You are on page 1of 66

Môn học:

VẼ KỸ THUẬT CI1003

GV: NGUYỄN THANH VÂN
BM: HÌNH HỌA – VẼ KỸ THUẬT
E‐MAIL: Ntvan@hcmut.edu.vn
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 1

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV 2

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Vẽ Kỹ Thuật Cơ Khí
Trần Hữu Quế

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ KỸ THUẬT 3

HÌNH THỨC ĐÁNH GIÁ
1. Bài tập + Bài tập lớn: 30%
2. Kiểm tra giựa kỳ: 20%
3. Thi cuối kỳ: 50%

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ KỸ THUẬT 4

ĐIỂM BÀI TẬP & BT LỚN
1. Vẽ tại lớp + BT về nhà
2. Là điểm trung bình cộng
3. SV được nghỉ phép 2 buổi
4. Đối với BT về nhà: nộp vào đầu
giờ.
5. Không nộp bài trễ hạn

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ KỸ THUẬT 5

CHUẨN ĐẦU RA MÔN HỌC
Kỹ năng thể hiện bản vẽ

Kỹ năng đọc hiểu bản vẽ

Ý thức tự giác tôn trọng


tiêu chuẩn

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ KỸ THUẬT 6

HƯỚNG DẪN CÁCH HỌC
1. Đọc trước tài liệu lý thuyết trước khi đến
lớp, đánh dấu các nội dung chưa hiểu rõ;
2. Thực hiện các bài tập rèn luyện (có thể
chưa hoàn thành);
3. Tập trung nghe giảng, chú ý các nội dung
đã đánh dấu, ghi chú nếu cần thiết;
4. Hoàn thành các bài tập rèn luyện.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ KỸ THUẬT 7

ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC

KIỂM TRA GIỮA KỲ

THI CUỐI KỲ
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 8

VAI TRÒ CỦA BẢN VẼ


Là cầu nối giựa
người thiết kế và
người thi công

Cần có TÍNH THỐNG NHẤT

QUY CÁCH CỦA BẢN VẼ

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 9

Khái niệm Lề và
Khổ giấy
về tiêu chuẩn khung bản vẽ

Tỷ lệ
Khung tên Nét vẽ
bản vẽ

Chự và Ghi
chự số kích thước

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 10

TÀI LIỆU THAM KHẢO


1. Tập bài giảng Vẽ Kỹ Thuật
http://e-learning.hcmut.edu.vn

2. File bài tập (tên bài tập cho biết


là in khổ A3 hay A4)

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 11

VẬT LIỆU VÀ
DỤNG CỤ VẼ?

G
T

C
CP
V
M

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 12

KHỔ GIẤY TCVN 7285 : 2003


 Các khổ giấy theo dãy ISO-A
Ký hiệu A0 A1 A2 A3 A4

a1 841 594 420 297 210


Tờ giấy đã xén (mm)
b1 1189 841 594 420 297
S ≈ 1 m2 a1 : b1 = 1 : √2

 Các khổ giấy kéo dài


Kết hợp kích thước cạnh ngắn của một khổ giấy với
cạnh dài của khổ giấy lớn hơn Ví dụ: khổ A3.1

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 13

BÚT CHÌ
Chì 0.7

Chì 0.3

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 14

Ê-KE

30cm

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 15

Thước L
140

10
130

9
120

8
110

7
100

6
90

5
80

4
70

3
60

2
50

1 cm
40

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
30
20
10

10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 110 150 160 170 180

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 16

COM PA

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 17

VÁN VẼ

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV 210 QUY CÁCH BẢN VẼ 18

Kiểm tra lại kích


thước tờ giấy vẽ
Lau sạch ván vẽ,
ê-ke
297

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 19

LỀ VÀ KHUNG BẢN VẼ TCVN 7285 : 2003


1 2 3 4 5 6 7 8

A A

B B

Vùng vẽ
C C

Cạnh tờ giấy D Khung giới hạn vùng vẽ D

E E

F F

1 2 3 4 5 6 7 8

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 20

LỀ VÀ KHUNG BẢN VẼ TCVN 7285 : 2003


1 2 3 4 5 6 7 8

10
A A

B Khung giới hạn vùng vẽ B

20 Bề rộng nét vẽ: 0.7mm 10


C

Lề trái: 20mm C

D
Các lề khác: 10mm D

E E

F F

1 2 3 4 5 6 7 8

10

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 21

LỀ VÀ KHUNG BẢN VẼ TCVN 7285 : 2003


1 2 3 4 5 6 7 8

A A

5
B Khung mảnh (lề lưới tọa độ) B

Bề rộng nét vẽ: 0.35mm


C C

5 D 5 D

E E

5
F F

1 2 3 4 5 6 7 8

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 22

LỀ VÀ KHUNG BẢN VẼ TCVN 7285 : 2003


1 2 3 4 5 6 7 8

A
50 50 A

B B

Lưới tọa độ
C Bề rộng nét vẽ: 0.35mm C

Chiều rộng 1 miền: 50mm


D D

Chiều cao tên miền: 3.5mm


E E

F F

1 2 3 4 5 6 7 8

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 23

LỀ VÀ KHUNG BẢN VẼ TCVN 7285 : 2003


1 2 3 4 5 6 7 8

10
A A

B Dấu định tâm B

Nằm trên trục đối xứng


C
của tờ giấy C

D
Bề rộng nét vẽ: 0.7mm D

Chiều dài 1 gạch: 10mm


E E

F F

1 2 3 4 5 6 7 8

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 24

LỀ VÀ KHUNG BẢN VẼ TCVN 7285 : 2003


1 2 3 4 5 6 7 8 1 2 3 4

A A A

B B B

C C C

Khung A3 – A0 Khung A4
D D D

E E E

F
F F

1 2 3 4 5 6 7 8

Trường hợp vẽ tay: cho phép chỉ vẽ khung giới hạn vùng vẽ

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 25

10
20 10

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 26

Dùng bộ êke để
dựng hình trên
bản vẽ

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 27

Dùng thước L
dựng hình trên
bản vẽ

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 28

KHUNG TÊN TCVN 7285 : 2003

Vị trí: góc dưới – bên phải của vùng vẽ


Hình thức và nội dung: do nơi thiết kế
quy định
Bề rộng nét vẽ: 0.7 và 0.35

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 29

KHUNG TÊN TCVN 7285 : 2003


Bề rộng nét: 0.35mm

140
20 30 15 25
8x4=32

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
Dùng bộ êke để Bề rộng nét: 0.7mm
vẽ khung tên
một cách nhanh
và chính xác
Bề rộng nét: 0.35mm

9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 30

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 31

NÉT VẼ TCVN 8-20 : 2002

 Các loại bề rộng nét: mảnh, đậm, rất đậm


 Dãy bề rộng nét được phép dùng:

0.13, 0.18, 0.25, 0.35, 0.5, 0.7, 1, 1.4, 2…


 Tỷ số bề rộng nét mảnh-đậm-rất đậm:

1 : 2 : 4

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 32

NÉT VẼ TCVN 8-20 : 2002


Loại đường nét Hình dạng Ứng dụng

Nét liền đậm • Khung bản vẽ, khung tên


• Các đường bao thấy, giao tuyến thấy
Nét liền mảnh • Đường dóng, đường kích thước
• …
Nét đứt mảnh • Đường bao khuất, cạnh khuất
Nét gạch dài chấm • Đường trục, đường tâm
mảnh
Nét dích dắc • Giới hạn của hình biểu diễn…

Nét lượn sóng • Giới hạn của hình biểu diễn… (vẽ tay)

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 33

TCVN 7284-0 : 2003


CHỮ VÀ CHỮ SỐ TCVN 7284-0 : 2003

 Khổ chự danh nghĩa: chiều cao (h) của


đường bao ngoài của chự cái viết hoa
h = (1.3), 1.8, 2.5, 3.5, 5, 7, 10, 14, 20

75
°
 Kiểu chự: CHỮ HOA Chữ thường
 Chiều cao chự thường= 7h/10

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV 34

h = 2.5 hoặc 3.5


h = 5 hoặc 7

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV 35

Cách viết chự: Phải kẻ dòng dẫn

3.5 Đường kẻ cần thật nhạt


2.5

Bảo Trân 19/8


ĐƯỜNG NÉT

7
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV 36

Họ và tên
sinh viên Ngày vẽ Tên bài tập

Tỷ lệ
bản vẽ Ký hiệu
bản vẽ

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 37

TỶ LỆ HÌNH VẼ TCVN 7286 : 2003


Tỷ lệ nguyên hình
Kích thước dài Kích thước dài
trên bản vẽ 1:1 thực tế

Tỷ lệ thu nhỏ Tỷ lệ phóng lớn


1:2 1:5 1:10 2:1 5:1 10:1
1:20 1:50 1:100
1:200 1:500 1:1000

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV 38

15 5 15 5 20
15 15

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 39

Chiều dài 1 gạch


trong nét đứt: 3-4 1
12d 6-8 2
Khoảng hở giựa
các gạch: 3d
d: bề rộng nét vẽ

Chiều dài 1 gạch


trong nét gạch
dài chấm: 24d

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 40

Nét dích dắc vẽ


vượt quá đường
bao 1.5mm
30
TL 1:50
1:3

Ø25
500 6000
15

Đường trục vẽ
vượt quá đường
bao: 3mm

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 41

GHI KÍCH THƯỚC TCVN 7583-1 : 2006

Quy định chung của việc ghi kích thước

Các yếu tố của một khâu kích thước

Ghi kích thước đặc biệt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV 42

Kích thước trên bản vẽ phải là kích


thước thật, không phụ thuộc tỷ lệ và
độ chính xác của hình biểu diễn

Ø25
500

Đường dóng
Khâu
kích Đường kích thước
thước Giá trị kích thước

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV 43

Lưu ý khi ghi kích thước:

Ø25
500 ≥10
2

Đường dóng
Khâu
kích Đường kích thước
thước Đường kích thước phải song song
với đoạn cần ghi kích thước

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV 44

h = 2.5 hoặc 3.5

Ø25
500

Vị trí:
Khâu
kích
thước Giá trị kích thước

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 45

h = 2.5 hoặc 3.5

Ø25
3 1.5

500

Mũi tên 30 độ tô kín


Mũi tên 30 độ rỗng
Dấu
Mũi tên 30 độ hở
kết
thúc Mũi tên 90 độ hở
Dấu gạch nghiêng
Dấu chấm tròn

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 46

TL 1:50
1:3 1:3

6000
Tỷ số chỉ tang
Ký hiệu độ dốc của góc nghiêng
TL 1:50 Dùng nét lượn sóng
giới hạn hình biểu
1:3 diễn

6000
Chiều dài đoạn này?

Đoạn này dài ?

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV QUY CÁCH BẢN VẼ 47
Ký hiệu đối xứng

TL 1:50 5

1.5
1:3

1.5
6000
Thứ tự ưu tiên của nét vẽ
Nét liền đậm
Nét đứt mảnh
Nét gạch dài chấm mảnh Chiều dài đoạn
Nét gạch dài 2 chấm mảnh này: tùy ý
Đường dóng

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 48

Đoạn vuông góc với


cạnh trái hình vuông
30

Đoạn song song


với cạnh trái
hình vuông

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 49

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 50

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 51

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 52

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 53

50

15

Đường tâm đứng


Đoạn song song với song song
đường tâm ngang với lề phải

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 54

GHI KÍCH THƯỚC


Con số kích thước:
R16
Có thể ghi trực tiếp Có thể ghi trên
trên đường kích thước đường giá ngang
5

Có thể ghi trên đường Nếu cung tròn


36

kích thước kéo dài có R quá lớn:


R16 Đường kích
thước phải

5
hướng về tâm
7 10
của cung tròn
36
Khoảng cách tối thiểu
giựa 2 đường kích thước
song song nhau: 7mm
Đường kích thước phải
song song với đoạn cần
ghi kích thước

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 55

VẼ NỐI TIẾP
Là vẽ cung tròn nối tiếp
liên tục từ yếu tố hình học
này sang yếu tố hình học
khác sao cho có sự chuyển
tiếp liên tục

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 56

CUNG NỐI TIẾP


Thường biết trước bán kính
cung nối tiếp, chưa biết tâm.
Cần xác định tâm cung nối
tiếp

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 57

XÁC ĐỊNH TÂM CUNG NỐI TIẾP


Là giao điểm của 2 đường
quỹ tích tâm

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 58

CÁC DẠNG QŨY TÍCH


Nếu yếu tố đã biết là đường
thẳng:
R

Quỹ tích tâm cung nối tiếp: là đường thẳng


song song với đường thẳng đã biết và cách
nó 1 khoảng bằng bán kính cung nối tiếp.
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 59

CÁC DẠNG QŨY TÍCH


Nếu yếu tố đã biết là đường tròn:
a) Tiếp xúc ngoài:
Quỹ tích tâm cung
R+r
nối tiếp: là cung
tròn có tâm là tâm
cung tròn đã biết, O

bán kính bằng tổng


2 bán kính
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 60

CÁC DẠNG QŨY TÍCH


Nếu yếu tố đã biết là đường tròn:
b) Tiếp xúc trong:
Quỹ tích tâm cung
nối tiếp: là cung r-R

tròn có tâm là tâm


cung tròn đã biết, O

bán kính bằng hiệu


2 bán kính
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 61

VẼ HÌNH HỌC
DỰNG HÌNH
VẼ NỐI TIẾP

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 62

VẼ CÁC ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG

VẼ CÁC ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC

VẼ ĐỒNG THỜI CÁC ĐƯỜNG THẲNG


SONG SONG VÀ VUÔNG GÓC
CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 63

CHIA ĐOẠN THẲNG THÀNH


NHIỀU PHẦN BẰNG NHAU

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 64

CHIA VÒNG TRÒN THÀNH NHIỀU


PHẦN BẰNG NHAU
Chia vòng tròn thành 2 phần bằng nhau?
Chia vòng tròn thành 4 phần bằng nhau?
Chia vòng tròn thành 3 phần bằng nhau?
Chia vòng tròn thành 6 phần bằng nhau?
Vẽ hình lục giác đều

Điểm góc tư của


đường tròn

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 65

VẼ ĐỘ DỐC – ĐỘ CÔN
Tỷ số chỉ tang
Vẽ độ dốc của góc nghiêng

Ký hiệu độ dốc
1:10 1:10
?

Vẽ độ côn 1 đơn vị Độ dài =10 đơn vị

k = (D - d) / L = 2i

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt
9/18/2015 - NTV VẼ HÌNH HỌC 66

VẼ TIẾP TUYẾN
Cho đường tròn (O,r) và TRÌNH TỰ DỰNG HÌNH
điểm A ngoài đường tròn
T

? Qua A, hãy vẽ tiếp


A
tuyến với (O,r) O

Tiếp điểm T là giao của đường tròn


đường kính OA với đường tròn (O,r)

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

You might also like