You are on page 1of 160

4. SINIF MATEMATİK 2.

KİTAP
Bu kitabın bütün hakları Mavi Deniz Yayıncılığa aittir.
Yayınevinin yazılı izni olmaksızın kısmen veya tamamen alıntı yapılamaz ve çoğaltılamaz.
Copyright © 2020

YAZAR
Ahmet KÜÇÜKAYDIN

DİZGİ - GRAFİK - KAPAK TASARIMI


Resul KÖSE
Abdulkadir KARADURAN

YAYINEVİ
MAVİ DENİZ YAYINLARI
+90 553 382 47 72 - +90 538 944 34 09

www.mavidenizyayinlari.com

BASKI
Özgür Web Ofset
Sertifika No: 46821

BASIM YERİ ve TARİHİ


ANKARA - 2020

ISBN: 978-605-9266-24-6
İSTİKLÂL MARŞI

Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;

Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.

O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;

O benimdir, o benim milletimindir ancak.

Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl!

Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl?

Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl...

Hakkıdır, Hakk’a tapan, milletimin istiklâl!

M. Akif ERSOY
“Eğitimdir ki, bir milleti ya özgür, bağımsız, şanlı, yüksek bir topluluk halinde yaşatır;
ya da esaret ve sefalete terk eder.”

M. Kemal ATATÜRK
İÇİNDEKİLER
KESİRLER Düzlem Modelleri .................................................... 91
Kesirleri Hatırlayalım ............................................... 5 AÇI
Basit Kesir .................................................................. 7 Açının Köşesi ve Kenarları ..................................... 93
Bileşik Kesirler ........................................................... 9 Açının Sembolle Gösterimi .................................... 95
Tam Sayılı Kesirler .................................................. 11 Açı Çeşitleri ............................................................... 97
Basit, Bileşik ve Tam Sayılı Kesirler .................... 13 Değerlendirme - 5 .................................................. 101
Kesirleri Sayı Doğrusunda Gösterelim ............... 15 Açıları Ölçelim ve Çizelim ..................................... 103
Değerlendirme - 1 .................................................. 19 SİMETRİ
Birim Kesirleri Karşılaştıralım ................................ 21 Simetri Doğrusu ....................................................... 107
Bir Çokluğun Basit Kesir Kadarını Bulalım ........ 25 Şekillerin Simetrisini Çizelim ................................. 109
Bir Çokluğun Belirtilen Kesir Kadarını Bulalım ....... 29 UZUNLUKLARI ÖLÇME
Değerlendirme - 2 .................................................. 31 Uzunluk Birimleri ..................................................... 111
Paydaları Eşit Kesirleri Karşılaştıralım ................. 33 Santimetre - Milimetre .......................................... 113
Paydaları Eşit Kesirleri Sıralayalım ...................... 35 Metre - Santimetre ................................................ 117
Paydaları Eşit Kesirleri Toplayalım ...................... 37 Metre - Kilometre ................................................... 119
Paydaları Eşit Kesirleri Çıkaralım ......................... 39 Km - m - cm - mm ............................................... 121
Sayı Doğrusunda Toplama ve Çıkarma ............. 41 Uzunlukları Tahmin Edelim .................................. 123
Problem Çözelim ...................................................... 43 Değerlendirme - 6 .................................................. 125
Değerlendirme - 3 .................................................. 45 Ünite Değerlendirmesi - 3 ................................... 127
ZAMAN ÇEVRE UZUNLUĞU
Saat - Dakika İlişkisi ................................................ 47 Karenin Çevresi ........................................................ 129
Dakika - Saniye İlişkisi ............................................. 51 Dikdörtgenin Çevre Uzunluğu ............................. 131
Saat - Gün - Hafta ............................................... 53 Üçgenin Çevre Uzunluğu ..................................... 133
Yıl - Ay - Hafta ...................................................... 55 Problem Çözelim - Değerlendirme - 7 ............. 135
Problem Çözelim ...................................................... 57 Problem Çözelim - Değerlendirme - 8 ............. 137
GRAFİK ALAN
Sütun Grafiği ........................................................... 61 Alan - Birim Kare İlişkisi ........................................ 139
Sütun Grafiği Oluşturalım .................................... 63 Alan - Çevre İlişkisi ................................................ 141
Sütun Grafiğini Yorumlayalım ............................. 65 Kare ve Dikdörtgenin Alanı .................................. 143
Verilerin Farklı Gösterilmesi ................................. 67 TARTMA
Ünite Değerlendirmesi - 1 .................................... 71 Kilogram - Gram İlişkisi ......................................... 145
Ünite Değerlendirmesi - 2 ................................... 73 Gram - Miligram - Kilogram - Ton ................. 147
ÜÇGEN, KARE VE DİKDÖRTGEN Problem Çözelim ...................................................... 149
Köşe ve Kenarları İsimlendirelim ........................... 75 SIVILARI ÖLÇME
Kenar Özellikleri ...................................................... 79 Litre - Mililitre İlişkisi ............................................. 151
Kenar Uzunluklarına Göre Üçgenler ................. 81 Problem Çözelim ...................................................... 155
Açınımı Verilen Küpü Oluşturalım ....................... 83 Problem Çözelim - Değerlendirme - 9 ........... 157
Küplerle Yapı Oluşturalım ..................................... 85 Cevap Anahtarı ....................................................... 159
Değerlendirme - 4 ................................................. 89
Kesirleri Hatırlayalım

A. Aşağıdaki bütünlerin boyalı kısımlarını ifade eden kesirler alt bölümde verilmiştir.
Harfleri kullanarak eşleştirelim. Şifreyi bulalım.

O İ A İ

E K T R

L Ş D K

R R P S

S
....... P
....... O
....... R
.......
3 1 1 7
5 5 4 8

K
....... A
....... R
....... D
....... E
....... Ş
....... L
....... İ
....... K
....... T
....... İ
....... R
.......
4 1 5 2 1 2 1 3 4 1 3 3
4 3 8 4 6 2 2 4 6 8 3 8

5
B. Aşağıdaki sözel ifadeleri şekil üzerinde gösterelim. Kesri yazalım.

a. b. c.
Dikdörtgeni 3 eşit Dikdörtgeni 3 eşit Dikdörtgeni 3 eşit
parçaya ayıralım. Bir parçaya ayıralım. İki parçaya ayıralım. Üç
parçasını boyayalım. parçasını boyayalım. parçasını boyayalım.

1 2 3
3 3 3

d. e. f.
Dikdörtgeni 4 eşit Dikdörtgeni 4 eşit Dikdörtgeni 4 eşit
parçaya ayıralım. Bir parçaya ayıralım. Üç parçaya ayıralım. Dört
parçasını boyayalım. parçasını boyayalım. parçasını boyayalım.

1 3 4
4 4 4

g. h. ı.
Dikdörtgeni 6 eşit Dikdörtgeni 6 eşit Dikdörtgeni 6 eşit
parçaya ayıralım. Bir parçaya ayıralım. Üç parçaya ayıralım. Beş
parçasını boyayalım. parçasını boyayalım. parçasını boyayalım.

1 3 5
6 6 6

6
Basit Kesir

A. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Şekillerin ifade ettiği kesirleri ve okunuşlarını iki


şekilde yazalım.

a. b.
Hangi kesirler
basit kesirdir?
1 2
Kesir: Kesir:
3 3
2 Pay Üçte bir. Üçte iki.
Bir bölü üç. İki bölü üç.
5 Payda

c. d. e.

1 3 2
Kesir: Kesir: Kesir:
4 4 4
Dörtte bir. Dörtte üç. Dörtte iki.
Bir bölü dört. Üç bölü dört. İki bölü dört.

f. g. h.

1 3 5
Kesir: Kesir: Kesir:
6 6 6
Altıda bir. Altıda üç. Altıda beş.
Bir bölü altı. Üç bölü altı. Beş bölü altı.

ı. i.

Payı paydasından
1 7
Kesir: Kesir: küçük olan kesirler,
8 8
Sekizde bir. Sekizde yedi. basit kesirdir.
Bir bölü sekiz. Sekiz bölü yedi.

7
B. Aşağıdaki kesirleri şekil üzerinde gösterelim. Boyamayı unutmayalım.

a. b. c.
1 2 3
2 5 5

d. e. f.
3 4 10
7 10 12

C. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. Aşağıdaki kesirlerden hangisi basit ke- 2.
Aşağıdaki kesirlerden hangisi birden
sir değildir? küçüktür?
1
A. B. 3 9
A. B. 7
7 4 8 10
C. 9 D. 2 C. 6
D. 12
9 5 6 9

3. 4.
A B
8 12

Yukarıdaki kesir basit kesir olduğuna Yukarıdaki kesir basit kesir olduğuna
göre “A” yerine hangisi gelmelidir? göre “B” yerine hangisi gelemez?
A. 7 B. 8 C. 9 D. 10 A. 4 B. 6 C. 10 D. 12

8
Bileşik Kesirler

A. Aşağıdaki açıklamaları okuyalım. Şekillerin ifade ettiği kesirleri ve okunuşlarını iki


şekilde yazalım.

a. b.
Hangi kesirler
bileşik kesirdir?

4 5
Kesir: Kesir:
3 5 3 3
3 3 Üçte dört
Dört bölü üç
Üçte beş
Beş bölü üç.

c. d. e.

5 7 8
Kesir: Kesir: Kesir:
4 4 4
Dörtte beş. Dörtte yedi. Dörtte sekiz.
Beş bölü dört. Yedi bölü dört. Sekiz bölü dört.

f. g.
Payı paydasına
eşit veya payı
paydasından büyük
olan kesirlere
6 8 bileşik kesir denir.
Kesir: Kesir:
6 8
Altıda altı. Sekizde sekiz.
Altı bölü altı. Sekiz bölü sekiz.

9
B. Aşağıdaki kesirleri şekil üzerinde gösterelim. Boyamayı unutmayalım.

a. b. c.
3 5 7
2 5 5

d. e. f.
8 12 10
8 8 10

C. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. I. 6 II. 1 III. 6 IV. 9 2.
Aşağıdaki kesirlerden hangisi bileşik
6 10 12 9
kesir değildir?
Yukarıdaki kesirlerden hangileri “1”e
A. 10
B. 14
eşittir? 14 14
A. I - II B. II - III C. 15
D. 20
14 14
C. III - IV D. I - IV

3. 4.
A B
12 9

Yukarıdaki kesir bileşik kesir olduğuna Yukarıdaki kesir bileşik kesir olduğuna
göre “A” yerine hangi sayı gelemez? göre “B” yerine hangi sayı gelmelidir?
A. 10 B. 12 C. 14 D. 16 A. 1 B. 3 C. 8 D. 13

10
Tam Sayılı Kesirler

A. Aşağıdaki açıklamaları okuyalım. Şekillerin ifade ettiği kesirleri ve okunuşlarını iki


şekilde yazalım.

a. b.
Tam sayılı kesir
ne demektir?
1 2
Kesir: 1 Kesir: 2
2 3
1 pay
3 Bir tam ikide bir İki tam üçte iki.
5 payda
tam Bir tam bir bölü iki İki tam iki bölü üç.

c. d. e.

1 3 2
Kesir: 2 Kesir: 2 Kesir: 2
4 4 4
İki tam dörtte bir. İki tam dörtte üç. İki tam dörtte iki.
İki tam bir bölü dört. İki tam üç bölü dört. İki tam iki bölü dört.

f. g.

Bütün (tam) ve
2 4 parçalardan oluşan
Kesir: 3 Kesir: 3
5 5 kesirlere tam sayılı
Üç tam beşte iki. Üç tam beşte dört. kesir denir.

Üç tam iki bölü beş. Üç tam dört bölü beş.

11
B. Aşağıdaki kesirleri şekil üzerinde gösterelim. Boyamayı unutmayalım.

a. b. c.
1 3 1
1 1 2
4 4 3

d. e. f.
1 1 3
4 3 4
5 3 5

C. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. : Üç tam yedide iki. 2. : Beş tam üç bölü on üç.
Okunuşu verilmiş olan kesir hangisidir? Okunuşu verilmiş olan kesir hangisidir?
A.
2 B. 3 A. 5 B. 3
1 1 3 5
7 7 13 13
C.
2 D. 3 C.
13 D. 13
3 2 3 5
7 7 5 3

3. 4.

Modellenmiş olan kesir hangisidir? Modellenmiş olan kesir hangisidir?


A.
7 B. 7 A. 9 B. 12
2 2
10 11 12 9
C.
10 D. 7 C. 9 D. 12
1 1 3 3
7 10 12 9

12
Basit, Bileşik ve Tam Sayılı Kesirler

A. Aşağıda şekillerle ifade edilen kesirleri yazalım.

a. b.
KESİR KESİR

1 5
1
4 4

c. d.
KESİR KESİR

5 2
1
3 3

e. f.
KESİR KESİR

2 4
2 2
5 5

g. h.
KESİR KESİR

13 15
5 5

ı. i.
KESİR KESİR

4 22
3
6 6

13
B. Aşağıda okunuşları verilmiş olan kesirleri yazalım.

3 2
a. Beşte üç : a. Bir tam iki bölü altı : 1
5 6
2 8
b. Bir tam beşte iki : 1 b. Sekiz bölü yedi :
5 7
5 6
c. Dokuzda beş : c. Altı bölü dokuz :
9 9
6 5
d. Dörtte altı : d. Üç tam beş bölü on : 3
4 10
12 15
e. Sekizde on iki : e. On beş bölü on üç :
8 3
1 1
f. İki tam üçte bir : 2 f. Beş tam bir bölü sekiz : 5
3 8
9 23
g. On beşte dokuz : g. Yirmi üç bölü yedi :
15 7

C. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. 2.
Bütün ve çeyrek ekmekle modellenmiş Bütün ve çeyrek ekmeklerle modellen-
olan kesir hangisidir? miş olan kesir hangisidir?
A. 2 B. 1 C. 4 D. 1 A. 2 B. 4 C. 6 D. 6
1 1
4 1 5 4 6 6 4 2

3. 4.

Bütün ve çeyrek ekmeklerle modellen- Bütün ve çeyrek ekmekle modellenmiş


miş olan kesir hangisidir? olan kesir hangisidir?
A. 3 B. 3 C. 3 D. 3 A. 9 B. 9 C. 4 D. 5
1 1 2 2
3 4 3 4 9 4 9 9

14
Kesirleri Sayı Doğrusunda Gösterelim

A. Aşağıdaki sayı doğrularını inceleyelim. Harflerle belirtilen kesirleri yazalım.

a. b.
0 A 1 0 A B 1

1 1 2
A A B
2 3 3

c. d.
0 A B 1 0 1
A B
1 3 2 4
A B A B
4 4 5 5

e. f.
0 1 0 A B 1
A B
1 5 3 5
A B A B
5 5 6 6

g. h.
0 A 1 0 A B 1
B
1 6 1 5
A B A B
6 6 7 7

ı. i.
0 A 1 0 A B 1
B
3 7 2 5
A B A B
7 7 9 9

j. k.
0 A B 1 0 A 1
B
3 7 6 10
A B A B
10 10 10 10

15
B. Aşağıda verilen kesirleri sayı doğrusunda gösterelim.

a. b.
Kesir: 1 Kesir: 2 Kesir: 1 Kesir: 4
3 3 5 5
0 1 0 1
1 2 1 4
3 3 5 5

c. d.
Kesir: 2 Kesir: 5 Kesir: 3 Kesir: 6
5 5 7 7
0 1 0 1
2 2 3 6
5 5 7 7

e. f.
Kesir: 4 Kesir: 8 Kesir: 5 Kesir: 8
8 8 9 9
0 1 0 1
4 8 5 8
8 8 9 9

C. Aşağıda modellenmiş olan kesirleri sayı doğrusunda gösterelim.

a. b.

0 1 0 1
2 3
3 5

c. d.

0 1 0 1
5 8
6 8

e. f.

0 1 0 1
7 7
9 12

16
Kesirleri Sayı Doğrusunda Gösterelim

A. Aşağıdaki sayı doğrularını inceleyelim. Harflerle belirtilen kesirleri yazalım.

a. b.
0 1 B 2 0 1 A B 2
A
3 5 1 2
A B A 1 B 1
3 3 3 3

c. d.
0 1 A B 2 0 A 1 B 2

1 3 2 7
A 1 B 1 A B
4 4 4 4

e. f.
0 1 A 2 B 3 0 1 A 2 3
B
3 5 5 9
A B A B
2 2 3 3

g. h.
0 1 2 A 3 0 1 2 A B 3

1 1 2
A 2 A 2 B 2
2 3 3

ı. i.
0 1 A B 2 0 1 A B 2

1 3 2 4
A 1 B 1 A 1 B 1
4 4 5 5

j. k.
0 1 A 2 B 3 0 1 2A B3

3 2 1 4
A 1 B 2 A 2 B 2
4 4 5 5

17
B. Aşağıda verilen kesirlerin sayı doğrusunda hangi bölgede yer alacağını işaretleyelim.

a. b.
Kesir: 1 Kesir: 4
3 3
0 1 2 3 0 1 2 3

c. d.
Kesir: 1 2 Kesir: 2
3 5
0 1 2 3 0 1 2 3

e. f.
Kesir: 7 Kesir: 2 1
3 4
0 1 2 3 0 1 2 3

g.
Kesir: 5
6
0 1 2 3

Modellenmiş olan kesrin sayı


doğrusundaki yeri neresidir?
h.
Kesir: 1 2
7 0 1 2 3 4
0 1 2 3

A. B. C. D.

18
Değerlendirme - 1

1. 0 1 0 1 2
A A C
“A” noktasına karşılık gelen kesir
hangisidir? 6.
“A” noktasına karşılık gelen kesir
A. 2 B. 2 C. 2 D. 3 hangisidir?
4 3 5 5
A. 1 1 B. 1 2 C. 2 1 D. 2 1
3 3 3 3
2. 0 1
B
“B” noktasına karşılık gelen kesir 7.
“C” noktasına karşılık gelen kesir
hangisidir? hangisidir?
A. 1 B. 4 C. 6 D. 6 A. 1 2 B. 1 3 C. 2 2 D. 2 3
1 4 7 6 3 3 3 3

0 1 2 0 1 2 3
A B C A B C

3.
“A” noktasına karşılık gelen kesir 8.
“A” noktasına karşılık gelen kesir
hangisidir? hangisidir?
A. 4 B. 1 3 C. 3 D. 1 4 A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
5 4 4 5 4 4 4 4

4.
“B” noktasına karşılık gelen kesir 9.
“B” noktasına karşılık gelen kesir
hangisidir? hangisidir?
A. 4 B. 5 C. 1 D. 1 A. 2 B. 4 C. 8 D. 4
5 4 5 4 4 8 4 4

5.
“C” noktasına karşılık gelen kesir 10.
“C” noktasına karşılık gelen kesir
hangisidir? hangisidir?
A. 4 B. 6 C. 8 D. 8 A. 1 3 B. 2 3 C. 3 3 D. 3 4
4 6 8 4 4 4 4 4

19
11. 0 1 2 16. 0 1 2 3 4
Z
Sayı doğrusunda “Z” ile belirtilen
“ 3 ” kesri sayı doğrusunda hangi şe-
noktayı ifade eden şekil hangisidir? 5
kille belirtilen bölgede yer alır?
A. B.
A. B. C. D.

C. D.
17. 0 1 2 3 4
12. Aşağıdaki kesirlerden hangisi basit L M N Y
kesirdir? “ 6 ” kesrine denk gelen harf hangisidir?
2
A. 7 B. 1 2 C. 3 D. 1 1 A. L B. M C. N D. Y
4 3 5 4
13. Aşağıdaki kesirlerden hangisi bileşik
18.
kesirdir? A
9
A. 13 B. 12 C. 1 D. 4
13 15 7 9 Yukarıdaki kesir bileşik kesir olduğuna
14. Okunuşu “iki tam sekizde beş” olan göre “A” yerine hangi sayı gelemez?
kesir hangisidir? A. 7 B. 9 C. 10 D. 15
A. 5 B. 1 5 C. 2 5 D. 2 8
8 8 8 5
19. Aşağıdaki kesirlerden hangisi 1’den
15. 4
3 büyüktür?
7
Yukarıdaki kesrin okunuşu hangi seçe- A. 4 B. 9 C. 8 D. 10
8 12 7 10
nekte doğru olarak verilmiştir?
A. Üç tam dörtte yedi
20. A şağıdaki kesirlerden hangisi en
B. Dört tam üçte yedi
büyüktür?
C. Üç tam yedide dört
A. 14 B. 17 C. 18 D. 20
D. Yedi tam üçte dört 20 15 18 25

20
Birim Kesirleri Karşılaştıralım

A. Şekillerle modellenmiş olan kesirleri yazalım. Sembol kullanarak karşılaştıralım.

a. b.

1 1 1 1
2 3 4 3

c. d.

1 1 1 1
4 2 4 5

e. f.

1 1 1 1
4 6 8 4
g. h.

1 1 1 1
6 10 9 6

21
B. Aşağıdaki kesirleri sembol kullanarak karşılaştıralım.

1 1 1 1 1 1
5 3 4 7 8 2

1 1 1 1 1 1
3 6 7 5 9 4

1 1 1 1 1 1
10 5 8 10 12 20

1 1 1 1 1 1
3 15 14 30 4 2

1 1 1 1 1 1
25 14 13 50 5 40

C. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. 2.
1 1
A B
5 9
İfadesinin doğru olabilmesi için İfadesinin doğru olabilmesi için
A yerine hangi kesir gelmelidir? B yerine hangi kesir gelmelidir?
A. 1 B. 1 C. 1 D. 1 A. 1 B. 1 C. 1 D
. 1
2 3 4 6 10 8 6 4

3. 4.
1 1 1 1
15 E L 25
İfadesinin doğru olabilmesi için İfadesinin doğru olabilmesi için
E yerine hangi sayı gelmelidir? L yerine hangi sayı gelmelidir?
A. 15 B. 12 C. 17 D. 20 A. 45 B. 20 C. 15 D. 10

22
Birim Kesirleri Karşılaştıralım

A. Şekillerle modellenmiş olan kesirleri yazalım. Sembol kullanarak küçükten büyüğe


doğru sıralayalım.

a. 1 b. 1
4 4

1 1
3 5

1 1
2 3
1 1 1 1 1 1
4 3 2 5 4 3

c. 1 d. 1
6 10

1 1
4 14

1 1
8 8
1 1 1 1 1 1
8 6 4 14 10 8

e. 1 f. 1
15 12

1 1
18 6

1 1
9 9
1 1 1 1 1 1
18 15 9 12 9 6

23
B. Aşağıdaki kesirleri sembol kullanarak büyükten küçüğe doğru sıralayalım.

1 1 1 1 1 1 1 1 1
6 3 7 8 9 4 10 5 6

1 1 1 1 1 1 1 1 1
3 6 7 4 8 9 5 6 10

1 1 1 1 1 1 1 1 1
17 8 20 24 12 3 10 30 2

1 1 1 1 1 1 1 1 1
8 17 20 3 12 24 2 10 30

1 1 1 1 1 1 1 1 1
37 28 15 50 40 70 9 90 99

1 1 1 1 1 1 1 1 1
15 28 37 40 50 70 9 90 99

C. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. : 1 : 1 : 1 2. : 1 : 1 : 1
4 6 2 15 13 20

Kesirleri küçükten büyüğe doğru sı- Kesirleri büyükten küçüğe doğru sı-
raladığımızda hangisi doğru olur? raladığımızda hangisi doğru olur?
A. B
. A. B
.
C. D. C. D.

3. 1 1 1 1 4. 1 1 1 1
8 17 10 9 24 33 40 18
a b c d a b c d
Hangi kesirleri yer değiştirirsek sıra- Hangi kesirleri yer değiştirirsek sıra-
lama doğru olur? lama doğru olur?
A. a - d B. c - d A. a - c B. b - d
C. b - c D. b - d C. a - b D. c - d
24
Bir Çokluğun Basit Kesir Kadarını Bulalım

A. Aşağıdaki sayıların belirtilen kesir kadarını bulalım. Model üzerinde gösterelim.

a. 24’ün 1 ‘i kaçtır? b. 15’in 1 ‘i kaçtır?


4 3

6 6 6 6 5 5 5

24 4 = 6'dır. 15 3 = 5'dir.

c. 20’nin 1 ‘i kaçtır? d. 24’ün 1 ‘i kaçtır?


5 3

4 4 4 4 4 8 8 8

20 5 = 4'tür. 24 3 = 8'dir.

e. 28’in 1 ‘i kaçtır? f. 30’un 1 ‘i kaçtır?


4 5

7 7 7 7 6 6 6 6 6

28 4 = 7'dir. 30 5 = 6'dır.

g. 21’in 1 ‘i kaçtır? h. 32’nin 1 ‘i kaçtır?


3 4

7 7 7 8 8 8 8

21 3 = 7'dir. 32 4 = 8'dir.

ı. 18’in 1 ‘i kaçtır? i. 25’in 1 ‘i kaçtır?


2 5

9 9 5 5 5 5 5

18 2 = 9'dur. 25 5 = 5'dir.

25
B. Aşağıdaki problemleri çözelim.
1. 2. 3.
Emel 35 sayfalık kita- Annemin yaptığı 40 Çiçekçi 54 çiçeğin 1 ‘ini
bın 1 ‘ini okudu. Emel kurabiyenin 1 ‘ini ye- 3
sattı. Çiçekçi kaç çiçek
7 5
kaç sayfa kitap okudu? dik. Kaç kurabiye yedik? sattı?

35 7=5 40 5=8 54 3 = 18

4. 5. 6.
Arda 72 cevizin 1 ‘ini Trendeki 84 yolcunun İki saatin 1 ‘i kaç da-
4 1 ‘i indi. Trenden kaç 5
kırdı. Arda kaç ceviz kikadır?
6
kırdı? yolcu indi?
1 saat = 60 dakika
72 4 = 18 84 6 = 14
60 x 2 = 120
120 5 = 24
7. 8. 9.
1 m 40 cm’nin 1 ‘i Galerideki 150 otomo- 184 yumurtanın 1 ‘i sa-
7 bilin 1 ‘i satıldı. Kaç 4
kaç santimetredir? tıldı. Kaç yumurta sa-
6
otomobil satıldı? tıldı?

1m 40cm = 140cm 150 6 = 25 184 4 = 46


140 7 = 20

10. 11. 12.


Ece 200 lirasının 1 ‘ini Göldeki 225 ördeğin Yarım kg fındığın 1 ‘i
10 1 ‘i havalandı. Kaç 20
harcadı. Ece kaç lira kaç gramdır?
5
harcadı? ördek havalandı?

200 10 = 20 225 5 = 45 Yarım kilo = 500g


500 20 = 25

26
Bir Çokluğun Basit Kesir Kadarını Bulalım

A. Aşağıdaki sayıların belirtilen kesir kadarını bulalım. Model üzerinde gösterelim.

Sayıların istenilen kesir a. b.


kadarını bulurken ne 20’nin 3 ‘ü kaçtır? 18’in 2 ‘si kaçtır?
5 3
yapmalıyım?

4 4 4 4 4 6 6 6
Bütünün eş parçalarından
her birine birim kesir denir.
20 5 = 4 18 3 = 6
1 1 1
4 8 15 4 x 3 = 12 6 x 2 = 12

c. d. e.
24’ün 4 ‘ü kaçtır? 32’nin 5 ‘i kaçtır? 27’nin 4 ‘ü kaçtır?
6 8 9
3 3 3
4 4 4 4 4 4 44 4444 44 3 3 3
3 3 3
24 6 = 4 32 8 = 4 27 9 = 3
4 x 4 = 16 4 x 5 = 20 3 x 4 = 12

f. g. h.
40’ın 3 ‘ü kaçtır? 45’in 7 ‘si kaçtır? 54’ün 5 ‘i kaçtır?
5 9 6
5 5 5
8 8 8 8 8 5 5 5 9 9 9 9 9 9
5 5 5
40 5 = 8 45 9 = 5 54 6 = 9
8 x 3 = 24 5 x 7 = 35 9 x 5 = 45

ı. i.
63’ün 4 ‘ü kaçtır? 81’in 5 ‘i kaçtır?
7 9 Sayının önce birim
9 9 9 kesir kadarını bul.
9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Ardından istenilen
9 9 9
kesir kadarını bul.
63 7 = 9 81 9 = 9
9 x 4 = 36 9 x 5 = 45

27
B. Aşağıdaki çocukların çözdüğü problemi inceleyelim. Problemlerin çözümünü yapalım.

24 fındığın Önce 1 ’ini bulmalısın. Sonra 3 ’ünü bulmalısın.


3 ’ü kaç 4 4
4 24 4 = 6 6 x 3 = 18
fındık eder? 1 3
4 'i 6 fındık eder. 4 'ü 18 fındık eder.

1. 2. 3.
Cem 30 lirasının 2 ‘sini Uğur 35 lirasının Oğuz 40 lirasının
5 3 ’ünü harcadı. Uğur 4 ’ünü harcadı. Oğuz
harcadı. Cem kaç lira
7 8
harcadı? kaç lira harcadı? kaç lira harcadı?

30 5=6 35 7=5 40 8=5


6 x 2 = 12 5 x 3 = 15 5 x 4 = 20

4. 5. 6.
Ebru 32 sorunun 2 ’sini Arzu 36 sorunun 4 ’ünü Sıla 50 sorunun 3 ’ünü
8 9 10
yanlış yaptı. Ebru kaç yanlış yaptı. Arzu kaç so- yanlış yaptı. Sıla kaç so-
soruyu yanlış yaptı? ruyu yanlış yaptı? ruyu yanlış yaptı?

32 8=4 36 9=4 50 10 = 5
4x2=8 4 x 4 = 16 5 x 3 = 15

7. 8. 9.
Efe bir saatin 2 ’sini Ece bir saatin 3 ’ünü Mete bir saatin 5 ’ini
6 6 6
oynayarak geçirdi. Efe oynayarak geçirdi. Ece oynayarak geçirdi. Mete
kaç dakika oynadı? kaç dakika oynadı? kaç dakika oynadı?

60 6 = 10 60 6 = 10 60 6 = 10
10 x 2 = 20 10 x 3 = 30 10 x 5 = 50

28
Bir Çokluğun Belirtilen Kesir Kadarını Bulalım

A. Aşağıdaki sayıların belirtilen kesir kadarını bulalım.

36’nın 60’ın
a. 4
1 ‘i = ........ 20
5 ‘i = ........ b. 12
1 ‘i = ........ 2 ‘si = 24
........
9 9 5 5

36 9=4 36 9=4 60 5 = 12 60 5 = 12
4 x 5 = 20 12 x 2 = 24

72’nin 80’in
c. 9
1 ‘i = ........ 27
3 ‘ü = ........ d. 8
1 ‘i = ........ 5 ‘i = ........
40
8 8 10 10

72 8=9 72 8=9 80 10 = 8 80 10 = 8
9 x 3 = 27 8 x 5 = 40

120’nin 150’nin
e. 20
1 ‘i = ........ 80
4 ‘ü = ........ f. 30
1 ‘i = ........ 3 ‘ü = ........
90
6 6 5 5

120 6 = 20 120 6 = 20 150 5 = 30 150 5 = 30


20 x 4 = 80 30 x 3 = 90

180’in 200’ün
g. 20
1 ‘i = ........ 7 ‘si = ........
140 h. 20
1 ‘i = ........ 6 ‘sı = 120
........
9 9 10 10

180 9 = 20 180 9 = 520 200 10 = 20 200 10 = 20


20 x 7 = 140 20 x 6 = 120

29
B. Aşağıdaki problemleri çözelim. Soru cümlesine dikkat edelim.
1. 2.
Bakkaldaki 56 yumurtanın 3 ’ü Çetin 64 lirasının 3 ’ünü harca-
8 4
satıldı. Bakkalda kaç yumurta kaldı? dı. Çetin’in kaç lirası kaldı?

56 8=7 64 4 = 16
7 x 3 = 21 16 x 3 = 48
56 - 21 = 35 64 - 48 = 16
3. 4.
Kemal 84 lirasının 4 ’ü ile şapka Selda 2 saatin 2 ’sinde televiz-
7 5
aldı. Şapkanın fiyatı ne kadardır? yon izledi. Selda kaç dakika tele-
vizyon izledi?
84 7 = 12 60 x 2 = 120
12 x 4 = 48 120 5 = 24
24 x 2 = 48
5. 6.
Otobüs 150 km yolun 7 ’sini git- 5 ’ini
Esma 180 sayfalık kitabın
10 9
ti. Gideceği kaç km yol kaldı? okudu. Okumadığı sayfa sayısı
kaçtır?
150 10 = 15 180 9 = 20
15 x 7 = 105 20 x 5 = 100
150 - 105 = 45 180 - 100 = 80
7. 8.
Okulumuzdaki 300 öğrencinin Terzi 400 metre kumaşın 12 ’sini
20
7 ’si erkektir. Kız sayısı kaçtır? kullandı. Kaç metre kumaş kaldı?
15

300 15 = 20 400 20 = 20
20 x 7 = 140 20 x 12 = 240
300 - 140 = 160 400 - 240 = 160

30
Değerlendirme - 2

1. Mantarların 1 ‘i kaç mantar eder? 5. Yumurtaların 1 ‘i kaç yumurta eder?


3 5
A. 6 B. 7 C. 8 D. 9 A. 4 B. 7 C. 5 D. 6

2. Mantarların 1 ‘i kaç mantar eder? 6. Yumurtaların 1 ‘i kaç yumurta eder?


4 6
A. 6 B. 7 C. 8 D. 9 A. 5 B. 6 C. 4 D. 7

3. Mantarların 4 ‘ü kaç mantar eder? 7. Yumurtaların 4 ‘ü kaç yumurta eder?


6 6
A. 8 B. 12 C. 16 D. 20 A. 15 B. 18 C. 20 D. 25

4. Manav mantarların 3 ‘ünü tanesi 5 li- 8. Yumurtaların 7 ‘si tanesi 3 liradan


8 10
radan satarsa kaç lira kazanç sağlar? satılırsa kaç lira elde edilir?

A. 40 B. 45 C. 50 D. 55 A. 60 B. 62 C. 63 D. 66

31
Isparta - Antalya Arası: 120 km

ISPARTA 120 km ANTALYA


Sayfa Sayısı:
80

9. Emre kitabın 1 ‘ini okudu. Emre kaç 13. Isparta’dan, Antalya’ya doğru yola çıkan
5
sayfa okudu? bir otobüs yolun 1 ‘ini gitti. Otobüs
4
kaç km yol gitti?
A. 14 B. 15 C. 16 D. 17
A. 24 B. 20 C. 25 D. 30

10. Canan kitabın 3 ‘ünü okudu. Canan


10
kaç sayfa okudu?

A. 20 B. 24 C. 28 D. 32 14. Antalya’dan, Isparta’ya doğru yola çıkan

bir taksi yolun 5 ‘ini gitti. Taksi kaç km


6
yol gitti?
11. Polat kitabın3 ‘ünü okudu. Polat’ın
4
okumadığı sayfa sayısı kaçtır? A. 80 B. 90 C. 100 D. 110

A. 20 B. 30 C. 40 D. 50

12. Efe kitabın 2 ‘sini, Erdem 3 ‘ünü 15. Isparta’dan, Antalya’ya doğru yola çıkan
5 8
okudu. Efe, Erdem’den kaç sayfa fazla bir tır yolun 5 ‘ini gidince mola verdi.
8
okudu? Tırın kaç km yolu kaldı?

A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 A. 45 B. 50 C. 55 D. 60
32
Paydaları Eşit Kesirleri Karşılaştıralım

A. Modellenmiş olan kesirleri yazalım. Kesirleri sembol kullanarak karşılaştıralım.

a. b. c.

2 1 2 3 4 3
3 3 4 4 5 5

d. e. f.

2 4 5 3 1 5
6 6 6 6 6 6

g. h. ı.

3 2 4 7 3 5
8 8 8 8 9 9

i. j. k.

7 6 8 5 8 10
9 9 10 10 12 12

33
B. Aşağıdaki kesirleri sembol kullanarak karşılaştıralım.

1 3 4 2 5 4
4 4 6 6 7 7

7 6 10 8 9 11
9 9 10 10 12 12

6 3 14 17 10 15
15 15 18 18 20 20

19 24 23 20 30 1
24 24 30 30 30 30

27 10 5 25 40 99
43 43 50 50 100 100

C. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. 2.
A 4 5 B
7 7 9 9

İfadesinin doğru olabilmesi için İfadesinin doğru olabilmesi için


A yerine hangisi gelmelidir? B yerine hangisi gelmelidir?
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 A. 9 B. 7 C. 5 D. 3

3. 4.
E 8 12 K
10 10 15 15

İfadesinde E yerine gelebilecek İfadesinde K yerine gelebilecek en


en büyük sayı kaçtır? küçük sayı kaçtır?
A. 8 B. 7 C. 9 D. 10 A. 1 B. 11 C. 13 D. 15

34
Paydaları Eşit Kesirleri Sıralayalım

A. Aşağıdaki karşılaştırmalara göre harfle ifade edilen yerlere gelebilecek en küçük sayıyı
yazalım.

A 3 B 3 C 6 D 9
7 7 4 4 10 10 12 12
4
A = ........... 4
B = ........... 7
C = ........... 10
D = ...........

7 E 13 F 10 G 18 Ğ
9 9 14 14 17 17 20 20
8
E = ........... 14
F = ........... 11
G = ........... 19
Ğ = ...........

H 23 I 26 İ 39 K 42
30 30 35 35 40 40 53 53
24
H = ........... 27
I = ........... 40
İ = ........... 43
K = ...........

B. Aşağıdaki kesirleri sembol kullanarak karşılaştıralım.

7 1 9 5 2 10 15 17
1 1
8 8 12 12 14 14 18 18

2 4 16 3 25 7 24 33
1 1 2 1
5 5 20 20 25 25 30 30

1 5 14 1 3 8 19 12
2 1 2 2
8 8 14 14 10 10 12 12

35
C. Aşağıda verilen kesirleri sembol kullanarak sıralayalım.
Küçükten Büyüğe Büyükten Küçüğe

3 7 1 10 1 7
8 8 8 10 10 10

1 3 7 11 7 1
8 8 8 10 10 10

Büyükten Küçüğe Küçükten Büyüğe

10 1 14 5 1 1
1 1 2 1
14 14 14 15 15 15

1 14 10 1 5 1
1 1 1 2
14 14 14 15 15 15

D. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. Aşağıdaki kesirlerden hangisi 1’den 2. Aşağıdaki kesirlerden hangisi 1’den
küçüktür? büyüktür?
A. 5 B. 4 C. 4 D. 9 A. 2 B. 6 C. 9 D. 8
7 4 3 6 8 6 7 10

3. : 7 : 1 : 14 4. : 1 10 : 12 :2 1
10 10 10 12 12 12

Kesirleri küçükten büyüğe doğru sı- Kesirleri büyükten küçüğe doğru sı-
ralandığında hangisi doğru olur? ralandığında hangisi doğru olur?
A. B
. A. B
.
C. D. C. D.

36
Paydaları Eşit Kesirleri Toplayalım

A. Aşağıdaki açıklamaları okuyalım. Modellenmiş olan toplama işlemlerini yapalım.

a.
Paydaları eşit
kesirleri toplarken
neye dikkat 1 1 2
etmeliyim? 3 3 3

b. c.

1 2 3 1 1 2
3 3 3 4 4 4

d. e.

1 2 3 2 2 4
4 4 4 4 4 4

f.

Pay ile payı toplayıp


2 3 5 pay kısmına
6 6 6 yazmalısın.
Payda ortak
g. olduğu için aynı
şekilde payda
kısmına
3 5 8 yazmalısın.
8 8 8

37
B. Aşağıda kesirlerle verilen toplama işlemlerini yapalım.

1 3 4 1 4 5 3 3 6
5 5 5 7 7 7 9 9 9

4 5 9 8 2 10 7 10 17
10 10 10 14 14 14 17 17 17

1 1 2 4 1 2 3 6 3 5 2 10
6 6 6 6 8 8 8 8 12 12 12 12

7 3 7 17 10 4 3 17 12 12 12 36
15 15 15 15 20 20 20 20 30 30 30 30

5 10 15 30 15 15 15 45 20 8 30 58
40 40 40 40 50 50 50 50 75 75 75 75

C. Aşağıdaki toplama işlemlerini inceleyelim. Verilmeyen sayıları bulalım.

1 A 6 2 5 A 7
A = .......
5
A = .......
8 8 8 9 B 9 9
B = .......

A 3 10 7
A = ....... A 8 15 7
A = .......
12 12 B 12
B = ....... B 16 16 16
B = .......

12 A 20 8
A = ....... 15 7 A 22
A = .......
18 18 B 18
B = ....... B 23 23 23
B = .......

1 1 A 8 3 A 7 14 4
A = .......
6
A = .......
9 9 9 9 15 15 B 15 15
B = .......

8 A 4 19 7
A = ....... A 10 12 34 12
A = .......
20 B 20 20 20
B = ....... 34 34 34 B 34
B = .......

38
Paydaları Eşit Kesirleri Çıkaralım

A. Aşağıda modellenmiş olan çıkarma işlemlerini yapalım.

a. b.

3 1 2 3 2 1
4 4 4 4 4 4

c. d.

4 1 3 4 2 2
6 6 6 6 6 6

e. f.

5 1 4 5 2 3
8 8 8 8 8 8

g. h.

4 1 3 5 2 3
4 4 4 5 5 5

39
B. Aşağıda kesirlerle verilen çıkarma işlemlerini yapalım.

6 2 4 7 5 2 8 1 7
7 7 7 9 9 9 10 10 10

9 4 5 13 9 4 10 2 8
14 14 14 15 15 15 17 17 17

19 7 12 16 6 10 25 15 10
19 19 19 23 23 23 25 25 25

20 14 6 30 18 12 33 20 13
28 28 28 30 30 30 33 33 33

29 15 14 34 24 10 50 28 22
40 40 40 45 45 45 50 50 50

C. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. 2.2.
8 3 5 9
19 19 27 27

İşleminin sonucu kaçtır? İşleminde verilmeyen kesir hangisidir?


A. 5 B. 5 C. 5 D. 5 A. 4 B. 14 C. 4 D. 14
8 19 0 16 27 27 54 54

3. 4.
15 A 7 A 12 4
24 24 24 30 30 B

İşleminde A sayısı kaçtır? Verilmeyen sayıların toplamı kaçtır?


A. 6 B. 7 C. 8 D. 22 A. 34 B. 36 C. 38 D. 46

40
Sayı Doğrusu Üzerinde
Kesirlerle Toplama İşlemi

A. Aşağıdaki işlemleri örnekteki gibi sayı doğrusu üzerinde gösterelim.

a. b.
İşlem: 1 2 3 İşlem: 1 3 4
5 5 5 6 6 6
1 2 3
5 5 6
0 1 0 1
1 2 3 4 5 1 4
5 5 5 5 5 6 6

c. d.
İşlem: 1 2 3 İşlem: 2 3 5
4 4 4 5 5 5
2 3
4 5
0 1 0 1
1 3 2 5
4 4 5 5

e. f.
İşlem: 2 3 5 İşlem: 1 5 6
6 6 6 7 7 7
3 5
6 7
0 1 0 1
2 5 1 6
6 6 7 7

g. h.
İşlem: 1 3 4 İşlem: 2 5 7
4 4 4 8 8 8
3 5
4 8
0 1 0 1
1 4 2 7
4 4 8 8

ı. i.
İşlem: 3 5 8 İşlem: 2 5 7
9 9 9 7 7 7
5 5
9 7
0 1 0 1
6 8 2 7
9 9 7 7

41
B. Aşağıdaki işlemleri örnekteki gibi sayı doğrusu üzerinde gösterelim.

a.
İşlem: 1 2 4 7
2
9 9 9 9
1 9 4
9 9
0 1
1 2 3 4 5 6 7 8 9
9 9 9 9 9 9 9 9 9

b.
İşlem: 1 3 4 8
5 5 5 5
3 4
5 5
0 1 2
1 4 8
5 5 5

c.
İşlem: 2 2 5 9
6 6 6 6
2 5
6 6
0 1 2
2 4 9
6 6 6

d.
İşlem: 3 3 2 8
4 4 4 4
3 2
4 4
0 1 2
3 6 8
4 4 4

e.
İşlem: 4 4 4 12
5 5 5 5
4 4
5 5
0 1 2 3
4 8 12
5 5 5

42
Problem Çözelim

1. Mert tabaktaki çileklerin 1 ’ini yedi. 5. Kümesteki hayvanların 5 ’i tavuk, ge-


5 12
Tabakta çileklerin kaçta kaçı kaldı? riye kalanlar ördektir. Ördekler kü-
mesteki hayvanların kaçta kaçıdır?
5 1 4
5 5 5
12 5 7
12 12 12

2. Songül parasının 3 ’ünü harcadı. 6. Otobüsteki yolcuların 9 ’u erkek, ge-


7 15
Songül’e parasının kaçta kaçı kaldı? riye kalanlar kadındır. Kadınlar tüm
yolcuların kaçta kaçıdır?
7 3 4
7 7 7
15 9 6
15 15 15

3. Murat misketlerinin 4 ’ünü Özkan’a 7. Galerideki arabaların 8 ’i beyaz, di-


10 17
verdi. Murat’a misketlerin kaçta kaçı ğerleri siyahtır. Siyah arabalar tüm
kaldı? arabaların kaçta kaçıdır?

10 4 6 17 8 9
10 10 10 17 17 17

4. Mehmet kağıdın 9 ’unu maviye, geri 8. Ömer hikaye kitabının 14 ’ünü okudu.
15 20
kalanını yeşile boyadı. Yeşile boyadığı Okumadığı bölüm tüm kitabın kaçta
alan kağıdın kaçta kaçıdır? kaçıdır?

15 9 6 20 14 6
15 15 15 20 20 20

43
9. Tahtadaki tebeşirlerin 4 ’ü mavi, 13. Erdal soruların 19 ’unu doğru, 6
15 35 35
3 ’ü yeşil, diğerleri beyazdır. Beyaz ’sını yanlış yaptı. Gerisini boş bırak-
15
tebeşirler tüm tebeşirlerin kaçta kaçıdır? tı. Boş bıraktığı sorular tüm soruların
kaçta kaçıdır?
15 4 3 8
15 15 15 15 35 19 6 10
35 35 35 35

10. Erdi bir günün 3 ’ünü oynayarak, 14.Limonatanın 7 ’sini Özgür, 15 ’ini
24 40 40
10 ’unu uyuyarak, geriye kalanını da Aysel, geriye kalanını Orhan içti. Or-
24
okulda geçirmektedir. Erdi’nin okulda han limonatanın kaçta kaçını içti?
geçirdiği süre bir günün kaçta kaçıdır?
40 15 7 18
40 40 40 40
24 10 3 11
24 24 24 24

11. Yumurtaların 14 ’ü satıldı, 3 ’ü kırıl- 15. Hülya kitabının 20 sayfasını okudu.


25 25
dı. Geriye kalanlar tüm yumurtaların Hülya’nın okuduğu bölüm kitabın

kaçta kaçıdır? 1 ’idir. Kitap toplam kaç sayfadır?


5

25 14 3 8 20 x 5 = 100
25 25 25 25

12. Annem dolaptaki sütün 18 ’ini pas- 16. Emine teyzem ineğinden sağdığı 50
30
tada, 7 ’sini dondurmada kullandı. litre sütün 1 ’i ile yoğurt, 3 ’ü ile
30 10 10
Kalan süt, tüm sütün kaçta kaçıdır? yağ yaptı. Geriye kaç litre süt kaldı?

50 10 = 5 5 x 3 = 15
30 18 7 5
30 30 30 30 15 + 5 = 20 50 - 20 = 30

44
Değerlendirme - 3

1. “ 3 + 6 = .......” 5. “ 9 - 5 = .......”
10 10 12 12
Yukarıdaki toplama işleminin sonucu Yukarıdaki çıkarma işleminin sonucu
aşağıdakilerden hangisidir? aşağıdakilerden hangisidir?

A. 9 B. 9 C. 1 D. 10 A. 4 B. 4 C. 3 D. 5
20 10 10 9 12 0 12 12

2. 0 1

Yukarıda ifade edilen işlem aşağıdaki-


lerden hangisidir? 6.

A. 5 + 9 = 1 B. 5 + 4 =1
9 9 9 9
Yukarıda ifade edilen işlem hangisidir?
C. 5 + 4 = 9 D. 5 + 4 = 9
5 4 9 A. 5 - 1 = 1
6 6 6

B. 5 + 1 = 6
3. 6 6 12
0 1 2
C. 6 - 1 = 5
6 6 6
Yukarıda ifade edilen işlem aşağıdaki-
lerden hangisidir? D. 6 - 5 = 1
6 6 5
A. 5 + 7 = 12 B. 1 + 2 = 3
5 5 5 5 5
C. 1 + 7 = 1 7 D . 5 + 3 = 8
5 5 5 5 5

7. “ 3 + 5 .......”
4. “ 7 + 8 + 5 = .......” 10 10
10 10 10 Yukarıdaki ifadenin doğru olabilmesi
Yukarıdaki toplama işleminin sonucu için noktalı yere gelebilecek en küçük
aşağıdakilerden hangisidir? kesir kaçtır?
A. 20 B. 1 C. 2 D. 30 A. 7 B. 8 C. 9 D. 10
30 20 10 10 10 10
45
8. Pazar günü yapılan basket maçında atı- 11. Okulumuzdaki 130 öğrencinin 4 ’ü
13
lan basketlerin 5 ’ini Ufuk, 4 ’ünü muz, 8 ‘i çilek, diğerleri elma sev-
12 12 13
Nuri attı. İki arkadaş tüm basketlerin diklerini söylediler. Elma sevenler kaç
kaçta kaçını attı? kişidir?
A. 3 B. 9 C. 10 D. 12 A. 10 B
. 13 C. 26 D. 52
12 12 12 12

9. Mahallede aramızda yaptığımız maç- 12. Furkan poşetteki çubuk krakerlerin

ta rakip takıma 40 gol attık. Gollerin 4 ‘ünü yedi. Poşette 7 çubuk kraker
5
16’sını Alper attı. Geriye kalan golle- kaldı. Poşette Furkan yemeden önce

rin 2 ’sini Adem, 5 ’ini Mert, diğer kaç kraker vardı?


8 8
golleri de Uğur attı. Uğur kaç gol A. 14 B. 31 C. 28 D. 35
attı?

A. 3 B. 8 C. 16 D. 24

13. Murat misketlerin 8 ’ini arkadaşı-


10
10. Semra bir günün 2 ’sini uyuyarak, na verdi. Murat’a 30 misket kaldı.
6
1 ’ini okulda geri kalanını oyun oy- Murat’ın arkadaşına misket vermeden
6
nayarak geçiriyor. Semra’nın oyuna önce kaç misketi vardı?
harcadığı süre kaç saattir? A. 15 B. 45
A. 4 B. 6 C. 12 D. 16 C. 120 D. 150
46
Saat - Dakika İlişkisi

A. Aşağıdaki açıklamaları okuyalım. Dönüşümleri yapalım.

a. b.
1 saat kaç dk’dır? 2 saat kaç dk’dır?

1 saat kaç
1 6 0 6 0 2 6 0 1 2 0
dakikadır?

c. d. e.
3 saat kaç dk’dır? 4 saat kaç dk’dır? 5 saat kaç dk’dır?

3 6 0 1 8 0 4 6 0 2 4 0 5 6 0 3 0 0

f. g. h.
6 saat kaç dk’dır? 7 saat kaç dk’dır? 8 saat kaç dk’dır?

6 6 0 3 6 0 7 6 0 4 2 0 8 6 0 4 8 0

ı. i.
9 saat kaç dk’dır? 10 saat kaç dk’dır?

9 6 0 5 4 0 1 0 6 0 6 0 0
1 saat
6 0
j. k. dakikadır.
20 saat kaç dk’dır? 30 saat kaç dk’dır?

2 0 6 0 1 2 0 0 3 0 6 0 1 8 0 0

47
B. Aşağıda saat ve dakika olarak verilen zamanları dakika olarak yazalım.

a. 1 saat 15 dk b. 1 saat 20 dk c. 1 saat 50 dk

60 dk
........... 15 dk
........... 60
........... 20
........... 60
........... 50
...........

75 dk
........................ 80
........................ 110
........................

d. 2 saat 10 dk e. 2 saat 15 dk f. 2 saat 50 dk

120
........... 10
........... 120
........... 15
........... 120
........... 50
...........

130
........................ 135
........................ 170
........................

g. 3 saat 30 dk h. 4 saat 40 dk ı. 5 saat 45 dk

180
........... 30
........... 240
........... 40
........... 300
........... 45
...........

210
........................ 280
........................ 345
........................

i. 6 saat 35 dk j. 7 saat 30 dk k. 8 saat 20 dk

360
........... 35
........... 420
........... 30
........... 480
........... 20
...........

395
........................ 450
........................ 500
........................
48
Saat - Dakika İlişkisi

A. Aşağıda dakika olarak verilen zamanları saate dönüştürelim.

a. b.
60 dk kaç saattir? 120 dk kaç saattir?

60 60 = 1 120 2
60 = ........

Dakikayı
saate dönüş-
türürken ne c. d.
yapmalıyım? 180 dk kaç saattir? 240 dk kaç saattir?

180 60 = 3 240 60 = 4

e. f. g.
300 dk kaç saattir? 360 dk kaç saattir? 420 dk kaç saattir?

300 60 = 5 360 60 = 6 420 60 = 7

h. ı.
480 dk kaç saattir? 540 dk kaç saattir? 60 dakika 1 saat
olduğu için 6 0 ’a
480 60 = 8 540 60 = 9
bölmelisin.

i. j.
600 dk kaç saattir? 780 dk kaç saattir?

600 60 = 10 780 60 = 13

49
B. Aşağıdaki açıklamaları dikkatlice okuyalım. Dakika olarak verilmiş olan zamanları
saat ve dakika olarak yazalım.

75 dk kaç 7 5 60 Bölüm saati,


75 ’i 60 ’a
saat ve - 60 1 kalan dakikayı
bölmeliyiz. 15
dk’dir? gösterir.

a. b. c. d.
80 dakika, kaç 100 dakika, kaç 130 dakika, kaç 150 dakika, kaç
saat ve dk’dir? saat ve dk’dir? saat ve dk’dir? saat ve dk’dir?

80 60 100 60 130 60 150 60


60 1 60 1 120 2 120 2
20 40 10 30
1 saat 20 dk 1 saat 40 dk 2 saat 10 dk 2 saat 30 dk

e. f. g. h.
200 dakika, kaç 250 dakika, kaç 280 dakika, kaç 325 dakika, kaç
saat ve dk’dir? saat ve dk’dir? saat ve dk’dir? saat ve dk’dir?

200 60 250 60 280 60 325 60


180 3 240 4 240 4 300 5
20 10 40 25
3 saat 20 dk 4 saat 10 dk 4 saat 40 dk 5 saat 25 dk

ı. i. j. k.
375 dakika, kaç 400 dakika, kaç 465 dakika, kaç 525 dakika, kaç
saat ve dk’dir? saat ve dk’dir? saat ve dk’dir? saat ve dk’dir?

375 60 400 60 465 60 525 60


360 6 360 6 420 7 480 8
15 40 45 45
6 saat 15 dk 6 saat 40 dk 7 saat 45 dk 8 saat 45 dk

50
Dakika - Saniye İlişkisi

A. Aşağıda dakika ve saniye olarak verilmiş olan zamanları saniye olarak yazalım.

a. b. c.
2 dakika 25 saniye 2 dakika 50 saniye 3 dakika 10 saniye

2 x 60 = 120 2 x 60 = 120 3 x 60 = 180

120 + 25 = 145 120 + 50 = 170 180 + 10 = 190

d. e. f.
3 dakika 40 saniye 4 dakika 5 saniye 4 dakika 35 saniye

3 x 60 = 180 4 x 60 = 240 4 x 60 = 240

180 + 40 = 220 240 + 5 = 245 240 + 35 = 275

g. h. ı.
5 dakika 20 saniye 5 dakika 50 saniye 6 dakika 10 saniye

5 x 60 = 300 5 x 60 = 300 6 x 60 = 360

300 + 20 = 320 300 + 50 = 350 360 + 10 = 370

i. j. k.
6 dakika 40 saniye 7 dakika 45 saniye 8 dakika 25 saniye

6 x 60 = 360 7 x 60 = 420 8 x 60 = 480

360 + 40 = 400 420 + 45 = 465 480 + 25 = 505

l. m. n.
9 dakika 50 saniye 10 dakika 20 saniye 10 dakika 35 saniye

9 x 60 = 540 10 x 60 = 600 10 x 60 = 600

540 + 50 = 590 600 + 20 = 620 600 + 35 = 635

51
B. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.
1. 2.
Reyhan kitaptaki metni 130 sa- Oktay 500 metreyi 150 saniyede
niyede okudu. Reyhan metni kaç koştu. Oktay 500 metreyi kaç da-
dakika ve saniyede okudu? kika ve saniyede koştu?

130 60 150 60
120 2 120 2
10 30
2 dakika 10 saniye 2 dakika 30 saniye

3. 4.
Enver 200 saniyede kantinden sı- Dinlediğim şarkı 270 saniye sür-
nıfa çıktı. Enver, kantinden sınıfa dü. Dinlediğim şarkı kaç dakika ve
kaç dakika ve saniyede çıktı? saniye sürdü?

200 60 270 60
180 3 240 4
20 30
3 dakika 20 saniye 4 dakika 30 saniye

5. 6.
Çetin odasını 4 dakikanın 30 sa- Alarm çalınca okulu 5 dakikanın
niye altında topladı. Çetin odasını 40 saniye altında boşaltık. Okulu
kaç dakika ve saniyede topladı? kaç dakika ve saniyede boşalttık?

4 x 60 = 240 5 x 60 = 300
240 - 30 = 210 300 - 40 = 260
210 60 260 60
180 3 240 4
30 3 dakika 30 saniye 20 4 dakika 20 saniye

52
Saat - Gün - Hafta

A. Tahterevalliler dengededir. İşlem yaparak noktalı yerlere uygun sayıları yazalım.

1 gün 24 saat
....... 2 gün 48 saat
.......

1 gün 24 saattir. 2 x 24 = 48

3 gün 72 saat
....... 4 gün 96 saat
.......

3 x 24 = 72 4 x 24 = 96

5 gün 120 saat


....... 10 gün 240
....... saat

5 x 24 = 120 10 x 24 = 240

1 gün 2 gün
32 saat
....... 58 saat
.......
8 saat 10 saat

24 + 8 = 32 48 + 10 = 58
3 gün 84 saat 4 gün 102 saat
....... .......
12 saat 6 saat

72 + 12 = 84 96 + 6 = 102

5 gün 135 saat 10 gün 260


....... ....... saat
15 saat 20 saat

120 + 15 = 135 240 + 20 = 260


53
B. Tahterevalliler dengededir. İşlem yaparak noktalı yerlere uygun sayıları yazalım.

1 hafta 7 gündür
...... 2 hafta 14 gündür
......

4 hafta 28 gündür
...... 6 hafta 42 gündür
......

3 hafta 5 hafta
2 gün 23 gündür
...... 6 gün 41 gündür
......

10 hafta 20 hafta
5 gün 75 gündür
...... 4 gün 144
...... gündür

C. Aşağıdaki takvimi inceleyelim. Soruları cevaplandıralım.

Ş U B AT 1. Şubat ayı kaç gündür? 2 8


Çarşamba

Cumartesi
Perşembe
Pazartesi

2. Şubat ayı kaç haftadır? 4


Cuma

Pazar
Salı

3. Şubat ayında kaç çarşamba vardır? 4


30 31 1 2 3 4 5
4. Şubat ayında tatil günlerinin toplamı
6 7 8 9 10 11 12 kaçtır? 8
13 14 15 16 17 18 19
5. Oğuz ayın 8’inde evden ayrıldı ve bir
20 21 22 23 24 25 26 hafta sonra eve döndü. Oğuz ayın ka-
27 28 1 2 3 4 5 çında eve döndü? 1 5

54
Yıl - Ay - Hafta

A. Aşağıdaki ifadeleri okuyalım. Noktalı yerlere uygun ifadeleri yazalım.

Bir yıl 365 6 saattir.


....... gün .......
28 29 24 saattir.
Bir gün .......

6 7 7 gündür.
Bir hafta .......

12 aydır.
Bir yıl .......
365 52
28 gündür.
Şubat ayı .......
4 12 52 haftadır.
Bir yıl .......

24 3 4 yılda bir .......


Şubat ayı ....... 29 gün çeker.

31 gündür.
Ocak ayı .......
31 30
30 gündür.
Eylül ayı gibi bazı aylar .......

B. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.

a. b. c.
3 yıl kaç aydır? 5 yıl kaç aydır? 10 yıl kaç aydır?

12 x 3 = 36 5 x 12 = 60 10 x 12 = 120

d. e. f.
Dedem 30 ay asker- Babamın emekli ol- Efe 72 ay önce doğ-
lik yaptı. Dedem kaç yıl masına 40 ay kaldı. du. Efe kaç yıl önce
Babamın emekliliğine kaç
kaç ay askerlik yaptı? doğdu?
yıl kaç ay kaldı?
30 12 40 12
24 2 36 3 72 12 = 6
6 4
2 yıl 6 ay 3 yıl 4 ay

55
C. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.

1. 2. 3.
Bir yıl kaç gün, kaç İki yıl kaç gün, kaç Üç yıl kaç gün, kaç
saattir? saattir? saattir?

365 gün 6 saat 730 gün 12 saat 1095 gün 18 saat

4.
Dört yıl kaç gündür?

3 6 5 gün 6 saattir.

x 4
1 4 6 0 gün 2 4 saat Artık Yıl

D. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. Bir yıl kaç hafta ve gündür? 2. İlk günü pazartesi olan 2014 yılında
A. 52 hafta 1 gün toplam kaç pazartesi vardır?
B. 52 hafta 2 gün A. 12 B. 30 C. 52 D. 53
C. 52 hafta 3 gün
D. 52 hafta 5 gün
3.
Bu yıl Atatürk’ün doğumunun ka- 4.
Bu yıl cumhuriyetin ilanının kaçıncı
çıncı yıl dönümüdür? yıl dönümüdür?
2020 - 1881 = 139 2020 - 1923 = 97

5.
Bu yıl TBMM’nin açılışının kaçıncı yıl 6. Bu yıl Atatürk’ün ölümünün kaçıncı
dönümüdür? yıl dönümüdür?
2020 - 1920 = 100 2020 - 1938 = 82

56
Problem Çözelim

ATATÜRK İLKOKULU 5. Nergis 1 sayfayı ortalama 40 sani-

1. dersin başlama saati: 08.30 yede okuyor. Nergis 15 sayfalık bir

Ders süresi: 40 dk kitabı yaklaşık olarak kaç dakikada

Teneffüs: 15 dk okur?
15 x 40 = 600 saniye
1. Birinci dersten çıkış zili saat kaçta
600 60 = 10 dakika
çalar?
6. Sınıfımızın yazıcısı 5 saniyede bir çıktı
8 : 30
40 verebilmektedir. Yazıcımızdan 2 da-
9 : 10
kikada kaç çıktı alabiliriz?
2 x 60 = 120 saniye
2. İkinci ders saat kaçta başlar?
120 5 = 24 adet çıktı verir
9 : 10
15
9 : 25 7. İtfaiye, çıkan yangının ardından 8 da-
kika sonra olay yerine ulaştı. İtfaiye-
3. Gün boyu 5 teneffüs yapıldığına göre nin olay yerine ulaşması kaç saniye
teneffüslerin toplamı kaç saat ve da- sürdü?
kikadır? 8 x 60 = 480 saniye sürmüştür
15 x 5 = 75 75 60
60 1
15
8. Saat 8.05’te evden çıkan Ali 8.17’de
1 saat 15 dakika
durağa vardı. Ali’nin durağa varması
4. Gün boyu 6 ders yapıldığına göre
kaç saniye sürdü?
derslerin toplamı kaç saattir?
8 : 17 12 x 60 = 720 saniye
6 x 40 = 240 dakika 8 : 05
0 : 12
240 60 = 4 saat

57
14.
Yarışmacılar Süre
10:59:25

Bahadır 2 dk 40 sn Yukarıdaki saatin 11.00 olmasına kaç

Haydar 130 sn saniye vardır?


11 : 59 : 60
Ömer 2 dk 25 sn 10 : 59 : 25 35 saniye
0 : 0 : 35
Deniz 195 sn

9. Bahadır ile Haydar arasındaki fark 15.


11:57:45
kaç saniyedir?
Yukarıdaki saatin 12.00 olmasına kaç
Bahadır: 2 x 60 = 120 + 40 = 160
Haydar: 130 dakika ve saniye vardır?
160 - 130 = 30 saniye Haydar öndedir.
11 : 59 : 60
10. Ömer ile Deniz arasındaki fark kaç 11 : 57 : 45 2 dakika 15 saniye
0 : 2 : 15
saniyedir?
Ömer: 2 x 60 = 120 + 25 = 145 16.
Deniz: 195 09:00:00
195 - 145 = 50 saniye Ömer öndedir.
Yukarıdaki saatin 300 saniye öncesin-
11. Hangi yarışmacı 1. olmuştur?
Bahadır: 160 saniye de zil çaldı. Zil çaldığında saat kaçtı?
Haydar: 130 saniye
Ömer: 145 saniye 300 60 = 5 dakika 8 : 60
Deniz: 195 saniye : 05
Haydar 130 saniye ile birinci olmuştur. 8 : 55
8 : 55
12. Hangi yarışmacı 4. olmuştur? 17.
13:53:00
Deniz 195 saniye ile 4. olmuştur.
Yukarıdaki saatte başlayan reklamlar
600 saniye sürdü. Reklamlar saat
13. Haydar yarışmayı 3 dakikanın kaç sa-
kaçta bitti?
niye altında tamamlamıştır?
600 60 = 10 dakika 13 : 53
3 x 60 = 180 : 10
13 : 43
180 - 130 = 50 saniye 13 : 43

58
Problem Çözelim

1. Günde 70 ütünün üretildiği fabrika- 5. Çeyrek saatte 35 soru çözen Aykut


da 2 haftada kaç ütü üretilir? bir saatte kaç soru çözer?
2 x 7 = 14 gün 35 x 4 = 140 soru çözer.
14 x 70 = 980 ütü üretilir.

2. Bir jet uçağı saniyede 250 metre yol 6. Fatih 19.30’da proje ödevine başla-
gitmektedir. Aynı jet uçağı dakikada dı. 130 dakika sonra projesini bitirdi.
kaç metre yol gider? Proje bittiğinde saat kaçtı?
1 dakika = 60 saniye 130 60 2 saat 10 dakika
120 2
250 x 60 = 15000 metre yol gider. 10
19 : 30
2 : 10
21 : 40 ’da ödevi biter.
3. Ayda 64 otomobilin üretildiği bir 7. Haftada 15 çelik kapının üretildiği
fabrikada bir buçuk ayda kaç oto- fabrikada 2 yılda kaç çelik kapı üre-
mobil üretilir? tilir?
64 2 = 32 1 yıl = 52 hafta
64 + 32 = 96 araba üretilir. 2 yıl = 52 x 2 = 104 hafta
15 x 104 = 1575 çelik kapı üretilir.

4. İlkbahar mevsimini oluşturan ayların 8. Dakikada 35 şişenin kapaklandığı bir


toplamı kaç gündür? tesiste yarım saatte kaç şişe kapak-
Mart: 31 lanır?
Nisan: 30
Mayıs: 31 Yarım saat = 30 dakika
31 + 30 + 31 = 92 gün 35 x 30 = 1050 şişe kapaklanır.

59
9. Turgut 10 dakika çalışınca 2 TL ücret 13.
ödenmektedir. Turgut 3 saat çalışın-
Atatürk müzesi yukarıda belirtilen sa-
ca kaç lira ücret alacaktır?
atte açılmaktadır. Gökhan 35 dakika
2 x 6 = 12 TL bir saatlik ücret
önce müzenin önündeydi. Gökhan
12 x 3 = 38 TL üç saatlik ücret
müzeye saat kaçta geldi?
9 : 25
10. “Tarkan’ın saati gerçek saatten 7 da- : 35
8 : 50
kika geridir. Uğur’un saati ise gerçek
saatten 5 dakika ileridir.”
14.Aynı saatte uyuyan iki kardeşten Si-
Uğur’un saati 10.08’i gösterirken
nan 7.40’ta, Burak 6.50’de uyandı.
Tarkan’ın saati kaçı gösterir?
Kardeşlerden hangisi ne kadar fazla
5 + 7 = 12 10 : 08
: 12 uyumuştur?
9 : 56
6 : 100
9 : 56 6 : 50
0 : 50
11. Saat 13.40’ta Rize’den yola çıkan Ha-
Sinan 50 dakika fazla uyumuştur.
kan 75 dakika sonra Trabzon’a var-
15. Okullar arası yapılan 1000 m’lik koşu
mıştır. Hakan saat kaçta Trabzon’a
yarışmasında Selim 2 dk 15 sn, Uğur
varmıştır?
140 sn, Fırat 2 dk, Gökhan 110 sn’lik
75 60 13 : 40
60 1 1 : 15 dereceler yaptı. Bu sürelere göre ya-
14 : 55
15
rışmayı hangi öğreci kazanmıştır?
14 : 55
Selim 135 sn
: .............
12. Bir yılın 1 ’i kaç gündür?
5 Uğur 140 sn
: .............
1 yıl = 365 gün
Fırat 120 sn
: .............
365 5 = 73 gün
110 sn
Gökhan : .............
Yarışmayı 110 saniye ile Gökhan kazanmıştır.
60
Sütun Grafiği

A. Aşağıdaki sütun grafiğini inceleyelim. Soruları cevaplandıralım.


Ekmek Sayısı
70
60
50
40
30
20
10
Günler
0
Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Cumartesi Pazar

1. Bakkalda haftanın hangi günleri en 5. Hafta sonu satılan ekmek sayısı


çok ve en az ekmek satılmıştır? kaçtır?
Perşembe
En az satılan gün : .......................... 35 + 25 = 60
Pazar
En çok satılan gün : ..........................
6. Haftanın hangi günleri eşit sayıda
2. Pazartesi ve perşembe günleri satı- ekmek satılmıştır?
lan ekmek sayısı kaçtır? Çarşamba, cuma
Günler : ...........................................
40
Pazartesi : ..........
65
Perşembe : ..........
7. Hafta içi satılan ekmek sayısı, hafta
3. Haftanın ilk üç günü satılan ekmek sonu satılandan kaç fazladır?
sayısı kaçtır? 260 - 60 = 200
40 + 55 + 50 = 145
4. Salı günü satılan ekmek sayısı pazar 8. Haftada toplam kaç ekmek satılmıştır?
gününden kaç fazladır? 40 + 55 + 50 + 65 + 50 + 35 + 25 = 320
55 - 25 = 30

61
B. Aşağıdaki sütun grafiğini inceleyelim. Soruları cevaplandıralım.

Boy Uzunluğu (cm)


180

150

120

90

60

30
Çocuklar
0
Ufuk Arzu Mete Erdi Sema

1. En uzun ve en kısa çocuklar kimlerdir? 5. Erdi, 2 metreden ne kadar kısadır?


Arzu
En uzun çocuk : .......................... 200 - 140 = 60
En kısa çocuk Mete
: ..........................

6. Hangi çocukların uzunlukları topla-


mı 2 m 50 cm’dir?
Arzu ve Mete
2. Arzu, Mete’den kaç cm uzundur?
150 - 100 = 50 7. Erkekleri uzunluklarına göre kısa-
dan uzuna doğru sembol kullana-
3. Kızların uzunlukları toplamı kaç
rak sıralayalım.
cm’dir?
Mete < Ufuk < Erdi
150 + 110 = 260

4. Erkeklerin uzunlukları toplamı kaç 8. Ufuk ile Erdi’nin uzunlukları toplamı


cm’dir? kaç m ve cm’dir?
120 + 100 + 140 = 360 120 + 140 = 260

62
Sütun Grafiği Oluşturalım

A. Aşağıdaki çetele tablosunu inceleye- B. Aşağıdaki sıklık tablosunu inceleyelim.


lim. Sıklık tablosunu dolduralım. Sü- Çetele tablosunu dolduralım. Sütun
tun grafiğini oluşturalım, sütunları grafiğini oluşturalım.
farklı renkte boyayalım.

ÇETELE TABLOSU SIKLIK TABLOSU


SINIFLAR ÖĞRENCİ SAYISI HAYVANLAR HAYVAN SAYISI
4-A İnek 16
4-B Keçi 20
4-C Deve 8
4-D Koyun 12

SIKLIK TABLOSU ÇETELE TABLOSU

SINIFLAR ÖĞRENCİ SAYISI HAYVANLAR HAYVAN SAYISI


4-A 25
........... İnek
4-B 30
........... Keçi
4-C 25
........... Deve
4-D 20
........... Koyun

SÜTUN GRAFİĞİ SÜTUN GRAFİĞİ


Öğrenci Sayısı Hayvan Sayısı

30 20

25 16

20 12

15 8

10 4
Sınıflar Hayvanlar
0 0 inek keçi deve koyun
4-A 4-B 4-C 4-D

63
C. Aşağıdaki sıklık tablosuna göre sütun D. Aşağıdaki sıklık tablosuna göre sütun
grafiğini oluşturalım. Sütunları farklı grafiği oluşturulmuştur. Grafikteki
renkte boyayalım. yerlere uygun sayıları ve meyve isim-
(Cetvel kullanabilirsiniz) lerini yazalım.
EN ÇOK KULLANILAN EN ÇOK SEVİLEN
KALEM SIKLIK TABLOSU MEYVE SIKLIK TABLOSU

Kalem
Kalem Kullanan Öğrenci
Kullanan Meyveler
Meyveler Seven
Seven Çocuk Sayısı
Çocuk Sayısı
Çeşidi
Çeşidi SayısıSayısı
Öğrenci muz
muz 15
pilot
pilot 10 çilek 21
simli
simli 8 elma
elma 9
kurşun
kurşun 18 armut
armut 12
tükenmez
tükenmez 4 nar
nar 21
kırmızı
kırmızı 14 erik 6

Öğrenci Sayısı Çocuk Sayısı


22
27
.......
20
24
.......
18

16 21
.......

14 18
.......

12 15
.......
10
12
.......
8
9
.......
6
6
.......
4

2 Kalem
3
.......
Çeşidi Meyveler
0 0
ot li n ızı ez erik
......... elma
......... muz
......... çilek
......... armut
......... nar
.........
pil sim rşu ırm nm
ku k ke

64
Sütun Grafiğini Yorumlayalım

A. Aşağıdaki grafiği inceleyelim. Soruları B. Aşağıdaki grafiği inceleyelim. Soruları


işlem yaparak cevaplandıralım. işlem yaparak cevaplandıralım.

Yaşları Satılan Ürün Sayısı

15 25

12 20

9 15

6 10

3 5
İsimleri Ürün
0 0
Ali Cem Oya Cenk silgi cetvel kalem defter
1. Oya, Ali'den kaç yaş küçüktür? 1. En az satılan ürünle, en çok satı-
lan ürünlerin toplamı kaçtır?
15 - 9 = 6 25 + 10 = 35

2. Kırtasiyede satılan toplam ürün


2. Cenk, Oya ve Cem'in yaşları top- sayısı kaçtır?
lamı kaçtır?
15 + 10 + 25 + 20 = 70
12 + 9 + 6 = 27
3. Silginin tanesi 3 TL'den satıldı. Sil-
ginin satışından elde edilen para kaç
3. Cem ile Ali'nin 4 yıl önceki yaşları TL'dir?
toplamı kaçtır?
3 x 15 = 45
6-4=2 15 - 4 = 11
11 + 2 = 13 4. Kırtasiyeci defterin tanesini 3
TL'den alıp 5 TL'ye sattı. Kırtasi-
4. Kardeşlerin 3 yıl sonra yaşları yeci defter satışından kaç TL kâr
toplam kaç olacaktır? elde etti?
15 + 6 + 9 + 12 = 42 3 x 20 = 60 5 x 20 = 100
3 x 4 = 12 42 + 12 = 54 100 - 60 = 40
65
C. Aşağıdaki sütun grafiğini yorumlayalım. Soruları cevaplandıralım.
Grafik: Murat’ın bayramda aldığı harçlık grafiği
TL
60
52
44
36
28
20
12
Harçlık
4 Verenler
0
baba anne dede nine hala dayı
1. En az harçlık veren kimdir?
7. Aşağıdaki ifadeler doğruysa “D”,
Nine yanlışsa “Y” yazalım.
2. En fazla harçlık veren kimdir? Y Dayısı 28 TL harçlık vermiştir.
(......)
Dede Y Annesi, ninesinden daha az
(......)
3. Dedesi, ninesinden kaç TL fazla harç- harçlık vermiştir.
lık vermiştir?
Y Dayı ile halanın verdiği harçlık-
(......)
40 - 16 = 24 ların toplamı, anne ile ninenin
4. Bayanların verdiği harçlık toplamı verdiği harçlıkların toplamından
kaç TL’dir azdır.
20 + 16 + 20 = 56 D Dedesinin verdiği harçlık, anne-
(......)
5. Bayların verdiği harçlık toplamı kaç sinin verdiği harçlığın iki katıdır.
TL’dir?
D En fazla harçlığı dedesi vermiştir.
(......)
32 + 40 + 24 = 96
D Anne ile hala aynı miktarda
(......)
6. Murat bayramda kaç TL harçlık almıştır? harçlık vermiştir.

32 + 20 + 40 + 16 + 20 + 24 = 152 Y Murat’ı en çok dedesi sevmektedir.


(......)
D Babası 32 TL harçlık vermiştir.
(......)
66
Verilerin Farklı Gösterilmesi

A. Aşağıdaki nesne grafiğini inceleyelim. Soruları cevaplandıralım.


Ürünlerin Sayısı

Ürünler
Kalem Silgi Kalemtıraş Ataş Makas Yapıştırıcı Cetvel
Not : Her resim “20” ürünü göstermektedir
1. Mağazada kaç adet silgi vardır? 5. Yapıştırıcının tanesi 7 TL’dir. Yapış-
6 x 20 = 120 tırıcıların toplamı kaç TL tutar?
6 x 20 = 120
2. Mağazadaki ataşlarla, cetvellerin 120 x 7 = 840
toplam sayısı kaçtır? 6. Cetvellerin 40 tanesi 4 TL’den,
6 x 20 = 120 5 x 20 = 100 gerisi 5 TL’den satılırsa ne kadar
100 + 120 = 220
kazanç sağlanır?
3. Mağazadaki kalemler, makaslardan
40 x 4 = 160 60 x 5 = 300
kaç fazladır? 300 + 160 = 460
5 x 20 = 100 7 x 20 = 140 7. Mağazaya 60 tane daha makas
140 - 100 = 40
4. Kalemtıraşların 87’si satılırsa geriye gelirse grafiğe kaç makas resmi ek-
kaç kalemtıraş kalır? lememiz gerekir?
7 x 20 = 140 60 20 = 3
140 - 87 = 53

67
B. Aşağıdaki şekil grafiğini inceleyelim. Soruları cevaplandıralım.

Ürünlerin Fiyatı

Ürünler
Kazak Şapka Eldiven Pantolon Atkı Mont

Not : Her şekil 7 TL’yi ifade etmektedir.


1. Kazak ile şapkanın toplam fiyatı kaç 5. Erdem iki atkı, üç eldiven alırsa kaç
TL’dir? TL öder?
7 x 5 = 35 7 x 4 = 28 21 x 2 = 42 14 x 3 = 42
35 + 25 = 63
42 + 42 = 84
2. Pantolon ile atkının toplam fiyatı
6. Mağazada salı günü 5 şapka satıldı.
kaç TL’dir?
Satılan şapkaların toplam tutarı kaç
7 x 7 = 49 7 x 3 = 21
TL’dir?
49 + 21 = 70
28 x 5 = 140
3. Mont, eldivenden kaç TL pahalıdır?
7 x 8 = 56 7 x 2 = 14
35 - 14 = 42 7. Emrah Bey mont aldı ve satıcıya
4. Pantolonun fiyatında 14 TL indirim 200 TL verdi. Ne kadar para üstü
yapılırsa fiyatı kaç TL olur? almalıdır?
7 x 5 = 35 200 - 56 = 144
35 - 14 = 21

68
Verilerin Farklı Gösterilmesi

A. Aşağıdaki sütun grafiğini inceleyelim. Soruları cevaplandıralım.

Kişi Sayısı
200

160

120

80

40

0
Spor Türü
ol

bol

nis

m
tbo

tbo
ntb

etiz
Te
ley
Fu

ske
He

Atl
Vo

Ba

1. Hentbol ve voleybol kursunu seçen- 4. Futbol kursuna gelenlerin 1 ’i kaç


4
ler toplam kaç kişidir? kişidir?

80 + 120 = 200 200 4 = 50

2. Basketbol kursunu seçenler atletiz- 5. Basketbol kursuna gelenlerin 3 ’ü


5
mi seçenlerden kaç fazladır? kaç kişidir?
140 - 60 = 80 140 5 = 28
28 x 3 = 84
3. Tenisi seçenlerin yarısı kursa gel- 6. Hentbol kursuna gelenlerin 1 ’i bir
8
medi. Tenis kursuna gelenler kaç ay sonra basketbol kursuna geçti.
kişidir? Basketbol kursunda kaç öğrenci oldu?
100 2 = 50 80 8 = 10
140 + 10 = 150
69
B. Aşağıdaki sütun grafiğini verilen bilgiler doğrultusunda oluşturalım. Sütunları
farklı renklerde boyayalım. (Cetvel kullanabilirsiniz.)
Meyvelerin Sayısı
60

50

40

30

20

10
Meyveler
0
vun

al

t
mu
rpu

Elm
tak
Ka

Ar
Ka

Por

1. Manavda 25 adet kavun vardır. 4. Elmaların sayısı, portakalların sayı-


sının 3 katıdır.
20 x 3 = 60
2. Karpuzların sayısı, kavunların sayı-
sından 15 fazladır.
5. Armutlar, elmaların 3 ’ü kadardır.
25 + 15 = 40 6
60 6 = 10
3. Portakalların sayısı, karpuzların ya- 10 x 3 = 30
rısı kadardır.
6. Elmalar, kavunlardan kaç fazladır?
40 2 = 20
60 - 25 = 35

70
Ünite Değerlendirmesi - 1

1. 5.
Aşağıdaki kesirlerden en küçük olan
hangisidir?
Boyalı kısımları ifade eden kesir
A. 1 B. 1 C. 1 D. 1
hangisidir? 4 8 2 10
A. 6 B. 9 C. 9 D. 9
9 9 6 12
6.
Aşağıdaki kesirlerden en büyük olan
hangisidir?
2.
A. 4 B. 1 C. 5 D. 7
9 9 9 9
Modelle gösterilmiş olan kesir
hangisidir?
A. 1 3 B. 2 3 C. 3 3 D. 3 5
5 5 5 3 7.
8 A
12 12

3. 0 A 1 İfadesinin doğru olabilmesi için A ye-


“A” noktasına karşılık gelen kesir rine hangisi gelmelidir?
hangisidir? A. 2 B. 4 C. 8 D. 9
A. 5 B. 6 C. 5 D. 6
7 7 6 8

8.
1
B 3 A
4. 0 1 2 20

“B” noktasına karşılık gelen kesir İfadesinin doğru olabilmesi için A ye-
hangisidir? rine hangi kesir gelmelidir?
A. 1 B. 1 C. 2 D. 2 A. 1 B. 1 C. 1 D. 1
1 2 2 3
3 3 3 3 3 25 10 15

71
9. I. 2 II. 3 13. Hande tabaktaki çileklerin 3 ’ünü
7 5 7
yedi. Tabakta kalan çilekler, tüm çi-
III. 8 IV. 3
9 8 leklerin kaçta kaçıdır?
Kesirlerinden hangileri yarımdan A. 1 B. 2 C. 4 D. 5
7 7 7 7
küçüktür?
A. I - IV B. II - III C. I - III D. II - IV

14. Teyzem poşetteki cevizlerin 1 ’ini


10. I. 12 II. 14 8
15 10 bana, 2 ’sini ablama verdi. Poşette
8
III. 3 IV. 5 tüm cevizlerin kaçta kaçı kaldı?
2 20
A. 3 B. 4 C. 5 D. 7
Kesirlerinden hangileri 1’den büyüktür? 8 8 8 8

A. I - II B. I - IV C. II - III D. III - IV

11. 15. Serhat bayramda biriktirdiği 75 TL’nin


6 4 1 ’i ile kaykay aldı. Serhat’ın kaç TL’si
?
14 14 5
kaldı?
İşleminin sonucu kaçtır?
A. 60 B. 50 C. 45 D. 15
A. 14 B. 10 C. 10 D. 14
10 14 28 28

12.
12 9
? 16. Otobüsün deposunda 140 litre yakıt
17 17
vardı. Yolculuk esnasında 5 ’i tüken-
İşleminin sonucu kaçtır? 7
di. Depoda kaç litre yakıt kaldı?
A. 5 B. 3 C. 3 D. 21
17 0 17 17 A. 10 B. 20 C. 30 D. 40

72
Ünite Değerlendirmesi - 2

1. 5.
03:40
37 gün
Dijital saatin gösterdiği zaman
hangisidir? İfadesi hangisine eşittir?
A. Üçü yirmi geçiyor. A. 3 hafta 4 gün
B. Üçe yirmi var. B. 4 hafta 5 gün
C. Dördü yirmi geçiyor. C. 5 hafta 2 gün
D. Dörde yirmi var. D. 5 hafta 4 gün

2. 6.
00:15 7 hafta
6 gün
Yukarıdaki saat gerçek satten 20 da-
kika ileridir. Gerçekte saat kaçtır? İfadesi kaç güne eşittir?
A. 23.45 B. 22.45 A. 54 B. 55 C. 57 D. 58
C. 24.55 D. 23.55 7.
14 gün
3. 3dakika 20 saniye
İfadesi hangisine eşittir?
İfadesi kaç saniyeye eşittir?
A. 288 gün B. 2 hafta
A. 190 B. 200
C. 1 hafta 3 gün D. 144 gün
C. 220 D. 320
8.
4. 4 yıl = ...... gündür
4 saat 40 dakika

İfadesi kaç dakikaya eşittir? Bir yıl 365 gün 6 saat olduğuna göre
A. 260 B. 270 4 yıl kaç gündür?
C. 280 D. 300 A. 1460 B. 1461 C. 1462 D. 1463

73
9. Serkan her gün 20 dakika kitap oku- Kişi Sayısı
56
duğuna göre 4 haftada toplam kaç 52
48
dakika kitap okur? 44
40
A. 530 B. 540 C. 550 D. 560 36
32
28
10. Yeni aldığımız otomobil 15 dakikada 27
24
20
km yol almaktadır. Otomobilimiz saat-
16

Meslekler
te kaç km yol alır? 12
8
A. 104 B. 106 C. 108 D. 110 4
0
avukat doktor hemşire mühendis

13. En az ve en çok tercih edilen meslek-


11. Abim cumartesi günleri 09.30 - 12.45
lerin toplamı kaçtır?
saatleri arasında markette çalışmakta-
A. 64 B. 66 C. 68 D. 70
dır. Abimin markette çalıştığı süre ne
kadardır?
A. 3 saat
B. 3 saat 5 dakika
14. Hemşire olacağım diyenler, avukat
C. 3 saat 10 dakika
olacağım diyenlerden kaç fazladır?
D. 3 saat 15 dakika
A. 22 B. 24 C. 26 D. 28

12. Samet arkadaşlarıyla 14.55’te buluşa-


caktı. Ancak buluşma yerine 600 sa-
niye geç gitti. Samet buluşma yerine 15. Meslek anketine herkes katıldığına
kaçta gitti? göre okulumuzdaki öğrenci sayısı kaçtır?
A. 15.00 B. 15.02 A. 112 B. 116
C. 15.03 D. 15.05 C. 120 D. 128

74
Köşe ve Kenarları İsimlendirelim

A. Aşağıdaki harfleri kullanarak geometrik şekillerin köşelerini isimlendirelim.

A B C D E F

G H K L M N

A
D E

H K

B C F G L M

A H L A

D L E

M N M
M

E C B B F

K
N

L A G H

75
B. Aşağıdaki şekillerin istenilen kenar uzunluklarını yazalım.

A
5
AB kenarı : ................................
4 birim 5 birim
7
BC kenarı : ................................
4
AC kenarı : ................................
C B
7 birim

K L 8
KL kenarı : ................................
8
LM kenarı : ................................
8
MN kenarı : ................................

N 8 birim M 8
NK kenarı : ................................

T 9 birim V 9
ZY kenarı : ................................
12
ZT kenarı : ................................
12 birim
9
TV kenarı : ................................

Z Y 12
VY kenarı : ................................

1. AB kenarı ile BC kenarının uzun-


A B luğu toplamı kaç birimdir?
A. 12 B. 17 C. 22 D. 32
7 birim

2. DC kenarı ile BA kenarının uzun-


D 15 birim C luğu toplamı kaç birimdir?
A. 19 B. 22 C. 27 D. 30

76
Köşe ve Kenarları İsimlendirelim

A. Aşağıdaki geometrik şekilleri inceleyelim. Soruları cevaplandıralım.

A E B
D B
5 birim

5 birim
3 birim
4 birim

D 3 birim E E L A 3 birim L
3 birim

a. b. c.
EL kenarı hangi şek- EB kenarı hangi şek- AD kenarı hangi şek-
lin kenarıdır? lin kenarıdır? lin kenarıdır?
Üçgen Üçgen Üçgen
Kare Kare Kare
Dikdörtgen Dikdörtgen Dikdörtgen

d. e. f.
DB kenarı hangi şek- AL kenarı kaç bi- DA kenarı kaç bi-
lin kenarıdır? rimdir? rimdir?
Üçgen 2 birim 3 birim
Kare 3 birim 4 birim
Dikdörtgen 4 birim 5 birim

g. h. ı.
DB kenarı kaç bi- Hangisi karenin ke- Hangisi dikdörtgenin
rimdir? narı değildir? kenarı değildir?
2 birim EB kenarı EB kenarı
3 birim DE kenarı BL kenarı
4 birim LE kenarı AB kenarı

77
B. Aşağıda şekiller ve kenarları verilmiştir. Şekle ait olmayan kenarı bulalım, işaretleyelim.

V K A
P R

Y Z E L T S
EK kenarı RP kenarı
VZ kenarı AL kenarı RS kenarı
TV kenarı AE kenarı TS kenarı
VY kenarı KA kenarı PS kenarı

A U Z L

D B
Y A N M
C
AB kenarı YU kenarı
DB kenarı AZ kenarı NM kenarı
CD kenarı UZ kenarı LV kenarı
DA kenarı YZ kenarı NL kenarı

C. Aşağıdaki şekillerin istenilen kenar uzunluklarını yazalım.

E 6 cm L D 5 cm R A
4 cm

5 cm
5 cm

3 cm

Z T
T C B 4 cm C
6 cm
a. EL kenarı : ........ 5 cm
a. TC kenarı : ........ 4 cm
a. BC kenarı : ........
4 cm
b. EZ kenarı : ........ 5 cm
b. TD kenarı : ........ 5 cm
b. AC kenarı : ........
6 cm
c. TZ kenarı : ........ 5 cm
c. CR kenarı : ........ 3 cm
c. BA kenarı : ........
4 cm
d. TL kenarı : ........ 5 cm
d. RD kenarı : ........ 8 cm
d. AB + AC : ........

78
Kenar Özellikleri

A. Aşağıda kare ile ilgili ifadelerden doğru olanlara “D”, yanlış olanlara “Y” yazalım.

1 birim D
(......) Karenin dört kenarı vardır.
Y
(......) AE kenarı ile SE kenarı kesişen
kenarlardır.
A E Y
(......) AS kenarı 5 birimdir.
Y
(......) İki kısa kenarı, iki uzun kenarı
vardır.

D
(......) EL kenarının uzunluğu ile AE
S L kenarının uzunluğu eşittir.

D
(......) AE ile AS kesişen kenarlardır.

D
(......) Dört kenar uzunluğu da eşittir.

B. Dikdörtgen ile ilgili ifadelerden doğru olanlara “D”, yanlış olanlara “Y” yazalım.

1 birim D
(......) Dikdörtgenin dört köşesi vardır.
D
(......) ET kenarı ile NP kenarı karşılıklı
kenarlardır.
E T
Y
(......) EN kenarı PT kenarından uzun-
dur.
D
(......) NP kenarı ile TP kenarı kesişen
kenarlardır.
Y
(......) NE kenarı 6 birimdir.

N P Y
(......) Kısa kenarların uzunlukları top-
lamı uzun kenara eşittir.
D
(......) EN kenarı, TE kenarından
uzundur.

79
MİNİTEST 1

1 birim 1 birim

L E L İ
K A
A B
Y V Z E S D

1. LY kenarı kaç birimdir? 6. ES kenarı kaç birimdir?


A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 A. 5 B. 4 C. 3 D. 6

2. LE kenarı ile YV kenarının uzunluğu


7. EL kenarı ile İL kenarlarının toplamı
toplamı kaç birimdir?
kaç birimdir?
A. 2 B. 6 C. 4 D. 9
A. 6 B. 8 C. 10 D. 12

3. YL kenarı ile KV kenarının uzunluğu


8. Küçük dikdörtgenin kenar uzunlukla-
toplamı kaç birimdir?
rı toplamı kaç birimdir?
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
A. 4 B. 5 C. 6 D. 7

4. Küçük karenin kenarlarının uzunluk-


9. Oluşan şeklin ED kenarı kaç birimdir?
ları toplamı kaç birimdir?
A. 7 B. 8 C. 6 D. 9
A. 4 B. 6 C. 8 D. 10

5. Büyük karenin kenarlarının uzunluk- 10. Büyük dikdörtgenin kenar uzunluk-


ları toplamı kaç birimdir? ları toplamı kaç birimdir?
A. 3 B. 6 C. 9 D. 12 A. 13 B. 14 C. 15 D. 16

80
Kenar Uzunluklarına Göre Üçgenler

A. Aşağıdaki üçgenlerin kenar uzunluklarını yazalım. Kenar uzunluklarıyla ilgili ifa-


denin kutusunu boyayalım.

3 birim
AB kenarı: ...... 6 birim
AC kenarı: ......
1 birim
6 birim
BC kenarı: ......
A
Üç kenar uzunluğu da eşittir.
İki kenar uzunluğu eşittir.
B C
Üç kenar uzunluğu da farklıdır.

4 birim
TS kenarı: ...... 4 birim
TR kenarı: ......
1 birim
T 4 birim
RS kenarı: ......

İki kenar uzunluğu da eşittir.


Üç kenar uzunluğu da eşittir.
S R
Üç kenar uzunluğu da farklıdır.

1 birim
4 birim
VZ kenarı: ...... 4 birim
YZ kenarı: ......
V 4 birim
VY kenarı: ......

Üç kenar uzunluğu da farklıdır.


İki kenar uzunluğu eşittir.
Y Z
Üç kenar uzunluğu da eşittir.

S 6 birim
SL kenarı: ...... 6 birim
LD kenarı: ......
1 birim
6 birim
SD kenarı: ......

Üç kenar uzunluğu da eşittir.


Üç kenar uzunluğu da farklıdır.
D L
İki kenar uzunluğu eşittir.

81
B. Aşağıdaki açıklamaları okuyalım. Verilen üçgenleri kenarlarına göre işaretleyelim.

Üç kenar uzunluğu da
İki kenar uzunluğu Üç kenar uzunluğu
bir birinden farklı
eşit olan üçgenlere eşit olan üçgenlere
olan üçgenlere
ikizkenar eşkenar
çeşitkenar
üçgen denir. üçgen denir.
üçgen denir.

a. b. c.
9cm 6cm 6cm
3cm 8cm 8cm

7cm
6cm 10cm
Eşkenar üçgen Eşkenar üçgen Eşkenar üçgen
Çeşitkenar üçgen Çeşitkenar üçgen Çeşitkenar üçgen
İkizkenar üçgen İkizkenar üçgen İkizkenar üçgen

d. e. f.
10cm 14cm
4cm 7cm
10cm 9cm 9cm
10cm 12cm
Eşkenar üçgen Eşkenar üçgen Eşkenar üçgen
Çeşitkenar üçgen Çeşitkenar üçgen Çeşitkenar üçgen
İkizkenar üçgen İkizkenar üçgen İkizkenar üçgen

g. h. ı.
25cm
16cm 14cm 23cm
15cm 25cm

20cm 25cm
15cm
Eşkenar üçgen Eşkenar üçgen Eşkenar üçgen
Çeşitkenar üçgen Çeşitkenar üçgen Çeşitkenar üçgen
İkizkenar üçgen İkizkenar üçgen İkizkenar üçgen

82
Açınımı Verilen Küpü Oluşturalım

A. Küpleri inceleyelim. İfadelerden doğru olanlara “D”, yanlış olanlara “Y” yazalım.

B
A
C
D Küpün 6 eş yüzü vardır.
a. (......)

Y Küpün 12 köşesi vardır.


b. (......)

Y Küpün iki yüzü dikdörtgensel bölgedir.


c. (......)

Y Küpün alt ve üst yüzleri üçgensel bölgedir.


d. (......)

D Her bir yüzü karesel bölgedir.


e. (......)

B. Aşağıdaki geometrik cisimlerin açınımları verilmiştir. Açınımı küp olanları işaretleyelim.


a. b. c.

Küp açınımı Küp açınımı Küp açınımı


Küp açınımı değil. Küp açınımı değil. Küp açınımı değil.

d. e. f.

Küp açınımı Küp açınımı Küp açınımı


Küp açınımı değil. Küp açınımı değil. Küp açınımı değil.

83
C. Aşağıda farklı açınımları verilmiş olan küpleri inceleyelim. Soruları cevaplandıralım.

1
A 2
B C D E 5 3 6
F 4

1. Açık olarak verilmiş 1. Açık olarak verilmiş 1. Açık olarak verilmiş


küp katlandığında küp katlandığında küp kapatıldığında
A harfinin karşısına ’in karşısına hangisi 1’in karşısına hangi
hangi harf gelir? gelir? rakam gelir?
C B 2 3
F E 4 5
2. Açık olarak verilmiş 2. Açık olarak verilmiş 2. Açık olarak verilmiş
küp katlandığında küp katlandığında küp kapatıldığında
B harfinin karşısına ’nin karşısına han- 4’ün karşısına hangi
hangi harf gelir? gisi gelir? rakam gelir?
A C 3 1
E D 2 6
3. Açık olarak verilmiş 3. Açık olarak verilmiş 3. Açık olarak verilmiş
küp katlandığında küp katlandığında küp kapatıldığında
C harfinin karşısına ’nin karşısına han- 6’nın karşısına hangi
hangi harf gelir? gisi gelir? rakam gelir?
A E 2 3
B D 4 5
84
Küplerle Yapı Oluşturalım

A. Noktaları birleştirelim. Küpler oluşturalım. Sayılarını yazalım.

2
.....

1
..... 1
..... 1
..... 2
.....

3
..... 3
.....
2
..... 4
4
..... .....

4
..... 5
..... 7
.....

3
.....
4
.....

5
.....

3
..... 5
.....
6
.....

7
..... 12
..... 27
.....

85
B. Aşağıda küplerle oluşturulan yapıları yan tarafına çizelim.

C. Aşağıdaki yapıları oluşturan eş küplerin sayılarını bulalım. Noktalı yere


yazalım.

6
.....
7 12
.....
.....
11
.....

10
.....

13
..... 13
.....

11
.....
10
.....

86
Küplerle Yapı Oluşturalım

A. Yapıların kaç eş küpten oluştuğunu yazalım. Görünmeyen küplere dikkat edelim.

6
.....
10
..... 13
.....
20
.....

B. Aşağıdaki yapıların planlarını örnekteki gibi bakış yönümüze göre çizelim.

2 3
1 1 1
1 1

3 3 3
3 1 2 2
2 1 2 2
1 2

87
C. Aşağıdaki planları inceleyelim. Planlara uygun yapıları çizelim.

1 1 1 1 1

1 2 1 1 1 2

D. Aşağıdaki yapılar oluşturulurken bazı küplerin ayrıtlarının çizimi unutulmuş-


tur. Çizilmeyen ayrıtları çizelim. Yapılardaki küp sayılarını yazalım.

8
.....
6
..... 11
.....
9
.....

8
.....
12
..... 7
.....

88
Değerlendirme - 4

1. Yandaki şekil kaç 4. Yandaki şekilde boyalı


eş küpten oluş- küp çıkarıldığında olu-
muştur? şacak şekil aşağıdaki-
lerden hangisidir?

A. 6 B. 7 C. 8 D. 9 A. B.

2. Aşağıdakilerden hangisinin küp sayısı


farklıdır?

A.
B. C. D.

C. D.
5. Yandaki şekilde top-
lam kaç küp vardır?


3.
A. 12 B. 13 C. 14 D. 15

6. Yandaki şekil oluştu-


rulurken kaç küp
kullanılmıştır?

Yukarıdaki yapılarda toplam kaç eş


küp kullanılmıştır?

A. 17 B. 18 C. 19 D. 20 A. 23 B. 24 C. 25 D. 26

89
7. Hangi şeklin küp sayısı farklıdır? 10. Yandaki şekil kaç eş
küpten oluşmuştur?
A. B
.

A. 7 B. 8 C. 9 D. 10

C. D. 11. Yandaki prizmanın


içinde kaç küp var-
dır?

8. Yandaki yapıda boya-


lı kısma bir küp ko-
A. 7 B. 8 C. 9 D. 10
nulduğunda oluşacak
yeni şekil hangisidir? 12. Yandaki prizmanın
tamamı kaç küp ile
dolar?
A. B.

A. 15 B. 16 C. 17 D. 18

13. Prizmanın boş kısımla-


C. D. rını kaç küple doldu-
rabiliriz?

A. 7 B. 8 C. 9 D. 12
9. Yandaki şekil kaç eş 14. Yandaki şekil kaç eş küp
küpten oluşmuştur? kullanılarak oluşmuş-
tur?

A. 11 B. 12 C. 13 D. 14 A. 6 B. 7 C. 8 D. 9

90
Düzlem Modelleri

A. Aşağıdaki şekilleri inceleyelim. Noktalı yerlere cümle doğruysa “D”, yanlışsa “Y”
yazalım.

Ders: Hayat Bilgisi


Konu: Gökyüzü

a. Y ) Basketbol topunun yüzeyi düzlem modelidir.


( .....
b. Y ) Ağacın gövdesi düzlem modeli değildir.
( .....
c. D ) Bayrağın yüzeyi düzlem modelidir.
( .....
d. D ) Kitap kapağının yüzü düzlem modelidir.
( .....
e. Y ) Trafik tabelasının yüzü düzlem modeli değildir.
( .....
f. Y ) Televizyon camının yüzü düzlem modeli değildir.
( .....
g. Y ) Arabanın tekerinin yüzeyi düzlem modelidir.
( .....
h. D ) Ekmeğin yüzeyi düzlem modeli değildir.
( .....
ı. Y ) Zincirin halkaları düzlem modelidir.
( .....
i. D ) Masanın yüzü düzlem modelidir.
( .....
j. Y ) Yazı tahtasının yüzü düzlem modeli değildir.
( .....
k. D ) Misketin yüzeyi düzlem modeli değildir.
( .....

91
B. Düzlemsel şekilleri rakamlar yardımıyla 1. Aşağıdakilerden hangisi düzlem mode-
yerine taşıyarak düzlemi tamamlayalım. lidir?
A. B.

C. D.
1 2 3

2.
4 5 6

Yukarıdaki resimde hangisi düzlem


7 8 9
modeli değildir?
A. Pano B. Duvar
C. Kağıt D. Raptiye

3. Aşağıdakilerden hangisi düzlem modeli


...
3 ...
6 ...
7 değildir?
A. gazete B. armut
C. karton D. pencere camı

...
2 ...
1 ...
8 4. Aşağıdakilerin hangisinde düzlem mo-
deli vardır?
A. B.

C.
...
5 ...
9 ...
4

92
Açının Köşesi ve Kenarları

A. Aşağıdaki açıların köşe ve kenarlarını yazalım.

B E
L

A B
C F K M
a. A köşesi a. B köşesi a. K köşesi
b. AB ışını b. BE ışını b. KL ışını
c. AC ışını c. BF ışını c. KM ışını

Y T
L M R

S
V E
Z
a. V köşesi a. E köşesi a. T köşesi
b. VY ışını b. EL ışını b. TS ışını
c. VZ ışını c. EM ışını c. TR ışını

D M
E

C T
R
G D
R
a. D köşesi a. T köşesi a. D köşesi
b. DC ışını b. TM ışını b. DG ışını
c. DR ışını c. TR ışını c. DE ışını

93
B. Aşağıdaki açıların köşe ve kenarlarını yazalım.

B K Z

A C S R L R

a. A köşesi a. K köşesi a. R köşesi


b. AB kenarı b. KR kenarı b. RZ kenarı
c. AC kenarı c. KS kenarı c. RL kenarı

A B E T B C

D C R N D A

a. D köşesi a. E köşesi a. A köşesi


b. DA kenarı b. ET kenarı b. AD kenarı
c. DC kenarı c. ER kenarı c. AC kenarı

S R T E
A B
N L

D C E F Z R

a. B köşesi a. N köşesi a. E köşesi


b. BA kenarı b. NE kenarı b. ET kenarı
c. BC kanarı c. NS kenarı c. ER kenarı

94
Açının Sembolle Gösterimi

A. Şekillerdeki açıları gösterelim. Açıların köşe ve kenarlarını yazalım.

E B köşesi L L köşesi
A
V Z
BA kenarı LT kenarı

B BL kenarı LA kenarı
L A T

A köşesi A köşesi T köşesi

AE kenarı AV kenarı TZ kenarı


AB kenarı AL kenarı TL kenarı

A köşesi A köşesi
V
AR kenarı C D AE kenarı
R
B AD kenarı
A N E AN kenarı
B A E
V köşesi B köşesi A köşesi A köşesi

VB kenarı BV kenarı AD kenarı AC kenarı


VN kenarı BE kenarı AC kenarı AB kenarı

S P köşesi S L B köşesi
A
PA kenarı A BA kenarı
E B
PR kenarı BS kenarı
P R C
R köşesi S köşesi S köşesi L köşesi

RP kenarı SR kenarı SB kenarı LS kenarı


RS kenarı SE kenarı SL kenarı LC kenarı

95
B. Aşağıdaki açıklamaları okuyalım. Şekillerin açılarını sembolle gösterelim.

Açı yazılırken
Açı, köşenin Açı sembolü
köşe mutlaka
olduğu
ortada
yerdedir. şeklindedir.
olmalıdır.

B H
Z

A E T N
C L
BAC : BAC açısı HEL : HEL açısı ZTN : ZTN açısı
CAB : CAB açısı LEH : LEH açısı NTZ : NTZ açısı

M E U
L N

N A S
B
NML : NML açısı EAB : EAB açısı NUS : NUS açısı
LMN : LMN açısı BAE : BAE açısı SUN : SUN açısı

L
E G H
T
S
M
C S
ECG : ECG açısı HTS : HTS açısı LSM : LSM açısı
GCE : GCE açısı STH : STH açısı MSL : MSL açısı

96
Açı Çeşitleri

A. Aşağıdaki açıklamaları okuyalım. Açılarına göre açı çeşidini işaretleyelim.

Açısı 90° ‘den


Açısı 90° Açısı 90° ’den Açısı 180°
büyük, 180° ‘den
olan açılara küçük açılara olan açılara
küçük açılara
dik açı denir. dar açı denir. doğru açı denir.
geniş açı denir.

B L
N

A E E
C M P A S R

Dik açı Dik açı Dik açı Dik açı

Dar açı Dar açı Dar açı Dar açı

Doğru Açı Doğru Açı Doğru Açı Doğru Açı

Geniş Açı Geniş Açı Geniş Açı Geniş Açı

Z
L
L N
A
C
N A
E K E
M
Dik açı Dik açı Dik açı Dik açı

Dar açı Dar açı Dar açı Dar açı

Doğru Açı Doğru Açı Doğru Açı Doğru Açı

Geniş Açı Geniş Açı Geniş Açı Geniş Açı

97
B. Aşağıda akrep ve yelkovan arasında oluşan açı çeşidini işaretleyelim.

12 12 12
11 1 11 1 11 1
10 2 10 2 10 2
9 3 9 3 9 3
8 4 8 4 8 4
7 5 7 5 7 5
6 6 6

Doğru açı Doğru açı Doğru açı


Dik açı Dik açı Dik açı
Geniş Açı Geniş Açı Geniş Açı
Dar Açı Dar Açı Dar Açı

12 12 12
11 1 11 1 11 1
10 2 10 2 10 2
9 3 9 3 9 3
8 4 8 4 8 4
7 5 7 5 7 5
6 6 6

Doğru açı Doğru açı Doğru açı


Dik açı Dik açı Dik açı
Geniş Açı Geniş Açı Geniş Açı
Dar Açı Dar Açı Dar Açı

12 12 12
11 1 11 1 11 1
10 2 10 2 10 2
9 3 9 3 9 3
8 4 8 4 8 4
7 5 7 5 7 5
6 6 6

Doğru açı Doğru açı Doğru açı


Dik açı Dik açı Dik açı
Geniş Açı Geniş Açı Geniş Açı
Dar Açı Dar Açı Dar Açı

98
Açı Çeşitleri

A. Aşağıdaki açıları inceleyelim. Açı ölçülerine göre açı çeşitlerini yazalım.

a. b. c.
B A

90° 53° 180°


A B
C C A C B
Dik
Açı çeşidi : ................. Dar
Açı çeşidi : ................. Doğru
Açı çeşidi : .................

d. e. f.
T
B K K

120°
87°
A E E
C T

Dar
Açı çeşidi : ................. Geniş
Açı çeşidi : ................. Dik
Açı çeşidi : .................

g. h. ı.
Y V
Y
150° Y Z 65°
Z V V
Z
Geniş
Açı çeşidi : ................. Doğru
Açı çeşidi : ................. Dar
Açı çeşidi : .................

i. j. k.
N L
S
95° 37° 90°
S N S L
L L
Geniş
Açı çeşidi : ................. Dar
Açı çeşidi : ................. Dik
Açı çeşidi : .................

99
B. Aşağıdaki şekli inceleyelim. Soruları cevaplandıralım.

Dar
a. A hangi çeşit açıdır? ......................
Geniş
b. B hangi çeşit açıdır? ......................
A L
M
Dik
c. C hangi çeşit açıdır? ......................
B Dik
d. D hangi çeşit açıdır? ......................
Dar
e. E hangi çeşit açıdır? ......................

D Geniş
f. F hangi çeşit açıdır? ......................
C F
T Dar
g. T hangi çeşit açıdır? ......................
Z N Dar
h. Z hangi çeşit açıdır? ......................
E
Dik
ı. M hangi çeşit açıdır? ......................
Doğru
i. L hangi çeşit açıdır? ......................

C. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. Dar açılar için aşağıdakilerden han- 2. En küçük geniş açı ..............’dir.
gisi doğrudur?
En büyük geniş açı ..............’dir.
A. Ölçüsü 90° olan açılar dar açıdır.
Noktalı yerlere sırasıyla hangileri
B. Ölçüsü 0 ile 90° arasında olan açı-
lar dar açıdır. gelmelidir?
C. Ölçüsü 90° ile 180° arasında olan A. 90° - 180° B. 90° - 179°
açılar dar açıdır.
C. 100° - 180° D. 91° - 179°
D. Ölçüsü 0 ile 60° arasında olan açı-
lar dar açıdır.
3.
Dik açı ..............’dir. 4.
Yandaki açıyı kaç
Doğru açı ..............’dir. derece daha büyü-
Noktalı yerlere sırasıyla hangileri türsek dik açı elde 70°

gelmelidir? etmiş oluruz?


A. 90° - 150° B. 100° - 360° A. 10° B. 20°
C. 90° - 180° D. 100° - 180° C.
30° D.110°
100
Değerlendirme - 5

1. 4. En büyük dar açı, dik açıdan kaç de-


rece küçüktür?
A B A. 1° B. 2° C. 10° D. 90°
1 2

D
3 C 4 5. Yanda belirtilen açının
ölçüsü aşağıdakilerden
Yukarıdaki açı çeşitleri hangi seçenekte hangisi olabilir?
doğru olarak verilmiştir? A

1 2 3 4 A. 70 B. 90 C. 120 D. 150
A. Dar Doğru Geniş Dik
B. Geniş Dik Dar Doğru
C. Dar Dik Geniş Doğru 6. Yandaki açı dik açıdan
D. Doğru Dar Dik Geniş
kaç derece büyüktür?
135°
A
A. 25 B. 30 C. 35 D. 45
A D

7. Yandaki açı dik açıdan


kaç derece küçüktür? 65°
B C
2. Yukarıdaki şekilde aşağıdaki açılardan
hangisi yoktur? A. 15 B. 25 C. 35 D. 45
A. Dar B. Doğru
C. Geniş D. Dik
8. Aşağıdaki zaman dilimlerinin hangisin-
de akrep ile yelkovan arasındaki açı
doğru açıdır?
A. 15:00
3. C hangi çeşit açıdır? B. 18:00
A. Dar B. Doğru C. 21:00
C. Geniş D. Dik D. 22:00
101
9. En büyük dar açı ile en küçük geniş 13.
açının toplamı kaç derecedir? ?
32°

A. 170° B. 175° C. 179° D. 180° Yukarıdaki büyük açı dik açıdır. Soru
işareti olan açı kaç derecedir?
10. E
A. 32° B. 48° C. 58° D. 90°

Yukarıdaki açı dik açıdır. Dik açının


ölçüsü kaç derecedir? 14.
A
A. 80° B. 90° C. 120° D. 180° Yukarıdaki açı doğru açıdır. Doğru
açının ölçüsü kaç derecedir?

11. A. 90° B. 180°


? C. 120° D. 360°
?

Yukarıdaki dik açı iki eşit parçaya ay- 15.


rılmıştır. Açıların her biri kaçar de- ? 80°
recedir? B
Yukarıdaki “B” açısı doğru açıdır. “?”
A. 35° B. 45° C. 50° D. 90° olan açı kaç derecedir?

12. A. 80° B. 90° C.100° D. 260°


? ?
?
16.

Yukarıdaki dik açı üç eşit parçaya ay- ? ? ?


C
rılmıştır. Açıların her biri kaçar de- Yukarıdaki doğru açı üç eşit parçaya
recedir? ayrılmıştır. Her bir açı kaç derecedir?

A. 25° B. 45° C. 30° D. 75° A. 50° B. 60° C. 90° D. 100°


102
Açıları Ölçelim ve Çizelim

A. Aşağıdaki açı ölçerleri inceleyelim. Açı ölçülerini yazalım.

a. b.

A B
90°
A ’nın ölçüsü = ......... 100°
B ’nın ölçüsü = .........

c. d.

C D
50°
C ’nın ölçüsü = ......... 70°
D ’nın ölçüsü = .........

e. f.

E F
30°
E ’nın ölçüsü = ......... 110°
F ’nın ölçüsü = .........

g. h.

G H
160°
G ’nın ölçüsü = ......... 150°
H ’nın ölçüsü = .........

103
B. Aşağıdaki açıları açı ölçerle ölçelim. Açı ölçüsünü yazalım.

a. b.

A B

A ’nın ölçüsü : ................. B ’nın ölçüsü : .................

c. d.

D
C

C ’nın ölçüsü : ................. D ’nın ölçüsü : .................

e. f.
E F

E ’nın ölçüsü : ................. F ’nın ölçüsü : .................

g. h.

G
H

G ’nın ölçüsü : ................. H ’nın ölçüsü : .................

ı. i.

K L

K ’nın ölçüsü : ................. L ’nın ölçüsü : .................

104
Açıları Ölçelim ve Çizelim

A. Aşağıdaki açıları çizelim. Açı ölçüsünü B. Aşağıda ölçüsü verilmiş olan açıları
yazalım. çizelim.
a.
a.
B ’nın ölçüsü : ........ A : 20
o

b.
L ’nın ölçüsü : ........
b.
o
B : 45

c.
R ’nın ölçüsü : ........

c.
o
R C : 70

d.
S ’nın ölçüsü : ........

S d.
o
e. D : 85
Z ’nın ölçüsü : ........

105
C. Aşağıda ölçüsü verilmiş olan açıları çizelim.

a. b.
o o
M : 90 V : 100

c. d.
o o
P : 110 A : 125

e. f.
o o
T : 145 Y : 153

g. h.
o o
Z : 170 R : 135

106
Simetri Doğrusu

A. Aşağıdaki harflerin simetri doğrula- B. Aşağıdaki şekillerin simetri doğruları-


rını çizelim. Farklı renkte boyayalım. nı çizelim, farklı renkte boyayalım.

107
C. Aşağıda aynada görüntüsü verilmiş olan şekiller doğruysa "D" yanlışsa "Y"
yazalım.

D)
( ..... D)
( ..... Y)
( ..... D)
( .....

D)
( ..... Y)
( ..... D)
( ..... Y )
( .....

D)
( ..... D)
( ..... Y)
( ..... Y )
( .....

Y )
( ..... D)
( ..... D)
( ..... Y )
( .....

D)
( ..... Y)
( ..... D)
( ..... Y )
( .....

108
Şekillerin Simetrisini Çizelim

A. Şekillerin simetriklerini simetri doğrularına göre çizip farklı renkte boyayalım.

B. Şekillerin simetriklerini simetri doğrularına göre çizip farklı renkte boyayalım.

C. Aşağıdaki şekillerin simetriğini çizelim.

109
D. Aşağıdaki harflerin simetriğini çizelim. E. Aşağıdaki şekillerin simetriğini çizelim.

110
Uzunluk Birimleri

A. Aşağıdaki eşitlikleri inceleyelim. Noktalı yerlere uygun ifadeleri yazalım.

1 10 100 1000

100 santimetre
1 metre = ........ 1 kilometre = 1000
........... metre

10 milimetre
1 santimetre = ........ 1 metre = 1000
........ milimetre

1 metre
100 santimetre = ........ 1 kilometre
1000 metre = ........

1 santimetre
10 milimetre = ........ 1 metre
1000 milimetre = ........

B. Aşağıdaki varlıkların gerçek uzunluğunu düşünelim. Uzunluğu mm olarak ifade


edilenleri tabloya yazalım.

Uzunluğu mm
otobüs ataş ağaç
Olarak İfade
Edilenler

sinek uçak direk ataş


..........................

sinek
..........................
kapı zürafa silgi silgi
..........................

pil
..........................
masa pil toplu iğne
toplu iğne
..........................

111
B. Aşağıdaki sütunların uzunluğunu santimetre ve milimetre olarak yazalım.
8
7
6
5
4
3
2
1
0

a. b. c.
3 cm
mavi sütun = ....... 5 cm
kırmızı sütun = ....... 5 cm
pembe sütun = .......

30 mm
mavi sütun = ....... 50 mm
kırmızı sütun = ....... 50 mm
pembe sütun = .......

d. e. f.
4 cm
yeşil sütun = ....... 8 cm
gri sütun = ....... 2 cm
lacivert sütun = .......

40 mm
yeşil sütun = ....... 80 mm
gri sütun = ....... 20 mm
lacivert sütun = .......

g. h. ı.
1 cm
sarı sütun = ....... 0 cm
mor sütun = ....... mor sütun ile mavi
sütunun toplamı
10 mm
sarı sütun = ....... 70 mm
mor sütun = ....... 100 mm’dir.
........

i. j. k.
kırmızı sütun ile yeşil pembe sütun ile gri yeşil sütun ile pembe
sütunun toplamı sütunun toplamı sütunun toplamı
90 mm’dir.
........ 130 mm’dir.
........ 90 mm’dir.
........

112
Santimetre - Milimetre

A. Aşağıda santimetre olarak verilmiş olan uzunlukları milimetre olarak yazalım.

a. b. c.
30 mm
3 cm = ........... 50 mm
5 cm = ........... 70 mm
7 cm = ...........

3 x 10 = 30 mm 5 x 10 = 50 mm 7 x 10 = 70 mm

d. e. f.
90 mm
9 cm = ........... 30 mm
2 cm = ........... 40 mm
4 cm = ...........

8 x 10 = 90 mm 2 x 10 = 20 mm 4 x 10 = 40 mm

g. h. ı.
60 mm
6 cm = ........... 80 mm
8 cm = ........... 100 mm
10 cm = ...........

6 x 10 = 60 mm 8 x 10 = 80 mm 10 x 10 = 100 mm

i. j. k.
130 mm
13 cm = ........... 160 mm
16 cm = ........... 200 mm
20 cm = ...........

13 x 10 = 130 mm 16 x 10 = 160 mm 20 x 10 = 200 mm

l. m. n.
250 mm
25 cm = ........... 400 mm
40 cm = ........... 570 mm
57 cm = ...........

25 x 10 = 250 mm 40 x 10 = 400 mm 57 x 10 = 570 mm

o. ö. p.
700 mm
70 cm = ........... 960 mm
96 cm = ........... 1000 mm
100 cm = ...........

70 x 10 = 700 mm 96 x 10 = 960 mm 100 x 10 = 1000 mm

113
B. Aşağıdaki uzunlukları milimetre olarak yazalım.

a. 2 cm 4 mm b. 3 cm 5 mm c. 4 cm 9 mm

20
......mm 4
......mm 30
......mm 5
......mm 40
......mm 9
......mm

24
.................mm 35
.................mm 49
.................mm

d. 7 cm 3 mm e. 9 cm 2 mm f. 10 cm 7 mm

70
......mm 3
......mm 90
......mm 2
......mm 100
......mm 7
......mm

73
.................mm 92
.................mm 107
.................mm

g. 10 cm 9 mm h. 15 cm 3 mm ı. 20 cm 6 mm

100
......mm 9
......mm 150
......mm 3
......mm 200
......mm 6
......mm

109
.................mm 153
.................mm 206
.................mm

i. 20 cm 3 mm j. 37 cm 8 mm k. 50 cm 4 mm

200
......mm 3
......mm 370
......mm 8
......mm 500
......mm 4
......mm

203
.................mm 378
.................mm 504
.................mm
114
Santimetre - Milimetre

A. Aşağıdaki dönüşümleri işlem yaparak bulalım.

a. b. c.
2 cm
20 mm = ........ 3 cm
30 mm = ........ 4 cm
40 mm = ........

20 10 = 2 cm 30 10 = 3 cm 40 10 = 4 cm

d. e. f.
5 cm
50 mm = ........ 9 cm
90 mm = ........ 7 cm
70 mm = ........

50 10 = 5 cm 90 10 = 9 cm 70 10 = 7 cm

g. h. ı.
10 cm
100 mm = ........ 13 cm
130 mm = ........ 14 cm
140 mm = ........

100 10 = 10 cm 130 10 = 13 cm 140 10 = 14 cm

i. j. k.
18 cm
180 mm = ........ 20 cm
200 mm = ........ 21 cm
210 mm = ........

180 10 = 18 cm 200 10 = 20 cm 210 10 = 21 cm

l. m. n.
23 cm
230 mm = ........ 42 cm
420 mm = ........ 59 cm
590 mm = ........

230 10 = 23 cm 420 10 = 42 cm 590 10 = 59 cm

o. ö. p.
65 cm
650 mm = ........ 74 cm
740 mm = ........ 99 cm
990 mm = ........

650 10 = 65 cm 740 10 = 74 cm 990 10 = 99 cm

115
B. Aşağıdaki dönüşümleri işlem yaparak bulalım.
a. b.
2 cm .......
24 mm = ....... 4 mm 3 cm .......
35 mm = ....... 5 mm

24 10 3 5 10
- 2 0 2 cm - 30 3
4 5
mm

c. d.
4 cm .......
47 mm = ....... 7 mm 5 cm .......
58 mm = ....... 8 mm
4 7 10 5 8 10
- 40 4 - 50 5
7 8

e. f.
10 cm .......
106 mm = ....... 6 mm 17 cm .......
170 mm = ....... 0 mm
106 10 170 10
- 100 10 - 170 17
6 0

g. h.
20 cm .......
207 mm = ....... 7 mm 34 cm .......
342 mm = ....... 2 mm
207 10 342 10
- 200 20 - 340 34
7 2

ı. i.
40 cm .......
408 mm = ....... 8 mm 70 cm .......
705 mm = ....... 5 mm
408 10 705 10
- 400 40 - 700 70
8 5

116
Metre - Santimetre

A. Aşağıdaki dönüşümleri işlem yaparak bulalım.

a. b. c.
137 cm
1 m 37 cm = ....... 2 m 4 cm = 204
....... cm 3 m 45 cm = 345
....... cm
1 x 100 = 100 cm 2 x 100 = 200 cm 3 x 100 = 300 cm
100 + 37 = 137 cm 200 + 4 = 204 cm 300 + 45 = 345 cm

d. e. f.
4 m 8 cm = 408
....... cm 670 cm
6 m 70 cm = ....... 808 cm
8 m 9 cm = .......
4 x 100 = 400 cm 6 x 100 = 600 cm 8 x 100 = 800 cm
400 + 8 = 408 cm 600 + 70 = 670 cm 800 + 9 = 809 cm

g. h. ı.
905 cm
9 m 5 cm = ....... 9 m 60 cm = 960
....... cm 999 cm
9 m 99 cm = .......
9 x 100 = 900 cm 9 x 100 = 900 cm 9 x 100 = 900 cm
900 + 5 = 905 cm 900 + 60 = 960 cm 900 + 99 = 999 cm

B. Aşağıda cm olarak verilen uzunlukları m ve cm olarak yazalım.

46 cm
1 m .......
a. 146 cm = ...... i. 230 cm = ...... 30 cm
2 m .......
90 cm
1 m .......
b. 190 cm = ...... j. 804 cm = ...... 4 cm
8 m .......
7 cm
2 m .......
c. 207 cm = ...... k. 350 cm = ...... 50 cm
3 m .......
42 cm
3 m .......
d. 342 cm = ...... l. 906 cm = ...... 6 cm
9 m .......
6 cm
4 m .......
e. 406 cm = ...... m. 101 cm = ...... 1 cm
1 m .......
8 cm
5 m .......
f. 508 cm = ...... n. 480 cm = ...... 80 cm
4 m .......
20 cm
7 m .......
g. 720 cm = ...... o. 70 cm = ...... 70 cm
0 m .......
2 cm
1 m .......
h. 102 cm = ...... ö. 942 cm = ...... 42 cm
9 m .......

ı. 327 cm = ...... 27 cm
3 m ....... 5 m 905
p. 509 cm = ...... 9 cm

117
MİNİTEST 2
1.
6.
0 1 2 3 4 5 6 3 520 cm

Yukarıdaki cetvelde 1 ile 5 arasındaki Yukarıdaki uzunluk aşağıdakilerden


mesafe kaç cm'dir? hangisine eşittir?
A. 3 m 52 cm B
. 35 m 2 cm
A. 3 B. 4
C. 35 m 20 cm D
. 3 m 520 cm
C. 5 D. 6
7. 1 m 5 cm I 105 cm
.......
2.
Metrenin 100 eşit parçaya ayrılmış
parçalarından her birine .......... denir. 4 m 7 cm II 400 cm
.......
Yukarıdaki cümlede noktalı yere han- III 900 cm
8 m 40 cm .......
gisi gelmelidir?
Yukarıdaki karşılaştırmalarda noktalı
A. milimetre B. santimetre yerlere hangi semboller gelmelidir?
C. metre D. kilometre I II III
A. = > <
3.

2 m 8 cm B. < = >

Yukarıdaki uzunluk aşağıdakilerden C. = < >

hangisine eşittir? D. > > <

A. 28 cm B. 28 m 8.
I. 390 cm = 3 m 90 cm
C. 208 cm D. 280 cm II. 2041cm = 2 m 41 cm


4. III. 4 500 cm = 45 m
540 cm
Yukarıdaki ifadelerden hangisi veya
Yukarıdaki uzunluk aşağıdakilerden hangileri doğrudur?
hangisine eşittir?
A. Yalnız I B. Yalnız II
A. 54 m B
. 5 m 40 cm
C. I - II D. I - III
C. 5 m 4 cm D
. 54 m 10 cm

5.
9.
10 m 6 cm 3 m 5 cm - 1 m = ?

Yukarıdaki uzunluk aşağıdakilerden Yukarıdaki işlemin sonucu aşağıdaki-


hangisine eşittir? lerden hangisidir?

A. 106 cm B. 160 cm A. 25 cm B. 205 cm


C. 1006 cm D. 1060 cm C. 250 cm D. 2 050 cm
118
Metre - Kilometre

A. Aşağıdaki haritayı inceleyelim. Soruları cevaplandıralım.

Sinop
İstanbul Rize

km
42
0k km

0
m 740

39
Ankara Van
İzmir 580 km 1150 km
68
1k
m
Hatay

1. İstanbul - Ankara arası kaç km’dir? 5. Hatay’dan Ankara’ya ve oradan da


420 km Sinop’a giden bir otobüs kaç km
yol gitmiştir?
681 + 390 = 1071 km
2. Ankara - Van arası kaç km’dir?
1150 km
6. İzmir’den Ankara’ya ordan da İs-
tanbul’a giden bir kamyon kaç km
3. Ankara - Hatay arası kaç km’dir? yol gitmiştir?
681 km 580 + 420 = 1000 km

4. Ankara - Rize arası kaç km’dir? 7. Rize’den Ankara’ya gidip geri dö-
740 km nen otomobil kaç km yol gitmiştir?
740 x 2 = 1480 km

119
B. Aşağıdaki dönüşümleri örnekteki gibi işlem yaparak bulalım.

a. 3 km
3 000 m = ........ 3000 ÷ 1000 = 3 km
b. 6 km
6 000 m = ........ 8000 ÷ 1000 = 6 km
c. 9 km
9 000 m = ........ 9000 ÷ 1000 = 9 km
d. 10 km
10 000 m = ........ 10000 ÷ 1000 = 10 km
e. 18 km
18 000 m = ........ 18000 ÷ 1000 = 18 km
f. 30 km
30 000 m = ........ 30000 ÷ 1000 = 30 km
g. 57 km
57 000 m = ........ 57000 ÷ 1000 = 57 km
h. 73 km
73 000 m = ........ 73000 ÷ 1000 = 73 km
ı. 84 km
84 000 m = ........ 84000 ÷ 1000 = 84 km
i. 99 km
99 000 m = ........ 99000 ÷ 1000 = 99 km

C. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.

1. I. 1 250 m = 1 km 250 m 2. a. 14 070 m . 14 km 7 m


II. 4 023 m = 40 km 23 m b. 14 000 m . 14 km 700 m
III. 7 408 m = 7 km 408 m c. 14 700 m . 14 km 70 m
IV. 9 004 m = 90 km 4 m d. 14 007 m . 14 km
Yukarıdaki dönüşümlerden hangileri Yukarıdakileri eşleştirdiğimizde hangisi
doğrudur? doğru olur?
A. I - II B. I - III
C. II - III D. II - IV A. d c a b
3. I. 2 km 70 m = 2 700 m B. c d a b
II. 6 km 6 m = 6 060 m d
C. a b c
III. 3 km 300 m = 3 300 m D. c a b d
IV. 8 km 47 m = 8 047 m
Yukarıdaki dönüşümlerden hangileri 4. "3 km - 275 m"
yanlıştır? Yukarıdaki işlemin sonucu kaçtır?
A. I - II . II - III
B A. 25 B. 6
25
C. III - IV D. I - IV C. 2 625 D. 2 725
120
km - m - cm - mm

A. Aşağıdaki bilgi doğrultusunda dönüşümleri yapalım.

1 c m = 1 0 m m

a. 30 mm
3 cm = ............. a. 47 mm
4 cm 7 mm = .............
b. 60 mm
6 cm = ............. b. 83 mm
8 cm 3 mm = .............
c. 70 mm
7 cm = ............. c. 126 mm
12 cm 6 mm = .............
d. 10 cm = .............
100 mm d. 20 cm 8 mm = .............
208 mm
e. 24 cm = .............
240 mm e. 37 cm 9 mm = .............
379 mm

B. Aşağıdaki bilgi doğrultusunda dönüşümleri yapalım.

1 m = 1 0 0 c m

a. 400 cm
4 m = ............. a. 2 m .........
204 cm = ......... 4 cm
b. 900 cm
9 m = ............. b. 5 m .........
573 cm = ......... 73 cm
c. 1500 cm
15 m = ............. c. 8 m .........
805 cm = ......... 5 cm
d. 2700 cm
27 m = ............. d. 1 006 cm = .........
10 m .........
6 cm
e. 33 m = .............
3300 cm e. 2 048 cm = .........
20 m .........
48 cm

C. Aşağıdaki bilgi doğrultusunda dönüşümleri yapalım.

1 k m = 1 0 0 0 m

a. 3038 m
3 km 38 m = ................ a. 4 km ........
4 060 m = ........ 60 m
b. 5007 m
5 km 7 m = ................ b. 6 km ........
6 320 m = ........ 320 m
c. 8 km 420 m = ................
8420 m c. 7 km ........
7 009 m = ........ 9 m
d. 9050 m
9 km 50 m = ................ d. 10 km ........
10 075 m = ........ 75 m
e. 10097 m
10 km 97 m = ................ e. 25 046 m = ........
25 km ........
46 m

121
D. Aşağıdaki işlemlerin sonuçlarını işlem yaparak bulalım.
a. b.
1 m .........
2 m - 36 cm = ..... 64 cm 4 m ........
8 m - 3 m 5 cm = ..... 95 cm

200 - 36 = 164 800 - 305 = 495

c. d.
6 cm .........
7 cm - 8 mm = ..... 2 mm 5 km ..........
6 km - 434 m = ..... 566 m

70 - 8 = 62 6000 - 434 = 5566

e. f.
54 mm
12 cm 4 mm - 70 mm = ........ 6 080 m - 2 km 40 m = 4040
......... m
124 - 70 = 54 6080 - 2040 = 4040

E. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.

1. 1 metrenin 1 'i kaç cm'dir? 2. 7 metrenin 6 ’sı kaç cm’dir?


4 10
100 ÷ 4 = 25 cm 700 ÷ 10 = 70
70 x 6 = 420 cm

3. 6 cm’nin 5 ’i kaç mm’dir? 4. 120 cm’nin 3 ’ü kaç mm’dir?


6 4
60 ÷ 6 = 10 1200 ÷ 4 = 300
10 x 5 = 50 mm 300 x 3 = 900 mm

122
Uzunlukları Tahmin Edelim

A. Aşağıda belirtilen uzunlukları en uygun ölçme birimiyle eşleştirelim.

a. b.
RİZE - ANKARA ARASI MISIR TANESİNİN BOYU

km m cm mm km m cm mm

c. d.
ÇANTANIN UZUNLUĞU KORİDORUN BOYU

km m cm mm km m cm mm

e. f.
KARINCANIN BOYU DÜNYA’NIN ÇEVRESİ

km m cm mm km m cm mm

B. Aşağıda belirtilen varlıkların uzunluklarını önce tahmin edelim. Sonra ölçerek ger-
çek sonucu yazalım.

a. b.
KALEMİN UZUNLUĞU SİLGİNİN UZUNLUĞU
15 cm
Tahminim : ................ 4 cm
Tahminim : ................
12 cm
Gerçek Sonuç : ................ 3 cm
Gerçek Sonuç : ................

c. d.
MASANIN UZUNLUĞU MASANIN KALINLIĞI
160 cm
Tahminim : ................ 3 cm
Tahminim : ................
162 cm
Gerçek Sonuç : ................ 4 cm
Gerçek Sonuç : ................

e. f.
ÇANTANIZIN BOYU MATEMATİK KİTABININ KALINLIĞI
70 cm
Tahminim : ................ 3 cm
Tahminim : ................
68 cm
Gerçek Sonuç : ................ 2 cm
Gerçek Sonuç : ................

123
MİNİTEST 3
1. Hakan, karışının uzunluğunu tahmin 6. Kalınlığı 4 mm olan kartonlardan 50
etmek istiyor. Hakan aşağıdakilerden tane üst üste konuluyor. Oluşan yük-
hangisiyle tahmin yapmalıdır? seklik kaç cm'dir?
A. metre B. santimetre A. 2 B. 20
C. milimetre D. kilometre C. 200 D. 2 000

7. Mahallemizdeki 3 km yolun 1 'i


2.
Merve babasına İstanbul - Ankara 3
arası uzaklığı tahminen ne kadardır asfaltlandı. Asfaltlanmayan kısım kaç
diye sordu. Babası hangi ölçme biri- metredir?
miyle tahmin söylemelidir?
A. 100 B. 2 00
A. metre B. santimetre
C. 1000 D. 2 000
C. milimetre D. kilometre

8. Ali, Erkan'dan 5 cm uzundur. İki ar-


3.
Okulumuzun bahçesindeki bayrak di- kadaşın boyları toplam, 285 cm oldu-
reğinin uzunluğunu hangisiyle ifade ğuna göre Erkan kaç cm'dir?
etmek doğru olur? A. 130 B. 135
A. metre B. santimetre C. 140 D. 145
C. milimetre D. kilometre
9. Aşağıdaki uzunluklardan han-
gisi "2 040 mm"den büyüktür?
4.
Mutfağımızdaki buzdolabının boyu
tahminen aşağıdakilerden hangisi ka- A. 240 cm
dardır? B. 20 cm 6 mm

A. 2 mm B. 2 cm C. 203 cm
D. 204 cm
C. 2 m D. 2 km

10.
Aslı'nın boyu 1 m 45 cm'dir. Ayşe,
5.
Okulumuzun koridorunun uzunluğu Aslı'dan 25 cm uzundur. Ayşe'nin
aşağıdakilerden hangisi olamaz? boyu kaç mm'dir?

A. 1000 cm B. 15 m A. 17 B. 1 70
C. 4 km D. 20 m C. 1700 D. 17 000
124
Değerlendirme - 6

1. “ : Ben, santimetrenin onda biriyim.” 5. Emrah, Onur’dan 56 cm kısadır.


Onur 2 m olduğuna göre Emrah’ın
Yukarıda kendini tanıtan “ ” aşağı- uzunluğu aşağıdakilerden hangisidir?
dakilerden hangisidir?
A. 1 m 44 cm B. 14 m 4 cm
A. km B. m C. dm D. mm C. 144 mm D
. 14 cm 4 mm

2. Köyden kasabaya doğru yola çıkan


Murat 720 m sonra mola veriyor.
6. Aynı kalınlıktaki 10 kitap üst üste
Murat’ın yürüyeceği 1280 m daha
konuluyor ve yüksekliği ölçülüyor.
yolu olduğuna göre köy ile kasaba
Kitapların yüksekliği 2 m olduğuna
arası kaç km’dir?
göre bir kitabın kalınlığı aşağıdaki-
A. 2 B. 20 lerden hangisidir?
C. 200 D. 2 000 A. 2 mm B. 20 mm
C. 2 cm D. 20 cm

3. A
0 1 2 3 4 5 6

Cetvel üzerindeki A noktası hangi 7. Bir kilometrenin 1 ’i kaç metredir?


uzunluğu ifade etmektedir? 4
A. 25 B. 50
A. 4 cm B. 4 mm
C. 200 D. 250
C. 45 cm D. 45 mm

4. Aşağıdaki çevirmelerden hangisi


8. Kurbağa Pino bir kuyuya düşmüş. Ku-
yanlıştır?
yunun yüksekliği 3 metreymiş. Pino
A. 2 m 4 cm = 204 cm her bir sıçrayışta 15 cm yükseldiğine
göre kaç sıçrayışta kuyudan çıkar?
B. 350 cm = 3 m 50 cm
C. 4 cm 2 mm = 42 mm A. 2 B. 10
D. 408 mm = 48 cm C. 20 D. 30
125
9. 1m 35 cm 200 mm 45 cm 14. Bir toplu iğnenin uzunluğu için aşa-
ğıdakilerden hangisi doğru olabilir?
Yukarıdaki uzunlukların toplamı kaç
cm’dir? A. 2 mm B. 2 cm
A. 2 B. 20 C. 20 cm D. 2 m
C. 200 D. 2 000

10. Ankara - İstanbul arası 420 km’dir. 15. Metresi 6 TL olan kumaştan 4 m
50 cm alan annem satıcıya kaç TL
Yolun 2 'sini giden otobüsün kaç ödedi?
5
km yolu kalmış olur?
A. 24 B. 25
A. 84 B. 168 C. 26 D. 27
C. 242 D. 252

11. Kalınlığı 3 mm olan 1 TL’lik madeni


paralardan 15 tane üst üste konulu- 16. Kalınlığı 1 mm olan kartonlardan 100
yor. Oluşan yükseklik aşağıdakilerden tanesi üst üste konuyor. Kartonların
hangisidir? toplam kalınlığı kaç cm’dir?

A. 4 cm 5 mm B. 45 cm A. 1 B. 5
C. 45 m D. 4,5 m C. 10 D. 20

12.

17. Dakikada 50 m yol yürüyen bir koşu-


Yukarıda iki ağaç arasındaki mesafe
cu yarım saatte ne kadar yol yürür?
100 cm’dir. Birinci ağaçla son ağaç
arasındaki mesafe ne kadardır? A. 150 m B. 1km 500 m
A. 6 m B. 7 m C. 15 km D. 1 500 km
C. 700 cm D. 70 m

13. Bir pantolon için 125 cm, bir gömlek


için 75 cm kumaş kullanılıyor. Terzi 18. Kalemin uzunluğu 18 cm’dir. Kesilin-
3 pantolon, 5 gömlek diktiğine göre ce uzunluğu 15 cm’ye iniyor. Kesilen
ne kadar kumaş kullandı? kısım kaç mm’dir?

A. 75 m B. 7 m 5 cm A. 3 B. 6
C. 7 m 50 cm D. 75 mm C. 30 D. 300
126
Ünite Değerlendirmesi - 3

1. AR kenarı, LE kenarı 4. B
RE kenarı, AL kenarı
Yukarıda kenarları verilmiş olan kare AC
hangisidir? Açının gösterimi hangi seçenekte doğ-
ru olarak gösterilmiştir?
A. R A B. A R

A. BAC B. ABC
L E E L
C. ACB D. CBA

C. L A D. E A

E R R L 5.
M
E L
Yukarıdaki açı için hangisi yanlıştır?

2. A. Geniş açıdır.
4 cm 3 cm
B. Dik açıdan büyüktür.
6 cm
C. 90° ’den büyük, 180° ’den küçüktür.
Yukarıdaki üçgen kenar uzunluklarına
göre nasıl üçgendir? D. Doğru açıdan büyüktür.

A. Eşkenar B. Çeşitkenar
C. İkizkenar D. Üçkenar
6. En büyük dar açı ile en küçük geniş
açının toplamı kaç derecedir?

A. 170° B. 180° C. 99° D. 100°


3.

7. En büyük geniş, açı ile dik açı arasın-


Şeklin yapımında kaç küp kullanılmıştır? daki fark kaç derecedir?

A. 6 B. 7 C. 8 D. 9 A. 79° B. 80° C. 89° D. 90°


127
8. Aşağıdaki şekillerden hangisi simetrik 11. Tahtaya çakılı olan çi-
değildir? vinin görünen kısmı 28
mm’dir. Tahtaya çakılı
A. B.
kısmı ise 1cm’dir. Çivinin
uzunluğu ne kadardır?
C. D.
A. 29 mm B. 28 cm

C. 38 cm D. 38 mm

12. : 3 cm 4 mm = 304 mm
: 5 m 8 cm = 508 cm
9. Aşağıdakilerden hangisinin simetri
: 2 km 9 m = 209 m
doğrusu çizilemez?
: 7 m 40 cm = 740 cm
A. ECE B. ATA
Yukarıdaki çevirmelerden hangileri
C. OTO D. ELE doğrudur?

A. - B. -

C. - D. -

10. 13. Uzunluğu 74 cm olan ipin 23 mm'sini


kopardım. Geriye kalan ipin uzunluğu
kaç mm'dir?

Şeklin simetriğini çizdiğimizde karşımı- A. 51 B. 61


za hangi şekil çıkar? C. 717 D. 727
A. B.
Kalınlığı 7 mm olan kitaplardan üst
14.

üste 15 tane konuyor. Oluşan yükseklik
ne kadardır?
C. D.
A. 1 m 5 mm B. 10 cm 5 mm

C. 1 cm 5 mm D. 105 cm
128
Karenin Çevresi

A. Aşağıdaki karelerin çevre uzunluklarını iki farklı yoldan bulalım.

a. b. c.
A B K A T V
5 cm 7 cm 9 cm
D C E L Z Y
1. yol : 5+5+5+5=20cm 1. yol : 7+7+7+7=28cm 1. yol : 9+9+9+9=36cm
2. yol : 4 x 5 = 20cm 2. yol : 4 x 7 = 28cm 2. yol : 4 x 9 = 36cm

d. e. f.
K L R S L İ
10 cm 15 cm 25 cm
N M T Ş E S
1. yol :10+10+10+10=40cm 1. yol : 15+15+15+15=60cm 1. yol :25+25+25+25=100cm
2. yol : 4 x 10 = 40cm 2. yol : 4 x 15 = 60cm 2. yol :4 x 25 = 100cm

B. Aşağıda karelerin birleşmesiyle oluşan şekillerin çevrelerini iki farklı yoldan bulalım.

a. b.
1. yol : 8+8+8+8+8+8+8+8=64
6 cm 2. yol : 8 x 8 = 64

1. yol : 6+6+6+6+6+6=36
8 cm
2. yol : 6 x 6 = 36

c. d.

1. yol : 1. yol :
2. yol : 2. yol :

129
MİNİTEST 4
1. Yandaki karenin çevre 6.
?
uzunluğu kaç cm’dir? Ç= ?
Yukarıdaki şekil 2 karenin birleştiril-
17 cm mesiyle oluşturulmuştur. Şeklin “?”
A. 34 B. 68 C. 51 D. 85 olan kenarı kaç cm’dir?
(Şeklin çevresi 108 cm’dir)

2. Yandaki karenin kenar A. 15 B. 16 C. 17 D. 18


uzunluğu kaç cm’dir? Ç = 76 cm

? 7.

A. 16 B. 17 C. 18 D. 19

3. Üç kenarının uzunluğu 48 cm olan


karenin, çevre uzunluğu kaç santi- Yukarıdaki şekil 5 karenin birleşme-
metredir? siyle oluşmuştur. Şeklin çevresi 96
cm olduğuna göre boyalı karenin
A. 16 B. 32 C. 64 D. 80 çevresi kaç cm’dir?

A. 16 B. 24 C. 32 D. 40
4. Çevre uzunluğunun 3 katı 180 cm
olan karenin kenar uzunluğu kaç 8.
cm’dir?

A. 15 B. 20 C. 45 D. 60
Yukarıdaki şekil çevresi 24 cm olan
5. Yandaki karenin kenar karelerin birleştirilmesiyle oluşmuş-
1
uzunluğunun ’i kaç Ç = 84 tur. Oluşturulan şeklin çevresi kaç
3
cm’dir? cm’dir?

A. 5 B. 7 C. 9 D. 11 A. 30 B. 36 C. 42 D. 48
130
Dikdörtgenin Çevre Uzunluğu

A. Aşağıdaki dikdörtgenlerin çevre uzunluklarını örnekteki gibi bulalım.


a. b. c.
5 cm 6 cm 8 cm
3 cm 4 cm 5 cm

2 x 3 = 6cm 2 x 4 = 8cm 2 x 5 = 10cm


2 x 5 = 10cm 2 x 6 = 12cm 2 x 8 = 16cm
10 + 6 = 16cm 12 + 8 = 20cm 16 + 10 = 26cm

d. e. f.
10 cm 15 cm 25 cm
6 cm 10 cm 20 cm

2 x 6 = 12cm 2 x 10 = 20cm 2 x 20 = 40cm


2 x 10 = 20cm 2 x 15 = 30cm 2 x 25 = 50cm
20 + 12 = 32cm 20 + 30 = 50cm 20 + 25 = 45cm

B. Aşağıda eş büyüklükteki dikdörtgenlerin birleşmesiyle oluşmuş olan şekillerin çevre


uzunluklarını bulalım. (Üstteki dikdörtgenlerin çevre uzunluklarını kullanalım.)

4 cm 7 cm 8 cm 10 cm
3 cm 4 cm 5 cm 6 cm

4x2=8 4 x 3 = 12 5 x 4 = 20 6 x 4 = 24
3 x 4 = 12 7 x 3 = 21 8 x 4 = 32 10 x 4 = 40
12 + 8 = 20 21 + 12 = 33 32 + 20 = 52 40 + 24 = 64

?
Ç = ...... ?
Ç = ...... ?
Ç = ...... ?
Ç = ......

131
1. Yandaki dikdörtgenin 24 cm 5. Kenar uzunluğu 8 cm olan

16 cm
çevre uzunluğu kaç kare ile kenar uzunlukları 8
cm’dir? cm ve 12 cm olan dikdörtgen

Ç = ?
birleştiriliyor. Oluşan şeklin
16 x 2 = 32 24 x 2 = 48
çevresi kaç cm’dir?
48 + 32 = 80 8 x 4 = 32 12 x 2 = 24
2. Yandaki dikdörtgenin 7 cm ...... cm 32 + 24 = 56
çevre uzunluğu 38 Ç = 38 cm 6. Dikdörtgen şeklin- ...... m
cm, kısa kenarı 7 cm deki bir koşu pisti-

40 m
olduğuna göre uzun kenarı kaç nin kısa kenarı 40
cm’dir? m, uzun kenarın ise
kısa kenarın 3 katıdır. Pistin çevresinde
7 x 2 = 14 38 x 14 = 24
5 tur atan Mert kaç metre koşmuştur?
24 ÷ 2 = 12 40 x 3 = 120 120 x 2 = 240
3. Yandaki dikdörtgenin 19 cm 40 x 2 = 80 240 + 80 = 320
320 x 5 = 1600
..... cm

çevre uzunluğu 52 Ç = 52 cm
7. Yandaki dikdörtgenin
cm, uzun kenarı 19
çevre uzunluğunun
cm olduğuna göre kısa kenarı kaç
yarısı 28 cm’dir.
cm’dir?
Uzun kenarı 16 cm olduğuna göre
19 x 2 = 38 52 - 38 = 14 kısa kenarı kaç cm’dir?
28 x 2 = 56 16 x 2 = 32
14 ÷ 2 = 7
4. Kısa kenarı 4 cm, 13 cm 56 - 32 = 24 24 ÷ 2 = 12
4 cm

uzun kenarı 13 cm 8.
9cm

olan dikdörtgenler
şekildeki gibi bir- ? 15cm
13 cm

leştiriliyor. Oluşan
Yukarıdaki kare ile dikdörtgenin çev-
şeklin çevresi kaç
4 cm re uzunlukları eşittir. Karenin kenar
cm’dir?
uzunluğu kaç cm’dir?
4 x 3 = 12 13 x 3 = 39 9 x 2 = 18 15 x 2 = 30

39 + 12 = 51 30 + 18 = 48 48 ÷ 4 = 12
132
Üçgenin Çevre Uzunluğu

A. Aşağıda çevre uzunlukları verilmiş olan çeşitkenar üçgenlerin verilmeyen kenar


uzunluğunu bulalım.

Ç = 34cm Ç = 40cm Ç = 60cm


A E T
7 cm 12 cm ? 10 cm ?
15 cm
B ? C T 17 cm S Z 20 cm N

7 + 12 = 19 10 + 17 = 27 20 + 15 = 35

34 - 19 = 15 40 - 27 = 13 60 - 35 = 25

B. Aşağıda çevre uzunlukları verilmiş olan ikizkenar üçgenlerin verilmeyen kenar


uzunluğunu bulalım.

Ç = 16cm Ç = 30cm Ç = 36cm


A R E ? L
? 6 cm 9 cm ? ? 14 cm
B ? C N 9 cm Y T

16 - 6 = 10 9 x 2 = 18 36 - 14 = 22

10 ÷ 2 = 5 30 - 18 = 12 22 ÷ 2 = 11

C. Aşağıda çevre uzunlukları verilmiş olan eşkenar üçgenlerin kenar uzunluğunu bulalım.

Ç = 24cm Ç = 42cm Ç = 75cm


A K P
? ?
? ? ? L T ?
C B N ? ? Ç
?

24 ÷ 3 = 8 42 ÷ 3 = 14 75 ÷ 3 = 25

133
1. A D E 4. 23 cm

19 cm
8c
m
8c

B G m F
8 cm C Dikdörtgen ile eşkenar üçgenin çevre
Yukarıdaki üçgen ile karenin çev- uzunlukları eşittir. Eşkenar üçgenin
re uzunlukları eşittir. Karenin kenar kenar uzunluğu kaç cm’dir?
uzunluğu kaç cm’dir?
23 x 2 = 46 19 x 2 = 38
8 x 3 = 24
46 + 38 = 84 84 ÷ 3 = 28
24 ÷ 4 = 6

5. 18 cm
?

cm
2. A B E 10 cm F

19
26 cm

D 9 cm C H G Kare ile çeşitkenar üçgenin çevre


Kare ile dikdörtgenin çevre uzunluk- uzunlukları eşittir. Çeşitkenar üçge-
ları eşittir. Dikdörtgenin kısa kenarı nin verilmeyen kenar uzunluğu kaç
kaç cm’dir? cm’dir?
9 x 4 = 36 10 x 2 = 20 18 x 4 = 72

36 - 20 = 16 16 ÷ 2 = 8 26 + 19 = 45

72 - 45 = 27

3. 20 cm 13 cm 6. 12 cm 27 cm
?
10 cm
15 cm

?
19 cm
Dikdörtgen ile dörtgenin çevre uzun- Dikdörtgenin çevresi karenin çevresi-
lukları eşittir. Dörtgenin verilmeyen nin iki katıdır. Dikdörtgenin kısa kenar
kenar uzunluğu kaç cm’dir? uzunluğu kaç cm’dir?

20 x 2 = 40 15 x 2 = 30 12 x 4 = 48 48 x 2 = 96

30 + 40 = 70 19 + 13 + 10 = 42 27 x 2 = 54 96 - 54 = 42

70 - 42 = 28 42 ÷ 2 = 21
134
Problem Çözelim - Değerlendirme - 7

1. 4.

30 mm
Ç = 160 mm
6 cm
Yukarıdaki dikdörtgenin çevresi 160
Yukarıda kibrit çöpleri ile oluşturulan mm’dir. Dikdörtgenin kısa kenarı 30
şeklin çevresi kaç cm’dir? mm olduğuna göre uzun kenarı kaç
cm’dir?
A. 4 B. 6 C. 12 D. 24
A. 5 B. 10 C. 50 D. 100

2.

5.
Uzunluğu 4 cm olan kibrit çöpleriyle Ç = 600 cm
1m
oluşturulan şeklin çevresi kaç cm’dir?
Yukarıdaki tahtanın çevresi 600 cm’dir.
A. 7 B. 24 C. 28 D. 32 Tahtanın kısa kenarı 1m olduğuna
göre uzun kenarı kaç cm’dir?

A. 2 B. 20
C. 200 D. 2000

3.

6.
Ç=5m ?

Yukarıdaki şekil eşit uzunluktaki kür- Yukarıdaki kare şeklindeki pencerenin


danlar kullanılarak oluşturulmuştur. çevresi 5 m olduğuna göre, kenar
Oluşan şeklin çevresi kaç cm’dir? uzunluğu kaç cm’dir?
( Kürdanın uzunluğu 7 cm’dir.)
A. 125 B. 150
A. 9 B. 29 C. 49 D. 63 C. 250 D. 275
135
7. 10. A

85 cm
Ç=?

Yukarıdaki sıranın kısa kenarı 85 cm,


uzun kenarı ise kısa kenarından 45
cm uzundur. Sıranın çevre uzunluğu B C
38 cm
ne kadardır? Yukarıdaki üçgenin belirtilen kenar
uzunlukları eşittir. Üçgenin çevresi
A. 260 cm B. 4
m 30 cm
140 cm olduğuna göre AC kenarı
C. 43 m D. 43 cm
kaç cm’dir?

8. A. 51 B. 102 C. 138 D. 178

Ç = 132 cm 11. Yanda kenar

12
cm
uzunlukları ve-

cm
Yukarıdaki üçgenin kenar uzunluk-

12
rilmiş olan üçgen
ları eşittir. Üçgenin çevresi 132 cm 14 cm 14 cm

olduğuna göre kenar uzunluğu kaç ile kare şekildeki


mm’dir? gibi birleştiriliyor.
Yeni oluşturulan
A. 44 B. 440 şeklin çevresi kaç
C. 44 000 D. 4400 cm’dir?

A. 52 B. 66
9. 40 cm C. 80 D. 84

12. Kenar uzun-


5c
m
5c

lukları verilmiş
m

olan üçgen ve 7 cm
10 cm
kare şekildeki
Yukarıdaki dikdörtgenin kısa kenarı, gibi birleşti-
riliyor. Oluş-
uzun kenarın 1 ’i uzunluğundadır. Kısa
5 turulan şeklin
kenarı 40 cm olduğuna göre dikdört- çevresi kaç
genin çevre uzunluğu kaç cm’dir? cm’dir?

A. 96 B. 200 A. 33 B. 43
C. 240 D. 480 C. 47 D. 57
136
Problem Çözelim - Değerlendirme - 8

1. 4. Yandaki hayvanat

25 mm
? bahçesi kare şeklinde-
30 mm dir. Hayvanlar kaçma-
?
sın diye 7 sıra tel çe-
Yukarıdaki kare ile dikdörtgenin çevre kilmiştir. Kullanılan telin uzunluğu 140
uzunlukları eşittir. Dikdörtgenin uzun m olduğuna göre bahçenin kenar
kenarı kaç mm’dir? uzunluğu kaç m’dir?

A. 30 B. 35 C. 50 D. 70 A. 4 B. 5
C. 6 D. 20

2.
cm

5. Yandaki santranç tah-


24

? tasında toplam 64 kare


vardır. Küçük kareler-
Eşkenar üçgen ile karenin çevre uzun- den her birinin çevresi
lukları eşittir. Karenin kenar uzunluğu 24 cm olduğuna göre
kaç cm’dir? tahtanın çevresi kaç cm’dir?

A. 18 B. 36 C. 72 D. 80 A. 6 B. 48
C. 192 D. 1536

6.
3.
16 cm

Her birinin çevre uzunluğu 52 cm


32 cm ?
olan 5 karenin birleşmesiyle olu-
Dikdörtgen ile eşkenar üçgenin çevre şan dikdörtgenin çevre uzunluğu kaç
uzunlukları eşittir. Eşkenar üçgenin cm’dir?
kenar uzunluğu kaç cm’dir?
A. 13 B. 156
A. 32 B. 42 C. 64 D. 96 C. 176 D. 208
137
11. 17 cm
mısır çilek
ekili ekili 6 cm 1
alan alan

Ç=? 6 cm
nohut fasulye
ekili ekili 1 numaralı şekilden kenar uzunluğu
alan alan
6 cm olan kare şeklindeki bir parça
kesilip çıkarılıyor. Geriye kalan şeklin
çevresi kaç cm’dir?
Yukarıdaki bahçe kare şeklindedir.
Aşağıdaki soruları şekle göre A. 34 B. 36 C. 40 D. 42
cevaplandıralım
12.
Ç = 100cm
A
7. Mısır ekili alan kare şeklindedir. Çev-
resi 28 cm olduğuna göre kenar B
uzunluğu kaç cm’dir? Çevresi 100 cm olan kareden kenar
uzunluğu 7 cm olan B karesi kesi-
A. 4 B. 7 C. 8 D. 14 lip çıkarılıyor. Geriye kalan A şeklinin
çevresi kaç cm’dir?
8. Nohut ekili alanın uzun kenarı 12
A. 72 B. 93
cm’dir. Çevresi kaç cm’dir? C. 100 D. 128
A. 24 B. 26 C. 32 D. 38
13. 50 cm
A
20 cm

9. Fasulye ekili alan kare şeklindedir. B


Çevresi kaç cm’dir? Kenar uzunlukları 20 cm ve 50 cm
olan dikdörtgenden kenar uzunluğu
A. 28 B. 38 C. 48 D. 58 10 cm olan B karesi kesilip çıkarılıyor.
A şeklinin çevre uzunluğu kaç cm’dir?
10. Çilek ekili alanın çevresi kaç cm’dir?
A. 140 B. 160
A. 34 B. 38 C. 42 D. 46 C.180 D. 200
138
Alan - Birim Kare İlişkisi

A. Aşağıdaki şekillerin alanlarının kaç birim kare olduğunu noktalı yerlere yazalım.
a. b.

18
...... 26
......

c. d.

22
...... 29
......

B. Aşağıdaki şekillerin alanlarının kaç birim kare olduğunu noktalı yerlere yazalım.
a. b.

21
...... 24
......

c. d.

28
...... 29
......

139
C. Aşağıdaki şekillerin alanlarının kaç birim kare olduğunu noktalı yere yazalım.
a. b.

25
...... 18
......

c. d.

25
...... 25
......

D. Aşağıdaki şekilleri inceleyelim. Soruları cevaplandıralım.


1. "a" şeklinin alanı kaç birim karedir?

A. 10 B. 11 C. 12 D. 13
b
a
2. "c" şeklinin alanı kaç birim karedir?

A. 8 B. 9 C. 10 D. 11

3. "b" şekli ile "d" şeklinin alanlarının


c d
toplamı kaç birim karedir?

A. 30 B. 31 C. 32 D. 33

4. "e" şeklinin alanı kaç birim karedir?


e
A. 28 B. 29 C. 30 D. 31
140
Alan - Çevre İlişkisi

A. Aşağıda çevre uzunlukları verilmiş olan şekillerin alanlarını bulalım.

a. b.
1 birim 1 birim
kare kare

Ç = 24 birim Ç = 26 birim

c. d.
1 birim 1 birim
kare kare

Ç = 28 birim Ç = 30 birim

B. Aşağıdaki şekillerin alanlarının kaç birim kare olduğunu bulalım.

a. b.

1 birim kare 1 birim kare

c. d.

1 birim kare 1 birim kare

141
C. Aşağıdaki şekilleri inceleyelim. Soruları cevaplandıralım.
1 birim
kare Evimizin Salonu

köşe
masa takımı
halı

koltuk

1. Masanın kapladığı alan kaç birim karedir? 6


......
2. Halının kapladığı alan kaç birim karedir? 8
......
3. Köşe takımının kapladığı alan kaç birim karedir? 7
......
4. Koltuğun kapladığı alan kaç birim karedir? 4
......
1 birim
kare
baca

çatı havuz

kayık
ar

ar

kapı
duv

duv

1. Bacanın kapladığı alan kaç birim karedir? 1


......

2. Duvarın alanı kapı dahil kaç birim karedir? 6


......

3. Kapının alanı kaç birim karedir? 2


......

4. Çatının kapladığı alan kaç birim karedir? 2


......

5. Havuzun alanı kaç birim karedir? 20


......

6. Kayığın alanı kaç birim karedir? 2


......

142
Kare ve Dikdörtgenin Alanı

A. Aşağıdaki karesel bölgelerin alanlarını B. Aşağıdaki dikdörtgensel bölgelerin


işlem yaparak bulalım. alanlarını işlem yaparak bulalım.

a. a.

3 birim
4 birim

5 birim
4 birim
4 x 4 = 16 3 x 5 = 15

b. b.
5 birim

3 birim

7 birim
5 birim
5 x 5 = 25 3 x 7 = 21

c. c.
6 birim

4 birim

6 birim 7 birim
6 x 6 = 36 7 x 4 = 28

d. d.
7 birim

4 birim

9 birim
7 birim 9 x 4 = 36
7 x 7 = 49
143
C. Aşağıdaki şekillerin alanlarının kaç birim 1.
kare olduğunu işlem yaparak bulalım.
a. 3 birim

1 birim Yukarıdaki karesel bölgenin alanı kaç


kare
birim karedir?

A. 6 B. 9 C. 12 D. 15

2.
5 x 5 = 25 , 25 - 1 = 24 birim kare
b.
7 birim
1 birim
kare
Yukarıdaki karesel bölgenin alanı kaç
birim karedir?

A. 14 B. 21 C. 28 D. 49

6 x 6 = 36, 36 - 3 = 33 birim kare 3.


100 birim
c.
kare

1 birim
kare ?

Yukarıdaki karesel bölgenin kenar


uzunluğu kaç birimdir?

A. 5 B. 10 C. 20 D. 50
8 x 3 = 24, 24 - 1 = 23 birim kare
d. 4.
5 birim

1 birim
kare
8 birim

Yukarıdaki dikdörtgensel bölgenin


alanı kaç birim karedir?

A. 16 B. 26 C. 40 D. 80
9 x 4 = 36, 36 - 4 = 32 birim kare
144
Kilogram - Gram İlişkisi

A. Aşağıdaki açıklamaları okuyalım. Kütleleri gram olarak yazalım.


a. 1 kg 50 g b. 2 kg 370 g
1 kilogram,

kaç grama 1000 g 50 g 2000


........... 370
...........

eşittir?
1050 g 2370
.......................

c. 4 kg 75 g d. 7 kg 845 g e. 9 kg 4 g

4000
........... 75
........... 7000
........... 845
........... 9000
........... 4
...........

4075
....................... 7845
....................... 9004
.......................
B. Aşağıdaki kütleleri kg ve g olarak yazalım.
a. 1 040 g b. 2 704 g c. 3 057 g

1 kg 40 g 2
........... 704
........... 3
........... 57
...........

1kg 40g
....................... 2kg 704g
....................... 3kg 57g
.......................

d. 4 004 g e. 8 065 g
1 kilogram,
4
........... 4
........... 8
........... 65
........... 1000 grama

eşittir.
4kg 4g
....................... 8kg 65g
.......................
145
C. Aşağıdaki dönüşümleri yapalım.

a. 1
1 000 g = ............. kg a. 1008 g
1 kg 8 g = .............
b. 3 kg
3 000 g = ............. 1040 g
b. 1 kg 40 g = .............
c. 5
5 000 g = ............. kg 2123 g
c. 2 kg 123 g = .............
d. 7
7 000 g = ............. kg d. 3003 g
3 kg 3 g = .............
12 kg
e. 12 000 g = ............. 4074 g
e. 4 kg 74 g = .............
20 kg
f. 20 000 g = ............. 5308 g
f. 5 kg 308 g = .............
38 kg
g. 38 000 g = ............. g. 7009 g
7 kg 9 g = .............
50 kg
h. 50 000 g = ............. 8450 g
h. 8 kg 450 g = .............
ı. 73 kg
73 000 g = ............. ı. 9002 g
9 kg 2 g = .............
i. 89 kg
89 000 g = ............. i. 9035 g
9 kg 35 g = .............

D. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. Kütlesi 250 g olan elma 1 kg’dan 2. Manavdan aldığım kavun 3 kg’dan
ne kadar azdır? 540 g azdır. Kavunun kütlesi kaç
1000 - 25 = 750g kg ve gramdır?
3000 - 540 = 2460
2kg 460g

3 Şeker kavanozunda 4 kg 75 g şe- 4. Bir pakette 400 g pirinç var. Lo-

ker var. Kavanozda kaç gram şeker kantaya 15 paket pirinç alındı. Alı-
vardır? nan pirinçler kaç kg’dır?
4 x 1000 = 4000 400 x 15 = 6000
4000 + 75 = 4075g 6000 ÷ 1000 = 6kg

146
Gram - Miligram - Kilogram - Ton

A. Aşağıdaki açıklamaları okuyalım. Kütleleri kg olarak yazalım.


a. 1 t 75 kg b. 3 t 92 kg
1 ton,
kaç 1000 kg 75 kg 3000
........... 92
...........
kilograma
eşittir?
1075 kg 3092
.......................

c. 5 t 470 kg d. 7 t 806 kg e. 10 t 65 kg

5000
........... 470
........... 7000
........... 806
........... 10000
........... 65
...........

5470
....................... 7806
....................... 10065
.......................
B. Aşağıdaki kütleleri t ve kg olarak yazalım.
a. 1 025 kg b. 2 004 kg c. 4 082 kg

1t 25 kg 2
........... 4
........... 4
........... 82
...........

1 t 25 kg
....................... 2t 4kg
....................... 4t 82kg
.......................

d. 6 400 kg e. 10 079 kg
1 ton,
6
........... 400
........... 10
........... 79
........... 1000 kilograma

eşittir.
6t 400kg
....................... 10t 79kg
.......................
147
C. Aşağıdaki noktalı yerlere uygun sayıları yazalım.

2
a. 2 000 mg = ............. g a. 1030 g
1 kg 30 g = .............
4 g
b. 4 000 mg = ............. 2450 g
b. 2 kg 450 g = .............
8
c. 8 000 mg = ............. g c. 5700 g
5 kg 700 g = .............
14 g
d. 14 000 mg = ............. d. 8005 g
8 kg 5 g = .............
29 g
e. 29 000 mg = ............. e. 10 kg 600 g = 10600
............. g
35 g
f. 35 000 mg = ............. f. 1050 mg
1 g 50 mg = .............
43 g
g. 43 000 mg = ............. g. 2065 mg
2 g 65 mg = .............
52 g
h. 52 000 mg = ............. 3720 mg
h. 3 g 720 mg = .............
70 g
ı. 70 000 mg = ............. ı. 5004 mg
5 g 4 mg = .............

D. Aşağıdaki soruları cevaplandıralım.


1. Bir şeker deposunda 76 çuval şeker 2. Bir tüccar 4 t 75 kg mısırın
var. Bir çuval şeker 35 kg olduğuna 1 t 50 kg’nı sattı. Geriye kaç ton ve
göre depoda kaç ton ve kg şeker var? kg mısır kaldı?
35 x 76 = 2660 4075 - 1050 = 3025
2t 660kg 3t 25kg

3.
Bir çuval kömür 40 kg’dır. 52 çuval 4.
Bir kamyonda 8 t 400 kg karpuz
kömür kaç ton ve kilogramdır? vardı. Karpuzların 900 kg’ı satıldı.
40 x 52 = 2080 Geriye kaç kg karpuz kaldı?
2t 80kg 8400 - 900 = 7500
7t 500kg

148
Problem Çözelim

1. Emel Hanım marketten 1 kg’lık ve 4.


500 g’lık şekerlerden birer tane aldı.
Emel Hanım’ın aldıklarının toplamı kaç
gramdır?
Yukarıdaki terazi dengededir.
1000 + 500 = 1500g “ ” sembolü 6 kg,
“ ” sembolü 7 kg
olduğuna göre “ ” sembolü kaç
kilogramdır?

6 x 4 = 24

2. Ayşe’nin annesi 3 kg’lık şekerin 250 7 x 2 = 14


g’ını tatlıda kullandı. Geriye ne kadar
24 - 14 = 10
şeker kaldı. (Sonucu gram olarak ay-
rıca kg ve gram olarak yazalım.)
5. Yandaki yağlardan bir ku-
tuda 10 tane vardır. Bak- YAĞ
g
3 x 1000 = 3000 kala 30 kutu yağ alan 200

Hüseyin Amca kaç kg yağ


3000 - 250 = 2750g
almıştır?
2kg 750g
200 x 10 = 2000g
2000 ÷ 1000 = 2kg
2 x 30 = 60kg
3. Babam kuruyemişçiden 300 g fındık,
250 g fıstık, 400 g leblebi ve 500
6. Kilogramı 24 TL olan fın-
g’da kuru üzüm aldı. Aldıklarının top-
dıktan 250 g aldım. Satıcıya
lamı kaç kg ve g’dır?
kaç TL ödedim?

300 + 250 + 400 + 500 = 1450 24 ÷ 4 = 6TL


1kg 450g

149
7. Aliler 1t 250 kg kömür, 500 kg odun 11.
aldılar. Aliler kaç kg yakacak aldılar?

1250 + 500 = 1750kg


Yukarıdaki terazi dengededir. Armu-
tun kütlesi 675 g olduğuna göre bir
elmanın kütlesi kaç mg’dır?

8. 600 g 675 ÷ 3 = 225g


?
5 kg 2600 g 225 x 1000 = 225000mg

Soru işareti ile belirtilen şeklin kütlesi


12.
kaç kg ve g’dır?

5 x 1000 = 5000
5000 + 600 = 5600
5600 - 2600 = 3000g Yukarıdaki terazi dengededir. Bir por-
3000 ÷ 1000 = 3kg takalın kütlesi 225 g olduğuna göre
bir mandalinanın kütlesi kaç g’dır?
9. Çiftçi Hasan Dayı ürettiği 9 ton mısı-
rın 1450 kg’ını tohum olarak ayırıyor.
225 x 2 = 450
Gerisini satıyor. Satılan mısır kaç ton,
kaç kg’dır? 450 ÷ 3 = 150g
9 x 1000 = 9000
9000 - 1450 = 7550
7550 1000 13.
- 7000 7
550 7t 500kg

10. Tonu 460 TL olan kömürün 2 ton


Cevizin tanesi 8 g, fındığın ise 4
500 kg’ı kaç TL’dir?
g’dır. Kaç fındık alırsak terazi denge-
ye gelir?
460 x 2,5 = 1150TL
8 x 2 = 16
4 x 8 = 32
32 - 16 = 16
16 ÷ 4 = 4 fındık

150
Litre - Mililitre İlişkisi

A. Aşağıdaki açıklamayı okuyalım. Dönüşümleri yapalım.

1 L İ T R E = 1 0 0 0 M İ L İ L İ T R E

a. 2000 mL
2 L = ................. a. 1040 mL
1 L 40 mL = ................
b. 5000 mL
5 L = ................. b. 1605 mL
1 L 605 mL = ................
c. 8000 mL
8 L = ................. c. 3074 mL
3 L 74 mL = ................
d. 10 L = .................
10000 mL d. 6004 mL
6 L 4 mL = ................
e. 14 L = .................
14000 mL e. 9170 mL
9 L 170 mL = ................
f. 26 L = .................
26000 mL f. 10084 mL
10 L 84 mL = ................
g. 30 L = .................
30000 mL g. 15 L 099 mL = ................
15099 mL

B. Aşağıdaki ifadelerin sonuçlarını işlem yaparak bulalım.

a. b.
700 mL
1 L - 300 mL = ............... 1350 mL
2 L - 650 mL = ...............
1 x 1000 = 1000 2 x 1000 = 2000
1000 - 300 = 700 2000 - 650 = 1350

c. d.
1525 mL
4 L - 2 L 475 mL = ............... 3275 mL
6 L 275 mL - 3 L = ...............
4 x 1000 = 4000 6 x 1000 = 6000
2 x 1000 = 2000 6000 + 275 = 6275
2000 + 475 = 2475 3 x 1000 = 3000
4000 - 2475 = 1525 6275 - 3000 = 3275

e. f.
4045 mL
8 045 mL - 4 L = ............... 6590 mL
9 090 mL - 2 L 500 mL = ...............
4 x 1000 = 4000 2 x 1000 = 2000
2000 + 500 = 2500
8045 - 4000 = 4045 9090 - 2500 = 6590

151
C. Aşağıdaki kaplardaki sıvı miktarlarına göre soruları cevaplandıralım.

1. Kaptaki sıvı 1 litreden kaç mililitre azdır?


a. 1 x 1000 = 1000
1000 - 750 = 250mL

2. Kaba 500 mililitre sıvı eklersek kapta kaç litre ve mililitre sıvı olur?
1L 750 + 500 = 1250 1250 1000
750 mL - 1000 1 1L 250mL
250
500 mL
3. Kaptaki sıvı 2 litreden kaç mililitre azdır?
250 mL
2 x 1000 = 2000
2000 - 750 = 1250mL
1. Kaptan 250 mililitre sıvı alırsak kapta kaç litre ve mililitre sıvı kalır?
b.
1 x 1000 = 1000 1000 + 500 = 1500
1500 + 250 = 1750 1L 750mL
2. Kaptaki sıvı 4 litreden kaç litre ve mililitre azdır?
2L
4 x 1000 = 4000 4000 - 1500 = 2500
1 L 500 mL
2L 500mL
1L
3. Kaba 1 litre 75 mililitre sıvı eklersek kapta kaç litre ve mililitre
500 mL
sıvı olur?
1500 - 1075 = 2575
2L 575mL
1. Kapta kaç mililitre sıvı vardır?
c.
2 x 1000 = 2000
2000 + 60 = 2060mL

2 L 100 mL
2. Kaba 940 mililitre sıvı eklersek kapta kaç litre sıvı olur?
2 L 80 mL
2060 + 940 = 3000
2 L 60 mL
3000 ÷ 1000 = 3L
2 L 40 mL
2 L 20 mL 3. Kaptan yarım litre sıvı alırsak kapta kaç litre ve mililitre sıvı
2L kalır?
1560 1000
2060 - 500 = 1560mL - 1000 1
560 1L 560mL

152
Litre - Mililitre İlişkisi

A. Aşağıda litre ve mililitre olarak verilmiş olan miktarları örnekteki gibi mililitreye
dönüştürelim.
a. 2 x 1 000 = 2 000 mL
2 L 7 0 m L = 2 0 7 0 m L
2 000 + 70 = 2 070 mL
b. 3 x 1000 = 3000 mL
3 ....
3 L 2 5 0 m L = .... 0 ....
0 ....
0 m L
3000 + 250 = 2250 mL
c. 5 x 1000 = 5000mL
5 ....
5 L 7 m L = .... 0 ....
0 ....
7 m L
5000 + 7 = 5007mL
d. 6 x 1000 = 6000mL
6 ....
6 L 4 8 m L = .... 0 ....
4 ....
8 m L
6000 + 48 = 6048mL
e. 10 x 1000 = 10000mL
1 ....
1 0 L 2 5 m L = .... 0 ....
0 ....
2 ....
5 m L
10000 + 25 = 10025mL
f. 16 x 1000 = 16000mL
1 ....
1 6 L 4 3 5 m L = .... 6 ....
4 ....
3 ....
5 m L
16000 + 435 = 16435mL
g. 20 x 1000 = 20000mL
2 ....
2 0 L 8 0 m L = .... 0 ....
0 ....
8 ....
0 m L
20000 + 80 = 20080mL
h. 7 x 1000 = 7000mL
7 ....
7 L 9 8 m L = .... 0 ....
9 ....
8 m L
7000 + 98 = 7098mL
ı. 9 x 1000 = 9000mL
9 ....
9 L 6 0 6 m L = .... 6 ....
0 ....
6 m L
9000 + 606 = 9606mL
i. 27 x 1000 = 27000mL
2 ....
2 7 L 4 5 m L = .... 7 ....
0 ....
4 ....
5 m L
27000 + 45 = 27045mL
153
MİNİTEST 5
1. 5.
650 5L
mL 40 mL

Kaptaki sıvı miktarı 1 litreden ne ka-


Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki
dar azdır?
sıvı miktarına eşittir?
A. 35 mL B. 305 mL
A. 540 mL B. 5 040 mL
C. 350 mL D. 3 500 mL
C. 5 400 mL D. 5 004 mL

2.
750 6.
mL 4L
95 mL
Kaba ne kadar sıvı eklersek kapta
2 L sıvı olmuş olur? Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki
sıvı miktarından fazladır?
A. 250 mL B. 750 mL
C. 1 200 mL D. 1 250 mL A. 495 mL B. 500 mL
C. 4 095 mL D. 4 100 mL

3.
4L 7. I. 3 400 mL ...... 4 L
II. 5 085 mL ...... 5 L
Kaptaki sıvının 1 500 mL'sini boşal- III. 6 L 70 mL ...... 7 L
tırsak kapta ne kadar sıvı kalır? Yukarıdaki miktarlar büyük, küçük
şeklinde sıralandığında noktalı yerlere
A. 250 mL B. 500 mL sırasıyla hangi semboller gelmelidir?
C. 2 500 mL D. 3 500 mL
A. , < >,< B. <,<,>
4. C. , > > , < D. >,<,>
1L 75 75
mL mL

Kaptaki sıvıyla yandaki kaplar doldu- 8. Emre bakkaldan yarım litrelik süt-
rulursa kapta ne kadar sıvı kalır? lerden 14 tane aldı. Emre'nin aldığı
sütlerin toplamı kaç L'dir?
A. 925 mL B. 825 mL
C. 750 mL D. 850 mL A. 6 B. 7 C. 26 D. 28
154
Problem Çözelim

1. Ebru 250 mL’lik sütlerden günde 4 5. Ayşe Teyze 5L sütün 2400 mL’sini
tane içtiğine göre içtiklerinin toplamı sattı. Ne kadar sütü kaldı?
kaç L’dir?
5 x 1000 = 5000mL
250 x 4 = 1000mL
5000 - 2400 = 2600mL
1000 ÷ 1000 = 1L

2. Yandaki bardakta 40 mL 6. Doktorun Emre’ye verdiği şurup 250


su vardır. Günde kaç bar- mL’dir. Emre 5mL’lik kaşıkla günde
dak su içersek 1 litre su iki defa şurup içmektedir. Şurup kaç
içmiş oluruz. günde biter?

1 x 1000 = 1000mL 5 x 2 = 10mL


1000 ÷ 40 = 25 bardak 250 ÷ 10 = 25 gün

3. Samet yandaki meyve su- 7. Annem 2 L’lik çorba yaptı. Çorbanın


yunu 5 bardağa eşit şekilde 1
’i sudur. Annem çorbanın yapı-
paylaştırdı. Her bir bardak- 5
ta ne kadar meyve suyu mında ne kadar su kullandı?
vardır?
2 x 1000 = 2000mL
1000 ÷ 5 = 200mL 2000 ÷ 5 = 400mL

8. Yandaki kap 75 mL’lik bar-


4. Yusuf 2 L’lik limonatayı 20 mL’lik dakla 40 seferde dolduru-
şişelere dolduracak. Kaç şişeye ihti- luyor. Kap kaç litreliktir?
yacı vardır?

2 x 1000 = 2000mL 75 x 40 = 3000mL


2000 ÷ 20 = 100 şişe 3000 ÷ 1000 = 3L

155
9. Hüseyin 6 L’lik kolonyayı 40 mL’lik 13. Hakan 4 L’lik sütün yarısını, Cem
şişelere dolduracak. Hüseyin’in kaç çeyreğini, Uğur’da 200 mL’sini içti.
şişeye ihtiyacı var? Ne kadar süt kaldı?

6 x 1000 = 6000mL 4 x 1000 = 4000mL


4000 ÷ 2 = 2000 Hakan
6000 ÷ 40 = 150 şişe 4000 ÷ 4 = 1000 Cem
2000 + 1000 + 200 = 3200

10. Bir damla su yaklaşık olarak 2 mL’dir. 14. Emre kantinden 2 tost ve 1 ayran aldı.
Bozuk olan bir musluk Aldıklarına 10 TL ödedi. Mert ise 5
günde 2000 defa dam- tost ve 1 ayran aldı ve 22 TL ödedi.
lattığına göre boşa akan Tostun ve ayranın fiyatını bulalım.
su miktarı kaç litredir?
Tost = 4TL
2 x 2000 = 4000mL Ayran = 2TL

4000 ÷ 1000 = 4L

15. Cem 2 L’lik limonatayı 30 mL olan


11. Miray çiçeğini günde 2 defa sula- kaplara eşit şekilde bölüştürdü. Ar-
maktadır. Her sulamasında 250 mL tan limonata miktarı ne kadardır?
su kullanmaktadır. Miray’ın bir haf-
tada çiçeğin sulamasında kullandığı
2 x 1000 = 2000mL
su miktarı kaç L, kaç mL’dir?
2000 30
250 x 2 = 500mL
500 x 7 = 3500mL - 1920 66
20
3500 1000
20mL arta kalan
-3000 3 3L 500mL
500
16. 8 mL'nin çeyreği ile 12 mL'nin yarı-
12. Yandaki kovada 8 L su var- sının toplamı kaç mL eder?
dır. Kovadaki su 50 mL’lik
kapla kaç seferde boşaltılır? 8L
8 ÷ 4 = 2mL

8 x 2000 = 8000mL 12 ÷ 2 = 6mL


6 + 2 = 8mL
8000 ÷ 50 = 160

156
Problem Çözelim - Değerlendirme - 9

1. Aşağıdaki ifadelerden hangisi 1 litreye 5. Yandaki kovadaki su mik-


eşit değildir? tarı aşağıda verilen ölçü-
lerin en büyüğüne eşit-
A. 10 tane 100 mL tir. Kovadaki su miktarı
B. 5 tane 200 mL ne kadardır?
C. 4 tane 25 mL
D. 2 tane yarım litre A. 4 L 75 mL B. 4100 mL
C. 4 L 750 mL D. 4075 mL

2. Aşağıdakilerden hangisinin madde


miktarı en fazladır? 6. Her sağımında 7 L süt alınan bir inek
günde 3 defa sağılmaktadır. Bir hafta
A. 750 mL süt süresince ineğin sağımından elde edi-
B. 1L meyve suyu len süt miktarı ne kadardır?
C. 500 mL sıvı yağ
D. 900 mL limonata A. 21 B. 49
C. 147 D. 149

3. Yandaki 1 litrelik kap 7. Yandaki kuyunun 1 ’i


4
50 mL’lik kapla kaç de- 1L
50 mL doludur. Kuyuda 80
fada su ile doldurulur?
L su vardır. Kuyunun
tamamı kaç litre su
A. 2 B. 4 C. 10 D. 20
alır?

A. 20 B. 40
C. 160 D. 320

4. Ablam 2 L’lik sıvı yağın


sıvı
700 mL’sini kullandı. Kalan yağ 8. Aşağıdakilerden hangisi 10 L’ye eşit-
yağ miktarı ne kadardır? tir?

A. 1L 30 mL A. 100 mL
B. 300 mL B. 1000 mL
C. 1 L 300 mL C.10 000 mL
D. 13 L D. 100 000 mL
157
9. İçerisinde 75 mL su bulunan kabı Markası Litre Fiyatı
1L’ye tamamlamak için ne kadar su
Y 5L 15 TL
ilave etmeliyiz?
V 4L 20 TL
A. 25 mL B. 425 mL Z 6L 24 TL
C. 900 mL D. 925 mL
T 3L 12 TL

Tabloyu inceleyelim. Aşağıdaki soru-


ları tabloya göre cevaplandıralım.
10. Yandaki kovada 5 L 250 mL
su vardı. Kova güneşe bırakı- 13. “Z” marka sütün litresi kaç TL’dir?
lınca bir kısmı buharlaştı ve
kovada 3 L su kaldı. Buhar- A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
laşan su miktarı ne kadardır?

A. 2 L B. 250 mL
C. 2 L 250 mL D. 2250 L 14. En ucuz olan süt markası hangisidir?

A. Y B. V C. Z D. T
11. Doktor, Yusuf’a günde 3 L su içme-
si gerektiğini söylemiş. Yusuf’un 300
mL su alan bir bardağı var. Yusuf 15. En pahalı süt markası hangisidir?
bu bardakla günde kaç tane içerse
günde 3L su içmiş olur? A. Y B. V C. Z D. T

A. 5 B. 10
C. 15 D. 20
16. Hangi markaların litre fiyatları ay-
nıdır?
12. Oğuz 250 mL’lik meyve sularından
20 tane alıyor. Meyve suyunun litre- A. Y - V B. V - Z
si 8 TL olduğuna göre Oğuz meyve C. Z - T D. Y - Z
sularına kaç TL ödemiştir?

A. 40 TL
B. 160 TL 17. Uğur “Z” marka sütten 9 L alırsa
C. 250 TL kaç TL öder?
D. 1000 TL
A. 4 B. 12 C. 36 D. 48
158
MİNİ TESTLER CEVAP ANAHTARI

MİNİ TEST - 1 1-C 2-B 3-C 4-C 5-D 6-A 7-B 8-C 9-A 10 - D

MİNİ TEST - 2 1-B 2-B 3-C 4-B 5-C 6-C 7-A 8-D 9-B

MİNİ TEST - 3 1-B 2-D 3-A 4-C 5-C 6-B 7-D 8-C 9-A 10 - C

MİNİ TEST - 4 1-B 2-D 3-C 4-A 5-B 6-D 7-C 8-D

MİNİ TEST - 5 1-C 2-D 3-C 4-D 5-B 6-D 7-A 8-B

ÜNİTE DEĞERLENDİRMELERİ CEVAP ANAHTARI

Ünite Değerlendirmesi 1
1-C 2-B 3-A 4-C 5-D 6-D 7-D 8-B 9-A 10 - C
11 - B 12 - C 13 - C 14 - C 15 - A 16 - D

Ünite Değerlendirmesi 2
1-D 2-D 3-B 4-C 5-C 6-B 7-B 8-B 9-D 10 - C
11 - D 12 - D 13 - C 14 - B 15 - D

Ünite Değerlendirmesi 3
1-C 2-B 3-D 4-A 5-D 6-B 7-C 8-A 9-D 10 - C
11 - D 12 - D 13 - C 14 - C
DEĞERLENDİRME CEVAP ANAHTARI

1-C 2-D 3-C 4-B 5-D 6-A 7-B 8-D 9-C 10 - B


Değerlendirme 1 11 - D 12 - C 13 - A 14 - C 15 - C 16 - A 17 - C 18 - A 19 - C 20 - B

1-C 2-A 3-C 4-B 5-D 6-A 7-C 8-C 9-C 10 - B


Değerlendirme 2 11 - A 12 - B 13 - D 14 - C 15 - A

1-B 2-B 3-D 4-C 5-A 6-C 7-C 8-B 9-A 10 - C


Değerlendirme 3 11 - A 12 - D 13 - D

1-C 2-D 3-B 4-D 5-C 6-D 7-D 8-D 9-A 10 - C


Değerlendirme 4 11 - B 12 - D 13 - A 14 - A

1-C 2-B 3-A 4-A 5-A 6-D 7-B 8-B 9-D 10 - B


Değerlendirme 5 11 - B 12 - C 13 - C 14 - B 15 - C 16 - B

1-D 2-A 3-D 4-D 5-A 6-D 7-D 8-C 9-C 10 - D


Değerlendirme 6 11 - A 12 - A 13 - C 14 - B 15 - D 16 - C 17 - B 18 - C

1-D 2-B 3-C 4-A 5-C 6-A 7-B 8-B 9-D 10 - A


Değerlendirme 7 11 - B 12 - B

1-B 2-A 3-A 4-B 5-C 6-B 7-B 8-D 9-C 10 - B


Değerlendirme 8 11 - A 12 - C 13 - B

1-C 2-B 3-D 4-C 5-C 6-C 7-D 8-C 9-D 10 - C


Değerlendirme 9 11 - B 12 - A 13 - C 14 - A 15 - B 16 - C 17 - C

You might also like