TCVN 5707-2007

Evaluation Only. Created with Aspose.Pdf. Copyright 2002-2011 Aspose Pty Ltd.
tcvn tIªu chuÈn quèc gia
tcvn 5707 : 2007

ISO 1302 : 2002
XuÊt b¶n lÇn 2
§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) −

çch ghi nh¸m bÒ mÆt trong
tµi liÖu kü thuËt cña s¶n phÈm
Geometrical Product Specifications (GPS)-

Indication of surface texture in technical product documentation
Hµ néi − 2007
TCVN 5707 : 2007 TCVN 5707 : 2007
Lêi nãi ®Çu
TCVN 5707 : 2007 thay thÕ TCVN 5707 : 1993.
TCVN 5707 : 2007 hoµn toµn t−¬ng ®−¬ng víi ISO 1302 : 2002.
TCVN 5707 : 2007 do Ban kü thuËt tiªu chuÈn TCVN/TC 39

M¸y c«ng cô biªn so¹n, Tæng côc Tiªu chuÈn §o l−êng ChÊt
l−îng ®Ò nghÞ, Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ c«ng bè.
2 12
TCVN 5707 : 2007
Tiªu chuÈn quèc gia tcvn 5707 : 2007

XuÊt b¶n lÇn 2
§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − Çch ghi nh¸m bÒ mÆt
trong tµi liÖu kü thuËt cña s¶n phÈm
Geometrical Product Specifications (GPS)-Indication of surface texture in technical
product documentation
1 Ph¹m vi ¸p dông
Tiªu chuÈn nµy qui ®Þnh çc qui t¾c cho çch ghi nh¸m bÒ mÆt trong tµi liÖu kü thuËt cña s¶n phÈm (vÝ
dô, b¶n vÏ, ®Æc tÝnh kü thuËt, hîp ®ång, b¸o ço) b»ng çc ký hiÖu h×nh vÏ vµ b»ng v¨n b¶n.
Tiªu chuÈn nµy ¸p dông ®−îc cho çch ghi çc yªu cÇu ®èi víi çc bÒ mÆt b»ng
a) çc th«ng sè profin theo TCVN 5120, cã liªn quan ®Õn
− profin R (çc th«ng sè ®é nh¸m),
− profin W (çc th«ng sè ®é sãng), vµ
− profin P (çc th«ng sè cÊu tróc),
b) çc th«ng sè mÉu theo TCVN 2511, cã liªn quan ®Õn
− mÉu ®é nh¸m, vµ
− mÉu ®é sãng.
c) çc th«ng sè liªn quan ®Õn ®−êng cong tû sè vËt liÖu theo ISO 13565-2 vµ ISO 13565-3.
chó thÝch §èi víi çch ghi çc yªu cÇu cho çc khuyÕt tËt bÒ mÆt (lç rç, vÕt x−íc) kh«ng thÓ qui ®Þnh ®−îc khi
dïng çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt, cÇn tham kh¶o ISO 8785 trong ®ã cã ®Ò cËp ®Õn çc khuyÕt tËt bÒ mÆt.
2 Tµi liÖu viÖn dÉn
TCVN 7583-1 : 2006 (ISO 129-1), B¶n vÏ kü thuËt − Çch ghi çc kÝch th−íc vµ dung sai − PhÇn 1:
Nguyªn t¾c chung.
3
TCVN 5707 : 2007
TCVN 5906 : 2007 (ISO1101 : 2004), §Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − Dung sai h×nh häc −
Dung sai h×nh d¹ng, h−íng, vÞ trÝ vµ ®é ®¶o.
TCVN 7284-2 : 2003 (ISO 3098−2 : 2000), Tµi liÖu kü thuËt cña s¶n phÈm − Ch÷ − PhÇn 2: Ch÷ çi La
tinh, ch÷ sè vµ dÊu hiÖu.
TCVN 5120 : 2007 (ISO 4287 : 1997), §Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − Nh¸m bÒ mÆt :
Ph−¬ng ph¸p profin − thuËt ng÷, ®Þnh nghÜa vµ çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt).
ISO 3274 : 1996, Geometrical Product Specifications (GPS) − Surface texture: Profile method −
Nominal characteristics of contact (stylus) instruments (§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − Nh¸m
bÒ mÆt: Ph−¬ng ph¸p profin − §Æc tÝnh danh nghÜa cña çc dông cô ®o tiÕp xóc)
ISO 4288 : 1996, Geometrical product specifications (GPS) − Surface texture: Profile method − Rules
and procedures for the assessment of surface texture (§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − Nh¸m
bÒ mÆt : Ph−¬ng ph¸p profin − Qui t¾c vµ qui tr×nh ®¸nh gi¸ nh¸m bÒ mÆt).
ISO 8785 : 1998, Geometrical Product specifications (GPS) − Surface imperfections − Tems,
definitions and parameters (§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − KhuyÕt tËt bÒ mÆt − ThuËt ng÷,
®Þnh nghÜa vµ th«ng sè).
ISO 10135, Technical drawings − Simplified representation of moulded, cast and forged parts (B¶n vÏ
kü thuËt − BiÓu diÔn ®¬n gi¶n hãa çc chi tiÕt dËp khu«n, ®óc vµ rÌn).
ISO 10209−1 : 1992, Technical product documentation − Vocabulary − Part 1: Tems relating to technical
drawings: general and types of drawings (Tµi liÖu kü thuËt cña s¶n phÈm − Tõ vùng − PhÇn 1: ThuËt ng÷
liªn quan ®Õn b¶n vÏ kü thuËt − PhÇn 1: Qui ®Þnh chung vµ çc lo¹i b¶n vÏ).
ISO 11562 : 1996, Geometrical Product Specifications (GPS) − Surface texture: Profile method −
Metrological characteristics of phase correct Filters (§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − Nh¸m bÒ
mÆt : Ph−¬ng ph¸p profin − §Æc tÝnh ®o l−êng cña çc bé läc hiÖu chØnh pha).
TCVN 2511 : 2007 (ISO 12085 : 1996), §Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − Nh¸m bÒ mÆt :
Ph−¬ng ph¸p profin − Çc th«ng sè cña mÉu profin.
ISO 13565−1 : 1996, Geometrical Product Specifications (GPS) − Surface texture: Profile method:
Surfaces having stratified functional properties − Part 1: Filtering and general measurement conditions
((§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − Nh¸m bÒ mÆt : Ph−¬ng ph¸p profin: BÒ mÆt cã ®Æc tÝnh
ph©n tÇng − PhÇn 1: Läc vµ çc ®iÒu kiÖn chung vÒ ®o).
Surfaces having stratified functional properties − Part 2: Height characterization using the linear
material ratio curve (§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − Nh¸m bÒ mÆt : Ph−¬ng ph¸p profin: BÒ
4
TCVN 5707 : 2007
mÆt cã ®Æc tÝnh ph©n tÇng − PhÇn 2: BiÓu thÞ ®Æc tr−ng chiÒu cao khi dïng ®−êng cong tuyÕn tÝnh cña
tû sè vËt liÖu).
Surfaces having stratified functional properties − Part 3: Height characterization using the linear
material probability curve (§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − Nh¸m bÒ mÆt : Ph−¬ng ph¸p
profin: BÒ mÆt cã ®Æc tÝnh ph©n tÇng − PhÇn 3: BiÓu thÞ ®Æc tr−ng chiÒu cao khi dïng ®−êng cong x¸c
suÊt vËt liÖu).
ISO 14253−1 : 1998, Geometrical Product Specifications (GPS) − Inspection by measurement of

workpieces and measuring equipment − Part 1: Decision rules for proving conformance or
non−conformance with specification (§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − KiÓm tra b»ng çch ®o
chi tiÕt gia c«ng vµ thiÕt bÞ ®o − PhÇn 1: Qui t¾c lùa chän ®Ó thö sù phï hîp vµ kh«ng phï hîp víi çc
®Æc tÝnh kü thuËt).
ISO 14660−1:1999, Geometrical Product Specifications (GPS) − Geometrical features − Part 1:

General tems and definitions (§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − Çc yÕu tè h×nh häc − PhÇn 1:
ThuËt ng÷ chung vµ ®Þnh nghÜa).
ISO 81714−1: 1999, Design of graphical symbols for use in the technical documentation of products −
Part 1: Basic rules (ThiÕt kÕ çc ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Ó sö dông trong tµi liÖu kü thuËt cña s¶n phÈm
− PhÇn 1: Çc qui t¾c c¬ b¶n).
3 ThuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa
Tiªu chuÈn nµy ¸p dông çc thuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa trong ISO 3274, TCVN 5120, ISO 4288,
ISO 10209−1, ISO 11562, TCVN 2511, ISO 13565−2, ISO 13565−3, ISO 14660−1 vµ çc thuËt ng÷
®Þnh nghÜa sau.
3.1
Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n (basic graphical symbol)
Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ (cña nh¸m bÒ mÆt) çch ghi yªu cÇu ®èi víi cÊu trócbÒ mÆt hiÖn cã.
Xem H×nh 1.
3.2
Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ më réng (expanded graphical symbol)
Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ (cña nh¸m bÒ mÆt) çch ghi vËt liÖu ®−îc c¾t bá ®i hoÆc kh«ng c¾t bá ®i ®Ó ®¹t
®−îc nh¸m bÒ mÆt qui ®Þnh.
Xem çc H×nh 2 vµ 3.
5
TCVN 5707 : 2007
3.3
Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Çy ®ñ (complete graphical symbol)
Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n hoÆc më réng (cña nh¸m bÒ mÆt) ®−îc më réng dÔ dµng thªm vµo çc
yªu cÇu bæ sung cña nh¸m bÒ mÆt.
Xem H×nh 4.
3.4
Th«ng sè nh¸m bÒ mÆt [surface (texture) parameter]
Th«ng sè biÓu thÞ ®Æc tÝnh h×nh häc tÕ vi cña mét bÒ mÆt.
chó thÝch VÝ dô vÒ ký hiÖu th«ng sè cña nh¸m tÕ vi cña bÒ mÆt ®−îc giíi thiÖu trong Phô lôc E.
3.5
Ký hiÖu cña th«ng sè bÒ mÆt [(surface) parameter symbol]
Ký hiÖu çch ghi lo¹i th«ng sè nh¸m bÒ mÆt.
chó thÝch Çc ký hiÖu th«ng sè bao gåm çc ch÷ çi vµ çc trÞ sè (vÝ dô, Ra, Ramax, Wz, Wz1max, AR, Rpk, Rpq).
4 Çc ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Ó çch ghi nh¸m bÒ mÆt
4.1 Qui ®Þnh chung
Çc yªu cÇu ®èi víi nh¸m bÒ mÆt ®−îc çch ghi trong çc tµi liÖu kü thuËt cña s¶n phÈm b»ng nhiÒu
ph−¬ng ¸n ký hiÖu b»ng h×nh vÏ, mçi ph−¬ng ¸n cã ý nghÜa quan träng riªng. Çc ký hiÖu b»ng h×nh vÏ
qui ®Þnh trong 4.2 vµ 4.3 ph¶i ®−îc bæ sung thªm çc yªu cÇu phô thªm d−íi d¹ng çc trÞ sè, çc ký
hiÖu b»ng h×nh vÏ vµ v¨n b¶n (xem thªm çc ®iÒu 5, 6, 7, vµ 8). CÇn chó ý tíi vÊn ®Ò lµ, trong tr−êng
hîp riªng, cã thÓ sö dông mét m×nh çc ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Ó truyÒn ®¹t ý nghÜa ®Æc biÖt trªn b¶n vÏ
kü thuËt (xem ®iÒu 11).
4.2 Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n
Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n gåm cã hai ®−êng th¼ng cã chiÒu dµi kh«ng b»ng nhau ®−îc ®Æt nghiªng
o
mét gãc xÊp xØ 60 so víi ®−êng ®¹i diÖn cho bÒ mÆt ®−îc xem xÐt, nh− çch ghi trªn H×nh 1. Kh«ng
nªn sö dông mét m×nh ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n (mµ kh«ng cã th«ng tin bæ sung). ViÖc sö dông ký
hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n ph¶i cã tËp hîp çc çch ghi kÌm theo nh− trªn çc H×nh 23 vµ 26.
NÕu ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n ®−îc sö dông cã çch ghi bæ sung (xem ®iÒu 5) th× kh«ng cÇn cã
quyÕt ®Þnh thªm vÒ viÖc cã cÇn thiÕt ph¶i c¾t bá vËt liÖu ®Ó ®¹t ®−îc bÒ mÆt qui ®Þnh (xem 4.3.1) hay
kh«ng hoÆc kh«ng ®−îc phÐp c¾t bá vËt liÖu ®Ó ®¹t ®−îc bÒ mÆt qui ®Þnh (xem 4.3.2).
H×nh 1 − Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n ®èi víi nh¸m bÒ mÆt
6
TCVN 5707 : 2007
4.3 Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ më réng
4.3.1 CÇn c¾t bá vËt liÖu
NÕu cÇn c¾t bá vËt liÖu − vÝ dô nh− b»ng gia c«ng c¾t gät − ®Ó ®¹t ®−îc bÒ mÆt qui ®Þnh, th× ph¶i thªm
vµo ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n mét nÐt g¹ch ngang nh− çch ghi trªn H×nh 2.
Kh«ng nªn sö dông mét m×nh ký hiÖu b»ng h×nh vÏ më réng trªn H×nh 2 (mµ kh«ng cã th«ng tin bæ sung).
H×nh 2 − Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ më réng çch ghi cÇn ph¶i c¾t bá vËt liÖu
4.3.2 Kh«ng cho phÐp c¾t bá vËt liÖu
NÕu kh«ng ®−îc phÐp c¾t bá vËt liÖu ®Ó ®¹t ®−îc bÒ mÆt qui ®Þnh th× cÇn thªm vµo ký hiÖu b»ng h×nh
vÏ c¬ b¶n mét vßng trßn nh− çch ghi trªn H×nh 3. §èi víi øng dông ®Æc biÖt cña ký hiÖu b»ng h×nh vÏ
më réng nµy, xem ®iÒu 10.
H×nh 3 − Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ më réng çch ghi kh«ng ®−îc phÐp c¾t bá vËt liÖu
4.4 Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Çy ®ñ
Khi ph¶i çch ghi çc yªu cÇu bæ sung ®èi víi çc ®Æc tÝnh nh¸m bÒ mÆt (xem ®iÒu 6) th× ph¶i thªm vµo
c¹nh dµi h¬n cña çc ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®−îc minh häa trªn çc H×nh 1 ®Õn 3 mét ®−êng nh− çch
ghi trªn H×nh 4.
§Ó sö dông d¹ng v¨n b¶n − vÝ dô nh− çc b¸o ço hoÆc hîp ®ång − çch ghi vÒ nh¸m ®èi víi H×nh 4a)
lµ APA 1), ®èi víi b) lµ MRR 2) vµ ®èi víi c) lµ NMR 3).
a) Cho phÐp cã qu¸ tr×nh gia c«ng bÊt kú b) Ph¶i c¾t bá vËt liÖu c) Kh«ng ph¶i c¾t bá vËt liÖu
H×nh 4 − Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Çy ®ñ
1)
Cho phÐp cã qu¸ tr×nh gia c«ng bÊt kú.
2)
CÇn c¾t bá vËt liÖu.
3)
Kh«ng c¾t bá vËt liÖu.
7
TCVN 5707 : 2007
4.5 Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ cho "tÊt c¶ çc mÆt xung quanh mét ®−êng biªn (profin) cña chi tiÕt
gia c«ng"
Khi cÇn cã cïng mét nh¸m bÒ mÆt trªn tÊt c¶ çc mÆt xung quanh mét ®−êng bao cña chi tiÕt gia c«ng
(çc yÕu tè g¾n liÒn víi chi tiÕt gia c«ng) ®−îc biÓu diÔn trªn b¶n vÏ b»ng mét ®−êng bao khÐp kÝn cña
chi tiÕt gia c«ng, th× ph¶i thªm vµo ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Çy ®ñ ®−îc minh häa trªn H×nh 4 mét vßng
trßn nh− çch ghi trªn H×nh 5.
Çc mÆt ph¶i ®−îc çch ghi ®éc lËp nÕu cã thÓ xuÊt hiÖn sù kh«ng râ rµng (chÝnh x¸c) do sù çch ghi
toµn bé.
chó thÝch §−êng bao trªn b¶n vÏ biÓu thÞ 6 mÆt cña chi tiÕt trong kh«ng gian 3D (kh«ng bao gåm mÆt tr−íc vµ
mÆt sau).
H×nh 5 − Yªu cÇu cña nh¸m bÒ mÆt ®èi víi tÊt c¶ 6 mÆt ®−îc biÓu thÞ
b»ng ®−êng bao trªn chi tiÕt gia c«ng
5 KÕt cÊu cña ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Çy ®ñ ®èi víi nh¸m bÒ mÆt
§Ó b¶o ®¶m cho yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt lµ râ rµng, ngoµi çch ghi vÒ th«ng sè cña nh¸m bÒ mÆt vµ
trÞ sè cña th«ng sè nµy, cã thÓ cÇn ph¶i qui ®Þnh çc yªu cÇu bæ sung (vÝ dô, d¶i truyÒn, hoÆc chiÒu dµi
lÊy mÉu, qu¸ tr×nh gia c«ng, vÞ trÝ vµ h−íng cña bÒ mÆt vµ l−îng d− gia c«ng). Cã thÓ cÇn ph¶i lËp ra
çc yªu cÇu cho nhiÒu th«ng sè nh¸m bÒ mÆt kh¸c nhau ®Ó b¶o ®¶m sao cho çc yªu cÇu cña bÒ mÆt
x¸c ®Þnh ®−îc tÝnh chÊt sö dông râ rµng cña bÒ mÆt. Çc néi dung chi tiÕt h¬n ®−îc giíi thiÖu trong Phô
lôc D.
5.2 VÞ trÝ çc yªu cÇu bæ sung cña nh¸m bÒ mÆt
Çc vÞ trÝ b¾t buéc cña çc yªu cÇu kh¸c nhau vÒ nh¸m bÒ mÆt trong ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Çy ®ñ ®−îc
giíi thiÖu trªn H×nh 6.
8
TCVN 5707 : 2007
H×nh 6 − Çc vÞ trÝ (a ®Õn e) cho çc yªu cÇu bæ sung
Çc yªu cÇu bæ sung cña nh¸m bÒ mÆt cã d¹ng
− çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt,
− çc trÞ sè, vµ
− d¶i truyÒn / chiÒu dµi lÊy mÉu
ph¶i ®−îc ®−a vµo çc vÞ trÝ riªng trong ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Çy ®ñ theo qui ®Þnh sau
a) VÞ trÝ a − ChØ mét yªu cÇu cña nh¸m bÒ mÆt
Ghi ký hiÖu th«ng sè cña nh¸m bÒ mÆt, trÞ sè giíi h¹n vµ d¶i truyÒn/chiÒu dµi lÊy mÉu theo ®iÒu 6. §Ó
tr¸nh hiÓu sai ph¶i bè trÝ mét kho¶ng trèng gi÷a ký hiÖu th«ng sè vµ gi¸ trÞ giíi h¹n.
Th«ng th−êng d¶i truyÒn hoÆc chiÒu dµi lÊy mÉu ph¶i ®−îc ghi, kÌm theo sau lµ dÊu g¹ch chÐo (/), sau
®ã lµ ký hiÖu th«ng sè nh¸m bÒ mÆt vµ sau n÷a lµ trÞ sè cña th«ng sè nh¸m bÒ mÆt (cã sö dông ®Õn
mét sè lÎ).
VÝ dô 1: 0,0025 − 0,8 / Rz 6,8 (vÝ dô cã çch ghi d¶i truyÒn).
VÝ dô 2: − 0,8 / Rz 6,8 (vÝ dô chØ çch ghi chiÒu dµi lÊy mÉu).
§Æc biÖt lµ ®èi víi ph−¬ng ph¸p mÉu profin, d¶i truyÒn ph¶i ®−îc çch ghi kÌm theo sau lµ dÊu g¹ch
chÐo (/), sau ®ã lµ trÞ sè cña chiÒu dµi ®¸nh gi¸, råi ®Õn dÊu g¹ch chÐo, sau ®ã lµ ký hiÖu th«ng sè
nh¸m bÒ mÆt vµ sau n÷a lµ trÞ sè cña th«ng sè nh¸m bÒ mÆt.
VÝ dô 3: 0,008 − 0,5/16/R 10.
chó thÝch Th«ng th−êng d¶i truyÒn lµ ph¹m vi b−íc sãng gi÷a hai bé läc x¸c ®Þnh (xem ISO 3274 vµ ISO 11562),
vµ ®èi víi ph−¬ng ph¸p mÉu profin, lµ ph¹m vi b−íc sãng gi÷a hai giíi h¹n x¸c ®Þnh (xem TCVN 2511).
b) VÞ trÝ a vµ b − Hai hoÆc nhiÒu yªu cÇu cña nh¸m bÒ mÆt
Ghi yªu cÇu thø nhÊt cña nh¸m bÒ mÆt ë vÞ trÝ "a" t−¬ng tù nh− trong a). Ghi yªu cÇu thø hai cña nh¸m
bÒ mÆt ë vÞ trÝ b). NÕu cÇn ghi yªu cÇu thø ba hoÆc nhiÒu h¬n th× ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®−îc më réng
t−¬ng øng theo ph−¬ng th¼ng ®øng ®Ó t¹o thµnh khoang cã nhiÒu dßng. VÞ trÝ "a" vµ "b" ®−îc di chuyÓn
lªn trªn khi ký hiÖu ®−îc më réng (xem ®iÒu 6).
9
TCVN 5707 : 2007
c) VÞ trÝ c − Ph−¬ng ph¸p gia c«ng
Ghi ph−¬ng ph¸p gia c«ng, xö lý bÒ mÆt, çc líp phñ hoÆc çc yªu cÇu kh¸c cho qu¸ tr×nh gia c«ng
v.v... ®Ó t¹o ra bÒ mÆt, vÝ dô nh−, tiÖn, mµi, m¹ phñ (xem ®iÒu 7).
d) VÞ trÝ d − VÞ trÝ vµ h−íng bÒ mÆt
Çch ghi ký hiÖu vÞ trÝ vµ h−íng bÒ mÆt yªu cÇu, nÕu cã, vÝ dô ®èi víi vÞ trÝ vµ h−íng bÒ mÆt " = ", " X ",
" Μ " (xem thªm ®iÒu 8).
e) VÞ trÝ e − L−îng d− gia c«ng
Ghi l−îng d− gia c«ng yªu cÇu, nÕu cã, lµ trÞ sè tÝnh b»ng milimÐt, xem ®iÒu 9.
6 Çch ghi çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt
Ph¶i ghi ký hiÖu cña th«ng sè vµ trÞ sè cña nã bao gåm bèn néi dung th«ng tin chñ yÕu ®Ó gi¶i thÝch yªu
cÇu. §ã lµ:
− profin nµo trong ba profin bÒ mÆt (R, W hoÆc P) ®−îc ghi,
− ®Æc tÝnh nµo cña cña profin ®−îc ghi,
− cã bao nhiªu chiÒu dµi lÊy mÉu ®Ó t¹o ra chiÒu dµi ®¸nh gi¸, vµ
− giíi h¹n cña ®Æc tÝnh ®· çch ghi ®−îc gi¶i thÝch nh− thÕ nµo.
Cã ba nhãm çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt chÝnh ®· ®−îc tiªu chuÈn hãa ®Ó sö dông cïng víi ký hiÖu ®Çy
®ñ. §Þnh nghÜa cña çc th«ng sè ®−îc giíi thiÖu trong TCVN 5120, TCVN 2511, ISO 13565−2 vµ
ISO 13565−3, phï hîp víi B¶ng 1.
B¶ng 1 − M« t¶ tãm t¾t çc lo¹i th«ng sè
Çc th«ng sè
§−êng cong tû sè vËt liÖu

Profin MÉu profin
TuyÕn
X¸c suÊt
tÝnh
R W P R W R R P
Xem E.2 Xem E.2 Xem E.2 Xem E.3 Xem E.3 Xem Xem Xem
Ký hiÖu
E.4.2 E.4.3 E.4.3
ChiÒu dµi ®¸nh gi¸ Xem F.2 Xem F.2 Xem F.2 Xem F.3 Xem F.3 Xem F.4 Xem F.4 Xem F.4
Giíi h¹n dung sai Xem 6.4
Xem G.2 Xem G.2 Xem G.2 Xem G.3 Xem G.3 Xem G.4 Xem G.4 Xem G.4
D¶i truyÒn
10
TCVN 5707 : 2007
6.2 Çch ghi çc ký hiÖu th«ng sè
Xem Phô lôc E. NÕu çc ký hiÖu th«ng sè ®−îc çch ghi nh− trong Phô lôc E, kh«ng cã sù c¶i biÕn, th×
®iÒu ®ã cã nghÜa lµ ®Þnh nghÜa mÆc ®Þnh nghÜa lµ theo tiªu chuÈn hoÆc gi¶i thÝch mÆc nhiªn vÒ giíi h¹n
cña ®Æc tÝnh ("qui t¾c 16 %", xem 4.2 vµ 4.3 cña ISO 4288 : 1996). Xem 6.4 ®èi víi çch ghi cña "qui
t¾c max" ®Ó gi¶i thÝch giíi h¹n cña ®Æc tÝnh.
6.3 Çch ghi chiÒu dµi ®¸nh gi¸, ln
6.3.1 Qui ®Þnh chung
NÕu ký hiÖu cña th«ng sè ®−îc çch ghi nh− trong Phô lôc E, kh«ng cã sù c¶i biÕn, th× ®iÒu ®ã nãi lªn
r»ng yªu cÇu nµy lµ chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh nÕu nã ®−îc ®Þnh nghÜa trong çc tiªu chuÈn thÝch
hîp.
Trong çc tr−êng hîp nµy khi kh«ng cã ®Þnh nghÜa mÆc ®Þnh theo tiªu chuÈn vÒ sè çc chiÒu dµi lÊy
mÉu trong chiÒu dµi ®¸nh gi¸ th× ph¶i ®−a thªm sè çc chiÒu dµi lÊy mÉu vµo ký hiÖu th«ng sè ®Ó ®¹t
®−îc yªu cÇu râ rµng, chÝnh x¸c vÒ nh¸m bÒ mÆt.
6.3.2 Çc th«ng sè profin (TCVN 5120 : 2007)
− Profin R
Xem F.2. NÕu sè çc chiÒu dµi lÊy mÉu trong chiÒu dµi ®¸nh gi¸ kh¸c víi sè mÆc ®Þnh lµ 5 (xem 4.4
cña ISO 4288 : 1996) th× sè çc chiÒu dµi lÊy mÉu nµy ph¶i ®−îc çch ghi liÒn kÒ víi ký hiÖu th«ng sè
cã liªn quan.
VÝ dô: Rp3 hoÆc Rv3 hoÆc Rz3 hoÆc Rc3 hoÆc Rt3 hoÆc Ra3 hoÆc ... RSm3... (nÕu mét chiÒu dµi ®¸nh gi¸ thu
®−îc gåm ba chiÒu dµi lÊy mÉu).
− Profin W
Xem F.2, Ph¶i lu«n lu«n çch ghi sè çc chiÒu dµi lÊy mÉu liÒn kÒ víi ký hiÖu th«ng sè ®é sãng.
VÝ dô: Wz5 hoÆc Wa3.
− Profin P
Xem F.2. ChiÒu dµi lÊy mÉu ®èi víi çc th«ng sè P t−¬ng ®−¬ng víi chiÒu dµi ®¸nh gi¸ (xem 3.1.9 cña
TCVN 5120 vµ chiÒu dµi ®¸nh gi¸ b»ng chiÒu dµi cña yÕu tè ®−îc ®o (xem 4.4 cña TCVN 5120). Do ®ã
kh«ng cÇn ph¶i çch ghi sè çc chiÒu dµi lÊy mÉu trong ký hiÖu th«ng sè cña çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt.
6.3.3 Çc th«ng sè cña mÉu profin (TCVN 2511 : 2007)
Xem F.3. NÕu chiÒu dµi ®¸nh gi¸ kh¸c so víi sè mÆc ®Þnh lµ 16 mm th× ph¶i çch ghi chiÒu dµi nµy gi÷a
hai g¹ch chÐo.
11
TCVN 5707 : 2007
VÝ dô: 0,008 − 0,5/12/ R 10.
chó thÝch CÇn l−u ý r»ng kh¸i niÖm chiÒu dµi ®¸nh gi¸ trong tr−êng hîp çc th«ng sè cña mÉu profin, kh¸c
víi kh¸i niÖm chiÒu dµi ®¸nh gi¸ cña çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt kh¸c ë chç kh«ng cã kh¸i niÖm vÒ chiÒu dµi lÊy
mÉu. Do ®ã kh«ng cÇn ph¶i ghi sè çc chiÒu dµi lÊy mÉu trong ký hiÖu th«ng sè cña çc tham sè mÉu profin.
6.3.4 Çc th«ng sè dùa trªn ®−êng cong tû sè vËt liÖu (ISO 13565−
−2, ISO 13565−
−3)
− Profin R
Xem F.4. NÕu sè çc chiÒu dµi lÊy mÉu trong chiÒu dµi ®¸nh gi¸ kh¸c víi sè mÆc ®Þnh lµ 5 (xem ®iÒu 7
cña ISO 13565−1 : 1996) th× sè çc chiÒu dµi lÊy mÉu nµy ph¶i ®−îc çch ghi liÒn kÒ víi ký hiÖu th«ng
sè cã liªn quan.
VÝ dô: Rk8, Rpk8, Rvk8, Rpq8, Rvq8, Rmq8 (nÕu mét chiÒu dµi ®¸nh gi¸ thu ®−îc gÇn 8 chiÒu dµi lÊy mÉu).
§èi víi çc th«ng sè profin R dùa trªn ®−êng cong tuyÕn tÝnh cña tû sè vËt liÖu theo ISO 13565−2 vµ
TCVN 2511 − nghÜa lµ çc th«ng sè Rke, Rpke, Rvke, v.v... − th× ph¶i çch ghi chiÒu dµi ®¸nh gi¸ theo
6.3.3.
− Profin P
Xem F.4. ChiÒu dµi lÊy mÉu ®èi víi çc th«ng sè P t−¬ng ®−¬ng víi chiÒu dµi ®¸nh gi¸ (xem 3.1.9 cña
TCVN 5120) vµ chiÒu dµi ®¸nh gi¸ b»ng chiÒu dµi cña yÕu tè ®−îc ®o (xem 4.4 cña TCVN 5120). Do
®ã kh«ng cÇn ph¶i çch ghi sè çc chiÒu dµi lÊy mÉu trong ký hiÖu th«ng sè cña çc th«ng sè nh¸m bÒ
mÆt.
6.4 Çch ghi çc giíi h¹n dung sai
Cã hai çch çch ghi vµ gi¶i thÝch kh¸c nhau vÒ çc giíi h¹n ®Æc tÝnh cña nh¸m bÒ mÆt :
a) "qui t¾c 16 %";
b) "qui t¾c max".
Xem 5.2 vµ 5.3 cña ISO 4288 : 1996.
"Qui t¾c 16 %" ®−îc x¸c ®Þnh lµ qui t¾c mÆc ®Þnh ®èi víi tÊt c¶ çc çch ghi vÒ çc yªu cÇu cña nh¸m
bÒ mÆt. §iÒu nµy cã nghÜa lµ "qui t¾c 16 %" ¸p dông cho mét yªu cÇu cña nh¸m bÒ mÆt khi ¸p dông ký
hiÖu th«ng sè bÒ mÆt nh− ®· nªu trong Phô lôc E (xem H×nh 7). NÕu ¸p dông "qui t¾c max" cho yªu cÇu
vÒ nh¸m bÒ mÆt th× ph¶i ®−a "max" vµo ký hiÖu th«ng sè (xem H×nh 8). Kh«ng ¸p dông "qui t¾c max"
cho çc th«ng sè cña mÉu profin.
TCVN 5707 : 2007
MRR Ra 0,7; Rz1 3,3
a) trong v¨n b¶n b) trªn b¶n vÏ
H×nh 7 − Çch ghi th«ng sè khi ¸p dông "qui t¾c 16 %" (d¶i truyÒn kh«ng ®Çy ®ñ)
MRR Ramax 0,7; Rz1max 3,3
H×nh 8 − Çch ghi th«ng sè khi ¸p dông "qui t¾c max" (d¶i truyÒn kh«ng ®Çy ®ñ)
6.4.2 Çc th«ng sè cña profin (TCVN 5120 : 2007)
"Qui t¾c 16 %" vµ "Qui t¾c max" ¸p dông ®−îc cho çc th«ng sè cña profin ®−îc ®Þnh nghÜa trong
TCVN 5120.
X¸c ®Þnh çc th«ng sè cña mÉu profin chØ b»ng "qui t¾c 16 %" (xem 5.4 cña TCVN 5120).
−2, ISO 13565−
−3)
"Qui t¾c 16 %" vµ "Qui t¾c max" ¸p dông ®−îc cho çc th«ng sè cã liªn quan ®−êng cong tû sè vËt liÖu
®−îc x¸c ®Þnh trong ISO 13565−2 vµ ISO 13565−3.
6.5 Çch ghi d¶i truyÒn vµ chiÒu dµi lÊy mÉu
Khi kh«ng çch ghi d¶i truyÒn cho ký hiÖu cña th«ng sè th× d¶i truyÒn mÆc ®Þnh ®−îc ¸p dông cho yªu
cÇu cña nh¸m bÒ mÆt (xem Phô lôc G ®èi víi ®Þnh nghÜa cña çc d¶i truyÒn mÆc ®Þnh, xem çc yªu cÇu
vÒ nh¸m bÒ mÆt trªn çc H×nh 7 vµ 8 khi kh«ng çch ghi d¶i truyÒn).
Mét sè th«ng sè cña nh¸m bÒ mÆt kh«ng cã mét d¶i truyÒn mÆc ®Þnh x¸c ®Þnh, mét bé läc sãng ng¾n
mÆc ®Þnh hoÆc mét chiÒu dµi lÊy mÉu kh«ng ®Çy ®ñ (bé läc sãng dµi). Do ®ã, viÖc çch ghi nh¸m bÒ
mÆt ph¶i qui ®Þnh d¶i truyÒn, bé läc sãng ng¾n hoÆc bé läc sãng dµi ®Ó b¶o ®¶m cho yªu cÇu cña nh¸m
bÒ mÆt lµ râ rµng, chÝnh x¸c.
§Ó b¶o ®¶m r»ng bÒ mÆt ®−îc kiÓm tra lµ râ rµng, chÝnh x¸c bëi yªu cÇu cña nh¸m bÒ mÆt, ph¶i çch
ghi d¶i truyÒn tr−íc ký hiÖu th«ng sè vµ ®−îc çch ly khái ký hiÖu th«ng sè b»ng g¹ch chÐo (/).
13
TCVN 5707 : 2007
Ph¶i çch ghi d¶i truyÒn bao gåm çc gi¸ trÞ ng−ìng cña çc bé läc (tÝnh theo milimÐt) ®−îc t¸ch biÖt
víi nhau b»ng dÊu g¹ch nèi "−", bé läc sãng ng¾n ®−îc çch ghi ®Çu tiªn vµ bé läc sãng dµi ®−îc çch
ghi thø hai. Xem H×nh 9.
MRR 0,0025 − 0,8/Rz 3,0
H×nh 9 − Çch ghi d¶i truyÒn cã liªn quan ®Õn yªu cÇu cña nh¸m bÒ mÆt
Trong mét sè tr−êng hîp, viÖc çch ghi chØ liªn quan ®Õn mét trong hai bé läc trong d¶i truyÒn. Bé läc
thø hai cã trÞ sè kh«ng ®Çy ®ñ, nÕu cã. NÕu chØ cã mét bé läc ®−îc çch ghi th× dÊu g¹ch nèi vÉn ®−îc
duy tr× ®Ó nhËn biÕt bé läc ®−îc chØ dÉn.
VÝ dô 1: 0,008 − (çch ghi bé läc sãng ng¾n).
VÝ dô 2: − 0,25 (çch ghi bé läc sãng dµi).
6.5.2 Çc th«ng sè cña profin (TCVN 5120 : 2007)
− Profin R
Xem G.2. Trong tr−êng hîp cã çch ghi d¶i truyÒn, cã thÓ chØ cÇn çch ghi bé läc sãng dµi λc (vÝ dô, −
0,8). Bé läc sãng ng¾n λs khi ®ã sÏ theo qui ®Þnh trong 4.4 cña ISO 3274 : 1996).
NÕu cÇn kiÓm tra c¶ bé läc sãng ng¾n vµ bé läc sãng dµi trong d¶i truyÒn ®èi víi çc th«ng sè ®é nh¸m
th× ph¶i çch ghi c¶ hai bé läc cã liªn quan ®Õn ký hiÖu th«ng sè.
VÝ dô: 0,008 − 0,8.
− Profin W
Xem G.2. Ph¶i lu«n lu«n çch ghi d¶i truyÒn bëi c¶ hai trÞ sè ng−ìng ®Ó b¶o ®¶m cho yªu cÇu ®−îc râ
rµng, chÝnh x¸c. Cã thÓ çch ghi d¶i truyÒn ®èi víi ®é sãng dùa trªn ng−ìng kh«ng ®Çy ®ñ λc ®èi víi ®é
nh¸m bÒ mÆt theo ISO 4288, cho cïng mét bÒ mÆt (xem H×nh 10), bëi biÓu thøc λc − n × λc, trong ®ã
sè n do ng−êi thiÕt kÕ lùa chän.
MRR λc − 12 × λc/Wz 125
H×nh 10 − D¶i truyÒn ®èi víi ®é sãng dùa trªn ng−ìng mÆc ®Þnh λc cho ®é nh¸m bÒ mÆt
14
TCVN 5707 : 2007
− Profin P
Xem G.2. Ph¶i lu«n lu«n çch ghi trÞ sè ng−ìng cña bé läc sãng ng¾n λs ®Ó b¶o ®¶m cho yªu cÇu ®−îc
râ rµng, chÝnh x¸c.
Trong tr−êng hîp mÆc ®Þnh, çc th«ng sè P kh«ng cã bÊt kú çc bé läc sãng dµi nµo (çc chiÒu dµi lÊy
mÉu). Cã thÓ çch ghi mét bé läc sãng dµi (chiÒu dµi lÊy mÉu) cho çc th«ng sè P nÕu cã yªu cÇu cña
chøc n¨ng chi tiÕt gia c«ng.
VÝ dô: − 25/Pz 225.
− Profin ®é nh¸m
Xem G.3. Kh«ng cÇn ph¶i ghi chiÒu dµi ®¸nh gi¸ nÕu trÞ sè cña nã ®−îc lÊy tõ TCVN 2511 (B¶ng 1)
cho mét cÆp t−¬ng øng (λs, A). Tuy nhiªn ph¶i ghi hai ®−êng g¹ch chÐo.
NÕu kh«ng ghi giíi h¹n cho çc b−íc sãng ng¾n, th× trÞ sè mÆc ®Þnh lµ λs = 0.008 mm.
− Profin ®é sãng
Xem G.3. Ph¶i çch ghi ®ång thêi c¶ hai giíi h¹n A vµ B ®èi víi b−íc sãng ng¾n vµ b−íc sãng dµi.
Kh«ng cÇn thiÕt ph¶i ghi chiÒu dµi ®¸nh gi¸ nÕu trÞ sè cña nã ®−îc lÊy tõ TCVN 2511 (B¶ng 1) cho mét
cÆp t−¬ng øng (A, B). Tuy nhiªn ph¶i ghi hai ®−êng g¹ch chÐo.
NÕu kh«ng ghi giíi h¹n th× çc trÞ sè mÆc ®Þnh lµ A = 0,5 mm vµ B = 2,5 mm.
−2, ISO 13565−
−3)
− Profin R
Xem G.4. ChØ cã trÞ sè mÆc ®Þnh vµ mét trÞ sè kh«ng mÆc ®Þnh ®−îc tiªu chuÈn hãa.
− Profin P
Xem G.4. NÕu ghi çc th«ng sè P theo ISO 13565−3 th× ph¶i ghi bé läc sãng ng¾n λs cã liªn quan ®Õn
ký hiÖu th«ng sè ®Ó b¶o ®¶m yªu cÇu ®−îc chÝnh x¸c, râ rµng.
Trong tr−êng hîp mÆc ®Þnh, çc th«ng sè P kh«ng cã bÊt kú çc bé läc sãng dµi nµo (çc chiÒu dµi lÊy
mÉu). Cã thÓ ghi mét bé läc sãng dµi (chiÒu dµi lÊy mÉu) cho çc th«ng sè P nÕu cã yªu cÇu cña chøc
n¨ng chi tiÕt gia c«ng.
6.6 Çc lo¹i dung sai−

− Mét phÝa hoÆc hai phÝa
Ph¶i çch ghi yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt b»ng dung sai mét phÝa hoÆc dung sai hai phÝa. Çc giíi h¹n
dung sai ph¶i ®−îc biÓu thÞ b»ng çch ghi ký hiÖu cña th«ng sè, trÞ sè cña th«ng sè vµ d¶i truyÒn nh−
®· m« t¶ trong 6.2, 6.3, 6.4 vµ 6.5.
15
TCVN 5707 : 2007
6.6.2 Dung sai mét phÝa cña mét th«ng sè bÒ mÆt

Khi ghi ký hiÖu cña th«ng sè, trÞ sè cña th«ng sè vµ d¶i truyÒn th× çc trÞ sè nµy ph¶i ®−îc hiÓu r»ng ®ã
lµ giíi h¹n trªn mét phÝa cña dung sai ®èi víi th«ng sè ®ang xem xÐt (giíi h¹n "qui t¾c 16 %" hoÆc giíi
h¹n "qui t¾c max").
NÕu ký hiÖu cña th«ng sè, trÞ sè cña th«ng sè vµ d¶i truyÒn ®· çch ghi ®−îc gi¶i thÝch lµ giíi h¹n d−íi
mét phÝa cña dung sai ®èi víi th«ng sè ®ang xem xÐt (giíi h¹n 16 % hoÆc giíi h¹n max) th× ph¶i ®Æt
tr−íc ký hiÖu cña th«ng sè ch÷ çi L.
VÝ dô: L Ra 0,32.
6.6.3 Dung sai hai phÝa cña mét th«ng sè bÒ mÆt
Ph¶i ghi dung sai hai phÝa trong mét ký hiÖu ®Çy ®ñ b»ng çch ®Æt yªu cÇu ®èi víi hai giíi h¹n dung
sai, giíi h¹n nä trªn giíi h¹n kia, giíi h¹n trªn (giíi h¹n "qui t¾c 16 %" hoÆc giíi h¹n "qui t¾c max") ®−îc
ghi sau ch÷ U cßn giíi h¹n d−íi ®−îc ghi sau ch÷ L (xem H×nh 11). Khi çc giíi h¹n trªn vµ d−íi ®−îc
biÓu thÞ bëi cïng mét th«ng sè víi çc trÞ sè giíi h¹n kh¸c nhau th× cã thÓ bá ch÷ U vµ L, víi ®iÒu kiÖn lµ
sù lo¹i bá nµy kh«ng g©y ra sù nghi ngê.
Kh«ng cÇn thiÕt ph¶i biÓu thÞ çc giíi h¹n trªn vµ d−íi b»ng cïng mét ký hiÖu th«ng sè vµ d¶i truyÒn.
MRR U Rz 0,9; L Ra 0,3
H×nh 11 − Çch ghi dung sai hai phÝa cña th«ng sè bÒ mÆt
7 Çch ghi ph−¬ng ph¸p gia c«ng hoÆc th«ng tin cã liªn quan
TrÞ sè cña th«ng sè nh¸m bÒ mÆt cña mét bÒ mÆt thùc chÞu ¶nh h−ëng lín cña h×nh d¹ng ®−êng cong
profin. Ký hiÖu cña mét th«ng sè, trÞ sè cña th«ng sè vµ d¶i truyÒn − ®−îc çch ghi mét m×nh nh− lµ mét
yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt − kh«ng thÓ dÉn ®Õn sù hiÓu biÕt râ rµng, chÝnh x¸c vÒ chøc n¨ng cña bÒ mÆt.
Do ®ã trong ®a sè çc tr−êng hîp cÇn ph¶i Ên ®Þnh qu¸ tr×nh gia c«ng, bëi v× ®èi víi mét sè bÒ mÆt th×
qu¸ tr×nh gia c«ng nµy cã thÓ t¹o ra h×nh d¹ng riªng cña ®−êng cong profin theo yªu cÇu.
Còng cã thÓ cã çc lý do kh¸c ®Ó x¸c ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i çch ghi qu¸ tr×nh gia c«ng.
Cã thÓ tr×nh bµy qu¸ tr×nh gia c«ng cña bÒ mÆt qui ®Þnh b»ng v¨n b¶n vµ ®−îc ghi thªm vµo ký hiÖu ®Çy
®ñ nh− çch ghi trªn çc H×nh 12 vµ 13. Líp phñ, trong vÝ dô cña H×nh 13, ®−îc çch ghi theo çch
tr×nh bµy cña ISO 1456.
16
TCVN 5707 : 2007
TiÖn
MRR tiÖn Rz 3.1
H×nh 12 − Çch ghi qu¸ tr×nh gia c«ng vµ yªu cÇu vÒ ®é nh¸m cña bÒ mÆt
NMR Fe/Ni 15p Cr r; Rz 0,6
H×nh 13 − Çch ghi yªu cÇu cña líp phñ vµ ®é nh¸m
8 Çch ghi h−íng nh¸m bÒ mÆt
Cã thÓ ghi h−íng cña vÕt nh¸m do qu¸ tr×nh gia c«ng ®Ó l¹i (vÝ dô, vÕt cña dông cô) trong ký hiÖu ®Çy
®ñ b»ng çch sö dông çc ký hiÖu cho trong B¶ng 2 vµ ®−îc minh häa b»ng vÝ dô trªn H×nh 14. Kh«ng
¸p dông çch ghi h−íng vÕt nh¸m bÒ mÆt b»ng çc ký hiÖu x¸c ®Þnh (vÝ dô, ký hiÖu vu«ng gãc trªn H×nh
14) cho çc çch ghi vÒ cÊu tróc.
Phay
H×nh 14 − H−íng cña vÕt nh¸m bÒ mÆt ®−îc çch ghi vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng h×nh vÏ
chó thÝch H−íng cña vÕt nh¸m bÒ mÆt lµ h−íng cóa çc ®−êng låi, lâm th−êng ®−îc x¸c ®Þnh bëi qu¸ tr×nh
gia c«ng.
Çc ký hiÖu trong B¶ng 2 çch ghi vÕt nh¸m bÒ mÆt vµ h−íng cña vÕt nh¸m bÒ mÆt so víi ®Õn mÆt
ph¼ng b¶n vÏ chøa yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt.
17
TCVN 5707 : 2007
B¶ng 2 − Çch ghi vÕt nh¸m bÒ mÆt
Ký hiÖu
b»ng Gi¶i thÝch vµ vÝ dô
h×nh vÏ
Çc ®−êng song song víi mÆt ph¼ng

h×nh chiÕu trªn ®ã ghi ký hiÖu
H−íng
vÕt nh¸m
Çc ®−êng vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng h×nh

chiÕu trªn ®ã ghi ký hiÖu
H−íng
vÕt nh¸m
Çc ®−êng chÐo giao nhau so víi mÆt

ph¼ng h×nh chiÕu trªn ®ã ghi ký hiÖu
H−íng
vÕt nh¸m
NhiÒu h−íng
Çc ®−êng gÇn nh− trßn so víi t©m cña bÒ

mÆt trªn ®ã ghi ký hiÖu
Çc ®−êng gÇn nh− h−íng t©m so víi t©m

cña bÒ mÆt trªn ®ã ghi ký hiÖu
VÕt nh¸m d¹ng h¹t hoÆc l« nh« kh«ng cã

h−íng
NÕu cÇn qui ®Þnh mét mÉu vÕt nh¸m bÒ mÆt ch−a ®−îc x¸c ®Þnh râ b»ng çc ký hiÖu trong
b¶ng th× cÇn ®−a thªm vµo b¶n vÏ chó thÝch thÝch hîp.
9 Çch ghi l−îng d− gia c«ng
L−îng d− gia c«ng c¬ th−êng chØ ®−îc çch ghi trong çc tr−êng hîp khi cã nhiÒu qu¸ tr×nh gia c«ng
®−îc dÉn ra trong cïng mét b¶n vÏ. L−îng d− gia c«ng ®−îc qui ®Þnh (vÝ dô, trªn çc b¶n vÏ cña çc
chi tiÕt ®óc vµ rÌn th«, trong ®ã chi tiÕt tinh ®−îc çch ghi trong chi tiÕt th«. §Þnh nghÜa vµ øng dông cña
18
TCVN 5707 : 2007
çc l−îng d− gia c«ng ®−îc giíi thiÖu trong ISO 10135. Kh«ng ¸p dông çch ghi vÒ l−îng d− gia c«ng
b»ng çc ký hiÖu d−íi d¹ng v¨n b¶n.
Khi çch ghi l−îng d− gia c«ng, cã thÓ x¶y ra tr−êng hîp yªu cÇu vÒ l−îng d− gia c«ng chØ lµ yªu cÇu
bæ sung thªm vµo ký hiÖu ®Çy ®ñ. Còng cã thÓ çch ghi l−îng d− gia c«ng cã liªn quan ®Õn yªu cÇu
th«ng th−êng vÒ nh¸m bÒ mÆt (xem H×nh 15).
TiÖn
H×nh 15 − Çch ghi çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt cho çc chi tiÕt "tinh"
(bao gåm c¶ yªu cÇu vÒ l−îng d− gia c«ng 3 mm cho tÊt c¶ çc bÒ mÆt)
10 Tãm t¾t çc çch ghi vÒ yªu cÇu ®èi víi nh¸m bÒ mÆt vµ çc trÞ sè cña yªu cÇu nµy
VÒ mÆt nguyªn t¾c, çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt trªn b¶n vÏ kü thuËt ph¶i bao gåm tèi thiÓu lµ mét
trong çc ký hiÖu çch ghi trªn çc H×nh 1 ®Õn 5 vµ çc lêi chó gi¶i bæ sung cã liªn quan ®−îc m« t¶
trong çc ®iÒu 5 ®Õn 9.
Çc ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®−îc sö dông mét m×nh chØ cã ý nghÜa nh− lµ mét yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt
khi
− ®−îc sö dông phï hîp víi 11.3, hoÆc
− khi ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n nªu trªn H×nh 3 ®−îc sö dông trªn b¶n vÏ liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh
gia c«ng.
Trong tr−êng hîp sau cïng, cã thÓ gi¶i thÝch nh− sau
BÒ mÆt qui ®Þnh ph¶i ®−îc gi÷ nguyªn t×nh tr¹ng do qu¸ tr×nh gia c«ng tr−íc ®Ó l¹i, bÊt kÓ bÒ
mÆt ®−îc gia c«ng b»ng ph−¬ng ph¸p c¾t gät hoÆc b»ng çc ph−¬ng ph¸p kh¸c.
ViÖc x¸c ®Þnh sù phï hîp hoÆc kh«ng phï hîp cña mét bÒ mÆt víi yªu cÇu ®· cho vÒ nh¸m bÒ mÆt
ph¶i ®−îc thùc hiÖn phï hîp víi ISO 14253−1. H¬n n÷a ph¶i tÝnh ®Õn çc qui t¾c gi¶i thÝch cña tiªu
chuÈn nµy vµ néi dung cña çc tiªu chuÈn vÒ nh¸m bÒ mÆt cã liªn quan.
19
TCVN 5707 : 2007
11 VÞ trÝ trªn b¶n vÏ vµ tµi liÖu kü thuËt kh¸c cña s¶n phÈm
Çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt ph¶i ®−îc çch ghi chØ mét lÇn ®èi víi mét bÒ mÆt ®· cho, nÕu cã thÓ,
trªn cïng mét h×nh chiÕu ë ®ã cã çch ghi vµ qui ®Þnh dung sai kÝch th−íc hoÆc vÞ trÝ hoÆc kÝch th−íc vµ
vÞ trÝ.
Trõ khi cã qui ®Þnh kh¸c, cã thÓ çch ghi çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt cho bÒ mÆt sau gia c«ng, m¹
phñ v.v... (xem Phô lôc C).
11.2 VÞ trÝ vµ h−íng cña ký hiÖu b»ng h×nh vÏ vµ lêi chó gi¶i cho ký hiÖu nµy
Qui t¾c chung lµ ký hiÖu b»ng h×nh vÏ cïng víi th«ng tin bæ sung ph¶i cã h−íng sao cho cã thÓ ®äc ®−îc ký
hiÖu tõ d−íi ®¸y hoÆc phÝa bªn ph¶i cña b¶n vÏ phï hîp víi TCVN 7583-1 (xem H×nh 16).
H×nh 16 − H−íng ®äc çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt
11.2.2 Trªn ®−êng bao hoÆc b»ng ®−êng chó dÉn vµ ®−êng dÉn
Yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt (ký hiÖu b»ng h×nh vÏ) ph¶i tiÕp xóc víi bÒ mÆt hoÆc ®−îc nèi víi bÒ mÆt
b»ng ®−êng chó dÉn, kÕt thóc b»ng mét mòi tªn.
Theo qui t¾c chung, ký hiÖu b»ng h×nh vÏ hoÆc ®−êng dÉn kÕt thóc b»ng mét mòi tªn (hoÆc dÊu kÕt
thóc kh¸c) ph¶i chØ vµo bÒ mÆt tõ bªn ngoµi vËt liÖu cña chi tiÕt gia c«ng − hoÆc chØ vµo ®−êng bao
(biÓu diÔn bÒ mÆt) hoÆc ®−êng dãng cña ®−êng bao (xem H×nh 17 vµ 18).
H×nh 17 − Çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt trªn ®−êng bao biÓu diÔn bÒ mÆt
20
TCVN 5707 : 2007
Phay TiÖn
H×nh 18 − Çc ph−¬ng ¸n sö dông kh¸c nhau cña ®−êng dãng chó dÉn vµ ®−êng dÉn
11.2.3 Trªn ®−êng kÝch th−íc cã liªn quan ®Õn yÕu tè cÇn qui ®Þnh kÝch th−íc
NÕu kh«ng cã rñi ro dÉn ®Õn hiÓu sai, cã thÓ ghi yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt cã liªn quan víi mét kÝch
th−íc ®· cho nh− ®· nªu trªn H×nh 19.
H×nh 19 − Yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt − KÝch th−íc cña yÕu tè cÇn qui ®Þnh kÝch th−íc
11.2.4 Trªn khung dung sai ®èi víi dung sai h×nh häc
Cã thÓ ®Æt yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt trªn ®Ønh cña khung dung sai ®èi víi çc dung sai h×nh häc theo
TCVN 5906 nh− ®· nªu trªn H×nh 20 a) vµ b).
H×nh 20 − Yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt − Çch ghi çc dung sai h×nh häc
21
TCVN 5707 : 2007
11.2.5 Trªn ®−êng kÐo dµi ®Ó ghi kÝch th−íc
Cã thÓ ®Æt trùc tiÕp yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt trªn çc ®−êng dãng ®Ó ghi kÝch th−íc hoÆc cã thÓ nèi víi
®−êng dãng nµy b»ng mét ®−êng chó dÉn/®−êng dÉn kÕt thóc b»ng mét mòi tªn nh− ®· nªu trªn H×nh
17 vµ 21.
11.2.6 Çc bÒ mÆt trô vµ l¨ng trô
Çc bÒ mÆt l¨ng trô còng nh− l¨ng trô cã thÓ ®−îc qui ®Þnh chØ víi mét yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt (ký
hiÖu b»ng h×nh vÏ) nÕu çc bÒ mÆt nµy ®−îc çch ghi cã ®−êng t©m vµ nÕu mçi bÒ mÆt l¨ng trô cã
cïng mét yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt (xem H×nh 21). Tuy nhiªn mçi bÒ mÆt l¨ng trô ph¶i ®−îc çch ghi
riªng nÕu cã çc yªu cÇu kh¸c nhau vÒ nh¸m bÒ mÆt ®èi víi tõng bÒ mÆt cña l¨ng trô (xem H×nh 22).
H×nh 21 − Çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt −

Çc ®−êng dãng kÝch th−íc cña çc mÆt trô
H×nh 22 − Çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt − Çc mÆt trô vµ l¨ng trô
22
TCVN 5707 : 2007
11.3 Çch ghi ®¬n gi¶n hãa yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt trªn b¶n vÏ
11.3.1 §a sè çc bÒ mÆt cã cïng mét yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt
NÕu ®a sè çc bÒ mÆt cña mét chi tiÕt gia c«ng cã cïng mét nh¸m bÒ mÆt th× yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt
nµy cÇn ®−îc ®Æt gÇn víi khung tªn cña b¶n vÏ.
Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ chung t−¬ng øng víi nh¸m bÒ mÆt nµy ®−îc kÌm theo sau bëi
− mét ký hiÖu c¬ b¶n trong ngoÆc ®¬n mµ kh«ng cã çch ghi nµo kh¸c (xem H×nh 23), hoÆc
− yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt cã sai lÖch ®Æc biÖt, hoÆc çc yªu cÇu trong ngoÆc ®¬n (xem H×nh 24) ®Ó
çch ghi çc yªu cÇu cã sai lÖch so víi yªu cÇu chung vÒ nh¸m bÒ mÆt.
H×nh 23 − Çch ghi ®¬n gi¶n hãa − §a sè çc bÒ mÆt cã cïng mét nh¸m bÒ mÆt yªu cÇu
H×nh 24 − Çch ghi ®¬n gi¶n hãa − §a sè çc bÒ mÆt cã cïng mét nh¸m bÒ mÆt yªu cÇu
Çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt cã sai lÖch so víi yªu cÇu chung vÒ nh¸m bÒ mÆt ph¶i ®−îc ghi trùc tiÕp
trªn b¶n vÏ trong cïng mét h×nh chiÕu cña çc bÒ mÆt riªng ®−îc xem xÐt (xem çc H×nh 23 vµ 24).
23
TCVN 5707 : 2007
11.3.2 Çc yªu cÇu chung trªn nhiÒu bÒ mÆt
11.3.2.1 Qui ®Þnh chung
§Ó tr¸nh ph¶i lÆp l¹i mét sè lÇn ®èi víi çch ghi phøc t¹p hoÆc khi kh«ng gian bÞ h¹n chÕ hoÆc phÇn lín
çc bÒ mÆt cña chi tiÕt gia c«ng cã cïng mét yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt th× cã thÓ sö dông çch ghi ®¬n
gi¶n hãa chuÈn nh− sau.
11.3.2.2 Çch ghi b»ng ký hiÖu h×nh vÏ cïng víi çc ch÷ çi
Cã thÓ sö dông çch ghi tham chiÕu ®¬n gi¶n hãa trªn bÒ mÆt víi ®iÒu kiÖn lµ ý nghÜa cña nã ®−îc gi¶i
thÝch gÇn chi tiÕt gia c«ng, gÇn víi khung tªn hoÆc trong kh«ng gian giµnh cho çc chó thÝch chung
(xem H×nh 25).
H×nh 25 − Çch ghi tham chiÕu trong tr−êng hîp kh«ng gian b¶n vÏ lµ tèi thiÓu
11.3.2.3 Çch ghi duy nhÊt b»ng ký hiÖu h×nh vÏ
Cã thÓ sö dông ký hiÖu b»ng h×nh vÏ t−¬ng øng ®· nªu trªn çc H×nh 1, 2 hoÆc 3 ®Ó ghi trªn bÒ mÆt
thÝch hîp vµ ý nghÜa cña ký hiÖu ®−îc cho trªn b¶n vÏ nh− ®· nªu trªn çc H×nh 26 ®Õn 28.
H×nh 26 − Çch ghi ®¬n gi¶n hãa çc yªu cÇu vÒ nh¸m mÆt −
Kh«ng qui ®Þnh qu¸ tr×nh gia c«ng
H×nh 27 − Çch ghi ®¬n gi¶n hãa çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt −
Yªu cÇu gia c«ng c¾t gät vËt liÖu
H×nh 28 − Çch ghi ®¬n gi¶n hãa yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt −
Kh«ng ®−îc phÐp c¾t gät vËt liÖu
24
TCVN 5707 : 2007
11.4 Çch ghi hai hoÆc nhiÒu ph−¬ng ph¸p gia c«ng
NÕu cÇn ghi nh¸m bÒ mÆt tr−íc vµ sau khi xö lý bÒ mÆt th× yªu cÇu nµy ph¶i ®−îc gi¶i thÝch trong mét
chó thÝch hoÆc phï hîp víi H×nh 29 (®èi víi vÝ dô kh¸c, xem H×nh C.8).
M¹ cr«m
H×nh 29 − Çch ghi yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt tr−íc vµ sau khi xö lý bÒ mÆt
(trong tr−êng hîp nµy lµ líp phñ)
25
TCVN 5707 : 2007
Phô lôc A
(qui ®Þnh)
Tû lÖ vµ kÝch th−íc cña çc ký hiÖu b»ng h×nh vÏ
A.1 Yªu cÇu chung
§Ó hµi hßa kÝch th−íc cña çc ký hiÖu qui ®Þnh trong tiªu chuÈn nµy víi kÝch th−íc cña çc ch÷
viÕt kh¸c trªn b¶n vÏ kü thuËt (kÝch th−íc, dung sai h×nh häc, v.v...) cÇn ¸p dông çc qui t¾c cho trong
ISO 81714−1.
A.2 Tû lÖ
Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n vµ çc phÇn bæ sung cña nã (xem ®iÒu 4) ph¶i ®−îc vÏ phï hîp víi çc
H×nh A.1 ®Õn A.3. H×nh d¹ng cña çc ký hiÖu trªn H×nh A.2.c) ®Õn g) t−¬ng tù nh− h×nh d¹ng cña ch÷
çi hoa t−¬ng øng trong TCVN 7284-2 : 2003 (ch÷ viÕt B, th¼ng ®øng). §èi víi çc kÝch th−íc, xem A.3.
ChiÒu dµi cña ®−êng ngang cña ký hiÖu trªn H×nh A.1 b) phô thuéc vµo çch ghi ®−îc ®Æt ë trªn vµ d−íi
®−êng nµy.
chó thÝch Çc ký hiÖu b»ng h×nh vÏ cã çc sè ®¨ng ký sau:

a) sè ®¨ng ký No. 20002
b) sè ®¨ng ký No. 20003
c) sè ®¨ng ký No. 20004
d) sè ®¨ng ký No. 20005
e) sè ®¨ng ký No. 20006
H×nh A.1
26
TCVN 5707 : 2007
chó thÝch Çc ký hiÖu b»ng h×nh vÏ cã çc sè ®¨ng ký sau

a) sè ®¨ng ký No. 20007
b) sè ®¨ng ký No. 20008
c) sè ®¨ng ký No. 20009
d) sè ®¨ng ký No. 20010
e) sè ®¨ng ký No. 20011
f) sè ®¨ng ký No. 20012
g) sè ®¨ng ký No. 20013
H×nh A.2
ChiÒu cao cña tÊt c¶ çc ch÷ viÕt trong çc diÖn tÝch "a", "b", "d" vµ "e" trong H×nh A.3 ph¶i b»ng h.
chó thÝch ViÖc ®Æt çc ®Æc tÝnh nh¸m bÒ mÆt vµo çc vÞ trÝ "a" ®Õn "e" ®−îc giíi thiÖu trªn çc H×nh 7 ®Õn 15.
H×nh A.3
V× ch÷ viÕt trong diÖn tÝch c cña H×nh A.3 cã thÓ bao gåm ch÷ hoa hoÆc ch÷ th−êng hoÆc c¶ hai, nªn
chiÒu cao cña diÖn tÝch nµy cã thÓ lín h¬n h ®Ó cho phÐp viÕt ®−îc ®u«i (ch©n) cña ch÷ viÕt th−êng.
A.3 KÝch th−íc
Çc kÝch th−íc cña ký hiÖu b»ng h×nh vÏ vµ çc çch ghi bæ sung thªm ph¶i theo qui ®Þnh trong B¶ng A.1
27
TCVN 5707 : 2007
B¶ng A.1 − KÝch th−íc
KÝch th−íc tÝnh theo milimÐt
ChiÒu cao cña ch÷ sè vµ ch÷ viÕt (xem TCVN

2,5 3,5 5 7 10 14 20
7284−2 : 2003)
ChiÒu réng ®−êng nÐt ký hiÖu d'

0,25 0,35 0,5 0,7 1 1,4 2
ChiÒu réng ®−êng nÐt ch÷ d
ChiÒu cao H1 3,5 5 7 10 14 20 28
ChiÒu cao H2 (tèi thiÓu) a 7,5 10,5 15 21 30 42 60

a
H2 phô thuéc vµo sè çc ®−êng trong chØ dÉn.
28
TCVN 5707 : 2007
Phô lôc B
(tham kh¶o)
Çc b¶ng tãm t¾t
B.1 Çc ký hiÖu b»ng h×nh vÏ kh«ng cã ch÷ viÕt
§iÒu Ký hiÖu ý nghÜa
B.1.1 Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n: chØ cã thÓ ®−îc sö dông mét m×nh khi
ý nghÜa cña nã lµ "bÒ mÆt ®−îc xem xÐt" hoÆc khi ®−îc gi¶i thÝch bëi
mét chó thÝch (xem 4.2).
B.1.2 Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ më réng: gia c«ng bÒ mÆt kh«ng cã çch ghi
chi tiÕt; khi ®øng mét m×nh, ký hiÖu b»ng h×nh vÏ më réng nµy chØ cã
thÓ ®−îc sö dông khi ý nghÜa cña nã lµ "mét bÒ mÆt ®−îc gia c«ng".
B.1.3 Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ më réng: bÒ mÆt kh«ng cho phÐp c¾t gät vËt
liÖu; còng cã thÓ sö dông ký hiÖu b»ng h×nh vÏ më réng nµy trong
çc b¶n vÏ cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh gia c«ng ®Ó chØ ra r»ng bÒ mÆt
®−îc gi÷ nguyªn tr¹ng th¸i do qu¸ tr×nh gia c«ng tr−íc ®Ó l¹i, bÊt kÓ
tr¹ng th¸i nµy ®¹t ®−îc b»ng ph−¬ng ph¸p c¾t gät vËt liÖu hoÆc çc
ph−¬ng ph¸p kh¸c.
B.2 Çc ký hiÖu b»ng h×nh vÏ cã çch ghi nh¸m bÒ mÆt (tr¹ng th¸i bÒ mÆt)
B.2.1 Kh«ng cho phÐp gia c«ng c¾t gät vËt liÖu, ®Æc tÝnh cã giíi h¹n trªn
mét phÝa, d¶i truyÒn mÆc ®Þnh, profin R, chiÒu cao lín nhÊt cña ®é
nh¸m 0,5 µm, chiÒu dµi ®¸nh gi¸ b»ng 5 chiÒu dµi lÊy mÉu (mÆc
®Þnh), "qui t¾c 16 %" (mÆc ®Þnh).
B.2.2 Qu¸ tr×nh gia c«ng ph¶i c¾t gät vËt liÖu, ®Æc tÝnh cã giíi h¹n trªn mét
phÝa, d¶i truyÒn mÆc ®Þnh, profin R, chiÒu cao lín nhÊt cña ®é nh¸m
0,3 µm, chiÒu dµi ®¸nh gi¸ b»ng 5 chiÒu dµi lÊy mÉu (mÆc ®Þnh), "qui
t¾c max ".
phÝa, d¶i truyÒn 0,008 − 0,8 mm, profin R, sai lÖch trung b×nh céng
3,1 µm, chiÒu dµi ®¸nh gi¸ b»ng 5 chiÒu dµi lÊy mÉu (mÆc ®Þnh), "qui
t¾c 16 %" (mÆc ®Þnh).
29
TCVN 5707 : 2007
phÝa, d¶i truyÒn: chiÒu dµi lÊy mÉu 0,8 mm (λs mÆc ®Þnh 0,0025
mm) theo ISO 3274, profin R, sai lªch trung b×nh céng 3,1 µm, chiÒu
dµi ®¸nh gi¸ b»ng 3 chiÒu dµi lÊy mÉu (mÆc ®Þnh), "qui t¾c 16 %"
(mÆc ®Þnh).
B.2.5 Kh«ng cho phÐp gia c«ng c¾t gät vËt liÖu, ®Æc tÝnh cã giíi h¹n trªn vµ
d−íi hai phÝa, d¶i truyÒn kh«ng ®Çy ®ñ ®èi víi c¶ hai giíi h¹n, profin
R, giíi h¹n trªn: sai lÖch trung b×nh céng 3,1 µm, chiÒu dµi ®¸nh gi¸
b»ng 5 chiÒu dµi lÊy mÉu (mÆc ®Þnh), "qui t¾c max", giíi h¹n d−íi: sai
lªch trung b×nh céng 0,9 µm, chiÒu dµi ®¸nh gi¸ b»ng 5 chiÒu dµi lÊy
mÉu (mÆc ®Þnh), "qui t¾c 16 %" (mÆc ®Þnh).
phÝa, d¶i truyÒn 0, 8 − 25 mm, profin W, chiÒu cao lín nhÊt cña ®é
sãng 10 µm, chiÒu dµi ®¸nh gi¸ gÊp ba chiÒu dµi lÊy mÉu, "qui t¾c
16 %" (mÆc ®Þnh).
phÝa, d¶i truyÒn λs = 0,008 mm, kh«ng cã bé läc sãng dµi. Profin P,
chiÒu cao tæng cña profin 25 µm, chiÒu dµi ®¸nh gi¸ b»ng chiÒu dµi
chi tiÕt gia c«ng (mÆc ®Þnh) "qui t¾c max"
B.2.8 Qu¸ tr×nh gia c«ng bÊt kú, ®Æc tÝnh cã giíi h¹n trªn mét phÝa, d¶i
truyÒn λs = 0,0025 mm; A = 0,01 mm, chiÒu dµi ®¸nh gi¸ 3,2 mm
(mÆc ®Þnh), th«ng sè mÉu profin ®é nh¸m, chiÒu s©u lín nhÊt cña
mÉu profin ®é nh¸m 0,2 µm, "qui t¾c 16 %" (mÆc ®Þnh).
B.2.9 Kh«ng cho phÐp gia c«ng c¾t gät vËt liÖu, ®Æc tÝnh cã giíi h¹n trªn
mét phÝa, d¶i truyÒn λs = 0,008 mm (mÆc ®Þnh), A = 0,5 mm (kh«ng
®Çy ®ñ), chiÒu dµi ®¸nh gi¸ 10 mm, th«ng sè mÉu profin ®é nh¸m,
chiÒu s©u trung b×nh cña mÉu profin ®é nh¸m 10 µm, "qui t¾c 16 %"
(mÆc ®Þnh).
phÝa, d¶i truyÒn A = 0,5 mm (mÆc ®Þnh), B = 2,5 mm (mÆc ®Þnh),
chiÒu dµi ®¸nh gi¸ 16 mm (mÆc ®Þnh), th«ng sè mÉu profin ®é sãng,
chiÒu s©u trung b×nh cña mÉu profin ®é sãng 1 mm, "qui t¾c 16 %"
(mÆc ®Þnh).
30
TCVN 5707 : 2007
B.2.11 Qu¸ tr×nh gia c«ng bÊt kú, ®Æc tÝnh cã giíi h¹n trªn mét phÝa, d¶i
truyÒn λs = 0,008 mm (mÆc ®Þnh); A = 0,3 mm, chiÒu dµi ®¸nh gi¸
6 mm, th«ng sè mÉu profin ®é nh¸m, kho¶ng çch trung b×nh cña
mÉu profin ®é nh¸m 0,09 mm, "qui t¾c 16 %" (mÆc ®Þnh).
chó thÝch çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt, d¶i truyÒn/chiÒu dµi lÊy mÉu, çc trÞ sè th«ng sè vµ sù lùa chän
çc ký hiÖu ®· nªu trªn chØ ®−îc xem nh− çc vÝ dô.
B.3 Çc ký hiÖu cã th«ng tin phô thªm
Cã thÓ dïng çc çch ghi nµy kÕt hîp víi çc ký hiÖu b»ng h×nh vÏ thÝch hîp tõ B.2.
B.3.1 Ph−¬ng ph¸p gia c«ng: phay (xem 5.2).

Phay
B.3.2 MÉu vÕt nh¸m bÒ mÆt: vÕt nh¸m nhiÒu h−íng (xem ®iÒu 8).
B.3.3 Yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt ¸p dông cho toµn bé ®−êng bao khÐp kÝn
cña h×nh chiÕu (xem 4.5).
B.3.4 L−îng d− gia c«ng 3 mm (xem 5.2).
chó thÝch Ph−¬ng ph¸p gia c«ng, mÉu vÕt nh¸m bÒ mÆt vµ l−îng d− gia c«ng ®· nªu trªn chØ ®−îc xem
nh− çc vÝ dô.
31
TCVN 5707 : 2007
B.4 Ký hiÖu ®¬n gi¶n hãa
B.4.1
ý nghÜa ®−îc x¸c ®Þnh b»ng (v¨n b¶n) ®−îc bæ sung thªm vµo b¶n
vÏ (xem 11.3.1 vµ 11.3.2.2).
B.4.2
32
TCVN 5707 : 2007
Phô lôc C
(tham kh¶o)
Çc vÝ dô çch ghi çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt
§iÒu Yªu cÇu VÝ dô
C.1 §é nh¸m bÒ mÆt:

− ®Æc tÝnh hai phÝa;
− ®Æc tÝnh cã giíi h¹n trªn Ra = 55 µm;
− ®Æc tÝnh cã giíi h¹n d−íi Ra = 6,2 µm;
− c¶ hai lµ "qui t¾c 16%, mÆc ®Þnh (ISO 4288);
− c¶ hai d¶i truyÒn 0,008 − 4 mm;
− chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh (5 × 4 mm = 20 mm) Phay
(ISO 4288);
− h−íng vÕt nh¸m bÒ mÆt cã h−íng gÇn nh− trßn xung quanh t©m;
− qu¸ tr×nh gia c«ng, phay.
Chó thÝch Kh«ng tr×nh bµy U vµ L v× kh«ng cã sù nhÇm lÉn.
C.2 §é nh¸m bÒ mÆt trªn tÊt c¶ çc bÒ mÆt, trõ mét bÒ mÆt
− chØ mét ®Æc tÝnh cã giíi h¹n trªn/mét phÝa;
− Rz = 6,1 µm;
− "qui t¾c 16 %", mÆc ®Þnh (ISO 4288);
− d¶i truyÒn mÆc ®Þnh (ISO 4288 vµ ISO 3274);
− chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh (5 × λc) (ISO 4288);
− vÕt nh¸m bÒ mÆt, kh«ng yªu cÇu;
− qu¸ tr×nh gia c«ng ph¶i c¾t gät vËt liÖu
BÒ mÆt víi mét yªu cÇu kh¸c cã ®é nh¸m bÒ mÆt
− Ra = 0,7 µm;
− "qui t¾c 16 %", mÆc ®Þnh;
− h−íng vÕt nh¸m bÒ mÆt, kh«ng yªu cÇu;
− qu¸ tr×nh gia c«ng ph¶i c¾t gät vËt liÖu
33
TCVN 5707 : 2007
C.3 §é nh¸m bÒ mÆt

− hai, ®Æc tÝnh cã çc giíi h¹n trªn/mét phÝa:
1) Ra = 1,5 µm;
2) "qui t¾c 16 %", mÆc ®Þnh (ISO 4288);
3) d¶i truyÒn mÆc ®Þnh (ISO 4288 vµ ISO 3274); Mµi
4) chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh (5 × λc) (ISO 4288);
5) Rzmax = 6,7 µm;
6) qui t¾c max;
7) d¶i truyÒn − 2,5 mm (ISO 3274);
8) chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh (5 × 2,5 mm);
− h−íng vÕt nh¸m bÒ mÆt gÇn nh− vu«ng gãc trªn mÆt ph¼ng
chiÕu
− qu¸ tr×nh gia c«ng, mµi

− Rz = 1 µm;
− "qui t¾c 16 %", mÆc ®Þnh (ISO 4288);
− d¶i truyÒn kh«ng ®Çy ®ñ (ISO 4288 vµ ISO 3274);
− xö lý bÒ mÆt: m¹ niken/crom;
− yªu cÇu vÒ bÒ mÆt cã gi¸ trÞ cho tÊt c¶ çc bÒ mÆt ®−îc biÓu
diÔn bëi ®−êng bao kÝn.
− mét ®Æc tÝnh cã giíi h¹n trªn mét phÝa vµ mét ®Æc tÝnh hai phÝa
1) mét phÝa 1) hai phÝa Rz;
Ra = 3,1 µm;
2) "qui t¾c 16 %" 2) ®Æc tÝnh cã giíi h¹n trªn
mÆc ®Þnh Rz = 18 µm;
3) d¶i truyÒn − 0,8 mm 3) ®Æc tÝnh cã giíi h¹n d−íi
(λs theo ISO 3274) Rz = 6,5 µm;
4) chiÒu dµi ®¸nh gi¸ 4) c¶ hai: d¶i truyÒn − 2,5 mm
5 × 0,8 = 4 mm (ISO 4288) (λs theo ISO 3274)
5) c¶ hai: chiÒu dµi ®¸nh gi¸
5 × 2,5 = 12,5 mm (cã thÓ chØ

dÉn çc ký hiÖu U vµ L mÆc
dï kh«ng cã sù nhÇm lÉn)
− xö lý bÒ mÆt: m¹ niken/crom
34
TCVN 5707 : 2007
C.6 Cã thÓ kÕt hîp ghi nh¸m bÒ mÆt vµ ghi kÝch th−íc trªn cïng
mét ®−êng kÝch th−íc.
§é nh¸m bÒ mÆt trªn çc mÆt bªn cña r·nh then:
− chØ mét ®Æc tÝnh cã giíi h¹n trªn mét phÝa;
− Ra = 6,5 µm;
− "qui t¾c 16 %", mÆc ®Þnh (ISO 4288);
− vÕt nh¸m bÒ mÆt, kh«ng yªu cÇu;
− qu¸ tr×nh gia c«ng ph¶i c¾t gät vËt liÖu;
§é nh¸m bÒ mÆt trªn mÆt v¸t:
− Ra = 2,5 µm;
− "qui t¾c 16 %", mÆc ®Þnh (ISO 4288);
− chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh (ISO 4288 vµ ISO 3274);
− qu¸ tr×nh gia c«ng ph¶i c¾t gät vËt liÖu;
C.7 Cã thÓ çch ghi nh¸m bÒ mÆt vµ ghi kÝch th−íc

− cïng nhau trªn ®−êng dãng ghi kÝch th−íc, hoÆc
− t¸ch biÖt trªn ®−êng dÉn vµ ®−êng ghi kÝch th−íc
C¶ ba yªu cÇu vÒ ®é nh¸m bÒ mÆt trªn vÝ dô lµ:
− t−¬ng øng: Ra = 1,5 µm, Ra = 6,2 µm, Rz = 50 µm;
− "qui t¾c 16 %", mÆc ®Þnh (ISO 4288);
− chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh (5 × λc) ( ISO 3274);
− qu¸ tr×nh gia c«ng ph¶i c¾t gät vËt liÖu.
35
TCVN 5707 : 2007
C.8 Çch ghi nh¸m bÒ mÆt, ghi kÝch th−íc vµ xö lý bÒ mÆt. VÝ dô minh
häa ba qu¸ tr×nh hoÆc giai ®o¹n gia c«ng liªn tiÕp
Giai ®o¹n 1:
Mµi
− Rz = 1,7 µm;
− "qui t¾c 16 %", mÆc ®Þnh (ISO 4288);
− qu¸ tr×nh gia c«ng ph¶i c¾t gät vËt liÖu.
Giai ®o¹n 2:
Kh«ng cã yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt, ngo¹i trõ
− m¹ crom.
Giai ®o¹n 3:
− chØ mét ®Æc tÝnh cã giíi h¹n trªn/mét phÝa, chØ cã gi¸ trÞ ®èi víi
50 mm ®Çu tiªn cña mÆt trô;
− Rz = 6,5 µm;
− "qui t¾c 16 %", mÆc ®Þnh (ISO 4288);
− qu¸ tr×nh gia c«ng: mµi.
36
TCVN 5707 : 2007
Phô lôc D
(tham kh¶o)
Çc çch ghi tèi thiÓu cho kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c vµ râ rµng cña çc chøc n¨ng bÒ mÆt
Mét yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt ®−îc x©y dùng tõ nhiÒu yÕu tè kiÓm tra kh¸c nhau, çc yÕu tè nµy cã thÓ
lµ mét phÇn cña çch ghi trªn b¶n vÏ hoÆc çch ghi vÒ nh¸m ®−îc cho trong çc tµi liÖu kh¸c. Çc yÕu
tè ®−îc giíi thiÖu trªn H×nh D.1.
Kinh nghiÖm ®· chØ ra r»ng tÊt c¶ çc yÕu tè nµy lµ cÇn thiÕt ®Ó h×nh thµnh mèi quan hÖ râ rµng, chÝnh
x¸c gi÷a yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt vµ chøc n¨ng cña bÒ mÆt. ChØ cã rÊt Ýt tr−êng hîp trong ®ã cã thÓ bá
qua mét sè yÕu tè trong mét yªu cÇu râ rµng, chÝnh x¸c. §a sè çc yÕu tè còng cÇn thiÕt cho chØnh ®Æt
dông cô ®o (b, c, d, e, f). Çc yÕu tè cßn l¹i cÇn thiÕt cho ®¸nh gi¸ mét çch râ rµng, chÝnh x¸c çc kÕt
qu¶ ®o vµ so s¸nh víi giíi h¹n hoÆc çc giíi h¹n yªu cÇu. Trong mét sè tr−êng hîp cÇn ph¶i çch ghi
çc yªu cÇu cho nhiÒu th«ng sè nh¸m bÒ mÆt (profin hoÆc ®Æc tÝnh hoÆc c¶ hai) ®Ó x¸c lËp mèi quan hÖ
râ rµng, chÝnh x¸c gi÷a yªu cÇu trªn b¶n vÏ vµ chøc n¨ng cña bÒ mÆt.
Kh«ng ph¶i tÊt c¶ çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt ®Òu cã mèi t−¬ng quan kh¨ng khÝt vµ phæ biÕn víi chøc
n¨ng cña bÒ mÆt.
Mét sè th«ng sè cã tÝnh chuyªn dïng cao ®èi víi lo¹i bÒ mÆt hoÆc chøc n¨ng cña bÒ mÆt hoÆc c¶ hai.
Cã hai nhãm çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt chÝnh ®−îc sö dông cho hai lo¹i bÒ mÆt chÝnh nh− sau.
− Çc bÒ mÆt qua mét qu¸ tr×nh gia c«ng
§ã lµ çc bÒ mÆt h×nh thµnh tõ mét qu¸ tr×nh gia c«ng (vÝ dô, tiÖn, mµi, phay, m¹ hoÆc s¬n). Çc th«ng
sè cã Ých cho çc bÒ mÆt nµy ®−îc x¸c ®Þnh trong TCVN 5120 vµ TCVN 2511. Trong mét sè tr−êng
hîp, çc th«ng sè trong ISO 13565−2 cã thÓ cã Ých cho çc bÒ mÆt chØ qua mét qu¸ tr×nh gia c«ng sÏ
®−îc sö dông cã hiÖu qu¶ trªn çc bÒ mÆt qua hai qu¸ tr×ng gia c«ng.
− Çc bÒ mÆt qua hai qu¸ tr×nh gia c«ng
§ã lµ çc bÒ mÆt h×nh thµnh tõ hai qu¸ tr×nh gia c«ng, trªn ®ã biÓu thÞ hai nh¸m bÒ mÆt cã ¶nh
h−ëng ®Õn chøc n¨ng cña bÒ mÆt ®−îc t¹o ra. Çc th«ng sè ®èi víi çc bÒ mÆt nµy ®−îc x¸c ®Þnh trong
ISO 13565−2 vµ ISO 13565−3.
Mèi t−¬ng quan kh¨ng khÝt gi÷a th«ng sè nh¸m bÒ mÆt vµ chøc n¨ng cña bÒ mÆt vµ th«ng sè nµo lµ
thÝch hîp cho viÖc kiÓm tra chøc n¨ng chuyªn dïng cña mét bÒ mÆt ®−îc rót ra tõ tµi liÖu hoÆc tõ kinh
nghiÖm.
§Ó ®¬n gi¶n hãa viÖc çch ghi çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt vµ duy tr× quan hÖ gi÷a çch ghi trªn b¶n
vÏ vµ chøc n¨ng cña bÒ mÆt lµ râ rµng, chÝnh x¸c, cÇn x¸c ®Þnh sè çc ®iÒu kiÖn kh«ng ®Çy ®ñ. VÝ dô,
sù gi¶i thÝch giíi h¹n hoÆc çc giíi h¹n cña ®Æc tÝnh, d¶i truyÒn vµ chiÒu dµi ®¸nh gi¸. Çc ®iÒu kiÖn
37
TCVN 5707 : 2007
mÆc ®Þnh cßn dÉn ®Õn çc çch ghi nh¸m bÒ mÆt ®¬n gi¶n h¬n (vÝ dô Ra 1,6 vµ Rz 6,8), cã ý nghÜa râ
rµng mét phÇn. Nguyªn t¾c nµy g¾n liÒn víi çc ®Þnh nghÜa mÆc ®Þnh vÉn ch−a ®−îc hoµn tÊt cho tÊt c¶
çc th«ng sè.
Çc tiªu chuÈn riªng bao gåm th«ng tin vÒ çc ®Þnh nghÜa mÆc ®Þnh, nÕu cã. Trong çc tr−êng hîp khi
kh«ng cã çc ®Þnh nghÜa mÆc ®Þnh, th× th«ng tin ®Çy ®ñ, vÝ dô nh−, vÒ gi¶i thÝch mét giíi h¹n hoÆc çc
giíi h¹n cña ®Æc tÝnh, d¶i truyÒn vµ chiÒu dµi ®¸nh gi¸, ®−îc cho trong çch ghi cña yªu cÇu vÒ nh¸m
bÒ mÆt trªn b¶n vÏ ®Ó ®¹t ®−îc yªu cÇu râ rµng − vµ cã Ých.
38
TCVN 5707 : 2007
Giíi h¹n trªn U

vµ d−íi L cña D¶i truyÒn c ChiÒu dµi
®¸nh gi¸ f TrÞ sè giíi h¹n h
®Æc tÝnh a
Th«ng sè nh¸m Gi¶i thÝch giíi

b bÒ mÆt h¹n cña ®Æc
KiÓu bé läc
tÝnh 16 % hoÆc
Profin d §Æc tÝnh max, g
e
Mµi
Lo¹i qu¸ tr×nh H−íng vÕt Qu¸ tr×nh

gia c«ng i nh¸m bÒ mÆt j gia c«ng k
a
Ghi giíi h¹n trªn U hoÆc d−íi L cña ®Æc tÝnh − Xem néi dung chi tiÕt trong 6.6.
b
KiÓu bé läc "X". Bé läc tiªu chuÈn hãa lµ bé läc Gauss (ISO 11562). Bé läc tiªu chuÈn hãa cò lµ bé läc 2RC.
Trong t−¬ng lai cã thÓ tiªu chuÈn hãa çc kiÓu bé läc kh¸c. Trong giai ®o¹n chuyÓn tiÕp cã thÓ phï hîp ®èi víi
mét sè c«ng ty khi çch ghi kiÓu bé läc trªn b¶n vÏ. Cã thÓ çch ghi kiÓu bé läc lµ "Gauss" hoÆc "2RC". §©y
kh«ng ph¶i lµ bé läc tiªu chuÈn nªn cÇn çch ghi trªn bé läc.
c
D¶i truyÒn ®−îc çch ghi lµ bé läc sãng ng¾n hoÆc sãng dµi − Xem néi dung chi tiÕt trong 6.5.
d
Profin (R, W hoÆc P) − Xem néi dung chi tiÕt trong 6.2.
e
§Æc tÝnh/th«ng sè − Xem néi dung chi tiÕt trong 6.2.
f
ChiÒu dµi ®¸nh gi¸ lµ sè l−îng çc chiÒu dµi lÊy mÉu − Xem néi dung chi tiÕt trong 6.3. Khi sö dông çc th«ng
sè cña mÉu profin, chiÒu dµi ®¸nh gi¸ ®−îc çch ghi gi÷a hai ®−êng g¹ch chÐo tr−íc çc ký hiÖu th«ng sè cña
nh¸m bÒ mÆt (xem 6.3.3).
g
Gi¶i thÝch giíi h¹n cña ®Æc tÝnh ("qui t¾c 16 %" hoÆc "qui t¾c max") − Xem néi dung chi tiÕt trong 6.4.
h
Gi¸ trÞ giíi h¹n tÝnh theo micromÐt.
i
Lo¹i qu¸ tr×nh gia c«ng − Xem néi dung chi tiÕt trong 4.3 vµ 4.4.
j
H−íng vÕt nh¸m bÒ mÆt − Xem néi dung chi tiÕt trong ®iÒu 8.
k
Qu¸ tr×nh gia c«ng − Xem néi dung chi tiÕt trong ®iÒu 7.
H×nh D.1 − Çc yÕu tè kiÓm tra trong çch ghi çc yªu cÇu vÒ
nh¸m bÒ mÆt trªn b¶n vÏ kü thuËt
39
TCVN 5707 : 2007
Khi cã mét ®Þnh nghÜa mÆc ®Þnh ®èi víi mét th«ng sè nh¸m bÒ mÆt, cã hai kh¶ n¨ng ®Ó çch ghi nh−
sau:
a) Sö dông çc ®Þnh nghÜa mÆc ®Þnh tæng (hiÖn cã) (nh− ®· cho trong çc tiªu chuÈn) khi chØ dïng
çch ghi ®¬n gi¶n trªn b¶n vÏ.
b) Çch ghi tÊt c¶ çc yªu cÇu vµ chi tiÕt cã thÓ cã trong yªu cÇu trªn b¶n vÏ, çc yªu cÇu chi tiÕt
®−îc lùa chän trªn c¬ së mèi quan hÖ kh¸ch quan ®· biÕt gi÷a yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt vµ chøc
n¨ng cña bÒ mÆt.
Mét mÆt a) cã lîi trong viÖc gi¶m çc chó gi¶i cÇn thiÕt vµ tiÕt kiÖm kh«ng gian trªn b¶n vÏ. MÆt kh¸c nã
kh«ng b¶o ®¶m r»ng çc lùa chän ®−îc thùc hiÖn theo çc ®Þnh nghÜa mÆc ®Þnh ®· ®−îc tiªu chuÈn hãa
lµ thÝch hîp ®èi víi nhiÖm vô kiÓm tra chøc n¨ng cña bÒ mÆt.
Th«ng th−êng, kh¶ n¨ng b) lu«n ®−îc sö dông cho çc bÒ mÆt cã chøc n¨ng quan träng cña chi tiÕt gia
c«ng, nghÜa lµ khi nh¸m bÒ mÆt ®¹t tíi møc giíi h¹n ®èi víi chøc n¨ng cña bÒ mÆt.
Ph¶i ®Æc biÖt chó ý tíi viÖc lùa chän d¶i truyÒn mÆc ®Þnh nh− ®· qui ®Þnh trong ISO 4288. Çc qui t¾c
lùa chän d¶i truyÒn mÆc ®Þnh cã thÓ cã ¶nh h−ëng chÝnh ®Õn trÞ sè cña th«ng sè ®−îc ®o tõ mét bÒ mÆt.
Çc thay ®æi nhá (gÇn nh− kh«ng ®¸ng kÓ) trªn bÒ mÆt, do çc qui t¾c trong ISO 4288, cã thÓ dÉn ®Õn
çc sù kh¸c biÖt tíi 50 % trong gi¸ trÞ cña th«ng sè ®−îc ®o. Thùc tÕ nµy cho thÊy cÇn çch ghi d¶i
truyÒn (hoÆc tèi thiÓu lµ chiÒu dµi lÊy mÉu) trong ký hiÖu trªn b¶n vÏ cho çc bÒ mÆt khi nh¸m bÒ mÆt
cã vai trß quan träng ®èi víi chøc n¨ng cña chi tiÕt gia c«ng. Trong çc tr−êng hîp nµy kh«ng nªn sö
dông bé läc mÆc ®Þnh.
Qu¸ tr×nh gia c«ng, vµ trong mét sè tr−êng hîp, líp bÒ mÆt cã vai trß quan träng ®èi víi mèi quan hÖ râ
rµng gi÷a yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt trªn b¶n vÏ vµ chøc n¨ng cña bÒ mÆt. Hai qu¸ tr×nh gia c«ng kh¸c
nhau th−êng cã "møc nh¸m bÒ mÆt" riªng cã liªn quan ®Õn cïng mét chøc n¨ng cña bÒ mÆt ®ã. §Ó ®¹t
®−îc cïng mét chøc n¨ng cña mét bÒ mÆt th−êng cã sù kh¸c biÖt lín h¬n 100 % trong çc trÞ sè cña
th«ng sè ®−îc ®o ®èi víi hai bÒ mÆt khi çc bÒ mÆt ®−îc gia c«ng víi hai qu¸ tr×nh kh¸c nhau.
HËu qu¶ cña çc thùc tÕ nªu trªn lµ sù so s¸nh hai hoÆc nhiÒu trÞ sè th«ng sè cña nh¸m bÒ mÆt chØ cã
nghÜa khi çc trÞ sè riªng cã cïng mét c¬ së − vÝ dô nh− d¶i truyÒn, chiÒu dµi ®¸nh gi¸ vµ qu¸ tr×nh gia
c«ng.
40
TCVN 5707 : 2007
Phô lôc E
(tham kh¶o)
Ký hiÖu th«ng sè cña nh¸m bÒ mÆt
E.1 Qui ®Þnh chung
Ba nhãm chÝnh cña çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt ®· ®−îc tiªu chuÈn hãa cho sö dông trong ký hiÖu ®Çy
®ñ. §Þnh nghÜa cña çc th«ng sè nµy ®−îc giíi thiÖu trong TCVN 5120, TCVN 2511, ISO 13565−2 vµ
ISO 13565−3. Ký hiÖu cña çc th«ng sè ®−îc giíi thiÖu trong çc B¶ng E.1 ®Õn E.9.
E.2 Çc th«ng sè cña profin theo TCVN 5120
Çc B¶ng E.1, E.2 vµ E.3 chØ ra çc ký hiÖu th«ng sè cña çc th«ng sè bÒ mÆt ®−îc ®Þnh nghÜa trong
TCVN 5120. Çc th«ng sè cña profin trong TCVN 5120 ®−îc ®Þnh nghÜa cho ba profin bÒ mÆt (çc
profin R, W vµ P). Çc th«ng sè cña profin ®−îc ®Þnh nghÜa cïng víi läc Gauss theo ISO 11562.
B¶ng E.1−
− Ký hiÖu çc th«ng sè cña profin R theo TCVN 5120
Th«ng sè biªn ®é Th«ng

sè Th«ng Çc ®−êng
kho¶ng sè lai cong vµ th«ng
§Ønh − §¸y GÝa trÞ trung b×nh
çch sè cã liªn quan
Çc Rp Rv Rz Rc Rt Ra Rq Rsk Rku RSm R ∆q Rmr (c) Rδc Rmr

th«ng
sè cña
profin R
(th«ng
sè ®é
nh¸m)
B¶ng E.2 − Ký hiÖu çc th«ng sè cña profin W theo TCVN 5120
Th«ng sè biªn ®é Th«ng

Th«ng Çc ®−êng cong
sè
kho¶ng sè lai vµ th«ng sè cã
§Ønh − §¸y Gi¸ trÞ trung b×nh
çch liªn quan
Çc Wp Wv Wz Wc Wt Wa Wq Wsk Wku WSm W ∆q Wmr (c) Wδc Wmr

th«ng sè
cña
profin W
(th«ng sè
®é sãng)
41
TCVN 5707 : 2007
B¶ng E.3−
− Ký hiÖu çc th«ng sè cña profin P theo TCVN 5120
Th«ng sè biªn ®é Th«ng Çc ®−êng

sè Th«ng
cong vµ th«ng
§Ønh − §¸y GÝa trÞ trung b×nh kho¶ng sè lai sè cã liªn quan
çch
Çc Pp Pv Pz Pc Pt Pa Pq Psk Pku PSm P∆q Pmr (c) Pδc Pmr
th«ng
sè cña
profin P
(th«ng
sè cÊu
tróc)
E.3 Çc th«ng sè mÉu profin theo TCVN 2511
Çc B¶ng E.4 vµ E.5 giíi thiÖu çc ký hiÖu th«ng sè cña çc th«ng sè bÒ mÆt ®−îc ®Þnh nghÜa trong
TCVN 2511. Çc th«ng sè trong TCVN 2511 chØ ®−îc ®Þnh nghÜa cho çc profin ®é nh¸m vµ profin ®é
sãng.
chó thÝch Ph¶i chó ý ®Õn thùc tÕ lµ çc profin R vµ W trong ISO 12085 ®−îc ®Þnh nghÜa b»ng ph−¬ng ph¸p
läc (mÉu profin) kh¸c víi ph−¬ng ph¸p dïng cho çc hÖ th«ng sè kh¸c ®−îc ®Þnh nghÜa trong TCVN 5120, ISO
13565−2 vµ ISO 13565−3.
B¶ng E.4 − Ký hiÖu cña çc th«ng sè mÉu profin ®é nh¸m theo TCVN 2511
Th«ng sè
Profin ®é sãng R Rx AR −
(Çc th«ng sè mÉu profin ®é nh¸m)
B¶ng E.5 − Ký hiÖu cña çc th«ng sè mÉu profin ®é sãng theo TCVN 2511
Th«ng sè
Profin ®é nh¸m W Wx AW Wte

(Çc th«ng sè mÉu profin ®é sãng)
42
TCVN 5707 : 2007
E.4 Çc th«ng sè dùa trªn ®−êng cong vËt liÖu theo ISO 13565−
−2, ISO 13565−
−3 vµ TCVN 2511
E.4.1 Qui ®Þnh chung
Phèi hîp hai hÖ th«ng sè kh¸c nhau víi ®−êng cong tû sè vËt liÖu
a) çc th«ng sè dùa trªn ®−êng cong tuyÕn tÝnh cña tû sè vËt liÖu;
b) çc th«ng sè dùa trªn ®−êng cong x¸c suÊt cña tû sè vËt liÖu.
E.4.2 Çc th«ng sè dùa trªn ®−êng cong tuyÕn tÝnh cña tû sè vËt liÖu
Çc B¶ng E.6 vµ E.7 giíi thiÖu çc ký hiÖu th«ng sè cã liªn quan ®Õn ®−êng cong tuyÕn tÝnh cña tû
sè vËt liÖu. Çc th«ng sè nµy chØ ®−îc x¸c ®Þnh cho profin R, nh−ng bëi hai qu¸ tr×nh läc kh¸c nhau,
ISO 13565−1 vµ TCVN 2511.
B¶ng E.6 − Ký hiÖu cña çc th«ng sè profin R dùa trªn ®−êng cong tuyÕn tÝnh cña
tû sè vËt liÖu theo ISO 13565−
−1 vµ ISO 13565−
−2
Th«ng sè
Çc th«ng sè profin ®é nh¸m theo ISO 13565−2 Rk Rpk Rvk Mr1 Mr2
(läc theo ISO 13565−1)
B¶ng E.7 − Ký hiÖu cña çc th«ng sè profin R dùa trªn ®−êng cong tuyÕn tÝnh cña
tû sè vËt liÖu theo ISO 13565−
−2 vµ TCVN 2511
Th«ng sè
Çc th«ng sè profin ®é nh¸m theo ISO 13565−2 Rke Rpke Rvke Mr1e Mr2e
(läc theo TCVN 2511)
chó thÝch Ch÷ "e" thªm vµo ký hiÖu cña th«ng sè chØ ra r»ng ®· cã sù läc profin theo TCVN 2511.
43
TCVN 5707 : 2007
E.4.3 Çc th«ng sè dùa trªn ®−êng cong x¸c suÊt cña vËt liÖu
Çc B¶ng E.8 vµ E.9 giíi thiÖu çc ký hiÖu th«ng sè cã liªn quan ®Õn ®−êng cong x¸c suÊt cña vËt liÖu
theo ISO 13565−3. Çc th«ng sè nµy ®−îc x¸c ®Þnh cho c¶ hai profin R vµ profin P.
B¶ng E.8−
− Ký hiÖu cña çc th«ng sè profin R
dùa trªn ®−êng cong x¸c suÊt cña vËt liÖu theo ISO 13565−
−3
Th«ng sè
Profin ®é nh¸m Rpq Rvq Rmq

Läc theo ISO 13565−1
B¶ng E.9−
− Ký hiÖu cña çc th«ng sè profin P
dùa trªn ®−êng cong x¸c suÊt cña vËt liÖu theo ISO 13565−
−3
Th«ng sè
Profin cña cÊu tróc Ppq Pvq Pmq

Läc theo λs
44
TCVN 5707 : 2007
Phô lôc F
(tham kh¶o)
ChiÒu dµi ®¸nh gi¸, ln
F.1 Qui ®Þnh chung
Yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt trªn b¶n vÏ ¸p dông cho chiÒu dµi ®¸nh gi¸. Mét sè th«ng sè ®−îc x¸c
®Þnh trªn c¬ së chiÒu dµi lÊy mÉu; Çc th«ng sè kh¸c trªn c¬ së chiÒu dµi ®¸nh gi¸ [xem TCVN 5120,
TCVN 2511, ISO 13565−2 vµ ISO 13565−3]. Khi th«ng sè ®−îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së chiÒu dµi lÊy mÉu
th× sè çc chiÒu dµi lÊy mÉu t¹o thµnh chiÒu dµi ®¸nh gi¸ cã tÇm quan träng quyÕt ®Þnh. §èi víi çc
chiÒu dµi lÊy mÉu, xem Phô lôc G.
F.2 Çc th«ng sè profin theo TCVN 5120
Çc chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh ®èi víi çc th«ng sè profin, ®−îc ®Þnh nghÜa trong TCVN 5120, ®−îc
®Þnh nghÜa trong ISO 4288.
− Profin R: Çc chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh cña çc th«ng sè ®é nh¸m ®−îc x¸c ®Þnh trong 4.4 vµ
®iÒu 7 cña ISO 4288 : 1996. ChiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh, ln, gåm cã 5 chiÒu dµi lÊy mÉu lr:
ln = 5 × lr
§iÒu nµy cã nghÜa lµ çc ký hiÖu th«ng sè nªu trong B¶ng E.1 chØ ra mét chiÒu dµi ®¸nh gi¸ b»ng 5
chiÒu dµi lÊy mÉu.
− Profin W: Çc th«ng sè ®é sãng; hiÖn t¹i, kh«ng cã chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh ®−îc tiªu chuÈn
hãa cho çc th«ng sè ®é sãng 4).
− Profin P: Çc th«ng sè cña cÊu tróc; chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh cho çc th«ng sè cña nh¸m
®−îc x¸c ®Þnh trong 4.4 cña ISO 4288 : 1996 lµ toµn bé chiÒu dµi cña yÕu tè.
F.3 Çc th«ng sè cña mÉu profin theo ISO 13565−

−2 vµ ISO 13565−
−3
ChiÒu dµi ®¸nh gi¸ kh«ng ®Çy ®ñ cña çc th«ng sè cña mÉu profin cho trong 5.2 cña TCVN 2511 lµ
(A = 0,5 mm vµ B = 2,5 mm) 16 mm. ChiÒu dµi ®¸nh gi¸ ®−îc liªn kÕt víi çc gi¸ trÞ giíi h¹n cña d¶i
truyÒn (xem G.3).
4)
ChiÒu dµi ®¸nh gi¸ kh«ng ®Çy ®ñ cho çc th«ng sè ®é sãng ®ang ®−îc xem xÐt trong dù th¶o ISO/TC 213
45
TCVN 5707 : 2007
F.4 Çc th«ng sè dùa trªn ®−êng cong tû sè vËt liÖu theo ISO 13565−
−2 vµ ISO 13565−
−3
− Profin R: çc chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh cho çc th«ng sè profin R cã liªn quan ®Õn ®−êng cong
tû sè vËt liÖu ®−îc x¸c ®Þnh trong ®iÒu 7 cña ISO 13565−1 : 1996 b»ng 5 chiÒu dµi lÊy mÉu:
ln = 5 × lr
§iÒu nµy cã nghÜa lµ çc ký hiÖu th«ng sè trong çc B¶ng E.6 vµ E.8 chØ ra chiÒu dµi ®¸nh gi¸ b»ng 5
chiÒu dµi lÊy mÉu.
− Profin P: ChiÒu dµi ®¸nh gi¸ cña çc th«ng sè profin P ®−îc x¸c ®Þnh trong 4.4 cña ISO 4288 :
1996 lµ toµn bé chiÒu dµi cña yÕu tè.
46
TCVN 5707 : 2007
Phô lôc G
(tham kh¶o)
D¶i truyÒn vµ chiÒu dµi lÊy mÉu
G.1 Qui ®Þnh chung
Th«ng th−êng, nh¸m bÒ mÆt ®−îc ®Þnh nghÜa trong mét d¶i truyÒn − (kho¶ng ph¹m vi) b−íc sãng gi÷a
hai bé läc x¸c ®Þnh (xem ISO 3274) vµ gi÷a hai giíi h¹n ®èi víi ph−¬ng ph¸p mÉu profin (TCVN 2511).
§iÒu nµy cã nghÜa lµ d¶i truyÒn lµ (kho¶ng ph¹m vi) b−íc sãng ®−îc bao gåm trong ®¸nh gi¸. D¶i
truyÒn ®−îc giíi h¹n bëi mét bé läc c¾t çc b−íc sãng ng¾n (bé läc sãng ng¾n) vµ bëi mét bé läc kh¸c
c¾t çc b−íc sãng dµi cña bÒ mÆt (bé läc sãng dµi). Çc bé läc ®−îc ®Æc tr−ng bëi gi¸ trÞ c¾t. Çc bé
läc vµ ®Æc tÝnh truyÒn cña chóng ®−îc x¸c ®Þnh trong ISO 11562. §èi víi ph−¬ng ph¸p mÉu profin çc
giíi h¹n vµ thuËt to¸n tæ hîp ®−îc x¸c ®Þnh trong ISO 12085 : 1996 (xem G.3).
chó thÝch Gi¸ trÞ c¾t cña bé läc sãng dµi còng ®−îc ký hiÖu nh− chiÒu dµi lÊy mÉu.
G.2 Çc th«ng sè cña profin theo TCVN 5120
− Profin R
Ký hiÖu gi¸ trÞ c¾t cña d¶i truyÒn profin R lµ λs (bé läc sãng ng¾n), vµ λc ký hiÖu chiÒu dµi lÊy mÉu (bé
läc sãng dµi).
Çc d¶i truyÒn mÆc ®Þnh cña çc th«ng sè ®é nh¸m ®−îc x¸c ®Þnh víi sù phèi hîp cña ®iÒu 7 cña
ISO 4288 : 1996 vµ ®iÒu 4.4 cña ISO 3274 : 1996. ISO 4288 x¸c ®Þnh bé läc sãng dµi mÆc ®Þnh, λc,
trong khi ISO 3274 x¸c ®Þnh bé läc sãng ng¾n mÆc ®Þnh, λs cã liªn quan tíi λc.
− Profin W
Ký hiÖu gi¸ trÞ c¾t cña d¶i truyÒn profin W lµ λc (bé läc sãng ng¾n) vµ λf ký hiÖu chiÒu dµi lÊy mÉu (bé
läc sãng dµi).
Çc trÞ sè mÆc ®Þnh cña d¶i truyÒn kh«ng ®−îc ®Þnh nghÜa, vµ còng kh«ng ®Þnh nghÜa tû sè gi÷a λf
vµ λc.
− Profin P
Ký hiÖu gi¸ trÞ c¾t cña profin P cña d¶i truyÒn lµ λs (bé läc sãng ng¾n), trong khi kh«ng cã ký hiÖu cña
bé läc sãng dµi ®· ®−îc tiªu chuÈn hãa.
Gi¸ trÞ mÆc ®Þnh cña gi¸ trÞ c¾t cña bé läc sãng ng¾n cña profin P, λs, kh«ng ®−îc x¸c ®Þnh.
47
TCVN 5707 : 2007
G.3 Çc th«ng sè mÉu profin theo TCVN 2511
§èi víi th«ng sè cña mÉu profin, çc gi¸ trÞ mÆc ®Þnh cña çc gi¸ trÞ c¾t cña bé läc sãng ng¾n, λs, ®·
®−îc x¸c ®Þnh nh− mét hµm sè cña chiÒu dµi ®¸nh gi¸ ¸p dông (xem 5.2 cña TCVN 2511).
− Profin ®é nh¸m
Çc gi¸ trÞ giíi h¹n cña d¶i truyÒn ®Ó ®¸nh gi¸ çc th«ng sè ®é nh¸m lµ
− λs ®èi víi b−íc sãng ng¾n (xem ISO 3274 vµ TCVN 2511) vµ
− giíi h¹n A ®èi víi b−íc sãng dµi (xem TCVN 2511).
− Profin ®é sãng
Çc gi¸ trÞ giíi h¹n cña d¶i truyÒn ®Ó ®¸nh gi¸ çc th«ng sè ®é sãng lµ
− giíi h¹n A ®èi víi b−íc sãng ng¾n (xem TCVN 2511) vµ
− giíi h¹n B ®èi víi b−íc sãng dµi (xem TCVN 2511).
G.4 Çc th«ng sè dùa trªn ®−êng cong tû sè vËt liÖu theo ISO 13565−
−2 vµ ISO 13565−
−3
− Profin R
Çc ký hiÖu gi¸ trÞ c¾t cña profin R cña d¶i truyÒn lµ λs (bé läc sãng ng¾n) vµ λc (bé läc sãng dµi) theo
ISO 13565−1
V× ISO 13565−1 dù tÝnh tr−íc chØ sö dông hai chiÒu dµi lÊy mÉu kh¸c nhau (bé läc sãng dµi)
®èi víi profin R cho nªn d¶i truyÒn mÆc ®Þnh x¸c ®Þnh çc trÞ sè c¾t λc = 0,8 mm (bé läc sãng dµi) vµ
λs = 0,0025 mm (bé läc sãng ng¾n). Khi kh«ng çch ghi d¶i truyÒn th× d¶i truyÒn nµy ¸p dông cho çc
th«ng sè R cã liªn quan ®Õn ®−êng cong tû sè vËt liÖu.
D¶i truyÒn thø hai ®−îc tiªu chuÈn hãa (®Þnh nghÜa riªng) cho trong ISO 13565−1 tõ 0,008 mm ®Õn
2,5 mm lµ d¶i truyÒn tiªu chuÈn ®Ó qui ®Þnh trong ISO 3274.
− Profin P
Ký hiÖu gi¸ trÞ c¾t cña profin P cña d¶i truyÒn lµ λs (bé läc sãng ng¾n) theo ISO 13565−1. V× lµ tr−êng
hîp mÆc ®Þnh nªn çc th«ng sè P kh«ng cã bÊt kú bé läc sãng dµi nµo.
Gi¸ trÞ mÆc ®Þnh cña gi¸ trÞ c¾t cña bé läc sãng ng¾n cña profin P, λs, kh«ng ®−îc ®Þnh nghÜa.
48
TCVN 5707 : 2007
Phô lôc H
(tham kh¶o)
HÖ qu¶ cña çc tiªu chuÈn ISO míi vÒ nh¸m bÒ mÆt
Çc Ên phÈm míi cña çc tiªu chuÈn vÒ nh¸m bÒ mÆt lµ ISO 3274, TCVN 5120, ISO 4288,
ISO 5436−1, ISO 11562, TCVN 2511, ISO 12179, ISO 13565−1, ISO 13565−2 vµ ISO 13565−3 (®iÒu
2). Mét tiªu chuÈn míi bæ sung ch−a ®−îc xuÊt b¶n ®−îc liÖt kª trong th− môc (ISO 5436−2).
Tiªu chuÈn quèc tÕ riªng vÒ khuyÕt tËt bÒ mÆt lµ ISO 8785.
Mét sè çc tiªu chuÈn vÒ nh¸m bÒ mÆt ®· ®−îc lo¹i bá: ISO 468, ISO 1878, ISO 1879, ISO 1880, ISO
2632−1, ISO 2632−2, ISO 2632−3 vµ ISO 4287−1 vµ ISO 4287−2.
Çc Ên phÈm n¨m 1996 vµ 1997 cña çc tiªu chuÈn vÒ nh¸m bÒ mÆt ®· dÉn ®Õn nhiÒu thay ®æi quan
träng so víi néi dung cña çc tiªu chuÈn cò xuÊt b¶n n»m 1980. Néi dung quan träng nhÊt cña çc thay
®æi nµy vµ hÖ qu¶ cña chóng lµ nh− sau:
− Dông cô ®o nh¸m bÒ mÆt ®· ®−îc x¸c ®Þnh l¹i (ISO 3274). Çc dông cô ®o kiÓu tr−ît kh«ng cßn
®−îc tiªu chuÈn hãa n÷a. Gi¸ trÞ "Thùc" cña mét th«ng sè nh¸m bÒ mÆt ®−îc x¸c ®Þnh bëi mét
dông cô ®o tuyÖt ®èi.
− Çc bé läc míi ®−îc x¸c ®Þnh cïng víi çc ®Æc tÝnh läc kh¸c nhau (ISO 11562, bé läc Gauss sè hãa
hiÖu chØnh pha). Çc bé läc analog cò 2 RC kh«ng cßn ®−îc tiªu chuÈn hãa n÷a.
− Hai profin míi vÒ nh¸m bÒ mÆt ®−îc ®Þnh nghÜa [W− (®é sãng) vµ profin P (cÊu tróc)], bæ sung cho
profin R hoÆc profin ®é nh¸m hiÖn cã. Mçi mét trong ba profin nh¸m bÒ mÆt b©y giê cã thÓ t¹o
thµnh c¬ së cña hÇu nh− tÊt c¶ çc th«ng sè (®Æc tÝnh) vÒ nh¸m bÒ mÆt, vÝ dô, Ra, Wa vµ Pa. §Æc
biÖt lµ cÇn xem Phô lôc E cña TCVN 5120 vµ ISO 13565−3.
− Nh¸m bÒ mÆt (tÊt c¶ ba profin) b©y giê ®−îc x¸c ®Þnh b»ng mét d¶i truyÒn (bé läc sãng ng¾n
vµ sãng dµi) vµ kh«ng chØ b»ng mét "bé läc c¾t " duy nhÊt (bé läc sãng dµi) − Xem Phô lôc G vµ
ISO 3274, TCVN 5120 vµ ISO 11562.
− Çch in çc th«ng sè vÒ nh¸m bÒ mÆt ®· thay ®æi. HiÖn thêi, ký hiÖu cña th«ng sè ®−îc viÕt trªn mét
dßng (vÝ dô Ra vµ Rz. Çc chØ sè d−íi dßng nh− Ra vµ Rz kh«ng cßn ®−îc sö dông n÷a.
− HÇu hÕt tÊt c¶ çc ký hiÖu vÒ nh¸m bÒ mÆt vµ tªn cña çc th«ng sè hiÖn cã ®· thay ®æi TCVN
5120. Th«ng sè ®é nh¸m bÒ mÆt cò Rz (chiÒu cao m−êi ®iÓm) kh«ng cßn ®−îc tiªu chuÈn hãa bëi
ISO. Rz ®· thay cho ký hiÖu cò Ry.
49
TCVN 5707 : 2007
− Ba nhãm /lo¹i míi cña çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt ®· ®−îc x¸c ®Þnh vµ tiªu chuÈn hãa (ISO 12085,
ISO 13565−2 vµ ISO 13565−3). Çc th«ng sè nh¸m bÒ mÆt míi nµy cã hÖ thèng läc riªng [TCVN
2511 vµ ISO 13565−1)].
− Sè çc th«ng sè cã mét ®Þnh nghÜa mÆc ®Þnh ®Ó gi¶i thÝch vÒ giíi h¹n hoÆc çc giíi h¹n cña ®Æc tÝnh,
läc vµ chiÒu dµi ®¸nh gi¸ ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ so víi ba th«ng sè cò hiÖn cã (Ra, Ry vµ Rz). Xem
ISO 4288, TCVN 2511 vµ ISO 13565−1.
GÇn nh− tÊt c¶ çc th«ng sè W vµ P ®Òu kh«ng cã çc ®Þnh nghÜa mÆc ®Þnh.
Çc thay ®æi so víi çc tiªu chuÈn cò trong çc Ên phÈm míi n¨m 1996 vµ 1997 lµ rÊt nhiÒu vµ víi møc
®é nµy th× khã cã thÓ ®¸nh gi¸ ®−îc çc yªu cÇu "cò" cña bÒ mÆt theo çc tiªu chuÈn míi. Çc c«ng ty
sÏ cÇn ph¶i quyÕt ®Þnh chuyÓn ®æi tõ çc tiªu chuÈn cò sang tiªu chuÈn míi nh− thÕ nµo. NÕu quyÕt
®Þnh kh«ng cËp nhËt çc b¶n vÏ cò th× çc b¶n vÏ nµy vÉn cÇn ®−îc gi¶i thÝch theo çc Ên phÈm cò cña
çc tiªu chuÈn vÒ nh¸m bÒ mÆt vµ çc Ên phÈm cò cña ISO 1302 ®−îc ¸p dông cho b¶n vÏ cò.
Mét trong nh÷ng thay ®æi quan träng nhÊt lµ sö dông bé läc Gauss thay cho bé läc 2RC. Bé läc Gauss
vèn cã trªn çc dông cô trong nhiÒu n¨m vµ cã hiÖu qu¶ rÊt gÇn víi hiÖu qu¶ cña bé läc cò 2RC. Tuy
nhiªn, ®iÒu nµy hoµn toµn kh«ng thÓ ®¹t ®−îc. Nh÷ng tr−êng hîp mµ bé läc Gauss gi¶m gi¸ trÞ ®−îc ®o
lín h¬n 37 % so víi gi¸ trÞ ®−îc ®o víi bé läc 2 RC ®èi víi cïng mét bÒ mÆt. Nh−ng trong phÇn lín çc
tr−êng hîp, sù thay ®æi çc bé läc dÉn ®Õn çc thay ®æi cña çc gi¸ trÞ ®−îc ®o nhá h¬n nhiÒu so víi
çc gi¸ trÞ nµy (®é chªnh lÖch nhá h¬n 5 % ®Õn 10 %).
Trong phÇn lín çc tr−êng hîp, viÖc sö dông d¶i truyÒn (thay cho chØ dïng bé läc c¾t) dÉn ®Õn sù gi¶m
nhá gi¸ trÞ ®−îc ®o, ®Æc biÖt lµ ®èi víi çc bÒ mÆt tr¬n (nh½n). Lîi Ých cña d¶i truyÒn lµ ®é kh«ng tin cËy
cña phÐp ®o, sù phô thuéc vµo b¸n kÝnh ®Çu ®o vµ sù kh¸c nhau gi÷a çc dông cô ®−îc chÕ t¹o kh¸c
nhau ®−îc gi¶m ®i ®¸ng kÓ.
50
TCVN 5707 : 2007
Phô lôc I
(tham kh¶o)
Çch ghi çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt cò
I.1 Sù ph¸t triÓn cña çc çch ghi trªn b¶n vÏ vÒ çc yªu cÇu cña nh¸m bÒ mÆt
Sù ph¸t triÓn cña çc çch ghi trªn b¶n vÏ ®èi víi çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt tõ çc lÇn xuÊt b¶n cò
cña ISO 1032 ®Õn lÇn xuÊt b¶n thø t− ®−îc minh häa trong B¶ng I.1.
CÇn ph¶i thõa nhËn r»ng t¹i bÊt kú thêi ®iÓm ®· cho nµo, sù gi¶i thÝch chi tiÕt ®èi víi çc ký hiÖu b»ng
h×nh vÏ trong ISO 1302 ®Òu xuÊt hiÖn trong çc tiªu chuÈn vÒ nh¸m bÒ mÆt kh¸c víi ISO 1302. Çc lÇn
xuÊt b¶n kh¸c nhau cña ISO 1302 ®Òu cã tham chiÕu ®Õn çc tiªu chuÈn quèc tÕ riªng:
− ISO 1302 : 2001, xuÊt b¶n lÇn thø t−, dùa vµo çc tiªu chuÈn vÒ nh¸m bÒ mÆt ®−îc ban hµnh n¨m
1996 vµ 1997;
− ISO 1302 : 1992, xuÊt b¶n lÇn thø ba, dùa vµo çc tiªu chuÈn vÒ nh¸m bÒ mÆt ®−îc ban hµnh n¨m
1980;
− ISO 1302 : 1978 vµ çc lÇn xuÊt b¶n tr−íc n÷a, dùa vµo ISO/R 468 : 1966 vµ kh«ng cã çc néi dung
chi tiÕt ®Ó gi¶i thÝch çc ký hiÖu (xem chó thÝch cuèi trang c vµ d cña B¶ng I.1).
NÕu sö dông ®óng çc qui t¾c lËp b¶n vÏ trong çc lÇn xuÊt b¶n kh¸c nhau cña ISO 1302 th× kh«ng thÓ
hiÓu sai çc qui t¾c chi tiÕt vµ ý nghÜa cña çc yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt.
Mét çch ghi trªn b¶n vÏ sö dông çc ký hiÖu n¨m 1978 kh«ng thÓ t¹o ra mét yªu cÇu dùa trªn çc tiªu
chuÈn vÒ nh¸m bÒ mÆt vµo n¨m 1980 hoÆc n¨m 1996 vµ 1997.
Mét çch ghi trªn b¶n vÏ sö dông ký hiÖu n¨m 1992 kh«ng thÓ t¹o ra mét yªu cÇu dùa trªn çc tiªu
chhuÈn vÒ nh¸m bÒ mÆt ph¸t hµnh n¨m 1996 vµ 1997.
I.2 Çc vÞ trÝ "×

×" vµ "a"
Çch ghi mét yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt ë vÞ trÝ "×" (xem H×nh I.1) vµ chiÒu dµi lÊy mÉu cã liªn quan ë vÞ
trÝ "a" (nh− ®· cho trong çc lÇn xuÊt b¶n cò cña ISO 1302) cÇn ®−îc tr¸nh trªn çc b¶n vÏ míi, vµ mét
yªu cÇu vÒ nh¸m bÒ mÆt lu«n lu«n bao gåm ký hiÖu cña th«ng sè vµ trÞ sè cã liªn quan cña giíi h¹n
®Æc tÝnh.
chó thÝch Tr−íc ®©y, th−êng çch ghi ë vÞ trÝ "×" :

− hoÆc trÞ sè giíi h¹n cña mét ®Æc tÝnh, nh− vËy trÞ sè nµy lµ giíi h¹n ®Æc tÝnh cña th«ng sè Ra (theo çc lÇn xuÊt
b¶n n¨m 1971, 1974 vµ 1978 cña ISO 1302), hoÆc
− hoÆc ký hiÖu th«ng sè cña bÊt kú th«ng sè nµo vÒ nh¸m bÒ mÆt cïng víi trÞ sè cã liªn quan cña giíi h¹n ®Æc
tÝnh (theo ISO 1302 :1992).
51
TCVN 5707 : 2007
B¶ng I.1 − Sù ph¸t triÓn cña çc çch ghi trªn b¶n vÏ vÒ çc yªu cÇu cña nh¸m bÒ mÆt
Çc lÇn xuÊt b¶n cña ISO 1302

1971 (kiÕn nghÞ)a
1992 (lÇn xuÊt b¶n thø ba)a 2001 (lÇn xuÊt b¶n thø t−)a VÝ dô minh häa lÇn
1974 (lÇn xuÊt b¶n 1)a ph¸t hµnh chÝnh
1978 (lÇn xuÊt b¶n thø 2)a
ChØ cã Ra − “qui t¾c

a)
16 %”
Th«ng sè kh¸c víi

b) Ra − “qui t¾c 16 %”
c) “Qui t¾c max”

e
Ra1,6 Ra céng víi chiÒu

0,8
d)
dµi lÊy mÉu
e) D¶i truyÒn
Th«ng sè kh¸c víi

f) Ra céng víi chiÒu
dµi lÊy mÉu
Ra céng víi th«ng

g)
sè kh¸c Ra
Sè çc chiÒu dµi lÊy

h) mÉu trong chiÒu dµi
®¸nh gi¸ − kh¸c 5
j) Giíi h¹n d−íi
Giíi h¹n trªn vµ giíi

k)
h¹n d−íi
a
Kh«ng cã çc gi¸ trÞ mÆc ®Þnh nµo vµ còng kh«ng cã bÊt kú néi dung chi tiÕt nµo kh¸c ®−îc x¸c ®Þnh, ®Æc biÖt lµ
− kh«ng cã chiÒu dµi ®¸nh gi¸ mÆc ®Þnh;
− kh«ng cã chiÒu dµi lÊy mÉu mÆc ®Þnh, vµ
− kh«ng cã "qui t¾c 16%" hoÆc "qui t¾c max".
52
TCVN 5707 : 2007
b
Çc gi¸ trÞ mÆc ®Þnh vµ çc néi dung chi tiÕt chØ ®−îc x¸c ®Þnh cho çc th«ng sè Ra, Ry vµ Rz (chiÒu cao m−êi
®iÓm) trong ISO 4287−1 : 1984 vµ ISO 4288 : 1985. Ngoµi ra, ®· cã mét vÊn ®Ò trong ISO 1302 : 1992, ë ®ã
v¨n b¶n cña bé phËn chÝnh cña tiªu chuÈn ®ßi hái çch ghi cña ch÷ çi thø hai cña ký hiÖu th«ng sè ph¶i
®−îc viÕt d−íi dßng. Trong tÊt c¶ çc minh häa, ch÷ çi thø hai lµ ch÷ çi th−êng. TÊt c¶ çc tiªu chuÈn kh¸c
vÒ nh¸m bÒ mÆt t¹i thêi ®iÓm ®ã ®· sö dông chØ sè d−íi dßng.
c
Çc gi¸ trÞ mÆc ®Þnh vµ çc néi dung chi tiÕt ®−îc x¸c ®Þnh cho ®a sè çc th«ng sè Ry ®· ®−îc ®Æt tªn l¹i lµ
Rz. Th«ng sè Rz cò kh«ng ®−îc tiªu chuÈn hãa n÷a.
d
Kh«ng ®−îc bao hµm.
e
§· cã mét vÊn ®Ò trong (ISO 1302 : 1992), ë ®ã, ®iÒu D.3 cã sù hiÓu sai Ra 1,6 max. Ký hiÖu th«ng sè kh«ng
phï hîp víi ®Þnh nghÜa cña ký hiÖu th«ng sè trong ®iÒu 4 cña ISO 4288 : 1985 ®· yªu cÇu Ramax 1,6.
f
Xem 5.9 cña (ISO 4287−1 : 1984).
H×nh I.1 − Çc vÞ trÝ "×

×" vµ "a"
I.3 Néi dung cña phô lôc C cña ISO 1302 : 1992
B¶ng I.2 lµ b¶ng sao l¹i cña B¶ng C.1 tõ Phô lôc C cña ISO 1302 : 1992 − ®−îc lÊy tõ 4.1.5 cña ISO
1302 : 1978 − vµ ®−îc ®−a ra ë ®©y ®Ó tham kh¶o "nh»m môc ®Ých tr¸nh hiÓu sai çc trÞ sè vµ sè cÊp
®é nh¸m trªn b¶n vÏ ®· kh«ng cßn phï hîp víi lÇn xuÊt b¶n nµy cña ISO 1302".
B¶ng I.2−
− So s¸nh sai lÖch trung b×nh céng Ra vµ sè cÊp ®é nh¸m−
−
(B¶ng C.1 cña ISO 1302 : 1992)
TrÞ sè ®é nh¸m Ra Sè cÊp ®é nh¸m
µm µin (®−îc cho trong çc lÇn xuÊt b¶n tr−íc cña ISO1302)
50 2000 N12
25 1000 N11
12,5 500 N10
6,3 250 N9
3,2 125 N8
1,6 63 N7
0,8 32 N6
0,4 16 N5
0,2 8 N4
0,1 4 N3
0,05 2 N2
0,025 1 N1
53
TCVN 5707 : 2007
Phô lôc J
(tham kh¶o)
Quan hÖ víi ma trËn GPS
§Ó biÕt ®−îc ®Çy ®ñ néi dung chi tiÕt cña ma trËn GPS, xem ISO/TR 14638.
J.1 Th«ng tin vÒ tiªu chuÈn nµy vµ viÖc sö dông tiªu chuÈn
Tiªu chuÈn nµy ®−a ra çc c«ng cô ®Ó kiÓm tra nh¸m bÒ mÆt (tr¹ng th¸i bÒ mÆt) cña mét bÒ mÆt b»ng
®Æc tÝnh râ rµng, chÝnh x¸c trªn çc b¶n vÏ kü thuËt vµ v¨n b¶n kü thuËt.
Tiªu chuÈn ®−a ra m« t¶ ng¾n gän vµ tham chiÕu tíi gi¸ trÞ mÆc ®Þnh, çc qui t¾c ®Æc biÖt ®èi víi çch
ghi nh¸m bÒ mÆt cho trong çc tiªu chuÈn kh¸c trong chuçi çc tiªu chuÈn vÒ nh¸m bÒ mÆt. Sù miªu t¶
ng¾n gän nµy gióp cho ng−êi thiÕt kÕ cã thÓ çch ghi nh¸m bÒ mÆt mét çch râ rµng, chÝnh x¸c víi sù
cè g¾ng ë møc tèi thiÓu, ®ång thêi còng gióp cho ng−êi ®äc hiÓu ®−îc ®Æc tÝnh cña nh¸m bÒ mÆt ®·
cho, thùc hiÖn hoÆc kiÓm tra çc yªu cÇu mµ kh«ng cã sai sãt.
Tiªu chuÈn nµy còng ®−a ra çc h−íng dÉn giµnh riªng cho ng−êi thiÕt kÕ vÒ çch sö dông çc kh¶
n¨ng c¶i tiÕn trong çc tiªu chuÈn míi vÒ nh¸m bÒ mÆt GPS, ®−îc ph¸t hµnh tõ çc lÇn xuÊt b¶n tr−íc
n¨m 1992.
H¬n n÷a, tiªu chuÈn nµy ®· ®−a ra danh s¸ch kh¸ toµn diÖn vÒ çc thay ®æi trong viÖc tiªu chuÈn hãa
nh¸m bÒ mÆt cña ISO vµ nªu ra hÖ qu¶ cña nh÷ng thay ®æi nµy ®èi víi ý nghÜa cña mét ®Æc tÝnh vÒ
nh¸m bÒ mÆt. Th«ng tin vÒ nh÷ng thay ®æi trong viÖc tiªu chuÈn hãa nh¸m bÒ mÆt lµ cùc kú quan träng
bëi v× tÊt c¶ çc tiªu chuÈn kh¸c vÒ nh¸m bÒ mÆt ®Òu lµ çc tiªu chuÈn míi vµ ®−îc ban hµnh tõ lÇn
xuÊt b¶n tr−íc cña ISO 1302. Bé çc tiªu chuÈn míi bao gåm çc thay ®æi chñ yÕu vµ t¹o ra toµn bé
çc kh¸i niÖm míi, kÕt qu¶ lµ, trong nhiÒu tr−êng hîp, ®· lµm thay ®æi ý nghÜa cña mét ®Æc tÝnh vÒ
nh¸m bÒ mÆt.
J.2 VÞ trÝ trong ma trËn GPS
Tiªu chuÈn nµy lµ mét tiªu chuÈn chung vÒ GPS cã ¶nh h−ëng tíi m¾t xÝch 1 cña chuçi çc tiªu chhuÈn
vÒ profin ®é nh¸m, profin ®é sãng vµ profin ban ®Çu trong ma trËn chung GPS nh− ®−îc minh häa trªn
H×nh J.1.
J.3 Çc tiªu chuÈn cã liªn quan
Çc tiªu chuÈn quèc tÕ cã liªn quan lµ çc tiªu chuÈn cña chuçi çc tiªu chuÈn ®−îc çch ghi trªn H×nh
J.1.
54
TCVN 5707 : 2007
Çc tiªu chuÈn GPS toµn cÇu
Çc tiªu chuÈn GPS chung
Sè m¾t xÝch 1 2 3 4 5 6
KÝch th−íc
Kho¶ng çch
B¸n kÝnh
Gãc
D¹ng cña ®−êng ®éc lËp víi chuÈn

Çc tiªu
D¹ng cña ®−êng phô thuéc vµo chuÈn
chuÈn
D¹ng cña mÆt ®éc lËp víi chuÈn
GPS c¬
b¶n D¹ng cña mÆt phô thuéc vµo chuÈn
H−íng
VÞ trÝ
§é ®¶o theo vßng trßn
§é ®¶o tæng
ChuÈn
Profin ®é nh¸m
Profin ®é sãng
Profin ban ®Çu
KhuyÕt tËt bÒ mÆt
C¹nh
H×nh J.1
55
TCVN 5707 : 2007
Th− môc tµi liÖu tham kh¶o
[1] ISO 1456 −8), Metallic coatings − Electrodeposited coatings of nickel plus chromium and of copper
plus nickel chromium (Líp phñ kim lo¹i − Çc líp m¹ ®iÖn niken céng víi crom vµ ®ång céng víi
niken céng víi crom).
[2] ISO 5436−1 : 2000, Geometrical Product Specifications (GPS) − Surface texture: Profile method:
Measurement standards − Pat 1: Material measures [§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) −
Nh¸m bÒ mÆt: Ph−¬ng ph¸p Profin: Çc tiªu chuÈn ®o − PhÇn 1: §o vËt liÖu].
[3] ISO 5436−2 : 2001, Geometrical Product Specifications (GPS) − Surface texture: Profile method:
Measurement standards − Pat 2: Software measurement standards (§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n
phÈm (GPS) − Nh¸m bÒ mÆt: Ph−¬ng ph¸p profin: Çc tiªu chuÈn ®o − PhÇn 2: Çc tiªu chuÈn
vÒ phÇn mÒm ®o).
[4] ISO 12179 : 2000, Geometrical Product Specifications (GPS) − Surface texture: Profile method −
Calibration of contact (stylus) instruments [§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) − Nh¸m bÒ mÆt:
Ph−¬ng ph¸p Profin − HiÖu chuÈn çc dông cô ®o tiÕp xóc].
[5] ISO/TR 14638 : 1995, Geometrical Product Specifications (GPS) − Masterplan [§Æc tÝnh h×nh häc
cña s¶n phÈm (GPS) − KÕ ho¹ch chØ ®¹o].
_________________________
8)
SÏ xuÊt b¶n (so¸t xÐt cña ISO 1456 : 1988).
56

TCVN 5707-2007

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TCVN 5707-2007

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Evaluation Only. Created with Aspose.Pdf. Copyright 2002-2011 Aspose Pty Ltd.

tcvn tIªu chuÈn quèc gia

tcvn 5707 : 2007

§Æc tÝnh h×nh häc cña s¶n phÈm (GPS) −

Geometrical Product Specifications (GPS)-

TCVN 5707 : 2007 TCVN 5707 : 2007

Lêi nãi ®Çu

TCVN 5707 : 2007 thay thÕ TCVN 5707 : 1993.

TCVN 5707 : 2007 do Ban kü thuËt tiªu chuÈn TCVN/TC 39

TCVN 5707 : 2007

Tiªu chuÈn quèc gia tcvn 5707 : 2007

a) c¸c th«ng sè profin theo TCVN 5120, cã liªn quan ®Õn

− profin R (c¸c th«ng sè ®é nh¸m),

− profin W (c¸c th«ng sè ®é sãng), vµ

− profin P (c¸c th«ng sè cÊu tróc),

b) c¸c th«ng sè mÉu theo TCVN 2511, cã liªn quan ®Õn

2 Tµi liÖu viÖn dÉn

TCVN 5707 : 2007

TCVN 5707 : 2007

ISO 14253−1 : 1998, Geometrical Product Specifications (GPS) − Inspection by measurement of

ISO 14660−1:1999, Geometrical Product Specifications (GPS) − Geometrical features − Part 1:

3 ThuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa

Xem c¸c H×nh 2 vµ 3.

TCVN 5707 : 2007

4 C¸c ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Ó c¸ch ghi nh¸m bÒ mÆt

4.1 Qui ®Þnh chung

4.2 Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n

H×nh 1 − Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ c¬ b¶n ®èi víi nh¸m bÒ mÆt

TCVN 5707 : 2007

4.3 Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ më réng

4.3.1 CÇn c¾t bá vËt liÖu

4.3.2 Kh«ng cho phÐp c¾t bá vËt liÖu

4.4 Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Çy ®ñ

H×nh 4 − Ký hiÖu b»ng h×nh vÏ ®Çy ®ñ

TCVN 5707 : 2007

5.1 Qui ®Þnh chung

5.2 VÞ trÝ c¸c yªu cÇu bæ sung cña nh¸m bÒ mÆt

TCVN 5707 : 2007

H×nh 6 − C¸c vÞ trÝ (a ®Õn e) cho c¸c yªu cÇu bæ sung

C¸c yªu cÇu bæ sung cña nh¸m bÒ mÆt cã d¹ng

− c¸c th«ng sè nh¸m bÒ mÆt,

− c¸c trÞ sè, vµ

− d¶i truyÒn / chiÒu dµi lÊy mÉu

a) VÞ trÝ a − ChØ mét yªu cÇu cña nh¸m bÒ mÆt

VÝ dô 1: 0,0025 − 0,8 / Rz 6,8 (vÝ dô cã c¸ch ghi d¶i truyÒn).

VÝ dô 3: 0,008 − 0,5/16/R 10.

b) VÞ trÝ a vµ b − Hai hoÆc nhiÒu yªu cÇu cña nh¸m bÒ mÆt

TCVN 5707 : 2007

c) VÞ trÝ c − Ph−¬ng ph¸p gia c«ng

d) VÞ trÝ d − VÞ trÝ vµ h−íng bÒ mÆt

e) VÞ trÝ e − L−îng d− gia c«ng

6 C¸ch ghi c¸c th«ng sè nh¸m bÒ mÆt

6.1 Qui ®Þnh chung

− profin nµo trong ba profin bÒ mÆt (R, W hoÆc P) ®−îc ghi,

− ®Æc tÝnh nµo cña cña profin ®−îc ghi,

B¶ng 1 − M« t¶ tãm t¾t c¸c lo¹i th«ng sè

§−êng cong tû sè vËt liÖu

Giíi h¹n dung sai Xem 6.4

TCVN 5707 : 2007

6.2 C¸ch ghi c¸c ký hiÖu th«ng sè

6.3 C¸ch ghi chiÒu dµi ®¸nh gi¸, ln

6.3.1 Qui ®Þnh chung

6.3.2 C¸c th«ng sè profin (TCVN 5120 : 2007)

VÝ dô: Wz5 hoÆc Wa3.