Professional Documents
Culture Documents
1
Podwójny (twin) - to dwa niezależne konwertery w jednej obudowie, pozwalają na odbiór dwóch
różnych programów satelitarnych na dwóch tunerach. Wszystkie wykonywane są w wariancie full-
band
Quad- to w rzeczywistości konwerter quatro z wbudowanym multiswitchem 4/4. Taki konwerter po-
zwala na dołączenie do czterech tunerów, które pracują całkowicie niezależnie.
Dual - jest to konwerter, który ma wyjście sygnału o polaryzacji pionowej i wyjście sygnału o polary-
zacji poziomej, zazwyczaj z zakresu 10,7- 11,7GHz. Oba sygnały są dostępne w sposób ciągły i w
przeciwieństwie do konwertera pełnozakresowego, czy twina, nie są w jakikolwiek sposób przełącza-
ne. Obecnie te konwertery są niedostępne, wyparły je quatro.
Quatro - jest to konwerter o czterech niezależnych wyjściach: zakres 10,7 - 11,7GHz z polaryzacją
pionową, zakres 10,7 - 11,7 GHz z polaryzacją poziomą, zakres 11,7 - 12,7GHz z polaryzacją piono-
wą, i zakres 11,7 - 12,75GHz z polaryzacją poziomą.
Konwertery Quattro są stosowane w instalacjach zbudowanych z użyciem multiswitchy oraz w sta-
cjach czołowych telewizji zbiorczej i kablowej, gdzie współpracują z zestawami tunerów satelitar-
nych.
Po podłączeniu do multiswitcha możemy dać sygnał z satelity na 4, 8, 12 a nawet 24 i więcej tunerów.
Na każdym z 4 wyjść znajdziemy 25% oferty z danego satelity o identycznych parametrach pasma i
polaryzacji. Warto pamiętać, że sporo multiswitchy na wszystkich swoich wejściach ma obecne to
samo napięcie z zakresu 14-18V, zależnie od rozwiązania. To powoduje że nie jest możliwe użycie
zwykłych konwerterów pełnozakresowych, gdyż ze względu na brak przełączania zakresów i polary-
zacji, możliwy jest tylko odbiór z dolnego zakresu 10,7-11,7GHz i jednej ustalonej polaryzacji.
Monoblock - obecnie typowym rozwiązaniem konwertera obsługującego dwa satelity jest tak zwany
Monoblock. Są to dwa konwertery z przełącznikiem DiSEqC wykonane na jeden płytce drukowanej i
zamknięte we wspólnej obudowie.
2
Kąt konwertera LNB
Kąt konwertera (kąt skręcenia) - dobierany jest indywidualnie dla każdego satelity i zależy od geo-
graficznego położenia miejsca odbioru.
Prawidłowe ustalenie kąta konwertera pozwoli uzyskać minimalny przesłuch pomiędzy różnymi pola-
ryzacjami. Ma to kluczowe znaczenie dla otrzymania dobrej jakości sygnału cyfrowego.
Kąt konwertera odmierzany jest od pionu przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, patrząc na antenę
z przodu, od strony konwertera.
Kąt konwertera ustawia się w oparciu o skalę na konwerterze lub korzystając z kątomierza i jest on
zależny od miejsca odbioru sygnału satelitarnego.
Kąt kon-
Region
wertera
Białystok 8
Bydgoszcz 4
Ełk 7
Gdańsk 4
Gorzów Wielkopolski 2
Kalisz 4
Kielce 6
Kołobrzeg 2
Kraków 6
Lublin 7
Olsztyn 5
Opole 4
Rzeszów 7
Szczecin 1
Warszawa 6
Wrocław 3
Zielona Góra 2
Wartości kąta konwertera
3
Azymut, Elewacja
Kąt elewacji liczony jest względem wysokości zawieszenia anteny a nie od powierzchni ziemi.
Kąt azymu-
Region Kąt elewacji
tu
Białystok 28,6 12,6
Bydgoszcz 29,1 6,2
Ełk 28,3 11,6
Gdańsk 27,8 7,0
Gorzów Wielkopolski 29,7 2,9
Kalisz 30,6 6,5
Kielce 31,3 9,9
Kołobrzeg 28,1 3,2
Kraków 32,2 9,0
Lublin 30,7 12,0
Olsztyn 28,3 9,2
Opole 31,8 6,4
Rzeszów 31,9 11,7
Szczecin 29,0 1,9
Warszawa 29,8 10,1
Wrocław 31,4 5,2
Zielona Góra 30,5 3,2
Wartości kątów elewacji, azymutu
4
Parametry opisujące sygnały TV
1. SL (Signal Level) - poziom odbieranego sygnału. Wskaźnik tego parametru ma większość tune-
rów, a jego wysoki poziom nie gwarantuje jeszcze odbioru, świadcząc raczej o poprawności połą-
czeń i mocy sygnału łącznie z zakłóceniami.
2. SQ (Signal Quality) - jakość odbieranego sygnału. Wykres tego parametru (również stosowany
w większości tunerów) daje nam informację o możliwościach odbioru i jest najczęściej wypadkową
parametru BER i siły sygnału użytecznego.
3. FEC (Forward Error Correction) - metoda korekcji błędów przy cyfrowych transmisjach.
Parametr ten podaje ile bitów nadmiarowych jest w sygnale, a ich przeznaczeniem jest naprawa
uszkodzonych danych powstałych w wyniku zakłóceń.
np:1/2 (najlepsza), 7/8 (najgorsza).
FEC=7/8 oznacza, że na każde 8 bitów, aż 7 to informacje, a tylko jeden służy do korekcji.
4. SR (Symbol Rate) - z ang. szybkość transmisji symboli w ciągu sekundy = 2*liczba bitów (jeden
symbol to 2 bity).
Parametr podawany dla każdej transmisji cyfrowej w MS/s.
Każdy odbiornik cyfrowy ma podany zakres SR, najczęściej od 1MS/s lub 2MS/s do 30-45MS/s
5. BER (Bit Error Rate) - bitowa stopa błędów transmisji określająca prawdopodobieństwo wystą-
pienia przekłamania w strumieniu przesyłanych informacji.
Wskaźnik BER jest obliczany jako stosunek liczby bitów przekłamanych po stronie odbiorczej do
całkowitej liczby bitów transmitowanych przez medium. Ten parametr decyduje o jakości i możli-
wości odbioru programów nadawanych cyfrowo. Przykładowo BER równy 10-9 oznacza, że tylko
jeden na miliard przesłanych bitów może być przekłamany.
6. C/N (Carrier to Noise) - to stosunek napięcia sygnału wysokiej częstotliwości do napięcia szu-
mów np. sygnału na wyjściu konwertera. Mierzony w dB (im wyższy tym teoretycznie lepszy).
Ten parametr mówi ile razy moc częstotliwości nośnej jest większa od mocy szumów wzmacnia-
cza.
7. S/N (Signal to Noise) - to stosunek napięcia sygnału niskiej częstotliwości do napięcia szumów,
np, sygnał wideo.
8. MER (Modulation Error Ratio)
Jest to odpowiednik S/N lub C/N dla sygnałów analogowych z tą różnicą, że poza szumami ampli-
tudowymi uwzględnia również pozostałe źródła szumów.
5
MER przekazuje informację o marginesie, jaki posiada dana instalacja, zanim sygnał (obraz) za-
niknie w niej całkowicie. Pogorszenie się tego parametru nie wpływa na spadek jakości odbioru,
jednak przekroczenie pewnej bardzo wąskiej (rzędu 1 dB) granicy krytycznej spowoduje całkowity
zanik sygnału.
Wartości typowe i minimalne współczynnika MER zależą od rodzaju modulacji.
Przewód koncentryczny
Składa się z żyły głównej, którą otocza izolator, który z kolei owinięty jest ekranem, a całość jest
chroniona izolacją zewnętrzną z tworzywa sztucznego.
Żyła środkowa (wewnętrzna) - miedziana lub aluminiowa (nie zalecane ze względu na powstające
z czasem zmiany na jej powierzchni). Im grubsza jest żyła wewnętrzna, tym mniejsza tłumienność
właściwa przewodu.
Dielektryk - w nowoczesnych przewodach z rdzeniem miedzianym jest zwykle wtryskiwany gazowo,
przyjmując postać pianki, co w znacznym stopniu polepsza parametry mechaniczne i wytrzymało-
ściowe przewodu oraz zwiększa jego żywotność.
Cienka folia - służąca do oddzielenia oplotu od powłoki zewnętrznej, dodatkowo pozwalając uzyskać
większą elastyczność, stanowiąc także ochronę przed wilgocią.
Żyła zewnętrzna (oplot) - w zależności od zastosowanego materiału ekranu różna jest efektywność
ekranowania. Parametr ten określa, jak skutecznie tłumiony jest zewnętrzny sygnał zakłócający.
Izolacja zewnętrzna - ma zadanie ochrony żył i ich otoczki przed wpływem czynników zewnętrz-
nych, które mogą wystąpić w miejscu zainstalowania przewodu (promieniowanie słoneczne, tempera-
tura, wilgoć itp)
6
Anteny satelitarne
Kąt widzenia anteny – jest to kąt określany na podstawie szerokości wiązki głównej w charaktery-
styce częstotliwości na wysokości 3 decybeli poniżej jej maksymalnego punktu.
Kąt ten zależny jest od średnicy anteny.
Zysk energetyczny anteny – jest to stosunek wypromieniowanej przez nią energii do energii, którą
wypromieniowałaby antena wzorcowa (izotropowa). Im wyższy, tym lepiej.
Stanowi wynik koncentracji sygnału dzięki jej konstrukcji w formie lustra wklęsłego. Uzależniony jest
przede od wielkości powierzchni czaszy anteny, jej dokładności geometrycznej i jakości wykonania.
Drugim ważnym czynnikiem decydującym o jej zysku jest częstotliwość odbieranego sygnału. Czym
wyższa częstotliwość sygnału tym większy zysk energetyczny.
Błędnie nazywany jest wzmocnieniem.
Poniższy rysunek pokazuje zależność pomiędzy zyskiem energetycznym w dBi (kolor czerwony),
kątem widzenia w stopniach (kolor zielony) i średnicą anteny w metrach.
dBi – logarytmiczna jednostka miary zysku energetycznego anteny odniesiona do anteny izotropowej.
Antena izotropowa (wszechkierunkowa, promiennik izotropowy) – jest to teoretyczna antena o na-
stępujących właściwościach:
– emituje sygnał równomiernie (izotropowo) we wszystkich kierunkach.
7
– cały sygnał, którym zasilana jest antena (dociera do niej), wysyłany jest bez jakichkolwiek strat i
odbić.
– ma zerowe wymiary fizyczne.
Kierunkowość anteny – jest to miara zdolności anteny do koncentrowania energii w określonym
kierunku kosztem innych kierunków.
Aby zlikwidować te wady przesunięto pozycje ogniska odchylając ku dołowi, a nowe rozwiązanie
nazywając anteną offsetową.
Dla porównania zysk energetyczny 90-tki offset jest zbliżony do paraboli 120cm.
8
Anteny dwureflektorowe
Antena typu Cassegrain to antena wykorzystująca podwójne odbicie (dwureflektorowa). Układ ten
jest stosowany przy dużych czaszach, posiada większy zysk energetyczny i mniejszy kąt widzenia.
Składa się z głównego reflektora parabolicznego i pomocniczego reflektora hiperbolicznego.
Układ wykorzystywany przy dużych czaszach, a stosowany m.in. w celu wyeliminowania osadzaniu
się śniegu w czaszy anteny.
Antena typu Gregory (układ Gregoriana) – podobnie jak antena Cassegrain jest dwureflektorowa.
Składa się z głównego reflektora parabolicznego i pomocniczego reflektora eliptycznego.
Obydwa ogniska reflektora leżą z jednej jego strony (lewej), stąd reflektor pomocniczy musi być
umieszczony w odległości większej niż ogniskowa reflektora głównego. Wskutek tego system grego-
riana jest mniej spójny od układu Cassegraina i z tego powodu również rzadziej stosowany.
9
Naziemna telewizja cyfrowa w Polsce
DVB-T (ang. Digital Video Broadcasting – Terrestrial)
Konsorcjum DVB (ang. Digital Video Broadcasting) zostało założone w 1993 r. i aktualnie liczy
ponad 200 organizacji (operatorów, nadawców, producentów sprzętu) z ponad 30 krajów.
Ostatni nadajnik telewizji analogowej został wyłączony 23 lipca 2013 r. Operatorem technicznym
multipleksów naziemnej telewizji cyfrowej MUX-1, MUX-2 i MUX-3 jest EmiTel.
13 lipca 2015 roku w wyniku wygrania konkursu prowadzonego przez UKE spółka EmiTel stała się
operatorem MUX-8. Emisja sygnału MUX-8 uruchomiona została 1 sierpnia 2016 r.
Sygnał DVB-T może być odbierany bez żadnych dodatkowych urządzeń przez wszystkie sprzedawa-
ne obecnie telewizory z oznaczeniem MPEG-4. Mogą się pojawiać na wyprzedażach telewizory star-
szej generacji mogące odbierać jedynie w standardzie MPEG-2.
MPEG-2 – grupa standardów stratnej kompresji ruchomych obrazów i dźwięku zatwierdzona przez
MPEG (ang. Moving Picture Experts Group) w 1994 r.
MPEG-4 – oznaczenie grupy standardów kodowania audio i wideo wraz z pokrewnymi technologia-
mi, opracowanej przez grupę ISO/IEC MPEG i wprowadzonej pod koniec 1998.
Telewizory starego typu - głównie kineskopowe, ale także LCD i plazmowe nie posiadające oznacze-
nia MPEG-4 muszą zostać wyposażone w zewnętrzny tuner DVB-T tzw. STB (set-top box).
Zalety telewizji cyfrowejDVB-T
poprawa jakości odbioru
możliwość nadawania większej ilości programów
Dzięki DVBT można nadawać 8 razy więcej programów (dla standardowej rozdzielczości) w po-
równaniu z telewizją analogową.
Na kanale telewizyjnym będzie nadawane 4-8 programów w wersji cyfrowej. Taki pakiet programów
nazywamy multipleksem w skrócie MUX.
MUX 1
StopklatkaTV - pierwszy bezpłatny i ogólnodostępny kanał filmowy w Polsce
ESKA TV - muzyczny
TTV - program informacyjno-publicystyczno-poradnikowy
Polo TV - muzyczny,
ATM Rozrywka - rozrywkowy
TV Trwam - program religijny
TVP ABC - dla dzieci
Fokus TV - program edukacyjny
MUX 2
Polsat
Polsat Sport News
TVN
TVN7
TV Puls
TV Puls 2
TV4
TV6
MUX 3
TVP1 HD
TVP2 HD
TVP Regionalna
TVP Kultura ‐ artystyczno‐kulturalny
TVP Historia ‐ historia Polski i świata
TVP Rozrywka‐ kanał rozrywkowy
TVP Info ‐ kanał informacyjny Telewizji Polskiej
10
MUX 8
Metro TV ‐ kanał ogólnotematyczny. Właścicielem jest Agora S.A.
Zoom TV ‐ kanał o charakterze uniwersalnym
Nowa TV ‐ kanał o profilu filmowo‐rozrywkowym z programami informacyjnymi
WP1‐ kanał obejmuje trzy pasma tematyczne: publicystyczne, lifestylowe i informacyjne.
Właścicielem jest Wirtualna Polska Holding
wzmacniacz stabilizator
filtr środkowoprzepustowy, odgałęźnik pięciokrotny
zakresowy lub kanałowy rozgałęźnik pięciokrotny
Anteny DVBT
1. Pokojowe
‐ zastosowanie w miejscach o dużym natężeniu sygnału
‐ niewielka odległość od obiektu nadawczego
‐ niewielki zysk energetyczny
‐ konieczność stosowania wzmacniaczy antenowych o dużym wzmocnieniu
‐ podatność na zakłócenia odbieranego sygnału
11
2. Siatkowe
‐ niewielka odległość od obiektu nadawczego
‐ wyposażone w zintegrowany symetryzator i wzmacniacz szerokopasmowy
‐ jakość zależna od wykonania
SYMETRYZATOR ANTENOWY ‐ konwerter zamieniający linię symetryczną (balanced) na niesyme‐
tryczną (unbalanced) lub odwrotnie. Stąd potoczna jego nazwa to balun (ang. balun, od balanced to
unbalanced).
Umożliwia on podłączenie anteny z wyjściem symetrycznym o impedancji 300 Ω do niesymetryczne‐
go gniazda antenowego o impedancji 75 Ω. Jest zwykle urządzeniem pasywnym, wykorzystującym
transformator na rdzeniu ferrytowym.
Symetryzator antenowy
3. Wieloelementowe Yagi
‐ są to anteny kierunkowe
‐ wyposażone w symetryzator
‐ liczba elementów składowych anteny dobierana jest pod katem odległości od obiektu nadawczego
Obszary zastosowań anten DVBT
do 10 km 10– 30 km 30– 50 km > 50 km
Pokojowa TAK NIE NIE NIE
Siatkowa TAK TAK NIE NIE
Kierunkowa TAK TAK TAK NIE
Kierunkowa
NIE TAK TAK TAK
o dużym zysku
12
Rozgałęźnik antenowy (rozdzielacz, ang. Splitter)
Odgałęźnik antenowy (ang. Tap)
Rozgałęźnik służy do podziału doprowadzonego sygnału na kilka wyjść.
Odgałęźnik służy do podziału części doprowadzonego sygnału na jedno lub więcej wyjść odgałęźnych,
podczas gdy jego główna część skierowana jest do wyjścia przelotowego, do którego można podłą‐
czyć dalsze elementy sieci.
Podstawowymi parametrami tych urządzeń są tłumienia i dopasowanie.
As – tłumienie sprzężenia (ang. tap loss) – jest to tłumienie sygnału pomiędzy wejściem odgałęźnika
lub gniazda przelotowego, a jego wyjściem odgałęźnym.
Ap – tłumienie przenikowe (ang. isolation) – jest to tłumienie sygnału pomiędzy wyjściami, zwane
też separacją.
Ao – tłumienie oddzielenia – jest to tłumienie sygnału pomiędzy wyjściem odgałęźnym, a wyjściem
głównym.
A – tłumienie przelotowe (ang. through loss) – jest to tłumienie sygnału pomiędzy wejściem, a wyj‐
ściem głównym.
Rozkład tłumień w rozgałęźniku i odgałęźniku
Wartości tłumień dla przykładowych odgałęźników mi rozgałęźników
13
Dopasowanie - zapewnia przekazanie maksymalnej mocy do odbiornika i dodatkowo unie-
możliwia powstawanie odbić.
Parametrem definiującym jakość dopasowania jest tłumienność niedopasowania wyrażana w
dB.
Złącza w instalacjach antenowych
Złącza IEC
Złącza typu F: skręcane, kompresyjne i podwójne F (F-F)
Montaż złączy typu F
14
Zaciskarka złączy kompresyjnych
16
Schemat blokowy multiswitcha
Oprócz wejść satelitarnych multiswitche mają dodatkowe wejście dla sygnałów naziem-
nych. Do tego wejścia może być podłączone wyjście zwrotnicy antenowej lub wielozakreso-
wego, czy wielokanałowego wzmacniacza antenowego. W ten sposób można wprowadzać do
instalacji antenowej sygnały stacji radiowych UKF oraz sygnały telewizji naziemnej DVB-
T.
Następnie te sygnały są rozdzielane do przełączników 4x1 działających analogicznie, jak w
przypadku konwertera Single.
Mogą to być również sygnały pochodzące na przykład z sieci telewizji kablowej lub z modu-
latorów. Dystrybucja sygnałów telewizji satelitarnej TV-SAT i naziemnej telewizji cyfrowej
DVB-T z wykorzystaniem multiswitchów jest obecnie coraz częściej stosowanym wariantem
okablowania budynków.
17
PRZYKŁAD
1.
Odpowiedź: D
2.
18
Odpowiedź: A
3.
Odpowiedź: B
19