KOBALT

8 Egzamin maturalny z chemii

Poziom rozszerzony

Informacja do zada 15.–16.

W reakcji wodnego roztworu chlorku kobaltu(II) z wodnym roztworem wodorotlenku sodu
najpierw powstaje niebieski osad hydroksosoli: chlorku wodorotlenku kobaltu(II) o wzorze
Co(OH)Cl. Zwi zek ten pod wp ywem kolejnych porcji roztworu wodorotlenku sodu
przechodzi w ró owy osad wodorotlenku kobaltu(II), który praktycznie nie rozpuszcza si
w nadmiarze tego odczynnika, ale brunatnieje wskutek utleniania obecnym w powietrzu
tlenem.
Opisane przemiany ilustruje poni szy schemat.

NaOH (aq) NaOH (aq) O2/H2O

CoCl2 (aq) Co(OH)Cl (s) Co(OH)2 (s) Co(OH)3 (s)
I II III

Na podstawie: A. Biela ski, Podstawy chemii nieorganicznej, t. 2, Warszawa 2005,

J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Podstawy teoretyczne i analiza jako ciowa, Warszawa 2001

Zadanie 15. (3 pkt)

a) Napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji oznaczonych numerami I i II.

I ..................................................................................................................................................

II ..................................................................................................................................................

b) Napisz w formie cz steczkowej równanie reakcji oznaczonej numerem III.

III ..................................................................................................................................................

Zadanie 16. (1 pkt)

Okre l charakter chemiczny (kwasowo-zasadowy) wodorotlenku kobaltu(II).

.......................................................................................................................................................
NIKIEL

Informacja do zada 20.–22.

Wodorotlenek niklu(II) str ca si jako zielonkawy osad z wodnego roztworu soli niklu(II) pod
dzia aniem wodnego roztworu wodorotlenku sodu. Wodorotlenek niklu(II) nie rozpuszcza si
w nadmiarze zasady, ale reaguje z kwasami. Pod wp ywem utleniaczy ten wodorotlenek
przechodzi w czarnobrunatny wodorotlenek niklu(III).
Na podstawie: J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Podstawy teoretyczne i analiza jako ciowa,
Warszawa 2001.

Zadanie 20. (0–1)

Do probówki z wodnym roztworem chlorku niklu(II) dodano nadmiar wodnego roztworu
wodorotlenku sodu.
Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji otrzymywania wodorotlenku
niklu(II) w sposób opisany powy ej. Okre l charakter chemiczny (kwasowy, zasadowy,
oboj tny, amfoteryczny) wodorotlenku niklu(II).

Równanie reakcji: ........................................................................................................................

Charakter chemiczny wodorotlenku niklu(II): ............................................................................

Zadanie 21. (0–2)

Utlenianie wodorotlenku niklu(II) do wodorotlenku niklu(III) za pomoc chloranu(I) sodu
przebiega w rodowisku wodnym zgodnie ze schematem:
Ni(OH)2 (s) + ClO− (aq) + H 2O → Ni(OH)3 (s) + Cl− (aq)
Napisz w formie jonowej z uwzgl dnieniem liczby oddawanych lub pobieranych
elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równania procesów redukcji i utleniania
zachodz cych podczas opisanej reakcji. Okre l stosunek molowy reduktora do utleniacza
w tej reakcji.
Równanie procesu redukcji:

......................................................................................................................................................
Równanie procesu utleniania:

......................................................................................................................................................
Stosunek molowy n reduktora : n utleniacza = ..................................................................................
Zadanie 22. (0–1)
Do probówki zawieraj cej zielony roztwór chlorku niklu(II) dodano wodny roztwór
wodorotlenku sodu, a nast pnie – bezbarwny wodny roztwór chloranu(I) sodu – zgodnie ze
schematem:
+ NaOH (aq) + NaClO (aq)
NiCl2 (aq)  reakcja I
→ Ni(OH) 2 (s) → reakcja II
Ni(OH)3 (s)
Opisz wygl d zawarto ci probówki na pocz tku do wiadczenia oraz po reakcji I i po
reakcji II. Uwzgl dnij rodzaj mieszaniny (roztwór, zawiesina) oraz jej barw .

Zawarto probówki
przed do wiadczeniem po reakcji I po reakcji II

Nr zadania 18.1. 18.2. 19. 20. 21. 22.

Wype nia Maks. liczba pkt 1 1 2 1 2 1
egzaminator