BÀI 2: NHIỆT PHẢN ỨNG

I. Kết quả thí nghiệm

Thí nghiệm 1: Xác định nhiệt dung của nhiệt lượng kế
Ta có: m = (g) ; c = (cal/g.độ) ⇒ mc = (cal/độ)

Nhiệt độ ( oC) Lần 1 Lần 2

t1
t2
t3
moco (cal/độ )

moco = (cal/độ) (Tính mẫu

1 giá trị moco )

Lần 1:

m o co =

= (Cal/độ)

Thí nghiệm 2: Xác định phản ứng nhiệt của phản ứng trung hoà HCl và NaOH

2
 Nhiệt độ ( oC) Lần 1 Lần 2 Lần 3
t1
t2
t3

Q (cal)
Qtb (cal)
H (cal/mol)

Tính mẫu 1 giá trị:

Lần 1: m=(VNaOH+VHcl). = (g)

t 1 +t 2
Q=(moc0 +mc)(t3 - )=
2

Qtb
∆ H =¿- =
n

 ∆H < 0 nên phản ứng tỏa nhiệt

Thí nghiệm 3: Xác định nhiệt hoà tan CuSO4 - kiểm tra định luật Hess
nCuSO4=
mCuSO4=
CCuSO4=
mnước =
 Nhiệt độ ( oC) Lần 1 Lần 2 Lần 3
t1
t2

Q (cal)
H (cal/mol)
Htb (cal/mol)

Tính mẫu 1 giá trị Q và ∆H:

Lần 1:

=
Q
∆ H =¿- =
n

 ∆H

Thí nghiệm 4 : Xác định nhiệt hoà tan của NH4Cl

CNH4Cl=
MNH4Cl=
nNH4CL=

Nhiệt độ ( oC) Lần 1 Lần 2 Lần 3

t1
t2

Q (cal)
H (cal/mol)
Htb (cal/mol)
 Tính mẫu 1 giá trị Q và ∆H:
Lần 1:

=
Q
∆ H =¿- =
n

 ∆H

II. Trả lời câu hỏi

1. ∆HTB của phản ứng HCl + NaOH → NaCl + H 2O sẽ được tính theo số
mol HCl hay NaOH khi cho 25ml ddHCl 2M tác dụng với 25 ml dd NaOH
1M. Tại sao?
Trả lời:
nNaOH = 1× 0,025 = 0,025 mol
nHCl = 2 × 0,025 = 0,05 mol

NaOH + HCl → NaCl + H2O

0,025 0,05

Ta có:
→ HCl dư → ∆HTB được tính dựa trên số mol của NaOH. Vì lượng HCl dư
không tham gia phản ứng nên không sinh nhiệt.

2. Nếu thay HCl 1M bằng HNO3 1M thì kết quả thí nghiệm có thay đổi
gì không?
Trả lời:
Nếu thay HCl bằng HNO3 thì thí nghiệm 2 Không có gì thay đổi vì HCl và
HNO3 đều là 2 axit mạnh phân ly hoàn toàn và HNO 3 tác dụng với NaOH là
phản ứng trung hoà
 3. Tính ∆H3 bằng lý thuyết theo định luật Hess. So sánh với kết quả thí
nghiệm. Hãy xem 6 nguyên nhân có thể gây ra sai số trong thí nghiệm này:
 Mất nhiệt do nhiệt lượng kế
 Do nhiệt thiết kế
 Do dụng cụ đong thể tích hoá chất
 Do cân
 Do sunphat đồng bị hút ẩm
 Do lấy nhiệt dung riêng dung dịch sunphat đồng bằng 1 cal/mol.độ
Theo em sai số nào là quan trọng nhất, giải thích? còn nguyên nhân nào
khác không?
Trả lời:
Theo em, mất nhiệt do nhiệt lượng kế là quan trọng nhất. Vì trong quá trình
làm thí nghiệm thao tác không chính xác, nhanh chóng dẫn đến thất thoát
nhiệt ra môi rường bên ngoài.
CuSO4 dễ bị hút ẩm, trong quá trình cân và đưa vào làm thí nghiệm không
nhanh khiến cho đồng sunphat bị hút ẩm ảnh hưởng đến kết quả thí nghiệm
 BÀI 4: XÁC ĐỊNH BẬC PHẢN ỨNG

I. Kết quả thí nghiệm

1. Bậc phản ứng theo Na2S2O3:

Nồng độ ban đầu (M)

TN t1 (s) t2 (s) t3 (s) ttb (s)
Na2S2O3 H2SO4

1 0.01 0.08
2 0.02 0.08
3 0.04 0.08

Từ thí nghiệm 1 và 2, ta có :

m1

Từ thí nghiệm 2 và 3, ta có :

m2

Bậc phản ứng theo Na2S2O3 = = 1.169 1

 2. Bậc phản ứng theo H2SO4

TN Nồng độ ban đầu (M) t1 t2 t3 ttb

Na2S2O3 H2SO4
1 0.02 0.04
2 0.02 0.08
3 0.02 0.16

Từ thí nghiệm 1 và 2, ta có:

n1
Từ thí nghiệm 2 và 3, ta có:

n2 =

Bậc phản ứng theo H2SO4 =

II. Trả lời câu hỏi

1. Trong thí nghiệm trên nồng độ của Na2S2O3 và H2SO4 đã ảnh
hưởng thế nào đến vận tốc phản ứng?Viết lại biểu thức tính vận tốc phản
ứng? Xác định bậc phản ứng?
Trả lời:
 [Na2S2O3] tỉ lệ thuận với tốc độ phản ứng
[ H2SO4 ] hầu như không ảnh hưởng đến vận tốc phản ứng
 Biểu thức tính vận tốc phản ứng

 Bậc phản ứng: 0,0676 + 1,169 = 1.2366

Bậc phản ứng  bậc 1
 2. Cơ chế của phản ứng có thể được viết như sau:

H2SO4 + Na2S2O3  Na2SO4 + H2S2O3 (1)

H2S2O3  H2SO3 + S (2)
Dựa vào kết quả thí nghiệm có thể kết luận phản ứng (1) hay phản ứng
(2) là phản ứng quyết định vận tốc phản ứng tức là phản ứng xảy ra chậm

nhất không? Tại sao? Lưu ý trong các TN trên, lượng axit H 2SO4 luôn luôn
dư so với Na2S2O3
Trả lời:
 TN 1 là phản ứng trao đổi ion nên tốc độ xảy ra rất nhanh
 TN 2 là phản ứng tự oxy hóa khử nên tốc độ xảy ra chậm
Suy ra:
- Phản ứng (2) quyết định vận tốc và là phản ứng xảy ra chậm nhất ( vì bậc của
phản ứng là bậc 1 )

3. Dựa trên cơ sở của phương pháp thí nghiệm thì vận tốc xác định được
trongcacs thí nghiệm trên được xem là vận tốc trung bình hay vận tốc tức
thời?
Trả lời:

Ta có : v=
Vì C nên v = vtt ( vận tốc tức thời )

4. Thay đổi thứ tự cho H2SO4 và Na2S2O3 thì bậc phản ứng có thay đổi
hay không? Tại sao?
Trả lời:
Thay đổi thứ tự cho H2SO4 và Na2S2O3 thì bậc phản ứng không thay đổi
Vì ở TN1 nhiệt độ xác định , bậc chỉ phụ thuộc bản chất hệ ( nồng độ, nhiệt độ,
áp suất, diện tích bề mặt) mà không phụ thuộc thứ tự chất phản ứng.