NATIONAL TEACHERS

SIKOLOHIKAL NA TEORYANG PAMPANITIKAN: COLLEGE

ISANG PAG-UULAT
G. JUMEL IBE ABELLERA, Disyembre 2016
Quiapo, Manila

National Teachers College Kritisismong Pampanitikan

DEPARTAMENTO NG PAARALANG GRADWADO
Departamento ng Paaralang Gradwado Propesor: Dr. Maria Elma B. Cordero
Kritisismong Pampanitikan / Propesor: Dr. Maria Elma B. Cordero

SIKOLOHIKAL NA TEORYANG PAMPANITIKAN: ISANG PAG-UULAT

ni: G. JUMEL IBE ABELLERA (Disyembre 2016)

PANIMULA:

Ang Teoryang Pampanitikan ay ang sistematikong pag-aaral ng panitikan at ang mga paraan sa
panitikan (Culler, 1997). Ang isang akdang pampanitikan ay maaaring magpakita ng isa o higit pang
teorya na naglalahad ng iba’t ibang perspektibo ng manunulat na maaaring iba naman sa perspektibo ng
mambabasa.

TEORYANG SIKOLOHIKAL tao ay nagbabago at nagkakaroon ng

panibagong behavior dahil may nag-udyok

Sa pananaw na ito makikita ang takbo o na mabago o mabuo ito.

galaw ng isipan ng manunulat. Mahihinuha sa

Ayon kina Bernat at Royle (1992),
kanyang akda ang antas ng kanyang
nagkakaroon ng relasyon ang akda sa
pamumuhay, ang kanyang paninindigan,
katotohanan o sa talambuhay ng may-akda
paniniwala, at pagpapahalaga, gayundin ang
mismo. May epekto ang mga pangyayari sa
mga ideya o kaisipang naglalaro sa kanyang
kaligiran (panahon at lipunan) ng may-akda na
isipan at kamalayan.
kung saan ay lumalabas at naisisiwalat niya sa
Sa ekspresibong pananaw, ipinalalagay kanyang mga akda.
na ang akdang pampanitikan ay ang
Noong ikapitong dekada, tunay na
nagsisiwalat ng isip, damdamin at personalidad
nagbago ang kombensiyunal na pamamaraan ng
ng may-akda. Sinasabing malaki ang ugnayan
pagsulat na kung saan ay may tahasang
ng may-akda at ng kanyang akda, at may mga
pangangaral, maligoy na pananalita at de-
nakatagong puwersa na nag-udyok sa isang
kahong mga tagpo. Nangingibabaw sa mga akda
manunulat na sumulat ng isang akdang
ng mga manunulat na tulad nina Narciso Reyes
sumasalamin sa mga pangyayari sa kanyang
at Macario Pineda ang mga unibersal na tema
kapaligiran.
ngunit sa mga akda nina Efren Abueg, Edgardo
Layunin ng teoryang ito na M. Reyes, Dominador Mirasol at Ave Peraz Jajob,
maipaliwanag ang akda sa pamamagitan ng pinaglayag ang imahinasyon upang saklawin ang
pagpapakita ng mga salig (factor) sa pagbuo ng marami pang mukha ng karanasan. Ang
naturang behavior (pag-uugali, paniniwala, indibidwal at lipunan ang napiling paksa
pananaw o pagkatao) sa isang tauhan sa ng maraming kuwento at akdang
kanyang akda. Ipinakikita sa akda na ang pampanitikan.

Pahina 1 of 2
SIKOLOHIKAL NA TEORYANG PAMPANITIKAN: ISANG PAG-UULAT
G. JUMEL IBE ABELLERA, Disyembre 2016

National Teachers College Kritisismong Pampanitikan

Departamento ng Paaralang Gradwado Propesor: Dr. Maria Elma B. Cordero

pinagdaanang buhay o pangyayaring

Ipinalalagay sa pananaw ng Sikolohikal
na ang akdang pampanitikan ay nagsisiwalat sa
isip, damdamin at personalidad ng may-akda.
Inaanalisa ang mga behavior ng mga tauhan,
kilos at kaisipan, at ang relasyon ng bawat isa.
Kung bakit nagbago ang dating paniniwala, kung
bakit tinalikuran ang dating ipinaglalaban, ang
nakaaapekto sa kanilang pananaw.
MGA HALIMBAWANG AKDA:
 Laro sa Baga, ni: Egardo M. Reyes
 Tata Selo, ni: Rogelio R. Sikat
 Dekada ’70, ni: Lualhati Bautista
 Angles and Demons, ni: Dan Brown

REFERENS:

Kadipan (n.d.). Mga Teoryang Pampanitikan. http://kadipanvalsci.blogspot.com/2010/08/mga-teoryang-

pampanitikan.html
Taput, Ethel (2013). Sikolohikal na Pagsusuri sa Nobelang laro sa Baga ni Edgardo M. Reyes.
http://ethelia0001.blogspot.com/2013/10/sikolohikal-na-pagsusuri-sa-nobelang.html
_______________ (2016). Teoryang Pampanitikan.
https://tl.wikipedia.org/wiki/Teoryang_pampanitikan#Sikolohikal

Pahina 2 of 2