ĐỌC HIỂU MỘT SỐ VĂN BẢN THƠ VĂN ĐỜI TRẦN

Bài 1. Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi

Phiên âm:

Thôn hậu thôn tiền đạm tự yên,

Bán vô bán hữu tịch dương biên.

Mục đồng địch lí quy ngưu tận,

Bạch lộ song song phi hạ điền.

Dịch thơ:

Trước xóm sau thôn tựa bóng lồng,

Bóng chiều man mác có dường không.

Mục đồng sáo vẳng trâu về hết,

Cò trắng từng đôi liệng xuống đồng(1).

(Ngô Tất Tố)

Câu 1: Bài thơ trên viết theo thể thơ nào?

 thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật (luật trắc, vần bằng)

Câu 2: Xác định nội dung chính trong bài thơ.

 Bài thơ gợi tả cảnh xóm thôn, đồng quê vùng Thiên Trường qua cái nhìn và cảm xúc của Trần Nhân
Tông, cảm xúc lắng đọng, cái nhìn man mác, bâng khuâng ôm trùm cảnh vật

Câu 3: Cảnh vật trong bài thơ nổi bật với đặc điểm nào?

cảnh sắc đồng quê rất dân dã, bình dị, thân thuộc mà chan hòa , thanh tao và dào dạt sức sống

đầy màu sắc, thanh âm của cuộc sống

Câu 4: Viết một đoạn văn từ 7-10 câu nêu cảm nhận về hình ảnh chủ thể trữ tình trong bài thơ.

Bài tứ tuyệt "Thiên Trường vãn vọng" là một bức tranh quê đậm nhạt, mờ sáng, rất đẹp và tràn đầy
sức sống. Một bút pháp nghệ thuật cổ điển tài hoa. Một tâm hồn thanh cao, yêu đời. Tình yêu thiên
nhiên, yêu đồng quê xứ sở đã được thể hiện bằng một số hình tượng đậm đà, ấm áp qua những nét vẽ
tinh tế, gợi hình, gợi cảm, giàu liên tưởng

Qua bài thơ Thiên Trường vãn vọng, vua Trần Nhân Tông đã bộc lộ tình yêu quê hương, tình yêu
nhân dân, yêu đời trong sáng. Điều đó cũng chứng tỏ, ở thời đại nhà Trần, dân tộc ta, nhân dân ta sống
rất cao đẹp. Bài thơ của Trần Nhân Tông góp thêm một vầng sáng nữa vào “Hào khí Đông A” của thơ
văn đời Trần.

Bài 2: Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi

Phiên âm:

Thế sự du du nại lão hà,

Vô cùng thiên địa nhập hàm ca.
Thời lai đồ điếu thành công dị,
Vận khứ anh hùng ẩm hận đa.
Trí chủ hữu hoài phù địa trục,
Tẩy binh vô lộ vãn thiên hà.

Quốc thù vị báo đầu tiên bạch,

Kỷ độ Long Tuyền đái nguyệt ma.

Dịch nghĩa:

“Việc đời dằng dặc mà ta đã già, biết làm thế nào?

Trời đất mênh mông đắm trong cuộc rượu hát ca

Khi gặp thời, người làm nghề hàng thịt, kẻ câu cá cũng dễ thành công

Lúc lỡ vận, bậc anh hùng đành phải nuốt hận nhiều

Rửa vũ khí không có lối kéo tuột sông Ngân xuống

Thù nước chưa trả được mà mái tóc đã bạc sớm

Bao phen mang gươm báu mài dưới bóng trăng”

Dịch thơ:

“Việc thế lôi thôi tuổi tác này

Mênh mông trời đất hát và say

Gặp thời đồ điếu thừa nên việc,

Lỡ vận anh hùng luống nuốt cay.

Giúp chúa những lăm giằng cốt đất,

Rửa đòng không thể vén sông mây

Quốc thù chưa trả sao đã vội

Dưới nguyệt mài gươm đã bấy chầy”.

1. Xác định chủ thể trữ tình của bài thơ.

Bài thơ “ Cảm hoài’’( Thuật hoài) của kì tài danh tướng Đặng Dung

2. Xác định tình huống éo le mà chủ thể trữ tình đã rơi vào ở câu thơ đầu tiên.

Việc đời dằng dặc mà ta đã già, biết làm thế nào

3. Xác định tâm trạng của chủ thể trữ tình qua hai câu thơ : “Trí chủ hữu hoài phù địa
trục/Tẩy binh vô lộ vãn thiên hà”.

4. Nêu cảm nhận của anh chị về hình ảnh chủ thể “Bao phen mang gươm báu mài dưới
bóng trăng” ở câu cuối bài thơ.