Professional Documents
Culture Documents
ًان هللاِ بُ ْك َرةَ هللَا ُ أَ ْكبَرْ َكبِ ْيرًا َو ْال َح ْم ُد هّلِل ِ َكثِيرًا َو ُس ْب َح،ُأَ ْكبَ ُر هللَا ُ أَ ْكبَر
هللَا ُ أَ ْكبَرْ َوهللِ ْال َح ْم ُد، ْ آل اِلَهَ إِالَّ هللاُ َوهللاُ أَ ْكبَر،ًص ْيال ِ ََوأ
َوأَ ْفهَ َمنَا بِ َش ِر ْي َع ِة النَّبِ ّي، اَ ْل َح ْم ُد هلِل ِ الّذي هَ َدانَا ُسبُ َل ال ّسالَ ِم،ِ اَ ْل َح ْم ُد هلِل
ِ ُذو ْال َج، أَ ْشهَ ُد أَ ْن اَل اِلَهَ إِاَّل هللا َوحْ َدهُ اَل َش ِريك لَه،ريم
الل ِ ال َك
ُ َوأَ ْشهَ ُد أَ ّن َسيِّ َدنَا َونَبِيَّنَا ُم َح َّم ًدا َع ْب ُدهُ َو َرسُولُه، َواإل ْكرام.
بار ْك َعلَى َسيِّ ِدنا ُم َح ّم ٍد َو َعلَى آلِ ِه َوأَصْ َحابِ ِه ِ ص ِّل و َسلِّ ْم َو َ اَللهم
وصي ُك ْمِ ُ أ،فَيآ أَيُّهَا اإْل ِ ْخ َوان: أَ َّما بَ ْع ُد ان إلَى يَ ْو ِم ال ِّدين ٍ عين بِإحْ َسَ َِوالتَّاب
َ َونَ ْف ِسي بِتَ ْق َوى هللاِ َوطَا َعتِ ِه لَ َعلَّ ُك ْم تُ ْفلِح.
ُون
بِس ِْم،َّج ِيم ِ ان الر ِ ط َ أَ ُعو ُذ بِاهللِ ِم َن ال َّش ْي:آن ْال َك ِر ِيم ِ ْقَا َل هللاُ تَ َعالَى فِي ْالقُر
،ين آ َمنُوا اتَّقُوا هللاَ َوقُولُوا قَ ْواًل َس ِدي ًدا َ يَا أَيُّهَا الَّ ِذ:َّح ِيم
ِ هللاِ الرَّحْ َم ِن الر
َو َم ْن ي ُِط ِع هللاَ َو َرسُولَهُ فَقَ ْد فَا َز،يُصْ لِحْ لَ ُك ْم أَ ْع َمالَ ُك ْم َويَ ْغفِرْ لَ ُك ْم ُذنُوبَ ُك ْم
َق تُقَاتِ ِه َوال َّ يَآ أَيُّهَا الَّ ِذي َْن آ َمنُ ْوا اتَّقُ ْوا هللاَ َح: َوقَا َل تَ َعا َل.فَ ْو ًزا َع ِظي ًما
ق هللاُ ْال َع ِظي ُمَ ص َد َ .تَ ُم ْوتُ َّن إِالَّ َوأَ ْنتُ ْم ُم ْسلِ ُم ْو َن
Jamaah sholat idul Adha yg dirahmati Allah
Pada hari ini kaum Muslimin di seluruh dunia merayakan Hari Idul Adha
karena telah sampai pada hari ke 10 bulan Dzulhijah. Idul Adha adalah
peristiwa besar yang setiap tahun umat Islam sedunia merayakannya dengan
melaksanakan shalat Id dan setelah itu menyembelih hewan-hewan kurban
sebagai sunnah muakkadah. Setiap kali merayakan Idul Adha, kita tidak bisa
lepas dari membicarakan Nabi Ibrahim as dan Nabi Ismail as. Bapak-anak ini
menjadi suri tauladan bagi kita semua dalam banyak hal, seperti dalam
ketaatan kepada Allah swt dan dalam menjalani hidup dan kehidupan ini
dengan sabar, Nabi Ibrahim as adalah seorang hamba Allah yang taat
kepada-Nya. Beliau orang sabar sekaligus lurus, berhati lembut dan
penyantun. Beliau seorang ayah dengan teladan kepemimpinan yang
mencerahkan. Sedangkan sang anak, Nabi Ismail as, adalah seorang hamba
yang juga taat kepada Allah. Beliau termasuk orang sabar dan berbakti
kepada kedua orang tua.
Keluarga Nabi Ibrahim as mendapatkan anak pertama yang kemudian
diberinya nama Ismail setelah menikah dengan Siti Sarah cukup lama, yakni
puluhan tahun. Nabi Ismail as lahir dari istri kedua Nabi Ibrahim as bernama
Siti Hajar. Saat itu Nabi Ibrahim as telah berusia kira-kira 100tahun. Namun
kemudian, Nabi Ibrahim as bermimpi dalam tidurnya menyembelih anak satu-
satunya yang ketika itu sudah menginjak remaja. Nabi Ibrahim menyadari
bahwa mimpi itu adalah perintah dari Allah swt sehingga tidak ada pilihan lain
kecuali melaksanakannya. Al-Quran merekam mimpi itu dalam surat Ash-
Shaffat ayat 102, sebagai berikut:
Kita bisa bayangkan, betapa Nabi Ibrahim as tengah diuji Allah swt. Anak
satu-satunya yang telah lama beliau nantikan kehadirannya hingga di usia
tua, pada akhirnya harus dikurbankan atas perintah Allah dengan cara
disembelihnya sendiri. Bagaimanakah sikap Nabi Ibrahim menghadapi
perintah tersebut? Beliau mentaati perintah itu dengan penuh kesabaran dan
keikhlasan.
Dari kutipan di atas kita tahu bahwa apa yang dilakukan Nabi Ibrahim as
yakni melaksanakan penyembelihan terhadap putranya sendiri merupakan
contoh nyata bentuk kesabaran dalam menaati perintah Allah swt; dan jika
kita renungkan lebih dalam, Nabi Ibrahim as telah melaksanakan ketiga
macam kesabaran itu sekaligus sebagaimana teori Imam al-Ghazali di atas,
yakni sabar dalam menjalankan perintah Allah swt, sabar dalam
meninggalkan larangan-Nya, dan sabar dalam menerima musibah berupa
ujian berat dari-Nya. Kesabaran Nabi Ibrahim as dalam menjalankan perintah
Allah swt bisa kita lihat dari sikapnya yang segera melaksanakan perintah itu
walau sebenarnya ada perasaan sedih di hatinya, karena beliau tetaplah
manusia sebagaimana umumnya yang memiliki perasaan. Namun perasaan
sedih itu berkembang menjadi keikhlasan di dalam hati setelah jawaban
langsung dari Nabi Ismail as sebagai berikut:
ِ َيَا أَب
َ ت ا ْف َعلْ َما تُ ْؤ َم ُر َستَ ِج ُدنِي إِ ْن َشا َء هَّللا ُ ِم َن الصَّابِ ِر
ين
Artinya: “Hai Bapakku, kerjakanlah apa yang diperintahkan kepadamu; insya
Allah kamu akan mendapatiku termasuk orang-orang yang sabar”. (QS Ash-
Shaffât:102).
Kisah kesabaran Nabi Ibrahim di atas patut kita teladani dalam menghadapi
situasi saat ini, khususnya pada masa PPKM (Pemberlakuan Pembatasan
Kegiatan Masyarakat) Darurat yang membatasi kegiatan kita sehari-hari.
Larangan adalah perintah untuk berbuat sebaliknya. Karena itu, kita
melaksanakan perintah tersebut dengan menunaikan shalat Idul Adha di
rumah seperti saat ini dengan sabar meneladani Nabi Ibrahim as menghadapi
perintah dari Allah swt sebagaimana kisah tadi. Perintah ini tidak boleh kita
tentang karena ada kewajiban untuk mematuhi pemerintah atau ulil umri
sebagaimana termaktub dalam Al-Qur’an surat Ani-Nisa’ ayat 59:
ُول َوأُولِي اأْل َ ْم ِر ِمن ُك ْم
ين آ َمنُوا أَ ِطيعُوا اللَّـهَ َوأَ ِطيعُوا ال َّرس َ
يَا أَيُّهَا الَّ ِذ َ
Artinya, “Wahai orang-orang yang beriman, taatilah Allah dan taatilah
Rasul(Nya), dan para pemimpin di antara kamu.”
Kita berharap dengan melaksanakan shalat Idul Adha kali ini kita akan dicatat
sebagai hamba-hamba Allah yang sabar.
Semoga dengan kesabaran kita ini, Allah swt akan segera melenyapkan
Covid-19 dari muka bumi, khususnya dari bumi Indonesia. Amin yâ rabbal
‘âlamîn.
ك ْال َك ْوثَ َر ،َّح ِيم .إِنَّا أَ ْعطَ ْينَا َ َّجي ِْم .بِس ِْم هللاِ الرَّحْ م ِن الر ِ أ ُع ْو ُذ بِاهللِ ِم َن ال َّشيْط ِن الر ِ
آن ْال َع ِظيِ`ْمك هللاُ لِي َولَ ُك ْم فِي ْالقُرْ ِ ك هُ َو األَ ْبتَ ُر .بَ َ
ار َ ك َوا ْن َحرْ ،إِ َّن َشانِئَ َ ص ِّل لِ َربِّ َفَ َ
ت َوال ِّذ ْك ِر ْال َح ِكي ِْمَ .وتَقَبَّلْ ِمنِّ ْي َو ِم ْن ُك ْم تِ َ
الوتَهُ إِنَّهُ َونَفَ َعنِي َواِيِّا ُك ْم بِ َما فِي ِه ِم َن اآْل يَا ِ
هُ َو ال َّس ِم ْي ُع ْال َعلِ ْي ُم .فَا ْستَ ْغفِر ُْوا إِنَّهُ هُ َو ْال َغفُ ْو ُر الر ِ
َّح ْي ُم
KHUTBAH KEDUA
هللَا ُ أَ ْكبَرْ ( )×3هللَا ُ أَ ْكبَرْ ( )×4هللَا ُ أَ ْكبَرْ َكبِيرًا َو ْال َح ْم ُد هلِل ِ َكثِ ْيرًا َو ُسب َْح َ
ان هللاِ
ص ْيالً ،آل اِلَهَ اِالَّ هللاُ َوهللاُ أَ ْكبَرْ ،هللَا ُ أَ ْكبَرْ َوهللِ ْال َح ْم ُد
بُ ْك َرةً َو أَ ِ
اَ ْل َح ْم ُد هلِل ِ َعل َى إِحْ َسانِ ِه َوال ُّش ْك ُر لَهُ َعل َى تَ ْوفِ ْيقِ ِه َوا ْمتِنَانِ ِهَ .وأَ ْشهَ ُد أَ ْن آل اِلَهَ إِالَّ هللاُ
ك لَهَُ ،وأَ ْشهَ ُد أَ َّن َسيِّ َدنَا ُم َح َّم ًدا َع ْب ُدهُ َو َرس ُْولُهُ ال َّدا ِعى إِل َى َوهللاُ َوحْ َدهُ الَ َش ِر ْي َ
ص ِّل َعلَى َسيِّ ِدنَا ُم َح َّم ٍد ِو َعلَى آلِ ِه َوأَصْ َحابِ ِه َو َسلِّ ْم تَ ْسلِ ْي ًما ِكث ْيرًا رضْ َوانِ ِه .اَللهم َ ِ
أَ َّما بَ ْع ُد فَياآ اَيُّهَا النَّاسُ ،اِتَّقُواهللاَ فِ ْي َما أَ َم َر َوا ْنتَه ُْو̀ا َع َّما نَهَىَ .وا ْعلَ ُم ْوا أَ َّن هللاَ
ال تَعاَلَى :إِ َّن هللاَ َو َمآلئِ َكتَهُ أَ َم َر ُك ْم بِأ َ ْم ٍر بَ َدأَ فِ ْي ِه بِنَ ْف ِس ِه َوثَـنَى بِ َمآل ئِ َكتِ ِه بِقُ ْد ِس ِه َوقَ َ
صلِّصلُّ ْوا َعلَ ْي ِه َو َسلِّ ُم ْوا تَ ْسلِ ْي ًما .اللهم َ صلُّ ْو َن َعل َى النَّبِ ِّي ،يآ اَيُّهَا الَّ ِذي َْن آ َمنُ ْوا َ يُ َ
صلَّى هللاُ َعلَ ْي ِه َو َسلِّ ْم َو َعلَى آ ِل َسيِّ ِدنا َ ُم َح َّم ٍد َو َعلَى أَ ْنبِيآئِ َ
ك َعلَى َسيِّ ِدنَا ُم َح َّم ٍد َ
َّاش ِدي َْن أَبِى بَ ْك ٍر َو ُع َمر ض اللهم َع ِن ْال ُخلَفَا ِء الر ِ ك َو َمآلئِ َك ِة ْال ُمقَ َّربِي َْنَ .وارْ َ َو ُر ُسلِ َ
ان إِلَى ص َحابَ ِة َوالتَّابِ ِعي َْن َوتَابِ ِعي التَّابِ ِعي َْن لَهُ ْم بِاِحْ َس ٍ َو ُع ْث َمان َو َعلِى َو َع ْن بَقِيَّ ِة ال َّ
ك يَا أَرْ َح َم الر ِ
َّاح ِمي َْن ض َعنَّا َم َعهُ ْم بِ َرحْ َمتِ َ يَ ْو ِم ال ِّدي ِْنَ ،وارْ َ
ت ،اَأْل َحْ يآ ِء ِم ْنهُ ْم ت َو ْال ُم ْسلِ ِمي َْن َو ْال ُم ْسلِ َما ِ اَللهم ا ْغفِرْ لِ ْل ُم ْؤ ِمنِي َْن َو ْال ُم ْؤ ِمنَا ِ
ك َو ْال ُم ْش ِر ِكي َْنَ ،وا ْنصُرْ ت .اَللهم أَ ِع َّز ْا ِإل ْسالَ َم َو ْال ُم ْسلِ ِمي َْنَ ،وأَ ِذ َّل ال ِّشرْ َ َو ْاألَ ْم َوا ِ
اخ ُذلْ َم ْن َخ َذ َل ْال ُم ْسلِ ِمي َْنَ ،و َد ِّمرْ ص َر ال ِّدي َْنَ ،و ْ ك ْال ُم َوحِّ ِديَّةََ ،وا ْنصُرْ َم ْن نَ َ ِعبَا َد َ
لوبَا َءك إِلَى يَ ْو َم ال ِّدي ِْن .اَللهم ا ْدفَ ْع َعنَّا ْالبَالَ َء َو ْا َ أَ ْع َدا َء ال ِّدي ِْنَ ،وا ْع ِل َكلِ َماتِ َ
َوال َّزالَ ِز َل َو ْال ِم َح َن َوس ُْو َء ْالفِ ْتنَ ِ`ة َو ْال ِم َح َن َما ظَهَ َر ِم ْنهَا َو َما بَطَ َن َع ْن بَلَ ِدنَا
صةً َو َسائِ ِر ْالب ُْل َدا ِ`ن ْال ُم ْسلِ ِمي َْن عآ َّمةً يَا َربَّ ْال َعالَ ِمي َْنَ .ربَّنَا آتِنا َ ِفى إِ ْن ُدونِي ِْسيَّا خآ َّ
ارَ .ربَّنَا ظَلَ ْمنَا أَ ْنفُ َسنَا َوإِ ْن لَ ْم تَ ْغفِرْ اب النَّ ِ آلخ َر ِة َح َسنَةً َوقِنَا َع َذ َ ال ُّد ْنيَا َح َسنَةً َوفِى ْا ِ
اس ِري َْن لخ ِ لَنَا َوتَرْ َح ْمنَا لَنَ ُك ْونَ َّن ِم َن ْا َ
بى َويَ ْنهَى َع ِن ْالفَحْ شآ ِء ِعبَا َدهللاِ ،إِ َّن هللاَ يَأْ ُم ُر بِاْل َع ْد ِل َو ْا ِإلحْ َسا ِن َوإِيْتآ ِ`ء ِذي ْالقُرْ َ
َو ْال ُم ْن َك ِر َو ْالبَ ْغي يَ ِعظُ ُك ْم لَ َعلَّ ُك ْم تَ َذ َّكر ُْو َنَ ،و ْاذ ُكرُوا هللاَ ْال َع ِظ ْي َم يَ ْذ ُكرْ ُك ْمَ ،وا ْش ُكر ُْوهُ
َعل َى نِ َع ِم ِه يَ ِز ْد ُك ْمَ ،ولَ ِذ ْك ُر هللاِ أَ ْكبَرْ