Professional Documents
Culture Documents
2 amOH$s¶ KS>m‘moS>r 40
* OJmVrb gdm©V ‘moR>çm Am{U gdm©V ep³Vembr A§Vami Xþ{~©UrMo ¶eñdr àjonU
* "A¾r-àmB©‘' jonUmómMr ¶eñdr MmMUr
* ^maVr¶ ~ZmdQ>rMo A˶mYw{ZH$ {MbIVr dmhZ bîH$amÀ¶m Vmâ¶mV XmIb
* 'Zmgm' À¶m 'X nmH©$a gmoba àmo~' ¶mZmMm gy¶m©bm ñne©
* 'dobm' - ñH$m°{n©Z OmVrMr Mm¡Wr nmU~wS>r ^maVr¶ Zm¡XbmH$S>o gwnyX©
* 'Am¶EZEg H$a§O' Zm¡XbmÀ¶m Vmâ¶mV XmIb
* 'Am¶EZEg {demImnÅ>U‘' hr A{VAÚ¶mdV {dZm{eH$m ^maVr¶ Zm¡XbmV gm‘rb
* a{e¶mH$Sy>Z 'Eg-400' jonUmó ¶§ÌUm ^maVmbm nwadʶmg gwédmV
* n§VàYmZ ‘moXtÀ¶m hñVo '^maVr¶ AdH$me g§KQ>Zo' Mo CX²KmQ>Z
* Oo’$ ~oPmogMr ¶eñdr AdH$medmar
* g§ajUmda gdm©{YH$ IM© H$aUmè¶m Xoem§‘ܶo ^maV OJmV {Vgam
* ^maVmÀ¶m eómóo Am¶mVr‘ܶo 33 Q>³³¶m§Zr KQ>
* "dO«' ¶m ^maVr¶ VQ>ajH$ XbmÀ¶m OhmOmMo ¶eñdr ObmdVaU
* ñdXoer ~ZmdQ>rMo '{dJ«h' OhmO amï´>mbm An©U
* ñdXoer ~ZmdQ>rMo 'AOw©Z aUJmS>o' bîH$ambm gwnyX©
* 'hm°{dËPa' Vmo’o$Mr ¶eñdr MmMUr
* XoemVrb n{hë¶m g§nyU© ñdXoer ~ZmdQ>rÀ¶m {nñVwbmMr {Z{‘©Vr
* BòmoH$Sy>Z 19 CnJ«hm§Mo ¶eñdr àjonU
* 'ñnogEŠg' Mm gdm©{YH$ CnJ«h àjo{nV H$aʶmMm {dH«$‘
* ^maVmMo ZdrZ '{dkmZ, V§ÌkmZ d ZdmonH«$‘ YmoaU'
~) Amamo½¶{df¶H$ KS>m‘moS>r …
* 'H$mopìhS>-19 ‘hm‘mar' AnS>oQ²g
* ‘hmamï´>mVrb n{hë¶m ‘o{S>H°$~ é½Umb¶mMo OmbݶmV bmoH$mn©U
A) gm‘m{OH$ KS>m‘moS>r …
82-106
6 Am§VaamîQ´>r¶ KS>m‘moS>r119-136
7 MM}Vrb ì¶p³V‘Ëdo137-152
A) {deof H$m‘{Jar …
137-152
* namJ AJ«dmb * A°S>{‘ab Ama. har Hw$‘ma * boâQ>Z§Q> OZab gr.nr. ‘moh§Vr
* ݶm. EZ. ìhr. a‘Um * ݶm. {dÚmgmJa H$mZS>o * gw~moYHw$‘ma O¶ñdmb
* gwerb M§Ðm
8
H|$Ð d ‘hmamîQ´> emgZmÀ¶m {dH$mg ¶moOZm153-167
9
nwañH$ma168-214
A) Am§VaamîQ´>r¶ nwañH$ma …
168-214
A) H«$sS>m ñnÜmm© …
215-249
A) Am°{bpånH$ ñnYm© :
* Am°{bpånH$ ñnYm© (Olympic Games) * n°am{bpånH$ ñnYm© (Paralympic Games)
B) {H«$Ho$Q> …
* T-20 {dœMfH$ {H«$Ho$Q> ñnYm© (nwéf) * Am¶nrEb {H«$Ho$Q> ñnYm©
C) ’w$Q>~m°b (gm°H$a) …
* 'g°’$' AqOŠ¶nX ’w$Q>~m°b ñnYm© * ¶wamo{n¶Z ’w$Q>~m°b AqOŠ¶nX ñnYm©
* H$monm A‘o[aH$m ’w$Q>~m°b ñnYm©
aaaa
A) Q>o{bJ«m‘ M°Zob …
(Abhinav Prakashan, Pune)
Q>o{bJ«m‘ M°Zob ho A{Ve¶ ‘hËdmMo ‘mܶ‘ Amho, Á¶m‘ܶo A{^Zd àH$meZmÀ¶m
CnH«$‘m~m~VMr ‘m{hVr eoAa Ho$br OmVo.
Ogo …
1. ZdrZ nwñVH$ H$Yr àH$m{eV hmoUma... nwñVH$ àH$m{eV Pmë¶mMr ‘m{hVr, VgoM
nwñVH$m§‘ܶo H$mhr AnS>oQ> AgVrb Va ˶m~ÔbMr ‘m{hVr B˶mXr.
2. {dÚm϶mªZm nwñVH$mVrb ‘OHw$am~Ôb H$mhr e§H$m AgVrb Va ˶m e§H$m§Mo {ZagZ gd© {dÚm϶mªZm g‘mZ
nÜXVrZo Ho$bo OmVo, Á¶m‘wio {dÚm϶mªZm g‘mZ bm^ hmoVmo.
3. Mmby KS>m‘moS>r ~m~V ‘hËdmMo issues, XaamoOMo updates, one liner KS>m‘moS>r VgoM ‘hËdmMr
dV©‘mZnÌo d dV©‘mZnÌmVrb A{Ve¶ ‘hËdmMo boI, H$mÌUo ¶m M°Zobda eoAa Ho$bo OmVmV.
4. {dÚm϶mªZm gamdmgmR>r Mmby KS>m‘moS>r d BVa {df¶m§Mo XoIrb dñVw{ZîR> àíZ eoAa Ho$bo OmVmV.
5. ‘hmamîQ´>mVrb H$mhr ‘mݶdam§Mo ñnYm© narjm g§X^m©Vrb ‘hËdmMo boI qH$dm ˶m§Mo Videos {dÚm϶mªÀ¶m
‘m{hVrñVd {Xbo OmVmV.
6. ‘hmamîQ´> bmoH$godm Am¶moJ d BVa ñnYm© narjm KoUmè¶m g§ñWm§Mr AnS>oQ> ‘m{hVr ¶m M°Zobda {dÚm϶mªgmR>r
eoAa Ho$br OmVo.
7. {dÚm϶mªZm àmoËgmhZ {‘imdo d ˶m§À¶m ‘ZmVrb {Zamem Xÿa ìhmdr ¶m g§X^m©V A{Ve¶ ‘hËdnyU© Ago
motivational speech AmR>dS>çmVyZ EH$Xm eoAa Ho$bo OmVmV.
Var gd© {dÚm϶mªZr ‘A{^Zd {S>{OQ>b {‘{S>¶m’ À¶m Cnamo³V gd© ‘mܶ‘m§Mo
g~ñH«$sßeZ H$amdo hr {dZ§Vr.
aaaa
[[[[
{ZdS>UyH$ H$m¶Xm (gwYmaUm) {dYo¶H$ 2021
g§gXoV ‘§Oya
‘VXma AmoiInÌ AmYma H«$‘m§H$mer OmoS>Umao "{ZdS>UyH$ [[[[
~) Amamo½¶{df¶H$ KS>m‘moS>r
H$mbmdYr : 10 df}.
A) d¡km{ZH$, g§ajU{df¶H$ d
H$m¶©H$mar Vmn‘mZ : -230 g|{Q>J«oS>.
AdH$mer¶ KS>m‘moS>r
A‘o[aH$s AdH$me g§emoYZ g§ñWm- Zmgm, ¶wamo{n¶Z
ñnog EOÝgr (Bgm) Am{U H°$Z{S>¶Z ñnog EOÝgr
OJmVrb gdm©V ‘moR>çm Am{U gdm©V ep³Vembr
¶m§À¶m g§¶wº$ {dÚ‘mZo ¶m do~ Q>o{bñH$monMr {Z{‘©Vr
A§Vami Xþ{~©UrMo ¶eñdr àjonU
H$aʶmV Ambr Amho.
'Ooåg do~ ñnog Q>o{bñH$mon' (James Webb Space {Z{‘©VrgmR>r Pmbobm IM© : gw‘mao 10 AãO S>m°bg©.
Telescope) ¶m OJmVrb gdm©V ‘moR>çm Am{U gdm©V ¶m Xþ{~©UrMo ¶eñdr àjonU Pmbo AgyZ AmVm {hbm
e{º$embr A§Vami / AdH$meñW Xþ{~©UrMo (space n¥ÏdrnmgyZ gw‘mao 15 bmI {H$‘r A§Vamda AgUmè¶m
telescope) 25 {S>g|~a 2021 amoOr ¶eñdr àjonU 'b°J«oÝO nm°BªQ> 2' (Langrange Point 2) (n¥Ïdr
H$aʶmV Ambo. Am{U gy¶m©À¶m JwéËdmH$f©UmMm g‘mZ à^md Agob Aem
X{jU A‘o[aHo$À¶m B©emݶ ^mJmVrb ’«|$M J¶mZm ¶oWrb AdH$memVrb nmM q~Xÿ§n¡H$s EH$) ¶oWo nwT>rb ‘{hݶm^amV
H$m¡amoD$ AdH$me àjonU H|$Ðmdê$Z 'E[a¶Z 5 BgrE' àñWm{nV Ho$bo OmB©b.
[Ariane 5 ECA (V-256)] ¶m àjonH$mÀ¶m ghmæ¶mZo Q>o{bñH$monMm ‘w»¶ A§Vd©H«$ Amagm (main mirror)
ho àjonU H$aʶmV Ambo. EHy$U 6.5 ‘rQ>a ì¶mgmMm AgyZ, gwdU©bon {Xboë¶m
18 fQ²H$moZr ^mJm§nmgyZ V¶ma Ho$bobm Amho. Ooåg do~
hh "Ooåg do~ ñnog Q>o{bñH$mon' Mr à‘wI d¡{eï>ço :
Q>o{bñH$monÀ¶m gmømZo Ñí¶, {ZAa BÝ’«$maoS> Am{U {‘S>
NASA (National Aeronautics and Space
BÝ’«$maoS> (Va§Jbm§~r 0.6 Vo 28.5 ‘m¶H«$mo‘rQ>a) bhatMr
Administration) ‘ܶo 1961 Vo 1968 Xaå¶mZ
Zm|X KoʶmV ¶oB©b.
àemgH$ Agboë¶m d Anmobmo àmoJ«m‘‘ܶo qghmMm dmQ>m 1996 ‘ܶo ¶m Q>o{bñH$monÀ¶m {Z{‘©Vrbm gwédmV Pmbr
CMbboë¶m 'Ooåg do~' ¶m§À¶m Zmdmdê$Z ¶m Xþ{~©Urbm hmoVr. 20 Xoem§‘Yrb emók Am{U V§Ìkm§Mm hmV^ma
'Ooåg do~ ñnog Q>o{bñH$mon' ho Zmd XoʶmV Ambo Amho. bmJbm AgyZ, EHy$U Mma H$moQ>r ‘mZdr Vmgm§‘ܶo ¶m
dOZ (mass) : 6200 {H$bmoJ«m‘ Q>o{bñH$monMr {Z{‘©Vr H$aʶmV Ambr Amho.
Am§Vaamï´>r¶ 27 {S>g|~a 190 (190 S>m°. {H«$ñQ>{bZm {dÎmr¶ df© - 1 ‘o Vo 30 E{àb.2020 Mr ~¡R>H$ …
ZmUo{ZYr 1945, dm°qe½Q>Z dm gXñ¶ : Om°{O©dm ^maV hm g§ñWmnH$ gXñ¶ Amho. 12 Vo 18 Am°³Q>mo~a
(IMF) ({~«Q>Z dwS>g² A±S>moam) (~ëJo[a¶m) IMF gXñ¶ amï´>m§Zm 2020 (Am^mgr
n[afXoÛmam ñWmnZm) AënH$mbrZ H$O©nwadR>m H$aVo. nÜXVrZo)
[MbZ - SDR (H$mJXr
gmoZo)]
OmJ{VH$ ~±H$ 31 {S>g|~a 189 S>opìhS> ‘mbnmg {dÎmr¶ df© - 1 Owb¡ Vo 30 OyZ. (à˶oH$ spring
(WB) 1945, dm°qe½Q>Z (A‘o[aH$m) WB gXñ¶ amï´>m§Zm XrK©H$mbrZ meeting dm°qe½Q>Z
({~«Q>Z dwS>g² H$O©nwadR>m H$aVo. ¶oWoM hmoVo.) 2021
n[afXoÛmam ñWmnZm) ^maV ¶m g§KQ>ZoMm g§ñWmnH$ Mr ~¡R>H$-11 Vo 17
gXñ¶ Amho. à‘wI àH$meZ Am°³Q>mo~a 2021
: World Development (Am^mgr nÜXVrZo)
Report.
OmJ{VH$ 1 OmZodmar 1995, 164 S>m°.ÝJmoPr - ‘moamo¸$mo H$amamÛmao ñWmnZm 11 dr - {S>g|~a
ì¶mnma g§KQ>Zm {O{Zìhm AmoH$m|Omo Bdrbm - 15 E{àb 1994 amoOr 2017 ã¶wZm°g Eoaog
(WTO) (pñdËPbªS>) (Zm¶Oo[a¶m)- ^maVmgh 117 Xoem§À¶m D$ê$½do (AO]{Q>Zm)
1 ‘mM© 2021 ’o$arV S>§Ho$b àñVmdmda ñdmjè¶m d 12 dr ({Z.)- 2021
nmgyZ ˶mÛmao ñWmnZm. H$PmH$ñVmZ (nwT>o
àH$meZ - World Trade T>H$bʶmV Ambr
Report Amho.)
X{jU Am{e¶mB© 8 {S>g|~a 1985, 8 Egmbm ê$dmZ gmH©$Mo AmnÎmr ì¶dñWmnZ H|$Ð 18 dr Zmoìh|. 2014-
àmXo{eH$ H$mR>‘m§Sy> draHw$Z {X„r ¶oWo Amho. H$mR>‘m§Sy> (Zonmi)
ghH$m¶© g§KQ>Zm (Zonmi) (lrb§H$m) Kmofdm³¶ - 'Building
(SAARC) (1 ‘mM© 2020 bridges'.
nmgyZ) gXñ¶ - ^maV, nm{H$ñVmZ,
A’$Jm{UñVmZ, Zonmi, ^yVmZ,
~m§½bmXoe, lrb§H$m, ‘mbXrd
Am{g¶mZ 8 Am°JñQ>, 10 brZ Om°H$ hmoB© g§~§{YV dfm©Mr n[afX Á¶m XoemV 37 dr - 12 Zmoìh|.
(Association of 1967 (~±H$m±H$ (~«wZoB©) hmoVo, ˶m XoemMm à‘wI ˶m 2020 (pìhEVZm‘)
Southeast Asian OmhraZmå¶m- (‘hmg{Md) dfm©nwaVm Aܶj AgVmo. 38 dr - 26 Vo
Nations)
Zwgma), OH$mVm© gܶmMo Aܶj - ëJw¶oZ ewAma 28 Am°³Q>mo. 2021
(B§S>moZo{e¶m) ’w$H$ (pìhEVZm‘Mo {dÚ‘mZ (~«wZoB©)
n§VàYmZ)
- Kmofdm³¶ - EH$ Ñï>r, EH$
AmoiI, EH$ g‘wXm¶.
A Am°{bpånH$ ñnYm©
B {H«$Ho$Q>
C ’w$Q>~m°b (gm°H$a)
D hm°H$s
E Q>o{Zg / ~°S>q‘Q>Z
F H$~È>r
G Hw$ñVr
H A°Wbo{Q>³g
I Zo‘~mOr / {Va§XmOr
J ~w{Õ~i
H«$. eha amÁ¶ àmá JwU (100 n¡H$s) amï´> g§KQ>ZoZo 2030 n`ªV R>adyZ {Xbobr 17 C{ÔîQ>ço
gmÜ` H$aÊ`mÀ`m {XeoZo ^maVmVrb amÁ`o d H|$Ðem{gV
56. YZ~mX PmaI§S> 52.43
àXoe `m§Zr Ho$boë`m àJVrMo {dñV¥VnUo XñVEodOrH$aU
55. {‘aV CÎma àXoe 54.64
d ‘yë`m§H$Z H$aUo.
54. B©Q>mZJa AéUmMb 55.29 `m {ZX}em§H$mZwgma ^maVmVrb Aìdb 5 amÁ`o (100
àXoe n¡H$s àmá JwU) :
3. ‘hmamîQ´> amÁ¶ ‘w»¶ ‘m{hVr Am¶w³V… 7 Am°³Q>mo. 2005 BVa 7 ‘m{hVr Am¶w³V AmhoV
‘m{hVr Am¶moJ gw{‘V ‘{„H$
4. ‘hmamîQ´> amÁ¶ AmZ§X {ZaJwS>o 1995 BVa gXñ¶ … 7
‘mJmgdJ© Am¶moJ (OyZ 2021 nmgyZ)>
5. ‘hmamîQ´> amÁ¶ --- 23 E[àb 2015 H¥$fr‘wë¶ Am¶moJ ñWmnZ H$aUmao
H¥$fr‘wë¶ Am¶moJ ‘hmamîQ´> ho H$Zm©Q>H$ Z§VaMo Xþgao amÁ¶
Amho.
[[[[
‘hmamï´>mMr ‘mZ{MÝho
ÊÊ amÁ¶ àmUr : eoH$ê$ (Indian Giant Squirrel/Ratufa Indica)
ÊÊ amÁ¶ njr : h[a¶mb / hamoir (Treron Phoenicoptera)
ÊÊ amÁ¶ ’w$b : Oméb / VmåhU (Lagerstroemia Speciosa)
ÊÊ amÁ¶ d¥j : Am§~m (Mangifera Indica)
ÊÊ amÁ¶ H$m§XidZ d¥j (State's Mangrove Tree) : g’o$X {Mßnr (White Chippi)
ÊÊ amÁ¶ ’y$bnmIê$ : ãby ‘m°a‘m°Z / amUr nmH$moir / {Zbnar (Blue Mormon / Papilio Polymnestor)