Professional Documents
Culture Documents
Energjia
Energjia
Shndërrimi i energjisë
Shndërrime të energjisë ka kudo në jetën tonë. Marrim një makinë me rrota dhe e
lidhim me një trup me një rrotull te palëvizshme. Trupi i varur ka një lloj lartësie
nga toka. Kjo i jep atij energji potenciale ose të lartësisë. Kur ne do ta lëshojmë
trupin energjia e tij e lartësisë do te shndërrohet ne energjinë e lëvizjes se karrocës
me rrota. Ka shume forma energjie. Disa prej llojeve te energjisë janë energjia
mekanike, e lartësisë, e lëvizjes, energjia kimike, e ushqimit qe përcillet ne muskuj,
energjia bërthamore qe përdoret për energjinë elektrike, energjia termike kur
molekulat dhe atomet ne lëvizje çlirojnë nxehtësi. Dielli është një burim energjie
termike dhe dritore.
Energjia kimike:
Ushqimi na jep energjine e nevojshme për te cilen ka nevoje qeliza qe te
funksionoje.Ajo është energjia qe ndodhet ne lidhjet qe bashkojne mes tyre
atomet qe formojne molekulat e ushqimeve,e quajtur ENERGJI KIMIKE.Te gjitha
substancat me te cilat ushqehemi,qofshin ato qe vijn nga kafshet/bimet
permbajne energji kimike qe shfaqet si flake dhe nxehtesi kur digjen ushqimet.
Mamaja e ngre bebin e saj nga toka.Lartesia e bebit nga toka ka ndryshuar.Bebi
ka fituar energji potencale gravitaconale.
Kur ulemi ne divan sustat brenda tij ngjeshen.Sustat kane ndryshuar formen
keshtu kane fituar energji potenciale elastike.Poashtu te gjitha materialet e tjera
qe mund te zgjaten,mund te fitojne gjithashtu energji potenciale elastike.
Energjia kinetike:
Te gjithe trupat qe jane ne levizje jane burime energjie qe quhet energji e levizjes
ose energji kinetike.Nje trup qe leviz shpejt ka me teper energji se nje qe leviz
ngadale.
ENERGJI TERMIKE:
Kur ngrohim ujin,energjia e lendes djegese shkon tek uji.Keshtu ujit I rritet energjia
termike.Cdo trup I ngrohte eshte burim I energjise termike.
ENERGJIA ELEKTRIKE:
Energjia elektrike është një formë energjie e përftuar nga energjia elektrike
potenciale. Ne qarqet elektrike, rryma eshte nje rrjedhe grimcash shume te vogla
te ngarkuara, qe quhen elektrone. Ato vijne nga atomet. Elektronet mund ta
transferojne energjine, per shembull, nga bateria te llamba elektrike. Ato kane
energji potenciale elektrike ose, shkurt, energji elektrike.
ENERGJIA DRITORE:
Dielli,qiriu apo cdo burim drite brodhojne energji dritore.Vetem nda energjia
dritore qe bie ne syrin tone ne mund te shohim objektet e ndryshme.
ENERGJIA ZANORE:
Instrumentet muzikore tejcojne energji te veshi yne.Keshtu mund te themi se
kitara prodhon energji zanore.Edhe kordat e zerit ne gojen tone prodhojne enrgji
zanore kur ne flasim.
ENERGJIA BERTHAMORE:
Brenda diellit,berthamat e hidrogjenit bashkohen duke formuar berthama
helium.ky process quhet bashkim berthamor dhe ndodh vazhdimisht.Gjate ketij
procesi clirohet nje sasi energjie e madhe qe quhet energji berthamore.
ENERGJIA ELEKTRIKE
ENERGJI KINETIKE ENERGJI POTENCIALE GRAVITACIONALE
LENDA:Fizike
KLASA:VII
SHKOLLA:’Deshmoret e Pojskes’
PUNOI:qazim pg