Bu kitabın her hakkı saklıdır ve MİRAY EĞİTİM HİZMETLERİ YAYINCILIK İNŞ. TUR. SAN.

VE TİC. LTD. ŞTİ’ne aittir. 5846 sayılı yasanın hükümlerine göre kitabın düzeni, metni, soru ve
şekilleri kısmen de olsa hiçbir şekilde alınıp yayımlanamaz, fotokopi ya da başka bir teknikle
çoğaltılamaz.

Yazarlar

Nesibe AYDIN
Tufan KÖKSAL

Bilimsel İnceleme

Mesut UYAR

ISBN

978 - 605 - 7945 - 32 - 7

Dizgi - Grafik Tasarım

Aydın Yayınları Dizgi Birimi

Yayıncı Sertifika No

41263

İletişim

AYDIN YAYINLARI
info. aydinyayinlari .com.tr
Tel: 0312 418 10 02 • 0850 577 00 71
Faks: 0312 418 10 09

0533 051 86 17
aydinyayinlari
aydinyayinlari
***

Soru ve Önerileriniz İçin

info@ aydinyayinlari .com.tr

Basım Yeri

Ertem Basım Ltd. Şti./ANKARA

0312 640 16 23
 İSTİKLÂL MARŞI
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.
O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;
O benimdir, o benim milletimindir ancak.
Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl!
Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl?
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl.
Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl.
Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım.
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım!
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım.
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.
Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar,
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar,
Medeniyyet dediğin tek dişi kalmış canavar?
Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın;
Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın.
Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın;
Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın.
Bastığın yerleri toprak diyerek geçme, tanı:
Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.
Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı:
Verme, dünyaları alsan da bu cennet vatanı.
Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Şüheda fışkıracak toprağı sıksan, şüheda!
Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Huda,
Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda.
Ruhumun senden İlâhî, şudur ancak emeli:
Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli.
Bu ezanlar-ki şehadetleri dinin temeli-
Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli.
O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım,
Her cerîhamdan İlâhî, boşanıp kanlı yaşım,
Fışkırır ruh-ı mücerret gibi yerden na’şım;
O zaman yükselerek arşa değer belki başım.
Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!
Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.
Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl;
Hakkıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyyet;
Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl!
Mehmet Âkif ERSOY
 GENÇLİĞE HİTABE

Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini, ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir.

Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni bu

hazineden mahrum etmek isteyecek dâhilî ve hâricî bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti müdafaa mec-

buriyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin! Bu imkân
ve şerait, çok namüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada

emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün

tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten

daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dâhilinde iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet

içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlîlerin siyasî emelleriyle tevhit edebilirler. Mil-

let, fakr u zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir.

Ey Türk istikbalinin evlâdı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi vazifen, Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktır.

Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur.

Mustafa Kemal Atatürk

 ÖN SÖZ

Sevgili Genç,

Sen sandığından çok daha fazlasısın! Geleceğin mimarı, bir bütünün parçasısın. Bireysel olarak kendini ne kadar
geliştirirsen geleceğe en büyük, en güzel katkıyı sağlamış olacaksın. Bu yolda ilk hedefin; kendini ifade edebilen,
iletişim kurabilen, bilgi ve teknolojiyi hedefleri doğrultusunda kullanabilen bir birey olmak olmalı. Bütün bunları
yaparken insana, düşünceye, ahlaki değerlere ve kültürel mirasa saygılı olmalı ve bu değerleri yaşatmalısın. Bütün
bu beceri ve değerlere sahip olabilmek için yapacağın yegane şey aldığın eğitim ve öğrenimi doğru şekillendirebil-
mek. Bu yolda yazarlarımızın çok boyutlu düşünüp planlayarak hazırladıkları bu kitabın eğitim – öğrenim hayatına
sağlayacağı en küçük katkı bile bizi son derece mutlu edecektir.

Değerli Öğretmenler,

Geleceğimizin teminatı gençlerin yukarıda belirttiğimiz nitelikte bireyler olarak yetişmeleri kuşkusuz önce ai-
lelerinin sonra da sizlerin katkılarıyla gerçekleşecek. Bu kutsal görevde başarınızın sırrı başta insanî değerleriniz
olmak üzere yöntem ve teknikleriniz olacaktır. Bu büyük sorumluluğu gerçekleştirme yolunda elinizdeki bu kaynak
belki çok küçük bir etken olacak ancak küçük adımların büyük yeniliklerin habercisi olduğu düşüncesiyle AYDIN
Yayınları olarak AYDIN Nesiller yetiştirme yolunda daima yanınızda olacağımızı bilmenizi isteriz.

Küçük adımlarınızla büyük değişimlere katkı sağlamanız dileğiyle…

AYDIN YAYINLARI AİLESİ

 İÇİNDEKİLER
1. BÖLÜM: TRİGONOMETRİ.................................................................................................................................... 7
Esas Ölçü....................................................................................................................................................... 9
Birim Çember ............................................................................................................................................... 13
Trigonometrik Fonksiyonlar......................................................................................................................... 15
Trigonometrik Fonksiyonların Grafikleri...................................................................................................... 37
Ters Trigonometrik Fonksiyonlar.................................................................................................................. 39
2. BÖLÜM: ANALİTİK GEOMETRİ............................................................................................................................ 47
Noktanın Analitik İncelenmesi..................................................................................................................... 49
Doğrunun Analitik İncelenmesi................................................................................................................... 53
Karma Testler................................................................................................................................................ 63
3. BÖLÜM: FONKSİYONLARDA UYGULAMALAR..................................................................................................... 73
4. BÖLÜM: DENKLEM VE EŞİTSİZLİK SİSTEMLERİ................................................................................................. 115
2. Dereceden İki Bilinmeyenli Denklem Sistemleri..................................................................................... 117
2. Dereceden Bir Bilinmeyenli Eşitsizlikler................................................................................................... 123
2. Dereceden Eşitsizlik Sistemleri................................................................................................................. 131
5. BÖLÜM: ÇEMBER - DAİRE ............................................................................................................................ 137
Çemberde Temel Elemanlar......................................................................................................................... 139
Çemberde Açı............................................................................................................................................... 149
Çemberde Uzunluk ve Teğet........................................................................................................................ 169
Dairenin Çevresi ve Alanı.............................................................................................................................. 183
6. BÖLÜM: UZAY GEOMETRİ................................................................................................................................195
Dik Dairesel Silindir....................................................................................................................................... 197
Dik Dairesel Koni........................................................................................................................................... 203
Küre............................................................................................................................................................... 209
Karma Testler................................................................................................................................................ 213
7. BÖLÜM: OLASILIK............................................................................................................................................219
Koşullu Olasılık.............................................................................................................................................. 221
Bağımlı - Bağımsız Olaylar............................................................................................................................ 227
Deneysel ve Teorik Olasılık........................................................................................................................... 233

8.
A
d1

B 80°
UYARI
d2
D Kitabımızdaki arka fonu renkli olan
C
testler / sorular, orta öğretim mate-
matik dersi programında olmayıp fen
d1 ve d2 çemberlerin ortak teğet doğrularıdır. Çem- lisesi matematik dersi programında
berler B noktasında birbirine teğettir. olan kazanımlara uygun ya da zorluk
% % derecesi yüksek testler / sorulardır.
m ( ABD ) = 80° olduğuna göre, m ( BC) kaçtır?

A) 80 B) 100 C) 120 D) 140 E) 160

 TEST 1 Esas Ölçü 1

1. 12500'' lik açı kaç derece dakika ve saniyedir? 4. m (W

A) = 42° 40' 50''
A) 2° 48' 20'' B) 3° 28' 20'' m ( W
B) = 12° 39' 52''

olduğuna göre, m (W
A) - m ( W
C) 20° 28' 3'' D) 28° 20' 3''
B) işleminin sonucu
E) 28° 3' 20''
aşağıdakilerden hangisidir?

A) 30° 1' 2'' B) 30° 1' 58'' C) 30° 0' 58''

D) 29° 59' 58'' E) 29° 58' 2''

5. m (W
A) = 100° 42' 10''
2. Ölçüsü 4° 4' 4'' olan açı kaç saniyedir?
olduğuna göre, A açısının bütünleri kaç derece-
A) 14644 B) 15644 C) 15464 dir?
AYDIN YAYINLARI

D) 16544 E) 16454
A) 80° 18' 50'' B) 79°18' 50''

C) 79° 17' 50'' D) 78° 17' 50''

E) 78° 18' 50''

6. a + b = 90°
a = 38° 40'
3. m (W
A) = 14° 12' 20''
m ( W
B) = 13° 48' 40'' b

olduğuna göre, m (W
A) + m ( W
a
B) işleminin sonucu

aşağıdakilerden hangisidir? olduğuna göre, b aşağıdakilerden hangisidir?

A) 27° 59' B) 28° C) 28° 1' A) 51° 20' B) 52° 20' C) 53° 20'
D) 29° E) 29° 1' D) 54° 20' E) 55° 20'

9
Esas Ölçü

197π
7. a = 14° 20' 30'' 11.
8
b = 33° 11' 20''
açısının esas ölçüsü kaçtır?
a b
olmak üzere, + aşağıdakilerden hangisi- 5π 5π 5π 8π 8π
3 4 A) B) C) D) E)
dir? 4 8 2 5 3

A) 11° 4' 40'' B) 12° 40' 4''

C) 12° 13' 40'' D) 13° 4' 40''

E) 13° 40' 4''

12. Bir ABC üçgeninde m (W

A) = 45° 36' 40'' ve

m (W
B) = 40° 50' 55''
olduğuna göre, C açısının ölçüsü aşağıdakiler-
den hangisidir?

8. Ölçüsü 120° olan açının radyan cinsinden değe- A) 93° 32' 25'' B) 93° 33' 25'' C) 93° 33' 26''
ri aşağıdakilerden hangisidir?
D) 94° 32' 24'' E) 94° 33' 25''
π 2π 3π 5π
A) B) C) D) E) π
2 3 4 6
AYDIN YAYINLARI

13. m (W
A) = 27° 30' 17'' ve m ( W
B) = 12° 24' 32''

olduğuna göre, 2.m (W

A) + 3.m ( W
B) ifadesinin so-
nucu aşağıdakilerden hangisine eşittir?

A) 92° 14' 10'' B) 82° 13' 10'' C) 93° 14' 10''

9. Ölçüsü 270° olan açının radyan cinsinden değe- D) 93° 13' 10'' E) 93° 13' 11''
ri aşağıdakilerden hangisidir?

11π 5π 3π 7π
A) 2π B) C) D) E)
6 3 2 4

14. m (W
A) = 43° 28' 36'' ve m ( W
B) = 36° 41' 36''

m (W
A) m (W
B)
olduğuna göre, + ifadesinin sonu-
7π 3 4
10. Ölçüsü radyan olan açının derece cinsin-
cu aşağıdakilerden hangisine eşittir?
4
den değeri aşağıdakilerden hangisidir?
A) 23° 9' 56'' B) 23° 39' 56'' C) 24° 39' 17''

A) 135 B) 150 C) 225 D) 270 E) 315 D) 25° 7' 27'' E) 25° 27' 51''

9 D 10 E 11 B 12 A 13 A 14 B
10 8B 7D 6A 5C 4C 3C 2A 1B
Dar Açıların Trigonometrik Değerleri

A 10. A B ABCD dikdörtgen

7.
x AE ⊥ DF
4 3
3 5
–2
F
I AD I = 2 5 cm

D
E
D C

% 1
m ( DAE ) = a , sin a =
B E C 5
I  I
ABC eşkenar üçgen, AD  = 2 DC  = 4 3 I  I | |
olduğuna göre,  BF  = x kaç cm dir?

EC %
I BE I = 5
, m ( DEC ) = a A) 5 B) 2 5 C) 2 5 - 3 D) 2 E) 3

olduğuna göre, cota kaçtır?

5 4 2 1
A) B) C) 3 D) E) 11. A ABC üçgen
3 3 3 3
AB ⊥ BC
I BD I = I DC I
% 3
cot ( ADB ) =
4

AYDIN YAYINLARI

B D C
8. A

%
olduğuna göre, cos ( ACB ) kaçtır?
7 7

1 2 3
A) B) C)
13 13 13
B D C
4 5
D) E)
I  I I  I
ABC üçgen, AB  = AC  = 7 cm, BC  = 8 3 cm I  I 13 13
%
m ( ADB ) = a , cot a = 2 3
I  I
olduğuna göre, DC  kaçtır?
D C E
12.
A) 3 B) 2 3 C) 3 3 D) 4 3 E) 5 3
F

A B

ABCD dikdörtgen, A, F ve E doğrusal,

9. A = cot1 · cot2 · cot3 . ... . cot89

AD  = 6 br I  I
% 3
ifadesinin değeri kaçtır? cos ( BFE ) = -
5
A) cot45° B) 2tan1 C) sin15° I  I
olduğuna göre, DE  kaç birimdir?
D) cos15° E) 2
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12
9 A 10 C 11 C 12 A 8B 7B
24
6B 5D 4E 3C 2B 1B
 TEST 9 Bölge Dönüşümleri 9

2 π 1 2 11π 5. sin35° = a
sin + tan
4 2 3 2
1. olduğuna göre, cos (305°) ifadesinin a cinsin-
4· cos 240° + sin 90° den değeri aşağıdakilerden hangisidir?
işleminin sonucu kaçtır? 2 2
A) -a B) -a C) a - 1
2 2
A) -3 B) -2 C) -1 D) 2 E) 3 D) a E) a + 1

2. 0 < x < 90° olmak üzere,

sinx = 0,6
olduğuna göre, sin ( 180° - x ) kaçtır?

4 3 2 1
A) 1 B) C) D) E)
5 5 5 5 6. cos20° = a olduğuna göre,
cos 200° + 2 sin 110°

sin 290° + 1
AYDIN YAYINLARI

ifadesinin a cinsinden değeri aşağıdakilerden

hangisidir?

2a a -a
A) B) C)
a+1 1-a a+1
a
sin 200° - cos 200° π D) E) 0
3. · tan c π + m 2a - 1
cos 340° + sin 200° 3

işleminin sonucu kaçtır?

1
A) 3 B) - C) –1
3
3
D) 1 E)
2

cot ^ π + a h + cos f
3π
+ap
2
+ a m - sin ^ π + a h
7.
sin ( 2π – a ) + cos c
π
4.
+ a m - sin ^ 2π + a h
π
2 tan c
2
ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
A) -3sina B) -2sina C) -sina
A) 1 – sina B) cosa – 1 C) cota
D) sina E) 3sina
D) –tana E) –1

25
Bölge Dönüşümleri

8. sin50° = x π
tan
2 5π 2 π 9
olduğuna göre, cos310° ifadesi aşağıdakilerden 11. cos + cos -
12 12 7π
hangisine eşittir? cot
18
A) x - 1 B) -x C) – 1 - x
ifadesinin eşiti nedir?
2
D) 1 - x E) x-1 A) -1 B) 0 C) 1

π
D) cos E) -4
36

π 2
12. x !c , π m ve cos x = -
2 3
olduğuna göre, sinx · secx nedir?
9. sin20° = x
- cos 70° 3 3 5
olduğuna göre, · cot 200° ifadesinin A) B) C)
tan 110° 2 5 2
AYDIN YAYINLARI

eşiti aşağıdakilerden hangisidir?

5 5
D) - E)
2 2 3
1-x 2 2
A) B) x - 1 C) x - 1
x

D) x - 1 E) x

D C
13.

a
F
E

A B
3π
10. < x < 2π olmak üzere,
2 ABCD karesinin köşegenlerinin kesim noktası E dir.
cotx = 9tanx I AD I = 4 I AK I, I CF I = I FB I olduğuna göre, cosa
olduğuna göre, cosx · sinx kaçtır? nedir?

3 2 1 2 5 5 5
A) - B) - C) - A) - B) - C) -
10 10 10 5 5 4
1 1 3 5 2 5
D) E) D) - E) -
10 5 4 7

9 E 10 A 11 B 12 D 13 A
26
8D 7E 6B 5D 4C 3A 2C 1B
 TEST 10 Trigonometrik Fonksiyonlar 10

sin ^ 2x + y h =
1 4. Bir ABC üçgeninde,
1. x + y = 90° ve
2 cot ( W A+ W
B) = 3

olduğuna göre,
cos y
oranı kaçtır? olduğuna göre, sin ( W
C ) kaçtır?
tan x
3 3
2 2 A) –1 B) - C) -
1 1 10 10
A) 3 B) C) D) E)
2 2 3 3 1
D) E) 1
10

5. y

2. x + y = 90° olduğuna göre,

d

sin ^ 2x + y h · cos c -xm

3π a
O A
2 x
B
cot y· cot ^ π - x h
P
ifadesinin en sade hâli aşağıdakilerden hangisi-
dir? C

A) –1 B) cosx C) siny
AYDIN YAYINLARI

D) sinx·cosx E) siny·cosx Yukarıdaki birim çembere d doğrusu teğettir.

%
m ( AOP ) = a , P teğet değme noktasıdır.
I  I
Verilenlere göre, CP  aşağıdakilerden hangisi-
ne eşittir?
sin a + cos a cos a - tan a
A) B)
2 2
3. y – cot a
C) - cota D)
2
E) tana
a
x

O A

y = –1
C B
6. A ABC dik üçgen
% AB ⊥ AC
Yukarıdaki birim çemberde m ( AOC ) = a ve
y = -1 doğrusu çizilmiştir. 15 15 I DC I = 7 cm
%
&
Verilenlere göre, A^ BOC h nin a türünden eşiti
a m ( ADC ) = a

aşağıdakilerden hangisidir? B D 7 C

A)
sin a
B)
- cos a
C)
tan a I AB I = I AD I = 15 cm
2 2 2
Verilenlere göre, tana kaçtır?
cot a sin a + cos a
D) E) 3 4 7
2 2 A) - B) –1 C) – D) –2 E) -
4 3 3

27
Trigonometrik Fonksiyonlar

7. A 4 cm B ABCD yamuk 10. A ABC üçgen

12 cm 5 cm
AB // DC
30°
x I BD I = I DC I
%
m ( BAD ) = 30°
6 9

D
a
17 cm C
I AB I = 6 cm
I AC I = 9 cm
B D C
Verilenlere göre, sina + cosa toplamının 13 katı
kaçtır? olduğuna göre, cosx değeri kaçtır?

A) 19 B) 18 C) 17 D) 16 E) 15 2 2 2 1
A) B) C)
3 3 3
1 2
D) E)
2 3 3

8. A B ABCD kare
[ AC ] köşegen

E
%
a m ( AED ) = a

DC
AE =
2 2 3π
11. i ∈ f , 2π p olmak üzere,
AYDIN YAYINLARI

2
D C tani = - 3

olduğuna göre, sina kaçtır? olduğuna göre, seci kaçtır?

1 1 1 2 2 1
A) B) C) D) E) A) –2 B) –1 C) D) 1 E) 2
3 2 5 5 5 2

9.
A B
π
12. x ! c , π m olmak üzere,
2
E 2
sin x =
a
5
b K
sin x + cos x
olduğuna göre, ifadesinin eşiti
sin x. cos x
D F C nedir?
3 5 6 6
Birim karelerden elde edilen yukarıdaki şekilde A) B) C) 5 5
2 5
verilenlere göre, tana · tanb değeri kaçtır?
5
5 5 5 D) 6 6 E) -
A) 1 B) C) D) E) 5 2
4 3 2

9 B 10 A 11 E 12 E
28
8D 7C 6C 5C 4D 3D 2D 1C
 TEST 18 ÖSYM Tarzında Sorular 18

1. Drone 3. v1

A v2
a i

9 5

30° 45°
Ahmet Hasan
B C

Drone yardımıyla yapılan bir çekim ile ilgili olarak; A noktasından koşmaya başlayan iki koşucu B ve C
noktalarına aynı anda ulaşmaktadır.
I. Drone Ahmet'e 9 5 m uzaklıktadır. % %
7 m ( ABC ) = 30° , m ( ACB ) = 45° olduğuna göre,
II. tan 
a = 0,5 , tan i = dır. v
6 1
koşucuların hızları oranı kaçtır?
III. Hasan ile Ahmet arasında park vardır. v
2
tespitleri yapılıyor.
1 3
A) 3 B) 2 C) 1 D) E)
Buna göre, parkın genişliği kaç metredir? 2 2

A) 30 B) 33 C) 36 D) 39 E) 42
AYDIN YAYINLARI

4.

A
2.
Il
Te

10° Te
B l II
42° 10 km tan10° ≅ 0,18
tan42° ≅ 0,9 45° 10°

20m 20m

C
Yukarıdaki verici direği iki tel yardımıyla sabitlenmiş-
tir. I. tel 45° açıyla, II. tel 10° açıyla gergin olarak di-
Aynı doğrultuda bulunan A, B ve C köylerine su reğe bağlıdır. Her iki telin direğe uzaklıkları sabit ve
kaynağından boru hattı çekilecektir. 20 metredir.
Su kaynağının B köyüne uzaklığı 10 km olduğu- Buna göre, direk üzerinde tellerin bağlanma nok-
na göre, A ile C köyleri arası uzaklık yaklaşık kaç taları arasındaki mesafe yaklaşık kaç metredir?
km dir?
(tan10°≅ 0,18)

A) 9,8 B) 10,2 C) 10,8 D) 11,6 E) 12

A) 17,2 B) 16,8 C) 16,4 D) 16 E) 15,6

43
 TEST 1
2 Noktanın Analitik İncelenmesi 21

1. x, y ∈ R , x < y olmak üzere, 4. Dik koordinat sisteminde A ( -2, 3 ) ve B ( 6, -9 ) nok-
A ( 4x - 3y ) ve B ( 5x - 4y ) taları veriliyor. A, B, C noktaları doğrusal ve
C ∉ [ AB ] olmak üzere,
I  I
oldu¤una göre, AB  kaç br dir?

A) x - y B) y - x C) 0
|  |
7 AC  = 3 BC  |  |
koşulunu sağlayan C noktasının koordinatlar
D) 2x - y E) 3x - y
toplamı kaçtır?

A) 0 B) 2 C) 3 D) 4 E) 6

5. y A ( 5, m )
A
B ( 7, 3m - 12 )
2.
A B C D
x
O
AYDIN YAYINLARI

Yukar›daki say› do¤rusu üzerinde verilen A, B, C ve B

D noktalar› için,

1 1
AB =
3
AC =
6
AD , | BC | = 8 br Şekilde OAB üçgeninin ağırlık merkezi x ekseni
üzerinde olduğuna göre, AB  kaç birimdir?|  |
oldu¤una göre, [AB] ve [CD] n›n orta noktalar›
aras›ndaki uzakl›k kaç birimdir? A) 3 B) 2 7 C) 2 10

D) 7 E) 5 2
A) 14 B) 16 C) 18 D) 20 E) 22

6. y Analitik düzlemde
A A ( 2, 6 ) noktası ve
OAB ikizkenar üçgeni
verilmiştir.
x
O B

3. A ( 3a + 11, 2 ) ve B ( 2a - 1, 3 ) noktalar› veriliyor.

[AB] n›n orta noktas› y ekseni üzerinde oldu¤una | OB | = | AB | olduğuna göre, B noktasının apsisi
göre, a kaçt›r? kaçtır?

A) -3 B) -2 C) -1 D) 1 E) 2 A) 8 B) 19 C) 10 D) 13 E) 15

51
Noktanın Analitik İncelenmesi

7. A ABC üçgen 10. A ( 6, k + 4 ), B ( 1, 7 ) ve C ( 4, -5 )

[ AB ] ⊥ [ AC ]  noktaları doğrusal olduğuna göre, k değeri kaç-
G G noktası ağırlık tır?
merkezi
A) -17 B) -13 C) -9 D) -1 E) 3
B C

B ( -1, 4 ) , C ( 8, -8 ) noktaları verilmiştir.
|  |
Buna göre, AG  kaç birimdir?

A) 2 6 B) 5 C) 2 10
35
D) E) 10
2

11. y C

D B

x
O A

8. A ( 4, n + 8 ) ,  B ( 2n + 2, 2m + 1 ) ve C ( 8, 10 )

AYDIN YAYINLARI

noktaları doğrusaldır.
Analitik düzlemde, ABCD dikdörtgen
| AC | = | BC | olduğuna göre, ( m - n ) farkı kaçtır? |  | |  |
2 AD  = AB  , D ( 0, 4 ), A ( 2, 0 )

A) -2 B) -1 C) 0 D) 1 E) 2 Buna göre, C noktasının koordinatlar çarpımı

kaçtır?

A) 24 B) 32 C) 40 D) 56 E) 64

12. y Analitik düzlemde

9. y Analitik düzlemde
D [ AC ] ⊥ [ CD ]
B A
A ( 0, 4 )
B |  | |  | |  |
2 AB  = BC  = CD 
A B ( 6, 11 )
ve A ( -4, 6 ) noktası
x
x C ( 14, 0 ) O C verilmiştir.
O C
noktaları verilmiştir.

Buna göre, A ( OABC ) kaç birimkaredir? Buna göre, D noktasının koordinatları çarpımı
kaçtır?
A) 68 B) 76 C) 85 D) 89 E) 102
A) 36 B) 64 C) 72 D) 84 E) 96
9 D 10 A 11 E 12 E 8A
52
7B 6C 5C 4D 3B 2B 1B
 TEST 1
3 Doğrunun Analitik İncelenmesi 22

1. y 4. A ( 2, -1 ) ve B ( -4, -5 )

d
A(4, 3) noktalarından geçen doğrunun eğimi kaçtır?

3 2 1 2 3
A) - B) - C) D) E)
4 3 3 3 4

x
O

Şekildeki d do¤rusunun x ekseniyle pozitif yön-

de yapt›¤› aç› a ise tana kaçt›r?

4 3 3 3 4
A) - B) - C) D) E)
3 4 5 4 3

5. y

P(–4, 6)

O x

2. y
–2
K
AYDIN YAYINLARI

d1
d2 d
–3 O 2
x
Yukarıdaki dik koordinat sisteminde verilen d
doğrusunun eğimi kaçtır?
–1

A) -3 B) -2 C) -1 D) 2 E) 3

Şekildeki d ve d do¤rular›n›n e¤imleri çarp›m›

1 2
kaçt›r?

1 1 1 1 1
A) - B) - C) - D) E)
4 6 12 6 12

6. Dik koordinat sisteminde orijinden ve ( m, n ) nokta-

n
larından geçen bir doğrunun eğimi oranı ile bu-
m
lunur.
3. A ( –2, k ) ve B ( k - 1, 3 ) noktalar›ndan geçen Buna göre, aşağıda verilen noktalardan han-
1 gisinden ve orijinden geçen doğrunun eğimi 3
do¤runun e¤imi tür.
3 olur?
Buna göre, orijinden ve C ( k, k + 1 ) noktas›ndan 1 1
, 1 p C) f
1
A) f , 3 p B) f ,2p
geçen do¤runun e¤imi kaçt›r? 2 3 6

1 1 1 2 3
E) f 4 ,
4
A) - B) - C) D) E) D) ( 9, 3 ) p
3 6 6 3 2 3

53
 TEST 12 Fonksiyonlarda Uygulamalar
(Parabol)
43

2 2
1. f ( x ) = – ( x + 1 ) – 3 3. y = ( x – 2 ) + 3
fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisi­ parabolünün grafiği aşağıdakilerden hangisi­
dir? dir?
A) y B) A) y B) y
y
−3 O O 3 3 7
x x
−1 −1
x 3
O 2
x
−7 −4 O 2

C) y D) y
C) y D) y
7 7
−1 O x −1 O x
−1 2 3
−3
x O
x
−4 −4 O 3 −2

E) y

E) y
1 7
x
O
−3 2
−4
x
−3 O
AYDIN YAYINLARI

2
4. y=x +3
2. f : [ –3, 3 ] → R
fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisi­
2
f ( x ) = –x + 9 dir?
fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisi­ A) y B) y
dir?
A) y B) y O
3 x
x − 3 3
−3 3 x
x O 3
−3 3

−9 −9 C) y D) y

C) y D) y
9
9 3
3
x x
O 3 O
x −3 3 x
−3 3
E) y
E) y
9
3

1
x x
−3 3 −1 O

97
 TEST 13 Fonksiyonlarda Uygulamalar
(Parabol)
44

y 3. y
1. y = x2 − 4
4
A B
A B

x 6 x
−2 O C
D C
y = f(x)
y = 4 − x2
−4
Yukarıdaki şekilde OABC karesi ve f ( x ) parabolü
2 2 verilmiştir. Karenin iki köşesi fonksiyonun üzerinde-
Şekilde verilen y = 4 – x ve y = x – 4 parabolleri
dir.
üzerine ABCD dikdörtgeni çizilmiştir.
2
Buna göre, karenin alanı kaç br dir?
I AB I = 2 2 cm olduğuna göre, A ( ABCD ) kaç br
2

dir?
A) 4 B) 9 C) 10 D) 16 E) 25

A) 2 2 B) 4 2 C) 6 2 D) 8 2 E) 10 2
AYDIN YAYINLARI

y
2.
4

B
4.
C y 2
f(x) = x + 5x + 4
−2 A 4
x
−1 O D
A
y = f(x)
x
C B
Şekilde y = f ( x ) fonksiyonu ve ABCD dikdörtgeni çi-
zilmiştir. Dikdörtgenin B ve C köşeleri fonksiyonun
2
üzerindedir. Şekilde f ( x ) = x + 5x + 4 ün grafiği verilmiştir.
2
Buna göre, ABCD dikdörtgeninin alanı kaç br Köşeleri A, B, C noktaları olan üçgenin alanı kaç
2
dir? br dir?

A) 12 B) 10 C) 8 D) 6 E) 4 A) 3 B) 6 C) 9 D) 12 E) 15

99
Fonksiyonlarda Uygulamalar (Parabol)

y= x
2 8. y
5. 2
y B

A B

A C x
x
O C
y = ax2 + b

2 2
x Şekilde y = ax + b parabolü ile ABC eşkenar üçge-
I  I
OABC bir dikdörtgen AB  = 2 AO  ve y = I  I 2
dir.
ni verilmiştir.
&
A^ ABC h = 9 3 br olduğuna göre, a kaçtır?
2 2
Buna göre, dikdörtgenin alanı kaç br dir?

1 1 1 1 1
A) B) C) D) E) A) 3 3 B) 2 3 C) 3
2 4 8 16 32
3
D) - 3 E) -
3

6. y 9. y Şekildeki parabol
C
f ( x ) = ax2 + bx + c

I  I
3  AO  = 2 OB  I  I x
fonk­siyonuna ait­tir.
A B x
O O
AYDIN YAYINLARI

y = −x2 + ax + 12
f(x)
2
y = –x + ax + 12 fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
Buna göre, aşağıdaki­ler­den hangisi yanlış­tır?
Yukarıda verilenlere göre, OBC üçgeninin alanı
2 2 b
kaç br dir? A) b – 4ac > 0 B) a < 0 C) <b
a
2
A) 9 2 B) 12 2 C) 15 2 c b - 2ac
D) > 0 E) >0
a 2
D) 18 2 E) 21 2 a

10. y

7. y B
C
T1
T2
x
O A
x
y = –2x2 + 4x + 6
y = 9 − x2 y = −x2 + 8x – 15
2 2 2
Şekilde y = 9 – x ve y = –x + 8x - 15 parabolleri Şekilde y = –2x + 4x + 6 parabolünün gra­fiği ile
verilmiştir. OABC dik­dörtgeni verilmiş­tir.
Tepe noktaları sırasıyla T ve T olmak üzere şe­ Dikdörtgenin B ve C köşeleri pa­rabol üzerinde
1 2
2 2
kildeki verilen yamuğun alanı kaç br dir? ol­duğuna göre, dikdörtgenin alanı kaç br dir?

A) 20 B) 18 C) 16 D) 14 E) 12 A) 8 B) 12 C) 16 D) 20 E) 24

9 D 10 B
100
8E 7A 6D 5A 4B 3D 2B 1D
 TEST 6 Çemberde Açı 67

1. O merkezli çemberde 4. O merkezli çemberde

B
%
m ( BAC ) = 32° I OB I = I BC I
O
A 32° O a A B

C x

%
C
%
Buna göre, m ( BOC ) = a kaç derecedir? Yukarıdaki verilere göre, m (AC) kaç derecedir?

A) 32 B) 40 C) 48 D) 56 E) 64 A) 140 B) 120 C) 90 D) 60 E) 30

°
2. 100 O merkezli çemberde
A
I AB %I = I AC I 5.
A
DB ⊥ EC
m (AB) = 100° E a
B %
B a O m ( ACE ) = 20°
% %
F 20
° I I I
 AE   =  AB   I
D
AYDIN YAYINLARI

C C

%
Yukarıdaki verilere göre, m ( ABC ) = a kaç dere-
cedir? %
Yukarıdaki verilere göre, m ( DAC ) = a kaç dere-
cedir?
A) 40 B) 60 C) 80 D) 120 E) 160

A) 50 B) 40 C) 30 D) 20 E) 10

3. C

x 4x A
A B 6. O merkezli çemberde
y O 2x
%
m ( ACO ) = 20°
%
O 20
m ( ABO ) = 30°
30° °
D
B a C

O merkezli çemberde, [ AD ] çap,

% % %
m ( CBA ) = 2m ( ABD ) = 4m ( CAB ) = 4x , %
% Yukarıdaki verilere göre, m ( BOC ) = a kaç de-
m ( DAB ) = y olduğuna göre, y kaç derecedir?
recedir?

A) 18 B) 36 C) 54 D) 72 E) 88
A) 50 B) 60 C) 70 D) 90 E) 100

149
 TEST 2 Dik Dairesel Silindir 91

1. I. II. 4. K Şekilde O ve O merkezli

D O2 C 1 2
Çember Elips dik silindirde
| KC | = | LO1 |
III. IV.
| O2K | = 2 | KC |
Dikdörtgen Yamuk
| BC | = 12 cm dir.
A O1 B
L

Silindirin taban alanları toplamı 162π olduğuna

Bir dik dairesel silindirin düzlemle arakesiti
yukar›dakilerden hangisi ya da hangileri olabi-
|  |
göre, KL  kaç cm dir?

lir? A) 15 B) 16 C) 17 D) 20 E) 25

A) Yaln›z I B) I ve II C) I, II ve III

D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV

5. Taban yarıçap uzunluğu 8 cm olan bir dik dairesel

silindir, tabanına dik bir düzlem ile iki eş parçaya ay-
rılmıştır.
Oluşan parçaların yüzey alanları toplamı, silindi-
AYDIN YAYINLARI

2
rin yüzey alanından 160 cm daha fazla olduğu-
2. Yar›çap› r1 ve yüksekli¤i h1 olan silindir ile yar›çap› na göre, silindirin yüksekliği kaç cm dir?
r ve yüksekli¤i h olan silindirin hacimleri eşittir.
2 2
r h A) 3 B) 5 C) 8 D) 10 E) 12
1 1 1
= oldu¤una göre, oran› kaçt›r?
r 2 h
2 2

1 1
A) B) C) 2 D) 4 E) 8
4 2
6.

3. Taban yar›çap› 5 cm, yüksekli¤i

8 cm olan dik dairesel silindir
biçimindeki tahta blo¤un içeri- Şekilde üç farklı dik silindir mum verilmiştir. Mumla-
sinden taban yar›çap› 1 cm ve rın taban yarıçapları sırasıyla 2 : 1 : 3 ile orantılı olup
yüksekli¤i 8 cm olan bir dik si- hacimleri ise birbirine eşittir.
lindir ç›kar›l›yor.
Buna göre, mumların yükseklikleri sırasıyla han-
gi sayılarla orantılıdır?
2
Buna göre, kalan k›sm›n alan› kaç cm dir?
A) 4 : 9 : 1 B) 8 : 2 : 6 C) 9 : 12 : 4

A) 108π B) 130π C) 144π D) 156π E) 160π D) 9 : 36 : 4 E) 3 : 6 : 1

199
Dik Dairesel Silindir

7. Bir dik silindirin alt ve üst tabanının çevresi üzerin- 10.

den birer nokta alınıyor. Bu alınan iki nokta arasın- I

daki en kısa mesafe 9 cm, en uzun mesafe ise

II
41 cm dir.
Buna göre, silindirin yüzey alanı kaç πcm dir?
III
A) 730π B) 840π C) 900π

D) 1040π E) 1160π

Şekildeki dik silindirlerin sırasıyla taban yarıçapları

1: 3 : 6 ve yükseklikleri 1 : 2 : 4 ile orantılıdır.
8. II
Silindirler tabanları aynı düzlemde olacak şekilde
I
iç içe konulursa I–II ve II–III numaralı silindirler ara-
sındaki boş kısımların hacimleri sırasıyla x ve y ile
orantılıdır.
x
Buna göre, oranı kaçtır?
y

4 2 8 1 4
1 2 3 A) B) C) D) E)
27 9 27 3 9
Şekildeki 1, 2 ve 3 numaralı dik silindir makaralar et-
raflarına sarılmış ipler ile birbirlerine, merkezlerinden
AYDIN YAYINLARI

geçen miller ile zemine bağlanmıştır. 1, 2 ve 3 numa-

ralı makaraların yarıçapları sırasıyla 2r, r ve 3r dir.
Buna göre, 1 numaralı makara II yönünde 6 tur
döndürülerek ipin sarılması sağlanırsa, 3 numa-
11. D C
ralı makara hangi yönde ve kaç tur döner?

A) I yönünde, 3 tur B) II yönünde, 3 tur

C) I yönünde, 4 tur D) II yönünde, 4 tur

E) II yönünde, 2 tur
A B III
I II

Şekilde dik silindir şekildeki kaplardan I ve II numara-

lı kapların üst kısımları kapalıdır. Kaplar birbirlerine en
9. A İçi tamamen dolu silindir
üst kısımlarından metal borularla bağlantılıdır. I, II ve III
eğilerek şekildeki konu-
numaralı kapların taban yarıçapları sırasıyla 3r, 2r, r ve
E B ma getirildiğinde içindeki
yükseklikleri ise birbirinin yarısıdır.
suyun bir miktarı dökülü-
D yor. Boş kısmın hacminin Buna göre, I numaralı kap tamamen dolu iken

dolu kısmın hacmine ora- borulardaki musluklar açılırsa III numaralı kap-

C 3 tan taşan sıvının hacminin, I numaralı kapta ka-

nı dir.
7 lan sıvı hacmine oranı kaç olur?
( Not: Boru kalınlığı önemsenmeyecektir.)
| DE | = 6 cm olduğuna göre, | AE | kaç cm dir?
5 7 13 2 5
A) B) C) D) E)
A) 4 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 6 9 18 3 9
9 E 10 A 11 C 8D 7E
200
6D 5B 4A 3C 2D 1E
 TEST 1
9 Karma 98

1. O uzayda sabit bir nokta olmak üzere, | AO | ≤ 4 cm 4. D O2 C

Şekildeki dik dairesel silindir-
koşulunu sa¤layan A noktalar›n›n oluşturdu¤u de O ile O taban merkezleri
1 2
2
cismin yüzey alan› kaç cm dir? ve A, B ve O doğrusaldır.
1

A) 4π B) 16π C) 32π D) 48π E) 64π

A O1
B

|  | | 
2 AB  = BO | ve silindirin taban çevresi 18π cm,
1 

hacmi 648π cm olduğuna göre, | O B | kaç cm dir?

2
2

A) 10 B) 12 C) 13 D) 15 E) 17

2. G F Şekildeki küpte
5. Şekilde taban mer-

H E | AB | = 4 cm C
kezleri O noktası
F merkezli çember
olan dik koni ve dik
yay›, E merkezli çem-
silindir verilmiştir.
D ber yay›, HBCG si-
C
4 lindirik yüzeyini oluş-
| OD | = | DB | ve ko-
E D B
A O ninin yüksekliği
A 4 B turmuştur.
9 cm dir.
AYDIN YAYINLARI

2 Koninin hacmi, silindirin hacminin 4 katı oldu-
Buna göre, bu yüzeyin alan› kaç cm dir?
ğuna göre, silindirin yüksekliği kaç cm dir?

A) 4π B) 5π C) 6π D) 7π E) 8π 3 5
A) 1 B) C) 2 D) E) 3
2 2

6.
3.
5

Şekil–I Şekil–II

5 Şekil – I de taşma seviyesine kadar su dolu bir ka-

a
bın tahliye borusuna bağlı bir silindir ve üç tane ya-
Şekil I Şekil II
rıçapları sırasıyla 3 cm, 2 cm ve 1 cm olan çelik bil-
Yar›çap› 5 cm olan bir dik silindirin içinde bir miktar yeler verilmiştir. Çelik bilyeler su dolu kaba konuldu-
su vard›r. Silindirin tepeden itibaren 5 cm lik k›sm› ğunda şekil – II oluşmaktadır.
boştur. Taşan suyun doldurduğu silindirdeki suyun
Silindir şekil - II deki gibi e¤ildi¤inde kaç dere- yüksekliği 12 cm olduğuna göre, silindirin dolu
2
ceden sonra içindeki su dökülmeye başlar? kısmının yüzey alanı kaç cm dir?

A) 48π B) 56π C) 60π D) 64π E) 72π

A) 30 B) 40 C) 45 D) 60 E) 75

213