You are on page 1of 20

oefha ¥ orejkaf.

a wka;¾cd, mdi,

COURSE Ii

ICT
BASIC
CALCULATION
" In return, you will be able to learn The Electronic Tecnology of computer.
Accordingly, This book is an output of the Numerical Methodology of Number
System & Logic Gates.
Therefore, Those parts are necessary for the once who are willing to gain
knowledge of the Basics
of ICT and its very important for everyone because at present time no place
that we can live without ICT and everyone will be cover up by the field of
ICT in recent future. "
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
mgqk

01' ixLHd moaO;s (𝑵𝒖𝒎𝒃𝒆𝒓 𝑺𝒚𝒔𝒕𝒆𝒎)

ixLHd moaO;s w;r mßj¾:kh


𝑁𝑢𝑚𝑏𝑒𝑟 𝑆𝑦𝑠𝑡𝑒𝑚 𝑐𝑜𝑛𝑣𝑒𝑟𝑠𝑖𝑜𝑛𝑠

ixLHd tl;= lsÍu 𝐴𝑑𝑑𝑖𝑡𝑖𝑜𝑛𝑠


wvq lsÍu 𝑆𝑢𝑏𝑡𝑟𝑎𝑐𝑡𝑖𝑜𝑛
.=KlsÍu 𝑀𝑢𝑙𝑡𝑖𝑝𝑖𝑙𝑖𝑐𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛
fnoSu 𝐷𝑖𝑣𝑖𝑠𝑖𝑜𝑛

𝐴𝑆𝐶𝐼𝐼 fla; .Kkh lsÍï


𝐴𝑆𝐶𝐼𝐼 𝑐𝑜𝑑𝑒 𝐶𝑎𝑙𝑐𝑢𝑙𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛𝑠

02' ;¾l oajdr ( 𝑳𝒐𝒈𝒊𝒄 𝒈𝒂𝒕𝒆𝒔)

𝐴𝑁𝐷, 𝑂𝑅, 𝑁𝑂𝑇, 𝑁𝑂𝑅, 𝑁𝐴𝑁𝐷, 𝑋𝑂𝑅, 𝑋𝑁𝑂𝑅

𝑆𝑂𝑃 iy 𝑃𝑂𝑆 m%ldYk

ldfka is;shï ( 𝐾𝑎𝑟𝑛𝑜𝑢𝑔ℎ 𝑀𝑎𝑝)

⏩ ixLHd moaO;shla hkq l=ulao @

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
Page 2
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ ksÅ, (𝑰𝒏𝒕𝒆𝒈𝒆𝒓)

 ksÅ, hkq mQ¾K ixLHd l=,lhls'


 ksÅ, j,g 0"1"2"3" ''''''''''''''' yd 0"-1"-2"-3" ''''''''''''''''''' hk ixLHd wvx.= fõ'
 tys oYu ixLHd fyda Nd. wvx.= ke;'
Wod (- 5 " 75" -85

⏩ bmsf,k ,laIH wxl .Ks;h (𝑭𝒍𝒐𝒂𝒕𝒊𝒏𝒈 𝑷𝒐𝒊𝒏𝒕 𝑨𝒓𝒊𝒕𝒉𝒎𝒆𝒕𝒊𝒄)


 úYd, fyda l=vd ixLHd .Kkh lsÍfïoS yd .nvd lsÍfïoS fuu l%uh Ndú;d fõ'
 fuu l%ufhaoS oYu ;s; tlu ;ek ;sîu wjYH fkdfõ'
Wod (- 65 = 6.5 × 101
650 = 6.5 × 102
6500 = 6.5 × 103
0.65 = 6.5 × 10−1
0.065 = 6.5 × 10−2
fï wkqj bmsf,k ,laIH ixLHdjla my; wdldrhg ,súh yel'

a × r𝑒
𝑎 - oYudxYh f,i y`ÿkajhs'
𝑟 - hkq mdohhs (𝐵𝑎𝑠𝑒), (𝑟𝑎𝑑𝑖𝑥)
𝑒 - hkq >d;hhs (𝑒𝑥𝑝𝑜𝑛𝑒𝑛𝑡) kï fõ'
by; WodyrKfha(
650 = 6.5 × 102
6.5 = - oYudxYh " 10 - mdoh" 2 - >d;h

⏩ ixLHd moaO;s
⏩ oYul ixLHd moaO;sh - 𝑫𝒆𝒄𝒊𝒎𝒂𝒍 𝑵𝒖𝒎𝒃𝒆𝒓 𝒔𝒚𝒔𝒕𝒆𝒎
 fuu ixLHd moaO;shg wh;a ixLHd l=,lh 0"1"2"3"4"5"6"7"8"9"
fõ'

Page 3
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
 .KKh lsÍï isÿ lsÍfïoS lsishï ia:dkSh w.hl
jákdlu tu ixLHd l=,lfha úYd,u ixLHdj jk 9 g jvd jeä
jQ úg oyfha .=Kdldr m%udKh B<`. ^jïmi& ia:dkSh w.h fj;
f.k hkq ,efí' iEu ia:dkSh w.hlau 10 ka jeä fjhs'

Wod(- 3456

= 3 × 103 + 4 × 102 + 5 × 101 + 6 × 100

= 3000 + 400 + 50 + 6

= 3456

⏩ oaúuh ixLHd moaO;sh - 𝑩𝒊𝒏𝒂𝒓𝒚 𝑵𝒖𝒎𝒃𝒆𝒓 𝒔𝒚𝒔𝒕𝒆𝒎


 mß.Klh úÿ,s n,fhka l%shd lrk neúka tys l%h
s dldß;ajh
wjia:d folla u; yiqrjkq ,nhs'
 tu wjia:d fol jkafka úÿ,sh we;s iy ke;s wjia:d fyda
tlsfklg fjkia fjda,à
a h;d folla we;s wjia:d folla we;s
wjia:d f,ih'
 fuu wjia:d fol 0 iy 1 hk ixfla; j,ska ksrEmkh flf¾'
 fï ksid wxl 2 la iys; ixLHd moaO;shla fuysoS Ndú; l<
yel' fï wkqj 2 mdofha ixLHd moaO;sh ta i`oyd Ndú;d lrhs'
 oaúuh ixLHd moaO;sfha mdoh 2 ksid ia:dkSh w.h 2 ys n, j,ska
ie,fla'
1 1 1 1 1
24 23 2 2
2 1
20
16 8 4 2 1
 túg oYu ixLHd j, jákdlu my; oelafjk mßos oS¾> l<
yel'

oYul oaúuh
8 4 2 1
0 0
1 1
2 10
Page 4
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
3 11
4 100
5 101
6 110
7 111 8 4 2 1
8 1000
9 1001
8 4 2 1

8 4 2 1

⏩ wIagl ( 𝑶𝒄𝒕𝒂𝒍) ixLHd moaO;sh

 mdoh 8 ls' 8 4 2 1

 0"1"2"3"4"5"6"7 hk ixfla; j,ska iukaú;h'

 wju w.h 0 yd Wmßu w.h 7 fõ'

Ndrh 82 81 80 ' 8−1 8−2


ia:dkSh w.h 64 8 1 ' 0'125

⏩ Iâ oYul ( 𝑯𝒆𝒙𝒂 𝑫𝒆𝒄𝒊𝒎𝒂𝒍 ) ixLHd moaO;sh

 mdoh 16 ls'
 wju w.h 0 yd Wmßu w.h 15 fõ'
 tys Ndú;d jk ixfla; my; oelafõ'

oYuh 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Iâ oYuh 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F

⏩ ixLHd moaO;s w;r mßj¾;kh

I. 10 mdofha ixLHd mdohlg ^ 2"8"16& mßj¾;kh(


1' oS we;s oYul ixLHdj 2 ka fnokak'

Page 5
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
2' b;sßhla fõ kï th o kej;;a 2 ka fnokak'
3' ,íosh Y=kH jk ;=re 2ka fnokak'
4' ,eî we;s b;sß w.hka w. isg uq,g fm, .iaikak'

II. oYul ixLHd wIagl njg fmr<uq'

1' oS we;s oYul ixLHdj 8 ka fnokak'


2' ,íosh Y=kH jk ;=re 8 ka fnokak'
3' ,eî we;s b;sß w.hka w. isg uq,g fm, .iaikak'

III. oYul ixLHd Iâ oYul ixLHd njg fmr<uq'

1' oS we;s oYul ixLHdj 16 ka fnokak'


2' ,íosh Y=kH jk ;=re 16 ka fnokak'

Page 6
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
3' ,eî we;s b;sß w.hka w. isg uq,g fm, .iaikak'

1. Nd. ixLHd oaúuh njg


 oS we;s oYul ixLHdj 2 ka jeä lrkak'
 oYul fldgi 0 la jk;=re 2 ka jeä lrkak'
 oYu ;s;g bosßfhka we;s w.h uq, isg w.g ,shkak'

2. Nd. ixLHd wIagl njg


 oS we;s oYul ixLHdj 8 ka jeä lrkak'
 oYul fldgi 0 la jk;=re 8 ka jeä lrkak'
 oYu ;s;g bosßfhka we;s w.h uq, isg w.g ,shkak'
Page 7
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,

⏩ ;d¾lsl oajdr - 𝑳𝒐𝒈𝒊𝒄𝒂𝒍 𝑮𝒂𝒕𝒆𝒔

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

Page 8
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ uQ,sl ;d¾lsl ld¾hh

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ i;H;d j.= - 𝑻𝒓𝒖𝒕𝒉 𝑻𝒂𝒃𝒍𝒆𝒔

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
⏩ uQ,sl oajdrj, uQ,sl ,laIK -𝑻𝒓𝒖𝒕𝒉 𝑻𝒂𝒃𝒍𝒆𝒔

 iEu ;d¾lsl oajdrhlgu thgu wkkH jQ ;d¾lsl ld¾hhla we;s w;r


wkkH jQ ixfla;hla o we;'
 ;d¾lsl oajdrhlg wdodkhka 1la fyda lsysmhla ;sìh yels w;r
m%;os dkhka 1 la muKla mj;S'
 ,nd .;a wdodk tu ;d¾lsl oajdrh úiska Bg wdfõKsl jQ ld¾hh u;
mokï j ilid m%;o s dkh uqodyÍ'
⏩ nQ,shdkq úp,H - 𝑩𝒐𝒐𝒍𝒆𝒂𝒏 𝑽𝒂𝒓𝒊𝒂𝒃𝒍𝒆

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

Page 9
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ iïu; ;d¾lsluh m%ldYk - 𝑺𝒕𝒂𝒏𝒅𝒂𝒓𝒅 𝑳𝒐𝒈𝒊𝒄𝒂𝒍 𝑬𝒙𝒑𝒓𝒆𝒔𝒔𝒊𝒐𝒏𝒔


'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ .=Ks;hkaf.a tl;=j - 𝑺𝒖𝒎 𝒐𝒇 𝑷𝒓𝒐𝒅𝒖𝒄𝒕𝒔 − 𝑺𝑶𝑷

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ 𝑺𝑶𝑷 wdldrfha m%ldYk 𝑺𝒕𝒂𝒏𝒅𝒂𝒓𝒅 𝑺𝑶𝑷 njg m;a lsÍu'

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

Page 10
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ tl;=kaf.a .=Ks;h - 𝑷𝒓𝒐𝒅𝒖𝒄𝒕 𝒐𝒇 𝑺𝒖𝒎𝒔 − 𝑷𝑶𝑺


'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ iïu; tl;+kaf.a .=Ks;h - 𝑺𝒕𝒂𝒏𝒅𝒂𝒓𝒅 − 𝑷𝑶𝑺


'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ 𝑷𝑶𝑺 wdldrfha m%ldYk 𝑺𝒕𝒂𝒏𝒅𝒂𝒓𝒅 𝑷𝑶𝑺 njg m;a lsÍu'


'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

Page 11
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ 𝑺𝑶𝑷 wdldrfha iy 𝑷𝑶𝑺 wdldrfha m%ldYk f.dvke.Su


'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ 𝑴𝒊𝒏𝒕𝒆𝒓𝒎𝒔 iy 𝑴𝒂𝒙𝒕𝒆𝒓𝒎𝒔
⏩ 𝑴𝒊𝒏𝒕𝒆𝒓𝒎𝒔
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ 𝑴𝒂𝒙𝒕𝒆𝒓𝒎𝒔

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ 𝑺𝑶𝑷, 𝑷𝑶𝑺 njg mßj¾;kh iy m%;sf,dauh

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
Page 12
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

⏩ ;d¾lsl $ nQ,h
s m%ldYk iq`M lsÍu'

'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''

01' my; oelafjk oaúuh (𝐵𝑖𝑛𝑎𝑟𝑦) ixLHd oYuh (𝐷𝑒𝑐𝑖𝑚𝑎𝑙) ixLHd njg mßj¾:kh
lrkak'
1' 1011110 2' 1010110.11

Page 13
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
3'1111111.101 4' 11111101
02' my; oelafjk wIaGuh (𝑂𝑐𝑡𝑎𝑙) ixLHd oYuh (𝐷𝑒𝑐𝑖𝑚𝑎𝑙) ixLHd njg mßj¾:kh
lrkak'
1' 63 2' 203
3'125.6 4' 56
03' my; oelafjk oaúuh (𝐻𝑒𝑥𝑎𝑑𝑒𝑐𝑖𝑚𝑎𝑙) ixLHd oYuh (𝐷𝑒𝑐𝑖𝑚𝑎𝑙) ixLHd njg
mßj¾:kh lrkak'
1' 2𝐷 2' 5𝐸
3'𝐴𝐵𝐶. 2 4' 10𝐹
04' my; oelafjk IâoYuh (𝐻𝑒𝑥𝑎𝑑𝑒𝑐𝑖𝑚𝑎𝑙) ixLHd wIaGuh (𝑂𝑐𝑡𝑎𝑙) ixLHd njg
mßj¾:kh lrkak'
1' 𝐸4 2' 3𝐸
3'𝐵𝐶. 2 4' 10𝐹
05' my; oelafjk wIaGuh (𝑂𝑐𝑡𝑎𝑙) ixLHd IâoYuh (𝐻𝑒𝑥𝑎𝑑𝑒𝑐𝑖𝑚𝑎𝑙) ixLHd njg
mßj¾:kh lrkak'
1' 554 2' 123
3' 701.3 4' 231

miq.sh úNd. m%Yak


1' 2710 ;=,H oaúuh ixLHdj jkafka"

Page 14
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
1' 000111h' 2' 111000 h' 3' 101011 h' 4' 011011h' 5'
111010 h'
2' 𝐶𝐴16 + 4𝐴216 =
1' 52316 2' 𝐹𝐵𝐶16 3' 𝐹𝐵𝐵16 4' 𝑂𝐵𝐶16 5' 10𝐵𝐶16
3' 3710 ;=,H oaúuh ixLHdj jkafka"
1' 0100101h' 2' 0100111 h' 3' 0100100h' 4' 0110110h' 5' 0110111 h'
4' 1448 + 1788 =
1' 2258 2' 3418 3' 4418 4' 5318 5' 3148
5' 2510 ;=,H oaúuh ixLHdj jkafka"
1' 0100101h' 2' 0100111 h' 3' 0011001h' 4' 0010110h' 5' 0010111 h'
6' 1248 + 1658 =
1' 2018 2' 2898 3' 2988 4' 3118 5' 3898
7' 1001112 i`oyd ;=,H jk oYu ixLHdj jkqfha"
1' 40 h' 2' 39 h' 3' 38 h' 4' 37 h' 5' 56 h'
8' 4𝐴16 + 9910 =
1' 61516 2' 61510 3' 50910 4' 50916 5' 65916
9' 1101102 i`oyd ;=,H jk oYu ixLHdj jkqfha"
1' 39 h' 2' 48h' 3' 54 h' 4' 55 h' 5' 108 h'
10' 48𝐵16 + 001010112 =
1' 4𝐵616 2' 31016 3' 50316 4' 51316 5' 55916
11' 10910 ;=,H oaúuh ixLHdj jkafka"
1' 1100100h' 2' 1101101 h' 3' 1001101 h' 4' 1101001 h' 5' 1101100 h'
12' 10116 + 1108 =
1' 42910 2' 101110 3' 32910 4' 52910 5' 13710
13' 12010 ks?mkh jk 𝐴𝑆𝐶𝐼𝐼 wkq,laIKh l=ulao @
𝐺 wl=rg wod, 𝐴𝑆𝐶𝐼𝐼 fla;h l=ulao@ ^ Wmdoh&
14' 7816 ks?mkh jk 𝐴𝑆𝐶𝐼𝐼 wkql,kh l=ulao@
15' 𝑍 wl=rg wod< 𝐴𝑆𝐶𝐼𝐼 w.h l=ula o@ ^ 16 mdoh&
16' 4𝐴16 ks?mkh jk 𝐴𝑆𝐶𝐼𝐼 wkq ,laIKh l=ula o@
m%Yk
a

Page 15
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
01' ksjerosj ldKav lr we;s ldfia is;shï f;darkak'

Y
X 0 1 Y
X 0 1
1' 0 0 1 2'
0 0 1
1
0 1 1
1 1

3' Y 4'
X 0 1 Y
X 0 1
0 0 1 0 0 1
1 1 1 1 1 1
5' 6' Y
Y 0 1
0 1 X
X
0
0 0 1 0 1
1
1
1 1 1 1

7' Y
X 0 1
0 0 1
1 1 1
ldfia is;shï ksjerosj lKavdxl .; lrkak'
8' AB
9'
CD 00 01 11 10 CD
AB
00 01 11 10
00 00
01 01
11 1 1 11 1 1
10 10 1 1

Page 16
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
10' AB
11'
CD 00 01 11 10 CD
AB
00 01 11 10
100 1 1 00
01 01 1 1
11 11 1
10 1 1 10

13' AB
14'
CD 00 01 11 10 CD
AB
00 01 11 10
00 00 1 1
01 1 1 1 1 01 1 1
11 11
10 10

15' AB
16'
CD 00 01 11 10 CD
AB
00 01 11 10
00 1 1 00 1 1
01 1 1 01 1 1 1 1
11 1 1 1 1 11 1 1 1 1
10 1 1 1 10 1 1
ldfkaa is;shï Ndú;fhka iq`M lrkak'
17' 𝐹 (𝑥, 𝑦, 𝑧) = 𝑥̅ 𝑦̅ 𝑧̅ + 𝑥̅ 𝑦𝑧 + 𝑥̅ 𝑦𝑧̅

Page 17
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
18' 𝐹 (𝑥, 𝑦, 𝑧) = 𝑥̅ 𝑦̅ 𝑧̅ + 𝑥̅ 𝑦𝑧̅ + 𝑥𝑦̅𝑧̅ + 𝑥𝑦𝑧̅

19' 𝐹 (𝑥, 𝑦, 𝑧) = 𝑦̅ 𝑧̅ + 𝑦̅ 𝑧 + 𝑥𝑦𝑧̅

20' YZ 21'
WX 00 01 11 10 WX
YZ
00 01 11 10
00 1 1 00 1 1 1 1
01 1 1 01 1 1
11 1 11 1 1 1 1
10 1 1 10 1 1
23'
YZ
WX 00 01 11 10
00 1 1
01 1 1 1
11 1 1
10 1 1 1

Page 18
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,
24' 𝐹 (𝑤, 𝑥, 𝑦, 𝑧) = 𝑤
̅𝑥̅ 𝑦̅𝑧̅ + 𝑤
̅𝑥̅ 𝑦𝑧̅ + 𝑤
̅𝑥𝑦̅𝑧 + 𝑤
̅𝑥𝑦𝑧 + 𝑤
̅𝑥𝑦𝑧̅ + 𝑤𝑥̅ 𝑦̅𝑧̅ +
𝑤𝑥̅ 𝑦𝑧̅

25' 𝐹 (𝑤, 𝑥, 𝑦, 𝑧) = 𝑤
̅𝑥̅ 𝑦̅𝑧̅ + 𝑤
̅𝑥̅ 𝑦̅𝑧 + 𝑤𝑥̅ 𝑦̅𝑧 + 𝑤𝑥̅ 𝑦𝑧̅ + 𝑤𝑥̅ 𝑦̅𝑧̅

26' 𝐹 (𝑥, 𝑦, 𝑧) = 𝑦̅𝑧̅ + 𝑤𝑦̅ + ̅̅̅𝑥̅


𝑤 𝑦𝑧̅ + 𝑤𝑥̅ 𝑦𝑧̅

Page 19
Basic Calculations
oefha ¥ orejkaf.a wka;¾cd, mdi,

2021

CONTACT US :- 0702009654
0702469715
slpswijerathna@gmail.com
Page 20
Basic Calculations

You might also like