1. WSTĘP DO USTROJU RP NP.

ZASADY USTROJU POLSKI I ROLA KONSTYTUCJI W PAŃSTWIE + PROCEDURY ZMIANY

KONSTYTUCJI RP:
W uchwalonej 2.04. 1997 roku obowiązującej Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej zapisano że w naszym kraju panuje
ustrój demokratyczny. Konstytucja to najważniejszy akt prawny, ma 13 rozdziałów i zawiera omówienie najważniejszych
elementów które tworzą państwo jak podstawowe zasady ustroju politycznego oraz wolności, prawa i obowiązki
obywateli.

demokracja - to ustrój polityczny w której obywatele mają duży wpływ na funkcjonowanie państwa między innymi
decydują kto sprawuje władze, rządzący wybierani są przez społeczeństwo i przed nim odpowiadają , o sprawowanie
władzy konkurują różne partie polityczne, wolność słowa i niezależne media mogą swobodnie oceniać rządzących,
państwo nie narzuca obywatelom ideologii państwowej każdy może swobodnie myśleć

Polska jest państwem demokratycznym i państwem prawa tzn. że organy władzy i obywatele muszą przestrzegać prawa
a prawo to zbiór norm postępowania obowiązujących w państwie i ustanowionych przez organy, normy prawne są
zawarte w aktach prawnych np. ustawach.

Zasady ustroju Polski zawarte w Konstytucji:

Rola konstytucji w państwie – konstytucja jako najważniejszy akt prawny określa:

• Zasady ustroju państwa czyli reguły jego funkcjonowania

• Kompetencje najważniejszych organów władzy
• Wolności i prawa oraz obowiązki ogółu obywateli
• Zasada konstytucjonalizmu – w państwach demokratycznych obowiązuje zasada zgodnie z którą wszystkie
organy sprawujące władzę muszą bezwzględnie przestrzegać przepisów ustawy zasadniczej( konstytucji)
• Stoi na straży trójpodziału władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą są one równorzędne i oddzielone
od siebie, władze powinny współpracować ze sobą dla dobra kraju, uzupełniać się i kontrolować aby została
zachowana równowaga władz:
 władza kto ją sprawuje na czym polega
ustawodawcza parlament polega na stanowieniu prawa
wykonawcza prezydent, rząd wprowadzanie w życie norm prawnych
sądownicza sądy i trybunały czuwają nad przestrzeganiem prawa
• W Polsce Trybunał Konstytucyjny- kontroluje realizację postanowień konstytucji, ma za zadanie ocenić czy
uchwalone akty prawne są zgodne z konstytucją.

procedury zmiany Konstytucji RP – Wprowadzenie zmian do konstytucji jest trudne ponieważ wymaga:

• zgody sejmu, senatu oraz prezydenta

• propozycje zmian może zgłosić co najmniej 1/5 posłów, senat lub prezydent
• ustawę, która zmienia zapisy konstytucji uchwala sejm większością głosów 2/3, senat bezwzględną większością głosów
(więcej osób popierających niż przeciwników i wstrzymujących się od głosów), ustawę podpisuje prezydent
• jeśli zmiany dotyczą zasad ustroju, wolności, praw i obowiązków obywateli marszałek sejmu na wniosek conajmniej 1/5
posłów, senatu lub prezydenta zarządzić przeprowadzenie ogólnopolskiego referendum

2. SEJM I SENAT RP - PROSZĘ NIE ZAPOMNIEĆ O PROCEDURZE LEGISLACYJNEJ

Procedura legislacyjna - ogół czynności podejmowanych w celu przyjęcia ustawy, na etapy tworzenia ustawy składają się:

1. inicjatywa ustawodawcza – z propozycją ustawy może wystąpić komisja sejmowa, minimum 15 posłów, Senat, prezydent
RP, Rada Ministrów oraz grupa 100 tys. obywateli
2. rozpatrzenie projektu ustawy przez Sejm- projekt trafia do sejmu który może zaproponować poprawki, posłowie głosują
3. rozpatrzenie projektu ustawy przez Senat- gdy projekt przyjmie sejm trafia on do senatu który może przyjąć poprawki
albo ją odrzucić, ale decyzja senatu może być odrzucona przez sejm,
4. podpisanie albo odmówienie podpisania projektu przez prezydenta- gdy parlament uchwali ustawę może ją przekazać do
podpisu prezydentowi który może ją zaakceptować i przekazać do publikacji w dzienniku ustaw albo odrzucić i zgłosić
weto czyli sprzeciw wobec ustawy wtedy ustawa wraca do sejmu w celu ponownego rozpatrzenia, prezydent może też
skierować ustawę do Trybunału Konstytucyjnego aby sprawdził jej zgodność z konstytucją (gdy trybunał to potwierdzi
zgodność to prezydent musi podpisać ustawę, jeśli są niezgodności ustawa wraca do poprawek), prezydent ma 21 dni na
podpisanie uchwały a przy ustawach pilnych 7 dni
5. ewentualne ponowne uchwalenie projektu przez Sejm – jeśli sejm odrzuci weto prezydenta 3/5 głosów w obecności
połowy liczby posłów to prezydent musi podpisać ustawę
6. podpisanie ustawy przez prezydenta oraz ogłoszenie jej w Dzienniku Ustaw RP

3. PREZYDENT RP I RADA MINISTRÓW - W TYM ZNAJOMOŚĆ WSZYSTKICH DOTYCHCZASOWYCH PREZYDENTÓW RP

4. SĄDY I TRYBUNAŁY

5. SYLWETKI OSÓB PEŁNIĄCE NAJWAŻNIEJSZE FUNKCJE PUBLICZNE W RP