Capoe!ra Tar!h!

Tar!hsel Tablo: Brez!lya’da Capoe!ra

Capoe!ra tanımlamalara meydan okuyan

b!r sanat formudur. Capoe!ra aynı anda
hem dövüş hem dans hem de b!r oyundur.
Yaratıcılık, sezg!, zarafet, güç, tar!h ve
gelenek kavramlarının tamamını !ç!nde
barındırır. Hareketler!, müz!ğ! ve
Capoe!ra’nın çek!m gücünü anlayab!lmek
!ç!n bu sanatın büyüley!c! geleneğ!n! ve
g!zeml! tar!h!n! keşfetmel!y!z. Capoe!ra
özgürlük ve zafer!n h!kâyes!d!r.

Günümüzde Capoe!ra’nın tar!h! tartışma

konusudur. Bu köklü kültür, es!r ed!len
Afr!kalılar tarafından Brez!lya’ya
get!r!lm!şt!r. Capoe!ra’nın tar!h! ve efsanes!
esk! kölelerden öğrenc!ler!ne d!lden d!le
aktarılan b!r sanattır. Bu b!lg!ler b!l!nen
esk! Capoe!ra ustaları (Mestre) ve
kurtarılan bazı belgeler sayes!nde
öğrend!kler!m!zd!r.

Capoe!ra’nın or!j!nal tar!h! yaklaşık 500

sene önce Brez!lya’da köle t!caret!n!n
başladığı zamanlara dayanmaktadır.
Geçen 488 sene boyunca Brez!lya’dak!
köleler Batı ve Orta Afr!ka’dan farklı
kab!leler !le tanışmışlar ve kaçan d!ğer
köleler m!lletler!n !ç!ne karışmışlardır. Bu
sayede, bu Afr!ka kültür sentez!,
gelenekler!n, ay!nler!n, yemeğ!n, dansın,
d!ller ve d!nler!n b!r b!rleş!m! hal!ne
gelm!şt!r. Yavaşça kültürel prat!kler!n farklı
b!r b!rleş!m! hal!ne gelen bu yen! Afro-
Braz!l!an k!ml!k oluşmaya başlamıştır.
Oluşan bu yen! k!ml!kle Capoe!ra gel!şerek
yıllar sonra kurtuluşun sanatı ünvanına da
sah!p olacaktır.

Mestre B!mba

1920’ler!n sonuna doğru Manuel des Re!s

Machado Mestre B!mba adında b!r adam
yen! ve daha objekt!f b!r Capoe!ra
antrenman metodu gel!şt!rmeye
başlamıştır. Brez!lya’nın kuzeydoğusunda
yer alan Bah!a’da yaşayan Mestre B!mba
!y! tanınan b!r dövüşçüydü. Capoe!ra’nın
yanında b!rçok savunma sanatıyla da
uğraşıyordu. Capoe!ra’nın dansa daha çok
benzemeye başlamasından ve folklor!k b!r
hal almasından rahatsızlık duyan Mestre
B!mba, Capoe!ra antrenmanlarının
örgütlenmem!ş olduğunu ve daha fazla
öğrenc!ye !ht!yaç duyduğunu fark ett!. Az
sayıda öğrenc!s!nden oluşan küçük b!r
grubun da yardımıyla b!rl!kte yen! ve daha
etk!l! b!r antrenman st!l! gel!şt!rmeye
başladı. Çalışmalarının sonucunda Mestre
B!mba, partnerl! 8 ayrı hareket d!zes!
(sequence) yarattı ve Capoe!ra’nın ana
enstrümanı olan ber!mbau !le kend! farklı
ber!mbau r!tm!n! oluşturdu. Mestre B!mba
!mzalı bu yen! antrenman st!l! daha
sonralarda Capoe!ra Reg!onal adını
alacaktı.

Mestre B!mba’nın çalışmalarının önem!

yen! b!r antrenman st!l! yaratmasının
ötes!nde Capoe!ra’nın f!z!ksel yararlarına
örnek n!tel!ğ!nde olması ve bu sporun b!r
savunma sanatı olarak ne kadar da etk!l!
olduğunu göstermes!d!r. O ve öğrenc!ler!
Brez!lya’yı karış karış dolaşmış, zamanın
en ünlü savunma sanatçılarıyla
müsabakalara g!r!p dövüşmüşlerd!r.
Mestre B!mba’nın esas katkısı Capoe!ra’yı
meşrulaştırmak ve b!r sanat formu olarak
popüler hala get!rmek olmuştur. Öyle k! bu
çalışmaların sayes!nde 1937’de Capoe!ra
ceza kanunundan çıkarılmıştır ve
Brez!lya’nın devlet başkanı Getúl!o Vargas
tarafından tanınarak ulusal b!r spor olarak
kabul görmüştür.

Mestre B!mba Capoe!ra Reg!onal’!

gel!şt!rmeye başladıktan sonra, b!r başka
öneml! capoe!r!sta olan Mestre Past!nha
(V!ncente Ferre!ra Past!nha) Capoe!ra
Angola olarak b!l!nen or!j!nal st!l!
düzenlemeye başladı. Mestre Past!nha,
(V!ncente Ferre!ra Past!nha), bu sanatın
Afr!ka kökler!n! vurgulaması gerekt!ğ!n!
savundu ve or!j!nal formuyla eğ!t!m!n!
sürdürdü, esk! ustaların ve t!car! köleler!n
öğret!ler!n! koruyarak çalışmalarına devam
ett!.

Capoe!ra prat!k, antrenman ve düzenleme

anlamında kayda değer b!r değ!ş!m
geç!rm!ş adeta evr!mleşm!şt!r. Bugün eş!t
önemde !k! Capoe!ra st!l! vardır: Capoe!ra
Reg!onal ve Capoe!ra Angola. Capoe!ra
okullarının büyük b!r çoğunluğu !k! st!l! de
uyguluyor ve her !k! st!l!n de sah!p olduğu
s!mb!yot!k (ortak) b!rl!ktel!ğ! anlamaya
çalışıyorlar. St!ller!n !k!s!n!n de
gelenekler!n! tak!p eden okullar, bu
b!rleş!mden oluşan yen! st!l! Capoe!ra
Contemporânea (Çağdaş Capo!era) olarak
adlandırmışlardır.
: