Một bài tập hay về tỷ suất lợi nhuận

Bài 1:
Một tư bản có c/v=9/1, p'=10%, thời gian ngày lao động là
8h. Nếu thời gian ngày lao động là không đổi để tăng p' lên
20%thì thời gian lao động tất yếu giảm đi bao nhiêu?
Giải:
Ta có

p m m m TLĐ m
p'     
K K c  v 10v 10TLĐTY
(1)
Ở đây c/v =9/1 nên thay c=9v
Còn m/v = tLĐm / tLĐTY
Lúc đầu p’=10% do đó thay vào (1) ta có TLĐ m = 10% x 10 TLĐTY
= TLĐTY
Mà TLĐ(.) ngày = 8h nên TLĐTY = TLĐ m = 4h =240 phút
Để p’=20% , giả sử TLĐTY phải giảm 1 lượng là ∆T thì ta có
TLĐTY mới = TLĐTY -∆T
TLĐ m mới = TLĐ m + ∆T = TLĐTY +∆T
T T  T
LĐ m moi
p’mới = 10T  LĐTY

LĐTY moi 10(TLĐTY  T)

 =20%
=> TLĐTY +∆T = 20% x 10x ( TLĐTY -∆T)
=> 3 ∆T = TLĐTY =240 ( phút)
=> ∆T = 80 phút
Vậy để p’=20% trong khi thời gian lao đông trong ngày không
đổi thì TLĐTY phải giảm 1 lượng là ∆T = 80 phút
Còn một bài tập ..không hay lắm..:D…bài 18 –sách bài tập các e
có thể tham khảo nhé
Bài 2:
K =100.000 stecling, cấu tạo hữu cơ c/v =4/1. Qua một thời
gian, TB đã tăng lên K’ = 300.000 stecling, với cấu tạo hữu
cơ c/v =9/1.
Hãy tính sự thay đổi của tỷ suất lợi nhuận, nếu trình độ bóc
lột sức lao động tăng từ 100% lên 150% và cho nhận xét.
Bài giải
Một công thức tính tỷ suất lợi nhuận hay dùng là
m
m m'
p'  x100%  v x100%  (1)
cv c  v c
1
v v

Tóm tắt
Trước :
K =100.000 => Theo công thức (1) thì
m ' 100%
p'    20%
c/v = 4/1 c
1 4  1
v

m’ =100%
Sau đó m’ tăng lên 150%
K = 300.000 => Theo công thức (1) thì
m ' 150%
p'    15%
c/v = 4/1 c
1 9  1
v

m’ =150%
Như vậy, p’ giảm từ 20% xuống 15%
Theo công thức 1, thì mặc dù m’ tăng từ 100% tới 150% ( tăng
1,5 lần ), nhưng do c/v tăng từ 4/1 tới 9/1 ( tăng 2,25 lần ) tăng
nhanh hơn m’ ( Mẫu số tăng nhanh hơn tử số nên phân số giảm)
do đó p’ vẫn giảm.
Note: cách giải này khác sách nên thầy chia sẻ cho các bạn theo
dõi
Lưu ý:
Cách làm bài tập hay nhất nên tóm tắt trước khi giải thì lời giải
sẽ sáng và nhanh hơn.