Professional Documents
Culture Documents
اخ وطنه ناول
اخ وطنه ناول
پاي کېدا ېي له اختياره ووته ،الندې پر شنو لوخو ل په وزر ېک څړيکه شوه .وزر ېي ورپاوه ،پورته ېد خړې هي ۍ
ل لوخو ته ور وښويېده ،ځان ېي غل کړ. ورغله .چړپ! د ډنډ اوبه باد شوې ،هي ۍ
ل زړه
تته ساه وهله ،د هي ۍ په ستګو ي زور را ووست .نه خالصېدې ،په اوبو ک نږدې چړپا راغله ،يو چا ې ز
ې ې
پورته پورته غورځېده.
خول ته ر زاغ .د سپ تور وربوز و. ې ري کړې ،زړه ېي ز
پر مخ ېي توده سا ولګېده ،ست ېک ېي په زحمت ې
سي له جېبه ېتته چاقو را وايست ،يو نری غږ ر زاغ: ل نارې کړې ،ړد انسان الس ور وغځېد ،هي ۍ
شتين اغا! مه ېي حاللوه ،ډېره نه ده زخم ،ساتم ېي.
– ر
سي په خوشکه وويل:
ړ
کتي؟
ل نو اموخته ې ږ
-د سپ زويه په دې عقل ،ساراي هي ۍ
کړپا راغله .پيشو ميو کړل .و ېي ويل:
-کوکوګله ده .که ېي بيا دلته ،په کادانه ېک وليدم ،مړه به ېم ک.
چرک نارې کړې:
ې
– کوټ ،کوټ ،کټات.
پيشو وويل:
ختن چرګوړي په دومره نارو نه ارزي .پورهګل ته دومره چاپلوس مه کوه! څه دې کړي؟ دوه ر -کوکو ې
ورسپ کړې.
ې هګ دې څوارلس تازه ۍ
د بوټونو غږ د ز
کاداي له وره سه ودرېد .پيشو پورته پروړې (بوسو) ته وخته .ځان ېي غل کړ .د غوړيو له زنګ
ې
ل پر خړه ځمکه ولوېده.
وهلو ټيمانو جوړه دروازه مازې چوله شوه .درب ،خړه هي ۍ
دروازه ېبتته پورې شوه.
ستل ناره کړه.
ې
پاي وه.
ختنه ې
-بس ،موږ خو ماړه شوو ،يوازې همدا ر
ل راوګرځېده ،ورو ېي وويل:
پيشو له پورته را ټوپ کړل ،تر هي ۍ
کوي خو اوس هم ښه ده. -ستليه! بد نيپ مه کوه .تر تا لوڅ ز
ې
ستل منډه ور واخيسته ،پيشو پورته پروړې ته ور ټوپ کړل. ې
چرک وويل:
ې
-پيشو ،ټګ حيا نه لرې ،کوچنيان به څه درنه زده کړي.
پيښو ور غږ کړل:
-په دوو مردار خورو چرګوړو دومره مه نازېږه! ويده دي.
وي ويل: ېبتته را کښته شوه .تر هي ۍ
ل را وګرځېده ،ې
-وزر دې ډېر درد کوي؟
چرک ور ناره کړه:
ې
عقل! مات وزر نو ېي درده وي!؟
ې -وه کم
ل په راوتلو رډو ستګو ورته کتل.
ل ته نوره هم ور نږدې شوه .هي ۍ
پيشو ،هي ۍ
پيشو وويل:
ستم ورک که ،دا ښکل ر
بش نو د ويشتلو و!؟ ې غپ ږ ې
-رحمدله ،خدای دې دا ې
ژي ېي ټک وايست ،ېبتته د پروړې س ته وخته.
ل پر مات وزر ېتته کړه .له ې
سه ژبه ېي د هي ۍ
ستل وويل:
ې
-چاپلوس دې ېي څه نه وه.
پيشو ور غږ کړل:
-ته چا نه ېي غږول ،کرار کېنه ،د وزر وينه ېم ور پاکه کړه .ښه شوه .زخم به ېي ژر جوړ رس.
چرک وويل: ې چرک د ړټت له ګڼو ،تخته بڼکو د چرګوړو چونګا راغله.
د ې
ونيول. ز
ې ويپ ته ېپتيانو
چ ې -پيشو! ستا په مردارو ناړو ېک به څه وي!؟ سم ووايه ې
وي ويل:
خېپ راوګرځوله ،اوږد ارږم ېي وايست ،پزه ېي کش کړه ،ې ک ېي تر ېپيشو پرېوته ،ل ۍ
ستليه ر ز
ټتنه ،کم خوره .هوا دې بدله کړه. -ې
ستل غل پروت و.
ې
پيشو وويل:
ستل ،بل د رحمدل ،اوف! ورک ېي که ،سا به دې در بنده
-په دنيا ېک ېم د دوو کسانو له بويه بد راچ ،يو د ې
ک.
ل پر مات وزر ېي سه ژبه ېتته کړه. له پروړې را کښته شوه .تر هي ۍ
ل را وګرځېده ،ودرېده ،د هي ۍ
چرک ناره راغله:
د ې
ز
وتل دي ،اوږده ،کلکه مښوکه لرې ،دومره عاجزي ښه نه ده .پيشو به دې ې
اخت واي ورته ېول دې ې ل! ې -هي ۍ
وخوري.
ل وترهېده .په دېوال پورې ېي ځان ونيو.
هي ۍ
پيشو وويل:
خول خوند را بد کړ ،بس .ستا ز ز
ې ويپ دې د
اوتل ې
مپ ،دورواغ درته واي ،له وزره ر ې ل! يو به د ې
چرک نه ې -هي ۍ
لپاره ېم وڅټله.
چرک ته ور نږدې شوه .مات وزر ېي له ځانه بېل نيول و.
ې ل
هي ۍ
چرک پيشو ته وکتل:
ې
-بال دې په دا سپينو ستګو شه ،ټګ رسم نه لرې.
غل پرېوته.
پيشو په پروړه ېک ځان ته ځای جوړ کړ ،ې
ل ته وکتل ،و ېي ويل:
چرک هي ۍ
ې
-نوره هم را نږدې شه!
ل ورغله.
هي ۍ
چرک وويل:
ې
کته ،همدا ځای درته ښه دی.
-له ما مه لرې ې ږ
غل شوه ،و ېي ويل:
ې
وويشپ؟
ې -ښه کيسه وکه .ې
چتته ېي
ل غريو واخيسته.
هي ۍ
پيشو ور غږ کړل.
-مه ېي پازابوه.
چرک وويل:
ې
پيشو! چوپه خوله ښه ښکارې.
وي ويل:
ل ته ېي وکتل ،ېهي ۍ
وويشپ؟ چتته ېي ز
ې اي ،ې
-ښه ګر ې
ل په غريو ېک وويل:هي ۍ
-سهار وخته له نورو هيليو سه په هوا ېک روانه وم ،اول ېم په وزر ېک څړيکه شوه ،بيا درب ر زاغ ،پر ګڼو
لوخو ورغلم.
پيشو په خته ېک ور ولوېده:
ري کړې ،تور ،بدرنګه وربوز دې وليد.ز
-بيا دې پر مخ توده ساه ولګېده ،ست ېک دې ې
وخپ:
ې ل ست ېک رډې را
د هي ۍ
پوهتي؟
-پيشو له کومه ې ږ
چرک وويل:
ې
ل هم راوړې دي ،ټولو همدا يوه کيسه کوله.
-دلته ېي تر اوسه ستا غوندې درې نورې ساراي هي ۍ
ل وويل:
هي ۍ
چتته دي؟
ل ې
-هغه هي ۍ
پيشو ور غږ کړل:
-رحمدل وخوړې.
ل يو دم وژړل.
هي ۍ
چرک وويل:
ې
عقل پيشو ،دا خته نو د کېدو وه!؟
ې -وه کم
ل په ژړا ېک وويل:
هي ۍ
-ما هم خوري؟
چرک وويل:
ې
ول خوري!
-نه .تا به ې
پيشو ور غږ کړل:
پرېوته ،پر چمن ېي غوږ کېښود .ګڼو وښو ته پر ړټت ور وښويېده ،يوه شېبه ې
غل وه ،بيا ېي يو دم مال سه
راټوله کړه ،ټوپ ېي کړ .ېبتته راغله .په غوسه ېي وويل:
چرک ،دا تا هوښيار کړي دي.
-ې
-څوک؟
ز
مخ سوري ته ننووت .پرون هم له يوه سه غږېدې.
-موږکان .زما تر ټوپ له ې
ل وويل:
هي ۍ
ول؟
-موږک له تا ډارېږي ،ته له سپ ،ې
پيشو لمر ته پرېوته ،و ېي ويل:
ل! ته خو تر خرې هم کم عقله ېي .موږ د يو بل دښمنان يو.
-هي ۍ
-خو ما څو ځايه موږک ،پيشو او سپ ګډ سه ليدل دي ،د انسانانو په کورونو ېک اوسېدل ،د يو بل ښه
دوستان وو.
چرک ورو وويل:
ې
داس ساده خته مه کوه!
ې ل! ستا لپاره وايم .بل ځای-هي ۍ
د خندا غږ ر زاغ ،دواړو ور وکتل ،پيشو په چمن ېک رغړېدله .وروسته ېي په خندا ېک وويل:
ل! څه دې وفرمايل؟ -هي ۍ
ليدل ده ،په ډېرو ملکونو ېک ېم د خلکو په منځ ېک ژوند
ې چ دې واورېدل ،خو زه رښتيا وايم ،ما نيمه دنيا
-څه ې
کړی.
د پيشو خندا زور ونيو.
چرک وويل:
ې
ل! پټه خوله دې ښه وه .هوښياره مالومېدې.
-هي ۍ
ل وويل:
هي ۍ
پاي .په نوره دنيا ېک انسانان د
چ د هوا مرغان ال نه دي ترې ې -رښتيا وايم .هر ځای خو رحمدل دوی نهشته ې
مپ ېم د يوه ښار په منځ مرغانو عزت کوي .خوراک ور اچوي ،له ليدو ي خوند اخل .ما ته وګوره ،ېتت ټول ز
ې
پګ اوسېدل .ما په خپله مښوکه د انسانانو له ې مرغان سلګونه ېک ېتت کړ .لوی پارک و .پراخ ډنډ ېي درلود،
السونو بيسکېټ را اخيسپ دی.
پيشو وويل:
ل ،ګوره! زه خره نه يم.
-هي ۍ
خرې وويل:
چ ما توهينوې.
-پيشو ،لغ ېپ ته دې زړه شوی؟ دا څووم ځل دی ې
پيشو وويل:
ل! چټياټ دې
ګپ ،تاوان لري .ښه هي ۍ
کاشګ ېم نه وای زړوره کړې .د ځينو پوهول تر ې
ې -خرې! توبه ېم ده،
خالص شول؟
ل وويل:هي ۍ
ز
مه ېي مپ ،خو له موږ سه به انسانانو عکسونه اخيستل .د چا له السه ې
چ به مو ډوډۍ واخيسته ،خوشاله
به وو.
چرک ته ېي وکتل ،و ېي ويل:
ې غل شوه.ل ې
هي ۍ
ز
لوي دي. ز
نجوي د رحمدل ې
ې ټول
-ځواب دې را نه کړ ،دا ې
-هو .خو هاغه يوه ېي دويمه ښځه ده.
-کومه؟
جام پرېمنخ .هاغه د سه مخ ،شنو ستګو او ژېړو وېښتو واله در ښيم. -هاغه چ تر نورو يو څه ز
ګوس ې
ې ې
ل وويل:
هي ۍ
ل ده.
-هغه خو وړه نج ۍ
همزول ېي وګڼه .خو و ېي کړه.
ې دويم لور
ې -بس! د رحمدل د
ل نجونو ته وکتل ،و ېي ويل:
هي ۍ
نيول .ې
ول؟ ې ټولتي ،خو دوی تروې ټنډې
خول له خندا نه سه ې ږ
ې – په نوره دنيا ېک په دې عمر د نجونو
ويپ؟نجوي له خندا منع شوې دي .هاغه د تور ټکري نج ۍ ز ز
ل ې ې -دا
-هو ،ر ز
سپي مخ او خړې ست ېک لري.
چ له ټېکري ېي پېچل وېښته را وتل. -نه ،ور ها خوا .هاغه ر ز
ل ې
شي خا ۍ
-و ېم ليده.
کوکوګل د دې
ې کوکوګل ته کړې وه.
کليوال ز ېې مخګ ېي په ګودر ېک په زوره خندل وو .دا خته يوې
ې -مياشت
اي ته دې زړه شوی.داس مسته ېي .يار ې
ې ول
چ ې ل مخ پر ځمکه ور وسوالوه ،ورته ويل ېي ېنج ۍ
ياي ېيحياي. ز
کتي .خندا ې ل له خندا هم د شهوت مانا اخيستل ې ږدلته د نج ۍ
پيشو وويل:
-چوپ رس ،د موږک چوڼا نه اورئ!
ټول غل شول.
ل هم لښپ ته ور ټېله کړه ،دوېيو دم په اوبو ېک چړپا شوه .ټولو ور وکتل ،يوه دوولس کلن هلک دويمه نج ۍ
اخيسپ وي .يوې ېي ژړل. ز
نجوي لړزې اوخپ .هلک خندل ،خو لندې ز
ې بته له اوبو ر ېنجوي په ې ړ
ې
پيشو وويل:
تتې لري.
اوتل ر ږ ز -زما ستک تر تاس ې ز
ويپ ده ،په هماغه ځای ېک د لښپ ژۍ ر ې
ل شونډه ې
تتې دي ،د نج ۍ ې ې
ل وويل: هي ۍ
ول څه نه ورته واي؟ دواړې تر هلک پياوړې دي ،يوه يخ رپوي ،بله ورته ژاړي. ز
نجوي ې
ې -
پيشو وويل:
نومتي.
-دا باتور ې ږ
-څه مانا؟
کوکوګل دويم زوی ياي تورزن ،بس ،سونه پرې کوه .د دې خلکو ډېر نومونه ال وحشتناکه دي .باتور د -ز
ې ز ې
کوکوګل له ډاره څه نه رس ورته ويالی .يوه ورځ ېي يوې خور له باتور سه مازې
ې نجوي د رحمدل او
ې دی.
ټول يوه خوا ،باتور بله خوا .ې
ټول به د باتور تاس ې
چ ې اړول وه ،پالر ېي شنو لښتو ته واچوله ،ويل ېي ېې خته
حالل کم.
ې بچک پښو ته
چرک وويل: ې
ز
-هاغه دی ،رحمدل هم راغ.
وتل وه.
مخګ را ې
ې سی ودرېد .ګېډه ېي تر ده نيم ګز
په تاکونو ېک يو چاغ ړ
پيشو وويل:
واړول.
ې سي ښکاري ټوپک درته ونيو ،چخړنه ستګه ېي پټه کړه ،ټک ،چيوووووو ،بوڅه ېي را ل ،همدې ړ -هي ۍ
وي پټه شوه. ز
ل تر ې
هي ۍ
پيشو وويل:
-زړه دې غټ ونيسه! له دومره لرې دې نه ز
ويپ.
يو دم د کور د خوا له دروازې يو ځوان ر زاغ .له رحمدل سه ودرېد .څه ېي وويل ،ېبتته تر دروازې ووت.
پيشو وويل:
شپ له ډاره بولو ته نه رس را وتالی .تر
نومتي ،خو د ې
غتت ې ږ
مش زوی دی ،يو ويشت کاله عمر لري ،ر -دا ي ر
ې
اوسه ال کوکوګله په چوتره ېک ورته والړه وي.
غل شوه ،له لرې ېي رحمدل ته وکتل ،و ېي ويل: ې
اساي نه ځړېږي .يوه خته خو شته.ز داس په -د رحمدل برېتونه
ۍ ې
غتت يو پسه تر غوږونو نيول و. ېبتته دباغ دروازه خالصه شوه .ر
پيشو وويل:
-بايد پوه شم.
تر لښپ ېي ټوپ کړل ،د تاکونو په جووه ېک ېي منډه واخيسته .پسه ته نږدې ودرېده.
رحمدل وويل:
ول ورته ګورې!؟ مريض پسه چا جوړ کړی! ورشه ،چاړه راوړه!
غتته زويه! ې
-ر
پيشو پسه ته ور نږدې شوه .و ېي ويل:
-س خو دې غټ دی .څه بال وهل ېي؟
واړول:
ې پسه مړې ست ېک ور
ورچ ېم د وښو څکه نه ده کړې.
خول خوند ېم بد دی ،دا دوې ې
ې -ښه نه يم ،د
غتت اوږده چاړه راوړه.
ر
رحمدل په جګو پښو کېناست .چاړه ېي يوې ښوۍ ډبرې ته ونيوله.
پيشو وويل:
-شېبه وروسته به په همدې چاړه مرۍ در پرې کړي.
ډک شوې.
پسه وچونګېد .ست ېک ېي له اوښکو ې
غتت وويل:
ر
ز
اوغاي .يو څه وخت به ال نور هم
ۍ شتين اغا! په دې پسه مو د خدای زور ې
پيش ورکړې دي ،پوره لس زره -ر
ورته وګورو.
رحمدل وويل:
ختل ده؟ ز
چ سېکه ېي ېويپ ې
-نه ې
پيشو وويل:
ر
س؟ -پسه! غواړې ې
چ له چاړې خالص ې
پسه وويل:
-هو.
-په رحمدل منډه ور واخله .مناسب ناست دی ،غټه ککرۍ دې د رحمدل کوناټو ته سيخېدای رس.
پر پسه لړزه راغله.
پيشو وويل:
-هش دې هم ز
وژي ،زما خته ومنه. ې
کتي.
-له وسه ېم نه ې ږ
-بس ،د ژوند لپاره دې وروسپ قوت سه را ټول که.
پښپ مخ په پښه ځمکه وګروله ،چټکه منډه ېي واخيسته ،درب شو .رحمدل د انګورو تر يوې ز
ې پسه ،د ې
هواي ېتت شو ،په دويمه ېک ېي دوړه پورته شوه.
غتت په خوشال ناره کړه: ر
-شکر خدايه! پسه جوړ تيار دی ،له تاوانه بچ شوو.
دوړه کېناسته ،د رحمدل پټګ په غاړه ېک پروت و ،پکه ککرۍ ېي له خاورو نه برېښېده.
پيشو ،پسه ته ورغله ،و ېي ويل:
-په دنيا ېک کمزوری مخلوق ژوند نه رس کوالی ،زړور به ېي .هله ،مازې د يوه تاک پاڼه په خوله ېک ونيسه .دا
به دې د اشتها د درلودو نښه وي.
پسه په زحمت يوه پاڼه ور وشکوله ،مازې څوکه ېي په غاښونو ېک تکيه کړه.
پيشو ور غږ کړل:
ياي د پوره صحت نښه. ز
-اوس نو لږ موسک شه ،خندا ې
غتت ېي تر غاړې الس تاو کړ ،له پسه سه کال ته ننوت. پسه ر ز
سپي غاښونه را وايستل ،پاڼه ولوېده .ر
پيشو ېبتته د توتانو سيوري ته ورغله .و ېي ويل:
ل څه واي؟
چرک ،هي ۍ
-ې
چرک وويل:
ې
ز
نجوي مکتب ته نه چ؟
ې ول ناپړيپ ول .واي ې
چ دلته ې ې -
پيشو په چمن ېک اوږده وغځېده .خرې ته ېي وکتل:
غپ دي ،وږې يم ،د کوم موږک بوی دې نه دی حس کړی؟
ست ېم خو دې ې
-ږ
خرې په غوسه ور وکتل.
ل وويل:
هي ۍ
-رښتيا وايم.
پيشو وويل:
-څه؟
پاي دي؟ ز ز
ول له مکتبه ې
نجوي ې
ې نجوي درس واي ،دا
ې -په نوره دنيا ېک
پيشو کېناسته:
ز
نجوي خو ز
پوښتپ مه کوه .دلته ال هلکان په سخته مکتب ته پرېږدي، عقل ل! ډېره ساده ګله ېي ،کم
ې ې ې -هي ۍ
پرېږده.
وي ويل:
يودم ودرېده ،ې
-راځه!
واړول: اي ست ېک ورز
ې حت ې
ل ګردې ر
هي ۍ
چتته؟ -ې
چ د دې وطن د نجونو د ژوند مازې يوه څنډه در وښيم.
-راځه ې
ره شوه .دواړې پتارۍ ته ودرېدې .پيشو وويل:
ز ز
ري ست ېک ېي درلودې ،په هفتو هم نهغپ ې
شپ ،ې پنت پسته .ې -دا نجيبه نومېده .تر شيدو سپينه وه .تر ر
لمبدېده ،خو اوږده تور وېښته ېي خداي ځلېدل .د زيږو وېښتو هر تار ېي د خياط د ګوګړۍ تر تاره ډبل و.
ډاکت وليد او نه ېي چا پوښتنه وکړه.
حلق پيدا کړې .نه ېي ړ
مخګ يو دم ناروغه شوه .ستګو ېي تورې ې ې درې کاله
پاي شوه.اخت يوازې پوستګ ې ل ورو ورو ډنګرېدله ،ې نج ۍ
مشهناروغ ي زړونه نه خوړل ،بله اندېښنه ور لوېدل وه .دلته چ څو ر ز ل
ې ې ې مور او پالر ېي خفه وو ،خو د نج ۍ
خور نه وي واده شوې ،دويمه يا درېيمه ېي څوک نه غواړي.
نجيپ ته به نو کوم رويبار راته! ز
ناروغ څلور هډوک
ې ې
ل مرګ د کور پرده ګڼله.
نجيپ له رغېدو ېي هيله وخته ،دواړو د نج ۍ
ې وخت ووت .د
چيغ واورېدې ،ورغلم ،نجيبه مړه پرته وه .خدای خت ،ما ال ېتت مازديګر وليده .پهيو سهار م د کوکوګل ز
ې ې ې
والړو ېي لمونځ کاوه .سجدې ته چټکه ورتله.
بادول ،ځان ېي له خوراکه لوېدل ګاڼه ،خو
ې نجيبه ېي همدلته پرېمنځله ،مور ېي د نورو ښځو تر مخ خاورې
ما پخپله وليده ،پټه به داالن ته والړه ،د پنځو نفرو حق به ېي وخوړ .د دې خلکو ټول کړه وړه لباس دي.
غل شوه.
پيشو ې
ل وويل:
هي ۍ
داس نه دي ،يوه ورځ ېم په ډنډ ېک المبو وهله .څلور کسان راغلل ،ښځه ،ړ
سی او ې -خو د نورې دنيا خلک
ک راته نجوي .نجونو په توپز
سی او ښځه نږدې د لرک پر اوږده څو ۍ
پش منډې کړې ،خو ړ ې ې دوې وړې
کېناستل .له ختو ي پوه شوم چ د نجونو مور او پالر دي .دواړه د خپلو اوالدونو په صحت غږېدل ،نجويز
ې ې چاغ ،ې ز تګ سې ،ز
ډاکت د چيک اپ وخت را نږدې دی، چ د نجونو د ړې ويل سه دوی خو وې، جوړې روغ
ې ې ې
له بانکه پور اخلو ،دواړې بايد له سه تر پښو معاينه رس.
پيشو وويل:
داس نه دي .راځه.
ې -خو رحمدل او کوکوګله
کېناسپ.
ې ورغل ،نجونو ته نږدې
ې دواړې لښپ ته
پيشو وويل:
چکول ،ويل ېي ې
ورچ ېاغل وه ،مور ته ېي بدې ې -د رحمدل دويمه لور ېي په بدل ورکړه ،ېتته مياشت ر ې
ورچ ېم درې ځله لښتو ته اچوي ،په کور ېک ېي هيڅ هم نه را پرېښودل، مته ېم پوډري دی ،د ې پنځوس کلن ې ړ
مته حق
چ نه ،ې ړخرچ کړې ،خو مور ېي ورته وويل ې
ې پيال ېي ال
زما له دې ځايه وړې د واده ګاڼه خو پرېږده ،ان ې
درباندې لري ،خپل کور ېي دی ،که دې مړه هم کړي ،عزت ته به ېي ګورې.
چ خته له عزته ېتته ده ،ټوله ورځ د ولسوال په بازار ېک سوال کوي ،په خاورو او لور ي ز
وهل ،ويل ې
ې چيغ
ې ې
چ له خپل نصيبه ېي وګڼه ،اوس دې نصيب په ې ويل ورته کوکوګل
ې خو … وي پروت سه سپو له کډېر ې
ان
هماغه کور ېک ليکل شوی دی ،جنازه به دې ترې وچ .دا خلک خپل ټول حماقت يا په نصيب ور اچوي يا
په شيطان.
غل شوه .و ېي ويل:
پيشو ې
نومتي.
-دا مخامخ ېي درېيمه لور ده .سايره ې ږ
ل ته وکتل:
يو دم ېي هي ۍ
-ته يو وار لمر ته شه.
واړول.
ې حت زاي ست ېک ور
ل ر
هي ۍ
پيشو وويل:
-نه دې خورم.
ل لمر ته ودرېده.
هي ۍ
پيشو وويل:
ک نه ده
ځلتي ،خوار ۍ – وزرو دې اوه رنګه رڼا پيدا کړه ،اوس نو د سايرې وېښتو ته وګوره! ستا د وزرغوندې ې ږ
(شت زيپ) ېي يوازې جوړجاړي ته ماتله ده ،رحمدل يوخته ،رحمدل ېي په پټه د سودا خته کړې .بس! مالګه ر
ښخ هم اوالد نه لري .ړ
ډاکت ې ويشت لکه ولور غواړي ،کونډ تر اتلسو لکو ور پورته شوی دی .کونډ له ې
اول
خت ،کونډ څه تاوان کوي! که ېي اوالدچ مشکل په تا ېک دی ،وچ ېي ،خو کونډ ېي نه م زپ .ر ورته ويل دي ې
چ مرداره ده، واي به ې ښکل پېغله خو به ېي سات ېتت وي ،که وتښتېده ،ې
ې داس
ې ورته پيدا کړ ،وا وا ،که نه ،په
هل ،ول ېي.
ل د مرګ پوښتنه نهشته .بس! يوازې د مردارې ټګ ور پورې وتړه .ټک ،پر تندي ېي وله. د لته د نج ۍ
ل وويل:هي ۍ
ز
قانوي ودېدا جواز نه لري ،وروسته ېي هم ل خپل واک لري ،تر اتلس ز ۍ
کلپ خو ېي -خو په نوره دنيا ېک نج ۍ
خپل زړه .واده کوي ،نه ېي کوي ،څه وخت ېي کوي ،له چا سه ېي کوي! خپله خوښه ېي ده.
پيشو وويل:
ليدل ده .رحمدل -دا ختې نو بيا رحمدل دوی ته کوپر ښکاري .اوس پوه شوم ې
چ په رښتيا دې نيمه دنيا ې
ختونه نه قضا کوي ،ډېر وخت راډيو اوري ،زه هم کله کله ورته ناسته يم .يوه ورځ ېي په ر ې
اډيوک هم ستا
چ د انګرېز بچيان د کوپر ز
خته وکړه ،خو رحمدل نسوار تو کړل ،د راډيو سي ېي واړوله ،په غوسه ېي وويل ې
اښپ.
قانون ر ر
غل شوه ،دريو نورو نجونو ته ېي وکتل:
پيشو ې
غټوک ښکاري .نورې دوې وړې خويندې ېي په کور ېک
ې ل پرېمنخ،ل هم هاغه دي غا ۍ
-زرمينه ،نوريه او ګال ۍ
اوښپ وه.
ې دي .يوه بله ېي په وړکتوب ېک مړه شوه ،د دوو مياشتو وه ،کوکوګله په خوب ېک ورباندې ور
پش وې.ز
واښه وښورېدل .پيشو ور وکتل ،د خرې ډنګرې ې
پيشو وويل:
خول دې بد بوی چ.
ې چ درباندې ګرمه يم .لږ لرې ودرېږه ،د
واي ې
-خرې ،اعصاب ېم مه را خرابوه ،بيا به ې
چرګه هم له خپلو بچوڼو سه راغله.
ل وويل:
هي ۍ
ول؟
ښايستوک ده ،خو غاړه ېي سه ښکاري ،ې
ې -د رحمدل دا دويمه ښځه
پيشو وويل:
څپتې نښه نومتي .دا د رحمدل د ې ړ
څپتې نښه ده ،رحمدل درانه السونه لري ،خدای که ېي د ې ړ -نيازۍ ې ږ
ر
مياشت هم ورکه س.
ل وويل:
هي ۍ
ول؟ نيازۍ څه کړي وو؟
-ې
چرک ته وکتل:
-پيشو ې
چ ېيادبه ېي ،د ماشومانو ختې نه دي. ز
واي ې
چرک ،چوچوي دې لرې که ،بيا راته و نه ې -ې
چرګه له خپلو چرګوړو سه الړه.
پيشو وويل:
م ته د موږک برېت هم ښکارېده .د پش ګرځېدم ،شپه وه ،خو سپوږ ۍدباندې په خوړو ې مخګ
ې شپ-دوې ې
ک ېک ورته کېناستم .يو ځای پرده چوله وه .رحمدل له نيازۍ مچکه ز
رحمدل غوسهناک غږ راغ ،په کړ ۍ
غوښته ،ساده مچکه نه وه ،له شونډو ېي خوله اخيسته ،خو د نيازۍ زړه نه و .رحمدل ته غوسه ورغله ،له
مته حقوق نه دي څپته ورکړه .ويل ېي ې
چ يا د ې ړ ناړو سه ېي شنه نسوار بادېدل .بيا ېي د ې
ښخ غاړې ته کلکه ې ړ
در مالوم ،يا کوم بل يار لرې.
خرې وويل:
سي خو خوله نه ترې غوښته.
-نيازۍ مالمته ده ،ټکه خو نه لوېده .پردي ړ
غوس ېي د برېتو تارونه نېغ ودرېدل .و ېي ويل:
ې پيشو ور وکتل ،له ډېرې
پپ کړه.
-خرې ،ست ېک دې ې
حت زاي ورته کتل…
خرې په ر
پيشو وويل:
-زما خته ومنه.
پپ کړې.
خرې ست ېک ې
پيشو وويل:
څته در ېتته که.
-همدا اوس دې په ذهن ېک د رحمدل ې
-را ېتته ېم کړه.
درغ.-رحمدل ز
خرې وويل:
-ر زاغ.
ډبل شونډې در نږدې کړې.
ست ېم او تورې ې
ډک ږ
غپ ،له وېښتو ې
خپل ې
-مخ ته ېي ې
-دا ېي را نږدې .نو څه!؟
ز
خول
ې ترچ الړې
ډک ېخپل لندې شونډې کېښودې .د رحمدل له نسوارو ې-يو دم ېي ستا پر پلنو تورو شونډو ،ې
درغل…
ې ته
کانګ کړې ،مخ ېي واړاوه .تر ډېره ېي زړه هسکېده.
خرې ې
ل وويل:
هي ۍ
-بدمرغه ښځه .له دې سه به څوک شپه ېتته ېک.
پيشو په خته ېک ور ولوېده:
ول نصيب!؟ نصيب به شپه ورسه ېتتوي ،دا خلک هر څه په نصيب پورې تړي ،رحمدل ېي په نصيب ېک -ې
و .نيازۍ به تر مرګه همدې مردارخور نصيب ته ناسته وي.
ل وويل:
هي ۍ
پرېمنخ .د
ې مخګ غاښونه پاک
ې مچګ اخل ،خو دوی تر ويدېدا
ې مته له يو بله
-په نوره دنيا ېک هم ښځه او ې ړ
ز
مخګ تر اوبو وچ ،ستي
ې دواړو په سو شونډو او سپينو غاښونو د چا مينه راچ .ان ې
ځيپ ېي له ګډې ويدېدا
وه.
پيشو وويل:
ز
تفداي بوی ورکوي ،له -خو دلته رحمدل دوی دي .له تخرګو به ي د خولو خوړسګ ې ر
ختې .خوله به ېي د ې ې
ل به خوله غواړي .توبه.
کلپ نج ۍز
اتلس ې
غل شوه ،و ېي ويل:
ې
-ورته وګوره! د نيازۍ سې شونډې او ر ز
سپي غاښونه به دې د رحمدل پر تورو شونډو او چينجنو غاښونو
ولورېږي!؟ د رحمدل تر پنډو تورو شونډو خو د خرې شونډې ښايسته دي.
پيشو خرې ته وکتل ،و ېي ويل:
-خرې! تا ته به خوله درکم ،خو رحمدل ته نه.
خرې ته غوسه ورغله.
-نه کرارېږې؟
چرګه له خپلو چرګوړو سه راغله ،و ېي ويل:
خالص شوې.
ې -پيشو! مردارې ختې دې
پيشو وويل:
-که څوک واقعيت وواي ،مردارې ېي بول.
د رحمدل ناره راغله:
-وه د غوا لورانو ،ډوډۍ نه راوړئ ،سه غرمه مو کړه.
ل تر خرې پټه شوه. ز ټولو ور وکتل ،رحمدل د تاکونو په منځ ېک را روان و.
نجوي ودرېدې ،هي ۍ
ې
رحمدل ر زاغ ،يو دم ېي چيغه کړه.
نيول دي ،انسان مو نه دی ليدل .يوه ګوله زار (زهر) راوړئ که نه؟
ې -څه د سپ ست ېک مو راته
پيشو په ملنډو وويل:
-اه! انسان!؟ په هر چا پورې د انسان نوم پورې وي.
نيازۍ ر ز
سپي السونه لښپ ته ور ټيټ کړل ،د روانو رڼو اوبو س د پوډرو ځګ واخيست .ښځه د وړې دروازې
خوا ته ورغله.
ل تر ځان غټ چلمخ را اخيسپ و .تر
رحمدل د ونو سيوري ته پر ليمخ کېناست .کړپا راغله ،يوې وړې نج ۍ
ل له دستخان سه را روانه وه.
شا ېي بله نج ۍ
ل وويل:
هي ۍ
-رحمدل همدلته ډوډۍ خوري؟
پيشو ځواب ورکړ:
غرم ډوډۍ په باغ ېک وي. ز
-هو ،پخواي عادت ېي دی ،د هوا له ګرمېدو سه ېي د ې
رحمدل چيغه کړه!
-څه ته ګورې!؟
توي شوې. وړې نجل له لښپ ز
بدي ډکه کړه .چلمخ ېي ورته کېښود ،د رحمدل له السونو خړې اوبه ې
ۍ ۍ
ل وويل:
هي ۍ
ل ته وګوره!
-رحمدل خو په لښپ ېک هم خپل السونه پرېمنځالی شوای .دوه ګامه لرې نه دی ،دې وړې نج ۍ
له کوره ېي تر ځان غټ چلمخ راووړ.
پيشو وويل:
-دا نو بيا رحمدل ته خوند نه ورکوي ،دا خلک په چلمخ ک خپل عزت ز
ويپ. ې
نيازۍ له دوو کاسو سه راغله ،ټوډه ېي ووهله ،خو ځان ېي قابو کړ.
رحمدل ور ناره کړه:
س کتالی؟ ر ول دومره هواي ېي ،څه خته ده! کوم يار دې در په زړه شو!
ځمګ ته نه ې
ې -ې
کاس ېي پرې کېښودې.
ښخ دستخوان هوار کړ ،غت ېک ې
ې
پيشو پر خپلو شونډو ژبه ېتته کړه.
-اخ! د پسه س.
نيول وه.
ل ور وکتل ،په يوه کاسه ېک له لندې ډوډۍ مړ تاو پورته کېده ،بله د پسه سالمت پوخ س ې
هي ۍ
پيشو وويل:
اوتل وې.
ست ېم ر ې
کاس تورې ږ -خرې! شکر وباسه ې
چ حالله نه ېي ،که نه اوس به دې له ې
خرې يوازې ور وکتل.
د رحمدل دواړه زامن راغلل.
ځمګ ور ور واخيسته ،و ېي ويل: ل له ز ر
ې مش ېي دستخوان ته ورغ ،باتور هي ۍ
-والوځه.
ل ېي پورته واچوله ،پر ځمکه ولګېده ،کغ ېي کړل.
هي ۍ
باتور دستخوان ته ز
ورغ.
ډک وې.
ل د پيشو تر څنګ عاجزه ودرېده ،ست ېک ېي ې
هي ۍ
پيشو وويل:
ساتتي ده.
-خوا مه بدوه ،د دې خلکو همدا ې
د رحمدل غږ ر زاغ:
هت شول.
-باتوره بچکه! الس درنه ې
هلک چلمخ ته کېناست.
رحمدل ناره کړه!
نيول دي ،ړنده ېي ،هلک ته د الس اوبه ور واچوه.ې -مړې ست ېک دې راته
بدي ېي ور پورته کړه. نيازۍ په منډه راغله ،ز
ۍ
د رحمدل له الړو سه لنده ډوډۍ باد شوه:
سپ ست ېک دې دي ،ښوروا ټګ مالګه نه لري.
ۍ -النت ( لعنت) دې پر تا وي ،ډېرې
اخيسپ وه.
ې نيازۍ لړزې
رحمدل کاسه پورې وهله ،غوښه ېي ور نږدې کړه.
پيشو وويل:
-مخ دې ي تور رس ،ز
غوس ته ېي چل جوړاوه.
ې ې
بهېدل. اوښګ ډک سې شونډې سه سيښ وې ،خو له ستګو ېي مړې ز
ې ې ښخ ې
ښخ ته وکتل ،د ې
ې ځواي
ې پيشو
پيشو وويل:
-بال دې پرې وګرځه.
ل غږ ر زاغ:
د هي ۍ
سي وخوري ،ښځو ځان ته بل دېګ باندې کړی؟
-په کاسه ېک سالمت س پروت دی ،دا خو به ړ
پيشو وويل:
رستي. ښخ به په پاي شوې ښوروا ک يوه ز-نه ،ز
بدي اوبه ور اضافه کړي ،دوی ته يوازې لنده ډوډۍ ور ې ږ
ۍ ې ې ې
ول؟
-ې
پش ګرځه .نيازۍ ته وګوره ،سالمت رحمدل ېي په يوه اوښکه نه ارزي.
-مه ې
غل شوه ،و ېي ويل:
ې
-که ېم واک درلودای ،رحمدل ېم ېي پښو ته حالالوه .اخ! نصيب ،نصيب ،نصيب .د رحمدل ستګو ته
ښخ بڼورو غټو ستګو سم سيوري جوړ وګوره! د کربوړي غوندې ګردې ست ېک ېي يو تار باڼه نه لري ،خو د ې
ل! غاړه ېي
ځته شه ،لمر ېي پر س والړ دی ،پر نيماي غومتو ېي د بڼو سيوري راغل دي .هي ۍکړي دي ،ورته ر
ز ز
ستا تر غاړې اوږده ده ،خو د رحمدل س په اوږو پورې نښپ .د رحمدل ې
پش دې خدای نه در ويپ ،پرون ېي
نيول وه ،ګنډ ېل ېي. د پوندو چاودو ته ز
سي
ې
غل شوه ،و ېي ويل:
پيشو ې
پشز
ډک ې -که ښايسته ځوان وای ،همدا اوس ېم د رحمدل س د لښپ په اوبو ېک مانډه ،ده به له چاودو ې
چ په ختنو نوکانو به ېي ځمکه کيندله ،خو ما به تر هغو نه پرېښوده ې وهل ،السونه به ېي خوځول ،په اوږدو ر
ې
غت ېک اخيسته .د باغ تر دېوال ېم
ېږ په نيازۍ مې بيا . اوتلر وای نه ډومبک ي اخت
ې شونډو تورو له ياوبو ې ې
ک
چ بنيادم نه وای.داس ځای ېم وړه ې اړوله .غر ،ځنګل ،دښته ،فرق ېي نه کاوه ،خو ې
مچګ رانه
ې ما به د نيازۍ پر زنګانه س ايښوده ،خالص ،پاسته وېښته به ېي زما پر مخ پراته ول ،دې به
کول ،اخ ،څه عاشقانه فضا!
اخيسپ ،ما به نخرې ې
ې
غل شوه .و ېي ويل:
ې
چ انسان نه يم ،رحمدل به وای.
-توبه! ښه ده ې
ل وخندل.
چرک او هي ۍ
ې
پيشو وويل:
ول ځړېدل دی .تر اوسه ېم يو ستا خندا ونه ليده يو د رحمدل.
-خرې! ستا وربوز ې
د رحمدل غږ ر زاغ:
-دا س مات که.
نيازۍ په لړزانده ګامونو ورغله .د پسه س ېي ور واخيست ،لښپ ته نږدې ېي ډبره ورته ونيوله .ېبتته راغله ،د
ګ ماغزه ولوېدل. پسه ککرۍ ي څنډ وهله ،په کاسه ک ر ز
سپي چ ۍ ې ې
رحمدل په خوند وويل:
-باتوره بچکه! درواخله ،ماغزه به دې قوي رس.
ل وويل:
هي ۍ
باتور مکتب ته چ؟
-پيشو ور وکتل:
چ په مکتب ېک به څه زده ېک.
-نه ،تر څلورمه ېي ووايه ،پالر ېي منع کړ ،ويل ېي ې
ل وويل:
هي ۍ
چ د درس د زده کېدا لپاره به قوی ماغزه ورته غواړي.
-ښه ،ما فکر کاوه ې
پيشو وويل:
جوړول .د ولسوال په بازار ېک ېي له يوه ې -که د پسه ماغزو ،ماغزه قوي کوالی ،نو رحمدل به اوس طيارې
قصاب سه ويل کړي ،په هفته ېک د ترک پسونو دوه-درې غټ سونه ورته را ې ږلتي.
سپتو شونډو ېي ژبه ېتته کړه.
ګول ته ېي وکتل ،پر ې
غپ ې ل راغله ،ودرېده ،د باتور ې
وړه نج ۍ
رحمدل وويل:
نيول دي .په مخ ېم ميينه ېي. سپيپ ست ېک دې راتهز تګ
ې ې -ې
يو دم ېي چيغه کړه:
-ورکه شه!
مپ ترې تاو کړې ،پر خپل ټت ز ل منده واخيسته ،سايرې ته ورغله .خور ېي د صابون په اوبو ککړې
سپيپ ې
ې نج ۍ
پورې ېي ولګوله .له تندي ېي مچه واخيسته.
ډک وې.
ل ست ېک له اوښکو ې
د وړې نج ۍ
سايرې وويل:
-اه خوږې! بس ،يو څو جوړه کال ال تر اوبو باسم ،بيا به خوندوره لنده ډوډۍ خورو ،سمه ده!؟
هماغش نا امېده والړه وه.
ې ل
نج ۍ
سايرې وويل:
-ها ،دا ټيکری په اوبو ېک ووهه.
رحمدل ناره کړه.
ز
پش لري؟ پخپله به چ!؟ ـست ېک نه لرئ .دا ې
کاس ې
کاس او دستخوان ېي ټول کړل ،د نارينهوو السونه ېي ور پرېمنځل.
نيازۍ په منډه ورغله ،ې
د رحمدل دواړه زامن تش الس کور ته الړل.
پش ور غږ کړل: ز
کاس او دستخوان ور واخيستل ،روانه شوه .رحمدل ېښخ ې ې ځواي
ې
-چای او ټوپک درسه راوړه.
ل يو دم ړنګه شوه.
هي ۍ
پيشو وويل:
ورچ يو ځل خپل چرهي ټوپک پاکوي.
کته ،تا ته ېي نه دی راغوښپ .رحمدل د ې
-مه وارخطا ې ږ
رحمدل اوږد ټېغ را وايست .په زوره ېي وويل:
-هزار بار شکر.
پيشو وويل:
ز
ستوي ډکه کړه ،ډېر خوراک دې په نس ېک جوش -بالي شکر ،د وړو نجونو حق دې وخوړ ،ګېډه دې تر
خول دې را ووت .شکرونه دې
ې وکړ ،غوټه باد پيدا شو ،باد په ډک نس ېک د وتلو اصل الره ونه مونده ،تر
وايستل.
رحمدل والړ شو ،ستم ېي خوت .نږدې ېي ګنډه خالصه کړه ،کېناست .شېبه وروسته ېبتته پورته شو .په رڼه
ميدان ودرېد ،الس ېي په پرتاګه ېک ننهايسپ و.
پيشو وويل:
متي .وه ده کمعقل بچيه ،مخ خو دې دېوال ته ور-څه کوي! رحمدل څه کوي!؟ له خپلو لوڼو هم نه رس ې ږ
واړاوه ،يا تر ونه پټ شه .په هوار ميدان الس په پرتاګه ېک خوځوي.
رحمدل لښپ ته ز
ورغ ،پرتوګ ېي وښوياوه.
بته د خپلو چرګوړو ستګو ته خالص وزرونه ونيول. چرک په ې ړ
ې
ز
رحمدل اودس وکړ ،ېبتته ليمخ ته ورغ ،څادر ېي هوار کړ.
ل وويل:
شېبه ووته ،هي ۍ
-دا خلک څوک دي؟
واړول. اي ست ېک ورز
ې حت ې
پيشو ر
ل وويل:
هي ۍ
-دين ېي ښيم.
چ مسلمانان يو.
-دوی خو واي ې
ل وويل:
هي ۍ
-ما څو ځايه په نورو ملکونو ېک د خلکو لمنځونه ليدل دي .په کراره ېي کوي ،ډېر وخت پرې باس ،خو د
رحمدل رکوع او سجده سه ګډه ده.
پيشو وويل:
پش ګرځه .ښه ده! لمونځ خو کوي ،خو يو وخت له خدايه ټمبه ګرځېده .ضد نيول و ،ټګ لمونځ ېي نه
-مه ې
کاوه.
ول؟
-ې
اي څه کوم ،زامن راکه.ز
چ لور ې
-ويل ېي ې
غل شوه ،و ېي ويل: پيشو ې
لوي وزېږېدې .رحمدل خپه ز ز
پش ې کوکوګل درې پرله ې
ې شمتي ،له باتوره راباد دلوي په انسانانو ېک نه ې
-دا خلک ې
خت کوم لوی کار وکه .رحمدل تر ټولو ډېرچد ر و ،نه ېي لمونځ کاوه ،نه خوراک .بيا يوه بزرګ ورته وويل ې
ثواب د نجونو د مکتب په سوځېدو ېک ليد.
يوه شپه کړپا را ويښه کړم ،رحمدل له خپل موټره ړپتول ايستل .له ډک ز
ګيلپ سه دباندې ووت .ې
پش ورغلم، ې ې
د مکتب پر اداره ېي تېل وشيندل ،اورلګيت ېي ورته ونيو.
پاي صنفونه ېي رحمدل ته په ثواب ېک ز
د دې کوچپ مکتب درې صنفونه پخوا چا سوځول وو ،اداره او دوه ې
ور ورسېدل.
ټوچ واخيسته .و ېي ويل: پيشو ز
غوښتپ هم په اورېدو ارزي. ز ل راځه! له خدايه د رحمدل -هي ۍ
ې
ل په لړزانده غږ وويل:
هي ۍ
کته ،د پام کار ېي دی ،ښوروا…
چ رحمدل ته مه ور نږدې ې ږ
-خو تا ويل ې
پيشو په خته ېک ور ولوېده:
مخ ته خو ېي نه درېږو. ز
-ې
رواي شوې ،د رحمدل شا ته ودرېدې .رحمدل السونه لپه کړل ،د خواست په ژبه ېي وويل: ز
دواړه ې
ز ز ز ز
وبخش .يا خدايه ،ته خو ېم ې
ويپ ې وبخش ،ټول بوسلمانان (مسلمانان)
ې وبخش زما مور او پالر
ې – خدايه! ما
ښخ
ې خت دی ،له نوېلوي خداي څه چ! هيڅ! ر ورحمتې ،ستا له ې
ېږ چ يو لمونځ نه قضا کوم ،ته راباندې ې
خو يو څو زامن راکه.
ز
ژړغوي شو: يو دم
ختات کم.
– که ېم دا دعا قبوله ېک ،قول دی ،په نوم به دې ژېړ غوي ر
پيشو وويل:
-اوس نو ښه شوه ،خدای ته رسط ږدي.
رحمدل وسونګېد:
سي ورکړي ،ما ته دوه ،تربور دی ،څو -که نور نه وي ،له تربره سه خو ېم يو حال که .انځرګل ته دې ږ
شت ړ
ز
سي درلودای ،خدای که ېي په اساي تت رانه ور اچول مخګ ېي په غټ چينار دعوه را وکړه ،که ېم ړ
ې ورچ
ې
ويپ ،ټول جومات ته ېم نوی پرش ( فرش) واخيست .خو انځرګل د سلو روپو ساعت نه وای .ته خو م ز
ې ې
ورته راوړي ،د سلو روپو ساعت! خو بيا هم تر ما په انځر ګل مهربانه ېي.
يا خدايه .يا نارينه اوالدونه راکه ،يا ېم له انځرګل سه مساوي که .په دوو -دريو زامنو ېي کومه ټکه ور واچوه،
هش هم يو لمونځ نه کوي. ې
ل وويل:
هي ۍ
-تربور چا ته واي؟
-تر ټولو نږدې خپل .د تره زوی.
ول ېي دومره بد غواړي؟
-نو ې
-د دې خلکو تر ټولو نږدې خپل ،نږدې دښمن دی.
رحمدل غل شو ،تر ډېره ېي س ځړېدل و ،څه ېي نه ويل ،بيا ېي يو دم اسمان ته وکتل:
چ خپل کور ته ېم در وغواړې .تا ته څه سخته ده ،يو ځل ېم د بيت هللا
-يا خدايه .دا ېم غټ ارمان دی ې
يق ديدن په نصيب که. ر ز
س ې
چ ستا بندګانو ته الس ونيسم.
يا هللا! په دنيا ېک ېم برکت واچوه ې
پيشو له ځان سه وډونګېده:
واخيسپ.
ې روي
ۍ س کال ېي تنها د بادامو له باغه درويشت لکه
-رحمدل يو سلو شل جريبه ځمکه لري ،يوازې ږ
کتي ،غټه رمه لري ،خود ولسوال په بازار ېک د رخت په غټ دوکان ېک رسيک دی ،د پسونو ېي حساب نه ې ږ
نيول ،د سلو حجونو وسه لري ،خو بس! خدای ته ماتله دی ،تر الس ې پخپله هيڅ هم نه کوي ،چا ېي مخه
به ېي نيش ،په کعبه ېک به ېي کوزوي.
چ رحمدل دې په دومره دنيا ېک کوم غريب ته يو لسګون نيول وي. کتي ېزکات خو پرېږده ،نه ېم په زړه ې ږ
اخت ېک ېي وژړل ،له خدايه ېي هدايت غوښت.
رحمدل اوږده دعا وکړه ،په ې
پيشو وويل:
-راځه!
ورغل. وي تهز
ې ل ،ېبتته ې
-دا او هي ۍ
پيشو سوړ اسويل وايست ،و ېي ويل:
ايش .ټول د خدای له هدايته ډک دی ،د ژوند يوهتفست سه ز
ر -په کور ېک ېي دېرش سپارې قران رسيف له
مشې لور د مرګ خوا هم نه ده ترې پاي ،خو رحمدل ال هدايت غواړي .ده دا قران رسيف درې کاله مخګ د ر
ې ې
پيش کېښودې ،په خلکو ېي را وګرځاوه. بنډل يو ي ک يف سپه ورځ را اخيسپ و ،په زړه م دي ،په قران ر
ې ې ې ې
وبخښل”.
ې قبول ېم دي ،خو ما ېبتته در
ې قبول دې دي!؟ هو
“ ې
واغوسپ ،د وره پر س ېي کېښود ،په درې کاله ېک ېي چا
ې بس ،همدومره! په هماغه ورځ ېي ېبتته اوه ې
جام ور
ر
پاڼه هم وانه ړوله .اوس يوه ګوته پوي ورباندې پروت دی ،خو رحمدل په بسته قران سيف نه دی قانع،
نور هدايت هم غواړي.
غل شوه .نيازۍ ته ېي وکتل ،ټوپک ېي غاړې ته اچول و ،له ترموز او پتنوس سه را راونه وه.
پيشو ې
سي تر مخ کېښودل .پياله ېي ډکه کړه ،ېبتته جامو ته ور وګرځېده.
ښځه راغله ،ټوپک او ترموز ېي د ړ
رحمدل په غوسه وويل:
منډل .خوشاله و ې
چ د سخوندر پر ې پيش ور
ې د رحمدل خندا راغله .پيشو ور وکتل ،د ړ
ډاکت په جېب ېک ېي
ځای سخوندره پيدا شوې ده.
پيشو وويل:
کوکوګل ټوله شپه له درده
ې مخګ کوکوګله په اوالد مريضه وه .د کل يوه زړه ښځه ېي ورته راوسته.
ې -درې کاله
کوچپ ژړا ګډه شوه .رحمدل برنډې ته ور وخوت ،له هماغه ځايه ېي ز وهل ،سهار ېي په چيغو ېک د يوه چيغز
ې ې
ور ناره کړه:
ل؟
-هلک ده که نج ۍ
ښخ خوابدی غږ ر زاغ:
ې کوي د زړې
له ې
ل ده.
-د خدای داد ومنه ،نج ۍ
ايش ديګ ته ېي پښه ورا واچوله .وروسته ېي رحمدل اول په چوتره ک ډک سطل واړاوه ،بيا کړنګ شو ،ز
ې
اص.پټګ له ځمګ وويشت ،له ډېرې غوس ي پر خپل مټ کلکه خوله ولګوله .د خدای په داد نه و ر ز
ې ې ې
خو اوس د غوا سخوندرې ته خوشاله دی .يو بل ته مبارک ورکوي ،دلته تر نجونو د غوا سخوندره ډېر عزت
ز
نجوي.
ې کتي ،زېري کوي ،خو لري .دا خلک ېي په زېږېدېدو خوشاله ې ږ
سه ساه ېي وايسته: غل شوه .ړ ې
-اوف ،ورک ي که! دې خلکو ته به دې پر زړه تڼاک را ې ر
وختي. ې ې
چرک وويل:
ې
-پيشو!اوس خو رحمدل خوشاله دی ،که چرګوړو ته يو چکر ورکم ،ته وا خطر خو به نه لري!؟
نيول وې.
ې معصوم ست ېک
ې پيشو ور وکتل ،دواړو چرګوړو
پيشو وويل:
-زړه دې ،خو پام کوه ،رحمدل دوی په واک نه دي.
ل ته وکتل:
چرک ،هي ۍ
ې
چ؟-نه ې
ل وويل:
هي ۍ
-تورغوږی به څه کوم؟
-ېيغمه اوسه ،راځه.
ل له روغ وزره دوړه پورته شوه .د باتور خندا
چرک او چرګوړو سه دباندې ووته .ترپ شو .د هي ۍ
ې ل له
هي ۍ
چرک ور وکتل ،باتور په چوتره ېک ناست و ،په الس ېک ېي سه لينده ښکارېدله.
ې راغله.
ل ته وکتل:
چرک هي ۍ
ې
-ژوبله شوې.
هيل بتته ز
کاداي ته منډه واخيسته.
ې ۍ ې
چرګه هم له خپلو چرګوړو سه را وګرځېده.
ل را تاوه شوه ،و ېي ويل:
پيشو تر هي ۍ
چ لوټه وه ،که نه تر دې ځايه نه را رسېدې.
-ښه ده ې
غل شوه .و ېي ويل:
ې
-تورغوږی دوی دومره خطرناکه نه دي ،له باتور دوی وډارې رس.
چرګوړی وچونګېد:
-مورې! نو نن دباندې نه وځو؟
-نه
()۶
پيشو راغله ،پر خپلو شونډو ېي ژبه ېتته کړه ،و ېي ويل:
غرم ته چربه ده.
-ې
ټولو ور وکتل .پيشو د پروړې س ته وخته ،و ېي ويل:
کتي ،څوک قورمه پخوي ،څوک وريزې پرېمنخ ،څوک د
-همدا اوس له داالنه راغلم ،له دېګونو وار نه ې ږ
چرک او .
ې کباب لپاره پسته غوښه بېلوي ،څوک
چرک ته ېي وکتل ،و ېي ويل:
ې غل شوه.
ې
-چرګوړي خو دې ويښ نه دي؟
واړول. اي ست ېک ورز
ې حت ې
چرک ر
ې
پيشو وويل:
-ښه خته ېم نه کوله ،ډارېږي.
چرک وويل:
ې
-ويده دي.
پيشو وويل:
چرک او چرګان له پوسته کوي.
ې -څوک
ستل ته ېي وکتل ،و ېي ويل:
غل شوه ،ې
ې
ورستي.
ېږ کته .د هنډواڼو پوستګ به در
ختنه ،ته هم مه خپه ې ږ
ستليه ر
-ر
ل وويل:
هي ۍ
-کومه خاصه خته ده.
پش ور غږ کړل.
موږک منډه واخيسته ،پيشو ې
-مه وېرېږه ،نن په تا مردارخور نس نه ډکوم.
چرک غږ ر زاغ:
د ې
ل پوښتنه دې ځواب نه کړه. -د هي ۍ
پيشو وويل:
سيم تر ټول غټ ،مخور ،پوه،د
ې -ها! خود خاصه خته ده .رحمدل مېلمانه لري .واړه کسان نه دي ،د دې
عزت او د جرګو-مرکو کسان ېي راغوښپ دي.
ل وويل:
هي ۍ
ول؟
-ې
چ په درد ېم خوري.
-هيڅ! رحمدل کله کله خرچه کوي ،له زورورو کسانو سه ېي جوړه ده ،واي ې
پورته شوه .له سوري ېي س وايست ،و ېي ويل:
-اوږدغوږی نهشته ،راچ! پرون هم ټوله ورځ دباندې و نه واتو.
ستل پرته ټول باغ ته الړل .نجونو د توتانو سيوري ته پر سو غاليو
چرک خپل چرګوړي را ويښ کړل ،له ې ې
توشګ او بالښتان ايښودل.
ې
لښپ اوبو ته ور ولوېده ،د چرګوړو په يوه سه چينخ سه جنجال و. ز
لد ې وي ته وخته ،هي ۍ
ټيپ ې
پيشو ې
پيشو له پورته وويل:
-اوږدغوږی نه ښکاري.
د سپ غپا راغله .پيشو ور وکتل ،په تاکونو ېک را روان و.
پيشو وويل:
-بد مخلوق ډېر عمر لري ،ياد ېم کړ ،پيدا شو.
ناره ېي کړه!
-اوږدغوږې!
ل وويل:
هي ۍ
خت دی ،مه ېي راغواړه.
-ر
پيشو وويل:
-اوس خو ېم ور غږ کړل.
وي الندې ودرېد.ز ز
سپ راغ .تر ې
پيشو وويل:
چ سه دوستان شو.
-راځه ې
سپ وغرېد.
پيشو وويل:
چ په نوره دنيا ېک سپ ،پيشو او موږک يو ځای سه اوس .خواږه ملګري دي ،له يو بل سه
ل واي ې
-هي ۍ
مينه لري.
ل ته وکتل.
سپ هي ۍ
ل س وځړېډ ،په اوبو ېک د لښپ د ژۍ وښو ته ورغله.
د هي ۍ
سپ وويل:
-د هر کم عقل خته مه منه.
پيشو وويل:
ز
ګپ. -اوف ،سپيه! رحمدل خو نه ېي ې
چ ځان تر نورو هوښيار ې
غل شوه ،و ېي ويل:
ې
ز
ياي سه ملګري شوو!؟
-بيا هم ښه ده ،مشوره دې راکړه ،نه به ېي منم ،ې
-ته يو ځل راکښته شه.
واي!؟
-رښتيا؟ څه نه راته ې
سپ وغرېد.
-نه
پيشو له پورته ښاخه ،الندې ته ورغله ،ودرېده ،و ېي ويل:
-ډېرې مړې ست ېک دې دي ،د باور وړ نه ېي.
ک تر څنګ ېتته شوه ،الندې په جووه ېک ولوېد.
سپ يو دم ور ټوپ کړل ،خالصه خوله ېي د پيشو د ل ۍ
پيشو پورته ښاخ ته وخته ،سپ ته ېي وکتل ،و ېي ويل:
کول ،خو له تا په رښتيا کونه ورکه شوه .سپ نو چا ملګری کړی دی!
ټوک ې
– ما ې
سپ روان شو.
پش غږ کړ.
پيشو ور ې
-مردار ځړېدل ،اوږه غوږونه دې وخورې .بيا دې دې خوا ته و نه وينم.
ل ته ېي وکتل ،و ېي ويل:
چرک او هي ۍ
ې
-ومو ليدم!؟ څنګه ېم درته وډار که!؟
مخامخ ېي وکتل ،و ېي ويل:
چ نوي فرمايشات لري!-رحمدل په السونو غږېږي ،لکه ې
وي ېي ټوپ کړل ،په جووه ېک لنډه ورغله .د تش سطل شا ته پرېوته.ز
له ې
رحمدل ويل:
ز …شاوخوا سمه اب ر
هندواي څا ته ور کښته که .تر ز ې
غرم بايد ې پاس کړئ ،لوېشت ځای وچ و نه وينم .سايرې!
نجوي باغ ته
ې هته نه رس .بله خته ،وړې سې رس .س له اوسه ال څلور ترموزه چای تيار کړئ ،وچه مېوه مو ې ړ
ماي کم. ز
پش به ېي ور ېچ که ېم يوه هم وليده ،ېمه راپرېږدئ .ورته وواياست ې
غل شو ،نسوار ېي تر ژبه الندې واچول ،و ېي ويل:
ورغل؟
ې شمشت خان ته
ې غتته! حاچ
-ر
ځوان وويل:
-ټليفون ېم ورته وکړ!
د رحمدل ټنډه تروه شوه:
-ټليفون او کور ته ورتګ فرق سه لري.
د سايرې غږ ر زاغ:
شتين اغا! څو کسان دي؟
-ر
رحمدل تريو ور وکتل.
ل په وارخطاي وويل:
نج ۍ
کتدم؟
-مال څو بالښتان ې ږ
-که يو دوه اضافه راوړې ،بال به دې ووه!؟
نيازۍ سطل ته ورغله ،پيشو ټوپ کړل ،لرې ودرېده.
ځمګ دوړه پورته شوه.
ې خ سطل ور واخيست .د لښپ له اوبو ېي ډک کړ ،تر چمن ور ها خوا له ې
سپتې ښ ې
پايخ ور پورته کړې .په خوشکه ېي وويل:
ې رحمدل غت ېک
-سوکه! چا ته دې دومره سودا ده؟ کوم يار خو دې نه راچ!؟
ځمګ ته وکتل.
ې نيازۍ
وي سيوري ته پر ليمخ کېناست .ټوپک ېي ور واخيست .پيشو ورغله .د ګالب تر ز
رحمدل روان شو .لرې د ې
غټ بوي الندې ورته کېناسته .چړپا ېي واورېده ،ور و ېي کتل ،هي ۍ
ل له اوبو را وخته ،پر يوه او بله خوا شوه،
پيشو ته ورغله.
باتور ر زاغ ،د پالر تر څنګ کېناست .ورو ېي وويل:
شتين اغا! سهار ېم راسف وليد ،له کالشنکوف سه دباندې راوتل و. -ر
د رحمدل ټنډه تروه شوه ،و ېي ويل:
-نو ته څه بال وهل ېي ،تربره ته ځان کم مه راوله! په کور ېک دوه را ځړېږي.
د هلک س وځړېد:
-خو کله کله طيارې ګرچ.
رحمدل ته غوسه ورغله:
واي! نر پسه حاللېدا ته پيدا دی.
غتته ختو ېم بد راچ .ځان ته نارينه ې
-بس! له ېي ر
ل وويل:
هي ۍ
-زده ېي دی؟
-څه؟
-کالشينکوف؟
پيشو ور وکتل:
دهشګ ختې کوه .رحمدل ېم څو ې ل! ډېره ساده ېي .کالشينکوف خو عادي خته ده ،د هاوان ،پيکا او -هي ۍ
کتي. .
ځله ليدل دی ،زامنو ته ېي د څو رنګه وسلو خالصول او ېبتته تړل ور زده کول له باتوره ټک نه خطا ې ږ
غل شوه .و ېي ويل:ې
ويپ؟ هاغه تر سخ بېدې ور ها خوا ،هسک چنار. ز
-هاغه ونه ې
-هو.
مخګ د هماغه چنار په س ېک کارغه ناست و .باتور له دې ځايه کالشينکوف ورته ونيو ،الندې ېي
ې ورچ
-څو ې
راواچاوه.
ل وويل:
هي ۍ
ز
مخ د اوبو حوض ته ور کښته شوم .له
ستې شوم ،د يوه کور تر ې
داس نه ده ،يوه شپه ړې -خو په نوره دنيا ېک
داس ګېم راوړی
ې ول
چ ماشومانو ته دې ې
سي ته ېي ويل ېسي غږ راته ،ښځه ګيلهمنه وه ،ړ
ښخ او ړ کوي د ې ې
چ ټوپک لري .دواړه سه وغږېدل ،ښخ ويل چ ټوپک د ماشوم په روحياتو بده ې ز
اغته لري ،ېيرحمه ېي ې ې ې
سي بخښنه وغوښته.ړ . کوي اموخته
پيشو وويل:
-دلته دا ختې نهشته .رحمدل دوی تر نورې دنيا هوښيار دي ،ېتت کال له پله سه يو ټانک ماين پورته کړ.
چ جل د ټوي جالنو ته وړې .چا ورته ويل وو ېقوه الړه ،ما پخپله وليدل ،ماشومانو د انسانانو د غوښو ې
س نارې وه. ز
انسان په خوښه ې
همدا اوس باتور ته الس تړل انسان پرې باسه ،بس ،په وژلو ېک ېي مازې يوه خاشه ثواب ور وښيه ،چاړه
پرې ېتتوي.
نيول وې.
ې ل رډې ست ېک ورته هي ۍ
پيشو وويل:
-زه د دې درې په ډېرو کليو ک ګرځېدل يم ،يو کور هم يټوپکه نه دی .ووړ ،زوړ ،ټوپک خپله ګاڼه ز
ګپ. ې ې ې
غل شوه ،و ېي ويل:
ې
ل! اوږدغوږی ر زاغ .الړم.
-هي ۍ
()۷
ل د لښپ پر ژۍ پر شنو وښو خپله ژېړه مښوکه کېښوده .د وښو د څوکو له منځه ېي ور وکتل ،له رحمدل هي ۍ
سه څلور نور کسان د ونو سيوري ته ناست وو.
ل ورغله .و ېي ويل: ز
ل ور وکتل ،پيشو تازه د تاک د پلنو پاڼو سيوري ته پرېوته .هي ۍ
پاي وخوځېدې .هي ۍ
د تاک ې
-نو دا د رحمدل مېلمانه دي؟
پيشو وويل:
ز
ول کوې؟ چ مېلمانه دي .ې
ويپ ېي ،پوښتنه ې -نوې ختې وکه .پخپله هم ې ږ
پوهتې ې
غل شوه .و ېي ويل:
ې
چ ته د ويلو لپاره نوي څه نه لرې ،خو زما هره خته نوې ده ،نورو ته
چ پوښتنه دې ځکه وکړه ې -راته ووايه ې
اغل ېي ،له ټګ هم نه ېي خته.اوسېدل ،له نورو ملکونو ر ې
ې نه ،تا ته نوې ده ،ځکه ته دلته نه ېي
غپ په پاڼه پورې ونښته ،پيشو وويل:ز ز
غپ په تار پورې را وزنګېده ،پيشو ور پوه کړل ،ېله پورته خړه ،وړه ې
-دا څلور کسان د رحمدل د راز ملګري دي ،سه جوړه ېي ده ،رحمدل ېي په کال ېک درې -څلور ځله ډوډۍ ته
کاشګ د باغ د دېوال ها خوا در ښکارېدای ،هر يو څو وسلهوال او قيمپ
ې را غواړي .دا عادي خلک نه دي،
موټرې لري.
غل شوه ،و ېي ويل:
ې
ر
همداس په اوبو ېک
ې ل! که لږ ور نږدې شو ،ختې به ېي واورو .ته خو به رڼه ميدان هم ورتالی ې
س ،بس، -هي ۍ
غتت تر موټرسايکله ځان ورسوم. نږدې ورشه .زه به په تاکونو ېک د ر
پش وکتل ،يو ځای په پروتو الړه ،وروسته ېي مال نېغه ونيوله ،تر لښپ واوښته ،د
ل ې پيشو ټوپ کړل .هي ۍ
موټرسايکل شا ته پرېوته.
ل هم ورغله .و ېي ويل:شېبه وروسته هي ۍ
-که اوږدغوږی ر زاغ! بيا؟
پيشو ور وکتل:
منق فکر کوې؟ که دا نه ر زاغ ،بيا؟
-ول تل ز
ې
يو دم د خندا غږ واورېدل شو .پيشو وويل:
شمشت خان ډېر بړېږي.
ې خالص دي ،خو تر ټولو حاچ
ې خول
ې -د ټولو
پت ز ېي؟
-ته ي ې ر
ې
-څه د پالر زوی ېم دی! خو همدلته څو مېلمستياوو ته راغل ،يو څه ورسه بلده يم.
د رحمدل غږ ر زاغ:
-ورک ېي که ،اجب وختونه وو.
ل وويل:
هي ۍ
پش ارمان کوي؟
-رحمدل په کومو وختونو ې
پش مړه دي.
– دا خلک تل په ېتتو وختونو ې
سي وويل:
يوه ډنګر ړ
چ په سحد ېک ډزې درباندې وشوې.
شمشتخانه! هغه د کاروان موضوع دې څنګه شوه؟ چا ويل ې
ې حاچ
سي وخندل:
چاغ ،ګردي ړ
اجپ ختې کوې ،موږ نو بيا کله په کراره تر سحدونو اوښپ يو.
-پاچا! ته ام ې
ل وويل:
هي ۍ
ول؟ څه کيسه ده.
-ې
پيشو وويل:
شمشتخان د پوډرو کاروبار کوي ،په کال ېک دوه ځله کاروانونه تړي ،تر ايرانه ېي اړوي ،په ترکيه ېک ېي
ې -حاچ
خپلو نورو ملګرو ته ور سپاري.
ل وويل:
هي ۍ
-نو دوی؟
پيشو په خته ېک ور ولوېده:
-چوپ! غوږ ونيسه.
شمشتخان وويل:
ې حاچ
س کال د ايران الره سخته وه ،خو خدای مهربانه دی ،تش السګټل! ږ
پيش نه دي ې ې -ياره پاچا پوډرو نو بيا کله
دې نه پرېږدي ،په داخل ېک د پوډرو او ترياکو بازار تود و.
پيشو وويل:
شمت تر دريو ميليونو
چ په دې وطن ېک د معتادانو ې
نيول وه ،ويل ېي ې
مخګ رحمدل راډيو ې
ې -څه وخت
واووښت.
غوس ډکه ناره کړه:
ې شمشتخان له
ې د حاچ
-ورک ېي که رحمدله .پردل مرداره کړه .مه ېي را يادوه ،رساکت ېم ورسه پرېښود ،حرامو ته ېي الس ور
واچاوه ،د خدای دښمن ېم بد اېش ،له تاجکستانه په پټه رساب راوړي.
پيشو وويل:
-اجبه ده ،رساب حرام دي ،پوډر حالل! دې ړ
سي نيم وطن غرق کړ ،يوازې په همدې څو کليو ېک سلګونه
کسان معتاد دي.
ل وويل:
هي ۍ
-دا پاچا بيا څه کار کوي؟
پيشو سوړ اسوېل وايست:
چ يو وخت ټول سيند ز ز
شپ وې ،خو مور ېم راته ويل ې
تګ ې لمپ ې
-زه د نهو کالو يم ،زما په ياد ال د دې غرونو ې
په ونو ېک نه ښکارېده .لوړې او ژورې ،ټول ځنګل و ،د ابادۍ لپاره يوه لوېشت خړه ځمکه نه پيدا کېده .خلکو
وهل ،د کورونو لپاره به ېي ځمکه خال کوله ،خو اوس هيڅ هم نهشته. وي ز
ې به ې
وي ويل:
غل شوه ،ې
ې
وي ېي په موټرو ېک راوړې ،کومو ز
-پاچا د چهار تراشو تجارت کوي ،ده او زملګرو ېي ټول غرونه لغړ کړل ،نږدې ې
واچول ،الندې به ېي له اوبو را و
ې وي به ېي اره کړې ،په سيند ېک به ېي
چ د موټر الر نه سيخېده ،ې ځايونو ته ې
ز
چ کچرې او پاي دي .پاچا يوه ورځ په ټليفون ېک چا ته ويل ې
وي ې ايسپ .اوس يوازې په ډېرو لوړو ېک يو څو ې
ې
اوښان ورته تيار که.
د رحمدل خندا راغله:
مياشپ مساپر و ،نه ېي
ې شمشتخان حاچ دا څو ې -عبدالرحيمه ،ته او خدای! هغه د جنګ کيسه دې وکه،
ېدل.
ده اور ې
سي تر ورانه بالښت الندې کړ ،پياله ېي کېښوده ،و ېي ويل:
يوه له رنګه تور ړ
اوس سه وخوړل .سکوزي دوه لکه ډالر غوښتل. -ها خو م د وزير له ز
ې
پاچا وويل:
-سمه کيسه وکه.
عبدالرحيم غاړه صافه کړه:
چ ېم رسکت -ياره پاچا څه درته ووايم! د وزير له ز
ورچ ې
کوم ې اخيسپ ،له ې
ې اوس خو ېم دا اوله پروژه نه وه
کوچپ بندونه… دا ټول ېم ورته جوړ ز جوړ کړ ،يوازې له ده ېم دا اتمه پروژه وه .دوه مکتبه ،لوی پل ،درې
ز ز
اخته ېک ېي راسه مرداره کړه .ده له وزارته يوه پروژه راته را وايسته ،غوړه ګوله وه ،دوه متله کړل ،خو په ې
ز
لېسه جوړېده ،يوولس لکه ډالره ورته منظور شوي وو .د وزير له اوس سه ېم ال له اوله خته خالصه کړه،
ومنل.
ې يو نيم لک ېم ورته
ولګول ،شپېته زره ېم د حکومت ولسوال ته ورکړې، ې بس! په يوولسو لکو ېک ېم درې نيم لکه په ر
تامت
اخت دچ پروژه ېم ور تسليم کړه .ې واخيسپ .يو لک هغو ز
انجنتانو يووړې ې
ر ې عبدالغپ را نه
ز
څلوېشت زره مال
چ د دوو لکو خته ېم ز
وزير د اوس وار راغ ،يو نيم لک ېم ور وړې ،خو دی وچ منکر شو ،قسم ېي ياد کړ ې
پاتتي .نه ېي منله،
چ غلط شوی ېي ،که دوه لکه تا ته درکم؛ نو ما ته څه ې ږ درسه کړې وه ،ورته و ېم ويل ې
ماغزه ېم ورته واوښتل ،خته مو سه واړوله ،په خپله شعبه ېک ېم له سه چايه په ډک ګيالس وويشت ،اخ!
وهل. ز
ې ټوپګ
ې اجپ
چ هغه ساعت مو ليدل وای ،په لوند پتلون ېک ېي د ربتو غوندې ې حاچ صاحبانو! کاش ې
ټولو وخندل:
ل وويل:
هي ۍ
ول پټه خوله دی؟ هيڅ هم نه واي ،تروش تندی ېي نيول ،ان هيڅ خندا نه ورچ.
-هاغه يو ې
نومتي ،دروند دی.
ېږ -هغه حاچ باز
-پوه نهشوم.
چ څوک ختې و نه کړي ،خلک ېي پوه او دروند بول.
-دلته ې
چ پوه دی .په نوره دنيا ېک پوه خلک ډېرې ختې کوي ،که چ ختې و نه کړي ،له کومه به پوه شو ې-نو ې
سي ختو ته ټول زضورت لري .ډېر څه ترې زده کوي. دوی و نه غواړي ،نور ېي غږوي ،ځکه پوه وي ،د پوه ړ
پيشو وويل:
-چوپ! د حاچ باز کوناي سه وخوځېدل ،اوس به ېي پخپله عالمانه خته واورې!
حاچ باز يو دم وخندل ،و ېي ويل:
اختل وي. ز
تڼاک ر ې
غپ ې اجپ ې-نو د وزير د اوس په کوناټو به هم ې
څته ونيوله ،دروند کېناست.
همدا يوه خته ېي وکړه .ېبتته ېي جدي ې
پيشو وويل:
چ تر غږېدا ېي نه غږېدا ښه ده. ر ز
سنګي واي .دا ځکه ې ول پوه او
سي ته ېچ دلته غل ړ-اوس خو پوه شوې ې
چ څومره کم غږېږي ،هومره به کم چتياټ واي .مالومداره ،تر ټولو کم چټياټ ويونګ به تر نورو دا خلک ې
ر ز
سنګي وي. پوه او
ل ورغله .و ېي ويل:
پيشو سوکه والړه شوه ،لرې کېناسته .هي ۍ
ول را والړه شوې؟
-ې
سه سا وايسته:
پيشو ړ
ستې کړم.
ل! نور نو دې چټياټو ړ
هي ۍ
غل شوه .و ېي ويل:
ې
بخ راغلل .اول نيم ساعت خو ېي دوه درې ځله په څه حال ،څه احوال ،ښه ېي ،کراري-ګوره! دا کسان لس ې
ده… ېتت شو .بيا د معدن د الوځولو ،د ځنګلونو د وهلو ،پوډرو ،قاچاق ،د مکتب ،پل ،پلچک ،کلينيک… له
پيش وې .وروسته ېي نيم ساعت د
ې پيسو څخه د غال… په باره ېک وغږېدل .هر څه ېي عادي وګڼل ،يوازې
اختي ختې په ښه جنګ ښخ د درلودلو زضورتونه ياد شول ،ې
ې درېيم
ې دويم او
ې کيش وکړې ،بيا د
ې ښکار
زرک ودرېدې.
نو ته فکر وکه! دلته له پل ،پلچک ،روغتون او مکتبه غال ،قاچاق ،د پوډرو کاروبار ،د ځنګلونو وهل ،د
معدنونو الوځول… افتخار دی .دا خلک هيڅ رسم نه لري ،ان د خپلو مړو هډوک ېي ال په نورو خرڅ کړل .په
دوی ېک د وطندوسپ يوه ذره حس هم نهشته.
چ د کل الره خرابه ده ،نه کلينيک ياد شو ،نه
په دې دومره وخت ېک نه په مکتب وغږېدل ،نه چا دا وويل ې
ېي کومه د وطندوسپ خته وکړه.
غل شوه .و ېي ويل:
پيشو ې
ل! در نه الړم .مېلمانه ډوډۍ ته والړ شول.
-هي ۍ
پيشو منډه واخيسته .تر واړه وره ووته ،د کور په چوتره ېک ېي ساه ونيوله .دېوال ته د تکيه شوي کاږه ځګ او
دېوال تر منځ په چوله ېک پرېوته.
کوي ته ېي ډک پتنوسونه وړل .پزه ېي کش کړه ،رنګارنګ خوراکونه وو.غپ ې نجونو ته ېي وکتل ،ې
غتت ر زاغ ،په چوتره ېک ودرېد ،په لوړ غږ ېي وويل:
ر
وهل ياست! يو څه ګړندۍ رس ،مېلمانه ېي را والړ کړل.-بال ې
سايرې وويل:
پاي دي.
-الال ،مازې د هندواڼو غوري ې
غتت وويل:
ر
– خو ګورئ! غږ مو وا نه ورم.
لوس ښکل ز
اېش وو .ېبتته د داالن په وره ېک ودرېد ،و ېي ويل: ورغ ،زغتت کوي ته ز
ې ر
-بيا هم درته وايم ،غږ مو وا نه ورم.
غتت ور وکتل ،مېلمانه کور ته له پرې شوې دروازې راووتل .ټول لمر ته والړې نوې ې
لنګ ګډه خندا راغله .ر
شوې غوا ته ور وګرځېدل.
پاچا په خوند وويل:
بډوک (قندولکه) سخوندره ي نه ده!؟ پر دې تور تندي خو ي دا ر ز
سپي خال يوه دنيا ۍ -ياره رحمدله! اجبه
ې ې
ارزي.
عبدالرحيم وويل:
-رحمدله! ستا د غواوو ښه ذات دی ،يوه سخوندره دې له ما سه هم ويل کړي وو.
بدي او چلمخ سه تيار والړ و. ټول چوترې ته وختل ،باتور له ز
ۍ
رحمدل وويل:
سېده ،همدلته مو سشته ونيوله. ز
وبخش ،تر باغه ډېره الره وه ،ډوډۍ ړ -حاچ صاحبانو! زحمت مو
شمشتخان تر ټولو لوړ کېناست.
ې کوي ته ننوتل .حاچ
يوه يوه السونه پرېمنځل .ې
پاچا ډک دستخان ته وکتل ،و ېي ويل:
-رحمدله! دومره زحمت ته زضورت نه و ،ساده ښوروا بس وه.
رحمدل وخندل:
-څه زحمت .ياران دې ژوندي وي.
ل د چوترې په ټيته خټينه زينه نهشوای راختالی.
ک ته ورغله .ستم ېي واورېد ،هي ۍ
کوي کړ ۍ
پيشو د ې
پيشو ور غږ کړل:
-اوږدغوږی ر زاغ.
ل ټوپ کړل ،چوترې ته ور پورته شوه .په وارخطاي ېي شا و خوا وکتل ،سپ نه و.
هي ۍ
پيشو وويل:
-راځه! کله کله ډار هم ښه وي.
ک ته ورغله ،غړۍ ېي اوږده کړه .و ېي ويل:
ل کړ ۍ
هي ۍ
نيول ده!
ې -د څلورو نفرو لپاره نو دومره مرصف!؟ ټوله کوټه ډک دستخوان
پيشو وويل:
کتي ،خو ډېر خواران خلک ال ډېر ګپ .رحمدل خو ال ښه دی ،ګذاره ېي ې ږ -دا خلک عزت په مرصف ک ز
ې
مخګ ېم دوه کسان وليدل .يوه ېي په خواره خوله له بله پور ې ورچ
ې څو دا مرصف د مېلمه عزت بول.
پيش ېي ورکړې ،په هماغه ورځ ېي چاغ وری واخيست .ټوله ورځ همالته ې چ مېلمانه لرم. غوښت ،ويل ېي ې
ز
ښخ ېي له ډېر ټوچ ساه نهشوای ايستالی .ماشوم ېي ناروغه و ،يوه ې سي باندې غربت ختم و، وم .په ړ
بل ېي زوړ پالسټيګ فرش درلود. کوټه ېي لوڅه وه ،ې
ر ز
ماسپښي ساراګشت ته ېتت شول. واچول. غوس ور غرم ته مېلمانه راغلل ،د سي ملګري وو ،نسونو ته ي ز
ې ې ې ړ ې
غتي وګڼل شو. سی ر ړ يوازې !بس . تا نه کړي، ما نه شوې، تش ر ګېډې ډک
ې ې
داس ښکارېده
ې ځلېدل ،کله کله به په برېتو ېک خندا ورغله،
ې غتي چيلم ته کېناست .ست ېک ېي مېلمانه الړل ،ر
وروسپ خته ورګرځېدله. ۍ چ د مېلمنو لکه په ذهن ېک ېي ې
ګتوي راتلل .ښځه ېي غتي ېي ”.خو له ې
کوي ېي د ناروغ ماشوم ز ې “وهللا! فالنيه ،د مور شيدې دې شه ،ډېر ر
چ څه وکم،
سي ناره کړه ېسيه ،د خدای روی ومنه ،ماشوم مري .ړ چ وه ړ دوه ځله ورته راغله ،و ېي ويل ې
روي نه لرم.
ۍ پيش غواړي ،په جېب ېک يوهډاکت او دوا ېپوروړی يم ،ړ
غتي و.
ډک وې .وړه خته نه وه ،ر ښخ ژړل .ده په راډيو ېک سندره اورېده .ست ېک ېي له غروره ې
ې
ل وويل:
هي ۍ
نيول ده .دا خوراک د شلو کسانو هم بس دی.
-خو ورته وګوره .ټوله کوټه ډکو غابونو ې
پيشو وويل:
غتي ده .دلته دوو نفرو ته د اتو کسانو تياری نيش .هر څه بايد تر بسو څو وارې-اه! کم خوراک ېي نو بله ېي ر
شت منه پسه حالل کړ.ګپ .رحمدل څلورو کسانو ته ږ ډېر وي .که مازې يو څه کم رس؛ نو پېغور ي ز
ې
بل ټيکری ز
لوي وليدې .په باغ ېک ر ز
ناسپ وې ،يوې د کميس ارمان ز درلود ،ې
ې اي ې-خو اوس ېم د رحمدل دوې کش ې
لوي پټوالی شوای.
ټول ې غوښت .د دې مېلمستيا پنځمه برخه مرصف هم تر مېلمنو ډېر و .په ې
پاي پيسو ېي ې
غل وه.
پيشو ې
د حاچ عبدالرحيم غږ ر زاغ:
ستاس کل ته هم درغل وو؟ ر ز
واکسي له والو سه به څه کوو؟ -ياره حاچ صاحبانو ،دا د
ې
پاچاپه ډکه خوله وويل:
ر ز
واکسي د والو امنيت وساي. -هو! واي ې
چد
خول ته نيول و .پاچا وويل:
ې شمشتخان ته ېي وکتل ،حاچ بسته ورون
ې حاچ
واي؟ شمشتخانه! ته څه ې
پګ ې ې -
حاچ په ډکه خوله وويل:
-داختې په کېدو نه ارزي .له خوراکه مو باس.
پيشو وويل:
ل! باز ته وګوره! کوناي ېي وخوځېدل ،وا ېي وره! يوه خته ،خو پخه خته کوي؟
-هي ۍ
باز وويل:
ر ز
واکسي څه په ډګ… وه .پخوا نه و ،اوس دې هم نه وي ،په دومره جنجال نه ارزي. -
پيشو وويل:
-د همدې پوهاند صاحب يو لمش ګوزڼ وهل.
پاچا وويل:
سي-دا د نجونو د مکتب ختې هم ماغزه را اېشول دي .ها بله ورځ هم ولسوال ته له واليته د حکومت ړ
چ د نجونو مکتب به له بيا ترميمه وروسته ساي. ر
راغل وو .ويل ېي ې
چ لوی پل په يوه سط درته جوړوو ې
شمشت خان په ډکه خوله وويل:
ې حاچ
سک.شمل مه ټيټوئ ،نه مو مکتب په کار دی ،نه پل ،نه پلچک ،نه ړ
ې -پرېږدئ داختې! د خپل پالر او نيکه
ز
چ دا د هلکانو له مکتبه هم خدايکه ښه ورځ وويپ! رحمدله ،د دې نوې ې
لنګ غوا سخوندرې زه خو وايم ې
دې ډېر خوند راکړ .نه به ېي ېک را؟
بته ېي د رفت زي پيشقاب ور ېبتته کړ .و ېي ويل:
د رحمدل ست ېک وځلېدې .په ې ړ
ول نه حاچ صاحب ،تر تا ځار! خو اوس غوا پرې لوشو. -ې
شمشتخان وخندل:
ې حاچ
پګ اچول دی.
-زوروره ،نو ما سمدسپ کله پړی ې
پيشو سوکه وويل:
سک… د وطن ابادي څه کوي! د غوا سخوندره مهمه ده.
-اخ! پل ،مکتب ،پلچک ،ړ
پاچا وويل:
ورچ ،خو په خپله خته نه ېي والړ. ز
شمشت خانه! په نورو ېتت ې
ې -حاچ
شمشتخان ور وکتل.
ې حاچ
پاچا وخندل:
چ د کالت د جلدک تازيان نوم لري .دا وار يو کونګری
داس ناګاره مه اچوه ،خپله دې راته ويل وو ې
ې -ځان
درته راوړم .دوه ځله الړې ،خو…
شمشتخان په خته ېک ور ولوېد .په خندا ېي وويل:
ې حاچ
-پاچا! غوټ درته مات يم ،خو که به درواغ درته وايم ،اورته دې راباندې طالقه ي! څو وارې ېم په زړه ېک را
ېتت شوې ،خو ډېر مرصوفه وم ،س ناخالصه خلک دي ،څو ځله ېم د کوکنارو د کرلو چل ور وښوو ،نوی
پوهتي ،غوزې ېي بوچ اصل کود ېم ورته واخيست ،خو کوکنار وکري ،په پاللو ېي نه ې ږ ۍ بوچ-
ۍ تخم ېم ور ووړ.
هتېږی .هاغه د مستو کاسه را ېبتته که.خت ،بل ځل ېم نه ېوړې ر راس… ر
رحمدل وويل:
سيپ پسته غوښه ده .نه دې په عذابوي. ز
-باز حاچ! ته ونيسه ،اجبه د ې
بوي ېبتته په پيشقاب ېک کېښوده.ۍ نيول
ې باز! غټ ټېغ را وايست .رحمدل په الس ېک
پيشو وويل:
چ ډک يم.
-دې ته واي دروند او هوښيار .عالمانه خته ېي ونه کړه ،رحمدل ېي په ټېغ وپوهاوه ې
شمشتخان پر خپلو غوړو شونډو توليا ېتته کړه ،و ېي ويل:
ې حاچ
ډک وې. -ياره رحمدله! لکه ې
چ دا نوې کډه دې ښه الس لري ،ې
اختي څو وارې ډوډۍ دې له خونده ې
عبدالرحيم په خته ېک ور ولوېد:
درېيم ته هم نېت
ې -په دويم واده به دې د کور عزت خوندي وي .سپينه مامد دينه به درته وکم ،زما خو
دی.
ټولو وخندل.
رحمدل په خندا وويل:
-در واخل ،الس مه نيش.
له هرې خوا درانه ټېغونه راغلل ،بيا تر ډېره شکرونه ايستل کېدل.
ز
اووي .ټولو ې
کوي ته نجوي ر ې
ې ښخ او
ې دعا وشوه .مېلمانه ال باغ ته له پرې شوې وره نه وو وتل ې
چ له داالنه
ور منډه کړه ،د کېناستلو په حال ېک ېي ال پيشقابونو ته السونه ور وغځول.
پيشو وويل:
کولم يوازې د مېلمستيا په وخت غوړېږي.
ې -د دې نجونو
ل ور وکتل:
هي ۍ
ز
پرېيش وای. کاشګ ېي په دېګونو ېک ځانونو ته يو څه شوي خوري.-خو دوی د سيو پاي ز
ې ې ې ړ
پيشو وويل:
هتېږي .درته و م ويل چ دا خلک څلورو کسانو ته د شلو نفرو خوراک ږدي ،عزت ي ز
ګپ. -خته دې ژر ې
ې ې ې
شکول. ل ېبتته غړۍ اوږده کړه ،وړو نجونو په خپلو غاښونو له هډوکو ز
غوس هي ۍ
ې ې
ل وويل:هي ۍ
اټول وې .ان د وړو نجونو هم چوڼ ز
غل وې .ې
ټول په يوه تنګ داالن ېک ر ې ول ېښخ تر اوسه ې
نجوي او ېې -خو دا
ل په نوم هيڅ ژوندی ساری نه وي. ښخ يا نج ۍ
چد ې داس لکه په دې کال ېک ې
ې نه خوت.
پيشو وويل:
-له غږېدا منع وې.
ول؟
-ې
پردي نارينه ېي بايد غږ وا نه وري.
-پوه نهشوم.
ښخ د غږ اورېدل هم د نارينهوو شهوت پاروي.
-خدای دې پوه که .دلته د ې
پيشو روانه شوه.
ل وويل:
هي ۍ
-څه کوې؟
-د اوږدغوږي ساه ېم واورېده.
ل شا و خوا وکتل:
هي ۍ
-دلته خو نهشته.
پيشو وويل:
-ته ېي نه اورې.
پيشو ز
کاداي ته ننوته .و ېي ويل:
ې
ستليه! خوله دې پټه که ،ډېر بد ښکارې. -ې
الړه ،پر پروړه پرېوته.
چرک وويل:
ې
ل دې څه کړه؟
-هي ۍ
پيشو ور وکتل:
ل خو په ما پورې سيښ نه ده.
چرک! که نور نه وي ،د دې چرګوړو تر مخ خو لږ هوښياره غږېږه .هي ۍ
-ې
ستل ور غږ کړل:
ې
کتي.
-نن خو بيا تيار رحمدل ېي .خته نه درسه ې ږ
چرک ته نږدې پرېوته.
ې ل راغله.
هي ۍ
ستل غاښونه سه لګېدل .شخوند ېي واهه.
ټول غل وو .يوازې د ې
پيشو س پورته کړ:
ز
چوچوي دې ويده دي؟ چرک!
ې -ې
چرک وويل:
ې
چ مرداره خته و نه کړې.
-پام ې
پيشو ېبتته پر پروړه س ولګاوه .سوړ اسوېل ېي وايست.
ل وويل:
هي ۍ
-پيشو! زړه دې ډېر ډک دی!؟
-ورک ېي که ،دې وطن ته ېم خوا بدېږي.
ستل وخندل:
ې
-نوې ختې دې زده کړې؟
پيشو وويل:
چرک هم دی .لږ احساس پيدا که.
-مردارخوره ،نوې ختې نه دي ،دا وطن خو زما هم دی ،ستا هم دی ،د ې
ته او رحمدل څه فرق سه لرئ!
ل وويل:
هي ۍ
داس نه وي ،يو څه د وطندوسپ حس به لري.
ې -خو نور خلک به
غل وه ،بيا ېي س پورته کړ:
پيشو تر يوه وخته ې
ګرځېدل يم .دلته پنځه نوي فيصده خلک رحمدل دوی دي.
ې ل! زه په دې کليو ېک ډېره
-هي ۍ
وي ويل:
غل شوه .ې
ې
سي ته ېي د بوټونو اصل پسګ ور وښوو. ورچ کيسه به درته وکم .موچ ېم وليد ،ړ-واوره! يوازې د يوې ې
واړول ،موچ په بوټ ېک ارزان بيه پسګ کېښود .دهقان ته ورغلم ،په پپ ېک د
ې سي مازې ست ېک ترې ړ
خلط ورسه وې .دا رنګ د خلکود غولولو لپاره
ې پالسټيګ سې .و ناست ته کوي
ې لوي
ې بانجانو روم شکېدلو
خلط څڼدو ته سالم روميان اېښودل ،منځ ېي له خوسا اوې د دهقان . ښکارېدل و .خام روميان هم سه ې
پګ
چينجنو روميانو ور ډکاوه.
قصاب ته ورغلم .خدای خت ،په کومه زمانه ېک ېي يو غوي حالل کړی دی ،خو د هماغه غواي يوه ټوټه
ميش په ورون پورې سيښوي ،مانا ها خلکو ،مېښه نه ده ،د سپي پوستګ ي ساتل ،تل هماغه پوستګ د ز ر ز
ې ې
چ مشتي ته ېي منځ تل دومره پورته ږدي ې تل ته ېم وکتل ،دلته ټول قصابان ېځوان غواي غوښه واخل .ې
اچول وي.
ې وازک او بړزې
مخګ ې
ې مخګ له
ې نه رس ور ښکاره .کار ېي کړی وي ،په تله ېک ېي
د هلکانو له مکتبه ېتتېدم ،پسپش ېم واورېد ،ور وګرځېدم ،مدير له دوو دوکاندارانو سه والړ و .ورته ويل ېي
کتابخ ېم تيار درته بېل کړي دي ،خو په نرخې شپ يوه بجه څلور خرې راول ،بس! د مکتب کتابونه او چد ې ې
ېک به ېي بله نه کوئ .تر دې ېي ارزانه نهشم درکوالی.
ر
چ ېيغمه اوسه .د سکت ې
ټول ډاک ړت ېم وليد .له ښاره خپل کور ته راته ،په ټليفون ېک ېي خندل ،ويل ېي ې ز
روغ او تاري ــخ ېتتې دواوې دې پر ما ،زما يوه نسخه به هم ستا له دوا پرته نه وي ،يو په دوه به ېي درته ې
خرچ کم ،خو څلوېښت فيصده ګټه غواړم. ې
سک ته ورغلم .له مسلح عسکرو را لرې درې لوکس ږيرې خرېيل نيکټاي کړي کسان والړ نوي جوړېدونګ ړ
سک د موادو ،د کاريګرو د پيسو او د تېلو په غال نه بادېدل ،د ړ
ې وو .له نږدې ېم غوږ ورته ونيو ،الړې ېي سه
پاي شوې. واخيسپ ،ما ته لږ ې
ې سه جوړېدل .يو بل ته ېي ګوته نيوله .تا ډېرې
اخ! له چا ګيله وکړو .دلته هر يو تر خپله وسه غل دی.
غل شوه.
پيشو ې
ل وويل:
هي ۍ
-مانا ټول بد دي؟
پيشو س پورته کړ:
سی وليد ،ښځه ېي چلتي .يوه ورځ ېم يو ړپاک اوبه نه ې ږ
-ښه هم شته ،خو ډېر کم ،په مردار ډنډ ېک يو سطل ې
ښخ سپ دی. ز
تازه لنګه وه ،ده له کارېزه منګ ډکاوه .بس! په ټول کل ېک متل شو .پالي د ې
چ ز
يو بل مامور ېم وليد ،رشوت ېي نه اخيست ،همکارانو ېي لېوي باله ،د کور وال ور نه خپه وو ،ويل ېي ې
واخيسپ ،خو د موږ وال د يوې خوا نه دی… دا خلک په رڼا ورځ د
ې نورو په همدې ساده ماموريت ېک موټرې
ز
چ وهپيش ګپ .يو هم نه ورته واي ې
ې ام
ښخ ،اوالدونو ،خپلوانو ،دوستانو… تر مخ په ډېر افتخار حر ې
ې خپل
ې
اخل .دا ارګاه و بارګاه ،د اتلسو زرو ډارلرو
مته ،وه خپله… ته خو لس ،دوولس زره معاش ې پالره ،وه وروره ،وه ې ړ
ر
موټر ،لوکس کور ،په دوو مياشتو ېک د اتو زرو بوټونه ،د لسو زرو درېش… دې له کومه کړل؟ برعکس ،ټول
پيداګتي ورته واي.
ر افتخار پرې کوي ،رشوت ته ېي نوي نوم ورکړی،
ګپ ،د وطندوسپ دلته سيند نه دی چ د سپ په خوله مردار نه رس ،دلته ټوله د سپ خوله ده .ګناه ثواب ز
ې
چ د الېيلو له پاره تيارېږي!ې پسه الندې د لکه بس، . سوچ نه زړه هم يوه د خاوره دې بوی هم نهشته .په
ر
چ ګوتو ته ېي دېرې وړۍ ورس. ټولو السونه ور اچول دي ،نر هغه دی ې
ل وويل:
هي ۍ
ز
پخواي به ېي د کار خلک وو. شمل ډېرې يادوي، داس نه وو .دوی د پالر ،نيکه – خو دا خلک به له اوله
ې ې
پيشو روانه شوه ،تر سوري ېي س وايست ،و ېي ويل:
ل! راځه!
-هي ۍ
دواړه باغ ته الړل .مېلمنو لمونځ کاوه.
پيشو ونو ته وکتل ،کېناسته ،و ېي ويل:
ل! يو څه وخت بايد ماتله شو. -هي ۍ
واړول؟ اي ست ېک ورز
ې حت ې
ل رهي ۍ
ول؟
-ې
بته کوې!
چ ېړ-رحمدل دوی خو نه ېي ې
ښه شېبه ووته ،کارغه ر زاغ ،لنډه دوره ېي ووهله ،پر ټيت ښاخ کېناست .نارې ېي کړې:
-کاغ ،کاغ ،کاغ…
پيشو وويل:
-راځه.
ز
کوچپ هډوک غوښه جال کوله. دواړه کارغه ته ور نږدې شول .کارغه له
پيشو ور غږ کړل:
-کارغه! څو کلن به ېي؟
چ ورته وګوري ،و ېي ويل:
کارغه پرته له دې ې
-پيشو! له رحمدله به څه زده کړې .ډېره شخص پوښتنه دې و نه کړه!؟ دا ېي تا ته زما سن مالوم ،څه
فايده!؟
پيشو په خته ېک ور ولوېده:
ز
پوښتپ سه ارتباط لري. دويم -خدای که دې په دې تور مخ ميينه يم ،د سن مالومول دې زما له
ې ې
کارغه وويل:
رستم .هله نو ،د مطلب خته کوه!
-سمه ده ،درته و به ېي وايم ،کابو يو سلو اوياوو ته ې ږ
ز
پخواي پوهه -کارغه ،رحمدل دوی په خپلو پلرونو او نيکونو ډېر نازېږي ،هره خته ېي په پنځه زره کلن تاري ــخ،
ۍ
ر
چ موږ نه يو ترې خت؟ برق ېي کشف غتت ختمه س .تا خو ډېر عمر کړی ،دا خلک کومه کارنامه لري ې او ر
م ته ختل ،د کوم خطرناک مرض دوا ېي جوړه کړې…څه ېي کړي؟ کښپ ېي جوړې کړې ،سپوږ ۍ
ۍ کړی،
پش را کښته شو .پر هډوک ېي مښوکه ووهله .هي ۍ
ل ته ېي وکتل ،و ېي هډوک ولوېد ،کارغه خالص وزرونه ې
ويل:
-دا خو ېم نوې وليده!؟
پيشو وويل:
-څه ېي کوې! رحمدل وويشته .زما د ختې ځواب دې را نه کړ.
کارغه وويل:
-له پنځه زره کلن تاريخه ېي نه يم خت ،خو د رحمدل دوی پلرونه او نيکونه را مالوم دي .بس! رحمدل دوی
ز
پخواي ېي هم عالمان وو ،که نه له رحمدل دوی ېي ټګ فرق نه ز
ويپ؛ نو
ته ګوره ،که په دې خلکو ېک پوهه ې
کېده.
ل وويل:
هي ۍ
-خو څنګه خلک وو؟
غرم خوب نهشته ،خلک کار کوي ،خپل ژوند جوړوي ،وطن -ويده .ټول عمر ويده .په يوه وطن ېک هم د ې
ابادوي ،خو دوی به هم لکه رحمدل دوی شپه ورځ په خوب ېتت کړل .سهار ې
چ به را پورته شول ،په ټول
چ دا څوک دي ،ملک ېي څنګه ونيو ،له کومه راغلل ،څنګه ملک ېک به پردي ګرځېدل .په دې به نه وو خت ې
ول راغلل ،چا راوستل… بس! نه پوښتنه ،نه بازخواست ،نه د وطن مينه ،نيماي رحمدل دوی به د راغلل ،ې
پيش او مقام ور و نه
ې چپيسو لپاره د خپلو خلکو او خپل وطن پر ضد له پرديو سه ودرېدل .نورو ته به ې
واخيسپ ،پردي به کرار ناست وو ،رحمدل دوی به په خپلو
ې ټوپګ به ېي را
رسېدل ،مخالف به شول ،تورې او ې
منځو ېک سه وخوړل .دا وژنه ،ها وژنه ،له يوه الس پرې که ،له بل س ،د يوه کور ته اور واچوه ،بل…
پش وا به ېي خيستل ،وروسته به په خپل منځ ېک نه سه يوه خوا به ېي ختمه کړه ،بيا به ېي پردو ته پام شو ،ې
ايسپ ،زوی له پالره .په لکهاوو غاړې به پرې
ې جوړېدل .هر يوه به پاچاه غوښته .ورور به له وروره ست ېک و
اخت به يوه قدرت ونيو .ښځو ،مينځو او کبابونو ته به ېي ور پام شول .هر پاچا به شوې .سونه به ولوېدل ،ې
ښخ
ې ښکل
ې لکه چرګ په لسګونو چرګو ېک پروت و .يوه نه ،دوې نه ،درې نه ،څلور نه ،لسګونه او سلګونه
غرمورچ به ويده و .عامو خلکو به هم د ېشپ به ېي مسپ کوله ،د ې اټول وې .د ېمينخ به پرې ر ې
ې نازک
او ې
هتاوه .بله ورځ به بيا همدا کيسه له سه تکرارېدله .دوی به ويده وو ،نورو به سالمت ملک الندې خوب نه ې
پيش او
ې چ به
وموښل ،په جوش به راغلل… نيماي به له پردو سه ودرېدل ،چا ته ې ې کړ .له سه به ېي ست ېک
ز
ويپ به وبــهېدې ،له دواړو خواوو.. .
واخيسپ ،ې
ې واک ور و نه رسېدل ،تورې به ېي را
پش ېي مښوکه واچوله ،و ېي ويل:
کارغه غل شو ،په هډوک ې
-په دې نږدې دوو سوو کلونو ېک دوه ،درې د کار خلک پيدا شول .له رحمدل دوی سه ېي فرق درلود .له زړه
ز
کارخاي ېي جوړې ېي د وطن جوړېدا غوښته ،له خلکو سه ېي مينه وه ،تعليم ته ېي پام ور واړاوه ،مکتبونه او
ې
کړې ،پوځ ېي په پښو ودراوه ،د بند ،برق… رېل په فکر ېک شول.
چ
وښپ ،ورته وواي ې
چ رحمدل دوی ويښ او د نورو ملکونو سيال کړي ،د ژوند خوند ور ر دوی غوښتل ې
ر
وطن د ټولو مور ده ،مه ېي خپه کوئ .اباد ېي کړئ .اه خلکو! ويښ س…
غرم له خوبونو ځار کړ .همدا نېک خلک ېي ې
پش خو رحمدل دوی وېښېدا نه غوښته ،وطن ېي د ې
وسل… ر
واخيستل… څوک ېي مړه کړل ،څوک ېي له وطنه ړ
ز
انساي ژوند او ابادي سه حساسيت کتي .دوی له کراري،
رحمدل دوی په سوله او هوساينه ېک ناروغه ې ږ
لري ،لکه لېوان يوازې په وينو ېک خوشاله دي .ووژنه ،ووژنه ،ووژنه…
کارغه والوت.
توشګ او بالښتان ټولول.
ې ل مېلمنو ته وکتل ،يو هم نه و ،نيازۍ او سايرې
هي ۍ
ل ورغلل .شېبه وروسته رحمدل ر زاغ. پيشو او هي ۍ
سايرې د نيازۍ غوږ ته خوله ور ټيته کړه.
پيشو وويل:
شتين اغا ته وايم ،خوشاله دی .خته به م ز
ومپ. چ ر
ې -ورته و ېي ويل ې
سايره خپل پالر ته ورغله ،په خواره خوله ېي وويل:
ز
شتين اغا! يوه خته ېم ې
مپ؟ -ر
رحمدل تريو ور وکتل.
ل خوله کږه کړه:
نج ۍ
خت دی ،يوه شپه اجازه ورکه ،مور ېي سخته
تلل ،ر
مياشپ د پالر کره نه يم ې
ې چ دا درې
واي ې
-نوې مور ې
ناروغه ده .بس! سهار چايو ته ېي ېبتته همدلته وغواړه.
اوخپ:
د رحمدل ست ېک رډې ر ې
وهل.
ې -بس ،بس ،په اوږو ېي مه راستوه .مور ېي هيڅ بال نه ده
غل شو .نيازۍ ته ېي وکتل ،ناره ېي کړه:
ول کمه وه!؟
-وه د سپ لورې! پزه دې را پرې کړه ،د هنډواڼو په يوه غوري ېک يوه پنجه ې
پيشو وويل:
هت شول ،خو يوه پنجه ېي په -اخ! نفرته! دومره ښکل دستخوان ،رنګارنګ خوندور خواړه او ګڼ ز
لوس ېي ې
پاي ده.
ذهن ېک ې
()۸
تياره وه ،پيشو پر پروړه س ز
ايش و.
چرک وويل:
ې
غل ېي!
-پيشو! ې
پيشو وويل:
-فکر وهم.
-څه فکر؟
-د رحمدل.
-څنګه؟
يوازې يوه ورځ! بس! رحمدل په يوه ورځ ېک انسان کېدای رس .هم به پخپله له ژونده خوند واخل ،هم به
ورستي. خت ور ز
ېږ کوري ته خندا ورکړي ،هم به ېي وطن ته خپله برخه ر
ۍ
ستل غږ ر زاغ:
په تياره ېک د ې
ول دې وغږوله ،هماغه فکرونه ېي ښه وو.
چرک! ې
ې
ل وويل:
هي ۍ
ستليه! ته ېي مه اوره.
ـ ې
غل شوه ،و ېي ويل:
ې
چرک ته ووايه .رحمدل څنګه انسان کېدای رس!؟
پيشو ،ما او ې
پيشو اوږده وغځېده .و ېي ويل:
-رحمدل ېم په فکر ېک يوازې يوه ورځ انسان کړ .ټول غمونه ختم شول.
چرک وويل:
ې
-زړه ته ېم نه لوېږي.
پيشو وويل:
-اسانه ده.
هيل په خته ېک ور ولوېده:
ې
-موږ هم ختې کړه.
پيشو وويل:
تاس واياست ښه!
ورچ فکر درته ووايم .ې
-سمه ده .زه به ېم يوازې د يوې ې
چرک په يوه غږ وويل:
ل او ې
هي ۍ
-ښه.
پيشو وويل:
-نن شپه ېتته شوه ،رحمدل ېم په خپل فکر ېک سبا سهار وخته له خوبه را پورته کړ .چوترې ته ووت ،نيازۍ
بدي ېي ور پورته کړه ،موسک شو ،و ېي ويل:بدي ته ورغله ،خو ده وار ړومپ کړ .ز
په بته ز
ۍ ۍ ېړ
ول خپل کار په نورو وکم!؟ ز
پش راکړي ،ې-ته خو ېم مزدوره نه ېي .زما غوندې انسان ېي ،خدای الس او ې
حتانه ودرېده ،رحمدل بمبه ووهله .اودس ېي وکړ ،نيازۍ توليا ورته ونيوله .رحمدل مننه نيازۍ په چوتره ېک ر
وخپ .باور ېي نه راته ،رحمدل او مننه!؟ ې ترې وکړه ،د نيازۍ ست ېک رډې را
ورغ ،په لومړي ځل د خپل تره د زوی انځرګل تر څنګ رحمدل جومات ته الړ .کتارونه سم شول ،رحمدل ز
واړول .رحمدل ورته موسک شو. ز
ې اي ست ېک ورحت ې ودرېد .تربره ېي ر
مت ېي کوږ کړ ،رحمدل ور جمع خالصه شوه .انځرګل کور ته روان شو ،خو تر شا ېي د پښو تري واورېد ،ور ې ږ
پش و .انځرګل ګامونه ګړندي کړل ،رحمدل هم چټک شو ،انځر ګل خپل کور ته ننوت .د کال لويه دروازه نه ې
ايش وه. پورې کېده ،ور و ي کتل ،رحمدل د دروازې په ليخک ک پښه ز
ې ې ې
ز
حتان ودرېد ،رحمدل دروازه ټېله کړه ،انګړ ته ورغ .وار له واره ېي ناره ونيوله: انځرګل ر
چتې ياست؟ -د تره کډې! ې
ل خوشاله غږ ر زاغ. له داالنه د يوې وړې نج ۍ
شتين اغا دی.اي! ر -ۍ
ښخ وويل:
ې
شتين اغا خو له جال کېدا را باده زموږ کور نه دی ليدل .دلته کله راچ!؟
ويپ!؟ ر ز
-خوب ې
رحمدل ور ناره کړه!
-راغل يم.
بته له داالنه را ووته .خندل ېي .رحمدل ټيت شو .د وړې نجل له تندي ېي مچو واخيسته .لهل په ې ړ وړه نج ۍ
ښخ او ماشومان خوشاله ښکارېدل .ټول تر رحمدل را تاو شول.ښخ ،ماشومان او ځوانان را ووتل .ې کوټو ې
کول… خو ځوانان له خپل پالر انځر ګل سه ګوښه ز
پوښتپ ېي ې
ې رغړېدل ،د کور کهول
ې اوښګ
ې په ستګو ېک ېي
والړ وو .په رډو ستګو ېي رحمدل ته کتل…
ز
ل هواره کړه .بالښت ېي کېښود ،خو رحمدل داالن ته ورغ .پر زاړه، ز
ل په چوتره ېک سه غا ۍځواي نج ۍ
ې يوې
ست ېم کش کړې .په خوند غپ ږل په منډه نوی بالښت ورته راووړ .رحمدل ېووهل .نج ۍ
ې پلپ
سپته ليمخ ېي ۍ ې
ېي وويل:
-اه! څه خوږ بوی ،په تناره ېک څه دي؟
ل وويل:
ښخ په خوشا ۍ
د انځرګل ې
غرم ته مو کټوه بار کړې ده.
شتين اغا! ې
-ر
رحمدل په خوند وويل:
-غوښه به پخه وي؟
بته تناره ته ور ټيته شوه .کټو ېي را وايسته .يوه ټوټه غوښه ېي په ګوتو ېک ټينګه کړه ،په خوابدي غږ
ښځه په ې ړ
ېي وويل:
-لږ خامه ده.
د ګاز ډبه ېي ور کش کړه.
رحمدل ناره کړه!
غرم ته خورو .کوچ راواخله!
ګ! غوښه به ې -م ۍ
مخ ته د شيدو چای ،تازه کوچ او توده ډوډۍ کېښودل شول .داالن ډک و ،ښځو ز
په لنډ وخت ېک د رحمدل ې
او ماشوانو په مينه رحمدل ته کتل.
رحمدل په ډکه خوله ناره کړه:
چ دا خوړل .اوس به له خپلو ځوانو زامنو سه په چوتره ېک ناست ېي .ې
واي به ې ې -په تربره باندې خدای نه ده
نابلل مېلمه له کومه شو!؟
نجونو او ښځو وخندل.
رحمدل خپل غږ په زوټه کړ!
ول ېي؟ خپل تن ،وجود ،سکه د تره زوی ېم ېي، چ پردی به ې -وه غټسې انځرګله! دا خو دې و نه ويل ې
مخګ ال سه ګډ و .ماشومتوب مو يو ځای ېتت کړی ،ګډ مو خندل ،ګډ مو ژړل ،په ګډه مو د ې همدا اته کاله
پېول ،په ګډه به ګډې انا د ناتار کاسه راته ايښودله ،ګډ نيکه به نکلونه راته ويل ،يو ځای به
ې ګډ کور رمه
اچول .په ياد دې دي ،په ما دې څومره خوا بدېده.ې لمبېدو .يو ځای به مو د داالنه پر س د غومبسو ې
ځال را
غومبش زه وچېچلم ،خو ژړل تا.
ې
غل شو .په ډکه خوله ېي ناره کړه!
ـ راشه ،زما له سووبه به په خپل کور ک په ګېده موړ رس .تر اوسه به دې دومره ر ز
نويي (تازه) کوچ نه وي ې ې
خوړل.
ډک وې.
ماشومانو وخندل ،خو د ښځو ست ېک له اوښکو ې
ز
پش را ووتل .رحمدل ر
حتانو نارينهوو ته له چايو وروسته رحمدل چوترې ته ورغ .ډله ماشومان او ې
ښخ ې
وکتل ،په زوره ېي ټېغ را وايست .و ېي ويل:
-د تره کډې!؟
ښخ منډه ور واخيسته.
ې
رحمدل وويل:
ولته.
غرم ته يوه ډکه کاسه ښوروا را ې ږ
-ې
غل شو .انځرګل ته ېي وکتل ،و ېي ويل:
-د انځرګل برخه غوښه به هم ورسه وي.
بته وويل: ز
ښخ په ې ړ
ې ځواي
ې
شتين اغا! په غتګو ستګو.
-سمه ده ر
بته بوټونه ورته سم کړل.
پېغل په ې ړ
ې يوې
ورمت ېي کوږ کړ.
رحمدل تر چوترې کښته شو .څو ګامه ېي واخيستل .ودرېد ،ې ږ
ښخ ،ماشومان .يو به هم نه ې غرم ته ېم ټول مېلمانه ياست .نر، چ سبا ې -د تره کډې! غټسي ته ووايه ې
کتي.
پاي ې ږ
ې
رحمدل خپل کور ته الړ .باتور د چوترې په زينه ېک کالشينکوف پاکاوه .رحمدل ېي له السه ټوپک ور
اي ورته کتل.ز
حت ۍ واخيست .په څا ېک ېي واچاوه .وړو زړو په ر
رحمدل وويل:
وژي ،يا ځان .س له سبا به ز -باتوره زويه! له ټوپکه خدای که ښه ورځ ز
وويپ ،د مرګ وسيله ده ،يا به بل ېې
چ. مکتب ته ې
لوي ېي پر ټنډو ښکل کړې .نجونو ژړل ،په لومړي ځل ېي د پالر مينه ليده. ز
ټول ې
چوترې ته وخوت ،ې
لوي ړټت ته ور نږدې کړې ،و ېي ويل: ز
خپل غت ېک وړې ې رحمدل ې
تاس به هم په لنډ وخت ېک مکتب ته چ.
-ې
ل يو دم وخندل:
نجونو په راوتلو رډو ستګو ورته کتل .يوې وړې نج ۍ
ـشتين اغا! درواغ خو نه ې
واي؟ ر
غتت غږ ر زاغ: د ر
داس نه واي! ر ز
سپيست ېک! پالر ته څوک
ې
رحمدل وويل:
غتته زويه! په دې کور ېک هر څوک د ختو حق لري .که څوک غلط وک ،په ارامه ېي پوه که.
-نه ر
کوکوګل وويل:
ې
-اول خو د نجونو مکتب نهشته ،دويم خلک به څه واي؟
رحمدل په خته ېک ور ولوېد:
چ د ځان لپاره نه ،د خلکو لپاره ژوند کوو .تعليم په نر و ښځه فرض دی .ې
پاي شوه -زموږ لوی مشکل دا دی ې
د مکتب خته! زه ېي په خپل مرصف جوړوم.
خپل وړې لور ته وکتل ،يوه پايڅه ېي پرې وه .و ېي ويل:
رحمدل ې
ز
نجوي په موټر ېک درسه کېنوه .د ولسوال په بازار ېک ې
چ ېي څه به کار و ،خوښ دې ېي ې غتته زويه! ې
ټول -ر
کړي.
غتت تندی تريو شو:
د ر
داس نو څوک نه کوي! زه به ېي ورته راوړم.
ې شتين اغا!
-ر
رحمدل وويل:
چ رنګ ېم ېي خوښ نه دی .دوی
-نه! تا ته ېم ېتت اخت يوه سدرۍ راوړې وه ،تر اوسه ال پرته ده ،ويل دې ې
هم زړه لري.
سايرې ته ېي وکتل ،و ېي ويل:
وګنډل .په
ې ټوي بچګ! ما وبخښه .نه پوهېدم .يو تان ټوکر به ېم راووړ ،ې
جام او د کوټو پردې به مو له يوې ې -ې
ل او ټيکري واخل. چ په خپله خوښه ځانونو ته ټوکر ،څپ ۍ دې ېک څه بده ده ې
ز
ژړغوي غږ ېي وويل: د سايرې س ېي پر خپل ړټت پورې ولګاوه .په
ې
چ کونډ ته ېم ور نه کړې. ز
اي! پالر دې وبخښه .ښه ده ې -اه ګر ې
نيول وې. ز
ې اي ست ېک ورته
حت ېغل شو .سايرې ر
رحمدل وويل:
چ ېيچتته ېکتي .دا د دوی رسغ حق دی ،ې -له دې وروسته به په دې کور ېک له نجونو نظر اخيستل ې ږ
خوښه نه وه ،نه به ېي ودوم.
چ س له اوسه يو دم ېي وژړل .په ژړا ېک ېي له ټولو بښنه وغوښته .خپله سپکه خوله ېي ياده کړه ،و ېي ويل ې
به پوچ پاش نه واي.
تړل وه .ر زاغ ،د انځر ګل دوو زامنو د وهل شوې
پش اوږده ټېله ې د کال لويه دروازه خالصه شوه ،په تراکتور ې
ټېل کښته کړل. چنار څلور ،څلور مته لرک له ې
ځمګ ته کتل .يوه ېي په خواره خوله وويل: غت ورکړه .د انځرګل زامنو ز
ې رحمدل ورغ ،د تربره زامنو ته ېي ې ږ
ستاس حق و.
ې چ چنار-پالر ېم ځان مالمت ګاڼه .ويل ېي ې
رحمدل يو ځوان تر الس ونيو ،خو ځوان بخښنه وغوښته ،و ېي ويل ې
چ اوس کار لري ،چايو ته به بل وخت
ر راس.
ټېل ته ور وخوت. ر ځوان د تراکتور ړ
تش ېاشتنګ ته کېناست ،بل ې
اشتنګ ته ناست ځوان وويل: ړ
ر
تاس ټول مېلمانه
غرم ته مو ې
بل ېچ سبا غرمه ډوډۍ ته درځو ،خو په يوه سط! ې شتين اغا! پالر ېم ويل ې
-ر
ياست.
ښخ او اوالدونه پرې رحمدل وخندل .چوترې ته ي وکتل ،د ټولو ستک له اوښکو ډک وې .رحمدل ز
ورغ.
ې ې ې ې
ور ټول شول.
رحمدل وويل:
ګورئ! انځر ګل دوی مو تن او وجود دي ،د ټولو په رګونو ېک د يوه نيکه وينه جريان لري .تګ راتګ به ورسه
پال!
کوي ته الړ .ډم ېي په تليفون را وغوښت .لسو بجو ته ېي وېښته ور جوړ کړل ،په ږيره ېي الس ور وواهه.
ې
تشناب ته ننوت .اول ېي غاښونو ته برس او کريم ونيول ،بيا تر اوبو ووت .پاک کال ېي واغوستل .په چوتره
نيول وې.
ې ېک ودرېد .نيازۍ ې
وچ ست ېک ورته
ط ېي تر بام واړوله.
د نيازۍ کتلو خوند ورکړ .د نسوارو قو ۍ
سلک ېي کړې،
ۍ باغ ته الړ ،د خرې د ويشتلو ځای ته ېي وکتل ،س ېي وځړېد .پتارۍ ته ودرېد ،غريو واخيست،
په ژړا ېک ېي وويل:
وسپ .دا ګنهګار پالر دې وبخښه.
ې بچګ .تر پايه ېم ړ
ډاکت ته ور نه ې نجيپ
ې -اه!
نيول وه .رحمدل پر خپلو لندو ستګو څادر ېتت کړ. ز
چيغ شوې ،رحمدل ور وکتل ،باتور خپله خور تر څڼو ې ز ې
چ که دې بيا سايرې ته څه ويل وو ،نو د سايرې وي څانډه ،ورته و ېي ويل ې ورغ .باتور ېي تر مټ ونيو ،ې
بچګ پښو ته به دې حالل… ې
ټګ ېي کرکه راغله ،و ېي ويل:يودم غل شو ،د حاللېدا له ې
غتت .پام! ز ز -باتوره! دا
اي دي ،لکه ته او ر
نجوي هم زما اوالدونه دي ،دوی هم په هماغه اندازه راباندې ګر ې ې
دويم ځل الس پورته کېدا به دې و نه بخښم.
غتې ته ور لوېده ،و ېي ژړل .رحمدل پر ککرۍ ښکل کړه ،ست ېک ېي له اوښکو
باتور کور ته الړ ،سايره د پالر ې ږ
ډک شوې ،و ېي ويل: ې
-نور به مو غم ته نه ورکوم.
خپله لور ېي تر الس ونيوله ،هوار شوي ليمخ ته ورغلل .رحمدل وويل:
ز
کوچپ نه دی؟ بچګ! فرش -سايرې
ې
اي ورته وکتل:ز
حت ۍ ل په ر
نج ۍ
شتين اغا! ته او وروڼه م هر وخت په همدې ليمخ ز
کېپ. -نه ر
ې
رحمدل وخندل:
– خو ټول نه ورباندې ځاېږو.
سايرې خپل پالر ته کتل.
رحمدل وويل:
ـ هله لورې ،تر ټولو لوی فرش راوړه ،له دې وروسته به ټول يو ځای ډوډۍ خورو.
نيول وې .باور ېي نه راته. اي ست ېک ورتهز
ې حت ې
ل ر
نج ۍ
رحمدل وخندل:
چ له خپل پالر سه يو ځای ډوډۍ خوند نه درکوي؟
-لکه ې
ټول شوې .کور ته ېي منډه کړه.
اوښګ را ې
ې د سايرې په ستګو ېک
سي ېي له تازه هوا وپړسول .له ځان سه ېي وخندل .په لومړي ځل ېي خپله رحمدل پر ليمخ کېناست .ږ
خندا اورېده ،خوند ېي ترې واخيست ،په زوره ېي کړه .خندا ېي په ونو ېک را وګرځېده.
غرم ته د انځرګل له کوره هم ډکه کاسه ښوروا راغله .اوږد دستخوان هوار شو .رحمدل د خپلو وړو لوڼو
ې
ځلېدل .ټولو رحمدل ته په ک ست نجونو د . کېنول ته خواوو دواړو ي السونه پر لښپ ور پرېمانځل .ز
لوي
ې ې ې ې ې
ګول پورته شوې.
مينه کتل .له ډکو کاسو ې
رحمدل په ډکه خوله وويل:
کتي. خوندوره ښوروا ده .ې
ګوي ورسه خوړل ې ږ
تر څنګ ي نيازۍ ته وکتل ،د نيازۍ په غټو ستګو ک ځال پرته وه .رحمدل د ز
غوس کاسه ور ېبتته کړه ،پر
ې ې ې
کوکوګل ته ېي وويل: . کېښودل پاسپ ي څو مساوي ز
برچ
ې ې ې ې ې
-مخ واړوه!
اي ورته کتل.ز
حت ۍښخ په ر
ې
رحمدل خته تکرار کړه.
ښخ مخ واړاوه. -ې
غوس پر يوه برخه ګوته کېښودله:رحمدل د ز
ې
-دا ېي د چا؟
ز
زرميپ. -د
ې
همداس تقسيم شوې.
ې ل ته ور نږدې کړه .دويمه ،درېيمه او څلورمه برخه هم
انځرګل هماغه برخه وړې نج ۍ
رحمدل پر بله برخه ګوته کېښوده.
-دا ېي د چا؟
-ستا.
رحمدل تندی تريو کړ:
-دا خو صاف هډوک دي.
وچ ست ېک نيو ېل وې. ټولو ور وکتل .رحمدل ز
غوس ته ې
ې
نيول وه .رحمدل مخګ شوې .نيازۍ هم په ټيت س وړه ګوله ورته ګول ورته را له هرې خوا د ز
ې ې غوس جوړې ې
ې
په خندا ېک وويل:
تاس حق دی.
-په خدای که ېي څکه هم وکم ،دا د ې
سايرې د پالر خېټه وګروله ،رحمدل وخندل .وړې لور ېي ګوله په خوله ېک ور کېښوده .رحمدل د نيازۍ پر
کوکوګل تندی تريو شو. ښخ له السه وړه ګوله ور پورته کړه .د ز
ځواي ګوتو ور پرېووت ،په غاښونو ېک ېي د
ې ې ې
پاسپ ېک ونغاړله .منډې ته ېي ځان جوړ کړ ،خو واړه او غټ السونه
ې کوکوګل ټوله برخه غوښه په
ې رحمدل د
خپل مور برخه غوښه ور نه وړله .باغ ګډې خندا نيولغتت ،باتور او نجونو د ېور ولوېدل .رحمدل خندل ،ر
و.
چ د نجونو د مکتب ر ز
ماسپښي جومات ته الړ ،له لمانځه وروسته ېي غاړه صافه کړه ،کليوالو ته ېي وويل ې
جوړول زضوري دي.
په دېرشو کسانو ېک ېي لسو مخالفت وکړ ،لسو ېي خته تاييد کړه ،لس نور ېي فکر کولو ته وهڅول.
ز
چ معتاد ته ېي خپل واده شوې لور کور ته ورغ .و ېي ژړل ،له لور ېي بخښنه وغوښته ې له لمانځه وروسته د ې
چد ورکړه .بيا ېي له زوم سه ختې وکړې ،د معتادينو په شفاخانه ېک بستېدا ته ېي قانع کړ .و ېي ويل ې
تداوي ټول مصارف ېي دی په غاړه اخل.
جوم ته را وغواړي. ز
ې شمشت خان او نور ملګري ې چ حاچ غتت ته ېي وويل ې له هغه ځايه ېبتته کور ته راغ .ر
ز
ټول
چ له دې وروسته به ې چ مېلمستيا خو ېتته شوه .خو رحمدل ور ياده کړه ې اي ورته وويل ې حت ۍ زوی ېي په ر
چ نور دې دا وطن نه چ له خپلو ملګرو سه وغږېږي ،پوه ېي کړي ې مېلمستاوې ساده وي .دی غواړي ې
داس خلکو ې ورانوي ،ځنګلونه دې نه وه ،کوکنار دې نه کري ،غال دې نه کوي… که ېي ومنله ښه ،که نه له
سه ملګرتيا ،نه ملګرتيا.
ز
جام ،ټيکري او خپل نوې ې د ماخسي ډودۍ بيا ټولو په ګډه وخوړه .تر ختو خندا ډېره وه .وروسته نجونو ې
ل راواخيستل .هر څه ېي خوښ وو ،په لومړي ځل ېي نظريه منل شوې وه .ارزښت ورکړل شوی و .د څپ ۍ
غږېدل .ستګو ېي ځال کوله ،ځانونه ېي د ې انسان په ستګه ورته کتل شوي وو .بيا د مکتب په باره ېک سه
سپي ټيکري او تورو جامو ېک ليدل. مکتب په ر ز
ز
ماخسي ېي په رحمدل راډيو ته الس ور وغځاوه .د جنګ ،وژنو او د وطن د ور زاي ختو ېي ست ېک لندې کړې.
کور ېک جاينماز هوار کړ ،د دعا په وخت ېک ېي د زړه له اخالصه وويل:
نجويز اص يم. وبخش .يا خدايه په داد دې ر ز ز وبخش ،ټول مسلمانانز وبخش ،زما مور او پالرز -يا خدايه! ما
ې ې ې ې
او هلکان ټول راباندې ګران دي ،قربان دې شم ،نور به نو څه درنه غواړم! د ګل غوندې په ښکلو لوڼو دې
نازول يم.
يو دم ېي وژړل ،و ېي ويل:
ويپ .جامو ،خوړو ،درس ،صحت…ته به ز ز
وځورول .قول دی ،نور به غم را نه و نه ې
ې نجوي ېم ډېرې
ې ښخ او
-ې
ېي پام کوم…يا خدايه! انځرګل ېم هم تن او وجود دی ،که خوار وي ،زه به ورسه خوار يم ،که ېيعزته وي،
زما نوم به ورسه يادېږي… يا ربه! ته خو ال ډېر عزت ورکړې.
يا خدايه! ښکل وطن دې راکړی ،پورته به واوره وخورې ،له نيم ساعت پياده مزل وروسته به د غنمو لو
شي آسمان ،ښايسته مننظرې… خو موږ ېي په قدر نه پوهېدو ،وران مو کړ، صاق اوبه ،ر زوويپ .ښکل هوا ،زز
ې ې ې
ژمنه ده! خپل وطن مور ګڼم .په ابادۍ ېک ېي برخه اخلم… و ېم بخښه ،اول به د نجونو سوځېدل مکتب
جوړوم.
ورغ ،لومړی ېي غاښونه پرېمانځل .بيا له نيازۍ لرې پرېووت. د نيازۍ کوي ته ز
ې
چ تل ېي په سپکو نومونو ياده کړې ده.
ښخ ېي بخښنه وغوښته .و ېي ويل ې ې يو دم غريو واخيست ،له
و ېي ژړل ،په ژړا ېک ېي وويل:
ز
ناروغ مور ته نه ور پرېښودله .نيازۍ! سهار به دې پخپله په خپل -اه رحمدله! ټګ رحم نه لرې ،لور ېم
ې
موټر ېک پالر ز ۍ
ګپ ته ورولم.
نيازۍ ورو په کمپله ېک ور پټه شوه.
غل شوه.
پيشو ې
ستل وويل:
ې
-پيشو .چټياټ دې خالص شول .په خيال کيسو دې سبداله کړم.
پيشو وويل:
ورچ فکر را نه غوښت .ورته و ېم وايه.
ل د يوې ې
چرک او هي ۍ
-ې
ستل وويل:
ې
-له رحمدل دوی د دومره انسانيت تمه مه لره!
پيشو وويل:
-خو انسانيت اسانه دی ،و دې ليدل! له رحمدله ېم په خيال ېک انسان جوړ کړ ،رحمدل په يوه ورځ ېک
کوري خوشاله کوالی رس .نه زحمت غواړي او نه هم مرصف .مازې دې لږ ځان بدل ز هم ځان او هم ټوله
ۍ
ز
وپتي .په وطن دې زړه وخوږوي ،خپل دې ر نرم کړي ،مينه دې ورکړي ،د نورو حقوق دې ې کړي .ختې دې ې
وګپ… بس! همدومره! ي ز
ې
کوک پورته شوې.
يو دم د نيازۍ ې
ل په وارخطاي وويل:
هي ۍ
-څه خته ده؟
پيشو وويل:
-رحمدل به بيا ښځه تر سوکانو الندې کړې وي .په مرداره خوله مچکه ترې غواړي.
ستل وويل:
ې
پتۍ ېي چ له رحمدل دوی د انسانيت تمه مه لره! دا خلک خدای که سم ېک .ې ړ
پتۍ ،ې ړ ـ نه ېم درته ويل ې
ز
تغت نه مپ.
همداس ژوند کړی.هيڅ ر
ې
م ېي تر ېتتو غوږونو يو ګز پورته والړه وه.
پيشو بام ته وخته .پر دېوال کېناسته .سپوږ ۍ
سپتو څوکو ته وکتل ،الندې راغله ،د غره په لمنو ېک خړ پړ ،شکېدل کورونه پراته وو.
پيشو د لوڅو غرونو ې
نګ وې ،سوځېدل مکتب تک تور سک ته ېي وکتل ،لوی پل پر مال مات و .د برق ې
پاي ړ ې کنډ و کت پاخه ړ
سپته وو…ښکارېده .هديره تر کل غټه وه ،د وهل شويو ونو زاړه مونډان ې
سه ساه ېي وايسته .و ېي ويل:
ډک شوې .ړ
د پيشو ست ېک ې
کاشګ
ې کاشګ دې په قدر پوهېدای،
ې کاشګ ېي خپل ګڼل،
ې -اخ! وطنه! په تا ېک ميليونونه رحمدل دوی اوس.
کاشګ ،کاش ېګ…
ې کاشګ،
ې ېي ستا د درلودلو لياقت درلودای.
پای