Professional Documents
Culture Documents
Bayraklı-32974 Ada 7 Parsel Geoteknik Rapor
Bayraklı-32974 Ada 7 Parsel Geoteknik Rapor
İÇİNDEKİLER
1 GİRİŞ 3
2 İNŞAAT SAHASI HAKKINDA BİLGİLER 3
3 YAPI HAKKINDA BİLGİLER 5
4 MEVCUT ZEMİN ARAŞTIRMALARI 7
5 İLAVE ZEMİN ARAŞTIRMALARI 16
6 İDEALİZE ZEMİN PROFİLLERİ (ARAZİ ZEMİN MODELİ ) VE YERALTI SUYU DURUMLARI 16
7 GEOTEKNİK TASARIM PARAMETRELERİNİN TESPİTİ 18
8 DEPREMSELLİK 21
9 YAPI ZEMİN ETKİLEŞİMİNİN İRDELENMESİ 26
9.1 Temel Sistemine İlişkin Geoteknik Analiz ve Değerlendirmeler 26
9.1.1 Yüzeysel Temeller 26
9.1.1.a Taşıma Gücü Analizi 26
9.1.1.b Oturma Analizi 31
9.2 Zemin İyileştirme Alernatifleri 32
9.3 Önerilen Temel Sistemi 32
9.4 Yapı Temelleri İle İlgili Diğer Hususlar 33
10 İKSA SİSTEMLERİ-ŞEV DURAYLILIK ANALİZLERİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ 33
11 SONUÇ VE ÖNERİLER 37
12 YARARLANILAN KAYNAKLAR 41
0
Tablo No TABLO LİSTESİ
Tablo-1 Yapı Hakkında Bilgiler
Tablo-2 Bina Kullanım Sınıfları ve Bina Önem Katsayıları
Tablo-3 Deprem Tasarım Sınıfları (DTS)
Bina Yükseklik Sınıfları ve Deprem Tasarım Sınıflarına Göre Tanımlanan Bina
Tablo-4
Yükseklik Aralıkları
Tablo-5 İnceleme alanında yapılan sondaj noktalarının derinlik ve koordinatları
Tablo-6 Sondaj Kuyusuna ait derinlik ve alınan numuneler
Tablo-7 Presiyometre Deney Sonuçları
Sondaj kuyusundan alınan numunelerin laboratuvar kaya tek eksenli basınç
Tablo-8
deney sonuçları
Sondaj kuyusundan alınan numunelerin laboratuvar nokta yükleme deney
Tablo-9
sonuçları
Tablo-10 İnceleme alanındaki kayalara ait bilgiler
Tablo-11 Geoteknik Parametre Tayini Özet Tablosu
Tablo-12 Temel Zemini İçin Geoteknik Tasarım Parametreleri
Tablo-13 Yerel zemin sınıfları ve bu sınıfa giren Vs30 hızlarını gösteren tablo
Tablo-14 Kısa periyod için Yerel zemin İvme katsayıları
Tablo-15 1.0 saniye periyod için Yerel Zemin İvme Katsayıları
Tablo-16 Deprem Parametreleri
Tablo-17 İzin verilen toplam oturma miktarları ve farklı oturmalar
Tablo-18 Zemin cinsine göre Yatak Katsayısı Değerleri
Tablo-19 İnceleme alanına ait Şev hesabı
1
1.GİRİŞ
Bu rapor, Türkiye Bina deprem Yönetmeliği (TBDY 2018)-Yeni Deprem Yönetmeliğine
göre hazırlanmış Zemin ve Temel Etüdü Geoteknik Raporudur. İnşası planlanan yapının temel
zemininin statik, dinamik ve deprem etkileri dikkate alınarak yapılan zemin araştırmalarından
üretilen arazi zemin modeli ve temel zeminini oluşturan tabakaların geoteknik tasarım
parametreleri ile temel tasarımına ilişkin değerlendirmeler yer almaktadır.
İzmir İli, Bayraklı İlçesi, Bayraklı Mahallesi, 25N-2A Pafta, 32974 Ada, 7 Parsel’ e ait zemin
ve temel etüdü veri raporu Firmamız tarafından hazırlanmıştır. Bu raporda, veri raporundan
alınan bilgilere göre; depremsellik, zemin profili, zemin taşıma gücü, oturmalar, şev stabilitesi,
temel sistemi, kazı destek sistemlerine ait hesaplamalar ve gerekli öneriler verilecektir.
İnceleme alanı Bayraklı İlçe merkezine yaklaşık ~1.70 km uzaklıkta, İzmir İl merkezine ise
yaklaşık ~7.80 km uzaklıkta yer almaktadır. İnceleme alanı genel olarak %10-20G eğimli bir
morfoloji sunmaktadır. Çalışma alanı, Bayraklı İlçesi, Bayraklı Mahallesi, 2138/3 Sokak üzerinde
yer almaktadır. Çalışma alanına, Bayraklı İlçesi, Bayraklı Mahallesi, 2138/3 Sokak zerinden
ulaşım sağlanmaktadır. İnceleme alanında, ulaşım sorunu bulunmamaktadır. İnceleme alanında,
doğal afete maruz bölge kararı bulunmamaktadır. Arsa üzerinde mevcut bina ya da yapı
bulunmamaktadır. İnceleme alanına komşu parsellerde mevcut yapılar bulunmaktadır. İnceleme
alanında mevcut alt yapı çalışması bulunmamaktadır. İnceleme alanında, ulaşım sorunu
bulunmamaktadır. İnceleme alanında en düşük kot +58.98 metre ve en yüksek kot +62.63
metredir.
İnceleme alanı, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü tarafından tarihinde
onaylanan İmar Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporunda; Uygun Alanlar-2 (UA-2) (Kaya
Ortamlar) olarak belirtilen bölgede kalmaktadır. Söz konusu parselde yapılaşma açısından gerekli
önlemler alınmalıdır.
2
Şekil-1: İnceleme alanının Yerleşim Planı Krokisi
Taşıyıcı Sistemi
Kullanım Amacı Konut
Kat Adedi Bodrum+Zemin+3(Üç)
Taban Oturma Alanı 110.00 m2
Bina Ağırlığı 1400 t
Bina Kullanım Sınıfı (BKS) 3
Bina Önem Katsayısı 1
Bina Yükseklik Sınıfı (BYS) 6
Bina Önem Katsayısı (I) = 1.00 ( Afet Böl. Yapılar. Hak. Yönetmelik 2018)
Tablo-4. Bina Yükseklik Sınıfları ve Deprem Tasarım Sınıflarına Göre Tanımlanan Bina Yükseklik
Aralıkları
İnceleme alanında jeofizik yöntemlerden 2 adet sismik kırılma, 2 adet Masw ve 1 adet Remi
yöntemi uygulanmış olup sismik hızlar, To, zemin büyütmesi bu çalışmalardan elde edilmiştir.
Zeminin hakim titreşim periyodu hesabında sismik S hızının Vs≥760 m/sn hızına ulaştığı anakaya
derinliği olarak kabul edilen 15.5 m. derinlik baz alınarak bulunmuştur
İnceleme alanında jeofizik çalışmalar kapsamında; sismik kırılma ölçüleri çalışma alanında
06.07.2019 tarihinde 2 serim olarak uygulanmıştır. Jeofon aralıkları 2.00 m, offset aralığı 1.00 m.
olacak şekilde serim uzunluğu 24.00 m. açılarak yaklaşık 7.00 - 8.00 m. derinliklerin incelenmesi
sağlanmıştır. MASW ölçüleri, çalışma alanını iyi yansıtacak ve parselin üzerinde kalacak şekilde
06.07.2019 tarihinde 2 adet ölçüm alınmıştır. Sismik ölçülerin Jeofon aralıkları 2 m. ve off-set
uzaklıkları 8 m. seçilerek toplam serim uzunlukları 30 m. yapılmıştır. Böylece, istenildiğinde 30
m. ye kadar derinliklerin incelenmesi sağlanmıştır. Kayıt uzunluğu 1 sn ve örnekleme aralığı 0.5
ms olarak alınmıştır. ReMi verisi çalışma alanında sismik ve masw profili üzerinde aynı cihaz ve
ekipmanlarla olacak şekilde 1 Profil boyunca yapılmıştır. Amaç MASW’ den elde edilen tabaka
6
hızları ile karşılaştırma yapmak ve göreceli olarak daha derinlere (~30 m) ait hızları elde etmektir.
Çalışma 06.07.2019 tarihinde Pasi Gea-24 marka sismik kayıt cihazı ile 12 adet 4.5 Hz’lik jeofon
2 m aralıklandırılmış ve böylece maksimum açılım 22 m’ye ulaşmıştır. 2.0 ms örnekleme aralığı
ile 30 sn’lik gürültü kaydı her bir serim için aralıklarla 20 adet alınarak ReMi spektral oranının
yükseltilmesi hedeflenmiştir. 20 adet gürültü kaydının her birine genlik kazanımı uygulanarak,
uzaklık zaman ortamı hız-frekans ortamına dönüştürülerek hız spektrumları hesaplatılmıştır.
İlgili arazi ve laboratuvar deneyleri mevcut zemini detaylı analiz edip mühendislik
analizlerinde (taşıma gücü, oturma-şişme-göçme, şev stabilitesi vb.) kullanılacak parametrelerin
bulunmasına yönelik gerçekleştirilmiştir.
Enlem Boylam
Sondaj No Derinlik m.
Y (ITRF-6°) X (ITRF-6°) Z (metre)
SK-1 E 515520.88 N 4258521.57 +61.10m 21.00m
SK-2 E 515513.11 N 4258517.51 +61.10m 21.00m
SK-3 E 515515.29 N 4258523.07 +61.70m 21.00m
Sondaj SPT UD
Sondaj No Karot (m)
Derinliği (m) (adet) (adet)
7
-1.50 -3.00 -4.50 -6.00 -7.50 -9.00
SK – 1 21.00 --- --- -10.50 -12.00 -13.50 -15.00 -16.50 -
18.00 -19.50 -21.00
1.50 -3.00 -4.50 -6.00 -7.50 -9.00
SK – 2 21.00 --- --- -10.50 -12.00 -13.50 -15.00 -16.50 -
18.00 -19.50 -21.00
1.50 -3.00 -4.50 -6.00 -7.50 -9.00
SK – 3 21.00 --- --- -10.50 -12.00 -13.50 -15.00 -16.50 -
18.00 -19.50 -21.00
Standart GB tipi presiyometrede efektif basınç 70 kg/cm 2 olup, 5-10000 kg/cm2 arası zemin ve
kaya deformasyon modülleri ölçülmektedir. NO2 tüpleri ile plastik borular vasıtası ile iletilen
basınçlar; ölçme hücresinde basınç artışını ve dolayısıyla hacim artışını, hacim artması ise
volümetredeki sıvı sütunundaki yükselme ile takip edilir. Sondaj kuyusuna yerleştirilen proba
kademeli olarak 1, 2, 3 kg/cm2 ve gittikçe artan dairesel basınçlar verilerek, her basınç kademesi
için, 15-30-60 saniyelerde ölçme hücresinde oluşan hacimsel değişimler kaydedilir. Gerekli
düzeltmeler yapıldıktan sonra “x eksenine-basınç”, “y eksenine-genellikle 60 saniyedeki hacimsel
değişimler“ bir grafik üzerine işaretlenir. Bu grafikte ilk yükseliş kesimi probun zemine oturması
ve zeminin P0 içsel basıncını gösterir. Daha sonra lineer hale geçen eğrinin bu safhasına “ elastik
safha “ denir. Menard Elastik Modülü ( Em) her seviye için grafik yardımı ile saptanır. Bu elastik
safhadan sonra eğri yükselmeye başlar ki bu noktadan itibaren deney yapılan birimin “ plastik
safhası“ başlamıştır. Limit basınç (PL) hacimsel artışların teorik olarak sonsuza vardığı nokta
olup, bu değer teorik olarak deney yapılan kesimin “Nihai taşıma gücü”ne karşılık gelmektedir.
8
Kuyu Derinlik Menard Deformasyon Limit Basınç Net Limit
No. (metre) Modülü EM (kg/cm2) (kg/cm2) Basınç (kg/cm2)
SK-1 3.00 98.66 10.65 9.40
SK-1 6.00 106.73 10.90 9.71
SK-1 9.00 124.52 11.20 10.05
SK-1 12.00 141.12 11.50 10.48
SK-1 15.00 184.61 11.80 10.88
SK-1 18.00 202.09 12.70 11.89
SK-1 21.00 313.06 13.00 12.23
Tablo-8: Sondaj kuyusundan alınan numunelerin laboratuvar kaya tek eksenli basınç deney sonuçları;
B.H.A.(g/cm3)
Derinlik Kaya Tek Eksenli
Sondaj Numune
(m) YAŞ KURU %SU Basınç ( Kg/cm2)
Tablo-9: Sondaj kuyusundan alınan numunelerin laboratuvar nokta yükleme deney sonuçları;
9
Derinlik Nokta Yükleme
Kuyu No. Örnek No.
Metre Kg/cm2
SK-1 1 KAROT 0.00-1.50 11.14
SK-1 2 KAROT 1.50-3.00 10.06
SK-1 3 KAROT 3.00-4.50 11.13
SK-1 4 KAROT 6.00-7.50 11.22
SK-1 5 KAROT 7.50-9.00 12.07
SK-1 6 KAROT 9.00-10.50 11.72
SK-1 7 KAROT 10.50-12.00 12.32
SK-1 8 KAROT 12.00-13.50 12.60
SK-1 9 KAROT 13.50-15.00 13.23
SK-1 10 KAROT 15.00-16.50 13.34
SK-1 11 KAROT 16.50-18.00 13.68
SK-1 12 KAROT 18.00-19.50 13.49
SK-1 13 KAROT 19.50-21.00 13.53
SK-2 14 KAROT 0.00-1.50 13.57
SK-2 15 KAROT 1.50-3.00 11.27
SK-2 16 KAROT 3.00-4.50 12.59
SK-2 17 KAROT 4.50-6.00 12.73
SK-2 18 KAROT 6.00-7.50 11.37
SK-2 19 KAROT 7.50-9.00 12.53
SK-2 20 KAROT 9.00-10.50 12.89
SK-2 21 KAROT 10.50-12.00 12.04
SK-2 22 KAROT 12.00-13.50 12.72
SK-2 23 KAROT 13.50-15.00 13.20
SK-2 24 KAROT 15.00-16.50 12.77
SK-2 25 KAROT 16.50-18.00 11.94
SK-2 26 KAROT 18.00-19.50 11.94
SK-2 27 KAROT 19.50-21.00 12.71
SK-3 28 KAROT 0.00-1.50 12.87
SK-3 29 KAROT 1.50-3.00 13.59
SK-3 30 KAROT 3.00-4.50 13.55
SK-3 31 KAROT 4.50-6.00 12.42
SK-3 32 KAROT 6.00-7.50 13.01
SK-3 33 KAROT 7.50-9.00 12.73
SK-3 34 KAROT 10.50-12.00 12.14
SK-3 35 KAROT 12.00-13.50 13.20
SK-3 36 KAROT 13.50-15.00 12.98
SK-3 37 KAROT 15.00-16.50 12.94
SK-3 38 KAROT 16.50-18.00 11.01
SK-3 39 KAROT 18.00-19.50 11.87
SK-3 40 KAROT 19.50-21.00 12.62
11
-ReMi Arazi Çalışmaları
İnceleme alanında jeofizik çalışmalar kapsamında; ReMi verisi çalışma alanında sismik ve
masw profili üzerinde aynı cihaz ve ekipmanlarla olacak şekilde 1 Profil boyunca yapılmıştır.
Amaç MASW’ den elde edilen tabaka hızları ile karşılaştırma yapmak ve göreceli olarak daha
derinlere (~30 m) ait hızları elde etmektir. Çalışma 06.07.2019 tarihinde Pasi Gea-24 marka
sismik kayıt cihazı ile 12 adet 4.5 Hz’lik jeofon 2 m aralıklandırılmış ve böylece maksimum
açılım 22 m’ye ulaşmıştır. 2.0 ms örnekleme aralığı ile 30 sn’lik gürültü kaydı her bir serim için
aralıklarla 20 adet alınarak ReMi spektral oranının yükseltilmesi hedeflenmiştir. 20 adet gürültü
kaydının her birine genlik kazanımı uygulanarak, uzaklık zaman ortamı hız-frekans ortamına
dönüştürülerek hız spektrumları hesaplatılmıştır.
Remi çalışmasının çözümlemesinde 30 m. lik güvenli derinlik elde edilmiş olup yüzeyden
itibaren 15.5 m. ye kadar S dalga hızı ortalama 682 m/sn olan orta-yüksek hızlı orta-yüksek
dayanımlı birimler bulunmaktadır. Bu tabakadan sonra araştırma derinliğine kadar S dalga hızı
ortalama 899 m/sn olan yüksek dayanımlı birimler devam etmektedir.
12
Şekil-4: İnceleme alanında yapılan sismik çalışma veriler
13
Şekil-5: İnceleme alanında yapılan MASW Ortalama Kayma Dalgası Hızı (VS30 )
5. İLAVE ZEMİN ARAŞTIRMALARI
14
Mevcut “Zemin ve Temel Etüdü Veri Raporu” kapsamındaki araştırma çalışmaları yeterli
veriyi sağladığından dolayı ilave zemin araştırması yapılmamıştır.
Zemin Yapısı
İnceleme alanının eğimin %10-20K değerlerinde olduğu gözlenmektedir. Alınan numuneler
üzerinde yapılan deneyler sonucu etüt alanında gözlenen zemin yapısının genel olarak, Yamanlar
Volkanitlerine ait andezit blokları biriminden ibaret olduğu tespit edilmiştir.
İnceleme alanında en düşük kot +58.98 metre ve en yüksek kot +62.63 metredir. İnceleme
alanında dolgu birim gözlenmemiştir. Yapılacak olan bina temeli andezit blokları birimine
oturacaktır. Temelin oturacağı zemin binanın yerleşimi için bir sorun teşkil etmemektedir.
15
İnceleme alanının yerel zemin sınıfını belirlemek için veri raporunda zemin yüzeyinden
itibaren katmanların RQD değerleri %0-68 arasında değişen değerlere sahip olduğu görülmüştür.
Yapılan jeofizik çalışmalarında zeminin Vs30=774 m/s olduğu tespit edilmiştir, buna bağlı olarak
yerel zemin sınıfının ZB olduğu görülmektedir.
Zemin araştırmalarında etüt alanında açılan sondajlar ve yapılan jeofizik etüdler sonucu Vp/Vs
oranının 3 ten küçük oluşu ve Vs hızının 300 m/sn den büyük oluşu nedeniyle yeraltı suyuna
rastlanılmamıştır.
16
Taşıma gücü, oturma, sıvılaşma, drenaj boyu, şev stabilitesi, yanal toprak itkileri gibi
geoteknik analizlerde kullanılacak zemin/kaya parametreleri farklı yöntemlerle belirlenerek
tasarımda kullanılacak değerler seçilmelidir.
Etüt alanında açılan zemin sondajlarından alınan numuneler üzerinde nokta yükleme, tek
eksenli basınç ve birim hacim ağırlık deneyleri yapılmıştır.
İnceleme alanına ait çizelge-1’e göre yapılan hesaplamalarda, RMR Kaya kütlesi sınıflama
sisteminin son versiyonunun puanlama sonucuna göre; (içsel sürtünme açısı) =350,
17
C (Kohezyon)= 3 kg/cm² olarak belirlenmiştir.
C ve ’nin Tablodan Bulunması
Nokta Yükü 10.06 kg/cm2=~2MPa 4 Puan Kaya Sınıfları Puanları 55’e göre
RQD Sondaj Logundan =27 8 Puan Sı f III Kaya Sınıfları Özellikleri
Süreksizlik RQD*200=0.05 m 8 Puan Tanım Orta C 200-300 kPa 3 kg/cm2
Aralığı Kaya
Süreksizlik Sert Eklem Yüzeyleri 20 puan Puan 60-41 25-35 35o
Durumu
Yer altı Yok 15 Puan
suyu
Toplam 55P n
Puan 6 5 4 1 0
Pürüzl lük Çok pürüzlü Pürüzlü Az pürüzlü Düz Kaygan
4
Puan 6 5 3 1 0
Sert Dolgu Yumuşak dolgu
Dolgu Yok
< 5 mm > 5 mm < 5 mm > 5 mm
Puan 6 4 2 2 0
Orta derecede
ozunma Bozunmamış Az bozunmuş bozunmuş
Bozunmuş Çok bozunmuş
Puan 6 5 3 1 0
Tünelin 10m.'lik
kısmından gelen su
Yok 10 lt/dak < 25 lt/dak 10 - 125 lt/dak > 125 lt/dak
Yeraltısuyu
Eklemdeki su
basıncı
Oranı 0 0.0 - 0.1 0.1 - 0.2 0.2 0.5 > 0.5
5 Ana asal
gerilme
Sınıf No I II III IV V
18
Tanımlama Çok İyi Kaya İyi Kaya Orta Kaya Zayıf Kaya Çok Zayıf Kaya
uan 100 81 80 61 60 41 21 <20
Sınıf No I II III IV V
Ortalama desteksiz 15m açıklık 10m açıklık 5m açıklık 2.5m açıklık 1m açıklık için
kalabilme süresi için 20 yıl için 1 yıl için 1 hafta için 10 saat 30 dakika
Ka Kütlesinin
>400 300-400 200-300 100-200 <100
kohezyonu (Kpa)
Kaya Kütlesinin içsel
>45 35-45 25-35 15-25 <15
sürtünme açısı (derece)
Andezit
22.76 300 35 10000
blokları
Yukarıdaki tabloda ϒ birim hacim ağırlığı, c kohezyon, φ içsel sürtünme açısı, kv düşey yatak
katsayısı değerlerini göstermektedir. Yatak katsayısı değeri deprem veya diğer dinamik
analizlerde küçük şekil değiştirme durumu göz önüne alınarak arttırılabilir.
8. DEPREMSELLİK
AFAD Türkiye Deprem Tehlike Haritaları İnteraktif Web Uygulamasından çalışma alanına
ait aşağıdaki bilgiler girilerek parsel için sismik tehlike haritası spektral ivme katsayıları, en
19
büyük yer ivmesi, en büyük yer hızı ve yatay-düşey elastik tasarım spektrumu değerlerine
ulaşılmıştır. Bu değerlere ait denklem ve tablolar aşağıda sunulmuştur.
Çalışma alanı verileri
Yerel Zemin Sınıfı ZB (Az ayrışmış, orta sağlam kayalar)
Enlem 38.474853°
Boylam 27.177833°
20
Şekil-7: 100 km yarı çaplı daire içerinde 1900 yılından günümüze gerçekleşmiş M>4.5 olan deprem
haritası.
Bu yönetmelik kapsamında aşağıda belirtilen dört farklı deprem yer hareketi düzeyi
tanımlanmıştır.
1. Deprem Yer Hareketi Düzeyi (DD-1) :
DD-1 Deprem yer hareketi, spektral büyüklerin 50 yılda aşılma olasılığını %2 ve buna karşı
gelen tekrarlanma periyodunun 2475 yıl olduğu çok seyrek deprem yer hareketini nitelemektedir.
Bu deprem yer hareketi, göz önüne alınan en büyük deprem yer hareketi olarak
adlandırılmaktadır.
21
4. Deprem Yer Hareketi Düzeyi (DD-4) :
DD-4 Deprem yer hareketi, spektral büyüklerin 50 yılda aşılma olasılığını %68 (30 yılda aşılma
olasılığı %50) ve buna karşı gelen tekrarlanma periyodunun 43 yıl olduğu çok sık deprem yer
hareketini nitelemektedir. Bu deprem yer hareketi, servis deprem yer hareketi olarak da
adlandırılmaktadır.
İnceleme alanı deprem yer hareketleri içerisinden “DD-2 Deprem Yer Hareketi” sınıfına
girmektedir.
Deprem parametreleri, sahada belirlenen litolojiler için, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği
(TBDY) hükümlerine göre, aşağıdaki çizelgelerde belirtildiği şekilde alınması uygun
bulunmaktadır.
Tablo-13: Yerel zemin sınıfları ve bu sınıfa giren Vs30 hızlarını gösteren tablo
22
ZB Az ayrışmış, orta sağlam kayalar 760-1500 - -
23
ZC 1.5 1.5 1.5 1.5 1.5 1.4
24
Şekil-9: Düşey Elastik Tasarım Spektrumu Grafiği
Çalışma alanı için yapılan Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği kapsamında elde edilen
parametrelere ait tablo aşağıda verilmeye çalışılmıştır.
26
(9.3a) ve (9.3b) numaralı denklemler kullanılarak elde edilecek taşıma gücünün hesabında
gerekli veriler Zemin Etüdü Veri Raporu’ndan alınarak ve Statik Proje Müellifi ile istişare
edilerek belirlenmiştir.
İnşası planlanan bina için önerilen sürekli temelin taşıma gücü TBDY Denk. (16.8.a)’ya göre
aşağıda hesaplanmıştır.
Temelin uzun kenarı uzunluğu (L) = 12.50 m
Temelin kısa kenarı uzunluğu (B) =8.49 m
Temel kazı derinliği (Df ) = -4.50 m
Taşıma Gücü Hesaplaması (Hansen (1970));
C=300 kpa, =22.76 kN/m3 , =35 °
=35 ise tan ’ = 2/3( tan ) = (2/3)x( tan 35) =0.47 ise tablodan ’=25°
C=300 kpa ise C’ = (2/3)x C =(2/3)x300=200 kpa,
Kp, sc, , sq, sƔ, dc, dq, dƔ formülleri Bowles-Foundation Analysis and Design’dan kullanılmıştır.
Kp = tan2 (45+ ø’/2) =2.46
Nq = eπtan ø’ tan2 (45+ ø’/2) =10.66
Nc = (Nq-1)cot ø’ = 20.72
NƔ = 2(Nq-1)tan ø’ = 6.76
sq = sy =1.17
27
sc =1.33,
dc =1.17,
dq = dγ = 1.08
iq=1, iγ =1, bq=1, bγ=1,
qk = c* Nc* sc* dc*ic*gc*bc + q*Nq*sq*dq*iq*gq*bq + 0.5*γB′*Nγ *sγ*dγ*iγ*gγ*bγ
q= γ*Df
qk = c* Nc* sc* dc*ic*gc*bc + γ*Df *Nq*sq*dq*iq*gq*bq + 0.5*γB′*Nγ *sγ*dγ*iγ*gγ*bγ
qk=200 *20.72*1.33*1.04*1*1*1 + 22.76*4.50*10.66*1.17*1.08*1*1*1+
0.5*22.76*8.49*6.76*1.17*1.08*1*1*1
qk =8658 kN/m3
Dayanım Katsayıs γRV =1.40 için
qt= qk/ γRV =8658/1.40 =6184.28 kN/m3 ise
qt=61.84 kg/cm2 olarak hesaplanmıştır.
Yöntem-2: Presiyometre Yöntemi İle Taşıma Gücü Hesaplamaları - Menard Yöntemi
(Baquelin vd., 1978)’ ne göre;
Temelin uzun kenarı uzunluğu (L) = 12.50 m
Temelin kısa kenarı uzunluğu (B) =8.49 m
Temel kazı derinliği (Df ) = -4.50 m
Birim hacim ağırlığı (γ ) =2.276 gr/cm3
R=B/2=8.49/2=4.25
Şekil-10. Temel zemininin taşıma gücünün belirlenmesi için hayali tabakalara bölünmesi
(+3R~+R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*1
(+R~-R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*2
28
(-R~-3R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*3
(-3R~-5R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*4
Presiyometre deneyinden elde edilen net limit basınçlarının (Pl*) geometrik ortalamasından
eşdeğer limit basınç (Pl*e) değeri elde edilir. Bunun için, etki alanı olan temel kazı derinliğinden
1.5B kadar derinlikteki Pl değerleri hesaplamalar sırasında dikkate alınır.
Pl*e = [(Pl*)1x(Pl*)2x....x(Pl*)n]1/n .................(1)
qu = kx(Pl*)e ......................................................(2)
Üç seviyenin geometrik ortalaması alınarak net limit basıncı bulunur ve taşıma gücü eşitliğinde
hesaba eklenir.
qu = qo + kx(Plc *)
qa= qu /F
qu : Nihai taşıma gücü
qo : Temel taban seviyesinde zemine uygulanan düşey gerilme değeri (Temel taban basıncı)
k : Temel şekli, derinliği ve zeminin cinsine bağlı olarak (kil, silt, kum, çakıl ve zayıf kaya) elde
edilen bir katsayı
Plc *: Eşdeğer net limit basınç
qa : İzin verilebilir taşıma gücü
Çizelge-2. Taşıma gücü katsayısı (k) değerleri
Zemin Cinsi k
Kohezyonlu 1+0.2B /L
Daneli-Gevşek 1.1+0.2 B/L
Daneli- Sıkı 1.2+0.4 B/L
B=Temel Genişliği, L= Temel Uzunluğu
(+3R~+R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*1 =0
(+R~-R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*2 = 3m-6m
(-R~-3R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*3 = 9m-12m-15m
(-3R~-5R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*4= 18m-21m
(-5R~-7R) arasındaki net limit basınçların geometrik ortalaması PL*5= 0
Plc* = (Pl1xPl2xPl3xPl4 xPl5)1/5
qa = qu / 3 = (1 / 3) x [Df x γn + kxPlc]
Yüzeysel temellerde, Pl1 * değeri dikkate alınmadan, eşdeğer limit basıncı hesaplanırken,
29
Plc* = (Pl2xPl3xPl4 xPl5)1/4
SK-1 için Presiyometre Yöntemi İle Taşıma Gücü Hesaplaması - Menard Yöntemi
(Baquelin vd., 1978)’ ne göre;
SK-3 numaralı kuyuda 7 adet presiyometre deneyine ait Pl* değerleri eşitlik (1)’ de yerine
yazarak, Pl* aşağıdaki biçimde hesaplanır;
Pl2* = (9.40x9.71)1/2 =9.55 kgf/cm2
Pl3* = (10.05x10.48x10.88)1/3 =10.46 kgf/cm2
Pl4* = (11.89x12.23)1/2 =12.06 kgf/cm2
Plc* = (Pl2xPl3 xPl4 )1/3
Plc* = [(9.55)2*(10.46)3*(12.06)4]1/3= 10.64 kg/cm2.
k (taşıma faktörü)= 1.2+0.4 B/L
k = 1.2 + 0.4x(8.49/12.50) = 1.472 (boyutsuz).
k x Plc* =1.472x10.64 = 15.66 kg/cm2
Sürşarj=γ x Df=22.76x4.50=102.42 kN/m2= 1.0242 kg/cm2
qo = 8.49 t/m2
Net taban basıncı = q0 =q – (Df * γ )= 8.49 – (4.50 x 2.276) =-1.75 t/m2
qult = qo + (k x Plc*) = -1.75 + (1.472x10.64)= 13.912 kg/cm2
qt= ( qult+ Sürşarj ) / F
Dayanım Katsayıs γRV =1.40 için
qt= (13.912+1.0242) / 1.40 = 10.66 kg/cm2
Yöntem-3: Jeofizik Yöntemlerden Hesaplanan değerlere göre Taşıma Gücü Hesaplamaları;
-Sismik Arazi Çalışmaları Elastik ve Dinamik Parametreler 1. Profil 2. Tabaka verilerinden
qt= 20.04 kg/cm2 olarak hesaplanmıştır.
-Sismik Arazi Çalışmaları Elastik ve Dinamik Parametreler 2. Profil 2. Tabaka verilerinden
qt= 17.01 kg/cm2 olarak hesaplanmıştır.
* İnceleme alanında yapılan, hesaplamalarda güvenli tarafta kalınması açısından Temelin
taşıma gücü qt(kg/cm2) =10.00 kg/cm2 olarak kullanılması önerilir.
b) Oturma Analizi
Etüt alanında yapı temeli kaya birim üzerine inşa edileceğinden dolayı oturma problemi
beklenmemektedir.
30
Yatak Katsayısı Hesaplaması(Ks):
Tablo-17: Zemin cinsine göre Yatak Katsayısı Değerleri
İnceleme alanı, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü tarafından tarihinde
onaylanan İmar Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporunda; Uygun Alanlar-2 (UA-2) (Kaya
Ortamlar) olarak belirtilen bölgede kalmaktadır. Söz konusu parselde yapılaşma açısından gerekli
önlemler alınmalıdır.
Çalışma alanı içerisinde eriyebilen kayalar veya insan girişimleri sonucu oluşan boşluklara
rastlanmamıştır. İnceleme alanı genel olarak incelendiğinde, yüzeyden itibaren, neojen yaşlı
andezit blokları biriminin taşıyıcı tabaka konumunda olduğu belirlenmiştir.
Kaya Kütle Kalitesi (RMR) Çok İyi İyi Orta Zayıf Çok Zayıf
32
Tablo-18, Jeolojik Dayanım İndeksi (GSI Geological Strength Index) GSI sınıflamasına göre,
inceleme alanı genel olarak “Orta Kayaç” kaya sınıfı içerisinde yer almaktadırlar.
İnceleme alanında en düşük kot +58.98 metre ve en yüksek kot +62.63 metredir. İnceleme
alanında yapılan çalışmalarda yeraltı suyuna rastlanılmamıştır. Arazi eğimli olmasından dolayı
Zemin Emniyet gerilmesi ve yatak katsayısında %5 ile %10 arasında azaltma yapılarak daha
olumlu tarafta kalınabilir. Yapı bitişik nizamlıdır, ancak bitişik nizam mevcut yapıya kazının
olumsuz etkisi yoktur. Diğer taraflarda şevli kazı yapılabilir. Şev eğimi 1/0.3 alınabilir.
Kazı esnasında varsa yan parsel de eski binalar sürekli gözlem altında tutulmalıdır. Bitişik
nizamlı yapının boyu 20 m'nin üzerinde olması durumunda bölüm bölüm inşa yapılarak yapı ve
kazı güvenliği sağlanabilir.
Şev Analizi
Tablo-19: İnceleme alanına ait Şev hesabı
33
Şekil-12: Şev eğim kademeleri
Yapılan analizlerde statik koşulda şevin güvenlik katsayısı elde edilmiştir. Elde edilen
güvenlik katsayısı 12.40 olduğundan Gs>1.5 olduğu için, bu değerler şevlerde denge için emniyet
katsayısının sınır değeri olarak kabul edilen 1.30 değerinin üzerinde olduğundan şevler mevcut
34
üretim geometrisinde duraylıdır denilebilir.
İnceleme alanında yapılan hesaplamalarda yaklaşık ~4.50m temel kazısı için 90° şev açısı
önerilmektedir.
İnceleme alanı %10-20K eğimli bir alanda yer almaktadır. İnceleme alanında yol seviyesi ile
parselin son noktası arasındaki kot farkından dolayı 1 bodrum katın yapılacağı belirlenmiştir.
İnceleme alanında, yüzeydeki dolgunun, en düşük kottan (~-3.89m) itibaren kaldırılarak temel
sisteminin, neojen yaşlı, andezit blokları özelliğindeki birim üzerine oturtulması gerekir. Temel
kazısında yapılacak hafriyat çalışması ve kırıcının yapacağı çevresel dinamik etkiler göz önüne
alınarak, oluşacak bu şev yüzeyinde lokal kaya-blok kopmalarının gelişmesi muhtemeldir. Bu
nedenle kazı ve hafriyat çalışmaları; geçici güvenlik şeridi içerisinde, parsele komşu yapıları
tehdit etmeyecek hassasiyetle yapılmalıdır. İnceleme alanında yapılacak olan kazıda TS2519 kazı
derinliği ve iksa yapımı kriterlerine gore iksasız kazı yapılması önerilmektedir.
35
11-SONUÇ VE ÖNERİLER
1. Bu rapor, Türkiye Bina deprem Yönetmeliği (TBDY 2018)-Yeni Deprem Yönetmeliğine göre
hazırlanmış Zemin ve Temel Etüdü Geoteknik Raporudur. İnşası planlanan yapının temel
zemininin statik, dinamik ve deprem etkileri dikkate alınarak yapılan zemin araştırmalarından
üretilen arazi zemin modeli ve temel zeminini oluşturan tabakaların geoteknik tasarım
parametreleri ile temel tasarımına ilişkin değerlendirmeler yer almaktadır.
İzmir İli, Bayraklı İlçesi, Bayraklı Mahallesi, 25N-2A Pafta, 32974 Ada, 7 Parsel’ e ait zemin
ve temel etüdü veri raporu Firmamız tarafından hazırlanmıştır. Bu raporda, veri raporundan
alınan bilgilere göre; depremsellik, zemin profili, zemin taşıma gücü, oturmalar, şev stabilitesi,
temel sistemi, kazı destek sistemlerine ait hesaplamalar ve gerekli öneriler verilecektir.
2. İzmir İli, Bayraklı İlçesi, Bayraklı Mahallesi, 25N-2A Pafta, 32974 Ada, 7 Parsel’ de yer alan
arsa taban alanı 192.51 m2 dir. İnceleme alanı, Enlem 38.474853° / Boylam 27.177833°
koordinatlarının bulunduğu alandadır.
İnceleme alanı Bayraklı İlçe merkezine yaklaşık ~1.70 km uzaklıkta, İzmir İl merkezine ise
yaklaşık ~7.80 km uzaklıkta yer almaktadır. İnceleme alanı genel olarak %10-20G eğimli bir
morfoloji sunmaktadır. Çalışma alanı, Bayraklı İlçesi, Bayraklı Mahallesi, 2138/3 Sokak üzerinde
yer almaktadır. Çalışma alanına, Bayraklı İlçesi, Bayraklı Mahallesi, 2138/3 Sokak zerinden
ulaşım sağlanmaktadır. İnceleme alanında, ulaşım sorunu bulunmamaktadır. İnceleme alanında,
doğal afete maruz bölge kararı bulunmamaktadır. Arsa üzerinde mevcut bina ya da yapı
bulunmamaktadır. İnceleme alanına komşu parsellerde mevcut yapılar bulunmaktadır. İnceleme
alanında mevcut alt yapı çalışması bulunmamaktadır. İnceleme alanında, ulaşım sorunu
bulunmamaktadır. İnceleme alanında en düşük kot +58.98 metre ve en yüksek kot +62.63
metredir.
İnceleme alanı, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü tarafından tarihinde
onaylanan İmar Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporunda; Uygun Alanlar-2 (UA-2) (Kaya
Ortamlar) olarak belirtilen bölgede kalmaktadır. Söz konusu parselde yapılaşma açısından gerekli
önlemler alınmalıdır.
3. İnceleme alanında; 192.51 m2’lik arsa içerisine, 1 adet, Bodrum+Zemin+3(Üç) katlı, 12.40m
yüksekliğinde, kısa kenarı yaklaşık ~8.49m, uzun kenarı yaklaşık ~12.50m, bina taban alanı
~110.00 m2 olacak binanın yapımı planlanmaktadır. Bina yapı tipi betonarme taşıyıcı sisteme
kapsamındadır. Yapılacak olan bina konut amaçlı kullanılacaktır. Binanın temel derinliği ~ -3.90
metredir. Bina Kullanım Sınıfı (BKS)=3, Bina Önem Katsayısı=1, Bina Yükseklik Sınıfı (BYS)=
36
6 olarak belirlenmiştir.
4. İnceleme alanında, 16-17/07/2019 tarihlerinde, Firmamız tarafından SK-1=21.00m, SK-
2=21.00m ve SK-3=21.00m derinliğinde olmak üzere 3 adet sondaj çalışması yapılmıştır.
İnceleme alanında jeofizik yöntemlerden 2 adet sismik kırılma, 2 adet Masw ve 1 adet Remi
yöntemi uygulanmış olup sismik hızlar, To, zemin büyütmesi bu çalışmalardan elde edilmiştir.
Zeminin hakim titreşim periyodu hesabında sismik S hızının Vs≥760 m/sn hızına ulaştığı anakaya
derinliği olarak kabul edilen 15.5 m. derinlik baz alınarak bulunmuştur
İnceleme alanında jeofizik çalışmalar kapsamında; sismik kırılma ölçüleri çalışma alanında
06.07.2019 tarihinde 2 serim olarak uygulanmıştır. Jeofon aralıkları 2.00 m, offset aralığı 1.00 m.
olacak şekilde serim uzunluğu 24.00 m. açılarak yaklaşık 7.00 - 8.00 m. derinliklerin incelenmesi
sağlanmıştır. MASW ölçüleri, çalışma alanını iyi yansıtacak ve parselin üzerinde kalacak şekilde
06.07.2019 tarihinde 2 adet ölçüm alınmıştır. Sismik ölçülerin Jeofon aralıkları 2 m. ve off-set
uzaklıkları 8 m. seçilerek toplam serim uzunlukları 30 m. yapılmıştır. Böylece, istenildiğinde 30
m. ye kadar derinliklerin incelenmesi sağlanmıştır. Kayıt uzunluğu 1 sn ve örnekleme aralığı 0.5
ms olarak alınmıştır. ReMi verisi çalışma alanında sismik ve masw profili üzerinde aynı cihaz ve
ekipmanlarla olacak şekilde 1 Profil boyunca yapılmıştır. Amaç MASW’ den elde edilen tabaka
hızları ile karşılaştırma yapmak ve göreceli olarak daha derinlere (~30 m) ait hızları elde etmektir.
Çalışma 06.07.2019 tarihinde Pasi Gea-24 marka sismik kayıt cihazı ile 12 adet 4.5 Hz’lik jeofon
2 m aralıklandırılmış ve böylece maksimum açılım 22 m’ye ulaşmıştır. 2.0 ms örnekleme aralığı
ile 30 sn’lik gürültü kaydı her bir serim için aralıklarla 20 adet alınarak ReMi spektral oranının
yükseltilmesi hedeflenmiştir. 20 adet gürültü kaydının her birine genlik kazanımı uygulanarak,
uzaklık zaman ortamı hız-frekans ortamına dönüştürülerek hız spektrumları hesaplatılmıştır.
Çalışma alanında yapılan sondajlardan alınan numuneler su içerikleri korunarak 27/07/2019
tarihinde laboratuvara teslim edilmiştir. Numuneler üzerinde, 40 adet nokta yükleme deneyi, 2
adet kaya tek eksenli basınç ve 2 adet birim hacim ağırlık deneyi yapılmıştır.
5. İnceleme alanında en düşük kot +58.98 metre ve en yüksek kot +62.63 metredir. İnceleme
alanında dolgu birim gözlenmemiştir. Yapılacak olan bina temeli andezit blokları birimine
oturacaktır. Temelin oturacağı zemin binanın yerleşimi için bir sorun teşkil etmemektedir.
6. İnceleme alanının eğimin %10-20K değerlerinde olduğu gözlenmektedir. Alınan numuneler
üzerinde yapılan deneyler sonucu etüt alanında gözlenen zemin yapısının genel olarak, Yamanlar
Volkanitlerine ait andezit blokları biriminden ibaret olduğu tespit edilmiştir.
İnceleme alanının yerel zemin sınıfını belirlemek için veri raporunda zemin yüzeyinden itibaren
37
katmanların RQD değerleri %0-68 arasında değişen değerlere sahip olduğu görülmüştür. Yapılan
jeofizik çalışmalarında zeminin Vs30=774 m/s olduğu tespit edilmiştir, buna bağlı olarak yerel
zemin sınıfının ZB olduğu görülmektedir.
Zemin araştırmalarında etüt alanında açılan sondajlar ve yapılan jeofizik etüdler sonucu Vp/Vs
oranının 3 ten küçük oluşu ve Vs hızının 300 m/sn den büyük oluşu nedeniyle yeraltı suyuna
rastlanılmamıştır.
7. İnceleme alanında yapı temeli andezit blokları özelliğindeki birim üzerine inşa edileceğinden
dolayı şişme problemi beklenmemektedir. Çalışma alanı içerisinde eriyebilen kayalar veya insan
girişimleri sonucu oluşan boşluklara rastlanmamıştır.
8. Bina temelinin oturacağı seviye yaklaşık ~-4.50 metre için statik projeye esas zemin
parametreleri aşağıda yer almaktadır.
Yerel zemin sınıfı ZB
Temelin taşıma gücü qt(kg/cm2) 10.00
Yatak Katsayısı (t/m3) 10000
Zemin büyütme değeri 1.35
Zemin hakim titreşim periyodu (To) 0.10
Vs30 Kayma Dalgası Hızı (m/sn) 774
Yatay Elastik Tasarım Spekturumu TA(s)=0.044, TB(s)= 0.218, TL(s) =6.00
Düşey Elastik Tasarım Spekturumu TAD(s)=0.015, TBD(s)=0.073, TLD(s)=3.00
En büyük Yer ivmesi PGA (g) 0.448
En Büyük Yer Hızı PGV (cm/sn) 27.099
SS: Kısa periyot harita spektral ivme katsayısı 1.100
S1: 1.0 saniye periyot için harita spektral ivme 0.270
katsayısı
SDS: Kısa periyot tasarım spektral ivme 1.990
katsayısı
SD1:1.0 saniye periyot için tasarım spektral 0.2416
ivme katsayısı
Kayma Modülü (G) kg/cm2 12607
9. Etüt alanında yapı temeli kaya birim üzerine inşa edileceğinden dolayı oturma problemi
beklenmemektedir.
10. İnceleme alanında yapılan çalışmalar sonucunda; çalışma alanında inşaat çalışmasına engel
bir yer altı suyunun bulunmayışı nedeniyle bölgede sıvılaşma beklenmemektedir. Ancak temel
hafriyatı yapıldıktan sonra yüzey suyu drenesi yapılmalıdır.
38
11. 9.1 bölümünde yapılan hesaplamalar ve değerlendirmeler doğrultusunda binanın kat sayısı ve
yükleri göz önünde alınarak statik hesaplar doğrultusunda sürekli temel yapılması önerilmektedir.
12. İnceleme alanında yapılan analizlerde statik koşulda şevin güvenlik katsayısı elde edilmiştir.
Elde edilen güvenlik katsayısı 12.40 olduğundan Gs>1.5 olduğu için, bu değerler şevlerde denge
için emniyet katsayısının sınır değeri olarak kabul edilen 1.30 değerinin üzerinde olduğundan
şevler mevcut üretim geometrisinde duraylıdır denilebilir.
İnceleme alanında yapılan hesaplamalarda yaklaşık ~4.50m temel kazısı için 90° şev açısı
önerilmektedir.
İnceleme alanı %10-20K eğimli bir alanda yer almaktadır. İnceleme alanında yol seviyesi ile
parselin son noktası arasındaki kot farkından dolayı 1 bodrum katın yapılacağı belirlenmiştir.
İnceleme alanında, yüzeydeki dolgunun, en düşük kottan (~-3.89m) itibaren kaldırılarak temel
sisteminin, neojen yaşlı, andezit blokları özelliğindeki birim üzerine oturtulması gerekir. Temel
kazısında yapılacak hafriyat çalışması ve kırıcının yapacağı çevresel dinamik etkiler göz önüne
alınarak, oluşacak bu şev yüzeyinde lokal kaya-blok kopmalarının gelişmesi muhtemeldir. Bu
nedenle kazı ve hafriyat çalışmaları; geçici güvenlik şeridi içerisinde, parsele komşu yapıları
tehdit etmeyecek hassasiyetle yapılmalıdır. İnceleme alanında yapılacak olan kazıda TS2519 kazı
derinliği ve iksa yapımı kriterlerine gore iksasız kazı yapılması önerilmektedir.
39
12- YARARLANILAN KAYNAKLAR
ÖZAYDIN, K., (1996), “Yer Hareketleri Üzerinde Yerel Zemin Koşullarının Etkisi ve Zemin
Büyütmesi”, Türkiye Deprem Vakfı Yayını 96-003
40