2 Huur

2.1 Definitie, kenmerken en soorten

1) HUUR
Twee partijen: verhuurder en huurder
 Verhuurder geeft u genot van de zaak gedurende een zekere tijd, door de sleutels te geven.
 Wij gaan hiervoor huurgeld geven (=prijs).
2) BRUIKLEENOVEREENKOMST
= ‘huur’ waarbij geen vergoeding wordt gevraagd. Huur is namelijk verplicht tegen een vergoeding.
3) KENMERKEN HUUROVEREENKOMST:
- Een consensuele overeenkomst
 Je moet overeenkomen, beide partijen moeten instemmen.
- Een overeenkomst onder bezwarende titel
 Een wederkerige overeenkomst, waarbij elke partij een tegenprestatie belooft.
- Tijdelijke overeenkomst die voor maximaal 99 jaar kan worden afgesloten.

4) Woninghuur, handelshuur & pachtovereenkomsten zijn gewestelijke materies.

(Vlaams Gewest, Waals Gewest, Brussels Hoofdstedelijk Gewest)
Er is en nieuw Vlaams huurdecreet sinds 01/01/2019.

Woninghuur
= voor een woning die dienst doet als hoofdverblijfplaats (wordt verder afzonderlijk besproken)
Handelshuur
= huur van 1onroerend goed dat door de huurder hoofdzakelijk wordt gebruikt voor kleinhandel of
ambachten.
Pacht
= huur van onroerend goed dat door de huurder hoofdzakelijk wordt gebruikt in zijn landbouwbedrijf
(= landbouwdoeleinden).

Alles wat niet onder een van deze drie valt, hoort bij het gemene huurrecht, dit is federale materie.
Federaal wil dus zeggen dat het voor heel België geldig is.
VOORBEELD: 2de verblijf, fabriek, kantoor, garage, …

2.2 Gemeenrechtelijke huur

2.2.1 Algemeenheden
5) Zowel 2roerende als onroerende goederen kunnen worden verhuurd.

Elke huurovereenkomst moet dus schriftelijk worden afgesloten. Stel dat je een mondelinge afspraak
hebt over een huurovereenkomst, is bewijs door getuigen niet mogelijk.

1
Onroerend goed= goed dat niet verplaatsbaar is. Het is verbonden met de grond.
2
Roerende goederen= goederen die zichzelf kunnen verplaatsten (bv. vee) of die verplaatst kunnen worden
(bv. auto)  op reis kan je bijvoorbeeld een campingcar huren

1
2.2.2 Verplichtingen van de verhuurder
Verplichtingen van de verhuurder:
1) Het verhuurde goed aan de huurder leveren  de sleutels afgeven
Verplicht om plaatsbeschrijving op te stellen!! HEEL BELANGRIJK
 Wanneer beschreven? Voordat je er gaat gaan wonen/tijdens de eerste maand van
bewoning.
 Dit moet in detail gebeuren.
 Na het huurcontract kijken naar het verschil tussen voor en na je die kamer huurde.
 Een plaatsbeschrijving opstellen heeft vooral voordelen voor de verhuurder.
 Als er geen plaatsbeschrijving blijkt te bestaan, wordt de huurder verondersteld het
gehuurde goed te hebben ontvangen in dezelfde staat als waarin het zich bevindt aan het
einde van de huurovereenkomst.  Tenzij verhuurder kan bewijzen dat de schade door
huurder werd veroorzaakt. De bewijslast van eventuele schade ligt dus bij de verhuurder.
De huurder is niet aansprakelijk voor wat door ouderdom of overmacht beschadigd is.
Bv. Bij brand is de huurder aansprakelijk, tenzij hij kan bewijzen dat de brand niet door zijn schuld is
ontstaan.
Het niet nakomen van de leveringsplicht is een vorm van contractbreuk. De huurder kan:
 Gerechtelijke ontbinding van de overeenkomst eisen
 Schadevergoeding eisen
 Betaling van de huur uitstellen

2) Het goed onderhouden

De verhuurder mag geen herstellingen doen die ten laste zijn van de huurder en niet gevraagd zijn
door de huurder, tenzij het dringende herstellingen die niet kunnen worden uitgesteld tot de
huurovereenkomst is beëindigd.
Huurder moet ongemakken dragen voor deze herstellingen…
Indien de werken langer dan 14 dagen duren  huurprijs verminderd.
Grote herstellingen en herstellingen te wijten aan ouderdom of overmacht  rekening verhuurder
VOORBEELD: tijdens een storm is een boom op de voorgevel van het huis beland en heeft deze
gedeeltelijk beschadigd waardoor dringende herstellingswerken nodig zijn. Hierdoor kunnen enkele
kamers niet meer gebruikt worden. De huurder moet de herstelling dulden zonder vergoeding of
zonder vermindering van de huurprijs als de werken maximaal twee weken duren.

3) Huurder het rustig genot van het goed doen hebben zolang de huur duurt

A) De verhuurder moet de huurder vrijwaren voor verborgen gebreken.

VOORBEELD: er is een vochtprobleem, de verhuurder gaat dit moeten oplossen. Water in de kelder, …
Ook wanneer de verhuurder niet op de hoogte was van het vochtprobleem op het moment dat hij
besliste om het te verhuren, moet de verhuurder dit probleem oplossen.

B) Verhuurder mag huurder niet storen

Voorbeelden:
- De verhuurder mag het verhuurde goed niet zomaar, zonder reden, betreden. Enkel als het is om bv
dringende herstellingswerken uit te voeren. Niet-dringende werken waar huurder niet om gevraagd
heeft, zou het rustig genot van huurder verstoren… (feitelijke stoornis)

2
  Bv. je hebt een grote tuin & de eigenaar komt bij goed weer in je tuin zitten. Dit mag niet, de
verhuurder mag je niet zomaar komen storen.
C) Verhuurder moet huurder vrijwaren voor rechtsstoornissen van derden. (niet altijd)
 Als bv een persoon zegt dat hij ook een huurcontract heeft, moet de verhuurder dit oplossen.
(Juridische stoornis)
 Maar wanneer de buren bijvoorbeeld te veel lawaai maken, moet de verhuurder dit NIET
oplossen. (Feitelijke stoornis door derden)
 Ook POTENTIËLE verhuurder heeft bepaalde verplichtingen tegenover POTENTIËLE huurder.
In elke officiële of publieke mededeling moet het bedrag van gevraagde huurprijs vermeldt worden.
- Discriminatie bij een verhuur vermijden!
2.2.3 Verplichtingen van de huurder
1) Gehuurde goed gebruiken volgens de bestemming dat in huurcontract staat.
 Hij mag van een woning bijvoorbeeld geen winkel maken.
2) Het goed onderhouden, instaan voor beschadigingen door zijn schuld.
Hij is NIET aansprakelijk voor de normale slijtage of beschadiging door overmacht. (bv. door hagel)
3) BELANGRIJKSTE: huurprijs betalen op afgesproken tijdstippen.
Huurprijs is een afspraak tussen huurder en verhuurder.
(Stel je betaalt 800EUR/maand, maar het is eigenlijk maar 400EUR waard… Dan kan je niet naar de
vrederechter gaan om dit aan te klagen. Eigenaar mag de huurprijs nooit naar boven afronden, wel naar
beneden)

4) De huurder kan voor de kosten van het waterverbruik of voor de verwarming een bepaald bedrag
aan de verhuurder verschuldigd zijn.
- Kosten kunnen forfaitair bepaald zijn (als verhuurder 100 EUR/maand vraagt, moet hij dit bedrag
niet bewijzen)
- Met de werkelijke bedragen overeenkomen (vaak met individuele meter, hij moet kunnen aantonen
hoe hij aan de kosten komt)
5) Huurder moet het goed bemeubelen! Doet hij dat niet, kan hij zelfs uit het huis gezet worden.
Deze regel is ingevoerd zodat de eigenaar iets heeft om beslag op te leggen als de huurder niet
betaalt.
6) Huurovereenkomst= tijdelijke overeenkomst
Gehuurde goed moet worden teruggegeven aan de verhuurder in de staat dat de huurder het
ontvangen heeft. (!! PLAATSBESCHRIJVING)
7) Probleem dat in Burgerlijk Wetboek niet geregeld wordt: stel je bent een huurder en je wil
verbouwingen doen. VRAAG  wie gaat dat betalen? Want je bent toch weg na enkele jaren.
Hiervoor zal je vooral een akkoord moeten vormen met je verhuurder. Het kan bijvoorbeeld zijn dat
de verhuurder de verbouwingen toestaat, maar hij geen vergoeding zal geven hiervoor.

3
2.2.4 Duur en beëindiging
Door niet nakomen van verplichtingen door verhuurder/huurder, kan overeenkomst worden
ontbonden.
Bij het overlijden van de verhuurder/huurder wordt de huurovereenkomst beëindigd.

2.3 Woninghuur
Woninghuur= gewestmaterie
Regelingen in de verschillende gewesten zijn in grote mate gelijklopend, maar soms zijn er wel enkele
verschillen…
Meeste bepalingen van de woninghuurwet zijn van dwingend recht  partijen kunnen niet van de
regels afwijken, anders volgt er een sanctie!

2.3.1 Toepassingsgebied
Woninghuurwet= voor woning als hoofdverblijfplaats van huurder
 Verhuurder moet de toestemming geven dat de woning als hoofdverblijfplaats van huurder zal
dienen…
Opmerkelijk: ook roerende goederen kunnen als hoofdverblijfplaats in aanmerking komen
Bv. woonboot, caravan, … kan onder woninghuurwet vallen.
Vallen niet onder woninghuur:
Studentenkamer, appartement aan zee met het oog op korte verhuringen, een vakantiewoning, …
Er zijn vereisten rond veiligheid, gezondheid en bewoonbaarheid om verhuurd te kunnen worden.
Hieraan moet voldaan zijn op het moment dat de huurder het genot verkrijgt van het goed.

2.3.2 Vorm
Woninghuur moet verplicht schriftelijk worden afgesloten.
Het moet zeker volgende elementen bevatten:
- Identiteit van alle partijen
- De begindatum van de overeenkomst
- Aanwijzing van alle ruimtes van het gebouw die onder de huur vallen
- Bedrag van de huur

Deze documenten moeten geregistreerd worden binnen 2 maanden na sluiten van overeenkomst.
Dit is kosteloos (ook plaatsbeschrijving is kosteloos)…

SANCTIE van het niet registreren van de huurovereenkomst:

 Huurder kan huur beëindigen zonder opzegtermijn te moeten naleven & zonder opzegvergoeding
te moeten betalen.

4
2.3.3 Huurprijs en herzieningen
1) Huurprijs is een afspraak tussen huurder en verhuurder, ze zijn hiervoor volledig vrij. Als je een
huis hebt en dat is 500 EUR/maand waard & eigenaar slaagt erin om u aan 700 EUR/maand te laten
betalen… Dan kan dat, er is volledige vrijheid.

2) Iedereen die een stukje grond heeft in België moet die betalen. Dit noemen we onroerende
voorheffing. De verhuurder moet dit jaarlijks betalen. In de woninghuurwet staat dat dit nooit aan
huurders mag gevraagd worden. Als in woninghuurcontract staat dat jij moet betalen voor
onroerende voorheffing, dan mag dit niet. Ook al zou je al getekend hebben.

3) Huurprijs bij woninghuur kan worden aangepast aan de kosten van levensonderhoud.
 verhuurder moet de huurder hiervan schriftelijk op de hoogte stellen
Deze aanpassing is 1x/huurjaar toegelaten.

4) De huurprijs kan herzien worden in bepaalde gevallen. Dit kan door een onderling akkoord of door
een rechterlijke beslissing.
Redenen:
- Algemene verslechtering van het gehuurde gebouw
- Ontwikkeling van de prijzen op de vastgoedmarkt
- Verbetering van de omgeving van het gehuurde goed
 Rechter kan de herziening van de huurprijs slechts toestaan indien de normale huurprijs ten
gevolge van nieuwe omstandigheden ten minste 20% hoger of lager is dan de indiening van die
nieuwe prijs (verzoek).
Stel dat de verhuurder werken doet aan het verhuurde goed op zijn kosten en de huurwaarde is
daardoor met ten minste 10% gestegen, kan de rechter verhoging van de huurprijs toestaan.
Bv. Verhuurder laat 2de badkamer + 2de garage maken op zijn kosten. Hierdoor stijgt de waarde met
meer dan 10%. Hij heeft recht op herziening van de huurprijs.
5) Zowel huurder als verhuurder kunnen op elk moment aan de rechter vragen voor herziening van
de forfaitaire lasten of om om te schakelen naar werkelijke lasten i.p.v. forfaitaire lasten.
2.3.4 Huurwaarborg
Wet verplicht niet:
- Dat de huurder een waarborg geeft aan de verhuurder
- Vorm van de waarborg
Wet regelt wel:
- Maximale bedrag van de huurwaarborg, wanneer huurwaarborg = geld
De huurwaarborg kan op drie manieren betaald worden:
1) De huurder stort een bedrag gelijk aan 3 maanden huur op een geblokkeerde bankrekening op
zijn naam. Voordeel hiervan is dat niemand tijdens de duur van de het huurcontract aan dit geld
kan.
2) De huurder vraagt een bankwaarborg bij de bank. De huurder moet de waarborg van 3
maanden huur binnen de 3 jaar en met een vaste maandelijkse storting terugbetalen aan de
bank.
3) De huurder vraag aan het OCMW om de waarborg voor te schieten. De OCMW zal bepalen hoe
dit bedrag door de huurder dient terugbetaald te worden.
Bv. Verhuurder mag waarborg vragen in vorm van aandelen of waardevolle voorwerpen. Het
bedrag is dan vrij te bepalen.

5
2.3.5 Duur en opzeggingsregeling
Onder het Vlaams Woninghuurdecreet hebben alle huurovereenkomsten een bepaalde duur.
De partijen zijn verplicht de exacte duur te bepalen in de huurovereenkomst. Doen ze dat niet, dan
loopt de huurovereenkomst negen jaar.

De huurovereenkomst bedraagt standaard negen jaar.

Hierop bestaan drie uitzonderingen:

- De huurovereenkomst van korte duur (drie jaar of minder)
- De huurovereenkomst van meer dan negen jaar
- De levenslange huurovereenkomst (gesloten voor het leven van de huurder)

Huurovereenkomst van 9 jaar:

Huurovereenkomst van negen jaar eindigt als één van de partijen de overeenkomst voor de
vervaldag opzegt. Daarbij moet men rekening houden met een opzeggingstermijn van 6 maanden
voor de verhuurder en 3 maanden voor de huurder. Als geen van beide partijen de
huurovereenkomst tijdig beëindigt, wordt ze onder dezelfde voorwaarden telkens verlengd voor een
periode van drie jaar.

UITZONDERINGEN VERHUURDER OM HUUROVEREENKOMST VROEGTIJDIG TE BEËINDIGEN:

1) Opzegging voor persoonlijk gebruik
Verhuurder kan op elk moment huurovereenkomst beëindigen wanneer hijzelf of familie van
hem in de woning willen wonen.
 Hij moet opzeggingstermijn van 6 maanden respecteren.
 De huurder kan de verhuurder een bewijs van verwantschap vragen.
De verhuurder of het familielid van verhuurder moet in de woning gaan wonen binnen het
jaar na de opzegging en moet de woning ook minstens twee jaar doorlopend bewonen.
2) Grondige renovatiewerken
Verhuurder kan op elk moment huurovereenkomst beëindigen om de woning te verbouwen,
herop te bouwen of te renoveren. Hij moet opzeggingstermijn van 6 maanden respecteren.
Voorwaarden:
 De kosten van de werken moeten meer bedragen dan drie jaar huurprijs.
 Werken moeten beginnen binnen 6 maanden en moeten beëindigd worden binnen 24
maanden na de opzegging.
3) Opzegging zonder reden, maar met betaling van een schadevergoeding
Opzeggingstermijn van 6 maanden respecteren.

Verhuurder moet voorwaarden naleven, anders heeft de huurder recht op een schadevergoeding van
18 maanden huur.

UITZONDERING HUURDER OM HUUROVEREENKOMST VROEGTIJDIG TE BEËINDIGEN:

1) De huurder mag de huurovereenkomst op elk moment beëindigen met een
opzeggingstermijn van 3 maanden. Huurder moet daarvoor nooit een reden opgeven.
Hij zal wel een vergoeding moeten betalen!
2) Tegenopzegging
Als de verhuurder de huurovereenkomst vroegtijdig beëindigt kan de huurder een
tegenopzegging geven van een maand, zonder een schadevergoeding te betalen.

6
 Huurovereenkomst met korte duur van drie jaar of minder

Huurovereenkomst eindigt als één van de partijen minstens 3 maanden voor de einddatum van de
overeenkomst de huur opzegt. Als de huur niet tijdig wordt opgezegd of als de huurder de woning
blijft bewonen zonder verzet van de verhuurder, dan blijft de oorspronkelijke huurovereenkomst
tegen dezelfde voorwaarden doorlopen. Huurovereenkomst wordt dan automatisch beschouwd als
overeenkomst van 9 jaar (vanaf de oorspronkelijke begindatum)

Huurder kan kortlopende huurovereenkomst op ieder tijdstip beëindigen als hij de opzeggingstermijn
van 3 maanden respecteert en vergoeding betaalt aan de verhuurder.

Huurovereenkomst van langer dan 9 jaar

Bij huurovereenkomst van meer dan negen jaar moet er ook een tijdige opzegging gebeuren, ten
minste 6 maanden voor vervaldag. Wanneer huurovereenkomst niet tijdig werd opgezegd, zal de
huurovereenkomst voor drie jaar worden verlengd onder dezelfde voorwaarden.
De huurder en de verhuurder kunnen de huurovereenkomst vroegtijdig beëindigen onder dezelfde
voorwaarden als bij een huurcontract van negen jaar.

Huurovereenkomst voor het leven

De huurovereenkomst eindigt automatisch wanneer de huurder overlijdt. De huurder kan de

huurovereenkomst altijd beëindigen met een opzeggingstermijn van drie maanden.

Opmerking: wanneer het goed dat je huurt verkocht wordt, heeft dit geen invloed op jou als huurder
indien de huurovereenkomst een vaste datum heeft. Als er geen vaste datum is bij de
huurovereenkomst, is de huurder minder beschermt.

7
2 De handelszaak
2.1 Het begrip
Stel we hebben een bakkerszaak. Naam van de zaak, voorraden, huurcontract, … zorgen er allemaal
voor dat de bakkerij kan worden uitgebaat. Het geheel van roerende en onroerende goederen zodat
een onderneming kan worden uitgebaat= handelszaak
Huurcontract  maakt deel uit van handelszaak
2.2 Het huurcontract
2.2.2 Het huurcontract op basis van de handelshuurwet
A Toepassingsgebied
= huur van onroerend goed dat door de huurder hoofdzakelijk wordt gebruikt voor kleinhandel of
ambachten. Er is rechtstreeks contact met het publiek in het gehuurde goed.
B Duurtijd en opzegging
Duur
Bij handelshuur is het vooral belangrijk dat de huurder wordt beschermd. Hij heeft stabiliteit nodig.
 Huurder kan het goed voor een hele lange tijd huren.
Het contract wordt afgesloten voor minimaal 9 jaar. Als de huurtermijn verstreken is, heeft de
huurder recht op een verlenging van 9 jaar. Hij mag 3 keer verlengen. Hij zou er dus 36 jaar zeker
kunnen verblijven.

Opzegging
De huurder kan de huur beëindigen na 3 jaar of na 6 jaar.
 Beveiliging voor huurder zodat hij wegkan…
(Stel je café draait niet goed, kan je het contract vroeger stoppen)
Voor de verhuurder is het moeilijker om de huur vroegtijdig te beëindigen. In het huurcontract moet
vermeldt staan dat de verhuurder die mogelijkheid heeft, maar dan nog is het slechts voor beperkte
redenen. Wanneer de verhuurder bijvoorbeeld zelf handel wil uitoefenen in het pand. De verhuurder
moet dit 1 jaar op voorhand zeggen en zal de huurder een schadevergoeding moeten betalen.
C Huurprijs en herziening
Huurprijs is vrij overeen te komen tussen huurder en verhuurder.
! Verhuurder kan onroerende voorheffing door huurder laten betalen.
De huurprijs kan elke drie jaar worden herzien door de vrederechter. Voorwaarde: normale
huurwaarde van het goed is gewijzigd met minstens 15% door nieuwe omstandigheden.
D Verbouwingswerken
Huurder heeft het recht om verbouwingen te doen die nodig zijn voor zijn onderneming. Tenzij de
verbouwingen de goede staat of de veiligheid van het gebouw aantast.
Bij het einde van de huur kan de verhuurder de verwijdering van de werken niet vragen, tenzij anders
wordt overeengekomen.
E Overdracht van huur
Overdracht van huur is in principe verboden. Wel uitzonderingen… Als de verhuurder of zijn familie
een gedeelte van het onroerend goed bewoont, dan kan overdracht of onderverhuring NOOIT.

Voorbeeld onderverhuur bij studenten. 1 iemand huurt een volledig huis en verhuurt onder aan een
paar mensen. Ze delen alle kosten.

8
 In de meeste contracten is dit echter verboden. Veel eigenaars hebben onderhuur niet graag.
Want hij komt in contact met een nieuwe huurder die misschien niet zo goed is.

F Huurhernieuwing
Als de huurtermijn verstreken is, heeft de huurder voorrang op om het even wie om het goed
opnieuw te huren. Hij heeft 3 keer het recht op huurhernieuwing.
Om een huurhernieuwing te krijgen, moet de huurder een brief schrijven. In de brief staat dus dat hij
wenst aanvraag te doen tot huurhernieuwing met de voorwaarden van de nieuwe huur.
Voorwaarden gaan vooral over de huurprijs. !! Ook staat er in de brief vermeldt dat wanneer de
eigenaar niet reageert binnen de drie maanden, men ervan uit zal gaan dat hij akkoord gaat. Tussen
de 18de en 15de maand voor het eindigen van de huurperiode moet de huurhernieuwing worden
aangevraagd. Geen dag te laat !

Er zijn 6 redenen waarom eigenaar huurhernieuwing kan weigeren:

- Zelf persoonlijk in gebruik te nemen.
- Hij wil er een andere bestemming aan geven, bijvoorbeeld geen café meer. Hij wil er terug
een woninghuur van maken.
- Hij wil het goed grondig renoveren of ombouwen.
- Grote tekortkomingen aan de huurder. Huurder heeft vaak niet betaald, je hebt er enkel nog
maar last aan gehad, …
- Hoger bod van een derde.

Er moet altijd een schadevergoeding betaald worden wanneer de verhuurder de huurhernieuwing

weigert. Enkel in geval van grote tekortkomingen van de huurder moet je deze vergoeding niet
betalen. Vergoeding is tussen de 1-3 jaar huur. Eigenaars gaan dit niet snel doen. Dit is ook de
bedoeling….

2.2.3 Het korte termijn handelshuurcontract in Vlaanderen

A Toepassingsgebied
Pop-up decreet  handelshuur voor korte termijn
B Duurtijd en beëindiging
Contract van max. 1 jaar. Er is geen opzegging nodig, je moet niks doen. Na 1 jaar loopt het contract
automatisch af. De huurder heeft geen recht op een huurhernieuwing.
De huurovereenkomst kan wel, wanneer zowel huurder als verhuurder akkoord zijn, een of
meerdere keren worden verlengd. Maar de totale duur tussen twee opeenvolgende verlengingen
mag noot langer dan een jaar zijn. Indien dit wel langer dan 1 jaar is; valt de huur onder de
handelshuurwet. Er wordt verondersteld dat huur is aangegaan voor periode van 9 jaar.
Huurder kan lopende korte termijn handelshuurcontract altijd beëindigen, hij moet dit wel 1 maand
op voorhand zeggen. Verhuurder kan het contract niet zomaar opzeggen.

C Huurprijs
Onroerende voorheffing wordt verondersteld in de huurprijs te zijn verrekend.

D Verbouwingen
Huurder heeft het recht om verbouwingen te doen die nodig zijn voor de onderneming. De
uitvoering van de werken gebeuren op het risico van de huurder. Verhuurder kan de verwijdering
van de verbouwingen eisen bij het vertrek van de huurder.

9
 E Overdracht van huur en onderverhuring
Overdracht van huur en onderhuur is verboden 
F Vervreemding van het verhuurde goed
In geval van verkoop van het gehuurde goed moet de nieuwe eigenaar het huurcontract verder
naleven.

Handelshuur
Als eigenaar ben je bijna verplicht na die 9 jaar verder
in zee te gaan met dezelfde huurder, huurhernieuwing
Geen contracten van minder dan 9 jaar
Verhuurder kan onroerende voorheffing ten laste van
de huurder leggen
Verbouwingen zijn toegestaan
Herziening huurprijs: 15%
Woninghuur
Contract eindigt na 9 jaar
Contracten van minder dan 9 jaar
Verhuurder kan niet aan huurder vragen om
onroerende voorheffing te betalen
Verbouwingen zijn niet toegestaan
Herziening huurprijs: 20%

10
Deel 1 - Fundamentele elementen van het economisch recht

1 De bronnen van het economisch recht

De vier klassieke rechtsbronnen
1) Wetgeving
Er is een nationale en internationale wetgeving.

A. Internationale wetgeving
De Europese unie heeft 3 beleidsinstrumenten :
- Richtlijnen ; bepaald resultaat behalen. Europa bepaalt bv. de maximale norm op
grondverontreiniging. De manier waarop je de eindnorm bereikt, wordt beslist in het
nationale parlement. Het kan dus zijn dat België een ander plan heeft dan Nederland om dat
resultaat te behalen.
- Verordeningen ; bindend voor alle lidstaten. Europa beslist iets, de beslissing hoeft niet meer
goedgekeurd te worden via de nationale parlementen.
- Besluiten ; bijzondere besluiten die enkel voor aangeduide bestemmelingen van toepassing
zijn.
B. Nationale wetgeving
- Federale wetgeving; bijvoorbeeld Burgerlijk Wetboek
- Gewestelijke wetgeving; bijvoorbeeld het taaldecreet

2) Rechtspraak
= Geheel van vonnissen en arresten uitgesproken door de rechtscolleges.
Die uitspraken zijn niet bindend voor andere rechtbanken. Bij het nemen van beslissingen in een zaak
interpreteren rechters de wet. Deze interpretaties kunnen vervolgens als voorbeeld worden 
gebruikt door andere rechtbanken bij een beoordeling.  
3) Gewoonte
Als er een ongeschreven regel vaak, over een lange periode wordt gebruikt en herhaalt… Dan kan
deze regel worden geaccepteerd als recht of plicht.  Gewoonterechtelijke regels

4) Rechtsleer
Geheel van studies geschreven door rechtsgeleerden. (verschijnen in tijdschriften en boeken)
Dit staat niet beschreven als wet.

2 De ondernemingsrechtbank
2.1 Samenstelling
In elk van de 12 gerechtelijke arrondissementen is er een ondernemingsrechtbank.

Er zijn 3 rechters. Waarvan er 2 zijn die er gewoon komen bijzitten en advies geven aan de middelste
rechter. Deze twee komen vaak uit het bedrijfsleven en moeten geen juridische opleiding hebben. Zij
helpen de beroepsrechter dus met hun ervaring uit de bedrijfswereld.

X (belangrijkste)
X X ( bijzitters)

11
2.2 Bevoegdheden
Algemene bevoegdheden:
- Bevoegd voor alle conflicten tussen ondernemingen
- Bevoegd voor een conflict tussen een particulier tegen een onderneming
 Andersom kan dat niet, een onderneming die een procedure wil starten tegen een
particulier moet naar de vrederechter/rechtbank.
Bijvoorbeeld: consument wil Proximus voor de rechtbank brengen. Dit mag zowel in de
ondernemingsrechtbank als bij de vrederechter. Omgekeerd mag dit niet. Als Proximus consument
wil aanklagen kan hij niet naar ondernemersrechtbank gaan !!

Specifieke bevoegdheden:
- Bevoegd voor conflicten tussen vennoten van een vennootschap.
- Bevoegd voor conflicten die ontstaan uit een faillissement

2.3 Procedures
1) De dagvaarding; dit is hoe je de rechtszaak kan beginnen
2) De openbare terechtzitting; waar partijen hun zaak verdedigen
3) Het vonnis; rechter zegt zijn oordeel over het conflict
Procedure in kortgeding of een spoedprocedure  als het een zeer dringende zaak is

Het Belgisch rechtsbestel

Vredegerecht:
- In elk kanton (verzameling van gemeenten) is er een vredegerecht
- Bevoegd voor burgerlijke conflicten tot 5000 EUR
- Onder andere bevoegd voor huurconflicten
Ondernemingsrechtbank :
- … (zie hiervoor) …
Hof van beroep :
- Behandelt alle beroepen tegen vonnissen
- België is gerechtelijk ingedeeld in vijf rechtsgebieden met elk een hof van beroep

3 Het bewijs in ondernemingszaken

3.1 Algemene regels
De persoon die iets beweert, moet bewijs van die bewering geven.

Als je bij burgerlijk recht iets wil bewijzen, dan moet dit een schriftelijk bewijs zijn.
Bij ondernemingsrecht kunnen alle bewijsmogelijkheden (getuigen, facturen, boekhouden,…)

Uitzondering bij bv. oprichting van een vennootschap; moet altijd schriftelijk worden bewezen.

Onderneming die iets wil bewijzen tegen particulier  moet schriftelijke bewijzen hebben
Particulier die iets wil bewijzen tegen onderneming  kan alle bewijsmiddelen gebruiken

12
3.2 Bijzondere bewijsmiddelen
3.2.1 De boekhouding
A Algemeen
Wat is boekhouding ?
Elke onderneming moet een boekhouding voeren!
 De boekhouding omvat alle verrichtingen, bezittingen, rechten, schulden en verplichtingen van de
onderneming
 De boekhouding bevat veel geheime informatie (zoals identiteit van handelspartners)
 Boekhouding wordt opgesteld langs maar 1 partij
Je moet voorzichtig zijn als je de boekhouding gaat gebruiken als bewijsmiddel, aangezien ze maar
wordt opgesteld langs 1 partij…
B Bewijskracht van de boekhouding
1) Conflicten tussen ondernemingen onderling
Boekhouding kan als bewijs gebruikt worden.
Voorbeeld :
Als onderneming 1 aan onderneming 2 iets verkocht heeft, dan zouden in hun boekhoudingen
dezelfde gegevens moeten terug te vinden zijn…
Maar de boekhouding wordt niet automatisch als bewijs beschouwt. Daar gaat de feitenrechter over
oordelen.
2) Conflicten van een particulier tegen een ondernemer
De boekhouding van de ondernemer kan tegen hem gebruikt worden.
Ik kan bijvoorbeeld vragen om Proximus zijn boekhouding open te leggen in mijn voordeel. Als ik zeg
dat ik 6000 EUR heb betaalt op die dag, dan kunnen ze kijken of dit klopt.
De boekhouding van de onderneming levert geen bewijs op tegen particulieren.
Proximus zou dus NIET zijn boekhouding mogen gebruiken tegen de klant om zo zijn gelijk te krijgen.
C Procedureel gebruik van de boekhouding
De rechtbank kan, op verzoek van een partij, tijdens een procedure het bevel geven om de
boekhouding in te mogen kijken.
Wij consumenten mogen vragen aan rechter om boekhouding te gebruiken tegen Proximus

3.2.2 De factuur
A Algemeen
Op de factuur kunnen ook algemene voorwaarden staan, maar dat is niet verplicht.

C Bewijskracht van de factuur

Hoe zit het met de bewijskracht van facturen ?
Als klant (zowel klant-consument als klant-onderneming) kan je de factuur gebruiken tegen de
leverancier, dus tegen de persoon die de factuur heeft opgesteld.
De leverancier kan de factuur tegen een klant-ondernemer gebruiken, als deze akkoord ging met de
voorwaarden op de factuur.
Bv. Proximus stuurt factuur naar Bekaert  Kan Proximus die factuur gebruiken tegen Bekaert?
Ja, als Bekaert akkoord is gegaan met de voorwaarden op de factuur. Bekaert gaat niet akkoord als
hij direct heeft geprotesteerd.

13
Een bedrijf weet dat ze meteen moeten optreden indien ze niet akkoord gaan met de voorwaarden
van de factuur.
De leverancier kan de factuur niet gebruiken als bewijsmiddel tegen een particulieren.
Als niet-handelaar kan je tegen de rechter zeggen dat je niet akkoord was met de telefoon rekening.
Ook al heb je niet geprotesteerd.
!! Er is dus een verschil tussen een factuur naar een handelaar gebruiken als bewijsmiddel of een
factuur naar een niet-handelaar !!
Hoe een factuur protesteren ?
= door een brief te sturen naar de leverancier, met de reden waarom je de factuur niet aanvaardt. Je
kan dus niet gewoon de niet-correcte factuur terugsturen naar de leverancier!

Deel 2 – Ondernemingsrecht

1 Vrijheid van ondernemen en algemene verplichtingen van de

onderneming
1.1 De onderneming
Volgens de wettelijke definitie is een onderneming :
- Iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent  iedere
zelfstandige
- Iedere rechtspersoon  vennootschappen, VZW’s, stichtingen
Een rechtspersoon kan bezittingen en schulden hebben, contracten sluiten, aangeklaagd
worden,…

Bpost, NMBS zijn ook ondernemingen. De federale staat niet (ze hebben niet echt economische
activitieiten, ze willen gewoon algemeen welzijn).

4 verschillen wanneer je wordt behandeld als ondernemer en geen privé-persoon :

- Onderneming kan failliet verklaard worden
- Onderneming is beschermd tegen oneerlijke praktijken van derden
- Bewijsmiddelen tegen ondernemingen zijn ruimer
- Conflicten worden behandeld in de ondernemingsrechtbank

1.2 De vrije en intellectuele beroepen

Bij vrije beroepen is er :
- Een deontologische code
- Wettelijke regeling voor toegang tot het beroep
- Voorbeelden; advocaten, artsen, apothekers, notarissen, …
Vrije beroepen behoren ook onder het begrip onderneming!
1.3 Het statuut van de ondernemer
1.3.1De toegang tot ondernemingsactiviteiten
A De vrijheid van handel
Iedereen is vrij om enige economische activiteit naar keuze uit te oefenen.

14
B De juridische bevoegdheid
1) Handelingsbekwaamheid
Om ondernemingsactiviteiten te kunnen doen, moet men bekwaam zijn om zijn rechten en plichten
zelf en zelfstandig uit te oefenen.
Elke meerderjarige burger (vanaf 18 jaar) is in principe handelingsbekwaam.
(Uitzonderingen, zoals bij mensen met een geestesstoornis)
2) Onverenigbaarheden
Bepaalde burgers ; zoals advocaten, notarissen, personen in overheidsdienst, … ; mogen geen
ondernemingsactiviteiten uitvoeren. Om hun job goed uit te oefenen mogen ze niet afgeleid worden
door activiteiten met een economisch doel.

3) Beroepsverboden  komt bijna nooit voor

Aan bepaalde personen kan door de rechter het verbod worden opgelegd om
ondernemingsactiviteiten uit te oefenen.  Sanctie

1.5.3 De formele verplichtingen van de onderneming (EXAMEN)

Wat zijn de administratieve stappen die een onderneming ondergaat ?
A Inschrijven bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO)
Bij inschrijving van een onderneming krijgt de onderneming een uniek identificatienummer.
(Deze nummers zijn niet overdraagbaar tussen ondernemingen)
Ondernemingen moeten dit nummer eigenlijk overal bij vermelden. Wanneer ze met andere
ondernemingen onderhandelen, op facturen, brieven, …
Om zich in te schrijven bij de KBO moeten de ondernemingen naar een ondernemingsloket gaan.
Bijvoorbeeld naar Securex, Formalis, …

B Houder zijn van financiële rekeningen

C De bekendmaking van het huwelijkscontract
D Een boekhouding voeren
E Een vestigingsgetuigschrift
Om met succes een eigen zaak te beginnen, hebt u uiteraard de juiste ondernemersvaardigheden
nodig. Vroeger moest u de basiskennis bedrijfsbeheer kunnen bewijzen voordat u als zelfstandige
kon starten. Dat hoeft niet meer sinds 1 september 2018.
F Een btw-nummer aanvragen
G Het sociaal statuut van zelfstandige ondernemers
= Aansluiten bij een sociale verzekeringskas naar keuze omdat je sociale bijdragen moet betalen.
(werkloosheid, vakantiegeld, beroepsziekte, pensioenen)

15
3 Betalingsachterstand bij handelstransacties
Veel ondernemers vermelden op hun factuur algemene voorwaarden, de kleine lettertjes. Vaak ook
voorwaarden wanneer er laattijdig wordt betaald. Vaak schrijven ze dat de klant een interest en
schadevergoeding verschuldigd is bij laattijdige betaling.

3.1 Toepassingsgebied
De regeling is alleen van toepassing tussen ondernemingen… Een ondernemer kan geen beroep
doen op de wet als hij iets verkoopt aan particulieren.

3.2 Betalingstermijn
3.2.1 Betalingstermijn afgesproken of niet
Geen afspraak betalingstermijn:
- 30 dagen na ontvangst van de factuur
- 30 dagen na ontvangst van de goederen en/of levering van de dienst
Wel afspraak betalingstermijn:
- Betalingstermijn mag in principe niet langer dan 60 dagen
- Voor overheden strikter  betalingstermijn mag niet langer dan 30 dagen
Verlenging is uitzonderlijk mogelijk tot max. 60 dagen.
3.2.2 Laattijdige betaling
1) Bij niet betalen op de vervaldag  schuldeiser automatisch recht op interest
2) Forfaitaire schadevergoeding van 40 EUR
3.2.3. Rechtsplegingsvergoeding (wat is dit?)
Winnende partij wordt (deels) vergoedt voor zijn advocaatkosten door verliezende partij.
Er is een basisbedrag voor die vergoeding, maar op verzoek van een van de partijen kan dit bedrag
verhoogt/verlaagt worden. Er is wel een minimale en maximale waarde!

Wanneer ik proces verlies;

- Gerechtskosten
- Interest
- Forfaitaire vergoeding
- Rechtsplegingsvergoeding (andere advocaat)
- Eigen advocaat

Prijskaartje advocaat is afhankelijk van:

- Anciënniteit (periode dat ze aan elkaar “verbonden” zijn)
- Prestige
- Resultaat van de zaak
- Type zaak
- Werk dat hij heeft gestoken in de zaak

4 Overeenkomsten met handelstussenpersonen

4.1 Inleiding
4.1.1 Definitie en situering
Vaak komen handelsovereenkomsten tot stand door bemiddeling van tussenpersoon.
4.1.2 Waarom werken met een handelstussenpersoon?
Tussenpersoon= zelfstandige ondernemer

16
Als je bv. zaken in buitenland wil doen, kan het een voordeel zijn om met ‘plaatselijke’ mensen te
werken. Zij kennen de markt, wetgeving, … in het land in kwestie.
4.1.3 Toepasselijke bepalingen
Vijf soorten overeenkomsten met handelstussenpersonen:
- Handelsagentuur
- Commissieovereenkomst
- Concessieovereenkomst
- Franchiseovereenkomst
- Makelaarsovereenkomst
4.2 De overeenkomst van handelsagentuur
4.2.1 Definitie
5 voorwaarden om van handelsagentuur te kunnen spreken:
- Er mag geen gezagsrelatie bestaan tussen principaal en handelsagent.
De handelsagent mag wel richtlijnen krijgen van de principaal, maar hij gaat zelfstandig zijn
tijd invullen. Je zal dus nooit zien staan tot wanneer de handelsagent moet werken.
- Principaal & handelsagent hebben een permanente band. (Verschil met makelaar)
- Handelsagent ontvangt een vergoeding voor zijn diensten.
- Handelsagent handelt in naam en voor rekening van zijn principaal.
- Handelsagent moet proberen een contract af te sluiten voor zijn principaal.
4.2.2 Toepasselijke bepalingen
A Vergoeding van de handelsagent
- Commissieloon
- Vast bedrag
Commissieloon= vergoeding die varieert naargelang het aantal zaken of de waarde ervan
Recht op commissie als de zaak is gesloten door zijn bemiddeling.
Stel: zaak wordt afgesloten na handelsagentuurovereenkomst maar die vooral aan handelsagent te
danken is… Als deze zaak wordt afgesloten binnen periode van 6 maanden na einde overeenkomst,
zal handelsagent commissie krijgen!
B Duur en einde van de overeenkomst
Kan zowel voor bepaalde als voor onbepaalde duur, meestal onbepaalde duur.
Agentuurovereenkomst vervroegd beëindigen is mogelijk:
- Opzeggingstermijn naleven.
1 jaar – 1 maand; 2 jaar – 2 maand; 3 jaar – 3 maand
- Meteen beëindigen bij ernstige tekortkomingen
Bv. als ze handelsagent betrappen op het gebruiken van drugs.
Of als onderneming had gevraagd om enkel voor hen te werken, maar later blijkt dat je ook
voor andere werkte.
Een beëindiging als gevolg van ernstige tekortkomingen moet binnen de 7 dagen na
ontdekking van feiten gebeuren.
Binnen 7 dagen na beëindiging moet de onderneming de tekortkomingen motiveren per
brief.

Als de opzegtermijn niet wordt nageleefd of de rechter zegt bijvoorbeeld dat het geen ernstige
tekortkoming is  vergoeding zal moeten worden betaald!

17
C Uitwinningsvergoeding
= Compensatie voor alles wat hij al goed heeft gedaan.
Als de principaal de agentuurovereenkomst terecht beëindigt door ernstige tekortkomingen van de
handelsagent, dan is de handelsagent geen uitwinningsvergoeding verschuldigd.
D Het concurrentiebeding
In agentuurovereenkomst kan een niet-concurrentiebeding staan. Dit verbiedt de handelsagent om
producten te verkopen of diensten te leveren die concurrerend zijn met producten of diensten van
de principaal.
Voorwaarden om geldig te zijn:
- Het concurrentiebeding moet schriftelijk vastgelegd zijn
- De voorwaarde moet beperkt blijven tot een bepaald geografisch gebied, waar de agent
bevoegd voor is.
- Moet beperkt zijn in tijd. Mag niet langer duren dan 6 maanden na beëindiging van
overeenkomst.
4.3 De Commissieovereenkomst
4.3.1 Definitie
- Commissionair handelt in eigen naam. (verschil handelsagent)
- Handelstussenpersoon, hij sluit de handelsovereenkomsten voor een ander (niet voor
zichzelf)

4.3.2 Toepasselijke bepalingen

A Verplichtingen van de commissionair
- Commissionair krijgt instructies van zijn committent en voert die uit. Hij moet instructies
goed volgen!
- Commissionair moet de identiteit van zijn opdrachtgever, de committent, verzwijgen!
- Commissionair heeft informatieplicht naar de committent. Hij moet zijn opdrachtgever
informeren over alle belangrijke info met betrekking tot de handelsovereenkomst.
B Verplichtingen van de committent
- Hij moet commissieloon betalen aan commissionair.
(Verschuldigd vanaf handelsovereenkomst is afgesloten)
- Hij moet de kosten terugbetalen die de commissionair heeft gedaan bij de uitvoering van zijn
opdracht.
4.4 De concessieovereenkomst
4.4.1 Definitie
= overeenkomst waarbij de concessiegever aan een concessiehouder het recht verleent om in eigen
naam en voor eigen rekening de producten van de concessiegever te verkopen.
4.4.3 Toepasselijke bepalingen
A Duur en beëindiging van de overeenkomst
Bepaalde en onbepaalde duur. Beiden kunnen steeds beëindigd worden in onderling akkoord.

Bepaalde duur:
- Niet-verlenging v/e overeenkomst moet ten vroegste 6 maanden en ten laatste 3 maanden
voor de beëindiging gemeld worden aan de tegenpartij.
! Doet men dat niet  blijft contract automatisch geldig voor een duur die in contract was
voorzien in geval van stilzwijgende verlenging…

18
 - Oorspronkelijke contract mag slechts 2x hernieuwd worden
Onbepaalde duur:
- Kan direct worden beëindigd bij; ernstige tekortkomingen, opzegtermijn, opzegvergoeding
Opzegtermijn onderling bepalen of door de rechter.
B Vergoeding wegens beëindiging van de overeenkomst
Twee soorten vergoedingen: vervangende opzegvergoeding & bijkomende opzegvergoeding
- Als ernstige tekortkoming niet als tekortkoming wordt gezien of als opzegtermijn niet wordt
gerespecteerd, moet de opzeggende partij een vervangende opzegvergoeding betalen.
- Concessiehouder kan bijkomende opzegvergoeding krijgen. Vergoeding is voor de
inspanningen en kosten die concessiehouder heeft gemaakt en nu nutteloos zouden zijn door
het einde van het contract.
Bv. reclame-uitgaven, vergoeding aan personeel dat hij verplicht is om te ontslaan, …

4.5 De franchiseovereenkomst
4.5.1 Definitie en situering
= Distributietechniek waarbij een ondernemer met zijn tegenpartij overeenkomt dat hij deel mag
uitmaken van hun distributiesysteem. In ruil daarvoor betaalt hij vergoedingen aan zijn tegenpartij.
Hij heeft dus het voordeel van naambekendheid bij de consument.
Overeenkomst wordt gesloten tussen franchisegever en franchisenemer.
4.5.2 Toepasselijke bepalingen
- Franchisenemer moet bepaalde werkmethodes volgen & moet imago van keten respecteren.
- Partijen bepalen zelf de duur en beëindiging van de franchiseovereenkomst
- Franchisenemer moet aantal vergoedingen betalen aan franchisegever:
a/ Toetredingsvergoeding: eenmalige bijdrage bij afsluiten van overeenkomst
b/ Periodieke bijdrage: op regelmatige tijdstippen zal franchisenemer een vergoeding
betalen. (=vast percentage van omzet)
c/ Publiciteitsvergoeding: vergoeding om kosten van reclamecampagnes te dekken
d/ Vergoedingen voor bijzondere prestaties: bijvoorbeeld vergoeding voor het regelen van
de boekhouding. Dit is vrijblijvend voor franchisenemer.

4.6 De makelaarsovereenkomst
4.6.1 Definitie
= Hij gaat de partijen bij elkaar brengen.
Typisch voorbeeld is een vastgoedmakelaar, die kopers en verkopers van vastgoed bij elkaar brengt.
Hij treedt op in naam van zijn opdrachtgever en voor rekening van zijn opdrachtgever.
4.6.2 Toepasselijke bepalingen
A Verplichtingen van de makelaar
- Moet zijn best doen om tegenpartij te vinden en die in contact te brengen met zijn
opdrachtgever.
- Verplicht om zijn opdrachtgever te informeren over mogelijke risico’s van de overeenkomst.

B Verplichtingen van de opdrachtgever

- Hij moet aan makelaar een vergoeding betalen.
- De opdrachtgever moet de kosten terugbetalen die de makelaar in de uitvoering van zijn
opdracht heeft moeten maken.

19
5 Inleiding: eenmanszaak of vennootschap
Beginnende ondernemer zal een keuze moeten maken tussen eenmanszaak/vennootschap.
Wie een eenmanszaak heeft kan steeds overstappen naar een vennootschap.

5.1 Voor- en nadelen van een eenmanszaak

Voordelen:
- Beperkte kosten verbonden aan het starten van een eenmanszaak.
- Bij start van een eenmanszaak en tijdens werking van de onderneming zijn minder
formaliteiten vereist dan bij een vennootschap. Dit zorgt ook voor lagere kostprijs.
- Minder strenge verplichtingen rond boekhouding.
- Bij een eenmanszaak ligt de beslissingsmacht in handen van 1 persoon
Bij een vennootschap moet er meer rekening gehouden worden met anderen.
- De totale opbrengst is voor 1 persoon, de ondernemer zelf.

Nadelen:
- Er bestaat geen scheiding tussen privé- en het bedrijfsvermogen.
Problematisch als het slecht gaat met de onderneming!!  ondernemer kan volledig
privévermogen kwijt raken en hij kan ook persoonlijk failliet verklaard worden.
- Ziekte of ongeval van diegene op wiens naam de eenmanszaak staat, kunnen problematisch
zijn voor de eenmanszaak.
- Moeilijker om met anderen samen te werken of investeerders te vinden.
- Fiscaliteit is vaak minder voordelig binnen een eenmanszaak dan binnen een vennootschap.
5.2 De voor- en nadelen van een vennootschap
Voordelen:
- Vennoten zijn slechts beperkt aansprakelijk.
Schuldeisers kunnen het privévermogen van de vennoten niet aanspreken.
Wanneer de vennootschap failliet gaat, gaan de vennoten daarom niet per se failliet.
- Men kan met meerdere mensen samenwerken en het is ook makkelijker om investeerders te
vinden voor de onderneming.
- Stel dat 1 van de vennoten overlijdt, ziek is of een ongeval heeft; dan leidt dit niet tot het
einde van de vennootschap.
- De fiscaliteit is voordeliger

Nadelen:
- Bij oprichting is er meer kapitaal vereist.
- Bij oprichting en in de loop van de werking van de onderneming zijn er meer formaliteiten,
wat ook zorgt voor een hogere kostprijs.
- Strengere verplichtingen van boekhouding dan in eenmanszaak
- Er kunnen discussies met andere vennoten ontstaan waardoor de werking van de
vennootschap verlamd kan worden.

Waarom wil een dokter een vennootschap?

 Lagere belastingen

6 Vennootschapsrecht – rechtspersonenrecht
6.1 Wat is een vennootschap?
Een vennootschap ontstaat uit een contract tussen 2 of meer personen.
Uitzondering: eenmansvennootschap

20
Daarbij is het doel het realiseren van winst voor de vennoten.
Verschil met vereniging!!
 Bij een vereniging is het niet de bedoeling om de winst onder elkaar te verdelen. De winst gaan ze
gebruiken voor een bepaald doel, maar ze mogen het geld dus niet houden voor eigen belang.
Voorbeeld: vzw (vereniging zonder winstoogmerk)
6.2 Algemene kenmerken van een vennootschap
6.2.1 De rechtspersoonlijkheid
De meeste vennootschappen hebben rechtspersoonlijkheid.
Rechtspersonen kunnen net zoals natuurlijke personen schulden en bezittingen hebben, contracten
sluiten, eigenaar van goederen worden, … Ze kunnen ook aansprakelijk gesteld worden.
6.3 Welke vennootschapsvorm kiezen.
Een boekhouder, advocaat of notaris kunnen helpen bij het kiezen van een vennootschapsvorm.
De meeste mensen gaan kiezen voor een vennootschap om hun aansprakelijkheid te beperken.

6.4 Vennootschapstypes
6.4.1 De personenvennootschappen
A Algemene kenmerken
Vennootschappen waar samenwerking tss vennoten centraal staat.
In alle vennootschappen moeten alle vennoten iets inbrengen.
Bij personenvennootschappen zijn er 3 mogelijkheden voor inbreng:
- Geld
- Goederen
- Arbeid
Deze arbeid wordt niet vergoed met een loon, maar met aandelen
Overdracht van aandelen is enkel mogelijk wanneer alle vennoten hun toestemming geven.

Vennootschap onder firma (VOF)

Aansprakelijkheid
- Vennoten zijn hoofdelijk en onbeperkt aansprakelijk
Hoofdelijk  Schuldeiser kan volledige bedrag gaan vragen aan 1 vennoot, ook al zijn de
anderen ook aansprakelijk!
Onbeperkt  Indien nodig moeten de vennoten hun hele privé - vermogen gebruiken voor
de betaling van de schulden van de vennootschap
- Komt niet vaak voor in België door de zware aansprakelijkheidsregels
Akte
- De oprichtingsakte van een VOF kan een onderhandse akte zijn, en hoeft dus niet door een
notaris te worden gemaakt.
- Kan ook met authentieke akte (bij notaris opgemaakt)
Kapitaalvereiste
Aangezien de vennoten onbeperkt en hoofdelijk aansprakelijk zijn, is er geen minimumkapitaal. Het
vermogen van de vennoten is voldoende als minimumwaarborg voor de schuldeisers.

21
Gewone commanditaire vennootschap (CommV)
Bestaat uit beherende vennoten en stille vennoten.

- Beherende vennoten: runnen het bedrijf

- Stille vennoten: geldschieters

Aansprakelijkheid

- Beherende vennoten: onbeperkt en hoofdelijk aansprakelijk.

- Stille vennoten: kunnen nooit meer verliezen dan wat ze er hebben ingestoken.
! Ze mogen geen bestuursdaden verrichten, doen ze dat toch; dan worden ze onbeperkt en
hoofdelijk aansprakelijk

Is geschikt voor personen die een zaak willen starten en besturen, maar die zelf over onvoldoende 
kapitaal beschikken. 

coöperatieve vennootschap
Aansprakelijkheid:
Als aandeelhouder in een coöperatieve vennootschap ben je enkel aansprakelijk voor het bedrag
dat je zelf inbracht in de vennootschap. Maakt je cv schulden, dan blijft je privévermogen voor de
schuldeisers buiten schot.

Besloten vennootschap (BV)

Aansprakelijkheid
- Aandeelhouders zijn beperkt aansprakelijk. De aandeelhouders zijn enkel aanprakelijk voor
het bedrag van hun inbreng.
- Het privévermogen van de ondernemer is afgeschermd, de schuldeisers kunnen de
privébezittingen niet in beslag nemen als het bedrijf in moeilijkheden komt.
ZIE SCHEMA EN EXTRA LEERSTOF DEEL 7

22
7.9 Het faillissement
3 voorwaarden om failliet verklaard te kunnen worden:
- Het moet een vennootschap, vzw of natuurlijk persoon ondernemer zijn.
Wij kunnen niet failliet zijn, wel in staat van ...
- Je kan niet meer betalen, een continu probleem. Duurzaam ophouden van te betalen.
- Als de bank je geen geld meer wil geven.

Hoe komt men tot faillissement?

Personen die een procedure kunnen opstarten zijn:
- De schuldenaar die heeft opgehouden te betalen
Schuldenaar die duurzaam heeft opgehouden te betalen is verplicht hiervan een aangifte te
doen bij de ondernemingsrechtbank binnen de maand na het effectief staken van de
betalingen.
- 1 of meer schuldeisers
Vooral de bevoorrechte schuldeisers zullen dit doen. Vaak wordt dit echter ook gebruikt als
drukkingsmiddel om de betaling van een bepaalde schuld te bekomen. !! Schuldeisers die
faillissementsprocedure gebruiken als drukkingsmiddel kunnen aansprakelijk gesteld worden
omdat ze op die manier misbruik maken van de faillissementsprocedure.
- Het parket
Dit gebeurt zelden
Meeste faillissementen komen dus doordat de persoon zelf naar de rechtbank gaat of doordat
schuldeiser naar de rechtbank gaat.
Wat staat er in het vonnis?
- Aanduiden van het personeel van het faillissement
In het vonnis van faillietverklaring duidt de rechtbank 1 of meer rechter-commissaris(sen)
aan en 1 of meer curatoren.

Rechter-commissaris= zal toezicht houden op het beheer en de vereffening van het

faillissement en de verrichtingen ervan bespoedigen. De curator handelt onder zijn leiding.
Curator= belast met de vereffening van het faillissement.

- Vaststelling van de datum van het ophouden van betalen

Meestal is dit de dag van het vonnis van faillietverklaring. Dit tijdstip kan worden vervroegd.
Wanneer de datum van staking van betalen wordt vervroegd, kan deze niet verder teruggaan
dan 6 maanden voor het vonnis van faillietverklaring.
Deze datum is van belang voor het bepalen van de verdachte periode!

23
7.9.4 Gevolgen van het faillissement
Verlies van het beheer en beschikkingsrecht
De ondernemer die failliet wordt verklaard, verliest automatisch het beheer en beschikkingsrecht
over al zijn goederen. Hij is niet meer bevoegd om beslissingen te nemen over zijn vermogen.
Het is de curator die zijn vermogen beheert vanaf nu.
Opgelet voor handelingen tijdens “verdachte periode”
In het vonnis zal staan wat de datum van staking van betalen is. Meestal wordt hiervoor de datum
van het vonnis van faillietverklaring gebruikt. Indien men een andere datum kiest, een vroegere, zal
de verdachte periode de periode zijn tussen de datum van staking van betaling en het vonnis van
faillietverklaring.

Er wordt gevreesd dat de schuldenaar, die zijn einde als ondernemer voelt naderen, commerciële
gestes zou doen die andere schuldeisers zouden kunnen benadelen. Zijn handelingen worden dus in
vraag gesteld!
Nietige/ongeldige handelingen tijdens de verdachte periode:
- Giften
Men controleert of je tijdens verdachte periode geen schenkingen doet om bv. schuldeisers
te ontkomen. Men kijkt dus ook of je niks weg doet tegen een prijsje of gratis….
- Stel je staat op het punt om failliet te gaan en je hebt eigenlijk nog 1 jaar om een auto af te
betalen, maar toch betaal je dit eerst. Dit is raar… Je bevoorrecht deze schuldeiser.
MAG NIET
- Betaling van een reeds vervallen schuld
- Faillissementspauliana= handelingen/betalingen met bedrieglijke benadeling van de rechten
van de SE leidt tot nietigverklaring
Vb. Ik ben failliet, buur weet dat ik failliet ben. Buur wil auto overkopen van bedrijf i.p.v. dat
dit naar de SE komt. Deze handeling zal nietig worden verklaard.
2) Opschorting van de tenuitvoerlegging
Als een onderneming failliet is, kan je als schuldeiser niks meer doen. Je kan de onderneming niet
dwingen om te betalen, je moet wachten tot de curator het oplost. Dit is om te verhinderen dat
gelijkheid tussen SE’s niet nageleefd word (gelijkheid moet gerespecteerd worden)
3) Opeisbaarheid van de schulden
Niet vervallen schulden kunnen onmiddellijk opeisbaar worden. Betekenis; hoewel facturen hun
vervaldatum nog niet hebben bereikt, kan SE wel al eisen dat ze betaald worden.
4) Interesten stoppen met lopen vanaf faillietverklaring

7.9.5 Beheer en vereffening van het faillissement

A Rol van curator
- Verkopen van het actief
- Aanzuiveren van het passief  zoveel als mogelijk aan schuldeisers terugbetalen
- Verdeling van het eventuele saldo  Stel dat er toch nog iets zou overschieten v/h geld, gaat
dit naar de eigenaar (gebeurt zelden)

De curator zal een lijst maken met een rangorde van welke schuldeisers eerst moeten betaald
worden. Eerst de bevoorrechte SE’s en dan de gewone SE’s (leveranciers). Niet iedereen zal kunnen
betaald worden. Zou niet logisch zijn moest iedereen kunnen betaald worden, anders zouden ze niet
failliet zijn.

24
B Lopende contracten
Curator zal een beslissing moeten nemen voor de lopende contracten.
Voor contracten van arbeiders gebeurt het vaak dat de curator op de dag van het faillissement 100
mensen zal ontslaan en de dag na het faillissement 60 mensen terug een contract zal geven. Reden:
hij kan nieuw contract opstellen met nieuwe voorwaarden. Ook de lonen van de 100 mensen vallen
op die manier onder het faillissement.

C Aangifte en verificatie van de schuldvorderingen

De schuldeisers moeten een aangifte doen van hun schuldvordering als ze in aanmerking willen
komen om iets terug te krijgen bij de verdeling van het actief.

D Eigendomsvoorbehoud en terugvordering
Zolang de prijs niet volledig is betaald, blijft het goed eigendom van de verkoper.

Voorwaarden:
- Schriftelijk overeengekomen
- Goederen moeten aanwezig zijn in het bedrijf
- Goederen mogen niet bewerkt zijn

De verkoper die eigenaar van de goederen gebleven is, kan ze terugvragen van de failliet verklaarde
schuldenaar.

7.9.2 Sluiting
Er wordt een algemene vergadering bijeen geroepen van schuldeisers voor de afsluiting v/h
faillissement. SE’s kunnen opmerkingen geven over de rekeningen. Indien nodig gaat men de
rekeningen verbeteren. De ondernemer krijgt na afsluiting terug het beheer van zijn vermogen.

7.9.7 Kwijtschelding
De ondernemer kan worden bevrijdt van de resterende schulden. Hij moet dit wel vragen aan de
rechtbank. De kwijtschelding kan geweigerd worden indien het faillissement komt door grove fouten
van de ondernemer. Met grove fouten bedoelen ze echt fouten die geen enkel ander denkende
bestuurder zou kunnen maken, dat hij wel op de hoogte was dat het fout zou kunnen aflopen op die
manier.

25