Pjesacki Most - Knjiga 3 - GP Hidrotehnickih Instalacija Signed

CRNA GORA
GLAVNI GRAD PODGORICA

VODOVOD I KANALIZACIJA D.O.O. PODGORICA
kofinansirano od strane:
Glavni grad Podgorica
PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE
GLAVNI PROJEKAT
KNJIGA 3 – HIDROTEHNIČKE INSTALACIJE
Avgust 2019
PROJEKTANT
U SARADNJI SA
SADRŽAJ PROJEKTA
KNJIGA 0 Opšta dokumentacija
KNJIGA 1 Glavni projekat mosta
KNJIGA 2 Glavni projekat pristupnih saobraćajnica
KNJIGA 3 Glavni projekat hidrotehničkih instalacija
KNJIGA 4 Glavni projekat električnih instalacija

funkcionalne i dekorativne rasvjete
KNJIGA 5 Glavni projekat TK kanalizacije
KNJIGA 6 Glavni projekat organizacije i tehnologije građenja
KNJIGA 7 Elaborat zaštite od požara
KNJIGA 8 Glavni projekat osmatranja objekta i tla u toku

izgradnje i eksploatacije
OBRAZAC 1A
elektronski potpis Projektanta elektronski potpis Revidenta
Digitally signed by
ИВАН ФАР Digitally signed by
ИВАН ФАР Mladen Ulićević
150297471020 1502974710209 Date: 2019.09.24
Date: 2019.09.16
9 12:45:48 +02'00' 20:11:24 +02'00'
INVESTITOR: „VODOVOD I KANALIZACIJA“ D.O.O. - PODGORICA
OBJEKAT: PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE
LOKACIJA: K.P. 1666/1 KO Podgorica I, 3/1 KO Podgorica III

K.P. 5875 i 1672 u koritu rijeke Morače
DUP "Titex" i
DUP Izmjene i dopune "Naselje 1. maj - dio" u Podgorici
DIO TEHNIČKE
DOKUMENTACIJE: KNJIGA 3 - GLAVNI PROJEKAT HIDROTEHNIČKIH
INSTALACIJA
PROJEKTANT: IWA-CONSALT DSD, Bijeliši 43, Bar
ODGOVORNO LICE: VUKICA JOKANOVIĆ
ODGOVORNI INŽENJER: IVAN FAR DIPL.GRAĐ.INŽ.

Na osnovu Zakona o planiranju prostora i izgradnji objekata (Službeni list Crne Gore br. 064/17, 44/2018,
63/2018 i 11/2019 - ispr.):
Rješenje
Za izradu slijedeće tehničke dokumentacije
PROJEKAT: GLAVNI PROJEKAT HIDROTEHNIČKIH INSTALACIJA
INVESTITOR: „VODOVOD I KANALIZACIJA“ D.O.O. - PODGORICA
OBJEKAT PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE
K.P. 1666/1 KO Podgorica I, 3/1 KO Podgorica III, K.P. 5875 i 1672 u

koritu rijeke Morače, DUP "Titex" i DUP Izmjene i dopune "Naselje
LOKACIJA 1. maj - dio" u Podgorici
određuje se:
ODGOVORNI INŽENJER: IVAN FAR, dipl.inž.građ.
Obrazloženje: Imenovan u pogledu stručne spreme i radnog iskustva ispuanjava sve uslove za
samostalnu izradu investiciono-tehničke dokumentacije na osnovu Zakona o
uređenju prostora i izgradnji objekata.
Odgovorno lice
Bar, avgust 2019.

VUKICA JOKANOVIĆ, Direktor
IZJAVA ODGOVORNOG PROJEKTANTA DA JE TEHNIČKA DOKUMENTACIJA IZRAĐENA U
SKLADU SA VAŽEĆIM PROPISIMA
OBJEKAT
PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE
LOKACIJA
K.P. 1666/1 KO Podgorica I, 3/1 KO Podgorica III, K.P. 5875 i 1672 u koritu rijeke Morače, DUP "Titex" i
DUP Izmjene i dopune "Naselje 1. maj - dio" u Podgorici
VRSTA I DIO TEHNIČKE DOKUMENTACIJE
GLAVNI PROJEKAT; KNJIGA 3 – GLAVNI PROJEKAT HIDROTEHNIČKIH INSTALACIJA
ODGOVORNI PROJEKTANT
IVAN FAR, dipl.inž.graĎ.
I Z J A V LJ U J E M,
da je ovaj projekat uraĎen u skladu sa:
- Zakonom o ureĎenju prostora i izgradnji objekata;
- posebnim zakonima koji ureĎuju ovu oblast;
- propisima donesenim na osnovu Zakona o ureĎenju prostora i izgradnji objekata;
- propisima čija je obaveza donošenja propisana posebnim zakonima, a koji direktno ili na drugi način
utiču na osnovne zahtjeve za objekte;
- pravilima struke i
-urbanističko – tehničkim uslovima.
Bar, avgust 2019. Odgovorno lice
Ivan Far, dipl.inž.građ.

Pješački most preko rijeke Morače 09/2019
3) Hidrotehničke instalacije
Vodovod i kanalizacija Podgorica d.o.o. Fichtner W&T – IWA Consalt
TEKSTUALNA DOKUMENTACIJA
I
NUMERIČKA DOKUMENTACIJA
i
Sadržaj tekstualne i numeričke dokumentacije
1 UVOD ..................................................................................................................... 8
2 POZADINA I KOMPONENTE PROJEKTA............................................................ 9

2.1 Pozadina i ciljevi projekta ..................................................................................... 9
2.2 Zadatak Konsultanta.............................................................................................. 9
3 TEHNIČKI OPIS ................................................................................................... 11

3.1 Projektni period ....................................................................................................11
3.2 Ulazni podaci ........................................................................................................11
3.3 Projektna oblast ....................................................................................................11
3.3.1 Administrativni podaci ...............................................................................11
3.4 Kriterijum projektovanja .......................................................................................12
3.4.1 Specifična potrošnja vode u domaćinstvu .................................................12
3.4.2 Specifična potrošnja vode u kategoriji nedomaćinstva ..............................14
3.4.3 Protok kanalizacije ....................................................................................15
3.4.4 Infiltracija ...................................................................................................15
3.4.5 Projektni kriterijumi ....................................................................................15
3.5 Cijevni materijali i šahtovi ....................................................................................17
3.5.1 Glavni kanalizacioni kolektori ....................................................................17
3.5.2 Vodovodna cjev ........................................................................................18
3.5.3 Vodovodna armatura i fazonski komadi.....................................................18
3.5.4 Izgradnja livenih armirano - betonskih šahtova .........................................18
3.5.5 Sigurnosne merdevine za silazak u šahte glavnog kolektora 11 ................19
3.6 Oslanjanje cjevovoda na most .............................................................................19
3.7 Antikoroziona zaštita vodovodne cijevi ..............................................................20
3.8 Tehnički opis konstrukcije šahti ..........................................................................20
3.8.1 Opis konstrukcije .......................................................................................20
3.8.2 Fundiranje .................................................................................................21
3.8.3 Statički proračun i dimenzionisanje ...........................................................21
3.8.4 Opterećenja ..............................................................................................22
1
3.8.5 Materijal ....................................................................................................22

3.8.6 Izvođenje ..................................................................................................22
3.9 Katastarske parcele ..............................................................................................23
4 GLAVNI KOLEKTOR 11 ...................................................................................... 24

4.1 Glavni kolektori grada Podgorice ........................................................................24
4.2 Glavni Kolektor 11 ................................................................................................25
4.2.1 Trasa glavnog kolektora 11 ....................................................................26
4.2.2 Podužni pad kolektora ............................................................................27
4.2.3 Priključenje kolektora .............................................................................27
4.2.4 Početna dionica kolektora ......................................................................28
4.2.5 Dionica kolektora preko mosta ..............................................................29
4.2.6 Završna dionica kolektora ......................................................................30
5 VODOVODNI CJEVOVOD DN800 ...................................................................... 31

5.1.1 Početna vodovodnog cjevovoda ...........................................................31
5.1.2 Dionica vodovodnog cjevovoda preko mosta.......................................32
5.1.3 Završna dionica vodovodnog cjevovoda ..............................................33
5.1.4 Podužni profil vodovodog cjevovoda ....................................................33
6 OPŠTI TEHNIČKI USLOVI ZA IZVOĐENJE RADOVA ....................................... 34

6.1 Opšti uslovi ...........................................................................................................34
6.2 Obeležavanje trase ...............................................................................................34
6.3 Priprema dna rova ................................................................................................34
6.4 Izrada posteljice i ugradnja pjeska ......................................................................35
6.5 Montaža kanalizacionih kolektora .......................................................................36
6.5.1 Opšte ........................................................................................................36
6.5.2 GRP cjevi ..................................................................................................36
6.6 Anitkorozivna zaštita ............................................................................................47
6.7 Nabavka i montaža čelične vodovodne cijevi .....................................................52
6.7.1 Transport i montaža ..................................................................................52
6.7.2 Opšte ........................................................................................................52
6.7.3 Zahtjevi u vezi mašinskih radova...............................................................53
6.7.4 Kontrolje i ispitivanja .................................................................................57
2
6.8 Nabavka i montaža fazonskih komada od duktilnog liva .................................60

6.9 Traka upozorenja ..................................................................................................60
6.10 Ispitivanje kanalizacionih kolektora ....................................................................61
6.10.1 Testiranje vazduhom .................................................................................61
6.10.2 Testiranje vodom.......................................................................................62
6.11 Ispitivanje vodovodnih cjevovoda na probni pritisak ........................................67
6.12 Ispiranje, dezinfekcija vodovodnog cjevovoda i bakteriološko ispitivanje
vode .......................................................................................................................71
6.13 Zatrpavanje rova ...................................................................................................71
6.14 Odvoz viška materijala .........................................................................................71
6.15 Betonski radovi .....................................................................................................72
6.15.1 Uvod .........................................................................................................72
6.15.2 Cement .....................................................................................................72
6.15.3 Kvalitet betona ..........................................................................................72
6.15.4 Skladištenje cementa ................................................................................73
6.15.5 Propusnost i trajnost .................................................................................73
6.15.6 Marke betona ............................................................................................73
6.15.7 Maksimalni sadržaj cementa .....................................................................73
6.15.8 Gradivni materijal ......................................................................................73
6.15.9 Ispitivanje betona ......................................................................................74
6.15.10 Armatura ...................................................................................................74
6.15.11 Prekidi betoniranja ....................................................................................74
6.15.12 Izrada ........................................................................................................76
6.15.13 Oplata i skela ............................................................................................76
6.15.14 Transport betona .......................................................................................77
6.15.15 Ugradnja betona u zidove .........................................................................77
6.15.16 Prekid i nastavak betoniranja ....................................................................78
6.15.17 Prijem materijala po dolasku na gradilište .................................................79
6.16 Zidarski radovi ......................................................................................................81
7 PROGRAM KONTROLE I OSIGURANJE KVALITETA ...................................... 82

7.1 Kvalitet materijala .................................................................................................83
7.2 Kvalitet gradjenja ..................................................................................................83
3
7.3 Propisi i norme za izvođenje ................................................................................84

7.3.1 Pripremni radovi ........................................................................................84
7.3.2 Betonski i armirano betonski radovi i zidane konstrukcije ..........................84
7.3.3 Čelični radovi ............................................................................................87
7.3.4 Zidarski radovi ...........................................................................................88
7.3.5 Izolaterski radovi .......................................................................................90
7.3.6 Građevinska stolarija.................................................................................97
7.3.7 Bravarski radovi ........................................................................................99
7.3.8 Limarski radovi ..........................................................................................99
7.3.9 Kamenorezački radovi ...............................................................................99
7.3.10 Podopolagački radovi ..............................................................................100
7.3.11 Gipsarski radovi ......................................................................................100
7.3.12 Fasaderski radovi ....................................................................................101
7.3.13 Ostali radovi ............................................................................................101
8 MJERE ZAŠTITE NA RADU.............................................................................. 104

8.1 Uvod ....................................................................................................................104
8.2 Opasnosti i štetnosti koje se mogu javiti pri korišćenju oruđa za rad, uređaja i
druge opreme ......................................................................................................105
8.3 Mjere za otklanjanje opasnosti i štetnosti .........................................................105
8.4 Pružanje prve pomoći.........................................................................................110
9 NUMERIČKA DOKUMENTACIJA ..................................................................... 113

9.1 Hidraulički proračun Glavnog kolektora 11 ......................................................113
9.1.1 Teorijska osnova .....................................................................................113
9.1.2 Proračun kapaciteta Kolektora 11 ...........................................................113
9.1.3 Proračun kapaciteta sigurnosnog preliva .................................................114
9.1.4 Statički proračun za prstenastu krutost GRP cijevi za Kolektor 11 (DN1000
SN10,000 N/m2) .....................................................................................116
9.2 Statički proračun šahti .......................................................................................117
9.2.1 Statički proračun kanalizacionog šahta ...................................................117
9.2.2 Statički proračun vodovodnog šahta .......................................................133
10 PREDMJER I PREDRAČUN RADOVA ............................................................. 148
4
11 GRAFIČKA DOKUMENTACIJA ........................................................................ 149
5
Spisak tabela
Tabela 1: Proračun specifične potrošnje vode institucija i malih preduzeća u 2018. godini .................. 14
Tabela 2: Posebna potrošnja vode za institucije i mala poslovanja ....................................................... 14
Tabela 3: Projektni kriterijumi za proračune otpadnih voda ................................................................... 15
Tabela 4: Tabela sa karakteristika GRP cijevi ....................................................................................... 17
Tabela 5: Osnovne karakteristike Kolektora 11 ..................................................................................... 25
Tabela 6 Merodavne kote Kolektora 11 sa dužinom i podužnim padom .............................................. 27
Tabela 7: Zahtjevi u pogledu srednje veličine zrna ................................................................................ 42
Tabela 8: Skretni ugao u zavisnosti od prečnika ................................................................................... 45
Tabela 10: Testiranje cijevovoda vazduhom ............................................................................................ 61
Tabela 10: Dopuštena količina uliva ili gubitaka u m 3 /(24 h x km) i dužine cjevovoda određenog
prečnika (mm) ........................................................................................................................ 63
6
Spisak slika
Slika 1: Eksterna organizacija projekta....................................................................................................... 10
Slika 2: Mjesečna potrošnja vode za različite kategorije potrošača u projektnoj oblasti ............................ 13
Slika 3:Šema glavnih kolektora .................................................................................................................. 24
Slika 4 Situacioni prikaz Kolektora 11 ........................................................................................................ 26
Slika 5:Kolektor 11 – podužni profil ............................................................................................................ 27
Slika 6:Sabirni šaht kolektora 12 (poseban projekat) ................................................................................. 30
Slika 7: Paketna jedinica............................................................................................................................. 37
Slika 8: Način utovara i istovara cijevi ........................................................................................................ 37
Slika 9: Manipulacija sa umetnutom drvenom gredom ............................................................................... 38
Slika 10: Izbjegavati izlaganje cijevi tačkstim opterećenjima ..................................................................... 38
Slika 11: Izvlačenje umetnutih manjih cijevi ............................................................................................... 38
Slika 12: Nepravilno skladištenje i nepravilna manipulacija cijevima ......................................................... 39
Slika 13: Način skladištenja cijevi ............................................................................................................... 40
Slika 14: Nepravilno izrađena posteljica ..................................................................................................... 41
Slika 15: Pravilno izrađena posteljica i udubljenje za spojnicu .................................................................. 41
Slika 16: Nepravilno zatrpavanje ................................................................................................................ 42
Slika 17: Pravilno zatrpavanje .................................................................................................................... 42
Slika 18: Primer upotrebe odgovarajuće opreme za spajanje .................................................................... 44
Slika 19: Primer upotrebe odgovarajuće opreme za spajanje .................................................................... 44
Slika 20: Neophodna sila za spajanje cijevi................................................................................................ 44
Slika 21: Spoj sa šahtom pomoću uzidane spojnice (1-uzidana spojnica;2-brušena cijev i zaptivna traka)45
Slika 22: Skladištenje cijevi ........................................................................................................................ 46
Slika 23: Poslije izgradnje šahtova ............................................................................................................. 64
Slika 24: Prije izgradnje šahtova ................................................................................................................ 64
7
1 UVOD
Opština Podgorica i JP Vodovod i kanalizacija prepoznali su poboljšanje stanja po pitanju

odvođenja i prečišćavanja otpadnih voda u Podgorici kao prioritet za poboljšanje životnih uslova
stanovništva i privredni razvoj grada, i u prethodnom periodu preduzeli čitav niz koraka za
realizaciju ovog projekta:
 Priprema dvije studije izvodljivosti 2004. i 2011. godine, a na kraju i 2017. godine uz
podršku eksternih agencija za razvoj;
 Utvrđivanje i rezervisanje neophodne lokacije za novo PPOV u urbanističkim
dokumentima;
 Procjena postojećih tehnologija prečišćavanja otpadnih voda i identifikacija
najprikladnijih tehnoloških procesa za tretman otpadnih voda i mulja;
 Razvoj i sprovođenje dugoročnog koncepta za razvoj kanalizacione mreže i prenos do
lokacije novog PPOV.
Ovaj projekat je sastavni dio krovnog projekta “Projektovanje, izgradnja i odobrenje

projektnih parametara tehnologije i kapaciteta postrojenja za prečišćavanje otpadnih
voda, postrojenja za spaljivanje mulja i proširenje kanalizacije“ koji se bazira na odobrenoj
Studiji izvodljivosti iz 2017. godine.
Krovni projekat ne podrazumijeva samo izgradnju novog PPOV, već i neophodne mjere za
adekvatno i održivo buduće funkcionisanje i upravljanje postrojenjem za prečišćavanje i
kanalizacionim sistemom. Projekat obuhvata sljedeće glavne komponente:
 Izgradnja novog postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda za grad Podgoricu,
uključujući tretman mulja i spaljivanje mulja;
 Izgradnja glavnog kolektora od lokacije postojećeg PPOV do lokacije novog PPOV,
uključujući i cijevni most iznad Morače;
 Proširenje i densifikacija sekundarne kanalizacione mreže (ovaj projekat je dio ove
mjere);
 Razvoj mjera za separaciju internih mreža, smanjenje ispuštenih opterećenja
zagađujućim materijama i pred-tretman efluenata koje vinarija 13. jul – Plantaže ispušta
u javnu kanalizacionu mrežu;
 Priprema Glavnog projekta i tenderske dokumentacije za proširenja glavnog kolektora u
područjima koja trenutno nijesu pokrivena kanalizacionom mrežom.
8
2 POZADINA I KOMPONENTE PROJEKTA
2.1 Pozadina i ciljevi projekta
Opravdanost ovog projekta ogleda se u neophodnosti hitnog poboljšanja stanja po pitanju

odvođenja otpadnih voda u gradu Podgorici, uz fokus na adekvatan tretman i odlaganje
otpadnih voda i kanalizacionog mulja, stanja zaštite osjetljive životne sredine, koju čine rijeka
Morača i Skadarsko jezero, zaštite i očuvanja prirodnih vodnih resursa, a naročito podzemnih
vodnih resursa, kao i po pitanju poboljšanja životnih uslova stanovništva i privrednog razvoja
Crne Gore.
Opšti cilj projekta je poboljšanje sakupljanja i prečišćavanja otpadnih voda na projektnom

području Podgorice na ekološki prihvatljiv način po prihvatljivim cijenama (cilj projekta).
Pojedinačni ciljevi projekta su da doprinese zaštiti životne sredine, naročito lokalnih i regionalnih
vodnih tijela, i da poboljša životne uslove stanovništva. Uz to, projektom će se pružiti podrška
Crnoj Gori u ostvarivanju ciljeva koji se odnose na sprovođenje tehničkih i ekoloških standard
Evropske unije koji se tiču vodnog sektora.
Ministarstvo održivog razvoja i turizma je takođe naglasilo cilj Vlade koji se odnosi na povećanje
broja priključaka stanovništva u ovoj aglomeraciji na sistem za tretman otpadnih voda na 85-
90% do 2029. godine, u skladu sa Direktivom EU o komunalnim otpadnim vodama 91/271/EEC.
Zbog velikih troškova za velike infrastrukturne potrebe, projekat će se sprovoditi u nekoliko faza
za kanalizacionu mrežu i proširenje kapaciteta. Početna faza odnosi se na hitne investicione
mjere, dok su naredne faze uslovljene dostupnošću dodatnih sredstava, koja će se potencijalno
dobiti od Investicionog okvira za Zapadni Balkan EU (WBIF).
2.2 Zadatak Konsultanta
KfW i ViK Podgorica potraživali su konsultantske usluge za pripremu Glavnog projekta, izradu
tenderske dokumentacije i nadzor izgradnje za projekat „Sakupljanje otpadnih voda,
prečišćavanje otpadnih voda i tretman kanalizacionog mulja sa spaljivanjem u gradu
Podgorici”.
Fichtner Water and Transportation GmbH, Njemačka, (Glavni konsultant) u saradnji sa IWA
Consalt d.o.o., Beograd, Srbija, i Wandschneider and Gutjahr, Njemačka, odabran je kao
Konsultant za realizaciju ovog projekta.
ViK Podgorica ima ulogu Naručioca i Nosioca projekta u okviru ovog ugovora.
Eksterna organizacija projekta i veze između različitih interesnih strana koje učestvuju u
sprovođenju projekta predstavljeni su na sljedećoj slici.
9
Slika 1: Eksterna organizacija projekta
10
3 TEHNIČKI OPIS
3.1 Projektni period
U Studiji izvodljivosti koja je pripremljena 2016. godine, razmatran je projektni period u trajanju
od 25 godina, sa početnom fazom proširenja projektnog perioda od 15 godina (odnosno
početna faza proširenja kreće sa 2030. godinom, a završna faza proširenja se završava 2040.
godine).
Prema trenutnom Vrijemenskom rasporedu, ugovor za projektovanje i izgradnju postorojenja za

tretman mulja, otpadnih voda i spaljivanja mulja biće potpisan najranije početkom 2020. godine,
a postrojenje će biti pušteno u rad najranije sredinom 2022. godine. Stoga je Konsultant
preporučio Klijentu produženje projektnog perioda projektovanja postrojenja s obzirom na:
 Srednji projektni period 2035
 Finalni projektni period 2045
Klijent je odobrio predlog Konsultanta.
3.2 Ulazni podaci
 Projektni zadatak
 Urbanističko-tehnički uslovi
 Namenski pješaćki most za provođenje hidrotehničkih instlalacija preko Korita rijeke
Morače u Podgorici (Idejno rešenje - 2011 godine)
 Početni izvještaj (maj 2019)
 Geodetsko snimanje terena duž trase i postojećih šahti
 Katastarski plan
 Elaborat o geotehničkim uslovima izgradnje pješačkog mosta za prevođenje glavnog
kolektora preko rijeke Morače u Podgorici.
3.3 Projektna oblast
3.3.1 Administrativni podaci
Crna Gora je podijeljena na 23 opštine, na prijestonicu Cetinje i glavni grad Podgoricu. Svaka
opština je i dodatno podijeljena na naselja.
Podgorica je glavni i najveći grad Crne Gore. Opština Podgorica pokriva površinu od 1.441 km2,
što je 10,4% crnogorske teritorije, dok područje Grada (Projektno područje, vidi dolje) pokriva
108 km2.
11
Opština Podgorica je podijeljena na dvije gradske opštine, koje su dijelimično samostalne

opštine, sa ograničenom samoupravom, i to
 Opština Golubovci;
 Opština Tuzi.
Golubovci se nalaze 15 km južno od Podgorice, u blizini aerodroma, u plodnoj Zetskoj dolini.

Tuzi se nalaze 10 km jugoistočno od Podgorice, uz glavni put između Podgorice i graničnog
prelaza Albanije.
Cjelokupna opština Podgorica je dalje podijeljena na 57 mjesnih zajednica ili naselja, u kojima
građani učestvuju u odlučivanju o pitanjima od značaja za lokalnu zajednicu.
3.4 Kriterijum projektovanja
3.4.1 Specifična potrošnja vode u domaćinstvu
Detaljne analize raspoloživih podataka o broju korisnika, potrošnji vode, projekcijama i

raspodjeli potrošača, date su u okviru Studije izvodljivosti. U nastavku su dati samo specifični
izvodi vezani za ovaj projekat.
Obračun specifične potrošnje vode za domaćinstvo se temelji na podacima o obračunu

vodosnabdijevanja ViK-a Podgorica. Mjesečni podaci o broju potrošača iz vodosnabdijevanja i
kanalizacije (zapravo broj priključaka ili vodomjera) i fakturisane količine vode i kanalizacije
obezbjeđeni su od strane ViK-a za cjelokupne godine 2016., 2017. i 2018.
Potrošači iz reda domaćinstava su podijeljeni su na potrošače u stanovima i potrošače u

pojedinačnim kućama. Sljedeća slika prikazuje varijaciju ukupne mjesečne potrošnje vode, ali i
za različite kategorije kupaca za godine 2016., 2017. i 2018. Ukupna potrošnja vode, potrošnja
vode u domaćinstvima i potrošnja vode izvan domaćinstava pokazuju očigledan sezonski
obrazac, i relativno je konstantna u različitim godinama, s minimalnom potrošnjom u februaru i
martu, a maksimalno ljeti (jul, avgust i septembar).
12
Source: ViK Podgorica

Slika 2: Mjesečna potrošnja vode za različite kategorije potrošača u projektnoj oblasti
Podaci o turističkom stanovništvu pokazuju da turizam nije značajan pokretač sezonske

varijacije stanovništva u Podgorici i posljedičnu potrošnju vode. Osim toga, potrošnja vode
potrošača u stanovima ne pokazuje sezonske varijacije i konstantna je tokom cijele godine To
upućuje na zaključak da je uočena ljetna potrošnja vode u domaćinstvima (pojedinačne kuće) i,
u manjoj mjeri, potrošača izvan kućanstva, posljedica potrošnje vode na otvorenom (npr. za
zalijevanje vrta i zelenih površina, punjenje bazena, hlađenje ….) koji ne proizvode otpadne
vode.
Na temelju navedene pretpostavke, specifična potrošnja vode izračunava se na osnovu

prosječne potrošnje vode tokom godine, izuzevši mjesece jul, avgust i septembar od 32.823 m3
/ d 2018. godine, s obzirom na procjenjenu rezidentnu populaciju od 175.600 stanovnika u
2018. (registrirano stanovništvo i studenti) i stopu priključenosti stanovništva od 95% na sistem
javnog vodosnabdijevanja. Određenu potrošnju čini:
[32.823 / (175.600 x 95%)] x 1.000 = 197 l / std
Navedena specifična potrošnja, blizu 200 l / std, visoka je u u poređenju sa zemljama zapadne
Europe, ali je tipična za Crnu Goru i područje Balkana. Razlog tome su još uvijek niske cijene
vode, gubitka vode u kući i još uvijek niska svijest o uštedi vode
Gornja vrijednost od 197 l / std se smatra za aktuelnu situaciju (2018.). Međutim, pretpostavlja
se da će se specifična domaća potrošnja ubuduće smanjiti kao posljedica povećanja cijena
13
razvijenošću svijesti o uštedi vode. Za različite projektne periode razmatraće se sljedeće

specifična potrošnje vode:
 2018 (trenutna situacija): 197 l / std
 2022 (Puštanje u rad PPOV): 190 l / std
 2035 (srednji projektni period): 180 l / std
 2045 (finalni projektni period): 175 l / std
3.4.2 Specifična potrošnja vode u kategoriji nedomaćinstva
Proračun prosječne specifične potrošnje vode kod institucija i malih preduzeća u 2018. godini je
dat u sljedećoj tabeli
Tabela 1: Proračun specifične potrošnje vode institucija i malih preduzeća u 2018. godini
Prosječna Stopa Populacija Posebna

dnevna pretpostavljene (rezidentna potrošnja
potrošnja brzine priključenja populacija + vode za
vode(1) [m3/d] na vodovodni studenti) [stan.] 2018. [l/cd]
sistem
Institucije 4.231 100% 175.300 24,1
(2.“A” tarifna kategorija)
Mala preduzeća 2.253 100% 175.300 12,9
(1.tarifna kategorija)
(1): Na osnovu godišnje potrošnje vode, isključujući jul, avgust i septembar Izvor: ViK Podgorica
Na temelju procjene podataka o naplati za 2018. godinu razmatraju se specifične potrošnje

vode van kategorije domaćinstava za ustanove i mala poduzeća (na temelju godišnje prosječne
dnevne potrošnje vode bez mjeseci jul, avgust i septembar).
Tabela 2: Posebna potrošnja vode za institucije i mala poslovanja
Kategorija potrošača 2018. 2018. 2018. 2018.

[l / cd] [l / cd] [l / cd] [l / cd]
Institucije 23,0 22,0 18,0 15,0
(2.“A” tarifna kategorija)
Mala preduzeća 13,0 12,0 10,0 8,0
(1.tarifna kategorija)
Ukupno 36,0 34,0 28,0 23,0
Izvor: ViK Podgorica (2018) i projekcije Konsultanta
14
3.4.3 Protok kanalizacije
Za proračun protoka kanalizacije uzima se u obzir faktor pražnjenja od 85 %. To znači da se

pretpostavlja da se 85 % potrošene pitke vode ispušta u kanalizacioni sistem.
3.4.4 Infiltracija
Infiltracija u kanalizacionoj mreži u suvim Vrijemenskim uslovima se procjenjuje na 50%

prosječnog protoka kanalizacije u aktuelnoj situaciji (2019.). Pretpostavlja se da će se stopa
infiltracije smanjiti na 30% od 2035. godine, što je posljedica povećanog održavanja i obnove
postojeće kanalizacione mreže i izgradnje novih saVrijemenih kanalizacionih priključaka.
Tokom kišnog perioda primjećuju se visoki prilivi infiltracije / kišnice, uglavnom zbog nezakonitih
ili neispravnih priključaka za odvođenje atmosferske vode na kanalizaciju, kao i zbog infiltracije
atmosferskih voda u nepropusne kanalizacione kanale. Neizbježni priključci atmosferskih voda
na teoretski odvojenu kanalizacijsku mrežu procjenjuju se na 100% vršnog protoka kanalizacije
u 2040. godini. To je maksimalno prihvatljiva vrijednost prema uobičajenim tehničkim
standardima i znači da u kanalizaciji ostaje 50% slobodnog kapaciteta, mreže za prikupljanje i
prenos povezanih atmosferskih voda. Međutim, s obzirom na trenutnu situaciju kanalizacione
mreže u Podgorici, sa velikim količinama atmosferskih voda koje se odvode u kanalizaciju, za
aktuelnu situaciju (2019.) smatra se da je stopa infiltracije atmosferskih voda 200%, a
pretpostavlja se da će se ta stopa smanjiti do 180% u 2022. godini, 150% u 2035. i 100% u
2045. kao posljedica obnove kanalizacione mreže i zamjene i izgradnje najsaVrijemenijih
dionica kanalizacije.
3.4.5 Projektni kriterijumi
3.4.5.1 Količina otpadnih voda i proticaji
Količina otpadnih voda se izračunava na osnovu potražnje za pitkom vodom, uzimajući u obzir
sljedeće dodatne kriterijume.
Tabela 3: Projektni kriterijumi za proračune otpadnih voda
Kriterijum Vrijednost Jedinica Komentar

Ispuštanje otpadne vode iz domaćinstava
- Projektovana stopa 90 % U kanalizacionim područjima predviđena je
priključenja maksimalna stopa priključenja na
kanalizacioni sistem od 90% za
projektiranje kanalizacione mreže
- Stopa povratne 85 % Pretpostavljeno je da 85 % potrošene vode
potrošene vode generiše protok otpadnih voda u
(faktor pražnjenja) kanalizacionom sistemu
Dnevni maksimalni proticaji
- Časovni patern - Prema Water supply guideline book
proticaja (Taschenbuch der Wasserversorgung),
14th edition, 2007, Mutschmann /
Stimmlmayr.
15
Kriterijum Vrijednost Jedinica Komentar

- Časovni maksimum 1,8 – 3,8 - Zavisi od veličine slivnog područja.
koeficijent podsliva Odnos između časovnog vršnog proticaja i
srednjeg dnevnog proticaja
- Časovni minimum 0,12 - 0,36 - Prema časovnom paternu
Veliki potrošači vode
Veliki potrošači vode navedeni u poglavlju 4.5 će se razmatrati pojedinačno na odgovarajućem mjestu
priključka na kanalizacionu mrežu. Razmatraju se slijedeći projektni kriterijumi:
- Povratna potrošnja 80 % Pretpostavljeno je da 80 % potrošene vode
vode (faktor generiše protok otpadnih voda u
pražnjenja) kanalizacionom sistemu
- Vršni koeficijent 2 do 3 - Korespondira ispustu kontinualnog
dnevnog proticaja u trajanju od 8 do 12
sati
Koeficijent 2,5 je usvojen za projektno
područje
Industrijske zone
- Proizvodnja 10 m3 / ha·d Industrije sa srednjom potrošnjom vode –
industrijske otpadne različite namjene
vode
- Vršni koeficijent za 2 do 3 - Korespondira ispustu kontinualnog
industrijsku otpadnu dnevnog proticaja u trajanju od 8 do 12
vodu sati
Koeficijent 2,5 je usvojen za projektno
područje
- Vršni proticaj za 0,5 l / s·ha Industrije sa srednjom i višom potrošnjom
industrijsku otpadnu vode Industries with medium to high water
vodu consumption (prema njemačkim teh.
standardima DWA-A 118)
Stopa infiltracije
- Stopa infiltracije po 30 % Pretpostavljeno je da je po suvom
suvom vrijemenu Vrijemenu infiltracija čistih podzemnih
voda i drugih izvora (npr. priključeni izvori)
30 % izračunatog prosiječnog protoka
otpadnih voda.
- Proticaj po kišnom 100 % Neizbježni priključci atmosferskih voda na
vrijemenu kanalizacionu mrežu putem nelegalnih /
neadekvatnih priključaka, kao i drugi dotoci
atmosferskih voda procijenjeni su na 100
% maksimalnog dnevnog protoka po
suvom vrijemenu (maksimalan protok
otpadnih voda iz domaćinstava + industrije
+ privrede + institucija + infiltracija).
Maksimalno hidrauličko opterećenje se uzima u obzir za proračun linija pod pritiskom,

gravitacionih linija i kapaciteta PS.
Minimalno hidrauličko opterećenje se uzima u obzir za proračun maksimalnog Vrijemena

zadržavanja u potisnim cjevovodima, zbog eventualne primene vazdušnog pražnjenja cijevi.
16
3.5 Cijevni materijali i šahtovi
3.5.1 Glavni kanalizacioni kolektori

GRP cijevi se proizvode od poliesterske smole, sjeckanih staklenih vlakna i mineralnih sredstva
za armiranje. Poliesterska smola obavija sve komponente i stvara vezu između njih. Sve
navedene komponente spadaju u grupu “environmental friendly materials”, što ukazuje na
ekološki aspekt upotrebe ovog materijala.
GRP cijevi se proizvode u sljedećim odgovarajućim dimenzijama:
DN ID OD Težina kg/m’ SN (N/m2)
1000 mm 980,0 mm 1026,5 mm 151 10.000

Tabela 4: Tabela sa karakteristika GRP cijevi
Cijevi se proizvode u standardnoj dužini od 1,2,3 i 6 m, radi lakše manipulacije, skladištenja i

transporta. Moguća je proizvodnja cijevi različitih dužina od standardnih po zahtjevu Klijenta.
Tehnologija proizvodnje GRP cijevi objezbeđuje veliku tačnost svih dimenzija cijevi. Takođe
cijevi imaju malu težinu i praktične spojeve te je vrijeme ugradnje dosta smanjeno u odnosu na
druge vrste cijevi. Unutrašnja površina cijevi je otporna na abraziju i koroziju i odlikuje je veoma
mala apsolutna hrapavost (k ≤ 0.016 mm). Spojevi cijevi dozvoljavaju otklone cijevi u spoju pri
tom obezbjeđujući vodonepropusnost spoja. GRP cijevi odlikuje relativno dug radni vek.
Cijevi se proizvode sa standardnim prstenastim krutostima od 2.500, 5.000, 10.000, 12.000 i
16.000 N/m2.
U ovom projektu je predviđenja ugradnja cijevi sa prstenastom krutošću od:

 Kolektor 11 – DN1000 : SN10.000 N/m2.
Izvođač će u okviru odobrenja cjevnog materijala za Kolektore 11 morati da Nadzornom

inženjeru dostavi statičke proračune proizvođača, kojim se garantuje obodna krutost za
predmetne uslove izgradnje.
Tehnologija spajanja
U ovom projektu su predviđene FWC spojnice, koje se koriste kao standardne za spajnje GRP
cijevi. Ova spojnica se sastoji od čaure sa gumenom zaptivkom pune širine (EPDM). To znači
da su spojnice montirane na jednom kraju cijevi u fabrici dokazno vododržive, a cijevi se spajaju
na gradilištu utiskivanjem odgovarajućeg kraja u prethodno pripremljenu spojnicu. FWC
spojnice omogućavaju veću brzinu ugradnje.
17
3.5.2 Vodovodna cjev
Predviđa se ugradnja čelične cijevi DN800 sledećih karakteristika
DN ID OD Težina kg/m’ PN
800 mm 797 mm 813 mm 159 16
Cjevovodna instalacija je izrađena od čeličnih spiralno zavarenih ili bešavnih cijevi dimenzija
(EN 10220:2005): DN800 (813x8), 159.00 kg/m
Materijal izrade S235JRG2 za spiralno zavarene ili P235TR2 za bešavne cijevi.

Svi prirubnički spojevi su ostvareni preko prirubnica klase PN16.
Fazonerija je antikoroziono zaštićena. Detaljan prikaz antikorozione zaštite dat je u poglavlju

6.6. Antikorozivna zaštita.
3.5.3 Vodovodna armatura i fazonski komadi
U vodovodnim šahtama predviđena je nabavka, isporuka i ugradnja fazonskih komada i

armature od nodularnog (duktilnog) liva koji odgovaraju standardu DIN EN 598; za prirubničke
veze dimenzije prirubnica i otvori prema EN 1092-2, PN 16; zajedno sa vijcima i navrtkama,
podloškama i zaptivkama. Zaštita: unutršnja epoksi sloj (EP-P) prema DIN 3476 i spoljašnja
epoksi sloj (EP-P) prema DIN 30677-2.
Pozicijom je obuhvaćen standardni zaptivni materijal i standardni zavrtnjevi sa navrtkama.

Obračun se vrši po komadu nabavljenog i ugrađenog fazonskog komada, prema tipu.
3.5.4 Izgradnja livenih armirano - betonskih šahtova
Ovim projektom je predviđena izgradnja livenih armirano-betonkih šahtova na glavnom

Kolektoru 11 (početni šaht) i na vodovodnoj cijevi (početni i krajni šaht). Detaljani prikazi i
proračuni ovih objekata dati su u Konstruktivnom dijelu ovog projekta, dok su količine materijala
i radova uključene u prijedmer u okviru ovog dijela projekta.
18
3.5.5 Sigurnosne merdevine za silazak u šahte glavnog kolektora 11
Prema standardu EN 353-1, kod šahti kod kojih je dubina veća od 5 m potrebno je predvideti
pristupne merdevine za bezbedni silazak u šahte.
U svim sahtama glavnog Kolektora 12 i Kolektora 13, projektom su predviđene
• Sigurnosne pristupne merdevine s sigurnosnom šinom, sa certifikatom i CE oznakom

prema DIN EN 14396, napravljene od 1.4307 (AISI 304 L) nerđajućeg čelika, dizajnirane za
pričvršćivanje pomoćnog dela za ulazak.
• Ručke izrađene od posebnog profila visoke krutosti (57 x 25 x 2,5 mm), prekrivene PVC
kapama.
• prečke od merdevina napravljene od U-profila s perforiranom površinom, 30 mm, otpornost

na klizanje R 13, visina stepenica 280 mm, prozirna širina ljestvice 400 mm ili 500 mm), 150
mm dugački držači za pričvršćivanje na zid (udaljenost od zida do sredina prečke), s dodatnom
sigurnosnom šinom pričvršćenom na sredinu ljestvice.
Potpuno oklopljeni lučno zavareni, kiselinski obrađeni u kalupu za kiselo lučenje i pasivizirani.
U projekat je takodje uključena nabavka sledece opreme:
Mehanizam za sprečavanje pada zajedno sa samo-otvarajučim sigurnosnim pojasom i

zakačaljkama, sa certifikatom "TÜV SÜD PRODUCT SERVICE GmbH", CE 0123, kompatibilni
sa sigurnosnom šinom:
Meredvine se ugrađuju u svemu prema grafičkim prilozima U predmeru i predračunu je dat

obračun po metru ugrađenih meredevina.
3.6 Oslanjanje cjevovoda na most

Čelični oslonci su urađeni od profila i čeličnih ploča.
Materijal izrade čeličnih oslonaca je S235JRG2. Svi čelični oslonci su antikoroziono zaštićeni.
Detaljan prikaz antikorozione zaštite opreme dat je u poglavlju 6.6. Antikorozivna zaštita.
19
3.7 Antikoroziona zaštita vodovodne cijevi
Imajući u vidu radne uslove antikorozionoj zaštiti se mora posvetiti posebna pažnja.
Pri tom se naročito mora voditi računa da zaštitna sredstva ne sadrže otrovne supstance i da su
prilagodjena karakteristikama radnog medijuma – transportovane vode.
Zaštita opreme podeljena je na zaštitu spoljašnjih i unutrašnjih površina.
Unutrašnje površine
Za sve unutrašnje površine elemenata koje spadaju u granice projekta potrebno je izvršiti
peskrenje prema standardu ISO 8501 Sa 2 ½. Nakon pijeskarenja vrše se 3 premaza
dvokomponentne epoksi farbe bez rastvarača „EPOVEN“.
Spoljašnje površine
peskrenje prema standardu ISO 8501 Sa 2 ½. Nakon pijeskarenja vrši se osnovni premaza
dvokomponentni na bazi epoksidnih smola, odabranih pigmenata koji se koristi za zaštitu suvih
metalnih površina koje su prethodno pijeskarene ili mehanički očišćene i odmašćene. Premaz
karakteriše velika otpornost na vodu, industrijske gasove, kiseline, baze, maziva i goriva.
Razređen premaz 10-15% se nanosi četkom ili pneum.pištoljem u 1-2 sloja, i tako katalizovan
(odnos mešanja A:B-85:15) se mora upotrebiti u roku od 6-8 h. Suv na dodir za 3-4 h, ponovno
nanošenje za 18-24 h. Potrošnja je 6-7 m2/kg.
Kao završni premaz koristi se Poliuretanski lak (A+B) - dvokomponentni poliuretanski završni
premaz na bazi poliester-izocijanatnog veziva. Premaz karakteriše visoki sjaj i visoka otpornost
na mehaničke i atmosferske uticaje. Razređen premaz 12-18% se nanosi četkom, končanim
valjkom ili pneum.pištoljem u 1-2 sloja, i tako katalizovan (odnos mešanja A:B - 70:30) se mora
upotrebiti za 3-5 h. Suv je na dodir za 8-10 h, ponovno nanošenje za 24 h. Potrošnja premaza
je 8 m2/kg za jedan sloj.
Cevna armatura se fabrički zaštićuje odnosno nije potrebno vršiti dodatnu antikorozivnu zaštitu.
3.8 Tehnički opis konstrukcije šahti
3.8.1 Opis konstrukcije
Glavni kolektor 11 koji je predmet ovog projekta, svojom trasom prelazi preko
novoprojektovanog mosta preko reke Morače. Predviđena je izgradnja dva paralelna
kanalizaciona kolektora u trupu mosta kao i jedan magistralni vodovodni cjevovod pored njih.
Na obalama reke su predviđeni šahtovi koji cjevovode spajaju sa postojećom vodovodnom i
kanalizacionom infrastrukturom.
20
U ovom projektu je obrađen kanalizacioni šaht kojim se skreće postojeći kolektor na

novoprojektovani i dva vodovodna šahta sa zatvaračima na obe strane reke. Sabirni šaht
kolektora 11, 12 i 13 je predmet drugog projekta.
Šaht glavnog kolektora je potpuno ukopan objekat pravougaone osnove dimenzija 5,30x2,60m.
Fundiran je na AB ploči debljine d=35cm, na dubini od 5,25m u odnosu na kotu terena.
Armiranobetonski zidovi su debljine 30cm. Šaht zatvara pravougaona armiranobetonska ploča
debljine 15cm. Pristup šahtu je predviđen kroz otovor na gornjoj ploči dimenzija 140x90cm, gde
su postavljne i penjalice za silaženje.
Vodovodni šahtovi su potpuno ukopani objekti pravougaone osnove, fundirani na ploči debljine
d=25cm, na dubini od 3,70m. Usvojena debljina armiranobetonskih zidova je 20cm, a zatvara ih
pravougaona AB montažno-demontažna ploča debljine 12cm. Pristup je obezbeđen kroz kružne
otvore na gornjoj ploči na kom su postavljene penjalice za silazak. Pošto su vodovodni šahtovi
fundirani na istoj dubini, a unutrašnje dimenzije se razlikuju za 60cm, proračun je rađen samo
za veći šaht.
3.8.2 Fundiranje
U sastavu angažovanog tla, nalazi se glacifluvijalni šljunkovi i pijeskovi, nevezani ili sočivasto
vezani u konglomerate. Površinski dio terena, do dubine 2.3m čini nasip od šljunka, prašinaste
gline ili glina crvenica sa malim sadržajem šljunka.
γ = 21.5 kN/m3 – zapreminska težina nasipa u prirodno vlažnom stanju od zbijenog materijala iz
iskopa
φ = 34° - ugao unutrašnjeg trenja nasutog materijala iz iskopa
U hidrološkom pogledu to su srednje do dobro propusni sedimenti, intergranularne poroznosti.

Nivo podzemne vode je dublje u terenu i nema uticaja na izgradnju.
U proračunski model je uzet Koeficient krutosti tla od k = 10000kN/cm3.
Dozvoljeno opterećenje tla od 953.08kN/m2 je znatno veće od stvarnog.
3.8.3 Statički proračun i dimenzionisanje
Proračun je uradjen u programskom paketu Tower 6.
Proračun statičkih uticaja i dimenzionisanje ukopanih objekata je urađen za fazu rada i to:
1. Remont – objekat je prazan, zasut do projektovane kote.
Spoljni zidovi su računati kao uklještena zidna platna u donju ploču.
Dimenzionisanje je izvršeno prema graničnim stanjima nosivosti i graničnim stanjima

upotrebljivosti. Za graničnu vrednost širine prslina usvojeno je au = 0,10 mm što odgovara jako
21
agresivnoj sredini za elemente izložene vlazi, atmosferskim i korozivnim uslovima za stalno

dugotrajno i kratkotrajno promenljivo opterećenje za fazu eksploatacije, a za fazu remonta
zadovoljeni su propisani kriterijumi.
U projektu je korišćen:
- Pravilnik o tehničkim merama i uslovima za beton i armirani beton (Sl. list SFRJ, br. 11/87)
3.8.4 Opterećenja
U proračunu statičkih uticaja uzeta su u obzir sledeća opterećenja:
- sopstvena težina konstrukcije γ = 25 kN/m3
- težina nasipa u prirodno vlažnom stanju γ = 21.5 kN/m3
- pritisak tla u stanju mirovanja p = γ * h * (1-sinφ)
- saobraćajno opterećenje V600, P=100kN (po točku vozila)
3.8.5 Materijal
Projektom se predviđa sulfatno otporni beton MB30 i armatura B500B. Klasa

vodonepropusnosti betona je V-6.
Zaštitni sloj betona do armature je 4cm za kanalizacione šahtove i 3cm za vodovodne šahte.
3.8.6 Izvođenje
Radove pri izgradnji ovoih objekata treba vršiti u skladu sa tehničkim uslovima, prema
odgovarajućim crtežima i detaljima iz projekta. Mora se obezbijediti bezbedan rad u suvom
iskopu. O ovim radovima poseban Elaborat mora da uradi Izvođač radova i da pribavi
neophodnu saglasnost u skladu sa tenderskim uslovima.
Prije početka radova, Izvođač je dužan da uradi Projekat betona sa metodologijom izvođenja i
pribavljenom potrebnom saglasnošću.
Radovi koji se odnose na fundiranje objekta treba izvoditi prema detaljima iz projekta.
Nasipanje je potrebno raditi probranim materijalom iz iskopa (šljunkovit ili peskovit materijal),
dok je površinski sloj zemlje potrebno odvesti do najbliže deponije. Nasipanje je potrebno vršiti
u slojevima od po 30cm, sa kontrolisanim zbijanjem.
Posebnu pažnju treba posvetiti ugradnji zaptivnih traka na mestima prekida betoniranja. One se
moraju postaviti u projektovani položaj prema detaljima iz projekta. Izvođač može da predloži na
osnovu predloga i iskustva isporučioca trake i drugi detalj fiksiranje trake. Za kvalitet
upotrebljenog materijala i detalj ugradnje Izvođač je dužan da za tu izmenu traži saglasnost
Nadzornog inženjera. Takođe treba obratiti pažnju ugrađenim dijelovima opreme u primarni
22
beton (cijevovodi, ankeri, ležišta...). Izvođač je dužan da blagovremeno pripremi ugradne

elemente i da ih postavi na projektovano mesto, vodeći računa o tome u svom Projektu betona.
Nakon izvedenog objekta potrebno je pregledati unutrašnost konstrukcije radi mogućih

pukotina ili neravnomernog zaštitnog sloja. Ako se utvde propusti u izvedenom objektu,
potrebno je izvršiti sanaciju polimerima modifikovanim cementnim malterima. Sanacije raditi
prema preporukama isporučioca materijala.
Ako izvođač bude vršio bilo kakve izmene detelja, dužan je da dostavi predlog rešenja na
saglasnost Nadležnom inženjeru.
3.9 Katastarske parcele
Vodovodna cjev DN800 i dvojni Kolektor 11 prolazi kroz sledeće katastarske parcele:
K.P. 1666/1 KO Podgorica I, 3/1 KO Podgorica III
5875 i 1672 u koritu rijeke Morače
DUP "Titex" i DUP Izmjene i dopune "Naselje 1. maj - dio" u Podgorici
23
4 GLAVNI KOLEKTOR 11
4.1 Glavni kolektori grada Podgorice
Glavni transferni sistem kanalizacionog sistema grada Podgorice se sastoji od kolektora 11,12 i
13 (Komponenta 4 – Faza 1 izgradnje).
Glavna namjena ovog sistema je gravitaciono odvođenje otpadnih voda sa postojećeg PPOV,
do lokacije budućeg PPOV, kao i prikupljanje otpadne vode iz priključnih kolektora, duž trase. U
okviru ovog projekta je obrađen samo Kolektor 11, dok su kolektori 12 i 13 obrađeni u okviru
posebnog projekta
Slika u nastavku prikazuje osnovnu šemu glavnih kolektora, sa priključnim bočnim kolektorima,.
Existing
WWTP
Channel 11
Channel 13
Channel 12
Channel 16 (3 phase)
Channel 15
(out od scope)
Channel 14
(out of project scope)
Planned
WWTP
Slika 3:Šema glavnih kolektora
24
4.2 Glavni Kolektor 11
Kolektor 11 je cijevovod na budućem mostu preko rijeke Morače, koji povezuje postojeće PPOV
sa Kolektorom 12, koji vodi do lokacije novog PPOV.
Predviđeno je polaganje dve paralelne cjevi DN1000, jedna radna i jedna rezervna
Tabela 5: Osnovne karakteristike Kolektora 11
Kolektor Prečnik [mm] Pad [‰] Dužina [m]
11* 2 x DN 1.000 3,0 154,35
Početna tačka Kolektora 11 je vezni šaht na postojeći kolektor DN1000 koji vodi ka postojećem
PPOV. Krajna tačka kolektora je uliv u sabirni šaht sa druge strane, koji je deo kolektora 12 (u
ulici 8. marta, na raskrsnici sa ulicom “Crni Putem)
25
4.2.1 Trasa glavnog kolektora 11
Glavni Kolektor 11 je pozicioniran od priključnog šahta kolektora 11 do sabirne šahte Kolektora

12. Situacioni prikaz je dat na sledećoj slici
Slika 4 Situacioni prikaz Kolektora 11
(braon – Kolektor 11, plavo – vodovod, ljubičasto – postojeći kolektor, žuto – Kolektor 12 i 13)
Trasa kolektora 11 moze se podeliti na 3 dionice, koje su prikazana u narednoj tablici:

Dionica Od Do Dužina (m) opis
1 Priključne šahte Početak mosta 26 Podzemna dionice
2 Početak mosta Kraja mosta 116,15 Dionica preko mosta
3 Kraja mosta Sabirne šahte 12,2 Podzemna dionica
26
4.2.2 Podužni pad kolektora
Glavni kolektor 11 projektovan je sa konstantnim padom od 3 promila. Na kolektoru 11 nisu

predviđene šahte. U tabeli u nastavku su prikazane kote dna cijevi: u priključnoj sahti na desnoj
obali Morače (pored postojećeg PPOV) i u izlivnoj šahti (sabirnoj šahti kolekotora 12), sa
dužinom trase i podužni padom Kolektora 11.
Tabela 6 Merodavne kote Kolektora 11 sa dužinom i podužnim padom
Od šahte Kota dna Do šahte Kota dna ulazne Dužina Podužni pad
izlazne cijevi cijevi (mnm) dionice (m) kolektora (%)
1 33,30 2 32,82 154,35 0.30
Obaveza je izvođača da precizno prati projektovani pad (0,3%) duž cele trase glavnog
kolektora
Slika 5:Kolektor 11 – podužni profil
4.2.3 Priključenje kolektora
Planirano je da se Kolektor 11 prikljuci na postojeći kolektor DN1000 koji vodi ka postojećem

PPOV. Dionica od priključnog šahta kolektora 11 ka postojecem PPOV je planiran za ukidanje.
Otpadna voda sa slivnog područja se preusmerava na Kolektor 11, zatim preko Kolektora 12 ka
budućem PPOV Podgorica.
Dionica postojećeg kolektora na kojoj se priključuje Kolektor 11 je između šahte RO438 (KT
37.36 mnm, KDC 33.83 mnm) i RO4385 (KT 37.8 mnm, KDC 33.54 mnm). Kote su dobijene na
osnovu geodetskog snimanja.
Na udaljenost od oko 50.2 m nizvodno od RO438, predviđeno je izgradnja priključnog šahta

novog kolektora 11. Na mestu priključenja, kota dna cijevi postojećeg kolektora je ona koti
33,67 mnm (uz pretpostavku konstantnog nagib postojećeg cjevovoda između dve šahte), dok
je teren na oko 38.00 mnm.
27
Šaht ima 2 komore. Prva komora služi za preusmeravanje otpadne vode ka Kolektoru 11.
Druga komora je povezana sa prvom preko prelivne ivice, i predstavlja odvod havarijskog
preliva.
4.2.4 Početna dionica kolektora
Od priključne šahte do početka mostovske konstrukcije ima 26 m. Na ovoj deonici kolektor ide
kroz nasip pristupnog puta pječačkog mosta. Nadsloj iznad kolektora (od kote puta do krune
cjevi) iznosi 4 do 5 m
28
4.2.5 Dionica kolektora preko mosta
Na dužini od 116 m, Kolektor 11 se oslanja na mostovsku konstrukciju. Čelični oslonci su

specificirani prema odeljku 3.6 i prema radioničkim crtežima u grafičkoj dokumentaciji.
Predviđeno je oslanjanje cjevi na poprečnim nosačima mosta, koji su na međusobnom osnom
rastojanju od 5.4 m. Skica poduznog preseka mosta, sa rastojanjima oslanjanja je prikazno u
nastavku.
Naredna skica prikazuje položaj cjevi u poprečnom presjeku i detalj oslonca cjevovoda.
29
4.2.6 Završna dionica kolektora
Od kraja mostovske konstrukcije do sabirne šahte kolekotora 12 ima 12.2 m. Na ovoj deonici
kolektor ide ispod pristupnog puta pješačkog mosta. Nadsloj iznad kolektora (od kote puta do
krune cjevi) iznosi 5 do 5.5 m. Kolektor se završava ulivom u sabirni sabirni šaht kolektora 12
Sabirna šahta Kolektora 12 (poseban projekat) ima 2 komore. U manjoj komori, moguće je
tablastim zatvaračem na zidu zatvoriti vezu između mostovskog Kolektora 11 i glavnog
Kolektora 12. Istovremeno, mostovski Kolektor 11, na uzvodnim krajevima obe cijevi će imati
tablaste zatvarače. Njihovim zatvaranjem, zatvaranjem pomenute veze sa Kolektorom 12 i
otvaranjem tablastog zatvarača na muljnom ispustu DN200, moguće je bjezbedno i kontrolisano
isprazniti oba cjevovoda Kolektora 11.
Takodje, u sabirnoj šahti kolektora 12 je projektovan oštroivični rasteretni preliv, na koti 34,82
mnm. Preliv je postavljen tako da se njegovim aktiviranjem sprečava eventualno izljivanje na
šahtovima Kolektora 11, 12 i 13. Rasteretni preliv je projektovan na proticaj Q =1.611 l/s (širina
prelivne ivice b = 1,5 m) .
Slika 6:Sabirni šaht kolektora 12 (poseban projekat)
30
5 VODOVODNI CJEVOVOD DN800

Paralelno sa kanalizacionim Kolektorom 11, predvidjeno je polaganje čeličnog vodovodnog
cijevovoda DN800. Ukupna dužina cjevovoda je oko 160 m. Početna i krajnja tačka cijevovoda
su vodovodne šahte sa obe strane mosta. Povezivanje vodovodnog cjevovoda na gradski
vodovodni sistem nije u obuhvatu ovog projekta, odnosno granica projekta su početna i
završna vovodna šahta. Vodovodni cjevovod se zatvara blind flanšom sa obe strane.
Trasa vodovodnog cjevovoda na deonici preko mosta je paralelna sa Kolektorom 11. Na

početnoj (pre mosta) i završnoj deonici (nakon silaska sa mosta), vodovodna cjev se udaljava
od kanalizacionog Kolektora 11, kako bi se mogle smestiti početna i krajnja vodovodna šahta.
Šahte su van saobraćajnice.
5.1.1 Početna vodovodnog cjevovoda

Vodvodna šahta br. 1 predstavlja početak vodovodne mreže. Situacioni prikaz je dat na
sledećoj skici.
Početni šaht sadrži:

 Muljni ispust, koji služi za prašnjenje
budućih uzvodnih dionica cjevovoda.
Ispustna cev nije u okviru projekta, već
se ispust zatvara blind flanšom,
 Usisno odzračni automatski vazdušni
ventil DN200,
 Sektorski zatvarač DN800.
.
Nakon šahte br. 1, vodovodni cjevovod se
spušta sa dva kolena od 45 stepeni do
nivelete kanalizacionog Kolektora 11.
31
5.1.2 Dionica vodovodnog cjevovoda preko mosta

Na dužini od 116 m, vodovodni cjevovod se oslanja na mostovsku konstrukciju. Čelični oslonci
su specificirani prema odeljku 3.6 i prema radioničkim crtežima u grafičkoj dokumentaciji.
Predviđeno je oslanjanje cjevi na poprečnim nosačima mosta, koji su na međusobnom osnom
rastojanju od 5.4 m. Skica poduznonog preseka mosta, sa rastojanjima oslanjanja je prikazno
u nastavku.
Naredna skica prikazuje položaj cjevi u poprečnom presjeku i detalj oslonca cjevovoda.
Na deonici vodovodnog cijevovda preko mosta, predviđen je muljni ispust DN200 za prežnjenje
cjevovoda. Detalj ispusta je prikazan u grafičkoj dokumentaciji
32
5.1.3 Završna dionica vodovodnog cjevovoda

Vodovodni šaht br. 2 predstavlja kraj cjevovoda obuhvaćen projektom. Od kraja mosta, vodovod
se sa nivelete mosta penje do ulaza u šaht br. 2, koji sadrži sledeće elemente:
 usisno odzračni automatski vazdušni ventil DN200,
 sektorski zatvarač DN800
5.1.4 Podužni profil vodovodog cjevovoda
Početna i krajnja dionica cjevovoda je podignuta u odnosu na središnju deonicu, koja prati
niveletu Kanalizacionog kolektora 11.
Pražnjenje cjevovoda je predviđeno preko muljnog ispusta, lociran na samom pjesačkom mostu
Ovazdušenje cjevovoda se omogućuje preko usisno odzračni automatski vazdušni ventil

DN200, koji su predviđene u šahti br. 1 i 2.
33
6 OPŠTI TEHNIČKI USLOVI ZA IZVOĐENJE RADOVA
6.1 Opšti uslovi

Opšti tehnički uslovi za izvođenje radova na ovom projektu moraju u potpunosti biti u
saglasnosti sa Tenderskim zahtjevima.
6.2 Obeležavanje trase
Kada se teren očisti, izvršiće se obeležavanje trasa kanalizacije, prema podacima iz projekta, u
prisustvu nadzornog organa. Prvo se izvrši osiguranje temena, ”fiksiranih” u odnosu na
postojeće objekte i formira mreža temena, koja se koristi za obeležavanje položaja preostalih
objekata u osnovi tj. horizontalnoj projekciji (položaj šahtova je određen pravcem, stacionažom i
odstojanjem od temena). Zahtjevana tačnost za utvrđivanje položaja temena je 10 cm.
Zatim se duž trase vrši postavljanje mreže stalnih tačaka-repera, koja će poslužiti za
određivanje visinskog položaja objekata na terenu (cjevi, šahtova ...). Zahtjevana tačnost za
utvrđivanje visinskog položaja stalnih tačaka-repera je 1 cm.
Duž trase se, na mjestima gde neće biti uništeni tokom izvođenja radova, obeležavaju glavne
tačke i ose objekata, a vrši se i obeležavanje postojećih podzemnih instalacija, sa svim
potrebnim elementima.
Pre početka radova treba sačiniti elaborat osiguranja mreže temena, stalnih tačaka i obeležene
trase objekta i predati ga na overu nadzornom organu. Na osnovu elaborata, investitor radova,
preko nadzornog organa, vrši povrijemenu geodetsku kontrolu, neophodnu za ispravno
izvođenje i praćenje radova (iskopa rovova, polaganja cjevi i šahtova na projektovanim
dubinama ...).
Izvođač radova je dužan da čuva i održava sve repere-stalne tačke, primljene od investitora,
snimi početno stanje podužnih i poprečnih profila i obeleži ih na terenu, jer će se na osnovu
toga vršiti obračun svih količina izvršenih radova. Ukoliko dođe do oštećenja ili uništenja neke
od geodetskih belega, izvođač je dužan da, o svom trošku, obnovi i osigura iste.
Obračun količina izvedenih radova vrši se po m1 osigurane i obeležene trase objekta, a naplata
po obračunatim količinama i odgovarajućim jediničnim cjenama.
Obračun količina izvedenih radova vrši se po m1 osigurane i obeležene trase objekta, a naplata
po obračunatim količinama i odgovarajućim jediničnim cjenama.
6.3 Priprema dna rova
Pre izrade podloge (posteljice) cjevovoda, izvođač je dužan da pažljivo pregleda dno rova i
sanira sva slaba mjesta, tako da dno rova predstavlja čvrstu podlogu, na kojoj će se polagati
cjevi. Slaba mjesta u rovu su mekan, stišljiv i raskvašen materijal.
34
Nadzorni organ će, zajedno sa izvođačem radova, odrediti dionice rova na kojima je potrebno
izvršiti saniranje dna rova i odrediti tehnologiju saniranja, na osnovu čega će od izvođača
radova zahtjevati da izvrši dodatni iskop i da iskopani materijal zameni sa zbijenim šljunkovito-
peskovitim materijalom, betonom ili nekim drugim odgovarajućim materijalom
Dodatni iskop, nasipanje i zbijanje materijala ili betoniranje dna rova, obračunaće se na način
predviđen ovim tehničkim uslovima, za odgovarajuću vrstu radova.
Obračun količina izvedenih radova vrši se po m2 isplaniranog dna rova, a naplata po

obračunatim količinama i odgovarajućim jediničnim cjenama.
6.4 Izrada posteljice i ugradnja pjeska
Izvođač radova će nakon izvršenog iskopa, postavljanja podgrade, snižavanja nivoa podzemnih
voda, planiranja i pripreme dna rova, pristupiti izradi posteljice (jastuka) cjevovoda i ugradnji
pijeska oko i iznad cjevi.
Posteljica na dnu rova se izrađuje od peskovitog ili peskovito-šljunkovitog materijala

(maksimalnog prečnika zrna 10 mm, pri čemu najviše 10% zrna treba da bude prečnika manjeg
od 1 mm). Materijal se razastire celom širinom rova i zbija do zahtjevanog stepena zbijenosti,
tako da je njegova debljina ispod cjevovoda 30 cm. Dozvoljena tolerancija za debljinu sloja
pijeska je 2 cm.
Gornja površina pijeska mora biti u izvedena prema projektovanim ili od strane nadzornog
organa određenim kotama. Dozvoljena tolerancija je 0.5 cm, što se kontroliše letvom i
nivelmanskim instrumentom u odnosu na reper. Nakon ugradnje cjevi postavlja se pijesak oko i
iznad cjevi, u slojevima po 20 cm. Ukupna visina pijeska u rovu iznad cjevi biće određena u
opisu predmjera i predračuna radova.
Zbijanje pijeska se vrši ručnim nabijačima ili nekim drugim alatom čije korišćenje prilikom
podbijanja i nabijanja pijeska ispod, oko i iznad cjevi neće dovesti do oštećenja cjevi i fazonskih
komada. Izvođač radova je dužan da preuzme sve mjere opreza kako se pri zbijanju pijeska u
rovu ne bi oštetila cjev. U slučaju da se cjev ošteti izvođač radova će, o svom trošku, oštećenu
cjev zameniti novom.
Potreban stepen zbijenosti je 95-97% po Proktoru. Proveru zbijenosti vrši Nadzorni organ na
licu mjesta (pri prolasku po sloju, cipele ne smeju da mu upadaju u pijesak). Izvođač radova je
dužan, po primedbama Nadzornog organa, obezbjediti potrebnu zbijenost pijeska, kao i
ugrađivanje u slojevima.
Obračun količina izvedenih radova vrši se po m3 zbijene posteljice (jastuka) cjevi, a naplata po
35
6.5 Montaža kanalizacionih kolektora
6.5.1 Opšte
Za novu kanalizacionu mrežu Izvođač će dopremiti i postaviti cjevi kompletno sa potrebnim

fitinzima koji se zahtevaju za izgradnju kanalizacione mreže prema crtežima, u saglasnosti sa
svim tehničkim karakteristikama kao što je navedeno u Tenderu ili prema odobrenju Inženjera.
Izvođač će predati sertifikate proizvođača i ovlašćene laboratorije koji potvrđuju da su

predmetne cjevi prošle neophodne testove prema navedenim standardima. Svi materijali će biti
u saglasnosti sa pomjenutim standardima ovde i nadalje.
Cjevi će biti označene u skladu sa DIN EN 13476, uključujući:oznaku proizvođača, standard

prema kome su izrađene, nazivni prečnik i klasu krutosti.
Izvođač mora da dostavi statičke proračune od strane Proizvođača, po ATV-DVWK-A 127

standardu, za uslove ugrađivanja prema projektu.
Transport, rukovanje, skladištenje i instalacija svih cjevi če se obavljati prema preporukama

proizvođača.
6.5.2 GRP cjevi
6.5.2.1 Standardi za GRP cijevi
Materijali koji se koriste za proizvodnju GRP cijevi, spojnica i fitinga su nesaturisana

poliesterska smola, ojačanja od fiberglasa (staklo tipa E)i silikatni pesak, sve prema
internacionalnim standarima datim ispod:
 EN 14364
 ISO 10467:2004
 ISO 10639:2004
6.5.2.2 Transport cijevi
Uopšteno, za transport cijevi primjenjuju se zakonske odredbe iz Zakona o bezbjednosti

saobraćaja na putevima ("Sl. list CG", br. 33/2012, 58/2014 i 14/2017 - odluka US).
Komponente cjevovoda se isporučuju pomoću odgovarajućih vozila i moraju se na odgovarajući
način utovariti i istovariti. Udarce treba izbjegavati. Pripremljeni paketi cijevi u fabrici prilagođeni
su za različite vidove otpremanja, npr. za drumskim, željeznički ili brodski transport. Cijevi i
spojnice se utovaraju u fabrici od strane obučenog osoblja. Ipak, svaka isporuka će biti
provjerena nakon dopremanja. Posebna pažnja mora se obratiti na oštećenja krajeva cijevi, na
oznake za abraziju i nominalnu čvrstoću. Bilo kakvi utvrđeni nedostaci se moraju odmah
evidentirati u odgovarajućim dokumentima u prisustvu špeditera tako da se oni mogu uzeti u
razmatranje u slučaju žalbe. Oštećene komponente moraju se označiti i skladištiti odvojeno.
Cijevni materijali koji su obrađeni zbog internog uzorkovanja ili drugih razloga mogu izgledati
36
malo drugačije od neuzorkovanih materijala. To se međutim neće smatratu osnovom za žalbu.

Naknadne žalbe na oštećenja koja su se mogla identifikovati pregledom prilikom dopremanja, a
primećena su nakon formalne isporuke, ne mogu se prihvatiti. Unutrašnji transport na gradilištu
poželjno je obavljati u fabričkim paketima.
Cijevi se obično isporučuju u dužinama od 6 m i sa prethodno montiranom spojnicom. Za

transport cijevi sa različitim prečnicima, ekonomično je umetnuti cijevi manjih prečnika u cijevi
većih prečnika. Umetnute, manje cijevi, moraju se oslanjati na donju površinu i ne smeju se
oslanjati na čelične pojaseve. Kada se istovaraju, paketne jedinice moraju se podizati
pojedinačno kao što je prikazano na sljedećoj slici (Slika 7).
Slika 7: Paketna jedinica
Da bi se obezbjedio bezbedan transport, pojedinačne cijevi moraju se utovarati i istovarati na

način kao što je prikazano na slici (Slika 8). U nekim slučajevima neophodno je manipulisati
cijevima uz pomoć umetnute drvene grede. Greda mora biti obavijena mekim materijalom u cilju
spriječavanja mehaničkih oštećenja cijevi i spojnice (Slika 9).
Slika 8: Način utovara i istovara cijevi
37
Slika 9: Manipulacija sa umetnutom drvenom gredom
Strogo izbjegavati korišćenje užadi, lanaca i kuka sa oštrim ivicama. Cijevi se ne smiju izlagati
tačkastim opterećenjima (Slika 10). Umetnute cijevi moraju se izvlačiti odgovarajućom opremom
da bi se izbjegla oštećenja (Slika 11). Metalni alati (npr. viljuške na viljuškaru) moraju se
prethodno pripremiti da bi se izbjegla eventualna oštećenja cijevi i spojnice. Podizni ramovi za
pakete cijevi moraju se skinuti odmah po istovaru (sečenjem, nikako kidanjem). Prevlačanje
cijevi ili kotrljanje na veće udaljenosti je strogo zabranjeno (Slika 12)
Slika 10: Izbjegavati izlaganje cijevi tačkstim opterećenjima
Slika 11: Izvlačenje umetnutih manjih cijevi
38
Slika 12: Nepravilno skladištenje i nepravilna manipulacija cijevima
6.5.2.3 Skladištenje cijevi
Orginalno pakovanje, uglavnom na paletama, pogodno je i za transport i za skladištenje- Cijevi

treba da budu skladištene na ravnu površinu. Cijevni materijal ne sme biti pod uticajem
intezivne toplote, otvorenog plamena, rastvarača itd. Cijevi moraju biti obezbjeđene od
mehaničkog oštećenja, od oštećenja zaptivki i tačkastog opterećenja (Slika 12).
Na privremenim skladištima, cijevi moraju biti obezbjeđene od vandalizma i pristupa

neovalšćenih lica. Kada su skladištene duž trase cjevovoda, cijevi moraju biti zaštićene od
39
oštećenja i pomeranja. Ako su cijevi naknadno slagane, visina slaganja zavisi od karakteristika
tla kao i od opreme i bezbjednosti opreme na gradilištu.
Drvene grede moraju se postaviti ispod svake cijevi da bi se izbjeglo sleganje cijevi i spečilo
smrzavanje cijevi u površinskom sloju tla. Zabranjena je visina slaganja cijevi veća od 3 m zbog
prevencije nesreća. Cijevi moraju biti fiksirane, tako što se na kraju drvenih gredica dodaju
drveni klinovi (Slika 13). Cijevi se obično isporučuju sa montiranom spojnicom na jednom kraju
cijevi. Unutrašnja površina cijevi i gumene zaptivke treba da budu zaštićene od UV zračenja
dužeg od 8 neđelja. Dalje, one moraju biti zaštićene od zamašćivanja, ulja i rastvarača i drugih
štetnih materija. Prema tome poželjno je prekriti krajeve cijevi koje će stajati na otvorenom duže
od 8 neđelja.
Slika 13: Način skladištenja cijevi
6.5.2.4 Rov
Kada je riječ o projektovanju i iskopu rovova, preporučuje se da to bude u skladu sa

standardom EN1610. Dodatno, zahtevi standarda ISO/TS 10465-1 takođe se mogu uzeti u
razmatranje. Generalno projektant je dužan da ispoštuje i isprati smjernice definisane lokalnim
važećim standardima i propisima. Takođe treba uzeti u obzir in-situ uslove za gradnju. Važno je
izabrati geometriju rova koja ispunjava zahtjeve u pogledu stepena zbijanja sa odgovarajućom
mehanizacijom kao i zahtjeve za bezbjednu i pravilnu ugradnju cijevi. Materijal iz iskopa koji se
ne može iskoristiti za ponovno zatrpavanje rova, treba da bude izdvojen od materjala koji je
podesan za zatrpavanje. Statički proračun nosivosti cijevi obaviti u skladu sa standardom ATV-
DVWK-A 127 ako je potrebno.
U konkretnom slučaju, uzimajući u obzir zahtjevnost gradnje, Projektant je dao metodologiju

iskopa rova, poštujući gore navedene uslove.
Pravilno postavljanje cijevi je važan uslov za pravilno funkcionisanje kolektora. Dno rova se
mora pripremiti prema projektovani nagibu i niveleti. Treba izbeći eventualna sleganja tla u zoni
dna rova. Iz tog razloga se postavlja odgovarajuća posteljica u cilju pravilne preraspodjele
opterećenja. Kompaktiranje posteljice vrši se do stepena zbijenosti propisanog Projektom. Da
bi se obezbjedilo pravilno naleganje spojeva cijevi, izrađuje se odgovarajuće udubljenje u
40
posteljici u zoni spoja (2-3 puta šire od širine spojnice). Kada se izvode udubljenja za spojeve,
treba obezbjediti dovoljno prostora za spajanje cijevi kao i za provjeru spojeva.
Slika 14: Nepravilno izrađena posteljica
Slika 15: Pravilno izrađena posteljica i udubljenje za spojnicu
6.5.2.5 Postavljanje cijevi
Pre spuštanja cijevi u rov, potrebno je ponovno pregledati cijev i spojnicu i utvrditi da li postoje
oštećenja istih. Ovisno o težini i lokalnim uslovima, dijelovi za ugradnju, posebno cijevi mogu se
ugrađivati ručno ili uz pomoć građevinske mehanizacije. Ako se koristi mehanizacija, potrebno
je otkloniti sve rizike koji mogu dovesti do oštećenja materijala. Kuke, lanci, čelična užad i druga
oprema sa oštrim ivicama mogu izazvati oštećenja koje treba izbjeći po svaku cijenu. Prema
tome preporučuje se upotreba bar dve tekstilne trake za cijev dužine 6 m. Obratiti posebnu
pažnju na nekontrolisana klizanja cijevi po traci (poštovati mjere bezbednosti i zaštite na radu).
6.5.2.6 Zatrpavanje rova u zoni cijevi
Preporučuje se zatrpavanje cjevovoda odmah nakon postavljanja i spajanja cijevi u rovu. Dobar
kvalitet zatrpavanja u zoni cijevi ključan je za nosivost i primarno determiniše stepen nosivosti
cjevovoda. Nepravilno zatrpavanje može prouzrokovati preveliku deflekciju cijevi. Prema tome
prvi slojevi moraju biti zbijeni pravilno uz pomoć odgovarajuće opreme za zbijanje. Kada se
koristi oprema za sabijanje, voditi računa da ne dođe do oštećenja cijevi. Zatrpavanje se
nastavlja sa oprezom, pogotovo ako je riječ o cijevima manjih prečnika koje imaju tanke zidove.
Materijal za zatrpavanje se nasipa sa obe strane cjevovoda do visine, maksimalno, 30 cm iznad
krune cijevi. Debljina nasutih slojeva ne treba da bude veća od 30 cm.
41
Slika 16: Nepravilno zatrpavanje
Slika 17: Pravilno zatrpavanje
Posebnu pažnju obratiti na zbijanje nasutog materijala ispod cijevi (Slika 17). Zbijanje slojeva
iznad krune cijevi treba izvoditi pažljivo da bi se sprečila deformacija cjevovoda. Stepen zbijanja
sa strane cijevi treba da bude bar 90% prema standardnom Proktorovom opitu ili ako je
drugačije određeno statičkim proračunom. Naophodno je izvršiti proveru početne deformacije
cijevi. Kada nasip dođe do krune cijevi procenat vertikalne deformacije ne bi treba da pređe
1,5% od prečnika cijevi.
Ako je potrebno, nasipanje i kompaktiranje bi trebalo izvoditi istovremeno sa obe strane cijevi.
Kompaktiranje se vrči ručno ili sa lakšom opremom za zbijanje (maksimalna udarna sila od 0,3
kN do 1 kN za „žaba“ nabijače) u slojevima odgovarajuće debljine. Da bi se postigao
odgovarajući stepen zbijanja, rov mora biti suv. Radovi na kompaktiranju ne smiju dovesti do
promene pravca ili nivelete cijevovoda, na ovo se pogotovo mora obratiti pažnja kada je reč o
lakšim cijevima. Po potrebi radi se drenaža rova da bi se obezbjedili uslovi za postavljanje cijevi
u skladu sa pravilima struke. Treba sprečiti sufoziju materijala za zatrpavanje u zoni cijevi, koju
mogu uzrokovati atmosferski uticaji. Svi radovi na postavljanju i uklanjanju sistema za drenažu
moraju se izvesti na takav način da ne ugrožavaju životnu sredinu i predmetni cjevovod.
Generalno važi preporuka da se za zatrpavanje u zoni cijevi koriste grupe materijala G1 i G2
koje se u skladu sa ATV-DVWK-A 127 mogu pravilno zbijati. Ako je tlo zasićeno podzemnom
vodom, materijal za nasipanje ne smije sadržati fine frakcije. Koristiti materijal sa sljedećim
srednjim veličinama zrna koji je podesan za pravilno zbijanje (Tabela 7).
Zahtjevi u pogledu veličine zrna materijala za zatrpavanje u zoni cijevovoda
Grupa materijala G2, G2
Srednja veličina zrna <=16 mm za cijevi <=400 mm
<=32 mm za cijevi >400 mm
Tabela 7: Zahtjevi u pogledu srednje veličine zrna
42
Sprovesti neophodne mere da bi se spriječilo mešanje materijala za zatrpavanja sa prirodnim

tlom. Obezbjediti da se postigne propisani stepen zbijanja materijala u zoni cjevovoda. Obratiti
pažnju da se stepen zbijanja materijala u zoni cjevovoda bude isti kao stepen zbijanja
posteljice. Ako se radovi izvode sa podgradom, podgradu skidati postepeno i izvršiti propisano
zbijanjematerijala za zatrpavanje uz zidove rova. Ovo sprečava veća opterećenja na samu cijev
i sprečava pomjeranje cijevi. U svakom slučaju vrsta podgrade kao i uklanjanje podgrade treba
da budu u skladu sa proračunom.
6.5.2.7 Završno zatrpavanje rova
Nakon zatrpavanja rova u zoni cjevovoda, pristupiti zasipanju preostalog dela. Dodatno
standardu EN 1610, takođe se preporučuje upotreba standarda DWA A 139 i nacionalnih
propisa i stanandarda vezanih za predmetne radove. Zatrpavanje vršiti u slojevima
odgovarajuće debljine tako da se ne ugrozi stabilnost cjevovoda i omogući adekvatno
kompaktiranje slojeva. U sloju koji kreće od 0,3 m do 1,0 iznad krune cijevi, zbijanje se može
izvršiti srednje teškom opemom za zbijanje (maks. udarna sila 0,6 kN odnosno 5 kN za „žaba“
nabijače). Kompaktiranje slojeva koji su preko 1 m iznad krune cijevi može se obavljati teškom
opremom za zbijanje. Za zbijanje se ne smije koristiti kašika bagera. Maksimalna deformacija
cijevi nakon kompaktiranja mora biti u okviru dozvoljene. Ako se govori o maksimalnoj
deformaciji koja je propisana standardom ATV-DVWK-A 127, dozvoljena dugoročna vertikalna
deformacija ne smije preći 6%.
6.5.2.8 Spajanje GRP cijevi
Generalno, GRP cijevi se isporučuju sa prethodno montiranom spojnicom. Pre spajanja treba
izvršiti proveru spojnice i viđeti jesu svi dijelovi bez oštećenja i na mjestu. Prilikom spajanja
cijevi u rovu, treba obezbjediti da leže ravno na posteljici u celoj dužini cijevi, izuzev spojnice
koja treba da leži u prethodno pripremljenom udubljenu.
Koraci prilikom spajanja:
1. Čišćenje zaptivnih elemenata – Neposredno prije spajanja, otkloniti sve nečistoće sa

zaptivnih elemenata;
2. Nanošenje maziva – Sljedeći korak je nanošenje maziva na pero i naglavak, u cilju smanjenja
potrebne sile utiskivanja. Mek sapun se može koristiti za premazivanje. Važno je napomenuti da
se za premaze koriste samo maziva na bazi sapuna, a da je upotreba maziva na uljanoj bazi
strogo zabranjena;
3. Spajanje cijevi – Prilikom pomjeranja u pravcu ose cijevi, utvrditi da li leže na istom pravcu.
Cijevi manjih prečnika mogu se spajati ručno dok za spajanje većih cijevi koristiti poluge, vitla,
kašiku bagera ili sl. Pri tom se mora voditi računa da ne dođe do oštećenja cijevi i spojnica
tokom spajanja. Ne smije se koristiti oprema koja može dovesti do oštećenja. Sile nepohodne
za spajanje apliciraju se samo na kraj cijevi. Izbjeći uticaj tačkastog opterećenja na cijevi.
43
Prema tome preporučuje se upotreba drvenih gredica, čijim se oslanjanjem na kraj cijevi sila
ravnomjerno raspoređuje (Slika 18 i Slika 19).
Slika 18: Primer upotrebe odgovarajuće opreme za spajanje
Slika 19: Primer upotrebe odgovarajuće opreme za spajanje
Za utiskivanje cijevi nije potrebna tako velika sila, što omogućava relativno brzo spajanje cijevi.
Na sljedećem dijagramu (Slika 20) prikazane su neophodne sile za utiskivanje cijevi različitih
prečnika, prikazane sile mogu se razlikovati ovisno od uslova na gradilištu.
Slika 20: Neophodna sila za spajanje cijevi
4. Deflekcija u spoju – Ako je trasa cjevovoda krivolinijska, cijevi se mogu postavljati prema
zadatoj krivolinijskoj trase bez dodatnih adaptera. Dozvoljeni ugao skretanja u spoju zavisi od
prečnika cijevi, a definisan je u sljedećoj tabeli (Tabela 8):
Skretni ugao u zavisnosti od prečnika cijevi
44
Prečnik (mm) Maksimalni ugao skretanja (°)

<600 3
600-1000 2
1000-1900 1
>1900 0,5
Tabela 8: Skretni ugao u zavisnosti od prečnika
Druga opcija koja omogućava skretanje sa manjim radijusima skretanja, je korišćenje kraćih
cijevi (od 1m, 2m, 3m)
6.5.2.9 Spajanje cijevi sa objektima
Kada se izvode spojevi cijevi sa objektima, treba očuvati fleksiblinost u spoju koja će
kompenzovati eventualna diferencijalna sleganje između cijevovoda i objekta. Zbog
specifičnosti projektnog rešenja korsitit uzidani spoj koji je prikazan na sljedećoj slici (Slika 21).
Ovakav način spajanja rezultuje fleksibilan spoj i isključuje prenošenje eventualnih opterećenja
na cjevovod koja mogu da se jave usled neravnomernog sleganja.
Slika 21: Spoj sa šahtom pomoću uzidane spojnice (1-uzidana spojnica;2-brušena cijev i zaptivna
traka)
6.5.2.10 Sječenje cijevi
Prilikom upotrebe alata za sječenje, voditi računa o mjerma zaštite i bebjednosti na radu.
Takođe je važno da se prilikom obrade materijala(sječenja) uzmu u obzir uslovi na gradilištu.
Pre početka sječenja, proveriti lokalne uslove da bi se utvrdio uticaj buke i prašine na ljudstvo i
okolinu.
Procedura:
1. Učvrstiti cijevi ili fitinge, da bi se izbjeglo kotrljanje ili pomjeranje. Ukloniti sve nečistoće sa
površina koje se sjeku. Postaviti cijevi ili fitinge tako da se sječenje obavi bez zastoja u jednoj
operaciji;
2. Obeležiti liniju po kojoj će se rezati;
45
3. Koristiti dijamantska sječiva, korisititi adekvatnu zaštitnu opremu. Nije potrebno pritiskati alat
tokom sječenja, sopstvena težina alata je dovoljna;
4. Obraditi ivice, spolja i iznutra. Ivica mora biti zaobljena;
5. Obrada ivica se obavlja dijamantskom brusnom pločom;
Sa cjevima i fitinzima če se rukovati pažljivo. U slučaju neprikladnog transporta i skladištenja

može doći do deformacija ili oštećenja cjevovoda, fitinga ili zaptivnih gumica što dovodi do
otežanog postavljanja i može uticati na radnu bezbjednost cjevovoda. Iz tog razloga sledeća
uputstva se moraju poštovati:
 Cjevi moraju bti oslonjene celom dužinom tokom trasporta i moraju se osigurati da ne bi
došlo do pomeranja. Mora se poštovati da visina redanja ne sme biti veća od 2,0 m.
Treba izbegavati savijanje i udarce.
 Za utovar i istovar cjevi će se koristiti odgovarajuća mehanizacija (npr. viljuškar sa široko
razmaknutim viljuškama). Lake cjevi i fitinzi se mogu se istovarati ručno. Kada je reč o
istovaru teških cjevi i fitinga, oprema za podizanje i užad trebala bi biti od ne-abrazivnih
materijala kao što je manila uže (Pogledati sliku ispod). Nije dozvoljeno koristiti kuke
koje se kače na kraj cjevi. Ako se cjevi istovaraju otpozadi trebalo bi koristiti istovarno
vreteno. Istovar viljuškarem otpozadi nije dozvoljen. Nije dozvoljeno kipovanje cjevi.
Treba izbegavati prevlačenje cjevi preko terena.
 Sve cjevi i fitinzi treba da se istovaraju na ravnu površinu. Savijanje cjevi treba izbeći.
Cjevi upakovane na drvene plete (HRV) mogu se slagat jedna na drugu, paleta na
paletu sve do visine od 3,3 m. Mora se obratiti pažnja da se prilikom oslanjanja cjev se
ne spusti na oštru ivicu, što može dovesti do oštećenja dna cjevi ili fitinga. Trebalo bi
izbeči neobezbjeđeno skladištenje duže od 12 mjeseci. Ako su cjevi i fitinzi zapakovani u
foliju mora se objezbediti dobra ventilacija. Zaptivni elementi moraju se zaštititi od
svejtolsti i skladištiti na suvom i hladnom mjestu.
 Kada se cijevi skladište na otvorenom prostoru iste treba zaštititi od direktnog uticaja
sunčeve svjetlosti zaštitnom UV stabilnom folijom ili nadstrešnicom. Preporuka je da se
transportna pakovanja skladište u zatvorenom prostoru, ili prostoru koji je zasenčen.
Slika 22: Skladištenje cijevi
46
6.6 Anitkorozivna zaštita
Imajući u vidu radne uslove antikorozionoj zaštiti se mora posvetiti posebna pažnja.
Pri tom se naročito mora voditi računa da zaštitna sredstva ne sadrže otrovne supstance i da su
prilagodjena karakteristikama radnog medijuma – transportovane vode.
Zaštita opreme podeljena je na zaštitu spoljašnjih i unutrašnjih površina.
Unutrašnje površine
peskrenje prema standardu ISO 8501 Sa 2 ½. Nakon pijeskarenja vrše se 3 premaza
dvokomponentne epoksi farbe bez rastvarača „EPOVEN“.
47
OPŠTI PODACI EPOVEN je dvokomponentni epoksi premaz bez rastvarača

UPOTREBA Zbog svoje ne otrovnosti, velike otpornosti na jake kiseline i baze,
koristi se za zaštitu (oblaganje) betonskih i čeličnih rezervoara za
skladištenje životnih namirnica i hemijskih proizvoda. Vidi spisak
otpornosti u poglavlju “Epoven sistem”.
TEHNIČKI PODACI Tip veziva: Epoksidne smole
Gustina: 1,27-1,39/cm3
% ?vrste materije- zapreminski : 100%
% ?vrste materije- težinski 100%
Izdašnost: 4,0 m2/kg za 200 m
Teorijska potrošnja: 0,250 kg/m2 za 200 m
Optimalna debljina suvog filma: 200 mikrometara
Sušenje: na vazduhu (temp. 15-25oC, relativna vlažnost max
70%)
Suvo na prašinu: za 24-48 časa
Me?uslojni interval: min 24 časa ;

Viskozitet u stanju isporuke:tiksotropan
OSOBINE SUVOG Temperatura nanošenja: od +10 oC do +35oC
Izgled: Ravnomerna debljina bez nedostataka, visok sjaj.
FILMA Vreme upotrebe objekta: nakon 7 dana
RASPOLOŽIVE
Oker. upotrebe katalizovanog proizvoda (pot life): 2 časa
Vreme
NIJANSE Katalizator:4653.9999
PRIPREMA
POVRŠINE ISO 8501 Sa 2 1/2 Sa 3.
PODACI O PRIMENI Odnos komponenata u smeši: težinski: 60:40

NANOŠENJE: Četkom, od kratkih čvrstih čekinja ili airless
uređajem, visokog pritiska.
RAZREĐENJE: za prehrambene svrhe 96%-ni etil-alkohol za
četku-valjak max 15%., airless uređaj max 5%., prečnik dizne 0,021''
do 0,025'', izlazni pritisak 250 – 300 atm.
PAKOVANJE Odnos komponenata: 15 kg. Katalizator: 10 kg.
RAZREĐIVAČ 5610 samo za čišćenje pribora za rad. Pakovanje: 0,5 lit;20 lit;
200 lit.
MERE EN 404:2010
PREDOSTROŽNOSTI IEC 79-12
ISO 3941:1994
48
Sistem Epoven se sa uspehom primenjuje u prehrambenoj industriji za unutrašnju zaštitu

rezervoara i cisterni u kojima se skaladište ili transportuju prehrambeni proizvodi. U hemijskoj
industriji koristi se za zaštitu postrojenja koja su izložena kiselim ili alkalnim agensima.
Za zaštitu skladišnih rezervoara i cisterni za prevoz žestokih pića i alkohola preko 60%
primenjuje se Alkoluks.
Prehrambena industrija
Epoven je epoksidni premaz bez rastvarača, sasvim neškodljiv, te bez ikakvih bojazni može
doći u dodir sa čvrstim ili tečnim prehrambenim proizvodima kao što su:
 voda za piće  vino i vermut
 pivo  šira (fermentirana ili pulpirana SO2
 voćni sokovi gasom)
 maslinovo ulje  mlečni proizvodi
 smeno ulje  brašno i žitarice
 prerađevine šećera, melase, itd.
Table 1 Orijentacino primeri primene epoven sistema
Broj Broj Debljina (

Grana i mesto primene Proizvod
premaza slojeva µm )
PREHRAMBENA INDUSTRIJA I Epoven 1 150

Unutrašnja zaštita rezervoara za II Epoven 1 150
prehrambene proizvode (vino,
pivo, ulja, voćni sokovi itd.)
Rerervoari za skladištenje i I Alkoluks 1 100

cisterne za prevoz žestokih pića i II Alkoluks 1 100
alkohola preko 60%
Spoljašnje površine
peskrenje prema standardu ISO 8501 Sa 2 ½. Nakon pijeskarenja vrši se osnovni premaza
dvokomponentni na bazi epoksidnih smola, odabranih pigmenata koji se koristi za zaštitu suvih
metalnih površina koje su prethodno pijeskarene ili mehanički očišćene i odmašćene. Premaz
karakteriše velika otpornost na vodu, industrijske gasove, kiseline, baze, maziva i goriva.
Razređen premaz 10-15% se nanosi četkom ili pneum.pištoljem u 1-2 sloja, i tako katalizovan
(odnos mešanja A:B-85:15) se mora upotrebiti u roku od 6-8 h. Suv na dodir za 3-4 h, ponovno
nanošenje za 18-24 h. Potrošnja je 6-7 m2/kg. Proizvođač Zorka Boje.
49
Kao završni premaz koristi se Poliuretanski lak (A+B) - dvokomponentni poliuretanski završni
premaz na bazi poliester-izocijanatnog veziva. Premaz karakteriše visoki sjaj i visoka otpornost
na mehaničke i atmosferske uticaje. Razređen premaz 12-18% se nanosi četkom, končanim
valjkom ili pneum.pištoljem u 1-2 sloja, i tako katalizovan (odnos mešanja A:B - 70:30) se mora
upotrebiti za 3-5 h. Suv je na dodir za 8-10 h, ponovno nanošenje za 24 h. Potrošnja premaza
je 8 m2/kg za jedan sloj. Proizvođač Zorka Boje.
Cevna armatura se fabrički zaštićuje odnosno nije potrebno vršiti dodatnu antikorozivnu zaštitu.
Preostali deo opreme očistiće se od ostataka stare farbe posle obavljene rekonstrukcije i
montaže, a zatim premazati sa 2 premaza gvozdenim minijumom, zatim kitovati i glačati 2 x i
premazati 2 x bojom na bazi epoksidnih smola proizvodnje "Duga" - Beograd ili sličnih sledećih
nijansi (predlog):
 cevni vodovi:
a. unutrašnje površine i spoljašnje površine u dodiru sa vodom - oker (EPOVEN)
b. spoljašnje površine koje nisu u dodiru sa vodom - plavo
 cevna armatura - plavo
Fino obradjene mašinske površine premazuju se u fabrici proizvodjača antikorozionim lakom

koji se lako skida odgovarajućim rezredjivačem na gradilištu.
Antikoroziona zaštita će se vršiti u prostorijama isporučioca opreme i na gradilištu - pre i posle

zavšene montaže.
Na gradilištu, po završnoj montaži izvršiće se popravka radioničke antikorozione zaštite (ona

koja je obavljena u radionici isporučioca opreme), a zatim uraditi ostali predvidjeni pokrivni i
konačni zatšitni premazi.
Mesta montažnih varova nakon zavarivanja na gradilištu treba najpre očistiti do metalnog sjaja,
a zatim izvesti kompletnu antikorozionu zaštitu, radioničku (osnovnu) i konačnu.
Odmašćivanje se vrši trihloretilenom (C2HCl3) ili nekom drugom hemikalijom koja se nanosi
utrljavanjem sve dok se masnoća ne rastvori i otkloni. Po odmašćivanju površina se briše
suvim i čistim pamučnim krpama.
50
Eksploatacioni Vrsta zaštite Minimalna

uslovi debljina premaza
(mikroni)
Oprema smeštena u 1. Pijeskarenje Osnovni - 20
suv i zatvoren prostor 2. Osnovni zaštitni premaz Konačni - 120
(dvokomponentni epoksipoliamidni
premaz, 1 x)
3. Pokrivni i konačni zaštitni premaz
(dvokomponentno premazno sredstvo
na bazi epoksidnih smola, 2 x)
Unutrasnje površine 1. Pijeskarenje cca. 150
cevnih razvoda vode i 2. Osnovni i konačni premaz 2k epoksi farbe bez
vazduha (ako cijevi rastvarača - EPOVEN
nisu fabrički
pocinkovane) premaza dvokomponentne epoksi farbe bez
rastvarača
(dvokomponentni epoksipoliamidni
premaz, 1 x)
3. Pokrivni i konačni zaštitni premaz
(dvokomponentno premazno sredstvo
na bazi epoksidnih smola, 2 x)
Kontrola antikorozivne zaštite
U slučaju potrebe na zahtev i o trošku investitora može se izvršiti kontrola antikorozvine zaštite
sa jedanim od sledećih aparata:
1. Aparat za merenje debljine filma mokrog premaza (ASTM D-1212-54)
2. Aparat za merenje debljine filma suvog premaza
3. Niskonaponski defetoskop za merenje poroznosti suvog filma
4. Aparat za merenje adhezije suvog filma za metalnu podlogu (DIN 53151)
51
6.7 Nabavka i montaža čelične vodovodne cijevi
6.7.1 Transport i montaža

Transport opreme od proizvodjača opreme do objekata vršiće se kamionom ili kombijem.
Sva oprema treba da bude propisno zapakovana kako bi se izbegla eventualna oštećnja tokom
transporta.
Montaža cijevi, fazonskih komada i cevne armature vršiće se autodizalicom i drugim pomoćnim
dizaličnim sistemima adekvatne nosivosti. Montažer radova se mora pridržavati važećih propisa
o zaštiti na radu.
6.7.2 Opšte
OPTEREĆENJE
Gustina - U sopstvenu težinu spada težina delova konstrukcije, uredjaja, mašinskih /
mehaničkih sklopova i drugih delova i zatitnih premaza. Svi delovi od čelika i mašinski delovi će
se računati sa gustinom od 7850 kg/m3.
Ukoliko to ne bude drugačije propisano, treba za svaki sloj zaštitnog premaza pretpostaviti
težinu od 3 kg/m2 premazane površine.
Opterećenje od vode – Gustina vode je 1000 kg/m3. Hidro-dinamička opterećenja treba odrediti
za svaki pojedini slučaj posebno a za delove opreme i konstrukcija koji su izloženi takvim
uticajima.
Opterećenje od vetra - Treba pretpostaviti da opterećenje od vetra deluje horizontalno. Pritisak
vetra treba računati sa V = 1000 N/m2 za stanje mirovanja. Kao površina napada vetra važi
ona površina koja se dobija paralelnom projekcijom površina izloženih dejstvu vetra, na jednu
ravan upravnu na pravac vetra.
Faktori sigurnosti za dozvoljena opterećenja, kao i dozvoljeni naponi, treba da budu u skladu sa
DIN standardima.
MATERIJALI
Svi materijali koji će se koristiti za predmetni objekat biće prvoklasni i u svakom pogledu moraju
odgovarati najnovijim dostignućima u ovoj oblasti, a isto tako moraju biti u skladu sa svim
zahtevima specifikovanim u ovim uslovima.
Ukoliko to Nadzorni organ odobri, onda se izvesne izmene tj. odstupanja u zateznoj čvrstoći
materijala (ili granici razvlačenja), mogu nadoknaditi odgovarajućim korekcijama dozvoljenih
napona sa kojima se računa.
Izvodjač će dostaviti Nadzornom organu na saglasnost spisak svih proizvodjača od kojih

namerava da naruči materijale ili bilo koji drugi deo opreme i uredjaja.
Veze zakivcima ili zavrtnjevima, tamo gde su predvidjene, moraju biti sa tačno izbušenim
otvorima. Delovi koji se spajaju ovakvim vezama i koji treba da budu u tačno definisanom i
čvrstom položaju jedan u odnosu na drugi moraju se buiti u sklopu, na tačnu meru.
52
ZAVARIVANJE
Za sve zavarene delove opreme ili konstrukcija Izvodjač će dostaviti Nadzornom organu na
saglasnost sva uputstva za zavarivanje koja mora da sadrže :
- tehnologiju zavarivanja
- vrste varova
- zatitne slojeve
- program zavarivanja
- predgrevanje
- otpuštanje, i sl.
Zavareni spojevi, koji su namenjeni za dinamička opterećenja, ili su izloženi vibracijama, moraju
biti izvedeni sa proverom. Svi varovi moraju biti bez ikakvih nedostataka i moraju odgovarati
zahtevima svoje klase. Svi varioci moraju biti atestirani.
Elektrode za zavarivanje će biti od istog materijala kao i osnovni materijal koji se vari.
Ispitivanja bez razaranja se moraju obaviti u procentu i metodom koju odredi Nadzorni organ.
6.7.3 Zahtjevi u vezi mašinskih radova
ZAPTIVANJE
Elementi zaptivanja će biti izradjeni saglasno važećim standardima i propisima.
CJEVOVOD
CJevovodi su čelični. Delovi cjevovoda se spajaju zavarivanjem i preko prirubničkih spojeva.
Svi prirubnički spojevi su PN16.
Zaštita od korozije vrši se saglasno tački '6.6. Antikoroziona zaštita'.
MONTAŽA CJEVOVODA
 Specificirane radove Izvodjač je dužan da izvede sa potrebnim brojem stručnog i pomoćnog
osoblja.
 Potrebni broj stručnog i pomoćnog osoblja za izvršenje ugovorenih radova odrediće sam
Izvodjač prema nahodjenju vodeći pri tome računa o održavanju ugovorenih rokova.
 Isporučene cijevi treba da odgovaraju važećim DIN/ISO standardima i da poseduju
odgovarajuće ateste.
 Spajanje cijevi će se vršiti zavarivanjem izuzev na mestima gde je to drugačije naznačeno.
 Na mestima skretanja cjevovoda koristiti standardne cijevne lukove, prema važećem
DIN/ISO standardu.
 Ukopane dionice treba postaviti na sloju od pijeska čija debljina zavisi od stanja iskopanog
rova.
 Kod montaže nadzemnih dionica cjevovoda strogo poštovati zahtevani položaj pokretnih i
nepokretnih oslonaca i drugih cevnih elemenata uz prisustvo Nadzornog organa.
 U najvišim i najnižim tačkama (prema grafičkoj dokumentaciji) treba postaviti priključke za
odzračivanje, odnosno pražnjenje cjevovoda, pri čemu strogo treba poštovati zahtjevane
nagibe cjevovoda.
53
 Kod prodora cijevi kroz zidove, obavezna je ugradnja zaštitnih cijevi još u toku izvodjenja
gradjevinskih radova.
ZAVARIVANJE CIJEVI
 Prilikom izvodjenja radova na zavarivanju cjevovoda izvodjač se mora pridržavati važeće
EN/ISO standarde. Isti utvrdjuju jedinstvene uslove za postizanje kvaliteta zavarenog spoja,
kao i zahteve od pojedinih pogona ili pojedinaca kod izvodjenja radova zavarivanja.
 Zavareni spojevi se izvode:
 gasnim zavarivanjem, za cijevi nazivnog otvora  50 mm i debljine  4 mm, i
 ručnim elektrolučnim zavarivanjem obloženim elektrodama za cijevi debljine  4 mm
 Nije dozvoljeno zavarivanje ako su krajevi cijevi mokri ili pokriveni ledom, injem ili snegom.
Cijevi treba pre zavarivanja osušiti i očistiti. Nije dozvoljeno zavarivanje ako je radno mesto
nezaštićeno od kiše ili jakog vetra. Nije dozvoljeno zavarivanje pri temperaturi okoline nižoj
od –5 C. Ako je temperatura okoline izmedju 0 i –5 C, potrebno je izvršiti pregrevanje na +
50 C, u pojasu širine maksimalno 50 mm. Ova temperatura se mora održavati u toku
zavarivanja. Priprema krajeva za zavarivanje može se izvoditi rezanjem – diskom ili
autogeno. Nakon toga, treba izbrusiti sve neravnine, nepravilnosti ili ostatke oksida
 Krajevi cijevi treba da budu očišćeni od svih ostataka masti, ulja, vode, pijeska, laka, rdje i
sl. Minimalna dužina čišćenja treba da iznosi 25 mm od kraja cijevi.
 Krajevi cijevi treba da budu pripremljeni za zavarivanje (zavisno od debljine cijevi) prema
sledećoj skici:
= 37 30' + 2 30'
d=1.6+0.8
4 < s < 19
d
d=1.5 - 4.0 mm
s < 4 mm
54
Odstupanje površine reza ne treba da predje vrednost “e”:

 za cijevi nazivnog otvora  100-1 mm, i
 za cijevi nazivnog otvora  100-1.5 mm
Ispravnost reza proverava se metalnim ugaonikom prema sledećoj skici:
~300
 Kada se zavaruju spojevi sa različitim unutrašnjim prečnicima, a razlika medju njima veća je
od 3 mm, tada se krajevi sa manjim unutrašnjim prečnikom moraju obraditi iznutra
(eventualno izbrusiti) dok se ne postigne razlika manja od 3 mm u prečniku. Odredjeni deo
koji se spaja sa neobradjenim, izvodi se sa nagibom 25% (u odnosu na unutrašnju izvodnicu
paralelno osi). Pri tome, maksimalno smanjenje debljine ne sme da predje konstruktivno
minimalnu debljinu zida cijevi. Obrada krajeva cijevi sa različitim unutrašnjim prečnicima
prikazana je na sledećoj skici:
Obrada krajeva cijevi sa različitim spoljnjim prečnicima prikazana je na skici:
= 15
= 10 - 15 (25 %)
55
Obrada krajeva sa spoljnje strane cijevi ne mora da se izvodi ako je razlika u debljini zidova
cijevi manja od 30% od debljine tanje cijevi, ali ne više od 5 mm. Pri tome zavareni spoj treba
da bude izveden postepenim prelazom od tanjeg na deblji element.
 Ako, u toku transporta, kraj cijevi dobije oblik elipse i ako debljina cijevi nije veća od 10 mm,
ista se može popraviti na hladno pomoću specijalnog alata. Pri tome veličina plastičnih
deformacija ne sme da iznosi 3% od spoljnjeg prečnika cijevi.
 Ose cijevi, koje su pripremljene za zavarivanje, trebaju da budu u liniji. Ovo se proverava
metalnom letvom minimalne dužine 400m. Dozvoljeno odstupanje ne sme da bude veće od:
 1 mm, za cijevi nazivnog otvora  100 mm, i
 2 mm, za cijevi nazivnog otvora  100 mm
200 200
 Elektrode sa oblogom i žice za zavarivanje treba čuvati na suvom mestu. Žice za

zavarivanje ne smeju da zardjaju, niti da imaju oksidnu prevlaku. Elektrode sa oblogom se
moraju čuvati od vlage u posebnim hermetički zatvorenim metalnim kutijama ili polivinilskim
vrećicama u originalnom pakovanju, koje se stavljaju u kartonske kutije.
 Zavarivanje smeju da izvode samo ovlašćeni i atestirani zavarivači sa važećim atestom za
postupak zavarivanja i osnovni materijal koji se zavaruje
 Pripoje treba izvoditi elektrodama za prvi zavar. Izvode ih zavarivači koji izvode i ostale
zavare na spoju. Pripoji mogu da postanu deo spoja uz prethodno brušenje sa obe strane.
Razmak izmedju pripoja treba da bude približni jednak. Broj pripoja i njihova dužina
prikazana je u sledećoj tabeli:
Prečnik cijevi (mm) Broj pripoja Dužina pripoja (mm)
25-50 2-3 5
75-300 4 12
350-500 6 20
 500 8 25
 Prvi zavar (koren) kod sučeonih spojeva mora da dobro prodre ali ne više od 3 mm.
 Kod svakog prekida u zavarivanju, potrebno je odstraniti trosku na mestu gde se nastavlja
sa zavarivanjem. Ako se primete oštećenja ili nepravilnosti na mestu gde se prestalo sa
zavarivanjem, ista treba otkloniti. Preporučuje se da se prvi zavar radi bez prekida.
 Za debljine  4 mm i nazivne otvore cijevi do 50 mm, dozvoljava se primena gasnog
zavarivanja i u tom slučaju izvode se najmanje dva zavara.
56
 Nakon prvog zavara vrši se ispunjavanje spoja ručno-elektro lučnim zavarivanjem. I kod
ispunjavanja spoja nakon svakog sloja mora se pažljivio odstraniti troska, a eventualne
nepravilnosti se otklanjaju brusilocom.
 Nakon završenog zavarivanja cijevi, izvedeni sučeoni spojevi mogu nadvisiti ivicu cijevi za
sledeće vrednosti:
 max 2 mm za cijevi debljine  12 mm
 max 3 mm za cijevi debljine  12 mm
 Pored svakog zavara treba da se utisne oznaka zavarivača koji ga je izveo. Dva zavarivača
ne smeju imati istu oznaku bez obzira što nisu radili u isto vreme.
6.7.4 Kontrolje i ispitivanja
OPŠTE
Radovi na opremi u svim fazama počev od nabavke materijala u valjaonicama i izrade u

fabrikama pa preko montaže i ispitivanja moraju biti kontrolisani od strane Kupca ili njegovog
ovlašćenog predstavnika.
Proizvodjač je dužan da Kupca blagovremeno obavjesti o vremenu i obimu kontrole i ispitivanja,

da u njima aktivno učestvuje, da obezbedi sve priključke, instrumente, aparate, materijal za
ispitivanje i prezentiranje rezultata ispitivanja.
KONTROLA I ISPITIVANJE OBLIKA, DIMENZIJA I KVALITETA MAŠINSKE OBRADE
Kvalitet ugradjenog materijala mora da odgovara zahtjevima projekta i merodavnih standarda i

dokazuje se atestima.
Za termički obradjene delove proizvodjač je dužan da kontroli Kupca pruži na uvid termograme
ili druge dokaze, a za zaverene delove da Kupca upozna sa primenjenom tehnologijom
zavarivanja, i da pruži na uvid ateste za primenjene dodatne materijale i zavarivače. Za
eventualne reparaturne radove na uvid se prilažu skice i izveštaj o sprovedenim reparaturama.
Pored ovoga se prilaže i merni list o kontroli oblika i dimenzija.
Kontrola Kupca u fabrici Izvodjača (kao i za vreme montaže) obuhvatiće:

- pregled gore navedene dokumentacije
- vizuelnu kontrolu
- kontrolu dimenzija i oblika
- kontrolu kvaliteta zavarenih spojeva
- kontrolu kvaliteta mašinski obradjenih delova
- kontrolu antikorozivne zaštite
- funkcionalna ispitivanja
- garancijska ispitivanja
ARMATURA
57
Sva armatura mora biti proverena pa ispitni pritisak koji je 1,5 puta veći od nominalnog radi
dokaza kvaliteta izrade kućišta.
Provera se mora ostvariti i na nazivni pritisak radi provere procurivanja. Ateste treba prezentirati
Kupcu.
ČELIČNI CJEVOVOD
Materijal za cijevi treba da je P235TR2. Izrada cijevi, oblik i mere, se obavlja prema važećem
EN/ISO standardu.
U okviru EN/ISO standarda uslovljava se sledeće: fiksna dužina cijevi, prijemno ispitivanje, atest
izmedju ostalog sadrži i podatke o analizi šarže, analiza hemijskog sastava osnovnog
materijala.
Izrada antikorozone zaštite se vrši prema tački '6.6. Antikoroziona zaštita' ovog projekta.
ISPITIVANJE ZAVARA CJEVOVODA

 Ispitivanje vrše ovlašćeni Nadzorni organi Investitora. Kontrolu zavarivanja vrše organi
kontrole Izvodjača. Nadzorni organ mora tražiti na uvid sve ateste zavarivača za odredjeni
postupak zavarivanja. Izvodjač mora da ima dokumentaciju o svakoj izvršenoj kontroli
zavarivača i zavarenih spojeva. Izvršena ispitivanja i metoda ispitivanja moraju biti uredno
zapisani i overeni od strane onoga ko ih je izvršio. Svako ispitivanje koje nije zadovoljilo
treba ponoviti na istom mestu nakon izvršene popravke greške. Izbor mesta koje će se
kontrolisati vrši nadzorni organ Investitora.
 Ispitivanje se vrši metodama bez razaranja materijala. Na zahtev Investitora mogu se
sprovesti i ispitivanja bazirana na metodama razaranja materijala. Za cijevi od ugljeničnog
čelika treba izvršiti sledeće kontrole ispitivanja:
 vizuelnu kontrolu, i
 radiografsko ispitivanje varova
 Vizuelnu kontrolu treba vršiti svakodnevno i to u pogledu: pripreme i postupka zavarivanja,
vrste osnovnog i dodatnog materijala, izgleda varova, vezivanja ili prelaza zavara u osnovni
materijal, pukotina itd. Ovu kontrolu vrše sami zavarivači, kontrolni organi Izvodjača, kao i
nadzorni organ Investitora
 Radografska kontrola se vrši prema važećem EN/ISO standardu. Pri tome treba koristiti
izvore zračenja, filmove, folije i druge indikatore kvaliteta. Indikatori kvaliteta moraju biti
prema EN/ISO standardu. Osetljivost svakog snimka mora biti takva da se mogu razaznati
greške minimalne veličine od 3% debljine prosvetljenog sloja. Ocenu snimka vrši
odgovarajuća ovlašćena organizacija pismenim izveštajem. Izveštaj treba da sadrži podatke
o : mestu radova na cijevi, zavarivaču, broju snimka, veličini i tipu greške, kao i ocenu
rezultata ispitivanja. Opseg ispitivanja za sve zavare iznosi 100%.
58
GREŠKE U ZAVARU
Pukotine i hladno nalepljivanje zavara nisu dozvoljeni. Neprovareni koren ili nepotpuno
vezivanje dozvoljavaju se ako greška nije veća od 0.8 mm ili 20% debljine zida cijevi (uzima se
manja vrednost)
 Nadvišenje ili udubljenje lica zavara:
 Dozvoljeno nadvišenje zavara za debljinu zida do 12 mm može biti 3 mm ili 33%
debljine zida (uzima se manja vrednost)
 Dozvoljeno udubljenje lica zavara do 0.8 mm ili 12.5% debljine zida (uzima se manja
vrednost)
 Poroznost.
 Dozvoljavaju se poroznost u zavaru koje su pojedinačne i veličina im ne prelazi 2.4
mm ili 50% debljine zida cijevi u svojoj najvećoj meri.
 Ukupna površina poroznosti projektovana radijalno na zavar ne sme preći tri puta
najveću pojedinačnu grešku poroznosti u bilo kojih 6cm2 površine zavara
 Uključci troske i stranih tela
 Dužina bilo kojeg pojedinačnog uključka ne sme biti veća od dve debljine zida cijevi
 Širina bilo kojeg uključka ne sme da bude veća od 2.5 mm, a ukupna dužina svih
uključaka ne sme biti duža od četiri debljine zida na 152 mm dužine zavara
 Nisu dozvoljeni uključci volframa
 Popravka grešaka
 Sve greške koje su ocenjene kao neprihvatljive moraju da se otklone
 Kod ugljeničnih čelika to se vrši autogenim rezanjem i brušenjem spoja ili
ožljebljenjem i brušenjem spoja
 Kod cijevi nazivnog otvora  2” , ako imaju greške, čitav spoj treba izrezati, a kod
cijevi većeg prečnika samo mesto greške.
Nakon svake popravke isto mesto treba ponovo kontrolisati istim postupkom kojim je
ustanovljena greška
HIDRAULIČKA PROBA CJEVOVODA I OPREME

 Nakon završene montaže, svi cevovodi se moraju temelno pregledati: odušci, drenaže,
oslonci, čvrste tačke i spojevi moraju biti pravilno smešteni i izvedeni. Svi nedostaci se
moraju otkloniti, a nakon toga izvršiti sledeće pripreme za ispitivanje:
 Svi prirubnički, navojni i zavareni spojevi cjevovoda ne smeju biti izolovani (termički
ili antikoroziono) ili ofarbani
 Cevovodi, ili sistemi cevovovda, koji se ispituju moraju se blindirati slepim
prirubnicama da bi se izolovali od opreme i instalacija koje se ne ispituju. Za ovu
svrhu nije dozvoljena upotreba ventila, zasuna ili sl. zapornih organa
 Svi ventili i zasuni unutar sistema koji se ispituje biće otvoreni, a izvor pritiska mora
da bude sa uzvodne strane nepovratne klapne (ukoliko je ugradjena).Ukoliko to nije
moguće, nepovratna klapna se mora blokirati ili odstraniti.
 Regulacioni ventili se moraju takodje blokirati u otvorenom položaju
 Odušni i sigurnosni ventili sa navojem moraju se ukloniti a na njihovo mesto navrnuti
čepovi. Sigurnosni ventili sa prirubnicom moraju se blindirati na ulaznoj odnosno
izlaznoj prirubnici
 Zaporni ventili na priključnim cijevima instrumenata moraju da se zatvore da bi se isti
izolovali od glavnih cjevovoda
 Ispitivanje
 Tekući fluid (voda) koje se upotrebljava za ispitivanje treba da se održava na
minialnoj temperaturi od +15 C
59
 Pre početka ispitivanja moraju se zavariti svi elementi za zavarivanje kao što su:
oslonci, držači i sl. Ako to nije moguće, naknadno zavarivanje mora da bude brižljivo
nadzorisano i nakon završetka kontrolisano. U ovakvim slučajevima ispitivanje se
neće ponoviti
 Ugradjena oprema, koja je radionički ispitana, može se ponovo ispitati zajedno sa
spojnim cevovodima, s tim što ispitni pritisak ne predje najviše dozvoljeni ispitni
pritisak za tu opremu
 Punjenje cjevovoda vodom izvodi se preko priključka za pumpu. Ovaj priključak
treba da sadrži dva zaporna ventila.
 Ispitni pritisak je 1.5 puta veći od maksimalnog radnog pritiska.
 Kontrola ispitivanog pritiska obavlja se pomoću manometara koji pre upotrebe
moraju biti ispitani i zapečaćeni (baždareni)
 Očitavanje ispitnog pritiska može biti uzeto na najnižoj tački sistema s tim da se
statički pritisak, tj. geodetska visina, oduzme od istog kod ispitivanja pri minimalnom
ispitnom pritisku.
 Pre uspostavljanja ispitnog pritiska, cevovod i oprema se moraju pažljivo
odvazdušiti.
 Ako ispitni fluid ima veliki koeficijent temperaturskog širenja, moraju se predvideti
mere sigurnosti za otpuštanje pritiska.
 Održavanje punog ispitnog pritiska vršiće se sve dok se svi spojevi pažljivo ne
pregledaju. Minimalno vreme održavanja punog ispitnog pritiska iznosi 1 sat.
 Strogo se zabranjuje otklanjanje nedostataka za vreme dok se cevovod nalazi pod
pritiskom
 Loši varovi se moraju izrezati na dužini od 200 mm i u toj dužini ubaciti nov komad
cijevi. Prirubnički spojevi koji propuštaju moraju se pritegnuti ili izvršiti zamena
zaptivača
 Nakon otklanjanja navedenih i sličnih nedostataka ponavlja se ispitivanje
 Ispitivani cevovod zadovoljava ako u toku ispitivanja nije registrovan pad pritiska na
manometru i ako nema tragova vode na spojevima i varovima.
6.8 Nabavka i montaža fazonskih komada od duktilnog liva
Nabavka, isporuka i ugradnja fazonskih komada od nodularnog (duktilnog) liva koji odgovaraju
standardu DIN EN 598; za prirubničke veze dimenzije prirubnica i otvori prema EN 1092-2, PN
16; zajedno sa vijcima i navrtkama, podloškama i zaptivkama. Zaštita: unutršnja epoksi sloj
(EP-P) prema DIN 3476 i spoljašnja epoksi sloj (EP-P) prema DIN 30677-2.
Pozicijom je obuhvaćen standardni zaptivni materijal i standardni zavrtnjevi sa navrtkama.

Obračun se vrši po komadu nabavljenog i ugrađenog fazonskog komada, prema tipu.
6.9 Traka upozorenja
Ne dublje od 60 cm od projektovane kote terena , postavlja se cijelom dužinom trase cjevovoda

plastična traka upozorenja prema standardu DIN V 54841 –1 da bi se omogućila eventualna
kasnija detekcija položaja cjevovoda.
Boja i natpis na traci biće prema nameri. Traka upozorenja biće obojena intezivno sjajnom
bojom. Traka je široka 40 mm.
60
6.10 Ispitivanje kanalizacionih kolektora
Izvođač radova je obavezan da izvrši ispitivanje na nepropusnost cjevi i spojeva, pridržavajući

se upustva proizvođača.
Obaveza izvođača je da probu na pritisak izvrši i sačini zapisnik koji potpisuje Inženjer i šef
gradilišta.
Obračun izvršenih radova vrši se po m1 ispitanog cjevovoda, a naplata po obračunatim

količinama i odgovarajućim jediničnim cjenama.
Ispitivanje nepropusnosti cjevovoda, šahtova i inspekcijskih otvora treba vršiti vazduhom

(proces „L“) ili vodom (proces „V“). Odvojena kontrola cijevi i fitinga, šahtova i inspekcijskih
otvora, npr. cijevi sa vazduhom i šahtove sa vodom je dozvoljeno. U slučaju procesa L, ne
postoji ograničenje broja korektivnih mjera i ponovljenih testova u slučaju kvara. U slučaju
jednokratnih ili ponovljenih neuspjelih ispitivanja vazduhom, dozvoljeno je prelazak na testiranje
vodom i onda je samo rezultat ispitivanja vodom mjerodvan. Ako je tokom ispitivanja nivo
podzemnih voda iznad nivoa cjevi, može se izvršiti test infiltracije sa specifikacijama koje se
primjenjuju u konkretnom slučaju. Pre zatrpavanja bočne zapune oko cijevi, može se obaviti
preliminarni test. Za finalni test, cjev se mora proveriti nakon što je zatrapna a podgrada
uklonjena. Inžejer uz saglasnost Investitora će odlučiti da li će testirati vazduhom ili vodom.
6.10.1 Testiranje vazduhom
Vrijeme ispitivanja za cijevovoda bez šahtova i inspekcijskih otvora treba uzeti iz sledeće tabele,
uzimajući u obzir prečnik cjevi i metode ispitivanja (LA; LB; LC; LD). Inženjer i Investitor trebaju
da odluče o proceduri testiranja. Moraju se koristiti prikladni zaptivci koji hermetički zatvaraju,
kako bi se isključile greške u mjerenjima kao rezultat uređaja za ispitivanje. Za šahtove i
inspekcijske otvore se preporučuje provjera vodom, iz sigurnosnih razloga. Ispitivanje šahtova i
inspekcijskih otvora sa vazduhom je teško izvršiti u praksi.
Početni pritisak treba da premašuje zahtijevani ispitni pritisak P0 za oko 10% i treba da se
održava oko 5 minuta. Pad pritisak za p se onda definiše na osnovu testnog pritiska koji se
nalazi u sledećoj tabeli za procese LA, LB, LC ili LD. Cijev ispunjava zahtjeve ako je pad pritiska
izmjeren nakon Vrijemena ispitivanja niži od vrijednosti date u sljedećoj tablici.
Tabela 9: Testiranje cijevovoda vazduhom
61
6.10.2 Testiranje vodom
Кod građenja kanalizacije potrebno je vršiti ispitivanje izgrađene mreže, kao što se radi i kod
vodovoda, a u cilju saznanja o kvalitetu izvedenih radova.
Ne smije se dozvoliti prekomerna infiltracija vode u mrežu (ulaz spoljne vode) niti eksfiltracija
(gubitka otpadne vode iz mreže u teren). I jedna i druga pojava mogu dovesti do nestabilnosti
objekta, a proviranje prljave vode u teren može imati posledice sa sanitarnog stanovišta.
Da bi se obezbijedila potrebna vododržljivost kanalizacione mreže potrebno je da cijevi (kanali)

budu vododržljivi, a spojeve treba uraditi tako da dihtuju pod određenim uslovima.
U dobro izvedenoj mreži ne bi trebalo da bude ni filtracije ni eksfiltracije.
Кvalitet izvedenih spojnica i mreže, provjerava se na sljedeći način :
а) u terenu sa podzemnom vodom - - pri prodiranju vode u cijevovod na prirodnom nivou

podzemne vode, ako je nivo podzemne vode na 2 - 4 m nad temenom cijevi, količina vode koja
uvire u cijevi ne treba da bude veća od vrijednosti navedenih u tabeli broj 28. Pri nivou
podzemne vode koji je viši od 4 m, iznad temena cijevi dopuštena količina vode koja provire se
uvećava 10 % za svaki sljedeći metar povećanog uspora (preko 4 m).
b) u suvom terenu - pri proceđivanju vode iz cijevovoda u teren. Za izvršenje ovog ispitivanja
dio kanalizacionog cijevovoda između šahtova napuni se vodom do visine od 4 m nad temenom
cijevi. Кod uzvodnog šahta gubitak ne treba da prekorači vrijednosti date u tabeli broj 28.
c) u terenu sa nižom podzemnom vodom - gdje je nivo podzemne vode niži od 2 m iznad
temena cijevi, ispituje se gubitak vode iz cijevi. Ispitivanje se vrši isto kao pod tačkom b).
Provjeravanje kanalizacione mreže na vododržljivost se vrši pre zatrpavanja cijevi u rovu. U

terenu sa visokom podzemnom vodom ispitivanje se vrši putem merenja količine vode koja
provire u mrežu, na prelivu koji se postavlja u kanalu kod nizvodnog šahta.
Кod suvog terena mjerenje se vrši na dva načina :
62
А) Prvi način je da se istoVrijemeno vrši ispitivanje na dve susjedne dionice za tri reviziona
silaza. Na krajnjim silazima blindira se (zatvori) mreža, a kroz srednji silaz kanali se pune
vodom do određene kote. Zatim se vrši osmatranje spojnica na vododržljivost i održavanja
konstantnog nivoa vode u šahtu u toku 30 minuta.
Dopuštene količine uliva ili gubitaka vode kroz spojeve i zidove kanalizacionih cijevovoda date
su u sljedećoj tabeli.
Tabela 10: Dopuštena količina uliva ili gubitaka u m3 /(24 h x km) i dužine cjevovoda određenog
prečnika (mm)
150 200 250 300 350 400 450 500 550 600
Betonske,aramirano- 7 20 24 28 30 32 34 36 38 40
betonske
i azbestne cijevi
PEHD, PVC i GRP cijevi 7 12 15 18 20 21 22 23 23 23
U vezi sa korišćenjem ovih podataka treba imati u vidu sljedeće :
1. Za betonske i armirano betonske cijevi čiji je prečnik veći od Ø 600 mm dozvoljene količine
mogu se dobiti na taj način što se na svaki naredni decimetar povećanjem prečnika povećeva
količina za 10 % (npr. za Ø 700; 23 + 2,3 = 25,3 m3/(24h x km).
2. Za zidanje kolektora od cigle i sl. dozvoljena količina ne smije prelaziti 10 m3/24h po km,
dužine, bez obzira na veličinu profila.
3. Za kolektore od montažnih i armirano-betonskih elemenata dozvoljen priliv ili gubitak vode

uzimaju se isti kao za armirano-betonske cijevi, koje imaju istu površinu poprečnog presjeka.
4. Dopuštene količine prilivne ili izgubljene vode kroz zidove i dno šahtova na 1 m njihove
dubine uzimaju se da je isti kao i kod gubitaka ili priliva vode na 1m dužine cijevi istog prečnika,
kao što je šaht.
5. Кod ispitivanja cijevovoda većeg prečnika od Ø 1000 mm i kolektora većeg presjeka od 1 m2

koji prolaze kroz neizgrađenu teritoriju (gdje je otežano dovođenje vode) ispitivanje se vrši samo
na jednoj odobrenoj dionici.
6. Ispitivanje mreže na vododržljivost treba izvršiti tek 24 sata poslije punjenja mreže.
Eksfiltracija (gubitak vode) određuje se po količini vode koja se doliva u toku od 30 min na 1 km,
a onda se vrši preračunavanje na 24 sata.
63
B) Po drugom metodu ispitivanje se vrši na jednoj dionici i to pre izgradnje šahtova. Кrajevi
kanala zatvaraju se sa određenom vrstom zatvarača sa brzim spojem (blindažom). Na ovim
blindažama postoje otvori na koje se vezuju dva crijeva, jedno za punjenje kanala vodom, a
drugo za ispuštanje vazduha. Crijevo preko koga se vrši punjenje vodom vezano je za pokretni
rezervoar zapremine do 55 litara. Rezervoar se postavi na visinu od 4 m iznad temena cijevi.
Кanal se puni vodom, a u rezervoaru se uspostavi potreban nivo vode. Dolivanjem potrebne
količine vode u rezervoar održava se konstantan nivo. Кoličina vode koja se doliva mora se
meriti, a zatim se to pretvori u m3/(24h x km) što predstavlja gubitak vode na ovoj dionici.
Na slikama 17 i 18 šematski je prikazan postupak kod ispitivanja kanalizacione mreže.
U zavisnosti od konkretnih prilika, shodno ovim zahtjevima nadzorni organ određuje koji će se
postupak primeniti za ispitivanje kanalizacije.
Slika 23: Poslije izgradnje šahtova
Slika 24: Prije izgradnje šahtova
Legenda :
1. razupirac
2. zatvarač
64
3. nivo vode pri ispitivanju
4. pokretni rezervoar
5. pokretne cijevi (creva)
6. kolje za fiksiranje cijevi (creva)
65
IZVJEŠTAJ
O IZVRŠENOM HIDRAULIČКOM ISPITIVANJU КANALIZACIONE MREŽE NA VODONEPROPUSNOST
I) Podaci :
1. Naziv objekta
2. Dionica – potez br. od dо
3. Proizvođač cijevi
4. Vrsta materijala
5. Dimenzija kanala (sa debljinom zida)
6. Vrsta spoja I broj spojeva
7. Atest materijala
8. Visinska razlika između najvišeg i najnižeg mesta ispitivanja
9. Datum i vrijeme ispitivanja
II) Ispitivanje :
1. Vrijemenska razlika u časovima (od kraja punjenja do početka ispitivanja)
2. Količina dodate vode
3. Napomena u vezi ispitivanja (pritisak na spojevima, na revizionom silazu, itd.)
Ispitana dionica je ispravna - neispravna, pa se hidrauličko ispitivanje ne traži - treba ponoviti.
Izvršena popravka
Izvedena dionica kanalizacije od dо smatra se na osnovu gornjih ispitivanja

ispravnom, te se dozvoljava zatrpavanje.
P r i l o g : Situacija ispitanog poteza sa kotama dna kanala.
ZA IZVOĐAČA : ZA INVESTITORA :
66
6.11 Ispitivanje vodovodnih cjevovoda na probni pritisak
Izvođač radova je obavezan da izvrši hidrostatičko ispitivanje na nepropusnost cijevi i spojeva,

pridržavajući se upustva proizvođača.
Ako cjevovod nije moguće ispitati odjednom mora se ispitati po dionicama, u tom slučaju moraju
se spojna mesta između pojedinih dionica ispitati na nepropusnost celokupnim ispitivanjem.
Cjevovod se delimično zatrpa tako da spojevi cijevi i armatura ostanu otkriveni radi vizuelnog
pregleda koji se vrši pre početka i u toku probe na pritisak. Krajevi cijevi se priVrijemeno
zatvaraju slepim prirubnicama. Pre punjenja vodom cjevovod mora biti propisno uglavljen i
usidren na svim lomovima. Sistem treba napuniti vodom pažljivo tako da voda polako istera
vazduh iz sistema. Pumpa za podizanje pritiska se postavlja na mestu koje omogućuje
navedeno ravnomerno punjenje cjevovoda. Za ispitivanje se upotrebljava manometar sa
mogućnošću očitavanja promene pritiska od 0.1 bara, koji se postavlja na najnižu tačku sekcije.
Ispitivanje se uglavnom vrši na dionicama do 500 m. Ako se na deonici koja se ispituje pokažu
mesta koja propuštaju na spojevima (kapljice, mlazevi i slično) mora se ispitivanje prekinuti i
dionica isprazniti. Ispitivanje se može ponoviti nakon otklanjanja nedostataka.
Potpuno ispitivanje cjevovoda se sastoji od: pripremnog, glavnog i celokupnog ispitivanja.

Pripremno ispitivanje traje 2 sata pri kome pritisak iznosi do 1.3 puta radni pritisak, ispitivanje
zadovoljava ako posle 2 sata nije primećeno propuštanje.
Glavnom ispitivanju se može pristupiti ako je uspešno izvršeno prethodno ispitivanje, ono traje
30 minuta za svakih 100 m cjevovoda ili najmanje 2 sata bez obzira na dužinu cjevovoda.
Celokupno ispitivanje traje 2 sata ispitni pritisak iznosi 1.3 puta radni pritisak, uslov za
celokupno ispitivanje cjevovoda je uspešno izvršeno glavno ispitivanje i spojna mesta ne smeju
biti zatvorena. Obaveza investitora je da ugovori probu na pritisak. Obaveza izvođača je da
probu na pritisak izvrši i sačini zapisnik koji potpisuje nadzorni organ i šef gradilišta.
Obračun izvršenih radova vrši se po m1 ispitanog cjevovoda, a naplata po obračunatim

količinama i odgovarajućim jediničnim cijenama.
67
Obrazac za ispitivanje cjevovoda

1. OPŠTI PODACI
1.1. Ovlašćeni predstavnici:

Investitora ………………………………………………………………………..………………………..
Izvođača …………………….……………..…………………………………..………………………..
1.2. Zapisnik broj: ………………………………………………………………………………….……
Naziv cjevovoda ………………………………..………………………………..………………..…….
Datum ……………………………..………………………………..……………………….
Dionica ……………………………..………………………………..……………………….
od km ……………………………..………………………………..……………………….
do km ……………………………..………………………………..……………………….
dužina (m) ……………………………..………………………………..……………………….
1.3. Isporučilac cijevi: ………………………………………………………………………………….……
Material cijevi ………………………………………………..………………………………….……
Tip cijevi ………………………………………………………………..………………….……
1.4. Vrsta spojeva: ………………………………………………………………………………….……
Vrsta spojeva ………………………………………………………………………………….……
Broj spojeva …………………………………………………………………………..……….……
1.5. Pozicija iz predračuna:
………………………………………………………………..…….……
68
2. PODACI O PRETHODNOM ISPITIVANJU

2.1. Mesto gde su ugrađeni manometri Investitora:
Merodavni km …………………… nadmorska visina ……………………………………
Kontrolni km …………………… nadmorska visina ……………………………………
2.2. Maksimalni budući radni pritisak kod manometra (dN/cm²): ………………………
2.3. Propisani probni pritisak (dN/cm²): …………………………
2.4. Propisano trajanje probe: ……….……………………………………………..…………………..
2.5. Punjenje vode: ……….……………………………………………..…………………..
Početak ……………………………………………………………………………….……………
Kraj …………………………………………………………………………….………………
2.6. Propisani pritisak (dN/cm²) …………………………………………………………………………
Početak ……………………………………………………………………………….……………
Kraj …………………………………………………………………………….………………
Trajanje …………………………………………………………………………….………………
2.7. Veličina pritiska (dN/cm²): ……….……………………………………………..…………………..
Na početku …………………………………………….………………………………………………
Na kraju ……………………………………………………………………….……………………
2.8. Temperatura vazduha: ……….…………………………………………………..…………………..
Na početku (C²) ……………………………………………….…………………………………
Na kraju (C²) …………………………………………………………………………………
2.9. Ocena ispitivanja: ……….………………………………….……………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………
……………………………….……………………………………………………..
Da li je bilo potrebno ponoviti ispitivanje. Gde su se pokazali defekti? Na koji način su izvršene popravke?
3. PODACI O GLAVNOM ISPITIVANJU

3.1. Određivanje potrebne količine vode potpuno napunjenog voda, radi stvaranja
Propisanog pritiska
………………………………………………………………………………………………………………………….
3.2. Vrijeme za koje je postignut probni pritisak: ..……………………………………………
Početak ……………………………………………………………………………….……………
Kraj …………………………………………………………………………….………………
Trajanje …………………………………………………………………………….………………
3.3. Veličina pritiska (dN/cm²): ……….………………….………………………..…………………..
Na početku …………………………………………….………………………………………………
Na kraju ……………………………………………………………………….……………………
3.4. Rezultati celokupnog glavnog ispitivanja (podaci sa manometra, podaci o spojevima, opravkama, ponovljenim
ispitivanjima):
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
69
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
3.5. Primjedbe o celokupnom ispitivanju i prijemu:
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….…………………………………………………………….…..…………………..
……………………………….……………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….……………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
……………………………….………………………………………………………………..…………………..
3.6. Ovjeravaju zapisnik:
Predstavnik Investitora ………………………………………………………………….……………
Predstavnik Izvođača ………………………………………………………………….……………
Predstavnik Korisnika ………………………………………………………………….……………
Mjesto ………………………………………………………………….……………
Datum ………………………………………………………………….……………
Nakon uspele probe o ispravnosti vodovodne mreže na pritisak, vrši se ispiranje i dezinfekcija
vodovodne mreže i pribavljanje hemijsko bakteriološkoj ispravnosti vode za piće.
70
6.12 Ispiranje, dezinfekcija vodovodnog cjevovoda i bakteriološko ispitivanje

vode
Pre puštanja u pogon vodovoda treba izvršiti ispiranje cjevovoda, dezinfekciju i ponovno
ispiranje, kao i bakteriološko ispitivanje vode od strane ovlašćene institucije. O izvršenom
ispiranju cjevovoda, dezinfekciji i analizi vode treba sačiniti odgovarajući zapisnik sa priloženim
pozitivnim atestom, u svemu po propisima za ovu vrstu radova.
Obračun se vrši po metru dužnom ispranog i dezinfikovanog cjevovoda sa bakteriološkim

ispitivanjem vode.
6.13 Zatrpavanje rova

Zatrpavanje rova može početi nakon ugradnje cjevi i pijeska oko i iznada cjevi, na osnovu
naloga nadzornog organa, koji će odrediti: način zatrpavanja rova, da li će se rov potpuno
zatrpati, ili će spojevi ostati slobodni, radi osmatranja prilikom hidrauličke probe cjevovoda.
Zatrpavanje se vrši materijalom iz iskopa, uz obavezno uklanjanje organskih materija, korenja,

većih komada kamenja i sl. iz materijala za zatrpavanje rova, kako ne bi došlo do oštećenja
ugrađenih cjevi. U nedostatku pogodnog materijala, zatrpavanje će se vršiti materijalom iz
pozajmišta, koji mora biti pregledan od strane nadzornog organa i odobren za upotrebu.
Zatrpavanje rova vrši se istovrijemeno sa obe strane cjevi, u slojevima od po 20 cm, uz zbijanje
materijala. Zbijanje se vrši ručnim nabijačima i lakšom mehanizacijom, na svakoj dionici, u
svemu prema preporukama proizvođača cjevi, do potrebnog stepena zbijenosti od 95% po
Proktoru. Mjesta ispitivanja određuje Nadzorni organ.
Za cjevovode položene u saobraćajnicama, trotoarima i bankinama, zatrpavanje i postignuta

zbijenost moraju zadovoljiti uslove saobraćajnog opterećenja. Rov u saobraćajnici se nasipa
pijeskovito-šljunkovitim materijalom.
Tokom zatrpavanja rova izvođač će postupno uklanjati razupirače podgrade, tako da se ne

ugrozi bezbjednost rada u rovu.
Obračun količina izvedenih radova vrši se po m3 nasutog i zbijenog materijala, a naplata po

6.14 Odvoz viška materijala

Celokupan materijal iz iskopa se slaže na pogodnom mestu tako da ne ometa izvršenje ostalih
pozicija. Po završenoj montaži cjevovoda i zatrpavanju rova višak materijala iz iskopa se tovari
u transportna sredstva i odvozi na deponiju.
Izvođač radova mora pokupiti sav materijal iz iskopa i očistiti gradilište. Materijal se na deponiji
uredno slaže i planira, prema upustvu nadzornog organa. Izvođač je dužan održavati u
ispravnom stanju sve pristupne puteve deponiji.
71
Za ugradnju u rov zahvata se kvalitetniji, već prosušen materijal. U slučaju da je deponija

udaljena više od 5 km od gradilišta, investitor će pre sklapanja ugovora ukazati izvođaču na
veću transportnu daljinu. U protivnom izvođač ima pravo na dodatne transportne troškove.
Obračun količina izvedenih radova vrši se po m3 utovarenog, istovarenog, na deponiji razastrtog

i grubo isplaniranog materijala, a naplata po obračunatim količinama i odgovarajućim jediničnim
cjenama.
Ne očekuje se iskop materijala opasnog po životnu sredinu.
6.15 Betonski radovi
6.15.1 Uvod
Osnovne komponente (agregat, cement i voda) će ispunjavati DIN/EN standarde za spravljanje

betona marke od C12/15 do C30/37 . Beton će ispunjavati zahtjeve propisane DIN/EN
standardima. Specifični zahtjevi su konzistentnost i visoke temperature. Generalno svi betonski
radovi će se obavljati pomoću mehanizacije, primenjujući odabranu i dobro pripremljenu
organizaciju građenja. Beton će se negovati najmanje 7 dana nakon ugradnje u skladu sa
odgovarajućim propisima.
6.15.2 Cement
Ukoliko nije drugačije odobrene, koristiće se cement sa dodatkom zgure CEM III/B DIN 1164, u
skladu sa Nacionalnim Standardima sa najviše 3% trikalcijumaluminata.
6.15.3 Kvalitet betona
Svi betonski radovi treba da budu u skladu sa standardom DIN1045 .
Betonska mešavina biće u saglasnosti sa sljedećom tabelom:
S obzirom na očekivana opterćenja, beton bi trebalo da bude vodonepropusan (Penetracija≤5

cm), otporan na hemijsku koroziju prema DIN 4030 standardu i da ima veliku otpornost na
mržnjenje.
Temperatura sveže betonske mešavine ne treba da bude ispod +5 C niti da prelazi temperaturu
od + 30 C.
72
Kontrola kvaliteta i neophodne analize svežeg i očvrslog betona obavljaće se u skaldu sa DIN
1045. Testiranja će se sprovesti prema DIN 1048 deo 1 i 5.
6.15.4 Skladištenje cementa
Cement će biti skladišten na gradilištu u suvom skladištu ili u rasutom stanju u kontejneru
dovoljno velikom da se skladište potrebne količine. Kontejner će biti propisno pokriven,
vodonepropusan i imaće drveni pod odvojen od terena najmanje 15 cm.
Cement će biti isporučivan u papirnim vrećama težine 50 kg. Cement u vrećama biće
transportovan tako da ni u jednom trenutku ne bude izložen vlazi i tako da ne apsorbuje vlagu iz
atmosfere. Cement u rasutom stanju biće trensportovan u potpuno zatvorenim,
vodonepropusnim i zadihtovanim kontejnerima.
6.15.5 Propusnost i trajnost
Beton će imati nisku propusnost. Ovo je važno ne samo na za direktan uticaj na

vodopropusnost, već i zbog uticaja na trajnost i zaštitu od korzije ugrađene armature. Preporuke
za betonsku mješavinu i materijal imaju za cilj da osiguraju vodonepropusnost betona, da na
gradilištu obezbjede potpunu ugradljivost bez segregacije. Obe površine i spoljašnja i
unutrašnja strana betona spadaju u kategoriju koja je ozbiljno izložena spoljnim uticajima.
Površine u kontaktu sa agresivnim tečnostima, kao što je kanalizacija ili su izložene koroziji
spadaju u kategoriju betona koji je vrlo ozbiljno izložen spoljašnjim uticajima.
6.15.6 Marke betona
Za betone koji su izloženi ozbiljnim uticajima, minimalni sadržaj cementa mora biti 350 kg/m 3 i
maksimalni vodocementni faktor za portland cement i za cement sa dodatkom šljake je 0.55, a
za portland cement sa dodatkom letećeg pepela je 0,50. Ako je beton marke C30/37 najmanja
karakteristična pritisna čvrstoća nakon 28 dana mora biti 35 N/mm2.
6.15.7 Maksimalni sadržaj cementa
Maksimalni sadržaj cementa je ograničen u cilju da se minimiziraju pukotine zbog termičkih

kontrakcija i skupljanja tokom sušenja. Granica za armirani beton je 400 kg/m 3 za portland
cement i portland cement sa dodatkom šljake dok je granica za cement sa dodatkom letećeg
pepela 450 kg/m3. Vrednosti od 500 kg/m3 i 550 kg/m3 respektivno, su dozvoljene za
prednapregnuti beton, pod uslovom da pukotine ne budu ishod samog procesa prednaprezanja.
6.15.8 Gradivni materijal
Agregat apsorbuje vodu iz betonske mješavine i to bitno utiče na proces skupljanja u toku
procesa očvršćavanja. Koriste se cementi koji su naznačeni u stnadradu EN 206–1/, u
zavisnosti od namjene objekta i u slučaju ukopanih objekata, sastava tla i nivoa podzemnih
voda.
73
Superplastifikatori će se koristiti kada je neophodno očuvati ugradljivost betona u slučaju

smanjenog sadržaja vode i cementa u betonskoj mješavini. Za betone koji su izloženi
negativnim spoljašnjim uticajima i kada se zahtjeva otpornost betona na mraz koristiće se
dodatak aeratora.
6.15.9 Ispitivanje betona
Uzorkovanje
Izvođač je obavezan da izvadi uzorke betona i napravi betonske kocke za potrebe testiranja u
skladu sa zahtjevima navedenim dole:
Kocke za ispitivanje imaće dimenzije 150 mm x 150 mm x 150 mm. Broj kocki za ispitivanje biće
sljedeći:
1-3 kocke po tovaru betona za tovare od 4-6 m3;
1-2 kocke za sve 4 serije ako je svaka serija reda veličine 0.5 m3;
1-2 kocke za svih 10 serija ako je svaka serija manja od 0,5 m3.
Kocka će biti napravljena od uzorka uzetog nasumično iz odabrane serije betona. Uzorci će se
uzimati u trenutku istovara dobijenog betona za ispitivanje. Sve betonske kocke će biti
označene za potrebe evidencije.
Izvođač će praviti, negovati, skladištiti, transportovati i ispitivati kocke u skladu sa BS 1881.

Ispitivanje će se vršiti u laboratoriji odobrenoj od strane Inženjera i svi izvještaji testiranja biće
dostavljeni Inženjeru na uvid najkasnije 24 sata od početka ispitivanja. Evidencija ispitivanja,
identifikacija ispitanih kocki sa dijelom izvedenih radova, čuvaće se od strane Izvođača na
gradilištu i biće dostupni Inženjeru na zahtjev.
6.15.10 Armatura
Betonski čelik biće rebrast (u horizontalnom i vertikalnom pravcu) sa zateznom čvrstoćom od

500 N/mm2 u skladu sa DIN 488. Zaštitni sloj betona trebalo bi da bude min 4.0 cm. Da bi se
fiksirala aramatura u oplatama tokom nalivanja betona i time obezbjedio minimalni zaštitni sloj
Izvođač će koristiti distancere.
6.15.11 Prekidi betoniranja
Prekidi su predviđeni da omoguće relativno pomeranje sastavnih delova objekta sa zahtjevom

da se održi vodonepropusnost spoja. Sloboda pomeranja je neophodna iz konstruktivnih
razloga, kao u slučaju klizajućih spojeva ili neutralisanja efekata širenja konstrukcije usled
negativnog delovanja temperature i vlage. Primeri širenja i skupljanja zidova i podova su
prikazani na slici ispod.
74
Ekspanzioni spojevi su predviđeni da prihvate i širenje i skupljanje betona. Početni zazor je

formiran između sastavnih delova konstrukcije, korišćenje vodonepropusnog i zaptivajućeg
filera je esencijalno.
Kontrakcioni spojevi mogu se izvesti sa prekidom armiranja u spoju-kompletni spojevi, ili

parcijalno, kada se samo 50% armature prekida u spoju. Prepručeno maksimalno rastojanje u
kompletnom spoju je dva puta veće nego za parcijalne spojeve. Kontrakcioni spojevi mogu biti
formirani ili indukovan. U prvom slučaju, početak-kraj je korišćen i betoniranje je prekinuto u
svakom spoju. U drugom slučaju, debljina zone oko spoja je smanjena za najmanje 25% i
betoniranje je kontinualno. U prikazanim primerima, vodonepropusna indukovana pukotina je
korišćena zajedno za zaptivnim prorezima u cilju smanjenja debljine spoja. Centralno
postavljena vodonepropusna površina sa rebrom za indukovanje pukotina u slučaju
podrumskog zida. Za deblje zidove, neophodne su dodatne mjere kao što su vertikalno
postavljene krute ili naduvane cjevi u zoni spoja.
75
6.15.12 Izrada
Osnovno je da ugradljivost betona i metode ugradnje su takve da se beton ugradi bez

segregacije, u potpunosti ugradi, obloži svu armaturu i potpuno ispuni oplatu. Posebno je
važno da se osigura dobra ugradnja u blizini spojeva i ugrađenih elemenata kao što su
vodonepropusne površine i cjevi. Posebna pažnju treba obratiti prilikom formiranja
konstruktivnih spojeva i da vertikalni spojevi treba da budu formirani suprotno principu početak-
kraj. Površina prethodnog betoniranja biće orapavljena da bi se poboljšala veza i objezbedila
bolja veza između zrna agregata. Vodiće se pažnja da je površina spoja čista pre izlivanja
svežeg betona preko nje. Potrebno je pokvasti površinu pre betoniranja da bi se izbegao
suvišan gubitak vode iz betonske mješavine. Posebna pažnja će se obratiti na to da novi sloj
betona u blizini spoja bude dobro ugrađen.
Iako nepropusan sloj neće biti neophodan kod konstruktivno dobro izvedenih spojeva,
uobičajena je praksa da se ugradi nepropusan hidrofilni materijal u te svrhe. Hidrofilni materijal
u prisustvu vode se širi i stvara vodonepropusan zaptivni sloj kada se koristi u ograničenoj
sredini.
6.15.13 Oplata i skela
Oplata će biti dovoljno čvrsta i zaptivena da bi se izbeglo procurivanje maltera iz betonske

mješavine i da bi se održale tačna pozicija, oblik i dimenzije elementa. Oplata će biti izrađena
tako da se može skinuti sa izlivenog betona bez oštećenja
Oplata za temelje je napravljena od obrađene daske. Oplata za zidove biće od prefabrikovanih

segmenata tipa DOKA. Postavljanje i skidanje oplate propisano je od strane proizvođača.
76
Oplata se može skinuti kada je dostignuta odgovarajuća čvrstoća betona, vodeći računa o
nosivosti objekta i kada oplata više nije potrebna za negu betona.
Oplatu je potrebno skidati postepeno, bez značajnih potresa i udaraca, kada beton stekne
neophodnu čvrstoću. Oplata se može skinuti kada su ispunjeni sledeći uslovi u pogledu
čvrstoće betona:
 30% od propisane marke betona kada je reč o skidanju oplate sa stubova, vertikalnih
zatega, zidova i temelja, kao i kod skidanja vertikalnih delova oplate greda i
horizontalnih zatega. Na osnovu rezultata ispitivanja betonske mješavine uzete iz fabrike
betona iz koje se gradilište snabdijeva, zaključeno je da skidanje oplate može početi 24
časa nakon završetka betoniranja. Oplata će se skidati bez značajnih potresa, kada se
bude skidala vodiće se računa da se ne udara o prethodno izbetonirane zidove.
 70% od propisane marke betona kada se skidaju oplate sa donjih delova greda. Dok
beton ne stekne potpunu čvrstoću, nakon 28 dana , ne bi trebalo opterećivati
konstruktivne elemente. U tom smislu, nakon skidanja oplate, ploču bi trebalo osloniti na
grede na pola nosećeg raspona.
Posebna pažnja će se obratiti kada se beton ugrađuje, da nema kašnjenja, što može dovesti do
neplaniranih prekida koji mogu dovesti do slabih tačaka i mogućeg curenja.
6.15.14 Transport betona
Usvojeno je da će auto mikseri imati zapreminu bubnja do 9 m3, broj auto miksera će se
izračunati na osnovu vremena potrebnog za utovar/istovar betona i vremena transporta od
fabrike betona do gradilišta.
6.15.15 Ugradnja betona u zidove
Za betoniranje zidova viših od 3,00 m za izlivanje prvog sloja betona neophodno je pripremiti
specijalan tunel za sprovođenje betonske mješavine u oplatu da bi se izbeglo nalivanje sa
velike visine što bi posledično dovelo do segregacije betonske mješavine.
77
Za proces ugradnje betona neophodno je izlivanje prvog sloja od 40 cm. Betonske radove treba
obavljati na takav način da se čitava zapremina prvog sloja od 40 cm ispuni pa tek onda
nastaviti sa ugradnjom sledećeg sloja
Betoniranje svih slojeva treba da se odvija u jednom smjeru, tako da za vreme vibriranja donjeg
sloja, vibrira se i gornji sloj , te da se uvek radi o istoj fazi vezivanja, s obzirom na vreme koje
je proteklo od početka spravljanja betonske mješavine.
Vibriranje slojeva mora se raditi sa minimum dva pervibratora da bi se osigurala dobra ugradnja
betona. Igla pervibratora kroz gornji sloj mora ući do donjeg sloja da bi se uspostavila veza
između gornjeg i donjeg sloja i sprečila pojava “linije između slojeva.
6.15.16 Prekid i nastavak betoniranja
Vododrživost spojeva če biti objezbeđena pomoću čeličnih ili PVC membrana. Njihova
instalacija biće u svemu prema instrukcijama proizvođača.
Konstruktivni spojevi
Konstruktivni spojevi zauzimaju veoma delikatno mjesto, projekat uvek predviđa obavezne i
neizbežne prekide a pogotovo kod hidrotehničkih konstrukcija. Iz tih razloga data im je posebna
pažnja. Mjere preduzete na mjestu radnih spojeva osiguravaju kontinuitet betonskog elementa,
npr homogena veza između starog i novog betona.
Tretman spojeva
Tretman spojeva, npr.proces pripreme prekida u betoniranju, pre nego što se nastavi
betoniranje podrazumeva sljedeće:
78
Da bi se osigurala homogena veza starog i novog betona, sa površine konstruktivnog spoja

mora se ukloniti ostatak cementne paste. Tokom vibriranja ili finiširanja površina, dolazi do
skupljanja vode, cementa i manjih čestica agregata na tim površinama i tada kao posledica
brzog sušenja ta mesta su porozna i slaba.
Ovo se može uraditi na dva načina:
 Ovaj sloj, čija je debljina nekoliko milimetara, može se ukloniti i pre očvršćavanja, tako to
vreme grubo odgovara vremenu vezivanja cementa (5-8 časova nakon pripreme
betonske mješavine), ovaj sloje se može ukloniti mlazom vode pod pritiskom od 5-6
bara. Ovakim ispiranjem dobija se veoma gruba površina, gde se mogu videti manja i
veća zrna agregata povezana okolnim cementnim malterom.
 Ako gore pomjenuta procedura nije primjenjena ili je neadekvatno primjenjena, pre
početka betoniranja novog sloja, negovana cementna pasta mora se potpuno ukloniti sa
površine konstruktivne spojnice do dubine bar 3-5 mm bilo ručno ili mašinski. Cela
procedura se mora obaviti pažljivo i sistematično pre postavljanja oplate.
Ugradnja betona iznad konstruktivne spojnice
Posle čišćenja prethodnog sloja i postavljanja oplate za nastavak, neposredno pre izlivanja
prvog sloja, sve nečistoće sa konstruktivne spojnice: prašina, piljevina, armatura i dr. biće
odstranjene. Čišćenje treba obaviti komprimovanim vazduhom 6-10 bara ili vodom pod
pritiskom 5-6 bara. Bez obzira da li je čišćenje obavljeno vazduhom ili vodom, spoj će se
pokvasiti vodom pre ugradnje novog sloja betona. Kako voda ne bi ostala zarobljena u
spojevima, na najnižoj tački oplate treba napraviti otvor.
6.15.17 Prijem materijala po dolasku na gradilište
Čelične šipke
Svaki paket čeličnih šipki, od odobrenog dobavljača, dolazi na gradilište sa odgovarajučim

sertifikatom proizvođača. Menedžer za kontrolu kvaliteta na gradilištu biće odgovoran za
podnošenje sertifikata, praćenim “Izvještajom o prijemu” koji sadrži datum dolaska, provjeru
uredno označenih šipki, vizuelni pregled šipki; Posle toga paket sa sertifikatom biće označen
kao “Odoreno za savijanje”. Posle sečenja i savijanja i pre isporuke na mesto ugradnje, obaviće
se ista vizuelna kontrola šipki:
- integritet šipki, pogotovo delova kao što su kuke i krivine;
- dimenzionu usklađenost sa odobrenom “Šemom za savijanje šipki”;
- ispravno označavanje šipki i indentifikaciju konstrukcije.
Nakon toga biće izdat i propisno zaveden “Izvještaj o provjeri posle savijanja”, sa jasnim
osvrtom na odgovarajuću “Šemu za savijanje šipki”, sa klasifikacijom svake grupe šipki kao
“Odobreno za postavljanje”.
79
Kopija proizvođačkih sertifikata, “Izvještaj o prijemu” i “Izvještaj o provjeri posle svijanja” biće
periodično dostavljani Inženjeru, koji će tokom inspekcije gradilišta verifikovati proceduru.
80
Cement
Svaki paket cementa biće dostavljen na gradilište sa sertifikatom proizvođača. Pre istovara
obaviće se vizuelna kontrola paketa i provjera oznaka; posle istovara ponoviće se ista
procedura i svaka paleta će se jasno označiti sa kodnim brojem. Biće izdat “Izvještaj o prijemu”
koji će sadržati datum i vreme dolaska na gradilište i datum i vreme polaska
Kopija proizvođačkih sertifikata i “Izvještaj o prijemu” biće periodično dostavljani Inženjeru. Za

svaki paket uzimaće se uzorak od 50 kg (jedna vreća) i skladištiće se u laboratoriju na
gradilištu. Menadžer kontrole kvaliteta na gradilištu beležiće vreme istovara svakog paketa u
silos, što daje mogućnost evidencije za koje radove je korišćen svaki paket cementa. U slučaju
nezadovoljavajućih karakteristika betonske mješavine, uzorkovan cement će se slati na
odobrenje.
Aditivi
Koristiće se samo proizvodi internacionalno priznatih proizvođača (sa sopstvenim procedurama

kontrole kvalitet) i odgovarajući Tehnički listovi biće dostavljani Inženjeru.
Uzimaće se uzorak od 1 l na svakih 900 l i biće skladišten u labaoratoriju na gradilištu za

eventualnu kontrolu u slučaju problema. Kopije tehničkih listova, “Izvještaj o prijemu” i
“Evidencija u čuvanju uzorka” biće dostupni Inženjeru .
Agregati
Agregati, koji dolaze sa odobrene separacije, dovoziće se kao posebne frakcije neophodne za
različite radove. “Izvještaj o prijemu” biće izdat nakon dolaska agregata na gradilište sa
odgovarajućom zabeleškom o isporuci i biće periodično dostavljane Inženjeru.
6.16 Zidarski radovi
Sav upotrebljeni materijal za zidanje mora odgovarati zahtjevima važećih propisa i standarda i
mora biti na odgovarajući način čuvan i skladišten.
Opeka mora biti dobro pečena bez kreča i šalitre, dobrog zvuka i pri prelomu, jedrog i zdravog
sastava. Kreč za spravljanje maltera treba da je dobro pečen, "mastan", pravilno gašen i
dovoljno dugo odlježan (4 - 5 nedelja), a pijesak oštar, bez organskih primesa (blata i mulja) i
ako je to potrebno, prosejan. Cement treba da je tipa "Portland". Na gradilište se mora doneti u
originalnom pakovanju fabrike koja ga je proizvela i držati na suvom mestu u prostorijama sa
daščanim podom izdignutim za 30 cm od podloge. Ukoliko cement leži duže od 30 dana, u
magacinu se vreće moraju okretati svakog meseca, da se cement ne zgruša.
Zidne površine i ivice moraju biti ravne i vertikalne. Za malterisanje svih površina, koristiti malter
propisane srazmjere uz pravilno mješanje. Zidovi se pre malterisanja moraju očistiti i okvasiti
samo koliko je potrebno za pravilno malterisanje, a naročito voditi računa ako se malteriše sa
cementnim malterom.
81
Spojnice se pre malterisanja moraju očistiti od suvog maltera do dubine 1.5 cm, radi što boljeg
prijanjanja nabačenog maltera. Malterisanje izvesti u dva sloja, ukupne debljine 2.5 cm, i to sa
prvim grubim malterom (oštrim pijeskom u malteru) i drugi sloj sa fino prosejanim pijeskom u
malteru. Sve površine posle malterisanja moraju biti ravne-glatke bez neravnina i talasa. Ivice
zidova omalterisane malterom treba da su oštre i pravilne.
Obračun količina izvedenih radova vrši se prema veličinama naznačenim u predmjeru radova.
Naplata će se vršiti po obračunatim količinama i odgovarajućim jediničnim cjenama.
7 PROGRAM KONTROLE I OSIGURANJE KVALITETA
Gradjenje kompleksnih objekata, čija dalja upotreba mora da obezbjedi sigurnost funkcionisanja
gradskog pojasa ili naselja, ujedno da obezbjedi i kvalitet prevashodno sanitarnih uslova i
očuvanje zdravlja ljudi, ima za posledicu strogo sprovođenje procedura koje će obezbjediti
održavanje kvaliteta gradnje.
U procesu izgradnje objekata učestvuje više subjekata, čije uloge moraju biti jasno podjeljene i
samim tim i njihove odgovornosti. Odgovornost za postizanje određenog minimalnog nivoa
kvaliteta radova može da bude pojedinačna ili višečlana, i u svakom trenutku izvođenja radova,
subjekti koji vrše radnje moraju biti svesni obima i granica svojih pojedinačnih odgovornosti i
odgovornosti drugih subjekata sa kojima učestvuju u tim radovima.
U cilju sprovođenja Programa kontrole i osiguranja kvaliteta materijala i izvođenja radova

predviđenih projektom, izvođač mora u potpunosti poštovati:
 Zakon o planiranju prostora i izgradnji objekata (Službeni list Crne Gore, br. 064/17 od
06.10.2017. i 044/18 od 06.07.2018.)
 Pravilnik o načinu izrade i sadržini tehničke dokumentacije za građenje objekta
("Službeni list Crne Gore", br. 044/18 od 06.07.2018)
 Zakon o građevinskim proizvodima ("Službeni list Crne Gore", br. 018/14 od 11.04.2014,
051/17 od 03.08.2017)
 Pravilnia o građevinskim proizvodima ("Službeni list Crne Gore", br. 082/16 od
29.12.2016, 041/18 od 28.06.2018)
 Pravilnik o tehničkim zahtjevima za betonske konstrukcije ("Službeni list Crne Gore", br.
020/18 od 30.03.2018)
 Pravilnik o tehničkim zahtjevima za čelične konstrukcije ("Službeni list Crne Gore", br.
025/18 od 20.04.2018)
 Pravilnik o tehničkim zahtjevima za zidane konstrukcije ("Službeni list Crne Gore", br.
018/18 od 23.03.2018)
U cilju osiguranja kvaliteta materijala i izvedenih radova, izvođač mora upoznati svoje
podizvođače sa svim odredbama ovog Programa, opštim i posebnim uslovima troškova, te svim
tehničkim detaljima sadržanim u glavnom projektu.
82
Osnovni zahtjev, koji se ovim Programom propisuje, je obaveza ugradnje materijala, sklopova i
opreme, koja ima tehničko dopuštenje prema Zakonu o planiranju prostora i izgradnji objekata,
sertifikat ili izjavu o usaglašenosti, te odgovaraju navedenim tehničkim propisima i normama.
Ispitivanja će se vršiti za elemente objekta, koji su važni za postizanje bitnih karakteristika, kada
je to posebnim propisima propisano.
- Program kontrole i osiguranja kvaliteta s propisanim ispitivanjima u cilju dokazivanja

kvaliteta konstrukcije, prikazani su u sklopu građevinskog projekta konstrukcije.
- Program kontrole i osiguranja kvaliteta s propisanim ispitivanjima i kriterijumima, koji
moraju biti zadovoljeni u instalacijama, prikazani su u sklopu projekata instalacija
vodovoda i kanalizacije i elektroinstalacija
- U dijelu objekta, koji su rezultat zanatskih i završnih radova, ne predviđaju se ispitivanja
u cilju kontrole kvaliteta. Kontrola kvaliteta ugrađenih materijala i opreme dokazivaće se
putem tehničkih dopuštenja i atesta, odnosno sertifikata ili izjava o usaglašenosti. To se
posebno odnosi na:
- materijale za hidro i termo izolaciju
- materijale za obrade unutrašnjih podova (protivkliznost)
- materijale koji su korišteni za izradu prozora i fasadnih zidova
- opremu i namještaj
Kontrolu kvaliteta izvođenja radova redovno će pratiti Nadzorni inženjer.
7.1 Kvalitet materijala
Kvalitet materijala koji se ugradjuju ili primjenjuju je definisan traženim standardom ili
neposrednim opisom u okviru tehničkih specifikacija. Tokom odabira materijala, u ovkiru svojih
definisanih uloga, subjekti definisani zakonskom regulativom i Ugovorom, pre ugradnje,
učestvuju u ocjenjivanju kvaliteta odabranog materijala. Materijal koji se primenjuje tokom
izgradnje objekata mora da bude istog ili biljeg kvaliteta od onog koji je definisan glavnim
projektom a koji je verifikovan u toku procedure revizije.
7.2 Kvalitet gradjenja
Gradjenju objekta mora da prethodi detaljno opisana metodologija odnosno tehnologija

izvođenja radova. Metodologija i tehnologija koju predlaže Izvođač radova mogu biti prihvatljive
samo ako su u skladu sa pravilima struke.
Izgradnja objekta je praćena u svakom trenutku od strane nadležnih subjekata, bilo da je

Izvođač delegirao interni tim za provjeru i praćenje, ali sigurno subjektima definisani u okviru
zakona. Za dijelove objekata za koje se ne može obezbjediti provjera kvaliteta u formi
odgovarajućeg atesta, potrebno je sprovesti opite koje definiše struka i koji se takodje mogu
dogovoriti između učesnika projekta. Broj opita i način njihovog izvođenja se definiše u
zavisnosti od dijela objekta za koji se kvalitet ustanovljava.
83
Nakon izvedenih instalaterskih radova je potrebno provjeriti ispravnost izvedenih radova čiji bi
se postupak zapisnički konstatovao (test vododrživosti pri definisanim pritiscima,
vodonepropusnosti, funkcionalnosti). Detaljni program ispitivanja predlaže Izvođač radova i
odobrava ga Nadzorni inženjer.
7.3 Propisi i norme za izvođenje
Tehnički uslovi, kriterijumi za kvalitet, propisi u vezi izvođenja i norme kojima materijali i radovi
moraju odgovarati, specificirani su po vrsti radova.
7.3.1 Pripremni radovi
Pripremni radovi moraju biti obavljeni u skladu s projektom, propisima, programom kontrole i
osiguranja kvaliteta, projektom organizacije građenja, zahtjevima nadzornog inženjera i opšim
tehničkim uslovima za građenje.
Postojeće instalacije:
Pravila i propisi koji se odnose na pojedine vrste instalacija moraju se poštovati za vrijeme
izvođenja radova. Instalacije koje su u upotrebi moraju se na odgovarajući način zaštititi od
oštećenja, ukloniti ili premjestiti kako je naznačeno ili projektom specificirano. 'Mrtve' instalacije
treba odstraniti ili zatvoriti.
Izvođač radova dužan je obavijestiti nadzornog organa o položaju ovakvih instalacija.
7.3.2 Betonski i armirano betonski radovi i zidane konstrukcije
Program kontrole i osiguranja kvaliteta propisan je u projektu konstrukcije.

- MEST EN 12390-1:2013 Ispitivanje očvrslog betona - Dio 1: Oblik, dimenzije i drugi
zahtjevi za uzorke i kalupe
- MEST EN 12390-11:2016 Ispitivanje očvrslog betona - Dio 11: Određivanje otpornosti
betona na hloride, jednosmjerna difuzija
- MEST EN 12390-13:2015 Ispitivanje očvrslog betona - Dio 13: Određivanje sekantnog
modula elestičnosti pri pritisku
- MEST EN 12504-2:2013 Ispitivanje betona u konstrukcijama - Dio 2: Ispitivanje bez
razaranja - Određivanje veličine odskoka
- MEST EN 12620:2015 Agregati za beton
- MEST EN 13055:2017 Laki agregati
- MEST EN 13225:2014 Prefabrikovani betonski proizvodi - Linijski konstruktivni elementi
- MEST EN 13369:2014 Opšta pravila za prefabrikovane betonske proizvode
- MEST EN 1367-2:2017 Ispitivanja toplotnog i vremenskog uticaja na svojstva agregata -
Dio 2: Ispitivanje magnezijum sulfatom
- MEST EN 1367-7:2015 Ispitivanja toplotnih i atmosferskih uticaja na svojstva agregata -
Dio 7: Određivanje otpornosti lakih agregata na zamrzavanje i odmrzavanje
84
- MEST EN 1367-8:2015 Ispitivanja toplotnih i atmosferskih uticaja na svojstva agregata -

Dio 8: Određivanje otpornosti lakih agregata na raspadanje
- MEST EN 13877-1:2014 Betonski kolovozi - Dio 1: Materijali
- MEST EN 13877-2:2014 Betonski kolovozi - Dio 2: Funkcionalni zahtjevi za betonske
kolovoze
- METI CEN/TR 16912:2017 Smjernice za proceduru podrške evropskoj standardizaciji
cementa
- METI CR 13901:2015 Upotreba koncepta familija betona za kontrolu proizvodnje i
usaglašenosti betona
- METI CR 13902:2015 Metode ispitivanja za određivanje vodocementnog odnosa u
svježem betonu
- Regionalne specifikacije i preporuke za izbjegavanje štetnih alkalnosilikatnih reakcija u
betonu METI CR 1901:2015
- METI TS CEN/TS 12390-9:2017 Ispitivanje očvrslog betona - Dio 9: Otpornost na
zamrzavanje/odmrzavanje – Ljuštenje
- METI CEN/TR 16142:2015 Beton - Studija o karakterističnom ponašanju pri izluživanju
iz očvrslog betona za upotrebu u životnu sredinu
- METI CEN/TR 16349:2015 Okvirna specifikacija za izbjegavanje štetnih alkalnosilikatnih
reakcija (ASR) u betonu
- METI CEN/TR 16369:2015 Korišćenje kontrolnih karata u proizvodnji betona
- METI CEN/TR 16632:2016 Izotermna provodljivost kalorimetra (ICC) za određivanje
toplotne hidratacije cementa: Izvještaj o stanju razvijenosti tehnike i preporuke
- METI CEN/TR 16639:2015 Korišćenje koncepta k-vrijednosti, koncepta ekvivalentnih
performansi betona i koncepta kombinacije ekvivalentnih performansi
- METI CEN/TR 15697:2015 Cement - Ispitivanje performansi za otpornost na sulfate -
Najnoviji izvještaj
- METI CEN/TR 15728:2017 Projektovanje i upotreba umetaka za dizanje i rukovanje
prefabrikovanim betonskim elementima
- METI CEN/TR 15739:2015 Prefabrikovani betonski proizvodi - Završna obrada betona –
Identifikacija
- METI CEN/TR 15840:2015 Vrednovanje usaglašenosti letećeg pepela za beton -
Smjernice za primjenu EN 450-2
- METI CEN/TR 14245:2016 Cement - Smjernice za primjenu EN 197-2 Vrednovanje
usaglašenosti
- METI CEN/TR 14862:2014 Prefabrikovani betonski proizvodi - Zahtjevi za ispitivanje
proizvoda u njihovoj punoj veličini u standardima za prefabrikovane betonske proizvode
- METI CEN/TR 15177:2015 Ispitivanje otpornosti betona prema
zamrzavanju/odmrzavanju - Oštećenje unutrašnje strukture
- MEST EN 932-5:2013 Ispitivanja opštih svojstava agregata - Dio 5: Standardna oprema i
kalibracija
- MEST EN 933-6:2015 Ispitivanja geometrijskih svojstava agregata - Dio 6: Ocjena
karakteristika površine - Koeficijent protoka agregata
- MEST EN 933-8:2016 Ispitivanja geometrijskih svojstava agregata - Dio 8: Ocjena sitnih
(finih) čestica - Ispitivanje ekvivalenta pijeska
85
- MEST EN 933-9:2014 Ispitivanja geometrijskih svojstava agregata - Dio 9: Ocjena

sadržaja sitnih čestica - Ispitivanje na metilen plavo
- MEST EN 934-2:2014 Dodaci za beton, malter i injekcione smjese - Dio 2: Dodaci za
beton - Definicije, zahtjevi, usaglašenost, označavanje i obilježavanje
- MEST EN 480-1:2016 Dodaci za beton, malter i injekcione smjese - Metode ispitivanja -
Dio 1: Referentni beton i referentni malter za ispitivanje
- MEST EN 480-15:2015 Dodaci za beton, malter i injekcione smjese - Metode ispitivanja
- Dio 15: Referentni beton i metoda za ispitivanje dodataka za modifikovanje viskoznosti
- MEST EN 197-2:2015 Cement - Dio 2: Vrednovanje usaglašenosti
- MEST EN 206:2018 Beton - Specifikacije, performanse, proizvodnja i usaglašenost
- MEST EN 450-1:2015 Leteći pepeo za beton - Dio 1: Definicije, specifikacije i kriterijumi
usaglašenosti
- MEST EN 451-1:2017 Metoda ispitivanja letećeg pepela - Dio 1: Određivanje sadržaja
slobodnog kalcijum-oksida
- MEST EN 451-2:2017 Metoda ispitivanja letećeg pepela - Dio 2: Određivanje finoće
mokrim prosijavanjem
- MEST EN 196-1:2017 Metode ispitivanja cementa - Dio 1: Određivanje čvrstoće
- MEST EN 196-10:2017 Metode ispitivanja cementa - Dio 10: Određivanje sadržaja
hroma rastvorljivog u vodi (VI), u cementu
- MEST EN 196-3:2018 Metoda ispitivanja cementa - Dio 2: Hemijska analiza cementa
- MEST EN 196-3:2018 Metode ispitivanja cementa - Dio 3: Određivanje vremena
vezivanja i postojanosti zapremine
- MEST EN 1744-1:2014 Ispitivanja hemijskih svojstava agregata - Dio 1: Hemijska
analiza
- MEST EN 1744-7:2014 Ispitivanja hemijskih svojstava agregata - Dio 7: Određivanje
gubitka žarenjem pepela iz ložišta spalionica komunalnog otpada (MIBA Aggregate)
- MEST EN 1744-8:2014 Ispitivanja hemijskih svojstava agregata - Dio 8: Određivanje
sadržaja metala u agregatu od pepela iz ložišta spalionica komunalnog otpada (MIBA)
metodom izdvajanja
- MEST EN 1766:2018 Proizvodi i sistemi za zaštitu i popravku betonskih konstrukcija -
Metode ispitivanja - Referentni betoni za ispitivanje
- MEST EN 16622:2017 Silikatno-kalcijumska prašina za beton - Definicije, zahtjevi i
kriterijumi usaglašenosti
- MEST EN 16757:2018 Održivost građevinskih radova - Deklaracija proizvoda sa
aspekta životne sredine - Pravila za kategorizaciju proizvoda za beton i betonske
elemente
- MEST EN 15743:2016 Supersulfatni cement - Sastav, specifikacije i kriterijumi
usaglašenosti
- MEST EN 15422:2014 Prefabrikovani betonski proizvodi - Specifikacija staklenih
vlakana za ojačanje maltera i betona
- MEST EN 15564:2014 Prefabrikovani betonski proizvodi - Beton sa smolom kao
vezivom - Zahtjevi i metode ispitivanja
- MEST EN 15050:2013 Prefabrikovani betonski proizvodi - Elementi za mostove
86
- MEST EN 15191:2014 Prefabrikovani betonski proizvodi - Klasifikacija performansi

betona armiranog staklenim vlaknima
- MEST EN 14992:2013 Prefabrikovani betonski proizvodi - Elementi za zidove
- MEST EN 15037-4:2015 Prefabrikovani betonski proizvodi - Sistemi međuspratnih
konstrukcija od greda sa ispunama - Dio 4: Blokovi od ekspandiranog polistirena
- MEST EN 15037-5:2017 Prefabrikovani betonski proizvodi - Sistemi međuspratnih
konstrukcija od greda sa ispunama - Dio 5: Laki blokovi za jednostavnu oplatu
- MEST EN 1504-10:2018 Proizvodi i sistemi za zaštitu i popravku betonskih konstrukcija
- Definicije, zahtjevi, kontrola kvaliteta i vrednovanje usaglašenosti - Dio 10: Primjena
proizvoda i sistema na terenu i kontrola kvaliteta radova
- MEST EN 1504-5:2014 Proizvodi i sistemi za zaštitu i popravku betonskih konstrukcija -
Definicije, zahtjevi, kontrola kvaliteta i ocjena usaglašenosti - Dio 5: Injektiranje betona
- MEST EN 1504-8:2017 Proizvodi i sistemi za zaštitu i sanaciju betonskih konstrukcija -
Definicije, zahtjevi, kontrola kvaliteta i ocjena i verifikacija stalnosti performansi - Dio 8:
Kontrola kvaliteta i ocjena i verifikacija stalnosti performansi (AVCP)
- MEST EN 14647:2017 Kalcijum-aluminatni cement - Sastav, specifikacije i kriterijumi
usaglašenosti
- MEST EN 14216:2016 Cement - Sastav, specifikacije i kriterijumi usaglašenosti za
specijalne cemente sa veoma niskom toplotom hidratacije
7.3.3 Čelični radovi
- MEST EN 10056-2:2014 Ugaonici od konstrukcionog čelika sa jednakim i nejednakim

kracima - Dio 2: Tolerancije oblika i mjera
- MEST EN 10149-1:2015 Toplo valjani pljosnati proizvodi od čelika sa visokim naponom
tečenja za hladno oblikovanje Dio 1: Opšti tehnički zahtjevi za isporuku
tečenja za hladno oblikovanje Dio 2: Tehnički zahtjevi za isporuku za termomehanički
valjane čelike
tečenja za hladno oblikovanje Dio 3: Tehnički zahtjevi za isporuku za normalizovane ili
normalizovano valjane čelike
- METI CEN/TR 10347:2015 Uputstvo za oblikovanje konstrukcionih čelika u preradi
- MEST EN ISO 15630-1:2014 Čelik za armiranje i prednaprezanje betona - Metode
ispitivanja - Dio 1: Armaturne šipke, žičana užad i žica
ispitivanja - Dio 2: Zavarene mreže
ispitivanja - Dio 3: Čelik za prednaprezanje betona
- MEST EN 10248-1:2016 Toplovaljani profili od nelegiranih čelika - Dio 1: Tehnički
zahtjevi za isporuku
- MEST EN 10248-2:2016 Toplovaljani profili od nelegiranih čelika - Dio 2: Dozvoljena
odstupanja oblika i mjera
87
- MEST EN 10249-1:2016 Hladno oblikovani profili od nelegiranih čelika - Dio 1: Tehnički

zahtjevi za isporuku
7.3.4 Zidarski radovi
Ovi radovi se izvode u skladu sa Pravilnikom o tehničkim zahtjevima za zidane konstrukcije

(Službeni list Crne Gore, br. 018/18 od 23.03.2018.) i Pravilnikom o tehničkim zahtjevima za
dimnjake u objektima (Službeni list Crne Gore, br. 018/18 od 23.03.2018.).
Materijal za zidarske radove u pogledu kvaliteta mora odgovarati sledećim standardima:

- MEST CEN/TR 16886:2018 Smjernice za primjenu statističkih metoda za određivanje
svojstava proizvoda za zidanje
- MEST CEN/TS 772-22:2017 Metode ispitivanja elemenata za zidanje - Dio 22:
Određivanje otpornosti na zamrzavanje/odmrzavanje elemenata za zidanje od gline
- MEST EN 1015-12:2017 Metode ispitivanja maltera za zidanje - Dio 12: Određivanje
čvrstoće prijanjanja očvrslih unutrašnjih i spoljašnjih maltera na podloge
- MEST EN 1097-11:2015 Ispitivanja mehaničkih i fizičkih svojstava agregata - Dio 11:
Određivanje stišljivosti i čvrstoće na pritisak pri spriječenom širenju lakih agregata
- MEST EN 1097-6:2015 Ispitivanja mehaničkih i fizičkih svojstava agregata - Dio 6:
Određivanje zapreminske mase zrna i upijanja vode
- MEST EN 13279-2:2015 Veziva i malteri na bazi gipsa - Dio 2: Metode ispitivanja
- MEST EN 13639:2018 Određivanje ukupnog organskog ugljenika u krečnjaku
- MEST EN 13914-1:2017 Projektovanje, priprema i primjena maltera za spoljašnja i
unutrašnja malterisanja - Malteri za spoljašnja malterisanja
- MEST EN 13914-2:2017 Projektovanje, priprema i primjena maltera za spoljašnja i
unutrašnja malterisanja - Dio 2: Osnovna načela za maltere za unutrašnja malterisanja
- MEST CEN/TR 16886:2018 Smjernice za primjenu statističkih metoda za određivanje
svojstava proizvoda za zidanje
- METI CEN/TR 15124:2015 Projektovanje, priprema i primjena sistema za unutrašnje
malterisanje na bazi gipsa
- METI CEN/TR 15125:2015 Projektovanje, priprema i primjena sistema za unutrašnje
malterisanje na bazi cementa i/ili kreča
- METI CEN/TR 15225:2015 Uputstvo za fabričku kontrolu proizvodnje za CE
označavanje (potvrđivanje usaglašenosti 2+) projektovanih maltera za zidanje
- MEST EN 934-3:2013 Dodaci za beton, malter i ispune (injekcione mase) - Dio 3:
Dodaci malteru za zidanje - Definicije, zahtjevi, usaglašenost, označavanje i
obilježavanje
- MEST EN 998-1:2017 Specifikacija maltera za zidanje - Dio 1: Malter za oblaganje
spoljašnjih i unutrašnjih površina
- MEST EN 998-2:2017 Specifikacija maltera za zidanje - Dio 2: Malter za zidanje
- MEST EN 846-14:2014 Metode ispitivanja pomoćnih komponenti za zidanje - Dio 14:
Određivanje početne čvrstoće pri smicanju između prefabrikovanog dijela kompozitne
nadvojne grede i zidane konstrukcije iznad nje
88
- MEST EN 846-9:2017 Metode ispitivanja pomoćnih komponenti za zidanje - Dio 9:

Određivanje otpornosti nadvojnih greda na savijanje i smicanje
- MEST EN 845-1:2017 Specifikacija pomoćnih komponenti za zidanje - Dio 1: Poprečne
veze, zategnute metalne trake, oslonačke papuče i držači
- MEST EN 845-2:2017 Specifikacija pomoćnih komponenti za zidanje - Dio 2: Nadvratnici
(nadprozornici)
- MEST EN 845-3:2017 Specifikacija pomoćnih komponenti za zidanje - Dio 3: Armatura
naliježućih spojnica od čeličnih mreža
- MEST EN 771-5:2016 Specifikacija elemenata za zidanje - Dio 5: Elementi za zidanje od
vještačkog kamena
prirodnog kamena
- MEST EN 772-1:2016 Metode ispitivanja elemenata za zidanje - Dio 1: Određivanje
čvrstoće na pritisak
širenja pod dejstvom vlage velikih blokova za zidanje od gline sa horizontalnim
šupljinama
- MEST EN 772-3:2017 Metode ispitivanja elemenata za zidanje - Dio 3: Određivanje neto
zapremine i procenta šupljina u elementima za zidanje od gline metodom hidrostatičkog
mjerenja
sadržaja aktivnih rastvorljivih soli u elementima za zidanje od gline
upijanja vode elemenata za zidanje od gline otpornih na vlagu potapanjem u ključalu
vodu
zapremine i procenta šupljina i neto zapremine elemenata za zidanje od gline i kalcijum-
silikata pomoću punjenja šupljina pijeskom
- MEST EN 480-13:2016 Dodaci za beton, malter i injekcione smjese - Metode ispitivanja
- Dio 13: Referentni malter za zidanje za ispitivanje dodataka malteru
- MEST EN 771-1:2016 Specifikacija elementata za zidanje - Dio 1: Elementi za zidanje
od gline
kalcijum-silikata
betona (obični i laki agregati)
autoklavnog ćelijastog betona
- MEST EN 413-2:2017 Cement za zidanje - Dio 2: Metode ispitivanja
- MEST EN 459-1:2016 Građevinski kreč - Dio 1: Definicije, specifikacije i kriterijumi
usaglašenosti
- MEST EN 459-3:2016 Građevinski kreč - Dio 3: Vrednovanje usaglašenosti
- MEST EN 16908:2018 Cement i građevinski kreč - Deklaracije proizvoda sa aspekta
životne sredine - Pravila za kategorizaciju proizvoda komplementarna sa EN 15804
89
- MEST EN 15824:2018 Specifikacija za spoljašnje i unutrašnje maltere na bazi organskih

veziva
7.3.5 Izolaterski radovi
- MEST CEN/TS 12697-52:2018 Bitumenske mješavine - Metode ispitivanja - Dio 52:

Kondicioniranje u cilju simuliranja starenja usljed oksidacije
- MEST EN 12085:2014 Termoizolacioni proizvodi za upotrebu u građevinarstvu -
Određivanje linearnih dimenzija ispitnih uzoraka
Određivanje svojstava propustljivosti vodene pare
Određivanje dugotrajnog upijanja vode potapanjem
Određivanje dugotrajnog upijanja vode difuzijom
Određivanje ponašanja pri savijanju
Određivanje ponašanja pri smicanju
Određivanje otpornosti na zamrzavanje/odmrzavanje
Određivanje ponašanja pod tačkastim opterećenjem
Određivanje debljine izolacionih proizvoda za plivajući pod
- MEST EN 12592:2016 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje rastvorljivosti
- MEST EN 12593:2016 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje tačke loma po Frasu
(Fraas)
- MEST EN 12595:2016 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje kinematičke
viskoznost
- MEST EN 12597:2015 Bitumen i bitumenska veziva - Terminologija
- MEST EN 12596:2016 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje dinamičke viskoznosti
pomoću vakuumske kapilarnosti
- MEST EN 12606-1:2016 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje sadržaja
parafinskog voska - Dio 1: Metoda pomoću destilacije
- MEST EN 12607-1:2016 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje otpornosti na
stvrdnjavanje uticajem toplote i vazduha - Dio1: RTFOT metoda
stvrdnjavanje uticajem toplote i vazduha - Dio 2: TFOT Metoda
stvrdnjavanje uticajem toplote i vazduha - Dio 3: RFT Metoda
- MEST EN 12697-17:2018 Bitumenske mješavine - Metode ispitivanja - Dio 17: Gubitak
čestica na uzorku poroznog asfalta
90
- MEST EN 12697-18:2018 Bitumenske mješavine – Metode ispitivanja - Dio 18:

Dreniranje veziva
- MEST EN 12697-2:2016 Bitumenske mješavine - Metode ispitivanja - Dio 2:
Određivanje granulometrijskog sastava
- MEST EN 12697-27:2018 Bitumenske mješavine - Metode ispitivanja - Dio 27: Uzimanje
uzoraka
- MEST EN 12697-3:2015 Bitumenske mješavine - Metode ispitivanja vruće miješanog
asfalta - Dio 3: Izdvajanje bitumena: Rotacioni isparivač
asfalta - Dio 49: Određivanje trenja nakon poliranja
- MEST EN 12697-43:2016 Bitumenske mješavine - Metode ispitivanja vrućih asfaltnih
mješavina - Dio 43: Otpornost na gorivo
- MEST EN 12697-41:2016 Bitumenske mješavine - Metode ispitivanja vrućih asfaltnih
mješavina - Dio 41: Otpornost na tečnosti za odmrzavanje
- MEST EN 12697-4:2016 Bitumenske mješavine - Metode ispitivanja - Dio 4: Izdvajanje
bitumena: Frakciona kolona
- MEST EN 12697-5:2010/Cor.1:2014 Bitumenske mješavine - Metode ispitivanja vrućih
asfaltnih mješavina - Dio 5: Određivanje maksimalne gustine
asfalta - Dio 7: Određivanje zapreminske mase bitumenskih uzoraka gama zracima
- MEST EN 13075-1:2017 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje karakteristika loma
- Dio 1: Određivanje vrijednosti loma katjonskih bitumenskih emulzija, metoda
mineralnog punjenja
- MEST EN 13075-2:2017 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje karakteristika loma
- Dio 2: Određivanje vremena miješanja finih čestica (filera) za katjonske bitumenske
emulzije
- MEST EN 13162:2016 Proizvodi za termoizolaciju zgrada - Fabrički proizvodi od
mineralne vune (MW) – Specifikacija
- MEST EN 13163:2017 Proizvodi za termoizolaciju zgrada - Fabrički izrađeni proizvodi
od ekspandiranog polistirena (EPS) – Specifikacija
ekstrudirane polistirenske pjene (XPS) – Specifikacija
- MEST EN 13165:2017 Proizvodi za termoizolaciju zgrada - Fabrički proizvodi od čvrste
poliuretanske pjene (PU) – Specifikacija
- MEST EN 13166:2017 Proizvodi za termoizolaciju zgrada - Fabrički proizvodi od fenolne
pjene (PF) – Specifikacija
celularnog (ćelijastog) stakla (CG) – Specifikacija
- MEST EN 13168:2016 Proizvodi za termoizolaciju zgrada - Fabrički proizvodi od drvene
vune (WW) – Specifikacija
- MEST EN 13169:2016 Proizvodi za termoizolaciju zgrada - Fabrički proizvedene ploče
od ekspandiranog perlita (EPB) – Specifikacija
ekspandirane plute (ICB) – Specifikacija
91
- MEST EN 13171:2016 Proizvodi za termoizolaciju zgrada - Fabrički proizvodi od drvenih

vlakana (WF) – Specifikacija
- MEST EN 13303:2018 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje gubitka mase
industrijskog bitumena nakon zagrijavanja
- MEST EN 13305:2013 Bitumen i bitumenska veziva - Okvir za specifikaciju čvrstih
industrijskih bitumen
- MEST EN 13398:2013 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje povratne elastične
deformacije modifikovanog bitumena
- MEST EN 13399:2013 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje stabilnosti pri
skladištenju modifikovanog bitumena
- MEST EN 13587:2013 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje zateznih svojstava
bitumenskih veziva ispitivanjem na zatezanje
- MEST EN 13589:2013 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje zateznih svojstava
modifikovanog bitumena metodom sile duktiliteta
- MEST EN 13614:2013 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje prionljivosti
bitumenskih emulzija ispitivanjem metodom potapanja u vodu
- MEST EN 13632:2014 Bitumen i bitumenska veziva - Vizuelizacija disperzije polimera u
polimerom modifikovanom bitumenu
- MEST EN 13702:2014 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje dinamičkog
viskoziteta modifikovanog bitumena pomoću metode sa kupom i pločom
- MEST EN 13703:2014 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje energije deformacije
Određivanje ponašanja pod cikličnim opterećenjem
- MEST EN 13808:2014 Bitumen i bitumenska veziva - Okvir za specifikaciju katjonskih
bitumenskih emulzija
- MEST EN 13820:2014 Termoizolacioni materijali za upotrebu u građevinarstvu -
Određivanje organskog sadržaja
- MEST EN 13924-1:2016 Bitumen i bitumenska veziva - Specifikacioni okvir za
klasifikaciju bitumena - Dio 1: Tvrdi bitumeni za puteve
- MEST EN 13924-2:2015 Bitumen i bitumenska veziva - Specifikacioni okvir za
klasifikaciju bitumena - Dio 2: Višeklasni bitumeni
- MEST EN 14063-2:2015 Termoizolacioni proizvodi za zgrade - Lakoagregatni proizvodi
od ekspandirane gline oblikovani na licu mjesta - Dio 2: Specifikacija za proizvode koji
se ugrađuju
- MEST EN 14064-2:2014 Termoizolacioni proizvodi za zgrade - Proizvodi od nevezane
mineralne vune (MW) oblikovani na mjestu primjene - Dio 2: Specifikacija za proizvode
koji se ugrađuju
- METI CR 245:2015 Termo izolacija - Klasifikacija građevinskih materijala prema njihovim
termoizolacionim svojstvima
- METI CEN/TR 15352:2015 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje specifikacija
vezanih za performanse: Izvještaj o stanju 2005
- MEST EN ISO 9229:2014 Termoizolacija – Rječnik
Određivanje dužine i širine
92

Određivanje debljine
Određivanje pravouglosti
Određivanje ravnosti
Određivanje ponašanja pri pritisku
- MEST EN 16849:2017 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje sadržaja vode u
bitumenskim emulzijama - Metoda upotrebom ravnomjernog sušenja
- MEST EN 16659:2017 Bitumen i bitumenska veziva - Ispitivanje oporavka veziva nakon
puzanja usljed višestrukog naprezanja
- MEST EN 16724:2017 Termoizolacioni proizvodi za upotrebu u građevinarstvu –
Uputstva za montažu i pričvršćivanje pri ispitivanju reakcije na požar spoljašnjih
toplotnoizolacionih kompozitnih sistema (ETICS)
- MEST EN 16783:2017 Termoizolacioni proizvodi - Pravila za razvrstavanje proizvoda
(PCR), za fabrički proizvedene i na licu mjesta oblikovane proizvode, u svrhu
sastavljanja izjava o zaštiti okoline
- MEST EN 16809-2:2018 Proizvodi za termoizolaciju zgrada - In-situ formirani proizvodi
od nevezanih granula ekspandiranog polistirena (EPS) i vezanih granula ekspandiranog
polistirena - Dio 2: Specifikacija za vezane i nevezane proizvode nakon ugradnje
- MEST EN 16345:2014 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje vremena isticanja
bitumenske emulzije korišćenjem Redvud viskozimetra br. II
Određivanje otpornosti na izvlačenje pločastih ankera kroz proizvode za termo izolaciju
Određivanje higrotermalnog ponašanja spoljašnjih termoizolacionih kompozitnih sistema
sa malterima (ETICS)
polietilenske pjene (PEF) – Specifikacija
Određivanje čvrstoće na zatezanje upravno na površine
Određivanje čvrstoće na zatezanje paralelno površinama
Određivanje kratkotrajnog upijanja vode djelimičnim potapanjem
- MEST EN 16025-1:2014 Proizvodi za termo i/ili zvučnu izolaciju u građevinskim
konstrukcijama - Vezani EPS balastni materijali - Dio 1: Zahtjevi za fabrički prethodno
pripremljeni EPS suvi malter
- MEST EN 16025-2:2014 Proizvodi za termo i/ili zvučnu izolaciju u građevinskim
konstrukcijama - Vezani EPS balastni materijali - Dio 2: Obrada fabrički prethodno
pripremljenog EPS suvog maltera
93

Određivanje stabilnosti dimenzija pri konstantnim normalnim laboratorijskim uslovima
(23°C/ 50% relativne vlažnosti)
Određivanje stabilnosti dimenzija pri određenim uslovima temperature i vlažnosti
Određivanje dimenzionalne stabilnosti pri određenim uslovima temperature i vlažnosti
Određivanje tečenja usljed pritiska
- MEST EN 15715:2014 Termoizolacioni proizvodi - Uputstva za montažu i pričvršćivanje
pri ispitivanjima reakcije na požar - Fabrički izrađeni proizvodi
- MEST EN 15732:2014 Laki termoizolacioni proizvodi za primjene u građevinarstvu
(CEA) - Lakoagregatni proizvodi od ekspandirane gline (LWA)
Određivanje prividne gustine
- MEST EN 15322:2014 Bitumen i bitumenska veziva - Okvir za specifikaciju razrijeđenih i
tečnih bitumenskih veziva
- MEST EN 15323:2014 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje ubrzanog dugotrajnog
starenja/kondicioniranja pomoću metode rotacionog cilindra (RCAT)
- MEST EN 15501:2016 Termoizolacioni proizvodi za opremu u zgradama i industrijske
instalacije - Fabrički proizvodi od ekspandiranog perlita (EP) i listastog vermikulita (EV) –
Specifikacija
- MEST EN 15599-2:2014 Termoizolacioni proizvodi za opremu u zgradama i industrijske
instalacije - Termoizolacija od proizvoda ekspandiranog perlita (EP) oblikovana na
mjestu primjene - Dio 2: Specifikacija za ugrađene proizvode
instalacije - Termoizolacija od proizvoda listastog vermikulita (EV) oblikovana na mjestu
primjene - Dio 2: Specifikacija za ugrađene proizvode
- MEST EN 15626:2017 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje prionljivosti
razrijeđenih i omekšanih bitumenskih veziva pomoću ispitivanja potapanjem u vodu -
Metoda sa agregatom
celuloze (LFCI) oblikovani na mjestu primjene - Dio 1: Specifikacija za proizvode prije
ugradnje
celuloze (LFCI) oblikovani na mjestu primjene - Dio 2: Specifikacija za ugrađene
proizvode
- MEST EN 14770:2014 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje kompleksnog modula
smicanja i faznog ugla - Reometar za dinamičko smicanje (DSR)
- MEST EN 14771:2014 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje krutosti tečenja pri
savijanju - Reometar za savijanje gredica (BBR)
instalacije - Određivanje najviše radne temperature
94

instalacije - Određivanje najviše radne temperature za prefabrikovanu cijevnu izolaciju
- MEST EN 14769:2014 Bitumen i bitumenska veziva - Kondicioniranje ubrzanim
dugotrajnim starenjem u posudi za starenje pod pritiskom (PAV)
- MEST EN 14496:2018 Ljepila na bazi gipsa za toplotno/zvučno izolacione kompozitne
panele i gipsane ploče - Definicije, zahtjevi i metode ispitivanja
- MEST EN 14318-1:2014 Termoizolacioni proizvodi za zgrade - Proizvodi od čvrste
izlivene poliuretanske pjene (PUR) i poliizocijanuratne pjene (PIR) oblikovani na mjestu
primjene - Dio 1: Specifikacija za sistem sa izlivenom čvrstom pjenom prije ugradnje
izlivene poliuretanske pjene (PUR) i poliizocijanuratne pjene (PIR) oblikovani na mjestu
primjene - Dio 2: Specifikacija ugrađenih izolacionih proizvoda
- MEST EN 14319-1:2014 Termoizolacioni proizvodi za za opremu u zgradama i
industrijske instalacije - Proizvodi od čvrste izlivene poliuretanske pjene (PUR) i
poliizocijanuratne pjene (PIR) oblikovani na mjestu primjene - Dio 1: Specifikacija
pjenastog sistema prije ugradnje
- MEST EN 14319-2:2014 Termoizolacioni proizvodi za za opremu u zgradama i
industrijske instalacije - Proizvodi od čvrste izlivene poliuretanske pjene (PUR) i
poliizocijanuratne pjene (PIR) oblikovani na mjestu primjene - Dio 2: Specifikacija
ugrađenih izolacionih proizvoda
instalacije - Proizvodi od čvrste prskane poliuretanske pjene (PUR) i poliizocijanuratne
pjene (PIR) oblikovani na mjestu primjene - Dio 1: Specifikacija sistema čvrste prskane
pjene prije ugradnje
instalacije - Proizvodi od čvrste prskane poliuretanske pjene (PUR) i poliizocijanuratne
pjene (PIR) oblikovani na mjestu primjene - Dio 2: Specifikacija ugrađenih proizvoda
instalacije - Fabrički proizvodi od čvrste poliuretanske pjene (PUR) i poliizocijanuratne
pjene (PIR) – Specifikacija
instalacije - Fabrički proizvodi od ekspandiranog polistirena (EPS) – Specifikacija
instalacije - Fabrički proizvodi od polietilenske pjene (PEF) – Specifikacija
instalacije - Fabrički proizvodi od fenolne pjene (PF) – Specifikacija
prskane poliuretanske pjene (PUR) i poliizocijanuratne pjene (PIR) oblikovani na mjestu
primjene - Dio 2: Specifikacija za ugrađene izolacione proizvode
- MEST EN 14316-2:2014 Termoizolacioni proizvodi za zgrade - Termoizolacija od
proizvoda ekspandiranog perlita (EP) oblikovana na mjestu primjene - Dio 2:
Specifikacija za proizvode koji se ugrađuju
95
- MEST EN 14317-2:2014 Termoizolacioni proizvodi za zgrade - Termoizolacija od

proizvoda ekspandiranog vermikulita (EV) oblikovana na mjestu primjene - Dio 2:
Specifikacija za proizvode koji se ugrađuju
- MEST EN 1427:2016 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje tačke razmekšavanja -
Metoda prstena i kuglice
- MEST EN 1428:2013 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje sadržaja vode u
bitumenskim emulzijama - Metoda azeotropske destilacije
- MEST EN 1429:2015 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje ostatka bitumenskih
emulzija na situ i određivanje stabilnosti pri skladištenju sijanjem
instalacije - Fabrički proizvodi od mineralne vune (MW) - Specifikacija
instalacije - Fabrički proizvodi od savitljive elastomerne pjene (FEF) – Specifikacija
instalacije - Fabrički proizvodi od pjenastog stakla (CG) – Specifikacija
instalacije - Fabrički proizvodi od kalcijum-silikata (CS) – Specifikacija
instalacije - Fabrički proizvodi od ekstrudirane polistirenske pjene (XPS) - Specifikacija
- MEST EN 1426:2016 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje penetracije iglom METI
CEN/TR 16676:2016 Gubitak energije kroz industrijska vrata
- METI CEN/TR 15894:2017 Građevinski okov - Okovi za vrata koja koriste djeca, starije
osobe i osobe sa posebnim potrebama u privatnim i javnim objektima - Uputstvo za
projektante
- MEST EN 1932:2015 Spoljašnja sjenila i kapci - Otpornost na opterećenja vjetrom -
Metoda ispitivanja i kriterijumi za performanse
- MEST EN 1933:2014 Spoljašnja sjenila - Otpornost na opterećenje od nakupljene vode -
Metoda ispitivanja
- MEST EN 16864:2018 Građevinski okovi - Mehatronski katanci - Zahtjevi i metode
ispitivanja
- MEST EN 16580:2017 Prozori i vrata - Krila vrata otporna na vlažnost i prskanje vodom
- Ispitivanje i klasifikacija
- MEST EN 16361:2017 Vrata na motorni pogon za pješake - Standard za proizvod,
karakteristike performansi - Vrata za pješake, osim rotirajućih vrata, prvenstveno
projektovana za ugradnju sa električnim pogonom
- MEST EN 16433:2015 Unutrašnja sjenila - Zaštita od opasnosti od davljenja - Metode
ispitivanja
- MEST EN 16434:2015 Unutrašnja sjenila - Zaštita od opasnosti od davljenja - Zahtjevi i
metode ispitivanja za bezbjednosne uređaje
- MEST EN 1628:2016 Vrata, prozori, viseće fasade, grilje i kapci - Otpornost na provalu -
Metoda ispitivanja za određivanje otpornosti pod statičkim opterećenjem
Metoda ispitivanja za određivanje otpornosti pod dinamičkim opterećenjem
96
Metoda ispitivanja za određivanje otpornosti na provale ručnim alatom
- MEST EN 16034:2017 Pješačka, industrijska, komercijalna i garažna vrata i prozori koji
se otvaraju - Standard za proizvod, karakteristike performansi - Karakteristike otpornosti
na požar i/ili prolaz dima
- MEST EN 16035:2014 Podaci o performansama za građevinske okove (HPS) –
Identifikacija i rezime izvještaja o ispitivanju radi moguće zamjenljivosti građevinskih
okova za primjenu na protivpožarnim i/ili protivdimnim vratima i/ili na prozorima koji se
mogu otvarati
- MEST EN 15684:2014 Građevinski okovi - Mehatronski cilindri - Zahtjevi i metode
ispitivanja
- MEST EN 16005:2014 Vrata na motorni pogon - Bezbjednost pri korišćenju - Zahtjevi i
metode ispitivanja
- MEST EN 16005:2014/Cor.1:2017 Vrata na motorni pogon za pješake - Bezbjednost pri
korišćenju - Zahtjevi i metode ispitivanja
- MEST EN 1527:2014 Građevinski okovi - Okovi za klizna i preklopna vrata - Zahtjevi i
metode ispitivanja
- MEST EN 14351-1:2017 Prozori i vrata - Standard za proizvod, karakteristike
performansi - Dio 1: Prozori i spoljašnja pješačka vrata
7.3.6 Građevinska stolarija
- MEST EN 12209:2017 Građevinski okovi - Brave i reze - Mehaničke brave, reze i

prihvatne ploče - Zahtjevi i metode ispitivanja
- MEST EN 12210:2017 Prozori i vrata - Otpornost na opterećenje vjetrom – Klasifikacija
- MEST EN 12211:2017 Prozori i vrata - Otpornost na opterećenje vjetrom - Metoda
ispitivanja
- MEST EN 12217:2016 Vrata - Sile otvaranja i zatvaranja - Zahtjevi i klasifikacija
- MEST EN 12428:2014 Industrijska, komercijalna i garažna vrata i kapije - Toplotna
propustljivost - Zahtjevi za proračun
- MEST EN 12320:2013 Građevinski okovi - Katanci i oprema za katance - Zahtjevi i
metode ispitivanja MEST EN 12428:2014
- MEST EN 12604:2018 Industrijska, komercijalna i garažna vrata i kapije - Mehanički
aspekti - Zahtjevi i metode ispitivanja
- MEST EN 1303:2016 Građevinski okovi - Ulošci za brave - Zahtjevi i metode ispitivanja
- MEST EN 1026:2017 Prozori i vrata - Propustljivost vazduha - Metoda ispitivanja
- MEST EN 1027:2017 Prozori i vrata - Vodonepropustljivost - Metoda ispitivanja
- MEST EN 12045:2014 Kapci i sjenila na motorni pogon - Bezbjednost pri korišćenju -
Mjerenje prenijete sile
- MEST EN 13120:2015 Unutrašnja sjenila - Zahtjevi za performanse uključujući
bezbjednost
- MEST EN 13120:2015/Cor.1:2015 Unutrašnja sjenila - Zahtjevi za performanse
uključujući bezbjednost
97
- MEST EN 13126-1:2013 Građevinski okovi - Okovi za prozore i balkonska vrata -

Zahtjevi i metode ispitivanja - Dio 1: Opšti zahtjevi za sve vrste okova
Zahtjevi i metode ispitivanja - Dio 13: Kontrategovi
Zahtjevi i metode ispitivanja - Dio 14: Krilni zatvaraci
- MEST EN 13126-19:2014 Građevinski okov - Zahtjevi i metode ispitivanja za prozore i
balkonska vrata - Dio 19: Klizni uređaji za zatvaranje
- MEST EN 13126-2:2013 Građevinski okovi - Zahtjevi i metode ispitivanja za prozore i
prozorska vrata - Dio 2: Ručke za zatvaranje prozora
Zahtjevi i metode ispitivanja - Dio 3: Ručke, naročito za okretno-nagibni, primarno-
nagibni i okretni okov
Zahtjevi i metode ispitivanja - Dio 5: Uređaji za ograničavanje ugla otvaranja prozora i
balkonskih vrata
- MEST EN 13126-8:2018 Građevinski okovi - Okovi za prozore i balkonska vrata - Dio 8:
Zahtjevi i metode ispitivanja okova za nagib i okret, prvo nagib i samo okret
- MEST EN 13126-9:2014 Građevinski okovi - Zahtjevi i metode ispitivanja za prozore i
balkonske prozore - Dio 9: Okovi za horizontalne i vertikalne obrtne prozore
- MEST EN 13241:2017 Industrijska, komercijalna i garažna vrata i kapije - Standard za
proizvod, karakteristike performansi
- MEST EN 13330:2015 Kapci - Udar čvrstog tela i sprečavanje prodora - Metode
ispitivanja
- MEST EN 13358:2013 Bitumen i bitumenska veziva - Određivanje destilacionih
karakteristika razrijeđenih i omekšanih bitumenskih veziva pripremljenih s mineralnim
uljima za omekšavanje
- MEST EN 13469:2014 Termoizolacioni proizvodi za građevinsku opremu i industrijske
instalacije - Određivanje svojstava propustljivosti vodene pare prefabrikovanih izolacija
za cijevi
- MEST EN 13472:2014 Termoizolacioni proizvodi za građevinsku opremu i industrijske
instalacije - Određivanje kratkotrajne apsorpcije vode djelimičnim potapanjem
prefabrikovane izolacije za cijevi
Određivanje mehaničkih svojstava mreža od staklenih vlakana za armiranje spoljašnjih
termoizolacionih kompozitnih sistema sa tankoslojnim malterima (ETICS)
- MEST EN 13500:2013 Proizvodi za termoizolaciju zgrada - Spoljašnji termoizolacioni
kompozitni sistemi (ETICS) na bazi mineralne vune – Specifikacija
- MEST EN 13561:2016 Spoljašnje roletne i tende - Zahtjevi za performanse (svojstva)
- MEST EN 13561:2016/Cor.1:2017 Spoljašnje roletne i tende - Zahtjevi za performanse
(svojstva) uključujući bezbjednost
- MEST EN 13659:2016 Kapci i spoljašnje žaluzine - Zahtjevi za performanse (svojstva)
98
7.3.7 Bravarski radovi
- MEST EN 14353:2018 Metalni ornamentni i oblikovani profili za upotrebu sa gipsanim

pločama - Definicije, zahtjevi i metode ispitivanja
- MEST EN 14195:2016 Komponente metalnih ramova za sisteme gipsanih ploča -
Definicije, zahtjevi i metode ispitivanja
7.3.8 Limarski radovi
- MEST EN 10051:2014 Kontinuirano toplovaljana traka i lim sječen iz široke trake od

nelegiranih i legiranih čelika - Tolerancije mjera i oblika.
- MEST EN 10163-1:2016 Zahtjevi za isporuku koji se odnose na stanje površine
toplovaljanih čeličnih limova, širokih pljosnatih proizvoda i profila - Dio 1: Opšti zahtjevi
toplovaljanih čeličnih limova, širokih pljosnatih proizvoda i profila - Dio 2: Limovi i široki
pljosnati proizvodi
toplovaljanih čeličnih limova, širokih pljosnatih proizvoda i profila - Dio 3: Profil
7.3.9 Kamenorezački radovi
- MEST CEN/TR 17024:2018 Prirodni kamen - Smjernice za upotrebu prirodnog kamena

- MEST EN 12057:2016 Proizvodi od prirodnog kamena - Modularne ploče – Zahtjevi
- MEST EN 12058:2016 Proizvodi od prirodnog kamena - Ploče za podove i stepeništa –
Zahtjevi
- MEST EN 12371:2016 Metode ispitivanja prirodnog kamena - Određivanje otpornosti na
mraz
- MEST EN 12440:2017 Prirodni kamen - Određivanje kriterijuma
- MEST EN 13161:2017 Metode ispitivanja prirodnog kamena - Određivanje čvrstoće na
savijanje pod konstantnim momentom
starenje pomoću termičkog šoka
habanje
- MEST CEN/TR 17024:2018 Prirodni kamen - Smjernice za upotrebu prirodnog kamena
- MEST EN 1926:2017 Metode ispitivanja prirodnog kamena - Određivanje jednoosne
čvrstoće na pritisak
- MEST EN 16301:2014 Metode ispitivanja prirodnog kamena - Određivanje osjetljivosti
na slučajno bojenje
- MEST EN 16306:2014 Metode ispitivanja prirodnog kamena - Određivanje otpornosti
mermera na cikluse toplote i vlage
- MEST EN 16140:2014 Metode ispitivanja prirodnog kamena - Određivanje promjene
izgleda površine usljed termičkih ciklusa
- MEST EN 15286:2015 Vještački kamen - Ploče i pločice za završnu obradu zida
(unutrašnju i spoljašnju)
99
- MEST EN 14617-6:2013 Aglomerisani (vještački) kamen - Metode ispitivanja - Dio 6:

Određivanje otpornosti na toplotni šok
- MEST EN 1467:2013 Prirodni kamen - Neobrađeni blokovi – Zahtjevi
- MEST EN 1468:2013 Prirodni kamen - Neobrađene ploče – Zahtjevi
- MEST EN 1469:2016 Proizvodi od prirodnog kamena - Ploče za oblaganje - Zahtjevi
- MEST EN 14617-1:2014 Aglomerisani kamen - Metode ispitivanja - Dio 1: Određivanje
zapreminske mase i upijanja vode
Određivanje hemijske otpornosti
Određivanje postojanosti dimenzija
- MEST EN 14617-13:2014 Aglomerisani kamen - Metode ispitivanja - Dio 13:
Određivanje električne otpornosti
- MEST EN 14617-2:2017 Aglomerisani kamen - Metode ispitivanja - Dio 2: Određivanje
čvrstoće pri savijanju (savijanje)
Određivanje otpornosti na habanje
Određivanje otpornosti na zamrzavanje i odmrzavanje
7.3.10 Podopolagački radovi
- MEST EN 1344:2015 Glineni elementi za popločavanje - Zahtjevi i metode ispitivanja

- METI TS CEN 15209:2014 Indikatori kontaktne površine pločnika proizvedenog od
betona, gline i kamena
7.3.11 Gipsarski radovi
- MEST EN 13915:2018 Prefabrikovani gipsani paneli sa jezgrom od kartonskog saća -

Definicije, zahtjevi i metode ispitivanja
- MEST EN 13950:2016 Gipsane ploče za toplotnu i zvučnu izolaciju- Definicije, zahtjevi i
metode ispitivanja
- MEST EN 13963:2016 Materijali za ispunu spojeva gipsanih ploča - Definicije, zahtjevi i
metode ispitivanja
- METI CEN/TR 16239:2015 Pravila za ugradnju elemenata od gipsa ojačanog vlaknima
- MEST EN 520:2017 Gipsane ploče - Definicije, zahtjevi i metode ispitivanja
- MEST EN 14190:2016 Dodatno obradjene gipsane ploče - Definicije, zahtjevi i metode
ispitivanja
- MEST EN 14209:2018 Prefabrikovani vijenci od gipsanih ploča - Definicije, zahtjevi i
metode ispitivanja
100
7.3.12 Fasaderski radovi
- MEST EN 13050:2013 Viseće fasade - Vodonepropustljivost - Laboratorijsko ispitivanje

pod dinamičkim uslovima vazdušnog pritiska i raspršivanja vode
- MEST EN 13119:2017 Viseće fasade – Terminologija
- MEST EN 13830:2016 Viseće fasade - Standard za proizvod
- MEST EN 14019:2017 Viseće fasade - Otpornost na udar - Zahtjevi za performanse
- MEST EN 16758:2017 Viseće fasade - Određivanje čvrstoće smičućih spojeva - Metoda
ispitivanja i zahtjevi
7.3.13 Ostali radovi
- MEST EN 12697-1:2013 Asfaltne mješavine - Metode ispitivanja vrućih asfaltnih

mješavina - Dio 1: Sadržaj rastvorljivog veziva
mješavina - Dio 11: Određivanje prionljivosti između agregata i bitumena
- MEST EN 12697-16:2017 Asfaltne mješavine - Metode ispitivanja - Dio 16: Abrazija od
guma sa ekserima
mješavina - Dio 19: Propustljivost uzorka
mješavina - Dio 20: Utiskivanje na kockastim ili cilindričnim uzorcima (CY)
mješavina - Dio 21: Utiskivanje na pločastim uzorcima
mješavina - Dio 24: Otpornost na zamor
- MEST EN 12697-25:2017 Asfaltne mješavine - Metode ispitivanja - Dio 25: Ciklično
ispitivanje pritiskom
mješavina - Dio 26: Krutost
mješavina - Dio 30: Priprema uzorka udarnim kompaktorom
mješavina - Dio 34: Ispitivanje po Maršalu (Marshall)
- MEST EN 12697-35:2017 Asfaltne mješavine - Metode ispitivanja - Dio 35:
Laboratorijsko miješanje
mješavina - Dio 39: Određivanje sadržaja veziva žarenjem
mješavina - Dio 40: Terenski opit dreniranja
mješavina - Dio 42: Količina strane materije u recikliranom asfaltu
mješavina - Dio 45: Odnos krutosti pri zatezanju uzorka prije i poslije kondicioniranja
(SATS)
101

mješavina - Dio 46: Pojava prslina usljed niske temperature i svojstva pri ispitivanjima u
uslovima jednoaksijalnog zatezanja
mješavina - Dio 6: Određivanje zapreminske mase bitumenskih uzoraka
- MEST EN 13108-1:2017 Bitumenske mješavine - Specifikacije materijala - Dio 1: Asfalt
beton
beton za vrlo tanke slojeve
- MEST EN 13108-20:2017 Bitumenske mješavine - Specifikacije materijala - Dio 20:
Ispitivanje tipa
Kontrola fabričke proizvodnje
- MEST EN 13108-3:2017 Bitumenske mješavine - Specifikacije materijala - Dio 3: Meki
asfalt
- MEST EN 13108-4:2017 Bitumenske mješavine - Specifikacije materijala - Dio 4: Vruće
valjani asfalt
Mastiks asfalt sa drobljenim kamenom
Mastiks asfalt
Porozni asfalt
Reciklirani asfalt
za ultra tanki sloj
- MEST EN 13282-1:2014 Hidraulična veziva za puteve - Dio 1: Brzo očvršćavajuća
hidraulična veziva za puteve - Sastav, specifikacije i kriterijumi usaglašenosti
- MEST EN 13282-2:2016 Hidraulična veziva za puteve - Dio 1: Normalno očvršćavajuća
hidraulična veziva za puteve - Sastav, specifikacije i kriterijumi usaglašenosti
- MEST EN 13282-3:2016 Hidraulična veziva za puteve - Dio 3: Vrednovanje
usaglašenosti
- MEST EN 13286-47:2014 Nevezane i hidraulički vezane mješavine - Dio 47: Metode
ispitivanja za određivanje kalifornijskog indeksa nosivosti, neposrednog indeksa
nosivosti i linearnog bubrenja
- MEST EN 13637:2016 Hardver u zgradama – Električno kontrolisani izlazni sistemi za
upotrebu na putevima evakuacije - Zahtjevi i metode ispitivanja
- MEST EN 14187-1:2018 Hladne nanosive spojne zaptivne mase - Dio 1: Metode
ispitivanja - Dio 1: Određivanje brzine stvrdnjavanja
- METI TS CEN/TS 12697-50:2017 Asfaltne mješavine - Metode ispitivanja - Dio 50:
Otpornost na habanje
- MEST EN ISO 11819-2:2018 Akustika - Mjerenje uticaja kolovoznih površina na buku od
saobraćaja - Dio 2: Metoda mjerenja iz neposredne blizine
102
- MEST EN 1906:2014 Građevinski okovi - Кvakе i ručice za namještaj - Zahtjevi i metode

ispitivanja
- MEST EN 15221-6:2014 Upravljanje kapacitetima - Dio 6: Mjerenje površine i prostora u
upravljanju kapacitetima
- MEST EN 15221-7:2015 Upravljanje kapacitetima - Dio 7: Smjernice za utvrđivanje
performansi referentnih vrijednosti (benčmarking)
- MEST EN 14227-15:2016 Hidraulički vezane mješavine - Specifikacije - Dio 15: Tla
stabilizovana hidrauličkim putem
- MEST EN 14227-2:2014 Hidraulički vezane mješavine - Specifikacije - Dio 2:
Granulisane mješavine vezane zgurom
Granulisane mješavine vezane letećim pepelom
- MEST EN 14227-4:2014 Hidraulički vezane mješavine - Specifikacije - Dio 4: Leteći
pepeo za mješavine vezane hidrauličkim vezivom
Granulisane mješavine vezane hidrauličkim vezivom za puteve
- MEST EN 14187-2:2018 Hladno nanosive spojne zaptivne mase - Metode ispitivanja -
Dio 2: Određivanje otvorenog vremena ugradnje
Dio 3: Određivanje samonivelišućih svojstava
Dio 4: Određivanje promjene u masi i zapremini nakon potapanja u goriva za ispitivanje i
tečne hemikalije
Dio 8: Određvanje vještačkog starenja UV-zračenjem
103
8 MJERE ZAŠTITE NA RADU
8.1 Uvod
Ovo poglavlje razmatra elemente zaštite na radu sa aspekta projektovanja i ugradnje opreme. U
toku izrade glavnog projekta primjenjivani su sljedeći propisi, zakoni i normativi:
 Zakon o zaštiti i zdravlju na radu, Službeni list CG, br. 34/14.
 Pravilnik o opštim mjerama i normativima zaštite na radu za građevinske objekte namenjene
za radne i pomoćne prostorije (Službeni list RCG, br. 27/87).
 Pravilnik o mjerama i normativima zaštite na radu na oruđima za rad (Službeni list SFRJ, br.
18/91).
 Pravilnik o zaštiti na radu pri izvođenju građevinskih radova (Službeni list RCG, br. 53/97).
U ovom Elaboratu obrađuju se normativi zaštite na radu za radnike na gradilištu i njihova radna
mjesta.
Izvođač radova, obavezan je da od proizvođača opreme i oruđa za rad, na mehanizovani pogon
pribavi ateste da su na opremi, odnosno da su na oruđu primjenjene propisane mjere i normativi
zaštite na radu i dostavi uputstvo za bezbjedno korišćenje istih.
Prilikom nabavke opreme i uređaja za rad, moraju se pribaviti podaci o njihovim akustičnim
osobinama, iz kojih će se videti da buka na radnim mjestima i u radnim prostorijama, neće
prelaziti dopuštene vrijednosti.
Korisnik eksploatacionog polja, obavezan je da za radna mjesta sa posebnim uslovima rada
nabavi propisana sredstva zaštite na radu i obaveže radnike da ista obavezno koriste.
Izvođenjem radova potrebno je zaštititi ljudstvo od neželjenih posljedica koje se mogu desiti
uslijed nestručno obavljenog posla, neupotrebom sredstava za ličnu zaštitu na radu, ne
poštovanjem važećih propisa iz ove oblasti i dr.
Potrebno je da radna organizacija koja izvodi radove izvrši blagovrijemeno sve pripreme na
zaštiti radnika i opreme a takođe i da se radnici pridržavaju propisanih mjera zaštite na radu.
Radna organizacija je obavezna da izradi poseban akt o zaštiti na radu sa naznakom svih
opasnosti i štetnosti, i predviđenim mjerama za njihovo otklanjanje.
U ovom Elaboratu se predočavaju najvažnije pripreme za bezbjednost radnika na gradilištu:
 Izvođač radova je obavezan da uradi poseban elaborat o uređenju gradilišta i radu na
gradilištu.
 Radna organizacija je obavezna da na 8 (osam) dana prije početka radova obavjesti
nadležnu inspekciju rada o početku radova.
 Radna organizacija je obavezna da izradi normativna akta iz oblasti zaštite na radu.
(Program za obučavanje radnika iz oblasti zaštite na radu, Pravilnik o pregledima, ispitivanju
i održavanju oruđa, uređaja i alata za rad, itd).
 Radna organizacija je obavezna da izvrši obučavanje radnika iz materije zaštite na radu i da
upozna radnike sa uslovima rada, opasnostima i štetnostima u vezi sa radom i da obavi
provjeru osposobljenosti radnika za samostalan i bezbjedan rad.
 Radna organizacija je obavezna da utvrdi radna mjesta sa posebnim uslovima rada, ukoliko
takva radna mjesta postoje.
104
 Radna organizacija je obavezna da obezbjedi higijenske i zdravstvene uslove rada. Pod tim
se podrazumjevaju sanitarni uređaji, garderoba, smeštaj, trpezarija, snabdijevanje vodom za
piće i slično.
 Na samom gradilištu je potrebno obezbijediti sanitetski materijal odnosno opremu i postupak
za pružanje prve pomoći i organizovanje službe spasavanja kao i uslove koje treba da
ispunjavaju radnici za vršenje ovih poslova.
8.2 Opasnosti i štetnosti koje se mogu javiti pri korišćenju oruđa za rad,
uređaja i druge opreme
Opasnosti i štetnosti mogu se, u principu, javiti uslijed sledećih faktora:
 mašinskog iskopa materijala,
 otpadnih voda,
 požara,
 nepravilnog rukovanja opremom i/ili oruđima za rad i neobučenosti radnika zaposlenih na
objektu,
 opasnosti zbog nestručnog i nepravilnog rukovanja uređajima u prostorijama.
Sve građevinske mašine i postrojenja, kao i ručni mehanizovani alat moraju da budu
kontrolisani po Pravilniku o postupku i rokovima za vršenje periodičnih pregleda i ispitivanja
sredstava za rad, sredstava i opreme lične zaštite na radu i uslova radne sredine (Službeni list
RCG, br. 71/05) i Pravilniku o mjerama i normativima zaštite na radu na oruđima za rad
(Službeni list RCG, br. 18/67).
8.3 Mjere za otklanjanje opasnosti i štetnosti

Mašinski i ručni iskop materijala
Izvođenje radova mora se izvoditi pod kontrolom stručnog, od strane Izvođača imenovanog lica.
To lice mora da bude sa kvalfikacijama koje predviđa Zakon.
Pri mašinskom kopanju iskopa mora se voditi računa o stabilnosti mašine.
Prilikom mašinskog kopanja iskopanu zemlju treba odlagati na odstojanju koje ne ugrožava
stabilnost strana iskopa. Ivice iskopa smijju se opterećivati mašinama ili drugim teškim
uređajima samo ako su preduzete mjere protiv obrušavanja usled takvih opterećenja.
 Materijal na gradilištu treba da bude lagerovan tako da ne može da dođe do neželjenog
pokretanja.
 Bezbjednost radnika prilikom kretanja tokom rada i transportovanja opreme mora se
obezbjediti ograđivanjem radova i svih opasnih mjesta i uklanjanjem svih prepreka za
bezbedno obavljanje poslova.
 Mjere protivpožarne zaštite obezbjediti prema važećim propisima.
Za silaženje radnika u iskop i izlaz moraju se obezbjediti čvrste lestve tolike dužine da prelaze
iznad ivica iskopa min 75 cm.
Posle vrijemenskih nepogoda, mrazeva, i nakon dužeg prestanka radova, prije ponovnog
početka radova, rukovodilac radova na iskopu mora pregledati stanje radova i po potrebi
preduzeti odgovarajuće zaštitne mjere protiv opasnosti od obrušavanja bočnih strana iskopa.
Za iskope dubine veće od 2,0 m mora se predvidjeti čvrsta ograda minimalne visine 90 cm.
105
Iskop zemlje u dubini do 100 cm (za temelje, kanaliz. i sl.) može se vršiti bez razupiranja, ako to
čvrstoća zemlje dozvoljava. Iskop zemlje u dubini većoj od 100 cm smije se vršiti samo uz
postupno osiguravanje bočnih strana iskopa.
Razupiranje strana iskopa nije potrebno ako su bočne strane urađene pod uglom unutrašnjeg
trenja tla (prirodni nagib terena) u kom se iskop vrši, niti pri etažnom kopanju do dubine od 200
cm i sa uglom od 60%.
Rovovi i kanali moraju se izvoditi u tolikoj širini koja omogućuje nesmetan rad na razupiranju
bočnih strana, kao i rad radnika u njima.
Najmanja širina rovova odnosno kanala dubine od 100 cm određuje se slobodno. Pri dubini
preko 100 cm širina rova odnosno kanala mora biti tolika da čista širina rova odnosno kanala
posle izvršenog razupiranja bude najmanje 60 cm.
Drvo i drugi materijal koji se pri iskopavanju upotrebljavaju za razupiranje bočnih strana rovova i
kanala moraju po svojoj čvrstoći i dimenzijama odgovarati svrsi kojoj su namjenjeni shodno
važećim tehničkim propisima odnosno standardima.
Razupiranje rovova i kanala mora odgovarati geomehaničkim karakteristikama i pritisku tla u
kome se vrši iskop kao i odgovarajućem statičkom proračunu.
Oplata za podupiranje bočnih strana iskopa (rov, kanal, jama) mora izlaziti najmanje za 20 cm
iznad ivice iskopa, da bi se sprečio pad materijala sa terena u iskop.
Pri ručnom izbacivanju zemlje iz iskopa, za dubine preko 100 cm, moraju se upotrebljavati
međupodovi položeni na posebne podupirače. Međupodovi se ne smijju opterećivati količinom
iskopanog materijala većom od određene, sa kojom mora radnik biti upoznat prije početka rada
i moraju imati ivičnu zaštitu visoku najmanje 20 cm.
Skidanje oplate i zasipanje iskopa mora se vršiti po uputstvu i pod nadzorom stručnog lica. Ako
bi vađenje oplate moglo ugroziti bezbjednost radnika, oplata se mora ostaviti u iskopu.
Sredstva za spajanje i učvršćivanje djelova podupirača, kao što su klinovi, okovi, zavrtnji,
ekseri, žica i slično, moraju odgovarati važećim domaćim standardima.
Ako se iskop zemlje za nov objekat vrši do dubine veće od dubine temelja neposredno
postojećeg objekta, takav rad mora se vršiti po posebnom projektu, uz obezbjeđenje mjera
zaštite na radu i mjera za obezbjeđenje susjednog objekta.
Ako se u rovove i kanale nerazuprtih strana iskopa polažu cijevi, vodovi i slično, na mjestima na
kojima je neophodan pristup radnika na dno iskopa radi vršenja potrebnih radova na tim
cijevima, vodovima i sl. bočne strane rova odnosno kanala moraju se na potrebnoj dužini,
obezbjediti od obrušavanja razupiranjem.
Mjere i sredstva protiv požarne zaštite i zaštite od štetnih gasova na gradilištu
Cijeli sistem zaštite od požara na gradilištu sprovodiće se po zakonu o zaštiti od požara i po
uputstvima nadzora i kontrole referenata za protiv požarnu zaštitu u preduzeću (iz sektora
samozaštite). Predviđa se obezbjeđenje svih privrijemenih objekata.
Požari se mogu pojaviti u krugu samo slučajno ili iz nemarnosti. Požari u objektima mogu
nastati, uglavnom, zbog neispravnosti električne mreže.
Za osiguranje od požara predviđeni su: burad sa vodom, sanduci sa peskom i aparati sa
pjenom, sve sa potrebnim priborom. Pomenuta sredstva postaviće se pored ulaza u
privrijemene gradilišne objekte od tvrdog materijala, a obezbjeđeni su od požara. Do gradilišnih
objekata postoje putevi.
Univerzalni aparati za suvo gašenje požara su tip S-9, a proizvodi ih fabrika “Vatrosprem”
Beograd. Aparati su raspoređeni na vidna i pristupačna mjesta, i to:
106
- kod ulaznih vrata ............................... kom. 1.

- kod magacina ............................... kom. 1.
Osim nabavke i korektnog postavljanja predviđenih sredstava protiv požarne zaštite, kao vrlo
važan faktor jeste i taj da se sa svim uputstvima o rukovanju sredstvima obuče sva lica na
gradilištu, kako bi sa njima mogla da rukuju svakog momenta ako se za to ukaže potreba.
Preventivna mjera zaštite za sprečavanje požara i eksplozije za ovaj Projekt podrazumeva
zabranu unošenja plamena i zabranu pušenja blizu instalacija (zbog eventualnog prisustva
gasova u šahtu zatvaračnice). Zbog mogućnosti prisustva gasova (koji su posledica razlaganja
otpadnih i fekalnih materija) u šahtu zatvaračnice neophodno je, prije silaska i intervencije na
cjevovodima i armaturama, ostaviti neko vrijeme kompletno otvoren šaht zatvaračnice radi
provetravanja i ventilacije.
Posebno su opasne intervencije u crpnom bazenu. Za ulazak u crpni bazen se moraju preduzeti
posebne mjere (akt radne organizacije) kojima je predviđen dovoljan broj ljudi ukoliko radniku
koji je ušao u bazen zatreba pomoć. Radnik u bazenu obavezno mora posjedovati zaštitnu
masku i zaštitni pojas povezan sa radnicima koji vizuelno kontrolišu njegov rad. Ulasku u bazen
mora da prethodi dugotrajna ventilacija uz pomoć savitljivog crijeva i prenosnog ventilatora.
Takođe, prije silaska u bazen, neophodno je (za to predviđenom hidrantskom instalacijom i
gumenim crijevom sa šmrkom) predhodno dobro oprati zidove bazena.
Nepravilno rukovanje opremom i oruđima za rad i neobučenost radnika zaposlenih na
pogonu
Pod ovim se podrazumeva ljudski faktor pri radu. Da bi se ovo svelo na minimum, potrebno je:
 Proizvođač oruđa za rad na mehanizovani pogon je obavezan da dostavi uputstvo za
bezbjedan rad i da potvrdi na oruđu da su na istom primenjene mjere i normativi zaštite na
radu, odnosno dostavi uz oruđe za rad atest o primjenjenim propisima zaštite na radu;
 Preduzeće je obavezno da izradi normativna akta iz oblasti zaštite na radu (Program
obučavanja i vaspitanja radnika iz oblasti zaštite, Pravilnik o pregledima, ispitivanjima i
održavanju oruđa, uređaja i alata, Program mjera i unapređenja zaštite na radu i drugo);
 Preduzeće je obavezno da ne dozvoli rad radnika koji nisu kvalifikovani i osposobljeni za rad
i zaštitu na radu;
 Preduzeće je obavezno da sarađuje sa inspekcijama, prijavljuje blagovrijemeno radove i
traži dopunska obaveštenja i dozvole za rad.
Lična zaštitna sredstva
Pravo i obaveza radnika je da namjenski koristi sredstva lične zaštite na radu. Radnik je dužan
da neposrednom radniku sa posebnim ovlašćenjem u odgovornostima odmah prijavi uočene
nedostatke i sl.
Radnici moraju biti snabdjeveni odgovarajućom ličnom zaštitnom opremom (odjećom i obućom)
zavisno od radnih zadataka koje obavljaju i klimatskih uslova u kojima se radovi obavljaju.
Daju se na korišćenje sredstva, odnosno oprema za zaštitu od nepovoljnih uticaja i to:
 za zaštitu glave:
- šlem (rudarski ili građevinski)
 za zaštitu organa za disanje:
- respirator za zaštitu od prašine
 za zaštitu ruku:
107
- kožne rukavice
- postavljene kožne rukavice za rad pri temperaturi od 5 i više
 za zaštitu nogu:
- kožna koljenica
- gumene čizme
 za zaštitu od vlage i hladnoće:
- kišna kabanica od gumiranog ili impregniranog nepromočivog materijala, za zaštitu pri radu na
otvorenom prostoru u građevinarstvu.
- kišna kapuljača ili nepromočiv šešir od gumiranog ili impregniranog materijala za zaštitu
glave i vrata od kiše i vetra.
- bunda ili opaklija za zaštitu od hladnoće zimi pri radu na otvorenom prostoru.
- postavljeno odijelo za zaštitu od hladnoće zimi pri radu na otvorenom prostoru,
odnosno u hladnim prostorijama.
Sredstva i oprema, ovim predviđena, moraju u pogledu izrade i materijala od kog su izrađena,
obezbjediti u potpunosti zaštitu od štetnih dejstava atmosferskih uticaja.
Radnici koji u svom radu koriste sredstva i opremu moraju sredstva i opremu održavati u
ispravnom stanju. Oštećenja, pocjepana, odnosno od upotrebe dotrajala sredstva i oprema koja
se ne može popraviti, mora se rashodovati, odnosno uništiti.
Sredstva, odnosno oprema od tekstila i kože, kao što su zaštitna odeća i obuća i djelovi takve
obuće, odnosno obuća koja se koristi za rad moraju se redovno prati i čistiti zavisno od
materijala od koga su izrađeni.
Posebne mjere zaštite na radu
Posebne mjere zaštite na radu određuju se za poslove pri kojim se zbog specifičnih opasnosti i
štetnosti zaštita ne može obezbjediti opštim mjerama zaštite na radu, a to su radovi koji se
izvode pod teškim uslovima, odnosno gde su radnici na radu izloženi posebnim opasnostima ili
štetnostima.
Na radovima koji se izvode pod teškim uslovima, odnosno gdje su radnici na radu izloženi
posebnim opasnostima i štetnostima, primjenjuju se posebne mjere zaštite na radu. Za ovakve
poslove provjerava se psiho-fizička sposobnost radnika i to prethodnim i periodičnim
pregledom.
I ako na opisanim mjestima rade radnici sa određenim kvalifikacijama, rukovodilac odnosnih
radova će na početku rada grupe, obavezno upoznati radnu grupu sa načinom rada i načinom
zaštite i neprestano kontrolisati izvršenje.
Stručna lica za mehanizaciju gradilišta obezbjeđuju uslove za bezbjedan rad svih mašina. Ni
jedna građevinska mašina, mašinsko postrojenje, električne instalacije, ne smiju se pustiti u rad
pre nego se izvrši stručni pregled u pogledu ispravnosti za bezbjedan rad o čemu je zaduženo
stručno lice.
Način transportovanja, utovara, istovara i deponovanja materijala (pijesak, šljunak i
jalovina)
Na gradilištu gde se radovi izvode, sav horizontalni i vertikalni transport obavlja se pomoću
raspoložive mehanizacije predviđene za ovu vrstu radova (buldozeri, bageri, utovarivači i
kamioni). Rad na ovom transportu obavlja se pod nadzorom odgovornog lica.
108
Iskopani materijal iz rovova i kanala mora se odbacivati na toliko odstojanje od ivice iskopa da
ne postoji mogućnost obrušavanja tog materijala u iskop. Razmak između pojedinih elemenata
oplate i strane iskopa mora se odrediti tako da spreči osipanje zemlje, a u skladu sa osobinama
tla.
Pri mašinskom iskopu mora se voditi računa o stabilnosti mašine. Prilikom kopanja iskopanu
zemlju treba odlagati na odstojanje koje ne ugrožava stabilnost strana iskopa. Ivice iskopa smiju
se opterećivati mašinama ili drugim teškim uređajima samo ako su preduzete mjere protiv
obrušavanja usled takvih opterećenja.
Tehničko rukovodstvo gradilišta kontroliše transport i manipulaciju ne samo po pitanju teških
uslova za odvijanje rada već i po pitanju sigurnosti.
U javnom saobraćaju vozila se kreću prema važećim propisima.
Način obilježavanja, odnosno obezbjeđivanje opasnih mjesta i ugroženih prostora na
gradilištu
Opasnim zonama smatraju se radni manipulativni prostori svih mašina, izlaz iz gradilišnog
prostora i sve površine oko objekta u širini od 5 m’.
Svi zaposleni na gradilištu i objektu gde se izvode radovi obavezni su da nose zaštitne šlemove.
To se odnosi i na lica koja su po organizaciji i funkciji prisutni na gradilištu. Iz tih razloga na
gradilištu se postavljaju znaci upozorenja i opasnosti.
Sva lica zaposlena na gradilištu obavezno će pri stupanju na rad od uprave biti upozorena na
opasnost i na obavezno primenjivanje sredstva za osiguranje i zaštitu.
Izvođenje radova u opasnim zonama vršiće se pod neposrednim nadzorom određenih stručnih
lica na gradilištu, koja budu određena od strane tehničkog rukovodstva, odnosno upravnika
gradnje.
Da bi se maksimalno obezbjedila mogućnost zaštite na gradilištu, uprava gradnje će se strogo
pridržavati Zakona o zaštiti na radu, Službeni list RCG, br. 79/04 i propisa donijetih na osnovu
Pravilnika o zaštiti na radu i zaštiti radne sredine Izvođača radova.
Prema napred pomenutom Pravilniku Izvođača radova preciziraju se odgovornosti svakog od
odgovornih i zaduženih radnika za sprovođenje tehničkih zaštitnih mjera na radu.
Određivanje poslova koji se obavljaju pod posebnim uslovima rada, kao i uslova koje
radnik mora da ispunjava za njihovo obavljanje na gradilištu
Radna mjesta i poslovi gde postoje povećane opasnosti od povreda na radu i zdravstvenih
oštećenja, kao i zaštitne mjere u vezi sa tim predviđeni su Pravilnikom o zaštiti na radu i zaštiti
sredine Izvođača radova.
1. Poslovi sa posebnim uslovima rada
Pod poslovima sa posebnim uslovima rada smatraju se poslovi na kojima postoje posebne
opasnosti od povreda i zdravstvenih oštećenja, a koje se u potpunosti ne mogu otkloniti
primjenom odgovarajućih tehničko-tehnoloških mjera zaštite.
2. Uslovi koje radnik mora da ispunjava za rad na poslovima sa posebnim uslovima rada
Radnici koji se raspoređuju na poslovima i radnim zadacima sa posebnim uslovima rada
moraju:
 da su zdravstveno, fizički i psihički sposobni za vršenje tih poslova, što se dokazuje
izveštajem ovlašćene zdravstvene organizacije koja je izvršila lekarski pregled
 da su stariji od 18 godina
109
 da su stručni za vršenje tih poslova, što se dokazuje diplomom, svjedočanstvom i drugim

verifikovanim dokumentima.
Na poslove odnosno radne zadatke sa posebnim uslovima rada može se rasporediti samo
radnik koji je obučen iz zaštite na radu i koji zadovoljava gore navedene uslove.
Završna razmatranja i zaključak
Ovom projektnom dokumentacijom su predviđene sve potrebne mjere za otklanjanje opasnosti i
štetnosti u pogledu zaštite na radu. Ove mjere se odnose na zaštitu kod objekata u
građevinskom pogledu. Izvođači i korisnici objekta se moraju striktno pridržavati svih
predviđenih mjera zaštite na radu, čime će se izbeći nesrećni slučajevi i povrede na radu.
Korisnik objekta mora sačiniti pravilnike koji se odnose na sve neophodne mjere zaštite na radu
u cilju očuvanja i zaštite osoblja koje radi i opslužuje navedeni objekat. Uputstva koja se odnose
na određenu opremu, u cilju njenog održavanja i rukovanja, biće izložena na vidnom mestu, da
bi svaki izvršilac mogao da ih vidi. Inspektor zaštite na radu povrijemeno će kontrolisati mjere i
pravilnike zaštite na radu i njihovo sprovođenje u praksi.
Rekapitulacija HTZ opreme
Nabavka i isporuka atestirane opreme za zaštitu na radu:
- jedan komad sanitarni ormarić-apoteka
- jedan komad uputstvo za rad
- jedan komad uputstvo za davanje prve pomoći
- jedan komad opomenske tablice
- jedna komad uramljena jednopolna šema
- jedan komad limeni orman za čuvanje dokumentacije.
Nabavka i isporuka atestirane opreme za zaštitu protiv požara (principijelno):
- PPA S - 9 kom. 2
- Azbestne rukavice par
- Protiv-požarna garnitura:
2 lopate, pijuk, sjekira, konopac, 3 kofe komplet
- Table sa upozorenjem za postupke i opasnost komplet
8.4 Pružanje prve pomoći

Opšte
Postupak za pružanje prve pomoći i organizovanje službe spasavanja, kao i uslovi koje u
pogledu stručnosti treba da ispunjavaju lica za vršenje tih poslova propisani su Pravilnikom o
opremi i postupku za pružanje prve pomoći i organizovanju službe spasavanja u slučaju
nezgode na radu, Sl. list RCG, br. 21/71.
Pri radu moguće su lakše tjelesne povrede oko rada sa opremom i organizovanja gradilišta. U
tom smislu potrebno je povređenom ili naglo obolelom licu na radu obezbjediti brzo pružanje
prve pomoći na licu mjesta, u skladu sa savrijemenim metodama pružanja prve pomoći.
Pružanjem prve pomoći na mestu udesa mora se neodložno obezbjediti otklanjanje
neposredne opasnosti po život i zdravlje povređenog, odnosno naglo oboljelog lica.
110
Povređenom ili naglo oboljelom licu na radu na gradilištu obezbeđuje se brzo pružanje prve
pomoći na licu mjesta, odnosno na najbližem mjestu na kome se ona može pružiti, da ne bi
nastupile teže posledice uslijed odlaganja.
Rukovodilac gradilišta će odrediti da svako zaposleno lice bude upoznato na kom mestu može
potražiti i kom licu se može obratiti za pružanje prve pomoći u slučaju povrede ili iznenadnog
oboljenja.
Pozivanje hitne ljekarske pomoći ne smije izazvati nikakvo odlaganje u neposrednom i brzom
pružanju prve pomoći. U tom smislu treba obezbjediti telefonsku vezu i kola za prevoz
povređenog ili iznenadno oboljelog lica.
Prvu pomoć pružaju posebno za to osposobljena lica za pružanje prve pomoći povređenim,
odnosno naglo oboljelim radnicima. Prva pomoć mora da bude takva da se spriječe teže
posledice usled nastalog stanja.
Svaki radnik dužan je da u slučaju nesreće učestvuje u pružanju prve pomoći prema svojim
mogućnostima i znanju, a naročito u raščišćavanju zakrčenih i porušenih prolaza, otklanjanju i
oslobađanju zatrpanih ili prignječenih radnika, prenosu povređenih i sl.
Za pružanje prve pomoći na gradnjama i gradilištima, prema zakonskim propisima, mora biti
posebno za to osposobljeno inženjersko - tehničko osoblje - (poslovođe, tehničari i inženjeri),
kao i najmanje 2 % od ukupnog broja radnika koji su zaposleni u jednoj radnoj smjeni.
Materijal i oprema za pružanje prve pomoći
Na gradilištu mora postojati, na svakih 50 zaposlenih radnika, ormarić ili torba snabdjevena
sanitetskim materijalom i sredstvima za pružanje prve pomoći. U ormariću se uvek mora nalaziti
najmanje sledeći sanitetski materijal:
1. dva komada flastera-zavoja
2. pet manjih i pet većih sterilnih prvih zaštitnih zavoja
3. četiri komada "kaliko" zavoja dužine 5 m i širine 8 cm
4. dvije trouglaste marame i četiri sigurnosne igle ("ziherice")
5. tri paketića bijele vate po 10 g i jedan paket proste vate od 100 g
6. šest komada naprstaka od kože u tri veličine
7. jedna manja anatomska pinceta
8. jedne makaze za sječenje zavoja sa zavrnutom glavicom
9. jedna Esmarh guma 80 do 100 cm dužine, a 2,5 cm širine
10. četiri udlage za prijelom kostiju, vatirane, i to dva komada Kremerova po 100 cm i
11. dva komada po 50 cm dužine, a 10 cm širine.
Ormarić se mora stalno održavati u urednom stanju. Zabranjeno je stavljati u takav ormarić
materijal i predmete koji se ne smatraju sanitetskim materijalom.
Utrošeni materijal iz ormarića mora se odmah nadopuniti drugim, odgovarajućim materijalom.
Radi toga preduzeće (korisnik) mora imati rezervu - najmanje dvostruku količinu sanitetskog
materijala.
Ormarić za prvu pomoć mora biti smješten na lako pristupačnom mestu i na spoljnoj strani imati
znak crvenog krsta.
Na ormariću mora biti naznačena adresa i telefon:
 najbliže zdravstvene ustanove
111
 stanice za hitnu pomoć

 inspekcije rada
 službe zaštite na radu
 vatrogasne brigade kao i imena lica osposobljenih i određenih za pružanje prve pomoći (za
pojedine radne smjene).
U svakom ormariću za pružanje prve pomoći treba da se nalazi uputstvo za rukovanje
sredstvima za prvu pomoć i kratko uputstvo o načinu pružanja prve pomoći pri povredama i
naglim oboljenjima radnika na radu.
Uputstvo za rukovanje sredstvima za pružanje prve pomoći i uputstvo o načinu pružanja prve
pomoći moraju biti istaknuti i na radnim mjestima sa povećanom opasnošću od povređivanja i
zdravstvenih oštećenja.
Ormarić za prvu pomoć mora biti zaključan. Ključ se mora nalaziti kod lica koje je osposobljeno i
određeno za pružanje prve pomoći u odnosnoj radnoj smjeni i ne smije se iznositi van gradilišta.
Rezervni ključ mora se nalaziti kod rukovodioca objekta.
Radi obezbeđivanja ukazivanja pomoći i prevoženja povređenih ili oboljelih radnika mora biti
obezbjeđeno motorno vozilo, podešeno tako da se lice kome je potrebna ljekarska pomoć može
prevoziti u ležećem stavu.
Organizovanje pružanja prve pomoći
Organizovanje pružanja prve pomoći u svakoj radnoj smjeni sprovodi se tako da obezbjeđuje
normalno pružanje prve pomoći povrijeđenim, odnosno naglo oboljelim licima (ako postoji
smjenski rad).
Svako zaposleno lice mora biti upoznato na kom mjestu može potražiti i kom licu se može
obratiti za pružanje prve pomoći u slučaju povrede ili iznenadnog oboljenja.
Osposobljavanje lica za pružanje prve pomoći
Za pružanje prve pomoći Izvođač treba da osposobi dovoljan broj osposobljenih i uvježbanih
lica u tehnici previjanja povreda i zaustavljanja krvavljenja, u pružanju pomoći od udara
električne struje, u postavljanju udlaga kod kostoloma, u primjenjivanju različitih metoda
oživljavanja, kao i uklanjanju, smještaju, prenosu povređenog, odnosno naglo oboljelog lica.
Za pružanje prve pomoći mora biti osposobljeno tehničko i nadzorno osoblje, kao i najmanje 2%
od ukupnog broja radnika koji su zaposleni u jednoj radnoj smjeni (ako postoji smjenski rad).
Način osposobljavanja lica za pružanje prve pomoći, kao i polaganje ispita i obrazovanje
komisija, regulišu se opštim aktima organizacije.
Opštim mjerama zaštite na radu radnicima treba obezbjediti higijenske i zdravstvene uslove
rada (objekat u okviru kojeg se nalaze sledeće prostorije: prostorija za garderobu, kupatilo,
sanitarne prostorije, trpezarija, kancelarija za rukovodioca gradilišta, njegovog pomoćnika i
nadzorno lice, skladište alata i pribora, snabdijevanje pitkom vodom i snabdijevanje toplom
vodom... ).
112
9 NUMERIČKA DOKUMENTACIJA
9.1 Hidraulički proračun Glavnog kolektora 11
9.1.1 Teorijska osnova

Hidraulički proračun kolektora sproveden je korišćenjem jednačine kontinuiteta i Bernulijeve
jednačine. Za strujanje u kanalima sa slobodnim nivoom vodenog ogledala najčešće se koristi
Šezijev izraz za proračun srednje brzine strujanja:
V=C (RJ)1/2
gde je:
V – srednja brzina strujanja vode u cijevovodu (m/s)
C – Šezijev koeficijent
R – hidraulički radijus (R = A/O) (m)
A – površina proticajnog poprečnog prijeseka (m2)
O – okvašeni obim proticajnog profila (m)
J – pad dna kanala (cijevovoda)
Za izračunavanje vrijednosti koeficijenta C korišćen je Maningov obrazac:
C=n-1 R1/6
gde je: n – koeficijent rapavosti (usvojena vrednost n=0.011)
Uvrštavanjem dva prethodna izraza u izraz za proticaj

Q=A V
dobija se obrazac preko koga se ostvaruje veza izmjeđu proticaja (Q), Maningovog koeficijenta
hrapavosti (n), geometrijskih karakteristika okvašenog poprečnog profila (A, R) i pada dna
kanala (J):
Q=A n-1 R2/3 J1/2
Sa obzirom da se u kanalizacionim mrežama tečenje ne odvija u punom, nego u delimično

ispunjenom profilu, hidraulički proračun se svodi na određivanje dubine vode u kanalu-
cijevovodu koja će se ostvariti pri propuštanju potrebne količine vode (Q), za usvojene
vrijednosti koeficijenta hrapavosti (n=0.011) i geometrijskih karakteristika okvašenog poprečnog
preseka (A, R).
9.1.2 Proračun kapaciteta Kolektora 11
Projektnim zadatkom je definisano da Kolektor 11 ima prečnik od DN1000, sa jednim radnim i

jednim rezervnim cevovodom. Usled toga, ovim projektnom nije izvršeno dimenzionisanje
113
prečnika kolektora. Međutim, u nastavku je dat kapacitet Kolektora 11 za zadate hidrauličke

parametara.
Tabela u nastavku prikazuje maksimalne kapacitete projektovani kolektora za projektovani pad

kolektora od 0,3%.
Kolektor 11
DN DN1000
ID 980
A (m2) 0,75
O (m) 3,08
R (m) 0,25
Qpp (l/s) 1.470
Vpp (m/s) 1,95
Kapacitet punog profila Kolektora 11 je 1.47 m3/s.
9.1.3 Proračun kapaciteta sigurnosnog preliva
Maksimalni očekivani protok otpadnih voda na ulazu u buduće PPOV i na kraju projektnog
perioda koji iznosi Qww,p = 5.800 m3/h, ili 1.611 l/s kišnog proticaja.
Protok koji se može javiti u Kolektoru 11 je značajno manji od protoka na ulazu u buduće
PPOV, iz razloga sto se kolektori 12, 13, 14, 15, i 16 ulivaju nizvodno od predmetnog kolektora
11.
Međutim kako bi proračun bio na strani sigurnosti, provera kapaciteta sigurnosnog preliva je
urađen za maksimalni protok na ulazu u PPOV (iako je mogući protok kroz Kolektor 11
značajno manji)
Proračun preliva
U slučaju zatvaranja kolektora 11, predviđeno je da se celokupni protok otpadne vode evakuise
preko sigurnosnog preliva u priključnoj šahti. Širina sigurnosnog preliva je 2 m , dok je kota
prelivne ivice na koti 34.8 mnm (što je oko 10 cm iznad kote temena postojećeg dovodnog
kolektora) .
Visina prelivnog mlaza za slučaj maksimalnog protoka na PPOV je

3
1611l / s  0.4  2    2 g  h 2
 h  0.6m
Maksimalna kota vode pri prelivanju iznosi z =35.4 mnm. Pošto je kota gornje ploče šahte na
37.65 mnm, neće doći do izlivanja otpadne vode kroz šaht
114
Proračun ispusta
Hidraulički gubici od preliva do izliva u reku Moraču su hgub = 0.53 m
Dionica od Dionica do Q (l/s) DN L (m) v (m/s)  lok hgub

Prikljucne Izliv u
sahte Moraču 1611 1000 40 2.05 0.017 1.8 0.53
lok = 0.5+0.3+1.5 (uliv+Qkom +izliv sa žablim poklopcem) ukupno 0.53
Pošto je raspoloživi pad veći od hidrauličkih gubitaka, obezbeđuje se efikasno evakuacija vode
kroz ispustnu cev DN1000.
Slučaj zatvaranja nizvodnog Kolektora 12
Završni šaht Kolektora 11 (sabirni šaht, obrađen u okviru projekta kolektora 12), ima istu kotu
sigurnosnog preliva kao i preliv u početnoj šahti Kolektora 11.
Hidraulički to znači da u slučaju da se zatvori Kolektor 12, pored sigurnosnog ispusta u nizvodnoj
šahti Kolektora 11, aktiviraće se i preliv u uzvodnoj šahti kolektora 11. Hidraulički to nema značaj
za mogućnost evakuacije otpadne vode preko sigurnosnih preliva. Razlog je što su oba preliva
dimenzionisani na 1.6 m3/s (protok na ulazu u PPOV, koji se neće javiti na kolektoru 11), a sa
radom oba preliva rasteretiće se pojedinačni prelivi
115
9.1.4 Statički proračun za prstenastu krutost GRP cijevi za Kolektor 11 (DN1000

SN10,000 N/m2)
Proračun prstenaste krutosti kanalizacionih cijevi GRP DN1000 za Kolektor 11 je rađen u

odgovarajućem softverskom paketu.
Proračunom je dokazano da je usvojena krutost GRP kanalizacionih cijevi kolektora 13

(DN1000 SN10.000 N/m2) odgovarajuća za moguće kombinacije opterećenja koje u toku
eksploatacije mogu da se pojave na cev (kratkoračno i dugoručno opterećenje na cev).
Izvod iz proračuna je data u nastavku.
116
Structural analysis
Project: Kanalizacioni kolektor, Podgorica
Description: DN 1000
SN 10.000
PN 01
Date: 10/07/2019
1 Statics according to ATV-DVWK-A 127, 3rd edition
Kind of calculation: Nominal stiffness

Add sketch to print: Yes
1.1 Input
1.1.1 Safety factors

Safety class: A (normal case)
Allowable deflection: 6% (standard)
Treatment of internal pressure: In accordance with Footnote 39 in
ATV-DVWK-A 127
Lower safety factors for flexural compression: No (ATV-DVWK-A 127)
Proof for not predominantly static loading: According to standard
Consideration of dyn pvh*: According to standard
Consideration of Type A 'predeformation' in the deformation proof: Yes
Proof of minimum ring stiffness: No
1.1.2 Soil
Soil group backfill: G2
Calculation E1: Table 8 (A127)
Soil group pipe zone: G1
Soil group native soil: G2
Calculation E3: Proctor density
Proctor density E3: DPr,E3 90.0 %
E4 = 10 ∙ E1: Yes
Application of silo theory: Automatic
1.1.3 Load
Cover depth: h 4.10 m
Soil density: γ 20.0 kN/m³
Manual input of buoyant weight of soil: No
Additional surface load: p0 0.0 kN/m²
Maximum groundwater level above pipe bed: hW,max 0.00 m
Minimum groundwater level above pipe bed: hW,min 0.00 m
Inner pressure, short term: PI,K 0.00 bar
Inner pressure, long term: PI,L 0.00 bar
Water fill (e.g. damming channel): Yes
Density of medium: γF 10.0 kN/m³
Traffic load: HGV 60
Including horizontal loads due to traffic in the fatigue proof: αqhT,dyn 0.00 %
1.1.4 Installation
Installation: Trench
Trench width at pipe crown level: b 2.60 m
Automatic consideration of bedding layer: Yes
Slope angle: ß 90 °
Cover condition: A2
Installation condition: B2
Lining below pipe taken into account as per ATV Work Group 1.5.5 report.: No
Type of bedding: Loose
Bedding angle: 90°
Calculate bedding automatically: Yes
Height base: hs 0.00 m
1.1.5 Pipe with nominal stiffness

Choice of input: Do - s
Outer diameter: da 1,026 mm
Wall thickness: t 23.0 mm
Local deformation: δv,lokal 0.0 %
Nominal stiffness: SN 10,000 N/m²

Nominal pressure: PN 1.0 bar
Deformation at failure to Table 3 ATV: Yes
Creep ratio: fKriech 2.00 [-]
Reduction factor due to temperature effect: A1,Temp 1.00 [-]
Reduction factor due to media attack: A2,Medium 1.00 [-]
Reduction factor due to dynamic loading: A3,dyn 1.00 [-]
Specific gravity: γR 18.00 kN/m³

Poissons ratio: ν 0.30 [-]
Amplitude with 1∙10^6 tests is known: No
E3 E3
E1
E2 E2
90°
2α =90°
E4
1.2 Results
1.2.0.1 Minimum trench width according to DIN EN 1610
The minimum trench width at trench sole level according DIN EN 1610 is met.
1.2.1 Section forces
1.2.2 Short term load case
1.2.2.1 Strain proof

crown springline invert
Safety coefficient outside γ -8.901 12.961 -5.345 [-]
Safety coefficient Inside γ 10.107 -9.646 5.735 [-]
(Safety coefficients for flexural compressive stress are marked with a minus sign)
Required security coifficient, tensile stress by bending: erf γRBZ 2.00 [-]
Required security coifficient, compressive stress by bending: erf γRBD 2.00 [-]
All calculated safety coefficients of the strain proof are sufficient.
1.2.2.2 Deformation proof

Total vertical deformation (Type A + Type B): δv,Ges 3.36 %
Allowable deflection: zul δv 6.00 %
The deflection determined is less than the allowable deflection.
1.2.2.3 Stabilty proof, linear

Safety coefficient stability: γ 9.04 [-]
Required security coifficient, failure by instability (buckling): erf γstab 2.00 [-]
The buckling safety coefficients determined are sufficient.
1.2.3 Long term load case



1.2.3.4 stability proof, nonlinear
The nonlinear stability proof is not applicable because of VRB > 1.0 (rigid pipe) or relative vertical deformation < 6%.
1.2.3.5 Proof of safety against failure with not predominantly static loading
According to the standard the dynamic proof is not necessary (p.e. traffic load > 1,5 m).
All necessary proofs are ok.
1 Statics according to ATV-DVWK-A 127, 3rd edition
Kind of calculation: Nominal stiffness

Add sketch to print: Yes
1.1 Input
1.1.1 Safety factors

Safety class: A (normal case)
Allowable deflection: 6% (standard)
Treatment of internal pressure: In accordance with Footnote 39 in
ATV-DVWK-A 127
Lower safety factors for flexural compression: No (ATV-DVWK-A 127)
Proof for not predominantly static loading: According to standard
Consideration of dyn pvh*: According to standard
Consideration of Type A 'predeformation' in the deformation proof: Yes
Proof of minimum ring stiffness: No
1.1.2 Soil
Soil group backfill: G2
Soil group pipe zone: G1
Soil group native soil: G2
Calculation E3: Proctor density
Proctor density E3: DPr,E3 90.0 %
E4 = 10 ∙ E1: Yes
Application of silo theory: Automatic
1.1.3 Load
Cover depth: h 5.00 m
Soil density: γ 20.0 kN/m³
Manual input of buoyant weight of soil: No
Additional surface load: p0 0.0 kN/m²
Maximum groundwater level above pipe bed: hW,max 0.00 m
Minimum groundwater level above pipe bed: hW,min 0.00 m
Inner pressure, short term: PI,K 0.00 bar
Inner pressure, long term: PI,L 0.00 bar
Water fill (e.g. damming channel): Yes
Density of medium: γF 10.0 kN/m³
Including horizontal loads due to traffic in the fatigue proof: αqhT,dyn 0.00 %
1.1.4 Installation
Installation: Trench
Trench width at pipe crown level: b 2.60 m
Automatic consideration of bedding layer: Yes
Slope angle: ß 90 °
Cover condition: A2
Installation condition: B2
Lining below pipe taken into account as per ATV Work Group 1.5.5 report.: No
Type of bedding: Loose
Bedding angle: 90°
Calculate bedding automatically: Yes
Height base: hs 0.00 m
1.1.5 Pipe with nominal stiffness

Choice of input: Do - s
Outer diameter: da 1,026 mm
Wall thickness: t 23.0 mm
Local deformation: δv,lokal 0.0 %
Nominal stiffness: SN 10,000 N/m²

Nominal pressure: PN 1.0 bar
Deformation at failure to Table 3 ATV: Yes
Creep ratio: fKriech 2.00 [-]
Reduction factor due to temperature effect: A1,Temp 1.00 [-]
Reduction factor due to media attack: A2,Medium 1.00 [-]
Reduction factor due to dynamic loading: A3,dyn 1.00 [-]
Specific gravity: γR 18.00 kN/m³

Poissons ratio: ν 0.30 [-]
E3 E3
E1
E2 E2
90°
2α =90°
E4
1.2 Results
1.2.0.1 Minimum trench width according to DIN EN 1610
The minimum trench width at trench sole level according DIN EN 1610 is met.
1.2.1 Section forces
1.2.2 Short term load case



1.2.3 Long term load case



1.2.3.4 stability proof, nonlinear
The nonlinear stability proof is not applicable because of VRB > 1.0 (rigid pipe) or relative vertical deformation < 6%.
1.2.3.5 Proof of safety against failure with not predominantly static loading
According to the standard the dynamic proof is not necessary (p.e. traffic load > 1,5 m).
All necessary proofs are ok.
9.2 Statički proračun šahti
9.2.1 Statički proračun kanalizacionog šahta
Proračun sleganja
Pošto je prema podacima iz geomehaničkog elaborata prikazano dozvoljeno opterećenje

podloge veliko, sleganje se može smatrati kao zanemarljivo, jer se radi o praktično
nedeformabilnj podlozi za očekivana opterećenja.
Da bi bili na strani sigurnosti, usvojen je koeficient posteljice od 10000 kN/m3.
Analiza opterećenja
Sopstvena težina: Automatski

generisana u programu
Stalno opterećenje (od asfalta): =0,12x24=2,88kN/m2
Sloj za pad: =0,2x24 = 4,8 kN/m2
Saobraćajno opterećenje:
Pretpostavljen je slučaj vozila V600 sa opterećenjem po točku 100kN. Prema propisima, širina
naplatka točka je 0,6 x 0.2m, dok je rasprostiranje kroz ploču pod uglom od 45°.
- rasprostiranje u poprečnom pravcu: b2 = 0,6+0,24+0,15 = 0,99m
- rasprostiranje u podužnom pravcu: b1 = 0,2+0,24+2x0,075 = 0,59m
p = 1,1x100kN/(0,99x0,59) = 188,32 kN/m
Bočni pritisak tla od saobraćajnog opterećenja (slučaj vozila V600)
pb = 33,3xtg2(45-φ/2) =9,42kN/m2 ~ 10kN/m2
Voda unutra: хw = 3,30 m, γw = 10 kN/m3
ps1 = 10 x 3,30 = 33,00 kN/m2
Pritisak tla:
хs = 5,20 m
γs = 21,5 kN/m3 φ = 34° ка = 1 – sinφ = 0,44
ps1 = 21,5 x 0,441 x 5,20 = 49,30 kN/m2
117
Ulazni podaci - Konstrukcija
Sema nivoa
Naziv z [m] h [m]
Gornja ploca 0.00 3.05 Temeljna ploca -4.88
Preliv -3.05 1.83
Tabela materijala
No Naziv materijala E[kN/m2] μ γ[kN/m3] αt[1/C] Em[kN/m2] μm
1 Betoni MB 30 3.150e+7 0.20 25.00 1.000e-5 3.150e+7 0.20
Setovi ploca
No d[m] e[m] Materijal Tip proracuna Ortotropija E2[kN/m2] G[kN/m2] α
<1> 0.350 0.175 1 Tanka ploca Izotropna
Setovi povrsinskih oslonaca

@1@ K,R1 K,R2 K,R3
Set
1 1.000e+10 1.000e+10 1.000e+4
Izometrija
118
119
120
Ulazni podaci - Opterecenje

Lista slucajeva opterecenja
No Naziv
1 Sopstvena tezina (g)
2 Stalno opterecenje (Asfal
t)
3 Sloj za pad
4 Saobracajno opterecenje
5 Voda unutra
6 Pritisak tla
7 Komb.: Remont: 1.6xI+
+1.6xII+1.6xIII+1.8xIV+
+1.6xVI (1.6xI+
+1.6xII+1.6xIII+1.8xIV+1.6xVI)
8 Komb.: 1.6xI+
+1.6xII+1.6xIII+1.8xIV+1.6xV+
+1.6xVI
9 Komb.: 1.6xI+1.6xIII+1.6xV
10 Komb.: Prsline: I+II+III+IV+VI (I+
+II+III+IV+VI)
121
122
123
124
Staticki proracun
125
126
127
128
Dimenzionisanje (beton)
129
130
131
132
Ram: H_1 - @1@PBAB 87 Donja zona

MB 30 (d,pl=30.0 cm) Ø8/15 α = 0°
Gornja zona: B500 (a=4.0 cm) Ø8/15 α = 90°
Donja zona: B500 (a=4.0 cm)
Eb(t0) = 3.15e+007 kN/m2 Pravac 1: (α=0°)
Ea = 2e+008 kN/m2
fbzs = 1916.01 kN/m2 T=0 Presek bez prsline
φ = 2.50
Χ = 0.80 T=∞ Presek bez prsline
εs = 0.300‰
k1 = 0.40 Pravac 2: (α=90°)
β1 = 1.00
T=0 Presek bez prsline
Tacka 1
X=1.88 m; Y=0.00 m; Z=-4.78 m T=∞ Presek bez prsline
Gornja zona
Ø8/15 α = 0° Tacka 3
Ø8/15 α = 90° X=4.90 m; Y=0.00 m; Z=-2.42 m
Donja zona Gornja zona
Ø8/15 α = 0° Ø8/15 α = 0°
Ø8/15 α = 90° Ø8/15 α = 90°
Donja zona
Pravac 1: (α=0°) Ø8/15 α = 0°
Ø8/15 α = 90°
Pravac 1: (α=0°)
T=∞ Presek bez prsline
Pravac 2: (α=90°)
Pravac 2: (α=90°)
Tacka 2
X=0.10 m; Y=0.00 m; Z=-2.42 m T=∞ Presek bez prsline
Gornja zona
Ø8/15 α = 0°
Ø8/15 α = 90°
9.2.2 Statički proračun vodovodnog šahta
Proračun sleganja
Pošto je prema podacima iz geomehaničkog elaborata prikazano dozvoljeno opterećenje

podloge veliko, sleganje se može smatrati kao zanemarljivo, jer se radi o praktično
nedeformabilnj podlozi za očekivana opterećenja.
Da bi bili na strani sigurnosti, usvojen je koeficient posteljice od 10000 kN/m3.
Analiza opterećenja
Sopstvena težina: Automatski

generisana u programu
Korisno opterećenje (na gornju ploču): =3kN/m2
Mašinska oprema: =3kN/m2
- oslonac ispod zatvarača =150kN/m2
- oslonac ispod prirubnice =150kN/m2

133
Pritisak tla:
хs = 3,70 m
γs = 21,5 kN/m3 φ = 34° ка = 1 – sinφ = 0,44
ps1 = 21,5 x 0,441 x 3,70 = 35,08 kN/m2

Sema nivoa
Naziv z [m] h [m]
Teren 0.00 3.75
Temeljna ploca -3.75
Tabela materijala
1 Betoni MB 30 3.150e+7 0.20 25.00 1.000e-5 3.150e+7 0.20
Setovi ploca
Setovi povrsinskih oslonaca

@1@ K,R1 K,R2 K,R3
Set
1 1.000e+10 1.000e+10 1.000e+4
Izometrija
134
135

No Naziv
2 Oprema
3 Pritisak tla
4 Komb.: 1.6xI+1.6xII+1.6xIII
136
137
138
Staticki proracun
139
140
141
142
143
144
Proračun montažne betonske ploče

Tabela materijala
1 Betoni MB 30 3.150e+7 0.20 25.00 1.000e-5 3.150e+7 0.20
Setovi ploca
Setovi linijskih oslonaca

@1@ K,R1 K,R2 K,R3 K,M1 Tlo [m]
Set
1 1.000e+10 1.000e+10 1.000e+10

No Naziv
2 Korisno
3 Komb.: 1.6xI+1.6xII
145
Staticki proracun
146
147
10 PREDMJER I PREDRAČUN RADOVA
148
Projektovanje, izgradnja i odobrenje projektnih parametara, tehnologije i kapaciteta PPOV, postrojenje za obradu i spaljivanje mulja i proširenje kanalizacije
Design, construction and approval of design parameters, technology and capacities of WWTP, sludge treatment and incineration plant and sewer extentions
BoQ -COLLECTOR 11 AND WATER SUPPLY PIPELINE / PREDMJER I PREDRAČUN RADOVA - KOLEKTOR 11 I VODVODNI CJEVOVOD
HIDROTEHNIČKE INSTALACIJE
HYDROTECHNICAL INSTALLATION
Poz Opis Description jed. mjera količina jed. cijena ukupno

Item Unit Quantity Unit price Total
(EUR) (EUR)
D Betonski radovi Concrete works

D1 Betoniranje temeljnje ploče šahte sulfatno otpornim Concrete works on manhole foundation slab, using
betonom marke C30/37, debljine 25 i 35 cm sulphate resistant concrete, concrete grade C30/37,
slab thickness of 25 and 35 cm. m3 9.39 110 1,032.90
D2 Betoniranje zidova šahte sulfatno otpornim betonom Concrete works on manhole walls, using sulphate
marke C30/37, debljine 30 i 20 cm resistant concrete, grade C30/37, wall thickness of 30
and 20 cm. m3 34.84 250 8,710.00
D3 Betoniranje gornje ploče šahte sulfatno otpornim Concrete works on manhole top slab, using sulphate
betonom marke C30.37, debljine 25 i 12cm resistant concrete, grade C30/37, slab thickness of 30
and 20 cm. m3 4.35 250 1,087.50
D4 Izrada kinete i vijenca iznad donje ploče kanalizacionih Concrete works on the manhole channel in the sewer
šahtova. Kinete se izvode od betona C20/25. manholes . Manhole channel is carried out of concrete,
Jediničnom cijenom je obuhvaćen potreban rad i grade C20/25. The unit price includes all necessary
materijal za kompletnu izradu kinete revizionog okna. works and material for construction of the manhole
Obračun po m3 betona za izradu kinete u svemu channel. Calculation per m3 of the concrete for the
prema detalju iz projekta prema propisu za ovu vrstu manhole channel, all in accordance to details given by
radova. Design and in accordance to relevant regulations.
m3 3.3 90 297.00
D5 Nabavka i ugradnja ravnajuceg sloja betona marke Concrete works for blinding layer under foundation slab
C20/25 ispod temeljne ploce, debljine 5 cm C20/25, thickness 5 cm m3 1 90 90.00
D Ukupno betonski radovi Concrete works - Total 11,217.40
E Armirački radovi Reinforcement works
E1 Nabavka,transport , sječenje i ugradnja betonskog Supply, transport, cutting and installation of the
željeza u AB gornju ploču i vijenac prema standardu reinforcement in RC structural elements according to
EN10080 B500B. Jediničnom cijenom obuhvaćen je standard EN10080 B500B. The unit price includes all
sav potreban rad i materijal za pravilnu ugradnju necessary works and material for correct installation of
betonskog željeza prema detalju iz projekta the reinforcement according to details given by Design
kg 6,622.00 1.15 7,615.30
E Ukupno armirački radovi Reinforcement works - Total 7,615.30
F Instalaterski radovi - kanalizacija Sewer - Installation works
F1 Nabavka, transport i montaža kanalizacionih cijevi Supply, transport and installation of Sewer pipes
nazivnog prečnika DN1000 mm, nazivne krutosti with nominal diameter DN 1000 mm, nominal
SN10.000 N/m2, izrađenih od centrifugalno livenog, stiffness SN 10.000 N/m2, made from CC GRP
staklenim vlaknima ojačanog poliestera (CC GRP), (centrifugally casted glass reinforced polyester),
prema standardu EN14364 - Plastični cijevni sistemi za according to EN 14364 - Plastics piping systems for
drenažu i kanalizaciju sa gravitacionim tečenjem ili drainage and sewerage with gravity or pressure
tečenjem pod pritiskom, DIN 16869 - Centrifugalno flow, DIN 16869 - Centrifugally cast filled glass fiber
livene cijevi od nesaturisane poliesterske smole sa reinforced unsaturated polyester resin (UP-GF) pipes.
filerom ojačane staklenim vlaknima (UP-GF). Cijevi Pipes should meet the requirements of TÜV standard
treba da ispunjavaju zahtjeve standarda TÜV MUC- MUC-KSP-A 2000. Individual pipe length is 6 m, one
KSP-A 2000. Pojedinačna dužina cijevi je 6m, a na end of the pipe with mounted GRP coupling , with
jednom kraju cijevi je montirana GRP spojnica sa sealing of EPDM. Seal made of EPDM must
zaptivkom od EPDM. Zaptivka od EPDM mora u completely, on the whole surface, cover the inner side
potpunosti u celoj površina da pokriva unutrašnju stranu of polyester GRP coupling. The inner protective layer of
GRP spojnice. Unutrašnji zaštitni sloj poliesterske polyester resin without fillers and glass fibers should
smole bez filera i staklenih vlakana treba da ima have a minimum thickness of 1 mm, due to increased
minimalnu debljinu od 1 mm, zbog poboljšane resistance to abrasion and chemical influence.
otpornosti na abraziju i hemijske uticaje.
m 350 227.5 79,625.00
1/4

(EUR) (EUR)
F2 Nabavka, transport i ugradnja uzidane spojnice za Supply, transport and installation of masonry couplings
prikljucenje DN1000 cevi na betonske šahte for connection of DN1000 mm pipe to the concrete
manhole kom 3 228 684.00
F3 Nabavka, transport i ugradnja kolena 45º za cevi Supply, transport and installation of bend 45º for Sewer
nazivnog prečnika DN1000 mm, nazivne krutosti pipes with nominal diameter DN 1000 mm, nominal
SN10.000 N/m2, izrađenih od centrifugalno livenog, stiffness SN 10.000 N/m2, made from CC GRP
staklenim vlaknima ojačanog poliestera (CC GRP) kom 2 200 400.00
F4 Nabavka, transport i ugradnja gumenog Supply, transport and installation of rubber expansion
kompenzacionog komada DN1000, EPDM telo, flanše joints DN1000, EPDM body, flanges PN2, atest for
PN2, atestiran za optadnu vodu waste water kom 4 1000 4,000.00
F5 Nabavka transport i ugradnja oslonaca za kanalizacionu Supply, transport and installation of DN1000 sewer
cijevi DN1000 sledećih karakteristika: pipes supports with the following characteristics:
- matertijal obujmnice i sedla: ugljenični (nelegirani)- clamp and saddle material: carbon (non-alloy)
konstrukcioni čelik sa oznakom S235JR i hemijskim structural steel with S235JR code and chemical
sastavom prema DIN EN 10025-2, composition according to DIN EN 10025-2,
- prečnik navoja vijka: M20 - bolt screw diameter: M20
- vrsta vijaka: navoj na celom stablu prema DIN 933 - type of bolts: thread on the whole tree according to
- materijal vijaka i navrtki prema DIN: Cq22 DIN 933
- izrada: prema radioničkom crtežu. - bolts and nuts material according to DIN: Cq22
- support make: according to the workshop drawing. kom./pcs. 42 180.00 7,560.00
F6 Isporuka, ugradnja i puštanje u rad tablastog ustava. Delivery, installation, and commissioning of the
Zaptivanje treba da se ostvaruje po cijelom obimu penstock. Sealing should be carried out over the entire
“kružno” tablastog zatvarača sa mogućnošću izmjene circumference of the penstock, with the possibility of
zaptivne gume bez demontaže tablastog zatvarača. changing the sealing rubber without disassembling the
Kalasa zaptivanja A u skladu sa EN12266-2, deo 2. plate closure. Sealing class A according to EN12266-2,
Pozicija uključuje anker zavrtnje za montažu na Part 2.
betonski zid. Treba da bude obezbjeđena nepropusnost Position includes anchor bolts for mounting on a
u skladu sa EN DIN 12266-2 za stub vode 0-6m concrete wall. Watertightness in accordance with EN
obostrano. Zaptivanje HOT-V za otpadnu vodu. DIN 12266-2 for the water column of 0-6m on both
Samočišćeća navrtka na vretenu za otpadnu vodu. sides shall be ensured. HOT-V sealing for waste water.
Vođenje spirale bez vibracija. Vreteno napravljeno od Self-cleaning nut on waste water spindle. Running a
nerđajućeg čelika. Navojna veza vretena i rama vibration-free spiral. Spindle made of stainless steel.
tablastog zatvarača. Navojno vreteno sa Threaded connection of spindle and the penstock.
vodonepropusnim ležajem od nerđajućeg čelika (tip A). Threaded spindle with waterproof stainless steel bearing
Izvedba sa zamenom svih habajućih elemenata bez (type A). Type with replacement of all wear elements
demontaže tablastog zatvarača. without dismantling the penstock.
Prolaz u donjem dijelu eksta tip G. Materijal zaptivne Opening in the lower part of ecst type G. NBR sealant
gume NBR. Materijal tablaste ustave AISI 316Ti. material. AISI 316Ti penstock material.
Zatvaračem se rukuje okretanjem ručnog točka u smeru The shutter is operated by turning the hand wheel in the
’’Z’’ ili ’’O’’, odnosno zatvoreno ili otvoreno '' Z '' or '' O '' direction, either closed or open
F6.1 Tablasta ustava DN200 PN6 Penstock DN200 PN6 kom 1 2,800 2,800.00
F6.2 Tablasta ustava DN1000 PN6 Penstock DN1000 PN6 kom 3 7,000 21,000.00
F Ukupno Instalaterski radovi - kanalizacija Sewer Installation works - Total 116,069.00
G Instalaterski radovi - Vodovod Installation works - water
G1 Supply, transport and installation of seamless
Nabavka, transport i ugradnja cjevovodne carbon steel pipes of P235TR2 material, according to
instalacije od čeličnih bešavnih zavarenih cijevi fi DIN EN 10220:2005 (replacment for DIN 2458) with the
800 mm / 8 mm, materijala izrade P235TR2, prema following characteristics:
DIN EN 10220:2005 (zamjena za DIN 2458) sledećih - pipe material: quality carbon (non-alloy) structural
karakteristika: steel with P235TR2 code and chemical composition
- materijal cjevi: kvalitetan ugljenični (nelegirani) according to EN 10216-1-2014;
konstrukcioni čelik sa oznakom P235TR2 i hemijskim - standard pipe wall thickness according to DIN EN
sastavom prema EN 10216-1-2014; 10220: 8mm;
- standardna debljina zida cjevi prema DIN EN 10220: - pipe weight per m': 159 kg/m;
8mm; - pipeline installation lenght: 165 m;
- težina cjevi po dužnom metru: 159 kg/m; - pipe connections: by welding and flange connections;
- dužina cevovodne instalacije: 165 m; - pipe anticorrosive protection: as shown in the textual
- spajanja cevi: zavarivanjem i prirubničkim spojevima; documentation.
- AKZ cevi: kako je prikazano u tekstualnom delu
projekta. kg 26235 1.65 43,287.75
G2 Nabavka, transport i ugradnja prirubničkog gumenog Supply, transport and installation of rubber expansion
kompenzacionog komada DN800, EPDM telo, flanše joints DN800, EPDM body, flanges PN16, atested for
PN16, atestiran za pitku vodu potable water kom./pcs. 2 1,000.00 2,000.00
G3 Nabavka transport i ugradnja oslonca za čeličnu cev Supply, transport and installation of DN800 steel pipe
DN800 sledećih karakteristika: support with the following characteristics:
- matertijal obujmnice i sedla: ugljenični (nelegirani)
- clamp and saddle material: carbon (non-alloy)
konstrukcioni čelik sa oznakom S235JR i hemijskim structural steel with S235JR code and chemical
sastavom prema DIN EN 10025-2, composition according to DIN EN 10025-2,
- prečnik navoja vijka: M20 - bolt screw diameter: M20
- vrsta vijaka: navoj na celom stablu prema DIN 933 - type of bolts: thread on the whole tree according to
- materijal vijaka i navrtki prema DIN: Cq22 DIN 933
- izrada: prema radioničkom crtežu. - bolts and nuts material according to DIN: Cq22
- support make: according to the workshop drawing. kom./pcs. 21 140.00 2,940.00
G5 Nabavka, transport i ugradnja duktilnih liveno Supply, transport and Installation of Ductile Cast Iron
gvozdenih cevi sa anker prirubnicom (F-komad), PN16, pipe with wall flange (F-Pipe), PN 16, acc. to EN 545
prema EN545
2/4

(EUR) (EUR)
G5.1 DN 800 L=1000mm kom./pcs. 2 350.00 700.00
G5 Nabavka, transport i ugradnja duktilnih liveno
gvozdenih cevi sa anker prirubnicom (FF-komad), Supply, transport and Installation of Ductile Cast Iron
PN16, prema EN545 pipe with wall flange (FF-Pipe), PN 16, acc. to EN 545
G5.2 DN 200 L=1000mm kom./pcs. 2 450.00 900.00
G6 Nabavka, transport i ugradnja Duktilnih liveno Supply, transport and Installation of Ductile Cast Iron T -
gvozdenih T-komada, PN16, prema EN545 pieces, PN 16, acc. to EN 545
G6.1 DN 800/200 kom./pcs. 2 330.00 660.00
G7 Nabavka, transport i ugradnja FFK-komada, DIN 28639, Supply, transport and Installation of Ductile Cast Iron
luk 45º, PN16 double flange bend 45º, DIN 28639, PN 16,
G7.1 DN800 kom./pcs. 8 270.00 2,160.00
G8 Nabavka, transport i ugradnja Q-komada, DIN 28639, Supply, transport and Installation of Ductile Cast Iron
luk 90º, PN16 double flange bend 90º, DIN 28639, PN 16,
G8.1 D200 kom./pcs. 2 220.00 440.00
G9 Nabavka, transport i ugradnja montažno demontažnog Supply, transport and Installation of dismantling joint
komada sledećih karakteristika: with the following characteristics:
G9.1 tip: N326 TIS1 type: N326 TIS1
proizvođač: TiS Group ili ekvivalentno manufacturer: TiS Group or similar
nominalni prečnik: DN 800 nominaln size: DN 800
nominalni pritisak: PN 16 nominal pressure: PN 16
prirubnice: prema EN 1092-2 flanges: according to EN 1092-2
materijal srednje prirubnice: EN-GJS 400-15 central flange material: EN-GJS 400-15
materijal kratke i duge prirubnice za spoj sa sistemom: short and long flanges material for system connection:
EN-GJS 400-15 EN-GJS 400-15
radna temperatura: max. +70˚C working tempertature: max. +70˚C
axial stroke: 0 /- 50mm
kom./pcs. 2 1,800.00 3,600.00
G9.2 tip: N326 TIS1 type: N326 TIS1
nominalni prečnik: DN 200 nominaln size: DN 200
prirubnice: prema EN 1092-2 flanges: according to EN 1092-2
materijal srednje prirubnice: EN-GJS 400-15 central flange material: EN-GJS 400-15
materijal kratke i duge prirubnice za spoj sa sistemom: short and long flanges material for system connection:
EN-GJS 400-15 EN-GJS 400-15
radna temperatura: max. +70˚C working tempertature: max. +70˚C
axial stroke: 0 /- 50mm kom./pcs. 3 300.00 900.00
G9 Nabavka, transport i ugradnja blind flanse PN16 Supply, transport and Installation of x-piece PN16
G9.1 DN800 kom./pcs. 2 380.00 760.00
G9.1 DN200 kom./pcs. 2 110.00 220.00
G10 Nabavka, transport i ugradnja zasuna sa kratkim telom Supply, transport and Installation of short body gate
sledećih karakteristika: valve with the following characteristics:
G10.1 tip: zatvarač sa mekim naleganjem prema EN 558 type: soft seated gate valve according to EN 558 Series
Series 14 14
proizvođač: T.i.S Group ili ekvivalentno manufacturer: T.i.S Group or similar
nominalni prečnik: DN 800 nominal size: DN 800
materijal zapornog organa zatvarača: EN-GJS 500-7 wedge material: EN-GJS 500-7
materijal tela zatvarača: EN-GJS 500-7 body material: EN-GJS 500-7
hidrotest: prema EN 12266-1 pressure test: according to EN 12266-1
radna temperatura: max. +70˚C working temperature: max. +70˚C
pogon: reduktor (gear box) drive: gear box
kom./pcs. 2 2,800.00 5,600.00
G10.2 tip: zatvarač sa mekim naleganjem prema EN 558 type: soft seated gate valve according to EN 558 Series
Series 14 14
proizvođač: T.i.S Group ili ekvivalentno manufacturer: T.i.S Group or similar
materijal zapornog organa zatvarača: EN-GJS 500-7 wedge material: EN-GJS 500-7
materijal tela zatvarača: EN-GJS 500-7 body material: EN-GJS 500-7
hidrotest: prema EN 12266-1 pressure test: according to EN 12266-1
radna temperatura: max. +70˚C working temperature: max. +70˚C
pogon: ručni drive: manual
kom./pcs. 4 350.00 1,400.00
G11 Nabavka, transport i ugradnja automatskog vazdušnog Supply, transport and Installation of automatic air valve
ventila sledećih karakteristika: with the following characteristics:
tip: usisno odzračni type: E051

material tela: EN-GJS 400-15 body material: EN-GJS 400-15 kom./pcs. 2 350.00 700.00
G Ukupno instalaterski radovi -vodovod Installation works water - Total 66,267.75
H Razni radovi Other works
H1 Nabavka, transport i ugradnja poklopaca sa ramom od Supply, transport and installation of the manhole covers
nodularnog liva (prema standardu EN124). Poklopci su with the frame, made of DCI (according to standard
kvadratnog oblika dimenzija 120 x 120 cm, klase D za EN124). Covers have square opening, dimension 120 x
opterećenja od 400kN i zglobnom vezom rama i 120 cm, class D for traffic load of 400 kN, with joint
poklopca, te gumenim dihtungom za naleganje connection of the cover and the frame and rubber
poklopca na ram. Poklopac se ugrađuje sa gasket for fitting of the cover to the frame. Installation
betoniranjem AB venca. Jediničnom cijenom je of the cover is performed within pouring of the RC ring.
obuhvaćen sav potreban rad i materijal za kvalitetnu The unit price includes all necessary works and material
ugradnju poklopac a u skladu sa detaljima iz projekta. for installation of the cover according to details given by
Obračun po komadu ugrađenog i za AB venac Design. Calculations per piece of installed, anchored
ankerisanog zaštićenog od korozije poklopca. cover with anticorrosive protection.
kom./
pieces 3 200.00 600.00
H2 Nabavka i ugradnja PVC waterstop traka za Supply, transport and installation of the PVC water-stop
obezbeđenje vodonepropusnosti, na spoju temeljne tapes for insurement of waterproffing on the connection
ploče i zidova šahte. between foundation slab and manhole walls
m` 14.8 25.00 370.00
3/4

(EUR) (EUR)
H3 • Sigurnosne pristupne merdevine s sigurnosnom • Safety access ladder with guard rail, with design
šinom, sa certifikatom i CE oznakom prema DIN EN certification and CE marking, in accordance with DIN
14396, napravljene od 1.4307 (AISI 304 L) nerđajućeg EN 14396, made of 1.4307 (AISI 304 L) stainless steel,
čelika, dizajnirane za pričvršćivanje pomoćnog dela za designed to attach an insertable entrance aid.
ulazak. • Handles made of special profile of high rigidity (57 x
• Ručke izrađene od posebnog profila visoke krutosti 25 x 2.5 mm), covered with PVC caps.
(57 x 25 x 2,5 mm), prekrivene PVC kapama. • Rungs made of U-profile with perforated surface, 30
• prečke od merdevina napravljene od U-profila s mm, slip resistance R 13, step height 280 mm, clear
perforiranom površinom, 30 mm, otpornost na klizanje ladder width 400 mm or 500 mm), 150 mm long wall
R 13, visina stepenica 280 mm, prozirna širina ljestvice fixing brackets for bolting included (distance from the
400 mm ili 500 mm), 150 mm dugački držači za wall to the middle of the rung), with additional safety
pričvršćivanje na zid (udaljenost od zida do sredina guard rail fixed to the middle of the ladder.
prečke), s dodatnom sigurnosnom šinom pričvršćenom Completely shielded arc welded, acid-treated in a
na sredinu ljestvice. pickling bath and passivated.
Potpuno oklopljeni lučno zavareni, kiselinski obrađeni u
kalupu za kiselo lučenje i pasivizirani. m` 3.2 360.00 1,152.00
H4 Mehanizam za sprečavanje pada zajedno sa samo- Fall arrestor with self-unfolding safety belt and spring
otvarajučim sigurnosnim pojasom i zakačaljkama, sa safety hooks certified by “TÜV SÜD PRODUCT
certifikatom "TÜV SÜD PRODUCT SERVICE GmbH", SERVICE GmbH“, CE 0123, suitable for safety guard
CE 0123, kompatibilni sa sigurnosnom šinom. rail kom./
pieces 1 100.00 100.00
H5 Ispitivanje izgrađene kanalizacione mreže na Water tightness tests of the constructed sewer network.
vododrživost. Obračun po m' ispitane mreže. Calculation per m' of the tested network m' 350 2.00 700.00
H6 Nabavka, transport i ugrađivanje liveno- gvozdenih Supply, transport and installation of the DCI climbing
penjalica u revizionim oknima. Penjalice se ugrađuju u irons in the manholes. Irons are installed according to
svemu prema detaljima projekta. Obračun po komadu details given by Design. Calculation per piece of kom./
ugrađene penjalice. installed iron. pieces 16 6.00 96.00
H7 Nabavka, transport i ugrađivanje pocinkovanih čeličnih Supply, transport and installation of galvanized steel
gazišta u šahtovima. Gazišta se ugrađuju u svemu treads in manholes. Treads are installed in everything
prema detaljima iz projekta. Obračun po kilogramu according to the project details. Calculation per
čelika. kilogram of steel. kg 690 1.50 1,035.00
H8
Završno hidrauličko tehničko ispitivanje na položenom Pressure testing of installed water network on test
cevovodu na probni pritisak u svemu prema uputstvima pressure, in accordance to competent utility company
nadležne komunalne organizacije i tehničkim uslovima and technical requirements of the manufacturer, in
m¹
proizvođača uz obavezno prisustvo nadzornog organa. presence of Engineer. Solve all possible problems must
Sve eventualne nedostatke otkloniti pre zatrpavanja be solved before trench backfilling. Calculation by m' of
rova. Obračun po 1 m' ispitane mreže tested pipeline
165 1.00 165
H Ukupno razni radovi Other works - Total 4,218.00
REKAPITULACIJA / SUMMARY
HYDROTECHNICAL INSTALLATION HIDROTEHNIČKE INSTALACIJE COST (EUR)

D Betonski radovi Concrete works 11,217.40
E Armirački radovi Reinforcement works 7,615.30
F Instalaterski radovi - kanalizacija Installation works - sewer 116,069.00
G Instalaterski radovi - vodovod Installation works - water 66,267.75
H Razni radovi Other works 4,218.00
UKUPNO TOTAL 205,387.45
4/4
11 GRAFIČKA DOKUMENTACIJA
HIDROTEHNIČKI CRTEŽI
RB Naslov Razmjera
Br. crt. Br. Str.
Situacioni pregled hidrotehničkih instalacija /
03 01 Layout of Hydrotechnical Installations 1:250
Podužni presjek kanalizacionog kolektora/
1:200
03 02 Longitudinal Section of Sewerage Collector
Podužni presjek vodovodnog cjevovoda /
03 03 Longitudinal Section of Water Supply 1:200
Detalj poprečnog presjeka mosta /
03 04 Detail of Bridge Cross Section 1:50
Kanalizacioni šaht 1 i podužni profil postojećeg
kolektora /
1:50
Sewage Manhole 1, and Longitudinal Profile of
03 05 Existing Collector
03 06 Vodovodni šaht 1 / Water manhole 1 1:50

1:50
03 07 Vodovodni šaht 2 / Water manhole 2
Oslonac za čeličnu cijev DN800 /
03 08 Support for Steel Pipe DN800 1:5
Oslonac za čeličnu cijev DN800 - Pozicije 1,2,3,4 /
1:2 ; 1:5 ; 1:10
03 09 Support for Steel Pipe DN800 - Positions 1,2,3,4
Oslonac za čeličnu cijev DN800 - Pozicije 5,6,7 /
03 10 Support for Steel Pipe DN800 - Positions 5,6,7 1:2 ; 1:5 ; 1:10
Oslonac za čeličnu cijev DN800 - Pozicije 8,9 /
1:5 ; 1:10
03 11 Support for Steel Pipe DN800 - Positions 8,9
Oslonac za GRP cijev DN1000 /
02 12 Support for GRP Pipe DN1000 1:5
Oslonac za GRP cijev DN1000 - Pozicije 1,2,3,4 /
1:2 ; 1:5 ; 1:10
02 13 Support for GRP Pipe DN1000 - Positions 1,2,3,4
Oslonac za GRP cijev DN1000 - Pozicije 5,6,7 /
02 14 Support for GRP Pipe DN1000 - Positions 5,6,7 1:2 ; 1:5 ; 1:10
Oslonac za GRP cijev DN1000 - Pozicija 8 /
1:5 ; 1:10
02 15 Support for GRP Pipe DN1000 - Position 8
Oslonac za GRP cijev DN1000 - Pozicija 9 /
02 16 Support for GRP Pipe DN1000 - Position 9 1:5 ; 1:10
149
CRTEŽI KONSTRUKCIJE ŠAHTOVA

RN Naslov Razmjera
Br. crt. Br. Str.
Kanalizacioni šahtovi
17 Kanalizacioni šaht – Dispozicija 1:50
18 Kanalizacioni šaht – Plan oplate 1:50
03 19 Kanalizacioni šaht – Plan armature 1:50
Vodovodni šahtovi
20 Vodovdni šaht 1 – Dispozicija 1:50
21 Vodovdni šaht 1 – Plan oplate 1:50
03 22 Vodovdni šaht 1– Plan armature 1:50
23 Vodovdni šaht 2 – Dispozicija 1:50
24 Vodovdni šaht 2 – Plan oplate 1:50
03 25 Vodovdni šaht 2 – Plan armature 1:50
150
37.36
33.837
38.6
22.03
39.48
0 5 10 15 20 25 [m]
39.27
LEGENDA / LEGEND
35.71
37.36
Postojeći kanalizacioni kolektor / Existing Sewage Collector
.0
A
Postojeći kanalizacioni kolektor koji se napušta /
35
39.69
39.65
Existing Sewage Collector That is Being Abandoned
39.61
39.52
39.52
K
26.39
Planirani kanalizacioni kolektor / Planned Sewage Collector
Planirani kanalizacioni kolektor - nijesu dio ovog dijela projekta /
E
37.5
Planned Sewage Collector - Not Part of This Project
33.89
J
Planirani vodovod / Planned Water Supply
.75
RO438
KT=37.36
KDC =33.3583
39.6439.70
22.07
34.87
not Part of this Project

RI
ovog dijela projekta /

26.75
37.26
39.58
39.60
33.68
33.70
22.18
39.53
38.42
38.42
.51
39.50
31.31
39.46
31.48
NOTE
.49
39.57
The contractor is fully responsible to identify the position and elevation of underground structures and utilities, whether known or unknown respectively
.34
32.82
-
shown or not shown on the drawings. The precise position and location of the supply pipes is not available and the presentation of such supplies is
39.35
12
39.54
indicative only. The exact position of supply lines has to be identified by trial holes/trenches in consultation with the Engineer. Before construction
31.26
39
dio
39.49
commences , location and levels of existing supply facilities have to be determined and checked on site. In case of significant deviations compared to the
39.48
39.37
r
design the contractor shall inform the Engineer immediately.
cto
e
NAPOMENA
33.78
34.06
12 - nij
22.11
lle
3xPVC-pz
Izvođač je dužan da identifikuje sve podzemne objekte i instalacije (njihov pravac pružanja i položaj u zemlji) bez obzira da li su prikazane na crtežu ili ne.
Co
Prikaz postojećih instalacija je indikativan jer nije bilo moguće obezbjediti precizne podatke. Tačnu poziciju instalacija utvrditi na osnovu probnih iskopa uz
26.72
konsultaciju sa Nadzornim organom. Pre početka radova, pozicije i kote postojećih instalacija moraju biti utvrđene na licu mesta. U slučaju značajnih
odstupanja u odnosu na projekat, Izvođač je dužan da odmah o tome obavjesti Nadzorni organ.
.42DN1000
00/
00
4 00/
on
to8ra
The content of this document is intended for the exclusive use of Fichtner Water & Transportation’s client and other contractually agreed recipients.
37.69
Kanalizacioni šaht 1 /
Existing Collector DN10
39.36
It may only be made available in whole or in part to third parties With the client’s consent and on a nonreliance basis.
le
Postojeći kolektor DN10
10
39.2
.80ge Manhole 1
39.44
38.29
Fichtner Water & Transportation GmbH is not liable to third parties for the completeness and accuracy of the information provided therein.
.58
lek
no
39.50
22.13
D39N.4
3xPVC-pz
38.29
39.64
39.06
38.35
ah
Coordinate Reference System: MGI-1901 Vertical Reference System:
31.22
Sabirni šaht ko
Referentni koordinatni sistem: Balkans zone 6 Vertikalni koordinatni sistem:
13
M
Kolektor 13
39.43
Collector 39
Description of amendment Date Name
Collection
39.39
39.60
39.44
Opis izmjene Datum Ime
31.53
31.44
Se32wa
39.37
P1z
O1 S1 S2 O2
22.07
Finansijer/
16,0(P1z-O2)
3xPVC-pr + 3xPVC
39.60
02 R0-jo1
Founding Agency:
01 P U T
39.21
39.33
37.68
39.38
39.13
39.38
38.19
38.28
38.30
II-11
II-10
II-12
II-14
II-13
II-15
II-17
II-16
II-19
II-18
II-20
39.41
26.32
II-1
II-3
II-2
II-4
II-6
II-5
II-8
II-7
II-9
I-139.40
Projekat /
Project:
31.08
DESIGN, CONSTRUCTION AND APPROVAL OF DESIGN PARAMETERS, TECHNOLOGY AND CAPACITIES OF
I-317.12
39.41
I-2
I-3
I-4
34.17
I-5
I-6
I-8
31.50
WASTEWATER TREATMENT PLANT, SLUDGE TREATMENT AND INCINERATION PLANT AND SEWER
33.01
33.55
EXTENSIONS
PROJEKTOVANJE, IZGRADNJA I ODOBRENJE PROJEKTNIH PARAMETARA, TEHNOLOGIJE I KAPACITETA
III-10
III-11
III-13
III-12
III-14
III-16
III-15
8
III-17
III-19
III-20
O1
III-2
III-1
III-3
III-5
III-4
III-6
III-8
III-7
Mostovski kolektor 11 III-9
-1
O2
34.14
7.5
31.16
Kolektor 12 DN1200/
Collector 12 DN1200
2III
Consulting Services for the Preparation of Final Design, Elaboration of Tender Documents and Construction Supervision
0.0
Bridge Collector 11
39.41
/
32.5
Konsultantske usluge za pripremu Glavnog projekta, izradu tenderske dokumentacije i Građevinski nadzor
39.13
113,4-4xPVC
(over the bridge to perforated
reglima-u sklopu konstrukcije mosta
preko mosta na perforiranim
construction)
shelves-in set of bridge
3
00/
Safety Overflow DN1000
12,0-4xPVC
(Bridge-O2)
most-O2
Muljni ispust DN200 /

Washout DN200
PROJEKTANT/ In association With
31.25
(O1-Bridge)
O1- most
33,0-4xPVC
u saradnji sa
Sigurnosni preliv DN10

DESIGNER:
39.03
00/
rflow DN1000
Vodovodna šahta 1 / 37.81
3 ersupply Manhole 1
31.75
Vodovodna šahta 1 /
Sigurnosni preliv DN10
1
00 that is being abando 38.26
38.27
37.91
33.04
ned
00 koji se napušta/
Watersupply Manhole
33.01
31.60
PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
3xPVC-pz
PROJEKTANT/ INVESTITOR/
33.39
MONTENEGRO
DESIGNER: CLIENT: CRNA GORA
34.05
.17y Ove
VODOVOD I KANALIZACIJA DOO
22.15
PODGORICA
22.47
31.42
34.14
Objekat/Measure: Lokacija/Location:
38et
la betona)
KT= .8033.04

Saf
38.20
.8at
37.77
38.83
38.86
38.14
KDC =33.54
:
38.11
38W
39.35
Postojeći kolektor DN10
Glavni projekat
.11
31.71
Type of Technical Documentation:
Dr Nikola Baša, dipl.inž.građ.
na)
Main Design
32.27 (dno kana33
RO4385
jevi)
39.09
33.28
cijevi)
31.36 (dno kanala - beto
cijevi - cijev 2)
39.13
39.03
RAZMJERA/SCALE:
33.53 (vrh cii37
cijevi - cijev 1)
2
cijevi - cijev 3)
Part of Technical Documentation:
31.56 (dno cijevi) 31.4
Ivan Far, dipl.inž.građ. 1:250

Građevinski projekat / Civil Design
37.93
38.90
Existing Collector DN10
33.03 (dno
Br. priloga/
32.06 (vrh ciijevi)
Saradnici/Associates: Prilog/Drawing: Br. strane/Page No.

mr. Milan Milutinović, dipl.inž.građ. Sitaucioni pregled hidrotehničkih instalacija Drawing No.
37.80
30.47 (kota dna ulazne 34.21

33.19
34.37
Nikola Novaković, dipl.maš.inž Layout of Hydrotechnical Installations 03 01
33.68
31.41
Datum izrade i M.P / Datum revizije i M.P /

30.29 (kota dna izlazne
38.96
Production Date and Stamp Revision Date and Stamp
31.72 (kota dna izlazne
37.84
Septembar/September 2019.
.55 (kota vrha ispusta)

37.94
.05 (kota dna ispusta)

33.00
32.93
37.80
31.65
34.02
.76
33.54
.58
37.57
22.21
33
37.93
34.04
38.96
34.68
38.99
34.17
39.05
38.90
8.59
.89
PODUŽNI PRESJEK KANALIZACIONOG KOLEKTORA /
LONGITUDINAL SECTION OF SEWERAGE COLLECTOR
R1:200
NOTE
Ul. 8. marta The contractor is fully responsible to identify the position and elevation of underground structures and utilities, whether known or unknown respectively
549
492
400
NAPOMENA
120
120
Početak mostovskog kolektora
+ 29.48
Kraj mostovskog kolektora

+ 29.14
DN 1000 KDC +33.30
DN 1000; KDC +32.82

Visina (mnm) / Elevation (masl)
Finansijer/
+ 20.61
Founding Agency:
2665 11550 1220

Dionica kolektora u nasipu / Dionica kolektora preko mosta / Dionica kolektora van mosta
Collector Part in Embankment Collector Part Over Bridge Part of off-bridge Collector
Projekat /
+ 14.98
Project:
Početak mosta
EXTENSIONS
0+035.835
0+054.735
0+130.335
0+149.235
Kraj mosta
O1 S1 S2 O2 Konsultantske usluge za pripremu Glavnog projekta, izradu tenderske dokumentacije i Građevinski nadzor
DESIGNER: u saradnji sa

MONTENEGRO

PODGORICA

:
Dr Nikola Baša, dipl.inž.građ. Type of Technical Documentation: Glavni projekat
Main Design
RAZMJERA/SCALE:
Saradnici/Associates: Prilog/Drawing: Br. priloga/ Br. strane/Page No.
mr Milan Milutinović, dipl.inž.građ. Podužni presjek kanalizacionog kolektora Drawing No.
Nikola Novaković, dipl.maš.inž Longitudinal Section of Sewerage Collector 03 02
PODUŽNI PRESJEK VODOVODA /
LONGITUDINAL SECTION OF WATER SUPPLY
R1:200
NOTE
187
492
400
FF Arc 90° DN800 indicative only. The exact position of supply lines has to be identified by trial holes/trenches in consultation with the Engineer. Before construction
FF Arc 45° DN800

Početak mostovskog vodovoda DN 800
120
NAPOMENA
120
FF Arc 45° DN800
FF Arc 90° DN800

Kraj mostovskog vodovoda

+ 29.48
+ 29.14 The content of this document is intended for the exclusive use of Fichtner Water & Transportation’s client and other contractually agreed recipients.
DN 800; KDC +35.10


KDC +36.43
+ 20.61
Finansijer/
2665 11550 1195 Founding Agency:
Dionica vodovoda u nasipu / Dionica vodovoda preko mosta / Dionica vodovoda van mosta
Water Supply Part in Embankment Water Supply Part Over Bridge Water Supply Part of off-bridge
+ 14.98
Projekat /
Početak mosta
Project:
0+035.835
0+054.735
0+130.335
0+149.235
Kraj mosta
EXTENSIONS
O1 S1 S2 O2

MONTENEGRO

PODGORICA

:
Main Design
RAZMJERA/SCALE:
mr Milan Milutinović, dipl.inž.građ. Podužni presjek vodovodnog cjevovoda Drawing No.
Nikola Novaković, dipl.maš.inž Longitudinal Section of Water Supply 03 03
NOTE
NAPOMENA
6400 Izvođač je dužan da identifikuje sve podzemne objekte i instalacije (njihov pravac pružanja i položaj u zemlji) bez obzira da li su prikazane na crtežu ili ne.
440 2760 2760 440 konsultaciju sa Nadzornim organom. Pre početka radova, pozicije i kote postojećih instalacija moraju biti utvrđene na licu mesta. U slučaju značajnih
400 1000 200 3200 200 1000 400
BICIKLISTI
STAZA Fichtner Water & Transportation GmbH is not liable to third parties for the completeness and accuracy of the information provided therein.
liveni asfalt u boji; d=3cm
AB ploča MB40; d=5-8 (11-14) cm
čelična ograda čelična ograda Coordinate Reference System: MGI-1901 Vertical Reference System:
1200
1200
rebrasti lim ComFlor 60
Ø 609.6x10 HDPE cijev Ø40

IPB1 360
Ø 609.6x10
taktilna taktilna
perforirani lim 1000
# 440x5
površina površina Description of amendment Date Name
Opis izmjene
140
Datum Ime
110
IPE 220 IPE 300
inox M12/1800 IPE 220
L50x5/1800
200
PVC kablovice 4xØ110
na perforiranim regalima
2000
2760 2760 Finansijer/
Founding Agency:
Ø 273x10 Ø 273x10 Ø 273x10

Projekat /
5000
Project:
Kanalizacioni kolekor Ø1000
Sewage Collector Ø1000
Kanalizacioni kolekor Ø1000
Sewage Collector Ø1000
EXTENSIONS
Vodovod Ø800
3000
Water Supply Ø800
1570 1530
reviziona staza
25x3/30x100
nosač Consulting Services for the Preparation of Final Design, Elaboration of Tender Documents and Construction Supervision
#220x220x5
750
600 600
nosač nosač nosač
L 80x80x8 IPB1 240
za cijev za cijev za cijev
spreg
L 120x80x10 L 120x80x10 L 120x80x10
2xØ139.7x5
Ø 609.6x10 Ø 609.6x10
2500 2500
5000
MONTENEGRO

PODGORICA
Objekat/ Measure: Lokacija/Location:

:
Main Design
RAZMJERA/SCALE:
mr Milan Milutinović, dipl.inž.građ. Detalj poprečnog presjeka mosta Drawing No.
Nikola Novaković, dipl.maš.inž Detail of Bridge Cross Section 03 04
102 170 78 30 100
Base Upper Plate
4 Osnova gornje ploče
Section 2-2 75 115 55 115 180
4
Presjek 2-2
40
30
30
89 +33.10 355 140 45
30 350 30 100 30 40
90
116
+33.30 +38.00
+34.80
200
260
115
3 3 3 3
140
84
57
30
NOTE
40
4 4 The contractor is fully responsible to identify the position and elevation of underground structures and utilities, whether known or unknown respectively
540 indicative only. The exact position of supply lines has to be identified by trial holes/trenches in consultation with the Engineer. Before construction
4 commences , location and levels of existing supply facilities have to be determined and checked on site. In case of significant deviations compared to the
NAPOMENA
Section 1-1 Section 4-4 Izvođač je dužan da identifikuje sve podzemne objekte i instalacije (njihov pravac pružanja i položaj u zemlji) bez obzira da li su prikazane na crtežu ili ne.
Presjek 1-1 Presjek 4-4 Prikaz postojećih instalacija je indikativan jer nije bilo moguće obezbjediti precizne podatke. Tačnu poziciju instalacija utvrditi na osnovu probnih iskopa uz
+38.00 odstupanja u odnosu na projekat, Izvođač je dužan da odmah o tome obavjesti Nadzorni organ.
44
58 It may only be made available in whole or in part to third parties With the client’s consent and on a nonreliance basis.

76

200
+35.35
1

3 3 Opis izmjene Datum Ime
76
3
+35.54
30 7 60 60 60 60 60 60 60 53 30
Finansijer/
40 30 480
4 30 40
+34.80 Founding Agency:
540
620
Section 3-3 Projekat /

Presjek 3-3 Project:
+38.00 +33.30
+33.0 WASTEWATER TREATMENT PLANT, SLUDGE TREATMENT AND INCINERATION PLANT AND SEWER
+33.10
EXTENSIONS
1 1 30 200 30
40 260 40
340
30 350 30 100 30 Konsultantske usluge za pripremu Glavnog projekta, izradu tenderske dokumentacije i Građevinski nadzor
Prelivna visina - Overflow Height
+35.54
2 2
60
+34.80

MONTENEGRO
+33.67 Planirani kanalizacioni šaht 1 VODOVOD I KANALIZACIJA DOO

PODGORICA
Planned Sewage Manhole 1
+33.30 RO438 RO4385
+33.17 KT= 37.36 mnm Objekat/ Measure: Lokacija/Location:
+33.10 KT= 37.76 mnm
KDC= 33.83 mnm KDC= 33.54 mnm
KT= 38.00 mnm PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
38.00
:
KDC= 33.30 mnm osa cev 1 (kol 11) Glavni projekat
osa cev 2 (kol 11)

30 480 30 37.00 Main Design
RAZMJERA/SCALE:
40 540 40 Part of Technical Documentation:
36.00 Ivan Far, dipl.inž.građ. 1:50
620 Građevinski projekat / Civil Design
DN1,000.0 mm Saradnici/Associates: Prilog/Drawing: Br. priloga/ Br. strane/Page No.
KDC= 33.67 mnm
KDC= 33.65 mnm
35.00 L=89.0 m , i= 0.003 m/m Milorad Jerinić, dipl.inž.građ. Kanalizacioni šaht 1 i podužni profil postojećeg kolektora Drawing No.
Nikola Novaković, dipl.maš.inž Sewage Manhole 1, and Longitudinal Profile of Existing Collector 03 05
34.00 Datum izrade i M.P / Datum revizije i M.P /
33.00 Septembar/September 2019.
0+00 0+10 0+20 0+30 0+40 0+50 0+60 0+70 0+80 0+90 1+00
Stacionaža / Station (m)
51,72
53,25
View A-A
Pogled A-A 350
Section 1-1
30 60 85 175
Presjek 1-1
2 2
20
20
60
11 1 2 2 1 7
83
Ø6
0
210
290
250
NOTE
290
290
130
Ø6
9 3 4 5 6 commences , location and levels of existing supply facilities have to be determined and checked on site. In case of significant deviations compared to the
0
83
5
60
60
3 61
10 3 3 3 NAPOMENA
30
20
20
20
30 Prikaz postojećih instalacija je indikativan jer nije bilo moguće obezbjediti precizne podatke. Tačnu poziciju instalacija utvrditi na osnovu probnih iskopa uz
20 2 12 310 20 2 odstupanja u odnosu na projekat, Izvođač je dužan da odmah o tome obavjesti Nadzorni organ.
260 60 30
350 The content of this document is intended for the exclusive use of Fichtner Water & Transportation’s client and other contractually agreed recipients.
Section 3-3 Coordinate Reference System: MGI-1901 Vertical Reference System:

Section 2-2
Presjek 3-3 Referentni koordinatni sistem: Balkans zone 6 Vertikalni koordinatni sistem:
Presjek 2-2
A A Description of amendment Date Name
350 A A Opis izmjene Datum Ime
175 175 290
2 39.33 39.33
12
12
1 1 +39.13
Kota terena
1 1 +39.13
Kota terena
Finansijer/
6 Founding Agency:
3 6
3
5
11 1 2 4 2 1 7
353
Projekat /
390
Project:
5 WASTEWATER TREATMENT PLANT, SLUDGE TREATMENT AND INCINERATION PLANT AND SEWER
9 10 12 EXTENSIONS
5 35.68 8 35.68
Kota dna sahta Kota dna sahta
25
25
20 250 20
20
2 310 20
290 u saradnji sa
DESIGNER:
15 350 15
380

1. FF DN800 L=1000mm with anchor flange/sa anker prirubnicom.... pcs/kom. 1 DESIGNER: CLIENT:
MONTENEGRO
CRNA GORA
2. FFF T DN800/200 L=690mm.......................................................... pcs/kom. 2 VODOVOD I KANALIZACIJA DOO
3. Valve / Zatvarač DN800, L=470mm................................................pcs/kom. 1 PODGORICA
4. Dismantling Joint / MDK DN800, L=320mm...................................pcs/kom. 1 Objekat/ Measure: Lokacija/Location:
5. Valve / Zatvarač DN200, L=230mm................................................ pcs/kom. 2 PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
6. Air Valve / Vazdušni ventil DN200.................................................. pcs/kom. 1 :

Main Design
7. FF Ark / Luk 45° DN800................................................................ pcs/kom. 1
RAZMJERA/SCALE:
8. FFQ 90° piece / FFQ komad DN200..............................................pcs/kom. 1 Ivan Far, dipl.inž.građ.
1:50
9. FF DN200 L=400mm.......................................................................pcs/kom. 1 Saradnici/Associates: Prilog/Drawing: Br. priloga/ Br. strane/Page No.
Vodovodni šaht 1 Drawing No.
10. FF DN200 L=700mm with anchor flange/sa anker prirubnicom...... pcs/kom. 1 Milorad Jerinić, dipl.inž.građ.
Nikola Novaković, dipl.maš.inž Watermanhole 1 03 06
11. Blind Flange / Slepa prirubnica DN800............................................pcs/kom. 1 Datum izrade i M.P / Datum revizije i M.P /
12. Blind Flange / Slepa prirubnica DN200........................................... pcs/kom. 1 Production Date and Stamp Revision Date and Stamp
View A-A
Pogled A-A
280
Section 1-1 30 60 50 140
Presjek 1-1 2 2
20
20
60
1 2 3 2 8
Ø6
0
210
NOTE
250
290
290
290
130
Ø6
0
6 7 design the contractor shall inform the Engineer immediately.
60
60
3 3 3 3 NAPOMENA
30
20
20
20
30 konsultaciju sa Nadzornim organom. Pre početka radova, pozicije i kote postojećih instalacija moraju biti utvrđene na licu mesta. U slučaju značajnih
2 2 190 60 30
20 240 20 The content of this document is intended for the exclusive use of Fichtner Water & Transportation’s client and other contractually agreed recipients.
280 Fichtner Water & Transportation GmbH is not liable to third parties for the completeness and accuracy of the information provided therein.
Section 2-2 Coordinate Reference System: MGI-1901 Vertical Reference System:

Section 3-3 Referentni koordinatni sistem: Balkans zone 6 Vertikalni koordinatni sistem:
Presjek 2-2
Presjek 3-3 Description of amendment Date
A A A A Name
280
290
140 140
+38.00 125 +38.00
12
12
12
12
1 1 +37.80
1 1 +37.80
Kota terena 7 Kota terena
Finansijer/
Founding Agency:
5 7 5
192
4 4
1 2 3 6 2 8
353
353
390
390
390
Projekat /
Project:
90
EXTENSIONS
71
+34.35 +34.35
Kota dna sahta Kota dna sahta
25
25
5 25 Consulting Services for the Preparation of Final Design, Elaboration of Tender Documents and Construction Supervision
20 240 20 20 250 20 PROJEKTANT/ In association With
15 280 15 15 290 15 DESIGNER: u saradnji sa
310 320

MONTENEGRO

1. FF Ark / Luk 90° DN800..................................................................pcs/kom. 1 PODGORICA
2. FF DN800 L=1000mm with anchor flange/sa anker prirubnicom.... pcs/kom. 1 Objekat/ Measure: Lokacija/Location:
3. FFF T DN800/200 L=690mm.......................................................... pcs/kom. 1 PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
4. Valve / Zatvarač DN200, L=230mm................................................ pcs/kom. 1 :

Type of Technical Documentation: Glavni projekat
5. Air Valve / Vazdušni ventil DN200.................................................. pcs/kom. 1 Main Design
6. Dismantling Joint / MDK DN800, L=320mm...................................pcs/kom. 1 Part of Technical Documentation:

RAZMJERA/SCALE:
7. Valve / Zatvarač DN800, L=470mm................................................pcs/kom. 1 Građevinski projekat / Civil Design
8. Blind Flange / Slepa prirubnica DN800............................................pcs/kom. 1 Milorad Jerinić, dipl.inž.građ. Vodovodni šaht 2 Drawing No.
Nikola Novaković, dipl.maš.inž Watermanhole 2 03 07
9
8 NOTE
NAPOMENA
6 The content of this document is intended for the exclusive use of Fichtner Water & Transportation’s client and other contractually agreed recipients.

7 Description of amendment
Opis izmjene
Date
Datum
Name
Ime
2
IPE 270 Finansijer/
Founding Agency:
1
Razmjera: 1:5 / Projekat /
3 Scale: 1:5 Project:

EXTENSIONS
4 PROJEKTOVANJE, IZGRADNJA I ODOBRENJE PROJEKTNIH PARAMETARA, TEHNOLOGIJE I KAPACITETA
Ploča od ugljeničnog čelika/ Konsultantske usluge za pripremu Glavnog projekta, izradu tenderske dokumentacije i Građevinski nadzor
9 1865x130x3 1
Carbon steel plate PROJEKTANT/
DESIGNER:
In association With
u saradnji sa
Ploča od ugljeničnog čelika/
8 1100x400x5 1
Carbon steel plate
7 330x87x5 1 PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
Carbon steel plate
Ploča od ugljeničnog čelika/ PROJEKTANT/ INVESTITOR/
MONTENEGRO
6 620x220x7 2 DESIGNER: CLIENT: CRNA GORA
Carbon steel plate VODOVOD I KANALIZACIJA DOO
Ploča od ugljeničnog čelika/ PODGORICA
5 620x220x7 2
Carbon steel plate Objekat/ Measure: Lokacija/Location:
Čelična šipka 10x10/ PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA

4 10x10x420 2 :
Carbon steel profile 10x10 Dr Nikola Baša, dipl.inž.građ. Type of Technical Documentation: Glavni projekat
Main Design
3 420x10x6 2 RAZMJERA/SCALE:
Carbon steel plate Ivan Far, dipl.inž.građ.
1:5
Ploča od ugljeničnog čelika/ Br. priloga/
2 420x100x10 2 Saradnici/Associates: Prilog/Drawing: Br. strane/Page No.
Carbon steel plate Nikola Novaković, dipl.maš.inž
Oslonac za čeličnu cijev DN800
Support for Steel Pipe DN800
Drawing No.
03 08
Ploča od ugljeničnog čelika/ Datum izrade i M.P / Datum revizije i M.P /
1 420x250x10 1
Carbon steel plate Production Date and Stamp Revision Date and Stamp
Dimenzije [mm] / Septembar/September 2019.

Pozicija / Materijal / Komada /
Position Material Dimension [mm] Pieces
Napomena: Po završetku svih zavarivačkih radova, potrebno je izvršiti površinsku
zaštitu oslonca toplim cinkovanjem /
Note: After all welding works, surface protection with hot dip galvanizing is required
9 9
8 8
5 5
6 6
7 7
2 2 NOTE
1 1 indicative only. The exact position of supply lines has to be identified by trial holes/trenches in consultation with the Engineer. Before construction
Razmjera: 1:10 / Razmjera: 1:10 / design the contractor shall inform the Engineer immediately.
3 Scale: 1:10 3 Scale: 1:10 NAPOMENA
4 4 Prikaz postojećih instalacija je indikativan jer nije bilo moguće obezbjediti precizne podatke. Tačnu poziciju instalacija utvrditi na osnovu probnih iskopa uz
Pozicija 1 / Razmjera: 1:5 /
Position 1 Scale: 1:5 Pozicija 2 / Razmjera: 1:5 / The content of this document is intended for the exclusive use of Fichtner Water & Transportation’s client and other contractually agreed recipients.
10 420 Position 2 Scale: 1:5 Fichtner Water & Transportation GmbH is not liable to third parties for the completeness and accuracy of the information provided therein.
10 420
30
2 Referentni koordinatni sistem: Balkans zone 6 Vertikalni koordinatni sistem:
30
Ø2
A
o ra Ø22
t v s 2 Description of amendment Date Name
4 o hole
100
Ø2
ra 22
4 tvoles Ø Opis izmjene Datum Ime
70
o
2 ho
2
250
190
90 240 90
10
Finansijer/
A
Ø22 Ø22 Founding Agency:

30
Presek A-A
90 240 90
10
Ø22 Ø22
Projekat /
Presek A-A
Project:
EXTENSIONS
9
8 Consulting Services for the Preparation of Final Design, Elaboration of Tender Documents and Construction Supervision
5 PROJEKTANT/ In association With
8
5 6
7 PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
6 2 PROJEKTANT/ INVESTITOR/
MONTENEGRO
DESIGNER: CLIENT:
7 CRNA GORA
2 1 VODOVOD I KANALIZACIJA DOO

PODGORICA
Razmjera: 1:10 /
3 Scale: 1:10
Razmjera: 1:10 / 4 :
Glavni projekat
3 Scale: 1:10 Dr Nikola Baša, dipl.inž.građ. Type of Technical Documentation:
Main Design
4 Part of Technical Documentation:
RAZMJERA/SCALE:
1:2
Građevinski projekat / Civil Design 1:10
Pozicija 3 / Razmjera: 1:2 / Saradnici/Associates: Prilog/Drawing: Br. priloga/ Br. strane/Page No.
Position 3 Scale: 1:2 Nikola Novaković, dipl.maš.inž
Oslonac za čeličnu cijev DN800 - Pozicije 1,2,3,4 Drawing No.
420 6 Support for Steel Pipe DN800 - Positions 1,2,3,4 03 09
10

Position 4 Scale: 1:2
420 10
10
9 9
8 8
5 5
6 6
7 7
NOTE
Razmjera: 1:10 / Razmjera: 1:10 / NAPOMENA
3 Scale: 1:10 3 Scale: 1:10 Izvođač je dužan da identifikuje sve podzemne objekte i instalacije (njihov pravac pružanja i položaj u zemlji) bez obzira da li su prikazane na crtežu ili ne.
4 4 konsultaciju sa Nadzornim organom. Pre početka radova, pozicije i kote postojećih instalacija moraju biti utvrđene na licu mesta. U slučaju značajnih
Pozicija 6 / Razmjera: 1:2 / Coordinate Reference System: MGI-1901 Vertical Reference System:
Pozicija 5 / Razmjera: 1:5 / Position 6 Scale: 1:2 Referentni koordinatni sistem: Balkans zone 6 Vertikalni koordinatni sistem:
5
278,5
10
12
0°
Finansijer/
6
Founding Agency:
5/45°
620
120
120
Projekat /
Project:
133

220
0°
EXTENSIONS
12
,5
10 6
R411
5°
2/45°
11
5° 11
40
10
207,5 5 207,5
420 Konsultantske usluge za pripremu Glavnog projekta, izradu tenderske dokumentacije i Građevinski nadzor
7

620 DESIGNER: u saradnji sa

MONTENEGRO
Pozicija 7 / Razmjera: 1:2 / DESIGNER: CLIENT: CRNA GORA
Position 7 Scale: 1:2 9 VODOVOD I KANALIZACIJA DOO

PODGORICA
330 Objekat/ Measure: Lokacija/Location:

5
:
8 Dr Nikola Baša, dipl.inž.građ. Type of Technical Documentation: Glavni projekat
Main Design
250 5 RAZMJERA/SCALE:
74,5 101 74,5 Part of Technical Documentation: 1:2
6 Nikola Novaković, dipl.maš.inž
Oslonac za čeličnu cijev DN800 - Pozicije 5,6,7 Drawing No.
12 12 Support for Steel Pipe DN800 - Positions 5,6,7 03 10
0° 0°
7 Datum izrade i M.P / Datum revizije i M.P /
70

87
2 Septembar/September 2019.
50
2/45°
1
Razmjera: 1:10 /
98 7 120 7 98
3 Scale: 1:10
330 4
9
113°
220
975
905
8
Ø18
mi
n Rm
in Ø18 5
5
R
140 140
192
Presek A-A
7
,5
NOTE
R4
06
2 The contractor is fully responsible to identify the position and elevation of underground structures and utilities, whether known or unknown respectively
35
975
905 35
1 design the contractor shall inform the Engineer immediately.
Razmjera: 1:10 / NAPOMENA
3 Scale: 1:10 Izvođač je dužan da identifikuje sve podzemne objekte i instalacije (njihov pravac pružanja i položaj u zemlji) bez obzira da li su prikazane na crtežu ili ne.
170
8
Ø1 Coordinate Reference System: MGI-1901 Vertical Reference System:
18
400
Ø Description of amendment
60
8 Date Name
Ø1
A A
18
Ø
170
Finansijer/
Founding Agency:
R406,5
Projekat /
Pozicija 9 / Razmjera: 1:5 / Project:
Position 9 Scale: 1:5 WASTEWATER TREATMENT PLANT, SLUDGE TREATMENT AND INCINERATION PLANT AND SEWER
EXTENSIONS
630
MONTENEGRO
9 DESIGNER: CLIENT: CRNA GORA

PODGORICA
220
8 :
5 Ø18 Ø18 Main Design
RAZMJERA/SCALE:
35 905 35 Ivan Far, dipl.inž.građ. 1:5
3
975
6 Presek A-A Saradnici/Associates: Prilog/Drawing: Br. priloga/ Br. strane/Page No.
Oslonac za čeličnu cijev DN800 - Pozicije 8,9 Drawing No.
Nikola Novaković, dipl.maš.inž Support for Steel Pipe DN800 - Positions 8,9 03 11
7 Datum izrade i M.P /
975 Datum revizije i M.P /
2 35 905 35 Production Date and Stamp Revision Date and Stamp
Ø18
35
1
18
Razmjera: 1:10 / aØ
130
tvor s Ø18
60
o
4 hole
3 Scale: 1:10 4
A A
35
4
9
8 NOTE
5
NAPOMENA

7 Description of amendment
Opis izmjene
Date
Datum
Name
Ime
2
IPE 270 Finansijer/
Founding Agency:
1
Razmjera: 1:5 / Projekat /
3 Scale: 1:5 Project:

EXTENSIONS
4 PROJEKTOVANJE, IZGRADNJA I ODOBRENJE PROJEKTNIH PARAMETARA, TEHNOLOGIJE I KAPACITETA
9 2290x130x3 1 PROJEKTANT/ In association With
Carbon steel plate DESIGNER: u saradnji sa

8 1450x400x5 1
Carbon steel plate
7 330x87x5 1 PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
Carbon steel plate
Ploča od ugljeničnog čelika/ DESIGNER: CLIENT:
MONTENEGRO
CRNA GORA
6 620x220x7 2
Carbon steel plate VODOVOD I KANALIZACIJA DOO
PODGORICA
5 720x220x7 2 Objekat/ Measure: Lokacija/Location:
Carbon steel plate
Čelična šipka 10x10/
4 10x10x420 2 :
Carbon steel profile 10x10 Dr Nikola Baša, dipl.inž.građ. Type of Technical Documentation: Glavni projekat
Main Design
Ploča od ugljeničnog čelika/ RAZMJERA/SCALE:
3 420x10x6 2 Part of Technical Documentation:
Carbon steel plate Ivan Far, dipl.inž.građ.
1:5
Ploča od ugljeničnog čelika/ Saradnici/Associates: Prilog/Drawing: Br. priloga/ Br. strane/Page No.
2 420x100x10 2 Nikola Novaković, dipl.maš.inž
Oslonac za GRP cijev DN1000 Drawing No.
Carbon steel plate Support for GRP Pipe DN1000 03 12
Ploča od ugljeničnog čelika/ Datum izrade i M.P / Datum revizije i M.P /
1 420x250x10 1 Production Date and Stamp Revision Date and Stamp
Carbon steel plate
Pozicija / Materijal / Dimenzije [mm] / Komada /
Position Material Dimension [mm] Pieces
Napomena: Po završetku svih zavarivačkih radova, potrebno je izvršiti površinsku
zaštitu oslonca toplim cinkovanjem /
Note: After all welding works, surface protection with hot dip galvanizing is required
9 9
8 8
5 5
6 6
7 7
2 2 NOTE
1 1 indicative only. The exact position of supply lines has to be identified by trial holes/trenches in consultation with the Engineer. Before construction
Razmjera: 1:10 / Razmjera: 1:10 / design the contractor shall inform the Engineer immediately.
3 Scale: 1:10 3 Scale: 1:10 NAPOMENA
4 4 Prikaz postojećih instalacija je indikativan jer nije bilo moguće obezbjediti precizne podatke. Tačnu poziciju instalacija utvrditi na osnovu probnih iskopa uz
Position 1 Scale: 1:5 Pozicija 2 / Razmjera: 1:5 / The content of this document is intended for the exclusive use of Fichtner Water & Transportation’s client and other contractually agreed recipients.
10 420 Position 2 Scale: 1:5 Fichtner Water & Transportation GmbH is not liable to third parties for the completeness and accuracy of the information provided therein.
10 420
30
2 Referentni koordinatni sistem: Balkans zone 6 Vertikalni koordinatni sistem:
30
Ø2
A
o ra Ø22
t v s 2 Description of amendment Date Name
4 o hole
100
Ø2
ra 22
4 tvoles Ø Opis izmjene Datum Ime
70
o
2 ho
2
250
190
90 240 90
10
Finansijer/
A
Ø22 Ø22 Founding Agency:

30
Presek A-A
90 240 90
10
Ø22 Ø22
Projekat /
Presek A-A
Project:
EXTENSIONS
9
5 PROJEKTANT/ In association With
8
5 6
6 2 PROJEKTANT/ INVESTITOR/
MONTENEGRO
DESIGNER: CLIENT:
7 CRNA GORA

PODGORICA
Razmjera: 1:10 /
3 Scale: 1:10
Razmjera: 1:10 / 4 :
Glavni projekat
3 Scale: 1:10 Dr Nikola Baša, dipl.inž.građ. Type of Technical Documentation:
Main Design
4 Part of Technical Documentation:
RAZMJERA/SCALE:
1:2
Pozicija 3 / Razmjera: 1:2 / Saradnici/Associates: Prilog/Drawing: Br. priloga/ Br. strane/Page No.
Position 3 Scale: 1:2 Nikola Novaković, dipl.maš.inž
Oslonac za GRP cijev DN1000 - Pozicije 1,2,3,4 Drawing No.
420 6 Support for GRP Pipe DN1000 - Positions 1,2,3,4 03 13
10

420 10
10
9 9
8 8
5 5
6 6
7 7
NOTE
Razmjera: 1:10 / Razmjera: 1:10 / NAPOMENA
3 Scale: 1:10 3 Scale: 1:10 Izvođač je dužan da identifikuje sve podzemne objekte i instalacije (njihov pravac pružanja i položaj u zemlji) bez obzira da li su prikazane na crtežu ili ne.
Position 5 Scale: 1:5 Pozicija 6 / Razmjera: 1:2 / Coordinate Reference System: MGI-1901 Vertical Reference System:
Position 6 Scale: 1:2 Referentni koordinatni sistem: Balkans zone 6 Vertikalni koordinatni sistem:
10
12
0°
Finansijer/
6
Founding Agency:
720
120
120
Projekat /
Project:
6/45°

133
0°
EXTENSIONS
12
220
10 6
R518
10
5°
2/45°
12
5° 12 120 Consulting Services for the Preparation of Final Design, Elaboration of Tender Documents and Construction Supervision
40
207,5 5 207,5 PROJEKTANT/ In association With
420 DESIGNER: u saradnji sa
720
7

MONTENEGRO
Pozicija 7 / Razmjera: 1:2 / DESIGNER: CLIENT: CRNA GORA
Position 7 Scale: 1:2 9 VODOVOD I KANALIZACIJA DOO

PODGORICA
330 Objekat/ Measure: Lokacija/Location:

5
:
8 Dr Nikola Baša, dipl.inž.građ. Type of Technical Documentation: Glavni projekat
Main Design
250 5 RAZMJERA/SCALE:
74,5 101 74,5 Part of Technical Documentation: 1:2
6 Nikola Novaković, dipl.maš.inž
Oslonac za GRP cijev DN1000 - Pozicije 5,6,7 Drawing No.
12 12 Support for GRP Pipe DN1000 - Positions 5,6,7 03 14
0° 0°
7 Datum izrade i M.P / Datum revizije i M.P /
70

87
2 Septembar/September 2019.
50
2/45°
1
Razmjera: 1:10 /
98 7 120 7 98
3 Scale: 1:10
330 4
9
8
5
6
7 NOTE
2 The contractor is fully responsible to identify the position and elevation of underground structures and utilities, whether known or unknown respectively
1 design the contractor shall inform the Engineer immediately.
Razmjera: 1:10 / NAPOMENA
3 Scale: 1:10 Izvođač je dužan da identifikuje sve podzemne objekte i instalacije (njihov pravac pružanja i položaj u zemlji) bez obzira da li su prikazane na crtežu ili ne.
4 odstupanja u odnosu na projekat, Izvođač je dužan da odmah o tome obavjesti Nadzorni organ.

Pozicija 8 / Razmjera: 1:5 / Opis izmjene Datum Ime
123°
240
Finansijer/
Founding Agency:
1240
1170
Ø18 n Rm Ø18
mi Projekat /
5
in
160 R 160 Project:
Presek A-A WASTEWATER TREATMENT PLANT, SLUDGE TREATMENT AND INCINERATION PLANT AND SEWER
EXTENSIONS
278
13
R5

1240
35 1170 35
170
MONTENEGRO

PODGORICA
Ø
18 18 Objekat/ Measure: Lokacija/Location:
400
Ø
60

A Ø A
18 18 :
Ø
Main Design
170
RAZMJERA/SCALE:
Oslonac za GRP cijev DN1000 - Pozicija 8 Drawing No.
Nikola Novaković, dipl.maš.inž Support for GRP Pipe DN1000 - Position 8 03 15
9
8
5
6
7
2 NOTE
Razmjera: 1:10 /
3 Scale: 1:10 NAPOMENA
4 Prikaz postojećih instalacija je indikativan jer nije bilo moguće obezbjediti precizne podatke. Tačnu poziciju instalacija utvrditi na osnovu probnih iskopa uz

Pozicija 9 / Razmjera: 1:5 / Opis izmjene Datum Ime
Finansijer/
13
R5
Founding Agency:
Projekat /
Project:
EXTENSIONS
756

237
MONTENEGRO

PODGORICA
Ø18 Ø18 Objekat/ Measure: Lokacija/Location:
3
35 1170 35 :
1240 Type of Technical Documentation: Glavni projekat
Presek A-A Main Design
RAZMJERA/SCALE:
1240
35 1170 35
Oslonac za GRP cijev DN1000 - Pozicija 9 Drawing No.
Nikola Novaković, dipl.maš.inž Support for GRP Pipe DN1000 - Position 9 03 16
35
Ø
18 18 Production Date and Stamp Revision Date and Stamp
130
Ø
60
A Ø A
18
35
18
Ø
NOTE
NAPOMENA
Section C-C 530 Section B-B Prikaz postojećih instalacija je indikativan jer nije bilo moguće obezbjediti precizne podatke. Tačnu poziciju instalacija utvrditi na osnovu probnih iskopa uz
Presjek C-C 75 115 55 115 20 20 100 30
Presjek B-B odstupanja u odnosu na projekat, Izvođač je dužan da odmah o tome obavjesti Nadzorni organ.
30 367 60 43 30
30
30
30
30
POS Z2 Coordinate Reference System: MGI-1901 Vertical Reference System:
43
59 POS Z1 POS Z3 POS Z2 POS Z1 POS Z3
59
+33.30 Description of amendment Date Name
260
260
260
200
260
+35.35
115
115
157
1 1 1 1
POS Z5
POS Z4 POS Z4
27
27
30
30
30
30
Finansijer/
30 350 20 100 30
Founding Agency:
30 307 60 60 43 30
530
530
Projekat /
Project:
EXTENSIONS
POSTROJENJA ZA PREČIŠĆAVANJE OTPADNIH VODA, POSTROJENJE ZA OBRADU I SPALJIVANJE MULJA I
Section 1-1 PROŠIRENJE Kolektor IZACIJE
Presjek 1-1
A A Consulting Services for the Preparation of Final Design, Elaboration of Tender Documents and Construction Supervision
30 330 140 30 PROJEKTANT/
Kota terena In association With
+38.00 DESIGNER: u saradnji sa
1512
1512
1512
POS GP Section A-A

Presjek A-A PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE U PODGORICI
POS Z1
30
MONTENEGRO
293
B B
300

348
30 350 1010 100 30
90
PODGORICA
+35.35 Objekat/Measure: Lokacija/Location:

525
260
+37.88 PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE U PODGORICI
513

+34.80
1 1
Glavni inženjer/Main Engineer: Vrsta tehničke dokumentacije/
Glavni projekat
140
10
POS Z2 Dr Nikola Baša, dipl.inž.građ.

Main Design
Odgovorni inženjer/Responsible Engineer: Dio tehničke dokumentacije/ RAZMJERA/SCALE:
C POS Z5
115

160
360 140 30
C Saradnici/Associates: Prilog/Drawing: Br. priloga/ Br. strane/Page No.
115
530 Milorad Jerinić, dipl.inž.građ. Kanalizacioni šaht - dispozicija Drawing No.

Nikola Novaković, dipl.maš.inž Sewage Manhole - disposition 03 17
49
POS TP Kota dna šahta

+33.10
5 35
35
5 35

30 350 20 100 30
530
POS GP
30
POS Z1 POS Z2
90
260
140
309
360 140 30
353
530
NOTE
513
513
Section A-A indicative only. The exact position of supply lines has to be identified by trial holes/trenches in consultation with the Engineer. Before construction
Presjek A-A commences , location and levels of existing supply facilities have to be determined and checked on site. In case of significant deviations compared to the
Ø1
25
NAPOMENA
A A A A
Ø1
30
25
125
POS Z3 POS Z2 konsultaciju sa Nadzornim organom. Pre početka radova, pozicije i kote postojećih instalacija moraju biti utvrđene na licu mesta. U slučaju značajnih
POS Z1 odstupanja u odnosu na projekat, Izvođač je dužan da odmah o tome obavjesti Nadzorni organ.
125
200
260
78
35
POS Z4 67 125 67 67 125 67 Description of amendment Date Name
30 260 260 Opis izmjene Datum Ime
30 350 20 100 30
530
Finansijer/
Founding Agency:
POS Z3 POS Z4
Projekat /
Project:
EXTENSIONS
308
345

PROŠIRENJE Kolektor IZACIJE
513
513
1010
10

A A A A
25
25
Ø1
Ø1
160
125
205
PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE U PODGORICI

42
MONTENEGRO
165 125 45 125 70 380 20 130 VODOVOD I KANALIZACIJA DOO

PODGORICA
530 530
PREKID BETONIRANJA PLOČA - ZID
/ ZAPTIVNA TRAKA
POS Z5 CONCRETE JOINT SLAB/WALL
Main Design
/ WATERSTOPBAND Odgovorni inženjer/Responsible Engineer: Dio tehničke dokumentacije/ RAZMJERA/SCALE:
Zid / Ivan Far, dipl.inž.građ. 1:50
Wall
DETALJ PRODORA CIJEVI, R 1:50 Saradnici/Associates: Prilog/Drawing: Br. priloga/ Br. strane/Page No.
10
±Q188 Kanalizacioni šaht - plan oplate Drawing No.

A A PIPE PENETRATION DETAIL, S 1:50 Milorad Jerinić, dipl.inž.građ. Sewage Manhole - formwork plan 03 18
POS Z3 POS Z4 PRESJEK 1-1 , R 1:50 Fugeband traka / Datum izrade i M.P / Datum revizije i M.P /
120
SECTION 1-1, S 1:50 Fugeband band Production Date and Stamp Revision Date and Stamp
170
Vodonepropusnu traku na
Radna spojnica / Septembar/September 2019.
Ø2
spojevima zidova i temeljne

0
Joint
15
10 10
1
ploče ugraditi prema

50
35 20 20
preporukama proizvođača.
Vodonepropusnu traku na
spojevima zidova i temeljne
1
50
30 144 20 36 30 ploče ugraditi prema

10 10
Donja ploča / preporukama proizvođača.
260
Foundation plate
Šipke - specifikacija
ozn. oblik i mjere Ø lg n lgn
[cm] [m] [ком.] [m]
Section 1-1 Section 1-1

100
Presjek 1-1 Presjek 1-1
1 10 1.60 130 208.00
60
3 RØ10/15 3 RØ10/15 3 RØ10/15 3 RØ10/15
II Q-524 II Q-524
22
2 10 1.02 92 93.84
II Q-524 II Q-524
80
4 RØ8/15 4 RØ8/15
4 RØ8/15 4 RØ8/15
3 80 10 1.60 372 595.20
80
60
4 8 0.82 680 557.60 A A A A

22
23 III Q-335 III Q-335 III Q-335 III Q-335

III Q-335 III Q-335
4
5 8 0.66 14 9.24
III Q-335 III Q-335
12
11
8
8 16 NOTE
6 252 10 2.52 2 5.04
6 2RØ10 The contractor is fully responsible to identify the position and elevation of underground structures and utilities, whether known or unknown respectively
7 252 12 2.52 8 20.16 5 RØ8/15 shown or not shown on the drawings. The precise position and location of the supply pipes is not available and the presentation of such supplies is
8 463 12 4.63 16 74.08 commences , location and levels of existing supply facilities have to be determined and checked on site. In case of significant deviations compared to the
9 230 12 2.30 128 294.40
Šipke - rekapitulacija
NAPOMENA
V Q-335 V Q-335
Ø lgn Jedinična težina Težina Izvođač je dužan da identifikuje sve podzemne objekte i instalacije (njihov pravac pružanja i položaj u zemlji) bez obzira da li su prikazane na crtežu ili ne.
[mm] [m] [kg/m'] [kg]
RA1 2 RØ10/15 1 RØ10/15 2 RØ10/15 1 RØ10/15 konsultaciju sa Nadzornim organom. Pre početka radova, pozicije i kote postojećih instalacija moraju biti utvrđene na licu mesta. U slučaju značajnih
2 RØ10/15 2 RØ10/15 odstupanja u odnosu na projekat, Izvođač je dužan da odmah o tome obavjesti Nadzorni organ.
8 566.84 0.41 231.84 1 RØ10/15 I Q-335 1 RØ10/15 I Q-335
10 902.08 0.65 585.45 The content of this document is intended for the exclusive use of Fichtner Water & Transportation’s client and other contractually agreed recipients.
12 388.64 0.92 357.55
Ukupno 1174.84
I Q-335 1 RØ10/15 I Q-335
Mreže - specifikacija
Pozicija Oznaka pozicije B L n Jedinična težina Ukupna težina
[cm] [cm] [kg/m2] [kg]
I Q-335 252 522 2 5.26 138.38
II-1 Q-524 252 522 2 8.22 216.26
III-2 Q-335 82 475 4 5.26 81.95
III-4 Q-335 215 475 12 5.26 644.61
III-5 Q-335 182 475 4 5.26 181.89
V Q-335 170 200 2 5.26 35.77

Finansijer/
Ukupno 1298.87
Anchor plan Founding Agency:
Mreže - rekapitulacija
Oznaka mreže B L n Jedinična težina Ukupna težina Plan ankera

[cm] [cm] [kg/m2] [kg]
Q-335 252 522 2 5.26 138.38
Q-524 252 522 2 8.22 216.26
Q-335 215 605 18 5.26 1231.55

2 Projekat /
Q-335 170 200 2 5.26 35.77
Project:
1 36RØ10/15 DESIGN, CONSTRUCTION AND APPROVAL OF DESIGN PARAMETERS, TECHNOLOGY AND CAPACITIES OF
Ukupno 1621.96
EXTENSIONS
* na mijestu otvora postojeću armaturu u zidovima iseći i saviti na licu
DETALJ ARMIRANJA OTVORA CIJEVI
mijesta,a otvore opšiti dodatnom armaturom PIPE PENETRATION REINFORCEMENT DETAIL 2 33RØ10/15
* reinforcement for pipe penetration should be cut and shaped on the site DN 1000 1 15RØ10/15 PROŠIRENJE Kolektor IZACIJE
1 14RØ10/15
1 14RØ10/15
1 15RØ10/15
2 13RØ10/15
2 13RØ10/15
acording to details
9 ±1RØ12 9 ±1RØ12 Consulting Services for the Preparation of Final Design, Elaboration of Tender Documents and Construction Supervision
9 ±1RØ12
9 ±1RØ12 9 ±1RØ12 DESIGNER: u saradnji sa
2 33RØ10/15
1 1
9 ±1RØ12 9 ±1RØ12 1 36RØ10/15

9 ±1RØ12 2
MONTENEGRO
Section A-A VODOVOD I KANALIZACIJA DOO

PODGORICA
Presjek A-A Objekat/Measure: Lokacija/Location:

2 2 POS GP PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
3 RØ10/15 III Q-335 3 RØ10/15 Glavni inženjer/Main Engineer: Vrsta tehničke dokumentacije/
8 4RØ12
Main Design
8 4RØ12 8 4RØ12
4 RØ8/15 III Q-335 4 RØ8/15 Ivan Far, dipl.inž.građ. 1:50
4 RØ8/15 4 RØ8/15 Građevinski projekat / Civil Design
Milorad Jerinić, dipl.inž.građ. Drawing No.
II-1 Kanalizacioni šaht - plan armature
III Q-335 III Q-335 III Q-335 III Q-335 ± Nikola Novaković, dipl.maš.inž Sewage Manhole - reinforcement plan 03 19
522 Q-52
V Q-335 V Q-335 x25 4
2 7 ±1RØ12 Datum izrade i M.P / Datum revizije i M.P /
4 RØ8/15 4 RØ8/15
4 RØ8/15 III Q-335 4 RØ8/15 7 ±1RØ12 Septembar/September 2019.
1
8 4RØ12
1
8 4RØ12
1 1
III Q-335 8 4RØ12
B500B
3 RØ10/15 3 RØ10/15
2 2 MB 30
a = 4cm
NOTE
Section A-A The contractor is fully responsible to identify the position and elevation of underground structures and utilities, whether known or unknown respectively
Presjek A-A indicative only. The exact position of supply lines has to be identified by trial holes/trenches in consultation with the Engineer. Before construction
30 60 85 175 NAPOMENA
20
60
Ø6
210
290
290
130
1 1 Referentni koordinatni sistem: Balkans zone 6 Vertikalni koordinatni sistem:
Ø6
Opis izmjene
0
Datum Ime
60
60
20
20
260 60 30
350 Finansijer/
Founding Agency:
Section B-B
Presjek B-B
20
Projekat /
Project:
POS Z3 POS Z2 DESIGN, CONSTRUCTION AND APPROVAL OF DESIGN PARAMETERS, TECHNOLOGY AND CAPACITIES OF
POS Z1
EXTENSIONS
290
250
1 1 POSTROJENJA ZA PREČIŠĆAVANJE OTPADNIH VODA, POSTROJENJE ZA OBRADU I SPALJIVANJE MULJA I

POS Z4 Konsultantske usluge za pripremu Glavnog projekta, izradu tenderske dokumentacije i Građevinski nadzor
30

20
20 310 20
350

Section 1-1 PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
Presjek 1-1
A A PROJEKTANT/ INVESTITOR/
MONTENEGRO
350 DESIGNER: CLIENT: CRNA GORA

39.33 PODGORICA
12
+39.13 Objekat/ Measure: Lokacija/Location:

B POS GP POS GP B Kota terena PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE U PODGORICI
POS Z1 Type of Technical Documentation: Glavni projekat
192

Main Design
390

Milorad Jerinić, dipl.inž.građ. Vodovodni šaht 1 - dispozicija Drawing No.
Nikola Novaković, dipl.maš.inž Water Manhole 1 - disposition 03 20
90

POS Z2 Septembar/September 2019.
71
POS TP 35.68
Kota dna sahta
25
20 310 20
350
NOTE
DETALJ PRODORA CIJEVI, R 1:50 The contractor is fully responsible to identify the position and elevation of underground structures and utilities, whether known or unknown respectively
PIPE PENETRATION DETAIL, S 1:50
Section A-A POS GP PRESJEK 1-1 , R 1:50
Presjek A-A 350
SECTION 1-1, S 1:50 NAPOMENA
175 175 Izvođač je dužan da identifikuje sve podzemne objekte i instalacije (njihov pravac pružanja i položaj u zemlji) bez obzira da li su prikazane na crtežu ili ne.
1
50
20
20
POS Z3
60
Ø6
50
0
10 10 Coordinate Reference System: MGI-1901 Vertical Reference System:
POS Z2 Referentni koordinatni sistem: Balkans zone 6 Vertikalni koordinatni sistem:
POS Z1
290
250
290
130
Ø6
0
30
POS Z4 DETALJ BETONSKOG POKLOPCA, R 1:50
60
30
CONCRETE COVER DETAIL, S 1:50
20
20
20 310 20 260 60 30 Finansijer/
Founding Agency:
350 350 175
30 60 85
20
Projekat /
60
Project:
Ø6
0
EXTENSIONS
290
210
POS Z1 POS Z2 PROŠIRENJE Kolektor IZACIJE
175 175 175 175 Konsultantske usluge za pripremu Glavnog projekta, izradu tenderske dokumentacije i Građevinski nadzor
12
12

A A A A
POS Z2 POS Z1
309
MONTENEGRO
353
DESIGNER: CLIENT:
390
390
CRNA GORA

PODGORICA
12
Ø2

5
25
192
Main Design
44
25
80 25 245 20 310 20
A A Odgovorni inženjer/Responsible Engineer: Dio tehničke dokumentacije/
RAZMJERA/SCALE:
390
Ø9
350 350
0
Vodovodni šaht 1 - plan oplate Drawing No.
Milorad Jerinić, dipl.inž.građ. Water Manhole 1 - formwork plan 03 21
90
96 100 90 100
290
Шипке - спецификација
NOTE
озн. облик и мере
[cm]
Ø lg
[m]
n
[ком.]
lgn
[m]
Anchor plan Section A-A The contractor is fully responsible to identify the position and elevation of underground structures and utilities, whether known or unknown respectively
noname (1 ком.) Plan ankera Presjek A-A
100
1 24RØ10/15
1 10 1.60 88 140.80
60
9 4RØ12 I Q-335 9 4RØ12 NAPOMENA
2 22RØ10/15
14
2 10 0.94 80 75.20 I Q-335 konsultaciju sa Nadzornim organom. Pre početka radova, pozicije i kote postojećih instalacija moraju biti utvrđene na licu mesta. U slučaju značajnih
3 RØ10/15 4 RØ10/15 3 RØ10/15 odstupanja u odnosu na projekat, Izvođač je dužan da odmah o tome obavjesti Nadzorni organ.
80
4 RØ10/15
1 18RØ10/15
1 18RØ10/15
2 16RØ10/15
2 16RØ10/15
80
3 10 1.60 96 153.60
80
I Q-335 I Q-335 I Q-335 I Q-335 Coordinate Reference System: MGI-1901 Vertical Reference System:
60
4 10 0.74 384 284.16
14
1 1 Description of amendment Date Name

2 22RØ10/15 3 RØ10/15 4 RØ10/15 4 RØ10/15 3 RØ10/15
40
I Q-335
5 8 0.94 168 157.92
14
40 9 4RØ12 9 4RØ12
1 24RØ10/15 I Q-335
6 260 10 2.60 8 20.80
7 150 12 1.50 16 24.00 2 Finansijer/

20 Founding Agency:
8 8 0.48 50 24.00 POS GP
8
20
DETALJ ARMIRANJA OTVORA CIJEVI 7 ±1RØ12
8 10RØ8/20
9 350 12 3.50 16 56.00 PIPE PENETRATION REINFORCEMENT DETAIL 7 ±1RØ12
10 200 12 2.00 32 64.00

DN 800 Projekat /
20 5 20
Project:
10
7 ±1RØ12 DESIGN, CONSTRUCTION AND APPROVAL OF DESIGN PARAMETERS, TECHNOLOGY AND CAPACITIES OF
11
11 10 0.87 8 6.96 10 ±1RØ12 10 ±1RØ12

10
10
11
10 ±1RØ12 WASTEWATER TREATMENT PLANT, SLUDGE TREATMENT AND INCINERATION PLANT AND SEWER
10
5 5 10 ±1RØ12
EXTENSIONS
17 3
6x 28
Шипке - рекапитулација 7 ±1RØ12 8 15RØ8/20
10 ±1RØ12 PROJEKTOVANJE, IZGRADNJA I ODOBRENJE PROJEKTNIH PARAMETARA, TEHNOLOGIJE I KAPACITETA
28 ±Q-
1
Ø lgn Јединична тежина Тежина
[mm] [m] [kg/m'] [kg]
8 15RØ8/20 POSTROJENJA ZA PREČIŠĆAVANJE OTPADNIH VODA, POSTROJENJE ZA OBRADU I SPALJIVANJE MULJA I
1
III-
GA 10 ±1RØ12
10 6.96 0.62 4.29 10 ±1RØ12 PROŠIRENJE Kolektor IZACIJE
Укупно 4.29
RA1 10 ±1RØ12 Konsultantske usluge za pripremu Glavnog projekta, izradu tenderske dokumentacije i Građevinski nadzor
8 181.92 0.41 74.41
10 674.56 0.65 437.79 10 ±1RØ12 PROJEKTANT/ In association With

12 144.00 0.92 132.48 8 10RØ8/20
Укупно 644.67
Мреже - спецификација
Позиција Ознака мреже B

[cm]
L
[cm]
n Јединична тежина
[kg/m2]
Укупна тежина
[kg] PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE U PODGORICI
noname (1 ком.) PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
I-1 Q-335 215 350 4 5.26 158.33 Section 1-1 Section 2-2 PROJEKTANT/ INVESTITOR/
I-2
I-3
Q-335 174
215
350
284
4
2
5.26
5.26
128.13
64.24
Presjek 1-1 Presjek 2-2 DESIGNER: CLIENT:
MONTENEGRO
CRNA GORA
Q-335
I-4 Q-335 174 284 2 5.26 51.99 6 2RØ10 6 2RØ10 6 2RØ10 6 2RØ10 VODOVOD I KANALIZACIJA DOO
II-1 Q-335 215 350 4 5.26 158.33
PODGORICA
II-5 Q-335 114 350 4 5.26 83.95

III-1 Q-283 171 286 2 4.44 43.43 5 RØ8/15 5 RØ8/15 5 RØ8/15 5 RØ8/15 PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE U PODGORICI
Укупно 688.38 PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
Мреже - рекапитулација Glavni inženjer/Main Engineer: Vrsta tehničke dokumentacije/

Ознака мреже B
[cm]
L
[cm]
[kg/m2]
[kg] A A A A Dr Nikola Baša, dipl.inž.građ.
Main Design
Q-335 215 605 18 5.26 1231.55 I Q-335 Odgovorni inženjer/Responsible Engineer: Dio tehničke dokumentacije/
I Q-335 I Q-335 I Q-335 I Q-335 I Q-335 I Q-335 I Q-335 RAZMJERA/SCALE:
Q-283 171 286 2 4.44 43.43 Part of Technical Documentation:
Укупно 1274.98
Drawing No.
Milorad Jerinić, dipl.inž.građ. Vodovodni šaht 1 - plan armature
Water Manhole 1 - reinforcement plan 03 22
mijesta,a otvore opšiti dodatnom armaturom Datum izrade i M.P / Datum revizije i M.P /
* reinforcement for pipe penetration should be cut and shaped on the site 1 RØ10/15 1 RØ10/15 1 RØ10/15
1 RØ10/15 2 RØ10/15 2 RØ10/15 2 RØ10/15 2 RØ10/15
acording to details I Q-335 I Q-335 Septembar/September 2019.
B500B I Q-335 I Q-335
MB 30
a = 4cm
NOTE
Section A-A indicative only. The exact position of supply lines has to be identified by trial holes/trenches in consultation with the Engineer. Before construction
Presjek A-A 280
30 60 50 140 NAPOMENA
20
60
Ø6
0
210
290
290
130
1 1 Referentni koordinatni sistem: Balkans zone 6 Vertikalni koordinatni sistem:
Ø6
0
60
60
20
20
190 60 30
280 Finansijer/
Founding Agency:
Section B-B
Presjek B-B Projekat /
20
Project:
POS Z3 WASTEWATER TREATMENT PLANT, SLUDGE TREATMENT AND INCINERATION PLANT AND SEWER
POS Z2
EXTENSIONS
290
250
1 1 PROŠIRENJE Kolektor IZACIJE

POS Z1
POS Z4 PROJEKTANT/ In association With
30
20
20 240 20
280
Section 1-1 A A PROJEKTANT/ INVESTITOR/
Presjek 1-1 280 DESIGNER: CLIENT:
MONTENEGRO
CRNA GORA
140 140
+38.00 VODOVOD I KANALIZACIJA DOO
PODGORICA
12
12
+37.80 Objekat/ Measure: Lokacija/Location:

B POS GP POS GP B Kota terena PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE U PODGORICI
POS Z1 Glavni inženjer/Main Engineer: Vrsta tehničke dokumentacije/

192

Main Design
353

390
390

Milorad Jerinić, dipl.inž.građ. Vodovodni šaht 2 - dispozicija Drawing No.
Nikola Novaković, dipl.maš.inž Water Manhole 2 - disposition 03 23
90

POS Z2 Septembar/September 2019.
71
POS TP +34.35
Kota dna sahta
25
25
20 240 20
280
NOTE
POS GP Section A-A

280 Presjek A-A design the contractor shall inform the Engineer immediately.
30 60 50 140 NAPOMENA
20
20
60 POS Z3
Ø6
0
210
POS Z2 Coordinate Reference System: MGI-1901 Vertical Reference System:
290
290
290
250
130
POS Z1 Referentni koordinatni sistem: Balkans zone 6 Vertikalni koordinatni sistem:

Ø6
0
30
60
60
POS Z4
30
20
20
20
190 60 30 20 240 20
280 280
Finansijer/
Founding Agency:
POS Z1 POS Z2
POS Z2 POS Z1 140 140
Projekat /
Project:
12
12
EXTENSIONS
192
A A A A
PROJEKTANT/
353
In association With
390
390
Ø9
0
90

96
MONTENEGRO
DESIGNER: CLIENT:
25
CRNA GORA
20 240 20 VODOVOD I KANALIZACIJA DOO

100 90 100
PODGORICA
290 280
Main Design
DETALJ BETONSKOG POKLOPCA, R 1:50 Part of Technical Documentation:
DETALJ PRODORA CIJEVI, R 1:50 Ivan Far, dipl.inž.građ. 1:50
CONCRETE COVER DETAIL, S 1:50 Građevinski projekat / Civil Design
PIPE PENETRATION DETAIL, S 1:50 Saradnici/Associates: Prilog/Drawing: Br. priloga/ Br. strane/Page No.
Vodovodni šaht 2 - plan oplate Drawing No.
PRESJEK 1-1 , R 1:50 Milorad Jerinić, dipl.inž.građ. Water Manhole 2 - formwork plan 03 24
SECTION 1-1, S 1:50
50
0
Ø6 Datum izrade i M.P / Datum revizije i M.P /
140
10 10
1
60
50
30
20 60 210
1
50
10 10 290
Шипке - спецификација
NOTE
озн. облик и мере
[cm]
Ø lg
[m]
n
[ком.]
lgn
[m]
Anchor plan Section A-A The contractor is fully responsible to identify the position and elevation of underground structures and utilities, whether known or unknown respectively
noname (1 ком.) Plan ankera Presjek A-A shown or not shown on the drawings. The precise position and location of the supply pipes is not available and the presentation of such supplies is
100 2 commences , location and levels of existing supply facilities have to be determined and checked on site. In case of significant deviations compared to the
1 19RØ10/15 I Q-335
1 10 1.60 82 131.20 9 4RØ12 9 4RØ12
60
NAPOMENA
I Q-335 Prikaz postojećih instalacija je indikativan jer nije bilo moguće obezbjediti precizne podatke. Tačnu poziciju instalacija utvrditi na osnovu probnih iskopa uz
2 17RØ10/15 3 RØ10/15 3 RØ10/15
14
2 10 0.94 72 67.68 konsultaciju sa Nadzornim organom. Pre početka radova, pozicije i kote postojećih instalacija moraju biti utvrđene na licu mesta. U slučaju značajnih
4 RØ10/15 4 RØ10/15
80
1 18RØ10/15
1 18RØ10/15
2 16RØ10/15
2 16RØ10/15
80
3 10 1.60 96 153.60
80 I Q-335 I Q-335 I Q-335 I Q-335

60
4 10 0.74 384 284.16
1 1
14

3 RØ10/15 4 RØ10/15 4 RØ10/15 3 RØ10/15
2 17RØ10/15
40 I Q-335
5 8 0.94 168 157.92

14
9 4RØ12 9 4RØ12
40 I Q-335
1 19RØ10/15
6 260 10 2.60 8 20.80
7 135 12 1.35 16 21.60 2 Finansijer/

20 Founding Agency:
8 8 0.48 46 22.08
8
9
20
350 12 3.50 16 56.00 DETALJ ARMIRANJA OTVORA CIJEVI

POS GP
10 200 12 2.00 32 64.00
PIPE PENETRATION REINFORCEMENT DETAIL 8 8RØ8/20
7 ±1RØ12
Projekat /
20 5 20
DN 800 Project:
10

11
11 10 0.87 8 6.96
10
10
11
10 ±1RØ12 10 ±1RØ12 7 ±1RØ12 WASTEWATER TREATMENT PLANT, SLUDGE TREATMENT AND INCINERATION PLANT AND SEWER
10
5 5
Шипке - рекапитулација 10 ±1RØ12 10 ±1RØ12 7 ±1RØ12 EXTENSIONS

Ø lgn Јединична тежина Тежина 10 ±1RØ12
[mm] [m] [kg/m'] [kg]
x13 3
286 ±Q-28
GA 10 ±1RØ12 7 ±1RØ12
5
10 6.96 0.62 4.29
10 ±1RØ12
III-1
8 15RØ8/20 8 15RØ8/20
Укупно 4.29
RA1 Konsultantske usluge za pripremu Glavnog projekta, izradu tenderske dokumentacije i Građevinski nadzor
8 180.00 0.41 73.62 10 ±1RØ12
10 657.44 0.65 426.68
10 ±1RØ12 DESIGNER: u saradnji sa
12 141.60 0.92 130.27
Укупно 630.57
8 8RØ8/20
Мреже - спецификација
Позиција Ознака мреже B

[cm]
L
[cm]
[kg/m2]
[kg] PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE U PODGORICI
noname (1 ком.) PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
I-1 Q-335 215 350 4 5.26 158.33
Section 2-2 PROJEKTANT/ INVESTITOR/
I-3 Q-335 215 284 2 5.26 64.24 Section 1-1 DESIGNER: CLIENT:
MONTENEGRO
CRNA GORA
I-4 Q-335 174 284 2 5.26 51.99
Presjek 1-1 Presjek 2-2
I-5 Q-335 124 350 4 5.26 91.31 VODOVOD I KANALIZACIJA DOO
II-1 Q-335 215 350 4 5.26 158.33
PODGORICA
6 2RØ10 6 2RØ10 6 2RØ10 6 2RØ10
II-2 Q-335 114 350 4 5.26 83.95
III-1 Q-283 135 286 2 4.44 34.29
Укупно 642.42 5 RØ8/15 5 RØ8/15 5 RØ8/15 5 RØ8/15 PEDESTRIAN BRIDGE OVER MORACA RIVER IN PODGORICA
Мреже - рекапитулација Glavni inženjer/Main Engineer: Vrsta tehničke dokumentacije/

Ознака мреже B
[cm]
L
[cm]
[kg/m2]
[kg] A A A A Dr Nikola Baša, dipl.inž.građ.
Main Design
Q-335 215 605 18 5.26 1231.55 Odgovorni inženjer/Responsible Engineer: Dio tehničke dokumentacije/ RAZMJERA/SCALE:
Q-283 171 286 2 4.44 43.43 Part of Technical Documentation:
I Q-335 I Q-335 I Q-335 I Q-335 I Q-335 I Q-335 I Q-335 I Q-335 Ivan Far, dipl.inž.građ. 1:50
Укупно 1274.98
Drawing No.
Vodovodni šaht 2 - plan armature
Milorad Jerinić, dipl.inž.građ. Water Manhole 2 - reinforcement plan 03 25
mijesta,a otvore opšiti dodatnom armaturom Datum izrade i M.P / Datum revizije i M.P /
* reinforcement for pipe penetration should be cut and shaped on the site Production Date and Stamp Revision Date and Stamp
acording to details 1 RØ10/15 1 RØ10/15 1 RØ10/15 Septembar/September 2019.
1 RØ10/15 2 RØ10/15 2 RØ10/15 2 RØ10/15 2 RØ10/15
I Q-335 I Q-335
B500B
I Q-335 I Q-335
MB 30
a = 4cm

Pjesacki Most - Knjiga 3 - GP Hidrotehnickih Instalacija Signed

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Pjesacki Most - Knjiga 3 - GP Hidrotehnickih Instalacija Signed

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CRNA GORA

GLAVNI GRAD PODGORICA

Glavni grad Podgorica

PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE

KNJIGA 0 Opšta dokumentacija

KNJIGA 1 Glavni projekat mosta

KNJIGA 2 Glavni projekat pristupnih saobraćajnica

KNJIGA 3 Glavni projekat hidrotehničkih instalacija

KNJIGA 4 Glavni projekat električnih instalacija

KNJIGA 5 Glavni projekat TK kanalizacije

KNJIGA 6 Glavni projekat organizacije i tehnologije građenja

KNJIGA 7 Elaborat zaštite od požara

KNJIGA 8 Glavni projekat osmatranja objekta i tla u toku

elektronski potpis Projektanta elektronski potpis Revidenta

INVESTITOR: „VODOVOD I KANALIZACIJA“ D.O.O. - PODGORICA

OBJEKAT: PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE

LOKACIJA: K.P. 1666/1 KO Podgorica I, 3/1 KO Podgorica III

PROJEKTANT: IWA-CONSALT DSD, Bijeliši 43, Bar

ODGOVORNO LICE: VUKICA JOKANOVIĆ

ODGOVORNI INŽENJER: IVAN FAR DIPL.GRAĐ.INŽ.

Za izradu slijedeće tehničke dokumentacije

PROJEKAT: GLAVNI PROJEKAT HIDROTEHNIČKIH INSTALACIJA

INVESTITOR: „VODOVOD I KANALIZACIJA“ D.O.O. - PODGORICA

OBJEKAT PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE

K.P. 1666/1 KO Podgorica I, 3/1 KO Podgorica III, K.P. 5875 i 1672 u

ODGOVORNI INŽENJER: IVAN FAR, dipl.inž.građ.

Bar, avgust 2019.

PJEŠAČKI MOST PREKO RIJEKE MORAČE

VRSTA I DIO TEHNIČKE DOKUMENTACIJE

GLAVNI PROJEKAT; KNJIGA 3 – GLAVNI PROJEKAT HIDROTEHNIČKIH INSTALACIJA

IVAN FAR, dipl.inž.graĎ.

da je ovaj projekat uraĎen u skladu sa:

- Zakonom o ureĎenju prostora i izgradnji objekata;

- posebnim zakonima koji ureĎuju ovu oblast;

- propisima donesenim na osnovu Zakona o ureĎenju prostora i izgradnji objekata;

-urbanističko – tehničkim uslovima.

Bar, avgust 2019. Odgovorno lice

Ivan Far, dipl.inž.građ.

Sadržaj tekstualne i numeričke dokumentacije

2 POZADINA I KOMPONENTE PROJEKTA............................................................ 9

3 TEHNIČKI OPIS ................................................................................................... 11

3.8.5 Materijal ....................................................................................................22

4 GLAVNI KOLEKTOR 11 ...................................................................................... 24

5 VODOVODNI CJEVOVOD DN800 ...................................................................... 31

6 OPŠTI TEHNIČKI USLOVI ZA IZVOĐENJE RADOVA ....................................... 34

6.8 Nabavka i montaža fazonskih komada od duktilnog liva .................................60

7 PROGRAM KONTROLE I OSIGURANJE KVALITETA ...................................... 82

7.3 Propisi i norme za izvođenje ................................................................................84

8 MJERE ZAŠTITE NA RADU.............................................................................. 104

9 NUMERIČKA DOKUMENTACIJA ..................................................................... 113

10 PREDMJER I PREDRAČUN RADOVA ............................................................. 148

11 GRAFIČKA DOKUMENTACIJA ........................................................................ 149

Opština Podgorica i JP Vodovod i kanalizacija prepoznali su poboljšanje stanja po pitanju

Ovaj projekat je sastavni dio krovnog projekta “Projektovanje, izgradnja i odobrenje

2 POZADINA I KOMPONENTE PROJEKTA

2.1 Pozadina i ciljevi projekta

Opravdanost ovog projekta ogleda se u neophodnosti hitnog poboljšanja stanja po pitanju

Opšti cilj projekta je poboljšanje sakupljanja i prečišćavanja otpadnih voda na projektnom

2.2 Zadatak Konsultanta

Slika 1: Eksterna organizacija projekta

3.1 Projektni period

Prema trenutnom Vrijemenskom rasporedu, ugovor za projektovanje i izgradnju postorojenja za

Klijent je odobrio predlog Konsultanta.

3.2 Ulazni podaci