You are on page 1of 2

Editor

JC Lalthanfala

HLIMKHawpuI
Estd 2005 Kumpuan : Zirna Uar Joint Editor
Laltlanmawia
News Editors
SR Ramngaihzuala
Lianhminghlua
K.Lalrinfela
Cir. Manager
N. Hlimen Branch Y.M.A. Kartin Chanchinbu Kum 16-na, Issue No. 40 Dt. 24.10.2021 Chhundinga
 Hunawl hman that  Zofate hmasawnna ngaihtuah  Kristian nun dan tha ngaihsan

YMA HUANG ZIRNA UAR : TUMRUHNA


VC leh YMA inkawm ho:
Ni 16.10.2021 zan-a VC leh YMA Joint Com- Kumin 2019 atanga YMA Kumpuan atana kan
mittee chuan N.Hlimen khaw ram huam chhunga lui awm hman "Zirna Uar" tih chu kan tunlai boruak avangin sikul
te humhalh a rel a. Sangha fuan te a lo hun chhoh leh tak kan kal hlei thei lova, Zirna kan uar tur kum berah zirna
avangin he thurel ni atanga thu leh awm hma chu Builum in hrang hrang te a inkhar thuap lawi si a, kumpuan
leh Hache luiah te eng hmanrua maha sangha man phal a ni lama hmalatu YMA Branch tan pawh tihvak ngaihna a
lo tih khawtlang mipuite kan inhriattir a ni. Hei bakah hian awm lova, tih tur avang duh khawp mai. Chutihrual erawh
ramvah chungchangah leh luité a kal chungchangah te, chuan, tunlai hrileng avanga sikul kal theih lohna hmunah
khawtual mi ni lo, khaw dang mi tan N.Hlimen khaw ram pawh Online Education an kalpui a, an theih ang tawk
chhunga hetiang ti tura lo luh phal a ni lo va, khawtual mi te tawkin zirna chu an kalpui tho rualin zirlaiten hmathlir
pawhin khaw dang mite kan ram chhunga sangha man leh thui tak kan neih angai hle a, chuvang chuan Kumpuan
ramvah lo thurualpui phal a ni lo. lam hawiin hetiang zawng hian infuih tharna kan han nei
He hriattirna hi bawhchhia kan awm a hriat chhuah dawn a ni.
kan nih chuan Rs 1000 chawi bakah a tul ang thuneitu Zirna kan kalpui laia pawimawh em em pakhat
sang zawk hnena thlen an ni thin ang. chu TUMRUHNA hi a ni kan ti thei awm e. Eng zirlai
Dan bawhchhia kan hriat chuan VC leh YMA pawh ni ila Pawl 1 atanga achunglam leh zirna lam
hruaitute hnenah hriattir thin tur a ni. kaihhnawih hrang hrang te. Tumruhna tel lo chuan khawi
ram mah a thlen thei loh ti ila kan sawi sual em loving
COVID APPROPRIATE BEHAVIOUR (CAB) chu maw! Zirlai tupawh inzawt ta ila; engnge nih I tum?
Kan sawi tlanglawn ber turah chuan Sorkar hna eng
Covid-19 laka him tlanna tura kan zawm tur emaw ber thawh kan tumin chutiang beisei chuan lehkha
nunphung tha te: kan zir deuh vek awm e. Amaherawhchu, tuna zirlaite
hian kan ni vek thei dawn lo va, kan nihtum hi Mizoram
1. Intawk kher lovin in chibai mhin tawh ila. Sorkar hna zawng zawng hian min daih loh avangin kan
2. Khawiah pawh hnaihchilh lova feet 6 tal inkarhlata awm ni thei dawn lo a, chutiang chu mi tlemte thlen theih tur a
zel nise. nih avangin kan tum kan tihruh sauh sauh a, kan tumah
3. Hmaituamna hmanga hmui-hmai tuam reng nise. kan chiana, kan theihna zawng zawng sawm khawm
4. Mit, Hnar leh Ka te khawih loh tur a ni. chunga kan beih a ngai a, kan nih tum ber thleng thei
5. Respiratory Hygiene vawng la Khuh leh hahchhiau n turin tihtak thlaka kan beih angai takzet a ni tih kan hriat
hmai hup/tuam rawh. chian a pawimawh hle. Chuvang chuan kan thil tih tur
6. A khat tawkin sahbawn nenfai taka kut silfo tur a ni. leh kan tumah chiang taka kan awm a, kan thlen theih
7. Khawih fo mhin hmunhmate tih thianghlim fo mhin tur a ngeina tur Goal kan in siam thiam pawh a ngai hle.
ni. Tumruhna hmelma lian ber chu beidawnna a ni.
8. Chil chhak/pik mai mai loh tur a ni. Mi beidawng te nunah chuan engmah awh awm a awm
9. Tul tak lovah zin veivah pummpelh rawh. ngai lova, an nunah hlawhchhamna leh tling lo nih
10. Mi tute mah thlei hrang lo la, Covid-19 vei te thinhrik inhriatna a len ber avangin beidawng nih hi khawvela
suh. hlauhawm ber te zing ami kan ti thei bawk awm e.
11. Mipui punkhawmna pumpelh la, hri lakah him rawh. Zirlaiten lehkha zirnaah beidawnna kan neih chuan kan
12. Social media-a thu veivak nazawng, a dik tih fiah lovin hlawhtling thei dawn lova, hlawhchham chang te, thiam
thehdarh ve ngawt suh. theih loh chang te, rilru a luh loh avang ngaihtuah thiam
13. Covid-19 lam hawi thu Sawrkara mawhphurtute hnen theih loh chang te kan ngah thin hle ang. Chutiang hunah
atanga chhuak ani em tih ngaichang hmasa thin rawh. chuan tumruh taka kan nih tum kan nih theih nana
14. Hriat duh leh mamawh reng reng chu National Help theihtawp kan chhuah angai tak meuh meuh a ni. Mi
Line 1075-ah emaw State Helpline 1070-ah emaw thatchhia reng reng an tum a ruh ngai lova, an tumah
Health Department Helpline 102-ah zawtfiah mhin ang pawh an chiang ngai hek lo. An thiltihna reng rengah
che. zawmthaw takin thil an ti a, mi laktlak an awm mawh
15. Hripui leng vanga rilru thlabar/phili/chiai te tan rilru lama khawp mai. Chuvangin, thatchhe lovin taima takin,
mithiam rawn ang che. Phek lehlamah chhunzawm
Hlimkhawpui semtute : Anita Vanlallenpuii, Lalhruaitluanga, MaryVanlaldinpuii, Rebek Remsangpuii,
Elizabeth Lalnunpuii, Niangzokimi, Paulalvena, Lalruatfeli
N. Hlimen Branch Y.M.A. Kartin Chanchinbu Kum 16-na Issue No. 40 Dt. 24.10.2021

Editorial...  CHANGKANG LawRKHawM


Changkang tih tawngkam kan hriat dan hrim hrim
hi a fuh lo a, chu chuan a tak ram thleng pha lo, a boruaka N.Hlimen Huan Neitu Pawl:
changkanna a hring a, chutah chuan hmasawnna a awm N.Hlimen Huan Neitu Pawl atanga thu kan hmuh
lo. Naupang chu 'A changkang tawh hle mai' kan tih angin N.Hlimenah pawh huan siam kan lo pung zel a, kan
chuan thiam thil tam tak a neih belh tawh a, a fel tawh hle huan thlaite rahseng a hun chho mek a, a man kan tel tan
a, a nuna tangkai tur thil tam tak a hriat belh tawh a ni. mek bawk a. HUAN NEITU PAWL pawhin kan thawh
Damlo chu 'A changkang hle mai' kan tih chuan a taksaa rah seng leh ven kawngah hma kan la zel a, Pu Lala
thil tha lo tam tak a bo tawh a, a nunah hmasawnna hmuh Serthlum lo ruksak an awm tih an hriatin pawi a ti a, thil
tur a awm tawh a ni. rututen an thil ruk man ang hu chawi ngei turin hma lakpui
Tichuan changkang chu 'Mahni tana a ni. Kuhvate Vai leisa lo ru hriat anih chuan HUAN
pawimawh leh tangkai tur thiam belh a, mahni tana NEITU PAWL in hmalak an tum zel dawn ani.
tha lo leh pawi tur awm tlêm tial tial' sawina a ni
kan ti thei ang. Mizorama Cancer dinhmun a rapthlak:
Tunlaia 'Changkang' kan tih tam tak hi chu Population Base Cancer Registry, Aizawl Civil
hmasawnna thlen lo, nun zelna atana tangkai lo thlentu ni Hospital-a thawktuten an chhinchhiah danin, Mizoramah
thei zawk a ni a, hengte hi chu 'Changkang' tih ve chi a ni kum khatah cancer vei thar mi 1,600 aia tam zel an awm
lo, thil tha lo zawk a ni. a, kum liam ta 2020 chhung bikah khan cancer vangin mi
Changkang Lifestyle pawh hi a tlaran zawng ni 1,094 an thi a, ni khatah mi 2 zel thi ang ang ni. Kum
lo, a thawk chhuak leh khawl khawm zawng zawk tur hi 2015 atanga 2020 thlenga cancer vei zat chhinchhiahna
a ni. Intihhlim leh huau huau lam a ni lo, thiam belh, atanga a lan danin cancer veite hi kum tin hmeichhia aiin
hmasawn, thil tha lo kalsan lam zawk a ni. I changkang mipa an tam zawk zel a ni. Kum 2021-ah September
dikin i changkang em??? thla thleng khan cancer vei thar mipa 388 leh hmeichhia
312, an vaiin mi 700 an awm. Cancer avang hian kum
Phek lehlam chhunzawmna 2019 atang khan mitthi hi 1000 an la tling ziah a ni. Mipa
hlawhtlin tum tlat in, tumruhna nei chunga zirlai kan beih zingah pumpui (stomach) cancer leh chaw kawng
tauh tauh angai a ni. (oesophagus) cancer an tam ber a. Mipa cancer 16%
Tumruhna chuan kawng dikah min hruai thin a, chu hetiang cancer hi an ni. Hmeichhe cancer zingah chhul
kan hmaah eng harsatna pawh tawk I la, kan tumruhna in (cervic) cancer, lung leh hnute (breast) cancer an tam fal
hnehna min chanpuiin kawng dik leh thaah min hruailut fo hle bawk. Hmeichhe cancer zinga 13% chu hetiang ang
thin. Kan tum a ruh a, kawng dik kan ngaihtuah peih phawt cancer hi an ni.
chuan kan hlawhtling ngei ngei ang tih ring tlat ang u. Martin
Luthera chuan "Zirnnaa hlawhtling kan tihte chu Mizoram Lui humhalh:
ngaihtuahna hmangthiam leh thil awm lo ngaihtuh chhuak Mizoram Fisheries Amendment Act 2016 section
thiam te kan tih hi an ni a, mi thiam leh mi bik kan tih te 5(1) leh (2) behchhanin Mizoram sorkar chuan ni
pawh hi an ngaihtuahna leh an rilru an sen peh vang mai 20.10.2021 khan luia nungcha leh sangha chi hrang
mai a ni" a lo ti a. Heta lang chiang em em chu hlawhtlinna hrangte an inthlahpun hun chhunga tih chhiat leh tih buai
bul chu tumruhna a la ni tho tho. Chuvang chuan an nih lohna turin leh him taka an inthlahpun theih nan
ngaihtuahna hmangthiam tak te, thil ngaihtuah chhuak sangha leh nungcha man a khap a. He khapna hian ni
thiam takte kan nih theihna tur chuan kan taimak a, kan 10.10.2021 atanga 18.12.2021 thleng a huam ang. Hemi
beih tauh tauh phawt loh chuan kan hlawhchham ngei hun chhunga hetiang tilui an awm chuan Thla khat chhung
ngei ang. Hlawhtlinna hi kan bulah a rawn awm tawp lung in tan, thla 3 chhung pawhsei theih emaw cheng
dawn lo a, kan hmaah a rawn inchhawp tawp dawn lo a, 5000/- chawitir emaw a pahnihin emaw hrem an ni ang.
miin a pekin min rawn pe tawp thei bawk hek lo. Kan Lui humhalh hian Mizoram chhunga lui leh luite zawng
beih a, kan thawh a, kan hmachhawn a, kan sualchhuah zawng (Autonomous District Council area huam tel lovin)
angai a ni tih hre reng ila, ka tum nge ruh saruh kan tih a a huam a ni. Sorkar khapna thupek hi zawm theuh i tum
kan tan mar pât chuan kan thlenna tur chin (Goal) ah kan ang u.
lut ngei ngei ang.
A tawp berah chuan, Zirlaiten thiamna tak tak Kum khat chhung Mobile RT-PCR Van
kan neih theihna tura hmanraw tangkai bera kan sawi hmang hawh dawn: Ni 19.10.2021 khan Mizoram
tumruhna hian zirna piah lamah kan nitin nunah te, mihring sorkar chuan Central sorkar nen kum khat chhung atan
kan nih chhunga kan neih reng tur leh kan hman chhuah Mobile RT-PCR Van (Covis test-na) hmang turin inremna
fo tur a nih avangin engpawh hmachhawn dawn ila kan thuthlung an ziak fel. He RT-PCR Testna motor hi
hman ngei ngei tur a nih avangin tu tan pawh a tangkai a, buatsaih mek niin hun rei lo teah Mizoram a lo thlen beisei
kan tum a ruh phawt chuan engang harsatna pawh a ni a. He inremna hi kum khat chhung atan niin Sawrkar
hmachhawn dawn ila hnehna kan chang zel ang, kan laipuia Department of Biotechnology in a thawktu leh tul
zavaiin kan tum i'n tiruh leh sauh sauh ang u hmiang. dangte a rawn tum dawn a ni.
Published by : Young Mizo Association, N. Hlimen Branch, 197 Copy, Contact: 8787561967

You might also like