BÀI THỰC HÀNH PHẦN THỰC VẬT CÓ HOA

CẤU TẠO CƠ QUAN SINH SẢN

(PHẦN SỐ 2)

Họ và tên sinh viên: Đinh Văn Tú Mã số: 19001225

Lớp: K64 Tài năng Sinh

PHẦN 1:
I. Hãy tự tìm kiếm và phân tích các mẫu hoa sau, viết công thức hoa, vẽ sơ đồ hoa cho từng
mẫu.

Lưu ý các ký hiệu:

- Hoa đều: *
- Hoa không đều: ↑
- Hoa đực: ♂
- Hoa cái: ♀
- Hoa lưỡng tính: ⚥
- Lá bắc: B
- Lá bắc con: Bt
- Đài phụ: k
- Đài: K
- Tràng phụ: c
- Tràng: C
- Nếu không phân biệt đài và tràng, gọi là bao hoa: P
- Bộ nhị: A
- Bộ nhụy: G
- Các vị trí của bầu:
+ Bầu trên: G
+ Bầu dưới: G
+ Bầu giữa: -G-
- Các thành phần của cùng một bộ phận dính lại với nhau: (n)
- Các thành phần của cùng một bộ phận rời nhau: n
- Các thành phần của cùng một bộ phận xếp nhiều vòng: n+n
- Các thành phần của cùng một bộ phận không cố định: n 1-n2
- Số lượng nhiều (xét từ >10): ∞
- Các thành phần của các bộ phận khác nhau dính lại với nhau sử dụng dấu ngoặc vuông "[…]"
như [C(5) A5] – Cánh hoa dính với nhị hoa.

1
1. Hoa Dâm bụt (Hibiscus rosa-sinensis) 2. Hoa Mẫu đơn (Ixora coccinea)
Họ: Bông (Malvaceae) Họ: Cà phê (Rubiaceae)
- Công thức hoa: *⚥k6-10K(5)C5A(∞)G(5) - Công thức hoa: *⚥K(4)C(4)A4G(2)
- Sơ đồ hoa: - Sơ đồ hoa:

3. Cúc hoa vàng (Chrysanthemum indicum) 4. Hoa Huệ (Polianthes tuberosa)

Họ: Cúc (Asteraceae) Họ: Thùa (Agavaceae)
- Hoa hình lưỡi: - Công thức hoa: *⚥P(3+3)A(3+3)G(3)
Công thức hoa: ↑♀K0C(3)A0G(2) - Sơ đồ hoa:
- Hoa hình ống:
Công thức hoa: *⚥K0C(5)A(5)G(2)
- Sơ đồ hoa:

Hình lưỡi Hình ống

2
II. Hãy cho biết các công thức hoa sau đây là công thức hoa của họ nào đã học (chỉ dành
cho Lớp TNSH):

TT Công thức hoa Tên họ thực vật Tiếng Việt Tên họ thực vật Tiếng Latinh

1 *PAG Họ Mộc lan Magnoliaceae

2 *K3C3+3AG Họ Na Annonaceae
*K3C3AG

3 *P3+3A3+3+3G(3-1) Họ Long não Lauraceae

4 ♂P0A6-3 Họ Hồ tiêu Piperaceae

5 ♀P0G(3-1) Họ Hồ tiêu Piperaceae

6 *K3-5C10AG Họ Súng Nymphalaceae

7 *K4-5C5AG Họ Mao lương Rannunculaceae

PHẦN 2:
Tham khảo trên internet.

Hãy cung cấp các thông tin về loài cây cho quả ăn mang tên Thị - Diospyros decandra Lour.
1. Loài còn có tên gọi khác là: Thị rừng; Thị trái; Thị rừng; Thị mười nhị, thuộc họ Thị -
Ebenaceae.
2. Mô tả:
- Cây gỗ khá cao. Lá mọc so le, có phiến trái xoan thuôn, thon lại nhiều hay ít ở gốc, nhọn mũi,
dài 5-8cm, rộng 2-4cm, dai; cuống lá dài 6-9mm có lông. Hoa trắng trắng, thành xim có cuống,
với những hoa bên bị thui và hoa ở giữa có cuống ngắn. Quả gần hình cầu, dẹp ở đỉnh, đường
kính 3-5cm với 6-8 ô, màu vàng, đài mang quả có 4 thùy, có lông cả hai mặt, có mép cuộn ra
ngoài. Hạt cứng, dài 3cm, có nội nhũ sừng, không nhăn.
- Ra hoa tháng 2-4 có quả tháng 8-9.
3. Là cây đặc hữu của Đông Dương nên trên thế giới có ở các nước Đông Nam Á như Campuchia,
Lào, Thái Lan, Myanmar, cũng xuất hiện ở Trung Nam Trung Quốc.
4. Do thích hợp các vùng nhiệt đới nên Thị có thể được trồng hầu hết các nơi ở Việt Nam, thường
được trồng ở miếu, đình, chùa với ý nghĩa tâm linh.
- Tại sao nước ta có loài này: Thị là loài cây bản địa có nguồn gốc xa xưa, từng xuất hiện trong
truyện cổ tích Tấm Cám, có thể do thích hợp khí hậu và mang ý nghĩa tâm linh, văn hóa to lớn
nên được duy trì tới nay. Có những cây thị nghìn năm tuổi vẫn còn tồn tại ở Việt Nam (Phủ
Khống - Ninh Bình, đền thờ hoàng tử Lý Linh Lang - Ba Vì - Hà Nội).
5. Giá trị sử dụng, hiện trạng người dân khai thác và sử dụng loài này như thế nào:

3
- Giá trị sử dụng:
+ Mang ý nghĩa văn hóa, tâm linh to lớn (gắn với truyện cổ tích, gắn với văn hóa dân gian,
gắn với miếu, đình, chùa, thần linh nên có giá trị tinh thần).
+ Cho loại quả thơm ngon dinh dưỡng (nên hạn chế, ăn quả chín, không ăn khi đói)
+ Vỏ rễ được dùng trị nôn ói, trẻ em đầu mình nóng, lở ngứa, sâu quảng. Thịt quả dùng
làm thuốc trấn an và trị giun sán ở trẻ em. Vỏ quả Thị dùng trị những chỗ rộp da do con giời
leo. Lá dùng tươi giã đắp trị mụn nhọt, vết thương, vết bỏng lửa; lại dùng thông hơi, gây trung
tiện.
+ Hương quả chín có thể giúp thư giãn, giảm căng thẳng.
+ Gỗ Thị dễ chế biến, mịn, vân đẹp nên cũng có thể dùng đóng đồ dùng gia đình.
+ Hiện nay cậy Thị cũng là một lựa chọn để trồng cảnh
+ Ở Campuchia, người ta dùng quả Thị để trị bệnh mất ngủ và dùng chế thuốc điều kinh.
- Hiện trạng khai thác:
+ Thị mang lại khá nhiều giá trị sử dụng song không nổi bật, giá trị vật chất hạn chế, không
cao, hầu như mỗi khía cạnh hầu đều có những loài cây khác cho tác dụng ưu việt hơn nên cơ
bản là loài không bị đe dọa, nhưng đồng thời cũng ít được chú ý nhân rộng, phổ biến.
+ Mang ý nghĩa tâm linh nên ít bị lạm dụng.
+ Ngày nay xuất hiện nhu cầu chơi thị cảnh nên đã có một số nơi tạo giống nhưng cũng rất
hạn chế.
6. Tài liệu tham khảo:
[1] “Cây dược liệu cây Thị, Thị rừng, Thị mười nhị - Diospyros decandra Lour.”,
https://www.ydhvn.com/news/cay-duoc-lieu-cay-thi-thi-rung-thi-muoi-nhi-diospyros-
decandra-lour, 2019
[2] “Diospyros decandra Lour.”,
http://www.plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:322304-1
[3] “Gỗ Thị Rừng Tốt Không? Đặc Điểm, Công Dụng Và Cách Nhận Biết”,
https://goquy.net/go-thi-rung/#Gia_cua_Go_Thi_Rung, 2020
[4] “Diospyros decandra Lour.”,
http://www.botanyvn.com/cnt.asp?param=edir&v=Diospyros%20decandra&list=species
[5] “Hibiscus rosa – sinensis L. (Cây Dâm Bụt)”,
http://uphcm.edu.vn/caythuoc/index.php?q=node/286
[6] “C. indicum L. (Cây Cúc Hoa Vàng)”,
http://uphcm.edu.vn/caythuoc/index.php?q=node/265
[7] “Draw the floral diagram and write floral formula of Ixora coccinea.”,
https://www.doubtnut.com/question-answer-biology/draw-the-floral-diagram-and-write-floral-
formula-of-ixora-coccinea-378559557
[8] “correct diagram for polianthes tuberosa”,
https://www.youtube.com/watch?v=9UeLWZc9SjQ, 2020
[9] “Thị”, https://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%8B
Đinh Văn Tú
4