Teknik Penanaman Cendawan Tiram

http://projekcendawan.blogspot.
com
http://projekcendawan.blogspot.com
http://projekcendawan.blogspot.com 1
NORMAH IBRAHIM
SEKSYEN TANAMAN INDUSTRI
BAHAGIAN PADI, TANAMAN INDUSTRI DAN
FLORIKULTUR
JABATAN PERTANIAN
PUTRAJAYA
1. DAPATKAN BEKALAN
BAHAN MEDIA
•Habuk kayu getah

•Dedak
•Kapur
2. DAPATKAN BEKALAN
PERALATAN
•Tutup & leher beg media
•Mesin bancuh
•Tong dram/pengukus besar
(steamer)
•Mesin pengisi
3. AKTIVITI UTAMA DALAM

TEKNIK PENANAMAN CENDAWAN
1. Menyediakan beg media cendawan
2. Mengukus beg media cendawan
3. Menyuntik benih
4. Pemeraman beg media cendawan
5. Memungut hasil
6. Pengendalian lepas tuai
7. Pemasaran
8. Simpan rekod-rekod pembelian,hasil dsb.
1. Penyediaan Beg Media

Cendawan
Peralatan yang diperlukan:

diperlukan:
Beg plastik tahan panas (8.5cmx35cm, tebal 0.6),
tutup dan leher beg media, kapas

kapas/span
/span penyumbat,
penyumbat,
Projek kecil: penyodok besar dan kecil
Projek besar
besar:: mesin bancuh
bancuh,, mesen pengisi beg
Tutup, leher, kapas dan plastik Penyodok Besar
Mesin pembancuh Mesin Pengisi
Bahan yang diperlukan
a) Habuk kayu getah
b) Dedak padi (halus)
c) Kapur pertanian
C
B
Bahan : Habuk kayu getah (A) , Dedak padi halus (B) dan
Kapur pertanian (C )
Gaulkan habuk kayu getah, dedak dan kapur

pertanian pada kadar 100:10:1 mengikut berat
Siram air sehingga habuk kayu 60-65%

kelembapannya atau tidak berderai apabila dikepal dan
tidak keluar air bila digemgam kuat.
Boleh juga dibuat lubang di tengah beg media supaya

benih mudah masuk ke tengah beg
Masukkan campuran habuk kayu getah ke dalam beg

plastik dan padatkan sehingga tingginya 18 cm dan
beratnya 1 kg
Pasangkan leher
leher dan tutup
tutup
( penutup
penutup disumbat
disumbat dengan sedikit kapas
atau span
span terpakai
terpakai))
2. Pengukusan Beg Media

Cendawan
Pengukusan
Pengukusan beg cendawan
cendawan::
Projek
Projek kecil
kecil:: tong drum, set dapur gas, pelapik,
pelapik, penutup
penutup
( Pelapik )
Masukkan air ke dalam tong drum sehingga paras

lapik
Susun beg media secara menegak sehingga

penuh tong drum
Tutup mulut tong drum dengan lapisan guni gula

dan besen aluminium atau tutup jenis lain di atasnya
atasnya..
Projek
Projek besar
besar:: steamer,
steamer, set
set dapur gas,
gas, bakul plastik/besi
plastik/besi
Jenis Raga Untuk Pengukusan
Raga Plastik Raga Besi
•Kukus selama 7 jam (dalam tong dram)

•Kukus selama 8 - 12 jam (dalam steamer)
Padamkan api dan sejukkan beg media

di dalam ruang penyejukan
penyejukan..
3. Penyuntikan Benih Cendawan
Sejukkan beg media 2 hari 1 malam

sebelum menyuntik benih cendawan supaya
betul-betul sejuk dan tidak terasa suam
Peringatan!!
Kerja menyuntik benih cendawan

mesti dilakukan dalam bilik khas
Peralatan yang diperlukan untuk penyuntikan benih :

- benih
- pengorek benih
- pelita spirit/burner dan pemetik api
- Pen marker
Sebelum memulakan kerja menyuntik

benih cendawan:
1. Bersihkan bilik dengan pembasmi kuman
1. sebelum
Bersihkan bilik dengankerja
menjalankan pembasmi kuman
menyuntik
sebelum menjalankan
benih cendawan
cendawan.. kerja menyuntik
benih cendawan.
2. Pindahkan beg cendawan yang telah
2. Pindahkan beg cendawan
sejuk ke dalam bilik suntikyang
. telah
sejuk ke dalam bilik suntik.
3. Pastikan pakaian dan diri penyuntik benih
dalam keadaan bersih.
4. Lap semua peralatan menyuntik benih
termasuk botol/plastik benih cendawan
dengan alkohol 70%.
Benih Benih Benih cendawan yang

cendawan cendawan tercemar dan rosak
yang baik yang tua
Pilih benih cendawan yang baik iaitu yang

berwarna putih bersih seperti kapas dan
pertumbuhan miselianya penuh sehingga
ke bawah botol
Leraikan benih cendawan dengan pencungkil

yang telah dipanaskan (layur) dengan api
….atau leraikan benih cendawan dengan cara

memicit beg benih cendawan
Buka mulut beg media dan masukkan

benih cendawan anggaran sebanyak satu
sudu besar
Penutup mulut beg media dilayur dan

dipasangkan kembali pada beg media
(pastikan benih cendawan turun ke bawah
dan tidak berlonggok di leher beg media).
Catitkan::
Catitkan
Tarikh Suntik:
Jenis Cendawan:
Tarikh suntik benih dan jenis cendawan

dicatitkan pada beg media cendawan
4. Pemeraman Beg Media

Cendawan
Susun beg media cendawan di atas rak dalam

ruang pemeraman cendawan secara rebah
atau tegak
Peram beg media cendawan selama lebih kurang

60 hari dalam keadaan gelap, pada suhu 28°-30°C
sehingga miselia putih tumbuh penuh ke seluruh
beg media. Semasa pemeraman tidak perlu
penyiraman air.
5. Memungut Hasil
Buka mulut beg media cendawan setelah

pemeraman selama 45-60 hari dan miselia
memenuhi ke seluruh beg media
Peringkat pertumbuhan cendawan :

-hari kedua cendawan mula keluar seperti
anak mancis yang dipanggil putik cendawan
-hari ketiga cendawan mula membesar dan
kembang.
Hari keempat cendawan membesar ke

peringkat optima. Di peringkat ini cendawan
mempunyai ciri-ciri berkualiti seperti kelihatan
segar dan cantik, rasanya rangup dan manis,
tahan lebih lama serta tidak mudah lembik dan
tidak cepat berbau busuk.
Hari kelima – tepi cendawan mula berombak dan

pecah. Ini menunjukkan cendawan terlalu
matang/tua. Kualiti rendah, rasanya kurang manis,
liat dan cepat berbau busuk.
…… oleh itu, pungut hasil pada hari ketiga atau

keempat (sebelum tepi cendawan berombak dan
pecah) dengan cara mencabut seluruh rumpun
cendawan
Bersih dan tutup kembali mulut beg media

dengan penutup rehat.
Rehatkan beg media cendawan selama 10 hari

sebelum dibuka untuk hasil berikutnya
Kutipan hasil
Kutipan berikutnya
berikutnya 10-10-14
14 harihari
selepas beg media
selepas direhatkan
direhatkan
Sekali kutipan hasil

60 –80gm / beg
media
Satu beg media cendawan boleh memberi

5-6 kali kutipan hasil (dalam jangka masa
3 – 4 bulan)
CONTOH PERKIRAAN:
Untuk mendapatkan
cendawan segar sebanyak
50kg pada setiap hari:
•Mesti ada sejumlah 15,000

beg media cendawan yang
dibahagikan kepada 15
kumpulan untuk
mendapatkan 15 hari
pusingan rehat dan buka.
Bermakna 1,000 beg media
dibuka setiap hari.
Untuk mendapatkan
cendawan segar pada
kuantiti yang sama pada
setiap hari:
•Jumlah beg media
cendawan dibahagi kepada
15 kumpulan
•Jumlah beg cendawan
yang dibuka setiap hari
didharabkan dengan 50gm
(anggaran hasil/beg/petik)
sambung….CONTOH PERKIRAAN:
•1,000 beg cendawan yang

dibuka setiap hari didharab-
kan dengan 50gm (anggaran
hasil/beg/petik), maka
dapatlah hasil cendawan segar
yang dianggarkan 50kg/hari.
6. Pengendalian Lepas Tuai
Leraikan cendawan, buangkan cendawan yang

terbantut pembesarannya dan cendawan yang
cacat
Kerat pangkal tangkai cendawan dengan pisau

atau gunting
Susun dalam plastik secara satu hala

Jual terus hasil cendawan yang masih segar atau

simpan dalam peti sejuk tidak lebih dari 3 hari
(simpan dalam keadaan insang cendawan menghala
ke atas)
7. Pemasaran Hasil
- Cendawan segar
- Cendawan kering
- Cendawan yang diproses
Cendawan segar dipasarkan di :

- kedai runcit
- pasar tani
- pasar borong
- pasar basah
- restauran
- hypermarket
Cendawan kering daripada jenis:

- Ling zhi
- Jeli Hitam
- Tiram kelabu
- Shiitake
Ling zhi
Jeli hitam Tiram kelabu Shiitake

PRODUK INDUSTRI
CENDAWAN
Selain dimakan segar dan dikeringkan,

kini telah ada dipelbagaikan produk dari
cendawan di pasaran.
Pengetinan
“Frozen Tempura”
“Vacuum Deep Fry”

Perapi Diri
Penjagaan Kesihatan
Campuran Dalam
Kopi Minuman
Kosmetik
8. Simpan segala rekod seperti

jangkamasa pemeraman,
hasil/beg/petik, peratus beg keluar
hasil, hari keluar cendawan,
perbelanjaan dll.
ANGGARAN KEPERLUAN
MEMULAKAN PROJEK CENDAWAN
(PENDAPATAN KASAR
RM6,000/BULAN)
1.BINAAN DAN PERALATAN
1.1 Rumah Penyediaan (20’x15’) 7,500

Ruang media (5’x10 ’)
Setor (3’x10’)
Ruang menggaul dan mengisi
(15’x10 ’)
Bilik suntik benih (7’x10’)
1.2 Rumah Cendawan (20’x50’) 25,000 Memuatkan
12,000 beg
1.3 Set Dapor, pengukus, 2 1,000

set@RM500/set
1.4 Peralatan Menyiram 1 set 100
1.5 Pelbagai peralatan kecil – 300

timbang, penyedok, skop dll
JUMLAH 33,900
2. BAHAN PENANAMAN CENDAWAN

2.1 Habuk kayu, 6,000kg @ 20 sen 1,200 500gm/beg
2.2 Dedak halus 600kg @ 50 sen 300 50gm/beg
2.3 Kapur pertanian 60kg @ 20sen 12 5gm/beg
2.4 Tutup,leher & penyumbat beg 1,800 boleh dipakai semula

12,000 set@ 15 sen untuk 3 tahun.
2.5 Plastik PP 6”x13” ,0.6, @ RM8kg 480 200kpg/kg
2.6 Benih cendawan 400 botol @ RM 240 30 beg/botol benih

1.20
2.7 Gas @ 7 sen/beg x12,000 beg 840
2.8 Penggunaan air & api 200
2.9 Pelbagai 400
JUMLAH 5,472
JUMLAH BESAR 39,372

ANGGARAN PENDAPATAN KASAR

( 12,000 beg )
•12,000 beg media dibahagi kepada 15 hari pusingan = 800beg/hari
•Setiap beg mengeluarkan 50gm/petik: 800begx50gm = 40kg/hari
•Harga borong di pasaran RM5.00/kg: 40kgxRM5.00= RM200.00/hari
•Pendapatan Kasar Sebulan: RM200.00x30hari = RM6,000.00
Penceramah :
Normah Ibrahim,
Seksyen Tanaman Industri,
Bahagian Padi, Tanaman Industri Dan Florikultur,
Jabatan Pertanian, Blok 4G2, Presint 4,
62632 Putrajaya.
03-88703307
normah_i@doa.gov.my
Diulang Cetak Dengan Izin Oleh:
Agroconsult & Services
Hak Cipta Terpelihara

Teknik Penanaman Cendawan Tiram

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Teknik Penanaman Cendawan Tiram

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

http://projekcendawan.blogspot.

•Habuk kayu getah

3. AKTIVITI UTAMA DALAM

1. Penyediaan Beg Media

Peralatan yang diperlukan:

Beg plastik tahan panas (8.5cmx35cm, tebal 0.6),

tutup dan leher beg media, kapas

Projek kecil: penyodok besar dan kecil

Tutup, leher, kapas dan plastik Penyodok Besar

Mesin pembancuh Mesin Pengisi

Bahan yang diperlukan

a) Habuk kayu getah

b) Dedak padi (halus)

Gaulkan habuk kayu getah, dedak dan kapur

Siram air sehingga habuk kayu 60-65%

Boleh juga dibuat lubang di tengah beg media supaya

Masukkan campuran habuk kayu getah ke dalam beg

2. Pengukusan Beg Media

Masukkan air ke dalam tong drum sehingga paras

Susun beg media secara menegak sehingga

Tutup mulut tong drum dengan lapisan guni gula

Jenis Raga Untuk Pengukusan

Raga Plastik Raga Besi

•Kukus selama 7 jam (dalam tong dram)

Padamkan api dan sejukkan beg media

3. Penyuntikan Benih Cendawan

Sejukkan beg media 2 hari 1 malam

Kerja menyuntik benih cendawan

Peralatan yang diperlukan untuk penyuntikan benih :

Sebelum memulakan kerja menyuntik

Benih Benih Benih cendawan yang

Pilih benih cendawan yang baik iaitu yang

Leraikan benih cendawan dengan pencungkil

….atau leraikan benih cendawan dengan cara

Buka mulut beg media dan masukkan

Penutup mulut beg media dilayur dan

Tarikh suntik benih dan jenis cendawan

4. Pemeraman Beg Media

Susun beg media cendawan di atas rak dalam

Peram beg media cendawan selama lebih kurang

Buka mulut beg media cendawan setelah

Peringkat pertumbuhan cendawan :

Hari keempat cendawan membesar ke

Hari kelima – tepi cendawan mula berombak dan

…… oleh itu, pungut hasil pada hari ketiga atau

Bersih dan tutup kembali mulut beg media

Rehatkan beg media cendawan selama 10 hari

Sekali kutipan hasil

Satu beg media cendawan boleh memberi

•Mesti ada sejumlah 15,000

•1,000 beg cendawan yang

6. Pengendalian Lepas Tuai

Leraikan cendawan, buangkan cendawan yang

Kerat pangkal tangkai cendawan dengan pisau

Susun dalam plastik secara satu hala

Jual terus hasil cendawan yang masih segar atau

Cendawan segar dipasarkan di :

Cendawan kering daripada jenis:

Jeli hitam Tiram kelabu Shiitake

Selain dimakan segar dan dikeringkan,

“Vacuum Deep Fry”

8. Simpan segala rekod seperti

1.BINAAN DAN PERALATAN

1.1 Rumah Penyediaan (20’x15’) 7,500