficlii uxor, 401 UMx$ntUts, (Toannes) 3^7
»dMrtiniei*m deprasdan tur An* idMKimmniu Uerculius, S 74
gli, 6i8 & (eq. abdicat fe, x?^- pe-
£.lfarrm«u Turonenfis, jo» rit, s8f
' i Maximo colitur j jo8. Max«0)wa»«/ , ( Galerius )
obitus ejus annus eft in* X76. X 79 .
Auguftus , fit
certus, 3iy. ejus Ecclefia i^id. obiit, stiv
iocenfa, 43 j, ejus corpus MaximliMm Imperator ,5x9
translatum, 4j6 537
S. MariiaasGallecieafis, 396 MsximUitnms Emmanuel ,
Atar/Mar Papa, 40S Eleftor Bavartcus fit Prat-
MiMrtmtu Vj>apa, y 1 1, obiit fe£lus Belgio* , 6*6
5»J I Msximhxti (Gahrius) X7d
iUftyru pnmi io Galliis, periit, s8i
S57 Mrnxixmmt Imperi *6 f. SC-
UmfMiff* gefta, Itf*.eefeq. feq.
ejus mors, 199 s. MaxiMifi»«, Aurelianenfis,-
jll j66,
condita, 96 Mxximu Cynicus, 307
MmAmmms, qui StSed^ias , S, t4xxmm$ monachus, 40S
« 9. Msximmt Pupieous Impera-
MarAai/aa MKhabatorum pa- tor, ,
x6y
ter, 190 iixs.
, ,

7i6 index
idMxlmMt tyrannus, 304 MtUnim, 301
M/tximmt Imperator , 34 ^ .39
obiit» Melxnrm* in Atticam venit,
'^^»
UMximus philofophus. a97 4» .. .

Maximus Tyrius, »58 Meleiiadti PapadcDonatiil s


.

JM«jc«rii*Mr , Cardinalis cognofeit, I t3 »

' 48». &


'f 9 I» Gallia exu Mtlihtftduh t .9
in jEgypto fchifmj,
lare juffus , 594 revoca- -

tur , iiitl’ ejus mors ,


6 oi' Mcletixt Antiochenus,.
S.Mid»rJatf •
381 301. obiit, :: .J 07
Midtm aitus illius , Mtlicartttj K x"*
,
Jir/('r« 4i6.ea infula
obfidio ,
43
iiidmMttUut Prorex Neapo- data Rhodiisequitibus ,
litanus j in cives fatvit, 44 «. obfeffa,. Sh«.

^37 '
t&tlhf Sardenlis, x »7 '

Mtdiilmutnftt addici Gibel- Sp. Miliits occifus, IX»


linis, T3* Mtmminis a Bavaris capta',
HtditUntnfixm utbcm ever-
tit Fridericus, 481» eorum Ephebaus, 331 .

dux Philippus Maria Vi- Mtmnen Tithoni filius, 47


cecotnes', %iu tum Sfor Mtmoriut Epifcopus, . 330.
tia , 5x4. item Ludovicus M«nW/r hzreticus, 149
XII. 337. tum Francifciis M,nAndir Comicus , 1 44

I, 440 lAt»*Uut , 47. 48


ti*dul»num .nomtne Philip* MentUns Pont. Judaeorum,
- piV» occupant Galli, 6 i 6 188.189
Jdiditmstrici capti d Fran Utntlams mathcRiaticus , »4 8
cis, »44 Mtnnut capta d Foederat is
Mtdtrmm initium , 73. Im- 549 < -

perti eorum linis, 94


'Agrippa , 116
Htdmmmmt ( Henrieus ) dux lAtntfthtus Rex Atbeaien-
fium , '
I 44 •
'

Midmmmt (Carolus) «ftix, Conftantioop. Epif-


133 copus* .;v;38o
MigximtMtj 107. JEgyptum lAtnmtust 39
recuperat, .iso Mtnzifvi»A PHoceps , 69»
M*g0tUtf' ' foi capitur, 477. Bava<
Preeti filius, 34 rorum Dux, 480. villus
Mtgmr» Herculis uxor, ‘"41 «43
Mig»/iAtm4t Cumarum con- MrrwMt/ Rex Francix ,3x4
44 Mrr«i«tA , «7. ^ 8 . idem eft
'
ditor, ..
hUlsmfxff ^ > aS cum MardoKempado , 8x
M*. -

Digilized by Googli
, , , . ,

I N D •
E X. •
T »7
Mstept Btllerophoncij avia, MI» , 110
t8 Mltiiuits Chrifiiaous kri~
UnavfMs Chtlperici F. ^91 ptor , 1^4
Mtrovtus Chlocharii F. jgy Mhimitt Athen. 109. ejus
Mtro-Angx regnarc deflnuntj hifioria, III. & feq. duo
411 fuerunt ejuldem nominis,
iii
Mejf»nAcondhi qux & Zan* Mmai .Coli filius , at
cir , 8r Mintrvlna, %Sj
^tJftniMcum Mlvxm ly. 86. Mmimarnm ord o i 55 5
«7. 99 Mn»r Balearium capta ,
Mtlfinii R hegi um conitn i
grant, 86. Meflananij 87 Minos 59. duo fuerunt ejus
htefltr Perfei filius >
54 nominis , Atnenien*
Metellus Macedoniam fobe- ^us ve^igal imponit ,
git, '
100 45
Qi Mtttilus Numidicus, to8 MinotMnri hifiorta , 44 ,

S. MttAoriim mirtyr 178 , Minucius Felix, a64


_

ifeiMiui vir fandus, 418 Minyt , 4i.quinam fuerint f4


ilett 11^ ulterior eorum hilloria ,
JUftreJtrus ari tr.&fcq
Autiut Fnffecius, 84 Mifssl vide Ananias.
Mtiintiut , 49 Mtfenus Cumanus Epifco-
Mhhmd PaliologUS Tmper. pus, 549dcpofitUS, ibid.
497 . Confiancinopolim re- MiCttheus , 166 1

cipit , ibid, Mithridntes Ut. fcq. &


Michstl Parapinaciiis , 470 Mithridaticum bellum, ibid.
Mithatl Impcr. Graecorum, &* fcq. finitum , 114
44 «. Mtyltnai domiti ab Athen.
Muhatl Paphlago , 467 ixy
MrliAil Calxphatus, 467 Mnef»rehMsVyr.h.igOX 7t pater ,
^tchatl Ccrularius , 468 5»
Alithael Scracioticus , 4^8 Meub, 10
hiirhatl CuropaUtCS, 4*d Moabitnrum tcx filium fuum
8f feq. : facrificat , < 65
Mithatl Balbus, 4»7 MtdfflinusJixritconC’
MAhatl Vifnio vicius , Rex M/ide/lus Rrxfedfus, .3°®
Polonix creatur, 6o6.mo- Molinai Calvinifix infeitia ,
ritur, 611 508
5. Mieiatlii apparitio in Gal- Melo vt^us ab Antiocho,
liis, 414 174
Midi» urbs , jT Mompenftfius (Gilbcrtlis) dux
,wWfvir«>i« Synodus , 550 Francorum, 5 57
M).
t , a

7 il index
lAmyllms ultimiu ia Italia fligaacj Uid. vj^' a Sve^
Imperator t 144 cii« *»f4.Svecos ad Pulta*
hUjtu monaAerium ia Tuto- vam ingenti clade viocuat*
nis ineenfum* 4IS
M»"c$»rori4nfii pugtu » 547 £« Comes repllfiu .
S>M«Wr«, JIO Afa
Ouz Scotorum j 6oi. M«r/«/ Epifcopuij joi’
6«t res geliaij ijiitf* > 7>
M«n0MoA<«r Caroli II< No* i8.ejusmors>
thusi bellum excitat Syri* prjrfes, *4f
proditus lecuri percutitur j L« Conathuia cx*
Uid. cidit* 198
^ ^

laitii » J 9t MwummAvs* J90


damnati i Martino « 4os MM»W«ifaDeo fadlitsfexdie*
d Philippico infiauratMio bus. »
fame expugna* M»ra»« dax contra Mithri*
tus, • d47 datem, *ij
MrarMia/. Vide Ariai, Mmrermt, (Mar. Ant») 55
Mraranwi barrettcus , S 59 M»/f« per Olympicos ludos
MMUcmm/im/ fupcratiu 574 avolabant, 77
tA»nftftrrMn/t bellum , 5^4 ^»f»nhu , 145. S49
De lA9nuftrrM$tnfi principa- lAmfiMfk» Impcr* Turearum »
tu bellum, 559 5 t*
S/l$mt*f*rtm* (|oannes)Are- lAufiaphm IL nt Turearum
morisorum remlus , fos i Sultanus, <a9.folodeiici*
r^e Carolo VI, oppugna- tur. «4 }
tur, 509 Myrrna i Perfeo conditae , J 4
VLtmttmUhtrUtnfit pugna 5 14 >h Argi vis everfat , 1 iO
MmutmmtrnciMs dux rebeU lAyttniu Argorum traodulic
lat, 5tfd. capitis daoina- regnum PerfeuSjja. j{. J 4
tur , 56f Mycenarorum regum cata •
de M*nrtrigi$ , vide Joannes logus ab Gufebio non fatis
Mm/«/ in Hannonia captae, ex fide redditus, 35
6$ 3 MytsU , ad quam Pcrfae vi Ai,
M#»m Albani obfidio, lit
Mmr/rRofanim Marchiovi* MyA» fapieoS, 104
Aus, 593 fufpendio poe*
nas luit, UiJ. N
Gallorum Dux
64% Xt A*s Ammonitarum rex,
Meri» monS, lO aj
Mv/ri Tureis bellum inferunt, N0bi* OTranaas , >80. i8g
(3 s. eos magna clade pro- Nafs-

Diqilizno qy V, -< H vj le
5
,

1 N D B x: 719
Jbtimiffkms, 81.8» NM4W«u-Orator , »88
laboroffarcodi
,
HtMftlit capta ab
Alfonfo
feu BaltaTari interfedtorum Aragonia 8c Sicilia rege,
uous« pitidmcumOaiio 5 »». d Carolo VIII. Fran-
Medo» vincitur i Cy- ciarege, 53^ led ab eo de-
ro, 91. 9d ficit , 517 * ab Ludovico
^89 XII< occupatur « 738. fed
liahmkidtmtfn Aflyrius » 68 . moxamittiiur, ihd»
80 K$0f»iatnm uHm le Thaunio
ibUtu M mu/tr BabyJooiuf
£9. 88« moritur, 90
» lubmitrit,
XUcet rex ^gvpti ,
<51
68 . ps
Kaitujtrdm ,
'
70 Mt8»ritu 307. obiit, 31
JCtvfiw, iS> KtUid* in Atticam migrant ,
Hmmumm urbs capta , 43 S )»
HmmMrtum d Gallis captum , 28. ejus filii ab Her-
6%9,i cule cafi,
Foederatis recupera- Hii.
eum , 6\9 Htmhttb idem cum Belo
, 7
^
Jimncijitm oblidetur a Htmtfinnus poeta ,
Caro 279
lo Burgundione , $31 Ntm»r0nfi , dux ad Raven-
N»n»d tem pium , so s nam cafus > 539
K»n$bildu , 4Pf HitburttmA Bavaro captum
Kmfbmtnfit Gallia fit provin- <41
cia , »07 a^btU uxor Athamantis ,
KMrbtntmfi» Gallia Ollrogo- 28. |8 .

this ceditur, 360 XkpbtM nafoitur , U


iUreljfus Claudii libertus , thpt. (Julius) Imper. 344
»39 N«p**i4»a» tyrannus, 2S9
^
KMr/ts dux Romanurum , 31
171. eius thefauri , 384 N*righff0»rmt , 90
piures hujus nominis. 388 Mrresiiresgefia, s^p.&fcq.
& leq. K*rvM Imper. »50
jg/n/ttu texPerfamm vt Ans a N^ari Mefieoiam dedit Her -
Galerio, S 75 cules, 5t

obrelladMofsis, 1^34’ St /lotii hairfis, 330, 3 ji. re-


ir«rti 4
capta , 64« legitur in Otivu, 33».cjul
, so6 memorabil It exitus , ibid.
Msv*nM regnum occupant Sitit vii/e Seditio .
Hifpani, 539 sytoM f^nodus , »1 *
iUifsrrtUt ( Martinus ) 551 SicMMor vifhis d Judais. 1 9* ^

MivM Turcica capta 8e com- Sittfbtrmt Phocas ,


'
«50
bulta, 595 Sittfboru/lieaeeje&a fit Im-
pugna, vulgh perator , 4>o. 4»6 &
f4l sittpbotMt Boioniares, 470
Siti-
V
5 ,

I N D •
E •
X
Nictphorus Br^enniuSj 470 N0t0bmrxHimilAotei$ captum
UettMf Studieofis * j^6i 6 j%
KiciMt , lif NovMtiMnus t 170
Kuipft Pelopis filia > j a0 vmtMt y Ibtd,
Kie$lMH LyianuSj 49; NKcerU collocati Saraceni
Sietlsus Datnafcenus , *n 490
KUtlMtu Patriarcha Conftan- Sumx gella, 85.84
tinop. tutor Confiantini bellum I99.8e
Porphyrogeniti . 449 kq.
Kic0Ums I- Papa , 4^9 Nttm0ri*nmt , •
17^
2iic$Uus V. Antipapa , 704 Nitmm0s aureos fua effigie
hzrefiarcha « S49 fignare nulli regi concef-
s» atictiMMt y xij lum przter Francos, ?77
NictUmt V. Papa y 5^7 N»mii0r y ga
HittmtJn Bithyoiam Roma NfS0Uy 38
ais legat, aij HyStut y Ibid.
Ni(onu(tts Prud» filius, aptf Njfetimut, 39
& Teq, a Mithridate Bithy*
nia expellitur. aia O
C Pelcennius ] a^o
Ninnt conditor Ninives, 7
ainyst y
Ni0i0y
7
}9
O Ch0ti»t rex Ifrael , 6 *
OtriJ!*CoTtiicu\M», if
Od«vt« uxor Antonii , zx 5
Ntfiiit ter obfefla, a$^on> OSmvim legatus occilus io
ccfla Ferfis ab Joviano , Syria. 19»
»97 O£i»vi00t Catfar, Augu-
. ,
K0bttis in Gallia evocati ad (Ius.
litora tuenda a 6x^ OdfHMtms y i 6f
g.Q/i/V#, Arvemus.
H00mi htfioria 4 > $.vite fata 477 .

Od0 rex Francis.


inebriatur , j • 0. ejus polle- 455
ri per orbem divifi. Od0 Abbas Cluniacenfis , 45
7
tl0g»r0tMs &
Sarra Colum- 04*Campanienfis, sO;
nenfis Bonifacium capiunt, Odov0c0r rex Italis , 545
501 OdovMcriui Saxo', 5*f
KirdU»x0n/0 Praelium , 5^9 Od0v»bKiMt , 584
H0rthmi0»n0rHm origo & res Oedipus y 45. ejus htftoria ,
gellz , 4j4> &
1^ fiunt ibid.
Chrilliani 440. dacaque il- Otncmunus. 37
lis Neulliia*^ ibid. Italiam Oenemmnus philoft^hus, S 57 .

invadunt, 4^0. ieq.- fi- &


Oeuusy Fluvius, 584
deles fuRt Pontifici Rom. Og rex Bafan, 18
465« in Anglia regnant , Ogygis diluvium, > if
47J. & fcq, OMUmus ( Joan. ). 50^
Qli.
, . ,,

0/*o«f 'Mi Comes f


index
T75
711
idolis j &mQritur, 170.10
olybrms lmp*:T. j 44 quioca Syaodo cUmnacus
nonnulli mali pu. 407«
tant didas a vocc Otymfims^ Oriitnifit damnati > 316
jCgyptiis idem ^ quod La- Or$fm de qua legati miiG
tirns Ijun», 76 AthcntSj iQi
Olympici mater Alcxandri^iay Or«/fus t 3J4
Olympicas ludos celebra vi (Her- Orpfstus, 41
cules, 40. Atreus j 75 ‘Iphi Or/tis uxor Hellenis • 17
tus illos inftaurat , i^td. tu- Orsthus (Abtaamus ) 557
se de iis agitur i^id. &feq« ofst propheta, 66
ipfis Elei pr*fucre , 7«^ ‘oftt rex ITraelis, . iiiU.
quiiic^ue diebus celebrati , q/7wr Cotdubenfis , '191
wisi. in iis nudi certabant ojmannstt Turearum imper.
achletr, ,
7f sid.
Olympii Jovis templum apud ofUnd» 8[ Meoenacapex, 649
Olympiam . . j6 Ofiendt obfidio, J54
Olympius Stiliconem detegit, o,f>« urbs condita, 84
ji?. Cjlregtshomm in it ia , gefta &
0»i/im»Sf 156
|s6.8e feq> regnant inlta>
OuiMs Pontifiex lio, i8tf«oe- lia , 318
cifus, 188 S. Ofvvuldus , 407
Onhn, Templum, 147 Oth» I. Imper. 446, Italiam
Onomurchus Phoccnlis, iji occupat, 447 «& feq.&al.
OphaltaSt 18 ejus gefta , ikid. 8c al. obiit
opkitAt Hatretici i {9 448. ,

Opimm Ipolia a Romulo repor- OfA» II 448.cum Francis bel.


tata 8 j.i Cornelio Coifo, lat , itid.
JlS. Osho III. Imper. 419. uxorem
Opimius ColTa io6 fupplicio damnat , ibid.
o;>rar«/ Milevitanus, joi obiit , 460
Optasus patricius, aSp Otho rex GerroaniX) 489. 8C
Or«r«rii congregatio Lutetiz Tcq. cum Imperator i^d,
infljtuta, 5^0 obiit, 490
^
OreAemanMii* oppidum , 41 Otho Imper. 144
Or,i, Ij Otho rex Francix . Kds fupra
Orexes matrem occidit,' 481 Odo
diu regnat, S. orA«Pomeranix apoftolus,

Orefits Alexandrtse ptse&dus, 479* .

Ji6.
'
othcmMWuts primus Turea-
Ore/fr/ Momylli pater, 34? rum. Imper- 511
Ortbajius , » 1^7 Othomol , 10
Oriint* , 164. adf. facrificat Otium qua lege ab AmaGde
2 z ci-
, ,, , , , •,

711 INDEX.
caftigatum > .
94 rttfyrimt Romanorum duXf
ottocMTMs rex BoetniCj '491 15»
Ouidiut i>7 Vamdifut terreftris , ubi fi-

Ovo Bohemix, &Hung.’rez rus, I


4^} ^Mrit qui & Alexander j, 47
OxylH$ Heraclidanim duAor •Helenam -rapit , AU.
"Vxrifitnfi Senatui fedes in Pa-
0*14 / J laro conditura j fo7
PsrUmtntvm in Anelia per-
Y peruum, j«9.&feq.
Pxrtntnidit , Ii4
Athtt dux Athen; n5 T4r4»«*i* dux 141
P j»4fi/
Ipaliano
templum d 'Ve-
conditum , 147 perant,
, ^
P4«»#»/<r/ Fridericum II» fu
49^
7*MUvius lol Parmtnfts duX Belgii pisfe-
V»Uti*Ms d Gallis captus, ftus, 550
575 Parmonfis dux Hifpanis pra^
fxtaunmt 'Eleftor reftitutus feiftus bellum ia Francia
585 gerit, 55].&fe<^
PaUtinus ab Gallrs occupa- p4rf 'A/>»l< , Sg, 99.

tus, **4 FarthtnOpaus t ig. 4f


7*alael»(i impcrant , 5H Parthf in Syriam irrumpunt,
PaUpothani vi£I > 15} i
'1*4 Crain ligna redimunt,
Pal^s Pr^ie^lus militum 115* defiit eorum imperi-
Hungaricorum , 574 um , t£|
Yalladmt Scotorum apofto- p4rfi&»f'MOT regnum iniit , i<55

Ius, }}4 Paf-hapous Lilybartanus, ia 6


TaHaittium abEvandroxon- Vafchatis controverlia , i6j
dirum , 4*" Seftd* Taffavium captum d Ba varis
PalUs 'libenus Claudii-, ijp «41
tametUu (Jacobus) 55^ Pafforatiift , '( Joan. ) 55»
Palmgrius i ("Mat. ) 5}o P4m>4 orator , i§8
"Pamphilus marryr ,
*8'5 Paviartha Condantinopoli-
Tananus Pidior , 76 tanus fit Gregorius Natian-
Pauathtndcrum rempus, 'II* zehus ; nam Epifcopus
Pandutphus Capuardux , 4^> Condantinopolitaiius vo-
Panormitanus , ti/i^ Nicolaus cabarur &
PatriarchaCon-
de Tudelcis. ftantinopqlitanus, }o7
Pantanus, agj 'Patritius Citu t jp 6
panvhtus , ( Onuphrius } 5 5i S. Pattieitfs. Ribcrn- Epifc.
StPaphnutims *87 l-}«5. moiitur,. 366
Papias , 157 "S. Paula, 'JJo. i 17
Papinianus , a^l S.PaHlintu, ,
33*
Pau-i,
7

t M 8 E jtJ

Trevirenlis j 194 < *\o. Travcntiuiltentis 6f§


nmUntts Antiochenus Epif Vellphalica, |8f
copus ! » 9« >AX Augufi^ «rbs i 8^0»
^Mulms ipodolusconvmicuif P$l»gM hxititiiinelue bi^ta ,
. sjf. gefta , s-fu &
feq. 3 *ii DMpM
abft^tus,
mors i »43 319 damnatus pilnitur, 519
tMulmi Samofatenus, tft damnacUr in Ephe£o4 $y>
S.PMlui ereitUM > 194 nodo illius hxrefis , j?»
rmulmi Conftan tino potitantis Papaj |8i .

EpifCOpuSi martyr, aps PtUgius aIteroecifttsd 2en<v


fsulMt ^mitius Perfeii vin- ne, J 40
cit, &trHlmphat, 184 P*U/git 49d id tuUam mi-
PcWvi .^mitius Hili. 94^ grant , iiiJ.
PsulMt Jurifconf* atfa Vtltm t 4!
VMulmi Btirgenfis I^pifc- 9*4 PtlitUf s8. 4S
tt. Papa, taS VtUfUni , • |.»7
P4«/«i V. Papa obiit, i 6 i beltuni , lai
dux Laced* 118 ejus Tpatium , 14.& fequ.
iio.tjus mors, ihid. tiuplici genere
Pau/*nhu fcriptor^ f^quentati, DoriCOi &
Pax Carolura XII- inter & AoIieOi jt
AuguUum, «4**HifpanOs PtltfsTMtati'^lius, iSi ab
inter Luficanos St Oallos , eo ortiPelopidx regnant,
606 . lulitanOS ioterSf Ba- culh Po-feidiS con»
tavos , Sot.Sabaudiim in< iunAi< iiU* .

ter &
Gallos, 6 jo* Tur- #<»tW'>jfi»cRaven.Exar-
cos inter SfPolonos , 810 chatus, 4>i -

Tureos Inter &


'Venetos, Ptntbilmi OretUs filius, 14
6oy* cum TUrcis £a£la ,
8 }s« 'Alt-Ranfladienfis , Ptriict»i , i}ii. &ieqi
«tS/latavoruni cum An- PerijiT»»*/ Philofophas , %<it
glo , 81 f. cum Monafie- Pn«v»l$ Pnetotio Pratle^us ,
rienfi & Colonienfi Epif-
copii , 81u Breda* fai^a PngMtUmnt» regnum, I 8f
Anglos inter Se Batavos', PnUnitr y 98. •
lot
809. Monafierienfis inter 2’vrir/i/gefta,ili,ts9;obi-
Hifpartos &
Batavos, 9 Sr ic, iHd.
Neomagertfis , 813. Oli- fW/ar„, \ »8,34
venfis, 800. Pragat fafla, Ptriy %8
970. Pyrenata , 801. Rot- P»rrAi/*a, (JaCobus) f94
fehildi faila SvecoS infer P«r^04 , (Nicol.) 930
& Danos S 99» Rysviccnfis Vttpttn» vicit Arifionicum ,
GallofioterSf foederatos, - 108
Zl % PfT‘

Digitized by Google
,6 , , , i ,

D E X
rfffini.>* fc6m\titas, vidtm S.P«rf«r M^yr , 49 ?
' Ru(ci‘"»nc. l>ttnn A ntifltodor. Imperator.
33 * Conflant* 49<
r,r/k Cli Iftianos vexaot ,
p«rr«r Alexandrinas , x84- al-
ftrftut itoicus,
Cbriftianornm , fub ' ler cjufdem nominis ,
Ptrftcmti»
Neton^, » 4 J« fub Domi 307.
liano , »48- Trajano , S.Prrrw/ Chrylologus, 334
38.exulat , 348
• »5^.fub Seneio,itf 4*fub Ma- P«rrM Fullo 3
P»rro>A. Moggus , 347. 348.
ximi DO > »69» fub Decio >
i69.i70tfiib Gallo > Vo- fit &
Epilcopus Akxandr.
lufuno , 17» fub Valeriano
474
& Gallieno , »71. fub Aa-
Diocle-
Pvrrwr Ereoitta
Perror Leonis Antipapa, 479
reliano , i?i. fub
& f®<l* 8c a84, fob
Vttrus Corbatienfis Antipa-
ciano ^ 77 *
» 9^ pa, 503. ®4
JuKano,
P«rr»i BertrandusCfrdinalis,
PetftcMtU Hugonoiarum> 6 | 7
p«r/«*/Tcx Macedonum j »84 508
'Strftus Aaifium occidit » M> p«rrN/.Caflella; rex Henrict
e jus hitloria a jj. 34«"' &
frater, 1®9
477
lii^iii^um Pelopidis jun- P«rr«« Cluniaceofis»
P«rrwr Concrius , 5 o8
ai, ^5.36
Ptf r«r Lombardus , 48 p
per/Sci imperii primordium
Pttrus rex Arragonura » 494
94. finis, I 4 ‘* inlhuratur
obiit
jub Alexandri# Severo, »^3
P<rrtM Mofeorum Dux ma-
Vtrfiitm invadunt Torcat ,
jii.
' gnum facit iter per multas
Regiones, 6 3 3. N arvam ob-
V*Tficmm belturti fub Theodo-
fidee >434. Lovenhauptiutn
fio, 3 ‘»
profligat, 654.935
^,V*rpUt VotXX » .

*t 9 Pttrtts II. Princeps ’’ Regens


F«rriooxImper.
Vtrufinmm ^llmn , a» 4 lufitani* , 606. fit Lufita-
'

niae Rex, 619. obiit ,


jftfinmmtiM Dea Romam trans-
lata,
phmltuuMi 99
loi
Anglicana <04 Phalmrh ,
TtJHl*»ti» per Hungariam > fhftr^mmnius 3*4

Auflriam '.fiohemiam 8e Sa- pU»TM» fubmerfus,' >7

xoniam graffans t 6 1 PhurtutbKZM! t }^1


,
fh»rfitfuum pratlium ,
a >8
j>ttr/tTchm ( Frane.) * J®*'
»4 pAovvrintrx »17
Vtirtnius Syriar pr*fes ,
*' ,

Pftrrnf Antiochi* fedet,M*»^ pitflUn Phoceofium dux ,

Romx , lUd. ubi mori- & * 3 **'

tur, 44
» » de ejus Romarta A^/omv» Neaks Dux
' rwei-

cathedra , »4* Kum ibernorum,


I / •- rht-

\
, - 8

I W D E X ftf
104 dux , )o|
Vbtttt , xS Fkiliffut Auflritcus pater ca -

fiido» Argivus «
'
.
74 roli V. loiper. )40
'
"PhUmfrims f I09 Macedojcjnfque ge>
Ptilt^ktu, (Fraoc. ) yjo fta i|i. 8e ieq. moisy
VhiltUrm t Spado j 16)
Phthmi 249 PAi/^iw alter regnat Mace-^
Vhilinn»f 14^ donibus, 171. contra Ro-
rbitifp*»f» ptclium , XX4 manos bellum gerit, iHd, tt
TiUiffitus Imperator j h»re- * 79 paom facit, Md. jg.
-

'ticusi 410 g)tptum aggreditur, itid.


PHliffit S3rnodusab Arianis > rurfus bellat cnm Romanis,
ha bitaj qdcSardicenfisab 181.
Hs vocata i xfx FkiUppms IV. Hifpadia Rer *
Pitlifpmt I. Fraociar rex , 474. moritur, 6»)
• mors ejus, 47) Pktliffmt V. Andegaveofis
Philiffms Augudus rex Frart- 'Dux, fit RexHifpanix,
487* «fe<)*in Patarfti»
'ciat . Barctaonem obfidione
nam abit, eodem tem. cingit, 649
pore duplicem vidioriam Fhitiffm Ouillelmus Neo-
refert 8c moritur , 488 burgicus fit Eledor pa«
PM^ftu Audax rex Fran latinus , 5so
dar , )ot.obiit , Hid, Fhiliftai Ifraclius opprimunt,
Wkilifpui Pulcher , )os. ex- »1.
communicatur a Bnnifacio FbiUfius hiiloricos , i}6
VI II • ^id» abfolvitur a Uc PbtUJ adeas , 149
‘ nedidlo, obiit, Md phoceoiium dux,
PSiUffmt Longus , )o7 • >jo.
FiU%«/VaIefius, iHd» •
PA//<p*«w» dux Achamrum ,
PM^nt Maria Vicecomes 180 l8j. obiit. • iUdt
t duxMedtolancniis, )s» Pbih/ifmtmt Lemnius , »)8
PMifput' IL Hifpaoia» rex , FbihtMs , f '•
14«
545. moritur, ))4 PiiUxtnmt CythercjiM , ij/ ’

pbiltffm III. Hifpaoia rexj PhiUevms, quigexeoajas ,


S 97«obit. 5 d^

hamicus , j49 '

pkUipfnslm^. '
*i66 P^«M Eleazari filiui, 1
S. Fbilipm* Nerina, S )0 Vbltf», 1)8
pUnpfMs Germaoia rex , 4^. Ph0c4«rmm colonia Maffilia ,
-
&feq. '

96* > I
,

PiU/;^««BurgandiadHX, ro> FfisCMMauncio cafoflt Im*


gis Joaunis filius , )o8. ipCrator, jSd. 196
i Tlaodriam obtinet , iHd. Pbttnfu facto bello profii.
Piil^itt^ II. fiur^undiooutD gati, ijt. 8( fcq. eorum •

9i i ue.
J ,,

.
fid I N 1 > E X •

arb«i j, pi/* Floreatiatsfubje<3:a;* S19


§ 4 f• & fcfl" regio * 76
., . II pij^rxtus , lol.ejuSaScfiir.
thmMni CMHKiai occupat 4 pis ipfius hidoria* iio,8c.
li 8 |eq*
phmix > ^7 Cn* Pif» Germanicum fudu-
Vhoro»*iu f if Iit , »34
Vh$tmuf martyr^ »57 Vilpxctnft colloqutum a 546
pjIutiMU hzieticuSa *93 pithumt, 10»
Pi$tJu 4 pairurcba , 44'«pul- pius I, Papa* »54
/us A Leone loiper. ifH Pius 11, 5 »7, obiit* f»8
T^rjrxiu f »8. j8. 4 ** pius V. Pontifex* 548
fhthint , 40 plucidiu nubit Athatllpho *
Vhul rex AlTyriorooi ?8> ^
jao. pod Coodantio * itid,
(eq. ,
ab Honorio eje^a * 3x1,
PhyiMmt , »49 redit * ibid. fit Auguda *
fitMtdi* vaftatXa 57 < ibid. moritur* 34» .

pUt»* bellum* 15 <( P^MiV/auxor Theodofii* $of


fittif in Latio regnat; 48 P/uisu everfar * ix8
piems (Joaaoes) Mirandula* PUtstnfss in Marathonia pu*
nus* Sil gna clari * 109
(Aibertus) S4i' P/4riif4 (Bartboit) f$o
piUti a£U * »84 S, P/4r« , 440, 4»7
pmdsruff ^ a »4 p/i*r« Comicus* Is 4
Pindut , »7 VUta philofophus* »15
martyr* »57 PlusstiuMut *
.
x6o
Auftralii regni prai* PUsuiUut » 4o
fedus* 490* Auitrafii r^ Pluutust 181 .

goi * 8e Occidentalis Fran- PUcfrudUi' 41»


ciat regni pratfe^useft * 4 M
piiuius uterqie, »50
ejus gefta «e mors , 41» PUuius Proconful dc Cbriftia*
Marcelli filius* 4^0 nis feribit Trajano * »5^
'
fit rex * 4»i • Romaoo Pon- PMhtuss Atrei filius*
tifici mulca redimit * Plttiuus Lycopolitanus*stf5
moritur * .
i^>d. Pbstnrcbsfs »57
fifimitf Ludovici Pii. Ft 4 »5 P<W«ifr«r, fi ve Priamus* 47
obiit a

- »**<<«. Ps^jius Florenti . 5»3
pirttHs portus Atbenienfium P«<Mr(«< ingentes divitias Car*
fa^kala (.
t‘8 • thagiue nova
.
reportat »
Pir0ticim bellum * »14 630.

, 4» Pvifvia philofophus * »55


Pi/a urbi *:qux.8e Olynpi/i * Sophida* »58
76 Paiitiunus Vide* Angelus.
r»/.

DIgitized by GTri";^Ic’
X , , .

I N £ •EX 7»7
?$llux, 4» PortisguUlA Regina moritur,
?tlmi Tureas & Tartaros va- 619-
riis pzliis fun(1uat^ 619 Periwx przcipui Gallix ab
Valachiamfubiguncj iiid. ignibus Foederatorum con-
exdunc Tureas &
Tarta- fumpti , 6x8
ros a 6x9, Pejftffor Africanus, 367
r«/MM rex Henricus Vale» A. [ oflumtus Dictator filium
*
fius, J49 occidit, IX 3
Vtltnic» turba; f 6^8 Forus , I4X
V»lyc*rpm$ f 1J7 Pefnu nccupata 644 ,
Volur»nt martyr ^ >64 Prod»liin»timui 350
V»(yer»tM Samiorum tyran pra/tvi»ad Almanzam, 651
. nu$« 106. 1 1}: ad Boynam fiuvium , 614
X»lyd*3tt y X 8. ad Hochlfetcam , 645« ad
VtlydtUMt rex Lacedxm^ 7^ Kalilchani, 646. ad Leu-
VtiydtTMt Cadmi filius > j8 . lam , 6x6. in Ltthuania,
Vuytnutj, 105 644. ad Lundam , 613. ad
P«/r»«m X 8e ejus hifioria ,4f Luzarram, 640» ad Pulta»
Volyffmbmt l4? vam , 655 ad Ratenaviam
p«mrrMt4 maximx pats occu- & Fehrbellinum , 613. ad
pata > 61 Sclxelleobergium Montem ,
Ttn^ij^lit: a Francis capta , '
644. ad Seneffiam, 6ix.ad
501 Yitftocum , 570. navale
Cn» Pemfujut M. st;. feq^. & Anglos inter & Batavos,
Rom« imperium amplifica- 604. navale Danos inter &
vit j xi7«cumCxfare civi- Svecos, 613. (vide m V.
le bellum gerit, iHd* 8c Pugna)
leq. vincitur , xip. tum’ Pra^* capta, 584
ejus filiia Prugtn[o bellum fub Ferdi»
Vfmfi f»/ , ( Sextus ) i^id.^ nando Imper, 584
Pomptimt Strabo, S09 PrmgmattcuUaGtio, 513. fub-
Pomponius Jurifconf. X6x lara, 540
Vms fubliciusRom; fa^s ,’’4 Pri«a>«i , vido Podarces
Pontiuntss Papa, Xtf9 S.Prinoipmt t. 35 x
Ponvficu Londioo ejeAi ,588 Prifeionus Lydus, }8x
Popilms Antiochum ab i£gv- PrifeitU , 8e Maximilla , X59
pto deterret, 189 PriftilUuniflmium hxrcfis, 8C
poplinlu^ P« Valerius 115 jor.&feq.
PtppoMi £40 Prtfcilliunus , ibid.
PoreiMt Latro , XX 7 Pro D*o , Putris , (5 Lihirtu* *

Verpftyrius poCtJ , x8g to hxc verba vexillis Ra-


S. ritu Gazeulis • 317 gotzii inferipta,
. 643
Por/tatt* t 1| Proius Imper» x6f.t7}.8efeq.
Zz 4 Pre»
, , 1
,

7 »« I N D’ E X
PrMlid* Kgts Ucedxmooii ' lytf.
moritur 17J
PtaltmtHs EvcrgetCl,
Pretlms tnathetnaticus « a; 7 X05.
Prartj^i»/ HiftencUSi 581 ptalma*s Philometor , 1 86 &
Prot9t'ims tyraanus , ayS 19J.
Vrecn^Mit martyr « ayy, 184 Ptalemaus Philopator, 17J,
Preerif > 18 & feq. vincit’ Antiochum
frtrti/ui Jurifconf- z6i 175. ejus crudelitas, &
Pr«r«/Mr StccenAs* aj8 impietas , 176. obiit ,
Pradicut hzreticus , » j 9 180
Pr«<^'rwr Sophirta « 114 Piaitmant Evergeres IL t86.
Vrmtut , *8’3J cum fatre pugnat , 187
Vrahartfimtio^hA&X^ »97 Ptolamamt Phyfco , 19
Fitmeihii ztas * I y Vtaltmaus Appio, s«4
Vrafcriftia ab Triumviris fa PtaUmamt Lathurus, 104. &
^a, iij Icq. '

Pr#/^fr Aquitanus 334. Ptaiamatis Alexander«so4.ma-


,
aiccr Aurclianenfis 3fi rrem occidit, ao$
^rof^r Adurnus , Jl8 Ptalamau/Cypri rex moritur ,
Praragarmt T*? ^^Om
Trattnus Alexandrinus mar Pi0/#i»4«x Auletes, sio
tyr. i 4f
l'r«/ei«a«r Bacchus , Hid.
VfHtfiintat in Germania li- Ptff/rmaM, alironomus sfg
,
bertatem rehgtoDis adipi Asm tres in fornacem mi (fi,
fcuntur, ygf. aRegeGal- 90/
lix vexantur, 61 y. muha S.P«/c^rr>« ji8. ejus pietts,
in Angliapaciuncur, '0SO. jjs.obiit, 3 j6
in Hibernia , tfsi, ad p«fS4 ad Aldenardam, 651*'
Arauructtra tranfeunt , ad Allersheimtuin , y&o. ad
6tj. Avenium , 470* ad Flo-
Vrudentitu , 317 riacum t!a4. ad Carpum ,
Vm/irnt rex Bithyniz, 19« 6t6.adCaffanum , 647 ad
Pfammtnitttt, lotf Eboracum {89. ad Chia-
Pf Mnmtiithrnt , 106 rum , 6|6. ad ClHToviam ,
PttnUr, 33 ^)S. ad Ftavenftadium,646.
Ptalemamt Ceraonos , 147. « ad S. Goihardi fanum ,
Gallis occrfus, lyo ^ 03 , prope Ha^noam
ptahmdanm in iXgypio re- 659. ad Mohaczinm ,
gnum, 14I '«19. ad Mohilovatn, 6y4.
PtatamMt Lagi filius, 144* ad Montes in Hannonia
147* 8e ieq< obiit, iM. £ 58 - ad Polofcum,644 ad
PtaUmatu Philadelphus RamtJliacum , 648- ad Sa.
cum Romanis foedus init. laaKcmen Oirilhanos in
ter
f , , ,

.1 N DE Xi 7»>
UT & Tureos s . ad Ste-
enKcrKam> ad Pfor-
zhumum j i^iW.SedaaeDfis«

T77.ad Velkheflrum» S9<>


ad Zeiuhatn* 6^x, aavalic
prope Malacam «4f. ( ride
R Attntstfritts fortiffifflua
Duz> <ironiog* orbis
Gubernator, tfnS. Covon>
in V. Prziium ) diam occupat
VultmvM fruftra a Soeeis obTef EdelTen us • 37»
(i, 6if RmM, SIOUlVlItUIJ
il.moritur> XX
f$mitum bellUm primum , isd RstUfin Longobardorum rex.
&fc<^ 4M.
PiMuitm bellum fecundum, JUd4f«i/«/,3la«csfos, id<d«
_ O. t ^ _ a A. aMM
|7j. }8a« mo.
. It - •

I 58 «&leq. StRadpatiis
bellum tertium , 19S ritut, 39f. in ejus mona-
Pupitnmt Imper* vuU l^i« fterio turb*
mus. RMdvmsRimt Regni Polonici
PutiphMr , Ia Primas, <43
Pygm*li$n
. y jjwj... , i 71 Ragififridtss f 4«*-
-r —
uxor Deucalionis, x7 Ragaxim Princeps Tranfil-
.. ». .-i-.i.
PyrrltMi Achillis...
F. ab Oreiie vaniae, 599. viaus occum-
czfus , 4* bit , doj
Tyrrhus alter Maced.< occo* Ragtsthu aNos, caput Pro-
pat, 147« ejus res geft« , cerum Httimaricaetmi , qui
i49k ijS. 1 44. &. i^. obi' oonjuraflIeKrebanrar, 637
id$ captusevadit , iM, .

Tythmgsf* origO, HJ. ejus Raimtmtfn* comes Tololanos


'
hiOoria, ii4«& fcq* 499
TytIAm quando perara, 151 lUiimmd»«LulIus, 493
Jt4rWi»r Frifius , 4> >
Q, ) Ratisot^a capta i Bavaris,

'
d4a,
VsmSku Capitolinusiai RmHsbmtnfis Synodus contra
Dicator fiftus ab aratro Felicem UrgcKtaouoi , 4*3
>'•
venit tM, ad Raitranas» pratlium , 539
§tmnSims Flaminius Philip. Raamias Arelateniis, 939
psm .vincit. st3 R*a infula c^an lu<bvico
fl^tiUamsu , afo XHl*reges * -< 5«3 •

SfUm futgs» tiaai , S7f RjAsstat 10 ' '

Slainta Synodus, |8i_ jRsMlk Hibffoohim»


, 589 ‘

§lfintiNmst x6i8c feq. plebis io HoUandia contra


5 . SMMtiflf oppidum ad quod tnagiftrstus,
,
dof
vidi Franci, 543 Ratkhsaisu Boarum rex
f^ituiu Curtius, afo 343
, ,

7J» I N D E X;
H$t»U Francorum , 3*4 tanuir^ .

'Rtgts Roma eje<2i, 114 Rir«r«i^^ rexHtfpaaiar, 393


Rtgillttt lacus , ad eamque RitAmrdMs Nonhmannic dux
pugna»' •- .... •
irtf tertius, 4^11.45;
RrgmsUiu Polu$ , . I4f Rir<64ri^«r Corsubix princeps
Rtgif ia famis ai pcftus Ma* rex Germanorum cleftus,
cedonas ad certamen acuit,
49»
75 _ .
RWarrfiw Anglixrexi Palx' •

a.R«aMr/a/,Trajeu,Ep. 407 ftina rediens capitur, 487


s. RfmgiMs 3 r 1. 36 j in Oriente res e;us geftx ,
X*mi/ bauhea S. Remigii de- i^/i.obnt, 433 .

dicatur , 473. conlecrari VVarviceoiis , 533-


. ibi reges oon.cil neccilc, Riiimrdut Gloccllrix comes
^^5 ; rex Anglix, ,334
R»iri*/, vide Romuli & Re- RUkthtis , five Ricolocius,
•mi hiftoria. Cardinalis, 57^.moritur,
Jtmi«r«jLotnaringix dux,53( -ijS
R$nmtms Andegavenfis rex , Ktcmtr , >43
Neapolitanus, jix K,ktl. Vide Dionifius.
X«vMr/4N/ vi^us, , 64S Cardinalis, 57»
Rtuntt unde? 6 6 Rigt obiefla,
f
634
Rh^bmnui Maurus , 434’ Mtrti Fraacix ducis a Nor-
RAaricnaa bellum, s^t cbmannis occifi iit meatio ,
RhMittu, . »87 .43s,8eftq.
Rimpbltfift prxliiim, 174* & Se^rrrn/ Fraacix ducis filius ,
Ic*!* •
433*ipfi> R-ichardoquedu*
•i

RifgnUmt Phliuntem lova- cibus exfi ad Carnutum


'' 5s' oppidum NorthmanniyS39
Riim/ctiUims Saxoaes Sc.Rthnms Vvifcardus , 461.
MofeoS profligat ,
, <46 465 . obiit iifd. 8c /eq. .

Rttntitri» a Foederatis ca- Reberttu rex Francix , 471


' pra, 641 Rpbtrtm rex Neapolitanus ,
Rfrvrari^ amiboa lalaria, „io§ ' • i •
>
»4S ... ;
- r f i.R^trttu Imper; Conflanti*
Rh»4 $gu$Uy n ; . ao3, ndp. ; ’ - 49^
AfiaaDS» j .
i64v. Rikwms Bavarys Imp. 519
capta a IiMtU» fis obiit, 5 m
541& .t Re^errw, Sorbona , Vide, Sor* >

^di colo&uevmUnr i 177 ibona.


RAodiicum Pridia bellum ge- Rtbtttm* ,. Princeps. Palati*
runt contra, Byxantios , ‘ous, .390 ,

179* a Romapit, lj?cia&,.R«^«'r»/ Molifmeofis, Abbasj


Cana tis adempta, mul* ,477
.
' Re*

Digitized by Google
» .

INDEX* Tjti

lt«4 «rN(/CUroinoaMoittCo- Oux Hirpaaorum


mcsj . caefusj 64S
UtUtm» resgeftx « sa . $*/« urbs 580
s»HochHt\ 49S pratlium j 509
Ktdtlfbmt Imp>fuh Grcgoria 8,o/0mmmdn uxor Alboini a ,

'i X. 49 J» oblita ttid^ 389


Burgundix « tum K»M$dit filix Cxroli M, 419
luUx xcK« 44 i> lUr^m nalcituta ili

434. Rmdtricms rex Hirpanix* 4 >I


rex Francorum a X*x[«/p^«x Imper.M4ximilia<
414. obiit, iktd^' oiF. obiita Sf 9
C Joaanes] 54^ Ktffiniu Aqullejenfisa 310
Mtgfrm* cornea A pulixj 479 ejus, ac mortia ipfina fic
Rex fit ab. Anacleco j i^*iA meotio, 317
Hogniut Tarracooenfia dux a InfuU d Daois expu.
501 'gnata a ^>4
A«/ia dux Northmanoorum obTelTa ab Heorico
fit ChrifiiaouSi 454 Valefiot 549* cjps incolc
g««4 condita 83- in earegea domiti , 564« capta ab lu-
.-qqota/Bc quinam ii fue- dovico XUIa
• rtnta 8}, 84. 85, .Petrus capta, ^44 , .

fRomx fedct» 4 v capta ab^ ^nfcinvU de<Perpiniani co-


. Alarico, 313. &feq.a Be< mitatum, cetlic Hifpanis
Urario, 37t Grxeia Im- CaralusVHWrcxFranciXa
r peratoribua erepta 5,4.
4<f
Jt«m4»« tedes t* Avenionem rex Perfarum, 518
translata, 503. 504 Ri^tei Tiroleafes inlurgunt
mtriMA Ecclefiz -multa do- m
fiavaros , 641. Bava-
nantur a Pipino, 4x1. d nam ferro &
igne depopu-
Carolo, 41» lantur, d4x
. ^

A*4M4«» Lecapenus Imper* Rm/fuMt &


Eleutherius-, x7o
449* pellicar , 4 ja. iUrrrMu Archithala0us Bata^
SAm4Juu Imperat* Conllan- vus incredibile damnum
,tini F« .450 Angliaiufert,do)*occum-
A«« 4mm Oioi^esj 449 bit, 413
obit* 470 JUu/MdWrduxCarqli M. 4^^ '
"
Argyrasa 467
5 . R(in«4/d«4 , 459 S
R«m«A & Remi hiftoria , 8».
83. illius rcsgeilx,<W«8c^ QA^mJU princeps dux
feq. . «3 e comite primum fa- '

RMd«/«rM, Medicus 155* CtusdSigUmundo* sat .

Hm/srdtut (Petrus^:. ;
ii id* S»kAm4i* dux bmmaouelSa-
lucia-

Digitized by Coogle
1 , ,

7}t INO 'i x;


lucianosoceupat j Y5i*Ca- s*ivht0 fuHanaSi
rolus dux oppugnatur ab SM/vf Ms Albigenfis, jgi
Henrico IV. fji. pax fafta SMm*rU condita, di< capta
55^. cum Mantuano bellat ^ '
aSalmanafaro, dd.qua ra«
f 5 S>. • trone coloni in ^ eam pro>
SitUuMUDax a Gallis vinci-
'
turad Siaflardiam 614,
fefli ,
a Pericle domiti, m7f

'irrumpit in Galliam, 617 SatnititiemiH bellum, 154* Ut


Cafale impetrat , 6x9. pa , »7 *
cem faciteum Gallis, <sjo SMm/in , , it.& feq,
Gallos deferit, 6^t y it. ejus hiftoria,
S< i Jd6. j 8 a & feq. obiit
SmitllicHs C^Ant. ) • %mdilidtrimntun oppidum ia
S»hllimt i ,
17» •
Gallia obfeflum, 74»
Sstinarum faptUi , 8; SMtmhartnmt , 44»
SMUntnf* territorium datam feptem , «oi
Romano Pontifici , 4»a &»^«r Chriftiaoos vexat ,
Sktriltgtrum pvnx IJU & »86. feq* &
'feq. Sacrilegi eas mirabi- ^Mpfhc, loa
li cafu perpelli funt tres, S4T« uxorAbraamf, ?•& 'o.
(iiJ. obiit , iiidm
Smdohtms f Jac») Card* 74j- Ssr»ctnl vidid Conftantino
UntUres Iodi fub Philippo, Pogonato, 40;. Hifpanias
%66 occupant, 417. a Carolo
Sagittarius , 8c Salonius , Martellofufi,4i6.Cretam
.

J94 occupant, item Apuliam 8C


Sagra fluvius, 114 Calabriam , 4x8. 4»9> Nu.
Sagtsnnt excifa, 179 ceriar collocati , 490. in
Salamiitia pugas s I17 Hifpania vi^ inf^niter,
S4/«m , five Hiemfalem , 9 700. feq. inde prorfus eje. &
sstUca lex fervata in Philip- ^li j 7»P
po Longo, 507. in Philip, Sttrdictofis Synodus catholi-
po Valefio, iiid. ca, »91. altera Philippis
SaUmfUmx hifloTiais , a»» habita ab Arianis, quam
Salmanafor f 66» 67» 79.^0 8c Sardicenfem vocarunt
ialmsatmt y »8' M.
Salsmt , five Salina , »07 Sardinia cspts a Federatis,d7g
Sslsmm nafeitur , »7; regnat, Sardinia occupaM, 6 ff
%6, ejus gefUtiidf fi. mo- Sargsn quis fuerit, 81
ritur , (8 Sarra Columnenfisejufque ac
Saltalat Epifeopm,
397 Nogareti, equitis Franci,
principatus i Sa- tn Bonifacium Pontificem
baud^g dttce qccupacuc>; 5 faAuni / • ‘ t 7oa
S«->

by Ctooj"L3
, ,,

1 N D E X. fii

iatyrniniu Trib. Pl« »o 8 * 464. Henriei V» 478. feq. &


» 7 o Schi/ms (ub lonoceniio II.
5 . «sarwsi»»/ martyr,
S»turnin\n latio regnat, 48- 479.1ubFriderico ^nobar^
Smvoiutrtl» , (Hieronymus) bo 1 . 481» 8e feq» fbb Ludo
vico Ba varo, 505
J37
S»mIj aj. obiit, S 4 Uhifm» poft Gregorium XI.
SmuIms , vidt Paulos» 5 * 5 » l^tri dc Luna, 5 »o

SmuIms du*, lublaturo , 5 **


J»S
Siixo Succos deferic o. fuit Laurentius
, S7
arbiter Danos inter &Sue- Papa , '
3 ^»
cos , 6 if SeMtcKms profligftus a Ba-
S^x9n$t d Carolo M. domiti varis, 64 *
4*» ^chtUriM t . 5 ^f
Sr«W4 , (Mucius ) 115 ^htmhtrgims dux , 5^4-
ScMiiger, (JubCarfar) 55* Lufitanorum reflituit ,<03
(fofephus) 557 Hibernos cedit, ^*4
Stiiltgtri Verone vieinifque Sreri Britanniam occupant

in oppidis principes, 504 jsj. a Palladio ad hdeiii


definuut ibidem dominari, converfi, 535. infeCii he-
reit , 548 . tumultuantur
5 «9
StMxdtriigus , 5 l 4» 5 sd. obi* >*7
Scytht. Romanum imperium
it , 517. in Italiam Pio II»

evocatur , 5 »3 lacerant,
Sc»»t» , 454 StytJr*monachi de Trinita-
^(»PmU Chrifiianos vexat, te otiofas queiliones Ie-
runt , 3^4
*<54
^ .

Stheukii munimentum abHi. %tyihtuHm in Aliam irruptio


fpanis captum j 7 o. recupe- b8 Darium vincunt , 407
ratum a Batavis, 57 S Comesa GeUai*
p. Sei^9 Africanus, 160. 161 co necatus, 33^
in Africam trajicit, i 6 t S. , *77
htb»punut rex Lufitaoic in
Poenos debellat, 161» con-
tra Antiochum profr^us Africa vi<Ius , 55®
^06 Stbtin coelitus incenia, <>
185 . obiit, •

&td*eit , 48. 6p
L>S€tfk Afiaticus vicit Antio-
chum, diditi» Conflantinopolitana ,
V, sHfi* iSmilianus Cartha- 3«9 .
.
ginem evertit, 198 » Numan- Stditlt Neapolitana, . 583
tiam, xoo. obiit, »06 S*g»r , I»
ScifimtM ambo in Hifpania Stgu/u capta d Gallis, 645
c*fi »>>s recuperata, ^5®
,
iciifmA Imper. Heniici IV. S«)«i>»r,

Digitized by Google
, .

m
SthmeldMrm» res geft»
I N
> 17^
t EX.
Strttrhu ^ ili
>
& feq. & 108. & feq. strviit ^llum t aaOt eunt
Synodus*
Spartaco, 19} »«4
'Seirtumt, 144* »4^» feq» &
Ahala , irrvilimt It»
Antiocho filio conjugem Strvimt Tullius* 84
cedit* M? St/Mt rex ^gypti. 39
* i 5 tf. 173
Ceraunus Stti naCcitnr * 4
Philoyator * 185 Sttii/i»i ) »39
Sthmrmt i tnatre occifus * So) Stihtm tex dEgypti* 9»
1. Turea* Stverimniit * Jtf
Stlmtt II. Stvtrmmt Abbas* }6S
Mmmitus Achajae ret * 56 S>StKtrimmt Noricus * 343
SiUnunttt urbs everfa * I »«S obit* 3ti
SiUam Rex Judat, ^8 Stvtrmt Imperat* ejiifque ge-
5 MM* 6 > fla * s4o. feq. &
S*m*lt t 38 Stiftrtij alter Imperator in
^
Stmidikirm nvc )’uliai sdi
, Italia , 343
S*f»tmrUtti , »93. 300 Stvtrut Trevircofis, 3tT
S*mi^hgi»mij 334 Stvtrmt Ceflr * »7^. *8o
Stm*r*mt$ * 7 Stvtrmi hereticus* 3^3
Smstttrih , 67. Soi (neiAirtit Stttrm Synodus * 404
ejuS Herodotus* 9 LStxttu primus e plebe Cen-
*’

StnttM 440« 44 ^ Inl » . »14


Snt»ltt Vide * fiernardinus Stxtm/ PhilorophuS, 159
Vide* Catharina. SftrtiM dux fortiflimus* s»*
tmffitnf» Prelium* dii &feq,
Stmtmo t vidli i RoAanis* dit^tm urbem jferoboamus
If» condidit* 38
I ( Rex Amorrh, ) 18 SU^ifmtruM «aflatio* it
Sfh»r 0 * 13 Sitilim captai Belifario* ^rt
S^ttm ducum ad Thebas ex- eju$ reges Hierofolymrta-
peditio* 4f num regnum t^tinent *
Stftima Synodus cecumeni- 490* Pranci ea potiuntur,
ca* 4»o -
494* amittunt , iHd. fub-
StrttgHh templum dirutum * mittit cervices jogo(*alH«
309 co, «I*
8 #r«« 4 uxor Stilichonis oeci* SteiUMH aggrediuntur Athe-
fa* « 313 ntenfes* tif
Strtktt iavafor Romane fe- Sicmlt vefpere* 494
dis* 43 * Siemli Italia pulfi* 49
Striti conficiendi ratio 2 Per- Sitgtnitrmm regnum * i

fis allata* 373 iidtnms Apollinaris* 331


StTftnt eneusj 18 Sigtbtrtmtttx Francorum 399
39«
« . »

I M 1 > E X: 73?
'

39U obiit ce ia ^rofos » 178» & feq,


Sig^trtus Dagoberti P. 40J « S^iui r I Ium Romanorum
Sigifmmndms Burgundix fCX t >»o.&feq, •

j^tf.ejus hiftorta
, ^74 •S$ei*tus Jefii infiituta» 543.
Sigi/mtndui rex Huogltix, • in Franct^nt revocata . 55^ '

fxo. fit ImperatOfi' iM. & leq> Pragam redufia »


obiit ,
• 1. k i ' 5»} 5^0* l.utettx Scholas in-
SigismundMt rex Polonix * flaiirat».; . iiid.
5 S 8 . f 59 . :Sfehsrh , II
(Carolus)- fJ* S«fr*m oftns'»• . 1*3
Siltfim fuba^aa Succis» 5^7 S»dem« Se Gomorrha» 10
Siliftgi Baeticam invadant» S. ^elt«>''is , ' 35 *
Sflimuuuiu Ff limi F- 515
Silius Italicus» >49 III. in locum fra-
Mtfialtnx »
Silius amafius >39 tris fiibifituitur »619. mo*
Silphium (mando natum» 100. ' ritur» 6 t6
Silvtrius Papa » '
379 Draconis leges
StliH » .96*.
Silvius Vide , ^neaS abrogat» loo. ejus xtas»
Simsm Cleophx filius» *i 6 104.
SimscH Tacobi filius» ' >1 S ^^'4 uxor fiiQini» 384
SiaM» Magus» ' %49 Sophi», Mater El^oris Han*
Simtn Pontifex» S94> noverani» ,v « 437
ticci-
> fus » I9f Softhocltt i •' i»4
Slmtnidss f tig SophonUix i. !<>. 8f feq. ,'

Simplietms Vienncnfis» 309 Siphut Perfidis rex,» i quo


SimplUhis Cilix » )8t Sophi didi » 519*
Sm«I mons Oreb » ij SorhtH» < Robertus} a quo
»' _
SIrIrte/ Papa '309 SefJ»M initium » J03
Sirmit"fis Synodus» >95 &tfih*»osy• 150
Si^s rex Perfarum s 397« Ssrer Papa» &
>17
feq. Spdrt» condita» 13
sifuru,
'
'XO ^«rr«nrr » J . >14
*»8 Sptu^us,- .•
%sfiphms % i ^ 135

sixtus prhnus Papa » S.Spiridiu, >87
Sixtus II. 171 Stunisluus I.- Rex Polonix
Sixtus V. Papa, jIo creatur » t’ 646,6^^ I

Slippsnhushius i Mofcis CX- StmplHoimsu CThomas) 557


Ius» Sturrtnitrgius Oux Gallos re-
_

'Spiyrum condita» 54 pellit » 644, Arragoniam


Suhitskius ( Joannet) l>oIo* invadit » r . 653
nix Rex ef igitur» 6 li Stutius, »5o
SsriWr bellum Grxc(frum » Stuurutiut Patridlia4l9. 4>o
lio.alterutn Philippodu- Sf»ur»eiHs Impcr... 4 *^
Sr«.

Digitized by Google
yjtf 'INDE x;
Svrcorum Dtix . !«««< in Gallias irrumpunt,
.&#///• nova, J 49 3iJ«in Hifpanias, vi-
^
%ufhMivtfi» capta a Fc»de- a Theodorico, |4j
racis, 641 ^Sttl^inut Bituriccalis , S 91
$,St*fhmnmt lapidatur, ijs imlphuti Trib FL su
ejus in ventae rcTquix, 354 ,( Laurentius) 5 ?^
SttphmnMi a?!
) ^«r*ra a Crotouiatis czA,
Sr^^ 4»i«/ Ill.Papa ad Pipi. « '114
num fugit , 4ti $}>//« gefia , sya» & feq. cum
Suphsnms V.Papa, 4*4 Mario bellat, ihd. obiit ,
$. Sttfhmnm/ rex Hungariae, •
*I 3
439. uxor ei fuit Gifia, 4^*’ >07* Uj
moritur . 463. ejus ftudio Sj-w**» Stylites 3 i**JiJ
coaverli funt id Chriftia- *y*w»«A*/Pr*f. Urbis, 310
nam fidem Hungari , & i Theodoticoet‘
Tranliylvani , 4J9 3*5
Aatiocheaus mar .SymmMhMt Papa, 3^3
lyr, 34g Syntfimtt 3 ' 7.
Zttjf»{cr»t, lu SyfkMXt 161. feq* captus &
St*fth»rmt f tox eft, % 16»
Sthtntbmm, 53. 39 SyrMufx i Marcello fuut ca>
Sti*ntlMS0 34 ptae, 160
Straht, P49 fjvtM/M captus dimittitur t
brr4^itf/4 Comet fecuri per* flf,

'
cufTus,
Srrar», -181 5 >8

StUichtt 3 tu Gochot delet,


T
fiiiL occiditur, ^ 1^ Mie» ^ypti rex , i »9
313
Stmdixtf d quo Studitae , 33* X Tacitus im per. >69
Sr7r«MM« Comes vi Aus d Ba T^rtnw hiftoricus, X50 .

varo, 641 T»Imm , z8


S»»« Daoisbellmaiafernnt , 333
37t. Poloniam fubjugant , Taf/arW*» Galliae Dux cum
398.a Brandenburgicis vi- exercitu profligatus ca* &
Ai , dix« Pomerania exadii, peus, 645
cardunt tn Boruflia, 614 famitrlMet , 513
613. Saxoniam invadunt^ T4v«*4re« Cyri filius,
-
'
97
646U Mofeis ingenti clade Txncndms de Altavilla, 4^»
exfi, 634.^53 T»nt»lm4 Ganymedem ra*
S«/rM regnum ufarpat Caro- ' puir , 47
Ius, 1 S4 .iU TMpiiMi. 3?
SmtJ^tntnfii Cotaes » '•
376 T4j»^#rv/, fRuardusj 53»
Svfrrai»/, »30 Tmrtfiuj PatiUteba, . 4>9
r«-

Digilized by Goo^lf
, «,

l NI ) E Jf

Pyrrhum in Roma- Doridis 1 ay* St (


nos evocanti i5*«i5f 18 •

vi^i fune > t$6 Ti$rittu tyrannus, 109


T»rt»nM conditum, 99 Tiiutr primus in Troade re
captum ab Hannibale , ti* gnat, 4<S
Tsr^mM op^dum j 8 « TMr « regina i 157
T»rtjui»iH$ Prifeus , iiU. TtuTtnu cum Romanis cer-
Tarf»inms Superbusl tant , soy
T»r<jHl»im$ Collatinus , iif Tbdltt, loj
T»rt»ri CJcfi iPolonis, 619 ThnmAr i fratre vtolata ,
WmrtttTtmm eruptioi 498* It & aj
feq. TiMTt , i
r^riiw dux Sabinorum i ThArt0n% 81
^
TM$rmt Berytius, TiSria conditae , J 7. i leptem
Ttjdtt Gothorum ret, J7t ducibus obfeflfat, ab Ale-
T$KtUus exculTo Czfaris ju- xandro , 140
go Tureis fe fubmiccit TMsmi curo Laced. certant
617 * ejus uxor defendit 1x8. & feq* eos vincunt
Mongarzium , 6\\ tbid,
Ttl*meit , 4S Th$h*nl urbe fuz pulfi ab Epi-
Ttltbin , 1 6 gonis , 4f
TtUbu, Thebes oppidum ab Abime*
TtUeUu rex Spartv » 96 Iccho captum , st
Cadmi mater , 37 Thelxien 1 i y
Tthpbmt , 39 Thtmiflius Agnoeta i 369
Ttlifitt poeta, t37 Themiftixt phtiofophas , S97
In TtUbt» valle beiiatam,^tfi 50S
T«m$nu$ Heraclida, tt ThimifinUs « il8t frigie ,
TtiHfUrii fupplicio 119
501 %,Theeb*ldHtt 47 P
Hferorolymitanttm StTheedsrdm i 409
conditum i Salomone, if Thetd»tm t 371. occifiis e(l
inftaurari ceeptum fub Cy- iVitige, ibUi
ro 97 . & feq> pollutum ab th§tdb*ldus Theodeberti fi.
Antiocho , 190« ab Hero, lius , J7d. feq* &
deinftauratum, Sjo Thetdeitrtmi Theodorici fi-

Ttiurwiitndm i FcedcTatis ca. lius, _ _


376
pta. 649 Thteithmut Chilpertei F*
Terenti»* ComicUS , tot 390. obi it, A'*d.

S.Ttrep»» obit. Tbtedemr , 318


Tert»lli»»»s S ($4 TheeeUnhxxWx , ubiconvcn-
Teftamentum Rcgis Hifpa- tus faflus Ludovici Pii
niac. tempore, 4 *f
frt, R»l. Ttmf. Ttm, /• Aa Thtt-

bigilized by Google
, ,

73 * I N D E X.
Ti*»Jor0 uxor Jufiiniani , Arianis adimftEcclefias,3ot
]<^8. obiit j 369 obiic, joj.ejus pieus3o6
Tbttdtr* Iinperatrixj 44 o. 44 i &feq.
Th»td$rs uxor Con0aatii
<
-
Theodofius II. Impi. 318 mo.
,ChIorij - 171 I ritur, J46
TAi9 d0 rtis , 3jf, depofitus T^eedtf^AdramytteausImp-
abhatKticisj 3^6 4 t '

Tbiodorieut I Vifigothorum Theodotu pellex Cooftaotiai


rexj i^s ejus filia Genfe* -Irenes filii, ,
.
419 .

rici filio oupca , malc acce-


Theodosio , jj9
pta > J4J> obiit j iiid» Theodorus BiOtiini regoi con-
Tht$doricus Ofirogothorum ditor, 167
rex, 5i7< in Italia regnat Theodetus altcr Syriam pro-
vi(3o Odovacre , 34^«Nar- dit Antiocho, , 174
bonenfem. obtinet, jjp. Theodolfhus Auitliaucofis ,
< Francos vincit , mores 4*4
in deterius mutat, 361. Theognis, lol
obiit , . ibid. T heefAfchiSA , j 48
damnatus c0, 3^4. T heophurses , 418
Thtidetuut Triarii filius, 337 Thtophuni» Othonis II. uxor
Tht»doricMt T heodorici fi I. .448
Vifigothorum rex , Hiipa- Theophtlus Imperat. 418
nias invadit, 343 • Theof hilus Alexaod Epilco-
Thitdoricus Italiz rex, 359 pus, |09«&3t6
TbttdtritMsChtldcbeni filius, Theopompus hifioricus, 136
393 - 399 obi it - ibid. T hfophruflus E refius S s3
Ihttdtritus Chlodovei IL fi TheophyluSus patriarchaCon -
. Uus^ 4ir. obiit, 4>t 0 antinop«homo impurUs,
Thttdtricus a Carolo Martel- 4 JO
- lo fit rex Franciz,' 413 TA«r« infula frequentata, 54
Tbtodtrus Mopfuelienus, 309 jhetms. i Laconica profe^us
deeoquzfiio, 379 « in Lybiam, 34
Theodorus StUdita , 410.417 ThertuopyU, ad quas Lacedz-
Theodorus vir fandius, 4x8 monii contra Perfas pu
Theodorus Dyrrachinus , 49^ gnarunt, H7-r<9
Theodorus Lafcaris Gr^corum Thefeus , 4^- Minotaurum oc
Imper. 49 ^ cidit ,44» obiit in exilio,43
Theodorus Lafcaris alter I oan- Thtffalonice uxor CafTaudri,
nis filius, 4y 7 34 d V

Theodofius I. Fmp. 199,61 Im- Thejfalouicenfe regnum, 496


per. 303. ejus mores, 304 Theffalonicenfis czdcs juffu
&leq.ab Ambrofiomulta Thcodofii , 303
tus, 305 .ejus gefla, ihd. Theflalut, i quo Theffalia , 43
Theu-

r ; by \ji" '^Ic
, , , 1,

1 N D E Xi 719
rWi&r4iTheIephi pater, j9 Timecharit 154
S. Thtmms Cantuarieons , 5 o> TimoltoHi 130'
StThomiu Aquinas, 49^ Timnhius poeta, " - -
ijA
Th«ftnu Valdenfis, 5»4 * Timtthtus dux Athcn» 1 x 7
Th»m»s Agnello (Mafaniel* Timetbtut Alcxandr. Epifco-
Ius) feaicionem Neapoli pus , 5071 S «4
movet, 5Uf Timoth$Mt iEiurus , 558, eje-
TktriImMnimt i 517 Aus, 547« obiit, ibid»
ThorifmmndMi Theodorici fi- Tmtthtnt Solophaciolus ,
lius, 54 ‘ 548
Thoruntam i Svccis captum , TiraqutUus t ( A ndretS ) JJi
«44 Tirejias , 41$

TArajmmindHs , rCX > 5«5 T iri datet , 140


Tbraft* , »45 Tifmmenut Orefiis F- *4. 1

Thrmfimmmt Iacus,&adeum Tiffaphtrnes , 1x7


clades Romana, 159 Tithanut Laomedontis filius
ThrmfybulHt Hieronis frater , 4r
119 Titut Imperat. »47
Thraffiulut duz Athen* 117 Tdbist , «7
Thraiybulu* Mileti tyrannus Teirafint dux t J«J. 5«4
I oi r«/rr«r j ( Francifcus) 5 J4
Thucydidtt i i}6 obiit, 5 J7
Thuringi» ubi fita. 5x4 T elmidti dux Athenienfium,
Thymettts Athenienfium rex , I xo

S» Tele/a i Cxpionc direpta ,


Thitfiu , 36 10 7. Gothici regni caput,
Imperator , »55- ejus 3x1
gefia, aj4. obiit, Jb^d. fit Tthfamut Comitatus in Fran-
& ejus ac gefiorum ipfius cis regum ditionem quo-
mentio modo venerit, 499« hujus
Tibtrint Cacfar 584- fit Impe- comitatus hxres (uir, mor-
rator , ibld. tuo Alfonfo , Gallorum
Tlbtrius Apfimarus Imper. rex Philippus Audax , 5 <>t
409 Telumniut Vejens occifus ,
Tibullmt , 417 llX
Tiburtts bellum gcriiot cum Ttmyrit , 9«
Romanis, >34 TemacMM d Foedctatis ca-
Xiburtiiti martyr, »64 ptum, 655
Ticinenfit clades Romaodrum Torquatui filium occidit, i5 f
Ttrfitnfthnimt SuecorumDux,
M9 ^
Tigurini Caflium vincunt , 518. & feq. vincit Hatzfel-
»07 dium , ;8i belli prefe&ura
moritur, abdicat, ibid,
j 68
Tilliut duz ,

Aa » T#-
,

740 l N D E X
( Alphoofus ) 514 ptum, ejufque reges, 4«
Trttt }7i 47
TtftrvUluu ArchUbaU^us rr«//4»« Synodus ,
. 411
. Gallia;
4: . 4»4 TrypbAUM, so|;&feq,
Trmdittrts qui, 177 . hi le* Tryphtmttx Sfria;, 194
mea DonatiAarum fchif- de Tudtfiu ( Nicolaus ) Car-
matis pqftea fuere > »78 dinalis, Panormitanus &
Tr*i»»»folit qux prius Seli* Epifeopus, 7»4
OUSj Tullus Hofiillius, 84
Tr«j4»«xlmp. ijl Turbx Anglic» , j8tf. 60U
^
Tr^f^um ad Molam aGal* Oii.Batavieat, s<7S*&req.
Iis capitur , ( 09 . 8eleq. . Galliz Regis cum Papa,
TrsMsfiiurstionh felium infii • 604. Gallice, s8f* J9f.
tutum, ^x6 641.6x0. Hiingarica, 64^
TrAnJjHb/iMntinth in Latera- 643. Italica , J7J. Nea-
neafi Concilio nominata, politana, 6j6. Palatina,
490 6io. Polonica, 610. 64;
TrmfttMntiHHtn imperium , Tranlilvanica, 603
*«4 Turbo, (Martius) »fr
TTMfgxjmtiut , ( Georgius ) TureA F^dem occupant ,
JJo 468
Tt»h»€hin a Fcedcratts ea T urtATum origo , Impp. &
pta, 64« resgdla. Sia
Trebienfis cladcs Romano- Tutti ab oblidione Candia
rum , 1^9 repulli, 583. Candia po-
Tricini plebis creati primo tiuntur, 607. populantur
116 Polonlam , 6io, UKraina
Tridmtinm^jaodas 1 544* I4t eiiciuncur, 611, Auflriam
Tri$f»t 1 S invadunt , 647. magnam
Triflex Foedus quando fa> accipiunt cladem , 618. ca-
Aum j 606. quod zgre fert fi a Cafarianis
, 619.618. d
Ludovicus XIV, ilnd. Poloni , 619
Tri/fiinm vitiatum ab hzre- Turonnius Gallorum Dux ,
licis, 54* s8o. Franconiam ferro &
Trium Capitulorum hillona, igne pcrvailat, 6io.in pra-
i79 liocarfus, 611
Triumphi Romuli t 8j T«rn«iiw, ( Adriaous) 551
TriumvirAtur ti; Turnus , 49
Trivulli$u , Dux f jS Turpilius Comicils , 111
Tr«j«in condita , 4 <’s de TurrscrsmASA, [ Joannes,)
Itali a
TrojA capta ab Hercule, 41 5*4
« feq. d Grzcis , 47 Turrimnus (Vrznc.y 55*
Tr0jAHum regnum a quo ca* Tu/tAnus , ( JacobuS ) 544
Tu fci

Digitized by Googie
,
1, 3

I N D E X. 741
Tm/H fabali Tarqutafoi X98. obrft, lUd:
84 Vultutimimuui tl. ejua
TK/tmhim i RoOMais evcr- initium adftruitur, iiu.j,
fum j 48» Theodoliorellicuiciir , 304
Tyd*utj j»;4j obiit
, 30«
Tygrm$t Syriam obtinet , Vulttitmiunuslll. 3*1. male
i>o9.8c feq. fc gerit, l4o.&fe<t
Tyndmrtit^ »8. ei Laconicam obiit , 30 %
commific Hercules, 51 VuMu 'Diocletiani filia ,
TyptyrKphi» reperta « yji
TrrMDt triginta , iztf vuhrimut laipCT. ady, obiit,
Tyremillus Comes, Prorex »71
Hiberni» , vincitur yuttriuuur Ipartyr, t04
ab Rege Guilklmo 111. Vulerim* Flaccus, 130
6Z4 VuU/Strum regia ftirpi deficit,
Tyr»r«w regnum , 7®. &r feq. 15 »
Tyrium conciliabulum , »8« Vuliu Laurentius)
( 330
Tyrt Salmonei lilia, 18.41 VrUtim Gotthus 3x0
,
Tyrftmt poeta, 8j{ Princeos, 6x3. i Lu-
capit Alexander, 14 dovico XiV* Rex Angliae
Txuithut, 3 ) 0. j68 declaratus, 637
Tximitf*»f vid0 Joannes» Vulfitimut occifus , 370
SunduU in Galliae irrumpunt
V 3>4- in Hifpanias , iHd, ia
Africam , 3ax. Carthag.
ad TT jtiimtnh Laciim c*ff capiunt , 313. a Juftinia-
V Etrufci,& Boii 153 , Dovkli, 370
yiuiphuriut Aquitani» dux S,VMudrtgi($ltMs t 41
4 ^ !• Vumtrum hidorii 3 378
\tilittc*Hpt O17 Verr, (P. Terentius) Ataci-
Princeps ,
cum Liixemburgico i>uce nus, aii
prclium committit, 0x4 M. V«rre alter crnditionc cla-
Vuldtnfis i viit Thomas. rus, zzi
Vultns Irop. *98.' moritur , Vnrre (M. tcrentius
) ad
S9«> Arunus cum eifct Cannas viAus, 159
Ecclefiam periequitur , Ve/rM Gama, 330'
l^iV.oiitogrnta clericos de- Vaimilut (Franc.) 343
mergi in mare imperat , VMtttsns bibliotliecainfiitu-
300 «> 1x7
VsUutU obiicfla, 0]o VuHdtmmtiHs princeps. Ojp
VuitnrinmtiXOT Ludovici Ait> S.VJ/tfricHX
3 447
rclianenfium ducis , )o0 S .\’ td ijlut 3 51. 3
'Vdltntimisuus 1* Imperator Vf^n, (Andreas) 11 a
, ,, , ,

74t IN ) E ,X.
ftjtnret vl&i 8}> lii..iix VtttfMM* Comes czditur a
Camillus cos'domat, i}j Tureis , 619
Vellut Aureum quid fuerit, Mrri%r Praetor, 199
58.41 yttrtmio , 189
S, Vtncesl»MS , 447 Viittr , (Aur*) 30?
VtnetsUui Romaaorum ^ Papa, ^ a6j
.
J04. 505 ncier Capuanu», . 58»
V*ndocinHt Gallorum Dux Tununenfis, 347.381
640. Rcfentlaum vincit > S.y,SforJ 4 coenobium extrui-
648 ,
, tur, 483
Vkntti cum Geuuenfibus bel> ViPterinmt Aquitanus, 351
lant, 49 f.' ^ Philippo, vicitruMt rhetor , 194
Mediolani ..principe , ad Vicl»tim$ (Petrus) 55*
cos tranfit Francifeus Sfor- vitvt* obfidio , 617
tia, Carolum VllI. Vigiluntint flO
Francum intercludere co- 5. Vtgiliut , 517
nantur, 557« cum Ludo* Vigilius Papa , 360« quid in
vico Xlf. ixllant, 538. caufa trium capitulorum
cum -Ferdioando Imper,’ egent , il>id. obiit ,381
559*.c»fi Creta a Vigus Gallicix Portus» 4^40
in
Tureis, 581. Peloponne- VilUngiHs Gallorum Dux
^
fum fubigunr, «19. potiun* Namuccum &Gandavum
'
tur Peloponnefo , 4515« vi* fruftra petit, 6;o.i Cxfa-
ftoriam ad Cliion repor- rianis repellitur, 636.Cre*
tant, .
^
019 monz captus , 639» cum
WtmttiMrum origo, 341 exercitu profligatus', *49
Vtntidius Parthos eiicit , 124 yiUmfiut Gallorum Dux ,
V$HMlt)ut jurifeonf. s6a <4t.Sueviam pervagatur,
VtrttlU ab Hifpanis captae 649
&reftitutae, 559. a Gallis VmurUnfif profligat Burgun-
captx, <545 diones &
Lotbaringios
v^rin» imperatrix, jjS. obi- 571- repellitur ad Rhenum,
itj U
9 57}. vidhis fitvidor iHd,
VnmcM obfeira 8c npugnata , ejus mors, 574
d Gallis , <54<$ 5. yinentii Bafilica Parif, in-
Vitrmt t ( JElitis) »53« impe- cenia , 43<5'

rat cumM. Aurelio, Uid. S. vincentii Dola Lutetiam


obiit , ihd. advela ibidemque cceno-
^/(Annius) ab Hadriano bium exftrudtum, ij 6
adoptatus, s53 Vtnetntius Bclvacenlisj 491
VtJptfiMut , ejufque gefta, Viuttutius LirintaGs t 334
»45. Judxos dcMllat , i4<* S. Vmcsntius Martyr, ^^7
Vt/pn* Sicul», 494 S, P/8rm/«i Ferraricnfls , 514
d*
, i «
, ,

I N D E Xi 74 J
dt vl» (Thomas) Card» Ca- vadat 3*4
jet. '
\?4J Vrhunus ir. Papa * 474
Vrdmm»rus 158 Vrkanus IV,
Vrb»nMs V.
4 «
VirgiiiHt mfcitur iia*obiitj 5o(
»»7 'Urbunus Vl. liid,
WgHius notatur j 7» Vrbmnut VIII.
virgini» a patre occifa^ Vrfhants Turca, 51»
yirinthi hiAotii y 199 VrU nex ,
n/cemtii pugna cum Gallis S. Ur/marut , 414
O40 Vrfieini fchilma, 30»
VifigQthknm regnum in Gal. Vfumcuffnnts , 5»7
Ilis coeptum j jxi. eorum
origo, &
res gefiar, 316 w. . .

Vitnhtnuj Scytha, 3(5. occi- t


.

ditur, Ahmir y 3**


Vitnlis harreticus
, 30Z Vv»ldr»d» 4»9
VitMlit Troentinus, a.dcpo- Pv«//>wGotthus,3zo
fitus , ihid. Wnlfiiniut Dux , 5^*
Viullius Imperator» »45 vvnrntnjis clades Hungaro*
Vitiges y 371 rum ,
7^^
Vitruvius , zxz pVielifns ,
jio. 5**
f^tttii ,fratres Haga: occifi vvido Italiar rex, 4J*
608 S.Vvil/tirordns , 4*3
Vl*disl»us Sigifmundi Polo- Vvilirlmut Northmanniae
nia; regis hlius , 559 dux , Rollonis F* 454
•VUdisUus Hungaria; rex , Vvintmndtts y 3*S
5 X <5
VUdislnus IV. Polonia; Rex, X.
569. moritur, '186

X
.
Vim» & Memminga lubito Anthi^nt Attilium
captz a Bavaris, 6j9 vincit, *57
Vlphilnt y 317 Xanthus Boeotorum rex , 5»
Vlpinnusy l6z S. Fruncifeut XaveriuS , 544
Vlrit» Eleonora uxor Regis obiit,
Succorum , 615 Xtnins , 349- 3*3
S. VlrnuHs , XeMcrutts 1 35*153
407 y
pugna. 1 04 . 1 *^
VttUdtnfis 360 Xmtfhnnts ,
Vtlfticwa Romanis bellant. Xtntfhsn y 13^
Ii6.izj.ix4 X«rx>/gelia, 117. mors, 110 .

Ulufi»nut Imper. z66 Xiphilinus ,(Joan.) 4<S9

volufius Matianus, x 58 Xnthusy »7. i 9-3‘


Vr»ng€liitt pervagatur Ger-
maniam , 581. Bavariam
Z«.
8,

m 2
I N D E Xi
. 2 «>• primus Imperator,
, ejus aliquociesfit mentio,

Z 64
AMt» i ll
Jojadar filius «
14*. obiit, }4« barreticus
luit, i4g.ejus gefta,
Znteii» t
5^8
t^7.a68, 17J
Z»eh»rUt Papa auftoritatc Zeti»nid*axot Bafiliici ,
fuarejjnum Pipino confir- Z€thu$ ,
mat, 4*1, Contra Longo- Ztiitici partitio non adeo ve-
bardos Pipinutn implorat rus, ^6
Stephaous, (tid, Zoe Imperatrix,
ZMtnri rexIfracTis, 449
«1 Conflantini Filia
Zaat!*, vid. Mcflant, 467
ZtnmrMt ubidefiaat, 471
Z»r» pater jj ZtvM^rtt Badlriaaorun rex
2«r4 rcz iCuiiopmn^ £0 7
II Zofinu aitaehoretat duo , 66
Zttto EleareSf i
'
114 Zofimu» hifloricus ,
Zan Stoicus «
j 1

i|4 Papa, jip. & ie<h


' ,

f * < .

S T E M M A. T A
ALIQUOT ILLUSTRIUM

FAMILIARUM :
! I

CUM VETERIS TUM RECENTIQRIS*

HISTORjr^’
Ex hoc Petavii Rationario potiflimum
"ad faciliorem ejus intelleftum,

'coUefta. ^ ‘

. !

» • »

; f t

-j jjr
.i.- f

Vet- Rat. Temp- Tom-t- Bbb


, 1 . : .

74 ^ STEMMA'
,''FUi?qalh- '“Efon .p. at. |Jaron. p.»l.
que Cana- &4I-
che , Al-
cyone. Pi-
Ud ice. Ca-
lyce, Peti-
mede.Filii r MeUmpui.
Septem i c^ Amythaon s P-.*?-
Ctitheus i I p. at ^Buf. p.at.
ex quo, de
Tytone Admetiu.
Salmonei p. ai.'
filia, nati . I Phetes Lycurgua.
'•
p.at.&fi. I at. {?!
.ibid.
^Colus . p. Sifyphus ,
Dcoealioai rHellen i 17 . cujui qui Cocin- C Glaucus s Belleio.
Frometbei I p. »7. ,
^ cx Ena-^ fkum p. at. dpfion.p.al.

Tiliai , Ja- I ]tet« Dei- qondidit 1 (, •

pctiNcpoa. macbi fi- p.at, APhryxut Sc


p.»7. lia . I Helle ex

I
Nephele.
•p.at.
I
Learchus de
Athamas J Meliceites,
p-at. yt« « exIno,Cad-
mi filia.
^ l
p. at.
1

I Chalcuf ap.
^Plin.vii.st. <

Tyro , filia , rVeliat.pa(.


ex qua de f
{ Neptuno
|cniti.p.at.
^l^eleus
p.al.
Dejon . $ Cephalus de
Amphi- Dotut. p. a(. c alii. p. at.
ftpoB. de cujua Magnes . r FoIydeAea
•p. X7. ptogenie p.al. J de Diftys.
nihil me- lP *«-
motabile . .
Petieres.
fctiptia p. at. *
MOHITUM piodi-
2-r r* f i>

PtiliM in hifct l»im~


tum.pa7 oli .
o.
I
>*
"
n
o.
hi titntm ftriiiunt *d I
o -
I “•
1 ==
f*rttm frimMm Jtn. - * f
&S 3 J s J » -i Boeotum , a
5^1 is «S
«r-
« I’') Boeotii
Ts ]I&
I -i iis 2
^ 3 ifti.p.a,.
-•.2 .2
i.3 1*
L
Achxua.
p. ap.

{ Jon.p. ap.

DigllizcC ioogk'
. . . . . . . .

! f Theflalut, a quo
-DEUCALIONIS. 747
r TbelTaUa diaa •

ip.ja. ^icles vel CAtnpItitnas^ fAmphiloco* &


. , j
Jocle*. p. af. p. *g. < Alcm«OB.p.al.
rAntipbatCf. < Amphalces (,
1
! p, at.
\Up. a«.
Manto -Deippie , Tydei
^ ibtd.
I Biaa< ibid> uxor
j
Wionoc. ibid. pAdiaftiu . p. a<.
^ Argia , Folyni.
« I Pattheni^aat . A ci nupta
. p. «t^
p.al.
3 Talaus, ( p. at. L^SJ.
Eriphyle > Am*
Opheltes, qui pbiatai uxot.

{
Atchemotus
^a^.
t p.a|.

ro.S A r& fMedon


1 3 S T
O-
I
primus
Bl
I Archon
Aratos & Athenis.
Alceftis.filitt p.tj.
{ Admeti uxor, ^ fi'®
S fi
Neleus —
p. at. i^iic^An-
CPeticlymenos." iJ £§!<{
« — “f I .5 *>'i dtoclus.
Nettot Sc «Cp.S*. -II' Ionum
Pero Bidntis {.Antitochos
Afiam
{ uxor . p. at. S.i{'s
•£ .-S a
in
migtaA*
e M^ S = tium
g.W'' I
M
-
SOjSe .Duces.
o Lp.si*
4 * i^ciietes
. at.
(.fpicaciiSmas
£ une , tefte 'Podalirius Sc
Apollodoro 1 .
p.j.& III. IO. Leucippus.,
rAcflnoe.quae C j Machaon,
ce>
y.alii tradunt p.at. S ex Apolline ic /Efculapium. c lebrei in bel-

Cynortz fili*
Cpeperit. (. J lo adTrojam
um fuilTe
Cmedici
Nepotem A- CaflotSc Pollux. p.4a.
roydt, Prone : rHelena , Mene-
* ‘'**
potem Lace. Tyadateus-J >
I 'de rapta, p. 47 .
dzmonis. cu- oal
P'
"1

* Clytemneftra
jus mater fuii I
,

Taygete At- (^Agamemnonis


lantis filia.ab
uxor. p. 4*.
Jove com*
Icarias. < Penelope» Ulyflit
frefla Vj>.a|. (,Ux 9i.
Bt>b «
. . . ,

STEMMA' DANAI
rQuinquaginta filii, a Da- ^ i ....
''^gyptuaV naidibus uKOcibua eccifi o- i

p. ja. ^mnn , pt«tor Lynceam .


I
* '

< "'f'*
Quinquaginta filia: quorum rAbanrent
quoru
P-i** I f
I DanauefJ niarf^p.
DanautfJ Hypermncftta fola niii jj.
Lp>|a.
cp>|a. eum Lynceum fexvavit
cum I qui (.
fetva»it,,q
'-exeagenuit.p.ji.

.^Pbccuix. p>}7'

'Autonuif Ariftxi ^Adxonit, quia Diana


uxor.p.jl. Matet 2 in cervum mutatus cfi,

Ino , Athamantis Aoiid* uxot . p. jt,

Semele , ex qua & Jove | Bacchus .


p.jl.
Agenor., Cadmus,
p.'ja. P- J7- Agave , Echionis uxot . S Penthei
p. )S. Matet ^

Polydocus. CLabdacus. CLaius . C Oedi,


films.p.jSar' p. jl.; <dp. < pus.
.
.
,
L l

I
Eotopa I filia , cu- I ‘
iusex Aftetio,Cre> j Ridamanthus
tenfium-Kege , filtiv
„fltecunt. p.jy. tt j9- ( Sarpedon
''
.
de quibus.
{
rP* J».

Digitized by Google
.. . .

CADMI ET MINOIA. 74 ^
f Megapcnthes . | Anaxagotu
F«rtus '
P- J4-
P- W*
Proetklei , iilix , fuioie
M'uo ctlebrcs

J CDanae, quz ex CPetf^uni . p. ;j.


1 AcciGuJ» <v ]uve pcpetic. C Ejui poftetos
‘'P' u- L?’ j}- t<le i p. J4. «c jv'

1 !

EthepcUa.Mi <^1.304x0131 a rThetas Dux ,

^ SAutcfiOlfcJ e Colonb Mi-


{ Polynices. p<45* jThetfandcr. ^Tifamrtns. 2p<5j. 1 nyarumexLa»
conica, p. s}.
rAndrogeos. ab /Eged
occifus. p.4]. Argia. Arifto-
I
demi Hetacli«
Ariadna.' p.<fv l.d« UXM. p.J4.
<!
Phxdra • Thzfei uxor i

Creteus
Glaucus.
tdomeneus< qfti
Trojano bello uh
Minotaurus
{ teifUii <

dc alii

f bb

gitized by Google
STEMMA
rHjrllui.
'Tieicnlet ) p.joAso*C
quem ^Amphi- p.jo.flc jt,'
'Perfes
I
apud Cc-
,
«uo. V Theflalaa.
Vellej. L).
I
pbeum Soce- I p«3$« I

rum reliquit P*
Pater, p. J*.
&feq.

AlC«lU.p.J4>

Asaxo • I
ABtiochus S Philas . p»
mater v-p. 5 *. ci*»
( Alcme- Iphiclus jolaut.
(.aae.p.iJ. p. 50 . f p.S«.

Stueneiem. rEurjrftheasi cui Hercules


Stheneleui.
«c quem
ex quo &Ni-J fervivit. p. jj.
prole lua oc~
cippe. Pelopii 1 cum onmi
«1«, aattts. j cidlt Hyllus, Herculis fi.
p.j4, U«W‘P*S«*
Helas . p. I*.

Meftor.cni ex tf- fHippothot , filia , CTaphinm fPterelas •

fidice, Pelopis
fi.ef qu* ex NeptunoC node . p. <p.J5*
lia nata eft.p.j4. tpeperit.p. jj. Ui- C.

rpilios novem , Taphii


Eleftryo.qui filiis occifos . p.js-
j
ex Anaxone.J Alcmenam , matrem Her-
Alcai filia ^ colis, p.jj.
genuit. p.l«> I
Licymnium nothum.

Gotgophone, filia, Fctictis Eolidc


CttxK ,
p.a8.& J4»

' - ‘
-od by Gooj^k __
Temcnui , vel 5 Fhaleui
Ariftomichns j Temenes un- dp. ja. d p. 51.
p. jo.
• de Afgivi Kt-
ges. p.ii.

CrefpholttM
unde Meflenii
».
Rege», p. ji.

Atiftodemus , CFiocIes& 7 unde Reget Lacedcmo.


dEutyftenes. S uiotumoiti. p. {I.

CHippota», Aletes, (}ui, ejefln Sif/phidi»


dp. j«.
Res Cdttathi cvalit . p, 5$.

Sbb 4
STEMMA TANTAU; fiT f»ElOPIS.
^

'rt

u.y
'
i
—•A,,
*

4 H
o*‘ ^ r
5
9
ft*
«L

n>
i*

w ^ ^•3 Si» g § R-|


illi

W• nB M
Prt
I- t s"*

• C JBS- • sc“ -
77 PS

5
-
.:r. w •• f»

n w9 n'^: 3 - .">
'

c 5 =rx n. 9 5 s^ 2
2.r.»
«
«. 3 c M
_
»»_
9 M n P O* fi •» f-
o • »» o ^
S*'>
£ SrT:*T5 s-
•?s
S-K^l S
0 u. ft,*n
**

r
£>8
~ A -^ i
-— —"^1
2 •
n S>
-sta?' S>
.
‘S-i.&s!
^
5*

7- !T 3 2 .
•* •
d5
S
?-S*
o • a
w - •«
S 2 -S
^ SI •3
S"|* 7
B' B?'
,»w*
?
fi?
_ o s
• B
5 tr
R’«

s
s*>>
.

2 ®
n -
N r
STEMMA' TROJANUM. 75J
.fll;

V A
i

/IS 3-gl"«*i *’•*.
, v>
»;»i
j.

I
I j
I

7.t»
? .;S
s.'- >5 &•
i
.tu

ti S8.«s
?r
^ • 1 • •••

sPa-.

;us
h • <

t <

y-~ 1

Iii£)(tized by Coogle
. .

/ /. I o iJ T Er' M.M A

C
'^-SeltiAuilI. rSeleucof
- ' CalliAicua,. J Ill.Cecau-
J
Setcttcat ^ Aotiochi» rAntiochus'<< p. 174.
Jjj ^ l nui. p.i««.
Nicator. c Sotci €>tit <
p. 147 . Lp. »«. Antiochus Antiochus rSelencus
Hietat III. M. p. i IV. Thi.
p-tya, ^iM.I 7|. ^ lopatoi.
'Ftliut ex p.lis.
'Bcrinice ,
'oceifiit.
-Pf »7J.
Antio-
chus IV.
Epipha-
Lj)es.p.il<

.. '

S TE MM A

rPtol. Ceraa> Ptol.Phi-1 rPtol. Epi- fTtol. Philo.


c phanes . p. J metor . p.
nus • Agypto
exclu(hs-t tc
rlopatot 1 lIS. I 9 J.
P i7Js
Rex Macedo. rPtoI. E- '
Magai , a
nix ad tem^ vergeres fiatieoc-
pus faAus. p. I
7 S; cifus. • Ptol. Ever-
p.117. Laodice ibid. . '
geres II.J
uxoi An- Berenice leu Phy-

Meleuer , tio^! itideiti fcon.p.iU.
ftole- poft mtrtm Qii . p. occiia. 8cc.
mxust Rex Mac. 174. ibid. V CleopatiaJ
Ugi I Beiemcci Aillnoe frattum
Filius I
eidem P-*7I- UXOI. p.
I i
p.'« 44. Ptol.Philadel-^ pofiea EuiydiCe»
& t07. phus,qui patii'
'S nupta .
I
I uxot fia-
fti]. rucccdit.p.1477 V-p. 17». Luis.p.17*.

Aifinoe , Lyfi-
machif & dcin
I Cerauni fratiis .

uxor.
I
}
Ax&noe , Fhila-
delphi Fiattis
'I
Lnxot.
,

JELEaCIDARUM.' I ' :
lii
rSeleucas pSeleucus VI.
y.p.aoj. I Antiochus XI
I
J Philippus.
^'Demetrius II ^tiochns^ Demetrius III. Eu«
Nicator.
,
Gry.
,
,
I
cxnu.dc quibus, p.aop.

CDemetiius
»>!• . WP«*«P" »°J* L
c Soter, p 'Antiochus
li»i. IX. Cyxi- r Antiochus X. C
cenus . p. < Eufebes vel < Antiochus XII.
xoj.iof, (,Pius. p.aop. c.Aliaticut.p.ao9
i VII
Ij». 'Alexander Zcbina
'' ~
'T
Talfo id de
" c I
ly ao^.
/"Antiochus V. Eupatoi T;
'
< p.spt. V’ ;
-

Alexander Bala Epipha-C


I
I nis fe filium efle iauarir .C Antiochus VI. p. 194.
V.fedfalfo. p. ipj.

P T OLE MiEO R U m!
'"Cleopatra > _ celeberrima
mulier, variis Sytix R.egi.
bus nupta . p. ipj.
'
Filias, ab Evergete occi-
fus . p. ip4>

Cleopatra, patrui poftca


! uxor. p. 194. & ao4,

/~Gryphina velTtyphxna,
Antiocho Grypo nupta ; '"Ptol. Alexan*
p. aoj. der.II.p.aop.
I
<"Ptol. Diony-
c Ptol. Lathurbs. p. 204. Ptol. Alexan» fus , ultimus
qui & Philometor, p. 204,
_
i
det III. /bgypti Rex.
Ptol. Alexander -1 •. r
— p. X04.1/ aio.
p. “
^ ' r
Poft quem te.
Ptol. Appio, Nothus, Rex gnavit dubix CPtoL Aule-^ Cleopatra , ce*
Cyrenarum . p. 204. velalienxoti. p lebeirima mu>
^lOU. lier , Antonii
Cleopatra , primum La* tandem uxor .
thuri fratris , dein An- Lp- 215. dc alibi.
tiochi Cyxiccni uxor,
p. »04.

Seleuce , Fratri Lathuro


.uxor a matre dati • p.ao4.
2 ' .

STEMMA REGUM MACEDONIiE


o a »firs
? a-o

«•Sb . <*
2 s» aoo
n''5*
•P *
• *« - < 15
a>n P o
5• rsf ut

fi
§•
sl
** •nO S.
“^2 =
'

K T
1*^

" = ES"? "§


c s'-*"
o - KS 3 3
^11^1 » «2 ET- j;^-
f§;?3 ?<S§
*"
«.k .o
r-
: o
3 - t
2 s«Tg»» ^ S'^ 3
<4 r. H n .»5 S «'“ o s
• •
t M n
c .. " ^
r* f%
c e '6 <JO 2 ’ \rt
3£Ss ?
g"5a •4 9 5*1
(

«• P S
H
»n ^
i’?1i .c.y
S ^ “5*
^•s
w.t>S£5

n«•
'

2.^ 2 5®Z5 ^fig-ss^sg.^


'
^ « A o 2
-i »•
€®srn • o 2 <rg
O-O
o B >c c t ?g.R*= " 2
-•£* « •*

5 2.r ?o|-
^
} a ^a>«9a>a
a
*d'>.
«a -b
*n»
O O ^
o’k =•5.2:3'
S< • ZH’®tTkrr» rrc
li.
o 2t
0.2.3 ^ 3 2-g «•;! I
•oo»

. — Digifee4
STEMMA MACCAB;E0RUM. jsf

1 j

i Fa-^

Digilized by Googie
.

75«
STEMMA
rHpllus.
Oletcules. J p.jo.&$o.2

«jaem ^Amphi- p.jo.& j*.S


'"Terfe*
apod Ce-
,
I nuo .1 I Thefialas.
Vellej. Lj.
pheum tece- ?‘}t
tum reliquit ^ 4J*
Pater, p. J4«
& feq.
Alcxus.p.J4«

Anaxo» Antiochus C Philas . p<


Terfens
Jovis •& mater *-?•$<• 2s*»
Alcme- Iphiclus jolaus.
Danaes < l_nae.p.js« Lp»S» l p.5<.
filiusi A-
crifiiNe-
pos.p.jj. Stheneleni, rHuryfthens, cui Hercules
«quo &Ni-J fervlvit. p. iJ. quem&
cippe. Pelopis I cum omni prole Tua oc-
lilia natus . 1 cidlt Hyllus , Herculis fi.
,
l.lius. p. 50.
P- J4*

HeUs P-J<*

Meaot.cui ex Lv- CHippothoe , filia , CTaphiom rPterelai


fidice , Pelopis
n4c qux ex Neptunoc unde • p. < p. JS*
lia nata eft.p.j^ CP*P«*«*P' JJ* tlS- L
rpilios novem , a Taphii
EleAryo.qni I filiis occifos . p.j$.
ex AnaxonCi J Alcmenam , matrem Het-
Alcsi filia 1 culis, p.jj.

genuit. p.j«t f Licymnium nothum. ‘

Lp*JI»
Gorgophone, filia, Feiiex» Eolidc
coxot . p. aS.de JS>

Digitized by Google
_

[~Tem«nat , vel Cfhaleus CRhegnidas.


JAtiftomichn»^ Teaienes nn- dp. $2. d p. ji.
dp« 50. • de AfgivI Ke-
ges. p.$i.

Crefpholltff
unde Meflenii
Reges’, p. 51.

Ariftodemus , CTrocles & 7 unde Reget Lscedxmo-


H** c Eury ftenes< S uiotum orti . p. s >•

Hippousi S Aletes. <jui, eiefVis Sif/phidit»


p. j5. 2Res Cdimthi cvalit. p.jd.

Bbb 4
-

STEMMA TANTAU; fiT t»EtOPIS.

BQ>S? srs ‘2
"
K •<*«.>• y •
13 Mls|
P °
r** SS"! • 3 •g te
£ a 2 2
-*«
. n
B
o .•s|&>ns.

— o
p

«s r-S» »
^ M6P S
2.** n-
r
*
s

7
•t.

S 5?

g
•"
§.;
'
sS y

Digitized by f j
S T £ M M A' TROJANUM. 71)

L igitized by Google
.

tH : L A i t ; fi Ef.M;M A V

c ^seleii^*n. rSeleucus
! Callioicos.. J lll.Cerau-
Seltaciu f Antiochus Antiochas^i^ p. >7a. -i uus.
p.is<.
'•
Micator, c Soter . p. II. ©«9«. I
•• ;

p. lay. 'Ittf. { P.j««. Antiochus.


I Antiochus rSeleucus
M. / IV. Thi-
{ t Hie;a» III. p.
p. 172. ^ lopatot.
Filius es p. i>{.
'Bcrinice t
'occtTus.
'-P? >7|.
Antio*
I
chus IV.
Epipha*
L4cs.p.it<

STEMMA

rptol. Cerau- rPtol.Fhi. f Ttol. Epi- J^ol. Philo-


nus t Agypto I lopatot c phanes p. ' metor p.
. .

excluths-, -
P- «7Ir C Ilo. tSj. 1 iK. ipj.
Rex Macedo, rFtoI. E- Magas , a
nix ad tem^ Tcractes •
^1 fratre «-
' Ptol. Ever-
pus faAus.^ p.I7J; cifus.
P* ‘7*^ " Laodice ibid. o •

/
getes II.i
t r' uxor An- Berenice t feu Phy-
Meleaget ^ . tiochi itidem ^ feon. p.i Id.
ftok- poft Fratrem ©s» • P- OCCifai:a flcc.

msusi Rex Mac. 172. ibid. -


t* Cleopatra!
l4gl Berenice, Atfinoe . fratrum
us.S
EiUus eidem I
P-»75- ^ uxor. p.
p.«t44* Ftol.Fhiladcl> j poftea Eurydice,
I
phust^i patri S nupta uxor fra>
I
feq. fucceiut.p.i07 Vp. 172. Lttis.p-X7<,

Atfinoe , Lyfi-
machi, Sedeia
Cerauni ffauia
uxor. p. !<{.
Atfinoe , Phila.
^ delphi Fratris
i.BXOt.

Digilized by Google'
. . ,

ISELEIICIDARUM^ . '
- jji
pSeleucat 'Seleucus VI.
V.p.aoj. Antiochus XI.
Philippus.
rDemettius II, j Antiochat Demetrius III. En«
Nicator, p < Vlil. Gty cxios. de quibus, p.ao,.
>»!• V_pus. p. aoj.
C^mettiusJ
c Soter . p i rAntiochus
(.
1
,1. Cyii- CAntiochus X. T
IX, Cyii
cenus . p. c Euiiebes vel < Antiochus XII.
I
Antiocho» aoj. io,. (.Pius p.so,, XAfiatiCttS.p.so,
VII. Stdetes J .

U>. t^i. I AlMaful^r Zebina


Alexander
j
led oui falfo id de
I
(..fe iaaavit [y aoj.
''Antiochus V. Eupatoi
iT p. »»'•

Alexander Bala Epipha- C


nis fe filium elTe jaaavit Antiochus VI. p. 1,4.
li,fed falfo. p. i,j. (,

PTOLEMiEORUM.
''Cleopatra > celebenima
mulier, variis Syrix Regi,
bus nupta. p.i,j.
'
Eilius, ab Evergere occi-
fus . p. 1,4.

patrui poftea
^ Cleopatra,
^uxor . p. 1,4. & »04.

«Kliyphina velTryphina,
Antiocho Grypo nupta ; r^tol. Alexan*
I
p. xoj. der.II.p.ao,.
rPtol. Diony.
Ptol. Lathurtts. p. 104. Pcol. Alexan* fus , ultimus
qui &
Philometor, p. 204. ? der III. Aigypti Rex.
Ftol. Alexander I. p. >o4Hr p. aio.
Poft quem re.
Ptol. Appio, Nothus, Rex gnavit dnbix '

Ptol. Aule-^ Cleopatra , ce.

Cytenaium . p.204. vel alieux ori. 1


tes.p*axo. 1 lebeiiima mu*
Lginis lier, Antonii
I
Cleopatra , primum La* I tandem uxor .

thuri fiattis , dein An^ Lp. asj. U alibi.


tiochi Cyticeni uxor.
p. 204.

Seleuce , Fratri Lathuro


L uxor a matre data .
p.ao4.

|giiized by Guoqle
' .

jfS STEMMA REGUM MACEDONIiE


t5 »S e-i® Sjd 5.

" |;g
•>
- S-.3 feSlO rv-O "8 O
5 " 5 O _. „ “ £.2.»»

7A&.- ^
C* 5* 3
5% < #
S?« ;fS
- S- d >o o ^
?=•
f?'
2'2.S1»Q 2^*2*®
e
S 2.-* c.o 5
^ 5^ •00
o - 52
» S

sr*
= S
•• ^•
0 = 2
».
" 5»3 N F<S1
it. O “
"'' '»

5.S5 3
•2 EhE.S i 5
» i! c g 3

• •OCopr» »oo
00 “
_
•O " C £ 2 5 O <JS
i- ,
• a— ^
S -”* 3 " g
n •3 9 5B
o
" s 9 S
r'
i’2'SE'S?
"• B
R-
»T» • > “3
?’*: I>" i s

c:
«•
t 00 ^o ^ o o
a ®
" = §>§1' ^g.R*“ " 5
?psf“g
ST
' *
r «eLO.P-2 i.
B 2.r 9 e i

^» «>
** £ O n
P.S.
«<
r
,

ajy.irR'-
o
g’^ a
1 . r
^
I

STEMMA M ACCABiEORUM. 7J7


733.S;
£O § SS

N
c
M
X?s
21

'
t le =. *'
T"t Ii
*
r! 5

•af!

S-£-tPS>&>
•rS 7 ? 3 s“?
M '
y 2.0 B B
^
*s-^
Oi 0
••

I
>
S B
s:3 —a ?rS Jr
?£ ^.S -3 a
'

3 8 =.» «
-5
- •

p b 2 S.O
7 pa' 8.-g^
lis-.- i
9|
E-S‘B-.5
s- < 2-3 S,”
5kS-s^sss
0-0 • jo r o’ B ^
B
, , .

STEMMA AUGUSTEUM.
Cajus OAavms rjalia > ex Scribo.' rCajus & Lucius Czfares > ab AaguSoi
abC. ]uIio Cs. priore Au* | adoprati» fed eo vivo mortui,
fare adoptatus i * jgsftl uxore, na- '

& poftea diftua ^ tA: Ex ipfa vet^i Agrippa Poftumus •

C. juIinsCxfai'I Vipfanio & A- ^


OAavianus .1 gtippa^eniti Agtippina.uxot Getmaiiici.p.aaf.ajf,

Augufiui Imp.' I p. aadr

f. aaa. dcieq. ,1^' ^ Julia, L. ^milio Paulo nupta.


Lde quibus . p. aii
'"Marcdlus, cui ptiiiiuitf
pupfit. Julia, Augufti
*•
filia.

OAavia, Aagu- I MaKella. Vipfisnii Agtippx


fii Soror, Mu-J uxor, priufquam Juliam duceret,
... .
celli , Sc deinl
Antonii Trium* ] Antonia Major, DonHtio "nupta ,
viti uxor. p.aa 5 .
Veronis Imp. avia.
|

Antonia Minor, Drufi uxot, Germanici


A Claudii Imp. Matbtf ^

i^iberium Claudium CDrufus , apud


Neronem , Imp. abic Sueton. in
Vitrico Auguftoado- LTib.c.a{.
Livia Augufti ptatum. p. aaf . ajf.
Uxot pofttema,
abdufta ex ma. # ''Germanicus
trimonio Tiberii^
'
&
ab Tiberio
Claudii Nero- , volente Augn*
nls ex quo'& fto , adoptatus
^ liberoa habuit < Vetoticm Claudium p.^l^
p. aad.aji^ Drufum , cujus exf
Antonia Minore fil ji )
L.Aictunt. p. xa«.

Claudius imp<
H»- »!»•

by C,OOgl
..

STEMMA CONSTANTINI M. 759


r rCrifpus, apatreocclfas.
**Crirpus , a p.ala.
patre occlfat . p. ala.

I
I
Flavius
Conftan-
«-oniian-
I
*
.

Conftantinus
=—
«,onuantius.
Conliantius
tinus M. c Conftansi Imperatores . de quibus. p.att.
Imp. p.a75. | Eutropia . Mater Nepotiaui Tyranni.
Sc Icq. p. alp.
I
t^Helena. uaor Juliani Imp. p.apo,
Flavius Flavius )ii«
Conftan lius _Con> r Gallus . p. agp. apo.
ftantinus . x Julianus . Imp. p. alp, apj.
p.all. 8c
j
^'Tertius Flater . p.alp. & feq.
Flavius
Dalmatius / DalmatiusCxfar . p.all.
Annibalia* J
nus. p.all.
^^Annibalianus, Aea Eegum & Fonticaium
I
gentium ali.
. p.

^Conftantiat Ikiniinaoi. p.air.

C Tiberius, apud Sueton.


dTib. C.54.

0 )tufus ficNero, abTibeiio occifi. Suf


ton. inTib. c. S 4>

C. Caligula , Imper. p. a jl.


1

Britannicus , ab Nerone
f occifus. p.a40.
S Oftavia Neronis
, uxor , fed
^ ab eo rejefta . p. a40.

Digiiized by Coogle
Digitized by Googie
. . . , . J

S T E M ]V

Tredericus
Pulcher (
Imp. deli-
gnatus
p. 50J.
Rudolphus
Micis , Res
Boheiniz a
patre re-
nunciatus.

rAlbettus I. Leopoldus
Imp. poft Cloriofus '“Albettus S Albertus
f ?i~J
g
41 A I

I
devi^lum A- Dux Sue- cumttica. i 1

JS $ i dolphum vix
X d.^ Naflavium.* Rudolphus r~
- •
I
Octo audax, t Fundator , Fredecicus
F
DuxStiiix. fic ‘
Titolcnlis
1
Fredecicus.

Albecttts Sa->' Splendidus


piens live prole catue- .

Contcaftus runt.
E
Erneftus _ (
Anna, Her- i
Leopoldus c Ferreus, Sti-
F(
T-:— 1 ,j
•••»<•11» . p, ^

f tiyod by CjOOgk
, . . j .

7^2

fii
Rex '

flialu
CliU-
miri;-
I
ifli,
«doveus
r-Chlodoveus I

1- li Chri- i
I
Meroveus Chlldeii. •
I lam leli-
flianam ,

K.CX Tt»n- cus. Rex cm pfi- c


gionem
cotum ! mus ChVoi
.
{Francoiunx»
p.J15. xus
ample*
eft tius

P*JS7- J7J.

Audeflendis
Tcl Aude-
fleda , uxor
Theodorici ChiM
Ollro- Go- tui. t
thorum J7I. h
Regi».
CUotl
ffidi». uxor 4
fc malar;
Lanthildi» Vifi.»
thorut
Regi» <

Digilized by Googie
. , .

S T E MM

fCttloinan-
I
nui , Au- ~Catlomiu*
I
ftrafix Ma- nui , Neu-
I
jof Domui. ftiix Kex
I P. *!>. p. «ai.
^CaroIus
Pipinus qui line
Bievia , pti- prole obiit
i
I
mut fus I Caiolus
M. Impe- J P-4*4-

rator Oc- f Fipinuf


p. fio. I cidentis . I Italiz
Gripho, {j>. 411. I
Bjcx. p.
exciofus

i
, ..

STEM
p.<nS'
^Otto.rel OJo, veletiant
MaccA- Fudo I Comes Aaiel.
.
deinde Kex Galli« poft
feu j Carolum CialTum •
> t P-4J1.4S»'
Franci«
rHugo Ca I^Robet-
Forti*
Kobettus > Hugo Ma* I petus , I
tus Sa-
Dux Ftao> nus i Dux
Das j Dux , «c J picos,
cix, poft. f ranciz, «r dcin Rex
-
S Rex
ea R.CX J Comes Pa- 1 Franci* .
Robertui bxus contra Ca> l rifienfii P-4S«-47a.
rolam P- 4S*
fimpli- &45S Otto , Dux
cem fa> Burgun-
Aus .
pi,
di*, p.
^440. 4 $*» Emma 4J$.
uxor Ru.
dolphi , Henricns
Ducis Bur> Dux Bui-
gundi* , gundix
[ui poft poft Fra-
?ocerum trem . p>
Rex Gal- 455-
li* evafit
*.P* 4J4- Emma
Richaidi
1.Ducis
Noruuna.
Luaor.p.4SS*

Digitized by Google
.

'
E M S T E M: M
JoUnna . 1

I
Edicendi
fLudoricus X. Hutiiias , Rex Navai
Rex Gallix & Mamtz J
I
p.»o7.
rPhilivpat p. 5otf.
.'Rokt- IV. Pulcher, I Johannes I
Cj.
, I
m ii-
Cuius ex
503
JK.CX. p. •
|
cos poft d:
tus eft iu
k JP<“’ I

Kn S R«-P a Johanat, Philippus V. Longus. ^uus. p. 50


Hentici I. Rex. p. 507.
* M7^*
Regis Nt-
.

.71.
N tA
V
0i
Sl varrxi , Fi- Catolus IV. Pulchei.
lia 3c Here- Rex. p.j«7«
Dax de t Filii
faciunt • Ifabella Eduardo II.
Regi A^Uz nupte « mater
^Eduxrdi III. p. 507. .

(K
”«5 ^Tkilippat VI. ValeUut» Johannes J

i Rex
fuccelTot Caioli
, f P'JO».
Catolus , i Pulchri, p. 507.
Comes Va- e Filia, uxor ViIhelmiBo-
.c a leCus . p.' I ei , Comitis Holland.

I Princcps . 1
Dignr" Google
. , . , ,

7 5(5
< « .4 S T E


1 '
j

nohanne»
' I it. Bonu
I
Borboniu
I
Dux 'Arv
Ini*.
J
^Carolus Pettui
Botbonius,
^ lojocenf^
j
Claiemont. f maritus ]
'

I
Annx ,

I doviti >'

Filix |x
I ,
^ohannei 1 .
Ljjj.
Borbonius ;

Monpenfe-
ziiu •

LudoiriOM' Gifbetti
Botbonius Borbort
ILobetttu Lu
<Io7ici SanAi
filiaa , Cornea
, MoBpenft»
Cxios . • ‘ { Monpejlius . p.i
»
Claiomonta- 1

aus , pec uxorem


j
I>ux Borbonius .<x i I
«
p.S$a.
Dux ezeoottx
fune linex, rPtsnciJ
Monpenrtrio* Borbo
lum , & Vendo> Lndovicut •j •'
Vendi
cinorum Botbonius ' Johannes nUSa
Abnepotes ejus Comes Venv 'Botbonius^ J
fecrnot. docinus Vendoci*
cujus Futet "us . Ludoj
fuit Frincl

i.ruiiod
Jacobus 11.
Matcltix
Comes. Jok
hannx II.

J
Neap. Ma.

Digitized by Googie
n
\

1
. B«
k»na
onic
Ar
II B'

tofi
ms

i’) Ciiolai Afl^egarcfifii


• F ^sNcap.p.W4»4. Ii

Filittt Ludorici VIII.


&egis Galli*, rid.
I. Httgoali Cipcn
.

7^8 S T E-M M

'

'^«tnu n. ]ke« Aeni


I goni* . I

XaiaiBBdui Comn rAlphonfun


Sarcioonenfis, qai vel Ildephoii'
•'

ex l^roneIIa> Ra-^ futn II. Re- . Matia vel Conftaittii


niti , Rezit Atta- ! gem Attago- uxoi Ftedeiici If.lm]
goni« , fiHa ac he- mi» . P' 4*0.
icde, geauit.
Alphon- {-Kaiman-
fm , CoOdut, Co
me» _Pto- me* Pro-
j
k.*iac» . ^viac»

-
.• f I .

Digitized by GoogI
. . . ,
,

S T E

"Conflantia, "Johanna
uxor Fie- Macthxi
(lerici III. Comicis
Kegit Sici- Fuxenfis,
lix . uxor.
]oIantha
?ettu* IV. Iohannes J Ludovici
Kex Ar- < I. Kcx Ar I Andegar.
ragonix , lagonix l.uxot
Aiphonfi
VI. Filius Martinus , C Mattinus
xid. pag. Rex AttaV R.CX Sici
fupciioti. gonix
. ^ lix .

Leonora , r-Ferdinan
Johannis I
dus ]uflu
I. Rexit J Rex Arra
Caflellx
, j
gonix &
uxor , cu- l_sicilix.
jus Filius
fecundus
fuit

Ifabella .

iQiiized by Coogle
r . . . ,

.aetr t —

7?o S T E MM

rK.oWrm« ( Guillelmn*
Dux Nor- Cornei FUb-
maonix . ^ diix

GuiKetmus Guillciraut
Nothus, 11 . Rufiis Henticui 11
Conqiiz- , . . ,
Rex, qui Pa- r'MathiIdis

,
I
, I qui Rex Aiil
ftor , Dax tii fuccedit '
piimum ”
Heu- ’ gliz poft Sc
Noiman- •{ lico V. Inip. cj phanum fa-
bIz & dc
.
p. Dein
47*. •
flus cft. p.
in Rex Gothofiedo 48«. Habuiti
Angliz, Heiuicus I. , Plantagene- is in mattiJ
Robetci II Rex . p. 478. 1 tz , Andega- monio £leo-|
Ducit venfium Co- notam Guj ,
Nottnan- miti , nupta klmiV. Du)
niz > ex Ex hoc ma- cis Aquita-
concubina tcimonio na- niz , Filiairi
Filius. tus efi .
& Heteden^
Cx qua nati
Adela , Sie- pStephamii
phano , file. qm poft moi- Gotbdftcdua
lenti Comi-^J tem Henrici I.

,
ti nupta, UB- 5 regnum inva-
lide natus . v-lit
. p. 4«$.

Vilhetmui
^Meaxr. p.jffj

DiCiuir-: byCoogli
. .

S T E/M ^

l-Eduardus Nipr , de Vofldftock , CKichatduj II.


Princeps Vallix ^ objj^antc Pa* C 'legoo exutus
ttcni . p. 508.
^ licum Laaca(i|£
rPhilippa'
Lionellut Edmundi
fAn^g
I ^Roeerus I chj
de Ancuei' J Moicinie-
j Moftime-
,

'
C».
pia. Dux ^ Comitia^ lius , Co-
rii ,
Rr
Claiencix Marchix mes Mat- I K
Luxoi , unde Lchiz . i
I nri
Ccon
fapetioti«
^HcBaicut y.
fHenticus Rex Anglkz .'"HeKC
IV. Rex An- Sc Gallix.
<
pag.
gli« poft
Richaidum
i Humphre-
Ii'- !JJ-
P' So'
boi
c
,
dus , Dux bus o
Johannes 5 jj. Glocellcix ,
Vid.
deGandavo, | cfus e
i Catharini, Frorex An-
Dux Lanea- Ol
Henrici gi iz , oeci- ,
III. ftnz , Comei l Regis Hlfp. Ius ab Henri- ,01. g
Richmon- ux. Froir. Leo VI.
diz. imo
tlu
Hili. L. III
£dutidus & Comes Johannes fjohanne*
I
li

Derbius Bellofor- J ru.i


Bellof. Co
Frofl'. Hith J
tius , Comes J mes Som- S a

IV. L^IIK
Sommeife- ^ merretiui.

?•
'
'f

w—i -J .

Digitized by Google
, .

stemma iRB

fChtiftia- f Fredeticu» n. Re
nus II. vel
^Johan- Chriliiet-
nes B.ex nus, rc-
Danis Bo poftea
U cicAna»

rChtiftia- J
jius III.
Rex.

Chti-
ftianus
J. Theo-
dorici
Filius I

Comes
Olden-
buigi- lotuman Saadti
cus Rex 'butgictts. '

I
Danis
Koiva- Fiedetl-
gis . Sc rus !•
ad tem- Re» Da.
,4-
pus Sve« nis poft
cis . Chri-
ftiernum
UL
^Frcdeticu* 8c *
Hpput , impr4
I
obierunt.' i

UU» HOi- J
. Got-.^
latis Johannes Adoj
.V-toipienfis. I Epifeopus anti'

I
menih dc Lui’
^eaCs .

Digitized by Google
. j ..

77 + S T E M, M

qui Eleftors
''R.udolphus tum Fratri
Balbus i Ele- concellit
ctor Palati-
nus , a Fta-> Rudolphua
tre tertis ^ II.Eleftor
fuii ejeftus, '

Palatinus.
obiit exui
Otto lllufttis I in Anglia. Rupertus :
«K Comitibus Palatinus
V ittelsbacccn- '"Ludovicus ^rai* Heide
fibus, fc Schir. JI. Severus,
otiandus, qui, Eleftor Pa- ^Ludovicus
duifta Agncte , lacinus ' denbutgicu
Henrici Junio-
ris Falatini ,
& per uso
,
rolcniis -
Filia , poUcdii)-

ncm Palatina- Ludovicus


tns ,(quem Pa- Aor Btand(
ter ejus , Ludo- ceffor Ftat

Otto , Eic
irto Henrico dcnb. Succ
Jun.ab Fiedeti- Ludovicus fed qui dci
co II. Inip. jam Henticus , Bavarus
^ Brand. Car
acceperat ) fibi cujus pofte* Imperator 1 vendere dc
firmavit, pri- titas io pro- faflus con-
mufquc fuz nepote de- tra Frederi- Stephanus
ccntis Eleftor fecit. cum, Auftti- Baratix
ralatinus eft acum Ru-""
,
faAus .
dolphi Kabs- Guillelmui
burgici Ne- Hollandiz
^potcni.p.joj. & Hannon
cum Fratr
ex Margan
lelmi III.
landiz Scc.
redci tandi
ptus. obiit.

Albertus C
landix ,
Hannoniz ,

^Fratris.

Digilized by Googie
f“Fie4«IcttS» rfoli'
I
Palatinus PuL
I simmeiM* I Sin
Cs. 'fcu
J Alb
1 Arc
fcoi
Stephums « f
ede
latinat Siimne-
fit,
tenfis , aupeni<
quo
111 . lmp.FiIias.
Ele,
Vid. pag. fupc-
Mo|
lioti •
nus
^inj
rCafi
ChlV
Ludovictts rA fis.
Nicer , Pa-^ C
Geo.
Oao

Oigiiized by Googie
, , , . .

77« STEM M
I

* ri

'Fredeticailll. Sa
piem « EteAoi Sa
xoniz > tiya/M':
'Etneftus 1*.

EleAoi Sa~ < Johannes Con*


xoniz ftans, EleAoi Sa
unde Er* xoniz pofl Frx-
neftina l.trem


Einea no* • t

TKdeticns. men acce.«


K Bellico- pit*
•v
fas, Mar>
chio Mit*^
niz , ad 'Ftedeiicui J
Vittefcin- 11. Placi- 1
dum , tem>~ duif EleAox '"Geoif ius Catho- .

pore Ca- Saxoniz. licoium. acce-


xoliM. * XiiBudefenfot.
.

Saxonum Cathaiina
Kegem nupta Fie*
senui le- deiico II. Albertna.
Rieni 1 ia. Eleftori Animo* •

locum AI* •Bianden* fui , Dux. <


beiti III*. ^burgico •. Saxoniz
U Afca* Maichio Henticna Fiui».
Blis 1 Ele*^ Mifaiz Dux Saxoniz*
Aoi Saxo* unde AI*
Biz faftut beitina Li. Fiedeticus, Ordi
ab Impe- «ncadiAa. nii Teutonici ii
xacoie Si. Boiudia penuhi-
eifmun* muiMagifter, Al
00*. beiti Biandenbui.
gici Deceflox

Digitized by GuOgl
, . , .

S T E

nupta Chri»
ftophoto
I Palatino , rjo:
rjohanacs
\ i Z \ J
Alchymifta»
Di.
luegi iii. I.
I ai«, dcin Br:
am Eie^o
qui t
Chtiftiano,
_
buj
ratum Fra» itidem Re-
tri concef- giDanix
fic. primo ex
Ftedeti.
'cus VI.
Oldenbur»
Lgici* .
Bafgffta
vint No-
Batgguvtut
Johannes AII
libctgen. Fredericus EleAor Ar
fi*, qui II. Eleftor
Brandeo»
primus Bianden- fcc
fu* gea- burgicu*. gd<
V. 3 butgicus
0 tis Har- Succeflbi
fi»,
u chio qu(
Patris
^deticoi
Brandea» Ele
burgicu* Mo
de Eleftot Albertus
nus
faftus eft 'din
Franconi-
ab lmpa> cus , deia
latore poft Fra- fCal
Sigif. trem Ele- Chi<
mundo. ^or Bran- fis
Beatrix deaburei-
uxor At. cu* , «fiftug
betti III. [
I Achilles, Fredericus
J
I One

d by Googie
778
stem
1 perbus ,
D«;VHentkus J O
.
„oten- 1 ad
u:
aomx *!«•
Yonix —
“r„ir’Tu-Vimm»s
j, <
• I
,e|
, I

I w — -r-- I

jteiirictti
I. Luneburgi- \ laoae adcm- 1
»

Sigct LpuT. l *<1


,) cus<
PttX Biva-
1
lix I S»- Fiedeiico ,
juiitha , .nupta
sonix •
Jlatchio Duci Svcvix.
Tnfcix ,
1
'1
GttclpEM. CCuelphui
Guelpho-
Du* Bavatix<i joortuus t«-
nislV. f 1. 1
1.«^*“*®*
L&Bpoteti.
liat»
STEM
f Fredeticiu
qui-
>
qui a
busdam ia
locum Ven-
ceslai exau-
, d^oiati Im-
I peiatot eft
elcAus , fed
mox pet In-
iidias fiau-
de EleftotU
Moguot.
manu Val-
dekcenllt 1 Otto Clau- #

Comitia 1 dus. Dux


occifua. I Btunfvicen«1 rBer;

,
Beinhat-
dus , Dux
r*
1 Fiedeticus.S Pat
J 1

Biu^vU s Fius , Dux Lmq;


ceoiis. 1 Lunebuigi-
1
I
MagBUi I
Totquatus» J
Vide pagina B
fapeiioii •
-j

T
Digitized by Coogie
I

7.8 o $ T

triz , Gob-
faloa»

{ohantKS.
«e Medicis
MabtcAz <

f iliusi Con-
lalonciius •

tavrcntiut C Tettu*
de Mediciw Ftancifca
1 doMfedici

Digilized iy CioogU
>

)itized by Google

You might also like