ÇEKİMLİ FİİL KONU ANLATIMI

www.edebiyatnotu.com
⇒ Bir fiilin kip ve kişi eki almış ⇒ İki başlıkta incelenir.
biçimine çekimli fiil adı verilir.
BASİT VE BİRLEŞİK ZAMANLI (ÇEKİMLİ) FİİLLER

A- BASİT ZAMANLI FİİL + KİP + KİŞİ DÖN + DÜ + M

FİİLLER
www.edebiyatnotu.com
 • www.edebiyatnotu.com

⇒ 3. tekil kişi
eki olmadığını Okul
Benimle yarın Sonra
⇒ Tek bir kip unutmayın. balosunda Kitap okumayı
sinemaya ödevlerine
eki alırlar. Bu durumda konuşacak. seversiniz.
gelir misin? bakmalıyız.
da basit (kim? → O)
zamanlı fiildir.
DİKKAT:

• Emir kiplerinin ekleri yoktur. Ek almadıkları halde kip ve kişi eklerini

taşıdıkları için çekimli fiildir.
• “yaz-, sev-, bak-, oku, gel-, -anla,…”
 B- BİRLEŞİK ZAMANLI FİİLLER

FİİL + KİP + KİP + KİŞİ YAZ + MIŞ + DI + M

⇒ Fiilin iki kip eki almış biçimidir.

Bunca zaman sonra gelmeliydin.

Yazdıklarını tekrar gözden geçirecekmiş.

Bunu daha önce yaşamıştım.

Saklandıkları yerden çıkacaklarmış.

⇒Basit çekimli fiillere ek fiilin getirilmesiyle yapılır.

⇒Birleşik zamanlı fiiller üç grupta incelenir.

1) Hikâye birleşik zamanı :
⇒ Fiilin çekimini
⇒Fiilin basit
adlandırırken “gelmek Seviyorduk (sevmek
çekiminden sonra ek sev – miş – idi –
fiilinin öğrenilen geçmiş fiilinin şimdiki
fiilin “idi” şekli m } sevmiştim
zamanının hikâyesi” zamanının hikâyesi)
getirilerek yapılır.
deriz.

Sevmeliydik (sevmek
Sevdiydik Sevmiştik Severdik fiilinin gereklilik kipinin
hikâyesi)

Sevseydik Seveydik
2) Rivayet birleşik zamanı :

• ⇒ Fiilin basit çekiminden sonra ek fiile “imiş” eki getirilerek yapılır.

• gel – ecek – imiş – m → gelecekmişim
• Geliyormuşum (şimdiki zamanının rivayeti)
• Gelecekmişim
• Gelmişmişim
• Gelirmişim
• Gelmeliymişim (gereklilik kipinin rivayeti)
• Gelseymişim
• Geleymişim
3) Şart bileşik zamanı :

⇒ Fiilin basit
Biliyorsanız (bilmek
çekiminden sonra Bil – ecek –
fiilinin şimdiki Bildiyse
ek fiilin “ise” şekli ise → bilecekse
zamanının şartı)
getirilerek yapılır.

Bilmeliyse (bilmek
Bilmişse Bilirse fiilinin gereklilik
kipinin rivayeti)

www.edebiyatnotu.com
ÖRNEK SORU

• Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi “şimdiki zaman rivayeti” biçimindedir?

• A) Oturdukları evi 20 yıl önce almışlarmış.
• B) Geçen yıl arada sırada arkadaşlarla buluşup sinemaya gidiyorduk.
• C) Ben de onun gelmesini bekliyordum.
• D) Filmi ben de yıllar önce görmüştüm.
• E) Eskiden kışlar daha soğuk, yazlar daha sıcak geçiyormuş.
• (ÖYS 1995)
• CEVAP: Doğru cevap “E” seçeneğidir. ( geç-iyor-imiş)
FİİLLE İLGİLİ DİĞER KONULARA AŞAĞIDAKİ LİNKLERDEN ULAŞABİLİRSİNİZ.

• FİİL ( EYLEM )
• Anlamları Bakımından Fiiller
• Fiillerde Kip
• Fiillerin Olumsuz Biçimleri - Soru Biçimleri
• Fiillerde Kip - Anlam - Zaman Kayması
• Yapı Bakımından Fiiller
• Basit ve Birleşik Zamanlı (Çekimli) Fiiller
• Ek Fiil ( Ek Eylem)
• Fiilimsi (Eylemsi)
• Fiilde Çatı

www.edebiyatnotu.com