You are on page 1of 3

Konstytucja marcowa Konstytucja kwietniowa

Skład i podział izb, kadencja

Władza ustawodawcza leży w rękach dwóch Władza ustawodawcza leży w rękach dwóch izb
izb- sejmu i senatu. - sejmu i senatu.
Konstytucja nie określała dokładnej liczby po- Pierwsza składała się z 208 posłów, a druga z 96
słów, natomiast liczba senatorów miała stanowić senatorów. Kadencja obu izb trwała po 5 lat.
1/4 ilości posłów. Kadencja obu izb trwała po 5
lat.
Czynne i bierne prawo wyborcze, system wyborczy

System wyborczy był pięcio-przymiotnikowy, System wyborczy był cztero-przymiotnikowy


a więc wybory były bezpośrednie, proporcjo- (bez zasady proporcjonalności, gdyż zaistniał
nalne, tajne, równe, powszechne. podział na 2 okręgi- po 104 posłów. Senatorów
Prawo wyborcze czynne do sejmu obowiązywa- wybierała natomiast elita w odpowiednim wie-
ło od 21 lat, a do senatu od lat 30. ku), a więc wybory były bezpośrednie, tajne,
Prawo wyborcze bierne obowiązywało zaś od równe, powszechne.
lat 25, do sejmu, oraz do senatu, od lat 40. Prawo wyborcze czynne do sejmu obowiązywa-
ło od 24 lat, a do senatu od lat 30.
Prawo wyborcze bierne obowiązywało zaś od
lat 30, do sejmu, oraz do senatu, od lat 40.
Immunitet

Immunitet miał bardzo szeroki zakres. Zwalniał Nastąpiło znaczące ograniczenie immunitetu. Za
posłów z wszelkiej odpowiedzialności karnej. czyny nie związane z urzędem Prezydent mógł-
by, po odejściu ze stanowiska, odpowiadać – już
jako osoba prywatna. Chodzi tu np. o ewentual-
ne popełnione przestępstwa karne, natomiast nie
o delikty konstytucyjne.
Kompetencje

Władza ustawodawcza miała znaczącą prze- W konstytucji kwietniowej nastąpił znaczący


wagę nad wykonawczą. Tylko dla sejmu zare- wzrost kompetencji prezydenta. Rola władzy
zerwowano prawo kontrolowania rządu przez ustawodawczej była znacznie ograniczona- unie-
uchwalanie tzw. wotum nieufności. Uchwała zależniono rząd od sejmu i senatu. Nastąpiła do-
taka zobowiązywała rząd lub ministra, przeciw- minacja władzy wykonawczej w państwie.
ko któremu była skierowana, do ustąpienia. Z kolei procedura legislacyjna nie kończyła się
Przewaga władzy ustawodawczej nad wykonaw- (jak w konstytucji marcowej) w parlamencie-
czą przejawiała się też w sposobie wyboru gło- ostateczną wersję musiał zatwierdzić prezydent.
wy państwa kontroli nad polityką zagraniczną . Z kompetencji izb wyłączono także sprawy sił
To przede wszystkim na wł. ustawodawczej spo- zbrojnych oraz administracji państwowej, prze-
czywała odpowiedzialność z+a losy kraju. Wyż- kazując je w ręce prezydenta. Do zadań sejmu
szość sejmu widoczna była przede wszystkim w należało kontrolowanie działalności rządu-
procedurze legislacyjnej i kontrolowaniu orga- możliwe było wystosowanie żądania ustąpie-
nów władzy wykonawczej. Rząd ponosił odpo- nia gabinetu czy też ministra oraz możność
wiedzialność polityczną przed Sejmem i mógł pociągnięcia ich do odpowiedzialności konsty-
być na jego żądanie zmuszony do ustąpienia. Z tucyjnej, składanie interpelacji, zatwierdzanie
procedury ustawodawczej wyłączony został se- corocznych rachunków państwowych, udziela-
nat i prezydent. Poza tym Sejm bezpośrednio de- nie rządowi absolutorium, udział w kontroli nad
cydował o ewentualnym pociągnięciu prezyden- długami państwa, ustalanie budżetu, nakładanie
ta, bądź ministrów do odpowiedzialności kon- podatków.
stytucyjnej.
Procedura ustawodawcza

Prawo inicjatywy ustawodawczej przysługuje Każdy projekt ustawy, uchwalony przez


Sejmowi oraz Rządowi. Każdy, uchwalony Sejm, przekazywany jest Senatowi do rozpa-
przez Sejm, projekt ustawy przekazywany jest trzenia. Tą z kolei, odrzucającą projekt, lub
do Senatu, aby ten go rozpatrzył. Jeśli Senat, w wprowadzającą w nim zmiany, uważa się za
ciągu 30 dni, zatwierdzi projekt, przekazuje go przyjętą, jeżeli Sejm nie odrzuci jej większością
do Prezydenta, który zarządza jego ogłoszenie. 3/5 głosów.
Jeśli zaś Senat projekt zmieni lub odrzuci, w cią- W konstytucji kwietniowej zwłaszcza rosną
gu 30 dni powinien to Sejmowi zapowiedzieć kompetencje prezydenta, który to stwierdza
, a w czasie kolejnych 30, zwrócić z proponowa- podpisem moc uchwalonej ustawy oraz zarządza
nymi zmianami. jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw. Prezydent
Aby przyjąć projekt z przedstawionymi zmia- może także w ciągu 30 dni od daty otrzymania
nami, Sejm musi uchwalić, bądź odrzucić go projektu ustawy zwrócić go do Sejmu, aby po-
większością minimum 11/20 głosujących. Po nownie go rozpatrzy.
tym głosowaniu Prezydent zarządza ogłoszeniu W tej sytuacji, jeżeli większość ustawowej licz-
ustawę w brzmieniu ustalonym ponowną uchwa- by posłów i senatorów ponownie uchwaliłaby
łą Sejmu. projekt, rolą prezydenta jest podpisanie ustawy
oraz zarządzenie jej ogłoszenia.

You might also like