1.

Estetyka widoku – filmy powstałe między 1906 a 1916 rokiem posłuszne są tej
samej estetyce, którą nazywamy widokiem. Jest to wyrażenie stosowane do
opisania wczesnych filmów rejestrujących aktualności, które podkreśla, że
struktura tych filmów zawsze koncentruje się na prezentacji czegoś wizualnego,
czegoś co przyciąga wzrok. Widoki niosą za sobą przesłanie, że to co
sfilmowane albo już istniało przed utrwalaniem na taśmie, albo istniało by też
bez użycia kamery. Wyróżnikiem widoku jest sposób naśladowania aktu
patrzenia. Filmy w tej estetyce powinny przyciągać wzrok odbiorcy.
2.Trawelog – ilustrowany opis podróży, film będący relacją z egzotycznej
wyprawy. Jedną z odmian trawelogu jest film przyrodniczy, będący zapisem
ekspedycji badawczej. Spełniają one założenia gatunkowe pamiętnika.
3.Twórcze przetworzenie rzeczywistości – określenie użyte przez szkockiego
reżysera Johna Griersona do zdefiniowania filmu dokumentalnego. Dokumenty
w tym znaczeniu prezentują rzeczywistość w subiektywnej wizji twórcy.
4.Tryb poetycki – wg Nicholsa: montaż, muzyka, obraz, jako metoda tworzą
niepowtarzalny nastrój, np. miejsca; jest odrealniony i najmniej ukazuje
rzeczywistość; relacja reżyser-otoczenie; odwołania do prawd natury.
5.Tryb objaśniający - wg Nicholsa: komentarz autorski i obrazy, które go wiernie
ilustrują. Swój początek tryb objaśniający ma w twórcach, którzy uważali, że ich
prawda jest jedyną słuszną; relacja reżyser-wydarzenia; odwołania do
autorytetów.
6.Tryb obserwacyjny - wg Nicholsa: brak wszelkiej ingerencji; lata 60. dzięki
skonstruowaniu lekkich kamer zsynchronizowanych z magnetofonem;
podglądanie życia; w trybie obserwacyjnym twórca przyjmuje postawę
najmniej aktywną; odwołania do bohaterów.
7.Tryb uczestniczący - wg Nicholsa: wywiad jako podstawowa metoda działania
reżysera; ingerencja reżysera w filmowaną rzeczywistość, jego interakcja z
bohaterami. Nichols twierdzi, że tym samym staje się on pełnoprawnym
aktorem; relacja reżyser-bohaterowie; odwołania do bohaterów.
8.Tryb refleksyjny - wg Nicholsa: ujawnia przed widzem fakt realizacji filmu i
dzieli się ograniczeniami; zdaniem Przylipiaka film, stosując tryb refleksywny,
ujawnia własną filmowość, eksponuje fakt bycia filmem; ukazuje on ekipę,
sprzęt, twórcze perypetie; reżyser prowadzi dialog z widzem. Nichols twierdzi
także, że tryb refleksywny jest najbardziej samoświadomy i samo kwestionujący
się; relacja reżyser-widz; odwołania do widzów.
9.Direct Cinema – kino bezpośrednie, gatunek dokumentalny. Zapoczątkowane
w Stanach; film przełomowy – „Primary”; kamera z ręki, synchroniczny dźwięki;
podążanie za bohaterami; dyskretna obecność ekipy filmowej; ograniczenie
ingerencji do minimum, aby uzyskać ekranową prawdę; odrzucali oni wywiad i
sondę.
10.Cinema verite – nurt w filmie dokumentalny zbliżony do amerykańskiego
kina bezpośredniego, tyle że rozwijający się we Francji. Film przełomowy –
„Kronika jednego lata”; tak samo kamera z ręki i synchroniczny dźwięk; różni się
od direct cinema tym, że twórcy nie umniejszali roli wywiadu i sondy w
dokumentalnej wartości filmu, uważali za to, że jest to forma prowokacjii
umieszczenia bohatera w sytuacji niewygodnej.