Professional Documents
Culture Documents
1Βασικό κειμενο μελέτης 1ης ενότητας neo
1Βασικό κειμενο μελέτης 1ης ενότητας neo
δυνατοτήτων
Πρόγραμμα των ΤΠΕ
επιμόρφωσης
«Κατάρτιση εκπαιδευτικών
στη διαπολιτισμική
εκπαίδευση για μαθητές με
προσφυγικό και
μεταναστευτικό υπόβαθρο»
Λοΐζος Σοφός www.Lsofos.com
Εκπαίδευση των μαθητών προσφύγων με αξιοποίηση
δυνατοτήτων των ΤΠΕ
Περιεχόμενα
Περιεχόμενα ............................................................................................................................... 2
Εισαγωγή...................................................................................................................................... 3
Ενότητα 1. Πρόσφυγες σε αριθμούς................................................................................. 4
1.1 Στατιστικά Ύπατης Αρμοστείας .............................................................................. 4
1.2 Παιδιά Προσφύγων ..................................................................................................... 7
Ενότητα 2. Πλαίσιο αναφοράς για την εκπαίδευση προσφύγων ......................... 9
2.1 Σε επίπεδο τυπικής εκπαίδευσης ............................................................................ 9
2.2 Σε επίπεδο μη τυπικής εκπαίδευσης ................................................................... 11
Ενότητα 3. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στην εκπαίδευση μαθητών-
προσφύγων............................................................................................................................... 14
Ενότητα 4. Λογισμικά και υπηρεσίες του διαδικτύου για την εργασία με
πρόσφυγές μαθητές .............................................................................................................. 14
4.1. Ενσφηνώματα ............................................................................................................. 15
4.2.Sebran .............................................................................................................................. 15
4.3 GCompris ........................................................................................................................ 15
4.4 Rapid Typing Tutor ..................................................................................................... 15
4.5 Γρήγορη Ανάγνωση ................................................................................................... 16
4.6 Στην Τάξη ....................................................................................................................... 16
4.7 Μικροί Καλλιτέχνες .................................................................................................... 16
Σύνοψη Ενότητας ................................................................................................................... 17
Βιβλιογραφία ............................................................................................................................ 17
Εισαγωγή
Στο πλαίσιο της παρούσης συνεδρίας θα δούμε στην αρχή για ποιο λόγο
υπάρχει η αναγκαιότητα της εκπαίδευσης των παιδιών προσφύγων (βάση
των σύγχρονων εξελίξεων) μέσα από την μελέτη στατιστικών δεδομένων
της «‘Υπατης Αρμοστείας» για τον αριθμό των προσφύγων που ήρθαν στη
χώρα μας. Θα δούμε με ακρίβεια πως προέκυψε το προσφυγικό θέμα και
πώς αντιμετωπίζεται το θέμα της εκπαίδευσης των παιδιών προσφύγων
από την πολιτεία και τους εμπλεκόμενους φορείς. Θα αποσαφηνιστούν οι
διάφορες παρεχόμενες μορφές εκπαίδευσης και θα δούμε ποιοι φορείς
οργανώνουν και παρέχουν προγράμματα σπουδών τέτοιου τύπου.
211.663
7.432 2.970
Πίνακας 1.: Επεξεργασμένη παρουσίαση στοιχειών για την άφιξη προσφύγων στην Ελλάδα
από το 2014 έως το 2017 στη βάση πίνακα από την ιστοσελίδα της Ύπατης Αρμοστείας
Το ακόλουθο σχήμα οπτικοποιεί τις αφίξεις των προσφύγων από τις αρχές
του 2017 μέχρι και την 21η Αυγούστου μέσω θαλάσσης στα νησιά του
Αιγαίου (unhcr, 2017).
Σχήμα 1.: Αφίξεις προσφύγων ανά νησί, σύμφωνα με την Ύπατη αρμοστεία. (unhcr, 2017)
Μέχρι το Μάρτιο του 2019 ο συνολικός αριθμός των αιτούντων άσυλο που
διαμένουν σε δομές υπό την εποπτεία της ελληνικής πολιτείας ανέρχεται σε
περίπου 73.000 άτομα. Ως το τέλος Μαρτίου 2019, σύμφωνα με τα στοιχεία
της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ήταν διαθέσιμες για
ευάλωτους αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες 25.742 θέσεις σε διαμερίσματα
και κτίρια σε όλη τη χώρα, στο πλαίσιο του προγράμματος ESTIA, με τη
συνεργασία της τοπικής αυτοδιοίκησης. Στο πλαίσιο του εν λόγω
προγράμματος, στεγάστηκαν 22.589 άτομα. Το 57% των παρεχομένων στο
πλαίσιο του προγράμματος ESTIA θέσεων βρίσκεται στην Αττική, το 20%
στη Βόρεια Ελλάδα, το 7,5% στην Κεντρική Ελλάδα, ενώ το 9,8% στα νησιά
(3,8% στην Κρήτη και 6% στα υπόλοιπα νησιά).1
Μέσα στο 2020 τα στοιχεία στα νησιά του Ανατ. Αιγαίου διαμορφώθηκαν
ως εξής3:
1
https://infocrisis.gov.gr/2106/enimerotiko-deltio-gia-to-prosfygiko-metanasteftiko-2019-
teyxos-6/
2
https://infocrisis.gov.gr/5829/ypiresia-asylou-statistika-stichia-07-06-2013-eos-30-07-2019/
Από τους 43.370 πρόσφυγες που έμεναν στην Ελλάδα το 2017, σύμφωνα με
τις εκτιμήσεις της Ύπατης Αρμοστείας περίπου το 48% ήταν παιδιά, δηλαδή
περίπου 20.459 προσφυγόπουλα. Αναφορικά με τις χώρες προέλευσης των
προσφύγων, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας φαίνεται ότι
3
https://infocrisis.gov.gr/11706/apotyposi-tis-ethnikis-ikonas-katastasis-gia-to-prosfygiko-
metanasteftiko-zitima-tin-03-01-2021/
η πλειονότητα έρχεται από τη Συρία 39%, από άλλες χώρες το 33%, από το
Ιράκ 16%, το Αφγανιστάν 7%, το Ιράν 4% και το Πακιστάν 1%. Αναφορικά
με την ηλικία των 20.459 προσφύγων παιδιών εκτιμάται η ακόλουθη
κατανομή ανά ηλικία και φύλο:
Από τα στοιχεία αυτά γίνεται σαφές ότι το 29% των προσφύγων που είναι
μαθητές 6-12 χρόνων και φοιτούν σε δημοτικά σχολεία ανέρχεται περίπου
στους 5.933 μαθητές. Αν ληφθεί υπόψη, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία
της ΕΛΣΤΑΤ (2016) , ο συνολικός αριθμός των μαθητών που είχαν εγγραφεί
σε δημοτικά σχολεία κατά το σχολικό έτος 2014/15 ανέρχεται στους 639.600
μαθητές, ενώ κάθε χρόνο αποφοιτούν από το δημοτικό σχολείο 101.571,
γίνεται φανερό ότι ο αριθμός προσφύγων μαθητών που βρίσκονται σε
ηλικία φοίτησης δημοτικού σχολείου είναι ιδιαίτερα μικρός, αγγίζοντας
περίπου το 0,9% του μαθητικού πληθυσμού σε δημοτικά σχολεία της
Ελλάδας.
Από το 48% των παιδιών προσφύγων, (περίπου 20.459) εκτιμάται ότι 2.420
είναι ασυνόδευτα ανήλικα παιδιά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού
Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης ο αριθμός ασυνόδευτων παιδιών
παραμένει σχετικά σταθερός, καθώς και οι ανάγκες για χώρους υποδοχής
και φιλοξενίας.
Διάγραμμα 1.: Συνολικός αριθμός θέσεων σε δομές φιλοξενίας ΑΑ & συνολικός αριθμός
παραπομπών Α.Α. σε αναμονή για τοποθέτηση 19 Οκτωβρίου 2016 - 15 Αυγούστου 2017
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υ.Π.Ε.Θ Αρ. Πρ. 152929/Δ1 της 19/9/2016 για
την εκπαίδευση των μαθητών που δεν έχουν την απαιτούμενη γνώση της
ελληνικής γλώσσας (Ρομά, Αλλοδαπών, Παλιννοστούντων, Προσφύγων,
Ευάλωτων Κοινωνικών Ομάδων κτλ.) διαμορφώνεται στο πλαίσιο της
διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης ένα ευέλικτο σχήμα θεσμικής και διδακτικής
παρέμβασης, το οποίο επιτρέπει στη σχολική μονάδα, αφού σταθμίσει τις
πραγματικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών αυτών και τις
δυνατότητές της, να επιλέξει εκείνο το σχήμα που μπορεί να τους παρέχει
επιπλέον διδακτική υποστήριξη, με σκοπό να τους βοηθήσει να
προσαρμοστούν και να ενταχθούν πλήρως στις κανονικές τάξεις στις οποίες
είναι εγγεγραμμένοι, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Στο πλαίσιο αυτό ο Νόμος 3879/2010, (ΦΕΚ 163Α/21.09.2010), άρθ. 26, παρ.
1α και 1β, εισάγει το θεσμό των Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας.
«…Στόχος των Ζ.Ε.Π. είναι η ισότιμη ένταξη όλων των μαθητών στο
εκπαιδευτικό σύστημα μέσω της λειτουργίας υποστηρικτικών δράσεων για
τη βελτίωση της μαθησιακής επίδοσης, όπως ιδίως η λειτουργία τάξεων
υποδοχής,[…] Επιπρόσθετα, ρυθμίζονται τα θέματα που αφορούν την
οργάνωση και τη λειτουργία των Ζ.Ε.Π., τη στελέχωσή τους με προσωπικό,
• Ελληνική Γλώσσα,
• Μαθηματικά,
• Νέες Τεχνολογίες,
• Αγγλικά,
• Φυσική Αγωγή,
• Πολιτισμός,
• Αισθητική Αγωγή.
Εγχειρίδιο "Δραστηριότητες
Δραστηριότητες βιωματικής μάθησης στα βιωματικής μάθησης στα ανθρώπινα
ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των δικαιώματα και τα δικαιώματα των
προσφύγων (6 – 18 ετών) προσφύγων".
4.1. Ενσφηνώματα
Τα ενσφηνώματα βρίσκονται στη σελίδα www.kidmedia.gr. Ο εκπαιδευτικός
μπορεί να τα «κατεβάσει» εύκολα. Πρώτα όμως πρέπει να πραγματοποιήσει
εγγραφή στη σελίδα και να τοποθετήσει username και κωδικό εισόδου.
Υπάρχει ένα μικρό ποσό που πρέπει να καταβληθεί.
4.2.Sebran
4.3 GCompris
https://rapidtyping.en.softonic.com/download.
http://www.dyskolies.gr/index.php/reading1/9-mathdys/49-fats-reading
http://www.stintaxi.com/gammalambdaomegasigmasigmaalpha.html ή
http://www.stintaxi.com
Σύνοψη Ενότητας
Προσεγγίσαμε το προσφυγικό φαινόμενο και αναφερθήκαμε στον αριθμό
των προσφύγων που έχει φτάσει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια
καταθέτοντας στατιστικά που έχει εκδώσει η «Ύπατη Αρμοστεία» και η
«Υπηρεσία Ασύλου». Αναλύσαμε την αναγκαιότητα οργάνωσης
εκπαιδευτικών διαδικασιών στα παιδιά των προσφύγων σε επίπεδο
τυπικής, και μη τυπικής εκπαίδευσης μέσα στα πλαίσια του εκπαιδευτικού
συστήματος στην Ελλάδα. Παρουσιάσαμε κάποιες υφιστάμενες δομές
εκπαίδευσης και αποτυπώσαμε σε γενικές γραμμές την κατάσταση σε σχέση
με το ποιοι φορείς παρέχουν προγράμματα που αφορούν γενικά την
εκπαίδευση των παιδιών αυτών. Έτσι μπορείτε να κατανοήσετε καλύτερα
το προσφυγικό ζήτημα στην ολόπλευρη διάστασή του.
Βιβλιογραφία
ΕΛΣΤΑΤ (2016). Δελτίου Τύπου. Έρευνες Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
ΕΛΣΤΑΤ. Διαθέσιμο στο
http://www.statistics.gr/documents/20181/6b71fc54-13c7-4173-98cf-
5bbf2ddd0de9
Fortune greece (2016). Γράφημα: Από ποιες χώρες έρχονται οι πρόσφυγες
στην Ελλάδα. 28/01/2016. Διαθέσιμο στο
http://www.fortunegreece.com/article/grafima-apo-pies-chores-
erchonte-i-prosfiges-stin-ellada/
Iefimerida (2015).Το 2015 μπήκαν στην Ελλάδα 804.465 μετανάστες -Από
ποιες χώρες ήρθαν. 24/12/2015. Διαθέσιμο στο
:http://tinyurl.com/y735ha7u
ΙΟΜ (2016). Στις 170.553 οι αφίξεις μεταναστών/προσφύγων στην Ελλάδα
για το 2016. ΙΟΜ. Διαθέσιμο στο: http://tinyurl.com/ya4gwvc6
UNHCR (2017). Figures at a Glance. UNHCR. Διαθέσιμο στο
https://www.unhcr.org/figures-at-a-glance.html
UNHCR (2017). Greece Fact Sheet - June 2017. Διαθέσιμο στο
https://data2.unhcr.org/en/documents/details/58720
Ιστοσελίδες
http://www1.aegean.gr/aegean2/news/2015_16/deltia/2016_4_4_synodos.htmlΠροσπελάστηκε
στις 1/09/2017
http://gcompris.net/index-el.html
http://www.dyskolies.gr/index.php/reading1/9-mathdys/49-fats-readingΠροσπελάστηκε στις
2/09/2017
http://www.stintaxi.com/gammalambdaomegasigmasigmaalpha.html ή
http://www.e-yliko.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=214:mikroi-kallitexnes-se-drasi-
a&Itemid=135Προσπελάστηκε στις 4/09/2017