14.

BÖLÜM
III. Ur Dönemi Mimarisi
III. UR DÖNEMİ MİMARİSİ
 Güney Mezopotamya’da körfeze yakın bir noktadadır. Geçmişte
körfez suları yerleşimin eteklerindeydi

Kent, Ubeyd döneminin başında kurulmuştur. I R

D I
L
K Kassit,
A
M.Ö.III. Bin yılın ikinci yarısından itibaren her dönemde
S
I
Asur, Babil yönetimleri sırasında etkinliğini sürdürmüştür.
K
A K
H
Ur kral mezarları Erhanedan dönemi ölü gömme adetleri hakkında
bilgi verir. I M
A N
LL
III.Ur Dönemi kralları Urnammu,
K U Şulgi ve Amarsin kenti tümüyle
yeni baştan imar etmişlerdir.
P
L U
Urnammu ziguratı Odönemin en önemli yapılarındandır.
L I
Ç
A yönetimsel ve dini yönden her dönemde önem
M
Askeri, siyasi,
A
taşımıştır.
İ M
İ T
EĞM.Ö.4. yüzyılda terk edilmiş olmalıdır.
 UR KENT GENEL PLANI VE YAPILARIN
KONUMLARI

I R
I D
L
1. Kuzey LimanıAK
2. Batı LimanıI S
3. Kale KK
HA rahip Belşaltinanna
4. Yüksek
I MSarayı (babası Nabodinus inşa
LAN etmiş)
5. Liman Tapınağı
L
KU (Nabukadnezar II)

U P 6. III.Ur ve Larsa dönemi evleri

OL
7. Geç Babil yerleşim alanı
I 8. III.Ur ve Larsa yerleşim
Ç L alanları
A 9. Enki tapınağı (III.Ur’dan
AM itibaren)
İ M 10. III.Ur Larsa yerleşim alanı
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 UR
Nanna Avlusu
I R
I D
Ur-Nammu’ya aitK
L
S
Etemenniguru A
KI
A K
Enunmakh
H
N IM
Edublamak
A h
LL
KU Giparu
U P
OL
L I
A Ç Şulgi’ye ait Ehursag
AM
İ M Nabukadnezar’a ait
İ T Temenos
E Ğ III.Ur Dönemi Kral Mezarları
Erhanedan Dönemi Kral
Mezarları
 ZİGGURAT

Bu mimari tarzı Mezopotamya mimarisinin I R

I D
karakteristiklerinden birisidir. Birçok kentte bu K L
mimari
görülebilmektedir. Platform üstüne yerleştirilmiş S A
K I
tapınakların ilk örnekleri Eridu’da ubeyd K döneminde
görülür. HA
Ziggurat olarak tanımlanabilecekNyapılarIM III.Ur döneminde
tam anlamıyla ortaya çıkarlar.LUr, LA Eridu, Uruk ve Nippur’da
yapılmışlar. KU
Tamamında genel ve ortak U P bir plan hakim:
O L
Taban dikdörtgen Iolup yüksek tapınağa dik bir açı ile
birleşen merdiven Ç L ile çıkılır.
A
Geç Babil’dekiAM tanrı Marduk zigguratında da aynı plan
vardır. İM
M.Ö.18.İ T yy da başlanan ziggurat Etemenanki adını almıştır
E Ğ
(“gök ve yerin kuruluşu”).
Zigguratlarda gerçekleştirilen törenlerin niteliği ve
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
Ay Tanrısı Nanna’ya Adanan Ur’daki Ziggurat
 Ay Tanrısı Nanna

Mezopotamya mitolojisinde Ay ve Güneş R

Tanrı olarak karşımıza çıkar. Sümer’de ay IDI
tanrısına Suen veya Nanna (Nannar) denirdi. K L
Urnammu Stelinde
Bazen de Nanna-suen olarak isimlendirildi. S A
I
A k a t ç a d a S u e n d a h a s o n r a KS i n ’ e
dönüşmüştür. Diğer adları Asimbabbar, A K
H
Namraşit (dışarıya doğru patlayanM kişi) ve
İnbu (meyve) dur. Ayrıca adıN30 I ile yazılırdı.
Nanna, Enlil ve Ninlil’in L A
oğluydu. Nanna’nın
Geç Babil’de

L
KU
karısı Ningal ve çocukları Güneş Tanrısı Utu
U P
ile tanrıça İnanna’dır. Simgesi;
N a n n a ’ n ı nOL
en önemli kült yapısı Ur Yan
kentindeki L I Ekişnugal tapınağıdır. Geç yatmış
AÇ başka bir kült merkezi Harran’daki hilaldir.
Babil’de
AM
tapınağı büyük önem kazanmıştır. Bu Hayvanı:
tapınakta Sin adıyla ve oğlu kabul edilen Boğa veya
M
İ Nusku ile birlikte tapınım görmüştür. arslan-
İ T
E Ğ Harran’daki tapınak G.babil kralı Nabonidus
ejderhadır
(Nabu-naid) (M.Ö.556-539) döneminde büyük
rağbet görmüştür. Kralın annesi de bu
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 Buradaki kutsal mekanın boyutları ve
ayrıntısı tam bilinmiyor

I R
1. Merkezi Merdiven I D
2. Yan Merdivenler L
3. İkinci Kat S AK
4. Üçüncü Kat 2
KI
5. Dördüncü Kat A K
1
6. “Yüksek” Tapınak H
I M
A N
L6L 3
KU
Kutsal U P 5
4
mekanın OL
L
çevresindek I
AÇdış
i duvarın
AM nişli
cephesi
Ölçüleri:
T İM 62.5 X 43
İ
EĞ m.
 Herodot Babil zigguratı hakkında tanımlayıcı bilgiler
I R
vermiştir. I D
Mezopotamya’da 16 merkezde ziggurat kazılmıştır. KL
Yeri bilinmeyen Akade kentinde de bir ziggurat S A
vardı.
I
Yakındoğu’da İki ziggurat tipi mevcuttur: KK
HA
a) Erken güney tipinde dikdörtgen Mbir platform ve üç
I
merdivenlidir; AN
L
L
b) B) Geç kuzey tipinde iseKUmerdiven yoktur ve ziggurat
büyük bir kompleksin
U P parçasıdır.
OL
I merkezi Al-Untaş-Napirişa
Farklı bir tip Elam
L
AÇ
zigguratındadır (M.Ö.13. yy) .
AM odalar bulunan kare planlı bir avlu
Çevresinde
İ M
doldurulmuş, üstüne inşaat yapılarak yüksek bir
İ T ziggurat oluşturulmuştur. Dört yanındaki
EĞ merdivenlerin de yapının içinde kaldığı bir planlama
gerçekleştirilmiştir.
Ziggurat
Mimarisinin
Yakındoğu’da I R
I D
Yayılımı L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 Ur’da
Amarsin’in
IR
Enki Tapınağı
KentinID
K L
güneydoğusunda
A
limanSbölgesindedir
KI
A K
H
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 Temellerinin
yüksek
olması I R
I D
L
nedeniyle
K
S Arestore
KI edilebilmiş
A K Mimarisi Neo
H Sümer’in
I M kutsal yapı
A N
LL planlaması
KU hakkında
U P önemli
OL
bilgiler
L I veriyor:
A Ç Giriş, avlu
AM
(üç yanı
odalarla
İ M
İ T çevrili), ön
E Ğ cella ve cella.
Tamamı kalın
bir duvar ile
 1. Avlu

2. Tapınak
I RYan
Personeline Ait
5 Odalar LID
A K
4 S Cella
3. IÖn
KK
3
HA 4. Cella
6 I M
7
A N 5. Kutsal Alanı
7 LL Diğer Odalardan
KU Ayıran Geçit

2 1 U P 6. Mezopotamya
OL Mimarisi Özelliğinde
L I Kalın ve Çıkıntılı
Ç 2
A Çevre Duvarı
AM
İ M 7. Kutsal Mekana
İ T Girişin İki Yanındaki
E Ğ Kule Çıkıntıları
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M Tel Asmar’daki Şusin
İ T Tapınağı ve Vali Ituria
E Ğ Kompleksi
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 EHURSAG

I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ Urnammu ve
Şulgi Sarayı
 EHURSAG
I R
I D
*57 X 57 m.
K L
A
ölçülerindedir.
S
*Daha
K I önceli Asur ve Tel
A K
Brak’taki Akat
H saraylarına benzerlik
I M gösterir.
A N •Krali bir yapıdan ziyade
LL idari bir yapı
KU özelliğindedir.
U P •19-23 nolu odalar yapıyı
OL iki ayrı gruba ayırır.
L I • 1-12 grubu residans ve
A Ç tapınak;

AM
•Güneydoğu grubu ise
görevlilerin kesimi
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
Neo Sümer Dönemi
I M Krali Mezar Yapısı
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 Mozele, dönemin ikametgahlarına
benzer bir şekilde inşa edilmiş,
dönemin dini mimarisine uygun olarak
R
da duvarın dış yüzü nişler ve Iplaster
çıkıntılarla şekillendirilmiş ID
KL
S A
KI 1. Mozeleye Giriş
K
HA 2. Vestibüller
I M
A N 3. Merkez Avlu
LL
Şusin KU 4. Yeraltı Cenaze
tarafından
U P Tören Odaları
Amarsin için
OL
inşa edilmiş
L I
Ç
A
Yapı, krali cenaze kült Şulgi tarafından
AM III.
törenleri için yapılmış, Urnammu için
inşa edilmiş
İ M
Ur kralları gerçekte
Amarsin
İT
buraya gömülmemiş
EĞ tarafından Şulgi
için inşa edilmiş
 I R
I D
GİPARU L
AKS
KI
Urnammu tarafından inşaKedildi.
Daha sonra Amarsin, M.Ö.2004HA yılında
M
Elamlıların tahribindenNIsonra restore etti
L A
İsin’den İşma-Dagan’ın kız kardeşi
U L
Ennannatumma planına K uygun olarak yeniden
U P inşa etti
Daha sonra O L
Larsa’dan Nur-Adad ve Warad-Sin
I
L restorasyonlar gerçekleştirdiler
başkaÇ
A Ölçüleri:
AM
İ M 79 X 76.5 m
İ T
E Ğ
 GİPARU R
D I
LI
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M 79 X 76.5 m.
İ T
E Ğ M.Ö.2004’de Elamlılar
Yıkmış; İsin Döneminde
Yeniden İnşa Edilmiş
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
Bir koridor şeklindeki dar geçiş yapıyı üç yandan çevrelemektedir. Ayrıca bir
başka koridor yapıyı iki ayrı bölüme ayırır.
Kuzeybatı Kanadı, üç ayrı üniteye ayrılmıştır. Bunlardan en büyüğü yeşil renkli
ve T biçimli olanıdır (A1-35); T’nin her uzantısı farklı bir kompleksi oluşturur.I R
I D
L
Dikdörtgen biçimli blok bir tapınak kompleksi olup bir çift avluya sahiptir.
K
Ana giriş bir önoda grubuna ulaşır (A1-A2) (pişmiş tuğla ile döşeli),
S Aburadan
keskin bir dönüşle A4 e geçilir. Burada libasyon olukları ve sunu
K I sekileri
mevcuttur. Yan tarafta A6 büyük bir avlu ve çevresinde odalar
A K mevcut (A7-A15).
Bunlar daha sonraki uygulamalarda çok tahrip edilmiş.HBu nedenle işlevlerini
öğrenmek zor. Bunlar olasılıkla yüksek rahiplerin IözelM mekanları. A5 odasında bir
platform büyük bir niş içinde düzenlenmiş. Niş, A Navludan gelen yoldan
bakıldığında çaprazda kalıyor ve bir heykel L Lburaya konulmuş olmalıdır.
Ana avlu 16, A4’in çaprazında, dönemindeK U Mezopotamya tapınak mimarisinde
P
olduğu gibi. A17’nin bir köşesinde küçük bir bölmede bir çok tablet bulunmuş.
U yok. A27 ve A 28 ante cellalar; A30 tapınağın
Avluyu çevreleyen başka odalarda
O L
başlıca kült odasıdır.
L I
Ç
C19-C22 daha düşük rütbelerdeki tanrılara ait olmalı. C20 de tanrıça Bau’ya ait
AC27 ise Ningal a ait pedestalin parçaları ile dolu.
bir heykel bulunmuş.
Tüm suit, uzun virAMaks üzerinde kapılar açıkken avludan görülebilir.
İ M Nimgl’e ait bir ev olarak düşünülürse
Tapınak tanrıça
İ
Yatak odasıT C28 olmalı, C23 hazine odası.
EĞ parçaları, sonraki çok sayıda yabancı yöneticiler tarafından ithaf
Taş vazo
edilmiş
Esasen bir Mezopotamya cellasında odanın ortasında bir altar; onun yakınındaki
duvarda bir niş içinde kült heykelinin oturduğu bir platform yer alır. Bu durumda
altar cellanın arka uzun duvarı boyunca diğer tarafında adak konulan pedestal ile
yer almıştır.
R
Heykel bulunmamış ve tahribat var. A29 hazine odası olmalıydı, A26’ınIzemininde
I D alan olarak
ise erzak küpü izleri var. Mavi renkli küçük kompleks, küçük bir kutsal
K L
A ile kesiliyor. B/
şekillendirilmiş. B1-B4 küçük birer kutsal mekan. B6-8, B5 koridoru
S
K I
merkezi odadır. Ayakta duran bir stel içeriyor. Çifti oda tabanındadır. Yazıtlarında
Amarsin tarafından Ningal’e adandıkları yazılı. Bu suit K başkaldırılan krala ait bir
kutsal alan olmalı. HA
Mor renk ile gösterilen suit, çok kötü korunmuş
I Mbir durumdadır. Sadece neo sümer
N rahiplerin mezarları burada olmalıdır.
dönemi temelleri tespit edilebilmiş. İleri gelen
A
Güneydoğu kanadı; doğu köşesinde kırmızı
L L renkle verilmiş suit, tamamen Ningal’e
U çifti C3 küçük ön avlusuna ulaştırır, ana avlu
bir tapınak olarak düzenlenmiş. Bir lobi
K
C7 (düz olmayanbir aks düzeninde P geçiş Mezopotamya tapınaklarında geneldir).
U bir su tankı var. Yanında bir sütun mevcut.
L
Avlunun kuzey köşesinde tuğladan
O su var olmalı. C4 den gelen geçişin önünde diorit bir
Woolley’e göre buradaIkutsal
Hammurabi stelineÇait L parçalar bulunmuş (kabartmalı ve yazıtlı). Avlunun diğer
A geçişin önünde tuğladan büyük bir altar var. Kapı yolunun
tarafında kutsal alana
AMduvara karşı adaklar için alçak platformlar mevcut. Kral Rim-sin e ait
diğer tarafında
kalsit birİM
stelin parçaları var.
C10 İdaT bir dokumacı çukuru var. C32-34 büyük bir mutfak suiti. C32 ana açık alan
EĞ bir avlu, bir kuyu, bir su tankı var. C34 de kubbe tavanlı fırın var. C33 de de
küçük
var. Mutfak çeveriendeki düğer odalar C29-31, C35-41 depo amaçlı odalar.
 GİPARU
Nanna’nın karısı Tanrıça I R
Ningal’in tapınağı Ziggurat I D
terasının hemen güneybatısındaKL
olup kendisini taş döşemeS A
bir
cadde ile ayırır.
KKI
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M Kuzeydoğuda
İ T
E Ğ koridordan
görünüm
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M Kutsal Alan A30
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
Oda A4 Libasyon kanalları
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ Altarlı A5 odası
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
A16 avlusu
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
B’ den B3 ve B4’e bakış
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ Amar-sin’e ait devrik steller B7
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ Avlu C7 Su tankı ve sütun
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M C7’den C3 e bakış, altar,
İ T
E Ğ kapıyolunden kutsal alana
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
Tanrıça Bau’nun heykeli C20
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ Ningal Tapınağının iç görünüşünün rekonstruksiyonu
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
C10 Dokuma çukuru
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ C29 depo odası, depolama küpleri
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ C32 mutfak su tankı, kuyu ve bakır halka
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T C32, C33 deki sırlamaya doğru bakış
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T C32 mutfak ve canlandırma
E Ğ
 I R
D
I
L
Temenosdaki diğer binalar daha erken veyaAKdaha geç
S
dönemlere ait. Eski Babil versiyonları KI görülemiyor.
E.hursag Şulgi tarafından inşa edilmiştir.
A K Baskılı tuğlalar
H
kullanılmış. Kralın residansı olarakMgözüküyor, tapınağı
N I
da olan. Kare planlı 55X55 m.A Kuzey köşesi tamamen
tahrip olmuş. Bina büyükUL
L
bir kompleksin bir parçası
olarak gözüküyor. İç Pkısım K iki ayrı gruba ayrılmış:
(19-23) Günlük yaşam LU kesimi ve kutsal mekan güney
O
batıda (8-12) ve L I
kuzey doğuda hizmetkarların kesimi.
AÇ
AM
İ M
İ T
EĞ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I RR
I DDI
KLLI
S AAK
KII S
A KKK
HHA
I MM
A NNI
LLLA
KKUUL
U PP
OOLLU
L II
AAÇÇL
AAMM
İ MM
İ TTİ
EEĞĞİ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
D
I
KL
Abu-İnim-Ma-An’a
A ait
I S
345.000 metre karelik
KK
Arazinin Planı.
H A
N IMBir Arazi Tespit Belgesi
L A Müfettiş Ur-Nisaba
L tarafından Hazırlanmış.
KU
U P Umma Kentinden, III. Ur
OL Hanedanı Dönemi.
L I 6,3 X 7,2 X2,3 cm
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
SAK
Head of a Ruler Third Dynasty of Ur
K
Bismaya Temple Gypsum I bitumen
2000-2050 BCE AK
H
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ Kadın Tasviri,
III.ur
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ Lagaş, Gudea-, Louvre,
kil.
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
Urnammu’nun tunç
heykeli, Ur, BM
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
Rimsin
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
Tunç, BM
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
Suza’da bulunmuş, bir
prens heykeli,
Eşnunna
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ

Gudea’nın
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
Gudea,
steatit
libasyon
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
Urnammu steli
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA Urnammu
N IM
L A
L
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ
Urnammu ve Enlil
 I R
I D
L
S AK
KI
K
HA
I M
A N
LL
KU
U P
OL
L I
A Ç
AM
İ M
İ T
E Ğ