28/09/2015

Hasil Pembelajaran Kursus (CLO)

1. Menjelaskan konsep TEORI dalam

Pendidikan Moral.
2. Membanding beza teori-teori ETIKA.
3. Menghubung kait Teori
Perkembangan Moral dengan
Teori Etika Moral Model Insan Menyeluruh.
4. Mempertimbangkan satu teori etika
ELMK3023 dan Teori Perkembangan Moral
dalam penyelesaian dilema moral.
3. TEORI-TEORI PERKEMBANGAN MORAL (Minggu 13)
Hubung kait Teori Perkembangan moral dengan Insan Bermoral
(PISMP Ambilan Jun 2014 Opsyen PSV)

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 2

3. Teori Perkembangan Moral Hasil Pembelajaran

4. Hubung kait Teori Perkembangan a) Menerangkan maksud ‘insan bermoral’.
b) Menghuraikan Model Perkembangan
moral dengan Insan Bermoral Kanak-Kanak Menyeluruh Lickona.
a) Model perkembangan kanak-kanak c) Menghubung kait Teori Perkembangan
menyeluruh Lickona Moral dengan Insan Bermoral mengikut
Model Perkembangan Kanak-Kanak
b) Model Insan Menyeluruh (Kementerian Menyeluruh Lickona.
Pelajaran Malaysia) d) Menghuraikan Model Insan Menyeluruh
(Kementerian Pelajaran Malaysia)
e) Menghubung kait Teori Perkembangan
Moral dengan Insan Bermoral mengikut
Model Insan Menyeluruh (Kementerian
Pelajaran Malaysia)

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 3 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 4

Konsep Insan Bermoral Model Perkembangan Kanak-

Kanak Menyeluruh Lickona

Insan Moral

Dimensi Prinsip-Prinsip
Moral Insan Moral
Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 5 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 6

1
 28/09/2015

Dimensi Moral Penaakulan Moral

• Istilah lama: Pemikiran moral
• Pertimbangan yang dibuat secara rasional
dan bebas.
Dimensi – Seseorang memikirkan sesuatu dilema moral
Moral dan membuat pertimbangan berasaskan
prinsip moral dan nilai moral yang diterima oleh
masyarakat setempat.
– Prinsip keadilan dipentingkan semasa
Penaakulan Perasaan Perlakuan membuat sesuatu keputusan.
Moral Moral Moral • Penaakulan moral juga boleh dikaitkan
dengan membuat keputusan secara
rasional berasaskan fakta tanpa dipengaruhi
oleh emosi dan persekitaran.
Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 7 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 8

Aktiviti Aktiviti
• Guru disiplin mendapati seorang • Senaraikan seberapa banyak
murid (yang juga anaknya sendiri) penaakulan moral yang anda tahu:
merokok di kawasan sekolah. – ...............
– ...............
• Guru itu menghadapi dilema sama
– ...............
ada menutup mata sebelah atau
– ...............
mengambil tindakan disiplin.
– ...............
• Apakah keputusan guru itu mengikut – ...............
penaakulan moralnya? – ...............
– ...............

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 9 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 10

Aktiviti Aktiviti 2
• Senaraikan seberapa banyak • Fakta kes:
penaakulan moral yang anda tahu: – Seorang murid meniru dalam
– Rasional peperiksaan akhir tahun buat pertama
– Bebas kali kerana ayahnya sangat garang dan
telah mengugutnya jika dia tidak dapat
– Normatif tempat pertama, dia tidak akan dapat
– Tepat pergi ke Australia menghadiri majlis
– Tajam konvokesyen kakaknya.
– Kreatif – Sahsiah murid ini cukup menyenangkan
– Inovatif guru kelasnya.
– Kritis • Apakah keputusan guru disiplin?

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 11 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 12

2
 28/09/2015

Perasaan Moral Perasaan Moral

• Merupakan kehalusan emosi individu yang • Arahan: Garis perasaan moral.
mengandungi sentimen, empati, simpati,
prihatin, belas kasihan, bermotivasi dan – Merasa sedih dengan mangsa-mangsa
murah hati. tsunami di Jepun.
– Perasaan yang bermoral ini membawa kepada – Bergembira dengan kejayaan yang
tindakan yang bermoral.
dicapai oleh rakan-rakan dalam
– Perasaan moral penting untuk mengawal
perlakuan, menghalang seseorang individu peperiksaan.
membuat sesuatu yang bersifat anti sosial. – Marah kepada sesiapa sahaja yang
• Contoh: membuang sampah di merata-rata
– Perasaan empati dan simpati akan tempat.
menyebabkan seseorang individu sentiasa
membantu orang miskin atau cacat tanpa – Bersimpati dengan nasib rakan-rakan
mengira kepentingan diri sendiri. yang ditimpa musibah banjir.

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 13 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 14

Aktiviti Aktiviti
• Senaraikan seberapa banyak • Senaraikan seberapa banyak
perasaan moral yang anda tahu: perasaan moral yang anda tahu:
– Simpati – Empati
– .......................... – Simpati
– .......................... – Murah hati
– .......................... – Kasih sayang
– .......................... – Altruisme
– Sentimen
– Berjiwa

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 15 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 16

Perlakuan Moral Perlakuan Moral

• Merupakan tingkah laku dan
perlakuan individu terhadap semua Penaakulan
Moral
keputusan yang ditunjukkan dengan
penuh tanggungjawab tetapi
mengikut kemampuan dirinya. Perlakuan
• Tindakan moral ini adalah hasil Moral
daripada pemikiran moral dan
perasaan moral yang mendorong Perasaan
seseorang bertindak secara bermoral. Moral

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 17 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 18

3
 28/09/2015

Perlakuan Moral Perlakuan Moral

• Contoh perlakuan moral • Arahan: Kenal pasti perlakuan moral.
– Memulangkan dompet yang dijumpai di kantin
– Bertanggungjawab kepada guru bertugas dengan hati yang ikhlas
– Berdedikasi – Memimpin orang buta menyeberang jalan
– Berprihatin – Tidak terjebak dalam rasuah walaupun pekerja-
pekerja lain dalam unit tersebut melakukannya
– Bekerjasama kerana dia sedar bahawa rasuah akan
– Berintegriti merosakkan sistem pekerjaan dan ditegah oleh
agama
– Sebagai ibu tunggal yang mempunyai seorang
anak cacat iaitu tiada tangan dan kaki
sanggup mendukung anaknya pergi balik ke
sekolah sejak Tahun 1 hingga Tahun 6.

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 19 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 20

Aktiviti Senarai Nilai Murni KSSR

• Rujuk Dokumen Standard Pendidikan 1. Kepercayaan kepada Tuhan
Moral KSSR Tahun 1 – 6. Daripada Keyakinan wujudnya Tuhan sebagai
pencipta alam dan mematuhi segala
senarai nilai murni, asingkan mengikut suruhan-Nya berlandaskan pegangan
dimensi penaakulan moral, perasaan agama masing-masing selaras dengan
moral dan perlakuan moral. prinsip Rukun Negara.
2. Baik hati
Kepekaan terhadap perasaan dan
kebajikan diri sendiri dan orang lain
dengan memberikan bantuan dan
sokongan moral secara tulus ikhlas.

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 21 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 22

Senarai Nilai Murni KSSR Senarai Nilai Murni KSSR

3. Bertanggungjawab 5. Hemah tinggi
Kesanggupan untuk memikul dan Beradab sopan dan berbudi pekerti
melaksanakan tugas serta kewajipan mulia dalam pergaulan seharian.
dengan sempurna.
6. Hormat
4. Berterima kasih Menghargai dan memuliakan
Perasaan dan perlakuan untuk
seseorang dengan memberikan
menunjukkan pengiktirafan dan
penghargaan terhadap sesuatu jasa,
layanan yang bersopan serta
sumbangan atau pemberian. menghormati peraturan institusi sosial.

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 23 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 24

4
 28/09/2015

Senarai Nilai Murni KSSR Senarai Nilai Murni KSSR

7. Kasih Sayang 9. Keberanian
Kepekaan dan perasaan cinta yang Kesanggupan untuk menghadapi
mendalam serta berkekalan yang lahir cabaran dengan yakin dan tabah.
daripada hati yang ikhlas. 10. Kejujuran
Bercakap benar, bersikap amanah dan
8. Keadilan ikhlas dalam setiap perlakuan.
Tindakan dan keputusan yang tidak 11. Kerajinan
berat sebelah. Usaha yang berterusan, bersungguh-
sungguh dan bersemangat dalam
melakukan sesuatu perkara.
Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 25 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 26

Senarai Nilai Murni KSSR Sifat Individu Bermoral

12. Kerjasama • Bagaimana kita mengetahui bahawa
Kesediaan melakukan sesuatu untuk seseorang itu bermoral ?
– Sifat moral seseorang individu biasanya dapat
kepentingan bersama. dilihat melalui perlakuan yang
13. Kesederhanaan menggambarkan sifat pemikiran dan
Bersikap tidak keterlaluan dalam kejiwaannya.
– Namun begitu kadangkala seseorang itu
membuat pertimbangan dan tindakan bertindak kerana terpaksa.
tanpa mengabaikan kepentingan diri dan – Kemoralan bukan sahaja melibatkan perlakuan
orang lain. tetapi juga merangkumi aspek-aspek
kerohanian dan pemikiran.
14. Toleransi
• Adakah anda dan orang-orang di sekeliling
Kesanggupan bertolak ansur, sabar dan anda orang yang bermoral?
mengawal diri demi kesejahteraan hidup. – Mari kita renungkan bersama.

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 27 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 28

Prinsip Individu Bermoral Profil Insan Bermoral

• Pemikir-pemikir Pendidikan Moral • Analisis ciri-ciri insan bermoral.
mengemukakan tiga prinsip sebagai • Apakah ciri-ciri insan bermoral?
panduan menentukan insan bermoral • Apakah peranan guru dalam
iaitu pembentukan moral kanak-kanak?
a) Prinsip keadilan
b) Prinsip altruisme
c) Prinsip autonomi

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 29 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 30

5
 28/09/2015

Model Perkembangan Kanak-Kanak

Thomas Lickona Menyeluruh Lickona

Character consists
of the moral
awareness and
strength to know
the good, love the
good and do the
good.
Thomas Lickona
Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 31 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 32

Model Insan Menyeluruh (KPM) Matlamat & Objektif Pend Moral KSSR

MATLAMAT
Kurikulum Standard Pendidikan Moral bermatlamat
membentuk insan berakhlak mulia dan berintegriti yang
berpegang kepada nilai universal berasaskan prinsip
moral dan menyumbang ke arah kesejahteraan negara
serta masyarakat global.

OBJEKTIF
• Memahami dan menghayati nilai-nilai universal
• Menghayati dan mengamalkan budi pekerti mulia
• Melaksanakan tanggungjawab moral dan sosial bagi
mengekalkan kesejahteraan diri dengan keluarga,
sekolah, jiran, masyarakat dan negara
• Mengembangkan dan mengaplikasikan penaakulan
moral, perasaan moral dan perlakuan moral dalam
membuat pertimbangan dan keputusan.

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 33 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 34

Model Insan Menyeluruh (KPM) Model Insan Menyeluruh (KPM)

• Insan yang seimbang dan harmonis • Warganegara Malaysia yang

dari segi intelek, rohani, emosi dan a) Berilmu pengetahuan
jasmani berdasarkan kepercayaan b) Berketerampilan
dan kepatuhan kepada Tuhan. c) Berakhlak
• Aktiviti d) Mulia
– Pelajar berasingkan kepada 4 kumpulan. e) Bertanggungjawab
Setiap kumpulan akan menghuraikan f) Berkeupayaan mencapai
konsep insan yang seimbang dan kesejahteraan diri
harmonis dari segi intelek, rohani, emosi g) Memberi sumbangan
dan jasmani (pilih satu sahaja).
Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 35 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 36

6
 28/09/2015

Aktiviti Tutorial
a) Dalam kumpulan 1, bincang dan • Pembentangan Kerja Kursus selama
huraikan secara terperinci Insan 15 minit bagi setiap kumpulan.
Bermoral mengikut Model
Perkembangan Kanak-kanak
Menyeluruh Lickona.
b) Dalam kumpulan 2, bincang dan
huraikan secara terperinci Model
Insan Menyeluruh (Kementerian
Pelajaran Malaysia).

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 37 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 38

Interaksi Tidak Bersemuka Tajuk akan datang

• Baca tambahan: 4. Hubung kait Teori Perkembangan
– Pengantar Pendidikan Moral oleh moral dengan Insan Bermoral
Abdullah Zhidi bin Omar et. al. m/s 129- a) Model perkembangan kanak-kanak
133. menyeluruh Lickona
• Cari rujukan di Internet tentang tajuk b) Model Insan Menyeluruh (Kementerian
yang dibincangkan. Pelajaran Malaysia)

Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 39 Hak cipta Terpelihara © Donatus Justin 2015 28/09/2015 40