32 TƯỚNG TỐT CỦA PHẬT

Đức Thế Tôn dạy các Tỳ-kheo về ba mươi hai tướng Đại Trượng Phu khi trú
tại Tinh xá Kỳ Viên thành Xá Vệ như sau:
“Những ai có đầy đủ ba mươi hai tướng Ðại Trượng phu, sẽ chọn hai con
đường:
1. Sống tại gia: sẽ làm vị Chuyển luân Thánh vương
− Dùng Chánh pháp trị nước, là vị Pháp vương bình định bốn phương, đem
lại an toàn cho quốc độ.
− Có đầy đủ bảy món báu: xe báu, voi báu, ngựa báu, ngọc báu, nữ báu, gia
chủ báu, tướng quân báu.
− Có hơn một ngàn thái tử, những bậc anh hùng, chiến thắng, thân thể dõng
kiện, nhiếp phục địch quân. Vị này chinh phục quả đất này cho đến hải
biên, và trị nước với Chánh pháp, không dùng trượng, không dùng đao.
2. Xuất gia: sẽ thành bậc A-la-hán Chánh Ðẳng Giác, vén lui màn vô minh
che đời.
Ba mươi hai tướng tốt đó là:
1. Lòng bàn chân bằng phẳng, vững vàng khi chạm đất
2. Dưới hai bàn chân có hình bánh xe, với trục xe ngàn căm, đầy đủ các bộ
phận.
3. Hai gót chân thon dài
4. Ngón tay, ngón chân, thon dài đều đặn
5. Tay chân mềm mại
6. Giữa các ngón tay chân có màng lưới
7. Mắt cá chân tròn như con sò
8. Đôi chân thon như đôi chân sơn dương
9. Tay dài đến gối
10. Tướng mã âm tàng
11. Da màu vàng đồng sáng chói
12. Làn da mịn màng nên bụi không thể bám vào thân
13. Mỗi lỗ chân lông chỉ mọc một sợi lông
14. Lông màu xanh xoắn tròn bên phải, hướng thẳng lên.
15. Thân hình cao thẳng như Phạm Thiên
16. Bảy nơi trên thân hình đầy đặn: hai tay, hai chân, hai vai và cổ
không nổi gân và xương.
17. Thân như sư tử vương
18. Hai vai đầy đặn không lõm khuyết.
19. Thân hình cân đối (bề cao của thân = bề dài của hai tay sải rộng).
20. Cổ tròn trịa đầy đặn (khi nói không nổi gân cổ)
21. Vị giác nhạy bén (bảy ngàn mao mạch ở cuống họng truyền vị vật thực
dưỡng nuôi khắp châu thân).
22. Xương quai hàm như sư tử chúa
23. Bốn mươi cái răng
24. Răng đều đặn trắng sáng
25. Răng không khuyết hở
26. Bốn răng nhọn trắng đẹp
27. Tướng lưỡi rộng dài
28. Giọng nói như tiếng Phạm Thiên, ngọt ngào như tiếng chim Ca-lăng-tần-
già.
29. Đôi mắt xanh sẫm, sáng đẹp
30. Lông mi như Ngưu Vương
31. Có sợi lông trắng mọc giữa hai chặng mày, mịn màng như bông nhẹ.
32. Có tướng nhục kế trên đảnh đầu.

Thiện nghiệp cho quả 32 tướng tốt

Mỗi tướng tốt của Bậc Đại Nhân là quả của thiện nghiệp quá khứ mà Bồ Tát
đã tạo. Ngoài ra, thiện nghiệp ấy còn cho quả rộng lớn đặc biệt đối với
Đức Bồ Tát và những chúng sanh liên quan đến Đức Bồ Tát ấy.

Tướng Tốt: 1/ Lòng bàn chân bằng phẳng, vững vàng khi chạm đất
− Thiện nghiệp quá khứ: là người kiên trì và không dao động đối với các
thiện Pháp và thiện hành về thân, khẩu, ý; làm phước bố thí, thọ trì giới
luật, giữ gìn trai giới, hiếu kính cha mẹ, cúng dường Sa-môn, Bà-la-môn,
tôn kính các bậc Trưởng thượng trong dòng họ và trong đời....
− Quả của Thiện nghiệp:
• Những kiếp sau đó: tái sinh cõi Thiện Thú (trời hay người), Ngài có 10
thắng điểm hơn các chư Thiên khác: thiên giới thọ mạng, thiên sắc, thiên
lạc, thiên giới danh xưng, thiên giới uy lực, thiên giới sắc tướng, thiên
giới âm thanh, thiên hương, thiên vị, thiên xúc.
• Kiếp hiện tại: Ngài đầy đủ tướng này nếu sống tại gia làm vua Chuyển
luân thì chiến thắng mọi quân thù, không bị trở ngại. Nếu thành Phật:
không còn kẻ thù bên trong (tham, sân, si, phiền não…), không có kẻ thù
bên ngoài như Sa-môn, Bà-la-môn, thiên, Ma, Phạm thiên… hay không ai có
thể làm trở ngại được Ngài.

Tướng tốt: 2/ Dưới hai bàn chân có hình bánh xe, với trục xe ngàn căm,
đầy đủ các bộ phận.
− Thiện nghiệp quá khứ: là người sống vì hạnh phúc cho chúng sanh, trừ
diệt mọi sợ hãi kinh hoàng, che chở hộ trì, bảo vệ cho họ một cách đúng
Pháp, làm phước bố thí là chính, thường kèm theo những thứ phụ khác…
− Quả hiện tại: Ngài đầy đủ tướng này nếu sống tại gia làm Vua Chuyển
Luân thì có nhiều tùy tùng hầu cận. Nếu thành Phật sẽ có đại hội chúng
gồm: chư Tỳ khưu, chư Tỳ khưu ni, cận sự nam, cận sự nữ, nhân loại, chư
thiên, Long vương, chư Phạm thiên.

Ba tướng tốt: 3/ Hai gót chân thon dài -- 4/ Ngón tay, ngón chân, thon
dài đều đặn -- 15/ Thân hình cao thẳng như Phạm Thiên
− Thiện nghiệp quá khứ: từ bỏ và chế ngự sát sanh, bỏ trượng - kiếm, biết
tàm quý, có lòng từ, sống thương xót đến hạnh phúc của tất cả chúng sanh
và loài hữu tình.
− Quả hiện tại: Ngài đầy đủ tướng này nếu sống tại gia làm Vua Chuyển
Luân thì thọ mạng lâu dài, kẻ thù không thể sát hại. Nếu thành Phật cũng
được tuổi thọ sống lâu, mà kẻ thù nào dù là Sa-môn, Bà-la-môn, chư thiên,
Ma vương hoặc bất cứ một ai trong đời… đều không thể sát hại Đức Phật
Chánh Đẳng Giác được.

Hai tướng tốt:

5/Tay chân mềm mại
6/ Năm ngón tay (trừ ngón cái) đều bằng, ngón chân bằng khít vào nhau
không kẻ hở (Giữa các ngón tay chân có màng lưới)
− Thiện nghiệp quá khứ: thường thực hành đầy đủ Tứ Nhiếp pháp: Bố thí, ái
ngữ, lợi hành, đồng sự.
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, các bộ hạ tùy tùng như: hoàng tử,
tướng lĩnh, quan cận thần, Bà-la-môn, gia chủ, toàn thể dân chúng… một
lòng trung thành luôn tuân theo lệnh khiến vua hài lòng. Nếu thành Phật,
hội chúng đều tùy thuận nơi Đức Phật, các đệ tử trở thành bậc thiện trí
có đức tin trong sạch, lắng nghe chánh pháp và thực hành theo.

Hai tướng tốt:

7/Mắt cá chân tròn như con sò
14/Lông màu xanh xoắn tròn bên phải, hướng thẳng lên.
− Thiện nghiệp quá khứ: nói lời liên hệ lợi ích cho chúng sanh, liên hệ
đến pháp, hướng dẫn mọi người tạo phước thiện, tán dương chánh hạnh, có
tâm từ đem lại hạnh phúc an lạc cho chúng sanh, là người kính trọng Pháp
và cúng dường Pháp.
− Quả hiện tại: Nếu làm Vua Chuyển Luân thì tài vật dục lạc đều cao tột,
là bậc vĩ đại trong thần dân thiên hạ. Nếu thành Phật Chánh Đẳng Giác, là
Bậc vĩ đại nhất, cao thượng nhất, tối thắng nhất trong toàn cõi giới
chúng sinh.

Tướng tốt: 8/ Đôi chân thon như đôi chân sơn dương
− Thiện nghiệp quá khứ: siêng năng học hỏi các nghề nghiệp, kỹ năng; suy
nghĩ phương pháp học, làm việc được nhanh chóng, dễ hiểu, mau thành đạt…
cho mình và giúp người đỡ phải vất vả.
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, những thứ đồ dùng xứng đáng với
địa vị của Đức vua (long xa, tùy tùng, vật dụng…) được phát sinh như ý.
Nếu thành Phật, tất cả sự vật gì xứng đáng vị Sa-môn (đặc tướng, tài sản,
sở hữu) Ngài đều có được một cách mau chóng. /Hay vật dụng thích hợp, đệ
tử bậc Thánh, đồ dùng đều phát sanh như ý.

Hai tướng tốt

9/ Tay dài đến gối
19/Thân hình cân đối (chiều cao của thân = chiều rộng của sải tay).
− Thiện nghiệp quá khứ: là người biết mình, biết người, biết quán sát và
hiểu biết rõ ràng sự sai biệt giữa mọi người rồi tùy theo nhu cầu thiết
yếu của họ mà tế độ.
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, là vị đại triệu phú, với kho tàng
tràn đầy vàng bạc, tài vật, lúa gạo... Nếu thành Phật , Ngài có đầy đủ
Thất thánh tài: Tín, Giới, Tàm, Quý, Văn, Thí, Tuệ, đặc biệt là của báu
Siêu tam giới gồm 4 Thánh Đạo – 4 Thánh Quả và Niết Bàn.

Tướng tốt: 10/Tướng mã âm tàng

− Thiện nghiệp quá khứ: là người giúp cho sum họp bà con, bạn bè, thân
tín, quyến thuộc đã đau khổ, phiêu bạt lâu ngày vì sự chia ly, thất lạc
nhau. Ngài khiến họ hòa hợp, sống hoan hỷ với nhau và cùng vui với niềm
vui của họ.
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, có hơn một ngàn người con đều là
bậc anh hùng, dõng kiện, nhiếp phục địch quân. Nếu thành Phật, có rất
nhiều đệ tử là bậc Thánh Thanh Văn dũng cảm, có oai lực chiến thắng tuyệt
đối mọi kẻ thù phiền não, đoạn tuyệt mọi tham ái, lậu hoặc.

Tướng tốt: 11/ Da màu vàng đồng sáng chói

− Thiện nghiệp quá khứ: là người không sân hận, nóng nảy; dầu bị người
khác nói nhiều gây hiềm khích cũng không mất bình tĩnh, không phẫn nộ,
không hiển lộ sự phẫn nộ ra ngoài; còn là người thường bố thí các đồ che
đắp, mang mặc bằng các loại vải mềm mại, nhẹ nhàng .
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, có nhiều đồ trang phục và đồ lót
nằm bằng loại vải tốt, mịn màng. Nếu thành Phật, Ngài có nhiều tấm y và
ngọa cụ đều bằng tấm vải quý giá, tốt đẹp mịn màng.
Tướng tốt: 12/Làn da mịn màng nên bụi không thể bám vào thân
− Thiện nghiệp quá khứ: nhiều đời nhiều kiếp thường thân cận gần gũi các
vị Sa môn khéo nghe và tha thiết học hỏi về “Thế nào là thiện? Bất thiện?
Có tội? Không có tội? Ðiều nào nên làm? Không nên làm? Ðiều nào làm sẽ
đưa đến cho ta bất hạnh và đau khổ lâu dài? Ðiều nào nếu làm sẽ đưa đến
cho ta hạnh phúc và an lạc lâu dài?”
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, sẽ không có ai bằng về trí tuệ
hay tài sản thế tục. Nếu thành Phật, Ngài có trí tuệ rộng lớn, trí tuệ ưu
việt, trí tuệ nhanh nhẹn, trí tuệ sắc bén, trí tuệ diệt đoạn tuyệt mọi
phiền não…, trong tất cả mọi chúng sanh không một ai có trí tuệ sánh được
với Ngài.

Tướng tốt: 16/ Bảy nơi trên thân hình đầy đặn: hai tay, hai chân, hai vai
và cổ không nổi gân và xương.
− Thiện nghiệp quá khứ: bố thí vật thực thượng vị, thức uống ngon lành bổ
dưỡng…
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, thường được hưởng dụng các món
cao lương mỹ vị. Nếu thành Phật, thường được thọ dụng các món ăn thức
uống thượng vị, đầy đủ chất bổ dưỡng.

Ba tướng tốt: 17/Thân như sư tử -- 18/Hai vai đầy đặn không lõm khuyết --
20/Cổ tròn trịa đầy đặn (khi nói không nổi gân cổ)
− Thiện nghiệp quá khứ: tha thiết mong tìm lợi ích, sự tiến hóa, hạnh
phúc, giải thoát ràng buộc cho phần đông chúng sanh. Mong cho họ làm sao
tăng trưởng Tín, Giới, Văn, Thí, Tuệ, thiện pháp và nhiều thiện sự khác;
đời sống của họ được phát triển của cải ruộng vườn, quyến thuộc, bạn bè…
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, không bị suy thoái thiện pháp,
không mất mát tài sản, gia súc, con cháu, bà con, bạn bè… Nếu thành Phật,
Ngài không bị suy thoái Tín, Giới, Văn, Thí xả, Tuệ. Ngài thành tựu tất
cả, không bị thất bại một điều gì.

Tướng tốt: 21/Vị giác nhạy bén (bảy ngàn mao mạch ở cuống họng truyền vị
vật thực dưỡng nuôi khắp châu thân).
− Thiện nghiệp quá khứ: không làm điều gì hại đến các loài hữu tình, bằng
tay, bằng đá, bằng gậy, hay bằng đao.
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, ít bệnh, ít vất vả; đầy đủ chất
ấm trong cơ thể giúp cho sự tiêu hóa vật thực dễ dàng; cơ thể không nóng
cũng không lạnh quá. Nếu thành Phật, Ngài ít bệnh, ít não, tiêu hóa tốt
đẹp, nhiệt độ thăng bằng, cơ thể không lạnh cũng không nóng quá, có sức
kham nhẫn.

Tướng tốt: 22/Xương quai hàm như sư tử chúa

− Thiện nghiệp quá khứ : từ bỏ và tránh xa lời nói ỷ ngữ, chỉ nói đúng
thời, nói chân thật, có ý nghĩa, nói hợp Chánh pháp và Luật, nói có mạch
lạc, hệ thống, đem lại lợi ích thật sự.
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, không bao giờ bị ai chinh phục,
gây tai hại đến. Nếu thành Phật, không ai nhiếp thắng được Ngài dù là nội
địch hay ngoại địch, nội oán hay ngoại oán, bởi tham, sân, si, hay vị Sa-
môn, Bà-la-môn, chư Thiên, Ma vương, Phạm thiên … không ai có thể gây tai
hại đến Ngài.

Hai tướng tốt: 23/Bốn mươi cái răng -- 25/Răng đều đặn không khuyết hở
− Thiện nghiệp quá khứ: từ bỏ và tránh xa lời nói hai lưỡi gây chia rẽ,
lời nói vô ích làm tranh luận tăng trưởng; chỉ nói lời làm tăng sự hòa ái
và hoan hỷ khi mọi người đoàn kết gắn bó.
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, chúng tùy tùng của Ngài không có
chia rẽ. Nếu thành Phật, hàng Thanh Văn đệ tử của Ngài sống trong hòa
hợp, không bị chia rẽ.

Hai tướng tốt: 24/Răng đều đặn trắng sáng -- 26/Bốn răng nhọn trắng đẹp
− Thiện nghiệp quá khứ: từ bỏ lối sống tà mạng, chỉ sống chánh mạng,
tránh xa các sự gian lận bằng cân tiền bạc đo lường, hối lộ, gian trá,
lừa đảo; không làm tổn thương, sát hại, câu thúc, bức đoạt, trộm cắp,
cướp phá…
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, bộ hạ tùy tùng của Ngài đều có
tâm trong sạch, thân tâm an lạc. Nếu thành Phật, các hàng đệ tử Phật đều
có tâm trong sạch, không bị phiền não làm ô nhiễm. Dù chưa phải bậc Thánh
nhưng họ cũng có đức tin, giới trong sạch, thiện tâm trong sáng, thiện
pháp tăng trưởng.

Hai tướng tốt

27/Tướng lưỡi rộng dài
28/Giọng nói như tiếng Phạm Thiên, ngọt ngào như tiếng chim Ca-lăng-tần-
già.
− Thiện nghiệp quá khứ : từ bỏ nói lời độc ác, thô tục, não hại người
nghe mà chỉ nói lời không lỗi lầm, thông cảm, tao nhã, nghe êm tai, đẹp
lòng nhiều người.
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, lời nói của Ngài được nhiều người
tin tưởng. Nếu thành Phật, lời dạy của Ngài được tất cả các hàng đệ tử
tin theo.

Hai tướng tốt: 29/Đôi mắt xanh sẫm, sáng đẹp -- 30/Lông mi như Ngưu Vương
− Thiện nghiệp quá khứ: Là người có tâm chánh trực, không ngó liếc, không
ngó trộm, không trợn mắt nhìn, mà nhìn thẳng mọi người với tâm từ bi bằng
đôi mắt dịu hiền…
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, thần dân đều ưa thích ngắm nhìn
và tôn kính Ngài. Nếu thành Phật, phần đông chúng sinh đều kính trọng
Ngài, tất cả các hàng đệ tử có đức tin trong sạch luôn kính yêu và thương
kính Ngài.

Hai tướng tốt

31/Có sợi lông trắng mọc giữa hai chặng mày, mịn màng như bông nhẹ.
13/Mỗi lỗ chân lông chỉ mọc một sợi lông
− Thiện nghiệp quá khứ: từ bỏ và tránh xa nói láo không đúng sự thật, chỉ
nói lời chân thật, y nơi chơn thật, chắc chắn đáng tin, không thất hứa
với một ai.
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, mọi người tin theo lời truyền dạy
và tuyệt đối tuân theo lệnh của Ngài. Nếu thành Phật, hội chúng đều có
đức tin trong sạch và thực hành theo lời dạy của Ngài.

Tướng tốt: 32/Có tướng nhục kế trên đảnh đầu.

− Thiện nghiệp quá khứ: là người dẫn đầu mọi người trong các thiện pháp,
thiện hành về thân, khẩu, ý; bố thí, thọ trì giới, phụng dưỡng cha mẹ, lễ
kính Sa-môn, cung kính các bậc Trưởng thượng trong dòng họ, trong đời….
− Quả hiện tại: Nếu là Vua Chuyển Luân, là người đứng đầu cao cả nhất
trong tất cả, thần dân thiên hạ đều tin và trung thành theo Ngài. Nếu
thành Phật, Ngài là nơi nương tựa duy nhất của hàng đệ tử, tất cả đệ tử
có đức tin trong sạch và nhất tâm quy mạng.
(Trường Bộ Kinh, Kinh Tướng)